PALABRAS PATRIMONIAIS, CULTISMOS E SEMICULTISMOS

A maiora do noso vocabulario actual procede de timos latinos. Dependendo da poca

na que estas palabras latinas se introduciron no idioma, podemos diferenciar palabras
patrimoniais, cultismos e semicultismos.

Palabras patrimoniais.
patrimoniais Son as que se incorporan xa na poca da colonizacin romana e
sufriron todas as evolucins que caracterizan o paso do latn ao galego.
LUNAM La

PLUVIAM Chuvia

FILUM Fo

LUPUM Lobo

NOCTEM Noite

FACERE Facer

PRINCIPAIS TRANSFORMACINS DO LATN AO GALEGO

-Sonorizacin das consoantes oclusivas xordas intervoclicas: -P-, -T-, K-
-b-, -d-, -gLUPUS-lobo ; AMICU amigo; CITU- cedo
-Perda do n- e do l- intervoclicas
LUNAM- la; MOLAM-moa
-Desaparicin das consoantes n- e l- en posicin intervoclica
LEGERE-Leer; VIDERE- veer
-Vocalizacin do grupo CTLACTEM-leite; NOCTEM-noite
-Palatalizacin en posicin inicial dos grupos consonnticos latinos PL-, CL-, FL-.
PLUVIAN-chuvia; CLAMARE-chamar; FLAMMAM_chama

Cultismos. Son palabras que proceden do latn ou do grego e que penetraron tardiamente no
galego, de xeito que non sufriron modificacins, polo que manteen a mesma forma latina ou
grega ou modificrona levemente.
LACTEO lacteo

DIRECTO Directo

PLENUM pleno

Semicultismos. Son palabras que anda que se incorporaron tardiamente, sufriron certas
modificacins, pero non todas. Estn a medio camio entre as palabras patrimoniais e as cultas.
PLAGAM praga

CLAVUM cravo

PLATAM prata

Dun mesmo timo poden derivar unha forma patrimonial e outra culta, con diferentes
significados.
TETIMO
Collocare
Catedra
Magicum

PATRIMONIAIS
Colgar
Cadeira
Meigo

CULTISMOS
Colocar
Ctedra
Mxico

timo

Patrimonial

Semicultismo

Cultismo

Regulam

rella

regra

regular

EXERCICIOS
1. Relaciona os seguintes cultismos co timo correspondente:
Deplorar, implorar
Expectorar
Inflamacin
Exclamar

FLAMMA
CLAMARE
PLORARE
PECTUM

2. Indica cal o resultado dos seguintes timos:

CAPANNAM

MACULAM

DOLOREM

TECTUM

AURICULAM

CENAM

3. Agrupa estas palabras en cultas e patrimoniais.

Mestre, deplorar, plano, concello, sinal, segredo, peito, signo, secretario, chave, chan,
maxistral, pectoral, clave, concilio.
Cultas

patrimoniais