Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
Especifico Senderismo
Especifico Senderismo
Horrelakoa da
Nagusiki
baso-eremu
Zailtasuna
Dificultad
Distantzia
Distancia
Desnibel
Desnivel
Denbora
Tiempo
3:50
IBILBIDEA
Santikurutze Kanpezu, Dormida ibarra, Ega
Ibaia, Santikurutze Kanpezu.
ITINERARIO
Santa Cruz de Campezo, valle de La
Dormida, Ro Ega, Santa Cruz de Campezo.
TOKI INTERESGARRIAK
Santikurutze Kanpezu.
LUGARES DE INTERS
Santa Cruz de Campezo.
ARBURUKO EZKILAK
CAMPANAS DE ARBURU
12,8 km
454 m
4:00
12,1 km
412 m
2:40
8,1 km
494 m
2:30
921 m
PR-A-64
UXERRI BIDEA
SENDA DE LA DORMIDA
comprende
badaude.
ederki
PR-A-69
KONTRASTAKO SAKANAK
BARRANCOS DE KONTRASTA
PR-A-71
MARKILLANO BIDEA
SENDA MARKILLANO
14,6 km
PR-A-73
10,7 km
396 m
3:00
fuerte
ERROETA-ITURRIETAKO MENDIAK
ONRAITA-MONTES DE ITURRIETA
PR-A-77
URIZAHARRA-LA RASA
PEACERRADA-LA RASA
18,7 km
440 m
5:00
Mendi-bazterrak
tambin
industria,
una
importantes
baja
presin
UXERRI BIDEA
SENDA DE LA DORMIDA
ACCESO
Desde Vitoria-Gasteiz por la N-104 y desvo
en Elorriaga por la A-132 hasta Santa Cruz
de Campezo, punto de partida del
itinerario.
PR-A-59
kokatua,
Mendialdea
PR-A-64
SARBIDEA
Gasteiztik abiatuta, N-104 hartu ondoren,
Elorriagan A-132ri helduko diogu
Santikurutze Kanpezuraino, ibilbidea herri
horretan hasten baita.
eskualdean
Arabako
batean
Ibilbidea
Ruta
As es
PR-A-73
SARBIDEA
Gasteiztik abiatuta, N-104 hartu eta
A-132tik aterako gara, Maezturaino,
Azazetako mendatea gaindituta. A-3114
hartuko dugu Erroitegiraino eta, azkenik,
A-4142, Erroetaraino, ibilbidea herri
horretan hasten baita.
ACCESO
Desde Vitoria-Gasteiz por la N-104 y desvo
por la A- 132 hasta Maeztu, superando el
puerto de Azazeta. Continuar por la A-3114
hasta Roitegui donde nos desviaremos por
la A-4142 hasta Onraita, lugar de partida
del itinerario.
IBILBIDEA
Erroeta, Atxuri mendia, Pea Redonda, San
Juan Mendatea, Atalekuko trikuharria, Santa
Elena, Erroeta.
ITINERARIO
Onraita, monte Atxuri, Pea Redonda,
Puerto de San Juan, dolmen de Ataleku,
Santa Elena, Onraita.
Europako
hartzen
ameztirik
zabalenak
EU / ES
Ubicacin y accesos
Zailtasun txikia
Dificultad baja
Zailtasun ertaina
Dificultad media
PR-A-59
Zailtasun handia
Dificultad alta
ARBURUKO EZKILAK
CAMPANAS DE ARBURU
SARBIDEA
Gasteiztik abiatuta, N-104 hartu ondoren,
A-132ri helduko diogu Maezturaino,
ibilbidea herri horretan hasten baita.
ACCESO
Desde Vitoria-Gasteiz por la N-104 y desvo
por la A-132 hasta la localidad de Maeztu,
punto de inicio del itinerario.
IBILBIDEA
Maeztu, Obi Haitzuloak, Obiko Haitza, Pea
Las Cinco, Arburu tontorra, Atauri, Maeztu.
ITINERARIO
Maeztu, Cuevas de Obi, La Campana, Pea
Las Cinco, cima Arburu, Atauri, Maeztu.
TOKI INTERESGARRIAK
Maeztu hiribildua, Obiko Haitza tontorra,
Arburu tontorra, Bakardadearen Baseliza.
LUGARES DE INTERS
Villa de Meztu, cima La Campana, cima
Arburu, ermita de Ntra. Sra. de la Soledad.
IBILBIDEAREN DESKRIBAPENA
Mendez mende garrantzi handia izan duen
Maeztu hiribildutik abiatuta, ibilbideak
Arburu mendiaren tontorreraino eramango
gaitu artadi eta erkameztien artean. Bidean,
Obiko haitzuloak esaten zaien leizeak eta
zuloak ikusiko ditugu, urek kareharriaren
gainean eragindakoak.
DESCRIPCIN DE LA RUTA
Desde la histrica villa de Maeztu, la ruta
nos introduce entre encinares y quejigares
hasta la cumbre del monte Arburu. Por el
camino habremos dejado el conjunto de
simas y oquedades conocidas con el
nombre de las cuevas de Obi, originadas
por la accin del agua sobre materiales
calizos.
Pagadi magikoa
Hayedo mgico
Basquetour
Desde Donostia-San Sebastin dista 103 km. Se accede por la A-8 y enlace con la
AP-1 en Eibar o bien por la N-I siendo en este caso la distancia que las separa de 129
km.
Kantauri itsasoa
GR-38
Gernika
A-8
BILBAO
Mar Cantbrico
Lekeitio
BI-2238
DONOSTIA-SAN SEBASTIN
Ondarroa
A-8
BI-635
BI-633
Zugastieta
Deba
A-8
Amorebieta
GI-2634
Lemoa
BI-635
Durango
Eibar
GR-120
Loiola
N-636
A-68
N-I
Zarautz
Elgoibar
Arburuko kanpaia
Campana de Arburu
Basquetour
Bermeo
BI-2235
IBILBIDEAREN DESKRIBAPENA
Kodes eta Costalera mendien magaletan
marrazten diren bide ezkutuetan barrena,
Arabako alderdirik bitxienetako bat ikusiko
dugu, baso liluragarriak zeharkatuta. Azken
tartean, Ega ibai ondoko eta ibaiertzeko
bazter erosoak igaroko ditugu.
Andoain
PR-A-69
DESCRIPCIN DE LA RUTA
A travs de los ocultos caminos que se
dibujan sobre las faldas de la Sierra de
Codes y el monte Costalera, descubriremos
uno de los parajes ms singulares de lava,
caminando entre sublimes bosques, para
surcar en el tramo final los cmodos pasos
junto al ro Ega y su cortejo ribereo.
KONTRASTAKO SAKANAK
BARRANCOS DE KONTRASTA
SARBIDEA
Gasteiztik abiatuta, N-104 hartu eta
Elorriagan A-132ri helduko diogu,
Santikurutze Kanpezuraino. Handik,
A-2128n sartuko gara, Kontrastara iritsi
arte, ibilbidea herri horretan hasten baita.
ACCESO
Desde Vitoria-Gasteiz por la N-104 y desvo
en Elorriaga por la A-132 hasta santa Cruz
de Campezo, desde donde se prosigue por
la A-2128 hasta la localidad de Kontrasta,
punto de inicio del recorrido.
IBILBIDEA
Kontrasta, Tostaranako Sakana,
Mendigurengo Sakana, Biarra Erreka.
ITINERARIO
Kontrasta, Barranco Tostarana, Barranco
Mendigurena, Arroyo Biarra.
TOKI INTERESGARRIAK
Elizmendiko Ama (Kontrasta).
LUGARES DE INTERS
Ntra. Sra. de Elizmendi (Kontrasta).
IBILBIDEAREN DESKRIBAPENA
Ibilbide interesgarri honek nafar
lurraldeetako mugetaraino eramango gaitu,
baso galduak eta sakan ezkutuak
zeharkatuta. Ibilbidea laburtzeko aukera
dago, aldaera bat hartuta. Lepoetatik
ikuspegi zabalak ikusiko ditugu; toki
zoragarriak, mendi-bazter bitxi hauen
historia argitzen saiatzeko.
DESCRIPCIN DE LA RUTA
Esta interesante ruta, que puede
acomodarse tomando una variante, nos
llevar hasta los confines de tierras
navarras atravesando recnditos bosques y
ocultos barrancos. Las amplias panormicas
que se dibujan desde los collados nos
invitan a dilucidar la historia de este
singular paisaje.
URDAIBAI
>> Santander
Uxerri bidea
Senda de La Dormida
Basquetour
PR-A-71
MARKILLANO IBILBIDEA
SENDA MARKILLANO
SARBIDEA
Gasteiztik abiatuta, N-104 hartu eta
A-132tik aterako gara, Santikurutze
Kanpezuraino iritsi arte. Herri horretatik,
A-2126ri jarraitu eta, eskuinean, A-4161
hartuko dugu, Urbisuraino, ibilbidea herri
horretan hasten baita.
ACCESO
Desde Vitoria-Gasteiz por la N-104 y desvo
por la A-132 hasta Santa Cruz de
Campezo. Desde esta localidad continuar
por la A-2126 y desviarse a la derecha por
la A-4161 hasta la poblacin de Orbiso,
lugar de partida de nuestro itinerario.
IBILBIDEA
Urbisu, Somorredondo gailurra, Txintxularri
tontorra, Aldako Gurutzea, Santa Luzia
Baseliza, Urbisu.
ITINERARIO
Orbiso, cima de Somorredondo, cumbre de
Txintxularri, Cruz de Alda, ermita de Sta.
Luca, Orbiso.
TOKI INTERESGARRIAK
Urbisu, Santa Luzia Baseliza.
LUGARES DE INTERS
Orbiso, Ermita de Santa Luca.
N-I
GI-631
Bergara
Zumarraga
GR-38
Arrasate
N-636
GI-2630
N-240
A-15
Beasain
Oati
AP-1
Altube
Arantzazu
Legutiano
N-I
GI-3591
Irurtzun
N-622
A-68
N-240-A
VITORIA-GASTEIZ
Altsatsu
N-I
DEBAGOIENA
N-I
GR-38
Miranda de Ebro
Maeztu
Peacerrada
A-68
A-2124
ARABAKO MENDIALDEA
MONTAA ALAVESA
>> Logroo
Laguardia
A-1
A-132
A-15
A-124
Oyn-Oion
TOKI INTERESGARRIAK
San Juan Mendatea, Atalekuko trikuharria,
Santa Elena.
LUGARES DE INTERS
Puerto de San Juan, dolmen de Ataleku,
Santa Elena.
IBILBIDEAREN DESKRIBAPENA
Ibilbide zirkular atsegin honek Iturrietako
mendietako uren banalerroraino eramango
gaitu; alde batean, Lautadako lurrak daude
eta, bestaldean, Arabako Mendialdekoak.
Mendi horien arteko txoko batean Erroeta
dago; aspaldi-aspaldiko herri txikia da, eta
Ebroko lurren eta Ekialdeko Lautadaren
arteko ibilbideen elkargunea. Gure ibilian
alderdi historikoak zeharkatuko ditugu; San
Juan Mendatea, esate baterako. Era berean,
ikuspegi zoragarriak ikusiko ditugu; adibidez,
mendilerroaren malkar bihurrietatik ageri
zaigun huraxe, Euskadiko tontorrak
zeruertz zabalean begiz joko baititugu.
DESCRIPCIN DE LA RUTA
Este agradable itinerario circular nos
conducir por la divisoria de aguas de los
montes de Iturrieta, que separan las tierras
de la Llanada de las de Montaa Alavesa.
Apostado en un rincn de estos montes se
encuentra Onraita, antiqusimo ncleo rural
y encuentro de rutas entre las tierras del
Ebro y la Llanada Oriental. A nuestro paso
veremos como surgen histricos parajes,
como el Puerto de San Juan, o
extraordinarias panormicas, como aquella
que se extiende desde el sinuoso escarpe
de la sierra, dibujando las cimas de Euskadi
sobre el amplio horizonte.
PR-A-77
SARBIDEA
Gasteiztik abiatuta, A-2124 hartu, Gasteizko
mendatea gainditu eta, BU-750en barrena,
Trebiuko Konderria zeharkatuko dugu.
Berriz ere A-2124 errepidean, Urizaharrera
iritsiko gara, gure ibilbidea herri horretan
hasten baita.
ACCESO
Desde Vitoria-Gasteiz tomar la A- 2124 y
superar el puerto de Vitoria, para despus
atravesar por la BU-750 el Condado de
Trevio. De nuevo por la A-2124, se alcanza
la localidad de Urizaharra-Peacerrada,
punto de inicio de nuestro itinerario.
IBILBIDEA
Urizaharra, Lotza, Pea Hueca, Faidu, De la
Mina Sakana, Urizaharra.
ITINERARIO
Peacerrada, Loza, Pea Hueca, Faido,
Barranco de la Mina, Peacerrada.
TOKI INTERESGARRIAK
Urizaharra, Lotza, Pea Hueca, Haitzeko
Ama Birjinaren Baseliza, San Migel
Haitzuloak.
LUGARES DE INTERS
Peacerrada, Loza, Pea Hueca, ermita de
la Virgen de la Pea, Cuevas de San Miguel.
IBILBIDEAREN DESKRIBAPENA
Urizaharreko atari gotortutik eta
harresietatik Faidura bitarte, gizakiaren
eragina jaso duten paisaiak zeharkatuko
ditugu, bai eta era askotako harizti, pagadi
eta gorosti-basoak ere. Gure ibilian, Pea
Huecako eremutar inguruaren arrasto
harrigarriak ikusiko ditugu, hau da, Goi Erdi
Aroan eskuz egindako kobazuloak, eta, era
berean, Euskadiko Elizarik zaharrena.
Landaretzaz jori eta sarri beteriko De la
Mina esaten dioten sakana zeharkatuko
dugu, Inglares ibaiaren burualdeari izena
eman diona; bertan, asfalto-harrobi bat
ustiatzen zen. Gure ibilaldiaren azken
tarteak bat egiten du GR-1 Ibilbide
Historikoarekin.
DESCRIPCIN DE LA RUTA
Desde el portal fortificado y murallas de
Peacerrada, surcaremos hasta Faido
paisajes humanizados y variados bosques
de robledales, hayedos y acebos. Los
asombrosos restos histricos del eremitorio
rupestre altomedieval de Pea Hueca o la
ermita de la Virgen de la Pea, la iglesia
ms antigua del Pas Vasco surgirn al paso
de nuestro periplo. Atravesaremos el
frondoso barranco da la Mina, que da
nombre al ro Inglares en su tramo de
cabecera, donde se explotaba una cantera
de asfalto. El tramo final de nuestra ruta
comparte su andadura con el GR 1
Sendero Histrico.
DESCRIPCIN DE LA RUTA
Una ruta algo exigente nos elevar sobre el
Valle de Arana a lo largo del cordal de las
tres cimas que coronaremos durante el
itinerario. Desde los confines de las tierras
alavesas buscaremos el descenso a travs
del indmito barranco de Berrabia, frontera
natural con las tierras navarras en este
sector del recorrido.
Okinako haitzartea
Ayuda ibaiaren haitzartea zeharkaldi ederra
da Okina eta Saseta herrien artean. Horrela,
Ardoaren eta Arrainaren GR-38 Ibilbideak
haitzartea zeharkatzen du, Arabako Errioxa,
Arabako Mendialdea eta Kantauri itsasoa
lotzeko. Mandazainek, izan ere,
mando-taldeak arrainez eta ikatzaz
zamaturik jaisten zituzten, ardoaren truke
aldatzeko. Ibilbide erraza da eta, zalantzarik
gabe, Arabako haitzarterik ederrenetakoa,
Arabako Mendialdearen hegoaldean.
Argibideak, www.montanaalavesa.com
webean.
Desfiladero de Okina
El desfiladero del ro Ayuda es una bella
travesa entre los pueblos de Okina y
Saseta, por la que cruza el GR- 38 Ruta del
Vino y el Pescado, y que une la Rioja
Alavesa, con la Montaa Alavesa y el mar
Cantbrico, donde los arrieros descendan
con sus recuas de mulas con el pescado, el
carbn y lo intercambiaban por vino. De
fcil recorrido, es uno de los desfiladeros
ms bellos de la provincia, al sur de la
Montaa Alavesa. Ms informacin en la
web www.montanaalavesa.com.
Vitoria-Gasteiz
Euskadiko hiriburua da. Gasteizek ondare
aberatsa eta hirigintza moderno, planifikatu
eta atsegina uztartu ditu. Zaharberritze
irekian dagoen Katedral Zaharraz gainera,
bestelakoak ere nabarmendu behar dira:
katedrala birmoldatzeko lanak, mundu
osoan famatu baitira, eta era berean,
Euskadin parerik ez duen gune historiko
adierazgarria. Euskal hiri honek
harrotasunez agertzen du herritar
bakoitzeko berdegune-indizerik
handienetakoa duela Europa osoan.
Argibideak, www.vitoria-gasteiz.org. webean.
Vitoria-Gasteiz
Capital del Pas Vasco, ms que su Catedral
Vieja abierta por obras por sus labores de
remodelacin que han dado la vuelta al
mundo, y su emblemtico casco histrico
nico en Euskadi, Vitoria es una ciudad con
un rico patrimonio y un urbanismo
moderno, planificado y amable. Esta ciudad
vasca presume adems de poseer uno de
los mayores ndices de espacios verdes por
ciudadano de toda Europa. Ms
informacin en la web
www.vitoria-gasteiz.org.
Arabako Errioxa
Ardoaren eta mila urteko usadioen lurralde
honetan, antzinako upeltegiekin batera,
arkitekto bikainek amestutako upeltegiak
ere aurkituko ditugu. 12.000 hektarea
mahasti, guztiak ere mundu zabaleko
izendurarik ospetsuenetako batean bilduta.
Argibideak, www.turismoriojaalavesa.com.
webean.
La Rioja Alavesa
Tierra de vinos y de tradicin milenaria
donde se mezclan bodegas ancestrales y
bodegas soadas por grandes arquitectos.
12.000 hectreas de viedos que ofrecen
sus caldos bajo una denominacin
reconocida como una de las mejores del
mundo. Ms informacin en la web
www.turismoriojaalavesa.com.
Arkitektura-ondare berezia
Ibar txikien eta mendien artean, herri
ederrak eta Erdi Aroko hiriak ageri dira,
harresiz eta dorrez, jauregiz eta jauretxez
jantzita, aspaldiko elizaz eta baselizaz
zipriztinduta, Arabako Mendialdearen kultur
eta arte aberastasunaren lekuko. Argibideak,
www.montanaalavesa.com webean.
Centro de interpretacin de la
Ruta del Vino y el Pescado GR-38 La
Traviesa
Situado en Lagrn, muestra informacin,
historia, imgenes y caractersticas de la
mtica Ruta del Vino y el Pescado que una a
la Rioja Alavesa y la Montaa Alavesa con
la Costa Vizcana. Adems ofrece
informacin turstica de la Comarca. Ms
informacin en la web
www.montanaalavesa.com.
www.senderismoeuskadi.net
PR seinaleztapena
Sealizacin PR
Basquetour
Peacerradara heltzen
Llegando a Peacerrada
Basquetour
IBILBIDEAREN DESKRIBAPENA
Ibilbide hau zertxobait gogorra da eta
Haranaren goialdean zehar eramango gaitu,
gure ibilian igoko ditugun hiru tontorretan
barrena. Arabako lurren azken mugetatik
abiatuta, Berrabiako sakanean behera
abiatuko gara; sakan alde hori Arabako eta
Nafarroako lurren arteko mugaldea da.
A pocos kilometros...
URIZAHARRA - LA RASA
PEACERRADA - LA RASA
Kilometro gutxitan...
PR ikurra
Marca de PR
Basquetour
Ibilbideak
Las rutas
ARABAKO MENDIALDEA
MONTAA ALAVESA
Turismo aktibo
Turismo activo
Vitoria-Gasteiz
AKTIBA
Euskal Autonomia Erkidegoko turismo aktiboko enpresen elkartea.
Asociacin de empresas de turismo activo del Pas Vasco.
T. 944 389 868 W. www.aktiba.info
KULTURBIDE
Bernedo (lava-Araba)
T. 945 256 350 M. 609 245 678 E. kulturbide@kulturbide.com
W. www.kulturbide.com
ACTUR ACTIVIDADES TURSTICAS
Peeacerrada (lava-Araba)
T. 945 367 005 M. 606 977 297
INGURU ABENTURA
Albeniz (lava-Araba)
T. 635 748 948 M. 635 748 947 E. info@inguruabentura.com
W. www.inguruabentura.com
VERTIENTE NORTE
Lagrn (lava)
M. 600 511 821 E. info@vertientenorte.com W. www.vertientenorte.com
NATOURING
Bujanda (lava)
M. 665 746 025 E. info@natouring.net W. www.natouring.net
Okinako haitzartea
Desfiladero de Okina
www.montanaalavesa.com
ARABAKO MENDIALDEA
MONTAA ALAVESA
4
Arkitektura-ondare berezia
Patrimonio arquitectnico singular
PR
A-59
Desnibel
Desnivel
Denbora
Tiempo
12,8 km
454 m
4:00
PR-A-64
UXERRI BIDEA
SENDA DE LA DORMIDA
12,1 km
412 m
2:40
PR-A-69
KONTRASTAKO SAKANAK
BARRANCOS DE KONTRASTA
8,1 km
494 m
2:30
PR-A-71
MARKILLANO BIDEA
SENDA MARKILLANO
14,6 km
921 m
3:50
PR-A-73
ERROETA-ITURRIETAKO MENDIAK
ONRAITA-MONTES DE ITURRIETA
10,7 km
396 m
3:00
PR-A-77
URIZAHARRA-LA RASA
PEACERRADA-LA RASA
18,7 km
440 m
5:00
12,8 km
Legenda
Leyenda
PR seinaleztapena
Sealizacin de PR
Ibilbidearen
Norabidearen
jarraipena bat-bateko aldaketa
Continuidad
Cambio brusco
del sendero
de direccin
Norabide
aldaketa
Cambio
de direccin
PR ibilbidea
Sendero PR
Norabide
okerra
Direccin
equivocada
Abiapunta / Helmuga
Salida / Llegada
Interes duen tokia
Punto de inters
Parke Naturala
Parque Natural
Markillano bidea
Senda de Markillano
Fontso Fdz. Bustamante
Basoa
Bosque
www.montanaalavesa.com
Distantzia
Distancia
Arburuko ezkilak
Campanas de Arburu
Sinbologia
Simbologa
www.paisvascoturismo.net
Zailtasuna
Dificultad
4 km
ARBURUKO EZKILAK
CAMPANAS DE ARBURU
Arabako Errioxa
La Rioja Alavesa
PR-A-59
1
Usatxi Museo Etnografikoa
Museo Etnogrfico de Usatxi
Ibilbidea
Ruta
La Traviesa
Informazio gunea
Punto de informacin
www.senderismoeuskadi.net
Gomendioak
Recomendaciones
Gomendagarria da mendi-ibilirako
arropa eta bota egokiak erabiltzea,
bai eta urtaroan urtarokoa
erabiltzea ere.
Ostatuak
Alojamientos
Larrialdiak
112
Emergencias