Está en la página 1de 217
Si deseas aprender el catalan de manera répida, sencilla y eficaz tienes en tus manos todo lo que necesitas para alcanzar tu objetivo con éxito. yMILLONES DE PERSONAS QUE HAN “ASSIMILADO” IDIOMAS CON ASSIMIL LO ‘CONFIRMAN!! A\ partir de ahora slo necesitards dedicar media hora diaria de estudio relajado y aprenderds el catalén sin darste cuenta, como aprendist su lengua materna | cuando eras nino. Si utilizas este método de forma constante, en unos dos meses ya podrs desenvolverte con cierta soltura. Pero ten en cuenta que para “assimilar” el catalan necesitards aproximadamente cinco meses. El resultado lo comprobarés tu mismo obteniendo un nivel de conversacién vivo, itil y actual Tu aprendizaje del catalan se basaré en dos fases: *En una primera etapa deberds limitarte a repetir y entender: es la fase pasiva de nuestro método, *Posteriormente, en el momento en el que te lo indiquemos, pasarés a la fase activa en la que, al mismo tiempo que contindes avanzando, empezarés a construir tus propias frases. iANIMO Y ADELANTE! 4€0HB0 todos los textos de las lecciones en catalan. Te serén SON 0782700601063 9 Il 700"50 1063 Catalan sin esfuerzo método cotidiano ZE El catalan sin esfuerzo de‘acuerdo con las normas gramaticales del Institut d’Estudis Catalans Joan DORANDEU. Montserrat Moral de PRUDON Departament Cenire d'Bstuais Catalans de lenges aplicades Insta d'Estus Ioeries Universitat Universitat de Paris I-Pante6-Sorbona de Paris 1V-Sorbona ITustraciones de JL. Goussé AE BP.25 94431 Chenneviéres-sur-Mame Cedex FRANCE © ASSIMIL 1979 ISBN : 978-2-7005-0106-3 «Als qui han viscut per salvar-nos els mots. PRESENTACION E1 mero hecho de abrir este libro ya supone el deseo de conocer la lengua catalana o de mejorar un previo conocimiento, Parece pues indtil cualquier presentacién de la lengua ya que se dirige a un puilico castellano-hablante seguramente informado de la realidad catalana. Dos palabras sélo pues. ‘Como Ia castellana la lengua catalana es de las Ilamadas latinas porque se difundié por la peninsula con la dominacién romana y la consabida influencia de la civilizacién latina. Harto diferentes son, sin embargo, empezando por su sistema fonético como lo veremos més adelante. El area lingiistica actual- mente cubjerta por nuestra lengua abarca unos 58.532 km? incluyendo los territorios siguientes : Andorra, donde sigue siendo idioma oficial Cataluia del Norte Principado de Cataluiia, Islas Baleares Pais Valenciano Alguer en Cerdefia (Italia). La poblacién catalano-hablante comprendia en 1975 més de 10 M. Estos datos nos permiten constatar que en la extensién vienen los paises catalanes antes de Dinamarca, Paises Bajos, Bélgica, Suiza, Albania © Luxemburgo y en la poblacién superan la de Suiza, Dinamarea, Finlandia, Noruega, Albania, Luxem- burgo, Islandia... “ También podrfamos evocar su papel de lengua oficial durante: muchos siglos en los territorios penin- sulares antes de verse sustituido por la lengua aste- Ilana o la francesa en consecuencia de un proceso de centralizacién politica. Entonces evocariamos su resistencia y el gran papel de vehiculo de cultura que desempeié durante tantos aflos. Hoy dia el catalén sige con més vigencia que ‘munca. La recién otorgada Autonomia al Principado —decreto real del 30 de septiembre de 1977— ha contribuido en la evidente conscientizacién del piblico en tierras catalanas y en una recuperacién de la engua en todos los dominios. Ademés de una paula- tina reincorporacién del catalin en los medios de informacién (Prensa, Radio, Televisién) y de Ia tenta- tiva para dotar con medios suficientes Ia enseflanza del idioma —ensefianza obligatoria por real decreto del 2 de septiembre de 1978— ha sido evidente y efcaz Ia campatia de « catalanizacién » de las calles asi como el deseo y Ia voluntad de conservar una autenticidad lingtistica depurada de todo extranje- rismo, pureza del idioma comprometida por una prictica episédica y siempre reivindicativa. Diremos en las éltimas lecciones los esfuerzos y los logros de esta normalizacién de la lengua, patrimonio insuperable de un pueblo consciente y responsable de su personalidad. Este método, por la ayuda que puede brindar al conocimiento y a la difusiOn de nuestra lengua pretende contribuir modestamente pero con entusiasmo en esta empresa colectiva. ; Bien- venidos sean pues amigos lectores con quienes vamos a emprender el camino! 1 método « Assimil» de conocida eficacia se funda en la regularidad y la repeticin. Cabe pues practicar cada dia aunque sea poco tiempo. Con leceién diaria, llegarén sin esfuerzo hasta la série VIII. Es necesario vit también utilizar las grabaciones para compenetrarse tanto de Ia intonacién como de las estructuras de lengua, lo que logrardn repitiendo varias veces en voz alta la'leccién. Entonces, llegados. ya a la leccién 56 yy como se lo indicamos en el repaso conviene volver 4a las primeras lecciones y repetirlas a la par que ir adquiriendo nuevos conocimientos. El respeto de dichas normas les asegura una progresiva y evidente facilidad en el manejo de la lengua. Asi podrén ‘emprender Ia lectura mds suelta de las dos iltimas séries cuyas lecciones son mds largas, supuesto adquirido ya el conocimiento bisico de la lengua. Los Autores PRONUNCIACION FIGURADA En las primeras leeciones y luego al lado de cada palabra nueva pondremos la pronunciacién figurada. Para facilitar la lectura, en vez de utilizar el alfabeto fonético de la «Revista de Filologia Espafola», uusamos una pronunciacién figurada lo més posible parecida a los sonidos castellanos. He aqui los signos usados : * : es una vocal neutra. Representa un sonido inter- ‘mediario entre la ay la e castellanas. Por ejemplo en la primera leccién : senyora: s*Aér* encara: ‘nedr*, +: representa una ¢ cerrada, Es el sonido usual de Ia e castellana. @ + representa la e abierta, Se pronuncia pues con la boca més abierta que para la e cerrada. Com- pare la pronunciacién catalana de: mes de gener (mes de enero): mas d* j'né ‘con la pronunciacién de : treballa més (trabaja més): sr*ball® més 6 : representa la o cerrada. Es el sonido usual de ao castellana, « 6 + representa la 0 abierta que se pronuncia con la boca més abierta que para Ia o cerrada. Compare Ja pronunciacién catalana de senyora : s"Aér* y la de lloc: Hldc en la primera leccién. J +5 el sonido cataldn de la g delante de e, 1 y de Taj en todos los casos (consonante prepalatal fricativa sonora como la j del francés). Note en Ia primera leccién las palabras : ajudar : *juda viatjar: etd, HI: es el sonido de la 1 equivalente a dos eles (y no a una ell). Es conveniente pronunciar una / un poco mds fuerte. Note en Ia primera leccién : collocar : eul-lued. zs representa el sonido catalin de Ia s cuando va entre vocales (consonante alveolar. fricativa sonora). Se usa también cuando hay enlace entre una palabra terminada por sy Ia siguiente que empieza por vocal o h: é un tren: &=_un én, representa el sonido catalin de la x y de la combinacién ix (consonant prepalatal fricativa sorda). Es también Ia x del gallego y portugués, Ta ch del francés. Note en la segunda leccién : per aixd: ptr *xd. + indica un enlace en la pronunciacién : Jes onze : I"z_onz* PRONUNCIACION LAS VOCALES La vocal fuerte es aquélla que se pronuncia con mas fuerza dentro de una palabra y las vocales débiles son todas las demés ; asf por ejemplo en la leccién primera, en la. palabra encara es fuerte la a de la silaba cay'son débiles las demas vocales :‘ncdr*. Cuando una palabra es monosildbica la vocal puede ser fuerte como tan: tin 0 débil como per: pr de per aixb : ptr *xd. a suando es fuerte se pronuncia igual que en castellano. Cuando es débil se pronuncia vocal neutra (véase pronunciacién figurada). suando es fuerte se pronuncia a veces ¢ cerrada (©, a veces ¢ abierta (@). Cuando es débil se pro- rnuncia como vocal neutra, igual que la a débil (*. i: como en castellano. © : cuando es fuerte puede pronunciarse cerrada (6) © abierta (8). Cuando es débil se pronuncia u: sort (cast. suerte): sort sortir (cast. salir): suet como en castellano. LAS CONSONANTES La mayor parte de las consonantes se pronuncia igual que en castellano. Sin embargo hay que notar unas pronunciaciones particulares : ¢ + delante de ¢, i se pronuncia s, delante de a, 0, u como en castellano. ¢ + se pronuncia siempre s. ch: no existe en catalin moderno pero se conserva en algunos apellidos o nombres de ciudades. Entonces tiene el sonido jag delante de ¢, i, y Ia j en todos los casos se promuncian con el sonido j (véase j en pronun- ciacién figurada). Como dicho sonido no existe fn castellano serd util insistir y repetir ejercicios de pronunciacién. vs 4g, J: se pronuncian con un sonido compuesto de d Y del que representamos por j (consonants pre- palatal africada sorda) : viat wiatj*. Equivale al sonido del italiano gi seguido de vocal. ig: se pronuncia como la ch castellana : vaig : vach. I se pronuncia més 0 menos como en castellano (consonante medio palatal lateral sonora). Dicho sonido se encuentra a menudo a final de palabra : ull (cast. ojo); caval! (cast. caballo). HI: més fuerte que la / sencilla (véase pronunciacién figurada). ‘ny: equivale a la At castellana. xt q se pronuncia como en castellano en las combi- raciones que, qui, ie, gid. En la combinacién ‘qua se pronuncia igual que ¢: quatre (cuatro) : cudir® + se pronuncia como en castellano cuando va al principio o al final de una palabra (excepto cuando hay enlace) jo sée + jo see estona “ston (cast. momento) escriure: serlur®. Excepto en el verbo enfonsar (cast. hundit) : “nfunz. Cuando va entre dos vocales tiene ef sonido z (véase pronunciacién figurada) casa: cazt, + sirve para escribir el sonido de Ia s castellana entre dos vocales : classe : clas", tiene varios sonidos. En unas palabras como taxi: faécsi se pronuncia cs. En otras como ‘exemple : ‘gzémpl* cexercici : “gz*rsist se pronuncia gz (z sonido que no existe en cas- tellano, véase pronunciacién figurada). Al principio de palabra o en Ia combinacién éx se pronuncia més suave que la ch castellana (véase x en pronunciacién figurada). En la combinacién tx se pronunci ch castellana (prepalatal afticada vaig: oach butzaca (cast. bolsillo) : buchic*. xa 2 1 tiene el sonido de la s sonora catalana (véase pronunciacién figurada) : & senzill : és s*ncill. ‘Liig6 1 (primera) Cap a Barcelona 1 — Déu vos guard. 2— Bon dia, senyor. 3—Si us plau, hi ha encara loc en aquest departe- ment? 4—Si, crec que si. No hi ha cap seient reservat. 5—Liavors puc quedar-me amb els nens. Si vost em pot ajudar a col. locar les maletes. Gracies. Refrany : Barcelona és bona si la bossa sona. Tant si sona com si no sona Barcelona és bona. Liis6 primes Cap» Berstdne 41 Déu vas guard. 2 Ban de, s*n6. 3 Stus pliu-T_a sncdr® Ie sn_ squat dtptettmén ? 4 Si, crte C8 G-No_iLhk ep” siya reztrvit. ‘5 Litvds puc ctdirm* *mib_slz nbns St vustd *m pdt Ajuda sculluch lez molds - grit. dues 2 * EL imiamino caselao de uted oe traduce por ol vost ‘que tiene Ia misma construccién que en castellano : pertona de singular. En plural vostés con la 3era persona de plutal LECCION 1 —Quina Histima de_no poder viatjar en avi Es molt més rapid. —Segur! 6 Quin® listim» d* né pude vii ¢n_tvi6! fz mét més rapt 7 Sit EJERCICIOS ‘Traducir al catalin ; Puedo. Usted puede. Entonces puedo ‘quedarme. Por favor, ; hay sitio ? ; Que léstima no poder viajar! Llig6 2 (segons) Coneix Barcelona ? 1—Vosté va a Barcelona? 2—Si, vaig a passar-hi un mes perque alli tine familia. 3—Perd encara no conec Ja ciutat 4—Diuen que és tan gran com Madrid. 5—Ja ho crec! Lis6 sgn (Cundx Berssiént? 1 Vustd_ya * Bestia? 2 Si vach_* plsiri un mis plrque “I tine Pris, 3 Pirb sncket 6 cunde IF uth 44 Diuin qucés tin grin cbm MMdst, 3 au ere quatre 4 6 iQue istima no poder visjar en avi6n'! ;Es mucho més répido! 7 Claro! ‘Notas * Note bien el exclamative o interrogativo ‘guin (mascalino) 4uina femenino) ui viatge! quina Uastima! ‘gun vig} gun lastine * La forma no... cap equivale al castellano ningén, ninguna no hi ha cap seient; (n0 hay ningin asiento) ro hi ha cap senyora (n0 hay ninguna sefora). puc- Vosté pot, Llavors puc quedar-me. Si us play, hi ha lloe? (Quina listima demo poder vatjar! Leceién 2 :Conoce Barcelona ? 41 j Usted va‘a Barcelona ?2 Si, voy a pasa alll un mes porque tengo familia. 3 Pero todavia no conozco la ciudad. 4 Dicen ‘que es tan grande como Madrid. 5; Ya lo creo! LECCION 2 6—Perd tothom hi parla catala. 7-1 & per aixd que comenco d’estudiar aquesta lengua. Refrany : Val més una bona lengua que una bona hisenda. Qui llengua ha a Roma va. 6 Prd tutdm paris cs. 7 Tf pirexd c# cuménsus d_sudid quis éngu’. EJERCICIOS ‘Traducir al catalén : Voy a Barcelona. Usted va a Barce- Jona. Alli tengo familia, No conozco Ia ciudad. Es muy grande, Todos hablan catalin. Empiezo a estudiar el catalin, 6 Pero allt todos hablan catalin. 7 Por eso emplezo a estudiar esta lengua, ‘Ms vale buena lengua ‘que buena hacienda. (Quien lengua ha a Roma va. (dndica que el que dada ignora tiene que prepuntar para lograr elacierto). Notas : * Note bien la forma tothom (atém) que corresponde al castel- Jano todos. * La forma i equivale al castellano aqui o all Paso alli un mes : hi passo un mes (paso mis. Voy a pasar all : vaig a pasarchi (rack psi). ‘Muchas veces el castellano no traduce el «hi» catalin : z vas al cine ?si voy. Catalin: vasal cinema ?Sihi vag. (ras * sind? st 1 wach). ‘aig Barcelona. Vosté va Barcelona. Hi tine familia, No conec la ciutat. Es molt gran. Tothom parla catala. Comengo estudiar el catala. Llig6 3 (tercera) El viatge 1—A quina hora arribem ? 2—A tres quarts d’onze, si tot va bé i cap retard. —Dones, encara tenim temps, ja que s6n les sis. no tenim, Lis trae 1 Squindre eribam ? 26 tres cuarts daz (6 VA BEF sk nd tak chp tke. 3 Dans, snciee afm téms, fA ct 7 Leccién 3 El viaje 1A qué hora llegamos ? 2 A las once menos cuarto, si todo va bien y sino tenemos ningin retraso. 3 Pues, todavia tenemos tiempo, ya que son Tas sis. Notas : * Note la expresin de la hora en catalin. Se hace de manera distinta del castellano. Asi tenemos : ‘son les sis : cast. son las seis tun quart de set: Tas ses y euarto dos quarts de set las seis y media tres quarts de set las siete menos cuarto. \Veremos mds tarde la expresion de la hora completa LECCION 3 — La mainada potser vol berenar. Els nens sempre tenen gana i set. 5—Els donaré un entrepa i un poc d’aigua mineral fresca. 6 —Si vost# vol café. En tine de calent. 7 — Moltes gricies. Sempre m’agrada el café,sobretot, quan és calent. Refrany : (Qui t6 una hora bona, no les t6 totes dolentes. 4 Le msindd putsé vol bérénd. Als néns sémpet téntn gant i ste Ss duntré din_sntetpa ium pe daigu® mineral frescs, 6 Si vuste vil oF. tn tine den, 7 méliss gris's. Sémpr* m'grad'l of, soberbt extn & én, EJERCICIOS ‘Traducir al catalan : {A qué hora legamos ? A las once ‘menos cuarto. A Tas diez y media. Los nifos siempre tienen sed. Me gusta el agua mineral cuando estd fresca. i Quiere café? Tengo café caliente Llig6 4 (quarta) La meva familia 1 —Lany passat van venir a Madrid el meu cosi ila seva dona. Lis cuare® Ls méve fois 1 Lai ptsit van vink_* Msdrit Al méu cuzt 1 1 sév* dn 4 Los chicos quieren merendar ‘auizé. Siempre tienen hambre y sed. § Les daré un bocadillo y tun poco de agua mineral fresca. 6 Si usted quiere café. Tengo ‘café caliente. 7 Muchas gracias. Siempre me gusta el cafe sobre todo cuando esti caliente. Quien iene wna hora buena, no las tiene todas. males (para indiear que hay que aprovechar los momentos de felicidad). Notas : "Note bien la construcién : en tine de ealent : tengo (café) caliente. * Cuidado con el verbo estar castellano menos empleado en catalan : cl café € calent : el café esté caliente. Ta sopa és calenta : Ia sopa esta caliente, ‘A quina hora arribem ? A tres quarts de dotze. A dos quarts onze. Els nens sempre tenen set. M'agrada Vaigua mineral ‘quan és fresca. Vol cafe? En tine de caleat. Leceién 4 Mi faite El aflo pasado vinieron a Madrid mi primo yeu mujee. Notas + Nétese la forma del preérito perfecto absoluto Hamado « prés, Jo sncirstic °n dt, 31 tn Sebk Pzmurza “nick psi, vintiquatre 24 Notas : (8) Acento del nombre de pila femenino Nira (Na Sa de Nari) Existen dos acentos en catalan: "acento agudo y acento grave Cuando deben evar acento ‘lea Teva siempre Ia forma grave * cantarajmanya (cerrajero) ‘Jay la u Tlevan siempre Ia forma aguda ‘ camt (camino) ‘tim (atimo). la ey lao llevan sea la forma aguda, sea a forma grave * segin tienen una sonoridad 0 cerrada’(‘Vabierta (): només (blo) feafe (café), eang6 (eancién) / historia (historia. 1 Quin sopar més bo! 2 Quina familia més simpatica! 3 Per a sopar hi ha carn d’ola. 4 Per dem hi ha ous ferats. 5 No toquis la taula! 6 no pugis al taxi! 7 Tens gana? Leceién 10 ‘Un desayano may catalén 1 Nit. Mamé, mira jcudnto sol! 2 Sra. j Ala! desayunaos pronto, yo todavia estoy en ayunas. 3 y al terminar el desayuno ‘os iremos de paseo. Au ES FESTA THOM vou. BoRWTR, LECCION 10 25 vint-beine 4—Nena. Bon dia, tieta. Vull beure una tassa de xocolata i sucar-hi torrades de pa. 5—Nen. Jo m'estimo més unes lesques de pa amb tomaquet amb un rag d’ol i pernil, un esmorzar ben catala. Niria. Aixi m’agrada nen, després beuris un got de let, oi que si? 7—Sra. Nens no amoineu la tieta (4) i procure aixecar-vos una mica més tard. ‘8 — Avui és festa i tothom vol dormir i no aixecar-se atrene d’alba. 9—Nens. Perd no dormirem tothora! 10—Volem fer moltes passejades per la ciutat! Dita. Vi agre i pa d’ordi Jeu, Jordi. Bon pa i bon vi a treballar fins a morir ! 4 nto, Bon dit, sits, Voll bdurunt tet d® xucult® f sucdri turradts d* pi, ‘5 nén. Jo rstimu mézun's Hldscts db pd smb tumdcet ¢mbun ich dali peril, untzmurea bén cx. 6 Nari. xi megrad® dn, dsprés beurds un git d® Net oi esi? 7 sind, Neos n6 Smointu I* tide { prucurdu *xtedrvus unt set més tht. 1 Ady Ge fet" ftutdm val durmt i né *xtcks® *trdne dalbs, 9 nins. Perd né durmirém tutde! 10 Vulem £6 moles pssjad's par I siutat! LECCION 10 Vineisis 26 4 Ni. Buenos dias tita. Quiero beber tuna taza de chocolate y mojar tostadas. 5 Niflo. Yo prfiero tunas rebanadas de pan con tomate, unas gotas de aceite Jamén : un desayuno muy catalan. 6 Nuria. Asi me gusta, nif. Después beberis un vaso de leche, verdad ?7 Sra. Nios, ‘no molestis @ vuestra tla y procurad levantaros un poco més tarde. Hoy es festa y todos queremos dormir y no levantarnos ‘con ef alba. 9 Nifos. Pero ; no vamos a dormir siempre ! 10 Queremos dar muchos paseos. Dicho ino agro y pan de cebada «dormir Jorge Buen pan y buen vino a trabajar hasta mori. Notas (1) Mira :seguimos aqui con el imperativoafirmativoy negativo: Mirae ‘Amoinar mira 0 miris amoina no amoinis ‘0 mith amoini 1 amoini (@) En acabar l'esmorzar. Corresponde al castellano : al +infi- nitive. Cabe sefialar que muchas de las locuciones castellanas ‘contruidas con infiitivo y preposicién no tienen equivalencia literal en catalin, asi « de Saberlo» se traducir por «si ho 86», (@) Aixt m’agrada. Traduccién de me gusta. El verbo agradar ‘se construye de la misma manera que el verbo gustar castellano: sagrada el café sm'agraden les figues Vagrada el cafe agraden les fgues Ii agrada el cafe agraden les fgues ens agrada el café fens agraden les fgues us agrada el calé ts agraden les figues els agrada el café els agraden les figues LECCION 10 27 vintset ‘mbela Finzemurt, EJERCICIOS ‘Traducir al catalén : 1 Mira a tu hermana, no mires a iu madre. 2 Al levantaros, no molesttis. 3 Calla, come y bebe, 4 Al comer no hables. 5 No me gusta molestar. 6 Me gusta mis el chocolate que el café. 7 No te gusta Ia leche, Una visita 1—Niiria, Truquen! Anew a veure qui hi ha! 2—Bona tarda, Roser. Saps que ahir van arribar la Amalia ‘amb els nens? — Roser. Es clar que ho sé. Ahir dissabte (1) no vaig poder anar a rebre'ls i dema treballo per aixo he vingut (2) avui. On sn? No els veig enlloc. nus, Unt vit, 1 Nici, Tain, ¢ndu * vdur® gulf ha. 2 Bint tard, Ruzé. Saps c_si vin trib smal smbslznéns, 13 Ruzé Facla c* u sé. af disipt® né vach pudé tnd © rébrls { deo ueballu per 6 & ving vy. On sn, N6 lz vech ld. Vintevuit 28 Notas : (4) No amoineu la tieta: en catalin el complemento de objeto directo se construye sin preposicién, equivale a : no molestés [a ta, Salvo pocas excepciones procurea utilizar otros proce- dimientos y evitar el uso de la preposicion en este caso. Se coloca sin embargo delante de los pronomibres personales como : fothom, tots, ef qual y en Ia expresin : 'un a alte (a mi em mira no a tu, | Mira ta teva germana, no miris la teva mare. 2 En aixecar- 405, no amoineu. 3 Calla, menja i beu. 4 En menjar no pais '5.No m’agrada amoinar. 6 M'agrada més la xocolsta que el cafe, 7 No tagrada Ta let Leceién 11 Una vista 4 Néria. Laman! ida ver quin es !2 ; Buenas tardes Roser! {Sabes que ayer legaron Amalia y los niffos? 3 Roser. Caro que fo sé. Ayer sibado no pude ir a recibirlos y maflana trabajo, or eso he venido hoy. ;A donde estén ? No los veo. om Mee eReM, His REM LECCION 11 29° vinti-now 4—Sra. Som aci, Pots quedar-te una estona ? 5 — Roser. Si, dona, Jo no faig festa pero m’agradara de fer alguna passejada junts. 6 —Sra. Per qué no vens avui, anem fins el Port, com més serem, més riurem, 7 — Roser. Si no us esteu gaire, si que puc venir. 8— Nia. A les vuit hem de tornar a ésser (3) aqi 9—Roser. Dones va bé, us acompanyo, farem una xerrada, Proverbis Qui molt xerra, algunes n’erra. Si vols que diguin bé de tu, no diguis mal de ningd. 4 s86ce, Sim As, POts cAdart® unt_Astént, 5 Ruzd. Si- dint. 10 né féch fest par migrtderh do fécegioe isd ns. 6 sf. pir que né vénztviy, *ném finz4 port, 26m més sérém, ‘més riurém. 7 Ruzé. Si nd wztstdu phir, sfc pic ven 8 Nari, » Ie vit hém deta * 67 *qul 9 Ruzé. Dins va bé. wxcumpéiu, frém unt xtrrads ut mot xerr, sigun’s ners. sf vols c* diguin bé detd, n6 diguiz mal d® ning. EJERCICIOS ‘Traducir; 1 No me gusta el lunes porque es dia de trabajo, 2 Vamos al puerto ; por qué no vienes? 3 Hoy cenamos ‘a Jas nueve porque es domingo. 4 Ayer llegé mi primo, 5 Hoy he venido a quedarme un rato. Contestar: 1 Quin dia é avui? 2 A on va Ia familia? 3A quina hora torna del port? 4 Qui ha trucat? 5 Per ‘qué no véns demi? trenta 30 4 Sra, Estamos qu. ; puedes quedarte un rato? Rose. Si, mujer. No tengo vacaciones, pero me gustari dar algin paseo juntos. 6 Sra. {Por qué no vienes hoy ? Nos llegamos al puerto, cuantos mais Seremos, mas reiremos. 7 Roser. De no quedaros mucho, sf {que puedo ir. 8 Nira. A las ocho debemos estar otra vez aqut. 9 Roser. Entonces bien, os acompaiio, charlaremos un poco, Proverbios Quien mucho chara, en algo se equivoca. Si quieres que hablen bien de i, no hables mal de nadie Notas (2) Els dies de la setmana : Dilluns/Dimarts/Dimecres/Dijous/ Divendres/Dissabte/Diumenge. Les époques de l'any (Les ‘estacions).: Primavern/Estiu/Tardor/Hivern. {@) he vingut. Van arribar. Podemos notar aqut el empleo de los dos pretéritos perfectos {absoluto (periistco) corresponde a una accién totalmente terminada : ‘van arriba ayer legaron * actual, corresponde a una accin que se prolonga en el pre- fente ? he vingut ‘he venido (hoy) @) {Tomar a éser Tornar, anar son verbos de movimiento. Anew aveure ‘Como el verbo IR, se construyen con Ia preposicién a Recor- ‘demos a flesién de ANAR ANAR: Todicativo Presente Subjuntivo Presente _Imperativo vaig vag ves vas vagis va vagi vagi van vagin vagin 1 No m'agrada el dilluns perqué é dia de feina (de treba). 2 Anem al port, per qué no vens? 3 Avui sopem a les nou perqué és diumenge. 4 Ahir va arcibar el meu cost. 5 Avui he vingut @ quedar-me una estona. 1 Avui és... 2 La familia va al port. 3 Toma a les vuit. 4 Ha trucat la Roser. 5 No pue venir perqué treba LECCION 11 31 trentena igs 12. @otze) Una passejada 1 Nira, El metro ens deixa (1) a la Plaga de Catalunya. Baixarem la Rambla fins a Colom. Cost. Aquesta (2) font é la font de Canaletes. Si vols tornar a venir a Barcelona has de beure © un glop d'aigua, aixd diu la tradici6, 3—Més avall aquelles casetes sén dels ocellares. 4—Nen, Mare compra’m un canari, No sents com refila aqueix ? S—Nena. Fixa’t quina mona més bonica (4). Quines ganyotes que fa! 6—Sra. Fillets, no ens atabaleu. Allo que veiew s6n les casetes de les flors. Esteu cansats ? Si no, podem pujar a dalt de lestitua de Colom, ites ‘Uns prsiacs A Nii, sf mitra saz dext_# I Plist d® Cota, Bexrém Is Rambi® fiz Culém. 2 Cari, squiste fn €z 1° fOn_d® Contes. Sk vols turn» vnireBersléna, hazd® beurt un glop daigue, *xd di I» tris 3 Méztvall squil's costes sén dezusttars, 44 nto, mim* eémprtm un etniri, Né sents cém rfl squtx. 'S nént, fist quiat mint méz bunict, quin'z geBitts c* fa 6 send, fillets n6 nz sebAeu. Ald cH vidu sn Hczet's dole 16s. tdu cnsats. SI no pudém pul Ml dlistitu® 4e Culém. trentadues 32 Leceiém 12 Un paseo 1 Nuria, EI metro nos deja en la Plaza de Cataluda. Bajaremos Ja Rambla hasta Colén. 2 Primo. Esta fuente es la fuente de CCanaletas. Si quieres volver a venir a Barcslona tienes que bbeber un trago de agua, esto dice la tradicién. 3 Mis abajo aquelas casitas son las de los pajareros. 4 Nifio. Mamé, com- ‘brame un canario. ; No oyes cémo canta ése ?S Nita. Fijate {qué mono més lindo! j Qué muecas hace ! 6 Sra. Nifios, no ‘Bos mares, Lo que veis all son las casetas de las flores. ,Estdis traneadae Si no. nodemos subir a Ta extatua de Colén Notas + (1) Bis deina | ens atabaleu. fens es pronombre complemento. Sirve de complemento directo ‘como aqui o indirecto. Corresponde al castellano nos en ambos fempleos. Puede tener otras formas segin su colocacin en Ia frase: las estudiaremos ulteriormente. (@) Aquesta fontfaquetx canarilaquelles casctes. aquest, aquesta/aqueix, aqueina/aquell, aquella son demostra- tivos que corresponden al empleo de Ios eastllanos estjese/ aguel. Ast Aquest se emplea para designar lo referente a quien habla Jo actual fo tikimo mencionado en el discurso LECCION 12 33 trentatres 7—Nen. Com s'hi puja? Per dintre o per fora? 8—Sra, Que poca-solta arribes a ésser, fill meu! ‘On veus escales per fora? 9 — Cosi. Si us plau de pujar, de dalt estant podrem veure tot Barcelona. 10—Sra. Fas un bon servei de guia, noi, aquests rnens podran explicar moltes coses quan ens en tornarem a casa, Refranys. Stha criat com els arbres de Ia Rambla Roda el mén i torna al Born. 17 nén, cm si pis. Pr dint 6 pte fe, 8 sede, ©» photslt® rribéz * é, fill méu, On viuz ssalhs or fore? 9 Cuzi, Si wzplau d* puja, d® dal sstin pudrém véur® tét Berstlén, 10 sie. fazun ban strvty d gui, nby, Sqits néns pudrin Scsplich mélts ed's. culn “azén turnérim sch * EJERCICIOS ‘Traducir ; 1 Bajaremos del metro en Plaza de Catalana. 2 Subiremos a la estatua de Colén,.3 Este canario canta mucho. 4 Aquel mono hace muecas. 5 Este nifto marea a su madre, Contestar ; 1 T’agraden els canaris? 2 Com es puja Galt de Festitua? 3 Qué pots veure de dalt estant? 4 Qué explicareu quan tornareu? 5 Per qué has begut aigua de Canaletes ? ‘renta-quatre 34 1 Nilo. Cémo se sube, por dentro o por fuera? 8 Sra. {Qué tonto ‘eres, hijo mio! Adénde ves excalera por fuera? 9 Primo, ‘5 gusta subi desde arriba podremos ver toda Barcelona, 10 Sra. Haces un buen gua, jchico Estos nifios podrin explicar muchas cosas cuando volvamos a casa, Refranes Se crid como los drboles de la Rambla Da la vuelta al mundo y vuelve al Born. Nota: La Rambla es un paseo tipico en Cataluta. La de Barcelona va de la Plaza de Catalusa al puerto, El Born, 0 mereado, otro lugar de la Barcelona tipica. Notas Aquetx lo que se encuentra més préximo a la persona con quien se habla “Aquell corresponde ala persona de quien se habla, lo mis alejado. j Cuidado! ta formula fo que se traduciré segin la situacion fe lo referido por alxd que alld que. (@) Ha de beure, En fa leccién 5 vimos la fSrmula impersonal de la obligacin, éstaes otra manera de traduccla con formula personal. Puede corresponder a debes o tienes que. (@) Bonica : se usa también «maco, maca>. Es castellanismo corriente, 1 Baixarem del metro a Plaga de Catalunya. 2 Pujarem a Festitua de Colom. 3 Aquest canari refila molt. 4 Aquella ‘mona fa ganyotes. 5 Aquelx nen atabala la seva mare, 1 Si, els canaris m’agraden molt. 2 A Vestitua s°hi puja per dint. 3 De daltestant puc veure tot Barcelona. 4 Explicarem ‘moltes coses quan tomnarem a casa, § He begut algua perque vull tornar a venir. LECCION 12 35 trentacine Lligé 13 (tretze) El port 1 —Cosi. Ja som a dalt de tot. 2—Nens. Oh! que gran! quants vaixells! i qué 6 aixd? 3— Nira, Es la carabela d’en Cristdfor Colom (1). També és pot visitar, ve gent de tot arreu per veure-la, 4—Cosi, Aquella muntanya é Montjuic, un dia hi anirem i ens arribarem fins a Ia font del Gat. També visitarem les Drassanes, on hi ha installat el Museu Maritim, us agradard, 5—Nena. No hi ha cap parc infantil ? 6—Cosi. Veus l’altra muntanya? és el Tibidabo. Hi ha de tot per a (2) distreure grans i menuts. Perd no podem fer-ho tot el mateix dia! Lig trex ot port 1 Cush Ja sém Mal dt 6 2 Nén's. 8. ctgrin. cuins vixells. { qué é2%x, 3 Nir. Bz I corbél» den Cristdfur Culém. Témbé * pt visit, vé jén d® t6terrda per veura. 4 Cuzl “quit muntae €2 Munjul, un di sirém §snztri- ‘rem fing? 1 fn del Gat. Tombs vizitrém Pz értsin's 0 ha inst LIA A Muzdu mritim, uzteredra 5 Nén*, N6 i it cip pire infént 6 Cuzi, Veus late» muntaf. é291 Tibidabu. f ha d° tt per sistéur® granzimenits, Prd n6 pudén fru t6 | matéx dP. uentasis 36 Leceién 13 EI puerto 1 —Ya estamos arriba, 2 —Nifios. Oh j Qué grande! j Cuintos| bbarcos!z y qué es esto? 3 Nuria. Es la earabela de Cristobal Colin. También se puede vistar. Viene gente de todas partes para verla, 4 Primo, Aquella montafia es Montjuich, items tin diay legaremos ala Font del Gat y tambigna las Atarazanas donde esti el Museo Maritimo, os gustaré, 5 Nia. ; No hay ningén pargue infantil? 6 Primo. ;Ves la otra montafia? Es ‘1 Tibidabo. All hay de todo para disraer a grandesy pequetios. Pero no podemos hacerlo todo el mismo dia (1) En Cristofor Colom, es férmula de cortesia delante de los hombres mascufinos en Joan, en Pere, en Manel. Se escribe ‘euando el nombre empieza por vocal o por H : n’Angel, ‘Enric. La forma femenina Na es arctica, Na Josepa. Se conserva en documentos oficiales. (@) Per a berenar) per distreure. La fSrmula per a traduce la finalidad del para castellano. Con verbos de movimiento 1 de sccién voluntaria se suele preferir per. Per veure. (0) Tine por de marejar-me : La locucién estalana tenir por ‘se construye con Ia preposicién de. Asi: 1 por del mar tens por de venir cuando el castellano usa tener miedo a. 37 trentaset 7—Niria. Ara si voleu podrfem anar a donar una volta pel port amb una lanxa i després compra- em pastissos per a berenar. 8—Nen. Tine por de marejar-me! (3). 9—Sra. No, fill meu, avui el mar no es mou, sembla oli. 10—Nens. Mare, jo cree que ning mai no (4) ha fet un viatge tant bonic! Canes popular. Baixant de la font det Gat una noia, una noia baixant de la font del Gat uuna noia i un soldat. 7 Norit. are sl valu pudefim *nde® dundrun® volts pal part Smbunt Tanx* f d'sprés cumprerém pistisus prtbYend. 8 Nén, Tine pb demersjra. 9 Sere. NO fll méu, *viy mir n6 5 mou, semble di 10 Néns. Mart, j8 cri¢ ctningé may 6 ha fét un vat tin bunk. EJERCICIOS Traducir; 1 La carabela del puerto se puede vistar. Mucha gente viene para verla. 3 Damos una vuelta por el puerto con una lancha, 4 Me da miedo marearme. 5 lremos al puerto para merendar. Contestar : 1 On és la Font del Gat ? 2 On hi ha un parc Per als infants? 3 Tens por de marcjar-te? 4 Has anat a les Drassanes? 5 De qui és aqueixa carabela? LECCION 13 trentawit 38 7 Nuria, Ahora si queréis podriamos ir a dar la vuelta al puerto en una lancha ¥¥ despots compraremos pasteles para la merienda, 8 Nifo. Me da miedo marearme! 9 Sra. No, hijo mio, hoy el mar ‘ho s¢ mueve, parece de aceite. 10 Nifo. Madre, yo creo que ‘nunca ha hecho nadie un viaje tan bonito. Cancion Popular Bajando de la fuente del Gato tuna chica, una chica bajando de la Fuente del Gato tuna chica y un soldado, ‘Notas : (@) Ning mai no ha fet: La distibueion de varias formas negativas es diferente de la castllana, se mantiene Ia yuxta- posicién Mano cuando el castellano exige no-+ verbo-+ mance ‘0 munca+-verbo. (9) Noten Ia dliferencia entre que, ponderativo que gran! que bonic! (| Qué grande: 7 Qué bonito) us, interrogativo Qué és axd? (Qué es esto?) FI signo de admiracién se pone sélo al final de la frase; ef signo de interrogacién también en frases cortas, sin embargo ‘© puede usar la misma puntuacién que en castellano? cn frases mis larzas. 1 La carabela del port es pot visitor. 2 Ve molta gent per veurela. 3 Donem una volta pel port amb una llanxa. 4 Tine por de marejarme, 5 Anirem al port per berena. 1 La Font del Gat & a Montjuc. 2 Al Tibidabo hi ba_un’ pare per als infants i per als grans. 3 No tine por de marejar-me pergué ef mar no es mou. 4 Mai no he anat a les Drassanes. 5 Aqueixa carabela és la d’en Cristdfor Colom. LECCION 13 39 trenta-now Lig 14 (catorze) REPAS IL Hemos terminado la segunda semana. No vacilen en practicar repetidas veces la lectura en voz alta de todas las lecciones. Ahora veamos algunos puntos esenciales de gramética : L En el primer repaso vimos el pretérito absoluto —perfet perifastio—, esta semana hemos estudiado el pretérito perfecto actual —he vingut. Recordemos su empleo 4) Formado con el auxiliar Haver he hhem (havem) has hheu (haveu) ha han y el participio pasado del verbo empleado con posible concordancia como lo veremos mis adelante, ') Se emplea para indicar que una accién pasada se prolonga en el presente : Abir vaig anar Ayer fui. ‘Avui he anat Hoy he ido. IL, Notemos la posicién del pronombre personal complemento algo delicada en catalin : Zyl osc corsente del pronombre es dente ens deixa leccién 12 fens tornarem ——_leccién 11 us agradara. ——_leccidn 13 itiva lo vemos relacionado al verbo quedar-me leecién 1 passar-te leccién 6 estar-me leecién 8 quaranta 40 — En imperativo 0 infinitive terminado por vocal tiene forma elidida : doni'm leocién 5 moure’t leecién 8 fixa’t leceién 12 Podemos resumir las diferentes formas de los pro- nombres débiles (complementos de verbo) ast: Detris del verbo terminado terminado Delante del verbo Consonante vocal inicialinicial oh en vocal en conso- ante em m ‘m me et e * te el r 1 lo la Yola la la ens ens ‘ns nos us us us vos els els “Is los es s 5 se en nw ‘a ne Cabe sefialar que la forma LA no obstante tener Ia forma elidida L’ se mantiene cuando el verbo empieza por i 0 w dtonas veigla meva amiga, abrago_veoa mi amiga laabrazo ero no la inquietis no la inquietes IIL. Los verbos catalanes se dividen en tres grupos segin el infinitivo. 1. Infinitivo terminado en -AR Cantar 2. Infinitivo terminado en -RE Batre “ER Témer 3. Infinitivo terminado en -IR- Sentir Partir (salvo : dir, tenir, venir). LECCION 14 41 quaranta-una En nuestras lecciones vimos ya el imperativo de los quaranta-dues 42 He aqui unos verbos irregulares : verbos del primer grupo podemos afadir los dos otros Poder nama as grupos recordando que este tiempo existe en las ay uae personas siguientes: ti/nosotros/vosotros y que toma poe las demés personas —asi como la forma negativa— ugui del subjuntivo presente puguin Imperatico Imperativo Creure crew no creguis negative Contixer concix no coneguis Batre bat no batis Obrir——_obre no obris bbatem bate bati batin Sentir sent no sentis sentim sentiu senti sentin Partie no pat parteixi parteixin Liig6 15 (quinze) Leccién 15 Tornant a casa. Volviendo a casa 1—No massa cansats d'aquesta passejada, nens ? 2—Una mica tanmateix, perd ens ha agradat tant iis quinz® ‘Turan *ckzs, ANG mist censits dequist® pstiade, nos. 2 Unt mics tanmttés, ptrd *nzk sgredat tin. 1 No demasiado cansados de este paseo ;niios ?2. Un poco sin embargo, pero jnos ha gustado tanto ! Notas : (2) En repla general hay concordancia del partcipfo pasado con- jugado con el ausiliar baver con el complemento directo cuando tees: ales, ls en. j.: he menjat mandongulles, es he menla- dese vist ia costa del Mediterrani, la he vista. (2) Yalbemos visto LECCION 15 43 quarantactres 3.—Sobretot de veure el mar! Fa anys que no I’ha- ‘viem vist (1) i m’ha fet tant de plaer ! —Un altre dia, potser, m’agradaria d’anar (2) fins a (3) Vescullera, perd avui em feia massa por. 5—Ara es fa tard i cal tornar cap a (4) casa. 6—Si, ja deuen ser les nou i no tenim el sopar a punt. 7—Tia, ens faras encara mandonguilles. com abans ahir? aixd si que m’agrada. —Em doneu una idea. Dema vindreu amb mi al mereat : la nevera é buida i el rebost també. Cal que comprem un munt de coses. — Si, tieta, i aixi podrem comengar de parlar catala amb Ia gent. 3 Sobretét d+ vlurt_1 mar, Fa as ct né Pvt vist 4 mafét tin d® pine 4 Uncaliee ai putsé, mtgrsdmri dina finat Iscullées pad ‘ly tm fy® mas® 6. 5 arts fa tart {cll turnd capreazs 6 Sih dbutn o€ Itandu fn tinim Ssupa * pin, 17 ti, tas frkz Ancic® méndungullts ebm Sinz dh. xd stot grid, ‘dunéu unt ig2, Dé vindréu *m-mi Sl mtrcAt: I ntvéee & biyd* 11 ebastembé. Cal e+ cumprém un min dicbzs, 9 SI ttt, Fexf pudrém cumensh d° paid cola smi jé, EJERCICIOS Contestar a las preguntas : Estan cansats els nens? Qué cls ha agradat ? Qué volen fer un altre dia? Quina hora 4 quan tornen del port? No, no estan massa cansats ‘dela passejada. Els ha agradat de veure el mar y el trific del port. Sén gairebé les nou. ‘Quaranta-quatre 44 3; Sobretodo vere! mar! Hace afos que no fo hablamos visto y jme ha hecho tanta itusién ! 4 Otro di, quizé, me gustaria ir hasta Ia escolera, pero hoy me daba demasiado miedo. $ Ahora se hace tarde y hay que volver a casa. 6 Sf, ya serén las nueve y no tenemos Ia ‘ena preparada. 7 Tia, ; nos hards otra vez albéndigas como anteayer ? Eso si que me gusta. 8 Me dals una idea. Mafiana vendrlis conmigo al mereado : la nevera esté vaca y también Ja despensa. Tenemos que comprar un montén de cosas. 9 Si, tieta, y asi podremos comenzar a hablar catalan con Ia ent Notas : Ia construcci6n m'agrada et cafe, m'agraden les fleues (misma construccion que el casteliano). Notemos bien la construccién {del verbo agradar con un infinitive : m'agradaria danar a plata : me gustaria ira la playa. Tambien diremos : decideixo 'anar-hi: decide ical. 3) Finsa : hasta. Cuando fins introduce tuna determinacién de lugar o de tiempo se utiliza la forma fins a 0 fins en cuando, en ausencia de fins se utilizaria @ 0 en Passem la tarda a Mescallera: pasamos la tarde en la escollea, AAnem fins a T'escullera : vamos hasta Ia escollera. Passem Ia tarda en auel port: pasamos la tarde en aquel puerto, Anem fins en aquell port: vamos hasta aquel puerto. Notemos también ‘que el castellano «en» se traduce por «a. estic @ Barcelona, vivo er Barcelona. Sin embargo se utiliza la preposicion en Gelante de los demostrativos (aquest, aqueix, aquel), de ws y 4e alin. estc en aquestaciutat : vivo en esa ciudad. vaig passar Ja tarda en algin port: pasé Ia tarde en algin puerto. () La preposicin eap a (hacia) se reduce a cap delant de los demos- ttativos y algunos adverbios que empiezan por a; cap aquesta ciutat : hacia esta ciudad ;eap ae! : por aqut, hacia aqut {gEstdn cansados los nifios ?; Qué esha gustado ? Qué quieren hacer otro dia? {Qué hora es cuando vuelven del puerto? 'No, no estén demasiado cansados del paseo. Les ha gustado ver el mar y el trfico del puerto. Son casi las nueve. LECCION 13 45 quaranta-cine ‘Traducir; Me gusta pasear por la ciudad todo el dia, ‘Tengo que volver a casa a las ocho y media. Me da miedo ‘circular por el muelle, Me gustaria acompaharte al mercado, Lligé 16 (setze) Cap al mercat 1—Mainada, abans de (1) so cara i pentineu-vos. Cuiteu. 2—Es hora d’anar-hi si volem trobar quelcom per a dinar abans que (1) tanquin, ‘Nens, portareu els cistells. Tu Frederic, té (2) aquest, el més petit i tu Pere pren (3) T'altre. Aixi majudareu com bons minyons. EI mercat & a prop. Anirem a pel. Mare, baixem, tornarem aviat. ‘Agafem I’ascensor? No, no val la pena. Podem baixar a peu per lescala. 6—Bon dia senyora. Aneu a fer compres amb els vvostres nebots? renteu-vos la 3 5 Lis6 ste 1 m*inad® biz d* suri rentbuvus 19 dr ~caittu. 2 dade» dendri~truba c*lcdm - bins e* tanquin. 3 purterdu Hs sistélls—Té squét - cdm bons mitins. 4/ALmrodt éexprop— tnirim *pbu tumtrem Sv 55 tgsfém T'stns6— pent pudém bexd tpéu_ptrlscil 6 nvbsts, pentinduvus, quarantasis 46 “Magrada de passejar per Ia ciutat tot lo dia (en la expresin tot Jo dia se puede conservar el artielo antiguo lo) : también y mds frcuente tot el dia, Em cal torara casa a dos quarts de nou. Hilg de tornar a casa a dos quarts de nou, Em fa por de circular pel moll. M'agradaria d'acompanyar-ie al merea. Leceién 16 Hiaca of mercado 1 Niflos, antes de salir, lavaos Ia cara y peinaos. Daos pris. 2 Es hora de ir si queremos encontrar algo para comer antes de {que cierren, 3 Nios, levartis los cestos, Ta Federico toma éste, ‘el ms pequetto y ti Pedro coge el oto. Asi me ayudartis como nifos buenos. 4 EI mercado estd cerca. Iremos a pie. Madre, balamos, volveremos pronto. § Tomamos el ascensor? No, no vale la pena. Podemos bajar @ pie por la escalera. 6 Buenos dias, sera. ; Va de compras con sus sobrinos? () euidado con la construccin de « abans de » : aban de sort pero abans que tanquin (sin de). — (2) El imperative de tenir: & (6 ten), tingu, tinguem, teniu, ‘inguin. La forma ‘té no se usa sino (y sempre sin prodombre) dando algo a una persona : té el cistell i ten-lo ben fort. 3) El imperative de prendre (péndr®): prea, prengui, prenguem, preneu, prenguin LECCION 16 47 quarantaset Si, com ho veieu. Han d’ajudar-nos un poc. ‘Amb la feina que tenim aquests dies! —Mireu, nens primer anirem al carnisser. Es questa botiga. No era gaire luny. 9-~Bon dia. En teniu una familia nombrosa avui! 10. - Es que no s6n tots meus (4). Vénen de Madrid. Sén els fills de la meva (4) cosina que s'esta alli, Han d’acostumar-se a la vida d’aci. 11 —Nen, com te (et) dius? 12—De nom em die Frederic i el meu germa gran es diu Pere. 13—Entens el catala? oi que si? 14—Si, senyor, i també el parlo una mica. A casa el parlem amb Pavia i la tia. 15— Aixd rai, si hi poseu una mica d'interés aviat el parlareu tan bé com els catalans de soca i arrel. 77 amb 1° fein® ct t8nim squats dts 8 sninemy 1 esrisé— eee Hi. AL com t dus, 12 Frederic ~ #1 méu jtrma. 13 sntenzticn, 14 parlu~smlavi, 15 %xd~ sdquirel. EJERCICIOS ‘Traducir : Iremos a la carniceria, Federico toma este esto, t6malo. Tengo que ayudarte. Tenemos mucho trabajo estos dias. ;Cémo se llama Vd%Me llamo... Iré antes de que cierren la tienda Contestar a las preguntas : A on hem d'anar? A on vols imenge? Qué vols fer demi? On és la casa del seu LECCION 16 quarantawit 48 7, como lo ‘ye. Tienen que ayudarnas un poco. ;Con el trabajo que tenemos estos dias! 8 Mirad, nifos, primero itemos a la carniceria. Es festa tienda, No estaba muy lejos. 9 Buenos dis. ;Tiene familia ‘numerosa hoy! 10 Es que no son todos mios. Vienen de Madrid Son los hijos de mi prima que vive all. Tienen que acostumbrarse ‘la vida de aqui. 11 Nifio, e6mote llamas? 12 Me llamo Federi- ‘oy mi hermano mayor se llama Pedro. 13 Entiendes el catalém, claro. 148i, efor, y también lo hablo un poco. En casa 10 Ihablamos con Ia abuelay lata. 15 Eso s,s tends algin interés entro de poco lo hablaréis tan bien como los catalanes de pura cepa. Notas: (@) Los posesvos son : ‘meu, meva, meus, meves (mio, mia, mios, miss) teu, teva, teus, tves (ayo, tuya, tuyos, tuy8s) ; su, Seva, seus, Seve (SuyO, SUYE, SUyOS,SUYaS) nosire, nostra, nostes (nuestro, nuestra, nuestros y nuestas) 5 vostre, vostra, vostres (vuestro, vuestra, vuestros y vuestas)j Hur, urs Guyo, suya, y suyos suyas cuando el posesor es plural): el pare amb els seus ils. els pares amb lurs fills. Sin embargo se admite también el uso del possivo sew en caso {de posesor plural [Note bien Tas construcciones aquest cistell &s meu este cesto es mio pero: elmeu libre mi libro Ia meva germana smi bermana vaig a asa teva voy a tu casa © Note también que es posible emplear una forma xs (con segunda persona de plural) en vez de vasté con tercera de singular. ‘Anirem al carnisser. Frederic agafa aquest cstel,agafa'l (pren= Jo). Haig d'ajudar-e, Tenim mola Teina aquests dies. Com es ‘du? Em die. Anité abans que tanquin la botiga. Hem (0 haver) d'anar al mercat. Diumenge vullanar a passjar| al port. Dema voll anar fins al Tibidabo. La casa del meu amie no és gare luny de la meva. LECCION 16 49 quaranta-now Llig6 17 (disset) Fent compres 1—Qué us donaré dones (1)? Tine vedella molt bona i molt tendra de Girona. Us agradarien costelles de xai? 2—Potser en prendré diumenge (2). Perd avui volia preparar mandonguilles perqué els ho (3) havia promés. Em caldria doncs carn de bou picada. Si teniu cuixa sera més magre, 4— Quant en voleu? Un quilo i mig? 5—Amb un quilo en tindré prou perqué em cal també carn de salsitxa. 6 —I amb aixd qué us poso? Mireu que tine bistec que us aconsello de tan tendre que és. 7—No, gricies, ja us ho dic, res més per avui. Ja veurem dema. Quant us dec ? (4) (quant fa 2). 8—Dues-centes (5) pessetes. (quaranta duros). iste 1 qué us duntré dns - idéll mal bin - mil tands® d6Siréa8 Untgrdertn custélls d* xy. 2 putsb 4 pAndré. diuménjs. Pid sviy vulls preptrd - sad, 13 chan d* bou picid - cin - mage, 4 cuanén vuleu - un quflu 1 mich. 5 prdu - perquiemeal embé carn d sesich, 66 tmbtxd que us pozu -bistée -Scunstlu 7 grits. uzudic riz més. 8 divs séntss pisdts - cutrint® dirus, cinguanta 50 Leceién 17 Hiaclendo compeas 1 {Que le daré pues ? Tengo temnera muy buena y muy tiema de Gerona. ;Le gustaran chuletas de cordero ? 2. Quiz4 compre el domingo. Pero hoy queria preparar albéndigas porque se lo havin prometido. 3 Necesitaria pues carne de vaca picada. Si tiene pierna serd mis magro. 4 ; Cudnto quiere? 4 Un kilo ‘y medio ?§ Con un kilo tendré bastante porque necesito también, carne de slchicha. 6 Y ademds ; qué le pongo ? Mire que tengo bisté que le aconsejo de lo temo que es. 7 No, gracias, ya se Jo digo, nada més para hoy. Ya veremos mafana. ; Cuinto Je debo ? ({cuinto es 7), 8 Doscientas pesetas. (cuarenta dures). Notas () Ei catalén « dones» tiene el sentide del castellano « pues» ‘excepto el sentido causal traducido por : « puix» « puix que» (pus): Tueve pues no salré : plou dones no sortré; ahora te 10 diré pues me lo preguntas : ara tho dé puix (puix que) m’ho ‘demanes. (2) el catalin no suele emplear el artieulo con Ios ‘ombres de dias complemento de tiempo el uns tendr lugar... . EI meu amie esta carer de Girona, nlmero v. 2 dos, dues (46s, dirs) Dos amics. Dues amigues. Dos amigos. Dos amigas. 3 ‘tes (tts), 4 quatre (cuit), 5 cine (snc), 6 sis (ss), 7 set (G20), 8 vuit (vit), 9 now (nba), 10 dew (42u), 11 onze (6nz4), 12 dotze (d6t", 13 tretze (rt), 14 eatorze (ei), 15 quinze quinz®), 16 setze (bts), 17 diset (Gist), 18 divuit (divi), LECCION 17 St cinguanta-una 9—Ara no passa un mes sense que s’apugin els, preus. D'aixd en diuen inflacié, 10—Ben segur! A I'engrds paguem cada vegada més car. Aixd no pot durar. La gent no pot ‘comprar tant com abans, 11 —Ja ho cree! Mai no (6) s'acabara. Qué podem fer-hi_nosaltres ? 12 — Diuen que aixd és general, a tot arreu a Europa. Potser amb el nou govern... 13—No somniem massa. Perd anirimillo Déu vol! 14 — Au! (7) nens. Mireu que ens passarem la matina- da enraonant. Adéu, adéu. 15 — Adéu-siau. si 9 n6 pastun més séns* ct stpijin “ls prdus. Dd én diva inksi6, 10 bén sai - tan cdm*bans. 1 ju erde - sterberd - pudém fei nuzalers 12 Jenteal - téterdu - sEurdpt - smbel nu gubséen. 13 sumnitm (Gumitm) mast - Si Déu vl. 14 du ~ metindd® snrtundn - sdéa, 15 seus, mngrbs prgubm cid® vighd® més chr ~ 18 jén ~ EJERCICIOS ‘A esmorzar m’agrada un bon café amb un parell(p*réll) de llesques de pa torrat. També em cal mantega o confitura (melmelada). Al dinar m'estimo més menjar una costella de xai (0 be). Al sopar amb un plat de brou en tine prow perqué no em cal menjar massa. Els nens quan van a escola s'emporten el berenar : pa amb xocolata, Traducir : Me gusta comer carne de vaca. Con un kilo me basta inguanta-dves 52 9 Ahora no pasa un mes sin que aumenten los precios. Lo Taman inflacion. 10 Bien seguro. Al por mayor pagamos cada vez més caro, Eso no puede durar. La gente no puede comprar ‘tanto como antes. 1 Yao creo. Nunc acabard. ; Qué podemos hacer nosotros ? 12 Dicen que s algo general, por todas partes fen Europa. Quizé con el nuevo gobierno... 13 No sofemos ‘demasiado, Pero ird mejor... si Dios quiere. 14 Vamos, nifios, “Mire que nos pasaremos la mafana charlando, Adiés, adiés, 15 Adis, Notas : 19 dinow (dindu), 20 vint (vin), 21 vint-iun, vin-una (pero ‘mero vint-t), 22 vnt-idos, vint-dues, 23 vint-ites ee 30 trenta (rent), 31 tentarun, enta-una (pero ndmero rents, 40 quaranta (currant) 441 quaranta-un, quaranta-una (0° quaranta-u) 50 cinquanta (sineuint) 60 seixanta (txt) 70 setanta (tint) 80 vuitanta (vutimts) 99 noranta(nurant) 100 cent (én). Plural cents, cents. 200 doscents, dus-centes ete 1000 sit i) 2000 dos mi Note que el catalan usa guidn entre : vint-i-ine, cinquanta-dos, ddos-cents pero no en cent dos, cent vint, tres mil etc. 1977 : mil noucents setanta-set, (© recordemos el empleo de «mai> nunca, nunca se acaba. ‘no se acaba nunca : no s'acaba mal, mai no s'acaba. (7) varias interjecciones + apa: janda! au! ; vamos! janda! oh? : que? ;.c6mo? { verdad? ep! jeuldado! jatencion!! of? verdad? Para el desayuno me gusta un buen café con dos rebanadas de pan tostado. También necesito mantequilla o mermelada. Para ol almuerzo prefiero comer una ehuleta decordero, Para la «xna con un plato de caldo tengo bastante, que no tengo que comer demasiado, Los nios cuando van a clase se Tlevan Ia merienda : pan y chocolate. Miagrada de menjar carn de bou. Amb un quilo en tine prou. LECCION 17 53) cinguanta-tes Liigé 18 (divuit) Encara més compres. 1 — Cuiteu, cuiteu, Encara hem de passar a cercar (1) Iegums i verdures. 2—I també fruita 0 gelat com a postres, perqué ara no tindris temps de fer-nos una crema catalana, 3—Vejam, qué voleu menjar. Us agraden els car- bassons fregits o preferiu bunyols d’alberginies ? 4—Amb la calor (2) que fa m’estimaria més (3) mongetes tendres a la vinagreta. 5—Jo també. 6—Perd a I'avia no i agraden gaire (4). Si volieu, podriem (5) menjar enciam amb tomaquets Pots comprar-nos taronges? Aquesta tarda voldriem beure suc de taronja amb suere i aigua ben fresca, vit 1 sncdr ptsh_sstrch tims virdirs 2 kbmbs fro at com* postr’s ~ porque ac ~ téms. 3 efi - menja, ols earbsins frets - prefrty ~ buRbls Tbs ins 4 smiles fa mistimert més munjee's dnde's ~ vintgeés, 6 phir - vulleu - pudriem -snsiim tm tumicet. 77 cumprir-nus tonite = tard* - vuldrbmbeurt sic ~ sort Aigu* bin frie cinguanta-quatre 54 Leccién 18 ‘Mis compras 1 De pris, de prise, Todavia tenemos que ira buscar legumbres {y hortalizas. 2'Y también fruta o helado de poste, pues ahora no tendrés tiempo de hacernos una crema catalana, 3A. ver {Laué quertis comer? ,Os gustan loscalabacine tos opreferis butiuelos de berenjenas? 4 Con el calor que hace preferiria judias verdes con vinagreta. 5 Yo también. 6 Pero a la abuela ro Ie gustan mucho. Si quisifrais, podriamos comer lechuga ‘con tomates. 7 ;Puedes compramnos naranjas? Esta tarde guisiramos bebe zumo de arena con azicar y agua ten Seguimos con el empleo de a forma « vés» (con segunda persona de plural). La tendencia actual del cataldn es la recuperacion de este uso. Por ejemplo en cartas : «Senyor : Hem rebut la vostra inscripcié com a membre congressista del Congrés de (Cultura Catalana i volem agrair-vos la vostra col laboracié fen aquestatasca col. lectva..»- () cerear o buscar. (2) jeuidado! El catalén dice Ia calor, la frescor, pero el fred. (3) dos posibilidades para traducir pre- ferit:preferir(prefereixo, prefereixes etc.) y tambitn m'estimo ss, Uestimes mis, s'estima més etc (4) a lado de molt, molta, 55. cinquanta-cine 8—Nois no é pas (6) el temps de les taronges. Si teniu set podrem prendre llimonada. 9—Mireu quins albercocs tan bonics! També hi hha préssecs primerencs : en s6n de bons! (7). 10—Senyora! Mireu com fan bona flaire! No trobareu enlloc (8) fruita tan bona i tan barata ! 11—Poseu-me'n tres quilos. Els mens en mengen forsa. 12—Poseu-me també dos quilos d’alberginies. Res més per avui. Tot tornant a casa, els nens, aminers com gatets, pensen en Ilur gelat... 13—Tia, no descuidis (9) el gelat! El prens a Ia pastisseria ? 14—Si, en fan de molt bo. En comprarem de madui- xa, Tant de bo (10) no us faci mal! 8 pact téen tf stt- pudrém pads limundd, 9 bunkes ~ présts. 10 fir -talldc ~ baat, AL fore IPmings> grits, 13 pististr| 14 cumpririm dtmdixt - tind*bd fisi mil. EJERCICIOS Prefereixo anar a la platja. M’estimo més anar a la plata. ‘Tragraden els préssecs ? A mi també. Si tenia temps aniria f passejar. Si podia et donaria queleom. N’és de bonic cl mar! N'és de facil la ligd | Venen gelats, en compraré tun, Tant de bo pugui parlar catala aviat. LECCION 18 cinguanta-sis 56 8 Nifios no es la época de las naranjas. Si tenéis sed ppodremos tomar gaseosa. 9 Mirad j qué albaricoques tan boni- fos! También melocotones tempraneros : j qué buenos! 10 jSeiora! Mire j qué perfume! j En ninguna parte encontrard fruta tan buena y tan barata 111 Pongame tes kilos. Los nifios comen mucha fruta. 12 Péngame también dos kilos de beren- joas. Nada mis para hoy. Mientras vuelven a casa, los nis, ‘golosos como gatitos, pieasan en su helado... 13 ti, no te lvides del helado. ; Lo tomas enl a pasteleria ?14Si,los hacen ‘muy buenos. Compraremos uno de fesaj Oa n0 os haga daiot Notas : ‘molts, motes el catalan usa tambien forga (invariable) y gare, sires. (5) Para traducir I frase condicional el catalin tiene dos Posibilidades : si quisieras te daria si volies et donaria (construceién més genuina) -+mperfecto de indiativo/ eondicional volguessiset donaria si-timperfecto de subjuntivo /condicional (¢f cast) (© no... pas = forma negativa de insistencia. () para traduci la forma exclamativa castellana : ‘UE buenos son ! {mira lo buenos que son ! el catalin tiene varias posbilidades = 4) en sén de bons! (en-+verbo-+de-+ADJ) «Ai poble de Cotliure que n’ets de trst. Jacint Verdaguer, poema Canig6, ‘Ay pueblo de Cotliure j qué triste eres! 4) que bons que sin! (que -+adj-+que-+verbo). {@ {Cuidado no robo enlio.enlloe no tbo :en ninguna parte encuentro (9) también se utiliza Ie eonstruccion desculdarse de y el verbo oblidar. (10) Para traducir el castellano jal et fatalan usa Tant de bo +subjuntivo Prefero ira la playa. ; Te gustan{os melocotones? A mitambign. ‘Si tviera tiempo init pasear. Si pudiera te daria algo. ; Qué bonito es el mar! ; Qué ficil es Ia leocién! Venden helados, compraré uno. ; Ojalé pueda hablar catalin pronto ! LECCION 18

También podría gustarte