Biznesi ndrkombtar

Prof. Dr. Besim BEQAJ

Prof. dr. Besim BEQAJ

Domosdoshmria e Biznesit Ndrkombtar: Objektivat e t msuarit

T kuptojm historin dhe rndsin e biznesit

global. T msojm definicionin e biznesit ndrkombtar. T njohim (msojm) rritjen e lidhjeve globale t sotshme. Ti vlersojm mundsit dhe sfidat e ofruara nga biznesi ndrkomtar.
Prof. dr. Besim BEQAJ

Sferat e biznesit ndrkombtar

Prof. dr. Besim BEQAJ

Definimi i Biznesit ndrkombtar

Biznesi ndrkombtar paraqet t gjitha transakcionet komerciale (private dhe qeveritare) n mes t dy apo m shum vendeve. Biznesi ndrkombtar prbhet prej transaksioneve t cilat lindin, kryhen dhe zhvillohen prtej kufijve t vendit me qllim t plotsimit t objektivave t individve dhe organizatave. Qllimi i biznesit privat sht rritja ose stabilizimi i profitit i cili parcijalisht mvaret nga:

Shitjet e jashtme dhe Resurset e jashtme

Prof. dr. Besim BEQAJ 4

Arsyet e brjs s BN

Zgjerimi i shitjes Krkimi i resurseve Divesifikimi i burimeve t shitjes dhe furnizimit Minimizimi i rrezikut konkurues

Prof. dr. Besim BEQAJ

Format e BN

Exporti i mallrave dhe shrbimeve Importi i mallrave dhe shrbimeve Investimet e huaja t drejtprdrejta Investimet portofol Kontratat menaxheriale Aleancat strategjike

Joint veture Veprimet tjera

Prof. dr. Besim BEQAJ 6

Globalizimi

Transportimi sht m i shpejt Komunikimi mundson kotroll t aktiviteteve nga largsit Shpenzimet e transportit dhe komunikimit nuk jan t larta pr biznesin ndrkombtar

Barrierat e ulta qeveritare ndaj levizjs s mallrave, sherbimeve dhe resurseve iu mundson ndrmarrjeve shfrytzimin e prparsive t biznesit ndrkombtar

Prof. dr. Besim BEQAJ

Funksionimi i BN

Kur funksionohet jasht, ndrmarrjet duhet t prshtasin metodat e tyre t zakonshme biznesore. Kjo ndodh pr shkak se kushtet e jashtme shpesh diktojn prdorimin e metodave t prshtatshme dhe sepse menyra e funksionimit t biznesit ndrkombtar dallon nga metodat dhe menyrat e funksionimit t biznesit vendor.

Prof. dr. Besim BEQAJ

Pyetjet kye para se t lvizet drejt tregjeve ndrkombtare:

Si do t prshtatet ideja, produkti, ose shrbimi jon n tregun ndrkombtar? A do t ishte m mir t kyemi n nj treg prmes tregtis apo prmes investimeve? Cilat jan ndryshimet e nevojshme n produkt n mnyr q produkti ti prshtatet kushteve t tregut t jashtm? far krcnimesh mund t na paraqiten nga konkurrenca (e brendshme/globale)? Si mund t neutralizohen kto krcnime?
Prof. dr. Besim BEQAJ 9

Vlera e lidhjeve globale

Sot, lidhjet globale e ndrlidhin tregtin, tregjet financiare, teknologjin, dhe standardet jetsore s bashku n nj mnyr t papar! Investimet globale i shtyejn kompanit t rishikojn dhe t luajn me rregulla t reja n:

praktikat biznesore krkesat ligjore etik

Prof. dr. Besim BEQAJ 10

Tregtia
Nj ngric n Brazil dhe efektet e saj n prodhimin e kafs do t ken pasoja negative t cilat do t manifestohen me pamjaftueshmri t ktij produkti dhe si pasoj e ksaj mimet do t rriten.

Prof. dr. Besim BEQAJ

11

Tregjet financiare
Nj rrnie e vlers se Pezos Meksikane u manifestua me ndryshime negative n tregjet financiare t t gjitha ekonomive ne rritje dhe kishte efekte t mdha n Poloni, Hungari dhe Republikn eke.

Prof. dr. Besim BEQAJ

12

Teknologjia krijon lidhje t fuqishme individuale

Teknologjia kompjuterike, komunikimet satelitore, dhe telekomunikacioni u mundson qasje n koh reale t njerzit dhe informatat n nivel global.

Prof. dr. Besim BEQAJ

13

Njerzit...
Dgjimi i muziks botrore Prcjellja e programeve ndrkombtare t trensmetuara nga CNN etj. Veshja e xhinseve t kaltrta dhe vallzimi i valleve t njjta Ushqimet si hamburger, tacos, dhe pica Rezultati sht q investimi ndrkombtar sht n shkalln m t lart t papar deri me tani.

Prof. dr. Besim BEQAJ 14

Ndikimet makroekonomike t Biznesit Ndrkombtar

Tregjet globale e rrisin numrin e konsumatorve potencial. Ndrmarrjet mund t rrisin aftesine e mesimit m shpejt dhe t prodhojn produkte me shpenzime m t ulta shum m shpejt. Ndrmarrjet mund t prmirsojn aftsit e tyre konkurruese.
Prof. dr. Besim BEQAJ 15

Biznesi Ndrkombtar krijon ndryshime ndrkombtare

mimet e produkteve t teknologjis s lart bien si pasoj e konkurencs globale VCRs nuk prodhohen m n SHBA Vetm nj prqindje e vogl e motoikletave prodhohen n SHBA Industria e kpucve n SHBA sht duke u shuar.

Prof. dr. Besim BEQAJ

16

Prparsit e mundshme pr nj ndrmarrje ndrkombtare:

Qasje n teknologjin e avancuar

Aftsia pr t kapitalizuar zhvillimin e produktit Fuqia superiore financiare Thellsia dhe gjersia e talentit pr t menaxhuar Rreziku politik i reduktuar
Prof. dr. Besim BEQAJ 17

Ndikimet e jashtme n BN

Veprimi i ndrmarrjes n rrethin krkon jo vetm njohuri menaxheriale pr funksionimin e biznesit, por gjithashtu krkohet njohuri baz pr shkencat shoqrore:

shkencat politike, ligjshmerin, antropologjin, sociologjin, psikologjin, makroekonomin, dhe gjeografin.

Prof. dr. Besim BEQAJ

18

Evoluimi i strategjive n procesin e ndrkombtarizimit

Qasja pasive n aktive n drejtim t mundsive t reja Veprimet ndrkombtare krahas atyre vendore n biznes Drejt qasjeve t palimituara n menyrat e veprimit Lokacionet pakta t jashtme drejt atyre t shumta dhe t palimituara Ngjajshmrit drejt jongjajshmrive n ambient

Prof. dr. Besim BEQAJ

19

Forcat kundrthense

Standardizimi global vs. Praktikave nacionale

Konkurenca e vendeve vs. Konkurencs s ndrmarrjeve

Praktikat e standardizimit global tentojn t zvoglojn shpenzimet. Praktikat nacionale iu mundsojn ndrmarrjeve t adaptohen n kushtet unike lokale. Vendet moderojn plotsimin e kushteve globale t efikasitetit dhe qllimeve biznesore sepse ka rivalitet me vendet tjera.

Sovraniteti vs. Raportet ndr nacionale

Vendet jan t gatshme t lejojn prekje t sovranitetit me qllim:

Arritjes s reciprocitetit Qasja e prbashkt ndaj problemeve Ballafaqimi me shqetsimet extrateritoriale

Prof. dr. Besim BEQAJ

20

Prmbledhje:
Biznesi ndrkombtar ka ekzistuar q nga formimi i kufijve nacional Biznesi ndrkombtar i ka dhn form historis botrore Lidhjet globale jan els i mundsive dhe sukseseve t biznesit ndrkombtar

Prof. dr. Besim BEQAJ

21

Pyetje pr t diskutuar:
- Krahasoni dhe ballafaqoni biznesin vendor dhe at ndrkombtar.

Prof. dr. Besim BEQAJ

22