Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
GÜNÜMÜZDEKİ YANSIMALARI
Tanrıça – Attis
Efsanesi
Ana tanrıçanın çok iyi bilinen bir efsanesi vardır.Bu efsanede hem analık niteliği
belirtilmekte hem de kültürün özellikleri anlatılmaktadır.Tanrıça Attis (Atteş)
adlı erkeğe aşık olur.Attis,kral Midas’ın kızıyla evlenmek üzereyken karşısına
çıkarak çıldırtır ve bazı kaynaklar kendi kendisini hadım ettiğini yazarken
bazıları da Ana tanrıçanın Attisin erkeklik organın kestiğini söyler.bu olaydan
sonra akan kanlar toprağa fışkırır.Tanrıça daha sonra Attisi çam ağacına çevirir.
Bir başka efsaneye göre Attis ana tanrıçanın tek başına yarattığı
oğludur,büyüdükten sonra onun sevgilisi olmuştur.Hatta bazı, kucağında bir
çocukla betimlenmiş tanrıça tasvirlerindeki çocuğun Attis olduğu
söylenmektedir.
2-) Atisin kendini hadım etmesi ve kanlarının toprağa akması , yitirilen erkeklik
gücü daha evrensel bir nitelik kazanarak bereket ve canlılığın daha geniş bir
alana,yani bütün doğaya geçmesini sağlar.
Günümüzde Müslüman ve Musevi çocuklarına uygulanan sünnet,ana tanrıça
(kybele) rahiplerinde görülen bir hadım etme töreninin hafifletilmiş şekli olarak
görünür
Bilindiği gibi hz.ibrahim,oğlu ismail’in yerine Allah’ın Cebrail aracılığıyla
yolladığı koçu kurban ettikten sonra sünnet olmuştur.
3-)Ana tanrıçanın sevgilisini bir çam ağacına çevirmesi onu sonsuzluğa
bağışlamasıdır.bilindiği gibi çam ağacı hiçbir zaman yapraklarını dökmeyen bir
ağaç türüdür. Ve bu durum ölümsüzlüğü simgeler.(olgunlu,2004)
Pessinus’daki (ana tanrıçaya ilk tapınılan yer)dini törenlerde törenin ilk günü
kutsal çam ağacı kesilir,bir ölüymüş gibi süslenerek ana tanrıça (kybele)
tapınagına götürülür.Noel’de Hıristiyanlarca süslenen çam ağaçları da bu törenle
ilişkilidir.Çam üçgen biçimde olduğu için ana-oğul-sevgili üçgenini simgeler.
İkinci günü ise tanrıça sevgilisinin ölüsünün ardından neler yaptıysa onlar
canlandırılır.bu gün ağlama ve sızlanmayla geçer.üçüncü gün Attisin cenaze
töreni yapılır.sonunda tanrı ile tanrıçanın birleşmiş oldukları esrarengiz geceye
gelince kutsal ayini sürdüren kişi (ala),akıttığı kanları göstererek onlara karşı
sevgilerini anlatmaya çalışır.Dördüncü gün şafakla birlikte attis dirilerek
yeryüzüne döner.Tanrıyı temsil eden küçük bir heykel suda yıkanır.böylece
Hıristiyanlıktaki vaftiz töreninin temeli atılır.Attisin dönüşüyle(buradaki dönüş
ilkbaharın gelmesi) doğa uyanır ve bu uyanışın onuruna her yıl bahar şenlikleri
düzenlenir.bizde Hıdrellez Hıristiyanlıkta paskalya (İsa’nın dirilmesi)
bayramları bu geleneğin günümüze yansımasıdır.(türkkan 1976)