Μιλάμε ελληνικά; (ΙΙ)

ΜΑΘΗΜΑ 3 Περπατώντας στην Αθήνα

Το Λυκαβηττό

Διάλογος

Νίκος Μαρία, ανέβηκες στο Λυκαβηττό;

Μαρία Ναι, κουράστηκα πολύ.
Νίκος Έτσι θα κοιμηθείς καλά αυτή τη νύχτα.
Μαρία Σωστά. Ήθελα να ανέβω με το τελεφερίκ, μα χάθηκα και τελικά
έφτασα περπατώντας.
Νίκος Ξέρεις πώς ονομάζεται η εκκλησία που βρίσκεται πάνω;
Μαρία Ναι, είναι η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου και χτίστηκε το 1870.
Νίκος Τι έκανες εκεί;
Μαρία Έκανα πολλές φωτογραφίες και διάβασα ένα ποίημα του Καβάφη
«Ιθάκη». Να σου το διαβάσω;
Νίκος Ναι.
Μαρία Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη,
να εύχεσαι νάναι μακρύς ο __________ ,
γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις.
Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας,
τον θυμωμένο Ποσειδώνα μη __________ ,
τέτοια στον __________ σου ποτέ σου δεν _____
__________ ,
αν μέν’ η σκέψις σου υψηλή, αν εκλεκτή
συγκίνησις το __________ και το __________ σου αγγίζει.
Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας,
τον άγριο Ποσειδώνα δεν θα συναντήσεις,
αν δεν τους κουβανείς μες στην __________ __________ ,
αν η __________ __________ δεν τους στήνει εμπρός σου.

30
Μιλάμε ελληνικά; (ΙΙ)

Να εύχεσαι νάναι μακρύς ο __________ .

Πολλά τα καλοκαιρινά πρωιά να __________
που με τι ευχαρίστησι, με τι χαρά
_____ μπαίνεις σε λιμένας πρωτοειδωμένους·
______ ______________ σ’ εμπορεία Φοινικικά,
και τες καλές πραγμάτειες ν’ αποκτήσεις,
σεντέφια και κοράλλια, κεχριμπάρια κ’ έβενους,
και ηδονικά μυρωδικά κάθε λογής,
όσο __________ πιο άφθονα ηδονικά μυρωδικά·
σε πόλεις Aιγυπτιακές πολλές _______ __________,
να __________ και να __________ απ’ τους
σπουδασμένους.

__________ στον νου σου νάχεις την Ιθάκη.

Το φθάσιμον εκεί είν’ ο προορισμός σου.
Aλλά μη βιάζεις το ταξείδι διόλου.
Καλλίτερα χρόνια πολλά να διαρκέσει·
και γέρος πια ν’ αράξεις στο __________ ,
__________ με όσα κέρδισες στον __________,
μη προσδοκώντας πλούτη _______ σε __________ η
Ιθάκη.

Η Ιθάκη σ’ __________ τ’ ωραίο ταξείδι.

Χωρίς αυτήν δεν θάβγαινες στον δρόμο.
Άλλα δεν __________ να σε δώσει πια.

Κι αν πτωχική την __________ , η Ιθάκη δεν σε γέλασε.

Έτσι __________ που __________ , με τόση πείρα,
ήδη _____ το __________ η Ιθάκες τι σημαίνουν.

Μαρία Σ΄άρεσε;
Νίκος Ναι, πολύ!

31
Μιλάμε ελληνικά; (ΙΙ)

Ο Αόριστος στην παθητική φωνή

σηκώνομαι χάθηκα κουράζομαι κουράστηκα

ντύνομαι
χάθηκες ετοιμάζομαι ετοιμάστηκα
θυμάμαι
χάθηκε λούζομαι λούστηκα
κοιμάμαι
χαθήκαμε πιάνομαι πιάστηκα
γεννιέμαι χαθήκατε κρύβομαι κρύφτηκα
αγαπιέμαι
χάθηκαν(ε) ανοίγω ανοίχτηκα

Ο Μέλλοντας και η Υποτακτική στην παθητική φωνή

σηκώνομαι θα/να χαθώ κουράζομαι θα/να κουραστώ

ντύνομαι
θα/να χαθείς ετοιμάζομαι θα/να ετοιμαστώ
θυμάμαι
θα/να χαθεί λούζομαι θα/να λουστώ
κοιμάμαι
θα/να χαθούμε πιάνομαι θα/να πιαστώ
γεννιέμαι θα/να χαθείτε κρύβομαι θα/να κρυφτώ
αγαπιέμαι
θα/να χαθούν(ε) ανοίγω θα/να ανοιχτώ

Η Μετοχή

παίζω παίζοντας
Συζυγία Α΄ -οντας
τρέχω τρέχοντας

τραγουδώ τραγουδώντας
Συζυγία Β΄ -ώντας
περπατώ περπατώντας

ακούω ακούγοντας
άλλα ρήματα -(γ)οντας
λέω λέγοντας

32
Μιλάμε ελληνικά; (ΙΙ)

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1. Γράψτε τον αόριστο και τον μέλλοντας στην παθητική φωνή:

πληρώνομαι πληρώθηκα ................................

χάνομαι ................................ ................................

κουράζομαι ................................ ................................

χρειάζομαι ................................ ................................

κοιμάμαι ................................ ................................

λυπάμαι ................................ ................................

2. Συμπληρώστε τα κενά με το ρήμα στον αόριστο, μέλλοντα ή υποτακτική

στην παθητική φωνή:
 Κώστα, πότε ................................ επιτέλους; (ετοιμάζομαι)
 Τι ώρα ................................ αύριο, παιδιά; (σηκώνομαι)
 Εμείς ................................ την περασμένη Παρασκευή. (πληρώνομαι)
 Πρέπει ................................ να φέρετε το βιβλίο. (θυμάμαι)
 Σας παρακαλώ, παιδιά, ησυχία, θέλω ................................ . (σκέφτομαι)

3. Ταιριάξτε τον Ενεστώτα τον Αόριστο και τον Μέλλοντα των ρημάτων:
Ο Κωνσταντίνος Καβάφης ........................... (γεννιέμαι) στην Αλεξάνδρεια το 1863. Υστερα
από τον θάνατο του πατέρα του η οικογένεια .......................... (φεύγω) για την Αγγλία το 1872
κι ....................... (μένω) ως το 1878. Εκεί ο Καβάφης ...................... (μαθαίνω) τέλεια την
Αγγλική γλώσσα. Οταν ...................... (γυρίζω) στην Αλεξάνδρεια ...........................
(συμπληρώνω) τις σπουδές του σ' ένα ελληνικό λύκειο. Η οικογένεια ...........................
(αναγκάζομαι) για δεύτερη φορά να ......................... (εγκαταλείπω) την Αλεξάνδρεια το 1882
ως το 1885, εξαιτίας των πολιτικών αναταραχών. Από την επιστροφή του και ύστερα
ο ποιητής δε ........ ......................... (εγκαταλείπω) την Αλεξάνδρεια παρά μόνο για μερικά
σύντομα ταξίδια στο Παρίσι, στο Λονδίνο, στην Αθήνα. Η ζωή του ....................... (κυλάω)
ήσυχα, ...................... (μένω) στην αρχή μ' έναν αδερφό του, ύστερα μόνος ως τα τελευταία
χρόνια. ...................... (πεθαίνω) το 1933.

4. Συμπληρώστε τα κενά με τη μετοχή:

 Χάνω το χρόνο μου .................................. το λεωφορείο. (περιμένω)
 Το παιδί ήρθε από το σχολείο ................................. . (κλαίω)
 Βγήκε έξω ................................. την πόρτα δυνατά. (χτυπάω)
 ................................. όλη τη μέρα κουράστηκα πολύ. (διαβάζω)

33
Μιλάμε ελληνικά; (ΙΙ)

Ελένη (Χάρις Αλεξίου)

___________ σ' έναν κόσμο μαγικό Vivimos en un mundo mágico

με φόντο την ___________ , το Λυκαβηττό, al fondo la Acrópolis, el Licavito,
γεμάτα τα μπαλκόνια, πολιτικά αηδόνια, llenos los balcones, ruiseñores de ciudad,
υποσχέσεις και ___________ promesas y amores
και πολύχρωμα μπαλόνια y globos de colores
για ευτυχισμένα ___________ . para tiempos felices.

Κι ___________ Ελένη και κάθε Ελένη Y tú Helena y cada Helena

της επαρχίας, της ___________ κοιμωμένη, de la comarca, de Atenas dormida,
η ζωή σου, να το ξέρεις, είναι επικηρυγμένη. tu vida, que lo sepas, está fuera de la ley.
Να ___________ για την Ελλάδα είναι άλλο Una cosa es que mueras por Grecia
κι άλλο εκείνη να σε ___________ . y otra que ella te mate.

Κι ___________ Ελένη και κάθε Ελένη Y tú Helena y cada Helena

της επαρχίας, της Αθήνας κοιμωμένη. de la comarca, de Atenas dormida.

___________ σ' ένα κόσμο μαγικό. Vivimos en un mundo mágico.

Υποχθόνια ___________ με μοναδικό σκοπό, Bajo tierra se trabaja con un único objetivo,
να σε ___________ στο παιχνίδι, meterte en el juego,
τη ζωή σου πως θα ___________ . que arreglará tu vida.
Να σου τάξει, να σου τάξει Te promete, te promete
την ___________ σου να ρημάξει. arruinar tu vida.

Κι όταν ___________ να ελέγχει Y cuando llegue a controlar

της ελπίδας ___________ τον πόνο, el dolor de tu esperanza,
δεν του ___________ τούτο μόνο. no le basta sólo eso.
Με γλυκόλογα σε ___________ απ' το χέρι, Te coje de la mano con dulces palabras,
σε βαφτίζει της ___________ νοικοκύρη. te bautiza como propietaria de Grecia.

Κι εκεί που λες αλλάξανε τα πράγματα Y allí donde dices “cambiaron las cosas”
και σηκώνεις το ___________ , y levantas el vaso,
αρπάζει, κλέβει τ' όνειρό σου te engancha, te roba tu sueño
και του ___________ χαρακίρι. y te hace el jaraquiri.

34