Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
Öncelikle dikkat edilmesi gereken en önemli husus, cümlelere kesinlikle büyük harfle başlayıp-nokta ile bitirerek msn
yazısından kurtulmanız, onun dışında sıkça yapılan hatalardan bir diğeri, konuşma çizgisinden sonra kesinlikle boşluk
bırakılmalı ve büyük harfle başlanmalıdır.
Kelimeleri ve cümleleri çevirirken öncelikle anlatımı çevirmeyi düşleyiniz. Kelimeleri birebir çevirdiğinizde Türkçesi ile
İngilizcesi aynı anlamı ifade etmeyebilir. Lütfen buna dikkat!
Sshh, ooh, ah, hım , mm, Hey, gibi ünlem ifadeleri çeviriye kesinlikle yerleştirilmemelidir, izleyici bunları zaten
algılayabilmektedir.
Sonra çevirilerimizde Subtitle WorkShop programını kullanıyoruz… Bu kesin bir kuraldır, ben word’de yaparım siz
düzenlersiniz demeyin, dedirtmeyiz Subtitle WorkShop kullanımı basit bir programdır, onun için anlatım sayfasını ziyaret
ediniz…
VİRGÜL KULLANIMLARI
Cümlede virgüller genelde fiilimsilerden sonra kullanılır. Dilbilgisi ile alakalı çok ayrıntıya girmeyip işi kolaylaştırmaya
çalışırsak, yani siz cümleyi okurken nerede nefes alma ihtiyacı hissederseniz orada mutlaka virgül kullanın. Eğer virgül
kullandığınız yer çeviride satır sonuna gelmiş ise, diğer satıra geçmeden önce "..." işaretini kullanarak izleyiciye o
cümlenin diğer satırda devam edeceğini belli edin.
=> Örnek:
KISALTMALAR
• Kısaltmalarda kesinlikle nokta kullanılmaz, büyük harfle yazılır. BBC, CIA, ABD, BM
“Sabah ilk işim bunu kontrol etmek, söz veriyorum.” Gibi bir satırımız bulunsun, bunu bölecek en makul bölüm, virgülden
sonraki kısımdır, altyazımızda bu şu hali almalıdır…
Bir slottaki altyazı iki sıra olmasına rağmen hala çok uzunsa ve program bunu bize OCR hatası olarak gösteriyorsa insert
tuşuyla yeni bir slot açılıp, gerekli senkron düzenlemeleri yapılır.
Yanlış
2
00:00:05,201 --> 00:00:09,502
Bazen pistte aracı sürerken, bulunduğu yerden
bana yardım etmeye çalışıyor mudur diye merak ediyorum.
Doğru
2
00:00:05,201 --> 00:00:07,401
Bazen pistte aracı sürerken,
bulunduğu yerden...
3
00:00:07,402 --> 00:00:09,502
...bana yardım etmeye çalışıyor mudur
diye merak ediyorum.
-2- Altyazı Rehberi
KARAKTER İSİMLERİ
• Karakter isimleri kesinlikle çevrilmemelidir, İngilizce bırakılmalı yazım denetiminde kontrolünde es geçilmelidir.
• Türkçeye kazandırılmış resmi eserlerin uyarlamalarında, esere aidiyeti olan isim kullanılmalıdır.
• Karakter isimleri dışında karakterlere takılan sıfatlar çevrilmeli olduğu gibi bırakılmamalıdır, örneğin: Şeker Kız Candy
Yapılan en çok hata cümlenin yapısını bütün olarak incelemeden satır satır çevirip, devrik bir cümleye sahip olmaktır… iki
satırlık bir cümle hayal ettiğimizde, bu iki satırı çevirirken 1. satırın anlamı çeviride 2. satırda ve 2. satırın anlamı da
çeviride 1. satırda olabiliyor. Bunun nedeni İngilizce ve Türkçe dillerindeki cümle kurulum yapısının farklı olması. Ve illa ki
satır satıra çeviri yapacağım derken cümleyi okuduğunuzda devrik ve anlamsız bir cümle ile karşılaşabiliyoruz.
Örnek:
Çeviri;
DİYALOGLAR
• Münasip olan tüm konuşmalar çevrilmelidir. Arka plan diyaloglar eğer konuşmalara dahil ise onlar da eklenmelidir.
• Konuşmacıların konuşmalarının başına konuşma çizgisi konulmalı, mümkün olduğunca bir satıra bir konuşmacı
yerleştirilmelidir. Konuşma çizgisinden sonra da kesinlikle boşluk bırakılmalıdır.
İki karakter karşılıklı, çok hızlı ve uzun bir şekilde kısa süreli olarak konuşuyorsa şu kullanım uygundur.
260
00:13:13,750 --> 00:13:17,189
- Sana da merhaba, aşkım.
Görüşmeyeli uzun zaman oldu. - Söndür şunu.
GÖSTERİLME SÜRELERİ
• Altyazılarda çalıştığımız program SubtitleWork Shop minimum 0.8 saniyeye ve 20 kareye izin vermektedir, oysa sağlıklı
bir süreç açısından altyazılarımızda min. 1.3 saniye ve 30 kare kullanmalıyız.
• Altyazılarımız maksimum 6 saniye ve 150 kare uzunlukta olmalıdır, şarkı sözleri gibi durumlarda bu kural göz ardı
edilebilir ancak onu da parçalama imkanımız varsa parçalanmalıdır.
-3- Altyazı Rehberi
Washington DC şeklinde gömülü bir bölüm varsa buraya çeviri yapmanın manası yoktur, oysa
Washington DC
3 years ago şeklinde bir gömülü bölüm varsa, burada zaman dilimini gösterme açısından satır düzenlemek çeviri yapmak
gereklidir.
BİLİNEN ESERLER
• Bölüm isimleri, şarkı isimleri, film isimleri diyaloglarda geçiyor ise, kitap dergi süreli yayınlar, şiir bölümler ve diğer bilinen
eserler, Türkçeye kazandırılmış isimleri ile kullanılmalıdır, buna dikkat edilmelidir.
Buna şöyle örnek vermek gerekirse "Time" dergisini hepimiz biliriz, Türkçe'de de bu dergi Time dergisi adıyla
geçmektedir, şimdi çeviride Türkçe'leştirme adına bu derginin adını "Zaman" veya National Geographic'i "Milli Coğrafya"
yapmamalıyız... Bu "bilinen" tanınan eserler, orijinal isimleri ile kullanılmalıdır.
BİRİM DÖNÜŞÜMLERİ
• Aşağıdaki ölçü birimleri düzgün olarak yerel standartlara göre yeniden hesaplanıp değiştirilmeli.
Inch > Cm.
Feet > M.
Mile > Km.
Pound/Stone > Kg.
Pint + Galon > Lt.
Fahrenheit > Santigrat
• Para değerleri kendi birimlerinde uygunca çevrilmelidir. Örnek olarak $2,000,000, şeklindeki bir para değeri “iki milyon
dolar” diye çevrilmelidir.
• Bütün tarihler (1/2/2001 <> January 2nd 2001) ve saatler (12 am <> 24:00 <> 0.00) uygun biçimde çevrilmelidir.
SAYILAR
• 1 ile 10 arasındaki sayılar “bir, iki, üç, vs.” gibi yazıyla yazılır.
• 10’dan yukarıda olan sayılar “11, 12, 13, vs.” gibi rakamlarla yazılır.
Hikaye Başlıkları
Bunlar çekimde olan en temel görünen yazılardır. (gazete başlıkları, trafik işaretleri, posterler, vb.)
Metinsel Öğeler
Metinsel elemanlar bütün filme gömülmüş yazıları ve hikaye başlıklarını içerir. Altyazılar duruma göre yukarıda
gösterilmeli ve ekranda görünen yazıyı kapatmamalıdır.
-4- Altyazı Rehberi
Metinsel Olmayan Öğeler
Bu öğeler bütün hikaye başlıklarını içerir ama filme gömülmüş yazıları içermez. Bu durumda kaynak çeviri yapılan ingilizce
altyazıyı ele alın, eğer bu bölümlerin çevirilerini çevir kuralları dahilinde yapın, eğer İngilizce altyazıda da bulunmuyorsa,
çevirisi yapılmaması gerekir.
NOKTALAMA
• Noktalama işaretlerinden önce boşluk olmamalıdır. Noktalamadan sonra da kesinlikle boşluk olmalıdır, en çok düşülen
hata virgülden ve noktadan sonra boşluk bırakmamaktır.
• Alt tarafı nokta olan noktalama işaretleri yani, nokta (.), üç nokta (...), iki nokta üstüste ( :), soru işareti (?), ünlem işareti
(!) gibi noktalama işaretlerinden sonra kesinlikle cümle büyük harfle başlar.
Not: Devam eden cümlelerde kullandığımız (...) istisnadır. Gerçek imlâ kullanımındaki üç noktadan sonra kesinlikle büyük
harfle başlanmalıdır, örneğin;
KESME İŞARETLERİ
• Kesme işaretleri yalnız çift kesme işareti ile boşluk bırakılmadan kullanılmalıdır. (“ “)
• Tek kesme işareti (‘ ‘) örnek olarak sadece şu durumlarda kullanılabilir:
"Charlie dedi ki: 'Her şey yolunda.'"
GEREKSİZ ALTYAZILAR
• Ekranda gözüken yazıları çevirdiğinizde oradaki yazıyla tam aynı anlamı veren altyazılar gereksizdir. Örneğin açılış
sahnesinde filmin adı ingilizce ve bu kelime için bir Türkçe karşılık yok. Eğer onu altyazıda tekrardan yazarsanız, bu
ekrandaki bilginin tekrarı olacak ve gereksiz olacaktır.
Başka bir örnek ise filme gömülmüş bir yazı şöyle olsun: “Paris, 1818” Eğer bunu çevirmeye kalkışırsak Türkçe anlamı da
tamamen aynı şekilde olacağı için ekrandaki yazıyı tekrarlamış olacağız ve altyazı gereksiz olacaktır.
• Gereksiz altyazılar, ekranda görülen yazılar metinsel olmayan ya da yarı metinsel öğeler olmadığı sürece altyazıdan
silinmelidir.
OKUMA HIZI
• Yetişkin seyirciler için dakikada 180 kelimedir.
Küçük seyirciler için dakikada 140 kelimedir. Yani bu durumda bize düşen eğer küçük izleyicilere yönelik bir animasyon
filmi-dizisi, aile filmi çeviriyor isek, bir dakikalık süreçte 140 kelimeyi geçmeyecek şekilde bir altyazı hazırlamalıyız, +15
filmlerde ise bu limitimiz 180 kelime olmalıdır.
YİNELEMELER
• Birden fazla yinelenen kelimeleri ya da ifadeleri tekrardan çevirmeye gerek yoktur.
ŞARKILAR
Animasyon yapımları: bütün şarkılar altyazıda çevrilir.
Canlı Yapımlar: Sadece filmi anlamlandıran ve filme uygun olan şarkılar altyazıda çevrilir.
• Bu durumda karakterin söylediği bir şarkı var ise o çevrilir, filmde bir duruma gönderme yapılan bir şarkı var ise o
çevrilir…
• Her satıra başlamadan önce büyük harf kullanılır.
• Eğer şarkı arka planda devam ediyor ama altyazı yoksa devam etme noktaları (…) kullanılır.
• Noktalama: Sadece soru ve ünlem işaretleri kullanılabilir.
Örnek:
1.Satır: Cümlenin ilk bölümü,...
2.Satır: ...cümlenin diğer kısmı.
Fakat bazen altyazılarda çift konuşmacı olduğunda şöyle bir durum ortaya çıkıyor.
İngilizce'de bazı cümlelere "and" ile başlanır ancak Türkçe'de cümlelere "ve" bağlacı ile bağlanmaz...
178
00:09:43,305 --> 00:09:45,303
This way.
Prepare thyself.
179
00:10:12,796 --> 00:10:14,825
And now you shall drink
vampire blood
180
00:10:14,950 --> 00:10:17,744
and your transformation
will be complete.
Yanlış
178
00:09:43,305 --> 00:09:45,303
Buradan. Kendini hazırla.
179
00:10:12,796 --> 00:10:14,825
Ve şimdi vampir kanı içmelisin.
180
00:10:14,950 --> 00:10:17,744
Ve dönüşümün tamamlanacak.
Doğru
178
00:09:43,305 --> 00:09:45,303
Buradan. Kendini hazırla.
179
00:10:12,796 --> 00:10:14,825
Şimdi vampir kanı içmelisin.
180
00:10:14,950 --> 00:10:17,744
Böylece dönüşümün tamamlanacak.
Bir diğer husus da “ama” konusudur, kısa bir anektot Türkçe’de hiçbir cümle ve, ama gibi bağlaçlarla başlamaz, o yüzden
bu tip durumlarda yukarıdaki örnekte olduğu gibi yaratılıcığımızı zorlamalıyız.
NOT: Bu dökümanlar, netten bulduğumuz dökümanların, editor forumumuzda paylaştığımız (Dra7m, mezdap,
Shagrathian gibi arkadaşlarımızın) bilgilerin, tarafımca eklentiler yapılıp, derlenip düzeltilmiş halidir.
SanerDK SanerDK
05/29/09
18:53:24