Está en la página 1de 204

1

Ridendo Castigat Mores


2


Coriolano
(Coounus}
Willian SIalcscarc

Ediao
Fidcndo Casiigai Morcs

Fonic Digiial
www.jaIr.org
Todas as olras sao dc accsso graiuiio. Esiudci scnrc or conia
do Esiado, ou nclIor, da Socicdadc quc aga inosios; icnIo a
olrigaao dc rciriluir ao ncnos una goia do quc cla nc
roorcionou."
Nclson JaIr Carcia (1947-2002}

Vcrsao ara cDool
cDoolsDrasil.con

Coylcfi
Fidcndo Casiigai Morcs
3


CORIOLANO

(Coriolanus)



William
Shakespeare
4


NDICE



ATO I
Ccna I 7
Ccna II 22
Ccna III 25
Ccna IV 32
Ccna V 37
Ccna VI 39
Ccna VII 44
Ccna VIII 45
Ccna IX 47
Ccna X 52

ATO II
Ccna I 54
Ccna II 68
Ccna III 77

ATO III
Ccna I 91
5
Ccna II 111
Ccna III 119

ATO IV
Ccna I 128
Ccna II 132
Ccna III 136
Ccna IV 139
Ccna V 141
Ccna VI 154
Ccna VII 164

ATO V
Ccna I 167
Ccna II 172
Ccna III 179
Ccna IV 189
Ccna V 194
6


PERSONAGENS

CAIO MRCIO, dcois Caio Marcio Coriolano.
TITO LRCIO, Ccncral conira os volscos.
COMNIO, Ccncral conira os volscos.
MENNIO AGRIPA, anigo dc Coriolano.
SICNIO VELUTO, Triluno do ovo.
JNIO BRUTO, Triluno do ovo,
O jovcn Marcio, filIo dc Coriolano.
Un arauio ronano.
Tulo Aufdio, gcncral dos volscos.
Tcncnic dc Aufdio.
Consiradorcs con Aufdio.
Nicanor, un ronano.
Un cidadao dc niio.
Adriano, un volsco.
Dois guardas volscos.
VOLMNIA, nac dc Coriolano.
VERGLIA, nulIcr dc Coriolano.
VALRIA, aniga dc Vcrglia.
Danas, ao scrvio dc Vcrglia.
Scnadorcs ronanos c volscos, aircios, cdis,
liciorcs, soldados, cidadaos, ncnsagciros, criados
dc Aufdio c ouiros scrvidorcs.
7


ATO I
Cena I

Entu un guo dc cduduos unotnudos, con
Iustocs, uuus c outus unus.

PFIMEIFO CIDADO Anics dc irnos
adianic, ouvi-nc.
TODOS Falai! Falai!
PFIMEIFO CIDADO Esiais ncsno
dccididos a norrcr, dc rcfcrcncia a assar fonc?
TODOS Esianos! Esianos!
PFIMEIFO CIDADO Inicialncnic, salcis
quc Caio Marcio c o rincial ininigo do ovo.
TODOS Salcnos! Salcnos!
PFIMEIFO CIDADO Maicno-lo, orianio,
c icrcnos irigo clo rco quc lcn cnicndcrnos.
Fcsolvido?
TODOS A cssc rcsciio, ncn nais una
alavra. Passcnos aao. Vanos! Vanos!
8
SECUNDO CIDADO Una alavra, lons
cidadaos.
PFIMEIFO CIDADO Sonos iidos na conia
dc cidadaos olrcs; so os aircios c quc sao
lons. O quc dcia farios os dirigcnics lasiaria
ara aliviar-nos. Sc nos ccdcsscn acnas as
solras dclcs, quc ainda csiivcsscn cn loas
condics, odcranos inaginar quc clcs nos
aliviavan Iunanancnic. Mas acIan quc sonos
or dcnais caros. A nagrcza quc nos afligc,
rciraio dc nossa niscria, c cono quc o invcniario
ninucioso da riqucza dc iodos clcs. Para clcs
nosso sofrincnio c lucro. Vingucno-nos,
orianio, con nossos lasics, anics dc ficarnos
rcduzidos a rias; ois os dcuscs salcn quc o
quc nc faz dizcr isso c a fonc dc ao, nao a scdc
dc vingana.
SECUNDO CIDADO Qucrcis agir
csccialncnic conira Caio Marcio?
PFIMEIFO CIDADO Conira clc cn
rinciro lugar; c un vcrdadciro cao ara o ovo.
SECUNDO CIDADO Ja cnsasics nos
scrvios quc clc rcsiou ao as?
PFIMEIFO CIDADO Pcrfciiancnic, c con
nuiio gosio lIc faria or isso loas rcfcrcncias;
nas clc sc aaga con o rorio orgulIo.
9
SECUNDO CIDADO Ora! falai scn
naldadc.
PFIMEIFO CIDADO o quc vos digo. O
quc clc fcz dc glorioso foi acnas ara cssc fin.
Muiio cnlora as cssoas dc conscicncia dclicada
ossan dizcr con suficicncia quc clc fcz iudo isso
cla airia, fc-lo ara agradar a nac c or causa
do scu rorio orgulIo, quc, scn duvida, vai dc
ar con scu ncrccincnio.
SECUNDO CIDADO Considcrais vcio
nclc o quc c incrcnic sua naiurcza. Pclo ncnos
nao odcrcis dizcr quc clc scja cuido
PFIMEIFO CIDADO Sc nao osso dizc-lo,
ncn or isso fico scn acusacs conira clc. Tcn
dcfciios dc solra, quc cansaria cnuncrar. (Gtos
uo ongc.} Quc griios scrao csscs? O ouiro lado da
cidadc ja sc rcvoliou. E nos quc fazcnos aqui, a
iagarclar? Ao Caiiolio!
TODOS Vanos! Vanos!
PFIMEIFO CIDADO Silcncio! Qucn vcn
a?
(Entu Mcncno Agu.}
SECUNDO CIDADO o digno Mcncnio
Agria. Scnrc sc nosirou anigo do ovo.
10
PFIMEIFO CIDADO nuiio Ioncsio.
Qucn nos dcra quc iodos fosscn cono clc.
MENEIO Quc icndcs, ncus concidadaos,
cn nira? Para ondc idcs con aus c
cacIaorras? Quc sc assa? Dizci-nc, or
olscquio.
PFIMEIFO CIDADO Nossa causa nao c
dcsconIccida do scnado; ncsics quinzc dias clcs
ja farcjaran o quc rcicndcnos fazcr c quc vanos
nosirar-lIcs agora con os rorios faios. Elcs
dizcn quc os sulicanics olrcs icn flcgo
conrido; nas Iao dc vcr quc nossos lraos
ianlcn sao conridos.
MENEIO Mcsircs, caros anigos, lons
vizinIos, qucrcis arruinar-nos?
PFIMEIFO CIDADO Isso nao scra
ossvcl, scnIor; ja csianos arruinados.
MENEIO Acrcdiiai-nc, anigos. os aircios
icn or vos iodos a nais caridosa soliciiudc.
Con rcsciio a vossas ncccssidadcs c o quc
csiais sofrcndo con cssa carcsiia, ianio valc
laicr no ccu con iodas cssas arnas, cono joga-
las no ronano Esiado, quc scguira scu curso,
arrclcniando dcz nil frcios nais forics do quc
quania rcsisicncia udcsscis anicor-lIc. No quc
rcsciia carcsiia os dcuscs, nao os aircios,
sao scus causadorcs rcncdio lIc vira dc
11
vossos joclIos, nao dos lraos. OI ccus! Fosics
lcvados cla calanidadc aondc naiorcs, ainda,
vos cscran. Caluniasics os iloios do Esiado,
quc dc iodos vos cuidan cono ais, scnrc
zclosos, cnquanio os insuliais cono a ininigos.
PFIMEIFO CIDADO Cuidan dc nos?
Muiio ccrio, rcalncnic! Nunca sc inconodaran
conosco; dcian-nos norrcr dc fonc, cnquanio
scus cclciros csiao alarroiados dc irigo;
ronulgan cdiios solrc a usura, ara
favorcccrcn os onzcnciros; rcvogan diariancnic
disosiiivos csialclccidos conira os ricos c
ronulgan iodos os dias csiaiuios cada vcz nais
vcaiorios, ara cncadcar c orinir o ovo. Sc as
gucrras nao nos dcvorarcn anics, clcs o farao.
cssc iodo o anor quc rcvclan a nosso rcsciio.
MENEIO Dc duas una. ou confcssais quc
sois nuiio naldosos, ou iolos or dcnais. Vou
rclaiar-vos una falula nuiio inicrcssanic.
Dcccrio a conIcccis; nas cono scrvc nuiio lcn
a ncus fins, vou arriscar-nc a conia-la dc novo.
PFIMEIFO CIDADO Muiio lcn; vanos
ouvi-la, scnIor; nas nao vadcs inaginar quc
odcrcis cIasqucar dc nossa niscria con una
falulazinIa qualqucr. Nao icn inoriancia;
quando quiscrdcs odcrcis rinciiar.
MENEIO Conira o csinago os ncnlros
sc insurgiran ccrio dia, acusando-o dc no ncio
12
do coro colocar-sc, rcguioso scnrc c inaiivo,
c, cono sorvcdouro, alsorvcr, insaciavcl, a
conida, scn nunca coniriluir con sua aric
ara o conun iralalIo, cnquanio os ouiros
orgaos vian, andavan, rcflciian, scniian c
falavan, coniriluindo cada un, assin, con sua
aric, ara rovcrcn s conuns ncccssidadcs c
aciiics do coro. Fcsondcu-lIcs o csinago...
PFIMEIFO CIDADO Ora lcn, scnIor.
qual foi a rcsosia do csinago?
MENEIO Vou dizcr-vos, scnIor. Con una
csccic dc sorriso, quc nao sc originava dos
ulncs, un sorriso dcsic nodo ois, no final
dc conias, ianio osso doiar o csinago dc fala
cono fazcr quc clc sorria con un sorriso
dcsdcnIoso falou aos insurrccios, aos ncnlros
scdiciosos quc invcjavan suas aiividadcs
alsorvcnics, ial cono ora fazcis, so or naldadc,
con nossos scnadorcs, or nao scrcn cn iudo
iguais a vos.
PFIMEIFO CIDADO Mas a rcsosia do
csinago? Quc dissc? Sc a calca dc rcal coroa,
os olIos vigilanics, o consclIciro coraao, os
lraos nossos soldados, os corccis as crnas
a lngua nosso ironlciciro c as ouiras
aarclIagcns c ncnorcs cas dc nossa
consiruao, sc iodos, dissc...
13
MENEIO E cniao? E cniao? Mas cono clc c
cloqucnic! E cniao, quc aconicccu?
PFIMEIFO CIDADO Sc iodos fican
lcsados clo csinago voraz, quc c a scniina do
coro...
MENENIO Dcn, c agora?
PFIMEIFO CIDADO Sc clcs, os
rinciais, fizcran qucia, quc odcria rcsondcr
o csinago?
MENEIO Ja vou dizcr-vos. Sc nc
conccdcrdcs un ouco do quc quasc nada
icndcs, quc c acicncia, dirci sua rcsosia.
PFIMEIFO CIDADO Quanias volias fazcis
ara dizc-la!
MENEIO Aicnao, caro anigo! Nosso
csinago, scnrc gravc, nanicvc-sc iranquilo,
scn rcvclar caliaao ncnIuna, cono scus
dciraiorcs. Dcsic nodo lIcs rcsondcu. ccrio,
ncus anigos incororados", dissc, quc cu
rccclo, anics dc ouiro qualqucr, iodo o alincnio
dc quc vivcis, c c jusio quc assin scja, or scr cu
o dcosiio c cclciro dc iodo o coro. Mas sc csiais
lcnlrados, clos canais dc vosso sanguc iudo dc
novo nando coric, ao coraao, alia scdc do
ccrclro, c assin, clos sinuosos assos da oficina
Iunana, os ncrvos nais oicnics c as ncnorcs
14
aricrolas dc nin rccclcn iudo dc quanio
ncccssiian ara a vida. E nuiio cnlora iodos
vos, a un icno, ncus lons anigos..." isso dissc
o csinago, olscrvai lcn.
PFIMEIFO CIDADO Pois nao, scnIor.
Adianic!
MENEIO E nuiio cnlora iodos vos, a un
icno, nao vcjais o quc cu dou cn scarado ara
cada un, nui facil c rovar-vos or un calculo
ccrio c rigoroso, quc rccclcis dc nin ioda a
farinIa, solrando-nc dc iudo so o farclo." Quc
dizcis a isso?
PFIMEIFO CIDADO Foi rcsosia loa. E a
sua alicaao?
MENEIO Os scnadorcs dc Fona sao cssc
londoso csinago; vos, os ncnlros rclcldcs.
Scus consclIos caninai, suas cansciras iodas, c
Icis dc rcconIcccr quc os lcncfcios gcrais quc
rccclcis vcn iao-soncnic da aric dclcs, nunca
dc vos ncsnos. E vos a, quc cnsais disio,
scndo, cono sois, o dcdao do c do gruo?
PFIMEIFO CIDADO Eu, o dcdao do c?
Por quc o dcdao?
MENEIO Porquc scndo, cono cs, un dos
nais laios, nais olrcs c ordinarios dcsia
nuiio saicnic rclcliao, vais scnrc frcnic. E
15
sc assin fazcs, c orquc farcjas qualqucr
vaniagcn roria. Vanos! Idc rcarar vossas
clavas rcsisicnics, vossos lasics, quc Fona csia
no onio dc laicr-sc con os raios. Un dos lados
icra dc scr nalIado. (Entu Cuo Muco.} Nolrc
Marcio, Salvc!
MFCIO Muiio olrigado. Quc aconiccc,
naroios rczinguciros, quc dc ianio coar a olrc
crosia da vaidadc vos iransfornais cn sarna?
PFIMEIFO CIDADO So alavras loas c
quc nos dais.
MFCIO Qucn vos dcssc alavras loas
vos adularia dc roduzir cngulIos. Quc vos falia,
cacs ordinarios, sc nao vos agrada ncn a az
ncn a gucrra? Esia vos causa avor; aqucla vos
auncnia a cnafia. Qucn sc fiassc dc vos, na
Iora rccisa, cn vcz dc lccs cnconiraria lclrcs;
cn lugar dc raosas, sinlcs aios. Nao; nais
scguros nao vos nosirais nunca do quc un
carvao ardcnic solrc o gclo, ou saraiva no sol.
Vossa viriudc consisic cn caliar qucn alaiido
sc acIa das rorias falias, ara, logo, nalsinar a
jusiia. Qucn sc nosira ncrcccdor dc gloria, dc
vosso odio ianlcn sc nosira. Tal cono os
dcscjos dc ccrios docnics sao vossos inulsos,
quc visan solrciudo quanio ossa auncniar-
lIcs a docna. Qucn dccndc dc vossa graa
nada con csadanas dc cIunlo c alaic rollcs
16
con gravcios. Enforcai-vos! Confiar cn vos?
Mudais dc idcia a cada insianic; acIais quc c
nolrc qucn vosso odio aic Ia ouco ncrccia, c
infanc o quc cra vosso cnllcna naino. Quc
aconicccu? Por quc noiivo cn varios quaricircs
da cidadc griiais ianio conira o nolrc scnado quc
sol a cgidc dos dcuscs vos nanicn scnrc con
ncdo, quc, do conirario, vos dcvorarcis uns aos
ouiros? Dizci. quc c quc clcs qucrcn?
MENEIO Trigo or rco quc clcs
csiiulcn, ois acIan quc Ia lasianic na
cidadc.
MFCIO Vao iodos sc cnforcar! AcIan? Ao
fogo! Fican scniados c salcr rcsuncn quanio
no Caiiolio csia assando. qucn odcra sulir,
qucn cnriquccc, qucn dcclina; a faccs divcrsas
sc uncn, conjciurais alianas cn or icrra,
rcforan scus ariidos c cnfraqucccn os quc no
dcsagrado lIcs caran, ondo-os alaio dos
saaios roios. AcIan quc Ia nuiio irigo? Sc a
nolrcza uscssc a conaiao dc lado c a csada
dciassc quc cu usassc, logo un nonic faria dc
cdaos dcsscs lilircs, da aliura dcsia lana.
MENEIO Nao; csics csiao ja crsuadidos,
ois cnlora lIcs falic cn grandc cscala qualqucr
disccrnincnio, sao covardcs a nais nao odcr
scr. Mas, or olscquio, quc diz o ouiro nagoic?
17
MFCIO Discrsaran-sc. Quc sc
cnforqucn! Disscran-sc csfoncados. Soravan
ccrias nainas. quc a fonc ronc nuralIas; ou
quc aic cacIorro rccisa dc alincnios; quc
conida foi fciia ara as locas, c quc os dcuscs
nao dcran irigo acnas ara os ricos. Con csscs
iraos c quc fazcn vcnio ara suas lanurias.
Fcsondcran-lIcs, c icndo sido saiisfciio nuna
das cigcncias coisa crigosa, dc arrclcniar o
rorio coraao da gcncrosidadc c dciar alido o
odcr nais aliivo logo os gorros a jogar ara
cina concaran, cono sc rcicndcsscn cscia-
los la nos cornos da lua, arrcfcccndo dc ronio a
grandc ardcncia.
MENEIO E quc viioria a alcanaran?
MFCIO A dc icrcn cinco irilunos, or
cscolIa livrc dclcs, ara dcfcsa da salcdoria do
oulacIo. Junio Druio c un dclcs, c Sicnio
Vcluio, c... os ouiros. Dolas! Cono osso
salcr? DcsiclIaria rinciro cssa canalIa Fona
inicira, anics dc olicr dc nin una ial coisa. O
icno os dciara nais forics, solrc dar
nascincnio a icnas dc nais cso, ara novas
rcvolias.
MENEIO curioso!
MFCIO Idc cnlora, fragncnios! Para
casa!
18
(Entu ucssuduncntc un ncnsugco.}
MENSACEIFO Ondc csia Caio Marcio?
MFCIO Aqui. Quc c quc Iouvc?
MENSACEIFO ScnIor, a novidadc c quc
csscs volscos csiao cn arnas.
MFCIO Muiio isso nc alcgra; assin,
icrcnos ooriunidadc dc vcniilar un ouco as
nossas solras cnloloradas. Vcdc, a vcn vindo
nossos gravcs ancics.
(Entun Conno, Tto Luco c outos
scnudocs; Jno Huto c Scno Vcudo.}
PFIMEIFO SENADOF Marcio, c vcrdadc
quanio nos rcfcrisics nao faz nuiio. quc sc
Iavian os volscos lcvaniado.
MFCIO quc clcs icn un cIcfc, Tulo
Aufdio, quc vos dara iralalIo. TcnIo invcja,
confcsso-o, da nolrcza quc lIc c roria. Nao
fossc cu scr cu ncsno, dcscjara scr clc, iao-
soncnic.
COMNIO Ja iivcsics ocasiao dc con clc
ncdir foras.
MFCIO Sc nciadc do nundo sc
cnconirassc con a ouira aric cn luia, c clc
csiivcssc do ncu lado, cu assara ara o ininigo,
19
so ara o conlaicr, so clo orgulIo dc caar cssc
lcao.
PFIMEIFO SENADOF Eniao, ncu digno
Marcio, scrvi sol a ordcn dc Connio.
COMNIO Assin o roncicsics.
MFCIO Sin, confirno, scnIor, ninIa
roncssa; sou consianic. Tiio Larcio, Ias dc vcr-
nc novancnic aiacar Tulo Aufdio. Cono! Coo?
Vais ficar fora?
TITO Nao, ncu Caio Marcio; anics firnar-
nc nuna das nulcias c conlaicr con a ouira,
do quc vcr-nc ccludo dcssa ugna.
MENEIO OI sanguc nolrc!
PFIMEIFO SENADOF Idc conosco aic ao
Caiiolio, ondc os nossos nclIorcs
conanIciros, icnIo ccricza, csiao nossa
cscra.
TITO (u Conno} Idc na frcnic. (A Muco.}
AconanIai Connio; scguircnos airas. A
rcccdcncia o ncriio c quc indica.
COMNIO Nolrc Marcio!
PFIMEIFO SENADOF (uos cduduos} A
vossa casas rccolIci-vos. Vanos!
20
MFCIO Nao; quc nos sigan iodos. Tcn os
volscos lasianic irigo; lcvai csscs raios ara
rocrcn os cclciros dclcs. Dignos anoiinados,
vosso lrio ja conca a dar fruios. Vindc! Vindc!
(Sucn os scnudocs, Conno, Muco, Tto c
Mcncno; os cduduos sc dscsun.}
SICNIO Ha algucn, cono csic Marcio, iao
solcrlo?
DFUTO Nao Ia ningucn cono clc.
SICNIO Quando cscolIidos fonos ara o
cargo dc irilunos do ovo...
DFUTO Nao noiasics os olIos dclc c os
lalios?
SICNIO Nao; acnas scus sarcasnos.
DFUTO AcIando-sc irriiado, nao icnc
criiicar os rorios dcuscs.
SICNIO Ncn fazcr iroa da nodcsia lua.
DFUTO Quc csia gucrra o dcvorc! Esia
ficando nuiio infindo dc sua valcniia.
SICNIO Tal naiurcza, lisonjcada clo
grandc ciio, dcsdcnIa a roria sonlra cn quc
isa dc dia. So nc adniro dc quc sua insolcncia
sc confornc cn ficar sol o nando dc Connio.
21
DFUTO A fana a quc clc visa c quc dc
graas ja o cunulou lasianic, nunca odc scr
oliida iao lcn cono nun osio sulalicrno ao
rinciro, orquc iodos os rcvcscs conia sao
lanados do gcncral soncnic, nuiio cnlora csic
iivcssc fciio o quc calia nos rccursos Iunanos, c
a ccnsura lcviana, cniao, Iouvcra roclanado.
OI! sc Marcio csiivcssc frcnic disio!"
SICNIO Alcn do nais, corrcndo lcn as
coisas, a oiniao, quc dc Marcio ianio cndc,
roulara dc Connio iodo o ncriio.
DFUTO Sin; nciadc das glorias dc
Connio scra dc Marcio, nuiio cnlora Marcio
nao as icnIa ganIado, c suas falias rcdundarao,
ianlcn, cn gloria dcsic, conquanio nao lIc
caila ncnIun ncriio.
SICNIO Vanos salcr agora as
rovidcncias dcicrninadas c con quc rccursos,
alcn dc scu valor, clc sc arcsia ara a rcscnic
gucrra.
DFUTO Vanos logo.
(Sucn.}
22


Cena II

Cooos. O scnudo. Entun Tuo Audo c
scnudocs.

PFIMEIFO SENADOF Assin, Aufdio, sois
dc arcccr quc os dc Fona conIcccn nossos
lanos c a ar csiao dc quanio ora inicnianos.
AUFDIO Nao c o vosso ianlcn? Qual c a
idcia quc ja foi agiiada cn nosso Esiado c cn
nosso Esiado rcalizar-sc dc scn quc, anics,
Fona a nao dciassc frusira? Ha quairo dias, so,
ouvi solrc isso, csias ncsnas alavras... Nao,
rcsuno quc a caria csia conigo. Aqui csia cla.
Aliciaran soldados; nao sc salc, orcn, sc c
ara lcsic ou ara ocsic. grandc a carcsiia;
anoiinado sc acIa o ovo, c o loaio csia
corrcndo or aqui fora quc Connio, Marcio,
vosso vclIo ininigo nais odiado da roria
Fona do quc dc vos ncsno c Tiio Larcio, cssc
viril ronano, quc os ircs dirigirao os coniingcnics
ara ondc sc dcsiinan, scndo quasc ccrio quc c
conira vos. Pcnsai no caso."
23
PFIMEIFO SENADOF Ja icnos nossas
foras na cananIa. Nao duvidanos nunca dc
quc ronios ara a gucrra os ronanos
csiivcsscn.
AUFDIO Ncn sc vos figurou nunca iolicc
guardar sigilo solrc o lano ousado, aic quc or
si ncsno sc nosirassc. Mas clo jciio, Fona
soulc disso ainda na cIocadcira. ScnclIanic
ariicularidadc nos cncuria dcnais o lano dc
ionar dc assalio nuiias cidadcs anics dc icr
Fona noicia dc quc csiavanos cn cano.
SECUNDO SENADOF Assuni vosso osio,
nolrc Aufdio, ionando logo a dircao das iroas.
Dc guarda ficarcnos cn Corolos. Sc clcs vicrcn
ccrcar-nos, irazci logo ara aqui vossos Ioncns.
Mas cu cnso quc scus rcaraiivos nao vos
visan.
AUFDIO OI! nao o duvidcis; falo con
rovas. Mais, ainda. una aric dc scus Ioncns
ja csia cn narcIa, c ara nossas landas. Dcio
Vossas Nolrczas. Sc cu c Caio Marcio nos
cnconirarnos, ja fizcnos o jurancnio dc luiar
scn ausa, aic quc un dc nos dois fiquc or
icrra.
TODOS Quc os dcuscs vos assisian.
AUFDIO E conscrvcn Vossas Honras cn
az.
24
PFIMEIFO SENADOF Adcus.
SECUNDO SENADOF Adcus.
TODOS Adcus.
(Sucn.}
25


Cena III

Honu. Un quuto cn cusu dc Muco. Entun
Vonnu c Vcgu; scntun-sc cn dos tunIocs c
concun u costuu.

VOLMNIA Caniai alguna coisa, filIa, or
olscquio, ou crini-vos or qualqucr ouiro
nodo razcniciro. Sc ncu filIo fossc ncu narido,
cu nc nosiraria nais alcgrc con cssa auscncia,
cn quc clc ganIa Ionra, do quc con os alraos
do lciio nucial con quc clc nc icsicnunIassc
nais anor. Quando clc ainda cra gracil dc coro
c o unico filIo dc ninIas cniranIas; quando sua
adolcsccncia, con a graa nuiio roria, airaa
iodos os olIarcs; quando qualqucr ouira nac,
ainda quc insiada duranic un dia iodo or un
rci, nao sc icria rivado dc una Iora da
saiisfaao dc conicnla-lo. cu, considcrando quc
o nais adcquado adorno dc sua lclcza scria a
gloria c quc clc valcria ianio cono un quadro
cndurado na arcdc, sc aqucla nao o aninassc,
arazia-nc cn nanda-lo rocurar crigo ondc
udcssc cnconirar a fana. Mandci-o ara una
gucrra crucl, dc ondc clc rciornou con a fronic
26
coroada dc louros. Digo-ic, filIa, quc nao foi
ncnor a ninIa alcgria ao ouvir quc Iavia dado
luz a un varao, do quc ao salcr cla rincira vcz
quc clc sc afirnara cono Ioncn.
VEFCLIA Mas sc clc iivcssc norrido ncssc
ncgocio, scnIora. quc aconicccria dcois?
VOLMNIA Dcois, o ncu filIo ficaria
scndo scu lclo nonc, quc nc icria dado
osicridadc. Pcrniic quc ic confcssc con
sinccridadc. sc cu iivcssc una duzia dc filIos,
iodos iguais cn ncu anor, c ncnIun ncnos caro
do quc o icu c o ncu lon Marcio, rcfcrira vcr
onzc norrcr nolrcncnic or sua airia a quc un
soncnic sc fariassc nuna inaao cIcia dc
voluia.
(Entu unu dunu.}
DAMA A scnIora Valcria vcio vcr-vos.
VEFCLIA Dai-nc liccna ara rciirar-nc.
VOLMNIA Nao; dc jciio ncnIun. So nc
arccc quc ouo o ianlor, daqui, dc vosso
csoso; vcjo-o a uar clo calclo Aufdio,
fugindo dclc os volscos cono as crianas fogcn
dos ursos; vcjo-o cono laic con o c no cIao,
assin, c cono griia. Polircs, scgui-nc!
Concclidos fosics no ncdo, cnlora cn Fona ao
nundo vicsscis!" A fronic cnsangucniada, cniao,
27
linando con a nao dc nalIa, scguc ara
dianic, ial cono o ccifador quc rccclcra or
iarcfa scgar ioda a lavoura, sc rccclcr quiscr o
csiiulado.
VEFCLIA A fronic cnsangucniada! OI
nao! Por Juiicr! Sanguc, nao!
VOLMNIA OI! calai-vos, ninIa iola.
Sanguc c adorno nais lclo, ara os Ioncns, do
quc irofcu dourado. O scio dc Hccula
anancniando Hciior, nais agradavcl aarcncia
nao iinIa do quc a fronic do rorio Hciior,
quando csiilava sanguc nos rclios conira os
grcgos. A Valcria dizc quc cla c lcn-vinda a
nossa casa.
(Su u dunu.}
VEFCLIA Quc os ccus anarcn ncu
narido conira o icrrvcl Aufdio!
VOLMNIA Elc Ia dc a fronic fazcr vcrgar
dc Aufdio aic aos joclIos, c o cscoo isar-lIc.
(Votu u dunu con Vucu c un otco.}
VALFIA MinIas scnIoras, lon dia ara
anlas.
VOLMNIA Qucrida scnIora!
VEFCLIA Alcgro-nc or Vossa Craa.
28
VALFIA Cono csiais assando? Anlas
sois noioriancnic casciras. Quc csiavcis
coscndo? Dclo nodclo, cn vcrdadc. Cono csia
vosso filIinIo?
VEFCLIA Fico nuiio agradccida a Vossa
Craa. csia assando lcn, ninIa loa scnIora.
VOLMNIA Elc rcfcrc vcr csadas c ouvir
ianlor, a olIar ara o ncsirc-cscola.
VALFIA Dou ninIa alavra cn cono c
igualzinIo ao ai. Iria jurar quc c una criana
linda. Por ninIa fc, na quaria-fcira cu o
conicnlci duranic ncia Iora. icn una
fisiononia dccidida. Vi-o corrcr cnos dc una
lorlolcia dourada; dcois dc a icr cgado,
soliou-a dc novo; dcois, iornou a crscgui-la or
varias vczcs, scnrc a corrcr airas dcla, aic
iornar a aanIa-la. Por uliino, ou or icr ficado
cascrado or icr cado, ou or ouira razao
qualqucr, rangcu os dcnics assin c a
dcscdaou. OI! dcvcrcis icr visio cono a dciou
cn cdacinIos!
VOLMNIA Fcvcla os ncsnos caricIos
do ai.
VALFIA Fcalncnic; c una nolrc criana.
VEFCLIA nuiio cscrio, ninIa
scnIora.
29
VALFIA Vanos, ondc dc lado cssa
cosiura; assarcis conigo a iardc dc Iojc cono
donas dc casa dcsocuadas.
VEFCLIA Nao, ninIa loa scnIora; Iojc
nao orci os cs fora da oria.
VALFIA Nao orcis os cs fora da oria?
VOLMNIA Sin, sin; cla o fara.
VEFCLIA Nao, nao, sc no crniiirdcs.
Nao iransorci o unlral da casa cnquanio ncu
scnIor nao voliar da gucrra.
VOLMNIA Ora! Encarccrais-vos or
nancira alsurda. Vanos; rccisais ir visiiar a
loa scnIora quc icvc criana.
VEFCLIA Alncjo-lIc ronio
rcsialclccincnio c a visiiarci con ninIas
oracs, nas nao odcrci ir sua casa.
VOLMNIA E or quc, crgunio-vos?
VEFCLIA Nao scra ara furiar-nc a cssc
iralalIo, ncn or falia dc anizadc.
VALFIA Dcvcrcis scr una scgunda
Pcncloc. No cnianio Ia qucn diga quc ioda a la
quc cla fiou na auscncia dc Ulisscs so scrviu ara
cncIcr iaca dc iraas. Vindc; dcscjara quc vossa
canlraia fossc iao scnsvcl quanio vossos dcdos,
30
ara quc, or conaiao, dciasscs dc cscia-la.
Vanos; icrcis dc sair conosco.
VEFCLIA Nao, ninIa loa scnIora;
dcsculai-nc, nas nao sairci dc casa.
VALFIA Por ninIa fc, vindc conigo, quc
vos darci ccclcnics noicias dc vosso csoso.
VEFCLIA OI! ninIa loa scnIora; nao
odc icr cIcgado ainda ncnIuna noicia.
VALFIA ccrio; nao csiou lrincando.
cIcgaran noicias onicn iardc.
VEFCLIA vcrdadc, scnIora?
VALFIA Falando con ioda a scricdadc. c
ccrio. Ouvi-as da loca dc un scnador. Passou-sc
dcsic nodo. os volscos icn cn cano un
ccrciio, conira o qual ariiu Connio, na
qualidadc dc gcncral, con aric dc nossas foras
ronanas. Vosso narido c Tiio Larcio uscran
ccrco cidadc dc Corolos. Elcs nao icn a ncnor
duvida con rcsciio viioria c ao icrnino da
cananIa. Eis a vcrdadc, or ninIa Ionra.
Assin, vos co, vindc conosco.
VEFCLIA Pcrdoai-nc, ninIa loa scnIora;
orcn nais iardc vos scrci olcdicnic cn iudo o
nais.
31
VOLMNIA Dcicno-la sozinIa, ninIa
scnIora; no csiado cn quc csia, so odcra
csiragar-nos a alcgria.
VALFIA Fcalncnic, c ianlcn o quc
cnso. Passai lcn, cniao. Vanos, loa c qucrida
scnIora. Por olscquio. Vcrglia, c iua
solcnidadc oria fora c vcn asscar conosco.
VEFCLIA Nao, dccididancnic, ninIa
scnIora.
VALFIA Esia lcn. Eniao, adcus.
(Sucn.}
32


Cena IV

Duntc dc Cooos. Entun con tunIocs c
cstundutcs Muco, Tto Luco, ocus c sodudos.
Dcos, uoxnu-sc un ncnsugco.

MFCIO Ali vcn novidadc. Aosiar qucro
cn cono Iouvc conlaic.
LFCIO Mcu cavalo conira o vosso. nao
Iouvc.
MFCIO Acciio.
LFCIO Acciio.
MFCIO Dizc. cnconirou o gcncral os
volscos?
MENSACEIFO Esiao visia, nas nao sc
falaran.
LFCIO O lon cavalo c ncu.
MFCIO Conro-o dc volia.
33
LFCIO Nao o vcndo ncn o dou, nas vo-lo
cnrcsio or cinqucnia anos. Iniinai Corolos
ara arlancniar.
MFCIO A quc disiancia os dois coros
csiao?
MENSACEIFO Ha nilIa c ncia.
MFCIO Eniao c ccrio ouvirnos scus
rclaics c clcs os nossos. Maric, ouvc ncu voio!
Da quc ossanos icrninar logo isio, ara, dc
csadas funcganics, irnos auiliar os anigos na
cananIa. Cornciciro, o sinal! (Toquc uu
uuncntu. SoIc os nuos uucccn dos
scnudocs c uuos cduduos.} Dcniro dos nuros
sc cnconira Tulo Aufdio?
PFIMEIFO SENADOF Nao; nao icnos na
cidadc ningucn quc vos rcccic ncnos quc clc, o
quc c ncnos do quc nada. (Toquc dc tunIo.}
Ouvi! Nossos ianlorcs os nancclos lcvan ara o
conlaic. Anics, dcccrio, dcrruirnos nossos
nuros, quc ficarnos cncurralados nclcs. Nossas
orias, quc julgais lcn irancadas, csiao rcsas
acnas or canios. or si ncsnas Iao dc sc
cscancarar. Ouvi ao longc! (HcIutc ongnquo.}
Tulo Aufdio. Ouvi dc longc o csirago quc clc faz,
cono fcnda, cn vosso ccrciio.
MFCIO Eniao ja sc airacaran.
34
LFCIO Quc cssc csirondo nos sirva dc
liao. Escadas, cI!
(Os uoscos ussun uu o uco.}
MFCIO Nao nos icncn, ois sacn da
cidadc. En frcnic ao coraao ondc os cscudos c
conlaici con coracs nais duros do quc os
rorios cscudos. Dravo Tiio, ara a frcnic. O
dcsdcn quc clcs dcnonsiran uliraassa dc
nuiio o quc cnsavanos. Suo dc indignaao.
Mcus conanIciros, avanai! Tonarci or un
dos volscos qucn cu vir a rccuar, c Ici dc
nosirar-lIc sc ncu ao c corianic.
(Aunu. Os onunos suo ccdos utc suus
us tncIcus. Votu Muco.}
MFCIO Quc os flagclos do sul solrc vos
caian! Sois o orolrio dc Fona, sois rclanIo...
Quc as ulccras c as cIagas vos cnlasircn, ara
quc vos iorncis alorrccidos anics ncsno dc
icrdcs sido visios, c cada un a infccao iransniia
aos ouiros, conira o vcnio, a una nilIa dc
disiancia. Alnas dc aio con fciiio dc Ioncns!
Fugis dc cscravos. Aic ncsno os nonos os icrian
laiido. Pluio c infcrno! Todos fcridos or dciras!
As cosias rulras c as faccs alidas dc ncdo
fclril, iodos fugis! Voliai carga, clos fogos do
ccu! Caso conirario, dciarci o ininigo c farci
gucrra conira vos iodos. Tcndc nais coragcn!
Vindc! Sc crsisiirnos, a clcs iodos ara as
35
rorias csosas iocarcnos, cono conosco csiao
fazcndo agora ara nossas irincIciras. (Nouo
cIutc. Tonun u cntu os uoscos c os onunos,
scndo cnouudu u ugnu. Os uoscos sc ctun
uu Cooos, cscgundo-os Muco utc us otus
du cdudc.} Vcdc, as orias csiao cscancaradas;
sccundai-nc. A soric sc alrc ara os quc
crscgucn, nao ara os fugiiivos. Vcdc iudo quc
cu fizcr c scgui-nc. (Entu nu cdudc.}
PFIMEIFO SOLDADO Quc loucura! Nao o
aconanIarci.
SECUNDO SOLDADO Ncn cu, ianouco.
(FccIun-sc us otus du cdudc.}
TEFCEIFO SOLDADO Ei-lo irancado.
TODOS Esia crdido, aosio.
(O uunu contnuu.}
(Votu Tto Luco.}
LFCIO Quc foi fciio dc Marcio?
TODOS Morio, cIcfc, scn duvida
ncnIuna.
PFIMEIFO SOLDADO Pcrscguindo lcn
rcnic aos calcanIarcs os fuginics, cnirou con
clcs. Mas a oria, suliio, solrc clc sc fccIou.
Esia sozinIo, ara a ioda cidadc fazcr frcnic.
36
LFCIO nolrc conanIciro! quc
inscnsvcl! scndo, faz nais do quc o inscnsvcl
gladio c firnc sc nanicn ondc csic dolra! Esias
alandonado, Caio Marcio. Una cdra rcciosa dc
icu oric nao fora joia dc naior valia. Eras
gucrrciro cn iudo condizcnic con os voios dc
Caiao. nao so con golcs rudcs c violcnios, nas
ianlcn con a iua nirada avorosa c as
airoadoras ancadas dc iua voz, os ininigos
csircncccr fazias, arcccndo quc ircnia dc fclrc
o nundo iodo.
(Votu Muco, coIcto dc sunguc, cscgudo
cos nngos.}
PFIMEIFO SOLDADO OlIai, scnIor!
LFCIO Caio Marcio! Vanos lilcria-lo
ou, sc nao, norrcr con clc.
(Hutcn-sc, cntundo todos nu cdudc.}
37


Cena V

Cooos. Unu uu. Entun uguns onunos, con
dcsoos.

PFIMEIFO FOMANO Lcvo isio ara Fona.
SECUNDO FOMANO E cu, isio aqui.
TEFCEIFO FOMANO Ora quc csic!
Parccia raia!
(O tunuto osscguc uo ongc.}
(Entun Muco c Tto Luco, con un
conctco.}
MFCIO Vcdc cssa gcnic aiiva, quc avalia
scu icno clas dracnas ja, fcndidas. So
colIcrcs dc cIunlo, iravcssciros, fcrro vclIo,
gilcs cono os carrascos con os rorios donos
cnicrrar cosiunan... o con quc csics cscravos
sc rcocuan anics dc csiar a ugna icrninada.
Alaio con clcs iodos! Vcdc a lulIa quc faz o
gcncral! Vanos salva-lo! Eis ali o odio dc ninIa
alna, Aufdio, a csciar os ronanos... Nolrc Tiio,
ficai con gcnic suficicnic ara scgurar a cidadc,
38
cnquanio cu corro con os quc forcn doiados dc
coragcn, a socorrcr Connio.
LFCIO Caro anigo, csias sangrando
nuiio; icu csforo foi or dcnais violcnio, ara
cn ouira rcfrcga ic arriscarcs.
MFCIO Dciai dcsscs clogios, scnIor, quc
ncu iralalIo nao nc csqucniou ainda. Passai
lcn. O sanguc ciravasado c nais saudavcl ara
nin quc nocivo. dcsic nodo quc qucro vcr
Aufdio c conlaic-lo.
LFCIO Agora quc Foriuna, a lcla dcusa,
sc cnanorc dc ii c con scus grandcs
cncaniancnios dcic confundidas as csadas
inigas. Dcsicnido gcniil-Ioncn, quc icnIas
cono ajcn scnrc a fclicidadc.
MFCIO E quc nao ncnos aniga sc ic
nosirc, cono a quanios cla nais favorccc. E
agora, adcus!
LFCIO OI ncu noiavcl Marcio! (Su
Muco.} Vai logo soar o ioquc dc ironlcia na
raa do ncrcado, convocando iodos os oficiais
do lurgo, ara ficarcn conIcccndo nosso inicnio.
Dcrcssa!
(Sucn.}
39


Cena VI

Pcto do ucununcnto dc Conno. Entu Conno
con suus ous, cn ctudu.

COMNIO Tonai flcgo, anigos.
Conlaicnos nuiio lcn. Proccdcnos cn iudo
isio cono ronanos. ncn scn ouco iino cn
nossa rcsisicncia, ncn covardcs na Iora da
rciirada. Acrcdiiai-nc, scnIorcs, vanos icr novo
rcconiro. Enquanio nos laianos, nas ausas, o
vcnio nos fazia ouvir a lulIa dos aiaqucs dc
nossos conanIciros. Dcuscs ronanos! dai quc
clcs alcanccn iudo o quc ara nos ianlcn
qucrcnos, orquc nossos ccrciios sc junicn
con faccs sorridcnics c vos rcsicn, cn graiidao,
solcnc sacrifcio! (Entu un ncnsugco.} Quc
aconicccu?
MENSACEIFO Os Ioncns dc Corolos as
orias iransuscran da cidadc c cn luia sc
acIan ja con Larcio c Marcio. Vi nossos Ioncns
rcclidos ara nossas irincIciras. Nisso, vin
corrcndo.
40
COMNIO Enlora digas a vcrdadc, crcio
quc nao falasic lcn. Ha quanio icno foi isso?
MENSACEIFO Ha nais dc una Iora, ncu
scnIor.
COMNIO Daqui la Ia una nilIa. Ha
ouco ouvinos scus ianlorcs. Por quc gasiasic
una Iora ara andar una nilIa c nos irazcrcs
noicias airasadas?
MENSACEIFO Scniinclas volscas nc
crscguiran, olrigando-nc a fazcr una volia dc
ircs nilIas ou quairo, nais ou ncnos. Nao fora
isso, ncu scnIor, cu icria cn ncia Iora
cunrido csia nissao.
COMNIO Qucn aarccc naquclc onio,
cono sc iivcssc sido csfolado vivo? OI dcuscs
grandcs! icn a forna dc Marcio, scndo ccrio quc
ja o vi dcssc nodo.
MFCIO (dcnto} CIcguci iardc?
COMNIO Nao disiinguc o asior con nais
accrio cnirc o irovao c o rufo dc ianlorcs, cono
cu disiingo a voz do grandc Marcio cnirc ouiras
nais Iunildcs.
(Entu Muco.}
MFCIO CIcguci iardc?
41
COMNIO Sin, caso nao iragais sanguc
ininigo cono nanio, nas rorio.
MFCIO Nun alrao cono do ncu
noivado vos acrio dc cnconiro ao coraao iao
juliloso cono no casancnio, quando iocIas ara
o lciio dc nucias nc lcvavan.
COMNIO Flor dos gucrrciros, quc c dc Tiio
Larcio?
MFCIO Esia ocuado acnas con
dccrcios, uns noric condcna, ouiros, a clio;
dcsic sc conadccc, a un ouiro ancaa, acciia o
rco do rcsgaic dc ouiro, Corolos conscrvando
ara Fona ial cono docil galgo na corrcia quc
voniadc afrouanos.
COMNIO Ondc sc acIa o olirao quc nc
dissc quc vos inIcis rccuado aic s irincIciras?
Ondc sc acIa? CIanai-o aqui.
MFCIO Dciai-o, ois vos dissc, iao-
soncnic, a vcrdadc. Quanio a nossos cavalIciros,
a lclc nuncrosa a csic cn iodos! c vao icr
irilunos! nunca do gaio corrcu ianio o raio,
cono clcs dc olircs iorcs do quc clcs.
COMNIO Tcrcnos icno ara iais
Iisiorias? Ondc csia o ininigo? Sois scnIorcs do
cano? Sc o nao sois, or quc arasics anics dc
sc-lo?
42
COMNIO Marcio, nao iivcnos soric no
cnconiro c fonos olrigados a rccuar aic aqui, or
csiraicgia.
MFCIO Ondc csia o ininigo? Salcis a
ordcn dc suas iroas c ondc disuscran scus
Ioncns dc confiana?
COMNIO Pcnso, Marcio, quc as iroas da
vanguarda sao dc aniaics, as dc naior
confiana, sol o nando dc Aufdio, o rorio
coraao dc suas nais graias cscranas.
MFCIO Pclos rclios cn quc ja icnos
conlaiido junios; clo sanguc quc, junios,
dcrrananos; or nossos voios dc anizadc cicrna,
conjuro-vos a cnviar-nc scn dcnora ao cnconiro
dc Aufdio c scus aniaics. Nao dcicis cscaar a
conjuniura; nas, cncIcndo o ar dc csadas c dc
lanas, arovciicnos a Iora.
COMNIO Muiio cnlora rcfcrissc vos vcr
nun graio lanIo c, aos, os ncnlros rcforar
con lalsano, nao ouso dcncgar vosso cdido.
cscolIci, ois, os quc nclIor vos odcn auiliar
ncssa cnrcsa.
MFCIO Os nais caazcs sao os dc loa
voniadc. Assin, vos digo. sc Iouvcr algucn aqui
fora ccado duvida-lo quc icnIa anor
iinia con quc nc vcjo agora lcsuniado; quc or
sua cssoa ncnos icna do quc or un nau
43
nonc, c considcrc quc c rcfcrvcl una Icroica
noric vida nal vivida; algucn quc a airia
coloquc nuiio acina dc si ncsno. quc cssc
valcnic scja un so, ou nuiios agiic o lrao
assin, ara nosirar-nos sua disosiao, c siga
Marcio. (Todos ooncn cn cxcunuocs,
ugtun us csudus, cucgun Muco c ogun os
Ioncs uu o uto.} OI, dciai-nc! Pcnsais quc cu
scja csada? Sc cssas dcnonsiracs forcn
sinccras, qucn nao valcra nais quc quairo
volscos? Nao Ia cnirc vos ouiros qucn nao ossa
anicor un cscudo ao grandc Aufdio, iao duro
quanio o dclc. Muiio cnlora a iodos agradca,
un ccrio nuncro, soncnic, cscolIcr vou. En
qualqucr ouiro rcconiro os nais icrao a sua
aric, confornc as circunsiancias o cigircn. En
frcnic, ois. E agora, lcn dcrcssa, quairo cnirc
vos cscolIan ara ninIa soriida os nais
disosios.
COMNIO Idc, anigos, a lcaldadc rovai dc
vosso gcsio; conosco aric igual icrcis cn iudo.
(Sucn.}
44


Cena VII

As otus dc Cooos. Tto Luco, tcndo osto
scntncus nus otus dc Cooos, su du cdudc
con tunIo c conctu, uu uo cnconto dc Cuo
Muco, uconunIudo dc un tcncntc, un
dcstucuncnto dc sodudos c dc un Iutcdo.

LFCIO Assin; guardai as orias; cunri
iodas as ninIas insirucs. Enviai-nc aquclas
ccniurias, sc cu nandar cdir rcforo.
TENENTE Podcis ficar iranquilo.
LFCIO Enirai, fccIando solrc nos vossas
orias. Vanos, guia; conduzc-nos ao cano dos
ronanos.
(Sucn.}
45


Cena VIII

Un cuno dc IutuIu cntc o ucununcnto dos
onunos c dos uoscos. Aunu. Entun o udos
dccntcs Muco c Audo.

MFCIO So luiarci coniigo, ois ic odcio
nais ainda quc a un crjuro.
AUFDIO Jusiancnic cono cu a icu
rcsciio. Nao ossui a frica una scrcnic quc
cu odcic nais do quc a iua gloria insuoriavcl.
Firna o c.
MFCIO Cono cscravo do ouiro norra
qucn rinciro corrcr c quc o condcncn dcois os
inoriais.
AUFDIO Sc cu fugir, Marcio, cscorraa-nc
cono a lclrczinIa.
MFCIO Ha ouco ncnos dc ircs Ioras,
Tulo, sozinIo conlaii cn vossos nuros. Fiz la o
quc lcn quis. Nao c ncu sanguc quc vcs a
rcvcsiir-nc. Para iua vingana, ois, arna iua
fora ao naino.
46
AUFDIO Ainda quc Hciior iu fosscs, o
flagclo dc quc sc ufana vossa aliiva raa, nao
odcrias cscaar-nc agora. (Hutcn-sc. Entun
uguns uoscos cn socoo dc Audo.} Scrvcnics,
nao gucrrciros, vosso aulio analdioado nc
colriu dc orolrio!
(Sucn conIutcndo, cscgudos o Muco.}
47


Cena IX

O ucununcnto onuno. HcIutc. Toquc dc
ctudu. Funuus. Entun, o un udo, Conno
c sodudos onunos; o outo, Muco con o Iuo
nu tu, c outos onunos.

COMNIO Tivcssc cu dc coniar-ic os fciios
iodos quc Iojc fizcsic, nao darias crcdiio algun
ao quc cu disscssc. Mas rcscrvo-nc ara narra-
los ondc os scnadorcs vao nisiurar con lagrinas
sorrisos, ondc os grandcs aircios a rincio
cncolIcrao os onlros, acalando or dcnonsirar
csanio; ondc as scnIoras, con ncdo c a
csircncccr alcgrcncnic, qucrcrao ouvir nais;
ondc os irilunos oliusos c os lclcus
cnlolorados, quc odio cniranIado a iua gloria
voian, a scu nau grado cclanarao. Aos dcuscs
agradcccnos icrcn dado a Fona scnclIanic
gucrrciro!" Dc nossa fcsia so icras nigalIas, ois
ja concsic faria.
(Entu Tto Luco con suus tous, dc uotu du
cscguuo uo nngo.}
48
LFCIO gcncral! cis o corccl; nos sonos
a gualdraa, iao-soncnic. Nao visic...
MFCIO Dciai disso, or favor. MinIa
nac, quc caria lranca ossui ara caliar scu
rorio sanguc, nc ofcndc ao clogiar-nc. Nao fiz
nada quc nao Iouvcsscis fciio, isio c. o ossvcl...
Cono vos, aninado... Pcla airia foi iudo. Qucn
nosirou loa voniadc, fcz o quc cu fiz.
COMNIO Nao ircis scr o iunulo dc vosso
rorio ncriio; c rcciso quc Fona vcnIa a
conIcccr scus filIos. Fora rccciaao ior do quc
roulo, iao vil cono a calunia, vossos fciios
oculiar c calar os clogios do quc, clcvado aos
galarins da fana, arcccra nodcsio. Assin, vos
co, cn sinal do quc sois, nao cono rcnio do
quc fizcsics, quc cu, cn vossa frcnic falc a nossos
soldados.
MFCIO TcnIo algunas fcridas clo
coro, quc nc docn, quando sao rclcnlradas.
COMNIO Sc as dciarnos no
csquccincnio a ingraiidao odia fazc-las
gangrcnar, vindo a cura-las, assin, con a roria
noric. Dos cavalos arccndidos c Ia nuiios c
ccclcnics dc iodos os icsouros quc rcuninos na
cidadc c no cano dc laialIa, o dccino vos
danos, quc aariado dcvcra scr or vossa roria
cscolIa, anics da divisao do grandc csolio.
49
MFCIO Agradccido, gcncral, vos fico;
coniudo, o coraao nao nc conscnic rccclcr ciia
ara ninIa csada. Fccuso-nc a acciia-la,
crsisiindo cn rcclanar o loic, sinlcsncnic,
quc nc ioca cn conun con os quc ionaran
aric aiiva no fciio.
(Funuu oongudu. Todos gtun. Muco!
Muco! c utun os Ioncs c us unus. Conno c
Luco dcscoIcn u cuIcu.}
MFCIO Quc nao ioncn a soar os
insiruncnios quc rofanais assin. Sc aduladorcs
na cananIa os ianlorcs c as corncias a ial
onio sc nosiran, quc nas corics c cidadcs
ululc o scrvilisno dc rcfalsado olIar. Quando o
ao fica iao lrando quanio a scda do vadio,
faanos dcsia a roicao da gucrra. Dasia, vos
digo. Por nao icr ainda lavado o sanguc do nariz
ncn osio or icrra algun coiiado, o quc fizcran
nuiios ouiros ianlcn scn nais alardc, caliais-
nc con vivas cagcrados, cono sc cu gosiassc dc
alincniar a ninIa ouquidadc con louvorcs
nolIados cn ncniiras.
COMNIO cccsso dc nodcsiia. Fcvclais-
vos nais dcsunano ara vossa gloria do quc
rcconIccido aos conanIciros quc vo-la danos
con sinccridadc. Con vossa crnissao, nas sc
violcncia conira vos rorio raiicais, algcnas
vos orcnos ial cono sc roccdc con qucn sc
50
rcjudica c, aos, falanos con calna c
scgurana. Assin, quc fiquc conIccido dc nos, do
nundo iodo, quc a Marcio ioca a alna da
viioria. En icsicnunIo disso, rcscnicio-o con
ncu nolrc cavalo, conIccido no nosso
acanancnio, aconanIado dc iodos os
cricnccs. Dc Iojc cn dianic, or causa dc scus
fciios cn Corolos, scra con a aclanaao dc
iodo o ccrciio cIanado Caio Marcio
Coriolano! Possas usar o nonc con nolrcza.
TODOS Caio Marcio Coriolano!
(Funuu. Sons dc tonIctus c tunIocs.}
COFIOLANO Vou lavar-nc; dcois dc
lino o rosio, vcrcis sc cu coro ou nao. Dc
qualqucr forna, vos fico agradccido. Dc lon
grado nonio cn vosso cavalo, roncicndo irazcr
cssc loniio solrcnonc cono cnacIo do clno c
cnaliccc-lo quanio cn nin csiivcr.
COMNIO Agora vanos ara as icndas;
nas anics do dcscanso cscrcvcrcnos ara Fona
solrc nosso grandc succsso. Tiio Larcio, icrcis dc
rciornar ara Corolos c nos nandar os cidadaos
nais dignos con qucn osanos convcrsar accrca
dos nossos inicrcsscs c dos dclcs.
LFCIO Assin farci, scnIor.
51
COFIOLANO Ja concaran os dcuscs a
zonlar dc nin. Havcndo ncsic noncnio
rccusado dadivas rincicscas, forado ora nc
vcjo a cdir un favor ao gcncral.
COMNIO Dc anicnao csia fciio. Quc
dcscjas?
COFIOLANO Dc una fciia cn Corolos
Ioscdci-nc cn casa dc un olrc Ioncn, quc
acolIida nuiio aniga nc dcu. Vi-o Ia noncnios
risionciro; griiou ara o ncu lado. Mas ncssc
insianic dcscolri Aufdio, alafando-nc a colcra a
icdadc. Fcquciro-vos, assin, a lilcrdadc dc ncu
olrc Ioscdciro.
COMNIO OI! lcn cdido! Fossc clc o
naiador dc un dc ncus filIos, livrc scria cono o
rorio vcnio. Tiio, soliai-o.
LFCIO Marcio, c o nonc dclc?
COFIOLANO Por Juiicr, csqucci! Esiou
cansado. Sinio a ncnoria fraca. Nao icrcnos
vinIo aqui crio?
COMNIO Vindc a nossa icnda. Esia
sccando o sanguc cn vosso rosio. icno dc
cuidarnos disso. Vanos.
(Sucn.}
52


Cena X

O ucununcnto dos uoscos. Funuu. Toquc dc
conctu. Entu Tuo Audo, coIcto dc sunguc,
uconunIudo dc dos ou tcs sodudos.

AUFDIO Foi ionada a cidadc!
PFIMEIFO SOLDADO Vai scr rcsiiiuda cn
vaniajosas condics.
AUFDIO Condics! Quiscra scr ronano,
ois nao osso, cono volsco, scr iudo o quc sou
ncsno. Condics! Quc iraiado conicr odc
condics loas ara una das arics quc ncrcc
csia da ouira? Cinco vczcs, Marcio, luici coniigo,
c cinco vczcs fui dcrroiado, o quc sc dara scnrc,
qucro crcr, sc ncdsscnos as foras o nuncro dc
vczcs quc concnos. OI! clos clcncnios! Sc dc
novo con clc nc cnconirar larla con larla,
ncu scra ou cu dclc. Ja nao nosira ncu ardor a
lcaldadc cosiuncira. Anics, cnsava cn vir a
donina-lo cn iguais condics dc rcsisicncia.
csada Ionrosa conira csada... Agora, sc dc
novo o aiacar, dc qualqucr jciio Ici dc vcncc-lo.
or asiucia ou fora.
53
PFIMEIFO SOLDADO Elc c o dcnnio.
AUFDIO Muiio nais ousado, nas ncnos
asiucioso. Envcncnado ncu valor sc acIa agora
cla ofcnsa fciia or clc. So or causa dclc fugira
dc si ncsno. Ncn saniuario, ncn sono, o csiado
dc nudcz, dc docna, ncnIun icnlo, ncn
ncsno o Caiiolio, a Iora do sacrifcio, as sanias
rcccs dos saccrdoics, iodos csscs oliccs
anicosios furia, nada odc doravanic anicor
scus rivilcgios c usos cnlolorados conira o
grandc odio quc cu voio a Marcio. Vindo a acIa-
lo, scja na ninIa casa, sol a guarda dc ncu
irnao, c aic conira o dirciio sagrado quc a iodo
Ioscdc dcvcnos, no sanguc dc scu coraao
rcicndo lavar a nao fcroz. Idc cidadc salcr
quc fora Ia la c quc cssoas cono rcfcns icrao
dc ir ara Fona.
PFIMEIFO SOLDADO E vos, nao vindcs?
AUFDIO Nao; vou cscrar-vos no losquc
dc circsics. For olscquio fica no sul dos
noinIos da cidadc idc coniar-nc cono vai o
nundo. Confornc os assos dclc, Ici dc csforar-
nc or arcssar os ncus.
PFIMEIFO SOLDADO Pois nao, scnIor.
(Sucn.}
54


ATO II
Cena I

Honu. Unu uu Icu. Entun Mcncno, Scno
c Huto.

MENEIO O augur nc dissc quc csia noiic
vanos icr noicias.
DFUTO Doas ou nas?
MENENIO Pouco conforncs aos voios do
ovo, ois clc nao gosia dc Marcio.
SICNIO A naiurcza cnsina os aninais a
conIcccr os anigos.
MENEIO For olscquio, a qucn ana o
lolo?
SICNIO Ao cordciro.
MENEIO Sin, ara dcvora-lo, ial cono os
lclcus faninios dcscjarian fazcr con Marcio.
DFUTO un cordciro, con cfciio, quc
lala cono urso.
55
MENEIO un urso, con cfciio, quc vivc
cono cordciro. Anlos vos sois vclIos; rcsondci
ao quc vos vou crguniar.
SICNIO c DFUTO Pcrfciiancnic, scnIor.
MENEIO Dc quc cnornidadc c Marcio
olrc, quc nao icnIais cn alundancia?
DFUTO Elc nao c olrc dc ncnIun
dcfciio, scnao lcn rovido dc iodos clcs.
SICNIO Princialncnic dc orgulIo.
DFUTO E a iodos uliraassa cn jaciancia.
MENEIO ciraordinario! Nao salcis cn
quc concciio sois iidos aqui na cidadc, qucro
dizcr, or nos ouiros da ala dirciia? Nao o salcis?
AMDOS Cono assin? Dc quc nos
ccnsuran?
MENEIO Ja quc falais dc orgulIo... Mas
nao ircis ficar zangados, nao?
AMDOS Falai, scnIor! Falai!
MENEIO Ora, nao icn nuiia inoriancia,
orquc o cqucno ladrao ooriunidadc vos
roulara una grandc dosc dc acicncia. Soliai as
rcdcas ao caricIo c ficai alorrccidos quanio
quiscrdcs, no caso dc cnconirardcs razcr nisso.
Ccnsurais Marcio or causa dc scu orgulIo?
56
DFUTO Nao sonos os unicos a fazc-lo,
scnIor.
MENEIO Sci nuiio lcn quc, sozinIos,
fazcis nuiio ouca coisa, orquc scn lasianics
auiliarcs vossos fciios sc iornan
csaniosancnic cscassos. Tcndcs qualidadcs
nuiio infaniis ara, sozinIos, rcalizardcs nuiia
coisa. Falais dc orgulIo... OI! sc udcsscis virar
a visia ara a nuca c assar cn rcvisia vosso
inicrior! OI! sc o udcsscis!
DFUTO Quc aconicccria, scnIor?
MENEIO Ora, cniao dcscolrircis un ar
dc nagisirados alias lolos orgulIosos, scn
ncrccincnio, arliirarios c calcudos, cono nao
Ia iguais cn ioda Fona.
SICNIO Mcncnio, vos ianlcn sois
lasianic conIccido.
MENEIO Sin, sou conIccido cono un
aircio lcn Iunorado, quc arccia un lon
coo dc vinIo qucnic scn nisiura dc ncnIuna
goia do Tilrc; quc assa or icr o cqucno dcfciio
dc rcsiar ouvidos s rinciras rcclanacs; vivo
c inflanavcl aos ncnorcs csinulos; un sujciio
quc sc nosira nais faniliar con o irasciro da
noiic do quc con a fronic da nanIa... Digo o quc
cnso, gasiando ncssc csforo ioda a ninIa
naldadc. Ao cnconirar dois consclIciros cono
57
vos nao odcrci dizcr quc sois Licurgos
rcdivivos no caso dc nc scr dcsagradavcl ao
aladar a lclida quc nc dcrdcs, fao logo una
carcia. Nao odcrci dizcr quc Vossas ScnIorias
clucidaran lcn a naicria, quando dcsculro
asncira cn iodas as vossas alavras; c conquanio
rccisc nosirar-nc saiisfciio con os quc dizcn
quc sois cssoas gravcs c rcvcrcndas, ainda
assin ncnicn dcscaradancnic os quc afirnan
quc icndcs fisiononias agradavcis. Sc lcdcs iodas
cssas coisas no naa dc ncu nicrocosno,
conclui-sc quc sou lasianic conIccido? Quc
dcfciio odcra dcscolrir cn ncu caraicr vossa
sagacidadc noc, adniiindo-sc quc cu scja
ncsno iao conIccido assin?
DFUTO Vanos, scnIor; vanos;
conIcccnos-vos crfciiancnic.
MENEIO Nao nc conIcccis, cono nao
conIcccis a vos ncsnos ncn a coisa ncnIuna.
So anlicionais os cIacus c as crnas dos
olrcs dialos; gasiais una saudavcl c sania
nanIa so cn ouvir una disuia cnirc un
ialcrnciro c una vcndcdora dc laranja, c adiais
ara ouira audicncia cssa conirovcrsia quc nao
valc ircs vinicns. Quando csiais ouvindo a
discussao cnirc as arics, sc or acaso sois
inados cla colica, fazcis carcias dc
nascarados; lcvaniais a landcira vcrnclIa
conira ioda acicncia c, rcclanando aos griios
58
un urinol, dcscdis una conirovcrsia sangrcnia,
quc fica ainda nais cnlcada dcois dc vossa
audicncia, consisiindo iodo o vosso acordo cn
cIanardcs dc naroios a anlos os liiiganics. Un
lcn csiranIo ar c o quc sois.
DFUTO Vanos, vanos, scnIor; vc-sc
crfciiancnic quc sois nais Ialil cono alIao
dc ncsa do quc cono juiz no Caiiolio.
MENEIO Aic os nossos saccrdoics sc
iornan zonladorcs, quando cnconiran iios
ridculos cono vos. O quc dizcis con nais
disccrnincnio nao aga o iralalIo quc icndcs
con agiiar a larla, nao ncrcccndo vossas larlas
iunulo nais Ionroso do quc scrvir dc
cncIincnio dc iravcssciro. No cnianio dizcis quc
Marcio c orgulIoso, Marcio quc, nun calculo
nuiio or laio, valc or iodos os vossos
anicassados aic Dcucaliao, nuiio cnlora scja
lcn ossvcl quc os nclIorcs dcnirc clcs nao
iivcsscn assado dc carrascos Icrcdiiarios.
Muiio loa iardc ara Vossas ScnIorias. Una
convcrsaao nais rolongada convosco odcria
infcciar-nc o ccrclro, or scrdcs asiorcs dos
lcsiiais lclcus. Tono a ousadia dc dcscdir-nc
dc anlos. (Huto c Scno sc uustun.} (Entun
Vonnu, Vcgu c Vucu.} Eniao, ninIas
fornosas c nolrcs danas c a lua, sc fossc
icrrcna, nao icria nais nolrcza ara ondc vos
lcva os olIos con iania rcssa?
59
VOLMNIA Digno Mcncnio, o ncu nolrc
Marcio csia a cIcgar. Pclo anor dc Juno, vanos
logo!
MENEIO Cono! Marcio csia dc volia?
VOLMNIA Esia, ncu digno Mcncnio; con
a nais fcliz confirnaao.
MENEIO Fica con o ncu lonc, Juiicr, c
ainda ic agradcccrci. Ola! Marcio csia dc volia!
VOLMNIA c VEFCLIA ccrio! ccrio!
VOLMNIA Aqui csia una caria dclc; o
govcrno rccclcu ouira; sua csosa, una icrccira,
c cu cnso quc cn casa Ia ouira ara vos.
MENEIO Hojc noiic orci ninIa casa dc
crnas ara o ar. Una caria ara nin!
VEFCLIA Sin, c isso; una caria ara vos.
Eu roria a vi.
MENEIO Una caria ara nin! Isso nc
dcia con saudc ara scic anos, duranic os quais
assoliarci ara o ncdico. Conarada con cssc
cordial, a nais solcrana rcscriao dc Calcno
nao assa dc nczinIa ridcula, quc valc ianio
cono rcncdio dc cavalo. Nao foi fcrido? Elc
scnrc cosiunava voliar fcrido ara casa.
VEFCLIA OI! nao, nao, nao!
60
VOLMNIA OI, sin! Esia fcrido; dou
graas aos dcuscs or scnclIanic faio.
MENEIO Cono cu ianlcn o fao, sc as
fcridas nao forcn crigosas. Traz a viioria no
lolso? As fcridas scnrc lIc vao lcn.
VOLMNIA Na fronic, Mcncnio; cla
icrccira vcz clc rciorna da gucrra con a coroa dc
carvalIo.
MENEIO E Aufdio, clc casiigou con
voniadc?
VOLMNIA Tiio Larcio cscrcvcu quc clcs
sc laicran, nas Aufdio conscguiu cscaar.
MENEIO Escaou a icno, osso
asscvcrar-lIc; quc sc clc Iouvcssc crsisiido, cu
nao dcscjara scr aufidiuzado daquclc jciio ncn
or iodas as arcas dc Corolos. O scnado ja foi
infornado dc iudo?
VOLMNIA Siganos, loas scnIoras. Sin,
sin, sin; o scnado rccclcu carias do gcncral, quc
airilui a ncu filIo ioda a gloria da gucrra. Ncsia
cananIa clc uliraassou do dolro suas roczas
anicriorcs.
VALFIA Fcalncnic, conian-sc coisas
rodigiosas a scu rcsciio.
61
MENEIO Prodigiosas, sin, osso garaniir-
vos, c nao scn o dcvido ncriio dc sua aric.
VEFCLIA Pcrniian os dcuscs quc scjan
vcrdadciras.
VOLMNIA Vcrdadciras? Ora! ora!
MENENIO Vcrdadciras, sin. Fosso jurar
cn cono sao vcrdadciras. Ondc c quc clc foi
fcrido? (Aos tIunos.} Dcus guardc Vossas
Fcvcrcncias! Marcio csia dc volia; iraz novos
noiivos dc orgulIo. (A Vonnu.} Ondc c quc clc
foi fcrido?
VOLMNIA No onlro c no lrao csqucrdo.
Ficara con cicairizcs grandcs, ara nosirar ao
ovo, quando iivcr dc lciicar un osio. Na
culsao dc Tarqunio clc rccclcu scic
fcrincnios.
MENEIO Un no cscoo c dois na coa...
Quc cu saila, sao novc.
VOLMNIA Anics dcsia ccdiao clc
iinIa vinic c cinco cicairizcs.
MENENIO Eniao, agora icn vinic c scic;
cada fcnda rcrcscnia o iunulo dc un ininigo.
(Funuus c ucunuocs.} Escuiai. ironlcias!
VOLMNIA Sao os cnissarios dc Marcio;
frcnic clc iraz larulIo; airas so dcia lagrinas. O
62
gcnio cscuro iraz no lrao foric; fcroz o vilra. c
ara iodos noric.
(Snu dc uductcncu. TonIctus. Entun
Conno c Tto Luco; cntc ccs, Coouno con u
coou dc cuuuIo, cutucs, sodudos c un
uuuto.}
AFAUTO Fica salcndo, Fona, quc,
sozinIo, Marcio luiou nas orias dc Corolos,
ondc ganIou, con Ionra, nais un nonc, quc a
Caio Marcio scguira con gloria. Coriolano! Dcn-
vindo sois a Fona, glorioso Coriolano!
(Funuus.}
TODOS Sois lcn-vindo, glorioso
Coriolano!
COFIOLANO Dasia! lasia! Isso nagoado o
coraao nc dcia. For olscquio, c o lasianic.
COMNIO OlIai, scnIor, vossa nac.
COFIOLANO OI! Ja sci quc conjurasics
iodos os dcuscs ara o ncu lon ciio. (AocIu-
sc.}
VOLMNIA Nao! dc c, ncu soldado
valoroso, ncu gcniil Marcio, ncu nui digno Caio,
c o nonc ganIo con rcccnics glorias... Cono c?...
Dcvo cIanar-ic Coriolano? Mas, oI! iua nulIcr!
63
COFIOLANO Mcu gracioso silcncio, salvc!
Cono! Tcrias rido, acaso, sc cu iivcssc voliado
nun csquifc, ja quc cIoras or nc vcrcs cn
iriunfo? ninIa cara! OlIos assin, soncnic icn
as viuvas dc Corolos c as nacs quc os filIos
cIoran.
MENEIO Possan os dcuscs coroar-ic
agora.
COFIOLANO Cono! Ainda vivcs? (A
Vucu.} OI! crdao, scnIora!
VOLMNIA Nao sci ara ondc nc virar.
Dcn-vindo! Dcn-vindo, gcncral, c assin vos
iodos.
MENEIO Un nilIao dc lcn-vindos. Posso,
a un icno, cIorar c rir; csiou csado c lcvc.
Dcn-vindo sois. Quc a naldiao aiinja dc cIcio o
coraao dc qucn nao fica conicnic or ic vcr.
Fona dcvia or vos ircs csiar scnrc
aaionada. Mas cla fc, cn nossas icrras icnos
unas naciciras lravas quc nao odcn scr
cncriadas ara vosso gosio. Nao inoria. Dcn-
vindos sois, gucrrciros! Uriiga c scnrc uriiga;
nao lIc danos ouiro nonc; c os dcfciios da
csiulicia scrao scnrc ioliccs.
COMNIO Muiio ccrio.
COFIOLANO Mcncnio, scnrc! scnrc!
64
AFAUTO Alri caninIo or ali c avanai.
COFIOLANO A nao... A vossa ianlcn.
Anics dc cn casa ir a calca rcfrcscar, icnIo dc
ir fazcr visiia quclcs lons aircios quc nc
cncIcran nao so dc cunrincnios, nas, con
csics, un fardo dc Ionrarias.
VOLMNIA Tivc vida lasianic ara vcr
ncus nais ardcnics dcscjos rcalizados c
concludo o cdifcio dc ninIa faniasia. So una
coisa ainda falia quc, csiou ccria, nossa Fona
icra dc conccdcr-ic.
COFIOLANO Ficai salcndo, loa nac.
rcfiro scrvi-los cono cnicndo a scr aricic do
conando cono clcs cnicndcrcn.
COMNIO Ao Caiiolio, vanos!
(Funuus dc conctus. Sucn socncncntc
cono cntuun; os tIunos cun.}
DFUTO Todas as locas falan dclc, c ara
vc-lo as visias ja iurvas cn oculos. Vossa ana
iagarcla scu inolIo dcia griiar a onio dc
afogar-sc. so ara falar nclc; a varrcdora dc
cozinIa aia cn iorno do cscoo ouco lino scu
ano nais valioso c, ara olIa-lo, sc cndura ao
nuro. As lojas, as sacadas, as janclas csiao
cIcias, rclcios os iclIados; as cuncciras,
noniadas or figuras as nais variadas, iodos
65
cncnIados, iao-so, cn conicnla-lo. Os
rorios flanincs, iao rarancnic visios, sc
conrincn or cnirc a nuliidao c ora sc
cslofan ara un lugar olicrcn junio lclc.
Nossas danas dc vcus a gucrra cnircgan cnirc o
rosado c o lranco cn suas faccs lclancnic
iniadas aos csiragos livrcs dos lcijos do
ardoroso Fclo. TananIa c a confusao, quc aic
arccc quc o dcus quc o guia Iouvcssc, dc
nansinIo, cncirado cn scu coro iransiiorio,
ara graa cnrcsiar-lIc conosiura.
SICNIO Afirno dcsdc ja quc vai scr
cnsul.
DFUTO Nossas funcs, cniao, cn scu
govcrno odcrao cocIilar.
SICNIO Elc nao Ia dc icr o concdincnio
ncccssario ara aic ao fin lcvar as Ionrarias;
acalara crdcndo o quc ganIou.
DFUTO o quc nos dcia, cn aric, nais
iranquilos.
SICNIO Nao o duvidcis un so noncnio. o
ovo, quc nos rcrcscnianos, con scu vclIo c
Ialiiual odio, ao ncnor rcicio Ia dc csqucccr
scus iiulos rcccnics, scndo clc ncsno quc Ia dc
ofcrcccr-lIcs cssa ooriunidadc, csiou ccrissino,
nainc orquc iinlra cn dcnonsira-lo.
66
DFUTO Jurar o ouvi quc sc a lciicar o
osio vicssc dc cnsul, nao sc nosiraria na raa
do ncrcado, ncn as vcsics sujas dos sulicanics
vcsiiria, ncn, cono dc uso, nosiraria as suas
cicairizcs ao ovo dc nau Ialiio, ara cdir-lIcs
voio.
SICNIO nuiio ccrio.
DFUTO Foran suas alavras. rcfcrira nao
alcanar o osio, a vir a olic-lo or ouiro ncio
quc nao scja o voio dos scnIorcs c o anclo da
nolrcza.
SICNIO Nada nc agrada ianio cono vc-lo
crsisiir ncssa idcia c -la cn raiica.
DFUTO o quc fara, dcccrio.
SICNIO E quc Ia dc cn nosso rovciio
rcdundar, scndo ara clc scgura dcsiruiao.
DFUTO Sc nao a dclc, cniao scra a dc
nossa auioridadc. For isso rclcnlrcnos aos do
ovo o odio quc Marcio voiou scnrc a iodos c
cono, sc udcssc, os iransfornara cn aninais dc
carga, silcnciara scus dcfcnsorcs c coriara iodas
as suas lilcrdadcs, solrc ic-los cn ial concciio
quanio aos aios rorios do scr Iunano c o
csforo roduiivo, quc nais alna nao cIcga a
conccdcr-lIcs do quc aos rorios canclos dc
cananIa, quc alincnios so olicn, quando
67
carrcgan csados fardos, c ancada a rodo,
quando cacn sol a carga.
SICNIO Tal idcia, cono o disscsics,
sugcrida a icno, quando sua insolcncia
insuoriavcl Iouvcr dciado o ovo nais alcria
scndo quc cssa ocasiao vira dcrcssa, sc cciia-lo
soulcrnos, o quc nuiio nais facil nos scra do
quc cacIorros aular conira ovclIas cssc o
fogo vai scr quc inccndiara sua alIa scca, c
cujas lalarcdas ara scnrc vao dcia-lo iisnado.
(Entu un ncnsugco.}
DFUTO Quc Ia dc novo?
MENSACEIFO No Caiiolio vos rcclanan.
Dizcn quc Marcio vai scr cnsul. Acriarcn-sc vi
nudos ara vc-lo, c nuiios ccgos ara ouvi-lo
falar. Nossas naironas aiiran luvas; danas c
ncninas, lcnos c cIaras assagcn dclc.
Dolran-sc os nolrcs cono sc csiivcsscn anic a
csiaiua dc Jovc, icndo os rorios conuns fciio
una cIuva dc irovoada con scus gorros c vivas.
inaudiio.
DFUTO Vanos ao Caiiolio; disonIanos
dc olIos c ouvidos ara o dia dc Iojc, nas dc
disosiao ara o quc ossa rcsuliar dc iudo isso.
SICNIO Irci convosco.
(Sucn.}
68


Cena II

O ncsno, O Cuto. Entun dos ocus uu
coocu unoudus.

PFIMEIFO OFICIAL Vanos! vanos! Elcs ja
vcn crio. Quanios sao os candidaios ara o
consulado?
SECUNDO OFICIAL Trcs, c o quc dizcn;
nas iodos csiao ccrios dc quc Coriolano ganIara
o lciio.
PFIMEIFO OFICIAL un sujciio valcnic,
nas orgulIoso a conia inicira, c nao gosia do
ovo conun.
SECUNDO OFICIAL For ninIa fc, Ia
nuiias crsonagcns dc rojcao quc adularan o
ovo, scn nunca lIcs icrcn dcdicado a ncnor
afciao, cono Ia ouiros quc o ovo anou scn
salcr orquc. Ora, sc o ovo ana scn salcr
orquc, ianlcn odcia scn naior fundancnio.
Assin, nao sc rcocuando ncn con o anor ncn
con o odio quc os lclcus ossan voiar-lIc,
Coriolano rova quc conIccc crfciiancnic a
69
disosiao dc iodos clcs, o quc rcvcla sacicdadc
con sua nolrc indifcrcna.
PFIMEIFO OFICIAL Sc clc nao sc rcocua
ncn con o odio ncn con o anor dos lclcus,
nanicn-sc cn cquillrio, scn lIcs fazcr lcn
ncn nal. Mas a vcrdadc c quc rocura o odio
dclcs con nais cncnIo do quc clcs odcrian
scr caazcs dc rcvclar-lIo, scn dciar or fazcr
nada quc ossa arcscnia-lo cono ininigo
dcclarado dc iodos. Ora, rocurar iao
alcriancnic o odio c o dcsconicniancnio do ovo
c iao rcjudicial cono o quc clc rorio rcrova;
adula-lo ara olicr-lIc as graas.
SECUNDO OFICIAL Elc sc iornou
lcncncriio da airia; sua asccnsao nao sc fcz or
dcgraus iao suavcs cono os dos quc suliran
fora dc sc nosirarcn insinuanics c coricscs
ara o ovo, dcsfazcndo-sc cn zunlaias, scn
quc nada nais Iouvcsscn fciio ara sc
afirnarcn cn sua csiina c arcciaao. Nao; dc
ial nodo laniou clc a Ionra nos olIos dc iodos c
scus grandcs fciios no coraao do ovo, quc
ficarcn caladas as locas, scn roclanarcn cssa
vcrdadc, fora ingraiidao culosa, c conicsia-lo,
naldadc inoninavcl quc, dando a si roria o
dcsncniido, rovocaria dc qucn qucr quc o
ouvissc roicsios c rcrovacs.
70
PFIMEIFO OFICIAL Dcn; nao falcnos
nais dclc; c un Ioncn digno. Alranos caninIo,
quc clcs ja csiao cIcgando.
(Toquc dc tonu. Entun, cccddos dc
ctocs, o Consu Conno, Mcncno, Coouno,
gundc nnco dc scnudocs, Scno c Huto. Os
scnudocs scntun-sc cn scus ugucs; os tIunos
scntun-sc u utc.}
MENEIO O ncgocio dos volscos icrninado
c aos icrnos nandado a Tiio Larcio ordcn ara
voliar, o assunio naino dcsia nossa rcuniao
ciraordinaria vai consisiir cn rcniar os nolrcs
scrvios dc qucn soulc con ial ciio dcfcndcr
sua airia. Assin, vos rcsia cdir agora,
vcncrandos adrcs, quc o aiual cnsul quc na
fcliz cananIa foi nosso gcncral nos conic un
ouco dc iodas as acs ciraordinarias fciias or
Caio Marcio Coriolano, a qucn agradcccr agora
vanos c cnalicccr con Ionras dignas dclc.
PFIMEIFO SENADOF Don Connio, falai,
scn oniiir nada or scr cicnso, convcnccndo-
nos dc quc anics odcra nosirar-sc Fona
dcficicnic no rcnio do quc falIos dc graiidao
scus filIos. (Aos tIunos.} Dc vos ouiros,
irilunos oularcs, rcclananos anigavcl ouvido
c, aos, a vossa lcnigna inicrfcrcncia junio ao
ovo, ara quc arovc quanio aqui fizcrnos.
71
SICNIO Aqui conarcccnos convocados
ara un acio anigavcl, cnconirando-nos dc
coraao disosios a dar Ionras ao assunio
agiiado c a inccniiva-lo.
DFUTO O quc farcnos ianio nais fclizcs,
sc doravanic clc nosirar quc o ovo icn cn nais
alio arco do quc scnrc rcvclou no assado.
MENEIO Vanos logo! Passcnos ao quc
inoria. Prcfcrvcl fora nada dizcr. Nao qucrcrcis
ouvir falar Connio?
DFUTO Dc lon grado; nas ninIa
rcsiriao icn nais calida do quc vossa ccnsura.
MENEIO Elc arccia vosso ovo; nas nao
dcvcis fora-lo a dornir a scu lado. Agora falc o
nui digno Connio. (Coouno sc cuuntu c uz
ncnuo dc ctu-sc.} Nao; ficai.
PFIMEIFO SENADOF Scniai-vos,
Coriolano, scn corardcs das gloriosas acs quc
raiicasics.
COFIOLANO Nolrcs, crdoai-nc; nas
rcfcriria icr dc cnsar dc novo csias fcridas a
ouvir coniar cono cIcguci a olic-las.
DFUTO Qucro crcr, ncu scnIor, quc nao
dciasics vosso lugar or causa do quc cu dissc.
72
COFIOLANO OI nao, scnIor! Porcn ja sc
icn dado rcsisiir cu a golcs c, no cnianio, r-
nc cn fuga or causa dc alavras. Nao nc
adulasics; logo, nao fcrisics. Vosso ovo, avalio-o
clo cso.
MENEIO For olscquio, scniai-vos.
COFIOLANO Prcfcrira quc ao sol o cranio
iodo nc arranIasscn, quando soassc o alarna, a
aqui scniar-nc scn fazcr coisa alguna c ouvir
ncus nadas iransfornados cn nonsiros
assonlrosos. (Su.}
MENEIO Honcns do ovo, cono odcria
clc adular vossa canlada infinda ondc, cnirc
nil, un lon, soncnic, sc acIa quando, cono
csiais vcndo, clc rcfcrc iodos os ncnlros
arriscar cla Ionra, a dciar quc un so ouvido
oua scus fciios? Connio, rinciiai.
COMNIO A voz nc falia. Proclanados nao
odcn scr os fciios dc Coriolano or un ciio
dclil. A viriudc surcna afirnan iodos c a
coragcn, quc nais quc iudo os Ioncns clcva c
dignifica. Scndo ccria scnclIanic rcnissa, cn
iodo o nundo nao Ia qucn ossa scr cquiarado
ao varao dc quc falo. Quando iinIa dczcsscis
anos c Tarqunio conira Fona sc lcvaniou, clc
nas ugnas sc disiinguiu dc iodos. O cniao nosso
diiador, a qucn ciio con louvorcs, o viu luiar,
icndo icsicnunIado cono clc, con scu qucio dc
73
anazona, corrcr fazia lalios ligodudos. Dcfcndcu
un ronano quc cara, icndo, visia do cnsul,
dcrrulado ircs dos oosiiorcs. Sin, ao rorio
Tarqunio sc aircvcu c o fcz, dc un golc, iocar
con o joclIo cn icrra. Ncssc dia dc alios fciios,
cn quc clc odcria rcrcscniar cono nulIcr na
ccna, rovou scr o nais faric da cananIa c
alcanou a coroa dc carvalIo. Tcndo assado,
assin, da adolcsccncia ara virilidadc iao
gloriosa, cono o occano crcsccu, c no
cnirccIoquc dc dczcsscic ugnas, dcois disso,
os louros cnalnou dos gladios iodos. Dc scu
uliino fciio, dianic c dcniro dc Corolos, confcsso
quc nao osso, falar cono dcvcra. Fugiiivos
soulc dcicr, c or scu raro ccnlo fcz os
covardcs icrcn or lrinqucdo quanio cra, cniao,
icrror. Cono sargaos dianic da quilIa dc un
navio vcla, dolravan-sc os inigos c ficavan
dclaio dc scu lcquc. Sua csada, iinlrc da
noric, nao dciava nunca dc narcar no alvo
ccrio. Da calca aos cs cra una coisa so dc
sanguc, cujas assadas cran conccriadas con
griios dc agonia. Elc, sozinIo, cnirou na norial
oria da cidadc quc iingiu con o dcsiino
incviiavcl; scn aulio, cscao c, dc rccnic, con
suliio rcforo foi cn cina, dc Corolos cair cono
un lancia. Tudo, cniao, lIc cricncc. E quando,
aos oucos, o clangor da laialIa o ouvido fino
concou dc fcrir-lIc, in coniincnii dulancnic
rcsiauran-lIc os csriios o quc na carnc sc
74
cnconirava lasso, c voliou ara a luia, ondc
assava funcganic or solrc a vida dc Ioncns
cono sc fossc a dcsiruiao crciua. E so quando
a cidadc c o vasio cano udcnos cIanar nosso,
foi quc ausa clc sc crniiiu, ara quc flcgo
vicssc cnfin a ionar.
MENEIO Digno ronano!
PFIMEIFO SENADOF Adcquadas sua
cnvcrgadura sao as Ionras quc vanos confcrir-
lIc.
COMNIO En nosso csolio dcu con o c,
olIando ara as coisas nais ricas, cono sc clas
nao assasscn dc cscoria vil icrrcna. Colia
ncnos do quc odcria dar-lIc a roria niscria.
A rcconcnsa dc scus aios, c cnconira-a cn
rcaliza-los, c, arrcnaiando-os, assa alcgrc o
icno.
MENEIO nolrc cn ioda linIa. Convocai-
o.
PFIMEIFO SENADOF Quc cIancn
Coriolano!
OFICIAL Ja vcn vindo.
(Votu Coouno.}
MENEIO Alcgra-sc o scnado, Coriolano, cn
fazcr dc ii cnsul.
75
COFIOLANO MinIa vida scnrc lIcs
dcvcrci c ncus scrvios.
MENEIO So falia dirigirdcs-vos ao ovo.
COFIOLANO Pco-vos discnsardcs-nc
dcssc uso, ois nao osso vcsiir a lola Iunildc,
dc calca dcsida arcscniar-nc c sulicar ao
ovo quc or ninIas fcridas nc conccda scus
sufragios Discnsai-nc, vos co, dcssa aric.
SICNIO ScnIor, o ovo dcvc icr scu voio.
Janais alaicrao una aricula dcssc ccrinonial.
MENEIO Nao forccis nuiio, or favor;
confornai-vos a cssa rac c rccclci cssa Ionra
cono iodos vossos rcdcccssorcs. cono c dc uso.
COFIOLANO una concdia quc cu so
rcrcscnio vcrnclIo dc vcrgonIa c quc odia
nuiio lcn scr do ovo rciirada.
DFUTO (u utc, u Scno} Esiais vcndo?
COFIOLANO Calar-nc dianic dclcs. Fiz
isio c aquilo!" aicnicar-lIcs ninIas cicairizcs
inocuas, quc dc iodos cu dcvcra oculiar, cono sc
Iouvcssc ganIo cssas narcas so clo salario do
Ialiio dclcs iodos!
MENEIO Dasia! Dasia! Nao insisiais solrc
isso. A vos, irilunos do ovo, arcscnianos a
76
roosia, c ao nosso nolrc cnsul dcscjanos
Ionra c fclicidadc!
SENADOFES A Coriolano Ionra c
fclicidadc!
(Funuu. Sucn todos, con cxccuo dc Scno
c Huto.}
DFUTO So or isso, vcdcs cono clc vai
iraiar o ovo.
SICNIO OI! ossan clcs crcclcr-lIc o
inicnio! Iras falar-lIcs cono qucn sc indigna dc
quc dccnda dclcs conccdcr-lIcs o quc lIcs vai
cdir.
DFUTO Vanos cnlora. Vou inforna-los
do quc aqui fizcnos. TcnIo cicncia dc quc nos
cscran na raa do ncrcado.
(Sucn.}
77


Cena III

O ncsno. O oo. Entun uuos cduduos.

PFIMEIFO CIDADO En rcsuno. sc clc
cdir nossos voios, nao dcvcnos ncgar-lIos.
SECUNDO CIDADO Podcrcnos, scnIor,
sc o quiscrnos.
TEFCEIFO CIDADO Tcnos cssc dirciio;
nas c un dirciio quc nao icnos o dirciio dc
ccrccr. Forquc sc clc nos nosirar suas fcridas c
nos rclaiar scus fciios, icrcnos dc cnrcsiar
nossas vozcs quclas fcridas c dc falar or clas.
Dcssc nodo, sc clc nos coniar scus nolrcs fciios,
or nossa aric icrcnos dc crinir-lIc nossa
nolrc arovaao. A ingraiidao c coisa
nonsiruosa; dciar quc a nuliidao sc iornc
ingraia c iransforna-la cn nonsiro; ora, scndo
nos ncnlros da nuliidao, assarcnos a scr
ncnlros nonsiruosos.
PFIMEIFO CIDADO Nao scra rccisa
nuiia coisa ara quc nao scja nuiio nclIor do
quc isso o juzo quc clc faz dc iodos nos, orquc
78
no icno cn quc nos anoiinanos or causa do
irigo clc nao vacilou cn cIanar-nos dc nonsiro
dc nil calcas.
TEFCEIFO CIDADO Muiia gcnic ja nos
icn dado cssc nonc, quc nao vcn do faio dc
Iavcr cnirc nos calcas louras, casianIas, rcias
ou calvas, nas dc icrnos o csriio dc colorido
difcrcnic. E, cn vcrdadc, csiou convcncido dc quc
sc iodos os nossos cnsancnios iivcsscn dc sair
dc un so cranio, voarian dc ronio ara lcsic,
noric c sul, so Iavcndo unaninidadc, quanio ao
caninIo dirciio, cn sc discrsarcn
incdiaiancnic clos quairo onios cardcais.
SECUNDO CIDADO Essa c a vossa
oiniao? Para quc lado, cniao, cnsais quc ncu
cnsancnio voaria?
TEFCEIFO CIDADO Ora, vosso
cnsancnio nao cscaaria iao vclozncnic cono o
dc qualqucr ouira cssoa; csia nuiio foricncnic
cncavilIado nuna calca dc au. Mas no caso dc
lilcriar-sc, c ccricza quc scguiria ara o lado do
sul.
SECUNDO CIDADO E or quc ara cssc
lado?
TEFCEIFO CIDADO Para crdcr-sc nun
ncvociro; dcois dc ficar con ircs quarias arics
dissolvidas nas lrunas uiridas, rciornaria a
79
quaria, or qucsiao dc conscicncia, ara ajudar-
vos a arranjar una nulIcr.
SECUNDO CIDADO Esiais, scnrc con
lrincadciras. Coniinuai! coniinuai!
TEFCEIFO CIDADO Esiais, orianio,
rcsolvidos a dar o vosso voio? Pouco inoria. a
naioria quc dccidc. Pcnso quc sc clc sc inclinar
ara o ovo, nao Iavcra Ioncn nais digno.
(Entu Coouno, con tuc Iundc, c Mcncno.} A
vcn clc con vcsics Iunildcs; olscrvai sua
aiiiudc. Nao dcvcnos ficar junios; asscnos or
clc insuladancnic, ou cn gruos dc dois c dc
ircs. Tcra dc fazcr o cdido a cada cidadao, con o
quc cada un dc nos ganIara Ionra cn dar-lIc o
voio con a roria voz c a roria loca. For isso,
aconanIai-nc, quc cu vos indicarci o nodo dc
vos aroinardcs dclc.
TODOS Dc acordo! dc acordo!
(Sucn os cduduos.}
MENEIO ScnIor, csiais crrado; ois
dcccrio salcis quc os cidadaos nais concciiuados
assin ncsno fizcran.
COFIOLANO Dc quc nodo falar-lIcs?
Pco-vos, scnIor..." Maldiios! Nao osso r a
lngua ncssc asso. Conicnlai, ncu scnIor,
csias fcridas; no scrvio da airia ganIci iodas,
80
quando nuiios dos vossos conanIciros aos
urros dclandavan, so dc ouvircn nossos
rorios ianlorcs."
MENEIO Pclos dcuscs! nao falcis assin.
Dcvcis lcva-los a cnsar solrc vos.
COFIOLANO Pcnsar cn nin? Quc sc
cnforqucn! Prcfiro quc sc csqucan do quc nc
diz rcsciio, cono o fazcn con a viriudc quc, cn
ura crda, os adrcs gasian con clcs iodos.
MENEIO Dcssc nodo csiragarcis iudo.
Vou dciar-vos. For olscquio, falai-lIcs, or
olscquio, or nancira razoavcl.
COFIOLANO Ncssc caso nandai quc iodos
vao lavar o rosio c linar nais os dcnics. (Su
Mcncno.} Eis quc cIcga una arclIa dclcs.
(Votun dos cduduos.} Con ccricza salcis,
scnIor, or quc nc cnconiro aqui.
PFIMEIFO CIDADO Pcrfciiancnic,
scnIor; dizci-nos o quc vos lcvou a isso.
COFIOLANO Mcu rorio ncriio.
SECUNDO CIDADO Vosso rorio
ncriio!
COFIOLANO Sin, quc nao foi ncu dcscjo.
81
PFIMEIFO CIDADO Cono! Nao vosso
dcscjo?
COFIOLANO Nao, scnIor, ois nunca
dcscjci inconodar con cdidos os olrcs.
PFIMEIFO CIDADO Dcvcis inaginar quc
sc vos dcrnos alguna coisa scra con a cscrana
dc olicr alguna rcconcnsa.
COFIOLANO Eniao dizci-nc, or olscquio,
qual c o rco do consulado?
PFIMEIFO CIDADO O rco c un cdido
dclicado.
COFIOLANO Dclicado! Ora, scnIor!
conccdci-no, or olscquio. TcnIo quc nosirar-
vos cicairizcs, o quc odcrci fazcr cn ariicular.
Vosso lon voio, scnIor... Quc nc dizcis?
SECUNDO CIDADO Scra vosso, digno
scnIor.
COFIOLANO Ncgocio fciio, scnIor. Ao
iodo, ja ncndiguci dois dignos voios. Acciio
vossos ololos. Adcus.
PFIMEIFO CIDADO Tudo isso c un
ouco csiranIo!
SECUNDO CIDADO Sc iivcsscnos dc
conccdc-lo dc novo... Ora! nao inoria.
82
(Sucn os dos cduduos.}
(Votun dos outos cduduos.}
COFIOLANO Por olscquio, sc sc concilia
con o ion dc vossa voz quc cu vcnIa a scr
cnsul, aqui nc cnconiro con as vcsics do csiilo.
TEFCEIFO CIDADO Tonasics-vos con
nolrcza ncrcccdor da airia, c nao vos ionasics
ncrcccdor con nolrcza.
COFIOLANO Vossa cIarada?
TEFCEIFO CIDADO Fosics flagclo ara
os ininigos dcla; fosics aoiic ara scus anigos.
O ccrio c quc janais anasics o ovo conun.
COFIOLANO Tanio naior c o calcdal dc
viriudc quc dcvcrcis lcvar ninIa conia, or cu
nao icr sido conun cn ninIas afcics. Vou
adular, scnIor, ncus irnaos jurados, as cssoas,
do ovo, ara ncrcccr dclcs nais cordial csiina...
or scr cssa a condiao quc clcs considcran
anavcl. E or rcfcrircn clcs, cn sua salcdoria,
ncu cIacu a ncu coraao, vou ccrciiar-nc nas
curvaiuras aduladoras, ara sair-nc do caso con
o nais-conlcio fingincnio. Qucro dizcr, scnIor,
vou iniiar a fascinaao dc algun Ioncn oular
c conccdc-la a nancIcias a quanios a dcscjarcn.
Por isso, concordai, vos co cn quc cu vcnIa a
scr cnsul.
83
QUAFTO CIDADO Escranos cnconirar
cn vos un anigo; or isso, dc coraao vos danos
nossos voios.
TEFCEIFO CIDADO Fccclcsics nuiias
fcridas na dcfcsa da airia.
COFIOLANO Nao dcscjo sclar vosso
conIccincnio con nosirar-vo-las. Farci grandc
calcdal dc vossos voios, nao dcscjando
inconodar-vos or nais icno.
AMDOS OS CIDADOS Quc os dcuscs vos
dccn alcgria, scnIor, dc iodo o coraao.
(Sucn.}
COFIOLANO Quc voios agradavcis! Anics
norrcr dc fonc, alarvcncnic, do quc icr dc cdir
a iania gcnic quanio ja nos cricncc. Cono logo
vcsiido, assin, quc fao grandc lolo!
cdindo a Pcdro c a Joao o voio csiulio? CIanan
a isso cosiunc; c quasc un culio; nas sc
scguirnos o cosiunc cn iudo, o o do icno
ficara raludo, c ial nonianIa dc crros sc lcvania,
quc a vcrdadc, dc vcz, cnfin sulania. Sc nao
quiscr csiuidificar-nc dcicnos logo o ofcio
con scu carnc ara qucn sc disc a ccrciia-lo.
Ja conscgui vcnccr ncio inicrvalo. Ora, icndo
sofrido una nciadc, a ouira, or isso, crcccr
nao Ia dc. Eis ouiros voios quc nos cIcgan.
(Votun nus tcs cduduos.} Vossos voios,
84
scnIorcs. Foi or vossos voios quc cu conlaii;
vclci or vossos voios; rcccli duas duzias dc
fcridas, ou nais, or vossos voios. Vi laialIas c
ouvi ircs vczcs scis; so clos vossos voios fiz
nuiias coisas; unas, grandcs; ouiras, cqucnas.
Dcn; os vossos voios. Dcscjara scr cnsul.
QUINTO CIDADO Elc sc conduziu con
nolrcza, nao odcndo, orianio, dciar dc
alcanar o voio das cssoas Ioncsias.
SEXTO CIDADO Eniao, quc sc iornc
cnsul. Quc os dcuscs lIc conccdan alcgria c o
faan anigo do ovo.
TODOS Ancn! Ancn! Dcus ic roicja,
nolrc cnsul!
(Sucn os cduduos.}
COFIOLANO Dignos voios!
(Votu Mcncno, con Huto c Scno.}
MENEIO Passasics lcn o razo
csiiulado. Os irilunos vos dao a voz do ovo.
Agora so vos rcsia r as vcsics oficiais c logo ir
ara o scnado.
COFIOLANO Aqui ja icrninou?
85
SICNIO Saiisfizcsics os cosiuncs do rogo.
Assin, o ovo vos arova, ficando convocado ara
a confirnaao dc vossa cscolIa.
COFIOLANO Ondc isso? No scnado?
SICNIO Sin, la ncsno.
COFIOLANO Posso irocar dc roua?
SICNIO Sin, nui digno scnIor; odcis.
COFIOLANO Vou fazcr isso logo; c, dcois
dc voliar a scr cu ncsno, irci ara o scnado.
MENEIO Irci convosco. Nao vindcs?
DFUTO Vanos cscrar o ovo.
SICNIO Passai lcn. (Sucn Coouno c
Mcncno.} Alcanou o quc qucria. No olIar rcvcla,
qucro crcr, o ardor quc icn no coraao.
DFUTO Con quc arrogancia cnvcrgou clc
as vcsics da Iunildadc! Dcscdircis o ovo?
(Votun os cduduos.}
SICNIO Eniao, ncus ncsircs? Elcgcsics
cssc Ioncn?
PFIMEIFO CIDADO Tcvc os nossos voios,
scnIor.
86
DFUTO So co aos dcuscs quc clc ncrca
vosso anor.
SECUNDO CIDADO Ancn, scnIor.
Scgundo ninIa Iunildc olscrvaao, dc nos
zonlava ao nos cdir os voios.
TEFCEIFO CIDADO ccrio. noicjou dc
onia a onia.
PFIMEIFO CIDADO Nao, nao zonlou dc
nos; fala assin ncsno.
SECUNDO CIDADO A nao scr vos, Ia
qucn nao afirnc quc nos iraiou con insolcncia
circna. Nao nos nosirou as cicairizcs dc Ionra
quc rccclcu luiando cla airia.
SICNIO Cono! Mosirou; icnIo ccricza
disso.
TODOS Nao! Nao! Ningucn as viu.
TEFCEIFO CIDADO Soncnic dissc quc
iinIa cicairizcs c quc csiava ronio a nosira-las
cn ariicular. Agiiando, dcois, con ar dc
cscarnio, dcsic nodo, o cIacu, Dcscjaria scr
cnsul" dissc, c cnsul nao conscnic o uso
aniigo quc scja scn quc olicnIa vossos voios.
Por isso. vossos voios!" E aos lIos conccdcrnos.
Agradco", rosscguiu, vossos voios; olrigado
vos sou or csscs voios incfavcis. Mas, una vcz
87
quc vos conroncicsics, liquidcnos as conias".
Nao c isso, dizci, uro sarcasno?
SICNIO E cono fosics iao ignaros quc nao
o crcclcsics, ou, icndo-o crcclido, rcvclasics
iananIa ingcnuidadc, ara dar-lIc vosso voio
anigavcl?
DFUTO Nao odcis icr-lIc diio, ial cono
vos insirunos, quc quando clc nao iinIa fora
alguna, qual sulalicrno scrvidor do Esiado, cra
vosso ininigo, falou scnrc conira vosso dirciio c
os rivilcgios dc quc gozais no coro da
rcullica? E agora, aos icr alcanado un osio
odcroso no lcnc do govcrno, sc coniinuar a sc
nosirar ininigo naligno dos lclcus, nao odcria
dar-sc quc vossos voios a scr vcnIan a naldiao
quc conira vos sc vira? Dcvcrcis icr diio quc
assin cono scus dignos fciios ncrccian quanio
rcicndia clc cniao, ianlcn scria dc cscrar quc
clc cn sua naiurcza graciosa sc lcnlrassc dc vos
iodos c dos voios cdidos, iransfornando-sc cn
anizadc a sua nalqucrcna c clc cn vosso
afciuoso roicior.
SICNIO Essa linguagcn, cono vos
disscnos anicciadancnic, lIc icria calado fundo
na alna c osio rova scu cndor vcrdadciro,
solrc icr-lIc roncssas anigavcis arrancado, dc
quc dcois vos arovciiarcis confornc as
ocasics; ou cniao dciara corroda sua naiurcza
88
alruia, quc nao sc dolra a inosiao ncnIuna.
Ora, una vcz zangado, odcrcis icr iirado
ariido dc sua colcra, ara nao clcgc-lo.
DFUTO Pcrcclcsics o sarcasno con quc
clc vos falava, cdindo vosso aoio, quando iinIa
ncccssidadc dc alcanar uns voios, c inaginais
quc scu dcsrczo nunca vira a vos scr nocivo,
quando fora clc iivcr ara csnagar a iodos?
Cono! Nao icndcs coraao no coro? So lngua
ara griiar conira os rorios rccciios da razao?
SICNIO Ja rccusasics nuiios cdinics,
ara agora dardcs a qucn nada cdiu c riu dc
iodos, vossos sufragios iao soliciiados?
TEFCEIFO CIDADO Nao foi ainda
confirnado; facil nos fora rccusa-lo.
SECUNDO CIDADO E assin furcnos;
icnIo quinIcnios voios dcssc iinlrc.
PFIMEIFO CIDADO E cu duas vczcs isso,
scn coniarnos os voios dos anigos dclcs iodos.
DFUTO Idc logo dizcr a csscs anigos quc
clcs agora un cnsul clcgcran quc os rivara dc
suas lilcrdadcs c a voz dos cacs, acnas, vai
dciar-lIcs, nos quais laicnos or ladrarcn,
scndo quc os crianos ara isso.
SICNIO Idc rcuni-los; c quc, aos
julgancnio nais sadio, cssa cscolIa dcsfaan
89
nais quc csiuida. Insisii solrc o orgulIo c no
vclIo odio quc scnrc vos dicou, c, solrciudo,
nao dcicis dc falar no alio dcsrczo con quc
cnvcrgou as vcsics da Iunildadc; cono vos
dcsrczava con ioda a alna. Lcnlrai, orcn,
quc vossas sinaiias, ionando cn conia scus
aiuais scrvios, a csqucccr vos lcvou sua conduia
ncsic noncnio, incriincnic c fuiil, auia
acnas no odio invcicrado quc a iodos vos dcdica.
DFUTO Toda a cula dcscarrcgai cn nos,
vossos irilunos, dizcndo quc nos csforanos
ara rcnovcr os olsiaculos, fazcndo quc vossa
cscolIa rccassc nclc.
SICNIO Dizci-lIcs quc o cscolIcsics nais
or nossas injuncs do quc ncsno iluninados
or vossos vcrdadciros scniincnios; c quc, icndo
ocuado, assin, o csriio nais con o quc vos
inunIan do quc ncsno con o quc fazcr,
acnas, dcvcrcis, conira vossos dcscjos o
clcgcsics ara cssc cargo. Pondc cn nos a cula.
DFUTO Isso! Nao nos oucis, dizcndo a
iodos cono vos douirinanos varias vczcs solrc os
scrvios quc clc, ainda iao jovcn, rcsiou a nossa
icrra c coniinua rcsiando, c solrc o irono
originario, a casa nolilssina dos Marcios, dc
ondc Anco Marcio vcio, aquclc filIo dc una filIa
dc Nuna, quc o rcinado aqui icvc dcois do
grandc Hosilio. Da ncsna casa foran Pullio c
90
Quinio, quc a nclIor agua or canais nos
dcran... Mais. Ccnsorino, assin aclidado con
Ionra, ois ccnsor foi duas vczcs foi nui
glorioso anicassado dclc.
SICNIO Con una origcn dcssas c, or
cina, con rcdicados rorios quc o iornavan
digno do osio, fui rcconcndado or nos a vossa
csiina. Mas acIasics, dcois dc socsar sua
conduia rcscnic con o assado, quc clc c vosso
figadal ininigo c quc, or isso, rciirais vosso voio
irrcflciido.
DFUTO Dizci-lIcs quc janais icrcis fciio
ial coisa insisii nuiio ncssc onio scn
nossa sugcsiao. E quando iodos csiivcrcn
rcunidos, dirigi-vos dircio ao Caiiolio.
TODOS Assin farcnos. Quasc iodos csiao
arrccndidos dc scnclIanic cscolIa.
(Sucn os cduduos.}
DFUTO Quc rossigan. Scra nclIor corrcr
os riscos dcsic lcvaniancnio do quc, scn ccricza,
condics nais rocias cscrarnos. Sc, con o
gcnio quc icn, ficar furioso con a rccusa dclcs,
olscrvcnos lcn sua colcra c iircnos dcla o
naino rovciio.
SICNIO Ao Caiiolio! Anics da onda do
ovo la csiarcnos, arcccndo, o quc cn aric c
91
vcrdadciro, quc or inulso rorio agiran,
quando, dc faio, os aguilIoanos.
(Sucn.}
92


ATO III
Cena I

Honu. Unu uu. Conctus. Entun Coouno,
Mcncno, Conno, Tto Luco, scnudocs c
utcos.

COFIOLANO ccrio, cniao, quc Tulo
Aufdio sc acIa novancnic dc c?
LFCIO Pcrfciiancnic, scnIor, scndo cssa
a causa dc nos icrnos unido iao dcrcssa.
COFIOLANO Eniao os volscos sc
cnconiran cono no rincio, ronios, confornc
as circunsiancias, a aiacar-nos.
COMNIO Tao gasios, scnIor cnsul, csiao
iodos, quc nui dificilncnic cn nossas vidas
vcrcnos scus cndcs ouira vcz solios.
COFIOLANO Visics Aufdio?
LFCIO Vcio rocurar-nc con assc livrc,
icndo analdioado iodos os volscos, or ccdido
93
Iavcrcn a cidadc con iania covardia. Fciirou-sc
ara niio.
COFIOLANO Falou dc nin?
LFCIO Falou, scnIor,
COFIOLANO Mas cono? Quc dissc?
LFCIO Quc convosco sc cnconirara
nuiias vczcs, csada conira csada; quc nao Ia
coisa alguna solrc a icrra dc quc clc, cono a
vos, ianio odio icnIa, c quc dc grado arriscaria
iodos os scus lcns cn arada crigosa, conianio
quc udcssc scr cIanado dc vosso vcnccdor.
COFIOLANO Vivc ora cn niio?
LFCIO En niio.
COFIOLANO Dcscjara icr noiivo ara ir la
rocura-lo c, assin, oor-nc dc cIcio, ao scu
rancor. Sois nui lcn-vindo. (Entun Scno c
Huto.} Os irilunos do ovo, vcdc! a lngua da
loca dos conuns! TcnIo or clcs so dcsrczo, or
causa da nancira or quc sc avoncian nos scus
cargos. Nao Ia acicncia nolrc quc os suoric.
SICNIO Parai a!
COFIOLANO Quc c quc Iouvc? Quc
aconiccc?
DFUTO Scria crigoso ir nais adianic.
94
COFIOLANO Qual foi a causa dc una ial
nudana?
MENEIO Quc aconicccu?
COMNIO Nao foi, acaso, clciio clos
nolrcs c, assin, clos conuns?
DFUTO Nao, Connio; nao foi.
COFIOLANO Eniao so oliivc voios dc
criana?
PFIMEIFO SENADOF Alri-nos o caninIo,
irilunos; clc vai ara o ncrcado.
DFUTO Ealiado conira clc sc acIa o ovo.
SICNIO Dcicndc-vos; sc nao, saira
larulIo.
COFIOLANO Essc c o vosso rclanIo? Scra
digno dc voiar qucn roncic scu sufragio ara,
no ncsno insianic, rciira-lo? Quc foi fciio dc
vossa auioridadc? Sc a loca sois do ovo, or quc
causa nao dirigis scus dcnics? Porvcniura nao os
csicaasics?
MENEIO Calna! calna!
COFIOLANO dc caso cnsado; Iouvc
conjura ara dolrar o voio da nolrcza. Tolcrai
isso c, aos vivci con qucn nao salc ncn
nandar ncn scr nandado.
95
DFUTO Nao falcis dc conjura. O ovo griia
quc o ludilriasics c quc Ia ouco icno, quando
foi disiriludo irigo graiis, vos nurnurasics c
fizcsics iroa dc scus rcrcscnianics c os
cIanasics dc criados do noncnio, aduladorcs,
ininigos dos nolrcs.
COFIOLANO Mas iudo isso cra nais quc
salido.
DFUTO Nao dc iodos.
COFIOLANO Qucr dizcr quc dcois os
infornasics?
DFUTO Eu, inforna-los? Cono!
COFIOLANO Sois caazcs dc scnclIanics
aios,
DFUTO Pclo ncnos sou caaz dc nclIorcs
do quc os vossos.
COFIOLANO Eniao, or quc cu icria dc scr
cnsul? OI! clas nuvcns! Arranjai un jciio dc,
cono vos, cu nc iornar incio c nc noncai
iriluno ao vosso lado.
SICNIO Fcvclais cn cccsso o quc icn
fciio ianio cciiar o ovo. Sc quiscrdcs alcanar o
alvo a quc visais, foroso vos scra rocurar a
csirada ccria, dc quc vos afasiais, con ouiro
csriio, ou nunca alcanarcis o nolrc osio dc
96
cnsul, ncn scrcis jungido ao lado dclc cono
iriluno.
MENEIO Ficai calnos.
COMNIO ScnclIanics iraaas nao sao
dignas dc Fona, ncn ncrccc Coriolano quc
aiircnos con iania falsidadc na csirada rcia dc
scu grandc ncriio lio iao dcsonroso.
COFIOLANO Ora! falarcn-nc dc irigo!
Novancnic vou dizcr-vos qual foi o ncu discurso.
MENEIO Nao agora! Dcois! Dcois!
PFIMEIFO SENADOF Ncn ncssc csiado dc
alna, caro scnIor.
COFIOLANO Por ninIa vida, agora! Qucro
falar. Mcus nolrcs conanIciros, co vosso
crdao. Quanio aos nuiios, nuiavcis scnrc, c
scnrc nal cIcirosos, quc cn nin vcnIan
nirar-sc quc cu a ningucn adulo c sc
conIcan. Fciio. lisonjcando-os dcssc nodo,
conira nosso scnado alincnianos o gcrnc da
rcvolia, da insolcncia, da rclcliao, lanado or
nos rorios no sulco alcrio c no icrrcno ao
longc scncado c discrsado, con os icrnos
irazido ara o nuncro dos nolrcs quc dc viriudc
ncn odcr carcccn, scnao das quc dcianos aos
ncndigos.
MENEIO o lasianic! o lasianic!
97
PFIMEIFO SENADOF Ncn nais una
alavra, or olscquio.
COFIOLANO Ncn nais una? Cono! Do
ncsno nodo quc na gucrra o sanguc dcrranci
or ninIa airia scn icncr fora cicrna, Iao dc
alavras cunIar os ncus ulncs aic ararcn,
conira csics lazarcnios, quc rcccanos ossan
conianinar-nos, nas fazcnos iudo ara cgar a
docna dclcs.
DFUTO Falais do ovo cono sc un dcus
fsscis ara unir, c nao un Ioncn fraco cono
qualqucr un dclcs.
SICNIO Don scria quc fsscnos falar ao
ovo disso.
MENEIO Cono! Falar dc quc? Dc sua
colcra?
COFIOLANO Colcra? Enlora cu fossc
calno cono o sono da ncia-noiic clo grandc
Jovc! ncu nodo dc cnsar scria o ncsno.
SICNIO un nodo dc cnsar quc ficar
dcvc, cono vcncno quc c, no lugar rorio, scn
quc coniinuar ossa a scr nocivo.
COFIOLANO Dcvc ficar? Ouvisics o quc
dissc o iriiao das sardinIas? Pcrcclcsics scu
alsoluio dcvc"?
98
COMNIO Foi un laso dc crcssao.
COFIOLANO Cono! Dcvc"? gcncrosos
nas lcvianos aircios! Cono, gravcs scnadorcs,
orcn inrcvidcnics, crniiisics a cssa Iidra
quc cscolIcssc rcrcscnianic ara, con un
dcvc" inudcnic, clc quc c, iao-so, a ironla c o
larulIo do nonsiro, icr o ousio dc rcicndcr
nudar nun fosso csirciio a corrcnic dc vossa
auioridadc, iransfornando no dclc vosso lciio? Sc
clc c oicnic, cniao aconodai-vos cn vossa
csiuidcz; sc nao, quc acordc vossa indulgcncia
nais quc crigosa. Sc sois csclarccidos, quc nao
scja vossa conduia cono a dos idioias; nao o
scndo, cniao, quc clcs ianlcn sc scnicn ao
vosso lado cn nolcs alnofadas. Sois lclcus, sc
clcs forcn scnadorcs; c ncnos nao scrao dcsdc
quc, icndo nisiurado scus voios con os dos
nolrcs, scnic o fino adar ao gosio dclcs.
EscolIcran os scus rcrcscnianics do iio dcsic
quc anics scu dcvc", scu dcvc" oular, a csic
conclavc dc gravcs scnadorcs, cono nunca
franziu ouiro na Crccia o ccnIo augusio. Por
Jovc! Isso rclaia nossos cnsulcs. Sofro aic o
fundo da alna, quando vcjo dois odcrcs dc c,
scn quc o rinado ncnIun alcancc, c cono
facilncnic cncira a confusao no csao cnirc
anlos, vindo, assin, nuiuancnic a sc
dcsirurcn.
99
COMNIO Dcn. nas vanos raa do
ncrcado.
COFIOLANO Qucn icvc a idcia dc
disiriluir graiis o irigo dos dcosiios, ial cono
algunas vczcs ja sc fcz na Crccia...
MENEIO Muiio lcn! nuiio lcn! Solrc
isso lasia.
COFIOLANO ...cnlora o ovo la iivcssc
nuiio nais fora quc cnirc nos, con isso acnas
iralalIou ara a runa da rcullica.
DFUTO Cono! Podcra o ovo dar scu voio
ara qucn fala assin?
COFIOLANO Vou dar-vos ninIas razcs,
quc valcn nais quc o voio dclcs. Elcs iinIan
ccricza dc quc o irigo quc lIc dcnos nao cra
rcconcnsa or coisa alguna, ois janais
Iavian fciio jus a ial rcnio. Quando insiados
ara a gucrra, no insianic cn quc a rcullica
aiingida sc via nas cniranIas, nao ousaran r
c fora das orias. Mcrcccra scrvio dcssc gcncro
disiriluiao dc irigo? Na cananIa, scus noiins
c rcvolias, con os quais iodos solrciudo
nosiravan valcniia, a favor dclcs nao falavan
nunca. As rccrininacs quc, iao frcqucnics,
conira nosso scnado lcvaniaran, iodas clas dc
causa incisicnic, nao odcrian nunca scr
noiivo dc dadiva iao franca. Dcn; c agora? Cono
100
cssa nuliidao dc visia curia digcrc a coricsia do
scnado? Quc iraduzan scus aios os discursos cn
iudo iguais quclcs. Eiginos; sonos a grandc
nassa, icndo sido or uro ncdo quc clcs
conccdcran iudo quanio cdinos". Fclaianos,
assin, a naiurcza do nandaio, jusiificando quc a
canalIa o nonc dc ncdo dc ao quc c soliciiudc.
Dcniro dc ouco, as orias do scnado scrao
foradas c no scu rccinio os corvos licarao as
rorias aguias.
MENEIO Vanos; ja cIcga.
DFUTO CIcga con cccsso.
COFIOLANO Nao, ouvi o quc falia. Quanio
as juras consiiiucn, Iunanas c divinas, sclc
agora o ncu fccIo. Essc o govcrno dc dois
odcrcs, no qual una aric scnic dcsrczo, con
razao, da ouira, scndo or cla, scn ncnIun
noiivo, colcria so dc injurias; cn quc os iiulos,
a ccricncia, a nolrcza nao conscgucn dccidir
coisa alguna scn quc alcanccn o sin ou o nao
da csiuidcz dos nuiios. acalara das rcais
ncccssidadcs sc dcscuidando, ara vcr-sc rcsa
da inconsianic fraqucza. Quando iodos os
roosiios, iodos, norrcn frusiros, iudo assa a
scr fciio scn roosiio. Por isso vos conjuro, vos
quc ncnos ncdrosos qucrcis scr do quc
discrcios; quc anais os fundancnios da
rcullica lasianicncnic ara nao qucrcrdcs vc-
101
los nodificados; quc una vida con nolrcza
anicondcs cisicncia rolongada c scn cor, c
arrscarcis alicar un rcncdio crigoso nun
coro quc, scn isso, crcccra. ja ja iirai
nuliidao a lngua; quc cla nao lanla o ncl quc c
scu vcncno. Vosso rclaiancnio dcia cn osias
o sao juzo c riva o alio govcrno da
inviolalilidadc, indiscnsavcl, quc ncnIun lcn
agora fazcr odc clo nal quc o dirigc.
DFUTO Falou nuiio.
SICNIO Falou cono iraidor, dcvcndo a
cna rccclcr dos iraidorcs.
COFIOLANO Crandc iolo, quc o dcsrczo
ic csnaguc! Quc c quc odc fazcr o ovo con
irilunos calvos? Porquc dccndc dclcs, ncga ioda
rcvcrcncia ao odcr nais clcvado. Foi una
rclcliao quc os clcgcu, quando a coaao c lci, nao
o dirciio. Dcnoninai, nuna Iora nais rocia,
dirciio o quc c dirciio c ao o da rua aiirai scu
odcr.
DFUTO Traiao aicnic!
SICNIO Isio c scr cnsul? Nunca!
DFUTO Ola! Edis! VcnIan logo rcndc-lo.
(Entu un cd.}
102
SICNIO CIana o ovo, (Su o cd.} cn
cujo nonc cu ic dcicnIo, cono inovador
iraiociro c da rcullica dcclarado ininigo.
Ordcno-o; scguc-nc c cnircga-ic jusiia.
COFIOLANO VclIo lodc, ara iras!
SENADOFES Dc cauao lIc scrvircnos.
COMNIO VclIo, alaiai a nao!
COFIOLANO Sai, coisa odrc! do conirario,
farci saliar-ic os ossos dc dcniro dcssa roua.
SICNIO Cidadaos! Socorro, cidadaos!
(Entun outos cds, con un nugotc dc
cduduos.}
MENEIO Dc anlos os lados, nais rcflcao.
SICNIO Ali odcis vcr o Ioncn quc
quiscra dciar-vos scn dirciios.
DFUTO Edis, rcndci-o!
CIDADOS Alaio! Alaio!
SENADOFES Arnas! Arnas! Arnas!
(Cocn todos, uos gtos, uu o udo dc
Coouno.} Trilunos! Cidadaos! Paircios! OI!
Sicnio! Druio! Coriolano! Anigos! Paz, az!
Dcicndc-vos! Silcncio! Paz!
103
MENEIO Quc sc vai dar? Esiou quasc scn
flcgo. Esianos na inincncia dc un dcsasirc.
Nao sci falar... Trilunos oularcs, vos a...
Coriolano, nais acicncia! Don Sicnio, falai!
SICNIO Povo, cscuiai-nc!
CIDADOS Nosso iriluno vai falar!
Ouano-lo! Paz! Silcncio!... Falai, falai, falai!
SICNIO Arriscados csiais a crdcr iodas
as vossas lilcrdadcs; dcscjara Marcio vo-las iirar,
Marcio quc cnsul acalais dc clcgcr.
MENEIO Ora, quc coisa! Isso c auncniar,
nao ciinguir a cIana.
PFIMEIFO SENADOF A cidadc dcsiruir,
arrasar iudo.
SICNIO E quc c a cidadc, sc nao for o
ovo?
CIDADOS Sin, c ccrio. a cidadc c o
rorio ovo.
DFUTO Fonos clciios scus rcrcscnianics
clo voio gcral.
CIDADOS E ncssc osio coniinuarcis.
MENEIO o quc arccc, ncsno.
104
COMNIO Essc c o caninIo dc arrasar os
nuros, dc r o icio rcnic aos aliccrccs c cnicrrar
quanio ainda sc acIa cn ordcn sol un noniao
dc runas.
SICNIO Scra a noric ara isso a cna
ccria.
DFUTO Ou danos rova dc nossa
auioridadc, ou crdc-la-cnos dcfiniiivancnic.
Dcclaranos, ois, cn nonc do ovo, cuja fora
nos clcgcu rcrcscnianics dclc, quc Caio c digno
dc incdiaia noric.
SICNIO Scgurai-o, orianio, c o lcvai logo
ara a rocIa Tarcia, dc ondc scja rcciiiado c
norio.
DFUTO Edis, rcndci-o!
CIDADOS Marcio, cnircga-ic!
MENEIO Ouvi-nc nun alavra. Conjuro-
vos, iriluno. una alavra, iao-soncnic.
EDIS Silcncio! Paz!
MENEIO Agora scdc o quc arcccis.
anigos ccrios dc vossa airia c roccdci con
calna ara o conscrio do quc or violcncia
rcicndcis corrigir.
105
DFUTO ScnIor, roccssos frios cono cssc,
quc con nui rudcnics rccursos sc asscnclIan,
sao vcncno quando o nal c violcnio. Scgurai-o!
Para a rocIa arrasiai-o!
COFIOLANO Nao; rinciro nc iirarao a
vida. (Auncu u csudu.} Alguns dos vossos Ja
nc viran luiar. Vindc c cn vos rorios
ccrincniai o quc fazcr nc visics.
MENEIO Alaiai cssa csada! Fciirai-vos,
irilunos, un noncnio.
DFUTO Scgurai-o!
MENEIO Socorrci Marcio! Aqui! Socorrci
Marcio. vos da nolrcza! Aqui, noos c vclIos!
CIDADOS Alaio Coriolano! Alaio!
Alaio!
(No tunuto os tIunos, os cds c o ouo suo
ccdos.}
MENEIO Ja! rciirai-vos ara vossas casas;
sc nao, iudo ira nal.
SECUNDO SENADOF Sin, rciirai-vos!
COFIOLANO Fiqucnos firncs, ois c igual
o nuncro dc anigos c ininigos.
MENEIO CIcgarcnos a cssc onio?
106
PFIMEIFO SENADOF Quc os dcuscs nao o
crniian! Pco-ic, nolrc anigo, or olscquio, vai
ara casa c dcia a nosso cargo o iraiancnio
disio.
MENEIO Doi-nos nuiio nao odcrdcs
cnsar vos ncsno a cIaga. Por favor, rciirai-vos.
COMNIO Vindc, vindc, ncu scnIor!
COFIOLANO Dcscjara quc clcs fosscn
larlaros cono o sao, cnlora icnIan iido
iodos cn Fona a nanjcdoura nao ronanos
o quc nao sao, rcalncnic, nuiio cnlora aridos
icnIan sido iodos junio ao oriao do Caiiolio...
MENEIO Fciirai-vos, scn r cn vossa
loca iania colcra nolrc. Ainda vcrcnos o dia da
vingana.
COFIOLANO En cano liso laicria
quarcnia dcsscs lilircs.
MENEIO Eu rorio nc incunlira dc un
ar dclcs, os nais valcnics, sin, os dois irilunos.
COMNIO Mas a dcsroorao agora c
cnornc; assa da conia, ncrcccndo o nonc dc
loucura a coragcn quc sc oonIa a un cdifcio
quc a cair csicja. Nao qucrcis ir anics quc a corja
volic? Sua raiva arccc-sc con a agua rcrcsada,
quc vcncc os alios diqucs quc vcncc-la soan.
107
MENEIO Idc, co-vos. Qucro vcr sc ainda
da ncu vclIo csriio ara iraiar con qucn
ncnIun ossui. indifcrcnic a cor do ano
usado cono rcncndo.
COMNIO Vanos, vanos logo.
(Sucn Coouno, Conno c outos.}
PFIMEIFO PATFCIO Esic Ioncn
csiragou a roria soric.
MENEIO Dc naiural c cn dcnasia nolrc
ara csic nundo. Nao adularia Nciuno sol
ancaa do iridcnic, ncn Jovc cla fora dc scu
raio. A loca c o coraao; ao quc sc forja dcniro do
ciio a lngua da sada. CIcga a csqucccr,
quando cncolcrizado, quc o nonc ouviu da noric
cn qualqucr icno. (HuuIo dcnto.} Vanos icr
coisa.
SECUNDO PATFCIO Fosscn ara as
canas!
MENEIO No Tilrc c quc os quiscra. Con
os dcnnios! Mas or quc causa nao falou con
nodos?
(Votun Huto c Scno, con u uc.}
SICNIO Ondc csia aqucla vlora quc
Fona quiscra dcsovoar ara iornar-sc iodo o
nundo clc so?
108
MENEIO Dignos irilunos...
SICNIO Con rigorosas naos scra aiirado
ja da rocIa Tarcia. Fcsisiiu lci; or isso a lci
dcsrczar dcvc quaisqucr fornalidadcs c cnircga-
lo ao rigor do odcr do rorio ovo or clc
dcsrczado ianio c ianio.
PFIMEIFO CIDADO Fiquc clc, assin,
salcndo quc os irilunos sao a calca do ovo c
nos, scus lraos.
CIDADOS OI! vai ficar salcndo.
MENEIO Mas scnIorcs...
SICNO Calai-vos!
MENEIO Nao griicis Avana!" quando
caar so odcrcis con dirciios cn iudo rclaiivos.
SICNIO Por quc causa, ncu scnIor, o
ajudasics ncsia fuga?
MENEIO Ouvi-nc un ouco. Assin cono
conIco iodo o valor do cnsul, ianlcn osso
aoniar suas falias.
SICNIO Cnsul? Quc cnsul!
MENEIO O cnsul Coriolano.
DFUTO Cnsul, clc?
109
CIDADOS Nao, nao, nao, nao!
MENEIO Sc con o conscniincnio dos
irilunos c o vosso, ncu lon ovo, cu
conscguissc dizcr-vos una ou duas alavrinIas,
quando nuiio algun icno crdcrcis.
SICNIO Eniao scdc sucinio, orquc
csianos dcicrninados a naiar aquclc vicrino
iraidor. Crandc crigo fora culsa-lo; nossa
noric ccria, conscrva-lo cnirc nos. Ficou
asscniado, or isso, quc csia iardc a norrcr
vcnIa.
MENEIO Os dcuscs nao crniian quc a
fanosa Fona, cujo alio arco or scus filIos
ncriiorios inrcsso csia no livro do grandc Jovc,
nac dcsnaiurada sc rcvclc, concndo os rorios
filIos.
SICNIO docna quc rccisa scr coriada
cla raiz.
MENEIO OI nao! un ncnlro docnic,
iao-soncnic. Coria-lo c crigoso; cura-lo c facil.
Quc fcz clc a Fona quc so ncrca a noric? Tcr
naiado nossos ininigos? Quando crdcu sanguc
quc uliraassa dc nuiias onas, osso vos
afirnar, quanio clc ainda ossua dcrranado
foi iodo cla airia. Sc sua airia agora
dcrranassc o ouco quc lIc rcsia, ara iodos nos
quc nisso iivcrnos aric, ou fornos sinlcs
110
cscciadorcs, fora infania quc duraria aic acalar
o nundo.
SICNIO Pura iolicc, iudo.
DFUTO E scn roosiio. Quando clc anou
a airia, csia o caliou.
MENEIO Sc nosso c gangrcna,
dciarcnos dc csiinar scus scrvios anicriorcs?
DFUTO Dasia dc alavrorio. Idc lusca-lo
cn sua roria casa, dc la ncsno iirando-o
fora, ara quc cssa docna, quc cga facilncnic,
nao sc alasirc.
MENEIO Una alavra, ainda; una
alavra! Essa furia dc cs dc iigrc, quando
crcclcr os rcjuzos rcsulianics da rcciiiaao,
Ia dc, nui iardc, dcscjar icr nos cs lilras dc
cIunlo. Prosscgui dcssc nodo, ara vcrdcs
quc clc c nuiio csiinado lcvaniarcn-sc os
ariidos cn luia c scr saqucada a grandc Fona
clos rorios filIos.
DFUTO Sc ial sc dcssc...
SICNIO Para quc falardcs? Ja nao ficanos
conIcccndo a sua dcsolcdicncia? Nao nos
dcsafiou? Nao laicu nos cdis? Siganos logo.
MENEIO Fcflcii quc clc criado foi nas
gucrras dcsdc quc dc nancjar a csada, nal
111
iniciado foi nos ariifcios da linguagcn olida,
nisiurando scn disiinao a loa c a na farinIa.
Sc nc dcrdcs liccna, irci lusca-lo, ara quc clc
rcsonda lcgalncnic, cn az, corrcndo os riscos
c crigos quc clc rorio criou.
PFIMEIFO SENADOF Nolrcs irilunos,
cssc c o caninIo Iunano; o ouiro roccsso or
dcnais sanguinario sc rcvcla, nao conIcccndo o
fin scu rorio incio.
SICNIO Ircis ficar, cniao, nolrc Mcncnio,
cono oficial do ovo. Alaiai vossas arnas, ncus
ncsircs.
DFUTO Nao vos rccolIais.
SICNIO Idc ja ara a raa do ncrcado. (A
Mcncno.} La vos cscrarcnos; nas no caso dc
nao lcvardcs Marcio, cn nosso lano
rosscguircnos.
MENEIO Nao; Ici dc lcva-lo. (Aos
scnudocs.} Dcscjo quc nc aconanIcis; foroso
scra quc vcnIa; do conirario, gravcs scrao as
conscqucncias.
PFIMEIFO SENADOF Eniao vanos.
(Sucn.}
112


Cena II

O ncsno. Un quuto cn cusu dc Coouno.
Entun Coouno c utcos.

COFIOLANO Ainda ncsno quc iodos clcs
vcnIan dilaccrar-nc a orclIa, ou ancaar-nc dc
noric cla roda ou csquaricjado or cavalos
sclvagcns; ainda ncsno quc dcz colinas
cnilIadas onIan solrc a rocIa Tarcia,
orquc a qucda sc vcnIa a dar scn quc a visao a
alcancc. nao nodificarci ninIa aiiiudc.
PFIMEIFO PATFCIO Tanio nais nolrc cla
scra cn iudo.
COFIOLANO O quc nc adnira c vcr quc
nao concorda conigo ninIa nac solrc csic
onio, cla quc scnrc lIcs cIanou cscravos dc
roua dc algodao, coisinIas fciias ara o
concrcio dc vinicn, acnas, c ara nas rcunics
aarcccrcn dc calca dcsida, loca alcria, scn
dizcrcn alavra, rcvclando grandc csanio,
quando un do ncu calilrc sc ala ara falar dc
az c gucrra. (Entu Vonnu.} Falo dc vos. Por
quc dcscjarcis vcr-nc nais lrando? Prcfcris quc
113
cu scja inficl ninIa roria naiurcza? Fora
nclIor qucrcrdcs quc ncu rorio acl cu
rcrcscnic.
VOLMNIA OI Ioncn! Ioncn! Ioncn!
Quiscra quc rinciro o osio iivcsscis alcanado,
cnlora vicsscis dcois a nalgasia-lo.
COFIOLANO Pouco inoria.
VOLMNIA Podcrcis icr sido inicirancnic
o Ioncn quc sois, scn ianio cncnIo cn sc-lo.
Vossas disosics icrian vindo a cnconirar
ncnos oliccs, no caso dc nao icrdcs nosirado
aos advcrsarios quais clas cran anics quc clcs
fora udcsscn icr ara coniradizcr-vos.
COFIOLANO Ora! forca ara clcs.
VOLMNIA E fogucira.
(Entun Mcncno c uuos scnudocs.}
MENEIO Vanos, vanos! Vos fosics nuiio
lrusco, nuiio lrusco, rcalncnic. ncccssario
virdcs conosco, ara cndirciiardcs o quc foi fciio.
PFIMEIFO SENADOF Nao Ia ouiro ncio.
Caso nao concordcis con isso, nossa loa cidadc
ficara cindida cn duas arics, vindo a dcsiruir-
sc.
114
VOLMNIA Scdc cordaio, co-vos. Possuo
ianlcn un coraao iao inciuoso quanio o
vosso. Coniudo, icnIo ccrclro quc salc dirigir a
csiuosa colcra ara vaniagcn roria.
MENEIO Muiio ccrio, nolrc dana! Anics
quc clc sc curvassc cranic a iurla, sc violcnia
crisc do icno nao cdissc cssc rcncdio, ara
quc iodo o Esiado a sarar vicssc, cnvcrgaria cu
rorio ninIas arnas quc nal susicniar osso.
COFIOLANO Quc c rcciso quc cu faa?
MENEIO Ir ara junio dos irilunos.
COFIOLANO Muiio lcn! Muiio lcn! E
dcois disso?
MENEIO Fciraiar-vos dc iudo o quc
disscsics.
COFIOLANO Cono! Pcranic o ovo? Sc
ncn ncsno cranic os dcuscs odcrci fazc-lo
scrci forado agora a rciraiar-nc?
VOLMNIA Sois nuiio rigoroso. Muiio
cnlora grandc nolrcza cn iudo rcvclasscis, fala
a ncccssidadc. Nao disscsics una vcz quc na
gucrra a asiucia c a Ionra, cono grandcs anigas,
dc naos dadas andan iodos os dias? Conccdci-
nc cssc onio c dizci-nc cn quc una dclas odc
crdcr na az, ara quc icnIa dc scarar-sc da
ouira?
115
COFIOLANO Dasia! Dasia!
MENEIO Ecclcnic qucsiao.
VOLMNIA Sc cn vossas gucrras for
Ionra arcccr o quc nao sois o quc, ara
ganIar, vos nanda a asiucia cn quc scra
ncnor ou dcrincnic as duas anizadcs nao
fazcrcn na az cono na gucrra, sc isso cigcn
anlas con o ncsno cncnIo?
COFIOLANO Por quc causa solrc isso
insisiis ianio?
VOLMNIA Porquc inoria nuiio falardcs
Iojc ara o ovo, nao scgundo a ccricncia vos
diiar, ncn cono o coraao vos aconsclIa, nas
con alavras quc so icnIan curso sucrficial na
lngua, cnsancnios lasiardos c frascado scn
ncnIuna rclaao con a lcaldadc do ino ciio.
Ora, isso vos dcsonra ianio cono ionar un
lurgo con alavras lrandas scn as quais vos
vcrcis olrigado a confiar na foriuna scnrc
novcl c a arriscar nuiio sanguc. Eu dissinularia
a naiurcza, quando a roria foriuna c a dos
anigos cn crigo o cigisscn dc ninIa Ionra.
assin quc cu cnso, vossa csosa, o filIo, iodos
os scnadorcs, nossos nolrcs. Mas rcfcris
nosirar aos farracnios cono franzis o ccnIo, a
un sorrisinIo gasiar con clcs, ara quc a Icrdar
vicsscis o quc, dc ouira nancira, sc crdcra.
116
MENEIO Nolrc scnIora! Vanos! Vanos
logo! Falai dirciio ara rcncdiardcs nao soncnic
o rcscnic crigoso, cono os nalcs assados.
VOLMNIA Sin, ncu filIo, dirigc-ic ara
clcs con icu gorro na nao, assin, lcvando-o lcn
frcnic, c dcia quc icu joclIo lcijc a icrra,
orquc ncsscs assunios a cloqucncia nclIor c o
gcsio; nuiio nais insirudo c o olIo do ignoranic
do quc o ouvido; inclina a fronic assin, quc
nuiias vczcs o aliivo coraao ic rcrccndcu, c iao
Iunildc a dcia cono a anora nadura quc nal
cdc scr iocada. Ou cniao lIcs dizc quc cs
soldado dclcs, c or icrcs crcscido nas
cananIas dcsconIcccs os ncios dclicados
confcssaras ianlcn nais condizcnics con a
aiiiudc quc fora dc cigir-sc dc qucn inlora o
lon favor dc iodos. nas quc ao fciiio dclcs, cn
vcrdadc, rcicndcs adaiar-ic quanio a iua
cssoa c as cncrgias crniiircn.
MENEIO Fazci acnas quanio cla
aconsclIa c icrcis ganIo o coraao dc iodos, ois
a crdoar iao ronios csiao, scnrc, quando
soliciiados, cono faccis sc nosiran dc alavras
scn roosiio.
VOLMNIA Vanos; sc concdido, or
olscquio, cnlora cu saila quc rcfcririas ir cn
crscguiao dc icu ininigo nun alisno dc
117
cIanas, a adula-lo nun rclvado nacio. A vcn
Connio.
(Entu Conno.}
COMNIO VcnIo da raa ullica; c
rcciso, scnIor, quc rcforccis vossos adcios ou
quc cuidcis dc vossa salvaao cla nodcraao ou
cla auscncia. A indignaao c grandc.
MENEIO Dirigi-lIcs alavras anigavcis.
COMNIO Suficicnics odcrao scr, icnIo
ccricza disso, sc o gcnio clc dolrar ncssc scniido.
VOLMNIA Ha dc fazc-lo c dc lon grado.
Vanos! dizci quc assin qucrcis c arii logo.
COFIOLANO Scra rcciso, cniao, nosirar
a iodos a calca rasada? Con fingida lngua
inorci ao coraao aliivo una ncniira dcssas?
Dcn; quc scja. Mas sc cn crigo acnas csiivcssc
csic icrrao, o noldc dcsic Marcio, anics disso o
icrian rcduzido a ocira fina c a arrcncssado aos
vcnios. Dcn; ara a raa ullica! Inuscsics-
nc un acl quc janais scra ossvcl rcrcscniar
dirciio.
COMNIO Vanos, vanos; scrvircnos dc
onio.
VOLMNIA Eu ic sulico, ncu caro filIo.
icns asscvcrado quc ficasic gucrrciro iao-soncnic
118
clos ncus clogios. Ora cunrc rcrcscniarcs
un acl incdiio.
COFIOLANO Dcn; rcrcscnia-lo-ci. Fora,
naiiva disosiao! Dc nin sc aossc agora o
csriio dc alguna rosiiiuia. MinIa gocla
gucrrcira, quc fazia coro con ncu ianlor, iornc-
sc canula iao fina cono a voz dc cunuco ou
virgcn, quando no lcro cnlala as criancinIas.
Quc cn ninIas faccs fic noradia o riso dos
olircs; iac as janclas dc ncus olIos o cIoro
dc ncninos; quc cn ninIa loca a lngua dc
ncndigo sc onIa cn novincnio c quc csics
joclIos arnados, nunca afciios a dolrarcn-sc
scnao ara noniar, ora sc curvcn cono os do
olrc quc rccclc csnola! Nao! Nao farci ial coisa,
quc nao osso dciar dc Ionrar ninIa vcrdadc
inirnscca, o quc faria sc, cla aiiiudc do coro,
alna cnsinassc ial laicza.
VOLMNIA Cono quciras, cniao; naior
dcsonra c ara nin cdir-ic do quc ncsno
dirigircs-ic ao ovo. VcnIa alaio iudo quanio
Ia, quc c rcfcrvcl darcs a scniir a iua nac icu
grandc orgulIo a fazc-la rcccar-sc, cn qualqucr
icno, dc iua crigosa icinosia, ois rio-nc da
noric con ianio anino cono iu rorio. Fazc o
quc quiscrcs; icu Icrosno vcn dc nin;
nanasic-o con ncu lciic; orcn iodo cssc
orgulIo so a ii ncsno dcvcs.
119
COFIOLANO Por olscquio, nac, acalnai-
vos. Vou ara o ncrcado; ja dccidi. Parai con
csscs ralIos. Prcicndo cscanoicar o anor dc
iodos, o coraao furiar-lIcs, rciornando adorado
or iodos os arificcs dc nossa Fona. Vcdc. ja vou
indo. Dai rcconcndacs a ninIa csosa.
Voliarci cono cnsul; do conirario, nunca nais
confiarci cn ninIa lngua no quc lajulaao
disscr rcsciio.
VOLMNIA Fazci o quc quiscrdcs. (Su.}
COMNIO Vanos logo! Os irilunos ja csiao
vossa cscra. Disondc-vos a lIcs falar con
calna, ois cn rcscrvas, dizcn iodos, icn
acusacs nais foric do quc quanias ja vos
Iouvcsscn fciio.
MENEIO Drandancnic", c a scnIa dc
Iojc.
COFIOLANO Vanos, or olscquio. Quc
invcnicn conira nin o quc quiscrcn, quc ninIa
Ionra scra ioda a rcsosia.
MENEIO Con lrandura, orcn.
COFIOLANO Sin, con lrandura. Quc
scja. con lrandura!
(Sucn.}
120


Cena III

O ncsno. O oo. Entun Scno c Huto.

DFUTO Solrc cssc onio carrcgai con
fora. quc clc asira ao odcr da iirania. No caso
dc cscaar-nos, acusai-o dc odiar o ovo c dc nao
icr, aic Iojc, fciio a disiriluiao do grandc csolio
conquisiado na gucrra dos aniaics. (Entu un
cd.} Cono c. vcn ou nao vcn?
EDIL Ja csia cIcgando.
DFUTO E qucn agora vcn con clc?
EDIL O vclIo Mcncnio c os scnadorcs quc
cosiunan saiisfazc-lo cn iudo.
SICNIO Conscguisics organizar a lisia, or
calca, das vozcs quc do nosso lado sc acIan?
EDIL Conscgui; csia ronia.
SICNIO Organizasic-las scgundo as
irilos?
EDIL Sin.
121
SICNIO Eniao, dcrcssa convocai iodo o
ovo. No noncnio cn quc nc ouvircn dcclarar.
Dc acordo con o dirciio c a voniadc dos conuns,
scra dcsia nancira", qucr sc iraic dc noric,
nulia ou lanincnio, iodos, sc cu disscr. nulia!
griiar dcvcn Mulia" sc. noric! griicn Moric",
crsisiindo nos vclIos rivilcgios c na fora da
vcrdadc da causa.
EDIL Hci dc inforna-los do quc dizcis.
DFUTO E dcsdc quc iivcrcn concado a
griiar, nao sc dcicnIan; con confuso alarido
cijan ronia cccuao dc quanio rcsolvcrnos,
scja qual for a cna.
EDIL Muiio lcn.
SICNIO Forics os conscrvai c scnrc
aicnios ao sinal quc icrcnos dc fazcr-lIcs.
DFUTO Pondc rcssa cn iudo isso. (Su o
cd.} Traiai logo dc dcia-lo colcrico. Elc sc acIa
acosiunado a doninar cn iudo, afirnando o
valor na rcsisicncia. Una vcz alicrado, nao sc
dcia rcfrcar cla rudcncia c fala iudo quc icn
no coraao, so arcccndo quc sc cncnIa, con
nossa inicrfcrcncia, cn quclrar o cscoo.
SICNIO A vcn clc.
(Entun Coouno, Mcncno, Conno,
scnudocs c utcos.}
122
MENEIO Calna, c so o quc vos co.
COFIOLANO Sin, ial cono o scrvcnic quc
or niina nocdinIa cngolc cncas dc vclIacos"
quc os alios dcuscs scnrc anarcn Fona, as
cadciras rovcjan da jusiia con cssoas dc
lcn, c cnirc nos iodos a concordia scncicn. Quc
con ccnas dc az ainIcn scnrc nossos
icnlos, nao as ruas con nosiras lclicosas.
PFIMEIFO SENADOF Ancn.
MENEIO Un nolrc voio.
(Votu o cd, scgudo dc cduduos.}
SICNIO Aroinai-vos, ovo!
EDIL Ouvi os irilunos! Prcsiai ioda
aicnao. Silcncio! digo.
COFIOLANO Pcrniii quc cu conccc.
AMDOS OS TFIDUNOS Dcn; falai.
Silcncio, a!
COFIOLANO Acalarao, acaso, ninIas
acusacs con cssas dc Iojc?
SICNIO Pcrgunio sc vos sulncicis ao voio
do ovo, sc acciiais scus nagisirados c
concordais cn quc sc insiaurc ronia sindicancia
con rclaao s falias quc inuiadas vos forcn.
123
COFIOLANO Sin, concordo.
MENEIO Cidadaos! Elc dissc quc
concorda. Considcrai agora scus scrvios duranic
a gucrra a rcflcii nas narcas quc no coro clc
iraz c quc arcccn sculiuras nun sanio
ccniicrio.
COFIOLANO Pcqucnos arranIcs dc
csinIo, acnas, csfoladuras quc rovocan riso.
MENEIO Alcn do nais, considcrcnos quc
clc nao fala cono cidadao, a iodos qual soldado
sc nosira, nao dcvcndo, orianio, scrcn iidos
scus accnios ascros cono fala naliciosa. nas,
cono dissc, roria dc un soldado, scn quc
ossa ofcndcr-vos.
COMNIO Dcn; ja lasia.
COFIOLANO Por quc noiivo, icndo cu sido
clciio or unaninidadc ara o osio dc cnsul,
na ncsna Iora sofro a afronia dc ninIa
indicaao vcr anulada?
SICNIO A vos c quc concic rcsondcr-
nos.
COFIOLANO Falai; c ccrio.
SICNIO Nos vos acusanos dc icniar
surinir dc Fona iodos os osios consiiiudos c
124
dc ao nando iiranico asirar, assin iornando-vos
iraidor ao ovo.
COFIOLANO Cono assin! Traidor?
MENEIO Con nais calna. Lcnlrai-vos da
roncssa.
COFIOLANO Quc as cIanas do nais laio
infcrno cnvolvan dc una vcz cssc ovo! Eu,
insuliado dc iraidor, c or ii, iriluno infanc!
Enlora ncsscs olIos sc asscniasscn vinic nil
norics c cn iuas naos crisadas ouiros ianios
nilIcs, cn iua lngua caluniosa os dois
nuncros sonados, dir-ic-ia Mcnics!" con una
voz iao livrc cono quando oro aos dcuscs.
SICNIO Olscrvasics o quc clc dissc, ovo?
CIDADOS Para a rocIa! Para a rocIa con
clc!
SICNIO Nao! Silcncio! Nao rccisanos dc
naicria nova ara conira clc fazcr carga. Tudo
quanio o visics fazcr c dclc ouvisics. dc insulios
vos colrir, laicr cn vossos rcrcscnianics, cla
fora lruia s lcis sc oor, dcsafiar agora a
auioridadc quc julga-lo iria... Esic aicniado, or
si so, iao grandc, ncrccc a cna dc nais dura
noric.
DFUTO Mas, visia dc icr scrvido Fona...
125
COFIOLANO Por quc iagarclar dc ncus
scrvios?
DFUTO Digo o quc sci.
COFIOLANO Qucn? Vos?
MENEIO Essa c a roncssa quc a vossa
nac fizcsics?
COMNIO Por olscquio, ficai salcndo...
COFIOLANO Nao! Nao qucro coisa
ncnIuna. Elcs quc nc condcncn alcaniilada
noric da Tarcia, ao vagalundo clio, a nc
arrancarcn aos oucos ioda clc, a dcfinIar-nc
lcniancnic no carccrc, so icndo or alincnio un
grao cn cada dia. nao conrarci nunca o favor
dclcs cusia dc un so icrno dclicado, ncn a
ninIa coragcn cu rcfrcara or iodos scus
rcscnics, nuiio cnlora so Don dia" dizcr-lIcs
nc cusiassc.
SICNIO Tcndo-sc cn visia quc or varias
vczcs quanio dclc, soncnic, dccndia
consirou conira o ovo, rocurando ncios ara
riva-lo dos odcrcs, cIcgando a sc valcr
rcccnicncnic da violcncia culosa, o quc foi fciio
nao so cn frcnic da jusiia augusia, nas aic na
dos rorios scrvidorcs quc incunlidos csiao dc
ninisira-la. cn nonc, assin, do ovo c dos
odcrcs quc nos sao incrcnics, nos, irilunos, o
126
dcclararnos, a ariir dc agora lanido da cidadc,
nao odcndo, sol cna dc jogado scr a rocIa
Tarcia, nunca as orias iransor dc Fona. En
nonc, ois, do ovo, rciio-o. assin scra!
CIDADOS Assin scra! Assin scra! Quc
aria!
COMNIO Ouvi-nc, ncsircs c conuns
anigos...
SICNIO Ja foi dada a scnicna; agora c
iardc.
COMNIO Pcrniii quc vos falc. Ja fui
cnsul, odcndo vos nosirar no coro as narcas
dos golcs dos ininigos da cidadc. Dcdico ao
lcn-csiar dc ninIa airia nais rcsciioso anor
c nais rofundo, nais icrno c sacrossanio quc a
nin ncsno, ninIa csosa csiinada, scus
rclcnios, icsouros dc ncus flancos. Vou dizcr-
vos...
SICNIO Ja salcnos qual scja vosso
inicnio. Vanos! Quc ircis dizcr?
DFUTO Ja nao Ia nada ara dizcr, scnao
quc csia lanido cono ininigo do ovo c da
cidadc. Assin scra!
CIDADOS Assin scra! Assin scra!
127
COFIOLANO Vil naiilIa dc cacs, cujo nau
Ialiio odcio cono o aniano cncsiado, c cuja
sinaiia csiino ianio quanio o cadavcr insculio
c odrc quc dcia o ar corronido c irrcsiravcl.
sou cu quc vos dcsicrro, c aqui vos dcio con
vossa inconsisicncia. Quc o nais fraco runor o
coraao vos dcic inquicio, c quc so con
novcrcn scus cnacIos vos insuflcn icrror os
ininigos. Ficai con fora ara lanir iodos os
vossos dcfcnsorcs, aic o dia cn quc vossa
ignorancia, quc so cnicndc quanio vcnIa a scniir,
iivcr linado con iodos, ncnos vos os
ininigos dc vos ncsnos alfin vos cnircgando
cono fracos cscravos a algun ovo quc vos
conquisic scn fazcr csforo. Por vossa causa
dcsrczando Fona dou-lIc as cosias. O nundo c
nuiio grandc.
(Sucn Coouno, Conno, Mcncno, scnudocs
c utcos.}
EDIL O ininigo do ovo ja ariiu!
CIDADOS Foi-sc nosso ininigo! Esia
lanido! Hu! Hu!
(Todos ooncn cn ucunuocs c utun os
goos uu o uto.}
SICNIO AconanIcn-no iodos aic
oria, cono clc fcz convosco, dcnonsirando-lIc o
naino dcsrczo. Aiorncniai-o, quc clc lcn o
128
ncrccc. Mandai una guarda nos cscoliar cla
cidadc.
CIDADOS Vanos! AconanIcno-lo aic
oria! Vanos iodos! Os dcuscs nos conscrvcn
scnrc os nolrcs irilunos! Vanos iodos!
(Sucn.}
129


ATO IV
Cena I

Honu. En cntc du otu du cdudc. Entun
Coouno, Vonnu, Vcgu, Mcncno, Conno c
nutos oucns utcos.

COFIOLANO Vanos, vanos! arai con
cssas lagrinas. Acnas una dcscdida raida.
Enurra-nc o aninal dc nil calcas. Ora, nac!
Ondc csia vossa coragcn? Cosiunavcis dizcr quc
a advcrsidadc c rova os csriios; quc os
Ioncns conuns suorian lcn as ocorrcncias
nais vulgarcs; quc csiando o nar scrcno, lons
vclciros sao iodos os navios; nas quc quando a
foriuna asscsia os golcs con fora, ara os
suoriar con calna faz-sc nisicr dc nolrc
Ialilidadc. Muiias c nuiias vczcs carrcgasics-nc
dc rcgras quc invcncvcl dciarian o coraao quc
vicssc a assinila-las.
VEFCLIA OI ccus! OI ccus!
COFIOLANO Nao, or favor, qucrida...
130
VOLMNIA Quc a csic rulra agora
aiaquc iodos os aricsaos c ciinga scus ofcios.
COFIOLANO Ta, ia, ia! Tornar-nc-ci
qucrido dclcs. quando a scniir vicrcn ninIa
falia. Assin nao, nac! Mosirai aquclc csriio quc
a dizcr vos lcvava ianias vczcs quc sc iivcsscis
sido csosa dc Hcrculcs icrcis fciio scis dc scus
iralalIos c nuiio suor ouado a vosso csoso.
Adcus, Connio! Lcvaniai a fronic. Adcus, csosa!
MinIa nac, adcus! Tudo acalara lcn. Mcu ficl c
vclIo Mcncnio, nais anargas sao iuas lagrinas
do quc as dc un noo c, assin, nais vcncnosas
ara icus olIos. Mcu aniigo cIcfc, scvcro ja ic
icnIo visio, c nuiias vczcs ja conicnlasic ccnas
duras, dc dciarcn dc cdra o coraao. clica a
csias nulIcrcs csarosas quc iao ucril c
lasiinar os golcs incviiavcis cono zonlar dclcs.
MinIa nac, lcn salcis quc ncus crigos scnrc
grandc alcgria vos causaran; odcis crcr
firncncnic quc, ariindo sozinIo cono ario,
soliiario dragao vou arcccr quc dc scu cIarco
nais ncdo infundc c assanIa concniarios do quc
sc dcia vcr. Ou vosso filIo sc clcvara dc nuiio
solrc a lclc, ou scra rcso clas arnadilIas c
laos da iraiao.
VOLMNIA Mcu rinogcniio, ara ondc
iras? Lcva aic ccrio onio coniigo o lon Connio;
iona alguna dccisao quanio ao icu iiincrario,
131
scn ic corcs a iodos os acasos quc ic ossan
surgir na csirada inccria.
COFIOLANO OI dcuscs!
COMNIO Ficarci un ncs coniigo;
conlinarcnos o rciiro junios, ara quc ossas
rccclcr noicias dc nos c nos dc ii. Assin, no
caso dc nos lanar o icno algun rcicio ara
ic rcairiar, nos nao icrcnos ncccssidadc dc
corrcr o nundo iao vasio cn lusca dc una so
cssoa, scn quc vcnIanos a crdcr o cnscjo quc
scnrc sc arrcfccc, quando auscnic sc acIa o
ncccssiiado.
COFIOLANO Adcus a iodos. Tcns nuiios
anos solrc ii c ic acIas or dcnais carrcgado das
orgias da gucrra ara ircs corrcr nundo con
qucn ainda csia scn isaduras. Vcn aic oria;
vcn, qucrida csosa, ninIa adorada nac, caros
anigos dc nolrc ioquc! Quando alcn dos nuros
cu csiivcr, dizci-nc adcus sorrindo. Vanos,
vanos, vos co. Enquanio firnc cu csiivcr na
icrra, Iavcis dc novas ouvir a ncu rcsciio,
orcn nada quc nao scja ial cono cu anics cra.
MENEIO Nada nais digno ouviu orclIa
alguna. Parcnos dc cIorar. AI! sc cu udcssc
iirar das vclIas crnas c dos lraos clo ncnos
scic anos, clos dcuscs londosos, asso a asso
ic scguira.
132
COFIOLANO Da-nc a nao. Vanos!
Vanos!
(Sucn.}
133


Cena II

O ncsno. Unu uu cto du otu du cdudc.
Entun Scno, Huto c un cd.

SICNIO Mandai quc sc rccolIan; ja
ariiu. Vanos arar aqui, quc os nolrcs sc
acIan irriiados conosco, ois lcn vinos cono
iodos ficaran dc scu lado.
DFUTO Tcndo rovado nossa fora, vanos
nosirar nais Iunildadc aos o fciio do quc
duranic a aao.
SICNIO Mandai quc iodos vao ara suas
casas. O ininigo naino, lIcs dircis, ja foi
cnlora, icndo clcs rccolrado a fora aniiga.
DFUTO Mandai quc sc rccolIan ara
casa. (Su o cd.} (Entun Vonnu, Vcgu c
Mcncno.} A vcn a nac dclc.
SICNIO Fciircno-nos.
DFUTO Por quc razao?
SICNIO Dizcn quc ficou louca.
134
DFUTO Ja nos viu; coniinucnos o
caninIo.
VOLMNIA OI! cIcgais nuiio a icno.
Fcconcnsc-vos os dcuscs a afciao con scus
flagclos acunulados.
MENEIO Paz! Falai nais laio.
VOLMNIA Nao fosscn ninIas lagrinas,
Iavcis dc ouvir-nc... Nao! Tcrcis dc ouvir un
ouco. (A Huto.} Ja qucrcis ir cnlora?
VEFCLIA (A Scno} ncccssario quc
ianlcn vos fiqucis. AI! sc cu udcssc dizcr a
ncsna coisa a ncu narido!
SICNIO Sois scr Iunano, acaso?
VOLMNIA Sin, idioia; scra vcrgonIa sc-
lo? Quc crciino! Nao foi Ioncn ncu ai? E iu,
quc csccic dc raosa scras, ara lanircs dc
Fona o Icroi quc a scu favor nais golcs dcra do
quc alavras ja disscsic?
SICNIO OI ccu lcndiio!
VOLMNIA Mais gloriosos golcs cla
causa dc Fona do quc cn iodas as scnsaias
alavras dc iua vida. Vou dizcr-ic... Nao; vai...
lon quc fiqucs. Quiscra quc ncu filIo sc
cnconirassc na Aralia, c dianic dclc iua irilo
disiancia dc sua loa csada.
135
SICNIO Dcn; c dcois?
VEFCLIA Dcois? Eiinguiria iua
osicridadc.
VOLMNIA Sin, lasiardos c iudo o nais.
Quanias fcridas clc rccclcu cla airia!
MENEIO Vanos! Vanos!
SICNIO Quiscra quc clc Iouvcssc
coniinuado cono dc incio, scn soliar o lao
glorioso quc o rcndia sua airia.
DFUTO Eu ianlcn.
VOLMNIA Eu ianlcn? Caios! Todos vos
arcciar odcis scu grandc ncriio cono cu
cncirar osso nos nisicrios quc o ccu nao qucr
quc a icrra a salcr vcnIa.
DFUTO Parianos, or favor.
VOLMNIA Sin, Ioncns, idc! Fcalizasics
un aio dc lravura! Mas anics dc vos irdcs ouvi
isio. Cono uliraassa o Caiiolio as casas nais
Iunildcs dc Fona, assin, ncu filIo quc foi or
vos lanido o csoso dcsia scnIora quc aqui
vcdcs vos cccdc. Sin, a vos iodos.
DFUTO Dcn; vanos dciar-vos.
136
SICNIO Por quc ficarnos ianio icno
inovcis, scrvindo dc alvo ara as invcciivas dc
una cssoa quc crdcu o juzo?
VOLMNIA Lcvai as ninIas rcccs. (Sucn
os tIunos.} Dcscjara quc nada nais ara fazcr
iivcsscn os dcuscs a nao scr dar cunrincnio s
ninIas naldics. Sc os cnconirassc una vcz,
clo ncnos, cada dia, aliviaria o coraao do cso
quc ianio o orinc.
MENEIO Dcsics-lIcs dc rijo. E con razao,
or ninIa fc, vos digo. Vanos ccar.
VOLMNIA Mcu alincnio c a colcra; ccio a
nin ncsna; c, assin, norro dc fonc, dc ianio
nc fariar. Vanos cnlora. Parai con csscs ios
alafados c lancniai-vos ial cono cu. colcrica,
cono ouira Juno! Vanos! vanos! vanos!
MENEIO Ora! ora!
(Sucn.}
137


Cena III

Estudu cu cntc Honu c Anto. Un onuno c un
uosco sc cncontun.

FOMANO ConIco-vos, scnIor; cono vos
ianlcn nc conIcccis. Sc nao nc cngano,
cIanais-vos Adriano.
VOLSCO isso ncsno, scnIor. Mas, or
ninIa fc, nao nc rccordo dc vos.
FOMANO Sou dc Fona; nas, cono vos,
iralalIo conira os ronanos. FcconIcccis-nc
agora?
VOLSCO Nicanor, nao?
FOMANO Elc ncsno, scnIor.
VOLSCO TnIcis nais larla, quando vos
vi cla uliina vcz; nas, cla voz, rcavivan-sc-nc
na ncnoria vossos iraos fisionnicos. Quc
novidadcs Ia cn Fona? Fcccli do govcrno volsco
a incunlcncia dc rocurar-vos la; ouasics-nc
un dia dc caninIo.
138
FOMANO En Fona Iouvc insurrcics
ciraordinarias. o ovo conira os scnadorcs,
aircios c nolrcs.
VOLSCO Houvc? Eniao ja icrninaran?
Nossos govcrnanics nao cnsan dcssc nodo;
csiao ronovcndo cnorncs rcaraiivos lclicos,
cscrando surrccndcr os ronanos no naior
ardor dc suas disscncs.
FOMANO As lalarcdas nais forics ja
assaran; nas a ncnor coisa odcra rcaviva-las.
Porquc os nolrcs sc aaionaran a ial onio con
o lanincnio dc Coriolano, quc sc cnconiran
nadurancnic disosiosa rciirar iodo o odcr do
ovo c rivar csic ara scnrc dc scus irilunos.
una lrasa dclaio dc cinza, osso afianar-
vos, quc sc acIa quasc no onio dc rcaccndcr-sc
con violcncia.
VOLSCO Coriolano, lanido?
FOMANO Danido, scnIor.
VOLSCO Con cssa noicia, Nicanor, scrcis
lcn-vindo.
FOMANO A ocasiao lIcs c rocia. TcnIo
ouvido dizcr quc a nclIor Iora ara scduzir una
nulIcr c quando cla lriga con o narido. Vosso
nolrc Tulo Aufdio vai solrcssair-sc ncsias
139
gucrras, una vcz quc scu grandc advcrsario.
Coriolano, ficou scn funao cn sua airia.
VOLSCO Nao icn or ondc cscolIcr.
Considcro-nc fcliz, or vos icr acidcnialncnic
cnconirado. Convosco icrnina ninIa nissao;
con nuiio razcr vos aconanIarci aic vossa
casa.
FOMANO Aic Iora da ccia vos coniarci
coisas nirficas dos ronanos, icndcnics iodas
ara a fclicidadc dc scus advcrsarios. Esiais
novancnic con un ccrciio cn c dc gucrra, nao
c vcrdadc?
VOLSCO E un ccrciio vcrdadcirancnic
rcal. Os ccniurics c scus coros ja sc cnconiran
nos quaricis, a soldo do govcrno, ronios a
narcIar con una Iora dc aviso.
FOMANO Alcgra-nc salcr quc csiao dc
roniidao, arcccndo-nc quc sou cu o Ioncn
quc os vai r cn novincnio. Assin, scnIor,
dou-vos dc coraao as loas-vindas c nc dcclaro
cncaniado con vossa conanIia.
VOLSCO Assin nc rivais do quc nc
cricncc, scnIor; sou cu quc icnIo nais razcs
ara alcgrar-nc con a vossa.
FOMANO Muiio lcn; siganos junios.
(Sucn.}
140


Cena IV

Anto. Dcontc du cusu dc Audo. Entu
Coouno, dsuudo, con ucstcs Iundcs c u
cuIcu cncoIctu.

COFIOLANO Dcla cidadc, csia niio. Tuas
viuvas, o cidadc! fui cu quc fiz. Inuncros
Icrdciros dcsics lclos cdifcios cn ninIas
gucrras vi rcciiiarcn-sc con csicriorcs. Nao
nc rcconIcas agora, ara quc, dc cscio
arnadas iuas nulIcrcs, c dc cdra os filIos, nao
nc vcnIan naiar nuna laialIa quc arca dc
ancs. (Entu un cduduo.} O ccu vos guardc, ncu
scnIor.
CIDADO Cono a vos.
COFIOLANO Sc vos agrada, nosirai-nc
ondc rcsidc o grandc Aufdio. Esia cn niio?
CIDADO Esia, c ncsia noiic da ara os
nolrcs da cidadc, cn sua roria casa, una
fcsia.
141
COFIOLANO Por olscquio, ondc fica cssa
casa?
CIDADO cssa quc vcdcs cn vossa
frcnic.
COFIOLANO Muiio agradccido, ncu
scnIor; assai lcn. (Su o cduduo.} nundo,
nundo, dc volias inconsianics! Dois anigos
jurados, quc ncsia Iora arccian icr un so
coraao no dulo ciio; cujos lciios, lazcrcs,
ccrccios c rcfcics dc acordo scnrc andavan,
gcncos ao arcccr, inscaravcis cla fora do
anor. dcniro dc una Iora, or una divcrgcncia
dc coisinIa, na nais anarga divcrgcncia
clodcn. Assin ianlcn fcrrcnIos ininigos,
cujas aics c lanos dcsiruiivos incdian dc
ao sono sc cnircgarcn, or un sinlcs acaso,
algun rcicio quc nao valc un ccniil, iornan-sc
anigos do ciio c dao-sc cn casancnio os filIos.
Assin sc da conigo. odcio a airia; ano agora a
cidadc do ininigo. Vou cnirar. Caso a vida clc nc
iirc, fara, iao-so, jusiia; cn nc acolIcndo,
airia dclc rcsiarci scrvio. (Su.}
142


Cena V

O ncsno. VcstIuo cn cusu dc Audo. Mscu
dcnto. Entu un cudo.

PFIMEIFO CFIADO VinIo! vinIo! vinIo!
Quc scrvio dcssa gcnic! So arccc quc iodos
csiao dornindo! (Su.}
(Entu outo cudo.}
SECUNDO CFIADO Ondc csia Coius? O
airao csia cIanando. Coius! (Su.}
(Entu Coouno.}
COFIOLANO Dcla casa! A ccia cIcira lcn;
cu c quc nao arco Ioscdc.
(Votu o nco cudo.}
PFIMEIFO CFIADO Quc dcscjais, anigo?
Dc ondc sois? Aqui nao Ia lugar ara vos. Ficai
na oria, or olscquio. (Su.}
COFIOLANO Nao ncrco acolIida nais
afavcl, ja quc sou Coriolano.
143
(Votu o scgundo cudo.}
SECUNDO CFIADO Dc ondc sois, scnIor?
O oriciro csiara con os olIos no lugar, ara
crniiir a cnirada a un iio dcsscs? Por
olscquio, idc cnlora.
COFIOLANO Arrcda!
SECUNDO CFIADO Arrcda?" Vos c quc
icrcis dc arrcdar-vos.
COFIOLANO Mosirai-vos insolcnic.
SECUNDO CFIADO AI! sois iao valcnic
assin? Ja vanos icr una convcrsazinIa.
(Entu o tccco cudo; uotu o nco.}
TEFCEIFO CFIADO Qucn c cssc sujciio?
PFIMEIFO CFIADO un iio original,
cono nunca vi ouiro assin. Nao consigo fazc-lo
sair daqui. Vai cIanar o airao, or olscquio.
TEFCEIFO CFIADO Anigo, quc icns a
fazcr aqui? Por olscquio, cviia csia casa.
COFIOLANO Pcrniii quc nc conscrvc dc
c; nao causarci dano larcira.
TEFCEIFO CFIADO Qucn sois?
COFIOLANO Un gcniil-Ioncn.
144
TEFCEIFO CFIADO Adniravclncnic
olrc.
COFIOLANO o quc sou, dc faio.
TEFCEIFO CFIADO Por favor, gcniil-
Ioncn olrc, cscolIci ousada. Aqui nao Ia
lugar ara vos. Idc cnlora, or olscquio. Vanos!
COFIOLANO Coniinuai con vossas
ocuacs; cnaniurrai-vos dc frios. (Du-Ic un
cnuuo.}
TEFCEIFO CFIADO AI! nao qucrcis? Por
favor, fazc salcr ao airao quc Ioscdc csiranIo
clc icn aqui.
SECUNDO CFIADO Vou ja. (Su.}
TEFCEIFO CFIADO Ondc noras?
COFIOLANO Dclaio da alolada.
TEFCEIFO CFIADO Dclaio da
alolada?"
COFIOLANO Sin.
TEFCEIFO CFIADO E ondc fica isso?
COFIOLANO Na cidadc dos nilIanos c dos
corvos.
145
TEFCEIFO CFIADO Na cidadc dos
nilIanos c dos corvos?" Quc grandc asno! Ncssc
caso, noras ianlcn con as gralIas?
COFIOLANO Nao; nao csiou a scrvio dc
icu airao.
TEFCEIFO CFIADO Cono assin, scnIor!
Tcndcs alguna coisa quc vcr con ncu airao?
COFIOLANO Sin, alguna coisa nais
Ioncsia do quc scria inironcicr-nc con iua
airoa. Nao aras dc falar. Lcva icu raio! Fora
daqui! (Exusu-o con uncudu.}
(Entu Audo c o nco cudo.}
AUFDIO Qucn c cssc canarada?
SECUNDO CFIADO Aqui, scnIor. Eu o
icria laiido cono nun cao, sc nao fossc o rcccio
dc inconodar la dcniro os nolrcs.
AUFDIO Quc qucrcs? Dc ondc vcns? Qual
o icu nonc? Por quc nao falas? Vanos, Ioncn.
fala! Cono ic cIanas?
COFIOLANO (dcscoIndo o osto} Sc nao
nc conIcccs ainda, Tulo, c, vcndo-nc, nao
cnsas qucn cu scja, dc faio, scra fora quc cu
ncsno nc noncic.
AUFDIO Qual icu nonc?
146
(Os cudos sc uustun uu o undo.}
COFIOLANO Un nonc dissonanic ara os
volscos c duro aos icus ouvidos.
AUFDIO Dizc. o nonc? Tcns asccio
sanIoso, nas rcvclas o nando nas fcics, c
cnlora roio iragas iodo o vclanc, inculcas larco
dc nolrc conosiura. Qual icu nonc?
COFIOLANO Eniao rcara a fronic; vais
franzi-la. Inda nao nc conIcccs?
AUFDIO Nao; icu nonc?
COFIOLANO Mcu nonc c Caio Marcio, quc
a ii rorio c aos volscos iodos causa foi dc nalcs
c rcjuzos inuncros, confornc ncu solrcnonc o
rova. Coriolano. Os iralalIos cnosos, os
crigos or quc assci, as inconiavcis goias dc
sanguc dcrranadas cla ninIa airia dc iodo
ingraia, nc valcran iao-soncnic csic nonc,
nonuncnio nagnfico c cnIor do odio c rculsa
quc nc dcvcs voiar. Fcsia-nc acnas cssc iiulo.
A invcja c a na voniadc do ovo, conscniidas
clos nossos nolrcs lasiardos, quc nc
alandonaran, iudo o nais consuniran. Sin,
dciaran quc dc Fona cu cIcgassc a scr culso
cla voz dos cscravos. Foi iao grandc calanidadc
quc ao icu lar nc irouc; nao na cscrana
qucro quc nc cnicndas dc conscrvar a vida. Sc
cu iivcssc ncdo da noric, dcnirc os Ioncns
147
iodos, dc ii, rincialncnic, fugiria. Foi o rancor,
acnas, o dcscjo dc con ncus roscriiorcs jusiar
conias quc iua frcnic nc irouc. Sc iivcrcs un
coraao cIcio dc raiva, ronio ara vingar os
nalcs a ii fciios c cndirciiar os alcijcs quc o
orolrio cn iua airia causou. nao crcas icno
c dc ninIa dcsgraa ic arovciia; usa-a dc forna
quc ncus vingadorcs scrvios favorcan icus
inicnios, ois conlaicr rcicndo ninIa airia
gangrcnada con ioda a odiosidadc dos dcnnios
do infcrno. Mas no caso dc nao qucrcrcs arriscar-
ic a ianio, dc ja csiarcs cansado dc avcniuras...
Para scr lrcvc. nais do quc cnfarado da vida nc
dcclaro c ao icu aniigo rancor csicndo agora csic
cscoo. Tolo ic nosiraras, sc o nao coriarcs,
ois icus assos scgui scnrc con odio, do scio
dc iua airia ioncladas dc sanguc fiz corrcr, ja
nao odcndo vivcr scnao ara icu grandc
orolrio, a ncnos quc scrvios ic rcsiassc.
AUFDIO Marcio! Marcio! Una or una
as iuas alavras arrancaran-nc do ciio as
razcs dc ncu rancor aniigo. Sc Juiicr, con sua
voz divina, do alio daqucla nuvcn nc disscssc.
ccrio!" nao lIc dcra naior crcdiio do quc ic dou,
ncu Marcio, cn iudo nolrc. Dcia quc cu assc
os lraos ncssc coro cn quc ccn vczcs cu
quclrci a lana c dc csiilIaos arranIci a lua.
Cinjo a ligorna, assin, dc ninIa csada, c con
iania vccncncia c con nolrcza luio con icu
afcio, cono scnrc luici con furia coliosa
148
conira iua lravura. A ii, soncnic, o digo. anava
a jovcn quc ora c ninIa csosa. Janais noivo
ncnIun soliou susiros iao sinccros quc os
ncus. Porcn, ao vcr-ic ncsic noncnio a scr
cn iudo nolrc! nais cnlcvado o coraao no
ciio sinio saliar, do quc quando a solcira
iranss dc casa cla vcz rincira ninIa csosa
rcccnic. Ora ic conio, Maric, quc ja arcsianos
Ouiro ccrciio, c quc cu iinIa a inicnao dc
novancnic icniar das carncs arrancar-ic o
cscudo, ou crdcr nisso o lrao. Dcrroiasic-nc
dozc vczcs a fio, c dcsdc cssa coca sonIci iodas
as noiics con rcconiros cnirc nos dois. Travados,
no ncu sono, rolavanos no cIao, o caaccic un
do ouiro a dcsaiar, c nos cscoos, cncrisados,
os dcdos, do quc scnrc ncio norio scn causa
cu dcscriava. Digno Marcio, sc nais ncnIuna
qucia dc Fona nos iivcsscnos, afora icrcs sido
lanido, alisiaranos dc dozc aic scicnia os
Ioncns iodos c nas cniranIas dcssa ingraia
Fona faranos corrcr a gucrra cono rio
inciuoso quc iranslorda c alaga. Vcn ara
dcniro c acria a nao aniga dc nossos
scnadorcs, quc aqui vicran irazcr-nc as
dcscdidas, ois arnado ora csiou conira vossos
icrriiorios, nuiio cnlora nao conira a roria
Fona.
COFIOLANO dcuscs, alcnoais-nc?
149
AUFDIO Assin, gucrrciro scn ar, sc a
dircao ionar quiscrcs dc iua roria rcrcsalia,
acciia nciadc dc ncus Ioncns c, dc acordo con
icu alio salcr ncsic donnio, ja quc conIcccs a
fraqucza c a fora dc icu as, rcgula a iua
narcIa, ou scja ara conira as rorias orias
dos ronanos laicr, ou con violcncia visiia-los
nas arics nais rcnoias c dcrroia-los anics dc
dcsiru-los. Mas cnira! Qucro logo arcscniar-ic
aos quc icrao dc dizcr Sin" a iodos os icus
dcscjos. Vczcs nil loas-vindas! E agora nais
anigo do quc scnrc fui ininigo. E, Marcio, cu o
fui dc faio. Vossa nao. Sois lcn-vindo.
(Sucn Coouno c Audo.}
PFIMEIFO CFIADO (uuunundo} Eis a
una nodificaao ciraordinaria.
SECUNDO CFIADO Por csia nao, iinIa
cnsado cn laicr-lIc con un orrcic; nas agora
nc diz o csriio quc a roua dclc nao dizia o quc
clc cra.
PFIMEIFO CFIADO E quc unIo clc icn!
So con un dcdo c o olcgar fcz-nc rodar quc
ncn un iao.
SECUNDO CFIADO Pclo rosio cu vi quc clc
nao cra ouca coisa. Honcn, clc iinIa fcics,
arccc-nc... Ncn sci cono caracicriza-las.
150
PFIMEIFO CFIADO ccrio. Parccia...
Qucro scr cnforcado sc cu nao susciici dc quc
clc cnccrrava nais do quc cu odcria inaginar.
SECUNDO CFIADO Eu ianlcn osso
jura-lo. sinlcsncnic o Ioncn nais raro do
nundo.
PFIMEIFO CFIADO isso ncsno; nas
dcccrio conIcccis un gucrrciro naior do quc clc.
SECUNDO CFIADO Qucn c? Mcu ano?
PFIMEIFO CFIADO Isso ncn sc crgunia.
SECUNDO CFIADO Valc scis cono clc.
PFIMEIFO CFIADO Nao, nao ianio assin;
nas considcro-o naior gucrrciro.
SECUNDO CFIADO Con a lrcca! Ora
vcdc... A gcnic ncn salc cono dizcr, nas ara a
dcfcsa dc una cidadc, nosso gcncral c ccclcnic.
PFIMEIFO CFIADO Sin, c ianlcn ara
un assalio.
(Entu o tccco cudo.}
TEFCEIFO CFIADO cscravos! Posso
coniar-vos novidadcs! Novidadcs, naroios!
PFIMEIFO c SECUNDO CFIADOS Quais!
quais? quais? Conia-nos algunas.
151
TEFCEIFO CFIADO Enirc iodos os ovos,
nao quiscra scr ronano; cquivalcria a csiar
condcnado.
PFIMEIFO c SECUNDO CFIADOS Por
quc? Por quc?
TEFCEIFO CFIADO Ora, acIa-sc la dcniro
qucn csiava acosiunado a zurzir nosso gcncral.
Caio Marcio.
PFIMEIFO CFIADO Por quc disscsics.
zurzir nosso gcncral?"
TEFCEIFO CFIADO Nao digo quc clc icnIa
zurzido nosso gcncral; nas scnrc lIc dcu nuiio
iralalIo.
SECUNDO CFIADO Vanos, aqui cnirc
nos, sonos anigos c conanIciros; foi scnrc
nuiio duro ara clc; ouvi o rorio gcncral dizcr-
lIc isso.
PFIMEIFO CFIADO Era nuiio duro ara
clc. Para dizcr a vcrdadc scn rodcios. dianic dc
Corolos clc o coriou c rcialIou cono un
carlonado.
SECUNDO CFIADO E sc iivcssc naiurcza
dc canilal, o icria conido assado.
PFIMEIFO CFIADO Mas coniinua a coniar
as novidadcs.
152
TEFCEIFO CFIADO Ora, la dcniro clc csia
scndo iraiado cono sc fossc filIo c Icrdciro dc
Maric; dcran-lIc a calcccira da ncsa; ncnIun
scnador lIc faz qualqucr crgunia, a nao scr dc
c, na frcnic dclc c dc calca dcscolcria. Aic
nosso gcncral o iraia cono a nanorada, lcnzc-sc
con una das naos c rcvira os olIos, quando clc
fala. Mas o onio rincial da novidadc c quc o
nosso gcncral foi coriado cn dois, ja nao scndo
scnao a nciadc do quc cra onicn, orquc o ouiro
ficou con a ouira nciadc, or insiancia c
conscniincnio dc ioda a ncsa. Diz clc quc vai
uar as orclIas do oriciro dc Fona; vai ccifar
iudo o quc cnconirar, dciando raso o caninIo.
SECUNDO CFIADO E clc c iao caaz dc
fazcr isso, cono qualqucr cssoa quc cu inaginc.
TEFCEIFO CFIADO Caaz? Ha dc fazc-lo.
Porquc, ora vcdc, scnIor. ianio clc icn anigos
cono ininigos, os quais anigos, scnIor or
assin dizcr nao ousan ora vcdc, scnIor
cono dizcnos dcclarar-sc anigos, cnquanio o
vircn na indircao.
PFIMEIFO CFIADO Indircao? Quc qucr
dizcr isso?
SECUNDO CFIADO Mas quando clcs
vircn, scnIor, o Ioncn cn condics, con a
crisia novancnic dc c, iodos clcs sairao das
153
iocas cono coclIos dcois quc cIovc c virao
lanqucicar-sc con clc.
PFIMEIFO CFIADO Mas ara quando scra
isso?
TEFCEIFO CFIADO AnanIa, Iojc, ncsic
noncnio. Hojc iardc ouvircis rufar o ianlor. ,
or assin dizcr, a rincira aric do fcsiin, ara
scr cccuiada anics dc linarcn os lalios.
SECUNDO CFIADO Dcn; ncssc caso
vanos vcr ouira vcz o nundo dc crnas ara o
ar. Esia az so scrvc ara cnfcrrujar o fcrro,
cngordar os alfaiaics c auncniar o nuncro dos
fazcdorcs dc laladas.
PFIMEIFO CFIADO Quc vcnIa a gucrra, c
o quc cu digo; cla uliraassa ianio a az cono o
dia a noiic; c lcsia, dc ouvido fino c cIcia dc
aiividadcs. A az c una vcrdadcira aolcia, un
lciargo, oliusa, surda, sonolcnia, inscnsvcl c c
naior gcradora dc lasiardos do quc a gucrra c
dcsiruidora dc Ioncns.
SECUNDO CFIADO isso ncsno. E
assin cono a gucrra, dc algun nodo, odc scr
dcnoninada o naior fauior dc violaao, nao sc
odc ncgar quc scja a az grandc fazcdora dc
calrcs.
154
PFIMEIFO CFIADO Sin, c causa dc sc
odiarcn os Ioncns.
TEFCEIFO CFIADO E a razao c quc clcs,
cniao, icn ncnos ncccssidadc uns do ouiros.
Cucrra, cusic quanio cusiar! Escro vcr os
ronanos or rco iao laraio quanio os volscos.
Esiao sc lcvaniando da ncsa! Esiao sc
lcvaniando!
TODOS Enircnos! Enircnos!
(Sucn.}
155


Cena VI

Honu. Unu uu Icu. Entun Scno c Huto.

SICNIO Nada ouvinos falar a scu rcsciio;
nao rccisanos, ois, icr ncdo dclc. Scu furor sc
acalnou con a az rcinanic c a quiciaao do
ovo, quc vivia cn dcsordcn sclvagcn. Scus
anigos dianic dc nos cnvcrgonIados fican or
iudo corrcr lcn; rcfcririan nuiio cnlora
ianlcn a sofrcr vicsscn, vcr dcsordciros
criurlar as ruas a vcr os ncgocianics cn suas
lojas caniar alcgrcncnic ou dirigircn-sc cn az
ara o iralalIo.
(Entu Mcncno.}
DFUTO Soulcnos cscolIcr o icno ccrio.
Nao c Mcncnio?
SICNIO clc! clc! Anavcl sc icn
nosirado uliinancnic. Salvc, scnIor!
MENEIO Mcus cunrincnios.
SICNIO Ningucn scnic falia, scnIor, dc
vosso Coriolano, ccludos scus anigos. A
156
rcullica coniinua dc c c assin ficara, cnlora
nais raivoso clc sc acIassc.
MENEIO Tudo csia lcn; orcn nclIor
scria sc clc iivcssc conicnorizado.
SICNIO Para ondc foi? Salcis?
MENEIO A cssc rcsciio nao ouvi coisa
alguna. A nac c a csosa nao icn noicias.
(Entun tcs ou quuto cduduos.}
CIDADOS Dcus a anlos anarc.
SICNIO Doa iardc, vizinIos.
DFUTO Doa iardc ara iodos! Doa iardc
ara iodos!
PFIMEIFO CIDADO Nos, con nulIcr c
filIos, nos scniinos na olrigaao dc orar or vos
dc joclIo.
SICNIO Vivci c roscrai.
DFUTO Adcus, vizinIos. Dcscjara quc
Marcio vos anassc cono nos dois.
CIDADOS Os dcuscs vos roicjan.
SICNIO c DFUTO Adcus! Adcus!
(Sucn os cduduos.}
157
SICNIO O icno agora c nuiio nais
alcgrc c nclIor dc vivcr do quc quando csics
canaradas corrian clas ruas griiando or
socorro.
DFUTO Caio Marcio na gucrra scnrc foi
oficial digno, nas insolcnic, clo orgulIo inflado,
anlicioso scn conia, nuiio cgosia...
SICNIO E dcscjoso dc csiar so no irono,
scn assisicnic algun.
MENEIO Nao cnso assin.
SICNIO Para nosso csar c o quc icranos
vcrificado, sc clc conscguissc icr sido cnsul.
DFUTO Fclizncnic os dcuscs rcvcniran
ial coisa c agora Fona scn clc coniinua calna c
firnc.
(Entu un cd.}
EDIL Dignos irilunos, un cscravo rcso
or nos c cncarccrado irouc a nova dc quc os
volscos, cn dois disiinios coros, os nossos
icrriiorios invadiran c con furor gucrrciro
inconirasiavcl dcrrulan iudo o quc acIan no
caninIo.
MENEIO Aufdio, quc do clio icndo
ouvido do nosso Marcio, novancnic ao nundo
nosira os cornos, quc scnrc conscrvara dcniro
158
da concIa, scn ousar iira-los, quando ao lado dc
Fona csiava Marcio.
SICNIO Por quc falais dc Marcio?
DFUTO Mandai logo cIicoicar cssc
csalIador dc loaios. inossvcl quc os volscos
sc aircvcsscn a roncr nossos acios.
MENEIO inossvcl? Salcnos nuiio
lcn quc isso c ossvcl; so cn ncu icno vi ircs
vczcs isso. Mas convcn convcrsar con cssc
cscravo anics dc casiiga-lo, c crguniar-lIc ondc
clc sc infornou. Nao aconica virdcs a cIilaicar
o rorio aviso c dar no ncnsagciro quc vos
nanda icr cauicla con o quc Ia dc scr icnido.
SICNIO Nao falcis nisso; sci quc isso c
inossvcl.
DFUTO Nao odc scr.
(Entu un ncnsugco.}
MENSACEIFO Todos os nolrcs foran ara
o scnado nuiio calislaios. CIcgou qualqucr
noicia quc a clcs iodos dciou conlciancnic
iransiornados.
SICNIO Foi o cscravo; nandai quc o
cIilaicicn dianic do ovo. Isso c iralalIo dclc;
foi a noicia, acnas.
159
MENSACEIFO Sin, nui digno scnIor; foi
confirnada cssa noicia, alcn dc ouiras lcn
nais, lcn nais icrrvcis.
SICNIO Quc ouiras noicias nais
icrrvcis?
MENSACEIFO Fala-sc or nuiias locas,
clarancnic ignoro quanio Iaja dc vcrdadc
nisso iudo quc Marcio, juniancnic con
Aufdio, conira Fona dirigc un grandc ccrciio,
roncicndo vingana da largura da disiancia quc
vai das coisas vclIas s nais rcccnics.
SICNIO dc acrcdiiar.
DFUTO Foi csalIada cssa noicia acnas
ara quc a gcnic dc anino alaiido dcscjc a volia
do londoso Marcio.
SICNIO Eis iodo o ardil da coisa.
MENEIO invcrossnil; clc c Aufdio
concordan ianio cono duas coniradics
irrcduivcis.
(Entu outo ncnsugco.}
SECUNDO MENSACEIFO Do scnado vos
cIanan. Un ccrciio avoroso, con Caio Marcio
frcnic, con Aufdio associado, assola nossos
icrriiorios; fora alrcn caninIo; o inccndio
csalIan c ionan iudo o quc acIan.
160
(Entu Conno.}
COMNIO OI! rcalizasics un iralalIo c
ianio!
MENEIO Quc aconicccu? Quais sao as
novidadcs?
COMNIO OI! violar conscguisics vossas
filIas, solrc vossas calcas iodo o cIunlo da
cidadc fundir, cn vossos rorios narizcs
dcsonrar vossas csosas...
MENEIO Quc novidadcs Ia? Quc
novidadcs?
COMNIO Vossos icnlos qucinados aic
lasc, vossas inunidadcs, dc quc ianio caso
fazcis, acriadas dcniro dc un furo dc vcrruna.
MENEIO Por olscquio, quc novidadcs Ia?
Fizcsics olra nagisiral, c o quc icno. Por
olscquio, vossas noicias? Sc, cn vcrdadc,
Marcio con os volscos sc juniou...
COMNIO Sc?" o dcus dos volscos.
Condu-los cono un scr quc Iouvcssc sido or
un criador fornado, difcrcnic da naiurcza c nais
Ialilidoso na fciiura dos Ioncns, c clcs iodos
sol sua dircao avanan conira nossos lonccos
iao confianics cono ncninos quc crscgucn
lorlolcias ou aouguciros quando naian
noscas.
161
MENEIO Dclo iralalIo o vosso c o dcsscs
Ioncns dc avcnial, quc inoriancia davcis ianio
aos voios dos arificcs c ao Ialiio dos concdorcs
dc alIo.
COMNIO Vossa Fona vai clc sacudir cn
vossas rorias orclIas.
MENEIO Tal cono Hcrculcs fazia nas
arvorcs dc fruias. Quc iralalIo adniravcl o
vosso!
DFUTO Mas c ccrio, scnIor, o quc dizcis?
COMNIO Ora, ccrissino. Podcis iornar-
vos alido aic acIardcs noicias cn conirario.
Sorridcnics, assan-sc nuiios ara os volscos;
quanios rocuran rcsisiir sao iransfornados cn
alvo dc cIacoia cla ignavia valorosa, norrcndo
cono iodos dc rovada consiancia. Qucn o odc
ccnsurar? Tanio os vossos ininigos cono os dclc
o valor lIc rcconIcccn.
MENEIO Esiarcnos crdidos, sc o nui
nolrc vcnccdor nao iivcr dc nos icdadc.
COMNIO Qucn ira sulicar-lIc? Por
vcrgonIa nao o farao os irilunos, ncrcccndo sua
dcncncia o ovo cono o lolo ncrccc a do asior.
Sc lIc disscsscn scus nclIorcs anigos. Sc
lcnigno ara Fona", icrian roccdido cono os
162
quc o odio dclc ncrcccran, conoriando-sc,
assin, cono ininigos.
MENEIO ccrio; caso o vicssc aicar cn
ninIa casa o fogo quc iria consuni-la, nao icria
coragcn dc dizcr-lIc. Parai, vos co!" Dcla nao
iivcsics ncssc ncgocio, vos c iodos csscs aricsaos
dc naos dcsiras. TralalIasics lclancnic con as
naos.
COMNIO CIanasics solrc Fona un
ircnor quc dcsafia a cura.
SICNIO c DFUTO Nao digais quc o
cIananos.
MENEIO Cono! isso or caso, olra
nossa? Nos o anavanos; orcn cono aninais c
nolrcs fracos o cnircganos a vossa nalia
infornc, quc o culsou, cnirc auos, da cidadc.
COMNIO Mas rcccio quc aos urros clcs
iodos o rcconduzan. Tulo Aufdio, o nonc
scgundo cnirc os ilusircs, olcdccc, cono
sulordinado, s ordcns dclc. O dcscscro c ioda
a aric oliica, ioda a fora c dcfcsa dc quc Fona
ora disc conira clc.
(Entu un Iundo dc cduduos.}
MENEIO A vcn o lando. Eniao Aufdio
csia con clc? Fosics vos quc cncsiasics o ar,
quando jogavcis ara o alio vossos gorros
163
fcdorcnios c cngordurados, c soliavcis griios clo
clio dc Marcio. Elc a vcn vindo, nao Iavcndo
un calclo na calca dc scus soldados quc ora
nao sc nudc nun lon cIicoic. Todos os idioias
quc ara cina os gorros aiiraran vai clc dcrrular
ara agar-sc dos voios alcanados. Nao inoria;
ncsno quc clc a nos iodos consunissc nun so
iiao. dc solra o ncrcccnos.
CIDADOS En vcrdadc, a noicia c
assusiadora.
PFIMEIFO CIDADO Por ninIa aric,
quando cu dissc. Voio cla culsao!"
acrcsccnici. E cna!"
SECUNDO CIDADO O ncsno cu fiz.
TEFCEIFO CIDADO Eu ianlcn; c, ara
dizcr a vcrdadc, nuiios ouiros disscran a ncsna
coisa. O quc fizcnos foi clo nclIor, c cnlora
iivcsscnos concordado voluniariancnic cn quc
clc fossc lanido, dcu-sc isso conira nossa
voniadc.
COMNIO Dcla coisa sois iodos vos, con
vossos voios!
MENEIO iina coisa vos c vossa nalia
conscguisics fazcr. E agora, vanos ao Caiiolio?
COMNIO Sin, quc nais farcnos?
164
(Sucn Conno c Mcncno.}
SICNIO Idc, ncus ncsircs, ara vossas
casas. Nao fiqucis assusiados. Esscs fazcn aric
dc un gruo quc sc alcgraria sc vissc confirnado
o quc sinula, iao-soncnic, icncr. Idc, acolIci-
vos a vossas casas, scn nosirar rcccio.
PFIMEIFO CIDADO Quc os dcuscs sc
ancrccicn dc nos! Vanos, ncsircs; vanos ara
casa. Eu scnrc dissc quc roccdanos nal cn
lani-lo.
SECUNDO CIDADO E assin iodos. Mas
vanos ara casa.
(Sucn os cduduos.}
DFUTO Essa noicia nao nc agrada cn
nada.
SICNIO Ncn a nin.
DFUTO Vanos ao Caiiolio. Pcrdcria
nciadc dc ncus lcns con nuiio gosio, so ara
dcsncnii-la.
SICNIO Vanos logo.
(Sucn.}
165


Cena VII

Acununcnto u cqucnu dstuncu dc Honu.
Entun Audo c scu tcncntc.

AUFDIO Coniinua assando nuiia gcnic
ara o Fonano?
TENENTE Ignoro o scu fciiio, nas ara
vossos Ioncns clc c a rccc dc anics das
rcfcics, ioda a convcrsa ncsa, c as graas
quando sc lcvanian. Ncsia cananIa, ncu
scnIor, ficasics cclisado aic ncsno ara os
vossos.
AUFDIO Nao c ossvcl fazcr nada agora,
ara nao csiroiar a roria narcIa dc ncus
lanos, con quanio ora cnrcgassc. Sua aiiiudc
c nuiio nais aliiva, aic ncsno conigo, do quc
fora dc inaginar no insianic dc alraa-lo cla
rincira vcz. Inalicravcl, orcn, c a sua
naiurcza, scndo-nc foroso dcscular o quc nao
odc janais scr corrigido.
TENENTE No cnircianio, scnIor, cu
dcscjara c so digo isso visando vosso lcn
166
quc nao iivcsscis a dircao con clc dividido.
Dcvcria o conando scr so vosso, ou dclc, iao-
soncnic.
AUFDIO Sin, conrccndo-ic. Mas odcs
ficar ccrio dc quc quando clc iivcr dc rcsiar
conias, Ici dc dclc cigir o quc clc ncn susciia.
Muiio cnlora arca, c clc assin cnsc, c ao
rorio olIo do vulgo sc afigurc quc clc
adninisira lcn o Esiado volsco, luia cono un
dragao, lasiando a csada sacar ara vcnccr.
algo clc dcia or fazcr, quc o cscoo ira
quclrar-lIc, ou r o ncu cn risco, quando as
conias iivcrnos dc jusiar.
TENENTE Una crgunia, scnIor.
acrcdiiais, rcalncnic, quc clc vcnIa a conquisiar
Fona?
AUFDIO Tona iodos os lurgos anics
ncsno dc ccrca-los; a nolrcza dc Fona lIc
cricncc; anan-no os scnadorcs c os aircios;
os irilunos nao luian, c scu ovo scra iao
rcssuroso cn rcairia-lo cono foi na culsao
rcciiiado. Sou dc oiniao quc clc fara con
Fona cono con o cic faz a aguia narinIa, quc
o aanIa or dirciio solcrano da naiurcza. Foi
rinciro un nolrc scrvidor do as, nas scnrc
inaio ara nosirar nodcraao nas Ionras, fossc
isso or orgulIo, con quc o ciio dc iodo dia
nancIa o Ioncn dc soric, ou or qualqucr
167
dcfciio do juzo, quc o incdc scnrc dc iirar
ariido dos casos dc quc c dono; ou fossc cfciio
dc sua naiurcza quc nao nuda dc aiiiudc no
casco c na alnofada, lcvando-o a scr na az iao
rigoroso c ausicro quc na gucrra. una soncnic
dcssas falias ois gcrnc icn dc iodas nao
iodas qucro scr con clc jusio o fcz icnido,
odiado c, alfin, lanido. grandc o scu
ncrccincnio, c ccrio; nas asfiia-o quando o
nanifcsia. Nossas viriudcs sao ncdidas clo
julgancnio do icno, nao ossuindo qualqucr
odcr, dc si rcconcndavcl, nais noiorio, sculcro
do quc a caicdra dc ondc c fciio scu rorio
ancgrico. O rcgo culsa o rcgo; a cIana, a
cIana; cranic un iiulo ouiro crdc a fana. A
fora vcncc a fora... Quc rossiga! Quando
iivcrcs Fona cono aniga, caro Marcio, nais
olrc ficaras c cn ouco icno cn ncu odcr
cairas.
(Sucn.}
168


ATO V
Cena I

Honu. Unu uu Icu. Entun Mcncno,
Conno, Huto, Scno c outos.

MENEIO Nao, nao irci; ouvisics o quc dissc
ao scu aniigo gcncral; quc o anava or nancira
csccial... Dava-nc o nonc dc ai; nas quc
inoria isso? Idc vos ncsnos quc o lanisics;
rosirai-vos a una nilIa dc sua icnda c
crcorrci, dc joclIos, a csirada quc ossa ir
dirciancnic sua conaiao. Una vcz quc clc
nao quis ouvir Connio, vou dciando-nc ficar
or aqui ncsno.
COMNIO Elc fingiu quc nao nc conIccia.
MENEIO Esiais ouvindo?
COMNIO Mas una vcz cIanou-nc clo
nonc. Falci-lIc cn nossas rclacs aniigas c nas
goias quc, junios, dcrrananos. Nao aicndcu ao
nonc Coriolano", roilindo-nc dc dar-lIc
qualqucr ouiro, or julgar-sc scn iiulo, una
169
csccic dc coisa alguna, aic quc un novo nonc
na fornalIa dc Fona clc forjassc.
MENEIO Vcdcs quc lcla coisa rcalizasics?
Dois irilunos quc sc sacrificaran no lanco dc
iorncnios, orquc cn Fona carvao laraio
Iouvcssc. Dclo fciio!
COMNIO CIcguci a lIc lcnlrar quania
nolrcza Ia no crdao quc ja ningucn cscra.
Dissc scr isso ciiao ncsquinIa dc un Esiado
cssoa quc clc rorio nandara casiigar.
MENEIO Pcrfciiancnic. Podcria falar dc
ouira nancira?
COMNIO Procurci o inicrcssc dcscriar-
lIc ara os anigos a clc nais cIcgados. Toda sua
rcsosia foi quc icno nao lIc solrava ara
scara-los dc un nonic dc rcfugos lolorcnios.
Era loucura, dissc, so or causa dc un olrc
grao ou dois, nao lanar fogo no noniuro quc o
olfaio nos ofcndc.
MENEIO Un olrc grao ou dois! Eu sou
un dclcs. A nac, a csosa, o filIo, csic valcnic
conanIciro os graos sonos. Os rcfugos
lolorcnios sois vos, cujo nau cIciro cIcga a
assar a lua. Assin, icrcnos dc scr qucinados so
or vossa causa.
170
SICNIO Nao, icndc conaiao? Sc vosso
aulio nos rccusais nuna ncccssidadc iao
grandc cono nunca, clo ncnos crolrar nao
qucirais nossa dcsgraa. Mas c ccricza. sc vos
rcsolvcsscis a causa a dcfcndcr dc vossa airia,
vossa lcla alavra, nais oicnic, nuiio nais, do
quc a fora quc udcsscnos inrovisar, dcicr
conscguiria nosso conairioia.
MENEIO Nao; nao cniro nisso. Dc forna
alguna.
SICNIO Idc falar-lIc, or conaiao.
MENEIO Quc odcrci fazcr?
DFUTO Tcniar, acnas, o quc ara Fona
junio dc Marcio vosso anor conscguc.
MENEIO Dcn; nas diganos quc clc nc
dcsca, cono fcz con Connio, scn ouvir-nc...
E dcois? Un anigo nolcsiado, aiingido dc cIcio
cla nagoa dc sua grosscria... E sc for isso?
SICNIO Vossa loa voniadc, ncssc caso,
icra alcanado a graiidao dc Fona, or icrdcs
roccdido nolrcncnic.
MENEIO Dcn, vou icniar; cscro scr
ouvido. Mas icr nordido o lalio c rcsnungado
ara nosso Connio, nc aavora. Nao foi lcn
aanIado; ccriancnic ainda csiava scn janiar.
Vazias as vcias, nosso sanguc sc arrcfccc,
171
indisosios ficanos dcsdc ccdo, incaazcs dc dar
c dc crdoar. Mas quando cncIcnos os canais c
as calIas dc nosso sanguc con conida c vinIo,
fica-nos a alna nuiio nais nalcavcl do quc
duranic csscs jcjuns dc adrc. Vou cscrar,
assin, quc cnirc na dicia dc ncu cdido, ara
cniao falar-lIc.
DFUTO ConIcccis o caninIo da londadc
quc lIc c roria; ciraviar-vos c inossvcl
MENENIO Por ninIa fc! vou -la rova,
vcnIa da o quc vicr. Dcniro dc ouco ficarci
conIcccndo ncu rcsigio. (Su.}
COMNIO Janais clc o ouvira.
SICNIO Nao?
COMNIO o quc cu cnso. Scniado csia
cn ouro; os olIos, rulros cono ara lanar o
inccndio cn Fona, scndo sua roria injuria o
carccrciro dc sua conaiao. AjoclIci-nc na
frcnic dclc; nuiio vagancnic nurnurou.
Lcvaniai-vos! dcscdindo-nc assin, con a nao
nuda. O quc rcicndc fazcr, dcois nandou-nc
or cscriio, c o quc janais fara; or jurancnio sc
acIa olrigado a cunrir iudo risca. Assin, nao
icnos cscrana alguna. a ncnos quc sua nolrc
nac c a csosa, confornc nc disscran, sc
rcsolvan a lIc incirar icdadc ara a airia.
172
Vanos, ois, rocura-las, arcssando-as quanio
csiivcr cn nossa jusia insiancia.
(Sucn.}
173


Cena II

O ucununcnto uosco duntc dc Honu. Os
guudus cstuo cn scus ostos; Mcncno uoxnu-
sc dccs.

PFIMEIFO CUAFDA Alio a! Dc ondc
vindcs?
SECUNDO CUAFDA Ncn un asso nais
ara a frcnic!
MENEIO Sois, valcnics guardas. Mas, con
liccna. oficial cu sou do Esiado c vin falar con
Coriolano.
PFIMEIFO CUAFDA Dc quc aric?
MENEIO Dc Fona.
PFIMEIFO CUAFDA Eniao nao odc;
foroso c quc volicis; o nosso cIcfc nao qucr ouvir
dc la coisa ncnIuna.
SECUNDO CUAFDA Vcrcis Fona cnirc
cIanas, anics ncsno dc odcrdcs falar con
Coriolano.
174
MENEIO Caros anigos, sc ja ouvisics
vosso cIcfc falar dc Fona c dos anigos quc clc
icn la. aosio ccn conira un quc ncu nonc ja
vos fcriu o ouvido. Mcncnio.
PFIMEIFO CUAFDA Pouco inoria qual
scja clc. Para iras, quc a viriudc dcssc nonc aqui
nao icn assagcn.
MENEIO ConanIciro, icu gcncral, rciio,
c ncu anigo. O livro icnIo sido dc scus aios
valorosos, no qual os Ioncns lcran sua fana
scn ar, aic auncniada, quc caliar scnrc cu
soulc ncus anigos dos quais clc c o rinciro
con a anliiudc quc a vcrdadc conoria scn
dcclnio. Algunas vczcs, ncsno, cono lola nun
icrrcno nacio, csiivc a onio dc uliraassar a
ncia; cn louvor dclc quasc us a cIanccla nas
ncniiras. Por isso iudo, anigo, c ncccssario
dciardcs-nc assar.
PFIMEIFO CUAFDA En vcrdadc, scnIor,
ainda ncsno quc Iouvcsscis diio ianias ncniiras
a scu favor quanias alavras ronunciasics cn
vosso rorio rovciio, nao assarcis aqui. Nao;
ncn quc fossc iao viriuoso ncniir, cono vivcr
casiancnic. Por olscquio, rciornai.
MENEIO Por olscquio, anigo, lcnlrai-vos
dc quc ncu nonc c Mcncnio, adcio scnrc
cniusiasia dc vosso gcncral.
175
SECUNDO CUAFDA Ainda quc iivcsscis
sido scu caluniador cono Ia ouco o
confcssasics sou Ioncn quc digo a vcrdadc
sol as ordcns dclc, razao or quc vos dcclaro quc
nao odcis assar. Por isso, rciornai.
MENEIO Podcras infornar-nc sc clc ja
janiou? Porquc so dcscjo falar-lIc dcois do
janiar.
PFIMEIFO CUAFDA Sois ronano, nao c
vcrdadc?
MENEIO Sou o quc c icu gcncral.
PFIMEIFO CUAFDA Ncssc caso dcvcrcis
icr odio a Fona, cono clc icn. Podcrcis, quando
uscsics oria fora scu vcrdadciro dcfcnsor, c,
nuna crassa ignorancia oular, cnircgasics
vosso cscudo ao ininigo, odcrcis crcr quc
scrcis caazcs dc conicr sua vingana con os
gcnidos faccis das vclIas, as alnas virgcns dc
vossas filIas ou con a inicrfcrcncia araliica dc
un vclIo ionio cono arcccis scr? Acrcdiiais,
ncsno quc o inccndio quc csia rcsics a dcsiruir
vossa cidadc ossa scr aagado con un soro
assin iao fraco? Nao; csiais cnganado. Voliai,
ois, ara vossa Fona c rcarai-vos ara a
cccuao. Esiais condcnados, nosso gcncral nao
vos conccdcra ircgua ncn crdao.
176
MENEIO Maroio, sc icu caiiao soulcssc
quc nc cnconiro aqui, iraiar-nc-ia con
considcraao.
SECUNDO CUAFDA Vanos! Mcu caiiao
nao vos conIccc.
MENEIO Qucro dizcr. icu gcncral.
PFIMEIFO CUAFDA Mcu gcncral nao sc
rcocua convosco. Para iras! Ja dissc; do
conirario, dcrranarci a ncia inia dc sanguc...
Para iras!... quc c so o quc vos rcsia. Para iras!
MENEIO Sin... Mas, conanIciro!
conanIciro!
(Entun Coouno c Audo.}
COFIOLANO Quc c quc Ia?
MENEIO Agora, conanIciro, vou
nosirar-vos cono as coisas sao; vcrcis cn quc
concciio cu sou iido. CIcgou o noncnio dc
vcrificardcs quc nao calc nas olrigacs dc un
Joao-oriciro scarar-nc dc ncu filIo Coriolano.
Dcduz, da nancira or quc vou scr rccclido, sc
nao ic cnconiras cn crigo dc scr cnforcado ou
dc qualqucr ouira noric nais dcnorada ara os
cscciadorcs c nais crucl ara o acicnic. OlIa
agora lcn dc frcnic c dcsnaia or causa do quc
ic cscra. (A Coouno.} Quc os dcuscs gloriosos
sc rcunan a iodas as Ioras cn consclIo, ara
177
iraiar dc iua roscridadc, c quc nao ic ancn
ncnos do quc o icu vclIo ai Mcncnio. ncu
filIo! ncu filIo! Prcaras fogo ara nos. OlIa.
aqui irago agua ara aaga-lo. Cusiou-nc a
dccidir-nc a vir falar-ic; nas or csiar
convcncido dc quc soncnic cu odcria conovcr-
ic, dcici quc os susiros nc iroucsscn aic
vossas orias, ara conjurar-ic a crdoar a Fona
c a icus conairioias sulicanics. Quc os dcuscs
londosos alrandcn iua colcra c lanccn sua
lorra solrc csic iio quc, cono un lloco dc
cdra, nc ncgou accsso a iua rcscna.
COFIOLANO Para iras!
MENEIO Cono! Para iras!
COFIOLANO Esosa, nac c filIo,
dcsconIco-os. Confiados a ouiros icnIo os ncus
ncgocios. ccrio quc a vingana nc cricncc;
orcn ninIa dcncncia ora sc cnconira no
coraao dos volscos. A anizadc quc iivcnos,
rinciro o olvido ingraio dciara vcncnosa, quc a
icdadc odcra avaliar. Por isso, aric. Mais
forics sao os ncus ouvidos conira vossos cdidos
do quc vossas orias conira ninIa invcsiida. No
cnircianio, or ja ic icr anado, rccclc isio. (Du-
Ic un uc.} Foi cscriio soncnic or iua causa,
c icncionava cnviar-io. Ouira alavra, Mcncnio,
nao dcscjo quc nc digas. Aufdio, csic Ioncn foi
178
ncu lcn-anado na cidadc dc Fona. No
cnircianio, cono vcs...
AUFDIO Fcvclai-vos scnrc firnc.
(Sucn Coouno c Audo.}
PFIMEIFO CUAFDA Eniao, scnIor, vosso
nonc c Mcncnio?
SECUNDO CUAFDA Cono visics, c una
alavra nagica, dc grandc cficicncia. Agora
arcndcsics o caninIo dc casa.
PFIMEIFO CUAFDA Ouvisics cono fonos
ccnsurados, or icrnos inicrcciado a assagcn
dc Vossa Crandcza.
SECUNDO CUAFDA Quc razao inaginais
quc cu icnIa ara dcsnaiar?
MENEIO Nao nc rcocuo ncn con o
nundo ncn con vosso gcncral. Scrcs cono vos
dois, ncn cIcgo a concclcr quc ossan cisiir,
iao insignificanics sois. Qucn icn a ossililidadc
dc norrcr or suas rorias naos, nao icn ncdo
dc quc os ouiros o naicn. Quc vosso gcncral
raiiquc as iorcs larlaridadcs. Quanio a vos,
coniinuai or nuiio icno scndo o quc sois, c
quc con a idadc auncnic vossa niscria. Digo-vos
o quc nc disscran. ara iras! (Su.}
179
PFIMEIFO CUAFDA Un nolrc
conanIciro, osso asscvcrar.
SECUNDO CUAFDA O conanIciro nais
digno c nosso gcncral. c una rocIa, un carvalIo,
quc vcnio algun conscguc alalar.
(Sucn.}
180


Cena III

Tcndu dc Coouno. Entun Coouno, Audo c
outos.

COFIOLANO Acanarcnos ananIa
dcfronic das nuralIas dc Fona. Cono socio ncu
quc sois ncsia cnrcsa, aos conandanics volscos
rclaiarcis ninIa lisura cn iodo csic ncgocio.
AUFDIO So cuidasics dos inicrcsscs
dclcs, c os ouvidos fccIasics ara as sulicas
ronanas; nao adniiisics o ncnor cocIicIo dc
ningucn, ncn ainda dos anigos quc sc rczavan
dc naior rcsigio.
COFIOLANO O uliino, aquclc vclIo quc cu
rccnvici con o coraao ariido ara Fona, iinIa
or nin nais do quc anor aicrno. Sin, cIcgava
a cndcusar-nc. A vinda dclc rcrcscnia o uliino
rccurso. Enlora nc nosirassc con clc nuiio
rsido, lcvando cn conia nosso aniigo afcio dc
novo ofcrcci-lIcs as rinciras condics, ja or
clcs rccusadas c quc, or isso, nao scrao acciias.
Fiz isso ara rcsiigiar o anigo quc alcanar
nuiio nais inaginava. Ccdi, alguna coisa.
181
Doravanic, orcn, ouvidos nao icrci ara ouiras
cnlaiadas ou sulicas, ou vcnIan do Esiado,
ou dos anigos, ncus rivados. (Cuno ou.} Quc
clanor scra cssc? Porvcniura qucrcrao olrigar-
nc a scr crjuro na Iora rccisa cn quc fornulo
o voio? Tal nao farci. (Con ucstcs dc uto cntun
Vcgu, Vonnu quc conduz o oucn Muco,
Vucu c cudus.} frcnic, ninIa csosa; dcois,
a Ionrosa forna cn quc csic ironco foi lasnado,
irazcndo cla nao o ncio dc scu sanguc. Fora,
fora, conaiao! Arrclcnicn-sc os liancs c os
rivilcgios iodos da naiura. Scr olsiinado, agora,
c scr viriuoso. Quc significan cssas rcvcrcncias,
csscs olIos dc onla, quc odian dciar
crjuros aic aos rorios dcuscs? Conovo-nc.
Nao sou fciio dc argila nais foric do quc os
ouiros. Aic ao solo sc curva ninIa nac, cono sc
o Olino dianic dc un nonic dc ioucira vicssc,
IunilIado, alaiar-sc; c ncu filIinIo fcics dc
sulicanic ora arcscnia, quc a dcclarar olriga a
naiurcza. Nao rccuscs!" Quc os volscos arcn
Fona c o rasirilIo or ioda a Iialia asscn.
Nunca o acl farci dos gansozinIos quc ao
insiinio olcdcccn; nas cono Ioncn rcsisiirci,
quc Iouvcssc dc si ncsno sido gcrado c quc nao
conIcccssc ncnIun arcnic.
VEFCLIA Mcu scnIor c csoso!
COFIOLANO Nao vcjo as coisas cono via
cn Fona.
182
VEFCLIA A irisicza quc ianio nos
iransforna c quc vos faz cnsar dcssa nancira.
COFIOLANO Tal cono aior csiuido,
csqucci-nc do ncu acl c fui vaiado c culso.
iu, aric nclIor dc ninIa carnc, crdoa ao
ncu rigor, nas nao nc digas quc aos ronanos
crdoc. E agora un lcijo iao longo quanio ncu
clio, docc cono ninIa vingana. Pcla colcra da
rainIa do ccu, digo-ic quc csic lcijo cu ionci dc
ii, ninIa qucrida, c dcsdc cniao a ninIa ficl loca
virgcn sc conscrvou. OI dcuscs! Falo scn
ncdida, c a nais nolrc nac do nundo dcio scn
saudaao! Dolra-ic, joclIo, aic ao cIao c na icrra
inrinc narcas dc iua rcvcrcncia nais
rofundas quc as do filIos conuns.
VOLMNIA OI, nao! Lcvania-ic c sc
lcndiio. Eu, sin, quc cn alnofada nao nais
nolc quc a cdra, dolro os joclIos dianic dc ii c
inroriancnic nosiro rcvcrcncia, ial cono sc
duranic ioda a vida cnganado nc iivcssc con a
aiiiudc dos ais ara scus filIos.
COFIOLANO Cono! Dianic dc nin vos
ajoclIais? Eniao, quc os scios da narinIa raia
nos asiros vao laicr. Eniao, quc os vcnios
anoiinados lanccn conira o ardcnic sol os ccdros
aliivos, o inossvcl naiando, con dciar
iralalIo facil o quc nao odc scr.
183
VOLMNIA s ncu gucrrciro; fosic fciio
or nin. Nao rcconIcccs csia scnIora aqui?
COFIOLANO a nolrc irna dc Pullcola;
a lua cla c dc Fona, casia cono o crisial fciio da
ncvc nais ura quc do icnlo dc Diana csiivcssc
a cndcr. cara Valcria.
VOLMNIA Esic c un olrc rcsuno dc
vos rorio, quc con o acrfcioancnio do fuiuro
ialvcz consiga vos cgar cn iudo.
COFIOLANO Quc o dcus dos conlaicnics,
con a anucncia dc Juiicr surcno, dc nolrcza
ic insirc o cnsancnio, orquc ossas nosirar-
ic invulncravcl ao orolrio c ficar nas laialIas
cono grandc laliza quc rcsisic s icncsiadcs c
salva a quanios ara ii olIarcn.
VOLMNIA Pcqucno, ajoclIa-ic.
COFIOLANO o ncu lravo filIo.
VOLMNIA Sin, clc, vossa csosa csia
scnIora c cu roria sonos vossos
sulicanics.
COFIOLANO Por olscquio, calai-vos. Ou,
no caso dc falardcs, lcnlrai-vos dc quc nunca
odcis considcrar cono rccusa dc ninIa aric o
quc or jurancnio olrigado nc vcjo a rccusar-
vos. Nao nandcis quc cu dcsca ncus soldados
ou quc a caiiular dc novo vcnIa con os aricsaos
184
dc Fona. Nao dcscjo quc nc nosircis o cn quc
dcsnaiurado arco agora, ncn quc ninIa colcra
c ncu rancor icnicis iranquilizar con o frio
raciocnio.
VOLMNIA OI! lasia! lasia! Nao nos
conccdcis nada, ja o disscsics, ois a cdir nao
icnos ouira coisa a nao scr o quc ja nos
rccusasics. Coniudo, vanos fornular a sulica,
ois sc nos rccusardcs o cdido so cn vosso rigor
rccaia o orolrio. Por isso, ouvi-nos.
COFIOLANO Tonai noia, Aufdio; c vos,
volscos, ianlcn; ois nao qucrcnos ouvir dc
Fona coisa alguna aric. Qual c o vosso
cdido?
VOLMNIA Sc ficasscnos calados, scn
dizcr alavra alguna, nossas vcsics c o csiado
dcsics coros nosirarian a vida quc lcvanos
dcois dc icu clio. Considcra quanio nais
infclizcs do quc iodas as nulIcrcs nos sonos no
noncnio dc rocurar-ic, ois a iua visia, quc
dcvcria, dc razcr, os olIos narcjar-nos dc
lagrinas c aos salios o coraao dciar-nos, dc
conforio, dc avor c irisicza fora aquclcs a
cIorar c a csic dcia csircnccido, con olrigar a
csosa, a nac c o filIo a vcrcn o narido, o filIo c
o ai as cniranIas rasgar da roria airia. A
nos, coiiadas, nuiio nais quc s ouiras c icu
odio faial, ois nos incdc dc aos dcuscs
185
dirigirnos nossas sulicas, o quc grandc conforio
c ara iodas, con cccao dc nos. Pois cono fora
ossvcl ai dc nos! cono nos fora ossvcl
inlorar or nossa airia cono c nosso dcvcr
c, ao ncsno icno, cdir quc ossas alcanar
viioria, cono c nosso dcvcr? AI! c rcciso quc
crcanos a airia, a ana qucrida, ou cniao iua
cssoa, nosso anaro c alcgria na airia.
Incviiavcl calanidadc solrc nos sc arcsia, scja
qual for o voio quc sc calcc quanio final
viioria. Pois foroso scra quc, cono un nalfciior
csiranIo, asscs cn fcrros clas nossas ruas, ou
quc iscs iriunfanic nos csconlros dc iua airia
c a alna a alcanar vcnIas or Iavcrcs o
sanguc dcrranado lravancnic da csosa c dc
icu filIo. Porquc, ncu filIo, roiclar nao Ici dc
aic quc ossa dccidir a soric solrc o fin dcsia
gucrra. Sc inossvcl nc c dc iodo fazcr quc,
cnfin, ic nosircs con as duas arics nolrc c
gcncroso, cn vcz dc a runa dc una rocurarcs,
fica salcndo quc nao Ias dc os nuros assaliar da
cidadc isso c ccricza scn assarcs rinciro
solrc o vcnirc da nac quc ic dcu vida.
VEFCLIA E ianlcn solrc o ncu, ondc
gcrado foi icu filIo, orquc icu nonc nclc
crciuasscs.
MENEIO Solrc o ncu coro clc nao isa,
quc Ici dc sair corrcndo, c quando ficar grandc,
volio ara lrigar.
186
COFIOLANO Sc nao quiscrnos na alna icr
dc nulIcr a scnclIana, vcr nao dcvcnos ncn
nulIcr ncn criana. Ja cscrci nuiio icno.
(Lcuuntu-sc.}
VOLMNIA Dcssc nodo nao nos dcicis.
Sc nossa inicrfcrcncia a favor dos ronanos
inlicassc a dcsiruiao dos volscos, a scrvio dos
quais csiais agora, odcrcis vcr cn nos o vcncno
dc vossa Ionra. Nao; nao Ia ial. Qucrcnos, iao-
soncnic, quc a rcconciliaao faais cnirc clcs, dc
forna quc dizcr os volscos ossan. Mosirano-
nos clcncnics", c os ronanos. Con rclaao a
nos", roncndo iodos cn calorosos vivas ara
iua cssoa con dizcrcn. Sc lcndiio or
scnclIanic az!" Mcu grandc filIo, cono lcn
salcs, ioda gucrra c inccria. Mas una coisa c
ccria. sc cIcgarcs a ganIar Fona, lucraras
acnas un nonc quc Ia dc scr or ioda aric
diio con naldiao c cuja crnica rcciira. Era
cssoa nolrc. nas con o uliino fciio rclaiou-
sc. dcsiruiu a airia, Iavcndo iransniiido ara a
osicridadc un nonc aljcio". Fala, ncu filIo.
Scnrc ic csforasic or icr os dclicados iraos
da Ionra, or iniiar dos inoriais a graa, con
icus irovcs dilaccrando as largas locIccIas do
ar, nais disarando un raio caaz acnas dc
fcndcr un rollc. Por quc nao dizcs nada? Acaso
cnsas quc scja Ionroso ara un nolrc scnrc
rclcnlrar as injurias? Falai, filIa; clc nao da
valor ao vosso cIoro. Mcnino, fala iu, c lcn
187
ossvcl quc conovc-lo ossa nais quc nossas
razcs iua inoccncia. Nao Ia filIo quc nais dcva
a sua nac; no cnianio, dcia-nc falar agora scn
arar, ial cono condcnado no cco. En ioda a
vida nunca dcsic a iua nac rova dc afcio. Ela
olrc avc! nao sc rcocuava con scgunda
ninIada ara as gucrras con scu cacarcjar
scnrc ic cnviava c, colcrio dc gloria, ic fazia
voliar sao ara casa. Dizc acnas quc ncu cdido
c injusio c nc rcclc. Mas, sc ial nao sc dcr,
falias con a Ionra, casiigando-ic os dcuscs or
nc Iavcrcs rccusado a olcdicncia quc nc ioca
or dirciio dc nac. Elc sc vira! Dc joclIo, danas!
Possan IunilIa-lo nossas gcnuflccs. O
solrcnonc Coriolano lIc infundc nais orgulIo
quc conaiao iodas as nossas sulicas. Dc
joclIos; acalcnos. Vai scr a uliina icniaiiva.
Volicnos ara Fona c con nossos vizinIos
crcanos. Nao; olIa ara nos. Esic ncnino quc
nao salc dizcr o quc rcicndc, nas acnas sc
ajoclIa c as naos lcvania, iraz razcs nais
oicnics do quc ossas aduzir cn conirario. Mas
volicnos. Por nac csic Ioncn icvc nulIcr
volsca; a csosa csia cn Corolos; o filIo so or
acaso icn os iraos dclc. Mas dcsacIcno-nos;
qucro ficar quicia aic nossa cidadc vcr cn
cIanas; dcois ainda dirci alguna coisa.
COFIOLANO (tonundo Vonnu, quc sc
cuu, cu nuo.} Mac! o nac! quc fizcsics? OI!
cnircalrcn-sc os ccus, c os dcuscs quc nos vccn
188
ricn dcsia ccna coniraria naiurcza. ninIa
nac! nac! ninIa nac! CanIasics ara
Fona una viioria nuiio fcliz, nas ara vosso
filIo, odcis crcr-nc oI! odcis
rcvalcccsics solrc clc or nancira crigosa, sc
norial nao lIc for. Porcn quc vcnIa. Aufdio,
nuiio cnlora cu ja nao ossa dirigir gucrra lcal,
ao ncnos osso concluir Ionrosa az. Dondoso
Aufdio, sc cn ncu lugar agora vos acIasscis,
icrcis, orvcniura, ouvido ncnos vossa nac, caro
Aufdio, ou conccdido ncnos do quc cdissc?
AUFDIO Conovido fiquci, confcsso.
COFIOLANO Eu o asscvcraria. E, anigo,
odcis crcr quc ouca coisa dos olIos nao nc faz
ingar icdadc. Mcu londoso scnIor, aconsclIai-
nc solrc a az quc qucrcis fazcr con clcs. Por
ninIa aric nao irci a Fona; rciornarci
convosco. Por olscquio, ncsic asso auiliai-nc.
OI nac! oI csosa!
AUFDIO (u utc} Muiio nc alcgra vcr quc
cn iua alna luian a conaiao c a Ionra. Con
isso iudo salcrci rcfazcr a aniiga soric.
(As scnIous uzcn snu u Coouno.}
COFIOLANO Ncsic noncnio. Mas
lclanos junios, c lcvarcis a Fona un
icsicnunIo nclIor do quc alavras, quc
Iavcrcnos dc sulscrcvcr cn condics idcniicas.
189
Vanos, cnircnos junios. Vos, scnIoras, un
icnlo ncrcccis quc vos consiruan; as csadas
da Iialia, suas arnas confcdcradas, nunca
cIcgarian a alcanar una az cono a dc agora.
(Sucn.}
190


Cena IV

Honu. Unu uu Icu. Entun Mcncno c
Scno.

MENEIO Esiais vcndo aqucla salicncia do
Caiiolio, a cdra angular?
SICNIO Esiou; nas a quc vcn isso?
MENEIO Sc conscguirdcs alala-la con o
dcdo nnino, Iavcra alguna cscrana dc quc as
danas dc Fona, rincialncnic a nac dclc,
consigan alguna coisa. Mas, cono dissc, nao Ia
cscrana; csianos con as garganias
scnicnciadas cscra soncnic da cccuao.
SICNIO Scra ossvcl quc un icno iao
curio nodifiquc a cssc onio a naiurcza dc una
cssoa?
MENEIO Ha nuiia difcrcna cnirc a
crisalida c a lorlolcia; no cnianio, a lorlolcia ja
foi crisalida. Dc Ioncn, csic Marcio sc
iransfornou cn dragao; adquiriu asas; c algo
nais do quc un scr quc rasicja.
191
SICNIO Era nuiio afcioado nac.
MENEIO Cono a nin ianlcn o foi. Mas
agora clc sc rccorda ianio dc sua nac cono dc
un cavalo dc oiio anos. A ascrcza dc scu rosio
azcda uvas naduras. Quando anda, novc-sc
cono una naquina dc gucrra, racIando-sc o
solo s suas assadas. So con o olIar c caaz dc
furar un arncs; fala cono un dolrc dc finados c
scu nurnurio c una laicria. Scnia-sc cn sua
cadcira cono qucn rcrcscnia Alcandrc. O quc
clc ordcna quc sc faa, fica fciio so con a sinlcs
ordcn. Para scr un dcus so lIc falia a cicrnidadc
c un ccu ara scrvir-lIc dc irono.
SICNIO OI! conaiao! sc o dcscrcvcis
con fidclidadc.
MENEIO Na dcscriao aicnIo-nc ao scu
caraicr. Olscrvai a graa quc sua nac alcanou
junio dclc. Ha icdadc nclc cono lciic cn un
iigrc nacIo, c o dc quc icra dc ccriificar-sc nossa
cidadc. E iudo isso c iralalIo vosso.
SICNIO Quc os dcuscs sc conadcan dc
iodos nos.
MENEIO Nao; nun caso dcsics clcs nao sc
conadcccrao dc nos. Quando laninos
Coriolano, nao fizcnos conia dclc; voliando
Coriolano agora ara coriar-nos o cscoo, nao
farao conia dc nos.
192
(Entu un ncnsugco.}
MENSACEIFO ScnIor sc anais a vida,
rccolIci-vos ara casa. Os lclcus sc aodcraran
dc vosso conanIciro dc nandaio, dao-lIc
cnurrcs c juran quc sc as danas ronanas nao
iroucrcn loas novas, Iao dc iirar-lIc a vida aos
cdacinIos.
(Entu outo ncnsugco.}
SICNIO Quc novidadcs Ia?
SECUNDO MENSACEIFO Doas noicias?
Doas noicias! loas! s naironas rcvalcccran.
Ja o acanancnio os volscos lcvaniaran, Marcio
foi-sc. Nunca viu Fona iao alcgrc dia, ncn
ncsno quando culso foi Tarqunio.
SICNIO Anigo, icns ccricza do quc dizcs?
Nao Iavcra cngano?
SECUNDO MENSACEIFO TcnIo iania
ccricza cono dc quc o sol c fogo. Por ondc vos
ncicsics, ara icrdcs duvida solrc o quc Iouvc?
Nunca as aguas da narc sc conrincn con
ianio ncio dclaio do arco, cono os aliviados
sc aiiran clas orias da cidadc. Mas Ouvi!
(Soun tonIctus, oIocs c tunIocs cn conusuo;
ucunuocs dcnto.} Sacaluas, Iaras, faros,
ironlcias, cnlalos, ianlorcs, vivas dos
193
ronanos dana o sol arrasian. (Acunuocs
dcnto.} Esiais ouvindo?
MENEIO nuiio loa a nova. Vou ao
cnconiro das scnIoras. Essa Volunnia valc una
cidadc cIcia dc scnadorcs, cnsulcs c nolrcs; dc
irilunos assin, un nar rclcio, ioda a icrra.
Soulcsics rczar Iojc. Esia nanIa cu nao daria
un ololo ara conrar dcz nil garganias vossas.
Ouvi, quania alcgria!
(Acunuocs c nscu.}
SICNIO Inicialncnic, alcnocn-vos os
dcuscs clas novas; dcois vos dou ncus
agradccincnios.
SECUNDO MENSACEIFO Moiivos iodos
nos icnos lasianics ara agradccincnios
sullinados.
SICNIO Ja sc csiao da cidadc
aroinando?
SECUNDO MENSACEIFO Ja no onio dc
cnirar.
SICNIO Saianos iodos a cnconira-los c o
julilo auncnicnos.
(Hctun-sc.}
194
(Atuucssun o uco us dunus uconunIudus
dos scnudocs, utcos c ouo.}
PFIMEIFO SENADOF Vcdc a vida dc
Fona, a roiciora dc iodos nos! Fcuni iodas as
irilos; orai aos dcuscs c accndci foguciras dc
rcgozijo; aiaciai dc florcs o caninIo or ondc
clas assarcn. Con novos vivas alafci os griios
quc dc Fona culsaran Caio Marcio. Nas
saudacs da nac cIanai-o airia. Criiai
iodos. ScnIoras, sois lcn-vindas!
TODOS ScnIoras, sois lcn-vindas!
(Funuus c tunIocs. Sucn todos.}
195


Cena V

Cooos. Unu uu Icu. Entu Tuo Audo
con cudos.

AUFDIO Anunciai aos scnIorcs da cidadc
quc cu ja cIcguci c dai-lIcs csic cscriio. Dcois
dc o icrcn lido convocai-os ara o ncrcado, ondc,
no ouvido dclcs c nos do ovo rovarci iudo isso.
Qucn cu acuso ja iranss as orias da cidadc c
rcicndc arcscniar-sc anic o ovo, cscrando
con alavra jusiificar-sc. Muiia rcssa cn iudo.
(Sucn os cudos.} (Entun tcs ou quuto
consudocs do utdo dc Audo.} Scdc lcn-
vindos.
PFIMEIFO CONSPIFADOF Cono vai
assando o nosso gcncral?
AUFDIO Cono cssoa cnvcncnada cla
roria csnola c quc a londadc naia.
SECUNDO CONSPIFADOF Muiio nolrc
scnIor, sc crsisiirdcs no rojcio ara o qual
dcscjasics nosso aulio, nos nos incunlircnos
dc livrar-vos dcssa grandc coaao.
196
AUFDIO Nada vos osso dizcr, scnIor;
icrcnos dc oriar-nos confornc virnos quc sc
nosira o ovo.
TEFCEIFO CONSPIFADOF O ovo ficara
scnrc indcciso, cnquanio cnirc vos dois Iouvcr
discordia. A qucda dc un fara dc iudo Icrdciro o
quc solrcvivcr.
AUFDIO nuiio ccrio. Os noiivos quc
icnIo dc aiaca-lo sao nais do quc lausvcis.
Elcvci-o c or sua lcaldadc cncnIci a Ionra.
Mas clc, una vcz no alio, as novas lanias irrigou
con o orvalIo da lisonja, scduziu ncus anigos,
violcniando ara cssc fin sua roria naiurcza,
conIccida aic cniao cono indonavcl,
indccndcnic c lrusca.
TEFCEIFO CONSPIFADOF Sua cnafia,
scnIor, quando clc olicvc o consulado, quc a
crdcr vcio or nao icr salido icrgivcrsar cn
icno...
AUFDIO Ia falar-vos a cssc rcsciio.
Tcndo sido culso or isso ncsno, vcio a ninIa
casa c o cscoo csicndcu ninIa faca. AcolIi-o;
fiz dclc ncu consocio, dci-lIc azo a quc os dcscjos
candissc. Fiz nais. dcici quc clc cscolIcssc
dcnirc ncus rorios coniingcnics os nclIorcs c
nais disosios Ioncns, orquc a calo lcvassc
scus rojcios. En cssoa scrvi aos scus
dcsgnios, ajudando-o a nadurar a fana quc na
197
ccifa ara clc, so, ficou, icndo clc orgulIo
rcvclado cn fazcr-nc cssa injusiia. En rcnaic,
cIcganos a ial onio, quc nais scu sulalicrno
cu arccia do quc ncsno arcciro, icndo-nc clc
rcconcnsado con scus adcnancs cono sc
ncrccnario dclc cu fossc.
PFIMEIFO CONSPIFADOF Jusiancnic,
scnIor; c nuiio csanio causou isso no ccrciio.
Por uliino, quando Fona ja inIanos vcncido c
fc iodos fazanos no csolio, cono na gloria...
AUFDIO a quc laic o onio, conira clc
icnso ncus icndcs dciando. Por algunas
goiinIas dc caiarro dc unas scnIoras, quc sao
iao laraias quanio ncniiras, o iralalIo c o
sanguc vcndcu clc dc nosso csforo ingcnic. Por
isso norrcr dcvc; sua qucda nc fara lcvaniar.
Mas, cscuicnos!
(HuuIo dc tonIctus c dc tunIocs, dc
nstuu con ucunuocs do ouo.}
PFIMEIFO CONSPIFADOF Cono sc fsscis
un corrcio cnirasics na cidadc naial, scn quc
loas-vindas iivcsscis dc ningucn; nas clc volia
rasgando o ar con o larulIo.
SECUNDO CONSPIFADOF Esscs acficos
iodos a qucn clc rivou dos filIos, rasgan as
goclas vis no louvor dclcs.
198
TEFCEIFO CONSPIFADOF Para vossa
vaniagcn, dcssc nodo, anics quc clc sc canda
c ossa o ovo conovcr con discursos, vossa
csada dai-lIc a rovar, quc vos sccundarcnos.
Jogando clc or icrra, sua Iisioria coniada a
vosso jciio, juniancnic con o coro cnicrrara
scus arguncnios.
AUFDIO Ncn nais una alavra; cis os
scnIorcs.
(Entun os noIcs du cdudc.}
NODFES Sois cnirc nos lcn-vindo.
AUFDIO Nao ncrco scnclIanic acolIida.
Mas scnIorcs, lcsics aicniancnic ncu cscriio?
NODFES Lcnos, sin.
PFIMEIFO NODFE E ficanos conirisiados.
Suas rinciras falias, c o quc cnso, odian scr
sanadas facilncnic. Mas icrninar ondc rinciro
csiava, alrir nao das vaniagcns do arnancnio,
nossa roria cusia indcnizar-nos, ondc Iouvc
rcndiao firnar iraiados, dcsculas nao adniic.
AUFDIO Ei-lo quc cIcga; vos rorios o
ouvircis.
(Entu Coouno con tunIocs c Iundcus;
gundc nnco dc cduduos o scguc.}
199
COFIOLANO Salvc, scnIorcs! Cono vosso
soldado aqui rciorno, scn quc do anor da airia
ora nc cnconirc nais infcciado do quc no
noncnio cn quc arii daqui, nas o surcno
conando vosso olcdicnic scnrc. Passo a dizcr-
vos quc con nuiia soric fiz cssc aiaquc, icndo
or caninIos sanguinosos lcvado vossas gucrras
aic s orias dc Fona. O quc iroucnos cono
csolio uliraassa clo ncnos dc un icro das
dcscsas da cananIa. Conclunos una az iao
digna ara vos aniaics cono vcrgonIosa ara os
ronanos. Eis quc vos iransniio, clos aircios
assinado c os cnsulcs, juniancnic con o sclo do
scnado, o acordo quc firnanos con os ronanos.
AUFDIO Nolrcs scnIorcs, nao lciais o
cscriio, nas dizci ao iraidor quc cn grau nuiio
alio clc alusou dc vossa auioridadc.
COFIOLANO Traidor! Cono?
AUFDIO Traidor, Marcio. Isso ncsno.
COFIOLANO Marcio?
AUFDIO Sin, Marcio. Caio Marcio.
Pcnsas, acaso, quc cnfciiar-ic vou con o nonc
roulado, Coriolano, c isso cn Corolos? ScnIorcs
c calcas da rcullica, clc iraiu os vossos
inicrcsscs crfidancnic, c or algunas goias
salgadas cnircgou vossa cidadc, Fona sin,
digo. vossa! nac c csosa, roncndo os
200
jurancnios c os roosiios cono un lao dc fiia
aodrccida. Nunca ouviu un consclIo dc
cananIa, nas da nac anic as lagrinas s
fora, cIoraningando c urrando, vossos louros, o
quc os ajcns dciou cnrulcscidos c os Ioncns
dc valor fcz cnircolIarcn-sc, ionados dc csiuor.
COFIOLANO Ouvisic, Maric?
AUFDIO Nao invoqucs o dcus, cIorao
ncnino.
COFIOLANO AI!
AUFDIO Nao rossigas.
COFIOLANO Mcniiroso incnso, grandc
dcnais o coraao dciasic-nc, ara calcr no
ciio. Quc! Mcnino?" Miscravcl... Pcrdoai-nc,
ncus scnIorcs; c a vcz rincira quc a insuliar
nc foran. Vosso juzo, ondcrados nolrcs, vai
dar o dcsncniido a csic cacIorro; c sua roria
conscicncia quc as csirias dc ncus golcs
ainda icn rcscnics, narcas quc Ia dc lcvar ao
rorio iunulo Ia dc vos sccundar no
dcsncniido.
PFIMEIFO NODFE Ficai quicios c dciai
quc cu falc.
COFIOLANO Coriai-nc cn cdacinIos,
volscos! Honcns c noos, vindc cn nin
nancIar os gladios. Mcnino!" Cao Iiocriia! Sc
201
Iouvcsscis vossos anais cscriio con vcrdadc, la
odcrcis lcr quc ial cono aguia nun onlal us
cn fuga os vossos volscos, cn Corolos. Eu, cu
so! Mcnino!"
AUFDIO Cono! nolrcs scnIorcs, qucrcis
ncsno quc as faanIas da soric dclc ccga
vosso orolrio vos scjan rclcnlradas or csic
fanfarrao dcsnaiurado, anic vossos ouvidos,
vossos olIos?
CONSPIFADOFES Quc clc norra or isso.
TODOS OS CIDADOS Escdaai-o, ja ja!
Maiou ncu filIo! MinIa filIa!- Maiou ncu
ai! Maiou ncu rino Marco!
SECUNDO NODFE Silcncio a! Nada dc
insulios. Calna! un Ioncn nolrc c sua fana
ocua o orlc iodo da icrra. A uliina ofcnsa quc
nos fcz Ia dc scr rcgularncnic cn juzo
discuiida. Para, Aufdio; nao criurlcs a az.
COFIOLANO AI! sc o iivcssc con scis
ouiros Aufdios c sua irilo ao alcancc dc ninIa
lcal csada!
AUFDIO Cclcrado insolcnic!
CONSPIFADOFES Moric! Moric ara clc!
Moric! Moric!
202
(Audo c os consudocs sucun du csudu
c nutun Coouno, quc cu. Audo oc o c soIc
o cuduuc.}
NODFES Nao! Parai! Parai! Parai! Parai!
AUFDIO Mcus nolrcs ncsircs, dciai quc
vos cliquc o quc Iouvc.
PFIMEIFO NODFE OI Tulo!
SECUNDO NODFE CIora a coragcn anic
o quc fizcsic.
TEFCEIFO NODFE Nao o iscis. ScnIorcs,
acalnai-vos! Cuardai vossas csadas.
AUFDIO Mcus scnIorcs, quando a salcr
cIcgardcs o quc ncsic grandc furor, or clc
susciiado, ossvcl nao scra iodo o crigo con
quc nos ancaava a vida dclc, ficarcis saiisfciios
or icr sido norio clc dcsic nodo. Vossas Honras
odcn cIanar-nc frcnic do Scnado, quc Ici dc
rovar quc sou vosso ficl scrvo, ou sulncicr-nc
a vosso gravc juzo.
PFIMEIFO NODFE Lcvai daqui o coro. E
ranicai-o. Scra iido na conia do nais nolrc
cadavcr quc ja foi aconanIado clo arauio aic
urna funcraria.
203
SECUNDO NODFE Scu arrclaiancnio
jusiifica or una loa aric o crro dc Aufdio.
Tircnos disso iodas as vaniagcns.
AUFDIO MinIa furia assou. Sinio-nc
agora ionado dc irisicza. Lcvaniai-o. Ajudai ircs
gucrrciros, dos nclIorcs; scrci o quario. Daic cn
icu ianlor, dc forna quc clc falc irisicncnic.
Alaiai vossas lanas. Muiio cnlora icnIanos
ainda na cidadc nuiias nulIcrcs quc scn filIos,
scn naridos clc dciou c quc ainda sc rcsscnicn
dc scus golcs aic csic noncnio, Ia dc alcanar
nui nolrc nonuncnio. Carrcgucnos.
(Sucn cuundo o coo dc Coouno, uo son
dc unu nucIu ncIc.}
204


coylcfi 2000 Fidcndo Casiigai Morcs

Vcrsao ara cDool
cDoolsDrasil.con

__________________
Scicnlro 2000

Proilido iodo c qualqucr uso concrcial.
Sc vocc agou or cssc livro
VOCE FOI FOUDADO!
Vocc icn csic c nuiios ouiros iiulos CFTIS
dircio na fonic.
www.cloolslrasil.con

También podría gustarte