Está en la página 1de 139

Pre - Eliminary Design

1 Perencanaan Atap

Perencanaan Atap

Merencanakan Pola Beban

Data Perencanaan

Perencanaan Dimensi Gording

Perencaan Penggantung Gording

Perencanaan Gording Ujung

Perencanaan Ikatan Angin

1.1 Merencanakan Pola Beban

Pola Beban Diambil dari peraturan Pembebanan Indonesia untuk gedung 1983

Merencanak
an
Pola Beban

Beban Mati Beban Hidup Beban Angin

Beban Beban
Penutup Beban Beban Beban Beban Angin
Beban Profil Tekanan
Atap Pengikat dll Terbagi Rata Terpusat Hisap
Angin

1.1.1 Merencanakan Beban Mati ( Berdasarkan Peraturan Pembebanan Indonesia Untuk Gedung )
a. Atap
Berat asbes : 10.3 kg/m2
Berat Profil : Menyesuaikan Perencanaan
Berat Pengikat dll : 10 % dari Berat Total

1.1.2 Merencanakan Beban Hidup ( Berdasarkan Peraturan Pembebanan Indonesia Untuk Gedung )

a. Beban Hidup Terbagi Rata ( Atap ) :


α= 25 0
q = (40 - 0.8 α) = 20 kg/m2 ≤ 20 kg/m2

ambil q = 20 kg/m2
b. Beban Hidup Terpusat ( Atap )

P= 100 kg

1.1.3 Merencanakan Beban Angin ( Berdasarkan Peraturan Pembebanan Indonesia Untuk Gedung )

a. Beban Tekanan Angin


Bangunan Jauh dari Pantai -> asumsi Tekanan Angin : 30 kg/m2

Koefisien Angin (C) tekan = (0.02 α - 0.4) = 0.1

Angin Tekan = C x W = 3 kg/m2

Angin Hisap = 0.4 x W = 12 kg/m2

1.2 Data - Data perencanaan

Data Atap
Jenis : Asbes Gelombang
Tebal : 5 mm
Berat : 10.3 kg/m2
Lebar Gelombang : 110 mm
Kedalaman Gelombang : 57 mm
Jarak Miring Gording : 110 cm
Jarak Kuda-Kuda (L) : 400 cm
Sudut Kemiringan Atap : 0.44 rad = 25 0

1.3 Perencanaan Dimensi Gording


1.3.1 Perencanaan Profil WF untuk Gording Dengan ukuran :

WF 100 x 50 x 5 x 7
A = 11.85 cm2 tf = 7 mm Zx = 41.8 cm3
W= 9.3 kg/m Ix = 187 cm4 Zy = 8.94 cm3
a= 100 mm Iy = 14.8 cm4 h= 70 mm {=D - 2 x (tf + r)}
bf = 50 mm tw = 5 mm
iy = 1.12 cm ix = 3.98 cm

Mutu Baja = BJ 37
fu = 3700 kg/cm2 = 370 Mpa
fy = 2400 kg/cm2 = 240 Mpa

1.3.2 Perencanaan Pembebanan


1.3.2.1 Perhitungan Beban
Beban Mati
Berat Gording = 9.3 kg/m
Berat Asbes Gelombang = w x l
= 10.3 x 1.1 = 11.33 kg/m
Berat Total = 20.63 kg/m
alat Pengikat dll 10 % = 0.1 x 20.63 = 2.06 kg/m
qD = 22.69 kg/m

Beban Hidup
Beban Terbagi Rata = (40 - 0.8 α) = 40 - 20 = 20 kg/m2
q = 20 kg/m2
qL = jarak gording horisontal x q = 0.997 x 20.00 = 19.94 kg/m

Beban Hidup Terpusat, PL = 100 kg

Beban Angin
Tekanan Angin = 30 kg/m2
Angin Tekan = 3 kg/m2
Angin Hisap = 12 kg/m2 (menentukan = q)
q = jrk gording horisontal x angin hisap = 0.997 x 12.00 = 11.96 kg/m

Beban Mati + Beban Hidup > dari Beban Angin Hisap : 22.69 + 19.94 > 11.96
Beban Angin Hisap tidak perlu diperhitungkan ==> qw = 3 kg/m

1.3.2.2 Perhitungan Momen Akibat Beban thp Sbx dan Sby


Beban Mati
MXD = 1/8 (qD x cosα) L2 = 0.13 x ( 22.69 x 0.91 x 16 )= 41.13 kgm
MYD = 1/8(qDxsinα xL/3)2 = 0.13 x( 22.69 x 0.42 x 1.78 )= 2.13 kgm

Beban Hidup Terbagi Rata


MXLD = 1/8 (qL x cosα) L2 = 0.13 x( 19.94 x 0.91 x 16 )= 36.25 kgm
MYL = 1/8(qLxsinαxL/3) =
2
0.13 x( 19.94 x 0.42 x 1.78 )= 1.87 kgm

Beban Hidup Terpusat


MXL = 1/4 (qL x cosα) L = 0.25 x( 100 x 0.91 x 4 )= 90.63 kgm
MYL = 1/4(qL x sinα)(L/3) = 0.25 x( 100 x 0.42 x 1.33 )= 14.09 kgm
Beban Angin Terbagi Rata
MXW = 1/8 x qw x L = 0.13 x 3 x 16 = 6 kgm

1.3.3.3 Besar Momen Berfaktor ( Mu = 1.2 M D + 1.6 ML + 0.8 MW )


* Mu Beban Mati ,Beban Angin dan Beban Hidup Terbagi Rata
Sumbu X Sumbu Y
MD = 41.13 kgm MD = 2.13 kgm
ML = 36.25 kgm ML = 1.87 kgm
Mw = 6 kgm

MUX = 1.2 x 41.13 + 1.6 x 36.25 + 0.8 x 6 = ### kgm


MUY = 1.2 x 2.13 + 1.6 x 1.87 + 0.8 x 0 = 5.55 kgm

* Mu Beban Mati, Beban Angin dan Beban Hidup Terpusat


Sumbu X Sumbu Y
MD = 41.13 kgm MD = 2.13 kgm
ML = 90.63 kgm ML = 14.09 kgm
Mw = 6 kgm

MUX = 1.2 x 41.13 + 1.6 x 90.63 + 0.8 x 6 = ### kgm


MUY = 1.2 x 2.13 + 1.6 x 14.09 + 0.8 x 0 = 25.1 kgm

1.3.3 Kontrol Kekuatan Profil


1.3.3.1 Penampang Profil
Untuk Sayap Untuk Badan
bf 170 h 1680
≤ ≤
2 tf fy tw fy
50 170 70 1680
≤ ≤
2 7 240 5 240
3.57 ≤ 10.97 14.0 ≤ 108.4
OK OK

Penampang Profil Kompak, maka Mnx = Mpx

1.3.3.2 Kontrol Lateral Buckling


Jarak Baut Pengikat / pengaku lateral = L B = 500 mm = 50 cm

E
LP = 1.76 x iY x
fy
200000
= 1.76 x 1.12 x = 56.90 cm
240

Ternyata : LB < LP maka : Mnx = Mpx

Mnx = Mpx = Zx . Fy = 41.8 x 2400 = ### Kgm


Mny = Zy ( satu sayap ) * fy
= 1/4 x tf x bf 2 x fy
= 0.25 x 0.7 x 52 x 2400 = 10500 kgcm
= 105 kgm
1.3.3.3 Persamaan Iterasi
Mux Muy
+ ≤ 1
φb . Mnx φb . Mny

Beban Mati , Beban Angin dan Beban Hidup Terbagi Rata


112.164 5.554
+ ≤ 1
0.9 x ### 0.9 x 94.5
0.12 + 0.07 ≤ 1
0.19 ≤ 1 OK

Beban Mati , Beban Angin dan Beban Hidup Terpusat


199.170 25.097 1
+ ≤
0.9 x ### 0.9 x 105
0.2 + 0.27 ≤ 1
0.46 ≤ 1 OK

1.3.3.4 Kontrol Lendutan Profil

L 400
Lendutan Ijin f = = = 2.22 cm
180 180

Lendutan Akibat Beban Merata (1)


5 qD + L cos α L4 5 x 0.43 x 0.91 x 400 4
fx = x =
384 E x Ix 384 x 2000000 x 187
= 0.34 cm

5 qD + L sin α (L/3)4 5 x 0.43 x 0.42 x ### 4


fy = x =
384 E x Iy 384 x 2000000 x 14.8
= 0.03 cm

Lendutan Akibat Beban Terpusat (2)


5 P cos α L3 1 x 100 x 0.91 x 400 3
fx = x =
384 E x Ix 48 x 2000000 x 187
= 0.32 cm
5 P sin α L3 1 x 30 x 0.42 x ### 3
fy = x =
384 E x Iy 48 x 2000000 x 14.8
= 0.02 cm

Lendutan Akibat Beban Angin merata (3)


5 qW cos α L4 5 x 0.03 x 0.91 x 400 4
fx = x =
384 E x Ix 384 x 2000000 x 187
= 0.02 cm

5 qW sin α (L/3)4 5 x 0.03 x 0.42 x ### 4


fy = x =
384 E x Iy 384 x 2000000 x 14.8
= 0 cm

Lendutan total yang terjadi

ftot = fx2 + fy2 = (fx1 + fx2 + fx3)2 + (fy1 + fy2 + fy3)2

= ( 0.34 + 0.32 + 0.02 ) 2 + ( 0.03 + 0.02 + 0 )2




ftot = 0.69 cm < fijin = 2.22 cm OK

1.4 Perencanaan Penggantung Gording

1.4.1 Data Penggantung Gording

Jarak Kuda - Kuda (L) = 400 cm


Jumlah Penggantung Gording = 2 buah
Jumlah Gording = 9 buah
Jarak Penggantung gording = ### cm

1.4.2 Perencanaan Pembebanan


Beban Mati
Berat Sendiri Gording = 9.3 kg/m
Berat Asbes gelombang = 11.33 kg/m
= 20.63 kg/m
Alat Pengikat dll 10 % = 0.1 x 20.63 = 2.06 kg/m
qD = 22.69 kg/m

RD = qD x sinα x L/3
= 22.69 x 0.42 x 1.33 = 12.787 kg

Beban Hidup
Beban Terbagi Rata = (40 - 0.8 α) = 40 - 0.8 = 20 kg/m2
q = 20 kg/m2
qL = jarak gording horisontal x q = 0.997 x 20.00 = 19.94 kg/m
RL = qL x sinα x L/3
= 19.94 x 0.42 x 1.33 = 11.235 kg

Beban Terpusat = PL = 100 kg


RL = PL x sinα
= 100.0 x 0.42 = 42.262 kg

Beban Angin
Angin Tekan = q = 3 kg/m2
qW = jarak gording horisontal x q = 0.997 x 3.00 = 2.99 kg/m
RW = qW x sinα x L/3
= 2.99 x 0.42 x 1.33 = 1.685 kg

1.4.3 Perhitungan Gaya


1.4.3.1 Penggantung Gording Tipe A
RA = 1.2 RD + 1.6 RL + 0.8 RW
= 1.2 x 12.8 + 1.6 x ( 11.2 + 42.3 ) + 0.8 x 1.7
= 102.29 kg

RA total = Ra x jumlah Gording = 102.29 x 9 = 920.60 kg

1.4.3.1 Penggantung Gording Tipe B


panjang miring gording 110
arctan β = = = 0.83
L / 3 133.33
β= 39.52 o
RA 920.60
RB = = = 1446.607 kg
sin β sin 39.52

1.4.4 Perencanaan Batang Tarik

Pu = RB = 1446.607 kg
BJ 37 fu = 3700 kg/cm2
fy = 2400 kg/cm2

1.4.4.1 Kontrol Leleh


Pu = φ . fy . Ag ; dengan φ = 0.9

Ag perlu = Pu = 1446.607
ϕ = 0.670 cm2
fy 0.9 x 2400
Tidak Menentukan
1.4.4.2 Kontrol Putus
Pu = φ . fu . 0,75 Ag ; dengan φ = 0.75

Ag perlu = Pu = 1446.607
ϕ = 0.7 cm2
fu 0.75 0.75 x 3700 x 0.75
Menentukan
Ag perlu = 1/4 . π . d 2

Ag x 4 0.7 x 4
d = = = 0.94 cm
π π
==> Pakai d = 10 mm

1.4.5 Kontrol Kelangsingan


Jarak Penggantung Gording = ### cm

Panjang Rb = (jarak penggantung gording)2 + (panjang miring gording)2

= 133.33 2 + 110 2
= ### cm

Cek : Panjang Rb
d >
500
172.85
1 >
500
1 > 0.35 OK

1.5 Perencanaan Ikatan Angin Atap

1.5.1 Data Perencanaan Ikatan Angin Atap


Tekanan Angin W = 30 kg/m2
Koefisien Angin C tekan = 0.9
Koefisien Angin C hisap = 0.4
a1 = 300 cm a2 = 200 cm
α= 0.44 rad = 25 0
1.5.2 Perhitungan Tinggi Ikatan Angin ( h )
h1 = 9 m
h2 = 9 + 2 x tg 0.44 = 9.93 m
h3 = 9 + 4 x tg 0.44 = 10.87 m
h4 = 9 + 6 x tg 0.44 = 11.8 m
h5 = 9 + 9 x tg 0.44 = 13.2 m

1.5.3 Perhitungan Gaya - Gaya yang Bekerja


R = 1/2 . W . C . a . h
R1 = 0.50 x 30 x 0.9 x 1 x 9 = 121.5 kg
R2 = 0.50 x 30 x 0.9 x 2 x 9.93 = ### kg
R3 = 0.50 x 30 x 0.9 x 2 x 10.87 = ### kg
R4 = 0.50 x 30 x 0.9 x 2.5 x 11.8 = ### kg
R5 = 0.50 x 30 x 0.9 x 3 x 13.2 = ### kg

Rtotal = ( R1+R2+R3+R4+(R5/2)) = 121.5 + 268.18 + 293.36 + ### + ###


= 1348.454 kg

1.5.4 Perencanaan Dimensi Ikatan Angin


1.5.4.1 Menghitung gaya Normal
2
tg φ = = 0.5
4
φ = 26.57 0

R1 = 121.5 kg
Rtotal = 1348.454 kg
Gaya Normal Gording Akibat Angin Dimana untuk angin tekan C = 0.9
dan untuk angin hisap C = 0.4
Chisap x Rtotal
N =
Ctekan
0.4 x 1348.454
= = 599.31 kg
0.9

1.5.4.2 Menghitung gaya Pada Titik Simpul


Pada Titik Simpul A
ΣV = 0
Rtotal + S1 = 0 ===> S1 = - Rtotal ===> S1 = ### kg

ΣH = 0
S2 = 0

Pada Titik Simpul B


EV = 0
R1 + S1 +S3 Cos ϕ = 0
S3 = -( R1 - S1 ) -( 121.5 - ### )
=
cos ϕ cos 26.57
S3 = -1643.458 kg

1.5.5 Perencanaan Batang Tarik


Pu = S3 x 1.6 x 0.75 = -1643.46 x 1.6 x 0.75 = -1972.150 kg
BJ 37 fu = 3700 kg/cm 2
fy = 2400 kg/cm2

1.5.5.1 Kontrol Leleh


Pu = φ . fy . Ag ; dengan φ = 0.9

Ag perlu = Pu = 1972.150
ϕ = 0.913 cm2
fy 0.9 x 2400
Tidak Menentukan

1.5.5.2 Kontrol Putus


Pu = φ . fu . 0,75 Ag ; dengan φ = 0.75

Ag perlu = Pu = 1972.150
= 0.95 cm2
ϕ fu 0.75 0.75 x 3700 x 0.75
Menentukan
Ag perlu = 1/4 . π . d2
Ag x 4 0.95 x 4
d = = = 1.1 cm
π π
==> Pakai d = 11 mm

1.5.6 Kontrol Kelangsingan


Jarak kuda-kuda = 400 cm

Panjang S3 = (jarak kuda-kuda)2 + (jarak miring gording)2


= 400 2 + 110 2
= ### cm

Cek : Panjang S3
d >
500
414.85
1.1 >
500
1.1 > 0.83 OK

1.6 Perencanaan Gording Ujung


1.6.1 Perencanaan Pembebanan Mntx , Mnty dan Gaya Normal Akibat Angin
Gording Ini adalah Balok Kolom. Akibat beban mati dan beban hidup Menghasilkan Momen Lentur
Besaran Diambil Dari Perhitungan Gording

Mntx = MUX (1.2 D + 1.6 L + 0.8 W) x 0.75 = 199.170 x 0.75 = 149.377 kgm
Mnty = MUY (1.2 D + 1.6 L + 0.8 W) x 0.75 = 25.097 x 0.75 = 18.823 kgm
Nu = 1.6 x Rtotal (dari ikatan angin atap) x 0.75 = 1618.144 kg

1.6.2 Perencanaan Profil Gording Ujung

WF 100 x 50 x 5 x 7
A = 11.85 cm2 tf = 7 mm Zx = 41.8 cm3
W = 9.3 kg/m Ix = 187 cm4 Zy = 8.9 cm3
a = 100 mm Iy = 14.8 cm4 h = 70 mm {=D - 2 x (tf + r)}
bf = 50 mm tw = 5 mm
iy = 1.12 cm ix = 3.98 cm

Mutu Baja = BJ 37
fu = 3700 kg/cm2 = 370 Mpa
fy = 2400 kg/cm2 = 240 Mpa

1.6.3 Kontrol Tekuk Profil

Lkx 400
Lkx = 400 cm ==> λx = = = 100.5
ix 3.98
π2 . E . A π2 x 2000000 x 11.85
Ncrbx = =
λx 2
100.5 2
= 23157.64 kg

Lkx 50
Lky = 50 cm ==> λy = = = 44.64
iy 1.12
π2 . E . A π2 x 2000000 x 11.85
Ncrby = =
λy 2
44.64 2
= 117366.49 kg

Tekuk Kritis adalah arah X, Karena λx > λy ω= 2.29

Ag x fy 11.85 x 2400
Pn = ω = = 12437.136 kg
2.29

Pu 1618.144
= = 0.15 < 0.2 (Pu = Nu)
φ Pn 0.85 x 12437.136

Pakai Rumus =
Pu Mux Muy
+ + ≤ 1
2 x φc . Pn φb x Mnx φb x Mny

1.6.4 Perhitungan Faktor Pembesaran Momen


Gording dianggap tidak bergoyang, maka :

Mux = Mntx . Sbx Cmx


Sbx = ≥ 1
Nu
1 - ( )
Ncrbx
Untuk elemen Beban Tranversal, ujung sederhana
Cmx = 1
1
Sbx = = 1.08
1618.144
1 - ( )
23157.64

Sbx = 1.08 > 1


Sbx = 1.08

Muy = Mnty * Sby Cmy


Sby = ≥ 1
Nu
1 - ( )
Ncrby
Untuk elemen Beban Tranversal, ujung sederhana
Cmy = 1
1
Sby = = 1.01
1618.144
1 - ( )
117366.49

Sby = 1.01 > 1


Sby = 1.01

1.6.5 Perhitungan Momen Ultimate Sbx dan Sby


Mux = Sbx . Mntx = 1.08 x 149.377 = 160.599 kgm
Muy = Sby . Mnty = 1.08 x 18.823 = 20.237 kgm

1.6.6 Perhitungan Persamaan Interaksi


Mnx = 1003 kgm Mny = 105 kgm

Pu Mux Muy
+ + ≤ 1
2 x φc x Pn φb x Mnx φb x Mny
1618.144 160.599 20.237
+ + ≤ 1
2 x 0.85 x 12437.136 0.9 x 1003 0.9 x 105
0.47 ≤ 1
OK
Pre - Eliminary Design
2 Perencanaan Dinding
2.1 Data - Data perencanaan
Data Dinding :
Jenis : Seng Gelombang
Tebal : 4 mm
Berat : 4.15 kg/m2
Kedalaman Gelombang : 25 mm
Jarak Kolom Dinding (L) : 400 cm
Jarak Gording Lt Dasar : 125 cm
Jarak Gording Lt 1 : 100 cm

2.2 Perencanaan Regel Balok ( Dinding Samping )


2.2.1 Perencanaan Profil WF untuk Regel Balok Dinding Dengan ukuran :

WF 100 x 50 x 5 x 7
A = 11.85 cm2 tf = 7 mm Zx = 41.8 cm3
W= 9.3 kg/m Ix = 187 cm4 Zy = 8.94 cm3
a = 100 mm Iy = 14.8 cm4 h= 70 mm {=D - 2 x (tf + r)}
bf = 50 mm tw = 5 mm Sx = 37.5 mm
iy = 1.12 cm ix = 3.98 cm
r= mm
Mutu Baja = BJ 37
fu = 3700 kg/cm2 = 370 Mpa
fy = 2400 kg/cm2 = 240 Mpa

2.2.2 Perencanaan Pembebanan


2.2.2.1 Perhitungan Beban
Beban Mati
Lantai Dasar
Berat Gording = 9.3 kg/m
Berat Seng Gelombang = 4.15 x 1.25 = 5.19 kg/m
Berat Total = 14.49 kg/m
alat Pengikat dll 10 % = 0.1 x 14.49 = 1.45 kg/m
Berat Total = 15.94 kg/m
Myd = 1/8 x q x (L/3)2
= 0.13 x 15.94 x 1.78 = 3.54 kg/m

Lantai 1
Berat Gording = 9.3 kg/m
Berat Seng Gelombang = 4.15 x 1 = 4.15 kg/m
Berat Total = 13.45 kg/m
alat Pengikat dll 10 % = 0.1 13.45 = 1.35 kg/m
Berat Total = 14.8 kg/m
Myd = 1/8 x q x (L/3)2 = 0.13 x 14.8 x 1.78 = 3.29 kg/m

Beban Angin
Lantai Dasar
Tekanan Angin = 30 kg/m2
Angin Tekan ( C = 0.9 ) = 0.9 x 30 = 27 kg/m2
q = Angin Tekan x Jarak Gording = 27 x 1.25 = 33.75 kg/m
Angin Hisap ( C = 0.4 ) 0.4 x 30 = 12 kg/m2
q = Angin hisap x Jarak Gording = 12 x 1.25 = 15 kg/m
Akibat Beban Angin yg Tegak Lurus Dinding (tarik) :
Mxw = 1/8 x q x (L)2 = 0.13 x 33.75 x 16 = 67.5 kgm
N = q x Jarak Gording = 15 x 1.25 = 18.75 kg (Tarik)

Akibat Beban Angin yg Tegak Lurus Gevel (tekan) :


Mxw = 1/8 x q x (L)2 = 0.13 x 15 x 16 = 30 kgm
N = q x Jarak Gording = 33.75 x 1.25 = 42.19 kg (Tekan)

Lantai 1
Tekanan Angin = 30 kg/m2
Angin Tekan ( C = 0.9 ) = 0.9 x 30 = 27 kg/m2
q = Angin Tekan x Jarak Gording = 27 x 1 = 27 kg/m
Angin Hisap ( C = 0.4 ) 0.4 x 30 = 12 kg/m2
q = Angin hisap x Jarak Gording = 12 x 1 = 12 kg/m

Akibat Beban Angin yg Tegak Lurus Dinding (tarik)


Mxw = 1/8 x q x (L)2 = 0.13 x 27 x 16 = 54 kgm
N = q x Jarak Gording = 12 x 1 = 12 kg (Tarik)

Akibat Beban Angin yg Tegak Lurus Gevel (tekan)


Mxw = 1/8 x q x (L)2 = 0.13 x 12 x 16 = 24 kgm
N = q x Jarak Gording = 27 x 1 = 27 kg (Tekan)

2.2.3 Kombinasi Pembebanan


Lantai Dasar
1. U = 1.4 D
Muy = 1.4 x 3.54 = 4.96 kgm

2. U = 1.2D + 1.3W + λ L + 0.5 ( La atau Ha )


Akibat Beban Angin yg Tegak Lurus Dinding (tarik) :
Mux = 1.2 x 0 + 1.3 x 67.5 + 0.5 x 0 + 0.5 x 0
= 87.75 kgm
Muy = 1.2 x 3.54 + 1.3 x 0 + 0.5 x 0 + 0.5 x 0
= 4.25 kgm
Nu = 1.2 x 0 + 1.3 x 18.75 + 0.5 x 0 + 0.5 x 0
= 24.38 kg

Akibat Beban Angin yg Tegak Lurus Gevel (tekan) :


Mux = 1.2 x 0 + 1.3 x 30 + 0.5 x 0 + 0.5 x 0
= 39 kgm
Muy = 1.2 x 3.54 + 1.3 x 0 + 0.5 x 0 + 0.5 x 0
= 4.25 kgm
Nu = 1.2 x 0 + 1.3 x 42.19 + 0.5 x 0 + 0.5 x 0
= 54.84 kg

Lantai 1
1. U = 1.4 D
Muy = 1.4 x 3.29 = 4.6 kgm
2. U = 1.2D + 1.3W + λ L + 0.5 ( La atau Ha )
Akibat Beban Angin yg Tegak Lurus Dinding (tarik) :
Mux = 1.2 x 0 + 1.3 x 54 + 0.5 x 0 + 0.5 x 0
= 70.2 kgm
Muy = 1.2 x 3.29 + 1.3 x 0 + 0.5 x 0 + 0.5 x 0
= 3.95 kgm
Nu = 1.2 x 0 + 1.3 x 12 + 0.5 x 0 + 0.5 x 0
= 15.6 kg
Akibat Beban Angin yg Tegak Lurus Gevel (tekan) :
Mux = 1.2 x 0 + 1.3 x 24 + 0.5 x 0 + 0.5 x 0
= 31.2 kgm
Muy = 1.2 x 3.29 + 1.3 x 0 + 0.5 x 0 + 0.5 x 0
= 3.95 kgm
Nu = 1.2 x 0 + 1.3 x 27 + 0.5 x 0 + 0.5 x 0
= 35.1 kg

2.2.4 Kontrol Kekuatan Profil


2.2.4.1 Penampang Profil
Untuk Sayap Untuk Badan
bf 170 h 1680
≤ ≤
2 tf fy tw fy
50 170 70 1680
≤ ≤
2 7 240 5 240
3.57 ≤ 10.97 14.0 ≤ 108.4
OK OK
Penampang Profil Kompak, maka Mnx = Mpx

2.2.4.1 Kontrol Lateral Buckling


Jarak Baut Pengikat / pengaku lateral = L B = 500 mm = 50 cm

E
LP = 1.76 x iY x
fy
200000
= 1.76 x 1.12 x = 56.90 cm
240
Ternyata : LB < LP maka : Mnx = Mpx

Mnx = Mpx = Zx . Fy = 41.8 x 2400 = ### Kgm


1.5 Myx = 1.5 Sx fy = 1.5 x 37.5 x 2400 = 1350 Kgm
===> Mnx < 1.5 Myx

Mny = Zy ( satu sayap ) * fy


= 1/4 x tf x bf 2 x fy
= 0.25 x 0.7 x 52 x 2400 = 10500 kgcm
= 105 kgm

2.2.5 Perhitungan Kuat Tarik


2.2.5.1 Kontrol Kelangsingan
λp ≤ 300
Lk 400
λ= = = 100.5 < 300 OK
ix 3.98
λp

2.2.5.2 Berdasarkan Tegangan Leleh


φ Nn = φ .Ag . fy = 0.85 x 11.85 x 2400 = 24174 kg
Menentukan
2.2.5.3 Berdasarkan Tegangan Putus
φ Nn = φ .Ae . fu = = 0.75 x 0.85 x Ag x fu
= 0.75 x 0.85 x Ag x fu
= 0.75 x 0.85 x 11.85 x 3700
= ### kg
Tidak Menentukan

2.2.5.4 Kontrol Kuat Tarik


Lantai Dasar
φ Nn > Nu
24174 > 54.84
OK
Lantai 1
φ Nn > Nu
24174 > 1404
OK

2.2.6 Perhitungan Kuat Tekan


2.2.6.1 Kontrol Kelangsingan
λp ≤ 200
Lkx 400
λpx = = = 100.5 < 200 OK
ix 3.98
Lky 50
λpy = = = 44.64 < 200 OK
iy 1.12

2.2.6.2 Berdasarkan Tekuk Arah X


λx fy 100.5 2400
λc = = x = 1.11
π E 3.14 2000000
0.25 < λc < 1.2
1.43 1.43
ω= = = 1.67
1.6 - 0.67 λc 1.6 - 0.67 x 1.11
fy 2400
φ Nn = φAg ω = 0.85 x 11.85 x = ### kg
1.67

2.2.6.3 Berdasarkan Tekuk Arah Y


λy fy = 44.64 2400
λc = x = 0.49
π E 3.14 2000000
0.25 < λc < 1.2
1.43 1.43
ω= = = 1.13
1.6 - 0.67 λc 1.6 - 0.67 x 0.49
fy 2400
φ Nn = φAg ω = 0.85 x 11.85 x = ### kg
1.13

2.2.7 Perhitungan Pembesaran Momen


Ab x fy
Ncr =
λc 2
11.85 x 2400
Ncrbx = = 23156.27 kg
1.108 2
11.85 x 2400
Ncrby = = 117359.57 kg
0.492 2

2.2.7.1 Komponen Struktur Ujung Sederhana Cm = 1


Cmx
Sbx = ≥ 1
Nu
1 - ( )
Ncrbx

Lantai Dasar
1
Sbx = = 1.001 (Tarik)
24.38
1 - ( )
23156.27
1
Sby = = 1.000 (Tarik)
Sby = = 1.000 (Tarik)
24.38
1 - ( )
117359.57

1
Sbx = = 1.002 (Tekan)
54.844
1 - ( )
23156.27
1
Sby = = 1.000 (Tekan)
54.844
1 - ( )
117359.57

Lantai 1
1
Sbx = = 1.001 (Tarik)
15.6
1 - ( )
23156.27
1
Sby = = 1.000 (Tarik)
15.6
1 - ( )
117359.57

1
Sbx = = 1.002 (Tekan)
35.1
1 - ( )
23156.27
1
Sby = = 1.000 (Tekan)
35.1
1 - ( )
117359.57

2.2.8 Kontrol Gaya Kombinasi


2.2.8.1 Angin Dari Arah Tegak Lurus Dinding (tarik)
Lantai Dasar
Nu 24.38
= = 0 < 0.2 OK
φ . Nn 24174

Nu Mux x Sbx Muy x Sby


+ + < 1
2 x φ . Nn φ x Mnx φb x Mny
24.375 87.8 x 1.001 4.250 x 1.000
+ + < 1
2 x 24174 0.9 x 1003 0.9 x 105
0.14 < 1
OK
Lantai 1
Nu 15.6
= = 0 < 0.2 OK
φ . Nn 24174

Nu Mux x Sbx Muy x Sby


+ + < 1
2 x φ . Nn φ x Mnx φb x Mny
15.600 70.2 x 1.001 3.945 x 1.000
+ + < 1
2 x 24174 0.9 x 1003 0.9 x 105
0.12 < 1
OK

2.2.8.2 Angin Dari Arah Tegak Lurus Gevel (tekan)


Lantai Dasar
Nu 54.84
= = 0 < 0.2 OK
φ . Nn 24174
Nu Mux x Sbx Muy x Sby
+ + < 1
2 x φ . Nn φ x Mnx φb x Mny
54.844 39.0 x 1.002 4.250 x 1.000
+ + < 1
2 x 24174 0.9 x 1003 0.9 x 105
0.09 < 1
OK
Lantai 1
Nu 35.1
= = 0 < 0.2 OK
φ . Nn 24174
Nu Mux x Sbx Muy x Sby
+ + < 1
2 x φ . Nn φ x Mnx φb x Mny
35.100 31.2 x 1.002 3.945 x 1.000
+ + < 1
2 x 24174 0.9 x 1003 0.9 x 105
0.08 < 1
OK

2.3 Perencanaan Regel Horizontal Gevel


2.3.1. Data - Data perencanaan tambahan
Jarak Kolom Dinding (L) : 300 cm
Jarak Gording Lt Dasar : 125 cm
Jarak Gording Lt 1 : 100 cm

2.3.2 Perencanaan Profil WF untuk Regel Horizontal Gevel Dengan ukuran :


WF 100 x 50 x 5 x 7
A = 11.85 cm2 tf = 7 mm Zx = 41.8 cm3
W= 9.3 kg/m Ix = 187 cm4 Zy = 9 cm3
a = 100 mm Iy = 14.8 cm4 h= 70 mm
bf = 50 mm tw = 5 mm Sx = 37.5 mm
iy = 1.12 cm ix = 3.98 cm 41.8
r= 8.94
Mutu Baja = BJ 37
fu = 3700 kg/cm2 = 370 Mpa
fy = 2400 kg/cm2 = 240 Mpa

2.3.3 Perencanaan Pembebanan


2.3.3.1 Perhitungan Beban
Beban Mati
Lantai Dasar
Berat Gording = 9.3 kg/m
Berat Seng Gelombang = 4.15 x 1.25 = 5.19 kg/m
Berat Total = 14.49 kg/m
alat Pengikat dll 10 % = 0.1 x 14.49 = 1.45 kg/m
Berat Total = 15.94 kg/m
Myd = 1/8 x q x (L/3)2 = 0.13 x 15.94 x 1 = 1.99 kg/m

Lantai 1
Berat Gording = 9.3 kg/m
Berat Seng Gelombang = 4.15 x 1 = 4.15 kg/m
Berat Total = 13.45 kg/m
alat Pengikat dll 10 % = 0.1 x 13.45 = 1.35 kg/m
Berat Total = 14.8 kg/m
Myd = 1/8 x q x (L/3) 2
= 0.13 x 14.8 x 1 = 1.85 kg/m

Beban Angin
Lantai Dasar
Tekanan Angin = 30 kg/m2
Angin Tekan ( C = 0.9 ) = 0.9 x 30 = 27 kg/m2
q = Angin Tekan x Jarak Gording = 27 x 1.25 = 33.75 kg/m
Angin Hisap ( C = 0.4 ) 0.4 x 30 = 12 kg/m2
q = Angin hisap x Jarak Gording = 12 x 1.25 = 15 kg/m

Akibat Beban Angin yg Tegak Lurus Dinding (tarik) :


Mxw = 1/8 x q x (L)2 = 0.13 x 33.75 x 9 = 37.97 kgm
N = q x Jarak Gording = 15 x 1.25 = 18.75 kg (Tarik)

Akibat Beban Angin yg Tegak Lurus Gevel (tekan) :


Mxw = 1/8 x q x (L)2 = 0.13 x 15 x 9 = 16.88 kgm
N = q x Jarak Gording = 33.75 x 1.25 = 42.19 kg (Tekan)

Lantai 1
Tekanan Angin = 30 kg/m2
Angin Tekan ( C = 0.9 ) = 0.9 x 30 = 27 kg/m2
q = Angin Tekan x Jarak Gording = 27 x 1 = 27 kg/m
Angin Hisap ( C = 0.4 ) 0.4 x 30 = 12 kg/m2
q = Angin hisap x Jarak Gording = 12 x 1 = 12 kg/m

Akibat Beban Angin yg Tegak Lurus Dinding (tarik) :


Mxw = 1/8 x q x (L)2 = 0.13 x 27 x 9 = 30.38 kgm
N = q x Jarak Gording = 12 x 1 = 12 kg (Tarik)

Akibat Beban Angin yg Tegak Lurus Gevel (tekan) :


Mxw = 1/8 x q x (L)2 = 0.13 x 12 x 9 = 13.5 kgm
N = q x Jarak Gording = 27 x 1 = 27 kg (Tekan)

2.3.3.2 Kombinasi Pembebanan


Lantai Dasar
1. U = 1.4 D
Muy = 1.4 x 1.99 = 2.79 kgm
2. U = 1.2D + 1.3W + λ L + 0.5 ( La atau Ha )
Akibat Beban Angin yg Tegak Lurus Dinding (tarik) :
Mux = 1.2 x 0 + 1.3 x 37.97 + 0.5 x 0 + 0.5 x 0
= 49.36 kgm
Muy = 1.2 x 1.99 + 1.3 x 0 + 0.5 x 0 + 0.5 x 0
= 2.39 kgm
Nu = 1.2 x 0 + 1.3 x 18.75 + 0.5 x 0 + 0.5 x 0
= 24.38 kg

Akibat Beban Angin yg Tegak Lurus Gevel (tekan) :


Mux = 1.2 x 0 + 1.3 x 16.88 + 0.5 x 0 + 0.5 x 0
= 21.94 kgm
Muy = 1.2 x 1.99 + 1.3 x 0 + 0.5 x 0 + 0.5 x 0
= 2.39 kgm
Nu = 1.2 x 0 + 1.3 x 42.19 + 0.5 x 0 + 0.5 x 0
= 54.84 kg

Lantai 1
1. U = 1.4 D
Muy = 1.4 x 1.85 = 2.59 kgm
2. U = 1.2D + 1.3W + λ L + 0.5 ( La atau Ha )
Akibat Beban Angin yg Tegak Lurus Dinding (tarik) :
Mux = 1.2 x 0 + 1.3 x 30.38 + 0.5 x 0 + 0.5 x 0
= 39.49 kgm
Muy = 1.2 x 1.85 + 1.3 x 0 + 0.5 x 0 + 0.5 x 0
= 2.22 kgm
Nu = 1.2 x 0 + 1.3 x 12 + 0.5 x 0 + 0.5 x 0
= 15.6 kg

Akibat Beban Angin yg Tegak Lurus Gevel (tekan) :


Mux = 1.2 x 0 + 1.3 x 13.5 + 0.5 x 0 + 0.5 x 0
= 17.55 kgm
Muy = 1.2 x 1.85 + 1.3 x 0 + 0.5 x 0 + 0.5 x 0
= 2.22 kgm
Nu = 1.2 x 0 + 1.3 x 27 + 0.5 x 0 + 0.5 x 0
= 35.1 kg

2.3.4 Kontrol Kekuatan Profil


2.3.4.1 Penampang Profil
Untuk Sayap Untuk Badan
bf 170 h 1680
≤ ≤
2 tf fy tw fy
50 170 70 1680
≤ ≤
2 7 240 5 240
3.57 ≤ 10.97 14.0 ≤ 108.4
OK OK
Penampang Profil Kompak, maka Mnx = Mpx

2.3.4.1 Kontrol Lateral Buckling


Jarak Baut Pengikat / pengaku lateral = L B = 500 mm = 50 cm
E
LP = 1.76 x iY x
fy
200000
= 1.76 x 1.12 x = 56.90 cm
240
Ternyata : LB < LP maka : Mnx = Mpx

Mnx = Mpx = Zx . Fy = 41.8 x 2400 = ### Kgm


1.5 Myx = 1.5 Sx fy = 1.5 x 37.5 x 2400 = 1350 Kgm
===> Mnx < 1.5 Myx

Mny = Zy ( satu sayap ) * fy


= 1/4 x tf x bf 2 x fy
= 0.25 x 0.7 x 52 x 2400 = 10500 kgcm
= 105 kgm

2.3.5 Perhitungan Kuat Tarik


2.3.5.1 Kontrol Kelangsingan
λp ≤ 300
Lk 300
λ= = = 75.38 < 300 OK
ix 3.98

2.3.5.2 Berdasarkan Tegangan Leleh


φ Nn = φ .Ag . fy = 0.85 x 11.85 x 2400 = 24174 kg
Menentukan
2.3.5.3 Berdasarkan Tegangan Putus
φ Nn = φ .Ae . fu = = 0.75 x 0.85 x Ag x fu
= 0.75 x 0.85 x Ag x fu
= 0.75 x 0.85 x 11.85 x 3700
= ### kg
Tidak Menentukan
2.3.5.4 Kontrol Kuat Tarik
Lantai Dasar
φ Nn > Nu
24174 > 54.84
OK
Lantai 1
φ Nn > Nu
24174 > 1404
OK

2.3.6 Perhitungan Kuat Tekan


2.3.6.1 Kontrol Kelangsingan
λp ≤ 200
Lkx 300
λpx = = = 75.38 < 200 OK
ix 3.98
Lky 50
λpy = = = 44.64 < 200 OK
iy 1.12

2.3.6.2 Berdasarkan Tekuk Arah X


λx fy 75.38 2400
λc = = x = 0.83
π E 3.14 2000000
0.25 < λc < 1.2
1.43 1.43
ω= = = 1.37
1.6 - 0.67 λc 1.6 - 0.67 x 0.83
fy 2400
φ Nn = φAg ω = 0.85 x 11.85 x = ### kg
1.37

2.3.6.3 Berdasarkan Tekuk Arah Y


λy fy = 44.64 2400
λc = x = 0.49
π E π 2000000
0.25 < λc < 1.2
1.43 1.43
ω= = = 1.13
1.6 - 0.67 λc 1.6 - 0.67 x 0.49
fy 2400
φ Nn = φAg ω = 0.85 x 11.85 x = ### kg
1.13

2.3.7 Perhitungan Pembesaran Momen


Ab x fy
Ncr =
λc 2
11.85 x 2400
Ncrbx = = 41166.71 kg
0.831 2
11.85 x 2400
Ncrby = = 117366.49 kg
0.492 2

2.3.7.1 Komponen Struktur Ujung Sederhana Cm = 1


Cmx
Sbx = ≥ 1
Nu
1 - ( )
Ncrbx

Lantai Dasar
1
Sbx = = 1.001 (Tarik)
24.38
1 - ( )
1 - ( )
41166.71
1
Sby = = 1.000 (Tarik)
24.38
1 - ( )
117366.49

1
Sbx = = 1.001 (Tekan)
54.844
1 - ( )
41166.71
1
Sby = = 1.000 (Tekan)
54.844
1 - ( )
117366.49

Lantai 1
1
Sbx = = 1.000 (Tarik)
15.6
1 - ( )
41166.71
1
Sby = = 1.000 (Tarik)
15.6
1 - ( )
117366.49

1
Sbx = = 1.001 (Tekan)
35.1
1 - ( )
41166.71
1
Sby = = 1.000 (Tekan)
35.1
1 - ( )
117366.49

2.3.8 Kontrol Gaya Kombinasi


2.3.8.1 Angin Dari Arah Tegak Lurus Dinding (tarik)
Lantai Dasar
Nu 24.375
= = 0 < 0.2 OK
φ . Nn 24174
Nu Mux x Sbx Muy x Sby
+ + < 1
2 x φ . Nn φ x Mnx φb x Mny
24.375 49.4 x 1.001 2.390 x 1.000
+ + < 1
2 x 24174 0.9 x 1003 0.9 x 105
0.08 < 1
OK
Lantai 1
Nu 15.6
= = 0 < 0.2 OK
φ . Nn 24174
Nu Mux x Sbx Muy x Sby
+ + < 1
2 x φ . Nn φ x Mnx φb x Mny
15.600 39.5 x 1.000 2.219 x 1.000
+ + < 1
2 x 24174 0.9 x 1003 0.9 x 105
0.07 < 1
OK

2.3.8.2 Angin Dari Arah Tegak Lurus Gevel (tekan)


Lantai Dasar
Nu 54.84
= = 0 < 0.2 OK
φ . Nn 24174
Nu Mux x Sbx Muy x Sby
+ + < 1
2 x φ . Nn φ x Mnx φb x Mny
54.844 21.9 x 1.001 2.390 x 1.000
+ + < 1
2 x 24174 0.9 x 1003 0.9 x 105
0.05 < 1
OK
Lantai 1
Nu 35.1
= = 0 < 0.2 OK
φ . Nn 24174
Nu Mux x Sbx Muy x Sby
+ + < 1
2 x φ . Nn φ x Mnx φb x Mny
35.100 17.6 x 1.001 2.219 x 1.000
+ + < 1
2 x 24174 0.9 x 1003 0.9 x 105
0.04 < 1
OK

2.4 Perencanaan kolom Gevel


2.4.1 Data Perencanaan
Panjang Beban Atap Regel 5 = 3 m Panjang Cantilever = 1 m
Panjang Beban Atap Regel 2 = 3 m Jarak Kuda-kuda = 4 m

Lebar Beban Atap Regel 5 = 2.5 m qw regel 5 = panjang x angin tekan


Lebar Beban Atap Regel 2 = 2 m = 3 x 27 = 81 kg/m
qw regel 2 = panjang x angin tekan
Tinggi Regel 5 = 7 m = 3 x 27 = 81 kg/m
Tinggi Regel 2 = 6 m

Regel 5
Luas atap yg Dipikul oleh Regel 5 ( A1 ) = Lebar Beban Atap Regel 5 x Pjg Beban Atap Regel 5
= 3 x 2.5
= 7.5 m2
Luas Dinding Regel 5 ( A2 ) = Pjg Beban Atap Regel 5 x Tinggi Regel 5
= 2.5 x 7
= 17.5 m2

Regel 2
Luas atap yg Dipikul oleh Regel 2 ( A3 ) =Lebar Beban Atap Regel 2 x Pjg Beban Atap Regel 2
= 3 x 2
= 6 m2
Luas Dinding Regel 2 ( A4 ) = Pjg Beban Atap Regel 2 x Tinggi Regel 2
= 2 x 6
= 12 m2

2.4.2 Perencanaan Pembebanan


2.4.2.1 Beban Mati
Regel 5
ND atap = A1 x qD atap = 7.5 x 20.63 = ### kg
ND Dinding = A2 x qD Dinding = 17.5 x 4.15 = 72.63 kg
ND Gording = Jml Gording . w Gording = 7 x 9.3 = 65.1 kg

Regel 2
ND atap = A3 x qD atap = 6 x 20.63 = ### kg
ND Dinding = A4 x qD Dinding = 12 x 4.15 = 49.8 kg
ND Gording = Jml Gording . w Gording = 6 x 9.3 = 55.8 kg

2.4.2.2 Beban hidup


Regel 5
NL atap = A1 x qL atap = 7.5 x 20 = 150 kg

Regel 2
NL atap = A2 x qL atap = 6 x 20 = 120 kg

2.4.2.3 Beban Angin


Regel 5
Mw = 1/8 x qw x (h)2 = 0.13 x 81 x 7 2 = ### kgm

Regel 2
Mw = 1/8 x qw x (h)2 = 0.13 x 81 x 6 2 = 364.5 kgm

2.4.3 Syarat Kekakuan


Regel 5
h 700
Y= = = 3.5 cm
200 200
5 q x L4
Ix = x
384 E x Y
5 4.96 x 7 4 = 2215.767 cm4
x
384 0.02 x 3.5
===> Ix Profil yg Dipakai > 2215.767 cm4

Pakai Profil :
WF 175 x 175 x 7.5 x 11
A = 51.21 cm2 tf = 11 mm Zx = ### cm3
W = 40.2 kg/m Ix = 2880 cm4 Zy = ### cm3
a = 175 mm Iy = 984 cm4 h= 175 - 2 x( 11 + 12 )
bf = 175 mm tw = 7.5 mm = 136 mm
iy = 4.38 cm ix = 7.5 cm Sx = 2050 mm
r= 12 cm
Mutu Baja = BJ 37
fu = 3700 kg/cm2 = 370 Mpa
fy = 2400 kg/cm2 = 240 Mpa

Nd Profil = 7 x 40.2 = 281.4 kg


Nd total = Nd atap + Nd (Dinding+Gording ) + Nd Profil
= ### + ### + 281.4 = ### kg
NL Total = NL atap = 150 kg
Mw = ### kgm
U = ( 1.2D + 1.6L+ 1.6W ) x 0.75
Nu = ( 1.2 x ### + 1.6 x 150 ) x 0.75 = ### kg
Mntx = 1.6 x Mw x 0.75 = 1.6 x ### x 0.75 = ### kg

Regel 2
h 600
Y= = = 3 cm
200 200
5 q x L4
Ix = x
384 E x Y
5 3.65 x 6 4 = 1025.156 cm4
x
384 0.02 x 3
===> Ix Profil yg Dipakai > 1025.156 cm4

Pakai Profil :
WF 150 x 100 x 6 x 9
A= 26.84 cm2 tf = 9 mm Zx = ### cm3
W= 21.1 kg/m Ix = 1020 cm4 Zy = 45.88 cm3
D= 148 mm Iy = 151 cm4 h= 150 - 2 x( 9 + 11 )
Bf = 100 mm tw = 6 mm = 116 mm
iy = 2.37 cm ix = 6.17 cm Sx = 138 mm
r = 11 cm
Mutu Baja = BJ 37
fu = 3700 kg/cm2 = 370 Mpa
fy = 2400 kg/cm2 = 240 Mpa

Nd Profil = 6 x 21.1 = 126.6 kg


Nd total = Nd atap + Nd (Dinding+Gording ) + Nd Profil
= ### + 105.6 + 126.6 = ### kg
NL Total = NL atap = 120 kg
Mw = 364.5 kgm
U = ( 1.2D + 1.6L+ 1.6W ) x 0.75
Nu = ( 1.2 x ### + 1.6 x 120 ) x 0.75 = ### kg
Mntx = 1.6 x Mw x 0.75 = 1.6 x 364.5 x 0.75 = 437.4 kg

2.4.4 Kontrol Tekuk


Regel 5
untuk arah x :
Lkx = 700 cm
Lkx 700
λx = = = 93.33
ix 7.5
λx fy 93.33 2400
λc = = x = 1.03
π E π 2000000
π2 . E . A π2 x 2000000 x 51.21
Ncrbx = =
λx 2
93.33 2
= 116040.87 kg
untuk Arah y :
Lky = 100 cm
Lky 100
λy = = = 22.83
iy 4.38
λy fy 22.83 2400
λc = = x = 0.25
π E π 2000000
π2 . E . A π2 x 2000000 x 51.21
Ncrby = =
λy 2
22.83 2
= 1939245.26 kg
Tekuk Kritis Adalah Arah ====> X karena λx > λy
0.25 < λc < 1.2
1.43 1.43
ω= = = 1.57
1.6 - 0.67 λc 1.6 - 0.67 x 1.03
Pn = Ag . fy = 51.21 x 2400 = 122904 kg
Pu 696.47
= = 0.01 < 0.2
φ . Pn 0.85 x 122904
Pakai Rumus :
Pu Mux Muy
+ + ≤ 1
2 x φc . Pn φb x Mnx φb x Mny

Batang Dianggap Tidak Bergoyang Maka :


Cmx
Sbx = ≥ 1 ;Cm = 1
Nu
1 - ( )
1 - ( )
Ncrbx
1
Sbx = = 1.006 ≥ 1
696.5
1 - ( )
116040.87
Mux = Mntx . Sbx
Mux = ### x 1.006 = ### kgm

Regel 2
untuk arah x :
Lkx = 600 cm
Lkx 600
λx = = = 97.24
ix 6.17
λx fy 97.24 2400
λc = = x = 1.07
π E π 2000000
π2 . E . A π2 x 2000000 x 26.84
Ncrbx = =
λx 2
97.24 2
= 56024.77 kg
untuk Arah y :
Lky = 100 cm
Lky 100
λy = = = 42.19
iy 2.37
λy fy 42.19 2400
λc = = x = 0.47
π E π 2000000
π2 . E . A π2 x 2000000 x 26.84
Ncrby = =
λy 2 42.19 2
= 297583.57 kg 0.25 <λ
c <
1.2

Tekuk Kritis Adalah Arah ====> X karena λx > λy


0.25 < λc < 1.2
1.43 1.43
ω= = = 1.62
1.6 - 0.67 λc 1.6 - 0.67 x 1.07
Pn = Ag . fy = 26.84 x 2400 = 64416 kg
Pu 464.38
= = 0.01 < 0.2
φ . Pn 0.85 x 64416
Pakai Rumus :
Pu Mux Muy
+ + ≤ 1
2 x φc . Pn φb x Mnx φb x Mny

Batang Dianggap Tidak Bergoyang Maka :


Cmx
Sbx = ≥ 1 ;Cm = 1
Nu
1 - ( )
Ncrbx
1
Sbx = = 1.008 ≥ 1
464.4
1 - ( )
56024.77
Mux = Mntx . Sbx
Mux = 437.4 x 1.008 = ### kgm

2.4.5 Menentukan Mnx


Regel 5
* Penampang Profil
Untuk Sayap : Untuk Badan :
bf 170 h 1680
≤ ≤
2 tf fy tw fy
175 170 136 1680
≤ ≤
2 11 240 7.5 240
7.95 ≤ 10.97 18.1 ≤ 108.4
OK OK

Penampang Profil Kompak, maka Mnx = Mpx

* Kontrol Lateral Buckling


Lateral Bracing = L B = 1000 mm = 100 cm

E
LP = 1.76 x iY x
fy
200000
= 1.76 x 100 x = ### cm
2400

Ternyata : LB < LP maka : Mnx = Mpx

Mnx = Mpx = Zx . Fy = 0 x p = 0 Kgm


Mny = Zy ( satu sayap ) * fy
= 1/4 x tf x bf 2 x fy
= 0.25 x 0 x 02 x p = 0 kgcm
= 0 kgm

Regel 2
Penampang Profil
untuk Sayap untuk Badan

b 170 h 1680
≤ ≤
2tf fy t fy

#REF! 170 #REF! 1680


#REF! ≤ #REF! #REF! ≤ #REF!
#REF! ≤ #REF! #REF! ≤ #REF!
#REF! #REF!

Penampang Profil Kompak, maka Mnx = Mpx

Lateral BracingLb = 100 cm

E
Lp = 1.76 * iy Lp = #REF! cm
fy

Ternyata Lp > Lb maka Mnx = Mpx

Mnx = Mpx = Zx. Fy = #REF! * #REF! = #REF! Kgm


Mny = Zy ( 1 flen ) * fy
= (1 / 4 * tf * bf 2) * fy
= 0.25 x#REF! x#REF! x#REF! = #REF! kgcm
= #REF! kgm

2.4.6 Persamaan Interaksi


Pu Mux Muy
+ + < 1
+ + < 1
2 x φc . Pn φb x Mnx φb x Mny

Regel 5

#REF! + 598.94 + 0
0.17 x x 0.9 x#REF! 0.9 x#REF!

#REF! + #REF! +

#REF! < 1

OK

Regel 2

#REF! + #REF! + 0
0.17 x#REF! 0.9 x#REF! 0.9 x#REF!

#REF! + #REF! +

#REF! < 1

OK

2.5 Perencanaan Penggantung Gording Dinding Samping dan Gevel

2.5.1 Data Penggantung Gording

Jarak Kuda - Kuda = 400 cm


Jumlah Penggantung Gording
= 2 buah
Jumlah Gording Gevel = 7 buah
Jumlah Gording Dinding= 3 buah
Jarak Penggantung gording= ### cm
Jarak antara Gevel = 300 cm
Jarak Antar Gordng Horizontal 125
Dinding
cm =
Jarak Antar Gordng Horizontal 100
Gevel
cm=
2.5.2 Perencanaan Pembebanan
Dinding Samping
Beban Mati
Berat Sendiri Gording = 0 kg/m
Berat Seng Gelombang = 4.15 kg/m
= 4.15 kg/m
Alat Pengikat dll 10 =% 0.1 x 4.15 = 0 kg/m
= 4.15 kg/m

Ra = q * JarakKuda − Kuda = 16.6 kg

Gevel
Beban Mati
Berat Sendiri Gording = 0 kg/m
Berat Seng Gelombang = 4.15 kg/m
= 4.15 kg/m
Alat Pengikat dll 10 =% 0.1 x 4.15 = 0.42 kg/m
= 4.57 kg/m
Ra = q * JarakGevel = 13.7 kg

2.5.3 Perhitungan Gaya


2.5.3.1 Penggantung Gording Tipe A
Dinding Samping `
Ra = 23.24 kg

Ra Total = Ra * jumlah Gording


Ra = 69.72 kg

Gevel `
Ra = 19.17 kg

Ra Total = Ra * jumlah GordingRa = ### kg


2.5.3.2 Penggantung Gording Tipe B
Dinding Samping
arctgnβ = 0.94
β = 0.75
β = 43.14 o

RA Rb = 69.72 = ### kg
RB =
Sinβ 0.68

Gevel
arctgnβ = 1.4
β= 0.95
β = 54.44 o

RA Rb = ### = ### kg
RB =
Sinβ 0.81

2.5.4 Perencanaan Batang Tarik


Dinding Samping
Pu = ### kg
BJ 37 fu = 0 kg/cm2
fy = 0 kg/cm3

Gevel
Pu = ### kg
BJ 37 fu = 0 kg/cm2
fy = 0 kg/cm3
2.5.4.1 Kontrol Leleh
Dinding Samping
Pu = φ fy Ag dengan φ = 0.9

Ag perlu = Pu/φ fy
= ### = ### cm2
0 ###
Ag * 4
d=
π
Gevel
Pu = φ fy Ag dengan φ = 0.9
Ag perlu = Pu/φ fy
= ### = ### cm2
0 ###
Ag * 4
d=
π
2.5.4.2 Kontrol Putus
Dinding Samping
Pu = φ fu 0.75 Ag dengan φ = 0.75

Ag Perlu = Pu = ### = ### cm2


φ fu 0.75 0 ###

Ag = 1 / 4π d=2 ### cm2

= ### x 4 d= ### cm
3.14

Pakai d = 10 mm

Dinding Samping
Pu = φ fu 0.75 Ag dengan φ = 0.75

Ag Perlu = Pu = ### = ### cm2


φ fu 0.75 0 ###

Ag = 1 / 4π d=2 ### cm2

= ### x 4 d= ### cm
3.14

Pakai d = 10 mm

2.5.5 Kontrol Kelangsingan


Dinding Samping
Jarak Penggantung Gording
### cm
=

PanjangRb = JrkPenggantungGording 2 + JrkantarGordingHorizontal 2


Panjang Rb = ### + 15625

Panjang Rb = ### cm
1 > ###
PanjangRb 500
d≥
500
1 > 0.37
OK

Gevel
Jarak Penggantung Gording
100 cm
=

PanjangRb = JrkPenggantungGording 2 + JrkantarGordingHorizontal 2


Panjang Rb = 10000 + 10000

Panjang Rb = ### cm
1 > ###
PanjangRb 500
d≥
500
1 > 0.28
OK

2.6 Perencanaan Ikatan Angin Dinding

2.6.1 Data Perencanaan Ikatan Angin Dinding


Tekanan Angin W =0 kg/m2
Koefisien Angin C0.9
=
a1 = 300 cm a2 = 200 cm
α= 0 = 00

2.6.2 Perhitungan Tinggi Ikatan Angin ( h )


h1 = 9m
h2 = 9 + 2 x tg x 0.44 = 9.93 m
h3 = 9 + 4 x tg x 0.44 = 10.87 m
h4 = 9 + 6 x tg x 0.44 = 11.8 m
h5 = 9 + 9 x tg x 0.44 = 13.2 m

2.6.3 Perhitungan Gaya - Gaya yang Bekerja


R = 1/2 W C a h
R1 = 0.50 x 0 x#REF! x 1 x 9 = #REF! kg
R2 = 0.50 x 0 x#REF! x 2 x 9.93 = #REF! kg
R3 = 0.50 x 0 x#REF! x 2 x10.87 = #REF! kg
R4 = 0.50 x 0 x#REF! x 2.5 x 11.8 = #REF! kg
R5 = 0.50 x 0 x#REF! x 3 x 13.2 = #REF! kg

Rtotal = ( R1+R2+R3+R4+(R5/2)) = #REF! kg

2.6.4 Perencanaan Dimensi Ikatan Angin


tg φ = 1
4
= 0.25

φ = 0.24 rad

R1 = #REF! kg
Rtotal = #REF! kg

2.6.4.1 Menghitung gaya Pada Titik Simpul


Pada Titik Simpul A
ΣV = 0
Rtotal + S1 = 0
S1 = - Rtotal
S1 = #REF! kg

ΣH = 0
S2 = 0

Pada Titik Simpul B


EV = 0
R1 + S1 +S3 Cos Φ = 0

− ( R1 − S1 )
S3 =
Cosφ
S3 = #REF! kg

2.6.5 Perencanaan Batang Tarik

Pu = #REF! kg Pu = S 3 *1.6 * 0.75


BJ 37 fu = 0 kg/cm2
fy = 0 kg/cm3

2.6.5.1 Kontrol Leleh

Pu = φ fy Ag dengan φ = 0.9

Ag perlu = Pu/φ fy
= #REF! = #REF! cm2
0 #REF!

2.6.5.2 Kontrol Putus

Pu = φ fu 0.75 Ag dengan φ = 0.75

Ag Perlu = Pu = #REF! = #REF!


φ fu 0.75 0 #REF!

Ag = 1 / 4π d=2 #REF! cm2

Ag * 4
d= = #REF! x 4 d = #REF! cm
π 3.14
Pakai d = 12 mm
2.6.6 Kontrol Kelangsingan

Jarak Kuda - Kuda


400
= cm

PanjangS 3 = JrkantarKuda − Kuda 2 + Jrkantar 2 Re gelHorizontal 2

Panjang S3 = 0 + 0

Panjang S3 = 0 cm
1.2 > 0
PanjangS 3 500
d≥
500 1.2 > 0
OK
Start

Masukkan Data - Data Perencanaan Bondex dan Balok Anak :


Panjang Bentang Beban Bondex Yang Dipikul Balok Anak = ?
Panjang Balok Anak = ?
Berat Sendiri Beton = ?
Berat Sendiri Bondex = ?
Berat Spesi per cm Tebal = ?
Berat Tegel = ?
Beban Berguna = ?

Hitung Pembebanan terhadap Balok Anak :


Beban Mati
Beban Hidup

Hitung Tebal Lantai Bondex


Tebal Lantai Bondex Dicari dengan Menggunakan Tabel yang
ada dengan memperhitungkan Beban Berguna yang akan
Disalurkan Bondex ke Balok Anak sebagai Dasar Perencanaan.
T=?

Hitung Luasan Tulangan Negatif Bondex


Luasan Tulangan Negatif Bondex Dicari dengan Menggunakan
Tabel yang ada dengan memperhitungkan Beban Berguna yang
akan Disalurkan Bondex ke Balok Anak sebagai Dasar
Perencanaan.
A=?

Asumsikan Diamter Tulangan Negatif


Bondex :
φ = ? Mm

Hitung Banyaknya Tulangan Yang Diperlukan Tiap 1 m :


A/As = ?
Hasilnya Dibulatkan Keatas

Hitung Jarak Tulangan Tarik :


Jarak Tulangan Tarik = Jarak Tulangan yang Diperlukan ( 1
m ) Dibagi dengan Banyaknya Tulangan yang diperlukan
dengan Jarak yang Telah Ditetapkan Diatas

Perencanaan Pembebanan
Beban Mati
Beban Hidup

Hitung qU, Mu Max dan Du Max :


qU = 1.2 qD + 1.6 qL

1 1
Mu max = qu l 2 Du max = qu l
8 2
PERHITUNGAN Ix PROFIL MINIMUM
Dimana Y ijin = L/360
5 ( qD + qL ) * l 4
Ix >
384 EY

Pilih Profil Baja Dimana Ix-nya Harus > Ix Minimum :


A = ? ; W = ? ; a = ? ; bf = ? ; iy = ? ;tf = ? ; Ix = ? Iy = ? ; tw = ? ; Zx = ? ; Zy
= ? ; h = ? ; fu = ? ; Fy = ?

Perencanaan Pembebanan + Berat Profil


Beban Mati
Beban Hidup

Hitung qU, Mu Max dan Du Max ( Berat Profil Dimasukkan ) :


qU = 1.2 qD + 1.6 qL

1 1
Mu max = qu l 2 Du max = qu l
8 2

KONTROL LENDUTAN BALOK


Dimana Y ijin = L/360
5 (qD + qL) * l 4
Y max =
384 EIx

KO
Perbesar Profil Y mak < Y ijin

OK

KONTROL LOKAL BUCKLING


Hitung λp, λr Penampang Sayap dan λp, λr Penampang Badan :
Sayap Badan
170 1680
λp = λp =
fy fy
370 2550
λr = λr =
f y − fr fy

b h
2tf t

1 2
b Sayap Badan h ≤λ
≤ λp p
2tf t

Profil Kompak OK Profil Kompak OK


Mnx = Mnp Mnx = Mnp
KO KO

b h
λp ≤ ≤ λr λp ≤ ≤ λr
2tf t

Profil Tak Kompak


OK OK
λ − λp
KO Mn = Mp − ( Mp − Mr ) KO
λr − λp
Profil Langsing Profil Langsing

Mn = Mr (λr / λ ) 2 Mn = Mr (λr / λ ) 2

Profil Tak Kompak


λ − λp Mnx Sayap > Mnx
Mn = Mp − ( Mp − Mr ) Badan
λr − λp 2
OK KO
Ambil Mnx Badan Ambil Mnx Sayap
Local Buckling Local Buckling

KONTOL LATERAL BUCKLING


Hitung λp dan λr daripada Lateral Buckling

E
Lp = 1.76 * iy
fy

X1 2
Lr = ry ( ) 1+ 1+ X 2 fL
fL
E
G=
2(1 + µ)

π EGJA
X1 =
Sx 2

S 2 Iw
X 2 = 4( )
GJ Iy

Jarak Lateral Bracing λb :


λb = ?

KO KO
λ p ≤ λb ≤ λr λb ≤ λ p

OK OK
Bentang Pendek
Mnx = Mpx
Bentang Menengah
Lr − L
Mn = Cb( Mr + ( Mr − Mp )( ) ≤ Mp
Lr − Lp

Bentang Panjang
π πE
Mn = Mcr = Cb E _ I y GJ + ( ) 2 I y I w ≤ Mp
L L

Mnx Local Buckling > Mnx Lateral


Buckling

OK KO

Ambil Mnx Lateral Buckling Ambil Mnx Local Buckling

Hitung : 0.9 Mnx

KO
Perbesar Profil 0.9 Mnx > Mu max

OK

KONTROL KUAT RENCANA GESER


Hitung h
tw

h 1100
OK ≤
Vn = 0.6 fy Aw tw fy

KO
1100 h 1370 OK 1100t w
≤ ≤ Vn = 0.6 f y Aw
fy tw fy h fy

KO

900000 Aw
Vn =
( h )2
tw

Hitung 0.9 Vn

KO
Perbesar Profil 0.9 Vn > Vu Max

OK

Profil Dapat Dipakai


Pre - Eliminary Design
3 Perencanaan Bondex dan Balok Anak
3.1 Data - Data perencanaan
Beban Hidup : 400 Kg/m2
Beban Finishing : 90 Kg/m2
Beban Berguna : 490 Kg/m3

Berat Beton Kering : 2400 kg/m3


Panjang Bentang Beban Bondex yang Dipikul Oleh Balok Anak : 3 m
Panjang Balok Anak : 4 m

3.2 Perencanaan Pelat Lantai Bondex

3.2.1 Data Perencanaan


Berat Sendiri Beton = 2400 kg/m3
Berat Sendiri Bondex = 10.1 kg/m2
Berat Spesi per cm Tebal = 21 kg/m2
Berat Tegel = 24 kg/m2

3.2.2 Perencanaan Pembebanan


Beban Mati
Berat Beton = 2400 * 0.12 = 288 Kg/m2
Berat Bondex = 10.1 Kg/m2
Berat Spesi 2 Cm = 21 * 2 = 42 Kg/m2
Berat Tegel 2 Cm = 24 * 2 = 48 Kg/m2
qD = 388.1 Kg/m2
Beban Hidup
Beban Hidup Lantai gudang = 400 Kg/m2
Beban Finishing = 90 Kg/m2
qL = 490 Kg/m2

3.2.3 Perencanaan Tebal Lantai Beton dan Tulangan Negatif


3.2.3.1 Perencanaan Tebal Lantai
qL = 490 kg/m2

Beban Berguna yang Dipakai = 500 kg/m2


Jarak Antar Balok = 300 cm
Jarak Kuda - Kuda = 400 cm

Dari Tabel Brosur ( Bentang Menerus dengan Tulangan Negatif ),didapat :


t = 12 mm
A = 3.57 cm2/m

3.2.3.2 Perencanaan Tulangan Negatif


Direncanakan Tulangan Dengan φ = 10 mm
As = 0.79 mm2

Banyaknya Tulangan Yang diperlukan Tiap 1 m = A = 3.57


As 0.79
= 4.55 Buah
= 5 Buah
Jarak Tulangan Tarik = 200 cm
Pasang Tulangan Tarik φ10 - 200

3.3 Perencanaan Dimensi Balok Anak


3.3.1 Perencanaan Pembebanan
Beban Mati ( D )
Bondex = 3 10.1 = 30.3 kg/m
Plat Beton = 3 0.12 2400 = 864 kg/m
Tegel + Spesi = 3 90 = 270 kg/m
qD = 1164.3 kg/m

Beban Hidup ( L )
qL = 3 490 = 1470 kg/m

3.3.3 Perhitungan qU , Mu Max dan Du Max


qU = 1.2 qD + 1.6 qL
qU = 1.2 1164.3 1.6 1470 = 3749.16 Kg/m
1
Mu max = qu l 2 = 0.13 3749.16 16 = 7498.32 Kgm
8
1
Du max = qu l = 0.5 3749.16 4 = 7498.32 Kg
2

3.3.4 Perhitungan Ix Profil Yang Diperlukan


Y= L = 400 = 1.11
360 360
5 ( qD + qL ) * l 4
Ix >
384 EY
Ix > 5 ( 11.64 14.7 ) 2.56E+10
384 2100000 1.11

Ix > 3763.29 cm4

3.3.5 Perencanaan Profil WF untuk Balok Anak

250 x 125 x 6 x 9

A= 37.66 cm2 tf = 9 mm Zx = 351.86 cm3


W= 29.6 kg/m Ix = 4050 cm4 Zy = 72.02 cm3
a= 250 mm Iy = 294 cm4 h= 208 mm
bf = 125 mm tw = 6 mm r= 12 mm
iy = 2.79 cm ix = 10.4 cm 351.86
72.02
Mutu Baja = BJ 37
fu = 3700 kg/cm2
fy = 2400 kg/cm2

3.3.6 Perencanaan Pembebanan + Beban Profil


Beban Mati ( D )
Bondex = 3 10.1 = 30.3 kg/m
Plat Beton = 3 0.12 2400 = 864 kg/m
Tegel + Spesi = 3 90 = 270 kg/m
Berat Profil = = 29.6 kg/m
qD = 1193.9 kg/m

Beban Hidup ( L )
qL = 3 490 = 1470

3.3.7 Perhitungan qU , Mu Max dan Du Max ( Berat Profil Dimasukkan )


qU = 1.2 qD + 1.6 qL
qU = 1.2 1193.9 1.6 1470 = 3784.68 Kg/m
1
Mu max = qu l 2 = 0.13 3784.68 16 = 7569.36 Kgm
8
1
Du max = qu l = 0.5 3784.68 4 = 7569.36 Kg
2

3.3.8 Kontrol Lendutan Balok


Y= L = 400 = 1.11
360 360
5 ( qD + qL) * l 4
Y max =
384 EIx
= 5 ( 11.94 14.7 ) 2.56E+10
384 2100000 4050

= 1.04 < 1.11

OK

3.3.9 Kontrol Kuat Rencana Momen Lentur


3.3.9.1 Kontrol Penampang

untuk Sayap untuk Badan


b 170 h 1680
≤ ≤
2tf fy t fy

125 170 208 1680


18 ≤ 15.49 6 ≤ 15.49
6.94 ≤ 10.97 34.67 ≤ 108.44
OK OK

Penampang Profil Kompak, maka Mnx = Mpx

Mp = fy * Zx
= 2400 * 351.86
= 844466.4 kgcm
= 8444.66 kgm

3.3.9.2 Kontrol Lateral Buckling

Jrk Pengikat Lateral : 1000 mm = 100 cm

E
Lp = 1.76 * iy Lp = 141.75 cm
fy
E
Lp = 1.76 * iy
fy

Ternyata Lp > Lb maka Mnx = Mpx

Mnx = Mpx = Zx. Fy = 351.86 * 2400 = 8444.66 Kgm


Mny = Zy ( 1 flen ) * fy
= (1 / 4 * tf * bf 2) * fy
= 0.25 x 0.9 x 156.25 x 2400 = 84375 kgcm
= 843.75 kgm

0.9 Mp = 0.9 * 8444.66 = 7600.2 kgm

0.9 Mp > Mu
7600.2 > 7569.36
OK

3.3.9.3 Kontrol Kuat Rencana Geser

h 1100

tw fy
208 < 1100
6 15.49

34.67 < 71
Plastis

Vn = 0.6 fy Aw
= 0.6 2400 0.6 25
= 21600 Kg

Vu < ФVn
7569.36 < 0.9 21600
7569.36 < 19440
OK
4 Perencanaan Tangga Baja
4.1 Data Perencanaan
Tinggi tangga = 250 cm
Lebar injakan (i) = 28 cm
Panjang Tangga = 600 cm
Lebar Pegangan Tangga = 10 cm

4.2 Perencanaan Jumlah Injakan Tangga


4.2.1 Persyaratan - Persyaratan Jumlah Injakan Tangga

60 cm < ( 2t + I ) < 65 cm
25 o < a < 40 o

Dimana : t = tinggi injakan (cm)


i = lebar injakan (cm)
a = kemiringan tangga

4.2.2 Perhitungan Jumlah Injakan Tangga

Tinggi tanjakan (t) = 65 - 28 / 2


= 18.5 cm
Jumlah Tanjakan = 250 = 13.51 buah
18.5
= 14 buah

Jumlah injakan (n) = 14 buah

Lebar Bordes = 600 − 392 = 208 cm


Lebar Tangga = 200 − 20 = 180 cm

a = 32.54 0 = 0.57 rad

392 cm 208 cm

180 cm

180 cm

4.3 Perencanaan Pelat Tangga


4.3.1 Perencanaan Tebal Pelat Tangga

Tebal Pelat Tangga = 4 mm


Berat Jenis Baja = 7850 kg/m3
Tegangan Leleh Baja = 2400 kg/m2
4.3.2 Perencanaan Pembebanan Pelat Tangga
Beban Mati
Berat Pelat = 0 x 1.8 x 7850 = 56.52 kg/m'
Alat Penyambung (10 %) = 5.65 kg/m'
qD = 62.17 kg/m'
Beban Hidup
qL = 500 x 1.8 = 900 kg/m'

4.3.3 Perhitungan M D dan ML


1
MD = qDl 2
8
MD = 0.13 x 62.17 x 0.08 = 0.61 kgm

1
ML = qLl 2
8
MD = 0.13 x 900 x 0.08 = 8.82 kgm

4.3.4 Perhitungan Kombinasi Pembebanan M U

MU = 1.4 MD
Mu = 1.4 x 0.61 = 0.85 kgm
Tidak Menentukan
MU = 1.2 MD + 1.6 ML
Mu = 1.2 x 0.61 + 1.6 x 8.82 = 14.84 kgm
Menentukan

4.3.5 Kontrol Momen Lentur


1 2
Zx = bh = 0.25 x 180 x 0.16 = 7.2 cm3
4
φMn = φ Zx * fy = 0.9 x 7.2 x 2400 = 15552 kgcm

φMn = 155.52 kgm

Syarat -> φMn > Mu


155.52 kgm > 14.84 kgm
OK

4.3.6 Kontrol Lendutan

f = L = 28 = 0.08
360 360
1
Ix = bh 3 = 0.08 x 180 x 0.06 = 0.96 cm4
12
Ix = 0.96 cm4

5 ( qD + qL) * l 4
Y max =
384 EIx
5 ( qD + qL) * l 4
Y max =
384 EIx

= 5 ( 0.62 9 ) 6.15E+05
384 2100000 x 0.96

= 0.04 < 0.08

OK

Ambil Pelat Tangga dengan Tebal = 4 mm

4.4 Perencanaan Penyangga Pelat Injak

4.4.1 Perencanaan Pembebanan


Beban Mati
Berat Pelat = 0.14 x 0 x 7850 = 4.4 kg/m'
Berat Baja Siku = 45 x 45 x 7 = 4.6 kg/m'
9 kg/m'
Alat Penyambung ( 10 % ) = 0.9 kg/m'
qD = 9.9 kg/m'

Beban Hidup
qL = 500 x 0.14 = 70 kg/m'
.
4.4.2 Perhitungan M D dan ML
1
MD = qDl 2
8
MD = 0.13 x 9.9 x 3.24 = 4.01 kgm

1
ML = qLl 2
8
MD = 0.13 x 70 x 3.24 = 28.35 kgm

4.4.3 Perhitungan Kombinasi Pembebanan M U

MU = 1.4 MD
Mu = 1.4 x 4.01 = 5.61 kgm
Tidak Menentukan
MU = 1.2 MD + 1.6 ML
Mu = 1.2 x 4.01 + 1.6 x 28.35 = 50.17 kgm
Menentukan

4.4.4 Kontrol Momen Lentur


Dari Perhitungan Sap 2000 Version 8.2.3 Didapat untuk Profil Siku 45x45x7 :
Zx = 6.14 cm3 ( Modulus Plastis )

φMn = φ Zx * fy = 0.9 x 6.14 x 2400 = 13262.4 kgcm

φMn = 132.62 kgm

Syarat -> φMn > Mu


132.62 kgm > 50.17 kgm
OK

4.4.5 Kontrol Lendutan

f = L = 180 = 0.5
360 360

Dari Tabel Profil Baja Didapat :

Ix = 10.42 cm4

5 ( qD + qL) * l 4
Y max =
384 EIx

= 5 ( 0.1 0.7 ) 1.05E+09


384 2100000 x 10.42

= 0.5 < 0.5

OK

Ambil Profil Baja Siku Sama Kaki 45 x 45 x 7

4.5 Perencanaan Pelat Bordes


4.5.1 Perencanaan Tebal Pelat Bordes

Tebal Pelat Tangga = 8 mm


Berat Jenis Baja = 7850 kg/m3
Tegangan Leleh Baja = 2400 kg/m2
Lebar Pelat Bordes = 2 m

4.5.2 Perencanaan Pembebanan Pelat Bordes


Beban Mati
Berat Pelat = 0.01 x 2 x 7850 = 125.6 kg/m'
Alat Penyambung (10 %) = 12.56 kg/m'
qD = 138.16 kg/m'
Beban Hidup
qL = 500 x 2 = 1000 kg/m'

4.5.3 Perhitungan M D dan ML


1
MD = qDl 2
8
MD = 0.13 x 138.16 x 0.48 = 8.3 kgm

1
ML = qLl 2
8
MD = 0.13 x 1000 x 0.48 = 60.09 kgm

4.5.4 Perhitungan Kombinasi Pembebanan M U


MU = 1.4 MD
Mu = 1.4 x 8.3 = 11.62 kgm
Tidak Menentukan
MU = 1.2 MD + 1.6 ML
Mu = 1.2 x 8.3 + 1.6 x 60.09 = 106.1 kgm
Menentukan

4.5.5 Kontrol Momen Lentur


1 2
Zx = bh = 0.25 x 200 x 0.64 = 32 cm3
4
φMn = φ Zx * fy = 0.9 x 32 x 2400 = 69120 kgcm

φMn = 691.2 kgm

Syarat -> φMn > Mu


691.2 kgm > 106.1 kgm
OK

4.5.6 Kontrol Lendutan

f = L = 69.33 = 0.19
360 360
1
Ix = bh 3 = 0.08 x 200 x 0.51 = 8.53 cm4
12
Ix = 8.53 cm4

5 ( qD + qL) * l 4
Y max =
384 EIx

= 5 ( 1.38 10 ) 2.31E+07
384 2100000 x 8.53

= 0.19 < 0.19

OK

ambil Tebal Pelat Bordes = 8 mm

4.6 Perencanaan Balok Bordes

4.6.1 Perencanaan Balok Bordes dengan Profil I


100 x 100 x 6 x 8

A= 21.9 cm2 tf = 8 mm Zx = 84.18 cm3


W= 17.2 kg/m Ix = 383 cm4 Zy = 40.61 cm3
a= 100 mm Iy = 134 cm4 h= 84 mm
bf = 100 mm tw = 6 mm
iy = 2.47 cm ix = 4.18 cm 84.18
40.61
4.6.2 Perencanaan Pembebanan
Beban Mati
Berat Pelat = 0.01 x 0.69 x 7850 = 43.54 kg/m'
Berat Profil I = = 17.2 kg/m'
= 60.74 kg/m'
Alat Penyambung ( 10 % ) = 6.07 kg/m'
qD = 66.82 kg/m'
1
MD = q D L2 = 0.13 x 66.82 x 4.33 = 36.13 kgm
8
1
PD = q D L = 0.5 x 66.82 x 4.33 = 144.54 kg
2
Beban Hidup qL = 500 x 0.69 = 346.67 kg/m'
1 .
ML = q L L2 = 0.13 x 346.67 x 4.33 = 187.48 kgm
8
1
PL = q L L = 0.5 x 346.67 x 4.33 = 749.91 kg
2
4.6.3 Perhitungan Kombinasi Pembebanan
MU = 1.4 MD
Mu = 1.4 x 36.13 = 50.59 kgm
Pu = 1.4 x 144.54 = 202.35 kgm
Tidak menentukan
MU = 1.2 MD + 1.6 ML
Mu = 1.2 x 36.13 + 1.6 x 187.48 = 343.32 kgm
Pu = 1.2 x 144.54 + 1.6 x 749.91 = 1373.3 kgm
Menentukan
4.6.4 Kontrol Kekuatan Profil
4.6.4.1 Penampang Profil fy = 2400 kg/m2

untuk Sayap untuk Badan

b 170 h 1680
≤ ≤
2tf fy t fy

100 170 84 1680


16 ≤ 15.49 6 ≤ 15.49
6.25 ≤ 10.97 14 ≤ 108.44
OK OK

Penampang Profil Kompak, maka Mnx = Mpx

4.6.4.2 Kontrol Lateral Buckling

Jarak Baut Pengikat : 250 mm = 25 cm

E
Lp = 1.76 * iy
fy
E
Lp = 1.76 * iy Lp = 125.49 cm
fy

Ternyata Lp > Lb maka Mnx = Mpx

Mnx = Mpx = Zx. Fy = 84.18 * 2400 = 2020.42 Kgm


Mny = Zy ( 1 flen ) * fy
= (1 / 4 * tf * bf 2) * fy
= 0.25 x 3.2 x 100 x 2400 = 192000 kgcm
= 1920 kgm

4.6.5 Kontrol Momen Lentur

Zx = 84.18 cm3

φMn = φ Zx * fy = 0.9 x 84.18 x 2400 = 181837.44 kgcm

φMn = 1818.37 kgm

Syarat -> φMn > Mu


1818.37 kgm > 343.32 kgm
OK

4.6.6 Kontrol Lendutan

f = L = 180 = 0.5
360 360

Ix = 84.18 cm4

5 ( qD + qL) * l 4
Y max =
384 EIx

= 5 ( 0.67 3.47 ) 1.05E+09


384 2100000 x 84.18

= 0.32 < 0.5

OK

4.7 Perhitungan Balok Induk Tangga

4.7.1 Data - Data Perencanaan


h min = I sin α = 28 x sin 32.54 = 15.06 cm
4.7.2 Perencanaan Balok Induk Dengan Menggunakan Profil WF

250 x 125 x 5 x 8

A= 32.68 cm2 tf = 8 mm Zx = 310.45 cm3


W= 25.7 kg/m Ix = 3540 cm4 Zy = 63.71 cm3
a= 250 mm Iy = 255 cm4 h= 210 mm
bf = 125 mm tw = 5 mm r = 12 mm
iy = 2.79 cm ix = 10.4 cm 310.45
63.71

Syarat --> h > hmin


25 > 15.06
OK

4.7.3 Perencanaan Pembebanan

4.7.3.1 Perencanaan Pembebanan Anak Tangga


Beban Mati
Berat Pelat = 0 x 1.04 x 7850 = 32.66 kg/m'
Berat Profil siku = 4.6 x 2 x 0.9 0.28 = 29.57 kg/m'
Berat Sandaran Besi = 15 kg/m'
Berat Profil WF = 32.68 / cos 32.54 = 38.76 kg/m'
115.99 kg/m'
Alat Penyambung (+ 10 %) = 11.6 kg/m'
qD1 = 127.59 kg/m'

Beban Hidup
qL1 = 500 x 1.04 = 520 kg/m'

Beban q1 Total = 1.2 qD + 1.6 qL


= 1.2 x 127.59 + 1.6 x 520
= 985.1 kg/m'

4.7.3.2 Perencanaan Pembebanan Bordes


Beban Mati
Berat Profil WF = = 25.7 kg/m'

Berat Pelat Bordes = 0.01 x 1 x 0.69 x 7850 = 43.54 kg


Berat Profil I = 17.2 x 1 = 17.2 kg
60.74 kg
Alat Penyambung (+ 10 %) = 6.07 kg
Pd = 66.82 kg

Beban Hidup
qL2 = 500 kg/m2 PL2 = 500 x 0.69 x 1
= 346.67 kg
jadi q2 total = 1.2 qD + 1.6 qL
= 1.2 x 25.7 + 1.6 x 500
= 830.84 kg/m'

jadi P total = 1.2 PD + 1.6 PL


= 1.2 x 66.82 + 1.6 x 346.67
= 634.85 kg

4.7.4 Perhitungan Gaya - Gaya pada Tangga


Lab = 3.92 m
Σ Ma = 0 Lbc = 2.08 m
1 2 1
( q 1 l ab ) + ( p (3l ab + 1.5l bc )) + (q 2 l cb ( l cb + l ab )) − ( Rc(l ab + l bc )) = 0
2 2
492.552 15.366 + 634.845 ( 11.76 + 3.120 ) + 1728.147 ( 1.040 + 3.92 ) RC
6
Rc = 4264.48 kg

ΣV=0
Rva = q1l ab + q 2 l bc + 3P − Rc
Rva = ( 985.10 3.92 ) +( 830.84 2.08 ) + 1904.54 _ 4264.48
Rva = 3229.81 kg

B C
+

+
A
5092.12 kgm
5294.72 kgm

3229.81

RAh = 0

Bidang M
Pers : Mx1 = RVA x X1 - 0.5 x q1 x X12
Mx1 = 3229.81 x X1 - 492.55 x X12
dMx1
= 0 985.1 X1 = 3229.81
dX1 X1 = 3.28 m

X1 = 0 m MA = 0 Kgm
Xmax = 3.28 m Mmax= 5294.72 Kgm tangga
X1 = 3.92 m MB = 5092.12 Kgm tangga

B C

4.65

A a= 32.5444
Rav cos a

Rav sin a 3.92 m 2.08 m


Rav
X1 X2

-532.68 kg

-2944 -
2722.65 kg -4264.48 kg

Bidang D
Permisalan gayaDari kiri : searah jarum jam gaya dianggap positif
X= 0 m
DA = Rva x cos a
= 3229.81 cos 32.544
= 2722.65 kg
X= 3.92 m
Dbkiri = Rva x cos a - q1 x LAB
= -532.68 kg
cos a
Dbkanan = P x LBC - RC
= 634.85 2.08 - 4264.48
= -2944 kg
X= 6 m
Dc = - RC
= -4264.48 kg

726.51 kg

-1737.49 kg

Bidang N
NA = -RVA sin a
= -3229.81 sin 32.544
= -1737.49 kg

NBkiri = -RVA sin a + q1 L1


= 726.51 kg
sin a
NBkanan -C = 0

4.7.5 Kontrol Kekuatan Profil


4.7.5.1 Penampang Profil fy = 2400 kg/m2

untuk Sayap untuk Badan

b 170 h 1680
≤ ≤
2tf fy t fy

125 170 210 1680


16 ≤ 15.49 5 ≤ 15.49
7.81 ≤ 10.97 42 ≤ 108.44
OK OK

Penampang Profil Kompak, maka Mnx = Mpx

4.7.5.1 Kontrol Lateral Buckling

Jarak Baut Pengikat : 250 mm = 25 cm

E
Lp = 1.76 * iy Lp = 0 cm
fy

Ternyata Lp > Lb maka Mnx = Mpx

Mnx = Mpx = Zx. Fy = 310.45 * 2400 = 7450.68 Kgm


Mny = Zy ( 1 flen ) * fy
= (1 / 4 * tf * bf 2) * fy
= 0.25 x 2.56 x 0.64 x 2400 = 983.04 kgcm
= 9.83 kgm

4.7.5 Kontrol Momen Lentur

Zx = 310.45 cm3

φMn = φ Zx * fy = 0.9 x 310.45 x 2400 = 670561.2 kgcm

φMn = 6705.61 kgm

Syarat -> φMn > Mu


6705.61 kgm > 5294.72 kgm
OK

4.7.6 Kontrol Lendutan

f = L = 600 = 1.67
360 360

Ix = 3540 cm4
5 ( qD + qL) * l 4
Y max =
384 EIx

= 5 ( 1.53 5.2 ) 1.30E+11


384 2100000 x 3540

= 1.53 < 1.67

OK
Profil yang Dipakai untuk Balok induk Adalah
Profil WF 250 x 125 x 5 x 8
5. Pembebanan
5.1 Perencanaan Beban Atap

Beban Mati
Berat Gording = 9.3 x 4 = 37.2 kg
Berat Asbes Gelombang = 11.33 x 4 = 45.32 kg
= 82.52 kg
Alat Pengikat dll (+10 %) = 8.25 kg
Pm = 90.77 kg
Berat Profil Kuda - Kuda = 0 cos 0.44 = 0 kg
Pmtot 90.77
Beban Hidup
Ph = 19.94 x 4 = 79.76 kg

P Ultimate = 1.2 P D+ 1.6 PL = 108.93 + 127.61 = 236.53 kg

5.2. Perencanaan Beban Angin (Gudang Tertutup)

(- 0,02α - 0,4) - 0,4

0,9 - 0,4

W = 30 kg/m2

Beban Tekan Atap = 0.1 x 30 x 4 = 12 kg/m

Beban Sedot Atap = -0.4 x 30 x 4 = -48 kg/m

BebanTiup Kolom = 0.9 x 30 x 4 = 108 kg/m

Beban Sedot Atap = -0.4 x 30 x 4 = -48 kg/m

5.3 Perencanaan Beban Akibat Plat Lantai, Kolom Memanjang dan Melintang

P4 memanjang

I
P3
I
I
P3
I

600
P5 P2 P6 P6

I
I P1
600
melintang
P2

I
P3
I
600 I
P4

I
V B
400 400 400
. C
A
B

A ( Balok Induk Melintang )


0 x 0 x 0 x 0

A= 0 cm2 tf = 0 mm Zx = 0 cm3
W= 0 kg/m Ix = 0 cm4 Zy = 0 cm3
a= 0 mm Iy = 0 cm4 h= 0 mm
bf = 0 mm tw = 0 mm r= 0 mm
iy = 0 cm ix = 0 cm 0
0
B ( Balok Anak )
250 x 125 x 6 x 9

A= 37.66 cm2 tf = 9 mm Zx = 351.86 cm3


W= 29.6 kg/m Ix = 4050 cm4 Zy = 72.02 cm3
a= 250 mm Iy = 294 cm4 h= 208 mm
bf = 125 mm tw = 6 mm r= 12 mm
iy = 2.79 cm ix = 10.4 cm 351.86
72.02
C ( Balok Induk Memanjang)
0 x 0 x 0 x 0

A= 0 cm2 tf = 0 mm Zx = 0 cm3
W= 0 kg/m Ix = 0 cm4 Zy = 0 cm3
a= 0 mm Iy = 0 cm4 h= 0 mm
bf = 0 mm tw = 0 mm r= 0 mm
iy = 0 cm ix = 0 cm 0
0
Beban Mati
- Bondex = 10.1 kg/m2
- Beton = 0.12 x 2400 = 288 kg/m2
- Beban Finishing = 90 kg/m2
qM = 388.1 kg/m2
Beban Hidup

qL = 400 kg/m2

5.3.1 Perencanaan Pembebanan Portal Melintang

5.3.1.1 Beban P1
Beban Mati
Berat Pelat = 388.1 x 3 x 4 = 4657.2 kg
Balok induk melintang = 0 x 3 = 0 kg
Balok anak = 29.6 x 4 = 118.4 kg
Pm1 = 4775.6 kg

Beban Hidup
Ph1 = 400 x 3 x 4 = 4800 kg

5.3.1.2 Beban P2
Beban Mati
Berat Pelat = 388.1 x 3 x 4 = 4657.2 kg
Balok induk memanjang = 0 x 4 = 0 kg
Balok induk melintang = 0 x 6 = 0 kg
Pm2 = 4657.2 kg

Beban Hidup
Ph2 = 400 x 3 x 4 = 4800 kg

5.3.1.3 Beban P3
Beban Mati
Berat Pelat = 388.1 x 3 x 4 = 4657.2 kg
Balok induk melintang = 0 x 6 = 0 kg
Balok anak = 29.6 x 6 = 177.6 kg
Pm1 = 4834.8 kg

Beban Hidup
Ph3 = 400 x 3 x 4 = 4800 kg

5.3.1.4 Beban P4
Beban Mati
Berat Pelat = 388.1 x 1.5 x 4 = 2328.6 kg
Balok induk memanjang = 0 x 4 = 0 kg
Berat Dinding = 4.15 x 4.5 x 4 = 74.7 kg
Balok induk melintang = 6 x 0 = 0 kg
Pm4 = 2403.3 kg

Beban Hidup
Ph4 = 400 x 1.5 x 4 = 2400 kg

5.3.2 Perencanaan Pembebanan Portal Memanjang

5.3.2.1 Beban P5
* Beban
Beban Mati
Mati
Berat Pelat 388.1 x 6 x 2 = 4657.2 kg
Balok induk melintang = 0 x 6 = 0 kg
Balok induk memanjang = 0 x 2 = 0 kg
Pm5 = 4657.2 kg
* Beban
Beban Hidup
Hidup
Ph5 = 400 x 6 x 2 = 4800 kg

5.3.2.2 Beban P6
* Beban
Beban Mati
Mati
- Berat Pelat = 388.1 x 4 x 6 = 9314.4 kg
- Balok induk memanjang = 0 x 4 = 0 kg
- Balok induk melintang = 0 x 6 = 0 kg
Pm5 = 9314.4 kg
* Beban
Beban Hidup
Hidup
Ph5 = 400 x 4 x 6 = 9600 kg

5.3.3 Beban Portal - Portal Melintang


P1 Pm1 = 4775.6 kg
Ph1 = 4800 kg

P2 Pm3 = 4657.2 kg
Ph3 = 4800 kg

P3 Pm2 = 4834.8 kg
Ph2 = 4800 kg

P4 Pm4 = 2403.3 kg
Ph4 = 2400 kg

5.3.4 Beban - beban Portal Memanjang


P5 Pm5 = 4657.2 kg
Ph5 = 4800 kg

P6 Pm6 = 9314.4 kg
Ph6 = 9600 kg

5.4 Perencanaan Beban Gempa ( Arah X )

F2
2
4

F1 4.5 9

6 6 6

Data Gempa:
- Zone Gempa = 6
- tanah lunak
C = 0.95
-I = 1
4
F
1 4
4

6 6 6

18

Kolom
0 x 0 x 0 x 0

A= 0 cm2 tf = 0 mm Zx = 0 cm3
W= 0 kg/m Ix = 0 cm4 Zy = 0 cm3
a= 0 mm Iy = 0 cm4 h= 0 mm
bf = 0 mm tw = 0 mm r= 0 mm
iy = 0 cm ix = 0 cm 0
0

5.4.1 Perencanaan Beban Lantai (W1)


5.4.1.1
- BebanBeban
Mati: Mati
Berat Plat = 388.1 x 18 x 4 = 27943.2 Kg
Balok Induk Memanjang = 0 x 4 = 0 Kg
Balok Induk Melintang = 0 x 18 = 0 Kg
Berat Dinding = 8.3 4 x 4.5 = 149.4 Kg
Kolom = 0 x 4.5 x 2 = 0 Kg
0 x 4.5 x 1 = 0 Kg
= 28092.6 Kg

5.4.1.2 Beban Hidup


Balok + Plat = Ph1 + 2 x Ph2 + 2 x Ph3 + 2 x Ph4
= 4800 + 9600 + 9600 + 4800
= 28800 Kg

Beban Lantai ( W1 tot) = 28092.6 + 28800


= 56892.6 Kg

5.4.2 Perencanaan Beban Atap ( W2)


5.4.2.1 Beban Mati
Berat Atap = 22.69 Cosα 4 x 18 = 1802.8 Kg
Balok Kuda-kuda = 0 x Cosα x 18 = 0 Kg
Kolom = 0 x 2 x 2 = 0 Kg
Berat Dinding = 8.3 x 2 x 4 = 14.3 Kg
= 1817.1 Kg
5.4.2.2 Beban Hidup
Ph1 = 19.94 x 4 x 18 = 1435.59 kg

Beban Atap ( W2 tot) = 1817.1 + 1435.59


= 3252.7 Kg

5.4.3 Berat Total Wt

Berat Total ( W tot ) = W1 + W2


= 56892.6 + 3252.7
= 60145.3 Kg

5.4.4 Perencanaan Gaya Gempa

T = 0.09 x H3/4
= 0.09 x 9 3/4
= 0.44

Tanah Lunak
C = 0.95 I = 1
R = 4.5

V = (C x I x Wt )/R = 0.95 x 1 x 60145.3 4.5


= 12697.34 Kg

Lantai = W1 x h1 = 56892.6 x 5
= 284463 Kgm
Atap = W2 x H = 3252.7 x 9
= 29274.27 Kgm

Σ Wi Hi = 313737.27 Kgm

F1 = W1 h1 x V
S Wi hi

= 284463 x 12697.34
313737.27

= 11512.57 Kg

F2 = W2 h2 x V
S Wi hi

= 29274.27 x 12697.34
313737.27

= 1184.77 Kg
5.4.5 Gambar Perencanaan Beban Akibat Gempa ( Arah X )

F2
1184.77 kg

F1
11512.57 kg

6 6 6

5.5 Perencanaan Beban Gempa ( Arah Y )

Data Gempa:
- Zone Gempa = 6
- tanah lunak
C = 0.95
-I = 1

Balok Kuda-Kuda
0 x 0 x 0 x 0

A= 0 cm2 tf = 0 mm Zx = 0 cm3
W= 0 kg/m Ix = 0 cm4 Zy = 0 cm3
a= 0 mm Iy = 0 cm4 h= 0 mm
bf = 0 mm tw = 0 mm r= 0 mm
iy = 0 cm ix = 0 cm 0
0
Kolom
0 x 0 x 0 x 0

A= 0 cm2 tf = 0 mm Zx = 0 cm3
W= 0 kg/m Ix = 0 cm4 Zy = 0 cm3
a= 0 mm Iy = 0 cm4 h= 0 mm
bf = 0 mm tw = 0 mm r= 0 mm
iy = 0 cm ix = 0 cm 0
0

5.5.1 Perencanaan Beban Lantai (W1)


5.5.1.1
- BebanBeban
Mati: Mati
Berat Plat = 388.1 x 6 x 40 = 93144 Kg
Balok Induk Memanjang = 0 x 40 = 0 Kg
Balok Induk Melintang = 0 x 40 = 0 Kg
Berat Dinding = 8.3 6 x 4.5 = 224.1 Kg
Kolom = 0 x 4.5 x 2 = 0 Kg
0 x 4.5 x 4.5 = 0 Kg
= 93368.1 Kg

5.5.1.2 Beban Hidup


Beban Hidup Merata = 250 x 40 x 6 Kg
= 60000 Kg

Beban Lantai ( W1 tot) = 93368.1 + 60000


= 153368.1 Kg

5..2 Perencanaan Beban Atap ( W2)


5.5.2.1 Beban Mati
Berat Atap = 22.69 x 6 x 40 = 5446.32 Kg
Balok Kuda-kuda = 0 x Cosα x 40 = 0 Kg
Kolom = 0 x 2 x 2 = 0 Kg
Berat Dinding = 8.3 x 6 x 2 = 16.3 Kg
= 5462.62 Kg

5.5.2.2 Beban Hidup


Ph1 = 19.94 x 6 x 40 = 4785.31 kg

Beban Atap ( W2 tot) = 5462.62 + 4785.31


= 10247.93 Kg

5.4.3 Berat Total Wt

Berat Total ( W tot ) = W1 + W2


= 153368.1 + 10247.93
= 163616.03 Kg

5.4.4 Perencanaan Gaya Gempa

T = 0.09 x H3/4
= 0.09 x 9 3/4
= 0.44

Tanah Lunak
C = 0.95 I = 1
R = 4.5

V = (C x I x Wt )/R = 0.95 x 1 x163616.03 4.5


= 34541.16 Kg

Lantai = W1 x h1 = 153368.1 x 5
= 766840.5 Kgm
Atap = W2 x H = 10247.93 x 9
= 92231.33 Kgm
Σ Wi Hi = 859071.83 Kgm

F1 = W1 h1 x V
S Wi hi

= 766840.5 x 34541.16
859071.83

= 30832.77 Kg

F2 = W2 h2 x V
S Wi hi

= 92231.33 x 34541.16
859071.83

= 3708.39 Kg

5.4.5 Gambar Perencanaan Beban Akibat Gempa ( Arah Y )

F2
3708.39 kg

P4 P3 P2 P1 P2 P3
F1
30832.77 kg

Kombinasi Pembebanan

* Beban Mati + Beban Hidup

Pm = 90.77 kg
Ph = 79.76 kg

200

P4 P3 P2 P1 P2 P3 P4
P4 P3 P2 P1 P2 P3 P4

6 6 6

Pm1 = 4775.6 kg Pm2 = 4657.2 kg


Ph1 = 4800 kg Ph2 = 4800 kg

Pm3 = 4834.8 kg Pm4 = 2403.3 kg


Ph3 = 4800 kg Ph4 = 2400 kg

* Beban Mati + Beban Hidup + Beban Angin

q = 12 kg/m q = -48 kg/m

P4 P3 P2 P1 P2 P3 P4

q = 108 kg/m q = -48 kg/m


6 6 6

* Beban Mati + Beban Hidup + Beban Gempa

1184.77 kg

P4 P3 P2 P1 P2 P3 P4
11512.57 kg

6 6 6
melintang
P4
6 Perencanaan Dimensi Struktur Utama
6.1 Kontrol Dimensi Kuda -Kuda
Dari Hasil Sap 2000 Diperoleh Mmax dan N max pada Frame 9:

(U-G) Beban Ultimate - Beban Gempa


Mutx = -3679.74 Kgm
Muty = 0 Kgm
Nu = -2677.93 Kg
Vu = -1184.35 kg

Ma = -3679.4 Kgm
Mb = -466.19 Kgm
Ms = 301.67 Kgm

6.1.1 Profil Baja yang Didapatkan Di SAP 2000 8.2.3 :

200 x 200 x 8 x 12

A= 63.53 cm2 tf = 12 mm Zx = 513.15 cm3


W= 49.9 kg/m Ix = 4720 cm4 Zy = 216.32 cm3
a= 200 mm Iy = 1600 cm4 h= 150 mm
bf = 200 mm tw = 8 mm Sx = 37.5 mm
iy = 5.02 cm ix = 8.62 cm 513.15
216.32
Mutu Baja = BJ 37
fu = 3700 kg/cm2
fy = 2400 kg/cm2

6.1.2 Kontrol Lendutan

f ijin = L = 993.2 = 2.76 cm


360 360

5 L2
f = ( Ms − 0.1( Ma − Mb))
48 EI
f= 5 98.64 301.67 0.1 -3679.4 -466.19
48 200 4720

f= 0.68 cm

f < f ijin
OK

6.1.3 Kontrol Tekuk

untuk arah x :
kcx = 1.2 (jepit-rol tanpa putaran sudut)
L= 993.2 cm
Lkx = 1191.84 cm
Lkx
λx = = 138.26 cm (MENENTUKAN)
ix
π 2 EA
Ncrbx = Ncrbx = 9.87 x 2000000 x 63.53
λx 2 19117.07
Ncrbx = 65593.62 kg

untuk arah y :
kcy = 0.8 (jepit-Sendi)
L= 110 cm
Lky = 88 cm

Lky = 17.53 cm
λy =
iy
π 2 EA x 2000000 x 63.53
Ncrby = Ncrby = 9.87
λy 2 307.3
Ncrby = ### kg

Maka dipakai λx karena λx > λy

λx fy λc = 138.26 2400
λc = 3.14 2000000
π E
λc = 1.52

λc > 1.2

ω = 1.25 λc2 ω= 2.91

Pn = Ag fy = 63.53 * 2400 = 52474.9 kg


w 2.91

Pu
= 2677.93 = 0.06 < 0.2
ϕcPn 0.85 x 52474.9

Pakai Rumus = Pu Mux Muy


+ + ≤1
2ϕcPn ϕbMnx ϕbMny

X Batang Dianggap Tidak Bergoyang Maka :


Cmx
Sbx = ≥1
Nu
1− ( )
Ncrbx

Cmx = 1
Sbx = 1
1 - 2677.93
65593.62

Sbx = 1.04 < 1

Sbx = 1.04

Mux = Mutx * Sbx


Mux = -3679.74 x 1.04 = -3836.36 kgm

Y Batang Dianggap Tidak Bergoyang Maka :

Cmy
Sby = ≥1
Nu
1− ( )
Ncrby
Cmy = 1
Sby = 1
1 - 2677.93
65593.62

Sby = 1.04 < 1

Sby = 1.04

Muy = Muty * Sby


Muy = 0 x 1.04 = 0 kgm

6.1.4 Menentukan Mnx

6.1.4.1 Kontrol Penampang profil


untuk Sayap untuk Badan

b 170 h 1680
≤ ≤ Kgm
2tf fy t fy

200 170 150 1680


24 ≤ 15.49 8 ≤ 15.49
8.33 ≤ 10.97 18.75 ≤ 108.44
OK OK
Penampang Profil Kompak, maka Mnx = Mpx

Lateral Bracing Lb = 110 cm

E
Lp = 1.76 * iy Lp = 255.05 cm
fy

Ternyata Lp > Lb maka Mnx = Mpx

Mnx = Mpx = Zx. Fy = 513.15 * 2400 = 12315.65 kgm


Mny = Zy ( 1 flen ) * fy
= (1 / 4 * tf * bf 2) * fy
= 0.25 x 1.2 x 400 x 2400 = 288000 kgcm
= 2880 kgm

6.1.5 Persamaan Interaksi


Pu Mux Muy
+ + ≤1
2ϕcPn ϕbMnx ϕbMny

2677.93 + 3836.36 + 0
1.7 x 52474.9 0.9 x 12315.65 0.9 x 2880

0.03 + 0.35 + 0

0.38 < 1

OK

6.1.6 Kontrol Kuat Rencana Geser

h 1100

tw fy
150 < 1100
2400 15.49

0.06 < 71
Plastis

Vn = 0.6 fy Aw
= 0.6 2400 0.8 20
= 23040 Kg

Vu < ФVn
1184.35 < 0.9 23040
1184.35 < 20736
OK

6.2 Kontrol Dimensi Kolom


Dari Hasil Sap 2000 Diperoleh Mmax dan N max pada Frame 13:

(U-G) Beban Ultimate - Beban Gempa


Sbx --> Mutx = 10123.25 Kgm
Nu = -28026.45 Kg
Vu = 3834.45 kg

Max = 9049.01 Kgm


Mbx = 10123.25 Kgm
Msx = 537.12 Kgm

Sby --> Muty = -8137 Kgm


Nu = -27466 Kg
Vu = 3149 kg

Max = 8137 Kgm


Mbx = 7611.48 Kgm
Msx = 262.96 Kgm
6.2.1 Profil Baja yang Didapatkan Di SAP 2000 8.2.3 :

300 x 300 x 10 x 15

A= 119.8 cm2 tf = 15 mm Zx = 1464.75 cm3


W= 94 kg/m Ix = 20400 cm4 Zy = 652.5 cm3
a= 300 mm Iy = 6750 cm4 h= 234 mm
bf = 300 mm tw = 10 mm Sx = 1360 cm3
iy = 7.51 cm ix = 13.1 cm 1464.75
652.5
Mutu Baja = BJ 37
fu = 3700 kg/cm2 fr = 700 kg/cm2
fy = 2400 kg/cm2

6.2.1 Kontrol Lendutan


6.2.1.1 Kontrol Lendutan Arah X
f ijin = L = 500 = 1.39 cm
360 360

5 L2
f = ( Ms − 0.1( Ma − Mb))
48 EI
f= 5 25.00 537.12 0.1 9049.01 10123.25
48 200 20400

f= 0.04 cm

f < f ijin
OK

6.2.1.2 Kontrol Lendutan Arah Y


f ijin = L = 500 = 1.39 cm
360 360

5 L2
f = ( Ms − 0.1( Ma − Mb))
48 EI
f= 5 25.00 262.96 0.1 8137 7611.48
48 200 6750

f= 0.04 cm

f < f ijin
OK

6.2.3 Kontrol Tekuk

untuk arah x :
kcx = 0.8 (jepit-Sendi)
L= 500 cm
Lkx = 400 cm
Lkx
λx = = 30.53 cm
ix
π 2 EA
Ncrbx =
λx 2
π 2 EA
Ncrbx = Ncrbx = 9.87 x 2000000 x 119.8
λx 2 932.35
Ncrbx = ### kg

untuk arah y :
kcy = 0.8 (jepit-Sendi)
L= 500 cm
Lky = 400 cm

Lky = 53.26 cm (MENENTUKAN)


λy =
iy

π 2 EA x 2000000 x 119.8
Ncrby = Ncrby = 9.87
λy 2 2836.87
Ncrby = 833529.23 kg

Maka dipakai λy karena λy > λx

λy fy λc = 53.26 2400
λc = 3.14 2000000
π E
λc = 0.59

0.25 < λc < 1.2

ω= 1.43 ω= 1.12
1,67-0,67λc

Pn = Ag fy = 119.8 * 2400 = 256656.17 kg


w 1.12

Pu
= 28026.45 = 0.13 < 0.2
ϕcPn 0.85 x256656.17

Pakai Rumus = Pu Mux Muy


+ + ≤1
2ϕcPn ϕbMnx ϕbMny

X Batang Dianggap Tidak Bergoyang Maka :


Cmx
Sbx = ≥1
Nu
1− ( )
Ncrbx

Cmx = 1
Sbx = 1
1 - 28026.45
###

Sbx = 1.01 < 1


Sbx = 1.01

Mux = Mutx * Sbx


Mux = 10123.25 x 1.01 = 10236.37 kgm

Y Batang Dianggap Tidak Bergoyang Maka :

Cmy
Sby = ≥1
Nu
1− ( )
Ncrby
Cmy = 1
Sby = 1
1 - 28026.45
###

Sby = 1.01 < 1

Sby = 1.01

Muy = Muty * Sby


Muy = -8137 x 1.01 = -8227.92 kgm

6.2.4 Menentukan Mnx

6.2.4.1 Kontrol Penampang profil


untuk Sayap untuk Badan

b 170 h 1680
≤ ≤ Kgm
2tf fy t fy

300 170 234 1680


30 ≤ 15.49 10 ≤ 15.49
10 ≤ 10.97 23.4 ≤ 108.44
OK OK

Penampang Profil Kompak, maka Mnx = Mpx

Lateral Buckling Lb = 500 cm

E
Lp = 1.76 * iy Lp = 381.56 cm
fy

Lr = iy . [x1/(fy-fr)] . Sqrt{1+[sqrt(1+(x2 . fl2))]}

J = Σ(1/3).b.(t^3) = 76.5 cm4

Iw = Iy.((h^2)/4) = ### cm6

x1 = [π/s]*[sqrt((EGJA)/2)] = 197694.62 kg/cm2


x2 = 4.[(S/GJ)^] = 4.01E-07 cm2/kg

Lr = 1372.41 cm

Lp < Lb < Lr (INELASTIC BUCKLING)

Mnx = Cb.[Mr+[(Mp-Mr).((Lr-Lb)/(Lr-Lp))]]

12,5 Mmax
Cb =
2,5Mmax + 3Ma + 4Mb + 3Mc

Cb = 2.25

Mr = Sx(fy-fr) = 2312000 kgcm


Mp = Zx . fy = 3515400 kgcm < 1,5My
My = Sx . fy = 3264000 kgcm
1,5 . My = 4896000 kgcm > Mp

Mnx = ### kgcm > Mp

Mnx=Mp= 3515400 kgcm

Mny = Zy * fy
= 652.5 x 2400
= 1566000 kgcm
= 15660 kgm

6.2.5 Persamaan Interaksi


Pu Mux Muy
+ + ≤1
2ϕcPn ϕbMnx ϕbMny

28026.45 + 10236.37 + 8227.92


1.7 x256656.17 0.9 x 35154 0.9 x 15660

0.06 + 0.32 + 0.58

0.97 < 1

OK

6.2.6 Kontrol Kuat Rencana Geser

h 1100

tw fy
234 < 1100
2400 15.49

0.1 < 71
Plastis

Vn = 0.6 fy Aw
= 0.6 2400 1 30
= 43200 Kg

Vu < ФVn
3834.45 < 0.9 43200
3834.45 < 38880
OK

6.3 Kontrol Dimensi Balok Melintang


Dari Hasil Sap 2000 Diperoleh Mmax dan N max pada Frame 5 :

(U-G) Beban Ultimate - Beban Gempa


Mutx = -15837.38 Kgm
Muty = 0 Kgm
Nu = -8457.09 Kg
Vu = 9218.69 kg

Ma = 970.4 Kgm
Mb = 15837.88 Kgm
Ms = 11818.69 Kgm

6.3.1 Profil Baja yang Didapatkan Di SAP 2000 8.2.3 :

340 x 250 x 9 x 14

A= 101.5 cm2 tf = 14 mm Zx = 1360.02 cm3


W= 79.7 kg/m Ix = 21700 cm4 Zy = 439.2 cm3
a= 340 mm Iy = 3650 cm4 h= 276 mm
bf = 250 mm tw = 9 mm Sx = 1280 cm3
iy = 6 cm ix = 14.6 cm 1360.02
439.2
Mutu Baja = BJ 37
fu = 3700 kg/cm2 fr = 700 kg/cm2
fy = 2400 kg/cm2

6.3.1 Kontrol Lendutan

f ijin = L = 500 = 1.39 cm


360 360

5 L2
f = ( Ms − 0.1( Ma − Mb))
48 EI

f= 5 25.00 11818.69 0.1 970.4 15837.88


48 200 21700

f= 0.8 cm

f < f ijin
OK

6.3.3 Kontrol Tekuk

untuk arah x :
kcx = 1 (Sendi-Sendi)
L= 600 cm
Lkx = 600 cm
Lkx
λx = = 41.1
ix
π 2 EA
Ncrbx = Ncrbx = 9.87 x 2000000 x 101.5
λx 2 1688.87
Ncrbx = ### kg

untuk arah y :
kcy = 1 (Sendi-Sendi)
L= 600 cm
Lky = 600 cm

Lky = 100 (MENENTUKAN)


λy =
iy

π 2 EA x 2000000 x 101.5
Ncrby = Ncrby = 9.87
λy 2 10000
Ncrby = 200341.15 kg

Maka dipakai λy karena λy > λx

λy fy λc = 100 2400
λc = 3.14 2000000
π E
λc = 1.1

0.25 < λc < 1.2


ω= 1.43 ω= 1.54
1,67-0,67λc

Pn = Ag fy = 101.5 * 2400 = 158629.17 kg


w 1.54

Pu
= 8457.09 = 0.06 < 0.2
ϕcPn 0.85 x158629.17

Pakai Rumus = Pu Mux Muy


+ + ≤1
2ϕcPn ϕbMnx ϕbMny

X Batang Dianggap Tidak Bergoyang Maka :


Cmx
Sbx = ≥1
Nu
1− ( )
Ncrbx

Cmx = 1
Sbx = 1
1 - 8457.09
###

Sbx = 1.01 < 1

Sbx = 1.01

Mux = Mutx * Sbx


Mux = 15837.38 x 1.01 = 15951.1 kgm

Y Batang Dianggap Tidak Bergoyang Maka :

Cmy
Sby = ≥1
Nu
1− ( )
Ncrby
Cmy = 1
Sby = 1
1 - 8457.09
###

Sby = 1.01 < 1

Sby = 1.01

Muy = Muty * Sby


Muy = 0 x 1.01 = 0 kgm
6.3.4 Menentukan Mnx

6.3.4.1 Kontrol Penampang profil


untuk Sayap untuk Badan

b 170 h 1680
≤ ≤ Kgm
2tf fy t fy

250 170 276 1680


28 ≤ 15.49 9 ≤ 15.49
8.93 ≤ 10.97 30.67 ≤ 108.44
OK OK

Penampang Profil Kompak, maka Mnx = Mpx

Lateral Buckling Lb = 600 cm

E
Lp = 1.76 * iy Lp = 304.84 cm
fy

Lr = iy . [x1/(fy-fr)] . Sqrt{1+[sqrt(1+(x2 . fl2))]}

J = Σ(1/3).b.(t^3) = 53.32 cm4

Iw = Iy.((h^2)/4) = 969768.5 cm6

x1 = [π/s]*[sqrt((EGJA)/2)] = 161407.01 kg/cm2

x2 = 4.[(S/GJ)^] = 3.60E-09 cm2/kg

Lr = 806.68 cm

Lp < Lb < Lr (INELASTIC BUCKLING)

Mnx = Cb.[Mr+[(Mp-Mr).((Lr-Lb)/(Lr-Lp))]]

12,5 Mmax
Cb =
2,5Mmax + 3Ma + 4Mb + 3Mc

Cb = 1.81

Mr = Sx(fy-fr) = 2176000 kgcm


Mp = Zx . fy = 3264057.6 kgcm < 1,5My
My = Sx . fy = 3072000 kgcm
1,5 . My = 4608000 kgcm > Mp
Mnx = ### kgcm > Mp

Mnx=Mp= 3264057.6 kgcm

Mny = Zy ( 1 flen ) * fy
= (1 / 4 * tf * bf 2) * fy
= 0.25 x 1.4 x 625 x 2400 = 525000 kgcm
= 5250 kgm

6.3.5 Persamaan Interaksi


Pu Mux Muy
+ + ≤1
2ϕcPn ϕbMnx ϕbMny

8457.09 + 15951.1 + 0
1.7 x158629.17 0.9 x 32640.58 0.9 x 5250

0.03 + 0.54 + 0

0.57 < 1

OK

6.3.6 Kontrol Kuat Rencana Geser

h 1100

tw fy
276 < 1100
2400 15.49

0.12 < 71
Plastis

Vn = 0.6 fy Aw
= 0.6 2400 0.9 34
= 44064 Kg

Vu < ФVn
9218.69 < 0.9 44064
9218.69 < 39657.6
OK
6.3 Kontrol Dimensi Balok Memanjang
Dari Hasil Sap 2000 Diperoleh Mmax dan N max pada Frame 5 :

(U-G) Beban Ultimate - Beban Gempa


Mutx = 6219 Kgm
Muty = 0 Kgm
Nu = -28073 Kg
Vu = -2663 kg

Ma = 6219 Kgm
Mb = 4435 Kgm
Ms = 891 Kgm

6.3.1 Profil Baja yang Didapatkan Di SAP 2000 8.2.3 :

300 x 200 x 8 x 12

A= 72.38 cm2 tf = 12 mm Zx = 843.55 cm3


W= 56.8 kg/m Ix = 11300 cm4 Zy = 248.32 cm3
a= 300 mm Iy = 1600 cm4 h= 240 mm
bf = 200 mm tw = 8 mm Sx = 771 cm3
iy = 4.71 cm ix = 12.5 cm 843.55
248.32
Mutu Baja = BJ 37
fu = 3700 kg/cm2 fr = 700 kg/cm2
fy = 2400 kg/cm2

6.3.1 Kontrol Lendutan

f ijin = L = 500 = 1.39 cm


360 360

5 L2
f = ( Ms − 0.1( Ma − Mb))
48 EI

f= 5 25.00 891 0.1 6219 4435


48 200 11300

f= 0.08 cm

f < f ijin
OK

6.3.3 Kontrol Tekuk


untuk arah x :
kcx = 1 (Sendi-Sendi)
L= 600 cm
Lkx = 600 cm
Lkx
λx = = 48
ix
π 2 EA
Ncrbx = Ncrbx = 9.87 x 2000000 x 72.38
λx 2 2304
Ncrbx = 620069.3 kg

untuk arah y :
kcy = 1 (Sendi-Sendi)
L= 600 cm
Lky = 600 cm

Lky = 127.39 (MENENTUKAN)


λy =
iy

π 2 EA x 2000000 x 72.38
Ncrby = Ncrby = 9.87
λy 2 16227.84
Ncrby = 88036.35 kg

Maka dipakai λy karena λy > λx

λy fy λc = 127.39 2400
λc = 3.14 2000000
π E
λc = 1.4

0.25 < λc < 1.2

ω= 1.43 ω= 1.96
1,67-0,67λc

Pn = Ag fy = 72.38 * 2400 = 88538.49 kg


w 1.96

Pu
= 28073 = 0.37 < 0.2
ϕcPn 0.85 x88538.49

Pakai Rumus = Pu Mux Muy


+ + ≤1
2ϕcPn ϕbMnx ϕbMny

X Batang Dianggap Tidak Bergoyang Maka :


Cmx
Sbx = ≥1
Nu
1− ( )
Ncrbx
Cmx
Sbx = ≥1
Nu
1− ( )
Ncrbx

Cmx = 1
Sbx = 1
1 - 28073
620069.3

Sbx = 1.05 < 1

Sbx = 1.05

Mux = Mutx * Sbx


Mux = -6219 x 1.05 = -6513.91 kgm

Y Batang Dianggap Tidak Bergoyang Maka :

Cmy
Sby = ≥1
Nu
1− ( )
Ncrby
Cmy = 1
Sby = 1
1 - 28073
620069.3

Sby = 1.05 < 1

Sby = 1.05

Muy = Muty * Sby


Muy = 0 x 1.05 = 0 kgm

6.3.4 Menentukan Mnx

6.3.4.1 Kontrol Penampang profil


untuk Sayap untuk Badan

b 170 h 1680
≤ ≤ Kgm
2tf fy t fy

200 170 240 1680


24 ≤ 15.49 8 ≤ 15.49
8.33 ≤ 10.97 30 ≤ 108.44
OK OK

Penampang Profil Kompak, maka Mnx = Mpx

Lateral Buckling Lb = 600 cm


E
Lp = 1.76 * iy Lp = 239.3 cm
fy

Lr = iy . [x1/(fy-fr)] . Sqrt{1+[sqrt(1+(x2 . fl2))]}

J = Σ(1/3).b.(t^3) = 53.32 cm4

Iw = Iy.((h^2)/4) = 969768.5 cm6

x1 = [π/s]*[sqrt((EGJA)/2)] = 226284.21 kg/cm2

x2 = 4.[(S/GJ)^] = 3.60E-09 cm2/kg

Lr = 806.68 cm

Lp < Lb < Lr (INELASTIC BUCKLING)

Mnx = Cb.[Mr+[(Mp-Mr).((Lr-Lb)/(Lr-Lp))]]

12,5 Mmax
Cb =
2,5Mmax + 3Ma + 4Mb + 3Mc

Cb = 1.81

Mr = Sx(fy-fr) = 1310700 kgcm


Mp = Zx . fy = 2024524.8 kgcm < 1,5My
My = Sx . fy = 1850400 kgcm
1,5 . My = 2775600 kgcm > Mp

Mnx = ### kgcm > Mp

Mnx=Mp= 2024524.8 kgcm

Mny = Zy ( 1 flen ) * fy
= (1 / 4 * tf * bf 2) * fy
= 0.25 x 1.2 x 400 x 2400 = 288000 kgcm
= 2880 kgm

6.3.5 Persamaan Interaksi


Pu Mux Muy
+ + ≤1
2ϕcPn ϕbMnx ϕbMny

28073 + 6513.91 + 0
1.7 x 88538.49 0.9 x 20245.25 0.9 x 2880

0.19 + 0.36 + 0

0.54 < 1

OK

6.3.6 Kontrol Kuat Rencana Geser

h 1100

tw fy
240 < 1100
2400 15.49

0.1 < 71
Plastis

Vn = 0.6 fy Aw
= 0.6 2400 0.8 30
= 34560 Kg

Vu < ФVn
2663 < 0.9 34560
2663 < 31104
OK
7 Sambungan
A

C D

7.1 Sambungan Kuda - Kuda ( Detail A )

60

420 80

180
100

200

7.1.1 Data Perencanaan Sambungan


Dari hasil perhitungan SAP diperoleh:

Mu = 1279.27 kgm = 127927 kgcm


Pu = 1152 kg

Baut Tanpa Ulir ( Bor ) Diameter φ = 8 mm


Tebal Plat = 10 mm

7.1.2 Kontrol Kekuatan Baut


7.1.2.1 Perhitungan Ruv yang Diterima Setiap Baut
Ruv = Pu = 1152 = 192 kg
n 6
7.1.2.2 Perhitungan Kuat Geser Baut
f Rnv = 0.75 0.5 fu Ab n
= 0.75 0.5 4100 0.5 1
= 772.44 kg

7.1.2.3 Perhitungan Kuat Tumpu Baut


f Rn = 2.4 d tp fu 0.75
= 2.4 0.8 1 4100 0.75
= 5904 kg

7.1.2.4 Perhitungan Kuat tarik Baut


f Rnt = 0.75 0.75 fu Ab
= 0.75 0.75 4100 0.5
= 1158.66 kg

7.1.2.5 Rumus Interaksi Geser dan Kuat Tarik Baut

Ruv 2 R
( ) + ( ut ) 2 ≤ 1
φRnv Rnt
192 + Rut < 1
772.44 1158.66

Rut = T = 870.66 kg

7.1.2.6 Kontrol Momen Sambungan

Letak Garis Netral a:


2T
60

80 2T
d3
180 2T d2
d1
100
a
200

a = ΣT = 870.66 x 6
fy B 2500 x 20
= 0.1 cm

d1 = 9.9 cm
d2 = 27.9 cm
d3 = 35.9 cm
Sdi = 73.69 cm
f Mn = 0.9 fy a2 B + S T di
2
= 0.9 2500 0.01 20 + 128311.88
2
= 128557.49 kgcm > 127927 kgcm
OK

7.2 Sambungan Kuda - Kuda dan Kolom ( Detail B )

Pu

Mu 60

420 80
180

100
200

7.2.1 Data Perencanaan Sambungan


Dari hasil perhitungan SAP diperoleh:

Mu = 3240 kgm = 324000 kgcm


Pu = 1344.96 kg

Baut Tanpa Ulir ( Bor ) Diameter φ = 12 mm


Tebal Plat = 10 mm

7.2.2 Kontrol Kekuatan Baut


7.1.2.1 Perhitungan Ruv yang Diterima Setiap Baut
Ruv = Pu = 1344.96 = 224.16 kg
n 6

7.2.2.2 Perhitungan Kuat Geser Baut


f Rnv = 0.75 0.5 fu Ab n
= 0.75 0.5 4100 1.13 1
= 1737.99 kg

7.2.2.3 Perhitungan Kuat Tumpu Baut


f Rn = 2.4 d tp fu 0.75
= 2.4 1.2 1 4100 0.75
= 8856 kg
7.2.2.4 Perhitungan Kuat tarik Baut
f Rnt = 0.75 0.75 fu Ab
= 0.75 0.75 4100 1.13
= 2606.99 kg

7.2.2.5 Rumus Interaksi Geser dan Kuat Tarik Baut

Ruv 2 R
( ) + ( ut ) 2 ≤ 1
φRnv Rnt
224.16 + Rut < 1
1737.99 2606.99

Rut = T = 2270.75 kg

7.2.2.6 Kontrol Momen Sambungan

Letak Garis Netral a:

60 2T

80 2T
d3
180 2T d2
d1
100
a
200

a = ΣT = 2270.75 x 6
fy B 2500 x 20
= 0.27 cm

d1 = 9.73 cm
d2 = 27.73 cm
d3 = 35.73 cm
Sdi = 73.18 cm

f Mn = 0.9 fy a2 B + S T di
2
= 0.9 2500 0.07 20 + 332357.74
2
= 334028.37 kgcm > 324000 kgcm
OK

7.3 Sambungan Balok dan Kolom ( Detail C )


Pu

57
Mu 60

576 60
60

198
141

200

7.3.1 Data Perencanaan Sambungan


Dari hasil perhitungan SAP diperoleh:

Mu = 12614 kgm = 1261400 kgcm


Pu = 12203 kg

Baut Tanpa Ulir ( Bor ) Diameter φ = 18 mm


Tebal Plat = 10 mm

7.3.2 Kontrol Kekuatan Baut


7.3.2.1 Perhitungan Ruv yang Diterima Setiap Baut
Ruv = Pu = 12203 = 1220.3 kg
n 10

7.3.2.2 Perhitungan Kuat Geser Baut


f Rnv = 0.75 0.5 fu Ab n
= 0.75 0.5 4100 2.54 1
= 3910.48 kg

7.3.2.3 Perhitungan Kuat Tumpu Baut


f Rn = 2.4 d tp fu 0.75
= 2.4 1.8 1 4100 0.75
= 13284 kg

7.3.2.4 Perhitungan Kuat tarik Baut


f Rnt = 0.75 0.75 fu Ab
= 0.75 0.75 4100 2.54
= 5865.72 kg

7.3.2.5 Rumus Interaksi Geser dan Kuat Tarik Baut

Ruv 2 R
( ) + ( ut ) 2 ≤ 1
φRnv Rnt
1220.3 + Rut < 1
3910.48 5865.72
Rut = T = 4035.27 kg

7.3.2.6 Kontrol Momen Sambungan

57
2T
60
2T
576 60
60 2T
d4 d5
2T d3
198
2T d2
141 d1
a

200

a = ΣT = 4035.27 x 10
fy B 2500 x 20
= 0.81 cm

d1 = 13.29 cm
d2 = 33.09 cm
d3 = 39.09 cm
d4 = 45.09 cm
d5 = 51.09 cm
Sdi = 181.66

f Mn = 0.9 fy a2 B + S T di
2
= 0.9 2500 0.65 20 + ###
2
= ### kgcm > 1261400 kgcm
OK

7.4 Sambungan Balok dan Kolom ( Detail D )

Pu Pu
Pu Pu
57

Mu Mu 60
576 60

60

198
141

7.4.1 Data Perencanaan Sambungan


Dari hasil perhitungan SAP diperoleh:

Mu = 12976 kgm = 1297600 kgcm


Pu = 7343 kg

Baut Tanpa Ulir ( Bor ) Diameter φ = 18 mm


Tebal Plat = 10 mm

7.4.2 Kontrol Kekuatan Baut


7.4.2.1 Perhitungan Ruv yang Diterima Setiap Baut
Ruv = Pu = 7343 = 734.3 kg
n 10

7.4.2.2 Perhitungan Kuat Geser Baut


f Rnv = 0.75 0.5 fu Ab n
= 0.75 0.5 4100 2.54 1
= 3910.48 kg

7.4.2.3 Perhitungan Kuat Tumpu Baut


f Rn = 2.4 d tp fu 0.75
= 2.4 1.8 1 4100 0.75
= 13284 kg

7.4.2.4 Perhitungan Kuat tarik Baut


f Rnt = 0.75 0.75 fu Ab
= 0.75 0.75 4100 2.54
= 5865.72 kg

7.4.2.5 Rumus Interaksi Geser dan Kuat Tarik Baut

Ruv 2 R
( ) + ( ut ) 2 ≤ 1
φRnv Rnt
734.3 + Rut < 1
3910.48 5865.72

Rut = T = 4764.27 kg
7.4.2.6 Kontrol Momen Sambungan

57 2T
60
2T
60
60 2T
d4 d5
2T d3
198 2T
d1 d2
141
a
200

a = ΣT = 4764.27 x 10
fy B 2500 x 20
= 0.95 cm

d1 = 13.15 cm
d2 = 32.95 cm
d3 = 38.95 cm
d4 = 44.95 cm
d5 = 50.95 cm
Sdi = 180.94

f Mn = 0.9 fy a2 B + S T di
2
= 0.9 2500 0.91 20 + ###
2
= ### kgcm > 1297600 kgcm
OK

7.5 Kontrol Kekuatan Sambungan Las


7.5.1 Perencanaan Tebal Las Efektif pada Sambungan
7.5.2 Perhitungan Tebal Las Efektif Pada Web
aeff max Di Web = 0.71 x fu
70 70.3
= 0.71 x 3700 10
70 70.3
= 5.32 mm

aeff max Di end plate = 1.41 x fu


70 70.3
= 1.41 x 4100 10
70 70.3
= 11.75 mm

7.5.3 Perhitungan Gaya yang Bekerja Pada Sambungan Las

Misal te = 1 cm

A = 72.2 + 34.8 = 107 cm2

Sx = d2 x 1 x 2
3

= 72.2 + 34.8 x 1 x 2
3

= 2544.22 cm3

fv = Pu = 7343 = 68.63 kg/cm2


A 107

fh = Mu = 1297600 = 510.02 kg/cm2


Sx 2544.22

f total = fv2 + fh2


= 68.63 +
2
510.02 2
= 514.61 kg/cm2

7.5.4 Kontrol Kekuatan Las

φ fn = 0.75 0.6 70 70.3 = 2214.45 kg/cm2

φ fn > f total
OK

7.5.5 Perhitungan Tebal efektif

te perlu = f total = 514.61 = 0.23 cm


f fn 2214.45
7.5.6 Perhitungan Lebar Perlu

a perlu = 0.87 = 1.23 mm < 5.89 mm


0.71 OK

7.5.7 Perhitungan Tebal Efektif Dengan Lebar Minimum

a minimum = 4 mm
te perlu = 4 x 0.71 = 2.83 mm

7.5 Sambungan Kolom Pondasi


7.5.1 Data Perencanaan

Rencana Panjang Plat Dasar kolom L 40 cm


Rencana Lebar Plat Dasar kolom B 40 cm
fc' beton 20 Mpa
P
Momen yang bekerja pada dasar kolom Mu 1093100 kgcm
Lintang yang bekerja pada dasar kolom Du 3854 kg
M Normal yang bekerja pada dasar kolom Pu 22617 kg
a 300 mm
a1 50 mm
b 150.0 mm
c 50 mm
d 300 mm
s pelat 1600 kg/cm2

a1 a a1

b
d1 B
b

7.5.2 Kontrol Pelat Landasan Beton ( Pondasi )

fc' beton = 20 Mpa = 200 kg/cm2


Pu yang bekerja = 22617 kg
Kekuatan nominal tumpu beton
Pn = 0.85 fc' A
A = 40 x 40 = 1600 cm2
Pn = 0.85 200 1600 = 272000 kg

Pu <= f Pn
22617 <= 0.6 x 272000
22617 <= 163200 OK

7.5.2 Perencanaan Tebal Pelat Baja Pondasi


7.5.2.1 Perhitungan Tegangan Yang Bekerja Akibat Adanya Eksentrisitas

e = M = 1093100 = 48.33 cm
P 22617
A = 40 x 40 = 1600 cm2
W = 1/6 B L 2 = 1/6 40 40 2 = 10666.67 cm3

σ = P + M
A W
= 22617 + 1093100
1600 10666.67
σ maks = 116.61 kg/cm2
σ min = 88.34 kg/cm2
Jadi, q = 116.61 kg/cm2

3
1

7.5.2.2 Perhitungan Momen Yang Bekerja


~ Daerah 1
M = 1/2 q L2
= 1/2 116.61 52
= 1457.67 kgcm

~ Daerah 2
a/b = 30 / 15 = 2
a1 = 0.1 a2 = 0.05

Ma = a1 q b2
= 0.1 116.61 15 2 = 2623.81 kgcm

Mb = a2 q b2
= 0.05 116.61 15 2 = 1206.95 kgcm

~ Daerah 3
a/b = 5 / 30 = 0.17 < 0.5

M3 = 1/2 q a12
= 1/2 116.61 52 = 1457.67 kgcm

7.5.2.3 Perhitungan Tebal Pelat Baja


s = 6 M t= 6 M
t2 s plat

= 6 x 1457.67
1600

= 2.34 ~ 3 cm

7.5.3 Perencanaan Diameter Angker


7.5.3.1 Perhitungan Tegangan Yang Bekerja Pada Angker

40
x y

M
20
σ min
P
σ max

1/3x C 1/3y

σ min = σ max
x B-x

x = σ min B = 88.34 x 40
σ min + σ max 88.34 + 116.61
= 17.24 cm

y =B - x = 40 - 17.24 = 22.76 cm

S min = 1.5 d = 1.5 ( 2 x tf )


= 1.5 2 x 1.2
= 3.6 cm

1/3 x = 5.75 cm > S min

1/3 y = 7.59 cm > S min

r = 20 - 1/3 y = 20 - 7.59 = 12.41 cm

C = 40 - 7.59 - 5.75 = 26.67 cm

T = M - P r = 1093100 - 22617 12.41


C 26.7

= 30424.65 kg = Pu

7.5.3.2 Perencanaan Diameter Angker


- Leleh: Pu = φ fy Ag

Ag perlu = 30424.65 = 8.25 cm2


0.9 4100 #DIV/0!

- Putus: Pu = φ 0.75 fu Ag

Ag perlu = 30424.65 = #DIV/0! cm2


0.75 0.75 0 #DIV/0!

- A baut perlu = 30424.65 = 27.16 cm2 #DIV/0!


1120

Untuk tiap sisi A baut perlu = 27.16 / 2 sisi = 13.58 cm2


Direncanakan menggunakan angker D30 ( A = 7.07 cm2 )
Jumlah angker dalam 1 sisi = #DIV/0! / 7.07
= #DIV/0! ~ #DIV/0! buah
Dipasang 3 D 30 A = 21.2 cm2
Abaut > Aperlu
OK

7.5.4 Perencanaan Panjang Angker

Kekuatan Baut untuk menerima beban tarik pada tiap sisi adalah:
30424.65 / #DIV/0! baut = #DIV/0! kg
2 sisi

l = #DIV/0! = #DIV/0! cm
4.47 2p 1.5

7.5.5 Perencanaan Sambungan Las

t plat = 3 cm

Profil Baja Bj 52 fu = 0 kg/cm2


fu las E70 xx = 70 ksi
= 70 x 70.3 kg/cm3

Syarat tebal plat:


a min = 3 mm
a max = t - 0.1 = 3 - 0.1
= 2.9 cm

af max = 1.41 x fu elemen t


fu las
= 1.41 x 0 x 3
70 x 70.3
= 0 cm = 0 mm

Pakai a = 3 mm
te = 0.707 a = 2.12 mm
b = 30 cm
d = 30 cm
Sx = b * d + ( d2 / 3)
= 30 30 + 900
3
= 1200 cm3

Akibat Pu : fvp = Pu
2 ( 2 b + d ) te

= 22617
2 2 30 + 30 2.12
= 592.41 kg/cm2

Akibat Mu: fhm = Mu = 1093100


Sx 1200
= 910.92 kg/cm2

f las = 0.75 x 0.6 x 70 x 70.3


= 2214.45

f total = fv2 + fh2


= 592.41 2
+ 910.92 2

= ### kg/cm2 <= 0.75 0.6 fu las


= 1086.61 kg/cm2 <= 2214.45 kg/cm2 OK !!

También podría gustarte