Bai giang Vi mach

CHNG 6 FLIP- FLOP (FF)

6.1 TNG QUAN V FLIP FLOP (FF) FF l mch c kh nng lt li trng thi ng ra tu theo s tc ng thch hp ca ng vo, iu ny c ngha quan trng trong vic lu tr d liu trong mch v xut d liu ra khi cn. C nhiu loi flip flop khc nhau, chng c s dng rng ri trong nhiu ng dng. Cc mch FF thng c k hiu nh sau

Hnh 6.1 K hiu FF Nu cc ng vo s quyt nh ng ra l ci g th ng ng h ck l i ch ra rng khi no mi c s thay i . Chn Ck c th tc ng mc thp hay mc cao tu vo cu trc bn trong ca tng IC FF, do vi mt IC FF c nh th ch c mt kiu tc ng, v d vi IC 74112 ch c mt cch tc ng l xung Ck tc ng theo cnh xung. 6.2 CC LOI FF

Hnh 6.2 K hiu khi ca 4 loi FF ny bi cnh ln Ck

Chng 6: Flip - Flop

79

Bai giang Vi mach

6.2.1 FF SR (mch lt li t)

Hnh 6.3 Dng sng minh ha cho FF RS FF RS ny cnh ln khi s k hiu hnh tam gic s khi v du mi tn ln trong bng trng thi. FF RS ny bng cnh xung tng t v c kh hiu thm hnh trn nh hay gch u Ck ch cnh xung k hiu khi v v du mi tn xung bng trng thi. 6.2.2 FF JK FF JK b sung thm trng thi cho FF RS (trnh trng thi cm)

Hnh 6.4 Dng sng minh ho cho FF JK Nhn thy u vo J, K iu khin trng thi ng ra theo ng nh cch m S R lm tr 1 im l khi J = K = 1 th trng thi cm c chuyn thnh tr ng thi ngc li ( vi J = K = 0 ). N cn gi l ch lt ca hot ng. T dng sng c th thy rng ng ra FF khng b nh hng bi sn xung ca xung ck cc u vo J K cng khng c tc ng, tr khi xy ra tc ng ln ca Ck. FF JK c th to thnh t FF SR c thm 2 u and c ng ra a v nh hnh:

Hnh 6.5 FF JK t FF SR Cn cu to bn trong ca FF JK kch bng cnh sn s nh sau :

80

Chng 6: Flip - Flop

Bai giang Vi mach

Hnh 6.6 Cu trc mch ca FF JK 6.2.3 FF T Khi ni chung 2 ng vo JK nh hnh di th s c FF T: ch c mt ng vo T, ng ra s b lt li trng thi ban u khi ng T tc ng v mi khi c cnh sn ln hay xung ca xung ck. K hiu khi v bng trng thi ca FF T nh sau :

=> Hnh 6.7 K hiu khi ca FF T

Hnh 6.8 Dng sng minh ho cho hot ng ca FF T FF T c s dng chnh to mch m chia 2. Khi T ni ln mc 1 (Vcc) hay trng, xung kch ln lt a vo ng Ck. Nhn thy ng ra Q s lt trng thi mi ln ck xung hay ln. Tn s xung ng ra Q ch cn bng mt n a tn s ng vo ck nu a Q ny ti cc tng FF sau na th ln l t t n s f s li c chia i. y l nguyn l chnh ca mch m s c xt n phn sau.

Hnh 6.9 FF T dng lm mch chia tn

Chng 6: Flip - Flop

81

Bai giang Vi mach

6.2.4 FF D Khi ni ng vo ca FF RS hay JK nh hnh th s c FF D: ch c 1 ng vo gi l ng vo data(d liu) hay delay(tr hon). Hot ng ca FF D rt n gin: ng ra s theo ng vo mi khi xung Ck tc ng cnh ln hay xung.

=> Hnh 6.10 K hiu khi

Hnh 6.11 Dng sng minh ho cho hot ng ca FF D FF D thng l ni chuyn d liu t ng vo D n ng ra Q cung cp cho mch sau nh mch cng, ghi dch nn hn na ng vo D phi ch mt khong thi gian khi xung ck kch th mi a ra ng ra Q, do FF D cn c xem nh mch tr hon, ng D cn gi l delay. 6.2.5 Mch cht D Cc FF ny bng mc u c th tr thnh mch cht khi chn ck cho mc tc ng lun. Thng dng nht l cht D. Mch c to bi FF D khi thay ng vo ng b bi ng vo cho php (enable : E) tc ng mc cao. Cu to k hiu v bng trng thi nh nhng hnh sau :

Hnh 6.12 K hiu khi v bng s tht ca cht D

Hnh 6.13 Cu to cht D

82

Chng 6: Flip - Flop

Bai giang Vi mach

6.2.6 Flip Flop khi c thm ng vo trc tip Nh thy cc FF xem xt trn khi cp in s xy dng ngay trng thi ca ng ra v n cn tu thuc vo cu trc ca mch v cc yu t ngu nhin khc. V l do ny 2 ng vo mi c thm vo xc nh chnh xc trng thi logic ra lc cp in (m ngun) hay bt c lc no mun, n hon ton c lp vi trng thi logic cc ng vo ng b J, K, R, S, D, T v k c xung ng h ck, tcl chng ginh quyn u Hnh 6.14 K hiu FF SR c tin trc ht quyt nh ng ra. Chng c gi thm ng Pr v Cl l ng vo trc tip (ng vo khng ng b) v t tn l Preset (Pr) c ngha l t trc v Clear (Cl) c ngha l xo. Cn phi rng khng c php t chn Pr = Cl = 0 v khi Q = Q' =1 trng thi cm. Chn Pr, Cl khi ny khng c tc dng g, khng xc nh c trng thi ra. Do , nhiu mch FF ch c 1 ng Clear xo mch khi c n m khng c ng Pr; c FF th li khng c c 2 ng ny. V cu trc bn trong ca FF khi ny, 2 ng Pr v Cl s c a vo tng trung gian ca cc FF, nh trong cu to ca IC 74LS76. 6.3 NG DNG CA FLIP-FLOP V CHT 6.3.1 Mch pht hin tun t cc d liu Vi 2 tn hiu vo cng mt lc A v B, xc nh tn hiu no vo trc, tn hiu no vo sau (chng hn ai bm chung trc), ta c th dng FF JK (cng NAND khng th xc nh c). Mch trn minh ho cho hot ng ca mch

Hnh 6.15 Mch pht hin tun t d liu A v B FF JK c ng K thp, xo mch ng ra Q thp. By gi nu A a ti ng J m vo trc, th khi B vo sau ng ck s lm Q ln cao. Ngc li, nu A vo sau, th khi B vo trc (ng J khi ny vn thp) s vn ng ra Q thp

Chng 6: Flip - Flop

83

Bai giang Vi mach

6.3.2 Mch bo ng khi tia sng b ct

Hnh minh ho

Hnh 6.16 Mch bo ng khi tia sang b ct

Hot ng

Bnh thng cng tc SW h ng R ca cht SR cao. Chm tia sng n transistor quang lm in tr gia cc B v E ca n gim (tu thuc cng nh sng ri vo). Do S, R ang cao nn ng ra ca cht vn gi nguyn trng thi trc (c xc nh lc m in hay cc yu t khc). xc nh trng thi ban u ta ng SW trong chc lt cho ng R thp. FF ang ch reset, do ng ra Q thp. Khi thit l p li ng ra th c n phi ngt mch bo ng ra(trnh bo ng gi). Khi thit lp xong mi ni li mch, R lc ny cao, ng ra Q thp. Khi tia sng b ct, transistor quang c th dn yu hn hay ngt lun do ng S thp (do ni qua tr 47K), cht ch t, do ng ra Q ln cao kch thch mch bo ng hot ng (chng hn loa n, khi ny cng cn thm phn giao tip ti nh ni n bi s dng cng logic ca chng 1). Nu tia sng ch b ct trong chc lt thi (chng hn do c ngi i ngang qua) tc l ng S xung thp trong chc lt ri ln tr li th ng ra Q vn cao tc mch vn bo ng ko di. Mun tt mch bo ng i ta ng SW l i R xung thp. Cht ch t li nn ra Q 0 mch bo ng ngt. Phn mch pht quang c th b kch hot bi tip im s chm ca (bo ng t nhp), cm bin d mc nc, nhit (bo ng qu nhit, qu mc nc cho php) 6.3.3 Chia tn 1 FF JK ch ch lt (J = K = 1). Nu xung vung tn s f c a ti chn Ck ca FF ny th mi cnh ln ca xung Ck, ng ra Q s lt trng thi v phi ch n cnh xung ck tip theo th Q mi lt tr li. Nh vy dng sng ng ra cng l 1 xung vung vi tn s ch cn mt na ca sng vo ng ck. Ta ni rng tn hiu c chia i tn s. Nu mc thm 1 FF th 2 ly xung

84

Chng 6: Flip - Flop

Bai giang Vi mach

ck t ng ra Q ca FF th 1 th tng t sng ra s c tn s cn 1 na ca sng ra tng FF u hay bng tn s ca sng a vo FF th nht.

Hnh 6.17 Chia tn Vi cch mc FF nh trn, nu c n FF th tn s ca sng ra cui cng s ch cn l 1/2n. Thc ra, cch ni FF JK nh trn chnh l FF T. 6.3.4 Lu tr d liu song song Trong cc h thng s, d liu (s, m hay cc dng thng tin khc) thng c lu tr thnh mt nhm cc bit (m ASCII l nhm 7 bit, s BCD l nhm 4 bit). Do cc FF c mc thch hp s cho php d liu c lu tr v x l ng thi trn cc ng song song. Cch mc cc FF c minh ho nh hnh:

Mi nhm d liu 3 bit c a ti ng vo ca 2 FF D. Xung ng h s lm cho c 3 FF hot ng ng b v ch khi ck ln cao, d liu mi c a ra ngoi. Nh vy khi ck cha tc ng cnh ln th d liu 3 bit c lu tr trong 3 FF D. Mt nhm cc FF D mc theo cch ny s to thnh thanh ghi dch cho php lu tr d liu song song, m ta s tm hiu k hn phn sau. Hnh 6.18 Lu tr d liu song song (3bit)

Chng 6: Flip - Flop

85

Bai giang Vi mach

6.3.5 m

Mt ng dng rt quan trng khc ca FF l m. m l kh nng nh c s xung u vo, n l mt thao tc c bn quan trng v c s dng rng ri, t cc thit b o ch th s n cc my tnh in t s loi ln, gn nh tt c cc h thng s hin i u cng thy c mt n. Cch mc 2 FF JK nh hnh bn cho php m t 1 n 3 (dng m nh phn). Thc ra hot ng ca mch m cng tng t nh chia tn ni trn. Dng sng ng ra s t tr li sau mi 4 chu k xung kch ck u vo. Hnh 6.19 ng dng FF lm mch m 6.4 KHO ST MT S IC 6.4.1 FF JK 74LS76 l 1 IC cha 2 FF JK trong cng mt v, ng ng h clock (k hiu l CP: Clock Pulse)tc ng cnh xung; n u c c 2 ng vo trc tip l Preset (k hiu chn l SD) v Clear (k hiu chn l CD), trong cu to mch nh hnh di, chng u c a vo tng nand u.

Hnh 6.20 K hiu khi v cu to bn trong ca 74LS76 Bng trng thi hot ng ca 74LS76

86

Chng 6: Flip - Flop

Bai giang Vi mach

Mt s IC khc
o o o o o o

7473 74LS73 7476

: 2 FF JK cu to ch t, ck tc ng cnh ln, c ng xo clear : 2 FF JK thng, ck tc ng cnh xung, c ng xo clear : 2FF JK cu to ch t, ck tc ng cnh ln, c c preset v clear

74112/113/114 : 2 FF JK ny cnh xung c preset v clear 74276/LS276 : 4 FF JK dng ck ring v ny cnh xung, chn preset v clear li dng chung. 74376/LS376 : 4 FF JK dng ck chung ny cnh xung, ch c clear chung

6.4.2 FF D 74LS74 l 1 IC cha 2 FF D trong cng 1 v, n c ng ng h (CP) tc ng cnh ln c a vo tng cht u; ng xo (CD) v ng t (SD) tc ng cnh xung, c a vo tng cht sau (nh hnh di).

Hnh 6.21 K hiu khi v cu trc mch ca 74LS74

Chng 6: Flip - Flop

87

Bai giang Vi mach

Bng trng thi hot ng ca 74LS74:

o o o o o

Mt s IC khc hay dng 7474 : Hai ff D c ck ny cnh ln, c c preset v clear. 74LS175 : 4 FF D c ck chung ny cnh ln, ch c clear dng chung. 74LS374 : 8 FF D c ck ny cnh ln, khng c preset hay clear nhng c ng cho php ra chung. Cc ng ra 3 trng thi. 74LS174 : 6 FF D c chung ng xo MR. 74LS377/738/379 : 8/6/4 FF D c chung ng cho php E.

6.4.3 Cht D C74LS375 gm 4 cht D cho php cht d liu 4 bit song song khi ng cho php E01 v E23 thp. E01 cho php cht d liu D0, D1; cn E02 cho php cht d liu D2, D3.

Hnh 6.22 K hiu khi v chn ra ca cht D 74LS375

Hnh 6.23 Cu trc ca 1 mch cht trong IC 74LS375

o

Mt s IC khc hay dng 7475 : 4 cht D.

88

Chng 6: Flip - Flop

Bai giang Vi mach

o o o

74LS373 : 8 cht D c ng cho php ra chung, cc ng ra l loi ra 3 trng thi. 74LS256 CL. 74LS259 Cl. : 4 cht D cht a ch 4 bt song song chung ng E v : 8 cht D cht a ch 8 bit song song chung ng E v

6.4.4 FF v cht CMOS

l tt c cc loi FF v cht k trn u thuc h TTL v c bn c cu to t cc cng logic TTL xem xt phn l thuyt trn. Ngoi ra cng c cc loi FF v cht khc cu to t cng logic h CMOS. Chng thng c cu to ch t v dng thm cng truyn, do xung ck cng thng tc ng mc ln hay xung (t dng) thay v tc ng cnh ln hay xung.

Cu to v bng hot ng ca 1 IC cht CMOS 74HC533 (8 cht trong sut o ra 3 trng thi) nh hnh di.

Hnh 6.24 K hiu khi v chn ra ca 74HC533 Trong :

Hot ng ca IC c tm tt theo bng sau:

Chng 6: Flip - Flop

89

Bai giang Vi mach

Trong : 0* l mc thp trong lc t trc khi LE chuyn t cao xung thp 1* l mc cao trong lc t trc khi LE chuyn t cao xung thp

Mt s IC CMOS khc l
o o o o

74HC/HCT75 : 4 cht trong sut 74HC/HCT259 : cht nh a ch 8 bit 74HC/HCT173 : 4 FF D c reset, ra 3 trng thi cnh ln 74HC/HCT377 : 8 FF D c chung ng h v ng vo cho php

90

Chng 6: Flip - Flop