Está en la página 1de 2

LEX QUINCTIA DE AQUAEDUCTIBUS

Ley Quincia sobre los acueductos


( 30 de junio de 9 a. C. )

( F. Samper, Revista de Derecho de Aguas, 4, Santiago de Chile, 1993, pp. 155-157 ).

~ Texto enviado por el Prof. Alejandro HYPERLINK "http://www.profesores.ucv.cl/aguzman/"Guzmn HYPERLINK


"http://www.profesores.ucv.cl/aguzman/" Brito ~

TEXTO LATINO ( RICCOBONO )

TRADUCCIN ESPAOLA

mque post hanc legem rogatam riuos specus


es fistulas tubulos castella lacus aquarum
arum, quae ad urbem ducuntur sciens dolo
o forauerit ruperit foranda rumpendaue
erit peiorate fecerit, quo minus eae aquae
ue quae queat in urbem Romam ire cadere
eruenire duci quoue minus in urbe Roma et
ficia urbi continentia sunt erunt, in is hortis
diis locis, quorum hortorum praediorum
m dominis possessoribus U. F. aqua data uel
uta est uel erit, saliat distribuatur diuidatur
ella lacus (in) mittatur, is populo Romano
entum milia dare damnas esto; et qui d(olo)
o) quid eorum ita fecerit, id omne sarcire
ere restituere aedificare ponere excidere
e damnas esto sine dolo malo; eaque omnia
recte factum esse uolet], quicumque curator
um est erit, (aut) si curator aquarum nemo
m is praetor, qui inter ciues et peregrinos ius
, multa pignoribus cogito coerceto; eique
i aut, si curator non erit, tum ei praetori eo
ne cogendi coercendi multae dicendae siue
ignoris capiendi ius potestasque esto.
d eorum seruus fecerit, dominus eius HS.
milia populo [R(omano)] d(are) d(amnas)
e(sto).

Cualquiera que a partir del momento en


ley haya sido rogada, con dolo malo y a sa
de que son conducidas hacia la urbe, per
rompiere, agujereare o desatendiere
conservacin de napas subterrneas, acu
abovedados, canales, caeras, depsitos d
fuentes de aguas pblicas, movidos po
propsito de impedir que esas aguas o las
ellos manan, discurren y fluyen sean lleva
urbe romana o las aprovechen o sea
aprovechadas por los dueos, poseedo
usufructuarios de edificios y predios y qu
distribuya o llegu a ser distribuida y ver
las respectivas acequias, ser condenad
100.000 sestercios en favor del Erario. A
quien as obrare con dolo malo, ser tam
condenado a reparar, parchar, restaura
demoler las construcciones obstructiva
hubiere edificado mediante la respec
demanda indemnizatoria. El curador de
a falta de l el pretor peregrino ha de rec
asegurar las multas por medio de prenda
quien no observe correctamente tal
disposiciones, y por tanto, corresponde al
o en su defecto al pretor el derecho y la p
de imponer las multas y ejercer la tom
prendas (pignoris capio). Y si el autor de
de estos actos es un esclavo, su amo s
condenado por 100.000 sestercios en fav
pueblo romano.

[locus] circa riuos specus fornices fistulas


s castella lacus aquarum publicarum, quae
m Romam ducuntur et ducentur, terminatus
t erit, ne quis in eo loco post hanc legem

Una vez que haya sido rogada esta ley,


levante, edifique, cerque, siembre, ni intr
objeto alguno en los lugares contiguos
arroyos, napas subterrneas, bved

quid obponit(o) molit(o) obsaepit(o)


(o) statuit(o) ponit(o) conlocat(o) arat(o)
; neve in eum quid immittito, praeterquam
aciendarum reponendarum causa quod hac
lege licebit oportebit.

conductoras de agua, canales, tuberas, es


o fuentes de aguas pblicas que abaste
pueden abastecer a la urbe romana, salvo
propia ley lo permita para efectuar
correspondientes reparaciones.

ersus ea quid fecerit, aduersus eum siremps


causaque omnium rerum omnibusque esto,
ti esset esseue oporteret, si is aduersus hanc
em riuum specum rupisset forassentue.

Quede sometido absolutamente en todo


todo a la misma ley y derecho aquel q
contravinindola, rompiera o perforara
curso subterrneo.

minus in eo loco pascere, herbam fenum


sentes [tollere liceat, e(ius) h(ac) l(ege)
m) r(ogatur)]. Curatores aquarum qui nunc
que erunt [faciunto, ut in eo loco, qui locus]
ontes et fornices et muros et riuos et specus
natus est, arbores uites eupres sentes ripae
ae salicta harundineta tollantur excidantur
tur excodicentur, uti quod recte factum esse
oque nomine iis pignoris capio multae dictio
ioque esto, idque iis sine fraude sua facere
liceto, ius potestasque esto.

Pero esta ley para nada impide apacentar


en dichos lugares o segar hierba o cortar
sacar malezas. Los curadores de aguas ac
los que posteriormente hubieren, tend
potestad y derecho para cuidar de que e
lugares contiguos a fuentes, bvedas
conduccin, corrientes subterrneas y rib
corten, arranquen y saquen las vides, za
malezas tal como corresponde y est per
hacer sin fraude, quedando facultado
imponer las multas oportunas y exigirlas
de la toma de prendas (pignoris cap

minus uites arbores, quae uillis aedificiis


sue inclusae sunt, maceriae, quas curatores
um causa cognita ne demolirentur dominis
serunt, quibus inscripta insculptaue essent
um qui permisissent curatorum nomina,
maneant, hac lege nihilum rogato.

Tampoco impide esta ley que sean arranc


vides y enredaderas que enmaraan los m
las casas, sealadas y demarcadas por el c
y que ste, con conocimiento de causa
permitido a sus dueos que se conserven

nus ex iis fontibus riuis specibus fornicibus


sumere haurire iis, quibuscumque curatores
um permiserunt permiserint, praeterquam
ce machina liceat, dum ne qui puteus neque
n nouum fiat, eius hac lege nihilum rogato.

Ni tampoco impide esta ley que, con perm


los curadores, se tome o saque agua de
fuentes, arroyos o bvedas, o inclusive se
una noria, salvo que para ello se haga ne
cavar un pozo nuevo.

También podría gustarte