CONCILIA HISPANIA. — ELISERITANUM. Maximes Eeclesin Calulez episeopus subscripsi. A Velleslus Ecclesia Vappocensis eplscopes sub- Bibiawus Ecelesies Agennensis episcopus subseripel. ‘Aphthonies Eeclesie Anquulesime episcopas sub- scripsi. Beaterius Ecelosim Viennensis episcopus sub- cxzipsl. Loetho Ecelesiz: Constantine vel Brionensis epi ‘seopas subsctipsi. Passivus Ecclosise Agensis episoopus subscripsi. Clematios Ecclesia Carpentoraiensis epiacopus subseripsi. scripsi. Aridius Ecclesia: Nevernensis episcopus subscripsi, Iiarius Ecclesiz Dentensis episcopus subscripsi. Clementiaus Ecclesia Apteusis eplscopus sub- scripsi. Palladius Beelesie Telonensis episcopas sabscripsi. Basitios Eeclesixe Clamatticws eplscopus subscripsi. ‘Avolus Keclesie Aquensis episcopas subscripsi. CONCILIA HISPANIA. XXXVI CONCILIUM ELIBERITANUM DECEM ET NOVEM EPISCOPORUM, CONSTANTIN: TEMPORIBUS EDITOM EODEM TEMPORE QUO ET MICANA SYNODUS BaBITA EST, 281-282 Com consodissent sancti ot religiosi B summi soelcris, placuit nec in Maen eum coome- episcopl in ecclesia Eliberitans, hoc est : Felix epi- ‘scopes Aceitaaus, sins episcopus Cordubensis, Sa- bins episcopus Hispalensis, Cammericnus episcopus ‘Toceitanus, Sin:gius episcopus Epagrensis, Secundi- nas [B.R., Seeuodus] episeoy us Castulonensis, Pardus episeopas Mentessnus, Flavianus [7.1, 2, Flavius] -episeopas Eliberitaues, Cantouius episcopas Urcita- ‘pus, Liberies episcopus Emeritrasis, Valerias epi eo} us Cassraugustanus, Decentivs episcopus Le- ‘sionestis, Melantins epi-copus Toletanss,, Januarius episcopus de Fibularis, Vinceutius episcopos Osso- pobessia, Quiutiawus episcopus Elborensis, Succesus ‘episcopes de Eliocruea, Eatychianus episcopus Ra- stitanes, Patricies episcopus Malscitanus : item pres- byteri ¢, Restitutus presbyler de Epora, Natalis pres- C his von esse dandam communionem, byter Ursona, Maurus presbyter liturgi, Lampo- ajanus de Carbula, Barbatus de Astigi, Felicissimus de Atore, Leo Acivippo, Liberalis de Eliocroca, dauarins a Lauro, Janusrianus Barbe, Victorinus Egabro, Tivus Ajuve, Eucharius Municipio, Silvanus Sogalvinis, Victor Ulia, Januarius Urci, Leo Gemel- Ia, Tarsings Casteloca, Luxurius de Drona, Emeri ts Baria, Yumantius Soli, Clementianus Ossigi Kotyches Carthgineasis, Juliauus Corduba : die Wdoum Maiarum apud Eliberim resideotibus cunctis, astamt bas diaconibus et omni plebe, episeopi uni- ‘versi dixeruat : 1. De his qui post beptionnm idotis immolaverunt. nionem accipere, |. De sacerdotibus Gentlinm qui post baptiamun im- ‘motaserunt, Flamines qui post Adem lavacri et regenerationis * sacrillcaverunt, eo quod geminaverint seelera, ac- cedente homicidio vel tripticaverint facinus cha renle meechia, placuit cos nec in finem accipere communionem, ML, De eisdem si idalis munus tantum dederuat. Item flamines qui non immolaverint, sed niunus tantum dederint, eo quod s¢ a funestis abstinueriat svcrificiis, placuit in finem eis prastare eommunio- nem, acta tamen legitima pornitentia : item ipsi Post posaitentiam fuerint moschati, placuit ulterius liasisse f de dominica communione videantur, 283 IV. De cisdem si catechumeni adhuc immolaut [U-,G., inmolarent} quando baptizentar. amines si fuerint catechumeni et se a sa- criticis abstinuerint, post triannii tempora placuit, ad baptismum admitti debere. V. Si domina per selum ancillam ecciderit, Si qua femina (7. 2, domina] furore zeli accensa flagris verberaverit ancillam suam, ita ut intra { U., ., jufra] tertiom diem animam cum eruciatu effun- at, €0 quod incertum sit voluntate an cas occl- derit; si voluntate, post septem annos, si casu, post quinguennii tempora 6, acta legitima pannitentia ad ‘communioncm placuit admitti; quod si infra tempora Placuit inter eos : Qoi post Gem Laptismi salu- p coustituta fuerit infirmata, accipiat cou.munionem. aris adulta state ad templuin idoli idotaturus acces- s7rit, o1 Levert quod extcrimen capitate 4, quia est In Codielbus : Eliberritonum, & £., 7.4, 2, era cceun. © Presbylerorua) womina desumpta sunt ex Co eibus U. ef G., in quibus noonulla locorum avmina epravata reperiuntur, que prout in ipsis exstant Siguicungue per malcfcium hominem inler[ecerit. Si quis vero wale(cio in‘erfiiat alteram, e0 quod exprimere saius dusimus. 1, 2, principale, tiswtum regenerationis. Tete 2, Uns Ge fnsinee7303 sine idotolatria perficere scelus non potui finem impertiendam esse illi ( U., G., ei] commu- nionem. Nil. De poenitentibus meechie sirursus maechaverint, Si quis furte fidelis post lapsum maschize, post tem- ‘pore constituta acta peenitentia, denuo fuerit f.r- nicatus, placuit nec in finem habere eum communio- nem. VIM, De frminis que relics viris suis alii nubunt, tem lenin, quie nulla pravcedente causa relique- ‘ros suos et alteris se copulaveriat, nce in finem 2nt communioner. acciy 1X, De feminis que adulteros marion relinquunt et aliis nubunt, em femina fitelis, quae adulterum maritum reli- querit fdelem et alterun ducit, prob:beatar ne du- eat: si duverit non prius accipiat comounionem, isi quem reliquit de seculo exierit, nisi forsitan itatis dare compulerit. steckumeni si alterum duzerit. Si ea quam catechomenas relinguit duxerit roari- tom, potest ad fontem lavaeri admitii : hoe et circa feminas catechnnenas 96% eritobservanduin. Quod Sifuerit Milelis quae dueitur ab eo qui usorem ineul- t cum scierit illum habere wxorem, in finem hujusimodi @ari communionem XI. De catechumena si gratiter egrotaver't. Intra quinquennii autem temyora eatechumena si graviter fuerit infirmata, dandum ei baptismum j tam cuit, non denegari. XU. De matieribus quae lenocinium fecerint. Mater vel parens vel qurlibet delis, si lenoeiniui exercverit, €0 quod aliewun sendiderit corpus vel potius suum, placuit eam nec in finem accipere com- ‘munionem. XII. De virginibus Deo sacratis si adulteraverint, Virgines quiz se Deo dicaverunt, si pactum perdi- derint virginitatis, atque eidem libidini servicrint non intelligentes quid admiserint, placuit nec in finem cis dandam esse communionem. Quod si seiel persua- ‘sx aut ivfirmi corperis lapsu vitiate omni tempore Vitze suze hojasmodi femine egerint poesitien ‘ut abstineant se & coitu, co quod laps potius vide an- tur, placuit eas in nem communionem accipere debere. XIV. De virginibus secularibvs si moechuverint. “Virgines qua virginitaten suam non custodierint, eosdem qui eas violaverint duxerint et tenucrint maritos, €0 quod solas nuptias violaverint, post an- uw sine poenitentia reconciliari debebunt; vel si alius engnoverint viros, e0 quod maclate sont, placuit per quinqueonii tempora acta legitima poe tentia adinitti eas ad ce: mmunionem oporter XV, Deconjugio corum qui ex Gentilitate veniunt. Propter copiam puellarom gemilibus minime in it huic in finem non dandam esse com- 2, placuit hnie nec in finem dandum. © Use me circumennics provincias, queestuosas nunitic COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO iISPAL. ASCRIVTA, nee in A matrimonimn dands sunt virgines Christ tas in flore tunens in adulicrium anime resol XVI. De pusllis fidelibus ne infidelibus conjungamtur, Meretici si se iransferre noluerint ad Ecclesia catholicam, nee ipsis eatholicas dandas esse puctas ; Sed neque Judzis neque bereticis dare placnit, ew quod nulla pnssit esse sociotas fideli cum infldele Si contra interdictum @BB fecerint parautes , absti- per quinquennium plecet, XVIL. De his qui filias suas sacerdotibus Gemtitium ‘conjunjent, forte sacerdotibus idolorum Olias suas june. Fivt, placuit nee in finem eis dandam esse commu- nionem. XVIML, De sacerdotibus ot ministris si merchaverint. B Episcopi, presbyteres et diacones si in miaisterio Positi detecti fuerint quod sint meeehati , placuit Proptcr scandalum et propter profanum erimen nec in finem cos communionem accipere debere. XIX. De clericis negotia et nundinas seetantibus. Episeopi, presbyteres et diacones de locis suis ne- Gotiandi causa nou discedant, nec circumeuntes provinei Vielum sibi conguirendum aut filium aut liberium aul mercenarium aut amicum aut qaembbet © mit- ant; et si voluerint negotiari , intra provinciau ac gotientur, XX. De clerics et leicis usu Si quis clericoruin dotectus fverit usuras 2ecipere, Placuit eum degradari et abstineri. Si quis etiam lai- C cus accepisse probatur usuras, et promiserit eorrep- =1us jam se cessaturum nec ulterias exacturum, pl ccuit ei veniam tribui : si vero in ea iniqui ate dura vetit, ab Ecclesia esse projiciendum. XXI. De his qui tardins ad ecclesiam acceduat, Si quis in civitate positus tres dominieas ad eccle- siam non aecésserit , pauen tempore abstineatar , wt correptus esse videatur, XXIL. De catholicis in hoeresem transeuntibus, si revertantur. Si quis de catholica Ecclesia ad hrresem tran ium fecerit rursusque recurrerit, placuit huie poeui- tentiam non esse denegandam eo quod cognoverit Peeeatum sure ; qui etiam decem annis agat peeni- 1p lentiam , cui post decem annos presiari communi delet; si vero infantes fuerint transducti, quod non ‘suo vitio peceaverint incunctanter recipi debeut(B.R.. debebunt}. BBE XA. De tempor ibus jejuniorum. Jejunii superpositiones (42., T.2, superimposition nes] per singulos menses placuit celebrari, exceptis diebus ducram meusiuin Juli et Avgusti propter qao- ramdam infirmitatem. XXIV. De d's gui in peregre baptisantur, ws af ’ elerum non veniant. Owns qui in peregre fucrint baptizati, €0 quod eo naa sectantes in perieulo © U., quemlibet fdelem. ‘urrant,bas rom minie sit cogaita vits, plac: ese promovendos in alienis provinci XXV. De episiolis communicatoriis confersorum, Ocanis qui attulerit listeras confessorias sub nomine coufessoris, eo quod omnes sub hac noni gloria passim concutiant simplices , communicator ei dandx sunt litterx, AXVL Us on Erroresm placuit corr positiones celebremus, KAVI. De clericis, ut extraneas feminas in d.mo ‘hon habeant. Episcopus vel quilibet alius clericus aut sororem aut Gliam virgineim dicatam Deo tantum secum ha- beat : extraneam nequaquam habere placuit XVII De oblationil Episeopam placuit ab eo, qui uon communicat, ‘munus * accipere non debere, XXIX. De energumenis quatiter habeantur mm ecclesia. Energumenus qui ab erratico spiritu exagitatur, bbujus nomen neque ad altare cum oblitione esse re- citandum, nec permittendum ut sua manu in ecclesia ministret. XXX. De his yui post lavacram meechati sunt, ne diacones fant. SubJiaconos eos ordinari non debere qui in ado- 0 quod postmodum per sabreptionem ad altiorem gradum promovean- qui sunt in prateritum ordinati, arno- uper- XXM, De adolesc eT meechuti sunt, Adclescentes qui post tdem lava meechati, cum dureriut uxores, acta legitima poeni- tentia placuit 2d commanionem eos ad XX. De excommunicatis prestytcris, tate conimunionem dent. Apod presbyterum, si quis gravi lapsa in ruinam mortis inciderit, placuit agere peenitentiam non de- bere, sed potius apud episcopum : cogeate tanien in- Aibilate necesse est presbyterem communionein pra stare debere, et diaconem si ei jusserit sacerdos. AXXHL De episcopis et ministris, wt ab nxoribus ‘abatincant. Placuit in totum probibere episcopis, preshyteris ot CONCILIA HISPANIA. — ELIBERITANUM. ibus qui post lavacrum C XLI. Ut prohibeant domi 386. id clerum non A lent , €0 quod ssepe sub ob(entu orationis tatenter seelera committunt. XXXVI Ne picture tm eeclesle fant, Placuit picturas in ecclesia esse non debere, ‘quod colitur et adoratur in parietivas depingatar, XXXVI, De energumenis non bapiisats, Eos qui ab immundis syiritibus vexantur, si in fine mortis fuerint constivuti, haptizari placet ; si fideles fu-rint, dandam esse commenionem. Probibendun etizm ne lucernas hi pultice accendant ; si facere ‘contra interdictum voluerint, abstineantar a commu- nione. BBS XXXVI Us in necessitate et Adeles bapticent. Loco peregre navigantes aut si ecciesia proxims non fuerit, posse delem , qui favacrum suum inve- 8 corum quinon communicént. B grum habet nee sit bigamus, boptizare in necessitate Infirmitatis positum eatechumenum, ita ut si-snper= virerit ad episcopum eun perdueat, ut per manus impositionem periici po XXXIX. De Gentitibus si expetunt, Gentes si in infirmitate desideraverint s:bi maoum imponi, si fuerit eorum ex aligna parte Lonesta vit placuit eis manum imponi et fleri Cristianos. XL, Ne id quod idolothytum est fideles accipiant, Prowiberi placuit , ut cum rationes suas sccipiut possessores, quidquid ad idolun datum fuerit accep to non feraut : +i post interdictun fecerint, per quin- i temporum a comumunione esse arcen- is rimine baptisari idolu colere servis suis. Admoneri placuit fidetes, ut in quantum possunt Prohibeant ne idola in domibus suis babeant : si vero ‘vin metuuat servorum, vel se ipsas puros conservent ; ‘i non fecerint, alieui ab Beclesia babeantur. XLIL. De his qui ad Adem veniunt, quando baptizentur. Eos qui ad primam fidem credulitstis accedunt , once fuerint conversationis , intra biennium tompo- ruin placuit ad baptismi gratiam adwitti debere, nisi infirmitate compellente eoegerit ratio velucius sub- Venire periclitanti vel gratiam pestulaati. XLIM. De celebration Pentecontes. Pravan jnstitationem emendari placult jaxta au- Ciortatem Seripturarum, ut cunct: diem Pentecostes diaconibus vel omnibus clericis positis iu ministerio D Celebremus, ne si quis uon fecerit ¢ novan berresem abstinere se 2 conjugibus suis, et non generare lio quicunque vero fecerit, ab honore clericatus exter- minetur XXXIV, Necerei in ceometeriis incendantar. Cereos per diem placuit in cemeterio won incendi, iuquietsndi enim sanctoram spiritus non sunt. Qui facec non observaverint arceanlur ab Keclesize con auuione. XXXV. Ne fering in caxmeterits pervigilewt. Piseuit probiberi ne feminz in cometeria pervigi- + 2, BR., Te. 2, Go, munera. » AL, BH. E. 3,7. 1, 2, nec. © TA, diem Pentesostes post Pascha celebremus non induxisse notetor. XLIV, De meretricibus paganis si couvertantur. Meretrix qua aliuando fuerit 4 et postea babue- ‘rit maritum, si postmodam ad credulitatem venerit , iueuncianter placuit esse recipiendaun. BBO XLV. De catechumenis qui ecclesiam non-fre- quentant. Qui aliquando fuerit catechumenus et per iuita tempora nunquam ad ecelesiam accesserit, si eum de clero quisque coguoverit esse Christiauum, aut testes aliqui exstileriut lideles, plaeuit ei baptismumoT videator 4, XLVI, De Adsbas si apoateerist quendis pani- Si quis fidelis spostata per indnita tempora ad ec- lesiam won accesterit, si tamen aliquando fuerit reversus nec fuerit idolator, post decem annes pla- communionem aecipere. |. De co qui uxorem habens sepins mechatur. Si quis fidclis babens uxorem non semel sed spe fuerit mosehatus, in fine mortis est convenicndus : quod si sa promiserit cessaturum, dewur ei commu- pio : si resuscitatus rursus fuerit moschatus, placeit tulterius oon ludere eutn de communione pacis. XLVIII. De baptisatis ui nihil accipiat clerus. Emendarl placuit, ut bi qui baptizaniur, ut Geri p solebat, nummos in concha non mittant, ne sacerdos quod gratis accepit pretio distrahere videatur : ne- que pedes corum lavandi sunt a sacerdotibus vel IT. 4, sed] clerieis, XLIX. De frugibus Adetinm ne @ Judes benedicantur. ‘Admoneri placuit possessores, ut non paliantur “froctas qvos 2 Deo pereipiunt cum gratiarum ctione, 2 Judwis benedici, me nosiram irritam et firmam faciant benedictionem : si quis post in- terdictun facere wsurpaverit, positus sb Ecclesia abjicietur, L, De Chrlatianis qui cum Judas vereunter, 8i vero quis clericos vel Adelis cum Judzis cibum ‘sumyserit, plaeuit eum a communione abstioeri ut debeat emendari Li. Do heretics, ut ad elerum non promovecatar. Ex ompi harese Adelis si venerit, minime est ad cleram promovendus : vel si qui sunt In praeteritam ‘erdinati, sine dubio deponsntur. BBO Lil. De his gut tn ecclesia libelioe femosos po- ant. Hi qui inventi foeriot famosos in ecclesia ponere anathematizentar. IML Ds eplecopi qui excommenicto alien comma- . icant, Plaeuit eunetis, ut ab 00 eplacopo quis reeipiat communionem , a qeo absteotus in crimine aliquo ‘quis foerit; qeod si alins episcopus presumpserit ‘eum admiut, illo adbue minime faciente vel cunsen- tiente a quo fuerlt communion privatus, seiat 60 py hojusmodi causes inter fratres eso cum statu pericule prestataram, LIV. De parontibus qui fdem sponsatiorum frengunt. Si qui parentes dem fregeriat sponsalioram , triennli tempore abstineantur;; si tamen idem spon- us vol sponse. in gravi crimine fuerint deprebensi, erunt excusati parenies : si in eladem foerit vitiums et poltoerint se, superior sententla servetur, LN, Do sacerdotibus Gentilinm qui jam non sacrif- Sacerdotes qui tantun coronas portant nee sueri= Geant nee de suis sumptibus aliquid ad idols pra- + &., T. t, 2, U., quod in veterem hominem deli- ‘quisse videatur, COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO AISPAL. ASCRIPTA. now negati, eo quod velerem hominem dereliquisse A si 308 Placuit post biennium reeipere communionem. LVL De magistrasibes ct deumoiri. Magistrates vero uno anno quo agit dauerviratam, Prohibendum placet [T. 4, 2, placuit) wt se ab Ecete- sia cohibeat. LH. De his qui restimenta ad ornandam & a derunt. Lessee Matronze vel earam mariti vestimenta sea ad or- BanJam szeulsriter pompam nen dent; et si foce- tint, triennio abstineantur. LVUL, De kis qui commmunicaterias litteres portent, wt da fide interrogentur. Placuit ubique et maxime in eo loco, in quo prima ‘catbedra constituta est episcopatus, ut inlerrogeniur hj qui commonicatorias litters wadunt, am omnia reete habeant suo testimonio comprobeta. LIX. De Adelibus, ne ad Capitotium couse sacri- Ea baie faut. Probibendum ne quis Christianus, yt Gentilis, ad idolum Capitolii causa sacrificandi ascendat et vi- deat; quod si fecerit, pari erinine teneatur : si fue~ rit fidelis, post decem annos acta preitentia reci- LX. De his qui destruentes idola occiduntur. Si quis Idola frogerit et ibidem fuerit oeciews, q tenus in Evangelio > scriptam nop est neque iave- biotur sub apostolis unquam factum, placuit in ae meram eum noo recipi martyr LX1. De his qui duchus sororibus copulentur. Si quis post obitum uxoris sum sororem ejus ¢ duterit, et ipsa fuerit Adelis, quinquenaium 2 com- munione placuit abstineri, nisi forte velocius dari pacem necessitas coegerit inftrmitati LXI. De anrigis ot pontomimis si converianter. Si auriga aut pantomnimus credere volueriat, pla- cult, ut prius artibus suis reauntient ot tape de- moum susciplantur, ita ot ulterias ad ea noa rever- tantur : qui si facere contra iolerdictum teotave- rlut, projielantar ab Beclesia, LXIIL. De usoribus que filios ex adulterio necent. qua per adulterium absente marito 800 coacepe- rit, idque post facinus occiderit, plaenit nec in feema dandam esse communiooem 00 qued gemiaavoria scelus. LXIV. De feminis que usque 00 mortem cxm alienis ‘iris adulterant. ‘Si qua usqee in finem mortis suse cum alieno vire foerit moschate, placuit nee in finom dandam el esse commusionem : si vero eum reliquerit, pest decemm annos secipiat commusionem acta legitiaa peeni- tentla. LXY. De adulters usoribus clericorum, Si cujus elerici uxor fuerit machata et scierit eam ‘maritus sues moechari et non eam statim projecerit, nec in finem accipiat commonionem, ne ab his qui exemplum one 29M conversationis esse debeme, ab els videantur seelerum miaglsteria procedere. © G., quatanus quia in Koangalie.CONCILIA HISPANIA. LXVI. De his qui pricignas suay ducunt. Si quis priviga: jain duxerit uxorem, co quod sit incestus, placvit nec in finem dagdam esse com- 08 De conjugio catechumencs femine. Jun ne qua fidelis vel catechumena ant comates aut viros cinerarios > Labeant : quzcunque hhoc fecerint a communione arceantur. LXVIIL De cateehumena adultera que flium neeat. Catechumena si per adclteriam coneeperit et pra- focarerit, placuit eam in fine baptizari, LXIX. De viris conjugatis postea in adulterium lapis. Si quis forte habens uxorem seme! fuerit lapsu placuit cum quinquennium agere debere porniten- tiam et sie recouciliari, nisl necessitas infirmitatis ene- gerit ante tempus dari communionem : hoe et circa fewinas observandum. LXX. De feminis que conscits maritis adulterant. Si cam conscient’a marti uxor fuerit mechata, Hacuit nec in Quem dandam ef [B. R., U., G., eisjesse communionem : +i vero eam reliquetit, post decem annos accipiat communionem, si eam eum eciret adulteram aliquo teinpore in domo sua retinuit, LUX!, De stupratoribus puerorum. Stupratoribus puerarum nec in finem dandam esse communio:.esn. LXXIL, De viduis mackis si cundem postea maritum: duserints Si qua vidua foerit maechata et eumdem poster habuerit maritum, post quinquennii tempus acta legi- tims peenitentia placuit eam commaunioni reconciliari : si alium duxerit relicto illo, nee in Gnem dandam esse commonionem ; vel si fuerit ille fidelis quem accepit, communionem non accipiet, nisi post de- eem anos acta legitima posnitentia, 23 vel si in- Gruitas coegerit velocius dari communionem. LXXIL De delatoribus, Delator si quis cxstiterit Adelis, et per delationem jus aliquis faerit proscriptus vel interfectus, placuit eum nec in finem accipere communionem ; si levior ‘e20s2 fuerit, intra quinquenniam accipere poterit communionem : si catechumenus fuerit, post quin- ‘queopii tempora admi-tetur ad baptiomum. LXXIV. De fates tetibus. Faleys testis prout est crimen abstinebiter : si ta- prion * T. 4, Si quis antenatam BR, 3, cenora Ex &. 7.4, U. la — TARIACONENSE, sto Armen non fuerit mortale quod objecit et probaverit quod non tacuerit, biennii tempore abstinebitur ; st autem non probaverit, convento cleru placuit per quinquennium abstine: LXXV. De his gui sacerdotes vel ministros accusant nee probant, quis autem episeopum vel presbyteruin vel dia conn falsis criminibus sppetierit et probare non potwerit, nec in finem dandam ei esse communto- nem, LXXVI. De diaconibus ai ante honorem poceasse pro- bantu. Si quis dizeonum se pormiserit ordinari et postes fuerit detectus in erimine mortis quod atiquande commiserit, si sponte fuerit confessus, placoit eam B eta legitima peenitentia post trlennium areipere com- miuntonem : quod si alius eum detexerit, post quis quennium acta 294% pomitentia aceipere communio- nem laicam debere. LXXVIL De baptisatis qui nondum confirmati mo- riuntur. dinconus regens plebem sine episcopo vel preabytero aliques baptizaver:t, episcopus ens per benedietionem perlleere debebit : quod si ante de sze- culo reeesserint, sub fide qua quis creuidit poterit esse justas, LXXVIL. De delibus conjugate, si cum Judea vel entli- marchater fuerint. Si quis Adelis habens uxorem cum Juda vel Gen- Uli fuerit maechatus, a communione arceatur quod Si alius eum detexerit, post quinquennium acta legi- ima peenitemia poterit dominice sociarl eomme- i LXXIX. De his qui tabulam ludunt. ‘Si quis fidelis aleam, id est tabulam luserit num- ris, placuit cum abstinerl; et si cmendatus cessa- ‘Yeril, post annum poterit communioni reconciliari. LEXX. De libertis. Probibendum ut liberti, quorum patroai in seeulo fuerint, ad c‘erum non promoveantur. UXXXI, De feminarum episiolis, [Ne feminw suo potius absque maritorum nomint- bus Isicis scribero audeant; quae Adeles sunt vel lit teras alicujus paeificas ad suum solum nomen D pias socipiant. T.&, generarios rrr XXXIX CONCILIUM TARRACONENSE DECEM EPISCOPORUM, HABITOM ERA sup BI 205-296 Antiqua Patrum statuta de bis con- suisse videntur, quat in tempore aut ad illos relata Pervenerunt sut certe seta testimonio proprio com- eobaverunt : cujus rei et nos sequantes exeanplan, AV, ANNO SEXTO THEODURICL REGIS, CONSULATO PETRI, Vir 1DUS NOVEMBRIS. illa que nune Sunt placait ebservanda decernere, ut praterita absque ambage custodiantar, et presentie observatlone sint firma. Igitur eum in unum pariver convenissemus in urbem Tarraconensem que estCOLLECTIO CANONUM S. ISIDORO MISPAL. ASCRIPTA, twetropotitana ¢, titulos subter annexos conscripsiinus A monitus a metropolitano ad synodum nulla gravi in- observandos. 1. Ut etiam ad prosimas sangwinis clerict cum testimo- adant. ibus cura pro parentelze proximitite ha- wur, ut ea caulela earum necessitates ietatis beneficia quae eis sunt neces a longius preebeant 0 pro visendis ei ressi fuerint, celen jone recurrant nec visitationem pergunt, testein solati sui fide et tate Probatim adbibeant secuin. Si quis hare a nobis sta- tuta_contempserit, si clerieus et si (C., sin] vero religiosus vel mouachus, in cella monasterii rectusus poenitentie lamentis, vietum ex abbatis ordinatione percipi M. Ut clerici émendi silius vel vendendi mitlantur, Sicut eanonum statutis firmatum est, quicunque in lero esse voluerit emendi vilius vel vendendi carius studio non utatur : certe si lvee voluerit exercere, ‘eobibeatur a clero. Mi, Us clerici si solidum prewtiterint sine usura reci= piant, Si quis vero clericus solidum in n-cessitate prae- stiterit, hoe de vino vel frumento accipiat, quod ‘mereandi causa tempore statuto decretum fuerit ve- nundari : eaterum si speciem non habuerit neces- sariani, ipsum quod dedit sine ullo augmento reci- piat. IV. Ot nullus episcopus vel infra positus die dominico causas judicare presumat UL nulles episcoporum aus presbyterorum vel ele~ Ficorum sie dominieo propositum cojuscunque eausze negotium audeat judicare, nisi hoe tantuin, ut Deo statuta solemnia peragant : eateris vero diebus cun- niventibus personis illa qu justa sunt habeant li centiam judicandi, excepto criminalia negotia. Y. Ut qui in metropolitana civitale non ordinatur epi- ‘scopus, post duos menses s¢ metropolitano pre- seuiet, Si quis in metropolitana civitate non fuerit episco- pus ordinatus , posteaqam susce;ta benedictinne [A T., ordination] per metropotitani litteras ko- ius mom pero singulari affictione panis et ayuse B pera ct matutina celebrentur, quia desistente cle tercedlente necessitate corporali venire contempserit, it statula Patrum sauxerunt, usque ad futurum concilium cunctorum episcoporuin chyritatis conunu- nione pri septimanas lencant et die rum conveniant. De dicecesanis ceclesiis vel clero id placuit deGiniei, ‘ut presbyteri vel diacont qui ibi ® constituti sunt eum cle-icis septimanas observent; id est ut presbyter unm fuciat hebdomadam, qua expleta succedat et daconns similiter, ea scilicet cor ‘omnis clerus die sabbati ad v. speras sit paratus, quo facilis die dominico solemnitas cum omnium pra- sentia celebretur : ita tamen ut omnibus di quod est pessiniuin, comperimus in basilicis nee tue minaria ministrari. Si qui sane negligentiz vitio ize implere noluerint, noverint se secundum statut canonum pro modo personarum eanonice discipl'ns subdendos. VIM. Us annis singulis episcopi dicecesem visitens, et ‘wl non plus quam tertiim de parochiis accipiant ‘Multorum ea,uum experientia magistrante rer mus noanullas dicecesanas esse ccclesias destitutss ob quam rem idconstitutione decrevimnus, wt autiquar consuetudinis ordo servetur, et annuis vicibus ab episcopo diceceses visitentur, ut si qua forte basilica reperta fuerit destituta ordinatione ipsius reparetur; quia tertia ex omnibus per antiquzm traditionemn ot miscentur, ut aclero projiciautur. voluerit miscert adulteram, aut sutia ostia- vel adhierere consortio, aut reli a clero habeatur exiraneus : similis riorum manrbit scholam, X. Ut mullus episco; as pro j Observandum quoque decrevimus, ne quis sacer- dotum vel clericorum more seculariun 298 judi- ‘cum audeat accipere pro impensis patro nera, nisi forte in ecclesia oblata gratuita, qua non favore muneris videantur accepta, sed collatione de- votionis illata quia si qua ista (G., sic qu ista] pro Dantur accipere, veluti exactores fenoris ant asura~ rnorem fuerit episcopatus adeptus, id optimuin esse D rum possessores secundum statuta Patrum se nove- decrevimus, ut postinodum statuto tempore, id est, Impletis duvbus mensibus, se metropolitani svi re- praesentet aspcetibus, ut ab illo monitis ecelesiasticis instructus plenius quod (4., E. 5, U. G.. quid] observare debeat recognoscat : quod si forte hee implere neglexerit, in synodo inerepatus a fratribus ccorrigatur ; quod si infirimitate aliqua ne boc impleat fuerit praspeditus, hoe suis litteris metropol.tano in- dicare precuret. 27 VI. Us episcopus, qui a metropolit ius ad synodum non tencrit, excomt int degradandos ©. XI, Ue monachus missus aticubiministerinm elerien— tus agore non proesumat, nec negotielor nec exsecu— tor existat, Monachi a monasterio foras egredientes ne aliquod ministerium ecclesiasticum priesumant agere prohi- emus, nisi forte cum abbatis imperio : similiver ut nullus eorum, id est monachorum, forensis negotit susceptor vel exsceutor existat, nisi id quod monas— terii exposcit utilitas, abbate sibi_nibilomiuus impe- raote, canonuinante omnia Gullicanorun de eis con stitutione servata. Ex cateris Codicibus, prater A., in quo kegi- tur : denegandos.8S CONCILIA HISPANLZ. — GERUNDENSE. uu XU, We i episcopus intestatus obierit, inventarium de A Paulus in Christi nomine episcopes Emporiiana rrebus ejus clerici faciant et nullus ex'nde «liquid axferai. Sicabi defunctus fuerit episcopus intestutus, post depositionem ejus a presbyteris et diaconibua de re- bbus ipsius breve Gieliter eonscribatur a_minimo us- que ad maximunn, id est de atensilibus [6., utensibis] ‘vel omni supellectile, ita tamen ut si quis exinde vel praesumpsisse vel occulte fuerit tulisse convictus, se- eandum furti tenorem restituat uni niversa, XII, Ut epitcopus dicecesanos presbyleros et quosdam ez laicis convenire ad synodum litteris moneat, Epistole talvs per fratres a metropolitano sunt dirigends, ut non solum a cathedralibus ecclesiis presbyteros, verum etiam de dicecesanis ad coneilium trahant, et aliquos de filis Ecelesie szeularibus se eum adducere debeant. Joannes in Christi nomine episcopus Tarraconer eivitatis constitutiones a nobis con eriptas [G., fac- tas] subse: £,, Ba, Carthaginensis metropolis. T. 1, Cartha- R., E. 3, T. 1, 2, Gn A., U., Tor- civitatis subseri Hector in Christh nomine episcopus Carthaginensis metropolitan * subseripsi. Frontinianus [ T. 4, Foutianus Jin Christi episcopus Gerundensis civitatis subserips Agrivius in Christi nomine episcopus Barcinonensis civitatis subscripsi Oront:us in Christi nomine episeepus Eliberitanse civitatis sub-cripsi. 299 Vincentius iu Christi nomine episco;us Cx- saraugustane civitatis subscripsi. Ursus in Christi nomive episcopus Dertosanse > civitatis subseripsi Cynidius © in Christi nomine episeopas 3OQ Au- sonitance civitatis subscripsi 4, Nibrid us in Christi nomine minimus secerdotum constitutionem fanctorum canonwm subscripsi, ec- dlesie Egarens’s minister, © Ex &., E.5, T. 2, U.. Gln A., Dinndius, B.R., 4, Cawidins. 2U., epe-opus Ausoner subscripsi, XL CONCILIUM GERUNDENSE SEPTEM EPISCOPORUM, HABITUM 284 DLY, ANNO sEPTiMo [B.R., TEATIO| THBODORICK REG'S, SBXTO IDUS JUNIA8, AGAPETO VIRO CLat cordinem teneat De institatione missarum, ut quomodo in metro- politana Ecclesia flunt, ita in Dei nomine in omni ‘Tarraconensi provincia tam ipsius miss ordo quam pealteadi vel ministrandi consuetudo servetur. MM, Us litanie poss Pentecosten a quinta feria usgue in Paibetem edirotr Oo De litaniis, ut expleta solemmnitate Pentecostes se- quens septimana a quiuta feria usque in sabbatum er hoe triduum abstinentia celebretur. MM. De secundis litaviis (aciendis Kalendis Novem- bribus. tem secundz litanie faciend Kalendis Novem- bribas, ea tamen conditione servata, ut si iisdem die- toes dominica intercesserit, in alia hebdomada se~ evodum prioris abstinentie observautiam a quinta feria Ineipiantur, et in sabbato vespere missa facta Guiantar : quibus tamen diebus a carnibus et a v.n0 decrevimas abstinendom, TV. Ut percha tantum et nalali Domini boptismus deter, exceplis his qui in languore consistunt. De catechumenis baptizandis id siatutum est, ut quia in Pasche solemnitate vel natalis Dom'ni, quando magis solemmitatis celebritas. major est riores ad baplizandum veniunt, extetis solemnitati- bos infrmi tantammodo debeant baptizari, quibus ‘quocungue tempore convent baptisimum non n-gari. MO CONSUL. Ut unaquegue provincia in ufficio Ecctes@ unum CV. Ut unius diei infans, si in discrimine est, baptizetur. parvulis vero qui nuper materno utero 3OL editi sunt placuit constitu, ut si infrini ut assolet fuerint et lac maternam non appetunt, etiam eadem die qua nati sunt, si oblati fuerint, baptizentur. Vi. Ut conjugati ab episcopo usque ad subdizconam non sine testimonio vivant. De® conversatione vilze a pontifice ws diaconem post su-cepti honor's oflicium si qui coujugatis fuerint ordinati, ut sine testimonio alte- ius fratris non utantar auxilio coujuge facta non habitent; quod si babitare voluce alterius frotris wtantur auxilio enjus testimouio vita eorum debeat clarior apparere. VIL, Utqui sine ucoribus ordinantur extraneas in domo non habeant, De his vero qui sine corjugibus ordinantur et fa- milias domus habent, habito securm pro vite conver satlone fratre in testimonium, non per quamcungi feminei soras porsonam ejus substantia guberneta nisl aut per puerum aut per amicum suam domum debet ordinare : si vero matrem in domo habuerit aut sororem , secundum priorum eanonum statuta per earum personas ejus debet contotari substantia. VII, De laicis qui viduam aut dimissam acceperint, wt in clerumt non eduittentur. Si quis vero We lsicis post uxorem aliam cujus- + Ex A. desumptus canon bic, qui in reliquis Codicibus neque sensu neque syutasin eabibet,COLLECTIO CANONUM $. ISIDORO WISPAL. ASCLIPTA. sre cunque conditivals cognoverit maliorem, in clero A cipiunt, ut aliquod mortale peccatam perpetrasse pu- ullatenus admitiatar. 1X, De his qui. publice penitentiam non accipinat sed tantum viaticum, wt in clero promoveantur. is vero qui agriuudinls languore depressus 302 Pornitentiss benedictionem, quod viaticum deputa- ines, per communionem acce;erit, et postmodum Fevalescens caput poenltentiz in ecclesia publi subdiderit, si prot art ad ad non admittator ad clerum, X. De © discretions pornitentium eclesieuices erdines promoveri tha ‘iin diserimine consitui yonitentiam acei- Plunt wulla manifesta scelera confitentes, sed tontum Peteatores se pracdicantes; bujtsmodi +i revalueriat, Possunt etiam per morum probitatem ad gradus ec- B elesinsticus pervenire + qui vero ita porpitentiam ac~ * x £. depromitur canon iste, com desi in A. et emteris. » Canon bie in reliquis Codicibus prater 2, au- blice fateantur, ad clerum vel bonores ecclesiasticos pervenire nullatenus possunt, quia se coulessione Propria nolaverunt. XI. Ot © omnibus dichus respertinis ot matuthuis ora tio dominica dicatur. lta nobis placuit, ut omnibus diebus post matuti= nos et vesperas oratio dominiea a sacerdote profe- rawr, Joannes in Christi noming episcopus subserips Frontinianus in Christi nomine episcoyus sub- scrips. Pablus in Christi nomine episcopus subscripsi. Agripius © in Christi momine episcopas subscripsi- nomine episeopus subserips ius in Christi nomine episcopae subscripsi. Crontius in Christi nomine episcopus subscripsi. mero decimo notatur, quia prascedens in ipsis fuerat. © BR, 7.4, U.,G., Agricinn de XLI CONCILIUM CHSARAUGUSTANUM I PUODECIM EP:SCOPORUM, IY NONAS OCTO! Cesaraugusta in secretario residentibus episcopis Fhadio [U., Ritadio}, Delfino, Butychio, Ampetio, Auxentio, Lucio, Itacio [0., Etacio], Splendonio [B.R., Splendiuio}, Valerio, Symposio, Cartherio ot Iacio [0., Hidacio}, ab universis dictum est : Reci- tentur sententize. Lucins episcopus legit. B08 |. Us femize fideles a virorum alienerum conti- ‘bus separentur, Ut malieres omnes Ecclesize eatholiez et fideles a virorum alicsoram leetione ot eantibus separentur, ‘vel ad-ipeas logeotes aliza studio vel docendi vel dis- ‘condi conveniant, quoniam boe Apostolus jubet. Ab waiversis episcopis dictum ost : Anathema futuroe qui hhene cuncilii seolentiaga non observaveriat, noe \do-ninicts mulls jt Ot diecbus se st igunet mec tad Qua- em legit : Ne quis jejunet die dominica causa semporis aut persuasionis aut supersttionis, et qua- dragesinnarum die ab eeclesiis non desint noc habi- tent latibula cubiculorum ac montium qui in bis su- ‘Spictonibas porseverant, sed exemplum et prazce; tums cusiodiani sscerdowm et ad alienas villas agendorum conventeam causa nou conveniant. Ab universis, eplecopis distom est : Anathema sit qui lioc commi= serit, IML, Us gus encharistiam im ecclesia accipit et ibi cam on sum! anathemutisety ‘Nea legit : Eucharistic gratlam si quis probatur acceplam in ecclesia non sumpsicse, anathema sit in erpetuom. Abuniversis episcopis dictum est: Placet. * .,T. 2, observaverit, hi lecrelis anathema, 7 i sunt ante Epiphanie IN. Ur its hedermadis, gum sunt ane Epipheneee Tem legit : Vigintiet uno die quo a.xvi Kalendas Tanuarias usque in diem Epiphanie BOK qui est war das Januarias contiouis diebus oulli liceat de eecle- beeutare, wes latere in domibui villam, nec montes pelere, nee ni dere, sed concarrere ad eectesia observaverit de susceptis, anaubema sit in perpe- rsis episcopis dictum est : Anathe- V. Ut quia suis episcopis privantur ab aliis now fee an Teun leetom est : Ut hi qui per disciplinam sententiam episcopi ab Ece‘esia fueriut separati ab Allis episcopis non sint recipiendi; quod si setentes, episcopi fecerint, non babeant commanionem. Ab universis episcopis dictum est : Qui hoc commiserit, episcoporum non habeat communionem. Vi. Ut clericus qui proper licentiam monachus salt ‘ase excommunicelnr. Wem legit : Si quis de clericis propier luxum va— nitatemque presumptam de officio suo spoaie cesserit, 2¢ se velut observatiorem legis in monacho Wideri voluerit esse quam clericum, ita de Ecclesia repellendum ut nisi rogando alque obsereando (T. 4, 2, U., obseerande] plurimis temporibus satisfece-si7 CONCILIA HISPANLA. — CZSARAUGUSTANUM IN, 318 VIL. Ut doctoris sibs nomen non imponat cui concessum A IML, Wee ante da exnos sanctime- nme eS Uris weg mands Them leetum est : Ne quis doctoris sibi momen im- ftem lectaum est : Non velanlas essa vingioes , ponat preter bus personas quibus concessum est, OG qu se Deo voverint, wisi quadraginta snno- secundum id quod scriptom est. Ab universis epi- rum probata winie, quam sacordes comprobeverit. ecopis dictum est : Placet, Ab universis episcopis dictum eet : Placet, ‘* Deest ble canon in U. aE XL ILIUM CESARAUGUSTANUM II ANNO VII RECANEDI REGIS, LRA DCTEX. 1, Cam in Dei nomine in urbem Czesaraugusta- B porcepta, a cat‘olieo sacerdate ennsecrentar denuo, nam provineiz Tarraconensis ex permissu gloriosi Sub die Kalendarum Novembrium snao quo supra, atque sanctissim principis Recaredi regis in ago Artemius in Christi nomine episeopus Tarracu- septimo regni ejus congregail {ulssemus pro Dei ti- nensis provinciss metropolitanus kane coastitutic- ‘more tractantes, il placuit sanctz: ac venerabili syn- nem subscripai odo, ut presbyteti qui ex beresi Ariana ad sanc- —_Sephronius in Christ! nomine episcopas bane con tam catholicam Ecelesiam conversi sunt, qui sane- stitutiouem subseripsi, tam et puram fidem atque castissimam tenuerint vi- Stephanus in Christi nomive ejiscopus sub- tam, accepta denao benedictione presbyteratus —seripsi. ‘sancte ef pure ministrare debeant: cateri vero qui Julians in Christi none episcopas subscripsi. ‘banc suprascriptam vitam adimplere vel tenere ne- Simplicius in Christi nomine episcopus subscripsi. glexerint, sb officio dopositi sint in clero. lta et de _Asterius in Christi nomine episcopus,subserips!. diaconibos sicut et de presbyteris constitutum est. ‘Mumius in Christi nomine episeopas eubserig U. Statuit sancta synodus,, ut reliquis in quibuse —_Lillolus in Christi nomine episcopus subseripsi ‘enngee locis de Ariana haresi inventz fuerint pro- Magnus in Christi nomine episcopus subseripsl, ate a sacerdotibus, in quorum ecclesiis reperiuntar, C Joanues in Chuisti nomine episcopas subscripsi. ontifcibus presentatz igne probentur: quod sia Galanus in Christi nomine eplscopas subscri uibustibet occultatz fuerint et deteguntor, a sacro- _Julianus in Christi nomine episcopus subscripsi. sanete catholicw Ecclesiz cet segregentar, Antedius in Christi oomine diaconus ageas vicema TL, Statuit sancta synodus, ut episcopi de Ariana domini mei Gavini episcopi subscripal. bewresi venientes, si ques ecclesias sub nomine ca- Stephanus in Christi nomine diaconus agens vicemm tholiew Gidei cousecraverint, vecdum benedictione domini mei Aquilini episcopi subseripsl. @ Deest hoe concilium in omnibus Codicibus preter £., 6x quo desumptum est, ——— XLUL CONCILIUM CESARAUGUSTANUM III. UM, ANNO IV ORTHODORI ATQUE FERENISSIMI DOMINE AEGIS, BBA DCCXXIZ. col HABITCM SUB DIE KALENDARUM NoveM! Barca 307-908 Sscerdotes Domini , quos non solum D sanciz Trinitatis mysterio secundum formelam Ni- divine pielss ad magisterium provehit sacram, sed exnl coacilii triduo mutaa feisset collatio, ea qua ¢ ‘etiam et specelatores iastituit plebium, ea se debent cestui nostro ad mdliicationem totias plebis ingesse- avetoritatis munire sententia, quoet divinis sine in- runt conspicua diligentique ratione pertractantes, termissione insistant preceptis et canetam plebem qux necessaria exsiiterint Christo opitetante, exjss digais condirigant exemplis. Et ideo quia nos divine nos eausa salutis ad boc provocavit stodiam, In eelsivido ex fassu excellentissini et piissimi mogni- brevibus atque continuatis capitulis eaneta detnivi- que Bei culiorts domini nostri Egicani principis in mus, et ad perennitatis sus robur ea que = nebis ane Cesarangustanam urbem coadunari prescepit, acta vel definita sunt proprise manus nosire exara- et ita sub omnimoda specialitate + Utrese- tine firmare proceravimus. cante falco justitin sequitatis consolidetur materies, |, Ut won liceat episcopis citra dies dominicos con- et quidquid cojaslibet indiscreta pernicies a saaciis ‘secrationes ram exercere. instirutionibus patrom de ordinibus eeclesiasticis d- _In sanctum et satis venerablle concilium retiden- vellit nostris efvesbratis sententiis Deo mediante la tibus nuntiatum est nobis, eo quod aliqui pontifices » Fomine deducatar veritatis : tdeirco dum nobis de regulam veritatis prevermittentes, eceleshas quz » # Deest hoe concilium in Codicibus B.R., E.5, T. 1,2, U., 6.uo fulelibus pia devotione constrountur ‘extra dies do- ‘minicos consecrent. Si ergo, com quisque nostrum mortalium ad eacerdotale promovetur o:fteium, nul- Istenus patimur ut ip reliquis dicbus nisi tantam do- mainicis festivitattbas bi qui honoris digni habentur officio in.ordine pravficianter eccle-iastieo, quanto magis ut sancta deificata templa, que ab hominibus fdelibus consentur honorifleands, sine diebus domi- nicis perhibeantur consecranda? Cujusque nos ta ium prx'sumptiones pontificum non solum sancto- rum Patruin cobibemur probibere sententia, sed et propria deliberatione ernsemus , ut nulli penitus pontificum in quibuseunque provi amodo liceat prater certos dies duininicus ecclesias sanctas consecrare, Il. Ut confiitimé épiscopi de sacra sole chali annua vice primatum suum in Siquidem sancta institutio Patrum de solemnit: te paselali peeipiat, ut omnes continitim! eviscopi annua vicissitudine primatum suum inquirant tempore Pascha festum peragant, tamen quia di invus nonuullos episcopos sententiam Patrum trans- gredientes propter quod etiam debuerunt usquequa- que vigilantes manere, placvit omnibus no abinceps casionem objicientes aut longinguitate itineris prie- caventes annua recursione de festivitate paschali tempore congruo primatum suum, sub cujus potes- talis manserint regimine, inquirant, ut quo die et tempore illis Paschee festum pronuntiaverit soll veneratione peragar SM. Ut monasteria. diversoria secularium non fant. ‘Sanctorum Patrum deerevit sententia, ne monas- teria diversoria ssecularium Gant. Unde quia novi- mus quosdam abbates, quibus regulariter cura re- gendarum animarum commissa est, dum quasi pa- trouo affectu aditum szcularibus in monasteriis altribuunt, diversas insolentias movachis. ibidem Deo deservientibus ingerunt, dum et eorum opera tionem , quo se divine pivtati placituros alacti eu- riositate exhibent, deprehendunt, et vitam et mores iMoruwn quadam mentis pernicie 3OG infauste de- tahendo deturpare non desiaunt, et iterum , quod essimum est, dum extraueis passim commorandi adi ra claustra movasterit confertur, grave inolescit vitium monachoriim, quo et vitam susm per lucra mundialia sectantes degenerant, et sea Proprio cosnobio voluptuosa fusditate dissociant, Qua: rea ad hoe nostrum paterna pietate demulcet stimos, aber conctituamus, que et sanctis anima- pendant et praesumptiones Quamobrem placuituni- verso ccetui nostro hoc statuere vel patins defin:re , UL nullus obinceps swecularium sew potestative seu etiam vel ex perinissu abbatis vel cujuslibet mona- choram infra claustra monasterioruin huspitandi vel commorandi abeat receptaculuin, exceplo quos vila probabiles,, egenos aut paupertate depressos in- sjectis pravviderit abbatis, quis et suscipere Lene- COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO IISPAL. ASCRIPTA. a A vola voluntate in monasteriis et alendos elecmo, modis omvitus stiiiaus. De reliquis autem personis sacularibus, sicutl a nobis est superius premissum, nuflum penites patimur infra clausira monasterio~ rain habere receptaculum. Caterum si secretius aut sequestratim a mouasterio ad fd quod constrwetu pro supervenientibus domiciliam patverit, ibi eos ‘suscipere abbaies vel monachos oportebit, quatenus et vila eoruin remotis seculi conturbationibus ia omni opere dvifico probabilis inveniatur, et nullius ‘vanissimis detractionibus dehonestentur, aut cc quod inhonestum est, ne per talium susceptiones dissotutionem incurrant et a bouo propo-ito vitam ‘suam extorzem efficiant, BAY. De libertis qui ab episcopis ex familia ceclesin manumittuntur, Noo est dubium a sanctis Patribus definitum fulsse, ut omnes liberti qui ab episeopis ex propriis fomiliis Eeclesie manumissionis grata titulantur post decedentis episeopi obitum, mox ut alius super- ener t episcopus reprasentent, quo secundum canonis sen: per suas professiones debitam ori nem agnoscant. Sed quia ita speciali modo sane:a decrevit syno.tus, ut si ipsi liberti infra anni spa- Jium supervenienti suo pontifie carthulas libertatis sue pratsentare neglexerint, protinus eos nami servitutis redigant conditionem ; et licet illi ¢ Congruentius satisque tuculentius retractatam fue= hhoc tamen a nobis conspieuum perpenditur, que non solom et privdia ecclesiarum debita auctoritate disyonimus, sed eviam et oppressis pium suffragium porrigimus, per quod et cupiiitas sacerdotalis 310 frustretur et imbecilliias pauperum sublevetur. (Quia ergo comperimus quosdam puntifices, potius tuera sua ampliare studentes quam do mercedis opere Da- mino placentes, liberios quos ex familia Ece‘esizy a suis prazcessoribus inveniunt, pro eo quod caribulas libertatis sux infra consultum tempus non pra tent, statiin cos in propriam servitulem redigere;, hive pietatis studio generali modo subrogamus bene- ficium, ut si tidem iberti forsitan ignoraverint ordi- ‘frm canonum aut certe, ut assolet fleri, ad presen- D tandas libertates suas tepuerit, ipsius poutiicis sol- licitudo, inox in sedem sibi creditam successerit, per clerum aut domesticas perquirere procurabit quos decedentes episcopi de familiis Ecclesim manumis- siouis gratia titu'averuat, ut eodem [4., eosdem) pontidce praemonente ipsi liberti carthulas libertatis, Sow representent, qualiter nec liberti Ecclesie de institutione canonum ignorantes se esse perhibeaut, nec sacerdotis callida voluntas patescat, unde cou- tra ordinens reducantur manumissi_ ad originem ser~ titutis. Quod si pontifice priemonente coateinpserint infra auni spatium suas libertates propris: sedis epi- seopo pandere, licitum sit ef secundum eanonua sanctioues in jure sux Ecclesise redncere serviturcs.34 #. Ut defuncto principe anpzrsies regi ‘restem secularem deponat et in canobio virginwm mancipelur permansura, Licet plenissime in concilio Tuletano de pri. ei- pum relictis institutum fuisset, at null Hiciturm esset sajerstitem reginam in conjugio ducere, aut sordi contactibus maculare neque secuturis regibus nec euilibet bominam esset permissum; tamen nostri ‘ordinis causa est, us crebrissime ad hoc aciem men- tia nostex condirigamos, que anima intuemur exbi- bere profectum. Unde quia pravteritis tem raultas seimos atque cognoviinus privcipum relictas ‘post coram vocationem pro apice regni, quem re- gendo in cunctis tenverant, nullam revcrentiam - hororis eis adbiberi a populis, sed passim unicuique probatun solam latenter in earum contrarietate Hiantur, veram etiam, quod ¥ procaciter verba contumeliosa in convent multo- rum eas afliciunt, ef, quod omni religione abomi- nandum atque horrendum e-t, de his detrahere non ‘sinant, quas in eaterva populi ceruunt commorsre ; froinde paterna pietate commoti aique condigna eirea tanium culmen (rovidentes, per hiujus deeret nostri p-ginam on solum quae in priedicto concitio exaraia sunt de conjuge principum custodiri 322. erennitcr aque firma stabititate decernimus per~ manere, sed etiam ea qu sunt conspicua houestati necess:ria modo aunectere procuramus : ut servatis us canonum totins Toletani que de principum relictis promulgate ai que definitz esse noscuntur, deinceps Felicia prin: i+ pis superiorem sententiam illibato animo pudice Servans statim aceersito ab hoe seulo principe ve- stem sreularem deponat, et alacti curiositate reli- siouis habitum a:sumat. Quam etiam et confestim in ceenobio virginum mancipandam esse censemus, ‘et ab omni tur ndi remota, nequ=quain cub © A, potesiatiin publico ingeratur, CONCH: 1A ISPARLA, — ILERDENSE. st diversas assumentes occasiones non B m Hatim et A libet loons attribuatur, per quod aut comtumelium (ante potestati ingeratur * aut subdita plebl besisse ateseal quorum ante didum noseitnr domina fulese ; ‘sed infra claustra mo asterli juzi sedulitate perst= stens aique sanctimonia'em vitam peragens de regno temporali opitulatione diviua ad regouin ceternitatis, mereatur pervenire, Quicunque igitur superiores constitutiones, Guse salubii consilio a nobis definite esse noscantur, vislaverit vel exscerari quacunque factione pertenta~ rerit aut permiserit, noverit se ecommunicationis, Percepturum sententiam atque etiam exsitii damoa- tionis diuturno tempore ineurrere jacturam, BQ Peraciis yuoque a nobis quae cougrua fue- unt de ordinibus ecclesiastics, in primis immensas landes omnipotenti Deo Patri et Filio et Spirit saneto, eni cura est pacem et unitatem Ecclesize sue sanciz catholiew providere, deferimus ; deinde or- thodoxo et serenissimo domino nostro Egicano regi, cujus instiu: ta et devotissimo instituto iv hve coa- dunari neruimus syoodali conventu, mutiplices grali.rum actiones persolvimus, qui non solum ao- strorum animos :d currigendos ordines ecclesiasti= cos excitavit, sed etiam et populum per oracula re- gui sui voto gratioso ab impensiane tributi reddidit absolatum : pro quo benelleii studio, quo plebi sue tanta lorgitus est dona, Dominum Jesum Curistum, quinos potentia virtutis sum decoravit, pretiosa 26 propria effusione sanguinis sui redemit, exramus ut ipse regaum ejus in pace sub multimode annorum © curricula solidet, gentemque et universam patria in tranquillitate conservet, et contra hostem adver- sum victrix Christi dextera victorem efficiat semper, quo expletis l:ujus extensis vite temporibus ad zter- nom beatitudinis praemium pervenire mereatur ill sus, prastante Domino no:tro Jesu Chrisio, cui cat honor, summa virtus et potestas in seeula sxealo- rom, Amen. ———_—_—<—-————-__—_——— eee XLIV CONCILIUM ILERDENSE OCTO EPISCUPORUM, GESTUM ERA PLXXXIY, ANNO XY THEODORICI * REGIS, SUB DIE V.I Ibs avGusTas. 1. De his qui aliario mumstrant, uta se abstineaut. Be Lis elericis qui in ubsessionis necessitate po- sith fuerint id statutum est, ut qui altario m:ni-trant et Christi sangninem tradunt vel vasa sacro officio deputata coutrectant, ab omni humane etiam bestill abstiveant : quod si in boe inci BLS deobss annis tum officio quam eommunione priventur, ita ut bis duobus annis vigiliis, Jejuni orationibas et eleemossnis pro viribus quas Dom dowaverit expientar, et ita deinum officio vel com- *B.R, Gu, Tendi. U , Theuderici. iguine omni D munioni reddantur, tamen ratione [4%., rations fervats), ne ulterius ad offieia potiora promovees- tur; quod 4i infra preGnitam tempus negtigeatiorwe cirea salutem suam exstiterint , protelandi (48. prosdjiciendi) ipsivs pasnitentix tempus in potestate maneat sacerdotia, Il, De his qui aborsum faciunt vel natos suos exatingwunt, Mi vero qui male concepts ex adulterio fuctos vel editos nccare studucrint, vel io wleris matruw pooa, tenibas aliquibus colliserint, ia uiroque sexu alul- terls post seplem snnorum curricula communio ti- Deatur, ia amen ut oui tempore vite sex flotibus officium eis minisirandi re- coperare noo liceat ; attamen in choro peallentium a tempore recepie communionis intersint : i ficis in exitn tantam, si facinora qua omai tempore itz sue delleverint, communio tribuatur. ML, De monackis, ut clerici ordinentar cum volan- fate abbutis, et quae monasterio offeruntur non ax- ferantar, et de basiticis quas laici fecerint, De imemachis vero id observari placait quod syno- ‘dus Agatbensis vel Auretianensis (B.R., Arelatensis] tut pro Ecclesia utilitate quos episeopus prebarerit in elericatas officium cum abbatis voluntate debeant ondiuari, Ea vero que in jure monasterli de faculta- {ibos offerunr, in nulto diascesana loge ab episco- pis contingantur. Si aotem ex Iaicls quisquim a sc faciam basilicam consecrari desiderat, nequaquam sub monasterli specie, bi eongre,atio non col igi- tur vel regula ab episcope nen constiteitar, cam a dicocesana lege audeat segregare. WW. De incestis, wt quandin in ecelere sunt inter catechu- weenos habeaniur. i 80 Incest pollutione commaculant pla~ yuousque in ipeo detestando et illicivo car- tris contubernio perseverapt, weque ad missam tom- twin catechumesorum in ecclesia admivtentar; cunt quibes etiam nec cibum semere ulli Christianoram, sicut ait Apostolus vel jussit, oportet. BIA V. De his qui altario servinnt si subito carnis fragilitale corruarint. Hii qui sltario Dei deserviunt, si subito Genda nis fragilitate eorruerint et Domino respiciente ‘ut mortifieato corpore eordis co Deo offerant, maneat in potestite ‘vel veraciter affictos non diu suspender ori tempore ab Ecclesiz cor- pore segregare; ita tamen ut sic officioram suorue oca reeipiant, we possint ad aluora officia ulterius i: quod si iterato velat canes 2d vomitum ed etiam sanciam commupionem nisi in exita por- cipiant Vi. Do his qui vidue ponitenti vel religions virgin’ inane “Taprem intulesit. 2 i Qui posnitenti vidus vel vingini religioase vim sta- ri intulesit, si se ab eo soquestrare noluerit, pari- or a communione oa Christianorum consortia se- grogetur : si vero illa quie vim pertulit ed sanetam feligivnem redierit, in ilo sole qucadusque publice proniteat data sententia perseveret. VIL De his qui sacramento 26 obligant ne ad pacem vedeant. Qui seeramento se obligarerit ut litigans cum quo- bet ad paces mollomodo redeat, pro perjurio uno ‘anno a communions corporis et sanguinis Domini segregatus reatum suom eleemosynis, fletibus et quauiis petuerit ejuatis absolvat [-€., T. 2, CULLECTIO CANONUM 5. ISIDORO HISPAL. ASCRIPTA. ‘A ablual]:ad charitatem vero quee operit molisudiuem pecestorum celeriter festinel venire. Vill. Si clerieus seroum vel discipulum de ecclesia trazerit, wt peniidallam agat. Nallus clericorum servum aut discipulam 5 ad corlesiam eonfugientem extrakere audeat vel fagel~ Iare prasumat; quod si fecerit, donec digne poe aiteat a loco cul honorem non segregr ta IX. De b's qui rebaptisad sunt quantum poeniteant. Be his qui in pravaricatione rebaptizati sine ali- qua necessitate vel tormeato dilapsi sunt, placuit ut circa 08 illa Nicene synodi statuta serventur que de pravoricatoribus eensiia esse novcuniur; id est ‘ut septemn annis inter catechumenos orer:t, et $15 duobus inter catholicos, et postea moderatione et B elementia episcopi idelibus in ob‘atione ct e.charistia -commanieent. X. De bis qui jubente episcope omisse entpa ab Evcte- sia exire conlemnunt, Qui jubeate sacerdote pro quacangee culpa ab ecclesia exire comlempserint, pro noxa contumacie tardius recipiantur ad veniam. XI. De clericia qui in mutuam codem prorumpunt, Sicleriei in mutuam exdem proruperiat, prose dignitas ofticlorum in tali excessu contumeliam per- dulerit, a pontitice districtius vindirets MIL De his qui contra caxones ordinati sunt wt deponanter. Qui contra deereta canonum indiscrete clericos ‘wsque nune ordinaverunt, eis Dominus vel sancta et .. C ecelesiastica cbaritas ignoscat: amodo vero si in talia ausu proruperint, decretum canonum, quod circa eorum personas statutum est, id est, at nullura dinatl fuerint deponantur; bi vero qui tales hacteaus, ordinati sunt nulo tempore promoveantur [4., 7. 2, amoveantur]. AIM, De catholicis qui filios suos baptismati heretico- rum dederunt. Catholicus qui Gilios sues in brresi baptixendos illius in ecclesia nullatenus reei- ut cum rebaplizatis non con ersentxr, Cam rebaptizatis fetes religiosi ne: in eibo par- ticipem XV. Ut clerici cum extraneis malieribus non ha- bitent. Familiaritstem extranesram molierum licet ex toto sancti Patres antiquis monitonibus praecepe- rint eoclesiis evitandam, id nunc tamen nobis visum eat, ut qui talis probabitor, post primam e secon dam commnonitionom si emendare ueglexerit, donee in vito perseverat officii sui dignitate privesar; quod si se Deo javante eorreserit, saucto miniaterio restaureter. BGAN. Si sacerdos moriter, quid de rebus ecclesion obs. roetur. scemod! quam constituere sa'ubei ordinatione decernimus prisea auctorites canouure38 CONCILIA fi aarquaquam silucrit, sod evideati sanctione prce- perit, ut cujuscunque ecclesim pontifice defuncto etm, quas obiens derelin voumqee subvertat, sed sacerdos qui exsequiarum tempore adest omnia qu ad uilitatem et conserva- tionem pertinent debeat diligent cireumspectione est, a multis clericis cognoscitur violari, eumbente ssecrdote expectorato sffeetu tolaque di- eciplinn severitate posthabita immaniter que in dowo poatificali reperiuntur tavadent et abradant, id mune omnes bujas placiti vel constiuti inter nos censara placvit eustodire : ut defuncio antistite vel etiam adboe in supremis agente, aulles clericorum ‘exjualibet ordinis, offlcii gredusve sit, quidquam de domo saferre presumat, vel'de uillitste qo instre- menti domus esse noseitur, Id est mobili vel immo- -evndens, sed i6. cui domus commisea est, subjunc sibi eum consilio eleri uno vel duobus Ad. ‘omnia usque ad temjus pomidcis substituendi de. beat conservare, vel his qui in domo inveniuuinr elericis consuetam alimoniam adminisirare. Sabsti- tutus aptistes suscepia et, prout decessor euus ordi ‘eavit vel huic Deus imperaverit [U., inspiraverit), th cam bis debeat quos engnoverit disciplines et charitati deccssoris wei Gdeliter parviase. Quod si quisquam post ie cvjuslibet ordinis, ut superivs lictum eat, clericus quacunque occasione de domo ecclesia vel de omni facullate quidpiam probaius ANIA. — VALLETANUM, 320 ‘A fuerit abstulisse vel forsitan dolo aliywo suppres siase, reus sacrilegii prolisior! anatbemate condem- netur, et viz quoque peregrina ei communio anne concedatur : quia darum est ut bi quos-constat in servitio Domini cum prime sedis antistite desu- Gasse, HMlorum, qui suaram rerum incubatores vel ttilitatibos servientes atque vacantes fatsse moseui tur, despectibus aliquatenus crucientur. Sergis [U., Sergius] in Christi nomine episcopus has constitutiones, secundum quod nobis euin fra- tribos nostris Deo fnspirante complacuit, relegi et subseripsi. Justus in Christi nomine episcopus his constitu. tionibus interfai et subscripsi. Carontius in Christt nomine episcopus his $17 B constivationibas interfui et subsezipei. Joannes in Christi womine episcopes bis constite- tionibas interfui et subseripsi. Paterwus in Christi nomive Ecclesia extholion Barcinonensis eplscopas acqaievi et subscrip i Maurilio [8,R., T. 4. Uy G., Mavewlio) in Chriati tomine Eeclesiz: catholiom Dertosanee episcopus ac~ quievi et subscripst. 318 Taurus [U., Maurus] in Christi nomine Bem clesiz Egarensis [Iu Codd., Agetensis] eplacopus his Celinitionibus interfel ¢ subscripel, —- Februarins im Chiriati aomine episcepes Slerde. sis his coustitationibus in-erfai et sabseripsi. Gratus in Christi nowine preshyter direetus « de- mino meo Stiphylio [T. 2, U., Stabiliv} episcopo his constitutionibus interfui et subscriput, Leena ee aos x CONCILIUM WapITOM £84 * DLIXXVI, SUB DIE 11 NO! Sex EPIscoPoRd! 1. Ut Evangelium post Apostolam legatur, Ja nomine Domini nostri Jesu Christ! Valles in concilio congregati dum de ecclesiastica regula ira- ctaremes, antiquos canones relegentes, inter cetera boc censnimas observendum , ut sacrosancta Evan- felis ante meneram illationem ‘el missam cateche- meenorom in ordine lectlonam post Apostolum te- gantor, quatenos salotaria precepts Domini nostri Jesu Christi vel sermonem sacerdotis non solum &- ‘deles ved etiam catechumeni sc ponitentes, sed et ‘omnes qui ¢ diverso suat, avdire licitum babeant ‘sie enim pontificum presdicatione audita nosaulles ‘ad Sidem attracios evidenter scimus. 11, Ut defuncto epiacopo de rebus ipsins vel Ecclesia deta qulquem presunale Hoe etiam plaevit , ut episeopo ab boc smculo, ju- bente Dowino, arcessito, cleric! ab omni omaino su- pel'eetili vel quacanqee in domo ecclesia vel epi- + £., 0.8, 7.4, % U., G., ara ovsexy. LV VALLETANUM axxo xv tngoponici (U., TazcD! Was DECEMERI. 1) axaie, C scopi in libris, in speciebus, utensilibas, vasculis, frogibes , gregibus , snimalibus vel omni omaino re rapsces maoes sbstineant et nihil latrooum more plant; qui si mee canonum auctoritate cobibitl fecriat, omale qa perveserint, metrvpolitani vel ‘omnium ecmprovincialium sacerdotam districtione covet! , in pristinum stitum redintegrare coguatur, ‘utnibil antistitl vel dispensatori futuro necessantoram tub hac justa constitutions depereat. Quod ut confl- dentius justtia manente servetur, secundam Regiensis cinior illi secedat episcopus, celebratis statim Ecclesie: ipsius euram disirietiesi- me gerat, ne quid ante ordinationem faturi pontificis inthum elericorem subversion vel direptioni D jem tleeat : ita ut Ge repertis omnibus inspection ceasitio descriptionwe fidelissintn , si Neri potest , im- tra octavas defuneti snb diligen ta praesentis episcoese7 COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO HiSPAL. ASCRIPTA. 38 pi perogatur = dehine ail metropolitan: not'tiam ha- A oceurrere , in irmam magis et adhue in corpore jo- hita ordinatio vel deseriptio deferatur, 319 ut ejus tlectione talis persona ordinanda domus eccl sticze procuretur, qua valeat consueta clori pendia dispensare, et creditarum sibi rerun , si fo silan Uirditas in episcopo ordinando metropolitano congruis temporibus reddere ratio- nem : ut sub hae salubri constitutione cleriei stipeu is suis omnino contenti tabores non ditipiant epi scopi decedentis, et ad vacuam eeclesie domum faturus pontifex non sine dolore suecedat, sed magis 350 possit et ipse gaudere IM, Ut propingui morientis episcopi de rebus Ail uaurpent sine metropolitani et comprovincialium ‘conscientia. Simili quoque modo parentibus et propinguis de- cedeutis episcopt,, si intestates obierit, denuntietur ‘ut sine metropolitaui vel comprovincialium sacer- dotam conscientia nihil de rebus defuncti ocenpare pertentent, ne forte in hereditariis rebus etiam ali- qua ad Ecclesiam yrrtinentia vel permixta usurpent, sed aut usque ad ordinationem futuri exspectent an- listitis aut certe si longum fuerit ad metropolitant, tut dictum est, ordinationem recurrant. Si quis au- tem immemor divini timoris conira hac sancita synodica clerieus quisque vel laieus venire improba muente tentaverit, et communione et consortio pri- velur Ecclesiae, quin durum est ut ad illam conve- ist quam exspoliore non metuit, nisi forte spirisu melieri correptus , dum a prresumptione cessateri recuperet indulgentiam : si autenr rationabiliter mo- desteque unusquisque repetat quod sibi jure debe tur, ei alsque aliqua animadversione a metropolit no vel cui injunserit aut res aut ratio non negetur, Hoe etiam omnes canone coustringendi, qui in pra teritum res Eeclesise vel episcopi usurpantes diri- puer IV. De exsequiis: morients piscopi qualiter humetur. lio decernentes, wt quia ‘Serpe sancturum antistitum per absentiam commer datoris episcopi exsequie differuntur, ita ut v randa pontificis membra, dum tardius funersi injurie omnino subjaceant, episcopus, qui po ad sepeliendum eum sulet ivvitawwe © £., E. 3, episcopus hac capitula subscripsi, sicque in reliquis subseriptionibus. B, R., episcopus Deeris. 1m aumonitus visitare non differst : ut aut de re levatione consacerdotis amplins 3Q gaudeat , aut corte de ordinatione domns suse fratrem adimouest @ probabilem voluntatem in effecinm teans- tmitlat, ac reeedentem a saxculo post oblatum in ejus commendationem sacrificium Deo, mox sepulura: Stes obitu repentino discesse cerdotes de longinquo minime adesse potuerint, uno die tantum cum nocte exanimatum corpusculum sacerdotis non sine fratrum ac religiosorum (re- quent'a. vel pssilentium excubatione servatum a presbyteris cum omni diligentia in loculo conditem ‘searsum non statin bumetur, sed bonorifice com- mendewur, donee sine mora inviteto undecunque ontifice, ab ipso vt condecet suleimniter tumuletur, tollatur oveasio et mos antiquus in se- sacerdotibus servetur. V. De vagis et inobedientibus clericis, in placuit , wt vagus atque instzbilis cle- ‘i episcopi a quo ordinatus est pracceptis non obedierit, ut in delegata sibi eclesta cofficium depen.tat assiduum , quousque in vitio per- manseril et conmunione et bonore privetur. VI. Ut clericum atienum nulius ordinet , nec sit cleri- cus qui non spoponderit locum ubi sit delegatns. Ut nullus atienum clericum secundum decreta ca~ nonum sine consensu eyiscopi sui audeat ordinare, sed nee illum sanctorum sacerdotum quispiam ordi- net, qu’ local:m se fulurum primitus non spoponde- it [G., ostenderit], ut per hoc nullus a regula vel isciplina ecclesiastica deviare permittatur impune. Celsinus in Ch:isti nomine episcopus sub:cripsi Justinisnus[T. 4, Justinus] in Christi nowine epi- seopus subseripsi. Reparatus in Christi nomine episcopus subscripsi Selabius in Christi uomine episeopus subscrip: enagius in Christi nomine episcojus subseripsi. Ampelwus in. Chri episcopus subser ius domini mei Mareclli episcopi subscripsi, ‘hee constitula subscripsi, sieque postmodum in ¢x- aS XLVI CONCILIUM TOLETANUM DRCEM ET NOVEM EPI OPORUM, ACTUM AnCADI BT HONORM TEMPONIDUS, SUB B:E VI ID UM SEPTEMBRIUM, ST:LICONE CONSULE, HRA * CCCCKXA¥. BR1-32Q Convenieutidus episeopis in ecclesia Toleto (4., Toletana) idest, Patruinus, Marcellus, Aphrodisius, Alaciauus » , Jucuadus, Severus, Leo- ‘ous, Hilaréus, Ulympius, Florus, Orlicivs, Asturius, © &.,U., £racecexxxvn. B.R., Aira cecexxxvi. TAN Aira cocoms. Lampius, Serenns, Leporius, Eustoebius, Aurelianus, Lampadius, Exuperantins de Galleria Lucensis con venius, munieipii Celenis, omnes dcevm et novem ‘sti sunt qui ot in aliis gestis adversus Priscillian- > £.,U., G., Licinianus. BR, Lucianus, T.2, LicianusCONCILIA MISPANIA. — TOLETANUM J. x0 scctatores ef haresem, quam astruxerat, libellarem A aut villa, et ad eeclesiam ad saer‘ficlum quotidianun dresere seatentiam : eowsedentibas prosbyteris, as- taniibas diaconibus et owteris qui tntererant eoncilio congregatis, Patruinus episcopus dixit ; Quoniam sin {go coopimus in eeclesiis nestris faoere diversa, et {nde tanta seandala sunt, quae veque ad gchiewa per- ‘enjuat, si placet communi consiio decernamus quid ab omnibus episcopis ia ordinandis elericis (quesdum : mibi autem placef et constitute primites concili Niczeni perpetuo ssa servande, nec ab bis osse recedendum. Episeopi dixerant ; Hoc amnibus placat, ita ub ai quis cognitis gests concilii Niceni aliud quam statotum eat facere praxsumpserit, ef non jn eo perse- ‘verandum potaverit, tune excesmmunicatus habeatur, nisi per correptionem (42., correctionem) fratrum emendaverit errorem. ' ' is et diaconibus si post ordinationem 1. De pratt incon Placult, ot diacones vel intege! vel castl sint et continentis vite, etiam si uxores habeant, in mint sterlo conatituanter, fia tamen wt si qui etiam ante Interdietum, quod per Lusitanes episcopos constitu tum eet, Iacontinenter cum uxoribas suis vixerint, presbyteril honore non cumoleatur : si quis vero ex presbyteris ante interdietam Alios susceperit, de pres byterie ad episcopatum non admittatur (7. 4, per- roitistor). M1. Ut peentiens, ai necessitas cogat, lector aut ostta- vine fiat. Nem pleesit, wt de pannitente non edmiuatar ad lerum, nisi tantum neeessitas pat uses exegerit in- ter ostiarios depuietue vel inter leetores, ita ut Evan- ‘gelia ot Aposiolom aon legat: si qui asters ante ordi- nati sunt subdiacoues, inter subdiagones habeantar, ita ot manuon non imponant aut sacra non eontivgant. Ex ponitente vero dicimus da 60, qui post baptism ‘aut pro homicidio, aut pro diversiscriminibus gravis- ‘simisque peccatis publicem pesnitentiam geroas (4, agens), sub cilicio diyino fuerit raconciliatas altario. IM. De his qui viduas acceperint ne diacones fant. tem constituit saneta syaodes, at lector Adells, si ‘viduam alterias uxorem aeceperit, amplios athil sit, ‘sed semper leclor habeatar aut forte eubdiseonus. IV. Ut subdiaconus, si defuncta uxore aliam duzerit, oatiarhus fat, ‘Subdiaconus autem defunete wxore si aliam duxe- et ab officio in quo ardiaates taerat removeatur, ‘et Labeatut inter ostiarios vol inter leetores, jta ut Eveangelium et Apestolum nom legat, propterea ne qui ecclesia: servierit publics ofleis servire videatur: ‘qui vero tertiam, quod nec dicendum aut sudiendum est, acceperit, abstentes biennie, postea inter laicos reconeiliatas per peenitentiam communicet. BAB V. Uc si cujustibet ordinis clericus tardius ad ecclesiam venarit deponaiur. Presbgier vel diacoaus, vel subdiacenus, vel quilibet, ec. Icsiz depusatus clericus, si intra civitalem fuerit loco in quo estecclesa, aut castetlum, aut vicus vel = Aly base voce peceaverint incipit Codex E. &. Parrot, LXXXIV. non venerit, elericus non habeatur, si eastigatas per sa- tisfactionem veniam ab eplscopo notverit promereri. 1 Ut religions pula iraram femittritetem non 1. Item ne que puella Dei aut familiaritatem habeas ‘cam confessore aut eam quolibet laieo, sive sanguinis alieni, aut convivium sola, nisi wbi sit neatorumy fre~ quentia, aut Lonestorum, aut vidoarum Ronesiaram- que, ubi honeste confessor quilibet cam plarimaram Lestimonio convivio interesse possit : enm lectoribus autem in ipsorum domibus non admitiendas penitus nee videndas, isi forte conss uuerina, VIL. Ut elericus cui usor peceaveril, preter necem , Bp Poles‘atem habeat distringenci eam, et cxm ea cibum won sumat Placuit, ut si euleunque clevieoran uxores. pecea- ‘erint, pe forte licentiam peccandi plus habeant, ac- ipiant mariti esram hane potestatem preter neces ‘eastodiendi, ligandi in domo sua, ad jejunia saluraria non mortifera cogentes, its ut invieem sibi clerici pau- eres ausilium ferapt, ai sarvitia forte non habea cum usoribus autem ipsis quae pegeavering * nec eibum sumant, nisi forte ed timorem Dei acta posei- tentia revertantur. VIL, De eo qui post baptismam militanert, mt ad dig- couium non promopentur. Si quis post baptismum militaverit et chlamydem ‘sumpserit aut cingulum, etiam si gravia non admise- Tit, si ad clerum admissus fuerit, dlaconii dignitatem ‘non accipiat. 1X, Us nulla professa vel videa absente sacardate in domo sua sacerdotale officium vel lucernale impleat, Nalla professa vel vidua, abeente epigcopo vel pres- bytero, in domo gua antipbonas ewin canfessore vel Servo suo faciat : Iucernarium vero nisi in ecclesia hhon legatur, aut si legitur in villa, praesente episcopo, vel presbytero, vel diacono legstur. 324 X. Us nultus obligatum cuiquam absque consen- x domini vel patroni clericum faciat. Clericos, si obligati sunt vel pro quatione, vet genere alieujus dowus, non ordinandos, nisi proba- te vite fuerint et patronorum consensus accesserit. Xt. Uc si quis potentium quemlibet exspollaverit et ad- monente episcopo non raddiderit, excommunieetur. D Si quis de potentibus » clericum aut quemlibet pau- periorem aut religiosum exspoliaverit, et mandaverit 4d ipeom eplseopus ut cum aadlat et is contempse- it, invicem mox seripta pereurrant per omnes pro- incim episeopos et quoscunque adire potverint, ut excommunieates habeatur donec audiatur ut reddat allena, XI. Utmullus clericus de episcopo suo racedat et ad ‘alta of transferat. Kiam, at liberum ulli clerico non sit discedere de ‘episcope suo et alteri episcopo communicare, nisi forte ei, quem episcopus alius libenter labea}de bax Teticorum sechismate discadentem et ad G.tem eatho- > B.A, T. 1, potestatibas,Bat serit, eLin communione eorum vel palam vel occulte, qui velexcommunicati sunt, vel per sententiam jam notati, fuerint inventi, habeant illorum ad quos ire voluerunt etiam in damnatione consortium. XIN, De his qui in ecclesiom intrant et non communi- ‘cant, uf excommanicentur, De bis qui intrant in ecelesiam et deprehenduntur nunquam communicate, admoneantur ut si non com- monicant ad poenitentiam accedant ; si communicant non semper abstineant; si non fecerint, abstineant. XIV. De eo qui acceperit eucharistiam et non sumpse- vit ut aucrilegus repellatur, Si quis autem acceptam a sacerdote eucharistiam hn sumpserit, velut sacrilegus propellatur. XV. De his qui excommunicantur a sacerdotibus, wut nullus ad eos accedet, Quisquis laicus abstinetur, ad hunc rel ad domum equs clericorum vel religiosorum nullus accedat : si- (evel clericus i abstinetura el ; quis cun illo collogui 3Q5 aut convivare fuerit deprehensus, etiam ipse abstineatur : sed hoe perti- neat ad 08 clericos quiejus sunt episcopi, et ad ‘omnes qui commoniti fuerint de eo qui abstinetwr, sive alco quolibet, sive elerico. XVI. Ur derota si adulteraverit, decem annis peen'teat : im ducerit non permittendam ad porniten- tim, nisi maritus discesserit. Bevotam peccantem non recipiendam in ecclesiam, nish peceare desierit et desinens egerit aptam pa C nilentiam decem annis nz molieris ace iam hee qu: em corruptorem eliam par nem, ad nuflius convivium Chri cedat; quod si admissa fueri receperit habeatar abste panna constriagat. Quae autem maritumn acceperit, non admittator ad pornitentiam, nisi adhue vivente ipso marito caste vivere ceperit, aut postquam ipse dis- cosserit. XVII. Deco gui uxorem habet, si concubinam habuerit, . ut non communicet. Si quis habens uxorem fidelis concubinam habeat,, non communicet : exterum is qui oon habet uxorem et pro uxore concubinam babeat, a communione non repellatar ; tantum aut uoius mulieris, concubinz, ut el placuerit, sit conjunctione conte tus: alios vero vivens abjiciatur donee desi per positentiam revertawur. XVIML. Si sacerdotis vidus vel levise maritum acce- perit, in fine tantum communicel, Si qua vidua episcopi, aut presbyter * &.BR.,E, 3, 4, T. 1,9, G., devietur. Ex &.,B.K., U., 6. lu E. 3, 7.2, sacramentum aubvenial. In A., Cl reliquis : a sacramento subveniat, a oR E.4, © A., BR., E. b, seceaserit. Buit,, 8.4, facere. em’ featum Pasche. U., diem sanctum COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO HISPAL. ASCRIPTA. Jicam revertentem. Siquis autem de eatholicis disees- A maritumacceperit, nullus clericus, nalla retigios BAX. Ut preter episcopum nullus chrisma conf ea convivium sumat; nunquam comuunieet, mortentl tantum (7. 2, tamen] ei sacramenta subreniant, XIX, Si sacerdotis vel diaconi filia religion peceaverit, in fine (antum communicet, Episcopi, sive presbyteri, sive diaconi, fila sldevota fuerit et peccaverit et maritaa duxerit, si eam pater, vel mater in affectum receperint, a commanione habeantur alieni : pater vero causas in concilio se noverit prastaturum; mulier autem non admiuatar ad communionem, nisi marito defuncto egerit poeni- ‘autem virente co recesserit * $9G et peenituerit et petierit communionem, in ultimo die vite deficiens aceipiat communionem. Quamvis pene ubique custodiatur ut absque epi- seopo chirisma nemo conficiat, tamen quia in aliquibus Jocis vel provinclis presbyteri dicuntur chrisaia con- ficere, placuit ex hac die nullum alium nisi episco- pum chrisma condcere 4 et per diceceses destinare, ta ut de singulis ecclesiis ad episcopum ante diem Paschae * diaconi destinentur aut subdiseoni, ut con- feetum chrisma ab episcopo destinatum ad diem Paschee possit oecurrere. Episcopum [T. 2, episcopo] sane certum est omni tempore licere chrisma couti- ‘cere, sine conscientia autem episcopi nihil penitus fa- ciendum : statulum vero est diacovem non chrismare sed presbyterem absenle episcopo, pravsente vero ‘bi ab ipso fuerit pracepium. Hujusmodi constitutio— nem meminerit semper archidiaconus vel presente bus, vel absentibus episcopis, suggerendam, ut cam aut episcopi custodiaptaut presbyteri non relinguant. Patrainus epitcopes subscripsi. Marcellus episcopus subscripai. Aphrodisius ¢ episcopus subseripsi. Licinianus 6 episcopus subscripsi. + Jacundus episcopus subseripsi. Severus episcopus subscrip Leonas episcopus subscripsi. Milarius episcopus subscripsi. Olympius episcopus subscripei, Orticius episcopus subscripsi. Asturins episcopus subseripsi. Lampius episcopas subseripsi Serenus episcopus subscripsi. Florus episeopus subscripsi. Leporius episcopus subse Eustochius episcopus subscripsi. Anrelianus episcopus subseripsi. Lampadius episcopus sabscripsi. . Exoperantius episeopus subscripsi. € ., 7.1.2, Aphrodius, cum initio concilti seri~153 Regulse fidei eutholice contra omnes harreses et quam A muaime contra Priscillianos, quas episcopi Tarra- conenses, Carthaginenses , Lusitani et Batich fece- runt, ef'exm praceplo papa Urbi © Leonis ad Balconium (B., R., Balaconium] episcopum Gal lecie (ransmiserant. Ipsi etiam et supra scripta vi- sginti canonum capitula staluerunt in concitio Tole- ‘ano. ° Credisus in unum verum Deum Patrem, $27 et Filiom; et Spiritum sanctum, visibilivm et ie Tivm factorem, per quem creata sunt omnia in eelo tin terra : hunc unuin Beum et bancunam esse di- ‘iow substantiz Trinitatem : Patrem autem non esse ipsum Fillum, s¢4 habere Filium qui Pater non Filium non ease Patrem, sed Fulium Dei de Patri tam quoque Paraclitum esse, qui nec Pater sit ipse, nec Files, sed a Patre Fil proctdens. > Est ergo ingenitus Pater, genitus Filius, non genitus Paraclitus, sed a Paire Filioque proce- dens. Pater est cujus vox hare est audita de cotlis ‘Bie eat Filius meus in q°o mili bene complacui ipeum audite. Filius est qui ait: Ego a Patre ei at a Deo veni in func mundum, Paraclitus Spiritus est de quo Filius ait: Nisi abiero egoad Patrem, Paraclitus non veniet ad vos. Hane Trinitatem perso- nis distinclam, substantia unitam virtute et po- Vestate et majestate indivisibilem, indilferentem : praster hanc nullam credimus diviuam esse naturam, vel angeli vel epiritus, vel virtutis alicujus quaz Deus wr Filium Dei Deum natom a Patre ante omneomnino principlum sanciificasse ute- ‘rom Mariz virginis, aique ex ea verum hominem sine li generatum semine suscepisse, dusbus duntaxat matoris, id est deita'iset carnis, in unam convenien- Libus omnino personam, id est Dominum nostrum Jesum Christam : nec imaginarium corpus aut plian- tasmnatis alicujus in eo fuisse, sed solidum atque verum : hone el esurisse, et silisse, et doluisse, et flewisse, et omnes corporis injurias pertulisse : post reme a Judzis crocifixum et sepultum, et tertia dia seswrrexisse : conversatum postmodum cum disci- peclis suis, quadragesima post resurreetionem die ad eontum sscendisse : bone Filinm hominis etiam Dei Fitiee dici : filam sutem Dei Deum hominis flium appoilari. Reserreetionem vero futuram humanz exedices carni : animam autem hominis non divinam py esse substaniiam aut Dei partem, sed ereaturam dicimnos divina volantate creatam. 1. Si quis autem dierit aut erediderit a Deo omni- te mreadam hune factum non fuisse, stque ejus emmnéa instrament, anathema tit. © B.R.,T.2, wrbis Roma Leonis. E, 4, urbis ad Bateonixm. CONCILIA HISPANIA. — TOLETANUM I. que B 338 MW. Si qu’s dixerit atque erediderit Deum Patrem eumdem esse Filium vel Paraclitum, anathema ‘BBG MI. Si quis diserit vel crediderit iam eumdem esse Patrem vel Psra.litum, anathema i. IV. Si quis dixerit vel erediderit Paraclitum vel Patrem esse vel Filium, anatheina V. Si quis dixerit vel crediderit carem tantum sine anima a Filio Dei fuisse susceptam, anathema sit. ‘Vi. Si quis dixerit vel crediderit Christum innasci- bilem esse, anathema sit. vel erediderit deitatem Chri- sti convertibilem fuisse, vel passibilem , ana‘ hema sit, Vil. Sig esse prist legi sil. 1X. Si quis dixerit vel erediderit ab altero Deo munda.n factum fuisse, et non ab eo de quo seri- plum est : Ix principio fecit Deus calum et terram, ixerit vel crediderit alterum Deum alterum Evangetiorum, anathema hon resurgere post mortem, XL. Si quis dixerit vel nam Dei portionem vel Dei esse substantiam, ana- ‘thema sit. XII. Si quis dixerit vel crediderit alias seriptu. ras, praeter quas Ecclesia catholica recipit, im auctoritate habendas vel esse venerand.s, anathema sit, ‘XILL. Si quis dixerit vel crediderit deitatis ct earnis lunam esse in Christo naturam, anathema XIV. Si quis dixerit vel crediderit esse aliquid quod se extra divinam Trinitatem possit extendere, anathema sit, XY. Si quis astrologize vel mathesi existimat esse eredendum, anathema sit. XVE. Si quis dixerit vel erediderit conjugia homi- um, qux secundum legem divinam liclta habentor, exsecrabilia esse, anathema sit. XVII. Si quis dixerit vel crediderit earnes avium seu peeadum, quae ad escam datz sunt, non tantum ‘pro castigatione corporum abstinendas, sed exsecran- das esse, anathema sit. XVIIL. Si quis in his erroribus Prisciliant sectam sequitur vel profitetur, ut aliud in salutari baptismo © contra sedem sancti Petri faciat, anathema sit. > Deficit periodus hwe in BR. © ExT. 4.4m A. et reliquis : in sabutare boptismi,COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO HISPAL. ASCRIPTA 36 XLVIE CONCILIUM TOLETANUM SECUNDUM. ocTO BPISCOPORUM, HASITUM SUB DIE XV KALENDAS JUNIAS, ANNO QUINTO REGNI DOMINI NOSTRI AMALARICI REGIS, ZRA DLUV. 929-330 Cum in voluotate Domini spud Tolo- A preesuma tanain urbem sancloram episcoporam preesentia convenisset, et de instituus Patrum eanonumque decretis commemoratio haberetur, id nobis in unum placuit : ut si qua in antiquis canonibus nime commemorata sunt, salubri tractata ac dili- ‘genti consideratione instituantur ; si qua vero in am- terioribus coveibiis sunt decreta, sed abusione tempo- rum bactenus sunt neglecta, redivivas ordinationis ecnsuram oblineant, quatenus dum in his que ad cultum fidei pertinent studium religiose observatio- nis impendimus, Del nostri misericordiam fs innpetremus. 1. De his quos parentes ab infantia clericatus manciparunt, &i pestea voluntatemhabent nube De his quos voluntas parentm a primis Infanti: annis clerieatus officio manetparit hoe statuimus ob- servandum : wt mox detons rum [BR., leetorum} cum traditl fuerint in domo ‘ecclesia sub episcopali preesentia a preposito sibi debeant erudiri; at ubi octavum decimum etatis sue compleverim annum, coram totius eleri ple- bisque conspectu voluntas eorum de expetendo con- monize suze absque conjugali necessitate se spopon- int servaturos, hi tanquam appetitores arctissimae ‘its * lenissimo Domini jugo subdantur, ac primum subdiaconatus ministerium habita probatione pro- pp tlizque_propingit piscopus vero qui eum suscipere absque consclentia proprii sacerdotis fortasse praesumpeerit, Jotius fraternitatis reum esse se noverit, qaia durum est nt eum quem alias rurali sensu 2¢ squalore in- fautiz exuit, alias susclpere aut vindicare pra- somat, ML. Ut nultus a subdiaconatu et eum extranea habitet wlce. ind vero praeterea.speciali ordinatione ® decrevi- ‘mos quod nee antiqua concilia in universis pene ca- nonibus siluerant, ot nullus clerieorum a gradu sub- iaconatus et supra in consortii fomiliaritate habeat ~ mmutierem, vel ingenuam, vel libertam, aut ancillam, sed i sunt el hujuscemodi servitia, matri vel soruri i contradat $B et quidquid suis manibus profecerint proprio domino deferatur ; aut si propinguitas memorata deest, alia domus ad earain habitaculum requiratur, dummodo nulla ocea- sio introeundi domum clerici feminz permittatur, unde aut laqueam possit incurrere, ant noxialis fama innocenti fortasse po-sit inuri, Sane si deinceps post hane datam adinonitionem quisquis harum consortio fevi voluerit, noverit se non solam a clericatus off- Coretrahi vel ecclesize foribus pelli, sed etiam ab ‘omnium catholicorum ¢lericorum vel laicoram com- mmunione privari, nulla prorsus vel colloquii consota- tione relicta, qualenus male consuetudiuis abraca rubigo in posteros radicis suze veneno serpere nom possit, fessivnis suse a vicesimo anno susciplant; quod si C 1V, Us quidquid de jure Ecclesia clerici tenwerint, ineulpablliter ac Inoffense vicesimum et quintum an- num tatis sux peregerint, ad disconatus ofticlum, 1 scienter implere posse ab episcopo comprobantur, promoveri. Carendum tsmen est bis, ne quando s sponsionis immemores ad terrenas ouptias aut ad furtivos coneubitus ultra recurrant; quod si forte fecer‘nt, ut sacrilegii rei damnentur, et ab Ecelesia habeantur extranei: his autem quibus voluntas propria interrogationis tempore desiderivm nu- beni persuaserit, concessam sb apostolis senten- tismauferre non possumus, ita ut cum proveeia ‘wtatis in conjugio positi renuntiaturos se pari eon. sensu operibus earnis spoponderint, ad sacratos gra- dus aspirent. M1, De clerico qui ad aliam ecclrsiam transit et qui y eum susceperit. Similiter placuit custodiri, ne qui de bis qui tali eueationeimbuuntar, qualibet oocasione cogente, propriam relinquentes ecclesiam ad aliam transire © 2. BR. E. 3,4, U,, 6 > Ex’ omnibus Codi post obitum corum ad Kcclesiam revertatur. Si quis sane clericorua agelia vel vineolas in ter~ ris ecclesiz sibi fecisse probatur sustentands vites causa, usque ad diem obitus sui possideat ; poet suum vero de hac luce discessum justa prioreas ca~ nonum constitutiones jus suum Ecclesie sancte re~ stituat, nectestamentario se suecessorie jure exlquamn haredum proheredumve relingust, nisi forsitan ewi episcopas pro servitiis ac preesiatione Eaclesie Lar giri voluerit V. De his gui prosimis exis se copulant, wt « commu- iune Chriati seperenter, Nam et hac salubriter pracevends sancimes, ne qu’s fidelium propinquam sanguinis sui, asqeequo affiutatis ineamenta generis suecestione cognoscit, in matrimonio sibi desideret copulari, quoniam lum est: Ontnis home ad proximan sengu?nis sui non accedat ut revelet turpitudinem éjut = wee ne denuntiatione sententiz, nam paulo post infers t As, in quo: ordine.337 et dicit : Anima quar (eecrit de abousinationis intis quid- A pia, peribit de madio popali sul. Si quis ergo tujus docreti aostei temerator exstiterit ac vetitem violere ‘persumpesrit, lanio graviori se mulctandum seoien- tia recognescat,, quanlo eam propinguiorem cai co- pulari se maluit sum originis esse non ambigit, tan- toqae annosioris excommunicationis tempore et a Christi corpore ot Iratersitatis consortio sequestre- ‘wr, quanto fuetil propinguioris sangeinis comtagio- ne pollutas. Hojas institudonis regelam qui subseri- ‘bimus irrefragabili aucteritate nos spoademus ser- ‘Yalnros : si quis auiem tam posiram vel eoruse qoi enc sapcim synodo ex hac provincia defuerant oi tam salubsi SBM ordinstioni obviare pra- suinpserit vel solerter adimplere neglexrrit, convi- ctus totius Caternze charitatis aliquandin habeatur B extraneus, Sane joxta priorem canonum decreta concitium aped (ratrem acstrum Montanem episcopam, si Do- sminus volverit, fuierum pronantiames, ita ut frater 21 cocpiscopns noster Montanus, qui fn metropofi est, ad comprovincistes nosires Domini sxeerdotes Aiteras de congregunda synodo adventente tempore ‘debeat destinare. Nene ergo in nomine Domini Gnitis this qo én collationem venerunt , gratias agimus ‘ounuipo'enti Deo, deinde domino glorieso Amatarico ‘Fezi diviaam clementiam po-tulantes, qui tunumeris anais regni ¢jus 02 que ad caltem Mdei perveniont perageadi avbis licontiam prasiet. Amen. ‘Mumenns, in Christi nomine episcopus, his consti- C Amiionibus adquiers, relegi et subseripsl die et anno ‘qo0 pra. Pancarius e rrelegi et subscripsi die et anno quo supra. Canonius episcopus his constitutionibus adysievi, relegi et subscripsi die et anno quo supra. Paulos episcopus his coustitutionibos adqeieri, Telegi et subscripsi Domitianas episcopus his constitutionibus adquie- i, relegi et sobseripsi die et anno quo supra. Marcianus, *in Christi nomine episeopu sam idei catholic in Toletana urbe exsilio deputatus, sanetorum Eratrum meorum constitutionibus interfui, relegi et sobscripsi die et anno qao supra. Nibridias, in Christi nomine episcopus eoclesie ‘ertholicae Egarensis, banc consiitulionem eonsacer- dotum meorum in Toletaza urbe habitam, oum post aliquantam sermporis adveniscem, salva suctoritate Priscorum canonum, selegi, prubavi et subseriysi. ‘Sestas, in Christi nomine ecclesia exthoticw Urge- Aitane episcopes, hanc constitetionem coneacentorem meorua ia Totetena urbe habiteni, cum pest ati- quantom temperis adveniscom, salva auctariiate Priacerum canoaum, relegi, probavi et snbseripsi, = £.,B.R,, Marrucinus, E.3, 4, 7.41,2, U., Mar- D reciows. > Desunt he episiolz in A., ., E. 2. Desummpiar CONCILIA HISPANIA. — TOLETANUM I. Dominis > dilectissinis fratribus Palentini Montanus episcopus in nam salute, Cunetarum ecclesiarum Domini potissimos preesules per Ezechielem propletam tervibilis lla commonitorit dictio sub speculatoris nomine coneutit, Fili hhonuinis , speculatorem dedi te domui Israel : audiens e190 BBB ex ore meo sermonem annuntiabis eis ex me, Si, dicente me ad implum : Inupie, morte morieris : ‘non annuntiaveris ci, neque locutus fueris, ut avertatur via sua impia et sivat; ipse quidem in iniguitate morietur, sanguinem autem ejus de mans tua requiram et extera, que hujus leetionis ordo de admonentis admonitique anima exquirendun ostendit. Mae ergo voce pormotus hujus offlii necessitudinen me suscepis-e non nesciens stadere curavi, ne cujusquam perditi animam de manu mea Christus requirat {7.4, 2, inquiral), proesertim cum Toletance urbi ‘metropotitanum privilegium vetus consuetudo tr derit, et eo magis non solum parochiarum, sed et ‘urbium cura hujus urbis sollicitet sacerdotem. Ergo, ut Apostotas dicit : Quid horum vultis ? in virga veniam ad vos ? an in charitate et spiritu mansuetudinis? nova namque presumptio presidentium vobis presbylero- rum nostros pulsavit auditus, si tamen nova tantum et non detestal possi, que ab initio fidei catholicw nunquam preter nunc subrepisse [U., surrexisse] probatur, ul id quod per manus summni JontiGcis trinw divinitatis nvocatio sanetifieare consuevit, presbyter ignarus disciplinze conficere sibi chrisma prasumeret. Hoe si ignaviz est, tam demens sacerdos esse non debuit ; si prarsumptionis est, une ‘Schismaticum esse quis nesciat, qui Inauditam rom et rel'gioni contrariam, senescente jam mundo, talis temerator inducat? Revolvatur man‘bus vestris, o proshyteri, sacratissimus Nomeri liber, in quo vestri officli in septuaginta est honor, et invenii prerogativa concessa sit, Adjatores vos Deus nostri aboris seeundo dignitaris gradu esse voluit, nou temeralores sacrarum qnarumdam reram esse per- misit, SieNadab et Abind ignem offerentes alienuin , fd est sui offell non debitum, divinus ignis absumpsit. Sic Chore, Dathan atque Abiron Moysi Dei gratia et divinis etoquiis perfracuti invidentibus ae dicentibus ‘Non soli tii focutus cot Deus, quia omnis congregatio sancta eat, novis schismaticis interitus nova perdi:fo- nis advenit, ut jejao ore insatiabifiter terra sorbe~ el, ques indignatio divina dsmusssct. Quid memo- rem Oxiam, qui non contentus regalibas fascibas, ne fongerelar et sacerdotis officio contra Jus fesque peteatatis velatus enitramo obtationem expiationis erdotibue debitem dam offerce prraret, sie uhione custesti lepra perfenditer, ut monere sacer- dotie et regni exotus asque ad obitem permanerct ? ‘Oram pariter, quantam ed ipsain erat, devoto officio favencis cateitrantihus ne area Dei faberetur susti- jomino Deo wer sunt ex Bl aus. , cum variantibus exterorum lection ,339 nere parantem divinitus percassio illata consumpsit, A talem fuisse pleni 38& ostendere scllicet volens, quia nullis omnino , bee sub occasione humilitatis presumentibus, divina officia et sacramenta coslestia ab e0, cui non incatbit officium, contingi juatenus debent, Ca- veant ergo, caveant hi qui sibi putant esse licitum quod aliis non igsorant esse iicitum, ne similis cos horuin, quos memoravimnus, pena percellat. An forsi- tan sanctorum Patrum regalas et constitationes syno- dicas ignoratis, quibus praceipiuntur ut parochien- ses presbyteri non per viliores personas, sed aut per ‘semetipsos, aul.per rectores sacrariorum annuis vi- cibus chrisma a preesidente sibi episeopo petant? Cre- do quod qui petere jusserunt potestatem consecrandi penitus abstulerunt, Providebit ergo charitas vesira, ‘ne post hujus humilitatis nostra: interdieium, donee B et consuetus vobis a Bomino preparatur antistes , quisquis velita [E. 4, vetera] iterare presumat et incipiat graviorem ecclesiastice distrietionis sustinere censuram. Utalur quisquis honoris sui concesso pri Wilegio, quod proprium scit ordinis presbyterii, now quod summi pontificatus est improbus minister assu- mat. Quisquis post banc admonitionem in tiujusee- ‘modi rebus aliquatenus ueril deprehensus, anathema tis insolubiti vineulo se noverit esse damnandum : ai in hoc ipsum non parum huwanitatis conceditur, quod nune eum transire paimur impunitum. Sane si Dominus voluerit, eum tempus pascbali advenerit, st vobis ad petendum impossi datis literis.vestris indicare debebi luujus liquotis ultro poterinus transmittere gratia dummodo non prasumatur illicita, Pari ratione co- {gnorimos quod ad consecrationem basilicarum aliens . sortis a vobis e;iseopi invitoniur, et hieet sint onus fidei copula nobiscum in Christo connesxi, tamen nec provincize privilegiis, nee reram Domini noseitur uti- tatibus convenite, quia jam ad ipsum hujuscemudi fama perlata est; ideoque satubri ordinatione censui- ‘mus, ut si quando talis neeessitas incubuerit, litteris, ‘bos informare debeatis, et aul per nos, aut per eum qui nobis ex fratribus et coepiscopis nostris visus fuerit et consecratio eeclestarum, Deo auspice, pote- it eelebrari, Pranterea perditissimam Priscillianista- Tum seclam non tam setis * quam nomine a vo przcipue novimus honorari. Rogo, quae est ista de- mentia in efus amore superfiue labi, quem in opere non velis initari? Nam ut pauea de ejus votit'am vestri deducam , exceptis iis que in ditini- tatem profanus erupit et ore sacrilego blasphema ‘ompium vitiorum ia eodem congesies veluti in sor- diam sentina confluxit, ut sectatricum pudorem im- puleratus BH adulter eriperet, et ut ad sceleris nefarii elfectum facilius perveniret , maleficii Gerla ejus assignant. Quid tamen id hoe religioni congroum fidelis cujusquam anima veneratur, qui non solum a sanetis sacerdotibus refulatus est, verum etiam mundani principes justitia legum suarum eum ro memorati sceloris qualitate damnarunt? Mune © EAT. 1, 2, sectan fam accisy COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO HISPAL. ASCRIPTA. 30 discet oui beatlssimi a religio- sissimi viri Thuribii episcop! ad sanctum papa turbis Roms Leonem libros editos legit, in quibas hhane sordidam bzresim explonavit, aperuit et oe- cultam tenebris suis perfidiaque nube velatam in Propatulo misit. Ex ipsis etenim libris, qualiter cavere, quid respondere contra sactilegos pessit pius lector inveniet, Unde quieso ut, perfidiam com au Clore damnantes atque ansthematizantes, reelz dei regulam teneatis, et de omni tiores exhibere vos procureti«, quo facilius nec mibi de taciturnitate possit esse damnatio, et vobis de obedientia fructum maximum coram.Salvatore Deo nostro providere possitis. Pax Domini cum omnibus vobis. Amen. Domino eximio praecipuoque christicule, domino et ili ‘haribio Mowtanus episcop fia Alumnum te fidei eatholicw et sauctz religionis amicum etiam in actis mundialibus conversantem valde et novisous et probavimus. Cum enim adhue florercs in sxculo, ita claritudinis twa vita perpatuit, ut secuadum sententiam Domini eu que sunt Cesaris Casari non negares, et Beo que sua sunt devota mente persolveres. Jure etenim auctorein te divini cultusin hac prasertim provincia nominabo. Putasre quanta tibi spud Deum maneat merees, cujus solertia Yel instinetu et idolatrize error abscessit, et Priscit- ianistarum detestabilis ac pudenda ® secta conta- uit? si amen adbue ejus nomen honorare desistant, ujus per tuam admouitionem collapsa es-e operanon ignorant, Nam de terrenorum domioorum fide quid Joyvart cui ita tuum impendisti taborem, ut feroces cobabitantiam tibi animos ad salubrem regulam et hormam egularis discipline perduceres. Praestabit sina clementia quia id quod summo labore conatus es, precibus 3G et oratione perliceres. Que tamen ex Palentino couventu ad uos pervenerint celsitudi Vestra indicare curavi, quo facilins per vestram ine erepationem nefanda praesuinptio in posteruin con- quiescat. Quidam ut ad nos perlatum est presbyteri ‘usu temerario res sacras non tam consecrare quam Vinlare presumunt, et eunctis ab initio fidei eatholiow szculis inusitatum sui ordinis hominibus, nisi tantam ‘summis pontificibus debitum, jus conserationis. chri- sma, nescio quo typo an dementia dicam, indubitan- ter assumunt, quod quam sacrilegum sit, piissi conscientiam tuam latere non credo, et ideo spero Ut pro enervanda hac ipsa superfluitate severissimi sacerdotis auetoritate utaris, et tantze rei temerato- res districtioui inerepatione everceas. Qui si post da- tam admonitionem nefas iterare praesuinpserint, con tumacia eorum sententia couveniemi damnabitur. Simili ratione cognorimus, 09 quod necessitadine conseerandarum basilicarum fratres nostri aliens: sortis episcopi in locis istis invitati conveniant; et licet sit in voto orbe sponse Christi thalamus unus ejusque antistites una in eodem sint Gbula charitatis €t fidel uniowe comexi; quod tamen privitegiam YES, Ts 1,2 pudibunda,ut CONCILIA INSPANIZ. — TOLETANUM Il. ur docessori nasiro, vecaon dominis et fratribas nostris A consuetudinem antiquam nutla ratione pratermittere Corpetanize vel Celtiberise episcopis vester coepisco- pes fecit, In exemplaribus charitati vesire dirext- mos ut seire possitis, improba petitio quatem po- talaset habere profectum. Et certe imunicipia, id eat Segobia, Brittablo et Cauca etlem non quidem ra- tionabiliter, sed pro nominis dignitate concessinns, ‘ne collata benedictio, persona vagante , vilesceret. debeatis; quod si bxe nosira admonitio in volis: Profecerit, mecesse nobis erit denini nostri eximde suribus intimnare, pariter et filiowostro Ergani suggerero, et lujusmodi ausum praxcepta culminis ejus vel districtio judicis non sine vestro detrimento scverissime vindieabuot : tanta enim , tribuente Domino, ejus est pictas, ut nihil de boc quod Quod ipsi tantammodo, dum adj antiquom custodisse probatur, immutari permittat. fuisse eognoscite. Hie ergo providere volumus, ut Divina vos custodiat Trinitas. Amen. XLVI CONCILIUM TOLETANUM TERTIUM. SEXAGINTA DUORUM EP:SCOPORUM, IN QUO ARIANA HERESIS IN HISPANIA CONDEMNATUR. 337-338 In nomine Domini nostri anno regnante quorio gloriosissimo atque Den fdelissimo domino Recaredo rege, die vin kdwum Moiarum, zra vcrxv, hae taneta synodus habita est in civltate regia Toletana ab episeopis totius His;a- riz vel Galli qui infra seripti © sunt. Cum pro Bel sux sinceritate idem gloriosissimus Princeps omnes regininis [BR., E. 4, regni) sui pontifices in unm convenire mandasset, ut 1am de is conversione quam de gentis Gothorum Innova~ tione in Domino exsultarent, et divine dignationi pro tanto munere gratias agerent, sanctissimus idem rinceps sie venerandum coneilium alloquitur dicens: «Non incognitum reor esse vobis, reverentissimi sa- eerdotes, quod propter instaurandam disciplinze ec- Christi, B tempore in errore Arianorum laoorasset Hispania, et non moultos post disressus genitoris nostri dies quibus nos vestra beatitudo filet catholics sancize it Los, eredimmus gencratiter magnuin et zternum gandium habuisse; et ideo, venerandi pa- rs, ad bane vos peragendam c ngregari decrevi- mus (7. 2, Jussimus] synodam, ut de honsinibus ® nuper advenientibus ad Christum ipsi seternas gra- tis Domino deferatis : quidquid vero verb’s apud sacerdotium vestrum nobis agendum erat de fide at- que spe nostra quam gerimus, in bune tomum con~ ‘seripta atque allegata notescimus : relegatur enim in medio vestri, et judicio synodali examinata per omne succiduum tempus gloria nostra ejusdem fidei testimouio decorata clarescat. » clesiastice formam ad nosirx vos serenitatis pra-C —Susceptus est autem ab omnibus Dei sacerdotibus sentiam devocaverim : et quia decursis retro tem- poribus hacresis imminens in tots Ecclesia catholica agere synodica vegotia deneg»bat, Dens cui placuit per nos ejusdem harresis obicem depellere admowu:t instituta de more eeclesiastica reparare. Ergo sit vo- bis jucundi:atis, eit gaudii quod mos cauonieus pro- spectu Dei per nostramn gloriam ad paternos reduci- prius tamen admoneo pariter et ex- ¥08 ek viglils aque orationibus oera dare, ut ordo canonicos quem a sacerdotalibus sensi bos detraxerat longa ac diuturna oblivio, qua ztas postra se nescire [BR., senescere] fatetar, divino ‘bis rarsasdono pateflat.» Ad hare autem gratias Deo agentes ef religiosissimo principi, universo concili ih taudibus acclamante, triduanum est exinde praed alum jejanium ; sed cum die octava Iduum Maisram unum ceetumn (7. 2, agmen] Dei sacerdotes ades- feat, et oratione praemissa unusquisque sacerdotum eompetenti loco resedisset , ecce in medio corum aulfuit serenissimus princeps, seque eum Dei sace . Tractatus Chaleedonensis conciii Sullecerat quidem ad plenissimam ©. ‘DHE Demnatio® Ariane haresis. Ugnas, in Christi nomine episcopus, anathemati- ans haresis Ariane dogmata superius damnata, O- dem sanctam have catholicam, quam in Ecclesiam catholicam veniens credi subseripsi. Ubiligisclus ¢, in Christi nomine episcopus, anathe- matizans heresis Ariane dogmata superius damna~ ta, fidem banc sanctam catholicam, quam in Ecele- tiara catliolicam veniens eredidi, manu mea de tolo corde subseripsi. Marila, ia Christi nomineepiscopus, anathematizans Ihresis Arians dogmata superius damnata, idem bane sanciam catholicam, quam ia Ecclesiam ca- tholicam veniens eredidi, manu mea de toto corde Vesensis episco- pus, anathematizans harresis Ariane dogmata supe- ius damaata, fldem hane sanciam catholicam, quam in Eeclesiam catholicam venieus eredidi, manu mea de toto corde subseripsi. Gardingus, in Christi nomine eivitatis Tudensi * episcopus, anathematizans haeresis Arianze dogm: superius damuata, fldem hane sanctam eatholicam, Bechila €, in Christi nomine civitstis Lucen eplscopas, anathematizaus harresis Ariane dogmata superius damnata, fidem hane sanctam eatholicam, quam in Ecelesiam catholicam veniens eredidi, mana mea de toto corde subseripsi. Arvitus * in Christi nomiue civitatis Portucalen episcopus, anathe. atizans heresis Ariana: dogmata superivs damnata, tklem bane sanctam eatholicam, qvam in Eeclesiam eatholicam veniens ere ‘mana mea de toto conle subscripsi !, Froisclus, in Chiristi nomine civitatis Dertosane, episcopus, anathematizans haresis Ariana dogmata ‘superius damnata, Gem bane sanctam catuolicam, © Exprimitor integre Nicznum symbatum in rel quis Codicibus praser A. et ., qui hane exhibent aarginalem nolan : Hee plenius in concilio Niceno incenies ® Latius scribitur Constantinopolitanum symbolum in exteris Codicibus, exceptis A. et A2., in quibus ad marginem legitur : Siniliter iuveniens hoc in Constan- Hnopolitano concitio. Habetur late expressus hic tractatus in rel Codicibus, prater A., et A. . in. quibus haze inserib inalis nota : Hoc in Chalcedonensi concitio A., A., Ubi damnata cst Ariana hese CONCILIA HISPANIE. — TOLETANUM IIL ‘manu mea de toto corde 350 ‘A quam in Eeclosiam catholicam venlens credidi, ms- no mea de tolo core subseripai. Similiter et reliqui presbyteri et diacones ex bex- ese Ariana conversi subscripserant. Signum Gussini ! viri ilusteis proceri. Fonsa vir illuster anathemat B47 Alrite vir illuster anathematizans subscri- pik, Aila vir iMluster anathematizans subscripsi Ella vie iluster anatbematizans subscripsi ‘Similiter et omnes seniores Gothoram subscri- pserunt. Post confessionem igitur et subscriptionem om- nium episcoporum et totius gentis Gotbicw seniorum B Eloriosissimus dominus noster Recaredus rex, pro reparandis simul et confirmandis disciplinze eccle- siasticew moribus, Dei sacerdotes taliter affatus est dicens : Reg’a cura usque in eum modum proten debet et dirigi, quem plenam constet veritatis et ower ; ham sieut in r-bus huma- jus eminet potestas regia, ita et procpi- ciend:o commoditati comprovineialium major debet esse et providentia, At nune, beat ‘non in eis tantummodo rebus diffunc nostram quibus populi sub nostro regimine posi pacatissime gubernentur et vivant, sed etiam in ad- Jutorio Christi extendimus nos ail ea qua: sunt ew- lestia cogitare, et que populos fileles efficiunt sata- gimus non neseire. Cxterum si totis nitendum est CC Viribus homanis moribus modu ponere et insolen- tium rabiem regia potestate refrenarc, si quieti et paci propagands opem debemus imperdere, multo magis est adhibenda sollicitude desiderare et cogi- tare divina, inhiare sublimia et ab errore retractis populis veritatem eis serena luce ostendere: sic enim agit qui multilict bono se a Deo remunerari ‘eontidit; sic enim audit qui super id quam quod ei ‘committitur auget, dum illi dicitur : Quidquid super- cerogaveria ego cum rediero reddam tibi. Ergo quia jem fidei nostra, et confessionis formam plea serie ve~ beatitudo recensuit, simulque et sacerdotam ostrorumque proceram fd.s atque confessio san- clitati vestrze perpatuit, oe adbuc necessario pro firmitate catholicee fidei nostra Deo supplex insti- Duere deerevit auctoritas, ut propter roborandam gentis nostr® novellam conversionem omnes Hi- spaniarum et Galle Eeclesize banc regulam servent : ‘utomnes sacrificii tempore aute communionem ® n reliquis deest hic titnlus, In omnibus Codicibus, excepto A., nitur Ubiligisclo. Es reliquls prmuer A. ina itu. sBR., E. 4, 7.4, MEL & 7.4, 9, Arg ‘Ex Feliquis Codicibus preter A., in quo lege tur : signunt feci. 4A, Gusiani. E. 4, T. 1, 2% Quissini, BR, TA, 2 Agila, 1B. 4.7.4, 2, Eile 4, U., communicationen, Murila praxpo- wo : Tudesine. » U., Buccilla,Bt COLLECTIO CANONUSM S. ISIBONO INSPAL. ASCRIPTA. we corporis Christ! vel tangoinis jurta orientaliam par- A Chiristi corpus et eanguisem pralibandum pectora ium morem unanimtter clira voce sacratissionum fidei receaseant symbolum, ut primum popali quid redulitate teneaut fateantur et sic corda fide purid- cata ad Christi corpus et sanguinem percipiendum extibeant. Dum enim constitutio hive fucrit peren- niter conservata in Dei Ecclesta et (ulelium ex so- lido corroborate 34S credulitas, et perfidia inf delinm confatata ad i quod repetitum scepius reco- guoscit fxcillime inclinatur; nee se quisquam jam de ignorantia lei exeusabit a culpa, quando univer- sorum ore cognoscit quid catholica teneat et credat Ecclesia. Omnibus ergo capitulis, qux adhuc per ‘vestram sanctitatem regulis eeclesiastic sunt, hoe pro fidel saneta reverentia et Grmitate - B monasterium Proponite *, quod de proferendo symbolo nostra, Deo docente, decrevit sereniias : de extero autem pro intibendis icsolentium morivus , wea vobis consen- ctioribus, et ea que Geri debent immobili constuutione firmate. CALCTOLA QUA IN HEL NOWINE SANCTA SiSODUS COX srircir, 1 Ut comcidéonum statuta et precsulum fosnanoruin decreta custodiantur. Post damnationcm beresis Ariana et dei sancta catholicx expositionea lee sanctum praccepit conci- lium : ut quia ia oonanlles vel hacresis vel gentilitatis, ‘necessitate per Iispaniarum ceclesias eanonicus pric- populoraua lide purifieata accedant. UL, Ut ne quis extra nscessitutem rem Ecc ‘alienct, Hze sancta synodus nulli episcoporum licentiam tribuit res alionare Eoclesize, quoniam et antiquio- ribus canonibus prohibentur : si quid vero quod uti- Titatem non gravet Ecclesize pro suffragio monacho- rom ad suam parochiam pertinentidm dederint , firmum maneat ; peregrinorum vero vel clericorum et egenorum necessitali salvo jure Ecclesie pra- sare permittuntur pro tempore quo potuerint. IV, Ut Hiceat episcopo unam ex parockils basiticam ‘monasterium facere. Si episcopas anem de parochitanis ecelesiis snis re [U., G., ditare| voluerit, at in ea monachoram regotariter congregatio vivat, hoe de consensn eoneilil sai habeat licentiam faciendi ; qui etiam si de rebus Eeclesise pro eorum subsiav- tia aliquid qood detrimentum Ecelesize non exhibeat idem loco donaverit, sit, stabile: rei enim bens statnend sanetum coneilivm dat assensem. Y. Ut sacerdotes et levitee caste cum wzoribas sais vivant. ‘Compertum est a sancto concilio episcopes, pre- shyteres et diacones enientes ex herese, caruali adie desiderio uxoribus copalari : ne ergo de cx ero fiat, boe prascipitur qued et prioribas canoni- bus terminatur : ut non liceat eis ivere libidinosa societale, sad mancate inter eos (de conjugali com- seraissus est ordo , dum et licentia abundarct trans- C munem utilitatem habeant,, et now sub une conclovi ‘redicndi et discipting optio negarelur, dumque om- tis excessas hsrresis foveretur pairocinio, ut > abun- dantiom maali temperet districtio discipline , pace Ecelesie Cheisti misericordia roparata , orane quod Priscorum canomum auctoritas probibet sit resur- ‘Gente disciplinn inhibitom, et agatur omae quod prae- ‘ecpit fieri ; ueneat in ‘sao vigore conciliorum om- ‘siasa constiuta, simul et aynodicce sanctorum pr- ‘sulum Romanorum episiolz; mullus deincops ad pro- merendos hunores ecclesiasticos cantra vetila cano- mum aspiret indignas; nibil ex boc flat, quod sancti Patres spirita Dei pleni sanxerunt debere won Geri, Ot qui presumpserit sevcritale priorum canowum distringatur. mancant, vel cerle, si sullragat virtas, in aliam do- mwas suam wxorem fociat babitare, ul casitas et spud Deum ef kemines habeat testimoaium bonure, Si quis vero post hanc eonvestionem obscene cum tuxore elegerit vivere, ut lector habeatur : qui vero Semper sub canone ecclesiastics jacuerint, si con- tea veterum imperata ia suis eellulis mulierum que infamem suspicionem possunt generare consoriium ‘habverint, illi canonice quidem distringantur, mau- lieres vero ips ab episcopia veoundatm pretium ip- ‘sum pauperibus erogetar *. 380 crocs Eedena tanga duetdats tof he beri aliorum ab episcopo defendantur. a ‘Ut in ommiben ecclesia de dominica symbolum D De libertis autem id Dei pracipiunt sacerdotes : Pro roverotia sancti dei ot proplercoro- ‘boraudas hominum invalidas mentes consu'tu piis- simi et gloriosiss coustituit synodus Ga ecclesiarem, concili Consiaatinopelitani loc est cen- tum quinquaginta episcorerum symnbolum B&Q fidei ‘recitetur, ut priusquum dominica dicatur oratio voce clara a populo pradicetr (7.4, 2, recivetur], quo ct fides vera manifesta testimonium habeat et ad B.R., E. 4, proeponite. Ex easeris Codiclbus prcter A. e adest hae lectio : et abundantia mali teperet districtio ‘ut si qui ab episcopis facti sunt secandum modum cui canozes antiqui dant licontiam, sint liberi, et tamen a patrociaio Ecelesive tam ipsi quam ab eis progeniti non recedant. Ab aliis quoque libertati tra~ diti et ccelesiis commendati, patrocinio episcopali regantur, et ne culgeam donentur a principe boc episcopus postulet. VIL. Ut ad mensam episcopi Scripture divine egantur. Pro reverentia Dei racerdotum id woiversa sancta constituil synodas : at quis soles crebro mensis discipline. © B.B., E. 4, T. ty ab episcopis emendate in mo- nasterium pucllaruns serviturae dabuntur omnibus,3 tices fibilz interpol ; in omni sacerdotali convi- jo lectlo Seripturarum divinsrum misceatur ; per ‘hoe enim et anima adidcanter ad bonum et fabule ‘pon necessari probibentur { 2., reprobantur } ‘VII. Ut clericus de familia fisci o principe non donetur. Jubente [F. 4, innvente] autem atque consen- tiente domino piissimo Recaredo rege id pracepit sacerdotale conciliom, ut elericos ex familia fisci nullos audeat a principe donatos expelere, sed red- dito capitis sui tribuio Ecclesia Dei cui sont alliga- i, osque dum vivent regulariter administrent. IX. Ur ectlesiee Arianorum ad catholicum episcopum in eujus diecesi sunt pertineant. Deereto hojus .concilii hoc statuitur, ut ecclesiae qoz fverunt in hzresi‘Ariona nunc autem sunt ca- thoticar, nt e0s episcopos eum suis rebus pertineant, ad quos parochize ipsa in quibus ecclesie: sunt per- inere videntar. X. Us viduis pro castiate violentiam nulles inferat, et ut mutier invita virum non ducat. Pro consalto castitatis quod maxime kortamento ‘concilii proficere debet, annuente gloriosissimo do- mino nostro Reearedo rege, hoc sanctum aflrmat concilium,, ut vidus quibus placuerit tenere cas tem nulla vi ad nuptias iterundas veuire cogantur; quod si priusqusm profiteantur continentiam nabere 351 elegerint, illis nubant quos propria voluntate voloerint habere marites. Similis conditio et de vir- Sinibus bobeatar, nec extra © voluntatem parentum Propositum castitatis vidue vel virginis impedierit, @ sancia communione et a liminibas ecclesia ha- Dbeatur extraneus. XI. Ut penitens pornitentium agat. Quoniam comperimus per quasdain Hispaniarum ecclesias non secundum canouem sed fordissime » pro suis peccatis lomines agere pasnilentiam, ut ‘quotiescungue peceare voluerint ¢ toties a presby- expostulent , ideo pro coercenda tam exsecrabili presumptione, id a sancto concilio jubetur, ut secandum formam canonicam antiquo- tum detur peeniteatia, hoe est ut prius eum quem ‘sui poenitet facti a communione suspensum faciat inter reliquos poeaitentes ad manus impositionem cerebro recurrere ; expleto autem satisfactionis tem- D familiz sux probibere noluerit Pore, sicuti sacerdotalis contemplatio probaverit eum communion’ restituat : hi vero qui ad priora ‘Vitia vel infra peeniteatiz tempus vel post reconci- liationem relabuntur, secundum priorum canoaum severitatemn darnnenta Ul. De his it ai ir, pris tondeaels fom ina, ries heb mat Quicunque ab episcopo vel presbyter sanus vel infirmas poenitentiam postulat, id ante omnia epi- scopus observet et presbyter, ut si vir est sanus, sive infirmus, prias eum tondeat et sic poe | BR, E, 4, Te, citra, fedissimam, libuerit, CONCILIA HISPANIA. — TOLETANUM ltt. 388 Avnitentiam ei tradat: si vero molior fuerit, now ‘secipiat pooniteutiam visi prius smulaverit habitus ; ‘smpius enias laicis tribuendo desidives pennivestian , ‘ad Iamentanda rursum faciuorn post acceptom pat- aitentiam relabuntur. XUIL, Us eleriei juices a lal Diuwurna indiseiplinatio et licentix inolita pra ‘sumptio usgue adeo illicils ausibus aditum pate- focit, ut elerici conelericos sues, relieto ponlifice suo, ad judicia publica pertrabant : proinde statui- mus hoe de eziero non presumi ; sed si quis hoc prasumpserit facero, ot causam perdat et a come ‘munione efficiatur extraneus. B52 XIV. De Judaie, B_ Suggerente concilio, id gloriosissimus dominws no- ster canonibus inserendum praecepit, ut Jedais oon liceat Christianas babere urores. vel cancabiaas, ne- que mancipium Christianum in vsus proprios eom- Parare : sed et si qui Glii ex tali conjugio nati sunt assumendos esse ad baptiaina ; nulla officia publica 08 opus eat agere per que eis occasio tribuatur Pronam Christianis inferre : si qui vero Christtant ab eis Judaico rita sunt maculati vel etiam cireem- AV, Ut servi fsck qui ecelesis construant dotem factant et a principe confirmetur. Si qui ex servis fiscalibus foriasse ecclesiss con- struxerint easque de sua paupertate ditaverint, boc Yel suam coganiur maritos secipere : sl quis vero € procuret epircopus prece sua auetoritate regia con firmari. XVI. Ut episcopi cum judicibus idola destruant, et ut domint idolatriam servis prokibeant, ‘Quoniam pene per omnem Hispsniam sive Galliam ‘dololatria sacrilegiuminolevit, oe cum consensu sloriosissimi principis sancta synodes ordivavit, ut acerdas in loco s00 una cum judiee territorii ym memoratum studiose perquirat, et talem errorem concurrunt , salvo discrimine aukaz, qua potuerint jadversione coerceant: quod si neglexerint, seiant 4 se utrique excommunicationis penculom esse subituros. $i qui vero domini extir- pare boc malum a possessione sua neglezerint vel + ab episeopo et ipsi ‘4 commauione pellantur. . J. Ue epi ici ores flieram XVI. Us episcoy Sy iets a Ail Dom multe querelz ad aures sancti conellii de- ferrentar, inter emtera tanie erndelitetis eet opas untiatum quantum ferre consedentium aures sacer- dotum non possent, ut in quibusdam Hispanim par- ibaa filios suos parentes interimant fumicationis avidi, nescii pictatis; quibus si tediem est Glios numeresius augere *, prius so ipsos debeat eastigare a fornication : nam dum causa propaganda grolie « 2, cient wtigue, n reliquis, preier A. ot B. 3, agere,ses sortiantur conjugia, hi et parricidio et forni tenentur obnorii, qui fetus neeando proprios decent se non pro $BS filis sed pro libidine sociari. Pro- jonem gloriosissimi do- ini nostri Recaredi regis perlatum est, eujus ignata est judieibus earamdem partum im- perare, ot hoc horrendum facinus di ycerdote requirant *, et adhibita severitate pro- hibeant : ergo et sacerdotes locorum hive sancia sy- nodas dotentias convenit, wt idem scelus eum judice coriosius quaerant et sine cspitali vindieta aerior! disciplina probibeant. XYIM, Ue semet in anno synodus fiat et judices et ace (ores fisci presente sint. Precipit hie saneta et vencrabilis > synodus, ut stante priorum auctoritate canonum que bi peeecopit congregari concilia, consulta itineris fongi- tudine et paupertato eeclesiarum Hispanie, semel in ‘anno in locum quem metropolitanus elegerit episcopi eongregentur. Juices vero focorum vel actores Bisca- Hium patrimonioruin ex decreto gloriosissimi domini nostri simul cum sacerdotali concilio autamoali tem= pore die calendarum Novembrium in unum conve- Aiant, ut diseant quain pie et juste cum populis agere debeant, ne in angoriis aut in operationibus super fluis sive privatum onerent sive fiscalem gravent. Sint clen'm prospectatores * episcopi secundum regiam admonitionem, qualiter judices cum populis agant, tt aut Ipsos premonitos corrigant aut insolentias corum audit bus prineipis innoteseant ; quod si cor- replos emendare nequiverint, et ab Ecclesia et a com- munione suspendant : a sacerdote vero et a senio- ribus deliberetur, quod provincia sine suo detrimento prastare debeat jedicium. Concilium autem non sol- vatur, nisi loeuin prius elegerint quo suecedenti tempure iterum ad concilium veniatur, ut jam non necesse habeat metropolitanus episcopus pro con- gregando concilio litteras destinare, si in priori con- cilio tempus omnibus denuntietur et locus, XIX. Ut Ecclesiacum rebus ejusad eptacopiordinationem pertineat. Multi contra canonum constituta sie ecclesi quas eedificaverint postalaut conseerari, ut dotem quam ei Ecclesiz contulerint censeant ad episcopl ordi em non pertinere, quod factum et in preterito di plicet et in futurum prohibetur ; sed omnia secandum constitutionem antiquam ad episcopi ordinationem et potestatem pertineant. BBG XX. 06 epiecopes angarie el indictioner tx cese NON imiponat. ‘Mullorum querela hanc constitutionem exegit, quia eognovimus episcopos per parochias suas non sac dotaliter sed et eradeliter dessevire 4, et dum ser plum sit: Forma estolegregisnegue dominantesin clero, eauctiones diwcesi sux vel damna infligunt: ideo excepto quod veterum consitintiones a parocbiis bere jubent episenpos, alia qua hucusque presumpla In exterie, ex et E $ Io etiquis, wroler Ac LES: pnerane, 1 Proapectsres. E. 4, T.4, prospectorea Christi, COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO IIISPAL. ASCRIPTA. joni A sunt denegentur, hoe est neque in angariis_presby- inanno B beat 386 teres aut diacones neque in aliquibus fatigent * indi- ctionibus, ne videamur in Ecclesia Del exactores po- tins quam Nei pontifices nominari. Ili vero cleriet {am locales quam dicecesani qui se a epixeopo gra- ‘vari cognoverint, querelas suas ad metropolitauom deferee non differant, qui metropotitanus non more- tur ejusmodi prassumptiones distriete coercere. XI. Ut non | ceat judic’bus clericos vel servos Ecclesia in nis angeriis occupare. Quoniam cognorimas in multis civitaibus ecclesia- Fum servos et episcoporum vel omnium clericorum a judicibus vel actoribus publicis in diversis anga- tis fatigari, omne conciliam a pietate gloriosissimi domini nostri poposcit, ut tales deinceps ausus inhi- ed servi suprascriptorum officiorum in eorum asibus vel Eeclesiz elaliorent is vero judlicum, clericum, aut servum clerici vel Eeclesie negotiis occupare voluer cui impedimentum fac efficintur extraneus. XM. Ut reliyiosorum corpora psallendo tantum dedu- ‘eantur. Religiosoram omnium corpora qui divina voeatione ‘ab bre visa recedunt cum psalmis tantummodo et pralicutiom vocibus debere ad seputera deferri; nam fancbre earmen quod vulgo defunetis eantari solet, vel peccatoribus se proximos aut familias cedere, ‘omnino prohibemus. Sufliciat autem quod in spe re- surrectionis Christianorum corporibus famulatus divi C norum impenditur eanticorum ; probibet enim nos Apostolus nostros lugere defunctos dicens: De dor- mientibus autem nolo vos contristari sicut et caeteri qui 4pem non habent: et Dominus’non flevit Lazaram mor- tuum, sod ad hujus vitze zerumnas ploravit resuscitan- iin: st enim potest hoe episcopus, omnes Christia- nos agere prokibere $55 non moretur; religiosis tamen omnino aliter feri_ non decere censemus, sie enim Christianorum per omnem mundum humari oportet corpora defunctorum. XXII, Ut in sanctorum nai Exterminanda omniuo est irreligiosa consuetudo quam vulgus per sanctorum solennitates agere con- suevit, ut populi qui debent officia divina attendere strepentes: hoe enim nt ab omni tlisyania depellatur, sacerdolum et judiclum a coucilio sancio curs com- Edictum regis in confirmationem coneili Gloriosissimus et piissimus dominus nuster Reea- nostris prineipaliter sensibus inspiravit, wt causa in- stanranda Gilei ac discipline ecclesiasticn episcopos onmes Hlispante nostro praesentandos culmiai jubere 4 £4, 71,2, devervire, + Ex ceteris, preter A., in quo, fetigentur.337 oNCILIA IIS! 1. — TOLETANUM I. x8 mus, Praeceidenti autem d.ligenti et eauta delibera- A XX. Quod sacerdotes moderanter agere debeaut tone sive quae ad fidem conveniunt, seu que ad mo- rum correctionem respiciunt, cum omni sensus matu- rilate et intelligentie gravitate constat esse digesta. Nostra proinde auctoritas id omnibus bominibus ad regnum nostrum pertinentibus jubet, ut si qua definita ‘saut in hoe sancto concilio habito in urbe Toletana ‘anno regni nostri feliciter quarto, nulli contemnere Tieeat, nullus praeterire praesumat : capitula enim que sensibus nostris placita et diseiplinze congrua a pras- senti conscripta sunt synodo, in omni auctoritate: Alericorum, sive laicorum, sive quorumeunque homi- ‘num observeutur et maneant: id est: 1. De observatione priorum canonum, I, De symbolo proferendy a populis in Ecclesia. IM, De episcopis, ut eis non liceat rem alienare Ecelesiz. TY. Ut episcopo liceat unam de paruchitanis eccle- monasterium fucere. = V. Us epiteopis, presbyteris et diaconibus ex h- rese convereis jam non liceat misceri uxoril ‘quod bi qui semper catholiel fuerunt in celtuli cum malieribus extraneis non morentur VI. Quod liberti ab episcopis vel ab aliisfacti et ‘ecelesiis commendati permanere debeant |.beri. Vil. Quod lectio in omnibus sacerdotalibus mensis legi debeat. ‘VIL. Quod clericos ex fa unquam a rege postulet, et q donativ maneat. B5G IX. De ecelesiis ab harese translatis, ut ad ¢08 episeopos in quorum sunt parochiis pertineant. X. De viduis : quod quae voluerint continentiam Ueneant, et quar nubere elegerint quibus voluerint nobant: eaque et de bus. XL. Quod prenitentes secandum modum eavonum autiquoram debeant agere pccnitentiam. XIL Quod qui voluerint paenitentiam agere prius tondeamur aut habitum mutent, ‘XIII, Quod non ficeat duos clericos in foram cau- sare publicum. XIV. Quod Judzis uxores vel concubinas Chri- stianas babere, sive compararé ia Christiana, ¢h judaizare non liceat, vel publica ofie XV. Quod mancre debeat Ormam si sri eeclesias fecerint easque de pecul rit, XVI. Quod idolatrize cultura a sacerdotibus vel a jndieibus exquirenda est atque exterminanda, XVI. Quod qui Olios suos necaverint a sacerdoti- bos vel a jadicibus distringantor. Quod seme! in anne ad concilium sarerdo- tes et judices, atque actores patrimonii nostri debeaut tomvenire. XIX. Quod eeclesiarwin omninm dotes ad episcopi erdinationem debeant pertinere. * £., BR, B. 3, Te 4,2, Us, Guy Migetins, B, 4, Nigel 7 W's Qei nostri nullus eceperit irrita talis ‘suo ditave- er parochias suas, XXI. Quod servi Ecclesia sive elericorum noa debeant a judicibus vel nostris actoribas in aliqua an- aria fatigari. XXIL Quod religiosorum corpora com bymnis et canticis tantum deferenda sint ad sepulera, XXII Quod ballematix et turpes eantici probi- Ddendi sunt a sanetorum solemoibus. Mas omnes constitationcs eecles mati breviterque prasirinsimus, si canone coutinentur, manere perenni stabilitate san- ergo clericus aut laicus harum san- episcopus, presby- ter, diaconus autclericus fuerit; ab omni concilio ex- communication: subjaceat: si vero laicus fuerit et hhonestioris loci persona est, medietatem facultatum ‘suaram amittatfisei viribus profuturam; si vero tnfe- Tioris loci persona est, amissione rerum suarum mul- Clatus in exsilium deputetur. Flavius Recaredus rex bane deliberationem quam cum saneta definivimus synodo confirmans subscripsi. Masona in Christl nomine Eeclesize catholiew Eme- us episcopus pro Lusie is constitutiouibus, quibus in urbe Toletana imverfui, anuuens subserip: 357 Enphemius in Christi nomine Ecclesize ca- tholica Toletn ep'scopus provin- his constitutionibus, quibus in urbe annuens subscripsi. Christi nomine Ecclesix catholic metropol.anus episeopus proviacie Da- is constitutionibus, quibus in urbe Toletana in- metropolitanus episcopus Galli provinciz his con- stitutionibus , quibus in urbe Toletana interfui, an- ‘nuens subseripsi. Pantardus » in Christi nomine Ecclesie eatholice Bracharensis metropolitanus Gallzeciz provincia epi- scopus, hs constitutionibus, quibus in urhe Toletana interfai , annuens tam pro me quatn pro fratre meo piscopo de eivitate Luci, subseripsi. Christi nomine Rarcinonensis Ecelesie episcopus, his constitutionibus, quibus interfui, an- nuens subseri ‘seopus his coustitutioaibu subseripsi. Sedatus in Christi nomine Beterrensis Ecclesie episcopus annuens subscripsi. Palinatius in Cl nomine Ecclesin Paceusis episcopus subscripsi. » BAN, Pantardins, EB. 4, T. 4, Partardus.359 COLLECTIO CANONUM 5. ISI Joannes in Christi nomine Mentesanze Ecclesiseepi- A scopus subscrip:i. Mutto Setabitane Ecelesive epigcopus subseripsi Peirus Ossonobensis Ecelesise opiscupus subseri- pi. ‘Stephanus Tarraconensis « Ecclesioe episcopus sub- scripsi. Gabinius Gxcensis * Ecclesiza episcopus subseripst. Neufila Tudensis Ecclesia episcopus subscripsi. Paulus Olyssiponensis Ecclesi« episcopus subseri- Psi. Soplironius Egarensis © Ecclesiz episeopus sub- seripsi. Joannes Egabrensis Ecclesia episcopus subseripsi Benenatus Elenensis ¢ Ecclesie episcopus subscri- pei. Polybins Merdensis Eeclesiz episcopus subscripsi. Joannes Dumiensis Ecelesizn * episcopus subscri- pai, ‘35S Proculus Segobriensis Ecclesia episcopus subseripsi. Ermaricus ¢ Lauiobrensis Eeclosiz episenpus tub- seripsi. Simplicius Cassraugustane Ecclesia episcopus ‘subscripsl, ‘Constantius Portucalensis Rectesien episcopus sub- scripsi. ‘Simplicius Urgellitsnm Ecelesi pai, Asterius Aucensis Eeclesis episeopus subseripsi. Agapios Cordubensis Ecclesia episcopus subseri- rai, ‘Stephanus Hiberitanze Eeelesize episcopus subseri- psi. Petrus Areavicensis Celtiberle Eeclesiz episcopus subscripsi. Ubiligisotas Beclesize Vateutize © episcopus sub- scrips. Joanves Belensis Lectesize episcopus subseripsl. Suanita Besensis Reclesiz episcopus subscripsi. Philippus Lamecensis Ecclesim episcopus sabseri- pai. Aquitinus Avsonensis Ecclesie episcopus subscri= pel. Dominieus Iriensis Ecclesis episcopus subscripsi. Sergius Carcasonensis Ecclesiz episcopus subscri- pai Basitins Wiplensis Eeclesise episcopus subscripsi. Leutherius Salamanticensis Ecclesia episeopus ‘subseripal. Ealalius Halicensis Eeclesio episcopus subscricsi. episcopas subseri- c D U..G., Valentine. -, G., Froisclus, B R., Froisclue BORO IMISPAL. ASCRIPTA. 360 Julianus Dertosanze Fealesiz episcopus subseripal, Frosclus * ..... apiseopus subseri si, Theodorus Bastian Keclesix episeupus sub: pai Petrus Wliberitana: Ecclesize episcopus subscri Beccila Lncensis Eeclesise eyiscopus subst Petrus Segoviensis Ecclesiae episcopus subserips Gardingus Tudensis Ecclesia episcopus subscri- Pai Arginvitus Portucalensis Ecclesie: episcopus sub- scripsi iolus Accitanae Ecclesix episcopus subscripsi. B59 Colsinus Vatentinae Ecclesize episcopus sub- Theodorus * Castulonensis Ecclesize episcopus subseripsi, Vel tus Tuccitanz Ecclesia episeopus subscripsi. Protogenes Ecclesia Sagontine episcopus sub- seripsi. ‘Mumius Calagurritanas Ecclesia episcopus sub- seripsi. ‘Alicius Gerondensis Ecclesia episcopos subseripsi. Posidonius Emialensis Reclesize episcopus sub- sius Astorleeusis Eoclesim episcopus sub- scripsi. ie episeopus subseripsi Liliolus Pampitonensis Ecclesia eplacopus sub- Hyaciatbos Cauriensis Keclesim episeopus seb- seripsi. Galanes orchipresbyier KEmporine Ecclesia, agens vicem domint mel Fructaosi episcopi, eub- scripsi. Servandus diaconus Ecclesie Asuigitine, syens vicem domiai mei Pergasi * episcopi, eubscrigai. Hdemirus archipresbyler Avriansis Ecclesio . agens vicem domini mei Lepali episcopl, sab- seripsi. Genesius in Chrieti nomine archi inconus Eectes Magalonensis, vicem ogens domial mei Badii epi- scopi, subseripei. Valericnus archidiaconas Ecelesie Nemausenais, agens vice domiai mei Paladii episcopi, eubseripsi, Homilia sancti Leandri in taudem Ecclesia ob com- versionem gentis post concilinm et confirmadonem canonum edita, Festivitatem hane omnfum esse solemniorem fest Vitatum novitas {psa sigultical, quoniam vicut nova est conversio tantarum plebium causa, ita et noviora ‘dem ibi ecclesie epiacopus. Tg. 1.2, Thenderins. E.,T. 4 U., Lutonensis, B. 3) Pegasi. T. 4, Pagasi. T.%, Pa- Dest hee homilia in A. et E. 3, Desumpta est cx Codice B.R. eum variantibus reliquorem lectio- nibus.