HEXAGON inspiring minds always

Geometry Mathley
Round 1-2011

www.hexagon.edu.vn

Vietnamese
1 Cho hnh lc gic ABCDEF c tt c cc gc trong u bng 120 . Gi P, Q, R, S, T, V l trung im ca cc cnh ca hnh lc gic ABCDEF . Chng minh rng 3 p(ABCDEF ), p(P QRST V ) 2
trong p(.) k hiu chu vi ca a gic. Nguyn Tin Lm i hc Ngoi Thng H Ni

2 Cho tam gic ABC nhn, BE, CF l cc ng cao. M l trung im ca BC. N l giao ca AM v EF . X l hnh chiu ca N trn BC. Y, Z theo th t l hnh chiu ca X trn AB, AC. Chng minh rng N l trc tm ca tam gic AY Z.
Nguyn Minh H i hc S phm H Ni

Geometry Mathley

3 Cho tam gic ABC nhn tm ng trn ngoi tip O, trc tm H, ng cao AD. AO ct BC ti E. ng thng qua D song song OH ln lt ct AB, AC ti M, N . I l trung im AE. DI ln lt ct AB, AC ti P, Q. M Q ct N P ti T . Chng minh rng D, O, T thng hng.
Trn Quang Hng i hc Khoa hc T nhin, HQGHN

4 Cho ba ng trn (O1 ), (O2 ), (O3 ) i mt ct nhau; mi ng trn ct hai ng trn kia ti hai im phn bit. Gi (X1 ) l ng trn tip xc ngoi vi (O1 ) v tip xc trong vi cc ng trn (O2 ), (O3 ); tng t xc nh c cc ng trn (X2 ), (X3 ). Gi (Y1 ) l ng trn tip xc trong vi (O1 )v tip xc ngoi vi cc ng trn (O2 ), (O3 ), tng t xc nh c cc ng trn (Y2 ), (Y3 ). Gi (Z1 ), (Z2 ) l hai ng trn cng tip xc trong vi c ba ng trn (O1 ), (O2 ), (O3 ). Chng minh rng X1 Y1 , X2 Y2 , X3 Y3 , Z1 Z2 ng quy.
Nguyn Vn Linh i hc Khoa hc T nhin, HQGHN
Copyright c 2011 HEXAGON

Li gii: Solutions
1 Cho hnh lc gic ABCDEF c tt c cc gc trong u bng 120 . Gi P, Q, R, S, T, V l trung im ca cc cnh ca hnh lc gic ABCDEF . Chng minh rng 3 p(ABCDEF ), p(P QRST V ) 2
trong p(.) k hiu chu vi ca a gic.

www.hexagon.edu.vn

P A

B Q

C R

F T E S

Geometry Mathley

Chng minh. Gi s P, Q, R, S, T, V theo th t l trung im cc cnh AB, BC, CD, DE, EF, F A v gi a, b, c, d, e, f ln lt l di cc cnh AB, BC, CD, DE, EF, F A. p dng nh l hm s cosine cho tam gic P BQ vi ch P BQ = 120 , ta c P Q2 = 1 2 (a + b2 + ab). 4

1 3 3 V a2 + b2 + ab = (a + b)2 + (a b)2 (a + b)2 nn t ng thc trn ta suy ra 4 4 4 3 PQ (a + b). 4 3 3 3 Tng t, ta cng c QR (b + c), RS (c + d), ST (d + e), T V 4 4 4 3 3 (e + f ), v V P (f + a). 4 4 Cng cc bt ng thc trn v theo v ta suy c iu phi chng minh. Du ng thc xy ra khi v chi khi ABCDEF l lc gic u.

Nhn xt. Tt c cc bn tham gia u gii ng bi ton ny, tuy nhin mt vi bn trnh by li gii hi di v ng tic c mt bn tnh nhm. Mu cht ca bi ton ny l chng minh c bt ng thc 3 (a + b) v cc bt ng thc tng t. PQ 4 Bn Trn ng Phc, lp 11A1 Ton, trng THPT chuyn KHTN c li gii kh c o cho bi ton ny.

www.hexagon.edu.vn

2 Cho tam gic ABC nhn , BE, CF l cc ng cao . M l trung im ca BC . N l giao im ca AM v EF. Gi X l hnh chiu ca ln BC. Y, Z theo th t l hnh chiu ca X trn AB, AC .Chng minh rng N l trc tm tam gic AY Z.

N K F

Geometry Mathley

Chng minh. D chng minh khng nh bi ton ng trong trng hp tam gic ABC cn ti A. Xt trng hp tam gic ABC khng cn, khng mt tng qut gi s AB > AC. Gi K l hnh chiu ca M trn EF. V BEC = BF C = 90 nn t gic BEF C ni tip ng trong ng knh BC. V M l trung im ca BC v M K vung gc vi EF nn K l trung im ca EF. Cng v t gic BEF C ni tip nn AEF = ABC, dn ti hai tam gic AEF v ABC ng dng. Lu rng AM, AK tng ng l trung tuyn ca cc tam gic ABC, AEF nn cc tam gic AKE, AM B ng dng. iu ny ko theo AKE = AM B. Mt khc M KN = M XN = 90 nn t gic M N KX ni tip, ko theo XKE = AM C. T (1), (2), ta suy ra AKE + XKE = AM B + AM C = 180 , 3 (2) (1)

hay A, K, X thng hng. T , ch hai tam gic AEF, ABC ng dng, ta thu c XAC = KAE = N AF. iu ny dn ti XB NE = . NF XC Mt khc, do CF, XY cng vung gc vi AB nn CF ||XY. Theo nh l Thales, ta suy ra XB YB = . XC YF YB NE = , t theo nh l Thales o, Y N ||BE. M BE vung gc vi AC nn Vy NF YF Y N cng vung gc vi AC. Chng minh tng t ta cng c ZN vung gc vi AB. V th, N l trc tm ca tam gic AY Z.
Nhn xt. a s cc bn u khng nu trng hp AB = AC, tuy trng hp ny n gin. Trong trng hp ny t gic M N KX s suy bin thnh on thng. a s cc bn u s dng tnh cht ca ng i trung (ng i xng vi trung tuyn qua phn gic cng xut pht t mt nh) suy ra YB NE = , c th NF YF AB 2 NB . = Tnh cht 1. Nu AN l ng i trung ca tam gic ABC vi N [BC] th NC AC 2 Tnh cht 2. Giao im ca hai tip tuyn ti B v ti C ca ng trn ngoi tip tam gic ABC (nu c) thuc ng i trung xut pht t A ca tam gic ABC. Tuy nhin, cc bn nn pht biu tnh cht ca ng i trung di dng b thun tin trong vic trnh by bi ton. Bn Ong Th Phng, lp 11 Ton, trng THPT chuyn Lng Th Vinh, ng Nai v bn Nguyn L Minh Tin, lp 10 Ton 2, trng THPT chuyn L Hng Phong, Nam nh c li gii ngn gn, ch s dng cc kin thc ca hnh hc lp 9, tuy nhin c hai bn u khng xt trng hp tam gic ABC cn. Bn Trn ng Phc, lp 11 Ton 1, trng THPT chuyn KHTN cng c li gii tng i ngn gn. Xin tuyn dng ba bn Ong Th Phng, Nguyn L Minh Tin v Trn ng Phc v bn Nguyn nh Ton, lp 12B1, trng THPT Hng Vng, Bnh Phc.

Geometry Mathley

www.hexagon.edu.vn

3 Cho tam gic ABC nhn tm ng trn ngoi tip O, trc tm H, ng cao AD. AO ct BC ti E. ng thng qua D song song OH ln lt ct AB, AC ti M, N . I l trung im AE. DI ln lt ct AB, AC ti P, Q. M Q ct N P ti T . Chng minh rng D, O, T thng hng.

www.hexagon.edu.vn

Q G I O H J L N

B M K

Geometry Mathley

T
Chng minh. Gi F l trung im BC, G l trung im AH. T kt qu quen thuc 2OF = AH. Ta c AG = GH = OF . T cc t gic AGF O, GHF O l hnh bnh hnh suy ra GF song song AE v GF, OH c chung trung im J. Trong tam gic ADE c trung tuyn DI i qua trung im on chn song song GF . Do DI i qua trung im J ca OH. Ch DN HO t lin h gia t s n v t s kp ta c D(HOJN ) = (HOJ) = 1. Gi OD giao AB, AC ti K, L. Qua php chiu xuyn tm D ta d thy

(AKM P ) = D(AKM P ) = D(ALN Q) = (ALN Q) = D(HOJN ) = 1 5

Khi (AKM P ) = 1 ta cng c (AKP M ) = 1. Vy t hai ng thc trn ta c (AKP M ) = (ALN Q) hay KL, P N, M Q ng quy ti T , ni cch khc D, O, T thng hng. Ta c iu phi chng minh.
Nhn xt. Cc bn u c hng gii ng l s dng hng im iu ha nhng nhiu bn bin i cng knh khng gn. y chng ta ch cn duy nht cn mt b ca phng php t s kp l nu c hai hng cng t s kp (XABC) = (XA B C ) th AA , BB , CC ng quy. Bn Nguyn Huy Tng c nhn xt l bi cn thm iu kin tam gic ABC khc tam gic u O H nhn xt ny chnh xc v b sung thiu st cho bi, xin cm n bn.

www.hexagon.edu.vn

Bn Nguyn L Minh Tin, hc sinh trng THPT chuyn L Hng Phong, Nam nh cho li gii gn gng nht. Gii ng bi ny c cc bn Trn ng Phc, Phm Huy Hong, hc sinh lp 11A1 THPT chuyn HKHTN-HQGHN, Nguyn Huy Tng, hc sinh trng THPT chuyn Trn Ph, Hi Phng, Nguyn Vn Thanh, hc sinh lp 12A1 Ton THPT chuyn KHTN, HKHTN-HQGHN, Nguyn nh Ton, hc sinh lp 12 B1, trng THPT Hng Vng, tnh Bnh Phc, Ong Th Phng, hc sinh lp 11 ton THPT chuyn Lng Th Vinh, Bin Ha ng Nai.

4 Cho ba ng trn (O1 ), (O2 ), (O3 ) i mt ct nhau, mi ng trn ct hai ng trn kia ti hai im phn bit. Gi (X1 ) l ng trn tip xc ngoi vi (O1 ) v tip xc trong vi cc ng trn (O2 ), (O3 ); tng t xc nh c cc ng trn (X2 ), (X3 ). Gi (Y1 ) l ng trn tip xc trong vi (O1 ) v tip xc ngoi vi cc ng trn (O2 ), (O3 ), tng t xc nh c cc ng trn (Y2 ), (Y3 ). Gi (Z1 ), (Z2 ) l hai ng trn cng tip xc trong vi c ba ng trn (O1 ), (O2 ), (O3 ). Chng minh rng X1 Y1 , X2 Y2 , X3 Y3 , Z1 Z2 ng quy.
Trc tin ta pht biu v chng minh b sau B 1. Cho hai ng trn (O1 ) v (O2 ) ct nhau ti hai im phn bit. Gi (X) v (Z) l hai ng trn tip xc trong vi c hai ng trn (O1 ) v (O2 ) ln lt ti cp im N, M v T, R ( (X) nm trong v (Z) nm ngoi hai ng trn). Gi (Y ) l ng trn tip xc ngoi vi c hai ng trn (O1 ) v (O2 ) ln lt ti Q, P . Gi (A), (B) ln lt l ng trn tip xc ngoi vi (O1 ) v tip xc trong vi (O2 ) ln lt ti C, D; tip xc trong vi (O1 ) v tip xc ngoi vi (O2 ) ln lt ti E, F . Khi cc b ba ng thng XY, M P, N Q; XZ, M R, T N v AB, CE, DF ng quy ti mt im nm trn trc ng phng ca hai ng trn (O1 ) v (O2 ). Chng minh. Gi K, L ln lt l giao im th hai ca N Q, M P vi (Y ). Gi I, J ln lt l giao im ca hai tip tuyn ti M, N ca (X), ti K, L ca (Y ). Do cc tam gic Y P L v O2 M P cn ta c bin i gc sau

Geometry Mathley

(LY, LM ) (LY, LP ) (P L, P Y ) (P M, P O2 ) (M O2 , M P ) (M O2 , M L)( mod ) Suy ra Y L M O2 . Tng t, Y K N O1 . Do IM JL (cng vung gc M O2 ), IN JK (cng vung gc N O1 ). M hai tam gic IM N v JLK ln lt cn ti I v J nn giao im ca N K v LM l tm v t ca hai tam gic v cng l tm v t ca hai ng trn (X) v (Y ).

K Q

www.hexagon.edu.vn

T M X O1 Z

S N O2

Geometry Mathley

Ta c M N KL v t gic KLP Q ni tip nn t gic M N P Q ni tip. Gi S l giao ca M P v N Q th SM .SP = SN .SQ. T S nm trn trc ng phng ca hai ng trn (O1 ) v (O2 ). Vy XY, M P, N Q ng quy ti S nm trn trc ng phng ca hai ng trn (O1 ) v (O2 ) Chng minh tng t vi b ba XZ, M R, N T v AB, CE, DF . Ta c iu phi chng minh.

Gii bi ton. T b trn ta thy tm v t ca (X1 ) v (Y1 ) nm trn trc ng phng ca (O2 ) v (O3 ) v nm trn trc ng phng ca (O1 ) v (O2 ). Do X1 Y1 i qua tm ng phng ca ba ng trn (O1 ), (O2 ), (O3 ). Tng t vi X2 Y2 , X3 Y3 , Z1 Z2 . Ta c iu phi chng minh.
Nhn xt. Cc bn gi li gii n u gii ng nhng cc bin i cn di cha ngn gn. Bn Trn ng Phc hc sinh lp 11A1 THPT chuyn HKHTN-HQGHN cho mt li gii kh gn dng nh l Menelaus nhng c mt b bn dng m cha chng minh l nh l Menelaus cho t gic. Bn Nguyn Huy Tng, hc sinh trng THPT chuyn Trn Ph, Hi Phng cng cho li gii vi cc khi nim phng tch v gc nh hng rt r rng trnh by v v hnh rt chnh xc. Ngoi

ra cn cc bn gii ng bi ny Nguyn Vn Thanh, lp 12A1 Ton THPT chuyn KHTN, HKHTNHQGHN, Nguyn nh Ton, hc sinh lp 12 B1, trng THPT Hng Vng, tnh Bnh Phc, Ong Th Phng, lp 11 ton THPT chuyn Lng Th Vinh, Bin Ha ng Nai

Geometry Mathley

www.hexagon.edu.vn