Está en la página 1de 80

NORMA ECUATORIANA DE LA

CONSTRUCCIN
NEC-11
CAPTULO 4
ESTRUCTURAS DE HORMIGN
ARMADO
Estructuras de Hormi!" Armado
NDICE
4#$ GENERALIDADES################################################################################################### 4
4#$#$ RE%UISITOS GENERALES################################################################################# 4
4#$#& PROPIEDADES MEC'NICAS ( )ACTORES DE REDUCCIN DE RESISTENCIA###### *
4#$#+ EMPALMES DE ,ARILLAS################################################################################## -
4#& ELEMENTOS DE )LE.IN####################################################################################### -
4#&#$ ALCANCE######################################################################################################### -
4#&#& DISE/O A )LE.IN########################################################################################## 0
4#&#+ RA1N DE RE)UER1O M'.IMO####################################################################### 0
4#&#4 RE)UER1O LONGITUDINAL MNIMO################################################################# 0
4#&#* CAPACIDAD DE MOMENTO############################################################################### 0
4#&#- ANCLA2E DE RE)UER1O LONGITUDINAL########################################################## 3
4#&#0 CON)INAMIENTO############################################################################################# 3
4#+ ELEMENTOS EN )LE.O4COMPRESIN#################################################################### 5
4#+#$ ALCANCE######################################################################################################### 5
4#+#& DISE/O A )LE.IN######################################################################################## $6
4#+#+ CUANTA DE RE)UER1O LONGITUDINAL######################################################## $$
4#+#4 CON)INAMIENTO########################################################################################### $$
4#4 CONE.IONES ,IGA4COLUMNA############################################################################## $4
4#* MUROS ESTRUCTURALES7 ELEMENTOS DE PRTICOS ARRIOSTRADOS ( ELEMENTOS DE
8ORDE $4
4#*#$ ALCANCE####################################################################################################### $4
4#*#& MUROS ESTRUCTURALES7 M9,:
;
< &############################################################## $4
4#*#+ MUROS ESTRUCTURALES7 M9,:;= &############################################################## $*
4#*#4 CUANTA DE RE)UER1O################################################################################# $*
4#*#* ELEMENTOS DE PRTICOS ARRIOSTRADOS ( ELEMENTOS DE 8ORDE########### $*
4#- RE%UISITOS DE CAPACIDAD EN CORTANTE########################################################## $0
4#-#$ ELEMENTOS DE PRTICO############################################################################### $0
4#-#& MUROS ESTRUCTURALES############################################################################## $3
4#-#+ DIA)RAGMAS HORI1ONTALES######################################################################## &6
4#0 ,IGAS DE ACOPLE################################################################################################ &6
4#3 2UNTAS DE CONSTRUCCIN################################################################################# &$
4#5 CIMENTACIONES################################################################################################## &$
4#$6 DISPOSICIONES ESPECIALES PARA EL DISE/O DE EDI)ICIOS CON ,IGAS 8ANDA &$
4#$$ CONTROL DE CALIDAD EN LA CONSTRUCCIN DE O8RAS DE HORMIGN######### &&
4#$$#$ E,ALUACIN ( ACEPTACIN DE LOS MATERIALES######################################## &+
4#$$#$#$ CEMENTO############################################################################################## &+
4#$$#$#+ AGUA##################################################################################################### &4
4#$$#$#* ACERO DE RE)UER1O########################################################################### &*
4#$$#$#- COMPUESTOS PARA CURADO################################################################ &*
4#$$#$#0 MATERIAL PARA SELLADO DE 2UNTAS#################################################### &*
4#$$#& CONTROL DEL PROPORCIONAMIENTO7 DOSI)ICACIN ( ME1CLADO########### &*
4#$$#&#$ ESPECI)ICACIN DE RESISTENCIA######################################################### &*
4#$$#&#& CONTROL DE LAS PROPORCIONES DE HORMIGN################################ &0
4#$$#&#+ MEDICIN ( ME1CLADO######################################################################## &0
4#$$#&#4 DOSI)ICACIN ( ME1CLADO POR ,OLUMEN########################################## &5
4#$$#&#* HORMIGN ME1CLADO EN UNA CENTRAL O EN O8RA########################## &5
4#$$#&#- HORMIGN PREME1CLADO################################################################### +6
NEC4$$ CAPTULO 44&
Estructuras de Hormi!" Armado
4#$$#+ SUPER,ISIN ANTES DE LA COLOCACIN DEL HORMIGN########################## +$
4#$$#+#$ E.CA,ACIN ( CIMENTACIN################################################################ +$
4#$$#+#& ESTRUCTURA DE ENCO)RADO ( SUS APO(OS####################################### +&
4#$$#+#+ COLOCACIN DEL ACERO DE RE)UER1O############################################### +*
4#$$#+#4 ELEMENTOS AHOGADOS####################################################################### +-
4#$$#+#* 2UNTAS################################################################################################## +0
4#$$#4 SUPER,ISIN DE LOS PROCESOS DE COLADO DEL HORMIGN################### +0
4#$$#4#$ TRANSPORTE DEL HORMIGN EN O8RA################################################ +0
4#$$#4#& COLOCACIN DEL HORMIGN############################################################### +3
4#$$#4#+ COMPACTACIN##################################################################################### +5
4#$$#4#4 ACA8ADO############################################################################################## 4$
4#$$#* CURADO ( PROTECCIN############################################################################## 4&
4#$$#*#$ CURADO################################################################################################ 4&
4#$$#- E,ALUACIN ( PRE,ENCIN DE RIESGOS LA8ORALES EN LAS O8RAS DE HORMIGN 4+
4#$$#0 E,ALUACIN ( ACEPTACIN DEL HORMIGN############################################### 44
4#$$#0#$ DE)INICIONES####################################################################################### 44
4#$$#0#& N>MERO DE PRO8ETAS######################################################################### 4*
4#$$#0#+ PREPARACIN DE LAS PRO8ETAS DE HORMIGN################################## 4*
4#$$#0#4 PRUE8AS DE RESISTENCIA EN PRO8ETAS############################################## 4*
4#$$#0#* CRITERIOS DE ACEPTACIN################################################################### 4-
4#$$#0#- REGISTROS E IN)ORMES####################################################################### 43
NEC4$$ CAPTULO 44+
Estructuras de Hormi!" Armado
CAPTULO 4 4ESTRUCTURAS DE HORMIGN ARMADO
4#$ GENERALIDADES
4#$#$ RE%UISITOS GENERALES
4#$#$#$ Los e:eme"tos estructura:es de ?ormi!" armado de@e" cumA:ir co" :as
esAeciBcacio"es
Cie"tes de: ComitD +$3 de: I"stituto America"o de: Co"creto EC!dio ACI4+$3F7
eGceAto e" :o
reHere"te a su caAItu:o JEstructuras Sismo Resiste"tesJ7 e" :as Aartes Kue es
sustituido Aor este
CaAItu:o#
4#$#$#& Las disAosicio"es de este caAItu:o aA:ica" a: diseLo de ediBcacio"es
do"de e: sistema resiste"te a caras sIsmicas estM comAuesto Aor A!rticos
esAecia:es N9o muros estructura:es de ?ormi!" armado#
4#$#$#+ De co"Hormidad co" :a B:osoHIa de diseLo descrita e" e: caAItu:o dos7 e:
diseLador de@e deB"ir
u" meca"ismo dOcti:7 Kue Aermita u"a adecuada disiAaci!" de e"erIa si" co:aAso# De
AreHere"cia7 :as
r!tu:as A:Msticas de@e" Hormarse e" :os eGtremos de Cias7 e" :a @ase de :as co:um"as
de: Arimer Aiso
N e" :a @ase de :os muros estructura:es# Esto se co"siue a traCDs de :a aA:icaci!" de
:os Ari"ciAios de
PDiseLo Aor CaAacidadQ EPau:aN a"d Priest:eN7 $55-F7 aA:ica"do u"a RerarKuIa de
resiste"cia7 e" do"de
:as seccio"es7 e:eme"tos o modos de Ha::a Aroteidos7 es decir aKue::os Kue "o se
de@e" A:astiBcar7 se
diseLa" Aara mome"tos N corta"tes amA:iBcados7 co"sidera"do :a so@re4resiste"cia
de :as r!tu:as
A:Msticas N :as HuerSas i"ter"as e"eradas Aor modos de Ci@raci!" "o co"siderados
e" e: diseLo# La
Ta@:a 4#$ Arese"ta u"a c:asiBcaci!" de estructuras de ?ormi!" armado e" Hu"ci!"
de: meca"ismo
dOcti: esAerado#
Ta@:a 4#$# C:asiBcaci!" de ediBcios de ?ormi!"rmado
SISTEMA ELEMENTOS
ESTRUCTURAL %UE
RESISTEN
SISMO
U8ICACIN DE
RTULAS PL'STICAS
O82ETI,O DEL
DETALLAMIENTO
Prtico Especial Columnas y Extremo de vigas y base de Columna fuerte, nudo fuerte, viga
vigas columnas 1er piso fuerte a corte pero dbil en flexin
descolgadas
Prticos con Vigas Columnas y Extremo de vigas y base de Columna fuerte, nudo fuerte, viga
Banda vigas Banda columnas 1er piso fuerte a corte y punzonamiento pero
dbil en flexin
!uros Columnas y
estructurales muros
estructurales
!uros Columnas,
estructurales muros
acoplado
s
estructur
ales y
vigas de
acople
En la base de los muros y
columnas 1er piso "a nivel de
la calle#
En la base de los muros y
columnas 1er piso "a nivel de
la calle# Extremos vigas de
acople
!uro fuerte en
corte, dbil en
flexin
Columna no
falla por corte
!uro fuerte en corte, dbil en flexin
Columna no falla por corte
Viga de acople fuerte en corte, dbil en
flexin
NEC4$$ CAPTULO 444
Estructuras de Hormi!" Armado
4#$#$#4 Dura"te u" sismo seCero e: corta"te Kue se desarro::a e" Cias7 co:um"as N
muros7 asI como otras accio"es i"ter"as7 deAe"de" de :a caAacidad rea: a TeGi!" de
:as r!tu:as A:Msticas Kue se ?a" Hormado N Aor :o Kue e: diseLo a corte "o de@e"
tomarse de :os resu:tados de: a"M:isis# La caAacidad a TeGi!" de :as r!tu:as A:Msticas
de@erM o@te"erse co"sidera"do :a so@re4resiste"cia de :os materia:es N :as cua"tIas
rea:es de acero Kue se deta::arM" e" :os A:a"os#
4#$#$#* De@ido a Kue :as so:icitacio"es sIsmicas Aroduce" deHormacio"es i"e:Msticas
reCersi@:es e" :as
r!tu:as A:Msticas7 es "ecesario ara"tiSar e" :as mismas u" comAortamie"to dOcti:7
Aroducido Aor :a
Tue"cia de: acero e" tracci!"7 eCita"do Ha::as HrMi:es causadas Aor
deHormaci!" eGcesiCa de:
co"creto7 Ha:ta de co"B"amie"to7 meca"ismos de Ha::a Aor corta"te o HuerSa
aGia:7 Ha::as e" :as
u"io"es de Cias N co:um"as7 Aa"deo :oca: de: acero de reHuerSo7 Hatia o cua:Kuier
otra Kue "o sea
dOcti:#
4#$#$#- Para ara"tiSar Kue :a distri@uci!" de :as HuerSas sIsmicas e" :os e:eme"tos
estructura:es de
:os sistemas resiste"tes sea comAati@:e co" e: mode:o a"a:iSado7 se de@e aseurar :a
"o AarticiAaci!"
de aKue::os e:eme"tos Kue "o Huero" co"siderados como resiste"tes a: sismo# Por :o
ta"to7 es Areciso
Ao"er esAecia: D"Hasis e" e: diseLo7 :os deta::es N :a co"strucci!" de estos e:eme"tos
"o estructura:es#
4#$#& PROPIEDADES MEC'NICAS ( )ACTORES DE REDUCCIN DE
RESISTENCIA
4#$#&#$ Los materia:es uti:iSados de@e" cumA:ir co" :as esAeciBcacio"es de: CaAItu:o
$# La resiste"cia mI"ima esAeciBcada de: ?ormi!" a :a comAresi!" de@e ser &$
MPa N :a resiste"cia mMGima esAeciBcada a :a comAresi!" Aara e:eme"tos de
?ormi!" :iCia"o de@e ser +* MPa#
4#$#&#& Los Hactores de reducci!" de resiste"cia7U7 so" :os Kue seLa:a e: C!dio ACI4+$3V
EaFSeccio"es co"tro:adas Aor tracci!" 6#56
E@FTracci!" aGia: 6#56
EcFSeccio"es co"tro:adas Aor comAresi!"V
E:eme"tos co" reHuerSo tra"sCersa: e" esAira: 6#0*
Otros e:eme"tos reHorSados 6#-*
EdFCorta"te N torsi!" 6#0*
EeFAA:astamie"to 6#-*
4#$#&#+ Para seccio"es e" :as cua:es :a deHormaci!" u"itaria "eta de tracci!" e" e:
acero eGtremo de tracci!" e" co"dici!" de resiste"cia "omi"a:7
t
7 estM de"tro de :os
:Imites deB"idos Aara seccio"es co"tro:adas Aor comAresi!" N tracci!"7 H
N
9E
s
N 6#66*
resAectiCame"te7 se Aermite Kue U aume"te :i"ea:me"te de: Ca:or corresAo"die"te
a u"a secci!" co"tro:ada Aor comAresi!" ?asta 6#567 co"Horme
t
aume"te de: Ca:or
corresAo"die"te a: :Imite de deHormaci!" u"itaria de u"a secci!" co"tro:ada Aor
comAresi!"7 H
N
9E
s
?asta 6#66*7 do"de E
s
es e: m!du:o de e:asticidad de: acero de
reHuerSo7 e: cua: se Auede co"siderar como &66666 MPa#
4#$#&#+ E: Hactor de reducci!" de resiste"cia a: corte es 6#-67 Aara aKue::os e:eme"tos
e" :os cua:es se
Aermita diseLar Aara u"a caAacidad e" corta"te me"or a: mMGimo corresAo"die"te a
:a caAacidad e"
TeGi!"#
4#$#&#4 Cua"do se ca:cu:e e: Hactor de so@re resiste"cia de :as r!tu:as A:Msticas7 U 7
media"te a"M:isis de :a secci!" se de@erM" uti:iSar :as AroAiedades esAeradas de :os
materia:esV
HW
ce
X $#+ HW
c
E44$F
NEC4$$ CAPTULO 44*
Estructuras de Hormi!" Armado
HW
Ne
X $#$ H
N
E44&F
N u" Hactor de reducci!" de resiste"cia a TeGi!" UX$
4#$#&#* Para e: diseLo a TeGi!" de :as r!tu:as A:Msticas7 co" :as HuerSas o@te"idas co"
DiseLo 8asado e" DesA:aSamie"tos ECaAItu:o &7 Secci!" 3F se uti:iSarM :as AroAiedades
esAeciBcadas e" 4#$#&#4#
4#$#+ EMPALMES DE ,ARILLAS
4#$#+#$ E" co:um"as7 muros N Cias7 e: tras:aAe de: reHuerSo :o"itudi"a: se de@e
?acer e" Horma
a:ter"ada# E" "i"O" caso se Auede tras:aAar mMs de: *6Y de: reHuerSo e" :a :o"itud
de tras:aAe# La
dista"cia e"tre tras:aAes a:ter"os de@e ser maNor Kue +6 Ceces e: diMmetro de :a
Cari::a de reHuerSo#
4#$#+#& Cua"do se eHectOe" emAa:mes co" so:dadura o cua:Kuier disAositiCo
mecM"ico7 a: me"os e: *6Y de: reHuerSo tota: de@e ser co"ti"uo N :a dista"cia e"tre
emAa:mes de Cari::as adNace"tes "o Auede ser i"Herior a +66mm# Si se uti:iSa"
emAa:mes co" so:dadura7 e: Arocedimie"to de so:dadura de@e cumA:ir co" :os
reKuisitos de: C!dio de So:dadura Estructura: Aara Acero de ReHuerSo7
ANSI9AZS 6 $#4 de :a Sociedad America"a de So:dadura#
4#& ELEMENTOS DE )LE.IN
4#&#$ ALCANCE
Los reKuisitos de este artIcu:o se aA:ica" a Cias N otros e:eme"tos de A!rticos a
TeGi!" Kue Arese"te" :as siuie"tes caracterIsticasV
EaF Sea" Aarte de sistemas resiste"tes a caras sIsmicas#
E@F Resista" esas HuerSas Hu"dame"ta:me"te Aor TeGi!"#
EcF Las HuerSas aGia:es a Kue estM" suRetos "o eGceda" 6#$6H[
c
A

e" "i"u"a
com@i"aci!" de caras e" Kue AarticiAe" :as caras sIsmicas#
EdF La :uS :i@re sea maNor Kue cuatro Ceces :a a:tura Oti: de :a secci!" tra"sCersa: ECer )iura 4#$F#
EeF E: a"c?o mI"imo @ sea &*6 mm# ECer )iura 4#$F#
EHF E: Aera:te mI"imo de acuerdo a ACI+$3 secci!" 5#*
A
d
A
ln > 4d
h
b = 0.3h 250 mm.
b
Seccin A-A
)iura 4#$# CaracterIsticas de :os e:eme"tos a TeGi!"
NEC4$$ CAPTULO 44-
Estructuras de Hormi!" Armado
4#&#& DISE/O A )LE.IN
Se rea:iSarM media"te u" a"M:isis de :a secci!"7 asumie"do u"a distri@uci!" :i"ea:
de deHormaci!" u"itaria N u" @:oKue de comAresi!" eKuiCa:e"te de acuerdo a ACI
+$3# La resiste"cia Kue aAorte e: reHuerSo :o"itudi"a: e" :a So"a de comAresi!" serM
desAreciada#
4#&#+ RA1N DE RE)UER1O M'.IMO
E: Ca:or de 4 \ de@e ser ta: Kue AroAicie u"a Ha::a e" TeGi!" co"tro:ada Aor :a
tracci!"# Este Ca:or "o Auede eGceder 6#6&*# Ta"to e: reHuerSo suAerior como e:
i"Herior de@e" estar Hormados Aor u" mI"imo de dos Cari::as#
4#&#4 RE)UER1O LONGITUDINAL MNIMO
E" toda secci!" de u" e:eme"to a TeGi!" e" Kue se reKuiera acero a tracci!"7 e:
Ca:or de A
s7mi"
"o de@e ser i"Herior a: maNor de :os siuie"tes Ca:oresV
7 E44+F
7 E444F
Estos reKuisitos "o so" "ecesarios si e: reHuerSo co:ocado a :o :aro de: e:eme"to e" cada secci!"
es a:
me"os u" tercio maNor a: reKuerido Aor a"M:isis# La )iura 4#& Arese"ta u"a reArese"taci!"
rMBca de
:os reKuisitos de: reHuerSo :o"itudi"a: de u" e:eme"to a TeGi!"#

min = f'c /4fy > 1.4/fy

max = 0.025
Mnim d! "a#illa! cn$in%a!
- -
M&'l> M-'l
/2 M&'# >M-'#
/2
-

M
&
>(max. Mn en la ca#a del n%d)/4
*$a+ ,l #ef%e#- $#an!"e#!al n !e .#e!en$a .# cla#idad
)iura 4#&# ReKuisitos de: reHuerSo :o"itudi"a: e" e:eme"tos a TeGi!"
4#&#* CAPACIDAD DE MOMENTO
La caAacidad de: mome"to AositiCo7 e" cada u"o de :os eGtremos de: e:eme"to7 "o
de@e ser i"Herior a
:a mitad de :a caAacidad de: mome"to "eatiCo e" ese eGtremo# Las caAacidades
de mome"tos
AositiCos o "eatiCos7 e" cua:Kuier secci!" de: e:eme"to7 "o de@e" ser i"Heriores a
u" &*Y de :a
maNor caAacidad de mome"to de: e:eme"to e" :a cara de cua:Kuiera de :os dos
"udos ECer )iura
4#&F#
Mn'l Mn'#
Mn
NEC4$$ CAPTULO 440
Estructuras de Hormi!" Armado
Para cumA:ir co" :o esta@:ecido e" e: AMrraHo Arecede"te7 se AodrM rea:iSar u"a re4
distri@uci!" de mome"tos siemAre N cua"doV
EaF Lueo de :a redistri@uci!" :a caAacidad de :as seccio"es sea maNor o iua: a :a
reKuerida Aara :a com@i"aci!" mMs seCera de caras "o4sIsmicas#
E@F %ue :a caAacidad de mome"to "o se reduSca e" mMs de +6Y e" "i"u"a secci!"#
4#&#- ANCLA2E DE RE)UER1O LONGITUDINAL
4#&#-#$ E: reHuerSo suAerior o i"Herior Kue ::eue a :as caras oAuestas de u"a
co"eGi!" o de@e ser
co"ti"uo N si" do@:eces a traCDs de Dste# Cua"do esto "o sea Aosi@:e co" a:u"a
Cari::a7 de@ido a
Cariacio"es de :a secci!" tra"sCersa: de: e:eme"to e" TeGi!"7 se de@e a"c:ar
co"Horme a: i"ciso
4#&#-#&#
4#&#-#& E: reHuerSo suAerior e i"Herior Kue termi"e e" u" "udo Cia4co:um"a se de@e
Aro:o"ar ?asta :a cara oAuesta de :a rei!" co"B"ada de :a co"eGi!" N co"ti"uar
ortoo"a:me"te desAuDs de u" do@:eS de 56]# La :o"itud de a"c:aRe se de@e
ca:cu:ar co"Horme a: artIcu:o 4#* N se mide desde e: i"icio de :a co"eGi!"# E: radio
de: do@:eS eGter"o "o de@e ser me"or Kue cuatro Ceces e: diMmetro de :as Cari::as
$6mm a &*mm N ci"co Ceces e: diMmetro de :as Cari::as &3mm a +-mm#
4#&#0 CON)INAMIENTO
4#&#0#$ Se de@e co:ocar estri@os Aara co"B"amie"to e" toda :a :o"itud de tras:aAe
de Cari::as de reHuerSo :o"itudi"a:# E: esAaciamie"to mMGimo de este reHuerSo e"
esas So"as "o Auede eGceder d94 ! $66mm7 ta: como se muestra e" :a )iura 4#+# No
se de@e ?acer tras:aAes e"V
"a# Los "udos de u"i!"#
"b# U"a dista"cia iua: a &? de :os eGtremos de: e:eme"to#
"c# Sitios do"de e: a"M:isis i"diKue :a Aosi@i:idad de Hormaci!" de r!tu:as A:Msticas#
,m.alme! .# $#a!la. de #ef%e#- .# flexin
deben !e# clcad! f%e#a de la! #e/ine! en la!
0%e !e e!.e#a fl%encia
,!$#ib! ce##ad!
>2h
de cnfinamien$
e!.i#ale!
d/4
! 1
100 mm.
)iura 4#+# Co"B"amie"to e" tras:aAe de Cari::as de reHuerSo :o"itudi"a:
4#&#0#& Para estructuras de cua:Kuier tiAo se de@e co:ocar estri@os Aara
co"B"amie"to e" :as siuie"tes reio"es ECer )iura 4#4FV
EaF E" :os eGtremos de: e:eme"to^ e" cuNo caso e: Arimer estri@o se co:oca a *6mm N
e: O:timo a u"a
dista"cia &? de :a cara de :a co"eGi!"#
E@F E" :o"itudes &? a cada :ado de u"a secci!" e" :a Kue se Aueda" Hormar r!tu:as A:Msticas#
EcF E" cua:Kuier rei!" e" :a Kue :as Cari::as de acero Audiera" Aa"dearse Aor comAresi!"#
NEC4$$ CAPTULO 443
Estructuras de Hormi!" Armado
4#&#0#+ E" :as reio"es de co"B"amie"to deB"idas e" e: i"ciso 4#&#0#& e: esAaciamie"to
mMGimo de :os estri@os "o de@e ser maNor Kue e: me"or deV d947 - Ceces e:
diMmetro me"or de: reHuerSo :o"itudi"a:7 ! &66mm7 ta: como se Arese"ta e" :a
)iura 4#4#
4#&#0#4 Para estructuras de cua:Kuier tiAo7 e" reio"es do"de co:ocar reHuerSo de
co"B"amie"to sea de me"or imAorta"cia7 se de@e co:ocar estri@os co" Cari::as de
$6mm ! maNores7 co" esAaciamie"to mMGimo de d9&# ECer )iura 4#4F
4#&#0#* E" reio"es do"de se reKuiera reHuerSo de co"B"amie"to7 :os estri@os se
de@e" co:ocar de ta: ma"era Kue todas :as Cari::as esKui"eras N :as Cari::as co:ocadas
a mMs de $*6mm de :as a"teriores7 estD" u"idas a :a esKui"a de: estri@o o a u"
amarre suA:eme"tario# Los estri@os co"secutiCos de@e" te"er sus eGtremos e" :os
:ados oAuestos de: e:eme"to#
4#&#0#- E" reio"es de co"B"amie"to7 cua"do :a a:tura de :a secci!" sea -66mm o
mMs se co:oca"
Cari::as :o"itudi"a:es adicio"a:es distri@uidas e" :a a:tura de: estri@o co"
seAaraci!" "o maNor a
+*6mm#
d/4
! 1
2 x di3me$# men# del #ef%e#- ln/i$%dinal
200 mm.
50 mm
!1d/2
50 mm
2h 2h
-na! de
cnfinamien$
)iura 4#4# SeAaraci!" de estri@os
4#+ ELEMENTOS EN )LE.O4COMPRESIN
4#+#$ ALCANCE
Los reKuisitos de este artIcu:o se aA:ica" a co:um"as7 e:eme"tos de A!rticos rIidos N
otros e:eme"tos estructura:es Kue Arese"te" :as siuie"tes caracterIsticasV
EaF Sea" Aarte de sistemas estructura:es resiste"tes a caras sIsmicas#
E@F SoAorte" HuerSas aGia:es Kue eGceda" 6#$6H[
c
A

e" a:u"a de :as com@i"acio"es
de cara e" Kue AarticiAe" :as caras sIsmicas#
EcF La raS!" e"tre :a dime"si!" me"or de :a secci!" tra"sCersa: N :a dime"si!" e" :a
direcci!"
NEC4$$ CAPTULO 445
Estructuras de Hormi!" Armado
ortoo"a: sea maNor Kue 6#46 ! e" su deHecto7 Kue su a:tura :i@re sea maNor Kue
cuatro Ceces :a dime"si!" maNor de :a secci!" tra"sCersa: de: e:eme"to#
EdF La dime"si!" mMs AeKueLa de :a secci!" tra"sCersa:7 medida so@re u"a :I"ea
recta Kue Aasa Aor su ce"troide eomDtrico7 "o sea me"or Kue +66mm#
4#+#& DISE/O DEL RE)UER1O PRINCIPAL ELONGITUDINALF EN COLUMNAS
Las seccio"es e" :os eGtremos de :as co:um"as serM" diseLadas Aara :a com@i"aci!"
mMs desHaCora@:e de mome"tos Ee" am@as direccio"es ?oriSo"ta:esF N cara aGia:#
Los mome"tos O:timos Aara e: diseLo "o de@erM" ser me"ores a :os ca:cu:ados co" :a
siuie"te ecuaci!"V
S
CP
X _
O
`S
E
E44*F
do"de S
E
es :a HuerSa sIsmica o@te"ida e" u" a"M:isis e:astico7 U es e: Hactor de
so@re4resiste"cia de
:as r!tu:as A:Msticas e" :as Cias Kue ::ea" a: "udo Ru"to a :a secci!" Kue se diseLa N
es u" Hactor
de amA:iBcaci!" di"Mmica#
4#+#&#$ E: Ca:or de: Hactor de so@re4resiste"cia U 7 ca:cu:ado co" :a ecuaci!" 4407 es e:
cocie"te e"tre
:a caAacidad e" so@re4resiste"cia de :as r!tu:as A:Msticas e" :as Cias Kue ::ea" a:
"udo Ru"to a :a
secci!" Kue se diseLa N :a caAacidad reKuerida Aor e: a"M:isis# La caAacidad e" so@re4
resiste"cia se :a
o@tie"e media"te a"M:isis a TeGi!" de :a seccio"es7 co"sidera"do :a cua"tIa rea: de
reHuerSo Kue se
i"sta:arM dura"te :a co"strucci!"# AdemMs se co"sidera" AroAiedades mMGimas
esAeradas e" :os
materia:es Esec# 4#$#&#-F7 i"c:uNe"do e: e"durecimie"to Aost4Tue"cia de: acero de
reHuerSo# La
caAacidad e" so@re4resiste"cia Auede estimarse co" :a ecuaci!" 44- Aara
seccio"es Kue tie"e" e: reHuerSo distri@uido e" dos caAas u@icadas a u"a dista"cia d
N dW de :a B@ra eGtrema e" comAresi!"# A:ter"atiCame"te7 o cua"do eGista u"a
disAosici!" disti"ta de reHuerSo7 se o@te"drM de u" a"M:isis mome"to4curCatura#
M X$#&*A H Edad

F E44-F
bY
c b
[
U]
X
bYFd#
c b
[Fd#
E440F
La )iura 4#* muestra u" caso tIAico e" e: Kue e: mome"to "eatiCo reKuerido Aor e:
a"M:isis EM
reK7$
7
M
reK7&
F7 es disti"to e" am@as caras de :a co:um"a7 a: iua: Kue e: mome"to AositiCo#
A"te esto7 e:
diseLador sue:e deta::ar :as seccio"es co" u"a cua"tIa maNor Kue :a reKuerida e iua:
e" am@as caras
de :a co:um"a7 :o cua: deriCa e" :os mome"tos de so@re resiste"cia7 M
o
# esta
caAacidad e" eGceso de
:a reKuerida Aor e: a"M:isis7 o so@re resiste"cia de@e ser cua"tiBcada media"te e:
Hactor U]7 Aara :a
ara"tiSar :a Hormaci!" de: meca"ismo dOcti:7 co:um"a Huerte 4 Cia dD@i:7 ?iA!tesis
@Msica de: diseLo#
4#+#&#& E: Hactor de amA:iBcaci!" di"Mmica Aara TeGi!" deAe"de de :a dema"da de ducti:idad m
e" :a estructura7 N de@e aA:icarse desde e: "iCe: $ ?asta u" "iCe: a e de :a a:tura
de :a estructura7 como se muestra e" :a )iura 4#-# E: Ca:or mMGimo se ca:cu:a co"
:a ecuaci!" 4#3# La ducti:idad se toma iua: a R9& si :as HuerSas de diseLo se
o@tuCiero" media"te diseLo @asado e" HuerSas7 ECaA# & secci!" 0F# Si Aor e:
co"trario7 :as HuerSas se o@tuCiero" media"te diseLo @asado e" desA:aSamie"tos
ECaA# & secci!" 3F7 :a ducti:idad es :a ca:cu:ada e" CaAItu:o & secci!" 3#-#4#
NEC4$$ CAPTULO 44$6
M
&
M&
M#e0.'3
Estructuras de Hormi!" Armado
X $#$* f 6#$+
#
9
#6
a $$ g $#$* E443F
M

M#e0.'2
M#e0.'1
M&0.'4
&

)iura 4#*# )actor de so@re4resiste"cia7 U


0.25 4
4
f
0.55 4
*i"el 1
1.0
)iura 4#-# )actor de amA:iBcaci!" di"Mmica e" co:um"as
4#+#+ CUANTA M'.IMA DE RE)UER1O LONGITUDINAL
La raS!" h

de: Mrea de reHuerSo :o"itudi"a: a: Mrea @ruta de :a secci!"7 A

7 "o Auede ser me"or


Kue
6#6$ "i maNor Kue 6#6+#
4#+#4 CON)INAMIENTO
4#+#4#$ E" :os e:eme"tos e" TeGo4comAresi!" se de@e AroAorcio"ar u" co"B"amie"to esAecia:
seO"
4#+#4#& e" u"a :o"itud L
o
medida a Aartir de :a cara de cada "udo7 asI como e"
am@os :ados de
cua:Kuier secci!" do"de se Aueda Aroducir u"a r!tu:a A:Mstica de@ido a accio"es
sIsmicas# La :o"itud
NEC4$$ CAPTULO 44$$
Estructuras de Hormi!" Armado
L
o
"o Auede ser me"or KueV
EaF U"a seGta Aarte de :a a:tura :i@re de: e:eme"to#
E@F La mMGima dime"si!" de su secci!" tra"sCersa:#
EcF 4*6 mm#
La )iura 4#0 Arese"ta esKuemMticame"te :os reKuisitos de co"B"amie"to Aara
e:eme"tos e" TeGocomAresi!"#
50mm
6
!e.a#acin de e!$#ib! en
ln/i$%d de la -na
de cnfinamien$
hc -na .e#mi$ida .a#a
la -na de cnfinamien$
2db #ef%e#- 100 mm
!1 ln/i$%dinal
6 > hn/2 $#a!la.! del #ef%e#-
450 mm. ln/i$%dinal
6
150 mm.
50 mm
!1 2db #ef%e#-
ln/i$%dinal men#
)iura 4#0# SeAaraci!" de estri@os
4#+#4#& E: co"B"amie"to esAecia: e" :a rei!" deB"ida e" e: i"ciso 4#+#4#$ de@e te"er
:as siuie"tes caracterIsticasV
EaF La raS!" de: Co:ume" de reHuerSo e" esAira: o estri@os circu:ares7 h
s
7 resAecto a:
Co:ume" de :a co"eGi!" co"B"ada Aor dic?o reHuerSo Emedido de eGtremo a eGtremo
eGter"o de: estri@oF "o Auede ser me"or KueV
+
4
X 6#$&

\ E445F
-
+
4
X 6#4* #

35
3
V
Do"deV
a $$
\
E44$6F
-
A

7 A
c?
X Mrea @ruta N Mrea de :a co"eGi!" i"terior co"B"ada7 resAectiCame"te7 mm
&
#
NEC4$$ CAPTULO 44$&
Estructuras de Hormi!" Armado
H
Nt
X esHuerSo de Tue"cia de: acero tra"sCersa:7 MPa#
E@F E: Mrea de: reHuerSo e" Horma de estri@os recta"u:ares "o Auede ser me"or Kue
"i"u"a de :as siuie"tesV
^
4=
X 6#+

4X
i
j#
3
5 $a$k E44$$F
- 3 V
i
^
4=
X 6#65
4X
E44$&F
-
do"deV
A
s?
X Mrea tota: de :as Cari::as Kue Horma" :os estri@os N amarres suA:eme"tarios co"
seAaraci!" s N AerAe"dicu:ar a :a dime"si!" @
c
7 mm
&
#
s X seAaraci!"7 ce"tro a ce"tro7 e"tre estri@os7 mm#
@
c
X dista"cia mMGima7 medida ce"tro a ce"tro7 e"tre esKui"as de: estri@o7 e" mm#
4#+#4#+ La seAaraci!" s mMGima de: reHuerSo e" esAira: o e"tre estri@os7 "o de@e
eGceder de seis Ceces e: diMmetro me"or de: reHuerSo :o"itudi"a:7 "i tamAoco $66mm#
4#+#4#4 E" :as reio"es eGc:uidas de :os reKuisitos de co"B"amie"to esAecia: de:
i"ciso 4#+#4#$# La seAaraci!" s mMGima de: reHuerSo e" esAira: o e"tre estri@os7 "o
de@e eGceder de seis Ceces e: diMmetro me"or de: reHuerSo :o"itudi"a:7 "i tamAoco
$*6mm#
4#+#4#* Cua"do u"a dime"si!" de: e:eme"to sea *66 mm o suAerior se de@e
co:ocar Cari::as :o"itudi"a:es co" amarres suA:eme"tarios seAarados "o mMs
de G
i
X+*6mm e" :a direcci!" AerAe"dicu:ar a: eRe :o"itudi"a: de: e:eme"to ECer
)iura 4#3F#
7anch! !%.lemen$a#i! cn!ec%$i"!
0%e ab#a-an la mi!ma ba##a ln/i$%dinal
deben $ne# !%! /anch! de 809 al$e#nad!
en ca#a! .%!$a! de la cl%mna
,x$en!in de 2db
2db= 55 mm
A!h2
xi
bc2
xi
A!h1
xi xi xi
bc1
)iura 4#3# ERemA:o de reHuerSo tra"sCersa: e" co:um"as
NEC4$$ CAPTULO 44$+
Estructuras de Hormi!" Armado
4#+#4#- No se Aermite" tras:aAes e" :as reio"es de co"B"amie"to esAecia: deB"idas e" e:
i"ciso
4#+#4#$#
4#+#4#0 E" estructuras de cua:Kuier tiAo Kue "o cumA:a" e: reKuisito de reu:aridad e"
a:tura se de@e AroCeer co"B"amie"to esAecia:7 co" :as caracterIsticas i"dicadas e" e:
i"ciso 4#+#4#& e" toda :a a:tura de aKue::os e:eme"tos de TeGo4comAresi!" situados e"
Aisos cuNa riideS sea me"or Kue :a de a:u"o de :os Aisos suAeriores#
4#+#4#3 Cua"do eGista" muros o Aaredes i"terados a :as co:um"as7 Kue Aroduce"
Jco:um"as cortasJ Kue sea" Aarte de: sistema estructura: sismo resiste"te7 se
co"sidera como a:tura :i@re de :a Jco:um"a cortaJ e: c:aro Aroducido Aor :as Aaredes
i"terrumAidas# E" estos casos se de@e aA:icar co"B"amie"to esAecia:7 co" :as
caracterIsticas i"dicadas e" e: i"ciso 4#+#4#&7 e" toda :a a:tura :i@re de :a co:um"a# Si
esta Huera me"or Kue cuatro Ceces :a dista"cia tra"sCersa: e" :a direcci!" de :as
HuerSas sIsmicas7 e: Ca:or h
s
"o Auede ser me"or Kue 6#6$ N "i"u"a com@i"aci!"
de caras Auede Aroducir HuerSas aGia:es maNores Kue 6#&6H[
c
A

# E" todo caso


estructuras co" Jco:um"as cortasJ asI deta::adas se co"sidera" estructuras co"
ducti:idad :o@a: "o maNor a l
c
X 4#
4#+#4#5 Los e:eme"tos e" Kue a:u"a de :as com@i"acio"es de cara "o AroduSca
Au"to de i"TeGi!" e" u" Aiso determi"ado7 de@e" te"er co"B"amie"to esAecia: co"
:as caracterIsticas i"dicadas e" e: i"cisos 4#+#4#&7 e" toda :a a:tura de :a co:um"a#
4#4 CONE.IONES ,IGA4COLUMNA
De@e" cumA:ir :os reKuerimie"tos de ACI +$37 CaAItu:o &$ PEstructuras Sismo Resiste"tesQ#
4#* MUROS ESTRUCTURALES7 ELEMENTOS DE PRTICOS ARRIOSTRADOS (
ELEMENTOS DE 8ORDE
4#*#$ ALCANCE
Los reKuisitos de este artIcu:o se aA:ica" a muros estructura:es7 A!rticos arriostrados7
diaHramas7 :os e:eme"tos co"B"a"tes de muros de mamAosterIa co"B"ada N
cua:Kuier e:eme"to e" e: Kue se AroduSca" HuerSas aGia:es de@ido a: sismo# Tam@iD"
se aA:ica" a e:eme"tos de A!rticos rIidos Kue "o cumA:a" co" :as co"dicio"es de :os
i"cisos 4#&#$ u 4#+#$#
4#*#& MUROS ESTRUCTURALES7M9,:
;
$ &
Los muros estructura:es7 cuNa raS!" M9,:
;
sea maNor o iua: a dos7 Auede" ser
diseLados co" :os co"ceAtos de diseLo de e:eme"tos e" TeGi!" o TeGo4comAresi!"
seO" sea e: caso7 do"deV
M X mome"to7 mN4m#
, X HuerSa corta"te7 mN#
:
;
X :o"itud de: muro o de: seme"to de muro co"siderado e" :a direcci!" de :a HuerSa corta"te7
m#
Los mome"tos de diseLo Aara muros estructura:es serM" iua:es o suAerarM" :a
e"Co:Ce"te @i:i"ea: de
:a )iura 4#57 e" do"de e: mome"to e" :a @ase de: muro es amA:iBcado
co"sidera"do :a so@re4
resiste"cia de :a r!tu:a A:Mstica e" :a @ase de: muro# La caAacidad de mome"to a
media a:tura estM
deB"ida AorV
8C#DE e" do"de7
NEC4$$
X) 7G n U 8I E44$+F
CAPTULO 44$4
Estructuras de Hormi!" Armado
)
7G X 6#4 f 6#60*mL
#
U9
o
a $$ < 6#4
E44$4F
M90.54 4
0.54
9M:
Mmen$
)iura 4#5# CaAacidad a TeGi!" reKuerida e" muros estructura:es
4#*#+ MUROS ESTRUCTURALES7 M9,:;= &
4#*#+#$ E" aKue::os casos Kue M9,:; sea me"or a &7 e: reHuerSo :o"itudi"a: se
de@e ca:cu:ar co"Horme a :os reKuisitos de corta"te de: articu:o 4#-#&#
4#*#+#$ Para estos sistemas se emA:ea como reHuerSo de acero7 Cari::a
corruada o ma::a e:ectroso:dada7 cuNa cua"tIa mI"ima serMV 6#66&* G 4&69HN
EMPaF Aara e: eRe :o"itudi"a: hC7 N tra"sCersa: h"# PudiD"dose emA:ear acero
e:ectroso:dado co" HN de ?asta -66 MPa# E-666 p9cm&F# E: esAaciamie"to de: reHuerSo
"o de@e eGceder de 4*6 mm# E: reHuerSo reKuerido Aor HuerSas corta"tes se de@e
distri@uir u"iHormeme"te#
4#*#4 CUANTA DE RE)UER1O
4#*#4#$ La cua"tIa de reHuerSo h Aara muros estructura:es de ?ormi!"7 "o Auede ser
i"Herior a
6#66&*7 ta"to e" e: eRe :o"itudi"a: h
C
7 como e" e: eRe tra"sCersa: h
"
# E: esAaciamie"to
de: reHuerSo "o
de@e eGceder de 4*6 mm# E: reHuerSo reKuerido Aor HuerSas corta"tes se
de@e distri@uir
u"iHormeme"te#
4#*#4#& Se de@e usar a: me"os do@:e ma::a de reHuerSo e" cua:Kuier muro estructura:
de ?ormi!"7 e"
e: Kue :a HuerSa corta"te HactoriSada ,
u
eGceda A
cC
qHW
c
9- e" e: Kue e: esAesor iua:e o
eGceda &66 mm#
4#*#* ELEMENTOS DE PRTICOS ARRIOSTRADOS ( ELEMENTO S DE 8ORDE
4#*#*#$ Los e:eme"tos estructura:es de A!rticos arriostrados7 N :os e:eme"tos
co"B"a"tes de muros de mamAosterIa co"B"ada e" com@i"acio"es de cara Kue
i"c:uNa" sismo7 de@e" te"er reHuerSo tra"sCersa:7 co" :as esAeciBcacio"es
co"te"idas e" :os i"cisos 4#+#4#$ N 4#+#4#&7 seO" se trate de estructuras de
cua:Kuier tiAo7 e" :a :o"itud tota: de: e:eme"to# Este reHuerSo tra"sCersa: se Auede
desco"ti"uar e" :a secci!" cua"do e: esHuerSo de comAresi!" sea me"or Kue 6#$*HW
c
#
4#*#*#& Todo reHuerSo :o"itudi"a: de muros estructura:es7 A!rticos arriostrados7
e:eme"tos
NEC4$$ CAPTULO 44$*
Estructuras de Hormi!" Armado
co"B"a"tes de muros de mamAosterIa co"B"ada7 diaHramas7 etc# se de@e a"c:ar de
acuerdo co" :as
esAeciBcacio"es Aara reHuerSo e" tracci!" de: CaAItu:o &$ PEstructuras Sismo
Resiste"tesQ de: ACI
+$3463#
4#*#*#+ Los e:eme"tos de @orde de muros estructura:es de co"creto N :os e:eme"tos
co"B"a"tes de muros de mamAosterIa co"B"ada de@e" ser diseLados Aara
resistir todas :as caras Certica:es7 i"c:uNe"do caras tri@utarias N Aeso AroAio7 asI
como :as caras Certica:es "ecesarias Aara resistir e: mome"to de Co:teo de@ido a:
sismo#
4#*#*#4 E: reHuerSo tra"sCersa: de :os muros estructura:es se de@e a"c:ar e" e: "udo
co"B"ado de :os e:eme"tos de @orde7 de ta: ma"era Kue sea caAaS de desarro::ar :os
esHuerSos de Tue"cia#
4#*#*#* La "ecesidad de uti:iSar e:eme"tos de @orde de@e ser eCa:uada seO" :os i"cisos
4#*#*#-7
4#*#*#07 4#*#*#3 N 4#*#*#5#
4#*#*#- Esta secci!" se aA:ica a muros Kue so" co"ti"uos desde sus @ases ?asta sus
Aartes suAeriores N diseLados Aara te"er O"icame"te u"a secci!" crItica Aara
TeGi!" N cara aGia:# Los muros Kue "o satisHaa" estos reKuisitos de@e" ser
diseLados seO" e: i"ciso 4#*#*#5#
4#*#*#0 Las So"as de comAresi!" de@e" ser reHorSadas co" e:eme"tos de @orde cua"doV
N<
%CC#R
S
T=
P
$
do"deV
E44$*F
:
;
X :o"itud de: muro o de: seme"to de muro co"siderado e" :a direcci!" de :a
HuerSa corta"te7 cm#
u
X desA:aSamie"to de diseLo7 mm#
?
;
X a:tura de: muro o de: seme"to de muro co"siderado7 mm#
cX dista"cia de :a B@ra eGtrema e" comAresi!" a: eRe "eutro7 ca:cu:ada Aara :a cara
aGia: HactoriSada N e: mome"to "omi"a:7 co"siste"tes co" e: desA:aSamie"to de
diseLo7
u
7 resu:ta"do e" :a maNor AroHu"didad de: eRe "eutro7 mm#
E: cocie"te7
u
9?
;
de@e ser maNor o iua: a 6#660#
4#*#*#3 E" do"de se reKuiera" e:eme"tos de @orde7 so:icitados seO" :os i"cisos
4#*#*#- N 4#*#*#07 su reHuerSo de@e ser eGte"dido Certica:me"te desde :a secci!"
crItica u"a dista"cia "o me"or Kue e: maNor deV :
;
! M
u
9E4 ,
u
F#
4#*#*#5 Los muros estructura:es Kue "o sea" diseLados seO" :os i"cisos 4#*#*#-7 N
4#*#*#37 de@e"
te"er e:eme"tos de @orde e" sus eGtremos N e" sus a@erturas cua"do e: esHuerSo
a comAresi!"
mMGimo e" :a B@ra eGtrema corresAo"die"te a :as caras HactoriSadas7 i"c:uNe"do e:
eHecto de sismo7
eGceda 6#&6 H\
c
# Estos e:eme"tos se Auede" desco"ti"uar e" e: "iCe: e" Kue
:os esHuerSos de
comAresi!" sea" i"Heriores a 6#$* H\
c
# Los esHuerSos se de@e" ca:cu:ar Aara :as
caras HactoriSadas
uti:iSa"do u" mode:o :i"ea:me"te e:Mstico N :as AroAiedades de :a secci!" @ruta# Para
muros co" a:as7
e: a"c?o eHectiCo se Auede tomar como :a dista"cia desde :a cara de: a:ma ?asta
e: me"or de :os
siuie"tes Ca:oresV :a mitad de :a dista"cia ?asta :a siuie"te a:ma de muro o e: &*Y
de :a a:tura tota:
de: muro#
4#*#*#$6 Cua"do se reKuiera" e:eme"tos de @orde7 se de@e satisHacer :os siuie"tes reKuisitosV
EaF E: e:eme"to de @orde se de@e eGte"der ?oriSo"ta:me"te desde :a B@ra eGtrema
e" comAresi!" ?asta u"a dista"cia "o me"or Kue e: maNor Ca:or de c46#$:
;
N c9&7
do"de c corresAo"de a :a maNor AroHu"didad de: eRe "eutro ca:cu:ada Aara :a HuerSa
aGia: maNorada N resiste"cia "omi"a: a mome"to co"siste"te co" e: desA:aSamie"to
de diseLo
NEC4$$ CAPTULO 44$-
Estructuras de Hormi!" Armado
E@F E" seccio"es JTJ de muros e: e:eme"to de @orde de@e i"c:uir e: a"c?o
eHectiCo de: a:a e" comAresi!" N eGte"derse a: me"os +66 mm de"tro de: a:ma#
EcF E: reHuerSo tra"sCersa: de :os e:eme"tos de @orde de@e cumA:ir co" :os reKuisitos de :os
i"cisos
4#+#4#& N 4#+#4#+7 eGceAto Kue "o se reKuiere satisHacer :a Ecuaci!" 44*#
EdF E: reHuerSo tra"sCersa: de :os e:eme"tos de @orde e" :a @ase de: muro de@e
eGte"derse ?asta su @ase de soAorte7 a: me"os :a :o"itud de desarro::o de :a Cari::a
:o"itudi"a: de maNor diMmetro7 a me"os Kue e: e:eme"to de @orde termi"e e" u"
cimie"to o :osa de cime"taci!"7 e" cuNo caso e: e:eme"to de @orde de@e
eGte"derse +66 mm de"tro de: cimie"to o :osa de cime"taci!"#
4#*#*#$$ Cua"do "o se reKuiera" e:eme"tos de @orde se de@e satisHacer :os siuie"tes reKuisitosV
EaF Si :a raS!" de reHuerSo :o"itudi"a: e" e: @orde de: muro es maNor a &#39H
N
7 e:
reHuerSo tra"sCersa: de: @orde de@e satisHacer :os i"cisos 4#+#4#& N 4#+#4#+# E:
esAaciamie"to mMGimo e" e: @orde "o de@e eGceder &66 mm#
E@F Cua"do ,
u
e" e: A:a"o de: muro es maNor Kue A
cC
qH\c9$&7 e: reHuerSo ?oriSo"ta:
termi"ado e" :os @ordes de :os muros de@e te"er u" a"c?o estM"dar co"ecta"do e:
reHuerSo de @orde o e" su deHecto e: reHuerSo de :os @ordes de@e termi"ar e"
estri@os e" Horma de JUJ de: mismo diMmetro N esAaciamie"to Kue e: reHuerSo
?oriSo"ta:#
4#- RE%UISITOS DE CAPACIDAD EN CORTANTE
4#-#$ ELEMENTOS DE PRTICO
4#-#$#$ La resiste"cia a corta"te O:tima de e:eme"tos e" TeGi!" co" ducti:idad :oca:
!Atima "o de@e
ser me"or KueV EaF :a reKuerida Aor e: a"M:isis de :a estructura7 E@F :a corresAo"die"te
a u" e:eme"to
co" r!tu:as A:Msticas e" sus eGtremos Kue Aroduce u"a co"dici!" de do@:e curCatura7
ca:cu:ada de :a
siuie"te ma"eraV
U
U
,
Z
<

8
.(
f8 1(rst
do"deV
f ,uv E44$-F
M
i
7 M
2
X caAacidades e" mome"to mu:tiA:icada Aor e: Hactor de so@re4resiste"cia7 e"
:os eGtremos de:
e:eme"to7 ca:cu:adas de ma"era Kue AroduSca" do@:e curCatura7 co"sidera"do :as
dos direccio"es de
cara# E: Ca:or de: Hactor de so@re4resiste"cia de u"a r!tu:a A:Mstica7 U 7 se ca:cu:a
como :a re:aci!"
e"tre :a caAacidad mMGima de mome"to N :a caAacidad reKuerida Aor e: a"M:isis# La
caAacidad mMGima
se :a o@tie"e co"sidera"do :a cua"tIa rea: de reHuerSo Kue deta::arM e" :os
A:a"os# AdemMs se
co"sidera" AroAiedades mMGimas esAeradas e" :os materia:es ESec# 4#$#&#-F7
i"c:uNe"do e:
e"durecimie"to Aost4Tue"cia de: acero de reHuerSo# La caAacidad mMGima de
mome"to Auede estimarse media"te u" a"M:isis mome"to4curCatura#
A:ter"atiCame"te7 se o@te"drM de u" a"M:isis simA:iBcado de :a secci!"7 aA:ica"do
u" Hactor de $#&*7 Aara i"corAorar e: e"durecimie"to AostTue"cia de: acero#
E" ediBcios do"de :a :osa de e"treAiso se Hu"de mo"o:Iticame"te co" :as Cias7 N mMs
au" e" ediBcios co" Cias @a"da7 e: a"M:isis de :a caAacidad a mome"to de :as Cias
de@erM co"siderar e: reHuerSo de :a Hra"Ra de :osa Kue aAorta resiste"cia a :a Cia#
L X :o"itud e"tre caras de: e:eme"to e"
TeGi!"7 m# d X a:tura eHectiCa de: e:eme"to7
m#
NEC4$$ CAPTULO 44$0
Estructuras de Hormi!" Armado
,
u
X corta"te a u"a dista"cia d9& corresAo"die"te a :a cara muerta "o maNorada Kue
actOa so@re e: e:eme"to#
4#-#$#& La resiste"cia a corta"te O:tima de e:eme"tos e" TeGi!"4comAresi!" de@e ser
maNor o iua: a :a reKuerida Aor e: a"M:isis de :a estructura ,e7 mu:tiA:icada Aor e:
Hactor de so@re4resiste"cia de :as Cias Kue ::ea" a: "udo# Si" em@aro7 "o "ecesita
ser maNor Kue :a corresAo"die"te a u" e:eme"to co" r!tu:as A:Msticas e" sus
eGtremos Kue Aroduce u"a co"dici!" de do@:e curCatura7 como se muestra e" :a
ecuaci!" 4#$3#
UU
,
Z
< U
(
,i
f 6#$a,
i7 @Uc
w
8e
HN
H X a:tura :i@re de :a co:um"a7 m# N :os demMs tDrmi"os Huero" deB"idos e"
4#-#$#$
E44$0F
4#-#$#+ Para e: cM:cu:o de: reHuerSo tra"sCersa: de e:eme"tos e" TeGi!" o TeGo4
comAresi!" e" :os cua:es :a resiste"cia corta"te ca:cu:ada co"Horme a :os i"cisos
4#-#$#$ N 4#-#$#&7 reArese"te mMs de: *6Y de: corta"te tota: de diseLo Eca:cu:ado a
Aartir de todas :as com@i"acio"es de caraF7 "o se de@e co"sidera" "i"O" aAorte
de: ?ormi!" a :a resiste"cia a corta"te7 a me"os Kue :a cara aGia: sea suAerior a
6#6* A

H[
c
e" :a com@i"aci!" de caras Kue co"tro:a e: diseLo
4#-#$#4 E: reHuerSo Aara resistir e: corta"te de@e cumA:ir co" :as caracterIsticas
seLa:adas e" ACI +$3 CaAItu:o &$#
4#-#$#* Estructuras co" Jco:um"a cortaJ7 de@idas a muros o Aaredes Kue "o so"
co"ti"uos de: Aiso a: tec?o7 estos e:eme"tos de@e" ser AroCistos de :a resiste"cia
iua: o suAerior a: corta"te desarro::ado a: Hormarse r!tu:as A:Msticas e" :os eGtremos
de :a a:tura :i@re de :a co:um"a corta#
4#-#& MUROS ESTRUCTURALES
4#-#&#$ La resiste"cia corta"te O:tima AroCista a u" muro estructura: serM iua:
o suAerior a :a
e"Co:Ce"te :i"ea: de :a )iura 4#$6# E: corta"te e" :a @ase de: muro7 ,
@ase
7 es e:
mMGimo o@te"ido e"
a"M:isis de :a estructura Aara todas :as com@i"acio"es de cara sIsmica# E: Ca:or de:
Hactor de so@re4
resiste"cia de :a r!tu:a A:Mstica Kue se Horma e" :a @ase de: muro7U 7 se ca:cu:a
como :a re:aci!"
e"tre :a caAacidad mMGima de mome"to N :a caAacidad reKuerida Aor e: a"M:isis#
La caAacidad
mMGima se :a o@tie"e co"sidera"do :a cua"tIa rea: de reHuerSo Kue deta::arM e" :os
A:a"os# AdemMs se
co"sidera" AroAiedades mMGimas esAeradas e" :os materia:es ESec# 4#$#&#-F7
i"c:uNe"do e:
e"durecimie"to Aost4Tue"cia de: acero de reHuerSo# La caAacidad mMGima de
mome"to Auede
estimarse media"te u" a"M:isis mome"to4curCatura# A:ter"atiCame"te7 se o@te"drM
de u" a"M:isis
simA:iBcado de :a secci!"7 aA:ica"do u" Hactor de $#&*7 Aara i"corAorar e:
e"durecimie"to Aost4
Tue"cia de: acero# E: Hactor de amA:iBcaci!" di"Mmica
de corte
deV
X$f
e" :a @ase de: muro serM o@te"ida
E44$3F
Uo )
7G
E" do"deV
(f8 (
9
)
7G X 6#6-0 f 6#4EmL
a 6#*F w $#$*
E44$5F
N7 T
i
es e: AerIodo Hu"dame"ta: de :a estructura#
La resiste"cia a de corta"te e" :a Aarte suAerior de: muro "o serM me"or KueV
NEC4$$ CAPTULO 44$3
Estructuras de Hormi!" Armado
,i X E6#5 a 6#+m
L
F,
(R
< 6#+,
(R
E44&6F
Sie"do
, I
X U
p
,
I3:m
E44&$F
; n9
4
;9:=9";:a!e
)iura 4#$6# Corta"te de diseLo Aara muros estructura:es
4#-#&#& La caAacidad "omi"a: a corta"te ,
"
de muros estructura:es se de@e ca:cu:ar comoV
,i
X ^
"
oA
"
Kr\
"
f +
i
r
s
t
E44&&F
do"deV
x
c
X $94 Aara ?
;
9:
;
w
$#*#
x
c
X $9- Aara ?
;
9:
;
<
&#6#
x
c
X CarIa :i"ea:me"te de $94 a $9- Aara ?
;
9:
;
e"tre $#* N &#
?
;
X a:tura de: muro o de: seme"to de muro co"siderado7 mm#
:
;
X :o"itud de: muro o de: seme"to de muro co"siderado e" :a direcci!" de :a HuerSa corta"te7
mm#
A
cC
X Mrea "eta de :a secci!" de co"creto Kue resiste corta"te7 Aroducto de:
esAesor de: a:ma mu:tiA:icado Aor :a :o"itud7 :
;
7 de :a secci!"#
h
"
X raS!" de: Mrea de reHuerSo distri@uido Aara:e:o a: Aia"o de A
cC
7 resAecto a: Mrea
@ruta de co"creto AerAe"dicu:ar a dic?o reHuerSo#
H[
c
X resiste"cia e" comAresi!" de: co"creto e" MPa#
H
N
X esHuerSo de cede"cia de: acero AerAe"dicu:ar a: Mrea A
cC
7 e" MPa#
4#-#&#+ E" 4#0#&#$7 e: Ca:or de :a raS!" ?
;
9:
;
uti:iSado Aara determi"ar ,
"
Aara seme"tos de
muro7
NEC4$$ CAPTULO 44$5
Estructuras de Hormi!" Armado
de@e ser :a maNor de :as raSo"es Aara e: muro e"tero N e: seme"to de muro co"siderado#
4#-#&#4 Los muros de@e" te"er reHuerSo Aor corta"te distri@uido e" :as dos direccio"es
ortoo"a:es de su A:a"o# Si :a raS!" ?
;
9:
;
es me"or o iua: a &#67 :a raS!" de
reHuerSo h
C
Kue i"dica :a ca"tidad de reHuerSo e" e: eRe :o"itudi"a: de@e ser iua: o
maNor Kue h
"
# Sie"do h
C
:a raS!" de: Mrea de reHuerSo distri@uido AerAe"dicu:ar a:
A:a"o de A
cC
7 resAecto a: Mrea @ruta de: co"creto#
4#-#&#* La caAacidad e" corta"te de muros estructura:es "o Auede eGceder e:
Ca:or dado Aor & A
cC
qH\c9+7 EH[c e" MPaF#
4#-#&#- La resiste"cia "omi"a: e" corta"te de seme"tos Certica:es de muros Kue
comAarte" u"a HuerSa :atera: comO" de@e ser me"or o iua: a & A
cC
qH\c9+ do"de A
cC
es :a secci!" tra"sCersa: tota:# Asimismo7 :a resiste"cia "omi"a: e" corta"te
i"diCidua: de :os seme"tos Certica:es "o de@e eGceder *A
cA
qH\c9- do"de A
cA
es :a
secci!" tra"sCersa: de: seme"to co"siderado#
4#-#&#0 La resiste"cia "omi"a: e" corta"te de seme"tos de muro ?oriSo"ta:es N
Cias de acoA:e "o de@e eGceder *A
cA
qH\c9-7 do"de A
cA
es :a secci!" tra"sCersa: de
co"creto de u" seme"to ?oriSo"ta: o Certica: Kue resiste corta"te7 mm
&
#
4#-#+ DIA)RAGMAS HORI1ONTALES
4#-#+#$ La resiste"cia "omi"a: e" corta"te7 ,
"
7 de :os diaHramas estructura:es "o de@e eGceder
,i
X ^
"
u
K% \
f +
C
r
s
;
E44&+F
4#-#+#& La resiste"cia "omi"a: e" corta"te7 ,
"
7 de diaHramas co" so@re:osas e"
Aisos o tec?os AreHa@ricados "o de@e eGceder
,i
X ^
"
+
C
r
s
E44&4F
do"de
A
cC
se ca:cu:a co" e: esAesor de :a so@re:osa# E: reHuerSo de: a:ma reKuerido de@e
ser distri@uido u"iHormeme"te e" :as dos direccio"es#
4#-#+#+ La resiste"cia "omi"a: e" corta"te7 ,
"
7 "o de@e eGceder de &A
cC
qH\
c
9+ do"de
A
cC
es e: Mrea @ruta de :a secci!" tra"sCersa: de: diaHrama#
4#-#+#4 Las so@re:osas co:adas e" sitio so@re u" sistema AreHa@ricado de Aiso o
aSotea7 Auede" usarse como diaHrama Aara :a tra"smisi!" de HuerSas sIsmicas N
sus co"eGio"es de@e" ser diseLadas N deta::adas Aara :a tra"smisi!" de HuerSas
sIsmicas a: sistema de e:eme"tos resiste"tes#
4#-#+#* Las :osas de co"creto N so@re:osas de e"treAisos AreHa@ricadas7 Kue
Hu"cio"e" como diaHramas Aara tra"smitir HuerSas sIsmicas de@e" te"er u"
esAesor "o me"or a *6mm Aara e: caso de estructuras de ?asta + e"treAisos7 N "o
me"or a -6mm Aara e: caso de 4 o mMs e"treAisos#
4#-#+#- La caAacidad e" corta"te de diaHramas "o Auede eGceder e: Ca:or dado Aor
*A
cA
qH\c9-7 EH[
c
e"
MPaF#
4#0 ,IGAS DE ACOPLE
Se co"sidera" como Cias de acoA:e aKue::os e:eme"tos Kue co"ecte" muros
estructura:es Aara AroCeer riideS N disiAaci!" de e"erIa# Estos e:eme"tos de@e"
ser diseLados seO" e: caAItu:o &$ JEstructuras Sismo Resiste"tesJ de: C!dio ACI
+$3#
NEC4$$ CAPTULO 44&6
Estructuras de Hormi!" Armado
4#3 2UNTAS DE CONSTRUCCIN
4#3#$ Las Ru"tas de co"strucci!" e" muros estructura:es7 diaHramas N cua:Kuier
otro e:eme"to estructura: Kue resista HuerSas tra"sCersa:es de@idas a sismo7 de@e"
ser diseLados Aara resistir esas HuerSas tra"sCersa:es e" :a Ru"ta#
4#3#& La resiste"cia "omi"a: de u"a Ru"ta de co"strucci!" e" corta"te directo
de@e ca:cu:arse
seO"V
,i
X 6#3^

r
s
f ^
"
N
E44&*F
Para reHuerSo AerAe"dicu:ar a: A:a"o de :a Ru"ta7
do"deV
A
CH
X Mrea reHuerSo Kue resiste corta"te4Hricci!"7
Emm
&
F#
m
$
X HuerSa aGia: tota: Kue actOa Ru"to a :a HuerSa corta"te7 m
$
X&#3 MPa Aara
?ormi!" de de"sidad "orma:7 $#*MPa Aara ?ormi!" :iCia"o e" todos sus
comAo"e"tes7 N $#0 MPa Aara ?ormi!" de Aeso :iCia"o co" are"a de Aeso "orma:#
Si e: reHuerSo "o es AerAe"dicu:ar a :a Ru"ta7
,i
X ^

r
s
E6#3 si" A f cos AF f ^
"
N si" A
E44&-F
do"deV
xX M"u:o e"tre e: reHuerSo de corta"te Aor Hricci!" N e: A:a"o de
corta"te E6=x=56F# Asimismo7 ,
u
de@e ser me"or o iua: a ,
"
7 do"de
X 6#0*#
4#3#+ La suAerBcie de todas :as Ru"tas de co"strucci!"7 e" e:eme"tos Kue
resista" HuerSas ?oriSo"ta:es7 de@e deRarse :imAia de e:eme"tos eGtraLos N co" u"a
ruosidad mI"ima de * mm a"tes de co:ar e: co"creto#
4#5 CIMENTACIONES
Las Hu"dacio"es Kue resista" HuerSas i"ducidas Aor sismos de@e" cumA:ir co" :os
:i"eamie"tos de @ue"a ArMctica de diseLo N deta::ado sueridos e" e: CaAItu:o
JEstructuras Sismo Resiste"tesJ de: C!dio ACI +$3#
4#$6 DISPOSICIONES ESPECIALES PARA EL DISE/O DE EDI)ICIOS CON ,IGAS
8ANDA
4#$6#$ Las Cias @a"da de@e" te"er u" Aera:te mI"imo de &6 cm N cumA:ir co" todos
:os reKuisitos de diseLo N deta::amie"to Aara Cias Arese"tados e" :as seccio"es
a"teriores#
4#$6#& E" :a CeriBcaci!" de :a caAacidad a Au"So"amie"to de :a u"i!" Cia @a"da
4 co:um"a7 e: mome"to des@a:a"ceado se de@e ca:cu:ar asumie"do Kue :as Cias
@a"das e" am@os :ados de :a co"eGi!" ?a" aotado su caAacidad a TeGi!"7 es decir7
se ?a" Hormado r!tu:as A:Msticas# La caAacidad a mome"to de u"a Cia @a"da se
estima de acuerdo a :o esAeciBcado e" 4#-#$#$#
NEC4$$ CAPTULO 44&$
Estructuras de Hormi!" Armado
4#$$ CONTROL DE CALIDAD EN LA CONSTRUCCIN DE O8RAS DE
HORMIGN ARMADO#
Los Arocedimie"tos de co"tro: de ca:idad e" :as o@ras de ?ormi!" armado se eRecuta"
a traCDs de :as accio"es de suAerCisi!" o i"sAecci!"7 te"ie"do estas actiCidades como
O"ico o@RetiCo CeriBcar Kue :a estructura cumA:a co" :as "ormas N re:ame"tos
Cie"tes de co"strucci!"#
Las o@ras de co"strucci!" N :os e:eme"tos Ha@ricados de ?ormi!" armado de@e"
cumA:ir co" :as to:era"cias de u@icaci!"7 a:i"eamie"to7 dime"sio"es N otras
esAeciBcadas e" e: docume"to ACI $$0V PTo:era"cias Aara materia:es N
co"struccio"es de ?ormi!"Q7 a me"os Kue estas to:era"cias se esAeciBKue" e"
:os docume"tos de: AroNecto# E: ?ormi!" co:ocado e" toda o@ra de ?ormi!"
armado de@e cumA:ir co" :a esAeciBcaci!" ACI +6$ Aara ?ormi!" estructura:#
A: i"icio de toda co"strucci!" se de@e deB"ir c:arame"te cada u"a de :as
resAo"sa@i:idades N Hacu:tades de todas :as Aartes i"Co:ucradas7 asI se eCita :a
"ecesidad de Arecisar KuiD" es e: resAo"sa@:e7 desAuDs de Kue e: ?ormi!" ?a sido
co:ocado N ?a Arese"tado a:O" Aro@:ema#
E: Aerso"a: "ecesario Aara rea:iSar u" adecuado Co"tro: de Ca:idad de: DiseLo N
Co"strucci!" de O@ras de Hormi!"7 se e"cue"tra descrito e" e: CaAitu:o $$ PCo"tro:
N Aseuramie"to de :a Ca:idadQ7 de esta "orma# Para ta: eHecto7 este Aerso"a:
de@e ser de@idame"te certiBcado Aor e: ComitD ERecutiCo de :a Norma Ecuatoria"a
de :a Co"strucci!" N se resume a co"ti"uaci!"V
Perito e" Estructuras de Hormi!" ArmadoV ,er :os reKuerimie"tos N Mm@ito de su
accio"ar e" e: CaAitu:o $$ PCo"tro: N Aseuramie"to de :a Ca:idadQ#
SuAerCisor de Estructuras de Hormi!" Armado ! co" :a CertiBcaci!" ACI como
I"sAector de O@ras de Hormi!"V Perso"a caAaS de suAerCisar e i"sAeccio"ar
todas :as etaAas rea:iSadas dura"te :a co"strucci!" de u"a o@ra de ?ormi!"
armado#
TDc"ico e" E"saNos de CamAo de: Hormi!"V Perso"a co" :os co"ocimie"tos N
?a@i:idades "ecesarias Aara rea:iSar N reistrar adecuadame"te :os resu:tados de
siete e"saNos @Msicos de camAo rea:iSados a: ?ormi!" e" estado Hresco# La
certiBcaci!" ACI como TDc"ico e" E"saNos de CamAoGrado I7 cu@re amA:iame"te
estos reKuisitos#
TDc"ico e" Prue@as de Resiste"cia de: Hormi!"V Perso"a co" :os co"ocimie"tos N
?a@i:idades "ecesarias Aara rea:iSar7 reistrar7 i"Hormar N eCa:uar
adecuadame"te :os resu:tados de Arocedimie"tos de :a@oratorio re:acio"ados
co" :a determi"aci!" de: esHuerSo a :a comAresi!" N TeGi!" e" e: ?ormi!"# La
certiBcaci!" ACI como TDc"ico e" Prue@as de Resiste"cia de: Hormi!"7 cu@re
amA:iame"te estos reKuisitos#
TDc"ico e" E"saNos de 'ridos Aara Hormi!"V Perso"a Kue tie"e e: co"ocimie"to N :as
?a@i:idades "ecesarias Aara rea:iSar7 reistrar e i"Hormar adecuadame"te :os
resu:tados de Arocedimie"tos @Msicos de camAo N :a@oratorio Aara Mridos# La
certiBcaci!" ACI como TDc"ico e" E"saNos de Areados4NiCe: $7 cumA:e
amA:iame"te estos reKuisitos#
La@oratorios de E"saNoV Los e"saNos Aara e: ?ormi!" de@e" ser rea:iSados Aor
La@oratorios de@idame"te acreditados Aor e: Ora"ismo de Acreditaci!"
Ecuatoria"o de acuerdo a :a "ormatiCa NTE INEN $06&*#
NEC4$$ CAPTULO 44&&
Estructuras de Hormi!" Armado
4#$$#$ E,ALUACIN ( ACEPTACIN DE LOS MATERIALES PA RA
)A8RICACIyN DEL HORMIGyN#
4#$$#$#$ CEMENTO
De@e cumA:ir co" cua:Kuiera de :as siuie"tes esAeciBcacio"es NTE INEN $*&7 456 o
&+367 :o mismo Kue se demuestra a traCDs de :os e"saNos de :a@oratorio# La muestra
de ceme"to emA:eada Aara :os e"saNos de :a@oratorio de@e ser reArese"tatiCa de
todo e: :ote N se :a o@tie"e siuie"do :as recome"dacio"es de: Arocedimie"to NTE
INEN $*+#
Cua"do :a e"trea de: ceme"to es a ra"e:7 :a muestra se de@e o@te"er
uti:iSa"do u" tu@o
muestreador ra"urado o directame"te de :a comAuerta de descara# Si se o@tie"e"
Carias muestras
de ceme"to7 :a ca"tidad de cada muestra "o de@e ser me"or a *p# Si e: ceme"to se
e"trea e" sacos
se de@e tomar esta Aorci!" E*pF de u" saco escoido a:eatoriame"te de e"tre $66 !
Hracci!"#
La muestra de ceme"to de@e ser co:ocada e" u" reciAie"te metM:ico7 ?ermDtico7
:imAio N seco# E: reciAie"te serM de@idame"te ide"tiBcado co" i"Hormaci!" comoV
Hec?a7 o@ra7 suAerCisor EKuie" tom! :a muestraF7 "Omero de carro o :ote7 marca de:
ceme"to7 ca"tidad de ceme"to reArese"tada Aor :a muestra7 temAeratura N otras Kue
sea" "ecesarias seO" e: caso#
Dura"te e: tra"sAorte de: ceme"to se de@e CeriBcar N eGami"ar Kue e: materia: "o
te"a si"os de deterioro7 co"tami"aci!" o eGAosici!" a :a ?umedad#
E: ceme"to a ra"e: Kue Aerma"eSca a:mace"ado Aor mMs de - meses7 de@e Co:Cer a e"saNarse#
4#$$#$#& 'RIDOS
E: suAerCisor de estructuras de ?ormi!" armado de@e orde"ar e: e"saNo de :os
Mridos Aara su aceAtaci!" o rec?aSo# Los Mridos emA:eados e" :a co"strucci!" de
estructuras de ?ormi!" armado de@e" cumA:ir co" :a esAeciBcaci!" NTE INEN
30& z ASTM C++# Los Mridos emA:eados Aara :a Ha@ricaci!" de ?ormi!"
estructura: :iero de@e" cumA:ir co" :a esAeciBcaci!" ASTM C++6#
E: Mrido B"o N rueso Aara ?ormi!" de@e ser :imAio7 duro7 sa"o N dura@:e7 co"
u"a distri@uci!" ra"u:omDtrica Kue se ma"te"a raSo"a@:eme"te u"iHorme dura"te
toda :a Aroducci!"# La Arese"cia de susta"cias "ociCas comoV terro"es de arci::a7
AartIcu:as desme"uSa@:es7 AartIcu:as me"ores a 0*{m7 car@!"7 :i"ito N c?ert se
e"cue"tra" :imitadas deAe"die"do de: uso Kue te"drM e: ?ormi!"# E" e: docume"to
NTE INEN 30& z ASTM C++ se i"dica" :os e"saNos Kue se de@e" eRecutar e" e: Mrido N
:os reKuisitos Kue de@e" cumA:ir Aara su aceAtaci!"#
E: muestreo de :os Mridos de@e eRecutarse de acuerdo a: Arocedimie"to NTE INEN -5*
z ASTM D0*7 te"ie"do muc?o cuidado de o@te"er u"a muestra reArese"tatiCa de:
materia:7 de ta: ma"era Kue "o se Arese"te o@Reci!" a:u"a a: mome"to de decidir :a
aceAtaci!" o rec?aSo de: mismo#
Cua"do :a muestra se o@tie"e de: a:mace"amie"to7 o@te"er tres o cuatro
Aorcio"es e" Au"tos situados a u"a a:tura media de :a Ai:a7 eCita"do siemAre e:
materia: sereado de :a suAerBcie#
E: tamaLo de :a muestra deAe"derM de :os e"saNos a rea:iSar7 sie"do como mI"imo
$6 m Aara Mrido B"o N 0* m Aara Mrido rueso# Cua"do se reKuiera" muestras
maNores7 se de@e rea:iSar u" cuarteo AreCio a: e"saNo e" e: :a@oratorio N de acuerdo a
:o descrito e" NTE INEN &*-- z ASTM C06&#
Cua"do :a medici!" de :os Mridos Aara Ha@ricar ?ormi!" se rea:iSara Aor
Co:ume"7 se de@erM esta@:ecer si :a @ase de medida corresAo"de a u" Co:ume"
sue:to ?Omedo7 sue:to seco7 o Cari::ado seco N se de@e determi"ar e: Hactor de
a@u:tamie"to co" :a siuie"te ecuaci!"V
NEC4$$ CAPTULO 44&+
Estructuras de Hormi!" Armado
@
X
E" do"deV
b
|||
E44&0F
b
}~
s=
}~
)a X )actor de a@u:tamie"to7 "umero de metros cO@icos de Mrido ?Omedo sue:to Kue
corresAo"de a $
metro cu@ico de Mrido seco Cari::ado#
MC
SSS
X Masa Co:umDtrica de: Mrido Cari::ado N
suAerBcia:me"te seco# MC
SH
X Masa Co:umDtrica de: Mrido
sue:to ?Omedo#
P?
SH
X Peso de :a ?umedad suAerBcia: e" Co:ume" u"itario de Mrido sue:to ?Omedo#
Todos :os e"saNos Aara :os Mridos de@e" ser eRecutados Aor u" TDc"ico e" E"saNos
de 'ridos Aara Hormi!"7 de@idame"te certiBcado7 esto ara"tiSa :a co"Ba@i:idad de
:os resu:tados#
4#$$#$#+ AGUA
Si e: aua es aAta Aara e: co"sumo ?uma"o es @ue"a Aara ?acer ?ormi!"7 Aero
cua"do se tie"e" dudas so@re :a ca:idad de: aua se de@e" aA:icar :os siuie"tes dos
criterios Aara su aceAtaci!"V
$# %ue :a resiste"cia a :a comAresi!" de cu@os de mortero e"saNados de acuerdo
co" :a "orma
NTE INEN 433 z ASTM C$65 N Ha@ricados co" e: Paua dudosaQ sea Aor :o
me"os e: 56Y de :a
resiste"cia a :a comAresi!" de cu@os de mortero Ha@ricados co" aua
aceAta@:e Aara ?acer
?ormi!"7 comAarados a :a edad de 0 dIas#
&# %ue :a desCiaci!" de: testio e" e: e"saNo de tiemAo de Hrauado eRecutado
e" co"corda"cia
co" :a "orma ASTM C$5$7 se e"cue"tre de"tro de: ra"o de $ ?ora a"tes
?asta $ ?ora +6
mi"utos desAuDs#
E: uso de: aua de :aCado Kue Kueda de"tro de :a meSc:adora7 estM Aermitido7
siemAre Kue se Aueda determi"ar co" Arecisi!" su ca"tidad#
4#$$#$#4 ADITI,O
Los aditiCos emA:eados e" :a Ha@ricaci!" de: ?ormi!" de@e" cumA:ir co" cua:Kuiera
de :as siuie"tes esAeciBcacio"esV
ASTM C454V AditiCos KuImicos Aara ?ormi!"#
ASTM C$6$0V AditiCos KuImicos Aara uso e" :a Aroducci!" de ?ormi!" Tuido#
ASTM C &-6V AditiCos i"corAoradores de aire uti:iSados e" :a e:a@oraci!"
de ?ormi!"# ACI &$&#+RV AditiCos KuImicos Aara ?ormi!"#
ACI &$&#4RV AditiCos reductores de aua de a:to ra"o e" e: ?ormi!" EsuAerA:astiBca"tesF#
NEC4$$ CAPTULO 44&4
Estructuras de Hormi!" Armado
4#$$#$#* ACERO DE RE)UER1O
La i"sAecci!" de: acero de reHuerSo Aara su aceAtaci!" se de@e ?acer e" :a HM@rica
siderOrica#E" :a o@ra e: SuAerCisor de Estructuras de Hormi!" Armado CeriBca e:
rado de: acero N :a "o Arese"cia de oGidaci!" eGcesiCa o daLos e" e: materia:#
4#$$#$#- COMPUESTOS PARA CURADO
Los comAuestos Aara curado de: ?ormi!" Auede" i"c:uir materia:es Aime"tados de
co:or @:a"co7 ris o tra"sAare"te N de@e" cumA:ir co" :a esAeciBcaci!" ASTM
C+65# La aceAtaci!" de estos comAuestos se @asa e" :a certiBcaci!" de: Ha@rica"te
o e" Arue@as Kue aseure" e: cumA:imie"to de :as esAeciBcacio"es de: AroNecto o :a
me"cio"ada e" este docume"to#
4#$$#$#0 MATERIAL PARA SELLADO DE 2UNTAS
Se de@e CeriBcar e: tiAo de se::ador escoido7 e: mDtodo de i"sta:aci!" N :as
caracterIsticas esAecia:es de AreAaraci!" seO" cada esAeciBcaci!" Aarticu:ar#
Materia:es e:astomDricos7 Kue "o tie"e" esAeciBcada :a temAeratura de
co:ocaci!"7 "o se de@e" i"sta:ar a temAeraturas suAeriores a +&]C7 "i i"Heriores a
4]C# E: docume"to ACI *64R AroAorcio"a u"a amA:ia i"Hormaci!" so@re
materia:es e:astomDricos emA:eados Aara se::ado de Ru"tas#
4#$$#& CONTROL DEL PROPORCIONAMIENTO7 DOSI)ICACIN ( ME1CLADO#
A: determi"ar e: AroAorcio"amie"to de meSc:as de ?ormi!" es "ecesario
co"siderar :as caracterIsticas de dura@i:idad7 resiste"cia N tra@aRa@i:idad
determi"adas Aor e: uso Kue te"drM :a meSc:a# La dura@i:idad N :a resiste"cia
reKueridas e" e: AroNecto so" :as Kue determi"a" Ari"ciAa:me"te :a re:aci!"
aua4ceme"to Aara u" co"Ru"to dado de materia:es# Se reKuiere Kue e: ?ormi!"
desarro::e cierta resiste"cia a u"a determi"ada edad N Kue se e"cue"tre de"tro
de u" i"terCa:o :Imite de co"siste"cia#
4#$$#&#$ ESPECI)ICACIN DE RESISTENCIA
La eCa:uaci!" de :os resu:tados de Arue@as de resiste"cia de: ?ormi!" tie"e e"
cue"ta Kue :a
Aroducci!" estM sometida a Cariacio"es e" :os i"redie"tes7 medici!"7 Arue@as N
resu:tados de :os
e"saNos# A causa de esta Caria@i:idad eGiste"te7 se de@e dosiBcar e: ?ormi!" de
ma"era Kue se
o@te"a u"a resiste"cia Aromedio muN Aor e"cima de :a esAeciBcada HWc# Esta
resiste"cia Aromedio
de@erM ca:cu:arse co" @ase e" e: a"M:isis estadIstico de :a eGAerie"cia AreCia e" :a
Aroducci!" de
?ormi!" ETa@:a 4#$ N 4#&F o co"sidera"do u" so@re diseLo ETa@:a 4#+F cua"do "o se
cue"ta co" estos
reistros estadIsticos# E" :a Ta@:a 4#$ se de@e aA:icar e" am@os casos e: Ca:or Kue
resu:te maNor#
NEC4$$ CAPTULO 44&*
Estructuras de Hormi!" Armado
Ta@:a 4#$# ReKuisitos de resiste"cia a comAresi!uac"do se disAo"e" de datos a"teriores#
Resiste"cia esAeciBcada Resiste"cia media reKuerida
H[
c
EMPaF H[
cr
EMPaF
+* H[
cr
X H[
c
f $#+4s
H[
cr
X H[
c
f &#++s 4 +#*
mMs de +* H[
cr
X H[
c
f $#+4s
H[
cr
X 6#56H[
c
f &#++s
Ta@:a 4#&# Correcci!" Aara datos estadIsticos me"ores a +6 e"saNos#
NOmero de E"saNos)actor de correcci!"
Me"os de $* N#A#
$* $#$-
&6 $#63
&* $#6+
+6 ! mMs $#66
NEC4$$ CAPTULO 44&-
Estructuras de Hormi!" Armado
Ta@:a 4#+# ReKuisitos de resiste"cia a :a comAre"i !cua"do "o se disAo"e" de datos estadIsticos#
Resiste"cia esAeciBcada Resiste"cia media reKuerida
H[
c
EMPaF H[
cr
EMPaF
Me"os de &$ H[
c
f 0#6
&$ a +* H[
c
f 3#*
MMs de +* $#$6H[
c
f *#6
Los Ca:ores mMs a:tos de :a resiste"cia media se o@tie"e" Aara ?ormio"es si"
reistros estadIsticos7 Kue e"era:me"te so" :os e:a@orados e" o@ra N dosiBcados
e" Co:ume"7 de@ido a Kue estos Arese"ta" u"a maNor Caria@i:idad Aor sus AroAios
Arocesos de Aroducci!"#
E: SuAerCisor de Estructuras de Hormi!" Armado de@e CeriBcar Kue e: diseLo
de: ?ormi!" Arese"tado Aor e: Co"structor o@edece a estos criterios N aseura
Kue se o@te"drM e" o@ra u"a resiste"cia a :a comAresi!" Aromedio suAerior a :a
esAeciBcada HWc#
4#$$#&#& CONTROL DE LAS PROPORCIONES DEL HORMIGN
Co" e: diseLo de ?ormi!" de@idame"te aAro@ado Aor e: SuAerCisor de Estructuras
de Hormi!"
Armado7 se de@e CeriBcar :as ca"tidades de cada materia: medido Aara :a Ha@ricaci!"
de u" Co:ume"
de ?ormi!" determi"ado# Estas ca"tidades de@e" corresAo"der a: diseLo
Arese"tado Aara e:
?ormi!" oHertado# Para dar cumA:imie"to a esto7 e: Co"structor de@erM Arese"tar
u"a dosiBcaci!"
e" :a Kue deta::a :as ca"tidades de :os materia:es N :a resiste"cia Kue se esAera
a:ca"Sar a :os &3 dIas#
E" AroNectos ra"des o e" estructuras esAecia:es7 :as meSc:as de ?ormi!" se
de@e" dosiBcar e" :a@oratorios N :as AroAorcio"es se e"CIa" a: :uar de tra@aRo como
meSc:as de Arue@a i"Icia:es7 Kue Auede" aRustarse :ierame"te seO" se "ecesite#
Las meSc:as de ?ormi!" Aara tra@aRos AeKueLos se de@e" dosiBcar e" :a@oratorios
i"deAe"die"tes
co" co"tro: e" o@ra AroAorcio"ado Aor e: I"e"iero7 Co"tratista o Aor otro La@oratorio
esAecia:iSado#
E: SuAerCisor de@e orde"ar :a eRecuci!" de :as Arue@as de co"siste"cia7
co"te"ido de aire7
temAeratura N masa Co:umDtrica de: ?ormi!" Aara comAro@ar :a dosiBcaci!"
Arese"tada Aor e:
Co"structor#
4#$$#&#+ MEDICIN ( ME1CLADO
La medici!" de :os comAo"e"tes de: ?ormi!" se Auede ?acer e" Horma ma"ua:7
semi4automMtica o automMtica# E: Aroceso ma"ua: se Auede ?acer a ma"o o co" e:
uso de Aesadoras mecM"icas# Las A:a"tas ma"ua:es se Auede" aceAtar e" o@ras
AeKueLas o de @aRa Aroducci!"#
Los sistemas semi4automMticos de@e" estar AroCistos de si:os co" comAuertas Aara
descarar :os Mridos ?acia :as to:Cas de medici!"# Estos se de@e" oAerar media"te
@oto"es o i"terruAtores N de@e" cerrar automMticame"te7 de ta: ma"era Kue :a
cara de materia: te"a :uar u"a so:a CeS# Este sistema de@e i"c:uir tramAi::as
Kue imAide" e: Aaso simu:tM"eo de caras N descaras#
NEC4$$ CAPTULO 44&0
Estructuras de Hormi!" Armado
Las A:a"tas de dosiBcaci!" automMticas7 de@e" co"seuir :a medici!" accio"a"do u"
so:o i"terruAtor de arra"Kue# Si" em@aro7 e: sistema Auede i"terrumAir e: cic:o de
medici!" cua"do e: i"dicador de :a @Mscu:a "o ?a reresado a u"a Aosici!" Kue estD
de"tro de: 6#+Y de: cero de :a @a:a"Sa o cua"do se so@reAase" :as to:era"cias de
medici!" esta@:ecidas e" esta "orma#
Los Arocedimie"tos de medici!" N meSc:ado de@e" Aroducir u" ?ormi!" u"iHorme N
dura@:e7 Aara e::o e: SuAerCisor de@e i"sAeccio"ar Kue se rea:ice" :as accio"es
Aerti"e"tes aV
Ma"te"er :a ?omoe"eidad de :os materia:es N CeriBcar Kue estos "o
Arese"te" sereaci!"
a"tes o dura"te :a medici!"#
Determi"ar adecuadame"te :as ca"tidades reKueridas de materia: N
cam@iar:as HMci:me"te7
cua"do asI se reKuiera# Esto se :ora co" e: uso de: eKuiAo adecuado#
Ma"te"er :as AroAorcio"es reKueridas de materia:es e"tre amasada N amasada Ecara N
caraF#
I"troducir :os materia:es e" :a meSc:adora7 de acuerdo co" :a secue"cia aAroAiada#
,eriBcar Kue todos :os i"redie"tes Kuede" comA:etame"te com@i"ados dura"te
:as oAeracio"es
de meSc:ado N :as AartIcu:as de Mrido estD" tota:me"te cu@iertas co" Aasta de
ceme"to#
Dura"te :a descara de: ?ormi!" de :a meSc:adora7 CeriBcar Kue este sea
u"iHorme N ?omoD"eo
de"tro de cada amasada EcaraF N de amasada e" amasada Ecara e" caraF#
To:era"cias e" :a medici!"V Para e: ?ormi!" AremeSc:ado N meSc:ado e" o@ra7 :a
to:era"cia e" e: Aeso de: ceme"to deAe"de de :a ca"tidad a Aesar7 si Dsta eGcede e"
u" +6Y :a caAacidad tota: de :a @Mscu:a7 :a to:era"cia e" :a medici!" es $Y de:
Aeso reKuerido# Si se Ca" a medir Aesos me"ores7 :a to:era"cia "o serM me"or de :a
ca"tidad reKuerida "i mMs de: 4Y e" eGceso7 de :a misma#
Para :os Mridos7 cua"do e: Aeso de estos eGcede e: +6Y de :a caAacidad de :a
@Mscu:a N se Aesa" e" medidores i"diCidua:es :a to:era"cia e" :a medici!" es &Y
de: Aeso reKuerido7 Aero si se mide" como Aeso acumu:ado7 es $Y de: Aeso
reKuerido acumu:ado# De otra ma"era7 si :os Aesos acumu:ados de :os Mridos
so" me"ores Kue e: +6Y de :a caAacidad de :a @ascu:a7 :a to:era"cia es :a me"or
e"tre 6#+Y de :a caAacidad de :a @Mscu:a N +Y de: Aeso acumu:ado reKuerido#
E: aua Kue se aLade a :a meSc:a de@e medirse N co:ocarse co" u"a Arecisi!" de:
$Y de: aua tota: reKuerida Aara e: meSc:ado7 i"c:uida e: aua de :os aditiCos N e:
aua Aor ?umedad suAerBcia: de :os Mridos# E: aua tota: de acuerdo a: diseLo de@e
medirse co" u"a Arecisi!" de +Y#
EKuiAo de AesaReV Las to:Cas de AesaRe de@e" co"struirse de ta: ma"era Kue :os
materia:es se descarue" de ma"era comA:eta N HMci: Aor :a acci!" de :a raCedad7
si" Kue se Arese"te acumu:aci!" de materia: e" :as Aaredes#
EKuiAo de dosiBcaci!"V La A:a"ta de dosiBcaci!" de@e A:a"iBcarse de ta: Horma Kue
estD acorde co" e: tamaLo de: AroNecto# Los si:os de :a A:a"ta de@e" te"er e:
tamaLo adecuado Aara aseurar :a caAacidad de Aroducci!"##
EKuiAo de medici!" Aara e: auaV Las A:a"tas de dosiBcaci!" de@e" medir o Aesar
e: aua co" u"
medidor# E" A:a"tas mMs a"tiuas7 e: aua Auede medirse e" u" ta"Kue ca:i@rado
Co:umDtricame"te#
NEC4$$ CAPTULO 44&3
Estructuras de Hormi!" Armado
EKuiAo de medici!" Aara aditiCosV Los aditiCos e" estado :IKuido de@e" sumi"istrarse a
:a meSc:adora
e" Aeso o Aor Co:ume"# E: eKuiAo a:ime"tador tie"e Kue cumA:ir co" :os
reKuisitos de :a
esAeciBcaci!" ASTM C547 Aermitie"do u"a co"Brmaci!" Cisua: de: Co:ume" Aara
cada cara N
descara :o suBcie"teme"te :e"ta como Aara e:imi"ar cua:Kuier Aosi@i:idad de u"a
do@:e dosiBcaci!"#
E: uso de u" aditiCo :IKuido co"ce"trado aseura u"a meRor Arecisi!"7 Kue si se
AreAara u"a so:uci!" di:uida a"tes de :a dosiBcaci!"#
4#$$#&#4 HORMIGON DOSI)ICADO POR ,OLUMEN#
La medici!" N meSc:ado Auede darse "o s!:o e" A:a"tas BRas7 ce"tra:es o e" :a o@ra7
si"o tam@iD" e" camio"es Kue ::eCa" Mridos7 ceme"to N otros i"redie"tes e"
comAartime"tos seAarados N meSc:a" ?ormi!" Hresco e" o@ra# De@e Cii:arse
ce:osame"te :a tasa de Aroducci!" de ta:es ?ormio"es media"te CeriBcacio"es
Hrecue"tes de :a ca"tidad de ?ormi!" Aroducida dura"te a:O" "Omero
esAeciBcado de reCo:ucio"es de: eKuiAo o Aor a:O" otro i"dicador de Aroducci!"#
Medici!" de materia:esV E: ceme"to7 :os Mridos B"o N rueso7 e: aua N :os
aditiCos tie"e" Kue medirse co" Arecisi!" N co:ocarse u"iHormeme"te e" :a
meSc:adora# Cua"do se uti:ice dosiBcaci!" Aor Co:ume" se de@e disAo"er de
co"tadores Ea@erturas ca:i@radas de comAuertaF o de medidores de TuRo Kue
Aermita" co"tro:ar N determi"ar :a ca"tidad de materia: descarado#
Meca"ismo de meSc:adoV Se de@e eHectuar u" meSc:ado co"ti"uo media"te u"a
meSc:adora de: tiAo tor"i::o si" B" o de otra iua:me"te aAroAiada Aara Kue :a
meSc:a de ?ormi!" cumA:a co" :os reKuisitos de co"siste"cia N u"iHormidad
descritos e" :as "ormas NTE INEN $3**V $ z NTE INEN $3**4
&7 :a Kue sea aA:ica@:e a: caso
4#$$#&#* HORMIGN ME1CLADO EN UNA CENTRAL O EN O8RA
A"tes de emAeSar e: meSc:ado de: ?ormi!" se de@e eGami"ar :a meSc:adora7
CeriBca"do Kue :as
Aa:etas de meSc:ado N e: i"terior de: tam@or estD" :imAios^ Kue "o Arese"te"
desaste e" mMs de u"
$6Y N Kue e: marcador de: tiemAo de dosiBcaci!" N e: co"tador de reCo:ucio"es
Hu"cio"e" e" Horma
aAroAiada#
De@e aseurarse Kue e: tam@or de :a meSc:adora sea ?ermDtico N Kue e: aua se
sumi"istre dura"te
todo e: AerIodo de cara de: materia: seco7 emAeSa"do u" i"sta"te a"tes
N termi"a"do
i"mediatame"te desAuDs de :a cara de :os materia:es secos# E: ?ormi!"
e:a@orado e" o@ra de@e
cumA:ir co" :a esAeciBcaci!" NTE INEN $3**V&TiemAo de meSc:adoV E: tiemAo de
meSc:ado CarIa
co" e: tamaLo N tiAo de meSc:adora# E" ause"cia de esAeciBcacio"es de: AroNecto
so@re e: tiemAo de
meSc:ado7 e: reKuisito Aara meSc:adoras estacio"arias es como mI"imo de 56
seu"dos Aara caras de
$ m
+
o me"ores N &6 seu"dos adicio"a:es Aor cada metro cO@ico adicio"a: o Hracci!" de este#
EKuiAo de tra"sAorteV E: ?ormi!" meSc:ado e" A:a"ta o ce"tra: Auede tra"sAortarse
e" camio"es
meSc:adores7 e" aitadoras m!Ci:es o e" reciAie"tes aAroAiados Kue "o :o
aita"7 aAro@ados
AreCiame"te Aor e: comArador o suAerCisor de estructuras de ?ormi!" de :a o@ra# E:
eKuiAo Kue "o
NEC4$$ CAPTULO 44&5
Estructuras de Hormi!" Armado
aita de@e te"er cuerAos metM:icos7 :isos N ?ermDticos co" comAuertas Aara co"tro:ar
:a descara N estar AroCistos de cu@iertas Aara Aroteer a: ?ormi!" de :a i"temAerie#
4#$$#&#- HORMIGN PREME1CLADO
Es e: ?ormi!" Kue se meSc:a e" A:a"ta7 e" cami!" o e: Kue es Aarcia:me"te
meSc:ado e" A:a"ta N termi"ado de meSc:ar e" e: cami!"# Se Ha@rica Aara su e"trea
a: comArador e" estado A:Mstico7 si" e"durecer N de@e cumA:ir co" :os reKuerimie"tos
:a NTE INEN $3**4$ z ASTM C54#
E: SuAerCisor de Estructuras de Hormi!" Armado de@e CeriBcar Aara e: ?ormi!"
AremeSc:ado Kue se use e: tiAo N :a ca"tidad de ceme"to esAeciBcado7 Kue se
rea:ice" :as Arue@as "ecesarias Aara :a c:asiBcaci!" de :os materia:es7 Kue se
?aa" :os aRustes i"disAe"sa@:es e" :a dosiBcaci!" N Kue :a medici!" N meSc:ado de
:os materia:es se rea:ice co" disAositiCos de Arecisi!"#
Co"tro: de :a ca"tidad de auaV La CeriBcaci!" de: sumi"istro de aua es "ecesaria
Aara aseurar Kue estM sea e" Horma aAroAiada N rea:iSa"do :os aRustes Aor e:
co"te"ido de ?umedad de :os Mridos# No se de@e co:ocar mMs aua de :a "ecesaria de
acuerdo a: diseLo#
Co"tro: de: co"te"ido de aireV De@e CeriBcarse Kue e: co"te"ido de aire de :a meSc:a
cumA:a co" :as
esAeciBcacio"es de: co"trato o Kue estM de acuerdo a: diseLo Arese"tado N aAro@ado#
Ge"era:me"te7
e: ?ormi!" "ecesita de $Y a &Y de aire Aara meRorar :a tra@aRa@i:idad N co?esi!"
de :a meSc:a#
Co"tro: de :a temAeraturaV TemAeraturas a:tas de"tro de: ?ormi!" Hresco
Auede" ocasio"ar eCaAoraci!" eGcesiCa N diBcu:tades e" :a co:ocaci!" N aca@ado#
Estas a:tas temAeraturas com@i"adas co" ciertos Hactores atmosHDricos como
Cie"tos Huertes N @aRa ?umedad7 co"duce" a u" secado eGcesiCo o demasiado
rMAido7 AroCoca"do co"tracci!" A:Mstica# La temAeratura de co:ocaci!" de:
?ormi!" Hresco de@e cumA:ir co" :o esAeciBcado e" :a NTE INEN $3**4$#
Medici!" de :a ca"tidad de ?ormi!"V E: ?ormi!" Auede medirse Aor Co:ume" e"
:as to:Cas de receAci!"7 Aor Aeso e" :os e"coHrados o Aor :a suma de :os Co:Ome"es
a@so:utos de: ceme"to7 aua7 aire N Mridos# E" o@ra :a ca"tidad de ?ormi!" se de@e
determi"ar Aor e: re"dimie"to e" Co:ume" de cara7 eGAresado media"te e: cocie"te
e"tre e: Aeso tota: de :os materia:es medidos N :a de"sidad de: ?ormi!" Hresco7
o@te"ida de acuerdo a: Arocedimie"to ASTM C$+3#
Ta@:a 4#4# LImites de u"iHormidad de: ?ormi!"#
Prue@a MMGima diHere"cia Aermitida
Masa u"itaria de: ?ormi!" $- p9m
+
Co"te"ido de aire $ Y
Ase"tamie"to
NEC4$$ CAPTULO 44+6
Estructuras de Hormi!" Armado
$66mm o me"os &* mm
$66 a $*6 mm 46 mm
Co"te"ido de areado rueso# -#6 Y
Masa u"itaria de mortero :i@re de aire# $#- Y
Resiste"cia a :a comAresi!" a :os 0 dIas# 0#* Y
%uie" suAerCice :a co"strucci!" de Estructuras de Hormi!" Armado de@e
CeriBcar tam@iD" e: co"tador de :a meSc:adora Aara aseurar Kue e: "Omero de
reCo:ucio"es N :a Ce:ocidad de meSc:ado de: ?ormi!" estM" de"tro de :os :Imites
esta@:ecidos de 06 a $66#
Dos muestras a:eatorias de: ?ormi!" AremeSc:ado corresAo"die"tes a u" mismo
cami!" meSc:ador o meSc:adora de@e" cumA:ir co" :os :Imites de u"iHormidad
eGAresados e" :a Ta@:a 4#4# Se co"sidera Kue e: ?ormi!" es u"iHorme si cumA:e co"
* de :os - e"saNos citados e" :a ta@:a#
4#$$#+ SUPER,ISIN ANTES DE LA COLOCACIN DEL HORMI GN
4#$$#+#$ E.CA,ACIN ( CIMENTACIN
A"tes de :a co:ocaci!" de: ?ormi!" so@re e: terre"o se de@e" CeriBcar :as
co"dicio"es de AreAaraci!" de: sue:o de cime"taci!" Aara te"er :a certeSa de
u"a comAactaci!" N ?umedad aAroAiadas# Se de@e ?umedecer tota:me"te e:
materia: de :a cime"taci!" Aara eCitar :a ADrdida de ?umedad de: ?ormi!" dura"te
e: curado#
Las suAerBcies eGcaCadas so@re :as cua:es o co"tra :as Kue se co:ocarM e: ?ormi!"
de@e" cumA:ir co" :os reKuisitos esAeciBcados e" e: AroNecto7 reHere"tes a
:oca:iSaci!"7 dime"sio"es7 Horma7 comAactaci!" N ?umedad# Las suAerBcies co"tra
:as Kue se co:ocarM e: ?ormi!" de@e" estar :imAias N ?Omedas7 Aero "u"ca suaCes#
La eGcaCaci!" Aara :a cime"taci!" de@e eRecutarse ta: como se descri@e e" :as
esAeciBcacio"es de: AroNecto o ?asta a:ca"Sar materia: Brme# A me"os Kue :a
estructura sea co:ocada so@re Mreas de re::e"o co"tro:adas o Kue estD aAoNada Aor
otro meca"ismo como Ai:otes7 e: reKuisito e"era: es Kue e: sue:o "o estD a:terado#
E" sue:os arci::osos de@e remoCerse todo e: materia: suaCe AreCiame"te a: co:ado
de: ?ormi!"7 de@ido a Kue e" este tiAo de sue:os :a su@4rasa"te se a@:a"da co" e:
tiemAo e"era"do u" estrato dD@i: Kue reducirM :a caAacidad de :a cime"taci!"#
Para cime"tacio"es e" roca7 :a suAerBcie de :a misma de@e estar comA:etame"te
eGAuesta7 ser sa"a7 Brme7 AerAe"dicu:ar a :a aA:icaci!" de :a cara N co" :a
caAacidad reKuerida Aor e: diseLo# Si es "ecesario rea:iSar Co:aduras7 se de@e
co"tro:ar :a cara Aara eCitar daLo a otros e:eme"tos#
E" a:u"as cime"tacio"es Ari"ciAa:me"te e" sue:os arci::osos o rocas eGAa"siCas como
esKuistos de@e co:ocarse u" reA:a"ti::o co" ?ormi!" de $4 MPa co" esAesores de $*
a &6 cm7 AreCio a :a co:ocaci!" de: ?ormi!" de cime"taci!"#
NEC4$$ CAPTULO 44+$
Estructuras de Hormi!" Armado
Para cime"tacio"es co" sistemas de Ai:otaRe7 si e: ?ormi!" serM soAortado Aor :os
Ai:otes7 se de@e CeriBcar e: "Omero7 :oca:iSaci!" N AroHu"didad de cada Ai:ote#
4#$$#+#& ESTRUCTURA DE ENCO)RADO ( SUS APO(OS
Se de@e i"sAeccio"ar :os e"coHrados N aAu"ta:amie"tos Kue soAortarM" a:
?ormi!"7 a"tes de :a co:ocaci!" de: ?ormi!" N dura"te e: Aroceso de
?ormio"ado# La u@icaci!" N dime"si!" de :os e"coHrados desAuDs de ser ::e"ados
co" e: ?ormi!" AodrIa" "o ser :as mismas Kue cua"do Huero" co"struidos N
co:ocados7 de@ido a Kue e: Aeso de: ?ormi!"7 :os tra@aRadores N e: eKuiAo emA:eado
e" :a co:ocaci!" Auede" causar Kue estos se asie"te" o Aa"dee"#
Los e"coHrados de@e" ser ?ermDticos7 de@e" estar correctame"te a:i"eados N
comA:etame"te :imAios a"tes de :a co:ocaci!" de: ?ormi!"7 Aara :orar u"a suAerBcie
de ?ormi!" sa"a N estDtica#
Co:oKue u" ae"te desmo:da"te e" e: e"coHrado7 a"tes de :a co:ocaci!" de: acero de
reHuerSo7 asI se aseura u"a suAerBcie eGAuesta Cisi@:eme"te arada@:e#
Se de@e CeriBcar Kue e: Mrea de aAoNo de :os Au"ta:es sea :a adecuada N si es
"ecesario se de@e" rea:iSar :os aRustes reKueridos Aara ma"te"er :os "iCe:es
aAroAiados#
Los Au"ta:es Kue soAorta" Aisos sucesiCos de@e" co:ocarse directame"te so@re :os
Kue estM" de@aRo# La u@icaci!" i"aAroAiada de Au"ta:es de Aiso a Aiso Auede crear
te"sio"es de TeGi!" Aara :as cua:es :a :osa "o Hue diseLada#
Los Au"ta:es7 seAaradores de e"coHrado N otros e:eme"tos de e"coHrado de@e" ser
suBcie"teme"te rIidos Aara eCitar ?i"c?amie"to o a@u:tamie"to#
%uie" suAerCise :a co"strucci!" de Estructuras de Hormi!" Armado de@e
aseurarse Kue :os e"coHrados de" como resu:tado u" ?ormi!" e"durecido
co" :as dime"sio"es7 a:i"eamie"to N aca@ado suAerBcia: reKuerido# La Ta@:a 4#*
muestra :os tiAos de suAerBcie N :as irreu:aridades Aermitidas Aara suAerBcies de
?ormi!"#
Las irreu:aridades de suAerBcie esta@:ecidas e" :a Ta@:a 4#* se de@e" CeriBcar co" u"a A:a"ti::a
de
$#*6 m de :o"itud N co" :ami"as raduadas#
NEC4$$ CAPTULO 44+&
Estructuras de Hormi!" Armado
Ta@:a 4#*# Irreu:aridades e" suAerBcies de ?orm !"#
C:ase DescriAci!"
Irreu:aridades
Aermitidas
EmmF
A SuAerBcies eGAuestas a: AO@:ico# +
8
C
D
TeGturas ruosas Kue Ca" a reci@ir
estuco7 Neso o Aa"e:es de madera#
SuAerBcies eGAuestas Aerma"e"teme"te o
cua"do "o se esAeciBca otro tiAo de
aca@ado#
SuAerBcies Aerma"e"teme"te ocu:tas o
cua"do "o imAorta :a ruosidad#
-
$+
&*
Los e"coHrados N aAu"ta:amie"tos de@e"
Aerma"ecer e" su :uar ?asta e: co:ado de:
2u"ta de co"strucci!"
c:aro adNace"te7 a B" de AreCe"ir
u"a
Aosi@:e deTeGi!"e" :a Ru"ta de
co"strucci!"#
)iura 4#$$# U@icaci!" de Ru"tas de co"strucci!" N dese"coHrado
Las suAerBcies de ?ormi!" co" i"c:i"aci!" maNor de $#* e" ?oriSo"ta: a $ e" Certica:7
de@e" ::eCar u" e"coHrado suAerior Aara ma"te"er :a Horma de: ?ormi!" dura"te e:
co:ado#
E: Aa"deo de: e"coHrado e" :osas N Cias de@e co"tro:arse co"struNe"do e:
e"coHrado co" u"a co"traTec?a de &mm9m o :a esAeciBcada e" :os docume"tos de:
AroNecto#
Las Ru"tas de co"tracci!"7 co"strucci!" N ais:amie"to de@e" i"sta:arse co"Horme se
esAeciBca e" :os
A:a"os de: AroNecto# E: e"coHrado u@icado de@aRo de u"a Ru"ta de co"strucci!" e"
u"a :osa "o de@e
retirarse ?asta Kue e: ?ormio"ado de :a :osa sea comA:etado7 ta: como se i"dica e" :a
)iura 4#$$#
NEC4$$ CAPTULO 44++
Estructuras de Hormi!" Armado
Ta@:a 4#-a# PerIodo mI"imo de tiemAo Aara dese"coaHr e:eme"tos Certica:es
E:eme"to TiemAo
Muros $& ?oras
Co:um"as $& ?oras
Lados de Cias N tra@es $& ?oras
Caseto"es7 a"c?o w 0*6 mm# + dIas
Caseto"es7 a"c?o g 0*6 mm# 4 dIas
TA8LA 4#-@# PerIodo mI"imo de tiemAo Aara dese"crar e:eme"tos ?oriSo"ta:es EdIasF
E:eme"to
Cara CiCa me"or Kue :a Cara CiCa maNor Kue :a
cara muerta cara muerta
Ce"tros de arco $4 0
,ias7 Ciuetas
Me"os de +m de :uS 0 4
De + a - m de :uS $4 0
MMs de - m de :uS &$ $4
Losas e" u"a direcci!"
Me"os de +m de :uS 4 +
De + a - m de :uS 0 4
MMs de - m de :uS $6 0
E: dese"coHrado se de@e rea:iSar cua"do e: ?ormi!" de :a estructura a:ca"ce :a
resiste"cia mI"ima esAeciBcada e" e: AroNecto# E" e:eme"tos ?oriSo"ta:es7 e"
"i"O" caso de@e retirase e: e"coHrado a"tes de Kue e: ?ormi!" a:ca"ce como
mI"imo e: 06Y de :a resiste"cia de diseLo# Cua"do "o se esAeciBca :a resiste"cia
mI"ima de dese"coHrado :a Ta@:a 4#-a N 4#-@ Auede ser aA:icada#
La resiste"cia de: ?ormi!" de :a estructura de@e determi"arse media"te :as Arue@as
de resiste"cia a :a comAresi!" e" ci:i"dros co" curado de camAo de acuerdo a :o
esAeciBcado e" :a "orma NTE INEN $*0- z ASTM C+$# Para todo :o "o co"temA:ado e"
este docume"to de@e cumA:irse co" :o descrito e" e: CaAitu:o - de ACI +$3 N e" e:
docume"to ACI +40#
NEC4$$ CAPTULO 44+4
Estructuras de Hormi!" Armado
4#$$#+#+ COLOCACIN DEL ACERO DE RE)UER1O
U"a esAecia: co"sideraci!" de@e te"er Kuie" suAerCice :as Estructuras de Hormi!"
Armado e" :a
CeriBcaci!" de resiste"cia7 rado7 tamaLo7 do@:eces7 esAaciamie"to ?oriSo"ta: N
Certica:7 u@icaci!"7
co"Ce"ie"cia de soAortes7 amarres N co"dici!" de :a suAerBcie de: acero de reHuerSo#
La co:ocaci!"
i"aAroAiada de: acero de reHuerSo Auede co"ducir a arietamie"tos seCeros7 corrosi!"
de: reHuerSo N
deTeGio"es eGcesiCas#
E: reHuerSo emA:eado e" :a co"strucci!" de estructuras de ?ormi!" armado de@e
te"er u" diMmetro "omi"a: Ed
@
F comAre"dido de"tro de :os Ca:ores eGAresados e" :a
siuie"te ta@:a#
Ta@:a 4#0# DiMmetros mI"imos N mMGimos de :as Car: a:s de reHuerSo#
TiAo
DiMmetro mI"imo DiMmetro mMGimo
de @arra7 d
@
de @arra7 d
@
8arras corruadas 3mm &-mm
A:am@re Aara ma::as 4mm $6mm
Estri@os 3mm $-mm
8arras :isas $6mm $-mm
Corte N do@:eSV A me"os Kue se esAeciBKue" :Imites mMs reducidos e" :os docume"tos
de: co"trato7 :as Cari::as rectas de@e" te"er u"a to:era"cia :o"itudi"a: de &#* cm N
:as Cari::as do@:adas de@e" medirse de eGterior a eGterior# E: corte N do@:eS de :as
Cari::as de reHuerSo de@e" cumA:ir co" :os reKuerimie"tos de: CaAItu:o 0 de: ACI +$3#
I"sta:aci!"V Para :a i"sta:aci!"7 :a suAerBcie de: reHuerSo de@e estar :i@re de caAas de
corrosi!"# U"a Ae:Icu:a de:ada de oGidaci!" o escamas de HM@rica "o so"
o@Reta@:es7 Na Kue i"creme"ta" :a ad?ere"cia de: acero a: ?ormi!"#
E: reHuerSo de@e ser co:ocado a u"a dista"cia mI"ima de :a suAerBcie de: ?ormi!" ta:
como se i"dica
e" e: CaAItu:o 0 de: ACI +$3# Este recu@rimie"to eCita e: Aa"deo @aRo ciertas
co"dicio"es de cara de
comAresi!"7 eCita :a oGidaci!" cua"do se eGAo"a a: c:ima N :a ADrdida de
resiste"cia cua"do se
eGAo"e a: Hueo#
E: reHuerSo de@e estar aAroAiadame"te esAaciado7 emAa:mado7 amarrado7 Brme e"
su Aosici!" N
a?oado Aara co"seuir e: recu@rimie"to reKuerido Aara todas :as suAerBcies
de ?ormi!"#
I"deAe"die"teme"te de: do@:eS todas :as Aartes de: acero de reHuerSo de@e" te"er e:
recu@rimie"to
esAeciBcado#
E" emAa:mes so:dados7 CeriBKue Kue :a so:dadura sea de: tamaLo N :o"itud
reKueridos7 N Kue "o se ?aNa" reducido e" su secci!" tra"sCersa:# U" so:dador
certiBcado de@e rea:iSar e: tra@aRo# La so:dadura dismi"uNe :a resiste"cia de:
reHuerSo#
NEC4$$ CAPTULO 44+*
Estructuras de Hormi!" Armado
E" sitios do"de e: reHuerSo este co"estio"ado7 CeriBKue Kue e: tamaLo "omi"a:
mMGimo de: Mrido de
:a meSc:a de ?ormi!" "o eGceda de :as e Aartes de: esAaciamie"to mI"imo e"tre
:as Cari::as# Use
ca@eSas de Ci@radores Kue se aRuste" e"tre :as Cari::as Aara :as Mreas
co"estio"adas# Si se usa"
Ci@radores AeKueLos7 reduSca :a dista"cia de :as i"sercio"es de: Ci@rador e
i"creme"te e: tiemAo de
Ci@raci!"#
SoAortesV Para ma"te"er e: reHuerSo Brme e" su :uar7 a"tes N dura"te e: co:ado de:
?ormi!"7 use cu@os de ?ormi!" de iua: o maNor resiste"cia Kue e: de :a
estructura7 soAortes metM:icos o de A:Mstico7 @arras esAaciadoras7 a:am@res N otros
accesorios Kue eCite" e: desA:aSamie"to de: reHuerSo dura"te :a co"strucci!" ECer
)iura 4#$&F# No se Aermite e: uso de materia:es como Aiedras7 @:oKues de madera u
otros o@Retos "o aAro@ados Aara soAortar e: acero de reHuerSo#
)iura 4#$&# SoAortes Aara acero de reHuerSo
,eriBKue Kue eGista :a ca"tidad suBcie"te de soAortes Aara aAoNar todo e: acero
reHuerSo# AAoNe e:
reHuerSo ?oriSo"ta: cada $#* m a $#3 m# E: Co"structor de@e e"tre"ar a :os
tra@aRadores Aara Kue
reco"oSca" :a imAorta"cia de :a u@icaci!" aAroAiada de: reHuerSo dura"te :as
oAeracio"es de co:ado#
4#$$#+#4 ELEMENTOS AHOGADOS
%uie" suAerCice :as Estructuras de Hormi!" Armado de@e CeriBcar Kue estD"
Brmeme"te BRados e"
su Aosici!" todos :os Aer"os de a"c:aRe7 :os i"sertos7 :as ma"as Aara tu@os7
co"ductos7 e: a:am@rado7
tu@erIas7 marcos de taAas Aara AoSos de co"tro:7 i"strume"tos7 e: eKuiAo mecM"ico N
otros accesorios
a?oados#
Los meta:es a?oados7 disti"tos de: acero de reHuerSo de@e" te"er u" reCestimie"to
Aara ais:ar:os a"tes de :a co:ocaci!" de: ?ormi!"# Estos materia:es Auede" causar
u"a acci!" a:CM"ica N corrosi!" a me"os Kue reci@a" u" reCestimie"to Aara ais:ar:os#
NEC4$$ CAPTULO 44+-
Estructuras de Hormi!" Armado
Los ductos N tu@erIa em@e@ida de@e" te"er u" diMmetro eGterior me"or a $9+ de :a
a:tura de :a :osa# Los e:eme"tos a?oados "o de@e" desA:aSar a: acero de reHuerSo7
eGceAto como se i"diKue e" :os docume"tos de: AroNecto#
La seAaraci!" e"tre e:eme"tos a?oados "o de@e ser me"or a + Ceces su diMmetro o
a"c?o N de@e" te"er u" recu@rimie"to de ?ormi!" mI"imo de 46 mm Aara
suAerBcies eGAuestas a :a i"temAerie o a: sue:o N de &6 mm Aara otras suAerBcies#
La co:ocaci!" de :os e:eme"tos a?oados de@e cumA:ir co" :o estiAu:ado e" e: CaAItu:o - de: ACI
+$3#
4#$$#+#* 2UNTAS
Su u@icaci!" e i"sta:aci!" de@e cumA:ir co" :o seLa:ado e" e: CaAItu:o - de: ACI +$3#
4#$$#4 SUPER,ISIN DE LOS PROCESOS DE COLADO DEL HORMIGN
%uie" suAerCise :as de Estructuras de Hormi!" Armado de@e CeriBcar :os Arocesos
de tra"sAorte7 co:ocaci!"7 co"so:idaci!"7 aca@ado7 curado N Arotecci!" de:
?ormi!" aseura"do Kue se Aueda ma"te"er :a ca:idad N u"iHormidad reKuerida
dura"te todo e: AroNecto#
4#$$#4#$ TRANSPORTE DEL HORMIGN EN O8RA
Para :a tra"sAortaci!" de: ?ormi!" e" o@ra se Aermite e: uso de :os siuie"tes eKuiAosV
Carreti::asV De@e" moCi:iSarse so@re suAerBcies :isas EeCitar tras:aAesF N rIidas
aAoNadas
i"deAe"die"teme"te# Las carreti::as ma"ua:es se recomie"da" Aara co:ocaci!" de:
?ormi!" e" dista"cias me"ores a -6m#
8otes N to:CasV De@e" te"er Ae"die"tes :atera:es "o me"ores a -6] co"
comAuertas de descara a"c?as Kue Aermita" tra@aRar :i@reme"te N cierre"
?ermDticame"te# De@e" ser caAaces de descarar Aor su Aarte i"Herior Aermitie"do :a
co:ocaci!" de: ?ormi!" co" @aRo ase"tamie"to#
SiemAre Kue se co:oKue ?ormi!" co" @otes N to:Cas de@e eCitarse :a co"tami"aci!"
de: eKuiAo7 e: osci:amie"to de: @ote so@re e: ?ormi!" reciD" aca@ado N :a
acumu:aci!" de: ?ormi!"#
Ca"a:etas N @a"das tra"sAortadorasV Las ca"a:etas de@e" ser redo"das Aara eCitar
:a acumu:aci!" de: ?ormi!" e" :as esKui"as N :a Ae"die"te de tra@aRo de@e te"er
u"a i"c:i"aci!" suBcie"te Aara Aermitir Kue e: ?ormi!" TuNa si" u" ase"tamie"to
maNor Kue e: esAeciBcado Aara :a co:ocaci!"# U"a Ae"die"te de $ e" Certica: Aor & !
&#* e" ?oriSo"ta: cumA:e co" este reKuerimie"to#
8om@eoV Se Aermite e: uso de @om@as Aara ?ormio"es co" Mridos de ?asta
+0#*mm# Los tu@os de@e" ser de acero e" diMmetros Kue Ca" desde :os $66mm a
$*6mm# No se Aermite e: uso de tu@os de a:umi"io7 Na Kue :a a@rasi!" de: a:umi"io
Aor e: TuRo de: ?ormi!" Horma as ?idr!e"o Kue causa eGAa"si!" daLi"a e" e:
?ormi!"#
NEC4$$ CAPTULO 44+0
Estructuras de Hormi!" Armado
A"tes de decidir :a uti:iSaci!" de u"a @om@a7 se de@e ?acer u"a Arue@a de: eKuiAo N
de :as :I"eas de distri@ucio"es AroAuestas7 co" :os materia:es N meSc:as de
?ormi!"# E: eKuiAo de @om@eo de@e aseurar u"a AroCisi!" co"ti"ua de ?ormi!"
u"iHorme7 A:Mstico N tra@aRa@:e#
Los e"saNos de co"tro: de: ?ormi!" co:ocado Aor medios de @om@eo se de@e" ?acer
e" e: eGtremo
de: tu@o de :a co:ocaci!" B"a:# E: ase"tamie"to de: ?ormi!" de@e CeriBcarse e"
cada eGtremo de :a
:I"ea#
A: mome"to de descarar e: ?ormi!"7 ?Ma:o :e"tame"te ?asta Kue e: eGtremo
de: tu@o Kuede
:ierame"te e" co"tacto co" :a suAerBcie de: ?ormi!"7 Auesto Kue :a sereaci!"
ocurre cua"do e:
?ormi!" sa:e a ra" Ce:ocidad desde e: eGtremo de: tu@o# Se recomie"da uti:iSar
disAositiCos de
descara aAroAiados Aara desCiar e: TuRo7 estos Auede" ser e"tre otros7 :as ma"ueras
TeGi@:es#
4#$$#4#& COLOCACIN DEL HORMIGN
Se de@e" emA:ear :os mDtodos de co:ocaci!" adecuados de ta: ma"era Kue se
Aueda ma"te"er a:
?ormi!" u"iHorme N :i@re de imAerHeccio"es Cisi@:es# Los mDtodos aAroAiados de
co:ocaci!" eCita" :a
sereaci!" N :as Mreas Aorosas7 imAide" e: desA:aSamie"to de :os e"coHrados o
acero de reHuerSo N
aseura" u"a Brme ad?ere"cia e"tre :as caAas7 mi"imiSa"do e: arietamie"to Aor
co"tracci!"#
Direcci!" N :oca:iSaci!" de :a caIda de: ?ormi!"V E: ?ormi!" de@e caer
Certica:me"te Aara eCitar :a sereaci!" N se de@e" usar ca"a:etas de descara Aara
eCitar Kue o:Aee co"tra e: acero de reHuerSo N :os :ados de: e"coHrado#
Cua"do se co:oKue ?ormi!" cerca de :a Aarte suAerior de :a estructura uti:ice @otes
de co:ocaci!"# E: ?ormi!" se de@e co:ocar :o mMs cerca Aosi@:e a su u@icaci!" B"a: N
"o de@e ser moCido :atera:me"te a me"os Kue e: ?ormi!" como u" todo se estD
moCie"do si" sereaci!"#
E" muros7 co:oKue Arimero e: ?ormi!" directame"te e" :as esKui"as N eGtremos de
:os muros de modo Kue e: TuRo sea a:eRM"dose de :as esKui"as N eGtremos e" CeS de
Kue CaNa ?acia e::os#
Uti:ice :as ?erramie"tas aAroAiadas Aara eGte"der e: ?ormi!"7 "o se Aermite e: uso
de rastri::os co" die"tes Aara eGte"der e: ?ormi!"# Los Ra:adores o ?erramie"tas Aara
eGte"si!" de: ?ormi!" tie"e" :as caras s!:idas N tam@iD" se Auede" usar :as Aa:as
rectas#
Co:ocaci!" de ?ormi!" e" AroHu"didadV Cua"do se co:oca ?ormi!" e"
AroHu"didad use u"a
co"siste"cia mMs seca a medida Kue e: "iCe: de: ?ormi!" se e:eCa# Esto eCita Kue e"
:a Aarte suAerior
aAareSca u" ?ormi!" mMs @:a"do N si" co"siste"cia a causa de: aua Kue emira
desde :a Aarte
i"Herior#
Co:ocaci!" de: ?ormi!" e" e:eme"tos Certica:esV A"tes de co:ocar e: ?ormi!" e" :a
Aarte suAerior de muros N co:um"as7 deRe Kue tra"scurra u" tiemAo adecuado Aara
e: ase"tamie"to de: ?ormi!" co:ocado AreCiame"te7 Aues de :o co"trario7 ?a@rM
arietamie"to# Retrase :a seu"da co:ocaci!" ?asta Kue e: ?ormi!" e" :os muros N
co:um"as "o Aueda ser re4Ci@rado#
Co:ocaci!" correcta de: ?ormi!"V E: ?ormi!" de@e ser co:ocado de Horma co"ti"ua
N si" demoras^
si" em@aro7 :os desAerHectos e" e: eKuiAo o :a ::uCia Auede" i"terrumAir :as
oAeracio"es de
NEC4$$ CAPTULO 44+3
Estructuras de Hormi!" Armado
co:ocaci!"# Cua"do ocurra" i"terruAcio"es7 AroteRa :a suAerBcie de: ?ormi!"
dM"do:e som@ra N recu@riD"do:o co" Nute ?Omedo dura"te co"dicio"es de c:ima
ca:ie"te7 seco o co" Cie"to# U" rociado de "e@:i"a es otro mDtodo AroAio de Arotecci!"#
No cami"e so@re e: ?ormi!" Hresco o e: acero reHuerSo7 "i Aermita otras actiCidades
Kue aHecte" :a u"iHormidad7 e: aca@ado N :a ad?ere"cia# Co:oKue A:ataHormas so@re
:as Kue se Aueda cami"ar N Kue cu@ra" todo e: a"c?o de :a :osa Aara eCitar
cua:Kuier tiAo de daLo e" e: ?ormi!" reciD" co:ocado# Ma"te"a siemAre :as @otas
:odosas Huera de: ?ormi!" Hresco#
4#$$#4#+ COMPACTACIN
ComAacte e: ?ormi!" tota:me"te a medida Kue es co:ocado7 uti:iSa"do
?erramie"tas ma"ua:es7 Ci@radoras mecM"icas EAreHere"teme"teF7 e"rasadores o
mMKui"as de aca@ado a B" de ara"tiSar u" ?ormi!" de"so7 de @ue"a ad?ere"cia
co" e: acero de reHuerSo N co" suAerBcies :isas#
AseOrese de Kue eGista u"a @ue"a comAactaci!" a:rededor de: reHuerSo7 de :os
otros e:eme"tos a?oados N e" :as esKui"as de :os e"coHrados#
A"tes de :a co:ocaci!" de: ?ormi!" CeriBKue Kue eGiste e: eKuiAo N Aerso"a:
adecuado Aara co"seuir :a Ce:ocidad de Aroducci!" A:a"eada Kue Aermita u"a
co"so:idaci!" suBcie"teme"te rMAida Aara eCitar demoras N Aosi@:es Ru"tas HrIas#
No Aermita Kue e: ?ormi!" "o comAactado se acumu:e e" :os e"coHrados o se
e"dureSca e" :a meSc:adora7 :a to:Ca7 e: @ote o e" cua:Kuier otra Aarte de: sistema de
tra"sAorte#
De@e e:eirse u" mDtodo de comAactaci!" adecuado Aara :a meSc:a de ?ormi!"7
te"ie"do Arese"te :a comA:eRidad de :os e"coHrados7 de"sidad N distri@uci!" de: acero
de reHuerSo#
ComAactaci!" ma"ua:V Las suAerBcies de ?ormi!" de@e" aAiso"arse co" Aesadas
?erramie"tas de
cara A:a"a ?asta Kue aAareSca e" :a suAerBcie u"a Ae:Icu:a de:ada de Aasta Kue
demuestre Kue :os
CacIos se ?a" ::e"ado# MeSc:as A:Msticas o mMs Tuidas Auede" comAactarse media"te
Cari::ado#
E: aAiso"amie"to ma"ua: Auede usarse Aara comAactar meSc:as rIidas7 si se co:oca
e: ?ormi!" e" caAas de:adas N se aAiso"a cuidadosame"te cada caAa# Los
mDtodos de comAactaci!" ma"ua: s!:o se de@e" usar e" o@ras AeKueLas de ?ormi!"
"o estructura:#
ComAactaci!" mecM"icaV Se rea:iSa media"te Ci@rado7 Kue es u" mDtodo
adecuado Aara
co"siste"cias rIidas7 AroAias de :os ?ormio"es de a:ta ca:idad# La oAeraci!"
de Ci@rado de@e
co"seuir :a "iCe:aci!" de: ?ormi!" N :a remoci!" de :as @ur@uRas de aire
atraAado de"tro de:
mismo#
La Ci@raci!" "o corrie :a sereaci!" Kue ?a ocurrido de@ido a mDtodos
deHectuosos de ma"eRo N
co:ocaci!"7 "i tamAoco ara"tiSa @ue"os resu:tados si :as AroAorcio"es de :a
meSc:a "o so" :as
adecuadas#
E" estructuras de ?ormi!" armado :a Ci@raci!" mecM"ica Auede rea:iSarse co"
:os siuie"tes
eKuiAosV
,i@radores i"ter"osV ProCistos de u"a ca@eSa Ci@radora Kue se sumere e" e:
?ormi!" N actOa e"
Horma directa so@re D:# La eHectiCidad de u" Ci@rador Aara comAactar e:
?ormi!" deAe"de de:
diMmetro de :a ca@eSa7 :a Hrecue"cia N :a amA:itud# La ta@:a 3 Arese"ta :as
caracterIsticas7
NEC4$$ CAPTULO 44+5
Estructuras de Hormi!" Armado
comAortamie"to N aA:icacio"es de :os Ci@radores i"ter"os Kue se de@e" uti:iSar
Aara e: ?ormi!" armado# Los Ci@radores emA:eados Aara :a comAactaci!" de:
?ormi!" de@e" cumA:ir co" :os reKuerimie"tos de: docume"to ACI +65#
AA:iKue :os Ci@radores sistemMticame"te a i"terCa:os cortos7 de modo Kue :as
Mreas Ci@radas de: ?ormi!" se tras:aAe"# Para ?ormi!" estructura: aseOrese
Kue :a i"serci!" de: Ci@rador sea Aor u" :aAso de * a $* seu"dos N Kue :os Au"tos
de Ci@raci!" estD" seAarados de 4* a 0* cm#
E" ?ormi!" "orma: co"ti"Oe :a Ci@raci!" ?asta Kue e: ?ormi!" estD comA:etame"te
co"so:idado N :os CacIos se e"cue"tre" cerrados7 esto se Auede o@serCar Aor :a
aAarie"cia de: ?ormi!" e" :a suAerBcie eGAuesta N e: a?oamie"to de :os Mridos
suAerBcia:es#
Los Ci@radores i"ter"os de@e" co:ocarse Certica:me"te7 e" toda :a AroHu"didad de :a
caAa Kue estM sie"do co:ocada E)iura 4#$+F# Nu"ca arrastre e: Ci@rador so@re e:
?ormi!"#
)iura 4#$+# Posici!" de: Ci@rador de"tro de: ?ormi!"#
No uti:ice e: Ci@rador Aara ?acer Kue e: ?ormi!" TuNa de u" :uar a otro7 Na Kue
usua:me"te esto causa sereaci!" co" e: Mrido rueso mMs ra"de Kue Ca Kueda"do
atrMs#
,i@rador de suAerBcieV Se emA:ea e" :a suAerBcie suAerior N co"so:ida" e: ?ormi!"
de arri@a ?acia a@aRo7 ma"te"ie"do e: ?ormi!" siemAre a: Hre"te de e::os#
,i@radores de e"coHradoV So" Ci@radores eGter"os7 BRos a: :ado eGterior de: e"coHrado o
mo:de7 ?ace" Ci@rar e: e"coHrado N este tra"smite :as Ci@racio"es a: ?ormi!"#
Puede" ser de tiAo rotatorio o de acci!" Certica:#
Si se emA:ea" :os Ci@radores de suAerBcie o de e"coHrado estos de@e" cumA:ir co" :os
reKuerimie"tos de ACI +65#
Ta@:a 4#3# CaracterIsticas7 comAortamie"to N aA:i cio"es de Ci@radores i"ter"os#
NEC4$$ CAPTULO 4446
Estructuras de Hormi!" Armado
4#$$#4#4 ACA8ADO
La ca:idad de u"a suAerBcie de ?ormi!" se RuSa e" ra" medida Aor :a co"dici!" N
aAarie"cia de su aca@ado# Las suAerBcies eGAuestas estM" suRetas a co"dicio"es
EKue Ca" de @e"i"as a seCerasF de ?umedecimie"to o secado7 cam@ios de
temAeratura N desaste mecM"ico# AdemMs7 :a maNorIa de :as suAerBcies de ?ormi!"
estM" suRetas a arietamie"tos de@idos a :a eGcesiCa co"tracci!" Aor secado# Para
meRorar e::o7 e: ?ormi!" de@e te"er u"a meSc:a aAroAiada7 estar de@idame"te
comAactado N aca@ado7 N ser adecuadame"te curado Aor e: tiemAo esAeciBcado e"
e: AroNecto# Las suAerBcies de ?ormi!" de@e" cumA:ir co" :os reKuisitos descritos e"
e: docume"to ACI +6&#IR#
La Arese"cia e" o@ra de u" TDc"ico e" SuAerBcies P:a"as de Hormi!" z co" :a
CertiBcaci!" ACI como Aca@ador de Pisos7 Auede ser Oti: Aara co"seuir :os reKuisitos
esAeciBcados#
NEC4$$ CAPTULO 444$
Estructuras de Hormi!" Armado
SuAerBcies si" e"coHradoV Co:oKue e: ?ormi!" de ma"era u"iHorme siemAre
de:a"te de :a ?erramie"ta de e"rasado# E" :as oAeracio"es i"Icia:es de aca@ado7
tra@aRe :as suAerBcies :o me"os Kue sea Aosi@:e#
Dura"te :a ::uCia7 Arocure u"a Arotecci!" eHectiCa o @ie" Aara:ice e: tra@aRo ?asta Kue
:a ::uCia ?aNa
Aasado# La ::uCia Kue cae so@re e: ?ormi!" reciD" co:ocado Auede erosio"ar :a
suAerBcie de:
?ormi!" Hresco7 di:uir e: ?ormi!" cerca de :a suAerBcie N daLar rMAidame"te e:
tra@aRo reciD"
termi"ado#
E: aca@ado de :osas so@re e: terre"o de@e cumA:ir co" :os reKuerimie"tos de ACI +6&#
SuAerBcies aca@adasV E" :os docume"tos de: co"trato se de@e esAeciBcar
c:arame"te cuM: es e:
aca@ado Kue se reKuiere o Kue serM Aermitido e" :as suAerBcies de ?ormi!"# Los
aca@ados Auede"
Cariar desde aKue: Kue co"siste e" Kuitar simA:eme"te :as re@a@as N reAarar :as
imAerHeccio"es ?asta
u"o o Carios aca@ados decoratiCos# Las suAerBcies aca@adas de@e" cumA:ir co" :o
seLa:ado e" ACI
+6+#
4#$$#* CURADO ( PROTECCIN
Lueo de :a co:ocaci!" de: ?ormi!"7 es "ecesario Kue e: suAerCisor de
Estructuras de Hormi!" Armado comArue@e si estM Aroteido co"tra daLos N
si se ma"tie"e e: curado adecuado# La o@serCaci!" de esto e" todas :as Aartes
termi"adas de :a o@ra de@e ser co"ti"ua7 dura"te todo e: Aeriodo de :a co"strucci!"#
ProteRa :as suAerBcies de ?ormi!" EAisosF e" :os cua:es se estM desarro::a"do
u"a actiCidad de
co"strucci!"# ,eriBKue reu:arme"te si ?aN seLa:es de daLo e" :as mem@ra"as N
cu@iertas de curado#
4#$$#*#$ CURADO
Las suAerBcies eGAuestas de ?ormi!" Kue co"tie"e" ceme"to Port:a"d de@e"
ma"te"erse ?Omedas Aor e: tiemAo esAeciBcado e" cada AroNecto# Si "o se
disAo"e de esta esAeciBcaci!" de@e" ma"te"erse ?Omedas Aor a: me"os de * a 0
dIas# Mie"tras maNor es :a ca"tidad de ?umedad rete"ida de"tro de: ?ormi!" maNor
es :a eBcie"cia de: curado#
Para :as estructuras de ?ormi!" armado se Aermite :a uti:iSaci!" de :os
siuie"tes mDtodos de
curadoV
Curado co" auaV E: mDtodo se:eccio"ado de@e AroAorcio"ar so@re e: ?ormi!"
u"a cu@ierta
comA:eta N co"ti"Oa co" aua Kue estD :i@re de susta"cias AerRudicia:es# Los mDtodos
aAro@ados so"V
A"eamie"to o i"mersi!"V La i"mersi!" tota: e" aua de: e:eme"to de ?ormi!" Na
Ha@ricado es e:
mDtodo mMs comA:eto# Se emA:ea Ari"ciAa:me"te e" :osas de Aiso7 :osas de
Aue"te7 AaCime"tos
N cu@iertas A:a"as# La temAeratura de: aua de curado "o de@e ser me"or e" $$]C a
:a temAeratura
de: ?ormi!"7 Na Kue e: Aosi@:e desarro::o de esHuerSos Aor temAeratura e" :a
suAerBcie Auede causar
arietamie"to#
AsAersi!" o rociado de "ie@:aV De eGce:e"tes resu:tados cua"do :a temAeratura es
@asta"te suAerior a :a de co"e:aci!"7 Aero reKuiere de eKuiAo Aara @om@eo#
NEC4$$ CAPTULO 444&
Estructuras de Hormi!" Armado
Costa:es7 ma"tas de a:od!" o a:Hom@rasV Todas :as cu@iertas de materia: a@sor@e"te
rete"drM" aua so@re :a suAerBcie de: ?ormi!"# Las ma"tas de a:od!" N :as
a:Hom@ras retie"e" e: aua dura"te mMs tiemAo Kue :os costa:es7 co" me"os rieso de
secarse# Todos estos materia:es de@e" estar :i@res de susta"cias daLi"as Aara e:
?ormi!" Kue Aueda" aHectar su aAarie"cia#
Are"a ?Omeda V Recome"dada Aara tra@aRos AeKueLos como :osas o Aisos so@re
:a rasa"te# E:
materia: Kue se uti:ice de@e te"er AartIcu:as me"ores a &* mm N estar :i@re de
susta"cias orM"icas#
AserrI" ?OmedoV De@e estar :imAio N ?Omedo7 su modo de emA:eo es simi:ar a: de: are"a ?umeda#
PaRa o ?e"oV Cua"do se emA:ee" estos materia:es7 :a caAa Kue se aA:ica de@e te"er
Aor :o me"os $*6 mm de esAesor# Co" estos materia:es se corre e: rieso de Kue e:
Cie"to :os :eCa"te7 ademMs Auede" causar deco:oraci!" e" e: ?ormi!"#
Materia:es se::adoresV So" :Mmi"as o mem@ra"as Kue se co:oca" so@re e: ?ormi!"
Aara reducir :a ADrdida de aua Aor eCaAoraci!" N Auede" serV
LMmi"a A:MsticaV So" de Aeso :iero N se :as Auede e"co"trar e" to"a:idades
@:a"co7 "ero o tra"sAare"te# Estas :ami"as de@e" cumA:ir co" :a
esAeciBcaci!" ASTM C $0$ N de@e" te"er u" esAesor de 6#$6 mm# La :Mmi"a
"era se de@e eCitar e" c:ima cM:ido7 eGceAto e" i"teriores^ si" em@rao7 tie"e
muc?as Ce"taRas e" c:ima Hrio Aor su a@sorci!" de ca:or# E: uso de :Mmi"as A:Msticas
estM Aro?i@ido cua"do :a aAarie"cia de: ?ormi!" es imAorta"te#
PaAe: imAermea@:eV EstM comAuesto de dos ?oRas de AaAe: praHt u"idas e"tre sI
media"te u" ad?esiCo @itumi"oso e imAermea@i:iSadas co" B@ras# E: AaAe:
imAermea@:e uti:iSado Aara e: curado de: ?ormi!" de@e cumA:ir co" :a
esAeciBcaci!" ASTM C $0$#
ComAuestos :IKuidos Hormadores de mem@ra"aV Estos comAuestos co"siste"
ese"cia:me"te e" ceras7 resi"as "atura:es o si"tDticas7 asI como so:Ce"tes de
Co:ati:idad e:eCada a :a temAeratura atmosHDrica# Su H!rmu:a de@e ser ta: Kue aNude a
Hormar u"a Ae:Icu:a Kue rete"a :a ?umedad Aoco desAuDs de aA:icarse N "o ser
AerRudicia:es Aara :a Aasta de ceme"to# Puede" ::eCar Aime"tos @:a"co o ris Aara
AroAorcio"ar:es caAacidad de reTeRo de: ca:or N Aara ?acer Cisi@:e e: comAuesto e" :a
estructura co" B"es de i"sAecci!"# E: comAuesto se de@e aA:icar e" u"a medida
u"iHorme N seO" :o recome"dado Aor e: Ha@rica"te# Estos comAuestos de@e" cumA:ir
co" :a "orma ASTM C+65#
E: comAuesto de curado se Auede aA:icar a ma"o o co" u" asAersor de Aresi!"7
a u"a Aresi!" aAroGimada de * a 0 p9cm
&
# La suAerBcie Kue reci@e u" comAuesto
de curado de@e estar ?Omeda N arri@a de :os 4]C cua"do se aA:ica :a caAa# La
aA:icaci!" de: comAuesto de curado se de@e ?acer co" u" eKuiAo mecM"ico de
rociado e" u"a caAa :isa N u"iHormeme"te teGturiSada#
4#$$#- E,ALUACIN ( PRE,ENCIN DE RIESGOS LA8ORALE S EN LAS
O8RAS DE HORMIGN
%uie" suAerCise :as Estructuras de Hormi!" Armado de@e ide"tiBcar :as
actiCidades Kue suiera"
a:O" rieso Aara e: Aerso"a: Kue :a@ora e" :a co"strucci!" o cua:Kuier situaci!" Kue
Ao"a e" Ae:iro
:a i"teridad de :as Aerso"as N so:icitar a: resAo"sa@:e de :a co"strucci!" :os
correctiCos "ecesarios
i"mediatame"te#
E: cumA:imie"to de :as "ormas de seuridad co"temA:adas e" :a LeN de Seuridad
I"dustria: so" aA:ica@:es Aara :a i"dustria de :a co"strucci!" N e: suAerCisor de
Estructuras de Hormi!" Armado de@e CeriBcar su cumA:imie"to#
NEC4$$ CAPTULO 444+
Estructuras de Hormi!" Armado
4#$$#0 E,ALUACIN ( ACEPTACIN DEL HORMIGN
El Constructor, de Estructuras de %ormign &rmado es el responsable directos de la calidad
del 'ormign en la obra Para u"a eHectiCa eCa:uaci!" N aceAtaci!" de: ?ormi!" de@e"
eRecutarse
co" :a Hrecue"cia esta@:ecida :as Arue@as determi"adas de acuerdo a :a
esAeciBcaci!" de cada
AroNecto e" Aarticu:ar# Si "o eGiste esta esAeciBcaci!" de@e cumA:irse co" :o seLa:ado
e" :a Ta@:a 4#5
N esta secci!"#
Ta@:a 4#5# )recue"cia de :os e"saNos e" e: ?ormi!"
E"saNo Norma
Co"siste"cia NTE
INEN
$*037
ASTM
C$4+7
ASTM
C$$067
ASTM C+-6
Co"te"ido deASTM
C&+$7
aire ASTM C$0+
TemAeratura ASTM
C$6-4
De"sidad NASTM
C$+37
re"dimie"to ASTM
C$646
Muestreo ASTM C$0&
E:a@oraci!" NTE
INEN
de Aro@etas $*0-7
Aara Arue@as ASTM
C+$
de
resiste"cia#
Resiste"cia aNTE
INEN
:a $*0+7
comAresi!" ASTM C+5
Resiste"cia a NTE
INEN
:a TeGi!" &**47
ASTM
C03
4#$$#0#$ DE)INICIONES
)recue"cia
Primera amasada de: dIa#
SiemAre Kue :a co"siste"cia AareSca Cariar#
SiemAre Kue se Ha@riKue"
esAecIme"es Aara
Arue@as de resiste"cia#
SiemAre Kue se Ha@riKue"
esAecIme"es Aara
Arue@as de resiste"cia#
Por :o me"os $ CeS a: dIa7
si se uti:iSa aditiCo
i"c:usor de
aire#
SiemAre Kue se
Ha@riKue" esAecIme"es
Aara Arue@as resiste"cia#
SiemAre Kue se Ha@riKue" esAecIme"es Aara
Arue@as de resiste"cia#
Cua"do se reKuiera determi"ar e: Co:ume" de:
?ormi!" Aroducido#
SiemAre Kue se so:icite :a eRecuci!" de u"a
Arue@a a: ?ormi!"#
Para cada tiAo de
?ormi!"V Por :o me"os $
CeS a: dIa#
Por :o me"os u"a CeS cada $66m
+
#
Por :o me"os cada 466 m
&
de ?ormi!"
co:ocado e" suAerBcie#
A :a edad de &3 dIas#
Cua"do se reKuiera seO" :a esAeciBcaci!" de:
AroNecto# Cua"do se reKuiera determi"ar :a edad
de dese"coHrado# A :os &3 dIas#
Cua"do se reKuiera seO" :a esAeciBcaci!" de: AroNecto
MuestraV Dos o mMs Aorcio"es de ?ormi!" tomadas e" u" determi"ado tiemAo de u"
:ote O"ico o cami!" meSc:ador #
NEC4$$ CAPTULO 4444
Estructuras de Hormi!" Armado
Resiste"cia i"diCidua: de :a Aro@etaV E: Ca:or de :a resiste"cia de u" so:o ci:i"dro E"o
co"stituNe u" resu:tado de Arue@aF#
Ci:i"dros comAaLerosV Ci:i"dros ?ec?os de :a misma muestra de ?ormi!" N
ma"te"idos @aRo :as mismas co"dicio"es de curado#
Resu:tado de :a Arue@a de resiste"ciaV E: Aromedio de & o mMs resu:tados de
ci:i"dros comAaLeros e"saNados a :a misma edad#
Ra"o de Arue@aV La diHere"cia e"tre :a mMGima N :a mI"ima resiste"cia i"diCidua:
de :as Aro@etas comAre"didas e" u" resu:tado de Arue@a de resiste"cia#
Reistro de Prue@asV U" comAe"dio de resu:tados de Arue@as de resiste"cia de u"a
misma meSc:a de ?ormi!"# Los reistros de Arue@as de meSc:as simi:ares de
?ormi!" Auede" ser uti:iSados Aara ca:cu:ar :a desCiaci!" estM"dar com@i"ada#
Las meSc:as de ?ormi!" se co"sidera" simi:ares si sus resiste"cias "omi"a:es
estM" de"tro de -#5 MPa N reArese"ta" materia:es simi:ares7 Aroducidos7
e"treados N ma"iAu:ados @aRo co"dicio"es simi:ares#
4#$$#0#& N>MERO DE PRO8ETAS
Para cada e"saNo de resiste"cia se de@e" Ha@ricar como mI"imo dos Aro@etas7
e:a@oradas a: mismo
tiemAo N de :a misma muestra de ?ormi!"# Estas Aro@etas ma"te"drM" co"dicio"es
simi:ares de
curado N Arotecci!" estM"dar de acuerdo a :a "orma NTE INEN $*0- o ASTM C+$7 N
serM" e"saNadas
a :a misma edad# Nu"ca se de@e co"siderar como resu:tado Ca:ido7 :a resiste"cia
o@te"ida de u"a so:a
Aro@eta#
E" :a ta@:a 4#5 se i"dica e: "Omero de resu:tados de resiste"cia EAromedio de &
Aro@etasF Kue se reKuiere" Aara :a aceAtaci!" de: ?ormi!"7 este "Omero e" "i"O"
caso de@e ser me"or a *# Para o@ras AeKueLas co" Co:Ome"es de ?ormi!" me"ores
a 46m
+
7 e: suAerCisor Auede "o reKuerir :as Arue@as de resiste"cia#
4#$$#0#+ )A8RICACION DE LAS PRO8ETAS DE HORMIGN
La Ha@ricaci!" de :as Aro@etas de ?ormi!" Aara Arue@as de :a@oratorio i"c:uNe :a
CeriBcaci!" de :os Arocesos de curado N Arotecci!"7 esto se cumA:e adecuadame"te
siuie"do :os reKuerimie"tos de :a "orma NTE INEN $*0- o ASTM C+$#
La Ha@ricaci!" de :as Aro@etas N :os e"saNos e" e: ?ormi!" Hresco de@e" ser
eRecutados Aor u" TDc"ico e" E"saNos de CamAo de: Hormi!" o su eKuiCa:e"te# La
Arese"cia de u" tDc"ico certiBcado Auede eCitar :as desCiacio"es de@idas a :os
mDtodos de Arue@a N muestreo#
4#$$#0#4 PRUE8AS DE RESISTENCIA EN PRO8ETAS DE HOR IGyN
Las Aro@etas Kue se uti:iSarM" Aara aceAtaci!" de: ?ormi!"7 serM" e"saNadas a :a
edad de &3 dIas siuie"do :os reKuerimie"tos de :a "orma NTE INEN $*0+ o ASTM C+5
Aara Aro@etas ci:I"dricas N :a "orma NTE INEN &**4 z ASTM C03 Aara :as Aro@etas
tiAo Cia# Los Arocedimie"tos de :as "ormas ASTM C-$0 N ASTM C$&+$ tam@iD" de@e"
cumA:irse seO" se reKuiera#
Las Arue@as de resiste"cia e" e: ?ormi!" de@e" ser eRecutados Aor u" TDc"ico e"
Prue@as de Resiste"cia de: Hormi!" o su eKuiCa:e"te# La eRecuci!" de Arue@as de
resiste"cia Aor u" tDc"ico certiBcado Auede eCitar :as desCiacio"es de@idas a :os
mDtodos de Arue@a N muestreo#
NEC4$$ CAPTULO 444*
Estructuras de Hormi!" Armado
4#$$#0#* CRITERIOS DE ACEPTACIN
U"a determi"ada c:ase de ?ormi!" se co"sidera satisHactoria si cumA:e co" :os
dos siuie"tes reKuisitosV
$# Todos :os Aromedios aritmDticos de tres resu:tados de Arue@as de resiste"cia
co"secutiCos
de@e" ser iua:es o suAeriores a :a resiste"cia esAeciBcada HWc#
&# Ni"O" resu:tado i"diCidua: de :a Arue@a de resiste"cia EAromedio de &
Aro@etasF de@e ser
me"or Kue HWc4+#*MPa Aara ?ormio"es de ?asta +*MPa o me"or de 6#56HWc Aara
?ormio"es
maNores a +*MPa#
Si e: ?ormi!" Kue estM sie"do eCa:uado "o cumA:e co" e: Arimer criterio seLa:ado
a"teriorme"te7 se de@e" ?acer :os correctiCos "ecesarios a :os Arocesos de
dosiBcaci!"7 Aroducci!" N co:ocaci!" de ?ormi!" Aara meRorar :os Aromedios
siuie"tes#
Si e: ?ormi!" Kue estM sie"do eCa:uado "o cumA:e co" e: seu"do criterio7 se
de@e CeriBcar Kue esta deBcie"cia "o Ao"e e" Ae:iro :a caAacidad de cara
de :a estructura# Los E"saNos No DestructiCos EENDF e" e: ?ormi!" Auede"
estimar :a resiste"cia de: ?ormi!" N so" muN Oti:es Aara ?acer comAaracio"es e"
u"a misma o@ra#
E: ?ormi!" Kue "o cumA:e co" e: seu"do criterio de@e ser eCa:uado
siuie"do :a siuie"te secue"ciaV
U@icaci!"V Se de@e ide"tiBcar :a u@icaci!" de: P?ormi!" sosAec?osoQ de"tro de
:a estructura7 @asM"dose e" :os reistros de :a@oratorio N resu:tados de :os END
aA:icados a: e:eme"to u o@ra e" a"M:isis# Los e"saNos "o destructiCos
comO"me"te co"ocidos so"V Esc:er!metro7 Pro@eta de Pe"etraci!"7 ,e:ocidad de
Pu:so U:tras!"ico N e: ImAacto4Eco#
E: Esc:er!metro so:o se de@e uti:iSar Aara determi"ar :a dureSa suAerBcia: E"umero
de re@oteF e" diHere"tes :oca:iSacio"es de :a estructura# La diHere"cia e"tre :os
Ca:ores reAortados Aor este e"saNo es u" i"dicador de So"as co" ?ormi!" de
resiste"cias diHere"tes# AsI7 u" "umero de re@ote a:to i"dicara maNor resiste"cia
Kue u" "umero de re@ote mMs @aRo# Para u"a correcta aA:icaci!" de este e"saNo7 se
de@e seuir e: Arocedimie"to descrito e" :a "orma ASTM C36*#
A"M:isisV Co" :a u@icaci!" de: P?ormi!" sosAec?osoQ e" :a estructura7 se Cue:Ce
a a"a:iSar :as
co"dicio"es estructura:es de: e:eme"to Kue co"tie"e a: P?ormi!" sosAec?osoQ7
emA:ea"do a?ora :as
dime"sio"es rea:es de: e:eme"to7 :os reistros eGiste"tes de resiste"cia N :os
resu:tados de :os END#
Si :ueo de este a"M:isis7 e: Perito e" Estructuras de Hormi!" Armado co"sidera
Kue :a caAacidad
estructura: de: e:eme"to Kue co"tie"e e: P?ormi!" sosAec?osoQ estM e" duda7 e:
?ormi!" "o es
aceAta@:e7 N so:o e"to"ces se de@e emA:ear :os e"saNos de eGtracci!" de "Oc:eos N
Arue@as de cara#
EGtracci!" de "Oc:eosV La eGtracci!" de "Oc:eos e" u"a o@ra o e:eme"to de ?ormi!"
armado so:o de@e ser autoriSado Aor u" Perito e" Estructuras de Hormi!"
Armado# E: "Omero de "Oc:eos a eGtraer se de@e BRar e" Hu"ci!" de :os resu:tados
"o aceAta@:es de: ?ormi!"7 te"ie"do Kue eGtraer como mI"imo + "Oc:eos Aor cada
resu:tado de resiste"cia "o aceAta@:e#
NEC4$$ CAPTULO 444-
Estructuras de Hormi!" Armado
Los "Oc:eos se de@e" eGtraer de :os :uares e" do"de se co"sidera esta e: P?ormi!"
sosAec?osoQ7 de esta ma"era se AodrM corre:acio"ar :ueo :os resu:tados de
resiste"cia de :os "Oc:eos eGtraIdos co" :os resu:tados de :os END#
)orma N dime"si!" de :os "Oc:eosV Los testios de@e" ser de Horma ci:I"drica co"
su diMmetro determi"ado e" Hu"ci!" deV
aF La seAaraci!" :i@re e"tre e: acero de reHuerSo de cada e:eme"to#
@F TamaLo mMGimo de: Mrido uti:iSado e" :a o@ra7 N^
cF Co" u"a re:aci!" :o"itud9diMmetro EL9DF de: testio iua: a &#
Las dime"sio"es de: "Oc:eo eGtraIdo de@e" ma"te"er u"a re:aci!" L9D e"tre $ N &#
La "orma NTE INEN $*0+ z ASTM C+5 Arese"ta Hactores de correcci!" Aara re:acio"es
L9D de"tro de este ra"o# No se de@e" e"saNar "Oc:eos co" u"a re:aci!" me"or a $7
de@ido a Kue :os ci:i"dros cortos tie"de" a Arese"tar Ca:ores de resiste"cia
suAeriores#
La eGtracci!" de "Oc:eos se de@e eRecutar de acuerdo co" e: Arocedimie"to ASTM
C4& N Aara eCitar cortar e: acero de reHuerSo se uti:iSarM e: eKuiAo adecuado Kue
Aermita u@icar :a co:ocaci!" N seAaraci!" de: acero de reHuerSo7 su disAosici!"
Certica: N ?oriSo"ta:#
Los "Oc:eos eGtraIdos de@e" ser secados a: am@ie"te o co" u"a Hra"e:a Aor u"
Aeriodo de tiemAo me"or a $ ?ora# Esto eCita Kue :a ?umedad adKuirida dura"te
e: Aroceso de eGtracci!" a:tere :os resu:tados de resiste"cia#
La eGtracci!" de "Oc:eos e" e:eme"tos de ?ormi!" armado es u" Aroceso
comA:icado N so:o de@e aA:icarse como O:tima i"sta"cia Aara :a aceAtaci!" de u"
?ormi!"# AsI mismo de@e ser eRecutado Aor u" tDc"ico esAecia:iSado e" esta rama#
La certiBcaci!" ACI como TDc"ico e" E"saNos de La@oratorio de: Hormi!"4NiCe: II7
cu@re amA:iame"te este criterio#
E"saNo de resiste"cia a :a comAresi!" e" "Oc:eos de ?ormi!"V Para e: e"saNo de
comAresi!" de
"Oc:eos se de@e" seuir :os Arocedimie"tos descritos e" :a "orma NTE INEN $*0+ z
ASTM C+5 N ASTM
C-$0# Las caras irreu:ares de :os "Oc:eos de@e" ser cortadas a"tes de aA:icar e:
reHre"tado co"
mortero de aSuHre# La re:aci!" L9D de@e ser medida :ueo de :os cortes
rea:iSados e" :as caras
irreu:ares de: "Oc:eo# Los "Oc:eos se e"saNara" de acuerdo a :as co"sideracio"es
co"temA:adas
de"tro de :a "orma ASTM C4&7 a me"os Kue e: Perito e" Estructuras de Hormi!"
Armado i"diKue :o
co"trario#
I"terAretaci!" de :os resu:tados de resiste"cia a :a comAresi!" de :os "Oc:eosV
Lueo de :os resu:tados de resiste"cia de :os "Oc:eos7 se co"sidera Kue u" e:eme"to
co"Hormado Aor e: P?ormi!" sosAec?osoQ es estructura:me"te adecuado7 si e:
?ormi!" reArese"tado Aor :os "Oc:eos cumA:e co" :os dos criterios siuie"tesV
$# Ni"O" resu:tado de resiste"cia a :a comAresi!" de u" so:o "Oc:eo es
i"Herior a: 0*Y de :a
resiste"cia esAeciBcada E6#0*HWcF#
&# Si e: Aromedio de Aor :o me"os tres "Oc:eos es suAerior a: 3*Y de :a
resiste"cia esAeciBcada
E6#3*HWcF#
NEC4$$ CAPTULO 4440
Estructuras de Hormi!" Armado
Rei"e"ierIaV Si :ueo de :os Arocesos descritos7 e: ?ormi!" "o Auede ser aceAtado7
se de@e rea:iSar u"a rei"e"ierIa @asada e" :os co"ceAtos N Arocedimie"tos descritos
e" e: CaAItu:o &6 de: ACI +$3# Producto de este a"M:isis e: Perito e" Estructuras de
Hormi!" Armado de@e tomar :as decisio"es de reAaraci!"7 reHorSamie"to7
readecuaci!" o demo:ici!" de: e:eme"to seO" sea e: caso#
4#$$#0#- REGISTROS E IN)ORMES
E: SuAerCisor de Estructuras de Hormi!" Armado de@erM e:a@orar u" i"Horme
B"a:7 e" e: Kue se deta::e cada u"o de :os Items seLa:ados e" esta "orma N su
cumA:imie"to co" :as esAeciBcacio"es de :a o@ra# E" este i"Horme co"starM" :a
Brma de: Co"structor N e: SuAerCisor sie"do am@os corresAo"sa@:es de :a
o@ra co"struida# E" este i"Horme se de@e" adRu"tar :os resu:tados de :as Arue@as
rea:iSadas7 :os criterios de aceAtaci!" aA:icados7 :as correccio"es eRecutadas N u"
arc?iCo HotorMBco de cada etaAa de :a co"strucci!"#
NEC4$$ CAPTULO 4443

También podría gustarte