Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
La Reforma Liberalc
Los cambios económicos que se dieron en los países del Atlántico Norte, provocaron en
América Latina el surgimiento de gobiernos reformadores. Las medidas adoptadas para éstos
tenían como objetivos: consolidar una economía de exportación que les permitiera vincularse al
mercado mundial y a la unificación de los Estados Nacionales.
La Reforma Liberal en Centro América se inicia en la década de 1870, su principal promotor fue
Justo Rufino Barrios de Guatemala. El liberalismo guatemalteco extendió su influencia a todos
los países de la región, teniendo especial éxito en Guatemala y El Salvador.
Marco Aurelio Soto, con la eficaz colaboración de Ramón Rosa (1848-1893), decretó la primera
legislación republicana que reemplazó a la española: Códigos de Comercio, Civil, Instrucción
Pública, Minería, Penal; reapertura de la Universidad; inauguración del Hospital General, de la
Biblioteca y Archivo Nacional, establecimiento del sistema educativo en sus tres niveles
primario, secundario y superior; fundación de la Dirección General de Estadística y la Casa de
Moneda, construcción de las primeras líneas telegráficas; apertura del Correo Nacional, apertura
de una carretera entre la capital y San Lorenzo; fomento de la minería y cultivo del café. Entre
1876-1883. Estos elementos de modernización, entre otros, son los que dan paso en parte en la
Conformación del Estado de Honduras.
Esta labor de modernización capitalista fue continuada por sus sucesores: Luis Bográn, en su
periodo presidencial entre 1863 al 1872, quien inició el otorgamiento de concesiones a
nacionales y extranjeros en la Costa Norte, con el propósito de estimular el desarrollo
económico de esa región, poseedora, hasta entonces, de un gran potencial; Policarpo Bonilla en
su mandato presidencial de 1884 a 1899, Terencio Sierra, entre 1899 al 1903, Manuel Bonilla,
entre 1903 a 1907; todos ellos eran de la idea, que la apertura a la inversión foránea, mediante
la concesión de tierras nacionales y exenciones fiscales, sería el eje motor que traería consigo
capitales y tecnología generando empleos y otras actividades económicas secundarias bajo
control de empresarios nacionales.
c
cc
cc
cccc
cc
c
c
cc
cc
cc
c
c
cc
c
cc c!cc
cc"
c
c cc
c
c
!
c
cc
cc
c c c#
cc
cc
cc
c c
$c c%&cc 'c(c)*#c
c%
c
+cc,c-
cc c
c%
c
c c
c
cc
cc
c
cc
cc
c
c
c
cc
c
#c
c
c
.c c'
c
c.cc
c
c
cc/c
c
c
c
c$c
c
J c
0!c1
c c
c
02#!c c
#!c
c3/c
c
04!c
c'c
c
0".cc
5c
'
c
0#c
c
#c
&cc.c
c/c c
cc
J J
c
06c
c
c
cc'/c
c
c
0.
cc
c'
cc
0#!c
c c
#!c
ccc
01
c
cc c
04!c
cc cc
0cc'!c
c
c73c
04!c
c'cc c
c
c
.c
c c
c'c
0
c
cc c
J
c
0
!c cc
c'c!
$c'
c
c
c
ccc
c
c c
c
c
04c&c!cc
c/c
J
c
08'c
c
c
!c
0
!cc
cc c
c
06!c
c
c/c
01
c
c
c
.c
06!c
cc
c
cc
c"
c c4 c
c
c
cc
c
2
c ccc
c
'c
c
c c
c
c
cc
c
c
c
c9
c
c
c
c:1:cc
c
c2
c ccc
c
cc
cc*c
cc
cc c!cc
ccc c
c
ccc
ccc5 c3!'c
ccc;cc*c c
5 .c
cc'
.c
c'c
c cc
c"
cc
c
+.cc c ccc
cc;
cc
c
c
c
"
c
c
'
c c4cc8c5 .c
cc
c
c5
;cc
c5 c'c cc
c3!c
c
c
cc
cc
c
c
c#cc
c
c'.c
cc.
cc c
ccc5 .c
ccc
cc
c
c"
ccc c'
!c
c
c
cc
!c
c
c
c5c
.c c
c ccc
c
cc
#cc'c
cc
c ccc
c*c5cc
c
&c
.c
cc
c.cc<c
c
c4 cc
cccc
'
cc
c
c cccccc
!ccc'cc cc
cc
c
&cc.c
c
c
c
c c
c
c'c
c
'
c
cc
c
c6 c
cccc3c
cc!cc
cccc
c
c
,/c.c
c3cc!cc
/c
ccc4
7c)&#*#c
c
c
c= #=c
c
c
c5cc
c cc
c
c
c
c
cc
c
cc cc5 .c
c
c*c c
c>c
cc
5
c
c
c
ccccc'c
cc c
c
cc
c,cc%c!cc'cc
c
c*c
.c
'cc
c
c
c
cc
c
cc
cccc'c5
c
c'
c.c;cccc
c
c*c!cc3cc
c
!c
c
c
cc
c*c
c2
cc
5 .c55ccc
c.cc
c
cccc'#c
3c /cccc c$c
c
/c
c
c
c
.c
&cc
#!c9
ccc
c
c c
c
c!cc
c
(
cc5c?@Ac
c
/cc
c
c&c
cccc.cc
c
c
c
c
c!ccc
c
c!c*c&c5.cc
c c
c
c
c
c
cc
c
c*c
c
c%5
cc
.cc
c
42cB 12c2+2c
c
c c3
cc
cc
c
cc
cc
cc
c?c
c c
cCc
c
3c
c(c&7cc c
c6c.#c8!cc
+
c
cCc
c' c
c<"
c
c
cc
"
ccccc.c c !c
c'c
c
cccc,cc%cc
c
!c
c c'
cc
c
cc cc
c
c
c
c.
c'cc
cCAc
c
c
cc c
c?c
c c
cCccc5c!c
c
c
c43c
ccc
c
(cc
cc
#ccc
c&c
.c c
cc
!cc
c(c!cc+
!cc+
c
c
c
c
c
9
c6
!cc
.cc?Acc
c
c
cc;cc" c5c
cc
c
c&c!c
c
c
c
c#c7cc
c
c
c
c.c
c4 cc+
c
cc
*
cc
cc
3c*c
c7c
c4cc
c,c
c4c
c
c
c c
cB'
c4
c+
c.c
c
cc'cc
c
c
c
c
c
c
c
cc
c
c'
c
.cc
c
c
ccc
c
c
c
c
c
c c
*#&cc
ccc
c!c
cc3c
c
c
c
c
c(c
c
c
!c*cc<cc
c
cc4c4 cc
c
cc
c4
ccc
c
cc!c
cc
4!c
c
cc
c
c
c
c
c
cc c
c
cccccc
ccccc ccc cc
c
c c
cc ccc c
ccc cccc
cc
c cccccc
c!"cc#cccc cc
cccccc c
c$c%cccc c
& c cccccc c'cc(
c
cc
c ccc
cccc c
ccc c)
c
$c*c c cc cc c'c cccc
c c
cc c ccc cc c"ccccc
ccc
cc
c ccc c+
c,-cc
+cccc
cc(
c cccc ccccccc
cccc
cccc c
cc.$cc
c
&/c0 cccc cc c c
c c1$c c& c
cccc ccc
cc.ccc0cccc
ccccc2-cc c3cccc"cc
cc
c cc
c ccc cc$c
c
c
cccc
c
c
c
c
ccccccc
ccc
ccc
ccc
ccc ccc
c
cccc!ccc
c
c
c ccc
c cc"
cc
ccccccc
ccc
c cccc
#c
c
ccc
cc$%&$cc
cc'
ccccc
cccc(cc)!c*ccc
!ccc
cc'
c
ccc+c'c'cc
!cccc
c!c c
cccc cc cc
c(ccc!ccc'
c c
cc
cc
c
cc!ccc#c
c
cc!ccc
c c,c-c
cc
cc!cccc
c(
cc
c
cc#c
c
.c/
c!
ccc!cccc(ccc
cc ccc
cc!
cccccc
c
c
cc
c
/c ccc
c
c
cc
#c
c
0cccc
cc
cc
cccc
cc
c11cccc
cc
,cccc
)c
cccccc
ccccc
ccccccccc
cccc
ccc
c
!c
#c
.ccc
cc
ccccccc
c
c
cccc
ccccc
#c
c
.
c!ccc
cccccccc c
c
c
c!,ccccc
ccc
#c.cc!ccccc
c c
cc
#c
c
.cc
cccccc!"cccccc
cc
cccc
c
ccccc
c(cc(ccccc
cc
cc
cccccccc!
ccc!c
c
ccccc!cc("cccc c
cc
cccc
c cc
c
ccccc
#c
c
.
c
c
cc
c
c c
ccc
ccc
c!cc
c
/cc
cccc
cc
cc!
c cc,
cccc cc!
cccc
c
(ccc
c#c
c
.c
c
cc/cc$%&2cc
ccc!ccc
-c(ccc#c+c3c
c ccc)c)#c
c
c!cc4c
cc
cc
c
ccc
ccc c
ccccc!c
c
cc/c
cccccc/cc
!c!ccc
cccc
c#c
c
.ccccc
ccccc
c'
c ccccc
cccccc11ccccccc
cc
cc
c c
cc!,c ccccc
-cc
c
cc
c
ccc11ccc
cc$%&2cc
cccccccccccccc
c#c
c
*ccccc
c
cc
cc cc
c
ccc
c(ccc!c
cc+c3c
ccc
cc
c ccc#c
c
J lo eco mico:
c
c!ccccc
"ccccccc
cc
#c
c
'c
cc!
ccc
ccc
cccc
cc!,c
cccccc4cc(cc4c cc#c
.cc
c
c c!cc
cc
c
cc*ccc
+ccc!c
c c!#c c(c!c
cccccc.
cc
cc
c
ccc!
ccc
ccc
cc
#c
c
.c
c
ccc
cc
c
cc(cccc
c
c
c
cc-ccccc
c
c
ccc
c!cccc
c
cccc cccc cc(cccc#c
c
.c,cccccccc c cc
ccc
cc
ccccc
ccc
c ccccc
c
cc
c
cc#c3c
cccc4cc
ccccc
ccc
ccccccc
ccc4cc
cc
ccc
c#c
c
J lo político:
.ccc
ccc!cc!cc
c
"ccc
c
#c+cccc cc5(cc c5(c
cc
(cc/
c!cccc
#c
c
ccc
c
cc$%&%c c cc$%&6cccccc78cc#c'c
cc,
ccc
ccc/
cccccc
ccc
c c,cc+ c'(cc c3
c+#c
c
5
cc
ccc)!c c!ccc!
c
cc
.
c cc#c
J lo Jurídico:
ccc
ccc!c
ccc
c
#c c
c
cccccc
ccc c
c
c
cc
c c4c
ccccccc
cc
c!ccc
c c)#c
c
.ccc
c
cccccccccc
cccc cc
ccccc
cc
$%%8c
ccc#c
c
J lo Social:
0cccc"
ccc!ccc(c
cc
cc
c(cc
cccc c"cc cc
cc
cccccc
cc
cc!
ccc
c#c
c
3cc
ccccccc!
cc cc
c
ccccc/cc
ccc
cc
cc
ccccc
"!cc!cc*c
9c cccc!c#c
c
3c
cc
c
cccccccc
c c!
ccccccc
c cccc
ccc
cccccc!
ccc#c
'c
ccc
cccc
ccccc
c
c!ccc
cc!c+c3c*/c: c
#c
c
3cc(cccc-ccc
c
c
ccc!c
c c"ccccc
cc
c c
ccccc
cc
ccc
ccc
cccccccc
c
c c#c
J lo educativo- cultural:
.c
c
cccccc-ccc c
c
c
c
cccc11#c;ccc cc
ccc!c
cc
c
ccccc
c
c
c"
c
cc(ccc
c(ccc
c
c
ccc
c!ccc!ccc
,c c
!#c
c
c!cc
c cc3ccc-#c3ccc
cc
(cc
c
ccc!ccccc*c c.
#c
c
.c$%&&ccccccccc-c!ccc
5!cc'
c
c c0(c
cccccc
c c)#c
cccc)c cc5#c
c
3cccccc-
c
c c0
cc-cc3
c
)c</cccccccccccccccc
cc(ccc-
c9#c
c
.cc c!ccc$%&2c
cc"cccccc
c ccccccccc!cc
c#c
3cc
ccc(cc
c
cc
cc
ccc!
ccc.
c9#c c!ccc
-cccc
c
ccc
ccccccc
cc(cc
cccc"
c#c.ccc
cc cccccc
ccccccc
cccc
ccc
c#c
c
c