Sarrera Errepresentazioa Haur Hezkuntzan.
Errepresentazioa:
Euskerazko hiztegiren baten "errepresentazioa"
hitza bilatzekotan, ez dugu erraz aurkituko hitz
honen esanahi edo definizioa zein den.
Hau horrela izanik, gaztelerazko hitza
"representación" hartu, eta esanahi desberdinak
aurkituko ditugu. Hainabt aukera izango ditugu gai
desberdinei begiratzen badiegu, baina
matematikarekin harremana izatea bilatzen
badugu, ondorengoak izan daitezke egokienak:
3. f.Figura, imagen o idea que sustituye a la
realidad.
5. f. Cosa que representa otra.
7. f. Psicol. Imagen o concepto en que se hace
presente a la conciencia un objeto exterior o
interior.
Eta orain galdetuko diogu gure buruari, zertarako
da baliagarria errepresentazioa hitzaren definizio
edo esanahia zein de jakitea?
Nire erantzuna berriz hau izango da:
Hitza bera denok ezagutu eta identifikatzeko
aukera izan dezakegu, baina, hitzaren aspektu
desbedinak ezagutu ditzakegun lez, orain
dagokigun matematikaren gai honetan zentratzeko
sarrera bat izan daitekela pentsatu dut. Hau dela
eta, definizioaz errepresentazioa matematikara
hurbiltzen saiatu naiz.
Hau jakinda ere, argi izan behar dugu haur bati ez
definizio ezta azalpen zuzenik ematea, ez dela
komeni. Beraz, modu ez zuzen baten eta
beraientzako esanguratsuak diran ekintzen bidez,
errepresentazioa zer den eta zertarako balio duen
jakinarazten saiatuko naiz ondorengo jardueretan.

Izena: Zer da errepresentazioa?
Adin Tartea: 3 urtetik aurrera
Materiala: Arbela eta klarionak.
Helburua: Errepresentazioa
kontzeptuarekin lehen
harremana izatea.
1. Jarduera. Errepresentazioa Haur Hezkuntzan.
Azalpena: Irakasleak, umeak arbelaren aurrean talde
handian batu ondoren, beraientzat esanguratsuak diren
irudiak marraztuko ditu arbelean. Adibidez, baloia, banana
edo giltza.
Baloia marraztekotan, ondorengo elkarrezketa bideratzen
saiatuko da:
- Zer da hau? –galdetuko du irakasleak.
- Baloia. – Erantzun umeek.
- Jolastu baloiarekin orduan. – irakasleak.
- Ezin dugu. – umeek.
- Baina... ez duzue esan baloi bat dela?
- (Momentu honetan haurrei adi-adi entzun eta
erantzunen zai geldituko gara, baloi bat izan
beharrean, haren irudia dela esaten diguten
arte.)
Banana edo giltza marraztekotan, antzeko
elkarrizketa bideratzen saiatu beharko du
irakasleak, kontutan izanik, helburua,
errepresentazioa kontzeptura hurbiltzea dela.
Haurrak, errepresentazioa hitza erabili
beharrean, irudia edo marrazkia erabili dezake.
Hau, baliagarria izan daiteke errepresentazioa
kontzeptura hurbiltzeko.

Izena: Zer desberdintasun dago?
Adin Tartea: 3 urtetik aurrera
Materiala: Arbela eta klarionak.
Helburua: Errepresentazioa
eta errealitatearen arteko
desberdintasunaz jabetzea.
2. Jarduera. Errepresentazioa Haur Hezkuntzan.
Azalpena: Talde handian arbelaren aurrean kokaturik,
erdian poltsa bat utziko du irakasleak, barruan, haurrentzako
esanguratsuak diran objektuak egongo diralarik. (Hasieran,
triangulo, karratu eta zirkuloak, hau da, forma sinpleak
erabiltzea komeni da.)
Haur batek objektu bat ateratzen duenean, zer den galdetuko
dio irakasleak. Bere erantzuna jasotakoan, arbelean, objektu
horren errepresentazioa egingo duela esango die.
Irudikatu ondoren, bien arteko desberdintasunak
komentatuko ditu ikasleekin.
Ekintza berean, beste hainbat
ikaslek parte hartu ahal
izango dute objektu gehiago
poltsan sartzekotan.
Ekintza honek,
errepresentazioa hitza edo
umeentzat baliokideak diren
besteak hainbat aldiz
erabiltzeko aukera emango
digu. Honela, beraientzat
esanguratsua izan daiteken
zerbait izanik eta
errepresentazioa errealitatetik
desberdintzeko aukera
emanez.
 3. Jarduera. Errepresentazioa Haur Hezkuntzan.

Izena: Zer egin behar da?
Adin Tartea: 3 urtetik aurrera
Materiala: Arbela eta klarionak.
Helburua: Errepresentazioak
irakasleak egiten dituen
mugimenduekin harremandu eta
errepikatu.
Azalpena: Oraingo honetan, ekintza baten
errepresentazioa landuko dira.
Honetarako, azpian agertzen diran estiloko 3 orri erabili
daitezke.
Ezer azaldu gabe, 1. orria hartu eta ekintza konkretu bat
egiten hasi lehenengo. Adibidez, txalo egitea.
Haurrek hau ikusi eta hainbat aldiz errepikatzen bada, 1.orria
eta txalo egitearen arteko lotura egingo dute eta ekintza hori
burutuko dute irudi hori ikusterakoan.

1. orriarekin hainbat errepikapen egin ondoren, 2. orria hartu

eta beste ekintza bat burutuko da. Adibidez, makurtu. Ekintza
hau ere hainbat aldiz errepikatuko dugu.
Ondoren segida bat burutu da. Hau da, 1.orria eta 2. orria alternatuz haurrek
mugimendu desberdinak egitea ahalbidetuko da.

Hainbat aldiz errepikatu ondoren, segidetako baten, 3. orria sartu eta ez dute
ekintza zehatz batekin lotuko. Hau dela eta geldi egoteko momentua dela
konturatu beharko dira.

Ekintza egin ondoren, haurrekin eginikoa komentatzea komenigarria da,

eginikoaren eta ikusitakoaren arteko lotura finkatu dezaten.

Izena: Semaforoa
Adin Tartea: 3 urtetik aurrera
Materiala: Arbela eta klarionak.
Helburua: Errepresentazioa
jarraituz eta irakasleak
emandako azalpenen bete.
4. Jarduera. Errepresentazioa Haur Hezkuntzan.
Azalpena: Aurrekoan irudiekin egin dugun berdina,
oraingo honetan semaforo antzeko batekin (ikusi irudia) egin
daiteke.
Semaforoa baliatuta, irakasleak 3 zirkuluetako baten gainean
kokatuko du atzamarra eta haurreko horri dagokiona egin
beharko dute, korrespondentziak hauek izanik:
- Gorria: geldi.
- Horia: azkar mugitu.
- Orlegia: lasai ibili

Izena: Irudiak dioena egin.
Adin Tartea: 3 urtetik aurrera
Materiala: Fitxak.
Helburua: Errepresentatuta
dagoen ekintza bat burutzea.
5. Jarduera. Errepresentazioa Haur Hezkuntzan.
Azalpena: Oraingoan mugimendua adierazten duten fitxa
batzuk hartu eta haurrek bertan adierazita dagoena burutu
beharko dute.
Ez da azalpenik emango, fitxak erakutsi eta beraiek
ondorioztatu beharko dute egin beharrekoa.
Adibide moduan 4 mugimenduren fitxak daude hemen, baina
beste hainbat gehitu daitezke.

Izena: Tamainuaz jabetzea
Adin Tartea: 3 urtetik aurrera
Materiala: Txantiloiak, arbela eta
klarionak.
Helburua: Errepresentazioaren
argitasunaren garrantziaz
jabetzea.
6. Jarduera. Errepresentazioa Haur Hezkuntzan.
Azalpena: Fitxa bitan, tamaina desberdin biko X bi egongo
dira. Haurrei, X txikia ikusten badute makurtu egin behar
direla esango zaie. X handia ikustekotan berriz, salto egin
behar dutela.
Hau egin ondoren, arbelean X nahiko handi bat marraztu eta
haurrei, dagokion mugimendua egin behar dutela esango
zaie.
Tamaina handia ikusterakoan gehienek salto egingo dute.
Orduan, oraindik handiagoa den X bat marraztu eta haurrei
zalantza sortuko zaie.
Zalantza hau baliatuko da haurrekin
errepresentazioen argitasunaren garrantziaz gogoeta
egiteko.
Orduan, bietako X bati zirkulu bat erdian egin eta
ekintza errepikatuko da.
Oraingo honetan akatsak gertatzea oso arraroa
izango da.

Izena: Zenbat zirkulu?
Adin Tartea: 3 urtetik aurrera
Materiala: Arbela eta klarionak.
Helburua: Forma berdina
erabilita eman daitezken
errepresentazio desberdinez
jabetzea.
7. Jarduera. Errepresentazioa Haur Hezkuntzan.
Azalpena: Arbelean hainabt zirkulu marraztuta, haurrei
galdetuko zaie ea zirkulu hori zer izan daiteken edo zer
irudika dezaken. Hau da, zer errepresenta dezaken.
Momentu honetan, haur bakoitzak erantzun desberdin bat
eman dezake, beraz, bakoitzak zirkulu bat hartu eta irudi bat
egin dezake, horrela oinarrizko irudi berdinarekin
errepresentazio desberdinak egin eta ikusi daitezkela
konturatuko diralarik.

Izena: Errepresentazioaren
azalpena.
Adin Tartea: 3 urtetik aurrera.
Materiala: Folioak eta margoak.
Helburua: Errepresentazioa
kontzeptuarekin lehen
harremana izatea.
8. Jarduera. Errepresentazioa Haur Hezkuntzan.
Azalpena: Haurrei marrazki librea egitea proposatuko zaie.
Aurretik emango zaien azalpen bakarra, gero, beste guztien
aurrean marraztutakoa azaldu beharko dutela eta marrazkia
egin bitartean beste inorekin ezin dutela hitz egin esango
zaie.
Honen bidez, konturatuko dira irudia eta errealitatearen
arteko lotura dagoela eta beraiena bat dela besteenaren
aldean. Hau da, errepresentazio desberdinak egon
daitezkela gauza berdina izanda ere.

Izena: Irudi ezkutua.
Adin Tartea: 3 urtetik aurrera
Materiala: Irudi ezkutuen
txantiloiak, arbela eta klarionak.
Helburua: Irudi ezkutua
errepresentatzeko gaitasuna
lantzea.
9. Jarduera. Errepresentazioa Haur Hezkuntzan.
Azalpena: Talde handian bilduta era lerroan jarrita,
lehenengoari forma sinpleekaz eginiko irudi bat erakutsiko
diogu. Honek, hurrengoari belarrira azaldu beharko dio zer
ikusi duen eta horrela egingo dute hurrengo eta
hurrengoarekin. Azken dagoenak, aurrekoak esan diona
marraztu beharko du arbelean.
Hau amaitutakoan, besteek ikusiko dute beraiek entzun
dutena eta marraztu dena berdina ote den edo ez.
Azkenean, hasierako irudia erakutsi eta konparaketa egitea
proposatuko zaie.

Izena: Irudi kooperatiboa.
Adin Tartea: 3 urtetik aurrera
Materiala: Arbela eta klarionak.
Helburua: Errepresentazioa
erabiliz, ekintza kooperatibo bat
egitea.
10. Jarduera. Errepresentazioa Haur Hezkuntzan.
Azalpena: Sekuentziarekin amaitzeko, denen artean,
errepresentazio bat egitea proposatuko zaie.
Irakasleak lehen irudia egin eta hau egitearen zergatia
emango du.
Adibidez, eguzki bat egin, eta, gaur eguraldi eguzkitsua
dagoelako esan dezake.
Haurrek adibide hau jarraituz, bakoitzak bere txanda hartuta
berdina egingo du harremanean dagoen zerbait eginez.