Dijetart dhe mendimtart

Jeta e Shejh Abdul Aziz Ibn Abdullah Ibn Bazit

Falnderimi i takon Allahut, i Prjetshmi, i Cili nuk vdes, megjithse njerzimi dhe xhindt
vdesin dhe paqja dhe bekimet qofshin mbi t drguarin e Tij,
Allahu, subhanehu ve teala, ka thn:
Me t vrtet ti (O Muhammed) do t vdessh dhe me t vrtet ata do t vdesin
gjithashtu.[Surah el-Zumer 39-30]
Falenderimi i takon Allahut, i Cili sht i vetmi t cilin ne e adhurojm, madje edhe kur
fatkeqsit ndodhin. Ai e prcakton jetgjatsin e njerzve dhe ai sht q prcakton
gjithka. do gj q ai krijoi sht n mase t balancuar, I Gjithdituri i padukshmes dhe t
dukshmes, m i Madhruari. fardo q do t jet n tok do t shkatrrohet prpos Tij.
Nderi i dijetarve sht i madh. Zoti i tyre i ka br ata dshmitar pr t vrtetat e mdha
dhe e ka prmendur dshmin e tyre prkrah t Tijs dhe at t engjjve t Tij. Allahu
thot:
All-llahu vrtetoi se nuk ka zot tjetr prve Tij, edhe engjjt e dijetart, dhe se Ai sht
Zbatues i drejtsis. Nuk ka zot prve Tij, Fuqiplotit, e t Urtit.[Surah Al-Imran:18]
Allahu e ka ngritur statusin e tyre n kt bot dhe n tjetrn, ashtu si Ai thot:
...All-llahu lartson ata q besuan prej jush, i lartson n shkall t lart ata t cilve u
sht dhn dituri...[Surah el-Muaxhadele:11]
Ata jan trashgimtart e profetve t cilt kan marr rolin e tyre n prhapjen e mesazhit
dhe n thirrjen e t tjerve n islam. Ata jan njerz me fat t mir, muashtu si i prshkruar
Profeti salallahu alejhi ua selam:
Dijetart jan trashgimtart e Profetve, sepse profett nuk ln mbrapa as dinar e as
derhem por ata ln mbrapa diturin. Kushdo q e merr kt dituri ka marr nj fat t
madh.[ Tirmidhiu, 2606]
Allahu dshiron mir pr dijetart, ashtu si Profeti salallahu alejhi ua selam ka thn:
Pr kdo q Allahu do t mirn, ai e bn t aft pr t kuptuar fen n mnyr t
rregullt.[ Buhari, 69]
Ata jan njerz q i kuptojn fjalt e Allahut, subhane ua teala, ashtu si Ai thot:
...... Edhe nga njerzit, nga gjallesat, nga kafsht po ashtu ka t ngjyrave t ndryshme. Po
All-llahut ia kan frikn nga robrit e Tij, vetm dijetart...[Surah Fatir 35:28]

Ata jan njerzit m t ditur rreth t keqes dhe asaj far shpien n t, kshtu ata i
paralajmrojn njerzit prej saj. Allahu thot:
Mandej, n ditn e gjykimit Ai i turpron ata dhe thot: Ku jan ata q m'i bnit shok
Mua dhe pr hir t tyre grindeshit? E ata q ishin t zott e dijs, do t thon: Vrtet, sot
turpsia dhe e keqja i prfshiu jobesimtart.[Surah el-Nahl 16:27]
E ata q ishin t zott e dituris than: T mjert ju, shprblimi i All-llahut sht shum
m i mir pr at q besoi dhe bri vepr t mir, po at nuk mund ta arrij kush prve
durimtarve![Surah el-Kasas 28:80]
Shptimi i njerzve sht i lidhur m prezencn e dijetarve, nse dijetart ndrrojn jet
athere njrzit jan t humbur. Abdullah Ibn Amr Ibn el-As ka thn: Un kam dgjuar
t drguarin e Allahut salallahu alejhi ua selam t thot:
Allahu nuk e largon dijen duke e nxjerrur at nga zemrat e njerzve, dija largohet me
vdekjen e dijetarve (kur dijetart vdesin) dhe kur nuk mbetet asnj dijetar, njerzit do t
marrin lidert injorant t cilt kur do t konsultohen do t jepin fetva pa dije. Ata jan t
lajthitur dhe q lajthitin t tjert.[ Buhari, 98]
Fraza Allahu nuk e largon dijen duke e nxjerrur at nga zemrat e njerzve nnkupton
zhdukjen e tij nga zemrat e tyre. Gjat haxhit t lamtumirs, Profeti salallahu alejhi ua
selam, ka thn: Msoni prpara se dija t humbet ose t ngrihet. Nj beduin ka thn:
Si do t ngrihet lart? Ai ka thn tre her: Dija zhduket kur mbajtsit e saj zhduken.
Profeti salallahu alejhis ua selam ka thn: Allahu nuk do ta heq dijen pasi ju sht dhn
ju. Sipas nj transmetimi tjetr, ai ka thn:Dija nuk do t hiqet nga njerzit. Ose nga
zemrat e njerzve. Nj beduin e pyeti: O i drguar i Allahut, si do t hiqet dija midis
njerzve kur ne i kemi Masafat (kopjet e Kuranit) midis nesh dhe ne e kemi msuar far
sht n Kuran dhe ja kemi msuar at fmijve dhe familjeve tona dhe robrve? Profeti
salallahu alejhi ua selam shikoi i zemruar nga ai dhe tha: Kta ifutt dhe t krishtert i
kan librat midis tyre dhe ata nuk ndjekin asnj germ t asaj q profett e tyre u kan
sjellur atyre! ka t tjera transmetime q verifikojn shtesat tek hadithet. sht transmetuar
q Ebu el-Sanah ka thn:
Do t vij nj koh kur nj njeri do ta ngarkoj veten pr tu prgatitur pr udhtim dhe
do t udhtoj n vende t ndryshme duke pyetur diknd ti jap atij dije nga Sunneti q ai
ta ndjek dhe ai nuk do t jet i aft t gjej asknd pr ti dhn atij fetva prve me
pasiguri dhe kjo me t vrtet ka ndodhur.[
Umar Ibn Abdul Aziz i shkroi Ebu Bekr Ibn Hazmit pr t gjetur far kishte nga hadithet
e Profettit salallahu alejhia ua selam. Ai shkroi:
Tuboi hadithet dhe shnoi ato, sepse un jam i shqetsuar q dija do t zhduket kur
dijetart t ndrrojn jet...shprndaje dijen dhe ulu pr t msuar at q nuk di, sepse dija
nuk do t zhduket derisa t mos mbahet e fshet.[Sahih el-Buhari, Kitab el-Ilm, Baab
Kejfe jukbad el-ilm]
Imam Ahmedi rahimahullah ka thn:

Njerzit kan nevoj pr dije m tepr sesa kan nevoj pr ushqim dhe pije, sepse ata
kan nevoj pr ushqim dhe pije dy ose tre her n dit, por ata kan nevoj pr dije gjat
gjith kohs. Kshtu humbja e dijetarve sht nj fatkeqsi e madhe sepse vdekja e nj
fisi t tr sht m pak vshtir sesa vdekja e nj dijetari[Mexhme Uz-Zevaid, 1/201]
M 27 Muharrem 1420 (maj 13, 1999), islami dhe njerzit e tij u ka rn nj fatkeqsi e
madhe me vdekjen e dijetarit t madh, babait dhe msuesit t aft, Shejh Abd el-Aziz Ibn
Baz dhe prfundimi i nj jete t gjat nntdhjet vjeare, nj muaj dhe pesmbdhjet dit,
nj jet e mbushur me bindje ndaj Allahut dhe n shrbim ndaj muslimanve.
Shejh Ibn Bazi rahimahullah ka lindur n 1330 hixhri dhe u rrit n nj famije t mir. Ai e
ka memorizuar tr Kuranin prpara se t hynte n moshn e rritur dhe ka studiuar me
dijetar n vendlindjen e tij prpara se t udhtonte pr t krkuar dije n vende t tjera.
Ai humbi shikimin trsisht n moshn nntmbdhjet vjeare pr shkak t smundjes.
Allahu e di m s miri, por un mendoj q ai sht nj nga njerzit e prmendur n
hadithin e profetit salallahu alejhi ua selam:
Allahu ka thn: Nse un do tja heq (dy syt) e dashur nj individi dhe ai e mban
veten me durim dhe shpreson pr shprblim, pr t nuk ka shprblim tjetr prpos
Xhennetit.[ Tirmidhiu, 2325. ]
Ai ishte aq i fort sa mundet kur vinte puna tek shtjet e islamit. Kur nj nga qeveritart
shtyps tha q gjenden mite n Kuran, t tilla si njerzit e shpellave dhe historia e Musait,
Shejh ibn Bazi i shkroi atij duke i shpjeguar q kjo dshmi ishte kmb e krye nj
mosbesim dhe herezi. Kur sekretari i qeveritarit i shkroi atij pr ti treguar q kjo nuk sht
ajo se far ai kishte patur pr qllim dhe q njeriu trhiqej nga far ai kishte thn, Shejh
Ibn Bazi i shkroi atij q nse ai ishte i sinqert, ai duhet ta lajmronte pendimin e tij
publikisht ashtu si e kishte br kufrin e tij hapur, publikisht. Shejhu gjithashtu ka
denoncuar ata t cilt refuzun Sunnetin dhe ndjeksit e devijimit dhe bidateve, duke i
refuzuar ata n t gjitha thnjet e tyre. Ai shkroi kundr festimit t festave t shpikura dhe
jo islame, t tilla si festimi i ditlindjes s profetit, prvjetorit t Isras, mesit t Shabanit
dhe t tjera bidateve q nuk ishin t kryera nga profeti salallahu alejhis ua selam ose
sahabet e tij.
Ai ishte nj lidr i vrtet, Imam i Ehlu Sunnetit dhe reformator (Muxheddid) i fes n
kt koh. Sa sunnete i ngjalli Allahu prmes tij dhe sa bidate u zhdukn prshkak t tij. Sa
njerz u zgjuan nga gjendja e tyre e neglizhencs dhe u udhzuan nga devijimet! Ai ishte
nj nga lidert e devotshm pr t cilt n nj ajet thuhet:
......neve na bn shembull pr t devotshmit.[Surah el-Furkan:25:74]
Ai ka luftuar kundr t keqes dhe sa gjra t kqija jan larguar dhe sa bidate jan ndaluar
pr shkak t prpjekjeve t tij. Ai ishte i njohur pr kt q n mosh t re, Allahu past
mshir pr t, Msuesi i tij, Muhammed Ibn Ibrahim rahimahullah e ka lavdruar at pr
pikpamjet kritike t tij dhe pr ekspozimin e kotsis s nacionalizmit arab (Fataua Ibn
Ibrahim, 13/148), Shkruante duke shpjeguar rreziqet e revistave t tilla si el-Musauar, Rozi
el-Jusuf dhe Ahir Saah, t cilat n at koh u prhapn (Ibid, 13/119). Gjrat q ai
denoncoi dhe pr t cilat shkroi kundr jan t panumrta dhe nuk mund t numrohen

sesa letra dhe mesazhe ai shkroi duke thirrur ndjeksit e devijimit pr t diskutuar shtjet
dhe pr t ofruar argumenta. Un mendoj n kt aspekt q ai ka qen duke vepruar n
lidhje me fjalt e Allahut:
E, pse paria fetare (e krishter dhe jehude) t mos i ndalin nga ato thnie t tyre t rreme
dhe nga ngrnia e haramit (e ryshfetit)! Sa pun e keqe sht ajo e tyre (e paris
fetare).[Surah el-maide 5:63]
Ai i kshillonte njerzit dhe i paralajmronte ata kundr punsim haram dhe fitimeve t
palejuara.
Ai i shikonte shnjat e t keqes dhe nxirrte paralajmrime rreth tyre pa vonuar, t tilla si
satelite dhe udhtimet jasht dhe efektet e dmshme t muziks dhe filmave mbi rinin
islame. Ai shkroi rreth rreziqeve t shfaqurit pr sy e faqe, zbulimin e grave dhe przierjen
e lir midis tyre dhe burrave, pr hir t xhelozis dhe nderit t Allahut dhe shqetsimit pr
nderin e grave muslimane. Kjo dhe t tjera shkrime treguan vetdijen e tij pr shtjet e
Ummetit dhe shqetsimin e tij pr mirqnien e njerzve.
Ai ishte nj imam dhe nj muxhtehid i cili, me dije, t kuptuarit dhe urtsin q Allahu e
vendosi mbi t, dha fetva mbi shtjet e mdha t jashte dhe t vshtira, shtje tepr
delikate. Ai ishte gjithashtu kreu i Kshillit t Jurisprundencs Islame (Maxhma el-Fikh elislami) i cili nxjerr fetva prsa i prket shtjeve bashkkohore serioze. Fetvat e tij mbi
divorcin jan treguese t kuptuarit e tij t thell dhe aftsis s tij pr t br ixhtihad.
Fetvat e tij ishin t bazuara mbi t kuptuarit t shtjeve, dhe kjo ishte nj begati pr t
gjith njerzit, meshkuj dhe femra.
Ai ishte nj muxheddid i cili e kombinoi dijen e fikhut (jurisprundecs islame) me dijen e
hadithit. Ai i njihte hadithet dhe saktsin dhe dobsin e tyre. Ai kishte memorizuar
shum volume hadithesh, ai dinte do gj pr transmetuesit e tyre dhe prononcimin
korrekt t emrave t tyre. Tekstet u korrigjuan me ndihmn e tij, edhe pse ai ishte i verbr.
Ai ishte nj oqean me dije, nj bisedues me opinionet e dijetarve t ndryshm dhe n
hasmri me asnjrin prej tyre. Dikush vshtir se do t gjinte ndonj fetva t uditshme
nga ai. Ai mori rrugn e mesme midis dy anve, ata q prqndrohen n hadith dhe nuk i
ven vmendje shtjeve t fikhut ose opinionve t dijetarve, dhe atyre t cilt
prqndrohen n fikh dhe opinionet e fukahave (juristt islam) dhe nuk i ven vmendje
haditheve. Ai i kombinonte avatanzhet e t dyja fushave, fikhut dhe hadithit. Ai ishte
lideri i atyre q opinioni ishte deiziv, t gjitha palt n kundrshtim do ta pranonin
opinionin e tij. Dijetart mund t angazhoheshin n nj diskutim n prezencn e tij, por
kur ai fliste, ajo do t ishte fundi i diskutimit, ata do t pranonin dhe do t ndiqnin
opinionin e tij. Ata i dhan atij dy vota ku antart e tjer t Kshillit t Fetvave (Lexhnet
el-Fetva) kishin vetm nj. Prsa i prket njerzve t zakonshm, shum prej tyre do t
pranonin vetm fetvat e Shejh Ibn Bazit. Nse nj shtje do t kishte opinione t
ndryshme midis dijetarve. Nj njeri i zakonshm do t thoshte:Mjaft, m bn t ndihem i
qet. far thot Ibn Bazi? Nj nga begatit m t mdha q kan ardhur me t sht q
dijetart dhe njerzit e zakonshm do ta pranonin at si nj lider. Ky sht nj dallim i cili
nuk ka ndodhur me asknd n kohn ton.

Ne nuk jemi duke thn q Shejhu ishte m i ditur sesa el-Shafiu ose Ahmedi ose ibn
Tejmijah. Larg qoft! Por rndsia e tij n kohn ton nuk ishte m pak e rndsishme sesa
rndsia e tyre n kohrat e tyre, me t vrtet, mund t ket qen edhe m e madhe, sepse
nevoja e njerzve pr t ka qen e madhe, prshkak t mungess s dijetarve n kt koh
duke u krahasuar me kohrat e tjera.
Ai shpesh ulej n nivelin e njerzve t zakonshm pr ti ndihmuar ata ti kuptonin gjrat,
ai nuk i adresoj ata m nj sjellje mendjemadhe. Shum shpesh ai do ti fliste atyre n
mnyr popullore kshtu q ata t mund ta kuptonin at. Ai ishte nj muxhadid n sfern
e fetvas. Fetvat e tij ishin t bazuara duke br lidhjen midis gjykimit t tij dhe Kuranit
dhe Sunnetit dhe ai mund t prmendte n fetvat e tij opinionet e disa dijetarve. Shum
prej fetvave t dijetarve t cilt kishin jetuar para tij ishin t dalluar nga fakti q ata ishin
vetm transmetime t komentimeve nga librat e fikhut t shkruara nga medhhebet e
ndryshme, por fetvat e Ibn Bazit ishin t bazuara direkt nga Kurani dhe Sunneti.
Ai kishte dshit ti bnte mir t gjithve gjat gjith kohs dhe ai shfrytzoi do mundsi
q dilte pr t ndihmuar. Pr shembull, ai do t ulej n xhami dhe do t priste pr faljen
dhe ngandonjher do t dgjonte ndonj person afr tij t lexonte Kuran. Nse ai do t
shkonte tek nj fjal e vshtir, ai do ti thoshte lexuesit: A e di se cfar kjo fjal do t
thot? athere ai do ti shpjegonte kuptimin e saj. Ai u ul prkrah tij shum her n
shtpin e tij dhe priste telefonata, kur bisedimet mbaronin ai do t kthehej nga un dhe
do t m thoshte: Ky person m pyeti pr kt dhe kt dhe kjo ishte prgjigja e jon.
Nse nj pyetje do t ishte zbavitse, ai do t na tregonte rreth ksaj dhe do t na jepte nj
ndjenje lehtsie dhe miqsore.
Ai ishte i thjesht n maksimum. Nj shenj e thjeshtsis s tij ishte q ai shpesh do t
bnte komente mbi msimet e tij, fjalt e autorve t librave ishin zakonisht mjaft. Ajo
ishte sikur t ishte msim pr t ose nj rishikim ose nj prkujtim pr dobit e tij.
Komentimi i tij i feth el-Barit sht shum i leht, ai vetm komentonte kur ai e ndiente q
ishte shum e domosdoshme. Ai shpesh prmendte shejuht (msuesit) e tij dhe do t lutej
pr ta.
Ai shkruante n librat e tij: Nga ai i cili sht n nevoj pr mshirn e Zotit t tij, Abdul
Aziz Ibn Baz. Nj tjetr shenj e thjeshtsis s tij ishte q ai do t ngrihej dhe do t
takohej me grat q qndronin n derne tij, pr tu prpjekur dhe pr ti ndihmuar ato me
para ose duke ju prgjigjur pyetjeve t tyre etj..N nj rast ai e ndrpreu nj bised me disa
diejtar t mdhenj pr tiu prgjigjur nj gruaje e cila ishte n telefon.
Nse atij do ti bhej nj ftes nga nj prindr apo nj roj n Universitetin islamik, n at
koh kur ai ishte rektori i Universitetit, ai do t pranonte. Madje edhe pse ai ishte shum i
zn, ai ishte shum i prirur pr t pranuar ftesat e dasmve, se pse sunneti na urdhron ti
pranojm t tilla ftesa.
Nj tjetr shenj e thjeshtsis s tij ishte q ai do t ulej n dysheme pr t ngrn dhe do
t vishej thjesht. Ai vishte nj rrob t gjr, t bardh dhe nj abaja (veshje tradicionale
arabe) t thjesht. Rrobat, kpuct dhe shkopin e tij t holl tregonin se ai ishte nj asket
(q nuk i vinte prparsi ksaj bote prpara bots tjetr).

Ai do ta shpenzonte rrogn e tij dhe madje edhe t merrte hua pr t ndihmuar njerzit n
novoj. Nj her nj letr erdhi nga Filipinet pr Shejhun , allahu e mshiroft. Ishte nj
letr nga nj grua e cila thoshte: Burri im ishte nj musliman. T krishtert e morn at
dhe e hodhn tek nj pus dhe un kam mbetur vejush me fmijt e mi jetim. Un nuk
kam tjetr prvd Allahut, subhane ua teala. Un i thash vetes, kush mund t m
ndihmoj mua n kt bot, cilin mund t m ndihmoj pas Allahut? Nuk sht kush tjetr
vese Shejh Abdul Aziz Ibn Bazi, kshtu un shpresoj q ju do t m ndihmoni. Shejhu,
rahimahullah, i shkroi autoriteve prkatse (n Filipine) pr t krkuar q ta ndihmonin
at dhe ata ju prgjigjn q atje nuk kishte fonde pr ta ndihmuar gruan t cils ja kishin
mbytur burrin n pus dhe se ato pak fonde q ishin, sishin shum t kufizuara. Kshtu
Shejhu i tha shkruesit t tij: Shkruaj nj letr pr mua pr t besuarin e fondeve: Me
selame, merri dhjet mij rijal (para saudite) nga paga ime dhe drgoja ksaj gruaje.
Ai ishte shum i devotshm dhe besnik. Atij iu besuan miliona para n bamirsi dhe zekat
nga muslimant, t cilat ai u prpoq ti shprndante n mnyr t duhur. Nuk sht pr t
ekzagjeruar pr t thn q far sht shpenzuar nga ai ishte m tepr sesa nj mij
milion. Ai kujdesej pr studentt e tij. Kur ai jepte msim n el-Harxh, ai krkoi pr
rregullimin dhe komoditetin e tyre. Ai do t mbate klasa dhe ligjrata pr ta pas s
mngjezit, pas faljes s dreks, pas faljes s Ikindis dhe midis faljes s akshamit dhe
Jacis. Disa nga studentt e tij t cilt i lexonin Tefsirin e Ibn Kethirit atij midis Akshamit
dhe Jacis prmenden q shpesh ai do t emocionohej dhe do t qante dhe ngandonjher
ai do t qante aq gjat sa msimi t zgjaste, pa e kuptuar ai se ajo kishte mbaruar. Athere
kur e merrte vesh, ai do ta prfundonte msimin dhe do t falt Jacin. Ai do t
angazhohej n diskutime me studentt e tij, veanrisht n dshtjet e trashgimis. Ai do
t shikonte rrethanat e tyre dhe do t prpiqej ti ndihmonte ata dhe do ta shkonin me ata
n udhtime jasht qytetit. Ai kurr nuk harroi t kujtohej pr nevojn e tyre pr ushtrime
fizike, t tilla si strvitja me vrapim dhe gara, si sht e prmendur n Sunnet,
Kur qyteti i el-Dalam u prmbyt nga reshjet n 1360 hixhri, ai doli pr t inkurajuar
njerzit e qyetetit pr t ndrtuar barriera. Ai soli hurma arabie dhe kafe nga vet shtpia e
tij pr ti shrbyer njerzve ku ata punonin. Kur nj turm e madhe karkalecash goditi
qytetin, Shejhu doli me njerzit pr t vrar insektet me gjethe palmash.. Kur ai ishte
caktuar t administron Universitetin Islamik t Medins n 1381 hixhri dhe pastaj, ai
kontrollonte klasat dhe studentt. Ai u kujdes pr ata q vinin nga vendet e tjera, duke i
siguruar atyre libra dhe duke i msuar atyre arabisht. Ai merrte hua nga fondet e
Universitetit, q t merreshin pastaj nga paga e tij, pr t ndihmuar studentt e varfr. Nj
dit ai e gjeti veten n borxh ndaj Universitetit, duke i patur borxh 400 rijal nga muaji i
ardhshm i pags s tij, kshtu ai mori hua nga disa Shejuh pr ti dhn para njerzve t
varfr. Kur ai u caktuar si kreu i Byros pr krkime akademike dhe fetva n 1395 hixhri
dhe e la Medinn pr t shkuar n Rijad, ai mbajti nj ligjrat e cila i preku kolegt dhe
studentt e tij q filluan t qanin.
Gjenden shum pak njerz q kur caktohen n poste t larta sht vshtir pa u rritur n
mendjedmadhsi dhe pa u br shtyps. Ai ishte nj administrator i aft i cili ishte caktuar
tek administrata e Universitetit Islamik n Medine, Byroja pr krkime akademike dhe
Fetva dhe Komisioni i Dijetarve t mdhenj (Hajet Kibar el-Ulema). Ai ishte nj njeri i cili
ishte shum i organizuar prsa i prket kohs, puns, msimve, ushqimit dhe takimeve t
tij. Ai do t kushtonte vmednje t gjith shtjeve dhe t gjith njerve.

Ai ishte prapa shum projekteve bamirse t tilla si ndrtimi i xhamijave dhe

institucioneve pr memorizimin e Kuranit, qendra islame dhe institute t Sheriatit. Nj
nga arritjet m t mdha ishte prpjekja e tij pr pr t themeluar departamente pr punt
islame n t gjitha departamentet qeveritare dhe zyre, pr t organizuar ligjrata dhe
kanale pr pyetje dhe krkesa pr fetva. Pr shkak t ksaj, gjra t mira u arritn,
gjrssia e t cils sht e njohur vetm nga Allahu. Ne i krkojm Allahut ti bkoi vepra
e tija t mira t peshojn rnd n opesh pr shkak t puns s tij.
Ai kishte nj aftsi t papar pr t dalluar zrat madje edhe kur kishte shum njerz
prreth. Ai do ta njihte folsin madje edhe nse ai nuk e kishte dgjuar zrin e tij me vite.
Ai do t mbante mend detajet rreth njerzve dhe do ti krkonte atyre rreth rrethanave dhe
gjendjen e punve t tyre n vendet e tyre dhe pr t afrmit e tyre, edhe madje pse ishin
shum n numr.
Ai e prkujtonte Allahun shum shpesh, madje kur hante dhe midis do kafshate. Ai
thoshte:La haule ua la kuuete ila bilah-nuk ka fuqi dhe ndihm prvese me Allahun
dhe ai do t drgonte salavate (bekimet dhe mshirn) mbi Profetin salallahu alejhi ua
selam shum shpesh. Nse dikush n prezencn etij do t thoshte dika q nuk kishte
kuptim ai i thoshte thuaj:Subhane Allah-Lavdi Allahut. Ai shpesh rrinte i heshtur, i
thelluar n mendime dhe kur ai dgjonte diknd, ai do t ulte kokn dhe do ta dgjonte
m vmendje. Ai kishte nj fuqi t jashtzakonshme mprehtsie q mund t dallonte ata t
cilt ishin duke thn t vrtetn dhe atyre q gnjenin. Ai gjithashtu ka br zgjedhje t
mira kur zgjidhte njerzit pr t br pun t ndryshme.
Ai ishte shum i kudesshm kur jepte fetva. Shpesh ai thoshte si:ne kemi nevoj q t
mendohemi rreth saj ose ka nevoj pr tu menduar. Un do ti shkruaj Kshillit pr
nxjerrjen e fetvave kshtu q ne mund t diskutuar dshtjen me vllezrit tan. Ai m ka
treguar mua shum koh prmes njzet viteve kur un e pyeta at pr qindra pyetje. Kur
po mbante nj msim n Xhamin se el-Haremit n Mek e cila ishte e mbushur me njerz,
ai nuk do t turprohej t thoshte:shtja nuk sht e qart n mendjen time.
Ai ishte i mbushur me frik ndaj Allahut, ai do t qante dhe do t prekej shum, aq shum
sa q ai do ta ndalonte msimin kur ai ishte i pushtuar nga emocionet. Allahut thot:
... All-llahut ia kan frikn nga robrit e Tij, vetm dijetart....[Fatir 35:28]
Ai e adhuronte Allahun vazhdimisht dhe prpiqej pr tju bindur Zotit t tij. Nj nga ata
q e shoqruan at nga Taifi n Rijad than: Kur ishte mesi i nats, rreth 2 e nats, shejhu
i tha shokve t tij: Duket se ne jemi t lodhur. Le t pushojm nga udhtimi yn dhe t
flem. Kshtu ne u ndalm dhe mezi q kmbt tona takonin me tokn por ne ram t
flinim. M t mirt nga ne faln nga nj rekat apo tre rekat prpra se t flinin. Shejhu
gjithashtu filloj t falej dhe kur njerzit me t u zgjuan prpara mngjezit e pan at q
ende falej.
Un mendoj dhe Allahu e di m s miri, q ai ishte nj nga tre nga ata t cilt Allahu do ti
qeshi, si profeti salallahu alejhis ua selam e ka prmendur n nj hadith:

Nj njeri i cili e takon armikun n betej dhe prballet me t derisa vritet apo ai hap
rrugn pr shokt e tij, njerzit t cilt jan n nj udhtim dhe kan udhtuar pr nj pjes
t mir t nats derisa duan t pushojn, kshtu ata ndalojn, dhe nj nga ata distancohet
pak nga ata pak dhe fillon t falet derisa ai i zgjon ata n koh kur ata duhet t vazhdonj
udhtimin e tyre dhe nj njeri i cili ka nj fqinj q e shqetson at por ai e duron at derisa
ata t ndahen ose nga vdekja ose nse ndonjri prej tyre t lvizi.[I transmetuar nga
Ahmedi n el-Musnad, 20377, Sahih el-Xhami, 3074]
Allahu e ka begatur at me pranueshmrin nga tr bota. Nj nga ata q jan aktiv n
davet tha q ai shkoi n nj udhtim n nj nga kombet e Afriks qndrore:ne u takuam
me nj plak e cila pyeti:Nga jeni ju? Ne i tham se ishim saudit dhe ajo tha: Drgoji
selam Shejh Ibn Bazit. Disa njerz t varfr t Nepalit t cilt erdhn t krkonin pun n
Arabin Suadite i pyetn disa nga ata q bnin kontratat rreth Shejh Ibn Bazit.
Ai ishte nj dijetar i madh i cili i dha rndsi prioriteteve kur i msonte njerzit, n
prputhje me thnjen q njerzve duhet tju tregohet rreth shtjeve t mdha prpara se
shtjeve t vogla.
Ai do t ndalej prgjigjurit t pyetjeve kur dgjohej muezini (personi i cili thrret Ezanin)
Nse ai shkurtonte dose harronte dika, ai do t korrigjonte.. Ai do ta ndrpriste bisedn
pr t recituar dhikrin (prkujtuar Allahun) pr dalje nga xhamija.
Ai ishte gjithmon i drejt me dy grat e tij dhe do ta falte sunnetin e Akshamit n
shtpin e gruas n shtpin e s cils kalonte natn. Numri i herave q ai ndmjetsonte
pr njerzit sht i pallogaritshm. Kshtu vepronteduke i zbatuar fjalt e Profetit
salallahu alejhi ua selam.:Ndrmjetsoni dhe ju do t shprbleheni. Ai ndrmjetsoi pr
pleqt dhe t rinjt dhe puntort. Sa student u pranuan n universitete, sa njerz t
varfr ju dha bamirsi dhe sa puntorve ju b e aft t sillnin gart e tyre n Mbretrin e
Arabis Saudite pr shkak t ndrhyrjes s tij.
Ai prpiqej t ndrmjetsonte midis grave dhe burrave dhe midis do njeriu q gjednej n
ngatrres.
Ai ishte shum i duruseshm, tolerant dhe i kndshm. Nj dit kur ai ishte gjykats n elDalam, nj burr erdhi duke e shar dhe fyer Shejhun me fjal t ndyra, por Shejhu heshti
dhe nuk ju prgjigj. Pastaj Shejh Abdul Aziz Ibn Bazi udhtoi pr t shkuar n haxh dhe ai
burri vdiq. Kur ata e nxorn jasht pr faljen e namazit t xhenazes, Imami i xhamis
refuzoi t falej pr t. Ai e dinte incidentin dhe tha: Un nuk do t falem pr diknd q
fyen nj dijetar. Ju vazhdoni dhe faluni pr t. Kur Shejhu u kthye nga Haxhi dhe dikush
i kishte thn q njeriu q e kishte shar kishte vdekur dhe far kishte ndodhur (me
imamin), ai bri dua pr t dhe e kritikoi Imamin (q nuk ishte falur pr t). Ai i krkoi
atyre q ta shpienin tek varri i njeriut, ku ai bri dua pr t dhe fali namaz pr t. Pak dit
m von prpara se t vdiste, un i thash atij: O Shejh, Un dua t krkoi t m falsh
mua pr shkak se mund t ket disa gabime q un kam br ose kam thn n lidhje me
ty, ose kur un e kam keqkuptuar dika q ti ke thn dhe un mund ta kem prcjellur keq
dika q ju mund t keni thn. Ai m ka thn: Un t fal, un t fal, Allahu t falt. Ai
ishte shum bujar pr t dhn. Un e kam par at t jap abajan (veshje tradicionale
arabe) e tij dikujt q e krkoi. Ai kurr nuk do t ulej vetm. Ai gjithmon ka patur shum

mysafir dhe ai nuk do t hante derisa t tjert t uleshinme t n tavolin. Kur ai u smur
ai na tha ne nj her kur ushqimi ishte gati:Ju lutem shkoni prpara dhe hani dhe m
falni mua.
Ai punoi deri n frymn e fundit dhe msimet e tija vazhduan derisa ai u smur. Msimi i
tij pas mngjezit t enjteve zgjati m tepr sesa tre or.
Ai punoi pr pesdhjet e tet vjet dhe kurr nuk mori pushime. Ai kurr nuk fjeti m
shum sesa katr ose pes or n nj dit. Ai ishte i titulluar t trhiqej n pension me nj
pag t plot njzet vjet m par por ai vazhdoi ti shrbej islamit dhe pr tu prpjekur n
mbrojtje t fes. Pasi ai u smur, kurdo q ndeinte dhimbje t fort, pasi e merrte veten i
thonte shkruesve dhe mbshtetve t tij:Vazhdoni dhe lexoni pr mua ato far keni.
Kshtu ata do ti lexonin letrat, mesazhet, krkesat e divorcit dhe ankesat e
kundrshtarve dhe ndrmjetsimin etj... q do ti ndihmonin njerzit dhe vendin.
Mbrm, t mrkurn, ai ishte i ulur me familjen dhe fmijt e tij deri n dymbdhjet, kur
ai shkoi n shtrat. N orn 2 t nats dhimbja u keqsua dhe shpirti i tij u nis pr tu takuar
me Krijeusin e tij n mngjezin e t enjtes 27 muharrem 1420 hixhri, n qytetin e Taifit, n
zonn perndimore t Mbretris s Arabis Saudite.
Shejhu, Allahu e mshiroft, kishte filluar t vuante nga dhimbja dhe infeksioni n
ezopang n agjrimin e fundit t Ramazanit. Ai ka qen disa her i shtrua n shpital por ai
kurr nuk u ankonte dhe murmuronte. Kur dhimbja ishte shum e rnd, mund vetm t
shihej n nj ndryshim t fytyrs s tij dhe e vetmja q q bnte ishte vendosja e dors mbi
vendin ku i dhimbte. Vdekja e tij sht nj fatkeqsi e madhe dhe njerzit e Teuhidit jan
goditur me lajme t hidhura dhe t dhimbshme, por e gjitha q ne duhet t bjm sht t
pranojm me durim prcaktimin e Allahut dhe t themi at q e knaq Zotin ton:
Ai do ti mungoj plakave, t cilat qanin shum pr t. Shum gra u smurn kur ata
dgjuan lajmet. Ai do t mundohet nga fqinjt, t cilt ai i zgjonte pr t falur mngjezin
do dit me t tingujt e shkopit t tij q binte mbi dyert e tyre kur ai shkonte pr tu falur,
pr ti dhn atyre pr t kuptuar se ishte koha pr falje. Ai dot mungohet n qoshet e
xhamive, n mihrabe dhe minbare. Ai do ti mungoj toks t ciln ecte pr t shkurat pr
tu falur apo pr t dhn msime, por ajo do t dshmoj n favor t tij, inshallah kur toka
do t flas pr t gjitha gjrat, e mira dhe e keqe, q jan br n t.
At dit, ajo (toka) i rrfen tregimet e veta, ngase Zoti yt e ka urdhruar at.[ez-Zelzele
99:4-5]
Dy lloje armiqsh t Allahut do t gzohen nga lajmet e vdekjes s tij, hipokritt t cilt
duan t heqin islamin nga zemrat e njerzve dhe ndjeksit e turbulluar t bidatit dhe
dshirave.
Fetvat e tij zbuluan planet e tyre t kqija dhe m an t tij Allahu asgjsoi shum t
kqija. Ata ishin t irrituar nga ai dhe shpresuan pr vdekjen e tij dhe disa prej tyre madje
edhe than: "Grat do t jen t afta t bjn kt dhe kt kur Shejhu t vdes dhe ne do t
bjm pushim nga fetvat e tija. Shejhu ka vdekur dhe ata ende jan t pashpres. Allahu
i bft ata q t mos arrijn asgj nga dshirat e tyre.

Dhe tani far....?

Humbja jon sht e madhe dhe dhimbja jon sht e gjithanshme, por ne mund t gjejm
ngushllime n t mposhtmet:
S pari, vdekja e Profetit, salallahu alejhia ua selam. Aishah ka thn: I drguari i
Allahut hapi nj der n shtpin e tij ose lvizi perden dhe i pa njerzit q faleshin prapa
Ebu Bekrit. Ai falenderoj Allahun duke shpresuar q Allahu do ti kompensoj ata pr
humbjen e tyre t tij me dika si ajo q po shihte. Ai i tha: O njerz, kur ndonjri nga
njerzit ose besimtart t goditet me nj fatkeqsi. Le ta ngushlloj veten me mendimin q
kjo sht fatkeqsi (vdekja ime) sht m e madhe se fardo q sht duke kalura. Pas
vdekjes time, asnj individ i Ummetit tim nuk do t goditet me nj fatkeqsi m t madhe
sesa humbja ime.[I trasmetuar nga Ibn Maxhah, 1588, Sahih el-Xhami, 789]
S dyti, ne e dim q islami nuk varet nga askush. Allahu sht i mshirshm dhe Ai do
t sjell nga ky Ummet diknd q do ta udhzoje at dhe do ta udhheq n rrugn e dijes,
drejtsis dhe trashgimis s Profetit salallahu alejhi ua selam.
S treti, studentt e Shejhut, dijetart dhe krkuesit e dijes t cilt ai i ka ln prapa.
S katrti, Fmija e tij t pavdekshm, librat, fetvat, tezat dhe ligjrata e regjistruara.
Dija e ln prapa nga nj dijetar sht fmija i tij i pavdekshm.
S pesti, ndrrrat q jan par rreth tij, t cilat jan nj shenj e mir pr t dhe nj nga
pjest e Profetsis, si Profeti salallahu alejhis ua selam ka thn. Tani sapo m tregoi nj
grua se kishte par nj ndrr, netn q shejhu kishte vdekur, q ajo kishte par nj drit
q ngrihej lart nga toka dhe ngrihej n qiell. Kur ajo u zgjua n mngjez, ajo kishte dgjuar
se Shejhu kishte vdekur.
Ne nuk duhet t harrojm detyrat tona drejt Shejhut tani, t cilat jan, pr ti krkuar
Allahu ta mshiroj, pr t br dua pr t, pr t prhapur msimet e tija, pr t prhapur
lajmet e virtyteve dhe karakterin e tij dhe pr t ndjekur metodologjin e tij, t cilat jan t
derivuara nga Kurani dhe Sunneti.
O Allah, fale Abdul Aziz Ibn Bazin, ki mshir pr t, bja varrin e tij t gjr dhe mbuloje
at me drit. Ngrije statusin e tij midis t udhzuarve dhe sipr shum nga krijesat e Tuaja
n ditne Gjykimit. Na fal ne dhe at, O Zot i t gjitha botrare. Ngrije at n nj vend
nderi n ditn e gjykimit. O Allah, kt musibet zvendsoe pr muslimant me mirsi,
sepse Ti je dgjuesi m i mir i cili prgjigjet lutjeve dhe Ti je m afr se askush.
Kjo biografi sht shkruar nga Nxnsi i Shejh Ibn Bazit, Shejh Muhammed Salih elMunaxhid t enjten n mesdit m 27 Muharrem 1420 hixhri.
Shejh Muhammed Salih el-Munexhid
Marr nga islaam.net
Prktheu Ammar Ardit Kraja

Redaktoi Talha Kurtishi

Shejh Muhammed Salih el-Munexhid,

7.1.2005