HALAMAN PENGESAHAN

Laporan Praktikum Agroklimatologi ini disusun guna melengkapi tugas mata

kuliah Agroklimatologi dan telah diketahui dan disahkan oleh Dosen dan Co-Assisten
Agroklimatologi pada

Desember 2013.

Disusun Oleh :

Nama

: Dita Wahyu Ningtyas T

NIM

: H0413011

Kelompok : 73

Mengetahui,

Dosen Pengampu

Co-Assisten,

Praktikum Agroklimatologi,

KATA PENGANTAR

Puji syukur penulis panjatkan ke hadirat Tuhan Yang Maha Esa yang telah
melimpahkan rahmat dan hidayah-Nya, sehingga penulis dapat menyelesaikan Laporan
Praktikum Agroklimatologi ini dengan baik dan tidak ada halangan apapun. Laporan
Praktikum Agroklimatologi ini penulis dibuat untuk memenuhi tugas mata kuliah
Agroklimatologi di Fakultas Pertanian Universitas Sebelas Maret Surakarta.
Dalam penyusunan laporan ini, tentunya penyusun tidak terlepas dari bantuan
berbagai pihak, sehingga penyusun dapat menyelesaikan laporan ini dengan sebaikbaiknya. Untuk itu, penyusun mengucapkan terima kasih atas segala bantuan yang
diberikan kepada penyusun.
Penyusun mengucapkan terima kasih kepada :
1. Dosen mata kuliah Agroklimatologi Fakultas Pertanian UNS
2. Co-Assisten Agroklimatologi Fakultas Pertanian UNS
3. Semua pihak yang tidak dapat disebutkan dalam laporan ini.
Di dalam penyusunan laporan ini, penyusun menyadari bahwa masih banyak
kekurangan baik dalam pengolahan data maupun dalam teknik penyajiannya. Karena
itulah maka penyusun mengharapkan saran dan kritik yang akan membangun laporan ini.
Dan tidak lupa penyusun mohon maaf bila terjadi kesalahan yang disengaja ataupun tidak
disengaja.
Akhirnya penyusun berharap semoga laporan ini dapat bermanfaat dan
dipergunakan dengan sebaik-baiknya.

Surakarta,

Desember 2013

Penyusun

ii

DAFTAR ISI
HALAMAN PENGESAHAN ........................................................................ i
KATA PENGANTAR .................................................................................... ii
DAFTAR ISI ................................................................................................... iii
DAFTAR TABEL ........................................................................................... vii
DAFTAR GAMBAR ...................................................................................... viii
I. PENGAMATAN UNSUR-UNSUR CUACA SECARA MANUAL
A. Pendahuluan ...................................................................................... 1
1. Latar Belakang......................................................................... 1
2. Tujuan Praktikum..................................................................... 2
3. Waktu dan Tempat Praktikum......................................................... 2
B.

Tinjauan Pustaka .............................................................................. 3

1. Radiasi Surya ................................................................................... 3
2. Tekanan Udara ................................................................................. 4
3. Suhu Tanah dan Suhu Udara ............................................................ 5
4. Kelembaban Tanah dan Kelembaban Udara .................................... 5
5. Curah Hujan ..................................................................................... 6
6. Angin ................................................................................................ 7
7. Evaporasi .......................................................................................... 8
8. Awan ................................................................................................ 8

C. Hasil Pengamatan .............................................................................. 9

D. Pembahasan ....................................................................................... 21
1. Radiasi Surya ....................................................................................21
2. Tekanan Udara ................................................................................. 21
3. Suhu Tanah dan Suhu Udara ............................................................ 23
4. Kelembaban.................................................................................... ...24
5. Curah Hujan ......................................................................................24
6. Angin .................................................................................................25
7. Evaporasi .......................................................................................... 27
8. Awan ................................................................................................ .28
E.

Komprehensif....30

F.

Kesimpulan dan Saran ...................................................................... ..34

iii

1. Kesimpulan....................................................................................... 34
2. Saran................................................................................................. 34
DAFTAR PUSTAKA
II. PENGAMATAN UNSUR-UNSUR CUACA SECARA OTOMATIS
A. Pendahuluan ...................................................................................... 37
1. Latar Belakang ................................................................................ 37
2. Tujuan .............................................................................................. ....38
3. Waktu dan Tempat Praktikum......................................................... 38
B.

Tinjauan Pustaka .............................................................................. ....39

C. Hasil Pengamatan .............................................................................. 40

D. Pembahasan ....................................................................................... 42
E.

Kesimpulan dan Saran ...................................................................... 46

1. Kesimpulan..................................................................................46
2. Saran......................................................................................... 46

DAFTAR PUSTAKA
III. PENGUKURAN SUHU TANAH
A. Pendahuluan ........................................................................................... 48
1. Latar Belakang ................................................................................... 48
2. Tujuan ................................................................................................ 49
3. Waktu dan Tempat Praktikum ........................................................... 49
B. Tinjauan Pustaka ................................................................................... 50
C. Alat dan Cara Kerja ............................................................................... 52
D. Hasil Pengamatan ................................................................................... 53
E. Pembahasan ............................................................................................. 54
F. Kesimpulan dan Saran ............................................................................ 55
3. Kesimpulan...................................................................................55
4. Saran............................................................................................55
DAFTAR PUSTAKA
II. PERAN SUHU UDARA, RH, DAN CAHAYA TERHADAP LAJU
EVAPOTRANSPIRASI
A. Pendahuluan ..................................................................................... 57
1. Latar Belakang

.......................................................................... 57

2. Tujuan

.......................................................................... 58
iv

3. Waktu dan Tempat Praktikum ...................................................... 48

B. Tinjauan Pustaka ............................................................................. 59
C. Alat, Bahan dan Cara Kerja ........................................................... 60
D. Hasil Pengamatan ............................................................................ 62
E. Pembahasan...................................................................................... 65
F. Kesimpulan dan Saran .................................................................... 68
1. Kesimpulan............................................................................68
2. Saran.....................................................................................68
DAFTAR PUSTAKA
V. PENGARUH ALTITUDE TERHADAP KONDISI UNSUR-UNSUR
CUACA
A. Pendahuluan ..................................................................................... 71
1. Latar Belakang .............................................................................. 71
2. Tujuan ........................................................................................... 72
3. Waktu dan Tempat Praktikum ...................................................... 72
B. Tinjauan Pustaka ............................................................................. 73
C. Alat dan Cara Kerja ........................................................................ 76
D. Hasil Pengamatan ............................................................................ 77
E. Pembahasan...................................................................................... 80
F. Kesimpulan dan Saran .................................................................... 83
1. Kesimpulan............................................................................ 83
2. Saran......................................................................................84
DAFTAR PUSTAKA
VI. PENGAMAAN SUHU DAN KELEMBABAN UDARA DALAM RUANG
KULTUR JARINGAN, RUMAH KACA, DAN TEMPAT TERBUKA
A. Pendahuluan ..................................................................................... 86
1. Latar Belakang .............................................................................. 86
2. Tujuan ........................................................................................... 87
3. Waktu dan Tempat ........................................................................ 87
B. Tinjauan Pustaka ............................................................................. 88
C. Alat dan Cara Kerja ........................................................................ 90
D. Hasil Pengamatan ............................................................................ 91
v

E. Pembahasan...................................................................................... 93
F. Kesimpulan dan Saran .................................................................... 97
1.

Kesimpulan................................................................................ 97

2.

Saran.......................................................................................... 97

DAFTAR PUSTAKA
VII. KLASIFIKASI IKLIM
A. Pendahuluan ..................................................................................... 98
1. Latar Belakang ............................................................................ 98
2. Tujuan ......................................................................................... 99
3. Waktu dan Tempat Praktikum .................................................... 99
B. Tinjauan Pustaka ............................................................................. 100
C. Alat dan Cara Kerja ........................................................................ 104
D. Hasil Pengamatan ............................................................................ 106
E. Pembahasan...................................................................................... 107
F. Kesimpulan dan Saran .................................................................... 109
1.

Kesimpulan............................................................................... 109

2.

Saran......................................................................................... 109

DAFTAR PUSTAKA
VIII. REFLEKTOR
A. Pendahuluan ...................................................................................... 110
1. Latar Belakang ....................................................................... 110
2. Tujuan .................................................................................... 111
3. Waktu dan Tempat Praktikum ............................................... 111
B. Tinjauan Pustaka............................................................................... 112
C. Alat dan Cara Kerja ......................................................................... 114
D. Hasil Pengamatan ..............................................................................
E. Pembahasan .......................................................................................
F. Kesimpulan dan Saran ......................................................................
3.

Kesimpulan................................................................................

4.

Saran.........................................................................................

DAFTAR PUSTAKA
LAMPIRAN
vi

vii