Está en la página 1de 16

MODUL 2 KONSEP DASAR KEWIRAUSAHAAN

TUJUAN INSTRUKSIONAL KHUSUS Agar mahasiswa mampu untuk : 1 2 ( ) + , M!mahami K!wirausahaan s!"agai suatu #isip$in i$mu %ang #apat #ip!$a&ari M!mahami '"%!k stu#i k!wirausahaan M!mahami hak!kat k!wirausahaan s!"agai kiat #a$am m!ningkatkan kwa$itas hi#up M!mahami karakt!ristik #an ni$ai*ni$ai k!wirausahaan M!mahami "agaimana sikap #an k!pri"a#ian k!wirausahaan M!mahami m'ti- "!rwirausaha

MAT.RI /AN0 DI1AHAS : 1 2 ( ) + , Disip$in i$mu k!wirausahaan O"%!k stu#i k!wirausahaan Hakikat k!wirausahaan Karakt!ristik #an ni$ai*ni$ai hakiki k!wirausahaan Sikap #an k!pri"a#ian wirausaha M'ti- "!rpr!stasi k!wirausahaan

Mat!ri 2 1 DISI2LIN ILMU K.3IRAUSAHAAN 2a#a #asarn%a i$mu k!wirausahaan m!rupakan suatu #isip$in ILMU /0 M.M2.LAJARI T.NTAN0 NILAI4 K.MAM2UAN4 DAN 2.RILAKU S.S.ORAN0 DALAM M.N0HADA2I TANTAN0AN HIDU2 UNTUK M.M2.ROL.H 2.LUAN0 D.N0AN 1.R1A0AI RISIKO /AN0 MUN0KIN DIHADA2IN/A Da$am k'nt!ks "isnis s!p!rti %ang t!$ah #ik!mukakan '$!h Th'mas w 5imm!r!r 6177,8 "ahwa : 9 .ntr!pr!n!urship is th! r!su$t '- a #i:ip$in!#4 s%st!mati: pr':!ss '- app$%ing :r!ati;it% an# inn';ati'ns t' n!!#s an# 'pp'rtuniti!s in th! mark!tp$a:! <

PUSAT PENGEMBANGAN BAHAN AJAR- UMB

Susetya Hadi

KEWIRAUSAHAAN

Dahu$u 'rang "!rp!n#apat "ahwa k!wirausahaan #ianggap s!"agai "akat %ang #i"awa s!&ak $ahir 6!ntr!p!n!urship ar! "'rn4 n't ma#!84 namun "!$akangan anggapan ts" su#ah "!ru"ah k! anggapan "ahwa < .ntr!p!n!urship ar! n't 'n$% "'rn 4"ut a$s' ma#! < Ha$ ini "!rarti "ahwa k!wirausahaan #apat #ip!$a&ari #an atu #ia&arkan 2!ng!m"angan "akat k!wirausahaan #apat #i$akukan m!$a$ui p!n#i#ikan 4 '$!h kar!nan%a untuk m!n&a#i wirausahawan %ang suks!s4 m!mi$iki "akat sa&a ti#ak :ukup4 m!$ainkan harus &uga m!mi$iki p!ng!tahuan m!ng!nai s!ga$a asp!k usaha %ang akan #imasukin%a I$mu k!wirausahaan ini mu$ai "!rk!m"ang p!sat s!&ak awa$ a"a# 2=4 #i USA a#a $!"ih #ari +== 2T m!nga&arkan >m!m"!rikan p!n#i#ikan m!ng!nai k!wirausahaan I$mu kw!wirausahaan ini #ia&arkan s!"agi i$mu t!rs!n#iri #!ngan argum!ntasi s"" : 1 2 K!wirausahaan "!risi "'#% '- kn'w$!#g! %ang uth #an n%ata4 %aitu #!ngan a#an%a t!'ri4 k'ns!p #an m!t'#! i$miah %ang $!ngkap K!wirausahaan m!mi$iki #ua k'ns!p4 %aitu p'sisi <;!ntur! start up9 #an <;!ntur! gr'wth94 #!ngan #!mikian &!$as ti#ak masuk #a$am k!rangka p!n#i#ikan mana&!m!n ( umum 6-ram! w'rk g!n!ra$ manag!m!nt :'urs!s8 %ang m!misahkan mana&!m!n #ari k!p!mi$ikan usaha 6"usin!ss 'wn!rship8 K!wirausahaan m!rupakan #isip$in i$mu %ang m!mi$iki '"%!k t!rs!n#iri4 %aitu k!mampuan untuk m!n:iptakans!suatu %ang "aru #an "!r"!#a 6a"i$it% t' :r!at! n!w an# #i--!r!nt things8 ) K!wirausahaan m!rupakan a$at untuk m!n:iptakan p!m!rataan "!rusaha #an p!m!rataan p!n#apatan 6w!a$th :r!ati'npr':!ss an !ntr!pr!n!uria$ !n#!a;'r "% its 'wnnight4 nati'n?s pr'sp!rit%4 in#i;i#ua$ s!$- r!$ian:!8 atau k!s!&aht!raan rak%at %ang a#i$ #an makmur 2!rk!m"angan i$mu k!wirausahaan sangat p!sat4 i#!ntik #!ngan p!rk!m"angan i$mu "isnis 2a#a awa$n%a i$mu k!wirausahaan "!rk!m"ang #a$am "i#ang p!r#agangan4 namun #!ngan p!sat m!nga$ami !;'$usi k! "!r"agai "i#ang $ain s!p!rti in#ustri4 p!n#i#ikan4 k!s!hatan s!rta "!r"agai institusi k!ma&uan K!wirausahaan ti#ak sa&a #igunakan s!"agai kiat2 "isnis &angka p!ns#!k4 t!tapi &uga #igunakan s!"agai a$at k!hi#upan s!:ara umum #a$am &angka pan&ang untuk m!n:iptakan p!$uang 6misa$n%a #i "i#ang "isnis p!rusahaan suks!s #an $ain s!p!rti $!m"aga p!m!rintah4 p!rguruan tinggi4 $!m"aga swa#a%a 4 #a$am m!n:iptakan p!ru"ahan4 p!m"aharuan #an

PUSAT PENGEMBANGAN BAHAN AJAR- UMB

Susetya Hadi

KEWIRAUSAHAAN

m!mp!r'$!h p!$uang "!sar kar!na m!mi$iki kr!ati;itas #an in';asi %ang "aik M!$aui kr!ati;itas #an in';ati-4 wirausaha m!n:iptakan ni$ai tam"ah "arang s!hingga m!mp!r'$!h suks!s "!r"agai k!unggu$an t!rmasuk pu$a :'mp!titi;! ha$n%a #a$am a#;antag!8 "i#ang $ain 1!r"agai s!p!rti p!rusahaan s!p!rti Mi:r's'-t4 S'n%4 T'%'ta m!rupakan :'nt'h2 p!rusahaan %ang #a$am pr'#ukn%a D!mikian p!m!rintahan 4 #!wasa ini #ituntut untuk m!mi$iki &iwa k!wirausahaan %ang m!mun:u$kan kr!ati;itas #an in';asi s!hingga akan #apat m!mi$iki m'ti;asi4 'ptimism!4 #an "!r$'m"a untuk m!n:iptakan :ara2 maupun 'utput "aru %ang $!"ih !-isi!n4 !-!kti-4 in';ati-4 -$!ksi"!$ #an a#apti- Ha$ ini s!suai #!ngan %ang #ikatakan Da;i# Os"'rn! 617728 #a$am "ukun%a 9R!in;!nting 0';!rm!nt9 "ahwa s!&a$an #!ngan p!rk!m"angan #unia #!wasa ini4 p!m!rintah #ituntut untuk "!r&iwa k!wirausahaan 6!ntr!pr!n!uria g';!rm!nt8 Mat!ri 2 2 O1/.K STUDI K.3IRAUSAHAAN O"%!k stu#i k!wirausahaan m!n:akup ni$ai2 #an k!mampuan s!s!'rang %ang #iwu&u#kan #$am "!ntuk p!ri$aku4 %ang #a$am ha$ ini m!$iputi : 1 K.MAM2UAN M.RUMUSKAN TUJUAN HIDU2>1.RUSAHA Da$am k'nt!ks ini p!r$u p!r!nungan4k'r!ksi %ang k!mu#ian s!:ara "!ru$ang #i"a:a #an #iamati sampai #apat m!mahami apa %ang m!n&a#i k!auann%a 2 ( K.MAM2UAN M.MOTI@ASI DIRI /ang #ip!r$ukan untuk m!$ahirkan suatu t!ka# k!mauan %ang m! n%a$a2 K.MAM2UAN UNTUK 1.RINISIATIA /aitu k!mampuan m!ng!r&kan s!suatu %ang "aik tanpa m!nunggu p!rintah pihak $ain4 %ang #i$akukan "!r*u$ang2 s!hingga m!n&a#i k!"iasaan "!rinisiati) K.MAM2UAN UNTUK 1.RINO@ASI /ang m!$ahirkan kr!ati;itas 6#a%a :ipta84 %ang s!t!$ah #i"iasakan "!r*u$ang2 akan m!$ahirkan m'ti;asi K!"iasaan in';ati- ini m!rupakan #!sakan #a$am #iri s!s!'rang untuk s!$a$u m!n:ari "!r"agai k!mungkinan "aru atau k'm"inasi "aru apa sa&a %ang #apat #i&a#ikan piranti #a$am m!n%a&ikan "arang #an &asa "agi k!makmuran mas%arakat + K.MAM2UAN UNTUK M.M1.NTUK MODAL 61ARAN0 DAN UAN08

PUSAT PENGEMBANGAN BAHAN AJAR- UMB

Susetya Hadi

KEWIRAUSAHAAN

, K.MAM2UAN UNTUK M.N0ATUR 3AKTU DAN M.M1IASAKAN DIRI untuk s!$a$u %!pat waktu #a$am s!ga$a tin#akan m!$a$ui k!"iasaan %ang s!$a$u ti#ak m!nun#a p!k!r&aan B K.MAM2UAN M.NTAL /AN0 1.RLANDASKAN A0AMA C $ Dari gam"aran #iatas #apat #isimpu$kan "ahwa '"%!k stu#i k!wirausahaan a#a$ah K.MAM2UAN M.RUMUSKAN TUJUAN HIDU24 M.MOTI@ASI DIRI4 1.RINISIATIA4M.M1.NTUK MODAL4M.N0ATUR 3AKTU DAN M.M1IASAKAN DIRI UNTUK MAU 1.LAJAR DARI 2.N0ALAMAN Mat!ri 2 ( HAKIKAT K.3IRAUSAHAAN 2a#a #asarn%a hakikat k!wirausahaan m!ru&uk pa#a si-at4 watak #an :iri2 %ang m!$!kat pa#a s!s!'rang%ang m!mpun%ai k!mauan k!ras untuk m!wu&u#kan gagasan in';atik!#a$am #unia usaha %ang n%ata #an #apat m!ng!m"angkann%a #!ngan tangguh Ja#i inti k!wirausahaan a#a$ah k!mampuan untuk m!n:iptakan s!suatu %ang "aru #an "!r"!#a Da$am k'nt!ks mana&!m!n wirausah a#a$ah s!s!'rang %angm!mi$iki k!mampuan #a$am m!nggunakan sum"!r#a%a 6m'n!%4 mat!ria$s4 man4 t!kn'$'gi >ma:hin! 4 untuk m!nghasi$kan suatu "isnis "aru4 pr'#uk "aru4 pr's!s pr'#uksi ataupun p!ng!m"angan 'rganisasi usaha S!ka$igus m!mpun%ai k'm"inasi !$!m!n2 6unsur28 int!rna$ %ang m!n:akup k'm"inasi ;isi4 m'ti;asi4k'munikasi4 'ptimism!4 #'r'ngan s!mangat #an k!mampuan untuk m!man-aatkan p!$uang usaha M!nurut .#i Swas'n' 617BC8 "!rk!naan #!ngan asp!k "isnis4 wirausaha a#a$ah p!ngusaha t!tapi ti#ak s!mua p!ngusaha a#a$ah wira usaha M!nurut N'rman M S:ar"'r'ugh #an Th'mas 3 5imm!r!r 6177(8 wirausaha a#a$ah : 9 An !ntr!p!n!ur is 'n! wh' :r!at!s a n!w "u#in!ss in th! -a:! '- risk an# un:!rtaint% -'r th! purp's! '- a:hi!;ing pr'-it an# gr'wth "% i#!nti-%ing 'pp'rtuniti!s an# ass!m"$ing th! n!:!ssar% r!s'ur:!s t' :apita$iD! 'n th's! 'pprtuniti!s9 S!#angkan m!nurut Dan St!inh'-- #an J'hn A 1urg!ss 617((8 wirausaha a#a$ah : K.MAM2UAN M.M1IASAKAN DIRI DALAM M.N0AM1IL HIKMAH #ari p!nga$aman %ang "aik maupun %ang m!n%akitkan

PUSAT PENGEMBANGAN BAHAN AJAR- UMB

Susetya Hadi

KEWIRAUSAHAAN

< Ap!rs'n wh' 'rganiD!s4 manag!s4an# assum!s th! risk '- a"usin!ss 'r !nt!rpris! is an !ntr!pr!n!ur .ntr!pr!n!ur is in#i;i#ua$ wh' risk -inan:ia$4mat!ria$ an# human r!s'ur:!s a n!w wa% t' :r!at! a n!w "usin!ss :'n:!pt 'r 'pp'rtuniti!s within an !Eisting -irm9 Dari p!ng!rtian #iatas s!'$ah*'$ah k!wirausahaan i#!ntik #!ngan k!mampuan para p!ngusaha #a$am #unia usaha 6"isnis8 2a#aha$ k!wirausahaan ti#ak s!$a$u i#!ntik #!ngan watak atau :irri p!ngusaha s!mata4 Kar!nna si-at ini #imi$iki &uga '$!h %ang "ukan p!ngusaha M!nurut S:hump!t!r wirausaha m!rupakan p!ngusaha %ang m!$aksanakan k'm"inasi2 "aru #a$am "i#ang t!knik #an k'm!rsia$ k! #a$am "!ntuk prakt!k Ja#i inti #ari -ungsi p!ngusaha a#a$ah p!ng!na$an #an p!$aksanaan k!mungkinan2 p!r!k'n'mian K!mungkinan2 "aru ts" m!n:akup : 1 2 M!mp!rk!na$kan pr'#uk "aru atau kwa$itas "aru suatu "arang %ang "!$um #ik!na$ '$!h k'nsum!n M!$akukan suatu m!t'#! pr'#uksi "aru4 #ari suatu p!n!muan i$miah "aru #n :ara2 "aru untuk m!nangani suatu pr'#uk agar $!"ih m!n#atangkan k!untungan ( ) + M!m"uka pasar "aru %aitu pasar %ang "!$um p!rnah a#a atau "!$um p!rnah #imasuki :a"ang in#ustri %ang "!rsangkutan 2!m"ukaan suatu sum"!r #asar "aru4 atau s!t!ngah &a#i ataupun sum"!r2 %ang masih harus #ik!m"angkan 2!$aksanaan 'rganisasi "aru "aru #a$am

K!wirausahaan mun:u$ "i$a s!s!'rang "!rani m!ng!m"angkan usaha2 #an i#!2n%a 2r's!s k!wirausahaan m!n:akup s!mua -ungsi akti;itas #an tin#akan %ang O$!h "!rhu"ungan #!ngan p!r'$!han p!$uang #an p!n:iptaan 'rganisasi usaha 'rganisasi untuk m!n:apai p!$uang ts" 61%gra;!4 177+8 S!m!ntara itu m!nurut M!r!#ith 6177,84 "!rwirausaha "!rarti m!ma#ukan watak pri"a#i4 k!uangan4 #an sum"!r#a%a D!ngan #!mikian "!rwirausaha m!rupakan m!rupakan suatu p!k!r&aan atau karir %ang harus "!rsi-at -$!ksi"!$ #an ima&inati-4 mampu m!r!n:anakan4 m!ngam"i$ risik'4 m!m"uat k!putusan2 #an tin#akan2 untuk

kar!nan%a wirausaha a#a$ah 'rang %ang m!mp!r'$!h p!$uang #an m!n:iptakan

PUSAT PENGEMBANGAN BAHAN AJAR- UMB

Susetya Hadi

KEWIRAUSAHAAN

m!raih tu&uan S%arat "!rwirausaha harus m!mi$iki k!mampuan untuk m!n!mukan #an m!ng!;a$uasi p!$uang4 m!ngumpu$kan sum"!r#a%a %ang #ip!r$ukan #an "!rtin#ak untuk m!raih k!untungan #ari p!$uang2 ts" Ja#i !s!nsi k!wirausahaan a#a$ah m!n:iptakan a##!# ;a$u! #i pasar m!$a$ui pr's!s k'm"inasi antara sum"!r#a%a #!ngan :ara2 "aru %ang "!r"!#a agar #apat m!mp!r'$!h :'mp!titi;! a#;antag! A#apun :ara2 ts" m!$iputi : 1 2 ( ) D!;!$'ping n!w t!:hn'$'g% Dis:';!ring n!w kn'w$!#g! Impr';ing !Eisting g''s 'r s!r;i:!s Ain#ing #i--!r!nt wa%s '- pr';i#ing m'r! g''#s an# s!r;i:!s with -!w!r r!s'ur:!s Da$am pa#a itu s!:ara m!n#asar &iwa k!wirausahaan a#a pa#a s!tiap 'rang %ang m!mi$iki p!ri$aku in';ati-4 kr!ati-4 m!n%ukai p!ru"ahan4 tantangan #an m!ngh!n#aki k!ma&uan Dari gam"aran #iatas a#a , hakikat p!nting k!wirausahaan 4 %aitu : 1 K!wirausahaan m!rupakan suatu ni$ai %ang #iwu&u#kan #a$am p!ri$aku %ang #i#asarkan pa#a sum"!r#a%a4 t!nag p!ngg!rk4tu&uan4 siasat4kiat4pr's!s #an hasi$ "isnis 2 ( K!wirausahaan m!rupakan k!mampuan untuk m!n:iptakan s!suatu %ang "aru #an "!r"!#a M!rupakan 6usaha8 ) + , M!rupakan suatu ni$ai %ang #ip!r$ukan untuk m!mu$ai suatu usaha #an p!ng!m"angan usaha M!rupakan pr's!s #a$am m!ng!r&akan s!suatu %ang "aru 6kr!ati-8 #an s!suatu %ang "!r"!#a 6in';ati-8 %ang "!rman-aat m!m"!ri ni$ai $!"ih M!rupakan usaha m!n:iptakan a##!# ;a$u! #!ngan &a$an m!ngk'm"inasikan sum"!r#a%a m!$a$ui :ara2 "aru #an "!r"!#a untuk m!m!nangkan p!rsaingan A##!# ;a$u! ts" #apat #i:iptakan #!ngan :ara m!ng!m"angkan t!kn'$'gi "aru untuk m!nghasi$kan pr'#uk "aru %ang $!"ih !-isi!n4 m!mp!r"aiki pr'#uk %ang su#ah a#a4 m!n!mukan :ara "aru untuk m!m"!rikan k!puasn pa#a k'nsum!n suatu pr's!s p!n!rapan kr!ati;itas #an in';asi #a$am m!m!:ahkan pr'"$!m #an m!n!mukan p!$uang untuk m!mp!r"aiki k!hi#upan

PUSAT PENGEMBANGAN BAHAN AJAR- UMB

Susetya Hadi

KEWIRAUSAHAAN

Dari k! , k'ns!p #iatas k!wirausahaan #apat #i#i-inisikan s!"agai : SUATU K.MAM2UAN KR.ATIA DAN INO@ATIA /AN0 DIJADIKAN KIAT4 DASAR4 SUM1.RDA/A4 2ROS.S DAN 2.RJUAN0AN UNTUK M.NFI2TAKAN NILAI TAM1AH 1ARAN0 DAN JASA4 /AN0 DILAKUKAN D.N0AN K.1.RANIAN UNTUK M.N0HADA2I RISIKO Mat!ri 2 ) KARAKT.RISTIK DAN NIALI2 HAKIKI K.3IRAUSAHAAN 2)1 Karakt!ristik k!wirausahaan S!$ain :iri2 #an si-at>watak k!wirausahaan s!p!rti %ang t!$ah kita "ahas pa#a ku$iah t!r#ahu$u4 ah$i $ain s!p!rti M S:ar"'r'ugh #an Th'mas 3 5imm!r!r 6177(8 m!ng!mukakan C karakt!ristik "!rikut : 1 2 ( ) + , B C D!sir! 'r r!sp'nsi"i$it%4 %aitu m!mi$iki rasa tanggung &awa" atas usaha2 %ang #i$akukann%a S!s!'rang %ang pun%a tanggung &awa" akan s!$a$u mawas #iri 2r!-!r!n:! -'r m'#!rat! risk4 %aitu $!"ih m!mi$ih risik' %ang m'#!rat F'n-i#!n:! in th!ir a"i$it% t' su::!ss 4%aitu p!r:a%a atas k!mampuan #iri untuk "!rhasi$ D!sir! -'r imm!#iat! -!!#"a:k4 %aitu s!$a$u m!ngh!n#aki umpan "a$ik %ang s!g!ra High $!;!$ '- !n!rg%4 %aitu m!mi$ikis!mangat #an k!r&a k!ras untuk m!wu&u#kan k!inginann%a #!mi masa #!pan %ang $!"ih "aik Autur! 'ri!ntati'n4 %aitu "!r'ri!ntasi k! masa #!pan4 p!rsp!kti- #an "!rwawasan &auh k! #!pan Ski$$ at 'rganiDing4 %aitu m!mi$iki k!trampi$an #a$am m!ng'rganisasikan sum"!r#a%a untuk m!n:iptakan ni$ai tam"ah @a$u! '- a:hi!;!m!nt ';!r m'n!%4 %aitu $!"ih m!nghargai pr!stasi #aripa#a uang

PUSAT PENGEMBANGAN BAHAN AJAR- UMB

Susetya Hadi

KEWIRAUSAHAAN

A#apun karakt!ristik #a$am "!ntuk ni$ai2 #an p!ri$aku k!wirausahaan m!nurut Arthur Kuri$'-- #an M M!mpi$ 6177(8 a#a$ah s"" : @ALU.S G F'mmitm!nt G M'#!rat! risk G S!!ing 'pp'rtuniti!s G O"%!:ti;it% G A!!#"a:k G Optimism G M'n!% G 2r'a:ti;! manag!m!nt 1.HA@IOR G Sta%ing with a task unti$ -inish!# G N't gam"$ing :ut :h''sing a mi##$! :'urs G an# grasping th!m G '"s!r;ing r!a$it% :$!ar$% G ana$%Ding tim!$% p!r-'rman:! #ata t' gu* i#! a:ti;it% G sh'wing :'n-i#!n:! in n';!$ situatins G s!!ing it as r!s'ur:! an# n'tan !n# it s!$G managing thr'ugh r!a$it% "as!# 'n -'rwar# p$anning Da$am pa#a itu m!nurut Dan St!inh'-- #an J'hn A 1urg!s si-at #an k!pri"a#ian wirausaha %ang "!rhasi$ m!n:akup : 1 2 ( ) Th!% ha;! th! s!$- :'n-i#!n:! t' w'rk har# in#!p!n#!nt$% an# un#!rstan# that th! risk taking is part '- th! !Huati'n -'r su::!ss Th!% ha;! 'rganiDati'n a"i$it%4 :an s!t g'a$s4 ar! r!su$ts I 'ri!nt!# an# tak! r!sp'nsi"i$it% -'r th! r!su$ts '- th!ir !n#!a;'rs I g''# 'r "a# Th!% :r!ati;! an# s!!k an 'ut$!t -'r th!ir :r!ati;it% in an !ntr!pr!n!urship Th!% !n&'% :ha$$!ng!s an# -in# p!rs'na$ -u$-i$$m!nt in s!!ing th!ir i#!as thr'ugh t' :'mp$!ti'n 2)2 NILAI2 HAKIKI K.3IRAUSAHAAN K'ns!p ni$ai 6makna #an p!rangai8 k!wirausahaan m!nurut Mi$t'n R':k!a:h #i"!#akan m!n&a#i #ua %aitu 9ni$ai s!"agai s!suatu %ang #imi$iki s!s!'rang9 #an 9ni$ai s!"agai s!suatu %ang "!rkaitan #!ngan '"%!k9 2an#angan p!rtama "ahwa manusia m!mpun%ai ni$a %aitu s!suatu %ang #i&a#ikan ukuran "agi p!rs!psin%a t!rha#ap #unia $uar S!kumpu$an p!rangai %ang t!tap 6watak8

PUSAT PENGEMBANGAN BAHAN AJAR- UMB

Susetya Hadi

KEWIRAUSAHAAN

s!s!'rang itu #apat #ipan#ang s!"agai suatu s%st!m ni$ai 6R':k!a:h 17B(8 O$!h Kar!nna itu watak #an p!rangai %ang m!$!kat pa#a k!wirausahaan #an m!n&a#i :iri2 k!wirausahaan #apat #ipan#ang s!"agai s%st!m ni$ai k!wirausahaan4 %ang pa#a #asarn%a ha$ ini i#!ntik #!ngan s%st!m ni$ai mana&!r S!$an&utn%a #a$am s%st!m ni$ai mana&!r ini #i"agi m!n&a#i #ua k!$'mp'k ni$ai4 %aitu 618 Sist!m ni$ai pri"a#i #an 628 Sist!m ni$ai k!$'mp'k atau 'rganisasi Da$am s%st!m ni$ai pri"a#i t!r#apat ) &!mis s%st!m ni$ai %aitu : 1 Ni$ai prim!r pragmatik 2 Ni$ai prim!r m'ra$istik ( Ni$ai prim!r !-!kti) Ni$ai "auran Da$am s%st!m ni$ai prim!r pragmati: t!rkan#ung "!"!rapa unsur!4 #iantaran%a p!r!n:anaan4pr!stasi4 pr'#ukti;itas4 k!mampuan4 k!:akapan4 kr!ati;itas4 k!r&a sama4 k!s!mpatan S!#angkan #a$am ni$ai m'ra$isti: t!rkan#ung unsur2 k!%akinan4 &aminan4 marta"at4 k!h'rmatan #an k!taatan Da$am k!wirausahaan 4sist!m ni$ai prim!r pragmatik ts" #apat #i$ihat #ari watak4 &iwa #an p!ri$akun%a4 misa$ s!$a$u "!k!r&a k!ras4 t!gas4 m!ngutamakan pr!stasi4 k!"!ranian am"i$ risik'4 pr'#ukti;itas4 kr!ati;itas4 in';ati-4 kwa$itas k!r&a4 k'mitm!n #an k!mampuan m!n:ari p!$uang Su%uti Jah%a 617BB8 m!m"agi ni$ai k!wirausahaan ts" m!n&a#i #ua #im!nsi ni$ai %ang "!rpasangan4 %aitu : 1 2 2asangan sist!m ni$ai k!wirausahaan %ang "!r'ri!ntasi mat!ri #an n'n mat!ri Ni$ai2 %ang "!r'ri!ntasi pa#a k!ma&uan #an ni$ai k!"iasaan

PUSAT PENGEMBANGAN BAHAN AJAR- UMB

Susetya Hadi

KEWIRAUSAHAAN

2a#a gam"ar "!rikut a#a !mpat ni$ai #!ngan 'ri!ntasi #an :iri masing2 6m'#!$ sist!m ni$ai wirausaha8 :
ORIENTASI KEMAJ)AN

Pengambilan Resiko

Tanggung Jawab Ilmu Kreativitas

Teknologi Sikap Positif Keuntungan Materi Pela!anan Pelati an

Pengalaman Resiko OR I ENTAS I Per itungan Kira$Kira Pelaris MAT ER I Etnosentrisme Meng a%ap Ke Mana &'engs ui( Tata "ara #elu ur Per itungan Mistik ORIENTAS I NON MAT ER I Keberuntungan ORIENTASI *TOTOK+ KEWIRAUSAHAAN

1 3irausaha %ang "!r'ri!ntasi k!ma&uan untuk m!mp!r'$!h mat!ri4 :iri2n%a p!ngm"i$ risik'4 t!r"uka t!rha#ap t!kn'$'gi4 #an m!ngutamakan mat!ri 2 /ang "!r'ri!ntasi k!ma&uan tapi "ukan mat!ri4 wirausaha %ang #!mikian ini han%a ingin m!wu&u#kan rasa tanggung &awa"4 p!$a%anan4 sikap p'siti- #an kr!ati;itas ( /ang "!r'ri!ntasi pa#a mat!ri4 #!ngan "!rpat'kan pa#a k!"iasaan %ang su#ah a#a4 misa$ #a$am p!rhitungan usaha #!ngan kira2 s!ring m!ngha#ap k! arah t!rt!ntu 6a$iran -!ngsui8 supa%a "!rhasi$ ) /ang "!r'ri!ntasi pa#a n'n mat!ri4 #!ngan "!k!r&a "!r#asarkan k!"iasaan4 wirausaha m'#!$ #!mikian ini "iasan%a t!rgantung pa#a p!nga$aman4 "!rhitung #!ngan m!nggunakan mistik4 paham !tn's!ntris #an taat pa#a tata :ara $!$uhur

PUSAT PENGEMBANGAN BAHAN AJAR- UMB

Susetya Hadi

1=

1!"!rapa ni$ai hakiki p!nting #ari k!wirausahaan : 618 S!$- :'n-i#!n:!4 628 1!r'ri!ntasi tugas #an hasi$4 6(8 K!"!ranian am"i$ risik' 4 6)8 K!p!mimpinan4 6+8 1!r'ri!ntasi k! masa #!pan4 6,8 K!'risini$an : kr!ati;itas #an in';asi S!m!ntara itu pi$ihan t!rha#ap risik' t!rgantung pa#a : Da%a tarik s!tiap a$t!rnatiK!s!#iaan untuk rugi K!mungkinan r!$ati- untuk suks!s ataupun gaga$

Untuk #apat m!mi$ih4 sangat #it!ntukan '$!h k!mampuan wirausaha #a$am am"i$ risik' 4%ang #a$am ha$ ini #it!ntukan '$!h : K!%akinan pa#a #iri s!n#iri K!s!#iaan untuk m!nggunakan k!mampuan #a$am m!n:ari p!$uang #an k!mungkinan m!mp!r'$!h k!untungan K!mampuan untuk m!ni$ai situasi risik' s!:ara r!a$istis

Da$am pa#a itu :iri2 in';ati- a#a$ah : Ti#ak p!rnah puas #!ngan :ara2 %ang #i$akukan saat ini4 m!skipun :ara ts" :ukup "aik> S!$a$u m!nuangkan ima&inasi #a$am p!k!r&aann%a S!$a$u ingin tampi$ "!r"!#a atau s!$a$u m!man-aatkan p!r"!#aan

Rahasia k!wirausahaan #a$am m!n:iptakan ni$ai tam"ah "arang #an &asa t!r$!tak pa#a p!n!rapan kr!ati;itas #an in';asi untuk m!m!:ahkan masa$ah #an m!raih p!$uang %ang #iha#api s!tiap hari A#apun :iri2 <in';ati'na$ p!rs'na$it%9 %ang kr!ati-4 m!nurut 0!rs:h!nkr'n a#a$ah : 1 2 ( ) Op!nn!ss t' !Ep!ri!n:! Fr!ati;! imaginati'n F'n-i#!n:! an# :'nt!nt in 'n!?s 'wn !;a$uati'n Satis-a:ti'n in -a:ing an# atta:king pr'"$!ms an# in r!s'$;ing :'n-usi'n 'r in:'nsist!n:% p!rmasa$ahan8 62un%a k!puasan #a$am m!ngaha#api J m!m!:ahkan

PUSAT PENGEMBANGAN BAHAN AJAR- UMB

Susetya Hadi

KEWIRAUSAHAAN

11

+ ,

Has a #ut% 'r r!sp'nsi"i$it% t' a:hi!;! Int!$ig!n:! an# !n!rg!ti:

1!rpikir kr!ati- #a$am k!wirausahaan Ditin&au #ari -ungsin%a 'tak manusia #i"!#akan m!n&a#i "agian kiri #an kanan Otak "agian kiri "!rp!ran m!nangkap $'gika #an sim"'$2 s!ka$igus #igunakan untuk m!ng!m"angkan k!trampi$an "!rpikir4 s!#angkan "agian kanan $!"ih m!nangkap ha$ %ang "!rsi-at intuiti- #an !m'si'na$ s!ka$igus m!ngg!rakan pikiran $at!ra$ #an m!$!takann%a pa#a &iwa pr's!s kr!atiDa$am upa%a "!$a&ar m!ng!m"angkan k!trampi$an kr!ati- 6#!ngan 'tak "agian kanan8 #!ngan :iri2 : 1 2 ( ) + , B C S!$a$u "!rtan%a : 9Apa a#a :ara %ang $!"ih "aikK9 S!$a$u m!nantang k!"iasaan rutin4 tra#isi 1!r!-$!ksi4 "!rpikir #a$am 1!rani "!rmain m!nta$ M!n%a#ari k!mungkinan "an%ak &awa"an #i"an#ingkan satu &w" %g "!nar M!$ihat k!gaga$an>k!sa$ahan s!"agai &a$an untuk suks!s M!ngk'r!$asikan i#!2 %ang masih samar4 untukhasi$kan p!m!:ahan in';ati2un%a k!mampuan untuk "angkit #iatas k!"iasaan rutin #anm!$ihat p!rmasa$ahan #ari p!rsp!kti- %g $!"ih $uas4 km# m!m-'kuskan pa#a k!"utuhan untuk "!ru"ah Tu&uh $angkah "!rpikir kr!ati- : 1 2 ( ) + , B 1 2 Hin#ari sikap untuk ti#ak "!$a&ar 1!$a&ar "an%ak ha$ Diskusikan i#! kita #!ngan pihak $ain Himpun artik!$2 %ang p!nting T!mui pr'-!si'na$ atau as'siasi #agang #an p!$a&ari :ara m!r!ka p!:ahkan masa$ah 0unakan waktu untuk "!$a&ar #ari 'rang $ain K!m"angkan k!trampi$an m!n%imak gagasan 'rang $ain .;a$uasi "agian2 situasi "!"!rapa saat4:'"a am"i$ gam"aran $uasn%a Susun k!m"a$i unsur2 situasi ts"

Fara m!ningkatkan k!mampuan m!nstran-'rmasi in-'rmasi k!#a$am i#!2 :

PUSAT PENGEMBANGAN BAHAN AJAR- UMB

Susetya Hadi

KEWIRAUSAHAAN

12

( )

S!"!$um m!$ihat satu p!n#!katan khusus t!rha#ap situasi t!rt!ntu4ingat "ahwa #!ngan "!"!rapa p!n#!katan mungkin k!"!rhasi$an akan t!r:apai Lawan g'#aan %ang m!n%!"a"kan p!ni$aian kita t!r*g!sa2 #a$am m!m!:ahkan p!rs'a$an atau m!n:ari p!$uang

Mat!ri 2 + SIKA2 DAN K.2RI1ADIAN 3IRAUSAHA Di#a$am p!rusahaan4 wirausaha m!rupakan s!'rang inisiat'r s!ka$igus 'rganisat'r %ang p!nting S!s!'rang %ang m!mi$ki &iwa k!wirausahaan #itan#ai '$!h p'$a p!ri$aku s"" 61% Duss!$man417778 : 1 2 ( ) In';ati-4 %aitu usaha untuk m!n:iptakan4 m!n!mukan #an m!n!rima i#!2 "aru K!"!ranian untuk m!ngha#api risik' K!mampuan mana&!ria$ 62OAF8 K!p!mimpinan4 #$m ha$ ini m!ngarahkan tu&uan usaha S!#angkan m!nurut Kath$!!n Hawkins #an 2!t!rA Tur$a4 p!ri$aku k!wirausahaan ts" m!n:akup : 1 2 ( ) + 1 2 ( ) + , K!pri"a#ian %ang "!rupa kr!ati;itas4 #isip$in #iri4 k!p!r:a%an #iri4 k!"!ranian m!ngha#api risik'4pun%a #'r'ngan J k!mauan kuat Hu"ungan4 %g t!r:!rmin #ari hu"ungan antar p!rs'na$ 4 k'munikasi4 k!p!mimpinan #an mana&!m!n 2!masaran %g m!n:akup k!trampi$an #a$am kaitann%a #!ngan ) 2 K!ah$ian #a$am m!ngatur4 #!nagn wu&u# p!n!ntuan tu&uan4 p!r!n:anaan4 p!n&a#wa$an #an p!ngaturan pri"a#i K!uangan #!ngan in#ikat'r sikap t!rha#ap uang #an :ara m!ngatur uang K!trampia$n am"i$ k!putusan #an am"i$ risik' %ang m'#!rat .n!rgik4 khususn%a #a$am "!ntuk "!r"agai k!giatan in';atiTanggung &awa" in#i;i#ua$ M!ng!tahi hasi$2 #ari "!r"agai k!putusan %ang #iam"i$n%a4 #!ngan t'$'k ukur satuan uang s!"agai in#ikat'r k!"!rhasi$an Mampu m!ngantisipasi "!r"agai k!mungkinan #imasa %g akan #atang 2un%a k!mampuan "!r'rganisasi t!rmasuk mana&!ria$ S!m!ntara itu Da;i# M: F$!$an# m!ng!mukakan , :iri p!ri$aku k!wirausahaan 4%aitu : mampu m!m'ti;asi4 m!$aksanankan #an

PUSAT PENGEMBANGAN BAHAN AJAR- UMB

Susetya Hadi

KEWIRAUSAHAAN

1(

Mat!ri 2 , MOTIA 1.R2R.STASI K.3IRAUSAHAAN S!s!'rang m!mi$ki minat "!rwirausaha kar!na a#a m'ti- t!rt!ntu %aitu m'ti"!rpr!stasi 6AFHI.@.M.NT MOTI@.8 M'ti- "!rpr!stasi a#a$ah suatu ni$ai s'sia$ %ang m!n!nkankan pa#a hasrat untuk m!n:apai %ang t!r"aik guna m!n:apai k!puasan s!:ara pri"a#i Ja#i -akt'r #asarn%a a#a$ah k!"utuha" %ang harus #ip!nuhi T!'ri m'ti;asi p!rtama ka$i #ik!mukakan '$!h Mas$'w4 %g k!mu#ian '$!h F$a%t'n #ik!$'mp'kan m!n&a#i ( k!$'mp'k4 %aitu : 1 2 ( .Eist!n:! n!!#s 6 ph%si'$'gi:a$ L s!:urit% n!!#s #ari Mas$'w8 R!$at!#n!ss n!!#s 6S':ia$ J !st!!m n!!#s #ari Mas$'w8 0r'wth n!!#s 6!st!!m n!!#s J s!$- a:tua$iDati'n n!!#s #ar Mas$'w8

A#apun Da;i# M:F$!$$an# m!ng!$'mp'kan n!!#s m!n&a#i : 1 N!!# -'r a:hi!;!m!nt 6N ? A:h8 2 N!!# -'r p'w!r 6N M 2'w8 ( N!!# -'r a--i$iati'n 6N M A--8 K!"utuhan "!rpr!stasi t!r$ihat #a$am "!ntuk tin#akan untuk m!$akukan s!suatu $!"ih "aik J $!"ih !-isi!n #ari s!"!$umn%a 3irausaha %ang m!mi$iki m'ti- "!rpr!stasi tinggi 6N M A:h tinggi8 m!mpun%ai :iri2 : 618 Ingin m!ngatasi s!n#iri k!su$itan #an pr'"$!m %ang a#a pa#a #irin%a 628 S!$a$u p!r$u umpan "a$ik %ang s!g!ra untuk !;a$uasi suks!s>gaga$ 6(8 1!rani ha#api risik' #!ngan p!nuh p!rhitungan 6)8 2un%a tanggung &awa" p!rs'na$ %ang tinggi 6+8 Suka tantangan K!"utuhan akan k!kuasaan 6N ? 2'w4m!rupakan hasrat untuk m!mp!ngaruhi4 m!ng!n#a$ikan #an m!nguasai 'rang $ain Firi umumn%a is s!nang "!rsaing4 "!r'ri!ntasi pa#a status #an :!n#!rung ingin m!nguasai 'rang $ain K!"utuhan "!ra-i$iasi 6N ? A--8 m!rupakan hasrat untuk untuk #it!rima #an #isukai '$!h prang $ain4 #!ngan #!mikian $!"ih m!n%ukai p!rsaha"atan4 suka "!k!r&a sama #aripa#a

PUSAT PENGEMBANGAN BAHAN AJAR- UMB

Susetya Hadi

KEWIRAUSAHAAN

1)

p!rsaingan #an sa$ing p!ng!rtian M!nurut St!ph!n 2 R'""ins4 k!"utuhan k!#ua #an k!tiga$ah %ang !rat kaitann%a #!ngan k!"!rhasi$an mana&!r saat ini @i:t'r @r''m #a$am t!'ri 9.Ep!:tan:% th!'r%9 m!n%atakan "ahwa 9 Th! str!ngth 't!n#!n:% t' a:t in a :!rtain wa% #!p!n# 'n th! str!ngth '- an !Ep!ntati'n that an a:t wi$$ "! -'$$'w!# "% a gi;!n 'ut :'m! an# 'th!r a:tra:ti;n!ss '- that 'ut:'m! t' th! in#i;i#ua$9 6k!:!n#!rungan %ang kuat untuk "!rtin#ak #a$am suatu arah t!rt!ntu t!rgantung pa#a k!kuatan harapan %ang akan #ihasi$kan #ari tin#akanann%a #an k!t!rtarikan $ain %ang #ihasi$kan "agi s!s!'rang8 Da$am ha$ ini a#a ( ;aria"!$ %ang sa$ing "!rhu"ungan4 %aitu : 1 2 ( Attra:ti;!n!ss4 m!rupakan im"a$an %ang #ip!r'$!h #ari p!k!r&aan 2!r-'rm!an:! Ir!war# $inkag!4 %aitu hu"ungan im"a$an %g #ip!r'$!h #!ngan kin!r&a .--'rt p!r-'rman:! $ikag!4 %aitu hu"ungan antara usaha #an kin!r&a %ang #ihasi$kan Ja#i #a$am t!'ri ini a#a ( prinsip4 %aitu : 1 2 ( 2 N -6MEA8 M N - 6 @1 E . 8 @1 N - 6 @2 E I 8 Dimana : 2 N pr!stasi 6p!r-'rman:!8 M N m'ti;ati'n A N a"i$it% @ 1 N ;a$!nsi tingkat I . I N !Ep!:tan:% N instrum!nta$ 2!r'$!han tkt k!#ua 1!rk!naan #!ngan m'ti- 4 pa#a #asarn%a a#a tiga -ungsi %aitu : 1 2 ( M!n#'r'ng manusia untuk m!n&a#i p!ngg!rak 6s"g m't'r %g m!$!pas !n!rgi M!n!ntukan arah p!r"uatan k! tu&uan t!rt!ntu M!n%!$!ksi p!r"uatan4 untuk #i&a$ankan #a$am m!n:apai tu&uan #ng m!nghin#ari ha$ %ang ti#ak "!rman-aat "agi p!n:apaian tu&uan ts" 1!"!rapa a$asan 4m!ngapa s!s!'rang "!rwirausaha : 1 K!uangan4 %aitu untuk m!n:ari na-kah4 m!n&a#i ka%a4m!n:ari p!n#apatan tam"ahan4&aminan sta"i$itas k!uangan

@2 N Jm$ ;a$!nsi %g m!$!kat pa#a

PUSAT PENGEMBANGAN BAHAN AJAR- UMB

Susetya Hadi

KEWIRAUSAHAAN

1+

2 (

S'sia$4 %aitu m!mp!r'$!h g!ngsi>status4 untuk #ik!na$ #an #ih'rmati4 m!n&a#i :'nt'h "agi 'rang tua #i#!sa4agar #apat "!rt!mu #!ngan 'rang "an%ak 2!$a%anan4 %aitu m!m"!ri p!k!r&aan pa#a mas%arakat4 m!natar mas%arakat4 masa #!pan k!$uarga4 m!n#apat k!s!tiaan suami>ist!ri4 m!m"ahagiakan "pk>i"u

2!m!nuhan #iri4%aitu m!n&a#i atasan>man#iri4 m!n:apai s!suatu %g #iinginkan4 tak t!rgantung 'rang $ain4m!n&a#i $!"ih pr'#ukti-4 m!man-aatkan k!mampuan pri"a#i

1!"!rapa p!$uang %g #pt #iam"i$ #ari k!wirausahaan 6"% 5imm!r!r8 : 1 2 ( ) 2!$uang m!mp!r'$!h k'ntr'$ atas k!mampuan #iri 2!$uang m!man-aatkan p't!nsi %g #imi$iki s!:ara p!nuh 2!$uang untuk m!mp!r'$!h man-aat s!:ara -inansia$ 2!$uang untuk "!rk'ntri"usi k! mas%arakat #an m!nghargai usaha2 s!s!'rang

PUSAT PENGEMBANGAN BAHAN AJAR- UMB

Susetya Hadi

KEWIRAUSAHAAN

1,

También podría gustarte