Oe176

Wpyw kryzysu finansowo-gospodarczego na przyszo jednolitego rynku

kancelaria senatu lipiec 2011

BIURO ANALIZ I DOKUMENTACJI

Zesp Analiz i Opracowa Tematycznych

Wpyw kryzysu finansowo-gospodarczego na przyszo jednolitego rynku

EKSPERTYZY
OE-176

OPINIE

Kancelaria Senatu lipiec 2011

Materia przygotowany przez Zesp Analiz i Opracowa Tematycznych Biura Analiz i Dokumentacji oraz Zesp ds. Prezydencji. Biuro Analiz i Dokumentacji zamawia opinie, analizy i ekspertyzy sporzdzone przez specjalistw reprezentujcych rne punkty widzenia. Wyraone w materiale opinie odzwierciedlaj jedynie pogldy autorw. Korzystanie z opinii i ekspertyz zawartych w tym zbiorze bez zezwolenia Kancelarii Senatu dopuszczalne wycznie w ramach dozwolonego uytku w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 ze zm.) i z zachowaniem wymogw tam przewidzianych. W pozostaym zakresie korzystanie z opinii i ekspertyz wymaga kadorazowego zezwolenia Kancelarii Senatu.

Copyright by Kancelaria Senatu, Warszawa 2011

Biuro Analiz i Dokumentacji Dyrektor Agata Karwowska-Sokoowska tel. 22 694 94 32, fax 22 694 94 28, e-mail: sokolows@nw.senat.gov.pl Wicedyrektor Ewa Nawrocka tel. 22 694 90 53, e-mail: nawrocka@nw.senat.gov.pl Zesp Analiz i Opracowa Tematycznych tel. 22 694 92 04, fax 22 694 94 28 Opracowanie graficzno-techniczne, druk i oprawa Biuro Informatyki, Dzia Edycji i Poligrafii

dr Ida Musiakowska, dr Magdalena Sapaa, mgr ukasz Wrblewski Katedra Europeistyki Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Wpyw kryzysu finansowo-gospodarczego na przyszo jednolitego rynku

Kryzys gospodarczy z 2008 r. odbi si na gospodarkach caego wiata, dotykajc poszczeglne z nich w rnym stopniu. Skutki kryzysu widoczne do teraz nie pozostay bez wpywu na priorytety i decyzje gospodarcze podejmowane w ramach Unii Europejskiej. Obserwujc integracj gospodarcz naley przypomnie, e wprowadzenie wsplnego rynku w ycie w 1993 r. jest konsekwencj realizacji etapw integracji gospodarczej, zaproponowanych w ujciu teoretycznym przez B. Balassa, ktry postulowa dojcie poprzez rynek do unii gospodarczej i walutowej (UGiW) i w konsekwencji penej unii (unii politycznej). Z zaoenia aden z etapw wczeniejszych nie eliminuje dorobku etapw poprzednich, a osiganie nowych jest dodawaniem kolejnych wsplnych elementw i usuwaniem istniejcych na dotychczasowym etapie barier. Wsplny rynek nie jest wolny od wielu barier w zakresie przepywu towarw, usug, osb, kapitau oraz przedsibiorczoci. Ich usuwanie powinno pomc funkcjonowa w ramach UGiW i prowadzi do wikszej harmonizacji i koordynacji polityki gospodarczej, a w szczeglnoci polityki fiskalnej, w Unii Europejskiej. Jest to w UE element relatywnie saby w porwnaniu z polityk monetarn. Polityka monetarna jest scentralizowana w ramach Europejskiego Banku Centralnego (EBC) oraz Europejskiego Systemu Bankw Centralnych (ESBC). Polityka fiskalna (polityka wydatkw, inwestycji, podatkowa etc.) podlega zaledwie harmonizacji, np. w zakresie stawek podatkw porednich VAT. Zgodnie z zaoeniami teorii optymalnych obszarw walutowych proponowanych przez wielu ekonomistw (por. R. Mundell, P.B. Kennen, R.J. McKinnon), to wanie polityka fiskalna powinna zosta ujednolicona w pierwszej kolejnoci, by potem stanowi fundament dla prowadzenia polityki monetarnej. W Unii Europejskiej podjto prb odmiennego podejcia do integracji gospodarczej, pozostawiajc w rkach rzdw pastw czonkowskich narzdzia polityki fiskalnej. Decyzja ta, podyktowana odmiennoci poziomu rozwoju gospodarczego pastw, wydawaa si by racjonalna i umoliwiaa reakcj politykw gospodarczych na zmiany koniunktury w rnych fazach cyklu gospodarczego z uwzgldnieniem recesji czy kryzysu. Za denie do wyrwnywania poziomu rozwoju gospodarczego i spoecznego jest jednym z celw w Unii Europejskiej. Jest warunkiem koniecznym procesu pogbiania integracji. W listopadzie 2008 r. w komunikacie w sprawie europejskiego planu naprawy gospodarczej Komisja Europejska przedstawia propozycje sposobw, jakimi pastwa czonkowskie i UE mogyby wesprze gospodark realn i wzmocni zaufanie. Budet UE zasili t inicjatyw dodatkow kwot 5 mld euro, ktra zostaa przeznaczona na wydatki zwizane z zapewnieniem bezpieczestwa energetycznego oraz rozwojem sieci szybkiego internetu na obszarach wiejskich, a take dodatkowymi zaliczkami wypaconymi w ramach polityki spjnoci, ktrych warto osigna 11 mld euro. Ponadto Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) udostpni dodatkow kwot 15 mld euro pod postaci kredytw dla maych i rednich przedsibiorstw (MP). Strategia Europa 2020 ma na celu dalszy rozwj tych inicjatyw1.
1 Konsekwencje kryzysu finansowego i gospodarczego dla rozliczalnoci publicznej oraz kontroli publicznej w UE oraz rola Trybunau Obrachunkowego w tym kontekcie; stanowisko Europejskiego Trybunau Obrachunkowego z dnia 19.05.2011; http://eca.europa.eu/portal/pls/portal/docs/1/8320726.PDF.

W sytuacji kryzysu szczeglnie istotne jest zastanowienie si, jakie dziaania w ramach usprawniania funkcjonowania wsplnego rynku podj i jakich instrumentw prawnych, finansowych oraz instytucjonalnych uy. W niniejszym opracowaniu przedstawiono trzy wane zagadnienia, ktre dotycz funkcjonowania jednolitego rynku w warunkach kryzysu oraz dziaa podejmowanych przez UE w celu osabienia jego negatywnych skutkw, a take w celu zapobieenia powstawaniu kolejnych tak gbokich zaama gospodarczych2. Struktura dokumentu obejmuje nastpujce kwestie: 1. priorytety w zakresie jednolitego rynku po kryzysie, 2. rda finansowania dziaa w ramach jednolitego rynku, 3. dziaania Parlamentu Europejskiego na rzecz jednolitego rynku w warunkach kryzysu. Na powysze zagadnienia wpyw ma nie tylko kryzys gospodarczy, ale take zmiana strategii rozwojowej Unii Europejskiej ze strategii lizboskiej na strategi Europa 2020, ktra wyznacza konkretne kierunki rozwoju w wielu dziedzinach i w coraz wikszym stopniu determinuje decyzje instytucji unijnych i pastw czonkowskich (por. Tabela 2.).

Priorytety w zakresie jednolitego rynku po kryzysie

Niedoskonaoci w zakresie jednolitego rynku zostay do dobrze zidentyfikowane w raporcie M. Montiego z 2010 r. (uwzgldniajcym zmienion sytuacj makroekonomiczn na wiecie). Wiele priorytetw i postulatw zmian zawartych w raporcie odnosi si do dalszego likwidowania barier w swobodach przepywu, uatwie dla przedsibiorcw (Small Business Act), uwarunkowa prawnych (regulacje dotyczce ochrony praw wasnoci intelektualnej, polityk sektorowych UE). Take priorytety sprawujcych prezydencj: tria oraz poszczeglnych pastw wchodzcych w jego skad, pozwalaj zauway, jaki nacisk kadziony jest na poszczeglne elementy. (por. Tabela 2.). Jednolity Rynek Europejski (JRE) jest obecnie jednym z najbardziej zoonych elementw procesu integracji europejskiej, ale wci nie jest wolny od barier utrudniajcych jego rozwj i powodujcych, e w wikszoci przypadkw funkcjonuje on tylko w ujciu teoretycznym. Analizujc dotychczasowe [kryzysowe] dowiadczenia rynku wewntrznego, mona wskaza dwie grupy barier i najwikszych problemw, sklasyfikowane jako bariery bezporednie wynikajce z teorii rynku wewntrznego oraz porednie, ktre oddziauj na rynek. Do barier bezporednich zaliczono ograniczenia swobody przepywu osb, usug, towarw i kapitau. Z kolei do barier porednich zakwalifikowano niestabilno sektora finansowego, brak konsolidacji wydatkw budetowych, jako i transpozycj przepisw prawnych, rnice w podejciu do rynku wewntrznego jego uczestnikw, dotychczas niezrealizowan inicjatyw budowy rynku cyfrowego oraz brak uregulowa w zakresie patentu europejskiego i praw wasnoci intelektualnej. Pokonywanie tych barier, w opinii autorw niniejszego opracowania, jest jednoczenie celem w zakresie rynku wewntrznego. Ich usuwanie, jak zauwaa Parlament Europejski, mogoby przynie korzyci rzdu 200300 miliardw euro rocznie3.
2 Istnieje podejrzenie, e gospodarka amerykaska stoi przed kolejn fal kryzysu, gdy dotychczas podejmowane dziaania nie przyniosy tak oczekiwanych rezultatw. Krzywa obrazujca cykl i dolny punkt zwrotny moe przyj ksztat litery W, co oznacza, e moe pojawi si kolejny punkt nie okrelono natomiast, czy pooony bdzie niej czy powyej tego z lat, gdy kryzys wystpi. Moe to odbi si ponownie negatywnie na powizanych ze sob gospodarkach caego wiata. 3 Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 marca 2011 r. w sprawie innowacyjnych metod finansowania na szczeblu globalnym i europejskim (2010/2105 (INI); P7 TA 2011 0080): http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?type=TA&reference=P7-TA-2011-0080&language=PL.

1. Bariery bezporednie
1.1. Ograniczenia w swobodzie wiadczenia usug
Pomimo e udzia usug w strukturze PKB Unii Europejskiej wynosi ~70%, wci jednak funkcjonuje wiele barier utrudniajcych rzeczywist swobod ich przepywu. Taki stan rzeczy jest niewtpliwie efektem kryzysu gospodarczego, ktry naruszy fundamenty JRE oraz wci niewielkiego zaufania konsumentw i przedsibiorcw wobec swobody przepywu usug. Istotnym problemem ograniczajcym swobod ich przepywu jest take brak wiadomoci praw przysugujcych konsumentom. Szacowane przez Komisj Europejsk straty poniesione przez konsumentw z tytuu sporw w zakresie prawa handlowego i cywilnego oraz problemw zwizanych z realizacj swobody przepywu usug wynosz blisko 40 mln euro.4 W celu penej liberalizacji usug powinno dy si do wprowadzenia europejskiego sytemu rozwizywania sporw drog internetow5, unijnego mechanizmu powdztwa zbiorowego, obnienia kosztw sdowych i uproszczenia procedur dotyczcych alternatywnych sposobw rozwizywania sporw. Naley take podj dziaania instytucjonalne, tj. wdraanie dyrektywy usugowej celem uproszczenia i unowoczenienia metod zarzdzania, nadzoru ze strony organw pastwowych oraz zwikszenia praw uytkownikw i konsumentw. Przewidywane korzyci z tytuu likwidacji barier w przepywie usug mog wynosi od 60 do 140 mld euro w skali roku, co odpowiadaoby blisko 1,5% wzrostowi PKB Unii Europejskiej6.

1.2. Ograniczenia w swobodnym przepywie osb

Zgodnie z art. 45 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) swoboda przepywu osb oznacza zakaz dyskryminacji ze wzgldu na przynaleno narodowociow w podejmowaniu zatrudnienia, otrzymywanego wynagrodzenia oraz wszelkich innych aspektw pracy. Jednoczenie kademu obywatelowi Unii Europejskiej przysuguje prawo do wjazdu, pobytu oraz dostpu do zatrudnienia na terytorium UE. W tym kontekcie istotna jest rwnie moliwoci oddelegowania pracownikw przez pracodawc do innego pastwa czonkowskiego celem wiadczenia pracy w ramach obowizujcego stosunku pracy. Dotychczasowe dowiadczenia wskazuj, i swoboda przepywu osb pomidzy pastwami czonkowskimi nie jest w peni realizowana. Aby realizowa zaoenia strategii Europa 2020, UE powinna skoncentrowa si na penym wdraaniu Dyrektywy w sprawie pracownikw delegowanych i przeciwdziaa stanowisku niektrych pastw czonkowskich dcych do wydalenia z wasnego terytorium bezrobotnych obywateli pastw przyjtych do UE w 2004 i 2007 roku. Ogromnym problemem jest rwnie brak penego uznawania kwalifikacji zawodowych w obrbie UE i czasochonno procesu nostryfikacji dyplomw7. Obecnie tylko 800 zawodw zostao objtych automatycznym uznawaniem. Celem zwikszenia efektywnoci europejskiego rynku pracy i umoliwienia obywatelom korzystania z ofert pracy w innych pastwach czonkowskich z ominiciem dugotrwaej procedury uznawania kwalifikacji naley podj dziaania zmierzajce do stworzenia Europejskiego paszportu umiejtnoci zawodowych8 oraz do
4 Jednolity rynek dla kadego? Akt o jednolitym rynku na rzecz spoecznej gospodarki rynkowej o wysokiej konkurencyjnoci, Komisja Europejska, Urzd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg 2010; http://ec.europa. eu/internal_market/smact/docs/brochure-web_pl.pdf, stan na dzie: 12.07.2011, s. 32. 5 Zob. Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, The Economic and Social Committee and the Committee of the Regions. Single Market Act. Twelve levers to boost growth and strengthen confidence. Working together to create new growth, European Commission, COM(2011) 206 final; http://ec.europa.eu/internal_market/smact/docs/20110413-communication_en.pdf#page=2, stan na dzie: 12.07.2011, s. 9-10. 6 Jednolity rynek dla kadego op.cit., s. 13. 7 Zob. Sprawozdanie na temat obywatelstwa UE 2000 r. Usuwanie przeszkd w zakresie praw obywatelskich UE, Komisja Europejska, KOM(2010) 603 wersja ostateczna, Bruksela 27.10.2010; http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2010:0603:FIN:PL:PDF, stan na dzie: 12.07.2011, s. 17-18. 8 Por. Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, The Economic and Social Committee and the Committee of the Regions. Single Market Act op.cit., s. 8.

penego wdraania Dyrektywy w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych9 i Dyrektywy w sprawie prawa obywateli Unii i czonkw ich rodzin do swobodnego przemieszczania si i pobytu na terytorium Pastw Czonkowskich10.

1.3. Ograniczenia w swobodnym przepywie towarw bariery techniczne, fizyczne oraz fiskalne
Wewntrzny handel towarami w obrbie UE generuje blisko 25% PKB. Brak penej harmonizacji norm i przepisw technicznych, dotyczcych procesu produkcji i dopuszczenia do obrotu towarw wyprodukowanych na terytorium Unii Europejskiej, jak i importowanych z pastw trzecich, stanowi istotn przeszkod w swobodnym przepywie towarw. Obowizek spenienia przez podmioty gospodarcze rnych wymogw i standardw technicznych przekada si na wzrost kosztw produkcji, spadek konkurencyjnoci przedsibiorstw i utrudniony ich dostp do rynku wiatowego oraz wpywa na spadek wymiany handlowej i wzrostu gospodarczego. Dotychczasowe dowiadczenia wskazuj, i wdraanie dyrektyw nowego podejcia i zasady wzajemnego uznawania nie eliminuje najwikszych barier w przepywie towarw na rynku wewntrznym. Aby zagwarantowa konsumentom z Unii Europejskiej dostp do towarw wysokiej jakoci i wysokich standardw bezpieczestwa, niezalenie od kraju pochodzenia, naley dy do wprowadzenia intensywniejszej harmonizacji11 norm technicznych. Szacowane korzyci pynce dla gospodarki unijnej z harmonizacji mog wynosi 1% PKB12. Kolejnym problemem wpywajcym na ksztat JRE i ograniczenie jego rozwoju jest brak ujednoliconego, wsplnego dla caej UE systemu podatkowego. Dotychczasowe rozwizania prawne zawarte w art. 110 TFUE wprowadzajce zakaz dyskryminacji towarw pochodzenia zagranicznego, nakadania surowszych kar na eksporterw z innych krajw UE za naruszenie przepisw podatkowych oraz faworyzowania przez system podatkowy producentw krajowych okrelaj jedynie obowizek zachowania zasady neutralnoci systemu podatkowego wobec konkurencji. Takie rozwizania prawne nie eliminuj jednak odmiennych systemw podatkowych. Wprowadzenie minimalnej stawki podstawowej na poziomie 15% i stawki zredukowanej na poziomie 5% moe wydawa si rozwizaniem niewystarczajcym. Sytuacja ta w znaczny sposb ogranicza przedsibiorstwom z sektora MP moliwo prowadzenia dziaalnoci gospodarczej na JRE. Dlatego istotne jest, aby w UE zostaa podjta kwestia wprowadzenia w przyszoci wsplnej podstawy opodatkowania osb prawnych. Najwiksze wyzwanie w tej kwestii stanowi ujednolicenie oraz redukcja stawki podatkowej podatku VAT, ktra od momentu wprowadzenia w 1963 r. nie ulegaa wikszym zmianom13. Istotnym problemem jest take brak ujednoliconej stawki podatkowej od osb fizycznych. Naley jednak podkreli, i prba penej harmonizacji polityki fiskalnej, z uwagi na aspekt narodowociowy, moe spotka si z brakiem aprobaty ze strony wikszoci pastw czonkowskich UE. Dlatego rozwizaniem moe si okaza poszukiwanie wsplnej woli politycznej dla intensywniejszej koordynacji polityki gospodarczej.
Dyrektywa 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 wrzenia 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych, Dz.U. L 255/22 z 30.9.2005. 10 Zob. Dyrektywa 2004/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie prawa obywateli Unii i czonkw ich rodzin do swobodnego przemieszczania si i pobytu na terytorium Pastw Czonkowskich, zmieniajca rozporzdzenie (EWG) nr 1612/68 i uchylajca dyrektywy 64/221/EWG, 68/360/EWG, 72/194/EWG, 73/148/EWG, 75/34/EWG, 75/35/EWG, 90/364/EWG, 90/365/EWG i 93/96/EWG, Dz.U. L 158/77 z 30.4.2004. 11 Obecny dorobek prawny JRE skada si z 1521 dyrektyw i 976 rozporzdze odnoszcych si do rnych obszarw polityki jednolitego rynku. Jednake biorc pod uwag art. 288 TFUE harmonizacja nowych bd wraliwych sektorw rynku moe by o wiele bardziej skuteczna za pomoc rozporzdze ni dyrektyw. Wynika to z faktu, i rozporzdzenia, w odrnieniu od dyrektyw, nie pozostawiaj pastwom czonkowskim swobody wyboru formy i rodkw. 12 Jednolity rynek dla kadego op.cit., s. 13. 13 Por. Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, The Economic and Social Committee and the Committee of the Regions. Single Market Act op.cit., s. 16.
9

1.4. Utrudnienia w przepywie kapitau

Brak penej liberalizacji przepywu kapitau wraz z utrudnion integracj rynkw finansowych, a w szczeglnoci systemw bankowych, jest jedn z najwikszych barier w rozwoju JRE. Ograniczony dostp do rde finansowania stanowi istotn przeszkod dla sektora MP, ktry w warunkach utrudnionego przepyw kapitau nie jest w stanie wykorzysta swojego potencjau rozwojowego, zarwno na rynkach krajowych, jak i na JRE. W tym aspekcie UE powinna koncentrowa si na umoliwieniu funduszom wysokiego ryzyka nieograniczonego inwestowania na terytorium caej Unii Europejskiej oraz zachceniu inwestorw do dugoterminowych inwestycji gospodarczych. Rwnie istotne jest podjcie kwestii wprowadzenia obligacji przeznaczonych na finansowanie projektw infrastrukturalnych oraz zwikszenie atrakcyjnoci inwestycyjnej sektora MP z pastw czonkowskich i jego obecnoci na rynkach kapitaowych. Kolejn wan kwesti jest liberalizacja i uatwienie dostpu do usug bankowych. Obecnie obowizujcy, skomplikowany system opat bankowych utrudnia klientom porwnywanie cen i zmian banku na inny, ktry oferuje korzystniejsze warunki finansowe. Liberalizacja usug bankowych powinna rwnie obejmowa unijny rynek kredytw hipotecznych, na ktrych brakuje przejrzystoci, a wystpujce bariery administracyjne oraz rnice w poziomie cen, produktw i interpretacji przepisw prawnych stanowczo ograniczaj zaufanie konsumentw wobec sektora bankowego. W tym wymiarze istotne jest, aby dono do realizacji inicjatywy Komisji Europejskiej zorientowanej na stworzenie zintegrowanego rynku kredytw hipotecznych14.

2. Bariery porednie
2.1. Niestabilno sektora finansowego
Kryzys gospodarczy sprawi, i konieczne jest opracowanie na szczeblu Unii Europejskiej nowych ram regulacyjnych, ktre gwarantowa bd zwikszon stabilno sektora finansowego. W tym kontekcie istotne jest, aby w UE dono do restrukturyzacji sektora bankowego w celu przywrcenia dugoterminowej rentownoci oraz do zagwarantowania waciwego funkcjonowania dziaalnoci kredytowej. Biorc pod uwag prognoz KE, wedug ktrej rednioterminowy wzrost gospodarczy UE do 2020 r. pozostanie na niskimi poziomie i bdzie wynosi okoo 1,5%15, naley dy do ograniczenia wysokiej pomocy publicznej dla sektora bankowego. W zamian naleaoby wprowadzi intensywniejsz kontrol poprzez stopniowe wzmocnienie bazy kapitaowej zgodnie z ramami Bazylea III celem zwikszenia odpornoci sektora bankowego na niekorzystne wstrzsy.

2.2. Brak konsolidacji wydatkw budetowych

Jednym z najwaniejszych warunkw niezbdnych do dalszego rozwoju gospodarczego UE jest zmiana podejcia do wydatkw publicznych. Kryzys gospodarczy sprawi, i jednym z waniejszych zada stojcych przed UE jest przywrcenie zaufania spoecznego i uniemoliwienie wpadnicia w bdne koo spirali zaduenia. Dowiadczenia finansowe Grecji, Irlandii, Portugalii, a take Hiszpanii pokazuj, i wprowadzenie rygorystycznej konsolidacji finansowej moe okaza si niezwykle istotne dla przyszoci UE. Powinno si zatem dy do ograniczenia wzrostu wydatkw publicznych i utrzymania ich na poziomie poniej rednioJednolity rynek dla kadego op.cit., s. 29. Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Spoecznego i Komitetu Regionw. Roczna wizja wzrostu gospodarczego: wsparcie caociowej odpowiedzi UE na kryzys, Komisja Europejska, KOM(2011) 11 wersja ostateczna; http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2011:0011:FIN:PL:PDF, stan na dzie: 12.07.2011 r., s. 3.
14 15

terminowego wzrostu PKB oraz do sprawnego przyjcia rocznego budetu UE na 2012 rok. Dla konsolidacji finansw istotna jest take realizacja pierwszego cyklu tzw. europejskiego semestru ekonomicznego.

2.3. Brak uregulowa w zakresie patentu europejskiego i praw wasnoci intelektualnej

Brak jednolitego i wsplnego dla caej Unii Europejskiej systemu ochrony praw wasnoci intelektualnej stanowi istotn przeszkod i brakujce ogniowo rynku wewntrznego. Obecnie obowizujcy rozdrobniony system patentowy nie sprzyja powstawaniu innowacji. Wprowadzenie patentu europejskiego umoliwi ochron myli technologicznej i praw wasnoci intelektualnej, a take ograniczenie strat przedsibiorstw dziaajcych na wsplnym rynku Unii Europejskiej z tytuu handlu produktami podrobionymi16. W tym kontekcie istotne jest, aby w UE dono do stworzenia ju w 2013 r. jednolitej jurysdykcji w dziedzinie patentw. Rwnie istotne jest uzgadnianie i prezentacja stanowiska UE na forum wiatowej Organizacji Wasnoci Intelektualnej.

2.4. Brak jednolitego rynku cyfrowego Europy

Rozwj technologii i nowoczesnych form komunikacji niesie ze sob konieczno wprowadzenia do JRE nowych rozwiza prawnych, stanowicych niejako odpowied na zmiany zachodzce na rynku unijnym. Zgodnie z zaoeniami strategii Europa 2020 jednolity rynek cyfrowy ma powsta do 2020 r. Cel ten moe zosta osignity poprzez prawn regulacj infrastruktury telekomunikacyjnej, internetowego rynku detalicznego i treci cyfrowych. Wedug szacunkw Komisji Europejskiej korzyci dla gospodarki unijnej z utworzenia rynku cyfrowego mog wynosi nawet 500 mld euro, co stanowioby blisko 4% PKB UE17. Jednake brak wsplnej regulacji dotyczcej infrastruktury telekomunikacyjnej przekada si na rozdrobnienie rynku usug cyfrowych, czego efektem jest spowolnienie inwestycji infrastrukturalnych, tworzenie porozumie cenowych, ograniczenie korzyci skali dla przedsibiorstw z rynku cyfrowego oraz spadek konkurencyjnoci gospodarki Unii Europejskiej. Wraz ze wzrostem liczby konsumentw w UE majcych dostp do Internetu, zwaszcza w krajach nowej Unii, wzrosa rwnie liczba osb zamawiajcych towary lub usugi za porednictwem e-handlu z 20% w 2004 r. do 37% w 2009 r.18 Jednake dla intensyfikacji handlu internetowego poziom ten jest wci niesatysfakcjonujcy. Mona jednak przypuszcza, i trend ten bdzie rosncy i konieczne moe si sta wprowadzenie unijnej regulacji obejmujcej handel internetowy. Problemem moe si jednak okaza obawa czci konsumentw przed dokonywaniem zakupw za porednictwem Internetu oraz niech sprzedawcw do zawierania transakcji z konsumentami z innych pastw czonkowskich. Rwnie istotn kwesti jest wprowadzenie regulacji dotyczcych treci cyfrowych oraz przestrzegania praw autorskich przez uytkownikw Internetu. W Unii Europejskiej powinno si dy do uproszczenia zasad zarzdzania prawami autorskimi i ustanowienia oglnoeuropejskiego systemu licencjonowania treci cyfrowych.
Wedug szacunkw Komisji Europejskiej roczne straty z tytuu obrotu towarami podrobionymi wynosz 250 mld euro. Zob. Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, The Economic and Social Committee and the Committee of the Regions. Single Market Act op.cit., s. 9. 17 M. Monti, Nowa strategia na rzecz jednolitego rynku w subie gospodarki i spoeczestwa Europy. Sprawozdanie dla przewodniczcego Komisji Europejskiej Jos Manuela Barroso, Mediolan 09.05.2010; http://ec.europa. eu/internal_market/strategy/docs/monti_report_final_10_05_2010_pl.pdf, stan na dzie: 12.07.2011 r., s. 49. 18 Tablica wynikw dla rynkw konsumenckich Konsumenci w domu obecni na rynku wewntrznym Monitorowanie integracji detalicznego rynku wewntrznego i ocena rodowiska konsumenckiego w pastwach czonkowskich, Komisja Europejska, SEC(2010) 385 wersja ostateczna, Bruksela 29.3.2010; www.e-handel.org. pl/3rd_edition_scoreboard_en_pl.doc, stan na dzie: 12.07.2011, s. 16.
16

2.5. Obawy uczestnikw jednolitego rynku europejskiego

Przed UE stoi trudne zadanie przywrcenia zaufania i wiary uczestnikw JRE w fundamenty rynku unijnego. Kryzys gospodarczy utwierdzi wielu przeciwnikw rynku europejskiego w przekonaniu, i JRE jest niedoskonaym narzdziem rozwizywania problemw gospodarczych, i postrzeganiu go jako rda napi, zakce i lkw. W tym kontekcie UE powinna koncentrowa si na zwikszeniu zaufania konsumentw do rynku europejskiego. Cel ten moe zosta osignity poprzez wzmocnienie fundamentw i zapewnienie JRE odpornoci na nacjonalizm pastw czonkowskich i przysze szoki asymetryczne. Naley tym samym dy te do wzmocnienia i rozszerzenia Unii Gospodarczej i Walutowej oraz spjnoci spoecznej, gospodarczej i terytorialnej Unii Europejskiej. Istotne moe okaza si rwnie denie do intensyfikacji wsppracy midzy pastwami czonkowskimi a instytucjami UE oraz do poszukiwania wsplnej woli politycznej, ktra pozwoli przezwyciy pojawiajce si od kilku lat uczucie niechci wobec JRE. Owa niech jest coraz bardziej widoczna w krajach starej UE, ktre obawiaj si wzmocnienia JRE i np. napywu taniej siy roboczej z pastw przyjtych do UE w 2004 i 2007 roku. Drug grup uczestnikw JRE odczuwajcych obawy s przedsibiorstwa, ktre paradoksalnie nale do najwikszych ordownikw i zarazem krytykw wsplnego rynku. Przedsibiorstwa z sektora MP postuluj przede wszystkim zmniejszenie obcie prawnych, ktre utrudniaj dziaalno gospodarcz. Istotnym rozwizaniem uatwiajcym dziaalno MP jest wprowadzony przez Komisj Europejsk w 2008 r. program Small Business Act. Z kolei przedsibiorstwa o wikszym potencjalne gospodarczym, dziaajce na rynku wiatowym zauwaaj, i JRE poprzez polityk konkurencji, objawiajcej si w kontroli pomocy pastwa, nie stanowi impulsu do wzrostu ekspansji przedsibiorstw unijnych na rynki zagraniczne.

2.6. Jako i transpozycja przepisw prawnych

Ogromnym problemem negatywnie wpywajcym na ksztat JRE jest niejednokrotnie opniany przez pastwa czonkowskie proces wdraania dyrektyw i rozporzdze odnoszcych si do rynku unijnego. Wedug szacunkw KE termin wdroenia 16 spord 74 dyrektyw przyjtych w 2009 r. zosta przeduony rednio o 2 lata w stosunku do terminu transpozycji. Obecnie rednio ponad 50% dyrektyw UE obejmujcych JRE nie zostaje wdroonych w terminie19. Wrd pastw bdcych w czowce pod wzgldem opnie w transpozycji znajduj si kraje nalece do strefy euro. Gwnym skutkiem wynikajcym z opnionego wdraania przepisw prawnych jest nie tylko spadek spjnoci i przejrzystoci systemu prawnego, ale take podwaenie skutecznoci i adekwatnoci przepisw do aktualnej sytuacji spoeczno-gospodarczej. Wan kwesti ukierunkowan na popraw otoczenia regulacyjnego i zwikszenie jego wpywu na rozwj przedsibiorczoci oraz konkurencyjnoci gospodarki europejskiej jest wdraanie inicjatywy Smart Regulation. Dotychczasowe problemy gospodarcze i finansowe wskazuj, i JRE nie moe by pozostawiony bez nadzoru i kontroli. Istotne jest zatem dziaanie na rzecz poprawy jakoci przepisw prawnych. W tym celu powinno dy si do upraszczania prawodawstwa UE i zmniejszania obcie administracyjnych, wprowadzenia bardziej zrozumiaych i optymalnych przepisw oraz do zwikszenia wsppracy i wspodpowiedzialnoci w zakresie uprawnie legislacyjnych pomidzy Parlamentem Europejskim, Rad Unii Europejskiej oraz organami doradczymi.

3. rda finansowania dziaa w ramach jednolitego rynku

Jak wspomniano we wstpie, w warunkach pokryzysowych jedn z kluczowych rl odgrywa zacznie polityka fiskalna. W ujciu J. Tinbergena zasadnicz jej czci s wydatki oraz formy ich dystrybucji. Wydatki na dziaania (tzw. polityki) w ramach UE pochodz z bude19

Zob. M. Monti, Nowa strategia na op.cit., s. 107.

tw pastw czonkowskich oraz budetu wsplnotowego w ramach tzw. dzielonego zarzdzania wieloma sferami przez Komisj Europejsk oraz rzdy krajowe. Dodatkowo naley wspomnie, e same pienidze z budetu UE redystrybuowane s ponownie na poziom pastw czonkowskich i obecnie jedynie ok. 22% rodkw budetu UE zarzdzane jest bezporednio z poziomu Komisji Europejskiej, a ok. 76% przez pastwa czonkowskie. Tworzone s te dodatkowe pozabudetowe mechanizmy i fundusze, ktre stanowi swoist rezerw wykorzystywan przez pastwa czonkowskie w sytuacjach kryzysowych czy klsk naturalnych. Wpywy do budetw krajowych pochodz gwnie z podatkw porednich oraz bezporednich. W przypadku budetu Unii Europejskiej s to z kolei przede wszystkim skadki pastw czonkowskich naliczane jako odsetek dochodu narodowego brutto (DNB) ok. 75% wpyww, oraz stawki liniowej podatku VAT, ce nakadanych na granicach zewntrznych UE oraz skadek cukrowych czy opat na produkty rolne. Wpywy te wspfinansuj przede wszystkim dziaania w zakresie polityki rolnej i rozwoju obszarw wiejskich oraz spjnoci, a take pozostaych sfer dziaalnoci UE (m.in. polityka badawczo-rozwojowa, transportowa, ochrony rodowiska). W ramach polityki spjnoci oraz rolnej (w zakresie rozwoju obszarw wiejskich) dominujc rol odgrywaj dziaania zwizane z rozwojem przedsibiorczoci, podnoszeniem konkurencyjnoci oraz innowacyjnoci firm, tworzeniem infrastruktury uatwiajcej prowadzenie biznesu, infrastruktury otoczenia biznesu czy edukacji i inwestycje w kapita ludzki. Jest to zgodne zarwno z celami obu strategii UE, jak i proponowanym paradygmatem rozwoju regionalnego przygotowanym przez OECD, a stosowanym przez Komisj Europejsk oraz pastwa czonkowskie UE. W tym te znaczeniu nie mona patrze oddzielnie na instrumenty finansowania obu gwnych polityk oraz funkcjonowanie jednolitego rynku. Poprawa spjnoci, jak wspomniano na pocztku opracowania, przyczynia si do pogbiania integracji gospodarczej. Traktat lizboski podkrela te znaczenie spjnoci terytorialnej UE, ktrej osiganie wymaga silnej koordynacji dziaa pomidzy wieloma sferami: polityk spjnoci, transportow, ochrony rodowiska, przemysow, badawczo-rozwojow itd. Ze wzgldu na to, e dziaania dotyczce jednolitego rynku wpisane s w wiele sfer (polityk) UE, w budecie UE trudno wydzieli jednoznacznie kwoty na nie przeznaczane. Dziay budetu odzwierciedlaj najwaniejsze dla UE polityki, jednak uywa si dla nich odmiennej ni nazwy polityk terminologii (por. Tabela 1). W dalszej czci opracowania uwaga bdzie powicona przede wszystkim rodkom finansowym pochodzcym z budetu UE, ale wspomniane zostan te rodki pozabudetowe (takie jak np. rodki Europejskiego Banku Inwestycyjnego) oraz mechanizmy i instrumenty, ktre przyczyniaj si do poprawy sytuacji pokryzysowej w UE.

3.1. Perspektywa finansowa 20072013

W wyniku trudnoci finansowych i decyzji o pomocy pastwom najbardziej dotknitym przez kryzys Grecji, Irlandii, Hiszpanii, Portugalii), a take ze wzgldu na wymogi wynikajce z realizacji strategii Europa 2020 oraz wprowadzania w ycie zapisw Traktatu lizboskiego, pastwa czonkowskie podjy dyskusj nad ksztatem budetw rocznych do koca obecnego okresu. Ustalanie budetu na rok 2011 stanowio pierwsze wspczesne pokryzysowe starcie si wizji pastw czonkowskich, reprezentowanych na forum Rady Unii Europejskiej i przedstawicieli spoeczestw UE na forum Parlamentu Europejskiego (PE). Dodatkowo, trzeba pamita o tym, e Traktat lizboski wyposay Parlament Europejski w kompetencje wspdecydowania o wszystkich rodzajach wydatkw (a nie tylko wydatkw nieobligatoryjnych). Na drodze koncyliacji udao si ustali budet roczny w niezmniejszonej kwocie. Stao si to jednak kosztem postulatw PE, m.in. dotyczcych kwestii Europejskiej Suby Zewntrznej. Rok 2012 bdzie kolejnym, trudnym rokiem pokryzysowym. Wydaje si jednak, e wysoko budetu zostanie utrzymana na poziomie podobnym do roku 2011. Mimo sytuacji

10

kryzysu, za szczeglnie istotne uznano nieredukowanie w obecnej perspektywie finansowej wielkoci budetw na lata 2011, 2012 oraz 2013, tak aby pozwoli pastwom na realizacj inwestycji oraz zobowiza wynikajcych z obu strategii: lizboskiej i Europa 2020. Redukcja wielkoci budetu na kolejne lata, a tym samym kwot przekazywanych pastwom czonkowskim, uniemoliwiaby osignicie zakadanych celw rozwojowych. W biecej perspektywie budetowej 20072013 rodki rozdzielono midzy gwne dziay (kwoty w Tabeli 1.): 1. zrwnowaony rozwj (trway wzrost), w tym m.in. poprawa jakoci edukacji i szkole, konkurencyjno i innowacje, promowanie zrwnowaonych sieci transportowych i energetycznych, Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji. Kategoria ta obejmuje najwicej dziaa wspierajcych jednolity rynek: polityka spjnoci (w tym instrumenty finansowe fundusze strukturalne Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego i Europejski Fundusz Spoeczny; Fundusz Spjnoci oraz pozostae instrumenty wsparcia zrwnowaonego rozwoju konkurencyjnoci). Przeznacza si na nie ponad 40 euro rocznie. Najwicej rodkw pochania pomoc najbiedniejszym regionom UE oraz zaspokojenie potrzeb spoecznych, np. wczanie osb bezrobotnych w dziaania rynku pracy, rozwj zasobw ludzkich, edukacj. Cz pienidzy przeznaczana jest na projekty infrastrukturalne. Ponadto finansuje si projekty majce na celu pomoc maym i rednim przedsibiorstwom, rewitalizacj miast, integracj spoeczn osb niepenosprawnych itp. Spor cz budetu stanowi wydatki na badania i innowacje (rocznie ok. 8 mld euro, co pozwala sfinansowa okoo 6% caych bada na terenie UE). Pienidze te pozwalaj prowadzi badania naukowe na skal europejsk i promowa projekty midzynarodowe angaujce naukowcw z rnych krajw UE. Z budetu finansuje si te programy edukacyjne, np. Erasmus, pomagajce studentom i nauczycielom studiowa w innych pastwach UE i wymienia dowiadczenia. Finansuje si te infrastruktur europejsk: transportow, energetyczn, telekomunikacyjn i platformy elektroniczne w ramach sieci transeuropejskich, 2. zarzdzanie zasobami naturalnymi i ich ochrona, w tym: spjno na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, 3. obywatelstwo, wolno, bezpieczestwo i sprawiedliwo (3a wolno, bezpieczestwo i sprawiedliwo; 3b obywatelstwo), w tym: prawa podstawowe i sprawiedliwo, bezpieczestwo i ochrona swobd, zarzdzanie przepywami migracyjnymi, wspieranie kultury europejskiej i jej rnorodnoci, 4. UE jako partner globalny, w tym m.in.: pomoc rozwojowa dla pastw rozwijajcych si, pomoc przedakcesyjna, polityka ssiedztwa i wydatki na pomoc humanitarn, 5. administracja, 6. wyrwnania (czasowe wsparcie dla budetu najmniej zamonych pastw czonkowskich).
Tabela 1. Perspektywa finansowa na lata 20072013 zobowizania po korektach (mln EUR, ceny biece)
Dziay 1.Zrwnowaony rozwj 1a. Konkurencyjno 1b. Spjno 2.Rozwj obszarw wiejskich i ochrona rodowiska Z czego: Rolnictwo (w tym dopaty bezporednie) 3.Obywatelstwo, wolno, bezpieczestwo i sdownictwo 2007 53 979 8 918 45 061 55 143 2008 57 653 10 386 47 267 59 193 2009 61 696 13 269 48 427 56 333 2010 63 555 14 167 49.388 59 955 2011 63 974 12 987 50 987 60 338 2012 66 964 14 203 52 761 60 810 2013 69 957 15 433 54 524 61 289 2007-2013 razem 437 778 89 363 348 415 413 061

45 759 1 273

46 217 1 362

46 679 1 518

47 146 1 693

47 617 1 889

48 093 2 105

4 574 2 376

330 085 12 216

11

4.UE jako globalny aktor 5.Administracja 6. Wyrwnania Razem

6 578 7 039 445 124 457

7 002 7 380 207 132 797

7 440 7 525 210 134 772

7 893 7 882 140 978

8 430 8 334 142 965

8 997 8 670 147 546

9 595 9 095 152 312

55 935 55 925 802 975 777

Opracowanie na podstawie danych Komisji Europejskiej: DG Budget; http://ec.europa.eu/budget/figures/fin_fwk0713/ fwk0713_en.cfm#cf07_13, stan na dzie: 14.07.2011.

Dodatkowo na dziaania wzmacniajce jednolity rynek przeznaczane s rodki pozabudetowe z Europejskiego Banku Inwestycyjnego, Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji czy Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego oraz innych instrumentw inynierii finansowej. W odpowiedzi na kryzys utworzono te szereg mechanizmw finansowych wspierajcych pastwa czonkowskie, a tym samym porednio funkcjonujce na ich terenach podmioty gospodarcze. O kontrol nad nimi oraz efektywne wydatkowanie zaapelowa Europejski Trybuna Obrachunkowy20. S to m.in. wsplnotowy instrument rednioterminowej pomocy dla pastw spoza strefy euro, europejski mechanizm stabilizacji finansowej dla pastw ze strefy euro, europejski instrument stabilnoci finansowej dla pastw strefy euro (oba instrumenty dla pastw strefy euro maj by zastpione w 2013 r. europejskim mechanizmem stabilizacyjnym)21.

3.2. Wieloletnie ramy finansowe na lata 2014202022

W roku 2011 rozpoczy si rwnie wstpne ustalenia dotyczce wielkoci i struktury wydatkw w ramach kolejnych wieloletnich ram finansowych 20142020. Budet UE oraz dostpne w jego ramach rodki w kolejnych latach s nadal jednym z gwnych instrumentw finansowania dziaa wsplnego rynku. Ich struktura oraz przeznaczenie nie zmieniy si znacznie, zmianie ulegy natomiast kwoty oraz cele, ktrych realizacji maj suy wydatkowane rodki. Ze wstpnych propozycji przedstawionych przez Komisj Europejsk23 wynika, e w ramach wieloletnich ram finansowych czna kwota rozdzielana na budety roczne wyniesie ok. 972,2 mld euro w patnociach (wobec 925,6 mld euro na lata 20072013) i 1025 mld euro w zobowizaniach (wobec 975,8 mld euro na lata 20072013). rodki finansowe zostan przeznaczone na walk z negatywnymi skutkami kryzysu oraz realizacj strategii Europa 2020 (cele i programy przedstawiono w Tabeli 2.). Nominalnie nowy budet bdzie o okoo 5% wikszy ni w perspektywie finansowej 20072013. W relacji do dochodu narodowego, w patnociach budet zostaje zmniejszony z 1,06% do 1,00% dochodu narodowego brutto (DNB), a w zobowizaniach z 1,12% do 1,05% DNB. Komisarz Janusz Lewandowski wskazuje, e nowy budet jest realnie wyszy o 2,5 proc. od poprzedniego. Najwiksza kwota przypadnie na polityk spjnoci, ktrej prowadzenie uznano za korzystne dla obszaru caej UE i, jak wspomniano, przyczynia si ona do realizacji zaoe jednolitego rynku. Propozycja Komisji Europejskiej zakada przeznaczenie ok. 376 mld euro na polityk spjnoci. Na kwot t skadaj si: 162,6 mld euro dla regionw konwergencji; 38,9 mld euro dla regionw w okresie przejciowym; 53,1 mld euro dla regionw objtych celem Konkurencyjno; 11,7 mld euro na wspprac terytorialn; 68,7 mld euro dla Funduszu Spjnoci;
Konsekwencje kryzysu finansowego op. cit. Ibidem. 22 TFUE wprowadza zmian nazwy perspektywy finansowej na wieloletnie ramy finansowe (por. rozdzia 2 TFUE wersja skonsolidowana; Dz.U. Unii Europejskiej C 115/47), ktra stosowana bdzie od roku 2014. 23 Na podstawie materiaw Komisji Europejskiej: Jos Manuel Duro Barroso President of the European Commission Remarks by President Barroso on the Commissions proposals for the 2014-2020 Multi-Annual Financial Framework Press Conference Brussels, 29 June 2011; SPEECH/11/487; materiaw prasowych oraz wywiadw z Januszem Lewandowskiem w dniach 4-11.07.2011; materiaw Biura Informacyjnego Wojewdztwa Wielkopolskiego.
20 21

12

 40 mld euro na nowy instrument fundusz infrastrukturalny czc Europ, ktok. rego celem bdzie zwikszenie inwestycji w technologie transportowe, energetyczne i informacyjno-komunikacyjne pomidzy regionami caej Europy. Fundusz ten zastpi fundusz transportowy UE, wynoszcy w obecnej perspektywie ok. 8 mld euro. Nowy fundusz otwarty bdzie dla wszystkich pastw czonkowskich. Ten fundusz razem z ok. 10 mld euro z Funduszu Spjnoci przyczyni si do wzmocnienia integralnoci rynku wewntrznego i tym samym osigania spjnoci terytorialnej. Z oglnej kwoty przewidzianej na polityk spjnoci Polska otrzymaaby najwicej ze wszystkich pastw UE ok. 80 mld euro. Byoby to wicej ni w obecnej perspektywie 2007 2013, gdzie dla Polski przeznaczono z budetu UE ok. 67 mld euro. Warto zwrci te uwag, e zwikszono znacznie (bo a o 46% w stosunku do lat 2007 2013) rodki na program bada i rozwoju bdcy kontynuatorem VII programu ramowego bada i rozwoju i w nowej perspektywie wynios one ok. 80 miliardw euro. Program ten jest kluczowy z punktu widzenia konkurencyjnoci oraz innowacyjnoci gospodarek pastw UE i funkcjonujcych na nich firm. Dlatego te tak wane jest pokonywanie barier opisanych w podrozdziale 1 niniejszego opracowania, ktre maj usprawni przepyw wiedzy, osb, towarw, usug czy przedsibiorczoci oraz zapewni ochron prawn podmiotw i osb funkcjonujcych na rynku. Na polityk roln przeznaczono mniej rodkw ni obecnie (czna kwota zmniejszy si z 413 do 383 mld euro, w tym 282 mld euro pozostanie na patnoci bezporednie). Zmniejszane bd rnice w patnociach bezporednich dla rolnikw z bogatszych i biedniejszych krajw czonkowskich. Z szacunkw wynika, e patnoci bezporednie dla naszych rolnikw wzrosn ze 196 euro na hektar w 2013 r. do 224 euro na hektar w 2020 r. Na ochron granic zewntrznych przeznaczono ok. 8 mld euro w stosunku do 3 mld euro w obecnej perspektywie. Ok. 70 mld euro przeznaczono na dziaania zewntrzne UE i wzrost znaczenia na arenie midzynarodowej, z czego na polityk ssiedztwa ok. 16 mld euro, a na pomoc rozwojow i realizacj celw milenijnych ok. 20,6 mld euro. Ok. 20% rodkw w ramach kadej polityki UE przeznaczonych bdzie na ochron klimatu i rodowiska naturalnego, co stanowi realizacj strategii Europa 2020. Rozpoczto te, w sytuacji pokryzysowej, dyskusj nad nowym rdem wpyww, ktre miayby spowodowa zmniejszenie wpat pochodzcych ze skadek pastw czonkowskich. Wrd propozycji wymienia si podatek transportowy, ekologiczny czy od transakcji finansowych. Dyskusje nadal trwaj. Szacunki zawarte w rezolucji PE z 8 marca 2011 r. wskazuj, e likwidacja barier rynku wewntrznego mogaby przynie ok. 200300 miliardw euro korzyci rocznie, a wpywy z podatku od transakcji finansowych dodatkowe 200 miliardw euro do budetu UE, co pozwolioby na pokrycie skutkw kryzysu. Parlament Europejski apeluje te o poszukiwanie nowych rde finansowania wzrostu gospodarczego i rozwoju jednolitego rynku i stwierdza, e waciwie funkcjonujcy jednolity rynek jest najbardziej wartociowym narzdziem UE w zglobalizowanym i konkurencyjnym wiecie oraz e jest on najwaniejszym bodcem dla europejskiego wzrostu; podkrela, e naley koncentrowa si na wzmacnianiu rynku wewntrznego i na znajdowaniu sposobw bardziej przemylanego wydawania krajowych i europejskich rodkw finansowych poprzez przyjcie holistycznego podejcia do reformy budetowej, obejmujcej zarwno stron wydatkw, jak i wpyww budetowych; zauwaa, e potrzeby w zakresie wydatkw, ktre maj zosta zrealizowane w sposb majcy na celu osignicie rezultatw i stworzenie nowych instrumentw finansowych do realizacji celw budetowych, musz by przemylane, zintegrowane i elastyczne.24 PE proponowa te rozwaenie wprowadzenia euroobligacji na finansowanie np. projektw infrastrukturalnych, podatku wglowego czy znajdowania synergii midzy starymi a nowymi podatkami25.
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 marca 2011 r. w sprawie innowacyjnych metod finansowania na szczeblu globalnym i europejskim (2010/2105 (INI); P7 TA 2011 0080); http://www.europarl.europa.eu/sides/ getDoc.do?type=TA&reference=P7-TA-2011-0080&language=PL. 25 Ibidem.
24

13

4. Dziaania Parlamentu Europejskiego na rzecz umocnienia jednolitego rynku w warunkach kryzysu

Zgodnie z zapisami Traktatu lizboskiego rynek wewntrzny naley do kompetencji dzielonych midzy Uni i pastwa czonkowskie. Obecnie wikszo regulacji bezporednio i porednio zwizanych z funkcjonowaniem jednolitego rynku rozpatrywanych jest w zwykej procedurze decyzyjnej wspdecydowania (art. 114 w odniesieniu do art. 26 TFUE), w ktrej PE stanowi na rwni z Rad. Zakres stosowania tej procedury zwikszy si prawie dwukrotnie w stosunku do zapisw z traktatu nicejskiego, take w dziedzinach, w ktrych wczeniej PE nie mia tak silnych uprawnie decyzyjnych26. Z listy 85 dziedzin, ktre obecnie podlegaj tej procedurze, warto wymieni kilka przykadw, w ktrych zasada ta jest nowa, i w ktrych rola PE jest zmieniona27: usugi wiadczone w oglnym interesie gospodarczym (art. 14 TFUE), stosowanie zasad konkurencji do wsplnej polityki rolnej (art. 42 odsyajcy do art. 43 ust. 2 TFUE), rozszerzenie korzyci wynikajcych z przepisw dotyczcych wiadczenia usug na obywateli pastw trzecich majcych przedsibiorstwo we Wsplnocie. (art. 56 akapit drugi TFUE), liberalizacja usug w okrelonych sektorach (art. 59 ust. 1 TFUE) , rodki niezbdne do eliminowania zakce rynku wewntrznego (art. 116 TFUE), fundusze strukturalne (art. 177 akapit pierwszy TFUE), Fundusz Spjnoci (art. 177 akapit drugi TFUE), metody kontroli uprawnie wykonawczych (art. 291 ust. 3 TFUE). Kwestia samego kryzysu gospodarczego zajmuje w pracach PE bardzo wane miejsce, bdc przedmiotem debat zarwno na posiedzeniach plenarnych, jak i w pracach poszczeglnych komisji oraz frakcji politycznych. Od 2008 roku w trakcie odbywanych debat na sesji plenarnej posowie wskazywali na konieczno reformy nadzoru nad rynkami finansowymi, agencjami ratingowymi i funduszami inwestycyjnymi oraz na potrzeb wsparcia kredytowego maych przedsibiorstw28. 7 padziernika 2009 r. PE powoa Komisj Specjaln ds. Kryzysu Finansowego, Gospodarczego i Spoecznego (CRIS). PE aktywnie wczy si w opracowywanie raportu M. Montiego pt. Nowa strategia na rzecz jednolitego rynku. Problemy wdraania jednolitego rynku w warunkach kryzysu, ze wzgldu na horyzontalny charakter, dotycz prac niemale wszystkich komisji parlamentarnych. Najbardziej zaangaowane w prace legislacyjne i pozalegislacyjne bezporednio powizane z funkcjonowaniem wsplnego rynku to: Komisja ds. Rynku Wewntrznego i Ochrony Konsumenta (IMCO), Komisja ds. Gospodarczych i Monetarnych (ECON) oraz Specjalna Komisja ds. Kryzysu (CRIS).

4.1. Komisja ds. Rynku Wewntrznego i Ochrony Konsumenta IMCO

Prace PE zwizane z przeciwdziaaniem skutkom kryzysu gospodarczego skoncentroway si wok przygotowanego przez Komisj Europejsk Aktu o jednolitym rynku. W rezolucji z 20 maja 2010 roku pt. W sprawie przyblienia jednolitego ryku konsumentom i obywatelom PE wezwa KE do przygotowania zestawu dziaa, ktre powinny by podjte w zwizku z potrzeb nadania impetu jednolitemu rynkowi. Po przedstawieniu pierwszej wersji dokumentu w komunikacie z 27.10.201029, w ktrym KE zaproponowaa list 50 dziaa ukierunkowaWarto doda, e Traktat lizboski wprowadza do procesu decyzyjnego parlamenty narodowe, z ktrych decyzj trzeba si liczy przy przyjmowaniu wszelkich rodkw prawnych dotyczcych rynku wewntrznego. 27 Pena lista w zaczniku E dokumentu: Procedura wspdecyzji i postpowanie pojednawcze. Por.: Przewodnik po procedurach wsplegislacyjnych Parlamentu Europejskiego na mocy Traktatu z Lizbony, listopad 2009 r. 28 Midzy innymi na posiedzeniach plenarnych 19 listopada 2008 r., 19 maja i 20 padziernika 2010 r. 29 W kierunku Aktu o jednolitym rynku. W stron spoecznej gospodarki rynkowej o wysokiej konkurencyjnoci (KOM(2010) 608 wersja ostateczna); http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2010:0608:FIN:PL:PDF.
26

14

nych na popraw funkcjonowania jednolitego rynku, PE na podstawie wynikw prac komisji IMCO, przyj na posiedzeniu plenarnym 6 kwietnia 2011 r. trzy sprawozdania z wasnej inicjatywy nawizujce do trzech filarw Aktu o jednolitym rynku: W sprawie zarzdzania i partnerstwa na jednolitym rynku sprawozdawca S. Kalniete, EPP, sprawie jednolitego rynku dla Europejczykw sprawozdawca A. Correia De CamW pos, S&D, W sprawie jednolitego rynku sprzyjajcego przedsibiorstwom i wzrostowi gospodarczemu sprawozdawca C. Silviu Buoi, ALDE. W dokumentach tych, przyjtych du wikszoci gosw, PE okreli 15 dziaa priorytetowych (po 5 w kadym dokumencie): W odniesieniu do przedsibiorstw PE zaleci30: 1. stworzenie patentu UE oraz jednolitego systemu sdowego rozstrzygania sporw patentowych; 2. finansowanie innowacji poprzez stworzenie unijnych obligacji na rzecz projektw, zwaszcza w dziedzinie energii, transportu i telekomunikacji oraz ram prawnych zachcajcych fundusze kapitau podwyszonego ryzyka do skutecznego inwestowania w UE; 3. pobudzenie handlu elektronicznego zwikszenie zaufania przedsibiorcw i konsumentw do handlu elektronicznego, plan dziaania UE skierowany przeciw podrabianiu i piractwu oraz dyrektywa ramowa w sprawie zarzdzania prawami autorskimi; 4. popraw udziau MP we wsplnym rynku dostp do rynkw kapitaowych, usunicie administracyjnych i fiskalnych przeszkd dla dziaalnoci transgranicznej, bardziej przejrzyste ramy podatku VAT i jednolita podstawa opodatkowania osb prawnych; 5. racjonalizacj procedur zamwie publicznych przegld prawodawstwa dotyczcego zamwie publicznych i partnerstwa publiczno-prywatnego, przejrzyste przepisy ramowe, ktre zagwarantuj pewno prawa podmiotom gospodarczym i instytucjom zamawiajcym. W odniesieniu do obywateli PE zaleci31: 1. przyjcie przez KE rodkw majcych na celu zwikszenie mobilnoci obywateli europejskich, w szczeglnoci przez opublikowanie do wrzenia 2011 r. Zielonej Ksigi w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych, a take przeprowadzenie oceny regulacji i ewentualne przedstawienie inicjatywy ustawodawczej w sprawie oglnounijnych legitymacji zawodowych oraz europejskiego paszportu umiejtnoci. Zaleca take wprowadzenie tablicy wynikw mobilnoci umoliwiajcej mierzenie mobilnoci w UE; 2. realizowanie przez KE aktywniejszej roli w koordynowaniu dziaa organw do spraw nadzoru rynkowego i organw celnych, w celu zwikszenia skutecznoci kontroli granicznych towarw przywoonych z pastw trzecich, oraz aby do 2011 r. opracowaa ona wieloletni plan dziaania na rzecz rozwoju skutecznego europejskiego nadzoru rynkowego dla wszystkich produktw, jednoczenie pozwalajc pastwom czonkowskim na elastyczno w wypenianiu ich zobowiza prawnych; 3. rozszerzenie obowizujcego rozporzdzenia w sprawie roamingu zarwno pod wzgldem okresu obowizywania do czerwca 2015 r. jak i pod wzgldu zakresu, z wprowadzeniem puapw cen detalicznych za roaming danych, w celu ograniczenia kosztw roamingu dla obywateli i przedsibiorstw; 4. przedstawienie przez KE do czerwca 2011 r. wniosku ustawodawczego dotyczcego zagwarantowania dostpu do okrelonych podstawowych usug bankowych, a do koca 2011 r. poprawienie przejrzystoci i porwnywalnoci opat bankowych;
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 6 kwietnia 2011 r. w sprawie jednolitego rynku sprzyjajcego przedsibiorstwom i wzrostowi gospodarczemu, 2010/2277 (INI). 31 Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 6 kwietnia 2011 r. w sprawie jednolitego rynku dla Europejczykw, (2010/2278(INI).
30

15

5. przedstawienie przez KE wniosku ustawodawczego majcego na celu likwidacj przeszkd napotykanych przez mobilnych pracownikw, aby zapewni pen moliwo przenoszenia praw emerytalnych. W odniesieniu do zarzdzania i wdraania jednolitego rynku PE zaleci32: 1. powicanie kadego wiosennego posiedzenia Rady Europejskiej ocenie stanu jednolitego rynku. Ocena ta powinna opiera si na procesie monitorowania rynku; 2. opublikowanie przez Komisj Europejsk Zielonej Ksigi w sprawie wytycznych dotyczcych konsultacji instytucji UE ze stowarzyszeniami przedstawicielskimi i spoeczestwem obywatelskim; 3. opracowanie przez pastwa czonkowskie i udostpnienie obywatelom tabel korelacji33 w odniesieniu do caego prawodawstwa w dziedzinie jednolitego rynku; 4. ograniczenie przez pastwa czonkowskie do koca 2012 r. deficytu transpozycji dyrektyw w sprawie jednolitego rynku do 0,5% dla oczekujcego prawodawstwa oraz do 0,5% dla nieprawidowo przeprowadzonej transpozycji prawodawstwa; 5. przedoenie przez Komisj Europejsk do koca 2011 r. wniosku ustawodawczego w sprawie stosowania w UE alternatywnych metod rozstrzygania sporw. Ostatecznie dnia 13 kwietnia br. KE zaproponowaa dwanacie dziaa, tzw. dwigni, ktre zostay przyjte w PE generalnie pozytywnie. Pewne zastrzeenia budzi tylko rozbudowanie, w stosunku do poprzedniej wersji dokumentu, kwestii socjalnych. Nastpnym krokiem w pracach legislacyjnych nad rozwojem jednolitego rynku jest przygotowanie przez KE propozycji legislacyjnych do Aktu o jednolitym rynku oraz sprawne wynegocjowanie wsplnego stanowiska co do tych propozycji w procedurze decyzyjnej midzy Parlamentem a Rad, tak aby na 20. rocznic utworzenia jednolitego rynku w 2012 roku mona byo wikszo z tych zamierze ju wdraa. Ponadto w komisji IMCO niedawno zakoczono lub trwaj prace nad nastpujcymi dokumentami, wanymi dla poprawy funkcjonowania jednolitego rynku w warunkach kryzysu: sprawie wydajniejszego i bardziej sprawiedliwego rynku detalicznego sprawozdawW ca A. M. Corazza Bildt (procedura zakoczona); sprawie wniosku dotyczcego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie W praw konsumentw sprawozdawca A. Schwab, EPP (procedura zakoczona); sprawie wdraania dyrektywy o usugach sprawozdawca E. Gebhardt, S&D (proceW dura zakoczona); sprawie penego uksztatowania rynku wewntrznego w handlu elektronicznym spraW wozdawca P. Arias Echeverra, EPP (procedura zakoczona); sprawie modernizacji zamwie publicznych sprawozdawca H. Rhle, Verts/ALE W (na etapie I czytania); Nowa strategia w zakresie polityki ochrony konsumentw sprawozdawca E. Britt Svensson, GUE/NGL (na etapie I czytania); Proces wzajemnej oceny przewidziany w dyrektywie usugowej sprawozdawca M. Handzlik, EPP (na etapie I czytania); Wdraanie dyrektywy o kwalifikacjach zawodowych (2005/36/WE) sprawozdawca E. McClarkin, ECR (na etapie I czytania); sprawie wniosku dotyczcego rozporzdzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieW niajcego rozporzdzenie (WE) nr 2006/2004 w sprawie wsppracy midzy organami krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisw prawa w zakresie ochrony konsumentw sprawozdawca M. Repo, S&D (na etapie I czytania).
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 6 kwietnia 2011 r. w sprawie zarzdzania i partnerstwa na jednolitym rynku, 2010/2289(INI). 33 Tabela korelacji to narzdzie pomagajce zestawi przyjmowane rodki transpozycji prawnej z dyrektyw UE, tworzone w ramach analizy na ile przepisy krajowe s zgodne z przepisami unijnymi.
32

16

4.2. Komisja ds. Gospodarczych i Finansowych ECON

Do innych dziaa PE zwizanych ze zwalczaniem skutkw kryzysu, a porednio z jednolitym rynkiem, naley zaliczy prace nad inicjatywami legislacyjnymi KE, ktre koncentruj si na poprawie nadzoru nad europejskimi rynkami finansowymi w celu wczesnego wykrywania ryzyk i nieprawidowoci w skali makro (europejskiej) i mikro (poszczeglne rynki usug finansowych). Na szczegln uwag zasuguj midzy innymi: Dyrektywa ws. Zarzdzajcych Alternatywnymi Funduszami Inwestycyjnymi (procedura zakoczona); Rozporzdzenie ws. instrumentw pochodnych bdcych przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, partnerw centralnych i repozytoriw transakcji (prace w toku, trilog); Rozporzdzenie ws. krtkiej sprzeday i wybranych aspektw dotyczcych swapw ryzyka kredytowego (prace w toku, trilog); Pakiet powoujcy europejski system nadzoru finansowego Europejsk Rad Ryzyka Systemowego oraz Europejski Urzd Nadzoru Bankowego, Europejski Urzd Nadzoru Ubezpiecze i Pracowniczych Programw Emerytalnych oraz Europejski Urzd Nadzoru Gied i Papierw Wartociowych (procedura zakoczona); Pakiet szeciu projektw dotyczcych zarzdzania gospodarczego reformujcy midzy innymi Pakt Stabilnoci i Wzrostu oraz procedur nadmiernego deficytu zaproponowanych przez Komisj Europejsk, tzw. szeciopak legislacyjny34; Sprawozdania z wasnej inicjatywy, w tym rekomendacje dla KE na temat przyszych ram legislacyjnych dla europejskich agencji ratingowych.

4.3. Komisja Specjalna ds. Kryzysu Finansowego, Gospodarczego i Spoecznego CRIS

W jej skad weszo 44 penych czonkw (w tym z Polski Danuta Hbner). Podczas trwajcych niemal dwa lata prac komisji dyskutowano wielokrotnie kwestie skutkw kryzysu dla funkcjonowania jednolitego rynku, co znajduje odzwierciedlenie na przykad w dokumentach roboczych35. W rezolucji kocowej przyjtej 6 lipca 2011 r., PE zwraca gwnie uwag na konieczne dziaania w zakresie rynku finansowego, finansw publicznych i globalnego systemu walutowego. W wielu czciach rezolucja odwouje si do zagadnie powizanych z jednolitym rynkiem, w szczeglnoci PE36: nawouje do konsekwentnej realizacji celw Strategii EU 2020 i uznaje Akt o jednolitym rynku za najwaniejsz polityczn inicjatyw, na ktrej opieraj si cele strategii
S to nastpujce sprawozdania: w sprawie wniosku dotyczcego rozporzdzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zapobiegania zaburzeniom rwnowagi makroekonomicznej i ich korygowania; w sprawie wniosku dotyczcego rozporzdzenia Rady zmieniajcego rozporzdzenie Rady (WE) nr 1467/97 w sprawie przyspieszenia i wyjanienia procedury nadmiernego deficytu; w sprawie wniosku dotyczcego dyrektywy Rady w sprawie wymogw dotyczcych ram budetowych w pastwach czonkowskich; w sprawie wniosku dotyczcego rozporzdzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie skutecznego egzekwowania nadzoru budetowego w strefie euro; w sprawie wniosku dotyczcego rozporzdzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniajcego rozporzdzenie (WE) nr 1466/97 w sprawie wzmocnienia nadzoru pozycji budetowych oraz nadzoru i koordynacji polityk gospodarczych; w sprawie wniosku dotyczcego rozporzdzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rodkw egzekwowania korekty nadmiernych zaburze rwnowagi makroekonomicznej w strefie euro. Na posiedzeniu plenarnym w czerwcu 2011 r. PE przyj stanowisko w sprawie pakietu, ale powstrzyma si od gosowania ostatecznego chcc wywrze presj na Rad UE, eby zgodzia si na wersj PE, ktra mwi o tym, e sankcje w razie przekroczenia dyscypliny budetowej powinny by automatyczne, a nie uchwalane na podstawie decyzji politycznej przez Rad Ministrw. PE zaproponowa take szereg przepisw wzmacniajcych oryginalne propozycje Komisji. 35 Dokument roboczy dotyczcy strategii wyjcia z kryzysu gospodarczego: aspektw finansowych i monetarnych, MP, innowacji i nowych moliwoci trwaego wzrostu, Komisja Specjalna ds. Kryzysu Finansowego, Gospodarczego i Spoecznego, 22.04.2010 oraz Dokument roboczy nr 2 w sprawie skutkw spoecznych kryzysu: zatrudnienie, wzywania demograficzne i systemy emerytalne, Komisja Specjalna ds. Kryzysu Finansowego, Gospodarczego i Spoecznego, 22.10.2010; www.europarl.europa.eu, stan na dzie: 13.07.2011. 36 Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 6 lipca 2011 r. w sprawie kryzysu finansowego, gospodarczego i spoecznego: zalecenia dotyczce rodkw i inicjatyw do podjcia (2010/2242(INI)).
34

17

i projektw przewodnich majcych na celu wykorzystanie w peni potencjau wzrostu rynku wewntrznego i ukoczenie tworzenia jednolitego rynku w duchu sprawozdania Maria Montiego; podkrela, e kryzys wyranie uwidoczni znaczenie wzmocnienia bazy przemysowej i potencjau innowacyjnego UE, ktre mona osign dziki uatwieniu dostpu do rynku i zwikszeniu mobilnoci oraz przeciwdziaaniu spoecznej i terytorialnej fragmentacji w obrbie UE; zauwaa, e jednolity rynek nie osign jeszcze swojego penego potencjau i istnieje potrzeba dalszej determinacji politycznej w jego rozwoju, zwaszcza w sektorze usug i handlu usugami; wskazuje, e naley rozbudowywa europejskie sieci transportowe, ktre w znacznym stopniu przyczyniby si do konsolidacji jednolitego rynku; wskazuje, e naley zachca do wikszego dostpu do rynkw pracy i wikszej mobilnoci siy roboczej, propagowa je w drodze oferowania wszystkim takich samych warunkw zatrudnienia i warunkw socjalnych, w tym poprzez uznawanie kwalifikacji zawodowych i dyplomw oraz moliwo przeniesienia wiadcze z systemu zabezpieczenia spoecznego oraz uprawnie rentowo-emerytalnych. Jak mona zauway, PE podejmuje intensywne dziaania dce do usuwania istniejcych ogranicze w funkcjonowaniu rynku wewntrznego, a take wsparcia instytucjonalnego oraz finansowego pastw, podmiotw gospodarczych i obywateli funkcjonujcych w sytuacji pokryzysowej. Z opracowania wynika, e dalsze uproszczenia w funkcjonowaniu rynku wewntrznego s niezbdne i mog przynie znaczce korzyci dla pastw i podmiotw gospodarczych, a tym samym caej UE. Dziaania podejmowane na szczeblu UE musz by wzajemnie skoordynowane, a take koordynowane z dziaaniami pastw czonkowskich. Kluczow kwesti wydaje si harmonizacja polityki gospodarczej (w tym fiskalnej), nacisk na koncentracj i nierozpraszanie rodkw budetowych i pozabudetowych UE i efektywne ich wydatkowanie oraz wprowadzenie dalszych uatwie prawnych i administracyjnych. Jest to szczeglnie istotne w warunkach pokryzysowych. Szersze podsumowanie zawarto w executive summary stanowicym odrbny dokument.
Tabela 2. Priorytety i obszary prezydencji polskiej w 2011 r. a priorytety strategii Europa 2020.
Priorytety wynikajce z dokumentu rzdu RP z 2011 1. Integracja europejska jako rdo wzrostu 2. Bezpieczna Europa 3. Europa korzystajca na otwartoci Priorytety Europa 2020 1. Sprawy gospodarcze 1. rozwj inteligentny: rozwj gospodarki i finansowe opartej na wiedzy 2. Rolnictwo i innowacji; i rybowstwo 2. rozwj zrwnowa3. Polityka spjnoci ony: wspieranie 4. Transport, telekomugospodarki efektywnikacja i energia niej korzystajcej 5. Wymiar sprawiedliz zasobw, bardziej woci i sprawy weprzyjaznej rodowiwntrzne sku i bardziej konku6. Konkurencyjno rencyjnej; 7. Ochrona rodowiska 3. rozwj sprzyjajcy 8. Zatrudnienie, wczeniu spoeczpolityka spoeczna, nemu: wspieranie zdrowie i ochrona gospodarki o wysokonsumentw kim poziomie zatrud9. Edukacja i modzie nienia, zapewniajcej i kultura spjno spoeczn 10. Sprawy zagraniczne i terytorialn. Obszary prezydencji Programy wynikajce ze strategii Europa 2020 Unia innowacji polega na wykorzystaniu dziaalnoci badawczo-rozwojowej i innowacji do rozwizywania naszych najwikszych problemw oraz likwidacji luki w komercjalizacji wynikw bada. Modzie w drodze ktra ma na celu popraw jakoci i atrakcyjnoci europejskiego szkolnictwa wyszego na arenie midzynarodowej poprzez wspieranie mobilnoci studentw

Europejska agenda cyfrowa jej wdroenia ma przynie trwae korzyci gospodarcze i spoeczne wynikajce z utworzenia jednolitego rynku cyfrowego opartego na bardzo szybkim Internecie. Do 2013 r. wszyscy mieszkacy Europy powinni mie dostp do szybkiego cza internetowego. Europa efektywnie korzystajca z zasobw dokonuje si tu wsparcia zmian w kierunku gospodarki niskoemisyjnej i efektywniej korzystajcej z zasobw.

18

Priorytety wynikajce z dokumentu rzdu RP z 2011

Obszary prezydencji

Priorytety Europa 2020

Programy wynikajce ze strategii Europa 2020 Obniyoby to do 2020 roku warto importu ropy naftowej i gazu o 60 mld euro. Polityka przemysowa na rzecz ekologicznego rozwoju ma ona zwiksza konkurencyjno unijnego sektora przemysu w warunkach pokryzysowych, wesprze przedsibiorczo i rozwj nowych umiejtnoci. W zaoeniu ma przyczyni si do stworzenia milionw nowych miejsc pracy. Program na rzecz nowych umiejtnoci i zatrudnienia ma tworzy warunki do unowoczenienia rynkw pracy, by zwikszy poziom zatrudnienia oraz zapewni trwao modeli spoecznych w obliczu odchodzenia na emerytur pokolenia wyu demograficznego. Europejski program walki z ubstwem ktrego celem jest zapewnienie spjnoci gospodarczej, spoecznej i terytorialnej poprzez pomoc osobom biednym i wykluczonym spoecznie oraz umoliwienie im aktywnego uczestniczenia w yciu spoecznym.

Opracowanie wasne na podstawie materiaw rzdu RP, 2010 i 2011 oraz Komisja Europejska KOM(2010) 553 wersja ostateczna, 6.03.2010 na podstawie P. Idczak, I. Musiakowska Priorytety polskiego przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej, artyku zaprezentowany podczas konferencji na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu, 07.04.2011 r. Uwaga: pogrubiony tekst oznacza kwestie gospodarcze