Ang Alfabetong Filipino ay binubuo

ng 28 letra na ganito ang ayos

A, B, C, D, E, F, G,
H, I, J, K, L, M, N, ,
NG, O, P, Q, R, S, T,
U, V, W, X, Y, Z

Sa 28-letrang ito ng alfabeto,

20 letra ang nasa dating
ABAKADA ( A, B, K, D, E, G, H,
I, L, M, N, NG, O, P, R, S, T, U,
W, Y), at 8 letra ang dagdag
dito (C, F, J, , Q, V, X, Z) na
galing sa mga umiiral na wika
ng Pilipinas at sa iba pang
mga wika.

Ang ngalan
ng mga
letra

Ang tawag sa mga letra

ng alfabetong Filipino
ay ayon sa tawag-Ingles
maliban sa (enye) na
tawag-Kastila o hiram sa
kastila.

A
B
C
D
E
F
G
H
/ey/ /bi/ /si/ /di/ /i/ /ef/ /ji/ /eych/
I

J
/ay/

P
/o/

K
L
M
N

/jey/ /key/ /el/ /em/ /en/

/enye/ /enji/
Q
R
S
/pi/ /kyu/ /ar/
/vi/

W
/dobolyu/

X
/eks/

T
/es/
Y
/way/

U
/ti/

NG

V
/yu/
Z
/zi/

.Mga Tuntuning
Panlahat sa
Ispeling o
Pagbaybay

Ang
Pasalitang
Pagbaybay

Paletra ang pasalitang

pagbaybay sa Filipino na ang
ibig sabihin ay isa-isang
pagbigkas sa maayos na
pagkasunod-sunod ng mga
letrang bumubuo sa isang
salita, pantig, daglat, akronim,
inisyal, simbolong pangagham,
atb.

Pasulat
Pabigkas
Salita boto
/bi-o-ti-o/
plano
/pi-el-ey-en-o/
Fajardo
/kapital ef-eyjey-ey-ar-di-o/
vinta /vi-ay-en-ti-ey/
jihad
/jey-ay-eych-di/

Pantig it
/ay-ti/
kon /key-o-en/
trans
/ti-ar-ey-en-es/
pa /pi-ey/
tsart
/ti-es-ey-ar-ti/

Akronim
MERALCO (Manila Electric
Company)
/emi-i-ar-ey-el-si-/
LEDCO (Language
Education Council)
/el-I-di-si-o/

PANDAYLIPI
(Pandayan ng Literaturang Pilipino)
/pi-ey-en-di-ey-way-el-ay-pi-ay/
ARMM
(Autononomous Region of Muslim
Mindanao)
/ey-ar-em-em/

ASEAN
(Association of Southeast Asian
Nations)
/ey-es-I-ey-en/

Daglat

Bb. (Binibini)
/kapital bi-bi/
G. (Ginoo)
/kapital ji/
Gng. (Ginang)
kapital ji-en-ji/
Kgg. (Kagalang-galang) /kapital key-ji-ji/
Dr. (Doktor)
/kapital di-ar/

Inisyal ng Tao
MLQ (Manuel L. Quezon)
/em-el-kyu/
CPR (Carlos P. Romulo)
/si-pi-ar/
JVP (Jose Villa Panganiban
/jey-vi-pi/
LKS (Lope K. Santos)
/el-key-es/
AGA (Alejandro G. Abadilla)
/ey-ji-ey/

Inisyal ng Samahan/ Institusyon

KWF

(Komisyon sa Wikang Filipino)

/key-dobolyu-f/
NGO (Non-Governmental Organization)
/en-ji-o/
MSU (Mindanao State University)
/em-es-yu/

Simbolong Pang-agham
Pangmatematika
FE (iron)
/ef-i/
H20 (water)
/eych-tu-o/
NaCl (sodium) /en-ey-si-el/
1b (pound)
/el-bi/
kg (kilogram) /key-ji/
v (velocity)
/vi/

Ang Pasulat na
Pagbaybay

Ang
Panghihiram

* Pantanging
ngalan

* Salitang katutubo mula

sa ibang wika sa Pilipinas

* Salitang hindi konsistent

ang ispeling o malayo ang
ispeling sa bigkas na kapag
binaybay ayon sa
alpabetong Filipino ay hindi
mabakas ang orihinal na
ispeling nito

*Salitang
pang-agham
at teknikal

Simbolong
pang-agham

Mga Tuntunin
sa
Panghihiram

Halimbawa:
Hiram na salita
Attitude
rule
ability
wholesale
west

Filipino

saloobin
tuntunin
kakayahan
pakyawan
kanluran

Kumuha ng mga
salita mula sa ibat
ibang katutubong
wika ng bansa

Halimbawa:
Hiram na salita Katutubog Wika
hegemony
gahum (Cebuano)
imagery
haraya (Tagalog)
husband
bana (Hiligaynon)
Muslim priest imam (Tausug)

. Bigkasin sa orihinal

na anyo ang hiniram

na salita mula sa
Kastila, Ingles at iba
pang wikang
banyaga, at saka
baybayin sa Filipino.

Kastila

Filipino Ingles Filipino

(1)
(2)
cheque tseke
centripetal sentripetal
litro
litro
commercial komersyal
liquido
likido
advertising advertayzing
education edukasyon economics ekonomiks
qilates
kilatis
radical
radikal

Iba pang wika

Filipino
(3)
coup detat (French)
kudeta
chinelas (Kastila)
tsinelas kimono
(Japanese)
kimono
glasnost (Russian)
glasnost
blitzkrieg (German)
blitzkrig

.Gamitin ang mga letrang

C, , Q, X, F, J, V, Z kapag
ang salita ay hiniram nang
buo ayon sa mga
sumusunod na kondisyon:
.Pantanging ngalan

Tao

Lugar

Quirino
John

Canada
Valenzuela City

Gusali

Sasakyan

Qantas Airlines
Doa Monserat

Ceeza Bldg.
State Condominium

Pangyayari
First Quarter Storm
El Nio

.Salitang teknikal o
siyentifiko
Halimbawa:
cortex enzymes
quartz filament Marxism
x-rayzoom
joules
vertigo
infrared

.Salitang may
natatanging
kahulugang
kultural

Halimbawa:
caao (Ifugao) pagdiriwang
seora (Kastila) ale
hadji (Maranao) lalaking Muslim na
nakapunta sa Mecca
masjid (Maguinao) pook dalanginan,
moske
vakul (Ivatan) panakip sa ulo bilang
pananggalang sa ulan at init, yari sa
palmera o dahon ng saging
ifun (Ibang) pinakamaliit na banal
azan (Tausug) unang panawagan sa
pagdarasal ng mga Muslim

.Salitang may iregular na

ispeling o gumagamit ng
dalawang letra o higit pa
na hindi binibigkas o ang
mga letra ay hindi
katumbas ng tunog.

Halimbawa:
bouquet
rendezvous
laizze faire
champagne
plateau
monsieur

.Salitang

may
internasyonal na
anyong kinikilala at
ginagamit.

Halimbawa:
Taxi

exit

fax

Gamitin ang mga

letrang F,J, V, Z para
katawanin ang mga
tunog /f/,/v/,/z/ kapag
binaybay sa Filipino
ang mga salitang
hiram.

Halimbawa:
fixer
fikser
subject sabjek
vertical vertikal
zipper ziper

Gamitin ang mga

letrang C, , Q, X
sa mga salitang
hiniram nang buo.

q
kw
q
k
quarter
kwarter
quorum
korum
equester sekwester
quota
kota
equipment
ekwipment
querida
kerida

C. Letrang

.Panatilihin ang letrang kung ang salita ay hiram sa orihinal na anyo.

La Tondea Sto. NioEl Nio
Malacaang La Nia cop
.Palitan ang letrang ng mga letrang NY kapag binaybay sa Filipino ang hiram na salitang may letrang .


ny
pia
pao
cariosa
baera
caon

pinya
panyo
karinyosa
banyera
kanyon

Letrang X
.Panatilihin ang letrang X kung ang salita ay
hiniram sa original na anyo.
axiom
wax
exodus xylem

export
praxis

.Palitan ang letrang X ng KS kung ang tunog

ay /ks/ kapag binaybay sa Filipino ang hiram na
salitang may letrang X.

X
experimental
texto
taxonomy
exam

ks
eksperimental
teksto
taksonomi
eksam

Letrang F
Gamitin ang letrang F para sa tunog / f /
sa mga hiram na salita.
Halimbawa:
cornice
reflex
cell
requiem

xenophobia
catalua

.Mga tiyak Tuntunin sa

Gamit ng Walong (8) letra

Letrang C

.Panatilihin ang letrang C kung ang salita ay

hinihiram sa orihinal na anyo.
Calculus chlorophyll cellphone
Carbohydrates de facto
corsage
.Palitan ang letrang C ng letrang S kung ang
tunog ay /s /, at ng letrang K kung ang tunog
ay /k / kapag binagbay sa Filipino ang hiram na
salitang may letrang C.

participant
central
census
circular

k
partisipant
sentral
sensus
sirkular

magneticmagnetik
card
kard
cake
keyk
empirical
empirikal

Letrang Q

.Panatiling ang letrang Q kung ang salita ay hiniram sa

original na anyo.
quo vadis quotation quad
quartz quantum opaque
.Palitan ang letrang Q ng letrang KW kung ang tunog
ay /kw/, at ng letrang K kung ang tunog ay / k/ kapag
binaybay sa Filipino ang hiram na salitang may letrang
Q.

Magkasunod na Patinig. Ilang halimbawa

ia- ya ortografia - ortografya, ortografiya

dialecto - dyalekto, diyalekto
iyacristiano - kristyano, kristiyano
sentencia - sentensya, sentensiya
ie- ye tiempo - tyempo, tiyempo
iyeenmienda emyenda, emiyenda
pie -pye, piye
io- yo divorcio diborsyo, diborsiyo
iyoexportacion eksportasyon,eksportasiyon

ua- wa guapo gwapo, guwapo

uwa aguado agwador, aguwador
cuarto kwarta, kuwarto
santuario santwaryo, santuwaryo
estatua estatwa, estatuwa
ue- uwe cuento kwento, kuwento
suerte swerte, suwerte
absuelto abswelto, absuwelto
ui-wi buitre bwitre, buwitre
wi buitre bwitre, buwitre
uwi perjuicio- perwisyo, peruwisyo

Mga Digrapo

Ang digrapo ay kombinasyon ng dalawang

letrang pinagsama para katawanin ang isa o
dalawang tunog.
Digrapong Ch
Panatilihin ang digrapong CH kapag ang salita ay
hiniram sa orihinal na anyo.
Tofu (Nihonggo) tokwa
futbol
French fries
fasiliteytor
lifeguard
fraterniti
fuddul (Ibanag) maliit na burl
foto
fokus

Letrang J

Gamitin ang letrang J para sa tunog / j / sa

mga hiram na salita.
Jam
sabjek
Juice jaket
Majahid (Arabic) jornal
tagapagtanggol ng Islam objek
jantu (Tausug) bajet
puso

.Letrang V
Gamitin ang letrang V
para sa tunog / v/sa mga
hiram na salita.
vertebrate varayti
verbatim volyum
video
valyu

Letrang Z

Gamitin ang letrang Z para sa

tunog / z/ sa mga hiram na
salita.
zebra magazin
zinc
bazar
zoo
bazuka

.
Iba Pang Tuntunin
a. Mga Diptonggo
Ang mga salitang may
diptonggo o magkasunod na
patinig ay baybayin ayon sa
mga sumusunod:
Halimbawa:
chopsuey Chavez
chips
charter

.Palitan ang diagrapong ito ng

CH kung ang tunog ay / ts / sa
hiniram na salita.
Halimbawa:
chalk tsok
chocolate
tsokolate
cochero kutsero channel
tsanel
checklist tseklist

.Digrapong SH
.Panatilihin ang digrapong
SH kapag ang salita ay
hiniram sa orihinal na
anyo.
Halimbawa:
Sharon shampoo sheik
shangri-la shamrock

.Palitan ang digrapong SH ng

SY kung ang tunog ay /sy/ sa
hiniram na salita.
Halimbawa:
workshop - worksyap
shooting - syuting
censorship
- sensorsyip
scholarship
- iskolarsyip

Ang NG

Panatilihin ang NG para sa

tunog na / ng / sa dahilang
mahalagang ambag ito ng
palatunugang Filipino. Ang tunog
na ito ay maaring nasa inisyal,
midyal at final na posisyon.
ngayon pangalan payong
ngipin panginoon
tanong

D. Ang Pantig at Palapantigan

Ang Pantig
Ang Pantig ay isang saltik ng dila o
Walang antalang bugso ng tinig sa
pagbigkas ng salita
Halimbawa:
a-ko sam-bot
i-i-wan mang-ya-ya-ri
it-log ma-a-a-ri

.Kayarian ng Pantig
Kayarian Halimbawa
P u-pa
KP ma-li
PK is-da
KPK han-da
KKP pri-to
PKK eks-perto
KKPK plan-tsa
KKPKK trans-portasyon
KKPKKK
shorts

.Ang Pagpapantig
Ang pagpapantig ay paraan ng
pagbaha-bahagi ng salita sa mga
pantig.
.Kapag may magkasunod na dalawa
o higit pang patinig sa posisyong
inisyal, midyal at final na salita, ito
ay hiwalay na mga patinig.
Salita
Mga Pantig
aalis
a-a-lis
maaga
ma-a-ga
totoo
to-to-o

.Kapag may dalawang

magkaibang katining na
magkasunod sa loob ng isang
salita, maging katutubo o
hiram man, ang una ay
kasama sa patinig na
sinusundan, at ang pangalawa
ay sa patining na kasunod.

Halimbawa:
Salita
Mga Pantig
Salita Mga Pantig
buksan buk-san
sobre
sob-re
pinto
pin-to
kopya
kop-ya
tuktok
tuk-tok
kapre
kap-re
pantig
pan-tig
tokwa
tok-wa

.Kapag may tatlo o higit pang

magkakaibang katinig na
magkakasunod sa loob ng isang
salita, ang unang dalawa ay kasama
sa patinig na sinusundan at ang huli
ay sa patinig na kasunod.
Halimbawa:
Salita
Mga Pantig
eksperimento
eks-pe-ri-men-to
transkripsyon
trans-krip-syon

Kapag ang una sa tatlong

magkakasunod na katinig ay m o
n at ang kasunod na dalawa ay
alinman sa bl,br,dr,pl,tr, ang
unag katinig
( m o n) ay sa sinusundang
patining ay kasama at huling
dalawa ay sa kasunod na patinig.

Halimbawa:
Salita
asambleya
alambre
balandra
simple
sentro
kontra

Mga Pantig
a-sam-ble-ya
a-lam-bre
ba-lan-dra
sim-ple
sen-tro
kon-tra

Kapag may apat na

magkakasunod na katinig sa
loob ng isang salita, ang
unang dalawang katinig ay
kasama sa patinig na
sinusundan at ang huling
dalawa ay sa patining na
kasunod.
Halimbawa:
Salita
Mga Pantig
ekstradisyon
eks-tra-di-syon

Ang Pag-uulit ng Pantig

Ang mga sumusunod ang tuntunin sa
pag-uulit ng pantig.
.Kung ang unang tunog ng salitang-ugat o
batayang salita ay patining ang patinig
lamang ang inuulit.
Halimbawa:
a-lis
a-a-lis
i-wan
i-i-wan
am-bon
a-am-bon
eks-tra
e-eks-tra

Ang tuntunin ding ito ang

sinusunod kahit may unlapi ang
salita.
Halimbawa:
mag-alis
mag-a-a-lis
maiwan
ma-i-i-wan
umambon
u-ma-am-bon
mag-akyat
mag-a-ak-yat
umekstra
u-me-eks-tra

.Kung ang unang pantig ng salitang-ugat

ay nagsisimula sa KP ( Katinig-patinig),
ang katining at ang kasunod na patining
lamang ang inuulit.
Halimbawa:
ba-sa
la-kad
tak-bo
lun-dag
nars

ba-ba-sa
ma-ba-ba-sa
la-la-kad
mi-la-la-kad
ta-tak-bo
nag-ta-takbo
lu-lun-dag mag-lu-ludag
mag-na-nars

Kung ang unang pantig ng salitangugat ay may KK ( Klaster na

katining) na kayarian, dalawang
paraan ang maaaring gamitin.
Batay ito sa kinagawian ng
nagsasalita o varyant ng paggamit
ng wika sa komunidad.
.Inuulit lamang ang unang katining
at patinig

D. Ang Gamit ng Gitling

Ginagamit ang gitling (-)

sa loob ng salita sa mga
sumusundo na
pagkakataon:
.Sa pag-ulit ng salitangugat o mahigit sa isang
pantig ng salitang-ugat.

Halimbawa:
araw-araw daladalawa
isa-isa
sari-sarili
apat-apat kabi-kabila
masayang-masaya

.Kung ang unlapi ay nagtatapos

sa katinig at ang salitang
nilalapian ay nagsisimula sa
patining na kapag di
ginigitlingan ay magkakakrooon
ng ibang kahulugan
Halimbawa:
Mag-alis
pang-ako
may-ari
Nag-isa mang-uto tag-init
Nag-ulat
pag-alis pag-asa

.Kung ang unlapi ay nagtatapos

sa katinig at ang salitang
nilalapian ay nagsisimula sa
patining na kapag di
ginigitlingan ay magkakakrooon
ng ibang kahulugan
Halimbawa:
Mag-alis
pang-ako
may-ari
Nag-isa mang-uto tag-init
Nag-ulat
pag-alis pag-asa

.Kapag

may katagang
kinaltas sa pagitan ng
dalawang salitang
pinagsama.
Halimbawa:
pamatay ng insekto
- pamatay-insekto
kahoy sa gubat - kahoy-gubat
humigit at kumulang - humigitkumulang
lakad at takbo
- lakad-takbo
bahay na aliwan
- bahay-aliwan
dalagang tagabukid
- dalagang-bukid

Subalit, kung sa
pagsasama ang dalawang
salita ay magbago ang
kahulugan, hindi na
gagamitan ng gitling ang
pagitan nito.
Halimbawa:
dalagambukid (isda)
buntunghininga

.Kapag may unlapi ang tanging ngalan ng

tao, lugar, brand o tatak ng isang bagay o
kagamitan, sagisag o simbolo. Ang tanging
ngalan ay walang pagbabago sa ispeling.
Halimbawa:
maka-Diyos
mag-PAL
maka-Rizal
maka-Johnson
maka-Pilipino mag-Sprite
pa-Baguiomag-Corona
taga-Luzon
Mag-Ford
taga-Antique mag-Japan

Sa pag-uulit ng unang pantig ng tanging

ngalang may unlapi, ang gitling ay nalilipat
sa pagitan ng inulit na unang pantig ng
tanging ngalan at ng buong tanging
ngalan.
Halimbawa:
mag-Johnson
magjo-Johnson
mag-Corona
Magno-Corona
mag-Ford
magfo-Ford
mag-Japan
magja-Japan
mag-Zonrox
magzo-Zonrox

Kapag ang panlaping ikaay iniunlapi sa numero o

pamilang.
Halimbawa:
ika-3 n.h.
ika-20 pahin
ika-9 na buwan ika-10 ng
umaga ika-3 rebisyon ika12 kabanata

.Kapag isinulat nang

patitik ang mga yunit ng
fraction.
Halimbawa:
isang-kapat ( )
limat dalawang-kalima ( 5
2/5)
tatlong-anim ( 3/6)

.Kapag pinagkakabit o
pinagsasama ang apelyibo
ng babae at ng kanyang
bana o asawa.
Halimbawa:
Gloria Macapagal-Arroyo
Conchita Ramos-Cruz
Perlita Orosa-Banzon

.Kapag hinati ang isang

salita sa dulo ng isang
linya.
Halimbawa:
Patuloy na nililinang at
pinala-lawak ang
paggamit ng Filipino.

ANG
PATALINGHAGAN
G
PAGPAPAHAYAG
O TAYUTAY

Mga Uri ng
Patalinghagang
Pagpapahayag o
Tayutay

Pagtutulad (Simile)
hal.
para, kagaya, kapara,
kawagis at katulad
a. Ang luha ni dina ay tulad ng
mga butil ng perlas
b.Ang kanyang ngiti ay kawangis ng
bukang-liwayway
c. Parang bulkang sumabog ang
tinitimping galit ni Rodin

. Pagwawangis (Metaphor)
ito ay naghahambing din tulad
ng pagtutulad ngunit hindi
gumagamit ng mga salitang
tulad ng para ng, kagaya,
kawangis at katulad sapagkat
itoy tiyakang paghahambing.

a. Ang ama ni David ay

leon sa bagsik
b. Isang basag na salamin
ang dalaga ni Aling Pinang
c. Ang tinig moy musika
sa aking pandinig

Eksaherasyon o
Pagmamalabis
(hyperbole)
Lubhang nagpapalabis o
nagpapakita ng kalagayan
ng tao, bagay o
pangyayari.

a. Bumaha ng salapi sa mga

kamag-anak nang dumating si
Rico mula sa ibang bansa
b. Nadurog ang kanyang puso sa
kapighatiang dulot mo
c. Bundok-bundok na mga
pinggan ang pinagtulungang
hugasan ng magkapatid

Personipikasyon
( Personification)
Pagbibigay-katauhan o
pagsasalin ng talino o
gawain at katangian sa
mga bagay-bagay sa
paligid natin.

a. Ngunit ang buwan ay

nagmamagandang gabi sa
lahat
b. Nagluksa ang daigdig sa
kamatayan ng dakilang
bayani
c. Nagkanlong sa ulap ang
araw

Pagpapalit-tawag o
Metonomiya Pagpapalit ng
mgakatawaganng mga bagay na
magkakaugnay, hindi sa
kahambigan kundi sa mga
kaugnayan. Ang salitang
meto sa metonomiya ay
nangangahulugan ng pag halili
at pagpapalit.

a. Tumanggap siya ng mga

palakpak sa kanyang
tagumpay
b. Mabigat na krus ang
pinapasan ng babaing iyan
c. Ang bunga na kanilang
pag-iibigan ay isang malusog
na lalaki

a. Tumanggap siya ng mga

palakpak sa kanyang
tagumpay
b. Mabigat na krus ang
pinapasan ng babaing iyan
c. Ang bunga na kanilang
pag-iibigan ay isang malusog
na lalaki

Pagpapalit-saklaw (Synecdoche) ang tayutay na itoy bumabanggit sa isang bahagi ng isang bagay para tukuyin ang kabuuan.
Halimbawa:
a. Dalawampung kamay ang nagtulung-tulong sa pagbuhat sa mabigat na makinarya
b. Anim na tainga ang matamang nakikinig sa ibinalita ni Isabel

Pagtatanong
( Rhetorical Question)
Ginagamit ito upang
tanggapin o di tanggapin
ang isang bagay. Ang
pagpapahayag na itoy
hindi maghihintay ng
sagot.

a. May ina kayang makatitiis na

hindi damayan ang nahihirapang
anak?
b. Ang isa kayang matalinong
hukom ay mapaniniwala agad sa
mga sabi-sabi?
c.May babae kayang makatatagal
sa lalaking iyon na ubod ng seloso
at mapambugbog?

Pagdaramdam
( Exclamation)
Isinasaad ng
pagpapahayag na ito ang
di pangkaraniwang
damdamin.

a. Minamahal kong ina, ikaw na walang

ginawa kung di pawing pagpapakahirap at
pagpapakasakit para sa aking kapakanan
ay yumaong hindi ko man lamang
napaglingkuran.
b. Huwag mong akalaing ipinagpapawalang
bahala ko ang iyong gipit na kalagayan
nais kitang tulungan ngunit akoy walang
salaping makahahango sa iyong kagipitan
c. Nais kong makatulong sa mga maralita
ngunit ano ang aking magagawa? Ako man
ay isa ring anak-pawis kung hindi
gumaway hindi kakain

Pagtatambis ( Antithesis)
Ang pagpapahayag na itoy
bumabangit ng mga bagay
na
makakasalungat upang
mapabisa ang
pangingibabaw ng isang
natatanging kaisipan.

a. Siyay isang babaing napakahirap

pakibagayan. Ayaw ng masalita at walang kibo.
Nayayamot sa maraming mga tao ngunitt
ayaw naman ng nag-iisa. Nagagalit sa
mangmang, ayaw rin naming makihalubilo sa
maralita. Kay hirap unawain ang kanyang ugali.
b. Namili sa Aling Luisa ng ibat-ibang gulay at
mga prutas. Bumuli siya ng mga gulay at
pahaba, berde at dilaw, malaki at maliit,
magagaspang at makikinis ang mga balat.
Sari-saring prutas din ang kanyang pinamili;
may maasim at matamis, malamukot at tuyot,
may makapal at manipis na balat.

Pagtawag (Apostrophe)
pakikipag-usap sa
karaniwang bagay o isang
dinadaramang
kaiisipan na para bang
nakikipag-usap sa isang buhay
na tao sa isang taong wala
naman ay parang naroot
kaharap.

a. Panaginip, halikat lapitan

mo akp at isakay sa iyong
pakpak
b. Pag-asa, halika ritot akoy
akayain mo nang hindi
dumalim an aking buhay
c. Tukso, lumayo kat huwag
mo akong ibulid sa
pagkakasala

Pagtanggi (Litotes)
- Gumagamit ito ng
panangging hindi
upang magpahiwatig ng
lalong
makahulugang
paksang-ayon.

a.Hindi ko sinasabing tamad ka,

lamang at bakit laging marumi ang
iyong bahay
b.Akoy hindi nagpaparatang na
magnanakaw si Budoy ngunit siya
lamang ang pumasok sa kwarto mo
kanina nang mawala ang pitakang
nakapatong sa ibabaw ng cabinet.
c. Hindi ko sinasabing mabagal ka
ngunit bakit araw-araw ay huli ka sa
klase

Pag-uyam (Irony)
Ang pagpapahayag na itoy
ginagamitan ng mga
pananalitang nangungutya
sa pamamagitan ng mga
salitang kung kukuning
literal ang kahulugan ay tila
kapuri-puri.

a.Ang babaeng nakilala mo

aytalagang mahinhin. Napakalakas
humalaklak at kung manamit ay
halos nakabilad na ang katawan.
b.Kay bango ng iyong hininga. Bawat
makausap moy nagtatakip ng ilong
c. Kay bait mong kaibigan
pagkatapos kita tulungan sa iyong
mga kagipitan ay inagaw mo pa sa
aking kasintahan.

Paglilipat-wika
( Transfered Epithesis)
Tulad sa pagbibigay-katauhan
na pinasasabagay
ang mga katangiang pantao,
ngunit sa halip na pandiwa
ang ginagamit ay mga panguri, mga pang-uring tanging
sa tao lamang ginagamit.

a. Ang mapaglingkod na
payong ay sira na.
b. Natangay ang agos
ang mapagsilbing tuwalya.
c. Mahiyaing mata
subukin mong mangusap
sa akin.

Parabula ( Parable)
Isang maikling salaysay
ng isang pangyayaring
maaring maganap sa
buhay o sa kahalagahan,
na makukunan ng isang
aral napangkaasalan o
pangkaluluwa

Si San Bernardoy nagtanong

Sa Diyos na ating Panginoom
Sa sugat no, Panginoon,
Na tinanong susun-suson
Ay alin sa mga iyon ang
Mahapdi hanggang nagyon?
Sa tulang Sugat sa
balikat ni Florante

Pabula (Fable)
karaniwang tauhan ng
akdang ito ay mga
hayop na ang layunin ay
ipa-alam ang mga
kaugaliang dapat
pamarisan.

KARAGDAGANG
KAALAMAN

A. KAGANAPAN NG
PANDIWA

MGA URI NG
KAGANAPAN NG
PANDIWA

1. Tagaganap o actor

2.
3.
4.
5.
6.
7.

Layon o Tagatanggap
Kailanan
Ganapan
Sanhi o Dahilan
Kagamitan
Resiprokal

PAKILALA SA WASTONG
GAMIT NG MGA
PANGATNIG

Ang pangatnig ay kataga, salita,

o lipon n mga salitat kataga na
nagsasaad ng kaugnayan ng
isang salita sa kapwa salita,
parirala sa kapwa parirala, sugnay
sa kapwa sugnay, o panunusap sa
kapwa pangunusap. Maraming
panatnig sa wikang Filipino. Ito
ang mga sumusunod.

1. Pamukod-ginagamit sa
pabubukod, pagtatangi o
pagpili
Hal.: o, ni, maging, man

2. Panubali- nagsasaad ng
kalayaang may kondisyon
o pasubali; ginagamit ang
mga paliwanag.
Hal.: Kapag, kung, pag,
nasa, sakali

3. Paninsay- kung ang

unang bahagi ng
panungusap ay
sumasalungat sa kasunod
na bahagi
Hal.: bagamat, datapwat,
samantala

4. Pananhi-nagbibigaydahilan o nangangatwiran
sa pagkakaganap ng kilos
o sumasagot sa tanong na
bakit
Hal.: dahil, sapagkat,
sanhi ng

5. Panlinawnagpapaliwanag ng bahagi
o kabuuan ng isang
ipinahahayag o ng
tinatalakay.
Hal.: Kaya, kung gayon,
samakatuwid

6. Panaposnagpapahiwatig ng
katapusan ng pagsasalita
Hal.: sa bagay na ito, sa
lahat ng ito

7. Panimbang-gingamit
kung ang dalawang salita,
parirala o sugnay na
pinag-uugnay ay
magkasinghalaga o
magkatimbang
Hal.: katulad, gaya ng, at,
saka, maging, gayundin
`

PAUNLARIN
ANG
TALASALITAAN

1. naudlot- hindi natuloy

2. maibsan matanggal;
mawala; mabawasan
3. masawata mapigil
4. susupo pipigil
5.
peligro kapahamakan

6. malipol
mahuli
7. inaasam gusting,
makamit; pinapangarap
8. kamangmangan kawalan ng
pinag-aaralan
9. karuwagankahinaan
10. maibsan
matanggal; maalis

11. nasaksihan nakita,

naranasan
12. nakihamok nakipaglaban
13. kapanalig kasama sa
paniniwala
14. nagpahupa nagpatigil
15. kinagisnan kinamulatan

16. nakapipinsala nakakasira

17. ubos-biyaya
aksayado
18. banyuhay
bagong anyo
ng buhay
19. masalimuot hindi simple,
kumplikado
20. magkamal
maghakot

21.hinuo
ginawa
22.nahikayat
naakit
23.baklasin
kalasin
24.naghasik nagsabog
25. pagsikil pagkontrol

26. marubdob matindi

27. bugso
dagsa; laging
sagana
28. nakauungos nakahihigit;
nangunguna
29. magagara magaganda
30.
alitan
awayan

Maraming maraming
salamat sa inyong
pakikinig. Nawa ay
maipasa ninyo ang
pagsusulit.
DAGHANG SALAMAT