Está en la página 1de 55

t&SifqEm"du

wpfa,mufwnf;ae wpfpw
d w
f nf;xm;

Website : www.shwehinthar.com
www.shwehinthar.com

t&Siq
f Em"du

shwehinthar.com

wpfa,mufwnf;ae
wpfpdwfwnf;xm;
]]wpfa,mufwnf;ae wpfpw
d w
f nf;xm;}} qdw
k hJ vrf;nTef csu[
f m r*f? zdv
k ?f edAm efukd vdv
k m;wJyh *k Kdvw
f ikd ;f
yk*Kdvw
f ikd ;f vdu
k ef musio
hf ;kH &r,fh vrf;nTecf suf jzpfygw,f/
r*fzdkvfedAmefudk vdkvm;wJhyk*dKvfrSef&if wpfa,mufwnf; ae&ygr,f/ wpfpdwfwnf;xm;&ygr,f/
bmjzpfvv
Ykd q
J akd wmh wpfa,mufwnf;aerS? wpfpw
d w
f nf;xm;rS r*fzv
kd ef Ad m efukd rsuaf rSmufjyKEikd rf mS jzpfvyYkd gyJ/
trSeu
f awmh r*fzv
kd ef Ad m efukd vdv
k m;olawGom vdu
k ef m usio
hf ;kH &rSm r[kwyf gbl;/ pdwcf sr;f omvdo
k w
l ikd ;f ?
tqifjh rifjh rifh pdwcf sr;f omvdo
k w
l ikd ;f vdu
k ef musio
hf ;kH &rSmyg/
0dyemtm;xkww
f t
hJ vky[
f m edAm efvckd sio
f al wGom vky&f r,ft
h vkyf r[kwyf gbl;/ pdwcf sr;f omvdo
k w
l ikd ;f
vky&f r,fh tvkyjf zpfygw,f/ bmvdv
Yk q
J akd wmh 0dyemtm;xkww
f hJ tvky[
f m tqifjh rifw
h phJ w
d cf sr;f omrIukd
ay;pGr;f Edik v
f yYkd gyJ/ 0dyemcsr;f om[m avmuDcsr;f omawGxrJ mS tqifjh rifq
h ;kH csr;f omjzpfygw,f/
avmurSm csr;f om(7)rsKd; &Syd gw,f/ vlUumr*kPcf sr;f om? ewfumr*kPcf sr;f om? psmefcsr;f om? 0dyemcsr;f om?
r*fcsr;f om? zdv
k cf sr;f om? edAm efcsr;f omwdyYk gyJ/
tJ'Dcsrf;om(7)rsdK;xJrSm a&SUcsrf;om(4)rsdK;u avmuDcsrf; omjzpfNyD; aemufcsrf;om(3)rsdK;uawmh
avmukw& mcsr;f om jzpf ygw,f/ vlUumr*kPcf sr;f omxuf ewfumr*kPcf sr;f om? ewfumr*kPcf sr;f omxuf
psmefcsr;f om ponftm;jzifh a&SUa&SUcsr;f omxuf aemufaemufcsr;f omu ydjk y;D tqifjh rifyh gw,f/
oHo&mrSm aysmfvGef;vdkY avmukw&mcsrf;omudk rvdkcsifao;bl;qdk&if avmuDcsrf;omawGxJrSm
tqift
h jrifq
h ;kH jzpfwhJ 0dyemcsr;f omudak wmh todPfMu;D rm;olwikd ;f r&&atmif,o
l ifyh gw,f/

vlr&dSzdk.xufvlra&mzdk.ut"duyg
pmayoHk;pum;eJYajym&&ifawmh ]]wpfa,mufwnf;ae}}qdk wm ]]um,0da0u}} udkajymwmjzpfjyD;
]]wpfpw
d w
f nf;xm;}} qdw
k m ]]pdw0 ad 0u}} udak jymwmjzpfygw,f/ ]]edAm ef}} qdw
k muawmh ]]Oy"d0ad 0u}} udak jymwmyg/
0da0uw&m;u(3)yg; &Syd gw,f/
(1) um,0da0u?
(2) pdw0 ad 0u?
(3) Oy"d0ad 0u vdYk (3)yg;&Syd gw,f/
]]0da0u}} qdkwJhpum;vHk;u uif;qdwfjcif;vdkY t"dym,f xGufygw,f/ ]]um,0da0u}} qdkawmh
ud,
k &f UJ uif;qdwjf cif;yg/
ud,
k t
f aeeJY bmawGuif;qdwo
f vJq&kd if taygif;tazmf jzpfwyhJ *k Kd vf ow0gwdrYk S uif;qdwyf gw,f/
b,ftaygif;tazmf eJrY S ra&maESmbJ? b,fy*k K dvu
f rk d S taygif;tazmfrjyKbJ wpfa,muf wnf;aewmudk ]]um,0da0u}}
vdaYk c:ygw,f/
]]wpfa,mufwnf;ae}}qdkvdkY awmMuD;rsufrnf;xJrSm wpfa,mufwnf;oGm;aejyD; avmuMuD;eJY
tquftoG,jf zwfxm;&r,fvYkd rqdv
k ykd gbl;/ (tJ'v
D akd eEdik &f ifawmh taumif;qH;k aygh/)
vlqw
kd m ywf0ef;usit
f aygif;tazmfeYJ uif;qdwjf y;D wpf a,mufwnf;aevdYk r&ygbl;/ awmxJawmifxrJ mS
wpfa,muf wnf; {upm&DaeMuwJh yk*Kd vaf wGawmif olt
Y wdik ;f twmeJo
Y l eD;pyf&m taygif;tazmfawGeYJ
ywfoufqufpyfrI &Sad e&ygao; w,f/ tcsed w
f ikd ;f wpfa,mufwnf;aevdYk rjzpfygbl;/

t&Siq
f Em"du

shwehinthar.com

]]wpfa,mufwnf;ae}} qdw
k hJ pum;vH;k &JU tESpo
f m&u ud,
k ahf b;rSm vlawG&w
dS m? r&Sw
d meJY roufqikd yf gbl;/
ud,
k ahf b;rSm&Sad ewJh vlawGeYJ a&maESmwm? ra&maESmwmeJyY J oufqikd yf gw,f/
vlr&Sw
d mudk wpfa,mufwnf;aewmvdYk r&nf&,
G b
f J vlra&mwmudo
k m wpfa,mufwnf;aewmvdYk &nf&,
G f
ygw,f/ r&Szd x
Ykd ufra&mzdu
Yk t"duygyJ/
ud,
k ahf b;rSm ud,
k yhf wf0ef;usirf mS vlawGta&twGuf b,favmufyJ trsm;Mu;D &Sad eygap? tJ'v
D al wGeYJ
a&maESmjcif;(5) rsKd ;xJu b,fa&maESmjcif;rsKd ;eJrY S ra&maESmbl;qd&k if wpfa,muf wnf; aew,fvYkd owfrw
S Ef ikd yf gw,f/
a&maESmjcif;u (5)rsKd ;&Syd gw,f/
(1) tjriftm;jzifh a&maESmjcif;/
(2) tMum;tm;jzifh a&maESmjcif;/
(3) pum;tm;jzifh a&maESmjcif;/
(4) toH;k taqmiftm;jzifh a&maESmjcif;/
(5) txdtawGUtm;jzifh a&maESmjcif; wdyYk gyJ/
ud,
k yhf wf0ef;usiu
f vlawGukd rsupf d rapmifph nf;bJ [dk Munfh 'DMunfh vdu
k Mf unfah er,f? Munfjh y;D awmh pdwx
f u
J
[dv
k k d oH;k oyf 'Dvo
k d ;k H oyf oH;k oyfaer,f? oH;k oyfjy;D awmh csppf &mqd&k if cspaf er,f? rke;f p&mqd&k if rke;f aer,f? rsupf rd w
d S jfyr,f?
vQmxkwjf yr,f ponftm;jzifh 'Dvjkdzpfaewm[m tjriftm;jzifah &maESmjcif; ygyJ/
ud,
k yhf wf0ef;usiu
f vlawG&UJ pum;ajymoH? &,farmoH awGukd tvkyw
f pfcv
k yk jf y;D em;axmifaer,f? wl&,
d moH
awGudk em;qifaer,f ponftm;jzifh 'Dvjkdzpfaewm[m tMum;tm;jzifah &maESmjcif;ygyJ/
ud,
k yhf wf0ef;usiu
f vlawGeYJ 0dik ;f zGUJ jy;D pum;ajymqdak e r,f? olar;wmud,
k af jz ud,
k af r;wmolajz vkyaf er,f?
[dpk yfpk 'Dpyfpek YJ wD;wd;k wD;wd;k ozef;yd;k vkyaf er,f? [dv
k t
Yl wif;ajym 'DvYl twif;ajymeJY jred &f nf,u
S &f nfajymqdak er,f
ponftm;jzifh 'Dvkd jzpfaewm[m pum;tm;jzifh a&maESmjcif;ygyJ/
olyY pn;f ud,
k ,
f o
l ;kH ? ud,
k yhf pn;f ol,o
l ;kH eJY Iyf yI ,
f u
S f ,Suf qufqaH er,f? olo
Y ck 'ku ud,
k af 0rQcpH m;?
ud,
k o
hf ck 'ku ola0rQcpH m;eJY cHpm;csuaf wGzvS,f ESv;kH om;csi;f qufE,
G af eMu r,f ponftm;jzifh 'Dvjkdzpfaewm[m
toH;k taqmiftm;jzifah &maESmjcif;ygyJ/
wpfa,mufew
YJ pfa,muf vufcsi;f ,Suv
f u
kd ?f ycH;k csi;f zufvu
kd f vkyaf er,f? acgif;csi;f qdik v
f u
kd f cg;wdv
Yk u
kd f
vkyaf er,f? &ifcsi;f tyfvu
kd ?f erf;Iyv
f u
kd f vkyaf er,f ponftm;jzifh 'Dvjkd zpfaewm[m txdtawGUtm;jzifh
a&maESmjcif;ygyJ/
tJ'aD &maESmjcif;ig;rsKd ;xJu wpfrsKd ;rsKd ;eJ?Y odrYk [kwf wpfrsKd ; xufrsm;wJh a&maESmjcif;awGeYJ a&maESmaewJt
h csed [
f m
taygif;t azmfeYJ aewJt
h csed yf gyJ/ tJ'aD &maESmjcif;ig;rsKd ;xJu b,fa&maESm jcif;rsKd ;eJrY S ra&maESmwJt
h csed [
f m
wpfa,mufwnf;aewJh tcsed yf gyJ/
ud,
k yhf wf0ef;usirf mS vlawG ta&twGub
f ,favmufyJ rsm;ygap? vlawG&maxmifaomif;ode;f csjD y;D &Sad eygap?
a&maESmjcif; ig;rsKd ;eJY ra&maESmwJo
h u
l kd wpfa,mufwnf;aewJo
h v
l Ykd owfrw
S f Edik yf gw,f/
]]wpfa,mufwnf;ae}} qdw
k phJ um;&yfrmS vlr&Szd x
Ykd uf vlra&mzdu
Yk t"duqdw
k mudk pGpJ jJGrjJ rJ rSwo
f m;Mu&ygr,f/
K

b,ftcsdefrSmbmpdwfeJ.wpfpdwfwnf;xm;rvJ
pdw0 ad 0u qdak wmh pdw&f UJ uif;qdwjf cif;yg/ pdwt
f aeeJY bmawGuif;qdwo
f vJq&kd if udavomw&m;?
eD0&Pw&m;awG uif;qdwyf gw,f/

t&Siq
f Em"du

shwehinthar.com

rdr&d UJ pdwt
f pOfrmS udavomw&m;? eD0&Pw&m;awG vH;k 0t0ifrcHbeJ YJ 0dyempdww
f pfpw
d w
f nf;
tqufrjywfjzpfaeatmifxm;wm? tcsed w
f ikd ;f tcsed w
f ikd ;f jzpfaeatmifxm;wmudk pdw0 ad 0uvdYk ac:ygw,f/
0dyemtvkyt
f m;xkwaf ewJh yk*Kdvrf sm;udk t"du&nf &G,jf y;D a[mwJw
h &m;rdYk ]]wpfpw
d w
f nf;xm;}} qdw
k m
0dyempdwf wpfpw
d w
f nf;xm;wmudk qdv
k w
kd ,fvYkd ajym&wmyg/
orxtvkyt
f m;xkwaf eolrsm;twGuaf wmh rdrt
d m; xkwaf ewJh orxpdwf wpfpw
d w
f nf;xm;wmudyk J
]]wpfpw
d w
f nf;xm;w,f}} vdYk owfrw
S Ef ikd yf gw,f/
]]wpfpw
d w
f nf;xm;}} qdw
k h J pum;pkxrJ mS ygwJh ]]wpfpw
d }f }&JUt"dyg ,f[m ae&mtvdu
k ?f tcsed t
f vdu
k ?f yk*Kv
d t
f vdu
k ?f
&nf&,
G cf sut
f vdu
k f trsKd ;rsKd ; uGjJ ym;Edik yf gw,f/
'Dae&mrSm 'Dpw
d x
f m;oif&h if tJ'pD w
d [
f m tJ'aD e&mt wGuf ]]wpfpw
d }f } ygyJ/ 'Dtcsed rf mS 'Dpw
d x
f m;oif&h if
tJ'pD w
d [
f m tJ't
D csed t
f wGuf ]]wpfpw
d }f } ygyJ/ 'Dy*k Kdvrf mS 'Dpw
d x
f m;oif&h if tJ'pD w
d [
f m tJ'yD *k Kdvt
f wGuf ]]wpfpw
d }f }
ygyJ/ 'D&nf&,
G cf suf atmifjrifa&;rSm 'Dpw
d x
f m;oif&h if tJ'pD w
d [
f m tJ'&D nf&,
G cf suf twGuf ]]wpfpw
d }f } ygyJ/
avmuDa&;&mudpa wGrmS vnf; ]]wpfpw
d w
f nf;xm;}} qdk wJh pum;udk olaY e&meJo
Y l tvsO;f oifo
h vdk oH;k EIe;f vdYk
&ygw,f/
Oyrm - ausmif;pmudyk J apmufcsjy;D pdw0f ifwpm;MuKd ;pm; aewm[m ausmif;om;wpfa,muf&UJ wpfpw
d w
f nf;
xm;jcif;ygyJ/ ud,
k 0f goemyg&mtm;upm;rSm uRr;f usix
f ;l cReaf tmif tjrrJ jywf avhusiahf ewm[m tm;upm;orm;
wpfa,muf&UJ wpfpw
d w
f nf;xm;jcif;ygyJ/
wpfpw
d w
f nf;xm;jcif;&JU t"dym ,f[m tifrweft&m us,0f ef;ygw,f/ ajymvdu
Yk kd rukeEf ikd yf gbl;/ trsKd ;rsKd ;
t"dym ,f aumuf,v
l Ykd &ygw,f/ t&mus,o
f avmufvnf; av;eufjy;D ta&;Mu;D wmrdYk Pf&o
dS vdk pOf;pm;csUJ xGijf y;D
olaY e&meJo
Y l rSerf eS u
f efuef t"dym ,f aumuf,t
l oH;k cswwf&if rdrv
d t
k d yfwh J tusKd;w&m;awG Mu;D rm;pGm jzpfxeG ;f Edik yf gw,f/
'Dw&m;u 0dyemtwGuf t"dua[mwJw
h &m;jzpfvYkd 0dyempdwu
f ykd J ]]wpfpw
d w
f nf;}} vdYk &nfneT ;f xm;
ygw,f/
'gayr,fh 0dyema,m*D[m 0dyemwpfcw
k nf;udyk J yGm;rsm;&rSm r[kwyf gbl;/ tajctae? tcsed t
f cgeJY
vdu
k af vsm nDaxGpmG orxbm0emudv
k nf; ryGm;rjzpf yGm;Mu&rSmyg/
]] 0dyempdwu
f kd orxbm0emeJY cs;D ajrm ufay;&r,f}}vdYk jrwfpmG bk&m; a[mMum;awmfrx
l m;wJt
h wGuf
0dyem&JU tjct
H &H? 0dyem&JUtazmftjzpfeYJ &Hzef&cH grSm orxbm0emudv
k nf; yGm;rsm;Mu&ygr,f/
0dyemIwt
hJ csed f 0dyem&JUtmHt
k ay:rSm Ipw
d f wnfw
h nfrh wfrwf usae&if wpfpw
d w
f nf;xm;&m
a&mufovdk orxIaewJt
h csed f orx&JUtmHt
k ay:rSm Ipw
d f wnfw
h nfrh wf rwf usae&ifvnf; wpfpw
d w
f nf;xm;&m
a&mufygw,f/
'gayr,fh tcsed t
f rsm;qH;k jzpf&r,fph w
d u
f awmh 0dyempdwyf g/ 0dyema,m*DtwGuf 0dyempdwjfzpfaezd[
Yk m
t"du ta&;Bu;D qH;k ygyJ/
'gudyk J &nf&,
G jf y;D 0dyempdww
f pfpw
d w
f nf; tqufrjywf jzpfaeatmifxm;wm? tcsed w
f ikd ;f jzpfaeatmif
xm;wmudk ]]wpfpw
d w
f nf;xm;w,f}} vdYk ajymcJw
h myg/

edAmefqdkwmza,mif;wdkifrD;Nidrf;oGm;ovdkygyJ
Oy"d0ad 0u qdak wmh Oy"dw&m;wd&Y k UJ uif;qdwjfcif;yg/ Oy"dw&m;qdw
k mu Oy = uyfNy;D awmh? "d = aqmifxm;wm/
ow0gawGukd oHo&m0#fqif;&JrmS uyfjy;D awmh aqmifxm;wwf wJw
h &m;awGukd Oy"dw&m;vdYk ac:ygw,f/
tJ'OD y"dw&m;u(1) cEm&,f(2) udavom&,f(3) uk odv
k u
f ?H tukov
kd u
f &H ,fqjkdy;D awmh oH;k rsKd ;&Syd gw,f/
pmayvdak jymawmh (1)cEKy"d(2)udavoky"d(3)tbdocFgky"dvaYkd c:ygw,f/ tJ'OD y"dw&m; oH;k rsKd ; uif;qdwaf ewJh
oabmudk edAm efvaYkd c:&ygw,f/

t&Siq
f Em"du

shwehinthar.com

Oy"dw&m;tjynft
h pHu
k awmh umr*kPt
f mHu
k kd &nfneT ;f wJh umrky"dew
YJ uG av;rsKd ; &Sw
d myg/
'gayrJh edAm efoabmudk za,mif;wdik rf ;D jird ;f yHek YJ Oyrm ay;Ny;D &Si;f jyrSmjzpfwt
hJ wGuf Oyrmcdik ;f EdiI ;f &vG,u
f al tmif
umrk y"dukd oleaYJ vmifpmoabmcsi;f wlwhJ cEKy"dxJ xnfo
h iG ;f jy;D Oy"d w&m;oH;k rsKd ;vdYk oH;k EIe;f vdu
k yf gw,f/
za,mif;wdik rf ;D wdik af v;wpfwik d f rD;jird ;f oGm;w,fqw
k d ah J e &mrSm (1)MuKd;&,f(2)za,mif;om;&,f(3)rD;awmuf&,f
oH;k rsKd ; jird ;f oGm;wJo
h abmudk za,mif;wdik rf ;D av;jird ;f w,fvYkd ac:&w,f/
tJ'v
D yk d gyJ/ cEmwnf;[laomMuKd;? ukov
kd u
f ?H tukov
k d f uHwnf;[laom za,mif;om;? udavomwnf;[laom
rD; awmuf 'Do;kH rsKd ; jird ;f oGm;wJo
h abmudk edAm efvaYkd c:&w,f/
za,mif;wdik rf mS ygwJh MuKd ;peJY t&G,w
f Ml uKd ;wpfacsmif;udk za,mif;om;rygbJ olcY sn;f oufoufr;D dUI r,fq&kd if
cPav;eJY jird ;f oGm;r,f/
MuKd ;csn;f oufoufr[kwb
f eJ YJ ab;uza,mif;om;awG yHyh ;kd ay;vdu
k af wmh tJ'MD uKd ;[m Mum&Snpf mG wnfwNhHy;D
za,mif; om;rukerf csi;f rD;&JUavmifjrKd urf u
I kd cH&w,f/ za,mif;om; ukerf yS J MuKd ;vnf;ukev
f Ykd rD;jird ;f w,f/
tJ'v
D ykd ?J w&m;emy&dowfrsm;&JUcEm[m MuKd ;eJw
Y w
l ,f/ rdrw
d jYkdyKvyk t
f m;xkwx
f m;wJh ukov
kd u
f H tukov
kd u
f H
rsm;[m z a,mif;om;eJw
Y w
l ,f/ cEmrSmpGaJ vmifaewJh udavomrD;[m za,mif;wdik u
f rD;awmufuav;eJY wlw,f/
rdrw
d &Ykd UJ cEm[m wpfb0wpfcEmpmyJ&rdS ,fq&kd ifawmh wpfb0wpfcEmyJ rD;avmifjy;D awmh jird ;f oGm;r,f/
tJ'v
D rkd [kwf bJeYJ ukov
kd u
f H tukov
kd u
f aH wGu yHyh ;kd ay;aeOD;r,fq&kd ifawmh...
aumif;wJu
h o
k v
kd u
f u
H yHyh ;kd ay;awmh aumif;wJh ok*wd b0udak &muf? aumif;wJh cEmud&k ? tJ'cD EmrSm qufjy;D awmh
rD;avmifr,f/ raumif;wJh tukov
kd u
f u
H yHyh ;k d ay;awmh raumif; wJh 'k*w
b
d 0udak &muf? raumif;wJh cEmud&k ? tJ'cD EmrSm
qufjy;D awmh rD;avmifr,f/
t&[wr*feYJ ukov
kd u
f ?H tukov
kd u
f aH wGukd t<uif;rJh y,fowfvu
kd Ef ikd jf yq
D &kd ifawmh cEmtopf
xyfrjzpfawmhwt
hJ wGuf udavomrD;awmufawGvnf; tm;vH;k jird ;f jy/D
'ghaMumifh cEmwnf;[laomMuKd ;? ukov
kd u
f H tukov
kd f uHwnf;[laom za,mif;om;? udavomwnf;[laom
rD; awmuf? 'Do;kH rsKd ;jird ;f oGm;wJo
h abmudk edAm efvaYkd c:w,f/ 0da0u pum;eJaY jymawmh Oy"d0ad 0uvdYk ac:w,f/
K

vrf;qHk;a&mufcsif&ifvrf;twdkif;avQmufyg
tJ'v
D t
kd m;jzifh 0da0uw&m; oH;k yg;&JU t"dym ,fukd tusO;f csKyrf w
S yf g/
tJ'rD mS wpfa,mufwnf;aejcif;qdw
k h J um,0da0uu wpfpw
d w
f nf;xm;jcif;qdw
k h J pdw0 ad 0uudk aus;Zl;jyKw,f/
wpfpw
d f wnf;xm;jcif;qdw
k hJ pdw0 ad 0uuvnf;yJ edAm efqw
kd hJ Oy"d0ad 0u udk aus;Zl;jyKw,f/
qdv
k w
kd muawmh wpfa,mufwnf;aeavh&o
dS &l UJ oEmef rSm 0dyempdww
f pfpw
d w
f nf;jzpfzYkd vG,u
f w
l ,f/
0dyempdwf wpfpw
d w
f nf; tjrrJ jywfjzpfaeolrv
S nf; 0dyempdwaf wG &ifh usuf tm;&Sjd cif;aMumifh jzpfay:vmr,fh
r*fPf? zdv
k
f PfeYJ edAm efukd rsuaf rSmufjyKEikd rf ,fvYkd qdv
k ykd gw,f/
tJ'0D ad 0uw&m; oH;k yg;xJrmS edAm efqw
kd hJ Oy"d0ad 0u uawmh wpfa,mufwnf;aejcif;qdw
k hJ um,0da0ueJY
wpfpw
d f wnf;xm;jcif;qdw
k hJ pdw0 ad 0uvrf;uae avQmufomG ;&if a&muf r,fh vrf;qH;k yef;wdik f jzpfygw,f/
'gaMumifh vrf;qH;k yef;wdik &f UJ taMumif;udk 'DavmufyJ tusO;f csKyaf jymjy;D awmh w&m;emy&dowfrsm;
avQmufvrS ;f Mu& r,fh um,0da0ueJY pdw0 ad 0uvrf;&JUtaMumif;udyk J tenf;i,f csUJ xGiNf y;D ajymMu&atmif/
trSew
f u,ftvkyv
f yk &f rSmu? ud,
k o
h f EmefrmS jynfph k H atmif MuKd;pm;Ny;D jznfu
h sit
h f m;xkw&f rSmu um,0da0ueJY
pdw 0da0uyg/

K
t&Siq
f Em"du

shwehinthar.com

wpfa,mufwnf;omqdk&if
]]um,0da0u = wpfa,mufwnf;ae}} vdYk bmhaMumifw
h u
kd w
f eG ;f &ovJ/
wpfa,mufwnf;raebJ taygif;tazmfeaYJ e&if 0dy empdwf wpfpw
d w
f nf;xm;Edik jf cif;qdw
k hJ pdw0 ad 0u
jynfjh ynfph pkH kH rjzpfEikd w
f t
hJ wGuf ]]wpfa,mufwnf;ae}} vdYk wdu
k w
f eG ;f &wmyg/
ud,
k &hf UJ 0dyempdwu
f kd taygif;tazmfu zsuq
f ;D ypfrmS pd;k vd?Yk ud,
k &hf UJ 0dyemt&Sed t
f [keaf v; taygif;
tazmfaMumifh &yfwefY tm;enf;oGm;rSm pd;k vdyYk gyJ/
r&ao;wJw
h &m;udk &atmiftm;xkwjf zpfzeYkd YJ &jy;D om; w&m;udk rqkw,
f w
k af tmif xde;f odr;f jzpfzu
Ykd kd
wpfa,mufwnf; aejcif;u aus;Zl;jyKygw,f/ w&m;"mwfc&H w
dS o
hJ [
l m wpfa,muf wnf;aecGi&hf jyq
D &kd if w&m;bufukd
tvdv
k kd pdwn
f w
G o
f mG ;wwfyg w,f/
w&m;"mwfco
H m&Srd ,fq&k d if wpfa,mufwnf;aejcif;[m toufMu;D ol? t&G,af &mufjy;D oluk d rqdx
k m;eY?J t&G,f
ra&mufao;wJh uav;i,fuak d wmif w&m;buf pdww
f rd ;f nGwaf p Edik yf gw,f/ 'Dtcsuu
f k d bk&m;avmif;od'w
r if;om;&JU
uav;b0u jzpf&yfwpfcu
k kd jyefpOf;pm;Munf&h if odEikd yf gw,f/
bk&m;tavmif;awmf od'w
r if;om; wpfvom;t&G,f wke;f u crnf;awmfoak 'g"erif;Mu;D v,fxeG rf *Fvm
usi;f yaewJt
h csed rf mS bk&m;tavmif;awmfukd v,fxeG rf *Fvmusi;f ywJah e&m&JU teD;tem; ZrLUoajyyifatmif
urvmwJeef;av;xJu urvmtcif;ay:rSm tapmift
h a&SmufawGeYJ vHjk cKH pmG xm;cJyh gw,f/
v,fxeG rf *FvmyGu
J tifrwefMu;D us,cf rf;em;pnfum; vGe;f awmh tavmif;awmfrif;om;udk jc&H aH pmifah &Smuf
aeMuwJh txde;f awmfawG? tapmift
h a&SmufawGu v,fxeG rf *FvmyGJ qifEaJT ewJh rif;Mu;D &JU usuo
f a&awmfukd Munfh zI Ykd
urvmwJeef;(urvm uefv
Y efu
Y m)&JUtwGi;f uae tjyifbufu(kd tavmif;awmfrif; om;av;udk wpfa,mufwnf;
xm;&pfcjhJy;D ) xGuo
f mG ;Muygw,f/
tJ't
D csed rf mS tavmif;awmfrif;om;u [d[
k 'k d 'D yD wf0ef; usiu
f k d Munfv
h u
kd w
f t
h J cg teD;tem;rSm vlwpfa,mufrS
r&Sb
d u
J ,
kd f awmfjrwfwpfyg;wnf;(wpfa,mufwnf;)&Sad ewmudk od&awmhcsucf si;f tdyaf e&muxjy;D wnfMunf
jird o
f ufpmG wifyvizf UJG acGxikd af e&if; 0ifavxGuaf vudk tmHjk yKyI mG ;&wJh tmemygewdbm0em ur|mef;udk
pD;jzef;tm;xkwaf wmfrv
l u
kd w
f m wpfcPcsi;f yJ lyg0p&yxrpsmefukd &awmfrcl yhJ gw,f/
bk&m;tavmif;awmf[m b0rsm;pGmurmtqufquf u tmemygewd bm0emur|mef;udk avhvmyGm;rsm;rI
txHk tm;Mu;D vSwt
h J wGuf uav;b0rSmawmif wpfcPcsi;f twGi;f rSmyJ lyg0p&yxrpsmefuk d aygufa&muf &&Sad wmfrcl h J
ygw,f/tmemygeur|mef; tm;xkwaf eolawGtwGuf tm;wufp&mygyJ/
bk&m;tavmif;awmfrif;om;av;&JUab;rSmom txde;f awmfawG? tapmift
h a&SmufawG&adS ecJ&h if ckvkd
w&m;tm;xkwjfzpf rSm r[kwyf gbl;/ ckvpk d smefw&m;vnf; &rSmr[kwyf gbl;/ ckawmh wpfa,mufwnf;aevdu
k &f wJt
h wGuf
w&m;tm;xkwjf zpf (wpfpw
d w
f nf;xm;jzpf)oGm;ygw,f/ psmefw&m;vnf; &&So
d mG ;ygw,f/
urvmtcif;ay:rSm psmef0ifpm;&if; bk&m;tavmif;awmfjird o
f ufpmG wifyvizf UJ G acGxik d af ewm&,f? aerGe;f wdr;f
ayr,fh oajyyift&dyrf a&GUvsm;bJ e*dyk uwdtwdik ;f 0dik ;f 0ef;pGm wnfae wm&,fuMku
d nfjhy;D crnf;awmfoak 'g"erif;Mu;D u
bk&m;tavmif;awmf(om;awmfav;)udk ESpMf urd af jrmuf&cdS ;kd jcif;tjzpfeYJ ESpo
f ufjrwfE;kd pGm &Scd ;kd vdu
k yf gw,f/
tJ'v
D t
kd m;jzifh wpfa,mufwnf;aejcif;[m w&m;"mwfc&H jdSy;D om;yk*Kdvu
f kd w&m;bm0embuf pdww
f rd ;f nGwf
atmifaus;Zl;jyKygw,f/ wpfa,mufwnf;ae&if wpfpw
d w
f nf;xm;wJt
h vkyf (w&m;tm;xkww
f t
h J vky)f udk vkyjfzpfw,fvY k d
qdv
k ykd gw,f/
K

t&Siq
f Em"du

shwehinthar.com

trsm;a&m&ifpum;ajymrSmyJ
wpfa,mufwnf;raebJ taygif;tazmfeaYJ ejcif;&JU tjypfawG ajrmufrsm;pGm&Sw
d t
hJ xJu 'DuaeY w&m;em
y&dowfrsm;twGuf owdy|meftvkycf iG ef YJ oufqikd w
f t
hJ jypf(3)ckuykd J OD;Zif;wdYk ajymjyygr,f/
(1) pum;ajymjzpfw,f/
(2) rdr&d UJ taygif;tazmfu csppf &mjzpfaecJ&h if? 'grSr[kwf rdru
d csppf &myJvYkd ESv;kH oGi;f cJrh &d if cspo
f mG ;
wwfw,f/
(3) rdr&d UJ taygif;tazmfu rke;f p&mjzpfaecJ&h if? 'grSr[kwf rdru
d rke;f p&myJvY k d ESv;k H oGi;f cJrh &d if rke;f oGm;wwfw,f/
tJ'D tjypfo;kH ckxrJ mS (1) pum;ajymjzpfw,fqw
kd mu awmh &Si;f ygw,f/
b,fbufvufrmS vufaumufwpfuiG ;f ? nmbufvuf rSm vufaumufwpfuiG ;f ? vufwpfzufukd
vufaumufwpfuiG ;f pD pGyjf y;D awmh tJ'v
D ufEpS zf ufukd vIyMf unf&h if vufaumufawG toHrjrnfMuygbl;/
b,fbufvufuvufaumufukd nmbufvufupkd yG ?f 'grSr[kwf nmbufvufuvufaumufukd b,f
bufvufukd pGyjf y;D awmh tJ'v
D ufaumufEpS u
f iG ;f pGyx
f m;wJv
h ufukd vIyMf unfh r,fq&kd ifawmh vufaumufawG
toHjrnfMuygjy/D
vufaumufEpS u
f iG ;f xuf ydjk y;D rsm;r,fq&kd ifawmh toHawG ydjk y;D jrnfMuygr,f/
tJ'v
D ykd gyJ/ taygif;tazmfqw
kd m &Sv
d mcJ&h if? taygif;t azmfeaYJ &maESmjcif;qdw
k m jzpfvmcJ&h if pum;ajymjzpf
oGm;ygw,f/ pum;ajymjzpfNyq
D w
kd meJY pum;ajymjcif;&JU tjypfawG aemufu xufMuyfruGm vdu
k v
f mawmhrmS ygyJ/
K
pum;"mwfquf&ifw&m;trSwfysufw,f
pum;ajymjcif;&JU tjypfawG ajrmufrsm;pGm&Sw
d t
h J xJu vnf;yJ w&m;emy&dowfrsm;twGuf owdy|meftvkycf iG ef Y J
ouf qdik w
f hJ tjypfo;kH ckuykd J OD;Zif;wdYk ajymygr,f/
(1) w&m;trSwyf suw
f ,f/
(2) orm"davsmw
h ,f/
(3) o'gw&m;usqif;oGm;w,f/
w&m;trSwyf suw
f ,fqw
k d muawmh pum;ajymjyq
D u
k d wnf;u rdr&d UJ pdwu
f k d pum;xJrmS ay;vdu
k &f jy/D rdr&d UJ pdwu
f kd
pum; xJrmS ESpjf rK yv
f u
kd &f jy/D
pum;qdw
k m toHawGezYJ UJG pnf;wnfaqmufxm;wmqdk awmh toHu ESprf sKd ;&Sw
d ,f/
(1) OwkaMumifjh zpfwhJ toH/
(2) pdwaf Mumifjh zpfwhJ toH qdjk y;D awmh (2)rsKd ;/
OwkaMumifjh zpfwt
hJ oHqw
kd muawmh 0rf;Adu
k x
f u
J wpfcg wpf&H jrnfwt
hJ oHawG? um;[Ge;f oHawG?
toHcsUJ pufoaH wG? tjyifty &S&d o
dS rQ rd;k oH? avoH? opf&u
G v
f yI cf wfwt
hJ oH? wD;rIwMf uwJh toH tp&Sw
d t
hJ oHawG[m
OwkaMumifjh zpfwhJ toHawGjzpfw,f/
pdwaf Mumifjh zpfwt
hJ oHqw
kd muawmh pum;ajymwJt
h oHawG? &,farmwJt
h oHawG? idak <u;wJt
h oHawG
tJ't
D oHawG[m pdwaf Mumifjh zpfwt
hJ oHawG jzpfw,f/
qdMk uygpd/Yk pum;ajymoH/ pum;wpfcak jymawmhr,fqkd &if pum;ajymcsiw
f phJ w
d u
f t&ifjzpfw,f/ pum;
ajymcsiw
f phJ w
d f rjzpfbJ pum;oHqw
kd m vH;k 0ay:xGurf vmbl;/
pum;ajymcsiw
f phJ w
d f jzpfwmeJw
Y pfjyKd ief ufwnf;rSmyJ tJ'D pdwaf Mumifh kyaf wGjzpfw,f/ tJ'D yk u
f kd pdwZ kyv
f Ykd
ac:w,f/ pum;ajymcsiw
f phJ w
d af Mumifjh zpfwhJ pdwZ kyx
f rJ mS yx0D"mwfuav;ygw,f/ tJ'gudk pdwZ yx0D"mwfvYkd
shwehinthar.com
t&Sac:w,f
iq
f Em"d/u
7

wpfcg vnfacsmif;? EIwcf rf; tp&Sw


d hJ toHjzpfay:&mXme awGrmS urZkyaf wG&w
dS ,f/ tJ'u
D rZkyaf wGxrJ mS
vnf;yJ yx0D "mwfygw,f/ tJ'gudk urZyx0D"mwfvYkd ac:w,f/
pum;ajymcsiw
f phJ w
d af Mumifjh zpfwhJ pdwZ kyrf mS ygwJh pdwZ yx0D"mwfeYJ toHjzpfay:&mXmersm;rSm&Sw
d hJ urZkyrf mS
ygwJh urZ yx0D"mwfwYkd yx0D"mwfEpS cf k xdcu
kd yf w
G w
f u
kd v
f u
kd w
f t
hJ cgrSm pum;oHqw
kd m ay:xGuv
f mw,f/
'ghaMumifh pum;ajymjyq
D &kd if rdr&d UJ pdwu
f kd pum;xJrmS ay;vdu
k &f ygNy/D
ud,
k af jymwJph um;xJrmS a&m olwpfyg;ajymwJph um;xJrmS yg rdr&d UJ pdwu
f kd ESpjf rK yv
f u
kd &f jyjD zpfwt
hJ wGuf um,?
a0'em?pw
d ? "rvaY k d c:wJh owdy|mef&UJ tmHak v;rsKd;tay:rSm rdr&d UJ pdw[
f m 0dyemIrw
S rf eI Y J ,SOw
f jJyG ;D awmh rjzpfawmhwh J
twGuaf Mumifh w&m;trSwaf wGysu&f ygNy/D
jyKorQtjyKtrlwikd ;f udv
k nf; pdwu
f rod? jzpforQ pdwt
f ajctaewdik ;f udv
k nf; pdwu
f rod? cHpm;&orQ
a0'emwdik ;f udv
k nf; pdwu
f rod? MuKH orQtmHw
k ikd ;f udv
k nf; pdwu
f rod? tjyeftvSef ajymaeMuwJph um;awGxrJ mS yJ
pdwu
f a&mufaeawmh w&m;trSwyf suaf wmhwmaygh/
pum;ajymwmvnf; Irw
S pf &mtmHw
k pfcyk gyJvY k d qdak yr,fh pum;ajymaewJt
h csed rf mS ajymoifrh ajymoifh csich f sed w
f hJ
owd? bmtaMumif;ajymr,f? bmtaMumif;rajymbl;? b,fpum;vH;k oH;k r,f? b,fpum;vH;k roH;k bl; cGjJ crf;a&G;cs,w
f hJ
todavmufyJ jzpfEikd yf gw,f/
'gawmifrS owd? ynmtm;Mu;D wJo
h ?l 0dyemPf xufoefaewJo
h rl mS yJ jzpfEikd rf mS yg/ owd? ynmtm;enf;
wJo
h ?l 0dyemPfEik ,fao;wJv
h rl mS rjzpfEikd yf gbl;/
pum;ajymae&if; Irw
S w
f mu pum;rajymbJrI w
S w
f mavmuf rxda&mufEik d yf gbl;/ pum;rajymbJaewJh tcsed rf mS
Irw
S o
f vdk rSwo
f pd w
d af wG qufwu
kd q
f ufwu
kd f wpfqufwnf;rjzpfEikd w
f maocsmygw,f/
K

ur|mef;vlxGufjzpfrSmpdk;vdkh
w&m;trSwaf wGysujf yq
D akd wmh w&m;trSwaf wGqufaerS&Edik w
f hJ pdww
f nfjird rf v
I aYkd c:wJh orm"dvnf;
r&awmhb;l / orm"d awG avsmu
h ek jf y/D
orm"dqw
kd m tmHw
k pfcw
k nf;ay:rSm pdwu
f kd tMumMu;D xm;Edik w
f mudk ac:ygw,f/ xif&mS ;&mtmHw
k pfcck si;f &JU
oabmobm0tay:rSm pdwu
f MkdumMumwnfatmifuyfxm;Edik rf S orm"d&wmyg/
pum;ajymaeol&UJ pdw[
f m taMumif;t&mawG? tcsuf tvufawGrmS ysUH vGiahf jy;vTm;aeygw,f/ 'ghaMumifh
pum;ajymaecsed rf mS Irw
S pf w
d [
f m tIct
H mHt
k ay:rSm jywfawmif;jywfawmif; omusa&mufaewJt
h wGuf orm"dysuf
ygw,f/ orm"davsmyh gw,f/
pum;ajymcsed rf mS ysuo
f mG ;wJh orm"d[m pum;ajymjy;D csed f xd t&Sed rf aoao;ygbl;/ pum;ajymjy;D oGm;vdYk
w&m;xdik w
f t
hJ csed rf mS pum;ajympOfwek ;f u ajymcJw
h t
hJ aMumif;t&mawG? twlajymcJw
h v
hJ al wG&UJ yH&k yd af wG jyefjrifa,mif
aewwfygw,f/
ajymcJw
h phJ um;awGxu
J pum;pwpfcu
k ckd sUJ xGijf y;D pOf;pm;aewwfovdw
k pfcgwpf&rH mS ajymcJw
h phJ um;awGeYJ
vH;k 0roufqikd f wJt
h aMumif;t&mawGuv
kd nf; MupH nfawG;awmaewwfygw,f/
'Dvekd yYJ J pdw[
f m ysUH vGiv
hf yI &f mS ;jy;D rjird rf oufjzpf&yg awmhw,f/ ]] pdwaf vvGiahf ew,f}} vdaYk jym&if rrSm;ygbl;/
pum;wpfqajym&if w&m;ESpq
f ysuyf gw,f/ bmvdv
Yk J qdak wmh pum;ajymcsed ef n
YJ rD QwhJ aemufxyfwpfcsd e[
f m
pum;ajymcsed &f UJ vTr;f rd;k rIukd cHvu
kd &f vdyYk gyJ/
pum;wpfem&Dajym&if tJ'w
D pfem&DrmS vnf; orm"dysuo
f vdk pum;ajymjy;D jy;D csi;f qufxik d w
f w
h J &m;csed f wpfem&D
rSmvnf; xyfjy;D orm"dysuyf gw,f/

t&Siq
f Em"du

shwehinthar.com

pum;wpfqajymjy;D wdik ;f orm"dEpS q


f qkw,
f w
k af vsmyh g; oGm;wwfwmudk owdjyKqifjcifjy;D pum;ajymjcif;udk
twwfEikd q
f ;kH apmifx
h ed ;f apcsiyf gw,f/
trSwaf wGvnf;ysujf y?D orm"dawGvnf;avsmjh yq
D &kd if w&m;t&omray:awmhygbl;/ w&m;t&omqdw
k mu
trSwo
f wdawG qufaerS? orm"dawG qufaerS ay:Edik w
f myg/
w&m;t&omray: w&m;t&omrcHpm;&awmh tJ'yD *k Kdvf [m w&m;tm;xkwcf sipf w
d af wG r&Sad wmhb;l / w&m;
tm;xkw&f rSm ysi;f oGm;w,f/ tJ'gudk o'gw&m; usqif;oGm;w,fvYkd ac:yg w,f/ wcsKd Uqdk b,favmuftxd
o'gw&m;usqif;oGm;ovJq&kd if &dyo
f muxGujf y;D tdrjf yefajy;wJt
h xd jzpfomG ;ygw,f/
tJ'v
D kd owfrw
S &f ufraphao;bJ? 'grSr[kwf owfrw
S f &nf&,
G cf suf rjynfah o;bJ &dyo
f muae tdrjf yefajy;wJh
olukd ]]ur|mef;vlxu
G }f } vdaYk c:ygw,f/ bmvdv
Yk q
J akd wmh ur|mef;tvkycf iG f udk pGecYf mG jy;D umr*kPt
f vkycf iG u
f kd jyefqif;
oGm;vdyYk g/
trSwo
f wdawGvnf; ysujf y?D orm"dawGvnf; avsmjh y?D o'gw&m;awGvnf; usqif;oGm;jyq
D &kd if tJ'yD *k Kdv&f UJ
oEmefrmS 0dyemPf rjzpfEik d af wmhygbl;/ 0dyemPfrS rjzpfEik d af wmh bl;qd&k if tJ'yD *k Kv
d [
f m r*fPf? zdv
k
f PfeY J
edAm efukd rsuaf rSmuf rjyKEikd af wmhygbl;/
'ghaMumifh pum;ajymjcif;udk a&SmifMuOf&r,f/ a&SmifMuOf Edik zf t
Ykd wGuf taygif;tazmfupkd eG jYfy;D awmh wpfa,muf
wnf;aeyg/
K

0pDrydwfeJh? vdk&if;wdk&Sif;ajym
pum;ajymjcif;[m 0dyempdw&f UJ taESmiht
f ,Sujf zpf wJt
h wGuf a&SmifMuOf&r,fvq
Ykd akd yr,fh 0pDyw
d u
f siw
hf m
udak wmh jrwfpmG bk&m;&Siu
f cGijhfyKawmfrrlygbl;/
jrwfpmG bk&m;&Siv
f ufxufwek ;f u &[ef;awmfwcsKd U 0pDyw
d f usichf MhJuzl;ygw,f/ jrwfpmG bk&m;&Siu
f uJ&h UJ awmf
rlygw,f/ ]]0pDyw
d t
f usi[
hf m wdwt
d usi?hf vlt,tusi?hf om;aumiftusihf jzpfw,f}} vdv
Yk nf; rdeaYf wmfrcl yhJ gw,f/
]]0pDyw
d u
f siw
hf &hJ [ef; 'ku# t
f mywfoifw
h ,f}} vdv
Yk nf; ynwfawmfryl gw,f/
jrwfpmG bk&m;&Sif uJ&h UJ awmfrw
l m[m ajymoifw
h ph J um; a&m? rajymoifw
h ph J um;a&m? pum;rSeo
f rQ bmrSrajymvdY k
uJ&h UJ awmfrw
l myg/ ajymoifah jymxdu
k w
f ph J um;udk ajymoifah jymxdu
k w
f h J tcsed rf mS ajymoifah jymxdu
k w
f t
h J wdik ;f twmeJaY jymjy;D
0pDuykd w
d f qdwq
f w
d af e&ifawmh uJ&h UJ awmfrrlygbl;/
]]tcsi;f csi;f pka0;rdMuwJt
h cg w&m;pum;ajym&ifajym? rajym&if jrwfaom qdwq
f w
d af ejcif; (w&m;ESv;kH
oGi;f jcif;)jzifh qdwq
f w
d af e}} vdYk jrwfpmG bk&m;&Siu
f ,
kd af wmfwikd f vrf;nTerf ed MYfum; xm;jy;D om;yg/
a&S;u *wypm*w0wf(qGr;f cHtoGm;tjyefrmS yg ur |mef;ygatmif usiw
hf u
hJ si0hf wf)udk jznfu
h siw
hf &hJ [ef;awmf
rsm;[m rvdt
k yfbJ pum;ajymrdrmS pd;k vdYk a&iHjk y;D qGr;f cH<uawmfrMl uygw,f/
'gayr,fh ar;oifah r;xdu
k w
f t
hJ aMumif;t&m? ar;oifah r; xdu
k w
f hJ w&m;pum;udk ar;vmMu&ifawmh iHx
k m;wJh
a&udak xG;jy;D pum;ajymqdk ajzMum;awmfrMl uygw,f/ ajzjy;D rS a&udk jyefi&kH if; qGr;f cHquf<uMuygw,f/
tydpk um;rajymrdatmif 0pDyw
d af qmufwnfxm;ayr,fh rajymrjzpfpum;rsKd ;eJY MuKH vmwJt
h cgrSmawmh
0pDjyefziG Mhfuw,f qdw
k mudk oufaoom"ueJY tav;teuf rSwo
f m;xm;Mu&ygr,f/
vH;k 00pDyw
d w
f mrsKd ;udk bk&m;rMuKd uaf yr,fh &dyo
f mwpfcsKd U&JU &ufww
kd &m;ywfrmS awmh ]]pum;vH;k 0rajym&}} qdw
k hJ
0pDyw
d pf nf;urf;udk wif;wif;MuyfMuyf owfrw
S af y;xm;&ygw,f/ 'guvnf; rowfrw
S &f if vH;k 0rjzpfvyYkd g/
]]vlprk &d if w&m;pum;ajymwJt
h vky(f odrY k [kw)f jrifjh rwf pGmqdwq
f w
d af ewJt
h vkyu
f k d vky&f r,f}} vdY k jrwfpmG bk&m;
rdeMYfum;awmfrx
l m;ayr,fh &ufww
kd &m;ywfrmS pwiftm;xkwcf gp a,m*D wpfa,muftwGuaf wmh w&m;pum;ajymwJh
tvky[
f mvufawGY tvkycf iG u
f kd aESmifah ES;aprSm jzpfygw,f/

t&Siq
f Em"du

shwehinthar.com

w&m;pum;ajymjcif;tm;jzifh okwr,Pf(wpfqifh Mum;tod)eJY pdEmr,Pf(MuHawG;tod)


avmufy&J Edik yf gw,f/ bm0emr,Pf (vufawGUtod? rsuaf rSmuftod)awmh r&Edik f ygbl;/
&dyo
f mrSm w&m;ywfvm0ifwm[m bm0emr,PfeYJ vufawGUodz?Ykd rsuaf rSmufozd jYkd zpfwt
hJ wGuf
bm0emr,Pfukd [efw
Y m;qD;umwwfwhJ w&m;pum;ajymjcif;? w&m;aqG;aEG;jcif; tvkyu
f (kd ur|mef;q&m&JU
w&m;emMum;csed ?f w&m;ppfaq;csed rf t
S y) a&SmifMuOfMu&ygr,f/
w&m;pum;ajymwmawmif tvkycf iG u
f kd taESmiht
f ,Suf jzpfw,fq&kd if w&m;pum;r[kww
f hJ jyifya&;&m
avmuDpum; awGajymqdw
k m[m b,favmufawmif w&m;udk tE&m,fjyKr,f qdw
k m rawG;0Hph &mygyJ/
]]pum;}} qdw
k t
h J wdik ;f ]]p}} rd&if ]]um;}} wwfwmrdY k r[kwf rrSew
f mawGvnf; ajymrdawmhrmS ygyJ/ aoG;cGu
J ek ;f wdu
k w
f hJ
pum;awG ke&Yf if;Murf;wrf;wJph um;awG? tusKd ;r&Sd tESprf w
hJ phJ um;awG? todrt
f zsi;f ? twif;tzsi;f pum;awGvnf;
ajymrdawmhrmS ygyJ/
tJ'v
D o
k d mqd&k if &dyo
f mvmjy;D w&m;r&bJeY J 0pD'pk du
k f tukov
k d af wG vmpkovdk jzpfaeawmhrmS aygh/ 0pD'pk du
k &f UJ
vm;&m[m tyg,fav;yg;jzpfwt
hJ wGuf &dyo
f mvmwJh &nf&,
G cf suv
f nf; ysuNf yaD ygh/
0pDyw
d pf nf;urf;om xkwjf yefrxm;&if wpfcsKd Ua,m*DawG u(o'g? qE? 0D&,
d enf;yg;wJh wcsKd Ua,m*DawGu)
[dv
k pYl um; vdu
k af jym? 'DvpYl um;vku
d af jym vkyw
f wfygw,f/ ud,
k u
f ,
kd w
f ikd f w&m;usqif;ovdk olwpfyg;udv
k nf;
w&m;qkw,
f w
k af tmif vky&f ma&mufygw,f/ olrsm;&r,fw
h &m;udk vk,zl suq
f ;D &m a&mufygw,f/
tJ'v
D kd EIwrf apmifph nf;olawGaMumifv
h J 0pDyw
d pf nf;urf; qdw
k mudk wif;wif;MuyfMuyf xkwjf yefMu&wmyg/
'ghaMumifh &ufww
k d &m;ywfrmS w&m;tm;xkwaf eolawG twGuf ]]0pDyw
d pf nf;urf;}} [m rxkwrf jzpf xkwo
f ifw
h hJ
owfrw
S f csuw
f pfck jzpfygw,f/ 'gawmif uG,&f mrSm pum;cd;k ajymwJo
h al wG &Syd gao;w,f/ pum;cd;k ajymcsiw
f phJ w
d u
f kd
Irw
S jf y;D xde;f odr;f apmifph nf;Mu&ygr,f/ 'grSvnf; w&m;wd;k wufrmS yg/
'gayr,fh *wypm*w0wf jznfu
h siw
h f h J &[ef;awmfrsm; &JU xH;k udk ESv;k H rljy;D rajymrjzpf ta&;Bu;D wJph um;rsKd;udak wmh
0pD enf;enf;av;zGijh fy;D vd&k if;wd&k iS ;f ajymcGijh fyKapcsiyf gw,f/ ]]vd&k if;wd&k iS ;f }} qdw
k mudk txl;owdjyKjy;D tydt
k qmrpGurf zd Y k d
ta&;Mu;D ygw,f/
vlwikd ;f vlwikd ;f om ud,
k t
hf odeu
YJ ,
kd f EIwaf pmifph nf;rI &SMd u r,fq&kd if b,f&yd o
f mrSmrS 0pDyw
d pf nf;urf;
xkwjf yefzv
Ykd rkd mS r[kwaf wmhygbl;/ xkwjf yefMurSmvnf; r[kwaf wmhygbl;/
tvku
d rf odoal wG avmurSm&Sad eorQawmh 0pDyw
d u
f sihf pOf[mvnf; acwfpm;aeOD;rSmygyJ/
&[ef;awmfrsm;uawmh 0pDyw
d t
f usiu
hf kd vH;k 0rusihf aumif;ygbl;/ 0denf;awmfeYJ rtyfpyfwt
hJ wGuf
&[ef;awmfrsm; 0pDyw
d t
f "d|mefaqmufwnfjcif;udk a&SmifMuOfMu&ygr,f/ rvdt
k yf wJh pum;? ta&;rBu;D wJph um;awG
udak wmh rajymbJaeEdik yf gw,f/
K

b,folhrSrcspfeJU? b,folUrSrrkef;eJY
taygif;tazmfeaY J ejcif;&JU 'kw,
d tjypfu ]]rdr&d UJ taygif; tazmfu csppf &mjzpfaecJ&h if? 'grSr[kwf rdru
d csppf &myJvY k d
ESv;kH oGi;f cJrh &d if cspo
f mG ;wwfw,f}} qdw
k t
hJ jypfygyJ/
]]jrifygrsm;&if MuifemoGm;w,f}} qdw
k hJ pum;vdyk gyJ/ tjrif? tMum;? pum;? toH;k taqmif? txdtawGUqdw
k hJ
a&maESm jcif;ig;rsKd;xJu wpfrsKd;rsKd;eJY 'grSr[kwf wpfrsKd;xufyw
k d h J a&maESm jcif;rsKd;eJY a&maESmzefrsm;vm&if cspjfcif;w&m;qdw
k m
arG;zGm;vm wwfpjryJ g/ wcsKd Uqdk jrifjrifcsi;f ? Mum;Mum;csi;f cspo
f mG ;wwfwm rsKd ;awmif&ydS gw,f/
vlom;wdik ;f &JUESv;k H om;rSm oHa,mZOf"mwfcq
H w
k d m &Sjdy;D om;yg/ tJ'o
D aH ,mZOf"mwfc[
H m EG,ef o
Y J abmwlygw,f/
eD;pyf&mudk &pfywfw,
G af ESmifwwfwmrsKd;yg/ vlwpfa,mufa,mufeY J aygif;azmf,OS w
f rJ G rI sm;vm&if? txdtawGUrsm;vm&if

t&Siq
f Em"du

10

shwehinthar.com

tJ'v
D u
l kd oHa,mZOfE,
G u
f &pfywfvu
kd af wmhrmS aocsmygw,f/
vlom;awG&UJ pdwo
f EmefrmS qm;eJw
Y w
l w
h J PSm"mwfuvnf; ude;f atmif;aejyefygw,f/ qm;[m tcsOo
f ;D eJaY wGU&if
csucf si;f t&nfaysmo
f vdk wPSmqdw
k h J qm;[mvnf; csppf &mt aygif;tazmf? 'grSr[kwf csppf &mvdEY k v
S ;k H oGi;f rdwh J taygif;
tazmfqw
kd hJ tcsOo
f ;D eJaY wGU&if cspjf cif;w&m;qdw
k t
hJ &nfawG aysmu
f s&awmhwmygyJ/
cspjf cif;qdw
k m jzpfvmcJ&h if pdw[
f m avmbqdw
k hJ tpGe;f wpfzufukd a&mufomG ;ygjy/D
taygif;tazmfeaYJ ejcif;&JU wwd,tjypfu ]]rdr&d UJ t aygif;tazmfu rke;f p&mjzpfaecJ&h if? 'grSr[kwf rdru
d
rke;f p&myJvYkd ESv;kH oGi;f cJrh &d if rke;f oGm;wwfw,f}} qdw
k hJ tjypfygyJ/
]]vltrsKd;rsKd; ewftaxGaxG}} qdw
k ph J um;vdyk gyJ/ vlom; awG[m wpfa,mufew
Y J pfa,muf pdwaf eoabmxm;csi;f ?
tusiph f du
k v
f uPmcsi;f rwlnMDuygbl;/ wlygw,fvY k d qdMkuolawGawmif xyfwx
l yfrQawmh rjzpfEik d yf gbl;/ rwlno
D al wG&UJ
aygif;qHjkcif;[m trke;f w&m;udk vrf;zGiah f y;aerSm aocsmygw,f/ jyemtrsKd;rsKd;udv
k nf; vuf,yfac:aerSm rvGyJ gbl;/
]]tpk&&dS if trI&w
dS ,f}} qdw
k phJ um;vdk taygif;tazmfeYJ a&maESmaexdik jf cif; qdw
k mjzpfvmcJ&h if jyemwpfck
r[kww
f pf ckukd tjr&J ifqikd af e&rSmygyJ/ pdwo
f abmxm;csi;f rwdu
k q
f ikd w
f o
hJ l awG tusiphf du
k cf si;f uGjJ ym;wJo
h al wGeYJ
twlae&&if jyemydrk sm;ygw,f/ jyemjzpfwmeJt
Y rQ jyem&JUaemufrmS trke;f w&m;u xufMuyfruGm vdu
k yf g
vmawmhrmS ygyJ/
wpfa,mufuw
kd pfa,muf em;vnfciG v
hf w
T jf cif;rsm;pGmeJY odycf spMf uwJo
h al wGawmif wpfcsed rf [kww
f pfcsed rf mS
jyemwpfck r[kww
f pfcx
k jzpfjy;D wpfa,mufew
YJ pfa,muf rjrifcsif rMum;csiaf vmufatmif rke;f wD;oGm;wwfMu
ygao;w,f/ tppt&m&m owdMu;D pGmxm;jy;D todPfeYJ qifqifjcifjcifaeEdik yf grS? onf;cHjcif;w&m;udk jrjJ rv
J ufuikd f
xm;jy;D apmifx
h ed ;f Edik yf grS wefumusygw,f/
taygif;tazmfeaYJ rGUaysmrf rI sm;jcif;[m jyemudk oaEwnfapjy;D trke;f w&m;awGukd arG;zGm;&Sio
f ef
apEdik yf gw,f/
rke;f jcif;qdw
k mjzpfvmcJ&h if pdw[
f ma'goqdw
k hJ tpGe;f wpfzufukd a&mufomG ;ygjy/D
cspjf cif;jzpfawmh avmbtpGe;f ? rke;f jcif;jzpfawmh a'gotpGe;f ? 'Dvq
kd kd cspjf cif;rke;f jcif;jzpfaewm[m tpGe;f vrf;
ESpzf ufuavQmufaewmeJY twlwyl aJ ygh/
jrwfpmG bk&m;&Siu
f "rpMuma'oemawmfrmS tpGe;f ESpf zufuk d a&Smifjy;D awmh tv,fvrf;uae avQmuf&r,fvY k d
nTeMf um;xm;ygw,f/ ud,
k u
f cspjf cif;rke;f jcif;awG jzpfjy;D awmh tpGe;f ESpzf uf u avQmufaejyq
D &kd if tv,fvrf;u
avQmuf&rS a&mufEikd w
f hJ edAm efqw
kd hJ vrf;qH;k yef;wdik u
f kd ra&mufEikd af wmhygbl;/
tpGe;f ESpzf ufu avQmufaejyq
D rkd aS wmh tpGe;f ESpzf uf&UJ [dzk ufrmS acsmuf(a*smuf)awGyJ &Sad wmhw,f/
bmacsmufawGvv
J Ykd rar;eJ/Y i&JU, wd&pmef, jyw
d m tol&um,fvaYkd c:wJh tyg,fav;yg;acsmuf? y#doaE?
td?k em? ao vdaYk c:wJh Zmwd, Z&m, Asm"d, r&Pacsmuf? tJ'aD csmufawGxu
J kd usvrd rhf ,f/
tJ'gawGtomxm;/ avmavmq,fusr,fah csmufawG uawmh aomu? y&da'0? 'ku? a'gre? Oyg,movdY k
ac:wJh acsmufawGy/J pd;k &dryf al qG;jcif;? idak <u;jcif;? ud,
k q
f if;&Jjcif;? pdwq
f if;&Jjcif;? jyif;xefpmG ylyefjcif; vkaYd c:wJh
acsmufawGxu
J akd wmh ckavmavmq,f usrmS aocsmw,f/
'ghaMumifh cspjf cif;rke;f jcif;awGukd jzpfapwwfwhJ taygif;t azmfeaYJ &maESmjcif;udk a&SmifMuOfjy;D awmh
wpfa,mufwnf;aeyg/
]]cspw
f o
hJ al wGev
YJ nf; b,fawmhrS raygif;azmfMueJ?Y rke;f wJh olawGev
YJ nf; b,fawmhrS raygif;azmfMueJ?Y
cspw
f o
h J al wGuk d rjrif&&if qif;&Jw,f? rke;f wJo
h al wGuk d jrif&&if qif;&Jw,f}} vdt
Y k "dyg ,f oufa&mufwh J w&m;*gxmwpfy'k u
f kd
jrwfpmG bk&m;&Siu
f ckvkd rdeMYfum;awmfrcl yhJ gw,f/
rm yda,[d orm*Od?
tyad ,[d uk'gpeH/
yd,meH t'eH 'ku?H
ty,
d meO 'eH/

t&Siq
f Em"du

11

shwehinthar.com

qdv
k w
kd muawmh ]]b,fou
Yl rkd v
S nf; rcspef ?YJ b,fou
Yl kd rSvnf; rrke;f eJ}Y } vdq
Yk v
kd ykd gw,f/ csp&f wJo
h &l &dS if
tJ'cD sp&f olawGeYJ cGcJ mG &wJt
h cg pdwq
f if;&J ud,
k q
f if;&J jzpf&wwfygw,f/ rke;f & wJo
h &l &dS if tJ'rD ek ;f &wJo
h al wGeYJ
awGUqH&k wJt
h cg pdwq
f if;&J ud,
k f qif;&J jzpf&wwfygw,f/
b,fou
Yl rkd S rcsp&f ifawmh yda,[d 0dya ,m*'ku( cspo
f l uGq
J if;&J) qdw
k m vH;k 0r&SEd ikd af wmhovdk b,fou
Yl rkd S
rrke;f &ifawmh tyad ,[d ora,m*'ku( rke;f olwq
JG if;&J) qdw
k mvnf; vH;k 0r&SEd ikd af wmhygbl;/
K

ae&mwdkif;rSmw&m;&Edkifw,f
]] pdw0 ad 0u = wpfpw
d w
f nf;xm;}} vdYk bmhaMumifh wdu
k f wGe;f &ovJ/
w&m;emy&dowfrsm; vdv
k m;awmifw
h wJh edAm efqw
kd mu r*fpw
d ef rYJ S tmHjk yKEikd w
f ,f/ rdro
d EmefrmS r*fpw
d jf zpfrS
edAm efukd rsuaf rSmufjyKEikd w
f ,f/ tJ'rD *fpw
d &f UJ a&SUrSm bm&So
d vJq&kd if 0dyempdwf &Sw
d ,f/
0dyempdw&f UJ tjcm;rJrh mS yJ r*fpw
d jf zpfw,f/ 'gepdw&f UJ tjcm;rJrh mS vnf; r*fpw
d rf jzpfb;l / oDvpdw&f UJ
tjcm;rJrh mS vnf; r*fpw
d rf jzpfb;l / orxpdw&f UJ tjcm;rJrh mS vnf; r*fpw
d rf jzpfb;l / 0dyempdw&f UJ tjcm;rJrh mS yJ r*fpw
d f
jzpfw,f/
tJ'v
D k d 0dyempdw&f UJ tjcm;rJrh mS yJ r*fpw
d jfzpfwt
h J wGuf aMumifh rdr&d UJ oEmefrmS 0dyempdwu
f av; tcsed w
f ik d ;f ?
tcsed w
f ikd ;f jzpfaeatmif? tqufrjywf jzpfaeatmif MuKd ;pm;xm;zdYk vdt
k yf w,f/
xdik cf sed ef YJ pMuc sed f 'DEpS cf sed yf J pl;pl;pdu
k pf u
dk f aoaocsmcsm owdxm; Irw
S rf ,fq&kd ifawmh rdro
d EmefrmS tcsed w
f ikd ;f ?
tcsed w
f ikd ;f 0dyempdwrf jzpfEikd b
f ;l / xdik cf sed ?f pMuc sed rf S wpfyg;aomtaxG axG jyKz,
G u
f pd a wGukd jyKvyk af qmif&u
G f
aewJt
h csed af wGrmS vnf;yJ Irw
S af erSomvQif rdr&d UJ oEmefrmS 0dyempdwu
f av; tcsed w
f ikd ;f tcsed w
f ikd ;f jzpfaer,f/
r*fpw
d q
f w
kd mu xdik af ewJt
h csed rf mS yJ jzpfr,f? pMuc sed rf mS yJjzpfr,fvYkd twdtusowfrw
S cf suf r&Sb
d ;l / xdik cf sed ?f
pMuc sed rf S wpfyg;aom avsmif;? xdik ?f &yf? oGm;? &d,mykwaf v;yg; jyKvyk af ewJtcsed af wGrmS vnf; jzpfEikd w
f ,f/
vufajcawGukd auG;ae? qefaY ewJt
h csed ?f xrif;pm;aewJh tcsed ?f a&aomufaewJt
h csed ?f a&csKd ;aewJt
h csed ?f
usiMf u;D usiif ,f pGeaYf ewJt
h csed ?f t0wftpm;vJv,
S af ewJt
h csed f tp&Sw
d t
hJ csed af wG rSmvnf;yJ r*fpw
d u
f jzpfEikd w
f ,f/
r*fpw
d rf jzpfEikd w
f t
hJ csed q
f w
kd m wpfcsed rf S r&Sb
d ;l / tdyaf ysmf aewJt
h csed u
f vG&J if tcsed w
f ikd ;f rSm r*fpw
d jf zpfEikd w
f ,f/
ae&mwdik ;f rSm r*fpw
d jfzpfEik d w
f ,f/ &d,mykww
f ik d ;f rSm r*fpw
d jfzpfEik d w
f ,f/ tvkyw
f ik d ;f rSm r*fpw
d jfzpfEik d w
f ,f/ r*fpw
d jfzpfciG u
hf kd
wm;jrpfxm; wJh tcsed ?f ae&m? &d,mykw?f tvky&f ,fvYkd bmrS r&Syd gbl;/
wpfcsed w
f ek ;f u &[EmvdY k emrnfausmMfum;cJw
h h J q&m awmfMu;D wpfyg;&JU a0,sm0p'umrMu;D wpfa,muf rD;zdak csmif
xJrmS r*fpw
d u
f sczhJ ;l ygw,f/ q&mawmfMu;D twGuf tkP,
f m*k qGr;f MuKd jy;D csed rf mS tkPrf wufao;vdYk tkPf
wufcsed u
f akd pmif&h if; eJY rD;zdak b;rSm w&m;Irw
S af ewke;f r*fpw
d u
f somG ;cJw
h myg/
bk&m;cef;xJrmS rS? &dyo
f mwpfc&k UJ w&m;xkid cf ef;raqmif rSmrS r*fpw
d u
f sEikd w
f m r[kwb
f ;l qdw
k m owdjyK&ygr,f/
ud,
k &hf UJ tvkycf iG f H;k cef;xJrmS vnf; r*fpw
d u
f sEikd o
f vdk tnpftaMu;pGeYf wJh a&tdrcf ef;xJrmS vnf; r*fpw
d u
f sEikd yf gw,f/
ud,
k af ps;xdik af &mif;wJh qdik cf ef;xJrmS vnf; r*fpw
d u
f sEikd o
f vkd vltrsm;eJpY ;D &wJh bwfpf um;ay:rSmvnf; r*fpw
d u
f sEikd f
ygw,f/
cke 'umrMu;D [m tkPw
f ufcsed u
f kd rSed ;f &if;? ESy&f if;? apmifah er,fq&kd if ckvrkd *fpw
d u
f sjy;D w&m;xl;&oGm;rSm
r[kwyf g bl;/ &orQtcsed w
f akd v;udk (enf;enf;? rsm;rsm;) tusKd ;&S&d dS toH;k cs wwfr[
I m tyg,fwcH g;udk tcsed rf a&G;
ydwaf pNy;D edAm efwcH g;udk tcsed rf a&G; yGiahf pygw,f/
rdr&d UJ r*fpw
d f b,ftcsed rf mS jzpfr,fqw
kd mudk b,forl S MuKd wifjy;D twdtusord xm;wJt
h wGuaf Mumifh xdik cf sed ?f
pMuc sed af wG rSmvnf; Irw
S o
f vdk taxGaxGjyKz,
G u
f pd a wGukd jyKvyk af qmif&u
G f aewJt
h csed af wGrmS vnf;yJ taxGaxG

t&Siq
f Em"du

12

shwehinthar.com

tao;pdwt
f rSwu
f av;awG udk txl;wefz;kd xm;jy;D awmh av;av;pm;pm; Irw
S Mf uzdYk vdt
k yfyg w,f/
qdMk uygpd?Yk rdr&d UJ r*fpw
d u
f a&csKd ;aewJt
h csed rf mS jzpfr,f qdMk uygpd/Yk rdru
d a&cdsK;aewJt
h csed rf mS Irw
S jf y;D raebl;?
trSwu
f kd vTwx
f m;r,f? wpfenf;ajymawmh a&csKd ;aewJt
h csed rf mS rdr&d UJ oEmefrmS 0dyempdwf jzpfraebl;qd&k if
0dyempdw&f UJ tjcm;rJh rSmyJ jzpfEikd w
f hJ r*fpw
d u
f rdr&d UJ oEmefrmS rjzpfEikd af wmhb;l / 'gqd&k if twkr&Sw
d hJ edAm efcsr;f omMu;D eJY
vGaJ csmo
f mG ;jy/D
jrwfpmG bk&m;&Sif vufxufwek ;f u ]]ax&dum}} qdw
k hJ tdr&f iS rf av;wpfa,muf[m rD;zdak csmifxrJ mS [if;csuf
ae&if;? [if; td;k arTae&if;wef;vef;eJY 0dyemtqifq
h if?h r*ftqifq
h ifh wpf&edS w
f nf; wufomG ;vdu
k w
f m
oH;k r*fo;k H zdv
k q
f u
k d jfy;D tem*grft&d,m jzpfomG ;cJyh gw,f/ rD;zdak csmifxrJ mS csu&f if;jyKw&f if;? vIy&f mS ;&if; w&m;Irw
S af ecJv
h o
Y k d m?
0dyempdwf wpfpw
d w
f nf;jzpfatmif xm;cJv
h o
Ykd m ckvkd w&m;xl;&oGm;cJw
h myg/
'gaMumifh rdr&d UJ oEmefrmS r*fpw
d f b,ftcsed jf zpfr,fqkd wm twdtusrodEikd w
f t
hJ wGu?f r*fpw
d q
f w
kd muvJ
0dyempdwf &JU tjcm;rJrh mS yJ jzpfEikd w
f t
hJ wGuf rdr&d UJ oEmefrmS 0dyempdwu
f av; tcsed w
f ikd ;f ? tcsed w
f ikd ;f jzpfaeatmif
MuKd ;pm;tm;xkwMf uygvdYk OD;Zif;wdYk wdu
k w
f eG ;f ygw,f/
tJ'v
D kd 0dyempdwu
f av; tcsed w
f ikd ;f ? tcsed w
f idk ;f jzpfae atmif MuKd ;pm;rSomvQif 0dyempdwaf wG
&ifu
h sujf y;D awmh r*f pdwzf v
kd pf w
d af wGjzpfjy;D edAm efukd rsuaf rSmufjyKEikd Mf uygr,f/ 'gh aMumifh jrwfpmG bk&m;&Siu
f ....
pdwH &aux ar"m0D?
pdwH *kwH okcg0[H ... vdYk rdeMYfum;awmfryl gw,f/
]]tod? tvdrm ? Pfynm&Sw
d yhJ *k Kdv[
f m rdr&d UJ pdwu
f kd 0dyempdwf wpfpw
d w
f nf;jzpfatmif apmifah &Smuf&r,f?
0dy empdwf wpfpw
d w
f nf;jzpfatmif apmifah &Smufxm;wJph w
d [
f m r*fcsr;f om? zdv
k cf sr;f om? edAm efcsr;f omudk r&&atmif
&Guaf qmifay; Edik w
f ,f}} vdYk qdv
k ykd gw,f/
K

orifcsdKvdkrusifUehJ? MuHUcsdKvdkusifU
wpfa,mufwnf;aejcif;&JUoabm? wpfpw
d w
f nf;xm; jcif;&JU oabmudk w&m;emy&dowfrsm; em;vnfMujy/D
tJ'aD wmh wpfa,mufwnf;ae? wpfpw
d w
f nf;xm;wJah e&mrSm bmudk erlem ,l&rvJq&kd if MuchH sKu
d kd erlem,lMu&r,f/
MuchH sKd [m wpfacsmif;wnf;aygufw,f/ tazmfrygbl;/tazmfcsKd r&Sb
d ;l / tazmfrygbJ wpfacsmif;wnf;aygufwhJ
tJ'MD uchH sKd [m ajzmifv
h nf;ajzmifw
h ,f/
wpfacsmif;wnf;vnf;aygufw,f/ ajzmifv
h nf;ajzmifh w,fqakd wmh tJ'MD uchH sKd rmS jipd &mwG,pf &mr&Sb
d ;l / jipd &m
wG,pf &m r&Sw
d t
hJ wGuaf Mumifh tJ'MD u[
hH m awmvrf;c&D;wpfco
k mG ;jyq
D &kd if bmjcKH bmEG,ef rYJ S rjiw
d t
hJ wGuaf Mumifh rdrd
oGm;vd&k myef;wdik u
f kd vG,v
f ,
G u
f u
l l vsiv
f sijf refjref a&muf&EdS ikd w
f ,f/
orifcsKdrsm;usawmh wpfacsmif;wnf;r[kwb
f ;l / tazmf av;eJ/Y tazmfcsKdav; ygao;w,f/ tazmfew
Y J jJyG ;D aygufwh J
tJ'D csKd awGu wpfcw
k pfcrk mS vnf;yJ tcufawG? tcGawG? taumuf awG? tauG;awGeYJ Iyaf xG;jy;D aewJt
h wGuaf Mumifh
orifcsd KrmS jipd &m? wG,pf &mawG odyrf sm;w,f/
jipd &mwG,pf &mawGrsm;wJt
h wGuaf Mumifh tJ'o
D rif awmvrf;c&D;wpfco
k mG ;jyq
D &kd if awmxJrmS jcKH awGE,
G f
awGeYJ jijd y;D awmh rdrv
d &kd myef;wdik u
f kd vG,v
f ,
G u
f u
l ?l vsiv
f sijf refjref ra&mufEikd af wmhb;l /
'gwifrubl;/ tiftm;Mu;D rm;jy;D cdik jfrw
J jhcJ KHawG? EG,af wG eJjYijdyq
D &k d if tJ'jDiad ewJh jcKHawGE,
G af wGuae vGwaf tmif
ke;f xGuf &if;eJU csKd awG jywfxu
G o
f mG ;wmrsKd ;vnf; jzpfEikd w
f ,f/ vGwaf jrmuf atmifek ;f xGu&f if;eJY vufawG? ajcawG?
taoG;tom;awG pkwf jywfaygufjyjJ y;D awmh qif;&J'u
k a &muf&wmrsKd ;vnf; jzpfEik d w
f ,f/ rkq;k d axmifxm;wJah usmu
h iG ;f rSm

t&Siq
f Em"du

13

shwehinthar.com

rdjy?D jio
d mG ;jyq
D &kd ifawmh rkq;kd &JU vufwiG ;f rSm toufq;kH H;I &r,f/
taygif;tazmfrsm;jy;D awmh tjit
d wG,rf sm;aejcif;[m qif;&Jjcif;&JUtaMumif;yJ/ taygif;tazmfuif;jy;D awmh
tjit
d wG,f &Si;f aejcif;[m csr;f omjcif;&JU taMumif;yJ/
'ghaMumifh r*fzv
kd ef Ad m efukd vsijf refpmG a&muf&v
dS MkduwJh 'DuaeY w&m;emy&dowftaygif; olawmfaumif;wdYk
orifcsKd vkd rusiehf /YJ MuUH cdsKvu
kd si/hf
]]{aum pa& c*0o
d mPuayg}} qdw
k hJ ygVdtqH;k tru ]]MuchH sKd vkd wpfa,mufwnf;aeyg? MuchH sKd vkd wpfpw
d w
f nf;
xm;yg}} vdUk t"dyg ,f&ygw,f/
K

wpfpdwfwnf;xm;zdkht"du
wpfa,mufwnf;aejcif;eJY wpfpw
d w
f nf;xm;jcif;&JU o abmudk em;vnfjy;D wJah emuf wpfa,mufwnf;aejcif;eJY
wpfpw
d f wnf;xm;jcif;rSm b,f[mu ydjk y;D t"duusovJqw
kd m pdppfMunf&h atmif/
wpfa,mufwnf;aejcif;eJY wpfpw
d w
f nf;xm;jcif;rSm wpfpw
d w
f nf;xm;jcif;u ydjk y;D awmh t"duusygw,f/
bmjzpfvv
Ykd q
J akd wmh rdrw
d Ykd rsuaf rSmufjyKr,fh edAm efqw
kd m u kycf EmMu;D eJY rsuaf rSmufjyKvYkd r&bl;/ pdwef yYJ J
rsuaf rSmufjyK&rSm jzpfw,f/ r*fpw
d ef yYJ J rsuaf rSmufjyK&rSmjzpfwt
hJ wGuaf Mumif?h r*fpw
d &f UJ a&SUem;rSmvJyJ 0dyempdwf
&Sw
d t
hJ wGuaf Mumifh 0dyempdwf wpfpw
d w
f nf;xm;Edik jf cif;[m t"duusw,f/
wpfpw
d w
f nf;xm;jcif;u t"duusw,fvYkd qdv
k u
kd w
f hJ twGuf wpfa,mufwnf; raeawmhb;l ? taygif;
tazmfeyYJ aJ e awmhr,f? 'Dvakd wmhvnf; rqH;k jzwfvu
kd ef /YJ
0dyempdwf wpfpw
d w
f nf;xm;jcif;u t"duusw,f vdYk qdx
k m;wJt
h wGuf taygif;tazmfeaYJ ejcif;aMumifh
rdr&d UJ oEmefrmS 0dyempdwf wpfpw
d w
f nf; rjzpfEikd b
f ;l qd&k if tJ'0D yd empdwf wpfpw
d w
f nf;jzpfzt
Ykd wGuf rdru
d
taygif;tazmfukd pGejYfy;D awmh wpfa,mufwnf;ae&r,f/
wpfa,mufwnf;yJaeae? taygif;tazmfeyYJ aJ eae? 0dyempdwf wpfpw
d w
f nf;xm;Edik w
f ,fq&kd ifawmh
wpfa,mufwnf;aer,fq&kd if taygif;tazmfeaYJ ejcif;aMumif rh &&SEd ikd w
f hJ csr;f omokctrsKd ;rsKd ;udk &&Srd ,f/
wpfa,mufwnf;aejcif;tm;jzifh taygif;tazmfeaYJ ejcif; aMumifh jzpfay:vmr,fq
h if;&J'u
k r sm; jird ;f at;jcif;?
taESmiht
f ,Surf sm; uif;&Si;f jcif;qdw
k hJ tusKd ;udv
k nf; cHpm;&r,f/ 'ghaMumifh wpfa,mufwnf;vnf;aeEdik rf ,f wpfpw
d f
wnf;vnf; xm;Edik rf ,f qd&k ifawmh taumif;qH;k yJ/
odaYk omfvnf; wpfcck si;f taeeJY pdppfMunfv
h u
kd w
f t
hJ cg usawmh wpfpw
d w
f nf;xm;jcif;u ydjk y;D awmh
t"duusw,f/ wpf a,mufwnf;awmh aeyg&JU? wpfpw
d w
f nf; rxm;Edik b
f ;l qd&k ifvnf; yJ rdrd vd&k if;tusKd ; rjy;D pD;Edik b
f ;l /
wpfpw
d w
f nf;rxm;Edik w
f yhJ *k Kd vu
f kd toGio
f Pmeft& wpfa,mufwnf;aeaeayr,fh tESpo
f m&tm;jzifh
wpfa,muf wnf;aewJh yk*Kd vv
f Ykd rac:qdEk ikd yf gbl;/ b,ftcsed ?f b,ftajctae rsKd ;rSmrqdk 0dyempdwf
wpfpw
d w
f nf;xm;Edik w
f hJ pGr;f &nf&w
dS yhJ *k Kdvf rsKd ;udak wmh toGio
f Pmeft& taygif;tazmfeYJ a&maESmaecJ&h if awmifrS
tESpo
f m&tm;jzifah wmh wpfa,mufwnf;aewJo
h v
l Ykd owfrw
S Ef ikd yf gw,f/
wpfpw
d w
f nf;xm;Edik w
f o
hJ [
l m wpfa,mufwnf;yJaeae? taygif;tazmfeyY J aJ eae wpfa,mufwnf;aewJo
h yl gyJ/
tajctaet& trsm;eJaY eae&ayr,f?h taygif;tazmfeYJ aeae&ayr,fh rdru
d 0dyempdwf wpfpw
d w
f nf;
xm;Edik jf yq
D &kd ifawmh rdrv
d t
kd yfaomtusKd ; jy;D pD;Edik yf gw,f/
K

t&Siq
f Em"du

14

shwehinthar.com

wpfa,mufwnf;aeayr,fUwpfpdwfwnf;rxm;&if
jrwfpmG bk&m;&Siv
f ufxufwek ;f u a0omvDjrKdUeJY reD;ra0; awmtkyaf v;wpfcrk mS &[ef;awmfav;wpfyg; awm&
aqmuf wnfjy;D awmh wpfyg;wnf; {upm&D oDwif;oH;k aew,f/
wpfaeYusawmh? wpfaeYqw
kd m wefaqmifrek ;f vjynfah eY wefaqmifrek ;f vjynfah eYnrSm tJ'aD 0omvDjrKd UrSm
yGv
J rf;obif Mu;D usi;f yw,f/ euwo
f bifyyJG g/ a0omvDjrKd UrSm wpfEpS t
f wGi;f usi;f ywJh yGv
J rf;obifawGxrJ mS tJ'D
euwo
f bify[
JG m tMu;D us,q
f ;kH yGyJ gyJ/
tJ'DeuwfyGJobifu wl&d,mrsdK;pHkwD;rIwfMuwJhtoHawG? oDcsif;rsdK;pHkoDqdkMuwJhtoHawG? vlol
y&dowf&UJ tm;ay;a<u;aMumf [pfatmfMuwJt
h oHawGuk d xdak wmausmif;rSmaewJh &[ef;awmfu Mum;awmh tJ't
D oHawG
tay:rSm om,mwJph w
d jf zpfw,f/
toHtay:rSm om,mwJph w
d u
f kd tajccHjy;D awmh tJ'D euwyf MJGu;D xJrmS ud,
k w
f ikd u
f ,
kd u
f s oGm;a&mufjy;D awmh
oDqakd zsmf ajzrIawG? wD;rIwaf zsmaf jzrIawG? ujyazsmaf jzrIawGukd ud,
k w
f ikd f oGm;Ny;D cHpm;csipf w
d af wG jzpfw,f/
tJ'u
D ae qufjy;D awmh tqif;? toH? teH?Y t&om? txdtawGUvdq
Yk w
kd hJ tmHik g;jzm umr*kPcf sr;f omudk
cHpm;csiw
f hJ pdwaf wG vTr;f rd;k jy;D awmhjzpfw,f/ bmjzpfwmvJq&kd if xd&k [ef; awmf&UJ oEmefrmS umrpEe 0D &P 0ifwm/
cHpm;csifwJhpdwfawG jzpfaeayr,fhvdkY rdrd&JUvuf&dStajct aet& cHpm;cGifhr&Sd? cHpm;vdkYr&awmh
pdwrf auseyfraI wGjzpfw,f/ a'goawGxu
G w
f ,f? Asmyg'eD0&Pvnf; 0ifNy;D awmh ESyd pf ufjy/D
xd&k [ef;awmf&UJ ESv;kH om;rSm umrpEq
w
kd hJ vSu
H wpfacsmif;? Asmyg'qdw
k v
hJ u
HS wpfacsmif;? xdv
k EHS pS af csmif;
pdu
k 0f ifaewJh twGu?f pdu
k 0f ifwmuvnf; tay:,H&yS jf y;D pdu
k 0f ifwmr[kwb
f eJ YJ pl;pl;epfepf pdu
k 0f ifwt
hJ wGuaf Mumifh
xdv
k cHS surf sm;&JU'Pfukd rcHr&yfEikd w
f t
hJ wGuf xd&k [ef;awmfonf rsu&f nfrsm;usjy;D awmh atmf[pfiakd <u;w,f/
idw
k mrS d;k d;k idw
k mr[kwb
f J tokbrsm;rSm aoqH;k oGm;wJh yk*Kd vef o
YJ ufqikd w
f hJ rdom;pkrsm;? aqGrsKd ;rsm;u
aoqH;k oGm;wJyh *k Kv
d ef Y J ywfoufwt
h J aMumif;t&mawGuk d ajymajymjy;D ido
k vdk xd&k [ef; awmfonf awmxJrmS wpfyg;wnf;
rdr&d UJ cHpm;csuaf wGukd yg;pyfu ae toHxw
k jf y;D awmh atmf[pfiakd <u;w,f/
{uum r,H t&an 0d[&mr?
ty0d'0H 0eo 'gku/H
{wm'dou
d m, &w,
d m?
aumok emrarS[d ygyda,m/
t"dym ,fuawmh....
]] awmxJrmS toH;k rusvYkd pGeyYf pfxm;wJh xif;acsmif;awGvkd rD;qdu
k zf v
Ykd nf;oH;k r&? y&dabm*jyKvyk zf v
Ykd nf;
oHk;r&vdkY pGefYypfxm;wJh awmxJuxif;acsmif;awGvdk igvnf;yJ awmxJrSm wpfa,mufwnf; tazmfrJhpGm
txD;useaf eae&w,f/
]] olrsm;awGaysmv
f rYkd S ighrmS raysmEf ikd /f 'Dvakd ysmpf &maumif;wJn
h rsKd ;rSm aysm&f iG rf aI wG qdwo
f Ok ;f aewJih ghb0/
aMomf avmuMu;D rSm ighxufuq
H ;kd wJo
h al wmh &Sad wmhrmS r[kwyf gbl;/ tr,fav; uHq;kd vdu
k af vjcif;}} vdYk xd&k [ef;awmf
wpfyg;wnf; awmxJrmS idck si;f csw,f/
xdk&[ef;awmf[m omref&[ef;awmf r[kwfygbl;/ rif; pnf;pdrfudkpGefYjyD; o'gw&m;MuD;rm;pGm
&[ef;jyKvmwJyh *k Kdvx
f ;l yg/
bmhaMumif&h [ef;wefrehJ YJ 'Dvrkd su&f nfawG wjzKd ijf zKd ipf ;D jy;D awmh idck si;f cs&wJt
h jzpfrsKd ;a&muf&ovJq&kd if
0dyempdwf wpf pdww
f nf; rxm;Ekid v
f yYkd gyJ/
euwyf u
JG Mum;&wJh wD;rIwo
f aH wG? oDqo
kd aH wGtay:rSm ]]Mum;w,f? Mum;w,f}} vdYk Irw
S Ef ikd cf &hJ if? 'grSr[kwf
tJ't
D oH awGtay:rSm om,moGm;wJph w
d ?f ESpo
f ufomG ;wJph w
d u
f kd ]]om,m w,f? om,mw,f}} ? ]]ESpo
f ufw,f?
ESpo
f ufw,f}} vdYk Irw
S Ef ikd f cJ&h if? 'grSr[kwf xif&mS ;wJu
h ,
kd u
f m,qdik &f m tjyKtrlwpfcck u
k kd xif&mS ;wJh tjyKtrltwdik ;f

t&Siq
f Em"du

15

shwehinthar.com

ypKye u
f sus Irw
S Ef ikd cf rhJ ,fq&kd if tckvkd umrpEe YJ Asmyg'ac:wJh vHaS wG&UJ xd;k pdu
k rf u
I kd rcH&wJt
h wGuf tckvkd
idak <u;&jcif;qdw
k hJ tjzpfukd ra&mufEidk af wmhb;l /
awmxJrmS wpfa,mufwnf;awmhaeyg&JU/ xd&k [ef;awmf &JU ESv;kH om;rSm umrpE? Asmyg'ac:wJv
h aHS wGpu
kd Nf y;D
'kua &mufae w,f/
'geJw
Y pfnvH;k idck si;f csjy;D awmh reufvnf;a&mufa&m awmfjy?D tdr&f mwnfaxmif vlaY bmifukd igqif;awmhr,f/
vlxu
G f awmhr,fqjkdy;D awmh wpfcgwnf; jrwfpmG bk&m;qD oGm;w,f/
jrwfpmG bk&m;qDa&mufawmh jrwfpmG bk&m;&Siu
f ]]cspo
f m;? wpfa,mufwnf;aeyg? wpfpw
d w
f nf;xm;yg?
wpfa,mufwnf; aejcif;? wpfpw
d w
f nf;xm;jcif;onf rdrt
d wGuf aumif;usKd ;csr;f omjzpfjcif;&JU taMumif;ygyJ}} vdYk
rdeMYfum;awmfryl gw,f/
tJ'aD emuf ]]pnf;pdr?f aqGrsKd ;udpk eG yYf ,fjy;D &[ef;jyK&jcif;[mvnf;qif;&Jw,f/ &[ef;w&m;tm;xkw&f if;
&[ef;b0rSm arGUavsm&f jcif;[mvnf; qif;&Jw,f/ udpr sm;ajrmif vlwaY k d bmif rSm tdr&f mwnfaxmifjy;D ae&jcif;[mvnf;
qif;&Jw,f/ pdwo
f abm? tusio
hf abmrwloal wGeYJ twlae&jcif;[mvnf; qif;&J w,f/ oHo&mc&D;&Snu
f kd
oGm;&jcif;[mvnf; qif;&Jw,f/ 'gh aMumifh oHo&mc&D;&Snu
f kd oGm;wJo
h l rjzpfygapeJ?Y ajymcJjh y;D cJw
h hJ qif;&J'u
k i g;rsKd ;wd&Yk UJ
tvTr;f rd;k tESyd t
f pufc&H wJo
h l rjzpfygapeJ}Y } vdYk t"dyg ,foufa&mufwhJ *gxmav;wpfy'k ef YJ jrwfpmG bk&m;&Sif
w&m;a[mwJt
h wGuaf Mumifh w&m;a'oemtqH;k rSm xd&k [ef;awmf av;[m &[EmjzpfomG ;ygw,f/
'D0wKav;xkwjf y&jcif;rSm &nf&,
G cf suf ESpcf &k ydS gw,f/
(1) wpfa,mufwnf;awmhaeyg&JU? 0dyempdwf wpf pdww
f nf; rxm;Edik b
f ;l qd&k if qif;&J'u
k a wGjzpfjy;D awmh
rdrv
d t
kd yf aomtusKd ;awG rjy;D pD;Edik b
f ;l qdw
k t
hJ csu/f
(2) wpfa,mufwnf;ae vdYk wdu
k w
f eG ;f xm;aomfvnf; rdrrd mS o'gw&m;awG usqif;aewJt
h cg? w&m;I
rSwyf kH rI w
S ef nf;awG enf;rSm;vrf;rSm;jzpfaewJt
h cgrsKd ;rSmawmh rdru
d kd o'gw&m; wd;k yGm;vmatmif wdu
k w
f eG ;f tm;ay;r,f?h
rdru
d kd w&m;tm;xkwyf kH enf;rSev
f rf;rSejf zpfatmif nTeMf um;ay;Edik rf ,fh rdwaf umif;aqGaumif;? q&maumif;
orm;aumif;wnf;[laom uvsmPrdw qDuak d wmh csO;f uyfzv
Ykd w
k d ,f qdw
k t
h J csu?f tJ'ED pS cf suu
f k d w&m;em y&dowfrsm;
oifcef;pm,lMuzdyYk g/
xd&k [ef;awmfav;[m awmxJrmS wpfa,mufwnf;ae Ny;D awmh ud,
k q
f if;&J? pdwq
f if;&J'Pfuk d wpfa,mufwnf;
Muw
d rf w
dS cf aH er,fq&kd if? 'grSr[kwf jrwfpmG bk&m;qDukd roGm; awmhbJ ud,
k zhf momud,
k f vlxu
G o
f mG ;r,fq&kd if ckvkd
&[Em jzpfEikd f rSm r[kwaf wmhb;l /
tckawmh jrwfpmG bk&m;&Siw
f nf;[laom uvsmPrdwu
kd rS0D cJ sO;f uyfvu
kd &f wJt
h wGuaf Mumifh t&[wr*f?
t&[wzv
kd f eJY edAm efukd rsuaf rSmufjyKjy;D awmh twkr&Sad om csr;f omjcif;Mu;D eJY csr;f omoGm;cJjh y/D
wpfa,mufwnf;aejcif;qdw
k Jh um,0da0u[m taygif;tazmfeaYJ &maESm ae&jcif;udo
k m (0g) taygif;
tazmfeaYJ &maESmae&jcif;aMumifh jzpfay:vmr,fh qif;&J'u
k r sKd ;pHu
k o
kd m y,fazsmufay;Edik w
f myg/
wpfpw
d w
f nf;xm;Edik jf cif;qdw
k Jh pdw0 ad 0uurS udav omawGeYJ a&maESmae&jcif;udk (0g) udavomawGeYJ
a&maESmae &jcif;aMumifh jzpfay:vmr,fq
h if;&J'u
k r eS o
f rQukd y,fazsmufay; Edik yf gw,f/
K

Mucwf0g;HkMuD;vdkrusifUeJh? rQpfpdkhvdkusifU
wpfcgwke;f u Am&mPoDjynf&h iS f bk&ifrif;Mu;D wpfyg;aemufvu
kd af emufyg tjct
H &Htaygif;ajrmufjrm;pGmeJY
O,smOfxaJ ysmyf pJG m;xGuw
f ,f/ O,smOfx0J ifvu
kd w
f ,fq&kd ifyJ O,smOf0uMucwf0g;Hyk ifMu;D &JUatmufrmS yapuAk'g ESpyf g;
oDwif;oH;k aewmudk zl;awG&Y w,f/

t&Siq
f Em"du

16

shwehinthar.com

jird o
f ufaomajEe Y J rsuv
f mT av;awG csjy;D awmh oDwif;oH;k aewhJ yapuAk'g ESpyf g;udk zl;awGU&vQif zl;awGU&csi;f yJ
Am&mPoDrif;Mu;D &JU pdwt
f pOfrmS MunfnKd o'gpdwaf wGjzpfw,f/ 'gaMumifh qifay:uqif;jy;D awmh yapuAk'g ESpyf g;qDuk d
csO;f uyfw,f/
yapuAk'g ESpyf g;&JU toGit
f jyifu rdrw
d v
Ykd 0l wfaMumifrsm;&JU toGit
f jyiferYJ wlwt
Jh wGu?f cgwdik ;f vnf;
wpfcgrSrjrifb;l wht
J wGuf txl;tqef;jzpfjy;D awmh ]]t&Sib
f &k m;wd-Yk t&Sib
f &k m;wdu
Yk bmawGv}J } vdaYk r;vdu
k w
f ,f/
]]rif;Mu;D ? igwdu
Yk toZrmeyk*Kd vaf wGjzpfw,f}}vdYk yapuAk'g t&Sijf rwfEpS yf g;u ajzMum;awmfryl gw,f/
ud,
k u
hf ,
kd u
f ykd apuAk'g yJvYkd wdu
k f u
kd Mf u;D rajymyJeYJ oG,0f u
kd w
f t
Jh "dyg ,fet
YJ oZrmevdYk ajymvdu
k yf gw,f/
]]toZrmeqdw
k mbmvJb&k m;}}
]]toZrmeqdw
k m jiu
d yfw,
G w
f mjcif;r&dw
S Jh yk*Kdvu
f akd c:w,f/ ouf&o
Sd ufrJh b,ftmkt
H ay:rSmrS jiu
d yf
wG,w
f mjcif;r&dS whyJ *k Kdvu
f kd toZrmevdaYk c:w,f rif;Mu;D /
rif;Mu;D ? a[m'D Mucwf0g;HMk u;D udMk unf/h a[m'DMucwf0g;kMH u;D [m? a[m'DMucwf0g;HMk u;D rSm&dw
S Jh 0g;yifawG[m
wpfyifew
YJ pfyif tjrpfcsi;f vnf;,Su?f yifpnfcsi;f vnf;quf? wpfyifeYJ wpfyiftudik ;f ? tcuf? twuf? tvufawG
a&m,Suf yI af xG;jy;D awmhjiw
d ,
G af eMuw,f/
a,mufsm;wpfa,mufu "m;wpfacsmif;eJY tJ'MD ucwf0g;Hx
k u
J 0g;yifwpfyifukd ckww
f ,f qdMk uygpd/Yk tJ'D
Mucwf0g;Ht
k v,fu 0g;yifqw
kd mtomxm;? 0g;Ht
k pGet
f zsm;u 0g;yifwpfyifut
kd &if;uckwv
f u
kd w
f ,f/
t&if;uckwv
f u
kd w
f aJh e&mrSm vH;k 0jywfomG ;jy/D vH;k 0jywfomG ;ayr,fh tJ'0D g;yif[m olt
Y vdv
k v
kd nf;yJ
vJjy;D awmhrvmbl;/vufeq
YJ x
JG w
k jf yefawmhvnf;yJ vG,v
f ,
G u
f u
l el YJ qGx
J w
k v
f rYkd &bl;/bmhaMumifv?J tJ'0D g;yifrmS &dw
S Jh
tudik ;f ? tcuf? twuf? tvufawGu ywf0ef;usirf mS &dw
S Jh 0g;yifawG&UJ tay:rSm jiw
d ,
G f yI af xG;aewhJ twGuaf Mumifyh /J
tJ'D tjit
d wG,?f tIyt
f axG;? tudik ;f tcuf? twuftvufawGukd "m;eJY cufcufccJ J y,fowfjy;D awmh
rSmomvQi?f cufcufccJ J jzwfawmufvu
kd af wmhro
S mvQif xd0k g;yifukd tjyifqx
JG w
k v
f &Ykd w,f/ Mucwf0g;Ht
k wGi;f u?
tv,fu0g;yifq&kd ifawmhrajymeJaY wmh/ b,fvrkd S qGx
J w
k v
f &Ykd rSmr[kwaf wmhb;l /
rif;Mu;D ? rif;Mu;D &JU b0[mvnf; a[m'D Mucwf0g;kMHu;D vdjkzpfaeNy/D twGi;f Iyt
f jyifyI f tIyEf pS rf sKd;eJY toifrif;Mu;D
Iyaf ew,f/
twGi;f Iyq
f w
kd mu avmb? a'go tp&dw
S Jh udavomw&m;awGuakd jymwm/ tjyifyI q
f w
kd mu tmHik g;yg;
umr*kPw
f &m;awGuakd jymwm/
rdr&d UJ pdwt
f pOfrmS avmb? a'go tp&dw
S Jh udavomw&m;awG jzpfaejyq
D &kd if tJ'yD *k Kdv[
f m twGi;f Iyef YJ
Iyaf ejy/D
tjyifbufuvnf; oH;k aqmifcpH m;zdt
Yk wGuf tqif;?toH? teH?Y t&om? txdtawGUvdaYk c:whJ tmHk
ig;yg;umr*kPfw&m;wnf;[laom ouf&dSoufrhJtoHk;taqmif ypnf;0wKawGudk &SmazGpkaqmif;xm;jyD?
&,lord ;f ydu
k x
f m;jyq
D &kd if tJ'yD *k Kdv[
f mtjyifyI af wGeYJ Iyaf ejy/D
toifrif;Mu;D &JUb0[m twGi;f Iyf tjyifyI f tIyEf pS rf sKd ;eJY Iyaf ewht
J wGuaf Mumifh oHo&m0#fqif;&Juae
vGwaf jrmufatmif ke;f xGuzf cYkd ufw,f/ tJ'v
D kd ek ;f rxGuEf ikd w
f t
Jh wGuaf Mumifh ppfreS w
f cJh sr;f omokcudk rif;Mu;D r&Edik b
f ;l /
wdrYk sm;usawmh a[m'DrQppf u
Ykd av;awGv?kd rd;k wGi;f qdak wmhrQppf u
Ykd av;awGuvnf;aygufaew,f/
a[m'DrQppf u
Y k d av;awGusawmh tudik ;f tcuf? twuftvufawG rxGuaf o;wht
J wGuf ywf0ef;usit
f ay:rSm
jiw
d ,
G f yI af xG;jcif; vH;k 0r&daS o;wht
J wGuaf Mumifh tzsm;uyJcsKd ;csKd ;? t&if;uyJcsKd ;csKd ;? csKd ;jy;D whJ tJ'rD Qppf u
Ykd av;awGukd
tjyifa&mufatmif tvG,w
f uleYJ qGx
J w
k v
f &Ykd w,f/
0g;Hyk iftpGet
f zsm;u rQppf q
Ykd w
kd mtomxm;vdu
k Of ;D / 0g;Ht
k v,frmS &dw
S Jh rQppf u
Ykd akd wmifrS csKd ;jy;D vd&Yk &Sd if
tjyifut
kd vG,w
f ulqx
JG w
k v
f &Ykd w,f/
wdrYk sm;&JUb0[mvJ a[m'DrQppf u
Ykd av;awGvykd gyJ/ t wGi;f Iyv
f nf; r&d?S tjyifyI v
f nf; r&d/S tIyt
f axG;awG
tukev
f ;kH uif;aewht
J wGuaf Mumifh qif;&J'u
k u
ae vGwaf jrmufatmif ke;f xGuEf ikd Mf uw,f/ csr;f omppf? csr;f omrSeu
f kd
wdrYk sm; &&dMS uw,f/

t&Siq
f Em"du

17

shwehinthar.com

'ghaMumifh rif;Mu;D ? qif;&J'u


k t
aygif;rS vGwaf jrmufjy;D awmh csr;f omppf? csr;f omrSeu
f kd &csiw
f ,fq&kd ifawmh
Mucwf0g;HMk u;D vdk rusiyfh geJ/Y rQppf u
Ykd av;vdk usiyhf g/
'Dw&m;a[mjy;D awmh yapuAk'g t&Sijf rwfEpS yf g;[m aumif;uifc&D;uae jyef<uoGm;w,f/ tJ'rD mS
Am&mPoDrif;Mu;D u ud,
k b
hf 0udk jyefjy;D awmh qifjcifw,f/ oHa0*awGjzpfw,f/ aMomf igwd&Yk UJ b0[m twGi;f Iyf
tjyifyI af wGeYJ Iyjf y;D awmhaeygvm;/ b,fawmhrsm;rS 'DtIyt
f axG;u vGwaf jrmufyghrvJ/
w&m;emy&dowfrsm;vnf;yJ ud,
k b
hf 0ud,
k jf yefjy;D awmhpOf;pm;Munf/h wdb
Yk 0[m Mucwf0g;HMk u;D vdrk sm;
jzpfaeovm;/rQppf aY k d v;awGvyk d J jzpfaeovm;qdw
k m/ Mucwf0g;HMku;D vdjkzpfae jyq
D &k d ifawmh 'kua wmu vGwaf jrmufatmif
ke;f xGuzf Ykd cufjy/D
'DAm&mPoDrif;Mu;D uawmh b,fawmhrsm;rS igvnf;toZrmeyk*Kd vjf zpfyghrvJvYkd pOf;pm;qifjcifjy;D awmh
tJ'MDucwf0g;HMku;D &JU atmufrmS yJ rwfwwf&yf&if;eJY 0dyemIymG ;vdu
k w
f m 0dyemPfawG tqifq
h ifw
h uf? r*fPf
zdv
k
f PfawGtqifq
h ifw
h ufjy;D awmh &[EmjzpfomG ;ygw,f/ t&[wr*feYJ twl yapuaAm"dPfyg ,SOw
f jJGy;D &whJ
twGuf yapuAk'g wpfql jzpfomG ;ygw,f/
Am&mPoDrif;Mu;D yapuAk'g jzpfomG ;wm wpfa,mufwnf;aejy;D tm;xkwv
f Ykd jzpfomG ;wmvm;qd&k if r[kwb
f ;l /
Am&mPoDrif;Mu;D &JU ywf0ef;usirf mS rdz&k m;Mu;D ? rdz&k m;i,fawG? armif;rrdaH wG? eef;wGi;f ol eef;wGi;f om;awG? 0efMu;D awG?
rSK;rwfawG? ppfonfAv
kd yf gawG tjct
H &Haygif; ajrmufjrm;pGm&daS eMuw,f/
trsm;&JUtv,frSm? taygif;tazmf&JUtv,frSm aeae&ayr,fhvdkY rdrd&JUoEmefrSm 0dyempdwf
wpfpw
d w
f nf;jzpfatmif xm;vdu
k Ef ikd w
f t
Jh wGuaf Mumifh 0dyempdw&f UJ tjcm;rhrJ mS r*fpw
d af wG tqifq
h ifjh zpfNy;D awmh
t&[wr*f? t&[wzv
kd
f Pfurkd suaf rSmufjyKjy;D yapuAk'g jzpfomG ;w,f/
'ghaMumifh trsm;eJU aeyifaeae&aomfvnf;yJ wpfpw
d w
f nf;xm;Edik w
f ,fq&kd if rdrv
d t
kd yfaomtusKd ;udp
jy;D pD;Edik w
f ,fqw
kd mudk 'Dom"uav;eJY rSwo
f m;xm;Mu&r,f/
K

xdkifrSw&m;vdkhrxifygeJU
Am&mPoDrif;Mu;D yapuAk'g jzpfomG ;wm bm&d,mykwef jYJzpfomG ;wmvJq&kd if rwfwyf&yfvsu
f &d,mykwef YJ
jzpfomG ;wm/ yapuAk'g ESpyf g; aumif;uifu<uoGm;wmudk rwfwwf&yf zl;ajrmf&if;eJY 0dyemIvu
kd v
f Ykd yapuAk'g
jzpfomG ;wm/
'gudek rlem,ljy;D awmh rdrw
d [
Ykd m xdik af ewht
J csed rf mS yJ Irw
S rf ,f? pMuc sed rf mS yJ Irw
S rf ,fvYkd ESv;kH roGi;f MubJeYJ
taxGaxGjyKz,
G u
f pd a wGukd aqmif&u
G af ewht
J csed rf mS vnf;yJ taxGaxGtao;pdwt
f rSwu
f av;awGukd rvGwaf tmif
Irw
S jf y;D awmh aeMu&r,f/ 'gutm;xkwaf eqJ a,m*Drsm;twGuaf jymwm/
tdrjfyefMur,fyh *k Kv
d rf sm;twGuaf wmh bk&m;cef;xJrmS wpfa,mufwnf; at;at;aq;aq; xdik jfy;D awmh w&m;xdik f
Edik w
f t
Jh csed u
f sryS J ig 0dyemIawmhr,f? usew
f t
Jh rd rf u
I pd a wG aqmif&u
G af e wht
J csed rf mS awmh tomav;aevdu
k Of ;D
r,fvYkd 'Dvkd ESv;kH roGi;f Mu bJeYJ aeYpOfb0rSmvnf; 0dyemtvkyu
f kd xnfo
h iG ;f oGm;apcsiyf gw,f/
aeYpOfjyKz,
G u
f pd a wG? ynma&;udp? pD;yGm;a&;udp? tdraf xmifa&;udp? vlraI &;udp? use;f rma&;udp tp&dw
S Jh
ta&;udpa ygif; ajrmufjrm;pGmudk jyKvyk af qmif&u
G af ewhJ tcsed af wGrmS vnf; yJ aqmif&u
G af ewhJ tcdu
k t
f cdu
k af v;awGrmS
rdrw
d &Ykd UJ oEmefrmS 0dyemIrw
S rf u
I av;awGeYJ wGw
J jJG y;D awmh? rdrv
d yI &f mS ;aqmif&u
G af ewhJ tjyKtrluav;awGrmS
0dyemtrSwo
f wduav;uyfjy;D awmh jyKvyk t
f m;xkwMf u&r,f/
tavhtusiv
hf nf;vkyx
f m;r,f/ owdvnf;xm;r,fq&kd ifawmh bmtvkyyf v
J yk v
f yk f Irw
S v
f &Ykd ygw,f/

t&Siq
f Em"du

18

shwehinthar.com

wpfcsdefwnf;tvkyfESpfckjyD;atmifvkyfyg
'Dae&mrSm txl;pdw0f ifpm;p&maumif;jy;D awmh txl;t&om&dw
S Jh Irw
S ef nf;wpfcu
k awmh xdjcif;qdw
k Jh
oabmudk rI w
S w
f eJh nf;ygyJ/
xdjcif;qdw
k o
Jh abm[m w&m;emy&dowfrsm; bmtjyKtrluykd jJ yKjyK tcsed w
f ikd ;f tcsed w
f ikd ;f rSm? tjyKtrlwikd ;f
tjyKtrlwikd ;f rSm? vIy&f mS ;rIwikd ;f vIy&f mS ;rIwikd ;f rSm xif&mS ;&daS eygw,f/ xdjcif;oabmuif;aewhJ tcsed q
f w
kd m r&dyS gbl;/
qdkygawmh/ a&csdK;aewhJtcsdefrSmqdk&ifvnf; a&cGufeJYvufeJYxdr,f/ a&eJYcEmudk,feJYxdr,f/
rsuEf mS opfwt
Jh csed rf mS qd&k ifvnf;rsuEf mS eJv
Y ufex
YJ rd ,f/
oGm;wdu
k w
f ,fq&kd ifvnf; oGm;wdu
k w
f eH YJ vufex
YJ rd ,f/tdrrf u
I pd a wGaqmif&u
G w
f t
Jh cgusawmhvnf;
t0wfavQmrf ,fq&kd if vufet
YJ 0wfex
YJ rd ,f/ xrif;td;k wnfr,fq&kd if xrif;td;k eJv
Y ufex
YJ rd ,f/ a,mufreJv
Y ufeYJ
xdr,f/ ikwo
f ;D axmif;jyq
D &kd ifawmh ikwq
f ekH v
YJ ufex
YJ rd ,f/
um;armif;jyq
D jkyd efawmhvnf; um;pwD,mwdik ef v
Y J ufex
Y J rd ,f/ xdik cf ek H w
Y J ifyg;eJx
Y rd ,f ponftm;jzifh xdjcif;qdw
k Jh
oabmuawmh bmtjyKtrluykd jJ yKjyK tjrw
J rf; xif&mS ;&daS ew,f/
tJ'D xdjcif;qdw
k o
Jh abmuvnf;yJ tESt
YH jym;&daS ewmqdak wmh xdjcif;rsm;pGmxJu ]]xdw,f? xdw,f}}vdYk
Irw
S v
f u
kd v
f &Ykd &Sd ifrrd v
d yk af ewht
J vkyu
f pd taESmift
h ,Sujf zpfroGm;Edik w
f Jh xdjcif;oabmav;udk tmHpk ;l pdu
k jf y;D awmh
]]xdw,f? xdw,f}}vdYk Irw
S &f r,f/
qdMk uygpd/Yk ikwo
f ;D axmif;aew,fyq
J Mkd uygpd/Yk ikwo
f ;D axmif;aewhJ tcsed rf mS nmbufvufuvnf;
ikwu
f snaf yGUeJx
Y w
d ,f/ b,fbufvufuvnf; ikwq
f ekH x
YJ w
d ,f/ wifyg;uvnf; xdik af ewhcJ ekH YJ xdw,f/
ajcaxmufuvnf; Murf;jyifex
YJ w
d ,f/ xdwaJh e&mawG tESt
YH jym;yJ/
tJ'x
D jd cif;oabmawG ajrmufjrm;pGm&dw
S t
Jh xJu wifyg;eJY xdik cf x
kH w
d aJh e&mudk tmHpk ;l pdu
k jf y;D xdw,f xdw,fvYkd
Irw
S v
f u
kd v
f &Ykd &Sd if ikwo
f ;D axmif;csuaf wGvjJGy;D awmh awmfMum vufuikd kwu
f snaf yGUpm rdcsirf o
d mG ;Edik w
f ,faemf/
'ghaMumifh xdjcif;trsm;tjym;&dw
S t
Jh xJu Irw
S jf cif;aMumifh rdrv
d yk af ewht
J vkyu
f kd taESmiht
f ,Surf jzpfEikd w
f Jh
xdwo
Jh abmav;? tJ'iD kwo
f ;D axmif;whu
J pd r mS Irw
S v
f aYkd umif;wht
J uGuu
f awmh vufeiYJ kwu
f snaf yGUeJx
Y w
d Jh
ae&mav;udk tmHpk ;l pdu
k jf y;D Irw
S w
f mtaumif;qH;k yJ/
tJ'v
D kd rI w
S jf y;D aer,fq&kd if ikwo
f ;D axmif;wJt
h vkyu
f pd vnf; bmrS taESmiht
f ,Suf jzpfomG ;p&mtaMumif;
r&Sb
d ;l /
'ghaMumifh ikwu
f snaf yGUeJY vufex
YJ w
d hJ ae&mav; pdwu
f yfNy;D awmh ]]xdw,f? xdw,f}} vdYk rI w
S jf y;D ikwo
f ;D
axmif;r,fq&kd if ikwo
f ;D axmif;wJt
h vkyv
f nf;jy;D ? 0dyemIrw
S w
f t
hJ vkyf vnf;jy;D ? wpfcsed w
f nf; tvkyEf pS cf jk y;D wJh
twGuaf Mumifh odyaf e&musw,f/
'ghaMumifh tcsed w
f ik d ;f tcsed w
f ik d ;f ? tjyKtrlwik d ;f tjyKtrl wdik ;f rSm xdjcif;qdw
k o
h J abm tjrw
J rf;&Sad ewJt
h wGuaf Mumifh
rdrd Irw
S v
f u
k d jfcif;tm;jzifh rdrv
d yk af ewJt
h vkyf taESmiht
f ,Surf jzpf Edik w
f h J xdwah J e&mav;udk tmHpk ;l pdu
k jfy;D awmh ]]xdw,f?
xdw,f}} vdYk Irw
S w
f t
hJ avhtusiu
hf kd tdrrf mS aeMuwJh w&m;emy&dowfrsm; avhusijhfyKpk ysKd ;axmifMuygvdYk OD;Zif;wdu
Yk
wdu
k w
f eG ;f ygw,f/
xdw,fvrYkd rSwaf yr,fh xdjcif;oabmudk Irw
S &f ma&muf wJh Irw
S jf cif;awGvnf; &Syd gao;w,f/ tJ'guawmh
ud,
k t
f rlt&m vIy&f mS ;jyKrrl aI wGukd Irw
S jf cif;ygyJ/
oGm;&if ]oGm;w,f}? &yf&if]&yfw,f}? xdik &f if]xdik w
f ,f}?avsmif;&if]avsmif;w,f}? auG;&if]auG;w,f}?
qef&Y if]qefw
Y ,f}? xrif;vkw,
f &l if],lw,f}? xrif;vkw0f g;&if]0g;w,f} ponftm; jzifh ud,
k t
f rlt&mvIy&f mS ;jyKrrl I
rSeo
f rQukd jyKral ewJt
h wdik ;f Irw
S f aewm[m xdjcif;oabmudk Irw
S af ewmygyJ/
xdjcif;oabmudk ydik yf ikd Ef ikd Ef ikd f rdr&d & Irw
S Ef ikd jf yq
D &kd if "mwfMu;D av;yg;&JUoabmudk rsuaf rSmufxifxif
odjrifawmhwmygyJ/

t&Siq
f Em"du

19

shwehinthar.com

xdw,fvYkd Irw
S af e&if;eJY rmwJo
h abm? aysmw
h o
hJ abm? Murf;wJo
h abm? acsmwJo
h abm? av;wJo
h abm?
ayghwo
hJ abm awGukd odoo
d mG ;wm[m yx0D"mwfukd odwmygyJ/
xdw,fvYkd rI w
S af e&if;eJY ,dpk ;D wJo
h abm? zGUJ pnf;wJo
h abm? pdx
k ikd ;f apwJo
h abm? wd;k yGm;apwJo
h abm?
yGapwJo
h abm awGukd odoo
d mG ;wm[m tmayg"mwfukd odwmygyJ/
xdw,fvYkd rI w
S af e&if;eJY ylwo
hJ abm? at;wJo
h abm? aEG;wJo
h abmawGukd odoo
d mG ;wm[m awaZm"mwfukd
odwmyg yJ/
xdw,fvYkd Irw
S af e&if;eJY vIyw
f o
hJ abm? a&GUvsm;wJo
h abm? wGe;f uefwo
hJ abm? wGe;f ydw
Yk o
hJ abm?
awmifw
h if;wJo
h abm? jird 0f yf&yfwnfwo
hJ abmawGukd odoo
d mG ;wm[m 0ga,m "mwfukd odwmygyJ/
owd? orm"d? Pftm;aumif;oGm;vd&Yk &dS ifawmh xdw,f vdYk Irw
S w
f ikd ;f ? xdwmwpfjcm;? odwmwpfjcm;
uGjJ ym;oGm;ygvdrhf r,f/ yk*Kdv?f ow0g? ig? olwpfyg;? a,musmf ;? rde;f rqdw
k m r&Syd gvm;? xdro
I abmeJY odro
I abm?
xdrt
I aygif;eJY odrt
I aygif; om &Syd gvm;vdYk odomG ;ygvdrrhf ,f/
tJ'x
D uf Pf&ifo
h mG ;&ifawmh xdjcif;oabmeJY odjcif; oabmawG[m ta[mif;ysuv
f u
kd ?f topfjzpfvu
kd ?f
ta[mif;ysuv
f u
k d ?f topfjzpfvu
k d ef Y J tqifq
h ift
h ydik ;f ydik ;f jzpfysu?f jzpfysujfy;D w&pyf ajymif;vJaewmudk odomG ;ygvdrrh f ,f/
jzpfvu
kd f ysuv
f u
kd ef rYJ Ykd tedp? jzpfjcif;ysujf cif;awG&UJ ESyd f pufraI wGukd rjywfcaH e&vdYk 'ku? rjzpfatmif
rysuaf tmifwm;qD; vdrYk &? ud,
k pf ;kd ud,
k yf ikd f r[kwv
f Ykd tew? tJ'v
D t
kd m;jzifh tedp? 'ku? tew? vuPmPfo;kH yg;
xif&mS ;vmygvdrrhf ,f/
vuPmPfo;k H yg; &ifo
h eftm;jynfv
h Y k d txGwt
f xdyf a&mufomG ;wJt
h cgrSmawmh r*fPf? zdv
k
f PfeY J edAm efuk d
rsuaf rSmufjyKomG ;rSmygyJ/
K

tnmudkif&iftxmydkifygw,f
xdjcif;oabmawGtm;vH;k &JU jrpfzsm;cH&m yifr A[d|k me csKyu
f awmh 0ifavxGuaf vygyJ/ 0ifavudk tme?
xGuaf vudk tygevdaYk c:wmrdYk 0ifavxGuaf vudk Irw
S &f wJu
h r|mef;udk tmem ygeur|mef;vdYk ac:ygw,f/
0ifavxGuaf v[m ud,
k o
f wdjyKonfjzpfap? ud,
k f owdrjyKonfjzpfap? ud,
k o
f o
d nfjzpfap? ud,
k rf od
onfjzpfap tjrJ xif&mS ;&Sad eygw,f/ touf&iS af ewJh vlwpfa,muftwGuf 0ifavxGuaf v &yfqik d ;f aewJt
h csed &f ,fvY k d
r&Syd gbl;/ tdyaf ysmaf e wJt
h csed rf mS awmif tqufrjywf&adS eygw,f/
toufrSLwJyh *k Kdvcf ek pfO;D &Syd gw,f/ trd0rf;rSm y#doaE aeol? a&epfaeol? arharsmaeol? aool? pwkw
psmef0ifpm;aeol? lyb0 tlyb0a&mufaeol? eda&m"ormywf0ifpm;aeol? 'D yk*Kdvf ckepfO;D uawmh 0ifavxGuaf v
r&Syd gbl;/ olwu
Ykd akd wmh >cif;csut
f aeeJY csev
f yS x
f m;vdu
k yf g/
0ifavjyefrxGuaf wmhwt
hJ csed ?f xGuaf vjyefr0ifawmhwhJ tcsed [
f m aowJt
h csed yf gyJ/ 'ghaMumifh kyef mrfcEm
tqufrjywf &Sio
f efaerIrmS 0ifavxGuaf vu t"duy"meusygw,f/ 0ifoufxu
G o
f ufqw
kd t
hJ wdik ;f b0wpfc&k UJ
touf[m 0ifavxGuf avjzpfvYkd 0ifavxGuaf vudk owduyfrI w
S &f wJh tmemyge ur|mef;[mvJ 0dyem
a,m*Dwikd ;f &JU ]]toufaoG;aMumur |mef;Mu;D }} jzpfygw,f/
0ifavxGuaf veJyY wfoufwhJ kyef mrf&UJ oabmobm0 awGukd ydik Ef ikd o
f mG ;&if usew
f hJ yk ef mrftm;vH;k &JU
oabmobm0awG udyk g ydik Ef ikd o
f mG ;wmrdYk tmemygeur|mef;udk ]]tnmudik u
f r|mef;}} vdv
Yk nf;ac:Edik yf gw,f/
tdycf sed ?f Ed;k csed ?f tcsed w
f ikd ;f rSm xif&mS ;&Sad ewJt
h wGuf Irw
S f &wmvnf; vG,u
f ?l r&yfrem;vnf; tqufrjywf
Irw
S Ef ikd w
f maMumifh tmemygeur|mef;udk yifwikd u
f r|mef;tjzpf owfrw
S jf y;D tm;xkww
f m[m vltrsm;pktwGuf

t&Siq
f Em"du

20

shwehinthar.com

toifah wmfq;kH ygyJ/


tmemygeur|mef;udk rodem;rvnfoal wGu orx ur|mef;vdY k xifrw
S pf yG pf MJu
G ygw,f/ olwx
Y k d ifrw
S pf yG pf o
J G vdk
r[kwyf gbl;/ tmemygeur|mef;[morx? 0dyem pG,pf &k H wJh ur|mef;Mu;D yg/ orxvdk &I if orxjzpfjy;D ? 0dyemvdk
I&if 0dyemjzpfygw,f/
0ifavxGuaf v avaMumif;aemufuv
kd u
k d Nfy;D yHo
k Pmef edrw
d ?f t&dyt
f a,mifawGuk d aI e&if orxjzpfygw,f/
avaemuf udrk vdu
k b
f J ESmoD;0 avxd&m wpfae&mwnf;uae xdro
I abm? vIy&f mS ;wGe;f uefro
I abmudk tedp?
'ku? tew vuPma&;oH;k yg; xif&mS ;vmatmif Iae&if 0dyemjzpfygw,f/
tmemygewdow
k e rf mS jrwfpmG bk&m;&Siu
f tmemyge udk IymG ;&if owdy|mefav;yg;vH;k udk IymG ;jy;D om;jzpfw,f/
owdy |mefav;yg;IymG ;&if aAmZicf ek pfyg;udv
k nf; yGm;rsm;jy;D om;jzpfw,f/ aAmZicf ek pfyg;yGm;rsm;&if t&[wr*f?
t&[wzv
kd u
f k d qdu
k af &mufEik d w
f ,fvY k d rdeMYu
f m;awmfryl gw,f/ tmemygeur|mef;eJY &[EmtxdjzpfEik d w
f ,fvY k d qdv
k yk d gw,f/
okwe w
f pfcrk mS qd&k if tmemygeIymG ;wJo
h [
l m wpfxikd f wnf;eJaY wmif &[EmtxdjzpfEikd w
f ,fvYkd rdeMYfum;awmf
rlxm;ygw,f/
'ghaMumifh tmemygeur|mef;udk edAm efomG ;wJjh zwfvrf;? edAm efomG ;wJv
h rf;wdv
k Ykd a&S;ola[mif;awGu
rdeq
Y f ak d wmfrMluyg w,f/ q&mawmfMu;D wpfyg;uqdk tmemygeur|mef;udk ]]oufO;D qHyik d u
f r|mef;}} vdaY k wmif wcrf;wem;
cs;D rGr;f *kPw
f ifawmfrcl yhJ g w,f/
tmemygeur|mef;[m ormorK'b
&k m;&Siw
f ikd ;f &JU vufo;kH ur|mef;Mu;D jzpfygw,f/ bk&m;&Siw
f ikd ;f ? bk&m;&Sif
wdik ;f [m tmemygeur|mef;udyk J yifwik d u
f r|mef;tjzpf IymG ;&if;eJY bk&m; jzpfawmfrMluygw,f/ wjcm;ur|mef;eJY bk&m;jzpfwh J
bk&m;&,f vdY k wpfqrl S r&Syd gbl;/ a&S;uvnf; b,fwek ;f urS r&Scd yh J gbl;/ tckvnf; vH;k 0r&Syd gbl;/ aemifvnf; b,fawmhrS
&Srd mS r[kwyf g bl;/ 'Dtcsuu
f u
kd tmemygeur|mef;[m b,favmufMu;D us,f jrifjh rwfw,f? b,favmuf
xdyw
f ef;tusq;kH jzpfw,f qdw
k mudk azmfjyaeygw,f/
Irw
S ef nf;uawmh ESmoD;0avxdwahJ e&mrSm owdu(kd pdwf ud)k uyfxm;jy;D av0if&if ]0ifw,f}? avxGu&f if
]xGuw
f ,f} vdYk Irw
S f ykH gyJ/ av0ifomG ;wJt
h cgrSm ESmoD;0udx
k jd y;D 0ifomG ;ygw,f/ xdwahJ e&mav;rSm owdukd
(pdwu
f )kd uyfxm;jy;D ]0ifw,f}vdYk Irw
S &f ygr,f/ twGi;f 0ifomG ;wJh avaMumif;aemuf pdwrf vdu
k &f ygbl;/ vdu
k &f if twGi;f
ysUH vGirhf I jzpfygw,f/
avxGuo
f mG ;wJt
h cgrSm ESmoD;0udx
k jd y;D xGuo
f mG ;yg w,f/ xdwahJ e&mav;rSm owdu(kd pdwu
f )kd uyfxm;jy;D
]xdw,f}vdYk Irw
S &f ygr,f/ tjyifxu
G o
f mG ;wJh avaMumif;aemuf pdwrf vdu
k f &ygbl;/ vdu
k &f if tjyifysUH vGirhf I jzpfygw,f/
]]0ifav0ifwikd ;f xd? xdwikd ;f od? xGuaf vxGuw
f ikd ;f xd? xGuw
f ikd ;f od? 'gqd&k if tukev
f ;kH udpj y;D ygw,f}} qdw
k hJ
a0blq&mawmfb&k m;Mu;D &JU rdeMYf um;awmfrcl suu
f kd OD;xdyyf efqifjy;D tjrw
J rf; wxdwnf;xdaewmudk wodwnf;
odaeatmif Irw
S Mf u&ygr,f/
0ifx?d xGux
f d xdoabmav;udk ESpq
f ,fah v;em&D wpfpyfwnf;&atmifrsm; tm;xkwEf ik d cf &h J ifawmh odoo
d momxl;jcm;
vmygvdrrh f ,f/ &dyo
f mjyifyrSmaewJh yk*Kv
d rf sm;taeeJY tJ'aD vmuftxd rpGr;f Edik &f ifawmif ig;rdepf&&if ig;rdepf? q,fred pf&&if
q,fred pf wpfpyfwnf;&atmif vkyMfunf&h if odomvmygvdrrh f ,f/
xl;jcm;wJh pdww
f nfjird af t;csr;f rI? pdw"f mwfcik d rf mrI? pdwf aepdwx
f m;Mu;D us,jfrifjhrwfrrI sm;eJt
Y wl ra&rwGuEf ik d w
f hJ
avmuD? avmukw& maumif;usKd ; csr;f omawGukd thMH ozG,&f m ud,
k w
f ikd af wGU MuKH cpH m;vm&ygvdrrhf ,f/
tmemygeur|mef;[m tck?I tckcsr;f om? tckjird ;f at;? tjrefq;kH odomwJh ur|mef;yg/xdjcif;oabm
Irw
S &f muae "mwfMu;D av;yg;ody?kH kyef mrfuyJG ?kH tedp? 'ku? tew? vuPm PfxifyakH wGuakd wmh a&SUydik ;f rSm
ajymcJjh y;D ygjy/D
tmemygeur|mef;[m xdik cf sd erf mS om tm;xkwEf ikd w
f m r[kwyf gbl;/ oGm;&if;vm&if;? vky&f if;udik &f if;?
ajym&if;qd&k if;? pm;&if;aomuf&if;vnf; tm;xkwEf ik d yf gw,f/ wpfcsed w
f nf;tvkyf ESpcf Nky;D wJh ur|mef;yg/ tcsed v
f nf;ruke?f
vlvnf;ryef;? aiGvnf; rxGu?f tifrwef wGuaf jcudu
k w
f hJ ur|mef;yg/

t&Siq
f Em"du

21

shwehinthar.com

0dyemukov
kd u
f kd tvG,w
f ul&,lEikd jf y;D r*fzv
kd ef Ad m ef udk tvG,w
f ulqu
kd af &mufapEdik w
f m[m
tmemygeur|mef;ygyJ/

igvnf;r&dS? igUOpmvnf;r&dS
tJ'v
D t
kd csed w
f ikd ;f ? tcsed w
f ikd ;f rSm 0dyempdwu
f av;jzpf atmif MuKd ;pm;tm;xkwaf wmh bmtusKd ;&ovJ/
rdr&d UJ oEmefrmS 0dyempdww
f pfpw
d w
f nf;tcsed w
f ikd ;f ? tcdsew
f ikd ;f jzpfaeatmif MuKd ;pm;tm;xkwEf ikd jf yq
D &kd if
jyKvyk o
f rQ tjyKtrlwikd ;f ? tjyKtrlwikd ;f rSm igqdw
k o
hJ abmav; uif;aew,f/ bmyJjyKjyK igqdw
k o
hJ abmav;
rygawmhwt
hJ wGuaf Mumifh csr;f omw,f/
awGUMuKH orQ tmHw
k ikd ;f ? tmHw
k ikd ;f tay:rSm ighOpmqdw
k hJ oabmvnf; uif;aew,f/ b,ftmHek yYJ MJ uKH MuKH
ighOpmqdw
k o
hJ abm uif;&Si;f aewJt
h wGuaf Mumifh csr;f omw,f/
igqdw
k o
h J abm? ighOpmqdw
k o
h J abm 'DoabmESprf sKd; uif; &Si;f aewJt
h wGuf 0dyempdwu
f av; jzpfaewJt
h csed rf mS
tifrwef csr;f omw,f/
0dyemPfxufoefaeol&UJ oEmefrmS igtpGeJ YJ ighOpmtpGaJ wG vGwaf jrmufaewmeJt
Y rQ pdwjf ird ;f csr;f jcif;?
pdw"f mwfcik d rf mjcif;? pdwaf epdwx
f m;Mu;D us,jfrifjhrwfjcif;? ud,
k u
f siw
h f &m; aumif;rGejfcif;? b0udpt
axGaxG tqifajyjcif;
pwJrh a&rwGuEf ikd w
f hJ aumif;usKd ;w&m;awGvJ tHMh ozG,&f m jynfph v
kH mEdik yf gw,f/
'ghaMumifh rdr&d UJ oEmefrmS 0dyempdwu
f av; wpfpw
d w
f nf; tjrw
J rf;jzpfaeatmif MuKd ;pm;tm;xkwMf uyg/
0dyempdwf wpfpw
d w
f nf;xm;Edik jfcif;u t"duvdY k qdk vdu
k w
f t
h J wGuaf Mumifh wpfa,mufwnf;aejcif;udv
k nf;
rpGev
Yf w
T f bJeYJ wpfa,mufwnf;aejcif;qdw
k hJ oabmudv
k nf; rdr&d UJ oEmefrmS jynfph akH tmif MuKd ;pm;tm;xkwMf uygvdYk
OD;Zif;wdYk wdu
k f wGe;f ygw,f/
K

a0;&modkhajy;cGmvdkha&Smifz,f
wpfa,mufwnf;aecsifw,f
wpfa,mufwnf;vnf; aeEdik rf ,f? wpfpw
d w
f nf;vnf; xm;Edik rf ,f qd&k ifawmh taumif;qH;k yJ/
wpfa,mufwnf;vnf;ae? wpfpw
d w
f nf;vnf;xm;oGm; wJh om"utjzpftysuaf wGuawmh yd#uwfawmfrmS
ajrmufrsm; pGm &Syd gw,f/ txif&mS ;qH;k wpfcu
k k d tusO;f csKyaf jym&&ifawmh w&m;emy&dowfrsm;tm;vH;k eD;yg; odxm;zl;MuwJh
0e0goD wdomraP vdaYk c:wJh ud&k ifw
d av;&JUtaMumif;udyk J ajym&rSmyg yJ/
ckepfEpS t
f &G,f ud&k ifw
d av;[m vmbfvmb tvGeaf ygrsm;jy;D tifrwefxif&mS ;ausmMf um;w,f/
b,favmufxd vmbfvmbaygrsm;ovJq&kd if ckepfEpS t
f &G,f ud&k if0wfjy;D vdYk yxrOD;qH;k qGr;f cHxu
G w
f ahJ eYrmS
t0wfvyd if g;&meJY qGr;f 0wfig;&m &w,f/ 'kw,
d aeYrmS t0wfvyd if g;&meJY qGr;f 0wfig;&m &w,f/ ESp&f ufaygif;
qGr;f 0wfwpfaxmif&w,f/ aeYpOfaeYpOf oHCm tyg; wpfaxmiftwGuf tJ'u
D &kd ifu qGr;f vSLEdik w
f ,f/
aqmif;wGi;f wpfn oHCmawmfrsm; csr;f vGe;f vdYk urvm jcKH xnfr&Sw
d t
hJ wGuf rD;vHaI eMuwmjrifvYkd
oHCmwpfaxmifuk d OD;aqmifjy;D awmh jrKdUxJ urvmtvSLcHxu
G v
f u
kd w
f m jrKdUjyifrmS urvmig;&m? jrKdUwGi;f rSm urvmig;&m?
aygif; urvmwpfaxmif aeYcsi;f &w,f/ tJ'aD vmuf bke;f uHMu;D rm;w,f/
ay;bke;f ay;uH? auR;bke;f auR;uH? ar;bke;f ar;uH? aq; bke;f aq;uH? a&S;bke;f a&S;uH qdjk y;D awmh bke;f uH
trsKd ;rsKd ;&Sw
d t
hJ xJrmS ud&k ifav;&JU bke;f uHuawmh a&S;bke;f a&S;uHyg/

t&Siq
f Em"du

22

shwehinthar.com

]]a&S;}} qdw
k ahJ e&mrSmvJ odyaf 0;uGmvGe;f vSwhJ a&S;r[kwf ygbl;/ t&ifb0qdw
k hJ a&S;yg/ 'Db0ra&mufcif
tjcm;rJb
h 0qdk wJh a&S;yg/
ud&k ifav;[m jy;D cJw
h b
hJ 0('Db0eJY teD;uyfq;kH b0)wke;f u &mZj*Kd vjf rKd UrSm r[maoeqdw
k ehJ mrnfeYJ
ykPm;MuD;wpfa,muf jzpfcJhzl;ygw,f/ e*dkwkef;u csrf;om<u,f0cJhayr,fh ]]ypnf;ocFg&? vlocFg&}} qdkwJh
ocFg&oabmw&m;t& ypn;f OpmawG wjznf; jznf; avQmusysupf ;D oGm;wJt
h wGuf aemufq;kH rSm wpfaeYpmwpfaeY
&Smpm;&wJh tajctaexda&mufatmif qif;&JomG ;cJyh gw,f/
qif;&JveG ;f wJt
h wGuf qGr;f av;wpfZeG ;f awmif rvSL'gef;Edik af wmhygbl;/ t&Sio
f m&dyw
k & mrax&fjrwfMu;D
tdraf &SUqGr;f cH vm&yfwikd ;f vSLp&mbmrSr&Sv
d Ykd tawGUrcH0b
hH J tdrx
f rJ mS (ykPm ; uG,af v;rSm) yke;f atmif;aecJ&h ygw,f/
vSLcsipf w
d &f adS yr,fh vSL zG,0f wKr&Sad wmh rvSLEdik b
f ;l aygh/
'geaumif;rIwpfck txajrmufzq
Ykd w
kd m vSLcsipf w
d (f o'g w&m;)&,f? vSLzG,0f wK&,f? tvSLcHy*k Kd v&f ,f?
t*FgoH;k csuf jynfph &kH ygw,f/ t*Fgwpfcck k csKd UwJah e&if 'geaumif;rI jzpfciG rhf &Sd ygbl;/
'ghaMumifh o'gw&m;&Sw
d yhJ *k Kdvw
f ikd ;f 'geaumif;rI tcsed rf a&G; jyKEikd zf t
Ykd wGu?f 'geaumif;rI rsm;rsm;jyKEikd zf t
Ykd wGuf
ypn;f Opmudk tpGr;f &So
d rQ MuKd ;pm; &SmazGpak qmif;xm;oifyh gw,f/ ]]'gejyKzYkd ypn;f &Smw,f}} vdYk ESv;kH oGi;f jy;D pD;yGm;a&;
vky&f if pD;yGm;&Smae&if;eJv
Y nf; ukov
kd &f ygw,f/
r[maoeykPm ;Mu;D [m wpfaeYawmh jAm[PrEmef&w
G f yGw
J pfcrk mS oGm;jy;D &Gwzf wfo&Z,w
f t
hJ wGuf
Pfyal ZmfctaeeJY Edx
Yk rif;wpfcu
G ef YJ zsiyf ikd ;f wpfyikd ;f &vmcJyh gw,f/ t&Sio
f m&dyw
k & m rax&fjrwfMu;D qGr;f cH<uvmwJh
tcgrSm tJ'ED x
Ykd rif;eJY zsiyf ikd ;f udk rdrpd m;zdYk 0wfzrYkd xm;bJ tukev
f ;kH vSLvdu
k yf gw,f/
rpm;&vdY k aocsiaf oyap? vSLr,f? r0wf&vdY k aocsiaf o yap? vSLr,fqw
k d h J pdwrf sKd;eJY ud,
k t
h f wGuv
f ;k H 0cserf xm;bJ
tdwf oGezf marSmuf vSLvdu
k w
f hJ tJ'v
D t
kd vSLrsKd ;udk ]] ed&0aoo'ge = t<uif;tuserf &Sd vSLwJt
h vSL? t<uif;rJt
h vSL}}vdYk
ac:ygw,f/
tJ'v
D k d qif;&JveG ;f vdY k pm;p&m0wfp&m r&SjdzpfaewJt
h csed f rSm ud,
k t
h f wGuf vH;k 0riJn
h m bJ pdwaf pwem o'gw&m;
xufxuf oefoefeY J t<uif;tuserf &Sd vSLcJw
h t
h J vSL'ge&JU tusKd;qufaMumifh 'Db0rSm ud&k ifav;[m bke;f uHMu;D rm;ae&jcif;
jzpfygw,f/
'Db0rSmvJ arG;zGm;jy;D rMumcif emrnfay;uifyeG ;f wyfwahJ eYu t&Sio
f m&dyw
k & mrax&fjrwfMu;D udk olu
Y kd
cif;odyx
f m;wJh wpfoed ;f wef urvm vSL'gef;cJyh gw,f/ uav;b0rSm vSLcJw
h hJ tvSLu ckepfEpS o
f m;t&G,rf mS tusKd ;ay;
wmudk Munfjh cif;tm;jzifh 'geaumif;rI&UJ tusKd ;[m aemifb0txd rqkid ;f bl;? 'Db0rSmwif tusKd ;ay;w,fqw
kd mudk
odem;vnfEikd yf gw,f/
bke;f uHqw
kd m ukov
kd af umif;rIukd ajymwmyg/ bke;f uHMu;D w,fqw
kd m ukov
kd af umif;rIMu;D w,f (ukov
kd f
aumif;rIrsm;w,f) vkYd qdv
k ykd gw,f/ ukov
kd af umif;rIenf;&if bke;f uHenf;r,f? ukov
kd af umif;rIrsm;&if bke;f uHMu;D r,f/
'ghaMumifh bke;f uHMu;D ol(bke;f Mu;D ol)jzpfcsi&f if ukov
kd af umi;frI rsm;rsm;jyKygvdYk wdu
k f wGe;f vdu
k yf gw,f/
ud&k ifav;&JU *kPo
f wif;u ausmMf um;awmh om0wjd rKd U xJuvlawGu wtke;f tke;f ? wke;f ke;f eJY vmjy;D awmh
zl;ajrmfMuw,f/ MunfnKd Mu? ylaZmfMuw,f/
om0wdj rKd Uom;qdak wmh rdbaqGrsKd ;awG? oli,fcsi;f taygif;toif;awGuvnf; tjrw
J rf; vmjy;D awmh
pum;awGajym Muw,f/ vmorQ{nfo
h nf vufcjH y;D awmh pum;ajymae&wJt
h wGuaf Mumifh ud&k ifav;rSm w&m;
tm;xkwcf sed f r&Sad wmhb;l /
]]'Dtwdik ;f omqd&k if ighrmS omoemawmfrmS axmufwnf &m &rSm r[kwaf wmhb;l / 'Dtaygif;tazmfukd
pGecY f mG jy;D awmh igwpf a,mufwnf; awmxJomG ; w&m;tm;xkwrf S jzpfawmhr,f/ wpf a,mufwnf;aejy;D w&m;tm;xkwrf yS J
oHo&m0#fqif;&Ju vGwaf jrmufjy;D edAm efcsr;f omudk rsuaf rSmufjyKEik d af wmhr,f}} vdY k ud&k ifav;u pOf;pm;qH;k jzwfvu
k d yf gw,f/
jy;D awmh ud&k ifav;u om0wjd rKd UeJY ,lZemwpf&mhEpS q
f ,fa0;wJ?h wpf,Zl em &Sprf ikd Ef eI ;f eJY wGurf ,fq&kd if rdik af ygif;
ud;k &majcmufq,fausmaf 0;wJh awmtkyw
f pfcrk mS wpfyg;wnf;oGm;jy;D awmh oDwif;oH;k w,f/ ckepfEpS t
f &G,u
f &kd ifav;
awmxJrmS wpfa,mufwnf;aejy;D awmh w&m;tm;xkww
f ,f/

t&Siq
f Em"du

23

shwehinthar.com

&GmxJuq
kd rG ;f cHxu
G af wmh &Gmol&mG om;awGuvnf; MunfnKd MuwJt
h wGuf qGr;f awGqufuyfMuw,f/ qGr;f awG
qufuyfjy;D wJah emuf tEkarm'emw&m;a[mzdYk awmif;yefMuw,f/
ud&k ifav;u &Sn&f n
S af 0;a0; ra[mbl;/ ]]okcw
d m a[m x? 'kum rkpx
}} 'gyJa[mw,f/ ]]csr;f omMuygap?
qif;&Juif;Muygap}} 'DavmufyaJ [mw,f/
w&m;&Sn&f n
S af 0;a0;a[maer,fq&kd if 'DaeYwpfrsKd ;? aemufaeYwpfrsKd ;a[mae&r,f/ wpfaeYew
YJ pfaeY
w&m;rxyfatmif a[mzdt
Yk wGuf MupH nfpOf;pm;ae&wmeJY 0dyempdww
f pfpw
d w
f nf; xm;Edik rf mS r[kwaf wmhb;l /
w&m;tvkyf wu,fwrf; tm;xkwaf eolwpfa,muft wGuf w&m;a[mwJt
h vky[
f m w&m;emoltwGuf
taygif;vu Pmjzpfayr,fh w&m;a[moltwGuaf wmh tEIwv
f uPmygyJ/
'ghaMumifh ud&k ifav;u pum;ajymjcif;? w&m;a[mjcif;udk vH;k 0 a&Smifjy;D 0dyempdwf wpfpw
d w
f nf;xm;
w&m;tm;xkwv
f u
kd f wm tJ'0D gwGi;f rSmyJ y#dord' gPfav;yg;eJw
Y uG &[Em jzpfawmf rlomG ;ygw,f/
'ghaMumifh w&m;emy&dowfrsm; wpfa,mufwnf;vnf;aeEdik af tmif MuKd ;pm;Muyg/ wpfpw
d w
f nf;vnf;
xm;Edik af tmif MuKd ;pm;Muyg/ 0dyempdww
f pfpw
d w
f nf; xm;Ekid zf u
Ykd awmh ydjk y;D t"duusygw,f/
tdrrf mS aewJyh *k Kdvrf sm;taeeJY tjrw
J rf;wpfa,mufwnf;aeEdik zf q
Ykd w
kd muawmh rjzpfEikd b
f ;l aygh/ odaYk omfvnf;yJ
wpfcg wpf&rH mS tcsed rf &&atmif,jl y;D awmh tajctaeay;&if ay;ovd?k tcGit
hf a&;ay;&ifay;ovdk rdom;pke?YJ
taygif;tazmfeY J pGecY f mG jy;D awmh bk&m;cef;xJrmS 'grSr[kwf rdr&d UJ tdycf ef;xJrmS wpfa,muf wnf;aejy;D awmh 0dyemtvkyf
tm;xkww
f t
hJ usiu
hf v
kd nf; jyKpyk sKd ;axmifMuygvdYk OD;Zif;wdYk wdu
k w
f eG ;f ygw,f/
wpfpw
d w
f nf;xm;Edik jf cif;u t"duyJqjkdy;D awmh wpf a,mufwnf;aejcif;udk rpGev
Yf w
T Mf uygeJ/Y wpfa,muf
wnf;aejcif;u wpfpw
d w
f nf;xm;jcif;udk cdik jf raJ tmif? tm;&Sad tmif taxmuftuljyKEikd yf gw,f/
bk&m;tavmif;awmf od'w
r if;om; uav;i,fb0? wpfvom;t&G,w
f ek ;f u crnf;awmfoak 'g"erif;Mu;D
v,fxeG f r*Fvm usi;f yaewJt
h csed rf mS ZrLUoajyyifatmuf wpfa,mufwnf; ae&wJt
h wGuf tmemygeur|mef;
tm;xkwjf zpfomG ;wJt
h aMumif;? tJ'v
D kd tm;xkwjf zpfwt
hJ wGuf lyg0p& yxrpsmef &oGm;wJt
h aMumif;udk tjro
J wd&
oifyh gw,f/
'ghaMumifh wpfa,mufwnf;vnf; aeEdik Mf uygap/ wpf pdwx
f v
J nf; xm;Edik Mf uygapvdYk OD;Zif;wdu
Yk
qEjyKvu
kd yf gw,f/
]]wpfa,mufwnf;ae wpfpw
d w
f nf;xm;}} qdw
k hJ vrf;nTef csuu
f kd azmfeT ;f wJh jrwfpmG bk&m;&Si&f UJ w&m;*gxmudk
w&m;ed*;kH ydik ;f taeeJY tmHjk yKMunfnKd Mu&atmif/
{umoeH {uao,s?H {aum p&rwEad wm/
{aum 'r,rwmeH? 0eaE &rdawm od,m/
K

wpfa,mufwnf;aewmbk&m;csD;rGrf;wJUtvkyfyg
'Dw&m;*gxm jzpfay:vmyHu
k vnf; wpfa,mufwnf; ae wpfpw
d w
f nf;xm;wJh rax&fwpfyg;udk taMumif;jyKjy;D
jzpfay:vmwmyg/
jrwfpmG bk&m;&Siv
f ufxufwek ;f u rax&fjrwfwpfyg;[m oGm;vnf;wpfa,mufwnf;? &yfvnf; wpfa,muf
wnf;? xdik v
f nf; wpfa,mufwnf;? avsmif;(tdy)f vnf; wpfa,mufwnf;? &d,mykxaf v;yg;vH;k rSm wpfa,mufwnf;
aeavh&ydS gw,f/
oGm;vnf; toGm;ur|mef;? &yfvnf;t&yfur|mef;? xdik v
f nf; txdik u
f r|mef;? avsmif;(tdy)f vnf;
tavsmif;(ttdy)f ur|mef;? &d,mykxaf v;yg;vH;k rSm ur|mef;owd vufrvGwaf pbJ 0dyempdwf wpfpw
d w
f nf;
xm;awmfryl gw,f/

t&Siq
f Em"du

24

shwehinthar.com

tJ'rD ax&f&UJ *kPo


f wif;[m y&dowfav;yg;tv,frmS wpfpwpfp xif&mS ;vmygw,f/ ]]wpfa,muf
wnf;aewJh &[ef;? wpfpw
d w
f nf;xm;wJ&h [ef;}} qdjk y;D awmh wjznf;jznf; xif&mS ; vmygw,f/
wpfaeYawmh &[ef;awmfrsm;u jrwfpmG bk&m;&Siu
f kd tJ'D rax&ftaMumif; avQmufxm;vdu
k Mf uwJt
h cgrSm
jrwfpmG bk&m;&Siu
f ]]om"k? om"k? om"k}} vdYk om"ko;kH Murd af c:Ny;D wpfa,mufwnf; aejcif;? wpfpw
d w
f nf;xm;jcif;udk
vdu
I v
f pJS mG cs;D rGr;f awmfryl gw,f/
]]&[ef;qdw
k m 'Dvw
kd pfa,mufwnf;aeol jzpf&r,f? &[ef;qdw
k m 'Dvt
kd aygif;tazmfuif;qdwo
f l jzpf&r,f}}vdYk
rdeYf Mum;awmfrjl y;D wpfa,mufwnf;aejcif;? wpfpw
d w
f nf;xm;jcif;&JU *kPaf us;Zl; (tusKd ;w&m;)awGukd tus,w
f 0ifh
a[mjyawmfryl g w,f/ jy;D awmhrS 'Dw&m;*gxmudk rdeMYfum;awmfrw
l myg/
wpfa,mufwnf;aewJt
h vky?f wpfpw
d w
f nf;xm;wJh t vky[
f m jrwfpmG bk&m; cs;D rGr;f wJt
h vkyq
f w
kd mudk pGpJ jJGrjJ rJ
rSwo
f m; xm;Mu&ygr,f/
K

wpfa,mufwnf;ae&wm'Gg&ajcmufyg;vHk;csrf;omw,f
{umoeH - wpfa,mufwnf;aejcif;ud?k
uay,s - jyK&m\/
jrwfpmG bk&m;&Siu
f aeawmh b,fEaS ,mufae&rvJq&kd if wpfa,mufwnf;aeygwJ/h
wpfa,mufwnf;aeawmh bmtusKd;&ovJqak d wmh a&SU ydik ;f rSm tcsuo
f ;k H csuf jycJjhy;D jyaD emf/ tck w&m;ed*;k H ykid ;f rSm
w&m;em y&dowfrsm; tusO;f csKyjf y;D wpfrsKd ;rSwzf u
Ykd wpfa,mufwnf; aejcif;aMumifh rsupf ?d em;? ESm? vQm? ud,
k ?f pdwf
vdaYk c:wJh 'Gg& ajcmufyg;vH;k csr;f omw,f/
rsupf u
d vnf;yJ rsupf d yI pf &mawG? rsupf ad emufp&mawG? tjrifrawmfwmawG rjrif&wJt
h wGuaf Mumifh
csr;f omw,f/
em;uvnf;yJ rMum;csiw
f t
h J oHawG? taESmiht
f ,Sujfzpf r,ft
h oHawGuk d rMum;&wJt
h wGuaf Mumifh csr;f omw,f/
ESmacgif;uvnf;yJ raumif;wJhteHYtoufawG rerf;SL& awmhwJhtwGufaMumifh csrf;omw,f/
trsm;eJaY &mjy;D aejyq
D akd wmh ud,
k ef aYH wG? acR;eHaY wG? acs;(*s;D )eHUawGeYJ eHjy;D awmhaew,f/ wpf a,mufxaJ eawmh tJ'gawG
uif;jy;D awmh csr;f omw,f/
vQmeJyY wfoufjy;D awmhvnf;yJ csr;f omw,f/ qdMkuygpd?Y k trsm;eJaY eawmh a&cGuaf v;wpfcu
G u
f k d roef&Y iS ;f wJyh g;pyf?
tnpf taMu;awGayaewJh a&cGufeJY wjcm;olwpfa,mufu aomuf oGm;w,f/ udk,fu tJ'Da&cGufudk
xyfjy;D aomufawmh tnpft aMu;awGayaewJah &cGuef YJ a&udk aomuf&w,f/ vQmeJyY wfoufjy;D awmh qif;&Jw,faygh/
wpfa,mufwnf;aeawmh tJ'o
D abm uif;aewJt
h wGuaf Mumifh csr;f omw,f/
vQmeJyY wfoufjy;D awmh wpfenf;ajymr,fq&k d ifvnf;yJ pum;rajym&wJt
h wGuaf Mumifh csr;f omw,f/ rajymcsib
f eJ Y J
ajym &? rqdck sib
f eJ q
YJ &kd ? rajzcsib
f eJ aYJ jzae&wJh 'kur sKd ;awG uif;wJt
h wGuaf Mumifv
h nf;yJ vQmeJyY wfoufjy;D awmh
csr;f omw,f/
ud,
k ef yYJ wfoufjy;D awmhvnf;yJ trsm;eJaY &m,Sujf y;D rae wJt
h wGuaf Mumifh trsm;qDu ta&jym;eJyY wfoufwhJ
a&m*gawG? wjcm;wjcm;aom a&m*gyd;k rTm;awG ul;pufjcif;qdw
k o
hJ abmawG uif;aewJt
h wGuaf Mumifh csr;f omw,f/
trsm;eJaY eNyq
D akd wmh ud,
k af iGUawGu avSmifjy;D awmh yloifh ylxu
kd w
f mxuf ydjk y;D yltu
kd w
f q
hJ if;&Jukd cHpm;&r,f/
wpfa,mufxJ aeawmh tJ'grsKd ;awG uif;wJt
h wGuf ud,
k ef yYJ wfoufjy;D csr;f om w,f/
pdwef yYJ wfoufjy;D awmhvnf;yJ cspjf cif;? rke;f jcif; r&Sw
d hJ twGuaf Mumifah &m? jyemjzpfp&m r&Sad wmhwhJ
twGuaf Mumifah &m ywf0ef;usiv
f al wG&UJ pdwv
f iId ;f du
k cf wfr?I avmb? a'gotp&Sw
d hJ udavom"mwfviId ;f ul;pufrI
uif;&Si;f wJt
h wGuaf Mumifah &m pdwq
f if;&Jrt
I rsKd ;rsKd ;? ylyefaomutrsKd ;rsKd ;uif;jy;D csr;f omw,f/

t&Siq
f Em"du

25

shwehinthar.com

tJ'v
D t
kd m;jzifh 'Gg&ajcmufyg;vH;k eJY ywfoufjy;D awmh csr;f omwJt
h wGuaf Mumifh wpfa,mufwnf;aejcif;udk
BuKd ;pm;tm;xkwo
f ifw
h ,f/
K

pum;ajymawmUw&m;avQm? pum;enf;rSw&m;NrJ
wpfa,mufwnf;aejcif;aMumifh 'Gg&ajcmufyg;vH;k csr;f omwJt
h xJrmS vQmeJyY wfoufjy;D csr;f omwJt
h xJu
pum;rajym&jcif;aMumifh csr;f omwJt
h csuu
f txl;ta&;Mu;D wJt
h wGuaf Mumifh tJ't
D csuu
f kd enf;enf;av;
xyfajymcsiw
f ,f/
pum;vH;k 0rajymjcif;? odrYk [kwf pum;enf;jcif;[m ud,
k f pdwcf sr;f oma&;twGuf tvGet
f axmuftuljyKovdk
w&m;awGU a&;? w&m;wufa&;eJY w&m;xl;&a&;twGuv
f nf; tiftm;Mu;D rm;pGm aus;Zl;jyKygw,f/
'Dtcsuef yYJ wfoufjy;D tifrwef rSwo
f m;p&maumif;wJh ud,
k af wGUtjzpftysuaf v;wpfcu
k kd xkwaf zmfjy;D
ajymjycsiyf gw,f/
wpfcgwkef;u &dyfomwpfckrSm armifESrESpfa,muf w&m;tm;xkwfMuw,f/ tpfrjzpfwJhyk*dKvfu
armifjzpfwJhyk*dKvfxuf wpfvapmjyD;awmh &dyfomudka&mufw,f/ armifjzpfwJhyk*dKvfu tpfrxuf wpfv
aemufusraS &mufw,f/
tpfrjzpfwyhJ *k Kd vu
f ESpaf ,mufcef;wpfcef;rSm ae&m& awmh rdrt
d cef;azmfet
YJ wl xdik cf sed rf w
S pfyg;aom
tcsed af wGrmS vJ pum;ajymjzpfw,f/ pMut
csed af wGrmS vnf; pum;ajym? taxG axGjyKz,
G u
f pd aqmif&u
G w
f hJ
tcsed af wGrmS vnf; pum;ajym? nw&m;xdik o
f rd ;f wJt
h csed ?f w&m;xdik ef m;wJt
h csed u
f sawmhvnf; tcef;xJrmS nOfeh ufwhJ
xdatmif pum;ajymMuw,f/
armifjzpfwyh J *k Kv
d u
f awmh wpfa,mufcef;wpfcef;rSm ae &m&wJt
h wGuaf Mumifh taygif;tazmfvnf; r&Sw
d t
h J wGuf
pum;vnf;rajymjzpfb;l / armifjzpfwyhJ *k Kdvf wpfa,mufwnf;aejy;D awmh pum;rajymbJ tm;xkwv
f u
kd w
f m wpfywf
avmufMumwJh tcg ol&&Sw
d h J 0dyemPfu tpfrjzpfwyh J *k Kv
d f wpfvMum tm;xkwv
f Y k d &&Sx
d m;wJh 0dyemPfxuf
tqaygif;rsm;pGm omaewmudk awGU&w,f/
bmhaMumifv
h q
J &k d if wpfa,mufwnf;aejcif;&JU tusKd; aus;Zl;ygyJ/ taygif;tazmfeaY J eawmh pum;ajymjzpfw,f/
pum; ajymjzpfawmh 0dyempdwf wpfpdwfwnf; rxm;Edkifbl;/ rxm;Edkifawmh w&m;rwufawmhbl;/
wpfa,mufwnf;aeawmh taygif; tazmfeYJ a&maESmrIr&dw
S t
Jh wGuf pum;vnf;ajymp&mrvdb
k ;l / 0dyempdwv
f nf;
wpfpw
d w
f nf;xm;Edik w
f ,f/ tJ'aD wmh w&m; awGwufjy;D 0dyemPfawG xufjrufomG ;w,f/
'ghaMumifh pum;ajymjzpfjcif;qdw
k Jh tjypfwpfcw
k nf;eJu
Y ykd t
J 'J t
D jypfukd aMumufjy;D awmh taygif;tazmfukd
pGecYf mG jy;D wpfa,mufwnf; aeoifyh gw,f/
wu,fawmh pum;ajymjcif;[m udk,ftiftm;udkvnf;avsmhenf;apovdk pdwfpGrf;tm;udkvnf;
ukecf rf;apygw,f/ pdw&f UJ wnfjird rf pI rG ;f tm;? cdik cf rhH pI rG ;f tm;eJY pl;pdu
k Ef ikd rf pI rG ;f tm;awGujkd yKd vJ ysuo
f Ok ;f oGm;ap
Edik w
f Jh vufeuf[m pum;ajymjcif;ygyJ/
pum;ajymjyq
D u
kd wnf;u pdw[
f m taMumif;t&mawG?tcsut
f vufawGrmS ysUH vGiahf jy;vTm;aeygjy/D
w&m;eJyY wfoufwt
Jh aMumif;t&myJajymajym? w&m;eJrY ywfoufwJh taMumif;t&myJajymajym? taMumif;t&mawG?
pum;vH;k awGukd wpfcNk y;D wpfct
k mHjk yKae&wm[m pdwyf sUH vGiahf ewmygyJ/
'ghaMumifh &dyfom0ifNyD; tcsdefjynfhw&m;tm;xkwfaewhJa,m*Drsm;taeeJY pum;ajymjcif;udk
txl;a&SmifMuOfoifhygw,f/&dyfomudkvmNyD; w&m;tm;xkwfw,fqdkwm tcsdefjynfhw&m;tm;xkwfcsifvdkYyg/
tcsed jf ynfw
h &m;tm;xkwrf ,fqw
kd Jh &nf&,
G cf surf &d&S if &dyo
f mudk vmzdaYk wmif rvdak wmhygbl;/

t&Siq
f Em"du

26

shwehinthar.com

'ghaMumifh a,m*Dwik d ;f [m ud,


k &h f UJ &nf&,
G cf suu
f k d rsujfcnfjywf rcHoifyh gbl;/ awGUorQvel Y J pum;ajymaer,fq&k d if
&dyo
f mvmwhJ &nf&,
G cf suf ysuo
f mG ;rSmaygh/

wpfa,mufqdkw&m;? ESpfa,mufqdkpum;? oHk;a,mufqdktvum;


wcsKd Uu xdik cf sed af vmufyw
J &m;rSwjf y;D usew
f t
hJ csed af wGrmS pum;ajymaewwfMuw,f/ wcsKd Uu olUzmomol
pMua vQmufaewJv
h u
l k d twif;vdu
k u
f yfjy;D pum;ajymwwfMuw,f/ wcsKdUu olrsm;tcef;udk MuKdurf eS ;f rod? rMuKdurf eS ;f rod
pGwu
f eJ? pGwu
f eJ0ifjy;D pum;ajymwwfMuw,f/
ud,
k pf um;oGm;ajymvdu
k v
f Ykd olrsm;rSm w&m;tvkyyf suf oGm;jyq
D &kd if olrsm;&r,fh w&m;xl;w&m;jrwfukd
wm;jrpfyw
d yf if&ma&mufygw,f/ taESmiht
f ,Suaf y;&ma&mufygw,f/ 'gudk "rE& m,fvYkd ac:ygw,f/
olrsm;udk w&m;ysuaf tmif aESmih,
f u
S w
f v
hJ [
l m ud,
k f wu,fwrf; w&m;tm;xkww
f t
h J cgus&if w&m;&zdt
Y k a&;
aESmifh aES;aewwfygw,f/ vH;k 0w&m;r&bJvnf; &Sw
d wfygw,f/ 'gh aMumifh "rE& m,f roifzh t
Ykd wGuf pum;ajymjcif;udk
txl;a&Smif MuOfMuapcsiyf gw,f/
ud,
k w
f &m;tm;xkw&f rSm ysi;f ae&if? tm;rxkwcf si&f if wpfjcm;tvkyw
f pfcck ek YJ ud,
k b
hf momud,
k f at;at;
aq;aq; aeoifyh gw,f/ w&m;wu,fvyk af eolukd vdu
k pf um;rajymoifyh g bl;/
oHo&m0#fqif;&JrS vGwaf jrmufzt
Y k d wGuf 0dyemt vkyf tm;xkwaf eMuwJh yk*Kv
d af wGtaeeJY wpfa,mufwnf;
ae&if w&m;vkyjfzpfygw,f/ ESpaf ,mufae&if pum;ajymjzpfvY k d w&m;t vkyyf suyf gw,f/ oH;k a,mufet
Y J xufq&k d ifawmh
jyemaygif;pHk IyNf y;D tvum;jzpfawmhwmygyJ/
'ghaMumifh ]]wpfa,mufwnf;ae&ifw&m;? ESpfa,mufae &if pum;? oHk;a,mufae&iftvum;}}
qdw
k ahJ qmify'k &f ,f? ]]pum; ajymawmh w&m;avQm? pum;enf;rS w&m;jr}J } qdw
k ahJ qmify'k &f ,f udk OD;xdyyf efqifjy;D
pum;ajymjcif;udk a&SmifMuOfMuyg/ tJ'v
D kd a&SmifMuOfEikd zf t
Ykd wGuf taygif;tazmfukd pGecYf mG jy;D wpfa,muf
wnf;aeyg/
K

wpfa,mufwnf;tdyfwm taumif;qHk;yg
{uao,sH - wpfa,mufwnf;tdyjf cif;ud?k
uay,s - jyK&m\/
jrwfpmG bk&m;&Siu
f tdyaf wmhvnf; wpfa,mufwnf;tdyyf gwJ/h
[kww
f maygh? taygif;tazmfet
YJ yd af wmh ud,
k u
f tdyaf ysmf r,fMuu
H m&Sad o;? ab;uyk*Kdvu
f a[mufvu
kd af wmh
tdyv
f rYkd & awmhb;l / ud,
k u
f tdyaf ysmrf ,fMuu
H m&Sad o;? ab;uyk*Kdvu
f oGm;awGMuw
d v
f u
kd Nf yq
D akd wmh tdyv
f rYkd &awmhb;l /
ttdyMf urf;wJo
h el rYJ sm; tdy&f Nyq
D &kd ifawmh vufawGajc awGeu
YJ efausmufwt
hJ wGuaf Mumifh ud,
k rhf mS vH;k 0
tdyv
f rYkd &awmhb;l / 'ghaMumifh wpfa,mufwnf;tdy&f wm tJ''D u
k a wG uif;wJh twGuaf Mumifh csr;f omw,f/

t&Siq
f Em"du

27

shwehinthar.com

wpfa,mufwnf;aysmfatmifaeyg
{aum - wpfa,mufwnf;? twEad wm - rysi;f r&db?J p& - ae&m\/ ]]wpfa,mufwnf; rysi;f atmifaeyg}}wJ/h
wpfenf;ajymawmh ]]wpfa,mufwnf; aysmaf tmifaeyg}} vdYk qdv
k kd ygw,f/
wpfa,mufwnf; aysmaf tmifaewJeh nf;uawmh w&m; bm0emeJY aewJeh nf;yJ&w
d S ,f/ w&m;bm0emeJu
Y if;jy;D awmh
wpf a,mufwnf; aysmaf tmifaezdq
Yk w
kd m rjzpfEikd b
f ;l / jzpfEikd yf gw,fvYkd qdck &hJ ifvnf; cPyJ&r,f/ a&&Snrf &bl;/
tjrrJ &bl;/ tjrw
J rf; wpfa,mufwnf; aysmw
f ehJ nf;uawmh w&m;bm0emeJY aewJeh nf;yJ jzpfw,f/
tJ'aD wmh wpfa,mufwnf;aewJah e&mrSm jrwfpmG bk&m; &Siu
f r*fzv
kd ef Ad m efukd &nfreS ;f xm;wJyh *k Kdvrf sm;[m
w&m;bm0emeJyY J ae&r,f/ raumif;rIwpfcck k jyKjy;D awmh 'grSr[kwf umr*kPf tmHk wpfcck u
k kd cHpm;jy;D awmhae&rSm
r[kwb
f ;l qdw
k mudk tckvkd a[mMum;awmfrcl yhJ gw,f/
{aum pa& e p ygyged u,d&m/
wpfa,mufwnf;ae? wpfa,mufwnf;aeqdv
k Ykd wpf a,mufwnf;awmhaewm [kwyf g&JU? 'gayr,fh raumif;rI
awGuv
kd nf; rjyKygeJw
Y /hJ
wpfa,mufwnf;awmh aeyg&JU? bde;f SLjy;D rSed ;f aer,fq&kd ifawmh ae&mrusb;l / wpfa,mufwnf;awmhaeyg&JU?
zsmvSejf y;D Murf;yd;k awG wpfaumifjy;D wpfaumif owfaer,fq&kd ifvnf; ae&mrusb;l /
'ghaMumifh ]wpfa,mufwnf; aysmaf tmifae} qdw
k m[m wpfa,mufwnf; w&m;bm0emeJaY eygvdYk qdv
k ykd gw,f/
K

wpfa,mufwnf;aewdkif;txD;usefr[kwf
ud,
k w
hf &m;eJu
Y ,
kd f arGUaysmaf ewJo
h [
l m wpfa,mufwnf; aeayr,fh b,fawmhrS txD;userf jzpfygbl;/
wpfa,mufwnf;eJY b0[m jynfph akH eygjy/D
rodem;rvnfoal wGu wpfa,mufwnf;ae&if txD; useq
f efw,fvYkd ,lqMuygw,f/wpfa,mufwnf;
aewkid ;f txD;usef rqefygbl;/
txD;useaf 0'emqdw
k m w&m;rodwo
hJ ?l w&m;r&Sw
d o
hJ ?l ud,
k b
hf 0? ud,
k t
hf vkyx
f rJ mS w&m;udk xnfo
h iG ;f
rxm;Edik w
f o
hJ al wGom cHpm;&wmyg/ w&m;vufvw
G jf zpfaeoltwGuaf wmh wpf a,mufwnf;yJaeae? trsm;eJY taygif;
tazmfeyYJ aJ eae tjrw
J rf;txD;useq
f efaerSmygyJ/
txD;useq
f w
kd phJ um;xJrmS taygif;tazmfukd rScD t
kd m;xm; aewJo
h abm? taygif;tazmfukd arQmv
f ifw
h rf;w
aewJo
h abm? taygif;tazmfr&S&d if raewwf? rxdik w
f wfwo
hJ abm yg0ifaeyg w,f/
taygif;tazmfeaYJ e&rS aysmw
f wfwt
hJ usiu
hf vltawmf rsm;rsm;rSm td;k pGaJ ewmrdYk taygif;tazmfr&Sb
d J
wpfa,mufwnf; ae&&if txD;usew
f ,fvYdk ,lqMuwm[m qef;awmhrqef; vSygbl;/
w&m;eJaY ewJo
h [
l m b,ftaygif;tazmfurkd S rScD t
kd m;xm; rI? arQmv
f ifw
h rf;wrI r&Sw
d t
hJ wGuf b,fawmhrS
txD;userf qefyg bl;/
w&m;csr;f omqdw
k m tazmfrvdw
k chJ sr;f omyg/ wjcm;csr;f omawGuawmh tazmfvw
kd chJ sr;f omyg/ tazmfrvdw
k hJ
csr;f om[m w&m;csr;f omrSwpfyg; tjcm;r&Syd gbl;/
tazmfrvdb
k J wpfa,mufwnf;csr;f omwJh w&m;csr;f omudk tqifjh rifjh rifh cHpm;ae&rSawmh tazmfuakd wmifw
h zdYk
vdyk gOD;rvm;/ 'gqd&k if txD;useq
f efw,fvYkd ajymvd&Yk ygOD;rvm;/ r&ygbl;/
wpfa,mufwnf;yJaeae? taygif;tazmfe?YJ trsm;eJyY J aeae pdwt
f pOfrmS udavomvTr;f rd;k ae&if txD;usef
qefygw,f/ pdwt
f pOfrmS udavomuif;pifae&if txD;userf qefygbl;/

t&Siq
f Em"du

28

shwehinthar.com

wpfa,mufwnf;ae&wJt
h cg tazmfuakd wmifw
h ae&if avmbudavomeJY txD;usef jzpfaeygw,f/
tazmfrahJ ewJh tajctaeudk rausreyfpw
d w
f akd e&if a'goudavomeJY txD; usejf zpfaeygw,f/ awG;csi&f mawG;?
ai;csi&f mai; pdwyf sUH vGiahf e&if O'pu
ad vomeJY txD;usejf zpfaeygw,f/ tJ'v
D t
kd m;jzifh udavomjzpfaewJh tcsed [
f m
txD;useaf ewJt
h csed yf gyJ/
ud,
k t
f jyKtrlreS o
f rQ? pdwt
f ajctaerSeo
f rQukd jzpfwikd ;f jzpfwikd ;f owduyfjy;D Irw
S af ewJh w&m;ydik &f iS ?f
owdy|mefa,m*D uawmh ud,
k w
hf &m;eJu
Y ,
kd f aysmaf rGUaewJt
h wGuf b,fawmhrt
S xD;usef rjzpfygbl;/ txD;usew
f hJ
a0'emudk b,fawmhrS rcH pm;&ygbl;/
K

rac:tydkazmfrvdk
]]{aum pa& e p ygyged u,d&m}} qdw
k yhJ gVdeYJ wpfqufwnf;rSm jrwfpmG bk&m;&Siu
f tckvkd a[mawmfryl g
ao;w,f/
taygkaum rmw*F&an0 ema*g/
]]rmwifrsKd;jzpfwh J yvvJqifrif;Mu;D [m yvvJawmMu;D xJrmS tazmfrxm;bJ wpfaumifwnf; aMumifMhuuif;pGm?
jiu
d yfw,
G w
f mrIuif;pGm? csr;f csr;f omom vSnv
h f nfaexdik o
f vdk oif cspo
f m;? cspo
f rD;wdv
Y k nf;taygif;tazmferY J a&maESmbJ
wpf a,mufwnf; csr;f ompGmaexdik Mf uyg}} wJ/h
jrwfpmG bk&m;&Sif q,f0gajrmufwek ;f u yvvJawmMu;D xJrmS wpfyg;wnf; oDwif;oH;k jy;D awmh 0gqdak wmfrw
l ,f/
tvkyf tauR;&[ef;vnf; wpfyg;rSr&Sb
d ;l /
wpfyg;wnf; oDwif;oH;k awmfrw
l hJ jrwfpmG bk&m;&Siu
f kd b,fol jyKpo
k vJq&kd if tJ'yD vvJawmMu;D xJrmS
wpfaumifwnf;aewJh yvvJqifrif;Mu;D u jyKpw
k ,f/
awmxJrmS oGm;jy;D awmh csKd jred af umif;jrwfwhJ opfo;D Mu;D i,fawG &SmazGNy;D awmh jrwfpmG bk&m;&Siu
f kd vkyaf uR;
jyKpw
k ,f/ jrwfpmG bk&m;&Sif qGr;f cHrxGub
f eJ YJ oH;k vvH;k vH;k csr;f ompGmae&w,f/ aomufa&oH;k a&wnfxm;jcif;? wHjruf
vSn;f jcif; tp&Sw
d hJ a0,sm0p udpM u;D i,fawGuv
kd nf; xdyk vvJqifrif;u jyKvyk f aqmif&u
G af y;w,f/
jyKz,
G u
f pd a wG aqmif&u
G jf y;D vdYk wpfa,mufwnf; (wpf aumifwnf;) at;at;aq;aq; ae&wJh tcsed w
f ikd ;f rSm
yvvJ qifrif;Mu;D u O'gef;usL;&ifah eavh&w
dS ,f/
K

wpfudk,fawmfb0\okcO'gef;
bmO'gef;usL;ovJq&kd if ]]igonf [dt
k &ifwek ;f u qifaygif;rsm;pGm&JU tMu;D tuJtjzpfeYJ qifawGukd
tkyx
f ed ;f Ny;D aecJ&h pOf wke;f u qifx;D awG? qifrawG? qifysKdqifaygufuav;awG? qif i,fuav;awG? EdpY k q
Y k d ifuav;awGeY J
a&m>yrf;jy;D awmh ae&wJt
h wGuaf Mumifh ighrmS qif;qif;&J&aJ ecJ&h w,f/ tckawmh tJ'q
D if;&J 'kuu
if;aewJt
h wGuaf Mumifh
csr;f omvdu
k w
f m/
[dt
k &ifwek ;f u ajymr& qdrk &? xde;f r& odr;f r&wJq
h if awGukd ajymqdx
k ed ;f odr;f ae&wJt
h wGuaf Mumifh
ighrmS aMumifMh urIawGrsm;jy;D awmh qif;qif;&J&aJ ecJ&h w,f/ tckawmh tJ'aD MumifMh urIawG uif;wJt
h wGuaf Mumifh
csr;f omvdu
k w
f m/

t&Siq
f Em"du

29

shwehinthar.com

[dt
k &ifwek ;f u ig csKd ;cs csKd ;csvu
kd w
f hJ opfcufawGukd wjcm;wjcm; qifawGu vkvjk y;D awmh pm;oGm;wJh
twGuaf Mumifh ighrmS qif;qif;&J&J aecJ&h w,f/ tckawmh tJ'q
D if;&J uif;aewJh twGuaf Mumifh csr;f omvdu
k w
f m/
[dt
k &ifwek ;f u tzsm;jywfaewJjh rufawGuykd J pm;cJ&h wJh twGuaf Mumifh qif;&Jc&hJ w,f/ qiftMu;D tuJqakd wmh
aemufu vdu
k &f w,f/ a&SUuqifawGu aumif;ayhneG aY f yhqw
k d h J tzsm;av; awGuk d pm;oGm;w,f/ t&if;avmufyu
J secf w
hJ hJ
jrufawGukd xdq
k ifrif;Mu;D pm;&w,f/ t&omr&Sw
d hJ jruft&if;awGpm;&awmh aMomf ighrmS qif;&Jvu
kd w
f m/ tckawmh
tJ'q
D if;&Juif;aewJt
h wGuaf Mumifh csr;f omvdu
k w
f m/
[dt
k &ifwek ;f u a&aomufjyq
D &kd ifvnf; wjcm;qifawG aqmhupm;aevdYk aemufusKaewJah &awGuykd J
aomuf&w,f/ MunfvifwahJ & wpfcgrS raomuf&wJt
h wGuf ighrmS qif;&Jc&hJ w,f/ tckawmh tJ'q
D if;&Juif;aewJh
twGuaf Mumifh csr;f omvdu
k w
f m/
[dt
k &ifwek ;f u a&xJrmS a&qif;csKd ;jy;D vdYk a&xJuaejyef wufvmwJh igh&UJ cEmud,
k u
f v
kd nf; qifrawGu
wpfaumifjy;D wpf aumif yGww
f u
k d yf w
G w
f u
k d jfy;D awmh oGm;MuwJt
h wGuaf Mumifh ighrmS qif;&Jvu
kd w
f m/ tckawmh qifrawG&UJ
yGww
f u
kd jf cif;udk rcH&awmhwt
hJ wGuaf Mumifh ighrmS csr;f omvdu
k w
f m/
qiftaygif;udk pGecY f mG jy;D awmh wpfa,mufwnf;? wpf aumifwnf;ae&jcif;&JU tusKd;aus;Zl;um; Mu;D rm;vSygaypG/
csr;f omvSygaypG}} tJ'v
D dk tjrw
J rf;O'gef;usL;avh&w
dS ,f/
wd&pmefjzpfwhJ qifawmifrS wpfa,mufwnf;aejcif;&JU tusKd ;? wpfa,mufwnf;aejcif;&JUcsr;f omokcudk
em;vnfoabm aygufw,fq&k d if todPf&w
d S h J OD;Zif;wdw
Y k awG[m ydjky;D awmh oabmaygufoifw
h ,f/ oabmaygufwh J
twdik ;f vnf;yJ wpfa,mufwnf;aejy;D awmh wpfpw
d w
f nf;xm;wJh 0dyemtvkyu
f kd MuKd ;pm;tm;xkwo
f ifw
h ,f/
0dyemrIb;l yJxm;ygOD;/ wpfa,mufwnf; aeae& w,f qd&k ifyJ qif;&J'u
k a wGtrsKd ;rsKd ;uif;jy;D awmh
tvdv
k akd e&if; csr;f omygw,f/
K

tm;vHk;twGuftarmajyaq;
]]{aum - wpfa,mufwnf;aejy;D awmh? twmeH - rdr&d UJ pdwu
f ?k d 'r,H = 'r,aEm - 0dyempdwf wpfpw
d w
f nf;
jzpfatmif qH;k rvsu(f 0g)qH;k ryg/}}
wpfa,mufwnf;aejy;D bmvky&f rSmvJqakd wmh 0dyem pdwf wpfpw
d w
f nf;jzpfatmif MuKd ;pm;&r,f/0dyem
pdww
f pfpw
d w
f nf;jzpfatmif MuKd ;pm;&r,fqw
kd muawmh t"du txGwf txdyt
f aeeJY ajymwmyg/
0dyemtvkyf tm;xkwaf eMuwJh yk*Kv
d rf sm;twGuf ]]orxmEk*[
w
d m}} vdY k jrwfpmG bk&m; rdeMYu
f m;awmfrx
l m;wJh
twdik ;f 0dyemPfav;udk orxav;eJv
Y nf; jc&H aH y;&ygw,f/ 'ghaMumifh wpfcgwpf&H 0dyemw&m;Irw
S &f if;eJY
pdwaf wG aemufusKaewJt
h cg? pdwaf wG rMunfrvifjzpfaewJt
h cgrsKd ;awGrmS rdrt
d m;oefwhJ jrwfpmG bk&m;&Si&f UJ *kPaf wmf
wpfcck u
k yk d mG ;rsm;jy;D awmhaer,fq&k d if 'grSr[kwf arwmbm0emyGm;rsm;jy;D awmhaer,fq&k d if pdwu
f av; Munfvifjy;D awmh
oGm;ygw,f/ tJ'v
D kd pdwu
f av; MunfvifomG ;wJt
h csed rf mS 0dyemudk qufjy;D awmh Irw
S af er,fq&kd if ydjk y;D awmh
tusKd ;aus;Zl;Mu;D rm;ygw,f/
'ghaMumifw
h &m;wpfxikd f xdik af wmhr,fq&kd if csucf si;f 0dy em rIao;bJeYJ Ak'g EkwdeYJ arwmudk
t&ifq;kH yGm;rsm;vdu
k yf gOD;/
0dyemIaeMuwJh yk*Kd vrf sm;[m udavomjird ;f atmif tm;xkwaf eMuwmjzpfwt
hJ wGuaf Mumifh jrwfpmG
bk&m;&Si&f UJ *kPf awmfawGxu
J ]]t&[H*P
k af wmf}} udk yGm;rsm;wmtoifah wmfq;kH ygyJ/
t&[H*P
k af wmftrsKd ;rsKd ;xJuvnf;yJ udavomuif;wJh *kPaf wmfukd tmHjk yKjy;D awmh ]]t&[H = udavom
tylcyford ;f at;jird ;f awmfral om jrwfpmG bk&m;}} vdYk oH;k acgufavmuf tenf;qH;k yGm;rsm;&ygr,f/

t&Siq
f Em"du

30

shwehinthar.com

jy;D awmh arwmbm0emudv


k nf;yJ t&[H*P
k af wmfuae qufE,
G jfy;D awmh ]]ow0gtm;vH;k udavomtylcyford ;f
at;jird ;f Muygap}} vdYk arwmbm0em yGm;rsm;&ygr,f/
tJ'v
D k d Ak'g EkwdeY J arwm a&SUu jc&H jHy;D awmh 0dyem IymG ;vdu
k rf ,fq&k d if xdw
k pfxik d t
f wGi;f rdr&d UJ pdwt
f pOfrmS
udav omw&m;awG 0ifa&mufreI nf;yg;wJt
h wGuaf Mumifh 0dyemIrw
S &f wm ydjk y;D awmhtm;aumif;w,f/
c&D;a0;uae MupH nf;xrf;vmwJh vlwpfa,muf[m c&D;yef;wdik ;f yef;wdik ;f MupH nf;udck s? MuaH csmif;udck sKd ;?
Mu&H nfupkd yk jf y;D tarmtyef;ajzajzoGm;r,fq&kd if vd&k mc&D;udk ryifryef; csr;f csr;f omomeJY a&mufomG ;Edik yf gw,f/
0dyemc&D;udk avQmufvrS ;f aewJh 0dyema,m*D[mvnf; pdwrf oufrom yifyef;wdik ;f ? pdwrf Munfrvif
aemufusKwid k ;f ? pdwrf at;rcsr;f ylavmifwik d ;f ? Ak'g Ekwd? arwmqdw
k h J tarmajyMu&H nfuk d aomufaomufomG ;r,fq&k d if
edAm efqw
kd hJ c&D; qH;k yef;wdik u
f kd ryifryef; csr;f csr;f omomeJY qdu
k af &mufomG ;Edik yf gw,f/
Ak'g EkwdeY J arwm[m 0dyema,m*D&UJ tarmajy aq;? tm;jznfah q;ygyJ/ tyef;ajzaq;? tm;wufaq;ygyJ/
pdwMf unfaq;? pdw&f iS ;f aq;vdv
Yk nf; qdEk ikd yf gw,f/
Ak'g EkwdeY J arwmyGm;rsm;wm[m ]]orm"duk d yGm;rsm;yg? orm"d&rd S S trSew
f &m;udk odjrifEik d rf ,f}} qdw
k h J bk&m;a[m
a'oemeJt
Y nD orm"dukd tm;jznfah y;jcif;ygyJ/
'ghaMumifh 0dyemtm;xkwaf e&if;eJY pdwyf ifyef;vmwJh tcg? pdwaf emufusKvmwJt
h cg? pdwyf al vmifvmwJt
h cg?
rdrt
d Munfq
kd ;kH jzpfwhJ bk&m;*kPaf wmfwpfcck k 'grSr[kwf wpfcx
k uf rsm;wJh bk&m;*kPaf wmfawGukd rdryd mG ;wwfovdk
t"dyg ,foo
d ?d oabmrdatmif yGm;rsm;Mu&ygr,f/
arwmbm0emudv
k nf; rdrEd pS o
f uf&menf;eJY rdryd mG ;wwfovdk tmHrk rd ?d ypfrw
S x
f ad tmif yGm;rsm;Mu&ygr,f/
twdck sKyf arwmyGm;enf;uawmh ]]ow0gtm;vH;k csr;f omMuygap}} ygyJ/
K

wdwfqdwfjidrfouf&ifawmygyJ
0eaE-awm(0g) qdwNf ird af omae&m? &rdawm od ,m-arGUavsm&f m\/
wpfa,mufwnf;ae wpfpw
d w
f nf;xm;jy;D awmh b,frmS ae&rSmvJq&kd if jrwfpmG bk&m;&Siu
f ]]awmrSmaeyg}}wJ/h
wpfenf; tm;jzifah jym&&if ]]qdwNf ird &f mrSmaeyg}} wJ/h
awmrSmaeygqdw
k muawmh taumif;qH;k ? tjrifq
h ;kH ? txGwt
f xdyt
f usq;kH taeeJY ajymwmyg/ awmrSmaezdx
Yk d
rpGr;f Edik w
f o
h J ?l awmrSmaezdY k tajctaeray;wJo
h u
l awmh qdwjfird &f mrSmae&if vHak vmufygw,f/ awmxJtxdomG ;aeEdik f
&ifawmh taumif;qH;k ygyJ/
awmyJjzpfjzpf? jrKd UyJjzpfjzpf qdwjf ird rf (I wdwq
f w
d jf ird o
f ufr)I &Szd u
Ykd t"duygyJ/ bmvdv
Yk q
J akd wmh ae&mwpfcu
k kd
a&G;cs,o
f wfrw
S w
f m[m w&m;tvkyt
f m;xkwjf zpfzYkd qdw
k &hJ nf&,
G cf suf wpfcw
k nf;aMumifjh zpfaevdyYk gyJ/
awmrSmaew,f? awm&aqmufwnfw,fqw
kd hJ *kPu
f kd vdck siv
f Ykd awmxGuw
f mr[kwyf gbl;/ awmrSmae&if
vloal v;yg; uif;qdww
f t
hJ wGuf qdwjf ird rf t
I jynft
h 0&r,f/ w&m;tvkycf sed yf &kd r,f/ w&m;ydt
k m;xkwjf zpfr,f
qdw
k &hJ nf&,
G cf suef YJ awmxGuf Mu&wmyg/ qdwjf ird rf t
I iftm;udk tjynft
h 0,ljy;D tcsed rf sm;rsm; w&m;tm;xkwcf siv
f Ykd
awmxJaeMu&wmyg/
ae&mtm;jzihaf wmh awmjzpfyg&JU/ y&dowfwke;f ke;f ? {nfo
h nfwtke;f tke;f eJY tjct
H &Htaygif;tazmfawG
trsm;Mu;D xm;jy;D ae&ifawmh awmxJaejcif;&JUt"dyg ,f tESpo
f m& bmrS&rdS mS r[kwaf wmhygbl;/
awmrSmaejy;D qdwjf ird rf I r&S&d if tvum;ygyJ/ jrKd UrSmaeayr,fh qdwjf ird rf &I &dS if tusKd ;jy;D ygw,f/ 'gayr,fh
trsm;tm;jzifh awmu jrKd Uxuf ydjk y;D vloal v;yg;uif;qdww
f t
hJ wGuf qdwjf ird rf I yd&k wwfygw,f/

t&Siq
f Em"du

31

shwehinthar.com

awmyJjzpfjzpf? jrKd UyJjzpfjzpf? qdwjf ird rf (I wdwq


f w
d jf ird f oufr)I &Sw
d ahJ e&mudk awmvdo
Yk wfrw
S Ef ikd yf gw,f/
w&m;tm;xkwrf t
I wGuf vdck siw
f t
hJ ultnDu awmqdw
k o
hJ wfrw
S cf su?f jrKd Uqdw
k Jh owfrw
S cf suf r[kwyf gbl;/ qdwjf ird rf I
qdw
k hJ tESpo
f m&yg/
toGio
f PmefeY J tESpo
f m&rSm toGio
f Pmefxuf t ESpo
f m&udk ydjky;D t"duxm;&ygr,f/ tESpo
f m&&Sw
d mcsi;f
twlwl qd&k ifawmh toGio
f Pmefaumif;wmudk ydjk y;D OD;pm;ay;&ygr,f/
qdwjf ird rf &I w
dS mjcif;twlwl awmxJawmifxrJ mS aeEdik &f ifawmh taumif;qH;k ygyJ/ud,
k af &;ud,
k w
f mvkyif ef;
twGuf awm[m taumif;qH;k ygyJ/ vlot
l a&muftaygufenf;wJt
h wGuf ud,
k hf tvkyu
f ,
kd f tcsed jf ynfv
h yk cf iG hf
&Edik yf gw,f/
bk&m;&Siw
f ik d ;f bk&m;&Siw
f ik d ;f [mvnf; rdrb
d &k m;jzpfzY k d twGuf t&ifq;k H awmxGujf y;D tm;xkwaf wmfrMl uygw,f/
bk&m;jzpfjy;D aemufro
S m ow0ga0ae,sawGukd u,fcRwzf t
Ykd wGuf vdt
k yfovdk jrKd U&Gmudck sO;f uyfawmfrMl uwmyg/
K

awmqdkwmorxtwGufwJhvm;
wcdsKUu ]]0dyemtm;xkwzf t
Ykd wGuf awmxJomG ;aep&mrvdb
k ;l ? awmqdw
k m orxorm;awGtwGuf
jrwfpmG bk&m;a[mxm;wm}}vdYk ajymMuygw,f/ 'DajymMum;csu[
f m awm&aqmufwnfwhJ yk*Kdvaf wGukd ESrd chf sapmfum;
vdu
k w
f mygyJ/
awmrSmaejcif;&JU *kPaf us;Zl;awGukd trsKd ;rsKd ;tzHzk kH xkwaf zmfa[mjyjy;D awmudk cs;D rGr;f awmfrcl w
hJ hJ jrwfpmG
bk&m;&Si[
f m orxwpfcw
k nf;udk Munfjh y;D cs;D rGr;f cJw
h m r[kwyf gbl;/
jrwfpmG bk&m;&Sif ud,
k af wmfwikd v
f nf; awmxGuaf wmfrl cJyh gw,f/ orxtwGuf awmxGucf w
hJ mr[kwyf gbl;/
0dyemtwGuf awmxGucf w
hJ myg/ 0dyemawmifrS d;k d;k 0dyem r[kwyf gbl;/ oAnKwPfawmfMu;D
txGww
f ifxm;wJh t&[wzv
kd t
f xd qdu
k af &mufapEdik w
f hJ 0dyemyg/ awm[m orxtwGuv
f Ydk ajymvdu
k w
f m[m
jrwfpmG bk&m;udk pGypf yJG w
k cf wf&m a&mufygw,f/
]]awmxGurf S 0dyemtm;xkwv
f Ykd &wmr[kwyf gbl;/ jrKd UrSmae&if;vnf; 0dyemtm;xkwv
f &Ykd w,f}} vdYk
d;k d;k av;ajym vdu
k &f if jy;D ygw,f/ rSev
f nf;rSeyf gw,f/ tjypfvnf;uif;yg w,f/ ]]orxorm;awGom awmxGuzf v
Ykd w
k d m}}
vdaYk jymvdu
k af wmh awmxGuw
f hJ yk*Kd vaf wG[m 0dyemPfukd rvdck sib
f J orxpsmefuo
kd m vdck siw
f yhJ *k Kd vaf wG
qdw
k o
hJ abmoufa&mufomG ;ygw,f/
ud,
k f awmrxGuEf ik d &f if rxGuEf ik d w
f t
h J wdik ;f jird jfird af v; aevdu
k &f ifjy;D ygw,f/ awmxGuEf ik d v
f Y k d xGuw
f yh J *k Kv
d af wG
udak wmh apmif;csw
d u
f &hJ UJ wJph um; rajymqdo
k ifyh gbl;/
K

awmxGuftm;xkwfrSw&m;&rSmvm;
wcsKd UuvJ ]]jrKd U&GmxJawmaumif0ifvm&if jrKd U&Gmysupf ;D wwfw,f? awmaumifqw
kd m 0dyemudak jymwm?
0dyemqdw
k m jrKd U&Gmudpk eG cYf mG jy;D awmxJawmifxrJ mS om usiMhf u&H w,f/ tcktcsed rf mS 0dyemawmaumifawG
jrKd Uvnfacgifa&mufuek jf y/D omoemawmfwnf;[laom jrKd U&GmMu;D ysupf ;D awmhrmS {uefy}J } vdYk ajymMuygw,f/

t&Siq
f Em"du

32

shwehinthar.com

'Dpum;udak jymwJo
h u
l b,fv&kd nf&,
G cf su?f b,fvpkd w
d f oabmxm;rsKd ;eJY ajymrSe;f rod&ayr,fh jrwfpmG bk&m;
azmfxw
k cf w
hJ hJ 0dyemw&m;&JU tpGr;f ow?d 0dyem*kP&f nfukd ao;odrf arS;rSed af tmif vkyv
f u
kd &f ma&mufygw,f/
0dyemw&m;[m awmxJawmifxrJ mS om usiMhu
f x
H u
k d f wJ?h usiMhu
f v
H &Y k d wJh w&m;r[kwyf gbl;/ jrKdUxJ&mG xJrmS vnf;
usiMhfux
H u
kd w
f ?hJ usiMhfuv
H &Ykd wJh w&m;yg/
0dyemqdw
k m t"dutm;jzifh rdr&d UJ tZw yk ef mrf cEmudk I&wmyg/ kyef mrfcEm[m awmxJawmifxrJ mS om
&Sw
d m r[kwyf gbl;/ jrKd UxJ&mG xJrmS vnf; &Syd gw,f/ kyef mrfcEm&Sw
d ahJ e&mwdik ;f ? kyef mrfcEma&mufav&m ae&mwdik ;f [m
0dyemI&r,fh ae&mygyJ/
wcsKd Uuvnf; ]] 'Db0rSmyJ edAm efa&mufcsi&f if awmxGuf jy;D tm;xkwyf g? yg&rDuo
k v
kd jf zpfq
kH &kd if jrKd UxJ&mG xJ
tdrrf mS ae&if; tm;xkw}f } vdYk qdMk ujyefygao;w,f/
awmxGujfy;D tm;xkwrf S 'Db0rSm w&m;xl;&jy;D edAm efuk d rsuaf rSmufjyKEik d rf mS r[kwyf gbl;/ jrKdUxJ&mG xJ tdrrf mS ae&if;
tm;xkw&f ifvnf; 'Db0rSm w&m;xl;&jy;D edAm efukd rsuaf rSmufjyKEikd f ygw,f/
jrwfpmG bk&m;&Sif vufxufwek ;f u om0wjd rKd UrSm vlO;D a& oef;ckepfq,f&yd S gw,f/ tJ't
D xJu oef;ig;q,f[m
t&d,m yk*Kdvaf wG jzpfMuygw,f/ olwaYkd wG[m awmxGujf y;D tm;xkwv
f Ykd w&m;xl;&jy;D t&d,mjzpfMuwm r[kwyf gbl;/
tdrrf mS ae&if;eJyY J oGm;&if;vm&if;? vky&f if;udik &f if;? csu&f if;jyKw&f if;? pm;&if;aomuf &if; 0dyemIymG ;MuvdY k w&m;xl;&jy;D
t&d,mjzpfMuwmyg/ ]]ax&dum}} qdw
k hJ tdr&f iS rf av;wpfa,mufqkd rD;zdk acsmifxrJ mS [if;csu&f if;eJY 0dyemIymG ;
vdu
k w
f m [if;td;k arTae &if;eJyY J tem*grft&d,m jzpfomG ;cJyh gw,f/
jrwfpmG bk&m;&Si&f UJ owdy|mef 0dyemw&m;[m b,f ae&mrSrqdk tm;xkwv
f &Y k d wJ?h tm;xkwo
f avmufvnf;
c&D;ayguf tusKd ;&Edik w
f hJ w&m;jzpfygw,f/
OD;Zif;&JUqEuawm awmxGujf y;D w&m;tm;xkww
f hJ yk*Kd vaf wGuv
kd nf; ]]awmxJomG ;rSr[kwyf gbl;}}vdYk
rykwcf wfapcsio
f vdk jrKd UxJ&mG xJrmS yJ w&m;tm;xkwaf ewJh yk*Kdvaf wGuv
kd nf; ]]yg&rDjzpfykH gyJ}} vdYk rIwcf sapcsiyf gbl;/
awmrSmoGm;jy;D tm;xkwrf S w&m;&r,fo
h u
l awmxGuf udx
k u
G &f ygr,f/ arwow
k f ordik ;f aMumif;udk Munfyh g/
awmrSm tm;xkwrf S w&m;&r,fh &[ef;ig;&mudk jrwfpmG bk&m;&Siu
f awm udyk J jyefvw
T yf gw,f/ jrKd U&GmrSm tm;xkwrf S
w&m;&Edik w
f o
hJ u
l jrKd U&GmrSmyJ tm;xkwEf ikd yf gw,f/
K

ra&G;av;yg;vufudkifxm;yg
jrwfpmG bk&m;&Si&f UJ 0dyemvrf;pOf[m owdjy|mef;jy;D ? owdO;D aqmifjy;D vky&f wJh tvkyjf zpfvYkd owdy|mef
usiphf Ofvv
Ykd nf;ac:ygw,f/ owdy|mefw&m;[m tvkyrf a&G;? ae&mra&G;? &d ,mykwrf a&G;? tcsed rf a&G;usiMhfuH
tm;xkwv
f Ykd &ygw,f/
0dyem I&r,fw
h &m;? IykH eI nf;eJY I&r,ft
h csed ?f ae&m awGukd twdq
k ;kH eJY tjynfph q
kH ;kH azmfjyEkid af tmif ckvkd
aqmify'k f ESpcf pk x
D m;ygw,f/
jzpfcu
kd f yk ef mrf?
jzpfwikd ;f [ef?
{uefrw
S o
f rd /I
tvky,
f ae&m?
&d,m?
csed cf gra&G;I/

t&Siq
f Em"du

33

shwehinthar.com

]] jzpfcu
kd f yk ef mrf}} qdw
k phJ um;eJY 0dyemI&r,fw
h &m;udk azmfjyygw,f/ kyw
f &m;? emrfw&m; (ud,
k f
trlt&meJpY w
d t
f rlt&m) udk 0dyemIMu&ygr,f/ kyx
f if&mS ;&ifyk ?f emrfxif&mS ;&ifemrf? txif&mS ;qH;k wpfcu
k kd
IMu&ygr,f/
kyo
f ufoufyJ Ir,fvYkd ESv;Hk oGi;f jy;D kyu
f ckd sn;f rI&yg bl;/ emrfoufoufyJ Ir,fvEYkd v
S ;kH oGi;f jy;D emrfuckd sn;f
rI&ygbl;/ bmvdv
Yk q
J akd wmh kyo
f ufoufI ?kH emrfoufoufI ekH YJ w&m;r&Edik f r*frusEikd v
f yYkd gyJ/
'gayr,fh kyEf pS cf o
k ;kH ck? emrfEpS cf o
k ;kH ck ponfwu
Ykd kd wpfjyKd if euf? wpfaygif;wnf; IzaYkd wmhrvdyk gbl;/ xif&mS ;wJh
kyef mrfwpfck ckukd Irw
S jf y;D od&if wpfjyKd ief ufjzpfwhJ kyef mrfawGukd Ijcif;udp? odjcif;udpv
J tvdv
k jkdy;D pD;oGm;ygw,f/
IwhJ yk ef mrfuvnf; jzpfjy;D cJw
h hJ twdwf yk ef mrf? rjzpfao; wJt
h em*wfyk ef mrf r[kw&f ygbl;/ ]]jzpfcu
kd f yk ef mrf}}
qdw
k t
hJ wdik ;f avmavmq,fjzpfaeqJ ypKye f yk ef mrfuo
kd m I&ygr,f/
twdwf yk ef mrfuvnf; jzpfjy;D oGm;vdYk r&Sad wmhygbl;/ tem*wfyk ef mrfuvnf; rjzpfao;vdYk r&Sad o;ygbl;/
r&Sw
d hJ kyf emrfukd IaevdYk 0dyemPftppf rjzpfEikd yf gbl;/ ]]blwH blw awm ywd}} qdw
k t
hJ wdik ;f avmavmq,f
xif&mS ;&Sad eqJ jzpf cdu
k f yk ef mrf? ypKye f yk ef mrfukd Iro
S m 0dyemPftppf jzpfEikd f ygw,f/
]]jzpfwikd ;f [ef}} qdw
k phJ um;eJY 0dyemIykH eI nf;udk azmfjy ygw,f/ 0dyemIw,fqw
kd m ygVdpum;vH;k awG?
tbd"rmpum; vH;k awG? pdwaf pwoduo
f kyaf wG? kyo
f kyaf wGukd txl;taxG usurf w
S jf y;D tJ't
D wdik ;f vdu
k f &I rSm
r[kwyf gbl;/ tJ'v
D k d usurf w
S f Ny;D Iae&if okwr,Pf(wpfqifMhum;tod)? pdEm r,Pf(MuaH wG;tod)yJ jzpfEik d yf gw,f/
bm0emr,Pf (ud,
k af wGUtod? rsuaf rSmuftod) rjzpfEikd yf gbl;/
avmavmq,fjzpfaewJh ud,
k t
f rlt&m(ky)f ? pdwt
f rlt&m(emrf)udk jzpfaewJt
h wdik ;f av; d;k d;k &Si;f &Si;f
Irw
S &f ygr,f/
Oyrm - ud,
k t
f rlt&m(ky)f taeeJY oGm;&if ]oGm;w,f}? &yf&if ]&yfw,f}? xdik &f if ]xdik w
f ,f}? avsmif;&if
]avsmif;w,f}? auG;&if ]auG;w,f}? qef&Y if ]qefw
Y ,f} vdYk Irw
S &f ygr,f/ ]]*p aEm 0g *pmrDwd yZmemwd}} ponftm;jzifh
jrwfpmG bk&m; wku
d f u
kd f a[mMum;xm;wJh Irw
S ef nf;ygyJ/
pdwt
f rlt&m(emrf)taeeJY vdck si&f if ]vdck siw
f ,f}? wyf ruf&if ]wyfrufw,f}? pdwq
f ;kd &if ]pdwq
f ;kd w,f}?
awG;&if ]awG; w,f}? ysi;f &if ]ysi;f w,f} vdYk Irw
S &f ygr,f/ ]]o&m*H 0g pdwo
H &m*H pdwE d yZmemwd}} ponftm;jzifh
jrwfpmG bk&m; wdu
k f u
k d af [mMum;xm;wJh Irw
S ef nf;ygyJ/ aeYpOfo;k H pGaJ eus? tjraJ c:a0:aeus pum;vH;k twdik ;f Irw
S &f ygr,f/
aqmify'k x
f rJ mS ygwJh ]]tvky}f } qdw
k m tvkyrf a&G; Irw
S f &r,fvYkd qdv
k ykd gw,f/ owdy|mef 0dyemw&m;[m
tvkyrf a&G; Irw
S v
f &Ykd wJh w&m;yg/ b,ftvkyv
f yk af e&vdYk 0dyemrI Edik b
f ;l qdw
k m r&Sad p&ygbl;/
csujf yKww
f hJ pm;aomufwt
hJ vky?f zGyaf vQmw
f hJ 0wfqifwhJ tvky?f ajymqdw
k hJ em;axmifwt
hJ vky?f aps;a&mif;wJh
um;armif;wJh tvky?f udik w
f ,
G w
f hJ xkEu
S w
f t
hJ vky?f bmtvkyyf v
J yk v
f yk f owd xnfjh y;D vky&f if 0dyemjzpfygw,f/
owdxnfyh u
kH vnf; rcufygbl;/ ]] jzpfwikd ;f [ef}} qdw
k hJ twdik ;f ud,
k v
f yk af ewJt
h vkyu
f kd vkyaf ewJt
h wdik ;f av;
rSwv
f u
kd ?f odvu
kd zf yYkd gyJ/ Oyrm - xrif;vkw0f g;&if ]0g;w,f}? a&aomuf&if ]aomufw,f}? vHck snjf yif0wf&if ]0wfw,f}
ponftm;jzifah ygh/
]]ae&m}} qdw
k mu ae&mra&G; Irw
S &f r,fvY k d qdv
k yk d gw,f/ owdy|mef 0dyemw&m;[m ae&mra&G; Irw
S v
f &Y k d wJh
w&m;yg/
b,fae&ma&mufaevdYk 0dyemrIEikd b
f ;l qdw
k m r&Sad p&ygbl;/
bwfpu
f m;ay:rSm? vrf;ab;yvufazmif;ay:rSm? H;k cef;xJrmS ? aps;xJrmS ? {nfch yH JG y&dowfxrJ mS b,fae&mrSmyJ
jzpfjzpf owdxnfjh y;D ae&if 0dyemjzpfygw,f/
0dyemw&m;qdw
k m bk&m;cef;vdk wifw
h ,fwh J ae&mrsKd; rSmrS Irw
S v
f Uk d&wm r[kwyf gbl;/ tdro
f mvdk rwifw
h ,fwh J
npfywf eHapmfwahJ e&mrsKd ;rSmvnf; Irw
S v
f &Ykd ygw,f/ jrwfpmG bk&m; ud,
k f awmfwikd f ]]Opm&ym0uar orZmeum&D
a[mwd = usiMf u;D usiif ,fpeG &Yf if;vnf; owd? ynmeJpY eG yYf g}} vdYk wdu
k f u
kd af [mawmf rlNy;D om;yg/
tdro
f mwufwwf&if tdro
f mwuf&if; ukov
kd &f ygw,f/ pGecYf si&f if ]pGecYf siw
f ,f}? pGe&Yf if ]pGew
Yf ,f}? eH&if ]eHw,f}?
Adu
k ef m &if ]emw,f}vdYk rSwo
f ad eHyk gyJ/

t&Siq
f Em"du

34

shwehinthar.com

vG,o
f avmuf c&D;a&mufwm owdy|mefyg/ ,lwwf &if ukov
kd u
f ae&mwdik ;f rSm &Edik yf gw,f/ tdro
f m
wuf&if;eJaY wmif 0dyemukov
kd ,
f El ikd w
f ,f qdrk aS wmh wjcm;ae&mqdk rajymeJY awmh/
]]&d,m}} qdw
k m &d,mykwrf a&G; Irw
S &f r,fvY k d qdv
k k d ygw,f/ owdy|mef 0dyemw&m;[m &d,mykwrf a&G;
Irw
S f vd&Yk wJh w&m;yg/ b,f&d,mykwjf zpfaevdYk 0dyemrIEikd b
f ;l qdk wm r&Sad p&ygbl;/
oGm;jcif;? &yfjcif;? xkid jf cif;? avsmif;jcif;vdYk &d,mykwf av;yg;&Sw
d ,fqakd wmh oGm;&if]oGm;w,f}? &yf&if]&yfw,f}?
xdik &f if ]xdik w
f ,f}? avsmif;&if]avsmif;w,f} vdYk Irw
S af eHyk gyJ/ vG,v
f u
kd f wmrajymygeJaY wmh/ cGUH ay;wJx
h rif;vkwf
0g;&wmavmufawmif rcufygbl;/
]]csed cf gra&G;I}} qdw
k muawmh &Si;f ygw,f/ tcsed rf a&G;I rSw&f r,fvY k d qdv
k yk d gw,f/ owdy|mef 0dyemw&m;[m
tcsed rf a&G; Irw
S v
f &Ykd wJw
h &m;yg/ b,ftcsed jf zpfaevdYk 0dyemrIEikd b
f ;l qdw
k m r&Sad p&ygbl;/reuftyd &f mEd;k wJt
h csed u
f
pNy;D ntdy&f m0iftyd af ysmo
f mG ;wJt
h csed t
f xd tcsed w
f ikd ;f rSm owduyfxm;&if 0dyem jzpfygw,f/
tdy&f mEd;k wJt
h csed rf mS ]Ed;k w,f} vdY k rI w
S jfy;D wpfaeYwmtcsed f udk pwifvu
k d yf g/ tJ'aD emuf wpfaeYwmvH;k jrifwt
h J csed rf mS
]jrif w,f}? Mum;wJt
h csed rf mS ]Mum;w,f}? eHwt
hJ csed rf mS ]eHw,f}? arT;wJh tcsed rf mS ]arT;w,f}? pm;wJt
h csed rf mS ]pm;w,f}?
xdwt
hJ csed rf mS ]xd w,f}? odwt
hJ csed rf mS ]odw,f}vdYk Irw
S jf y;D wpfaeYwmtcsed af wGukd jzwfoef;vGeaf jrmufyg/ ntdy&f m
0ifwt
hJ csed u
f sawmh ]tdyw
f ,f} vdYk Irw
S &f if; wpfaeYwmtcsed u
f kd tqH;k owfvu
kd yf g/
tJ'v
D t
kd m;jzifh tvkyrf a&G;? ae&mra&G;? &d,mykwrf a&G; tcsed rf a&G; owdy|mef 0dyemw&m;udk &Edik o
f rQ?
pGr;f Edik o
f rQ yGm;rsm;tm;xkwo
f mG ;Mur,fq&kd if rdrw
d [
Ykd m ]]wpfpw
d w
f nf;xm;}} wJo
h al wG jzpfvmMurSmyg/
wpfpw
d w
f nf;xm;Edik jf yq
D &kd if ]]wpfa,mufwnf;ae}}wJo
h v
l nf; tvdv
k kd jzpfomG ;awmhwmygyJ/ bmvdv
Yk q
J akd wmh
jrwfpmG bk&m;&Siu
f ]]twdw?f ypKye ?f tem*wf umvoH;k yg;rSmjzpfwhJ ky?f emrfEpS yf g;? cEmig;yg;&JUtay:rSm wPSm?
rme? 'd|t
d p&Sw
d hJ udavomw&m;awGeYJ rpGv
J rf;&if(wpfpw
d w
f nf;xm;Edik &f if) wpfa,mufwnf;aewJo
h l ({u0d[m&D
yk*Kdv)f jzpfw,f}} vdYk a[m Mum;awmfrx
l m;vdyYk gyJ/
wpfa,mufwnf;ae wpfpw
d w
f nf;xm;Edik w
f meJt
Y rQ pdwcf sr;f omjcif;? pdwjf ird ;f csr;f jcif;udv
k nf; twdik ;f rod
cHpm;vm &rSmyg/ aemufq;kH rSm r*f? zdv
k ?f edAm eftxd qdu
k af &mufomG ;rSmygyJ/
K

tyrma'e orma'x
wpfa,mufwnf;ae wpfpw
d w
f nf;xm; qdw
k w
hJ &m;udk emMum;Mu&wJh w&m;emy&dowfrsm; wpfa,muf
wnf;vnf; aeEdik Mf uygap/ wpfpw
d w
f nf;vnf; xm;Edik Mf uygap/
wpfa,mufwnf; aeEdik Mf u? wpfpw
d w
f nf; xm;Edik Mf uwJh twdik ;f vnf;yJ 0dyemPfawG tqifq
h ifw
h uf?
r*fPf zdv
k f PfawG tqifq
h ifw
h ufNy;D awmh edAm efcsr;f omudk 'Db0 'DcEm aemufq;k H tjzpfeY J rsuaf rSmufjyKEik d MfuygapvdY k
qkawmif;&if; OD;Zif; wd&Yk UJ w&m;udk 'Dae&mrSmyJ ed*;kH csKyyf gawmhr,f/
w&m;emy&dowfrsm;tm;vH;k vuftyk cf sx
D m;Muyg/
ta&;Mu;D qH;k pum;wpfceG ;f eJY w&m;ed*;kH csKyyf gawmhr,f/
tyrma'e orma'x/
tyrma'e - rarhravsmh rayghrq jyif;jyxufoef rSeu
f efaom owdw&m;jzif?h
orma'x - oDv? orm"d? ynm[kqdktyfaom odum oHk;yg;wdkYudk ukd,fpDudk,fi jynfhpHkatmif
BuKd ;pm;tm;xkwEf ikd Mf u ygapukeo
f wnf;/ /
om"k .. om"k .. om"k ygbk&m;/

t&Siq
f Em"du

35

shwehinthar.com

Q
1996 ckESpf? pufwifbmv? (20)&uf? &efukefNrdKY? &Spfrdkif
o'r&HoD&dyfom a[mMum;tyfaom w&m;awmfudk
jyKjyifjznfhpGufa&;om;xm;ygonf/
t&SifqEm"du(a&Tyg&rDawm&)
n trsm;eJha&maESmjyD;ae&ifudk,fUpdwfeJh
udk,fUudk,fjzpfzdkhodyfrvG,fbl;/
trsm;tm;jzifUolrsm;pdwfeJh
udk,fUudk,fjzpfae&wmrsm;w,f/
tm;emrIawG? iJUnmaxmufxm;&rIawGeJh
b0[mvGwfvyfrIr&SdawmUbl;/
olrsm;qEudkjznfUjznfUay;ae&wmeJh
udk,fU&JYwu,fUudk,fydkifqEawG[m
wjznf;jznf;eJhaemufudk
a&mufa&mufoGm;&w,f/
n vrif;MuD;&JYb0udkodyftm;usw,f/
vrif;MuD;[mavmuvlom;awGudk
tat;"mwfeJhtvif;"mwf
ay;jyD;aus;Zl;jyKw,f/
'gayrJUavmuvlom;awGeJh
vdrf;usHuyfjidjcif;r&Sdbl;/
a0;a0;rSmyJoD;oefhaew,f/
arwmtat;"mwfeJhtodmPf
tvif;"mwfay;jyD;a0;a0;uae
aus;Zl;jyKae&wJUvlom;vrif;
b0rsKd;udkydkjyD;vdkvm;ygw,f/
n bmoma&;qdkwmtqifUtwef;
&SdwJUvlom;wdkif;?tqifUtwef;
&SdvdkwJUvlom;wdkif;twGuf
r&SdrjzpfvdktyfwJU
ta&;MuD;qHk;t&mwpfckjzpfygw,f/

t&Siq
f Em"du

36

shwehinthar.com

rEdkif0efudkroyfr&yfxrf;jyD;
pdwfyifyef;qif;&Jaer,fUtpm;
udk,fEdkifwJU0efudkoyfoyf&yf&yfxrf;jyD;
pdwfauseyfcsrf;omae&wmu
ydkaumif;r,fxifw,fav . . ./
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

t&SifqEm"duESifUawGYqHkjcif;
,aeYacwf a&;om;xkwaf 0vsu&f adS om pmayrsm;wGif bmoma&;qdik &f m "rpmayrsm;udk pmzwforl sm;
ydrk pkd w
d 0f ifwpm; avhvmzwfv
I monfukd awGU&S&d onf/ "rpmayrsm;udk ,if;odYk vltrsm; pdw0f ifwpm; avhvm
zwfv
I mMujcif;rSm jrwfpmG bk&m;&Si\
f tqH;k trw&m;awmfrsm;udk jyefvnfa&;om;ol &[ef;oHCmawmfrsm;ESihf
vly*k Kd vrf sm;u w&m;awmfvm ygVdpmayrsm;udk trsm;em;vnfatmif jrefrmpum;ajyjzifh a&;om; vmMujcif;
onfvnf; taMumif;wpf&yftjzpfyg0ifonf/
bk&m;&Si\
f tqH;k trrsm;udk bmoma&;qdik &f m "rpm ay avhvmolrsm; em;vnfv,
G af tmif &Si;f vif;
a[majym a&;om;vsu&f o
dS nfh q&mawmfrsm;teuf a&Tyg&rDawm&q&mawmf t&Siq
f Em"duonf xif&mS ;aom
q&mawmfwpfyg;jzpfonf/
q&mawmfukd 1968 ckEpS ?f Zefe0g&Dv(9)&uf? t*FgaeY wGif a&eHacsmif;jrKd U? olaX;uke;f &yfuu
G f crnf;awmf
OD;pde0f if;? r,fawmf a':ode;f ode;f wdrYk S zGm;jrifco
hJ nf/ q&mawmf\ vltrnfrmS armifaZmfoed ;f jzpfjy;D 1984
ckEpS ?f q,fwef;pmar;yGJ udk a&eHacsmif;jrKd U? txu(1)rS ajcmufbmom *kPx
f ;l ? jrefrm wpfEikd if v
H ;kH 'kw,
d jzifh
atmifjrifco
hJ nf/ ausmif;om;b0 &Spw
f ef;? ud;k wef;? q,fwef;rsm;wGif oH;k ESpq
f ufwu
kd f oH;k xyfurG ;f vl&nfcRef
tjzpf a&G;cs,cf cH &hJ onf/
q,fwef;atmifjrifjy;D aemuf tr&yl&jrKd U? r[m*EmHk ausmif;wdu
k f omoemhabmifoYkd 0ifa&mufco
hJ nf/
bGUJ trnfrmS &Siq
f Em"dujzpfonf/ xdak usmif;wdu
k f y&d,wpd mayrsm; avh vmqnf;yl;cJjh y;D 1992 ckEpS w
f iG f
yxrausmb
f UJG ESihf 1995 ckEpS f wGif "rmp&d,bGYJ &&Scd o
hJ nf/
,cktcg oxHjk rKd U? auvmoawmif? a&Tyg&rDawm& ausmif; wpfyg;wnf; {upm&D awm&aqmufwnf
y&d,wf? y#dywftvkyf MuKd ;pm;tm;xkwv
f su&f o
dS nf/ ,if;odYk pdw0f if pm;zG,af umif;aom xl;jcm;aom yg&rD&iS f
q&mawmf t&Sif qEm"du\ b0jzpfpOfrsm;udk q&mawmfxH ar;jref; avQmuf xm;cJyh gonf/
]t&Sib
f &k m; omoemhabmif 0ifa&muf&jcif;&JU &nf &G,cf suef YJ r0ifa&mufr?D 0ifa&mufjy;D pdwt
f ajctae
awGukd trde&Yf ydS gbk&m;}
]'Dar;cGe;f awGukd jrwfr*Fvmpmapmifu ar;vdYk OD;Zif; ajzcJzh ;l ygw,f/ OD;Zif;&JU ]]ud,
k phf w
d u
f ,
kd pf pf}} pmtkyef YJ
]raocif bmvkyMf urvJ} pmtkyaf wGrmS vnf; jyefxnfah y;xm;ygw,f/ tJ'D pmtkyaf wGrmS yJ jyef&mS zwfMunfyh g
awmhaemf}
]omoemhabmifukd tjy;D 0ifa&mufzYkd qH;k jzwfxm;yg&uf eJY q,fwef;rSm ajcmufbmom*kPx
f ;l &atmif
ajzqdjk zpfcyhJ akH v; ausmif;om;vli,fawG twk,El ikd af tmif rdeMYf um;apcsiyf gw,f bk&m;}
]b,ftvkyfudkyJ vkyfvkyf? udk,fvuf&SdvkyfaewJh tvkyfudk taumif;qHk;t&nftaoG; jzpfatmif
vkycf siw
f m OD;Zif;&JU yifupkd w
d "f mwfyg/ 'Dpw
d "f mwfukd b,fvrkd S azsmufzsuyf pfv&Ykd rSm r[kwyf gbl;/

t&Siq
f Em"du

37

shwehinthar.com

ud;k wef; ESppf ydik ;f uwnf;u &moufyef ouFe;f 0wfzYkd tcdik t


f rm qH;k jzwfxm;jy;D om;yg/ rdbpdwcf sr;f om
atmif? rdb qEjznfw
h t
hJ aeeJY q,fwef;ajzay;cJw
h myg/ ud,
k t
hf wGuf q,fwef;ajzwm r[kwyf gbl;/ rdbtwGuf
q,fwef;ajzwmyg/ q,fwef;atmifjy;D rS ouFe;f 0wfciG jhf yKr,fvYkd qdx
k m;wmud;k /
ouFef;tjyD;0wfzdkY qHk;jzwfxm;jyD;om;qdkawmh q&m0ef jzpfatmif? tif*sifeD,mjzpfatmifqdkwJh
&nf&,
G cf suf vH;k 0r&Syd g bl;/ ud,
k af jzwJph mar;yGu
J kd taumif;qH;k jzpfatmif ajzr,fqw
kd hJ &nf&,
G cf suf oefo
Y efaY v;yJ
&Syd gw,f/ rdbudk vl0wfaMumifb0eJY aemufq;kH aus;Zl;qyfwm taumif;qH;k atmifjrifreI YJ aus;Zl;qyfr,fqw
kd hJ
pdwx
f m;yJ&ydS gw,f/
q,fwef;rSm bmompH*k P
k x
f ;l xGujf y;D trSwaf wG trsm; Mu;D &vdv
Yk nf; ud,
k b
hf 0twGuf bmrS toH;k r0if
awmhb;l qdw
k m MuKd ox
d m;jy;D om;ygyJ/ 'gayrJh toH;k 0ifwm? toH;k r0ifwmu ud,
k ef YJ rqdik b
f ;l ? ud,
k f rvGrJ aoG
vky&f r,fh tvkyw
f pfcu
k kd taumif;qH;k jzpfatmif vkyzf o
Ykd m ud,
k ef q
YJ ikd w
f ,fvYkd cH,x
l m;awmh pmar;yGrJ mS xdyq
f ;kH
uae xl;xl;cRecf Ref atmifjrifatmif MuKd ;pm; csiw
f phJ w
d u
f wpfjym;om;rS avsmrh oGm;cJyh gbl;/
tusKd ;aumif;aumif;vdck siw
f phJ w
d ef YJ MuKd ;pm;cJw
h mr[kwf ygbl;/ taMumif;aumif;aumif; vkycf siw
f phJ w
d ef YJ
MuKd ;pm;cJw
h m yg/
atmifpm&if;xGujf y;D vdYk ouFe;f 0wfawmhr,fvyk af wmh &if;ES;D olawGu ajymMuw,f/ ]ouFe;f 0wfr,fh
twlwl bmjzpfvYkd ajcmufbmom*kPx
f ;l xGuaf tmif ajzaeao;vJ? ESajrmp&mMu;D } wJ/h ]wdo
Yk m bke;f Mu;D 0wfzYkd
qH;k jzwfxm;&if at;at;aq;aq;aejy;D atmifakH vmufyaJ jzr,f} wJ/h
olwYkd ESajrmwmu ajcmufbmom*kPx
f ;l udk ESajrmwm yg/ ajcmufbmom*kPx
f ;l xGuaf tmifom
rMuKd ;pm;cJ&h if OD;Zif;ESajrmwmu ajcmufbmom*kPx
f ;l xGuEf ikd af vmufwhJ Pf ynmeJY 0D&,
d "mwfukd ESajrmwmyg/
ud,
k
hf Pf? ud,
k 0hf &D ,
d udk tpGr;f ukef xkwo
f ;kH cJjh y;D jyrD Ykd OD;Zif;uawmh ajcmufbmom*kPx
f ;l udk rESajrmygbl;/
e*du
k wnf;u ajcmufbmom*kPx
f ;l udk ud,
k b
fh 0twGuf toH;k cszYkd ]vdck sipf w
d }f eJY &,lcw
hJ mrS r[kwb
f /J
toH;k cszYkd vH;k 0 r&nf&,
G cf ahJ yr,fh wu,fv
h ufawGb
Y 0 rSmawmh twdik ;f twmwpfct
k xd toH;k uschJ
ygw,f/
]&&Sjd y;D ajcmufbmom*kPx
f ;l eJY &&Sv
d mr,fh q&m0ef b0udk pGev
Yf w
T Ef ikd jf cif;} qdw
k hJ (vltrsm;owfrw
S w
f )hJ
*kPyf 'k af Mumifh OD;Zif;&JU w&m;"r jzefjY zL;wJt
h vky?f bmoma&; tod Pf a0iSwhJ tvkyf xda&mufatmifjrifvmcJh
ygw,f/ Mu;D Mu;D us,u
f s,f ajym&&ifawmh OD;Zif;&JU omoemjyKvyk if ef;rSm oG,0f u
kd af omtm;jzifh taxmuftul
aumif;aumif;&cJyh gw,f/
bk&m;tavmif; r[mZeurif;om;[m rPdarcvm ewforD; vmu,fvrd rhf ,fqw
kd hJ arQmv
f ifch suef YJ
ork'& mxJrmS vufypfu;l aewmr[kwaf yr,fh aemufq;kH awmh rPdarcvm&JU &ifciG rf mS aEG;axG;pGm arS;pufciG hf
&cJw
h ,fr[kwv
f m;/ MuKd ;pm;tm;xkwrf &I UJ &v'f[m b,fawmhrS tcsn;f ES;D rjzpfygbl;/
'gaMumifh vli,fawGukd ajymcsiw
f mu ]bmtaMumif; aMumifyh v
J yk &f vky&f ? vuf&u
dS ,
kd v
f yk af ewJt
h vkyu
f kd
taumif;qH;k jzpfatmif vkyyf g/ rvGrJ aoG rjzpfrae vky&f awmhr,fh tvkyf wpfcu
k kd vkycf sicf si?f rvkycf sicf si?f
t&nftaoG; tjrihq
f ;kH jzpf atmifvyk yf g} vd/Yk q&mMu;D vkyjf y;D ajymwmawmh r[kwyf gbl;aemf}
]t&Sib
f &k m; wpfyg;wnf; awm&aqmufwnfae&jcif;&JU &nf&,
G cf suu
f av; odyg&apbk&m;}
]ud,
k phf w
d ef u
YJ ,
kd u
hf ,
kd f vGwv
f yfpmG aeEdik zf ?Ykd ud,
k t
hf vkyef u
YJ ,
kd t
hf csed f wduspmG a0Edik zf Ykd wpfyg;wnf; awm&
aqmufwnf aewmyg/
trsm;eJY a&maESmjy;D ae&if ud,
k phf w
d ef YJ ud,
k u
hf ,
kd f jzpfzYkd odyrf vG,b
f ;l / trsm;tm;jzifh olrsm;pdwef YJ ud,
k u
hf ,
kd f
jzpfae &wmrsm;w,f/
tm;emrIawG? iJn
h m axmufxm;&rIawGeYJ b0[m vGwf vyfrI r&Sad wmhb;l / olrsm;cdik ;f wdik ;f vkyaf e&wmrsKd ;
r[kwaf yr,fh olrsm;qEukd jznfjh znfah y;ae&wmeJY ud,
k &hf UJ wu,fu
h ,
kd yf ikd q
f E awG[m wjznf;jznf;eJY aemufukd
a&mufa&mufomG ;&w,f/

t&Siq
f Em"du

38

shwehinthar.com

&[ef;wpfyg;qDukd csO;f uyfvmMuwJh vlawGqw


kd muvnf; ta&twGurf sm;pGm? qErsm;pGmqdak wmh
vltrsKd ;rsKd ;&JUqE trsKd ;rsKd ;udk tjrw
J rf;acgif;ndwjf y;D om jyKH ;jyKH ;Mu;D jznfq
h nf;ay; ae&r,fq&kd if ud,
k &hf UJ ud,
k yf ikd f
qEawG? ud,
k yf ikd af rQmv
f ifch suaf wG [m tm;vH;k ajrmif;xJa&mufomG ;rSmaygh/
'Dvkd ajymvdu
k v
f Ykd wpfu,
kd af umif;qefw,fvYkd r,lqap csib
f ;l / ud,
k yf ikd q
f E? ud,
k yf ikd af rQmv
f ifch suq
f w
kd hJ
txJrmS ud,
k t
hf usKd ;a&m? trsm;tusKd ;a&m ygygw,f/ ud,
k t
hf wGuaf &m? trsm; twGuaf &m wu,fxad &mufr,fh
tvkyrf sKd ;? t&Sno
f jzifh t&mxifuse&f pfr,fh tvkyrf sKd ; rsm;rsm;vkycf siw
f ,fvYkd qdv
k ykd gw,f}
]t&Sib
f &k m; ckerdew
Yf t
hJ xJrmS ]]ud,
k t
hf vkyef YJ ud,
k t
hf csed f wduspmG a0Edik zf }Ykd } qdw
k hJ pum;av;u enf;enf;
qef;ae ovdyk /J &Si;f &Si;f vif;vif; odyg&apbk&m;}
]vlwpfa,mufew
YJ pfa,muf tvkyo
f bm0csi;f a&m? tcsed o
f ;kH pGyJ ckH si;f a&m rwlnMD ubl;av/ tvkyf
obm0csif;wl w,fxm;OD;? tcsdefoHk;pGJyHk? tcsdefcGJa0yHkcsif;awmh rwlnDEdkifygbl;/ usef;rma&;tajctae?
ywf0ef;usit
f ajctaepwJh tajctae t&yf&yfay: rlwnfjy;D uGjJ ym;Edik yf gw,f/
OD;Zif;&JU olrsm;eJrY wlwhJ tm;enf;csuw
f pfcu
k nbuf rD;tvif;a&mifeYJ pmMunfv
h Ykd vH;k 0r&wmygyJ/
aeYbufvnf; twlwal yghaemf/ rD;tvif;a&mifeq
YJ kd OD;Zif;&JUrsupf u
d pmvH;k 0 Munfv
h rYkd &bl;/ rsupf u
d se;f rma&;
raumif;bl;aygh/ 'DaeY rD;tvif;a&mifepYJ mMunfv
h u
kd &f if wpfnvH;k vnf; tdyv
f Ykd r&awmh bl;/ aemufwpfaeYvnf;
wpfaeYv;kH bmpmrSMunhv
f rYkd &awmh bl;/
obm0tvif;a&mif tm;aumif;wJt
h csed rf mS yJ pmeJY ywfoufwhJ tvkyf vkyv
f &Ykd w,f/ pmoifom;b0
wke;f u wcsKd Ubmom&yfawGukd wdyaf cGeyYJ eJ m;axmifjy;D usucf &hJ w,f/ yxr ausmb
f UJG &cJw
h hJ yxrMu;D wef;wke;f uqdk
oHk;bmomyJ aeYtvif;a&mifeJY pmMunfhcJh&w,f/ av;bmomudk jy|mef;csuftptqHk; udk,fhbmomudk,f
toHoiG ;f xm;jy;D nbufrmS wdyaf cGem;axmif&if; avhvmrSwo
f m;cJ&h w,f/
'um? 'umr y&dowfawGu obm0tvif;a&mif&SdwJh tcsdefrSmyJ vmwmrsm;w,f/ udk,fh&JU
tvkycf sed u
f vnf; obm0 tvif;a&mif&w
dS t
hJ csed yf q
J akd wmh vmorQ{nfo
h nfeYJ pum;ajymqdak e&r,fq&kd if
ud,
k rhf mS pmvkycf sed f vH;k 0r&Sad wmhb;l / nbuf {nfo
h nf&iS ;f wJt
h csed u
f sawmhvnf; ud,
k u
f pmvkyv
f Ykd vH;k 0 r&
awmhb;l av/
w&m;tm;xkww
f muawmh oGm;&if; vm&if;? vky&f if; udik &f if;eJv
Y nf; tm;xkwv
f Ykd &w,f? nbufrmS vnf;
oD;oefY tcsed ,
f jl y;D tm;xkwv
f &Ykd w,fqakd wmh 'um? 'umr {nfo
h nf y&dowfaMumifh w&m;tm;xkwcf sed af wmh
taESmiht
f ,Suf rjzpfygbl;/ 'gayrJh pmvkycf sed u
f awmh 'um'umr {nfo
h nfy&dowfaMumifh tMu;D tus,f
taESmiht
f ,Sujf zpfygw,f/ &efuek &f yd o
f mrSmaewke;f u wcsKd UaeYawGqkd wpfaeYv;kH aevdYk pmwpfv;kH rS rzwf
vdu
k &f bl;/
'um'umrbufu Munf&h ifawmh wpfa,mufq,fih g; rdepf? em&D0uf? wpfem&Dy?J taESmiht
f ,Suf
rjzpfygbl;vdYk xif&rSmaygh/ 'gayrJh vmwJ'h um'umru wpfa,mufwnf; wpfzUJG wnf;rSr[kww
f m? qufaewm
qdak wmh OD;Zif;bufuMunf&h if wpfaeY vH;k tvkyyf suyf gw,f/
OD;Zif;u oAnKwPfawmfMu;D &xm;wJh yk*Kd vrf S r [kww
f m? odoifo
h x
d u
kd w
f mawG avhvm&OD;rSmaygh?
y&d,wu
d sr;f *efawG? taxGaxGpmayawG zwf&I OD;rSmaygh/ OD;Zif; twGuf awmh pmzwfcsed [
f m aeYpOf r&Srd jzpf
vdt
k yfygw,f/
tESpcf sKyaf jym&&if y&d,wt
d vkyaf &m? y#dywt
d vkyf a&m tcsed jf ynfv
h yk Ef ikd zf t
Ykd wGuf wpfyg;wnf;
awm&aqmufwnf aewmyg/ ]tcsed t
f cuftcJaMumifh awmxGu&f wmyg} vdq
Yk &kd if rrSm;ygbl;/
tcsed ?f tcsed /f Ak'j rwfpmG omoemawmfMu;D eJY awGUMuKH ae&wJt
h cdu
k f tcsed w
f ikd ;f [m odyw
f efz;kd &Sw
d ,f?
wpfpueaYf v;awmif tavtvGichf v
H rYkd &bl;/ 'um? 'umrawGukd tjypfzUJG wm r[kwb
f ;l aemf? ud,
k b
hf ufu
tcsed jf yemudo
k m d;k d;k om;om; wifjywmyg}
]awmxJrmS 'um'umrawGeYJ vH;k 0 tawGrY cHb;l vm; bk&m;}

t&Siq
f Em"du

39

shwehinthar.com

]rGe;f wnfh q,fEh pS ef m&Duae q,fEh pS ef m&Dct


JG xd? em&D 0ufawmh tawGUcHygw,f/ 'Dtcsed yf t
J awGcY w
H hJ
taMumif; awm&ausmif;rSm qdik ;f bkwv
f nf; qGx
J m;ygw,f/
cGijhf yKcsed rf [kwb
f J a&mufvmvdYk wHcg;zGirhf ay;wJt
h wGuf jyefqif;oGm;Mu&wJh 'um'umrawGukd tm;awmh
emygw,f/ 'gayrJh rwwfEikd b
f ;l av/ tm;em&if cg;ygoGm;vdrrhf ,f/ tm;emjcif;[m qH;k H;I jcif;&JU taMumif;yJ
r[kwv
f m;/
tcsed u
f kd wefz;kd xm;vdYk vlrek ;f &ifvnf; rke;f Muygap awmh/ tcsed u
f kd zufw,
G u
f ;kd uG,rf v
d Ykd cH&wJt
h rke;f udk
tjyKH ;eJaY useyfpmG cH,v
l u
kd yf gr,f}
]wpfyg;wnf; awm&aqmufwnfjcif;aMumifh &&Sv
d mwJh tusKd ;aus;Zl;eJY tawGUtMuKH awGukd rdeaYf wmfryl gOD;
bk&m;}
]bmvJ? 'umMuD;u tm;usjyD; awmxGufrvdkYvm;/ awm xJawmifxJrSm wpfyg;wnf;ae&jcif;&JU
tusKd ;aus;Zl;awGuawmh ajymjyvdaYk wmif rukeEf ikd yf gbl; 'umMu;D &,f/ rsm;rsm; ajym&if <um;&ma&mufaerSmpd;k vdYk
erlemavmufyJ ajymjyyghr,f/
t"duuawmh pdwaf t;csr;f rI tjynft
h 0 &wmygyJ/ ywf0ef;usio
f bm0Icif;awGaMumifah &m? wdwq
f w
d f
jird o
f ufru
I kd tajccHwhJ pdwyf ikd ;f qdik &f m avhusirhf aI wGaMumifah &m tcsed f wdik ;f pdwaf t;csr;f rI &aeygw,f/
OD;Zif;&JU ausmif;ocFr;f eHab;rSm prf;acsmif;av;wpfcu
k q,fEh pS &f moD pD;qif;aew,f/ a&wHceG f tMu;D
tao; tedrt
hf jrifrh sKd ;pHyk /J ckvkd rd;k wGi;f qd&k if a&ydrk sm;vdYk odyo
f m,mw,f/
awmxJawmifxrJ mS &Sw
d hJ aus;iSuaf wGuvnf; tm;vH;k eD;yg; oDcsi;f qdw
k wfwhJ aw;oDiu
S af wGcsn;f yJ/
wcsKd UiSuaf wGu ud,
k o
hf pH Ofeu
YJ ,
kd f oHpOfwpfrsKd ;yJ qdw
k wfovdk wcsKd UiSuaf wGuawmh wpfaumifwnf;eJY oHpOf
trsKd ;rsKd ;udk toHtrsKd ;rsKd ; vkyjf y;D qdw
k wfMuygw,f/
ausmif;ocFr;f &JU aemufausmbufu awmtkyef ufeuf? opfyifjrifjh rifah wG&w
dS hJ awmife&H rH wfrwfMu;D /
ausmif;ocFr;f &JU rsuEf mS pmbufu ud,
k ahf usmif;xuf edrw
hf hJ awmifawG? &mbmjc?H opfo;D jcaH wG? jrKd U&Gmvlaetdru
f
opfyifawG? v,fuGif;jyifawG? jrpfacsmif;? tif;tdkifa&jyifawG? tqHk;r&Sd wpfarQmfwpfac:MuD;/ jyD;awmh
opfyifawGMum;u xdk;xGufaewJh a&Ta&mifw0if;0if;eJY apwDawmfawG? ykxdk;awmfawG/ ab;0J,mrSmvnf;
awmifaMumqufpyfaewJh wjcm;awmifawG? axmifxdyfu apwDykxdk;awG/OD;Zif;ausmif;ocFrf;uae a&SU
aemuf0,
J m b,fuykd J MunfMh unf?h obm0Icif;awGu tvGet
Yf vGef om,mMunfE;l zG,f aumif; vSygw,f/
txl;ojzifh prf;acsmif;xJua&awG wjidrfhjidrfhwoGifoGif pD;qif;oGm;wmudkMunfh&if; rwnfjrJwJh
tedpoabmudk tjyif A[d'wpfvSnfh? twGif;tZwwpfvSnfh qifjcif&wmodyfxdrdygw,f/ pD;qif;
aysmufu,
G o
f mG ;wJh prf;a&awGet
YJ wl kyw
f if;rmrI? pdww
f if;usyrf aI wG pD;0ifarsmygoGm;ovdk cHpm;&jy;D ky<f uufom;
a&m? pdw<f uufom;yg ajyavsmv
h ef;qef;oGm;ygw,f/
vwfqwfoef&Y iS ;f wJah vudk wpfavmuvH;k u avawG wpfa,mufwnf; uefxdu
k q
f JG tydik pf ;D xm;jy;D
&SLae&ovdk w0Mu;D &Iu
Id &f wJt
h wGuv
f nf; aoG;om;oefpY if pdwMf unfvifyg w,f/
ud,
k ahf e&mxuf edrw
hf hJ awmifawG tygt0if jrKd U&Gme,f y,f vGijf yifus,Mf u;D wpfcv
k ;kH udk tay:pD;uae
vTr;f jy;D jrifae &wJt
h wGuf arwmydv
Yk Ykd odyaf umif;ygw,f/ wpfavmuvH;k udk txufp;D uae jcKH jy;D arwm"mwf
ydv
Yk w
T af e&wmrdYk ud,
k &hf UJ arwm &ifaiGv
Y iId ;f atmufrmS ow0gtm;vH;k aEG;axG; aysmaf rGUaeMuo vdk cHpm;&ygw,f/
awmifay:txufp;D uae wpfavmuvH;k udk vTr;f jcKH Munfjh y;D arwmyd&Yk wJt
h &omudk awmifay:rSmaewJh olawGryS J
cHpm;vdYk &rSmyg/
udavomjzpfp&mtmHak wG bmrSr&Sb
d J yuwd wdwf qdwjf ird o
f ufaewJt
h wGuf w&m;tm;xkwv
f v
Ykd nf;
odyaf umif;ygw,f/ wpfpueq
Yf w
kd pfpueYf t&rf;odomygw,f/ orm"dt&rf; jzpfv,
G jf y;D Pfvnf; t&rf;
wufv,
G yf gw,f/
vloal v;yg; oGm;vm 0ifxu
G zf Ykd a0;vGe;f wJt
h wGuf aMumifv
h nf; owfrw
S cf iG jhf yKcsed u
f vG&J if 'um'umr
ta&muftayguf r&So
d avmuf enf;yg;wmrdYk pma&;csed v
f nf;&ygw,f/ 'DaeYtxd w&m;pmtkyaf wG txdu
k f
f mEdik w
f m[m awmxJrmS wpfa,mufwnf; aevdyYk g/ jrKd UrSmom ae&if pma&;jzpfrshwehinthar.com
mS r[kwyf gbl;/
t&Stavs
iq
f Emm"dufuxGuv
40

tESpcf sKyf ajym&&ifawmh awmxJawmifxrJ mS wpfyg; wnf; {upm&D oDwif;oH;k wJt


h wGuf ud,
k t
hf usKd ;
udak &m? trsm;tusKd ;udak &m? odrYk [kwf ud,
k t
hf usKd ;udak &m? omoemhtusKd ;udak &m pdwaf t;csr;f vGwv
f yfpmG ?
odyx
f ad &mufwiG u
f s,pf mG o,fy;kd &Guaf qmifEikd yf gw,f/ OD;Zif;&JU yk*v
u
d b0taeeJY ajymwmygaemf/
]'gqdk t&Sib
f &k m;u awmxJrmS yJ wpfoufv;kH aeawmh rSmvm; bk&m;}
]awmxJrmS yJ wpfoufv;kH aeEdik &f ifawmh taumif;qH;k aygh 'umMu;D &,f/ aecsipf w
d v
f nf; &Syd gw,f/
'gayrJah ejzpfr,f? raejzpfb;l qdw
k muawmh rjrif&wJh uHw&m;uvnf; &Sad o;wmrdYk ,wdjywfawmhajymvdYk rjzpfb;l /
OD;Zif;u vrif;Mu;D &JU b0udk odyt
f m;usw,f/ vrif; Mu;D [m avmuvlom;awGukd tat;"mwfeYJ
tvif;"mwfay;jyD; aus;Zl;jyKw,f/ 'gayrJh avmuvlom;awGeJY vdrf;usHuyfjidjcif; r&Sdbl;/ a0;a0;rSmyJ
oD;oefaY ew,f/
OD;Zif;vnf; vrif;MuD;vdkyJ avmuvlom;awGeJY a0;a0; rSm oD;oefYae&if; avmuvlom;awGudk
tat;"mwfeYJ tvif; "mwfay;jy;D aus;Zl;jyKcsiw
f ,f/ arwmydaYk ewm? arwmyGm;aewm[m tat;"mwf
eJYaus;Zl;jyKaewmaygh/ tcgtm;avsmfpGm w&m;a[maewm? pmaya&;aewm[m tvif;"mwfeJY aus;Zl;
jyKaewmaygh/ arwmtat;"mwfeYJ todPftvif;"mwf ay; jy;D a0;a0;uae aus;Zl;jyKae&wJh vlom;vrif;
b0rsKd ;udk ydjk y;D vdv
k m;ygw,f/
uav;awGqakd ewJh oDcsi;f pmom;udk enf;rS;D jy;D ajym& &if ]vrif;av;vdk usiahf erSm} aygh/
pum;rpyf ukew
f ifum;Mu;D awG&UJ aemufyikd ;f awGrmS a&;xm;wwfavh&w
dS hJ pmom;av;wpfcu
k kd owd&rd
w,f/
]a0;avaumif;av} wJ/h
]t&Sib
f &k m; "rpmayawG a&;om;&jcif;&JU &nf&,
G f csuaf v; odyg&apbk&m;}
]vlom;wdik ;f &JU ESv;kH om;rSm jrwfpmG bk&m;&Si&f UJ w&m; tqH;k trawG pdr0hf ifysUH ESo
YH mG ;apcsiw
f hJ &nf&,
G cf suef YJ
"rpmay awG a&;om;aewmyg/ rodao;wJt
h aMumif;t&mawG odatmif? odjy;D om;taMumif;t&mawG xyfrH
ESv;kH oGi;f jzpfjy;D av;av; eufeuf &Si;f &Si;f vif;vif; odatmifqw
kd hJ arwmapwem tjynfh t0eJY a&;aewmyg/
t&rf;udk odae? wwfaewJh ]q&mMu;D }awGtwGuf r&nf &G,yf gbl;/ igrSigvdYk txifa&muf? b0ifarmuf
aewJh ]b0ifMu;D }awGtwGuv
f nf; r&nfp;l ygbl;/
d;k d;k om;om; odcsio
f al wG? MuKd ;MuKd ;pm;pm; tm;xkwf csio
f al wG odEikd Mf uygap? tm;xkwEf ikd Mf uygapqdw
k hJ
&nf&,
G cf suf oefo
Y efaY v;eJyY J "rpmayawG a&;om;aeygw,f/
]vlom;wdik ;f } qdw
k t
hJ xJrmS OD;Zif;vnf;wpfa,muftyg t0ifygyJ/ OD;Zif;vnf; OD;Zif;pmtkyaf wG&UJ
pmzwfy&dowfwpf a,mufyg/ ud,
k b
hf ufu jynfph v
kH eG ;f vdYk pmawG a&;aewm r[kwf ygbl;/ ud,
k v
f nf; zwfz?Ykd
zwfjy;D jynfph akH tmifusio
hf ;kH zdYk a&;aewm yg/ q&mMu;D vkyw
f m r[kwyf gbl;/
udk,fa&;wJhpmawGu olwpfyg;udk &ifhusufoGm;atmif rpGrf;aqmifEdkifawmif udk,fhudk,fudk,fawmh
&ifu
h suaf tmif pGr;f aqmifomG ;vdrrhf ,fvYkd ,HMk unfygw,f/ ]ud,
k u
f olu
Y kd qH;k rwm r[kw?f bk&m;uud,
k u
hf kd
qH;k raewm} vdYk ud,
k af &;wJph mawGtay: tjrJ ESv;kH oGi;f ygw,f/ ud,
k u
hf ,
kd u
f ,
kd f pma&;jy;D qH;k raewmvdYk
ajym&if rrSm;ygbl;/
rvdv
k m;ol wcsKd Uu OD;Zif;pma&;aewmudk xifay: ausmMf um;csiv
f Ykd a&;aewmvdYk pGypf u
JG &hJ UJ Muygw,f/
ud,
k phf w
d ef YJ EIid ;f jy;D ajymaeMuwmrdYk ajymMuygap/ Mum;-Mum;w,fvYkd Irw
S f aevdu
k f ykH gyJ/
]'gqdk t&Sib
f &k m; pma&;aewmudk uJ&h UJ Iwcf swo
hJ u
l &Sad ewmayghb&k m;}
]aMomf....'umMuD;&,f? b,favmuf aumif;wJht vkyfudkyJvkyfvkyf? uJh&JUIwfcsr,fholawG?
a0zeftjypfajymr,fh olawG qdw
k muawmh tqifoif&h adS eMupjryJ aJ v/ rqef;ygbl;/ bk&m;&Siaf wmifrS uif;cJw
h mrS
r[kwb
f /J OD;Zif;wdv
Yk kd omrefvl awGuawmh rajymeJaY wmhaygh}
]ausmMf um;rIeYJ uJ&h UJ rItay: t&Sib
f &k m; b,fvkd ESv;kH oGi;f ygovJ bk&m;}

t&Siq
f Em"du

41

shwehinthar.com

]wu,fawmh OD;Zif;&JU ywf0ef;usirf mS ausmMf um;rIqkd wm r&Syd gbl;/ opfyifawmawmifawG? a&wHceG f


pdrphf rf;awGy&J dS ygw,f/
ausmMf um;rIqw
kd m OD;Zif;&JU pdwt
f pOfrmS &Sw
d t
hJ &mvnf; r[kwb
f ;l / OD;Zif;&JU ywf0ef;usirf mS &Sw
d t
hJ &mvnf;
r[kwb
f ;l / OD;Zif;udk odwo
hJ ?l todtrSwjf yKwo
hJ &l UJ pdwt
f pOfrmS yJ &Sw
d m yg/ 'gvnf; tjr&J adS ewm r[kwyf gbl;/
wpfcgwpf&H OD;Zif;udk owd&vdu
k w
f hJ tcku
d rf mS yJ acwcP &Sw
d myg/
uJ&h UJ rIvnf; 'Dtwkid ;f yJaygh/ OD;Zif;&JU pdwt
f pOfrmS &Sw
d m vnf; r[kwb
f ;l / OD;Zif;&JU ywf0ef;usirf mS
&Sw
d mvnf; r[kwb
f ;l / OD;Zif;udk rvdv
k m;wJo
h ?l OD;Zif;udk rESpjf rKd UwJo
h &l UJ pdwt
f pOfrmS yJ OD;Zif;udk owd&wJt
h cdu
k f
acwcP&Sw
d myg/
olwpfyg;&JU pdwt
f pOfrmS yJ wpfcgw&HrS acwcP ay: vmwwfwhJ ausmMf um;rI? uJ&h UJ rIqw
kd hJ t&mawG
twGuf ud,
k u
f bmvdYk cHpm;ae&rSmvJ/ ausmMf um;rIaMumifh pdww
f ufp&m rvdk ovdk uJ&h UJ rIaMumifv
h nf;pdwyf supf &m
rvdyk gbl;/
ausmMf um;rIqw
kd m olwpfyg;&JU pdwt
f pOfrmS ]'Dvkd t&Sif qEm"du} vdYk acwcPay:vmwJt
h awG;pwpfc?k
cHpm;rIwpfck ygyJ/ uJ&h UJ rIqw
kd m olwpfyg;&JUpdwt
f pOfrmS ]t&Siq
f Em"du 'Dv}kd vdYk acwcPay:vmwJh tawG;pwpfc?k
cHpm;rIwpfcyk gyJ/
]'Dvkd t&Siq
f Em"du} qdw
k hJ tawG;peJY ]t&Siq
f Em"du 'Dv}kd qdw
k hJ tawG;pESpcf w
k &Ykd UJ Mum;rSm ]'Dv}kd awGukd
azsmufvu
kd f &if t&Siq
f Em"du[m t&Siq
f Em"du ygyJ/ bmeJrY S ra&mygbl;/ wpfa,mufwnf;yg/ oefo
Y efaY v;yg/
]'DaeYtxd pmtkyb
f ,fEt
S yk f a&;om; xkwaf 0jy;D ygjyD vJb&k m;}
]ig;tky&f o
dS mG ;ygjy/D EIe;f xm;taeeJY Munfrh ,fq&kd ifawmh wpfEpS rf S ESpt
f yk yf J a&;om;xkwaf 0Edik cf yhJ gao;w,f/
1998 u]wpfa,mufwnf;ae wpfpw
d w
f nf;xm;} eJY ]ud,
k phf w
d u
f ,
kd f ppf} ? 1999 u ]raocifbmvkyMf urvJ}
eJY ]&J&ifo
h w
l \
Ykd ae&m}? 'DEpS f 2000rSmawmh ]]jird ;f at;aomb0ydik &f iS }f } wpftyk yf J xGuyf gao;w,f/
]tckbmpmtkyaf wG a&;aeygovJb&k m;}
]rMumcif&ufyikd ;f rSm ]avmutaumif;qH;k aomt&m} xGuyf gvdrrhf ,f/ avmavmq,fawmh 0gwGi;f rSm
xGuzf Ykd w&m;ESpyf 'k u
f kd ppfaq;aeygw,f/ xGuv
f m&if acgif;pOfoyd gvdrrhf ,f}
]t&Sib
f &k m;&JU y&d,wf?y#dywf tcsed x
f u
J ae pma&;zdYk tcsed f b,fv,
kd yl govJb&k m;}
]aeYpOf reufu;kd em&Duae q,fem&Dtxd wpfem&Dukd pma&;csed f owfrw
S x
f m;ygw,f/ 'gayrJh 'DaeYxad wmh
aeYpOf ra&;jzpfao;ygbl;/ pmtkyt
f opfwpftyk f xGucf sed w
f efjyq
D rkd yS J wpfywf? q,f&ufavmuf tcsed ,
f jl y;D
a&;jzpfygw,f/ a&;&ifawmh tJ't
D csed rf mS yJ a&;ygw,f/ jznfph u
G f a&;om;csuaf wGrsm; &ifawmh wpfywf?
q,f&ufruygbl;/ jznfah &;&if a&;oavmuf Mumygw,f}
]pma&;wJt
h wGuf w&m;tm;xkwcf sed f xdcu
kd o
f mG ;yg ovm;bk&m;}
]aeY-y&d,wf? n-y#dywf} qdw
k hJ rleYJ tvkyv
f yk af ewm qdak wmh pma&;wJt
h wGuf w&m;tm;xkwcf sed f
xdcu
kd rf oGm;ygbl;/ 'gayrJh pmzwfcsed af wmh xdcu
kd yf eG ;f yJo
h mG ;ygw,f/ trsm;twGuf pma&;wdik ;f a&;wdik ;f ud,
k t
hf wGuf
pmzwfcsed af vsmah vsmo
h mG ;yg w,f/
pma&;&wmxuf pmzwf&wmu ydjk y;D t&om&Syd gw,f/ pma&;aewJt
h csed rf mS pmzwf&wJt
h &om qH;k H;I ae
ygw,f/ pm zwf&wJt
h &omudk pGev
Yf w
T jf y;D rS pma&;&wmyg/ pmzwf 0goem ygolwpfa,muftwGuaf wmh Mu;D rm;wJh
pGev
Yf w
T jf cif;wpf&yfygyJ/ Mu;D rm;wJh pGev
Yf w
T jf cif;udk t&if;wnfjy;D a&;&wmrdYk pma&;wdik ;f a&;wdik ;f pmzwf y&dowfukd
txl;arwmydjYk y;D rSa&;yg w,f/ pmzwfy&dowf &Si;f &Si;f vif;vif; jynfjh ynfph pkH kH em;vnf oabmaygufapcsiw
f hJ
arwmu OD;pD;aewmrdYk pma&;aewJh tcsed [
f m OD;Zif;twGuaf wmh arwmtm; taumif;qH;k tcsed f ygyJ/
pmzwfy&dowf todPf wd;k wufjrifrh m;atmif pGr;f aqmifjzefaY 0ay;ae&wmrdYk pmwpfv;kH a&;wdik ;f
a&;wdik ;f ynm yg&rDawG w&dy&f yd w
f ufvmovdk cHpm;&ygw,f/ ynmyg&rDawG twH;k vdu
k t
f wpfvu
kd f wd;k vmwmudk
rsupf ed YJ jrifae&ovdu
k kd pdwx
f rJ mS jrifae&ygw,f/

t&Siq
f Em"du

42

shwehinthar.com

]pma&;wdik ;f ynmyg&rDjzpfygovm;bk&m;}
]pma&;wdik ;f awmh ynmyg&rD rjzpfygbl;/ pmzwfy&d owftwGuf todtjrifreS u
f efapwJh A[kow
k udk
ay;Edik rf S ynm yg&rDjzpfwmyg/
todPfjzefaY 0rS ynmyg&rDjzpfwmrdYk pmzwfy&dowf udk todtjrifvrJG mS ;apwJph m? twif;tzsi;f
aumvm[vpm? i,fusKd ;i,femazmfjy;D uJ&h UJ Iwcf swphJ m? tjypfr&Sd tjypf&mS jy;D a0zefyw
k cf wfwphJ mawG a&;aevdYk
uawmh ynmyg&rD ukov
kd af wG r&wJt
h jyif 0pD'pk du
k t
f ukov
kd af wGyJ weifw
h yd;k &ygvdrrfh ,f/
pmrsuEf mS ay:a&mufvmvdYk rvTrJ a&Smifom zwfvu
kd &f wJh pmzwfy&dowfuawmh MuzH efEv
S ;kH oGi;f jy;D
todPf wpfcck &k atmif qG,
J &l rSmygyJ/ a&;wJo
h u
l kd a&;&aumif;vm;vdYk a'go xGuaf e&if ud,
k yf g tukov
kd f
tqpf&aeOD;r,f/
olaY pwemu olu
Y kd jyefjy;D tusKd ;ay;ygvdrrhf ,f/ pma&; w,fqw
kd m aumif;wma&;&ifvnf; aumif;wJh
apwem tiftm; jyif;xefovdk raumif;wma&;&ifvnf; raumif;wJah pwem tiftm;jyif;xefygw,f}
]t&Sib
f &k m;&JU wpfaeYwm tcsed cf aJG 0oH;k pGrJ u
I kd trde&Yf dS ygOD;bk&m;}
]aus;Zl;awmf&iS f r[m*EmHq
k &mawmfb&k m;Mu;D &JU rl twdik ;f ]aeY-y&d,wf? n-y#dywf} qdw
k hJ vrf;pOfukd
usio
hf ;kH aeygw,f/ obm0tvif;a&mif&w
dS hJ aeYyikd ;f rSm y&d,wftvkyu
f kd t"duxm;jy;D vkyyf gw,f/ obm0
tvif;a&mif r&Sw
d hJ nydik ;f rSmawmh y#dywftvkyu
f kd y"mexm;jy;D vkyyf gw,f/ 'gayrJh y&d,wfvyk cf sed rf mS vnf;
MuKd ;Mum;MuKd ;Mum; y#dywfygovd?k y#d ywfvyk cf sed rf mS vnf; MuKd ;Mum;MuKd ;Mum; y&d,wfygygw,f/
y&d,wfvkyfcsdefrSmvnf; tav;pm? tayghpm? ygVdpm? jrefrmpm? olYtcsdefeJYol cGJjcm;owfrSwfjyD;
avhvmygw,f/ y#d ywfvyk cf sed rf mS vnf; *kPaf wmf? arwm? 0dyem? olt
Y ajc taeeJo
Y l csichf sed Ef iId ;f qjy;D
yGm;rsm;ygw,f}
]t&Sib
f &k m; w&m;&dyo
f mzGizhf Ykd tpDtpOf &Syd govm; bk&m;}
]oMueF w
f iG ;f wdik ;f awmh atmufausmif;rSm ckepf&ufp cef;zGijhf y;D w&m;a[m? w&m;jyvkyaf y;ygw,f/
(aerdE& awmif ajc&Sd jrpdr;f ausmif;/) wpfEpS w
f pfMurd af ygh/ tjrw
J rf; w&m;jywJh &dyo
f mawmh zGizhf Ykd tpDtpOfr&Syd gbl;/
tcsed t
f cuftcJ&v
dS yYkd g/
OD;Zif;udk&ifb0wkef;u ppfudkif;awmifdk;? acsmifwpfckrSm wpfyg;wnf; {upm&D oDwif;oHk;aewJh
q&mawmfMu;D wpfyg; qDrmS ur|mef;enf;cHczhJ ;l w,f/ q&mawmfMu;D u tm;xkwef nf; wpfqifah y;vdu
k jf y;D wpfywf
jynf&h if jyefvmzdYk rdew
Yf ,f/ q&m awmfb&k m;ausmif;rSmaejy;D tm;xkwyf g&apqdak wmh ud,
k ahf e&m rSmud,
k yf J
tm;xkwyf g? 'DrmS awmh vufrcHyg&apeJw
Y /hJ bmvdv
Yk b
J &k m;qdak wmh wpfa,mufvufc?H wpfa,mufvufceH YJ
vlrsm;vmjy;D awmfMum&dyo
f mjzpfomG ;vdrrhf ,fw/hJ
&dyo
f m jzpfomG ;awmh raumif;bl;vm; bk&m; qdak wmh aumif;awmh aumif;ygw,f? 'gayrJh pdwq
f if;&J&r,f?
jyemaygif;pHk ajz&Si;f ae&r,f wJ/h vlyI &f if jyemIyw
f ,f wJ/h 'umu wpfrsKd ;? 'umru wpfrsKd ;? trIaqmifu
wpfrsKd ;? rD;zdak csmifu wpfrsKd ;? 'DMum;xJ bmoma&;ckw;kH vkyjf y;D ud,
k u
f sKd ;pD; yGm;&SmwJh tyg,fraMumuf? oHo&m
raMumufawGu wpfrsKd ; ... wJ/h
tckawmh tJ'q
D &mawmfb&k m;Mu;D ysv
H eG af wmfro
l mG ;yg jy/D 'gayrJh q&mawmfb&k m;Mu;D &JU vQyw
f pfjyuf
rdeMYf um;csuu
f akd wmh 'DaeYxd OD;Zif; rarhao;bl;/ &ifxrJ mS tpOfpaJG eygw,f/ toufMu;D vmav? ydo
k wd&avygyJ}
]t&Sib
f &k m;&JU w&m;yGrJ sm;rSm w&m;emy&dowf tvGef rsm;jym;wm awGU&ygw,fb&k m;? wpfEpS u
f kd w&m;yGJ
b,fEyS JG avmuf a[mygovJb&k m;}
]w&m;pcef;&uftwGi;f rSmyJ t"duxm;jy;D w&m;a[mygw,f/ tcsed jf ynfh w&m;tm;xkwaf ewJh a,m*D
awGukd w&m; a[m&wmurS ydjk y;D xda&mufw,f xifvyYkd g/
jyifyw&m;yGaJ wGuakd wmh yifw
h ikd ;f vdu
k rf a[mygbl;/ rvTrJ a&SmifomwJh w&m;yG?J jiif;raumif;wJh w&m;yGaJ wG
avmufyJ a[mygw,f/ wpfcgwpf&aH vmufygyJ/

t&Siq
f Em"du

43

shwehinthar.com

&efuek rf mS wpfEpS u
f kd w&m;yGEJ pS yf yJG J rlaovufcx
H m;ygw,f/ wmarG? 133vrf;eJY ? prf;acsmif; uHjrifh
ausmif;wdu
k w
f yYkd g/ OD;Zif;w&m; emcsiw
f hJ w&m;emy&dowfrsm; tJ'D ESpyf rJG mS yJ tm;&yg;&w0Mu;D emMuygvd/Yk
OD;Zif;&JU w&m;yGaJ wGrmS w&m;emy&dowf rsm;wmu awmh OD;Zif;u wpfcgwpf&rH S w&m;a[mwmrdv
Yk yYkd g/
tjrw
J rf;om yifw
h ikd ;f a[mae&ifawmh OD;Zif;w&m;yGrJ mS vloyd &f rdS mS r[kwf ygbl;/ OD;Zif;u toHae toHxm;eJq
Y iJG if
ra[mbJ d;k d;k pum; ajymovdk at;at;aq;aq; a[mwm qdak wmh cPcPom a[m&if vlawG ysi;f oGm;MurSm
aocsmygw,f}
]w&m;yGrJ sm; vma&mufyifzh w
d w
f ikd ;f bmhaMumihf vuf rcH&wmygvJb&k m;}
]a[mw&m;rSeo
f rQ pmtkyjf zpfap&r,f} qdw
k hJ rluckd srw
S f xm;wJt
h wGuf wpfEpS u
f kd w&m;oH;k av;yk'yf J
a[mcsiyf gw,f/ wu,fawmh w&m;a[m&wm bmrS rcufygbl;/ ESp&f uf oH;k &uf avmuf tcsed ,
f l jyifqifvu
kd &f if
w&m;topfwpfy'k f aumif;aumif; a[mvdYk &ygw,f/ 'gayrJh a[mjy;D om;w&m;udk pmtkyf jzpfatmif vkyzf u
Ykd sawmh
awmfawmf tcsed ,
f &l ygw,f/
wdyaf cGxu
J twdik ;f ul;,ljy;D wdu
k f u
kd pf mtkyx
f w
k v
f u
kd f &ifawmh rcufygbl;/ wpfywfwpftyk af wmif
xkwv
f &Ykd ygw,f/ 'gayrJh OD;Zif;u tJ'v
D kd jy;D pvG,f b,fawmhrS rvkyyf gbl;/
tjyifrmS pum;ajymovdk ajymxm;wJh rl&if;pmom;awG udv
k nf; zwfvaYkd csmatmif jyifqifygw,f/
jznfph u
G o
f ifh jznfph u
G x
f u
kd w
f hJ pum;vH;k awG? 0gusawG? pmyk'd af wG? tcef;u@awGvnf; vdt
k yfovdk topf
xyfjznhf a&;ygw,f/ aemufq;kH uGeyf sL wmpmpD ykzu
f akd wmif oH;k qifah vmuf ud,
k w
f ikd zf wf? ud,
k w
f ikd f jyifygw,f/
pma&;wJt
h vkyw
f pfcw
k nf;&Sw
d m r[kwaf wmh tcsed f tawmfMum,l&ygw,f/
wpfEpS t
f wGi;f a[mwJw
h &m;awGukd wpfEpS t
f wGi;f rSmyJ tukev
f ;kH pmtkyjf zpfomG ;apcsiw
f hJ qE&ydS gw,f/
'gayrJh 'DaeYxad wmh jzpfrvmao;bl;/ tcsed rf ay;Edik v
f yYkd g/ jzpfatmif vkyo
f mG ; r,fvaYkd wmh pdwu
f ;l xm;ygw,f/
'Dawmh OD;Zif;u tvkyaf <u; rwifcsib
f ;l / a[mw&m; aemuf pmtkyu
f tvsOrf aD tmif rvdu
k Ef ikd &f if
tvkyaf <u;wifaer,fav/ tvkyaf <u;wef;vef;eJv
Y nf; raocsiyf gbl;/ ud,
k f raocif ud,
k ahf [mw&m;awG
ud,
k u
f ,
kd w
f ikd pf mtkyjf zpfatmif vkyaf y;oGm;r,fvYkd qH;k jzwfxm;w,f/ aorif;ucGirhf ay;&ifawmh rwwfEikd b
f ;l aygh/
w&m;yGaJ wG yifw
h ikd ;f vdu
k rf a[mwm tvkyaf <u;rwifcsiv
f yYkd g/ tcsed t
f cuftcJ&v
dS yYkd g}
]w&m;yGv
J myifw
h o
hJ al wGuawmh t&Sib
f &k m; jiif;vdu
k f wJt
h wGuf pdwrf aumif;jzpfMurSmayghb&k m;}
]taMumif;tusKd ; &Si;f jyjy;D awmif;yefwmudk wcsKd Uu awmh em;vnfvufcMH uygw,f/ wcsKd Uuawmh
ud,
k t
hf vdk rjynf&h if jiKd jiifwwfwhJ vlo
Y bm0twdik ;f rauseyfMubl;aygh/ uG,&f m rSm ]odyMf u;D us,w
f myJ} vdaYk wmif
ajymMuw,fqykd /J
vlwdkif;rSm udk,fhb0twGuf udk,fudk,fwdkif csrSwfxm; wJh udk,fydkifrl? udk,fydkifusifh0wf? udk,fydkif
pnf;urf;csuq
f w
kd m r&So
d ifb
h ;l vm;/ ud,
k rhf ?l ud,
k u
hf si0hf wf? ud,
k phf nf;urf;csuu
f kd vdu
k ef mwJt
h aeeJY yifo
h rQ
w&m;yGw
J ikd ;f ukd vufrcHwm? ra[mwm ud,
k t
hf jypfvm;/
ud,
k v
hf t
kd ifqE rjynf0h wmeJb
Y J jznfrh ay;olukd Mu;D us,w
f ,fvYkd tjypfajymwm obm0usyghrvm;/
olwpfyg;&JU ud,
k af &;ud,
k w
f mrl? ud,
k af &;ud,
k w
f mvGwv
f yfciG u
hf kd xdyg;apmfum;&m ra&mufb;l vm;/
ud,
k rhf ?l ud,
k v
hf w
G v
f yfciG u
hf olwpfyg;udk xdcu
kd yf supf ;D atmif vkyaf ewmrS r[kwb
f /J ud,
k chf ,
H cl suef u
YJ ,
kd ?f
ud,
k Ohf ;D wnf csuef u
YJ ,
kd ?f at;at;aq;aq; aeaewmyJ/ vlwum&JU vdt
k if? vlwikd ;f &JU qEukd wpfa,mufwnf;u
tukejf znfah y;zdq
Yk w
kd m jzpfrrS jzpfEikd w
f maemf}
]Ak'o
moemawmfMu;D xGe;f um;jyefyY mG ;a&;twGuf a&SU qufjy;D b,fvkd omoemjyKvyk if ef;awG vkyzf Ykd
pdwu
f ;l xm;yg ovJb&k m;}
]'Dtwdik ;f yJ aumif;ygw,f 'umMu;D &,f? ud,
k u
hf se;f rm a&;? ud,
k yhf ifupkd du
k ef YJ tudu
k n
f q
D ;kH ? tvdu
k zf ufq;kH
omoemjyKenf;uawmh tckvkd awmxJawmifxrJ mS wpfa,mufwnf; aejy;D pGr;f Edik o
f rQ omoemjyKwehJ nf;yJvYkd
OD;Zif; xifw,fav/ ud,
k v
f nf; pGr;f Edik o
f rQ usi?hf olwpfyg;udv
k nf; pGr;f Edik o
f rQ tusichf ikd ;f ? r[kwb
f ;l vm;/

t&Siq
f Em"du

44

shwehinthar.com

OD;Zif;&JU ud,
k af &; ud,
k w
f mb0eJY tH0ifciG u
f stjzpfq;kH omomemjyKenf;udk OD;Zif; a&G;cs,&f r,f r[kwv
f m;/
vlwikd ;f rSm ud,
k t
f m;uswhJ b0yHpk w
H pfcak wmh &SMd upjrJ yg/ 'gayrJh wjcm;vlwpfa,muf&UJ b0yHpk u
H kd
xyfwx
l yfrQ yHw
k u
l ;l cszq
Ykd w
kd muawmh rjzpfEikd b
f ;l xifygw,f/ jzpfEikd w
f ,fyx
J m;? OD;Zif;uawmh olwpfyg;&JU
b0yHpk u
H kd b,fawmhrS xyfwx
l yfrQ yHw
k u
l ;l rcscsiyf gbl;/ ud,
k yhf pkH eH u
YJ ,
kd ?f ud,
k t
hf "dym ,feu
YJ ,
kd yf J ud,
k b
hf 0udk
wnfaqmufcsiyf gw,f/ vli,fpum;eJY ajym&&if uk,
d pfh wdik v
f ef u
YJ ,
kd af ygh/
ud&k ifb0uwnf;u OD;Zif;tm;uscw
hJ hJ b0yHpk u
H awmh (yxr)oydwt
f ikd af wm&q&mawmfb&k m;Mu;D
(OD;udw)d &JU b0 yHpk yH gyJ/ q&mawmfb&k m;Mu;D u &moufyefawmxJawmifxrJ mS yJ wpfyg;wnf;aeoGm;cJyh gw,f/
ysv
H eG af wmfrw
l mawmif tem;rSm b,forl S r&Scd yhJ gbl;/
pmoifwu
kd af wG wnfaxmif? &dyo
f mawG zGiv
hf pS jf y;D omoemjyKaeMuwJh q&mawmf? oHCmawmfawGukd
t&rf;Munf ndKygw,f/ t&rf;av;pm;ygw,f/ olw&Ykd UJ atmifjrifraI wGukd vnf; t&rf;0rf;ajrmuf*P
k ,
f rl yd gw,f/
'gayrJh ud,
k u
f ,
kd w
f ikd af wmh pmoifwu
kd v
f nf; wnfaxmifjzpfrmS r[kwyf gbl;/ &dyo
f m vnf; zGiv
hf pS jf zpfrmS
r[kwyf gbl;/ olwv
Ykd kd rpGr;f Edik v
f yYkd g/
rEdik 0f efukd royfr&yf xrf;jy;D pdwyf ifyef;qif;&Jaer,fh tpm; ud,
k Ef ikd w
f 0hJ efukd oyfoyf&yf&yf xrf;jy;D
pdwaf useyfcsr;f omae&wmu ydak umif;r,fxifw,fav/
0efwpfckudk Edkifw,f? rEdkifbl;qdkwmu ab;vl tjrifeJY owfrSwfvkdYr&ygbl;/ um,uH&Sif&JU
b0tawGUtMuKH ? b0cHpm; csu?f use;f rma&;tajctae? yifupkd du
k v
f uPm? pdwaf e obm0 ... pwJh
taMumif;w&m;trsKd ;rsKd ;tay: rlwnfjy;D um,uH&iS u
f ,
kd w
f ikd u
f yJ owfrw
S v
f &Ykd ygw,f/ b,f0efukd ud,
k f
xrf;Edik w
f ,f? rxrf;Edik b
f ;l qdw
k m um,uH&iS u
f todq;kH yg/
udk,fvnf; at;at;csrf;csrf;ae&? trsm;twGufvnf; wu,fxda&muf? omoemtwGufvnf;
a&&Snw
f nfww
hH hJ ]wpf a,mufwnf;aejy;D pma&;wJo
h moemjyKenf;} udak wmh OD;Zif; tESpo
f ufq;kH ygyJ}
]a&Tyg&rD"rpmayjyefyY mG ;a&;tzGUJ wnfaxmif&jcif;&JU &nf&,
G cf suef YJ vkyif ef;tajctaeudv
k nf; odyg&ap
bk&m;}
]OD;Zif;&JU w&m;pmtkyaf wGukd t&nftaoG; aumif; aumif;eJY pD;yGm;a&;vH;k 0rzuf omoemhtusKd ;
oufouf twGuf xkwaf 0oGm;zdYk a&Tyg&rD"rpmayjyefyY mG ;a&;tzGUJ udk wnfaxmif xm;wmyg/ OD;Zif;a[majym
a&;om;wJh w&m;pmtkyrf eS o
f rQukd 'DtzGUJ wpfcw
k nf;uyJ rlyikd t
f jzpf xkwaf 0jzefcY sd oGm;ygvdrrhf ,f/ a&Tyg&rDawm&
ausmif;&JU w&m;0iftzGUJ tpnf;wpfcyk gyJ/
pmtkyx
f w
k af 0jzefcY sjd cif;aMumifh xGuaf y:wd;k yGm;vmwJh tvSLaiGawGukd omoemtwGuf wu,fvt
kd yfwhJ
ae&mXme awGrmS oifah wmfovdk cGaJ 0vSL'gef;oGm;rSmyg/ tckvnf; pGr;f Edik o
f rQ vSL'gef;aeygw,f/ aiGyifpu
kd x
f l
vSL'gef;olawG? pmtkypf pD Of aqmif&u
G o
f al wG? pmtky0f ,f,zl wfo
I al wG? a&Tyg&rD"rpmayeJY ywfoufot
l m;vH;k &JU
omoemjyKr[mukov
kd af umif;rIygyJ/
'DtzGUJ twGuf b,foq
Yl u
D rS tvSLrcHygbl;/ ud,
k o
hf 'g qEeYJ ud,
k t
hf vdt
k avsmuf vma&mufvLS 'gef;ol
awGuykd J cs;D ajrm ufwt
hJ aeeJY vufcw
H myg/ "rpmay aiGya'omyifawGtwGuf a&pufcsw&m;yGv
J yk af y;zdYk
avQmufxm;Muwmawmif tvSL cHovdjk zpfomG ;rSmpd;k vdYk vH;k 0 ra[mygbl;/
'DaeYtxd tzGUJ u pmtkyif g;tkyf xkwaf 0jy;D oGm;ygjy/D a&SUqufjy;D awmhvnf; t&nftaoG;aumif;aumif;?
t&Sed t
f [kef aumif;aumif;eJY a&Tyg&rDw&m;pmtkyaf wG tqufrjywfxw
k af 0 jzefcY so
d mG ;ygvdrrhf ,f}
]t&Sifbk&m;&JU bmoma&;,HkMunfcsufeJY Ak'bmom&JU ow0grsm;tay: tusdK;jyKyHkudk tusOf;rQ
&Si;f jyay;apvdyk g w,f bk&m;}
]bmoma&;qdw
k m tqift
h wef;&Sw
d hJ vlom;wdik ;f ? t qift
h wef;&Sv
d w
kd hJ vlom;wdik ;f twGuf r&Srd jzpf
vdt
k yfwhJ ta&;Mu;D qH;k t&mwpfck jzpfygw,f/ bmoma&;udk vH;k 0 ypfy,fxm; wJo
h ?l vH;k 0 rypfy,fawmifrS
tav;teufrxm;wJo
h [
l m b,f vdek nf;eJrY S tqift
h wef;&Sw
d hJ vlwpfa,muf? Mu;D us,jf rifjh rwf wJv
h w
l pfa,muf
jzpfrvmEdik yf gbl;/

t&Siq
f Em"du

45

shwehinthar.com

Ak'b
mom[m ow0gtm;vH;k &JU ypKye b
f 0jird ;f csr;f a&;? oHo&mb0 jynfph akH &;eJY qif;&J'u
k t
m;vH;k rS
tjy;D wdik f vGwaf jrmufa&;twGuf tm;tud;k xdu
k q
f ;kH bmomwpfcyk g/
Ak'q
w
kd m trSew
f &m;udk odo?l bmomqdw
k m pum;? Ak'b
momqdak wmh trSew
f &m;udk odo&l UJ pum;aygh/
trSew
f &m; udo
k jd y;D trSew
f &m;udn
k eT Mf um;ajymqdak eolwpfa,muf&UJ pum; awG[m vdu
k ef musio
hf ;kH oltwGuf
trSew
f u,f tusKd ;jzpfxeG ;f r,fqw
kd m ,Hrk mS ;oHo,jzpfp&m r&Syd gbl;/
rsm;rsm;rvdu
k ef m&if aeyg/ ]raumif;rIa&Smif? aumif;rI aqmif? jzLatmifpw
d u
f x
kd m;} qdw
k hJ Ak'p um;oH;k cGe;f udk
jywfjywfom;om; vdu
k ef musio
hf ;kH r,fq&kd ifyJ vlom;tygt0if ouf&dS avmuMu;D b,favmuf jird ;f csr;f
oGm;vdu
k rf vJ/
]rowf? rcd;k ? rrSm;? rnm? raomuf} qdw
k hJ ]r-ig;vH;k } ]ig;yg;oDv} wajy;nD jrjJ rMH ur,fq&kd ifyJ urmMu;D
awmfawmfjird ;f csr;f aeygjy/D
]raumif;rIreS o
f rQ a&SmifMuOfyg} qdw
k hJ yxr Ak'p um; u ow0gtm;vH;k &JU ypKye b
f 0jird ;f csr;f a&;udk
tusKd ;jyKygw,f/ ]aumif;rIreS o
f rQ jyKvyk yf g} qdw
k hJ 'kw,
d Ak'p um;u ow0g tm;vH;k &JU oHo&mb0jynfph akH &;udk
tusKd ;jyKygw,f/ ]pdwu
f kd jzLpifatmif tm;xkwyf g} qdw
k hJ wwd, Ak'p um;u ow0gtm; vH;k udk qif;&J'u
k t
m;vH;k rS
tjy;D wdik f vGwaf jrmufatmif tusKd ;jyK ygw,f/ 'gu a,bk,soabm&Si;f atmifajymwmyg/ taMumif; oH;k rsKd ;vH;k u
tusKd ;oH;k rsKd ;vH;k udk jynfph akH pEdik w
f mcsn;f ygyJ/
]Ak'b
mom0ifrsm;twGuf bmoma&;eJY ywfoufwhJ pum;vufaqmifav;wpfck tifwmAsL;*sme,fu
wpfqifh cs;D jri hf awmfryl g bk&m;/}
]]tkwjf rpfcikd rf mjy;D ud,
k x
f nfvyS wJh bmoma&; pHtrd af v;awG wnfaqmufMuyg}} vdYk vufwpYkd um;
ajymyg&ap/ OD;Zif; twGuaf &m? tm;vH;k twGuyf g arwmeJY owday;wmygaemf/
tkwjf rpfcikd rf mw,fqw
kd muawmh uHeYJ uH&UJ tusKd ;udk tav;teuf ,HMk unfvu
kd ef mwJh uruwm
orm'd|cd ikd jf rw
J mudk ajymwmyg/ ud,
k x
f nfvyS w,fqw
kd muawmh cEmt&Su
d kd trSet
f wdik ;f odatmif apmifMh unfw
h hJ
0dyem orm'd|d pGjJ rw
J m udak jymwmyg/
]0dyem? 0dyem} eJY toHaumif;[pfjy;D r[kww
f m awG vkyaf er,f? rrSew
f mawG vkyaf er,fq&kd if
ud,
k &hf UJ bmoma&;pHtrd [
f m ud,
k x
f nfvo
S vdv
k edk YJ (wu,fawmh rvSygbl;) tkwjf rpf,ikd ef aYJ ewmrdYk rMumcif
jyKd vyJ supf ;D oGm;rSmyg/
]pdwfaumif;xm;&if jyD;wmyJ? r[kwfwmrrSefwm rvkyf&ifjyD;wmyJ} qdkjyD; ukodkvftvkyf? w&m;
bm0emtvkyaf wGukd rsuEf mS vTx
J m;r,fq&kd if ud,
k &hf UJ bmoma&;pHtrd [
f m tkwjf rpfcidk f ovdv
k ekd YJ (wu,fawmh
rcdik yf gbl;) ud,
k x
f nf pkwjf ywfaewmrdYk rMumcif a[mif;EGr;f ,d,
k iG ;f oGm;rSmyg/
uHeYJ uH&UJ tusKd ;udk tav;teuf ,HMk unfwphJ w
d ef YJ raumif;rIreS o
f rQ a&SmifMuOfr,f? aumif;rIreS o
f rQ
jyKvyk rf ,fqkd &if ud,
k &hf UJ bmoma&;pHtrd [
f m tkwjf rpfcikd rf maeygjy/D orx? 0dyem? bm0emtvkyaf wGukd
tm;rSvyk rf ,fvYkd qifajcray;bJ vlru
I pd ? tdrrf u
I pd vkyaf e&if;eJv
Y nf; owdMu;D Mu;D ? PfMu;D Mu;D xm;jy;D
vkyo
f mG ;r,f? tqifajyovdk oD;oeft
Y csed af y;jy;D vnf; vkyo
f mG ;r,fq&kd if ud,
k &hf UJ bmoma&;pHtrd [
f m ud,
k x
f nf
vSyaeygjy/D
tkwjf rpfvnf; cdik rf m? ud,
k x
f nfvnf; vSyaejyq
D &kd if rMumcifrmS yJ r*fPf? zdv
k
f Pf? edAm efqw
kd hJ
trd;k vSvaS v;awG tvdt
k avsmuf wyfqifjy;D om; jzpfomG ;rSmyg/ tJ't
D cgus&if ud,
k &hf UJ bmoma&;pHtrd [
f m
wpfavmuvH;k rSm tcHn
h m; txnf 0gqH;k pHtrd ?f tMu;D us,f tjrifjh rwfq;kH pHtrd f jzpfomG ;jyaD ygh/
OD;Zif;wdt
Yk m;vH;k tkwjf rpfcikd rf mjy;D ud,
k x
f nfvyS wJh bm oma&;pHtrd af v;awG wnfaqmufomG ;Mu
ygpdaYk emf/
ta&;Mu;D qH;k pum;wpfceG ;f eJY aemufq;kH EIwq
f ufvu
kd f yg&ap/ ]tyrma'e orma'x} vd/Yk jrefrmvdak wmh
]rarhMuaMu;} ayghaemf /

t&Siq
f Em"du

46

shwehinthar.com

udkouf
twkid yf ifct
H ,f'w
D m
tifwmAsL;*sme,f
tifwmAsL;*sme,f? Mo*kwv
f ?pufwifbmv? 2000 jynfEh pS f
rSwcf su/f / udo
k uf\ ar;cGe;f rsm;udk t&Siq
f Em"du ud,
k w
f ikd f a&;om;ajzqdak y;xm;ygonf/

P
]bmvJ? 'umMu;D u tm;usjy;D awmxGurf vdv
Yk m;/ awm xJawmifxrJ mS wpfyg;wnf;ae&jcif;&JU tusKd ;
aus;Zl;awGuawmh ajymjyvdaYk wmif rukeEf ikd yf gbl; 'umMu;D &,f/ rsm;rsm;ajym&if <um;&ma&mufaerSmpd;k vdYk erlem
avmufyJ ajymjyyghr,f/
t"duuawmh pdwaf t;csr;f rI tjynft
h 0 &wmygyJ/ ywf0ef;usio
f bm0Icif;awGaMumifah &m? wdwq
f w
d f
jidrfoufrIudk tajccHwJh pdwfydkif;qdkif&m avhusifhrIawGaMumifha&m tcsdefwdkif; pdwfat;csrf;rI&aeygw,f/
OD;Zif;&JU ausmif;ocFr;f eHab;rSm prf;acsmif;av;wpfck u q,fEh pS &f moD pD;qif;aew,f/ a&wHceG f tMu;D tao;
tedrfhtjrifhrsdK;pHkyJ/ ckvdk rdk;wGif;qdk&if a&ydkrsm;vdkY odyfom,mw,f/
awmxJawmifxrJ mS &Sw
d hJ aus;iSuaf wGuvnf; tm;vH;k eD;yg; oDcsi;f qdw
k wfwhJ aw;oDiu
S af wGcsn;f yJ/ wcsKd U
iSuaf wGu ud,
k o
hf pH Ofeu
YJ ,
kd f oHpOfwpfrsKd ;yJ qdw
k wfovdk wcsKd UiSuaf wGu awmh wpfaumifwnf;eJY oHpOftrsKd ;rsKd ;udk
toHtrsdK;rsdK;vkyfjyD; qdkwwfMuygw,f/
ausmif;ocFrf;&JU aemufausmbufu awmtkyfeufeuf? opfyifjrifhjrifhawG&SdwJh awmifeH&HrwfrwfMuD;/
ausmif;ocFr;f &JU rsuEf mS pmbufu ud,
k ahf usmif;xuf edrw
hf hJ awmifawG? &mbmjc?H opfo;D jcaH wG? jrKd U&Gmvlaetdru
f
opfyifawG? v,fuiG ;f jyifawG? jrpfacsmif;? tif;tdik af &jyifawG? tqH;k r&Sd wpfarQmw
f pfac:Mu;D / jy;D awmh opfyifawG
Mum;u xd;k xGuaf ewJh a&Ta&mifw0if;0if;eJY apwDawmfawG? ykx;kd awmfawG/ ab;0J,mrSmvnf; awmifaMum qufpyf
aewJh wjcm;awmifawG? axmifxyd u
f apwDyx
k ;kd awG/OD;Zif;ausmif;ocFr;f uae a&SU aemuf0,
J m b,fuykd J MunfMh unf?h
obm0Icif;awGu tvGet
Yf vGef om,mMunfE;l zG,f aumif;vSygw,f/
txl;ojzifh prf;acsmif;xJua&awG wjird jhf ird w
hf oGio
f iG f pD;qif;oGm;wmudMk unf&h if; rwnfjrw
J t
hJ edpo
abmudk
tjyif A[d'w
pfvn
S ?hf twGi;f tZww
pfvn
S hf qifjcif&wm odyx
f rd yd g w,f/ pD;qif;aysmufu,
G o
f mG ;wJh prf;a&awGeYJ
twl kyw
f if;rmrI? pdww
f if;usyrf aI wG pD;0ifarsmygoGm;ovdk cHpm;&jy;D ky<f uufom; a&m? pdw<f uufom;yg ajyavsmh
vef;qef;oGm;ygw,f/
vwfqwfoef&Y iS ;f wJah vudk wpfavmuvH;k u avawG wpfa,mufwnf; uefxdu
k q
f JG tydik pf ;D xm;jy;D &SLae&
ovdk w0Mu;D &Iu
Id &f wJt
h wGuv
f nf; aoG;om;oefpY if pdwMf unfvifygw,f/
udk,fhae&mxuf edrfhwJh awmifawG tygt0if jrdKU&Gme,fy,f vGifjyifus,fMuD;wpfckvHk;udk tay:pD;uae
vTr;f jy;D jrifae&wJt
h wGuf arwmydv
Yk Ykd odyaf umif;ygw,f/ wpfavmuvH;k udk txufp;D uae jcKH jy;D arwm"mwfyv
Ykd w
T f
ae&wmrdYk ud,
k &hf UJ arwm &ifaiGv
Y iId ;f atmufrmS ow0gtm;vH;k aEG;axG; aysmaf rGUaeMuovdk cHpm;&ygw,f/ awmifay:
txufp;D uae wpfavmuvH;k udk vTr;f jcKH Munfjh y;D arwmyd&Yk wJt
h &omudk awmifay:rSmaewJh olawGryS J cHpm;vd&Yk rSmyg/
udavomjzpfp&mtmHak wG bmrSr&Sb
d J yuwd wdwf qdwjf ird o
f ufaewJt
h wGuf w&m;tm;xkwv
f v
Ykd nf;
odyaf umif;ygw,f/ wpfpueq
Yf w
kd pfpueYf t&rf;odomygw,f/ orm"dt&rf; jzpfv,
G jf y;D Pfvnf; t&rf;wufv,
G f
ygw,f/
vloal v;yg; oGm;vm 0ifxu
G zf Ykd a0;vGe;f wJt
h wGuf aMumifv
h nf; owfrw
S cf iG jhf yKcsed u
f vG&J if 'um'umr
ta&muftayguf r&So
d avmuf enf;yg;wmrdYk pma&;csed v
f nf; &ygw,f/ 'DaeYtxd w&m;pmtkyaf wG txdu
k t
f avsmuf
xGuv
f mEdik w
f m[m awmxJrmS wpfa,mufwnf; aevdyYk g/ jrKd UrSmom ae&if pma&;jzpfrmS r[kwyf gbl;/

t&Siq
f Em"du

47

shwehinthar.com

tESpcf sKyf ajym&&ifawmh awmxJawmifxrJ mS wpfyg; wnf; {upm&D oDwif;oH;k wJt


h wGuf ud,
k t
hf usKd ;udak &m?
trsm;tusdK;udka&m? odkYr[kwf udk,fhtusdK;udka&m? omoemhtusdK;udka&m pdwfat;csrf;vGwfvyfpGm? odyfxda&muf
wGiu
f s,pf mG o,fy;kd &Guaf qmifEikd yf gw,f/ OD;Zif;&JU yk*v
u
d b0taeeJY ajymwmyg aemf/
]'gqdk t&Sib
f &k m;u awmxJrmS yJ wpfoufv;kH aeawmh rSmvm; bk&m;}
]awmxJrSmyJ wpfoufvHk; aeEdkif&ifawmh taumif;qHk; aygh 'umMuD;&,f/ aecsifpdwfvnf; &Sdygw,f/
'gayrJah ejzpfr,f? raejzpfb;l qdw
k muawmh rjrif&wJh uHw&m;uvnf; &Sad o;wmrdYk ,wdjywfawmh ajymvdYk rjzpfb;l /
OD;Zif;u vrif;MuD;&JU b0udk odyftm;usw,f/ vrif; MuD;[m avmuvlom;awGudk tat;"mwfeJY
tvif;"mwf ay;jy;D aus;Zl;jyKw,f/ 'gayrJh avmuvlom;awGeYJ vdr;f usH uyfjijd cif; r&Sb
d ;l / a0;a0;rSmyJ oD;oefaY ew,f/
OD;Zif;vnf; vrif;Mu;D vdyk J avmuvlom;awGeYJ a0;a0; rSm oD;oefaY e&if; avmuvlom;awGukd tat;"mwfeYJ
tvif;"mwfay;jy;D aus;Zl;jyKcsiw
f ,f/ arwmydaYk ewm? arwmyGm;ae wm[m tat;"mwfeYJ aus;Zl;jyKaewmaygh/
tcgtm;avsmpf mG w&m;a[maewm? pmaya&;aewm[m tvif;"mwfeYJ aus;Zl; jyKaewmaygh/ arwmtat;"mwfeYJ
todPftvif;"mwf ay; jy;D a0;a0;uae aus;Zl;jyKae&wJh vlom;vrif;b0rsKd ;udk ydjk y;D vdv
k m;ygw,f/
uav;awGqakd ewJh oDcsi;f pmom;udk enf;rS;D jy;D ajym& &if ]vrif;av;vdk usiahf erSm} aygh/
pum;rpyf ukew
f ifum;Mu;D awG&UJ aemufyikd ;f awGrmS a&;xm;wwfavh&w
dS hJ pmom;av;wpfcu
k kd owd&rdw,f/
]a0;avaumif;av} wJ/h
]t&Sifbk&m; "rpmayawG a&;om;&jcif;&JU &nf&G,f csufav; odyg&apbk&m;}
]vlom;wdik ;f &JU ESv;kH om;rSm jrwfpmG bk&m;&Si&f UJ w&m; tqH;k trawG pdr0hf ifysUH ESo
YH mG ;apcsiw
f hJ &nf&,
G cf suef YJ
"rpmay awG a&;om;aewmyg/ rodao;wJhtaMumif;t&mawG odatmif? odjyD;om;taMumif;t&mawG xyfrH
ESv;kH oGi;f jzpfjy;D av;av; eufeuf &Si;f &Si;f vif;vif; odatmifqw
kd hJ arwmapwem tjynfh t0eJY a&;aewmyg/
t&rf;udk odae? wwfaewJh ]q&mMu;D }awGtwGuf r&nf &G,yf gbl;/ igrSigvdYk txifa&muf? b0ifarmufaewJh
]b0ifMuD;}awGtwGufvnf; r&nfpl;ygbl;/
d;k d;k om;om; odcsio
f al wG? MuKd ;MuKd ;pm;pm; tm;xkwf csio
f al wG odEikd Mf uygap? tm;xkwEf ikd Mf uygapqdw
k hJ
&nf&G,fcsuf oefYoefYav;eJYyJ "rpmayawG a&;om;aeygw,f/
]vlom;wdik ;f } qdw
k t
hJ xJrmS OD;Zif;vnf;wpfa,muftyg t0ifygyJ/ OD;Zif;vnf; OD;Zif;pmtkyaf wG&UJ pmzwf
y&dowfwpfa,mufyg/ ud,
k b
hf ufu jynfph v
kH eG ;f vdYk pmawGa&;aewmr[kwyf gbl;/ ud,
k v
f nf; zwfz?Ykd zwfjy;D jynfph akH tmif
usifhoHk;zdkYa&;aewmyg/ q&mMuD;vkyfwm r[kwfygbl;/
ud,
k af &;wJph mawGu olwpfyg;udk &ifu
h suo
f mG ;atmif rpGr;f aqmifEikd af wmif ud,
k u
hf ,
kd u
f ,
kd af wmh &ifu
h suf
atmif pGr;f aqmifomG ;vdrrhf ,fvYkd ,HMk unfygw,f/ ]ud,
k u
f olu
Y kd qH;k rwm r[kw?f bk&m;u ud,
k u
hf kd qH;k r aewm}
vdYk ud,
k af &;wJph mawG tay: tjrJ ESv;kH oGi;f ygw,f/ ud,
k u
hf ,
kd u
f ,
kd f pma&;jy;D qH;k raewmvdYk ajym&if rrSm;ygbl;/
rvdkvm;ol wcsdKUu OD;Zif;pma&;aewmudk xifay: ausmfMum;csifvdkY a&;aewmvdkY pGyfpGJuJh&JUMuygw,f/
ud,
k phf w
d ef YJ EIid ;f jy;D ajymaeMuwmrdYk ajymMuygap/ Mum;-Mum;w,fvYkd Irw
S f aevdu
k f ykH gyJ/
]'gqdk t&Sib
f &k m; pma&;aewmudk uJ&h UJ Iwcf swo
hJ u
l &Sad ewmayghb&k m;}
]aMomf....'umMu;D &,f? b,favmuf aumif;wJt
h vkyu
f ykd v
J yk v
f yk ?f uJ&h UJ Iwcf sr,fo
h al wG? a0zeftjypf
ajymr,fh olawG qdw
k muawmh tqifoif&h adS eMupjryJ aJ v/ rqef;ygbl;/ bk&m;&Siaf wmifrS uif;cJw
h mrS r[kwb
f /J
OD;Zif;wdv
Yk kd omrefvl awGuawmh rajymeJaY wmhaygh}
]ausmMf um;rIeYJ uJ&h UJ rItay: t&Sib
f &k m; b,fvkd ESv;kH oGi;f ygovJ bk&m;}
]wu,fawmh OD;Zif;&JU ywf0ef;usifrSm ausmfMum;rIqdk wm r&Sdygbl;/ opfyifawmawmifawG? a&wHcGef
pdrfhprf;awGyJ&Sd ygw,f/
ausmMf um;rIqw
kd m OD;Zif;&JU pdwt
f pOfrmS &Sw
d t
hJ &mvnf; r[kwb
f ;l / OD;Zif;&JU ywf0ef;usirf mS &Sw
d t
hJ &mvnf;
r[kwb
f ;l / OD;Zif;udk odwo
hJ ?l todtrSwjf yKwo
hJ &l UJ pdwt
f pOfrmS yJ &Sw
d m yg/ 'gvnf; tjr&J adS ewm r[kwyf gbl;/
wpfcgwpf&H OD;Zif;udk owd&vdu
k w
f hJ tcku
d rf mS yJ acwcP &Sw
d myg/
uJ&h UJ rIvnf; 'Dtwkid ;f yJaygh/ OD;Zif;&JU pdwt
f pOfrmS &Sw
d m vnf; r[kwb
f ;l / OD;Zif;&JU ywf0ef;usirf mS &Sw
d mvnf;
r[kwb
f ;l / OD;Zif;udk rvdv
k m;wJo
h ?l OD;Zif;udk rESpjf rKd UwJo
h &l UJ pdwt
f pOfrmS yJ OD;Zif;udk owd&wJt
h cdu
k f acwcP&Sw
d myg/

t&Siq
f Em"du

48

shwehinthar.com

olwpfyg;&JU pdwt
f pOfrmS yJ wpfcgw&HrS acwcP ay: vmwwfwhJ ausmMf um;rI? uJ&h UJ rIqw
kd hJ t&mawGtwGuf
ud,
k u
f bmvdcYk pH m;ae&rSmvJ/ ausmMf um;rIaMumifh pdww
f ufp&m rvdk ovdk uJ&h UJ rIaMumifv
h nf; pdwyf supf &m rvdyk gbl;/
ausmMf um;rIqw
kd m olwpfyg;&JU pdwt
f pOfrmS ]'Dvkd t&Sif qEm"du} vdYk acwcPay:vmwJt
h awG;pwpfc?k
cHpm;rIwpfcyk gyJ/ uJ&h UJ rIqw
kd m olwpfyg;&JUpdwt
f pOfrmS ]t&Siq
f Em"du 'Dv}kd vdYk acwcPay:vmwJh tawG;pwpfc?k
cHpm;rIwpfckygyJ/
]'Dvkd t&Siq
f Em"du} qdw
k hJ tawG;peJY ]t&Siq
f Em"du 'Dv}kd qdw
k hJ tawG;pESpcf w
k &Ykd UJ Mum;rSm ]'Dv}kd awGukd
azsmufvu
kd &f if t&Siq
f Em"du[m t&Siq
f Em"duygyJ/ bmeJrY S ra&mygbl;/ wpfa,mufwnf;yg/ oefo
Y efaY v;yg/
]'DaeYtxd pmtkyb
f ,fEt
S yk f a&;om; xkwaf 0jy;D ygjyD vJb&k m;}
]ig;tky&f o
dS mG ;ygjy/D EIe;f xm;taeeJY Munfrh ,fq&kd ifawmh wpfEpS rf S ESpt
f yk yf J a&;om;xkwaf 0Edik cf yhJ gao;w,f/
1998u ]wpfa,mufwnf;ae wpfpdwfwnf;xm;} eJY ]udk,fhpdwfudk,fppf} ? 1999u ]raocifbmvkyfMurvJ} eJY
]&J&ifholwdkY\ae&m}? 'DESpf 2000rSmawmh ]]jidrf;at;aomb0ydkif&Sif}} wpftkyfyJ xGufygao;w,f/
]tckbmpmtkyfawG a&;aeygovJbk&m;}
]rMumcif&ufydkif;rSm ]avmutaumif;qHk;aomt&m} xGufygvdrfhr,f/ avmavmq,fawmh 0gwGif;rSm
xGufzdkYw&m;ESpfyk'fudk ppfaq;aeygw,f/ xGufvm&ifacgif;pOfodygvdrfhr,f}
]t&Sib
f &k m;&JU y&d,wf?y#dywf tcsed x
f u
J ae pma&;zdYk tcsed f b,fv,
kd yl govJb&k m;}
]aeYpOf reufu;kd em&Duae q,fem&Dtxd wpfem&Dukd pma&;csed o
f wfrw
S x
f m;ygw,f/ 'gayrJh 'DaeYxad wmh
aeYpOfra&;jzpfao;ygbl;/ pmtkyftopfwpftkyf xGufcsdefwefjyDqdkrSyJ wpfywf? q,f&ufavmuf tcsdef,ljyD;
a&;jzpfygw,f/ a&;&ifawmh tJ'DtcsdefrSmyJa&;ygw,f/ jznfhpGufa&;om;csufawGrsm;&ifawmh wpfywf? q,f&uf
ruygbl;/ jznfha&;&ifa&;oavmuf Mumygw,f}
]pma&;wJt
h wGuf w&m;tm;xkwcf sed f xdcu
kd o
f mG ;yg ovm;bk&m;}
]aeY-y&d,wf? n-y#dywf} qdw
k hJ rleYJ tvkyv
f yk af ewm qdak wmh pma&;wJt
h wGuf w&m;tm;xkwcf sed f xdcu
kd f
roGm;ygbl;/ 'gayrJh pmzwfcsdefawmh xdcdkufyGef;yJhoGm;ygw,f/ trsm;twGuf pma&;wdkif;a&;wdkif; udk,fhtwGuf
pmzwfcsdef avsmhavsmhoGm;ygw,f/
pma&;&wmxuf pmzwf&wmu ydkjyD;t&om&Sdygw,f/ pma&;aewJhtcsdefrSm pmzwf&wJht&om qHk;HI;
aeygw,f/ pmzwf&wJt
h &omudk pGev
Yf w
T jf y;D rS pma&;&wmyg/ pmzwf0goemygolwpfa,muftwGuaf wmh Mu;D rm;wJh
pGefYvTwfjcif;wpf&yfygyJ/ Mu;D rm;wJh pGev
Yf w
T jf cif;udk t&if;wnfjy;D a&;&wmrdYk pma&;wdik ;f a&;wdik ;f pmzwfy&dowfukd
txl;arwmydjYk y;D rS a&;ygw,f/ pmzwfy&dowf &Si;f &Si;f vif;vif; jynfjh ynfph pkH kH em;vnfoabmaygufapcsiw
f hJ arwmu
OD;pD;aewmrdkY pma&;aewJhtcsdef[m OD;Zif;twGufawmh arwmtm;taumif;qHk;tcsdefygyJ/
pmzwfy&dowf todPf wd;k wufjrifrh m;atmif pGr;f aqmifjzefaY 0ay;ae&wmrdYk pmwpfv;kH a&;wdik ;f a&;wdik ;f
ynmyg&rDawG w&dy&f yd w
f ufvmovdk cHpm;&ygw,f/ ynmyg&rDawG twH;k vdu
k t
f wpfvu
kd f wd;k vmwmudk rsupf ed YJ
jrifae&ovdkudk pdwfxJrSm jrifae&ygw,f/
]pma&;wdkif; ynmyg&rDjzpfygovm;bk&m;}
]pma&;wdkif;awmh ynmyg&rD rjzpfygbl;/ pmzwfy&d owftwGuf todtjrifrSefuefapwJh A[kokwudk
ay;EdkifrSynmyg&rDjzpfwmyg/
todPfjzefYa0rS ynmyg&rDjzpfwmrdkY pmzwfy&dowf udk todtjrifvGJrSm;apwJhpm? twif;tzsif;
aumvm[vpm? i,fusKd ;i,femazmfjy;D uJ&h UJ Iwcf swphJ m? tjypfr&Sd tjypf&mS jy;D a0zefyw
k cf wfwphJ mawG a&;aevdYk
uawmh ynmyg&rDukodkvfawGr&wJhtjyif 0pD'kpdkuftukodkvfawGyJ weifhwydk; &ygvdrhfr,f/
pmrsufESmay:a&mufvmvdkY rvTJra&Smifom zwfvdkuf& wJh pmzwfy&dowfuawmh MuHzefESvHk;oGif;jyD;
todPf wpfcck k &atmif qG,
J &l rSmygyJ/ a&;wJo
h u
l kd a&;&aumif;vm;vdYk a'go xGuaf e&if ud,
k yf g tukov
kd f
tqpf&aeOD;r,f/
olaY pwemu olu
Y kd jyefjy;D tusKd ;ay;ygvdrrhf ,f/ pma&; w,fqw
kd m aumif;wma&;&ifvnf; aumif;wJah pwem
tiftm;jyif;xefovdk raumif;wma&;&ifvnf; raumif;wJhapwem tiftm;jyif;xefygw,f}
]t&Sifbk&m;&JU wpfaeYwm tcsdefcGJa0oHk;pGJrIudk trdefY&Sd ygOD;bk&m;}

t&Siq
f Em"du

49

shwehinthar.com

]aus;Zl;awmf&iS f r[m*EmHq
k &mawmfb&k m;Mu;D &JU rl twdik ;f ]aeY-y&d,wf? n-y#dywf} qdw
k hJ vrf;pOfukd
usifhoHk;ae ygw,f/ obm0tvif;a&mif&SdwJh aeYydkif;rSm y&d,wftvkyfudk t"duxm;jyD; vkyfygw,f/ obm0
tvif;a&mifr&Sw
d hJ nydik ;f rSmawmh y#dywftvkyu
f kd y"mexm;jy;D vkyyf gw,f/ 'gayrJh y&d,wfvyk cf sed rf mS vnf;MuKd Mum;
MuKd Mum; y#dywfygovd?k y#d ywfvyk cf sed rf mS vnf; MuKd Mum;MuKd Mum; y&d,wfygygw,f/
y&d,wfvyk cf sed rf mS vnf; tav;pm? tayghpm? ygVdpm? jrefrmpm? olt
Y csed ef o
YJ l cGjJ cm;owfrw
S jf y;D avhvmygw,f/
y#d ywfvyk cf sed rf mS vnf; *kPaf wmf? arwm? 0dyem? olt
Y ajctaeeJo
Y l csichf sed Ef iId ;f qjy;D yGm;rsm;ygw,f}
]t&Sifbk&m; w&m;&dyfomzGifhzdkY tpDtpOf &Sdygovm; bk&m;}
]oMuFefwGif;wdkif;awmh atmufausmif;rSm ckepf&ufpcef;zGifhjyD; w&m;a[m? w&m;jyvkyfay;ygw,f/
(aerdE& awmifajc&Sd jrpdr;f ausmif;/) wpfEpS w
f pfMurd af ygh/ tjrw
J rf; w&m;jywJh &dyo
f mawmh zGizhf Ykd tpDtpOfr&Syd gbl;/
tcsdeftcuftcJ&SdvdkYyg/
OD;Zif;ud&k ifb0wke;f u ppfuikd ;f awmif;kd ? acsmifwpfcrk mS wpfyg;wnf; {upm&D oDwif;oH;k aewJh q&mawmfMu;D
wpfyg;qDrmS ur|mef;enf;cHczhJ ;l w,f/ q&mawmfMu;D u tm;xkwef nf; wpfqifah y;vdu
k jf y;D wpfywfjynf&h if jyefvmzdYk
rdew
Yf ,f/ q&mawmfb&k m;ausmif;rSmaejy;D tm;xkwyf g&apqdak wmh ud,
k ahf e&m rSmud,
k yf J tm;xkwyf g? 'DrmS awmhvufrcH
yg&apeJYwJh/ bmvdkYvJbk&m;qdkawmh wpfa,mufvufcH? wpfa,mufvufcHeJY vlrsm;vmjyD;awmfMum&dyfom
jzpfoGm;vdrfhr,fwJh/
&dyo
f mjzpfomG ;awmh raumif;bl;vm; bk&m; qdak wmh aumif;awmh aumif;ygw,f? 'gayrJh pdwq
f if;&J&r,f?
jyemaygif;pHak jz&Si;f ae&r,fw/hJ vlyI &f if jyemIyw
f ,fw/hJ 'umuwpfrsKd ;? 'umru wpfrsKd ;? trIaqmifuwpfrsKd ;?
rD;zdk acsmifu wpfrsKd ;? 'DMum;xJ bmoma&;ckw;kH vkyjf y;D ud,
k u
f sKd ;pD; yGm;&SmwJh tyg,fraMumuf? oHo&mraMumufawGu
wpfrsKd ; ... wJ/h
tckawmh tJ'Dq&mawmfbk&m;MuD; ysHvGefawmfrloGm;yg jyD/ 'gayrJh q&mawmfbk&m;MuD;&JU vQyfwpfjyuf
rdeMYf um;csuu
f akd wmh 'DaeYxd OD;Zif; rarhao;bl;/ &ifxrJ mS tpOfpaJG eygw,f/ toufMu;D vmav? ydo
k wd&avygyJ}
]t&Sib
f &k m;&JU w&m;yGrJ sm;rSm w&m;emy&dowf tvGef rsm;jym;wm awGU&ygw,fb&k m;? wpfEpS u
f kd w&m;yGJ
b,fEyS JG avmuf a[mygovJb&k m;}
]w&m;pcef;&uftwGi;f rSmyJ t"duxm;jy;D w&m; a[m ygw,f/ tcsed jf ynfh w&m;tm;xkwaf ewJh a,m*DawGukd
w&m;a[m&wmurS ydkjyD; xda&mufw,fxifvdkYyg/
jyifyw&m;yGaJ wGuakd wmh yifw
h ikd ;f vdu
k rf a[mygbl;/ rvTrJ a&SmifomwJh w&m;yG?J jiif;raumif;wJh w&m;yGaJ wG
avmufyJ a[mygw,f/ wpfcgwpf&aH vmufygyJ/
&efukefrSm wpfESpfudk w&m;yGJESpfyGJyJ rlaovufcHxm;yg w,f/ wmarG? 133vrf;eJY ? prf;acsmif; uHjrifh
ausmif;wdkufwdkYyg/ OD;Zif;w&m;emcsifwJh w&m;emy&dowfrsm; tJ'DESpfyGJrSmyJ tm;&yg;& w0MuD;emMuygvdkY/
OD;Zif;&JU w&m;yGJawGrSm w&m;emy&dowfrsm;wmuawmh OD;Zif;u wpfcgwpf&HrS w&m;a[mwmrdkYvdkYyg/
tjrw
J rf;om yifw
h ikd ;f a[mae&ifawmh OD;Zif;w&m;yGrJ mS vloyd &f rdS mS r[kwyf gbl;/ OD;Zif;u toHaetoHxm;eJq
Y iJG if
ra[mbJ d;k d;k pum;ajymovdk at;at;aq;aq; a[mwm qdak wmh cPcPom a[m&if vlawG ysi;f oGm;MurSm
aocsmygw,f}
]w&m;yGJrsm; vma&mufyifhzdwfwdkif; bmhaMumihf vuf rcH&wmygvJbk&m;}
]a[mw&m;rSeo
f rQ pmtkyjf zpfap&r,f} qdw
k hJ rluckd srw
S f xm;wJt
h wGuf wpfEpS u
f kd w&m;oH;k av;yk'yf aJ [mcsif
ygw,f/ wu,fawmh w&m;a[m&wm bmrSrcufygbl;/ ESp&f uf oH;k &ufavmuf tcsed ,
f l jyifqifvu
kd &f ifw&m;
topfwpfy'k f aumif;aumif;a[mvd&Yk ygw,f/ 'gayrJh a[mjy;D om;w&m;udk pmtkyjf zpfatmifvyk zf u
Ykd sawmh awmfawmf
tcsdef,l&ygw,f/
wdyaf cGxu
J twdik ;f ul;,ljy;D wdu
k f u
kd pf mtkyx
f w
k v
f u
kd f &ifawmhrcufygbl;/ wpfywfwpftyk af wmif xkwv
f Ykd
&ygw,f/ 'gayrJh OD;Zif;utJ'Dvdk jyD;pvG,fb,fawmhrSrvkyfygbl;/
tjyifrmS pum;ajymovdk ajymxm;wJh rl&if;pmom;awGuv
kd nf; zwfvaYkd csmatmif jyifqifygw,f/ jznfph u
G o
f ifh
jznfph u
G x
f u
kd w
f hJ pum;vH;k awG? 0gusawG? pmyk'd af wG? tcef;u@awGvnf; vdt
k yfovdk topfxyfjznhaf &;ygw,f/
aemufq;kH uGeyf sLwmpmpDykzu
f akd wmif oH;k qifah vmufu,
kd w
f ikd zf wf? ud,
k w
f ikd f jyifygw,f/ pma&;wJt
h vkyf wpfcw
k nf;
&Sdwmr[kwfawmh tcsdeftawmfMum,l&ygw,f/
shwehinthar.com
t&Siq
f Em"du
50

wpfEpS t
f wGi;f a[mwJw
h &m;awGukd wpfEpS t
f wGi;f rSmyJ tukev
f ;kH pmtkyjf zpfomG ;apcsiw
f hJ qE&ydS gw,f/
'gayrJh 'DaeYxdawmh jzpfrvmao;bl;/ tcsdefray;EdkifvdkYyg/ jzpfatmifvkyfoGm;r,fvdkYawmh pdwful;xm;ygw,f/
'Dawmh OD;Zif;utvkyaf <u;rwifcsib
f ;l / a[mw&m;aemufpmtkyu
f tvsOrf aD tmif rvdu
k Ef ikd &f if tvkyaf <u;
wifaer,fav/ tvkyaf <u;wef;vef;eJv
Y nf;raocsiyf gbl;/ ud,
k rf aocifu,
kd ahf [mw&m;awG ud,
k u
f ,
kd w
f ikd f pmtkyf
jzpfatmif vkyfay;oGm;r,fvdkY qHk;jzwfxm;w,f/ aorif;u cGifhray;&ifawmhrwwfEdkifbl;aygh/
w&m;yGJawG yifhwdkif;vdkufra[mwm tvkyfa<u;rwifcsifvdkYyg/ tcsdeftcuftcJ&SdvdkYyg}
]w&m;yGJvmyifhwJholawGuawmh t&Sifbk&m; jiif;vdkuf wJhtwGuf pdwfraumif;jzpfMurSmayghbk&m;}
]taMumif;tusKd ; &Si;f jyjy;D awmif;yefwmudk wcsKd Uu awmh em;vnfvufcMH uygw,f/ wcsKd Uuawmh ud,
k t
hf vdk
rjynf&h ifjiKd jiifwwfwhJ vlo
Y bm0twdik ;f rauseyfMubl;aygh/ uG,&f mrSm ]odyMf u;D us,w
f myJ} vdaYk wmif ajymMuw,fqykd /J
vlwdkif;rSm udk,fhb0twGuf udk,fudk,fwdkifcsrSwfxm;wJh udk,fydkifrl? udk,fydkifusifh0wf? udk,fydkifpnf;urf;
csuq
f w
kd m r&So
d ifb
h ;l vm;/ ud,
k rhf ?l ud,
k u
hf si0hf wf? ud,
k phf nf;urf;csuu
f kd vdu
k ef mwJt
h aeeJY yifo
h rQw&m;yGw
J ikd ;f ukd
vufrcHwm? ra[mwm ud,
k t
hf jypfvm;/
udk,fhvdktifqE rjynfh0wmeJYbJ jznfhray;oludk MuD; us,fw,fvdkY tjypfajymwm obm0usyghrvm;/
olwpfyg;&JU ud,
k af &;ud,
k w
f mrl? ud,
k af &;ud,
k w
f mvGwv
f yfciG u
hf kd xdyg; apmf um;&m ra&mufb;l vm;/
ud,
k rhf ?l ud,
k v
hf w
G v
f yfciG u
hf olwpfyg;udk xdcu
kd yf supf ;D atmif vkyaf ewmrS r[kwb
f /J ud,
k chf ,
H cl suef u
YJ ,
kd ?f
ud,
k Ohf ;D wnfcsuef u
YJ ,
kd ?f at;at;aq;aq; aeaewmyJ/ vlwum&JU vdt
k if? vlwikd ;f &JUqEukd wpfa,mufwnf;u
tukefjznfhay;zdkYqdkwm jzpfrSrjzpfEdkifwmaemf}
]Ak'omoemawmfMuD; xGef;um;jyefYyGm;a&;twGuf a&SU qufjyD; b,fvdk omoemjyKvkyfief;awG vkyfzdkY
pdwful;xm;yg ovJbk&m;}
]'Dtwdik ;f yJ aumif;ygw,f 'umMu;D &,f? ud,
k u
hf se;f rma&;? ud,
k yhf ifupkd du
k ef YJ tudu
k n
f q
D ;kH ? tvdu
k zf ufq;kH
omoemjyKenf;uawmh tckvkd awmxJawmifxrJ mS wpfa,mufwnf;aejy;D pGr;f Edik o
f rQomoemjyKwehJ nf;yJvYkd OD;Zif;
xifw,fav/ ud,
k v
f nf; pGr;f Edik o
f rQusi?hf olwpfyg;udv
k nf; pGr;f Edik o
f rQtusichf ikd ;f ? r[kwb
f ;l vm;/ OD;Zif;&JU ud,
k af &;
udk,fwmb0eJY tH0ifcGifustjzpfqHk; omomemjyKenf;udk OD;Zif; a&G;cs,f&r,fr[kwfvm;/
vlwikd ;f rSm ud,
k t
f m;uswhJ b0yHpk w
H pfcak wmh &SMd upjrJ yg/ 'gayrJh wjcm;vlwpfa,muf&UJ b0yHpk u
H kd xyfwx
l yfrQ
yHw
k l ul;cszq
Ykd w
kd muawmh rjzpfEikd b
f ;l xifygw,f/ jzpfEikd w
f ,fyx
J m;? OD;Zif;uawmh olwpfyg;&JU b0yHpk u
H kd b,fawmhrS
xyfwlxyfrQ yHkwlul;rcscsifygbl;/ udk,fhyHkpHeJYudk,f? udk,fht"dym,feJYudk,fyJ udk,fhb0udk wnfaqmufcsifygw,f/
vli,fpum;eJYajym&&if ukd,hfpwdkifvfeJYudk,faygh/
ud&k ifb0uwnf;u OD;Zif;tm;uscw
hJ hJ b0yHpk u
H awmh (yxr)oydwt
f ikd af wm&q&mawmfb&k m;Mu;D (OD;udw)d
&JU b0yHpk yH gyJ/ q&mawmfb&k m;Mu;D u &moufyefawmxJawmifxrJ mS yJ wpfyg;wnf;aeoGm;cJyh gw,f/ ysv
H eG af wmfrl
wmawmif tem;rSm b,forl S r&Scd yhJ gbl;/
pmoifwu
kd af wG wnfaxmif? &dyo
f mawGziG v
hf pS jf y;D omoemjyKaeMuwJh q&mawmf? oHCmawmfawGukd t&rf;
MunfnKd ygw,f/ t&rf;av;pm;ygw,f/ olw&Ykd UJ atmifjrifraI wGukd vnf; t&rf;0rf;ajrmuf*P
k ,
f rl yd gw,f/ 'gayrJh
udk,fudk,fwdkifawmh pmoifwdkufvnf; wnfaxmifjzpfrSm r[kwfygbl;/ &dyfomvnf; zGifhvSpfjzpfrSm r[kwfygbl;/
olwv
Ykd kd rpGr;f Edik v
f yYkd g/
rEdkif0efudk royfr&yf xrf;jyD; pdwfyifyef;qif;&Jaer,fh tpm; udk,fEdkifwJh0efudk oyfoyf&yf&yf xrf;jyD;
pdwfauseyfcsrf;omae&wmu ydkaumif;r,fxifw,fav/
0efwpfcu
k kd Edik w
f ,f? rEdik b
f ;l qdw
k mu ab;vl tjrifeYJ owfrw
S v
f rYdk &ygbl;/ um,uH&iS &f UJ b0tawGUtMuKH ?
b0cHpm; csu?f use;f rma&;tajctae? yifupkd du
k v
f uPm? pdwaf e obm0 ... pwJh taMumif;w&m;trsKd ;rsKd ;tay:
rlwnfjyD; um,uH&Sifudk,fwdkifuyJ owfrSwfvdkY&ygw,f/ b,f0efudkudk,fxrf;Edkifw,f? rxrf;Edkifbl;qdkwm
um,uH&iS u
f todq;kH yg/
ud k , f v nf ; at;at;csrf ; csrf ; ae&? trsm;twG u f v nf ; wu,f x d a &muf ? omoemtwG u f v nf ;
a&&Snw
f nfww
hH hJ ]wpf a,mufwnf;aejy;D pma&;wJo
h moemjyKenf;} udak wmh OD;Zif; tESpo
f ufq;kH ygyJ}

t&Siq
f Em"du

51

shwehinthar.com

]a&T y g&rD " r p mayjyef Y y G m ;a&;tzG J U wnf a xmif & jcif ; &J U &nf & G , f c suf e J Y vk y f i ef ; tajctaeud k v nf ;
odyg&apbk&m;}
]OD;Zif;&JU w&m;pmtkyaf wGukd t&nftaoG; aumif;aumif;eJY pD;yGm;a&;vH;k 0rzuf omoemhtusKd ;oufouf
twGuf xkwaf 0oGm;zdYk a&Tyg&rD"rpmayjyefyY mG ;a&;tzGUJ udk wnfaxmifxm;wmyg/ OD;Zif;a[majyma&;om;wJh w&m;
pmtkyrf eS o
f rQukd 'DtzGUJ wpfcw
k nf;uyJ rlyikd t
f jzpf xkwaf 0jzefcY sd oGm;ygvdrrhf ,f/ a&Tyg&rDawm&ausmif;&JU w&m;0if
tzGJUtpnf;wpfckygyJ/
pmtkyx
f w
k af 0jzefcY sjd cif;aMumifh xGuaf y:wd;k yGm;vmwJh tvSLaiGawGukd omoemtwGuf wu,fvt
kd yfwahJ e&m
Xme awGrmS oifah wmfovdk cGaJ 0vSL'gef;oGm;rSmyg/ tckvnf; pGr;f Edik o
f rQvLS 'gef;aeygw,f/ aiGyifpu
kd x
f v
l LS 'gef;olawG?
pmtkypf pD Of aqmif&u
G o
f al wG? pmtky0f ,f,zl wfo
I al wG? a&Tyg&rD"rpmayeJY ywfoufot
l m;vH;k &JUomoemjyK r[m
ukodkvfaumif;rIygyJ/
'DtzGUJ twGuf b,foq
Yl u
D rS tvSLrcHygbl;/ ud,
k o
hf 'g qEeYJ ud,
k t
hf vdt
k avsmuf vma&mufvLS 'gef;olawGuykd J
csD;ajrmufwJhtaeeJYvufcHwmyg/ "rpmay aiGya'omyifawGtwGuf a&pufcsw&m;yGJvkyfay;zdkY avQmufxm;Mu
wmawmif tvSLcHovdkjzpfoGm;rSmpdk;vdkY vHk;0ra[mygbl;/
'DaeYtxdtzGJUu pmtkyfig;tkyf xkwfa0jyD;oGm;ygjyD/ a&SUqufjyD;awmhvnf; t&nftaoG;aumif;aumif;?
t&Sdeft[kefaumif;aumif;eJY a&Tyg&rDw&m;pmtkyfawG tqufrjywfxkwfa0jzefYcsdoGm;ygvdrfhr,f}
]t&Sifbk&m;&JU bmoma&;,HkMunfcsufeJY Ak'bmom&JU ow0grsm;tay: tusdK;jyKyHkudk tusOf;rQ
&Sif;jyay;apvdkyg w,fbk&m;}
]bmoma&;qdw
k m tqift
h wef;&Sw
d hJ vlom;wdik ;f ? t qift
h wef;&Sv
d w
kd hJ vlom;wdik ;f twGuf r&Srd jzpf vdt
k yfwhJ
ta&;Mu;D qH;k t&mwpfck jzpfygw,f/ bmoma&;udk vH;k 0 ypfy,fxm;wJo
h ?l vH;k 0 rypfy,fawmifrS tav;teuf
rxm;wJo
h [
l m b,fvekd nf;eJrY S tqift
h wef;&Sw
d hJ vlwpfa,muf? Mu;D us,jf rifjh rwf wJv
h w
l pfa,muf jzpfrvmEdik yf gbl;/
Ak'b
mom[m ow0gtm;vH;k &JU ypKye b
f 0jird ;f csr;f a&;? oHo&mb0 jynfph akH &;eJY qif;&J'u
k t
m;vH;k rS tjy;D wdik f
vGwf ajrmufa&;twGuf tm;tud;k xdu
k q
f ;kH bmomwpfcyk g/
Ak'q
w
kd m trSew
f &m;udk odo?l bmomqdw
k m pum;? Ak'b
momqdak wmh trSew
f &m;udk odo&l UJ pum;aygh/
trSew
f &m;udo
k jd y;D trSew
f &m;udn
k eT Mf um;ajymqdak eolwpfa,muf&UJ pum;awG[m vdu
k ef musio
hf ;kH oltwGuf trSef
wu,f tusdK;jzpfxGef;r,fqdkwm ,HkrSm;oHo,jzpfp&mr&Sdygbl;/
rsm;rsm;rvdu
k ef m&if aeyg/ ]raumif;rIa&Smif? aumif;rI aqmif? jzLatmifpw
d u
f x
kd m;} qdw
k hJ Ak'p um;oH;k cGe;f udk
jywfjywf om;om; vdu
k ef musio
hf ;kH r,fq&kd ifyJ vlom;tygt0if ouf&dS avmuMu;D b,favmufjird ;f csr;f oGm;vdu
k rf vJ/
]rowf? rcd;k ? rrSm;? rnm? raomuf} qdw
k hJ ]r-ig;vH;k } ]ig;yg;oDv} wajy;nD jrjJ rMH ur,fq&kd ifyJ urmMu;D
awmfawmfjidrf;csrf;aeygjyD/
]raumif;rIreS o
f rQ a&SmifMuOfyg} qdw
k hJ yxrAk'p um;u ow0gtm;vH;k &JU ypKye b
f 0jird ;f csr;f a&;udk tusKd ;jyK
ygw,f/ ]aumif;rIreS o
f rQ jyKvyk yf g} qdw
k hJ 'kw,
d Ak'p um;u ow0g tm;vH;k &JU oHo&mb0jynfph akH &;udk tusKd ;jyK
ygw,f/ ]pdwfudkjzLpifatmif tm;xkwfyg} qdkwJh wwd, Ak'pum;u ow0gtm; vHk;udk qif;&J'kutm;vHk;rS
tjy;D wdik f vGwaf jrmufatmif tusKd ;jyKygw,f/ 'gu a,bk,soabm&Si;f atmifajymwmyg/ taMumif; oH;k rsKd ;vH;k u
tusdK;oHk;rsdK;vHk;udk jynfhpHkapEdkifwmcsnf;ygyJ/
]Ak'b
mom0ifrsm;twGuf bmoma&;eJY ywfoufwhJ pum;vufaqmifav;wpfck tifwmAsL;*sme,fu wpfqifh
csD;jrifhawmfrlygbk&m;/}
]]tkwjf rpfcikd rf mjy;D ud,
k x
f nfvyS wJh bmoma&; pHtrd af v;awG wnfaqmufMuyg}} vdYk vufwpYkd um; ajymyg
&ap/ OD;Zif;twGufa&m? tm;vHk;twGufyg arwmeJYowday;wmygaemf/
tkwjf rpfcikd rf mw,fqw
kd muawmh uHeYJ uH&UJ tusKd ;udk tav;teuf ,HMk unfvu
kd ef mwJh uruwm orm'd|d
cdik jf rw
J mudk ajymwmyg/ ud,
k x
f nfvyS w,fqw
kd muawmh cEmt&Su
d kd trSet
f wdik ;f odatmif apmifMh unfw
h hJ 0dyem
orm'd|d pGJjrJwmudkajymwmyg/
]0dyem? 0dyem}eJY toHaumif;[pfjy;D r[kww
f mawG vkyaf er,f? rrSew
f mawG vkyaf er,fq&kd if ud,
k &hf UJ
bmoma&;pHtdrf[mudk,fxnfvSovdkvkdeJY (wu,fawmhrvSygbl;) tkwfjrpf,dkifeJYaewmrdkY rMumcif jydKvJysufpD;
oGm;rSmyg/
shwehinthar.com
t&Siq
f Em"du
52

]pdwfaumif;xm;&ifjyD;wmyJ? r[kwfwmrrSefwm rvkyf&ifjyD;wmyJ} qdkjyD; ukodkvftvkyf? w&m;bm0em


tvkyaf wGukd rsuEf mS vTx
J m;r,fq&kd if ud,
k &hf UJ bmoma&;pHtrd [
f m tkwjf rpfcidk f ovdv
k ekd YJ (wu,fawmhrcdik yf gbl;)
udk,fxnfpkwfjywfaewmrdkY rMumcifa[mif;EGrf;,dk,Gif;oGm;rSmyg/
uHeJY uH&JUtusdK;udk tav;teuf ,HkMunfwJhpdwfeJY raumif;rIrSeforQ a&SmifMuOfr,f? aumif;rIrSeforQ
jyKvyk rf ,fq&kd if ud,
k &hf UJ bmoma&;pHtrd [
f m tkwjf rpfcikd rf maeygjy/D orx? 0dyem? bm0emtvkyaf wGukd tm;rS
vkyrf ,fvYkd qifajcray;bJ vlru
I pd ? tdrrf u
I pd vkyaf e&if;eJv
Y nf; owdMu;D Mu;D ? PfMu;D Mu;D xm;jy;D vkyo
f mG ;r,f?
tqifajyovdk oD;oeft
Y csed af y;jy;D vnf; vkyo
f mG ;r,fq&kd if ud,
k &hf UJ bmoma&;pHtrd [
f m ud,
k x
f nf vSyaeygjy/D
tkwjf rpfvnf; cdik rf m? ud,
k x
f nfvnf; vSyaejyq
D &kd if rMumcifrmS yJ r*fPf? zdv
k
f Pf? edAm efqw
kd hJ trd;k
vSvaS v;awG tvdt
k avsmufwyfqifjy;D om; jzpfomG ;rSmyg/ tJ't
D cgus&if ud,
k &hf UJ bmoma&;pHtrd [
f m wpfavmu
vH;k rSm tcHn
h m; txnf0gqH;k pHtrd ?f tMu;D us,t
f jrifjh rwfq;kH pHtrd f jzpfomG ;jyaD ygh/
OD;Zif;wdt
Yk m;vH;k tkwjf rpfcikd rf mjy;D ud,
k x
f nfvyS wJh bm oma&;pHtrd af v;awG wnfaqmufomG ;MuygpdaYk emf/
ta&;Mu;D qH;k pum;wpfceG ;f eJY aemufq;kH EIwq
f ufvu
kd f yg&ap/ ]tyrma'e orma'x} vd/Yk jrefrmvdak wmh
]rarhMuaMu;} ayghaemf /

udkouf
twkdifyifcHt,f'Dwm
tifwmAsL;*sme,f
tifwmAsL;*sme,f? Mo*kwv
f ?pufwifbmv? 2000 jynfEh pS f
rSwcf suf/ / udo
k uf\ ar;cGe;f rsm;udk t&Siq
f Em"du ud,
k w
f ikd f a&;om;ajzqdak y;xm;ygonf/

w&m;odr;f arwmydUk
t&yfq,frsufESm&SdMuaom
ewfvlow0gtm;vHk;wdkYonf
ab;&efa&m*guif;pifuGm
udk,fpdwfESpfjzmusef;rmcsrf;omMuygap/

t&Siq
f Em"du

53

shwehinthar.com

a&Tyg&rD"ra'oem
a&Tyg&rDawm&q&mawmf t&Siq
f Em"du a[mMum;tyfaomw&m;awmf (wdyaf cG) rsm;udk emMum;vdyk gu
a&Tyg&rD"ra'oemjyefyY mG ;a&;tzGUJ odYk qufo,
G pf pkH rf;Edik yf gonf/

d
a&Tyg&rD"ra'oemjyefyh mG ;a&;tzGYJ
trSwf(19 at^2)? Adkvf&mnGefYvrf;?
'*HkNrdKUe,f? &efukefNrdKU/
zkef;/ 249573? 281663? (0999)21198/

wufvrf;aqmufvkyfa&;tzGJ
trSwf(61)? pOfhtdk;wef;vrf;?
vomNrdKUe,f? &efukefNrdKU/
zkef;/ 226539? 210462/

t&SifqEm"du(a&Tyg&rDawm&)\

xGuf&dSNyD;pmtkyfrsm;
1/

wpfa,mufwnf;ae wpfpdwfwnf;xm;

2/

udk,fhpdwfudk,fppf

3/

raocifbmvkyfMurvJ

4/

&J&ifholwdkY\ae&m

5/

jidrf;at;aomb0ydkif&Sif

6/

avmutaumif;qHk;aomt&m

7/

b,ftdrfrSmaeMurvJ

8/

tdkb,fhtvSL&Sif

9/

tEdIif;rJhcsrf;om

10/

&[ef;bmaMumifhjyK&w,f

11/

aq;aygif;cwhJrsuf&nf

12/

jrifhjrwfolwdkY\pHtdrf

13/

vrf;cGJwm0rf;enf;p&mvm;

14/

tvif;apwref

15/

tcspfuHacayr,fhtESpfusefap&r,f

16/

ighudkrcspfygeJY

t&Siq
f Em"du

54

shwehinthar.com

pmtkyftjzpfqufvufxGuf&SdvmrnfU

t&SifqEm"du\w&m;awmfrsm;
1/

Mumvdkvl

2/

&avvdkav? 'gayrJh w'*Fav;awG

3/

aozdkYomjyif

4/

vdkw&ESvHk;om;

5/

ESvHk;om;awmifxdyfut&[HapwD

6/

aq;aygif;cwJhn

7/

xl;rSxl;

8/

pGefY0HholwdkY\yef;wdkif

9/

tqifajyzdkYt"du

10/

tqifajyatmifae

11/

tqifajyatmifpm;

12/

tqifajyatmifajym

13/

tqifajyatmifaygif;

14/

tqifajy&mae

15/

u k P mvuf

16/

b0t"d|mef

17/

vdrmvdkufwmuav;&,f

t&Siq
f Em"du

55

shwehinthar.com

También podría gustarte