Está en la página 1de 80

Formacin y orientacin laboral

PROGRAMACI
N

PROYECTO CURRICULAR
Y
PROGRAMACIN DE AULA
FORMACIN Y ORIENTACIN LABORAL
Ciclos Formativos
ndice
1
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
1. JUSTIFICACIN DE LA PROGRAMACIN Pg !
1.1. "as# $ormativa
1.2. %#ctor &ro'(ctivo
2. OBJETIVOS RESULTADOS DE APRENDI!AJE Y CRITERIOS
DE EVALUACIN Pg )
". CONTENIDOS Pg 1*
#. PROGRAMACIN DE LAS UNIDADES DE TRABAJO Pg 1+
$. TEMPORALI!ACIN Pg +,
%. METODOLOGA DID&CTICA Pg +-
'. EVALUACIN Pg )1
'.1. El &roc#so '# #val(aci.$
'.2. I$str(m#$tos '# #val(aci.$
/
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N

1. JUSTIFICACIN DE LA PROGRAMACIN
La L#0 Org$ica /1/22+3 '# ! '# ma0o3 '# E'(caci.$ 4LOE5 r#g(la la 6ormaci.$
&ro6#sio$al '#$tro '#l sist#ma #'(cativo 0 la '#7$# como ($ co$8($to '# ciclos
6ormativos '# gra'o m#'io 0 '# gra'o s(&#rior3 9(# ti#$#$ como 7$ali'a'
&r#&arar a los al(m$os 0 al(m$as &ara la activi'a' #$ ($ cam&o &ro6#sio$al 0
6acilitar s( a'a&taci.$ a las mo'i7cacio$#s la:oral#s 9(# &(#'a$ &ro'(cirs# #$
s( vi'a3 as; como co$tri:(ir a s( '#sarrollo &#rso$al 0 al #8#rcicio '# la
ci('a'a$;a '#mocrtica
La LOE i$tro'(c# ($a ma0or <#=i:ili'a' #$ #l acc#so3 as; como #$ las r#lacio$#s
#$tr# los 'isti$tos s(:sist#mas '# la 6ormaci.$ &ro6#sio$al3 al ti#m&o 9(#
6om#$ta # im&(lsa #l a&r#$'i>a8# a lo largo '# la vi'a3 &ro&orcio$a$'o a los
8.v#$#s ($a #'(caci.$ com&l#ta3 9(# a:ar9(# los co$ocimi#$tos 0
com&#t#$cias :sicas $#c#sarias #$ la soci#'a' act(al3 #stim(la$'o #l '#s#o '#
s#g(ir a&r#$'i#$'o 0 la ca&aci'a' '# a&r#$'#r &or s; mismos A'#ms3 o6r#c#
&osi:ili'a'#s a las &#rso$as 8.v#$#s 0 a'(ltas '# com:i$ar #l #st('io 0 la
6ormaci.$ co$ la activi'a' la:oral o co$ otras activi'a'#s
El R#al D#cr#to 11?)1/2113 '# /- '# 8(lio3 &or #l 9(# s# #sta:l#c# la or'#$aci.$
g#$#ral '# la 6ormaci.$ &ro6#sio$al '#l sist#ma #'(cativo3 s#@ala #$ #l art;c(lo
/! la o:ligaci.$ '# i$cl(ir #$ to'os los ciclos 6ormativos ($ m.'(lo como
F()*+ci,n - O)ien.+ci,n L+/()+0 'irigi'o a co$oc#r las o&ort($i'a'#s '#
a&r#$'i>a8#3 las o&ort($i'a'#s '# #m&l#o3 la orga$i>aci.$ '#l tra:a8o3 las
r#lacio$#s #$ la #m&r#sa3 la l#gislaci.$ la:oral :sica3 as; como los '#r#cAos 0
'#:#r#s 9(# s# '#riva$ '# las r#lacio$#s la:oral#s3 &ara 6acilitar #l acc#so al
#m&l#o o la r#i$s#rci.$ la:oral #$ ig(al'a' '# gB$#ro 0 $o 'iscrimi$aci.$ '# las
&#rso$as co$ 'isca&aci'a' Est# m.'(lo i$cor&orar la 6ormaci.$ #$ la
&r#v#$ci.$ '# ri#sgos la:oral#s3 9(# ca&acitar &ara ll#var a ca:o
r#s&o$sa:ili'a'#s &ro6#sio$al#s #9(ival#$t#s a las 9(# &r#cisa$ las activi'a'#s
'# $iv#l :sico #$ &r#v#$ci.$ '# ri#sgos la:oral#s3 #sta:l#ci'as #$ #l R#al
D#cr#to !-11--)3 '# 1) '# #$#ro3 &or #l 9(# s# a&r(#:a #l R#glam#$to '# los
%#rvicios '# Pr#v#$ci.$
1.1. B+1e n()*+.i2+
La &rogramaci.$ 9(# s# &r#s#$ta s# Aa r#ali>a'o t#$i#$'o #$ c(#$ta la
$ormativa 9(# s# #$(m#ra a co$ti$(aci.$
!
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
L#0 Org$ica /1/22+3 '# ! '# ma0o3 '# E'(caci.$3 9(# s#@ala 9(# #l
Go:i#r$o3 &r#via co$s(lta a las Com($i'a'#s A(t.$omas3 #sta:l#c#r las
tit(lacio$#s '# 6ormaci.$ &ro6#sio$al 0 los as&#ctos :sicos '#l c(rr;c(lo.
L#0 Org$ica *1/22/ '# 1- '# 8($io3 '# las C(ali7cacio$#s 0 '# la Formaci.$
Pro6#sio$al 9(# &o$# #$ marcAa '#l %ist#ma Nacio$al '# C(ali7cacio$#s 0
Formaci.$ Pro6#sio$al3 '#sarrolla'a &or R#al D#cr#to 11/,1/22!3 '# * '#
s#&ti#m:r#3 mo'i7ca'o &or #l R#al D#cr#to 1?1+1/22*3 '# /* '# $ovi#m:r#3
so:r# #l Catlogo Nacio$al '# C(ali7cacio$#s Pro6#sio$al#s.
R#al D#cr#to 11?)1/2113 '# /- '# 8(lio3 &or #l 9(# s# #sta:l#c# la or'#$aci.$
g#$#ral '# la 6ormaci.$ &ro6#sio$al '#l sist#ma #'(cativo3 la #str(ct(ra '#
los $(#vos t;t(los '# 6ormaci.$ &ro6#sio$al :asa'a #$ #l Catlogo Nacio$al
'# C(ali7cacio$#s Pro6#sio$al#s3 0 otros as&#ctos '# i$t#rBs social3
'#sarrolla'o &or la L#0 *11/22!3 '# / '# 'ici#m:r#3 '# ig(al'a' '#
o&ort($i'a'#s3 $o 'iscrimi$aci.$ 0 acc#si:ili'a' ($iv#rsal '# las &#rso$as
co$ 'isca&aci'a'
R#al D#cr#to )))11--,3 '# !2 '# a:ril3 so:r# '#t#rmi$a'os as&#ctos '# la
or'#$aci.$ '# la 6ormaci.$ &ro6#sio$al #$ #l m:ito '#l sist#ma #'(cativoC
a($9(# #st '#roga'o &or #l R#al D#cr#to 1*!,1/22+3 '# 1* '# 'ici#m:r#3
sig(#$ vig#$t#s alg($os a$#=os
C(rr;c(lo o7cial '# la Com($i'a' A(t.$oma &ara #l Ciclo Formativo
corr#s&o$'i#$t# al T;t(lo 9(# s# #st im&arti#$'o
El R#al D#cr#to '# ca'a Tit(lo3 '# ac(#r'o co$ #l art;c(lo - '#l R#al D#cr#to
11?)1/211 '# or'#$aci.$ g#$#ral '# la 6ormaci.$ &ro6#sio$al3 i$cl(ir3 como
m;$imo3 #l sig(i#$t# co$t#$i'o:
a5 I'#$ti7caci.$ '#l t;t(lo o c(rso '# #s&#ciali>aci.$:
D#$omi$aci.$.
Niv#l #$ #l sist#ma #'(cativo.
D(raci.$.
Familia o 6amilias &ro6#sio$al#s.
Niv#l #$ #l Marco Es&a@ol '# C(ali7cacio$#s 03 &ara los ciclos 6ormativos
'# gra'o s(&#rior3 a'#ms3 $iv#l '#l Marco Es&a@ol '# C(ali7cacio$#s
&ara la E'(caci.$ %(&#rior 0 s(s corr#s&o$'#$cias co$ los marcos
#(ro&#os.
?
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
:5 P#r7l &ro6#sio$al Com&#t#$cia g#$#ral3 com&#t#$cias &ro6#sio$al#s3
&#rso$al#s 0 social#s R#laci.$ '# c(ali7cacio$#s &ro6#sio$al#s 0 ($i'a'#s
'# com&#t#$cia '#l Catlogo Nacio$al '# C(ali7cacio$#s Pro6#sio$al#s
i$cl(i'as.
c5 El #$tor$o &ro6#sio$al3 9(# i$cl(0#3 #$tr# otros3 las oc(&acio$#s 0 &(#stos
'# tra:a8o.
'5 La &ros&#ctiva #$ #l s#ctor o s#ctor#s
#5 E$s#@a$>as:
O:8#tivos g#$#ral#s.
M.'(los &ro6#sio$al#s.
65 Los &arm#tros :sicos '# co$t#=to 6ormativo %# co$cr#tar$D los
#s&acios 0 los #9(i&ami#$tos m;$imos3 a'#c(a'os al $Em#ro '# &(#stos
#scolar#s3 as; como las tit(lacio$#s 0 #s&#ciali'a'#s '#l &ro6#sora'o, 0 s(s
#9(ival#$cias a #6#ctos '# 'oc#$cia.
g5 La corr#s&o$'#$cia3 #$ s( caso3 '# los m.'(los &ro6#sio$al#s co$ las
($i'a'#s '# com&#t#$cia &ara s( acr#'itaci.$.
A5 Co$vali'acio$#s3 #=#$cio$#s 0 #9(ival#$cias.
i5 I$6ormaci.$ so:r# los r#9(isitos $#c#sarios s#gE$ la l#gislaci.$ vig#$t#
&ara #l #8#rcicio &ro6#sio$al.
85 Para los t;t(los '# gra'o s(&#rior3 la mo'ali'a' 0 mat#rias '#l "acAill#rato
9(# 6acilit#$ la a'misi.$ #$ caso '# co$c(rr#$cia com&#titiva.
Asimismo3 #$ #l art;c(lo // '#l RD 11?)1/211 '# or'#$aci.$ g#$#ral '# la
6ormaci.$ &ro6#sio$al3 s# i$cl(0# la r#laci.$ '# m.'(los &ro6#sio$al#s 9(# s#
i$cl(ir$3 como m;$imo3 #$ los ciclos 6ormativosC #$tr# #llos3 s# #$c(#$tra #l
m.'(lo &ro6#sio$al '# F()*+ci,n - O)ien.+ci,n L+/()+0 El art;c(lo /! '#l
cita'o RD r#g(la #st# m.'(lo &ro6#sio$alD
1. Todos los ciclos formativos incluirn la formacin necesaria para conocer las
oportunidades de aprendizaje, las oportunidades de empleo, la organizacin del
trabajo, las relaciones en la empresa, la legislacin laboral bsica, as como los
derechos y deberes que se derivan de las relaciones laborales, para facilitar el
acceso al empleo o la reinsercin laboral en igualdad de gnero y no
discriminacin de las personas con discapacidad.
*
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
!. "ste mdulo incorporar la formacin en la prevencin de riesgos laborales,
sin perjuicio de su tratamiento transversal en otros mdulos profesionales,
seg#n lo e$ija el per%l profesional.
&. 'a formacin establecida en este mdulo profesional capacita para llevar a
cabo responsabilidades profesionales equivalentes a las que precisan las
actividades de nivel bsico en prevencin de riesgos laborales, establecidas en
el (eal )ecreto &*+1**,, de 1, de enero, por el que se aprueba el (eglamento
de los -ervicios de .revencin.
/. 'a concrecin curricular de este mdulo profesional estar conte$tualizada a
las caractersticas propias de cada familia profesional o del sector productivo
correspondiente al ttulo.
+
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
1.2. Sec.() 3)(d4c.i2(
El R#al D#cr#to 11?)1/2113 '# /- '# 8(lio3 &or #l 9(# s# #sta:l#c# la or'#$aci.$
g#$#ral '# la 6ormaci.$ &ro6#sio$al '#l sist#ma #'(cativo3 s#@ala 9(# los t;t(los '#
6ormaci.$ &ro6#sio$al '#:#r$ r#s&o$'#r a los &#r7l#s &ro6#sio$al#s '#ma$'a'os &or
las $#c#si'a'#s '#l sist#ma &ro'(ctivo
El marco $ormativo '#scrito Aac# $#c#sario 9(# la or'#$aci.$ '# la 6ormaci.$
&ro6#sio$al '#l sist#ma #'(cativo r#s&o$'a a las $#c#si'a'#s '# la soci#'a' '#l
co$ocimi#$to3 :asa'a #$ la com&#titivi'a'3 la #m&l#a:ili'a'3 la movili'a' la:oral3 0 #$
#l 6om#$to '# la coA#si.$ 0 la i$s#rci.$ social3 a'a&t$'os# a los i$t#r#s#s 0
ca&aci'a'#s '# las &#rso$as %# trata '# &ro&orcio$ar a las &#rso$as la 6ormaci.$
r#9(#ri'a &or #l sist#ma &ro'(ctivo 0 '# ac#rcar los t;t(los '# 6ormaci.$ &ro6#sio$al a
la r#ali'a' '#l m#rca'o la:oral
A'#ms3 #l cita'o RD 11?)1/2113 '# or'#$aci.$ g#$#ral '# la 6ormaci.$ &ro6#sio$al
#sta:l#c#3 #$ s( art;c(lo /!?3 la $#c#si'a' '# co$t#=t(ali>ar la co$cr#ci.$ c(rric(lar
'#l m.'(lo '# FOL a las caract#r;sticas &ro&ias '# ca'a 6amilia &ro6#sio$al o '#l s#ctor
&ro'(ctivo corr#s&o$'i#$t# al t;t(lo
Al i$cl(ir #l m.'(lo '# Formaci.$ 0 Ori#$taci.$ La:oral #$ #l t;t(lo '#l ciclo 6ormativo
corr#s&o$'i#$t#3 s# Aa$ t#$i'o #$ c(#$ta las sig(i#$t#s co$si'#racio$#sD
A0('ar al al(m$o a #vol(cio$ar Aacia ($a ma0or ca&aci'a' '# a'a&taci.$ a
'i6#r#$t#s m:itos3 &('i#$'o #8#rc#r s( activi'a' co$ la com&#t#$cia 9(# s#
r#9(i#ra #$ s( #$tor$o &ro6#sio$al3 9(# s# &r#vB cam:ia$t# 0 '# ($a #=ig#$cia
cr#ci#$t#
Para #8#rc#r s( &ro6#si.$ ti#$#$ 9(# '#sarrollar '#str#>as 0 co$ocimi#$tos
r#lacio$a'os co$ las $(#vas t#c$olog;as '# la i$6ormaci.$ 0 la com($icaci.$3 lo 9(#
#=ig# a #st# &ro6#sio$al ($a act(ali>aci.$ &#rma$#$t# '# s(s ca&aci'a'#s3 al
ti#m&o 9(# la im&la$taci.$ &rogr#siva '# sist#mas 0 &roc#sos '# cali'a' 9(#
gara$ti>a$ la #7cacia 0 m#8ora '# los s#rvicios #=igir a #st# &ro6#sio$al ma0or#s
ca&aci'a'#s
Co$ci#$ciar al al(m$o '# la $#c#si'a' '# &r#&arars# a$t# la cr#ci#$t# '#ma$'a '#
($a ma0or cali'a' '#l s#rvicio &ro6#sio$al &or &art# '# la soci#'a' #$ g#$#ral 0 '#l
s#ctor &ro'(ctivo co$cr#to
La co$t#=t(ali>aci.$ '#l m.'(lo '# FOL a las caract#r;sticas &ro&ias '#l ciclo
6ormativo
)
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N

2. OBJETIVOS RESULTADOS DE APRENDI!AJE Y CRITERIOS DE
EVALUACIN
2.1. O/5e.i2(1
%#gE$ lo #sta:l#ci'o #$ #l art;c(lo / '#l R#al D#cr#to 11?)1/2113 '# /- '# 8(lio3
la 6ormaci.$ &ro6#sio$al '#l sist#ma #'(cativo &#rsig(# las sig(i#$t#s
7$ali'a'#s3 a las c(al#s co$tri:(0# #l m.'(lo '# Formaci.$ 0 Ori#$taci.$
La:oralD
a5 C(ali7car a las &#rso$as &ara la activi'a' &ro6#sio$al 0 co$tri:(ir al
'#sarrollo #co$.mico '#l &a;s
:5 Facilitar a las &#rso$as s( a'a&taci.$ a los cam:ios &ro6#sio$al#s 0 social#s
9(# &(#'a$ &ro'(cirs# '(ra$t# s( vi'a
c5 Co$tri:(ir a s( '#sarrollo &#rso$al3 al #8#rcicio '# ($a ci('a'a$;a
'#mocrtica3 6avor#ci#$'o la i$cl(si.$ 0 la coA#si.$ social 0 #l a&r#$'i>a8# a lo
largo '# la vi'a
A &artir '# a9(;3 la &rogramaci.$ '#l m.'(lo '# Formaci.$ 0 Ori#$taci.$
La:oral as(m# los o:8#tivos co$cr#tos 78a'os #$ #l c(rr;c(lo '#l Ciclo Formativo
corr#s&o$'i#$t#3 #sta:l#ci'os #$ la $ormativa o7cial '# la Com($i'a'
A(t.$oma3 0 9(# s# alca$>ar$ a travBs '# la co$s#c(ci.$ '# los r#s(lta'os '#
a&r#$'i>a8# '#l m.'(lo Estos r#s(lta'os '# a&r#$'i>a8# s# a'9(irir$ m#'ia$t#
la asimilaci.$ '# los co$t#$i'os3 9(# 'istri:(ir#mos #$ ($i'a'#s '# tra:a8o3 0
9(# #star$ co$trasta'os #$ 6($ci.$ '# los crit#rios '# #val(aci.$ 9(# s# 78ar$
&ara ca'a ($a '# #llas.
2.2. Re140.+d(1 de +3)endi6+5e - c)i.e)i(1 de e2+04+ci,n
Al 7$ali>ar #l M.'(lo Pro6#sio$al '# F()*+ci,n - O)ien.+ci,n 0+/()+03 #l
al(m$o alca$>ar los sig(i#$t#s )e140.+d(1 de +3)endi6+5e3 ca'a ($o '# los
c(al#s #star asocia'o a ($ co$8($to '# c)i.e)i(1 de e2+04+ci,n To'os #llos
s# #=&lica$ a co$ti$(aci.$
,
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
Re140.+d(1 de +3)endi6+5e C)i.e)i(1 de e2+04+ci,n
Se0ecci(n+ (3().4nid+de1 de
e*30e( iden.i7c+nd( 0+1
di8e)en.e1 3(1i/i0id+de1 de
in1e)ci,n - 0+1 +0.e)n+.i2+1 de
+3)endi6+5e + 0( 0+)9( de 0+ 2id+.
a5 %# Aa valora'o la im&orta$cia '# la
6ormaci.$ &#rma$#$t# como 6actor
clav# &ara la #m&l#a:ili'a' 0 la
a'a&taci.$ a las #=ig#$cias '#l
&roc#so &ro'(ctivo
:5 %# Aa$ i'#$ti7ca'o los iti$#rarios
6ormativos &ro6#sio$al#s r#lacio$a'os
co$ s( &#r7l &ro6#sio$al
c5 %# Aa$ '#t#rmi$a'o las a&tit('#s 0
actit('#s r#9(#ri'as &ara la activi'a'
&ro6#sio$al r#lacio$a'a co$ #l &#r7l '#l
t;t(lo
'5 %# Aa$ i'#$ti7ca'o los &ri$ci&al#s
0acimi#$tos '# #m&l#o 0 '# i$s#rci.$
la:oral &ara s( &#r7l &ro6#sio$al
#5 %# Aa$ '#t#rmi$a'o las tBc$icas
(tili>a'as #$ #l &roc#so '# :Es9(#'a
'# #m&l#o
65 %# Aa$ &r#visto las alt#r$ativas '#
a(to#m&l#o #$ los s#ctor#s
&ro6#sio$al#s r#lacio$a'os co$ #l
t;t(lo
g5 %# Aa r#ali>a'o la valoraci.$ '# la
&#rso$ali'a'3 as&iracio$#s3 actit('#s 0
6ormaci.$ &ro&ia &ara la toma '#
'#cisio$#s
-
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
Re140.+d(1 de +3)endi6+5e C)i.e)i(1 de e2+04+ci,n
Aplica las estrategias del trabajo en equipo,
valorando su eficacia y eficiencia para la
consecucin de los objetivos de la
organizacin.
a5 %# Aa$ valora'o las v#$ta8as '#l
tra:a8o #$ #9(i&o #$ sit(acio$#s '#
tra:a8o r#lacio$a'as co$ s( &#r7l
&ro6#sio$al
:5 %# Aa$ i'#$ti7ca'o los #9(i&os '#
tra:a8o 9(# &(#'#$ co$stit(irs# #$ ($a
sit(aci.$ r#al '# tra:a8o
c5 %# Aa$ '#t#rmi$a'o las
caract#r;sticas '#l #9(i&o '# tra:a8o
#7ca> 6r#$t# a los #9(i&os i$#7cac#s
'5 %# Aa valora'o &ositivam#$t# la
$#c#saria #=ist#$cia '# 'iv#rsi'a' '#
rol#s 0 o&i$io$#s as(mi'os &or los
mi#m:ros '# ($ #9(i&o
#5 %# Aa r#co$oci'o la &osi:l#
#=ist#$cia '# co$<icto #$tr# los
mi#m:ros '# ($ gr(&o como ($
as&#cto caract#r;stico '# las
orga$i>acio$#s
65 %# Aa$ i'#$ti7ca'o los ti&os '#
co$<ictos 0 s(s 6(#$t#s
g5 %# Aa$ '#t#rmi$a'o &roc#'imi#$tos
&ara la r#sol(ci.$ '#l co$<icto
12
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
Re140.+d(1 de +3)endi6+5e C)i.e)i(1 de e2+04+ci,n
E5e)ce 0(1 de)ec:(1 - c4*30e 0+1
(/0i9+ci(ne1 ;4e 1e de)i2+n de 0+1
)e0+ci(ne1 0+/()+0e1
)ec(n(ci<nd(0+1 en 0(1 di8e)en.e1
c(n.)+.(1 de .)+/+5(.
a5 %# Aa$ i'#$ti7ca'o los co$c#&tos
:sicos '#l D#r#cAo '#l Tra:a8o
:5 %# Aa$ 'isti$g(i'o los &ri$ci&al#s
orga$ismos 9(# i$t#rvi#$#$ #$ las
r#lacio$#s #$tr# #m&r#sarios 0
tra:a8a'or#s
c5 %# Aa$ '#t#rmi$a'o los '#r#cAos 0
o:ligacio$#s '#riva'os '# la r#laci.$
la:oral
'5 %# Aa$ clasi7ca'o las &ri$ci&al#s
mo'ali'a'#s '# co$trataci.$3
i'#$ti7ca$'o las m#'i'as '# 6om#$to
'# la co$trataci.$ &ara '#t#rmi$a'os
col#ctivos
#5 %# Aa$ valora'o las m#'i'as
#sta:l#ci'as &or la l#gislaci.$ vig#$t#
&ara la co$ciliaci.$ '# la vi'a la:oral 0
6amiliar
65 %# Aa$ i'#$ti7ca'o las ca(sas 0
#6#ctos '# la mo'i7caci.$3 s(s&#$si.$
0 #=ti$ci.$ '# la r#laci.$ la:oral
g5 %# Aa a$ali>a'o #l r#ci:o '# salarios
i'#$ti7ca$'o los &ri$ci&al#s #l#m#$tos
9(# lo i$t#gra$
A5 %# Aa$ a$ali>a'o las 'i6#r#$t#s
m#'i'as '# co$<icto col#ctivo 0 los
&roc#'imi#$tos '# sol(ci.$ '#
co$<ictos
i5 %# Aa$ '#t#rmi$a'o las co$'icio$#s
'# tra:a8o &acta'as #$ ($ co$v#$io
col#ctivo a&lica:l# a s( s#ctor
&ro6#sio$al
85 %# Aa$ i'#$ti7ca'o las
caract#r;sticas '#7$itorias '# los
$(#vos #$tor$os '# orga$i>aci.$ '#l
tra:a8o
11
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
Re140.+d(1 de +3)endi6+5e C)i.e)i(1 de e2+04+ci,n
De.e)*in+ 0+ +cci,n 3)(.ec.()+ de0
1i1.e*+ de 0+ Se94)id+d S(ci+0
+n.e 0+1 di1.in.+1 c(n.in9enci+1
c4/ie).+1 iden.i7c+nd( 0+1
di1.in.+1 c0+1e1 de 3)e1.+ci(ne1.
a5 %# Aa valora'o #l &a&#l '# la
%#g(ri'a' %ocial como &ilar #s#$cial
&ara la m#8ora '# la cali'a' '# vi'a '#
los ci('a'a$os
:5 %# Aa$ #$(m#ra'o las 'iv#rsas
co$ti$g#$cias 9(# c(:r# #l sist#ma '#
%#g(ri'a' %ocial
c5 %# Aa$ i'#$ti7ca'o los r#g;m#$#s
#=ist#$t#s #$ #l sist#ma '# la
%#g(ri'a' %ocial
'5 %# Aa$ i'#$ti7ca'o las o:ligacio$#s
'# #m&r#sario 0 tra:a8a'or '#$tro '#l
sist#ma '# %#g(ri'a' %ocial
#5 %# Aa$ i'#$ti7ca'o #$ ($ s(&(#sto
s#$cillo las :as#s '# coti>aci.$ '# ($
tra:a8a'or 0 las c(otas
corr#s&o$'i#$t#s a tra:a8a'or 0
#m&r#sario
65 %# Aa$ clasi7ca'o las &r#stacio$#s
'#l sist#ma '# %#g(ri'a' %ocial
i'#$ti7ca$'o los r#9(isitos
g5 %# Aa$ '#t#rmi$a'o las &osi:l#s
sit(acio$#s l#gal#s '# '#s#m&l#o #$
s(&(#stos &rcticos s#$cillos
A5 %# Aa r#ali>a'o #l clc(lo '# la
'(raci.$ 0 c(a$t;a '# ($a &r#staci.$
&or '#s#m&l#o '# $iv#l co$tri:(tivo
:sico
1/
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
Re140.+d(1 de +3)endi6+5e C)i.e)i(1 de e2+04+ci,n
E2+0=+ 0(1 )ie19(1 de)i2+d(1 de 14
+c.i2id+d +n+0i6+nd( 0+1
c(ndici(ne1 de .)+/+5( - 0(1
8+c.()e1 de )ie19( 3)e1en.e1 en 14
en.()n( 0+/()+0.
a5 %# Aa valora'o la im&orta$cia '# la
c(lt(ra &r#v#$tiva #$ to'os los
m:itos 0 activi'a'#s '# la #m&r#sa
:5 %# Aa$ r#lacio$a'o las co$'icio$#s
la:oral#s co$ la sal(' '#l tra:a8a'or
c5 %# Aa$ clasi7ca'o los 6actor#s '#
ri#sgo #$ la activi'a' 0 los 'a@os
'#riva'os '# los mismos
'5 %# Aa$ i'#$ti7ca'o las sit(acio$#s
'# ri#sgo ms Aa:it(al#s #$ los
#$tor$os '# tra:a8o '# s( &#r7l
&ro6#sio$al
#5 %# Aa '#t#rmi$a'o la #val(aci.$ '#
ri#sgos #$ la #m&r#sa
65 %# Aa$ '#t#rmi$a'o las co$'icio$#s
'# tra:a8o co$ sig$i7caci.$ &ara la
&r#v#$ci.$ #$ los #$tor$os '# tra:a8o
r#lacio$a'os co$ s( &#r7l &ro6#sio$al
g5 %# Aa$ clasi7ca'o 0 '#scrito los
ti&os '# 'a@os &ro6#sio$al#s3 co$
#s&#cial r#6#r#$cia a acci'#$t#s '#
tra:a8o 0 #$6#rm#'a'#s &ro6#sio$al#s3
r#lacio$a'os co$ s( &#r7l &ro6#sio$al
1!
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
Re140.+d(1 de +3)endi6+5e C)i.e)i(1 de e2+04+ci,n
P+).ici3+ en 0+ e0+/()+ci,n de 4n
30+n de 3)e2enci,n de )ie19(1 en
4n+ 3e;4e>+ e*3)e1+
iden.i7c+nd( 0+1
)e13(n1+/i0id+de1 de .(d(1 0(1
+9en.e1 i*30ic+d(1.
a5 %# Aa$ '#t#rmi$a'o los &ri$ci&al#s
'#r#cAos 0 '#:#r#s #$ mat#ria '#
&r#v#$ci.$ '# ri#sgos la:oral#s
:5 %# Aa$ clasi7ca'o las 'isti$tas
6ormas '# g#sti.$ '# la &r#v#$ci.$ #$
la #m&r#sa3 #$ 6($ci.$ '# los 'isti$tos
crit#rios #sta:l#ci'os #$ la $ormativa
so:r# &r#v#$ci.$ '# ri#sgos la:oral#s
c5 %# Aa$ '#t#rmi$a'o las 6ormas '#
r#&r#s#$taci.$ '# los tra:a8a'or#s #$
la #m&r#sa #$ mat#ria '# &r#v#$ci.$
'# ri#sgos
'5 %# Aa$ i'#$ti7ca'o los orga$ismos
&E:licos r#lacio$a'os co$ la
&r#v#$ci.$ '# ri#sgos la:oral#s
#5 %# Aa valora'o la im&orta$cia '# la
#=ist#$cia '# ($ &la$ &r#v#$tivo #$ la
#m&r#sa 9(# i$cl(0a la s#c(#$ciaci.$
'# act(acio$#s a r#ali>ar #$ caso '#
#m#rg#$cia
65 %# Aa '#7$i'o #l co$t#$i'o '#l &la$
'# &r#v#$ci.$ #$ ($ c#$tro '# tra:a8o
r#lacio$a'o co$ s( &#r7l &ro6#sio$al
g5 %# Aa &ro0#cta'o ($ &la$ '#
#m#rg#$cia 0 #vac(aci.$ '# ($ c#$tro
r#lacio$a'o co$ s( &#r7l &ro6#sio$al
1?
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
Re140.+d(1 de +3)endi6+5e C)i.e)i(1 de e2+04+ci,n
A30ic+ 0+1 *edid+1 de 3)e2enci,n
- 3)(.ecci,n +n+0i6+nd( 0+1
1i.4+ci(ne1 de )ie19( en e0
en.()n( 0+/()+0 )e0+ci(n+d( c(n 14
3e)70 3)(8e1i(n+0.
a5 %# Aa$ '#7$i'o las tBc$icas '#
&r#v#$ci.$ 0 '# &rot#cci.$ 9(# '#:#$
a&licars# &ara #vitar los 'a@os #$ s(
orig#$ 0 mi$imi>ar s(s co$s#c(#$cias
#$ caso '# 9(# s#a$ i$#vita:l#s
:5 %# Aa a$ali>a'o #l sig$i7ca'o 0
alca$c# '# los 'isti$tos ti&os '#
s#@ali>aci.$ '# s#g(ri'a'
c5 %# Aa$ a$ali>a'o los &rotocolos '#
act(aci.$ #$ caso '# #m#rg#$cia
'5 %# Aa$ i'#$ti7ca'o las tBc$icas '#
clasi7caci.$ '# A#ri'os #$ caso '#
#m#rg#$cia 'o$'# #=ista$ v;ctimas '#
'iv#rsa grav#'a'
#5 %# Aa$ '#t#rmi$a'o los r#9(isitos 0
co$'icio$#s &ara la vigila$cia '# la
sal(' '#l tra:a8a'or 0 s( im&orta$cia
como m#'i'a '# &r#v#$ci.$
1*
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N

". CONTENIDOS
Los c(n.enid(1 '#l m.'(lo '# F()*+ci,n - O)ien.+ci,n L+/()+0 so$ los
r#cogi'os #$ #l c(rr;c(lo o7cial corr#s&o$'i#$t#
Estos co$t#$i'os s# orga$i>a$ #$ :lo9(#s o agr(&acio$#s t#mticas #$ las 9(#
s# #str(ct(ra #l co$ocimi#$to '#l m.'(lo '# F()*+ci,n - O)ien.+ci,n
L+/()+0 9(# so$ los sig(i#$t#sD
C(n.enid(1 ()9+ni6+d(1 3() /0(;4e1 .e*?.ic(1
B0(;4e .e*?.ic( I@ C(n.)+.( de .)+/+5( - Se94)id+d S(ci+0.
Co$trato '# tra:a8o 0 r#lacio$#s la:oral#s
%#g(ri'a' %ocial3 #m&l#o 0 '#s#m&l#o
B0(;4e .e*?.ic( II@ P)e2enci,n de Rie19(1 L+/()+0e1.
Co$c#&tos :sicos so:r# s#g(ri'a' 0 sal(' #$ #l tra:a8o
Eval(aci.$ '# ri#sgos &ro6#sio$al#sD Ri#sgos g#$#ral#s 0 ri#sgos
#s&#c;7cos
A&licaci.$ '# m#'i'as '# &r#v#$ci.$ 0 &rot#cci.$ #$ la #m&r#sa
Pla$i7caci.$ '# la &r#v#$ci.$ '# ri#sgos #$ la #m&r#sa
Prim#ros a(=ilios
B0(;4e .e*?.ic( III@ Ge1.i,n de 0+1 )e0+ci(ne1 3)(8e1i(n+0e1
G#sti.$ '#l co$<icto
E9(i&os '# tra:a8o
B0(;4e .e*?.ic( IV@ O)ien.+ci,n 3)(8e1i(n+0
Ori#$taci.$ &ro6#sio$al
"Es9(#'a activa '# #m&l#o
1+
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N

#. PROGRAMACIN DE LAS UNIDADES DE TRABAJO
Las ($i'a'#s s#r$ 'i#ciocAo3 'istri:(i'as #$ los c(atro :lo9(#s t#mticos3
'o$'# s# va$ a tra:a8ar to'os los co$t#$i'os '#l m.'(lo '# F()*+ci,n -
O)ien.+ci,n L+/()+0 A co$ti$(aci.$ s# #=&o$#$ c(l#s so$
C(n.enid(1 di1.)i/4id(1 3() 4nid+de1 de .)+/+5(
B0(;4e .e*?.ic( I@ C(n.)+.( de .)+/+5( - Se94)id+d S(ci+0.
U$i'a' 1 La r#laci.$ la:oral
U$i'a' / El co$trato '# tra:a8o
U$i'a' ! La orga$i>aci.$ '#l tra:a8o
U$i'a' ? La $.mi$a
U$i'a' * Mo'i7caci.$3 s(s&#$si.$ 0 #=ti$ci.$ '#l co$trato
U$i'a' + La r#&r#s#$taci.$ '# los tra:a8a'or#s
U$i'a' ) La %#g(ri'a' %ocial
B0(;4e .e*?.ic( II@ P)e2enci,n de Rie19(1 L+/()+0e1.
U$i'a' , %#g(ri'a' 0 sal(' #$ #l tra:a8o
U$i'a' - Los ri#sgos la:oral#s
U$i'a' 12 M#'i'as '# &r#v#$ci.$ 0 '# &rot#cci.$
U$i'a' 11 La g#sti.$ '# la &r#v#$ci.$
U$i'a' 1/ El Pla$ '# Pr#v#$ci.$ '# Ri#sgos La:oral#s
U$i'a' 1! Prim#ros a(=ilios
B0(;4e .e*?.ic( III@ Ge1.i,n de 0+1 )e0+ci(ne1 3)(8e1i(n+0e1
U$i'a' 1? Tra:a8o #$ #9(i&o
U$i'a' 1* Co$<icto 0 $#gociaci.$
B0(;4e .e*?.ic( IV@ O)ien.+ci,n 3)(8e1i(n+0
U$i'a' 1+ Iti$#rarios &ro6#sio$al#s
U$i'a' 1) El &ro0#cto 0 la carr#ra &ro6#sio$al
U$i'a' 1, El &roc#so '# :Es9(#'a '# #m&l#o
%#g(i'am#$t# s# va '#sarrollar la P)(9)+*+ci,n de +40+ '# las 'i#ciocAo
($i'a'#s '#l m.'(lo '# Formaci.$ 0 Ori#$taci.$ La:oral3 #s&#ci7ca$'o &ara
ca'a ($a '# #llas los co$t#$i'os3 r#s(lta'os '# a&r#$'i>a8# 0 crit#rios '#
#val(aci.$3 as; como '#t#rmi$a'as ori#$tacio$#s m#to'ol.gicas m(0 co$cr#tas3
liga'as '# ma$#ra 'ir#cta a los co$t#$i'os '#sarrolla'os3 '# ma$#ra 9(# #l
tra:a8o co$ la ($i'a' r#s(lt# lo ms 'i'ctico 0 #$ri9(#c#'or &osi:l#3
as#g(ra$'o #l logro '# los r#s(lta'os '# a&r#$'i>a8# &r#vistos
UNIDAD DE TRABAJO 1. L+ )e0+ci,n 0+/()+0
1)
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
RESULTADOS DE APRENDI!AJE
Esta ($i'a' co$tri:(0# a alca$>ar #l sig(i#$t# r#s(lta'o '# a&r#$'i>a8#D
AE5e)ce 0(1 de)ec:(1 - c4*30e 0+1 (/0i9+ci(ne1 ;4e 1e de)i2+n de 0+1
)e0+ci(ne1 0+/()+0e1 )ec(n(ci<nd(0+1 en 0(1 di8e)en.e1 c(n.)+.(1 de
.)+/+5(.B
Para #llo3 al 7$ali>ar #sta ($i'a' '# tra:a8o3 #l al(m$o1aD
Co$oc# #l orig#$ '#l D#r#cAo '#l Tra:a8o
Disti$g(# las r#lacio$#s la:oral#s '# las 9(# $o lo so$3 0 '# las r#lacio$#s
la:oral#s #s&#cial#s
I'#$ti7ca las 6(#$t#s '#l D#r#cAo La:oral 0 c(l '#:# a&licars# #$ ca'a
caso
Co$oc# los &ri$ci&ios '# i$t#r&r#taci.$ '# las $ormas la:oral#s 0 sa:#
a&licarlos
%a:# c(l#s so$ los '#r#cAos 0 '#:#r#s '# los tra:a8a'or#s 0 '# los
#m&r#sarios
CONTENIDOS
El D#r#cAo La:oral 0 las r#lacio$#s la:oral#s
- R#lacio$#s la:oral#s or'i$ariasD co$c#&to 0 caract#r;sticas
- R#lacio$#s la:oral#s #s&#cial#s
- R#lacio$#s la:oral#s #=cl(i'as
F(#$t#s $acio$al#s '#l D#r#cAo '#l Tra:a8o
- La Co$stit(ci.$ Es&a@ola '# 1-),
- L#0 org$ica
- L#0 or'i$aria
- R#glam#$to
- El co$v#$io col#ctivo
- El co$trato '# tra:a8o
- Usos 0 cost(m:r#s local#s 0 &ro6#sio$al#s
F(#$t#s '# m:ito i$t#r$acio$al
- D#r#cAo Com($itario
- Trata'os i$t#r$acio$al#s 7rma'os 0 rati7ca'os &or Es&a@a
Pri$ci&ios '# a&licaci.$ '#l D#r#cAo La:oral
- Pri$ci&io '# 8#rar9(;a $ormativa
- Pri$ci&io in dubio pro operario
1,
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
- Pri$ci&io '# $orma ms 6avora:l#
- Pri$ci&io '# co$'ici.$ ms :#$#7ciosa
- Pri$ci&io '# $orma m;$ima
- Pri$ci&io '# irr#$($cia:ili'a' '# los '#r#cAos
D#r#cAos 0 '#:#r#s i$A#r#$t#s a las r#lacio$#s la:oral#s
- D#r#cAos 0 o:ligacio$#s '# los tra:a8a'or#s
- O:ligacio$#s 0 &ot#sta'#s '#l #m&r#sario
CRITERIOS DE EVALUACIN
Al #val(ar a los al(m$os s# t#$'r #$ c(#$ta siD
%# Aa$ i'#$ti7ca'o los co$c#&tos :sicos '# D#r#cAo '#l Tra:a8o
%# Aa$ i$t#r&r#ta'o 0 s# Aa$ a&lica'o corr#ctam#$t# las 6(#$t#s '#l
D#r#cAo La:oral3 co$6orm# a los &ri$ci&ios la:oral#s
%# Aa$ '#t#rmi$a'o los '#r#cAos 0 o:ligacio$#s '#riva'os '# la r#laci.$
la:oral
%# Aa$ i'#$ti7ca'o 0 'i6#r#$cia'o las r#lacio$#s la:oral#s3 las r#lacio$#s
la:oral#s #s&#cial#s 0 las r#lacio$#s la:oral#s #=cl(i'as
%# Aa$ r#co$oci'o las 'isti$tas &osi:ili'a'#s la:oral#s #$ #l m:ito '# la
U$i.$ E(ro&#a
%# Aa$ co$oci'o los '#r#cAos 0 '#:#r#s '# tra:a8a'or#s 0 #m&r#sarios
CCMO TRABAJAR LA UNIDADD
Para i$iciar #sta ($i'a'3 #s r#com#$'a:l# &artir '# los co$ocimi#$tos &r#vios '#
los al(m$os3 9(# s# lograr co$ #l 0aso prctico inicial3 'o$'# s# &r#s#$ta$
&osi:l#s sit(acio$#s a las 9(# c(al9(i#r tra:a8a'or s# &(#'# #$6r#$tar #$ s(
#$tor$o la:oral3 &la$t#a$'o ($a s#ri# '# c(#stio$#s 9(# a0('a$ a sacar a la l(>
los co$ocimi#$tos &r#vios 0 a cr#ar i$9(i#t('#s # i$t#r#s#s &or '#sc(:rir #l
'#s#$lac# 7$al '#l caso co$6orm# a la $ormativa la:oral #s&a@ola
A lo largo '# to'a la ($i'a'3 s# va$ &ro&o$i#$'o ($ co$8($to '# activi'a'#s 9(#
sirv#$ &ara &la$t#ar 0 com&r#$'#r m#8or sit(acio$#s co$cr#tas so:r# los
co$t#$i'os 9(# s# #st$ tra:a8a$'o Alg($a '# #stas activi'a'#s s# r#ali>a$
i$'ivi'(alm#$t# 0 otras #$ #9(i&o &ara 6om#$tar ($a '# las com&#t#$cias
:sicas 9(# ms s# '#ma$'a$ #$ #l m#rca'o la:oral3 #l tra:a8o #$ #9(i&o
1-
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
%#r;a Etil la r#ali>aci.$ '# gr7cos3 como las &irmi'#s 9(# a&ar#c#$ #$ #sta
($i'a'3 &ara 9(# los al(m$os vis(alic#$ glo:alm#$t# #l marco l#gal '#l tra:a8o
0 la &roc#'#$cia '# las 'isti$tas 6(#$t#s 8(r;'icas '# la r#laci.$ la:oral
Tam:iB$ s#r;a &rov#cAosa la r#ali>aci.$ '# '#:at#s so:r# los '#r#cAos 0
o:ligacio$#s 9(# g#$#ra ($a r#laci.$ la:oral3 ta$to &ara tra:a8a'or#s como
&ara #m&r#sarios3 a &artir '#l a$lisis '# la &r#$sa D# ig(al mo'o3 s#r;a
i$t#r#sa$t# 'isc(tir so:r# las im&licacio$#s '# la li:r# circ(laci.$ '# las
&#rso$as #$ #l #s&acio '# la U$i.$ E(ro&#a
Para lograr ($a a&ro=imaci.$ ma0or al s#ctor &ro6#sio$al '# los al(m$os3 s#
s(gi#r# #l a&arta'o '#$omi$a'o Tu sector profesional3 'o$'# s# a$ali>ar #l
co$v#$io col#ctivo a&lica:l#
E$ las 1ctividades %nales 0 #$ la s#cci.$ .rctica profesional los al(m$os ti#$#$
9(# a&licar los co$ocimi#$tos a'9(iri'os3 lo 9(# &#rmit# asimilar los co$t#$i'os
#$ ma0or &ro6($'i'a' 0 a la v#>3 r#&asarlos %# Aa i$tro'(ci'o #l a&arta'o #$tra
#$ i$t#r$#t &ara 9(# los al(m$os '#sc(:ra$ la #=ist#$cia '# &gi$as F#:
o7cial#s #$ las 9(# &(#'#$ co$s(ltar los co$t#$i'os '# la ($i'a' '# 6orma
act(ali>a'a3 aAora 0 #$ ($ 6(t(ro
La ($i'a' 7$ali>a co$ #l a&arta'o "n resumen 'o$'# s# &r#s#$ta ($ ma&a
co$c#&t(al '# s(s co$c#&tos clav# 0 #l a&arta'o '# "val#a tus conocimientos3
9(# co$sist# #$ ($a :at#r;a '# &r#g($tas ti&o t#st 9(# &#rmit#$ al al(m$o
com&ro:ar #l $iv#l '# co$ocimi#$tos a'9(iri'os
/2
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
UNIDAD DE TRABAJO 2. E0 c(n.)+.( de .)+/+5(
RESULTADOS DE APRENDI!AJE
Esta ($i'a' co$tri:(0# a alca$>ar #l sig(i#$t# r#s(lta'o '# a&r#$'i>a8#D
E5e)ce 0(1 de)ec:(1 - c4*30e 0+1 (/0i9+ci(ne1 ;4e 1e de)i2+n de 0+1
)e0+ci(ne1 0+/()+0e1 )ec(n(ci<nd(0+1 en 0(1 di8e)en.e1 c(n.)+.(1 de
.)+/+5(.B
Para #llo3 al 7$ali>ar #sta ($i'a' '# tra:a8o3 #l al(m$o1aD
R#co$oc# ($ co$trato '# tra:a8o 0 sa:# 9(B sig$i7ca
I'#$ti7ca los co$tratos '# tra:a8o 9(# &(#'#$ c#l#:rars# '# 6orma v#r:al o
#scrita
A&r#$'# 9(iB$ &(#'# 7rmar ($ co$trato '# tra:a8o
I'#$ti7ca los 'i6#r#$t#s ti&os '# co$tratos '# tra:a8o 9(# #=ist#$
D#sc(:r# c.mo #s la r#laci.$ co$ las #m&r#sas '# tra:a8o t#m&oral
Co$oc# los &actos 9(# s# a@a'#$ co$ ma0or 6r#c(#$cia a los co$tratos '#
tra:a8o
Formali>a &or #scrito ($ co$trato '# tra:a8o
%a:# '#s#$volv#rs# #l ';a '# la 7rma '# ($ co$trato '# tra:a8o
CONTENIDOS
El co$trato '# tra:a8o 0 la ca&aci'a' &ara co$tratar
- D#7$ici.$ '# co$trato
- Part#s 7rma$t#s
Forma 0 vali'#> '#l co$trato
Los #l#m#$tos #s#$cial#s '#l co$trato
Mo'ali'a'#s co$tract(al#s
Co$tratos i$'#7$i'os
- Co$trato i$'#7$i'o or'i$ario
- Fom#$to '# la co$trataci.$ i$'#7$i'a
- Co$trato i$'#7$i'o '# a&o0o a los #m&r#$'#'or#s
Co$tratos t#m&oral#s
- Co$tratos 6ormativos
Co$trato &ara la 6ormaci.$ 0 #l a&r#$'i>a8#
Co$trato #$ &rcticas
/1
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
- Co$tratos &or #l ti&o '# tra:a8o a r#ali>ar
Co$trato '# o:ra o s#rvicio '#t#rmi$a'o
Co$trato #v#$t(al &or circ($sta$cias '# la &ro'(cci.$ 0
co$trato G&rim#r #m&l#o 8ov#$H
Co$trato '# i$t#ri$i'a'
Otros co$tratos
- Co$trato '# r#l#vo
- Co$trato a ti#m&o &arcial
La r#laci.$ co$tract(al co$ ($a #m&r#sa '# tra:a8o t#m&oral
Pactos co$tract(al#s
- El &#rio'o '# &r(#:a
- Pacto '# &#rma$#$cia
- Pacto '# &l#$a '#'icaci.$
CRITERIOS DE EVALUACIN
Al #val(ar a los al(m$os s# t#$'r #$ c(#$ta siD
%# Aa$ clasi7ca'o las 'i6#r#$t#s mo'ali'a'#s '# co$trataci.$
%# Aa$ i'#$ti7ca'o las mo'ali'a'#s co$tract(al#s 9(# '#:#$ r#ali>ars#
o:ligatoriam#$t# &or #scrito
%# Aa$ r#co$oci'o los #l#m#$tos #s#$cial#s '#l co$trato
%# Aa '#t#rmi$a'o 9(iB$ ti#$# ca&aci'a' &ara co$tratar
%# Aa i'#$ti7ca'o #l ti&o '# co$trato ms i'.$#o &ara ca'a sit(aci.$ la:oral
%# Aa 'isti$g(i'o la r#laci.$ co$tract(al co$ las #m&r#sas '# tra:a8o
t#m&oral
%# Aa$ a$ali>a'o los &actos a$#=os a ($ co$trato 9(# #s 6r#c(#$t# 7rmar 0
s(s &#c(liari'a'#s
CCMO TRABAJAR LA UNIDADD
Esta ($i'a' &r#s#$ta ($os co$t#$i'os m(0 #s&#c;7cos 0 '#talla'os3 como so$
las mo'ali'a'#s co$tract(al#s Para lograr 9(# los al(m$os asimil#$ m#8or los
co$t#$i'os3 co$vi#$# #=&licar ca'a mo'ali'a' co$tract(al co$ #8#m&los
&rcticos 0 visitar &gi$as F#: o7cial#s3 'o$'# s# &(#'a$ #$co$trar los
co$t#$i'os '# #sta ($i'a'3 como la F#: o7cial '#l %#rvicio PE:lico '# Em&l#o
Estatal3 'o$'# s# r#cog#$ c(a'ros com&arativos '# las 'isti$tas mo'ali'a'#s
co$tract(al#s 0 los mo'#los o7cial#s '# ca'a co$trato3 lo 9(# &#rmit# a los
al(m$os &ro6($'i>ar #$ los 9(# ms l# i$t#r#sa$ 0 c(m&lim#$tarlos
//
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
E$ #sta ($i'a'3 #l 0aso prctico inicial a0('ar a '#s&#rtar #l i$t#rBs &or #stos
co$t#$i'os 0 a valorar la im&orta$cia '# co$oc#r co$ '#tall# las mo'ali'a'#s
co$tract(al#s 9(# Aa '# 7rmar to'o tra:a8a'or3 co$6orm# a la $ormativa la:oral
#s&a@ola
A lo largo '# to'a la ($i'a'3 s# va$ &ro&o$i#$'o ($ co$8($to '# activi'a'#s 9(#
sirv#$ &ara com&r#$'#r m#8or las co$s#c(#$cias '# 7rmar ($a ( otra mo'ali'a'
co$tract(al Alg($a '# #stas activi'a'#s s# r#ali>a$ i$'ivi'(alm#$t# 0 otras #$
#9(i&o &ara 6om#$tar ($a '# las com&#t#$cias :sicas 9(# ms s# '#ma$'a$
#$ #l m#rca'o la:oral3 #l tra:a8o #$ #9(i&o Para lograr ($a a&ro=imaci.$ ma0or
al s#ctor &ro6#sio$al '# los al(m$os3 s# s(gi#r# #l a&arta'o '#$omi$a'o Tu
sector profesional3 'o$'# s# a$ali>ar #l co$v#$io col#ctivo a&lica:l#
%#r;a Etil tam:iB$ com#$tar $oticias so:r# las mo'ali'a'#s co$tract(al#s 9(#
s(#l#$ 7rmar co$ ms 6r#c(#$cia los al(m$os3 la co$trataci.$ a ti#m&o &arcial 0
'# '(raci.$ '#t#rmi$a'a
El '#:at# so:r# las &osi:l#s #=&#ri#$cias la:oral#s '# los al(m$os s#rvir &ara
r#6or>ar #l co$ocimi#$to com&r#$sivo '# los co$t#$i'os co$c#&t(al#s
E$ las 1ctividades %nales 0 #$ la s#cci.$ .rctica profesional los al(m$os ti#$#$
9(# a&licar los co$ocimi#$tos a'9(iri'os3 lo 9(# &#rmit# asimilar los co$t#$i'os
#$ ma0or &ro6($'i'a' 0 a la v#>3 r#&asarlos
E$ la .rctica profesional s# a$ali>a ($ co$trato '# tra:a8o #$ &rcticas3 ($o '#
los mo'#los 9(# #s ms &ro:a:l# 9(# o6r#>ca$ a ($ r#ciB$ tit(la'o El o:8#tivo
'# #sta &rctica #s 9(# #l al(m$o 'isti$ga 0 com&r#$'a ca'a ($o '# los
a&arta'os 0 cl(s(las '# ($ co$trato 0 s#a ca&a> '# r#lacio$arlos co$ los
co$t#$i'os #st('ia'os #$ #l li:ro Por #llo3 s# &r#s#$ta como ($ caso r#al3 #$ #l
9(# 6(#ra$ a co$tratar al &ro&io al(m$o
%# Aa i$tro'(ci'o #l a&arta'o entra en internet &ara 9(# los al(m$os '#sc(:ra$
la #=ist#$cia '# &gi$as F#: o7cial#s #$ las 9(# &(#'#$ co$s(ltar los
co$t#$i'os '# la ($i'a' '# 6orma act(ali>a'a3 aAora 0 #$ ($ 6(t(ro Para sa:#r
c(l#s so$ los ti&os '# co$trataci.$ la:oral ms #m&l#a'os #$ ca'a s#ctor
&ro'(ctivo3 s# &(#'# ac('ir a los 'oc(m#$tos &(:lica'os #$ i$t#r$#t &or #l
O:s#rvatorio '# las Oc(&acio$#s '#l %#rvicio PE:lico '# Em&l#o Estatal o
i$cl(so al O:s#rvatorio E(ro&#o '# Em&l#o
/!
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
La ($i'a' 7$ali>a co$ #l a&arta'o "n resumen 'o$'# s# &r#s#$ta ($ ma&a
co$c#&t(al '# s(s co$c#&tos clav# 0 #l a&arta'o '# "val#a tus conocimientos3
9(# co$sist# #$ ($a :at#r;a '# &r#g($tas ti&o t#st 9(# &#rmit#$ al al(m$o
com&ro:ar #l $iv#l '# co$ocimi#$tos a'9(iri'os
/?
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
UNIDAD DE TRABAJO ". L+ ()9+ni6+ci,n de0 .)+/+5(
RESULTADOS DE APRENDI!AJE
Esta ($i'a' co$tri:(0# a alca$>ar #l sig(i#$t# r#s(lta'o '# a&r#$'i>a8#D
AE5e)ce 0(1 de)ec:(1 - c4*30e 0+1 (/0i9+ci(ne1 ;4e 1e de)i2+n de 0+1
)e0+ci(ne1 0+/()+0e1 )ec(n(ci<nd(0+1 en 0(1 di8e)en.e1 c(n.)+.(1 de
.)+/+5(.B
Para #llo al 7$ali>ar #sta ($i'a' '# tra:a8o3 #l al(m$o1aD
Co$oc# los as&#ctos ms r#l#va$t#s r#lacio$a'os co$ #l ti#m&o '#
tra:a8oD 8or$a'a '# tra:a8o3 '#sca$sos3 6#stivos3 vacacio$#s 0 &#rmisos
r#tri:(i'os
I'#$ti7ca las co$'icio$#s la:oral#s '# los tra:a8os a t(r$os3 $oct(r$os o
'# las Aoras #=traor'i$arias
%a:# c(l#s so$ los '#r#cAos '# los tra:a8a'or#s #$ r#laci.$ co$ los
'#sca$sos3 los 6#stivos3 las vacacio$#s o los &#rmisos r#tri:(i'os
I'#$ti7ca las m#'i'as 9(# s# a&lica$ &ara co$ciliar la vi'a 6amiliar 0
la:oral
Disti$g(# los 'isti$tos ti&os '# <#=i:ili'a' la:oral 0 la i$<(#$cia ta$to
&ositiva como $#gativa #$ la vi'a la:oral
CONTENIDOS
La 8or$a'a '# tra:a8o
- D#7$ici.$
- D(raci.$ m=ima '# la 8or$a'a 0 8or$a'a 'iaria
- Limitacio$#s '# la 8or$a'a
- Ior$a'as #s&#cial#s '# tra:a8o
- Joras #=traor'i$arias
- Orga$i>aci.$ #s&#cial '#l tra:a8o
D#sca$sos 0 6#stivos
- D#sca$so s#ma$al 0 #$ 8or$a'a co$ti$(a'a
- Fi#stas la:oral#s
- Cal#$'ario la:oral
Kacacio$#s
P#rmisos r#tri:(i'os
- G#$#ral#s
/*
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
- Para la co$ciliaci.$ '# la vi'a la:oral 0 6amiliar
- Otros
N(#vas 6ormas '# orga$i>aci.$
- Mo'ali'a'#s '# <#=i:ili'a' la:oral
- K#$ta8as # i$co$v#$i#$t#s '# la <#=i:ili'a' la:oral
CRITERIOS DE EVALUACIN
Al #val(ar a los al(m$os s# t#$'r #$ c(#$ta siD
%# Aa$ '#t#rmi$a'o los '#r#cAos 0 o:ligacio$#s '#riva'os '# la r#laci.$
la:oral
%# Aa$ i'#$ti7ca'o las caract#r;sticas '#7$itorias '# los $(#vos #$tor$os
'# orga$i>aci.$ '#l tra:a8o
%# Aa$ '#t#rmi$a'o las co$'icio$#s '# tra:a8o &acta'as #$ ($ co$v#$io
col#ctivo a&lica:l# a ($ s#ctor &ro6#sio$al
%# Aa$ valora'o las m#'i'as #sta:l#ci'as &or la l#gislaci.$ vig#$t# &ara
la co$ciliaci.$ '# la vi'a la:oral 0 6amiliar
CCMO TRABAJAR LA UNIDADD
E$ #l 0aso prctico inicial s# &la$t#a$ &osi:l#s sit(acio$#s a las 9(# c(al9(i#r
tra:a8a'or s# &(#'# #$6r#$tar #$ s( #$tor$o la:oral3 #$ r#laci.$ co$ s( 8or$a'a3
vacacio$#s o &#rmisos r#tri:(i'os A'#ms3 s# r#<#=io$ar so:r# 'os 6ormas
orga$i>ativas ca'a v#> ms (tili>a'as #$ las #m&r#sas como so$ la
#=t#r$ali>aci.$ '# s#rvicios o la (tili>aci.$ <#=i:l# '# la ma$o '# o:ra D# #st#
caso s# r#ali>a$ ($as &r#g($tas vi$c(la'as co$ la ($i'a' 0 9(# s# va$ a
r#solv#r a lo largo '#l t#ma3 8($to co$ los co$t#$i'os 9(# g(ar'a$ r#laci.$ co$
#llas %# &(#'#$ #$co$trar #stas llama'as #$ las &gi$as ?!3 ??3 ?+ 0 ?, '#l
li:ro
E$ #l &rim#r #&;gra6# s# '#7$# lo 9(# s# #$ti#$'# &or 8or$a'a 0 s(s 6ormas
4co$ti$(a'a 0 &arti'a53 #=&lica$'o la 'i6#r#$cia 9(# #=ist# co$ #l Aorario D#$tro
'# #st# a&arta'o3 s# c(#$ta c(l #s s( '(raci.$ m=ima a$(al3 s#ma$al 0 'iaria
o s(s limitacio$#s &or #'a' o &or 8or$a'as #s&#cial#s %# '#'ica ($ a&arta'o
&ara '#scri:ir 9(B so$ las Aoras #=traor'i$arias3 #l tra:a8o $oct(r$o 0 a t(r$os o
#l ritmo #$ la orga$i>aci.$ '#l tra:a8o
%#g(i'am#$t# s# 'a ($a #=&licaci.$ so:r# los '#sca$sos 0 7#stas a los 9(# #l
tra:a8a'or ti#$# '#r#cAo 0 as&#ctos so:r# cal#$'ario la:oral3 vacacio$#s 0
&#rmisos r#tri:(i'os
/+
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
Los co$t#$i'os '# la ($i'a' 7$ali>a$ co$ ($ a&arta'o '#$omi$a'o 2uevas
formas de organizacin E$ Bl s# com#$ta$ alg($as '# las 6ormas '#
<#=i:ili>aci.$ ms #=t#$'i'as #$ #l m($'o la:oral 0 s# aclara$ ta$to s(s
v#$ta8as como s(s i$co$v#$i#$t#s
A lo largo '# to'a la ($i'a'3 s# va$ &ro&o$i#$'o ($ co$8($to '# activi'a'#s 0a
r#s(#ltas3 'o$'# s# &la$t#a$ 0 #=&lica$ sit(acio$#s co$cr#tas so:r# los
co$t#$i'os 9(# s# #st$ tra:a8a$'o
A'#ms3 tam:iB$ s# i$cl(0#$ activi'a'#s 9(# '#:#$ r#solv#r los al(m$os
Alg($as '# #llas s# r#ali>ar$ i$'ivi'(alm#$t#3 como &or #8#m&lo3 las r#cogi'as
#$ las &gi$as ?/3 ?*3 ?) 0 ?,3 0 otras s# tra:a8ar$ #$ #9(i&o como las
&ro&(#stas #$ la &gi$a ?- &ara '#:atir #$tr# los al(m$os so:r# la <#=i:ili'a'
la:oral a &artir '# la l#ct(ra '# ($a sit(aci.$ r#al '# tra:a8o
Para lograr ($a a&ro=imaci.$ ma0or al s#ctor &ro6#sio$al '# los al(m$os3 s#
s(gi#r# ($a activi'a' #$ #l a&arta'o '#$omi$a'o Tu sector profesional 4&gi$a
?)5 &ara 9(#3 (tili>a$'o #l co$v#$io col#ctivo 9(# s# l#s Aa &#'i'o :(scar #$ la
($i'a' 13 a$alic#$ la 8or$a'a3 vacacio$#s3 &#rmisos3 '#sca$sos3 Aoras
#=traor'i$arias 0 tra:a8o a t(r$os o $oct(r$o
E$ las 1ctividades %nales los al(m$os ti#$#$ 9(# a&licar los co$ocimi#$tos
a'9(iri'os 0 a la v#> l#s sirv#$ '# r#&aso E$ #l a&arta'o entra en internet s#
&i'# :(scar #$ la r#' #l cal#$'ario la:oral vig#$t# &ara co$t#star las &r#g($tas
9(# s# &la$t#a$ %# &ro&o$# la &gi$a F#: '# la %#g(ri'a' %ocialD
Att&D11FFFs#gL
social#s1I$t#r$#tM11Masi$6ormacio$1Cal#$'arioLa:oral1i$'#=Atm
E$ la s#cci.$ .rctica profesional s# &la$t#a$ varios casos &rcticos so:r#
8or$a'a 0 &#rmisos r#tri:(i'os 9(# los al(m$os '#:#r$ r#solv#r ($a v#> Aa0a$
asimila'o los co$t#$i'os trata'os #$ la ($i'a'3 0 9(# &(#'#$ #=t#$'#rs# a otras
&osi:l#s sit(acio$#s
La ($i'a' 7$ali>a co$ #l a&arta'o "n resumen 'o$'# s# &r#s#$ta ($ ma&a
co$c#&t(al '# s(s co$c#&tos clav# 0 #l a&arta'o '# "val#a tus conocimientos3
9(# co$sist# #$ ($a :at#r;a '# &r#g($tas ti&o t#st 9(# &#rmit#$ al al(m$o
com&ro:ar #l $iv#l '# co$ocimi#$tos a'9(iri'os
/)
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
UNIDAD DE TRABAJO #. L+ n,*in+
RESULTADOS DE APRENDI!AJE
Esta ($i'a' co$tri:(0# a alca$>ar #l sig(i#$t# r#s(lta'o '# a&r#$'i>a8#D
AE5e)ce 0(1 de)ec:(1 - c4*30e 0+1 (/0i9+ci(ne1 ;4e 1e de)i2+n de 0+1
)e0+ci(ne1 0+/()+0e1 )ec(n(ci<nd(0+1 en 0(1 di8e)en.e1 c(n.)+.(1 de
.)+/+5(.B
Para #llo3 al 7$ali>ar #sta ($i'a' '# tra:a8o3 #l al(m$o1aD
Co$oc# 9(B #s #l salario 0 s(s ti&os
A&lica #$ s( vi'a la:oral a9(#llos as&#ctos ms r#l#va$t#s so:r# #l
salarioD s( &ago3 #l %MI 0 las m#'i'as '# &rot#cci.$
I'#$ti7ca ($a $.mi$a 0 los 'isti$tos co$c#&tos 9(# 7g(ra$ #$ la misma
%a:# 9(B i$gr#sos coti>a$ a la %#g(ri'a' %ocial 0 c(l#s $o lo Aac#$
I$t#r&r#ta 0 'i6#r#$cia las 'isti$tas '#'(ccio$#s 9(# s# a&lica$ al salario
C(m&lim#$ta $.mi$as s#$cillas
CONTENIDOS
El salario
- Co$c#&to '# salarioD '#7$ici.$ 0 ti&os '# salario 4#$ 'i$#ro 0 #$ #s&#ci#5
- Pago '#l salario
- %alario m;$imo i$t#r&ro6#sio$al # IPREM
- Prot#cci.$ '#l salario 4crB'itos salarial#s &r#6#r#$t#s 0 Fo$'o '# Gara$t;a
%alarial5
El r#ci:o '# salarios
D#v#$gos
- P#rc#&cio$#s salarial#s 4salario :as#C com&l#m#$tos salarial#sC Aoras
#=traor'i$ariasC com&l#m#$tos '# v#$cimi#$to &#ri.'ico s(&#rior al
m#s 0 salario #$ #s&#ci#5
- P#rc#&cio$#s $o salarial#s 4i$'#m$i>acio$#s o s(&li'osC &r#stacio$#s #
i$'#m$i>acio$#s '# la %#g(ri'a' %ocialC i$'#m$i>acio$#s &or trasla'os3
s(s&#$sio$#s 0 '#s&i'os 0 otras &#rc#&cio$#s $o salarial#s5
"as#s '# coti>aci.$ 0 r#t#$ci.$ IRPF
- "as# '# coti>aci.$ &or co$ti$g#$cias com($#s
- "as# '# coti>aci.$ &or co$ti$g#$cias &ro6#sio$al#s
- "as# '# coti>aci.$ &or Aoras #=traor'i$arias
/,
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
- "as# s(8#ta a r#t#$ci.$ '#l IRPF
D#'(ccio$#s
- A&ortaci.$ '#l tra:a8a'or a las coti>acio$#s '# la %#g(ri'a' %ocial 0
co$c#&tos '# r#ca('aci.$ co$8($ta
- Im&(#sto so:r# la r#$ta '# las &#rso$as 6;sicas
- A$tici&os
- Kalor '# los &ro'(ctos r#ci:i'os #$ #s&#ci#
- Otras '#'(ccio$#s
CRITERIOS DE EVALUACIN
Al #val(ar a los al(m$os s# t#$'r #$ c(#$ta siD
%# Aa$ '#t#rmi$a'o los '#r#cAos 0 o:ligacio$#s '#riva'os '# la r#laci.$
la:oral
%# Aa a$ali>a'o #l r#ci:o '# salarios i'#$ti7ca$'o los &ri$ci&al#s #l#m#$tos
9(# lo i$t#gra$
%# Aa$ '#t#rmi$a'o las co$'icio$#s '# tra:a8o &acta'as #$ ($ co$v#$io
col#ctivo a&lica:l# a ($ s#ctor &ro6#sio$al r#lacio$a'o co$ #l t;t(lo
CCMO TRABAJAR LA UNIDADD
El 0aso prctico inicial (tili>a la Aistoria '# A$a como tra:a8a'ora '# TARLEN3 %A
&ara i$tro'(cir al al(m$o #$ a9(#llos as&#ctos ms r#l#va$t#s so:r# #l &ago '#l
salarioD i'#$ti7caci.$ '# las &#rc#&cio$#s3 6orma '# &ago3 li9(i'aci.$ '# las
&agas #=traor'i$arias3 6orma '# a&licar las '#'(ccio$#s #$ la $.mi$a 0
'i6#r#$cia #$tr# salario :r(to 0 $#to
Tras la l#ct(ra '#l caso &rctico3 s# &la$t#$ ($ co$8($to '# &r#g($tas &ara 9(#
#l al(m$o r#<#=io$# so:r# los co$t#$i'os 9(# s# l# va$ a #=&licar #$ la ($i'a'3
las c(al#s va$ a s#r r#s(#ltas a lo largo '#l t#ma3 #$ ($as llama'as al marg#$
i'#$ti7ca'as co$ la #=&r#si.$ Gcaso &rctico i$icialH3 9(# s# &(#'#$ #$co$trar
#$ las &gi$as *+3 *, 0 +/ '#l li:ro
El &rim#r #&;gra6# '# la ($i'a' #=&lica 9(B #s #l salario3 s( 6orma '# &ago3 9(B
#s #l salario m;$imo i$t#r&ro6#sio$al 0 la &rot#cci.$ '#l salario 4#m:argo3
crB'itos salarial#s 0 FOGA%A5 A co$ti$(aci.$ s# #=&lica to'o lo r#lacio$a'o co$
#l r#ci:o '# salarios 0 al la'o '# ca'a ($o '# los a&arta'os '#l mo'#lo o7cial s#
#=&lica '# 6orma r#s(mi'a #$ 9(B co$sist# ca'a ($o '# #llos
/-
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
Los a&arta'os '#l r#ci:o '# salario s# #=&lica$ '#talla'am#$t# #$ los #&;gra6#s
! a *D
P#rc#&cio$#s salarial#sD salario :as#3 com&l#m#$tos3 Aoras #=traor'i$arias3
com&l#m#$tos '# v#$cimi#$to &#ri.'ico s(&#rior al m#s 0 salario #$ #s&#ci#
P#rc#&cio$#s $o salarial#sD i$'#m$i>acio$#s o s(&li'os3 &r#stacio$#s #
i$'#m$i>acio$#s '# la %#g(ri'a' %ocial3 i$'#m$i>acio$#s &or trasla'os3
s(s&#$sio$#s 0 '#s&i'os 0 otras &#rc#&cio$#s $o salarial#s
D#t#rmi$aci.$ '# las :as#s '# coti>aci.$ &or co$ti$g#$cias com($#s3 &or
co$ti$g#$cias &ro6#sio$al#s 0 co$c#&tos '# r#ca('aci.$ co$8($ta 0 Aoras
#=traor'i$arias
"as# s(8#ta a r#t#$ci.$ '#l IRPF
D#'(ccio$#sD a&ortacio$#s '#l tra:a8a'or a las coti>acio$#s '# la %#g(ri'a'
%ocial 0 co$c#&tos '# r#ca('aci.$ co$8($ta3 IRPF3 a$tici&os3 valor '# los
&ro'(ctos r#ci:i'os #$ #s&#ci# 0 otras '#'(ccio$#s
Para 6acilitar #l a&r#$'i>a8# '#l al(m$o s# i$cl(0# al 7$al '# la ($i'a'3 ($
'#talla'o #8#m&lo '# 0onfeccin de una nmina3 'o$'# s# &(#'#$ #$co$trar
r#s(#ltas ($a $.mi$a '# r#m($#raci.$ m#$s(al 0 otra '# r#m($#raci.$ 'iaria
A'#ms3 tam:iB$ s# i$cl(0#$ activi'a'#s 9(# '#:#$ r#solv#r los al(m$os #$ las
&gi$as *) 0 +*
Para lograr ($a a&ro=imaci.$ ma0or al s#ctor &ro6#sio$al '# los al(m$os3 s#
s(gi#r# r#ali>ar las $.mi$as '#l m#s '# agosto '# a9(#llas cat#gor;as
&ro6#sio$al#s 9(# &(#'#$ a6#ctarl#s3 #$ #l a&arta'o '#$omi$a'o Tu sector
profesional 4&gi$a +?53 (tili>a$'o &ara #llo #l co$v#$io col#ctivo 9(# s# l#s Aa
&#'i'o :(scar #$ la ($i'a' 1
E$ las 1ctividades %nales los al(m$os ti#$#$ 9(# a&licar los co$ocimi#$tos
a'9(iri'os 0 a la v#> l#s sirv#$ '# r#&aso E$ #l a&arta'o entra en internet s#
&i'# :(scar #l &rograma '# a0('a &ara #l clc(lo '# r#t#$cio$#s '#l IRPF '# la
Ag#$cia Tri:(taria 4FFFag#$ciatri:(taria#s5 &ara calc(lar #l ti&o '# r#t#$ci.$
'# ($ co$8($to '# co$tri:(0#$t#s
E$ la s#cci.$ .rctica profesional s# &la$t#a ($ caso &rctico '# #la:oraci.$ '#
$.mi$as '# ($a #m&r#sa
La ($i'a' 7$ali>a co$ #l a&arta'o "n resumen 'o$'# s# &r#s#$ta ($ ma&a
co$c#&t(al '# los co$c#&tos clav# trata'os 0 #l a&arta'o '# "val#a tus
!2
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
conocimientos3 9(# co$sist# #$ ($a :at#r;a '# &r#g($tas ti&o t#st 9(# &#rmit#$
al al(m$o com&ro:ar #l $iv#l '# co$ocimi#$tos a'9(iri'os
!1
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
UNIDAD DE TRABAJO $. M(di7c+ci,n 1413en1i,n - eE.inci,n
de0 c(n.)+.( de .)+/+5(
RESULTADOS DE APRENDI!AJE
Esta ($i'a' co$tri:(0# a alca$>ar #l sig(i#$t# r#s(lta'o '# a&r#$'i>a8#D
AE5e)ce 0(1 de)ec:(1 - c4*30e 0+1 (/0i9+ci(ne1 ;4e 1e de)i2+n de 0+1
)e0+ci(ne1 0+/()+0e1 )ec(n(ci<nd(0+1 en 0(1 di8e)en.e1 c(n.)+.(1 de
.)+/+5(.B
Para #llo3 al 7$ali>ar #sta ($i'a' '# tra:a8o3 #l al(m$o1aD
Com&r#$'# 9(# #l #m&r#sario &(#'# r#ali>ar '#t#rmi$a'as
mo'i7cacio$#s #$ #l co$trato '# tra:a8o
%a:# #$ 9(B co$sist#$ la movili'a' 6($cio$al 0 la movili'a' g#ogr7ca
Co$oc# las ca(sas &or las 9(# s# &(#'# i$t#rr(m&ir la r#laci.$ la:oral
t#m&oralm#$t#
I'#$ti7ca los ti&os '# '#s&i'o 9(# #=ist#$
%a:# 9(B accio$#s l#gal#s s# &(#'#$ #m&r#$'#r #$ caso '#
'isco$6ormi'a' co$ las '#cisio$#s #m&r#sarial#s
Co$oc# #l &roc#'imi#$to '# act(aci.$ #$ caso '# '#s&i'o 0 sa:# calc(lar
la i$'#m$i>aci.$
A&r#$'# a calc(lar ($ 7$i9(ito
CONTENIDOS
Mo'i7cacio$#s s(sta$cial#s '#l co$trato '# tra:a8oD $ormativa 0
&roc#'imi#$to
La movili'a' 6($cio$al
La movili'a' g#ogr7ca
La s(s&#$si.$ '#l co$trato '# tra:a8o
La #=ti$ci.$ '#l co$trato '# tra:a8o
- E=ti$ci.$ '#l co$trato &or vol($ta' '#l #m&r#sario 0 #l tra:a8a'or
- E=ti$ci.$ '#l co$trato &or vol($ta' '#l tra:a8a'or
- E=ti$ci.$ '#l co$trato &or vol($ta' '#l #m&r#sario
D#r#cAo Proc#sal %ocial
- El &roc#so la:oral
Ela:oraci.$ '# 7$i9(itos
!/
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
CRITERIOS DE EVALUACIN
Al #val(ar a los al(m$os s# t#$'r #$ c(#$ta siD
%# Aa$ i'#$ti7ca'o los '#r#cAos 0 o:ligacio$#s #$ mat#ria '# movili'a'
6($cio$al 0 g#ogr7ca
%# Aa$ com&r#$'i'o las ca(sas 0 los #6#ctos '# la mo'i7caci.$3
s(s&#$si.$ 0 #=ti$ci.$ '#l co$trato '# tra:a8o
%# Aa$ 'isti$g(i'o los ti&os '# '#s&i'o 0 s# Aa$ sa:i'o calc(lar las
i$'#m$i>acio$#s corr#s&o$'i#$t#s
%# Aa a$ali>a'o #l &roc#'imi#$to &ara r#clamar &or '#s&i'o o &or
c(al9(i#r otro '#r#cAo 9(# $o s#a r#s&#ta'o &or los #m&r#sarios
%# Aa$ i'#$ti7ca'o los co$c#&tos 9(# s# ti#$#$ 9(# i$cl(ir #$ #l clc(lo
'# ($ 7$i9(ito
%# Aa r#co$oci'o #l .rga$o 8(ris'iccio$al o a'mi$istrativo a$t# #l 9(# Aa0
9(# ac('ir #$ caso '# mo'i7caci.$ o #=ti$ci.$ '#l co$trato '# tra:a8o
%# Aa$ 'isti$g(i'o los &la>os '# act(aci.$ &ara #m&r#$'#r las &ri$ci&al#s
accio$#s #$ la 8(ris'icci.$ social
CCMO TRABAJAR LA UNIDADD
%# &o'r;a i$iciar #sta ($i'a' &i'i#$'o a los al(m$os 9(# a&ort#$ a la clas#
r#cort#s '# &r#$sa r#ci#$t#s #$ los 9(# s# r#co8a$ 'i6#r#$t#s $oticias '#
'#s&i'os 9(#3 g#$#ralm#$t#3 Aar$ r#6#r#$cia a '#s&i'os col#ctivos '#
#m&r#sas im&orta$t#s '# la #co$om;a #s&a@ola A &artir '# #llas3 s# &(#'#
s(scitar ($ '#:at# so:r# las co$s#c(#$cias '# los '#s&i'os col#ctivos &ara los
tra:a8a'or#s 0 s(s 6amilias3 &la$t#a$'o tam:iB$ la #=ist#$cia '# otros ti&os '#
'#s&i'os
Tam:iB$ s# &(#'# a(m#$tar #l i$t#rBs Aacia #l #st('io '# #st# t#ma
a&rov#cAa$'o la #=&#ri#$cia '# algE$1a #st('ia$t# 9(# Aa0a si'o '#s&#'i'o o
9(# lo Aa0a$ si'o s(s 6amiliar#s o amigos D# #sta ma$#ra s# &(#'#$ #st('iar
casos r#al#s 9(# si#m&r# r#s(lta$ ms motiva'or#s
Es co$v#$i#$t# a&rov#cAar #l t#ma &ara co$ci#$ciar a los al(m$os so:r# la
im&orta$cia '# co$oc#r 0 c(m&lir s(s o:ligacio$#s co$ la #m&r#sa3 cola:ora$'o
#$ #l logro 0 ma$t#$imi#$to '# la &ro'(cci.$3 &#ro tam:iB$ #=igi#$'o 0
r#clama$'o3 #$ caso '# 9(# $o s# r#s&#t#$ los '#r#cAos '# los tra:a8a'or#s
r#co$oci'os &or la $ormativa vig#$t#
%i s# 'is&o$# '# la &#l;c(la "l efecto 3guaz#3 #s m(0 r#com#$'a:l# s( visio$a'o
0 &ost#rior '#:at#3 &or9(# m(#stra la sit(aci.$ #$ la 9(# 9(#'aro$ los mil#s '#
tra:a8a'or#s '# to'a Es&a@a '#s&#'i'os '# la m(lti$acio$al %i$t#l 49(# 6(# 7lial
!!
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
'# T#l#6.$ica5 0 c.mo3 &ara r#ivi$'icar s( r#a'misi.$ 0 los &agos '# las
i$'#m$i>acio$#s 9(# l#s corr#s&o$';a$3 s# orga$i>aro$ #$ ($ as#$tami#$to #$
#l Pas#o '# la Cast#lla$a '# Ma'ri'3 cora>.$ 7$a$ci#ro '# la ci('a'3 9(# '(r.
ms '# s#is m#s#s 0 9(# logr. la soli'ari'a' '# to'os los ci('a'a$os co$ los
tra:a8a'or#s
Tam:iB$ s# &o'r;a r#com#$'ar a los al(m$os #l visio$a'o '# la &#l;c(la 'a
cuadrilla3 9(# &(#'# s#rvir &ara r#ali>ar ($ '#:at# so:r# la $#c#si'a' '# 9(#
los tra:a8a'or#s &#rma$#>ca$ ($i'os #$ las $#gociacio$#s 9(# s# ll#v#$ a ca:o
&ara '#6#$'#r s(s &(#stos '# tra:a8o 0 las co$'icio$#s &acta'as
!?
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
UNIDAD DE TRABAJO %. L+ )e3)e1en.+ci,n de 0(1
.)+/+5+d()e1
RESULTADOS DE APRENDI!AJE
Esta ($i'a' co$tri:(0# a alca$>ar los sig(i#$t#s r#s(lta'os '# a&r#$'i>a8#D
AE5e)ce 0(1 de)ec:(1 - c4*30e 0+1 (/0i9+ci(ne1 ;4e 1e de)i2+n de 0+1
)e0+ci(ne1 0+/()+0e1 )ec(n(ci<nd(0+1 en 0(1 di8e)en.e1 c(n.)+.(1 de
.)+/+5(.B
Para #llo3 al 7$ali>ar #sta ($i'a' '# tra:a8o3 #l al(m$o1aD
A&r#$'# c(l#s so$ los '#r#cAos '# los tra:a8a'or#s #$ mat#ria '#
r#&r#s#$taci.$ 0 &artici&aci.$ #$ la #m&r#sa
Disti$g(# la r#&r#s#$taci.$ col#ctiva ($itaria 0 la r#&r#s#$taci.$ col#ctiva
si$'ical
Co$oc# los '#r#cAos 0 gara$t;as '# los r#&r#s#$ta$t#s '# los
tra:a8a'or#s
%a:# 9(iB$ r#&r#s#$ta a los #m&r#sarios
A$ali>a ($ co$v#$io col#ctivo3 s( co$t#$i'o 0 las &art#s l#gitima'as &ara
7rmarlo
D#sc(:r# las im&licacio$#s '#l #8#rcicio '#l '#r#cAo a la A(#lga
%a:# 9(B #s #l ci#rr# &atro$al
I'#$ti7ca los 'iv#rsos &roc#'imi#$tos &ara la sol(ci.$ '# co$<ictosD
$#gociaci.$3 m#'iaci.$3 ar:itra8# 0 co$ciliaci.$
CONTENIDOS
La &artici&aci.$ '# los tra:a8a'or#s #$ la #m&r#sa
La r#&r#s#$taci.$ col#ctiva ($itaria
- Los '#l#ga'os '# &#rso$al
- El comitB '# #m&r#sa
- Com&#t#$cias '# los '#l#ga'os '# &#rso$al 0 mi#m:ros '#l comitB '#
#m&r#sa
- El#ccio$#s
La r#&r#s#$taci.$ col#ctiva si$'ical
- La orga$i>aci.$ i$t#r$a '# los si$'icatos
- El $iv#l '# r#&r#s#$tativi'a' '# los si$'icatos
!*
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
El co$v#$io col#ctivo
- Co$t#$i'o
- N#gociaci.$
- Tramitaci.$
Los co$<ictos col#ctivos
- La A(#lga
- El ci#rr# &atro$al
Proc#'imi#$to '# sol(ci.$ '# co$<ictosD
- N#gociaci.$ col#ctiva
- M#'iaci.$
- Co$ciliaci.$
- Ar:itra8#
CRITERIOS DE EVALUACIN
Al #val(ar a los al(m$os s# t#$'r #$ c(#$ta siD
%# Aa$ 'isti$g(i'o 0 a$ali>a'o la r#&r#s#$taci.$ col#ctiva ($itaria3 la
r#&r#s#$taci.$ col#ctiva si$'ical 0 la r#&r#s#$taci.$ #m&r#sarial
%# Aa$ i'#$ti7ca'o las gara$t;as '# los r#&r#s#$ta$t#s '# los
tra:a8a'or#s
%# Aa$ '#scrito las com&#t#$cias '# los '#l#ga'os '# &#rso$al 0
mi#m:ros '#l comitB '# #m&r#sa 0 c.mo s# '#sarrolla s( #l#cci.$
%# Aa '#t#rmi$a'o 9(iB$ &(#'# a7liars# a ($ si$'icato
%# Aa r#co$oci'o 0 #=&lica'o la #=ist#$cia '# 'isti$tos $iv#l#s '#
r#&r#s#$tativi'a' si$'ical
%# Aa '#scrito #l co$c#&to3 las co$s#c(#$cias 0 las m#'i'as 9(# s#
'#riva$ '# ($ co$v#$io col#ctivo
%# Aa ma$#8a'o #l co$v#$io col#ctivo &ro&io '# s( s#ctor 0 s# Aa$
a$ali>a'o las co$'icio$#s '# tra:a8o 9(# #sta:l#c#
%# Aa$ a$ali>a'o las 'i6#r#$t#s m#'i'as '# co$<icto col#ctivo 0 los
&roc#'imi#$tos '# sol(ci.$ '# co$<ictos
%# Aa$ '#7$i'o los as&#ctos :sicos '# la A(#lga 4co$s#c(#$cias3 licit(' 0
&roc#'imi#$to5 0 #l ci#rr# &atro$al
%# Aa valora'o la (tili>aci.$ '# sol(cio$#s &ac;7cas &ara la r#sol(ci.$ '#
co$<ictos3 como la m#'iaci.$3 #l ar:itra8# 0 la co$ciliaci.$
CCMO TRABAJAR LA UNIDADD
!+
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
Es r#com#$'a:l# &artir '# los co$ocimi#$tos &r#vios '# los al(m$os3 9(#
sal'r$ a la l(> tra:a8a$'o #l 0aso prctico inicial 0 r#cor'a$'o la &rim#ra
($i'a' '# #st# li:ro3 'o$'# #st('iaro$3 #$tr# otros3 los '#r#cAos '# los
tra:a8a'or#s #$ mat#ria '# &artici&aci.$ #$ la #m&r#sa 0 #l co$v#$io col#ctivo3
como 6(#$t# '#l D#r#cAo La:oral
%#r;a Etil &ara #l '#sarrollo '# #sta ($i'a'3 &roli8a #$ co$t#$i'os3 #m&l#ar ($a
&r#s#$taci.$ '# 'ia&ositivas 9(# r#s(ma '# 6orma clara los mismos 4s# a'8($ta
como mat#rial a'icio$al &ara #l &ro6#sor #$ la G(;a5 Est# r#c(rso a0('ar a
r#6or>ar la com&r#$si.$ '#l t#ma
A lo largo '# to'a la ($i'a'3 s# va$ &ro&o$i#$'o ($ co$8($to '# activi'a'#s 9(#
sirv#$ &ara com&r#$'#r m#8or los co$c#&tos #st('ia'os Alg($a '# #stas
activi'a'#s s# r#ali>a$ i$'ivi'(alm#$t# 0 otras #$ #9(i&o &ara 6om#$tar ($a '#
las com&#t#$cias :sicas 9(# ms s# '#ma$'a$ #$ #l m#rca'o la:oral3 #l
tra:a8o #$ #9(i&o
Los '#:at#s #$ tor$o a la si$'icaci.$3 al &a&#l '# las asociacio$#s
#m&r#sarial#s3 a la $#gociaci.$ col#ctiva 0 las sit(acio$#s '# A(#lga #$ la
act(ali'a' r#s(ltar$ '# gra$ a0('a &ara la co$s#c(ci.$ '# las actit('#s
&r#t#$'i'as Para #l '#sarrollo '# a9(#llos &(#'#$ #m&l#ars# las i$6ormacio$#s
a&ar#ci'as #$ los m#'ios '# com($icaci.$
E$ las 1ctividades %nales 0 #$ la s#cci.$ .rctica profesional los al(m$os ti#$#$
9(# a&licar los co$ocimi#$tos a'9(iri'os3 lo 9(# &#rmit# asimilar los co$t#$i'os
#$ ma0or &ro6($'i'a' 0 a la v#>3 r#&asarlos %# Aa i$tro'(ci'o #l a&arta'o entra
en internet &ara 9(# los al(m$os '#sc(:ra$ la #=ist#$cia '# &gi$as F#:
o7cial#s #$ las 9(# &(#'#$ co$s(ltar los co$t#$i'os '# la ($i'a' '# 6orma
act(ali>a'a3 aAora 0 #$ ($ 6(t(ro
La ($i'a' 7$ali>a co$ #l a&arta'o "n resumen 'o$'# s# &r#s#$ta ($ ma&a
co$c#&t(al '# s(s co$c#&tos clav# 0 #l a&arta'o '# "val#a tus conocimientos3
9(# co$sist# #$ ($a :at#r;a '# &r#g($tas ti&o t#st 9(# &#rmit#$ al al(m$o
com&ro:ar #l $iv#l '# co$ocimi#$tos a'9(iri'os
!)
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
UNIDAD DE TRABAJO '. L+ Se94)id+d S(ci+0
RESULTADOS DE APRENDI!AJE
Esta ($i'a' co$tri:(0# a alca$>ar #l sig(i#$t# r#s(lta'o '# a&r#$'i>a8#D
ADe.e)*in+ 0+ +cci,n 3)(.ec.()+ de0 1i1.e*+ de 0+ Se94)id+d S(ci+0
+n.e 0+1 di1.in.+1 c(n.in9enci+1 c4/ie).+1 iden.i7c+nd( 0+1 di1.in.+1
c0+1e1 de 3)e1.+ci(ne1.B
Para #llo3 al 7$ali>ar #sta ($i'a' '# tra:a8o3 #l al(m$o1aD
E$ti#$'# la im&orta$cia '# la #=ist#$cia '# ($ sist#ma &E:lico '#
%#g(ri'a' %ocial
Es ca&a> '# #$c(a'rar las 'i6#r#$t#s &ro6#sio$#s 0 activi'a'#s #$ los
'isti$tos r#g;m#$#s '# la %#g(ri'a' %ocial
%a:# a 9(B #$ti'a'#s cola:ora'oras '# la %#g(ri'a' %ocial '#:# 'irigirs#
&ara r#ali>ar los 'iv#rsos trmit#s
Co$oc# las o:ligacio$#s 9(# #l #m&r#sario 0 #l tra:a8a'or ti#$#$ co$ la
%#g(ri'a' %ocial
I'#$ti7ca las 'isti$tas &r#stacio$#s a las 9(# &(#'# t#$#r '#r#cAo 0 sa:#
calc(lar s( c(a$t;a
CONTENIDOS
Estr(ct(ra '#l sist#ma '# la %#g(ri'a' %ocial
- RBgim#$ g#$#ral 0 r#g;m#$#s #s&#cial#s
- E$ti'a'#s g#storas
Pri$ci&al#s o:ligacio$#s '# #m&r#sarios 0 tra:a8a'or#s
Acci.$ &rot#ctora
- Asist#$cia sa$itaria
- I$ca&aci'a' t#m&oral
- Pr#stacio$#s &or ri#sgo '(ra$t# #l #m:ara>o3 la lacta$cia $at(ral 0 #l
c(i'a'o '# ($ m#$or #$6#rmo
- Pr#stacio$#s &or mat#r$i'a'
- Pr#stacio$#s &or &at#r$i'a'
- L#sio$#s &#rma$#$t#s $o i$vali'a$t#s
- I$ca&aci'a' &#rma$#$t#
- I(:ilaci.$
- Pr#stacio$#s &or m(#rt# 0 s(&#rviv#$cia
!,
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
Prot#cci.$ &or '#s#m&l#o
- Pr#staci.$ &or '#s#m&l#o
- %(:si'io &or '#s#m&l#o
CRITERIOS DE EVALUACIN
Al #val(ar a los al(m$os s# t#$'r #$ c(#$ta siD
%# Aa valora'o #l &a&#l '# la %#g(ri'a' %ocial como &ilar #s#$cial &ara la
m#8ora '# la cali'a' '# vi'a '# los ci('a'a$os
%# Aa$ #$(m#ra'o las 'iv#rsas co$ti$g#$cias 9(# c(:r# #l sist#ma '#
%#g(ri'a' %ocial
%# Aa$ i'#$ti7ca'o los r#g;m#$#s #=ist#$t#s #$ #l sist#ma '# la %#g(ri'a'
%ocial
%# Aa$ i'#$ti7ca'o las o:ligacio$#s '# #m&r#sario 0 tra:a8a'or '#$tro '#l
sist#ma '# %#g(ri'a' %ocial
%# Aa$ i'#$ti7ca'o #$ ($ s(&(#sto s#$cillo las :as#s '# coti>aci.$ '# ($
tra:a8a'or 0 las c(otas corr#s&o$'i#$t#s a tra:a8a'or 0 #m&r#sario
%# Aa$ clasi7ca'o las &r#stacio$#s '#l sist#ma '# %#g(ri'a' %ocial3
i'#$ti7ca$'o s(s r#9(isitos
%# Aa$ '#t#rmi$a'o las &osi:l#s sit(acio$#s l#gal#s '# '#s#m&l#o #$
s(&(#stos &rcticos s#$cillos
%# Aa r#ali>a'o #l clc(lo '# la '(raci.$ 0 c(a$t;a '# ($a &r#staci.$ &or
'#s#m&l#o '# $iv#l co$tri:(tivo :sico
CCMO TRABAJAR LA UNIDADD
La ($i'a' comi#$>a co$ ($a sit(aci.$ '# &arti'a #$ la 9(#3 a travBs '# la
Aistoria '# Emilio3 ($ tBc$ico #$ coci$a 9(# #st :(sca$'o s( &rim#r tra:a8o
como coci$#ro3 s# #=&o$# ($a Ai&otBtica sit(aci.$ a la 9(# s# &(#'# #$6r#$tar
($a &#rso$a #$ r#laci.$ co$ las &r#stacio$#s '# la %#g(ri'a' %ocial 4coti>aci.$3
'#s#m&l#o3 8(:ilaci.$ a$tici&a'a3 mat#r$i'a'3 &at#r$i'a' # i$ca&aci'a'
t#m&oral5 A co$ti$(aci.$ s# &la$t#a$ s#is &r#g($tas so:r# #l caso &rctico 9(#
s# r#s(#lv#$ a lo largo '# t#ma #$ ($as llama'as al marg#$ 8($to co$ los
co$t#$i'os 9(# g(ar'a$ r#laci.$ co$ #llas3 9(# s# #$c(#$tra$ #$ las &gi$as
11? 0 1/2
El #&;gra6# '# "structura del sistema de la -eguridad -ocial r#cog# la o:ligaci.$
'# los &o'#r#s &E:licos '# ma$t#$#r ($ rBgim#$ &E:lico '# %#g(ri'a' %ocial 0
Aac# ($ :r#v# r#corri'o Aist.rico %# trata$ los r#g;m#$#s '# la %#g(ri'a' %ocial
!-
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
4g#$#ral 0 #s&#cial#s5 0 las #$ti'a'#s g#storas '# la %#g(ri'a' %ocial 4IN%%3
%EPE 0 TG%%5
Las o:ligacio$#s '# #m&r#sarios 0 tra:a8a'or#s #$ r#laci.$ co$ la %#g(ri'a'
%ocial so$ o:8#to '# #st('io #$ #l s#g($'o #&;gra6# '# la ($i'a' %# trata$ la
i$scri&ci.$ '# la #m&r#sa3 la 6ormali>aci.$ '# co:#rt(ra '# ri#sgos3 la a7liaci.$
0 alta '# los tra:a8a'or#s3 la :a8a 0 variaci.$ '# 'atos 0 la coti>aci.$3
i$cl(0#$'o los ti&os '# coti>aci.$
El a&arta'o '# la 1ccin protectora #s #l ms #=t#$so '# la ($i'a' 0 #$ Bl s#
#$c(#$tra3 &rim#ro3 ($a #=&licaci.$ '# 9(B #s la acci.$ &rot#ctora3 s#
'i6#r#$cia #$tr# las &r#stacio$#s co$tri:(tivas 0 las $o co$tri:(tivas 0 s#
#=&lica$ los ti&os '# &r#stacio$#s a las 9(# ti#$#$ '#r#cAo los ci('a'a$os
%#g(i'am#$t#3 s# #=&lica$ alg($as '# las &r#stacio$#s ms im&orta$t#s como
so$ la asist#$cia sa$itaria3 la i$ca&aci'a' t#m&oral3 las &r#stacio$#s &or ri#sgo
'(ra$t# #l #m:ara>o3 la lacta$cia $at(ral 0 #l c(i'a'o '# ($ m#$or #$6#rmo3
mat#r$i'a'3 &at#r$i'a'3 l#sio$#s &#rma$#$t#s $o i$vali'a$t#s3 i$ca&aci'a'
&#rma$#$t#3 8(:ilaci.$ 0 &r#stacio$#s &or m(#rt# 0 s(&#rviv#$cia
%# '#'ica ($ a&arta'o com&l#to 0 s#&ara'o a la &rot#cci.$ &or '#s#m&l#o3
Aaci#$'o ($a 'i6#r#$ciaci.$ #$tr# la &r#staci.$ co$tri:(tiva &or '#s#m&l#o 0 #l
s(:si'io &or '#s#m&l#o
A lo largo '# to'a la ($i'a' s# i$cl(0#$ #8#m&los co$ activi'a'#s 0a r#s(#ltas
so:r# los co$t#$i'os 9(# aca:a$ '# tra:a8ar los al(m$os Tam:iB$ s#
#$c(#$tra$ activi'a'#s &ara r#solv#r #$ las &gi$as 1123 11!3 11*3 11-3 1/2 0
1/1
Para lograr ($a a&ro=imaci.$ ma0or al s#ctor &ro6#sio$al '# los al(m$os s#
i$cl(0# ($a activi'a' #$ #l a&arta'o '#$omi$a'o Tu sector profesional 4&gi$a
1/15 &ara 9(#3 (tili>a$'o #l co$v#$io col#ctivo 9(# s# l#s Aa &#'i'o :(scar #$ la
($i'a' 13 s# a$alic#$ &osi:l#s m#8oras #$ alg($as &r#stacio$#s como la
i$ca&aci'a' t#m&oral
E$ las 1ctividades %nales los al(m$os ti#$#$ ($ co$8($to '# #8#rcicios &ara 9(#
a&li9(#$ 0 a7a$c#$ los co$ocimi#$tos a'9(iri'os #$ la ($i'a' E$ #l a&arta'o
entra en internet s# &i'# :(scar #$ la r#' la Or'#$ 9(# co$ti#$# las ca$ti'a'#s
a ta$to al>a'o '# las l#sio$#s &#rma$#$t#s $o i$vali'a$t#s &ara calc(lar la
i$'#m$i>acio$#s a a:o$ar #$ '#t#rmi$a'as sit(acio$#s 9(# s# &la$t#a$
4Att&D11FFFs#gLsocial#s1I$t#r$#tM11i$'#=Atm5 Asimismo3 s# i$6orma '# la
?2
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
&osi:ili'a' '# '#scargars# &rogramas '# i$t#r$#t 9(# &#rmit#$ calc(lar la
8(:ilaci.$ 0 #l '#s#m&l#o
E$ la s#cci.$ .rctica profesional s# #=&lica 9(B #s #l %ist#ma R#' 0 las
'iv#rsas g#stio$#s 9(# los (s(arios &(#'#$ Aac#r a travBs '# Bl #$ r#laci.$ co$
la %#g(ri'a' %ocial si$ las limitacio$#s '# Aorario '# o7ci$as 0 #limi$a$'o #l
circ(ito '#l &a&#l3 m#8ora$'o la cali'a' '# los 'atos 0 #vita$'o #s&#ras #$ las
o7ci$as '# la A'mi$istraci.$
La ($i'a' 7$ali>a co$ #l a&arta'o "n resumen3 'o$'# s# &r#s#$ta ($ ma&a
co$c#&t(al '# los co$c#&tos clav# trata'os 0 "val#a tus conocimientos3 9(#
co$sist# #$ ($a :at#r;a '# &r#g($tas ti&o t#st 9(# &#rmit#$ al al(m$o
com&ro:ar #l $iv#l '# co$ocimi#$tos a'9(iri'os
?1
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
UNIDAD DE TRABAJO F. Se94)id+d - 1+04d en e0 .)+/+5(
RESULTADOS DE APRENDI!AJE
Esta ($i'a' co$tri:(0# a alca$>ar #l sig(i#$t# r#s(lta'o '# a&r#$'i>a8#D
AE2+0=+ 0(1 )ie19(1 de)i2+d(1 de 14 +c.i2id+d +n+0i6+nd( 0+1
c(ndici(ne1 de .)+/+5( - 0(1 8+c.()e1 de )ie19( 3)e1en.e1 en 14 en.()n(
0+/()+0.B
Para #llo3 al 7$ali>ar #sta ($i'a' '# tra:a8o3 #l al(m$o1aD
R#lacio$a los co$c#&tos '# sal(' 0 tra:a8o
E=&lica #l co$c#&to mo'#r$o '# sal(' &ro&orcio$a'o &or la Orga$i>aci.$
M($'ial '# la %al('
Kalora la im&orta$cia '# la c(lt(ra &r#v#$tiva #$ to'os los m:itos 0
activi'a'#s '# la #m&r#sa
Disti$g(# #$tr# acci'#$t# '# tra:a8o 0 #$6#rm#'a' &ro6#sio$al
I'#$ti7ca los '#r#cAos 0 '#:#r#s '# tra:a8a'or#s 0 #m&r#sarios #$
mat#ria '# sal(' la:oral
Co$oc# las r#s&o$sa:ili'a'#s #$ mat#ria '# &r#v#$ci.$ '# #m&r#sarios 0
tra:a8a'or#s 0 las sa$cio$#s3 #$ caso '# i$c(m&limi#$to
Co$oc# la $ormativa :sica #$ mat#ria '# &r#v#$ci.$ '# ri#sgos
la:oral#s
D#sc(:r# la #=ist#$cia '# ($os orga$ismos &E:licos 9(# v#la$ &or la
s#g(ri'a' # Aigi#$# #$ #l tra:a8o
CONTENIDOS
El tra:a8o 0 la sal('
Posi:l#s 'a@os a la sal(' '#l tra:a8a'or
- La #$6#rm#'a' &ro6#sio$al
- El acci'#$t# '# tra:a8o
- Otras &atolog;as
D#r#cAos 0 '#:#r#s #$ mat#ria '# &r#v#$ci.$ '# ri#sgos la:oral#s
R#s&o$sa:ili'a'#s 0 sa$cio$#s
Marco $ormativo :sico
Orga$ismos &E:licos
CRITERIOS DE EVALUACIN
?/
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
Al #val(ar a los al(m$os s# t#$'r #$ c(#$ta siD
%# Aa$ com&r#$'i'o los co$c#&tos :sicos '# la &r#v#$ci.$ '# ri#sgos
la:oral#s
%# Aa valora'o la im&orta$cia '# la c(lt(ra &r#v#$tiva #$ to'os los
m:itos 0 activi'a'#s '# la #m&r#sa
%# Aa$ r#lacio$a'o las co$'icio$#s la:oral#s co$ la sal(' '#l tra:a8a'or
%# Aa$ i'#$ti7ca'o las co$'icio$#s '# tra:a8o #=ist#$t#s #$ s( s#ctor
&ro6#sio$al
%# Aa$ clasi7ca'o 0 '#scrito los ti&os '# 'a@os &ro6#sio$al#s3 co$ #s&#cial
r#6#r#$cia a la #$6#rm#'a' &ro6#sio$al 0 #l acci'#$t# '# tra:a8o
%# Aa$ '#scrito los '#r#cAos 0 o:ligacio$#s 9(# corr#s&o$'#$ a
tra:a8a'or#s 0 #m&r#sarios #$ mat#ria '# &r#v#$ci.$ '# ri#sgos
la:oral#s
%# Aa$ r#co$oci'o los casos #$ los 9(# los #m&r#sarios 0 los tra:a8a'or#s
ti#$#$ r#s&o$sa:ili'a'#s &r#v#$tivas 0 las sa$cio$#s &or s(
i$c(m&limi#$to
%# Aa$ sa:i'o ma$#8ar los 'i6#r#$t#s ti&os '# $ormas a&lica:l#s #$
Es&a@a #$ mat#ria '# &r#v#$ci.$ '# ri#sgos la:oral#s
%# Aa$ i'#$ti7ca'o los orga$ismos &E:licos $acio$al#s # i$t#r$acio$al#s
9(# v#la$ &or la s#g(ri'a' 0 sal(' '# los tra:a8a'or#s
CCMO TRABAJAR LA UNIDADD
Es r#com#$'a:l# i$iciar #l :lo9(# '# &r#v#$ci.$ '# ri#sgos la:oral#s Aaci#$'o
r#<#=io$ar a los al(m$os so:r# s(s co$ocimi#$tos o #=&#ri#$cia &r#via3 9(#
sal'r$ a la l(> tra:a8a$'o #l 0aso prctico inicialC Bst# a0('ar a '#s&#rtar la
co$ci#$cia 0 #l r#s&#to &or las $ormas '# s#g(ri'a' 0 sal('3 las m#'i'as '#
&r#v#$ci.$ '# ri#sgos la:oral#s 0 la $#c#si'a' '# s( a&licaci.$ 0 c(m&limi#$to
A lo largo '# to'a la ($i'a' s# va$ &ro&o$i#$'o #8#m&los 0 activi'a'#s 9(#
sirv#$ &ara com&r#$'#r 0 asimilar m#8or los co$t#$i'os
E$ las 1ctividades %nales 0 #$ la s#cci.$ .rctica profesional los al(m$os ti#$#$
9(# a&licar los co$ocimi#$tos a'9(iri'os3 lo 9(# &#rmit# asimilar los co$t#$i'os
#$ ma0or &ro6($'i'a' 0 a la v#>3 r#&asarlos %# Aa i$tro'(ci'o #l a&arta'o entra
en internet &ara 9(# los al(m$os '#sc(:ra$ la #=ist#$cia '# &gi$as F#:
o7cial#s3 como la '#l I$stit(to Nacio$al '# %#g(ri'a' # Jigi#$# #$ #l Tra:a8o3
FFFi$sAt#s #$ la 9(# &(#'#$ co$s(ltar los co$t#$i'os '# &r#v#$ci.$ '#
ri#sgos la:oral#s si#m&r# '# 6orma act(ali>a'a
?!
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
El a$lisis 0 '#:at# '# la i$6ormaci.$ 9(# $os &ro&orcio$a$ los 'i6#r#$t#s
m#'ios '# com($icaci.$ so:r# acci'#$t#s 0 #$6#rm#'a'#s la:oral#s $os
a0('ar a '#s&#rtar actit('#s &ositivas '#l al(m$a'o a$t# la $#c#si'a' '#
o:s#rvar las $ormas #sta:l#ci'as so:r# s#g(ri'a' # Aigi#$# #$ #l tra:a8o A
&artir '# aA;3 s# &(#'#$ 6om#$tar '#:at#s #$ tor$o a las ca(sas '# los
acci'#$t#s '# tra:a8o3 s( &r#v#$ci.$ 0 la as($ci.$ '# r#s&o$sa:ili'a'#s &or
&art# '# to'os los col#ctivos
La ($i'a' 7$ali>a co$ #l a&arta'o "n resumen 'o$'# s# &r#s#$ta ($ ma&a
co$c#&t(al '# s(s co$c#&tos clav# 0 #l a&arta'o '# "val#a tus conocimientos3
9(# co$sist# #$ ($a :at#r;a '# &r#g($tas ti&o t#st 9(# &#rmit#$ al al(m$o
com&ro:ar #l $iv#l '# co$ocimi#$tos a'9(iri'os
??
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
UNIDAD DE TRABAJO G. L(1 )ie19(1 0+/()+0e1
RESULTADOS DE APRENDI!AJE
Esta ($i'a' co$tri:(0# a alca$>ar #l sig(i#$t# r#s(lta'o '# a&r#$'i>a8#D
AE2+0=+ 0(1 )ie19(1 de)i2+d(1 de 14 +c.i2id+d +n+0i6+nd( 0+1
c(ndici(ne1 de .)+/+5( - 0(1 8+c.()e1 de )ie19( 3)e1en.e1 en 14 en.()n(
0+/()+0.B
Para #llo3 al 7$ali>ar #sta ($i'a' '# tra:a8o3 #l al(m$o1aD
Com&r#$'# 9(# #l tra:a8o co$ll#va ($os ri#sgos 9(# &(#'#$ ocasio$ar
&ro:l#mas '# sal('
I'#$ti7ca los ti&os '# ri#sgos la:oral#s 9(# &(#'#$ #=istir #$ ($ &(#sto '#
tra:a8o
Co$oc# los #6#ctos 9(# ocasio$a$ los 'i6#r#$t#s ri#sgos
A&r#$'# a act(ar &ara #vitar 9(# los ri#sgos s# co$vi#rta$ #$ 'a@os &ara
s( sal('
Kalora la im&orta$cia '# la &r#v#$ci.$ '# los ri#sgos la:oral#s
D#t#cta las sit(acio$#s '# ri#sgo ms Aa:it(al#s #$ #l m:ito la:oral 9(#
&(#'#$ a6#ctar a s( sal(' 0 sa:# a&licar las m#'i'as '# &rot#cci.$ 0
&r#v#$ci.$ corr#s&o$'i#$t#s
D#t#rmi$a act(acio$#s &r#v#$tivas 01o '# &rot#cci.$3 mi$imi>a$'o los
6actor#s '# ri#sgo 0 las co$s#c(#$cias &ara la sal(' 0 #l m#'io am:i#$t#
9(# &ro'(c#$
CONTENIDOS
Los ri#sgos la:oral#s
Factor#s '# ri#sgo '#riva'os '# las co$'icio$#s '# s#g(ri'a'
Factor#s '# ri#sgo m#'ioam:i#$tal#s
Factor#s '# ri#sgo &sicosocial#s
Factor#s '# ri#sgo r#lacio$a'os co$ la #rgo$om;a
El ri#sgo #lBctrico
CRITERIOS DE EVALUACIN
Al #val(ar a los al(m$os s# t#$'r #$ c(#$ta siD
%# Aa$ clasi7ca'o 0 '#scrito los 6actor#s '# ri#sgo 0 los 'a@os '#riva'os
'# los mismos
?*
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
%# Aa$ i'#$ti7ca'o las sit(acio$#s '# ri#sgo ms Aa:it(al#s #$ s( m:ito
'# tra:a8o3 asocia$'o las tBc$icas g#$#ral#s '# act(aci.$ #$ 6($ci.$ '#
las mismas
%# Aa$ i'#$ti7ca'o las co$'icio$#s '# tra:a8o #=ist#$t#s #$ ($a activi'a'
la:oral
%# Aa$ &ro&(#sto act(acio$#s &r#v#$tivas 01o '# &rot#cci.$
corr#s&o$'i#$t#s a los ri#sgos ms Aa:it(al#s 9(# &#rmita$ 'ismi$(ir s(s
co$s#c(#$cias
CCMO TRABAJAR LA UNIDADD
Para motivar al al(m$a'o s# &o'r;a i$iciar #sta ($i'a' co$ #l visio$a'o '# las
#sc#$as '# la &#l;c(la 'a suerte dormida %# trata '# ($a &#l;c(la s#$cilla 9(#
r#<#8a 7#lm#$t# #l com&ortami#$to '# m(cAas #m&r#sas3 9(# m#$os&r#cia$
los as&#ctos r#lacio$a'os co$ la 6ormaci.$ '# los tra:a8a'or#s 0 las m#'i'as '#
&r#v#$ci.$ '# ri#sgos la:oral#s Ig(alm#$t#3 r#cog# '# ma$#ra m(0 c#rca$a la
sit(aci.$ '# tra:a8o &r#cario '# m(cAos 8.v#$#s 9(# s# v#$ o:liga'os a ac#&tar
tra:a8os &ara los 9(# $o #st$ &r#&ara'os 0 co$ los 9(# as(m#$ grav#s ri#sgos
&ara s( sal(' R#&r#s#$ta ($ :(#$ mo'#lo &ara '#sarrollar los &ri$ci&al#s
o:8#tivos '#l t#ma 0 '#s&#rtar #$ los 8.v#$#s actit('#s '# r#s&#to 0
co$ci#$ciaci.$ ac#rca '# la im&orta$cia '# o:s#rvar 0 #=igir #l c(m&limi#$to '#
la l#gali'a' vig#$t# #$ mat#ria '# &r#v#$ci.$ '# ri#sgos
Como #8#m&lo '# los 'isti$tos ti&os '# ri#sgos3 r#s(lta m(0 i$t#r#sa$t# #l
visio$a'o '# la &#l;c(la '#l I$stit(to Nacio$al '# %#g(ri'a' # Jigi#$# #$ #l
Tra:a8o '# (iesgos higinicos generales3 #$ la 9(# s# va$ '#scri:i#$'o los
&ri$ci&al#s ri#sgos r#lacio$a'os co$ las co$'icio$#s m#'ioam:i#$tal#s '# los
l(gar#s '# tra:a8o 0 s# &ro&o$#$ las '#:i'as m#'i'as '# &r#v#$ci.$ 0
&rot#cci.$ &ara ca'a ($o '# #llos
Post#riorm#$t#3 &ara s#$si:ili>arl#s 0 co$ci#$ciarl#s '# la im&orta$cia '# la
&r#v#$ci.$ '# ri#sgos3 s# &(#'#$ &r#s#$tar 'i6#r#$t#s $oticias 9(# r#cog#$ los
$(m#rosos acci'#$t#s 9(# s# &ro'(c#$ a 'iario #$ $(#stro &a;s 0 com&arar #sta
sit(aci.$ co$ la 9(# s# &ro'(c# #$ E(ro&a3 'o$'# #l $Em#ro '# acci'#$t#s
la:oral#s #s :asta$t# m#$or
Tam:iB$ s# &(#'#$ (tili>ar 'i6#r#$t#s 8(#gos 0 &rogramas i$6ormticos
i$t#ractivos 9(# &r#t#$'#$ '#sarrollar ($a c(lt(ra &r#v#$tiva #$tr# $(#stros
al(m$os3 9(# &o'r$ &o$#r #$ &rctica c(a$'o s#a$ tra:a8a'or#s
?+
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
%# &o'r;a$ r#ali>ar sim(lacio$#s 0 '#:at#s so:r# los '#r#cAos 0 o:ligacio$#s
9(# g#$#ra #l '#s#m&#@o '# ($ &(#sto '# tra:a8o3 ta$to &ara tra:a8a'or#s
como &ara #m&r#sarios3 0 c.mo #$ m(cAas ocasio$#s $o s# &o$#$ #$ &rctica
las '#:i'as m#'i'as sim&l#m#$t# &or como'i'a' o aAorro '# ti#m&o '# ($os 0
'# otros
?)
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
UNIDAD DE TRABAJO 1H. Medid+1 de 3)e2enci,n - de
3)(.ecci,n
RESULTADOS DE APRENDI!AJE
Esta ($i'a' co$tri:(0# a alca$>ar #l sig(i#$t# r#s(lta'o '# a&r#$'i>a8#D
AA30ic+ 0+1 *edid+1 de 3)e2enci,n - 3)(.ecci,n +n+0i6+nd( 0+1
1i.4+ci(ne1 de )ie19( en e0 en.()n( 0+/()+0 de 14 1ec.() 3)(8e1i(n+0.B
Para #llo3 al 7$ali>ar #sta ($i'a' '# tra:a8o3 #l al(m$o1aD
Co$oc# los co$c#&tos 0 &ri$ci&ios :sicos '# la activi'a' &r#v#$tiva 0
c.mo a&licarlos #$ #l m($'o &ro6#sio$al3 #$ co$cr#to3 #$ s( s#ctor
&ro6#sio$al
Kalora la &r#v#$ci.$ '# ri#sgos la:oral#s como ($a activi'a' 9(# '#:#
&la$i7cars# 0 orga$i>ars# co$ s(ma at#$ci.$
I'#$ti7ca c(l#s so$ las &ri$ci&al#s tBc$icas '# &r#v#$ci.$
Disti$g(# #$tr# tBc$icas 0 m#'i'as '# &r#v#$ci.$
R#co$oc# los &ri$ci&ios '# la &r#v#$ci.$ '# ri#sgos la:oral#s 0 sa:#
a&licarlos
I'#$ti7ca las m#'i'as '# &rot#cci.$ col#ctiva 0 '# &rot#cci.$ i$'ivi'(al
D#sc(:r# 9(B so$ los EPI 0 s(s caract#r;sticas
Kalora la im&orta$cia '# la (tili>aci.$ '# los EPI como m#'i'a '#
&r#v#$ci.$ a$t# los acci'#$t#s la:oral#s
R#co$oc# 0 sa:# i$t#r&r#tar las s#@al#s '# s#g(ri'a'
CONTENIDOS
M#'i'as '# &r#v#$ci.$
Pri$ci&ios 0 tBc$icas '# &r#v#$ci.$
M#'i'as '# &rot#cci.$ col#ctiva # i$'ivi'(al
La s#@ali>aci.$ '# s#g(ri'a'
CRITERIOS DE EVALUACIN
Al #val(ar a los al(m$os s# t#$'r #$ c(#$ta siD
%# Aa$ '#scrito los &roc#sos '# im&la$taci.$ '# las m#'i'as '# &r#v#$ci.$
%# Aa$ a$ali>a'o las co$'icio$#s '# tra:a8o #=ist#$t#s #$ ($a activi'a' 0 s(s
ri#sgos3 #$ co$cr#to3 #$ s( s#ctor &ro6#sio$al
%# Aa$ i'#$ti7ca'o los &roc#'imi#$tos a a&licar a$t# ca'a ($o '# los ri#sgos
?,
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
%# Aa$ i'#$ti7ca'o las m#'i'as '# &rot#cci.$ col#ctiva # i$'ivi'(al 0 las
&riori'a'#s '# a&licaci.$
%# Aa '#scrito #l co$c#&to '# #9(i&os '# &rot#cci.$ i$'ivi'(al3 s(s
caract#r;sticas 0 las o:ligacio$#s '# los tra:a8a'or#s 0 los #m&r#sarios co$
r#s&#cto a los mismos
%# Aa$ 'isti$g(i'o las 'isti$tas 6ormas '# s#@ali>aci.$ #$ mat#ria '#
&r#v#$ci.$ '# ri#sgos la:oral#s 0 s# Aa i'#$ti7ca'o #l sig$i7ca'o 0 #l
alca$c# '# ca'a ($a '# las s#@al#s
CCMO TRABAJAR LA UNIDADD
Es r#com#$'a:l# i$iciar #sta ($i'a' tra:a8a$'o #l 0aso prctico inicial3 'o$'#
s# &r#s#$ta ($a sit(aci.$ a la 9(# c(al9(i#r tra:a8a'or s# &(#'# #$6r#$tar #$
s( #$tor$o la:oral %# &la$t#a$ ($a s#ri# '# c(#stio$#s 9(# a0('a$ a sacar a la
l(> los co$ocimi#$tos &r#vios 0 a cr#ar i$9(i#t('#s # i$t#r#s#s &or '#sc(:rir #l
'#s#$lac# 7$al '#l caso co$6orm# a la $ormativa #s&a@ola D# ig(al mo'o3
a0('ar a '#s&#rtar la co$ci#$cia 0 #l r#s&#to &or las $ormas '# s#g(ri'a' 0
sal(' 0 las m#'i'as '# &r#v#$ci.$ '# ri#sgos la:oral#s 0 &rot#cci.$ '# ri#sgos
la:oral#s3 ta$to col#ctivas como i$'ivi'(al#s
A lo largo '# to'a la ($i'a'3 s# va$ &ro&o$i#$'o #8#m&los 0 activi'a'#s 9(#
sirv#$ &ara com&r#$'#r 0 asimilar m#8or los co$t#$i'os Alg($a '# #stas
activi'a'#s s# r#ali>a$ i$'ivi'(alm#$t# 0 otras #$ #9(i&o &ara 6om#$tar ($a '#
las com&#t#$cias :sicas 9(# ms s# '#ma$'a$ #$ #l m#rca'o la:oral3 #l
tra:a8o #$ #9(i&o
E$ las 1ctividades %nales, los al(m$os ti#$#$ 9(# a&licar los co$ocimi#$tos
a'9(iri'os3 lo 9(# &#rmit# asimilar los co$t#$i'os #$ ma0or &ro6($'i'a' 0 a la
v#>3 r#&asarlos %# Aa i$tro'(ci'o #l a&arta'o entra en internet &ara 9(# los
al(m$os '#sc(:ra$ la #=ist#$cia '# &gi$as F#: o7cial#s3 como la '#l I$stit(to
Nacio$al '# %#g(ri'a' # Jigi#$# #$ #l Tra:a8o3 FFFi$sAt#s3 #$ la 9(# &(#'#$
co$s(ltar los co$t#$i'os '# &r#v#$ci.$ '# ri#sgos la:oral#s si#m&r# '# 6orma
act(ali>a'a
E$ la s#cci.$ .rctica profesional3 s# &ro&o$# v#r 0 a$ali>ar ($os v;'#os
&(:lica'os &or #l IN%JT3 #$ los 9(# s# il(stra$ '# 6orma #7ci#$t# los co$t#$i'os
'# #sta ($i'a' 0 las actit('#s 9(# '#s#amos co$s#g(ir &or &art# '# los
al(m$os
Tam:iB$ s#r;a i$t#r#sa$t# visitar ($a #m&r#sa 0 #st('iar &ost#riorm#$t# las
m#'i'as '# &r#v#$ci.$ 0 &rot#cci.$ 9(# #m&l#a$
?-
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
La ($i'a' 7$ali>a co$ #l a&arta'o "n resumen 'o$'# s# &r#s#$ta ($ ma&a
co$c#&t(al '# s(s co$c#&tos clav# 0 #l a&arta'o '# "val#a tus conocimientos3
9(# co$sist# #$ ($a :at#r;a '# &r#g($tas ti&o t#st 9(# &#rmit#$ al al(m$o
com&ro:ar #l $iv#l '# co$ocimi#$tos a'9(iri'os
*2
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
UNIDAD DE TRABAJO 11. L+ 9e1.i,n de 0+ 3)e2enci,n
RESULTADOS DE APRENDI!AJE
Esta ($i'a' co$tri:(0# a alca$>ar #l sig(i#$t# r#s(lta'o '# a&r#$'i>a8#D
AA30ic+ 0+1 *edid+1 de 3)e2enci,n - 3)(.ecci,n +n+0i6+nd( 0+1
1i.4+ci(ne1 de )ie19( en e0 en.()n( 0+/()+0 de 14 1ec.() 3)(8e1i(n+0.B
Para #llo3 al 7$ali>ar #sta ($i'a' '# tra:a8o3 #l al(m$o1aD
Com&r#$'# 9(# la &r#v#$ci.$ '# ri#sgos la:oral#s '#:# #star &la$i7ca'a
0 :i#$ orga$i>a'a &ara s#r #7ca>
%a:# #$ 9(B co$sist# la #val(aci.$3 #l co$trol 0 la g#sti.$ '#l ri#sgo 0
c.mo a&licarlo #$ s( s#ctor &ro6#sio$al
I'#$ti7ca los #l#m#$tos 9(# i$t#gra$ la &la$i7caci.$ 0 g#sti.$ '# la
&r#v#$ci.$ 0 co$oc# c.mo s# '#sarrolla #$ s( s#ctor &ro6#sio$al
Disti$g(# las 'isti$tas 6ormas '# orga$i>ar la &r#v#$ci.$ #$ la #m&r#sa #
i'#$ti7ca la ms a'#c(a'a &ara ca'a sit(aci.$
R#co$oc# a ($ &r#v#$cio$ista '# $iv#l :sico 0 s(s 6($cio$#s
A$ali>a la r#&r#s#$taci.$ '# los tra:a8a'or#s #$ mat#ria '# &r#v#$ci.$
CONTENIDOS
La g#sti.$ '# la &r#v#$ci.$
La #val(aci.$ '# ri#sgos
- A$lisis '# ri#sgos
- Kaloraci.$ '# ri#sgos
- O(iB$ r#ali>a la #val(aci.$ '# ri#sgos
- C($'o s# r#ali>a la #val(aci.$ '# ri#sgos
La &la$i7caci.$ '# la activi'a' &r#v#$tiva
La orga$i>aci.$ '# la &r#v#$ci.$
Las a('itor;as
El #=&#rto #$ &r#v#$ci.$
La r#&r#s#$taci.$ '# los tra:a8a'or#s #$ mat#ria &r#v#$tiva
CRITERIOS DE EVALUACIN
Al #val(ar a los al(m$os s# t#$'r #$ c(#$ta siD
%# Aa r#ali>a'o ($a #val(aci.$ '# ri#sgos :sica 0 s# Aa$ 'isti$g(i'o los
&asos a s#g(ir
*1
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
%# Aa i'#$ti7ca'o3 '#scrito 0 #stima'o #l ri#sgo #$ s( s#ctor &ro6#sio$al
%# Aa a$ali>a'o #l &roc#so '# g#sti.$ '#l ri#sgo 0 &la$i7caci.$ '# la
activi'a' &r#v#$tiva
%# Aa$ '#scrito 0 valora'o las 'i6#r#$t#s o&cio$#s 9(# ti#$# ($a #m&r#sa
&ara orga$i>ar la acci.$ &r#v#$tiva 0 s# Aa #l#gi'o la ms a&ro&ia'a &ara
ca'a caso
%# Aa$ clasi7ca'o las 'isti$tas 6ormas '# g#sti.$ '# la &r#v#$ci.$ #$ la
#m&r#sa3 #$ 6($ci.$ '# los crit#rios #sta:l#ci'os #$ la $ormativa so:r#
&r#v#$ci.$ '# ri#sgos la:oral#s
%# Aa$ a$ali>a'o las 6($cio$#s &ro&ias '#l &r#v#$cio$ista '# $iv#l :sico
%# Aa '#scrito #$ 9(B co$sist# ($a a('itor;a 0 c($'o #s o:ligatorio &asar
&or #lla
%# Aa$ '#t#rmi$a'o las 6ormas '# r#&r#s#$taci.$ '# los tra:a8a'or#s #$ la
#m&r#sa #$ mat#ria '# &r#v#$ci.$ '# ri#sgos
%# &(#'# &ro6($'i>ar #$ los co$t#$i'os '# #sta ($i'a'3 &#rmiti#$'o a los
al(m$os 9(# #la:or#$ ($ ma&a '# ri#sgos '#l tall#r o '#l la:oratorio 9(#
(tili>a$ #$ #l i$stit(to 0 9(# i$'i9(#$ las m#'i'as '# &r#v#$ci.$ 0 &rot#cci.$
9(# '#:#$ a&licars# #$ ca'a caso
CCMO TRABAJAR LA UNIDADD
Es r#com#$'a:l# i$iciar #sta ($i'a' tra:a8a$'o #l 0aso prctico inicial3 'o$'#
s# &r#s#$ta$ &osi:l#s sit(acio$#s a las 9(# c(al9(i#r tra:a8a'or s# &(#'#
#$6r#$tar #$ s( #$tor$o la:oral %# &la$t#a$ ($a s#ri# '# c(#stio$#s 9(#
a0('a$ a &#$sar 0 a com&r#$'#r 9(# la &r#v#$ci.$ '# ri#sgos la:oral#s '#:#
#star &la$i7ca'a # i$t#gra'a #$ to'os los m:itos '# la #m&r#sa &ara s#r
r#alm#$t# #7ca>
A lo largo '# #sta ($i'a'3 a$ali>ar#mos #$ 9(B co$sist# 0 c.mo s# r#ali>a ($a
#val(aci.$ '# ri#sgos3 c.mo s# '#:# ll#var a ca:o la g#sti.$ 0 la orga$i>aci.$
'# la &r#v#$ci.$ #$ ($a #m&r#sa3 7$ali>a$'o co$ #l #st('io '# la
r#&r#s#$taci.$ '# los tra:a8a'or#s #$ mat#ria &r#v#$tiva 4'isti$ta a la
r#&r#s#$taci.$ '# los tra:a8a'or#s #st('ia'a #$ la ($i'a' + '# #st# li:ro3
'isti$ci.$ 9(# '#:# 9(#'ar clara a los al(m$os5 Al mismo ti#m&o 9(# s#
#=&lica$ #stos co$t#$i'os3 s# &o$#$ #8#m&los 0 activi'a'#s 9(# sirv#$ &ara
com&r#$'#r 0 asimilar m#8or los co$t#$i'os Alg($as '# #stas activi'a'#s s#
r#ali>a$ i$'ivi'(alm#$t# 0 otras #$ #9(i&o &ara 6om#$tar ($a '# las
com&#t#$cias :sicas 9(# ms s# '#ma$'a$ #$ #l m#rca'o la:oral3 #l tra:a8o
#$ #9(i&o
*/
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
E$ las 1ctividades %nales 0 #$ la s#cci.$ .rctica profesional los al(m$os ti#$#$
9(# a&licar los co$ocimi#$tos a'9(iri'os3 lo 9(# &#rmit# asimilar los co$t#$i'os
#$ ma0or &ro6($'i'a' 0 a la v#>3 r#&asarlos %# Aa i$tro'(ci'o #l a&arta'o #$tra
#$ i$t#r$#t &ara 9(# los al(m$os '#sc(:ra$ la #=ist#$cia '# &gi$as F#:
o7cial#s3 como la '#l I$stit(to Nacio$al '# %#g(ri'a' # Jigi#$# #$ #l Tra:a8o3
FFFi$sAt#s3 #$ la 9(# &(#'#$ co$s(ltar los co$t#$i'os '# &r#v#$ci.$ '#
ri#sgos la:oral#s si#m&r# '# 6orma act(ali>a'a
La ($i'a' 7$ali>a co$ #l a&arta'o "n resumen 'o$'# s# &r#s#$ta ($ ma&a
co$c#&t(al '# s(s co$c#&tos clav# 0 #l a&arta'o '# "val#a tus conocimientos3
9(# co$sist# #$ ($a :at#r;a '# &r#g($tas ti&o t#st 9(# &#rmit#$ al al(m$o
com&ro:ar #l $iv#l '# co$ocimi#$tos a'9(iri'os
*!
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
UNIDAD DE TRABAJO 12. E0 P0+n de P)e2enci,n de Rie19(1
L+/()+0e1
RESULTADOS DE APRENDI!AJE
Esta ($i'a' co$tri:(0# a alca$>ar #l sig(i#$t# r#s(lta'o '# a&r#$'i>a8#D
AP+).ici3+ en 0+ e0+/()+ci,n de 4n P0+n de P)e2enci,n de Rie19(1 en
4n+ 3e;4e>+ e*3)e1+ iden.i7c+nd( 0+1 )e13(n1+/i0id+de1 de .(d(1 0(1
+9en.e1 i*30ic+d(1.B
Para #llo3 al 7$ali>ar #sta ($i'a' '# tra:a8o3 #l al(m$o1aD
Com&r#$'# 9(# la &r#v#$ci.$ '# ri#sgos la:oral#s '#:# #star &la$i7ca'a
0 :i#$ orga$i>a'a &ara s#r #7ca>
Kalora la im&orta$cia '# 9(# to'as las #m&r#sas t#$ga$ la o:ligaci.$ '#
co$tar co$ ($ Pla$ '# Pr#v#$ci.$ 9(# i$cl(0a la s#c(#$ciaci.$ '#
act(acio$#s a r#ali>ar #$ caso '# #m#rg#$cia
D#7$# #l co$t#$i'o '#l &la$ '# &r#v#$ci.$ #$ ($ c#$tro '# tra:a8o
r#lacio$a'o co$ #l s#ctor &ro6#sio$al '#l t;t(lo
Co$oc# los r#9(isitos 0 co$'icio$#s &ara la vigila$cia '# la sal(' '#l
tra:a8a'or 0 s( im&orta$cia como m#'i'a '# &r#v#$ci.$
%a:# 9(# s# '#:# &rot#g#r a los tra:a8a'or#s #s&#cialm#$t# s#$si:l#s
Pro0#cta ($ &la$ '# a(to&rot#cci.$ #$ ($a &#9(#@a 0 m#'ia$a #m&r#sa
4&0m#53 i$cl(0#$'o #l &la$ '# #m#rg#$cia 0 #vac(aci.$
A$ali>a los &rotocolos '# act(aci.$ #$ caso '# #m#rg#$cia
%a:# com&ortars# #$ ($a sit(aci.$ '# #m#rg#$cia #$ la #m&r#sa 0 tomar
las '#cisio$#s o&ort($as
Cola:ora #$ la r#ali>aci.$ '# ($ sim(lacro '# #m#rg#$cia
CONTENIDOS
El Pla$ '# Pr#v#$ci.$ '# Ri#sgos La:oral#s
La vigila$cia '# la sal('
Es&#cial &rot#cci.$ a col#ctivos #s&#c;7cosD mat#r$i'a'3 lacta$cia3
m#$or#s '# #'a'3 tra:a8a'or#s '# ($a ETT 0 tra:a8a'or#s t#m&oral#s
El Pla$ '# A(to&rot#cci.$
- Pla$ '# Act(aci.$ #$ Em#rg#$cias
- Pla$ '# Evac(aci.$
*?
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
La &rot#cci.$ 6r#$t# al 6(#go
CRITERIOS DE EVALUACIN
Al #val(ar a los al(m$os s# t#$'r #$ c(#$ta siD
%# Aa '#scrito #l co$t#$i'o :sico '# ($ Pla$ '# Pr#v#$ci.$ '# Ri#sgos
La:oral#s #$ ($ c#$tro '# tra:a8o3 s# Aa r#lacio$a'o co$ #l s#ctor &ro6#sio$al
'#l t;t(lo 0 s# co$oc# la o:ligaci.$3 &or &art# '# las #m&r#sas3 '# t#$#r ($o
&ro&io
%# Aa valora'o la im&orta$cia '# la #=ist#$cia '# ($ &la$ &r#v#$tivo #$ la
#m&r#sa
%# Aa$ i'#$ti7ca'o los r#9(isitos 0 co$'icio$#s &ara la vigila$cia '# la sal('
'#l tra:a8a'or 0 s( im&orta$cia como m#'i'a '# &r#v#$ci.$
%# Aa$ a$ali>a'o las m#'i'as 9(# s# #sta:l#c#$ &ara &rot#g#r la sal('
'(ra$t# la mat#r$i'a' 0 la lacta$cia 0 al r#sto '# tra:a8a'or#s #s&#cialm#$t#
s#$si:l#s3 como m#$or#s '# #'a'3 tra:a8a'or#s t#m&oral#s o co$trata'os
&or ($a ETT
%# Aa &ro0#cta'o ($ &la$ '# #m#rg#$cia 0 #vac(aci.$ #$ ($a &#9(#@a 0
m#'ia$a #m&r#sa 4&0m#5 '#l s#ctor
%# Aa$ a$ali>a'o los &rotocolos '# act(aci.$ #$ caso '# #m#rg#$cia
%# Aa cola:ora'o #$ la r#ali>aci.$ '# ($ sim(lacro '# #m#rg#$cia
CCMO TRABAJAR LA UNIDADD
Es r#com#$'a:l# i$iciar #sta ($i'a' tra:a8a$'o #l 0aso prctico inicial3 'o$'#
s# &r#s#$ta$ &osi:l#s sit(acio$#s a las 9(# c(al9(i#r tra:a8a'or s# &(#'#
#$6r#$tar #$ s( #$tor$o la:oral %# &la$t#a$ ($a s#ri# '# c(#stio$#s 9(#
a0('a$ a asimilar los co$t#$i'os '# la ($i'a' 0 a com&r#$'#r la $#c#si'a' '#
($ &la$ '# &r#v#$ci.$ '# ri#sgos la:oral#s como #l#m#$to '# &la$i7caci.$ #
i$t#graci.$ '# la &r#v#$ci.$ #$ la #m&r#sa 0 como m#'io &ara i$cr#m#$tar la
#7cacia '# las m#'i'as &r#v#$tivas toma'as
A lo largo '# #sta ($i'a'3 s# a$ali>ar #$ 9(B co$sist# #l &la$ '# &r#v#$ci.$ '#
ri#sgos la:oral#s 0 s# #st('iar co$ ma0or '#tall# alg($os '# s(s a&arta'os3
como la vigila$cia '# la sal(' 0 la #s&#cial at#$ci.$ 9(# '#:# otorgars# a
col#ctivos #s&#cialm#$t# s#$si:l#s3 como las m(8#r#s #m:ara>a'as o #$
&#rio'o '# lacta$cia3 los m#$or#s '# #'a'3 tra:a8a'or#s '# ($a ETT 0
tra:a8a'or#s t#m&oral#s Al mismo ti#m&o 9(# s# #=&lica$ #stos co$t#$i'os3 s#
&o$#$ #8#m&los 0 activi'a'#s 9(# sirv#$ &ara com&r#$'#r 0 asimilar m#8or los
co$t#$i'os Alg($a '# #stas activi'a'#s s# r#ali>a$ i$'ivi'(alm#$t# 0 otras #$
**
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
#9(i&o &ara 6om#$tar ($a '# las com&#t#$cias :sicas 9(# ms s# '#ma$'a$
#$ #l m#rca'o la:oral3 #l tra:a8o #$ #9(i&o
E$ las 1ctividades %nales 0 #$ la s#cci.$ .rctica profesional los al(m$os ti#$#$
9(# a&licar los co$ocimi#$tos a'9(iri'os3 lo 9(# &#rmit# asimilar los co$t#$i'os
#$ ma0or &ro6($'i'a' 0 a la v#>3 r#&asarlos %# Aa i$tro'(ci'o #l a&arta'o entra
en internet &ara 9(# los al(m$os '#sc(:ra$ la #=ist#$cia '# &gi$as F#:
o7cial#s3 como la '#l I$stit(to Nacio$al '# %#g(ri'a' # Jigi#$# #$ #l Tra:a8o3
FFFi$sAt#s3 #$ la 9(# &(#'#$ co$s(ltar los co$t#$i'os '# &r#v#$ci.$ '#
ri#sgos la:oral#s si#m&r# '# 6orma act(ali>a'a
La ($i'a' 7$ali>a co$ #l a&arta'o "n resumen 'o$'# s# &r#s#$ta ($ ma&a
co$c#&t(al '# s(s co$c#&tos clav# 0 #l a&arta'o '# "val#a tus conocimientos3
9(# co$sist# #$ ($a :at#r;a '# &r#g($tas ti&o t#st 9(# &#rmit#$ al al(m$o
com&ro:ar #l $iv#l '# co$ocimi#$tos a'9(iri'os
*+
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
UNIDAD DE TRABAJO 1". P)i*e)(1 +4Ei0i(1
RESULTADOS DE APRENDI!AJE
Esta ($i'a' co$tri:(0# a alca$>ar #l sig(i#$t# r#s(lta'o '# a&r#$'i>a8#D
AA30ic+ 0+1 *edid+1 de 3)e2enci,n - 3)(.ecci,n +n+0i6+nd( 0+1
1i.4+ci(ne1 de )ie19( en e0 en.()n( 0+/()+0 de0 .<cnic( ( .<cnic(
143e)i().B
Para #llo3 al 7$ali>ar #sta ($i'a' '# tra:a8o3 #l al(m$o1aD
Com&r#$'# las r#s&o$sa:ili'a'#s '# los #m&r#sarios 0 los tra:a8a'or#s
a$t# c(al9(i#r (rg#$cia #$ la #m&r#sa
A&lica '# ($a ma$#ra #7ca> #l so&ort# vital :sico
D#sc(:r# la s#c(#$cia '# accio$#s 9(# s# sig(# #$ la valoraci.$ '# los
A#ri'os #$ ($a sit(aci.$ '# #m#rg#$cia
ActEa a'#c(a'am#$t# c(a$'o Aa0a 9(# clasi7car a los A#ri'os #$ ($
acci'#$t#
Disti$g(# los gra'os '# grav#'a' '# ($a v;ctima '# ($ acci'#$t# '#
tra:a8o
Co$oc# los &rim#ros a(=ilios 9(# s# '#:#$ a&licar a$t# A#ri'as3
A#morragias3 6ract(ras 0 9(#ma'(ras
CONTENIDOS
Protocolo '# act(aci.$ a$t# ($a sit(aci.$ '# #m#rg#$cia
- PO(B Aac#r a$t# ($a #m#rg#$ciaQ
- "oti9(;$
Urg#$cia mB'ica 0 &rim#ros a(=iliosD co$c#&tos :sicos
- MBto'o PA%
- %o&ort# Kital "sico
- Posici.$ Lat#ral '# %#g(ri'a'
- R#a$imaci.$ r#s&iratoria
- R#a$imaci.$ car'io&(lmo$ar :sica
Clasi7caci.$ '# los A#ri'os &or s( grav#'a'
TBc$icas '# &rim#ros a(=ilios #$ 6($ci.$ '# las l#sio$#s
- J#ri'as
- O(#ma'(ras
*)
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
- J#morragias
- Fract(ras
CRITERIOS DE EVALUACIN
Al #val(ar a los al(m$os s# t#$'r #$ c(#$ta siD
%# Aa a$ali>a'o #l sig$i7ca'o 0 alca$c# '# los 'isti$tos ti&os '# s#@ali>aci.$
'# s#g(ri'a'
%# Aa$ a$ali>a'o los &rotocolos '# act(aci.$ #$ caso '# #m#rg#$cia
%# Aa$ i'#$ti7ca'o las tBc$icas '# clasi7caci.$ '# A#ri'os #$ caso '#
#m#rg#$cia 'o$'# #=ista$ v;ctimas '# 'iv#rsa grav#'a'
%# Aa$ i'#$ti7ca'o las tBc$icas :sicas '# &rim#ros a(=ilios 9(# Aa$ '# s#r
a&lica'as #$ #l l(gar '#l acci'#$t# a$t# 'isti$tos ti&os '# 'a@os 0 la
com&osici.$ 0 (so '#l :oti9(;$
CCMO TRABAJAR LA UNIDADD
El 0aso prctico inicial &la$t#a ($ acci'#$t# '# tra:a8o &ro'(ci'o &or la
im&r('#$cia '# 'os tra:a8a'or#s3 'o$'# ($o '# #llos r#s(lta A#ri'o 0 ti#$# 9(#
s#r at#$'i'o &rim#ro &or s(s com&a@#ros '# tra:a8o 0 l(#go &or los s#rvicios '#
#m#rg#$cia #=t#r$os D# #st# caso s# r#ali>a$ ($as &r#g($tas vi$c(la'as co$ la
($i'a' 0 9(# s# va$ a r#solv#r a lo largo '#l t#ma3 8($to co$ los co$t#$i'os 9(#
g(ar'a$ r#laci.$ co$ #llas %# &(#'#$ #$co$trar #stas llama'as #$ las &gi$as
/2,3 /12 0 /1! '#l li:ro
La ($i'a' '# tra:a8o comi#$>a co$ la #=&licaci.$ '# c.mo act(ar #$ ($a
sit(aci.$ '# #m#rg#$cia 9(# s# &('i#ra &ro'(cir #$ la #m&r#sa3 'isti$g(i#$'o
varios a&arta'os El &rim#ro #=&lica la o:ligaci.$ #$ #sta mat#ria '# la #m&r#sa
0 lo r#com#$'a:l# 9(# s#r;a 'is&o$#r '# ($ a(=ilia'or la:oral A co$ti$(aci.$ s#
#=&lica #l &rotocolo '# act(aci.$ a$t# ($a #m#rg#$cia Por Eltimo3 s# '#scri:#$
otras o:ligacio$#s #m&r#sarial#s #$ r#laci.$ co$ #l :oti9(;$ 0 #l local '#
&rim#ros a(=ilios #$ los c#$tros '# tra:a8o
%# i$t#$ta tam:iB$ 9(# los al(m$os co$o>ca$ c.mo act(ar a$t# ($a (rg#$cia
mB'ica3 sig(i#$'o las r#com#$'acio$#s r#ali>a'as &or #l "uropean
(esuscitation 0ouncil 4ERC /2125 0 a&r#$'i#$'o 9(B #s #l so&ort# vital :sico
Tam:iB$ s# va$ a #=&licar las tBc$icas '# &rim#ros a(=ilios 9(# los tra:a8a'or#s
&(#'#$ (tili>ar c(a$'o s# &ro'(c# ($ acci'#$t# '# tra:a8o Prim#ro s# #=&lica$
los &ri$ci&ios :sicos '# at#$ci.$ 4mBto'o PA%5C s#g(i'am#$t# s# a$ali>a la
s#c(#$cia '# act(acio$#s #$ #l so&ort# vital :sico3 'ivi'i'o #$ tr#s &asosD
#val(aci.$ '#l #$tor$o 0 &rim#r co$tacto co$ la v;ctima3 valoraci.$ &rimaria o
*,
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
A"C 0 valoraci.$ s#c($'ariaC 0 7$alm#$t# s# #=&lica$ las tBc$icas &ro&iam#$t#
'icAas '# &rim#ros a(=iliosD la r#a$imaci.$ r#s&iratoria 0 la r#a$imaci.$
car'io&(lmo$ar :sica3 s#gE$ #l ERC /212
La clasi7caci.$ '# A#ri'os s#gE$ s( grav#'a' (tili>a$'o #l triage 0 tar8#tas '#
color#s3 #s #l o:8#to '# #st('io '#l t#rc#r #&;gra6#
La ($i'a' 7$ali>a #=&lica$'o las tBc$icas '# &rim#ros a(=ilios #$ l#sio$#s como
A#ri'as3 9(#ma'(ras3 A#morragias 0 6ract(ras D# ca'a ($a '# #lla s# 'a$ ($a
'#7$ici.$ 0 ($a clasi7caci.$ 0 s# Aa:la '# c.mo act(ar si s# &r#s#$ta$
%o:r# los co$t#$i'os3 s# i$cl(0#$ activi'a'#s 0a r#s(#ltas 0 activi'a'#s 9(# #l
al(m$o ti#$# 9(# r#ali>ar E$ las &gi$as /2,3 /123 /1+ 0 /1) s# #$c(#$tra$ las
9(# #l al(m$o ti#$# 9(# r#ali>ar i$'ivi'(alm#$t# 0 #$ la &gi$a /1) s# &la$t#a
($a activi'a' &ara r#ali>ar #$ #9(i&o
Al 7$ali>ar los co$t#$i'os3 s# i$cl(0# #l a&arta'o '# 1ctividades %nales &ara
a7a$>ar los co$ocimi#$tos a'9(iri'os3 am&liar i$6ormaci.$ 0 r#ali>ar ($ r#&aso
'# la ($i'a' E$ entra en internet s# r#comi#$'a #$trar #$ las &gi$as
Att&D11FFFcr(>ro8a#s 0 #$ FFF#rc#'(
E$ la s#cci.$ .rctica profesional s# &la$t#a ($ caso &rctico so:r# act(aci.$
#$ ($ caso '# #m#rg#$cias
La ($i'a' 7$ali>a co$ #l a&arta'o "n resumen3 'o$'# s# &r#s#$ta ($ ma&a
co$c#&t(al '# s(s co$c#&tos clav# trata'os 0 #l a&arta'o "val#a tus
conocimientos3 9(# co$sist# #$ ($a :at#r;a '# &r#g($tas ti&o t#st 9(# &#rmit#$
al al(m$o com&ro:ar #l $iv#l '# co$ocimi#$tos a'9(iri'os
*-
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
UNIDAD DE TRABAJO 1#. T)+/+5( en e;4i3(
RESULTADOS DE APRENDI!AJE
Esta ($i'a' co$tri:(0# a alca$>ar #l sig(i#$t# r#s(lta'o '# a&r#$'i>a8#D
GA30ic+ 0+1 e1.)+.e9i+1 de0 .)+/+5( en e;4i3( 2+0()+nd( 14 e7c+ci+ -
e7cienci+ 3+)+ 0+ c(n1ec4ci,n de 0(1 (/5e.i2(1 de 0+ ()9+ni6+ci,nH
Para #llo3 al 7$ali>ar #sta ($i'a' '# tra:a8o3 #l al(m$o1aD
I'#$ti7ca 9(B #s ($ #9(i&o '# tra:a8o3 s(s caract#r;sticas 0 #ta&as
Co$oc# 9(B #s la i$t#lig#$cia #mocio$al 0 &(#'# '#sarrollarla
Disti$g(# los #9(i&os 9(# r#ali>a$ ($ tra:a8o #7ca> '# los i$#7cac#s
A&r#$'# las v#$ta8as 0 '#sv#$ta8as 9(# ti#$#$ los #9(i&os '# tra:a8o
A&lica 'isti$tas 'i$micas 9(# a0('#$ a los #9(i&os a tra:a8ar co$ B=ito
CONTENIDOS
E9(i&os '# tra:a8o
- Co$c#&to
- C.mo sa:#r si ($ #9(i&o '# tra:a8o #s #7ca>
- Fas#s '#l tra:a8o #$ #9(i&o
- K#$ta8as # i$co$v#$i#$t#s '#l tra:a8o #$ #9(i&o
La com($icaci.$ #$ los #9(i&os '# tra:a8o
- Esc(cAa activa
- F##':acR
- As#rtivi'a' 0 tBc$icas
La i$t#lig#$cia #mocio$al
La &artici&aci.$ #$ #l #9(i&o '# tra:a8oD los rol#s gr(&al#s
Di$micas '# tra:a8o #$ #9(i&o
- PAilli&s +1+
- Torm#$ta '# i'#as o brainstorming
- Est('io '# casos
- TBc$ica '#l gr(&o $omi$al
- %#is som:r#ros &ara &#$sar
- (ole4playing
+2
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
CRITERIOS DE EVALUACIN
Al #val(ar a los al(m$os s# t#$'r #$ c(#$ta siD
%# Aa$ valora'o las v#$ta8as '# tra:a8o #$ #9(i&o #$ sit(acio$#s '# tra:a8o
r#lacio$a'as co$ #l &#r7l &ro6#sio$al
%# Aa$ i'#$ti7ca'o los #9(i&os '# tra:a8o 9(# &(#'#$ co$stit(irs# #$ ($a
sit(aci.$ r#al '# tra:a8o
%# Aa$ '#t#rmi$a'o las caract#r;sticas '#l #9(i&o '# tra:a8o #7ca> 6r#$t# a
los #9(i&os i$#7cac#s
%# Aa valora'o &ositivam#$t# la $#c#saria #=ist#$cia '# 'iv#rsi'a' '# rol#s 0
o&i$io$#s as(mi'os &or los mi#m:ros '# ($ #9(i&o
CCMO TRABAJAR LA UNIDADD
La co$vocatoria '# r#($i.$ '# %am(#l #$ FARMACSUTICA KAP3 %A &ara &artici&ar
como mi#m:ro #$ ($ #9(i&o '# tra:a8o 6orma'o &ara i$t#$tar m#8orar la cali'a'
'# los s#rvicios 9(# o6r#c# la #m&r#sa #s la Aistoria 9(# s# &(#'# #$co$trar #$
#l 0aso prctico inicial &ara 9(# #l al(m$o tom# s( &rim#r co$tacto co$ los
co$t#$i'os '# la ($i'a' Para r#<#=io$ar so:r# s(s co$ocimi#$tos &r#vios s#
&la$t#a$ ($as c(#stio$#s ac#rca '# #st# caso &rctico3 c(0a sol(ci.$ s# &(#'#
#$co$trar #$ las &gi$as //?3 //*3 //,3 //-3 /!1 0 /!!
Los #9(i&os '# tra:a8o #s #l o:8#to '#l &rim#r a&arta'o '# la ($i'a' E$ Bl los
al(m$os #$co$trara$ ($a '#7$ici.$ '#l co$c#&to3 'i6#r#$ci$'olo '# otros
similar#s como #l tra:a8o #$ #9(i&o 0 gr(&o '# tra:a8o3 #=&lica$'o tam:iB$ s(s
caract#r;sticas 0 #ta&as Tam:iB$ s# trata$ los as&#ctos 9(# Aac#$ 9(# ($
#9(i&o 6($cio$# #7ca>m#$t#3 &ara co$ti$(ar vi#$'o c(l#s so$ las v#$ta8as #
i$co$v#$i#$t#s '#l tra:a8o #$ #9(i&o
U$o '# los as&#ctos ms im&orta$t#s &ara #l :(#$ 6($cio$ami#$to '# ($ #9(i&o
#s la com($icaci.$3 &or #llo s# l# '#'ica ($ a&arta'o As;3 '#s&(Bs '# '#7$ir
9(B #s la com($icaci.$3 s# #=&lica 9(B #s la #sc(cAa activa3 #l 6##':acR 0 la
as#rtivi'a'
La i$t#lig#$cia #mocio$al3 tBrmi$o '#7$i'o &or Da$i#l Gol#ma$3 0 s(s
&ri$ci&al#s com&o$#$t#s s# r#cog# #$ #l t#rc#r a&arta'o '# la ($i'a'
Para #=&licar los rol#s '# los mi#m:ros '# ($ #9(i&o '# tra:a8o s# (tili>a la
clasi7caci.$ A#cAa &or M#r#'itA "#l:i$3 9(# '#7$# tr#s gr(&osD rol#s '# acci.$
4im&(lsor3 im&l#m#$ta'or 0 7$ali>a'or5C rol#s social#s 4coor'i$a'or3
+1
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
i$v#stiga'or '# r#c(rsos 0 coA#sio$a'or5 0 rol#s m#$tal#s 4c#r#:ro3 mo$itor
#val(a'or 0 #s&#cialista5
Las 'i$micas '# tra:a8o #$ los #9(i&os #s #l Eltimo a&arta'o '#l t#ma 0 #$ Bl
s# #=&lica$ alg($as '# las 'i$micas ms im&orta$t#s 9(# s# (tili>a$ #$ la
#m&r#sa como so$ #l PAilli&s +1+3 la torm#$ta '# i'#as3 #l #st('io '# casos3 la
tBc$ica '#l Ggr(&o $omi$alH3 s#is som:r#ros &ara &#$sar o #l role4playing
A lo largo '# la #=&osici.$ '# los co$t#$i'os s# &ro&o$#$ activi'a'#s 9(# '#:#$
r#solv#r los al(m$os &ara aclarar 0 a&r#$'#r los co$c#&tos Alg($as activi'a'#s
s# tra:a8a$ i$'ivi'(alm#$t#3 como las r#cogi'as #$ las &gi$as //+ 0 /!2 0
otras so$ &ara tra:a8ar #$ #9(i&o3 como la 9(# s# #$c(#$tra #$ la &gi$a /!!3
#$ la 9(# #l &ro6#sor tra:a8ar co$ ($a &r#s#$taci.$ '# 'ia&ositivas #$ .o5er
.oint 9(# s# a'8($ta co$ los r#c(rsos '# la ($i'a'3 so:r# la com($icaci.$ $o
v#r:al
E$ las 1ctividades %nales 9(# s# s(gi#r#$ al 7$ali>ar la #=&licaci.$ '# los
co$t#$i'os3 los al(m$os ti#$#$ 9(# a&licar los co$ocimi#$tos a'9(iri'os 0 a la
v#> l#s sirv#$ '# r#&aso E$ #l a&arta'o entra en internet s# &i'# :(scar #$
FFF&riso$#=&org1#s&a$ol1/ la #=&licaci.$ so:r# #l #=&#rim#$to '# la crc#l '#
%ta$6or' 9(# 6(# 'irigi'o &or #l &ro6#sor PAili& Tim:ar'o #$ #l 9(# s# r#ali>a:a
($ #st('io '# sim(laci.$ '# la &sicolog;a '#l #$carc#lami#$to 0 #$ #l 9(# s#
'#m(#stra la gra$ i$<(#$cia 9(# so:r# $(#stro com&ortami#$to ti#$# #l gr(&o
E$ la s#cci.$ .rctica profesional s# &la$t#a ($ caso &rctico so:r# c.mo
6ormar #9(i&os '# tra:a8o #7cac#s m#'ia$t# la Aistoria '# ($ gr(&o '#
'is#@a'or#s '# ($a #m&r#sa
La ($i'a' 7$ali>a co$ #l a&arta'o "n resumen3 'o$'# s# &r#s#$ta ($ ma&a
co$c#&t(al '# s(s co$c#&tos clav# trata'os 0 #l a&arta'o "val#a tus
conocimientos3 9(# co$sist# #$ ($a :at#r;a '# &r#g($tas ti&o t#st 9(# &#rmit#$
al al(m$o com&ro:ar #l $iv#l '# co$ocimi#$tos a'9(iri'os
+/
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
UNIDAD DE TRABAJO 1$. C(nIic.( - ne9(ci+ci,n
RESULTADOS DE APRENDI!AJE
Esta ($i'a' co$tri:(0# a alca$>ar #l sig(i#$t# r#s(lta'o '# a&r#$'i>a8#D
GA30ic+ 0+1 e1.)+.e9i+1 de0 .)+/+5( en e;4i3( 2+0()+nd( 14 e7c+ci+ -
e7cienci+ 3+)+ 0+ c(n1ec4ci,n de 0(1 (/5e.i2(1 de 0+ ()9+ni6+ci,nH
Para #llo3 al 7$ali>ar #sta ($i'a' '# tra:a8o3 #l al(m$o1aD
R#co$oc# 9(B s# #$ti#$'# &or co$<icto 0 com&r#$'# s(s ti&os 0
caract#r;sticas
Di6#r#$cia #$ 9(B #ta&a s# #$c(#$tra c(al9(i#r co$<icto
A&lica los mBto'os '# r#sol(ci.$ o ma$#8o '#l co$<icto ms a&ro&ia'os
#$ ca'a caso
Co$oc# las 'isti$tas #ta&as &or las 9(# &asa ($ &roc#so '# $#gociaci.$3
&ara act(ar '# ($a ma$#ra a'#c(a'a
CONTENIDOS
El co$<icto
- D#7$ici.$
- Ca(sas
- Co$s#c(#$ciasD &ositivas 0 $#gativas
- Fas#s '#l co$<icto
Ti&os '# co$<ictos
- Por s( gra'o '# &#rc#&ci.$
- Por s( orig#$
- Por s(s co$s#c(#$cias
- D#s'# ($a &#rs&#ctiva 8(r;'ica
MBto'os &ara la r#sol(ci.$ o s(&r#si.$ '#l co$<icto
- MBto'os '# r#sol(ci.$ '# co$<ictos #$tr# las &art#s im&lica'asD
co$6ro$taci.$ 0 $#gociaci.$
- MBto'os '# r#sol(ci.$ '# co$<ictos 'o$'# i$t#rvi#$#$ &#rso$as $#(tral#sD
co$ciliaci.$3 m#'iaci.$ 0 ar:itra8#
La $#gociaci.$ como m#'io '# s(&#raci.$ '#l co$<icto
- Pa(tas
+!
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
- Ti&os '# $#gociaci.$
- Fas#s #$ ($ &roc#so $#gocia'or
- Estrat#gias 0 tcticas
CRITERIOS DE EVALUACIN
Al #val(ar a los al(m$os s# t#$'r #$ c(#$ta siD
%# Aa r#co$oci'o la &osi:l# #=ist#$cia '# co$<icto #$tr# los mi#m:ros '# ($
gr(&o como ($ as&#cto caract#r;stico '# las orga$i>acio$#s
%# Aa$ i'#$ti7ca'o los ti&os '# co$<ictos 0 s(s 6(#$t#s
%# Aa$ '#t#rmi$a'o &roc#'imi#$tos &ara la r#sol(ci.$ '#l co$<icto
CCMO TRABAJAR LA UNIDADD
El co$<icto &la$t#a'o #$ %ERKICIO% GENERALE% ROLER3 %A co$ Davi' 0 Pa(la #$ #l
caso &rctico i$icial va a s#rvir '# #8# co$'(ctor &ara tra:a8ar los co$t#$i'os
r#cogi'os #$ #sta ($i'a' Las &r#g($tas so:r# #sta sit(aci.$ s# va$ co$t#star a
lo largo '# la ($i'a' #$ las llama'as 9(# s# i$cl(0#$ #$ las &gi$as /?23 /?13
/?/3 /?!3 /?? 0 /?+
A$ali>ar #l co$<icto #$ #l m($'o '#l tra:a8o #s #l o:8#tivo ms im&orta$t# '#l
#&;gra6# &rim#ro3 'o$'# '#s&(Bs '# '#7$ir #st# co$c#&to3 s# Aac# ($ a$lisis
'# las caract#r;sticas3 ca(sas3 co$s#c(#$cias &ositivas 0 $#gativas 0 s(s 6as#s
A co$ti$(aci.$ s# #=&lica$ los 'isti$tos ti&os '# co$<ictos3 clasi7ca'os &or s(
gra'o '# &#rc#&ci.$3 s( orig#$3 s(s co$s#c(#$cias 0 '#s'# ($a &#rs&#ctiva
8(r;'ica %#g(i'am#$t# s# s#@ala c(l#s so$ los mBto'os 9(# s# (tili>a$ &ara
r#solv#rlo3 clasi7ca'os #$ 'os gra$'#s gr(&os El &rim#ro so$ los (sa'os #$tr#
las &art#s #$ co$<icto3 como la co$6ro$taci.$ o la $#gociaci.$3 0 #l s#g($'o
#$glo:a a a9(#llos #$ los 9(# i$t#rvi#$#$ &#rso$as $#(tral#s3 tal#s como la
co$ciliaci.$3 la m#'iaci.$3 #l ar:itra8# 0 la 8(sticia
D# #$tr# to'os los mBto'os #=&lica'os3 s# va a &r#star ($a at#$ci.$ #s&#cial a
la $#gociaci.$ #$ #l Eltimo '# los #&;gra6#s '# la ($i'a' D#s&(Bs '# '#7$irlo3
s# i$'icar$ las &a(tas &ara 9(# s# '#sarroll# #7ca>m#$t#3 las 6as#s 9(#
co$6orma$ 'icAo &roc#so3 los ti&os '# $#gociaci.$ 0 #strat#gias 0 tcticas 9(#
s# &(#'#$ (tili>ar
+?
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
Las activi'a'#s 9(# s# &la$t#a$ &ara 9(# los al(m$os las r#s(#lva$
i$'ivi'(alm#$t# s# &(#'#$ #$co$trar #$ la &gi$a /?2 Ja0 ($a activi'a' '#
tra:a8o #$ #9(i&o 4&gi$a /?!5 #$ la 9(# s# &i'# 9(# los al(m$os :(s9(#$
sol(cio$#s cr#ativas a ($ &ro:l#ma 9(# s# l#s va a &la$t#ar3 'o$'# s# &ro&o$#
($ '#:at# so:r# la <#=i:ili'a' la:oral a &artir '# la l#ct(ra '# ($a sit(aci.$ r#al
Y 7$alm#$t#3 &ara lograr ($a a&ro=imaci.$ ma0or al s#ctor &ro6#sio$al '# los
al(m$os3 s# i$cl(0# ($a activi'a' #$ #l a&arta'o '#$omi$a'o Tu sector
profesional 4&gi$a /?!5 &ara 9(# :(s9(#$ i$6ormaci.$ #$ #l co$v#$io col#ctivo
corr#s&o$'i#$t# so:r# las &art#s $#gocia'oras3 la comisi.$ &aritaria o las
cl(s(las '# &a> la:oral
E$ las 1ctividades %nales los al(m$os ti#$#$ 9(# a&licar los co$ocimi#$tos
a'9(iri'os 0 a la v#>3 sirv#$ '# r#&aso E$ #l a&arta'o entra en internet s#
:(scar i$6ormaci.$ so:r# ($o '# los co$<ictos la:oral#s ms #=t#$'i'os3 #l
mobbing %# &ro&o$# visitar 'os &gi$asD
Att&D11co$t#$i'os($iv#rsia#s1#s&#cial#s1mo::i$g1co$c#&to1i$'#=Atm
Att&D11FFFacosomoralorg1i$'#=mo::i$gAtm
El GI(#go '# la NasaH #st i$cl(i'o #$ #l a&arta'o '# .rctica profesional &ara
9(# los al(m$os &(#'a$ &o$#r #$ &rctica la $#gociaci.$ a$t# ($a sit(aci.$
co$<ictiva 0 9(# com&r(#:#$ #l 6($cio$ami#$to '# s( gr(&o #$ la toma '#
'#cisio$#s
La ($i'a' 7$ali>a co$ #l a&arta'o "n resumen3 'o$'# s# &r#s#$ta ($ ma&a
co$c#&t(al '# s(s co$c#&tos clav# trata'os 0 #l a&arta'o "val#a tus
conocimientos3 9(# co$sist# #$ ($a :at#r;a '# &r#g($tas ti&o t#st 9(# &#rmit#$
al al(m$o com&ro:ar #l $iv#l '# co$ocimi#$tos a'9(iri'os
+*
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
UNIDAD DE TRABAJO 1%. I.ine)+)i(1 3)(8e1i(n+0e1
RESULTADOS DE APRENDI!AJE
Esta ($i'a' co$tri:(0# a alca$>ar #l sig(i#$t# r#s(lta'o '# a&r#$'i>a8#D
GSe0ecci(n+ (3().4nid+de1 de e*30e( iden.i7c+nd( 0+1 di8e)en.e1
3(1i/i0id+de1 de in1e)ci,n - 0+1 +0.e)n+.i2+1 de +3)endi6+5e + 0( 0+)9(
de 0+ 2id+.H
Para #llo3 al 7$ali>ar #sta ($i'a' '# tra:a8o3 #l al(m$o1aD
I'#$ti7ca las 'isti$tas o&cio$#s aca'BmicoL&ro6#sio$al#s 9(# #=ist#$
'#s&(Bs '# t#rmi$ar ($ ciclo 6ormativo
A$ali>a las corr#s&o$'#$cias 0 #9(ival#$cias '# los s(:sist#mas '# la
Formaci.$ Pro6#sio$al 0 sa:# a&licarlo a s( caso &artic(lar
Kalora la im&orta$cia '# s#g(ir 6orm$'os# lo largo '# to'a la vi'a como
6actor clav# &ara la #m&l#a:ili'a' 0 la a'a&taci.$ a las #=ig#$cias '#l
&roc#so &ro'(ctivo
"(sca #$ #l Catlogo Nacio$al '# las C(ali7cacio$#s Pro6#sio$al#s las
c(ali7cacio$#s corr#s&o$'i#$t#s a s( s#ctor &ro6#sio$al
Kalora la &osi:ili'a' '# tra:a8ar &or c(#$ta &ro&ia como ($ iti$#rario
&ro6#sio$al
Es co$sci#$t# '# 9(# #l #m&l#o &E:lico #s otra &osi:ili'a' la:oral
I'#$ti7ca las o&cio$#s '# #m&l#o &E:lico #$ s( s#ctor &ro6#sio$al
M#8ora #$ #l co$ocimi#$to '#l #$tor$o la:oral '# s( cam&o &ro6#sio$al
CONTENIDOS
La 6ormaci.$ &ro6#sio$al #$ #l sist#ma #'(cativo
- Los iti$#rarios 6ormativos
El Catlogo Nacio$al '# C(ali7cacio$#s Pro6#sio$al#s
La 6ormaci.$ &ro6#sio$al &ara #l #m&l#o
O&cio$#s &ro6#sio$al#s
- Tra:a8ar &or c(#$ta a8#$a
- Tra:a8ar &or c(#$ta &ro&ia
- Tra:a8ar &ara la A'mi$istraci.$ PE:lica
CRITERIOS DE EVALUACIN
++
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
Al #val(ar a los al(m$os s# t#$'r #$ c(#$ta siD
%# Aa i'#$ti7ca'o la o6#rta 6ormativa 0 la '#ma$'a la:oral r#6#ri'a a s(s
i$t#r#s#s3 as; como los &osi:l#s iti$#rarios a s#g(ir
%# Aa co$6#ccio$a'o ($ iti$#rario 6ormativoL&ro6#sio$al &ro&io
%# Aa valora'o la im&orta$cia '# la 6ormaci.$ &#rma$#$t# como 6actor clav#
&ara la #m&l#a:ili'a' 0 la a'a&taci.$ a las #=ig#$cias '#l &roc#so
&ro'(ctivo
%# Aa$ &r#visto las alt#r$ativas '# a(to#m&l#o 0 '# tra:a8o #$ #l s#ctor
&E:lico #$ s( s#ctor &ro6#sio$al
%# Aa$ i'#$ti7ca'o los &ri$ci&al#s 0acimi#$tos '# #m&l#o 0 '# i$s#rci.$
la:oral &ara ($ &ro6#sio$al '# s( s#ctor
CCMO TRABAJAR LA UNIDADD
Es r#com#$'a:l# i$iciar #sta ($i'a' tra:a8a$'o #l 0aso prctico inicial3 'o$'#
s# &r#s#$ta la sit(aci.$ '# ($a al(m$a '# ($ ciclo 6ormativo '# FP3 9(# s#
&la$t#a las mismas '('as 0 c(#stio$#s 9(# c(al9(i#r #st('ia$t# '# 6ormaci.$
&ro6#sio$al
El :lo9(# t#mtico IK3 6rientacin profesional3 a:or'a #l &roc#so '# i$s#rci.$
la:oral '# los al(m$os 9(# Aa$ 7$ali>a'o ($ ciclo 6ormativo '# 6ormaci.$
&ro6#sio$al Para lograr ($a i$s#rci.$ a'#c(a'a3 9(# &osi:ilit# ($ '#sarrollo
&ro6#sio$al satis6actorio3 #s $#c#sario 9(# los al(m$os co$o>ca$ #$ '#tall#
to'os los iti$#rarios 6ormativoL&ro6#sio$al#s 9(# &(#'#$ s#g(ir3 9(# aAo$'#$ #$
s( co$ocimi#$to &#rso$al a $iv#l &ro6#sio$al 0 #$ la r#ali'a' '#l m($'o la:oral
al 9(# va$ a acc#'#r D# #st# mo'o3 &o'r$ 6orm(lar s( o:8#tivo &ro6#sio$al 0
#la:orar ($ &la$ '# acci.$
E$ la &rim#ra ($i'a' '# #st# :lo9(# t#mtico s# a$ali>a$ las o&cio$#s
6ormativas 0 &ro6#sio$al#s 9(# ti#$#$ los al(m$os 9(# Aa$ t#rmi$a'o ($ ciclo
6ormativo '# 6ormaci.$ &ro6#sio$al Asimismo3 s# a:or'a #l t#ma '# las
c(ali7cacio$#s &ro6#sio$al#s3 im&r#sci$'i:l# &ara co$oc#r la #str(ct(ra '# ($
t;t(lo '# 6ormaci.$ &ro6#sio$al 0 #l $#=o '# ($i.$ co$ la 6ormaci.$ &ro6#sio$al
&ara #l #m&l#o3 9(# r#&r#s#$ta la &osi:ili'a' '# los tra:a8a'or#s '# s#g(ir
6orm$'os# a lo largo '# s( vi'a la:oral Fi$alm#$t#3 s# r#c(#r'a al al(m$o la
&osi:ili'a' '# tra:a8ar &or c(#$ta a8#$a3 &or c(#$ta &ro&ia o &ara la
A'mi$istraci.$ PE:lica
+)
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
E$ las 1ctividades %nales 0 #$ la .rctica profesional los al(m$os a&lica$ los
co$ocimi#$tos a'9(iri'os3 lo 9(# &#rmit# asimilar los co$t#$i'os #$ ma0or
&ro6($'i'a' E$ #sta ($i'a'3 to'as las activi'a'#s '#:#$ r#solv#rs# #$tra$'o
#$ i$t#r$#t &ara 9(# los al(m$os '#sc(:ra$ la #=ist#$cia '# &gi$as F#:
o7cial#s 9(# trata$ #stos co$t#$i'os3 como #l &ortal '# FP '#l Mi$ist#rio '#
E'(caci.$ 4Att&D11to'o6&#s5 0 las F#: '# las Co$s#8#r;as '# E'(caci.$ '# las
Com($i'a'#s A(t.$omas
La ($i'a' 7$ali>a co$ #l a&arta'o "n resumen 'o$'# s# &r#s#$ta ($ ma&a
co$c#&t(al '# s(s co$c#&tos clav# 0 #l a&arta'o '# "val#a tus conocimientos
9(# co$sist# #$ ($a :at#r;a '# &r#g($tas ti&o t#st 9(# &#rmit#$ al al(m$o
com&ro:ar #l $iv#l '# co$ocimi#$tos a'9(iri'os
+,
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
UNIDAD DE TRABAJO 1'. E0 3)(-ec.( - 0+ c+))e)+ 3)(8e1i(n+0
RESULTADOS DE APRENDI!AJE
Esta ($i'a' co$tri:(0# a alca$>ar #l sig(i#$t# r#s(lta'o '# a&r#$'i>a8#D
GSe0ecci(n+ (3().4nid+de1 de e*30e( iden.i7c+nd( 0+1 di8e)en.e1
3(1i/i0id+de1 de in1e)ci,n - 0+1 +0.e)n+.i2+1 de +3)endi6+5e + 0( 0+)9(
de 0+ 2id+.H
Para #llo3 al 7$ali>ar #sta ($i'a' '# tra:a8o3 #l al(m$o1aD
Pro6($'i>a #$ #l co$ocimi#$to '# las ca&aci'a'#s3 a&tit('#s # i$t#r#s#s
&#rso$al#s
A$ali>a #l &ot#$cial &ro6#sio$al &ro&io 0 #sta:l#c# ($ &la$ '# acci.$ &ara
m#8orarlo
M#8ora #$ #l co$ocimi#$to '# las o&cio$#s &ro6#sio$al#s
D#sc(:r# mBto'os Etil#s &ara tomar '#cisio$#s co$ crit#rio 0
r#s&o$sa:ili'a'
CONTENIDOS
La carr#ra &ro6#sio$al
El co$ocimi#$to &#rso$al
O&cio$#s &ro6#sio$al#s 0 #l m#rca'o la:oral
A$lisis '#l o:8#tivo &ro6#sio$al 0 &la$ '# acci.$
El &roc#so '# toma '# '#cisio$#s
CRITERIOS DE EVALUACIN
Al #val(ar a los al(m$os s# t#$'r #$ c(#$ta siD
%# Aa$ i'#$ti7ca'o 0 #val(a'o las ca&aci'a'#s3 a&tit('#s3 actit('#s 0
co$ocimi#$tos &ro&ios3 '# 6orma r#s&o$sa:l#
%# Aa$ '#7$i'o los i$t#r#s#s 0 las motivacio$#s &#rso$al#s
%# Aa r#ali>a'o la valoraci.$ '# la &#rso$ali'a'3 as&iracio$#s3 actit('#s 0
6ormaci.$ &ro&ia &ara la toma '# '#cisio$#s
%# Aa$ '#t#rmi$a'o las actit('#s 0 a&tit('#s r#9(#ri'as &ara la activi'a'
&ro6#sio$al r#lacio$a'a co$ #l &#r7l '#l t;t(lo
%# Aa '#sarrolla'o '# 6orma coA#r#$t# 0 r#s&o$sa:l# #l &ot#$cial &ro6#sio$al
&ro&io
%# Aa$ a$ali>a'o las 'isti$tas o&cio$#s &ro6#sio$al#s
+-
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
%# Aa '#sarrolla'o ($ &la$ '# acci.$ &ro6#sio$al r#al 0 a'#c(a'o a la
&#rso$a
%# Aa r#ali>a'o #l &roc#so '# toma '# '#cisio$#s corr#ctam#$t#
CCMO TRABAJAR LA UNIDADD
Es r#com#$'a:l# i$iciar #sta ($i'a' tra:a8a$'o #l 0aso prctico inicial3 'o$'#
s# &r#s#$ta la sit(aci.$ '# Mar;a 0 s# '#scri:# s( tra0#ctoria &ro6#sio$al
Esta ($i'a' #s la s#g($'a '#l :lo9(# t#mtico IK3 6rientacin profesional E$
#lla s# a:or'a #l &roc#so '# &la$i7caci.$ '# la carr#ra &ro6#sio$al3 9(# co$ll#va
#l a$lisis '#D
El &ot#$cial &ro6#sio$al3 los i$t#r#s#s &#rso$al#s3 las 6ortal#>as 0 las
'#:ili'a'#s &ro&ias
U$ #st('io '# las ca&aci'a'#s3 a&tit('#s 0 actit('#s 9(# r#9(i#r#$ las
oc(&acio$#s '# $(#stro i$t#rBs
El o:8#tivo &ro6#sio$al 0 $(#stro &osi:l# &ro0#cto &ro6#sio$al
El m#rca'o la:oral '#l 9(# s# va a 6ormar &art# #$ ($ 6(t(ro
Fi$alm#$t#3 #$ #l a&arta'o .rctica profesional3 los al(m$os 6orm(lar$ s(
o:8#tivo &ro6#sio$al 0 tra>ar$ ($ &la$ '# acci.$ o &ro0#cto &ro6#sio$al
La ($i'a' 7$ali>a co$ #l a&arta'o "n resumen 'o$'# s# &r#s#$ta ($ ma&a
co$c#&t(al '# s(s co$c#&tos clav# 0 #l a&arta'o '# "val#a tus conocimientos3
9(# co$sist# #$ ($a :at#r;a '# &r#g($tas ti&o t#st 9(# &#rmit#$ al al(m$o
com&ro:ar #l $iv#l '# co$ocimi#$tos a'9(iri'os
)2
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
UNIDAD DE TRABAJO 1F. E0 3)(ce1( de /=1;4ed+ de e*30e(
RESULTADOS DE APRENDI!AJE
Esta ($i'a' co$tri:(0# a alca$>ar #l sig(i#$t# r#s(lta'o '# a&r#$'i>a8#D
GSe0ecci(n+ (3().4nid+de1 de e*30e( iden.i7c+nd( 0+1 di8e)en.e1
3(1i/i0id+de1 de in1e)ci,n - 0+1 +0.e)n+.i2+1 de +3)endi6+5e + 0( 0+)9(
de 0+ 2id+.H
Para #llo3 al 7$ali>ar #sta ($i'a' '# tra:a8o3 #l al(m$o1aD
Co$oc# las 6(#$t#s '# #m&l#o 0 las #m&r#sas '#l s#ctor
A&r#$'# a ma$#8ar las r#'#s social#s Etil#s &ara la :Es9(#'a '# #m&l#o 0
las A#rrami#$tas /2
I'#$ti7ca las o6#rtas '# #m&l#o a'#c(a'as al &#r7l &ro6#sio$al 0 r#co$oc#
las o6#rtas '# #m&l#o #$ga@osas
A&r#$'# a #la:orar ($ c(rr;c(l(m v;ta# 0 cartas '# &r#s#$taci.$
Disti$g(# los 'isti$tos ti&os '# &r(#:as 0 t#st &sicotBc$icos
%a:# '#s#$volv#rs# #$ ($a 'i$mica '# gr(&o 0 #$ las #$tr#vistas '#
tra:a8o
Co$oc# la 6orma '# :(scar #m&l#o #$ E(ro&a 0 las A#rrami#$tas 9(#
&(#'#$ a0('arl#3 como la R#' E(r#s3 #l Marco ComE$ E(ro&#o '#
R#6#r#$cia &ara las L#$g(as 0 los ci$co 'oc(m#$tos E(ro&ass
CONTENIDOS
La :Es9(#'a '# #m&l#o
- F(#$t#s '# i$6ormaci.$
- "Es9(#'a '# #m&l#o a travBs '# i$t#r$#t 0 las r#'#s social#s
J#rrami#$tas /2
%#l#cci.$ '# o6#rtas '# #m&l#o
- El &#r7l '#l &(#sto '# tra:a8o 0 #l &#r7l '#l ca$'i'ato
El c(rr;c(l(m v;ta#
- Ti&os
- Estr(ct(raD mo'#los '# c(rr;c(l(m cro$ol.gico i$v#rso 0 '# c(rr;c(l(m
6($cio$al
La carta '# &r#s#$taci.$
Pr(#:as 0 t#sts
- T#sts &sicotBc$icos
)1
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
- T#sts '# &#rso$ali'a'
- Pr(#:as &ro6#sio$al#s
- T#sts '# c(lt(ra g#$#ral
Di$micas '# gr(&o
La #$tr#vista '# s#l#cci.$
Tra:a8ar #$ E(ro&a
- E(ro&ass
- Marco comE$ #(ro&#o '# r#6#r#$cia &ara las l#$g(as
CRITERIOS DE EVALUACIN
Al #val(ar a los al(m$os s# t#$'r #$ c(#$ta siD
%# Aa i'#$ti7ca'o 0 Aa a$ali>a'o ($a o6#rta la:oral r#6#ri'a a los i$t#r#s#s
&ro6#sio$al#s &ro&ios
%# Aa #la:ora'o corr#ctam#$t# ($ c(rr;c(l(m v;ta# 0 ($a carta '#
&r#s#$taci.$
%# Aa '#s#$v(#lto '# 6orma a&ro&ia'a #$ ($a 'i$mica '# gr(&o
%# Aa &r#&ara'o a'#c(a'am#$t# ($a #$tr#vista '# tra:a8o3 '#mostra$'o
9(# co$oc# las &r#g($tas ms 6r#c(#$t#s 0 sa:i#$'o 'ar r#s&(#stas
a'#c(a'as 0 a'a&ta'as a s(s caract#r;sticas &#rso$al#s
%# Aa '#scrito 0 '#sarrolla'o #l &roc#so &ara o:t#$#r ($ &(#sto '# tra:a8o3
&arti#$'o '# ($a o6#rta '# #m&l#o r#al o sim(la'a
%# Aa$ '#t#rmi$a'o las tBc$icas (tili>a'as #$ #l &roc#so '# :Es9(#'a '#
#m&l#o
%# Aa$ i'#$ti7ca'o los &ri$ci&al#s 0acimi#$tos '# #m&l#o 0 los mBto'os '#
i$s#rci.$ la:oral '# s( s#ctor &ro6#sio$al3 #$ Es&a@a 0 #$ E(ro&a
CCMO TRABAJAR LA UNIDADD
Es r#com#$'a:l# i$iciar #sta ($i'a' tra:a8a$'o #l 0aso prctico inicial3 'o$'#
s# &r#s#$ta la sit(aci.$ '# ($a al(m$a 9(# aca:a '# t#rmi$ar ($ ciclo
6ormativo 0 s# #$6r#$ta a ($a #$tr#vista '# tra:a8o
Esta ($i'a' #s la Eltima '#l :lo9(# t#mtico IK3 6rientacin profesional3 'o$'#
s# a:or'a #l &roc#so '# :Es9(#'a '# #m&l#o
)/
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
E$ #l tratami#$to '# #sta ($i'a' s#r $#c#sario 9(# #l al(m$o &racti9(# '#
6orma i$t#$siva las 'i6#r#$t#s tBc$icas #=ist#$t#s &ara la co$s#c(ci.$ '# ($
#m&l#o Para #llo3 '#:#r$ sim(lars# to'os los &asos '#l &roc#so '# i$s#rci.$
la:oralD
I'#$ti7caci.$ '# las 'i6#r#$t#s 6(#$t#s '# i$6ormaci.$ 0 co$s#c(ci.$ '# ($
lista'o co$ 'ir#ccio$#s '# #m&r#sas3 9(# &('i#ra$ $#c#sitar s(s s#rvicios
Orga$i>aci.$ '# ($ &la$ '# :Es9(#'a activa '# #m&l#o
Ela:oraci.$ '# cartas '# &r#s#$taci.$ 0 c(rr;c(l(m v;ta#
R#sol(ci.$ '# la ma0or ca$ti'a' &osi:l# '# t#st &sicotBc$icos
E$sa0o '# com&ortami#$tos #$ #$tr#vistas '# #m&l#o 0 'i$micas '# gr(&o
R#s(ltar tam:iB$ m(0 co$v#$i#$t# (tili>ar los 'i6#r#$t#s v;'#os 9(# Aa0 #$ #l
m#rca'o so:r# #l &roc#so '# :Es9(#'a '# #m&l#o
La ($i'a' 7$ali>a co$ #l a&arta'o "n resumen 'o$'# s# &r#s#$ta ($ ma&a
co$c#&t(al '# s(s co$c#&tos clav# 0 #l a&arta'o '# "val#a tus conocimientos3
9(# co$sist# #$ ($a :at#r;a '# &r#g($tas ti&o t#st 9(# &#rmit#$ al al(m$o
com&ro:ar #l $iv#l '# co$ocimi#$tos a'9(iri'os
)!
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N

$. TEMPORALI!ACIN
E$ 6($ci.$ '# las Aoras '# 9(# s# 'is&o$# 0 '# los o:8#tivos 9(# s# &r#t#$'#
alca$>ar3 s# &ro&o$# la 'istri:(ci.$ t#m&oral sig(i#$t#D
C(n.enid(1 J()+1 0ec.i2+1
B0(;4e .e*?.ic( I@ C(n.)+.( de .)+/+5( - Se94)id+d S(ci+0
U$i'a' 1 La r#laci.$ la:oral
U$i'a' / El co$trato '# tra:a8o
U$i'a' ! La orga$i>aci.$ '#l tra:a8o
U$i'a' ? La $.mi$a
U$i'a' * Mo'i7caci.$3 s(s&#$si.$ 0 #=ti$ci.$ '#l
co$trato
U$i'a' + La r#&r#s#$taci.$ '# los tra:a8a'or#s
U$i'a' ) La %#g(ri'a' %ocial
? Aoras
? Aoras
? Aoras
+ Aoras
+ Aoras
! Aoras
+ Aoras
"" :()+1
B0(;4e .e*?.ic( II@ P)e2enci,n de )ie19(1 0+/()+0e1
U$i'a' , %#g(ri'a' 0 sal(' #$ #l tra:a8o
U$i'a' - Los ri#sgos la:oral#s
U$i'a' 12 M#'i'as '# &r#v#$ci.$ 0 '# &rot#cci.$
U$i'a' 11 La g#sti.$ '# la &r#v#$ci.$
U$i'a' 1/ El Pla$ '# Pr#v#$ci.$ '# Ri#sgos
La:oral#s
U$i'a' 1! Prim#ros a(=ilios
, Aoras
, Aoras
, Aoras
, Aoras
, Aoras
* Aoras
#$ :()+1
B0(;4e .e*?.ic( III@ Ge1.i,n de 0+1 )e0+ci(ne1 3)(8e1i(n+0e1
U$i'a' 1? Tra:a8o #$ #9(i&o
U$i'a' 1* Co$<icto 0 $#gociaci.$
! Aoras
! Aoras % :()+1
B0(;4e .e*?.ic( IV@ O)ien.+ci,n 3)(8e1i(n+0
U$i'a' 1+ Iti$#rarios &ro6#sio$al#s
U$i'a' 1) El &ro0#cto 0 la carr#ra &ro6#sio$al
U$i'a' 1, El &roc#so '# :Es9(#'a '# #m&l#o
/ Aoras
/ Aoras
/ Aoras
% :()+1
E$ ($a &rogramaci.$ r#alista3 s# '#:# '# co$si'#rar 9(# al m#$os 12 Aoras
'(ra$t# #l c(rso s# (tili>ara$ &ara la r#ali>aci.$ '# activi'a'#s
com&l#m#$tarias 0 '# #=m#$#s E$ c(al9(i#r caso3 la t#m&orali>aci.$
&ro&(#sta #star #$ 6($ci.$ '# la ca&aci'a' '# a&r#$'i>a8# 0 com&r#$si.$ '#
los al(m$os
)?
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N

%. METODOLOGA DID&CTICA
E$ la &rogramaci.$ '# las ($i'a'#s 0a s# Aa$ i$cor&ora'o '#t#rmi$a'as
s(g#r#$cias m#to'ol.gicas 9(# s# a8(sta$ '# mo'o &r#ciso a las caract#r;sticas
co$cr#tas '# los co$t#$i'os a:or'a'os P#ro3 $at(ralm#$t#3 tal#s ori#$tacio$#s
#ma$a$ '# ($ marco m#to'ol.gico g#$#ral
Las l;$#as '# act(aci.$ #$ #l &roc#so #$s#@a$>aLa&r#$'i>a8# 9(# s# (tili>ar$ #$
#l m.'(lo '# F()*+ci,n - O)ien.+ci,n L+/()+0 9(# &#rmit#$ alca$>ar los
o:8#tivos '#l m.'(lo v#rsar$ so:r#D
El ma$#8o '# las 6(#$t#s '# i$6ormaci.$ so:r# #l sist#ma #'(cativo 0 la:oral
La r#ali>aci.$ '# &r(#:as '# ori#$taci.$ 0 'i$micas so:r# la &ro&ia
&#rso$ali'a' 0 #l '#sarrollo '# las Aa:ili'a'#s social#s
La &r#&araci.$ 0 r#ali>aci.$ '# c(rr;c(los 0 #$tr#vistas '# tra:a8o
I'#$ti7caci.$ '# la $ormativa la:oral 9(# a6#cta a los tra:a8a'or#s '#l
s#ctor3 ma$#8o '# los co$tratos ms comE$m#$t# (tili>a'os3 l#ct(ra
com&r#$siva '# los co$v#$ios col#ctivos '# a&licaci.$
La c(m&lim#$taci.$ '# r#ci:os '# salario '# 'i6#r#$t#s caract#r;sticas 0
otros 'oc(m#$tos r#lacio$a'os
El a$lisis '# la L#0 '# Pr#v#$ci.$ '# Ri#sgos La:oral#s 9(# l# &#rmita la
#val(aci.$ '# los ri#sgos '#riva'os '# las activi'a'#s '#sarrolla'as #$ #l
s#ctor &ro'(ctivo 0 cola:orar #$ la '#7$ici.$ '# ($ &la$ '# &r#v#$ci.$ &ara
la #m&r#sa3 as; como las m#'i'as $#c#sarias 9(# '#:a$ a'o&tars# &ara s(
im&l#m#$taci.$
La :as# m#to'ol.gica '#l m.'(lo ti#$# ($a ori#$taci.$ 6($'am#$talm#$t#
&rctica 0 &artici&ativa3 ori#$ta'a $o ta$to a la a'9(isici.$ t#.rica '#
co$ocimi#$tos como a s( &(#sta #$ &rctica
E$ #l '#sarrollo '# ca'a ($i'a' s# s#g(ir #l #s9(#ma sig(i#$t#D
1. Al inici( de c+d+ 4nid+d de .)+/+5(3 s# Aar ($a i$tro'(cci.$ '# los
co$t#$i'os3 &r#6#ri:l#m#$t# vi$c(la'a a #8#m&los '# la vi'a r#al 0 al 0aso
prctico inicial 9(# &la$t#a ($a sit(aci.$ r#lacio$a'a co$ #l #8#rcicio
&ro6#sio$al 0 9(# #st vi$c(la'a al co$t#$i'o '# 'icAa ($i'a' %#r #l #8#
v#rt#:ra'or '# la #=&osici.$3 0a 9(# s# va r#solvi#$'o a lo largo '#l t#ma
2. Post#riorm#$t#3 s# &asar a eE30ic+) 0(1 c(n.enid(1 in.e)c+0+nd(
+c.i2id+de1 de +die1.)+*ien.( - de +30ic+ci,n3 ta$to i$'ivi'(al#s como
)*
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
'# gr(&o o '#l s#ctor &ro6#sio$al3 9(# 6om#$t#$ la #=&r#si.$ '# o&i$io$#s3
i$9(i#t('#s 0 a&ortacio$#s '# los al(m$os3 :(sca$'o #$ to'o mom#$to
'#s&#rtar #l i$t#rBs '#l al(m$o &or la ($i'a' '# tra:a8o3 as; como s(
&artici&aci.$
3. Al 7n+0i6+) c+d+ 4nid+d de .)+/+5(3 s# &ro&o$'r a los al(m$os la
r#sol(ci.$ de +c.i2id+de1 de en1e>+n6+K+3)endi6+5e +1L c(*( c+1(1 de
3)?c.ic+ 3)(8e1i(n+0 - 1(04ci,n de 4n .e1. de +4.(e2+04+ci,n 9(#
6acilit#$ la m#8or com&r#$si.$ '#l t#ma &ro&(#sto 4'#:at#s3 'isc(sio$#s3
a&licacio$#s &rcticas5
Los al(m$os r#ci:ir$3 #$ to'o mom#$to3 #l a&o0o $#c#sario &or &art# '#l
&ro6#sor &ara ($a m#8or co$s#c(ci.$ '# los o:8#tivos marca'os
)+
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N

) EVALUACIN
'.1. E0 3)(ce1( de e2+04+ci,n
La #val(aci.$ #s ($o '# los #l#m#$tos '#l &roc#so #'(cativo '# ma0or
im&orta$cia3 0 r#9(i#r# ($a '#'icaci.$ co$sta$t# &or &art# '#l &ro6#sora'o Las
co$c#&cio$#s so:r# 9(B #s3 9(B Aa0 9(# #val(ar3 c.mo s# '#:# Aac#r 0 c($'o
s# Aa '# #6#ct(ar3 so$ varia'as 0 m(0 'isti$tas s#gE$ la co$c#&ci.$ 9(# t#$ga$
los &ro6#sor#s '# la #$s#@a$>a
CM4< e1 0+ e2+04+ci,nD
La #val(aci.$ s# &(#'# #$t#$'#r como ($ &roc#so co$ti$(o '# r#cogi'a '#
i$6ormaci.$ 0 '# a$lisis3 9(# $os &#rmit# co$oc#r 9(B a&r#$'i>a8# s# #st
co$sig(i#$'o3 9(B varia:l#s i$<(0#$ #$ 'icAo a&r#$'i>a8# 0 c(l#s so$ los
o:stc(los 0 'i7c(lta'#s 9(# a6#cta$ $#gativam#$t# al a&r#$'i>a8#
Por lo ta$to3 &o'#mos '#cir 9(# la #val(aci.$ im&lica la #misi.$ '# ($ 8(icio '#
valorC com&arativo3 &or9(# s# Aac# co$ r#s&#cto a ($ r#6#r#$t#3 9(# so$ los
crit#rios '# #val(aci.$C corr#ctor3 &or9(# s# Aac# co$ #l 7$ '# m#8orar a9(#llo
9(# Aa si'o o:8#to '# la #val(aci.$C 0 co$ti$(o3 &or9(# r#9(i#r# #sta:l#c#r tr#s
mom#$tos 6($'am#$tal#s #$ #l &roc#soD #l comi#$>o3 #l &roc#so 0 #l 7$al
CM4< :+- ;4e e2+04+)D
El o:8#to '# la #val(aci.$ $o #s E$ico Po'r;a #$t#$'#rs# 9(# lo 9(# Aa0 9(#
#val(ar #s #l &ro'(cto 7$al3 #s '#cir3 #l a&r#$'i>a8# logra'o &or #l al(m$o o la
al(m$a a lo largo '# ($ &#rio'o '# ti#m&o P#ro3 tam:iB$ #s '# s(ma
im&orta$cia #val(ar la i$<(#$cia '# to'as las &osi:l#s varia:l#s 9(# &(#'#$
i$<(ir #$ #l r#$'imi#$to 7$al3 como la actit(' 0 #l tra:a8o '# los al(m$os3 #l
&roc#so '# #$s#@a$>a 9(# Aa ll#va'o a ca:o #l &ro6#sor3 los mat#rial#s
'i'cticos #m&l#a'os3 #tcC to'o #llo s# s(#l# #$glo:ar #$ la llama'a #val(aci.$
'#l &roc#so
D#$tro '#l co$c#&to '# #val(aci.$ '#l &ro'(cto o a&r#$'i>a8#3 Aa0 9(# t#$#r
&r#s#$t# 9(# &or o:8#to '# a&r#$'i>a8# Aa0 9(# #$t#$'#r to'o co$ocimi#$to
t#.rico 0 &rctico3 as; como las ca&aci'a'#s com&#t#$cial#s 9(# s# Aa$
#$s#@a'o '# 6orma #=&l;cita D# to'o #llo s# '#'(c# 9(# Aa:r 9(# #m&l#ar
'i6#r#$t#s i$str(m#$tos 0 &roc#'imi#$tos '# #val(aci.$ 9(# s#a$ &#rti$#$t#s
co$ lo 9(# s# 9(i#r# #val(ar3 ta$to &ara #l &ro'(cto 4a&r#$'i>a8#5 como &ara #l
&roc#so 4#$s#@a$>a5
))
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
CC,*( 1e de/e :+ce)D
La #val(aci.$ '#l a&r#$'i>a8# Aa '# #6#ct(ars# m#'ia$t# #l (so '# i$str(m#$tos
0 &roc#'imi#$tos a'#c(a'os a lo 9(# s# &r#t#$'# m#'ir ( o:s#rvar Los
i$str(m#$tos 0 &roc#'imi#$tos '#:#$ s#r varia'os 0 ori#$ta'or#s
Para la #val(aci.$ '#l &roc#so s# &r#cisa s#r cr;tico 0 a la v#> r#<#=ivo3
c(#stio$a$'o co$sta$t#m#$t# lo 9(# s# Aac#3 0 &roc(ra$'o a$ali>ar los
&ri$ci&al#s #l#m#$tos 9(# &(#'#$ 'istorsio$ar #l &roc#so #'(cativoC '# #sta
6orma &o'r#mos i'#$ti7car los &ro:l#mas # i$t#$tar &o$#r r#m#'io #$ la
m#'i'a '# $(#stras &osi:ili'a'#s
La #val(aci.$ '# la &ro&ia &rctica 'oc#$t# co$stit(0# ($a '# las #strat#gias '#
6ormaci.$ ms &ot#$t#s 9(# #=ist#$ &ara la m#8ora '# la cali'a' '#l &roc#so '#
#$s#@a$>aLa&r#$'i>a8#3 &#rmiti#$'o las corr#ccio$#s o&ort($as #$ s( la:or
'i'ctica
CC4?nd( 1e de/e de :+ce)D
La #val(aci.$ Aa '# v#$ir marca'a &or los tr#s mom#$tos3 cita'os
a$t#riorm#$t#3 9(# '#7$#$ #l &roc#so co$ti$(o '# #$s#@a$>aLa&r#$'i>a8#D
1 Eval(aci.$ i$icialD %# r#ali>a al comi#$>o '#l &roc#so &ara o:t#$#r
i$6ormaci.$ so:r# la sit(aci.$ '# ca'a al(m$o 0 al(m$a3 0 &ara '#t#ctar la
&r#s#$cia '# 'i7c(lta'#s 9(# actE#$ como o:stc(los &ara #l a&r#$'i>a8#
&ost#rior Esto co$ll#var ($a at#$ci.$ a s(s 'i6#r#$cias 0 ($a m#to'olog;a
a'#c(a'a &ara ca'a caso
/ Eval(aci.$ 6ormativaD Ti&o '# #val(aci.$ 9(# &r#t#$'# r#g(lar3 ori#$tar 0
corr#gir #l &roc#so #'(cativo3 al &ro&orcio$ar ($a i$6ormaci.$ co$sta$t#
9(# &#rmitir m#8orar ta$to los &roc#sos como los r#s(lta'os '# la
i$t#rv#$ci.$ #'(cativa Es3 &or ta$to3 la ms a&ro&ia'a &ara t#$#r ($a
visi.$ '# las 'i7c(lta'#s 0 '# los &roc#sos 9(# s# va$ o:t#$i#$'o #$ ca'a
caso Co$ la i$6ormaci.$ 'is&o$i:l# s# valora si s# ava$>a a'#c(a'am#$t#
Aacia la co$s#c(ci.$ '# los o:8#tivos &la$t#a'os %i #$ algE$ mom#$to s#
'#t#cta$ 'i7c(lta'#s #$ #l &roc#so3 s# tratar '# av#rig(ar s(s ca(sas 03
#$ co$s#c(#$cia3 a'a&tar las activi'a'#s '# #$s#@a$>aLa&r#$'i>a8#
! Eval(aci.$ s(mativaD %# trata '# valorar los r#s(lta'os 7$al#s '#
a&r#$'i>a8#
),
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
'.2. In1.)4*en.(1 de e2+04+ci,n
Los i$str(m#$tos '# #val(aci.$ s# '#7$#$ como a9(#llos 'oc(m#$tos o
r#gistros (tili>a'os &or #l &ro6#sora'o &ara la o:s#rvaci.$ sist#mtica 0 #l
s#g(imi#$to '#l &roc#so '# a&r#$'i>a8# '#l al(m$a'o D# #sta 6orma la
#val(aci.$ '#:# a&o0ars# #$ la r#cogi'a '# i$6ormaci.$ Por #llo #s $#c#sario
9(# #l #9(i&o '# &ro6#sor#s '#t#rmi$# las caract#r;sticas #s#$cial#s '# los
&roc#'imi#$tos '# #val(aci.$C #$tr# #llas s(:ra0amos las sig(i#$t#sD
%#r m(0 varia'os3 '# mo'o 9(# &#rmita$ #val(ar los 'isti$tos ti&os '#
ca&aci'a'#s 0 co$t#$i'os c(rric(lar#s 0 co$trastar 'atos '# la #val(aci.$ '#
los mismos a&r#$'i>a8#s o:t#$i'os a travBs '# s(s 'isti$tos i$str(m#$tos
Po'#r s#r a&lica'os3 alg($os '# #llos3 ta$to &or #l &ro6#sor como &or los
al(m$os #$ sit(acio$#s '# a(to#val(aci.$ 0 '# coL#val(aci.$
Dar i$6ormaci.$ co$cr#ta '# lo 9(# s# &r#t#$'# #val(ar3 si$ i$tro'(cir
varia:l#s 9(# 'istorsio$#$ los 'atos 9(# s# o:t#$ga$ co$ s( a&licaci.$
Utili>ar 'isti$tos c.'igos 4v#r:al#s3 s#a$ oral#s o #scritos3 gr7cos3
$(mBricos3 a('iovis(al#s3 #tc5 c(a$'o s# trat# '# &r(#:as 'irigi'as al
al(m$a'o3 '# mo'o 9(# s# a'#c(#$ a las 'isti$tas a&tit('#s 0 9(# #l c.'igo
$o m#'iatic# #l co$t#$i'o 9(# s# &r#t#$'# #val(ar
P#rmitir #val(ar la tra$s6#r#$cia '# los a&r#$'i>a8#s a co$t#=tos 'isti$tos '#
a9(#llos #$ los 9(# s# Aa$ a'9(iri'o3 com&ro:a$'o as; s( 6($cio$ali'a' 0 la
a'9(isici.$ '# las com&#t#$cias &ro6#sio$al#s3 &#rso$al#s 0 social#s
A co$ti$(aci.$ #$(m#ramos alg($os '# los &roc#'imi#$tos # i$str(m#$tos 9(#
s# &(#'#$ #m&l#ar &ara #val(ar #l &roc#so '# a&r#$'i>a8#D
O/1e)2+ci,n 1i1.e*?.ic+
O:s#rvaci.$ 'ir#cta '#l tra:a8o #$ #l a(la o tall#r#s
R#gistro a$#c'.tico &#rso$al &ara ca'a ($o '# los al(m$os
An+0i6+) 0+1 3)(d4cci(ne1 de 0(1 +04*n(1
R#visi.$ '# los c(a'#r$os3 a&($t#s o :loc '# $otas
R#sEm#$#s
Activi'a'#s #$ #l a(la
Pro'(ccio$#s #scritas
Tra:a8os mo$ogr7cos
M#morias '# i$v#stigaci.$
)-
Formacin y orientacin laboral
PROGRAMACI
N
E2+04+) 0+1 eE3(1ici(ne1 ()+0e1 de 0(1 +04*n(1
D#:at#s
P(#stas #$ comE$
Dilogos
E$tr#vista
Re+0i6+) 3)4e/+1 e13ecL7c+1
O:8#tivas
A:i#rtas
E=&osici.$ '# ($ t#ma3 #$ gr(&o o i$'ivi'(alm#$t#
R#sol(ci.$ '# #8#rcicios
A$lisis '# casos &rcticos
A(to#val(aci.$
CoL#val(aci.$
,2

También podría gustarte