a adoescenca es un perodo de transcn o una etapa de cco de
crecmento que marca e fna de a nez y anunca a adutez. Segn a Organzacn Munda de a Saud (OMS), a adoescenca abarca tres etapas: a) Adoescenca temprana: comprende entre os 10 y 13 aos. b) Adoescenca meda: comprende desde os 14 a os 16 aos. c) Adoescenca tarda: abarca desde os 17 a os 19 aos. Sexualidad Con|unto de caracterstcas fscas y pscogcas que son propas de cada sexo. Tambn ncuye as actvdades y comportamentos reaconados con a atraccn entre os sexos, con a reproduccn y con e pacer sexua. La sexuadad es fuente de comuncacn y se presenta prncpamente en tres zonas: Bogca, que se expresa en os aspectos fsogcos. Ertca, reaconada con a bsqueda de pacer. Mora, expresada en os vaores y normas propas y de a socedad. E adoescente de hoy en da tene mayores posbdades de enfrentar e fenmeno de un embarazo, deseado o no, o cua acarrea toda una sere de probemas entre os que se destacan: Embarazo de ato resgo o temprana edad. Concepcones prematrmonaes. Matrmono o unn precoz. ndce mayor de separacn marta. Incremento de aborto y sus secueas. Desercn escoar y/o abora. Embarazo no deseado. Incremento de a mortadad pernata, nfant y materna. Estadsticas Arededor de 60 % de os estudantes de a enseanza meda superor han tendo reacones sexuaes. Tambn exste dsmnucn en e promedo de a edad de as prmeras reacones sexuaes (PRS). 50 % de os embarazos en adoescentes ocurren en os prmeros 6 meses posterores a su prmera reacn sexua. En estudos revsados so e 23 % de as adoescentes embarazadas deseaban a gestacn. Una de cada 5 que no deseaba e embarazo haba utzado en aguna ocasn mtodos antconceptvos y arededor de 50 % era de crtero de que eas no tenan a posbdad rea de embarazarse en una reacn no protegda. 43,2 % de os varones entenden que un embarazo por error se debe a que a mu|er no se cudo o en pocas paabras es responsabdad de a mu|er. 63,4 % de os varones pensa que e aborto es una aternatva a a soucn de probema de embarazo en su pare|a. 29,6 % de os varones se pronuncan contraros a contro de a natadad por dversas causas. 3 de 5 adoescentes varones se creen con e derecho de exgr reacones sexuaes a su compaera o nova. 1 de cada 5 varones adoescentes creen que e embarazo de su pare|a sexua (nova o buena amga) es una prueba de su mascundad. 50 % de as adoescentes entre 15 y 19 aos tenen vda sexua actva. En a actuadad se pantea un ncremento de 10 % anua de mu|eres con reacones sexuaes a partr de os 12 aos hasta os 19. Por otro ado e 25 % de as adoescentes con experenca sexua se embarazan y ocurren e 60 % de estas gestacones en os prmeros 6 meses posterores a nco de as reacones sexuaes. Por tmo, y no menos mportante, debemos resatar que arededor de 35 % de as madres adoescentes son soteras y que e 50 % de as madres soteras son adoescentes; s aadmos a esto que e 60-70 % de estos embarazos no son deseados podemos comprender perfectamente os efectos pscosocaes de este fenmeno, e cua se ha reaconado con e ncremento de sucdo y a drogadccn. Peligros mdicos del embarazo en adolescentes Escaso y tardo contro prenata Compcacones frecuentes: toxema, anema, ETS y desnutrcn Mayor mortadad nfant y pernata Mayor mortadad materna Incremento de aborto Mayor nmero de dstocas: cesreas, frceps, etc. Mutpardad precoz. Causas de los embarazos en adolescentes La carenca afectva y a fata de una adecuada educacn de a vountad, adems de a nfuenca ambenta y a vsn de a sexuadad sn compromso, podrn conducr a a |oven a una reacn sexua nmadura, con e resgo de un embarazo nesperado. Muchas mu|eres egan a embarazo, como una manera de enar sus mtpes carencas. Ser requerdas sexuamente as hace sentrse vaoradas. Entregan ese caro, no tanto por satsfaccn persona, sno por satsfacer a a persona que queren mantener a su ado Las prncpaes causas o razones que exsten en a socedad y que nfuyen en una adoescente para quedar embarazadas, son: Inco precoz de reacones sexuaes: cuando aun no exste a madurez emocona necesara para mpementar una adecuada prevencn. Fama dsfuncona: a ausenca de os padres genera carencas afectvas que a |oven no sabe resover, mpusndoa a reacones sexuaes que tenen mucho ms de sometmento para recbr afecto que un genuno vncuo de amor. Ba|o nve educatvo. Pensamentos mgcos: propos en esta etapa de a vda, que as evan a creer que no se embarazarn porque no o desean. Fantasas de esterdad: comenzan sus reacones sexuaes sn cudados, y como no se embarazan por casuadad, pensan que son estres. Fata o dstorsn de a nformacn. Controversas entre su sstema de vaores y e de sus padres: cuando en a fama hay una severa censura haca as reacones sexuaes entre adoescentes, con frecuenca por rebeda, y a a vez como una forma de negarse a s msmos que tenen reacones, no mpementan meddas antconceptvas. Factores sococuturaes: a evdenca de cambo de costumbres, dervado de una nueva bertad sexua, se da por gua en os dferentes nvees socoeconmcos. La fata de una adecuada educacn sobre sexuadad y e uso correcto de mtodos antconceptvos. Consecuencias del embarazo adolescente Las prncpaes consecuencas que afronta una adoescente son: E abandono de os estudos a confrmarse e embarazo o a momento de crar a h|o mta as oportundades futuras de buenos empeos y sus posbdades de reazacn persona, y e ser muy dfc ograr empeos permanentes con benefcos socaes. La reacn de pare|a de menor duracn y ms nestabe suee sgnfcarse por a presenca de h|o, ya que muchas se formazan forzadamente por esa stuacn. En estratos socaes de medano o ato poder adqustvo, a adoescente embarazada suee ser ob|eto de dscrmnacn por su grupo de pertenenca. Las adoescentes pueden verse obgadas a buscar una sada fc y ponen en resgo su vda (e|., e aborto). Educacin sexual La educacn sexua es e proceso educatvo vncuado estrechamente a a formacn ntegra de os nos y os |venes que es aporta eementos de escarecmento y refexn para favorecer e desarroo de acttudes postvas haca a sexuadad; que puedan reconocer, dentfcarse y aceptarse como seres sexuaes y sexuados, sn temores, angustas o sentmentos de cupa, para que favorezcan as reacones nterpersonaes y a capacdad de amar, destacando e vaor de componente afectvo para e ser humano y para proporconar a vda en pare|a y a armona famar. Debdo a que nngn mtodo antconceptvo es competamente efectvo, a abstnenca (no tener reacones sexuaes) es a nca forma segura de prevenr e embarazo. Una adoescente sexuamente actva, que no utce antconceptvos, tene un 90% de probabdades de quedar embarazada en un ao. Razones para el embarazo entre adolescentes Las razones por as cuaes os adoescentes tenen sexo es un tema de debate. A contnuacn se ctan agunas de eas: Los adoescentes adqueren su madurez sexua (fertdad) aproxmadamente cuatro o cnco aos antes de acanzar su madurez emocona. En a actuadad, os adoescentes se estn desarroando en una cutura en a que sus amgos, a teevsn, as pecuas, a msca, as revstas y as redes socaes transmten mensa|es sutes o drectos de que as reacones sn un matrmono de por medo (especfcamente as que comprometen a os adoescentes) son comunes, aceptadas e ncuso esperadas. Con frecuenca, no se ofrece educacn acerca de os comportamentos sexuaes responsabes e nformacn cara y especfca con respecto a as consecuencas de as reacones sexuaes (e embarazo, as enfermedades de transmsn sexua y os efectos pscosocaes). Por o tanto, a mayor parte de a educacn sexua que os adoescentes recben est egando a travs de os compaeros ma nformados o desnformados. En comparacn con otros pases ndustrazados, os Estados Undos tenen as tasas ms atas de embarazos, abortos y nacmentos entre os adoescentes, a pesar de que os dems pases tenen tasas de actvdad sexua smar o mayor. Probabilidades de embarazo en adolescentes Las adoescentes tenen mayor probabdad de quedar embarazadas s: Comenzan a tener ctas amorosas a temprana edad (as ctas a a edad de 12 aos estn reaconadas con una probabdad de 91% de tener reacones sexuaes antes de os 19 aos, y as ctas a a edad de 13 se asocan con una probabdad de 56% de actvdad sexua durante a adoescenca). Desertan de coego. Crecen en condcones de pobreza. Tenen una madre que tuvo su prmer parto a una edad de 19 o sendo an ms |oven. Han sdo vctmas de abuso sexua. Carecen de sstemas de apoyo o tenen pocos amgos. No tenen partcpacn en actvdades escoares, famares o comuntaras. Vven en comundades o assten a escueas en donde a procreacn a una edad temprana es comn y vsta como norma y no como un tema de preocupacn. Pensan que tenen pocas o nnguna oportundad de xto. Consumen acoho y/u otras drogas, ncuyendo os productos de tabaco. Mateo 15:11, 15-20