Glpnarl 1. cilt 298 ANKARAV: Sure-i rahmanda olan yete iarettir.

Tefsri bu ciltte de tefsir meracel bahreyn erhinde gelir. Mnay beyit ac derya tatl derya cihanda bu ikisinin meynnda mnevi perde vardr ki biri birine m tecvi! olma!lar ve mnen ihtilt klma!lar demek olur. "ahr-i telhden murd e!elde kafir ve m nafk olanlardr. #e bahr- irnden murd e!elde m $min ve muvafk olanlardr. %&er ki bunlar bihasbi$!-!hir 'hasbel kader( birbirine muhtelid 'karm( olur. #elkin min hays l ma$na 'mana itibariyle( biribirine muhalefet klurlar ki ol ber!ah- mnevi bunlar biribirine ihtilt eylemeye koma!. #e ber!h- mneviden murd burada her birini asyyet-i !tiyyesi ve std- e!liyesidir. Glpnarl 1. cilt 299 ANKARAV: "unu bil ki bu her iki bahr'deni!( bir asldan revndr. )ani bu iki !t olan bahreynin asl hakikat- vhidedir ki bu ikisi ol hakkat-i vhideden bu leme revn olmulardr. #e !uh*r klmlardr. "u iki deryann ihtilf s*rsinden g !er eyle. T bunun asl olan hakikat-i vhideye dek it. "u c mle ihtilaft- s*rinin m ttahid olmalarn ol mertebede seyret. Glpnarl 1. cilt 300 ANKARAV: +alp altunu ve hlis altunu ayr eylemekte miheksi! m cerret-i itibr 'soyut manada( cihetinden bileme!sin. "il ki bunlar bilmeye ve ma&beynlerini 'aralarn( fark klma&a mihek ister. ,ira ikisine bile s*ret altun itbr eylerler. -mma miheke vurdukta her birinin kabihi ve h sn ayne 'meydana(gelir. ,er-i kalpten murad m ra ve m nafktr. ,er-nigu murad m $min ve muvafk k ve sdktr. .kisinin mbeynini m cerret-i itbr cihetinden bileme!sin. "il ki bunlar bilmeye ve mbeynlerini fark klma&a mihek-i ilm ve marifet la!mdr ki %nbiya ve %vliyaya mahs*s olan mihek-i ilm ile bunlar m&beyni fark olunur ve temy!'ayrma( klnr. Glpnarl 1. cilt 301 ANKARAV: /er ol kimsenin ki / dy tel cnnda ilm ve irfn mihekini koya. /er yakni ol kimse ekten gir* bilir. #e ek ile yaknin m&beynini ol mihek vstasyla fark klar.