Está en la página 1de 12

&cdkiftrsKd;om;owif;pm Zlvdkifv/ 2008 ckESpf pmrsufESm 1

Zlvikd v
f 2008 ckEpS f twGJ (2)/ trSwf (7)

]'kw,
d vGwv
f yfa&;wdu
k yf o
JG Ykd nDnn
D mnm csw
D ufMupd}Yk

61 ESpaf jrmuf tmZmenfaeYtcrf;tem;usi;f y


&yf[k AkdvfcsKyfESifhvkyfaz:ukdifbuf pma&; OD;ae0if;wufp 1962 tm%modrf;+yD;pu oHwrefrsm;ESifh EdkifiHa&;orm;a[mif;}uD;
q&m'*kefwm&muajymonf? Akdvfae0if; ukd,fwdkifawmif wufao;w,f rsm;/ EdkifiHa&;ygwDrsm;/ jynfol@v$wfawmf
“usaemf em;vnf v d k @ r&bl ; Asm/ Asm” [k'DADGbDowif;Xmeukdajymonf? uk,
d pf m;jyK aumfrwDtzG@J 0ifrsm;/ owif;pm
em;vnfzdk@cufygw,f/ b,fvkdem;vnf &r vk y f } uH c H & onf h tmZmenf acgif ; q&mrsm;ESifh {nfhy&dowf pkpkaygif; 600 cef@
vJqdkwmawmif rodawmhbl;/ bmjzpfvdk@ aqmif (9) OD;rSm AkdvfcsKyfatmifqef;/ wufa&mufcJhonf[k od&onf?
vnf;qdkawmh tmZmenfae@eJ@ ppftpdk;& OD;b0if;/ ocifjr/ 'D;'kwfOD;bcsKd/ OD;&mZwf/ jynfwiG ;f enfwl xdik ;f Edik if H rJaqmufEiS hf
aygAh sm/ olw@kd u wyfrawmftpd;k &ayg/h tJ'ge@J rdkif;yGef;apmfbGm;}uD;p0fpHxGef;/ ref;bcdkif/ bef a umuf w d k @ wG i f usif ; ycJ h = uonf ?
uvnf; qufpyfaew,f/ qufpyfr_&Sdwm twGif;0ifOD;tkefarmif;ESifhoufawmfapmifh rJaqmuf+rdK@wiG f jrefrmhEikd if aH &;tusO;f om;
awmif ol w d k @ u rquf p yf c sif b l ; vm;/ &JabmfukdaxG;wdk@jzpfonf? rsm;or*~ (bDyDyD,l) uOD;pD;usif;ycJh+yD;
ukdatmifqef;tay: b,fvdk oabmxm; Zlvdkifv 19 &ufae@ eHeuf 10 em&D befaumuf+rdK@wGifrl jrefrm'kuQonfrsm;ul
vJ q k d w mawmh awG ; p&mawmh &w,f / 37 rd e pf w G i f Ad k v f c sKyf a tmif q ef ; ES i f h nDa&;tzG@J u jrefrmoH¶;kH a&S@omG ;a&mufum
tmZmenfae@qdkwmu vGwfvyf a&;wdkuf acgi;f aqmif}uD;rsm; tpnf;ta0;usi;f yae zrf;qD;xm;aom EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;
Photo - BPPU

yGJxJu rmwdumwckbJ/ 'gta&;}uD;w,f” pOf rormolvlwpku vufeufrsm;jzifh tjrefqHk; jyefv$wfay;a&;/ tmZmenfacgif;


[kqdk+yD; “'Djyifvlukd r}udKufbl;xm;aygh/ vkyf}uHowfjzwfcJhonf? aqmif}uD;rsm; usqHk;onfhae@&ufY trsm;
ukad tmifqef;ukd }udKuf}udKuf r}udKuf}udKuf 61 ESpfajrmuf tmZmenfae@tcrf; jynfolrsm; vGwfvyfpGm owd&atmufarh
jrefrmEdkifiHa&;tusOf;om;or*~wGif usif;yonfh 61 ESpfajrmuf tmZmenfae@ tcrf;tem; vufcH&r,fAsm/ olu zqyvOuUXav/ tem;ud k +Ad w d o #/ tar&d u ef / *smreD / Edik af p&ef vGwv f yfpmG usi;f ycGiahf y;a&;wd@k udk
20/ 07/ 08/ ANN }uD;rsm; OD;aqmifvrf;jycJah om jynfaxmifpk Armhwyfrawmfukd zGJ@cJhwJh acgif;aqmifyJ/ =opa=w;vs/ jyifopf ponhf oH¶kH;rsm;rS awmif;qdkcJhonf?
AkdvfcsKyfatmifqef;ESifh EdkifiHacgif;aqmif pdwf"gwfjzifh trsKd;om;nDnGwfa&;udk cdkifckdif
}uD;rsm; vkyf}uHcHvdkuf&onhf Zlvdkifv 19 rmrm wnfaqmufEdkif&eftwGuf jynfol@
&ufae@ukd atmufarhaomtm;jzifh 61 ESpf v$ w f a wmf a &G ; aumuf y G J O ya'ES i f h t nD
ajrmuftmZmenfae@tcrf;tem;udk jynf jynfo@l vw $ af wmfukd tjrefq;kH ac:,l zG@J pnf;
wGi;f jynfyae&mtoD;oD;wGiu f si;f ycJ=h uonf? ay;&ef / trsKd ; om;'D r d k u a&pD t zG J @ csKyf
&efukef+rdK@ tzGJ@csKyf¶kH;Yusif;yonfh 'kwd,OuUX OD;wifOD;ESifhtaxGaxGtwGif;
tcrf;tem;wGif obmywdtjzpf aqmif a&;rª ; a':atmif q ef ; pk = unf w d k @ tm;
&Gufol A[kdtvkyfr_aqmif OD;oef;xGef;u ¹cGi;f csurf &Sd Oya'ESit hf nD tjrefq;kH jyefvnf
“Akv
d cf sKyfatmifqef; tygt0if tmZmenf v$waf y;&ef/ &Sr;f wdik ;f &if;om;'Dru dk a&pDtzG@J
acgif;aqmif}uD;rsm;. ukd,fusifhw&m;ukd csKyf OuU X OD ; cG e f x G e f ; OD ; / twG i f ; a&;rª ;
ESvHk;oGif;v#uf acgif;aqmif}uD;rsm; vrf; pdkif;nGef@vGifESifh &Srf;wdkif;&if;om; acgif;
n$efjyocJhaom oifcef;pmrsm;ukd ,l=u&yg aqmif r sm;tm; ¹cG i f ; csuf r &S d tjref q H k ;
r,f/ ,if;aus;Zl;w&m;rsm;udk vH;k 0rarhoifh jyefvnfv$wfay;&ef/ 88 rsKd;qufausmif;
rarhxdkufyga=umif; ar;rSdefaysmufuG,f om;rsm;tygt0if EdkifiHa&;tusOf;om;
atmifvnf; vkH;0rvkyfoifha=umif; xyf rsm;tm;vHk;udk ¹cGif;csufr&Sd tjrefqHk;jyef
avmif; ajym=um;vdkygw,f”[kajymonf? v$wfay;&efwdk@ukd awmif;qdkvdkufonf?
Photo - Getty Image

61 ES p f a jrmuf tmZmenf a e@wG i f ESpf 60 =umonfw h ikd f Edik if aH wmftqifh


trsKd;om;'Drkdua&pDtzG@JcsKyfu a=unm jzifh usif;yvmonfh tmZmenfae@ tcrf;
csufwapmifudk xkwfjyefa=unmcJh+yD; ,if; tem;ukd ,ckESpfwGif pnfyiftqifhjzifh
a=unmcsufwGif “AkdvfcsKyfESifhacgif;aqmif usif;yvmjcif;ukd em;rvnfEdkifonfh vkyf trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf¶kH;wGif usif;yonfh 61 ESpfajrmuf tmZmenfae@tcrf;tem;wGif wufa&mufvmolrsm; tav;jyKaepOf

&cdik jf ynfwiG f t}u;D qH;k xdik af wmfrq


l if;xkawmf
wnfaqmuf+y;D pD;
1/ 7/ 2008 (ed&OP&m) ukv&uQdwrS }uD;rSL;wnfxm;jcif;jzpf+yD; =umatmif tcsed , f l wnfaqmufc&hJ onf?
trsm;jynfolrsm;zl;ar#mfEdkif&ef &nf&G,f+yD; usyfaiG odef; 500 eD;yg; ukefusa=umif; bk&m;ay:odk@ wufonfhavSum;ukd
&cd k i f j ynf e ,f w G i f wnf a qmuf a eaom od&Sd&onf? &efuek +f rdK@wiG f aexkid o
f l ayguaf wm+rdK@Zmwd
t}uD;qHk; xdkifawmfrl Ak'<¶yfyGm;awmf qif; qif;xkawmfrSm wifyv†ifacG xdkifae OD;ief;usm;rS odef; 200 tukeftuscH wnf
xkawmfrSm rsm;r=umrDu wnfaqmuf aom bk&m;qif;xkawmfjzpf+yD; qif;xk aqmufaea=umif;owif;&&Sdonf?
Photo -Narinjara

+yD;pD;oGm;+yDjzpfa=umif; aygufawm+rdK@rS awmf^m%fawmftjrifhayrSm 49 ay&Sd+yD; ,cktcgtqdkyg bk&m;wGif bk&m;zl;


ausmif;q&mwOD;u ajymonf? yv†ifcHkrSm 10 ay tjrifh&Sdonf? rsm;jzifh txl;pnf;um;ae+yDjzpfa=umif;
tqdkyg qif;xkawmfukd aygufawm+rdK@ qif;xkawmftm; &cdkifyef;ykq&mrsm; owif;&&Sdonf?
wnfaqmuf+yD;pD;oGm;onhf t}uD;qHk;xdkifawmfrlqif;xkawmf +rdK@OD;apwDteD;wGif t"dXmefq&mawmf u wnfaqmufcJhjcif;jzpf+yD; wESpfausmf
&cdik t
f rsK;d om;owif;pmukd vpOfxw
k af 0onf?
pmrsufESm 2 &cdkiftrsKd;om;owif;pm Zlvdkifv/ 2008 ckESpf ordkif;&ifzGifhoH

t,f'wD mhtmabmf 8 8 8 8 tESpf (20)


&mZ0ifrsm;xJu BuD;us,fcrf;em;aom ordik ;f 0ifaeY “ta&;awmfy”kH vSat;armif
a[mif;EGrf;aqG;ajrhav+yD;aom rqv wygwDtm%m&SifpHepfonf jrefrmEdkifiH. waxmifhudk;&mESpfq,f (1920) OD;oef@jrefrm ynmoDv wGifusef&pfonf pepfopf'Drdkua&pD
uH=urRmqdk;tm;vHk;udk o,faqmifvmcJhaom apwrefqdk;jzpfonfudk tjiif;yGg;zG,f&m wuUodkvfe,fajr okwwHcGef vl&nfc|efonf vl@cGifhnDa&; jynfol@0efxrf;
rvdkay? e,fcsJ@vufeuf oydwfzsuf+zdK tar&duef-qdkAD,uf zsuftm;}uD;rm; &[ef;&Sifvl vlysKdvltdk
OD;ae0if;OD;aqmifaom apwrefq;kd rsm;. raumif;qd;k 0g; 0dnmOfrsm;u ,ae@xuf wuUodkvftufOya' u|efapynma&; vufeufrsm;a=umihf nLuvD;,m;ppf wuUodkvfausmif;om; t&G,frsm;pHk
wdik f wdik ;f jynf. wd;k wuf&m wd;k wufa=umif;rSeo f r#ukd ydwq f @kd [ef@wm;xm;qJjzpfonf? u&ufa'gufzsufay;zdk@ wdk@a&; wdk@a&; tjzpfrcH ol@enf;[efjzihf wyftm;aygif;zuf xufv,frlv
wdkif;jynfESifh vlrsdK;udk 'kuQoHo&mvnfatmif vkyfaqmifae=uqJ jzpfonf? jrefrm [pfa=umfaºuG;pOf aoG;ajrus¶_H; wzefwwd, urBmhppfrSm; v0u taumufcGef q&m0ef olemjyK
Ed k i f i H . ord k i f ; onf wu,f a wmh tk y f p d k ; ol E S i f h awmf v S e f o l w d k @ . wd k u f y G J r sm;ud k armifOD;ausmfqHk;cJh& yxrqHk; [ef@wm;cJhonf jrefrmjynfzGm; jynfol@ppfom; ykvdyfrsm;rusef
rSwfwrf;wifxm;aom pmrsufESmrsm; oufoufom jzpfrnfxif.? bmomrwl vlrsKd; aygif;pk¶Hk;onfh t"du¶k%f; om;aumif;wa,muf ‘&0rftqHk; poHk;vHk; pDtdkif'D
uGJjym;olrsm;u acwftqufquf rdrdwdk@trsKd;om;a&;twGuf wdkufyGJ0ifaecJh=uovdk acsr_ef;&pfodkif; ordkif;t&dyf ausmufaumif;waph ulvDvkyfom; rcGJjcm;yJ
wwdik ;f jynfv;kH ta&;twGuv f nf; ae@pOf&ufquf wdu k yf aJG ygi;f rsm;pGmudk qifEcJ$ hJ qifEq
J$ J aESmif;twdwfonf aoae@rvGwf ,rowfI vufwq JG EN azmfxw k =f upOf
qifE$Jae=uOD;rnfom jzpfonf? wuUodkvfoydwfygaywum;? ewfbHkvl@bHk aumif;&mbHkrSm pufwifbm 18 zufqpfqdk;,kwf
,if;wdkufyGJaygif;rsm;pGmwdk@onf rif;bk&ifrsm;tkyfcsKyfcJhaom oufOD;qHydkif pHaysmfygap trdajrrS ppfA¶kwfwdk@ ¶_yf¶_yf&Suf&Suf
ajr&Sifya'o&mZfacwfrSonf e,fcsJ@udkvdkeDacwftv,f rdrdwdk@EdkifiHom; tcsif;csif; waxmifhudk;&moHk;q,f (1930) jrefrmhom;aumif; ¶kyftavmif;pk tm%mrufum zsufodrf;rqv
tkyfcsKyfaom vGwfvyfa&;&+yD;aemufydkif;umvwav#mufvHk; trsKd;om;a&; vl@tcGifh awmifolv,form; *k%fjyKpsmye yËdyuQa=umifh e0wvufcsuf toufrsm;pGm
ta&;/ 'Drdkua&pDta&;twGuf enf;rsKd;pHkjzifh &ifqdkifae=uqJjzpfonf? xdkwdkufyGJrsm; OD;}uD;rsm;. vkyftm;nGef@zl; t"dywdvrf; wuUodkvfw0Srf;rSm vl@&GmpGef@cGm jrefrmjynftESH@
pGmxJrS usaemfw@kd u, kd wf ikd f b0rsm;pGmudk paw;I ESv;kH aoG;jzifh a&;xd;k cJah om “&Spaf v; qGwfcl;cH& b0xGefwHk; oydwfpcef;jzpfcJhygaywum;? aoG;n‡DeH@oif; ppfwvif;0,f
vHk; ta&;awmfyHk}uD;” onf tcrf;em;qHk;aom ordkif;0ifae@rsm;pGmxJrS t}uD;us,fqHk; EGm;ESifh¶kef;um ausmrSmae0if ppfrif;rmefaoG; ppftkyfcsKyfa&;a=umifh
aom &mZ0ifopfudka&;xdk;cJho!fh ae@wae@jzpfayonf? v,fawmcGifY aumufvsifaumufvwf ESpfq,fhajcmufESpf uvdrfuuspfvkyf+yD; acG;ao0ufao om;owfapI
“&Spaf v;vH;k ” onf ordkif;topfrsm;pGmudk o,faqmifvmcJhouJhodk@ awmfvSef OD;pGmtyfrS trawmfa=u; zspfn‡pfaoG;pkyf acG;xuf,kwfum vSnf;aeavSatmif; jrif;aZmif;rusef
aom rsKd;qufopfrsm;udkvnf; arG;zGg;ay;cJhonf? jrefrmjynf e,fpyfwav#mufESifh pyg;ay;aiG,l rsufESmjzLxH pufqkyf&GHzG,f }uH&G,fcsifhE_dif; cGyfa'gif;rmefjzifh awmfvSefopPmqdkcJh+yD
ppftpdk;&. tusOf;pcef;rsm;onf awmfvSefaomrsKd;qufopfrsm;. taumif;qHk; b0ESH& oky¾u twdkif;rod wdkif;jynfhb¾m 'Drdkua&pDta&; aoG;jzifhordkif;a&;cJh+yD?
wuUodkvf}uD;rsm; jzpf=uayonf? t&ufpufqHk; t,kwfrmqHk;aom ppftm%m&Sif q&mpH. u|efoHo&m &wem[lor# avmbodrf;usHK;
rsm;udk &ifqdkifpD;csif;xdk;Edkif&ef }uD;rm;aom ESvHk;om;ºuGufom;rsm;udk ydkifqdkif=uo!fh z,fcGmvGwfa&; *kwfaoG;azmufpkyf udk,fa&;oHk;+yD; jzKef;onfhojym trsKd;om;acgif;aqmif
xdkrsKd;qufonf ppftpdk;&u rnfodk@r# ajcr_ef;I r&Edkifaom taumif;qHk;wdkufyGJ0if e,fcsJ@,kwfESifh w¶kwfukvm; zgvdkufjrif;avmif; wynhfaumif;arG; a':atmifqef;pk=unf
ol&Jaumif;rsm;tjzpf ay:xGef;vmcJh=uonf? cspfwD;rsm;. v,fiSm;aiGacs; t¶dk;au|;+yD; acG;odk@rmefzD jynfol@tcspf aoG;opfwzef
TuJ h o d k @ wd k u f y G J 0 if o l & J a umif ; rsm;ud k pOf q uf r jywf a rG ; xk w f a y;&majru "e&SifpD;yGm;a&;udk aoG;toufrsm;ESifh ^m%frrSDI pnfyif0ajym EdkifiHysuf,Gif; qif;&JwGif;udk
awmfvSefa&;udk tcsKd@aom yk*~dKvfrsm;u “jrefrmEdkifiHa&;uawmh a&pkefarsmyg+yD/ v,form;ta&;awmfyHk aygºuG,fobm0 t&if;tjrpf rjiif;rqdk 'Drdku&ufwpf
'Drdkua&pDuawmh &rSmr[kwfawmhygbl;”[lI tm;r&aom tcsKd@acgif;aqmifrsm; tzGJ@ *VKefwyfzGJ@tjywfEGJcJh? o,HZmwtppfwdk@ rif;npfrif;qdk; jynfaxmifopfzdk@ rsKd;cspfacgif;aqmif
tpnf;rsm;udk =u!fhum ajymqdkae=uonfudkvnf; jrifawG@=um;odae&ygonf? rif;olcdk;a=umifh wefzdk;,kwfavsmh axmifwGif;tusOf; cg;pnf;cHum
olwdk@ajymqdkae=uonfudk rnfodk@r#twdkuftcHjyK jiif;ckef&ef r&nf&G,faomfvnf; waxmifhudk;&moHk;q,fhudk; (1939) OD;rarmhEdkif EdkifiHwck tm%m[lor# zDqefjyonf
“wdkufyGJqdkwm t¶_H;ray;or#umvywfvHk; b,fawmhrS r&_H;” qdkaom pum;wcGef; ¶dk;om;}udK;pm; jynfaxmifpkonf tvDvDwnfh ygwDpnf;&Hk;&if;
udkawmh xdkvlrsm;=um;atmif ajymcJhcsifygonf? a&eHajrtvkyform;wdk@ vkyftm;um, wdk@jynfjrefrmygwum;? 'DyJ,if;+rdK@ usnf&Gmodk@ta&muf
“wdkif;jynfwjynf vlrsKd;wrsKd;. atmifyGJonf wOD;aumif; wa,mufaumif;jzifh vHk@vpdkufxl aeylra&Smif opPmazmufwdk@ 0ifaESmuf&dkufykwf
wnfaqmufI &aomt&mrsm;r[kwf=u? rwlnD uGJjym;jcm;em;aom olrsm;jzifh rdk;acgifrdk;aumif; aqmif;vnf;rjcm; EdkifihHaiGa=u; zsufodrf;a&;a=unm tzGJ@csKyfudk wkwf"g;vufeuf
twl w uG v uf w G J u m rwl a omt&mrsm;ud k twl w uG w nf a qmuf E d k i f r S o m vkyftm;+rdKifqdkif wlv$udkifum AvmpuUL odrf;usKH;,l+yD; ppf&rRufzuf+yD; &ufpuf,kwfrm
tESpfom&&Sdaom atmifjrifr_tppfudk &&SdEdkifonf” jzpfI ,if;odk@aom tajctae Edkif&m0efxrf; }udK;yrf;axGaxG aiGjzLravsmf xif&maqmfI pOf;vJumjzifh ao&maoa=umif;
tcif;tusif;rsKd;udk usaemfwdk@ jzpfajrmufatmif qufvuf}udK;pm; tm;xkwfae&OD; q,fayywfvnf wef;vsm;ae+yD; zkef;armfta&;tcif; wuUodkvfwGif;rSm aemufygaygif;ESifh aoG;acsmif;wzef
rnfomjzpfonf? taervS 0rf;r0onfh aoG;acsmif;wzef vHkxdef;&efa=umifh pD;&jyefvnf; aouHra&muf
vGefcJhaom tESpfESpfq,fumvu “vSnf;aeavSatmif; jrif;aZmif;rusef” rr#rw vcvkyftm; wHwm;jzLvnf; jzL&mrSeD oufraysmufao; ppfaxmufvSrf;a&;
qd k a om pum;yH k t wd k i f ; tv$ m pH k a'opH k r S yg0if q if E $ J c J h a om “&S p f a v;vH k ; wyJom;rdk@ wjym;rusef aoG;eH@nD‡um jynfvrf;wav#muf 0&rf;ay;um uav;+rdK@axmif
ta&;awmfyHk}uD;wGif &mZ0ifopf ordkif;opfudk &J0HhajymifajrmufpGm a&;xkd;cJh=uaom a&eHajrvkyf pGrf;tifxkwfvnf; aoG;acsmif;aygufcJh a&mufwwf&m&m zrf;qD;aESmifonf tarSmifrdkufwGif;
ol&Jaumif;taygif;udk &cdkiftrsKd;om;owif;pmrS tav;teuf OD;!Gwf*k%fjyKyg rSdwfwkwfrSdwfwkwf qDrD;pkwfESifh arG;Zmwma=umifh tm%m&Sifae0if; 'DyJ,if;vkyf=uHr_ ordkif;jyK&ygav+yD?
a=umif;” a&;om;vdkuf&ayonf? tdrfpkwf=urf;u|H eD,Gefv#yfppf vlcyif;onf jynfoludk+cdrf; a=omf - -
rjzpfpavmuf tvif;a&mufvnf; atmf[pf}udrf;vnf; rD;+idrf;rao udk,fhrsKd;udk,fowf ppfAsL¶dku&ufwdk@
azmufjym;vufyg;ap usqHk;avatmif aoewfqdkwm rdk;ay:rypf +idrf0yfydjym; eif;ESdyfxm;+yD;
&cdik tf rsKd;om;owif;pm nDapnmap acsmufa&eHajrwGif wnhfwnhfypfrnf ol@&nf¶G,fcsuf trsm;vlxk jynfaxmifpkudk
ocifbdk;vS}uD; oydwfrD;p vufeuftm;udk; p¶dkufqdk;a=umifh u|efjyKESpf 20 &Snf=um&pf+yD
t}uHay;yk*~dKvfrsm; tjyiftqifEiS xhf ikd ;f bmomjyef avmifrD;xa0 1988 jrefrmhqdk&S,fvpf wdk@cspfaomjynf wdk@jynfvGwfa&;
ygarmuQ a'gufwmat;ausmf atmifausmfpdk; taxGaxGtvkyform;oydwf pepf+ydKvJ jynfolxJu az;rudk,fpD vufwGJnDum
OD;cifarmif=unf jzef@csda&; twdwfoufaoygwum;? aygufuGJawmif;qdk 'Drdkua&pD 'Drdkua&pDatmifyGJ +cdrfh+cdrfhoJzdk@
vSapm (James) udkvSat;armif (*syef) wkef[Drdk;odk@ r_dif;nKd@ndK@jzifh rvGJracsmf wdk@jynfawmfum;
t,f'DwmcsKyf ukdatmifvGif (rav;&Sm;) waxmifhudk;&majcmufq,fhESpf (1962) &ifeifhp&m tbd"rRmopf ar#mfavwdkif; ra0;ygav+yD? ?
aÏ;0if; xkwfa0onfhae&m qdk&S,fvpfwdk@
tkycf sKyfa&;rª; befaumuf/ xdkif;EdkifiH npfnrf;or# or*~vnf;
cdkifrsKd;cspfxGef; qufoG,f&ef 'dkif;erdkuf'%f AHk;xdrSefI ]pepfa[mif; acwfa[mif;awGukd
owif;pkaqmif;olrsm; ANN okomefwp ocsõKif;0odk@ NzKd vJS zsuo
f rd ;f ypf&r,f}
atmifjrifhodef; (AMT) P O Box (16) wuUoDvm jru|ef;omrSm
ynm&SmrDS; ausmif;om;}uD;i,f armifpdk;csdef (opPmawmfvSefa&;pmayr*~Zif;t,f'Dwm)
óudifoef; Bang Bon P O
Zlvdkifv 20 &uf acwW wdkusKd
KT Bangkok aoG;yifv,farsm& 'vpyfypfcwf
rsKd;cdkif (aumhaomif;) 10151 om;owform; vuf¶Hk;rsm;a=umifh “&Spaf v;vH;k ESpEf pS q f ,fjy!hf txdr;f trSwt f wGuf udv k aS t;armifxu H wqihf ajymcGi&fh
ajAmuftdk; (qlemrd wrefawmf) arakannews@gmail.com ausmif;om;tavmif; uaomif;ueif; wJhtwGuf aus;Zl;wifygw,f? zdESyfr_&Sd&if tHkºuGr_&SdrSmbJ aoewfeJ@owfjzwfacsr_ef;&if
tm;upm;u¾ zkef; 08 6936 8721 r_dif;wdkufoGif;cJh rif;qdk;uaZmf tEdkifusihfapmfum;&if aoewfESifhawmfvSefa&; wenf;tm;jzifh vufeufudkifawmfvSefa&;
zdk;aZmf rif;apazmfonf qdw
k m &Su d &kd vdS mrSmjzpfw,f? b,fy*k Kd~ vfurS b,fb&k m;ocifrS 'Dvt kd ºkH uGra_ wGukd wm;qD;
awmfvSefa&;aumifpDrnfwum;? ydwfyifvdk@ &rSmr[kwfbl;? zdESdyfr_jyif;xefavav aoG;pkyftjrwfxkwfr_ }uD;rm;avav
zdwaf c: jcif; vlxt k ºkH uGr_ awmfveS rf a_ wG[mvnf; t&Sed t f [kejf yif;jyif; ay:xGuv f m=uygvrd rhf ,f? vlxk
pufwifbmvwGif xkwfa0rnfh &cdkiftrsKd;om;owif;pm trSwfpOf (8) onf waxmifhudk;&mckESpfq,hfav; (1974) qdkwm b,fawmfvSefa&;rS vkyfcsif=urSm r[kwfygbl; odk@aomf vlrsKd;aygif;pHk vlxkawG[m
jrefrmjynf. ordkif;wGif ta&;ygonfh 2007 ckESpf urBmh+idrf;csrf;a&; acgif;aqmif olw@kd &hJ &ydik cf iG ahf wG ud,
k =hf urRmud,
k f zefw;D cGiahf wG vGwv f yfra_ wGukd zdEydS af pmfum;xdyg;&if
pufwifbma&$0ga&mifawmfvSefa&; (1) ESpfjynhfESifh q&mawmfOD;OwWrae@ *k%fa&mifxdefxdef urBmhtdrfta&; awmhjzihf tJ'pD epfa[mif; acwfa[mif;awGukd +zdKvSJ zsuo f rd ;f ypf&ygvrd rfh ,f? tJ'aD wmfveS f
ESpfywfvnftwGuf txl;xkwfrnfjzpfygojzifh pdwfyg0ifpm;olrsm;txufwGif ppfat;umv ukvtwGif;a&;rSL; r_[m u|efacwfuae ,ae@acwfxd vlxkawG[m pOfqufrjywf wdkufyGJ0ifcJh=uwmyg?
az: jyxm;onfh zkef;eHygwfESifh tD;ar;vfvdyfpmtwdkif; azmfusL;rukef jrefrmh*k%f&nf atmifyGJcHcJh=uwmyg? usaemfwdk@ ArmjynftrsKd;om;vlxk}uD;[m ppftm%m&Sifpepfudk
qufoG,fvSL'gef;Edkifygonf? tjynfjynfrSm xnfxnfcef@cef@ zsufodrf;ypfEdkif=urSmyg? 'gudk usaemftºuGif;rJh,Hkw,f?”
ordkif;&ifzGifhoH &cdkiftrsKd;om;owif;pm Zlvdkifv/ 2008 ckESpf pmrsufESm 3

jynhf &ifziG o
hf rH sm; ]8 8 8 8 ESi&hf rf;NANJ rKd }Y
1988 ckEpS f tawmtwGi;f &efuek Ef iS hf
“0dnmOfrsm;ESit
hf wl” “rarhEikd w
f ahJ e@wae@” tjcm;+rdK@}uD;rsm;wGif qENjyyGJrsm; ay:
atmifoef; ayguf vm+yD ; rsm;r=umrD Ek d i f i H E S i f h
artdcif (v,fa0;) atmifviG f
(jrefrmEdik if aH &;tusO;f om;or*~) t0S r f ; qEN j yyG J r sm;jzpf a y:vm&m (rav;&SmS ;)
“usaemfb0rSm b,fawmhrrS arhEikd w f ahJ e@wae@uawmh &Sp&f uf &Spv f &Spq f ,f&h pS &f ufae@bJ wuUodkvfausmif;rsm;udk ydwfvkduf
jzpfygw,f? tJ'aD e@wek ;f u usaemf[m tjzLtpdr;f 0wf ausmif;omm;av;wa,muftae aoma=umifh jyefa&mufvm=uaom u|eaf wmfw@dk av;awmifwu dk ef ,frS wuUov dk af usmif;
eJ @ tvH u d k A d k u f r S m axmuf + yD ; csD w uf c J h & mrS m vrf ; ab;0J , mu rd b jynf o l a wG u om;rsm;. pnf;¶k;H r_jzifh &@EH$ x HG xl yf+yD; awmawmifrsm;udk jzwfausmu f m 16 rkid cf e@af 0;aom
usaemfhvnfyif;rSm yef;uHk;awGpGyfcJh=uw,f? vufckyfawG wajzmif;ajzmif;wD;cJh=uw,f/ &rf;+AJ+rKd‹okd@ yxrt}udrf u|efawmfwkd@ vltiftm; 150 ausmfrSm rdrdqEN oabmjzifh
+yD;awmh wygwt D m%m&Sijf yKwfusa&;eJ@ 'Dru kd a&pD&&Sad &;twGuf b0*fnaH tmifawmif;qdk oGm;a&mufv#uf rqvygwjD yKwfusa&;/ 'Dru dk a&pD&&Sad &;twGuf qENjy awmif;qkcd o hJ nf?
cJ=h uw,f? vlx}k uD;[m ausmif;om;awGe@J yl;aygi;f +yD; wygwt D m%m&Sipf eH pfukd wdu k zf suf qENjy&efa&muf&Sdvmolrsm;ukd pm;aomufaexkdif&ef +rKd@ol +rKd@om;rsm;rS vkdavao;r&Sd
cJhvdk@ OD;ae0if;OD;aqmifwJh rqv wygwDtm%m&Sifpepfawmh jyKwfusoGm;cJhw,f? 'gayrJh ulnDay;=uonf//
usaemfwdk@ ar#mfvifhxm;wJh 'Drdkua&pDtpm; rqvxufydkqdk;wJh e0w etzppftpdk;&rsm; xkdrSwqifh 8/ 8/ 88 ae@wGif wEkdifiHvkH; qENjyrnf[k owif;&&SdcJh+yD; ‚if;ae@rwdkifrD
&Spfq,fh&Spf&Jhn udo k m &vmcJw h ,f? 'Duae@ &Spaf v;vH;k tESpEf pS q f ,fjy!fah jrmufwu hJ mvrSm usaemfajym &ufrsm;wGif aumv[mv owif;qkd;rsm;a=umifh aus;&Gma'o toD;oD;wGif vkH+cHKa&;
usru uav;b0yg csiw f muawmh b,fae&mudb k aJ &mufa&muf bmawGbv J yk af evkyaf e trSew f &m;twGuf rsm; ,l=u&onf? 8/ 8/ 88 ae@rwdkif rD 3 &uftvdkwGif u|efawmfwkd@ wkdufe,f&Sd aus;&Gm
tusôjzL puwfpdrf;av;eJ@ usaemfw@kd wu kd yf 0JG ifomG ;r,f? usaemfw@kd jrefrmEdik if H 'Dru kd a&pD&onftxd qufvufwu kd yf JG toD;oD;rS vltrsm;rSm rnfolwOD;wa,mufur# ,ck e0wacwfuhJokd@ twif;t"rR
usrvnf; pGm&JcJholbJaygh 0ifoGm;r,fvdk@ ajymcsifygw,f?” ac: jcif;r&SdyJ rdrdtodpdwf"mwfjzifh aiGtm;/ vltm; xnfh0ifyl;aygif;um aus;&Gmrsm;ukd
x (1) tif;pdefpk&yfu vS!fhvnfum 'Drkdua&pDw&m;rsm;a[m=u+yD; axmifESifhcsDaom vltkyf}uD;rSm a&a=umif;/
&Spfq,fh&SpfntwGuf uke;f a=umif;c&D;jzifh &rf;+AJ+rKd@o@dk csw D uf&m a&vrf;c&D;Y pufavSyidk &f iS rf sm;u ‚if;wk@pd ufavS
xif&Sm;wJhrSwfwdkifaygh
“8 8 8 8 tESpf 20 ” rsm;jzifh c&D;w0ufxd ulnDvkdufykd@=u+yD; vrf;ckvwf ukefabmif&GmY wnem;pOf ‚if; &Gmol
tif;pdefql;avtxdvrf;av#muf &J+idr;f (tvif;tdrrf *~Zif; - *syef) &Gmom;rsm;rS pm;aomufp&m wnf;ckdp&mrsm; pDpOfay;=ujyefonf/ aemufwae@ &rf;+AJ+rKd@
usrtJ'Dn tdrfuaysmufcJhw,f? od@k eHeuf 9;00 em&Dausmw f iG f a&muf&&dS m w+rKd@v;Hk v_yv f y_ &f &G jG zifh e,faygi;f pkrH S a&mufvm
ylavmifpyfzsif; armyef;jcif;ESifhtwl “&Spfav;vHk;ta&;awmfyHk}uD;[m 'Duae@ aom aomif;aygif;rsm;pGmaom vlxk}uD;tm; au|;arG;ae&mcs=u&onfrSm +rKd@ol +rKd@om;
tmacgifuGJtuf toHawGrxGufawmhwJh ESpf 20 jynfh+yDjzpfygw,f? 'Dta&;awmfyHk rsm;. 'Drkdua&pDukd vkdcsifaompdwf apwemrSeftjzpf rSwfwrf;wif&ayrnf?
naygh }uD ; [m jref r mh q d k & S , f v pf v rf ; pOf y gwD aemufw&uf 8/ 8/ 88 ae@wGifum; wkdufe,f/ tkyfpktvkdufESihf +rKd@cHvltkyf}uD;rSm
'gayrJh ab;0J,mujynfol@toH trnfcH Adkvfae0if; ppftkyfpkudk jzKwfcsEdkifcJh ygw, D el pf¶;kH a&So
h @dk csw
D uf=u&m ppfwyfrS aoewfu, dk pf jD zifh ppfom;rsm;u vrf;ukd ydw+f yD;
yifyef;&'%f ajy+yDyJav ayrJh ppftm%m&Sifpepfudkawmh tjrpfygr jzwfoef;oGm;vmcGifhrjyKqkd+yD; ydwfqkd@xm;vkduf&m vltkyf}uD;xHrS 'Drkdua&pD&&Sda&;
qm;oHyk&moD; cGH@au|;vmwJhjynfol usef rwGe;f vSeEf ikd af o;ygb;l ? tm%m&Siu f kd &Spfav;vHk;[m tdyfrufqdk;æ aºuG;a=umforH sm; wjznf;jznf; us,af vmifvmonfEiS t hf r# vltyk }f uD;rSm ygw¶D ;Hk 0J,mod@k
jzLjzLrnf;rnf; usrE_wfcrf;[ay;+rJaygh jzKwfcs+yD; 'Drdkua&pDazmfaqmifr_rSm usaemf &Spfav;vHk;[m rw&m;r_udk vufrcHwJh 0kid ;f tkpH ¶k ;Hk vm&m ppfom;rsm;rSm vrf;ukzd iG ahf y;+yD; um;ay:ok@d tjyif;wufum xGuaf jy;oGm;
b,folOD;aqmif OD;aqmif wkd@udk,fwdkifvnf; tm%m&Sifqefr_awGudk jynfoal wG&hJ toHæ? =uonf? vlxk}uD;rSm ygwD¶kH;ae&mY rqef@aoma=umifh +rKd@rabmvkH;uGif;okd@ a&G@+yD; rqv
tm;vHk;[m woHwnf;yg z,fxkwfypfum 'Drkdua&pDudk rdrdwdk@udk,f &Spfav;vHk;[m owWdcJawG&J@ ygwD jyKwfusa&;/ 'Drkdua&pD&&Sda&; ygwDpkHpepf ay:aygufa&;twGuf a[majymyGJrsm;ESifh
ta&;awmfyHk atmif&rnf? wdkifvnf; vdkufemusifh}uHum vlwdkif;vl vGwfvyfa&;twGuf aºuG;a=umfoHrsm;rSm +rKd@vkH;v$rf;+yD; rkd;vkH;nHum u|efawmfwkd@ &rf;+AJ+rKd@orkdif;wGif 8/ 8/
wajzmif;ajzmif;vufckyfoHawG&Jh=um; wdik ;f rdrt
d vkyf rdr&d yfwnfcsuaf y:rSm ud, k hf toufay;wdkufyGJæ? 88 ae@uJhokd@ }uD;us,faom vlxkv_yf&Sm;r_ae@um; &Sdvdrfhrnfr[kwf[k vkH;0 u|efawmf
+rdK@awmfcef;ra&S@udk a&mufoGm;=u+yD? tvkyfukd,fvkyf=u&if usaemfwdk@ atmif &Spfav;vHk;[m tm%m&SifOD;ae0if;u ,kH=unfygonf?
usrudkcsDr &JabmfwOD;u jrifrSmyg? vufeufrJhjynfolawGudk zdef@zdef@wHk
ighnDri,f 'ga[muG,fwJh a=umufoGm;cJh&wJh ppfajrjyifæ?
“&Spaf v;vH;k 'Dru
kd a&pD ta&;awmfy}kH uD;[m tckq&kd if tESpf 20 jy!fch ahJ yrJv h nf; usaemfw@kd
b,folb,f0grSef;rod &Spfav;vHk;[m ArmawG raca=umif;
tmPm&Si[
f o
l rQ awmfveS Mf u 'Drdkua&pDta&;awmfyHk}uD;[m atmifjrif+yDvm;/ +yD;qHk;oGm;=u+yDvm;/ ratmifjrifao;bl;
usrpm&Gufudkif+yD; toHukef[pfawmh jycJhwJh EdkifiHa&;ordkif;a=umif;wckæ?
r+yD;qHk;ao;bl; wdkif;&if;om; jynfolw&yfvHk;[m tbufbufu qdk;0g;wJhtjctae
vufckyfoHawGrpJ rif;rsKd;cspf (OuUX/ nD!Gwfaom &Spfav;vHk;[m
t&yf&yfawGeJ@ ae@pOf&ifqdkifae&w,f? 'ga=umifh usaemfwdk@u &Spfav;vHk; 'Drdkua&pD
[kwfw,f[kwfw,f =obmay; wdkif;&if;om;rsm;tzGJ@tpnf; *syef) aemufxyfvGwfvyfa&;wdkufyGJwck&J@
ta&;awmfyHk}uD;udk +yD;qHk;atmifjrifatmif oEd<Xmefcs+yD;awmh atmifjrifatmif }udK;pm;
usrem;xifaoG;ºuG tkwfjrpfæ?
=ubdk@ vkdw,f? 'Dae&mrSm &Spfav;vHk;ta&;awmfyHk}uD;u arG;zGm;ay;wJh vlxkacgif;aqmif
tJ'gusr&JhawmfvSefa&;tpyg? “&Spfav;vHk;ta&;awmfyHk wr[kwfcsif; tJ'DrSm usru oJwyGifhtjzpf rxifr&Sm;
a':atmifqef;pk=unfe@J vlxyk gwD teft,fv'f u D kd 0dik ;f 0ef;umuG,f vufw+JG yD;awmh 1990
wwfEdkifolawGu rdk;usa&$udk,f 0kef;ueJay:ayguf vmonf ulnDyHhydk;ol æ ?
a&G;aumufyGJ&v'fudk taumiftxnfazmfEdkifonftxd aqmif&Guf=u&if; trsdK;om;
vufudkifyk0gav;awGa0iS r[k w f wajz;ajz;csif ; oaE< w nf + yD ; rS r+yD;ao;wJh vGwfvyfa&;wdkufyGJudk
jyefvnfoifjh rwfa&; ppfreS w f 'hJ rD u
kd a&pD Edik if x
H al xmifa&;awGjzpfw,f? tcdik t f rm oEdX< mef
rsuf&nf,dkAHk; owif;ysH@vGifh arG;csdefwefI arG;vm&ovdk ppftm%m&Sif Edik o
f avmuf ulwu kd af eolæ?
cs+yD; }udK;pm;=uygp@kd v@kd &Spaf v;vH;k tESpEf pS q f ,fjy!frh mS av;av;eufeuf wdu k w f eG ;f vdu
k yf g
tm;vHk;[m a=umuf&GH@jcif;tvsOf;rJhnaygh wd@k . zdEydS cf sKyfcs,rf u
_ kd aemufq;kH rcHr&yfEikd f r+yD;rcsif;awmh qufwdkufae&ayOD;r,fæ?
w,f?”
(77) vmw,fa[h I awmfvSefr_w&yfjzpfonf? xdk@a=umifh ckawmif ESpf20 &Sd+yD?
ypfcdkif;vdk@jyefoGm;w,fwJh r+yD ; qH k ; ao;aom awmf v S e f a &;}uD ; ud k aomif;jrifhOD;
a[m tckvmwm (22) tm%m&Sif[lor# tjrpfygrusefatmif arNird ;f twGi;f a&;rª;
csif;wyftopfqdkyJ qufvufwGef;vSef=uygpdk@?” trsK;d om;'Dru
kd a&pDtzG@J csKyf (vGwaf jrmufe,fajr) *syefXmecGJ
ypfypfuGm 'dk@qEN urBmodap&r,f
ausmif;om;wyfOD;&JhtoH? pmrsufESm 9 rStquf xdef;odrf;EdkifchJpOfu v$wfay;cJholrsm;jzpfonf? T&GmrS xGuo f mG ;onf? wcsK@d atmf=u id=k uonf? TwGiv f rf;ck
tJ'Daemuf 'dkif;—'dkif;—'dkif; onf csd e f c gvd e f u k v m;&G m od k @ 0if u m rd r d w d k @ tm%m&S d p Of u avSydkif&Sifrsm;onfvnf; csdefcgvdefaus;&GmrS rlqvif vwfY zcifESifhawG@pOfu ajymvdkufaom pum;udk rdrd
usrudk vlwa,mufqGJajy; &aohawmiftusOf;pcef;rS v$wfxm;cJhaom pufavSykdif&SifxHoGm; avSyikd &f iS rf sm;uJ@o@kd yif E_w*f wdjzif@ yd@k ay;&ef ajymaomf owd&vmonf? ta&;}uKHu oufvkHaumif;ap&ef
AE<Kvyef;+cHab;u I b*Fvm;bufurf;od@k y@kd &ef tultnD awmif;avonf? ‚wd@k rS vnf; vufawG@wGif jzpfrvmacs? ta=umif;rSm rdrdwdk@ “oa0ryg udk;*gxm”udk &Gwfav[laom pum;jzpf
vufrSwf¶Hkav;=um;rSm ydk@ay;rnfh *wdudk &&Sdavonf? n (9) em&Dxdk;onfhwdkif ‚wdk@ay: tm; yd@k ay;onfo h wif;udk ppfwyfrS odomG ;ygu aemuf onf? xdk*gxmrSm -
usrwkef&DpGmeJ@ rvmacs? rdrdonf xdkaus;&Gmwav#muf&Sd csdefcgvdef/ udk;wef qufwGjJ zpfay:vmrnfh tEW&m,fudk pdk;&drf=uonfh t ( Ak'<H o&%H *p>mrd/ "rRH o&%H *p>mrd/ oHCH o&%H
ypfw,f[ ypfw,f[ toH=um;vm&m aumufponf&h mG rsm;rS &cdik Ef iS rhf q l vifausmif;om;rsm;udk pmjyae wGufyif jzpfonf? *p>mrd)3 jzpfonf? Tpum;udk &Jabmf&Jbufrsm;tm;
vS!fh=u!fh cJh&m vlodrsm;onf? ‚ae@n (9) em&DavmufwGif avjyif;wdkuf Todk@jzif@ pufwifbmv (23) &ufae@ n (&) vkH;odk@ rdrdajymum &Gwfcdkif;onf? ‚aemuf pdwfudk
usr rsufpdrrSm;cJhygbl; vmonf? xdak vjyif;udjk zwfI csed cf gved &f mG om;wOD; rdrw d @kd tzG@J EiS hf em&Dxd rdrw d @kd tzG@o
J mG ;&mvrf;um; ryDjyifao;acs? avS xdef;=u&efESifh “igwdk@onf Tae&mY avSjrKyfI ao
jzLpdrf;&ifzHk;eJ@q&mrwOD; vma&mufawG@qaHk vonf? olvmjcif;rSm rdrw d @kd a&mufaea=umif; orm;rsm;udak c:I qk;H jzwfcsuw f ckuckd sum n (9) em&D yguvnf; &efol@vufY aojcif;xuf jrwfonf”
oleJ@twl ausmif;om;ESpfOD; udk &Jpcef;odk@ owif;aygufoGm;I ydkrdkvkH+cKH&modk@ a&$@ajymif;&efjzpf wGif avSqdyfodk@ qif;vmcJh=uonf? (Tae&mwGif [laom pum;udkajymum owWdwifavonf? rdrdESifh
0rf;vsm;arSmufus onf ? rd r d w d k @ onf taemuf a wmif z uf r S wd k u f c wf a eaom avS&&Sda&;v_yf&Sm;r_tao;pdyfudk ta=umif;trsKd;rsKd; twl acgif;aqmif&JabmftrsKd;om; (11) OD;yg0ifav
aoG;tdkifxJrSm tJ'Dnaygh? avjyif;udkjzwfum noef;acgiftcsdefwGif ae&majymif;a&$@&av a=umifh csefvSyfxm;cJhygonf?) onf? rdrdtygt0if (12) OD;jzpfonf? em&D0ufausmf
usr'l;wkefvdk@ ajcOD;w!fh&majy; awmhonf? b*Fvm;yifv,f atmfurf;ajcwavsmuf (8) em&D avSqdyfonf b*Fvm;yifv,fatmfurf;pyfrS jzwfaomtcg yifv,fxJodk@ rdrdwdk@a&mufavonf?
vomujynfolawG az;rulvdk@ ausmf=um jzwfoef; c&D;ESifh+yD;aomtcg r,lawmifajc&if;&Sd ukef;wGif;odk@ wdk;0ifaeaom acsmif;vufwufi,fwck rdrd.ZmwdajrrS r,lawmifwef;}uD;udk vufwqpfom
touf&SifoefcGifh&cJhao;ayrJh qifyu kd &f mG od@k a&mufonf? rdrwd @kd tzG@J uHaumif;vSayonf? rdrw d @kd jzpfonf? c&D;xGuf&ef toifhjzpfaeaomfvnf; 'Da&r jrif&ygawmhonf? r=umawmhaomtcsed w f iG f xdak wmif
&Spfq,fh&Spf&Jh 0dnmOfrsm;[m pcef;cs&mae&mwGif pD;u&ufbl;cGHrsm;/ rD;zdkae&mrsm;udkawG@&m 0ifao;I avSukd csIr&acs? eHeuf 4 em&Dcw JG iG f 'Da&0if wef;}uD; aysmufuG,favawmhonf?
usreJ@twl ckcsdefxd nOD;ydkif;u &efolrsm; pcef;csoGm;a=umif; rdrdwdk@ em;vnfvdkuf& rnf[k tawG@t}uKH&SdolwcsKd@u ajym=uaomfvnf; 4 rsufuGif;xJrS r,lawmifwef;aysmufuG,foGm;
wdkufyGJ0ifaeOD;rSm taotcsmyg ayonf? xdk&ef olppfom;rsm;onf rdrdwdk@tzG@J udk ajcv#ifwyfcsI em&D 30 rdepfxd 'Da&wvkH;wpufrS r0ifao;acs? aomtcg rdrd&ifxJwGif &SyfueJpdwfraumif;pGm cHpm;
ckvdkv&Jh &Spf&SpfnawG[m vm&SmrnfrSm {uefrkcs jzpfEkdifonf? Tod@k jzif@ eHeuf (5) em&D (30) rdepfrS rdrw d @kd b*Fvm;yif vdkuf&onf? “igharG;&yfajrtm; wc%wmcGJcGmjcif;
topftopfaom a0'emudk&apwmrdk@ rdk;vif;aomtcg rdrdwdk@tm;ppfwyfrS vm&Smjcif;jzpfa=umif; v,fatmfo@kd pwifxu G Ef ikd =f uavonf? yifv,fatmf onf ighajr ighjynfudk igxm0&ydkifqdkifvdkI jzpf.? ighajr/
tm%m&Sifrusrcsif; tHusdwftm;cJ&if;eJ@ &Gmom;wOD;ajymjyavonf? rdrdwdk@onf ,ciftwdkif;yif pufavS urf;pyfrS 'Da&vdi_ ;f +idro f nfah e&mod@k a&muf&ef 15 rdepf ighjynfodk@ wae@atmifyEJG Sifh igjyefvmrnf”[k opPmjyK
t+rJxm0& oifwdk@0dnmOfrsm;ESifh ydkif&SifwOD;/ ESpfOD;udkrdrdwdk@tm; wzufEdkifiHodk@ydk@ay;&ef tultnD cef@ vd_if;=urf;xJwGif tvl;tvJcH&onf? avSOD;rS um pdwfudk xdef;vdkuf&avonf?
twlwuG? awmif;&jyefonf? xdak vSyikd &f iS rf sm;vnf; rdrw d @kd &ao@awmif+rdK@ukd 0ifvmaom'Da&rsm; avSyJhydkif;okd@ awmufav#muf pmrsufESm 10 odk@
pmrsufESm 4 &cdkiftrsKd;om;owif;pm Zlvdkifv/ 2008 ckESpf owif;

a&$jynfom }uzhH @HG ¶;kH AH;k cGrJ o


_ nf rdrw
d @kd vufcsujf zpfa=umif; qÏrt}urd af jrmuf 0gqo
kd uFe;f uyfvLS yGJ usi;f y
pGr;f tm;jrifah usmif;om;ppfonfawmftzG@J u xkwaf zmfa=unm
auwD atbDpD pm;aomufqdkifa&S@wGif &yfxm; rsm;u qkd=uonf?
Zlvdkifv 1 &uf wevFmae@u &efukefwdkif; o!fh }uHhzGH@ydkif um;udk {+yDv 20&ufae@u jrefrmhtvif;owif;pmurl TudpP
a&$jynfom+rdK@e,f }uHhcdkifzGH@+zdK;a&;toif;¶Hk; wdkufcdkufcJhzl;ao;onf? xdk@jyif vGefcJhaom ESifhywfoufI “tm%mydkifrsm;u pHkprf;ae
udk AHk;azmufcGJr_ wckjzpfyGg;cJhonf? q,fESpfcef@u [dk;av;wausmfjzpfcJh&bl; qJ” [kazmfjy+yD; “trsm;jynfol oGm;vm
,if;AHk;azmufcGJr_. vufonfrSm rdrd aom xdkif;EkdifiH. befaumuftajcpdkuf v#uf&Sdaom ae&mrsm;wGif toGiftrsKd;rsKd;
wd@k jzpfonf[k pGr;f tm;jrifah usmif;om; ppf jrefrmoH&Hk;udk pD;eif;wdkufcdkufcJholrsm;rSm ,lI v_y&f mS ;aeaom tzsut f arSmifh orm;
onfawmfrsm;u xkwfazmfa=ujimonf? vnf; pGrf;tm;jrifhtzGJ@yifjzpfonf? rsm;udk txl;owdxm; apmifh=u!fh&efESifh
ol. pmrsufESmwGif azmfjyxm;onf ‚if;wdk@u “ppftpdk;&. EdkifiHa&;/ pD;yGg; awG@&Sdu oufqdkif&m wm0ef&Sdolrsm;xH
rSm “ pGrf;tm;jrifhtzGJ@ (VWSB) . ppfqif a&;vkyfief;rsm;udk Todk@ ppfqifwdkufcdkuf tcsdefrD owif;ay;ydk@wdkif=um;&ef” E_d;aqmf
a&;rsm;udk qufvufaqmif&u G o
f !fh tae &mwG i f tjypf r J h a om t&yf o m;rsm;ud k xm;onfudkawG@&onf?
jzifh &efukef a&$jynfom }uHhzGH@¶Hk;udk rdrdwdk@. xdcdkufepfemr_r&Sdap&ef uwdjyKonf” [k &ef u k e f r S v maom owif ; rsm;t&
xvrk&GmrS jrefrmtvkyform;rsm; 0gqkdouFef;uyfvªaepOf
trSwf (18) wyfzGJ@u wdkufcdkufcJha=umif;” vnf; xkwfjyefa=unmxm;onf? jynfvrf;r}uD;. ta&;ygaom vSnf;wef;
[lIjzpf.? jref r mjynf w G i f AH k ; ayguf u G J r _ E S i f h vrf;qHk ca&yifvrf;cGJ 'nif;uke;f vrf;qHw k @kd ajAmuftdk; (qlemrdwrefawmf) wm tckqdk&if ajcmuf}udrf&SdoGm;+yDayghAsm?
,if;tzGJ@onf jrefrmppftm%mydkif ywfoufI rdrdwdk@vufcsuf jzpfonf[k wG i f vH k + cH K a&;rsm;ud k yd k r d k w if ; =uyf u m xdkif;EdkifiHawmifydkif; zefic¶dkif&Sd xvrk&GmrS t&ifu 'DrSmjrefrmjynfom;awG tvSLt
rsm;ESifh ‚if;wdk@. aemufvdkufrsm;udk qef@ 0efcHavh&Sdaom tzGJ@tpnf;rSm TpGrf;tm; ppfaq;r_rsm; jyKvkyfv#uf&Sda=umif; owif; jref r mtvk y f o rm;rsm;u qXrt}ud r f wef;awG pnfpnfum;um; vkyfcGifh&wm r
usifwdkufyGJ0ifv#uf&Sd&m &efukef+rdK@v,f jrifh tzG@J wckwnf;om &So d nf[k avhvmol &&Sdonf? ajrmuf 0gqdkouFef;uyfvSLyGJudk pkaygif;I [kwfbl;? olaX;awG tm%mydkifawGu
jyKvkyfcJh=ua=umif; owif;&&Sdonf? vnf ; usaemf w d k @ taetxm;ud k
xvrk&GmwGif jrefrmEdkifiHrS a&vkyf odyfoabmraygufwmvnf; yg&ifygrSmaygh
jrefrmEdik if aH &;tusO;f om;or*~. 'kw,
d t}urd af jrmuf om;rsm; tvkyform;rsm; trsm;tjym;ae av? odyfcGifhrjyKcsifcJh=ubl;/ tckawmholwdk@
xdik v f #u&f +dS yD; ESppf Of 0gqo
kd uFe;f uyfvLS jcif; cGifhjyKvm+yD olwdk@udk,fwdkif tvSLaiGawG
nDvmcHusi;f y+y;D pD; bHu k xdeyf rJG sm;usi;f yjcif; po!fb
tcrf;tem;rsm;udk pnf;pnf;vHk;vHk; nDnD
h moma&; bmawG x !f h w ,f ? 'D 0 gqd k o uF e f ; rS m
“CHOCK BON CHU” olaX;udk,fwdkif
auwD nDvmcHwGif OuUX OD;aZmf+idrf;vwf &Jh qENrJawGeJ@ a&G;cs,fwifajr‡mufcJh=u !Gwf!Gwf jyKvkyfavh&Sd=uonf? bwf 3000 x!fhw,fAsm? bkef;}uD; 9 yg;
jrefrmEdkifiHtusOf;om;or*~. 'kwd,t ajym=um;oG m ;onf r S m “etz[m wmyg? usrwd@k OuUXeJ@twlwuG 'Dt;D pDawG qlemrDa&v_dif;'%fudk rsufjrifudk,f yifhw,f jrefrmbkef;}uD;u oHk;yg;ygw,f?
}udrfajrmuf nDvmcHudk xdkif;jrefrm e,fpyf ppftkyfpkomjzpfw,f? ppftpdk;&r[kwf/ u olwdk@&Jh wm0ef0wW&m;rsm;udk taumif; awG@ cHpm;bl;olrsm; jzpfaoma=umifh jrefrm ouFef;awGvnf; trsm;}uD;bJ &GmuvSL
wae&mY Zlvikd v f 15 &ufae@u atmifjrif t=urf ; buf p pf a umif p D o mjzpf w ,f / qHk;aqmif&GufoGm;ygr,fvdk@ nDvmcHrSm Edik if aH tmufyikd ;f udk em*pfrek w f ikd ;f wdu
k cf wfcH wmu ouFef; 9 pHk/ tjcm;woD;yk*~vu
pGm usif;yjyKvkyfEdkifcJha=umif; od&Sd&onf? +yD ; awmh v mrJ h 2010 a&G ; aumuf y G J e J @ uwdjyKoGm;=uwJhtwdkif; wu,fvnf; &pOfu xvrk&GmrS tm;wufoa&m tvSL 45 pHk vmvSLw,f? jrefrmbkef;}uD;wyg;udk
nDvmcHyxrae@udk 14 &ufae@wGif ywf o uf v d k @ a&G ; aumuf y G J 0 if v d k o l r sm; vkyfaqmif=uvdrfhr,fvdk@ ,Hk=unfygw,f/ aiGrsm; t0wft0wftxnfrsm; pm;p&m bwf 1000 pDvLS w,f? ya'omyifrmS vnf;
tvkyftr_aqmifa[mif;. vkyfief;rsm;udk 0if=uyg? ordkif;w&m;cHjzpfvdkolrsm; 0if=u usrwdk@or*~&Jh t"duOD;wnfcsufjzpfwJh rsm;udk vSL'gef;cJh=uonf? bwfwaomif;ausmf oD;w,f? tm;vHk; t
tpD&ifcHum +yD;cJho!fhoufwrf;twGif; yg? wHawG;cGufxJ yufvufarsmvdkolrsm; ppf t k y f p k t m; tjrpf j ywf a csr_ e f ; Ek d i f a &; qXrt=udraf jrmuf 0gqo kd uFe;f quf vSLaiG 82374 bwf &w,fAsm/ tm;vHk;u
or*~ . tm;enf ; csuf tm;omcsuf 0if=uyg? BPPU &Jhrluawmh&Sif;ygw,f? wd k u f y G J a wG r S m tm;vH k ; wuf n D v uf n D uyf y G J E S i f h ywf o uf I ud k t k e f ; }ud K if u Ak'<bmomawGqdkawmh tvSLtwef;qdk&if
vdktyfcsufrsm;udk yGifhyGifhvif;vif; aqG;aEG; ppftkyfpkoGm;wJh ¶k'fruf (7) csuftay: tm;}udK;rmefwuf aqmif&GufoGm;zdk@ &Sdyg “usaemfwdk@ 'DvdkESpfpOf 0gqdkouFef;uyfvm t&rf;aysm=f uwmud;k As” [kajymoGm;onf?
oGm;cJoh nf[k od&onf? vHk;0ywfouf qufqHjcif;rjyKygbl;” [k w,f” [kajymqdkoGm;onf?
,ck t opf a &G ; cs,f v d k u f a om tr_
aqmiftzGJ@wGif tr_aqmif (11) OD; yg&Sd
tusOf ; om;or*~ . oabmxm;ud k
jywfjywfom;om; ajym=um;oGm;ygonf?
jref r mEd k i f i H t usOf ; om;or*~ o nf
ppftpd;k &. tE &W m,frw S rd ;f a&Smifvmaom
em*pfrek w
f ikd ;f a=umifh aoqH;k oGm;olrsm;.
a=umif;od&onf? ,ckoufwrf;twGuf
OuUXtjzpf OD;aZmf+idrf;vwftm; rJay;cGifh
jrefrmEdkifiHa&;or*~. tr_aqmiftzGJ@
wGif yg0ifaom wOD;wnf; trsKd;orD;tr_
EdkifiHa&;tusOf;om;a[mif;rsm;jzifh zGJ@pnf;
xm;aomor*~jzpf+yD; ,cktcg tzGJ@0ifrsm;
tavmif;aumuforl sm;udk ppftpd;k &zrf;qD;
&Sdol 57 OD;xJrS 53 OD;u axmufcHrJay;um aqmif a':tda&$pif!Gef@u “usrwdk@tck rSm jynfwGif;Yyg pnf;¶Hk;wnfaqmufxm; }udKifoef; udk aumuf,lo+*õK[fay;=uw,f? olwdk@udk
a&G;cs,fay;cJh=uonf? nDvmcHu ud, k pf m;vS,af wGukd tzG@J 0ifawG Edkif+yDjzpfa=umif; owif;&&Sdonf? em*pfrkef;wkdif; wdkufcwfpOf aoqHk;oGm;ol bduk av;utjyef zsmyHrk mS rSwyf w kH ifppf&if;
rsm;. tavmif;rsm;udk aumuf,lum eJ@ tzrf;cH&wmwJh? tJ'DrSm ArmEdkifiHvHk;

qlcek 0f pf 62 vrf;rS vluek u


f ;l *k%
d ;f ukd xdik ;f &Jzrf; ajrjr‡Kyf o+*Kõ[af y;aeo!fh apwemh0efxrf;
(7) OD;udk ppftpdk;&u zrf;qD;vdkufa=umif;
od&onf?
qdkif&m ausmif;om;or*~ (Auo) u
rESifhyGifha0/ udkvif;xufEdkifeJ@ udk[def;&mZm
xGef;wdk@ ygoGm;w,f =um;w,f? a'gufwm
tzrf;cH&olrsm;rSm OD;atmifausmq f ef; ae0if;eJ@ rESif;yGifha0wdk@u om;tzqdkvm;
23/ 07/ 08 / refae*smtGefvdkif;owif; a'gufwmae0if;/ udkvif;xufEdkif/ rESif;yGifh bJ” [kajymjyonf?
Zlvdkifv 22 &ufae@u befaumuf+rdK@ a0/ ud k [ d e f ; &mZmxG e f ; tp&S d o l w d k @ Auo tzGJ@0ifrsm;onf a&$0ga&mif
yolerfph ifwmwGif jrefrmEdik if o H m; (3) OD;udk jzpfa=umif;owif;&&Sdonf? awmfvSefa&;aemufydkif;wGif wdrf;a&SmifaecJh
vlukeful;r_jzifh zrf;qD;vdkufonf? vlukef bdkuav;+rdK@e,fwGif ulnDu,fq,f =uaomfvnf; em*pfrkefwdkif;usa&muf+yD;
ul;r_wGif xdkif;vlrsKd;rsm;vnf; yg0ifywf a&;vkyu f ikd af eol vli,fwOD;u “olw@kd awG aemufydkif; ulnDu,fq,fa&; vkyfief;rsm;
oufaeonf[k &Ju ,lqaeonf? u wu,fhudkrGefjrwfwJholawGyg/ b,folrS wGif pGef@pGef@pm;pm; wufwufºuGºuGyg0if
,if;odk@ tm%mydkifrsm;u 0ifa&muf rvkyfEdkifwJh ykyfyGaewJh vlaotavmif;awG vkyfaqmifay;cJh=uonf?
zrf;qD;&mwGif jrefrmvlrsKd;wOD;u ,if;.
om;jzpfolukd zrf;qD;I aiGn‡pfaea=umif;
wd k i f = um;onf h t wG u f zrf ; qD ; jcif ; jzpf jynfou l kd ESyd pf uforl sm;udk csi;f trsK;d om;
a=umif; od&onf?
vlukeful;r_ukd usL;vGefol ukd0Dvwf/
ukd&m*spf/ ukduif touf 29 ESpfwdk@ukd
wyfO;D u acsre_ ;f okwo f ifrnf[q k kd
2008 ckESpfwGif jyXmef;xm;onfh vlukeful; zrf;qD;xm;onfh qlckef0pf 62 vrf;rS vlukeful;*dk%f; ("mwfyHk-refae*smtGefvdkif;) atmifjrihfodef; a&G ; +yD ; awmh pEd k u f y geJ @ ppf q if a &;vk y f z d k @
r_ Oya't&zrf;qD;xm;jcif;jzpf+yD; tqdkyg a':'GefvDu yolerfhpifwmrSm olwdk@awmif; EdkifcJhonf? jrefrmEdik if t
H ES@H tjym;Y pGr;f tm;&Sif =uHzh @HG EiS hf yxrqH;k t}udrt f aeeJ@ usaemfw@kd 0rfeifay;
(3) OD;ukd wyg;oludk zrf;qD;xde;f odr;f xm;r_/ wJh ydkufqHukd ,loGm;+yD; nae 4 em&DrSm zrf ; qD ; xm;ol (3) OD ; pvH k ; onf ppft&m&Sdqdk;rsm;u jynfoludkwbufowf ygvdrfhr,f? 'D0rfeifay;wmudk olwdk@quf
olwyg;ydkifypPnf;udk vdrfvnfr_ ponfh oGm;ay;wm/ tJ'DrSm olwdk@ (3) OD;udk wcg xdik ;f Edik if w
H iG f aexdik vf monfrmS 15 ESpcf ef@ tEd k i f t xuf u sif h u m ES d y f p uf u vl vk y f a er,f q d k & if ta&;,l & ygvd r f h r ,f ?
jypfr_rsm;jzifh tr_zGifh ta&;,lxm;onf? wnf;zrf;vdu k wf m” [k zrf;qD;&mwGif yg0if &Sd+yD;xdkif;pum;ukd ajymqdkwwfonf? ywf jyKvkyaf ejcif;rsm;udk csi;f trsKd ;om;wyfO;D u pEdkufygppfqifa&;ukd usaemfwdk@ txl;ppf
“'D t r_ u d k zrf ; qD ; Ed k i f w muawmh onfh 'k&JcsKyfqlv0keDuajymonf? ydpk u
hf idk af qmifI w&m;0ifaexdik af e=uonf? vuf w k e f @ jyef o !f h t aejzif h “pEd k u f y g pDrHxm;ygw,f? vufajzmifhwyfom;awGudk
ppf w yf p D r H c ef @ cG J a &;eJ @ trsKd ; om;ab; xdkodk@zrf;qD;+yD;aemuf w&m;cHrsm; ae zrf;qD;xm;olrsm;udk rJaqmufvrf;ESihf (vuf a jzmif h w yf o m;) ppf q if a &;”ud k aocsmarG;xkwf+yD;awmh zGJ@pnf;+yD;awmh
tE W&m,fuif;&Sif;a&;¶kH;rSm jrefrmEdkifiHom; xdkifonfh qlckef0pf 62 vrf; bef@usyf&yf r,fqdkifvrf;rS ac:aqmifvmjcif;jzpf+yD; pwifawmhrSmjzpfa=umif; csif;trsKd;om; olwdk@udkaocsm avhusifhay;xm;ygw,f”
a':'GefvDu om;jzpfwJh ukdvmrl ukd vlukef uGuf&Sd av;xyf vHk;csif;tdrf trSwf 84§1 ,if;wd@k . *d% k ;f rSm jrefrmjynfwiG f &So
d nf[k wyfOD; (pDteftufzf) u owif;xkwfjyef [k a jym=um;a=umif ; 'D A G D b D o wif ; wG i f
ul;olawGu jrefrmjynfuae ac:vm+yD; odk@oGm;a&mufI ppfaq;&m ,if;ae&mrSm cef@rSef;&onf? vlukeful;olrsm;u zrf;qD; xm;onf? owif;wGif azmfjyxm;onf?
awmh befaumufu olwdk@tdrfrSm zrf;xm; udwfrkef@vkyfonfh tvkyf¶kHjzpf+yD; ukdvmrl xm;olrsm;ukd vkyftm;ctjzpf bwfaiG 'Da=unmcsuEf iS q hf ufpyf+yD; pDtefat pDteftufzf ac: csif;trsKd;om;wyfOD;
wJhta=umif; oGm;wdkifw,f/ zrf;xm;+yD; ESifhtwl tjcm; jrefrmEdkifiHom; 7 OD;udk 3000 omay;onf[kqdkonf? tm%mydkif ppfa&;wm0efcH yl;aqmfvrGeu f “jynfov l l onf &Spfav;vHk;ta&;awmfyHk aemufydkif;
awmh ydkufqH 23000 eJ@ vma&G;vdk@ajym awG@&SdcJhonf? ‚if;wdk@tm;vHk;ukd tdrfwGif;rS rsm;u ,cktr_wiG f xdik ;f vlrsK;d rsm; yg0ifywf xkudk !‡Of;yef;ESdyfpufwJh emrnfqdk;xGufae wGif ay:aygufvmaom csif;vufeufudkif
w,f/ tJ'geJ@oufqdkifwJhtydkif &Jpcef;u tdrfjyifodk@ xGufcGifhrjyKbJ zrf;qD;xm;onf oufaeonf[k ,lqae+yD; qufvufI wJh ppfAdkvfppfom;awG 'ghtjyif olwdk@vuf tzGJ@tpnf;wck jzpfonf?
tm%mydkifawGeJ@yl;aygif;+yD; 0dkif;zrf;wm/ ukd awG@&Sd&+yD; tm%mydkifrsm;u u,fxkwf az:xkwf ta&;,loGm;rnf[kqdkonf? udik w
f wk af wG }uHzh @HG awGukd usaemfw@kd aocsm
owif; &cdkiftrsKd;om;owif;pm Zlvdkifv/ 2008 ckESpf pmrsufESm 5

vdik pf ifrhJ qdik u


f ,ftm;vH;k vdik pf ifjyKvyk af y;rnf oef;ºu,foal Ï; armif0w
d u
f kd rl;,pfaq;0g;r_jzifh
}udKifoef;
,cktcg jrefrmEdik if w H iG f +rdK@=uD;rsm;wGif om
ru aus;vufawm&Gmrsm;txd qdkifu,f
vdkifpifa=u;uvnf; wpD;udk tenf;qHk;
70000 ausmf a umuf r ,f v d k @ od & w,f ?
olwdk@u qDvnf;ray;bJeJ@ qdkifu,f 5
zrf;qD;vdu
k +f yD
rsm;udk wGifwGifus,fus,f toHk;jyKvm=u odef;ausmfudk ckepfaomif;pDaumufwm vSat;armif (*syef) t& atmifaZmf&Jjrifhtm; rl;,pfaq;0g; rsm;ESifh eD;pyfolrsm;udkyg rjzpfraezrf;qD;
a=umif;od&onf? qdak wmh olw@kd tw d af xmifxu J kd oef;axmif &efukefrS oef;ºuG,folaÏ;armif0dwfudk rl; a&mif;0,f azmufum;oltjzpf zrf;qD;jcif; cJh&jcif;jzpfonf?
ukef;vrf;ydk@aqmifa&;rS t&m&SdwOD;. csD yGaygufwdk;w,fvdk@ajym&rSmbJ” [kajym ,pfaq;0g;r_jzifh ta&;,ljcif;cH&+yD; Zlvikd v f r[kwfbJ oHk;pGJoltjzpfom zrf;qD;jcif; t ,if;rl;,pfaq;0g; trsm;tjym;udk
tqdkt& vdkifpifrJhqkdifu,faygif; 5 odef; cJhonf? 15 &ufae@u tif;pdefaxmif0if;twGif jzpf ajymif;IZmwfvrf;qif vdkufaom trsm;qH k ; oH k ; pG J o l r sm;rS m emrnf } uD ;
ausmf &Sda=umif;od&onf? tck a emuf y d k i f ; wG i f xd k i f ; -jref r m tr_ppfaq;cJha=umif; owif;&&Sdonf? a=umifh ol@onftr_rSuGif;vHk;u|wf vGwf tEkynm&Sifrsm;ESifh ppfAdkvfcsKyf}uD;rsm;.
xdkodk@vdkifpifjyKvkyfay;jcif;udk Zlvdkif 1 e,fpyfESifh w¶kwf-jrefrme,fpyfwGif qdkif em*pf r k e f w d k i f ; jzpf y G g ;+yD ; aemuf y d k i f ; oGm;a=umif; od&onf? om;orD ; rsm;jzpf o nf [ k owif ; rsm;
&ufae@rS pwif+yD; atmufwdkbmvukefxd u,fwifoGif;r_ t&ifuxuf ydkrdkrsm;jym; &efukef+rdK@ol +rdK@om;rsm;=um;wGif vlajym Todk@jzpf&onfrSm pdrf;vJhuefom xGuaf y: v#u&f o dS nf?
av;vtwGif; t+yD;jyKvkyfay;oGm;rnf vmonf? vdkifpifxkwfay;o!fh udpPudk trsm;qHk;rSm ,ckzrf;qD;vdkufaom rl;,pf vrf;vlowfr_wGif AdkvfcsKyfrª;}uD;uawmf armif 0 d w f w d k @ jzef @ csD y H k u d k r=umrD
jzpf.? rE Wav;rS udkodef;armifu “tckvdk ukef;vrf;ydk@aqmifa&; !$ef=um;r_ OD;pD;Xme/ aq;0g;tr_yif jzpfonf? a': }udKif}udKifudk,fwdkif ,if;ig;avmif;jydKif jrefrmjynfrSa&muf&Sdvmol tEkynmt
vdkifpifrJhawGudk vdkifpifvkyfay;vdkufwm taumuftcGefOD;pD;Xme/ jrefrmhtmrcH Zl v d k i f v 11-17 &uf a e@xk w f vlowfr_wGif qufpyfr_&Sdaejcif;a=umifh odkif;ESifheD;pyfaom rpHyg,fu “olwdk@u
awmh aumif;ygw,f/ 'gayrJh vdik pf ifxw k af y; vkyfief; jrefrmhpD;yGg;a&;b%f ponfhXme 4 jref r mwd k i f ; rf * sme,f w G i f &ef u k e f + rd K @&S d atmifaZmf&jJ rifu h tr_reS u f kd azmfxw k rf nf 'D a q;awG u d k omref q if ; &J o m;awG u d k
+yD; qDa&mif;ray;bl;vdk@ ukef;vrf;ydk@aqmif ck yl;aygif;+yD; aqmif&Gufay;rnfjzpfa=umif; vl i ,f p D ; yG m ;a&;vk y f i ef ; &S i f wOD ; jzpf o l pd k ; I a&mif ; 0,f a zmuf u m;ol tjzpf r S jzef@wmr[kwfbl;? taumifawG taumif
a&;uajymw,fAs? +yD;awmh e,fausmfvdk@ owif;&&Sdonf? armif0w d Ef iS hf taygi;f yg 6 OD;wd@k ukd tufwpD oHk;pGJoltjzpfodk@ ajymif;vJta&;,ljcif; jzpf om;orD ; awG e J @ ql y gpwm;awG u d k o m
r&bl;vdk@vnf; qdkw,f? aemuf+yD;awmh aq;jym; oH k ; pG J j zef @ jzL;r_ j zif h ZG e f v 19 onf[k qd=k uonf? jzef@wm/ jzef@yHkuvnf; =u!fhygOD;/ olwdk@qD
&ufae@wGif oufqdkif&mu zrf;qD;ta&;,l armif0dwfESifhtwl zrf;qD;cH&olrsm;rSm rSm ygwDawGay;w,f/ yGJawGvkyfr,f tJ'DrSm
rav;&Sm;a&jyifwiG f jrefrma&vkyo
f m; vdkuf+yDjzpfa=umif; azmfjyxm;onf? rav;&Sm;EdkifiHom; Mr Peter too Huat aq;awGudk tpu tvum;ay;w,fav?
,if;owif;ESifhywfoufI &efukefrS Haw/ armifaexGef;vGif/ armifatmifrif;/ pGJoGm;rSa&mif;wm? +yD;awmholwdk@u bm
q,fO;D tzrf;cH& udkaZmfu “tpuawmh 'Dowif;awG r armif a usmf z k e f ; Ed k i f / armif a usmf v _ d i f / xyfvkyfvJqdkawmh eHrnfausmf armf',fvf
[kwfygbl;vdk@ &JcsKyfcif&Dudk,fwdkif aejynf armifausmaf usm0f if; wd@k jzpf=uonf? ‚if;wd@k awG rif;orD;awGukd ppfbufu &mxl;}uD;wJh
atmifvGif (rav;&Sm;) vif ; u “td r f a 'gif a 'orS m t&if u yif awmfowif;pm &Sif;vif;yGJrSm jiif;cJhao; udk vrf;rawmf&Jpcef;u r, (y) 2/ 08/ olawG olwdk@&Jhom;awGudk tJ'Darmf',fawG
22/ 6/ 2008 &ufae@u rav;&Sm;Edik if H ta&S@ v,fjyifxd rav;&Ju vdkufzrf;wmrsKd; w,f ? 'D v d k b J 'D o wif ; eJ @ quf E G , f + yD ; rl;/ pdwfyk'fr 15/ 16 (i)/20 wdk@jzifh tr_zGifh rif;orD;awGeJ@ tqifajyatmif!‡day;wJh
buf yg[rf;jynfe,f ydkifeuf yifv,fjyif wcgrSr&Sdzl;bl;/ 'ga=umifhavSydkif&Sif olaÏ; eEN m v_ d i f e J @ ol @ nD r aEG ; aEG ; v_ d i f u vnf ; w&m;pGJqdkxm;onf? tvk y f u d k v nf ; vk y f w ,f ? oef ; a&$ a jr;
wGif ig;zrf;aepOftwGif; jrefrmEdkifiHom; awGu jrefrma&vkyo f m;awGukd tvkyaf c:& emrnf x G u f a eawmh *sme,f u wqif h &efukef+rdK@wGif Ttr_ESifhpyfvsOf;I zdk;vjy!fhqdk&if tJ'DvdkusKH;oGif;pnf;¶Hk;+yD;
a&vk y f o m;q,f O D ; tzrf ; cH & a=umif ; rSmudk t&rf;a=umufae=uw,f/ tckqdk&if eENmv_difvnf; jiif;cJhao;wmbJ? aemuf ajymqdak e=uonfrmS Adv k cf sKyfrLS ;}uD;oef;a&$ ud k i f v d k u f w ,f v d k @ ajym=uwmbJ ?
owif;&&Sdonf? jrefrma&vkyfom; &mcsD+yD; tvkyfvufrJh AdkvfcsKyf&Jjrifhom; atmifaZmf&Jjrifhvnf; .ajr; zdk;vjy!fhonf tufwmpDaq;jym; AdkvfcsKyfrSL;}uD;eJ@tqifajycsifwJholtm;vHk;
xdkae@nae 5em&DtcsdefwGif ig;zrf; jzpfae=uw,f? tcktzrf;cH&wJholawG[m 'Dtr_wGJxJrSm t"duZmwfaumif jzpfvm oHk;pGJaeonfudk rdbrsm;odoGm;&mrSpI rl; 'Dajr;av;udk csOf;uyf=uwmcsnf;bJav”
bkwf C trsKd;pm; bkwfeHygwf 5358 rS vnf; uGew f efaxmifxrJ mS tenf;qH;k 4 v awmh Zmwfuydk¶_yfvmw,fAsm/ 'DrSmwif ,pfaq;0g; jzef@csaD &mif;csorl sm;ESihf tquf [k o l o d x m;onf r sm;ud k azmuf o nf
&cdkifvlrsKd;rsm; jzpf=uo!fh udkijyL;/ udkpdk;a&$/ avmuf uscH&rSmjzpf+yD; tJ'DuvGwf&if armif0w d u f kd oufqikd &f mu rzrf;rjzpf zrf;& tpyf&o dS rl sm;udk ac:,lppfaq;ojzifh ,ckuhJ csoGm;cJhonf?
udkausmfqef;wdk@ESifh ig;zrf;bkwftrsKd;tpm; xdkif;e,fpyfrSm yGJpm;awGqDrSm ta&mif;pm; awmhwmbJ” [kajymonf? od@k 'kw, d Advk cf sKyf}uD;&Jjrifo h m; atmifaZmf aq;jym;wjym;. umvaygufaps;rSm
B rS udkarmifjzL/ udkarmifwif&DESifhtwl cH & rJ h t E W & m,f u &S d a o;w,f ? tJ ' D r S m aemufydkif;wGif &&Sdaomowif;rsm; &Jjrifh/ armif0dwfpo!fh ppfwyft}uD;tuJ ajcmufaomif;&Sdonf[k owif;&&Sdonf?
tjcm; &cdkifESpfa,mufESifh xm;0,foHk; oli,fcsif;awGu a&G;Edkif&ifa&G; ra&G;Ekdifvdk@
a,muftygt0if pkpak ygi;f q,fa,mufukd u yGJpm;awGu wcgxyfa&mif;pm;wmudk
zrf;qD;ac:aqmifoGm;onf?
,if;odk@zrf;qD;cH&jcif;ESifh ywfoufI
cH&OD;r,f” [kajymonf?
rav;&S m ;wG i f jref r mjynf o m;
tat;cef;um;wGiaf oqH;k ol jrefrmEdik if o
H m;wOD;v#if
rav;&Sm;&Sd &cdik 'f rD u

2010 a&G;aumufyt
kd a&pDtzG@J csKyfrS udck ikd pf H

JG wGuf tm%mydik rf sm;u


tvkyform;odef;ESifhcsD&Sda=umif; od&onf?
epfema=u; bwfaiG 35000 pDay;
ajcvSr;f pjyifvm Zlvdkifv 22 &uf/ at*sifpDowif;
{+yDv 9 &ufae@nu xdkif;EdkifiHawmifydkif;
tmrcHXme ray;aqmif&ao;jcif;jzpfonf
[k od&onf?
zl ; uuf w G i f tvk y f v k y f & ef t wG u f vlr_tcGifhta&;ESifh&ydkifcGifhrsm;XmerS
atmifjrifhodef; uawmh “'DtefprD mS a&m &ufz&ef'efrmS a&m
1990 jy!f h E S p f a &G ; aumuf y G J & v'f u d k usaemfwdk@ajymcJhwmawGu wu,ftypf uGefwdefem (tat;cef;) um;jzifh oGm; t"dy"djzpfol rpPqk0em;ql0vefusLxu
z,f&mS ;+yD; 2008 ckEpS f ppftm%mydik rf sm;u tcwf &yfpaJ &;vrf;a=umif;ay:rSm av#muf a&mufol jrefrmEdik if o
H m; 54 aoqH;k oGm;ol ajym=um;&mwGif w&m;¶kH;. ppfaq;csuf
rsm;. use&f pfoal qGrsK;d rsm;tm; avbmwD wGif aoqH;k ol 54 OD;rSm yg0ifywfoufjcif;r
twnf j yKcJ h a om tajccH O ya'opf t & aewJhyHkpHrSm wu,fh awG@qHkaqG;aEG;r_ vrf;
tmrcHukr`%Du wOD;v#if bwfaiG 35000 &Sdygu Oya'wGifjyXmef;xm;onfh ,mOfr
a&G;aumufyt JG opfw&yfukd 2010 ckEpS w f iG f a=umif;eJ@o;kH yGiq hf ikd u
f pd eP @J yJ ajz&Si;f vd@k &r,f?
epfema=u;ay;onf[k refae*smtGefvdkif; awmfwqjzpfI aoqHk;ygu cHpm;ydkifcGifh
usi;f yjyKvky&f ef e,fpyfa'o&Sd +idr;f tzG@J rsm; 'D z G J @ pnf ; yH k t ajccH O ya'u usaemf w d k @
udk “EdkifiHa&;ygwDaxmifrvm; vufeufcs jynfaxmifpktwGuf b,fvdkrSaumif;vm owif;wGifaz: jyxm;onf? 100000 xd &&SEd ikd o f nfth wGuf aemufxyf
rvm;” [kzdtm;ay;jcif;udk pwifcHae&+yD rSm r[kwb f ;l ? usaemfw@kd wikd ;f &if;om; tcGihf ,ckxd epfema=u;&&Sd+yD;ol 34 OD;&Sd+yD; bwf 65000 &EdkifcGifh&Sdonf[k qdkonf?
r&&Sad o;ol 20 OD;useaf o;onf[q k o
kd nf? jrefrmtvkyform;rsm; epfema=u;
jzpfa=umif; owif;&&Sdonf? ta&;u jy!fhjy!fh00r&Sdbl;? 'gusaemfwdk@
epfema=u;r&&Sad o;ol 20 OD;rSmvnf; &&Sd&eftwGuf vlr_zlvHka&;Xmeu avbm
ajrmufydkif;wdkif; ppfXmecsKyf wdkif;rSL; ajymajymaewJh =um;ujyifqifxm;wmbJ
jref r mtpd k ; &buf r S taxmuf t xm; wD t mrcH X meES i f h epf e mol t vk y f o rm;
opf AdkvfcsKyfpdk;0if;onf autdkiftdkESifh av? typftcwf&yfpJa&; &&Sdbdk@twGuf
vlr_tcGifhta&;ESifh&ydkifcGifhrsm;XmerS pm&Gufpmwrf;rsm;jzifh [kwfrSefa=umif; wdk@=um; 0ifa&mufaqmif&Guf&mrS &v'f
w¶k w f - jref r me,f p yf & S d OD ; pd k ; vif ; . ‘e0w’ppf t pd k ; &acwf u tawmf a v;
t"dy"drpPqk0em;ql0vefusLx axmufcHcsuf ra&mufvmao;ojzifh xGufay:vmjcif;jzpfa=umif;od&onf?
rd k i f ; vm;tajcpd k u f +id r f ; csrf ; a&;tzG J @ ud k }udK;}udK;pm;pm; vky+f yD;rSbJ typftcwf&yfpJ
vufeufESifh +idrf;csrf;a&;vJ&ef zdtm;ay;ae a&; &,lvmcJhwm? tckqdk&if usaemfwdk@
a=umif; owif;xGufay:aeonf?
,if ; owif ; ud k autd k i f t d k u
typftcwf&yfpJa&; zGJ@xm;wJh wdkif;&if;
om; tzGJ@tpnf;u =u!fhvdkufr,fqdk&if jrefrmjynfwiG f ivsiaf b;'%fc&H bG,&f dS
twnfjyKajzqdkjcif; rjyKaomfvnf; rdkif; wodef;eD;yg; avmuf&Sdw,f? 'gudkusaemf
vm;tzGJ@rS t&m&SdwOD;u &Srf;oHawmfqifh wd@k ukd pepfwus ae&mcsxm;r_r&Sb d ;l ? rSerf eS f ANN jywfa&G@a=umudt k a=umif;jyK+yD;awmh ivsif 500 ESifh taqmuftOD; trsm;tjym;ysuf
udk “zGJ@pnf;yHk tajccHOya' 2010 touf uefuefeJ@ usaemfwdk@&JhtcGifhta&;udk ay;zdk@ jrefrmEdik if w
H iG f r=umao;rDu em*pfrek w f ikd ;f t}uD;tus,f v_yrf ,fq&kd if usaemfw@kd awG pD;cJ&h +yD; &efuek +f rdK@wiG yf g taqmuftOD;rsm;
0ifvm&if vufeufudkifwyfzGJ@ tm;vHk; r&Sdbl;qdk&if 'Dwdkif;&if;om;vufeufudkif '%f t}uD ; tus,f c H & +yD ; aemuf y d k i f ; b,fvdku,fq,fa&;vkyfief;awG vkyfr ysufpD;um vltaotaysmuf&SdcJhonf?
wyfrawmfO;D pD;csKyfatmufrmS &S&d awmhr,f/ tzGJ@tpnf;awG tm;vHk;u usaemfxif ynm&Sifrsm;u “ppfudkif;”[k trnfay; wke;f ? jyefvnfwnfaqmufa&; aqmufa&; 1975 ckESpf yk*Hivsifa=umifh a&S;a[mif;
oD;jcm;vufeufudkiftzGJ@udk cGifhrjyKbl;/ w,f 'Dvkd vufeufpeG @f +yD;awmh Edik if aH &;ygwD xm;aom jywf a &G @ ajrjyif a =uma=umif h vkyfief;awG vkyfrwkef;qdkwm ydk+yD;awmh ,Of a us;r_ e ,f a jr&S d apwD y k x d k ; rsm;
'ga=umifh txl;&JtzGJ@ zGJ@rvm;/ vufeufcs zGJ@cGifh ajym¶HkavmufeJ@ b,folrScHrSm r[kwf ivsifv_yfEdkifa=umif; owday;ajym=um;ae jyifqif=uoifhw,fvdk@ usaemfxifw,f” ysufpD;cJh&onf?
rvm; wckckudk tjrefqHk;a&G;cs,fbdk@ vkdae bl;? 'Dwdkif;&if;om;awGudk b,fvdkae&mcs =uonf? 'DAGDbD udkajymqdkoGm;ygonf? jrefrmEdkifiHwGif obm0ywf0ef;usif
+yDvdk@ etz tm%mydkifawGu rdkif;vm;wyf xm;ay;rvJ wdkif;&if;om;vufeufudkif obm0ywf 0 ef ; usif xd e f ; od r f ; a&; jref r mjynf w G i f ,cif u rE W a v;/ ysufpD;r_a=umifh rkefwdkif;cHpm;&+yD;aemuf
zGJ@udk zdtm;ay;aew,f”[k ajymonf? wyfrawmfudk b,fvdkae&mcsxm;ay;rvJ ynmay;aqmif;yg;rsm;udk a&;om;aeaom ppfudkif;/ rHk&Gm/ yk*H/ yckuUL/ a'orsm;udk aemufxyf ivsiyf gvy_ Ef ikd o f nf[k ynm&Sif
tvm;wl &S r f ; jynf w yf r awmf 'guGefpwDusK&Sif;rSm wdwdusus ajymxm; q&m=unfarmifcifu “tJ'Djywfa&G@a=um A[kjd yK+yD; jyif;xefaom ivsi}f uD;rsm; v_ycf hJ rsm;u ajymaeouJ h o d k @ “&ef u k e f &$ H @ yH k /
(ajrmufyikd ;f ) udk “Edik if aH &;ygwD axmifrvm; wmr&Sdbl;? 'Dvdkwdwdusus r&SdbJeJ@ usaemf u awmfawmfav;&Snfw,f? aumif;uif bl;o!fh rSwfwrf;rsm;&Sdygonf? ,if;wdk@rSm rE Wav;jymyH/k aejynfawmf t¶d;k yH”k [laom
txl ; &J v k y f r vm;”vd k @ ar;aea=umif ; wdk@udk “vufeufjzKwfyg EdkifiHa&;ygwDzGJ@yg” +*dK[fwuk ¶du k w f "hJ gwyf akH jryHrk mS jrifEikd w
f ,f? 1839ck rwf v (23) wG i f v _ y f c J h a om vlxk=um;wGif ysH@ESH@aeaom twdwfvdkvdk
od&onf? qd k + yD ; ajym¶H k a vmuf e J @ usaemf x if w ,f tckww H m;OD;avqdyq f w kd m 'Djywfa&G@a=um tif ; 0ivsif a =umif h rif ; uG e f ; yk x d k ; awmf wabmifvv kd kd edrw d vf v kd pkd um;rsm;a=umifh
xdkif;jrefrme,fpyf tajcpdkuf rGefjynf rvHkavmufbl; cifAs” [kajymqdka=umif; ay:rSmyJ&Sd+yD;awmh [dk;atmuf ysOf;rem; ysufpD;cJh&onf? 1917 ck Zlvdkifv 5 &ufae@ tcsKd@rSm pdk;&drfyHkyefv#uf&Sdae=ua=umif;
opfygwD ajymcGifh&yk*~dKvf Edkifatmifrai; 'DAGDbDowif;wGif azmfjyxm;onf? txdawmif a&mufw,fxifw,f/ ppfudkif; wGifv_yfcJhaom ivsifa=umifh yJcl;wGif vl owif;&&Sdonf?
pmrsufESm 6 &cdkiftrsKd;om;owif;pm Zlvdkifv/ 2008 ckESpf 88 ordik ;f . rSww
f rf;rsm;

vGecf w
h J h J tESpEf pS q
f ,fwek ;f u
(u) trS e f w &m;buf u &yf w nf o !f h r,f” qdko!fh awmfvSefaom ausmif;om; aeo!f h avmif p myH k t vm;yif w nf ; ? cJh=uonf?
tES p f w &mwG i f *%ef ; wl & uf r sm;onf wuUodkvfausmif;om;wa,muf. wm rsm;. rdrdwdk@ESvHk;om;rS vmaomoauFw tvm;wl rqvtpdk;&. twGif;pnf;wGif odk@aomf ordkif;opfudka&;r!fholrsm;
w}udrfomqHkavh &Sdwwf=uonf? ig;av; 0efudk udk,fhbmomudk,f ,lcJh=uavawmh rsm;udk tm;&yg;& jycJ=h uonf? wpHw k &mudk 0J * ,uf r sm;u xd e f ; r&od r f ; r&atmif onf vufeufjzifhrdk;um ajcmufvSef@I
vH;k ajcmufav;vH;k ckepfav;vH;k &Spaf v;vH;k onf? ausmif;om;rsm;wkef@jyef qENjyr_udk zefwD;ypfcsifae=uaom ausmif;om;rsm; abmifbif cwfaecJhawmhonf? &wwfolrsm; r[kwf=u? csrSwf+yD;aom
udk;av;vHk; ponfwdk@onf xl;jcm;aom tvG,fqHk;ajz&Sif;o!fhtaejzifh rqv onf t"dywdvrf;odk@ udk,fhtpDtpOfESifh ausmif;om;rsm;enf;wl OD;atmif}uD; qH;k jzwfcsut f wGuf toufut kd yfEiS ;f xm;
oabmudak qmifae+yD; t"dyg` ,jf y!f0h aom tpdk;&onf pmar;yGJajzqdkaepOf twGif; udk,f csDwufcJh=uonf? e,fajrtoD;oD;rS . AdkvfcsKyfcifAsm; [ktpcsDxm;o!fh 41 +yD jzpfaoma=umifh rnfolr#wif=udKrodEdkif
tvkyfwckudkvkyf&ef trsm;jynfol. tm¶Hk ausmif ; rsm;ud k yd w f y pf v d k u f a vonf ? ausmif ; om;rsm;wif r ubJ ppf a wG / rsufESm a&$ayv$m tdwfzGifhay;pmrsm;u aom wae&mrSpwif azmufcGJvdkufaonf?
pl;pkdufr_udk &&Sd&ef pGrf;tm;&Sdaom oabm OD;ae0if;. pdwfxJwGifawmh ausmif;rsm; rE Wav;/ ykodrf/ awmif}uD; armfv+rdKifp vnf; jynfo=l um;wGif txl;acwfpm;cJah v ,if ; ae&mum; rqv vuf y g;aprsm;
udkvnf; aqmifaeonf? ydwfvdkuf¶Hkjzifh ol.cdk;0Suf ,liifvdkufaom o!fh e,fwuUodkvfrsm;rS udk,fpm;vS,f onf? emrnfausmf vl&$ifawmf Zm*em. apmifhqdkif;jcif;rS vGwfaeo!fh anmifyif
wjcm;wdkif;jynf wjcm;EdkifiHrsm;wGif jynf o l @ tojym "g;jywd k u f r _ o nf +yD ; rsm;yg vma&mufylk;aygif;=uo!fh ZGefv ajymifajrmufaom jyufvHk;rsm;onfvnf; av;aps;yif jzpfawmhonf? anmifyifav;
xdkodk@ *%ef;av;vHk;wdkufqdkifr_a=umifh aysmufoGm;vdrfhrnf[k ,lq[efwlonf? qef;&ufrsm;u t"dywdvrf;rS rqvudk &Spfav;vHk;odk@ oGm;&mvrf;wGif ta&;yg aps;rS ausmif;om;rsm; pwifcsDwufum
rnfo@kd aom jzpf&yfx;l rsm; ay:aygucf o hJ nf (*) tmcHo!fh ausmif;om;qENjyyGJrsm;onf aom pnf;¶Hka&;vufeufaumif; wckjzpfcJh &efukef+rdK@v,fodk@OD;wnfcJh=u&m vom
udk usaemfwdk@rodyg? jrefrmEdkifiHrSmawmh usaemfwdk@ wuUodkvfe,fajrudk a&mufcgp &Spfav;vHk;twGuf teD;qHk;aom jzpfpOft av.? Todk@umvwGif rqv v$wfawmf vrf;xdyfwGif ppfwyfESifh pwif&ifqdkifcJh
ordkif;opftwGuf &Spf*%ef; av;vHk;xyf umvrsm;u ausmif;pzGifh&ufrsm;onf a=umif;w&m;w&yfjzpfygonf? xJY OD;ae0if;onf aoG;¶l;aoG;wef;jzifh =uonf? ausmif;om;acgif;aqmifrsm;ESifh
o!f h &S p f & uf &S p f v &S p f q ,f h & S p f o nf 'DZifbmvqef;&ufrsm;jzpf.? odk@aomf xdkae@&ufrsm;u ocsFmrS armifarmif ausmif;om;or*~ +zdKcGrJ u _ pd uP kd OD;atmif}uD; wyfrSwm0ef&Sdol t&m&Sdwdk@ !‡dE_dif;r_ tqif
tm%m&Siu f kd jynfo@l prG ;f tm;jzifh awmfveS f aiG p uU L ta&;tcif ; jzpf + yD ; aemuf y d k i f ; ausmfwdk@ OD;aqmifaom ausmif;om;acgif; tm; tjypfyHkcsum wdkif;ol jynfom;rsm;udk ajyoGm;um &Spfav;vHk;wyfOD;onf qlav;
cJah oma=umifh &mZ0ifwiG &f pfo!fh ordik ;f 0if ausmif;jyefziG ahf omtcg yHrk eS cf sed rf [kwaf wmh aqmifrsm;u OD;ae0if;.em;&Gufudk aumif; vnf; “ppfom;qdkwm rdk;ay:udkaxmif buf u d k a&muf o G m ;+yD ; aemuf +rd K @xJ r S
ae@&ufw&uftjzpf urŠnf;wifcJhonf? bJtcsdeftrsm;}uD; aemufusrS ausmif; aumif ; }uD ; wH a wG ; qG w f c J h = uavonf ? rypfb;l / aemufwcg qlqyl yl v l yk v f @kd wyfukd jynfolrsm;. 0rf;omtm;&}udKqdkr_eJ@twl
&Spaf v;vH;k ay:ayguzf @kd tzdEydS cf jH ynfol jyefzGifhouJhodk@ ausmif;odk@jyefvm=uaom ZGevf wGif jzpfygG ;cJah om ausmif;om;v_y&f mS ; oH;k &&if roufombl;vd@k om rSwaf yawmh” yl;aygif; yg0ifcsDwufcJh=u.? xdktcsdefY
rsm;bufrS rqv wacwfvHk; ajratmuf wuU o d k v f ausmif ; om;rsm;rS m vnf ; r_onf wuUodkvfe,fajrudk ausmfvGefum (ppfom;qdkwm rdk;ay:udkaxmifrypfbl; &efukefqdyfurf;rS tvkyform;rsm; v$wf
enf; ajray:enf;rsm;jzifh awmfvSefcJh=ujcif; [dkwkef;uvdk jru|ef;!dk!dkrSm tEkynm tjzLtpdrf;0wf tajccHynmausmif;om; w!f h w !f h y pf w wf w ,f ) [k a emuf q H k ; csdefESifh wdkufqdkifum tjyma&miftvkyf
rsm;onf t"duajccH ta=umif;w&m;rsm; pmay*DweJ@ aysmfarG@zdk@xuf rw&m;r_udk wdk@. pmoifcef;odk@yif csOf;eif;0ifa&muf rdef@cGef;udka¹cGum &mZyv†ifrS qif;oGm;cJh orm;tusu ô kd qifjref;xm;=uo!fh tvkyf
jzpfonfudk rnfolr# rjiif;Edkifay? &Spfav; wbufowfcHae=u&aom rddrdwdk@b0awG oG m ;cJ h a vonf ? ZG e f v 21 &uf a e@u avonf ? OD ; ae0if ; tm%mpG e f @ aom orm;xk}uD;u xyfrHyl;aygif;vdkufo!fh
vH k ; u wjcm;aom ta&;tcif ; rsm; eif;jym;jynfol vlxk.tjzpfoepfawGudk tajccH y nmausmif ; om;av;rsm;onf ae@um; 1988 ckESpf Zlvdkifv 23 &ufae@ aemuf &Spaf v;vH;k wyfO;D onf &efuek t f a&S@
ta&;awmfyrkH sm;xuf ydI k }uD;us,o f nfu aemifawmf trawmf wuUodkvfausmif; aemifawmfausmif;om;}uD;rsm;ESifh yl;aygif; jzpf.? buf j crf ; od k @ od r f j zLvrf ; buf r S wcsKd @
wwdik ;f jynfv;kH twdik ;f twmxd yg0ifEikd jf cif; om;}uD;rsm; xm;&pfcJho!fh “ausmif;om; &ef &efukefwuUodkvf0if;twGif;odk@ vm jrefrmjynfta&;onf Todk@jzpfyGg;ae csw D ufomG ;ovdk wcsK@d u jynfvrf;rSwqifh
ESihf tm%m&Siw f @kd rsupf wd rSw
d f v#ywf jyuf ordik ;f r¶dik ;f &atmif ud, k ahf cwfrmS ud, k yhf cH;k a&mufcJh=uaomfvnf; t"dywdvrf;xdyfu pOftwGif; vSnf;wef;&Sd wuUodkvfausmif; tif;pdeb f ufo@kd jyefvnfcsw D uf&if; &Spaf v;
twGi;f &mZyv†iaf y:u qif;ajy;cJ&h jcif;rsm; ay:udk usa&mufvmo!fh wm0efudk xrf; jcaoF h w H c g;rsm; yd w f x m;onf u k d o m om;rsm;usufpm;&m apwem&Sif vuBuf vHk;ordkif;udk &efukef+rdK@. vrf;r}uD;rsm;
jzpfayonf? &Gufzdk@” tdyfrufa[mif;awGudk c0gcsum awG@cJh&.? &nfqikd f aZ,smoD&v d rf;xJu aZ,smuzD; ay:wGif aºuG;a=umfoHrsm;udk &ifuGJrwwf
(c) ydrk akd v;euf+yD; ydrk t kd "dyg` ,&f adS om tvkyu f kd OD ; ae0if ; um; ol . r¶d k ; Ed k i f a om wdk@wGif ppftpdk;&udk qef@usifaom pm&Guf [pfaºuG;um urBm}uD;udk wkef[D;oGm;ap
usaemfwdk@wuUodkvfa&mufcgp 1987 ckESpf vkyzf @kd trdwuUov kd }f uD;udk tiftm;topf aq;+rD;wdkjzpfo!fh ausmif;om; ta&;t pmwrf ; rsm;ud k v_ y f & S m ;aeaom cJhygonf? ,if;&Spfav;vHk;. ta&;ygaom
pmoifEpS rf sm;onf “jru|e;f !d! k kd uGe;f cd&k m awGe@J jyefvmcJ=h uavonf? cif;jzpfwdkif; ausmif;rsm;udk ydwfypfvdkufo ausmif;om;rsm;u &J&Jwif;wif; jzef@a0 jzpftifrsm;udk pma&;q&m armif&pfu
wuUov kd rf mS qdk pmay *DweJ@om tEkynm ausmif;wHcg;jyefvnf zGifhvSpfI rsm;r vdk ,ckwcgydwfvdkufjyefav+yD? odk@aomf aecJh=u.? xdkpmrsm;wGif xl;xl;jcm;jcm; atmufygtwdkif; rSwfwrf;wifxm;av.?
tpprSmvJpHk” [laom oDcsif;tydkif;tp =umrD tm&ftdkifwD[k twdkaumuf ac: ausmif;om;}uD;rsm;udk tdrfjyefydk@aomenf; ygvmonfu &Spf&uf &Spfv &Spfq,fh&Spf (q)
uav;vdkbJ aysmf&$if=unfEl;bG,frsm;udk qdak om &efuek pf ufrw _ uUov kd 0f if; twGi;f jzifh vlpkcGJEdkifaomfvnf; tvGefEke,f+yD; ae@wG i f wjynf v H k ; twd k i f ; tm;jzif h 1988 =o*kwf 0ef;usifeJ@ rwdkifcif
ayG@ydkufxm;o!fh trdwuUodkvf jru|ef; Y tm%m&Sifwdk@. vufyg;ap tm%myg; wpHkw&mudk ,Hk=unfvkyfudkifrd+yDqdkv#if qENjyyGJ}uD;w&yfqifE$Jrnfjzpfa=umif;ESifh (armif&pf)
omtjzpfom awG@jrifcJh=u&onf? uGufom;wdk@. vufcsufjzifh udkzkef;armfESifh bmudkrS x!fhrwGufawmho!fh tajccH atmufuwm0efcHaom tzGJ@tpnf;ESifh AdkvfcsKyfa[mif; atmif}uD;qDrSm tifwm
EkysKdaom ESvHk;om;udk,fpDjzifh b0. ud k p d k ; Ed k i f w d k @ usqH k ; cJ h & aom ta&;tcif ; ynm txuf w ef ; ausmif ; om;rsm;u acgif;aqmifae&mwGif “rif;udkEdkif/ taxG eufw@kd bavmhw@kd a&'D,w kd @kd 0ufbq f 'kd wf @kd
tem*wftwGuf vSyaomtdyfrufrsm;udk jzpf y G g ;cJ h a vonf ? xd k a e@um; ,ck t cg &efuek w f uUov kd 0f if;udk 0ifIr&o!ft h qH;k axG t wG i f ; a&;rS L ;? ArmEd k i f i H v H k ; qd k i f & m r&S d b l ; ? ol u vuf E S d y f p uf p mrl a wG u d k
ayG@zufum ajcvSr;f wdik ;f rSm t"dyg` ,rf sm;pGm “jrefrmhv@l tcGit hf a&;ae@” tjzpfjyKvkyaf e aq;wuUodkvf (1) vdyfcHk;odk@0ifa&mufum ausmif;om;rsm;or*~” [lIjzpfonf? ,if; rdwfaqGa[mif;awGqD wtdrfwufqif;
udk aqmifusOf;aeonf[k ,Hk=unfcJhbl; =uo!fh 1988 ckESpf rwfv 13 &ufae@ tpd;k &qef@usiaf &;w&m;rsm;udk &J&0J 0hH ahH [m vufurf;pmrsm;onf wuUov kd yf &k 0k%Ef iS hf vdu k af 0+yD;ay;wm/ rdwLW qdik af wGu }udw+f yD;
onf? odk@aomf xdktdyfrufrsm; pdwful;rsm; yifwnf;? ausmif;om;aoG; ajrc&jcif;udk =uavawmh . ? ol w d k @ onf ck d i f r mjyif ; vSnf;wef;vrf;qHkudk ausmfvGefum a&$wd*Hk ul;=u jzef@=uwmudk rSwfrdw,f? olu
um; yxrESpf pmoifwef;+yD;qHk;onfESifh ta=umif ; jyK+yD ; taqmif u if w if ; rsm; xefaom qH;k jzwfcsurf sm;udk oH+ydKifcsrw S +f yD; bk&m;&Sd wdik v f ;kH }uD;rsm;wGiv f nf; ae&m,lchJ 1987 aiGpuULawGodrf;wm 1988 rwf
usaemfw@kd acwf+ydKifausmif;om;trsm;pkukd ausmif;ywf0ef;usifwv$m;rSm tpdk;& qef@ aemuf ppfacG;vHkxdef;rsm; tjy!fhae&m,l =u.? jrefrmjynfow l &yfv;kH ukd v_@H aqmfay; ZG e f a usmif ; om;ta&;tcif ; awG r S m
vrf;a=umif;ajymif;ay;r!fh ordkif;. t usif a &;pmrsm; vuf u rf ; pmapmif r sm; xm;aom jrefrmhtoHa&S@rjS zwfav#mufum olum; bDbDpDowif;axmuf c&pPwdkzm tm%m&SifawG rw&m;t=urf;zuf ESdrfeif;
vS!fhtajymif; acwfa&pD;a=umif; tdrf yvlysHcJhavonf? xdk@aemufoHk;&uft=um [Hom0wDt0dkif;rSauG@I ajreDukef;bufodk@ *g;eufpfyif jzpfawmhonf? wm owif;vdrf owif;zH;k uG,w f mawGu
ajr‡mifvufwHonf tjcm;aom pmom; rwfv 16 &ufae@wGif wHwm;eDae@jzpfvm ta=umuftvef@r&Sd csw D ufomG ;=uav.? bDbDpDrS npOf &Spfav;vHk;ta&;awmf tp 1962 Zlvdkif 7 &uf or*~ b,fol+zdK
rsm;udk ajymif;I &GwfqdkapcJhav.? r!fh qENjyyGJrsm;udk &efukef+rdK@&Sd wuUodkvf awmfveS af &;rsm;. a&S@q;kH ut+rJwrf;ae&m yH k } uD ; ud k wuU o d k v f a usmif ; om;rsm;u ovJ pwmawGudk a0zefwJhtmabmfawGudk
1986 - 87 pmoifESpftwGuf wEdkifiH ausmif;om; ausmif;olrsm;u ajymifajymif ,l c J h o !f h cG y f a 'gif ; tvH o nf tajccH OD;aqmif+yD; jyKvkyaf wmhrnf[k xkwv f i$ ahf y; xk w f j yef y gw,f ? +yD ; awmh bD b D p D u
vH;k &Sd wuUov kd af usmif;rsm;wGif twef;wif wif;wif; jyKvkycf =hJ uavonf? xdu k mvu ausmif;olav;wa,muf. vufxJwGif aejcif;a=umifh bDbDpDowif;axmuf}uD;. ausmif;om;v_y&f mS ;r_ ajratmufawmfveS f
pmar;yGJrsm;udk ajzqdkaepOftwGif; rqv &efukefwuUodkvfrS t"duOD;aqmifolrsm; wvlvlvGifhum &efukef+rdK@v,fodk@ OD;wnf trnfemronf usaemfwdk@twGuf ta&; a&;owif;awGudk n n a&'D,dka&S@ em;
tpd k ; &onf aiG p uU L rsm;ud k w&m;r0if rSm jy!fhjy!fh/ Axl;armif/ pdkif;xifausmfESifh aeaom tmZmenf u av;rsm;. ppf tygqHk;aom awmfvSefa&;.wrefawmf axmif&wmudk rSwfrdw,f? t"duuawmh
a=umif; xkwfjyefa=unmvdkufavonf? ,k,karmf wdk@jzpf=uonf? a=umif;udk rdbjynforl sm;pGmonf &ifoyf¶_ jzpfcJh&ayonf? xdkumvu vltrsm;. vHkxdef;awGu ausmif;olawGudk rw&m;
,if;vkyf&yfonf wuUodkvfausmif;om; wHwm;eDta&;tcif;onf &Spaf v;vH;k arm tH=h ocs;D usL;um vufcyk =f obmay;+yD; wckwnf;aomtm;udk;&m ,Hk=unf&mrSm usifhcJh=uw,fvdk@ udkaÏ;ºuG,feJ@tzGJ@u
rsm;. a'goudk jyif;xefpGm aygufuGJap ta&;awmfyu kH kd OD;wnfapr!fh vrf;a=umif; tm;ay;aepOf 'dkif;v$m;rsm;udk tumt EdkifiHjcm;owif;Xmeom jzpfcJhavonf? xkwfjyefvdkufwm[m vlxk}uD;udk a'gorD;
vdkufaom ta=umif;wckjzpfavonf? udk awG@cJhonf[kt,l &Sd=uygonf? rwfv uG,f ,lum trf 16 armif;jyefaoewf (p) [kef;[kef;awmufapwmygbJ?
xdkae@um; 1987 ckESpf pufwifbmv ta&;tcif;u rdrdb0wckvHk;udk wdkif;jynf ud k i f a qmif x m;o!f h ppf u m;rsm;u ordkif;opfudk arG;zGg;r!fh &Spfav;vHk;rwdkifrD OD;0if;wif/ OD;0if;cufwdk@ OD;aqmifwJh
5 &ufae@jzpf.? ppftpdk;&u jynfolw&yf ES i f h v l r sKd ; twG u f paw;ypf a wmh r nf [ k &ufpufpGm eif;ajc }udwfowfcJho!fh t¶kyf 7/ 8/ 1988 ae@u &efukef+rdK@&Jh ta&;ygwJh pme,fZif;orm;}uD;awGu pmayavmu
vHk;udk ae@csif;ncsif; ukef;aumufp&m r&Sd qHk;jzwfcsufrsKd;udk wufºuGv_yf&Sm;aom qdk; tusnf;wefvSaom ZGef 21 ta&; vSnf;wef;vrf;qHkvdkae&mrsKd; jynfvrf;r om;awG e J @ pk a ygif ; vuf r S w f x d k ; +yD ;
atmif &uf&ufpufpuf vkyfypfvdkuf.? ausmif;om;rsm;. ESvHk;om;wGif oHr_dESuf tcif; jzpfyGg;cJh&avonf? rcHr&yfEdkifaom }uD;wav#muf +rdK@v,facgifawGrSm usaemf tm%m&S i f u d k a0zef = uw,f ? tJ ' gud k
,if;odk@vkyfcsvdkufjcif;onf wdkif;oljynf ouJhodk@ pGJ+rJcdkifrmapcJhawmhonf? ausmif;om;rdbrsm;. a'goatmufwGif wd k @ wouf r S m wcgrS r awG @ bl ; aom rSwfrdw,f? vl}uD;awGu vufrSwfxdk;
om;wdk@. tojymxkyfudk ajymif"g;jywdkuf (C) tm%myg;uGufom; vufyg;ap vHkxdef; tajrmuf } uD ; rsm; tcsKyf u m;}uD ; rsm; w,f? atmif}uD;pma&;ovdkrsKd; OD;cifarmif
jcif ; vnf ; rnf a yonf ? jref r mEd k i f i H u 1988 ckESpf ZGefvqef;ydkif;u wuUodkvfajr ajcmufa,mufvnf; tkwfcJusKd;pm wkwf oHql;}udK;acGrsm;jzifh vrf;udkumqD;xm; vwfeJ@ a':cifrsKd;cspfuvnf; tm%m&Sif
wuUodkvfausmif;om;rsm;onf acwft onf ,cifpmoifESpfrsm;u wuUodkvfe,f pmrdum jynfolvlxk. '%fcwfr_udk cHcJh& yHkrsm;? +yD;awmh a&S@wef;ppfrsufESmawGrSm OD;ae0if;eJ@oufwrf;wdkorRw a'gufwm
qufqufwGif rw&m;r_udk iHk@cH¶dk; xHk;pHr&SdcJh ajrESifh rwlbJ aygufuGJawmhr!fhAHk;wvHk;. avonf? &efole,fajrudk aemufqHk;yGJodrf; wdkufyGJ armifarmifudk pmwdkpm&SnfawG a&;=uwm
aoma=umifh ,ckta&;wGiv f nf; owWad oG; at;pufrma=umjcif;toGifudk aqmifae (i) qifE$Jr!fh uGefref'dkrsm;. toGiftjyifrsm; udk rSwrf w d ,f?
udk &J&J0Hh0Hh jycJh=uavonf? xdkae@xdknY avonf ? ,ref E S p f u abmf a =umh [ k ZGefvaemufydkif;wGif ausmif;om;rsm;. jzifh &efukef+rdK@. vrf;r}uD; 0J,mwGif ae&m ausmif ; om;tzG J @ awG zG J @ vm=u+yD ?
“ae0if;tpdk;&usqHk;ygap” “pef;,ktpdk;& xif cJ h & aomausmif ; om;onf ,ck t cg ES v H k ; aoG ; om yG u f y G u f q l c J h o nf r [k w f ,lxm;=uonfukd awG@&ayonf? Ttcif; trnftrsKd;rsKd;vnf; ay;vm=u+yD? tpu
usqH k ; ygap” [l a om toH u d k ucsifykqdk; a,mykqdk;udk wdkwdk0wf+yD; qHyif awmhbJ jrefrmjynfolw&yfvHk;taejzifh tusi;f rsm;a=umifh aemufwae@ &Spaf v;vH;k awmh usaemfwdk@tac: “wyfOD;”awGaygh?
oH+ydKif[pfaºuG;cJh=u+yD; a&S;acwftquf udk wdw k ! kd yS u f m tcsi;f csi;f awG@wikd ;f wdik yf if vnf; onf;cHEdkifr_'D*&Donf oknatmuf ta&;awmfyHkonf jzpfcsifrS jzpfawmhrnf? qENjyr,f/ pma0r,f? ajy;r,f/ jyefay:vm
qufu aemifawmf}uD;rsm; xrf;&Gucf ahJ om rxm;=ubJ vufraxmifjyum “v_yf&Sm; odk@ a&muf&SdoGm;cJhav+yD? rD;yGg;udkapmifhpm; tcsKd@u jzpfawmhrSmr[kwf[kyif ajymqdk r,f? +yD;awmh “or*~”awGjzpfvmw,f?
88 ordik ;f . rSww
f rf;rsm; &cdkiftrsKd;om;owif;pm Zlvdkifv/ 2008 ckESpf pmrsufESm 7

&Spaf v;vH;k ordik ;f yH&k yd f tydik ;f tprsm; bapmwif


w,f? jywfjywfom;om; qHk;jzwfxm;+yD q&marmif&pfu cif!Gef@udkjyefar;ovdk
qdkawmh wywftwGif; jrefrmwjynfvHk;udk tm;vHk;ukdvnf; ar;yHk&ygw,f? wu,f
ppfwyfuusm;xdk;+yD; odrf;ydkufvdkufwm awmh twd w f q d k w m ypP K y` e f t wG u f
ygbJ? oydwfwyfzGJ@0ifawGxJu wcsKd@awGu taumif;qHk;aom avhvmp&m oifcef;pm
tJ'Dwkef;uwnf;u awmcdkzdk@xGufoGm;=u ,lp&m A[kokw b%fwdkuf}uD;bJ?
w,f ? or*~ a wG / wyf O D ; awG u awmh twdwfawGudkwl;qG+yD; ordkif;jycef;
ajratmuftzG@J awGtjzpf use&f pfc=hJ uw,f/ aqmifrSm wefbdk;}uD;pGmxm;+yD; aESmif;vl
vl}uD;tzGJ@awG tJ'DtcsdefrSm pkpkpnf;pnf; awGu avhvm=u&wmr[kwfvm;? tqdk;
jzpf+yD; use&f pfw,f? vli,fawGut kd csed ,f zl @kd taumif; tusKd;ta=umif;udk qifjcif+yD;
jyefapmih=f u!fzh @kd em;jyefcswmudrk w S rf w
d ,f? a0zef o H k ; oyf + yD ; vuf & S d u mvtwG u f
tJ'wD ek ;f u wdik ;f &if;om;vufeufuikd f tem*wf t wG u f yd k r d k a umif ; rG e f a tmif
tzG@J awGu apmif=h u!fah e=uwJh tajctae vkyfaqmif=u&wmbJr[kwfvm;? ordkif;
awG jzpf a ew,f ? rG e f j ynf o pf y gwD e J @ ynm&S i f a wG u ajymxm;wm&S d y gw,f ?
u&iftrsK;d om;tpnf;t¶H;k wd@k u xGuaf jy; ta=umif;t&mwck[m ESpfaygif;tpdwf
vmwJhausmif;om;awGudk vufcH}udKqdkzdk@ =um+yD;oGm;&if tJ'D[mudkordkif;tjzpf rSwf
qHk;jzwf=uw,f? wrf ; a&;xd k ; &w,f v d k @ ord k i f ; ynm&S i f
a'guw f mat;ausmu f usaemfw@kd ukd ajymzl;

Photo - Steve Lehman


pufwifbmtvGef wmudk rSwfom;zl;ygw,f/ bma=umifhvJqdk
ppfwyfutm%mudk odrf;w,fqdkwmu awmh rsKd;qufwckudk 25 ESpfqdkwJhumveJ@
wygwD t m%m&S i f p epf u ae ppf w yf wdkif;wmowfrSwf=uwJhtwGuf 'D&Spfav;
r0if;armfOD;ukd u,fq,fvmonfh aq;olemjyKtzGJ@ tm%m&Siftjzpf ul;ajymif;vdkufwmygbJ? vHk;ta&;awmfyHk}uD;[mvnf; r=umcifrSm
ygwD u d k z suf o d r f ; +yD ; tpd k ; &tzG J @ ud k urBmpmoifcef;xJu &mZ0iftapmifapmif
“OD;Eku qdk&S,fvpfygwD tm%m&SifawG vufxJu tm%mudk jyefvnf&,lvdkufa=umif; olomv#if wdkif;jynf&Jh 0ef}uD;csKyfvdk@ a=unmw,f?
tjcm;tpktzGJ@awGeJ@ rwdkifyifawmh tm;vHk;u tHhtm;oifhukef =uwmudk rSwfrdw,f? umwGef;OD;azodef; tdrfrSm tJ'Dtcsdefwkef;u
ppf A d k v f a wG e J @ tpm;xd k ; zG J @ wJ h a e&mrS m rSm 20 &mpkjrefrmhordkif;&Jh =uD;us,fcrf;em;
a&mufaeawmh vli,fwa,muftaeeJ@ rauseyfa=umif; ajymrdwmayghav? OD;azodef;u 'gudkvufcHw,f? ckcsdefrSm taxGaxGoydwf acsmacsmarG @ arG @ ygbJ ? bmrS j yKjyif p &m aom ta&;awmfyHk}uD;tjzpf EdkifiHwum
txGwftxdyfa&mufaecsdefrSm 'Dvdktm%mudk&,l+yD; vlxkudkOD;aqmif&r,f? tpdk;&tzGJ@ (pif+ydKifjzpfjzpf) zGJ@&r,fvdk@olu oHk;oyfjyw,f?” rvdkygbl;? wygwDuvnf; waoG; woH ausmif;om;awG avhvmoif,l =u&awmh
ppfwyfuvnf; waoG;woHwrdef@qdkawmh rSmrvGJygbl;? 'gayrJh cufwmu ppftm%m
ausmif ; om;or*~ u pvd k @ td r f & S i f r rsm; wmu Auo (ArmEdik if v H ;kH qdik &f m)/ &uo rwdkifyifawmh tm;vHk;u tHhtm;oifhukef 0efxrf;awGjyefvm+yD; tvkyfqif;=uvdk@ &SifawGu usaemfwdk@&Jhordkif;udk &Edkifo
or*~txd? (&efuek w f uUov kd )f / tuo(tajccHynm)/ =uwmudk rSwfrdw,f? umwGef;OD;azodef; qifq h v kd u kd &f ekH @J taxGaxGoydw}f uD; arSmuf avmufazsmufzsufypfzdk@ }udK;pm;w,f? +yD;
OD ; ae0if ; u wygwD p H e pf z suf r ,f ? ausmif;om;vli,faygi;f pHk yg0ifEikd w f hJ wyfO;D tdrfrSm tJ'Dtcsdefwkef;u a&mufaeawmh xm;wJh tpd;k &,E &W m;}uD;u jyefoydwv f eS f awmh r[kwfr[wfvkyfZmwfawGudk ordkif;
ygwDpHkvkyfr,fvdk@ ajymw,f? ygwDnDvmcH awGeJ@ oHk;a&mifjc,fvli,fawG &Sdw,fvdk@ vli,fwa,muftaeeJ@ rauseyfa=umif; awmh w ,f ? owif ; a=unmol u vnf ; tjzpfajymif;zdk@ }udK;pm;w,f? 'gawGa=umifh
u vuf r cH b l ; ? jynf o l @ qEN a umuf , l rSwfrdw,f? ajymrdwmayghav? OD;azodef;u 'gudkvuf 'DvlyJ? owif;pmuvnf; 'Dowif;pmyJ? ordik ;f trSeu f kd b,fvw kd wd ud sus azmfjyvd@k
OD;r,f wygwDpHepfudk jyKjyifr,fqdk+yD; vkyf tJ'Dvdk oydwftDaewJhtcsdefumv cH w ,f ? ck c sd e f r S m taxG a xG o yd w f t,f'w D mawGuvnf; 'Dval wGygy?J ppfwyf &=urvJ? qdk=uygpdk@?
w,f? ppfAdkvfvlxGuf OD;pdefvGifudk t}uD; =o*kwv f v,favmufrmS OD;atmif}uD;[m txGwt f xdyaf &mufaecsed rf mS 'Dvt kd m%m u tJ'Dwkef;u csay;wJhvrf;a=umif;u ZGef 21 ajreDukef; ta&;tcif;rSm
tuJ a jymif ; cef @ awmh ol u jynf o l u d k t&rf;udk wufºuGaewJhtcsdef jzpfw,f? udk&,l+yD; vlxkudkOD;aqmif&r,f? tpdk;& vl}uD;awG ygwzD @JG =u? a&G;aumufy0JG if=uvd@k cGyfa'gif;tvHudk udkifaqmif&if ppfum;eJ@
aoewfeJ@ypf+yD; ajz&Sif;vdkufw,f? vlxku vli,fwa,muftaeeJ@ bmqufvyk &f rSe;f tzG@J (pif+ydKifjzpfjzpf) zG@J &r,fv@kd oul oH;k oyf ajymwmyg/ ygwDpHktaxGaxGa&G;aumufyGJ wdu k o f wfcv H ukd &f wJh tajccH ynmtv,f
&yfroGm;bl;? ydk+yD;aygufuGJw,f? ygwDu rod j zpf a ecsd e f r S m ol @ ud k a r;rd w ,f ? jyw,f? tJ'Dwkef;u igwdk@uausmif;om; usif;ya&;aumfr&Sifqdkwm wygwDpepfu wef ; ausmif ; ol a v; b,f o l q d k w mud k
a'gufwmarmifarmifudk wifw,f? OD;wif bmqufvkyf&rSmvJ? qENbJqufjyae&rSm qd k + yD ; rmef w uf a ewmud k rS w f r d w ,f ? ae tarG&vmwJhtvdkawmf&d vl}uD;awGudk trsm;jynfoal wG ckxufxrd od Edik af o;bl;?
atmif[ed ;f (w&m;ol}uD;csKyf)udk aumfr&Sif vm;vd k @ ? ol u ud k , f v k y f E d k i f w mud k ausmif;om;awGu (Auowdk@/ ruowdk@ jyefac:+yD; zGJ@ay;vdkufwmyg? ausmif;om;vl usaemfvnf;rodbl;? odwJhvl r&Sdbl;vdk@
zG@J +yD; jynfo@l qENaumuf,al &;udk vkyw f ,f? taumif;qHk;vkyfygvdk@ ajymw,f? +yD;awmh b,fob l jJ zpfjzpfayg)h olw@kd awG vky=f u&rSm i,fawG twGuu f aum/ b,fvrf;a=umif; rqd k E d k i f b l ; ? od w J h v l a wG &S d u d k & S d r S m yg?
vlawGu vrf;ay:rSmcsnf;yJ? qENjyae=u taemufEdkifiHawGu tultnDawG0ifvm bJ? tJ'v D }l uD;awGu bm0if+yD;¶_yw f mvJv@kd csay;cJo h vJ? tJ'w D ek ;f u ausmif;om;acgi;f pufwifbmtm%modr;f yGt J +yD; usq;kH oGm;
wm? aq;¶Hk}uD;u wajz;ajz; pk&yfjzpfvm &if vrf;awGwHwm;awG csufcsif;aumif; rausreyfjzpfaewm awmfawmfrsm;w,f? aqmifawGeJ@ Adkvfcif!Gef@udk,fwdkif awG@ &wJ h a usmif ; ol a v; r0if ; armf O D ; [m
wm rS w f r d w ,f ? OD ; wif a tmif [ d e f ; u atmif vkyfypfvdkufEdkifw,fvdk@ oluajym tJ'w D ek ;f u owif;pmwd@k ¶kyjf rifo=H um;wd@k ygw,f? ausmif;om;awGudk ynma&;jyef tJ'Dwkef;u touf 16 ESpft&G,f &Spfwef;
=o*kwfv 24 &ufae@rSm jynfol@oabm wmudk rSwfrdaew,f? pufwifbm 18 qdkwm 88 ta&;awmfyHk owif;awGcsnf;yJ qufzdk@eJ@ ausmif;om;or*~}uD; jyefay;r,f ausmif ; ol a v;yg? aq;ausmif ; or*~ u
xm;aumuf , l w J h a umf r &S i f u d k zsuf y pf tm%mrodrf;ciftxd =o*kwfvqef;u v$iahf exkwaf ewJh tcsed jf zpfae+yD? owif;pm vd k @ ajymygw,f ? tpuwnf ; u 'gud k tzGJ@0ifawGo,f,lvmwJhyHk[m EdkifiHjcm;u
vdkufw,f? p&if tJ'D&ufaygif; 50 [m wurBmvdkrsKd; wdk@rSm 0efxrf;or*~awGawmif jzpfae+yD? awmif ; cJ h w mbJ r[k w f v m;? uJ a &mh r*~Zif;rSmygvmvdk@ &Spfq,fh&Spf&Jh ordkif;0if
jynfolawGtm;vHk;omru 0efxrf; =um&Snfw,fxifw,f? tjzpftysufawG tJ'Dwkef;u wurBmvHk;u ppfat; ausmif;om;or*~udkay;r,f/ a&mh,lvdkuf "gwfyHkwyHktjzpf tzdk;xdkufwefpGm usef&pfcJh
awGyg/ vrf;ay:a&muf+yD; qENjyyGJ}uD;jzpf trsm;}uD ; bJ ? quf q uf j zpf c J h w mud k ; ? acwf } uD ; xJ r S m vH k ; 0ar#mf v if h r xm;wJ h aygh qdkwJhoabmyg/ rsufjrifoufaou ygw,f ? &S p f a v;vH k ; uae ygwD a wG
oGm;awmh taxGaxGoydwf}uD; jzpfoGm; ygwD0ifawGxJu 0efxrf;awGudk ygwDuae jrefrmEdkifiH jynfolawG&Jh wygwDtm%m&Sif awmh armif&pf&JhtJ'Dwkef;u oli,fcsif;ESpf trwfawG acgif;aqmifawG wufºuG v_yf
wmaygh? wygwDpHepfvnf; tJ'DrSm usqHk; xGufcGifhjyKvdkufwm[m ygwDudkzsufodrf;zdk@ pH e pf } uD ; ud k jzKwf c swJ h t a&;awmf y H k u d k a,mufu jyefajymwmvdk@yJ ajym&r,f/ &Sm;olawG ponfjzifh wygwDtm%m&Sifudk
oGm;wmbJ? olwdk@jyifqifwmjzpfw,f? rSifouf+yD; =u!fhaewJhtcsdef w¶kwfwdk@ armif&pfutJoavmuf reD;bl;? a0;w,f? z,f&Sm;+yD;aemuf t+ydKif;t¶dkif; ay:xGuf
avwyf u ppf o m;awG u oyd w f ¶k&Sm;wdk@qdkwm tiftm;}uD; tm&Stiftm; ausmif;om;vli,fawGu jyef+yD;ar;cGef; vmcJh=uw,f? tJ'DxJrSm avmuobm0
=o*kwfaESmif;ydkif;eJ@pufwifbm arS m uf o l a wG e J @ yl ; aygif ; vm=uw,f ? pkawG/ 'gayrJh ppfwdkufovdk ajcukwf,l xkwf=uw,f? tm%modrf;wm vrf;rSm t& aumif;wma&m raumif;wmudkyg
t"du uawmh wjynfvHk;rSm ausmif;awG wefjyefoydwo f rm;awGu ppfaxmufvrS ;f xdk;ppfqif owif;pk+yD; jyef+yD;tEdkifwdkuf vl a wG u d k ypf o wf w m zrf ; qD x m;wm usaemfwdk@ w+ydKifeufvufcHcJh&w,f/ qdk;
aq;¶HkawG bk&m;awG Z&yfawG[m oydwf a&;OD;aqmifr_eJ@ v_yf&Sm;vmw,f? tJ'DrSm oGm;wmu jrefrmjynf&Jhvufeufudkifxm; awmxJudk vli,fawGudk armif;xkwfwm wmawGuakd wmh 'Dae&mrSmrajymawmhygb;l ?
pcef ; }uD ; awG jzpf o G m ;wmjzpf y gw,f ? acgi;f jzwfowfwmawG tqdycf wfowfwm wJh tm%m&Sif ppftkyfpkyJjzpfygw,f? awG u d k 0d k i f ; +yD ; ar;cG e f ; xk w f c J h = uw,f ? cifAsm;wdk@ usaemfwdk@udk,fwdkif b0eJ@&if;+yD;
0efxrf;eJ@ taxGaxGvlwef;pm;or*~awG awG pwJhv_H@aqmfaoG;xdk;r_awG jzpfukef tJ ' D w k e f ; u ppf a xmuf v S r f ; a&; cif!Gef@u tJ'Dwkef;upum;wcGef;ajym+yD; od&adS e=uwmrd@k tus,cf s@J rajymawmhygb;l ?
u aq;¶Hk}uD;rSm pwnf;cs=uw,f? w,f? vufeufe@J &efpvd@k q+kd yD; ukeo f , G af &; Ad k v f } uD ; pnf o l w a,muf u d k y J xif x if ausmif;om; vli,fawGudk yg;pyfydwfvdkuf aumif;wmawGuawmh ta&;awmfyHkxJu
ausmif;om;awGu &efukef (yifr) ¶Hk;u ppfom;awGeJ@ oydwfwyfawG yÉdyuQ &Sm;&Sm; zrf;rdcJhbl;w,f? ol@udk 88 ta&; w,f? (ydwfzdk@}udK;pm;w,fvdk@xifygw,f) a':atmifqef;pk=unf/ rif;udkEdkif/ udkudk}uD;
wuUodkvfrSm or*~¶Hk;cef;awGzGifh=uw,f? jzpfw,f? ausmif;om;or*~awGu xdef; awmfyHku jyefv$wfay;cJhw,f? zrf;rdwmu tJ'Dpum;[m usaemfwdk@a&S@qufoGm;&wJh wd k @ vd k wu,f h u d k t&nf t aoG ; &S d w J h
tzG@J awG/ pmapmifawG/ tpkvu kd /f tzG@J vu
kd f xm;Edkifw,f? tpdk;&taqmuftOD;awG +rdK@xJrSm? jrefrmrlqviftzGJ@ vli,fawGu vrf ; wav#muf r S m ajymprS w f w G i f c J h w J h acgif;aqmifawGudk arG;zGg;ay;vdkufEdkifcJhwm
csDwufyGJawG a[majymyGJawG ae@pOfaqmif *dka'gifawGrSm vHk+cHKa&;udk¶kyfodrf;+yD; awm zrf ; rd w m? wef j yef oyd w f w yf z G J @ tjzpf pum;wcGef; jzpfusefcJhw,f? cif!Gef@u ygbJ?
&Guf=uw,f? a=umifawG vufxJa&mufatmif axmuf jyef v $ w f a y;+yD ; aemuf y d k i f ; ppf w yf u vuf u mjy+yD ; ajymcJ h w ,f ? “nD a v;wd k @ olw@kd awG[m wdik ;f jynfe@J vrl sK;d twGuf
OD ; atmif } uD ; OD ; aqmif w J h wyf r S L ; vS r f ; a&;u vk y f v d k u f w ,f ? *d k a 'gif a wG tm%mod r f ; +yD ; ol w d k @ axmuf v S r f ; a&; twdwu f kd jyefrvSeaf =u;uGm” wJ?h twdwf aumif;&maumif;a=umif;udk vkyfaqmifzdk@
a[mif ; awG OD ; Ek O D ; aqmif w J h zqyv azmuf+yD; ypPnf;awG,l=uawmh ausmif; awGu t+idK;w}uD;eJ@ tJ'Dvli,fawGudk rvS e f a =u;qd k w d k i f ; tem*wf } uD ; u oufouf vljzpfvmwmvdk@ qdkcsifygw,f?
vla[mif;awG OD;0if;wifwdk@OD;aqmifwJh om;or*~ a wG wyf O D ; uvl i ,f a wG [ m zrf;+yD;ESdyfpufcJhw,f? aemufawmh jyefay; aumif;vma&mvm;vdk@? tESpf 20 =umwJh olw@kd &hJ uHo;kH yg;trlt,m[m wkid ;f jynft
pme,fZif;/ wwfodeJ@ tEkynm&SifawG/ vd k u f o d r f ; &w,f ? jyef + yD ; tumtuG , f qGJovdkrsKd; aiGawGawmif;+yD;awmh v$wfay; tcg jyefpOf;pm;=u!fhapcsifygw,f? 0dkif;pOf; wGuf Edik if t H wGuf vlrsK;d twGuf tusK;d &S&d m
taxGaxG oydwaf umfrwD/ a':atmifqef; ay;&w,f? cJhw,f? tJ'DxJu wa,mufyJ axmifus pm;=uygO;D ? 2010 a&G;aumufy}JG uD;udv k nf; &Sda=umif;twGufom t+rJwrf;toHk;jyK ae
pk = unf u d k a wmh tm;vH k ; u 0ef ; &H v m OD;Eku qd&k , S vf pfygwD tm%m&Siaf wG w,fvdk@rSwfrdw,f? usaemfwdk@ twdwfudkjyefrvSefbJeJ@ jzwf=u wmrdk@ &Spfav;vHk;uay;tyfwJh tawmuf
=uw,f? txl;ojzifh wyfrSL;a[mif;awGeJ@ vufxJu tm%mudk jyefvnf&,lvdkuf 1988 pufwifbmrSm ppfwyfu tm &rSmvm;? ajymif q H k ; aom om;aumif ; &wemawG
pme,fZif;awG wwfodawGvdk@rSwfrdw,f? a=umif; olomv#if wdkif;jynf&Jh 0ef}uD;csKyf %modrf;w,f? aemufae@awGrSm vrf;ay: armif&pf (rdk;rctifwmeufpmrsufESmrS) vrf ; jy=u,f a jymif } uD ; awG v d k @ uif y G e f ;
ausmif;om;or*~xJrSm tiftm;aumif; vdk@ a=unmw,f? tjcm;tpktzGJ@awGeJ@ wufvmwJh oydwftzGJ@awGudk ypfowf (Z) wyfcsifygw,f?
pmrsufESm 8 &cdkiftrsKd;om;owif;pm Zlvdkifv/ 2008 ckESpf 88 ordik ;f . pmrsuEf mS
88 ta&;awmfykH[k ajym=uv#if &efukefwGif;v_yf&Sm;r_ OD;xH oGm;a&mufI csOf;uyfpnf;¶kH;jyefonf? “wwdkif;
udk tm;vkH;ajy;jrif=uonf? 88 rsKd;quf[k ajymv#if
vnf; &efukefY acgif;aqmifchJonf ausmif;om;rsm;udk
jynfv;Hk tkºH uvmaomtcg/ q&mrygvmrnf”[laom
uwd wOD ; xH r S &cJ @ onf ? OD ; aqmif y grnf [ l a om
8 8 8 8 ta&;awmfyEHk iS Uf &cdik jf ynfwiG ;f
ajy;jrifrd=ujyefonf? 8888 ta&;awmfyHkonf &ef uwdudk r&SdcJhacs? Todk@jzif@ wae0if waexGuf
ukefausmif;om;v_yf&Sm;r_rS jrpfzsm;cHvmaom wwdkif; vlyk*~dKvf toD;oD;ESif@ awG@qkHum wdkufypJG wifEkdifonf@
jynfvHk;twdkif;twmaqmifonfh jynfvHk;u|wfv_yf taet xm;wck zefwD;&ef}udK;pm;aomfvnf; (6)
&Sm;r_yifjzpfavonf? &ufajrmuf aomae@xdwdkif pdwfauseyfavmufonfh
odk@aomf jynfe,ftoD;oD;rS tepfemcH}udK;pm;cJhr_ tae txm; odk@r&acs? Todk@jzifh =o*kwfv (6)
rsm;um; ordkif;wGif oifhoavmufrwGifao;acs? &ufae@wGif rnfolbJ acgif;aqmif acgif;aqmif igwdk@
Todk@jzpf&jcif;rSm vrf;yef;qufoG,fa&;cufcJjcif;/ yl;aygif;rnf[laom uwdudkrl i,foli,fcsif;wcsKd@xHrS
qufoG,fa&;ud&d,mrjynfhpHkjcif; wdkif;ESif@jynfe,f &avonf?
toD;oD;odk@ rD'D,mrsm;a&mufrvmEkdifjcif;/ jzpf&yfrSef Todk@jzif@ txu (1) Y ausmif;wufaeaom
rsm;udkxkwfaz:a&;om;ajymqdkr_tm;enf;jcif; wdk@ wl r i,f r S ausmif ; om;v_ y f & S m ;ES i f h ywf o uf a om
a=umifhjzpfEdkifonf? owif;tcsut f vufrsm;udk vufvrS ;f rDor# pkaqmif;
rdrdonf 8888 ta&;awmfyHkY udk,fpGrf;^m%fpGrf; avonf? =o*kwv f (7) &ufae@EiS hf (8) &ufae@ qENjyyGJ
&Sdor# }udK;pm;acgif;aqmifcJh=uonfhtxJ wa,muf jzpfEkdifajcr&Sdajc? (9) &ufae@wGifjzpfrnf[k owif;udk
tyg t0ifjzpfayonf? txifu& acgif;aqmif}uD; xd k w l r i,f x H r S a emuf q k H ; &&S d a vonf ? rnf o nf h
wOD;tjzpf rdrdudk,frdrd rcH,lvdkay? trSefurdrd. ausmif;om;acgi;f aqmifu OD;aqmif}udK;pm;aeonfukd
v_y&f mS ;r_ukd rdrad &;om;jcif;xuf tjcm;olrsm;a&;om; vnf; rdrdrodcJhacs? rdrdacgif;aqmif&ef }uHaeonfudk
jcif;u ydkIoif@avsmfayonf? odk@aomf t"du yg0ifchJ vnf; rnfonfhausmif;om;acgif;aqmifrS odrnf
olrsm;u ra&;om;aomtcg jrefrmEkdifiHv_yf&Sm;r_}uD; r[kwfacs? owif;aygufuGrJ nfudk txl;owdxm;vkyf
wckjzpfaom 8888 vlxktHkºur_}uD;wGif &cdkifwdk@ yg0if aqmifae&&m wOD;udk wOD;od&ef txl;cufcaJ vonf?
v_yf&Sm;cJ@onfhordkif;onf ,ae@xufwdkif t&mrxif qufoG,fa&; ud&d,mrsm;vnf; txl;&Sm;yg;vSay
aysmufuG,faeqJ jzpfaeavonf? onf? ausmif;om;wcsK@d txu (1) udv k moGm;onf?
od k @ jzpf & um; 8888 v_ y f & S m ;rS K ta=umif ; ud k &efuek af usmif;om;rsm;ESit hf quf&onf[k wlri,fu
aqmif;yg;wyk'fa&;om;I &cdkiftrsKd;om;owif;pmY qdkonf? rnfodk@yifqdkap reufzuf wdkufyGJprnf[k
wif&ef rdrdtm; rdwf&if;aqG&if;wcsKd@u wdkufwGef;vm qHk;jzwfum rdrdwywfausmfwnf;cdkaeaom tdrfrS 88 umvtwGif;u ppfawG+rdK@wGif csDwufqENjyaeonfh &cdkifvlxk}uD;
&mrsm;pGm tcsed , f pl Of;pm;aecJah vonf? aemufyikd ;f wGif tjcm;wckodk@ ajymif;avonf? udk =o*kwfv (9) &uf nae (5) em&D (30) rdepfrS (6) +yDjzpfaoma=umifhjzpfonf?
“rSefaompum;onfopPm”[k pdwfudkqifjcifumrdrd. =o*kwf (9) &ufae@ rGef;vGJ (2) em&DavmufwGif em&Dxd a[m=um;cJ@onf? Tw&m;onf 1988 'Drdku ‚aemuf rdrdtdrfwGift+rJraebJ vkH+cHK&mwckY
udk,fawG@twdkif; Taqmifyg;udk rdrda&;om;&efqkH; rdrEd iS hf taygi;f ygwcsK@d qifu;l vrf;&yfuu G &f dS puf¶vHk rf; a&pDta&;awmfyt Hk wGi;f &cdik jf ynfY xGuaf y:vmaom a&Smifwdrf;vsuf &aohawmifrS wufºuonfhvli,f
jzwfvdkfufonf? rSpI wdkufyGpJ wif&efxGufpOf vrf;rawmfbufrS tvH yxrqkH;'Drdkua&pDw&m;OD;yif jzpfonf? wcsKd@ESifh qufoG,f&ef t+rJ}udK;pm;aeavonf? (2)
rdrda&;vdkonfrSm “8888 ta&;awmfyHkESifh&cdkif w0D0Djzif@csDwufvm=uaom ausmif;om;§ol vli,f ‚ae@ naebufwGif vl (20) tm; zrf;qD;&ef &uft=umwGif trsKd;orD;wOD; rdrdtdrfodk@a&mufvm
jynf o l vl x k v _ y f & S m ;r_ ” jzpf a yonf ? od k @ aomf wcsKd@ESif@qkHrdavonf? “armifarmifwdk@udk OD;aqmifyg cv& (20) rS vdkufvH&SmazGaea=umif;owif;&av onf? olrvmonfyh rHk mS 'nif;oD;rsm; a&mif;0,fonfh
ta=umif;trsK;d rsK;d a=umif@ rdrv d ufvrS ;f rDoavmufukd q&mr/ armifarmifw@kd EiS v hf ufwyJG g q&mr” [k ‚wd@k rS onf? xdkemrnfrsm;pm&if;xJwGif rdrdemrnfyga=umif; ykpH jH zifv
h mjcif;jzpfonf? olronf 'nif;oD;rsm;0,fum
om rdrad &;om;Edik rf nfjzpf&m &cdik jf ynfwckv;kH . ta&; cspfpzG,fajymvmonf? ‚jyif rdrd.oli,fcsif; &aoh v#Kd@0SufpGmod&avonf? rdrdonf wnf;cdk&mtdrfESifh eD; ppfawGodk@ydk@&eftwGuf vmonf[kqdkonf? trSefu
xufrdrd. udk,fawG@v_yf&Sm;r_ trsm;tjym;ygvmEdkif awmif ygwD,lepfaumfrDwD0ifwOD;.om; (ausmif; pyfonfhcGqkHwdkif;Y uif;axmufrsm;xm;+yD; vkH+cHKa&;udk olrvmonfrSm 'nif;oD;0,f&efr[kwf/ vGefcJ@onf@
onf? jynfwckvHk;. v_yf&Sm;r_udk vufvSrf;rrDcho J nf om;r[kwf) yg0ifavonf? xdkolygvmjcif;onf rdrd pDpOfavonf? (2)&ufu +rdK@e,faumifpD¶kH;wGifaqG;aEG;yGt J a=umif;udk
rsm;vnf; &Sdao;onff? odk@jzpf&m 8888 ta&;awmfyHk twGufa&m ausmif;om;rsm;twGufyg aumif;av ‚aemuf =o*kwfv (10) &ufeHeuf (11) em&D rdrdxHta&mufydk@&ef xdktpnf;ta0;wGif yg0ifol ‚
ESihf &cdik jf ynfov l xl v k y_ &f mS ;r_[k acgi;f pnf;wyfjcif;xuf onf? xdkoli,fcsif;u rdrdtm;q&mr[k rac:rdu avmufwGif 'kwd,ae@oydwfpwifjyefonf? Tae@ .armift&m&SdwOD;u rdrdxHodk@ v#Kd@0Sufv$wfvdkufjcif;
“8888 ta&;awmfyEkH iS &hf cdik jf ynfwiG ;f ud, k af wG@ v_y&f mS ; xdkvli,frsm;rdrdudk q&mrwOD;tjzpf odrnfr[kwfacs/ wdu k yf uJG kd rdrOd ;D raqmifcahJ cs? rGe;f vGJ (3) em&DavmufwiG f jzpfa=umif; ygvmaompmwdt k & od&avonf? aemuf
r_rw S w
f rf;”[k acgif;pOfwyfjcif;u ydkIoifhawmfrnf[k tm;udk;jcif;vnf; wlrnfr[kwfacs? ausmif;om;i,f axmifaygif;rsm;pGmaomvltkyf}uD; 0*FbmuGif;odk@ rS od&avonf? olronfolr.armif t&m&SdESifh
pOf;pm;um rdrdvufvSrf;rDoavmufjzifh Taqmif; rsm;rS ysLiSmpGmzdwfac:r_udk &aomtcg rdrdtwdkif;rod csD w uf v mpOf ppf a xmuf v S r f ; a&;rS vma&muf rdrad wG@qEkH ikd rf _ taetxm;wckukd zefw;D ay;avonf?
yg;udka&;om; vdkuf&ayonf? 0rf;omoGm;+yD; qENjy wdkufyG}J uD;udkacgif;aqmifcsDwuf aESmuf,u S rf a_ =umifh jyif;xefaom ¶ke;f &if;qefcwfr}_ uD; xdkt&m&SdESifhawG@aomtcg =o*kwfv (12) &ufae@
&ef csufcsif;qkH;jzwfvdkufonf? ‚aemuf jzpfyGg;avonf? ppfaxmufvSrf;a&;rsm;udk oydwf tpnf;ta0;qHk;jzwfcsufESifh rnfodk@ vdkuf&Sm=uyHk/ ‚
88 v_yf&Sm;r_Y &cdkifvlxkyg0if}udK;pm;jcif; - wygwD tm%m&SifpepfjyKwfusa&; - ig¶dk@ta&;? tzGJ@rS vufOD;r_&,lEdkifcJhavonf? (11) &ufae@wGif taeESifh tdajENrysuf vdkufvH&SmazGcJh&yHk rdrdtwGuf
udbk ek ;f armf usq;Hk I ausmif;om;vSKyf&mS ;rSKrsm; &efuek f &cdkifvlxkvGwfajrmufa&; - ig¶dk@ta&;? oydwfwyfacgif;aqmifrsm;tm; cv& (20) ppfaxmuf rsm;pGmpdwfylyefcJh&yHkESifh tem*wfYrnfr#xd tEW&m,f
wGif qufwdkufjzpfay:vm+yD;aemuf &efukefwuUodkvf ae0if;tpdk;& usqHk;ygap? vS r f ; a&;rS tonf ; toef v k d u f v H & S m azG a vonf ? }uD;rm;yHkwdk@udk tao;pdyf&Sif;jyavonf?
rsm;udk ydwv f ukd af =umif;owif;xGuaf y:vmonf? ‚ &cdkifjynfolw&yfvHk; vGwfvyf&rnf? acgif;aqmifrsm;tm;vHk;rSm vHk+cKH&mY a&Smifwdrf;um +rdK@e,frS Todk@vdkuf&SmaepOf &aohawmif+rdK@&Sd
aemuf rdrdonf &efukefpufr_wuUodkvfrS jyefvmonf@ ta&;awmfykH atmif&rnf? wdkufyGx J yfrH az:aqmifa&;udk enf;[efudk,fpDjzifh tjrJ wufºuaom vli,f (300) avmufu &Jpcef;udk
ausmif;om;wOD;ESi@f v#K@d 0u S pf mG awG@q+Hk yD; &efuek t
f ajc paomaºu;a=umf o H r sm;ud k aºu;a=umf u m óu;pm;ae=uavonf? 0dkif;xm;=ua=umif;/ xdkodk@0dkif;xm;onfrSm tu,fI
taersm;ud k ar;jref ; onf ? xd k t csd e f u rd r d o nf rif;bm}uD;vrf;twdkif; qufvufcsDwufavonf? rdrdonf vkH+cKHpdwfcs&rnf@ ae&mwckY wae@wm zrf;rdygu csufcsif;xkwf&efjzpfa=umif; xdkt&m&Sdu rdrd
avmif ; acsmif ; wG J b uf t xuwG i f jref r mpmES i f @ vlrsm; wpk+yD;wpk rdrdwdk@ESifhaygif;pnf;vmonf? rdrd wdrf;a&Smifaeum =o*kwfv (12) &uf eHeuf (4) em&D tm;ajymjyavonf?
ord k i f ; bmom&yf u d k txuf w ef ; ausmif ; om;rsm; onf xdak usmif;om;i,frsm;. 0dik ;f &HrE_ iS t hf wl wyfO;D rS (30) rdepfwGif rdrd. Zmwdjzpfaom &ao@awmif+rdK@odk@
twGuf jyoaeavonf? pmjy,if; ausmif;om;rsm;. &J&ifhpGm qufvufcsDwufavonf? xGufcGm&ef oabFmqdyfodk@qif;avonf? oabFmay: &aohawmifodk@csDwufjcif;
pdwfaeoabmxm;rsm;udk wD;acgufovdk EdkifiHa&; aq;¶k H } uD ; em;ta&muf w G i f tH h r cef ; Ed k i f a om wGif rdrdtm; zrf;qD;&ef wm0efusonf@Adkvf}uD;om rdrdZmwdjzpfaom &ao@awmifòr@e,f atmifqdyfaus;
tay:pdwf0ifpm;zG,f&Sdaom ausmif ;om;rd brsm;/ vltkyf}uD; rdrd.aemufrS csDwufvdkufygvm=uonfudk at;ZH/ &ao@awmif+rdK@e,faumifpDOuUX ygavonf? &GmwGif cdkvH_aepOf &aohawmifY oydwfwdkufypGJ wif+yD
q&mrsm;ESifh wD;acgufpnf;¶kH;aeaom umvjzpfonf? awG @ &aomtcg vrf ; wav#muf v k H ; atmf [ pf I rd r d o nf xd k v l } uD ; ES i f h reD ; ra0;&S d ae&mwck w G i f jzpfa=umif;owif;&avonf? xdk@tjyiftjcm;aom
1988 ck =o*kwfv (1) &ufae@wGif rdrdZmwd armvmor# tm;vH k ; ajyaysmuf o vd k cH p m;vd k u f vlem[efaqmifI wae@vkH; vJavsmif;um oabFmw &cdkifjynftESH@tjym;Y oydwfpwifav+yD jzpfa=umif;
jzpfaom atmifqyd rf S pufavSjzifh ppfawG+rdK@o@kd xGucf mG &avonf? armonfukd armrSe;f rodbJ vltyk v f x
l }k uD; pD;ay: pD;eif;vdu k yf gvmavonf? rGe;f vGJ (12) em&D (30) od&avonf? rdrdonf (6) &ufavmuft=umwGif
cJhonf? avSqdyfwGif ausmif;om;ausmif;olwcsKd@ESif@ udk OD;aqmifum jynfawmfombufrSaeI ukefwef; rdepfwGif &ao@awmifodk@a&mufavonf? August v (18) &ufae@Y r,lurf;rS pufavS 5-pD;
rar#mfvif@bJawG@qkHcJ@&onf? r=umaomumvwGif vrf;odk@ xyfrHcsDwufavonf? ukefwef;ta&mufwGif tjynf h y gaom vl t if t m;jzif h &ao@awmif + rd K @ok d @
wpkHwckaomv_yf&Sm;r_jzif@ q&mrjyefvmrnf jzpf trsKd;orD;wOD; xyfrHyg0ifyl;aygif;+yD; rdrdESif@twl &efolvufrS vGwfajrmuf&ef pwif}udK;pm;jcif; a&a=umif ; jzif h csD w uf a vonf ? &ao@awmif o d k @
a=umif;/ tm;vk;H toif@&adS e=u&rnfjzpfa=umif; ajymcJh a&S@wef;rS csDwufavonf? nae (5) em&D (30) rdepf rdrdonf ¶kyfzsufI oabFmay:vdkufygvmonfhtwGuf ra&mufrD acgi;f eDwyfom;rsm;u tvHew D vlvl vGix hf l
&molwdk@ em;rvnfonfh rsufESmrsm;jzif@ rdrdudk =unffh wGif 0uFbmuGif;jyifodk@a&mufavonf? ausmif;om; Adkvf}uD;omat;pH rdrdtm;rrSwfrd[k xifcJhaom rdrd um r,ljrpfux kd uG I
f rdrt
d m;qD;óu=uavonf? vrf;
ae=uayonf? odk@aomf rdrdqufrajymcJ@acs? acgif;aqmifrsm;u rdrdtm; &GufcsDum 0uFbmuGif;&Sd txif wufwufpifatmifvGJcJ@&onf? wem&Dyif wav#mufwiG v f nf; vlrsm;tk;H tk;H u|uu f |uf óuqkad e
=o*kwfv (2) &ufae@wGif &cdkifjynfvGwfajrmuf vGwfvyfa&;ausmufwdkifcg;ywfay:odk@ wif=uav r=um &ao@awmif+rdK@ aumifpD¶kH;wGif wHcg;ydwftpnf; avonf? rdrdonf&ao@awmifrS acgif;aqmif&Jabmf
a&;twGuf v#K@d 0u S pf mG zG@pJ nf;xm;aom ajratmufvy_ f onf? ta0;csavonf? xdktpnf;ta0;rSm rdrdtm; tao rsm;ESifhtwlòr@awmfcef;rodk@ csDwufum 'kwd,t}udrf
&Sm;onfhtzGJ@0ifwcsKd@.tdrfodk@ udk,fwdkifoGm;a&muf &cdkifwdk@ tm;vHk;nDnGwf=u? && t&Sif&& zrf;qD;&ef qHkjzwfcsufcs=uavonf? w&m;udk a[majymavonf? aemufwae@wGif &aoh
um 'Drdkua&pDwdkufyGJY wwyfwtm;yg0ifI &cdkifwdk@ TwdkufyGJwGif &cdkiftm;vkH;vufwGJyg0ifvsuf rdrdwdk@ rdrdonf tajctaersm;udk pdk;&drfI t+rJwrf; awmif oydwftiftm;pkrsm;ESifh vufwGJvsuf&aoh
&ydkifcGif@udk vufrvGwfwrf;,l&ef wdkifyifavonf? &ydkifcGifhtwGuf qufvufwdkufyGJ0if=u? pm;aeus xrif;qdik Yf =um&Snpf mG raecJ@bJ pufavSqyd f awmifòr@awmfcef;rudk odrf;um oydwfw&m;pifjrifh
Tta&;onf wjynfv;kH ta&;jzpfoifah =umif; ajymqdk wygwDtm%m&SifpepfusqHk;a&;twGuf igwdk@tm;vHk; odk@qif;um pufavSwpD;udkiSm;vsuf r,ljrpfudk ul; tjzpf a=ujimavonf? ‚aemuf &aohawmif oydwf
wdkifyif=uavonf? odk@aomfrdrdoGm;a&muf wdkifyif wdkufyGJ0if=u&rnf? jzwfvmcJ@onf? xdkae@tpnf;ta0;t+yD; naecsrf;(4) aumfrw D u
D kd zG@J pnf;=uonf? aumfrw D D w&uftvdw k iG f
aom olrsm;xHrS wdkufyGJudkOD;aqmifv_yf&Sm;ygrnf[l q&mawmf OD;OwWr a[m=um;cJ@aom 0HomEkpdwf"gwf em&DavmufwGif &aohawmifygwD aumifpDvl}uD;rsm;/ ,cifu wufºupGmyg0ifvmcJh=uaom ynmwwf
aom uwdudkrnfolwOD;wa,mufr# r&onfhtjyif udk arG;=u? &Jrsm;ESifh emrnf}uD;vli,facgif;aqmifrsm;u rdrdtm; vlwef;pm;wcsKd@ jyKwfususefch=J uonfudk rdrd owdjyKrd
ppfawG+rdK@Y rnfonfah usmif;om;rsm;u acgi;f aqmifae igw@kd jynfov l x l w k &yfv;kH tcGit hf a&;twGuf touf &aohawmif+rdK@ae&mtESH@ vdkufvH&SmazG=uavonf? onf? rdrdonf 'kwd,acgif;aqmiftjzpfom a&G;cs,f
onfudkvnf; rod&acs? aoao ta&pkwfpkwf }udK;yrf;=upkd@? od@k aomfow l @kd &SmrawG@eikd v
f u
kd af wmhacs? rdro
d nf wOD; cH&avonf? oydwf OuUXrSm udak tmifausm0f if; (,ck-
‚aemuf rdrd=unfndKav;pm;aom q&mr (1) ponfh pum;vk;H rsm;jzifh tpcso D nfh 'Dru kd a&pDw&m;OD; wnf; pufavSwpD;jzifh r,ljzpfudk jzwful;vmcJh cd k i f a y:vif ; ) jzpf o nf ? aemuf w &uf t =umwG i f
88 ordik ;f . pmrsuEf mS &cdkiftrsKd;om;owif;pm Zlvdkifv/ 2008 ckESpf pmrsufESm 9

aemufwae@wGif OD;OwWrcef;r}uD;Y vlxkw&m;yGJ em&DavmufwGif EkdifiHawmftm%mudk EkdifiHawmf+idrf0yf


ud,
k af wGv
Y yI &f mS ;rI rSww
f rf; jr&mZmvif;
}uD;udk usif;y=uavonf? vlrsm;rdrdwdk@rSef;xm;onf
xuf yHak tm a&muf&v dS m=uonf? cef;rxJwiG o f mru
ydjym;r_wnfaqmufa&;tzGJ@ (State Law and Order
Restoration Council - SLORC) rS odr;f vduk +f yDjzpfa=umif;
uGif;jyif}uD;wckvHk;yg jynfhESufaeonf? OD;OwWr cef;r jrefrmhtoHrS a=unmvmonf? a&'D,dk&Sd ae&mtoD;
q&mrsm;or*~udk rdrdOD; aqmifzGJ@pnf;um taxGaxG onf? Todk@jzifh ppfwyfESif@oydwfacgif;aqmifrsm;t wGif AdkvfcsKyfatmifqef;yHkESifh OD;ae0if;yHkwdk@udkcsdwfqGJ oD;Yvlrsm;pk¶;Hk em;axmifae=uonfuv kd nf;awG@&onf?
twGif;a&;rª;csKyftjzpf rdrdudk wm0efay;=uavonff? =um;wGif aovm;&Sifvm; wif;rmvmavonf? xm;onf? q&mawmf. "gwyf [ kH I
l twdt k pyifr&Sad cs? Towif;xGufay:vmonfESif@ ae@pOfaxmifcsD
‚tpnf ; ta0;wG i f &aoh a wmif (97) tk y f p k r S Tod@k aom tajcaersm;jzpfay:aepOf &cdik jf ynfukd rdrdwdk@tzG@J onf cef;rxJ0if0ifcsif; Adkvfae0if;yHkudk qGcJ s aomif;csD pk¶kH;vSKyf&Sm;ae=uaom vlrsm;tm;vkH;upOfh
txufwef;/ tv,fwef;/ rlvwef;q&m/ q&mrrsm; twdkif;twmwckxd xdrf;odrf;xm;Edkif&ef taxmuf vdkufonfESifh cef;rwckvHk; vufckwfoHrsm; =obmoH uvsm; jzpfoGm;avonf? r=umrD em&Dydkif;tvdkwGif
pH k n D p G m wuf a &muf = uonf ? xd k t pnf ; ta0;od k @ tul & &S d a &;twG u f ppf a wG + rd K @rS rd w f a qG w OD ; ud k rsm;jzifh qlnHoGm;avonf? Tw&m;yGJonf bl;oD; rdrdwdk@ oydwfpcef;onfvnf; *sDo&D;aoewfudkif
ppfawGrS ausmif;om;acgif;aqmif udkoef;ausmfESifh b*Fvm;-&cdkife,fpyf&Sd awmwGif;edkifiHa&;tiftm; awmifòr@Y yxrqkH;t}udrf usif;yaom vlxkw&m;yGJ SLORC ppfom;rsm;. vufatmufodk@ usa&mufav
udkjynfpdk; (rdrdoli,fcsif;) a&mufvm=uonf? ‚wdk@ pkrsm; &Sd&modk@ v#Kd@0SufpGmapv$wftultnDawmif;cdkif; vnf;jzpfavonf? òr@e,foydwfaumfrDwDudkrl rdrdwdk@ awmhonf? Todk@jzifh ppfawG/ ajrmufOD;/ rif;jym;ESifh
ES p f O D ; onf rd r d E S i f h tem*wf w G i f jzpf a y:vmrnf h avonf? zG@pJ nf;ay;jcif; r&Sdc@J acs? òr@olòr@om;rsm; tvdkqENjzif@ usef+rdK@rsm;odk@ c&D;qufrnfh ar#mfvifhcsufonfvnf;
taetxm;rsm;udk v#Kd@0SufpGm wdkifyif=uavonf? zG@J pnf;&ef t}uHðy+yD; rGef;vGyJ dkif;wGif e,fpyfòr@jzpfonfh uG,faysmufcJh&avawmhonf?
ppfawGtaxGaxGoydwf}uD; armifawmodk@ c&D;qufvmcJh=uonf? rdrdwdk@tzGJ@udk
&aohawmifjrdK@udk aoG;ajrrusodrf;ydkufjcif; rdrdwdk@tzGJ@ &aohawmifY ae@pOf oydwfwdkufyGJ}uD;udk armifawmrS um;wq,fhav;pD;jzifh qif;}udK=uonf? r,lawmifY cdkv_Hjcif;
=o*kwfv20 &ufae@wGif &ao@awmifòr@e,f (97) qufwdkuf qifEGJaeouJhodk@ ppfawGwGifvnf; oydwf }udKqdkolrsm;xJwGif rlqvifbmom0ifrsm;pGm yg0if=u tm%modr;f owif;xGuaf y:vm+yD;aemuf n (7) em&D
tkyfpkrS jynfolvlxkwdk@ zdwfac:um }uD;rm;aom vlxk wdkufyGrJ sm;tqufrjywfjzpfay:aea=umif;ESifh &cdkifjynf avonf? avmufwGif rdrd&Sdaeaomae&modk@ atmifnGef@wif
tpnf;ta0;}uD;udk usi;f y=uavonf? Tae@w&m;yGJ ae&mtESH@ yGufyGufql ay:aygufaea=umif; od&av armif a wmod k @ a&muf a omtcg euf z ef v l x k (rdrdtm; teD;uyfulnDol) ESifh ocFgxGef; (wGJzuf
onf r=umrDjzpfvmrnfh +rdK@odrf;wdkufyt JG wGuf vlxk onf? ppfawGoydwfudkacgif;aqmifolrsm;rSm q&m w&m;yGJtwGuf oydwfOuUX udkb,Of tygt0if twGif;a&;rª;) wdk@ v#Kd@0SufpGm vma&mufqufoG,f+yD;
udk aoG;xdk;prf;onfh yGJqdkv#ifvnf; rrSm;acs? rdrdwdk@ OD;at;ausmf/ ODd;vSapm/ OD;armifnGef@pdef ESifh OD;omxGef; tjcm;aom rdwaf qGrsm;ESihf wdik yf if=uavonf? bl;oD; tem*wftpDtpOfudk ar;=uonf? rdrdonf tm%m
oydwt f zG@J onf (22) &ufae@ jyKvkyrf nfh +rdK@ord ;f wdu k yf JG atmifwdk@jzpf=uavonf? q&mOD;at;ausmfonf awmif/ armifawmc&D;pOfonf pnf;¶kH;&tcufqkH; rodrf;rDuwnf;u }udKwifrSef;qxm;onfhtwdkif;
twGuf pDrHudef;rsm;udk aygufuGJr_r&Sdatmif xdyfqHk; aemifwGif ppfawG+rdK@ oydwfaumfrDwDOuUX jzpfvm+yD; 'Drdkua&pDwdkufyGJ vlxkpdwfr0ifpm;qkH;aom òr@ (2) +rdK@ taemufajrmufp;l pl;od@k c&D;quf&efajymavonf? ‚
acgi;f aqmifoufoufjzift h xl;pepfwusppD Of&avonf? OD;vSapmrSm twGif;a&;rSL;jzpfavonf? q&mpdefapm jzpfonf? Todk@jzpf&onfrSmvnf; ta=umif;&Sday aemuf ae&mtoD;oD; uGjJ ym;aeaom acgif;aqmifrsm;
‚aemuf 22-&ufae@wiG f +rdK@e,fwckv;kH rS vltif vS/ OD;pHausmfwdk@rSmvnf; oydwfaumfrDwD0ifrsm;tjzpf onf ? xd k t a=umif ; rS m uk v m;-&cd k i f t "d u ¶k % f ; ESifh v#Kd@0SufpGm }udK;pm;qufoG,favawm@onf?
tm;jzifh &aohawmif+rdK@ay:ygwD/ aumifpD¶kH;tm;vkH;udk yg0if=uavonf? tJ'Duv_yf&Sm;aom ausmif;om; qufvuf jzpfay:vmEkdifonf[laom oHo,rsm; òr@ay:Y qufaeygu ao'%f/ axmif'%frSty
aoG;ajrrus odr;f ydu k Ef ikd cf @J avonf? xdo k @kd aoG; ajrrus acgif;aqmifrsm;rSm udkoef;ausmfESifh udkat;armifESifh yG g ;&ef ppf w yf r S a e@pOf zef w D ; aeaoma=umif h y if tjcm;r&Sdawmhacs? rdrdtm; owfjzwf&ef ppfwyf/ &JESif@
atmifjrifap&ef ppfwyft&m&Sdrsm;ESif@ &Jt&m&Sdrsm;udk tjcm;acgif ; aqmif w k d @ jzpf = uavonf ? (tjcm; jzpfavonf? rqvygwD0ifrsm;u ae&mtESH@ }udrf;armif;ajymqdk
rdrw d @kd bufryS gvmap&ef rdrd (3) &ufwikd w f ikd f wdww f cd;k acgif;aqmifrsm;trnfrrSwfrd) q&mo#iftHk;ESifh OD; rdrdwdk@ oydwftzG@J onf xdkòr@ (2) +rddK@Y jzpfay:ae ae=uonfudk =um;ae&avonf? rdrd.arG;&yf&Gmudk
oGm;a&muf pnf;¶k;H cJ&h avonf? xd@k tjyif =oZm&So d nfh armifomZHwdk@rSm oydwfem,ursm;tjzpf aqmif onfh oHo,rsm;uif;aysmufI 'Drdkua&pDwdkufyGJwGif tpGjJ yK um “atmifqyd ”f [k rdrt d m;oa&mfac: ac:um
yk*Kd~ vfrsm;xHo@kd csO;f uyfI &Jt&m&S}d uD;udk pnf;¶H;k ay;&ef &GufcJh=uavonf? xkdw&m;yGJrsm;wGif vlxkvlwef;pm;tv$mtoD;oD; aoewfajymif;0udk yg;pyfxJypfxnfh&ef }udrf;0g;ae
tultnDawmif;&avonf? rdrdwdk@ppfwyfodk@ ay;vdk ppfawGoydwfaumfrDwDonf aemifwGif ppfawGw yg0ifvmap&ef t"duóupm;=uonf? xdkw&m;yGJwGif =uonf? rdrdenf;wlyif v_yf&Sm;r_vufoHajymifonfh
onfh pnf;¶Hk;a&;pum;rsm;udkvnf; &Jt&m&SdrSwqifh jrdK@vHk;udk xdef;odrf;xm;EdkifchJ+yD; tkyfcsKyfa&;,EW&m;wck q&mo#iftkef;/ rdrd jr&mZmvif;ESifh ppfawGrS acgif; &ao@awmifòr@ oydwfaumfrwD0if tm;vkH;twGuf
ay;avonf? vHk;udk xdef;csKyfxm;EdkifcJhavonf? aqmifwcsKd@ESifh ausmif;om;acgif;aqmif udkoef;ausmf vnf; txl;pdk;&drf&onfh taetxm;wGif &Sd=uav
aemufq;Hk wGio f ydwb f ufrS &yfwnfygrnf[al om =o*kwv f (25) &ufae@wiG f ppfawG+rdK@Y taxGaxG wdk@u w&m;a[majym=uonf? q&mo#iftkef;u onf? ,kwfpGtqHk; rdrdtm; t+rJxrif;ydk@aeonfh
uwdukd &JEiS phf pfwyfrS rodrom&avonf? od@k aomfrrd d oydwf}uD;udk qifEGJ=uavonfonf? TwdkufyGJwGif “xGufoGm;aomr#m;onf jyefvnf jyefvmonfr&Sd” rD;ausmif;acsac: (cdik x f ;l atmif touf 13 ESp)f twGuf
wd@k r,Hak cs? +rdK@ord ;f &ef csw D ufomG ;aomtcg &Jrsm;ygwD tpdk;&Xmeqdkif&m tm;vHk;/ poHk;vHk;tzGJ@0ifrsm;/ &J0ef [laom pum;udk b*FvDbmomjzifhajymjyum &cdkifodk@ yif pdk;&drf&avonf?
aumifpD¶Hk;rsm;rS txkyfi,frsm;udk,fpDjzifh +idrfoufpGm xrf;rsm;/ bkef;awmf}uD;rsm;/ q&m0efESifh olemjyKrsm;/ bmomjyefonf? rdrdu ty&d,m w&m; (7) yg;udk rdrdwdk@tkyfpkxJwGif wcsKd@u ajrmufOD;bufodk@
xGufcGgoGm;=uonfudk awG@aomtcgrS ay;aomuwd q&m§q&mr/ ausmif;om;ausmif;ol tm;vH;k yg0ifav tajccHI &cdkifjynfzGm; tm;vkH;aom vlxk vlwef;pm; oGm;a&mufcdkvH_oifhonf[laom tjrifESifhwzufEdkifiH
wnfonf[k rdrdtodtrSwfjyKrdavonf? TwdkufyGJ onf? Tae@wGif ppfawGaxmif}uD; aygufavonf? toD;oD; yg0if}udK;yrf;r_jzifh 'Drdkua&pDyef;wdkif a&muf od@k oGm;a&mufcv kd oH_ ifo h nf[al om tjrif (2) ck&v dS m
atmif j rif a &;twG u f a&S @ wef ; rS a jymif a jrmuf p G m a&;/ EGm;uGI J usm;qGJ rjzpfapa&;w&m;rsm;udk a[majym onf? odk@aomf e*dkuwnf;u qHk;jzwfcsuf &Sdxm;+yD;
v_yf&Sm;aom yk*~dKvfrsm;rSmoydwfOuUX udkatmif bl;oD;awmif/ armifawm pnf;¶kH;a&;c&D;pOf onf? udkoef;ausmfu aoG;pGef;aomvufjzifh wnf onfhtwdkif; &cdkifawmfvSefa&; todkif;t0dkif;rsm;&Sd&m
ausmf0if; (cdkifay:vif;)/ jr&mZmvif; rdrdtm; teD;uyf ppfawGESifh&ao@awmifòr@rsm;udk odrf;vkduf+yD;aemuf aqmufay;&ef ajymaeaom Auo taqmuftOD;udk taemufajrmufbufodk@ OD;wnfcsDwuf&ef qHk;jzwf+yD;
ulnDay;aeonfh udkatmifnGef@wif (cdkif&efaemif)/ &cdkifjynf taemufajrmufydkif; e,fpyfòr@rsm;jzpfaom vufrcHEdkifa=umif; a[majymavonf? jzpfa=umif; tm;vHk;aom acgif;aqmifrsm;udktoday;
udkarmifa0xGef;(&JxGef;) ESifhocFgxGef;( cdkifrif;cdkif) ESifh bl;oD;awmifESif@ armifawmòr@rsm;odk@ c&D;xGuf&ef tif ‚aemuf rdrd (jr&mZmvif;/ Ak'<bmom&[ef; avonf?
ausmif;om;acgif;aqmif udkoef;Edkifwdk@jzpfonf? tm; (21) OD;jzifhc&D;xGuf=uavonf? ppfawGrSygvm wyg;/ rlqvifAvDq&mwOD;/ okH;OD;om;pifjrifhay:rS pufwifbmv (20) &ufn (11) em&Dxd rdrw d @kd òr@rS
TwdkufyGJwGif q&m0efrsm;/ olemjyKq&mrrsm;/ aom acgif ; aqmif r sm;rS m q&mo#if t H k ; / q&mOD ; vufcsif;qufajr‡mufjyum bl;oD;awmif armifawm rxGucf mG Ekid af o;acs? rdrw d @kd onf &aohawmifòr@ acsmif;
q&m/ q&mrrsm;/ ausmif;om;ausmif;olrsm;/ v,fo pdefapmvS/ *dk;orm;pHausmf/ udkjynfpdk;/ udkoef;ausmfESifh a'oY &cdkifESifhrlqvifwdk@t=um; jzpfay:aeonfh zDvmwHwm;atmufrS jzwfausmfum r,ljrpf0odk@
rm;rsm;/ vufvkyfvufpm;rsm; tm;vHk;yg0ifavonf? aemifwGif NUFA ESifh NUPA wdk@Y wm0efxrf;aqmif oHo,rsm;udk ajyaysmufapcJah vonf? (2) &uft=um vufavSmfavS}uD;jzifh oGm;&eftoifhjyif=uavonf?
aemufydkif;wGif jynfol@ppf &JwyfzGJ@0ifrsm;uvnf; vmrnfh Adv k cf ikd af usmx
f eG ;f (ac:) Adv
k rf sK;d ESihf tjcm;q&m wGif ppfawGo@kd vm&ef xdv k }l uD;rsm;u rdrt d m; zdwaf c:cJh odk@aomf xdkwHwm;ay:wGif &efoluif;pcef;&Sdaeaom
oydwfwyfom;rsm;ESifh yl;aygif;yg0if=uavonf? awmfwyg;wdk@ jzpf=uavonf? (tjcm;vlrsm;trnfudk onf? ta=umif;rSm &cdkifwjynfe,fvHk;udk xdef;csKyfedkif a=umifhjzpfonf? n (11) em&D eD;vmaomtcg rdrdwdk@
Tae@rpS I &ao@awmifòr@&dS ygw/D aumifp¶D ;Hk tm; rrSwrf )d xdu k mvonf bl;oD;awmifEiS @f armifawmwGif rnfh &cdkifjynfvHk;qdkif&maumfrDwDw&yf jzpfay:a&; t avS&Sd&modk@ wdwfwqdwfqif;=uonf? ‚aemuf
vkH;&Sd rqvtvHrsm;ae&mwGif cGyfa'gif;tvHysH0Jum ukvm; &cdkift"du¶k%f;jzpfrnf[k ESpfzufaomvllrsKd; wGuf aqG;aEG;&efESifh rif;jym;ESifhajrmufOD;/ ykÀm;u|ef;/ avSudkravSmfbJ wufjzifhacsmif;eab;udk toHrjrnf
òr@e,fwckvkH;udk vufxo J drf;ydkifEdkifchaJ vonf? aemuf rsm;u oHo,}uD;pGm 0ifae=uaom tcsdefjzpfonf? aygufawm+rdK@rsm;odk@ c&D;qufjzpfavonf? odk@aomf atmif ukwu f mxGucf mG vmcJ@=uonf? acsmif;0a&muf
+rdK@udktkyfcsKyf&ef +rdK@jytkyfcsKyfa&;tzGJ@udk a&S@aersm;/ &cdkiftrsKd;orD; (50) cef@ rk'drf;jyKusif@cHae&onf[l rdrcd &D;rqufjzpfawmhacs? qdck o hJ nft h wdik ;f yif tajc t rS avSwufcwf=uavonf? wufcufoH =um;aom
q&m0efrsm; / ausmif;q&mrsm;jzifh zGJ@pnf;vsuf &aoh aom owif;rsm;vnf;xGufay:aeonf? aeonf wae@wjcm; wif;rmvmonf? txl;pkd;&drf& tcg &efolonf rdrdwdk@tzG@J udk owdjyKvmonf? rdrdwdk@
awmifòr@udk tkyfcsKyfapavonf? ‚aemuf rqv rdro
d nf bl;oD;awmifo@kd nae (5) em&DavmufrS onfhtaetxm;odk@ qdkufa&mufvmaoma=umifh jzpf onf avSut kd jyif;avSmu f m r,ljrpfukd noef;acgif ul;
tpdk;&. rw&m;zrf;qD;csKyfaESmifr_udk cHae=u&aom a&muf&Sdonf? ppfawGtzGJ@u ae@cif;ydkif;rSyif a&muf onf? &aohawmifòr@e,foydwfaumfrwD acgif;aqmif jzwf vmcJh=uonf? &ao@awmifuif;pcef;rS oHacsmif;
tusOf;om;rsm;udk &aohawmiftcsKyfcef;rS v$wf ESifhaeav+yD? bl;oD;awmif&Sd vlwcsKd@jzifh wdkifyif&m rsm;ESifh ppfwyfonf ydkIxdyfwdkuf&ifqdkifwdk;vmonf? acgufum tm%mydkifwdk@tm; Ed_;avonf? odk@aomf
ay;avonf? vlxkw&m;yGJ rvkyfvdkacs? rdrdonf t&if;ESD;qHk; ol oydwfwyfom;rsm; xdef;csKyfxm;onhfae&mrsm;odk@ vnf; rdrdwdk@tzGJ@udk vdkufrrDEkdifawmhacs? rdrdwdk@onf
xdkodk@ xdef;csKyfvdkufEdkifonfESifhtwl oydwfacgif; i,fcsif;ESpfOD;udkac:I eufzefw&m;yGt J wGuf ta&;w rqvvla[mif;rsm; vma&muf taESmuft,Sufay; avSudk wufjyif;jyif;avSmfcwfum r,ljrpfudk ul;jzwf
aqmifrsm;. touftEW&m,frmS wae@wjcm;ydrk ekd ;D pyf }uD; wdkifyifonf? xdkolESpfOD;xHrS eufzefvlxk w&m; vmonf? ygwDaumifpD&Hk;rsm;rS ypPnf;rsm;udk jyefvnf vm av=uaoma=umifhjzpfonf?
vmavonf? xdk@a=umifh trmcHtiftm; (250) cef@udk yGjJ zpfap&rnf[laom uwdudk &avonf? ,loGm;+yDjzpfa=umif; rdrdc&D;rS tjyefwGifod&avonf? rdk;rvif;rD r,lawmifwef;Y ckdv_H&ef tpDtpOf &Sd
zG@J pnf;um vHk+cHKa&;udkrdrdenf;[efjzifh (24) em&D tcsdef xdkvli,frsm;eufzeftwGuf óu;pm;ae=uaom rqvacgi;f aqmifrsm;ESi@f rdrw d @kd oydwaf cgi;f aqmifrsm; aomfvnf; rdk;vif;oGm;I e*dktpDtpOfudk zsufvdkuf&
jynfh csxm;&avonf? tEW&m,frsm;}uD;xGm; vm tcsdefwGif rdrdwdk@oydwfacgif;aqmifrsm;u vuf&Sd noef;acgif tpnf;ta0;oGm;wdkif;vrf;Y xdyfwdkuf onf? rdrw d @kd onf rdr. d Zmwd atmifqyd af us;&Gmod@k 0if
aomtcg +rdK@jytkyfcsKyfa&;tzGJ@wm0efrS EkwfxGufvm wdkif;jynf tajctaersm;ESifh tem*wfjzpfay:vmzG,f wdk;vmonf? um ae@vnfpmudk jzpfovdkpm;aomuf=uavonf?
onf ? +rd K @ud k o yd w f a umf r D w D u twwf E d k i f q H k ; &Sdaom taetxm;udk aqG;aEG;=uavonf? ppfwyfrS tm%mrod r f ; rD (3) &uf t vd k a vmuf u yif tdrw f iG f arG;rdcifEiS hf orD;i,f0if;0if;ausmf rsu&f nfpuf
qufvuf wm0ef,l&avonf? tm%mod r f ; vmEd k i f z G , f & S d a =umif ; ES i f h tu,f I oydwfacgif;aqmifrsm;onf rdrdtwGuf tdyf&mae&m vufjzifh usefcJhonf? &Gm0ifvrf;wGif EGm;wif;ukwfrS
ppfwyfzufrSvnf; toifhjyifvmonf? &aoh tm%modr;f vmygu rdrt d aeESihf awmcdI k wdu k yf q
JG uf a&$@ajymif;um ydkrdkowdxm;umuG,fay;=uavonf? EGm;v$wfI jyefvmaom touf (75) ESpft&G,f zcif
awmif+rdK@udk odrf;ydkufI rsm;r=umrD vufoHajymifrnfh vuf aqmif ¶ G u f r nf j zpf a =umif ; ajymjyavonf ? ae&mtoD;oD;odk@ ajymufusm;pepfudkokH;I rdrdwdk@ tdkudkawG@&m acwWuefawm@+yD; xGufcGmvmcJh&ygawmh
Adkvf}uD;tqifh&Sd ppfAdkvfwOD;udk tpm;xdk;cef@tyfonf? tm%mod r f ; +yD ; yguvnf ; wcsKd @ u jynf w G i f ; Y qufoG,fp jyKvmonf? ajrmufOD;òr@e,frS oydwf onf?
xdkyk*~dKvf. trnfrSm ausmfrif;OD;jzpfonf? olonf qufvufae+yD; v_yf&Sm;&efwcsKd@u ajym=uavonf? aumf r wD w OD ; vnf ; rd r d w d k @ xH o d k @ vma&muf I
oydwt f zG@J EiS hf awG@qI kH òr@jytkycf sKyfa&;tzG@J . OuUX t Tae@n rdrw d nvH;k tdrrf aysmaf cs? eufzefoydwf tem*wfa&S@quf av#mufa&;udpPwdk@udk vma&muf b*Fvm;yifv,fudk jzwfausmfjcif;
jzpf ‚rS wm0ef,lrnf[kawmif;qdkvmonf? oydwf yGJtwGuf rsm;pGmpdwfylaerdonf? eHeufvif;tm¶Hk aqG;aEG;vmonf? rdrdwdk@onf rnfonfhtcuftcJESifh eHeuf (10)em&DavmufwGif r,lawmifwef;udk ausmf
acgif;aqmifrsm;u vkH;0y,fcsc@J onf? ¶Hk;rsm;Y pdkufxl (4;50) wGif xdkvli,f (2) OD;rdrdxH a&mufvm=u+yD; yif }uKHonfjzpfap &efol@xH vufajr‡muft¶_H;ray;[l jzwfum b*Fvm;yifv,fatmfurf;pyfodk@ rdrdwdk@ cdkv_HchJ
xm;aom cG y f a 'gif ; tvH u d k c sum rqvtvH u d k vl x k p nf ; a0;yG J } uD ; twG u f toif h j zpf + yD q d k o nf h aom oE<dXmefudkcsum qufvufwdkufy0JG ifa&;udk =uonf? ,m,Dpcef;udk r,lawmifwef;xJYxm;um
ppfwyfrS jyefxlvmonf? oydwfacgif;aqmifrsm;u ta=umif;ESihf oli,fcsi;f yDyD oufpeG @f }udK;yrf; aqmif&u G f t"dupOf;pm;xm;a=umif; ajymjyavonf? wOD;ESifhwOD; iSufoHjyKI qufoG,f=uonf? rdrdwdk@
ta&;ay:wdu k yf q JG ifEu JG m oydwt f vHukd jyefwif&av oGm;rnfhta=umif; ESpfOD;pvHk; 0efcH=uavonf? Todk@jzif@ pufwifbmv (18) &uf nae (4) pmrsufESm 3 odk@
pmrsufESm 10 &cdkiftrsKd;om;owif;pm Zlvdkifv/ 2008 ckESpf a=umfjimu¾
pmrsufESm 3 rStquf
rdrdwdk@avSonf vd_if;vkH;}uD;rsm;=um;wGif vl;um vdrfhum taemufajrmufbufodk@
ckwfarmif;aeonf? rdrdwdk@wGif oHvdkuftdrfajr‡mifvnf; rygvmacs? rnfonfht&yfodk@
Teknaf udk jrifawG@vm&avonf? rdrw
zGJ@ twdkif;rod 0rf;om=uonf? odk@aomf
d @kd t
ukdtcsKdif
ckwfarmif;aeonfudk aeudk=unfhI rdrdwdk@ c&D;qufch&J avonf? rdrdwdk@onf u,kacsmif;rS rwufvdkay?
nae (4) em&DavmufwGif u|ef;wpkudk awG@avonf? xdku|ef;onf &SifrjzLu|ef; rdrdOD;wnfcsufrSm &cdkifjynfawmfvSefa&; ]ykvEJ iS aUf usmufrsu&f wema&mif;0,fa&;vkyif ef;}
jzpfEkdifonf[k rdrdwdk@ rSef;=uonf? xdkae&mta&mufwGif pufavSrS puf}udK;wck jywfav orm;rsm;&Sd&m jrpfem;&Gmac: Chowldary
onf? &JabmfwcsKd@ yifv,fudk vufypful;um xdku|ef;odk@wufI jywfoGm;aom puf}udK; Para odk@ wdkuf¶dkufckwfarmif;&efjzpfonf?
wckukd tpm;xd;k &ef }udK;pm;=uonf? ‚aemuf twefi,f=umaomtcg u,kacsmif;ac: b*Fvm;urf;ajcudk jrifaomtcg rdrd. tqifjh rifh ykvEJ iS ahf iGxnfypPn;f
pdwfonf twdkif;rod=unfvifvmonf? vuf0wf&wemrsm;udk acwfryD pkH H
tm¶k%o f pf t&omudk cHpm;&onft h vm; trsK;d rsK;d jzifh xkwv f yk jf zef@csd
pdwf=unfEl;vmonf? rdrdonfavSOD;ydkif;Y a&mif;csv#uf&Sdygonf?
xd k i f v suf rnf o nf h a e&mod k @ OD ; wnf vufvv D ufum; 0,f,l
ck w f a rmif ; &rnf u d k avS o rm;rsm;tm; tm;ay;vdok rl sm; atmufygtwkid ;f
nGef=um;&if; vdkufygvmcJhavonf? Todk@ qufoG,fEdkifygonf?
jzif@ nae (6) em&D (10) rdepfwGif b*Fvm; 34th floor,state
a'hcsfEkdifiH. &cdkif&Gmwckjzpfaom jrpfem;&Gm Tower,
odk@ atmifjrifpGm a&muf&Sdavonf? Bangrak, Bangkok.
Tel:(66)(0)222665353
oydwfacgif;aqmifrsm; awm+rdKifY Mobile:
qHkpnf;jcif; (66)(0)865529581
rdrw d @kd &aohawmifoydwt f zG@J b*Fvm;buf Email:
urf;od@k a&mufvmaomtcg udo k ed ;f atmif achai_wax@yahoo.com
&cdik t
f rsK;d om;owif;pm twG(J 2) trSwf (7) twGuf ausmf acgif;aqmifaom armifawmoydwf
*syefjynfrS tvSL&Sirf sm; tzG@J a&mufEiS +hf yD;om; jzpfaeonf? &ufyikd ;f
“ypfwikd ;f axmif” jrefrmypPn;f ta&mif;qdik f
t=umwGif q&marmifapmwif (apm&mZm)
at;ar (*syef) ,ef; 2000 acgif ; aqmif a om rif ; jym;oyd w f t zG J @ /
ajrmufOD;oydwfaumfrDwD twGif;a&;rSL; jrefrmpm;aomufukefypPnf;rsKd;pHk/ pmtkyfpmwef;rsKd;pHkukd aps;E_ef;csKdompGmjzifh
ALD (Exile-Japan) ,ef; 10000
OD ; at;armif E S i f h ud k p pf v _ d i f / ppf a wG r S vufvD/ vufum; a&mif;csay;aeygonf?
WAO (EU) ,l¶dk 100
q&mawmf O D ; oD [ ES i f h aomwk Z OuU X tao;pdwfod&Sdvdkygu 08 1692 2463 / 08 9167 5118
&cdkiftrsKd;om;wif;pm qufvufxkwfa0Edkif&ef x!fh0ifvª'gef;yHhydk;ay;olrsm;udk
txl;aus;Zl; wif&Sdygonf? udak usmo f ef;(cdik af usmx
f eG ;f )/ bl;oD;awmifrS
vli,fwcsKd@/ rmefatmifrS ausmif;om; bef;uyDaps;
&cdkiftrsKd;om;owif;pm
acgif;aqmif udkatmifodef;a&$ESifh ausmif; befaumuf+rdK@
om;rsm;/ oyd w f a umf r D w D 0 if r sm;/
ausmuf j zLrS ausmif ; om;acgif ; aqmif
a&Tvif;,kepf wk;d (Golden Eagle) udkoef;aÏ;ESifh ausmif;om;rsm; wae@+yD;
t,k',
< q&mawmf}uD;. “qDref;(¶ªaq;)”
wae@ b*Fvm;bufurf;od@k cdv k v _H m=uav
onf ? oyd w f a cgif ; aqmif trsm;pk r S m
jrefrmtpm;tpm tm&Stpm;tpm tdro f ;kH aq;0g; jrefrmr*~Zif;/ *sme,f/ awm+rdKifwae&m&Sd NUFA (National United Taq;onf acgif;udkuf/ cg;udkuf/ cg;em/ ajcvufudkuf/ xHkemusifem trsKd;rsKd;
¶ky&f iS /f oDcsi;f / AG'D , D /kd wdy/f 'DA'DG /D AGpD 'D /D um&mtdak u tacGrsm; w,fvzD ek ;f u'f Front of Arakan) Y toD;oD;wm0ef,lvm vdrf;¶HkESifh aysmufuif;Edkifygonf? 0rf;em/ 0rf;oGm;/ 0rf;azg/ 0rf;a&mif/ tpmra=u
cJ h = u+yD ; ausmif ; om;rsm;rS m rl ABSDF rtDrvnfjzpfv#if a&aEG;ylylxJwGif aq;wpuf ESpfpufx!fhI aomufu
trsK;d rsK;d ud&k Edik yf gonf? oef@&iS ;f vwfqwfaom jrefrmpm;aomufz, G &f mrsm;udk
(ARAKAN) [kjzpfvmcJh=uavonf? aysmufuif;oufomygonf? acsmif;qdk;v#if vnfyif;udkvdrf;yg? tmcHwGif;odk@
*syefEikd if H wdu k sKòd rd@ Takadanobaba blwmteD;wGif 0,f,&l &SEd ikd yf gonf?
Tbufurf;odk@rvmbJ jynfwGif;Y aq;jzifhE_dufyg? ESmap;/ acsmif;qdk;/ zsm;em/ rl;armfv#if &if!Gef@udkvdrf;yg? ¶ªvnf;
qdik zf iG chf sed f reuf 11em&DcrJG S n 12em&Dcx JG d ae@pOfziG vhf pS v
f #uf &Syd gonf? ¶ªyg? vdyaf cgi;f jzpfv#if tem0udk aq;vdr;f +yD; oH;k rdepf=umxm;yg? tylavmif xdcu
kd f
usef&pfch=J u aom acgif;aqmifrsm;jzpfonfh
q&mat;ausmf/ OD;vSapm/ OD;armifnGef@pdef &Semjzpfv#ifvnf; vdrf;I&onf? aoG;wdk; aoG;aygifus a&m*grSefor# ^m%f&Sdovdk
Room,809, TAK 11 BLD. TAKADANOBABA 2-19-7,
ESihf OD;omxGe;f atmifw@kd rmS axmif'%f (14) oHk;I &onf? jrefrmtvkyform;rsm;twGuf txl;oifhav#mfaom aq;aumif;
SHINJUKU-KU, TOKYO. JAPAN, T 169-0075
ES p f p D cscH & a=umif ; aemuf r S rd r d w d k @ od & wvuf jzpfygonf?
zke;f ? 03 3232 3468 ¶ªaq;wykvif;v#if (100) bwf?
avonf?
zufp?f 03 3232 9621 8888 ta&;awmf y H k + yD ; cJ h o nf r S m
q,fpkESpf (2) ck ausmfvmav+yD? odk@aomf zkef;? 085 170 1959
8888 pdw"f gwu f m; rdrw d @kd &ifwiG ;f rS aysmuf
jy,froGm;ao;acs? wOD;wnf;aom acgif;
aqmif r _ atmuf Y pk a ygif ; nD n G w f p G m
rv_yf&Sm;cJh=u&aomfvnf; enf;[efudk,fpD tdrNf caH jruGuf a&mif;&ef&o
dS nf
udk,fiSjzifh oufpGefh }udK;yrf;aqmif&GufcJh
=uaom &cd k i f j ynf r S acgif ; aqmif r sm; (1) jr0wD+rdK@ t"dXmefatmifbk&m;teD; i¶kwfqDpuf¶Hkaqmufxm;aom ajruGuf
.v_yf&Sm;r_um; ajymifajrmufvSayonf? (2xyftdrfwvHk;yg)?
**** tcg usa&muf v mwd k i f ; (2) jr0wD+rdK@ trSwf (4) &yfuu G /f awm&ausmif; taemufbuf c&pf,mefausmif;
jynfwiG ;f v_y&f mS ;r_rsm;/ atmifjrif cJrh r_ sm;udk teD; udkpHvS/ rrdk;cdkifwdk@ajruGuf wuGuf (ysOfaxmif ysOfcif;ESifh wef;v#m; 5 ckyg)?
jyefvnfjrifa,mifvsuf&Sdaeonf? rdrdwdk@ umvaygufaps;ESifh a&mif;rnf?
ravsmhaomZGJjzifh qufvufóu;pm;&ay
OD;rnf? rdrdwdk@ wae@atmifjrifvmrnf? a':eDeDOD; zkef; (081 6922 463? 089 1675 118)
oef;acgifausmfvGefvmaomtcg tm¶k%f
wuf c sd e f u d k rk c sa&muf v mrnf j zpf
SAKURA INTERNATIONAL ayownf;?
vlaysmufaMumfjim
(1988-ckaemufyikd ;f rS awmfveS af &; b0tawG@
jrefrmEdkifiHESifh EdkifiH&yfjcm;wdkif;jynfrsm;odkh ukefypönf;trsKd;rsKd;wdkhudk t}uKHrsm;/ ,ckvuf&Sd taetxm;rsm;udk
tdrfta&muf aps;EIef;csKdompGmjzifh wifydkhay;onf/ *syefjynfwGif; tvsOf ; oif h a omtcg quf v uf a &;om; &cdkifjynfe,f aygufawm+rdK@e,f qHawmf&Sifu|ef; y&dwfawmif aus;&Gmae
tdrfajymif;jcif;? ypönf;a&TY jcif;? c&D;oGm;jcif;rsm;udkvnf; oifUawmfonfh ayOD;rnf?) tbOD;armifodef;xGef; trd a':vSarwdk@.om;jzpfol touf (25) ESpft&G,f&Sd
aps;EIef;rsm;jzifh aqmif&Gufay;NyD; tdrfta&mufaps;EIef;udkvnf;nd§EdIif; armifaZmfvif;OD;onf 2005 ckESpfuwnf;u xdkif;EdkifiHodk@ tvkyftudkif &SmazG&ef
aqmif&Gufay;ygonf/ 100 kg Yen 350 aMumfjimvdo
k rl sm; xGufcGgoGm;csdefrSpI rdom;pkESifh tquftoG,fjyKvkyfcJhjcif; r&SdcJhyg? xdkif;EdkifiHwGif;
wGif aysmufqHk;aeygI Towif;udk zwf¶_&ygu tjrefqHk;rdbrsm;ESifh tquf
101 kg Yen 300 08 - 6936 8721 (xdkif;) toG,fjyKapvdkygonf? rdbaqGrsKd;rsm; tvGefpdwfylaeygonf? od&Sdolrsm;&Sdu
tao;pdwo f v
d ykd gu zke;f qufar;jref;Edik yf gonf/ 81+090 2525 1966 (*syef) vnf; aus;Zl;jyKI atmufyg zkef;eHygwfodk@ ta=umif;=um;ay;apvdkygonf?
udkrdk;atmif (wdkusKd) - - 090- 3315- 5924/ 03 - 3766 4441 qufoG,f&ef
016 7327405 (rav;&Sm;)
FAX – 03 - 3766 - 4442 OD;cspfarmif (e,fomvefEdkifiH)
arakannews@gmail.com wqifh &cdkiftrsdK;om; owif;pm
udak eatmif 090 - 2725 - 3073
odhkqufoG,fvdu
k fyg/ zkef; 086 9368 721
OD;&Jjrifh (em*dk,m) 080 - 5102 - 6045
owif; &cdkiftrsKd;om;owif;pm Zlvdkifv/ 2008 ckESpf pmrsufESm 11

e,l;ZDvefa&muf &cdik rf sm;u b*Fvm;a'h&EfS ikd if &H dS =o*kwv


f twGi;f *efbm&D jrefrmjynf vmrnf
ZderOPLrdbrJh y&[dwausmif;od@k aiGv'ª ge;f ANN
jrefrmEdkifiHqdkif&m ukvor*~txl; udk,f
armifopfatmif (ed&OP&m) jzpfonf? =uwJh EdkifiHwuma&muf tjcm; wum pm;vS,f rpPwm*efbm&Donf vmr!fh
e,l;ZDvefEikd if w
H iG f a&muf&adS e=uaom &cdik f tqd k y gaiG t m; t&S i f e EN r mvmrS wumr rsm;udkvnf; txl;aus;Zl;wif&Sd =o*kwfvtwGif; jrefrmEdkifiHodk@ aemufxyf
trsKd ; om;rsm;u b*F v m;a'h & S f E d k i f i H aumh p f b Zm;&S d ed & OP & mowif ; Xme a=umif; ajym=um;csifygw,f” wacguf vma&muf r nf j zpf a =umif ;
ppf w aumif ; awmif w ef ; e,f & S d rd b rJ h qufoG,fa&;odk@ ºuGa&mufvufcH ,lcJh tif;oHk;q,f ZderOPLy&[dwausmif; od&onf?
y&[dwa*[mwckodk@ aiGrsm;ay;ydk@ vSL'gef; onf? t&SifeENrmvmu aiGvufcH,l+yD; ud k t&S i f e EN r mvmtaejzif h ,mck w f / ,ckc&D;pOftwGif; ukvtxl;udk,f
cJh=uonf? aemuf ,ckuJhodk@rdef@=um;onf? v,fxGef/ iSufaysmyifpdkuf o&ufyifpdkuf pm;vS,ftaejzifh jrefrmh'Drdkua&pDacgif;
tqdkygy&[dwausmif;rSm &cdkifjynfrS “e,l;ZDvefEdkifiHrS OD;ompdefxGef;eJ@ o!fhtvkyfrsm;udk vkyfudkifwnfaqmuf aqmif a':atmifqef;=unfESifh EdkifiHa&;
vma&mufoDwif;oHk;aeaom t&SifeENrm OD;armifa&$oed ;f rdom;pk vSL'ge;f wJh tvSLaiG cJ h & +yD ; ,ck t cg b*F v m;a'h & S f t pd k ; &u tusOf;om;rsm; vGwfajrmufa&;tygt0if
vmrS ppfwaumif;awmifwef;e,f tif;oH;k [m vuf&Sdrdk;wGif;umv tcuftcJusae w&m;0iftodtrSwfjyKxm;+yD jzpfa=umif; 'Drdkua&pDaz:aqmifa&;ESifh trsKd;om; jyef
q,ft&yfwiG f zGiv hf pS x
f m;aom ZderOPLrdb wJh tcsdefrSm vSL'gef;wmjzpfwma=umifh od&Sd&onf? vnfoifhjrwfa&;wdk@twGuf aqmif&Guf&ef
rJh y&[dwausmif;jzpfonf? txl;tusKd;&SdvSygw,f? tJ'DtvSLaiGawG tqdkyg ZderOPLausmif;wGif ,cktcg wdk@yg0ifonf[k vnf;od&onf?
rpPwm*efbm&D

AFP
tqdkygaiGrsm;udk e,l;ZDvefEdkifiHwGif xJu wcsKd@udk rdk;awG&Gm+yD; acgifrdk;awG ausmif ; td y f a usmif ; pm; ausmif ; om; ‚if ; onf twd k u f t cH a cgif ; aqmif
a&muf & S d a e=uaom ud k o mpd e f x G e f ; ES i f h +yd K ysuf a ewJ h ausmif ; ol a wG a exd k i f w J h ausmif;olrsm; tygt0if ausmif;om; 60 a':atmifqef;pk=unfESifh ppfacgif;aqmif wdk;wufatmifjrifr_ &vdrfhrnf[k ar#mfvifh
OD;armifa&$oed ;f rdom;pkw@kd u ed&OP&mowif; taqmifukd aqmufvyk &f mrSm toH;k jyKoGm; ausmf&Sd+yD; oli,fwef;rS 6 wef;xd twef; AdkvfcsKyfrSL;}uD;oef;a&$wdk@udkyg awG@qHkvdrfh rxm;=uacs?
Xme t,f'Dwm OD;cdkifjrwfausmfrSwqifh bd k @ pD p Of x m;ygw,f ? OD ; omxG e f ; pd e f e J @ ynmrsm;udk oif=um;ay;onf omru rnf[k ar#mfvifh&ygonf? odk@aomf t&if twdkuftcHrsm;=um;wGif ol. jrefrm
ay;ydk@vSL'gef;jcif;jzpfonf? pkpkaygif;vSL'gef; OD;armifa&$odef; rdom;pkawGvdk OD;Zif;wdk@ &cd k i f p mayrsm;ud k v nf ; oif = um;ay;ae c&D;pOfrsm;u atmifjrifr_r&cJhaoma=umifh jynf c &D ; pOf u d k pd w f 0 if p m;ajymqd k r _ r sm;
aiGyrm%rSm b*Fvm;wmumaiG 15638 y&[dwausmif;udk wwftm;oa&G@ ulnaD e a=umif; owif;&&Sdonf? *ef b m&D vmr!f h c &D ; twG u f rnf o l r # r&Sd=ua=umif; od&Sd&onf?

0gqo
kd uFe;f uyfvLS yGJ ppfawGwiG f rauseyfow l OD;u vufuikd af vmfpyD
umudk toH;k jyK+y;D tpd;k &udak 0zef qJqkd
ed&OP&m ppfawG&JrS wpHkw&mta&;,ljcif; ppfaq;
&cdkifjynfe,f ppfawG+rdK@wGif trnfrodol ar;jref;jcif; r&Sda=umif; od&Sd&onf?
wOD ; u vG e f c J h a omaom=umae@u ,ckuJhodk@ a0zefqJqdkr_rsm;rSm rsm;
vufudkifti,fpm;pyDumudk toHk;jyK+yD; r=umrDu ppfawG+rdK@ rif;*H&yfuGufrS om;z
ppftpd;k &udak 0zefqq J o
kd mG ;a=umif; owif; oH k ; OD ; xrif ; iwf I tqd y f p m;aoqH k ;
&&Sdonf? aemufydkif;wGif xGufay:vmjcif;jzpfonf?
rsuf j rif w OD ; u “ol u ppf a wG + rd K @ tqd k y gom;zoH k ; OD ; xrif ; iwf I
trSwf (1) &Jpcef;a&S@uae qJqo kd mG ;wmyg? tqdyfpm;aoqHk;oGm;cJhojzifh ppfawGvlxk
u|eaf wmf=um;&oavmufukd ajym&r,fqkd twGif; rauseyfr_rsm; wdk;yGg;aea=umif;
&ifawmh xrif;iwfI &cdkifjynfrSm vlawG owif ; rsm;&&S d o nf ? &cd k i f j ynf e ,f
aoae+yD ? 'gb,f ol @ rS m wm0ef & S d ovJ ? tESH@tjym;wGif qefaps;E_ef;}uD;jrifhjcif;
Zlvdkifv 17 &ufae@ 0gqdkvjynfhae@u befaumuf+rdK@ befbGef;&yfuGuf/ ig;aowWmpuf¶kHwGifusif;yonfh 'kwd,t}udrfajrmuf &ckdifvlrsKd;awG wdkufaqmuf+yD; 0rf;om a=umifh qif;&Jolvufvkyfvufpm; trsm;
0gqkdouFef;uyfvSLyGJwGif jzL;q&mawmf w&m;a[m=um;aepOf rae=ueJ@? &cdkifawGxrif;iwf aoae=u+yD? tjym;rSm xrif;iwfae=u&a=umif; jynf
ponfjzifah jymqdo k mG ;wmyg” [kajymonf? wGif;rSay;ydk@aom owif;trsm;tjym;wGif
odk@aomfvnf; a0zefqJqdkoGm;oludk
a&$0ga&mifawmfveS af &;wGif OD;aqmifyg0ifco
hJ l &[ef;awmfrsm; azmfjyonf?

pmoifwu kd rf sm;wGif ausmif;0ifciG rhf & em*pfrek ;f wdik ;f '%fcH jynforl sm; pdwaf 0'em
ed&OP&m jiif;qdkae=uw,f 'um}uD;” [kajymonf? tqdkygOD;Zif;u ajymonf?
&cdkifjynfe,frS +rdK@}uD;wcsKd@rS bkef;awmf}uD; ,ck t cg &cd k i f j ynf e ,f t wG i f ; &S d ,ck E S p f w G i f ,cif E S p f r sm;uuJ h o d k @ cHpm;ae=u&
ausmif; pmoifwdkufrsm;wGif a&$0ga&mif bkef;}uD;ausmif;rsm;wGif 0gqdk&ef tcsdef &[ef;awmfrsm; vrf;ay:xGufqENjyrnfudk atmifjrifhodef; vJ yg0ifvyk af y;aew,f 'um? tJ'rD mS awG@&
awmfvSefa&;Y OD;aqmifyg0ifcJhaom &[ef; eD;uyfvmojzifh pmoifom;&[ef;awmf tm%mydkifrsm;u pdk;&drfaeojzifh ausmif; em*pfrkefwdkif;rkefwdkif;'%fudk tqdk;0g;qHk; wmawGu wu,fpdwfraumif;p&mawGyg
awmfrsm;udk ausmif;0ifcGifhrjyKojzifh wcsKd@ rsm;udk ,cifEpS rf sm;uuJo h @kd vufcaH eonf? xdkifq&mawmfrsm;uwqifh pmoifom; cHpm;cJh=u&o!fh vyGwWm+rdK@e,frS “a&G;” bJ? olwdk@awG[m trsm;eJ@a&m+yD;tvkyfae
a&$0ga&mifawmfveS af &;udk OD;aqmifyg0ifco hJ l “tck pmoifwdkufawGrSm pmoifcGifh &[ef;awmfrsm;udk qENjy&mwGifryg0if&ef zd aus;&GmwGif &efuek +f rdK@rS r[m*E<m¶Hak usmif; wkef;rSmawmh omrefvlawGygbJ/ 'gayrJh
&[ef ; awmf r sm;rS pmoif & ef t cuf t cJ r&bJ tcuftcJ}uHKawG@ae&wJh &[ef;awmf tm;ay;tusyu f ikd af ejcif;jzpfa=umif;jynfwiG ;f wdkufu oHCmawmfrsm;u aq;cef;zGifhum xrif;pm;csdef tdyfcsdefawGrSm rdom;pktwl
usa&muf jzpfay:ae=u&onf? u &mcsD+yD;&Sdr,fxifygw,f? ckvdkjzpfaewm rSvmaomowif;rsm;wGif azmfjyonf? ulnDay;v#uf&Sda=umif;ESifh ,if;a'owGif wuG ae&wJt h csed rf sK;d awGrmS awmh owdw&
trnfraz:vdkol &[ef;awmfwyg;u u ppf a wG w +rd K @wnf ; r[k w f y gbl ; ? “q&mawmf=uD;awGu tm%mydkif ,ae@xufwdkif vlaotavmif; trsm; jzpf+yD; rsuf&nfus=uw,f? 0rf;enf;=u
“OD;Zif;wdk@&Jh "gwfyHkawGudk ppftm%mydkif ajrmufOD; rif;jym;eJ@ausmufjzL+rdK@awGrSm awGqu D qeftw d w f ydik ;f wpeJ@ tcGit hf a&; tjym; &SdaeqJjzpfa=umif; owif;&&Sdonf? w,fayghAsm? wcsKd@qdk&if ¶l;a=umifa=umif
awGu bkef;awmf}uD;ausmif;wdkufawGudk vnf; ckvjkd iif;y,faew,fv@kd od&&dS ygw,f? wcsKd@udk ar#mfudk;+yD; OD;Zif;wdk@udkvufrcH&if ,if;odk@ulnDay;&mwGif yg0ifaom yHpk rH sK;d jzpfaewmawG@&w,f pdwaf 0'em zdp;D
ay;xm;+yD; q&mawmfawGudk 0gqdkpmoif wcsKd @ ausmif ; wd k u f a wG r S m qd k & if vnf; rwwfEdkifygbl;? b,fausmif;wdkufrS oHCmawmfwyg;u “OD;Zif;wdk@u aool cHpm;ae&wmayghAsm” [ktrdef@&Sdonf?
om;awG u d k vuf c H w J h t cg OD ; Zif ; wd k @ vd k qEN j yyG J a y:ayguf c J h & if r0if y gygbl ; qd k + yD ; OD;Zif;wdk@udk vufrcHbl;qdk&if aemufqHk; awGudk &nfpl;+yD; oydwfoGwfwm tr#t tcsdK@a'orsm;wGif ausmif;xdkifbkef
OD ; aqmif y g0if c J h w J h &[ef ; awmf a wG u d k ausmif;0if&[ef;awmfawGudk ausmif;xdkif OD;Zif;wdk@taeeJ@ vlxGuf¶HkbJ&Sdygw,f” [k wef;a0wmawGudk bmoma&;xHkwrf;pOf }uD;yg rkef;wdkif;a=umifh ysHvGefawmfrloGm;I
vufrcHbdk@ av#mufxm;wJhtwGuf tck q&mawmfawGu vufrSwftwif;xdk;cdkif; tqd k y gOD ; Zif ; u ed * H k ; csKyf e d & OP & mod k @ vmt& vkyaf y;wmawG&o dS vdk use;f rma&; &efukefrS &[ef;awmfrsm;vma&muf 0gqdk
ausmif;wdkufawGu OD;Zif;wdk@udk vufcHzdk@ aew,fvdk@ owif;awG&&Sdaeygw,f” ajym=um;onf? apmifha&Smufzdk@twGuf q&m0efoHk;a,muf ay;awmfrlaea=umif; od&onf?

rif;jym;+rKd @e,f rSwyf w


kH if udik af qmiforl sm;udk armifawmwGif txl;pDppf
ed&OP&m jzpf w ,f q d k + yD ; ajymoG m ;ygw,f ” [k trsKd ; om;rS w f y H k w if ud k i f a qmif o l r sm;
&cdkifjynfe,fpyf armifawm+rdK@wGif rif;jym; ajymonf? awG @ &S d y gu csuf c sif ; ta=umif ; =um;&ef
trsKd;om;rSwfyHkwif udkifaqmifolrsm;udk armif;awm+rdK@e,f&Sd wnf;cdkcef;rsm; !$ef=um;xm;onf[k od&Sd&onf/
txl ; pD p pf a &;rsm; jyKvk y f a ea=umif ; tm;vHk;udk tqdkygae@u armif;awm&Ju “bma=umifh ckvrkd if;jym;om;awGurkd S
owif;&&Sdonf? vma&muf t a=umif ; =um;cJ h + yD ; tqd k y g a&G;+yD;ppfaq;aeovJ qdkwmudkawmh wdwd
wnf;cdkcef;ydkif&SifwOD;u “&JwyfzGJ@0if wnf;cdck ef;rsm;rSm a&$t;kd wnf;cdck ef;/ ,lEu
kd f usus rod & S d E d k i f y gbl ; / t"d u uawmh
u usaemfwdk@wnf;cdkcef;udk 'Dv 3 &ufae@ wufwnf;cdkcef;/ ausmfwnf;cdkcef;/ oZif Ed k i f i H a &;eJ @ quf p yf a ew,f v d k @ ,l q &yg
u eHeufua&mufvm+yD; rif;jym;+rdK@e,fu wnf;cdkcef;ESifh qJAif;pwm;wnf;cdkcef;rsm; w,f” [koluajymonf?
xkwaf y;wJh trsK;d om;rSwyf w kH if u'fjym;udk yg0ifonf? &cd k i f j ynf e ,f r S rif ; jym;+rd K @e,f r S m
udik af qmif+yD; vma&mufwnf;cdo k al wG &S&d if tvm;wl armifawm+rdK@ay: &yfuGuf ppftpd;k &tm; qef@usi&f mwGif t"du ae&m
csufcsif; &Jpcef;udkta=umif;=um;&r,f/ rsm;wGifvnf; ,ckuJhodk@!$ef=um;csufrsm; u &Sdaeaom+rdK@w+rdK@jzpf+yD; ppftm%mydkif
ta=umif; r=um;bl;qdk&if jzpfay:vmwJh udk xkwfjyefxm;+yD; ae@wdkif; {!fhpm&if;ppf rsm;. apmifh=u!fhr_udk r=umc%cHae& ZGefv 29 &ufae@u a';'&J+rdK@wGif yk*~vdu tvSL&SifwOD;u rkef;wdkif;'%fcH&olrsm;udk
jy\em[m wnf;cdkcef;ydkif&Sif&Jh wm0efom &efESifh rif;jym;+rdK@e,fu xkwfay;xm;aom aom+rdK@e,f w+rdK@e,fjzpfa=umif;od&onf? tvSLay;aepOf ("mwfyHk-*wfwD)
pmrsufESm 12 &cdkiftrsKd;om;owif;pm Zlvdkifv/ 2008 ckESpf tm;upm;owif;

y&dowfrsm;pdwft0ifpm;qHk; y&D;rD;,m;vd*f uGaD &mhtm; ay:wl*eD nf;jy urBmt


h aumif;qk;H qk ESp}f urd &f ol a&mfe,f'if[dk
(5) oif;\ yGJpOfZ,m; tjzpf cef@tyf atpDrvD efa&muf
ref,ltoif;. vufaxmufenf;jyjzpfol
tmqife,f (okd@) &D;&,fenf;jya[mif; umvkduGDa&mh
tmqife,f - 0ufpfb&Gef; paeae@ 16/ 8/ 2008 tm; ay:wl*DabmvkH;tzGJ@csKyfu csJvfqD;t
zl[rf - tmqife,f paeae@ 23/ 8 / 2008 oif ; ok d @ enf ; jy&ef x G u f c G m oG m ;onf h
tmqife,f - e,l;umq,f paeae@ 30 / 8/ 2008 pukdvm&D. ae&mwGif tpm;xkd;cef@tyfcJh
bvufbef; - tmqife,f paeae@ 13/ 9/ 2008 jcif;jzpfonf?
abmfwef - tmqife,f paeae@ 20/ 9/ 2008 uG D a &mh o nf b mompum;rsKd ; pk H u k d
tmqife,f- a[m paeae@ 27/ 9/ 2008 ajymqkEd idk of l jzpfovkd upm;orm;rsm;tm;
vk d t yf o nf r sm;uk d oif = um;jyoEk d i f o l
jzpfonf?
refcsufpwm,lEdkufwuf uGDa&mhu ref,ltoif;rSxGufcGm&ef
ref,l-ykd@armufpf we*FaEG 10/ 8/ 2008 qkH;jzwfcsufukd cufcJpGmcsrSwfcJh&onf?
(uGefjrLewDzvm;) ,ck v k d ay:wl * D t oif ; ud k uk d i f w G , f z k d @
ref,l-e,l;umq,f we*FaEG 17/ 8/ 2008 xGufcGmcGifhjyKwJh ref,lwm0ef&SdolawGESifh
zm*l q ef u k d v nf ; txl ; aus;Zl ; wif & S d y g a&mfe,f'if[kd
ykd@armufpf-ref,l wevFm 25/ 8/ 2008
ref,l-Zif;epf aom=um 29/ 8/ 2008 a=umif; ajymqkdoGm;cJhonf?
(plygzvm;,ltD;tufzfat) ,ckvkdol xGufcGmcJhayrJh ref,ltoif; urBmhtaumif;qkH;qk 2 }udrf&ol a&mfe,f atpDrDveftoif;onf vGefcJhonfh
vDAmyl;-ref,l paeae@ 13/ 9/ 2008 uawmh qkzvm;rsm;pGm&Ekdifao;a=umif; 'if[tdk m; atpDrv
D eftoif;u a':vm 33 ESpfu pD;&D;atwGiftqifh 5 ae&m jzifhom
csJvfqD;-ref,l we*FaEG 21/ 8/ 2008 ajymqko d mG ;cJo h nf? ay:wl*aD bmvk;H tzG@J csKyf oef;jzifh 2011 xd pmcsKyfcsKyfqdkI ac:,l tqkH;owfESdifcJhojzifh ,ltD;tufzfatom
ref,l-abmfwef paeae@ 27/ 9/ 2008 u wpfESpfukdaygif 1 '\r 5 oef;jzifh 4 vdkufonf? uef c G i f h & rnf j zpf r nf ? a&mf e ,f ' if [ k d .
ESpfpmcsKyftm; csKyfqkdcJhjcif;jzpfonf? a&mfe,f'if[t dk m; ref;pD;wD;toif;u E_wfqufyGJwGif atpDrDvefy&dwfowf uGif;
csJvfqD; atpDrDvefxuf a=u;ykday;cJhaomfvnf; u wpf0ufausmfausmfwufa&muf+yD; E_wf

csJvfqD;-ykd@armufpf we*FaEG 17/ 8/ 2008


pydet f oif;enf;jytm&m pm;orm;ukd,fwkdifu atpDrDvef&Sd b&mZD; qufcJh=uonf? a&mfe,f'if[kdtm; atpDrD
upm;orm; umumESifh wGJzufupm;csif vef t oif ; u tk d v H y pf y G J t m;upm;
0D*ef-csJvfqD; we*FaEG 24/ 8/ 2008 *k;d eufpf wl&uD ojzifah tpDrv
D eftm;a&G;cs,cf jhJ cif;jzpfonf? cGifhjyKcJhonf?
csJvfqD;-pyg; we*FaEG 31/ 8/ 2008 uvyfzeD mbmcso D @dk ajymif;a&$@
ref;pD;wD;- csJvfqD; paeae@ 13/ 9/ 2008 pyg;wku
d pf pfr;ª bmbmawmhyt f m;
csJvfqD;- ref,l we*FaEG 21/ 9/ 2008 ,l¶dk 2008 wGifAkdvfpGJcJhaom pydeftoif;.
pwkwf-csJvfqD; paeae@ 27/ 9/ 2008 enf;jytm&m*kd;eufpftm; pydefabmvkH; ref,tl onf;toefvu kd 0f ,f
tzG@J csKyf OuUXjzpfol tde*f s,rf m&D,mADvm
vDAmyl; u pmcsKyf o wf w rf ; wk d ; &ef t cG i f h t a&; aEG&moDtajymif;ta&G@aps;uGurf ydwrf D tcsed t f wGi;f pyg;wku d pf pfr;ª jzpfol bmbmawmhyf
qef;'g;vef;-vDAmyl; paeae@ 16/ 8/ 2008 ray;I pyd e f t oif ; ES i f h vrf ; cG J c J h j cif ; tm; pyg;rS0,fEkdifvdrfhrnf ref,lenf;jy zm*lqefrSarsmfvifhvsuf&Sdonf?
vDAmyl;-rpf',fba&mh paeae@ 23/ 8/2008 jzpfonf[k tm&m*kd;eufpfu ajym=um; pyg;toif;u bmbmawmhyftm; aygifoef; 30 tvkd&Sdaeojzifh ta&mif;t0,frSm
tufpwGefADvm- vDAmyl; we*FaEG 31/ 8/ 2008 cJhonf? n‡dr&jzpfaejcif; jzpfonf? ref,ltoif;u aygif 22 jzifhomurf;vSrf;cJhjcif;jzpfonf?
vDAmyl;-ref,l paeae@ 13/ 9/ 2008 pydefabmvkH;tzGJ@csKyfu pydeftoif; blau;&D;,m;wkdufppfrSL;uvnf; csefyD,Hvd*fwGifupm;csifojzifh ref,ltoif;okd@
vDAmyl;- pwkwf paeae@ 20/ 9/ 2008 AkdvfpGJcJhjcif;rSm pydeftoif;om;rsm;. }udK; ajymif;a&$@csifaeoljzpfonf?
tJAmwef- vDAmyl; paeae@ 27/ 9/ 2008 pm;r_a=umifhomjzpfonf[k ajym=um; cJh bmpDvdkemuvnf; tmqife,fwkdufppfrª; t'Dbma,mtm; r&ojzifh bmbm
onf? tm&m*kd;euf. enf;pepfykdif;qkdif&m awmhyfzuf jr‡m;OD;vnfhvm+yDjzpfonf? xkd@a=umifhpyg;toif;taejzifh aps;ukdifaejcif;
ref;pD;wD; u|rf;usifr_ tcsdefukdufoifhawmfaomolukd jzpfonf?
tufpwGefADvm-ref;pD;wD; paeae@ 16/ 8/ 2008 vJv, S cf jhJ cif; ponfrh sm;ukd todtrSwf rjyK pyg;toif;twGuf *k;d aygi;f 23 *d;k tm; rESpu f &moDwiG f oGi;f ,lEidk cf ohJ l bmbmawmhyf
ref;pD;wD; - 0ufpf[rf; we*FaEG 24/ 8/ 2008 bJ owfwrf;wkd;&ef jiif;qkdcJhojzifh wl&uD pG,fpkH&wdkufppfrª;jzpfojzifh toif;wkdif;u vkdcsifae=ujcif;jzpfonf? pyg;toif;uvnf;
qef;'g;vrf; - ref;pD;wD; paeae@ 30/ 8/ 2008 uvyfzeD mbmcso D @dk ajymif;a&G@cjhJ cif;jzpfonf? bmbmawmhyaf &mif;&aiGjzifh ¶k&mS ;wku
d pf pfrLS ;ywfAvf cl seu
f t
dk m;armfpuku d vyfrS 0,f,&l ef
ref;pD;wD; - csJvfqD; paeae@ 13/ 9/ 2008 ol . ae&mwG i f c ef @ tyf & ef t wG u f aygif 12 oef;jzifh urf;vSrf;xm;+yDjzpfonf?
ref;pD;wD; - ykd@armufpf we*FaEG 21 / 9/ 2008 &D ; &,f r uf ' &pf e nf ; jya[mif ; jzpf o l
0D*ef-ref;pD;wD; paeae@ 28/ 9/2008 'Jvfabmhpftm; pydefabmvkH;tzGJ@csKyfrS bmpDvedk mpwm; a'ukcd sv
J q
f ;D ok@d ajymif;a&$@
qufoG,fvsuf&Sdonf?
csJvfqD;toif;ESifh tifwmtoif;wkd@ w+ydKifwnf;urf;vSrf;cJh&mwGif csJvfqD;toif;tm;
,l¶dk 2008 wGif Ekid if t
H wGuf taumif;qk;H ay;qyfco
hJ rl sm; a'udku a&G;cs,fcJhjcif;jzpfonf? csJvfqD;u a'udktm;aygif 10 oef;ay;+yD; 2 ESpfpmcsKyf
csKyfqkdcJhjcif;jzpfonf? bmpDvkdemtoif;. enf;jyopfjzpfol yuf*l&m'D,kdvmu ol&Jh
t"duqkzvm;tm; r&&SdcJhbJ 'kwd,qkjzifh auseyfcJh&onfrSm +ydKifyGJwGif AdkvfpGJoGm;cJh+yDjzpfonf? tem*wftpDtpOfwGif a'ukdryg0ifa=umif;ajymqkdcJhojzifh ajymif;a&G@cJhjcif;jzpfonf?
ESpfaygif; 44 ESpf=um+yDjzpfonhf pydeftoif;onf ,l¶kd 2008 ,l¶kd 2008 wGif y&dowft}udKuf awG@atmif upm;oGm;cJhonf bmpDvkdemenf;jyopfu bmpDvkdemtoif;tm; vli,frsm;ukd t"duxm; jyifqif
taumif;qkH; upm;orm;rsm;rSm - - oGm;rnfjzpfojzifh ouf}uD;upm;orm;rsm;tm; ajymif;a&G@cGifhjyKcJhjcif; jzpfonf?
1? a'ApfADvm oGif;*kd; 4 *dk;jzifh *kd;oGif;bk&ifqkudkvnf; qGwfcl; ay:wl*Denf;jyjzpfol pukdvm&DcsJvfqD;toif;okd@ ajymif;a&G@cJhojzifh a'ukdu enf;jy
EkdifcJhonf? tkyfpkyGJpOftjzpfupm;cJhaom ¶k&Sm;ESifhyGJwGif [wfx&pf a[mif;&S&d m csv J q
f ;D tm;a&G;cs,cf jhJ cif;jzpfonf? a'udrk mS csv
J q
f ;D toif;. uGi;f v,fupm;
&&SdcJhaom wpfOD;wnf;aom upm;orm;jzpfonf? orm;jzpfol vrf;ywf/ tufpD,ef/ abmvuf/ rDac;vf/ rufcDvDvDwkd@ESifht+ydKif ykHrSefae&m
2? rkdufu,fabmvuf (csJvfqD;) 'kwd,qk jzifhom auseyfvkduf& twGuf ,SOf+ydKif&awmhrnfjzpfonf?
aomfvnf; toif;acgif;aqmifyDopGmjzifh }udK;pm;ay;EkdifcJhol y&D;rD;,m;vd*zf iG yhf JG yGpJ Ofrsm; ref;pD;wD;enf;jyopf
jzpfonf?
3?awm&ufpf (vDAmyl;) wkdufppfrSL;jzpfol a'ApfADvm rupm;Ekdif y&D;rD;,m;vd*ftm; =o*kwfv 16 &ufae@ Ekid yf jJG zifph wif
csdefwGif toif;twGufta&;}uD;aom tEkdif*kd;ukd *smr%D aemuf paeae@wG i f wcsd e f w nf ; w+yd K if w nf ; ref ; pD ; wD ; toif ; . enf ; jyopf j zpf o l
wef; 3 a,mufESifh*dk;orm;av;ref;tm;ausmf+yD; oGif;,lcJhonfh toif; 20 vkH;wpf+ydKifwnf;uef+yD; zGifhyGJ zm*lqef. wynfha[mif; rmcf[kcsfonf
*dk;rSm wefzkd;t&SdqkH; jzpfonf? tm; prnfjzpfonf? ,lt;D tufzaf t ajcppfyt JG jzpf zm¶k;d u|e;f pk
4? ykda'gpuD; - *smr%D.tm;xm;&aom wkdufppfrSL;jzpf+yD; +ydKifyGJ xkdif;pHawmfcsdef n 10 em&DwGifpwif upm; uvyftoif; px&D;rm;. uGif;wGifupm;
wpfavsmuf 3 *kd; oGif;EkdifcJholjzpf&m tjrifhabmupm;&mwGif rnfjzpfonf? cJh&m 0-2 jzifh 2 *kd;jywfjzifh atmifyGJ&&SdcJh
u|r;f usiaf omwku d pf pfrLS ;jzpfonf? pEkud 'f g (a[mfvef) a[mfvef ,if;yGJpOfrsm;rSm- ojzifh ,ltD;tufzfattwGuf aemufw
toif;tm;tkyfpkrS wuf&eftwGuf pEkduf'g. uGif;v,fzefwD; tmqife,f-0ufpfb&Gef; qifhwuf&ef aocsmoGm;cJh+yDjzpfonf?
r_u ta&;tygqkH;jzpfonf? tufpwGefADvm-ref;pD;wD; ,ckyGJwGif yDxa&mhAfESifh[mref;wkd@.
5? zmb&D * wf p f (tmqif e ,f ) touf i ,f & G , f a omf v nf ; abmfwef-pwkwfpf oGif;*kd;rsm;jzifh tEkdif&&SdcJhjcif;jzpfonf?
0g&ifu h iG ;f v,fupm;orm;rsm;ESit hf +ydKif wm0efudk ausyeG pf mG xrf; csJvfqD;-ykd@armufpf pDtufzfauat armfpukdtoif;rSaygif 18
aqmifEkdifoljzpfonf? ¶k&Sm;tm; 3-0 EdkifaomyGJwGif zmb&D*wfpf tJAmwef-bvufbef; oef;jzifh ac:,lxm;aom wkdufppfrSL;jzpfol
zefwD;r_a=umifh 2 vkH;&&Sdjcif;jzpfonf? a[m-zl[rf *sKd. yxrqkH;aomyGJxGufupm;jcif;jzpfjyD;
Photo - AP

6?umqD;vuf (&D;&,fruf'&pf) pydeftoif;. toif;acgif; ref,l-e,l;umq,f ajcpGrf;jyupm;EkdifcJhonf?


aqmifjzpfol 0g&ifh*kd;orm; umqD;vuf.txl;vufpGrf;jyr_ rpf',fba&mh-pyg; ,ckyGJtEkdif&&SdcJhojzifh enf;jyopfESifh
pydeftoif;acgif;aqmif umqDvufESifh a&S@wef;wdkufppfrª; awm&ufpfwdk@ a=umifhom tDwvDtoif;tm;tEkdif&&SdcJh+yD; AdkvfvkyGJokd@ wuf qef;'g;vrf;-vDAmyl; ref ; pD ; wD ; toif ; om;tm;vk H ; pd w f " gwf
,l¶kd 2008 AdkvfvkyGJwGif *smreD 1 - 0ukd tEdkif&+yD;aemuf qk,laepOf a&mufvmEkdifjcif;jzpfonf? 0uf[rf;-0D*ef wufºuGvsuf&Sdonf?

También podría gustarte