Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
trsK;d om;'Dru
'Dru
kd a&pDta&;awmfykH rkcsatmif&rnf
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 0
2006 jo*kwf 15
ordik ;f pmrsufESm
8888 'Dru dk a&pDta&;awmfyt kH wGi;f ay:xGuv f mcJ=h uaom vlxak cgi;f aqmiftcsKd (h tay:qk;H )ESifh
wygwpD eH pf/ ppftm%m±Sipf eH pf qef u h siaf &;wGif yg0ifc=hJ uaom ,leaD zmif;0wftzGJ th pnf;tcsKd h
( ausmif;om;vli,frsm;vnf; ,leaD zmif;0wf=uolrsm;jzpf=uygonf )
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 1
2006 jo*kwf 15
Tpmapmifukd
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf(vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGJ
rS
atmufygtiftm;pkrsm;jzifh xkwaf 0ygonf
pmrlrsm;ay;ykd &h mwGif uavmiftrnf/ trnf&if;/ qufo, G &f efz;Hk trSwEf iS fh vdypf mrsm;
yl;wGaJ zmfjyay;yg
yay;yg&ef txl;arwWm&yfct
H yfygonf?
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 2
2006 jo*kwf 15
rmwdum
ordik ;f pmrsuEf mS 1
a±$&wktmabmf 4
owif;ya'om 27
"gwyf o
kH wif
wi;f 30
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 3
2006 jo*kwf 15
a&$&wktmabmf
1988 ckEpS rf aS yguzf Gg;vmaom jynfow l &yfv;Hk . vlxt k ºHk uGr=_ uD;onf/ ,ckEpS q f v kd #if wq,f±h pS f ESpw f idk f
wdik f a&mufcyJh g+yD?
vSn;f aeavSatmif; jrif;aZmif;ygrusef wEdik if v H ;kH .twkid ;f twm/ xkEiS x hf nfEiS hf ouf=uD;oufi,fr[l
yg0ifco Jh nft h rsK;d om;Edik if aH &;v_y±f mS ;r_/ xºuGrr_ sm;wGif 1988 ckEpS f ( 8888 )ta&;awmfyakH vmuf =uD;us,rf /_
atmifjrifr/_ usq;kH r_wkd rh ±dcS b Jh ;l yg? +Adwo d #wkd v
h ufatufrv S w G af jrmuf&eftwGuf jrefrmEdik if w H rsK;d om;vk;H yg0ifcJh
onfrmS rSeaf omfjim;vnf;/ ,ckta&;tcif;uJo h kd h wEdik if v
H ;kH tm;ESit hf ifEiS vhf y_ ±f mS ;r_rsK;d r±dcS [ hJ k ,k=H unfryd gonf?
xdt k csed u f jzpfay:cJah omvlxt k ºkH uGr=_ uD;onf jrefrmEdik if /H tm±SwcGiu f o dk mru urBmukyd g ukid v f y_ Ef idk cf yJh gonf?
Edik if w H umrS xkwaf 0aom owif;pm/ pmapmifrsm;omru/ Edik if jH cm;toHvi$ Xfh metoD;oD; rSvnf; jref
rmEdik if o H wif;ukd xdyw f ef;OD;pm;ay;azmfjycJ=h uygonf? ta&;tcif;pwifcsed rf pS +yD; owif;wd/k owif;±Sn/f awG q h kH
ar;jref;cef;wkd w h iG f ae&m,lco Jh nfukd ,if;ta&;tcif;wGi=f uKHawG ch &hJ olwikd ;f trSwx f ifxifowdw& ±d=S uvdrOfh ;D
rnf[x k ifygonf?
okd ah omfjim;vnf; xkt d a&;tcif;=uD;aemufyikd ;f rSay:aygucf &hJ aom Edik if w H um'Dru dk a&pD v_y±f mS ;r_rsm;
wGif jrefrmEdik if o H mv#if atmifjrifrv _ rf;a=umif;rSaeI ,ckcsed t f xd aoGznfaevsu±f adS eonfukd awG &h ygonf?
1988 ta&;awmfy=kH uD;umvY atmifjrifrv _ ufwurf;okd ah &muf±cdS &Jh onf[k rqkEd ikd jf im;vnf;/ tpd;k &rif;quf (3)
qufww d d jzKwfEidk cf o Jh nfrmS &mZ0ifrmS r=uKHcb Jh ;l ao;yg? b,ft h wGuaf =umifh atmifjrifrv _ rf;a=umif;ay:rS a0;uGm
cJ&h onfukd ±d;k om;pGmjyefvnfo;kH oyf=uzdk h vko d nf[k jrifryd gonf?
xdck sed cf gu ay:aygucf &Jh aom acgi;f aqmiftoD;oD;. pkpnf;nD!w G rf t _ m;enf;cJ&h jcif;/ acgi;f aqmifrsm;.
t,ltquGv J cGJ =Jh ujcif;ESifh wdik ;f jynf.vk+H cKHa&;wGif t"duu¾rSmta&;ygonfh wyfrawmfukd 'Dru dk a&pDtiftm;pk
rsm;bufokd h atmifjrifpmG odr;f oGi;f Edik rf _ r±dcS =Jh ujcif;wkd o h nf ratmifjrif&jcif;.t"dutcsurf sm;taeESi±hf cSd o hJ nf
[k ,lqrdygonf? xkcd sed cf gu wyfrawmftwGi;f rS t&Hvuf±;Hk wyfzJG rh sm;/ wyfrawmf(av)/ wyfrawmf(a&)/ESifh cv&
(16) rS wpdww f ykid ;f yg0ifcaJh omfvnf; t"dutiftm;pkrsm;rSm yl;aygi;f cJjh cif;r±dcS yJh g? wyfrawmftwGi;f okd 0h g'jzef ch sd
jcif; tm;enf;r_EiS fh xda&mufrr_ ±djS cif;/ ta&;awmfyt kH wGi;f qifu h pJ eH pftyk cf sKyforl sm;. tawG t h =uKHenf;yg; jcif;/
wyfwiG ;f wif;usypf mG xde;f csKyfxm;cJjh cif;/ wyfrawmft&m±d/S t=uyf/ESiw hf yfom;rsm; ^m%fynm=uG,0f r_tuef t h
owf±adS ejcif;ESifh 'Dru dk a&pDEidk if aH &; tjrifrus,jf cif;wdk o h nfvnf; ratmifjrifc&hJ jcif;twGuf oufqidk rf ±_ cSd =hJ uyg
onf?/
,if;jzpf&yfrsm;ukd oifcef;pm,lI aemifwiG f Tokd t h a&;tcif;rsK;d xyfr=H uKHawG v h mygu rnfokd ah omykpH H
csum vkyaf qmifomG ;=urnfukd =udKwifajrmfjrif jyifqif=uzkd v h +dk yD[k xifygonf?
xkcd sed cf gu atmifjrifr/_ a±$x;D aqmif;cJ&h r_/ qk;H ±_;H &r_rsm;ukd jyefvnfwoojzpf=urnft h pm;/ a±S v h yk if ef;
pOf/ c&D;pOfwdk u h kd ykrd I kd tav;ay;+yD; jyifqif=uzkd h vkt d yfvyS gonf? jzpfvmonft h csed t f cgusrS pwifjyifqif pOf;pm;
awG;ac:r_rsm;rSm tvsirf rDEidk yf g?
,cktcsed t f cgY jynfwiG ;f ±djS ynfow l &yfv;Hk rSm cg;onf;aomtawG t h =uKH/ cHpm;r_/ tzdEySd cf &H r_wkd rh mS
1988 ckEpS u f xuf ykrd I kd qk;d 0g;aomtajctaeokd h qku d af &mufaeyg+yD? tcsed rf a±G; ayguu f EGJ idk af om peufww H yf
xm;onfh Ak;H wvk;H ay:xkid af e&onfh tajctaersK;d wGif jynfy±dS tzGJ t h pnf;toD;oD;/ vly*k Kd~ vf toD;oD;wkd t h ae
jzifh (8888) ta&;awmfy=kH uD;ukd oifcef;pm,lI/atmifjrifr&_ ,lEikd o f nftxd vkH v h xkwo f mG ;=u&ef t"duwm0ef
jzpfa=umif; xyfavmif;E_;d aqmftyfygonf?
ÚÚÚÚÚÚÚÚÚ
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 4
2006 jo*kwf 15
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 5
2006 jo*kwf 15
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 6
2006 jo*kwf 15
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 7
2006 jo*kwf 15
1988 ckEpS f rwfvtwGi;f jzpfymG ;cJah om pufrw _ uUov dk af usmif;om;udzk ek ;f armfusq;Hk cJ&h o!fh wygwD
tm%m&Sipf epfuq dk ef@usiaf om 'Dru kd a&pDuadk wmif;qdak om ausmif;om;v_y&f mS ;r_rsm;ay:aygucf o Jh nf?
rwfvESifh ZGev f twGi;f ay:aygucf aJh om ausmif;om;v_y&f mS ;r_rsm;rSonf urBmESiw hf 0Sr;f wtHw h =o jzpfc&Jh
aom 8-8-88 'Dru dk a&pDta&;awmfy}Hk uD;ay:aygucf o Jh nf? ausmif;om;rsm;. OD;aqmifrj_ zifah y:aygucf aJh om
,if;v_y&f mS ;r_}uD;onf wif;=uyfjyif;xef aomppftpd;k &oH;k qufuq dk ufwu dk jf zKwfcsypfco Jh nf?
,if;'Dru dk a&pDvy_ &f mS ;rSL}uD;twGi;f &J&ifh wufºuGI rw&m;r_ujdk ywfjywfom;om;qef@usiaf om ausmif;om;
acgiaf qmif rif;udEk idk f ay:aygucf o Jh nf?
udrk if;udEk idk . f trnft&if;rSm udak y:OD;xGe;f jzpfonf? 1988 ckEpS f 'Dru dk a&pDta&;awmfy}Hk uD; jzpfcsed f
wGif &efuek w f uUov dk o f wWaA' wwd,ESpaf usmif;om;jzpfonf? 1988 ckEpS f rwfvwGijf zpfymG ;cJah om
wHwm;eDausmif;om;v_y&f mS ;r_/ ZGev f y_ &f mS ;r_/ 8-8 88v_y&f mS ;r_rsm;wGif t"duacgi;f aqmifco Jh nf? (26)ESpw f m
oufO;D qHyidk f bk&ifwyg;vdk tkypf ;dk cJah om tm%m&SiOf ;D ae0if;ESifh
tm%m&Sipf epftm; tEdik w f u dk cf u dk &f ef &nf&, G cf sujf zifh rif;udEk idk f
[laomtrnf udo k ;Hk pGcJ o Jh nf?
(28) &uf=o*kwv f 1988 ckEpS t f wGi;f &efuek w f uU
odvk af usmif;om;or*~ taqmuftOD;a[mif; jrufcif;jyifY
ausmif;om;or*~ zGJ@pnf;a&;nDvmcHudk usi;f ycJo h nf?
,if;nDvmcHonf 1962 ckEpS pf pfwyfrS tm%modr;f ,lc+Jh yD;
ausmif;om;or*~taqmuftOD;tm; rdik ;f cJòG zdcsum ausmif;om;or*~tm; zrf;qD;òzdco GJ !ft h csed rf pS I yx
rOD;qH;k jyefvnfusi;f yEkid af om ausmif;om;or*~nv D mcHjzpfco Jh nf? ,if;nDvmcHrmS ArmEdik if v H ;Hk qdik &f m
ausmif;om;or*~rsm;tzGJ@csKyfudk zGJ@pnf;a=umif;a=unm+yD; OuUXtjzpf udrk if;udEk idk u f dk a&G;cs,f wifajr‡muf
cJo
h nf? 'k-OuUXtjzpf udu k =dk uD;/ taxGaxGtwGi;f a&;rSL;tjzpfr;dk oD;ZGeEf iS fh A[dt k vkyt f r_aqmif (9)OD;
wdk@jzpfonf?
ArmEdik if v H ;Hk qdik &f m ausmif;om;or*~rsm;tzGJ@csKyfonf 8 -8- 88 'Dru dk a&pDta&;awmfyHk
umvwGi;f tjcm;'Dru kd a&pDtif tm;pkrsm;ESiv fh ufwu GJ m t"duOD;aqmifaomtcef;rS yg0ifco Jh nf?
1989ckEpS f rwfv (13)&ufae@pufrw _ uUov dk f
ausmif;om;udzk ek ;f armfaoqH;k &jcif;ESpyf wf vnfae@rS
pI ArmEdik if v H ;Hk qdik &f mausmif;om;or*~rsm;tzGJ@csKyf
OuUXtjzpf &efuek òf rd@e,f t ESH@wiG f ppftm%m&Sif
qef@usiaf &;w&m;yGrJ sm;udk &J0aHh jymifajrmufpmG quf
wduk af [majymcJo h nf?
1989ckEpS f rwfv (23)&ufae@ e0w ppfaxmufvrS ;f
a&;rsm;.zrf;qD;jcif;udk cHc&Jh onf? ta&;ay: tufO
ya'yk'rf (10§u)jzifah xmifwiG ;f csKyfaESmifxm;+yD;
jyifyrS rdom;pktygt0if rnfoEl iS rfh # awG@ciG v fh nf;ray;/ &k;H wifw&m;pGq J jdk cif;vnf;rðybJ 1991 ckEpS f
'DZifbmvtxd csKyfaESmifxm;cJo h nf? 1991ckEpS f 'DZifbmvtwGi;f wGif w&m;Oya't& rnfo!fh ckcH
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 8
2006 jo*kwf 15
umuG,cf iG rfh #ray;bJ axmifwiG ;f w&m;&k;H wGif v#Kd @0u S wf &m;pGq J +dk yD; axmif (15)ESpf csrw S vf u kd o
f nf?
1998 ckEpS f ESpq f ef;ydik ;f wGif udrk if;udEk idk t
f m; ppfawGtusO;f axmifodk@ ajymif;a&$@ccH &Jh +yD; udrk if;udEk ikd o f nf
&efuek f òrd@ (rdom;pkaexdik &f m)ESifh rdik f 600 cef@a0;o!fh ppfawG t
usO;f axmifwiG f tusO;f usccH &Jh +yD; vGw&f ufaphaomfvnf; yk'rf
(10§u)jzifh qufvufxed ;f odr;f xm;jcif;cHc&Jh onf? &efuek Ef iS afh 0;aom
oGm;vma&;cufcaJ om a'ojzpfo!ft h wGuf axmif0ifpm wacguaf wG@
v#if toGm;tjyef(5)&uftenf;qH;k =um+yD; rdom;pkrS ESpv f / oH;k v
w}udrcf ef@om óud;pm;IawG@c&Jh onf? axmifwiG ;f Y &kyyf idk ;f qdik &f m
use;f rma&;tajctae qd;k 0g;cJah omf vnf; pdw"f mwfcidk rf mpGmjzifh
wkud yf 0GJ ifco
Jh nf?
2004 ckEpS /f atmufwb dk mvtwGi;f 0ef}uD;csKyf Adv k cf sKyf}uD;cif!e$ f@ wm0efrS &yfpcJ &H +yD; trsKd ; om;
axmufvrS ;f a&;tzGJ@udk zsuo f rd ;f I tusO;f om; 1937 OD;udk v$waf y;rnf[k etz tpd;k &rS a=unm+yD;
aemuf Ek0d ifbmv (19)&ufae@wiG f ausmif;om;acgi;f aqmifurdk if;udEk ikd o f nf ppfawGtusO;f axmifrS
jyefvnfvw G af jrmufvmcJo h nf? ,cktcgwiG f &efuek òf rd@&adS etdrYf rd om;pkEiS t fh wl aexdik v f su&f +Sd yD;
tusO;f axmifxw J iG f ESpaf ygi;f rsm;pGmaevmcJah om '%fa=umifh a0'emtenf;i,f cHpm;ae&onfrv S IGJ
use;f rmvsu&f ySd gonf?
udrk if;udEk ikd t
f m; Ekid if w
H umrS cs;D jr‡icfh aJh om qkrsm;
1. International Centre for Human Rights and Democratic Development (ICHRDD) rS
a'guw f mpifo,D marmifEiS fh wGzJ uf+yD;ay;tyfaomJohn Henfre Award vGwaf jrmufa&;qkudk 1999 ckEpS f
'DZifbmv (10)&uf/
2. 2000 ckEpS f {+yDvwGif csucf o f rRwEkid if rH S cs;D jr‡iafh om Homo Homini Award/
3. 2001 ckEpS f aemfa0;Edik if rH S cs;D jr‡iafh om Student Peace Prize/
4. 2002 ckEpS f atmufwb kd mvwGif tDwvDEidk if rH cS s;D jr‡iahf om Honorary Citizenship, Ivera/
*k%x
f ;l aqmif Ekid if o
H m;qk/
5. 2005 Trustees of the Northcote Parkinson Fund . Civil Courage Prize qk
Edik if w
H umausmif;om;rsm;odk@Ew
_ cf eG ;f quf
tm;vH;k ydk@aom arwWm/tm;ay;ulnrD r_ sm;a=umifh ,ck E_wcf eG ;f qufzdk@ tcGit fh a&;&jcif;ygyJ
ud,
k pf rG ;f ^m%fprG ;f &So
d r# avmuvl@abmiftusKd ;o,fy;dk &ef tvdk@imS ynmoifaeoltm;vH;k
“ausmif;om;”ausmif;om;csi;f &dik ;f yif;r_/ vl@abmiftusKd ;
&nfp;l aqmif&u G rf t
_ ay: todt
rSwðf y&krH #jzifw
h m0efxrf;&Gu&f usKd ;eyfyg+yD? “xrif;,lrvmeJ@
[if;,lrvmeJ@/
opPmjzif-h - owif;,lvmcJh
oifwdk@tm;vH;k &J@ ausmif;om;awG
rif;udEk idk f bmvkyaf evJ”
rif;udEk idk f
(ppfawGaxmif)
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 9
2006 jo*kwf 15
rif;ukdEdkifajymjyaom&ifzGifhoHtcsKd h
“10 (u)eJ@ usaemfudk oH;k ESpef ;D yg; xde;f odr;f +yD;oGm;wJt h cgrmS / wae@rmS tcef;xJuae+yD;awmh rsupf yd w d +f yD;
awmh ac:oGm;ygw,f? rsupf zd iG v fh u
dk w f aJh e&mrSm ppfc&kH ;kH xJudk usaemf a&mufaeygw,f? tJ'h pD pfc&Hk ;kH uae+yD;
awmh usaemfu h dk 'gawG 'gawG vkycf w Jh ,fr[kwv f m; ar;ygw,f? usaemfuvnf; [kww f ,f? 'gawG usaemf
twdtusvyk cf yJh gw,f? 'Dxufvyk cf w Jh mawGvnf; &Syd gao;w,f? olwdk@u 'DavmufeJ@ vHk avmuf+yD? tJ'h geJ@
usaemfuw dk &m;pGzJ dk@ jyifygw,f? w&m;pGw J muawmh yk'rf 124 aygAh sm? Edik if aH wmftpd;k &udk t=unf!Kd ysuf
atmif v_H@aqmf/ a&;om;/ a[majymr_jzpfygw,f? tJ aemufy'k rf wckuawmh 1962 ckEpS f yHEk ySd t f ufOya'eJ@yg?
tJ'h guawmh usaemfwkd@ausmif;om;or*~uae+yD;awmh or*~owif;pmudk xkww f tJh jypfyg/ aemuf+yD;pDppfa&;
udk rwifvdk@ygw?Jh tJ'h ED pS cf suef J@ usaemfudk w&m;pGq J cdk yJh gw,f? +yD;wJt
h cgrmS jypf'%f ESpcf ak ygi;f vduk +f yDawmh
axmif'%f(15)ESpf uscaH pvdk@ cscyJh gw,f?”
(Ed0k ifbmv 21 &ufae@ e@ 'DAbDG eD J@ qufo, G af r;jref;csurf )S
Edik if aH &;tusO;f om;a[mif; ukdoufEidk Of ;D tm; tm%mykid rf sm; rw&m; ±du k Ef uS rf a_ =umifah oqk;H oGm;jcif;ESifh
ywfoufI &ifziG o fh H (2006-
(2006-03-
03-21)
usaemfwkd h touf toufcsi;f b0 b0 csi;f vJvdk rh oifw h mawG trsm;}uD;&Sad ew,f
t=urf;zufenf;eJ ah jz&Si;f csiaf ewJh yk*K~d vfawGeJ h usaemfwdk [ h m pum;twl toHwl vku d +f yD;awmhajz&Si;f vkd h
r&bl;qkw d m usaemfwkd t h m;vk;H owd=uD;=uD;xm;bkd t h csed af &mufae+yD
usaemfwkd b h ufukd t=urf;zufweJh nf;eJ v h m+yD;awmh &efq, G of nfjzpfap usaemfwkd u h dk aoG;ukyd al tmif
vkyo f nfjzpfap usaemfwkd o h wdxm;&ygvrd rfh ,f
'Dru dk a&pDtiftm;pkawGtm;vk;H usaemfwkd ah usmif;om;vli,fawGtm;vk;H [m tck yk+d yD;awmhn! D wG o
f mG ;+yD
yk+d yD;awmh ausmcsi;f uyfxm;vku d =f u+yD
'g[m tcsed rf a&G; usaemfwkd ah usmif;om;vli,fawG=um;xJu0dk if+yD;awmh t=urf;zufweJh nf;awGeJ h &ifqidk f
vmbkd &h w dS ,fqw kd m usaemfwkd eh m;vnfae+yD
usaemfwkd u h awmh acgi;f at;at;xm;+yD;awmh w&m;Oya'twkid ;f ajzmifah jzmifrh wfrwfyJ jyef &ifqikd rf mS yJ
usaemfwkd h rw&m;r_uakd wmh ikH ch =H urSmr[kwb f ;l qkw
d m usaemfwdk h 'Duae h &Si;f &Si;f jywfjywfyJ ajymvku d f
csiw f ,f ÚÚÚÚÚÚÚÚÚ
uko d ufEidk Of ;D psmyewGif uko
d ufEidk Of ;D .rdcifudk tm;ay;ESpo f rd ahf eaom ukrd if;ukEd idk f (atmuf0yJ )kH
awmfb&k m;av;OD;atmifaZ psmyewGif awmfb&k m;av;.ZeD;tm; ESpo f rd t
dh m;ay;aepOf (atmuf ,myk)H
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 10
2006 jo*kwf 15
acwf+ydKif *sme,f
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 11
2006 jo*kwf 15
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 12
2006 jo*kwf 15
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 13
2006 jo*kwf 15
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 14
2006 jo*kwf 15
ÚÚÚÚÚÚÚÚÚ
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 15
2006 jo*kwf 15
tydkif; (2)
udv k dkeaD cwf vGwv f yfa&;óud;yrf;r_umvu v_y&f Sm;r_uw kd ydik ;f / vGwv f yfa&;&+yD;csed fuae or*~ &yfwnfr_
jzpfc&Jh wJh (1962) ckESpt f xdtcsed fuw dk ydik ;f / (1962)ckESpu f ae 'Dae@acwfxq d d+k yD;awmh tydki;f av;awGc+GJ yD;awmh avh
vmjzpfc=Jh uw,f?
“ausmif;om;r*~eJ@ ywfouf+yD; pay:vmwmu (31)ckEpS u f pay:vmwmjzpfygw,f/”
“zJG@pnf;cJhw&Jh ufuawmh ZEM0g&v D (31)&ufae@yg/ &efuek w f uUov kd f ausmif;om;rsm;or*~rmS jrefrmEdkiif H&J@ y
xrOD;qH;k ausmif;om;or*~jzpfwJhtwGuf Zefe0g&Dv(31)&ufae@udk ausmif;om; or*~&J@arG;ae@vdk@vnf; qdEk dkiyf gw,f?
udv k edk aD cwf ol@u|eb f 0rSm zGJ@pnf; cGi&fh cJw h Jh tJ'(D wuo)&JŒyx rqH;k a&G;aumufcH or*~OuUÏuawmh udx k eG ;f pdeyf g?
udx k eG ;f pde&f J@ yxrqH;k ajcvSr;f tjzpf vkyaf qmifcJh wmuawmh wuUov kd ef ,fajruae u|eef @H awG yaysmufomG ;ap
atmifzdk@ygbv J dk@ (1970)jynfhveG f ausmif;om;v_y&f mS ;r_awGrmS OD;aqmif yg0ifco Jh w l OD;jzpfwJ OD;atmifapmOD;u ajymjy
cJyh gw,f/ ”
OD;atmifapmOD; -“tJ udx k eG ;f pdef OuUÏjzpfvmwJhtcsed fup+yD;awmh 'Dausmif;tpnf;t a0;awGrmS t&if
wke;f uwifxm;wJh 'D ,le, D *H sut f vHudk òzwf+yD;awmh oluae ausmif;om;wdu k yf rJG mS toH;k ðycJw h Jh a'gi;f tvHudk p oH;k
wmjzpfygw,f/ aemufwcg oDcsi;f awG qdw k t Jh cgrmS tJ'aD cwfwke;f u bk&m;ocifuae a*smb h &k ifrif;jrwfudk aumif;cs;D
ay;ygqw dk Jh oDcsi;f awGrqdak wmhbeJ J@ ausmif;vkyw f Jh tcrf;tem;awG/pnf;a0;yJaG wGrsm;rSm wkd@ArmoDcsi;f udk qdck Jhwmjzpf
ygw,f? aemufwcsuu f udkxeG ;f pdeu f 'Duae@ ol OuUÏjzpfvmwJh tcsed frmS bJ 'Dvlu t*Fvdy-f jrefrm(2)bmomeJ@ 'D
ae@aqmufaewJh uGeyf adk u;&Si;f }uD;ayg/h tjywfa0zefwmjzpfw,f? ArmjynfrmS wuUodkv&f ŒJ Armh&;dk &m,Ofaus;r_awG
aysmufae+yD;awmhrS t*FvefEidk if u H Zmwf&}kH uD;awGeJ@ wlaew,fq+kd yD;awmhrS tJ'v D adk 0zefwJh twGuf aemufq;kH tck
bGJ@EiS ;f obifa&SŒudk Armr_ vuQ%mawGaumif;atmifq+kd yD;awmh jcaoF&h yk x f }k uD; wnfaqmufay;vdu k wf m[m yxr
OD;qk;H rJeJ@a&G;cs,+f yD;wufvmwJh ausmif;om;or*~OuUX&JŒ e,fcsŒJ qef@usiaf &;pdw"f gwef J@ vky&f yfawGu om"utjzpf
awG@vkd@&yg w,f?”
tJ'v D dk yxrqk;H zGJ@pnf;cJ&h wJo h r*~[m or*~pnf;rsO;f / pnf;urf;awGudk b,fvrdk sm;a&;qGcJ Jyh govJ? (1956)
ckEpS f (wuo) Edik if jH cm;a&;wm0efcjH zpfco Jh l OD;vSazu tckv&kd iS ;f jyygw,f?
OD;vSaz -“tJ'D tckay:vmwJh ausmif;om;or*~u atmufpzd@k wuUov kd rf mS ausmif;om;or*~awGrmS
vdu k ef mwJh pnf;rsO;f pnf;urf;awGeJ@ywfowfwJh tJ'D uGepf wDusL;&Si;f udk ,lvdu k yf gw,f? ,lvu kd +f yD;awmh usaemfw@dk A
rmjynftajctaeeJ@ udu k n f aD tmif taotcsmqG=J uygw,f? tJ'v D dk vl}uD;awGu a&;qGcJ +Jh yD;awmh tJ'aD usmif;om;
or*~pnf;rsO;f udk csrw S cf wJh ,f? tJ'D ausmif;om;or*~pnf;rsO;f [m tck jyef=unfrh ,fq f &dk ifvnf; Edik if w H umeJ@ jyef
=unfrh ,fq&dk if tifr wef 'Dru dk a&pDuswJh pepfuswJh pnf;rsO;f wckygy?J ”
[kwu f Jh 'gqdk tr_aqmifawGuadk wmh b,fvrdk sm; a&G;aumufc=hJ uygovJ?
OD;vSaz -“ausmif;om;or*~rmS tr_aqmifaf &G;aumuftyGJu(kd 2)=udrv f ky&f wmyg/ a&G;aumufyGv J yk fwt Jh cg
yxrqH;k t}udrrf mS OuUX/ 'kw, d OuUXeJ@ b¾a&;r_u l adk &G;&ygw,f/ 'kw, d t}udrf usawmhrS usew f t Jh r_aqmif(6)
a,mufudk a&G;aumufyv GJ ky&f ygw,f/ tJ'D rSmOuUXa&G;wJhtcgrmS yx ra&G;aumufwek ;f uwrsKd ;aygah v tJ wyfzGJ@+yD;
aemuf'w k d,aehup+yD; olwdk@vyk fcw Jh mu tJ'Dvdk OuUX ta&G;cH&r,fhvu l tr_aqmifa[mif;wpfa,muf+zpf&r,f/ t
r_aqmifusi0fh wfen Jh &D r,f/ w&m;0ifwuUov dk rf mS vnf; tckausmif;wufaewJo h l rSwyf w Hk if&wSd o Jh +l zpf&r,f/ 'kw, d t
csuu f awmh &d;k &d;k ausmif;om;jzpf&r,f/ aemufb¾ma&;rª;jzpfwo hJ luawmh bGJ@&+yD;om;+zpf&r,f/ bGJ@vufrw S &f Sd&r,f/
tJ'geJh a&G;aumufyJGyxrtokwfrmS (3)a,mufa&G;ygw,f/ tJ'D(3)a,mufa&G;+yD;vkd@ a&G;aumufy+GJ yD;oGm;wJt h cgrmS
aemufxyfwpfv odk@r[kwf wpfvcGJ 'kw, d t=udrf a&G;aumufyJGvyk yf gw,f/ 'kwd, t=udrrf mS usew f Jhtr_aqmif
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 16
2006 jo*kwf 15
(6)a,muftwGuf yJvyk yf gw,f/ tJ'DrmS ausmif;om;tzG@J tpnf;awGu ygwo D abmaygah v 'gayr,fh ygwv D dk@rac:bl;
ayg/h ausmif;om;nDnw G af &;wyfO;D &Srd ,f/ (Democratic Students Organization)ac:wJh (DSO)&Srd ,f
tJvydk J tjcm;ausmif;om;tzGJ@ ponf tm;+zifh ausmif;om;tzGŒJ awG 0if+yD;òydi=f uygw,f/ ausmif;om;awGutJ'gudk
v#Kd @0u S rf aJ y;pepfeJ@a&G;ygw,f/”
(w-u-o)ausmif;om;a[mif;tr_aqmifO;D vSazajymjyoGm;wmyg/ wcgjyef=unfah wmh wuUov dk af usmif;
om;or*~ordik ;f rSm (w-u-o)qdw k m p+yD;ay:cJ+h yD; aemufr=umcifrmS yJ ArmEkid if v H ;kH qdik &f m ausmif;om;rsm;or*~(A-
u-o) qdkwmvnf; ay:vmcJw h ,f/ aemufwcg (A-u-o)rsm;tzGJ@csKyfqw dk muvnf; &Scd jhJ yefw,f/ tJ'v D dk or*~awG
u b,fvakd wGqufE, G +f yD;/ b,fvkd tvkyfvyk fc=Jh uwmygvJ/ 'Dta=umif;ukdoEd dkizf dk@awmh (1960-63)ckESpf (A-u-
o)rsm;tzGJ@csKyftwGi;f a&;r_;tzGJh0if (1961-62)ESpf &efukew f uUov kd f ausmif;om;rsm; nDnw G af &;wyfOD;&Jh twGi;f a&;
r_; OD;vSa&$udk ar;=unfch yJh gw,f/
OD;vSa&$ -“(w-u-o)uawmhtapmqH;k ay:wmaygh/ aemuf ArmEkid fiv H ;kH qkid f&m ausmif;om;or*~uawmh
'gow d Jh twdik ;f yJ/ (1936)arvrSmzGJ@wmuk/d zJG@awmh(A-u-o)eJ@ ausmif;om;or*~ ESpcf u k awmufav#muftòydijf zpf
vmwmayg?h (1960)ckEpS f (6)}udrf ajrmuf (A-u-o)nDvmcHrmS rS (A-u-o)rsm;tzGJ@csKyf[m Armwjynfv;kH udk uk, d f
pm;ðywJh trsKd ;om;ausmif;om;or*~=uD;tjzpfeJ@ (6)=udraf jrmuf uGef*&ufuqH;k jzwfvu dk w f ,f/ (A-uo)zGJ@pnf;yHkrmS
ESprf sKd ;&Sw d ,f/ wrsLd ;uwuUov dk /f aumvdyo f r*~awGe(Jh A-u-o)eJ@ qufqaH &;[m oD;jcm;oufqikd rf w _ pfcjk zpfw,f?
olwŒkd uol@o;D jcm;zGJ@pnf;yHkeJ@ ol&Sdw,f/ Oyrm rauG;aumvdyo f r*~/ aemuf rEWav; wuUov kd of r*~/ &efukew f uU
odv k o f r*~pwJh or*~}uD;F awGu ArmEkdiif Hv;Hk qkdi&f m ausmif;om;a[mif;rsm;tzGJ@csLyfeJ@ qufo, G wf Jhtcg usew f mu
awmhh b,for*~/ òrd@e,for*~ qdw k mawGurS (A-u-o)rsm;tzGcJ sKyf&J h wku d &f u kd wf m0efcrH a_ tmufrmS &Sw d ,f/ tJ'g(A-
u-o) eJ@wuUov dk f or*~qufE, G yf uHk tJvkd taetxm;&Sw d ,f/”
tJ'w D ek ;f u OD;vSa&$wdk@tcsed u f aygah emf or*~awG&v hJ yk if ef;pOf&nf&, G cf suaf wGu bmawG bmygvcJ ifAsm/
OD;vSa&$ -“eHygwfwpfuawmh e,fcsq Jh efhusiaf &;eJh vGwv f yfa&;xde;f odr;f a&;/ 'kw, d uawmh jynfwiG ;f ppf&yf
pJa&;/ jynfwiG ;f +idr;f csr;f a&;/ wwd,&nf&, G cf suu f awmh 'Dru dk a&pDtzGhJtpnf;ukd vufczH kd@/ umuG,fzkd@u ausmif;om;
or*~awG&Jhta=umif;&if;cHawG&Jh ta&;}uD;wJh&nf&, G fcsuwf cky/J aemufq;Hk pwkwt Î csuu f awmh ynma&;pepfaumif;
zdk@eJ@ ausmif;om;awG&J@ ae@pOfynmoif=um;r_awGudk jynfpkHvakH vmufz@kd tJ'&D nf&, G fcsu(f 4)csufukd t"duxm;aeyg
w,f/ ”
OD;vSa&$ajymcJhwJhtwdik ;f or*~&J@&nf&, G fcsuaf wGukd =unf&h if EDkiif aH &;eJ@qufE, G af ewmawGudk awG@&ygw,f/
Oyrm 'Dru dk a&pDa&; jynfwGi;f +idr;f csr;f a&;qdkwmrsKd ;awGudk aemufwcg ausmif;om;v_yf&mS ;r_qw kd mawGukd acwftquf
quf jyef=unf&h ifvnf; ausmif;om;awG[mtrsKd ;om;a&; Ekid if aH &; awmif;qdw k dkuyf JaG wGrmS ygcw Jh mudk awG@&ygw,f/ 'D
rSmwcsKd@u ausmif;om;ta&;qdw k m ausmif;cef;xJrmS pmoifcef;xJrmS jzpfwhJ ta&;oufoufv@kd jrif=u+yD;awmh
ausmif;om;awGEidk if aH &;eJ@ uif;rJw h ,fvdk@ ajymcJ=h uolawGvnf;&Scd yhJ gw,f/ OD;vSa&$&J@ oabmxm;udk r=um;cifrmS
ausmif;om;v_y&f Sm; r_awGrmS ygcw Jh Jh vltrsm;u av;pm;=unfnKd =uwJh yk*K~d vf}uD;awG&J@ tjrifawGudk em;axmif=unfh
=u&atmifyg/ yxrqH;k awmh &Jabmfo;Hk usdy0f if Adkvrf ;_ csLyfa[mif;ausmaf Zmayg/h ol[mvnf; (1938-ck) Adv k af tmif
ausmu f sq;Hk cJw
h Jh twGi;f 0ef&;Hk udk 0dik ;f cJw h Jh wwd, ausmif;om;oydwrf mS ygcw Jh o Jh yl g/. ol@tjrifuawmhæ
Adv
k rf ;_ csLyfa[mif;ausmaf Zm -“rw&m;r_awG&adS eao;oa&$ jynfolawGwu kd fyGJ0ifaeao;oa&G olwdk@av;
awG/ ynma&;oifEidk rf mS r[kwyf gb;l / 'Dvydk J wdu k yf aJG wGa&S@u yg0ifae&ygvrd Ofh ;D r,fqw dk m usaemfwdk@oo H ,r&Scd yhJ gb;l
ausmif;om;rsm;Edik if aH &;vky&f wm vkycf siv f dk@vyk &f wm r[kwb f J rv$rJ a&Smifom b0ay;tod b0ay;wm0efrsm;
a=umifo h m jzpfw,fqw dk mygb?J ”
aemuf vlxak ':trmqdv k nf; (1936-ck) ArmEdkifiv H ;kH qdik f&m ausmif;om;rsm;or*~ pwif zJ@G pnf;pOfu
wnf;u yg0ifco Jh yl g/ tarrmua&mcifAs/ ausmif;om;awG Edik if aH &;rSmygwmudk b,fv, dk q l ygovJ?
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 17
2006 jo*kwf 15
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 18
2006 jo*kwf 15
(wuUov
dk af usmif;om;rsm;or*~zGJ ph nf;cJjh cif; 75 ESpaf jrmuf pde&f wktxdr;f trSwtf jzpf bDbpD D jrefrmykid ;f rS
txl;tpDtpOftjzpfxw k v
f i$ cfh suu
f kd cGyaf 'gi;f 88 rSjzef ah 0csut
f m; jyefvnfazmfjyjcif; jzpfygonf?
?pmwnf;tzGJ )h
(qufvufazmfjyygrnf)
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 19
2006 jo*kwf 15
1350 jynft h a&;awmfy}Hk uD;vdk@ jynfot l rsm;u tjrwfwEd;k ac:a0:oH;k pGaJ e=uwJh &Spaf v;vH;k 'Dru dk a&pD tHºk uG
r_}uD;&Jh yxrrD;yGm;rD;pawG 1988ckEpS f rwfv 12 &ufeJ@ 13 &ufae@ &efuek pf ufrw _ uUov dk rf mS pwif awmufavmifcJh
w,f? 'Dr;D yGm;awGudk ppftm%mydik af wGu b,fvo dk abmxm;cJ=h u? b,fvu kd ikd wf ,G cf =hJ uygovJ? wbufuvJ ppftm
%m ydkiaf wG&J@ t}udr}f udrftvDvD &rf;um;yufpufra_ w/G pdeaf c:apmfum;r_awGudk jynfoal wGeJ@ ausmif;om;vli,f
awGu b,fvdpk dw"f gw/f ydki;f jzwfcsuaf wGeJ@ &ifqidk fausmef if;cJ=h uygovJ? pwJh 1988 rwfv&J@ aEG&ufjrwfawG[m us
aemfwdk@Edik fio
H rdik ;f rSm urŠn;f wifc=Jh u+yD;yg+yD? ocFe;f pm/ twk,pl &meJ@ av;jrwf*% k jf yKbG,&f mawGudk jyefvnf wifjyjcif;
ESit
fh wl usq;Hk cJh pGef@vw G cf =Jh uwJh ol&aJ umif;awG &JabmfawGudk OD;!$wrf j_ yKjcif;vnf;jzpfygw,f?
(1)
1988 ckEpS f rwfvqef qe;f twGi;f &efuek +f rdK@awmf. tajctae?
1? 1988 ckEpS f rwfv 14 &ufae@wiG f pwkwt ˆ }udrjf ynfo@l vw $ af wmf qXr tpnf;ta0;pwifusi;f y&ef&aSd ejcif;/
2? 43 ESpaf jrmuf awmfveS af &;ae@csw D ufyGJ twGuf wyfrawmf ppfa=umif;}uD;rsm; avhusiafh ejcif;?
3? tajccHynm txufwef;pmar;yGrJ sm; ajzqd&k efe;D uyfaejcif;/
4? 1988 ckEpS f rwfv & &ufae@wiG &f efuek +f rdK@ jynfvrf;ray:&Sd csuu f qkd vdAk ufo&H aHk &S@wiG f AH;k ayguuf rGJ j_ zpfay:cJjh cif;æ
ponfwdk@tjyif
5? 1987 ckEpS f pufwifbm 5 &ufae@wiG f rqv ppftpd;k &onf wpHw k &m cdik v
f aHk om ta=umifjh ycsurf ay;bJ aiGpuUL
rsm;udk w&m;0ifrr_ S zsuo f rd ;f cJjh cif;a=umif(h ,if;wdk@. trmcHrsm;/ owif;ay;rsm;/ opPmawmfcrH sm;rStp)wwdik ;f jynf
vH;k . atmhEv S ;Hk emr_udk cHpm;ae&jcif;?
6? aiGpuULzsuo f rd ;f vdu
k jf cif;twGuf (bmrxD)ausmif;awmfom;rsm;rS ppftpd;k &tm; wHk@jyefprd af c:cJjh cif;?{rdi_ ;f &mjynft h
a&;tcif; +yD;aemuf +idro f ufcaJh om vlx(k vli,fxw k u kd yf rJG sm; )wzefjyefay:vmjcif;}
7? &efuek pf ufrw _ uUov dk of nf aiGpuULta&;tcif;wGif rqv ppftpd;k &tm; jyif;xefpmG wkef@jyefcaJh om wuUov dk wf ck
jzpfojzifh tpd;k &.t!‡Kd ;taw;udck x H m;&jcif;/(tjyeftvSet f m;jzifh jynforl sm;. tm;ay;axmufcrH E_ iS fh ar#mv f ifh
csuq f rHk w
S f b0udk &,lxm;Edik jf cif;)
8? 1988 Ed0k ifbmvtwGi;f ysO;f rem;/a&qif;&Sd wuUov dk rf sm;ESihf ppfawGaumvdyw f dk@wiG f tpd;k &qef@usiaf &; ausmif;
om;xk qENjyyGrJ sm; q,fpEk pS w f ckausm+f idro f ufae&mrS jyefvnfay:ayguv f mjcif;?
9? Edik if aH &; Ed;k =um;r_tm;aumif;aom vli,frsKd ;qufopfrsm; pkppk nf;pnf; wnfwnf+idr+f idrf uspu f spv f pfvpfEiS fh pkzGJ@r_
tm;aumif; ae+yD; wdu k yf 0GJ ifvrdk p_ w
d "f gwrf sm; [ke;f [kex f aeaom tajctaejzpfaejcif;?
10? wdik ;f jynfonf urBmzGH@+zdK;wd;k wufrt _ enf;qH;k Edik if (H L D C) pm&if;0ifc&Jh +yD; urBmt h vnfwiG f trsKd ;om;*k%f
odumQ c|w+f cHKusomG ;cJ&h jcif;?
11? rqv vrf;pOfudk ygwt D wGi;f Yyif ,H=k unfru _ yfqu dk af e+yD; tajymif;tvJudk wwdik ;f jynfv;kH u awmifw h aejcif;?
txufyg tajctae tcsuftvufrsm;atmufwiG f 1988ckEpS f rwfv 12 ESifhrwfv 13 &ufae@tjzpft
ysurf sm; ay:xGuv f monfudk qufpyf=unfEh idk &f efjzpfygonf?
(2)
12-3-88?n 8 em&Dcef@?
&efukepf ufr_wuUov dk /f jyifyaqmifae ausmif;om;rsm; aexdik &f m taemuf}udK@uke;f “pENm0if;”vbuf&nf
qdik w
f Gif pufrw_ uUov dk f 'kw,
d ESpaf usmif;om;rsm;jzpf=uonfh 0if;jrifh(EGm;xd;k =uD;)/0if;jrif(h ykvJ)ESifh ausmq
f ef;0if; wdk@
vufbuf&nfqidk f xdik af e=u+yD; qdik t f wGi;f pdik ;f xD;qdik f oDcsi;f zGix
fh m;ygonf?
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 20
2006 jo*kwf 15
xdt k csdew f Gif (EGm;xd;k =uD;)0if;jrifrh S aZmf0if;xGÉo f cD sif;udk ajymif;zGiahf y;&ef qdki&f Sit f m;ajym&m qdik &f Siu f aZmf
0if;xGÉf tacGr&S/d wl;wl;tacGom&Sad =umif; jyefajymygonf? xdt k cg rsuEf mS csi;f qdkipf m;yGrJ S t𝔲l aeaom t&yfom;
wOD;u pdki;f xD;qdkif tacG em;raxmifcsif&ifjyefayghumG [k cyfjywfjywfajym&if; bk=unf=h unfah eonf?EGm;xd;k =uD;0if;jrifh
u tudw k dk@ziG cfh dik f;xm;wm rodvdk@ ajymwm[k awmif;yef&m t&yfom;vli,fu rif;wdk@&Sd&if rxdik af wmhb;l [kajym+yD;
xxGuo f mG ;ygonf? c%t=umwGif 0if;jrifw h dk@tzGJ@vnf; xdo k al wGr;l aerSe;f odojzifh jyef&eftxwGif acG;ajcjzifh t&du k fc H
&ygonf? use&f yfuu G wf iG ;f rS trl;orm; vli,f 3 OD;uvnf; acG;ajcrsm;jzifh ausmif;om;rsm;tm; 0dik ;f &du k =f uonf?
qdik t f jyifxd vku d v f &H u dk Ef u
S =f u&m ausmif;om;ESpOf ;D jyif;xefpmG '%f&m&cJ+h yD; &yfuu G jf ynfo@l aumifpt D
wGi;f a&;rSL; OD;}uD;jrifah &muf&v Sd mI tcsed rf D jzefajzay;Edik cf o hJ jzifo h m ausmif;om;rsm; oufom oGm;cJ&h jcif;jzpfa=umif;
vbuf&nfqdkiyf dki&f Si(f =um;vl rsujf rifoufaojzpfonfh)a':apm&DrS aumfr&Siw f iG xf Guq
f ckd Jyh gonf?(T&efyw JG Gif ausmif;
om;(EGm;xd;k =uD;) 0if;jrif/h ausmq f ef;0if;wdk@EpS Of ;D ESifh t&yfom; ausm! f eG (f c)*Gwpf ed yf g '%f&m&cJyh gonf?)
ausmif;om;rsm;onf olwdk@tm;&du k fEu S fcaJh om &yfuu G fwiG ;f rS vli,frsm;ukd vlvnf;rod/ trnfudkvnf;r
od=uyg?
tcif;jzpfymG ;&mqdik o f dk@ &Jpcef;rS vma&mufppfaq;aomtcg qdik &f Siaf ':apm&Du 'k-&J tkyOf ;D vSarmiftm; t
r_wiG f nDnv D iG (f c)aZmfaZmf yg0ifa=umif;xkwaf zmfajymqdo k nfukd qdik t f wGi;f &So d rl sm;tm;vH;k =um;vdu k =f u&ygonf?
Tpum;t& ausmif;om;rsm;onf olwdk@u&dk u dk Ef u S v f u dk o f rl mS nDnv D iG (f c)aZmfaZmf [krw S x f m;vdu k =f uygonf?
ausmif;om;ESpOf ;D tm; trl;orm;rsm;u &efp&du k Ef u S v f u kd =f uonf qdak omowif;=um;vdu k =f u&aom
ausmif;om;rsm;onf rcHr&yfEidk jf zpf+yD; &dkuEf Su&f mwGiyf g0ifoq l o kd nfh nDnDviG . f aetdru f dk vdkuv f HpHkprf;=uygonf? nD
nDviG af exdik &f m ud[ k if;vrf; vrf;oG,-f 2 udo k o d mG ;+yD;aemuf nDnv D iG t f m; oGm;a&muf &SmazGjcif; / ,if;vrf;oG,f
wGif &yfuu G af umifp0D if OD;nGef@}udKiftrd v f nf;&Sad e&m aumifpD0ifb,frmS vJ[k ar;jref;+yD; OD;nGef@=udKifaetdrrf S oef;
acgipf m&if; udak wmif;,l=unfI h nDnv D iG . f yaxG;jzpfol OD;Adv k cf sKyf. tdro f @kd oGm;a&muf+yD; nDnv D iG tf m; xkwaf y;&ef
awmif;qdjk cif;rsm; jyKvky=f uygonf?
ausmif;om;rsm;Todk@ awmif;qdkaejcif;rSm ,cktjzpftysuEf iS hfywfoufI tm%mydik frsm;rS ta&;,laqmif
&Gurf r_ &Sjd cif;a=umifjh zpfvm&jcif;jzpfonf? ,cifuvnf; cHxm;&bl;onfh tawG@t}uHKa=umifh ausmif;om;rsm;u w
&m;r#wr_udk vufawG@taumiftxnfazmf&ef vdv k m;awmif;qdkae=ujcif;omjzpfonf?ausmif;om;rsm; Todk@pk&;Hk vkyf
aqmifaea=umif; q&mrsm;odaomtcg ausmif;om;rsm;&S&d mod@k csujf cif;a&mufvm+yD; ausmif;om;rsm;. rauseyfcsuf
rsm;udk w&m;enf;vrf;uspmG ajz&Si;f ay;rnf[k ajymqdak oma=umifh ausmif;om;tm;vH;k vnf; q&mrsm;. pum;udek m;
axmifvsuf ud[ k if;vrf;rS jyefxu G vf mcJ=h uonf?
q&mrsm;ESifh ausmif;om;rsm;onf &yfuu G af umifpD&;kH od@k a&muf&v dS m+yD; tif;pde+f rdK@e,f &Jwyfz@JG rLS ;/ tif;pde&f J
pcef;rSL;/ e,fxed ;f 'k&t J yk w
f dk@EiS fh awG@qI Hk ausmif;om;rsm;tm; &du k o f nfw h &m;cHrsm;ESiyfh wfoufI rnfodk@ta&;,l
aqmif&u G frnfudk odvadk =umif; ar;jref;&m pcef;rSL; OD;nGe@f armifrS (1) ausmif;om;rsm;udk &du k o f nfh t&yfom;rsm;tm;
nwGi;f csi;f zrf;qD;rnf (2) Oya'ESit fh nD xda&mufpmG ta&;,lrnf (3) tr_+yD;oGm;v#iv f nf; &yfuu G t f wGi;f odk@ jyef
vnfra&mufap&ef wm0ef,rl nfjzpfa=umif; ajymygonf? ygarmuQcsKyfrS wu,fr[kwo f t l m; ta&;r,lrad p&efESifh w
u,f&u dk af om uav;udk xda&mufpmG ;ta&;,l+yD; jyefrv$wb f @kd ajymcJyh gonf?
xdk@twGuf ausmif;om;rsm;ESihq f &mrsm;uauseyfaoma=umifh vlpkcJGI jyefcJ=h uygonf?odk@aomf xdknwGiyf if
atmufyg rauseyfp&m tajctaewcdsK@vnf; tm%mydik frsm;. vkyfaqmifra_ =umifh jzpfay:cJyh gonf? xdk@a=umifah usmif;
om;rsm;onf auseyfonfw h idk f apmif=h unfv h odk nfo h abmESihf wtHak EG;aEG;jzpfc&Jh onf?
(u)&Jpcef;rS ausmif;om;rsm;tm; &du k fEu S of nfh w&m;cHrsm;udk zrf;qD;&mwGif aZmfaZmf(c)nDnv D iG ftm; zrf;
qD;pOf &yfuu G af umifp0D if OD;nGef@}udKifrS nDnv D iG tf m; rzrf;&ef ajymqdw k m;jrpfao;onf?(odk@aomf &Jpcef;rSL; OD;nGef@
armifu zrf;qD; ac:aqmifomG ;cJyh gonf?)
(c)&yfuu G af umifp0D if OD;nGef@}udKifonf &Jpcef;od@k vu kd o f mG ;+yD;aemuf nDnDviG f vGwaf jrmufa&;twGuf &Jp
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 21
2006 jo*kwf 15
cef;tm;zdtm;ay;jcif; vmbfx;dk jcif;rsm;jyKcJo h jzifh &Jpcef;rSaemufwae@(13-3-88ae@)rGe;f vGyJ idk ;f wGif jyefvw $ af y;cJyh g
onf?(Todk@ nDnv D iG f jyefvwG fvmjcif;udk ausmif;om;rsm;u 13 &ufae@naewGif =um;od&aomtcg tm%mydik frsm;.
rw&m;r_twGuf tcJrausjzpf&mrS 13 &ufae@n qlyrl j_ zpfymG ;cJ&h jcif;jzpfonf?)
(*)ygarmuQcsKyfESifh q&mtcsKd @onf &Jpcef;u rnfo@kd ta&;,lonfukd odEdki&f eftwGuf &Jpcef;okd@ vdu k o f mG ;
&mwGif nDnDviG fEiS fh w&m;cHwOD;udk ppfaq;aea=umif;/ppfaq;aeaom 'k&t J kyf OD;vSarmifonf ygaruQcsKyftm; “'Dvl
ESpfO;D udk =unfph rf;yg &efjzpfxm;wJh yHpk Hvm;”[ka'gojzifh ar;cGe;f xkwcf hJa=umif; ygarmuQcsKyfESifh q&mrsm;rS aumfr&Siw f iG f
xGuq f xdk m;ygonf?
TtjzpftysuEf Sifh ywfoufI owdjyK&rnft h csufrmS &yfuu G wf iG ;f rS vli,frsm;onf tcif;jzpfymG ;pOfnu
t𝔲l ,pfaea=umif; ,if;uk, d w f idk u
f 0efcx H u G qf xdk m;ygonf? t&yfom;*Gwpf ed . f xGuq f ckd suw
f iG f olonf&u kd rf _
jzifh axmifusb;l a=umif;yg xGuq f xdk m;ygonf?
ausmif;om;rsm;onf ud[ k if;vrf;wGif aZmfaZmf(c) nDnv D iG .
f aetdro f kd@ oGm;a&mufjcif; /aumifp0D ifO;D nGef@
=udKif.aetdrw f iG f oGm;a&mufawmif;qdjk cif;rsm;onf w&m;r#waom ta&;,laqmif&Gurf _ jzpfay:vmapvdak om qEN
oufoufa=umifhomjzpfonf? &efvadk ompdwjf zifh vkyaf qmifcjhJ cif;r[kwaf =umif;udk atmufyg tcsu(f 2)csuft& od
omxif&mS ;apygonf? (1)q&mrsm;u w&m;r#wpGm ajz&Si;f ay;rnf[al om uwdpum;udk vH;k 0,H=k unfojzifh q&mrsm;.
pum;twdki;f emcHvyk af qmifcJjh cif;? (ud[ k if; vrf;oG,-f 2 rS tomw=unfjyefxu G fvm=u+yD; q&mrsm;ac:aqmif&mod@k
vduk yf gvmcJjh cif;) (2)ausmif;om;rsm;onf nDnv D Gifudk xkwaf y;&efom awmif;qdck +Jh yD; wpHw k &m ud, k fxv d ufa&mufjyK
vkycf jJh cif;r&Syd ga=umif; nDnv D iG .f zcif OD;Adv k cf sKyfrS aumfr&Sixf wH iG f xGuq f xkd m;ygonf?
(3)
1988 ckEpS f rwfv 13 &uf?
n ? ? 7;00 em&D }udK@uek ;f &Sd ud[ k if;vrf; twGi;f &ke;f &if;qefcwfrj_ zpfymG ;jcif;?
nDnv D Gif jyefvGwv f ma=umif; rwfv 13 &ufae@naewGif ausmif;om;rsm;=um;od&aomtcg(ygarmuQcsKyf
udk ay;xm;onfhuwdtm; tm%mydik w f dk@bufrS azmufzsuv f u kd +f yD[k ,lqvdu k =f uygonf?) tm%mydkirf sm;onf rw
&m;r_udk ajAmifvkyaf wmhrnf / ausmif;om;rsm;. w&m;r#waom awmif;qdck sufudk csKd ;azmufjcif;jzifh tm%mydik fwdk@rpS def
ac:cJah cs+yD/ 'Dtwdki;f iHk@crH vm;[laom tawG;rsm; ausmif;om;rsm;&ifx0J ifvm+yD;aemuf/ wkef@jyefvpdk dwrf sm; rcHcsipf dwf
rsm; rwfv 13 &uf naewGif jynfo h yd af ecJoh nf[k pufrw _ uUokdvf yÌrESp+f rdK@jyausmif;om; udrk if;olrS xdpk Ofuolwdk@.
cHpm;csurf sm;udk jyefajymjyygonf?
xdk@a=umifh qENwlausmif;om;rsm; pkpnf;rdaomtcg w&m;r#wr_ukd rdrw d dk@bmom azmfaqmifrnf[o l nfyh dki;f
jzwfcsujf zifh nDnv D iG .
f aetdrftm; oGm;a&muf0idk ;f =uawmhonf? xdo k dk@0idk ;f &mwGif nDnv D Giu f dk vnf;aumif; tjcm;
aom &yfuu G af umifpD tygt0if &yfuGuo f &l yfuGuof m;rsm;udv k nf;aumif; t=urf;zufvo kd nfph dwf"gwjf zifrh [kwb f J
w&m;r#wonft h wdik ;f jzpfapvdpk w
d af =umifh ausmif;om;rsm;onf vufeufrsm;,laqmifroGm;=uyg? obm0t&
ausmif;om;rsm;wGif vufeufrsm;&Sw d wfonfr[kwyf g? (aemif &yfuu G xf JrS 0dik ;f I&dkuEf u
S af omtcgwiG rf S ausmif;om;
rsm;onf eD;pyf&m aetdr+f cHpnf;&d;k rsm;rSww k rf sm;udk udik pf cJG jhJ cif;jzpfa=umif; oufaoxGucf surf sm;wGiaf y:vGiaf eygonf?)
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 22
2006 jo*kwf 15
&Siw
f iG xf u G q
f x
dk m;ygonf? nDnv D iG af exdik &f m ud[ k if;vrf; vrf;oG,-f 2 rS vlxk tawmfrsm;rsm;onfvnf; Todk@yif
v,fuiG ;f bufodk@ xGuaf jy;yke;f a&Smif=uygonf? &du k frnfo
h l ckwfrnfhorl sm;rSm oD;oef@a&G;xm;olrsm;jzpfa=umif; T t
csut f & xif&mS ;ygonf? rD;arSmifcsvu dk jf cif;/ vljcif;rrSm;ap&ef tuôsc|wfxm;=ujcif;ponfrsm;onf ppfa&;oabmyg
onfh jyifqifrj_ zpfygonf? tm%mydik frsm; yg0ifywfoufr_r&Sdv#if rjzpfEkdio f nhf udpjP zpfygonf? tm%mydik frsm; yg0ifywf
oufrq _ &dk mwGiyf if &yfuu
G af umifpvD ydk grm$ ;tqifrh S vky0f ahH om udprP sKd ;r[kwyf g? tqifrh oifv
h #if vlowf&ef=uH&, G f
onfh tqifjh rifhtm%mydik frsm;yg0ifaeaom pDrcH sujf zpfygonf? tuô/sc|wx f m;jcif;onf w&m;cHtppfray:ap&ef ouf
aoazsmufzsuyf pf&efjzpfonf? &yfuu G af umifpD tqifu h vky0f ahH omudprP [kwyf g)
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 23
2006 jo*kwf 15
&ke;f &if;qefcwfjzpfr_ orqdik rf ;D avmifr_ rsm;ESiyfh wfoufI tm%mydik w f dk@. aemufu, G rf S t}uHtpnfrsm;?oabmxm;
rsm;?ajcyke;f ckwrf r_ sm;?jyifqifrr_ sm;?
owif;udk xdecf sex f m;vdu
k jf cif;? ?rwfv 13 &uf n 8; 20 cef@wiG f &yfuu G af umifpD&;kH wGif tr_ppfaeaom tif;pdef&J
pcef;rS 'k&Jtyk fO;D vSjrifu h ausmif;om;rsm;onf &yfuu G af umifp&D H;k udk cJEiS fah yguaf =umif;/ud[ k if;vrf;oG,f -2 &Sd nDnD
vGiEf iS fh aumifpD0if OD;!Gef@=udKifwdk@. aetdrrf sm;udk cJESiafh ygu&f ef &yfuu G u f dk rD;&d_@&ef pDpOfaea=umif; owif;&ojzifh tif;
pdef&w J yfzGJ@ pcef;rSL;OD;!Gef@armifxHodk@ owif;ay;ydk@cJhygonf? pcef;rSL;OD;!Gef@armifrS owif;&v#i&f jcif; e,fxde;f &J wyfzGJ@
0ifrsm;udk csujf cif;apv$w+f yD; owif;udv k nf; tif;pde+f rdK@e,f jynfo@l aumifpED iS hf 'kwdik ;f &JwyfzGJ@rLS ; trSwf(1)odk@ csujf cif;
ay;ydk@cJh onf[q k ydk gonf?
aemuf 15 rdepft=um n 8;35 wGif ausmif;om;tcsKd @ "g;ckwcf &H a=umif; owif;udk pcef;rSL;OD;!Ge@f }udKifrS
qufvuf&&Sdygonf? odk@aomf xdkowif;udrk l pcef;rSL;onf txufodk@ qufvufay;ydk@jcif;r&Sb d J xdecf sex
f m;vdu k yf g
onf? (txuf tqifhtoD;oD;wdk@onfvnf; ausmif;om;rsm; "g;ckwcf &H onfo h wif;udk r=um;&awmhyg? owif;jynfhpkH
r_r&Sad wmhyg?)
wzef rwfv 13 &ufn 9em&Dcef@wiG f &yfuu G f OuUX OD;apmvGifrS ausmif;om;rsm;vlpI k aumifp&D ;Hk udk cJEiS fh
ayguaf ea=umif;/(aemufwc%t=umwGi)f ausmif;om;rsm; &yfuu G ftwGi;f &Sad etdrrf sm;udk rD;&d_@&ef pDpOfaea=umif;/ +rdK@
e,fjynfol@aumifpD OuUX 'kAdkvrf SL;}uD;wifa&$xo H dk@owif;yd@k ygonf? ausmif;om;rsm; "g;ckwcf H&onfh owif;udak wmhrl
xdecf sex f m;cJyh gonf?(&ufuu G af umifpD OuUXa&m +rdK@e,f&pJ cef;rSL;yg ausmif;om;rsm; "g;ckwcf H&onfo h wif;ESiyfh wf
oufI xdecf sex f m;&mwGif wlnaD eygonf?xl;jcm;aomwdu k q f kdirf _w&yf[I
l r,lqEdik fyg? aumfr&Sio
f nfoufaoxGuf
csurf sm;udk 1988 ckESpf rwfv 21 &ufae@wiG frS pwifjyKvkyjf cif;jzpf&m tm%mydik frsm;onf Oya'a=umif;t& [muGuf
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 24
2006 jo*kwf 15
r&Sad p&ef jyifqifcsed &f oGm;ygonf?/ jiif;r&aom(odk@r[kw)f vufqyk v f ufuidk &f aSd e aomudprP sm;wGif atmufajc.
tm;enf;csuaf =umif[ h I
l yHck sxm;+yD; w&m;cHtppfudk jr‡Kyfxm;(od@k r[kw)f vrf;v$x J m;cJo
h nf? Tonfyif ppftm%m
ydik rf sm; vkyaf eus /usL;vGef ae=u jzpf&;dk jzpfpOfwckyif?)
Todk@ rjynfph aHk omowif;rsm;vufc&H &Sx d m;jcif;a=umifh tusKd ;quftjzpf qd;k usKd ;rsm;qufvufjzpfymG ;&
a=umif; aumfr&Siu f Todk@o;Hk oyfxm;ygonf? owif;rsm;onf ausmif;om;rsm;u &yfuu G ftwGi;f rD;&d_@jcif; /t&yfom;
rsm;u ausmif;om;rsm;tm;ckcaH e&jcif;yHak y:aeapcJ+h yD; ausmif;om;rsm;onf Oya'vufvw G jf yKrlqlylaeaomtkyfprk sm;
[k tjrifa&mufapygonf? teD;tem;wGi&f aSd e=uaom q&mtcsKd @.tqdt k & vHxk ed ;f wyfz@JG 0ifrsm;onfvnf; ausmif;
om;rsm;udo k m t"duOD;wnf+zdKcGv J u dk jf cif;a=umifh ausmif;om;rsm;.a'goonf vHx k ed ;f rsm;ay:odk@usa&mufc+Jh yD;
ausmif;om;ESifh vHx k ed ;f wdk@. t"du&k%t f oGio f dk@ ul;ajymif;oGm;cJo h nf?
vHx k ed ;f wyfrsm;udk apvGwjf cif;? tif;pde+f rdK@e,f &Jpcef;rSL;ESihf &yfuGuaf umifpD OuUXwdk@.(rjynfhpakH om)owif;
ydk@csuft& qlyal eaom ausmif;om;rsm;udk xde;f odr;f &ef +rdK@e,fjynfo@l aumifpD OuUX 'kAv dk frLS ;}uD; wifa&$onf rD;owf
wyfzGJ@udk ta=umif;=um;vdu k fonf? xdk@aemuf vHx k de;f (vH+k cHKr_xed ;f odrf;a&;wyf&if;)udak pv$waf y;&ef &efukew f dki;f jynfol@
aumifpo D dk@ zke;f quf&m tquftoG,fr&ojzifh &efukew f dik ;f ppfXmecsKyfodk@ qufoG,+f yD; vHkxed ;f wyfrsm;apv$waf y;&ef
ta=umif; =um;vdu k of nf?
vHx k ed ;f wyfrsm; csujf cif;qdo k vdyk if(owfrw S pf &k yfjzpfaom ordik ;f vrf;qHo k dk@)a&mufvmygonf? vHx k ed ;f wyf
rSm wyfpkEpS fpt k iftm;&Syd gonf?wpkudk teD;uyfypfcwfa&;wm0efay;&m xdw k yfpwk iG wf yfpw d Ef Sppf dwyf g0if+yD; wyfpw d w f
pdwf (12 OD;rSm) pwif;ESifh trf-16 armif;jyef&dkizf ,f (ppfajrjyifo;kH aoewfrsm;)wyfqifxm;ygonf?(ypfcwf+zdKcGcJ ge;D wGifrS
&efukew f dik ;f &JwyfzGJ@rLS ;. vH+k cHKa&;tjzpfEiS v fh dkuyf gvmaom 12bd;k &Drifwefajymif;acsmaoewfuidk f wyfpw d Ef Sifh vJvS,f
ae&mcsxm;vdu k o f jzifo h m taotaysmuf oufomcJ&h jcif;jzpfygonf?)
odk@aomf vHkxed ;f wyfrsm;xuf ydI k apm +yD;a&mufaeolrsm;rSm jynfxJa&;0ef}uD; Adv k cf sKyfrif;acgif/ wdki;f jynfol@
aumifpOD uUX OD;ausmo f ed ;f ESifh wdik ;f jynfol@aumifpD twGi;f a&;rSL; wdk@jzpfonf?(rdrw d dk@ordik ;f vrf;qHo k @kd a&muf&cdS sed w
f iG f
jynfxaJ &;0ef}uD;/ wdik ;f aumifpD OuUXESifh wdik ;f aumifpD twGi;f a&;rSL;wd@k }udKwifa&muf&aSd ea=umif; (ausmif;om;rsm;udk
ypfcwfowfjzwfrnfh )vHx k de;f wyfudk OD;aqmifomG ;ol 'kwyf&if;rSL; OD;xGe;f &DrS twdtvif; xGuq f kdxm;ygonf?) T
0ef}uD;rsm; vHx k derf sm;a&muf+yD; csujf cif;qdo k vdyk if ra&S;raESmif;a&mufvmolrsm;rSm ppfaxmufvSr;f a&;!$e=f um;a&;
rSL;ESifh trsKd ;om;axmufvrS ;f a&;wyfzG! J e$ =f um;a&;rSL;csKyfwm0efudkyg yl;wG, J x l m;aom Adv k frLS ;}uD;cif!eG f@/ jynfxaJ &;
ESio fh moema&; 'k0ef}uD; Adv k rf LS ;}uD; cifarmif0if;/ ynma&;0ef}uD;Xme 'k0ef}uD; a'guw f marmif'/D ukeo f ,G af &;0ef}uD;
(acwW ynma&;0ef=uD; )OD;cifarmif}uD; /jynfol@&w J yfz&GJ JcsKyf OD;ode;f atmif/&efukew f dki;f &JwyfzGJ@rLS ; OD;az=unf/ &Jowif;
wyfzGJ@rLS ; &JrLS ;}uD;pd;k jrif/h jynfol@&w J yfzGJ@ &JaxmufcsKyf OD;bke;f jrifh wdk@jzpf=uonf? olwdk@tm;vH;k vdi_ &f pJ cef;wGif uGyu f J
a&;&H;k zGi+fh yD; &H;k xdik v f u dk =f uonf?
ppfaxmufvrS ;f a&; Adv k rf LS ;}uD;cif!eG f@rmS tmtdik fwD rde;f *dwef m;txdvma&muf+yD; tajctaeudk tuJcwf
aecJo h l jzpfonf? ola&mufaecsdefonf rD;owfum;vnf; a&ESirhf yufao;/rsuf&nf,Adk ;Hk vnf; rypfao;yg? olTae&m
odk@a&mufaecJah =umif; ola&mufaewmudk vSr;f awG@&jcif;r[kwb f J E_wqf ufpum;yifajymjzpfa=umif; olEiS fhtwl jynfxJ
a&;0ef=uD; uk, d fwidk f&aSd e+yD; rdrt d m; ac:,lwm0efay;cJah =umif; "gwktif*sief D,m ygarmuQ a'guw f marmifarmif0if;rS
twdtvif; xGuq f xdk m;ygonf?
odk@jzifh owfrnft h zGJ@ owfred f@ut dk eD;uyfay;rnft h zGJ@rsm; n 9em&Dausmw f iG f pHn
k aD e+yDjzpfygonf? xdo k dk@ pHpk n
Hk n
D D
&aSd eaom tcsdeo f nf ausmif;om;rsm; aoG;at;+yD; vlpu k pGJ jyKaeaom tcsdtcsed jf zpfygonf?
( pmrl±iS rf mS Edik if aH &;tusO;f om;a[mif;jzpfaom ukjd rifv h iG f ac: &Jabmfxufr;kd onf ru'w A[kad umfrw D 0D if/ pnf;±k;H
a&;ESijfh yef=um;a&;wm0efcw H OD;jzpfco
Jh nf? a'gi;f tk;d a0pmapmifwm0efct H ,f'w
D mtjzpfaqmif±u
G cf &hJ if; 2005 ckZeG v
f
16 &ufae w h iG f ESv;kH a&m*gjzifh uG,v f eG o
f mG ;cJo
h nf? )
qufvufazmfjyygrnf
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 25
2006 jo*kwf 15
yifet
D uôsEiS Afh v
dk cf sKyfyykH gtuôs0wforl sm;ukd
tmZmenfArd mefokd h tm%mykid rf sm;u0ifciG rfh jyK
19 Zlvidk f 2006? ,ae@reuf tmZmenfuek ;f udk
oGm;cJoh l rsm;teuf yifet D uôs0wfqiforl sm;/ &ifx;kd zJjym;
teufwyfqiforl sm;ESifh Adv k cf sKyfatmifqef;ykt H uôs0wf
qifxm;olrsm;ukd tmZmenfArd meftwGi;f okd h tm%mykid f
rsm;rS0ifciG rfh jyKaoma=umifh Akv
d cf sKyfwkd u
h sq;kH csed f eHeuf
10 em&D 37 rdepfY tjyifrmS yJ vrf;tauG@av;uae
tmZmenfuek ;f bufudk tav;jyKvdu k =f u&onf? (yk)H
ÚÚÚÚÚÚÚÚÚ
2006-07-27
ႛ
�
�ႛ
� !"
#$
%&
ႛ
'(
) * +� The Burmese Freedom and Democracy Act� (%??@!
A$$B +
*ႛ )
)
)
DEF 2006 Zlvikd f
vukeyf ikd ;f uvufrw
S af &;xk;d twnfjyKay;vdu
k .
f ?
AF!B
+
�
$႟+
'(
+H )
)
I ႖
*ႛ +
ႛ
*+ )
ႛ K
+ '( ႗
ႛ
+E '�ႛ !"
�
'(
ÚÚÚÚÚÚÚÚ
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 27
2006 jo*kwf 15
jref
refrmEdik if o
H m;rsm; rav;&Sm; jynf0ifciG Afh ZD m }udKav#muf&efvadk wmhrnfr[kwf
10 =o*kwf 2006
vmr,fh pufwifbmvqef;u p+yD;awmh jrefrmEdik if o H m;awG rav;&Sm;Edik if u H dk oGm;r,fqv dk dk@&&Sd if ADZmav#mufp&m
rvdak wmhbJ rav;&Sm;avqdyrf mS yJ jynf0ifciG Afh ZD m &awmhrmS vd@k od&ygw,f? 'ge@J ywfoufv@kd jrefrmEdik if o H m;awG
bmawGrsm; ajymae=uygovJ? OD;ode;f xdu k Of ;D u tckvdk wifjyxm;ygw,f?
jrefrmEkid if oH m;awG tygt0if w&kw/f tdE, Nd / ygupPwef pwJEh idk if aH wGe@J Ekid if H 23 Ekid if u H Ekid if o H m;awGudk rav;&Sm;udk
vmr,fqv dk dk@&&Sd if Edik if w
H umavqdyif g;ckrmS b,favqdyu f yJ0if0if urBmvSncfh &D;onftjzpf c&D;onfAZD m wpfv
cGijfh yKawmhr,fvdk@ rav;&Sm;Ekid if x H w k f owif;pmawGrmS a&;ygw,f?
'Dvdk c&D;onfAZD mtwGuf rav;&Sm; &if;*pf wpf&m/ tar&duef a':vmeJ@q&dk if ESpq f ,fch Ek pS af ':vmcGaJ vmuf ay;&yg
vdrrhf ,f? t&ifwek ;f u jrefrmEkid if o H m;awG rav;&Sm;udk oGm;r,fq&dk if &efuek rf mS &Sw d Jh rav;&Sm;oH&;kH rSmADZm,l&yg
w,f? ADZma=u; tar&duefa':vmeJ@q&dk if ajcmufa':vmavmuf ay;&w,fvkd@ rav;&Sm;udv k mwJh jrefrmEdik if o H m;
awGu ajymygw,f? tJ'h D ADZm&zdk@ vG,o f vm;vdk@ rav;&Sm;udk a&mufvmwJjh refrmEkid if o H m; wpfa,mufudk ar;=unfh
awmh - “rvG,b f ;l As/ =umwmyJ 'gvnf; 'gayr,fh olw@kd vrf;a=umif;awGawmh &Sw d maygah v? tvky&f iS f zdwpf mjy&
w,f? tukev f ;Hk jy&w,f? tjynft h pHk vdw k ,f? 'DrmS tvkyv f mvkyrf ,f/ w&m;0if Permit eJ@ tvkyv f mvkyrf ,fqkd
&ifvnf; ADZm ,l&wmyJ?”
'gq&dk if rav;&Sm;udv k mwJh jrefrmEdik if o H m;awG tck avqdyrf mS yJ ADZm &awmhr,fq&dk if rav;&Sm;rSm qufaecsiw f Jh
tvkyv f yk cf siw f Jh jrefrmEkid if o H m;awGtwGuf tcGit fh a&;wpfck &vm+yDvdk@ ajymEdik rf vm;qd+k yD; tJ'h D jrefrmEkid if o H m;udk
qufar;=unfyh gw,f?
“tJ - oufwrf;xyfw;dk zdk@ rvG,b f ;l xifw,f? 'DrmS u olw@kd &@J Oya'u oH;k vyJ&w,fav? oH;k vqdk Final tESpf
csKyfy?J oH;k v+yD;&if oufwrf;xyfw;dk csiw f ,fq&dk if olu cdik rf mwJt h a=umif;jycsuw f pfck jy&w,f?”
'gq&dk if tck avqdyrf mS yJ ADZm&r,fq&dk if jrefrmEkid if o H m;awGtwGuf aumif;wm bm&SEd idk o f vJvdk@ar;=unfah wmh -
“jrefrmawGtwGuf bmaumif;wm &Srd vJqv dk dk@&&Sd ifawmh 'Dukd vmcJw h [hJ mu usaemfwdk@ajymwJh t&ifuvd[ k mrsKd ;
atmufvrf;uae rvmbJ 'Dudk wdu k &f udk v f mr,f? 'DrmS O r,f OverStay jzpfr,f? 'D[mu yd+k yD;awmh tEW&m,f
uif;wmayg?h e,fpyfrmS qd&k if tzrf;cH&wmwdk@/ txkc&H wmwd@k &adS wmh?”
rav;&Sm;a&muf jrefrmEkid if o H m;wpfa,muf ajymjyoGm;wmyg? 'ge@J ywfoufvdk@ rav;&Sm;vl0efr}_ uD;=uyfa&;Xmeudk
ADt
G adk tu qufo, G af r;=unfwt Jh cg olwkd@taeeJ@ wdwu d sus nGe=f um;csuaf wGr&ao;bl;vd@k t&m&Sw d pfa,mufu
ajymygw,f? rav;&Sm;Edik if x H w k f owif;pmawGrmS awmh jynfxaJ &;0ef}uD;Xmeudk ud;k um;+yD; vmr,fh pufwifbmv 1
&ufae@upvdk@ Arrival Visa ac: avqdyrf mS yJjynf0ifciG ahf y;wJh pepfukd usio hf ;Hk r,fv@kd a&;xm;ygw,f?
'Dvdk rav;&Sm;Edik if rH mS ADZm&zdk@ vG,rf ,fq&kd if xkid ;f Ekid if rH mS ae+yD;awmh xdik ;f Ekid if AH ZD m&zd@k tdrf ef ;D csi;f Ekid if aH wGuydk wfomG ;
+yD; ADZmav#muf&wJh wkid yf wfaewJh jrefrmEkid if o H m;awGtwGuf 0rf;omp&mowif;aumif;wpfck jzpfvrd rfh ,fvdk@ jrefrm
trsm;pku owfrw S yf gw,f? xdik ;f Ekid if aH &muf jrefrmEdik if o H m;wpfa,mufu tckvdk ajymjyygw,f?
“oH&;Hk tquftoG,&f w Sd Jh olawGuaewqifh usaemfwdk@ odwmuawmh rav;&Sm;oGm;csi&f ifawmh&+yDqw dk [ Jh mrsKd ;awmh
usaemfwdk@ odaew,f? yGpJ m;awGqu D ae wqif usaemfw@kd uodaewm? rav;&Sm;udk 0ifvdk@&&ifawmhrav;&Sm;uawmh
xdik ;f ADZm jyefay;w,f? tJw h mawmhaocsmw,f? tck[m ADZmoufwrf;wd;k &if avmavmq,fu AD,uferf oGm;
w,f? usaemfwdk@ qdak wmh tck[m tvG,q f ;Hk uawmh AD,uferf jzpfaewmaygah v? AD,uferfu aps;vnf;oufom
w,f? Air Asia u tck[mu av;axmifavmufyJ &Sw d mud;k ? toGm;tjyef PromotioneJ@ bmeJ@qadk wmh?”
'Dvdk rav;&Sm;udk oGm;+yD; xdik ;f ADZm&zdk@ tcGit fh a&;wpfck &vm+yDqakd yr,fv h nf; tcuftcJawG&ESd idk af o;w,fvdk@ tJ'h D
jrefrmEkid if oH m;uyJ ajymygw,f?
“tJh oH;k v+yD;&if aemufxyf rav;&Sm;udyk J qufomG ;r,fqv kd @kd &&dS if 'kw, d t}udrq f v dk dk@&&Sd if rav;&Sm;rSm&Sw d hJ
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 28
2006 jo*kwf 15
xdik ;f oH&;Hk u enf;enf;&pfwwfw,f? tJ'h grsKd ;awmh &Sw d ,f? qdak wmhEikd if aH wG vSnafh e&wmayg?h ”
rav;&Sm;Ekid if [ H m vmr,fh 2007 ckEpS u f dk rav;&Sm;&J@ urBmv h nS chf &D;onfEpS t f jzpf owfrw S +f yD; Ekid if jH cm;om; oef; 20
ausmaf vmuf vma&mufvnfywfzkd@ ar#mv f ifxh m;ygw,f? tck avqdyrf mS yJ ADZmay;wJph epfukd rav;&Sm;Ekid if &H J@v+kH cKH
a&;udk rxdcu kd o f a&G@ quf+yD;usio fh ;kH oGm;r,fvdk@ rav;&Sm;jynfxaJ &;0ef]uD; ajymwmudv k nf; owif;pmawGrmS ud;k
um;azmfjyxm;ygw,f?
ÚÚÚÚÚÚÚÚÚ
zdvpfyidk f Edik if jH cm;a&;0ef}uD; jrefrmEdik if o H dk@ a&muf&Sd 10 =o*kwf 2006
jrefrmEdik if rH mS 'Dru dk a&pDjyKjyifa&; wk;d wufr_ r&Sjd cif;tay: tm&Hpk u kd v f rd rhf ,fvdk@
ajrmfvif&h wJo h ;Hk &uf=umc&D;twGuf zdvpfyidk Ef idk if jH cm;a&;0ef}uD; t,fvb f mwdk
&djk rLvdk (Alberto Romulo) jrefrmEdik if u H q dk udk af &mufvmcJyh gw,f?
rpPwm &djk rLvd[ k m +rdK@awmf aejynfawmfrmS Adv k cf sKyfrLS ;=uD; oef;a&$tjyif wjcm;
txufwef;t&m&Srd sm;eJ@ awG@qyHk gvrd rfh ,f? olu txde;f odr;f cH 'Dru kd
a&pDacgi;f aqmif a':atmifqef;pk=unfeJ@ awG@r,f rawG@b;l qdw k m roJuyJG gb;l ?
Edbk ,fvf +idr;f csr;f a&;qk&iS f a':atmifqef;pk=unf[m vGecf w hJ hJ 16 ESpt f wGi;f
trsm;aomtm;jzifh tus,cf sKyfcsxm; cHae&ygw,f?
jrefrmppftpd;k &u 'Dru dk a&pD jyKjyifrr_ sm; taumiftxnfazmfr,fv@kd uwday;cJah yr,fh ajymif;vJrt _ wGuf vuQ%m
tenf;i,fom awG@jrifc&Jh ygw,f?
vGecf w Jh v
J rSm zdvpfyidk u f ta&S@awmiftm&S Edik if rH sm;toif; ASEAN &J@ tvSnu fh s OuUX&mxl;ae&m ,lcyhJ gw,f?
=o*kwf 10? 10 ? jrefrmEdik if tH wGi;f AIDS a&m*g/ tqkwef ma&m*ge@J iSuzf sm;a&m*g wdu k zf suaf &; &HyakH iGtwGuf +Adwed f
tpd;k &u tar&duefa':vmaiG 38 oef; ay;rSm jzpfygw,f? tJ'h D tvSLaiGukd a&m*grsKd ;pHk &HyakH iGtwGuf toH;k jyKrSm
jzpfw,fvdk@ 'Duae@ tpd;k & t&m&Srd sm;u a=unmygw,f? 'D &HyakH iG tpDtpOfudk t&if&cSd w Jh Jh HIV/AIDS/ tqkwef m
a&m*geJ@ iSuzf sm;a&m*g &HyakH iG GlobalFund &J@ ae&mrSm tpm;xk;d wm jzpfygw,f?
=o*kwf 6? 6 ? =o*kwv f 8 &ufae@udk jrefrmh'Dru dk a&pDae@tjzpf e,l;a,mufjynfe,f tDoum(Ithaca)+rdK@uowfrSwf
cJah =umif; tDoum+rdK@0ef um&mvdik ;f yDwmqefif u ,ae husi;f yaom 8 av;vk;H ESpyf wfvnfae t h crf;tem;wGif
ajym=um;oGm;.?
=o*kwf 1? 1 ? a[mfv0D k'f &ky&f Sifrif;om; Sylvester Stallone yg0ifrnfh &rfbdk tykdi;f 4 &ky&f Siu f dk xkid ;f Elid if HtwGi;f
atmuf wkb d mvrSpI&ku d uf ;l rnfjzpfonf[k od&jyD; jrefrmElid fiHtwGi;f aysmufqkH;oGm;aom c&pf,mefomoemjyKt
zJG@ukd &rfbrkd S vku
d vf H &SmazGu,fwifrnfZh mwfvrf;jzpfonf?
Zlvikd f 29?
29 ? tvm;tvm&Sad om jrefrmausmif;om;vli,frsm; *syefEild fiw H Gif ynmoif=um;Eldi&f ef ynmoifqt k jzpf
tar&duef a':vm 4oef; tultnDtjzpf ay;tyfomG ;rnf[k &efuke&f Sd *syefo&H ;kH ua=ujimcJo h nf?xkd@twGuf jrefrm
&Sd tpk;d &ESifh tpk;d & r [kwaf om tzJG@tpnf;rsm;rSausmif;om;rsm;taejzifh *syefwuUov kd frsm;wGif bJG@veG o f ifwef;
rsm; wufa&mufciG fh&rnfjzpfonf? tqkyd g tpDtpOftm; 2002 ckEpS frpS Itaumiftxnfaz:cJjh cif;jzpfjyD; ausmif;
om; 103 OD; oGm;a&muf ynmoif=um;cJjh yD;jzpfonf?
Zlvikd f 28?
28 ? xkid ;f tdraf pmifh tpk;d & tzJG@. 'kw, d 0ef=uD;csKyf Surakiart Sathirathai u rdro d m ukvor*~ twGi;f
a&;rª;csKyf tjzpfa&G;cs,cf cH &Jh ygu atmifqef;pk=unf vGwaf jrmufa&;ESihf 'Dru kd a&pD jyKjyifajymif;vJrr_ sm;jyKvky&f ef wGe;f
tm;ay;oGm;rnf jzpfonf[k uGmvmvrfy&l t Sd mqD,H tpnf;ta0;wGif ajym=um;cJhonf? ok@d aomfvnf; vGecf aJh om
tywftwGi;f vkjHk cKHa&;aumifpw D iG f tvGwo
f abm qENc, H yl jJG yKvkycf &Jh mwGif ,if;onf tdE, Nd ESiafh wmifu&kd ;D ,m;
uk, d pf m;vS,af vmif;rsm;.aemuf wGif &Sad ecJo h nf?
ÚÚÚÚÚÚÚÚÚ
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 29
2006 jo*kwf 15
*syefEidk if w
H u kd sK+d rdK w
h iG f 18 ESpaf jrmuf ±Spaf v;vk;H ta&;awmfyt
kH crf;tem;rSm 'Dru
dk a&pDa&;v_y±f mS ;olrsm;ESit
fh wl
jrefrmh'rD u dk a&pDa&;tm;ay;aom *syeftzGJ t h pnf;rsm;vnf; yg0ifcsw
D ufae=upOf
18 ESpaf jrmuf ±Spaf v;vk;H ta&;awmfykH txdr;f trS trSwt f crf;tem;ukd 2006=o*kwv f 8 &ufae Yh
&efuek +f rdK 6h xyf=uD;bk&m; odyaH̀ usmif;wGif ±Spaf v;vk;H ausmif;om;acgi;f aqmifrsm;
OD;pD;usi;f ycJ=h uyk?H
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 31
2006 jo*kwf 15
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 32
2006 jo*kwf 15
trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGJ ch sKyf (vGwaf jrmufe,fajr)*syefXmecGrJ x
S w
k af 0onf 33