Euskadiko Bihotza, jatorrizkoa dastatu Corazn de Euskadi, saborea lo autntico

Goierri Tolosaldea

GI-3210

Bide Berdeak Vas Verdes Bidegorriak Carril-bici

GI-3210 GI-3174 GI-631

Tunela Tnel Nekazalturismoa Agroturismo Landetxea Casa Rural Aterpea Albergue

GI-2634
Andatzarrate Iturriotz

N-1 Andoain Donostia N-1 San Sebastin

Zizurkil Asteasu
M GI-3841

Aduna
GI-3282 A-15
Adarra 816

Informazio bulegoa Oficina de informacin Erdi Aroko Multzoak edo Alde Zaharrak Azpeitia Casco Histrico o Conjunto Monumental
Loiola

GI-2631

GI-3173

Alkiza
GI-2634 GI-3630
Ernio 1.075

Ori a

Museoak eta Interpretazio Zentroak M Museos y Centros de Interpretacin Merkatuak Mercados Done Jakue Bidea Camino de Santiago
GI-3182

Azkoitia

Larraul

Billabona
it Le
Amasa

GI-3630 N-1

Hotela Hotel Pentsioa Pensin Apartamentu turistikoak Apartamentos tursticos

A-15

GI-2635

Irura

LEITZARAN
Leitzaran Biotopoa Biotopo de Leitzaran
Uzturre 730

Euskadiko Bihotza, jatorrizkoa dastatu Corazn de Euskadi, saborea lo autntico

Goierriko eta Tolosaldeako eskualdeek, Euskadiko benetako nekazal mundua erakusten digute. Ingurune berezia da, 5 *****-etako helburu izateko 5 ezaugarri biltzen dituena: gastronomia, natura, ohiturak, kalitatea eta lasaitasuna. Idiazabal Gazta eta Tolosako Babarruna ospetsuaren sorlekua; miretsi ezazu inguruko bi Parke Naturalen edertasuna eta dastatu ezazu kalitatezko eta garaian garaiko produktu freskoez eginiko gastronomia, Euskadiko merkatu adierazgarrienetan eskuratuak: Ordizia eta Tolosa. Bertako ohiturak bizi eta sentitu etxean bezala; amestutako lasaitasunaz goza ezazu gure ostatuetan baita harrituta utziko zaituen jatetxeetaz ere. Zeharkatu alfonbra berdea; gure etxean sartzera gonbidatzen zaitugu, pertsona guztientzako irekia. Sar zaitez gure proposamenak ikustera, bizi zure esperientzia eta seguru gozatuko duzula! Las comarcas de Goierri y Tolosaldea representan la Euskadi rural y autntica. Un enclave especial donde se conjugan las 5 caractersticas que lo convierten en un destino 5 *****: gastronoma, naturaleza, tradicin, calidad y tranquilidad. Cuna de productos de renombre internacional como el Queso Idiazabal y la famosa Alubia de Tolosa; admira la belleza de sus dos Parques Naturales y saborea su gastronoma elaborada con productos frescos, de calidad y de temporada, adquiridos en dos de los mercados ms representativos de Euskadi: Ordizia y Tolosa. Vive sus tradiciones y sintete como en casa; disfruta de la tranquilidad que siempre has soado en sus numerosos alojamientos y restaurantes con una calidad extraordinaria que te sorprender. Cruza la alfombra verde: te invitamos a entrar en nuestra casa, abierta para todas la personas. Entra a ver nuestras propuestas, gastronmicas, de naturaleza y culturales; vive tu propia experiencia y seguro que disfrutars!

n ra za

Anoeta Hernialde Berrobi

GI-3740

Goierri Tolosaldea
Nuarbe Aratz Erreka

Ernio Mendigunea Macizo del Ernio

ERNIO

A-15

Beotibar GI-2130 Izaskun

GI-3720

Bidegoian
GI-3720 GI-3720

Albiztur

Urkizu

Tolosa
GI-3714

M M

Belauntza Ibarra
GI-3212 GI-3881

Elduain
GI-2130

GI-2634
Aldaba Txiki

A-15 Iruea Pamplona

GI-3803

N-130

Leaburu Gaztelu Lizartza

GI-3601

Berastegi
Zelai
A-15 GI-2130

GI-3042
Matxinbenta

Aldaba

Oria

GI-631
Santa Marina Aldaola

Intxurre 743

GI-3620

Ar

GI-631

GI-3712

Ikaztegieta
GI-3541

Altzo Alegia
GI-3670

ax es

Urretxu Zumarraga
GI-632 GI-2630 GI-3351
Mandubia Astigarreta

Murumendi 868

Legorreta
ia Or

N-1

Orendain
GI-3851 GI-2133

Otsabio 801

Orexa
N-130

GI-632 Bilbo Bilbao

GI-2630
Legazpi

Ezkio

Itsaso
GI-2635 GI-3352

GI-3192

Garin
Usurbe 707

GI-632

Baliarrain

Ibiur
Ugarte

Itsasondo
M

GI-3540 GI-3540 GI-3381

Alegi

Arriaran Salbatore

Ordizia Beasain

Altzaga Arama
GI-3371

GI-3670

GI-3711

N-130 Iruea Pamplona

Abaltzisketa
GI-3372

San Martin Bedaio

GI-3520

Gabiria
M
GI-3572

GI-632

M
GI-2133

Gaintza Zaldibia Lazkao

GI-3560
Lazkaomendi Larraitz

Amezketa

Telleriarte

Oria

Ormaiztegi
Liernia

Balerdi 1.195 Artubi 1.262

GI-3520 GI-3511
Aztiria Aizpea

Mutiloa
M

N-1

Olaberria

GI-120
Arkaka
Txindoki 1.346

Zerain
Barbari

Segura

Idiazabal

San Martin

Ausa-Gaztelu 904

e en el No te olvides qu adi... sk Corazn de Eu EMOS N TE TAMBIN vaya... , ya Va ! PLAYA n solo ta Es verdad! En taru sf di 20 minutos ayas pl as tr es nu rs de y de Donostia . n ti San Sebas
* Irisgarritasun turistikoa *Accesibilidad turstica Establezimenduen irisgarritasunari buruzko informazioa turismo bulegoetan. Consulta en nuestras oficinas de turismo la accesibilidad de los establecimientos. Konpromisoa Kalitate Turistikoarekin Compromiso de la Calidad Turstica Turismo-Kalitatea Calidad Turstica

Ataun
GI-4151

GI-2637

Agauntza

ARALAR
Aralar Parke Naturala Parque Natural de Aralar

Ganbo 1.411

Or ia

N-1

Igaratza

Dinti

Zegama
Ursuaran

San Gregorio M GI-3152

GI-3151

Lareo

Donostia San Sebastin

GI-120
Aia Lizarrusti Goialde

Aketegi 1.544 Aizkorri 1.528

Nafarroa
TOLOSA 15

GI-2637 N-1
Otzaurte Etxegarate

Agauntz

a
Donostia San Sebastin
Bilbo Biarritz

San Adrian

Araba

AIZKORRI ARATZ
Aizkorri-Aratz Parke Naturala Parque Natural de Aizkorri-Aratz

N-1 N-1 Vitoria Iruea Gasteiz Pamplona

GIPUZKOA

ORDIZIA BEASAIN 25
Vitoria-Gasteiz Iruea-Pamplona

ORDIZIKO ETA TOLOSAKO AZOKAK Mercados de Ordizia y TolosA

Zentzumenentzat opari Un regalo para los sentidos

Sentidos
Tolosa Gourmet, zu zeu chef onena Tolosa Gourmet: el chef eres t
LARUNBATAK
Tolosa gastronomiarekin lotuta dago ezbairik gabe: bapo jatearekin eta larunbatero baserritarrek produktuak saltzeko egiten duten azokarekin, hain justu. Eskualdeko sukaldari ospetsu baten laguntzarekin, Tolosako eta Euskal Herriko errezetarik ezagunenak egitea proposatzen dizugu, Zerkausiko azokan bertako produktuak erosi eta gero. Gure luxuzko gidak erakutsiko digu nola aukeratu osagai egokienak, prestatu behar ditugun errezetetan zapore eta testura onenak lortzeko. Halaber, lore eta landare azoka bisitatuko dugu Berdura plazan; Euskal Herria plazan, aldiz, atzerriko produktuen eta oihalgintzakoen azoka izango dugu ikusgai. Erosketa egin ondoren, Sukaltalka tailerrera joango gara sukaldariaren begiradapean ondoko errezetetako batzuk prestatzera: pintxoak, Tolosako babarrunak Ibarrako piperrekin, edota sasoian sasoiko barazkiz osatutako platera. Guztiak dastatu ahal izango ditugu. Larunbatero errezeta bana prestatuko dugu; aukera ezazu gustukoena.

Dastatu Euskadiko Bihotza Saborea el Corazn de Euskadi

04 05

SBADOS

ASTEAZKENA
InformaZIOA ETA ERRESERBAK Informacin y reservas:

Zentzumenak

El nombre de Tolosa se encuentra vinculado ineludiblemente a la gastronoma, al buen comer y al mercado semanal de los sbados, donde los baserritarras venden lo mejor de sus caseros. Te proponemos que aprendas a realizar algunas de las recetas ms representativas de Tolosa y del Pas Vasco junto a un prestigioso chef de la comarca, no sin antes visitar y hacer la compra en el mercado de Zerkausia, tambin conocido como Tinglado, donde se exponen productos autctonos de Euskadi. Nuestro gua de lujo nos ensear cmo elegir los ingredientes idneos para conseguir los mejores sabores y texturas en las recetas que vamos a elaborar. Tambin visitaremos el mercado de flores y plantas en la plaza Berdura, as como el de productos forneos y textiles en la plaza Euskal Herria. Tras haber realizado la compra, nos dirigiremos al taller Sukaltalka para ponernos manos a la masa y elaborar, bajo la tutela del chef, alguna de las siguientes recetas: pintxos, Alubias de Tolosa con Guindillas de Ibarra o un plato de verduras de temporada que tambin degustaremos. Cada sbado cocinaremos una receta diferente, elige la que ms te guste. InformaZIOA ETA ERRESERBAK Informacin y reservas:

Sentidos

Asteazkenean Ordizian espero zaitugu, Delikatuz Zentroan, zure zentzumen guztiak piztuko dituen esperientziari hasiera emateko. Ordiziako azoka ikustera hurbilduko gara, 1512. urtetik aurrera ospatzen den Gipuzkoako azokarik zaharrenera. Bertan, izen handiko sukaldari baten eskutik eta bertako ekoizleen laguntzaz, menu osasuntsu eta dastagarria prestatzeko osagaiak aukeratu ahal izango dituzu. Gure lurren fruitu diren garaiko osagaiak aukeratu ostean, sukaldari bihurtu eta aukeratutako osagaiekin menu osasuntsua osatuko dugu. Goiza amaitzeko prestatutako menua dastatzea baino ezer hoberik ez!

Delikatuz (Ordizia): 943 882 290

Mircoles

Te esperamos un mircoles en Ordizia, en el Centro Delikatuz, para dar comienzo a esta experiencia que despertar todos tus sentidos.
Donostia San Sebastin
N-1

Tolosa Ordizia

N-1

Nos acercaremos a visitar el mercado de Ordizia, el ms antiguo de Gipuzkoa que se celebra desde el ao 1512, donde de la mano de un prestigioso cocinero y con la colaboracin de los propios productores podrs elegir los ingredientes necesarios para elaborar un men saludable y delicioso. Una vez elegidos los productos de temporada, frutos de nuestra tierra, nos convertiremos en cocineros y prepararemos un men saludable con los productos frescos que hemos escogido. Qu mejor manera para terminar la maana que degustando el men elaborado.

Sukalka (Tolosa): 671 794 549 www.sukalka.com

Dastatu Euskadiko Bihotza

Saborea el Corazn de Euskadi

Artzaiak
Izan zaitez artzai egun batez Sintete pastor por un da
Jar zaitez benetako artzain baten eskuetan, leku paregabean berarekin eguna pasaz eta zeregin guztietan parte hartuz: Aralar eta AizkorriAratz Parke Naturaletan. Ardiak jezten lagundu, Idiazabal Gazta egiteko prozesuan parte hartu... Egunean zehar gazta ezberdinak dastatzeko aukera izango duzu, usaimen, dastamen eta ikusmenarentzat egun ahaztezina bihurtuz: zure esku dago kotxez edo Parke Naturaleko abeletxe eta txaboletan zehar oinez joatea gaztandegiraino iristeko. Deja que un verdadero pastor te ponga en accin, conviviendo con l una jornada y participando de todas las actividades propias del pastoreo en un entorno inigualable: el Parque Natural de Aralar y el Parque Natural de Aizkorri-Aratz. Ayuda a ordear las ovejas, participa en el proceso de elaboracin del queso Idiazabal,... Durante la jornada tendrs la oportunidad de degustar diferentes tipos de queso, haciendo de esta jornada una experiencia inolvidable para la vista, el olfato y el gusto; podrs optar por queseras a las que puedes llegar en coche o andar a travs de los Parques Naturales para conocer las bordas y majadas de los pastores.

ARALAR PARKE NATURALEKO ABELETXE ETA TXABOLAK BISITATZEKO Para visitar las bordas y majadas en el Parque Natural Aralar
Bizi-biziki (Abaltzisketa): 628 947 253 Lizarrustiko Parketxea (Ataun): 943 582 069
Bisitari amaiera emateko Zaldibiako Goizane Zentrora hurbilduko gara Aralar, baserritik begirada bat ikus-entzunezko emanaldiaz gozatu ahal izateko eta bere Nekazaritza-denda bisitatzeko, edo Larraitz auzora hurbildu gaitezke Txindokiko Itzala Zentroaren denda ezagutzera,eskualdeko produktuz osatutakoa ,eta Txindokiko paisaia ikusgarriez gozatzera, Cervino txikia ezizenez ere ezaguna.

BISITA ITZAZU INSTALAZIOAK ETA GAZTA-SALMENTA ZUZENA VISITA A LAS INSTALACIONES Y VENTA DIRECTA DE QUESO

06 07

Donostia San Sebastin

N-1

Como colofn a la visita, nos acercaremos bien al Centro Goizane de Zaldibia para disfrutar de la proyeccin del audiovisual Aralar, una mirada desde el casero y visitar su agrotienda o bien nos acercamos al barrio de Larraitz, al centro Txindokiko Itzala que tambin disponde de una tienda de productos locales, y disfrutaremos de las vistas hacia el Monte Txindoki, el pequeo Cervino.

MARTIN TXIKI 943 697 413 N-1

Tolosa

GI-2130

Gabiria
Baztarrika 943 882 290

Ordizia Besain
GI-632 GI-2637

Berastegi
LARTE 678 91 73 78

GI-2133

Zerain
BASAZABAL GAROA 943 801 505

Zaldibia
OTATZA 943 88 22 90

Segura N-1 Idiazabal ARANBURU

ONDARRE 943 801 505 Arimasagasti Gaztiatxulo 943 882 290

URBIAN, AIZKORRI-ARATZ PARKE NATURALEKO ABELETXE ETA TXABOLAK BISITATZEKO Para visitar las bordas y majadas de URBIA EN EL Parque DE AIZKORRI-ARATZ
Aizkorri-Aratz Parke Naturaleko Interpretazio Zentroa (Zegama): 943 802 187
Aizkorri-Aratz Parke Naturaleko baso kulturalak ezagutzeko, bisita ezazu Zegaman Aizkorri-Aratz Parke Naturaleko Interpretazio Zentroa . Erlaxatu Aizkorri-Aratzeko mendilerroa miretsiz eta eraman ezazu oroigarri bat Zeraineko eskualdeko produktuen dendatik.

Para conocer los bosques culturales del Parque Natural de Aizkorri-Aratz, visita el Centro de Interpretacin Parque Natural Aizkorri-Aratz en Zegama. Reljate admirando la sierra de Aizkorri-Aratz y llvate un recuerdo de la tienda de productos locales en Zerain.

Dastatu Euskadiko Bihotza

Saborea el Corazn de Euskadi

EGIN TXOTX Participa en el ritual del txotx

BISITA GIDATUAK ETA SAGARDOAREN DASTAKETA VISITAS GUIADAS Y CATA DE SIDRA

Donostia San Sebastin
N-1

Nuestros caldos
Aduna
ABURUZA 943 692 452 N-1 Zabala 943 690 774 Tolosa Besain
GI-2637 N-1

Txokolate
Ikusi bideoa Ver vdeo

08 09

Urtarriletik maiatzera gurera hurbiltzen bazara, ez zaitez etxera bueltatu sagardotegiko giro alaia ezagutu gabe. Badakizu menua eta sartzen zarenean ez ahaztu baso bat hartu eta lehenengo kupeletara hurbildu behar duzu.a. Handik aurrera otorduak bere bidea jarraituko du. Lehenengo platera, bakailao tortilla; bigarrena bakailao frijitua piperrekin edo tomate saltsan. Ondoren nagusiena, txuleta; eta kupela guztietako sagardoa dastatu ondoren, gure ibilbide gastronomikoa amaitzeko, Idiazabal gaztaz gozatuko duzu, intxaur eta menbriloaz lagunduta. Si nos visitas entre enero y mayo, recuerda que no puedes volver a casa sin haber disfrutado antes del ambiente festivo de nuestras sidreras. Sabes que el men ya est cerrado y no olvides, que nada ms entrar en la sidrera tienes que coger el vaso y acercarte a la primera kupela. A partir de ah todo ir sobre ruedas: De primero, tortilla de bacalao; en segundo lugar, bacalo frito con pimientos o en salsa de tomate. El plato estrella, la txuleta, y despus de haber degustado la sidra de todas las kupelas, nos volvemos a sentar para culminar nuestro festn gastronmico con el queso Idiazabal y sus acompaantes: el membrillo y las nueces.

Cata el Txakoli con nariz de oro

Daremos comienzo a esta ruta visitando una bodega donde de manera artesanal y siguiendo un proceso totalmente ecolgico se elabora un excelente txakoli. La visita nos permitir adems disfrutar de un marco incomparable ya que est situada en uno de los pueblos ms bonitos de la comarca del Goierri, Olaberria, municipio conocido como el balcn del Goierri en el Centro de las Basque Highlands y desde el que se pueden divisar los dos Parques Naturales de la comarca: Aralar y Aizkorri-Aratz. En esta visita nos acompaar un cocinero miembro de Eurotoques y Nariz de Oro, quien con sus enseanzas nos har conocer y amar este vino elaborado con todo el cario por una familia de bodegueros.
Eguna ezin hobeto amaitzeko, Igartzako Multzo Arkitektonikoa bisita dezakegu eta Jauregian bertan Txakolina eta Idiazabal gaztaren elkartzean parte hartu. Como colofn a esta jornada podremos visitar el Conjunto Arquitectnico de Igartza y participar en un maridaje de Txakoli con queso Idiazabal en el propio Palacio.

Zerain
Oiharte 680 171 291

Txakolin dastaketa urrezko sudurrarekin

Ibilbide honi hasiera emateko, tradizio zaharreko upeltegi bati egingo diogu bisita, ekologikoki egindako txakolin bikaina dastatzeko aukera izango dugu. Bisita honetan, Goierriko herri ederrenetariko bat ezagutzeko aukera edukiko dugu, Olaberria, Goierriko balkoi edo Euskal-Herriko Hihlands-etako erdigunea, eskualdeko bi Parke Naturalak ikusteko aukera emango diguna: Aralar eta Aizkorri-Aratz. Bisita honetan Eurotoques-eko partaide eta Urrezko Sudurra den sukaldariak, ardogile familia batek maitasun guztiarekin egindako ardo hau ezagutu eta maitatzen lagunduko digu.

Gorrotxategi, tradizio gozoa Gorrotxategi, dulce tradicin

Esperientziari ekiteko, Gorrotxategi konfiteri museoa bisitatuko dugu gida batekin, gozogintza klasikoaren, txokolategintzaren eta kandelagintzaren (argizaria sortzea eta lantzea) tresna-bilduma bitxi eta berezia ezagutzeko. Ondoren, Gorrotxategi familiak dendako ateak zabalduko dizkizu, gertutik ezagut ditzazun eta, bisita biribiltzeko, zeure gozokiak presta ditzazun. Artisau maisu baten laguntzaz, Tolosako gozoki tipikoenetako bi egiteko aukera izango duzu: teilak eta zigarrotxoak, gero etxekoekin batera dastatzeko. Zaporeak sentituz eta familia tradizioari helduz egindako txokolatea dastatuta amaituko duzu esperientzia: Gorrotxategi konfiteri eta gozotegian txokolateak bouqueta ere badauka.

InformaZIOA ETA ERRESERBAK Informacin y reservas:

Tolosaldea Tour: 943 697 413

Esta experiencia comienza visitando junto con un gua el Museo de la Confitera Gorrotxategi, que posee una de las colecciones ms inslitas y originales de objetos de pastelera clsica, elaboracin de chocolate y cerera (labranza y talla de la cera). Despus, la familia Gorrotxategi te abre las puertas de su tienda, para que les conozcas, y pongas la guinda a tu experiencia confitera realizando tus propios dulces. Guiado por un maestro artesano de la familia podrs realizar dos de los dulces ms tpicos de Tolosa, las tejas y los cigarrillos, para llevrtelos a casa y compartirlos con los tuyos. La experiencia finaliza apreciando los aromas y saboreando chocolate elaborado segn la tradicin familiar: en la confitera y pastelera Gorrotxategi el chocolate tambin tiene bouquet.

InformaZIOA ETA ERRESERBAK | Informacin y reservas:

Beasain: 943 889 888

Zaporeak

Dastatu Euskadiko Bihotza

Saborea el Corazn de Euskadi

10 11 Gr. 283: GAZTAREN IBILBIDEA Gr. 283: la RUTA DEL QUESO

Zaporez betetako ibilbidea Una ruta con mucho gusto

Euskal Herriko barnekaldeko leku ederrenak ezagutu nahi badituzu ibiltzen zoazen bitartean, GR-283 edo Gaztaren Ibilbidea egitea gomendatzen dizugu. 6 etapatan egiten den 100 km-tako ibilbidea da, eta bidai honetan, gaztandegiak bisita ditzakezu, artzantzaren mundua gertutik ezagutu eta Euskal Herriko landa eremuaz disfrutatu.

Si quieres conocer lo ms autntico del interior del Pas Vasco mientras caminas, no dudes en realizar la GR-283 o Ruta del Queso. Se trata de un recorrido de 100 km. a realizar en 6 etapas en el que podrs visitar diversas queseras, acrcate al mundo del pastoreo y disfruta del autntico entorno rural del Pais Vasco.

BABARRUNAREN BIDAIA

Donostia San Sebastin

N-1

ASTEAZKENA:

Babarruna oso errotuta dago Tolosaren historian eta bertako ohituretan. Babarrunaren fase guztiak erakutsiko dizkizugu: aldatzen direnetik gure mahaira iristen diren arte, betiere ikuspegi ekologiko eta iraunkor batetik. Behin baino gehiagotan etorri ahal izango zara Tolosara, maiatzetik azarora. Gainera, Babarrunaren Aste jendetsua ezagutu eta zure uzta etxera eraman ahal izango duzu.

EL VIAJE DE LA ALUBIA

Tolosa Ordizia Idiazabal

N-1

Proposamena Idiazabalen hasten da, Idiazabal Gaztaren Interpretazio Zentrora bisita gidatua eta gazta mota ezberdinen dastatzea eginez. Ondoren, Ordiziako Delikatuz Zentroa eta bertako azokara ezin duzu hutsik egin. Ordizian bazkaldu eta gero Tolosan jarraituko duzu, Gorrotxategi Konfiteri Museoa ezagutu ostean kikara bat txololate dastatuz. Bukatzeko Tolosako alde zaharra kalez kale ibiliz ezagutzea gomendatzen dizugu.

La alubia es una legumbre profundamente ligada a la historia y a las costumbres tolosarras. Te queremos ensear todas las fases por las que atraviesa, desde el cultivo hasta que llega a la mesa, y siempre desde un punto de vista ecolgico y sostenible. Podrs venir a Tolosa en varios momentos del ao, desde junio a noviembre, conocer nuestra multitudinaria Semana de la Alubia y llevarte tu cosecha a casa.
Ikusi bideoa Ver vdeo

Mircoles:
N-1

Comienza la visita en Idiazabal con visita guiada al Centro de Interpretacin del Queso y degustacin del afamado queso en sus diversas variedades; a continuacin dirgete al mercado de Ordizia y no te pierdas la visita al Centro Delikatuz. Tras comer en Ordizia, contina tu ruta hasta Tolosa, donde disfrutars del Museo de la Confitera Gorrotxategi y degustars su dulce chocolate. Finaliza este suculento plan callejeando por el Casco Histrico de Tolosa.

Babarrunaren bidaia: ereitetik platerera El viaje de la alubia de Tolosa: de la siembra al plato

LARUNBATA:

Eguna honetan, bisita Tolosan hasiko genuke Gorrotxategi Konfiteri Museoa bisitatu, txokolate kikara batetz gozatu eta gero Zerkausiko eta Berdura plazako azokak ezagutuko dituzu. Tolosako babarrunak bazkaldu eta gero, Idiazabal Gaztaren Interpretazio Zentrora hurbildu eta gazta mota ezberdinen dastatzeaz gozatuko dugu. Jarraian Ordiziara gerturatu eta Delikatuz Zentroa bisitatu ostean Ordiziako alde zaharrean kalez kale ibiliz eguna bukatzea proposatzen dizugu.

Sbado:

Comenzamos la jornada visitando el Museo de la Confitera Gorrotxategi y degustando su dulce chocolate; a continuacin visita el mercado del Tinglado y la Plaza Berdura. Tras comer Alubias en Tolosa, dirgete a Idiazabal para conocer el Centro de Interpretacin del Queso y degustar el afamado queso en sus diversas variedades. Seguidamente nos trasladamos a Ordizia y tras visitar el Centro Delikatuz, pasea por el casco almendrado de Ordizia.

Sabores

Mendiak
Berdez margotu Euskadiko Bihotza Pinta de verde el Corazn de Euskadi
TXINDOKI: CERVINO TXIKIA
Txindoki edo Larrunarri mendia, 1.346 metroko garaiera du eta Aralar mendilerroan kokaturik, (Nafarroa eta Gipuzkoa artean) Gipuzkoako mendi esanguratsuenetarikoa da. Igoera mendi honen magalean kokatzen den Larraitz auzoko ermitatik hasiko dugu, inguruko herritarrek asko maite duten lekua. Kondairen arabera, Mari-k, Euskal Herriko jainkosak, mendi honetan du bere bizilekuetariko bat.

12 13

EL PEQUEO CERVINO: TXINDOKI

Garaitu Euskadiko ikur diren gailurrak Sube a los picos emblemticos de Euskadi

El monte Txindoki o Larrunarri, de 1.346 m de altitud, y situado en la sierra de Aralar (entre Gipuzkoa y Navarra), es uno de los montes ms emblemticos del territorio histrico guipuzcoano. La ascensin comienza a sus pies, desde la ermita de Nuestra Seora de los Remedios, en Larraitz, muy venerada por los habitantes de los alrededores. La leyenda dice que en su cumbre Mari, la diosa por excelencia del Olimpo Vasco, tiene una de sus residencias.

Tontorrik garaiena: Aizkorri.

Otzaurtetik hasita eta Europako pagadi garrantzitsuenetako bat zeharkatuz, Euskadiko mendilerro garaieneko tontor ezagunena igoko duzu, Aizkorri (1528 m). Jarraitu seinaleak tontorreraino. Bertatik, Gipuzkoako Basque Highlands miresgarriez eta euskal orografiaren panoramika ederraz gozatuko duzu.

EL PICO MS ALTO: AIZKORRI

Partiendo desde Otzaurte y atravesando uno de los hayedos ms importantes de Europa subirs a la cima ms emblemtica de la cordillera ms alta de Euskadi, el Aizkorri con 1528 m. Sigue las seales que te conducirn hasta su cumbre. Desde la cima respirars aire puro y podrs disfrutar de las maravillosas vistas de las Basque Highlands guipuzcoanas as como de espectaculares panormicas de la orografa vasca.

LARRAITZ-ABALTZISKETA IBILBIDE IRISGARRIA

Guztiok naturaz gozatzeko aukera.

PASEO ACCESIBLE LARRAITZ-ABALTZISKETA:

Para que todas las personas puedan disfrutar de la naturaleza.

Montaas
San Martin
(Amezketa)

Bedaio
(Tolosa)

Larraitz
(Abaltzisketa)

Balerdi 1.195 Artubi 1.262

Arkaka
(Zaldibia)

o baduzu Ibiltzea gustuk ko na ho ez ahaztu k: ue ha ta zi orduak - Aralarko 14 n). (lau urtez behi ra bi o ok ni - Er n). (bi urtez behi

Si en lugar de andar, disfrutas corriendo por el monte, te retamos a las siguientes pruebas: - Maratn de Zegama-Aizkorri (Mayo). www.zegama-aizkorri.net - Ultra Trail Ehunmilak (Julio): www.ehunmilak.com

Para el res contamo to de los mortale sc s, senderos on innumerable s para rec orrer tod nuestra a geo pequea grafa en s dosis: - Sende ros - Peque Locales (SL). os - Grande Recorridos (PR s Recorr ) idos (GR . Info: ). www.gipu zkoamen dizmend i.com

San Gregorio (Ataun) ARALAR

Aketegi 1.544 Aizkorri 1.528

Ausa-Gaztelu 904

Txindoki 1.346

Ganbo 1.411

Zegama AIZKORRI-ARATZ Otzaurte

(Zegama)

Lizarrusti
(Ataun)

San Adrian

Berdez margotu Euskadiko Bihotza

Pinta de Verde el Corazn de Euskadi

Bizi mitologia gertutik Vive la mitologa en primera persona... Ezagutu Aralar Parke Naturaleko altxor ezkutuak Descubre los secretos del Parque Natural de Aralar
Aralarko Parke Naturalak egun zoragarri bat pasatzeko aukera zabala eskaintzen digu. Parkearen inguruko museoez gain, Amezketa (errota, San Bartolome elizako argizaiolak ) herria ezagutu edo Arritzagako meategietaraino murgildu zaitezke parkean barrena. Eguna amaitzeko Lazkaomendira gerturatzea gomendatzen dizugu Txindokiko ertzari begira, ilunabarraz gozatzeko. El Parque Natural de Aralar nos ofrece una amplia gama de posibilidades para que podis disfrutar de un maravilloso da. Adems de los diferentes museos que jalonan este parque, no pierdas la oportunidad de conocer Amezketa (su molino, las argizaiolas de la Iglesia San Bartolom ) o adentrarte en Aralar hacia las minas de Arritzaga; de postre, te falta subir a las campas de Lazkaomendi para disfrutar de la panormica de la arista de Txindoki.

14 15

Murgildu Aizkorri-Aratz Parke Naturalean Sumrgete en el Parque Natural de Aizkorri-Aratz

Aizkorri mendilerroa Gipuzkoa eta Araba arteko harresi naturala da. Baina harresi honek Euskadiko tontorrik garaiena izateaz gain, trikuharri, antzinako kobak, erromatar galtzada zaharrak, San Adrianekoa bezalako tunelak eta Errege bidea. Aizkorri-Aratz Parke Naturala Interpretazio Zentroan izango duzu parkeko aukera guztien berri: Zegamako basoetatik barrena ibilbide tematikoak, Gipuzkoan bakarra den buztina lantzen zuen errota La sierra de Aizkorri es una autntica muralla situada entre Gipuzkoa y lava. Pero esta sierra contiene algo ms que la montaa ms alta de Euskadi: dlmenes, cuevas ancestrales, antiguas calzadas romanas, tneles como el de San Adrin y Camino Real. Visita el Centro de Interpretacin Parque Natural Aizkorri-Aratz e infrmate sobre todas las posibilidades del Parque: recorridos temticos por los bosques de Zegama, nico molino de Gipuzkoa donde se trabaj la arcilla... InformaZIOA ETA ERRESERBAK Informacin y reservas:

ARALAR PARKE NATURALAREN INTERPRETAZIO ZENTROA Centro de Interpretacin del Parque Natural de Aralar
943 582 069
Lizarrustiko mendatean kokaturik, Lareo urtegiraino iristen den ibilbidea hasten da bertatik. Ireki birikak eta arnastu sakon ingurune paregabe honetako aire garbia gida baten laguntzaz monumentu megalitiko, pertsonaia mitologiko eta kondairak ezagutzen dituzun bitartean. Situado en el Alto de Lizarrusti, recorre desde este punto una ruta hasta el embalse de Lareo y disfruta, a pleno pulmn, del aire puro de este privilegiado entorno natural mientras un gua te ensea diferentes monumentos megalticos, y te presenta a los personajes mitolgicos y algunas de sus leyendas.

Mitologia
Ongi etorri fantasiaz beteriko mundura, pertsonaia sinestezinez jositako mundu batera, basoen erraietan eta mendietako kobazuloetan zelatan daude (jainkosak, lamiak, sorginak, basajaunak...). Euskal kondaira eta mitoak zain dituzu ingurune natural zoragarri honetan.

BARANDIARAN MUSEOA MUSEO BARANDIARAN

943 180 335
Mitologia mundua sakonago ezagutu nahi izanez gero, gerturatu Ataunen Joxe Miel Barandiaran apaizaren omenez eraikitako museora. Euskal Herriko ikerketa etnologiko eta antropologikoari eskaini zion bizia, arreta berezia jarriaz euskal mitologiaren gainean, euskal kulturaren aitalehentzat hartua. Si quieres conocer en profundidad el mundo mitolgico, visita en Ataun el museo dedicado a la figura de Jos Miguel Barandiaran, sacerdote dedicado al estudio etnolgico y antropolgico de Euskadi, con especial atencin a la mitologa vasca, considerado patriarca de la cultura vasca.

mariren zuhaiZtia MARIREN ZUHAIZTIA

628 947 253
Mitologiara modu jostagarri batean gerturatu nahi baduzu, zatoz Mariren etxera, Txindokiren magalera eta aukera zure trebeziaren araberako ibilbidea: Sugaar, Mikelats-Atarrabi, Basajaun edo Mariren Ibilbidea. Hauek dira Abentura Parke honek eskaintzen dituen 4 ibilbideak! Si quieres conocer la mitologa vasca de una forma divertida, acrcate a la casa de Mari, a las faldas del monte Txindoki y elige el recorrido del personaje mitolgico segn tu vala, Sugaar, Mikelats-Atarrabi, Basajaun o Mariren Ibilbidea son los 4 recorridos de este Bosque de aventuras!

Aizkorri-Aratz Parke Naturaleko Interpretazio Zentroa (Zegama): 943 802 187 Txindokiko Itzala (Abaltzisketa): 628 947 253

Bienvenido a un mundo de fantasa poblado de personajes increbles que acechan desde el corazn del bosque y las grutas de las montaas (diosas, mujeres con pies de pato, brujas, hombre de los bosques...) las leyendas y los mitos vascos te esperan en un entorno natural impresionante.

DONOSTIA SAN SEBAST IN

Izan zaitez meatzari

Goza ezazu Bide Berdean zehar ibilaldi atsegin batez eta barneratu Goierriko Meategian, hainbat urteetan herritar askoren lan nekaezinaren testigu izan den eremu honetatik burdin minerala lurraren erraietatik atera eta Ormaiztegiko tren geltokira eramaten zen handik Europako herrialde ezberdinetara bideratzeko. Ibilbideak Ormaiztegin du hasiera, hainbat ondare industrialeko pieza pilaturik ikusiko dituzue. 4,4 km-ko bideak Lierniako ermitaraino eramango zaituztete eta bertako Ama Birjina emakume antzuen eta oilotegiko hegaztien babesletzat jotzen da. Bideak Mutiloa herriraino jarraitzen du. Paseatu lasai antzinako trenbidea jarraituz eta benetako meatzari baten paperean sar zaitez Zerain herrian kokaturik dagoen Aizpeako Meategiko meazuloak eta kaltzinazio labeak bisitatuz.

Mutiloa Ormaiztegi
Beasain

Lau hamarkadetan zehar Plazaola trenak Gipuzkoa eta Nafarroako hiriburuak lotu zituen trenbidearen 84 km-en bitartez. 1953an utzi zion pertsonak garraiatzeari nahiz eta urte batzuk gehiagoz bere zerbitzuak eskaini Gipuzkoako Leitzaran bailaran merkantziak garraiatzeko. Gipuzkoako zatian, Andoaindik (Otieta atsedenlekutik) 22,1 kilometro daude Berastegiko Urto atsedenlekuraino. Bidea Leitzaran ibaiaren ondoan doa eta hainbat sekretu gordetzen ditu, hala nola, 1.000 eskailerak, kanaletako ibilbideak edo Bizkotx-eko meategi eta kaltzinazio labeak...

Durante cuatro dcadas el tren de Plazaola uni las capitales guipuzcoana y navarra por medio de sus 84 kilmetros. Cerrado en 1953 para pasajeros, an prest algunos servicios de mercancas en el Leitzaran guipuzcoano. 22,1 kilometros de recorrido recorren el tramo guipuzcoano desde Andoain (rea recreativa Otieta) hasta el rea recreativa de Urto en Berastegi. El recorrido discurre al lado del ro Leitzaran, declarado Biotopo Protegido y esconde secretos como las 1.000 escaleras, recorridos por los canales de agua o los hornos de calcinacin y minas de Bizkotx...

N-1

GI-131

ANDOAIN

Km. 0
ADUNA billabona

AMASA
A-15

Le

Km. 5
itz ar an

Leitzaran
Km. 10

BERROBI
GI-2130

TOLOSA
N-1

ELDUAIN BERASTEGI

A-15

HE

RN

Km. 15

AN

Berdez margotu Euskadiko Bihotza

Pinta de Verde el Corazn de Euskadi

16 17

Km. 20

InformaZIOA ETA ERRESERBAK Informacin y reservas:

Zumalakarregi Museoa: 943 889 900 Zeraingo Turismo Bulegoa: 943 801 505
GI-623 GI-623 GI-2632

N-130

LEITZA

tza Lei ran

VITORIA GASTEIZ

Nafarroa
Km. 25

Km. 30
A-15

GI-3540

Ormaiztegi
GI-3540

Convirtete en minero
BETELU
N-130

Km. 35

Km. 4,4
GI-3572

Km. 0

Km. 1

Km. 2

Km. 4

Disfruta de un agradable paseo por la Va Verde que te permitir adntrate en el complejo minero del Goierri que durante aos ha sido testigo del trabajo infatigable de numerosas personas para extraer el mineral de hierro de las entraas de la tierra y que se enviaba hasta la estacin de ferrocarril de Ormaiztegi para partir a diferentes pases de Europa.

Aralar

Nafarroa

LEKUNBERRI
A-15

Km. 40

GI-4571 GI-3572

Km. 3 LIERNIA

En Ormaiztegi comienza el sendero donde veris numerosas piezas de patrimonio industrial. El recorrido de 4,4 km. os llevar hasta la ermita de Liernia, cuya Virgen es considerada protectora de aves de corral y abogada de las mujeres estriles; la marcha contina hasta el pequeo municipio de Mutiloa. Pasea tranquilamente siguiendo el trazado del antiguo ferrocarril y convirtete en un autntico minero visitando las galeras y los hornos de calcinacin del antiguo complejo minero de Aizpea en Zerain.
SEG

Mutiloa
M

GI-3571

Plazaola

IRU PAM EA PLON A

AIZPEA

Zerain

Naturaren bizigunea den bailara Un valle habitado por la naturaleza

URA

DONOSTIA SAN SEBASTIN

HE RN AN I

HE RN AN I

Berdez margotu Euskadiko Bihotza

Pinta de Verde el Corazn de Euskadi

Saskarate

Zarate

N-1

ANDOAIN

18 19

menditik
Egin bidea Santiagora Euskadiko Bihotzean barrena
Bide honek Frantziatik penintsulara Irungo Santiago zubitik barrena sartzen ziren erromesak ekartzen dizkigu gogora, Done Jakue bidearen adar honek Euskadi iparraldetik hegoaldera zeharkatzen du Gipuzkoa eta Araban barrena eta bide frantsesarekin bat egiten du Santo Domingo de la Calzada-n . Ingurune naturalak, Andre Maria de Kizkitza San Adriango tunelak eta bidean aurkituko ditugun Mendiguren GI-632 ermita txikiek izaera berezi bat ematen diote bide honi. GABIRIA

Iturriotz San Juan

Andazarrate Santa Marina

Billabona LARRAUL
N-1

ASTEASU

ZIZURKIL

Aduna
Santa Gurutze

A-15

Gazume 1.006 Zelatun

ALKIZA
Ernio 1.083 Aitzbeltz 1.074 Erniozabal 1.008

GI-2634

ERREZIL

Irura Anoeta

A-15

HERNIALDE
N-1 GI-2130

Bidegoian
GI-2634

Camina hacia Santiago... Por el Corazn de Euskadi

Este itinerario emula a aquellos peregrinos que desde Francia y a travs del puente de Santiago entraban en la pennsula por Irn y mediante este ramal que recorre Euskadi de norte a sur a travs de Gipuzkoa y lava, enlazaban con el camino francs en Santo Domingo de la Calzada. El entorno natural, el tnel de San Adrin y las pequeas ermitas que encontraremos por el Camino imprimen a este itinerario un carcter especial.

EA A IRU PLON PAM

ALBIZTUR

Tolosa
GI-2634

IBARRA

Santa Marina Larraaga Murumendi 859 Otegi

Santutxo benta

N-130

Txoritegi 790 San Gregorio Mandubia

Ikaztegieta Legorreta
Santa Krutz

Argisain

Alegia
ORENDAIN

ASTIGARRETA

Urteaga Aranaga

GI-632

Beasain
Altamira

Usurbe 707

Itsasondo

N-1

BALIARRAIN

San Juan

ALTZAGA ARAMA

por el

Ormaiztegi Mutiloa
Aizpea Larraondo Murgiaran San Blas Sagastibil Andre Maria de Liernia

Ordizia
LAZKAO
GI-120

valle

Goierri eta Tolosaldean, Alarpe (Zaldibia, Abaltzisketa) eta Pottok (Zizurkil) zalditegietara hurbilduz gero, ikuspuntu ezberdin batetatik gure ingurune natural paregabeez gozatuko duzu; zaldien munduan barneratzeko aukera izango duzu zaldiketa ikastaroak jasoaz eta zaldun trebatua bazara, betirako memorian gorderik izango dituzun parajeak ezagutuk dituzu; familia artean disfrutatzeko, poney batek bultzaturiko gurdi batean ibil zaitezke.

Ezagutu zaldi gainean aparteko inguruak Galopa para conocer parajes singulares
En Goierri y Tolosaldea, acercndote a las hpicas Alarpe (Zaldibia, Abaltzisketa) y Pottok (Zizurkil) disfrutars desde una perspectiva diferente de nuestros entornos naturales; podrs introducirte en el mundo del caballo recibiendo cursos de equitacin y si eres un jinete experimentado cabalgars por lugares buclicos que quedarn siempre grabados en tu memoria; tambin en familia podrs disfrutar de un paseo en un carro tirado por un poney. InformaZIOA ETA ERRESERBAK | Informacin y reservas:

N-1

Garitain

Andramaiztegi Urrutikoetxea Irukate Oiarbide

Santa Cruz de Aguirre

Olaberria

Zerain Segura Idiazabal

Arrolaberri Arakama Barbari Mariamendi 786

Nafarrasagasti Gurutzeta

Arranoaitz 875

Arbelaitz 1.513 Aitxuri 1.551

Gurutze Santua

Zegama
Aztio 884

N-1

Iruetxeta Buenabista

VITORIA GASTEIZ
Refugio

Alarpe: 629 487 868 Pottok: 943 180 335

Aizkorri 1.528 Pin-Pil Sancti Spiritus 1.280 Portugaina

San Adrian Aratz 1.443

AGURAIN SALVATIERRA

Berdez margotu Euskadiko Bihotza

Pinta de Verde el Corazn de Euskadi

Zarautz
GI-2631

20 21

Abre bien los ojos...

Zestoa

Aia
GI-2631

N-1 Donostia San Sebastin

Andoain

Begiak ondo ireki...

ANDATZARRATE
RUTA 2: ALBIZTUR
Azkoitia

Azpeitia
GI-2634
Loiola

Iturriotz

Asteasu

Errezil

Billabona Asteasu Andazarrate Larraul Amasa Billabona Aia Zarautz Alkiza

GI-2631
Irura Anoeta Hernialde
Beotibar Izaskun

Zizurkil

Aduna

RUTA 3
Leitzaran Biotopoa Biotopo de Leitzaran

RUTA 2
Tolosa - Albiztur Bidegoian - Errezil Azpeitia - Nuarbe Matxinbenta Aratz Erreka Mandubia - Salbatore
GI-2635

Ernio Mendigunea Macizo del Ernio

nuarbe

Bidegoian
Aldaba Santa Marina Aldaola

Urkizu

Tolosa

Berrobi Elduain

Belauntza Ibarra Leaburu Gaztelu

Albiztur
Ikaztegieta Legorreta

GI-2634
Berastegi

Aldaba Txiki

RUTA 3: ASTEASU
Lizartza

MATXINBENTA
Urretxu Zumarraga

A-15 Iruea Pamplona

Altzo

Mandubia
Ezkio

Astigarreta

Alegia
GI-2133
Ugarte

Orexa

GI-632 Bilbo Bilbao

GI-2635
Itsaso Garin

Orendain Baliarrain

Itsasondo
Arriaran Legazpi Alegi

SALBATORE

Ordizia

Arama

Altzaga Gaintza

Gabiria

Errepide panoramiko eta begiratoki paisajistikoak Carreteras panormicas y miradores paisajsticos

RUTA 4: OTZAURTE

Telleriarte

Ormaiztegi
Liernia Aztiria Aizpea

Mutiloa

Lazkao
Idiazabal

Beasain

Zaldibia
LAZKAOMENDI
GI-120 GI-2133
Arkaka

Amezketa
San Martin

N-130 Iruea Pamplona

RUTA 1
Alegia Amezketa Abaltzisketa Zaldibidia Lazkaomendi Lazkao

Abaltzisketa
Larraitz

Bedaio

Olaberria

Zerain
Barbari

GI-2637

Segura

San Martin

Ataun

Aralar Parke Naturala Parque Natural de Aralar

Paisaia da Euskadiko Bihotzaren plater nagusienetariko bat, eta horixe bera aukeratzen dutenek, kotxetik jaitsi gabe ere egin dezakete errepide panoramiko erakargarrienetatik barrena gidatuz. Hankak luzatzeko, frenoa bota eta begiratokietan gelditzeko denbora hartu, Goierri eta Tolosaldea eskualdeak begiratzeko balkoi paregabeak baitira.

Uno de los platos fuertes del Corazn de Euskadi es el paisaje, y para quienes quieran disfrutar del mismo, lo pueden hacer sin bajarse del coche atravesando algunas de las carreteras panormicas ms atractivas. Para estirar las piernas, podis echar el freno parando en alguno de los miradores paisajsticos, preciosos balcones para un visionado perfecto de las comarcas del Goierri y Tolosaldea.

RUTA 4
Lazkao - Ataun Lizarrusti - Alsasua Otzaurte - Zegama Segura

Igaratza Dinti San Gregorio Lareo

Zegama
Goialde

Ursuaran

GI-120
Aia

Lizarrusti

GI-2637

OTZAURTE
Aizkorri-Aratz Parke Naturala Parque Natural de Aizkorri-Aratz
Etxegarate

NA-120

RUTA 1: LAZKAOMENDI

A-1 A-1 Vitoria Iruea Gasteiz Pamplona

A-1

Altsasu

A-10

Murgil zaitez Sumrgete

Donostia San Sebastin
N-1

22 23

Erdi Arora bidaia

XIII. mende erdialdera, 1256an, Alfonso X Jakintsuak Tolosa, Ordizia eta Segura eratu zituen, Gaztela eta Nafarroako erresumaren arteko muga berrian kokaturiko 3 defentsa leku. Denboran atzera egiten lagunduko digun ibilbide hau Tolosan hasiko dugu.Tolosa, Oria ibaia eta honen adar batek inguraturiko irlaren gaineko barrutia zen. 1503an sutearen ondoren, harrizko berreraikitze lanak hasi ziren. Egun, antzinako barrutiaren sei kale nagusien traza mantentzen du, baita zeharkako hainbat kale txikiena ere, Gaztelako atea eta Naparzubia. Gure bidaiarekin aurrera egingo dugu Ordiziaraino, Erdi Aroko Villafranca-raino, bere alde zaharra ezagutzera. Garai bateko harresia eta zaintze dorreak osatzen zituzten harriak ukitu ahal izango dituzu eta Erdi Aroko herri honen iragan distiratsura gerturatuko gaituzten eraikin nagusienak ezagutzeko parada ere izango duzu. Bidai honen hurrengo geltokia Beasain izango da eta Igartza Multzo Arkitektonikora hurbilduko gara, Erdi Aroko jauntxo garrantzitsuenetariko baten bizilekua. Bere jauregi, errota, ferra-ola, zubia ezagutuko ditugu. Bazkalostean ibilbidea Segurako herri ikusgarrian bukatuko dugu. Bertan Euskadiko etxebizitzarik zaharrenetariko bat ezagutzeko aukera izango dugu, XVI. mende hasieran eraikia, egurrezko egitura duena eta gure arbasoen bizimodua ulertzen lagunduko diguna. Garai bateko harresiaren ateetatik sartu eta irteteko aukera dugu eta parroki-elizaren erretaula barrokoak aho zabalik utziko gaitu.

Viaje a la Edad Media

A mediados del siglo XIII, en 1256, Alfonso X El Sabio funda Tolosa, Ordizia y Segura, tres emplazamientos defensivos interiores situados a lo largo de la nueva frontera de Castilla con el reino de Navarra. Daremos comienzo a esta ruta que nos har retroceder en el tiempo en Tolosa. Tolosa era un recinto cercado sobre una isla formada por el ro Oria y un brazo de este. En 1503 Tolosa arde en un incendio y comienza la reconstruccin en piedra. En la actualidad el burgo antiguo conserva el trazado de sus seis calles longitudinales, junto con otras transversales de menor tamao, la puerta de Castilla y el puente de Navarra. Proseguimos con nuestro viaje hasta Ordizia, la antigua Villafranca medieval donde podremos visitar su antiguo casco histrico: podrs tocar las piedras que componan su antigua muralla y su torre de vigilancia y conocer los monumentos principales que nos acercarn al pasado esplendoroso de esta poblacin medieval. Para continuar con la ruta nos acercaremos hasta Beasain donde visitaremos el conjunto arquitectnico de Igartza, morada de uno de los ms importantes seores feudales de la Edad Media. Conoceremos cmo era su palacio, el molino, la ferrera, el puente... Despus de comer terminaremos la ruta en el precioso pueblo de Segura donde podremos visitar una de las viviendas ms antiguas de Euskadi, construida a comienzos del siglo XVI con una estructura en madera que nos permitir visualizar el modo de vida de nuestros antepasados. En Segura podremos entrar y salir de los portales de la antigua muralla as como admirar su Iglesia parroquial con un retablo barroco que nos dejar con la boca abierta. Durante la celebracin de las fiestas medievales de Ordizia (mayo) y Segura (julio) te podrs vestir con trajes de poca y sentirte parte de esta fiesta que convierte a Ordizia y Segura en verdaderas villas medievales.

Tolosa Ordizia Beasain

GI-2637

N-1

Segura

N-1

Euskadiko Bihotzaren jatorrizko bertsioa Corazn de Euskadi en versin original

Ordizia (maiatza) eta Segurako (uztaila) Erdi Aroko festetan, garaiko jantziekin mozorrotu eta festako partaide izateko aukera izango duzu, benetako Erdi Aroko herri bihurtzen diren festa hauetan.

Euskadiko Bihotzaren jatorrizko bertsioa

Corazn de Euskadi en versin orginal

24 25

Bidaiatu Euskadiko Bihotzaren erdigunera Viaja al centro del Corazn de Euskadi

Larraul, ecomuseo
El museo etnogrfico de Larraul abri sus puertas en 1998. Las piezas que se pueden ver en l, cedidas por los vecinos de Larraul - herramientas, tiles, reproduccin de una cocina, lagar, fotografas antiguas, etc.- reflejan las costumbres y el modo de vida rural. La proyeccin audiovisual que se ofrece como introduccin nos muestra una perspectiva ms completa de Larraul. La iglesia de San Esteban nos ofrece un patrimonio tanto cultural como social de gran inters. Tras su retablo principal podemos apreciar una grisalla o pintura mural del s. XVI. nica en Gipuzkoa. El municipio de Larraul se fund en 1840 en torno a esta joya patrimonial. Durante las fiestas patronales (San Esteban) el personaje de la leyenda vasca Pello Joxepe desciende desde el campanario hasta la plaza de Larraul. Adems del museo y la iglesia, se ofrecen visitas al Molino de Txuringadi o la posibilidad de practicar senderismo, ya que este pueblo se sita al pie del monte Ernio, monte muy visitado por los guipuzcoanos.

Larraul, ekomuseoa
Larraulgo museoa, herritarren borondateari esker sortu zen 1998. urtean. Bertan ikusi daitezkeen piezak: lanerako tresnak, sagardo dolarea, beheko sua, argazki zaharrak nekazarien bizimodua islatzen dute. Honetaz gain, sarrerako ikus-entzunezko proiekzioak, Larraulgo iragana eta gaur egungo errealitatea hobeto ezagutzen lagunduko digu. San Esteban elizak ondare kultural eta sozial garrantzitsuak eskaintzen dizkigu. Erretaula nagusiaren atzean, XVI. mendeko grisalla edo margo-murala ikusi dezakegu (Gipuzkoako bakarra). Eliza honen inguruan Larraul udalerri gisa sortua da 1840. Urtean. San Estebango jaietan, elizako dorretik plazara jaisten da euskal folkloreko Pello Joxepe pertsonaia. Museo eta elizaz gain, Txuringadi errota ezagutzeko bisitak antolatzen dira eta mendi ibilbide ederrak badauzka Larraulek, gipuzkoarrek asko maite duten Ernio mendilerroaren magalean baitago.

InformaZIOA ETA ERRESERBAK Informacin y reservas:

Zeraingo Turismo Bulegoa: 943 801 505

Zerain paisaia kulturala

Zerain herria, Euskal Herriko bihotzean kokatzen da, Goierrin. Betidanik nekazaritza eta artzaintza munduarekin loturik egon den herria da baina bere baliabide naturalak ere ustiatu dira hainbat urteetan zehar: ikatza, harria, burdina Bisitaldia Burdinaren Mendian hasiko dugu, bertan dago Aizpitta Interpretazio Zentroa eta Polborina galeria. Ondoren, Larraondoko Zerrategi hidraulikora joango gara. 1890ean eraikia, Lasurtegi izeneko eta Zeraingo mendietan sortzen den errekaren uraz baliatzen da zerrategia martxan jartzeko. Gaur egun ere, garai bateko ezaugarriak mantentzen ditu. Arratsaldean, Museo etnografikoa bisitatuko dugu eta bertan Goierriko herri honetako bizimoduaren eta ohituren eboluzioa azalduko digute. Bukatzeko, 1711ko kartzela ezagutuko dugu.

Zerain paisaje cultural

Zerain se encuentra en el corazn del Pas Vasco, en Goierri. Siempre ha sido una comunidad ligada a la agricultura y al pastoreo. Pero tambin se han explotado durante aos otros recursos naturales como por ejemplo el carbn, la piedra, el hierro... Comenzaremos la visita en La Montaa de Hierro, all visitaremos el Centro de Interpretacin Aizpitta y la galera del Polvorn. Seguidamente iremos a la Serrera Hidrulica de Larraondo. Construida en el ao 1890, se vale del agua que proviene de un pequeo ro llamado Lasurtegi que nace en los montes de Zerain, para poner en funcionamiento los instrumentos de la serrera. Hoy en da sigue manteniendo las caractersticas de antao. A la tarde visitaremos el Museo Etnogrfico, en el que nos explicarn la evolucin del modo de vida y las tradiciones de este municipio del Goierri y finalizaremos la visita en la Crcel del ao 1711.

InformaZIOA ETA ERRESERBAK Informacin y reservas:

Ekomuseoa: 688 803 608

Euskadiko Bihotzaren jatorrizko bertsioa

Corazn de Euskadi en versin orginal

Urmara
Natura eta kultura batzen dituen aire libreko museoa Koldobika Jauregi eskulturgilearen lanak aurkituko dituzu naturgune honetan zehar:
Kategorizazioak Idolo faltsuak sortuaz, ez digute uzten edertasunaren osotasunean murgiltzea. Honela egilea bere lanaren gainetik geratzen da eta Ikuslea Arte merkatuaren ekonomiak bultzaturik, edertasun naturalaren esentziatik bazterturik geratzen delarik.

Museo al aire libre que une cultura y naturaleza Encontrars los trabajos del escultor Koldobika Jauregi en este espacio natural:

Memoria
Karlistak Euskadin
Ibilbide honen hasiera Ormaiztegiko IriarteErdikoa Etxean hasten da, XVIII. mendeko baserri tipikoa, egun Zumalakarregi Museoa eta turismo bulego bihurtuta; bertan, Zumalakarregi familiako kide aipagarrienak ezagutzeaz gain, XIX. mendeko Euskal Herria ezagutu dezakezue. Ondoren, Eiffelen ikasle batek egindako Ormaiztegiko biaduktua ikusiko dugu; hemendik Mutiloa-Ormaiztegi Bide Berdea egin dezakegu eta eguna bukatzeko, Zegamako herrira joan gintezke: bertako elizan Zumalakarregi generalaren hilobia aurkituko duzu.

26 27

Los carlistas en Euskadi

El punto de partida de esta pequea excursin comienza en la Casa de Iriarte-Erdikoa de Ormaiztegi, tpico casero vasco del siglo XVIII, hoy convertido en Museo Zumalakarregi y oficina de turismo; en ella podis conocer adems de los miembros ms destacados de la familia Zumalakarregi, el siglo XIX en el Pas Vasco. Tras visitar el museo, conoceremos el viaducto de Ormaiztegi, diseado por un alumno de Eiffel; desde aqu podremos recorrer la Va Verde Mutiloa - Ormaiztegi y terminar la jornada en la localidad de Zegama, en cuya iglesia se encuentra el mausoleo del General Zumalakarregi.

Las categorizaciones en el arte nos impiden participar de la belleza en su totalidad creando falsos dolos, donde el autor prima sobre su trabajo y donde la economa del mercado del arte aleja al contemplador de la esencia de la belleza natural.

Urmara (Alkiza): 943 694 210

Baserriko bizimodua: Goizane Agrodenda Vida rural: Agroaldea Goizane

Hainbat produktu dastatzeko aukera izango duzu Zaldibiko Goizane Agrodendan, gure Parke Naturaletan ekoizten direnak batez ere. Aralar Parke Naturaleko bizimodua bideo batean ezagutu ondoren, agroaldea (agrobotiga) honetako dendan, Eusko Label kalitate zigilua duten baserriko hainbat produktu dastatzeko aukera izango duzu, baserritarrek ekarrita: txakolina, sagardoa, ardoa, arrautzak, eztia, Idiazabal gazta, babarrunak, piperrak, haragia, eta abar. Zapore onenarekin amaitzeko, hain ezagunak diren gure taloak dasta itzazu. En la Agroaldea Goizane de Zaldibia podrs saborear diferentes productos de la tierra especialmente relacionados con las explotaciones de nuestros Parques Naturales. Tras conocer la vida rural en el Parque Natural de Aralar mediante un vdeo, en esta agroaldea (agrobotiga) existe una tienda-degustacin con una amplia representacin de productos de casero con el sello de calidad de Eusko Label, como txakoli, sidra, vino, huevos, miel, queso Idiazabal, alubias, pimientos, carne, etc., que los propios baserritarras se encargan de traer. Para terminar con buen sabor de boca, no olvides probar uno de nuestros tpicos talos.

InformaZIOA ETA ERRESERBAK Informacin y reservas:

Zumalakarregi Museoa: 943 889 900

Oroitzapenean gordetzeko batailak Batallas para la memoria

Napoleon
1813ko ekainaren 25ean, Napoleonen garaian, frantsesak atzera egiten borrokatzen ari zirenean, Tolosa galiarren eta aliatuen arteko bataila handi baten lekuko izan zen, 45.000 gudulariren parte-hartzea izan zuen bataila. Tolosako ibilbide historikoan, garai honetako hainbat bitxikeri ezagutuko dituzu.

Napolen
El 25 de junio de 1813, durante la poca napolenica, cuando los franceses se batan en retirada, Tolosa fue escenario de una gran batalla entre el ejrcito aliado y el galo, en la que participaron 45.000 combatientes. En la ruta histrica de Tolosa, podrs conocer algunos de los secretos de esta poca.

Goizane (Zaldibia): 943 501 086

InformaZIOA ETA ERRESERBAK | Informacin y reservas:

Tolosaldea Tour: 943 697 413

...Tolosako Topicen ...en el Topic de Tolosa

Eraikin honetan sartzeak berezia izan behar du. Objektu animatuen, poesiaren, fikziozko, jokuzko, umorezko, emoziozko istorioen eta antzerkiaren mundura goaz, baina baita mundu material batera ere, arte eta artisautzako mundu batera. Irudimenezko unibertso bat. Horrelako espazio batek ez luke espazio publiko ofizial baten antzik izan beharrik ezta Museo edo Antzoki baten antzik ere. Bakarrik bere antza, Txotxongiloen etxe baten antza. Leku hau ez da bisitatu ohi ditugun museoak bezalakoa. Txotxongiloen etxea da. Ganbara sekretu eta magikoz, batzuetan ia etengabeko mugez, panpinez eta dekoratuz, gogorantziz eta egitasmoz betetakoa. Plato bat, eszenatoki bat, laborategi bat da. Ez da erakusleiho bat.

Jugamos?
Entrar en este edificio es especial. Vamos a un mundo de objetos animados, de poesa, de historias de ficcin, de juego, de humor, de emociones, y de teatro, pero tambin un mundo material, un mundo de arte y artesana. Un universo de imaginacin. Un espacio as no se parece a un espacio pblico oficial, ni a un Museo, ni a un Teatro. Solo a l mismo, a una casa de los Tteres. Este lugar no es como los museos que habitualmente visitamos. Es la Casa de los Tteres. Es como un gran almacn, lleno de cmaras secretas y mgicas, de lmites a veces infinitos, de muecos y decorados. de recuerdos y proyectos. Es un plat, es un escenario, es un laboratorio. No es un escaparate.

Euskadiko Bihotza Familian Corazn de Euskadi en Familia

Umeekin bidaiatzen baduzu, Ordiziako dElikatuz zentrora gerturatu zaitez, eta bertan, joku eta marrazki bizidunen bidez gastronomiari buruz gehiago ikasiko duzu. Si viajas con nios, no olvides visitar el Centro dElikatuz en Ordizia donde aprenders ms sobre la gastronoma mediante juegos interactivos y videos con animacin.

Jolastuko dugu?

28 29

Mariren Zuhaiztia
Naturarekin bat egin nahi baduzu, etxeko txikienekin partekatzeko proposamen bat dugu zuretzat. Gipuzkoako Abentura baso bakarra, Mari jainkosaren antzera, zuhaitzez zuhaitz hegan egingo duzu bertan.

Txindokiko Itzala: 628 947 253

InformaZIOA ETA ERRESERBAK Informacin y reservas:

Delikatuz: 943 882 290

Si buscas estar en contacto con la naturaleza, te planteamos una propuesta ideal para compartir con los ms pequeos de la familia. El nico Bosque de Aventura de Gipuzkoa en el que podrs volar como la Diosa Mari de rbol en rbol.

Aizpeako Meatze Multzoaren barrualdea esploratu: jarri kaskoa eta koloretako euritakoa, sartu galerian barrena eta inguru honetako meatzariak nola bizi ziren jakingo duzu, egun Kultura Ondarea izendatua. Zoaz Euskal Herrian tradizioa izan duen bolatokira bolari aditu batekin; proba amaituta, hamaiketako eder bat egingo duzu bertako produktu tipikoekin. Explora el interior de las minas del Conjunto Minero de Aizpea en Zerain: ponte el casco y el impermeable de colores, adntrate en la galera y experimentars cmo vivan los mineros de esta zona, hoy declarado Bien de Inters Cultural. InformaZIOA ETA ERRESERBAK Informacin y reservas: Prueba a practicar el juego de bolos, de gran tradicin en Euskadi, con un bolari experto; despus de la prueba, disfrutars de un hamaiketako a base de productos tpicos de la zona.

InformaZIOA ETA ERRESERBAK nformacin y reservas:

Zerain: 943 801 505

Topic: 943 650 414

Zerain

Shopping Euskadiko Bihotzean Shopping Corazn de Euskadi

Instalazioak bisitatu eta ekoizleari zuzenean erosi Visita las instalaciones y compra directamente al productor
BIDEGOIAN: Urdapilleta Euskal Txerri 605 701 204

30 31

OLABERRIA: Borda 943 160 681

Haragi salmenta zuzena Venta directa de carne

Aire libreko merkatalguneak

Euskadiko Bihotzean, merkatalgune nagusiena Tolosa da eta ondoren, hurrenez hurren, Beasain eta Ordizia ditugu. Komertzioa erakargarria da oso: anitza, kalitatezkoa, profesionaltasuna eta aldi berean harrera ona bezain atsegina eskaintzen duena. Ohizko merkataritza minoristak dakartzan abantailekin egingo duzu topo, non arreta zuzena eta gertutasuna diren aurkezpen txartelik hoberena.
Venta de productos porcinos Txerrikien salmenta

TOLOSA (Aldaba): Aldaba Zahar 943 654 771

Artisau okindegia Panadera artesanal

Centros Comerciales al aire libre

En el Corazn de Euskadi, el ncleo comercial principal es Tolosa seguido por Beasain y Ordizia. Su comercio no pasa inadvertido. Diversidad y calidad, trato amable y hospitalidad, cercana y profesionalidad. Te encontrars con las ventajas de un comercio minorista tradicional en el que el trato directo, atento y cercano al consumidor son su principal tarjeta de presentacin.

GOURMET DENDAK

Landa ingurune nahiz herriguneetan kokaturik Goierri eta Tolosaldeko Gourmet dendetan, bertako produktu... Landa inguruneetan kokaturik, jateko moduko oroigarri bat erosteko aparteko lekuak dira. Eraman ezazu etxera Euskadiko Bihotzaren zatitxo bat eta bertan bizitako esperientzia berriz bizituko duzu.

TIENDAS GOURMET

En las Tiendas Gourmet de Goierri y Tolosaldea, localizados tanto en entornos urbanos como rurales, encontrars productos locales enogastronmicos y artesana. Situados en entornos rurales, son el sitio ideal para adquirir un souvenir para chuparte los dedos. Llvate un trocito del Corazn de Euskadi y rememora tu experiencia de vuelta a casa. Larraitz-Abaltzisketa: TXINDOKIKO ITZALA Goizane-Zaldibia: KIXKURGUNE Zerain: ZERAINGO DENDA Beasain: Olano San Martin Idiazabal: Baserritarren kooperatiba | Cooperativa agrcola Lazkao: Gazi gozo Ordizia: Garin Siglo XX Ugalde Segura: Ondarre Tolosa: Lurlan Bistrot Muagorri

D B

F E C A

32 33

ZUMALAKARREGI MUSEOA Museo Zumalakarregi ORMAIZTEGI Muxika egurastokia 6. Iriarte Erdikoa Baserria 943 889 900 mzumalakarregi@gipuzkoa.net www.zumalakarregimuseoa.net

Museoak, Interpretazio zentroak eta turismo bulegoak Museos, Centros de Interpretacin y Oficinas de Turismo
TXINDOKIKO ITZALA Txindokiko Itzala ABALTZISKETA Larraitz 628 947 253 info@txindokikoitzala.com www.txindokikoitzala.com
UZTAILA - ABUZTUA | JULIO - AGOSTO: Egunero | Todos los das: 10:30 -14:00 15:30 -19:30 APIRILA - MAIATZA - EKAINA - IRAILA - URRIA ABRIL - MAYO - JUNIO - SEPTIEMBRE - OCTUBRE: Asteburu eta jai egunak | Fin de semana y festivos: 10:30 14:00 15:30 - 19:30

MARTXOA - URRIA | MARZO - OCTUBRE: Asteazkenetik igandera | De mircoles a domingo: 10:00 - 14:00 16:00 - 19:00 AZAROA - OTSAILA | NOVIEMBRE - FEBRERO: Asteazkenetik ostiralera | De mircoles a viernes: 10:00 - 14:00 Asteburu eta jai egunak | Fin de semana y festivos: 10:00 - 14:00 16:00 - 19:00

TOLOSALDEA TOUR: TURISMO BULEGOA Tolosaldea Tour: Oficina de turismo TOLOSA Andre Mari plaza 943 697 413 tour@tolosaldea.net
Asteartetik larunbatera | Martes a sbado: 11:00 -14:00 15:00 - 18:00 Igande eta jaiegunak | Domingos y festivos: 10:00 - 14:00 Semana Santa y Agosto | Aste Santua eta Abuztua: Egunero | Todos los das: 10:00 - 14:00 15:00 - 19:00

Zerbitzuen Gida Gua de Servicios

MUSEOAK, INTERPRETAZIO ZENTROAK ETA TURISMO BULEGOAK MUSEOS, CENTROS DE INTERPRETACIN Y OFICINAS DE TURISMO

BARANDIARAN MUSEOA Museo Barandiaran ATAUN Larruntza Errota, San Gregorio auzoa 943 180 335 www.gipuzkoamendizmendi.net
URRIA - EKAINA | OCTUBRE - JUNIO: Asteartetik ostiralera | Martes a viernes: 10:00 - 14:00 16:00 -18:00 UZTAILA - IRAILA | JULIO - SEPTIEMBRE: Asteartetik ostiralera | Martes a viernes: 10:00 - 14:00 16:00 - 18:00 Urte guztian | Todo el ao: Larunbatak | Sbados: 10:00 - 14:00 16:00 - 18:00 Igande eta jaiegunak | Domingos y festivos: 10:00 - 14:00

LARRAULGO EKOMUSEOA Ecomuseo de Larraul LARRAUL San Esteban plaza 688 803 608 info@larraulgoekomuseoa.com
Hilabeteko lehen igandeetan Primeros domingos de mes: 11:00 - 14:00 Aurrez erreserba egitea beharrezkoa | Con cita previa

ERDI AROKO INTERPRETAZIO ZENTROA Centro de Interpretacin Medieval SEGURA Ardixarra Etxea. Kale Nagusia 12 943 801 749 - 943 801 006 turismo.segura@udal.gipuzkoa.net www.seguragoierri.net
Asteburu eta Jaiegunetan, uztaila, abuztua eta gabonak | Fines de semana y festivos, julio-agosto y navidades: 11:00 - 14:00 16:00 - 19:00

Aizkorri-Aratz Parke Naturaleko Interpretazio Zentroa Centro de Interpretacin Parque Natural de Aizkorri-Aratz ZEGAMA 943 802 187 aizkorribidean@aizkorri.net www.zegamaturismoa.net
Uztaila - Abuztua | Julio - Agosto Astelenetik ostiralera | De lunes a viernes: 9:00 - 14:00 15:30 - 18:30 Asteburu eta jaiegunetan | Fin de semana y festivos: 9:00 14:00 16:00 - 19:00 Iraila - Ekaina | Septiembre - junio Astelenetik ostiralera | De lunes a viernes: 10:30 - 13:30 15:30-18:30 (astelehena goiza itxita | cerrado lunes por la maana) Asteburu eta jaiegunetan | Fin de semana y fetivos: 9:30 - 14:00 16:00 - 19:00

ARALAR PARKE NATURALEKO INTERPRETAZIO ZENTROA Centro de Interpretacin del Parque Natural de Aralar ATAUN Lizarrusti Parketxea, Lizarrusti gaina 943 582 069 info@lizarrusti.com www.lizarrusti.com
Asteartetik igandera | Martes a domingo: 10:00 - 20:00

IGARTZA MULTZO ARKITEKTONIKOA Conjunto Monumental de Igartza BEASAIN Peategi z/g 943 028 065 kultura@beasain.net
Aurrez erreserba egitea beharrezkoa da | Con cita previa

DELIKATUZ ZENTROA Centro Delikatuz Goierriko Interpretazio Zentroa eta Elikadura eta Gastronomiaren Interpretazio Zentroa Centro de Interpretacin del Goierri y Centro de Interpretacin de la Alimentacin y la Gastronoma ORDIZIA Santa Mara, 24 943 882 290 delikatuz@ordizia.org www.delikatuz.com
Denboraldi altua | Temporada alta: Astelehenetik ostiralera | De lunes a viernes: 10:00 - 13:00 16:00 - 19:00 Asteburu eta jai egunak | Fin de semana y festivos: 11:00 - 14:00 16:00 - 19:00 Denboraldi baxua | Temporada baja: Asteartetik ostiralera, asteazkena ezik | De martes a viernes, excepto mircoles: 9:00 - 13:00 Asteburu eta jai egunak | Fin de semana y festivos: 10:00 - 14:00

TOPIC: NAZIOARTEKO TXONTXONGILOA ZENTROA Topic: Centro Internacional del Titere TOLOSA Euskal Herria plaza 943 650 413 www.topictolosa.com
Asteartetik ostiralera | De martes a viernes: 11:00-13:00 y 16:00-19:00 Asteburu eta jai egunak | Fin de semana y festivos: 11:00 - 14:00 16:00 - 20:00 EKAINA - UZTAILA - ABUZTUA - IRAILA - ASTE SANTUA JUNIO - JULIO - AGOSTO - SEPTIEMBRE - SEMANA SANTA Astelehenetik larunbatera | De lunes a sbado: 11:00 - 14:00 16:00 - 20:00 Asteburu eta jaiegunak | Fines de semana y festivos: 11:00 - 14:00 16:00 - 20:00

URMARA ALKIZA Garmendi Azpi Baserria. Azaldegi, 9. 943 694 210 urmara.alkiza@gmail.com www.urmara.com
Bisita librea da | La visita es libre

GAZTAREN INTERPRETAZIO ETA DESGUTAZIO ZENTROA Centro de Interpretacin y Degustacin del Queso IDIAZABAL Kale Nagusia 37 943 188 203 info@idiazabalturismo.com www.idiazabalturismo.com
ASTEBURU ETA JAIEGUNAK, UZTAILA-ABUZTUA ETA GABONAK | FINES DE SEMANA Y FESTIVOS, JULIO-AGOSTO Y NAVIDADES: 11:00 - 14:00 16:00-19:00

GORROTXATEGI: KONFITERIAREN MUSEOA Gorrotxategi: Museo de la Confitera TOLOSA Letxuga 3 943 697 413 tour@ tolosaldea.net www.gorrotxategi.com
Aurrez erreserba egitea beharrezkoa | Con cita previa

PAISAIA KULTURALA Paisaje Cultural Museo etnografikoa, zerrategi hidraulikoa, kartzela, Aizpeako Meategien Interpretazio Zentroa Museo etnogrfico, serrera hidrulica, crcel, Centro de Interpretacin de las Minas de Aizpea ZERAIN Herriko denda. Herriko plaza 943 801 505 turismobulegoa@zerain.com
Astelehenetik ostiralera | De lunes a viernes: 10:30 - 13:30 15:30 - 18:30 Asteburuak | Fines de semana: 11:00 - 14:00 16:00 - 19:00

Muy interesante y didctico!!! Un da precioso y nos ha encantado. Muchas gracias

Ana (M

adrid)

D B

F E C A

34 35

Restaurantes

Slow Food Donostia eta Gastronomia Kofradiaren partez, besarkada bat eta animo bizimaila hobe bat lortzeko ekindako bideagatik. Desde la Cofrada de Gastronoma y Slow Food Donostia un abrazo y nimo en el camino emprendido hacia la buena vida.

Zerbitzuen Gida Gua de Servicios

Andoni

Jatetxeak

Aduna Aburuza 943 692 452 Zabala 943 690 774 LARRAITZ GAIN 943 653 572 OLAGI 943 887 726 ARANDIA 943 652 262 TOKI ALAI 943 888 953 PATXINE 943 691 025 LIZARRUSTI 943 582 069 BATZOKIA 943 086 855 DOLAREA 943 889 888 GUREGAS 943 805 480 MANDUBIA 943 882 673 SALBATORE 943 888 307 URKIOLA 943 086 131 XERBERA 943 888 829 IRIARTE 943 683 078 BAILARA RESTAURANT 943 681 234 OLAZAL 943 681 228 AZTIRIA 943 733 622 KORTA 943 887 186 OTEE 943 889 848 ELUSKA 943 671 374 GUARDI 943 801 918 PILARRENEA 943 187 218 NEREA 943 088 088 LEGORRETA MUTILOA MUTILOA MUTILOA OLABERRIA OLABERRIA ORDIZIA ORDIZIA ORDIZIA ORMAIZTEGI TOLOSA TOLOSA TOLOSA TOLOSA TOLOSA ZALDIBIA ZALDIBIA ZEGAMA ZEGAMA ZERAIN ZERAIN ZIZURKIL BARTZELONA MUJIKA (Liernia) ORUE OSTATU HOTEL CASTILLO ZEZILIONEA ALTAMIRA MARTINEZ TXINDOKI KUKO ASTELENA BETI ALAI BOTARRI CASA JULIAN NICOLAS LAZKAO-ETXE ZELAA OSTATU OTZAURTEKO BENTA MANDIOA OSTATU PLAZA ETXEBERRI 943 806 206 943 801 699 943 801 900 943 801 166 943 881 958 943 885 829 685 794 755 943 880 641 943 884 049 943 882 893 943 650 996 943 673 381 943 654 921 943 671 417 943 654 759 943 880 044 943 161 666 943 801 051 943 801 293 943 801 705 943 801 799 943 691 936 ALTZAGA OLAGI 943 887 726

Sagardotegiak
Ordizia Tximista 943 881 128 Tolosa Eguzkitza 943 672 613 Isastegi 943 652 964 Usabal 943 674 316 Zerain Oiharte 686 299 158 Otatza 943 801 757

Sidreras
Gasteiztik etorri gara eta oso ondo ari gara pasatzen batez ere baserritarrekin solasean eta bere produktuak erosten. Hemos venido desde Vitoria y nos lo estamos pasando fenomenal sobre todo charlando con los baserritarras y comprando sus productos.

JATETXEAK, SAGARDOTEGIAK ETA GOZOTEGIAK RESTAURANTES, SIDRERAS Y CONFITERAS

ABALTZISKETA ALTZAGA ALTZO ARAMA ASTEASU ATAUN BEASAIN BEASAIN BEASAIN BEASAIN BEASAIN BEASAIN BEASAIN BERROBI BIDEGOIAN BIDEGOIAN GABIRIA GABIRIA GAINTZA IBARRA IDIAZABAL IDIAZABAL LAZKAO

Ikaztegieta Begiristain 943 652 837 Legorreta Aulia 943 806 066
Urte guztian irekita | Abiertos todo el ao

Pintxo tabernak Bares de pintxos

Beasain Kikara 943 886 234 Tolosa Denak 943 671 627 Illargi Delicatessen 943 654 229 Pub 19-90 943 119 017 Orbela 943 016 780

Arantxa

Beasain Julki: 943 888 237 Unanue: 943 881 551 Ordizia Unanue: 943 881 551 Tolosa Gorrotxategi: 943 670 727 Eceiza: 943 671 399

Gozotegiak Confiteras

Alojamientos
Ostatuak
Eguneroko bizitzatik ihes egin eta bete birikak aire garbiz. Zaindu zure burua bertako produktuekin osaturiko gosari batekin, nekazalturismo batean ostatu hartu eta ezagutu gertutik zure ingurukoekin euskal etxebizitza tradizionala. Nekazalturismo bihurturiko baserri batean egun batzuetan bertakoekin elkar bizitu, herri gastronomia dastatu, euskaraz hitz batzuk ikasi eta euskal baserriko bizitzaren parte izan zaitez. Conspira contra la rutina mientras cargas tus pulmones de aire puro. Date un homenaje con un desayuno a base de productos locales, aljate en un agroturismo y conoce ms a fondo con los tuyos la vivienda tradicional vasca. Convive en un casero convertido en agroturismo y comparte unos das con una familia vasca; conoce sus costumbres, degusta la gastronoma popular, aprende algunas palabras en euskera e intgrate en la vida del casero vasco.

D B

F E C A

36 37

Aterpetxeak Albergues
ADUNA Uztartza 943 693 481 AMEZKETA Santuaran 943 654 214 ATAUN Lizarrusti 943 582 069 www.lizarrusti.com BALIARRAIN Zartagi 943 163 076 www.zartagi.es.tl SEGURA Aterpetxea 943 415 112 www.gipuzkoa.net/albergues TOLOSA Zuloaga Txiki 943 650 036 www.zuloagatxiki.com ZIZURKIL Abeletxe 943 693 983 www.abeletxe.com ZERAIN Aterpetxea 943 801 505 www.zerain.com

Hotelak Hoteles
BEASAIN Dolarea **** 943 889 888 www.hoteldolarea.com Guregas ** (rea de servicio) 943 805 480 www.hotelbeasain.com Salbatore * 943 888 307 www.hotelsalbatore.es BIDEGOIAN Hotel Iriarte Jauregia **** 943 681 234 www.iriartejauregia.com Olazal Hotela ** 943 681 228 www.hotelolazal.com LAZKAO LAZKAO HOTELA 943 881 588

Zerbitzuen Gida Gua de Servicios

OSTATUAK ALOJAMIENTOS

Pentsioak Pensiones
ANOETA Benta-Aldea ** 943 655 236 - 607 813 274 www.bentaldea.com IKAZTEGIETA Ikaztegietako ostatua 943 655 892 MUTILOA Mutiloa * 943 801 166 OLABERRIA Zezilionea ** 943 885 829 www.hotelzezilionea.com ORMAIZTEGI Itxune ** 639 238 889 www.itxune.com

Nekazalturismoak eta Landetxeak Agroturismos y Casas rurales

ABALTZISKETA Naera Haundi 943 654 033 www.naerahaundi.com ADUNA Zabale 943 690 825 ALBIZTUR Segore Etxeberri 943 580 976 - 610 460 751 www.segoreetxeberri.com ALKIZA Lete 943 691 264 www.letealkiza.com Urruzola 943 692 771 www.urruzola.com ALTZAGA Olagi 943 887 726 AMEZKETA Haundiko 943 672 531 - 943 654 864 ASTEASU Saskarate 943 690 446 - 679 808 373 Ugarte 943 692 722 - 657 725 351 ATAUN Aldarreta 943 180 366 BEASAIN Ollantxegi 659 935 825 Irekitzear | Prxima apertura BERASTEGI Argienea 638 182 998 - 943 683 371 Bazterretxe 943 683 386 - 635 726 687 BERROBI Teileri landetxea 678 320 385 - 671 071 512 LAZKAO Lizargarate 943 881 974 LEGORRETA Bartzelona 943 806 206 ZALDIBIA Irizar azpikoa 943 887 718 Lazkao-etxe 943 880 044 www.lazkaoetxe.com

MUTILOA Liernigarakoa 943 801 669 Orue 943 801 900 OLABERRIA Borda 943 160 681 SEGURA Ondarre 943 801 664 TOLOSA Korteta 943 240 243 - 639 489 833 www.korteta.com VILLABONA Akulebi 943 693 034 - 639 907 018 Alustiza 943 690 361 Urresti 943 690 444 www.urrestiamasa.net

ZEGAMA Arrieta Haundi 943 801 890 www.arrietahaundi.es ZERAIN Oiharte 680 171 291 www.oiharte.com Tellerine 943 582 031 ZIZURKIL Goizaldi 943 692 782 - 677 123 685 Ziasoro 943 693 143 - 629 583 366

OLABERRIA Castillo *** 943 881 958 www.hotelcastillo.info TOLOSA Hotel Oria* 943 654 688 www.hoteloria.com ZALDIBIA Zelaa * 943 161 666 www.hotelzelaa.com

TOLOSA Karmentxu * Correo 24, 1 943 673 701 Oyarbide 943 670 017 ZEGAMA Zegama ** 943 801 051

Apartamentu turistikoak Apartamentos tursticos

Gabiria Beko Errota 639 238 889 Irekitzear | Prxima apertura

agenda
[1]

D B

F E C A

38 39

Ea zortea duzun eta zure egonaldian urtean zehar Euskadiko Bihotzean gertatzen diren festa, merkatu edo ospakizun herrikoiren batekin topo egiten duzun.

Quizs tengas suerte y tu estancia coincida con alguna de las fiestas, mercados o celebraciones populares que transcurren a lo largo del ao en diferentes lugares del Corazn de Euskadi.

[2]

[3]

URTARRILA | ENERO Lazkao Astotxo Eguna: Familia Santuak Egiptora egindako ihesaren antzezpena, 1.652.urtetik ospatzen dena. Errege ondorengo igandean ospatzen da. Da del burro: Representacin de la huida a Egipto de la Santa Familia; se celebra desde 1652. Se celebra el primer domingo despus de Reyes.

APIRILA | ABRIL Zegama [ 3 ] Eztiaren eguna. Da de la miel. Tolosa Aste Santua. Gourmet azoka. Semana Santa. Feria Tolosa Gourmet. Segura [ 4 ] Aste Santua: Gipuzkoan aspaldidanik prozesioen erritoa gorde izan duen herri bakarrenetako bat; Ostegun eta Ostiral Santukoak dira garrantitsuenak (azken honetan Gurutzetik Kristoren jaitsiera ospatzen da). Semana Santa: Uno de los pocos pueblos de Guipzcoa que mantiene la tradicin de las procesiones. Las ms importantes son las de Jueves y Viernes Santo. Ordizia [ 5 ] Artzai eguna: lehen gaztaren aurkezpena eta ardiak igaroko dira Ordiziako kaleetan zehar. Da del pastor: corte del primer queso y paso de ovejas por las calles de Ordizia.

MAIATZA | MAYO Abaltzisketa (Larraitz) 1, Artzain eguna. Da del pastor. Aralarko larre irikiera. Apertura de los prados de Aralar. Alegia Garai bateko Alegia festa. Fiesta que recupera el antiguo modo de vida de Alegia. Idiazabal Gazta eguna. Da del queso. Mutiloa - Ormaiztegi Bide Berdearen eguna. Da de la Va Verde. Ordizia Ertaroko azoka. Feria medieval. Zegama Zegama-Aizkorri mendi maratoia. Maratn de montaa Zegama-Aizkorri. Tolosa Tolosa Berdez. Lore eta landare azoka. Feria de flores y plantas.

EKAINA | JUNIO Abaltzisketa Txindoki Bertikala mendi lasterketa. Txindoki Vertical carrera de montaa. Tolosa [ 6 ] 24, San Juan. Nekazaritza ekologikoaren erakusketa. Alarde, prozesioa eta Bordon dantza. Exposicin de agricultura ecolgica. Alarde, procesin y Bordon dantza. Tolosa Tolosa Blues jaialdia. Festival Tolosa Blues.

ABUZTUA | AGOSTO [ 7 ] Larraul - Ikaztegieta Berastegi - Itsasondo Zerain - Gabiria - Ibarra Amezketa - Bidegoian Berrobi - Baliarrain, Orendain - Hernialde, Zizurkil - Aduna - Albiztur Herri kirolak, bertsolariak, trikitixa, euskal dantzak, gastronomia dastaketak... Deporte rural, bertsolaris, trikitixa, bailes vascos, degustaciones gastronmicas...

Urria | Octubre Ordizia Gazta eta ardoen azoka. Feria de vinos y quesos. Ormaiztegi Abeltzantza. Ganadera. Zizurkil Nekazaritza eta eskulangintza. Agrcola y Artesana. Zaldibia Ardiki Eguna. Segura Euskal Herriko dantza txapelketa. Campeonato de baile al suelto de Euskal Herria. Tolosa Tolosa Goxua. Feria del dulce.

Zegama Nekazaritza eta Abeltzaintza. Agrcola y Ganadera. Tolosa Tolosa Gourmet. Babarrunaren azoka. Semana de la Alubia. Gabiria Errege Sagarren Lehiaketa. Concurso de Manzana Reineta. Mutiloa Txerri azoka. Feria porcina. Ormaiztegi Eskulangintza. Artesana. Berastegi Azoka berezia. Feria especial. Amezketa Azoka berezia. Feria especial. Tolosa Titirijai: Nazioarteko Txontxongilo Jaialdia. Festival Internacional de Marionetas.

Abendua | Diciembre Tolosa [ 12 ] Tolosa Gourmet. Txuletaren Festa. Fiesta del Chuletn. Ordizia Artisautza azoka. Feria artesana. Segura San Nikolas: Haurren eguna San Nicolas: Da de los nios. Ordizia Gabonetako azoka. Feria especial de navidad. Tolosa Gabonetako azoka. Feria especial de navidad.

Zerbitzuen Gida Gua de Servicios

AGENDA AGENDA

[7]

[8]

Iraila | Septiembre Ordizia Euskal jaiak. Fiestas vascas. Asteasu Abeltzaintza, Nekazaritza eta Eskulangintza. Ganadera, Agrcola y Artesana. Ibarra [ 8 ] Ibarrako Piparren Lehiaketa. Concurso de Guindillas de Ibarra. Villabona Azoka berezia eta lehiaketa gastronomikoa. Feria especial y concurso gastronmico. Zerain Nekazaritza ekologikoaren azoka. Feria ecolgica de agricultura. Zelatun (Asteasu) Erromera igandetan. Romera los domingos.

[9]

OTSAILA | FEBRERO Abaltzisketa - Amezketa Lizartza [ 1 ] Ihauteriak. Txantxok. Carnavales. Txantxok. [4] Tolosa [ 2 ] Ihauteriak. Ihauterietako Zortzikoa, txarangak, konpartsak... Carnavales. Zortziko de carnaval, charangas, comparsas...

UZTAILA | JULIO Ordizia 27, Santa Ana. Santaneroen dantza. Baile de Santaneros. Segura Fiesta medieval. Ertaroko festa. Beasain Ehunmilak Ultra trail: Mendi lasterketa. Carrera de montaa.

Azaroa | Noviembre Tolosa [ 9 ] Nazioarteko Abesbatza Lehiaketa. Certamen Internacional de Masas Corales. Amezketa [ 10 ] 1, Santu Guztien Eguna. Da de Todos los Santos. Argizaiolaren usadioa ikusteko aukera. Oportunidad de ver la tradicin de la Argizaiola. Beasain [ 11 ] Odolki Lehiaketa. Concurso de Morcillas. Ordizia Arabako Errioxaren Astea. Semana de Rioja Alavesa.

[ 10 ]

[5] MARTXOA | MARZO Segura Lore eta landare azoka. Feria de flores y plantas. [6]

[ 11 ]

Euskadiko Bihotza, jatorrizkoa dastatu Corazn de Euskadi, saborea lo autntico

[ 12 ]

Deskargatu gida hau zure mugikorrera Descrgate esta gua a tu mvil:

Donostia San Sebastin

Bilbo

Biarritz

GIPUZKOA

Vitoria-Gasteiz

Iruea-Pamplona

N-1 Donostia San Sebastin Zizurkil Aduna

Donostia San Sebastin

TOLOSA 15

Asteasu Larraul

Billabona Alkiza Irura Anoeta

ORDIZIA BEASAIN 25

LEITZARAN
Leitzaran Biotopoa Biotopo de Leitzaran

ERNIO
Ernio Mendigunea Macizo del Ernio

Hernialde

Berrobi
A-15 Iruea Pamplona

Bidegoian

Tolosa
Albiztur

Ikaztegieta Legorreta GI-632 Bilbo Bilbao Itsasondo

Alegia

Elduain Belauntza Ibarra Berastegi Leaburu Gaztelu Lizartza Altzo Orexa

ONLINE ERRESERBAK RESERVAS ONLINE 902 443 442 - 0034 943 217 717 www.reservasguipuzcoa.com

Orendain N-130 Iruea Pamplona

Ordizia

Baliarrain Altzaga Arama Amezketa Gaintza Abaltzisketa

Gabiria Beasain Ormaiztegi Lazkao Zaldibia Mutiloa

Olaberria

Zerain

Idiazabal Segura
N-1

Ataun

ARALAR
Aralar Parke Naturala Parque Natural de Aralar

Zegama

Nafarroa

AIZKORRI ARATZ

Araba

Aizkorri-Aratz Parke Naturala Parque Natural de Aizkorri-Aratz

N-1 N-1 Vitoria Iruea Gasteiz Pamplona

TURISMO BULEGOA OFICINA DE TURISMO Andre Mari plaza 1 20400 Tolosa 943 69 74 13 tour@tolosaldea.net www.tolosaldea.net

TURISMO BULEGOA OFICINA DE TURISMO Sta Maria 24 20240 Ordizia 943 88 22 90 turismo@ordizia.org www.goierriturismo.com