Está en la página 1de 4

1

A AA AELIUS ELIUS ELIUS ELIUS D DD DONTUS ONTUS ONTUS ONTUS


No se conocen ni el ao ni el lugar donde naci este famoso gramtico, el gramtico de
la ciudad de Roma por antonomasia, a quien su discpulo San Jernimo llamaba con
reverencia praeceptor meus y lo sita en el 353 d.C.
Escribi Ars grammatica, conocida tambin como Ars mior y Ars minor o D
partibus rtinis ars minor, siendo este libro el curso antiguo de gramtica latina
ms completo y que se destaca tanto por su mtodo y fines didcticos, que fue elogiado
por sus contemporneos e incluso fue el libro de texto en las escuelas hasta la Edad
Media y an con posterioridad. Otras de sus obras son Comentario a Terencio que nos
ha llegado incompleta, y Comentario a Virgilio de la que slo tenemos la introduccin.
El siguiente pasaje es parte de su Ars grammatica mior. El arte gramatical
mayor es un tratado formado por varios apartados, que trata de la fontica, de la
mtrica, de las partes de la oracin, de los vicios del habla y de los recursos retricos
del latn. El Ars minor es un manual de gramtica escolar, destinado a principiantes, y
escrito en forma de preguntas y respuestas, a la manera de un catecismo gramatical.
En Roma, la gramtica comienza a estudiarse a partir del siglo II a.C. Las
gramticas latinas son escritos tcnicos que proceden, en lo general, de textos griegos;
sin embargo, pueden considerarse originales en su decidida aplicacin de las
categoras tcnicas griegas a la lengua latina.
Donato fue un grammaticus Vrbis Rmae (un gramtico de la ciudad de
Roma). El grammaticus era el encargado del segundo nivel de la enseanza en Grecia
y Roma; los nios, en la escuela del grammaticus, aprendan gramtica, naturalmente,
pero tambin lean a los poetas, con todas las explicaciones necesarias (histricas,
geogrficas, cientficas, etctera.); aprendan sus obras de memoria, las recitaban con
la pronunciacin correcta y, con ello, aprendan a hablar con correccin y claridad. El
primer grado de la enseanza era el ldus litterrius, a cargo del littertor, que tena
como meta ensear a leer, a escribir y a contar. El tercer nivel era la enseanza
retrica, donde se aprenda a elaborar discursos persuasivos.



2
DNT GRAMMATIC VRBIS RMAE,
ARS GRAMMATICA
nm nm nm nmen substantvum en substantvum en substantvum en substantvum significado significado significado significado
Vx est ar ictus snsibilis audt... Omnis vx aut
articulta est aut cnfsa. Articulta est quae litters
comprehend potest, cnfsa quae scrb nn potest.
Littera est pars minima vcis articultae.
Litterrum aliae sunt vcls aliae cnsonants.
Cnsonantium aliae sunt smivcls aliae mtae.
Vcls sunt quae per s prferuntur et per s
syllabam faciunt. Sunt autem numer qunque a e i o
u; hrum duae i et u trnseunt in cnsonantium
potesttem, cum aut ipsae inter s geminantur aut
cum alis vclibus iunguntur, ut In vts... Latnae
vcls omns et prdc et corrip possunt...
Smivcls sunt quae per s quidem
prferuntur sed per s syllabam nn faciunt. Sunt
autem numer septem f l m n r s x. Ex hs na duplex
est, x...
Mtae sunt quae nec per s prferuntur nec per
s syllabam faciunt. Sunt autem numer novem b c d g
h k p q t. Ex hs supervacuae quibusdam videntur k et
q, qu nesciunt quotins a sequitur, k litteram
praepnendam esse, nn q; quotins u sequitur, per q
nn per k scrbendum. H interdum cnsonns
interdum adsprtinis crditur nota. Y et z remanent,
qus litters propter Graeca nmina admsimus: altera
namque vclis, altera est cnsonns duplex. Vnde fit
adsprti, adsprtinis f.
r, ris m. (gr.)
ars grammatica
ars, artis f.
comprehnsi, comprehnsinis f.
Dontus, Dont m.
nntiti, nntitinis f.
grammaticus, grammatic m. (gr.)
In, Innis f. nom. pr.
lcti, lctinis f.
littera, litterae f.
nmen, nminis n.
nota, notae f.
numerus, numer m.
pars, partis f.
potsts, potsttis f.
Rma, Rmae f.
syllaba, syllabae f.(gr.)
tempus, temporis n.
urbs, urbis f.
vts, vtis m.
vx, vcis f.

nmen adiectvum nmen adiectvum nmen adiectvum nmen adiectvum
brevis, breve adj.
capx, capcis adj.
commnis, commne adj.
cnsonns, cnsonntis adj.
duplex, duplicis adj.
Graecus, Graeca, Graecum adj.
grammaticus, grammatica,
grammaticum adj.
Latnus, Latna, Latnum adj.
minimus, minima, minimum adj. sp.
mtus, mta, mtum adj.
omnis, omne adj.
plrs, plra adj. comparativo
smi|vclis, smi|vcle adj.
snsibilis, snsibile adj.
super|vacuus, super|vacua,
super|vacuum adj.
vclis, vcle adj.

prnmen prnmen prnmen prnmen
alius, alia, aliud pron. indef.
alter, altera, alterum pron. indef.
hc, haec, hoc pron. dem.
ipse, ipsa, ipsum pron. dem.
qu, quae, quod pron. rel.
qudam, quaedam, quoddam p. indef.
su, sibi, s (ss) pron. reflexivo

























Significad Significad Significad Significado




















significado significado significado significado








3
ut qudam putant Latns litters nn plrs esse
quam decem et septem, s quidem ex vgint et tribus
na adsprtinis nota est, na duplex, duae
supervacuae, duae Graecae...
Syllaba est comprehnsi litterrum vel nus
vclis nntiti temporum capx. Syllabrum aliae
sunt brevs, aliae longae, aliae commns.
Don. A. G. I. 1-3

conincti conincti conincti conincti
aut conj.
autem conj.
cum conj.
et conj.
namque conj.
nec conj.
quam conj.
sed conj.
s conj.
ut conj.
vel conj.

praepositi praepositi praepositi praepositi
cum prep. abl.
, ex prep. abl.
in prep. acus.
inter prep. acus.
per prep. acus.
propter prep. acus.
adverbium adverbium adverbium adverbium
interdum adv. tiempo
nn adv. nfasis
quidem adv. nfasis
quotins adv. cantidad
unde adv. lugar

Significad Significad Significad Significado












Significad Significad Significad Significado






Significad Significad Significad Significado


verbum verbum verbum verbum
ad|mittere, ad|ms, ad|mssum
articulre, articulv, articultum
audre, audv, audtum
comprehendere, comprehnd, comprehnsum
cn|fundere, cn|fd, cn|fsum
corripere, corripi, corripu, correptum corripere, corripi, corripu, correptum corripere, corripi, corripu, correptum corripere, corripi, corripu, correptum
crdere, crdid, crditum
esse, sum, fu, futrus irr. esse, sum, fu, futrus irr. esse, sum, fu, futrus irr. esse, sum, fu, futrus irr.
facere, faci, fc, fctum irr. facere, faci, fc, fctum irr. facere, faci, fc, fctum irr. facere, faci, fc, fctum irr.
fier, f fier, f fier, f fier, fi, factus sum irr. i, factus sum irr. i, factus sum irr. i, factus sum irr.
geminre, geminv, gemintum
icere, ici, c, ictum icere, ici, c, ictum icere, ici, c, ictum icere, ici, c, ictum
iungere, inx, inctun
ne|scre, ne|scv, ne|sctum
posse, possum, potu irr. posse, possum, potu irr. posse, possum, potu irr. posse, possum, potu irr.
prae|ponere, prae|posu, prae|positum
pr|dcere, pr|dx, pr|dctum
pr|ferre, pr|fero, pr|tul, pr|ferre, pr|fero, pr|tul, pr|ferre, pr|fero, pr|tul, pr|ferre, pr|fero, pr|tul, pr|ltum irr. pr|ltum irr. pr|ltum irr. pr|ltum irr.
putre, putv, puttum 1
re|manre, re|mns, re|mnsum
scrbere, scrps, scrptum
sequ, sequor, sectus sum irr. sequ, sequor, sectus sum irr. sequ, sequor, sectus sum irr. sequ, sequor, sectus sum irr.
trns|re, trns|e, trns|i, trns|itum trns|re, trns|e, trns|i, trns|itum trns|re, trns|e, trns|i, trns|itum trns|re, trns|e, trns|i, trns|itum
vidre, vd, vsum
vidr, vsus sum irr. vidr, vsus sum irr. vidr, vsus sum irr. vidr, vsus sum irr.
significado significado significado significado

4
Respnde Dont verbs

1.- Littera quid est?
R. La letra es la parte ms pequea de la voz articulada


2.- Vclis quid est?
R. Las vocales son las letras que se pronuncian por s solas y por s solas
forman slaba


3.- Latn vocls quot sunt?
R. Son cinco en nmero: a, e, i, o, u.


4.- Cnsonns smivclis quid est?
R. Las semivocales son las (letras) que ciertamente se pronuncian por s
solas, pero por s solas no forman slaba


5.- Latn smivcls quot sunt?
R. Son siete en nmero: f, l, m, n, r, s, x


6.- Cnsonns mta quid est?
R. Las mudas son las (letras) que ni se pronuncian por s solas, ni por s solas
forman slaba


7.- Latn cnsonnts mt quot sunt?
R. Son nueve en nmero: b, c, d, g, h, k, p, q, t


8.- Quid crditur h littera?
R. A veces se cree que la h es una consonante; a veces, una marca de
aspiracin


9.- Syllaba quid est?

R. La slaba es la unin de las letras, o la enunciacin de una sola vocal, que
contiene tiempos

Vo Vo Vo Voca ca ca cab bb bu uu ul ll la aa ar rr ri ii io oo o

- Quid: qu

-Quot: cuntos

También podría gustarte