Está en la página 1de 10

CHUWANKIRAMANTA, PASAMANTA1

[] Uk punchay, uk pasa y vecino-ntinkuna tiyasqa [] unu


qayllapi. Qhipan paqarin, pasa michiq risqa, chay uk pampata,
hina uk maqta qayllaycamusqa yana ternuq yana entiritu hina
pasata parlapayasqa hina tartia ripusqa wasinta hina
qhipanpaqarin maqta wasita hamusqa hina [] pasaq wasinta
tukaykukusqa hina vecino-kuna qhawasqanku hina chayqa
sinqay-xu-ta kasqaqa hina na [] pasa na kusisqa recib-isqa na
maqtata hina maqta nisqa na [] propone-sqa pasata na
casar-akunkimanchu nuqawan nisqa hina, hina pasataq nisqa
ya nisqa hina qhipa nata maqta wasinta ripusqa hina na
lluqsiykusqa punkumanta pasaq wasinmanta hina na vecinonkuna wakmanta qhawallasqankuta millay, millay maqta kasqa
sinqay-xu imaqta yana [] nispa hinataq pasa hina ripusqa
maqta wasinta hina qhipampaqarin hamullasqataq hina, hina
pasata nisqa nuqa chawlla hapiq ris nisqa hina pasa [] ya
nisqa hina maqta nisqa quqawita apapamuwanki las doce
punchay nisqa hina [] pasa nisqa ya nisqa hina maqta na,
na tutamanta risqa [] unuta na nisqa [] hinaspataq
chawllataq [] pasataq waykukusasqa hinaspataq naykamun
[] waykushasqaa pasa hina quqawita apasasqaa hina
quqawita apasqa hina risqa chayaykusqa [] hapinqa nisqa
maqta chayta na pasa na pasa qhawasqa hina mana ima
maqtapis
kasqachu
[]
chuwankirakunalla
total-s
chuwankirakunalla casasqa qhawasasqanku chawllata unuta
hina pasa kutinpamusqa hina tartinqaq maqta hamusqa hina
maqta nisqa imaqta imaqta mana hamunkichu?, nisqa hina
pasa nisqa na hamunitaq chipiqa na chuwankirakunallata
rikuni manan qantaqa rikuykichu hina maqta nisqa laruykipita
kasharqaniqa nisqa hina pasa mana imanisqapaschu hina
vecino-nkuna qhipanpaqarin hamusqa hina maqta ripusqa ari
hina qhipanpaqarin vecino-nkuna hamusqa na nisqa chay manan
chayqa maqtachu chayqa uk chuwankiran, chuwankirawanmi
kanki nisqa hina pasa mancharikusqa hina vecino-nkuna na
paqarin phukllasun nispa ninki [] esposo-ykita ninki hina na
pukllaykunki hina awinta wisqaykuchinki hinaspataq rumi
piqanawan ituykunki [] maqta hamusqa hina pasa chaypi
1 Informante: Mirian Yanet Diaz Belisario, estudiante de 2do. de I.E.S.
Agropecuario Sajanacachi, del distrito de Coata.
1

pasapiwan maqtapiwan puusqaku hina qhipanpaqarin


tutamantaa karusqa hina pasa nisqa pukllaykusun nisqa hina
maqtaqa ya nisqa maqtapiwan pukllaykusqanku hina maqtata
pasa nisqa awiykita wisqaykuy hinaspataq na [] maqta
wisqaykusqa hina [] chaypi thallaykusqa hinaspataq pasa
rumita hathunta huqarirkusqa hina chaywan kunkanmanta
ituyrusqa hinaspataq qhaparikusqa maqtaqa chuwankirallaman
kutiykurukusqa hina qhaparikusqa hina pasa total-ta
mancharikusqa.
UK ATUQ PASAQ YARIQAYNIWA2
Uk kuti atuqqa purisqa urqunta kama, urqunta kama,
hinataqmari icha qhawarikuspa, qhawarikuspa hinaspataqmari
uk rumi palta rumipi hatun rumipi thallarikusqa mana
mukhusqa mana ni uk pisqullatapis hapimusqachu
hinataqmari
descansa-sharan
hinaspataqmari
uk
ratumantataqmari
uk
mono-taqmari
urquntakama,
urquntakama purisqallataq hinataqmari mono-qa lea-kunata
chilkakunata pallasqa hinataqmari zorro-taqmari rikuruspa
waxarikusqa: Compadre-ii imallata ruwakushanki. Mono-qa
qhawarikamun nillantaq nispa: Manan riqsiykichu pitaqcha
kankipis,
manan
riqsinakunchaqchu
manan
ni
tuparqanchaqpaqch. Hinataqmari zorro-qa nisqa, asirikusqa:
ja, ja, ja-y mana riqsiykipunichu pero niyki kay kunan invitamusayki uk cena-ta. Hinataqmari, mono-qa nisqa: Manan
mana riqsisqawanqa apachikuymanchu mukhuna invitamunawanpaqqa. Hinataqmari mono-piwanqa zorro-piwanqa
yanqata riqsinakusqanku hinataqmari uk punchaytaqmari
mono purimullasqataq urqunta zorro-taqmari purimullasqataq
hinaspataqmari mono-qa qayllaykusqa zorro-manataq nisqa:
Compadre-y nuqa kunan invita-musayki. Zorro-taqmari
nisqa: Qan, imata invita-muwankiri?. Uk xatun usyata
wauchimurqani achiy uk phakan kashan sobra-shawan chayta
qurimusayki.
Hinataqmari
zorro-qa
pasaq
kusisqa
yariqayniwaq yaqa uk semana kuraqtaa mana mukhuspaqa
kusirikusqa risqa mono-q qhipanta qatirikuspa monoqa
chayasqa
wasinta
hinaspataqmari
uk
pueblo-man
2 Informante: Everson Diaz Quispe, estudiante de 2do. de I.E.S. Agropecuario
Sajanacachi, del distrito de Coata.

waykuykunku
hinaspataqmari
chaypitaqmari
mono-qa
rimanasqaa qasqa ashkha dueo runakunawan hinataqmari
runakunaqa zorro-ta hapiruspataqmari waurichipusqanku.
Zorro zonzo-manta rispa mono-q qhipanta.
ATUQMANTAWAN, HUKUCHAKUNAMANTAWAN3
Uk kuti kasqa, uk runakuna waythata trabaja-sqanku
hinaspataqmars uk atuqsi qhawasqa hinaspataqmari uk pasatas
rikusqa
hina
qhawasqa
hina
papankunaman
willasqa
hinaspataqmari
ripunkis
manchakuymantas
zorro-s
qhawashasunki huk zorro-s lluqsimun hina chaypis tusunku
hinaspataqmari
ratn-kunaqa,
hukuchakunaqa
lluqsimullankutaqs hina [] naqa hukuchakunaqa nin tapuns
zorro-t imaq wawachaykikuna total llimphituri nisp nin porque
nuqa kankaruni horno-pi hinaspataqmari chaymanta total
llimphitu hina ratn nin ruwarapullawayta hina wawitaykunata
hina ya nispa uk horno-tas pirqaykun zorro-qa hinaspataqmari
chaypi huskitutas ruwarapusqa wawitankunata hina hukucha
hamusqa
hinaspataqmari
mayt
wawaykuna
nispa
thustathustallanas horno-pi kaykamusqanku hina total-tas ratn
waqasqa.

LLUTHUWAN ATUQWAN4
Uk punchay uk llutus ichhu ukhuntas purikamun silba-spas
hinaspataq zorro-tas hamusqas aulla-kuspas waaaqaqaqaqaqa
hinaspa hamusqas hinaspataq lluthus silba-ykamun []
atinipunin, atinipunin nisqa hinaspataq zorro-taq nisqa maypitaq
chay, chay silba-mushan chay runa nuqapis atinillasnin silbaykusqa hinas payqa manas atisqachu hina lluthus tupachisqa
ichhu ukhumanta phawarukun hinaspa zorro-tas zorro-qa
carretera-ntas hamuykushan hinaqa zorro-qas na uk urqu hinatas
tupachin pirkasqata hinata waykunkun [] chayqa wasisituy
3 Informante: Ysica Belizario Amanqui, estudiante de 2do. de I.E.S.
Agropecuario Sajanacachi, del distrito de Coata
4 Informante: Frank Dony Diaz Apaza, estudiante de 2do. de I.E.S. Agropecuario
Sajanacachi, del distrito de Coata.

nuqapaq ruwapuwasqanku kunan nuqa kaypi puurikusaq


hinaspataq lluthuqa rikuykun zorro-ta hinaspa zorro-qa
puurakapusqa hinaspa kilikunatas aparamusqa lluthuqa silbaspakama hinaspataq na [] winaykusqa horno ukhuman hinaspa
zorro-tataq lawraykurquchipusqa qusniykurkusqa //.

PRNCIPE, LUNA Y LOBO5


Uk punchaysi prncipe mana amigo-nkuna kasqachu total
manchakusqa qal qaltuta. Uk pasas hamusqa hina pasataq
parlapayaykusqa hinas pataq maqtataq manchakuymanta
espanta-sqa
hina
wasinman
winaykukusqa
hina
mana
lluqsisqachu [] manapi amigo-npis kasqachu hinaspa na
papanllan parlasqa hina uk [] uk tuta pasakusqa wasinmanta
hinaspataq hinaspa na luna-ta rukusqa total kanchaqta hina
nisqa: Na saluda-ykusqa imnallan kashanki, luna, nuqa
problema-y kan mana amigo-ykuna kanchu papa-yllawan parlani
papa-y
waurakunqa
hina
piwantaq
parlasaq,
nisqa.
Hinaspataq, na luna-ta a nisqa escucha-sqa hinaspataq hina
principi-ta na willashasqa qal na pasa-sqanta hinaspataq uk
tutas na uk lobo-s hamusqa hina [] lobo-taq mana amigo-nkuna
kasqallataqchu [] lobo-taq na nisqa [] prncipe nisqa imaq
hamunki kayta na prncipe nisqa nuqa hamuni mana amigoykuna kanchu nuqalla kakuni nispa lobo-ta nisqa nuqap manallat
kanchu amigo-ykuna nispa hinaspataq na [] lobo-ta lobo-qa
nisqa na nuqa hamullasaqtaq chhika mana amigo-ykuna
kallasqataqchu niy nata lobo-ta hamusqa hina mana na gruponkunamanta phawaramusqa hina hamusqa hina na parla-yta pay
munasqa hina mana atisqachu hinaspataq aulla-yta aulla-kuyta
qallarisqa hinaspataq na principi-ta asikuspa na lobo-manta
kunan kan parla-yta atiwaqchu nuqa hina nispa lobo-ta nisqa
imayna mana atiymanchu hina nisqa hinaspataq []
iskayllamanta chhika kasun [] principita nuqapa papa-y
waurqun hina mana piwanpis parlasaqchu kannllawan chhika
parlasaq luna-mantawan nisqa hina na prncipe nisqa iskaymanta
chhika kasun nisqa hina lobo-ta aceptas-qa hinaspataq lobo nisqa
5 Informante: Yeny Roxana vila Calla, estudiante de 2do. de I.E.S. Agropecuario
Sajanacachi, del distrito de Coata.

hina uk tuta manan luna lluqsisqachu hinaspataq na prncipe


nisqa
imanarunta
luna-ta
imanarunta
nispa
total-taa
naykusasqa hinaspa na lobo hamusqa imata ruwasanki nisqa na
lunata suyasani mana lluqsinraqchu nisqa maymanta nisqa
haqay laru-manta mana luna hamunchu nisqa hinaspataq lunata
rikhurusqa hinas pataq paykuna asikusqanku hina luna-ta []
imaqta tarde-aramunki nin luna-ta nisqa hina mana na respondesqachu hina paykuna luna na luna nisqa nuqa amigo-ykichis
kasallasaq hina paykuna fiesta-ta ruwaykusqanku na ashkhata
uhaykusqanku hina na hinaspataq lobo-ta tinki wiksantin
wikchukapusqa hina na waurakapusqa hina principi-taq triste
kasqa hina nisqa na kay amigo-y lobo waurakapun imaqta kay
askhata toma-ykunki tinki wiksantin lustukapushan nispa
hinaspataq [] na prncipe sapallan kapusqa na nan lobo-nta na
compaero-nsa wausqa luna-taq na mana ukhuripusqachu hina
amigo-n lobo waurakapusqa chaymanta hina na prncipe nisqa
na triste kasqa hinaspataq prncipe sapallan kapusqa manan
piwampis na parla-pusqachu hina luna-taq na, na principi-ta
rikuspa sapallanta hina compa-asqa hinaspataq na uk lobo-s na
lobo nisqa lobo-kuna mana amigo-nkuna kanchu pipis nisqa hina
principi-qa imarayku nisqa mana nuqayku sapallayku kayku nisqa
hinaspataq na luna-ta nisqa chhikaqa nuqa sapallay chhika
kakusaq [] principi-ta niy amigo-llayki kanki nisqa na roga-sqa
hinaspataq na luna acepta-sqa hina kimsamanta lobopiwan
kapusqanku amigos.

ATUQ KUYPIWAN6
Uk punchay uk kuy purikusqa mikhuna maskhaq hinaspataq
runakunaqa hapirusqanku uk kancha ukhupi wisqarusqanku
hina na zorro-taqmari atuqtaqmari hamusqa urqupatanta kama
takispa kama hinaspa hinanata nataq kuytaqmari total-ta
qhaparisqa atuqtaqmari nisqa imata qhaparinki na kay runakuna
wawanwan casar-achiyta pasanwan casar-achiyta munanku
nisqa nataqmari zorro-taqmari nuqa casar-akuyta munashani ya
nuqa chhika casarakusaq nispa kututaqa na kacharparisqa []
6 Informante: Ronal Abel Sucapuca Paucar, estudiante de 2do. de I.E.S. Agropecuario
Sajanacachi, del distrito de Coata.

nata kuytaqta na zorro-taqmari chhiqa qasqanma phawaymusqa


wisqarukusqa hina chaytataqmari runa runakuna hamusqanku
kuy wauchiq hina na zorro-taqmari suyashania nayta
enamorada-yta nisqa hinaspataq nataqmari kutututaqmari
ripusqa urqu urqupatata hinas zorro-tataqmari total-ta
maqarusqanku na ruphaq unukunawan hicharusqanku hina
qhaparispa ripusqa zorro-qa hina kuytaqma na kuyta tanqakusqa
rumita hina zorro hamusqa hina kututuqa nisqa chay zorro
mikhurquwanqacha
manapuni
mikhuwanmanchu
nisqa
hinaspataqma
nataqmari
atuqtaqmari
hamusqa
hina
tanqaysiway rumita nisqa kututuqa hinas nataqmari zorrotaqmari tanqakusqa tutantin punchaynintin hina total-ta
kallpanpis manaa kaykapusqachu hina total-ta chiriykapusqa
hinaspataqmari kutututaqmari rikusqa hina zorro mana
rikhurikamusqachu hinaqa na atuqtaqmari apenas-llana kakusqa
hina nataqmari kuytaqmari chaypi phuhuta ruwashasqa ukhuta
chayta hina zorro-qa na kututuqa mukhurquwanqapuni
nillasqataq
hinaspataqmari
nataqmari
zorro-taqmari
mikhurqusaykipuni hina na imapaqtaq chay huskuta ruwashanki
nisqa hina ah chaytaqa para pakakunaypaq mana chirinawampaq
nisqa hina atuqtaq nuqapaq chhika ruwapuway nisqa
atuqtaqmari ruwapusqa hinas pataqmari na khiskallan [] khiska
chay tapar-usqa hina para total-ta chayaykamunqa hina zorro-qa
chay ukhuman winarukusqa hina manachu tapaykusqa hina
khiskallan allamusqa hina achakaw achakaw nisqa hina zorro-qa
atuqtaqmari hinaspataqmari [] kuytaqmari ripullasqataq
hinaspa hasta chaypi kaykusqa hina lluqsisqa hina kutututa
kunanqa maskhasaqpuni nisqa hinaspataq nataqmari nata
kuytaqmari unupatantakama purikushasqa killa [] killa
kanchamusqa unu ukhuta hina mukhurusaykipuni nisqa hina
amapuni nisqa hina chay kisuta tariparqapuway total hatunpuni
qanllapaq chay kakunqa nisqa hina hapiykapuway nisqa hina
nataqmari kuytaqmari nisqa allintapuni hapiykusayki phaway
tariparqapuway nisqa qanllapaq chay kanqa hina ya
tariparqapusayki nisqa hina atuqtaqmari ichaqa na allintapuni
fuerte-tapuni hapiykamuwanki nisqa hina nataqmari kuytaqmari
tanqaykurusqa
unu
ukhuman
zorro-taqmari
astawan
waukapusqa.

KUNTURMANTA, PASAMANTA, LULIMANTA7


Kunan hina kunturpawan lulipawan kasqanku amigo hina
risqanku urquta pasea-q lulita uk pasa tupachisqa con vestido
blanco luli nin kunturta en mi lado pareci uk pasa laruypi
parisisqa yuraq vestido-wan kunturta nisqa luli, qanqa
imatataqcha pensa-shanki chayrayku chay pasa laruykipi
parisin nin nuqa chay pasata riqsini na chhaqay haqay
laritullapi tiyan na vecino-y chay kunturta nisqa wisinuykipis
kachun imana imataq importa-sunki qanta chayri cuando luli
nisqa mana importa-wan hakuy chhikaqa pasea-q amallapis chay
pasa [] chaypi esa pasa persegui-musqa kunturtawan
lulitawan maytas rishasqanku chayta hina pasa lulita tupachin
hola luli nin kunturta saluda-ykullanta hina hinaspataq pasataq
nin uqatawan nuqatawan pusariwaychis paseo-man nuqa, nuqa
riqsimuyta munani hinataq kunturta nisqa nuqaqa mana
yachanichu lulita tapuy nin luli nin hina risun a pasea-q chhaqay
kuchuta hinaspataq pasataq chaymanta pasakampusqa
kunturtaq na molesta-ykurqukusqa lulitaq nisqa imaqta molestakunki kuntur pasaqa manan qantaqa importa-sunki nin luli nin
kuntur nin nuqa chay pasataqa munarani qan imaqta
quchuwanki nuqamanta hinaspataq lulitaq nin nuqa enamorakuni pasamanta kunturqa [] manas qan importan-kichu nin
pasas nin pasas hamun lulitas nin hola ests bonito nispas
pasa nin lulita hina kuntursi molesta-ykukun hina lulimantas
phiaykukun nipuni luliwan parla-ykunchu kuntur ultim-ituta
pasa hamun hina disculpa-ta maakamun kunturmanta
manaa luliman purisaqachu nispa nin hinaspataq kimsamanta
junto purisqanku hinaspataq pasa chay pampa-pi desmayarqapusqa hina kuntursa salva-ykusqa chaymantataq pitaq
ripusqa vuela-spakama kunturman pasa queda-kusqa hina
kunturman pasa risqanku iskaymanta pasea-q hinaspataq
pasa puurapusqa kuntur puurapullasqataq noche-pitaq na
[] kuntur qasqa maqta na da-pitaq kuntur kutin hina psa
chaypi pinsa-kusqa hina familia-nkuna hamusqa nin imayna qan
uk kunturman puumuwaq nin hinaspataq pasa total-ta waqan
kunturmanta [] kuntur qasqa nin hinaspataq unaymanta pasa
7 Informante: Lucy Lisbeth Diaz Apaza, estudiante de 2do. de I.E.S. Agropecuario
Sajanacachi, del distrito de Coata.

mana kunturmanta parla-punchu porque tutapi kasqa hombre


da-pitaq kuntur qasqa hina pasa mana nuqa imatapis yachayta
munanichu kunturmantaqa imamanta pay wasiyta hamun nuqa
imantaq paypa qarani kunturllama payqa kasqa manam runachu
kasqa nisqa mujer nin nispa mujer nisqa pasa risqa na lulimas
lulita mana tarimusqachu hina ltimo-ta luliqa haqay-cito-pi
puukushasqa hina pasa rikchachimun kunturta nispa lulita
hinataq kunturtaq rillasqataq pasaqta hina pasapiwan
lulipiwan mana aparece-munkuchu chinkakusqanku iskaymanta
hina kuntur queda-sqa waqaspa.

ATUQPIWAN HUKUCHAPIWAN8
Uk hukucha uk purikuspa kisuta suwakuspa riq kahasqa
wisqarquchikuq hapirquchikuq kahasqa hina uk huskurquchikuq
kahasqa uk jaula-pi zorro-taq purikamun, purikamun hinaspataqsi
zorro-taqa nisqa: Imata kay jaula-pi rawashank?, nisqa zorroqa hukuchataqa. Hukuchaqa nisqa: Nuqaqa kaypi esposa-yta
suyashani, nin. [] mayqinta esposa-ykiri. Uk casar-achiyta
munawan uk pasanwan, nin. Zorro-qa nin: Ah, casar-akuyta
qan munawaqchu, nin. Mana nuqa casar-ayta munanichu zorrota nisqa nuqa casar-akuyta munashani nisqa hukuchata hina qan
kasarakuy nispa hinaspa zorro-taq kicharaykusqa jaula-ta hina
pay wisqaykukusqa hinaspataqsi wisqarusqa hina hukuchataq
ripusqa. Ripusqa alegre chinkapusqa chhaqay laru-ta zorro-taq
sayaykusqa hinaspataqsi ukta naqa nisqa dueo-kunaqa punkuta
kicharaykamunku
hinaspataqsi
naykunku
mankata
timpuykuchinku total allinta hinaspataqsi yastaachu (ya estachu) nin zorro-tataq ayshaykunku naman [] zorro-qa nisqa
pasaykiwan casar-akusaq, pasaykiwan casar-akusaq nispa
pasaywan casar-akun pitaq chayta nisunki nin uk hukucha
niwan pasaywan casar-achisayki nisqanki niwan hinaspataq
nataq zorro-taq nisqa aysaqashawarqankua hinaspataq zorromanqa mankaman winaykusharqanku salta-qarqun zorro
punkuntan pasakampun hinaspataqsi hukuchata maskhashan
zorro-qa. Hinaspa hukuchaqa tanqakushan uk qaqata. Zorro-ta
8 Informante: Luis Alberto Mamani Sucapuca, estudiante de 2do. de I.E.S.
Agropecuario Sajanacachi, del distrito de Coata.

nin tanqaysiway kayta chhaqay qaqa kaypi [] nisqa a zorro-taq


tanqaysikusqa a nataq hukuchataq nisqa nuqa kuata
churaykamusaq haqaymanta nin. Entonces, hukuchataq
pasakun a hinaspataqsi nataq zorro-taq nin ima horas-ta
tanqakun, tanqakun hasta, uk chawpipunchaya kapun hina
saykurapun zorro-qa kachaparin mana chay qaqa urmaykunchu
hinaspataq hukuchata uk huskuta haspikamun a huskuta
imataq,
imataq
hukuchata
kunanqa
[]
nasaykipuni
hapirusaykipunni wauruchipusayki ninsa zorro-qa a, zorro-taq
nin. Hukuchataq nin imapaqtaq kay huskuta kahachishani
infierno kanqa chaypaq kayman nuqa pakakusaq ninsa a. []
zorro-qa nin nuqa imata kayman pakakuyman nuqaqa hatun
huskuta
ruwarukusaq
yanapaysiruway
nin
hukuchata.
Hukuchata ya nin rinku hinaspataqsi haspiysin haspiysin hasta
ukhutaa kaw-inkichu nin kaw-in waykuykun hina chuhukunata
chayma churaykun hina infierno kanqa las doce-ta hamunqa nin
hinaspataqsi
hukucha
tapaykun
chuhukunawan
imaymanakunawan
tapaykun
hinaspataq
zorro-qa
nin
kanqapunichu infierno nin hukuchataq total-ta lawraykuchin
hawapi, total-ta lawraykuchin chillkakunawan kanaykun hinas
zorro-qa hina chillkakunawan tanqarikun zorro hinaspataqsi
tanqarikun achikaw, achikau kay infierno kanqapuni kasqa nin
hinaspataq kay laru-man nuqaqa namusaq ninsa a tanqarin
hukuchaqa [] pasakapun hukuchaqa hinaspataq hasta iskay
punchayas chaypi kapun a infierno kakushallanchu ninsa a
tanqarillantaq achikaw, achikaw, achikaw ninsa zorro-qa tanqarin
hinaspataqsa hukta [] tanqayqarkamun hukta atiykurukun chay
hinaspataqsis mana kay infierno-chu kasqa imat kayri
tapaykusqa chuhukunallawanmin nisqa hina ripurisqa hinaspa
hukuchaqa total alegre kasqa hina [] hukuchaqa huk pozo-ta
total hathunta huskurusqa total hathunta hinaspataqsi chaypitaq
nisqa chhaqay kisuta chawpiman churaykamusqa kaypi kay
kisuta nipuni taripayta atinichu nisqa zorro-ta, zorro-ta zorro-qa
nisqa nuqa tariparqapuykiman [] qan imata quwankiman chay
kisuta mikhukunki qalitata nispa hinaspataq ya ninsa zorro-qa
puriykun chinkayrqun ukhuman [] achaypi nakunaqa
hallpakunawan hukuchita tapaykurqun. Zorrito waurakapun.
Allipuni.

10

También podría gustarte