0).

<raeubcr

--.

2 ^.
002.
Eiufdcmindie
fefto

SANCTI PATRIS NOSTRI

EpifcopiConilanrix Cypri ad Phyiiologum.

palmarumfermo.

D.Confali Poncc de Lcon Hifpalcnfis. S. D. N. Sixti V.cubicu

larii fecrctijinterpretis

& fcholiaftaejbimeilreotium.

Ennius,Iphigenia.

Otio qui
Quaiii

nefcit vti,plus negotij habet,

cum cil ncgotium in

negotio.

R
ApudZannectum,

AE,
&: Kuftincllum.ClD' ij-

XXCVll.

EX AVCTORIT.ATE SVPERIORYM, CVM PRlVltEGlO.

IPETRI ANGELII

RG

^L

AD LECTOREM.
Liiel/uw lege LeBorhunc-^f^ y?ia

^
Vn
Et
j^/

exfonticuto hocb eatus hauri

Kerum notitiam abditarum^

f3 ^l^^

documenta ChrtHtan^.

mirMm ofufculo infufillo

y

roelefiem fapientiam exflicari

Confalo huic age gratias perennes^

In lucem tihtprotuUt fruendum

Tam

02

2
,
ctpivxg^Tp yb

modo e latebra tenebricofls

doSium^aureolum^^pum libellum

'SloyttiXtcuv

.'2!irvr.(nv-^iJ)x)We

voov

'<$,>

){^7^-&^}(^ y^KoJ)x.i,^$vc^ i^^i^

5 waf^Ti lireti/TZipfcQcif.

^ ,^' ,^^ /^

'n,(t^Hi'

7>

7%^'

ANCTISSIMO
D
S
I

X
.

V
.

me in tuorum numcium
aiciueris, PaterBeatiisime, tan

toqne nuinere obligaueris

id

miliinuncinmentem venit, vt faltemruflicos quoiHam villicos imitarer, qui flofculo quopiamjjaut alio fimili fymbolo dominis mirso5ani mi deiiotionem, ingentem quidciiiillam ^ ac

promptilsimam^^ied ab iniqua

opprefsam

teilificari

pauperifortuna folent.Ergo air ocnos litcra-

&

hortos ingrcfius f vcrnant fi quidem fubip foetiam Satarni fydere iilhsec prata^intcr irultos

rum

variaadblandiences gratia, hic

fefe

obis findi

Epiphanij EpiicopiConftanti^ ^YP^'^ obtulitfarcicaluS;,quem non vnguCjfed calamo, &:quidem

leuiterdecerptum Sanolitati tuieofFerre

non

in-

decorum iudicaui.TuPater

SarnfliiiuTie,
,

quado^

& litterarum ftadia iemper amafti &

do6tnnx genus omne amplexHs
a
es^,

virtutis ac

&hiicede-

mum

mum artibus ad lioc

es

iummie

di^nitcitis faftio-ium

cuedlusjbenigna ac paternafronte humillimum

icruitutis noftra: teftimoniuaccipc.

Et.veroquem
^

mundanis tumulribus prorfus feir.otum

olimdeIed:cibaiit
.

ac re-'

rum cocleilium meditationi omnino deditumar'

bufculaqu^dam
,

nunclittera-

rius ifce ramiis faflidire

non dcbet Addo ^ Pater Beatifllmejnon omninofore Sanditati tuse argu-

menti gcnus iniucundumj cum pias quaidam allegorias contincat^qux emdiendo pro concionibus populoapprimc folenteiTe vtiles. Tu vcro quan-

tum munere

in ifto excellueris^& orbis

,

hic;>

cui di

uino nuiriine iam pr^es

& tui

ipiius typis

olim

mandat^i? pr2:clara2 lucubrationes planeteftifican

tur.Diutiifime vale,Pater Sandcjad Ecclenac

tholicaf vtilitatem5profed:um^gloriam.E tua

Ca
Ro-

maKalend.
S.T.

lanuarias.

M. D. LXXXVII.

D.Confalus Ponce dc Lcon.

D L
R

C
^
F

.
eii

R
leSior

quis

( ChriHiane

inter fanSIospatresquOrum yel

temporum intHriayVel librario^

rum ofcttantiit yel nomffimts hi fce diebHspraua hxrettcorum

ar

^X

temtttila^corrupta:,

deprauataqi
^

adnos friptadeuenere
dico facrorura atin.orum

quts

quifquam fedidi acde&t homt^

y

nis

ddigenUAm

expofcit

ac yeluti

efflagitat

depreca^

turqHeJs quidem vnus^itidicio meofanflus eflConpan tiiS yrbtsEpipopus Epiphaninsycuiits nuctibi opujctilu

hocjuci demii redditHm exhibemm.

Fmt

dititnus

tfle

yir^ftargumemi

m quo '^jerfatur e-xcelkntta.fi rerum

quas traSiat dignitatem.p dogmatum Acfenteniiarum

qmbusabiindMjpondiis perpendasy digntffimus profeclo qui ihnfaan^reipubliCdcnnnquamwtertretyCHtuf
que praicUra
atqHe dhbata
excelfi ingenij

monimentapiirA femper
eii ,

conpruaretur.AtneJcio qudy

iniqua certe fiudofornm Jorte effeSIum

ytcum

iit-

expurgandisiliuprandifque aliorttm patrnmbbriifeli^

cem haSientij operam

do'ciijfimi

ytrtpofiiennr

earunj^

qiiefingti (ari bcneficio

priHino nitort resliturosy atque

barbarorum humimim imurtjs yindicatas illos hatea

R
rtmarms
Accejfn
^

it

F
*pi

ntuSinuL tdmen adhuc Epiphanio doEtt cuiufquAm

iacetqfAc

etiamnum priptorum

ifie

nobiltlpmus inter tineas ac blattas confumendus.TiAm

qtixfo Gvieca

exemplaria quotpartibur extant dilucis njttiata

r*

wrauta

<*

quct

quantis

quamquefoe-

dis errorihus confperja

certe

? Latindvero tranfiatto vt de dtcam ( quodintAntiX interpretum copiAmtrtt ) ab njno tit?7tumhomi77e tentata^eoque ( par

cant dcfunSii matiss ) nec (xdmodum Grcece perito nec

fvfqtie (ideo jynceTi^ ac probdtiZ fideiytinoffenfope'

d^per

iliius fcrtpta liceat percurrere^

Et certe non tan-

tiimincuria f^

cefjatiotie

hac tnale agitur cumnoflro

Eptphanio

^erum e>

Iren^o e> Tertulltano cUriJp-

mis diiohusfcriptonbtis ^yetuHAte t^men aquecorruetibu^Si?iOK

irrogatur imuria
ille

Nam cum ab hi-

^efenttbus pleraq.

hauferit

nonnulU etiam^ ver-

hutn verbo reddsns^ exprejferit eo '-uno correSIo atque

emendato adijeros Tertulliani Ireriiiiquefenfus erucn

dos copendio deduceremur. Itaq. cuprimu ab
llluflrijfl-

mo AtquthHm^nijJimo Guillelmo Sirleto Cardinalt libel lumhunc naSius fum non mediocreme ab iiudiofis om nibus grAtiam initurum iudicAui ^p quAmpYimum in
:>

Latinttfermone conuerfrs^ac breuibus annotatiombus

(quas ippL opufcuU exilitas exigcbat)au5ius tn lucem

prodiret ^i^

quod(

exigUi!i tngenij

mei yires no

cbflttif

fent)m

omnes' etufdeanSioris libros tentare^eam dltge

fidm inhac minima operumiUiusparticuU exornanda

sollocarem,

Vemm emmucro bene acftltciter miht cef

ftjfe

6^
y

AD LECTOREM.
ij

qmbus (g^

eruditio t^ otiumfipe

petunt

Kobis admonttt tAntamfihi glortam

alijspr^xripi

mani-

hus elabi,autab

nonfdtiAntHr.Verum cer t(itim^unufqHifq.'vicinu( quod diunt )luminibus quatocyus obfrucrein hacfibt

demandandaf^/^bfoluen

duproHinctA
ipfi

totis

noni

cuiiifq,

yiribus contenderim, iN^nc ( quod operis tnitio tn controuerfiam yoectri

folet
pus"

) qiiibus argumentu adducar Epipha72u yt ejfe ohocexiflimem y aperiam paucts.Vrmum ^ liquid9

ijs

conflat

qut njcl rnediocrtter tn Epphanio yerfati

opufculi huius

phrA^m cum reliqms

libelh

operibus que

eiHs nomtne circuniferuntur^hauddifirepare^quodcum

^
7jim
eft 3

ex Qmntbtis capittbuj emjdem

conmncifacilepof-

duobus pr.tcipue, yno ytdelicet de phoenice^atq,

^
171

Altero defcrpente

td mantfeHius deprehenditnr: nec

e-

Yiarratiorie
lihro,
.

folumac
3

re tpfx

in dyx.\j^Y[Tu
^

hJlj

tom%

"^'bt

eadem

refert

confansfibi

'-verum

ipfis

propemodum yerbis ^-utrobique

Et certe cum de yna phoanicis hii^oriafacilius pt inter horologia ( quodaiunt ) quam tnter 'PhyJYologos coriuemre-iEpiphiimus tamen eadcm omninode
njtitur,

hac auedinis

tocis confianter riarrat

qu^pVieterea

aptidalium nuUumfcriptorcm repertas.

belli

Oemde curli^
yideo^

hmus fidesfufpeUA cmquLxm effe debeat 7io

fuentfimfcr

cumflabtli doclsfsimorti hominuconfenf.dne huitis

ris

7107771726

agnttusf^ allegatnsxerte
^

qui hatienus librorurn mdices confcnpfenint

nij

Epipha-

Advhyfiolognm mcinirtcrc O*

tpje "^ibliothcc.^

yU

i F
ItbeHi de
.

..

timus firiptor tn pVicfatione

titifdem Efiphnnij
lo lihrtt

Upidihus

quitft

4X Grxco Uiinumfecit^ttafcribit

Et ego altum etiajn

non editum bacienus Fhyolog tttu

manuprtptuhiibcojn quo exprofejfo duciasab

^nimAbHntdmero ^^. 7JatHrisymtlttHdtnes explicaty alio tepore^ diHinAfaurint:,eda haclenus illeAn

.

fufis atite celebrionbiis

Orbis bibliothecis eade fideha-

leri nuilus duhitat^y Vdticana mtelltgO:,

S,Marci apud

Venetos^ uenuenfem ^

TanormitAnam in zArchimAndrtcatUiSan&i LAurentvi in SconacoM omniu yetuflif? Athmicam-^njt emittamns^ lacobi ^larmorettin
ciiiit iite

( quemadmodumrefert li

belluj lUe

qm antiquitates (^ojtAntinopolitiiniz tnfcribi

compliircs
.

turnum* i ,J alia/que
cloriforfan obfcnriorfit

qaarurm fcimoLle^

Accedn couenientia

iudo araumenti cum iUo nnnc ame citdton^^

^
'>
(
dt-

aueyn eQeEpiphnnij nemo dnbiratjvbi dediiodecimlaYidibus

qmbus njettris legisfacerdos or^dbariir, agit^ eorumque aUegoriAs docct, Tandem quodprobts ac do^ toU His ernntbus^ omnem prorfus dubitandi
let-^Acerrtmum eflGuilklmi Sirleti Cardtnalis
tni

mdicium

fctt

mundus ducetllo nihii de litterufini^

.

fire cenferi potmffe

^i(Z enim(bone'Deus) nuiri do-

clrina^ qitnluco^nttio^quanta yistngenij^djcant

zent proculdi4bio ) qut exprofejfotAnti ijtn dotes fecu^

lis

njentHYis non inmdebunt ^ nos qm tAntomunert tm.

parejfimus hoc Agamtts

(atem
lingu,^^

^on moueorfi qms impurt"

obij-

humiUirriumque actndi gcnas mihi

ciaij

,
i70iet:,fi rii"

ciAt^p rerum quas nArratyincertitudinem

hd pViSterplebpas quAfdArn atque

conttneri contendat,

ajjicnUresJabulas
ejje

Nam cum non tnficiar. ftdum

omnino pmflicem ac pldrie hxrharum:^ ahuiidare praite^

rea quibufdam

^^^'^7)'^ rjec femper recle aut cu deatfi

leciupetius^non tamen cominuo mihi perfuadcas Bpt^

phanij opus non ejfesnam njtrofi quis reltquA hutuf

IoriJopera ('-utmemtni)

cum hoc

conferat non multQ

dijfimdcm fldiim deprebendct .futt riAtione Hebrdus

proueciiort prxtereA itategrcculitteri4 docius
^

quid

rrarump

tAtticas tUas Vencres q'ubus

zjarizjnui^qutbus 5 ^^vmuZ dlud '^MSt'^ atque

magnus O^a^ alij abun

dctnt^in eo defderest Dtuii-s certe Hteronymii^SjSpipha^

nitis(Ait) Cypri

SaUmin^

Epifcopus fcnppt aduerfus

hereps Itbros

^ multa alia^qux ab eruditispropterres^

eoroficinter

aftmpliciQnbM propter yerbaleilnAmur, Suidits auic

Htcronymiyerba tranfcripfltiqnodquidem
pretor^ytresob docirina

^ eruditiohe duHisprobare?!^

tur^yerborti acphrafeoshumilita^ <S tnclegiinttd tndo-

6
tjks

placeret

^apropier if/udipfim etndensquidem

njiht Ar^jnmentiim

Epipha,nij iJt opns hoc ejje cre^

dam-i tantum abeii^ n^t proptere^ adiiltenmtt/j cen^

feam : maximecum nattuo

oriUionis' njitio

commu^

etiam accefferit librortim cmnium caLimitas-itempo

yiddicet ntbbriinorum inmri^^ qu.t

rum

quod yn^

quaAliudadeo lacerum ac plagofiim

opus

optifcHlu hoc rcddi

derut ^yt tn perfanadi j etusyiilneribus ope PiCOKim/t^

ntis
ejfe^ re5Ie

qmsextjiim^re pojj^t : pltirima cnim

yerbfi

fit^crefiente errore plurtu^ tn yulgaria

qmbns Gr^ortt nimc yulgus ytitur degenerarum. Multa irrepferunt^ non pAHca ^ fine qmbus oratioms fenfus percipi non poteratyomnino dcfiderdntur. T) emde qms quas adfen am?naltu ncirtiras^ta/iquiim minus certas obijciat^
ts
5

F
clafficis

yerba igrecA cjmdeiHa atq,

principio
littera:

auSIoriius

mutatione-^pofimodiiyt

apudc^eteros eiufdem argumenti fcriptoreTfe-

re eas omnesreperiri^R qu<!i funt^ qu>z ynii hfifhixnm

aHctorehabeant-i non ideo aduerfiis

ipfumfa^ tudiciu
njt-^

pra:tordabit

tiam <^ Ariiiotelem quandiu culex

uat ( njt Mercnriiis apudLticiamim aiebat ) na,rra-

tem^qudmYrofpinde folradios emittatin rnare^qualem

animam habeam ofirea^ acfimdia cum admtratione legimus y quem tamen abltgurito pAtrimonio ^ infeltci-

adquam trruerat agenie:pharmacopola pnmnmfdSium ^ fimplices atpopuUreshomines

ter in militid-^
hijce ntigis detinmffe-^fcrihit

Epicurus.Sednec

eo

nemi*

neretjciendm eflnoperThyfiologtis.quodplebpa qu^dam^irtta-^, ac

m orrmium ore ^uerjanita {tdducat

r-jiroprodijt

nam

ceriequicquid

faciendum

efi;yirofa72ciitaie 3 doEinnA') antiquitate [ufpiciendo.

Etyero yeterufn auciorHm tant^ efipcnuriA^totque no hu abftulit yetnUAs^ytmir.imAs qnafque eorumreliquias intiefiigare^ f^ ex hijcejacris rudcnbHs yelcontri iij^mos lapides f^ mtnutifpmupuluere coUtgere absrs

non fifent.lam yt de opdla

dicam

idiefcire cu-

piojeclorcandidcjjocncj tantttlabcra[fe yt SpJphariij

quali

'

R
tnteriret
:>

.
Cdtterd

eualecunq. monHmentH

eniw mi-

nui

iicci4,rdtetrAEia,dx

effeiudicammfis^hacq. de caupi
-^

yerba, innfitata, phrafis minus commuTies

lectiorjum

demqueyarietAtes.quod alijs negotium faceret-^ego no

voto
:

uam cene hofpnem me illico agnomjjes^

.

ni^

mis

dttice loquerer
y

Id/akoru rle^2d!im
,

eii alljs

au-

Eiorihiis

non quidem nofiro Vhyfiologo

^

de quo

tam
eo

mantfeflum qtia.ntum O" tempori

busiicuerit.

^- barbaru
Vt integra in

^-

^^e etiam caufafu/i,

^

fitciomitteremtis
praii ata^yt
Scribit
u/Io

cumyidelicettammijere
wtelltgi
c tibt

ejjent de-

modo

proponi p offent*

qnidem imerpres libelli de Upidibus ip arjimaiium naturas ab Epiphamo explicatas nobistamen

)

yideretantiitn licuit i6. exquibus ^-vndecim omtfimm ob inftnabdes deprauationes: Ex hi^yero qH<e T/erUy

flunma

etiam repcaui^nonnulla adiuxi

^od tameri
exepla,idproifliti,

honafidefaclu affirmarepojjum: Tribus entm

ribiis ixdiuttis fum
y

quorum pr^ftd.o njfus

Vrimum habni ab Hluf

pttim
5

SirletOifecundum ex bihltothe'

caVanormitana^Siculi cmufdarn amici ddigetta exfcri

tertitim
^

atq.

omnium

cmendAtiffimti

Franci-

fco Turriano Societatis lefu prefuytcroSiipereii yt

qmdfymbolipcr hanc no^ram lucubratiiifjculam com accejjijp: ptitar^id omne mci^ni dliHs fc" mtinibus ms Gtidklmi Sirleti ^ quem hoc ipfo quo hizc fcrtbtmiis

id

anniuerfario die immenfa (hnjt. Keip. taclura ab hoc

(trHmr.ofo

Uborum

ad tmmonale reqmem
b
i

^ter-

namq.felicitMcm yocamt "Oominus.ytlniue-s inquam

omni

PR^F.
9mm (fiuo

AD LECTOREM.

cehberrimi yiriyCuius huma?iitate

tftudhabiiimus.pijjjimtsmamb.ifi qutdex eiusleciionc

yuUptatu CiXferis^ accepcum minas ^^tngentj nofln ( quod quam exiguum fu yercfenttmus
tardnatiparcas
^

.6",
.

^ dcrnum addemcren^

dam literartam "'R^empubltcam au^

i^icatiort

^poUine accmgd^
yale. Komji.

risXt

Ociubr.die.cLnno

Saluiis

M.T).LXXXFL

^r

y ir

s.

^^

cowpendium ex

6)74

ANIVS inPhoenici^oppidonon

^pA^
^9~5^^ <i^cf^

procul ab Eleutheropoli, ex infimis,&r obfcurisnatalibusortusjin tcneraadhiica;ta

tc patre orbatiiSjCum vidiia

macre
.

&: foro-

wTTZT^

1^^

re

virgme Calirropc rclinqinrur Quidus

ciim adeo tcniics eiTent fortiinK, vt vix

commode alcren-

tiirjeorum inopiam miferatusTryphonjEpiphanium fibi forori nccefTaria ad violum fuppe^ adoprauit , &: rrarri

&

Erar Tryphon profeiTione ludoeus, &: in legc Moyfis non mediocriter inftriiotus cjui co etiam confilio Epiphanium in familiam afciuit jVt filiam ci , quam vnicam habebat,matrimonio iungcrer. Degebat itaque cum Tryphone Epiphanius,setatc & Hebraica fapientia profiditaiiit.
,

cicnsjCumdccedente tameodem Tryphonejquameius

filiah-^Tesexaiieabeofcriptuseft. Quarcopulentah.^redirare poritiis,n-!atreiam viradefun*5taj fororem
recepitj

indomu

cum qua lucunde vitam agebat.Euenitautcm, Dcoiradi/ponentCjVtEpiphanio inviciim in qiio natns

crarjCgrelTojinopiaatoquidemjOpportiinotafr.cncuentu vir quidamocciirrerctjicIigionechiiftianus.Lucianusno mincjdodrifia viitutc clarifsimus jquique vitam mo-

&

nafticamprofitebatijr

a quoperriJariiS5&: infideChrifti

vnaciim iororc inftrudus , demurr! omnibus iuisopibus pauperibiis erogatis, abepilcopo locibaprizatur, &: fub
Liiciani

monaibco inftituro Chnftum fcquiuur. Tradirur aiuem aLuciano.Hilarioni in djfciplinam. ciiiusdov5trhnamj& cgi egfos mores cflinger.s EpiphaniiiSjrplcndorcm
laiuiina^irin liliiilrioicmrcddidit.Fulgebatiu dicsmira
culis

diilis

& per remotirsima qu0?que loca fan<^itatis cius vi

magna hominum
:

gante fama adeo

tiirba

ad cum confluc-

bar.vtin monafteno qiucfccre prohibcrctur. Cuius rci

caufa in Acgyptiim fecefsic ubi in multis magnifque rcbusciusprobitasacreligiofpeAatafuit:inde ad propria rcuerfus Hllarionem ad Cyprfi naiiigaile cognouit j que^ inuiferc cupiens Paphiim naiiigauir,& in Hilarionis congfeiTu iiicrcdibili fuic Ijecitia perfufLis.lLiiru vero Hilarionis

Salaminem

perit

cum

ea tiim Ecclefia paitorc deftitu-

eligendo fiipplex Dcum precarctur. Exaudiuit itaque preces fLipplicum clemcntifsimiis Deus,&:ex Pappi epifcopi Cytria: ian(5litate mirabilis,
tajpro epifcopo
fibi vtili

pr^didtone repertus Epiphanius,priiicipio rccufans tantamdigaicateinjSalaminiorum tandcm epifcopus creatur.Quo in oiicrc ita fe gefsit , vt dodlrinam vita,S<: vitam dootrina comprobaret . Fiiit femper acerrimus hserctico. rum oppugnator aduerfus quos edidit opus iniignc,Paiiarion nuncupatum. Aetio Valentinianorum cpifcopo blafphemiim os obftruxit. omnibus qui eius icdas crac ad
:

fidcifynccritacemreuocatis. Huiiis&aliorum varijs has rcfibus conrpurcatam Cyprum cxpurgauit, &: cdidoa

Theodofioobtento hsereticos onines cx infiila eiecit. &poil adeptum epifcopatummiraculis claruit.Nam plurimos mortuos fufcitauitad viratn , coecis vifiim rc-

&

immundisfpiritibus vexaros Iiberauir, atquealia inniimeraedidiimiraciila. Tandem ab Eudoxia iiiloannem Chryrortomum odio flagranre Conftan
il:itiiit,ninlcosab

tinopoli accerfitur

quem cCi illa

muliis pollicitationibus

iacam rententi3.mpsrtrahereconaretur,vtChryloftomri
cpifcopaui deponeretjnunqiiam tamen ille ab integricate dimoueripotuic. Quamobrem ab aula Imperaroris profiingrciTus nauim vt ad Cyprfi remcarecfocios cifcitur , advirj?innoccntiam. &:ad iidei conilantiam horrabarur. lam cnim Domiaus fcruum fuper pauca fidelem,iu

&

pra rauha c6iliciicrc;& ad gaiidium iniroduceie volebar.

poil

poft cfFufas igitur ad

Deum

prcccs focios complexus

eft,

Epiphanius cnim non vos qiiibus(inquit) falui cftotc amplius videbit in hac vita , atquc ftatim Dco tradidic fpi
filij,

riruiTijCum cifet a:tatis ccniiim

& quindecin-j annorum &

trium menfium.Nam ipfc antequam nauim colcendeter, Archadio dc a?tatc interrogaiue tcftatiis efi:, fexagcsi'

mo.^tatisannoadepircopacLimfuiircpromofum5&inco per quinquaginra quinqiie annos&trcsmcnlcs vixilTe,

poPcea vero naiii Salaniineni appulfa
tiilitisiumtio
,

& mortis tanci an-

diuulgaco,magnociim populi tocius fictu

&lacrymisi'epelitur.

HAEc
ftris

ex Metaphraftc dccerpnmiis

dicaraus, ficaliafciibere
riuulis hauriar

;qus vt roinimc cxadaiu vanum ducimus.ne vidclicci ex no ledor,qua: expuriisimo& ahiisimo fonre

petere propcdicm poteftanarurat enim cotidianis amplilsimorum virorum coLuitijs motus doa:iisimus acreligiofilsimus Carlar Ba-

ronius Soranus ecclefiafticos luos annalcs, qui (vrex vngue lco-

nem cognoicas) cjualesfutun fintjfatisdeciarabitRoinanuni marlyrologium, omnium quotquoc haotenus prodierelongeeruditiffimum:habebis itaque verani Epiphanij hiltoriam
clefiailica; difcipljris,

amiquiiaris, hiftcris

).
^
<;.

a viro totius ec-

vrabeo ipfo (quod honorificum fempcr purabimus

mutiiemus, coniule
lus
epift. 67.

Hieronymum

cpift.

.& inapolog. z.aducr-

mcerim hacceadem

RufHnum.&iTheophiluin interipiiusHieiOnymi operalib. adjpfum Epij hanium. Duium Auguibnuminlibio de

bjcrefibus ad

Quoduuhd

Socraiei-n hiftcr.lib.

Sozomenum
Niccph. lib. fiodorum

lib. 6. C2p. 3 z. tSclib. 7. cap.

2.

cap. 9.1

1.

13.

hb.

8. cap. I4. Ijr.

lib. 9.

cap. 46. lib. ii.cap. 46. lib.13. Cip.13.T4. Caf cap. 48.1ib. lo. cap. 1 r. i . &eGsomncs

qui lciipferunr tts geftas Icannis Chryfoilorni.vt Leon Imp. Georg. AUxan, &Saidani . Habciur cciam
Hpiphiinij

mentioin Nicarna fyncdo iecunda.Ha:ccxCiErarein niaio die. iz.qui Taccr eit. iandifl^mo Epiphanio

loanncs Adohis Leucosiai/L haud tndtli^eni piSor hanc SanAi ^pwhani/ / Episiopi Corijlantict Cypri tmarmem cjcffcruetus^o quofiiam e^emplan dcConfiantinopolitano ctrttJqtuJJ/mo rhona/^rio Sula diaq ffinxit, quocf c/titt ( Hhtdnunc Armcniji nnnuo 1 sri fnarnjora. appfllant td<r6 ii iTnposito censv luibitandiim '{yraimus pefmmt. obm 'P atrt archium^j /'Ari

'

('/^(

PHYSIOL^S,

.
. '^]
.

TOif

9^
Tc^

Jii^i \di^v

(>(,^

rji'

(9^ ^^ {
KfHoL^cuiv
,

-Q^i
.

^* Agsyrcs

iyj

^, \

^ -^^'-^

dj>^''

,
'
.

PHrsiOLOGVS
Cfi

^ Tiji^.TmTft
01
,

ttJ'

Siie^w aW^r

'

f(^

^
ctf

&
,

;
^ )^

^ ^
}
5
;

002 22.'
ttJuviPotrf^ri

T^Kiwy^y^

TJi

^'^
vw/ijv 5

outjtif

voi^ dcT^ 6KdKv-^c*iy^n

;(9-^ ^

^ c^ .<
6

ru4V.OK thtdv

^
6
voyiti

^ Ttw ^ ^^
yvcuTt^

. ^
'srvivm^

^) ^ ^\. ' ) ^/^

niidlSh(nvg

fiK^Tug

"^

cmcrrtf

,')' ^-^ y^r^^vTa-^ L ^ ^

/cm5
.

^. <(, "

;($t7a-

(^' ^/^
,

^'^//^, ^ ^
,

ft ^Tzyj <;^oAi)p*r

7 TTCvy^^

LATINA

S.

l^

LATINA

RPRE

10.

Sandipatrisnoftn Epiphanij EpifcopiConftantix Cypri ad Phyfiologum , qui

de vniufcuiufque generis ferarum ac volucrum natura

locucLis eft.

Vhyfologtis de leone agit

frimum .

Cap,

1.

lcone fcrarum atquc animalium rege dicereincipiamiis rlacobenim benedicens ludsevCatiilus leonis
filimi;
,

ait

^luda, cx gcrminc
\

& quse

feqiiuntur.

PRIMA LEONIS PROPRIETAS.

CVm
fua

leo in

monte oberrat

& venatorem odoratur ,

illis

ipfiLis

venatores ^

cauda obtegit , ne luftrum inueniant , atque

veftigia

infiftentcs

capiant

INTER PRETATIO.
nofterlefusChriftusfpiritualis leoqui STc Dominus ludas radix Dauid a Patre miiTus iui vicit ex
tribu
,
,
,

, ideft diuinitarem enimexinaniuit, &inMari3e ventremdefcendit, vt faluaret fraude deceptum hominum genus, Et

ipruis fpiritualia cooperuit veftigia

fuamj

fe

verbum

PHYSIOLOGVS

verbiimcarofaaLimeft, &habitauic in nobis; qiiapro. pter illi quiignorabantderuperillumdefccndifle, dicebant j Qiiis ci.l iftc rex glorig ? Sanaus vero Spiritus ; Do-

minus, inquitj virtutumjipfe cftrexgloriae.

ALTERA INTERPRETATIO.
cfi fcceris eleemofy^ tuadexterieopusignoret. netediabolus ex bonis operibus inueftigec , ad peccandfi alliciat

NEcaliter tu fpiritualis homo,

na,
finiftra

&

AE.
^hyRolozus y ^
"^'^i Ungene &alijs eodem nomine citatur. Kccentiores Obfcurum aliquando appellanc vulgus perfaspe cum eo (quem vocant) .ncognitura Pialmorum commenutorera, confundit. Ex Ariilotdis forfan operibus qa^ deanimaliu proprietadbiis
.

?:?"

""^^^

^,^^^

ruedtauaor hic; ab

hic tradunrurdefumpta illam enim plurima, qiisnOexranr, de animalibus rcripliiic auClor eft Athenaeus , fcilicet, Zuikov^ i^Zam^ 'tkjlumn^av quoriim pleraq; S<:Theophraftas agno fcit niii maiiis fa^culaanreuerccre, &:SalomoneiTi audorem facere Illi cnim a cedro , qvis alias arbores proceritare vincit , ad hy ffopum viqueaiborem miniroam philoiophatus eft 5.Reg. 4. fcph.lib.8.c.2. Necniirum exinnumerabihbus propeeius fcripti* Epiphanjj icECQJoaliquaiupeifuiiTe nam &iilud qaod deexorcif mis ijuiadmrrtnonibiisaddaraionesfugandciinfctipturaerac, fuo extiaile remporeaudlor eftOfigenes tradl. 3 y. injMatth.
. :
.

lacoUemm.J
nob-kiiilam

In o confittic acoluchia lenEeniiiE: ouod cum leoiymbokimritChriili.Chimusauremrerum bmntmn prin-cipium menro a kone ircipiendum fic. Citat vero
j
7
.
,

Saluatoreeiusque Ipintiialis regni perpetuiiate praidictioncm qi;9 habe.iir Geneleos e.49. ad quam (vc ordinarios Pafrm conTnentanosomittamus) videndus lulius Pomeriusarcie

chiepifcopusToIctaniisad Eruigium lib.i. adueriusiudcEOS, qui Chriilo totius propheiis verba perquam ekganccr accommodac

S.

.
)

okepit .

Meminit huips

proprietatis Atlianas

li.

-^

C.30. Fliitarchus iib. de

animantinm com
,

paratione: Lco (ait) femper conrords ingreditur pedibiis

tar-

quam vaginaconditis

intus vnguibus, neaciemattriti recundanc,

neue veftigantibus notam reliiiquanc, quippe haud temereinuenies vnguis indicium leonini ied qui tenuia & ca^ca veftigia in,

cidunt, aberrant ,necailcquiintureos venatores

Idem

narrai

doruslib.i.Originum, c. 2. Suntramenquihiberno tanium rempore id obleruare leones dicunt fcilicet quod tiinc facihus iit cx
, ,

>

impreffis in niuc veftigijs luftrum inueniri

.^

/7

Eadem

lconis proprierate

diuerfa ta-

menallegonaviuseltNazianzenusin
S^OjjTi

carminedeVirtutc, hisverbis.

ideftexBillio,
SiCpe

mwi

rurfus dele^ium fubiolus hoHii

, mealumins faUic^ pedum , qu fignis caUida turbat ,

VirtutisVitijq. adimens

Vt

fera figna

Hac\>er,atorem yirtutis UdafYtarte.

Dionyfiuslib.

i. ca^leftis

Leonis quidem
diuiniratis,

hierarcbis exinterpreiatione Perionii; figura declarare piuandaeft principatum , robur,

inuidlumque animum, vimque quacontendunt pro virili fua ad qus abftrufa cft, nec explicari oradone vlla poteft fimitesq,

Iitudinem,infillentes fpiricuaham veftigiorumobfcurirati, ha:renangufti js

diuina luceilluftrata, ad

quarum myfterium enunciari non poteft , \\x qus eam ferrepoteft. Glyca (quiannalesab
,

ortumundiad Alexij Pulcriimperatoris vfqj tempora fcripfic) 10tum hunclocum ab Epiphanio miituafle videtur his verbis . Hoc
etiam diice leonem veftigia fua concrahere, quories ipiumaliqui perfequuntar } fic Dominus nofter in terram lercendens aduentiisfui

tempusconcraxit diaboli caufa, qui iara

dadum
1'<1

virgines

obferuabar q'u intelliCumfecemdeeeiorynam.) gi debeai" / jy y ^^^l' pr^ceptum hoccirca eleemofyns facienda modam opcirr.e ac fuse explicaic Augafti-

nus (ermoneiexgerimodeTempore, quoloco Dexteram, Amorem Dei interprecatui: ^ Siniftriun vero a qua cauendum elt nobis,
vanitatem

PHYSIOLOGVS

vanitatem&cupiditatcm fxculi: SimilitropologiavfiruntOngea. Homil. i8. inMacth.Gregoriusmagnus i. Reg. 14. Ambrofius iermone 8. fuper Pfalmum 1 1 1.

TOT AEONTOS.

TflW

TOV

^
'^^

^
^^,^^'^ -

^&luct}

'^

S.

j^ftjc

.
1
ji/t^ iMo^t)

;^

a^'s/3A?4="'

W *7/>-

'^

'^

J^'

a9c#

xpplcu

\(

7Ctm^7y 6

^Aliera leonis proprietas,

Cap.
Ea?na mortiium
ta

& csecum edit catulum,iuxin illum

quem defixos
:

habens ociilos

tri-

duo cubat

his vero tranfadis lco accedic >

& in catulum fpirat, qui ftatim & ad vitam

rcuocatur5&: lumenoculorumrecipit. ciitn

venatorem ab feptcm ftadijs pr^fentiatjipfumqj fugitjneqj ab illo capitur.

vero dormit , euigilant eius oculi,
ita vt

INTERPRETATIO.
dierum icSIc gentcs quae non credcbant per trium refiirrediopulturam & Domini noftri Icfu Chrifti
,

nem

refpcxerimt,

ptifmumcnim
ieaena
idcft,

&

vitamrcuocatie funt. Antebacsecae diccbantur, verum a mortuae

&ad

&

, ab fando fcruabanturjCumaiiremleo, hoceft viuificum verbum venit 5 &c in ipfos Spiritum fandum infpirauit, ad vitam

Spiritu per triduum fepulturseob-

cos rcuocauit ,

& omncs ab infcrno eduxic

NOTAB

PHYSIOLOGVS

.
^ nius lea Plutarchus in quasftione, Vtrum ludaci, quod venerentur ruem, an quod ab ipfo abhorreant,
.

abilineantfeciuscairne, earationeleonem ab Aegypcijs Soli facrari ait , quod inrcr quadrupedes qui vngues aduncos habent ,
lus

padat catulos qui cemant : & Democritus apad Aelianum , intcr animalia leonem folum oculis aper tis nalci lcnbit , ftatim enim apartaftrenuLimquidprodere. Origeneshom.17. in cap.49. Genefeos , lucum hunc citat in haec verba Phyfiologus de catulo leonisha:cfcribit:quodcumfaerit natus rribusdiebus tribiisnoitibusdorraiat. runc deindepatrisgemiru velrugituranquam tremefadtus cubilis locus iufcitet catulum dormientem. liidorus eandem iencentiam cx Origene exfcripfic Huius vero roi ritionem ex odern Phy fiologo adferunt auClores , fcilicet quod :uni leones ca:

&

lidiflimifintnatura,

vteorum fortitudo cum audacia&iracundia

coniundlaindicat, fQecusaiuem cxgeneris tempenehamiditatem continear,ficcitatecomplexionis&caliditate vifcofior redditur,&

maxime

cifca

cerebrum prsualefcenre
:

ficcitate

&animali

ipirita

adiuuantc. Vndeneruis obftrli6lisrpiritusexcluduntur, nec virtutes poliunt adtioncs fuas mouere parennbns ergorugientibus circafcEtum fpiritusperos &aLues &meatuscapiiiingreflipriebent foetLii mocum
,

) ftApmisocdts, ^ *

Imm^nunquamfoporemadmittcrealiqui
narrant. Aelianuscaudam

etiamcunor-

mitraoLlCeait, vc oftendat fenonomnino dormire, apcrtos tamen habere oculos , Plutarchus dioto loco tradit liidorus , tecennorcs plurimi

&

&

&

^L
'

Pulcraefltallegoria:
tura

nam

Chrifti triduana lepul,

&

glorioia exfurredio

typuj fuit exfurrc-

(Sioftis noftr^:

neceiustantuniqaain finefiECulorumi mortecorporisad immortalem vitamrefurgemus, fed cuius virtuteper favitam ex peccati morteviuiiicacrumlaiiacrum adnouam mur Trina cniT in aqaaimmerfio, rurfLisq. ter fadta exaquaemyileriQ demerfio triduum iepultura: & gloriofa? norar. id mircexplicuit Apoilolus; Confepulti, inquic, fumus camjllo per baptirma.n , vt quo modo Chriftus iiirrexit a morluis perglonam Patris, ita &. nosin nouitare vita; ambulemus. Au^uil. rcrmone43. dc luda Baptiimus Chrilinobiseftepul. :

tura>

S.

.
,

tun

' quo peccarisrrorur.ur

.

cnminihus fepelimar,

& vetcris

&

hominibcolcientia rclolura u\ alrcrani namiHatem rediuiua infantiarepurainur fuloeriu! Curnutcnfis epilcojHistotam allegoriam (qiiaiii omnes Giieci pjtrcs, priEcipuc famcn Origenesin Paulo , lialilius in fermonede Baptifmate agnoicnnt) fufins tradauit,
ai-l

Adcodatiim. Siciu, inqiiic, Dominus nortcr leius & tnbus nodbbus corporalirer iub terrie fepulchro conditus fiuile dercribirur ita homo fub cognato terrs c lcmenco (rina vicedeinerlus operitur cc fic viralis imicationemyin epiftola

Chriitus rribus ciiebus

ftcrij

duni demergirur, fepelirur,

dum

tducitur, fuicitatur. viden.

dus

doCtiiTl

Ludouicus Legionenfis Auguftinianus

in libro

de

nominibus Dci.

^.

.
'.

PHYSIOLOGVS

(^^u^ietv, y^

}i?^cuvc}iC'ui-S.v.,y^

cAV

tJj

^^jxiul-

c/Kii

oKvabov

!'!^
cPwustf^eig
}

']

cpjoiu>vori'ucLp^^7n:,vo't]<JOV

.
i\

^}^.
,

/^-^ /-{^^cficf\Q.i

au-

Cii

Vva ^ii 'u^fTi'y)'icn Wfog ai 6 Tjcvti^g,

e;^^t?
.

^ ^^.^

^^

.
aW
cu&^^Tizg

'^vcuQTtJly

I-

'}

'^~

tQ fi'ni.ifA,7^i)tC)fj^joq

(^

r,Jhya4 TS0ii'j

)(?^S5r^X*^5G"^^?J^^'^^^?^-^

De

ro

(ap. II

Rus animal omnium maximum , iimilis eil ^t7^ boiii^duoq. habeLCorniiainmodum fer..,. fi^V^^?! eftq. pr.TS omnibus anfmalibus terribile afpe
%:^
^;^

r^3

dLr.itaq.procerasarboresquatieiiSjiilasdii^
>

^^^irmiku^ fccat

ramoso. prsefcindit nec

eil

vllum

..

S.
.

"^

11.

11

longe au Oceano, ronforcius Pafcitiir animal vtbibitj velutiebriusludit, cornibusq. tantinuovero quam bos terram petit. Efl: aiuem illic arbordidla Tanusjviti fimilis & alba ramis, quos ciim vrus capite concutit, cornLi vincitur Accedit itaque venator , & cornu alligatum deprehendit, illumq. opprimic
.

INT

PR ETAT
homo

O.

TV

igitur

fpiritualis

confidera quanto te

vro gencrofiorem fecerit Deus: loco enim diiorum corniiumjduo tibidcditteftamenta, nouiim videlicet vetus 3 qu3e cornua funt contra poteftates aduerfas , vt nc
te circLimueniat diabolus
:

&

ait

enim Propheta

In te ini-

micos noftros ventilabimus cornu

ALTERA INTERPRETATIO. OCeanus copiam diuitiarum fignificat, Tanus vcro

voluptacem, qua implicitus homo fidem ncvenator jgirur hoc eft diabolus illum aggreditur, quem voluptatibus mancipatum, fidemq. negligentem inueniensinfuam poteftatem redigit.
vitse

gligit

AE.

Gallica fi Macrobio credimus ; fylueftrem bop[gfjqueinrerpretantur, aliqui Bubalum vocant; uemi nonnullicum bifonceconfundunt : alij illoseiTe volunr qnos rhi

UtHs.J

Vox eft

zes ex Iphicrate vocat Strabo Apud Albertum Vrnus legitur Figura cornmim uri d.iierfa eft ^ boum \ j r 1 in Jerr<, J noftrorum cormbus fed eximias magni,

moaum
eft

tudinis,& ex

quilxis pocula quaein

:

maximo

pretio iuntconfici,
alias deli-

audor

Cajfar lib.6. belli Gallici

,

Plmius ad plurimas
2

cias confetre rcribic

qiias

nem narruC
No

12

PHYSIOLOGVS
)

inHercyniafylaa (eaeft in GermaNigram lyhiam hodie vocant. vros nafcidicloloco fcripiic CxUx'. btrabo apud Heiperios Aethiopes in omni Seprentrionali piaga ( eorjem cum bifontibus ire dicamus) Solinus SfruTus lih.3. Georgicoriim in Pyrenxo monrcacproindevros 'hzi T/fl^av didos, cui & liidoms confcntic. De illoru vi ac velocirate plura apud pra^citatos audlores; llido rus arborcs lolidas, & armaios milites cornibus eos alleuare ait. fiue tamus( virumq; enim legiturinGrajco exempla,

7<^nlGr2ZeabOceano ^ '^
:

nia,

'^ ri)Latinam voci-m vlurpauu,qaamGraeci ii;:f/uV-^'^9i" (iuc ct^i^isw fcluiacompolitione iiue vt aliquibus placet, ihoMbLu vocanr Plinius frL.dum taminiam vnam vitem ipfam, ralicaihum appeliac. Ex earum eft vitiura genereqaas Theophra;
:

^
\

ftus

hic

<1):

&

Diolcorides

apptllauit,

credib]leeft, vri

quod nosramis albarareddidimus. Ea, cornuaimpediri , lente enim quodam &gIiitino

,
)

\d,y^f vocant

ideoq. Phyfiologus

fo iucco

mader
.

'''''}''^ "'' ^'^' ^^^^^"; aliam beltiam alcendentem de cerra, <x habebatcornuaduo fimiliaagni,Apocalypfeos i j.vlurpat Auguft.

'Dno tcHamenta. ^

'

T"^

''

Tamus rvtUyolHptatm.) ^

forrandudtaeftallegoriainam

apudanaquos

patres lilam

no

legi) ab Hebraea iignificatione vocis huius.

Tamus enim

fiue

Thamus,aut Thamnuz (prout Septuaginra nnper editi & ibi icholium Theodoreti habentj Adonis didus efl Veneris amalms, vr in
c.S.lezechielisnotaiHieronymusjGr^custexrushaberrKau/i
[uuciiKif y^cyy.ivcu* 9/

Wrai

-^

iV.sT

rertuUianiis
.

Hebream ipfam

vocem
tes,

Lariiiam fecit, contraliidoros

Et ecceillic muheres feden-

plangentesTharauSjVulgatatameneditio Adonidem reddidic videlicec vt per magis notam vocem rf m explic.rer, quoJ &Septuaginta confulco feciiTe miilta Hebra obferuarunt in Eiai. cap. 5. Cyiillus & Thsodoretus & in excremo capite lib.Icbi Olympiodorus. Sed & -WW? frmicem fo natx quaread haice o.'^>'v^i<i fortcalludens EpipKanius iylueftem vitem (c:am tanum fiue tair.uminterpretaurumus) voIup:aiis fyiu-

^' ^
,

boiuiu fccit.

?!

S.

02.
'.

11

,)^)
7ii<l'^vct^. >

TZOcnv

yutTCLf.hyb i)^ eLpjt^ciax,}^

?^

'^^ )\ ^^
<^
,

avnj

,^ /^^^
Tivct

appliu

Ly\^^^

tQ vJ)zl^gy

^'^^

(^,^^(

^ ^

^/^]

^ ;^^

cm^

4
'

a 4^

.
L

G V

'/)(

cOi c/Vzrou

^<1 , '

ri

^jo^

?\!/'

T>e Elephante.

(^ap,
efl:

IV,

^^^ Lephas maximiim

'^

%^T
^iT
^

animalsprobofcidemq. habet, qua quas ipfum adoriuntur animahac cibum & potiim fibi fumlia j percurit
.

nonenim habctcompages, propenfusq. pafcitiir genua haud incuriians . Foetnina heibam qu^e mandragora dicitur, quf rit, quam coeundi cupiditate accenfa ad maremque proguflat ,
_^ki^V
miniftrat,

&

perans;tllam

offert.

Mas vero vtcomedit,

:

ardet

li-

bidine, &: foeminae mifcetur iam cum iiiftat pariendi tcmpus, lacum ingreditur, pertentatq. aquamjquamamenini in terram edemillasvrqiie pernngenie parir. ret foetum 5 haud elciiari poiTet , ciim membrorum com-

pagibus careat.

INT ER
MAniTeftiim
vcEuam
nim
mini tranfgreiruin
eft

RETATIO.
,
:

primum parentem Adamum non

illa e-

obedienciae lignum pra^giiriaiTe

,

dcdic viro ; qui vt comedit

efle
.

pra-ceptum DoQuis igiturpanus? peccatum:

fenfit ie
.

&: iacus vbi peperit quis ? l^aradifus

NOTAE

S.

'
.
t
,

.
PhyiiolGgiis)

15

Mukus

eft ( VC ait

ele*-

T>roboJCldem habet.

phanto probofddos vrus:qium

& ma-

ait, fpirant,
.

Ariltotcirs vocant. MandLinr, bibunc, odoranturq. haudimproprie appeliara manii Deelephantibus Pori Inciorum regis narrac Alexandri hireolonbus manu , ideft iloria illos arma virosq. corripuiirv;,

num, &narem

Aelianus, Plmius,

&

&

&

probofcidejtradidiire. Apudlobiim C.4 o.mulra icituq; digna debe-

hemot quonomineelephanrem
:

defignati periti docenr.illiiftrac

autern lobilocum rplendidiflimum Hifpania; noftra^ lurasn Bene-

didusPereriuslib.4.commentariorum Danielis. Recentiores Iocumhuncexau(5^oreobfcLlj,, j ^c"7V^^(?r4W. J ,o cjj^, ^. ^^a,^f oriencem verfus, ad proximum Paradifolocum, vbi ha^c herba inuenitur, elephaiues proficifci Vincentius Proli operam daruri orientem verius pergunc, adproximumparadifolociim, vbi inuentammandragoram foEminapriorguftat, deindeperrLiaiLisab eamas, iicmifcetiir , foemina concipit vbi interim noto 3 deprauatc forfan ex Phyfiologo adduci vocem Orientem aiit interpretum aut librariorum incaria,& pro ea reponendum eiTe, Occidentem. Theophraftus enim libro plantarum 6. cui & Phnius adftipulatur de raodo colligendi mandragorasjagens, ficfermefcripfit : circumfcribunt mandra'

&

gorasgladio, fecantque,

adOccafam fpedantes; iubent&alium

iakantem tripudio circumagi, mulraq. de Veneris viu & re dicere: nifi velisad Paradifi ritum vocem Orientem referre. Indeaucem proprietatis huius ratio traotaeft, qaod mandragora?adciendos a
TDoresfacaltasineire credatur; ideoq, (auotore

Diofcoride&Ga-

leno) Circsa a nonnnliis appellatur, dcnoiiiinatione videlicetfum-

pta a Solis

& Peiiees nimpha: huins nominis fi!ia,qu conficiendoperitiiiima fuiiledicitiir. quare infcccLindis

rum phdtrorum

mu-

eium vulgo plarimi arbicranfur, )l!o maximc Geneieos loco adducti, vbi pro mandragorids pomis vnias noftis ciim lacobo cocnbitiim Lea a iorore Rachel pada eil; h.xc vero (quiECO vfquefterilisfiieraO nonmulto poftconceDic. Accedit, in hacplantamareni tScfceminam manifefta expreiTione iexuum reperin, acpropterea ciM^fa:nuoc^ov Pythagoraappellaurn. Sed Auguftinuslib.ii. contraFauftum huiusopinionis vaniratem fcucarguit, piaq. tropologiatotum Gsnefeos locum incerpreuriir Cuni necdelinc, qui Hebrsam illara vocemj pro qua Lalieribus vtilem eife planrie hiiius
.

tinus

t6

G V

GriECusinterpres, mandragoras, reddidit,magi$ proprieli tinus figni fi ;are dicant, eodemq. raodo vertendum cenfeanc Candcolia

&

rumillud
j
*^^

mandragorae dederuut odorem fiuim , &c. i^eotehocaddidit , vtoermaniiismyfticura \ j^ll J

:

^ ieniumciiceret. vetici pomilibidinofa voluptas generarionis opus natura confequuta eft, qua alias
.

omninocdiuidct, vide Nicetam dootedehocdiirerentem in Nazianz. icholio i l. orationis de Bapiifmo Quinimmo Adamus quandiu in l^iradilo iuir EuAin non cognouit,vc Epiphinius noftct
con.ra hareles, Tertullianus de velandis vjrgmibus alij Hinc porro orta eft celcbris illa quxdio ( quam adacrfus louinianuni elegantiifime traolac Hieronymus, circa quam aLatinjs patribus Gr^n diirendunt.) Vcruniin Paradifogei.
,

Lb

&

plares tradiderunt

&

ncrandurn
nis
,

clitt,

ii

nemo

peccairet

vel vtriim
:

pi)gna:u a
iipLKl

illic fuiiFei rradi tio caftiratis

his

coniraadum iibidienim verbis pro

ponirur

idem Aioles

Auguftinum lib. 13. Ciuitatis cap. 13. videndusad Bar. Ctpha. Syriis in libr de Paradifo cap. ;.
)
-^

M.chaelus Glyca.cuius meniionem fccimus, in hunc hpiphanij libellum finc dubio inciderat; incegrum enim hoccaput, opcri iLio infeiuic, in haec verba Necad Vencrem (exfideporLeuundaij j elephanmsaccedit. quemadmodum harum rerum ro periti tradunCj nifi mandr<igoram deguftet; nam prius quamhoc nat, nullani coitus Ubidinem expcricur. Quapropter foeminaiumpratn aiaridtagoram comedit, eandemq. mari porrigic & hoc paHoc autem manifelto cto ad confu-.udinem Veneream accedant

primum ^parentem: Co^fiar ^

rcfcrriad

homines
,

illos

primum
,

convlitosdebec

ligni veciti

degaftacionem

libidinibus fuperiores crant

nam&illi an'e verum

.

poir

eam

cum Eua rem Adamus

habuit, eaq.

Cainum

peperit.

ha<Aenus Glyca. \ Paulus ad -^

*-

Romanos

y.

Propterea ficutper

vnum

peccatum in nuncmundum intrauit, c5C per peccatom mors *Si itftinomneshomioes mors pertianfijc, in qiioomncs psccauerant* infignis ainem extat apud Thcophanem Ni^.aruui lociis in tlegantiiIi)Tia epiilola de lacerdotioad clerum, vbi inih quxob peccatum Adami hiimanum genus conicquuta iunt, 'kgunter recenfinmr. Vt;rum cum huiiis epiliola! aliarumq. hii.iui pat.is qux nondumeanlgaiaefunr, edmonem lam vrgeam,
-^
:

nommem

\\s:.

tuitc

ex tonit candidum kctorcm haurire liccbit.

S.

Ki?iaA^<ir

.
.

'.

77

<

^^
>)
^J^vfyt

t^vsirt

.'^

Jhfifcgi'

c^iccv

/ ^- ^^ ' ^-^
c

^> ^ oacu^h tIw tvoLu, >

^ ^a(f ,
cA' fcg/L^Tnvei ojutov.

0,^(6.

/ (^'

t/c/ii^.Tm/./ir

^ ' TCbinKCitTOt.lhTO
C

ftirC*

iS

.
S

g% tLju a.(^Tictv)

(,

;^^ ^to?

'
r\

tftcoa-^ crauuTov

7\7

S/^i^ ojUTyig^y^

Tz^atcnu^.ai^

^'.

!^2 Eruus

fimilis eftfiliieilri caprea?

illiuscor-

nuatribus ramis diftinguuntiir j vt triplex eft eius vitas reparatio. Viuit enim annos quinquaginta, nemorumque iyluas, monrium valies,vt velociiilmiis curfor contento gradu perliiftrat> ierpentiumque caiiernas odorc indagat , ficiibi ferpens delitefcit , e veftigio fubodoratiirjftatimq', nares ad limen cauernse admouet5haIitumc^j trahit: prodiensigiturrerpens in iaucescerui {t^e. ingerit,ille obuium deuorat: qua de caufa appellationem iortitus eft , videlicet quod ex imo ferpentes ad fe atti ahat Poftquam autem ferpentem excauerniscepit,iIlicoad

&

&

&

aquariim fontes decurrit ; quodfitriumhorarumfpatia aiitem aqui^e poaqua fe cxplere non poteft, moritur tus obtingat , ad annos denuo qiiinquaginta vita prorrahic ; vnde prophcta Dauid 3 ficuc defiderat ceruus ad fonjcs acjiiarum, fic defiderat anima mea ad te Deus
*

INTER^

S.

II

INTERPRETATIO.
igituripiritiialishomo, trcs habes rcftaiirationes, baptifmum fcilicet incorruptionis, filialis ado-

quando ferpcnptionis gratiam, atque poenitentiam . tem ideft peccatum mtra cordis receiTiis deprehenderis
ad fontes aquarum, hoc eft ad fcripcurarum fcaturigines ftatim confagci fanilam videlicctgratiam (qiiemadmodum Prophct^ interpretancur) haiiri: nam fi poenitentiamegeris, abcaiterum dcleto penitus peccato,
reparaberis.

E.
ramos (ipiecnlmosappellaijceruinumcornuproducat: fed ArinoreIes,Bimis, inquir,cornuaprimiimoriuntur fimplicia &r. redla ad fubularum iimilirudinem.quamobrem fubulones perid temporiseos vocant trimisbifida cxeunt,quadrimis trifi dajatq; dcinccps ad hiincmodum procedicnumcrus vfqueadan num fextum . ab hoc fimilia femper prodeuntjita vt non fit dignoEt Solinus j pro jetate ramos au fcere icratem ramorum mim^ro sent; id incrementum pcr fex annos perfeiierat . denique numerolioranon poiTunt eiTecornua, poiKint crafliora: cui opinioni fa1

h rWH ram

'

-^lbertus incertum eiTe fcribit quot

uet

& Pliniuslib.8. cap.z2.

^
^'
'

Serfemiumqscauernas.)

FrequentiiTIma

eft

huiufce cerui-

^J,p,i...s m.n.io apud om-

ncs naturalium lerum fcriptores, qiiam & nonnulli ceruis cutn Elephantiscommunemeiietradunt. Pliniusenim: Elephanroruni animaferpentesexrrahit, ceruorumitem vrit. Veruro in aflTignanda ratione qua id iiat non fatis conuenit nam Aelianushber 2,
;

capitc 9. Mirifico (aic)

quOdam Tnunerenaturxceruusftrpentein

funditus vincit .necenim ipfiim tametfi hoftis in latebramabdiluseffLigereporeft, etenim illenaribusfuii in ferpcntiscauernam

incumbens vchementiflimc

inipirat,

&

fpin uluo quafi annato.

20

PHYSIOLOGVS
&c. GriECorum
collecilor lib. ip.cap.
,

rio aiiodaai aliiciens extrahit, iHuituraq. profeit,

autem Geoponicorum

y.diuerfam caufamaddiicit, Xencphontemq. tellem cirar,qu6d cernus ierpentem fpiritu

oc fic

afflans cjuafi afiiciat vertigine

actrahendo rapiat Porro eiuf.

dcm proprietads Ecclerullici audlorcsnon raro memineiur, quara diuerhs myftagbgijs varijs in locis exornarunt. Tertullianus libro
de Pallio, cum mundanarum reruni viciiTitudineslongaindadlioipfe statis ina: arbiter fcrne probet Tacco ait , ceruum , quod pence paflus,venenolanguerciciniuaen:utem. fed&Origenesli.f conira Celfum , &in cap.i j. Matthsi 6. in Canticum Canticornm homil. 5. prolixa faiii narratione ceriiinie naturs allegorias perfeqnifur. Er docetimnc virum iuftiim cerui nomine (quodapudcmnes landos Patres triuialeeil) nunc Chriftum ipfum intelligi. Vide patrum commentarios in cap.7. lobi
,

1.2.

03. Proucrb. j. Cant.z, 3.

JppeLauonem forutus
:

& 8.

^.
a-

^^,. pi^,,,chas
,

m libello de

nimantium comparatione Elapbos, aic Gra^cenomen ceruisindiium eftnon a ccleritare, fed a ierpeiuis iradione forptioneque: San(ftiis Athanahus in quacftionib. cap.de A6tu,eiuidem ecymologiseaudoreft. Ifidorus autera laiinam vocem, Feftum fecutus, ^
Gracco vocabulo^ifiz^derinauit.

GIoiIa(qaara ordinariam vocant ) in hunc 7/ ; ^. \ cyiCUt aeJtacrAt,) locum: Ceruus feniograuis,excreicentibus

pilis

& cornibus
,

ferpcntem naribus haurit,

mox haiifto sftuat ve-

neno vnde fontem ad bibendum ardentiifime defidcrat, quo poto

pilos

& cornua dcponit

pt.onisvelimmortaluatisba-

'^apttjmum incorrupuonis.)

ptifmum vocat, quod ilbus beneficio a peccari morte ac corruprionebberemur, vthazredes fimusfecundarn fpcm virai :Eterna?. quaprcpterregencrationis lauacrum merito appcllaturab Apoftolo.

Opracushb.y. contra Parmenianurn Uapnfmus virtuturn eft vira, criminum mors, nauuitasimmorcalis, cajleftisregni coroparatio, innocencia: portus, peccatorum naiifragium Efthic fecunda poftproto\ T- / / J Tilialts aciopttomsgrattam.) ^^^^^ ^p,-^^ hommis reparatio, quae & illius prioris ciiedlus eft nec enini tantum criminum labesfacrolauacroabitergiintur, vrrum llmu! filioru Dei adoptio;

^^

Bcm illius virtutc conreqmmur,Chnfto vidciiccc coiiiundii,illiusq.

S.

.
,

2
&

ircmbraeiTeiti, deillius plenirudineaccipimus, idcftrenouatioin nos cifa(o diuins grati.E confortes fumus , nis ipiritii

^^'
ideft

baptifmum
:

^ <^
,

virtutesomnes icapite Ghriiloderiuatieanimis noftris infundunlur. Hocprx alijsdifertcexpIicuicNazianzeniisdum duariim voqiiibus qiiafi fynonymice Bapiifmus ficum gnifiGatur,diuerfam vimdocec. Porro ;^^/5/(7^ (lannegratia,do num, miinus redditur) ad pcccaiorum condonationemfpc<5latj autcm ideft fignaculum, obfignatio, figillum,aci virtu-

^
:

)^},

tum

quasqiiafi obfignat, figillar, feruat

tionem

locuseft inoratione .}(

accellcrac) iV''w
foli (vt

bet:

(agitautemdcfoiOieGorgoniaquac cardiusad

audadlcr loquar) figillum, nongraiia eraC inidatio: quafidicat Gorgonia ante fufceptum baptifmuraitapi^ ideft peccaturum vixiiie, vt baptifmusillinontameiiec

etpenc

^ ^^ /
>

&confirmat, acquiii

^^^

qui

fic

ha-

^^- ^'

^^

(quibus

nonadmodum eratinfcola)

condonatio,

quam

}{(,
iigil.

lum

virtutum , quas multo tcmpore 6c fiudio acquifierat . Vidc fcholium BiUij in illum locum
)

P/rm//.,>'/>i7 CLmiumiam.j

Q."^ *^"" ^^ hominis inftauratio,ac proind^ {ccudapoftnaufragiU tabulameritoappellaca,'

\

AlluditadlociimEfaiaic.ia. c ^ rt ^^ ^ . Jr Sanaam ytMcetgrauam.)^^^x Hiemix.vbiaquarum

Bominefacram fcripturam myfticeinterpretantur

ira,per

patrcs, vtcon-

egyptiacas aquas in fanguinc verias vana Philofophorura

.

dogmata videnduspriE

alijs

Origencs Exod. cap.7. homil.^.

.

nFt

%^

S.

11,

1-

PHYSIOLOGVS

^/^

/,'
0'jju

^g7Vj;fAa>iiTt/i'7i)

\7 cuO^Tn^OTcti/ 7^^-(^<^^3 g <(( ^ 77 . c# > xra.tCj

.
:

2j

/ /^
MmchLq

vn^ctif

rlw^^^luf

- /^^/-^^^

d/iSp-nca;^

QLiila

volucrum regina, a diutiifima vita dcnominationem accipit, viuit eniman-

verofcnefcit, roftrum caligantque ociili, ita vt ^"^^ nec videre poifit, nec cibumcaperc. IgiturinaltLim fefe attollit,& itiprseruptafeproijcitrupejad quam roftrum allidit, &: fe/rigiiisimmergit aquisjadei incuruatiir,

noscentum

cum

uerfusq, folares

dunt lippidines

igitiirj fpiritualis homo, cum multitudine pec catorum fueris oppreifus , in altum afcende hoc eft in ruam ipilus conrcientiam; atque teadpctram fcilicec ad fidem orthodoxam proijce ; defle peccatoriim tiiorum mukitudincm; & perpecuis re-aquisj ideft lachrymis abftergcns , Solis radijs incalefce , hoc eft ia coetu fidcliiimj & in fando Spiritu ad calorem poeni,

TV
tentise

INTERPRETATIO.

radiosfeopponitj tuncqi exoculiscaac iterum iuuenefcit

propera, lippidines, ideft peccata abijce ; ftatim cnim renouabitur, vt Aqiiilaeiiuicntustiia, &iuilus vo-
caberis apud

Deum

NOTAE

s4

PHYSIOLOGVS
.

Jia. 75

ideiUnno. Athanaiius,i7^f, Aquila , quod ixot renoua mulros viuic annos. Ifidorus latinam vocem ab acumine mr, oculorum deduxit, Feftusautcm abacute volando, fiue a colore
.

-^ .{^%^ &
ji/

:b?r5TO7?of,

'

fafco

&
*^

iubnioro
J

' / nm
L
,

^\:

yero

ene cit J

zs^c. )

v^^

A^'j aiiter
',

hanc renouaiionem'
rj

aquiliE nariant: Hieronyrrius

penns oculi, qusrit illa fontem,erigiiqj pennascalorem in fecolligit, co modoiananturocitin foncem ie ter mergic, arq; ad iuuentutem rcdic . Sandus Auli
guftinus
:

Aquila:, vbi confenuerit, grauanfur

&

Dicitur aquili
roftri

cum fenedute corporis

preila fueiic

im-

crefcennscibum caperenon pcfle. pars enira roftri eias fupeiior qus fupra partem inferiorem aduncarar, cum prs fenefta immoderariiis irn.eritjongirudo eius incrementi noa
,

moderatione

eam

finitos aperire. vtfiraliquodreceptaculi interualluminterin-

feriorem partem

&

vncura fuperiorem nifi enim aliquod inter, uallum pateat, non habetmorfus quafi forcipem, vnde velut tondeat quod tranfmiuat in fauces crefcente itaque (uperiore partc nimis aduncata non poreritosapcrire, necaliquid capere hoc
:
. .

&

ei facit vctuftas.

pr.Tgrauatur languore fene(5ltis,

&inopiacome.

dendi languefcic , nimis vtraque re,etate & egeftate acccdente itaquen">odo quodam naturaliin mcnfurarcparandx quafi iuuentutis

aquila diciturcollidere
fuperius,

&

percutcread petram

brum fuum

qno nimis creicentCiedendi

,
:

'

quafi la-

adicus clauditur,

atqi itacontcrendo

illudadpetram cxcutit

oncre, quocibjsimpediebacur

accedic ad

&caret prioris roftri cibum &omniareparedit vigor,

,

tanrLr,&eftoft fenedutem tanquam iuuenisaquila.

omnium raembrorum
.

inrcr
fit
(

plumarum gubernacula pennarum

volat excelia hcutantea.

Aaguftinus Rabbi Dauid

inea qua?datn refurredio. hadlenus arecentioribiis citaius) ex Sahadia,

:

his nondifliimiliadeaquilanarrac. Vincentius itemin haec vcrba

Aquila cum feneda grauarur.nubcs omnes volatu fnblirai fupcraC, TndccalorcfoliSjO a!oruTi eiuscaligoconfumitur: &mox cu im petUjipro calonscpftu, defccndens.aquis frigidiiTimis tertio imXDergiiurjndcqi refurgcnsftaum nidiim pctu, &interpullosiam talidos ad pr^danduni in qualitate frigous caloris quafi quadatn

&

fcbri

S.
febri correpta

.
&

(<

cum fudore quodam plumas exuit, a pullis fuis fouetur ac pafcuur donec pennas plamafqj rccuperans innoiiatur.
.

menc. Marthxicap. i5. <5c Auguftinus lib. z. de Trinitarc,&in Spralmum 16. atque alibi frequenterfandli patrcs ^,'/^ Fides appellatur petrajqua etiam ranotant; nam Simo, tione Chriftiis fidei audor petra ab Apoftolo vocatur.Sed qiii fidei magifter &: Ecclefia; capiua Chrifto couftitutus fuit,ob
i

HicronymusincomJ\dtetrim '^ Noiaeftmeraphora.-quam

)

&

hocipsu Cephasappellaniseft.CephaenimSyn&Hebrsi vel aadore Hieronymo)petra vocant.VideTurrianum libro 1. proApo ftolicorum Pontificnm epiftolis cap. S. qui aduerfus Ccnturiatores

Magdebutgicosdodeacfuselocum hunctratftat. " ] \ Pfalmo loz. vcrf. r. quo loc ^ ,-r, ; JienouahtturytAqmU,) E^^.hymms Depones debilctn icnedlam quara morbi &peccata concraxerant, f'l'.^vo(^i)y^y

cu.T

ficiu illc
ci/sc

tentiam
lationem.

Cum aiitem hxc fit frequens apud patres allcgoria;

alicer
^ahiTVJL tiveir

.
>'

(enedtam alarum

Renouaberis per pceniiftius

WcmiWcOzi alaium repulu

enimeife creditur comraenlocum huuc intcrpretatiir ; verb
is

vfurpatio, TheodorusHeraclienris(

rariorum illorum audtor)

funt:

fmyj. tif&a.7Jh(na.v

,^^ (^ (^^

Ov

hii<w

cnim vtaiunt tantum Phcenix auistredquia.aquilaimpcrarcvideatur omnibus volucribus, ait, fened;uteninoftram Babylonica ad regnum inftauratur denuo quemadmodum fiiimusaliquando.
, ,

7(
'tion

^^
-*

(,)

},^'
:

'//

o^viov,d^'i'a<jtf'fi

ciiTvs cfhiultCcCTjKoLav

TPxKcu^jtlfS (/^ / ^.^ >^ hoc dicit quod aquiU renouetnr

,^ ^

^/ Tnnt"

aia){gJVi'^\]-

,-

renoiiariir

pcr aquilam fiquidcmrfgnuraiignificatur.

hi^

PHYSIOLOGVS
2.

.
D

S.

.
.

De ^ulture

Cap,

V IL

Vltiir cZxQas auibus voracior cftj quadraginta enim diebus cibo abftinet, quem cum in-

uenitjtotidemfeex illo libris ingurgitat, itaque quadragenariam abfl:inentiam,qua^ dragenariaingluuie compenfat

INTERPRETATIO.
igiturfpiritualishomoqui inquadragefimaliic iumoDominicam refurrcaionem expeaas, noli ventrifoede indulgere,ne quadragefimalis abftinenti^

TV

meritumperdas.

E.
Voractor.
les
.

Hinc porro proucrbialesillxlocutiones.-Edacior vuhure Si vuUur es,cadauer expeda. hifque fimi

.
:

quac in helluones,& prae nimia auaritia diuitum hzreditatura

Martialis.

captatores vfurpanrur

^miftt patervmcum Silanui Cefjhs mittere munera Oppiane^ Heu crudele nephas maUcjue Varca: Ciiiusy>ulturis rh hoc caiauer^ Qua figura Origcnes eciatn eft vfus(etri ilUm aquilae ceteriique vo lucribus qusexrapto viuunc iequeconucnire fcribat) homiliavij,
,

Leuiticum.Non manducabis(inquit)hzcquiaifnmundarunc, aquilam & vultnrem Schis fimilia': his ctenim auibus femper morluorum corporum cibus eft, ex mortuis cadaueribus viiiunt. omncs ergo qui huiiirmodi vitam gerunt,iramundi habendi funr. Ego
in

&

puto

& illos in his nominari, qiii alienis imminent mortibus, &ar lequadam &fraude teilamentarubijciiint.huiuimodi enim homines vultures & aqui \x meriio appellantur, velut mortuorum cada uenbus inhiantes. Hadlenus Origenes.
n..MA,^^\,*^ J
^^
.

nili

nolepi propnetatishuiusaiiilorem: placeat ( quocl nonnulli probanc 1

24
baiic)viilrarem

fi

cumciem

; cam

S'

10

G V

S
eft

gypea?to,quo;i gtnus

aquils

telhtur Ariftotele^imulcis ciit:bus.ieiunar.e:lqgbiinu ca:;eru jlk eft vjjhuris proprietas3.:iacris 3:propiunis fcripioribus FreqacntilTima.qiiocl

Ecenim Gy

excij^\]aei-n fola;ri ex i.jatlis,csd:iu^ribas vefci

m nscoacubuu vul:ac<:s fcEminq cocipere exi.ftimc Grscis Baiiluis, ex Latinis Ambrolms in comentarijs Hexaemeri meminerfic. HincValenrinJani(3udorelrenaro,&; Ter. lul]ianu}iini^innriosquordlam Sophieco-ubiruSargumctabancur: lacn vero autlores concepcionis Deiparas virginis piiricaiem conij ciiint. B^iilias ilidoloQOr-Sr iRoantiquior Otiff^nes cocra Celiun:: Prxterea(aiC;dicendamad Gr^cos noii crecientesIE S V Mnatum deyirgine, mundiopiiiceiO iaaniraaniumgeniiiirara.m varia , fatisdeclaraire.potmiTe fi iibuiirec in vho i|Uoqae animdi qiiod inalijsfecenr,acqi etiam in Iicmine facere reperiiintur autintec animantes quxdam fcEminai qua: raaris congreiium protfus neex venxoabfqi
tiirrcuius ex
, .

icianc, (icutprodunr

devukanbus

jj

qui fcripreruni denaturisaiui

Eimalium, nihilominus hoc aaimal perpetuat fueceifionem

generis
.

Qaidigitur miram volens Dtiis diuinutn quendarn nugiflrum generi hominiMii mittere , fccir > vtvice ferainanonis quas fii ex congreiru maris& foeminie , alia qiiadam ratione con fulerefur fiuuro parrui ? hadleniis ille. Sed & Cyrillns Al;xandri nusin lambisnondum vulgatisCquosnosab eodem illo narLirx mi taculo Gailielmo Sirleto habnimusj^sfei (';' ^ ^uf/y" ad Sit gfumin eariiuemfenteatiam fcripfit yZTTos i^uyn / { dcmi fo)

)' ^
T*cf/&u

^Hy.ouZrz^
i.fii

- .(.

,
\

x^

^, 39'
^au/MtTHi.

rtpp=*3i,

i<psx,r~v

^^
,

Quarnos verbum vetboomninoredtteiiies,ieriLtra rarnen metti le(ge,.licvercimLis^ QmvuUuresedudtabfquefemine,

TArtUy ma.ntOy nonfMbjilaftrmma
Terluchijmr.oflr.tm exnibentes Virgincm

1/
N
\7^ ^,. i

yyc\Olucribus licet^

nam oponuh

Miraculi cbfcuras h^bcre imagines.

(Vtcredo)tant'u

J-.^^^C^ ^l:. quAdraze imaiis. -^ )

'

Eadem
i ,

eile

viderurcelebrisilliushcN
,

filiiis

populum

r hypotheiis, qua magnus 13aruam animijs commeiratiombus, (pibusdicPaf^

miliie

chatis-

S.
efiatLsjieiunio

.
&

1
e(\:,h^f^iop

tranfadoinduigebat, dehorrarur: tirulus

Tai/jquo4yDia>eiranuihrtbira.ration^'toiii>s argiimenti
rcc}dic{ii;.ln

etjneuurt^

luXLim q.uibas die Piichx populiuu^iier

<^"um ^idit^' Ineaaiiiem p1cnia_eilenergi2E fcntcona illa., aecanoyigl'^^' i^foJ ,vv.v-m ^tot ftro propofito atiena: Velper vnus,impetas'iniftiici vniis, ov\. yai ifSivov Jiihv:Piyjji

,^.

'{.
T.
>:

BiiT)

praTeiituni

laborerrt piodit atquc diruu

li

.
<^^*
.

'^^',^

fodeminterprete,

^^'<^>>^

ge

PHrSIOLOGVS

^
?/

.
Kvetoq
)7/e/3ftf

/^
3

^^'^^>

^yX*f '^

^^^ ^av^

(t-^ S^l ^u Tz^vY]itc7uq

tov

AJajW..^

..
DeT>Ucano,
Cap.

VllL
,

RiE omnibus volucribus pelecanusprolis cft amans .foemina nido incubat pullos
fuos cuftodiens
,

ipfosq; fouet

compledi-

turque &nimijs ofculis fauciat; perforat illi moriuntur. poit trcs vero dies accedit mas pelecanus , & mortuos inuenit pullos,^ valdeangitiir, doloreque impiiirus proprium latus percutit, ac tercbrat, emanatque ianguis5quem fupermcrtuorum pullorum vulnera inftillat, quific vitse
iraqiie iJlorum Iatera5&

rcftituuntur,
I

N-T

ERPRETATIO.

^^ ^^ I^ominus nofter lefus Chriftus, cuius latiis lancea

\3
^pcr^ii'

tontinuoquc fangiiis & aqua exiuitjfuper mottuos filios Iioc eft Adamiim & Euam caeterosque propbetas&: fiiper omnes mortuos fanguinem fuum fudit
vni

S.
;

^i

vniticrrumque munduiii illuminauii: ^vpfr ^ridira "^a fe rciuricdionem fuam ad viram '>^ rcu::xir, quapropter per Piophetain dixit: Smilisfadus'unPelecallooIitdlnis.
piiltiiram ac

AE.
Pphrdnu
fa ex
'

^^"^ PHnius Plaream Cicero

,

Plaraleam
fuir

Hierocaii.

'^

nymus&EuchcnusOrocroarumvocant^pietaris
j

autemin filios,AEgyptijs theoJogis fymbolum

cuiusrei
ira

Horo

colligitur

qui circa illarum venationem

ferme

icri-

pfit;Pelecanus nidificat in fcrobe in terra,quod

ea vero

non ignorantes auextinguere, veriim-

cupeSjbubulo ftercorelocum circumlinuntjignemque iuccendunt;

fumum afpiciens aggrediiur ignem alis

ramenei tantumabeitadextinguendum aftutia,vrmagis magifque

fua

ranquam ventilationeincendat,idcircoquealis exuftiscapiatur.

Aelianus autem ea ratione hunc Pelecanorum aduerfus filios amo. rem coniedat, quod(idque&Herodiosetiam facereair^cumaliun de cibus non fuppetit)efculenca qiise prius cderanc euoraant in educandos faetus conuertanr,pullifqiie imperitis ad vokndum du ces fint.lib. 3. Hiitori^e cap. xxij. Sta horum in Ariftotele nulla pe
,

ne mentio
i?i5f/cif

frequeiitior

verode Pelecanis

ideft fluuiatilibuSjtam in loco^^^ ^:w,ua!nav

.,(^y

')'^ouivotf.

qua

-sfe*

conchas deuorenc, quas caloro carnem tcftis abiedis eoncoftasjob idque dehifcentes euomant cdant.Simile quid eftapud Cyrillum inlambis.
vbi docet,quo
,

modo folidas

&

T/f Tli\iyJ,vav

KOyyf^i

<^6^

Quas

fic

forian reddi poflunc

Quis platearum rcjlrum lance

Aptauit externis

in

modum^
y

lotigifque hafiilibus

Voragimm iflisq-y omniu&ram pepandit yad

l{apius inexpletos
)

haudynquampijcium^

Terforat ttaa ^ 1^^ paremum

^ ^^"^p^^^^i^s

Pelecanomm

filios

occidi

&

fanguincviuificari audloreilHie-

ronyraus

}t$

S
cap.

ronymus, iiueepiftolic ad Prxfidinm auclor. Ablfidoro Auibus, inhunc modutn hacde reagitui: Fertui;fi verum

de

eil,Pcle

canum occiderenatos iuos,eoique per tridiium lugere, deinde fe ipiam vulnerare, Siarperiioneiui fanguinisviuificare filios.eadem fere fiint apud Auguftinum. in commentario pfalmo loi. Greg. fuper pial. V. PcEiiitential Ex Alberto autem idem ferecol ligiiur,nifi quod afilijs prouocatos parentes quos illi mox, vt

impatientes iniuri^ colaphis roilrorr.m csJij&inrerficidicir.quibnsaddir, poftianguinis eifutioadolefcLint

,
,

in faciem percutiunt

neiT) adcodebilitari

Pelcanum,vtde nido exirenon

valear,

& pulli

pro

fiia.

ac parentis cibaiione euolare cogantur.

Verum hoium qui,

dam

prcpter ignaujam aut impietatem in paientem

qui vt conualet

exire nolunr,

&pereunr,quidamautm feipfosquidem
penirusnegligLint
abijcit,
j

pafcunr, parenrem vero

pios

filios

nutru,impios vcro

& contemnir. Scd

,

ifihsc (vt&: ipie Albertus agnoicit) nul

'quare verius puto

loaut experimcio, autveteii probato teftimonioaiiirtriari poirunr. hanc Pelecani figuram rolho pedus raucianrem aciuprapullosranguinemiiifiillantem,piOarbitrio pidomm hucu;q; nobis exlibHam, nec\llam huiufce iiaturff auem viquam ef
re:parfimque ex Aeliani locode pierate eiufdemauisin filios, parim exHoro qui vulturan rcripfit ftmora fauciare, ^ex flnenti areuinepullos pafcere, hoccmnefuiireeffidlu. quod&Hebreotii tenteniiatcnTpiobaiur, quifaientui ir!genue,neicire ie quic auis
,

iitrelecanus.Atliberum

efto.

quid cnimimpediamus.

& inuenris
quoque

pro libitO"vti5&noua(fi cui placi.erit) etiamadderc?

) StclJOminm.'^

^"^^^^^^^"^"ggeft^sanagogiahacfrequetior.
in excufis

auiem homiliarijs
,

lertio

verbo \ quin &: inipfis teniflorutn fubiirbium ac rufticanorum pradioruni paiietibus , poiiCbriftum crucifixum, Peiecaroproxiirns daturlocus, vtnonfljmiE fcilicet redemptionis noftra r-duEenequidemrChrifio enim Saluatori mirifice prardifta huius aiiis natura conuenit nec mulrum intetefl-,fi de illius verirare dubircrur.Auguilinus pofl Hieionymi-.m tropclogiam omncm elc ganter 6s; crn") prsfatione ien^per vti virum fcientiffimum deccbatjillufiranit.Sedquorrodocorgrnat Chriilo(intera!iaait)quod ipfa parcnsPelecannsoccJdat filios iuos ? An &illi non congruic. igo occidarr,,&ego viuiiicr.bo; esopercutiam, &egoianabo ? An

^.

Vto Sauliisprfequutormoreretur,nifideccElo percureretur?

Jus

Aut

prjrdjcaror excitaretiirrjifi illinsianguineviujficaretur?EtMichac-

G lyca cum dc huius auis pietate in foboleiii agit

>

& rcre,qiia: di
ximus

S.
.

^j

ximus adferat.iu &d Chriftum illam comparat Er*nim Pelecanus eftipreChrirtiis, niduSjparadruis, puliijprimum conHiti homiues, ferpcs infidiator,ipfc DiaboliiSi virus rerperitis,fraus diahoIi;mors, k Deo ciireptio arquc fcparacio paterna affedio,Dei verbi fada no ftrum caufa natarsE human^ airump Jo j alarum fiipra pullos expx:

fio
tio,

Chrifti fuper conditostllos

laterum
vita:

?,
/7

primum homines
,

in

crucem TubU
eft

diuini latens punCtio

quara fequuia

dn

guinis
.

foniem

contint:ntis deftillatio
;

Paulus ad Hebrcos lo. elegsntec

explicuit,quis

'^
fti

^
effe^as
j

mcntpaisionisCnti

nam

etfi

fanili

illi

antiqui patrcs in fide yenrun Chri-

ftijiultitixq.

operibus iEternam falutem meruiflcnrjraraen quo minus illam adipifcerentur.ccinmunc naturc peccatum obftabat.hoc ciuus lacrofan itaq. fangume, & pailione Chrifti remotum

dam
quam

rciurredionevn
in iniroitu

carli

aditus patiiit jharccnira eftilla fidiicia,

fandiorum infanguine Chrifti haberenos dido loco iubct Apoftolus. Videndus Thomas 5. partequajft. 48. &49.

ritudineq. afflidi hominis,aut obnimiam peccati pcenitentiani contriiijCui grauis ac molcftus fit ftrepitus turbie , publicique confpcdus frequentia , vt plurimum interpretontur au<5torcs . fcrunt

enimaueshasindeiolaiionibusjlocis dcuaftatis, acialtubus auijs habitace. Arnobius: Faftusfum ficutPelicanus,auisillaquac non habitat nifi in deferiis , habens efcai vencno eremi &:inculiisaina.
htudinibusplenas.

34

PHYSIOLOGVS
2.

^ujjov

.
)- ^
viofficip
,

ytgpog 6

As-

<r<poJpa.

kJJ

Cf

^ ^^ ^^ (*
De

5.

.
Cdp, IX.

OeTerdice
;sii.;i:.-i

Erdix prolis foecuda cft . conftru(5bo enim ni dofingulisdicbusoua parit. nec vcroproprij ventris fufficitilli foetus,verum alia-

rum auiiim difcurrens fuiFuratur ouaa &: ad

nidiimfuum
illadefcrt

INtERPRETATIO.
SIc tu fpiritualis homo nc tibi fatis
ciie
fi mulras feceris elecmofynas, putes/cd ad alia praeccpta feftina5& nidiim tiium abunde imple,hoc eft cor tiiiim expia > tQ aducrfus contrarias poteftates valde muni

&

E.
TroltsfoccundaO ' -^
tis|infii]a,hodic
y\s enara eft,vt incolie

Clearchusapud Athena.um quenciam refeit duos pcrdices in Anaphcn (ea cft Cretici ma

, ex quibus tanta perdicu de inriila,relinqucda periclitarentur . hamm autem auium fcEcunditatisillamrationcmadduxit philofophus in -fpinaxc^woa videlicet excrementis abundcnc,ob idque roinus fint olaceSjat falaces plurimum,& qua; coitu partu

Namphio didajiniiexifle

\\\:>'!^
:

alias fuperent

<

rTiiiruvTi.

0^ ciKiKTOfi,iy
ra,alia: liepe.

77i/r=^;^5^

cfns^f

complnra,gallina,perdix, ilruthioLibycus
.

>
.

, ^. ,
&

/**

pariunt ex his

alia:
.

complii

Smzults diebus oua ' pariunt.) ^''3""; ^'^.3 cap. r 5. Se'^ premdiebusnidij.onftruur^ feptem dies confumum in pariendo-feptem pullos mitncaniur.
Gillioincerpretc.

Sujfurantur) *^
-'''

^^ ^""^ "^^''''"e^ocum fpea.Tnt Hicremia?, Propheta:cap.xvij, verba illa Claniauit per;

dix

\^6
perdix
,

YS
incubauit quae

OG.V

peperit, fecit diuitias

&non

inia

diciOjin dimicio dieritirj

iaorum derclihquet eas&in nouiffimo fuoeritiniipiens. Vbi Hebraciinrcrpretes hanc ipfamde perdice propnetatcmnarrani Hicrbnymus Pcrdix alieria oua calefacitii
:

propria hirroamiierit.red

cum

creucrunt in nidispulli, euolant,

&ud parcntes fuos redeuntj ementitum omittentes. Eadcra lunt apud AmbrofiuiTi conimenrar'jsHexaemeri, & fetcapud Aug.coH iraFaurtum lih. 15. llidorus \croOr!g'num ii.cap. 7. ficaii j P^r dix adeo fri.udu1enra tih vtiahen oua diripiens foueat: fraus frulionhabet dtnicjuedum pnlli vocem propri^ genitricis au

diermc, naruraljcuoiiam n.lbndlu hancquae eosfouit, rclinquunr,

&adeandeni
,''

quar genuureuerruncur.

SiC tipsfinikaUs

humo.)

ConiraOrigenis dodrinam ad per

dicisexempium piuni hominchfcc locofiformaiijr Ej iphanius j narr, lile Homilia 4. in Hieremiam CjVixui aninboiJi<m vclinmnliim partem intelligcntiara perdicis
rcferredebcamuSjti^v cumdctralignitaie
,

fraude, obfcccnaq. huius

auis libiditic pfura fwrihar, rindern concludn: Si igitur rriaiignum, fi jrrmunclum, lidoiorum hocanimal cil,impm videcur ad rrrho
noftri leiii Chii. conucnit mataZabuio adiungere, & fapcr aduerfario lcitione intelligcre pr.rfentem , &c. poft qus Diaboio aique cms miniftns Vstlcntino , Bafilidi>& j\iar. philacioni petdicis proprietaifm conucrire larc probat; ied

rem
ili

parrc

huiusreferrenomen,&ad Salaatons

inteiljgentian! tcirpcrare.mivgis aiirein

&

Hcrefeon diucrfa pelhlentia, varJjfqucrroribus,quiaboriginemundi ernerietint dc liib ludasis deHexennt & cx quo vcnit Dominus nofter leius Salftriusin prafsiionelibri dehaeieiibus ficait.
,

Dc

.uatorincarncpulliilaucrint,d!cereoporret,numcrumq. eatum pau latim exponere, inimicumq.hunian! generis perdiCi faiiTe a HiereiTiiapropheta nonimmciiLocon-iparaiunj agno!cerc,quicuni infoEcundiiiittn patiatur,lxpiusaIiorum furtim iaecusincubans,quiii

luosiam fouetac vind;caihiios, vlque ad tcmpusaliquod, cumcj cisiam tcn'pusaiti.isdi(cerncnsaccreuerit, funcamiffis faUxs parpntibus,iuiaparentum leniuproprio recoidanccs, paUinqueocolisinicentis.lequi
bis

cosampljusno derTiOranrur quoium caula no

:

limihtudo haec denunciata eft, quou diabulo tuidto impiecitis diaone cum tcnere pu:aCuuia j eiuj qiu lerrarum Iua ict rpoftquam vero Cbriilo parcfjtc a nobi.s viLoac recognuo,omiila falhiaie parcntii mfndaaflimi, iaru ven paicnris Chrifti

^ciu^ia lct^uiomnis hQniGnoniijordtur ^aguoiccnsquotidiepcr

jcnigma: compleri cnim cpgnofcimuSjprophetiamHicremiaebeaiiiTimnta aicentemjtiainamrpe^ixiolit-gf^ quic non pattiuijt/acicns fibi diujtiasnon
1

cum

iapientia.in

mcdiodicrurn derelinquct

eiimi&inpoitremocriciniipiens.HaiftenusPhilaftrias. Prauosipiriiusintelligit.quoseodc \r^ \ /7

(^07ltrarmsf0teJ,(Xtes.)
fos refiirCTencis Chrifti

nominefignificauicPaulus,glorio.

tniimphos defcnbens.cap.i.ad Coloifenfes

<Si

(
f-

auTiif^ifeunw.

ipolhins prmcipatus
,''^'"'

poteftatS, iraduxic

conn-

dencer palam,triuiDphans lUos ia icmetipfo.

^:,'"'
;

00
'''

'!;';"'

'

2.

'

^S

PHYSIOLOOVS
M,,]^

.
orcu/

-^

Ai

/ eiu> fOMT?

^^ ^^

2,<7'

-^

j^ J)d^)j

dju^Tictif

/-

^l|e^?.^fe.fJp
dt"
'

Ntcr omnes aucs, coniugis amans eft turtur.

fei^ mas
I.'^;V;^J

& ioemina vna volant

:

piillofqije

pro-

Q:..f fT^I?
'.2i*-'^i

creant vero mortc feparantur 5 ad finem vfque vitseviduitatcmcuilodiunt.

INTERPRETATIO.
Slctuipiritualis

homo cumpcccatisonuftusjtempus

eiiepoenitendi iudicaueris,abijccpraua opera nec nouis te jordibus ideil: peccatis implices; fed vnico coniu gio contentus erto , videlicet intra proprij tcri limites tc contineivt in fecundo aduentu maiifionem inucnias.

AE
J

Aeliinus

commemorat

led cx
eiTe

Ariftoirelei hancilliseflrecum

columb]s(

nam&

^y^jmgenus

'bfip'^vexeoucm phllolopho voluit

lus

A?hen2as)commiinem pro-

pne^%renr iciipfic^ iidorus inter pudicas iues connumerat: Alber de his io^^uensiPoitpuraum (inquicj coniugcm fecundura

neraunc

S.

.
Tfvr^c^v

59

nefciunt. Cytillus vero in lambis^dc Porpbyrione agen;.

* <{ ' ^, .
fi

JiHiiii

'^.

ToJrioffvfiavoi

tJ iTtui

Oi

/ua^Xilc/h.

75 (77v_ i^YjtTzu

Gih')a>y

><

^aWi^f

quiE(carminis
.
,

habira ratione)ira fonant.

d duplicibus

J^i

quemddmodim turtur

nuptijs

.,

i...

..

.,.

Torphyrioms ahhoretnatural
Quifti^UindQapudnosfcortumVideritt,
Inediacorpus muceratiSttabtfcit^

''

i^Mj^^.'

..

uiSuc?h:>-'^

Sequc
;!,;
;

luflrat y^t

neVifummeretriciumhabeat.
^^xyciMj: ^<.a
^l

LoquacifdtmiQmodeflAminfiituitVitam.
is e

PtltYofvr hoc obirer)ileeximia Porphyrionis (

queflfi

Calamon vocamus^corruptavulgo

vt arbiiror voce,

cum potius Ta

laiTion kthalamicLirtodia,vt&:putatHetmolaus,diciilcbeaE)cafliii>

tate,qui vifo vel advilrerio , velipfo rantum adultero, aut aitCyrillus,aiu iuipendioviram finit, plurimaapud Oppianiim, Athen^um,& tlianum ledordepreliendet.His vero qu de turfandtus Bernardus recentiores, illudaddunr, in ture dixuTius,

Hiipani^

&

&

iiccisactrucisramalibusturturemamiflbcompariinfiderc&lirapidam aquam ad potum tuibidare

..

intraproprpi * L L
meron^ & in
(air)fi

y f'' homiliaS. inHexae oratione de intcmperanti.i,& incotinentiaj Turturcm

ton Imnes te contine.)

^^^^ Magnu^-.

in

quandoiconiugedifiiindns fuerir.numquam cum aliomirc pofterum focietatem dicunr : fed eoclibem fine coniugio niane-

re,alterius iocietatem euitando,

cum fuperioris

coniugis

memoria

habeac.Quid ergoeiTe poreftnobis infelicius.^ qui non iolumconiugibusnoftris fimilem araorenon exhibemuSjiedcontra Domini prarcepuim.erefta cen ice, lcinnllatibiis oculis.fucaro & ementito
colore vulcus.incedimus,&:c.

Eadcm

ferc iunt apiid Uafil! j fratrem

Gregonum,incommenc.

incsnrica. cap.2

&apudOrigcne,& Gre
r.

goriiim Maginim,didloloco,Cvrjllum in Leuiticumlib.

Hiero-

nynium adueFfusIouinianum
tis

lib.

i.

Auguttinum

lib. I6. ciuita

cap. 24.

Nazianzenus autcm

in

pr^cepus ad virgincs, exinter-

pretationeBillij:
^
'

Vi

40

S
Vt femel efl d^dci Extrattumg^mn

L
ajsidue

G V S
.,

mrtj4ryiduat(t mxrito

>

MCtuque rcqumt.

0\>cre apiens-volucris,: mortalibu^

auum
efl^

QHmtoh'iygmita$ tandem preflare putanda

Sed

& Michaelus Glyca

.

locura exrcripfit
coniugis prioris

anhalium parte prima totum ferc Bafilij Tradunt(ait)turturm a compati fe iuiKTtara ob

,

Didum
ferri.

raemoriam nullmsalteriusfocietatcm admitrerej hoc mulicribus efto ritae nimirum puritaiern ab iphs cti a
;

bruns aniraantibus indecgriB plurium nuptiarura appetitioni pra:--

i^n,...^J^ ^J.s^*.. \ Infecunao AauentU'J J

Videlicet t n.

Domini

hoc

eft

r c cenlono dic , frequens

noftri lefuChrifti:
n. emm elt

iacri$au<9:onbu.shaxdiccdiphrafis.Na2ianzenu&in apologia cur

inpontumfugerit jdifficileaiebateiTe verbacotnmode faccre de t eligionis noftrje royfterijs id eft de typis, de verirate, de tcftamen tis, x^;^/siJ''i^?7cff 7 tjii dc Cbnfti primo&. fecun do aduentu . Hyppolicus inoratiunede conrummatione mundi Ab fcripturis (ait (duplicem aduenmm Chrifti ac Saluatoris noftii difcimus. prior quidem recundu cametnabiet^us fuic,co quod ille

'-

^.

vcmec ccacliscum
-'

humilis apparuerit . poftehor pra;dicatu$ potcntia, cumangelis,

"^

eft

gloriofus

quoniam

& glojia Patris.

Manftonem tmemas.J

Gr^cej6>^.^;.qua vocecleaorutn

lors&beatitudinis aiicrimiaaiian^is patribus declarantur.vt cx loannis illo.E- T?<;;WaTO m^s /m OTf. Vidc infigncm Eafilij lociim in Iibro /sfei fcu .% TK<i'-

^Tcf. cap. 1 6. quem ci tat fieS4. inicripcuram

& illuftrac Anaftafius

Nicaenus qua: ftio-

S.

002.
Ki^ot\ai^09

41

...

'ib^-*--Se'"4^ ti.<

iyfui Konzt^iTUf)^

otfi^i

t^fj^Tu 'uc^lgL^mcL fTW

' ,
isrctf

'^^

/3/j'

J^'>^ 5

TJif^iya^

^cnct<pieiuVyJ^

' /^'' '^,.^ yi

42

PHYSIOLOGVS

.
"
i<^uxjct%
)]j^}S

^
(^ap,

ootiior

J^
.

lysi^i

cjjt

. vsxg^rjtJ^TOTu ^^

>^7

DePhcemce.

XL

Hoenix auis pauone pulchrior eft. pauo cnim

aureas argcnteafque habet alas^phoenix ve-

rohyacinthinas ,& fmaragdinasjpretioib rumqiie lapidum coloribus diftindas coro nam autem habct iii capite in pedibus mallcolos. Prope Indiam degit , viuit autem annos quingcntos, &: in cedris Libani abfqiie cibo &: potu, vento paicitur. at pofl: qiiingentos annos alas aromatibus implcr, cr.m Hcliopoleiijs facerdos facrificia inchoatje proprio egreditur nido , &: ad facerdotem pergit , vnaq. templum insreditur vTouc ad racrariumj&: in cinerem tota confu.

&

&

mitur. fcquenti aiitem dic alis renatis repcriturjtertia vc

rodiciam integra faccrdotcm rum ad proprium locum redit.

I

ialurac jreftaurataq. itc-

R
j

AT

O.
cum modo quo
,

Domini CVr tridunam rerurredionem non

igitur ludsi iniqui

noftri Icfu Chriili

crediderunt
aut

auii triuni dicrum fpatio ipfa

fe fufcitec ?

fcipfum

S.

L'
tare

4}
illo

a mortuis
rit

potuit,

cum de

dixc-

Pfopheta-Iuilus vt Phoenix florebit?

E. ^ Pauone Vutchrior.)
/
t

PhiloilramsCvrait Ioan.Tzctzes}phceni
^^^^ ^,^^

,^^ pauonccomparau.c.Phi ApoUonij phocnicemaucm pcromnem vitam vnicam fcnbic, qua: pauone formofior fit &: maior citra collationefn,& auri colore fplcndidior LaClantius autcni/iue carminis ii lius de Phcenice audor
lo{lratus(aic)in vira
,

Efiigies inter pauonis mlfla

(^',
iri

Cermtur,ixmiffarn Vhjfidis inter guem.

Albertus pauonis caput ph^nici

buit.

^hoemxtifxinthtna4 ^^ J (mar^z^maj.) dcm y cft apud eu dcm Ladantium iftiusauis defcriptiojab illo vcr fu:Pnci/>io colcr
e/2,&c.<]uam

EIig2tifllm*qui

quod longiufcula

iit,

hic

non

fubijcia,

apud Pliniu

fic

lcgimus

Aethiopes.atq Indi difcolorcs maximc&: inenarrabiles fcruncaues, &anceonincs nobilem Aiabia: phccniccm,haudrcio an fabulorc,vnum in toto orbc, nec vifum magnopeic.AquiliE nar
)

ratarraagnitiidincauri fulgorecirca collum,ca:tcra purpureus, ca: nileam rolcis caudam pcnnis diftinguentibus, criftis faciem capuC
q.

plumco apice cohoncftantc.

Tacitiis

cio Vitellio coir.ideil ab.v.crSy. in

Annal lib. 6. Fabio&liiiEgypcum phoenicem vcniiTe

refert.cumque luculcnter defcribit

& totiiis propriccatis meminic.

.

-^ <S i cla phoenicis vita: pcriodo Pliniusfexcentosrexagintaannosviuerejaic: Solinusquingentos qua dragintaiPhiloilratusCteitc Vol<irerranolib.ij'.Philologis)fexceu tos : Rcx Acthiopia: in cpiftoLi ad Romanum Pontificem trcccn

tos tantum:Herodotas,Tacicus,Oriis,S.Aurcliiis Vi(ilor, Oiiidius,

Aclianus, Albertns,rccentioreiq.de quingcncisconfentiunt: alij codem Tacito audiore mille quadringctos iexsginra vnum.a tloan. Tzetzcs ne parcus erga Phasnicem videretur cx Chicren-ione Acgy
ptio facranu-n licterarum fcriba fex

reptem millibus annis viu reillum(ijdespcnes a;tiirorem fteOconrtanter affirmar,

&

^bfquc

44 Abpjucabo^potu yento f.fcnur.)

vidcntvefcentcm:
Oaidius.
necfrugenec herhUt

PHYSIOLOGVS
^^^^^^

Sed thuris hchrimis iJ [uao ymt amomi. Hcliopohs Afeyptivtbseftjquam \ r7 / f J HehopoUosfacerdos.) ^.^ ^'^ vocaTpimius hodie Bh;

femcs oppcllari in canciem fignificationem vocc compoiita auilor

eftOriciius. l^orrotoumauishuius hiftoriamairuncicex piicciratis audtoribus difccs : et fi illi non rauKum intfr fe confcntiant ,

iola vidclicctconflagrationcnouaque Phccnicisin

Ihurationecon

formcs

iniienuftttm

Libctautcm Alcimi Aiiiti Vicnneniis archicpifcopi non quidem, vt scas illa fcrebat,de Phccnicc carmcn fubi)
talccft.

cere>quod

Uic qux
'

&
7
V

merttitur

fama

Sjibjtis

CynnamamfcuntHTyyiuaxifujtcolligujles,

T^tdi cumfine

perit-ynidoq. perv/io

Succedcnsfibimetqudfitamortcrefitrgh;
Tsjfc contentsfiio

taraMmfemel crdine Lovgiyeternofi renouatur corporis tas , Incenfamquc leu^m incendia crebrafenciiam
Albcrtus:
jncincrerrivertitur,

Ii:nis vi

Sequentl AUtcmaiC.J aicalrcrovcrmcm

fci , qui alis die figurx coramutaiur
V

aiunt in cincre na

tertiaadumpcisiaira p*ucosdicsinaucm pnilins

& ?.uolat.
-9

AriftuIesdeSmyrnabcncfido M. Aurclij impc

rt*

ihiiuctr w ouun

-, a<mtf
dcm

-f

^olviyj.

fcnio vetus cadc & RcpuUular cimras depofi ojj-nv nouirqutniadmodudicurPhoenicein ex leiplareuiuifcrc:atq.iili

^/^ ^
dfdjetasauirn

/<

idcft

bidccadcai
>yi.3a?7i/i

>'';'>'

-'^.
jijoK
,

e/Jr

o;/r 9*i/

idcft,

vrbi

& antjquifsimt ic no
. i

uAapropriumlociir/ireait.) wyivi. ^i s^f^' y

uiirima,iuacnfa airumpr2;fi<iiall,quodde i^craaucaiunr. 1 jj J \ \ *'\rtcmidoruslib.deinroniniis

^ ^ cap.49'arqucahj ctumlocum X quo Phccnix cuolet in Aegyptum&adqucm moxreuirttaur ienorari aiuni. Artcmidoiu auic iranfcripfit Soidas in verbo

S.

.
'

45

^^^^^ Phcenicis hiftoriam narrat, faquc adiicrrus Stoicos vtirurad vniiiccfx carnis cxiurredionem proban dam.concluditenim(tiodiirimo uloaeterna; memoriar fencFrancircoTurrianointerpictc)Sicrgo(vtipfi aiunt) inaue rarionisex* pcrtc reiurrcdio apparcr, quid noftra caliimniantur ? Clcmcntem ad idcm citat Cynllas catechii. %At Rc(iirrc6lione. Tertullianus vcro hacdercagcns:Acape (ait) plcniilimum atque firmiiHmum huiusfpci rpccunen,illamdicoaIitcm Oricntispcculiarem, dciin gulaticace fimoium, dc poftericare monftruofuiTi qui femet ipfum lubcntcr runerans,renouat,narali fincdeccdcsatque iucccdensitcrum Phcrnix:Vbi iam ncmo,itcruni ipfe qui non iam alius.idem. Quid expreillus atquc fignatius in hanc caufam ? aut cui alij rci taLpiphanjus nofter in Ancorato eiidem pcIc documentum? Sed nc verbis quibus hic viitur,huius auis naturam drcripiir,&: iimili tcr Refarrcdionem er ea probat.San(^us item Ambrofius libro dc iiderciurrcft.&in j^.Hexameronjeodcmargumcntoviitur.Acncas Phcrnix auis vltra quinitem PUtonicus ad idem:Pr2terca(ait) gcntos annos viuere dicitur . Ea vcro vbi fucrii mortua & rcroluta viiicrcputatur. Succurrit raultitudo animantiuni,quar cxcorruptionc ccpcre principmm . Nazianzcnus autcm in prxceptisad vir gines.pi) animi qui pccniteniiadoloreq. rnortiHcaius.pergraciaite rcuiuilcit, phoemcc fymbokmi fccit. Idcmqucin Oraiionc vltimadcSpiritu fando^aducrlus Arianos Eunoroiandfquehachmili tudineTrinitatismyileriumexpIicai.Ambrofius Pfalm. i iS.GyRufinus in lymbolo ad proband.m Chrifti ex Virgi piianus nc finc vinli icminc natiuicaim , \Acva. cxcmplum adducunt^ Pythagorici \u i^^\-lJ^^\ui iiix fidcm adhibent.'quo rpedtactota iUaapud Ouidiiim auis huius ecphrsfis.
i

^ urtgttur JUaxt.J

'1

Clcmens Romanus

lib /. Conftitution;

&

&

<5<:

]uus ytphGCmxflordtt.)

interpresreac(PaJma)rcdd.dK.

^,dum

enim funt vtrumquc autem tranflate dicitur ^'^i/r/ww Eccnim (vc ait Gellius) palmar arborcs frudas nonadnio*
:

calore concodi, fpadicei vcl plioenicei idcll rubei

eftjiia

& quali fan

,

guinci funtjipfaverosuisquiahoccolorc

vocacur

Plmio&

IfidoroaudoriLus.L^daniiiisautcmabipraauearboremdcnomi. nat,quod non probo.TertuUianus iupra cifatusin libro deRcfuric<ilionc eundcm Dauide locuna allcgat&(Phcrmx;vcni,

PHYSIOLOGVS
TAriNOS.
Kf|)aAcor

',

$2J

^
,_j)

)
y)

wcr /ttig^s '^ <7)/<^7

ir

jOWTi ai"3-^7rf ,^^'

.
9, cwT

\:'-{.(9 Jl

iimKupeictv di
/cA?

^ 7<^

i^r
cw

)/.

^ &. , ;

^-

S.

.
CAf, XII.

47

OeT?auoni
1^2:^!^^ Aiiointer

omnes

voliicrcs auis cftiadabuti

alis

^JW'

^ii-corporis
cft.

enim forma atque

pulcher

oculos coniicit : cum autem fuos confpicit pedesjgrauitcrvociferatur, fcilicetquodillicsEteris cor poris Tui partibus non rcipondeant

/ ^fe^S >^z'^^j^

\^^ fe,;i^J

Cum

ambular, feipie liEticiaexultans

intuetur, demittitverocaput,

&interram

INTERPRETATIO.
TVigiturrpintualishomo
dens dele6lare,&:
exulta.

prcccpta &bona tuaviciim vero pedes ideft pec

cata arpexeris,vociferare,&:
iuftus appareas.

habe peccatumjquemadmodum

coram Deo dcfle atqueodio & pauo pcdes, vt fponfo

AE
Corporisenimforma.)
CfYo/cii.

Pulchracapauonis defcnptio apud

inelegansin Dione Chriioftomo

-^

is^ vif

'^
&

Stscf

atomnibuscerre&

breuior, &: uenufliorapudTenullianu

inlibro dcpalliOjCuius iunt verba:

Pauo pliima

veflis

quidem

de cataditisjimmo omni conchylio dcpreflior, qua colla florcnt;& omnipaiagioinauratior,quatcrga fulgent j &omni fyrmate folutior,qua cauda: iacenrjmuhicolor,&difcoIor, verGcolor, nunquam ipra>remper alia,& fi femper ipfajquando alia? totiens dcnx quemutanda,quotiensmouenda. Quajvero fintcatadita, quid pa^ ragium,quidfyrma,oprimcexplicuit Tiirnebus;& didlo Tcrtullia

&

i loco fcholiura laccbi Paraclij,

4S
'

PHYSIOLOGVS
/ \

r ^ ^ UtmAexultMtm.

Dehacpauonum

phiLutia plurima

) ,puHArifto,.lcm,Plimmn.Oppu.

num,AcHanuiTi

cetcrofquc huiurceargumcnti fcriptores.

Suos confpiat pedes.) ^ Ji

fce fabillas

' I"liu S"lig t j 8. citatfo

notar,qui anicuuresha
.

Ec fi non fit inircquens hscpauonis proprietas, aquibus nccdiilb naimulfurn qu^ exTheophraftoPicrmsadduxit libro 14. illis ver 'ck^y/a^tS/CcSx modo hacderc loquuius cftTheophraflus.
apiid rtfcentiorcs alios

ncCardanum (! ipfe ait} dc panone narrat

Pieriumconiulc.

"Trxceptaiua ^

I^ft^i"ina^itibiimpofuam: harcenim Chnitiano homini veri gi.udij caiila non me diocriseflcdebet. Dequilcgis videlicet diuin, raandati, prac)

-^

ccptorum,rcftimonium,eloquiorum,iuftificationum)nam h^com uia fynonymice vfurpantur a regio pfalte prscftaniia, ad ingenc ) randam in animis hominum iftam Isticiam.facultatc, tenioquoq. vcrboapiidcundcm Prophcramcxranttcftimonia. Paulus autem ad Romanos 7 }% izJ izy tcTu Con edledlorenim lcgi Dei fccundum interiorcm homincm.

&

.^/
&

/^
^

/'^'

: J n*.. ^ Teaes iaestpeccata. -^ )

tii^J^.

Mvfticailla Chnftiin noiiiilimacocna

antc (acroiancium

luum agonem

pe-

dum

difcipulorum ablutio fignificauit inquinamcntajfordefq. ani ipi,itr pcrfcdioncs , carnalia dcridcria:vcros carleilis magiftri au
rcipulos confeiTionis ac pocnitcntiar
1 uacroahluereoporccrc ; fic (ne inrc vulgari ledorcm rnorer) doiflcacrulc cxplicat Orige-

ncs in comnienrarijsiliius loci.

S ;?^: *^^^ ^iS-

s.

(^>

; 2.
',

/^

Taii'

^^^^<^'[^.^ eumJ

/.(< ^
,

^* ^'^-

^- </ ^^

^)

7rt$^tcrtj^^

6?6 ^^-,^
G

V;t3

^-

PHYSIOL

.
Cap,
fi

GVS

De
It
ciit

Serpente.

XllL
fi

Chriftus in Euangclio.Eftorc prudcntes

ferpentes, &rimplics ficut columba?.

Phyfiologus in fcrpente plures in cile nate

rae

proprietates ait.

^rimafirpentisproprietas
fcnio grauatur, caligant ilH ocuIi:& cum itcru iuucnercercparat, quadraginta dicbus ciboabftiner5& tande emollita cutc,qu3erit pctra per cuius foramc magno nifu contendens pronufq. tranfire nititur, cu* temqj exuitjqua depofita gaudet , atque iteru iuueneicit.

CVm

INTERPRETATIO.
tu fpiritualis

homo

pcr anguftam

& ar(5lam via

veterem mundi renedutem ieiuniomacera-.Eftenimangufta porra, ducit ad regnum coelorum.

deponcre vis,corpus tuu

& arola via quae

E.
j in LUngeta.J
r;

'

lOcuscftapudMattharumcapitcio.vbi ftolos nouam Euangdij lucem annuntiatu

'

S.

rosmuncio.ralutaribus prxceptisdiuinusillemagifter corroborar.

Porro toram Chnftianxdirciplirarpcrfedionem complexus, due

ncceiTaria cfleait nciaciminirtrationem verbi, prudentiam videlicet

& iimplicitacem.Ad priidenuam(vt breuiterdica)

fum
pertinec cognitio atque efFcdio
,

eorum
.

in

vniuer

quiP ad bene beateque viuen

diim in fuo vnumqnemque ftaru perducere Eltenim diuina ha:c virius humanarum omnium adlionum quafi gnomon,eit
iuxra SoicoDcinde cum fimplicitatem iubet, hypocrifim uetac, nam limplicicas iimulaiioni opponitur, & tam dolum in ucrbis.quam in faotis fraudem aueiTatur. Extant innume rafacraram litierarum teftimonia, qiiibus dnpliccs corde a Spilitu fandlo reprobintur,firnplicesueiO acredi uarijs encomijs ex-

vututii

dux

& matcr eft vitar modcratrix, immo uero

.

rum

placitaars eftagendar uitie

lam licet duo hajc ,prudentia, & fimplicitas differrc tolluiitur qaodaramodo ac diiTcncire inter ie fc uideantur.optimc tamen c5.

ftituta ratio facilinegocio illa copiilabic,ac uincieti eft

iiquidem

in-

icr uirtuies

omneis mira quiedam

fi

focietas atque connexio. Qiii for.

titadine prieftar,temperans item eilc re<ile potefi:

Facilitacem rao'

tum ac ieucritatem

quis una retincri

non

poire arbirrarur, planc

decipiiur.idem dcrobrictare& libcralirate ac reliquis iftiusmodi uirmcum fpecicbus di<ilum efto.Vidc Pccrum Velleiiim i Cueuara
do(ileac fuie de
iidis:

hoc diilerenccm in l.obfcruandu.iF. dc officio pra:Petrum Vclleiiim Gucuara , praetcriti fi quod fuit virtutuin ftECundum reculum,viuidum fimulachrum : pracrcatis vnicum or.

: futuri abfolutiisimum exemplar et vcro lcdor candivirihuiuspracclariffiraasdoteisexpnmcrenuncvellera.vix bi fidc facerem; etcnim eo vfquemaximorum virorum elogia inui

narocniuna

dc

fi

ta

diam&increduUtatcmdcclinare iolentjquoiifquc communcm ho inum capturn non excedunr. Ornat profedo tantum hiinc viriitn antiqniiiimus generis fplendor j Ornat conftans qiiardam a primis

Audloribasad pofteros vrquederiuarain regcs fuos fideliras & ftuprincipes ob hociprumgratiajampliiliini inagiftraiusdomi militiaeq; feliciteradrninii}rati.Ofnat(c]uoniam qus diximusjvix noltra runt)verior acrolidior animi nobiliras, vitx lummainnocentia,incredibiUs candor,raramorum fuauitas^vir tutu omniii,atq. huius maximcqua tra6iaba,prudentia: , qu^Ereliquaru omniii condimentu eft,eximia quicda & admirabilis pollei-

diujmuhaapudeofdcm

lio.QuidiTjiru.^prudctesnarcihomincs negauirphilofopuSjat difci

plina,laborc,&:expcrimcnto

fieri teftatur

Petiiis Vclleiusiftharc

Hbiprxiidiaiu nimiium comparauit,

vt

aprimisannis faciuianihi G

52

artiu dis Uccrirum ftudijs omnino vcro illc propterca ita fe inuidit sencre ad miraculum excellatjnec InundOjVC intr^ priuatos bibliorhecs parieccs ftnnper deliiciccrcr^ nnika viditjmultaco?noiiir,muha traoliiuir.pIuriinisofiicijsReiTi publicam fibi demeruit; quin etiam& Vrbi ipii &in VrbcOibiil lius virtas hxv. olim admirationifait . Finiam remel:Eric ciim Vel-

confecratus.in orani

ApoftoUis initiruebat imaginem

nis redeant

conildeians,peife6liirmiam vigilantiiiimi prsiulis, qualeiii , te intueri oic^s , atqae illum ad

Cliriftian:EReipublicaEvtilitatem,vtqucaureaexonencisReiigia-

tempora, praeficiendum EcdefiiE dcfideres: Erit cum ampliirmiomagiilratuinetoriile^ntiurisapices,apnirimumiudi ees : Erit ciim ad eiformandam Inbricarn illius 3erarem,qui ad reram omnium clauumadmouendns etrecnatu(n Velleium exi-

Denique nulla vnquam viris optimis & maximis pr^emia propofua, nullae tam fecunda: atque infolentcs fortunie, quibu* ron illefedigniifimum prsftitcric, atquc ad illas confequendas ampliflia^am fibi virtute acdodtrina viam non ftrauerit. Patcre quieibledorcandide me a propoiito argumento Velleij noftri recordatio diduxit janimoquideiTi ac defiderio noftro haud plane fatisfadam cft , tuo nimirum, digreifionc hac, molcftum nihil accidiiieconfido, Menandri videlicct meiuor,apudqiiera et^V^ i^
ftimes.

^
-,
-

pi^tsO

^ffwTreTS.
y

Nune ad rem,
meminere qui nuc
,

^ dlCtitJerpemes
Aquila

Alibi etiam Serpenium prudentiac

^^^^^ Utterarinam eo Genefeos loco

^erttt Hieronyraus,Erat rrpcscallidior,niinc,Erat ferpcs fapieuor,

, feptuaginta habent J Nccarrider,quod Auguftino Sthfacoplacuiffe videG,earationeierpcntesibiprudentes vocari, quod longiffime Cernant, etenim nimis frigida interprccatio eft . Mcmini itcm Cle-iTientem Alcxandrinura,libro Stromatum fextoaliamadduxiilcrA tionem, videlicec quod in maleficijs ( qnorum opcimus artifex cft. difcretio, ierpens) inueniri etiam poffic conieq^vicntia aliqua comedtura fumrorum, cui ienrentiar fauere corapoluio, videtur cornmunis doftrina qu? & Baliljam au<5lorcm habet homi lia II. in piincipium Prouerbioram j dum duplicem prudentiam conftituic, vnam proprij comaiodicuilodem ( VoIaterannoinceE-

& Theodotionc ^^^ legentibiis

opovi^-JTziTOf.

&

&

&

prece^&alieni dohobleruatncem, qualem habetferpens; alterara virtus cft, dc quas ea qua: agenda aut non agenda funt, definiu veram certc priorem illam vix eftvcprudenciam vocemusjaftuiii

alUditatenijmaUtiamjfalLaciam, veiiutiammagis proprieappell*

biraue.

S.

yj

bimus.Non inficior.vcibum ^^lvtuam facris litteris aci vtrumq. an c?ps eiicnam vt noui telUmenii (in quo Gr^corum verborum ma-

"
77
Tit^

ioruis en)reflimuriijs sgam P.ailus ad Rci-nanos i i.u75 iPf3K/ii/& iteiutTi pauiO intcriusad coidemj/i//<i'S&i ?/;///..;?^'

^}
&

iau;7B/f.

^'^ ,'
r

^;^/ tm At vidcs vbique &. Paulum , ^^ficwTHi hucV >^^ r/y" cu/r//.Adde,perpe ram illius pnidentiam, in exemplum proponi qui ea tantum ad no cendumt5c malefaciendum vtitur. Qtiare magis fGifan ph) fica ra
.

Luca

. 5,11

Liicascapitc
,

liJ

Villicura iniquitaiis laudauit

quia ruhdit

^f ? )/>

'^

/ 1/^*

reuZvci

>

Doniinus,

<^>^7': ^'

tio fit.qiiarn ex veteri

git Euiebius, videlicec lerpentcs fpiritahilimos eile

Acg^ptiorum FhaEnicumque theologia colU animalium oni

aut

niiim

nam abfque manuum

pcdam i^omninoabfqiiealicuius

organi excerions adiumento,eximiam celeritatem aileqiiuntur, fe runriir,varias in figurasac formas graduintur,inuoluto, acreuolu togreilu in qiiamlibei partem rotanmr . Hoc autem indehabent,

quod piccTtrisanimalibiisignea natura

participen.t. Idquedc^

cancatiirimus illeEpies {acrarum litteranini fcriba

Dcorum

quem fui-nmu interpretem Aegypiij putarunt, cuiufque libros Arius in

Grarcam linguara rraduxit,coiicione fignificauit ; cum conniuente atquc adco daufos habentc oculos fcrpcnte.ienebras diftundi, illo vero palpebras oculorum crigencejuce omnia repIen,fcripfir.Hinc fumain harcanimalia religio: quibus tcplaerigebant.qua: prodijs venerabjntur, rerum omniam principia putabant quin Deum appellabant Ophionca;de quibiis ex Pherecidc Zofoaftre plura
:

&

&

apud eundem Eiirebium.Icaque(vi redeamasjnoneritabfurdumjii prudentiam ierpcntum apud Mofem de hac ferpemina narura
adomniahabilij&aptiflima incerprecemur. Eamnimirum Deue fiatura: opifex, ipii ferpenii largirus cft, qua vt Augnftini verbis vtar malus dicmonvfus eft uc inftrumcnro ad decipiendof pnmos parcnres. Porro beau eiiam haud improprie appellari ie prudcniiajdocct Theophrafti opiis cui tiiulus de animalibus qii dieunrur prudentiauudore Lacrtio.Vcrura haecprolixiiisfor
,

quam oportuit.

fter prudcnciam lcrpentuin co candorc temperauit tcftfiquidem aBinialiUadomnino innoxium,nulli p.irat infidias.atqucut Auguftinusaitin Quieftia nibus tuangelicu fuper Mattharum , non iolum grandmm anima Immcoaira^uz viresnonhabet vcium minuuiliniorum quibas

lumbmo

cuam

54

G V

ctiam pcrparui paiferes a!iintur,ca?dcabftinet. Columba Ccreniti' tis tiut Noemo nuncia. Chrifto in bapcifmate fupcr capuc adftitit
fauftiominisauiseft,

&cjU2olim

infacris litationibusob

nimiam

puritatem pra:cipue expetebatur. Hinc fit vt rerum fpiritualium ac diuinaruminlacris lircerij(vt pluriraum)ili fimbolum.Eadefigni
tur Chriftus,San(i):us Spiritus,Ecclefia)Virgo
ftores, viri fimpliccs ac rcdi

Dcipara,Grana,Cha

ritasjlacradodlrina &Scriptura ,SpiricualisNarura, Ecdcfia:

,

Do-

atque cius gcneris mulra q\ix ex dooUflimi LaurctiraprodiafacilecoUiges Adrcribani ego elegantifiimum Marci Antonij Flanainij epigramma, in quo magnum Gulielauim Sirletum in pauperi adhiic fortuna delitefcentem Seripa.

Cardinali commeodaCjatq.appofuiinme columbce coparac. Aic*

Commendo tibi Seripande magne

CHlielmum hominem piumteruditum, Et candore animi pJLrem Cclumbx,

DoHHtn pratereaytrit4fque linguj?, Quoique exiflimo plHris xflimaridum,

TauperemtiuMenes tdmen docentem Gratis pciuperie malngrduatos, Hlum Gri&ua mjgni procreauit
Arttiqua probitJitetmoribufque
i:>ignis

Tythjgora ylrum,tui<jue

'

^^

Bignum amiciua:idque ita ejfe^cetu Scieusybtinc tibi magne amice donOf

Virtutique tu dic

,nec alter

Cliens aptior

eft tibi,nec ipfe

'PMrenHtninueniatfibiaptiorem

Er^o (quod eft praiceptum Chrifti in quo virfamur) de comungeti daprudeniia fcrpcnnna > cum columbina fimplicirate, atquc adco vir(utibusijsquEiiuer ie vidcnturrcpugpare, videndus ell diuinifhmusNazianrenusinorationequam in funcrfi &rcpulrura patrisim prasfcnteBaiilio habuit,

vixtempcro,quin jategram hicTranrcnbam,haud tameninuidcbo iedori omnia. fic

ccrte

quam

ille

Sed fueiicrane(paierGregorius) tanra tamqueilluftti mo: induiiria tamcn eaque virrutc qua: in rebus gcrum verfatur, cuiqam alij cedcbac ? Minime . Verum ideni rcndis
:

facilitace

iplc

Si.

lenis ac phcidtis

ut

quis alius erat

& ad agendum pcrarintcr fc

^ue

apcus

appoiicui.

Quamuiscnimhicdua:resfcrc

pu

S.

55

pugncc&opponanturfimplicitasnimirum & afpfritas, altcraque manfuerudinem cucn inertia coniundtam habcar, alcera rcbus quidemgerendisapta fit,vcrum luiroanitatecaicat ,ai in co ramen rri rificehxcdiioin vnumconucnecunt.Nempe VC& tanquam afper ac vehemcns rcbus gerendis cum roanfiietudine incumberet,^,: tan
qiiam rebus gcrcndis alienus fe fe cum induftria iubirjitteret,in fermonibus ab omni mciu liberis,in cmni dcniquc gabcrnarionis gencre Nam cum icrpen tis ad malum prudeniiam columbas adbonum firaplicitateconiiinxiiret, ita ie comparauit,vt nec prudcntiam in verfiuam iinprobiratcm,nec fimplici latcm in iloliditatem dcgenerare finerct , verum cx ambabus qno ad eiujfieri poterar,vnam virtutisrpedcm efiiccrcc, numensomni bus pcrfedla & abfolutam.Hadicnus Thcologus , intcrpreic Billio. ^^^ ferpcntum agiraiia apud prophanos&fa\ j iuuenejcere) crosfcriptorcsvaldcvulgaris cihindicabo foBpr^fidijs fercndiSjin
.
,

tes: Ariftot. lib. 8. hiftoriac animal. cap. 17. libro y. cap. 17, Plin. lib. 8. cap. 17. Lcberida Epiphanius hic (vt&: ferc Gixci )

&

7>ifipercaihacrefinnominauiE: Ariftot.yJAfiai TSEc/OfjNicandcr

>/ vioflw appcllat>a(5tioncm ipfam Plinius vernarc. Hac aurcm dc

adhomines quoldara dctiilcrar, qui tanto bencficio ingrati.Ioui furtum detegunt, ab coquc in delationis pra;mium pcrpetua iuucnca donati

re pocta: ficnarrant.Promcthcuscaclcftcmignem fufiuratus

funt

Hanc igitur illi cum fuo clircUario afello

fiti

impofuiilcnt rc-

deuntesjafinufquc graui
perrexic>vbi locicuftos
nifi prius pa<ilo

fontem quenda fcrpcnsjneadaquam acccdercr, prohibuir, prciio Tuncarcfcens afinus fe qodcunquc habe
in itincre laboraret, ad
.

rcr,daturuni promifit,accepitigitur fcrpens agirallam

, atquc inde quocannis cxuit reneftutcm,homincs vero fenio conficiuntur. Nicanderautem ncfabellam defcripilr.

KvSturay.t/hyi

ptc

Kni^fhiTTfov

>JSiv

" yjt^yoyTlS

KiTafya

^S
Vitaliiucnit.

PHVSIOLOGVS
FabuU per iuuenet cdebemmd
FratribHs imperia imfit
oherrat
>

V/

oUm

maxlmHs auo

Vnus mtorum Saturm.pr^mia honorifquc

Indicium capere aomtjlica turba iuuentam

Mortales pretiofa Beumfed munera poft hxc Dementes ca.rpfere:nihiliuuere ^uerela ;

'blam tardi dorfo impofuerunt pondui
afelli

Dontt Dei:cuiftccafinprCordUy>bi ejjcnti

^dfontem properat,priegrandem kic repperit anguefal

QuemfupplexoraHU opemfibiferre:fed ille Quod gefiet,pretium lymph,pondHfqu petiHit^
lllefni preffus facile annnit
ifia

petenth

EadcmfercfuntapudSophoclcm coa: Cutemexmt.) E"ge'nosinhocetiam cum Termlliano ^ uenimus , iit poil paimtn eflet nobis lermo d fcrpcnte. illelibrodePallio: Nominanduseft& fcrpenslicetpone pauum;nam&iftcquod forduseft, conuertit corium & ieiium fi quidem ut rcnium perfenfiE in angufta fe ftipat, paritcrque fpecum
,

^7(.

ingrediens

ibidem

relidis,

cutem cgredics , ab ipfo flatimliminecrafus.exuuijs noimmieexpiicatcum rqiiamis&recuranrur. Vo-

luiciftoferpentisargumento ioannesSpondamus in Odyflea: libfum id.Paracelficamdoolrinam de lapidcphilofophico aftrue^

re. fed

mihi

nondum

perfuafir,

^
,,

j.\

HociiernantisierpccisgaudiiimexpreincLucretius, du iinpie ac ftulce animoru immortalitacc oppugnat

^
Std
catum.

Quod CimmorisUs noftnxforet mensj

tamfs moriens
diffolui

cohquereretnr,

m^igii irfurM;^cfle'inque

rdinquereyyt angmt
ita figniiS

G.tudent.

Eft& apud Nicindrum eiufdcm Ycrnationis gaudium

ideft,

Tum stum cjueas horrendam qujvdofene^Am

ExuiHsferpcns

remmta pnbe nftiltiU

Ho

S.

^5^

Hoc autem
gisquam

fi

Gr^ece illi parccmijilocumileclit. La:tor&: tideomaexaiiicm fcnium,qiiEapi!d Ariftophanem obfctniori-

bus aliquanmliim verbis proponitur;& cifdem citat Suidas Bafilius inoratione. 7. dcuirtute&vitio, lociimA/atr \
.

'^

thaeicitac,eiafclemq. ferpcntinaepropnctatis mcminir,

verbis:Sitis inquic Chriftiis prii
fit,

atquead rnoresaccommodar,his
dences iicut fcrpentesrqui

cum

eos fcnium deponerc necclie

lo-

optime fcpto corpus co angufto commutunt,<5c ita pruden tcraiqiiefapienterlene^utcm exuLint fuam. Quod etiam &:nosfi ccrc valtfacraicripturacum perarduam &anguftam viam iterfaciamus , cxucrc inquam vctercm homincm inducre vcro nouum, iu vt cciam noilra fic repuerafcat iuiientus.ut aquiliE folct. Eadeni omnino fantapiid Ifidorum Peliifiorcm cuius nunc aliquot epiftols.(xinfinitisprope myriadibus) opedodiinini Godefredi Bil
, ,

&

lij

lucc perfruuntur.libro 2.Epiftola4i(j.

ia hacc uerba.Scrpens artc ac verfuria vctuftatcra exuit,in

adHerminiim Comitem arda qiu

.

dam & angufta tima fe fc comprimens,ac ienium dcponcns

,

Vulc

igiturnos quoqueperard:amiiiam& affliAionem,uerercm homine exucre,ac pro eo nouii induere qui ad eius imaginc renoiiatur. ^'^^"^^' 7 Quibus verbis Climacus vt Sc (

ArSia e/iyia '

Epiphaniushic)ieiunium pr^cipuecommen

dariaudloreft. Si anguftam viamCinquit gradu 13 . agensdegula) duramque etiam pergere Chrifto piOmifiiii,reprime ventrcm. huc enim ii foueas atque diftcdas , pad:a conuenta cum Domino tu

&

ircitafti

Teniris,

animo vt aiidias dicentimrLata & fpatiofa cft via qua:duatad perditionefn fornicationis, &mulii funtqui,
intendc

ingrediuntur

pier eam.Et quam angufta ianua , arcfta eft via ieiunij^qusducicad viacafticatis &pauci funtqui per ea ingrediutur.

&

AEtTll-

PHySIOLOGVS

22

,.

}] ^'^

.
j

077

^/J^pt

dJ^au !tvC9

'

.^',

7h

^ ':)^^^^'

^
Secunda

S.

.
Cap.

JP

SecHndxferfentis froprietas,

XlllL
,

Vm ferpcns veftitum hominem conipidt

uetjipfumquc fugit: quodil lumpetit,

pa

nudum videtjil

INTERPRETATIO.
quod cum nofter parcs contexta in Paradiio indutus tuiCjillum adoriri DiaboJus non pocuit , fed prociil ab co iugic:cum vero pr^cepta Dei tranfgreirus^nudus manfit; tunc vicit iilum Diabolus.
tu fpiritualiter coniidera,

Adamus vefte a Deo

AE.
"^ fiueaudoremepiiloJasdecereopafchaliadPrieiidiuDiaconur&apudliidoru in Originibus,AlbertG inhiftoria, alios.nam in hominem veftitum falirc ferpentem icribunr, a nudo vero fugerc.PliniLis ex Agatharchide, familias quafdam recenfer, qu^rcrpentibus terrori erant quoium egenerefLiiiTeait Pfyilos; ficiiprynoregedidlos, ciiius corporiingenitum fuit viiusrerpen-

7)2

^'^^'^^^0'""^"^""^^ *P"d fandlu

Hieronymum

&

tibus exitiale:vndemosilligenti fuicvtliberosgenitos ftatira obij

quo argumento pudidtiam coniugum experiebantur,detefto vel proprio vel adulterino fanguine.Hos Catonem, per Libyis deierta inter faciencem lecum duxiiTejVt rerpcntiii morcercnt ferpentibus,

life.ip.cap.ii.&Strabo

libusmederentur Piatarchusfcripiit. memjnit &ilIorura Gellius i j.Lucanusitemabilltt verfu.

Gen s inimica colh terram fcrpemum MarmarydceTfyWhUXc. CeHas autcm mcc!icus non Piyl lorum natura; ied illorum audaciie hoc mbuendum pucat j Marfos
2

item

^
weminerc Solibus,

item Italis populos a Circes filioortos eandcm vimadiierfus fcrpenceshabuifleauitorcsiunc^&iPh^iius GclJius jquorum itera

& & Silius lcaliciis-ab i!lo veriu.H;6f M/urt acict

worjwfjlib.S.&c.Denique&illosetiama ierpcntibnsn-ietui Plinius,qui Opbiogenes vocaban:ur in inlula Cypro.Ex quibus Hexagon quidam nomin.e, Romara legatuSjConiediusfuir expetiiT.enti caulainferpennua) dclii!m,ac|uo tamen illafus extradtus eft.AegyptijCaudore Aeliano) ferpencesibicum peniias metuere tradideruni:& Ariillib.S.cap. i i.cuiuflibethominis raliuam eildc
clFe venenii
ait,
'
'

}3

cui

(iV
\

Pi.inij

acccdjr Qpiniolib.7 cap.i.

e/a

Veo comexta. y mum in

T\

Veirea DcocOnrexraindiitum
.

Ada-

r paraaiiodicUjinnocentia? iiatiun
j

inquocrc'aru^rnir,fignificans. Namintertheologos obtir)iiir,eo

uiqueprctoplaftos nudiiatem non exhorruiire, quoiirquedeliquere;tuncenim in peccati pccnam erubefcere, 6c vefteieamicireca;. perunc.Origenes in^explicatione cap.3 .Genefeos.tunc primum eos carnem iumpiifredixifciim priuselientincorporei.VndepclUceas veftes, de quibus ibi agimr,humana corporainterpretatur ,quibus poftoffenfam & eiedioncde ParadifoinduiiruncquaiianreinParadifo fine carne,neruis,& oflibus fuerint.Sed errauit:re<iteq. repre

6,

heditur ab Epiphanio noftro lib.z.hiereii 64. Lcuicicu apettis %'erbis comuni ac veras
,

Cu

vero iUe homilia.

fe fubfcribat,

dubitari poteft

an meritohuiufce h^refisinfimuletur, vei potius

Origeniftisdebeatimputari; tum maxiinecia dicipoific allegorice

more iuo, pro

lius farculi

ueftibus corpora expGiuiifc

aduerfus Oiigenem expoilulatio

nam hacc fuic vetus ilquem hiftorici & ( vc

ieniuscorrupiorem appellarunt muhi. Sanotiis Hieronvmusaduerfuserrores loannisHieroiolymiranidifputans, huius etiam illum & notat & redarguic. Tertullianusaduerfus Valib. de refurredione carnis cap. 7 Irena^us. lentinianos cap. 14.
vocant)
litteialis
.

lib.i.adnerfushxreies.cap.

i.

luftinusmarcyr.quiEn:.

49.Chryro

ftomusHomil. iS.in cap.3.Geneieos. Greg. Nyilenus Catcchetica orationecap.8.(S:nouiflimeRuper:usincommenr.did:icap.lib. 3.

hunc dilucide refellunt Nazianzenus autem (ira explicanrcCvro)non fimplicitcr carnem fedatram ,graiiem,mor
cap. 17. errorem

talemque pro pelliicida,tenmifirna , atque immortali Adamu poft peccatum rufcepiiierefert. iicq.myftice incerpretatiirillius &nuditatem &veftes. locus cftin carmine-s^ -4!/;^^ qucm itarcddidit JLatine Billius Piunzas:
,

Tro'

S.

Trotwus in -piridi Taradififcdelocauit ^ncipitem , obferuans partem imlinaret inytrdtn , T^dum etiam iJ jceUris pwumfraudifque malignae
Vijliferi at poflijuamjjcini infuhibus hoflif,

fimincifcjue Uiiis prxbens infultibus aures,

Titddrcam dentes pne tempore trifn

TcUiceasyc^es hcc tflgraue pondus

in

efdsm,

ifi

atrx

fcrpcntinam pre NuWiis 'y prieratemaccommodenturjNec enim Adamustranffi )

SubicHummorti tunciTiduitipfey ^^^^ '^^'^ funt qiiafi y^-m;^^iKZf

niidLis

ad

greiFus

pr^ceptum Domini
:

manfit, fed potius ab ea hora vc

magis quam eius niiditatc prffferebat, ideftillum ab innoccntias ftatu decidiile, ac proindc
Ihtus
at certe vcdis illa nihi!

& opertus

ideo veiliius.quianudus, hoceftomni

felicitare priuatiis, <5:omni

pra-fidiodelhtutus.Augiift.inexpofitionepfalmi loj.pcllicearuni hariim vcftium allegorias late perfequirur.

'j\
'

Utai?OLUS.J

inGrarcoeft^TCi/w/soi.Maliisrcftaiitcmin diuinislicjgj.J5 communis loqiiendi phrafis , vtperantono-

roafiam hac voce intelligatur prauus fpiri tus,ficiu pec raagis vul gareillam,Diabolus,qua: caliimniarorc fignificat:in precc Domini ca.*A\it f<nu 7TOr/).habecur, Latinc fed libera nos a Malo:nec enim a rebas aduerfis(vt vulgo putant)fed a malo d^moneli

&

berari,oraraus.Matth.item
nis. i.cap.i.pfit(? Cuiv

Qjjoniam
Eadera
Snu

ficiftis

/, ^ 3!.6
l ^ .if>}:i-nu

dcc.vcmt Malus.Ioan

viniKYiKg.Ti

mv7nvvo^^ vbi VLilgata:

quinto

-^

7>}{ iy

fimili

voce

Maligniis
i'^

Tu

T^t

uxitgradum,&reddidit.-in quo)fidei rcutojpofsitisjomnia tela Ne quiifimiigneaextingiiere: adEphefios vltimo. Sunt qui illud mn Ifaiae de Hierufalera j Niim quid non tu

pcrcuffifti fiiperbiini? eodem tropo de Sarana interpretentur. Adi ao(kis inilitutiones Epifcopi Caurieniis Petri Gariia: Galarz,

^/

non tangiteura.Paulus,cV />)'7ff^inu,\hi

~
&

hxmi,

& tranilatio latina

PHYSIOLCGVS
TOr
',
Ki^oi^cuotf

^i?si2i#^

.
Of ctiijO ;^iS^'5
6$7y,ct;5

tf

'pi

7/7&

,^^-,
lertia

S.

Terti^ Serpentispropriet^s.

S^

Cap.
I

XF,

quando ferpens abhominepetitiirjCaput ille tancum cuilodit , rcliquum cofporis

exliibct

INTERPRETATIO.
DEbcmus igitur & nos in tempore periculi
totu cor

pusmorticoncedere;roliim caput cuftodirejioc cilChriftum non dQferere , qiiemadmodum fandi martyres fecerunt.Omnis cnim viri capiit Chriilus eil: vt ait
fcriptura*

AE
"

afut Untum cufiodtt.) ^^ p^^ijdiam Coluber apiu

\
-.

^ ^

.^

J^

Hieronymus

iiuc auflor epiilola;

quod fcrpentis capuc ctiam ii cum duo^ totum corpiis obijnihilominus uiuit.vnde cir,pro capite,fer]entibus: lib. i 2.0rigi.cap. 4.AeJianus aiitem hurationem leddit.nam audlor cft ferpentibus cor eile in guitit ius
creditur,
,

quando autem Plinius,fi

celat

percutitur,vbi

fcit cile

morrem raam.Ifidorus Dicit

.

fcus euaferit digitis

&

relib,jr cap.3 i.
rT>j

landus Chryfofto. .comraOphitas.fed Domine libera inusin commenrario pfalmi 1 14. in illo verfui
j

U elpemus.J
;
\

Eademomnino
-^

iiint

apud Epiphanium noftrum

.to.3

anima meaieandem proprietatc

fimili allcgoriaad

moresaccomo

dat.Quemadnioda(aitJferpensreliquucorpusproijciuccapu:ca leruetjita oporret ce quoq. alia omnia darc pro falure animx.Idcm in capiu Matth. o-hom1l.54.id ipfum copiofius tra(^ar. Auguftinus in cnarratione pfalmi J7.0fier(inquic} ficus Tcrpens rocbra tua
j

pcrcu-

^4

G V

pcrcutientijdummodo caputinrcgrum ferLies.-Capiu viri Chriflus. Sed&GaudentiusBrixianusEpiicopusin refponiione adiGerminiuin de uillico iniqaitatisjCapiu (inquit)noftrnm qui eft Chriftus

omni
fana

diligcntia conleruantes
,

& pro eo membra omnia

Dci qu^ caput
.

perfequen

tibus laceranda tradentes

vt fides

falutis ac vit^ eft

;

niis

inuulnerata pennaneat Ifidorus autem Pelufiotes Dorninos priideces vt ierpentes clle iubet(vir ingeniori{rime)riC nem pe vt caput noilrum in omni ten tatione confcruemus. ctenim qui-

&

bufcunque aduerfis cafibusacplagis ferpens prematur,incolume atque illiEfum capiu feruat. Ad Comitem Herminum Michaelus
.

Glyca
nitjtSc

hiiius

& earum quas fupetiiii adduximus, proprietatu memi

\

eas eifde pene,qLiibus Epiphanius, verbis allegorice tradat.

A*

C.,:*.*.., ^ J

ladCorinth. cap. ii.quibus veb^s monct

eoloci Pallusvlrosapetocapueoraredebc-

re,focminasvero velatoj nam vcex eocolligitur, virimago Deieft ipfius gloria mulier autem viri gloria S<. propter virum creata ac proinde in fignum (ubiedtionis velare debet caput fuura.Tertul

&

lianus

Aportolomm
commendac,

fcculo proximus confuctudincm hanc mulcis

in locis

aducrfus contrarium ientientes , illatn tuetarjprxcipuelib.j-.aduerfus Marcioncmcap.8. &c X profeiTo tote

&

librodeveland. virg. vide Conciliura Gtangcnfc. canone. 17. Sc Saudu Chryfoftomum in commentario didli capitis. 1 1. ad Corinth. Anaftafium Nicacnum in quarftionibus fuper fcriptuura

&

qaarft.tf 2.f(id hacc

forian aliquaniulam

^'

tTzoTTtJ'.

TETAF-

S.

2
.
1 5".

6$

Tof

Tniyfou

; ^'
,

^^

:^ u^j f^jj ouZ ^(&1

.
iQ
t/

^'>

(^

<f

s-

/Va

^/ it^ c^

ctma

ity

oij(^Kuv .!/)

>cu.>(gij

ou/^>^i

at?'

y^S^cipo} TPSPdC^fA^j

ct>

rrJTh

;|^/-

5^'

'*

G V

Jhiana proprietasferpemts,

^^C^_ Vmrcrpensadfontcm
^^i^si^
ij^^i^

I^E*

vtbibat pergitjvirus non defert, fed in antro illud dimictit iicque purus accedic s ne ex illis aquis biben tesvenenoinficiat.

INTERPRETATIO.
DEbemusigiciir&nosquiad

& diuiiiis acc.tleflibuseloquijs

pereiinem pnramque fcaturiecem aqua

iii Dei Ecclefia properamus ,maliti.t venenum nobifcum non deferre: icd omnem prauitatcm ac iurgium &: oinne malam cogitationem deponerejficque infontes &:puri

Ecclefiam Chriili adeamus j ne anima noftra veneno inficiatur.

E.
Viriisnondefert.) J -^

^f orepmoUad Praefidium.deCereo Paichaii jdehacre italcnbit.Cojiiberad

bibcndu vcnicns, in aqiu vencnumdcponit, neeam venenu aqus concrecum occidar Glyca: autem magis cum Epiphanio conuenir, cuius func verbatQuod fi aliquando iitiat ferpens inque pucco con tadturuseftaquam, pnmo virus fuum euomit, ac deindead fon c acccdit: fic etiam nos cura ad diuinum illud poculum acceiFuri fu. inus,vtvrentianospeccataranemus.omnem piius vinofitatem(for fandixit fimi!! qua Epiphaniiis voce,>i.x/ii.0dcbemu5abijcere atq. ita nos met ;d racrofanola myftcna conferre. hadenus Giyca Ser.

pcnribusvirus eflein
xxxvij,

felle fcripfic inter alios Plinius lib. xi.

cap.

Aaudm '-^
)

"^"^^^ intelligirypicepoflunt

aquarum nomine

vt

fan(ilusHieronyraus

audor

eft

m capite cenio Hierc

S.

.
figni ficaiFc

5;

Epiphaiiio vidctur, facra fcripcura,iiuediuini vcrbi dodtrina,Hicronytriusiprein illud Zachariar.Etcrit in die illa exibiit aqux viu dc lcrufalem: Aqua(inquit) quar egreditur dc Hicrufalem hoc cftdc Ecclefia do(5lrinam indicac
lit

mi3Quoci autcm.h^c

Salua oiis.idemdocetin lobi caput xii.in illis iierbis: Si continuc aquis, omnia ficcaburur.Idcm in Proucrbiorum illud;Quo mo

doin

aquis refplcndent &c. cap. xxvii. idem in Ezechiclis cap.

Videndieciamruntinrerprecesinilludlfaixcap. XI. Repletaiuntomniarcientia Domini, iicutaquamukaopenensmare. inioannisiceni caput4.&.7.in Euangelio.

^P""^"^"^"^^*^'^^^'^* ^"^"^ Ecclefiatn ) In T) et Eccli/Fa '^ nullacft fana dodrina, nullafcripturaruni y
auiloritas.Atqnc hocdiotiim eflo conrra eos qui pro libico fcriptu ras vel nouas libi confingunt, vel vetf res &: probatas temerarie reii
ciunt, quorum infeliciifimorum hominum (prohdolor) noftro aruo.quampene infiniiuscilnumerus ? Arqiii Epiphanius fcliciifimis illis nalccntis Eccleiix remporibusproximiis, bis certe in quatuoraut quinquelineolis rpetir,in vna Ecclefiaralutareshafce aquas fcauuire hoc eftfacram C<<:diuinam do(Sltinam.Qiiid?an no &: ipie olim Paulus nccelTe habuit Hierofolymam afcendere, vt cij Ecclefia Euangelium quodGencibnsprardicabatjConfcrrft ? Quid ftqiiod iandius Hicronymiis infymbolo ad Damafum Romanii

ii%xx\ii.

Pontificem fctibcns tamdifertis verbis teftatur ? nouum (inquit) Teftamentum recipimus in co hbroruiii numero quc fan daEccIeiiac Catholicstraditau<itorit:s. Quid& Aaguftini vulgatum illad contraEpiftolam Manicharicap.y .Ego Euangclio non ercderem niii mc catholica: Ecclcfia; commoaerec audoriras vt interim infinita alia fandlorum patrum teitimonia, cEcumenico fem^ue' conciliorum deciera omittamus. Sed ha?c icra nimis at queinfrudtuofa efttam pernicioii crroris cxpoitulatio, icimiisac
6c vetus
:

doieraus.

,,^.^ ^;
J

Naiii vtaitSapiens. In

malcaolamanima
,

nec habitabu in corpore fubdHopeccatis. Spiruusenim fandusdifciplinaieftugiec

Sapicntia

^^

y nonincroibu

fidum&aiiferet (c a cogitationibus quie liinE finc iniellcttii corripietura ruperuenientciniquiiate. capite. l,

&

Il

PHVSIOLOGVS

2 02.

1?\9:

Cf

'srapoifjucuq

' '^; tLu

'; '^^ ^>

.
^crrty

/</

dmoiicrct^.

S.

.
Cap.

^eFormtca.
TrSclomon
in

XVll.

Prouerbijs.-Vadcad formicam

piger.Pby fiologiis multas proprietatcs ha-

beiceamdicic.

Trimaproprietas formicA,

CVm

iblicitc difcurrunt

& fingulae granum portar,

vi

a fcrentibus

vacu^ nec petunt ,nec

fibi

aufcrunt, fcd

vnaquiec^uc colligere

ftudct

IN tERPRET ATIO.
^c in prudcntibus duntur.

& fatuis virginibus dcprchcn-

.
Capite.^.red&.3o.JdcmSaIbmon: Quattuor r . InprouerUijS, ) funt(inquit)minima terr, & ipia iiint fapien..

tiorafapientibusjformica: populusinfirmus, qui prarparatinmef-

fecibum fibi&c. luntautema] ud profanos

&c iacros ictiptores

infcd^i huiusfiequcntifllma encomia:Pliniiis: In

opere qui labor?

al criiis igna,

qaar feciulitas.^Et quonia ex ciiucrfo conuehunt.alccra

ra;certi dies

ad recognitionem mutuam nundinis d.tntur. innc arum concurfaiio^quam dihgens cum obuiis qu^dam coUocutio,

arquepcrcomatioiSilicesitinereearum accritos videinus,&inopereremiCam fadtam,neqiiisdnbiterqualibecinrequid poiruquanlulacimique iedulitas. Cicero libro.3.deNat.Deor. informicano modo leniusjied etiam menSjraciOjmemoriaeft. Ouidius: -parcum gen us cft paticnfque laborura,

Quffntique tcnax

& quod quxfita referuar.

HoraiiusiParuula.nam exemplo eftmagmforniicalabons. Ari

jd

rt

G
:

ftotelcs muhis in locisuUrum fcduluma: induftnmn ingenium comrnenc{at.& lib. i.hiftorix anitnalium, apes quidcm lubdir;formicarumautem Cod^liiia ei<^iiyiuoif t uelutiquid Demo

'^^,

crd.ticum

iSc

(laiuspap.ulaiisrationem prx icfcrreconiluuanc, vc

^
X
'.

apeiregti!,
\"

totidcm verbis mcminit auad Pfxfidium.qus inter opera fan .\ Hieronymi habetur.verba funt.Formics quar nihil porunc non rapiunt onera earum quacportant.Plutarebusin librodeanimantium comparationerilia cftinoccurrcndo honcftas candorquc.decedunt via onuftis vacuejprcbentquc traniitufn.S: Aclianus Alix Cait)ad Icgendagranaciint:alix onusporcantes redcunt ac fummo cnm iiarrore ac iiiodcftiaaliaralijsdc viadecediinr. Dio Chryfo' rtomus in oraiione de ciuitatis ftatu habita in concione,ad idcm re-'

6 f^^jOl-iCite. J

f-

hiiius proprietatis

^^Qj. cpiftolar

fpexi ile vide tur. air. Kcu

ivt Kj /tJf^.HJ'^?

^w
.

i]Jia( lisivi-pv o~

^cuniTJv .'o7nui'j

^^-^^

il>))hoii

r^ iJbiy.iatik Quin

ctiam valdeio'

quomodo facile uerrenmr incer (ss quo modo egrediantiir,qao modo onera pianr.quo modo mu"
qiindara eftTormicas vrd^rc

tuocedantinvijs.Sed&Bafilius magnus ,in hornflia in pfalmum i^.in illo verfu. Qiii pccuniam hiam nondcditad vfuram. ad boc ipfum alluiille videtur.verba iunt.Formica ("fcncrantiiim aiiarirfl rcprehcndit) potcft nec rogans nec mutuo accipiens nutrin;& tii in
,

duftriamanimalhomo unam tamcn ad

nefcis*

uitjc

ufum uiam

reperire

^'^ "^*^" '''"^ '^^'^ "^" ^^^ tamcn pofitum ui-, decurab Epiphanio ut sdliiderct ad eam quam tnoxin ifft^i/jicitatdeccmuirginum euangelicam parabohm in quaeadsm habeniur uerba .<A'7t/iiifi*TOeAa<iit/66^ daee nobis de

T^ec PetfKt *
'

i^

olco ueftro.

^"^"^ uirgines ad emplu H<^C tnprudentlhl^s, ) 'f'^ -^ > formicas prajpararunt lc ad aduea'
'

ucroimprouidsfuerunr, itaucaducnicnte foiimumo pccierint oUnm a prudcntibus, quod Eamen non reccperunr. notaeftcoUa110.Math.2j.
tkfm

R-

S.

22

0
.

7^
2.
.

*
7

^'b7r^7u,^AdjV]f\

c*

r^ ^ot/uvviicfi^o-

o-zs-^^

'9^^<(^7

f^^fj^jo

v6<^

;^/^<ict

^
:

efl,

AyV^>"i':l'*"'i'-..

Secmd%

G V

SecunddfrofrietAsformicji
ca.p.

XV nu
6c ipfss fa

C
me
eam

Vm in ccllulis grana condunt,in'duas partcs illa di

uiduncne hyeme ingrucnte pucrefcant , percanc.Formica enim ciim fit animal

videris

15^& fftum

folis niiiiiu:n,5(:

hybernum tcmpiis praefcntit.Itaquc cum

.

rricicumincauernam condentem, hyemem il vero illud cxtra educentcm ipfam Yidcrisjtranquilium iiiftarc tempus fcito.
aduentarc incclligc

INTERPRETATIO.
cnim intcrficit.Ec Paulus ait:Lcx rirualis eit.Iud<ei aucem legi minimc adh^rccesjfamc pc*
icpara.Littera

TV

vcro.o

homo

fcrmones vctcrcs ab fpiritualibus

nerunc.

AE

.
Gillij

Nam
ab

rairaeft

formicarum fccundam Arifto

7 auaspXrtes.J
.
"^

telcm,Pliniuai,& Aelianum .ccllularu ftruinrer raediarepiracata(inquit Aclianus ex intcrprctarione

cauernas
alias
alijs fcccrncntia folerriflime

machinan

tur,atc)ue vt

iplendidis

hominum

aidibus 6eri
.

folet,domum

iuam

tripljci

regione formaq. circumfcnbunc

lociim Androncm,Jn quo mares ceum nimcupatum,vbi fremin^ parianr, moliuntur,terdum granorumacccriiisdeftinanuPlutarchusautem hanGCubiliumdifcretio
habitantj,asdificanri

altcrum cnim in ea aircrum Ginx

nemnonrccipit. (cd&anlor
fi

epiftola:

ad ?:xCioiam cadcm

fere

qaar hic rhyfiologus;Forraic2(inquit)dmiduncgrana,nmcnte$nc

fuerit pluuia>florefcant.
.

^utrejLa/itgranil.J

y lllud eft Plinio cum ceteriscommunc? fQjniicas fcmina arroia condere, nerur-;^

'S.

'
Ne

;
fianc.

71

fum

frii^cs excanr,ec Plur.irchus:

triticum.vcrtatur in femcri

atque inutile redduar cibo feci pocius pcrmancat, capuc arrodunt, quoefrundittriticum germen. B;iilliusmagniis: Secant vnguiculis fruclus medios, arrofoicjue condunt, ne rurliim in friiges cxeante
terra,atqueinucilesinde iibiad
rT>

v(um alimonia:

i riCJ

gt'J

Citat Plnrarchus Arati verfiim, qiio ha;c formica'

tioneCruferij.

rumdiLiinatio lignificaturtverballintexinterprcra Quandoouaexponiint, lorrenrq. iubdio;id pro d'

-gnificarione habet Aratus

imbriam

portigit antro Furwaiaitalij (addic Plutarchus)

Oiu pemtralia quxnao omnon oua fcribunr,

fcd frugescondiras,quotiesiBrugincm renferint aut Yereantui ca

riem ampatredinem abeis exponi

aucconcurfantes
Ics

Plinius de animalibus prieia-

gientibus.-Segniter 8c contra induftriam

&oua

fuam abfconditas formici^, progerentcsimbrem prxfagiunt. Anilote

audor eft filence Luna formicas ab opere ceiTare. Aelianus aiuc nonoqiioque menfisdie;cuius hiec ilint verbalib. i.cap.2 3.Rerum ca:lc(lium notioncm haberejCurfiim fiderum tenere,atque vim intelligcre.fapereque Babylonios

& Chaldafos ceftantur hiftorici,for

miciE veronecciclum iiifpjciunr ,nccdigicisdies numerarefciur,

hoc tamen eis narura donauitadmirabile, vi menfis nonoquoque die non pedem ex cauerna egredienteSjadmodum quietar ie teneat;
Gilliointcrprete.
,
.

Pauluspofteriori ad Corinthios cap. j.qua?

Lttera>OCCtait.J fententiavarieexponiturvel abipfo Apoto lo,nmodoa raciisexpofitoribiis.EpJphanius hiceam vlurpataduerfus ludaic^ legis,poft exorcam veritatem Euangelicam, obierua tores.nam(vc aic)veteraillaomnia vmbrs tantum eranr, & fauirorum myfterioruni hgnificationes. qunproprer Chnftus finis legis merico vocarus.in cundem fenium accepit lireratn occidentem Origenes homilia.7.in Leuiticum (-^' Chryiollomus itenioi: pliiribus in locis Hieronymus.-fed omniiim copiofiilime Auguftinus pecuhari libeilo de fpiritu & litera ad Marcelliniim. L/Z.^;*. ^A eft )^ ad Romanos./. qiii locusvarie item ab ex IIpirnualis -/2 ^ expolironbusrractatur; l r ' non eitinlhtuti Quod ad propoficum facireit inccrpretatio noftri hiEcpcrfequi
.

..

Mircionem , vbi fpiritualem legem expropheticam & figuratam. Si auietn (inquic ) &:rpiriralem confirmac legem,vtique&prcphe;)cani,v;ique & figiir.itam,&addit Debeo enim ^ hinc conftitiiere Ciiriituni in lege figiiratepr^dicatiim,quo neca lud^is oninibus poiuerit agnofci.
Tertulliani lib. V.adutrfns
plicat
;

miu

74
,

conccderentprophetijs quiede nouo Eua geliotam planeloqu-^banrur. vndecorruperunt orania.lrcn^us lib. 4.cap.29.Terrullianiislib.2.conira Mircionem.iuftinus in Dialo' go.incer aliasranones,darar a Deo populo Hebr^oper Moyfem lc
gs vnair.
tllie

iuax.1

,^

PHYSIOLOGVS
ludari fic veteii legiadhicrebanc vtniillumldi-

aiunrjVt ab idololauia

__

^erierHntfame.)
fto

Explicuit Efaias populi

^,;,

iUum auertcrer. non

credentisine

hancillocapitequonobilcdeChri.

venturo vaticmium continerur.verba iunt : Dcclinabit ad dcx tcram &: eiuhei>& comedet adiiniiiram ^c non (aiuubitur.

flEPl

S.

TH2

02.
'.

71

Ks^a/\p.<e^

1'.

iiP^5^lSli.ii!fe!^ii^

.
*

UP

f^H YS
nyervulfe.
Vlpcs verfutum
ta

1
Cap,
cft

OG
XIX,-

animal.cum enim efurit,'

,

& cibo caret,aprica loca adit & humi ftraanimamq, continens ac fimulans
fe

mor

tiiam fupina iacetjociilis

& pedibus furfum

fcantur:

illa

creolis. Aues itaque delabuntur vt ipfa vevero arripit cas fubito, ac pro libito deuorar.

INTER

RETATIO.

NEcaliterdiabolus cum illaquearehominem vultj tentat vt quam neglige ter fe iii oratione ge
xat: iicquefacillimeirrctitur.

J^erjUtuyn
3cta

.)

Nam
^^

volebat Hermogenes, iedccrtei?t/'aF/iu

&
: ,

AE.
nomen, nonquidem
e/jrw

eniro, ab Cratyli fententiam.vulpi impofirum videtur ; rtX<ydecipio,&iy'v|,fc7^f,oculusderiuatur,quafi multaociilis,impo-

-^

natvuIpes,HinCitAiy77ix/^,ideft,fraudulenterj&

veriureagoQuod

&
,co

Latini veteres,eadem voce vulpinari ciixerunt;5<r vuIpionem,pro

quod

& Grasci ^/^'/^. Varro; Vulpinare modo, & concurra:

,

Apiileius

Etiam

cum

rnatri bladirere

ramen iam tuncvulpion^

acveteratores, vulpina
tococcifis infantibus vt

&impium

fLiiiie.Iraque /"i7a^if/;c(icallidi,
fic

appellarionedenorantur.
'(cuius impjj patris,

Chnftiisdominus, Herodc Antippan

feriratem
,

immanem

eundem

virs au(5i;orcm perderet hac ipfa anninerraria die,qua ha;C

icribimuSjidell Decembris aS.Ecclefia commemorat) huius,in' quam,patiis haud degenercm prolem fahdiffimi Bapriftesatrocc
carriincci"n,:vulpem appelUuit Chriilns Lucar
1

5.:^''75

(aic

ad

'Pharii^os)^TOT6Trfc>ViX/7a>oT>)Ite:dicite vulpihuic.Deditautem

vulpini hffc TTcwiify/rtyiniinitispropcapologis occafionem s qui Aeiopi,(S>: aliorum nomine circunferuniur.ParoeiTiias item in cai^ idim rem iubeniur c^tiam plutimae.

&

Uum

S.
/7, tlUWi Jirata. J
'

:
\ ,

f/

GilliusexOppianilib.i.depifcibuSjdctiacipia,
vulpecuIiE proprietateijfdemuerbis.Cuauiu,

inqiiir,greges

claudit,

videt, humi ftrara iacec fimul & oculos & roilrum in terram deponir, tScanimam continct,& dor-

fabuokntes

mientis,vel potius extindae ipecic, (imilitudinemquegeric cu aute.

ficad terram abiedam aues defpiciuntjmortuam arbitranres^ gregatim deUbuntur.in eaque fciTicantes,tanquam illiidunr;at vulpes,eas ad roftrum appropinqiianies ore hiante atqiie immincntc

cam

ranam pifcatricem fimili aftutia pifciculos caprareair.Eadem funt apiid llidorum Hiipalenfem lib, ii.cap irAlbertum icem Georg. Agricolam,& r^centiores alios.^ Nifi quod Albert.rsexerramhabere linguam, vulpc dicir.Michacl Herus his addidit,in argilla rubra eam priusvolurari,inquinariquc,
deuorarjhaoUnus Gillius.Vbi
iSc
,
,

quod& ico exemplaris prsferebat.Glvcs cum Epiphanio mireconuenic annal.par te 1. Viilpecnlam nutrimenti laborantem inopia, iupinam iacere tradant,qLiaii fi foretmortua, fimulq. anhcluum retinerc.quamo-i brem diilentamconfpicatx voIucres,in eam redemittunt, &veliui mortuam attingunt:Tum illa fabito exiliens;qu2B mortua credeba tur, aues comprehendir,atqiie deuorar.Hac ipla ad captadas fimiaS: calliditate pardum vii,au(ilor eft pluribus verbis Aelianus li. j.cap j'4.Quod& Gra^coadagio coniia.t vafJxKzwf \saOy^in^tu pardimorrero fimulare, Simulatio.peculiareeft vulpis tributum,&vt ficdi / r
vt viilnerara,acfanguinecruenta appareat,
Sirleti

^>^

camus,ok/si'77a5i5i,vrcontra,aperravisLeoniacci

dir,Cicero:Cura duobus modiSjideft,autvijaurfraude,fiatiniuria fraus quafi vulpecul?,uis Leonis uidetiir. Lucretius, uulpi dolosa
narura datos cecinit.atqnealibi
.

CurAcrisyiolentis tnfte leonu)nSe

mir.ium iequituridolumy>ulp'hHs,(ijfuga ceyHfi.HincLyfandri

norum

apophchegmo,qii0d&:inadagium

abijt:
eile
:

Vbi Lconis

pellis

pcrueni

renon polletiuulpjnam sflucndaro

redeprehcndi
iignu
,

Quo

fignificabat,aiuuiy

aut dolo obtinendum, Nazianzcnus

aiebat.illiid

duo hxcin luliano imperato auten3,inquit,adrnodLim prauuni,acma

uulpinam: aut
fi

quod (cum necapeitenosallicere poiletneciyrannicecoge

mauis.Miafferebat

re prse pudorcfudineretjleonine pelli

nois laruam
Billio

fummaE

iniuftiti^ prictexens, lenicer

uim

interprere.Chryfoftomus homil 4. in cap.i.Matihaii

Cum
ierpcnit

beftijs miuiiatauifia,in hominibiisinrc6t:etur,libidinem equistri-

buic: vrfis uoracitatem :odinm camelis : rapinamlupis tibusfurorem:uulpibs jiabdolasinfidias.

y%

Ff
)

sro

vs
P-r-^lvfim:

rKT^r a.!iter

^^
:

^^^*^*^'''?'^'^ ^^"^'^'^ h^<^

Nsrccnim
i;ii

''^

ulia ex p^ric al'U poilunt ha-c,

pr^ccdcnri

pi-

nid dicas, in eo nari im)iIiii=ciincm;quod l^cut uul pesnon primum apcrro mjrccfed dolole ac uerluieauibus ulidiatut: Sicgenetisnollri hoUis.grduiora lceleia pnnciptonon iugnai ptc prictati

gcri

f.feil

Ua^re pr.us

bonjopera omjrtere

liiadcr,

atcu; ca tju.dcai

tjurad uira: exiinum qLiaadam pcrfc(5t!onem magislpettint, oiixlis elt orario,qium cjui* ne< adimplenda iunc poilea usro cf ftrus.C^ immanii.,irruit torus.Chr\ ioltomiisin lib.dcorando D^o uiis balim,ac iuidamentu.TJ.oraiionein ciieaicac proinde proficieniiu'.nin uicmieqiufi quoddam tyrocmium ac primun) ludi:

Enenm.n

,v Omniru'-pi clopio fignificari poreil Diaboliis ^r* / 4?o;ift^; uulpes hJceo g rmanius appeluLur quotl Orjgene, fer.T huius.ut auftore lupi nomen,nunt)a,im in diumis

<!5;

littinsad

boiium aliqiiod

uiiirptftar

Sic

Gregorius c'ieoiogus in
riceliraaqiurra inter nu-

oratione (ecandd deTheoiogia

qtta? eil

per excufas:
liiilpcnn

Omnem animan) iicriutam fidcq.dubia pra-diratn per adumbrari rcnplic.Noltras utern Gregoniii. niagi>(dicain
.
.

dialcciiicorum phraii )in (pecie

Diabulmn iiuipis nomint; ilgnifi nortiine a<C\ cai hocriil.4.in cjp i.Mdtrhci Hircncos uulpiu gnari in diuinis literis commLine e fl tam apu-i aiuiquos quam ecia neoccricos (cripiores.Videndi iuncin Ezcchi ^.Nehem. 4. Tien.
,

infidioriiTirna: iiulpecula:in

Luc.p <& i 3. Ei ucro noilri temporis hoc cciam mirifice patrem fuum uulpcm Diabolum referunt.Qaod lamdiiiin ran6lds(a!: ^ ilie^preces, & anuqu:iriir.u>. pater unanimesconfpiraurfnnt.
j.l-^fal.oi.Cant.i.A/aCthei 8.

Epiphaniusdia:>olicamhanceiI'e verriuiam fatisplane teftatur. Nam orationis aggeredemolito,in manii eilimma

-.

ni{fj.-pQ \^^_ hoiti,triumphu>,cum ad illius iultincdosinfulcusoratio potinimum fuinllitu a,adicribam eiuldeaiquc

irreiilUr. J

proximecicabam.Chryfoftomi cumEpiphanio noftro fymphonia: Nimirum aif; Contempribilem.captuque facilcm leiplum prarbe bisiceleratiilimis fpiritibusqui continenterobambulancobltfru^n fesnos;vi ii quem deprehendennt nuda.um deprecationis prxii. dio,proiinusabiipiant Si nosconipexenntdeprecationeco.mTui:

non aluerqiurn prsdones, acFacinoroii vbi conlpiciunt militisgl.iduimin cjput iuum vibraii qiiod li contin gat aJjqiKm cfl^ nu Jiim precatioiiis pra^iuiio \\\z auulfiis drportatur a dmonibus,C^m caUmiuics vaiiaque maia impeliiiur.
nicos
j

ilicorei)liu;ii

Ojpcr

'

S.

.
omnium

7>

Oportctigitur vthiECOiTinia mciuentes prccil)us& liymnJsnos ip

lcj> circr.i

iiallcnuisvt JJeiis

ir-iicitns ciignos efiiciar re-

gnocalouinnrhadlenas Chryioliomiis.BernardusciTid<:m unpro bam dsmijnnm indultriam in cxiuibandis nobisab hocorauonis

praitidio elegaiuer explicuit i'rmone4.(ie Qiiadragelima.

NTKTIK0PAK0 2.
Kicpa/tfyor
K'.

irMH

PHYSIOLOGVS
^

.
^^/^
vfA^^y(h'jZaj.
,

cmoT^yK^

^<

^^ '.
i^^YiKc-Ttt^y

^-cwolth

tzvth

^ &?^ ^^^^

(Ji)vyi<rc*

-iO-Ti

7/\,7 (

^^^ ^, ^

^ '?^

//^,':^ i^ju^fSd^rictv

^ '^ ^
s
.

'

^-vf

'
2-

6^

n:>eV^Bua.
Tt

Cap.

XX.
nydicorax.Phyfioamantem magis

PialtcSjfadus

fum

ilcut

logus igitur
tencbrasj

auem quamlucem.

eiTe dicit

INTERPRET ATIO.
dilexit nos fedentes SIc dominus nofterlcfus Chriftus^hoc eil Gentium poin tenebris &: in vmbra mortis
,

pulum amauit magiSjquam ludjeos,

oui olim adoptione, repromiifionemque in patre habuerunt.Qiiamobrem Sal uatordixit, Noli timerepufillus grex, quiaGomplacuit
patri veftrojdare vobis i:egtium.Dicesjimpura auis eft
'iStua: atqiii

Saluatprpcr Apoftplumdixit qui non "iimierat peccanimj pro nobis peccatum feeit-hiimiliauit fcipfum , vtexalearctnosifadas eilomrlia, vtomnesialuos
fa ccret.
,

no

.,

SI

.
'-^cumdc ? propriecatc agatur, qux: vtrique quc conucnit) magis Latinara voccm viurpareplacuic. \Etabhac ipfa natur^ proprierate nootuau Latinis Tenebrd.^ '^appellatur, vtaMdlorcsiunt Feftus& Varro: imo 5c per anthonomaiiam , nodis auis dicitur. Ouidius deBacchisia Orphcumconcitis; Et coeunt Vi auesft quando luceyagantem 'NoHisauem cernunt Cui non eftdiflimilis periphrafis illa in Martiano Capella ^n msge noH'iuag tibi craditur alius^fus Gracc^ aiucm yoc\s{vvK-nM^^)zoahm fpe^at OHomttop^ia quafi nodturnus coruiis Ambroiiusproprietatis rationem talem docuit:No<Si.ia& nydicorax magnis & glaucis oculorum pupillis nofiurnarnm tenebrarurn non fcntit horrorera & quo fuent obfcuriora nox eo crebriores volatus cxercet inofienros dic autem vi. .
.

n^enoEiuA,

)^^^^" rraduntdiftinguinyfticoracem

aoAuii;at

derc no poteft, quia cxorto fplendore vifus eius hebetatur. fed paru phyiicc.Euftathiusauteicafermc: Noduar vifum intenebris va lere aiunt, intcrdiii obcscari propter nimis iiccum tenuem ocu-

&

humorcnanonfercntemvimlntninis. acq; alibi Noftuam aific felam inter aucs qua: vncos habcc vngues, : carnibus aluntur, fcctusnon ederecacos,propterigReam vimquamin oculis haber.qua
li
:

tencbras[iam pcnetratj
tecernic,

quarc&(=V7tt<iiTC97v,wiu;'a<f)

Lunalaboran-

^Chnilumnydlicoracietiam comparar.,
EcccCinquit) nydlicoraxin parietinis arHat&: nodtem amaret,vndedicert,PatcrignorcciJlis.^
,

natn

nifi

Sec{entesmteebrh.f}"^'^

''^'i'^Chryroftoraus &Theo ^aoretuspriorevcriiis parrem( Qiionia

fatiauitanifnaminanem, &animam cfuncnrcm iatiauic bonis) dc liid^isaccipiunr, pofteriorcm, vthicEpiphanius , de Gcntlbusinterpretantn. Ecmeruo ludxienim antenacum Cariftum, Ince vei lahantur. habebanc enim legetn in qua ciim fide promiffionis,
,

ialucem co.ifeiiuebaniur

eilinebantigitur iolum

quia

nondum
veio

%
enifn
octc.

?S"I

1 dlG WiS^

V^ro ac rpliJo cibo Ua adumbrato vefcebanrur; crtera erantin luce.Gentescontra alta&caliginola nodepremebanCur, ignorabac

verum

Deum

quemadmodarn enfm
fi

quo;i piOprijflimciippellabis in tcnebris deiola^&bfenda lucis nodlcm inducitiux,

ja phj|o'"oplior'ini rentenciam
u:i\t;')flM,J^<$iliW<iM'hvy

&

vulgatam illud Heraclici

,

hox eiTec, itafola ignomundi iubar fafficit ad fuiFunfatio Cliri'^! lifuiqiri veruracft dcndaitencbras. H^MCaqae occupabant Gentium mentcs. Etvcro

non

eiietfol',

Ifi.coccapabat vt l;giiA&lapides prodijscolerent :quin

&:co

muU

ti vefanix dcuenerint, vt lerpfnreSjfimiaSj boues.canesjcoepequidani pftfnumine venerareniur, Vcrum elemenua& bonirate Dci

popuhis hicqui in denhihmi: hi(ce ac plufquam cymmerijs tenelucem magaam , ^ lubitaiitibus in regione & vmbra mortis lux orca eil Tj th'ten^n[. ) AdopnoneiTi, quia ille crac ^c vocabuur Deip oqaiaex Abrahatni icmme
bris verfabatur, vidit(vt inquit iLias)

VentLiriim Sali.laroieaipv-)ilicitus fuerai: Deiis.

da:i ]pha'dLierrLis

5;,
.
: :

Echoceftqnod

lu.

nos vfurpanc, veceres populi iiii prcTrogatiuasad. tiaciaobantes. fedeoram vanicatem futis confutant verba iUaDo-

mmi

apud OiTeim Vocabo non plebem meam, plebem meam &: diledam meam,dile6lain meam Et per Paulum ad Epheiios 2. nunc autem in Chrifto lefa vos Eri.cis ftne Deoin hoc mundo quialiqiiado cratis longe,faili t^is propein fanguine Chrifti Re Ipondecetiam diferce eidem obiectioni TertuUianus inlibroadueriiis eos,& Cyprianus.lib.i.teflimonioria cuiusidem eft fcopus.
,
.

videndus etiam Chryfoftoraus homil. 6. in cap. 4. ?viarrha:i. ^' Lvic^. I 2. Exranrautem vocacionis Gentium, \ X7 i//t. i\\ji ii> -j liidsoru reprobationis tertio quoq; verbo infcripauis faniflis prardi^iones.ToLa quidem IfaiiE piophetiaillisabundar,atqaein ea pra;cipueintegram capuc 3 y.ubide Gennu qiix in Chniluni creditura: eranr, fucura conlolanone, lacticia fecuritate d:foeiicitate fuseagitnr iccm 49. vbi Chriftus Gentiutn duxconiiicuitar, dataiqiieinfoedas populi exomniOibis parte vo candi.item 54.& /5. vbi Ecclefia adJardtiam inuitatur, quod ex Gentibus numerofior futura ilt,quam erac fynagoga.Deniqi videndi funt in hocipfoargumc:o(pra:ter eos qaos citaaimaslocosjl^atrum commentarij incap. Genes.49.Nai'n.i4.Deiu.3i.2..Reg 12.
ir

&

.
3.

Reg. S.Pfilm.i.uerf.S.
<Sc

&

ii. uerfu 28.

i<5,

&O7.
Mtch.

uerfa ii.iikSjr.
4.

8(5. iierfa 4.

lerem.

loel. 2.

Sopb.

3.

Za-

char. X.

(Scp.Math. 2.

&4,&

8.

&

21.^22. Luc i.ioan.i.&S.

S.

.
II. A(5t. 8.

Scio.Scig.
l.Corinih,

: Apocalyp.
ad Eph.
i.

&10. Luc.

2.

83 aciRom.i4.
prohibica

lo.

^a ^

f7

Tfirnqiiia entinle^e

Deut. 14. tumetiam quia noilurnxiA^r aucsimproSorum homirro/W^r nuiTQ ut plurimiim adumbratiorres clfe iolct, nodtem cnim Damnanrar rj.KMi/ c4-)^iov reftc appeliaiiir Mrnander. Procopins (inquic )m lege Molisnoilisactenebrarum amicie riues cipenallio &:c. quia cales mala faciiint, airenim Chriftusomnv-rn
: ,

qiu

Cibis

facit odiireliicem & Nouatianus fueaudor epiilolxde ludaicisrQuado no6taam(:nquirJprohibcr, odit lucifiigas uc quod ut illa lene. t hic Chcinus non coniparanir ritaris.
:

"*

bras amec
in

(ta

quod
, .

inter tenebras uerietur qiia:rcs (cilicet eos qai

,

renebns degunr

uc pra:ilanriirimam cognitionis

& amons

liii

lucemillis pracferat
thari. 9.

Similishuic Ph.uiiaicailla ruitobiedtio Mat-

Qaarscum pablicanis& peccafonbus manducatmagiftec

,

ucfter? cui ipfe DoiTiiniis refpondec.

Non eft opus ualeniibus medi co,fedmale habincibus:& NoniKniuocareiuftosled peccatores. > 1. ad Corintli. 5, cuiuslociexplicatiohaud f^ r

eccatumfecit.)

rcilius aliunde peti

poteitquamex codem
in fimilitu. in carne,

Paulo ad Roraan.
itcex

S. Dcus^inquit^^filiiim
:

fuum mitcens

dincra carnis peccaci

& de peccato damnauit

peccatum

ifaiic illorPofuit

Dominus in eo iniquitarcm omnium

noftrii

&, Cam
ne

^3. HauddiiTirnili tropoap pclUtur Chriilus a niagno Bafilio in icrmone ac Chrifti paffioiniquis repLiratuseft. cap

nondum quod

iciam uulgaco.
elr

}'^

t/V/-:

& a Paii!o,Maledi-

dlu,ad Galar.^.FttCilps inquit

pro nobismalediiflu; &:propheti-

co (ermoncaMof;; Deut.ir. liiis uerbisrMaledidusaDeo eft qui pcdecinligno. qaa: aduerrusladicos ucSi Epiplianiushicdifpiuas
in librocGncraTriphonem, &Tertiill.adNecueroobilare (ut & hocobiter)quod a Deo malcdictum dicat iviofes, eleganrer docct nofter Epiphanias aduHTfiis Marcionc hcereil 42. conFuracionc. 1. <Sc vcros tuiTi Pauli tum Moils rcnrnsexplicat Vtrutn (quando is mclocus admonec)dicara coniiderandum eile, an vel miniis fidum, vel certc diligenceiii interprecem egericibi Cornarias (Gr^ca nobisadmanumnon funt) EpiphaniQ enim arguentc Marcionc deraale intelledio Mohslocitac(?<'illullrac luftiniis

ucriiis Iiidsos.

co, ita vertic: Ignoratautc mifer illequodnec Chriftiis malediitio fidajabluifed maledidionem propter peccatum noftrumabftulir,

vbi (addiOic ipfum ccucifixii &: failus cft

mors morti proptei

pec-

cata

g4

PHYSIOLOGVS

cata noilra &-c.at qui Chriftum ieipfam crucifi^iiTe Theolcgi rcniiunr,cura S.Thom. 5 * p.q.47. arc. i.zd i. Dcincie vnalineainter-

pohraconceHitquiciem Chriftu redemiiiehominesat negaiimifvcrbaiunt. Sicetiam redemit(Chriftus)no jixit (Paulus)emit, nec cnim ad alium vcnit vc raperec aut emeiet fi enim emiilcc noa habens velut mendicus,qu^ non habebar acquifiuiilet,& adeptus nos vendidiiTec a quodam videlicet feneratore impiilfus &c. hoc aurem rcpugnare videciir Paulodicenti empti enim cftis precio magno i.ad Corinth. ^.in quoarticulo videndi lunt dodoresquidc Chrifti fatisfa6tioneagut.&Thomifta:in j.p. tiun q.i.art.2. tum q.48.artic, 4.vbi S.Thomasdum re/pondetad primamobiedtionem hancipfamquarin Cornarij verfione /cgimus, diluit . Quinimo & idera Epiphanius iib 2. cap. 66. in fine dum confutat Manichsum apertis verbis contra ipium (qui prxfata affirmabat) docetvtriimque verumeiTe Chriftuai humaniim genus redemiiTe 8c emilfe. itaqiiecaute legendui Cornarius. Ello hacc iuftioris in Epiphanio noilro induftriiE rudis quicdam adum.
ie
,

6"(,&

&

bratio.

It^PS

S.

12 2

.
D

PHYSIOLOGVS
^De Ape
I

[^,
.

XX L

Parua intcraiics cilapis Sc principium dulcedinum frucius liliiu.

fapiens

INTERPRETATIO.
HAudalitcr
diuina opera incomprehcnfibilia funt

m hominibus,& mirabilia in excelfis,& iuper mel

oc tauumacfupercieataomniadulciora.

.
.

^
&eademha-

Pliniusauftor eftnoduasicapesferalibus odijsdif-

*-^

fidere.Itaqueiungemas capitibus hifce agnos tvgri

bus.LocuseftEcclefiaftici(vt vocamus)cdp ii.vbi

beniur verba& Feie fimili trafladonedeclaranrur. . V Nullum fcreeftnaturx opus ficadmirandum.vtapis.Na. '^ vero vtperici picloresvcl iculpcores, vtingenij vires at

qucinarteprieftantiam oilententjminutiflTjmam eligiincmateriem in qiia rei eiufce qaam fingunr,ita partcs difcriminant , vt vnaquic-

Qus perfediflime ccrparur, exprimatnr.viiiat:fic naturas huiusarchitedas Deus in breuiilimo infeoti corpufculo iapicciie fus diuitias miru in modu profudit Quod enim beftiolie ludiciuin? qujc inopereinduftriaf'qus reduluas ?quiE politiaiqais ordo ? Deindc quamabicondita,acque adeohumanocaptu maior illiusnatura,
.

opusperagit omniumlonge mortalibus vtiliiiimum, .& tamenita peragitj vcnulliis adhuc quantLimuis curiorus,exticent,qai aut miras cellularuni fabricas viderir,aut laboqaod in alijs fis^induftriaj rationcm comprehenderit. Qain animatibuscogninoni obiiiu elle folet,gencratio, ea inapibus QUcabftrurarNa ferunt quidaexapibus gigniapes: alij exputreraQlo mclleortri:n6nulliexpunirimo,eieoloibi femine: multiintus emiilo&conferuato , iuxta acpiices nec dcfunt qui ex bubula Homerus, & Dionyfius Vticenfis putrefadlione, in quibuseft

lib.3

&

&

Bianorusa quoin epigramate i\i\x\o ^t '^.Ut^s i^ lib. T5.cap, z. .*>7,-,^->' appella ur;& cx noftratibus: Virgiliiis: Ariftoteles Didluen hoc fif ipfe poft longam dircuffionc vix ccrci quid ftatuu
.

&

Pauliitn, vt intelligatur.diuinaoperaquorumarcitudo percellcbat exapum operibus acriarura adubrari. Qui aiuem cxadtius. mcrito

huius animalculi hiftoiiam

vclit difcerejadeat

cap. X.

S.
Cap.

.
a cap.
j.

Sy

. Pliniumlib.xj.

Virgil. lib.4.

Georgicon, vicitem

cnim mtcr iacros aiit prophanos lcnpcores reperietiir quilquam, apud qiiem non fit frequcniiiTima apum menrio, Vruflu *^) Mel, aquo&ipfaapis graEcamdcnominarionemacccpitfiiA/aTitaucii IVinaieac crcdendiirB eft(?c mcl,&
raagis obuia:nec

nympha Mclilla nomine.quac fauos mclle plenos reperiensprimain Peloponefoj&cibo &apibus nomendedic.Higin nius paiilo alirer fabulam narrat Vocat autem mel fruiiium apis, quod ab ea po;iiTimum hoc muniis habeamus: etfi alias, quam in iimblis mel inucniri ncrum fit, necmulcum conftit an rosip(eroa iLunusmel iuabapibus rorpms, acpoftcain cellulis voriasanab
apis ab oreadc
.

ipfis intusconficiatur,

rT>
i

t^^vn vs\a

\\^\v\\\u^c{Q\\\^
traauntix; medi.

^ cium omnium

ci

& phyiici. Homeras melli dLdcedmem, vino ruauitarem vt pro-

priumactribuit:ric tropo pioqaauis redulci accipitur &raellitam

linguam eloquentix dulcedine pollentem vocamas.Hinc apes Homero,& Heiiodo, Ambroiionoftro Mediolaninurecenseditis

&

inor-i mellificdntesfacandianipraemonilraranc. 1 Leuitici.a. ve-

tabar

Dominns ne quidqaam aut fermenci

vbimellis

aut mellis adoleretur ia

iignifican auc^ores

facrificjjs.

nomine Clemens Alexandrinus, Ongenes,&

Hieronymus mundanseloquentice lenocinia

funt.

Mulforum rerimi fymbolum eftapis, tam \ ^ apud lacrosquam prophanos lcriptores Dcohiccomparamr.tam quod,illiasopera(vtidixi-nus)abrcondita fint ^ qnara quod & mirabilia & dulciffima Vulgafe eft Phocy^
;

^.^^

ilkid(cuiusinhonoreinapismentionern facimus) apu Stobxuniferm. 6^. vbiquacuor referunturanimaliaexquibusfcE!-ni' na: nats exiftimatur,ex cane,qiiiE omnino moleltas lanr.ex fae,que nec bonas nec mals, ex equo,qu2e aliquantulum commod^eiex apicala,qu^ optims. Simonidis eaam apud eundem auftoreoi ferlidis
1

mone
7

i,

extantinidera elegantiiTimi verfus.

/
I

rl

N<*i^?'/l'''*?aquaetiam voce

apud lubiim
c.

-^virtusaciapieiu DeiextoUitur
&inconipreh(;nribilia

zi.qui

facitmagna(;9
riim non
e(t

^''/}:.)
,

& mirabiliaquo
Domini

numerus

Paulusitem lococitaco

vias

y/iAiZLi appellat vbi

Latinus mterp. ininueftjgibiles reddidic.PoiTO ad hanc diuinoru operum (vt fic dicamus^incomprehenfibilitatena ipe(Sac patheticu illudaiqi impiii forianPlinij,Furoreftprofe6to furor

Sl

fHVSIOLOGVS
& fanquam intcrna
eiiis

furor egrcdi ex eo,

nefciat: aiu

fcrutari cxtera: quafi ycro raenfurara vllius rei poffitagere,qLU fui

viderc, qnx miindus ipie non capiat. ^^"^^ ispiffime Deum vocat ^ajjfjJ. Ivlirahilia '^ et. Damafcenus Sc illo antiquior Sineiius Chriftum Oou^TOVf ;>/ f app ellant.
)

mens hominis

.
cunda iam

iint

nota ita

- /.

**;-

S/

}^?^'^

YihinJ^e^^/i^o;

.
1

^,_

di^/ttofyi^

^j^

Errcftris hsec
lii,

ge- rana calore folis cxcipic , imbresj vcntos , hybcrnas tcmpeftatcs

&

&

^i

Aquatica vero nihil horum tolcrarc poteft vcrum ingruentc hycmc fe ipfam in profundum demittit Solc vcro cmicantc
fuftinet
.

autem folis calor incrcucricferre illum non potcilj ac dcnuo in profuiidum fcemcrgcns placide incalcfcitrcum
fc dcijcir.

O.

SIc &: qui otiofe dcgunt monachi minimc potcrunc facontinentiam htimi
mcm,iitim, nudicatcmj
,

&

cuba-

tioncm colerarc.Qiji vero otio nonindulgcnclibcnter iciunant^acq;

omnia iuftiiicnc.

NOTiE.

}
)
'^f *^*i"c

$
1
'

>*

.
generi infeiliinmas

male cumapibus agctnr,cuna ranas earum tam prope coniunxerimus. Asi

llbreles enim : Ranai( inquir) qiiar iti luto degunt (7iA,u*7iauo/)apcs ad-aqudna eccedcres rapiitnt,quam obrem easapiarij per ftagna flf palndes venari folenc.&Plinius : apibusaquantibus ranafinlidian

lur,ncc ha: tantum quie ftagna riiiofque obfident.verum

& Rubet'
Pliniofcn'

vrnrimc vltro, adrepntes(];fufflant. AtySlianus.

) TerreiJrid *^

cum Anftotele&

'^"^ ^^^ ranarum gcnera,terreftre aquaticiim re fteconftituiexpcrimentodifcimus: dignofccreautem quieearumadilloritm;vnumqiiodque pertinearit, non itaobluum. In cam fententiam frcqucdores eunt phyfici, vt terreftrcs ie<}icant,Calamitas,qus quod ihter arundineta degunt, fic vocafttm::Rubetat,qus rn rubis vepribus.-quKdam cornutajrgibbofaE ali^raliae ftercoraria; di(51:ae,quod vc plurinium fub ftercorc la litent. quibus fi bufones annumeret non id iineaiidore fier. J<jih,/ L^^.,^ ) P^iniusauclor eft aquaticasranasferaeilntan

&

&

&

< tum vitainlimumreioluijearationequodbybernismenfibusnulJs conrpicianmr: fed reprchenditur 4 recetii tioribusj&mcrito nam veteresranas verno temporeiteramappar rereconftatjlatent igiiur interim obfrigorisimpaticndam. Albex;

tiis,Hycme

inquit

) latet

rana extra

aquam

in rimis calidis

& ali-

quandoina<3yis,fui?,terra,qu2:bvenieiuntcalidar,vere proceditad aqiias. Et Mattliaio'lus:in paludibus iilisquae per hyeniem non con

glacianturomni (cmporc,priEcipuetamen rerejrana; reperiuntur. Ariftophancs diebus apricis in paliidibus iuis falire eas per cypeiu
.& phleon(rrutctigenuseft)ait.vbiinterpres,foIci3<:calorcgaudert
fciibir.Speitat

huc etiamquodcx Arato,Plinio, Plutarcho,

& Ae?
;

ahius vel clarius folito coa"xant^fic vocanrearumobftreperosfonos) pluuiam portendi quQniamCvt ex Theonccitat Rhodiginub) frigidiorera reddiaquam. conqueruntur.
illx

liano vuigO craditur, fcilicec

cum

SiCmonacbi ) *^
,

^^"^*'?^^^^" magiseft
quse

defes,

quam terreftriSp
&lnaIno-

&per proceras
iblet
.

arborcs reperci

iblsramuc^li$ coAKArc

aquatica conira femper inaquis.

^t oUojedegunt.)
.

'

S,
\

AKIl
Malorura

^i
auaorum
fic ,

omnmm

licrnam eifc otium

tcftc^,-

<juamplurirais vecerum

monijs conibi:cura autem omnibus pernidorum

maximc

men ijsqui

monafticenprofitemur>exitiakcft:qui

fcrlieff-h otian

fes ftacionem defcranCjhoiles

quidem

vltro accerfunt, id-ell prauas

animi afFedioncs, quae aducrius ipiritum fempcr militant, prouu canr,& validiorcs cfiiciunc:ranclem experiraeniodirctint fcripcoris Graeci vcrura cile illud, 'Va^ry^tf.Ti^ .^,&^ Saniilus Hi^ronymusfcribens adRufticum monachum de viuendi forma,
iiiudadnionccncotioiiis voquam iit fed vcl fifccllam texat iunhumuin farriatj co ; vcl caniftrum lends pledac vjmiaibus areolam arquo liiuitc diuidat.-plantas per ordinem ponat:aquas irriguas diicaf.texat lina capiendis pifcibus qua:ipiiiis verba fiint hunciniin fuiile monachis Acgyptijs moreni , vi nemincm inter ipfos ctiofum fuftinerentjibidem teftatur.extatautein fragmctum hocapud noilrum Gratianum tomo j*. titulo de confecratione Chryroilomus in homilia He vita monachorum , nullam illos horatn cxcrciratione vacua habuiiTe fcribir, Et Bafilius in inftituto hoc coryphacas moniftcriorum ferraeKrum otiofos vocat . eadcmdodlrina ex Climaco, Caffiane atqttei^ijs id argumenti icri, ; .

pcoribus facile coUigitur. Qj.iod cura ita fit; arque tamen commendatur monacho vita: quies : Nec nim (ctfi priraa fronte con-

traria vidancur)

repugnaVmonachurn non clTeodorum

S<:

tamen

;, '}{<^'.^ updiheuAJiafo^^
nopoli proFtfiihs
eft,

inquicteviucre. In Vadcanabibliotheca (cuiusccrceinexhauftos thefauros quotidicexperimiir) extantintcr Gracca, Erychi; opera plac.4.n.3i9. inquibusaliuslatec au6lor nomine Antiochus, qui (quod iciam) nondum vulgatus cft. Codicis epigraphc eft. rk dyU
Sanoti Antiochi ad Euftathiu

diuerfacapita. Necftatucrimanisfit Antiochus qui Ptolcmaidis Conftantiepifcopus fuir,natione Syrus,eloquccia clarus,quam

&

Samofatcfisex fororeneil!e iibi manus ab Ariano epifcopo pallus non eft fo^qi^impoli iunior fuic,& fub Arcadio vixic: ifte vero antiquior,& fub Valence, Eurta[hios icem duos legimus, vniim epilcopu Antiochenu, qui

an

illcalcer Eufebij

&

in cocilio Nicajno de Conftantini laudibus

fidei

oradune habuir,fandi-

utc clarifiimu3,qui & Conftantio cofeiror occubuic,cathoIica; propugnacor acerrimus:alieru qui primusinter Armcnos mo nafticesaiidlor cenfetur: cui Bafilij afcctica a plerifq; adiaiburur.
Sebaftenus ex

monacho

epiicopus,quiq; in crtores aliqnot poftrao

uixiraa-

dum laplus creditur,a quibusipferein conciliopurgauit:

tem

-^

PHYSIGLOGVS
:

'tcm tcporibus Valentis,cui cu fyncHronos fueritprior Antiochus, vcrofimilius cft illum eiTcad qucrn infcribitur liber: utcunque fit

Antiochi cxtal opus quod dico , aureum quidem illud & quod totutn ad roonaftica; vitJE perfciiioncm pcriinet in eo primum ca put cft, ^s^' iW^yiai^Dcqaictc . initium autcra tale fcrmc: luuai monachu quies: nam & fcelere vacauerit,& quatuor in oraiione virinilitaic<!?itemperantiara,

tutesadiurriccsacccperic,vidclicetlonganimiiatcm,vigilantiam,hu nuUiimea adpcrturbationum uacuita

phicedefcribic
li

tem cercius compendiumdari poteft .Dcindc &qa^m fit neceflaria virtu$hc humrce
,

^: -^

gtz-

inlbiu,-

icilatoribus do<ae cxpUcat

::oo

niFI

S.

Kttcthcuop

.
1

fS

',

^7i

';^

Yi\iy^i 'S^i
^cu/ictv

" ^/^9
on
i^v. KS^

^cyac^;o$.

^, *<7<^
^cti-

-,

?^5^ -^
/uut

Ji

"^krO

'^
\

tQ cti'3-Q^ojrDV

>^

cuitQ

yjyjxLSpiQ^^ictJv

Ji

-Zer^^s

&

.
r/^;^fsii

9^

ls7?/i*>/cA,ttfai'

^4

S r

G V

D^

ChAradrio.

Cap.

11.
dida,quam Phyfiolo-

auis charadriiis

gus ait albam eiic totam abfq.vlla prorfuj nigredinis nota.Porro fi qiiis morbo labo* rerjfitque hominis aegritudo lasthalis,proJ, Wli>^iSC fpedumfuum charadriusabillo auertit: Sin vcro morbus vitas iecuritarcm promittat tunc chara driusiniegrum intcnditvifum, vicifsim regcr in cha^ cadrium

&

TAT

.
eil totusjabf-,
.

C Chriftus Dominiis nofter SIquc vllamiindananigredine, candidtis quia rcprobisvuUum

fuumaiiemr.infaiKSlorum autem facicm
)

rerpicit

Agc,

quomodo ( inquies cum charadriiis impura iit auis,perfonamChriftifuftinet? impurus quidem eft &:ferpens, quc tamcn in teftimoniu adduxit Chriftus , dicens: Queadmodum cxaltauic Mofes ferpentcm in dcferto: ita exal tarioportetfiliumhominis
.

E.

"D.^. cap. II.

iquo nccGiKca ipu etymolo-'

gia

5/
gfa

11.
o/x*w<, (ait

>:^

ibliorretjvt idem Philo fophus au^or eftrW 3

dcdo

rvocatut

\t\x\cxix vora^incs.
.//

Gazain
\

Ariftocelc niinc hiatiilam.aut hiatico-

hm rcddit.nunc rupiccm,codcm fpedantc vocis fignificatione.

. . ^ ,Albam (/Jcmam.J charadrms,vm.mdoteae&colore&
,

A7

Nonexplicat Ariftotelcsquo colore

yj.i

fit

TOcepraua:vcrbailliusfunt.iS7^9;jK<eyi/;/if
tiiv,^<wKo{:

nv yjoAV,

voce . vertenteCazat prauaellhsc auis & colore Aibcnus cuai Phyliologo rentir,& albam elle tocam teftatar.

&

-^r^^A^ 7^^*.^^

Audor anonymus pfalmorum commcnfa

Pla). 84. verl. Dciis ttt Conuerras viuificabis nos.idem omnino dc charadrio icribir.Albef magis nocum,&: mclioris rccendores alii.lUud vcro tus etiam liots au<5tonbus comniune,charadrii profpcdum rcgio mprbo la-

^ torin commentario

&

&

boranribusprDdcire.Aelianiistcharadnus auiscximionaturs bene ficio affcAa eft nam iiquis idtericiis in eam acerrimeintiieamr, illa concra fine ni5lauone ex animo reipiciac iic afFeftum hominem (iioobfutu ad i.nitarem reducic. Suidasidem dc charadrio narrat,
:

Terbo j atque alibi ex Didymo proucrbium citat ( yjtflJfivt ^ocu/Airofjcharadrium imirans) vbi eiufdem proprietatis mcminir.

Apud

Ariftcphanemiremj&illiusinterpretcm eademfcredchac
,

auelcguntur: nccdiuerfain Heliodoro Aeihyopicat hiftoriailib.j Plinius aiitem huius proprictatis auem non charadrium fed ifteriifn

vocat

lib. 3 o.cap.
>

1.

jS^proiPis.j jongcrcrrotum, dehominis vel reprobatione, vei falute,pr2iudicium:cftauic comparatio qualiseirepoteft in reom
liiura abilruiifsima

i'S"'^"' diuinum

illiid

\ nlortalium intelleftionc

non certcin omnibus apta

auis

enim hsc

(vcdc ca,qu2m hic Phyiiologus narrat,proprieraredicamuSj)

noa

morbiaucialLuishominicu(rt eil: verarnid natur^ beneficioafitqiiitur vr moritiirnm vel vidturum cognofcat ; Dei contra \olunras ipfa efficiens eft, & finslis ( vt logici !oquutur)caura,homi nis vel ialutis vel reprobationis iravtnoiira falus ex pra?parara ^ Deo in pr.Tfentiagoneamoiis (ui graria Sc pofthunc sterna feli,
;

citate prorordinata definiaiur:,contra

reproborum

dsrelicilio in dc-

rcgata diuina b?neaoIentia,&

arterrfi crwiciarus

fLipplicio decreto.

Qiiodcum ita fitj&fuperna haECConftitutio,non ab vllo impediri poirit,nonimmutari,erunt nihilofeciui reatuum ruoram(quibus crni ignss raeriio dcftinabuniurjipfime: miferi fola & potifsima
caufaj

4fC

YS

G V

cauGitqatbus videlicet libcru adhuc ftierafiulia non commicrerei Ad haec Dchs ipfe.qui ouod huic vltro conccdit,iIli ukro denegat,
bonitads,iuftitiir,miiencordiie vnica &abrolurilsiniaidca.Icaque
confiilciuJcft(vt ait lercmias) in iilcntio &'
("pc

laiuurc Dei pra;-

iloIan.Mcquidem theologica:

diiciplina? rudera

hominctn miri-

cc confirmat,quod lego in Augaftino,(alucem nempe nicam mul to magiscordi elle Deo,quam mihi ipfi,reprobationem contrado
lori ac masftiti2E(vt
(vttrft

himano caprui

voces accommodccur) Dcinde

.

apudOrigencro)in altilsimoiftoabyllonullatn elVe fccuriorem cnchorainquam ambulare :n Dei timore,& humilicerdere

fcntire.

Auertit,

&

^^^^^^^^ faciem fuam dicitv.r Deus, ab his quos repre odio habet:contra> eos re{picere,quos approbac diligit .Atquc hi ficqucntcs funt infcriprura iacra loqucndi modi: CerCc ab vno Daaid non pauca peti vtriufquc phra)

bac

&
,

reos teilimonia

qui id

vnum

nialoru

oranmm maxiroumarbitri

batur,li a refaciem fiiam aiicrtcret DorainuSjpfal.

i.veri.i.&: i6,

vcr.9.& 19. lol. verf. 2.

vcrf. 8.

&:

&4j.verr.i4.&6 8.verf. iS.& 87.veri.ij. & i.verf. 10.& i4z.verr.7.contra,rcx idemarpicii

i

Deo
ius
xic

fcruentirsimcoracpral.ia.verr.4.& Z4.verf.

6,Sc dy.veri.r.

& Sj.verf. KJ.&Sp.verf. ii>.atqucalibi:Genefeos locus illequi huargumenti icriptoribus in ore eft, vtrumque coniunxit: RcfpeDominus (inquic Mofes) ad Abcl, Sc ad raunera illius ad Caitt *utc &admu.icra illiiis non rcfpexic.Hilariasin expoficionc pial. <;/.vtriurque tropi in fcriptura facra rrequentiam mulcis exemplie
:

docet.

IrJiWUnda.

i i.5i Deut.14.Ra dulphus Fiauiaceniisnon vlcimiEsransaudur incoramenrario il-

Q^"^^
fci

charadrius inter aucsquibus vetuslex ve

prohibebar.cotincrur Leuit.

liusloci:Sed?r charadrion^inquir) auisgarrula,niniiam

quoruni

dam

redarguit loquaciutem.
^

SiCUt exaUantt. ) loan. 3 .habetur autcm hiftoria num. 1 1

Jj

^'\

2
S.

EPISCOPI CYPRI INDIEFESTO

PALMARVM
SERMO.

Cum icholijs.

abs rc litteraria forc diixi ^ (candide ledor ) Epiphanij Phyiiologo eiufdem faniSi nondiim

vuIgatus(quod fciam) in Palmaru

feftiuitatem

hymnussiub eodem
;

tum
gis.

pijs

S I X I V.. Pontificis Maxi mi nominc , irct comes hymnum I^J^J^^^ -^ qiiidem meritoappello, qucmtoinuocationibusjencomijsjvotis, iubilis plenum Ic
inilrudifsimse Antonij Caraphi^ Cardinalis
videli-

Hunc

optimi

& amplifsimi bibliothecas debes: ex cuins &

pius

Ct antiqiio

quodam Grasco codice Gerardus Vofsius Bel

ga virdoolus

eum

cxfcripfit

&

nobis pro ve-

ieriiTiuiiiie amicitiae noftrie iure

communicauit. Iraque

Latinum exGrarco duabus aiittribus adiundis notulis cxhibeiuus Etvero exhibenHis, incamfpemaddudi,vt tantis duobus patronis commendatus EpiphaniusjSirleto ncmpe & Carapha, beneuola lucc perfruatur Carapha,
.
.

quem certe

ftudiofi protectoreiPjboni

parentem,do6trina

refugiumsvirrusarylum agnofcunr. Datur hocdiuinonu mine facrofandis hifce ii:udjjs,vtniimquam Mecoenatibus iaccant ; itaqiie vno
Jtiulfi^fion deficit alter

AureHs,

Valc.

^;.

T07

^^Ai-ifnJL.
[>j!^-:^%

t^l.

>^

-S^

ANCTISSIMO
D
S
I

X
.

V
.

.
k^.
c^s>-5

^S C
ru

etinm meliorij temports

iM'
"^^

exuiiiasVater^eatipime.mm:'
tuofacrai effe decet:na.mfi aw
)

Slorem

idefl pinCiifsimHm

Epi-

fiopumjfi argttme7]tHmJdefi po^ puli infiitutionem confideres^ yni

ttbi Epifioportim Epifcopo
tholicii Scdefidz
,

Ca-

magiftro mertto

indiiiiridinoflroz

Ja,m rationem habeas ^ idcerte omne

.

dehenmr

quo duiiacu bmtu

tuie

iure^quoddominis tn fertiorum

bontjdatur^yindicabis,
s.

Vde Feltx,

r.

Humihsfiruus

CunfilHs ^once de L eon.

TOT

^ ?^f
'^
*^

-</(*
^
>t;

ayi/V\.ii TntTti ]

. ,
dviaTVlfi

^iup

2,

^>ivfi J}j /Vit)

vvfjL(pioq

^ 7

<^ ^ ^ ^^)- '^^ /

*
e^cty

ad^^

'i3-m.

, '^, ^^ ^^ /
'^ir^^crJhKict

^^r>
7

eicroJhu wunJ.Truhiv 6

^^^

>

TtJ

7fhaJiv\ ^TS-arafJ},
r\

tto-

1 otAiiSsioi

^<^</^7.

awjayju

'^^/ /''^ ^) -^ ca-n^

J
,

opM i^ip^piivie^
cn

TiOJzt/t^i

(:) /^ <) ;(.777?7/ /^^ 29i ^^ ^(^.^ -6

,

oi

PctTi

^u '-.^.'-,'^--,
.

fi/jauTi.cl
yfi}iTZ

^^, . (-^ ,
a<ra,7iiVtcuicniu
,

.
i

) ^
.

, cij

^*

i&t/n cnjuici-

TmuTt

^^^

^
^

Traszt d^ia.

>

^'
,

(:

^,' ^^/'^

& ^

],
ttutu
g-

^
t)/l>

tS-vctp^ct

7^>:^'
ouJ):

^stfxnziJci^ f^cuJpol

EPISCOPI CYPRI
indiefefto Palmarum.

AVDE
re
venitj

plurimumfiliaSionjI^ta
te

& exuka vniucrfaDei Eccleiia:

Rex>
fe

Ecce enim itcrfi acccdit ad

ccce rponfus tuus pullo infidens

proccdamus

i lli

obuiam,

ftincmus vt eius videarmis gloria, ingrcfTus illiiishonorem alacritcr pracoccupcmiis. Iterum RcxSion cxpcdatio Gentium in Sion venitjiterum miindo ialutcm largitur.itcrum liix mittitur,iteriim crror expellitur , itcrum collucct veritasjiterum Ecclefia ducit choros, iterum Synagoga vidiiatur,itcriimDa:mones piidorcafficiuntur, irerum foluitiir malediotio , iterum confunduntur ludtei,
iteriim Dracoconteritiir,iterumGentescxhiIarantiir,itc

rum

illuftrarur Sion

Chriftiis in pullo
coeli
,

no fedeiis proccdit,exultatc
tatis

tanquam in throhymnos dicitc Angeli,

la?ramJni montes,exiIitc coIles,plaudite fliimina, qui habi

Sion ducite chorcas5eccleii.E gaudetc, faccrdotcs dicitc, prophct^ prxuenire, dilcipuli pradicate, cxitc obiiiam populijConcurritc fenesjmatres choreas agi teJadantescanitCjiuuenesclamate, congregamini Gcntcsjomnis creatura, natura omnis, omnisordo ,omnis fpiritusjomnisterrajomnisdigaitas , omnisaeras, omnis, natiojomne regnum Rcgi regum regali ciiltu obuiam ca-

hy mnos

muSjDeodeorumdiuinituscanamuSjfponroincorruptionis5quales diuinum decent rponfiim,choros ducamus, hilares hilari vultu lampadas accendamus , animorfi veftcs,

vtDeocoiiuenit,imaiutcmu$,vias vitg rcdeparemus,ani

moruin

P(^i>

TtS

3^4
11 j

^ ^ ^^
S
,
,

^voi^M/iS^ )7

,'' \, vimt^ .?^ ' ^ 6/

? >7>>04, /.

^ \'
jc^

ryj TmjfJh^v

?\9
y^.utf
.

^-^

,:^
^

djT^yAf^^c

'^ 67^</ ^^' ^/^,

',

^/^

^^ . ^^ ,*
cv

cLmK^^oufjLZfy
,

^^
,
'?^(j

cdoippbatg

iTii^ctvcv

/ ' 7>
9^
(^

}0

zs-Cf^cxoTryK
-^

'^^^^

Ttsv <U(i'ZircW(ni

imVewc^vi

,
^
,

"

^'

^^^'

,-

7/.

\^ 5
^^.
,

^ ^^ ^ ^ ^ \$ < ^ ^ ^^
'/^7.:^<
,

cfl<^.S>{J^Xi')s>vn

^ig-d^dtrctvvui^^svu^i

aw~

^^

S-a.iOidv

'^.

(mtiLpyctvct

cv

J^try^djS-lwnu
,

^h '

cJ^iiyt'^

o^^jivi-

/6

Tm^ai $^ r/J

C^"

fflpTy

vv\*><pU\f

^\/^ ^'''
iJJJTTiv

S-(WmJl^h

c^TaDSri

/ (.
i^vTzt
^

^^ ,
Miipiiu

^'^ cu^^TiCuv

fin

(^p W^uLYiy^^v

c*

7WS

^'$

Hel^oyjTD

^( ^ ?^> ^^
hrra^ei
.

<^

6/.\
,

^&.

yfjcgpy,

onei

\. $
r^
c/V

)
,

ryj

- )(^

^,
thv

c*

6;

/((
>
"
TjVKSf-Qou*

ftoo-f/^y,

h ^*ri

S.

EPIPHANIT.

iii

morum noiliOrum adirus Rcgi patefaciamusjvictoriaf pal mas.vt viflori mortis portemusjadinouenres prout diuina decct maieftaremjoliuarum fiirculos furculoex Maria na to; angclicas laudes angelorum Deo concinamus, vna cu, pueris pro dignirate diuina voccm extollamuSjCum popu lo, paricer populiquce populiim deccnr, conclamemus,
OSannain cxceliiSsbcnediotusqui venit in nomine Do^ mini,Ueus Dominus& illuxit nobisfedcntibus in tenevmbra inortis. Apparuic refurreClio lapforrijapbris &
paruic ieruatio captiiiorrijappariiit
vifiis

recepcio cjccorfi,

appariiic liigentiu coiolatiojapparuit laborantifi rcquies,

apparuic ritibiindoru rerrigeriujapparuit atflidorCi vindicatio, appariiitperditorfi redcpcio,appariiitdcfperatorri cofoliitiojapparuit diuifoiTi vniojapparuic vexatorfi dcfen
fiojapparuit cTgrotantium medicinajapparuit flucluantiu

traquillitas.Qiiapropter
iimis Deiis

& nos populi &

cu populo coiicla-

mcmus hodie Chriftodicendo, OSannafalua nos in altif

res nouas fiipra omniiim opinionem admirandas.heri Chriftus amortuis Lazarum excitauit, ho die vero ipfe properat ad mortem heri Lazarum inftiris exoluitjiodie feipfe fponte fuaoiFerc vinculis aftringendiimihen c tenebris eripuit hominem hodie propter hominem pergit vt renebrofa loca rubeat5& vmbram mor tis*jheri antc fex dies Pafcha^ per quinque reftitu tionem tridua nus quatriduaniitn fratrem , vnum diiabus
.
:

&

iororibus condonatj& hodie criicem adic

ria?

Enimucro Ma-

quidem mortuum

qu3triduanfi,EccIefice aiitem Chripra:bet.lbi fola Bethania

ftus ieipfum poit

triduum

acmu
ferias

raturjhic vcro vniuerfa Ecclefia

diem feftum agit ,

fponfum fimul

feriarum cclebratjRegem incorporcoru fpirituum vcliui & Kcgcm in medio fui habensjfenas ducifj

dcmo Dci frondibiis nequaqua deflucntibus obumbrac, & tamquam vernans paradifi lificut oliua fru6lifera in

liiim exiftif.ineaenimeft Chriitus vere floridumiilium

qui non iudicat

mundum, kd ipfum icruat

in

qua Chriitus

m
siiTv'loy

cyTWj

/^

R
Tunvi^

voffOWTUV

^h ! \ dfxm-

^7>3 -/^
p^<95V
fio?\Siici
,

l?\gLiut,

}(jLTa.Kctp7rcq

'
,
.

MoLpxcg

Aot/;c$t?,

;^

-'
,

tS

<:P^JiKroY,

hdu

cm/ufQ^v

}(.^
,

/^

(itrrJ ittfivcoq

^ ^^ /^
-Cz^O^pYKretfTTZ
,

'/^ ^^^ >\ '^,, > ^ .\%

,
,

Trvdj^gi.TiKZjq

tluj

7^

^):
,

, ^, ^ ^ () ^ /<
^^
uiyihYjg

K?\Mc;iuvTli^ cLvd^ciTiy

^./')'^9
-^^,
sycyiiAdry,

^^>^ ^' ,

so^

^"
<cA)t)

'^D^^So^ct

-^ ^,
,

yiyivi

^93 5'

;^'?67 ;:^^/5

^'^^^

ioztidiv

^^

^9* :'
.

5tt^//Jb9$
Sfi^

c^:M'5cyiTa

otJx7i

^tiyvi3D7i(Vf

ctfji^Ti Jhu\i)cgi
^

,
^fit

9\\(,.
/^/.
ot;;tTj

(-'^-^^^^.
^^' Ti^^ycra
.

tffaAiTC4f7nir\T!xv

dicLvcfptKutq

(f^Ti

'- *^ ' ,4 ^^ ^^
Tlw^ooicht
,

^,' ^

ti?f
,

,^ tLu ''^' ^ 2/;( 5 ^^^ (^

hti^Tihlw
.

,.
at
J

>

}(^ iC-

^^<>
cT^

"^^

^/^

>

/\56

ai?<hoi tdV E^/t<it.

TQ4oi<hL cfh^ct^

cro^/VofTa,

':^

Ap^ij

^'

^iJ
.

aiJpoq c/

w^Jg^s

.^ ^^

>

;^^^'^

771;

eo^THt

</^ /\5]''&?7)

^ivwu (^

S.

Kii^aAuUoy

00002. .

97

*f9^7Jo<?

^^

.
Kop^ica; oU/itiv^i

a^Qcyijiitfj

^^

1>#

^9^

r
7)^
I

L
Cap.

GV

r
quemadmodu
ijs

n?icp.

X X 11 IL
aurem

CVS

auis eft varij coloris,

&Diabolus
uens,quod

verfipelliseftinemoris fruteta
,

ingreditur, roitroq; petit

admo-

fiderata inanisue arbor fueriti

illamexcidit, atq; excifam occupat: veriim

fiiolidam deprehendericintadam relinquens,auolac, atqi aliam inuadic

INTERPRETATIO.
NOnalitcr
obferiiat.ri itaq.

Diabolusfyluam,naturae videlicct hu-

mana?3 intrat, atq; in arboribus confidet j hominis inquam corad inhonefta traducens, ferit, atq. attente

hominemeneinualidum atq.excordem

in eo nidiim iuum con animaduertat, ipium inuadit, ftruit. quod fi firmo integroq. ciTc corde lentiat, fugit ila

&

tim;

& ad alios accedit

E,

lini

xNulla

fere

fimplex vox

eft

qua fignificeturharcaais :a
pTforandis arboribus.La-

pellarur, fed vbiq; compo'"'te. rcilicer

arboricidam

roboniec^m

ligniperam vcc nr,eadem ctymi

ratione. Picam etiam diciraus,rcdreientopnfcoPonQonat aroatonsnomine>

Qufmcaptacup'idir,ecomuXy \Aurei pcrcuffUmVirguyerfumcj^yieiiems * Fecit au(m Circe : Aemilius Macer TbeogoniaPicummim vo* cauic : Et nunc agrefles inter picHmnus habeiHr,B^ikn^ii Nonio;

S.
.,

.
.

^9

Picoriimgcneraquajdam leguntiirin Ariftotelc J,J y aVtj ^OlOfi^.J^^Q^^^^ quoH minimum eft, & piponum fcu pi.

&

prariimaliquiappellanc, rubeis quibiifdamdiftingui pennis,air, varium vocac Virgilius in citato carmme: Albertui paruum

&

Sparfitq: coloribus ahs Ouidius in 14. Turpureum chl jmydis penna traxere colorem
.

Fibula quodfuerittyefierrKj; momorderat aurim,

Tlumapt, &fuluo ctruixpr^dngitur auro. Sunc&pici virides, iLinc&cinerei, deqiiibiisin

-.-

SrJtpcUtf.J^^^

il

Ariftotele. Sicreddidiillud-^/^/Aof eilaucem parononiafiarPi

gj^^j^^

57B/x/A5f.eft,id eft variegarus,verficolor,pi-

dtiis:

malus item

dimon
Si

Gloilas vertuncdiedaleus.

lufio.Columella:
iir,

voce, varius , eadem datiiraiarietispalacum atqjlingua nigra autmaculofa

latina
. :

^^
m
.

vafer,aftiuus,ca!lidus

&c vc

etiam varia naicitiir prolcs Piinius Miir.Tna varia infirma.Myrus vnicolor & robullus Poeta; Quid lynces Buchiyarias ? Deinde,in Cicerone.-Adulaiorisanimus varius,& mulfipUx, idemOratorSextiliu laudatqiiodin caufanonfuerit varius. Vlpiamislib. x),ad edidium agensdedoOmalo: Hoc edidto pra:tor advel

puUa

&

Kerfus varios

&dolofosqui

alijsobfiierunt calliditatequada

fub-

uenicncvel illismaliiulua lulucrofajveliftis fimplicicas damno fa. L 1. fF. eodem tir.

boresroftrotundere,piilicura,&vermiu

ibi latent, caufa,

quo

exeant; egreiFos

viditat. Deinde tantam ineiTe

vttertioidu amygdalum aliquando perforarir.

mcntano'5fe< ^auuAoiav

tragice rem narrat, fi Alberto credimus tantum iotu exfecari ramos a pico rcribit: Apud Aelianum lib. i. cap. 48.&PliniumIib.lo.cap.iS.& lib.z j'.cap.4. &lib,i8.cap. lo.multadehac auelcgimus, inter quse mirum illiid quod ci rato Trebio rcribitjclauum caneumveadaftum qiianralibeacvi, arbori in qua picus nidum habeat,ftacim exilirc cum crepitu arbons,cum infederii clauo aut cuneo. Quod aiitem fcribitur de herba illa qua admota, quidquidimpedimenti eftinnidiforamine,refiIic,Plinius idem nullo probato teftimonio fulciri ait. Ego cum hzc fcribo, in horto^diu Mag. Alphcnfi Ciaconis Dominicani viri optimi dodid.quas ille in Pincio habet Mediceis hortis c5riguas,fere coti ifi^^picumvidco,inprocenirimapinunidumexcauantem;itanimi,

,qm
illis

enim lingua

cxcipit,atqi

vim huius

aiiicula: roftro referr,

quod&

in

com-

repetit: Auic6nnaquidem

magii quo allegatur, nam vno

&

rum

iQo

PHYSIOL GVS
domu aiucula cofLigerit,
i
:

rumindiiilric&afFabre, vt vel admoto circino roiudius reddi ibra rneni perfedtiilimo geometra vix poffit. Quod veroad Ciaconis
potifirimuin

.
ix.
.

id eciam inter

reccnfendum

phy fiologis quippe non

aliud

eft

9*-

hifce natu

miraciilisanguftiusin vrbe delubrun:>non certiusaiylum.Nos

rcbar,

olim pueri picoium naturam muliebri loqitacicaci>vtcus ilUie* ficcomparanimus ; ^nuquamjyluu frondofo ac robore quercum

FycflropUus auis paruula dilacerat y fccmina ftc, defmt cui corpore Vires,
M.ortiferumf>i4oVirus aborehcit,

^urem ^SAdmOHens.) lufubeiieintelligunt.libro x.c.xviij.

NPlinmsrPercuincorticis fono pabu-

Ezcchielus Airyriorum regis intcritiim nar) .J rans,&fimiIeqmdcuemurumPharaom Ac^yptio pr?dicens,comparauitillumfrondoroacproceroLibanicc iub cudro in cuius ramisnidos fecemnt omnia volatilia caeli , frondibiisgenuemntomnes beftia: ialtuum . cap. 5 i. vbi Hieius tonymus,vt &alij facnexpofitoresjfimiliqua Epiphanius aliegoria dxmones intelligit in reproborum cordibus quicfcentes.-eadcm
,

7J vn rMtaumjUUm

&

ferephrafi referunt uangeliftar,proditorisIuda: facinus :intra-

uit(inquiunt) Satanasin ludam. Luc.ii.Ioan. 13. fed Auguftinus in expofit. pial. 1 5 d.cura Epiphanio fennt,& ideo in ludae cor

diabolum intralle docct, quia vacuum

& inane cor habcbat

HEPI

S.

.
.

',

=^%^ 1^

J\

.5/

(njUDdTrft^

^ ^' toto

^
,

Ttw J

(t(i f

'

:<^

'

,
Aflt;

^^^'

/*

^^

Dc

10

rS
Di Ciconia
.

L
Cap.

G V

XXV.
mas
ctiim

ICONI

auis cft cafliffima:

nec foeminam illecebris ad coituin prouocat, nec ipfi vim infert. Deindc eadem
auismirabili pietate vtrumc^i parentcmia
feneotuce
alic

INTERPRETATIO.
1

STc & nos duo illa diuina praecepta adimplere oportetj hoc eftja malo diucrtcrej&boniim facercquemadmodumrcgiusprophctafcripfit.Sed & Dominus fimilitcr inDecalogo iubetjfic dicens: Honora patremtuum & matrcm tuami & rurfus, Nc moechabcris

.
cap. 19. iti Cranonc (ciuivRcfert Aelianuslib. /^ ^'^"{//^'^^ytasTheirali^eftinPharfalicis Plinio &Stephano, Ephyra ab Homero, hodie audore Bellonio Ceres appellatur)
cjciraia

'

forma

tn ulierem

qmndam fuiile

qu^

ciirn a coniuge percgre profeoto

cui nomen erat Alcinoe, domi reliila eifet, ftupri

,

confuetudinem cum feruo habebat, hocigicur

domi

alebatur

viderct, ieruiles iniurias in

ied in adukerum conuolans oculos illi ualem inuidiam (mterprecc Gillio) vocat,iedplauiibilius
tatein appellare
7//
.
.

cum ciconia qua; dominum non tulit, eruit. Hoc ilianus rieftcafti-

)Lex Areopagi magis puniendum eiredecreuiEillura, perruafionibiis alienam vxorem corrupit, intulic quia illeanimum etiam corrupit, hic-corpus tanciim; videLyfiam inorttione de cxde Eratofthenis .Gorgiasamem in oratione pro Helena vrrumq; vim hoc nomine fcelus omne in Alexandrum reij cit ipfam incat iudcreprehendi probans Non eil diilimilis argumenci quod in

'*

^qui muncribus qaam eum qiii vim

&

-'

&

Deraetrio

S.

1 1.

loj
cum vnus vi
tjr

cxercuerit:alter muneribus &ob(eqiuo,qiiJEritiir eorum haberi debeat immanior. lus noftrum in aduUcros qui

Demetrio rannidcm

&

Tiraotheo vertiturin ciubium, qiioru

vtcr vitn

intulerunr, feuerius animadLiertit.

^
/

CommendanCur
,

in

ciconia eximia virrutest

'-^

prudentia, iuftida, lemperantia, fed prae

nibus pictas tam in prolem

tiisima
,

quam

in parentes

cuiiis rei frtfquen-

mennoeftapiidomnes nauiraliiim rerumrcriptores.Hinc pro mutui bencficij viccm rependere dicamus, ab huius ncpe auis nomine fumpta craslatione. Apud fcholiaften Ari
fit

vt 7nKa^-)Hv

di6las,quibu$ Ciuebatur de alendis in fene<5liue parentibus. Eodem etiam fpeilat epitheton illud, pieranculcrixjciconia: a Pcrronio Arbitro iribiitum. Deniq;apud ianolos Patres communis eft pietatis ci
icilicet

ftophanis notauit Eudajiis legcs quafda

^^,

conis mencio& allegoria Ex Graecis videndus Bafiliusin hexa:mer. homi]. 8. &in peculiari iibellocuius tituluseft, Dehonore
.

quo

afficiendi fiincparcntesin
5

fenedute,

imientuce.

Ex Latinis

Arabrolmseod. operecap.

^^CUnaamaLO.J ^^^^^^^^^
,

vit^ concinecur.idem

eft

qiiod

PaulusRomanosdocuitcap. 12. Dileftio (inquit) fine^mulationcodientes malum adha:rentesbono. Nonenim fufficit malis operibui abftincre,nifi bona feceris. Maximus monachus in capiti bus monafticsexcrcitaiionis.locu pialroi illurtrat:citaturaute ab
, Si fitrenexautimbecillus& animi non pofsiteile monachus,aut facere qua funt monachi.qiiomodo poterit pcrnitentiam agere,& (aluus eire. Excat etiam Dorothei archimandritiE in hocargumento celebris

Anaftaiioinqua:ftione.j. cui titulus

pufilli fit

cum

homilia^qnacinfcribiturrDe
quifaluari cupic^

timore&

pccnis

inferni.&quodeum

non deceat

iine curafusfalutis viuere.

LAVS HOMINI DEO,

ET VIRGINI MATRI.

'2

'

S.

EP1SCOPI CYPR1
DIE FESTO
PALMARVM
S

Cum icholijs.

6
L

I
,

abs re litteraria fore diixi

(candide ledor ) Epiphanij Phyilologo eiufdem fandi nondum vu lgatus(quod fciam) iii Palmaru
fcftiuitatem

hymnusjiub eodcm
;

tum
gis
.

pijs

S I X I V. Pontificis Maximi nomimc , iret comes hymniim quidcm meritoappello, quemtoiniidcationibus,encomijsjVOtis, iubilis plenum le
inftrudifsimae Anconij
(

Hunc

araphae Cardinalis

optimi &: amplifsimi bibliotheca? debes: ex cuius videliquddam Griecorodice Gcrardiis Vofsius Bel &' nobis pro vci gia virdo(Sbiis"&: phis eufh tcrimutuajamicitiae noftr^ iure cominunicauit. Itaquc Latinum exGra^co diiabus auttribus adiundis notulis cxhibemiis . Etvero exhibcnnis, ineamrpem addudijVt
Cer antiquo

',
;

tantis

duobus patronis conimendatus EpiphaniuSjSirleto

.

ncmpe & Carapha, beneuola Iiicc perfruatur Carapha,

proteAorem,boni parentem,do(5lrina rcfiigiumsvirtiisarylum agnofciint. Daturhocdiiiinonu
ccrte ftudiofi

quem
mine

facrofaniitis fiirce
.

ftudijsjvtniimquam fine Mecoer

natibiis iaccant

itaqiie

vno

AHulfi^^uon deflcit Alter

Aurem,

Vale.

T07

ANCTISSIMO
D
S
I

X
.
etiam

V
.

.
zAS C
7ii

exuuiits Vater '~Beatipime:,nonn^

^
*

tempora

tuo facroi
^

ejfe

decet:namfi

AW

dorem

ideft fanCitfsimum

Epi^

fiopumjp argnmentumAdefl po^

puli inflitmionem confideres^yni
ttbi Epifioportim Epifiopo
^

Ca^

tholica
indiiiiriAnoflr<z

mcigifiromentodLhentHr

Jam p

rationemhabeas , tdcerte omne

tuce

quo ciuiteim hutus

mre-quoddomims inferuorum boni^ datHr^yindicabiJ* Vale

S.

CQnfdns *J>onc de L eon>

TOT

1
''^fi-^Wk

.
(T^oJ^^ dvyxTi^^

^^^^

' "^^iv 6 .< '^ cn

^, ^
} yoL^^Qt^
*'3
\

7?>^(rcfbKict

'?(?;54j) , TrtJtA/'

--

^TiuKi]/

ipgtt^

[, ^^ ^^^^
toS
\

, Tivziycw^-i

auDsi^'

)7

6 J)>ctitCV

>^.
^

fki

-gpvst;

;(>?/^$ ^'^;^/

;$<

ce^aMf*

^^. ^-,- .. ?. :<3 ^( ^^> ^ ^^7^) (4/): ^,/-'^

fi^joTXTiiCt

']

,
,

thcctu

0}?,(>}

ttJ'

t\(j

^
,

7ct's-9->'w

cfwuat.'

Ta;/?

's^vsvii

d-SE-ctfTnJTi-

?\gLjA.7m.Jla.q

'"/; ^iyc^vzj;

^;;>^

cjyct^Ka^ai

BEATI EPIPHANll
EPISCOPI CYPRI
indiefefto Palmarum.
*2cnedic n^omine
.

AVDE
Eccc cnim
vcnitj

plurimumfiliaSionilgu
Eccleiia:
itcru accedit ad te Rcxj
tiius

rc & cxiilta vniucrfaDei

cccc iponfus

pullo inndcns

^J^VuB^ %Ji
^^^^'^' '^'^%

proccdamus i Ui obuiam, ic videamus g!ona, ilincmusvt ciiKs vidi

ingrcflus illiiLshono lern aiacritcr

pra:occupemus. Iterum Rcx Sioii cxpc6latio Gentium in Sion vcnitjiterum mundo ialutem
largitur.iccrum
liix

^SS^fei^

mitricurjitcrum error cxpellitur

ite-

rum collucct vcritasjirerum Eccleiia diicit choros, iccriim

Synagoga viduatLirjitcrumDaemonespudorcafiiciuntur,
malcdidio iterum confundiuuur ludaeij iterum Draco coiiteriturjiterum Gentcs exhilaranturjite
itcruni ioluitur
,

Sion Chriftus in pullo tanquam in throproccdit,exultarc coeli , hymnos dicicc Angeli, no rcdciis laetamini montes,exiIitc collcs.plauclitc rtumina, qui habi

rum

illiirtratur

Sion diicice choreasjecclefi.^! ^andctc, facerdotes dicitc, prophcrx prxuenitCj diicipuli praedicace, cxiteobuiam populi,concurritcrenesjmatreschoreasagi
tatis

hymnos

Geatesjomnis crcatura jnatura omnis, omnisordo ,omnis omris fpiritusj omnis cerrajomnis dignitas , omnis xtas hat.io.;omne regniim Regi regum regali culcu obuiam eate,la(5lantcscanirejiuiiencsclamate5 congregamini
,

mus,Deodeoiumdir.initiiscanamus,rponioincorrupuonisjquales diuinum dcccat rponfu-njchoros dii.ainusj hilares hilari vultu

lampadas accendamus

anirrorfi veftes,

Vt

Dco coiiucau,iiniiiuccnius;VUs vit^

rei^le

pareniusjani

mofum

110

^v

ttS

<6< <^^^
,

d-etfctvDU

R
yvx,

^^^ '^
^}(\

timryi

"

7&

/&

tov

?.

^?\9
r\.iMf
,

^?\9
04/

/So^iijw^c*

Kv&i.oq^}(^l7ii'pu^zv
i(j;/i^/j^oig

/^ ^^^^^ ,^ / ,
^(^

'

7>/ y^TctTiOVOv/jy^JOiv
r/J

}^.^(.8{!)
,

^,\1\.
,

i7n<^cuY)
tfio

^
'^

sziv

3).!.
j^

06170$ 'f^Tvy 3-cti'ciQv

TZX.I.

g/

/utiQ^q

^ gpp^ J).

'''

yvftoUv i^uazi

/ /^ ^ /^^ ^^.^ . '^ ^/ < < ^$^' ,'^ ^^, . 6 /^// /^9 ^^ / ^ ^^
)
Cf

^
,

Kaoowx/Twv

<
?

>

J^/ipi

/t^

^^^
"^sq
6

5 6 ^ <^^^ ^^.^
^t^vm
cv ewcLpia^oig Ji

<za^y/L(Jt.-mv y^^

iiyf^t ?^^ctpov

(WtiipytvcL

>

awwg

^h

^'^
'ir/j

(/,<>
,

S-lcocu htav <3)^^7<v-

c*

'iX-ow

5 ,^ cT^
cfbcn

>^ aTn5,3-uu>'ltfu

JT^

'

>

^^^
-^'

/''
,

toV

'^^^ >; ^ ^ <rij c/^

-^s^

,^ ^'^^^^ .)^

icWTOy

3^Tw?}

cv

(^

g-

iTci J

}(.77 n6xot

ict&ivO <zi^^^.th'i(jvv

(v

^?
f05

7;<./-

S.

moriim noiliOrum adirus Rcgi patefaciamusjvictonaf pal inas,vt viiilori mortis portemusjadmoucntes prout diuina decet maieftatemjoliuarum furculos furculo ex Maria na toj angelicas Jaiides angelorum Deo concinamuS) vna cu pueris pro dignitate diuina vocem extollamusjcum popu lo, paricer populiqux populum decentjconclamemus, OSannain excelfisjbenediolusqui venit in nomine Do mini,Ucus Dominus& illuxitnobisfedentibus in tenebris & in vmbra mortis. Apparuit refurredio lapforujap'
paruit ieruatio captiuorG^appariuc viius receptio
Cc^^corfi,

.
mortem
fiia
:

-III

appaiiiit higeatiu coiolaciojapparuit laborantiri requicsj

apparuit fitibundorii rerrjgeriujappariiit aiPjviloru vindicatio, appaiuirpcrditoru redeptiojappariiit defpcratorfi c6rolatio,apparuit diuiroru vniojappariiii: vexatorfi defen
iiOjapparuit acgrotantium medicinajapparuit fliiAiiantiri

traquillitas.Qiiapropter & nos populi cG populo conclanremus hodie Chrifto dicendo, Sanna falua nos in altif res nouas & fiipra omniiim opinionem adfimis Deus mirandas.heri Chriftus amortuis Lazarum excitauit, ho
.

die vero ipfe properatad

heri

Lazarum

inftitis

cxoluit, hodie fcipfe fponte

oiFert vinciilis aftringen,

dum;heri

e tenebris eripuit

hominem hodie propter ho-

renebrofa loca fubeatj&: vmbram mor pergit vt tisjheri antc fex dics PafchcE per qiiinqiie renfuum reftitu

minem

&

tionem tridiianus quarridiianum fratrem vnum duabus Enimucro Maquidem mortuum quatridiianujEcclefias auiem Chririae Ihis reipfumpoiltriduum pr^bet.lbiiolaBethania demiratuFjhic vero vniuerfa Ecclcfiadiemfcftum agitj ferias feriarii.T) celebratjRegem iacorporeoru rpirituum veliui fponfum iimul & Regem in medio fui habens/erias ducir 6c iicut oliua fruoliiera in domo Dei frondibus nequaqiia defluentib'isobumbratj&: tamquamvernansparadirili,

iororibus condonatj& hodie crucem adit

liiim exiftitMneaenimeil Chriftus vcre floridum Jilium

qiii

non iudicat mundumj fed

*

ipfuni iruat:in

qua Chriitus

2
IXiOcy ^:4
y.?\S^Jbgo ZDfoxicuviog
j

'^ ,^^^,^^
a/yvaeSj
.

^
,

'i^osau

('
^'^,

c*

w )")*) \

/^,
ivdu

rtorj

^/93>

>$

vio?\iCict
Vct

-, ^ya\ctMa
^iSrD
vio?\^ia,
5

'^^^ ^ ^ ' ^ ^^ ^\^ ^ $

iP\siict

ydg

^, '' '^^, }'^7 ^ ^^^^

^Si'^^
3

cuQiVfj^j

Tn^VT^fj^jii

iiujii

)^-^-^

h 04 ,/^ >\
,

^ ^ ^
/^<5>

^i^uyet

ito,Ui>ccy'\Jz^^priTetf7a,

'-,
naJi

^ ^p ')()>

aMst

ly^odjnart^
,

^/"

ip^vazt.ju^Tciyiip''

jTu
f(^^j

oLpy^oLja,

'-^
.

^/^
>

^
iv

c/tc^

>15

IJhu

yi^vi

,
>

fx.iw

^l^iTt

(^^tvov dvyiTi^ diou.

\^
,

^^' ^'^^ (^^ '| yap

^s^^^Jh^ct

c/)o

^alogTt
,

(^

dC'-

^304/

^^<^^
j

Sfef! tIuij

, ,>
fQV\\K
r/u^/f.

^oy/odcnajf

ovyJTi d}/L(^Ti

wafTWv
^fit-Sioy
071

^ -,^ ^^ -. ^ ^ { - [ ^ ^ % ^ 9 ^. ^^ ^
viiti^c/jbix^

'
c
^icovj

}(,.\&.*^^ '^^
,
.

Ttw^^oclcht

cudvcuv

crt

/
.

<^
(^/^
c

^^ Jb^ct. '^'^^^^ diot

^ss^fiAynvtf

v^

;;;??, ou

^/)
.

cLlJ)iog

Tm-S-eice^

MrtpiaLi fki^oA/fA^

^Ctf^

^^-^^^
,

(^p^ivou

dydh^su 7m<m

S.

.
qua
5^

^
:

ftus vera viola aegrotariu affcdlioncs fanas,in

ipfe eftjdicesiEgosu vitis

vinca vcra: In qua&oliuctiijqiii adco

In
8c

fpcrates
foiTione

in.

fe

per fuam mifcricordia fcruat iiicolurnes

qiia radicislciTe anriqiius antc fecula

:

ramus

citra

ciiltfi

humani feminis gcrminauic Inqiia percnisfos:

Hiiuij

riuturj^xru Matth5us,MarcusjLucas5& loanncSjqiii

Phyron,Gchon,Tygris,& Euphrates rcpc Chri Ecclciia' irrigat hortfi. Hic quotidie frequens c^tus tafti quaoliuafoecunda (nos) oliuaspoiiidetes Chriftomire*
In qua no ncordi,ac miferatorij Domino iupplicamus piarati in domoiii aulisipiius verno teporc efdorcfcentes , feiluducimiis dicjlegale hyemem abeunte ccrncntes.Feriare Chrim figura,non juxta corporis fensfi choreas fti Ecclcfia
duccnsjverfi fpiricu Sc ir.ente feilos celebra dies,idoiorum
afpicicns eiierfioncm, cccleiiaru vero eredione habensjfa

cra enim &:

magna voce tibi cfi

Paiilo cdico,vctcra traiic-

sutomnia noiiatimmo vero &: admirabilia. ProindejGaudere in Domiiio Chrifti grex, gaudcte:Gaii dc Chridi Ecclefiajdelectare &: exulta filia Dei:tiia cnim omnis gloria tanquam filix regis Chrifti intus perindc ac iam amplius vidua, verfi Dei fponfa efdoreforisj qax ampliiis a finiftris Dei proptcr idoloru CLiItumjfcd fcis, a dcxtris adilas fplendideq. ornara,propter Dei cognitiocs amplius fcnnli fanguine fermetata fed dincm,qu4E uinoinfignica, quxnapIIUs Abclc fed Emanucle co lis,non iamTroade verfi Tnnitatc venerarisjqme non Pla tone amplius,icd Deii noftrii omnipotentem honorc prorCiCjecce faota

Herculeni malorii depulloremjicdconfo rerum omnifi opificem. Non coles am-. plius Ariftotele iubtilicer difpiuantemjred Dcfi qui in fincsnjeciilorfi tefaluam eilb voliiit. CecidicSaturnusquia incarnatus ert Deus veibfi,no tamen cx viri confortiojfed humano fimul diuino modoexMariaconfpicuus. Vi
fequetis-non
la

latorcm

fpiritu ac

&

detc diei gratiajvidete

feili diei

dc ac I^tare iiha Sio,gaudc

&:

fplendore.Qiiamobre gau cxulca vniucriaEcdia Dci,

lciia

,14
e^x

(fit<7M^7n<T/u^'ct

( ^^ ^' .
S

tdOc

^(^

auX)Y[yf^(;cL

Tiuxi

T^ i&vctiif

^^%%

ePTX77iM'

, iJ)t

uyyihcuy

^^
5

'),')4

%^

TiTijcfhig

';

^^-

fAAyt

^).

Ti ofiiou^fl^

^rzLfJia.

/i^Qt'fcf}4}fiiv

^^^*/^
.}^
7nx^'^^/S^Jo

^
fxYi

(^'^
,

3^
^

-/ ^^ >^
, ,

ogp

v,cuol;
,

0)

derec9'

^ ^
.

d>^%

1^^,/)

^
.
.

iJcv

> )lyv ^
?/^>
,

KveSov

^^.^?^/:) L^^[rpe7ai
'f)r.

ty

v^(^ayyf^7;
tov

--^ '
T6ti/^

^^ ^^^ ( ''%%
.

! yb
Tt

U^^m-

, ;irpt^^

0y\3-ounctv

,<l-yn^^iXicPtioOK7yS /bl^L^Tyj aju%iv;Kiy(*>v

aTiivcLvn

5
ovoy
,

,^^
5
'fTTt

yj^7m,7\5v J^iih^^tw

fetf 01

^ ^
.
rii/^
,
.|

/(^^^]

^^ ^^^

aujn^v

iiy^cTif

irfojy 7tt/

^/

^ '>^;^
w

m>7\sy

^ ,^
c*TaF eiOiXS-tiv
6 iV;crouf
j

0?

/^ ^^-

}{^7\94' VTmyi" ,
iW)f-

ct'juyiTi jnpt

Kpu

y^Ttt^xcnp

'^,']^9
^a^) i^itA-SisF

ua-atvd ttJ

^ "-

J AoLicPd}?^sy^jLS^o^ 6

,
,

/}\>
^?^^
oi

^^ ,]
ct
7rafi<(^ciy

;^/:<'? ^(^

& ^,
.

^ ^'
jjp^

y^

-/-

S.

leui iticircuitu ocuIoscuos,& vidc congregatos

tuos

modo

quiquondamgentiu

filijdifpcrilcrat, vide fcfti dici

,

videomne linguam in vna rentcntiacedctuem, vidcosomnc tamqiia vnCios,vicclebritate,vide populiconcentii

dc qiix

priiis eifcra? gcntcsjniinc ruo dii(5lii oiies ficri, vidc genriu dicqj rcilficclcbrantiCi ibepicfi, angelicorum fcili-

cct fpirituu cemulri,vidc

rfi

fymphoniamj&

ipiritaliu

animo-

tripudiujvidc ilaciones quafi ordincs angelicos Pr.rco-

nia video vcluti angeloru

ccns cditis iimilcs

qui venis*.cLi & nina vocc cxclama,feiliuitacis iblenia llmul Sc grata bene iiciorum memoriam referes. Ecce ego &: libcri quos mihi Dcus dcdit qiigeolim rinefilijs&: fterilisfueram ,bcnediftus qui vcnit qui vcnit, veriintamen in nomine Domini Dcus DominuS;& apparuic nobis:Qui vcnic qiiique nullo capiturloco quivenic&: nufqua tenetur,benediol.usqiu vcnit nec a coelis Cc(c fubducif,bndidus proprio fpledorc gratia.&: rurfus venies diuina maieftiate atque dccorc, bcnediclus qui typicc infidens puIJo, ad mc venit tanqiia pulloCherubinico. Attedc.n.qiiiddicatracrosadusprj?cojfolenitatis huius cuagelifta. Faolii cftcG appropinquarct Dns ad Bethphage &l Bethaniajad monte qui vocacur oliuetijmifit duos dilcipulos fuosjdicens Itc in caftclluni quod contra vos eft; in quod incroeuntcs,inucnictis aiina &: pullfi alligatu,quos difTolueces ad me adducitc. Et fecc rutdircipulificiitlerus prxcepcrat eis, & ftraiierut vcfti:
:

agnis rc dicetes,0 Sana in cxcelfiSj bcnedidus quibus paritcr plaudes alacriter,clara lco,

hymnos , pueros cerno

&

menca

fLia fiiper

pullLi,& lefus inicdic.Cotigit aute vt vbi

ad imam partc montis accedcrer,turba qu^ vcnicbat ad fc iludiem,acciperctramos palmarGj&cxiret obuiam lefii,

& qui pr<^ibanr,& qui fcqiJcbanturjClamarcntjO Sanna

lio

fi

Dauidjbcncdidus qui vcnic

in

nomine Domini,hic eit

pra^fcntiscclebritatis dominicusaducntus-.h^crcgisrcgri

adSioncmolim, &niincquoqucprofedio; h*Eceftprar ientis diei fplcdida & popularis omniG coditoris acccifio,
2

Quaproptcr

5
77198/

<7'^'..?

^ }(^.7^3{/
^cvetloi^/u^fjov euog
3

^) climf,

^ -/
,

^
^

'OnyHoii^

'^'^

^^^^
,

J^ 'ss-viu//^

^^
'^<5
;(/

'/^.^v^tfjt,

7^>^
,

'^))^^

fzt^^t^Tai

^^ -^^^^,
?

'^?

apfb?

\ /^^^

)(Cf^

^SiivgJb'

/5 &
f(^
}(si^

fi^'9jy -^^ -^/*

,
,

tt''nyiA<)v
.

, i''/b

^ii^i/^aTWjGiTia-o

^0$ M/M^

6 ,, ^ ^^ <\ ^^^ ,
cfkCiet'

a.^ogiJbu cu^^TTci

6/u(J)V

'^. tov
y^

axmi KSf-Ta

i-m(pxv2i> v/uuv,

^iTi^ i
tQ

Tiurst

yn

^, ^ ;/ ? '8^>\ ^
^' &? $ 'i3%i //
ot/

/^ ?? '
tS
i^a/tf
'^^^e^5

/\P><w^Ta<

';'
auw^,

jf(^ ^lo,ctfct^^

(^/.

^'^'

aTCfi/ii)y

yap

'S.iav

T^

fJATa

iOii/Vj.Mia

/ ;^ -* / '2sj^(pjt7wv / Tmjchi 'F/j

,

:;3

"^"
,

Sf^TCr^v

}
,

cO;^

jlS{j

/^

;7/ ^^^ ?^
c7U/\5t$

^^/^^,
c/V^

^ ^ ^ ^^
cmt
.

;^

^H^

Hff^

^^,

^/(<?
,

'i^'"

^/^
,

^i^jtc-

9<^ -^^,^
ocAji^
j

, ci

yU^O

uooi^v^

^/
fo^oK,

/yfiWTOj

/ ^) ,

(^'^, ?^ vmtw
,,^^ -mij^g

6}\'}3

^/^ /^;
c*

/ ^^ ^cuo^y
,

)) ?iAstcA)y?

d^

;4:^^5

eE^c^rtitwaSiTJ-j^

oO(c/ki7%(3yTi?saii^^'5y?7S'3

S.

uroptercum turbanuncadfeftridieconucneritcxcamus
ofiatres eiobuia3&:

117

mundus

vifibilis

& iniiiribilis,& qui

&: qui pullu fc

tempore pfctccdunr prophctXjac difcipiili,

quunturjqiiicfi

Deo

fideconcordar. Hodiccoeleiiia

cum

hy mnos cocinat j omne os, omnifque fpiritiis adlaude Dei3periatiir;Cherubim clamate, Sandlus , Sandus, Santlus Doniinus terranclus
tcrrenis ac iimul rerrce incolis

cxercituun-spleniiunccoeli &rcrragloriaeius.'^craphiiii

hymnos canite.propheta^prijedicare.iit aiius dicat; Lxcca

turcoeli&exiiltet reria: alius5Gai]depluiirru fiija Siun, proclama Hlia Hieiiiialem. alius aiitcm in regc Chriftuin
intues clamer Ecce agniis Dei qui
alter de ipfo

Dno

pccca^a mGdi. Et pdicer,Hic eilDeus noftcr & 116 afihmatollit

bitur alius adncriiis efi.Et alius.Ecce

ories

homo fimul& Dcws,

Dauid refpiciens ad ipsir Chnrtu ex fe fecundum carne oriundum dicatjDeus Dominus & ap paruic nobis Et iterum alius genu flexo clamet Chriil:o> Omnis tcrra fiipplcx te adorcr Et alter populos admoneat dicenSjCoiiituite diem folcmne in condenfis vfq ad cornu altaris Sic enim completa eft etiam olim Domini
cft ci.Et
. . .

nome

cum piillo peregrinatio vniiierii popiili magno confenfu:

videlicet

patrum chori, populi e numero iiiftorQ

fpiritus

prophetarumjpueri Hebrsorum,infantcs matrumjmultigeftabantjalij rubfequebanturjalij

> alij vcro palmas ramos cxdcbant,alijoli ii2E fiirculos contexebant,alij pullum exoIuebant,aIij vefti

tudines angelorfi. Aiij alas explicabant

mcnra

ftcrncbant,

alii

portas rererabantjalij vias

ali;

bant,alijre(5taviapulliim componebanc,

emuda' vidoriam

proclamabantjalij vibrabantramos,

alij

infantibus dicc-

bant, laudatepueri Dominum . Pueri refpondebanr Sanna bcnfdiflus qui venit in nomine Dooiini . re$

diei fefti nouitatc admirabiles,

&

hominuni opinio;

ne incredibilcs; Pueri Chrifttim tanquam Deum praf dicantj &: facerdotes illi akdicunt la(5laiites ado-^ rant, ik dooloresimpieafpcrnandocalumniantur.-pucri

S
jL^ utru
<ti/r:V

R
'^?^*''^^

^
4rcu'y
Tt

( Of^i
j

^J'^^

'

<^ /tteia
,

^/.^
C-^vcn^

h^vTui
j

Cu

fp/

KXoL<StiU;K07rf^V(nv

Okavoi ^C^Sv

\4 ^ii^o <^,&>

, ^ ^^ ^^^^ ,/ '^-'^^ ', ^ ^ 7; ^ . ^ /^ , ^,^^ ) <^ ^ ^ /^ ,"^^

>}/77 ;^<6' _;:57<
,

^'^.^'^' yf(cu

^ &
i??eC

^*

i(ffj

yi

TrcL^cf^Hcuyov

<XTlicTu.luyCVTti eiittu '^htu'i Trwehq

7m)?^v
tcv

(nUvuiVtOvJsi
,

Tcjf

^'

'^$*

iyvu)

p^i^r

tcV
,

t^tJAit

y(y>yi

>

KSH

iucyKp/

hvo^t
,

2f

'//

'

^^ ^
i

<to^<^ti7uq

riJiStig

^9 ^.'-.

rW^roTfg > %^i TU^P^gig

7 % '' 7\<^^ ^/, 7&

;{ ^

- ,^ ^;
,

!
;

>

y^^t^ctl

>

/$

/%<

tJ/^ou -^^
r'i

^^5

i^cfk^ot

et

[ ^^9

c^ejct^CtfMOi

/jPi

fuZ

^^
,

?
ijpt)

!- fh^Tii^TU
3i>^f

fzt^<tiniiuv

9^

jprT,
^^'cf

o^cDt^
i{'^A'*i

^ 66/(^}

.7<((?^9.^?^^ ^^>}^^

//^ ^,^ ,^
,

<^*-

c/iyg^

"^.
jJ^Tk.

cas-ewvoi C

/'/)/; <^*9>^
e^cpewc*

rc;$

iif ri.OSannadicunr, & Hcbrsei crucifigc vocifcrantur ; illi palmas geihntes ad Chriftumcoiiucniuntjhicumgla diis ipfiim muadimt. llli ramoscffdunr hicrucislignum pr^parant; infantcs Chrifto tunicas fubfterniint, & iacerdores Chrifti veftimcntadirpcrtiiint. InfantcsChriitum fupra piiJIiimcxtolIunt, Ck fcnes Chriftum 9 in crucc rurpei-idunti piieri Chrifti pcdesadorauerunt, illi vcro Chriftj pedcs clauis affixcrunt pucri laudem dcferut,
S.
:

iiti

jcccQ oiterutipueriChrifto honorc,illi vero

fel

pr^bec:

pucripalmarii ramos quaciuc,ifti verocufpidc Chriitilatus punguntj piieri Chriilum fupra pullum diuinis laudibus celcbrant:ifti eiiiTi qui pullo vehitur vcndunt. Cogno
bos poilcirorem iuii in prcefcpi natfi, &: nouusGetium populusiiio (c Dnofubmirirrfulusverolfrael non agnouit ChriiKi Dcuruum .Qujeolim tribiiscrant Gcntiiim cum Deoamicitia inicrur, qui a lege abhorrcbaCjlcgi paret; leges habebant, eafdem violarc non dubiranc.Efto, at qui prophecas non es veritiisXacerdotesinterfccifti j fcripruras pcrucrtiftijlege violalb,iuitos dulcciufti.Moicm afper natui c<;,filios maotafti,rcmplum polluiili.Dco non parui
uit

&

Chrirto non crcdidifti , in diuinos honores contumcLazaro incrcdulus fuifti, coccis qui vifum rcccpcruntjfide non habuifti , verri,qiiid tandem de hifce pueris dicis?quid cenfes de hymno laclencium?(^is quaefti
5

liolus fuiilijde

io-lucem his prsetuIitiQiiis eos dociiir,aut excitauit?i^iiis timorc intulic ? Quis repentc verborum ignaros verbi vsu.
concclfit, niliChriftus anrcraeciila

vcrbum^Nunciuuc,

nes,pueri paritct

& infantes, vna manu mammam prehe&:alteraanrc

dunt& vocehymnumcanuntangelicum

Chriftum palmarfi ramos vibrant: oratioms ignara nacurarcpcntede Deo vcrba facerc didicit, rcpcnte oraticncmpropheticam incorporcorum ipirituum Dco hym* num tanquam munera quaE^dam offcrentcs , ilmulatque vociferanres > OSanna in exccliiSj bencdidus qui veou iu uomiiic Domini, Deus Dominus, & illuxit nobis

Ad

2
7)$
Siou

v/ui>ov

7R>3))Cf^i

}-^.3':^ aih?^
^fkt
^STTOKtjjLixrctliTOt.i

7^>

)?)
.

/ - ( ^' ^/ ^: ^ /^/^^^ ^ ;?, ' ^^ ,'/^ ^ /^^ /^, ^ S

if^t)i

?mf:>hg

77

7|': efy/^n' 56,73

coTctvvx c*

uijtAv

</

.777

7ra?^u

at^Bg^

;\}./5!;

2>;^;2

fcty

tQ

<).^ ^^/^f
(rctpKcq

7a/',;ytf

ctMaTO d^vou
ii^ize

ttii/^l'

/W5 '/(

cu

"^a^lgK^Twp ,
5

t(^

-/^^^

(^

<) ^Cii^tTai.CJiZSOiTO/MT^s r//

.

^fhi

gpti

/ ^^ ^^^ ^,
Ctiifr

^ ^^
;(^

/>*^^'> HS^

^^^
,

;|

-^^
.

i(^

/};

)(c^

OTctJVvauiTOv

^.
c^i

>(

6)

f(^

c^^vo^ti^
^?^osaM
,

6.
ytictv

: cc*t

f'.

(,7<''?7?^7 ^,);-^*^ ;?^/*)76

)}'^
^y

KS^j

'^ (^,
-

nsJTOKlc^rCectT

/.^$

^, ^^/,^ ^ ()'>%
J/^ii
JiJ^i)(^.(n
'^f/Lipvai

/^'^?!
(^^

7QlV^?\gL(juut.l'zrydJ.Xf

<^

!^,

^/ )(; ^ > (^

T^ror Jo^o?^'

/t^

//
TUV

c/c^a

S.

Adquasegovocesvicifruii vcgratianimi & cclebritatis oificiu aliquod pcrfoluamjracros hofccpueros au3aclec

intcrrogo:Quid dicitis Dei pueri? pueri hymnos in ccslum concincntes ? vndc vobis par iiUid iludium atque inftitiitum , dumrandorumChcrubimhymnum claris ad
coeliim vocibus cflfertisPEt

qiiomodo Chridiim huma-

cum vidcatis, laudibus cum qua^Dcumdecentornatis, dum Ofanna incxceliis connomore

pullo infidcntem

cIamaris?Sanc (aiunt nobis oratores diuini pueri ) etiam, Chriftus iniidet qiiidem puUo vifibilij vcruntamen a finii patcrno nunquam feparaturj afini piillo vchitur &: i fan-

dlorum Chcrubim thronominimcdeferitur; vcrumficut ipfe infra, carnis iniioliicro Sc habitu mortalium confortio alTidiie prxfens eft fic & apud fuperos vna ciim patrc Deus qui mentiri pot, $ verax adcft ide omnipotes ac miidi moderator&GentiQ redor5&: veriisDcus,&: cory
,

pha:us,&

friigfi au(flor5&: itincris

dux,& cudorfi

faliiator.

Ipfe inferiore Hierofolyma ingreditur.nec a fupcriori feparatiirjipfe

aLi(5lor

^'

&a

(^

in fsSCuh.iscO:

qui folus coelum ftrauic,hic efl: qui obambulat fuper marc tanquam in foli pauimento, hic nebula marc inuoluitjhic feptahominibLiscirconrcripiit, hicmarisregionibus motes diuifitjhic terram cum cxplicaircr,nulla re fulciuicfcd cx fcfc aptam eiTe iufTichic elcmentoriim nuftioncs fapic' tiiiime temperauit, hicplantarum formascxornatiic, hic coelLim quad vcftimentiim cxtendir, hic ipfiim claris coqdecoraiiit luminibus.Hunc horrcnt Cherubimi & cremut Seraphimjhiinc celebrat foljhunc liina gloriofe pra^dicac, hunc laudar ridera,huicrerinuntfontes, hfictimcntabyrlljhup.c V ercntur tartarajhuic cediint cetchunc draconcs,
tremuntjhiiicimbresiriiniilrarshuncventiubreruantjhic conftituit rerum naturas.hic condidit crcaturas, hicordincs difporuichic ruperarum& inferarum creaturarurri ef-

fcdor Deus Dominus noiler.atq. iniJEcularculorum.Amcn.

ipfi

gloria

& impcrium
Q^

S.

132

.
numerori
,

Pag iii.Yerf.ii, Hcri antefex

diesTdfchje.] obfcruat

combinariones ,nam(inquit) antefex djcs Pafch^, quuiquc feniuum vfum reiluuit Lizaro quairiduum latentiin icpuU chro.Itlus qui triduum in icpulchro manilirus erat duabui-

vnum tribuitiex iftis aurem numeris fijr ul iunats (vt rcm more Pythagorico tradlennis'reiulrani fepienanj
qiie fororibus

tres,qiiorum myfteria
hiEC
facros auflores.vt ex

iatis:i

mulas

fxplicara funr. Fu.c autc

numerorum obleruationon

infrecjuens

apud illiuisui

eorum fcriptis facilc conftat. ccrie vt ex Grascis Origenem, Clementtm, Chryfuilomum omitramus, in vno Auguftino noftiorcligioriflimai cxcanc numeroiuin
i
I

obferuanoncs.
Pag.
1

.veriivltimo

hiechomiliapliirirris p^ronomafijs, h.3Sairem eo annotabi-

irus,quodearam vim
itaquc ibi

&

, ,6<"
& &
lcgem

LUiumyCjui

mn iudicat tnundum
non

AbundaC
.

alfequi
;

poffit Latina vcifio

Sunt

lilium

li

non

iudicans, /ev viola

ohueiurn,s*Ai^r qui miicrctur. Licei autc

paronomariae vlus frequennorfitin argumentis&leuibus 5c breuibus, qualiainepigramanbiis, ratyris,comcdijs,epiitolis

tamen encomiaftica(qualiscft haic homilia) non omninoillas Ttfpnnni: in Chryioftomo Nazianzeno ex Grxcis non raro iniieniuntur.lnter noflros Ambrofio,Grego omniiim maxime Bernardo familiarcs funt. rio Magno, Legahmhyemem] Sicvocant Auguftinus.Am Pig. I ij.veri. 12. aiij lempus Synagogicante Chrifti aduenbrolius, Cyrillus
traftantur;

&

lurii,!^

gtatiaE.

Pag.i l^.vcrf. 1 1. Lcoia Yoci. ] Alludicadeam leonis naturam, atqueilliusallegoriamjquam refeic in PhyfiologCT cap. i- vt cniro leo inmuituum catulum infpiranSjad vicam illum reuocacrfic Gcntes qu,T morrus eranr aduenru Chrifti viuifica-

omnes ti funr.Dicunmr aiuem mor;ua Chrifti membra exfideles fint, qui autem iniiaeles quiin peccato
ira Ecclefiam,non

iolum

morma membra,icd Sc a corpore fevt

parataacdiuifd, adhuc tanienapra

iterum capiti Chr::'io

Ecclciiaftica poceilatc

iungantur,acproindenec omninoab immunia.

crum & verborum

Jcx.
96
feuChslddO-

maxmum.

BLrTIO
dum.

pf-

',48

BAbyloniorum t

^doptio Chrtftia' norum, zo.n ^doptio ludceorum.

7^.<^.
dcm^is.
Beneficiutvicem
r

rumprifcaerudnio.

7}
,

BJptljwi dteiuf"

trtbuiaiiorumque Lauf

8i

10
epedere cur grdt'
l

^duentus ChriW, duo

40

101 ^Umoes adnlterium, ^lphonfus Ciaconus Dominicanus,

Ce eiMVTi^ha^-^ar dlCAtHY

J
5 5

BTUta prudentu
Bufo,

99.100
sg.oo
fignifi-

^mitius fpiritualis,

^mor

Dei per dexterAm

CMdmitx

C
pYouerb,
,

catur.

CamfloYumodium, 77 Cuio cwr Vfyllorum gentemfMs

copvjs adiunxerit,

ArTJTTihoify] fiuoi.

102
puftlla
,

S9
3

^uimalia qudtuor
^r.imantium
tio.

homi-

Catulus Leonis luda,

C>ifiitas turtitris,
C<itiic/ira,

nibus fjpientiorj,

og
4;

d putrcdine gencrci'

X(/^<lS}liV

^9(
.

40 47 9$

^pcs

monar(hiamim'itdHtur.7o,
.

ChdYadrtj auis natuYa

logi^.

principium dHlcedinum
.

80,

(fT ftymO" 95-94 95.9^. I^f*

ratio niultiplex

odium cum nociuis 8 6. Gencapud rarios . Sd EiyTnolcgiJ. S7 Cur Dco

.

Yus appelUiKY

9y.y>r,sefi

ex
/ff-

auibus immtiridis) ac "veteYi

gr prohibitis

compjLrcHiur
tio
,

In aqms "venaibid,

^,.

95
jignifi

iij

ff9^s^}ii,gratis iJ' fignS"

culurn jtMfigilium cfu.d

cent cjmdue differant.

^i^ujiprc doBrinjSiluitoris.oj
w^:/mjc

xi
5

^egypu infapguinem qwi

Chriftus compjYatur leoni.

I\fAiu.lxnMurr. gnm maufljtem deji^nut.Tion

,.:\.

Chriflum muitis igriotum regcrn Spiriius [avdus dp"rit, 4

Chrifli

pariter

ac teonis')fefligU

renoujtur.
Jifirius fiiiens
y

15

(ju^re tcgintuY.

4
7j
iu^o

hominumiuuenuy

Chnfii^s

pHruyocatur, lyi^fi-

putHf prctinm

ftrperitidfpO'

nisUgis
Chriflujyqui caput eftyUriYO

m^
^u^jritJsE^-cleftt.

;,.rT 67

difctidc.dHS.

6^,6\
ij"

^Hcrfio facm.dtHinx mulornm

Chrtilus iS'mij[(

Yfdmijle nos

veBe
Chriflus

dicitur

i^pelicano 31.35- Curdkd* tur nMct^uailj' maledi^ii,mors

morti faHus propter peccdU
ifj

D
84
comparatur
8 1.

X.
minumfalus.

^c

QuandoDeus auenere faciem juBt "velintuerihoniine dicatur, 96

Diaholi

fcciffe

peccatum quo8
3

Dextra pro Dei amore. $ infidix. cauenia ex.bonis cperihus. s ip. adulter idcm
allegorice.

modofn melligendum,
tnonimpofita,

Cephjs 0" TetrusnominacurSi-

^6 idem maluSitnaUgnus
^

-^.

Titytipis

61

Cerui pbyjtologia .CurgYxcedl

fiJiwr

^a
roget

3?
1

ECclefi<e Chr'^i aqua.

Extra Eccleftam non
ra.

66
efiy>e

17. 18.

15.

zo
9

rationeVitafpatiumprO'

do^irina

6
4.3?

S.Cornuu eius ramU

Sleemofyriie

acpwrnm operu exer

Ceruus ^J elephas

fpiriti* illedios

cendorum modus>

ferpetes e latibuUs extrahfit. 19

Elepha/itis natura,fuemina herba

Cerui nomineyir iufius

tur*

intelligi.

mindragoram , philtrum mari

cfferty^Adami Eu,pomi pjradifi

Cicomjc
terij

.
yindex

10 2. 103, ,Adul
.

typusy probofcidis \fus~: I

Vinmes

eius

prtelio

arma, yirofque cornpit,

prjccUn?.

99

pig,

14.15

Columbns, naturajiif encomium, re

F
Fldescurpetraifiocetur,
Fides turturis.
3

rum diuinarumfymbolumyfim'
plicitatistypus.

i$

533'4

CoryscvumiJinane,
Corferpentibusingutture,

loo
63
1

9*40 'Heque Fermentum, neque mel in

facrificijs

oVim adolere

lice'

Cornua Cerui annos defignant. 5 Cornm Vri in ir preno mAxi

/
D

bat.

Fixcunditatis quarutndam

auium

fno.cornua <&

arma

Chriftiano1

caufa.

3j

rum duo.
Cyperus

Fontes aquaruwt gratiiS acfcriptu diuina typi, 19.11

D^mnariyt reatmm,fic pccnarum juarv.mfGU uj poiifiimacaufii.

95

FormiCiznatma. ^4. 69,-70,71, 72. yz. 74. feduUtatis , ac prudentix fymbolum. 69, Infna
ei

hominis attributtu

Deus fu bomtaiistlVj^itiiefTniferi
cordixyrica ij abfolutijfimi
idea.
jDfi

cad.non fxneratur ij tamcnVi mx, 70. quando

^^
cejfet

abope

95
ij'

timor

humiVnaSihomimap9<^

primenecrjjaru.

Fraus perdici mnUis Ixpropriu

...

73
,

e.yulpccu

76.7,7
yj

Beo

qiinntopcre conmcditii fn ho

FurorferpcHtKmprcpriHs,

D
GsAUiyi fcecmditds,
Garrulitas Charadrij.
3 S

.
mentu

74
7i'7^

ludixorum adoptio:l^pYohdtio.ii
famesfeuinedia,

69

Gentratio apum multiplcx apud Varjo/ auHores. 86

Gentes ^uddam ferpemibus terrori.

L^ph Ltor^
Lex
fupplicio

Thilofophorum.

yi
7

79
82

fi exuifie feniH.par^mia grxca.

Gentium "vcfama,

Areopagi

Gentium\Ocatio, 2z Gulielmus Sirletus Cardinalis, 54

lOZ.leges

expugnands pudiciti 105

77.
Grypextus folus e Jpeciebus \>efcitur cada ueribus.

Leoms
aqmL
23
fcriptu

natura. 3.4. 5. CjMfio ne

.
De

rideo

magisy^udm

dupplici vi ijy

invenatores inddat. ibid. "vefii'

gia.yenatorem dfeptem jiadijs prxfenth . DoYmknsVigilat.y

Seli

Hsy^ereticinouasfibi
ras confingunt'

apud^egyptiosfacer
Vij propria.

eft.S

6. 7%
31.

Leonis

77

Herodij auis pietas

3.

in pullos.

Leonis catulus nafcitur refpiratic'

nis yifus expers. 7. Caufa phyfica cur reccns editus tribas

Hexagonii Ophiogenum legati apud E^manos experimentum

contraferpentes.

dicbus dormiat
nafcitur,

Oculis apertis

60
Inflauratio

Uomms

fpiriiualis

Leoyerbum Beiyluificum
Libido equoYum propria.

7
77

triplex

19
I

ICterus

charadrius

morbus i^ auis iHero morbo .

iHerus auis efi boni \>el tnali 0mms adfaluteMelintcmu, 9$

lcimium
rii.

tlj

'

bonam partem accipimtur 78 Luxiis ifj^ ebrietas, 29

in
in diuinis litcrif

Litera occidit (juidftgnificet, 75 lupus 3 nec yulpes ymquam

auflerior porta

anguftd dicitur.so.sj.y^ultu-

M^ndatOYum Dei obfeYuatio

yeYigaudii caufa homini,

28.29
8

J^noratio Chrifli tenebrx.

Eormdem SynonymA
Malus.
96,

48
91

7^ Jmentafurtum cxltjh Vromethei

:

imbriumfuturarumCig^^

MaloYim maxmum Dei aueYpo

1iindagora amorem ditatem 'mducuMnc
foecundi~

eiufdem ia^ura, 54 Jf 5
5
7

luuentsfplrituaris.

luuentuns redintegrano.
rentes exetripla.
I4id>iai

54.55"

Impietatis ac ingratitudmsin pa-

^^^^

VythagoYas

31.32

corruptorss yeteris uila'

\Ocauitjmahd Dco VfiiiifXfplm* 15.14.

t
tianiffgoYA coUigend moiuf
^i
i'

D
.

T^Hilitas fpirltutlif,

S9'69

(hv^o elc^crum

forte,

40

OCemusprvdiuUiJit,
Mirforum gens
p^tenf,

tl OiiHcimfloru propriit JT

contra fe.pentfs

0'iocrotalufauispelicatiUs,

^t
in fer

60
alibi

Ophlogenum CypriorumV's
pentes.
.

Mtl

rtpcrhur

<julmin aluti

ribw,

87
qiiX<J.Kg,Tii3;>^

Ophionea
ptij,

Deum

"ffocabiHt w-fe?^-

Jt MtWednWii

dennmitintur.

Mclprodo^fuemij,

^7 87
8

Oraiioiif
fis.

ChriHiand

78 79. Virtutes

McUi dulccdo
petit.

rino fuduitds com-

ces if^ituor.

69*

Orjre

d> bent Viri dperto

Cipitejx
<54

MelUficiHtef
tarunt,
Meliff'

in

ore infantuloritm

apCi fpecimen eloiju:nti

(
87 ^7

m'inoperto.
Originif dcfenfto
0:ii dtfiiixcjue

69
,

permciet

mjxt-

hymphi oreas

melli iS api

nomendcdit.
>

Otiofi

89.91 memonachif. rnonachifHntfermcntum me

J^eriti ieiuri^ quiirJgefim to-

naftcriorum,

tiustueun tempore
tno,

breui[si-

19

PArdi

mortemfimuUre. pro-

77 Minoii lirHim pristexcre. Mona':horum orationis qHstuor

'^^mutes auxiUitrkts.

utrbium.

77
3j

Chnfli Mortis ac fynholum, 3 i mo M/iffrm iuxtA'>0Arios earum

ri zenerationis item jUegoric^

('[^

9*

Vjffiom Chriilieff' ^ui, Vjtigmm.

^rindorihf^doxa.
ViXMQ
nis
\%

4^7

V.ului confulk Uccltftim de do

C?
.

natMrj.45.47

Sf%.homi'

muluplexdiffercntia,27>
rumd.girrulitas

99

iufii

p^riter (7 peccatoris

imjg').

47
J^%

100

/77(*.
Veicitum
neriTit.

M)rus.

^.dafniy cjujemalACori'

NOX ^

Jirquun ad pcjhntatem prrue"

7n>^av
n3.)UiY

')^^.

t6
fi

S3 p.g. J^Mui natun'. 79. 80. 8l.Sz. 8 3.84. Qur dtnet tenebns prx-

Quritur

dme

prccstutn ftlui

tiftnne

m pjndifo libcris ope

l6
f^

ramdreliC*ert.
fujit aciipieidum.

luce, <Zur

puUos cxcos nb tdat.

Teciatumfectfft Chrifium (juofen

TnhdfT^f qutd^^nit:dics.t.

^i.Curimpura. 83 ants improborHm adu^

loj

D
Telicam tidtura]etymclogia,fym bolum pietatis in fiUoSy puUifan
guine pirentumy:iui^cantur ,'
Chriflo compiratur.t^.^o.}

.
Torfhynonif

ms

cafiltar,

uU39
if

nionHifpani')i>ccant.

Vrxdtflinatmis caufA

tf/iciens iS"

finalisDeus.

31.35
Terdicis nMurd. i^.t^^.cumdid"

Jnaltifiima prAdrfllncitioms abyf'

bolo cornparatur
U(t ouj iliena
,

36. j/./b
3 5.

fedfrufira

^^
otiofos.

fo ctriifjhnd

amhora Dri timor 96 (ijhumiHus.

<'''*

monachos
9

facunditms excmplum.
Tetri VeUeij
Thleor?,

3jr

Gmuarra

laus*

Vrm\
ti

parentes quo

modo contri*
incorpO'

Ba pcccaii hhe mox carne indti

90
j^r.

JmtyiJ

qi*A ratione

ThuenUis natura.ps^.

44.

4 2. 4 3. 45. Kefurredionis Chrifli

rcifuerint.

6
$

'principJtus

^ inui^dViSyhovis
15 5^-JS j$

argumentum. 41. 43. 44.4;.

ijujndoVifa, e'Vrme in eius ci-

gura figmfiiatur.
'ProbofciSyelephjyitismanus.

nere ortorefurgit,poemtentis ty pus ibid. trinitJtis myfleriurn,

Vrometheifurtum.
^fivifMtrox tnedia.

Chrini ^ Tirgine fineyirilifemm argumentumy

rJtiuitatis

Tyih^goricoru
tium.

--^-^
fps-

Poif/ijifiiO/rdri^.^r 3'?.3 9.4o

Trudentia duplex

tiujd, enco3*1

fymholum 4^. Vitxeius

mum.

4^ 44

Thxnixauis^ arborfynonymj, 4r P^^g*

Thyfiologus operis au&or incogui tus .Artfiotelii forfan^d Salo

'Prudentes nafd homines negit phi lofophus-.yit difciplinay labore,

experientiafittnt.
5 3

Pudicitix expugnandjeVis
pdg.

dupUx

99

momsopui

eft.

4.3*

Tici M.irttj naturiyd^ttymologia

Vies monachorurn,

99

'
Tlatea
yitj.

97.98. 99. 1 00. efca\>crmcs 99.compdratur fasmmis loqiu

c'\hus.

Qyies

iff

dijj^riit.ead,

ihidem,

foboUm excmpld

^ i

R^naru natura

duo generj,

coaxatiOiCur pluuiam porm

tendjt. 8^. S9. 90. 91 9i.

auis.

Aflutia 'inciptandispifiiculis

Tlinijerror de femeflri rdnarum

90
tertis

Txyntentii

hoirms refiimI

77.Cur hyeme Utetit. F^betjeran {jpinalupfrum(e proprU

S^>s tiiuiuunui

ibid,

90

^9

t'io,fecmda pofl naufragium ta-

Rcgr.ifpintualis Chri ppituitrs.j^

buU,

tntUis

//^ii.i{nf

1 9

j i

D
ttam*

V
Vtfles
ciiur,
1
eft

Arius^ox aetjutuoeal

Vetbum

DeixiHificum

19 7

pellicie in

Geneft qua, ratio

ne corpora humartainteUigatur^
pjg.

SaliUA hominis

medicini con-

6a

traferper.tes.

Sjlomoriis liber de exorcifmis

S.7p,entia

qms

oatrh

i!J

60

Vtfiigu Chrlfll

& Itoms.
^

3 .4. j

4 67

Viduitas cafta turturis.

40
meUidul8

yino propriafuaHitas
cedo,

Sepuhura (! rtfurredio
rcdtonis
typus,

Chri/ii,

bAptifmatis ac dupUcis refur-

VlrgirihAUs

MarU ame

(^

8.9
1

Serpens pro pec cato,

Scrperins

irtum argumentum . 28.4 Vinutcs dux homini Chriftiano

contprimis necefJarU pruden"
tia

natura, 4^.

yo. ji.

& fttnpUcitas.

y z-P

6o. 6i.6i.6^.6j^ 6'^.66'.6j

pelltmyctercm exuit, eiusprudentia. ^z.igneanatura ^}.fe

VirtutumcommmeVmcMlum. sx 6S ViYUi hominis aUtgorke, 6> Virusferpentibusinfelle.

Vitcechri/iianx perfeHio.

neHus.
Serpentisiuuentafabula,
Scrpentis cultus
iiT

ss

SS
apui
ibid,

Vrinatnra,

105 io.ii.t&

religio

Vulpis natuta.j S'76.77-7%.sty'

mologia-yo. Dolus in capicndii
auibus.

liegyptios.

SimplicitM fimulauoni contram

77
cfly\>bi

.45:5'
Struthio Libycus,]
3 $

Vulpina pdlis affuenda

lco-

nis pellis peruenire nonpotefi

Subulones ccrui quado dicatur, 19

Lyfsndri apophtheg.
VulpiOyVulpinari.

78

Syrma^

47

76
proprioi.yj

VulpesfallacUacfideiduhiiefym

THamus^dotJiSiVenerU ama
ftUi,

bolum.

7^

Tanus arbor
ptate,

allegorice

1* proyolui

Vulpis nomine
tur.

hjeretici intelligun^

78

Vulturis "vordcitas exquiinhelluones prouerbia exifliit eiuf^

Ttliamenta duOyfunt cornua

maChrifliani,

^ ar
r?
pit

ii.ii
Si

modi:
VMltureedacior.

77

Tefiamentorii impoflores i^ alie-

77

norumbonorumcupidL
Turturii njtura.Z^.Viduitatis
dica exemplum,

Trinitatis fanciifsimx fymbolii.j^^

Vultur eSiCadauer exfpeiin, 77 Vultur citra maris conjuctudinem

exauraconciptrecreditur 28

40
ratiO'

Vus
1

taminia,

Tyranmdis duplcx

105

Vxorumfideiexperimemum* S9
S.

Fcro%Es^

ntiturxcipue citantur in V^otis.

resTiMo

'S^l^i

Euflariiius

Crigene.^.

SophoclcsJ
Strabo
Solinus.

OJympiodjrue.
Optarus. Orus.
Petriis Vellcius Giicuarra,

Seruius.
Siiidas,

Petriis

Garzia Galarza

Stcphanus Sencca.

Philafh-iiis.

PJutarchus.
Plinius.
Philoitrarus.

Thomas Aquinas.
Tacitiii?.

PieriusValerianus.
Plato.

Tiirn^us. Theophrai!us,
Tertiillianus:
^ Thcodorctus. TheophancsNyca?niis.

Procopius.
Phocilides.

Petrouius Arbitcr.

Thcodorus Hcraclienfis^

R
Rodolphus FJauiaccnfls,
Rupcrtus,
Kufinus.

V
Varro
Vitalis,

Vmccntius,
Virgilius.

Rabbi Dauid.

S
Stobarus.
Siiliiisltalicus*

X
Xenophon.

S.

Pudet quidem

in

tam parua matcria tam multam vcniara

fic

deprccari:vcrum quandoitaferctypographias
conditiojcrrata
corrigico.

^*<<Sr

/^^

zj 9

i)^

1HE J PAUL GETTY CENTtii

LIBRARY

.1