Está en la página 1de 46

-

pirovnebis fsiqologia
zogadi mimoxilva
personologia mecniereba
adamianis Sesaxeb
()
, () ()
(Murray H. , 2008) .

Sesavali.................................................................................................................................................................3
pirovnebis fsiqologia: warsuli da awmyo ......................................................................................4
dargis formireba .........................................................................................................................................5
Tanamedrove pirovnebis fsiqologiis ganviTarebis etapebi ............................................7
1: - 1930 ..........................................................................7
2: - 1930-1950 ......................................................................................8
3: - 1950-1970 .............................................................................9
4: - 1970- ........................................................................... 10
pirovnebis fsiqologia da fsiqologiis sxva dargebi ...................................................... 10
pirovnebis fsiqologiis struqtura ............................................................................................. 12
pirovneba, rogorc mecnieruli kvlevis sfero ....................................................................... 14
pirovnebis cneba ............................................................................................................................................ 15
terminis etimologia............................................................................................................................. 15
ra aris pirovneba ..................................................................................................................................... 16
........................................................................................................................ 16
pirovnebis cnebis olportiseuli klasifikacia da miseuli gamarteba .................. 18
, ......................................................................... 19
pirovnebis fsiqologiis ZiriTadi mimarTulebebi .................................................................. 20
fsiqodinamikuri Teoriebi .................................................................................................................. 20

biheviorizmi ................................................................................................................................................ 20
humanizmi ........................................................................................................................................................ 20
socialuri daswavlis Teoriebi ...................................................................................................... 21
situacionizmi ............................................................................................................................................ 21
pirovnebis Teoria: mimoxilva .............................................................................................................. 21
ra aris Teoria .......................................................................................................................................... 21
............................................................................................................................. 23
................................................................................................................................... 24
ra aris pirovnebis Teoria ................................................................................................................. 25
pirovnebis Teoriis funqciebi .......................................................................................................... 26
................................................................................................................................................................ 26
............................................................................................................................................. 27
pirovnebis Teoriebi da sxva fsiqologiuri Teoriebi..................................................... 28
pirovnebis Teoriis Sefasebis kriteriumebi ............................................................................ 29
().................................................................................................... 29
.................................................................................................................... 30
....................................................................................................................... 31
............................................................................................................................................. 31
( ) ............................ 32
.............................................................................................................. 32
pirovnebis Teoriis komponentebi ...................................................................................................... 33
pirovnebis struqtura ............................................................................................................................ 34
.............................................................................................................. 34
................................................................................................................. 35
pirovnebis dinamika.................................................................................................................................. 36
pirovnebis ganviTareba .......................................................................................................................... 36
fsiqopaTologia ....................................................................................................................................... 38
fsiqikuri janmrTeloba ........................................................................................................................ 39
pirovnebis Secvla Terapiuli zemoqmedebiT ........................................................................... 40
pirovnebis fsiqologiis ori ZiriTadi mimarTuleba ............................................................ 41
golfrid vilhelm lainbnici (1646-1716)......................................................................................... 43

jon loki (1632-1702)................................................................................................................................... 44


........................................................................................................................... 45

Sesavali

, , , .
,
.
,

, , ,
. 5
. ,

. ,

, ,
,

, ,
( ., ., 1997).
- ,
.
(2006), , .
,
-
. ,
, ,
, . , ,
. . 25
,
, ,
, . ,

, ,
, .
, ( ),
(McAdams, D. P., 2006).
, (McAdams, D. P., 1996).

, () , () ()
(Kluckhohn and Murray, 1953 McAdams Den, 2005). ,
,
, , ,
, , (McAdams, 2005).

?
, : ,
(McAdams, D. P., 2006).

pirovnebis fsiqologia: warsuli da awmyo

, , . .
,
1 . , ,
, , , ,
.
- . ,
(McAdams,
D. P., 2006).

XVI , ,
(Robinson, 1981, . 171, McAdams, 2006).

dargis formireba

1930- . , ,
, , 30 ,
1930- .
( ) 1932
,
( ,
, ) (McAdams, D. P., 2006).
1937 ,
: ,

(. ). (McAdams, D. P., 2006), , ,
, , ,
,

.

(McAdams, D. P., 2006).

1938 -
(Hogan, R.; Johnson, J. and Briggs, S., 1997).
,
, ,
. . ,
, , , ,
, ,
(Hogan, R.; Johnson, J. and Briggs, S., 1997).
(Hall
& Lindzey, 1957, McAdams, 2006; Hogan, R.; Johnson, J. and Briggs, S., 1997). 1930-
, ,
.

,
, ,
(Hogan, R.; Johnson, J. and Briggs, S., 1997; McAdams, D. P., 2006).

. , ,
. ,
, ,
. ,
, .
, , ,

/ . ,
(., Holt, 1962), ,
,
(McAdams, D. P., 2006).
,
,
.
,
.
,
, ,
, (Hogan, R.; Johnson, J.
and Briggs, S., 1997).

. ,
, , ,
,
. ,
(, ) (Hogan, R.; Johnson, J. and Briggs, S., 1997).
, ,
: () - ;
() () (Hogan, R.; Johnson, J. and Briggs, S., 1997).

Tanamedrove pirovnebis fsiqologiis ganviTarebis etapebi


(McAdams, D. P.,
1996): (1) 1930- ; (2) 1930- 1950 ; (3) 1950- 1970 ; (4) 1970-
(McAdams, D. P., 2006). .

1: - 1930
,
. , ,
, (Hogan, R.; Johnson, J. and Briggs, S.,
1997). (1852) ( la morale ),
, .
, ,
,
(Hogan, R.; Johnson, J. and Briggs, S., 1997).

,
.
(1924)
, ,
.
(1908) ,
,
, , , .
(1890)
(1923/1961) . , - (self-as-me,
-), , ,
, - - . ,
(ego) ,

, .
, (Hogan, R.; Johnson, J. and Briggs, S.,
1997).

2: - 1930-1950
. 1930-
1940- ,
.
.2
(1937) , (2008) , (1947)
(1952) , (1942) , (1955)

(McAdams, D. P., 2006).
, 1930- ,

.
,
(McAdams, D.
P., 2006).
(1957) 3 ,

. , ,
:4 (, , ,
, , , ), (,
, , , ), ,

(,

), -

(, , ),
(, , , ), (, ),
(, , , ) /

(,

).

(McAdams, D. P., 2006; . ., ., 1997)


, , .

( ) .

3: - 1950-1970
1950- 1970
.
/
,
, / . -
.

, (Eysenk, 1952), (Taylor, 1953),
(McClelland, 1961) , ,
. .,
(McAdams, D. P., 2006).
, , 1930-1940-

(McAdams, D. P., 2006). , ,
, : (., Cronbach
& Meehl, 1955; Loevinger, 1957)?
(., Meehl, 1954; Sawyer, 1966)?
, ,
(., Block, 1965; Edwards, 1957; Jackson & Messik, 1958)? (McAdams, D. P., 2006).
1960- 1970-
, . , (1971,
McAdams, 2006)

.

(1974, McAdams, 2006)

,
. (1975, McAdams, 2006)
,
. , (1968, 1973,
McAdams, 2006) ,

/ .

,
:
.
1970- 1980- (McAdams, D. P.,
2006).

4: - 1970-
1970
.
, , 1980-
(Hogan, R.; Johnson, J. and Briggs, S., 1997; Maddi,
1968; McAdams, D. P., 1996). - - ,

(kenrick & Funder, 1988,
McAdams, 2006).

(McCrae R. R., Costa, P. T., 2003).


/ ,
. 10-15

, , (McAdams, D. P., 2006).

: ? ? / ?
(McAdams, D. P., 2006) ,
, .

pirovnebis fsiqologia da fsiqologiis sxva dargebi


,
, , , ,
. ,

(McAdams, D. P., 2006).

10

, ,
. ,
,
,
(McAdams, D. P., 2006).
.
,
, , :
, .
, ,
,
, , ,
. , ,
,
(McAdams, D. P., 2006).
, ,
, XX
. /
, ,
.
. ,
,
(, , ,
). ,
, . ,
,
. , ,
/,
(McAdams, D. P., 2006).

11

pirovnebis fsiqologiis struqtura


(Hogan, R.; Johnson, J. and
Briggs, S., 1997; McAdams, D. P., 2006):
1.

, , .
2.

, , , ,
.
3.

- . , , ,
(Cronbach, 1957 Hogan, R.; Johnson, J. and Briggs, S., 1997).
, :
(Craik, 1986 Hogan, R.;
Johnson, J. and Briggs, S., 1997): / , ,
, , ,
.
4.

, ,

, , , , , ,
.
5.

- (Hogan, R.; Johnson, J. and Briggs, S., 1997)

/ : (1)
; (2) ; (3)
(4) .
,


, , . ,
- - (: )
.
6.

(2006), , ,

, , , ,

12

13

? , ,
, . , ,
.
,
: (1) , ? (
? ? ?); (2)
, , , (characteristic adaptations):
? ? ?
? (3) : ?
? ,
, ,
, , .
, , ;
( ),
, (McAdams, D. P.,
2006).

, - (. 1),
, ,
, - ,
, -
(Hogan, R.; Johnson, J. and Briggs, S., 1997).
1. , .

(1)

(2)


(4) -

(3)

(,

(, ,

(,

(,

(,

//

, )

,
,
,
)

Hogan, R.; Johnson, J. and Briggs, S., 1997.

pirovneba, rogorc mecnieruli kvlevis sfero

. ,
.

, , .
,
, , .
, , .

. ,
, _ .
, :
, . , ,
, ,
.

, . ,

. ,
, ,

14

.. , ,
.
,
,

(),

. ,
,
,

), .
, , , ,
.
, ( ., ., 1997).

pirovnebis cneba
terminis etimologia
,
, , _
, . ,
.
,

. ,
( ., ., 1997).
(106-43 . . -) (Allport, G. W., 1937)
: (1) (, ), (2) ,
(, ); (3) ,
; (4) , , ,
.

15

ra aris pirovneba


( ., ., 2002).
,
, .
.

, , ,

, X , .
,
,
.
,

. , ,
,
.
,
. , ,
,
.

,
. , ""
. , ,
"X ", , ,
. ,

( ., ., 1997).
( ., ., 2003)
, ,

16


.
( ., ., 2003),
. ,
. (), (, ,
) () .
,

. ,

. , ,
. ,
,
,
( ., ., 2003).
. . (McCrae R. R., Costa, P. T., 2003),
,
.
. . (, . , ., 2009) ,
,
.
(1980) (Dillinger, T. G., Weigemann D. A. and Taneja N., 2003),
, , , ,
; ,
, .
,

_ , , , , ,
, , .
_
,
. ,
.
,

( ., ., 1997).

17

pirovnebis cnebis olportiseuli klasifikacia da miseuli


gamarteba

49 (Robins, R.
W., Fraley, R. Ch., Krueger, R. F., 2007). , ,
. : , ( ., ., 1997):

, , , ,
.
,
.

"

"

(Allport, 1937,

., 1997) ( . 2).
2. .

_ ,
; , , ,
, .

_ , ,
, ,
.

_ , ,
. , "
... ,
", ,
, .
.

_ .

18

( ) .

_
; , -
.

,
,
,
" " .
, . ,
( ., ., 1997):


. ,
. , ,
,
.


. ( )
, .
,
.

,
.
, ( ,
,
) .

,
. , ,
;
( ., ., 1997).

19

pirovnebis fsiqologiis ZiriTadi mimarTulebebi


fsiqodinamikuri Teoriebi
, , , , , .

, ,

( ). ,
,
, ( .,
., 1997).

biheviorizmi
. ,
,
, :
( )
,
( ., ., 1997).

humanizmi
,

. , ,
, , (
), ( )

. ,
- ( ., ., 1997).

20

socialuri daswavlis Teoriebi

, , ,
. ,
: , ,
_ _
,
(, ) ; ,

, ,
,

( ., ., 1997).

situacionizmi

,
() .
() ,
,
. ,
, ( ., ., 1997).

pirovnebis Teoria: mimoxilva


ra aris Teoria
(Robins, R. W., Fraley, R. Ch., Krueger, R. F., 2007).
, ,
.
, .
( . ., ., 1997).

21

, ,
:
.
, , , , ,
, , (Robins, R. W.,
Fraley, R. Ch., Krueger, R. F., 2007).
,
, .

,
.
,
, ,
.

, , ,
, .
, .
, ,
, - .
. ,

, ()
( ., ., 1997).
, ,
(), (),
, . :
, , ,
. .
(Robins, R. W., Fraley, R. Ch., Krueger, R. F., 2007).

22


, ,
.
( ., ., 1997).
-:

, . , ,
; ,
. ,

,
. , ;

; ,
.
_
,
( ., ., 1997).
, ;

.
,
.
. ,
, . , ,
. , ,
.
, .
,
,

23

, .

( ., ., 1997).

, , ,

. -
, ,

, ,


,
. ,
,
( ., ., 1997).


, . :
? ?

() .

(,

24

( ., .,
1997).

,
. ,

, . ,
, .

, , ,

.
,
.
- , .
,
( ., ., 1997).

ra aris pirovnebis Teoria


, , ,
,
(Robins, R. W., Fraley, R. Ch., Krueger, R. F., 2007).
,

. ,
, ,
, , .

25

, ,
, .
, , , ,
,
. ,
( )
.
, .

, ,
( ., ., 1997).

pirovnebis Teoriis funqciebi


(Robins, R. W., Fraley, R. Ch., Krueger, R. F., 2007).


.

, . ,
,
( ) ,
. , , 5
, ,
. , ,


, , .
, , ,
.
,
.

26

( ., ., 1997).

, .
,
, . ,
, ,
.
, (
). ,
,
, ?
,

, , (
,

. ,

( ., ., 1997).
, :
,
; ,
. , ,

, ,
.
, ,
.

, ,
,

27

. ,
, , , .

( ., ., 1997).

pirovnebis Teoriebi da sxva fsiqologiuri Teoriebi


,

. :
.
( .,
., 1997).
,
,

.
( ) . ,

, _ .
, ;

.
,

,
( ., ., 1997).
: ,
. , ,
.
, , ( )

28

, , , , ,
, , , , .
, , ;
, - .

, .

.
. ,
,

()

( ., ., 1997).

pirovnebis Teoriis Sefasebis kriteriumebi


:
?
, ,
?
.
: ,
( ., ., 1997).

()
,
. ,
, ,

.
. , ,
,
,
,

..

29

. ,
.
, .
;

:
. ,
( ., ., 1997).
, ,
()
. ,
, .
,
. , , ;
( ., ., 1997).



, .

. , ,

.
, , ,
,


,
( ., ., 1997).

30


. ,
. ,

, , ,
. ,

( ., ., 1997).


.
, .
,
, , , ,
,
. .
,

: () , ; ()
; ()
( ., ., 1997).


.
,
.

. ,

31

. ,
( ., ., 1997).

( )
,
. ,
. ,
. , ,
,
. , .

,
( ., ., 1997).
, ,
, , .

. ,
. , ,

, ,
.
, ,
, ,
( ., ., 1997).


,
. , ,
. ,

32

, ,
.

, , _
, ,
,

:
1. ?

. , , ,
. , ,
.
2. ?
,
,
. ,
.
, ,
, ,
( ., ., 1997).

pirovnebis Teoriis komponentebi

, . ,
,
. ,
.
_
( ., ., 1997).

33

pirovnebis struqtura
,

. ,

. ,
, ( ., ., 1997).

.
( ., 1997; , . , ., 2009):


,
(5) . ,
, , , .. .
- ;
.

,
. , ,
,

.
, . ,
,
.

, ,
(, . , ., 2009;
., 1997).

_ . trait _ , , , .

34


, (
) .
,
.
, , , .
, , :
. , _ .
_
. : , , .
,

. - ,
,
(, . , ., 2009).

. , , (, , -)
.

,
.

.
, .

_ , .
, , ,

. , ,

( ., ., 1997).

35

pirovnebis dinamika
,
.

, , .
:
?;
?

. ,
_ _
. ..

( ) ,
()

. ,
, , , ,
( ., ., 1997).


. , ,
- , , ,
; , ,
( ., .,
1997).

pirovnebis ganviTareba
, ,
,

, ,
. ,

. ,

36

. - .
. ,

. - ,

. .

, - ,
,

( ., ., 1997).
.
: ,
-
. ,
.
, , ,
, . ,
, - ,
, , , ,

,
,

. , .

( ., ., 1997).

. ,
.

. ,
,

37

. ,

.
,

; ,
. ,

( ., ., 1997).

fsiqopaTologia
, _
,

,
. _
()

( ., ., 1997).

. , ,

. (
) .
.

, , , .

. , ,

( ., ., 1997).

38

, , ,
, . , ,
;

. ,

() .

. ,
,

- ( ., ., 1997).

fsiqikuri janmrTeloba
,
. ,
.
.

. , ,

. ,
,

, , ,
, .

( ., ., 1997).

() . ,
, ,

39

, . ,
, , ,
.

. ,
, .

(
)

). , ,

, , ,
, ( ., ., 1997).
,
.

pirovnebis Secvla Terapiuli zemoqmedebiT



, ,
.

. ,

( ., ., 1997).

.
, .
, _
. ,

; .
,
. ,
,

40

, ,

, ,

( ., ., 1997).

, .. ,

,
.
.

, ,
.
.
,
( ., ., 1997).

pirovnebis fsiqologiis ori ZiriTadi mimarTuleba


(. 3):
1. . , :
1)

- , , ,
;

41

2)

- , ,
;

3)

- ;

4)

- ;

5)

2. -.
3. .

, .

, . .

, . .

. ,

(,

. .).

, -

. ,

42

. ,

golfrid vilhelm lainbnici (1646-1716)

. ,

. ,

_ ; ..
. ,

, ,
. , . ,
.

.
,

.
:
? : ,
. ,

43

; (
), ,
_ .

jon loki (1632-1702)


.

.
.

, , ,
,

, , ,

. , ,
6 ,
.
: ? ?
, .
. . ,
, .
, .. . ,
.

, . ,
, , .
,
. .

- , ,
.

44

. . ,
. ..
.
.
. , , .
.
,
.


Allport, G. W. (1937). Personality - A Psychological Interpretation. New York: Henry Holt and Company.
Allport, G. W. (1937). Personality: A Psychologival Interpretation. New York: Holt and Company.
Dillinger, T. G., Weigemann D. A. and Taneja N. (2003). Relating Personality with Stress Coping Strategies Among
Military Student Pilots in a Collegiate Flight Training Program. . Aviation Space and Environmental
Medicine, 54 (11), 945-949.
Hogan, R.; Johnson, J. and Briggs, S. (1997). Handbook of Personality Psychology. Sab Diego: Academic Press.
Maddi, S. (1968). Personality Theories: a compatarive analysis. Homewood, III: Dorsey Press.
McAdams, D. P. (1996). Personality, modernity, and the storied self: A contemporary framework for studying
persons. Psychological Inquiry, 7(4), 295321.
McAdams, D. P. (2005). Studing Lives in Time: A Narrative Approach. In C. P.-M. Levi Rene, Towards an
Interdisciplinary Perspective on the Life Course: Adcances in Life Course Research, vol.10 (pp. 237-258).
London: Epsevier Ltd.
McAdams, D. P. (2006). The Person: A New Introduction to Personality Psychology. USA: John Wiley & Sons, Inc.
McCrae R. R., Costa, P. T. (2003). Personality in Adulthood: A Five Factor Theory Perspective, 2nd ed. The Guilford
Press: New York, London.
Murray, H. (2008). Explorations in Personality. Oxford: University Press.
Murray, H. (2008). Explorations in Personality. Oxford: University Press.
Robins, R. W., Fraley, R. Ch., Krueger, R. F. (2007). Handbook of Research Methods in Personality Psychology.
New York, London: The Guilford Press.

45

., . (2003). . : . .
., . (2002). , . : . .
. ., . (1997). . : +.
., . (1997). . . .
, . , . (2009). . : .

46

También podría gustarte