Diccionario Ingles-Espaol-Tagalog

***

[2] [1]

. 1 1313

29.01.2012 16:27

(Con partes de la oracion y pronunciacion figurada)

Por

Sofronio G. Caldern
Presidente de la sociedad literaria Aklatang Kasilawan; 2.o Vice-Presidente de la Samahan ng mga Mnanagalog ( Asociacin de Tagalistas); Colaborador de la Aklatang Bayan; Miembro honorario de la "Aklatang Barusog; Miembro de la University Extension Institute; Miembro de la Philipphine Academy etc.

Primera Edici n. Manila Libreria y Papeleria :de: J. Martinez Plaza P. Moraga 34/36, Plaza Caldern 108 y Real 153/155, Intramuros. 1915

. 2 1313

29.01.2012 16:27

Es propiedad de la Imprenta, Librer a y Papelera de J. Martnez. Imprenta de J. Martnez, Estraude 7, Binondo.

A
A, art. [] Un, uno, una. Is. Abaca, n. [abka] Abac. Abak. Aback, adv. [abk] Detras, en facha. Sa likd, sa gawng likod. Abacus, n. [abks] Abaco; tabla aritmtica; el tablero que corona el capitel de una columna. Bilangan ng insk; ang pinakaputong na tabl sa itaas dulo ng haligi. Abaft, adv. [abft] A popa, en popa. Sa gawng likod, sa gawng hul. Abandon, v. [abndon] Abandonar, dejar. Magpabay, pabayaan; iwan; hwag kumandil; hwag kumaling. Abandonment, n. [abndonment] Abandono. Pagpapabay. Abase, v. [abs] Envilecer, humillar. Humamak; papagpakumbabain. Abasement, n. [absment] Envilecimiento. Pagkaab, pagkahamak. Abash, v. [absh]

. 3 1313

29.01.2012 16:27

Avergonzar. Humiy. Abate, v. [abt] Aminorar, disminuir. Magpaliit, kumulang, magbawas. Abatement, n. [abtment] Rebaja, diminucin, abatimiento. Pagkbab, bawas. Abbey, n. [bi] Abada, convento de monjes monjas. Thanan ng mga monghe mongha. Abbot, n. [bt] Abad. Pun ng mga monghe, pangulong monghe. Abbreviate, v. [abrviet] Abreviar, compendiar. Magpaikl, iklin; magpadal. Abbreviation, n. [abrviacien] Abreviacin. Pag-iikl, pagpapadal. Abscess, n. [abcs] Divieso, tumor. Pigs, bag. Abdicate, v. [bdiket] Abdicar. Ibigay (sa ib ang kaharian). Abdication, n. [abdikcion] Abdicacin. Pagbibigay (sa ib ng kaharian). Abdomen, n. [abdmen] Abdomen. Pusn, ibab ng tiyan. Abdominal, adj. [abdminal] Abdominal. Nauukol sa pusn. Abduct, v. [abdct] Sacar por fuerza engao alguna persona. Dahasn, agawin. Abduction, n. [abdccion] El acto de sacar por fuerza engao alguna persona. Pangdadahas, pag-agaw.

. 4 1313

29.01.2012 16:27

Abeam, adv. [abm] lo ancho. Sa kalwangan. Abed, adv. [abd] En cama. Nakhig, nasa higaan. Abet, v. [abt] Favorecer, animar. Umayon, magbuy. Abeyance, n. [abians] Espectativa. Paghihintay, pag-asa. Abhor, v. [abjr] Aborrecer, detestar. Yumamot, uminip. Abhorrence, n. [abjrens] Aborrecimiento. Yamot, inp, muh. Abhorrent, adj. [abjrent] Horroroso. Nakayayamot, nakakikilabot. Abide, v. [abid] Habitar, morar. Tumahan, tumir. Ability, n. [abliti] Habilidad, capacidad. Kaya, abt; kapangyarihan. Abilities, pl. [ablitis] Talento, ingenio; bienes. Katalinuan; kayamanan, pag-aar . Abject, adj. [bdchect] Despreciable, bajo, vil. Hamak, alipust. Abject, n. [bdchect] Hombre vil. Taong hamak. Abjure, v. [abdchr] Abjurar, renunciar. Talikdan ang isinump; magbitiw. Abjurement, v. [abdchrment] Abjuracion; renuncia.

. 5 1313

29.01.2012 16:27

Pagtalikod sa isinump, pagbibitiw. Ablaze, adv. [abliz] En llamas. Nagliliyab, nagniningas. Able, adv. [bel] Capaz. May-kaya, may-abot. Ablution, n. [ablicion] Ablucion. Paghuhugas, abulusyon, paglilinis. Ably, adv. [bli] Habilmente. May kakayahan. Abnegate, v. [bneguet] Abnegar, renunciar. Tumalikod sa hinahangad, magbitiw. Abnormal, adj. [abnrmal] Irregular, disforme. Wal sa ayos, pangit. Abnormality, n. [abnrmiti] Irregularidad, deformidad. Kawaln ng ayos, kapangitan. Aboard, adv. [bord] A bordo. Nakasakay sa sasakyn. Abode, n. [ebd] Domicilio, habitacion. Thanan, trahan. Abolish, v. [ablish] Abolir, anular. Pumaram, pumaw, lumipol, magwal ng halag. Abolition, n. [abolcion] Abolicion. Pagkapaw, pagkalipol, pagkawal ng halaga. Abominable, adj. [abminabl] Abominable, detestable. Nakaririmarim, nakasusuklam. Abominably, adj. [abminebli] Abominablemente. Karimarimarim, kasuklamsuklam. Abominate, v. [abminet]

. 6 1313

29.01.2012 16:27

Abominar, detestar. Marimarim, masuklam. Abomination, n. [abomincion] Abominacion, corrupcion.. Karimarimarim; kabulukn. Aboriginal, adj. [abordchinal] Primitivo. Kunaunahan ang ukol sa kunaunahan. Aborigines, n. [abordchinis] Los primeros habitantes de algun pais. Mga unang nanahan sa isang pook lupain. Abortion, n. [aborcin] Aborto, malparto. Panganganak ng d ganp sa panahon, pagkalagas. Abortive, adj. [abrtiv] Abortivo. Lags, wal sa panahon. Abound, v. [ebund] Abundar. Sumagan, managan. About, prep. [ebut] Cerca de, acerca, tocante ; mas menos. Malapit sa; hinggil sa, tungkol sa; humigit kumulang. Above, prep. [ebv] Encima, sobre, superior. Sa ibabaw, tang, nangingibabaw, higit sa lahat. Above, adv. [ebv] Arriba, la parte alta. Sa itaas; sa kaitaasan. Abreast, adv. [ebrst] De frente. Katab, kasiping. Abridge, v. [ebrdch] Abreviar, compendiar. Iklin, liitn. Abridgement, n. [ebrdchment] Compendio, eptome. Kaiklin. Abroad, adv. [ebrd] Fuera de casa del pais. Sa tanyag; sa labas ng bahay sa ibang lupain.

. 7 1313

29.01.2012 16:27

Abrogate, v. [broguet] Abrogar, anular, revocar. Hwag bigyan ng kabuluhan, alisan ng kabuluhan. Abrogation, n. [abrogusion] Abrogacion, abolicion. Pagpapawal ng kabuluhan. Abrupt, a. [abrpt] Quebrado; repentino. Sir ; bigl. Abruptness, n. [abrptnes] Precipitacion, decortesa. Kadalian; kabiglaan; pagkawalang pitagan. Abscess, n. [bses] Absceso. Pigs, tila bukol. Abscind, v. [absnd] Cortar, tajar. Pumutol, humiw, tumag. Abscission, n. [abscion] Cortadura. Ptol, hiw. Abscond, v. [abscnd] Esconderse; desfalcar. Magtag; manir ng salap. Absence, n. [bsens] Ausencia. Ang d pagharap, pagkawal sa harap, ang d pagdal. Absent, adj. [bsent] Ausente. Wal, d kaharap, d dumal. Absent, v. [bsent] Ausentarse. Maglays, maglagalag. Absolute, adj. [bsoliut] Absoluto, completo. Nakapangyayari; ganap. Absolution, n. [bsolicion] Absolucion, perdon. Kalag, patawad. Absolve, v. [abslv] Absolver.

. 8 1313

29.01.2012 16:27

Kumalag, magpatawad. Absorb, v. [absrb] Absorber. Humitit, humigop, sumipsip. Absorbent, adj. [absrbent] Absorbente. Humihigop, humihitit, sumisipsip. Absorption, n. [absrpcion] Absorcion. Higop, hitt, sipsp. Abstain, v. [abstn] Abstenerse. Magpigil. Abstinence, n. [bstinens] Abstinencia. Pagpipigil. Abstemious, adj. [abstmias] Sobrio. Mapagpigil. Abstract, adj. [bstract] Abstracto, separado. Hiwalay. Abstract, n. [bstract] Extracto, compendio. Kuhulugn, kats, ikl. Abstract, v. [bstract] Abstraer, extractar. Humugot, maghiwalay. Absurd, adj. [absrd] Absurdo. Tiwal, balintun. Absurdity, n. [absrditi] Absurdidad. Katiwalian, kabalintunaan. Abundance, n. [abndans] Abundancia, exuberancia. Kasaganaan. Abundant, adj. [abndant] Abundante. Sagan. Abundantly, adv. [abndant-li]

. 9 1313

29.01.2012 16:27

Abundantemente. May kasaganaan. Abuse, n. [abis] Abuso. Pamamaslang, kapaslangan, pagpapakalabis. Abuse, v. [abis] Abusar. Mamaslng; magpakalabis. Abusive, adj. [abusiv] Abusivo. Lapastangan, malabis. Abut, v. [abt] Terminar, confinar. Tumapos, mapaabt. Abyss, n. [abs] Abismo. Lalim, kalaliman; bangin. Accede, v. [accsd] Acceder. Pumayag. Accelerate, v. [acsleret] Acelerar, apresurarse. Magmadal, magtumulin. Acceleration, n. [acselercien] Aceleracion, priesa. Dal, tulin, liks. Accent, n. [csent] Acento. Tudlt, asento, diin. Accept, v. [acspt] Aceptar. Tumanggap. Acceptable, adj. [acsptabl] Aceptable, grato. Matatanggap, kaayaaya. Acceptably, adv. [acsptabli] Gustosamente. Kalugodlugod. Acceptance, n. [acsptans] Aceptacion. Pagtanggap.

. 10 1313

29.01.2012 16:27

Acceptation, n. [acseptcion] Aceptacion, recibimiento. Pagkatanggap. Access, n. [acss] Acceso; camino; aumento. Pag-bot, paglapit; daan; dagdag. Accession, n. [acscion] Acceso; aumento. Pagpayag; karagdagan. Accident, n. [csident] Accidente. Kapahamakn, pagkakataon. Accidental, adj. [acsidntal] Accidental. Hind sinasady, nagkataon. Acclaim, v. [aklm] Aclamar, aplaudir. Pumakpak, pumuri. Acclamation, n. [aklamcien] Aclamacion, aplauso. Pagpakpak, pagpuri. Acclivity, n. [aclviti] Cuesta, rampa. Ahunn, slungahin. Accommodate, v. [acmodet] Acomodar, reconciliar, conformarse. Magpaginghawa, magbigay-loob, makibagay. Accommodating, n. [acmodeting] Obsequioso, servicial. Mapag-alay, mapaglingkod. Accommodation, n. [acomodcion] Comodidad, ajuste, reconciliacion. Ginghawa, kasiyahn. Accompaniment, n. [akmpaniment] Acompaamiento. Pakikisama, pakikitugm. Accompany, v. [acmpani] Acompaar. Sumama, tumugm, makisama, makitugm. Accomplice, n. [acmplis] Cmplice.

. 11 1313

29.01.2012 16:27

Karamay. Accomplish, v. [acmplish] Efectuar, completar. Yumar, tumapos, magwakas, gumanap. Accomplished, adj. [acmplishd] Perfecto, acabado. Yar , taps, ganap. Accomplishment, n. [acmplishment] Complemento. Pagyar , pagtapos, pagwawakas, pagganap. Accomptant, n. [accantant] Contador. Tagabilang. Accord, n. [acrd] Acuerdo, armona. Ksunduan; pagkaayon, pagkatugm. Accord, v. [acrd] Conformidad, acuerdo. Pumayag, makipagkasund. Accordance, n. [acrdans] Conformidad, acuerdo. Pagkakasund, pagkakatuos. Accordant, adj. [acrdant] Acorde, conforme. Nagkakaayon, nagkakatugm. According, prep. [acrding] Segun, conforme. Ayon, alinsunod. Accordingly, adv. [acrding-li] Saludar uno yendo hcia l. Naaayon; naaalinsunod. Accost, v. [acst] En conformidad. Sumalubong, bumat. Account, n. [acunt] Cuenta, clculo. Bilang, tus; kur; turing. Account, v. [acunt] Contar, numerar. Tumus, bumilang. Accountability, n. [acuntabiliti]

. 12 1313

29.01.2012 16:27

Responsabilidad. Pananagot. Accountable, adj. [acuntabl] Responsable. Nananagot. Account-book, n. [acunt-buk] Libro de cuentas. Aklat na tlaan ng utang at pautang. Accountant, adj. [acuntant] Responsable. Nananagot. Accountant, n. [acuntant] Contador. Tagabilang. Accoutre, v. [acter] Aviar, equipar. Humand, gumayak. Accoutrements, n. [acterments] Avo, equipaje. Gayak, daladalahan, bon. Accredit, v. [acrdit] Dar crdito, acreditar. Magbigay ng cr dito, magbigay-dangal, magkatiwal. Accredited, part. pas. [acrdited] Acreditado. Kilala, pinagkakatiwalaan. Accrue, v. [acr] Acrecentar, resultar. Magdagdag, mangyari, pagklabasan. Accumulate, v. [akimiulet] Acumular. Magbunton, magsalansan. Accumulation, n. [akimiulecion] Acumulacion. Bunton, pagkakadagandagn, salansan. Accuracy, n. [kiurasi] Cuidado, exactitud, esmero. Ingat, ganap, linis. Accurate, adj. [kiuret] Exacto, acabado. Ganap, lubos, wagas.

. 13 1313

29.01.2012 16:27

Accurse, v. [akrs] Maldecir. Sumump, tumungayaw, manungayaw, lumait. Accursed, [akrst] Maldito, maldecido. Sinump, nilait, tinungayaw. Accusation, n. [akisecion] Acusacion, cargo. Sumbong, bintang; paratang. Accusable, adj. [akisabl] Culpable, reo. Maisusumbong, salar n. Accuse, v. [akis] Acusar, denunciar. Magsumbong, magsakdal. Accustom, v. [akstom] Acostumbrar. Maugalian, masanay, mamihasa, mahirati. Accustomed, adj. [akstomd] Acostumbrado, usual. Hirati, bihasa, sany, datihan. Ace, n. [es] As. Als. Acerbity, n. [asrbiti] Amargura. Kapaitan, kasaklapan. Ache, n. [ek] Dolor continuo. Sakt, antk, kir t, hapd. Ache, v. [ek] Doler. Sumakt, umantak, kumirot, humapd. Achieve, v. [achv] Ejecutar, obtener. Yumar, magtam. Achievement, n. [achvment] Ejecucion. Pagyar . Aching, n. [king] Dolor, desasociego.

. 14 1313

29.01.2012 16:27

Pagsakit, pag-antak. Acid, adj. [cid] cido, agrio. Maasim. Acid, n. [cid] Accido. ksido. Acidity, n. [asditi] Aceda, acidez. Asim, kaasiman. Acknowledge, v. [acnledch] Reconocer, confesar. Kumilala, magpahayag. Acknowledgement, n. [acnledchment] Reconocimiento. Pagkilala. Acme, n. [cmi] Cima, colmo; zenit. Taluktok, kataastaasang dako; ang langit na tapt sa ating ulo. Acolite, n. [aclit] Aclito. Sakristan. Acorn, n. [corn] Bellota. Bunga, ensina. Acoustic, adj. [acastic] Acstico. Nanukol sa tingig. Acoustics, n. [acastics] Acustica. Karunungan sa tingig at pakikinig. Acquaint, v. [acunt] Informar, advertir. Magbigay-alam, magbigay-puna. Acquaintance, n. [acuntans] Conocimiento. Pagkakilala. Acquainted, part. [acunted] Conocido. Kakilala, kilala. Acquiesce, v. [acust]

. 15 1313

29.01.2012 16:27

Someterse, consentir. Makiayon, pumayag. Acquiescence, n. [acuisens] Acquiesencia, consentimiento. Pakikiayon, pagpayag. Acquiescent, adj. [acuisent] Condescendiente, conforme. Sang-ayon, payag. Acquire, v. [acuir] Adquirir. Magkamt; magtaglay, magtam, magkaroon. Acquirement, n. [acuarment] Adquisicion. Pagkakamit, pagtataglay, pagkakaroon. Acquit, v. [acut] Libertar, absolver. Magpalay, magpakawal, magpatawad. Acquital, n. [acutal] Absolucion. Patawad. Acre, n. [ker] Acre. Sukat ng lup na may 123 bara at 3 dangkal ang haba at 49 bara ang lapad. Acrid, adj. [crid] Acre, mordaz. Maanghang, naninigid. Acrimony, n. [crimoni] Acrimonia. Anghang. Acrobat, n. [acrbat] Acrbata. Sirkero. Across, adv. [Acrs] De traves, de una parte otra. Patawd, sa kabil. Act, v. [act] Hacer, obrar, representar. Gumaw, lumabas (sa dulaan) mag-artista. Act, n. [act] Hecho, accion, acto. Gaw, yar , yugt.

. 16 1313

29.01.2012 16:27

Action, n. [ccien] Accion. Gaw, kilos, galaw. Actionable, adj. [ccienebl] Punible, criminal. Maparurusahan, salarn. Active, adj. [ctiv] Activo, diligente. Masikap, mabis. Actor, n. [ctor] Actor. Ang gumagaw; lumalabas (sa dlaan). Actress, n. [ctres] Actriz. Babaing lumalabas (sa dulaan). Actual, adj. [cchual] Actual. Kasalukuyan. Actuate, v. [cchiuet] Incitar, animar. Mag-udyok, magbuy; magsagaw. Acumen, n. [akimen] Perspicacia. Katalasan ng isip. Acute, adj. [akit] Agudo, ingenioso. Matulis, matalin. Adage, n. [dedch] Adagio refran. Kasabihan kawikaan. Adamant, n. [damant] Duro (como el diamante). Matigas na matigas. Adams apple, n. [Adams epol] Nuez de la garganta. Gulunggulungan. Adapt, v. [adpt] Adaptar. Ibagay; isang-ayon; ikan, ikapit. Adaptable, adj. [adptabl] Adaptable.

. 17 1313

29.01.2012 16:27

Bagay. Adaptation, n. [adaptcien] Adaptacion. Pagbabagay, pagaakm. Add, v. [ad] Aumentar, aadir, juntar. Magdagdag; magpun; magsugpong, magdugtong. Adder, n. [der] Serpiente venenosa. Isang ur ng ahas na makamandag. Addict, v. [adct] Dedicar, destinar. Magtalag, mag-ukol. Addition, n. [adcien] Adicion. Dagdag; pagbubu. Additional, adj. [adcional] Adicional. Dagdag. Addle, adj. [dl] Huero, vaco, podrido. Bugok, bulok; walang lamn. Addle, v. [dl] Hacer huero, podrir. Bumugok, bumulok. Address, n. [adrs] Direccion; pltica. Kinatatahanan, kinaroroonan; salaysay. Address, v. [adrs] Dirigir la palabra. Magsalaysay, manalit, magtagumpay. Adduce, v. [adis] Aducir, alegar. Maglitaw ng katotohanan, magbigay-liwanag. Adept, n. [adpt] Adepto. Marunong, matalin, bihasa. Adequate, adj. [decuet] Adecuado. Sukat, akm, bagay. Adhere, v. [adjr]

. 18 1313

29.01.2012 16:27

Adherir. Kumiling, kumamp, umayon; dumikit. Adherence, n. [adjrens] Adhesion. Pagkatig, pagkamp. Adherent, adj. [adjrent] Adherente, pegajoso. Makiling; paladikit. Adhesion, n. [adjsion] Adhesion. Pagkatig, pagkamp. Adhesive, adj. [adjsiv] Adhesivo; pegajoso. Malagkit; paladikit. Adieu, adv. [adi] Despedida. Paalam. Adipose, adj. [adips] Adiposo. Matab, masebo. Adjacent, adj. [addchsent] Adyacente. Katab, kalapt. Adjective, n. [ddchectiv] Adjetivo. Pangturing, adhetibo. Adjoin, v. [adchin] Juntar, lindar. Magdugtong, magsugpong, magkabt. Adjourn, v. [adchrn] Diferir, prorogar. Magpaliban. Adjournment, n. [adchrnment] Emplazo. Pagpapaliban. Adjudge, v. [ad-dchdch] Adjudicar, condenar. Humatol. Adjunct, adj. [ad-dchnt] Adjunto, contiguo. Karugtong, karatig.

. 19 1313

29.01.2012 16:27

Adjuration, n. [adchurcion] El acto y modo de conjurar. Panunump. Adjure, v. [adchr] Juramentar, conjurar. Manump. Adjust, v. [adchst] Ajustar, arreglar. Maglapat, mag-ayos. Adjustment, n. [adchstment] Ajuste, arreglo. Pagkakalapat, pagkakaayos. Adjutant, n. [dchutant] Ayudante. Katulong, ayudante. Administer, v. [admnister] Administrar. Mangasiw. Administration, n. [administrcien] Administracion. Pangasiwaan. Administrator, n. [administrtor] Administrador. Tagapangasiw. Admirable, adj. [dmirabl] Admirable. Kagilagilalas. Admiral, n. [dmiral] Almirante. Pangulo ng hukbong-dagat. Admiration, n. [admircien] Admiracion. Panggigilals, pagtatak, pamamangh. Admire, v. [admir] Admirar. Manggilalas, magtak, mamangh. Admissible, adj. [admsbl] Aceptable. Matatanggap, tinatanggap. Admission, n. [admcien] Admision, recepcin.

. 20 1313

29.01.2012 16:27

Tanggap, pagtanggap. Admit, v. [admt] Admitir. Tumanggap. Admittance, n. [admtans] Entrada, admision. Pahintulot, pahintulot na makapasok. Admix, v. [admcs] Mezclar, juntar. Maghal, maglahok. Admixture, n. [admkschur] Mistura, mezcla. Hal, lahk. Admonish, v. [admnish] Amonestar. Pagsabihan, pangusapan. Admonition, n. [admoncien] Consejo, admonicion. Payo, aral. Ado, n. [ad] Trabajo, dificultad; pena; bullicio, tumulto. Hirap; gul; alingawngaw. Adopt, v. [adpt] Adoptar, prohijar. Umampon, umaring-ank. Adoption, n. [adpcien] Adopcion. Pag-ampon, pag-aring-ank. Adorable, adj. [adrabl] Adorable. Marapat, sambahn; nakgigiliw. Adoration, n. [adorcien] Adoracion. Pagsamb. Adore, v. [adr] Adorar. Sumamb. Adorn, n. [adrn] Adorno, ornamento. Gayak, palamuti. Adorn, v. [adrn]

. 21 1313

29.01.2012 16:27

Adornar. Maggayak. Adrift, adv. [adrft] Flotando, merced de las olas. Nakalutang; sa talaga ng mga alon; sa bala na. Adroit, adj. [adrit] Diestro, hbil. Maliks, sany. Adulation, n. [adilecien] Adulacion, lisonja. Hib, tuy, wikwik. Adult, n. [adlt] Adulto. Matand, magulang. Adulterant, n. [adlterant] Adltero; adulterador. Mapangaluny; mapagbant. Adulterate, v. [adlteret] Adulterar; viciar, mezclar. Mangluny, makiagul; sumir , maghal. Adultery, n. [adlteri] Adulterio. Pangangaluny, pakikiagul. Advance, n. [advns] Avance. Pagsulong, pagtuly. Advance, v. [advns] Avanzar. Sumulong, magpatuloy. Advancement, n. [advnsment] Adelantamiento, progreso. Pagkasulong, pagbuti. Advantage, n. [advntedch] Ventaja, ganancia. Higt, lamng, pakinabang. Advent, n. [dvent] Adviento, venida. Pagdating. Adventure, n. [advnchiur] Aventura, casualidad. Hind sinasady, pagkakatan.

. 22 1313

29.01.2012 16:27

Adventure, v. [advnchiur] Osar, atreverse, arriesgar. Mangahas, magbakasakal. Adventurer, n. [advnchiurer] Aventurero. Mapagbakasakal. Adventurous, adj. [advnchiurs] Animoso, valeroso. Matapang, mapangahas. Adverb, n. [dverb] Adverbio. Adverbio (pangbago). Adversary, n. [dverseri] Adversario, antagonista. Kalaban, katalo, kabangg, katunggal. Adverse, adj. [advrs] Adverso, contrario. Laban, salung. Adverse, v. [advrs] Oponer, impedir. Sumalangsang humadlang. Adversity, n. [advrsiti] Adversidad, desgracia. Kahirapan, sakun. Advert, v. [advrt] Advertir, atender. Magbigay puna, kumaling. Advertise, v. [dvertais] Avisar, anunciar. Magbalit, magpahiwatig. Advertisement, n. [advrtisment] Aviso, anuncio. Balit, pasabi, pahiwatig. Advise, n. [advis] Consejo. Payo, aral. Advise, v. [advis] Aconsejar. Pumayo, umaral. Adviser, n. [adviser] Aconsejador.

. 23 1313

29.01.2012 16:27

Tagapayo, tagaaral. Advocate, n. [dvoket] Abogado, intercesor. Tagapagsanggalang, tagapamagitan, pintakasi. Advocate, v. [dvoket] Abogar, defender, interceder. Magsanggalang, mamagitan. Adz or adze, n. [adz] Azuela. Dars. Aerial, adj. [erial] Areo. Nauukol sa hangin. Afar, adv. [afr] Lejos, distante. May kalayuan, may agwat. Affability, n. [afbiliti] Afabilidad. Lugd. Affable, adj. [fabl] Afable. Nakalulugod, maamongloob. Affableness, n. [fablness] Afabilidad. Kaluguran, kaamuangloob. Affair, n. [afr] Asunto negocio. Bagay, pakay, sady, layon, usap. Affect, v. [afct] Conmover, afectar. Pumukaw, makabakl. Affectation, n. [afectcien] Afectacion. Pukaw, bakl. Affected, adj. [afcted] Afectado, movido, sujeto algun mal enfermedad. Pukw, tinabln tinatablan. Affectionate, adj. [afccionet] Carioso, afectuoso. Mairog, magiliw. Affiance, n. [afians]

. 24 1313

29.01.2012 16:27

Esponsales, confianza. Tpanan sa pag-aasawa; pagtitiwal. Affidavit, n. [afdevit] Declaracion jurada. Kasulatan pahayag na ipinanunump. Affiliate, v. [afliet] Afiliarse. Makianib, makisap. Affiliated, adj. [aflieted] Afiliado. Kaanib, kasap. Affiliation, n. [afliecien] Afiliacion. Pagkaanib, pagkasap. Affined, adj. [afind] Emparentado. Bilang, kamag-anak. Affinity, n. [afniti] Afinidad, parentesco. Pagkahinlog, pagkabilang na kamag-anak. Affirm, v. [afrm] Afirmar. Magpatunay, magpatibay. Affirmable, adj. [afrmabl] Lo que se puede afirmar. Mapatutunayan. Affirmation, n. [afirmcien] Afirmacion. Patotoo, patunay. Affirmative, adj. [afrmativ] Afirmativo. Nagpapatunay. Affix, n. [afcs] Anexar. Isugpong, idugtong. Affix, v. [afcs] Afijo. Sugpong, dugtong. Afflict, v. [aflict] Aflijir. Dumalamhati, magpahirap.

. 25 1313

29.01.2012 16:27

Affliction, n. [aflccien] Afliccion. Dalamhat, hapis. Affluence, n. [fliuens] Abundancia, opulencia. Kasaganaan, kayamanan. Affluent, adj. [fliuent] Abundante, opulento. Sagan, mayaman. Afflux, n. [flcs] Confluencia. Pagtatagp ng dalawang ilog. Afford, v. [afrd] Dar, proveer. Magbigay, magtaan. Affray, n. [afr] Asalto, combate. Lusob, away. Affright, n. [afrit] Terror, espanto, susto. Gitla, gulat. Affright, v. [afrit] Aterrar, espantar, atemorizar. Gumitl, gumulat, tumakot. Affront, n. [afrnt] Afrenta, insulto. Pamukh, pagmura, lait. Affront, v. [afrnt] Encararse, insultar. Magpamukh, ipamukh, lumait. Afield, adv. [afld] En el campo. Sa parang, sa lwal. Afire, adv. [afir] Encendidamente. Nagliliyab, nagniningas. Afloat, adv. [aflt] Flotante sobre el agua. Nakalutang. Afoot, adv. [aft] pie.

. 26 1313

29.01.2012 16:27

Lakd. Afore, adv. [afr] ntes, primero. Nuna, dati. Aforesaid, adj. [afrsed] Susodicho. Nsabi, nbanggit. Afortime, adv. [afrtaim] En otro tiempo, antiguamente. Noong una, datihan, noong araw. Afraid, part. pas. [efrd] Amedrentado. Takt. Afresh, adv. [efrsh] De nuevo, otra vez. Panibago, mul, ul. Aft, adv. [aft] A popa. Sa gawng likod. After, [fter] Despues. Pagkatapos. Aftermath, n. [ftermaz] Retoo. Supling. Afternoon, n. [fternun] Tarde. Hapon. Afterward, adv. [fteruard] Despues. Pagkatapos. Afterwards, adv. [fteruards] Despues. Pagkatapos. Again, adv. [egun] Otra vez, de nuevo. Ul, mul. Against, prep. [egunts] Contra, enfrente. Laban, sa harap. Agape, adv. [agup]

. 27 1313

29.01.2012 16:27

De hito en hito. Pasulyapsulyap. Agate, n. [guet] gata. gata (batong mahalag na sarisaring kulay. Age, n. [edch] Edad. Gulang, tand. Aged, adj. [dched] Viejo, anciano. Magulang matand. Agency, n. [dchensi] Agencia. Pangasiwaan, ktiwalaan. Agent, n. [dchent] Agente. Katiwal. Agglomerate, v. [aglmeret] Aglomerar. Mapisan, mbunton, magkadagandagan. Aggrandize, v. [grandaiz] Engrandecer, exaltar. Magpalak, lakihn, magbuny. Aggrandizement, n. [grandaizment] Engrandecimiento, elevacion. Kalakhan, kabunyian. Aggravate, v. [gravet] Agravar. Bumigat, lumal, lumubh. Aggravation, n. [agravcien] Agravacion. Pagbigat, paglal, paglubh. Aggregate, n. [griguet] Coleccion, agregado. Kabuoan. Aggregate, v. [griguet] Agregar, incorporar. Magtipon, tumipon, bumu. Aggregate, adj. [griguet] Agregado. Tinipon, binu; kasama.

. 28 1313

29.01.2012 16:27

Aggregation, n. [agrigucien] Agregacion. Pagbuo, pagtitipon, pagpipisan. Aggress, v. [agrs] Acometer. Dumaluhong. Aggression, n. [agrsion] Agresion, asalto. Daluhong, salakay. Aggressive, adj. [agrsiv] Ofensivo. Nakasasakt; dumadaluhong, lumulusob. Aggressor, n. [agrsor] Agresor. Ang dumadaluhong. Aggrievance, n. [agrvans] Agravio, injuria. Kaapihn, kaadwan. Aggrieve, v. [agrv] Apesadumbrar. Magpasam ng loob. Aghast, adj. [agst] Horrorisado. Sindak. Agile, adj. [dchil] Agil, ligero. Maliks, matulin. Agility, n. [adchliti] Agilidad, lijereza. Kaliksihan, katulinan. Agitate, v. [dchiteit] Agitar; mover. Umug, umalog, lumuglog, yumugyog; magpakilos. Agitation, n. [adchitcien] Agitacion. Pag-ug, pag-alog, pagluglog, pagpapakilos. Agitator, n. [adchittor] Agitador. Tagaudyok, tagayugyog. Ago, adv. [eg] Hace.... ej. hace mucho.

. 29 1313

29.01.2012 16:27

Na; hal. malaon na. Agog, adv. [agg] Con deseo. Sa nais, sa nas. Agoing, adv. [eging] A punto de, dispuesto , en accion. Kaunt na, hand na, hala. Agonize, v. [gonaiz] Estar agonizando. Maghingal, maghirap, maglubh. Agony, n. [goni] Agona, afliccion extrema. Paghihingal, paghihirap. Agree, v. [egr] Concordar, convenir. Umayon, pumayag. Agreeable, adj. [egrebl] Agradable; conveniente. Nakalulugod, maligay; marapat. Agreeably, adv. [agrebli] Agradablemente. Nakalulugod, kawiliwili, kaayaaya. Agreement, n. [egrment] Convenio, contrato. Ksunduan, kyarian. Agriculture, n. [agricltiur] Agricultura. Pagsasaka, paglinang, pagbubukid. Agricultural, adj. [agricltural] Agricultural. Nauukol sa pagsasaka. Aground, adv. [agrund] Varado, encallado. Sadsad, sayad. Ague, n. [guiu] Fiebre intermitente. Ngiki. Ah!, int. [a] Ah! ay!. Ah! ab! ah! Aha!, int. [aj]

. 30 1313

29.01.2012 16:27

Ah! ha! ha!. Ah! ah! Ahead, adv. [ejd] Delante de otro, avante, por la proa, mas alla. Sulong pa, sa unahn, sa harap. Aid, n. [ed] Ayuda, auxilio. Tulong, abuloy. Aid, v. [ed] Ayudar, auxiliar. Tumulong, umabuloy. Aid-de-camp, n. [d-i-camp] Ayudante de campo. Ayudante de campo. Ail, v. [el] Afligir, molestar. Dumalamhat, sumakt; bumagabag. Ail, n. [el] Indisposicion, dolor. Damdam, sakt. Ailment, n. [lment] Dolencia. Sakt, antak, kirot, hapd. Aim, n. [m] Punteria. Tudl. Aim, v. [m] Apuntar. Tumudl, umapunt. Aimless, adv. [mles] Sin objeto, la ventura. Walang tungo, walang sady, walang pakay, anomang pangyarihan. Air, n. [r] Aire. Hangin, ligoy ng tugtugin. Air, v. [r] Airear, secar. Ibilad, iyangyang, patuyuin. Airgun, n. [rgan] Escopeta de viento. Escopeta de biento.

. 31 1313

29.01.2012 16:27

Airhole, n. [rjol] Respiradero. Hngahan. Airiness, n. [rines] Ventilacion. Aliwalas, gaan ng katawan. Air-pump, n. [r-pamp] Bomba de aire. Kasangkapang nakapagbibigay hangin. Airy, adj. [ri] Areo. Hinggil sa hangin. Aisle, n. [ail] Nave de una iglesia, ala, pasillo. Sulamb, daan sa pagitan ng dalawang taludtod, upuan bangk. Ajar, adv. [adchr] Entreabierto. Nakabukas ng kaunt. Ake, v. [ec] Sentir un dolor agudo. Umantak kumirot. Akimbo, adj. [akmbo] Corvo. Baluktot. Akin, adj. [akn] Consanguneo. Kadug, kamag-anak, kawangis. Alabaster, n. [labaster] Alabastro. Alabastro. Alacrity, n. [alcriti] Alegra, buen humor. Kasayahan, gaan ng loob. Alamod, adv. [alamd] A la moda. Ayon sa ugal, sunod sa moda. Aland, adv. [alnd] A tierra. Sa lup. Alarm, n. [alrm] Alarma, sobresalto, tumulto.

. 32 1313

29.01.2012 16:27

Pagibk, babal, gulat, gul. Alarm, v. [alrm] Alarmar, asustar, perturbar. Magpagibk, gumulat, lumigalig. Alarm-bell, n. [alrm-bel] Campana de rebato. Batingaw na pamukaw. Alarm-clock, n. [alrm-klok] Reloj con despertador. Relos na panggising. Alarm-post, n. [alrm-post] Atalaya, puesto de aviso. Bantayan. Alarm-watch, n. [alrm-uatch] Reloj con despertador. Relos na panggising. Alas, interj. [als] Ay!. Sa ab, ay! Alate, adv. [alt] Posteriormente. Sa ktapustapusan. Alb, n. [alb] Alba. Bukang-liwayway. Albeit, adv. [lbit] Aunque, bien que. Bagaman, kahit, gayon man. Album, n. [lbum] Album. Album. Albumen, n. [abimen] Albmen. Put ng itlog. Alcohol, n. [lcohol] Alcohol. Alkohol. Alcove, n. [alcv] Alcoba. Sild. Alderman, n. [lderman]

. 33 1313

29.01.2012 16:27

Regidor. Punong bayan. Ale, n. [el] Cerveza. Serbesa. Alee, adv. [al] A sotavento. Sa gilid ng sasakyan na walang lamn. Alembic, n. [almbic] Alambique. Alakn. Alert, adj. [alrt] Alerta, vigilante. Maingat, maagap, hand. Algebra, n. [ldchibra] lgebra. lhebra, mataas na karunungan sa pagbilang. Alias, n. [lias] Alias. Palayaw; sa ibang paraan. Alibi, n. [libai] Coartada. Hind dumal sa pinagtipanan. Alien, adj. [lien] Extrao, extranjero. Tagaibang lup, iba. Alienate, v. [lienet] Enajenar, trasferir. Ilipat sa iba, isalin sa iba. Alienation, n. [eliencien] Enajenamiento. Paglilipat sa iba. Alife, adv. [alif] Por vida mia. Porbida (sump). Alight, adj. [alit] Encendido, ardiente. Nagniningas, nagliliyab, may sind. Alight, v. [alit] Descender, bajar. Lumusong, umibs, bumab.

. 34 1313

29.01.2012 16:27

Alike, adj adv. [elik] Igualmente. Kawangis, katulad, kagaya; gayon din. Aliment, n. [liment] Alimento. Pagkain. Alimental, adj. [alimntal] Nutritivo, alimenticio. Nakapagpapalakas na pagkain. Alimentary, adj. [alimntari] Alimenticio. Masustancia. Alive, adj. [aliv] Vivo; activo. Buhy; gumagalaw. All, adj. [ol] Todo. Lahat, paw, pulos, taganas. All, adv. [ol] Del todo, enteramente. Bo, bu, lubos. All, n. [ol] Todo el compuesto de partes integrantes. Kalahatan, kabuoan. Allay, v. [al] Aliviar, mitigar, apaciguar. Umigi, tumahimik pumayap, guminghawa. Allayment, n. [alment] Alivio. Ginghawa, igi. Allegation, n. [alegucien] Alegacion; alegato. Pagpapatunay; tutol. Allege, v. [aldch] Alegar; declarar. Tumutol, mananggalang; magpatunay; magpahayag. Allegiance, n. [aldchians] Lealtad, fidelidad. Pagtatapat. Allegoric, adj. [alegric] Alegrico.

. 35 1313

29.01.2012 16:27

Tinatalinghag. Allegorical, adj. [alegrical] Alegrico. Tinatalinghag. Allegorize, v. [legoraiz] Alegorizar. Talinghagain. Allegory, n. [legori] Alegora. Talinghag. Alleviate, v. [alviet] Aliviar, alijerar. Guminghawa, gumaan. Alleviation, n. [alivicien] Alivio, alijeramiento. Ginghawa, gaan. Alley, n. [li] Paseo de rboles. Lansangang mapunong kahoy. Alliance, n. [alians] Alianza, union, liga. Ksunduan, kyarian. Allied, adj. [alid] Aliado, confederado. Kasund kakampi, kaisa. Alligate, v. [liguet] Ligar, atar una cosa con otra. Pagtaliin. Alligator, n. [aliguter] Caiman. Bwaya. Alliteration, n. [alitercien] Aliteracion. Paggamit ng salaysay na may mga paris na titik sa unahan ng bawat salit. All-night, adv. [ol-nait] Toda la noche. Magdamag. Allot, v. [alt] Asignar. Mag-ukol, magtadhan.

. 36 1313

29.01.2012 16:27

Allotment, n. [altment] Asignacion, repartimiento. Pag-uukol, pagtatadhan, pagbabahagi. Allow, v. [alu] Conceder, permitir. Pumayag, magpahintulot. Allowable, adj. [aluabl] Admisible. Mapapayagan. Allowance, n. [aluans] Permiso, licencia. Pahintulot, kapahintulutan. Alloy, v. [ali] Ligar, mezclar. Halan, lahukan. Alloy, n. [ali] Liga, mezcla. Lahk, hal. All Saints day, n. [Ol sents day] Dia de todos los Santos. Todos los santos kaarawan ng mga klulwa. Allspice, n. [olspis] Especias. Especias (pamint, sinamuno at ibp. gaya nito). Allude, v. [alid] Aludir. Bumanggit; banggitin. Allure, v. [alir] Alagar, alucinar. Umal, humimok. Allurement, n. [alirment] Halago, seduccion. Al, himok; hib day. Alluring, adj. [aliring] Halageo, seductivo. Nakahahalina, kahalihalina. Allusion, n. [alision] Alusion. Pagbanggit ng isang bagay na tinutukoy sa ibang paraan. Ally, n. [ali] Aliado, confederado.

. 37 1313

29.01.2012 16:27

Kasund, kakamp. Ally, v. [ali] Hacer alianza. Gumaw ng pakikipagkasund pakikipagkayar. Almanac, n. [lmanac] Almanaque. Almanake, kalendaryo. Almighty, adj. [olmiti] Omnipotente, todopoderoso. Makapangyarihan sa lahat. Almighty, n. [olmiti] Dios, Creador. May-kapal, Bathal, Dyos. Almond, n. [mond] Almendra. Almendras, pil. Almond-tree, n. [mond-trii] Arbol de almendra. Pun ng pil. Almoner, n. [lmoner] Limosnero. Tagapagbigay ng lims. Almost, adv. [lmost] Casi, cerca de. Halos, malapitlapit. Alms, n. [ams] Limosna, caridad. Lims, kaawang gaw. Almsgiver, n. [msgiver] Limosnero. Mapagbigay-lims. Almsgiving, n. [msgiving] El acto de dar limosna. Paglilimos. Almshouse, n. [msjaus] Hospicio para pobres. Bahay-ampunan ng mahihirap. Aloft, prep. [alft] Arriba, sobre. Sa itaas, sa ibabaw. Alone, adj. [eln]

. 38 1313

29.01.2012 16:27

Solo, solitario. isa, nag-isa. Alone, adv. [eln] Solamente. Lamang, tang. Along, adv. [elng] A lo largo. Sa gaw, sa hinabahab. Alongside, adv. [elongsid] Al lado. Sa gawing tab. Aloof, adv. [elf] Lejos, de lejos. Buhat sa malay. Aloud, adv. [elud] Con voz fuerte, recio. Sigaw, tinig na malaks. Alow, adv. [al] Abajo. Sa ibab. Alphabet, n. [lfabet] Alfabeto, abecedario. Abkad. Alphabetic, adj. [alfabtic] Alfabtico. Ayos sa titik. Alphabetical, adj. [alfabtical] Alfabtico. Ayos sa titik. Already, adv. [olrdi] Ya, todo listo. Na, hand na. Also, adv. [lso] Tambien. Naman, rin, man, rin naman, din, din naman. Altar, n. [ltar] Altar. Alt, damban. Alter, v. [lter] Alterar, mudar. Bumago, umiba, baguhin, ibahin.

. 39 1313

29.01.2012 16:27

Alterable, adj. [lterabl] Alterable, mudable. Nababago, naiib. Alterant, adj. [lterant] Alterante. Nakababago, nakaiiba. Alteration, n. [oltercien] Alteracion. Pagbabago, pagiib. Alternate, adj. [altrnet] Alternativo, reciproco. Halinhinan, halhalil. Alternate, v. [altrnet] Alternar, turnar. Humalili. Alternation, n. [alterncien] Alternacion, vez, turno. Paghalili. Although, conj. [oldz] Aunque. Bagaman. Altitude, n. [ltitiud] Altitd, altura. Taas, kataasan, tayog. Altogether, adv. [oltogudzer] Enteramente, del todo. Lahatlahat, parapara, paw, tagans, pulos. Alum, n. [lum] Alumbre. Tawas. Alway, adv. [wl] Siempre. Lag, palag, parati. Always, adv. [lwes] Siempre. Lag, palag, parati. A. M. (ante meridiem), Antes del medio dia. Bago dumating ang las dose ng araw. Amability, n. [amabliti] Amabilidad, agrado.

. 40 1313

29.01.2012 16:27

Kagandahang-loob. Amain, adv. [amn] Con vehemencia. May kabiglaanan. Amalgam, n. [amlgam] Amalgama, mezcla de diferentes metales. Pagkakahal ng ibat ibang metal. Amalgamate, v. [amlgamet] Amalgamar. Maghalhal ng ibat ibang metal. Amalgamation, n. [amalgamcien] Amalgamacion. Paghahalohal ng ibat ibang metal. Amanuensis, n. [amaniunsis] Amanuense, el que copia el que escribe lo que otro le dicta. Tagasalin tagasulat ng idinidikt ng iba. Amass, v. [ams] Acumular, amontonar. Magbunton, magsalansan. Amassment, n. [amsment] Cmulo, monton. Bunton, salansan. Amateur, n. [matiur] Aficionado. Ang d pa sanay na may hilig sa anomang kaalaman, kulukut lar. Amaze, n. [amz] Espanto, asombro. Sindak, gitla, gulat. Amaze, v. [amz] Espantar, aterrar. Sumindak, manggulat manggitl. Amazement, n. [amsment] Espanto, pasmo. Pagkasindak, pagkagulat, pagkagitla. Amazon, n. [mason] Amazona. Amasona, (babaing malakas at may ugaling lalaki). Amazonian, adj. [amaznian] Guerrera, lo perteneciente las amazonas. Babaing mangdidigm. Ambassador, n. [ambsador]

. 41 1313

29.01.2012 16:27

Embajador. Sug, embahador, sugong kinatawan. Ambassadress, n. [ambsadres] Embajadora, esposa del embajador. Sugong babai, asawa ng sugong lalaki. Amber, n. [mber] Ambar. Ambar. Ambient, adj. [mbient] Ambiente. Panginorin. Ambiguity, n. [ambiguiiti] Ambigedad, confusion. Alinlangan, pagtataglay ng langaning kahulugan. Ambiguous, adj. [ambguius] Ambigo, confuso. langanin, magkabikabilang kahulugan. Ambit, n. [mbit] mbito. Paligid, palibot. Ambition, n. [ambcien] Ambicion. Pita, d kawasang hangad. Ambitious, adj. [ambcias] Ambicioso. Mapagpita, mapaghangad. Amble, v. [mbl] Amblar. Magpalakad ng kabayo na sbay ang dalawat dalawang paa. Amble, n. [mbl] Paso de andadura del caballo. Lakad ng kabayo na sabay ang dalawat dalawang paa. Ambulance, n. [mbulans] Ambulancia. Ambulansiya, arag-arag, pangkuha ng may-sakit. Ambuscade, v. [mbusked] Estar de emboscada. Habatn, harangin. Ambuscade, n. [mbusked] Emboscada. Habt, harang.

. 42 1313

29.01.2012 16:27

Ambush, v. [mbush] Embuscar. Humabt, umabat. Ambush, n. [mbush] Emboscada. Habt, abat. Ameliorate, v. [amlioret] Mejorar. Magpagaling, magpabuti. Amelioration, n. [amiliorcion] Mejoramiento. Paggaling, pagbuti. Amen, adv. [men] Amen, as sea. Amn, siya naw. Amenable, adj. [amnabl] Responsable. Nananagot, nananagutan. Amend, v. [amnd] Enmendar. Umib, bumago, magsusog. Amendable, adj. [amndabl] Reparable. Naaayos, maaayos. Amendment, n. [amndment] Enmienda, reforma. Pagkabago. Amends, n. [amnds] Recompensa, compensacion. Kagantigan, kabayaran. Amenity, n. [amniti] Amenidad. Kagandaban-loob, gand, kaligayahan. American, adj. y n. [amrican] Americano. Amerikano, taga Amrika. Americanism, n. [amricanism] Americanismo. Pagkaamerikano. Americanize, v. [americnaiz] Americanizar.

. 43 1313

29.01.2012 16:27

Amerikanuhin. Amethyst, n. [mezist] Amatista. Amatista (isang mahalagang bat). Amiability, n. [amiabliti] Amabilidad. Kaibig-ibig na asal, kagandahang-loob. Amiable, adj. [miabl] Amable. Magiliw, magandangloob. Amicable, adj. [micabl] Amigable, amistoso. Mapagkaibigan. Amicability, n. [amicabliti] Afecto, amistad. Pakikipagkaibigan. Amid, prep. [amd] Entre, en medio de. Sa pagitan ng, sa gitn ng. Amidst, prep. [amdst] Entre, en medio de. Sa pagitan ng, sa gitna ng. Amiss, adj. [ams] Culpable, criminal. Salar n, mal. Amiss, adv. [ams] Culpablemente, erradamente. May pagkakasala, may pagkakamal. Amiss, n. [ams] Culpa, falta. Sala, kamalian. Amity, n. [miti] Amistad. Pagkakaibigan. Ammoniac, n. [amniac] Amoniaco. Amoniako. Ammunition, n. [aminicien] Municion. Munisyones, gamit ng nakikipagdigm gaya ng punl, pulbur. Amnesty, n. [mnisti]

. 44 1313

29.01.2012 16:27

Amnistia. Kapatawaran, lubs na paglimot. Among, prep. y adv. [emng] Entre. Sa gitn ng. Amongst, prep. y adv. [emngst] Entre. Sa gitn ng. Amorous, adj. [mors] Enamoroso, apasionado. Masintahin, mairugin. Amount, v. [emunt] Importar, ascender. Magkahalaga; umabot, sumapit. Amount, n. [emunt] Importe. Halag, kabuoan, kalahatan. Amper, n. [mper] Tumor, carbunclo. Bukol. Amphibious, adj. [mfibias] Anfibio. Hayop na nabubuhay sa tubig at sa kati. Amphitheatre, n. [amfizater] Anfiteatro. Anfiteatro. Ample, adj. [mpel] Amplio, extendido. Malawig, malawak. Amplify, v. [mplifay] Ampliar, extender. Palawigin, lakhn. Ampliation, n. [amplicien] Ampliacion. Kalakhan, kalawigan. Amplitude, n. [mplitud] Amplitud, extension, abundancia. Lawig, abt, kasaganaan. Amply, adv. [mpli] Amplimente. May kalawigan.

. 45 1313

29.01.2012 16:27

Amputate, v. [mpiutet] Amputar. Maghiwalay ng anomang bahagi sangkap ng katawan. Amputation, n. [ampiutcien] Amputacion. Paghihiwalay ng anomang bahagi sangkap ng katawan. Amuck, adv. [amk] Furiosamente. May pagkabalasik. Amulet, n. [miulet] Amuleto. Anting-anting. Amuse, v. [amis] Entretener, divertir. Mag-aliw, maglibang. Amusement, n. [amisment] Diversion, pasatiempo. liwan, lbangan. Amusing, adj. [amising] Divertido. Nakaaaliw, nakalilibang. An, art. [en] Un, uno, una. Isa. Anachoret, n. [ancoret] Anacoreta. Anakoreta (ang namumuhay ng bukod at tumatalaga sa pagpapakahirap. Anaconda, n. [anconda] Boa. Saw. Analogous, adj. [anlogas] Anlogo. Kahawig, kahuwad. Analogy, n. [anlodchi] Analoga. Pagkakahawig, pagkakahuwad. Analysis, n. [anlisis] Analisis. Paglilitis, pagsur . Analyse, v. [nalaiz]

. 46 1313

29.01.2012 16:27

Analizar. Lumitis, sumur . Analytical, adj. [analtical] Analtico. Ang ukol sa pagsiyasat ng isang gaw talumpat. Anarch, n. [narc] Anarquista. Ang sumasalangsang at taksil sa lahat ng pmahalaan. Anarchist, n. [narkist] Anarquista. Anarkista, ang sumasalangsang at taksil sa lahat ng pmahalaan. Anarchy, n. [narki] Anarqua. Ang pagsalangsang at kataksilan sa lahat ng pmahalaan. Anathema, n. [anzema] Anatema, excomunion. Sump. Anathematize, v. [anzamataiz] Anatematizar, excomulgar. Sumump. Anatomical, adj. [anatmical] Anatmico. Ang nauukol sa karunungang paglilitis ng mga kapinsalaan ng mga sangkap ng katawan. Anatomy, n. [antomi] Anatoma. Karunungan sa paglilitis ng mga kapinsalaan ng mga sangkap ng katawan. Ancestor, n. [nsestr] Predecesores, abuelos. Knunuan, pinagbuhatan, pinanggalingan. Ancestral, adj. [nsestral] Hereditario. Lah, nauukol sa knunuan. Ancestry, n. [nsestri] Linaje de antepasados. Pagkakasunodsunod ng mga nunot magulang sa angkan lah. Anchor, n. [nkr] Ancora. Sinipete, sawo. Anchor, v. [nkr] Ancorar, anclar, hechar las anclas.

. 47 1313

29.01.2012 16:27

Mahulog ng sinipete. Anchorage, n. [nkeredch] Anclaje, el sitio lugar para anclar. Dakong pinaghuhulugan ng sinipete ng mga sasakyan. Anchored, adj. [nkerd] Anclado. Nakasinipete. Anchovy, n. [ancvi] Anchova anchoa. Halubaybay. Ancient, adj. [ncient] Antiguo. Matand, lum, dati, una, laon. Ancient, n. [ncient] Antiguo. Unang tao. And, conj. [end] Y, . At, t. Anecdote, n. [necdot] Ancdota. Salaysay na may taglay na aral pangaral. Anew, adv. [ani] De nuevo. Panibago, bago, mul, ul, ulit. Angel, n. [ndchel] Angel. Anghl. Angelic, adj. [endchlic] Angelical. Parang anghl, mukhang anghl, nauukol sa anghl. Angelical, adj. [andchlical] Angelical. Parang anghl, mukhang anghl, nauukol sa anghl. Angel-like, adj. [endchel-laik] Angelical. Mukhang anghl parang anghl. Anger, n. [nguer] Ira, clera. Galit, init. Anger, v. [nguer]

. 48 1313

29.01.2012 16:27

Iritar, enojar. Magalit, mag-init. Angle, n. [ngl] ngulo, esquina; caa de pescar. Sulok, lik, kant; bingwt. Angle, v. [ngl] Pescar con caa. Mamingwt, bumingwt. Angler, n. [ngler] Pescador de caa. Tagapamingwt, tagabingwit, mmimingwit, ang namimingwit. Anglican, adj. [nglican] Anglicano. Anglicano (ang ukol nasasanib sa kapisanan ng pananampalatayang ito. Anglicize, v. [anglizaiz] Traducir en ingls. Isalin sa wikang ingls. Angrily, adv. [ngrili] Colricamente. May pagkagalit, may pagiinit. Angry, adj. [ngri] Colrico, enfadado. Galt, int. Anguish, n. [ngish] Pena, angustia. Kahirapan, hirap, hapis, dlita. Angular, adj. [anguiular] Angular. Ang ukol sa panulok. Angularity, n. [anguiulriti] Forma angular. Anyong panulok. Anights, n. [nits] De noche, todas las noches. Gabigab. Anil, n. [nil] Ail. Isang halaman na ang dahon at usbng ay ginagawang tinang bughaw. Animal, n. [nimal] Animal. Hayop.

. 49 1313

29.01.2012 16:27

Animate, adj. [nimet] Viviente, animado. Buhy, may klulwa, maliks. Animate, v. [nimet] Animar, infundir alma. Bumuhay, bubayin, pagsauliing-loob, pukawin ang loob, paliksihn. Animated, adj [animted] Vivo, animado. Buhy, maliks, ganyk. Animation, n. [animcien] Animacion, viveza. Pagkaganyak; kaliksihan. Animosity, n. [animsiti] Animosidad, mala voluntad, rencor. Pakikipag-alit, pagmamasamang-loob, pagtatanim. Anise, n. [nis] Anis. Ans. Aniseed, n. [nisid] Simiente de anis. Buto ng anis. Ankle, n. [nkl] Tobillo. Bukong-bukong. Annals, n. [nals] Anales. Mga kasaysayang nangyayari sa tan-tan. Anneal, v. [annl] Templar el cristal vidrio. Tumimpl ng kristal salamin. Annex, n. [anx] Aditamento, anexo. Karugtong, kakabt, kaugpong. Annex, v. [anx] Anexar, juntar, reunir. Idugtong, ikabit, isugpong. Annexation, n. [annecscien] Annexion, adicion. Dugtong, sugpong. Annihilate, adj. [anajilet] Aniquilado.

. 50 1313

29.01.2012 16:27

Lipl, wasak. Annihilate, v. [anajilet] Aniquilar. Lumipol, magwasak. Annihilation, n. [anajilecion] Aniquilacion. Pagkalipol, pagkawasak. Anniversarily, adv. [anivrsarili] Anualmente. Tan-tan. Anniversary, n. [anivrsari] Aniversario, dia que se celebra cada ao; la fiesta ceremonia que se celebra en cierto dia sealado de cada ao. Anibersaryo, kaarawang ipinagdiriwan sa bawat sangtan. Announce, v. [anuns] Anunciar, publicar. Magbalit, maghayag, maglathal. Announcement, n. [anunsment] Anuncio, aviso, advertencia. Balit, pahayag, lathal, pahiwatig. Announcer, n. [anuncer] Anunciador, publicador. Tagapagbalit, tagalathal tagapagpahayag. Annoy, v. [anny] Molestar, incomodar. Yumamot, makainip, makagalit, lumigalig, bumagabag. Annoyance, n. [anyans] Molestia. Yamot, bagabag, ligalig. Annual, adj. [nniual] Anual. Tunan, nagtatagal ng sangtan. Annual, n. [nniual] Anual. Anomang aklat, ulat phayagan na pinalalabas ng minsan sa isang tan. Annually, adv. [nniuali] Anualmente. Tan-tan. Annuity, n. [anniti] Anualidad, renta vitalicia. Salaping kinikita tinatanggap sa tan-tan.

. 51 1313

29.01.2012 16:27

Annul, v. [annl] Anular, invalidar. Magpawal ng kabuluhan magpawalang bis. Annular, adj. [nniular] Anular. Tila singsing, anyongsingsing. Annunciate, v. [nunciet] Anunciar. Magbalit, magpahiwatig. Annunciation, n. [anunsicien] Anunciacion, proclamacion, promulgacion. Pagbabalita, pagpapahiwatig, pagtatanyag. Annus, n. [nnus] Sieso. Tumbong. Anodyne, adj. [nodain] Anodino, lo que tiene virtud de suavizar y mitigar los dolores. Anodino, gamot na nakapagbabawas nakawawal ng antk kir t. Anoint, v. [anint] Untar, ungir. Pahiran ng langis. Anomalism, n. [anmelism] Anomala, irregularidad. Ang di pagsunod sa palatuntunan, kawalan ng ayos. Anomalous, adj. [anmelas] Anmalo, irregular. D pagsunod sa palatuntunan, wal sa ayos. Anomaly, n. [anmeli] Anomala, irregularidad. Paglihis sa palatuntunan. Anon, adv. [ann] Presto, al instante; luego. Agad, pagdaka, karakaraka; sak; mmiy. Anonymous, adj. [annimos] Annimo. Walang lagd, walang pangalan; d kilala. Another, adj. [endzer] Otro, diferente, distinto. Iba, isa pa, kaib. Answer, v. [nser] Responder; ser responsable; corresponder.

. 52 1313

29.01.2012 16:27

Sumagot; tumugon, managot; gumanti ng loob. Answer, n. [nser] Respuesta. Sagot. Answerable, adj. [ansrabl] Aquello que se puede responder, responsable. Yaong masasagot; nannagot. Ant, n. [ant] Hormiga. Langgam. Antagonism, n. [antgonizm] Antagonismo, rivalidad. Pakikipag-agawan, pakikipagtalo, pakikipaglaban. Antagonist, n. [antgonist] Antagonista. Kaagawan, katalo, kalaban. Antagonize, v. [antgonaiz] Competir con otro. Makipag-agawan, makipaglaban, mkipagtalo. Antartic, n. [antrtic] Antrtico. Antrtiko; dulong timugan. Antecede, v. [nticid] Anteceder, preceder. Ipagpauna. Antecedence, n. [antsidens] Precedencia. Pagkakauna. Antecedent, adj. [antsident] Antecedente, precedente. Nuna, una. Antecessor, n. [antsesor] Antecesor, el que precede otro. Ang hinalinhan. Antechamber, n. [ntichamber] Antecmara. Kansel, bayubo, bastidor na panabing sa kababayan. Antedate, v. [ntidet] Antedatar. Ipgpauna sa pecha kaarawan. Antedate, n. [ntidet]

. 53 1313

29.01.2012 16:27

Anticipacion. Maagang pagkalagay ng pecha; puna. Antediluvian, adj. y n. [antidilivian] Antidiluviano. Bago nagkagunaw, bago nagdilubyo; ang nabuhay bago nagkagunw. Antelope, n. [ntilop] Antelope. Isang hayop na alanganin sa usat kambing. Antemeridian, adj. [antmiridian] Antes del mediodia. Sa umaga, bago dumating ang las dose ng araw. Antepaschal, adj. [antipscal] Antepascual. Nuna sa kurism. Antepenult, n. [antpinelt] Antepenltimo. Ang bilang na sumusunod sa khulihulihan. Anterior, adj. [antrior] Anterior, precedente. Sinusundan, nuna. Anteriority, n. [antiririti] Anterioridad, procedencia. Pagkauna, lon. Anthem, n. [nzem] Antfona. Awit sa simbahan. Anthemis, n. [nzimis] Manzanilla. Mansanilya. Anthill, n. [nt-jil] Hormiguero. Bahay-langgam. Anthology, n. [anzlodgi] Antologa, silva, floresta.. Ang karunungan sa bulaklak. Anthonys fire, n. [nzoniz-fir] Fuego de San Anton. Pwego de San Anton. Anthracite, n. [nzrasait] Carbon mineral, carbon duro. Matigas na uling.

. 54 1313

29.01.2012 16:27

Anthropoid, n. [nzropoid] Lo que asemeja en forma al ser humano. Mukhang tao, hawig sa tao; Aranggutang malaking unggoy. Anthropology, n. [anzroplodchi] Antropologa. Ang karunungan tungkol sa pagkakabalangkas ng katawan ng tao. Anthropophagi, n. [anzropfedchay] Antropfagos. Mga taong nagsisikain ng laman ng tao. Antic, adj. [ntic] Extrao, raro, grotesco. Katw, kaib, magaspang, pangit; psong. Antichrist, n. [ntikraist] Anticristo. Antkristo, laban kay kristo. Antichristian, n. [antikrstian] Anticristiano. Ang laban sa nagsisipanalg kay kristo. Anticipate, v. [antsipet] Anticipar. Umagap; ipagpauna; umuna. Anticipation, n. [antisipcien] Anticipacion. Agap, puna. Antidote, n. [ntidot] Antdoto. Lunas, gamot na laban sa lason. Antipathy, n. [antpazi] Antipata. Bigat ng loob, bigat ng dug. Antipathetic, adj. [antipaztic] Antiptico. Mabigat ang dug. Antipodes, n. [antpodis] Antpodas. Ang nagsisitahan sa tapat na ligid nitong tinatahanan nating sangdagdig. Antiquarian, adj. [anticurian] Anticuario. Ang ukol sa unang panahon. Antiquated, adj. [antcueted]

. 55 1313

29.01.2012 16:27

Anticuado, obsoleto. Lipas, lum, dati. Antique, adj. [antc] Antigo. Dati, lum, matand, malaon. Antiquity, n. [antcuiti] Antigedad. Katandaan, kalaunan. Antiseptic, adj. [antisptic] Antisptico, antiptrido. Bagay na d napapanis, bagay na d nasisir. Antiseptic, n. [antisptic] Antisptico. Gamot na panglaban sa kabulukan. Antithesis, n. [antzesis] Anttesis, oposicion, contraste. Pagkakalaban. Antler, n. [ntler] Cercetas, los mogotes del ciervo. Sungay ng us. Antre, n. [nter] Antro, caverna. Yungib, lungg. Anvil, n. [nvil] Yunque. Palihn, kasangkapang ginagamit ng mmamanday. Anxiety, n. [anzaeti] Ansia, afan, desasociego, inquietud. Pita, laki ng hangad, kabalisahan. Anxious, adj. [nzios] Ansioso, impaciente. Nagpipita, malaking hangad, balis. Any, adj. [ni] Cualquier, cualquiera, algun, alguno, alguna. Alin man, anoman, kahit alin, kahit sino. Anybody, n. [enbodi] Quienquiera. Sinoman. Apace, adv. [aps] Apriesa, con presteza. Pagdaka, karakaraka, may katulinan.

. 56 1313

29.01.2012 16:27

Apart, adv. [aprt] Aparte, un lado. Bukod, hiwalay. Apartment, n. [aprtment] Cuarto. Silid. Apathetic, adj. [apaztic] Aptico, indolente, indiferente. Hindi maramdamin, walang damdam, pabay. Apathy, n. [pazi] Apata, insensibilidad toda pasion. Kawaln ng damdam, kapabayaan. Ape, n. [ep] Mono. Unggoy, matsng. Ape, v. [ep] Hacer mueca, imitar. Gumaya, manggagad. Aperture, n. [aprtiur] Abertura. Butas, siwang, pwang. Apex, n. [pecs] pice, cima. Dulo, taluktok. Aphorism, n. [forizm] Aforismo, sentencia breve. Pananalitang maikl na may taglay na aral. Apiary, n. [pieri] Colmena. Kabahayan ng mga pukyutan, dakong lagaan sa mga pukyutan. Apiece, adv. [eps] Por barba, por cabeza, por pieza. Balang isa, bawat isa ang isa. Apish, adj. [epsh] Gestero, bufn. Mapagpusong. Apocalypse, n. [apcalips] Apocalipsis, revelacion. Apokalipsis, pahayag. Apocrypha, n. [apcrifa] Libros apcrifos.

. 57 1313

29.01.2012 16:27

Mga aklat na pinagtatalunan kung nauukol sa mga banal na kasulatan. Apologetical, adj. [apolodchtical] Apologtico. Nauukol sa pagsasanggalang kayay sa pagdadahilan. Apologist, n. [aplodchist] Apologista. Tagapagsanggalang tagapagbigay dahilan. Apologize, v. [aplodchais] Apologizar, defender, excusar. Magsanggalang, magtanggol, mag-adya. Apology, n. [aplodchi] Apologa, defensa, excusa. Pagsasanggalang, pagtatanggol, pag-aadya, pagbibigay dahilan. Apoplexy, n. [poplecsi] Apopleja. Himatay, isang sakt na nakawawal ng diw. Apostasy, n. [apstasi] Apostasa. Pagtalikod sa dating pananampalataya. Apostate, n. [apstt] Apstata. Ang tumatalikod sa dating pananampalataya. Apostatize, v. [apstataiz] Apostatar. Tumalikod sa dating pananampalataya. Apostle, n. [apsl] Apostol. Apostol, apstoles. Bawat isa sa labing dalawang hirang na alagad ni Hesu-Kristo. Apostleship, n. [apslship] Apostolado. Pagkaapostol. Apostolic, adj. [apostlic] Apostlico. Nauukol sa apostol. Apostrophe, n. [apstrofi] Apstrofe. Apstrope, kudlit sa itaas na inihahalili sa inalis na titik sa isang salit. Apostrophize, v. [apstrofaiz] Apostrofar. Maglagay ng apstrope ng kudlt.

. 58 1313

29.01.2012 16:27

Apothecary, n. [apzecari] Boticario. Butikaryo, ang naghahand at nagbibili ng gamot. Apothecarys shop, n. [apzecaris siop] Botica. Butika, tindahan ng gamot. Apotheosis, n. [apozesis] Apoteosis, deificacion. Pag aring Dyos sa kaninoman. Appall, v. [apl] Espantar, aterrar. Sumindk; magpangilabot. Appalling, n. [apling] Espanto, aterramiento. Sindak, pangingilabot. Apparatus, n. [apartus] Aparato, aparejo. Kasangkapan. Apparel, n. [aprel] Vestido. Damit, suot, kasuutan. Apparel, v. [aprel] Vestir. Magbihis, magdamit. Apparent, adj. [aprent] Claro, aparente. Maliwanag, malinaw; naaaninag. Apparently, adv. [aprentli] Claramente. May kalinawan, may kalwanagan. Apparition, n. [aparcien] Aparicion, vision, fantasma. Paglitaw, pagsipot; malikmata, pngitain; mult. Appeal, n. [apl] Apelacion. Tutol, luhog. Appeal, v. [apl] Apelar, recurir un tribunal superior. Tumutol, magsakdal lumuhog sa lalong mataas na hkuman. Appear, v. [apr] Aparecer aparecerse.

. 59 1313

29.01.2012 16:27

Lumitaw, sumipot, humarap; sumikat, sumilang. Appearance, n. [aprans] Apariencia. Any, hichura, tabas. Appease, v. [apz] Aplacar, apaciguar, calmar. Magpatahimik, pumayap. Appellant, n. [aplant] Apelante. Ang tumututol. Appellation, n. [apelcien] Apelacion. Tutol. Appellee, n. [apel] El acusado. Ang nasasakdal isinasakdal. Append, v. [apnd] Colgar; aadir; anejar. Magbitin; magdagdag; magdugtong; sumap. Appendage, n. [apndedch] Cosa accesoria, pertenencia. Bagay na kaugnay, karugtong. Appendix, n. [apndics] Apendce, adicion suplimento que se hace alguna obra.. Karugtong, dagdag. Appertain, v. [apertn] Pertenecer. Mukol. Appetizing, adj. [apetising] Apetitivo. Ang ukol sa pagnanas ng isang bagay. Appetite, n. [petait] Apetito. Gana sa pagkain. Appetize, v. [petaiz] Excitar el apetito. Magkagana ng pagkain. Applaud, v. [apld] Aplaudir, alabar, palmear, aclamar. Pumuri, magpaunlak, pumakpak. Applause, n. [aplus]

. 60 1313

29.01.2012 16:27

Aplauso. Pagpupuri, paunlak, pagpakan. Apple, n. [pl] Manzana. Mansanas. Appliance, n. [aplans] Aplicacion. Pagsasangkap, paggamit. Applicable, adj. [aplkebl] Aplicable, apto. Bagay, akm. Applicant, n. [plikant] Aspirante. May kahilingan; ang humihingi ng mpapasukang gwain. Application, n. [aplikcien] Aplicacion. Ang kasulatng inihaharap sa paghing ng mpapasukan. Apply, v. [apli] Aplicar; dirigirse , recurrir . Gamitin, ikapit, iakm; lumuhog, dumulog. Appoint, v. [apint] Sealar, determinar, nombrar. Magtakd, maglagay, maghalal. Appointee, n. [apoint] Funcionario. Ang nakalagay nakahalal sa katungkulan, kawan. Appointment, n. [apintment] Nombramiento; estipulacion, decreto. Pagkahalal sa katungkulan, pagkakayar; pasiya. Apportion, v. [aprcien] Proporcionar. Magbahagi, mamahagi, humat, maghat. Apportionment, n. [aprcienment] Division en dos partes porciones. Pagbabahagi, pamamahagi, paghahat. Apposite, adj. [posit] Adoptado, proporcionado. Bagay, akm, lapat. Apposition, n. [aposcien] Aposicion; aidadura. Pagbabagay; dagdag.

. 61 1313

29.01.2012 16:27

Appraise, v. [aprs] Apreciar, valuar; estimar, ponderar. Humalaga; magmahal. Appraisement, n. [aprsment] Aprecio, estimacion. Pagbibigay halaga, pagmamahal. Appreciable, adj. [aprciabl] Apreciable. Dapat pahalagahan, dapat mahalin. Appreciate, v. [aprciet] Apreciar, estimar. Magpahalaga, magmahal. Appreciation, n. [apricicien] Valuacion, estimacion, apreciacion. Paghahalaga, pagmamahal. Apprehend, n. [aprijnd] Aprehender, prender. Humuli, dumakip. Apprehender, n. [aprijnder] El que aprehende. Tagahuli, tagadakip. Apprehensible, adj. [aprijnsibl] Comprensible. Napag-uunaw. Apprehension, n. [aprijncien] Aprehencion; recelo; presa, captura. Kutob, hinal; paghuli, pagdakip. Apprehensive, adj. [aprijnsiv] Aprehensivo; timido. Magugunihin; matatakutin. Apprentice, n. [aprntis] Aprendiz. Baguhan; ang nag-aaral pa ng anomang hanap-buhay. Apprentice, v. [aprntis] Poner alguno de aprendiz. Maglagay ng baguhan. Apprenticeship, n. [aprntischip] Aprendizaje. Pag-aaral, pagsasanay. Apprise, v. [apris] Informar dar parte.

. 62 1313

29.01.2012 16:27

Magbigay-alam. Approach, n. [aprch] Acceso, la accion de llegar acercase. Paglapit. Approach, v. [aprch] Acercarse, aproximarse. Lumapit. Approachable, adj. [aprchebl] Aproximable. Malaptlapt. Approbation, n. [aprobcien] Aprobacion. Pagsubok, pagsuri; pahintulot, pagpapatunay. Approbatory, adj. [aprobtori] Aprobativo. Napatutunayan, napahihintulutan. Approof, n. [aprf] Aprobacion. Pagpapatunay, pagpapatotoo, pahintulot. Appropriable, adj. [aprpriabl] Apropriable. Magagawang pag-aar. Appropriate, adj. [aprpriet] Apropriado; particular. Bagay, ukol, dapat; bukod-tang. Appropriate, v. [aprpriet] Apropiar. Umar, kumamkam, umangkin. Appropriation, n. [apropricien] Apropriacion. Pag-ar , pag-angkin. Approvable, adj. [aprvabl] Lo que merece aprobacion. Mapahihintulutan, mapapayagan. Approval, n. [aprval] Aprobacion. Pahintulot, katotohanan. Approve, v. [aprv] Aprobar, probar. Sumubok, subukin, tikman. Approximate, adj. [aprksimet]

. 63 1313

29.01.2012 16:27

Prximo, inmediato. Malapit. Approximate, v. [aprksimet] Aproximar, acercarse. Lumapit. Approximation, n. [aproksimcien] Aproximacion. Lapit, kalapitan. Appurtenance, n. [aprtenans] Adjunto; pertenencia. Kalakip, kaukulan. Apricot, n. [pricot] Albaricoque. Albarikoke (isang bunga ng kahoy). April, n. [pril] Abril. Abril. Apron, n. [pron] Devantal, delantal. Tapis, tap. Apropos, adv. [aprops] propsito. Bagay. Apt, adv. [apt] Apto, idneo. May kaya; karapatdapat sany, bihas, ukol, maaar . Apterous, adj. [pters] ptero, sin alas. Walang pakpak. Aptitude, n. [ptitiud] Aptitud, idoneidad. Kakayahan, kasanayn, karapatn, kabagayn. Aptly, adv. [ptli] Aptamente. May kakayahan, may kasanayn, may pagkaar . Apyrous, adj. [pirs] Dcese de las piedras y tierras que resisten al fuego. Ang mga batot lup na d tinatablan ng apoy. Aqua, n. [cua] Agua. Tubig.

. 64 1313

29.01.2012 16:27

Aquarium, n. [acurium] Acuario. Tangk na kinalalagyan ng mga isd at ng anomang nabubuhay sa tubig. Aquatic, adj. [acutic] Acutico. Ukol sa tubig. Aqueduct, n. [cueduct] Acueducto. Alulod, sangka, agusn dluyan ng tubig. Aqueous, adj. [cuios] Acuoso. Parang tubig. Aquiline, adj. [acuilin] Aguileo. Ukol sa gila tila gila. Arab, n. [rab] rabe. rabe, taga Arabya. Arabian, adj. [arbian] rabe. rabe, taga Arabya. Arabic, adj. [rabic] Lengua arabga, el rabe. Wikang rabe. Arabic, adj. [rabic] Arbigo, arbico. Ukol sa Arabya. Arabist, n. [rabist] Persona versada en lengua arbiga. Marunong ng wikang rabe. Arable, adj. [rabl] Labranto, dispuesto apto para la labranza. Nabubungkal, naaararo, nabubukid. Arbiter, n. [rbiter] Arbitrador, rbitro. Tagahatol, hukom. Arbitrary, adj. [rbitreri] Arbitrario, desptico. Mabagsik, hind tumutunton sa katwiran, nagpupun ng walang takdang kautusan.

. 65 1313

29.01.2012 16:27

Arbitrate, v. [rbitret] Arbitrar, juzgar como rbitro. Magpasiya humatol na parang hukom. Arbitration, n. [arbitrcien] Arbitramento, arbitrio. Ang pagkakasundo ng nangagkakasigalot sa ayos pasiya ng tagahatol. Arbor, n. [rbr] Emparrado, enramada, glorieta. Balag, glorieta, kakahuyan. Arboreous, adj. [arbris] Arbreo. Ukol sa kahoy. Arborescent, adj. [arborcent] Arborecente. Tila punong kahoy, war punong kahoy. Arbour, n. [rbr] Emparrado, enramada, glorieta. Balag, glorieta, kakahuyan. Arc, n. [arc] Arco de crculo. Balangaw, hubog balantok, ark. Arcade, n. [arkd] Arcada, bveda. Balabalantok, bbeda. Arcanum, n. [arknm] Arcano. D matarok na lihim, hiwag. Arch, n. [arch] Arco. Balantok, busog; ark, hubog. Arch, v. [arch] Abovedar. Humubog, gumaw ng ark. Arch, adj. [arch] Principal, primero; travieso, inquieto, pcaro. Pangulo, una; malikot, switik. Archology, n. [arkilodchi] Arqueologa. Ang karunungan sa panunur ng mga monumento, medalya anomang alaalang tir noong unang panahon.

. 66 1313

29.01.2012 16:27

Archaic, adj. [rkaik] Arcaico. Lan, lum, dati. Archangel, n. [arkndchel] Arcngel. Arkanghel, anghel na may mataas na kalagayan. Archbishop, n. [archbsiop] Arzobispo. Arsobispo. Archbishoprick, n. [archbsiopric] Arzobispado. Ang katungkulan at saklaw ng arsobispo. Archdeacon, n. [archdcn] Arcediano. Arsediano, pangulong dikono; isa sa mga katungkulan sa katedral. Archer, n. [rchr] Arquero. Mmaman, tagapanghilagpos. Archery, n. [rcheri] El arte de tirar con arco y flecha. Pamaman, pagpapahilagpos. Archipelago, n. [arkiplago] Archipilago. Kapuluan. Architect, n. [rkitect] Arquitecto. Arkitekto, ang gumagaw ng anyo plano ng bahay anomang gusal. Architectural, adj. [arkitctural] Arquitctico. Nauukol sa paggaw ng plano any ng bahay anomang gusal. Architecture, n. [rkitectiur] Arquitectura. Ang karunungan sa pag-aanyo at paggaw ng bahay. Archives, n. [rcaivs] Archivos. Archibo, lgakan ng mga kasulatan at aklat ng isang kwanihan, bayan bansa. Archivist, n. [rkivist] Archivero. Tagapag-ingat ng archibo. Archway, n. [rch-ue]

. 67 1313

29.01.2012 16:27

Arcada, bveda. Balantok sa bahay, bubong na balantok; danan sa ilalim ng balantok. Arctic, adj. [rctic] rtico, septentrional. Nauukol sa hilagaan. Ardency, ardor, n. [rdensi, rdor] Ardor, vehemencia, calor. Ningas ng kalooban, kapusukan. Ardent, adj. [rdent] Ardiente, vehemente; apasionado, ansioso. Maningas, maalab; maningas na loob, mapusok. Arduous, adj. [rduos] Arduo, dificil; laborioso. Mahirap gawin, mabigat gawin; masipag. Area, n. [ria] rea. Lawak, lak. Argil, n. [rdchil] Arcilla. Lupang malagkit, (lupang ginagamit sa paggaw ng mga sisidlang lup). Argue, v. [rguiu] Razonar, disputar. Magmatwid, makipagmatwiranan. Argument, n. [rguiument] Argumento, razonamiento. Pangangatwiran. Argumentative, adj. [arguiumntetiv] Argumentativo. Ukol sa pangangatwiran. Arid, adj. [rid] rido, seco. Tuy, basal. Aridity, n. [arditi] Sequedad. Katuyan, pagkatuy. Aright, adv. [arit] Acertadamente. Tam, matwid. Arise, v. [eris] Levantarse, nacer, provenir. Bumangon, manggaling, magmul.

. 68 1313

29.01.2012 16:27

Aristocracy, n. [aristcresi] Aristocracia. Kapisanan ng mga mahal na tao. Aristocrat, n. [arstocrat] Aristcrata. Mahal na tao. Arithmetic, n. [arzmetic] Aritmtica. Aritmtika, karunungan sa pagbilang at pagttuos. Arithmetical, adj. [arizmtical] Aritmtico. Ukol sa aritmtika. Arithmetician, n. [arizmetcian] Aritmtico. Marunong ng aritmtika. Ark, n. [arc] Arca. Malaking sasakyan; kabn. Arm, n. [arm] Brazo; arma. Bisig, braso; alms, sakbat. Arm, v. [arm] Armar. Magsakbat, mag-alms. Armament, n. [rmament] Armamento. Mga kasangkapang panglaban. Armed, adj. [armd] Armado. Nakaalms, may sakbt. Armful, n. [rmful] Brazada. Pangk. Armhole, n. [rmjol] Sobaco. Kilikili. Armistice, n. [rmistis] Armisticio. Pagpapahing ng labanan sa pamamagitan ng ksunduan. Armless, adj. [rmles] Desarmado.

. 69 1313

29.01.2012 16:27

Walang alms, inalisan ng alms. Armor, n. [rmor] Armadura. Kasuutang ginagamit sa digm upang hwag tabln. Armorer, n. [rmrr] Armero, el artfice que fabrica armas. Manggagaw ng alms. Armory, n. [rmori] Armera. Taguan ng alms. Armpit, n. [rmpit] Sobaco. Kilikili. Arms, n. [arms] Armas. Mga sakbat, alms. Army, n. [rmi] Ejrcito. Hukbo. Arnica, n. [arnca] Arnca. Arnika. Aroma, n. [arma] Aroma. Ang bulaklak ng aroma ng acacia; bang. Aromatic, adj. [aromtic] Aromtico. Mabang. Around, prep. [erund] En, cerca. Sa, malapit sa. Around, adv. [erund] Al rededor. Sa palibot, sa paligid. Arouse, v. [erus] Despertar, exitar. Gumising, pumukaw; magbuy, umudyok, sumulsol. Arow, adv. [er] En fila, en linea. Nakahanay, nakaayos. Arquebuse, n. [rcuebs]

. 70 1313

29.01.2012 16:27

Arcabuz. Astinggal. Arraign, v. [arrn] Citar, emplazar; acusar. Tawagin sa hkuman; magsakdal. Arraignment, n. [arrnment] Emplazo; acusacion. Pagpapaharap sa hkuman; pagsasakdal. Arrange, v. [arrndch] Colocar, arreglar. Maglagay, humusay; umayos. Arrangement, n. [arrndchment] Colocacion, orden. Pagkalagay, pagkahusay, pagkaayos; ayos, husay. Arrant, adj. [rrant] Malo, perverso. Masam, tampalasan. Arrantly, adv. [rrantli] Coruptamente. May kasamaan. Array, v. [arr] Adorno, vestido; orden de batalla. Gayak, bihis; ayos sa pakikipaglaban. Array, v. [arr] Colocar, poner en orden; adornar. Lumagay, humanay, umayos; maggayak. Arrear, n. [arrer] Resto de una deuda, atraso. Kakulangan sa ipinagkautan. Arrearage, n. [arrredch] Resto de una deuda, atraso. Kakulangan sa ipinagkautang. Arrest, n. [arrst] Prision, arresto. Paghuli, pagdakip. pagbibilangg. Arrest, v. [arrst] Arrestar. Humuli, dumakip, magbilanggo, ibilang. Arrival, n. [arrival] Llegada, arribo. Pagdating, pagsapit, pagdatal.

. 71 1313

29.01.2012 16:27

Arrive, v. [arriv] Arribar, llegar. Dumating, sumapit. Arrogance, n. [rrogans] Arrogancia, presuncion. Kagilasan, gilas, kahambugan kapalaluan. Arrogant, adj. [rrogant] Arrogante, orgulloso. Magilas, hambog, palal. Arrogantly, adv. [rrogantli] Arrogantemente. May pagkamagilas, may pagkapalal. Arrogate, v. [rroguet] Arrogarse, presumir de s. Umangkin, kumanya, maghambog. Arrow, n. [ro] Flecha, saeta. Pan, palas. Arse, n. [rs] Culo, trasera, nalgas. Pwit, pwitan. Arsenal, n. [rsinal] Arsenal. Gwaan at kmaligan ng mga sakbat ng hukb. Arsenic, n. [rsenic] Arsnico. Isang ur ng metal at ang katas na lason na kinukuha sa metal na iyan. Arson, n. [rsn] Incendio intencional. Sunog na kinus. Art, n. [art] Arte. Arte, kulukut, kaalaman. Arterial, adj. [artrial] Arterial. Ukol sa ugat. Artery, n. [rteri] Arteria. Ugat, ugat na naghahatid ng dug mula sa pus. Artesian well, n. [artsian uel] Poso artesiano.

. 72 1313

29.01.2012 16:27

Balng bukaln ng tubig. Artful, adj. [rtful] Artificioso, artiticial; diestro. Likh, hind katutub; matalin, mapaglikh. Article, n. [rticl] Artculo. Pang-akbay; bagay; pangkat; bahagi ng kasulatan. Article, v. [rticl] Capitular. Magpangkat, pumangkat. Articular, adj. [artkiular] Articular. Nauukol sa kasukasuan. Articulate, adj. [artkiulet] Articulado, claro. Malinaw, maliwanag. Articulate, v. [artkiulet] Articular, hablar distintamente. Bumigkas ng malinaw, magsalit ng maliwanag. Articulately, adv. [artkiuletli] Articuladamente. May kaliwanagang badya bigks. Articulation, n [artkiulecien] Articulacion. Pananalit ng maliwanag. Artifice, n. [rtifis] Artificio, fraude, engao. Lalng, day; katusuhan, kaswitikan. Artificer, n. [artfiser] Artesano, artista. Matalinong manggagaw sa pamamagitan ng kamay. Artificial, adj. [artifcial] Artificial. Ang yar sa katalinuan, ang gaw sa pamamagitan ng dunong. Artillery, n. [artlri] Artillera. Kanyon, mga kawal na nagpapaputok ng kanyon. Artisan, n. [rtisan] Artesano. Manggagaw. Artist, n. [rtist]

. 73 1313

29.01.2012 16:27

Artista, el que profesa algun arte. Artista, ang lumalabas sa dulaan ( teatro). Artistic, adj. [artstic] Artstico. Ukol sa gawang nagpapakilalang may kainaman. Artless, adj. [rtles] Simple, sencillo. Karaniwan, musmos. As, conj. [as] Como, igualmente, mientras, tambien. Gaya, para, gayon din, kung paano, yamang. Ascend, v. [asnd] Ascender, subir. Umahon, sumampa, tumaas, umilanglang. Ascendant, n. [asndant] Altura, elevacion. Taas, ilanglng. Ascendant, adj. [asndant] Ascendiente, superior. Paahon, paitaas. Ascendancy, n. [asndensi] Influjo, poder. Lakas, kapangyarihan. Ascension, n. [asncien.] Ascencion. Pag-akyat, pag-ahon, pag-samp, pag-ilanglang. Ascent, n. [sent] Subida. Ahunn, samphin. Ascertain, v. [asertn] Asegurar, establecer, afirmar, fijar. Tumant, tumuus; magpatunay. Ascribe, v. [ascrib] Adscribir, atribuir. Magtalaga, italaga, ipagpalagay. Ascription, n. [ascrpcien] Atribucion. Pagkatalaga, pagkapalagay. Ash, n. [ash] Fresno. Punong kahoy na masangat mayabong. Ang kahoy ay maputit matibay.

. 74 1313

29.01.2012 16:27

Ashamed, adj. [esimd] Avergonzado. Npahiy. Ash-colored, adj. [ash-colord] Ceniciento. Kulay ab. Ashes, n. [sies] Ceniza. Ab. Ashore, adv. [esir] En tierra. Sa lup, sa pangpang, sa kati. Ash-tub, n. [ash-tb] Cenicero. Sisidlan ng ab. Ash-Wednesday, n. [ash-udnesday] Mircoles de ceniza. Myerkoles de senisa. Ashy, adj. [shi] Cenizoso, ceniciento. Kulay-ab. Asia, n. [sia] Asia. Asya. Asian, adj. [sian] Asitico. Taga Asya. Asiatic, adj. [esitic] Asitico. Taga Asya. Aside, adv. [asid] Al lado, un lado; aparte. Sa tab, sa tagiliran; bukod. Asinine, adj. [sinain] Asinino. Mukhang humento, ugaling humento. Ask, v. [ask] Pedir, rogar; preguntar, interrogar. Huming, sumam; tumanong, magtanong. Askant, adj. [asknt] Al sesgo, oblicuamente.

. 75 1313

29.01.2012 16:27

Pahalng. Askew, adj. [aski] Oblicuamente, de travez. Pahalng. Aslant, adj. [aslnt] Oblicuamente. Pahalng. Asleep, adv. [aslp] Dormido. Natutulog, tulg. Aslope, adv. [aslp] Al sesgo. Pabab, paliwas. Asp, n. [asp] spid, serpiente venenosa. Ahas na makamandag. Asparagus, n. [aspragus] Esprrago. Isang ur ng gugulyin. Aspect, n. [spect] Aspecto, semblante. Bikas, any, mukh, hichura, tabas. Asper, adj. [sper] spero. Masaklap, maaskd, masukal ang loob, bakbak. Asperate, v. [speret] Hacer spero. Pasaklapn, paaskarin, pasukalin ang loob, gawing bakbak. Asperifolious, adj. [asperiflioes] Dcese de las plantas que tienen speras las hojas.. Ang halamang may mapapakl maaaskad na dahon. Asperity, n. [aspriti] Aspereza, rigidez, rudeza. Saklap, askad, sukal ng loob, bakbak. Asperse, v. [asprs] Difamar, calumniar. Mamintas, manirang-puri. Aspersion, n. [asprsion] Defamacion, tacha. Pintas, kasiraang puri. Asphalt, n. [asflt]

. 76 1313

29.01.2012 16:27

Asfalto. Pagkakahal ng sarisaring bagay na ginagamit na panambak sa daan. Asphyxia, n. [asfcsia] Asfixia. Ins, hind makahing. Asphyxiate, v. [asfcsiet] Asfixiar. Uminis; inisn, hwag pahingahin. Aspirant, adj. [spirnt] Aspirante, pretendiente; candidato. Ang nagnanas, ang naghahangad; kandidato. Aspirate, v. [spiret] Aspirar, pronunciar con aspiracion. Magbady ng tinig h. Aspiration, n. [aspircien] Aspiracion. Nas, hangad. Aspire, v. [aspir] Aspirar, pretender. Magnas, maghangad. Asquint, adv. [ascunt] Al soslayo, de travez. Pasulyap. Ass, n. [as] Burro, borrico; asno; tonto, ignorante. Burro, burriko, hangal. Assail, v. [asl] Acometer, asaltar, atacar. Maniil, mangloob, mangharang, dumaluhong, humandulong. Assailable, adj. [aslabl] Lo que puede ser asaltado. Ang mahaharang, masisiil, malolooban. Assailant, n. [aslant] Acometedor, asaltador, agresor. Manghaharang, tulisan, mangloloob, mniniil, mangdadaluhong. Assailment, n. [aslment] Asalto, acometimiento. Panghaharang, pangloloob, paniniil, pangdadaluhong. Assassin, n. [assin] Asesino. Mmamtay-tao.

. 77 1313

29.01.2012 16:27

Assassinate, v. [assinet] Asesinar. Pumatay ng tao. Assassination, n. [assinesien] Asesinato. Pagpatay ng tao. Assault, n. [aslt] Asalto, acometimiento de alguna plaza. Paglusob, pagdaluhong, pangloloob. Assault, v. [aslt] Asaltar, acometer. Lumusob, dumaluhong, mangloob, mangharang. Assay, n. [asi] Ensayo, prueba, experimento. Pagsasanay, pagsubok, tikim. Assay, v. [asi] Ensayar, experimentar. Sumubok, subukin, tikman. Assemblage, n. [asmbledch] Coleccion, multitud. Katipunan, kapisanan; karamihan. Assemble, v. [asmbl] Congregar, convocar. Magpulong, magpisan. Assembly, n. [asmbli] Asamblea, congreso. Kapulungan. Assent, n. [asnt] Asenso, consentimiento, aprobacion. Pahintulot, pagpayag. Assent, v. [asnt] Asentir, aprobar. Magpahintulot, pumayag, umayon. Assert, v. [asrt] Sostener, mantener, afirmar, asegurar. Umalalay, kumandil; umoo. Assertion, n. [asrcien] Asercion. Alalay, handil; paoo. Assertor, n. [asrtr] Afirmador, defensor.

. 78 1313

29.01.2012 16:27

Tagaayon, tagapagsanggalang. Assess, v. [ass] Amillarar. Humalaga tumasa ng dapat ibws ng mmamayan sang-ayon sa halag ng lup pag-aar na ipinagbabayad sa pmahalaan. Assessment, n. [assment] Amillaramiento. Amilyaramyento, halaga tasa ng pag-aar na ibinabayad sa pmahalaan. Assessor, n. [assr] Asesor, tasador de impuestos. Tagatasa ng bwis. Assets, n. [sets] Caudal, fondos. Yaman, boong kahalagahan ng pag-aar tinatangkilik. Asseverate, v. [asevret] Aseverar, afirmar. Magpatunay, magpatotoo. Asseveration, n. [asevercien] Aseveracion, afirmacion. Pagpapatunay, pagpapatotoo. Assiduity, n. [asidiiti] Asiduidad, laboriosidad. Sikap, sipag. Assiduous, adj. [asdiues] Asiduo, aplicado. Masikap, masipag. Assign, v. [asin] Asignar, sealar; ceder. Magtakd, magtand, magtadhan; ipagkaloob, ilipat sa iba. Assign, n. [asin] Asignacion; cesion. Takd, tadhan; paglilipat sa iba. Assignable, adj. [asanabl] Asignable. Matatakdaan, matatadhanaan. Assignee, n. [asain] Sndico, apoderado, cesionario. Sinalinan ng kapangyarihan. Assigner, n. [asiner] Asignante; transferente. Ang nagtatakd nagtatadhan; ang nagsasalin sa iba.

. 79 1313

29.01.2012 16:27

Assignment, n. [asinment] Asignacion; cesion. Pagtatakd, pagtatadhan; paglilipat sa iba. Assimilable, adj. [asmilebl] Semejante. Kahwad, kawangis, kamukh, kagaya. Assimilate, v. [asmilet] Asemejar. Tumulad, pumaris, gumaya; maghwad, magwangis, magmukh, igaya. Assimilation, n. [asimilcien] Asimilacion; semejanza. Hwad, wangis, wangk. Assist, v. [asst] Asistir, ayudar, auxiliar. Tumulong, sumaklolo, umabuloy. Assistance, n. [asstans] Asistencia, auxilio, apoyo. Tulong, saklolo, abuloy. Assistant, n. [asstant] Asistente ayudante. Katulong. Associate, adj. [asciet] Asociado, confederado. Kasam. Associate, n. [asciet] Socio; compaero. Kasam; kasama. Associate, v. [asciet] Asociar. Sumam, makisam. Association, n. [asocicion] Asociacion; sociedad. Samahan, kapisanan. Assort, v. [asrt] Clasificar, adecuar. Umur, magbagaybagay. Assortment, n. [asrtment] El acto de clasificar. Pag-ur , pagbabagay-bagay. Assuage, v. [asudch] Mitigar, suavizar, calmar, apaciguar.

. 80 1313

29.01.2012 16:27

Magpalubay, magpatahimik, magpahump. Assuasive, adj. [asusiv] Mitigativo. Nakapagpapalubay, nakapagpapatahimik. Assume, v. [asim] Tomar; arrogar, apropiar; presumir. Kumuha; umar ng sa ib, kanyahin; maghinal. Assumption, n. [asmcien] Apropiacion. Pag-ar ng kanya; pagkanya. Assurance, n. [asirans] Seguridad, certeza. Pagtiwal, pag-asa. Assure, v. [asir] Asegurar. Asahan. Assured, adj. [asird] Seguro, cierto. Maaasahan, totoo. Assuredly, adv. [asiredli] Ciertamente, sin duda. Totoong-totoo, walang pagsala. Astern, adv. [astrn] Por la popa. Sa gawng likod, sa likod. Asthma, n. [stma] Asma. Hik. Asthmatic, adj. [asmtic] Asmtico. Hkain. Astonish, v. [astnish] Asombrar, pasmar, enajenar. Mmangh, magtak, manggilals. Astonishing, adj. [astnishing] Asombroso. Kamanghmangh, kataktak, kagilgilals. Astonishment, n. [astnishment] Pasmo, asombro. Pagkmangh, pagtatak panggigilals. Astound, v. [astund]

. 81 1313

29.01.2012 16:27

Consternar, pasmar. Manggilals, mabalis. Astraddle, adv. [astrdl] horcajadas. Pahalang. Astral, adj. [stral] Astral, de los astros. Ukol sa tal. Astray, adv. [astr] Desviado, errado. Nligaw, nlisy. Astride, adv. [astrid] Con las piernas abiertas. Sakl, bukak. Astrologer, n. [astrloger] Astrlogo. Ang marunong ng tungkol sa tal at bituin. Astrology, n. [astrlodchi] Astrologa. Karunungan tungkol sa mga tal at bituin. Astronomer, n. [astrnomer] Astrnomo. Ang marunong ng tungkol sa lak, sukat at kilos ng mga tal, bituin at ibp. Astronomy, n. [astrnomi] Astronoma. Karunungan tungkol sa lak, sukat at kilos ng mga tal, bituin at ibp. Astute, adj. [astit] Astuto. Tuso, switik. Asunder, adv. [asnder] Separadamente, aparte. Hiwalay, bukod, tang. Asylum, n. [asilm] Asilo, refugio. Ampunan, lagaan, kandilian. At, prep. [at] , en. Sa. Atheism, n. [ziism] Ateismo. Ang pananalig na walang Dyos.

. 82 1313

29.01.2012 16:27

Atheist, n. [ziist] Ateista ateo. Ang may pananalig na walang Dyos. Athirst, adv. [azrst] Sediento. Uhw. Athlete, n. [azlt] Atleta. Taong malaks at bihasa sa mga larong pangpalakas ng katawan. Athletic, adj. [azltic] Atltico. Ukol sa mga larong pangpalakas ng katawan. Athwart, prep. [azurt] Al travez, de travez, de un modo atravesado. Pahalang. Atlantic, n. [atlntic] Atlntico. Atlntiko, (isang dagat). Atlas, n. [tlas] tlas. Atlas, pagkakasama sa isang aklat ng mga mapa ng ibat ibang lupain bans. Atmosphere, n. [tmosfir] Atmsfera. Panganorin, ang kapisanan ng hangin at ng sarisaring singaw ng panahon na nakaliligid sa sangdaigdig hanggang sanggayong lawak. Atmospheric, adj. [atmosfric] Atmosfrico. Ukol sa panganorin. Atom, n. [atm] tomo. Napaka munting bagay. Atomic, adj. [atmic] Atmico. Munting munt. Atone, v. [atn] Expiar, apaciguar, aplacar. Magtakip ng sala, magpalubag loob, magpatahimik. Atonement, n. [atnment] Expiacion, propiciacion, concordia. Pagtatakip ng sal, pangpalubag-loob, pakikipagkasund.

. 83 1313

29.01.2012 16:27

Atonic, adj. [atnic] Lo que est falto de vigor. Mahin, walang laks. Atop, adv. [atp] Encima. Sa ibabaw. Atrocious, adj. [atrcis] Atroz, enorme. Nakapangingilabot, tampalasan, balakyot. Atrocity, n. [atrsiti] Atrocidad. Kabalakyutan, katampalasanan. Attach, v. [atch] Prender, pillar, asir, coger; apegarse. Dumakip, humuli, tumangan, humawak; idugtong, ikabt. Attachment, n. [atchment] Amistad, enlace, afecto, adhesion; aprehension; embargo. Pakikipag-ibigan, pakikisap; pagkahuli; dugtong; sangl. Attack, n. [atc] Ataque, embestida. Daluhong, paglaban, salakay, paglusob. Attack, v. [atc] Atacar, acometer. Dumaluhong, lumaban, sumalakay, lumusob. Attain, v. [atn] Ganar, procurar, lograr, alcanzar. Magtaglay, magkamit, magtam, umabot, magsumikap. Attainable, adj. [atnabl] Asequible, lo que se puede conseguir. Matataglay, makakamit, matatam, maaabot. Attainment, n. [atnment] Logro, consecucion de lo que se pretende. Pagtataglay, pagkakamt, pagtatam, pagkaabot. Attempt, n. [atmpt] Empresa, experimento, prueba, tentativa. Pagsubok, pagtikm. Attempt, v. [atmpt] Intentar, probar, experimentar. Sumubok, tumikim. Attend, v. [atnd] Atender, servir, prestar atencion, considerar.

. 84 1313

29.01.2012 16:27

Lumingap, kumandil, duminig, maglingkod. Attendance, n. [atndans] Atencion, cuidado; servicio; acompaamiento. Paglingap, pagkandil; paglilingkod; abay. Attendant, n. [atndant] Sirviente, servidor; acompaante. Alil, lingkod, abay. Attention, n. [atncien] Atencion, miramiento, cuidado. Lingap, ingat, kaling. Attentive, adj. [atntiv] Atento. Maingat, taimtim. Attenuant, adj. [atnuant] Atenuante. Nagpapahin, nagppapayt. Attenuate, v. [atnuet] Atenuar, adelgazar. Magpahin, magpapayt. Attest, v. [atst] Atestiguar, declarar. Sumaks, magpahayag. Attestation, n. [atestcien] Atestacion, testimonio. Pagsaks, pagpapatotoo. Attic, n. [tic] Desvan, guardilla. Ang pagitan ng ksame at bubungan. Attire, n. [atir] Atavo; el adorno y compostura de la persona. Bihis, gayak, pamuti. Attire, v. [atir] Ataviar, asear, adornar. Magbihis, maggayak, magpalamuti. Attitude, n. [titiud] Actitud. Tay, lagay, any, tindg. Attorney, n. [atrni] Abogado, procurador, agente, apoderado. Abogado, katiwal, pintakasi. Attract, v. [atrct]

. 85 1313

29.01.2012 16:27

Atraer, persuadir. Gumanyak, humalina, humikayat. Attraction, n. [atrccien] Atraccion. Pangganyak, panghalina, panghikayat. Attractive, adj. [atrctiv] Atractivo, atrayente. Nakagaganyak, nakahahalina, kahalihalina, nakahihikayat. Attribute, n. [atrbiut] Atributo. Ang mga sakdal na kaloob ng Dyos gaya ng dunong, kapangyarihan. Attribute, v. [atrbiut] Atribuir; achacar, imputar. Magparatang, magpalagay. Attribution, n. [atribicien] Cualidades atribuidas, atributo. Paratang, palagay. Attributive, adj. [atrbiutiv] Atributivo. Ukol sa paratang. Auburn, adj. [brn] Moreno, castao. Kuyomangg, namumulang kulay kuyomangg. Auction, n. [ccien] Almoneda, pblica subasta. Almoneda. Auction, v. [ccien] Almonedear. Mag-almoneda. Auctioneer, n. [occienr] Almonedero. Ang nag-aalmoneda. Audacious, adj. [odcies] Audaz, atrevido. Pangahs, matapang. Audacity, n. [odciti] Audacia, osada. Kapangahasan, katapangan. Audible, adj. [dibl] Audible. Nririnig.

. 86 1313

29.01.2012 16:27

Audience, n. [diens] Audiencia; auditorio. Kapulungan ng nangakikinig; pakikinig. Audit, v. [dit] Rematar una cuenta, examinar. Maglinaw ng isang kautangan, sumiyasat; tumuus. Audit, n. [dit] Remate de una cuenta. Paglilinaw ng isang kautangan, pagtutuos, pagsiyasat. Auditor, n. [ditor] Oidor; oyente, el que oye. Tagatuos; tagadinig, tagalinaw ng isang kautangan. Auditory, n. [ditori] Auditorio. Dakong pkinigan. Auger, n. [gur] Barrena, taladro. Balibol, pangbutas, barrena. Aught, pron. [ot] Algo, alguna cosa. Anoman, balang.... Augment, n. [ogmnt] Aadidura, aumento. Dagdag, patong. Augment, v. [ogmnt] Aumentar, crecer. Magdagdag, magparami, lakihan. Augmentation, n. [ogmentcien] Aumentacion, aumento. Dagdag, patong. Augur, n. [gur] Taladro; agorero, adivino. Pangbutas, barrena; mapamahiin, manghuhul. Augur, v. [gur] Taladrar; adivinar, pronosticar. Bumutas, barrenahin; humul, manghul. Augury, n. [guri] Agero, presagio. Pamahiin, hul. August, adj. [gust] Augusto, majestuoso.

. 87 1313

29.01.2012 16:27

Marangal, kagalanggalang, karangaldangal. August, n. [gust] Agosto. Agosto, ikawalong bwan sa isang tan. Augustness, n. [ogustnes] Majestuosidad, grandeza, majestad. Karangalan, kainaman. Aunt, n. [ant] Tia. Ale, ali, tia. Aural, adj. [ral] Aural. Nauukol sa taynga. Auricular, adj. [orkiular] Auricular. Nauukol sa taynga. Aurist, n. [rist] Aurista. Manggamot sa taynga. Aurora, n. [orra] Aurora, crepsculo de la maana. Bukng liwayway. Auspice, n. [spis] Auspicio, proteccion. Ampon, kandil. Auspicious, adj. [ospcies] Prspero, favorable. Mapalad, pinapalad. Austere, adj. [ostr] Austero, severo, rgido. Mahigpit, mabagsik, mabangis. Austerity, n. [ostriti] Austeridad, rigor; crueldad. Kahigpitn, kabagsikn, kabangisan. Authentic, adj. [ozntic] Autntico. Tunay, totoo. Authenticate, v. [ozntiket] Autenticar. Patotohanan, patunayan, ipakilala ang katotohanan. Authenticity, n. [ozentsiti]

. 88 1313

29.01.2012 16:27

Autenticidad. Ang katotohanan, ang katunayan. Author, n. [zor] Autor. Autor, mngangath, may-kath, may-likh. Authoress, n. [zores] Autora. Autora, babaing mngangath, babaing may-kath, babaing may-likh. Authoritative, adj. [ozortetiv] Autorizado, autoritativo. May kapangyarihan, binigyan ng kapangyarihan. Authority, n. [ozriti] Autoridad, potestad. Kapangyarihan, kapahintulutan. Authorization, n. [ozorcecien] Autorizacion. Pahintulot. Authorize, v. [zoraiz] Autorizar. Magpahintulot, magbigay ng kapangyarihan. Authorship, n. [zorship] La calidad de autor. Pagkaautor, pagkamaykath, pagkamaylikh. Autobiography, n. [otobaygrafi] Autobiografa. Ang pagsulat ng sariling kabuhayan. Autocrat, n. [tocrat] Autcrata. Ap, Ang kpunupunuan na pinapangyayari ang kanyang mibigan. Autocratic, adj. [otocrtic] Autocrtico. Nauukol sa ap, pag-aapo-apan. Autograph, n. [tograf] Autgrafo. Sulat ng kanyang sariling kamay. Autographic, adj. [otgrafic] Autogrfico. Nauukol sa sulat ng sariling kamay. Automatical, adj. [otomtical] Automtico. Mkinang humhwad sa kilos ng may buhay.

. 89 1313

29.01.2012 16:27

Autonomy, n. [otnomi] Autonomia. Kalayaan ng isang bayan bans na mamahal ayon sa kanyang sariling kautusan. Autopsy, n. [topsi] Autopsia. Pagsaliklik paglitis ng nagng dahilan ng ikinamatay. Autumn, n. [tom] Otoo. Otonyo, tagulan. Autumnal, adj. [otmnal] Otoal. Nauukol sa Otonyo tagulan. Auxiliar, auxiliary, adj. [okslier, okslieri] Auxiliar, auxiliatorio. Katulong, kawan. Avail, n. [avl] Provecho, ventaja. Pakinabang. Avail, v. [avl] Aprovechar; servir, ayudar. Makinabang; maglingkod; tumulong. Available, adj. [avlabl] Util, ventajoso. Napapakinabangan, nagagamit. Avalanche, n. [valanch] Lurte alud. Ang natitibag na putol ng esn ( namuong tubig). Avarice, n. [vris] Avaricia. Kasakiman; katakawan. Avaricious, adj. [avarcis] Avaro, avariento. Sakim; matakaw. Avast, adv. [avst] Forte. Pigil, hawak. Avaunt, interj. [avnt] Fuera! fuera de aqu! quita! quita all!. Sulong! tab! lumayas ka! alis diyan! Ave Mary, n. [vi Mri]

. 90 1313

29.01.2012 16:27

Ave Maria. Aba Ginoong Mar a. Avenge, v. [avndch] Vengarse; castigar algun delito. Manghiganti; magparusa. Avengement, n. [avndchment] Venganza. Higant. Avenger, n. [avndcher] Vengador. Mapanghigant. Avenue, n. [avniu] Avenida, calle de arboles. Lansangang mapunong kahoy sa kabkabilang tab. Aver, v. [avr] Asegurar, afirmar, verificar. Magpatunay, magpatotoo; matunayan, matotohanan. Average, n. [vredch] Promedio, precio medio, trmino medio. Kurong humigit kumulang. Average, v. [vredch] Tomar un termino medio. Kumur ng humigit kumulang. Averse, adj. [avrs] Adverso, contrario. Salungat, salangsang, katalo, kalaban. Aversion, n. [avrcin] Aversion, disgusto, odio. Sam ng loob, sukal ng loob; pagtatanim. Avert, v. [avrt] Desviar, apartar, alejar. Lumik, lumihs; humiwalay; lumay; umilag. Aviari, n. [vieri] Pajarera, aposento para criar tener pjaros. Dakong lagaan sa mga ibon. Avidity, n. [avditi] Voracidad, codicia. Katakawan, kasakiman. Avocation, n. [avokcin] Evocacion; ocupacion. Tawag, kaloob, katungkulan, hanap-buhay.

. 91 1313

29.01.2012 16:27

Avoid, v. [avid] Evitar. Umiwas, iwasan, umilag, ilagan. Avoidable, adj. [avidabl] Evitable. Maiiwasan, mailagan. Avoidance, n. [avidans] El acto y efecto de evitar alguna cosa. Pag-iwas, pag-ilag. Avouch, v. [avuch] Afirmar, justificar. Magpatotoo, magpatunay. Avouchment, n. [avuchment] Declaracion, testimonio. Patotoo, pahayag. Avow, v. [avu] Declarar, confesar. Magpahayag, maghayag. Avowal, n. [avual] Declaracion justificativa, aprobacion. Pahayag ng pagpapatotoo, pagpayag. Avowedly, adv. [avuedli] Declaradamente, abiertamente. Talaga, sady. Await, v. [eut] Aguardar, esperar. Maghintay, mag-antay mag-antabay. Awake, v. [auk] Despertar. Gumising, pumukaw. Awake, adj. [euk] Despierto. Gisng. Awaken, v. [euken] Despertar. Gumising, pumukaw. Awaking, n. [euking] Despertamiento. Pagkagising. Award, n. [aurd] Sentencia, determinacion.

. 92 1313

29.01.2012 16:27

Hatol, pasiya. Award, v. [aurd] Juzgar, sentenciar; determinar. Humatol, magpasiya. Awarder, n. [aurder] Juez rbitro. Tagahatol. Aware, adj. [eur] Cauto, vigilante. Maingat, nakatanod. Away, adv. [euy] Ausente, afuera. Wal, sa labas. Awe, n. [o] Miedo temor reverencial, pavor. Pangim, hiy, takot. Awe, v. [o] Amedrentar; asombrar. Tumakot, gumitl. Awful, adj. [ful] Tremendo, horroroso. Kakilakilabot, kasindaksindak. Awfully, adv. [fuli] Terriblemente. Kakilakilabot, kasindaksindak. Awful-eyed, adj. [ful-aid] El que tiene ojos espantosos. May matang mabalasik. Awfulness, n. [fulnes] Respeto temor. Pangim. Awhile, adv. [ejuil] Un rato, algun tiempo. Sangdal, kaunt, samantal. Awkward, adj. [kuord] Tosco, rudo, dificil. Magaspang, bastos, musmos; mahirap gawin. Awkwardness, n. [kuordnes] Tosquedad, groceria. Kagaspangan, kabastusan. Awl, n. [ol]

. 93 1313

29.01.2012 16:27

Lesna. Balibol, pangbutas. Awn, n. [on] Arista. Sungot. Awning, n. [ning] Toldo. Kulandong, takip. Awry, adv. [ari] Oblicuamente, al travez. Patabing. Axe, n. [acs] Hacha. Palakol. Axiom, n. [csim] Axioma. Kawikaan, kasabihang may taglay na aral. Axiomatical, adj. [acsiomtical] Lo que pertenece al axioma. Nauukol sa kasabihang may taglay na aral. Axis, n. [csis] Eje. Ehe, ikirn, pinipihitan. Axle-tree, n. [csl-tri] Eje de una rueda. Lalikn, ikir n, pinipihitan. Ay, adv. [ai] S. Oo, op. Aye, adv. [e] Siempre, para siempre, jamas. Lag mapakaylan man, kaylan man. Azimuth, n. [zimz] Azimut del sol de una estrella; el acto del horizonte que hay entre el crculo vertical en que est el astro, y el meridiano del lugar. Sinag, limb. Azure, adj. [zr] Azulado, color cerleo. Bughaw, mabughaw, asul. Azure, v. [zr] Azular. Gawng kulay bughaw.

. 94 1313

29.01.2012 16:27

Azymous, adj. [zims] zimo. Walang lebadura.

B
B, [bi] B (be). B (ba). Baa, n. [ba] Balido. Tingig boses ng tupa. Baa, v. [ba] Balar. Umungal (iniuukol lamang sa tingig boses ng tupa). Babble, v. [bbl] Balbucear. Magsalitang parang musmos. Babble, n. [bbl] Charlar, charlatanera. Salitang musmos, satsat. Babbler, n. [bblr] Charlador, parlero. Mapagsalita ng walang kapakanan, satsatero. Babe, n. [bbi] Criatura, infante; el nene. Sanggol, nen. Baboon, n. [babn] Cincefalo. Malaking unggoy, oranggutang. Baby, n [bbi] Criatura, infante; el nene. Sanggol, nen. Babyhood, n. [bbijud] Niez, infancia. Pagkasanggol, pagkanen. Babyish, adj. [bbish] Pueril.

. 95 1313

29.01.2012 16:27

Parang sanggol, parang nen. Bachelor, n. [bchelor] Soltero, clibe. Matandang bagong tao, matandang binat. Bachelorship, n. [bchelorship] Soltera, celibato. Pagka matandang binat. Back, adv. [bac] Atras detras. Urong sa dakong likod. Back, n. [bac] Espalda. Likod. Back, v. [bac] Sostener, montar caballo. Paurungin, sumakay sa kabayo. Backbite, v. [bcbait] Murmurar, difamar, desacreditar. Manirang puri, umalimura sa likuran. Backbiter, n. [bcbaiter] Murmurador, detractor. Mapanirang puri, mapag-alimura. Backbiting, n. [bcbaiting] Detraccion. Paninirang puri, pag-alimura. Backbone, n. [bacbn] Hueso dorsal, espinazo. Gulugod, buto sa likod. Backdoor, n. [bcdor] Puerta trasera. Pintuan sa likuran. Backfriend, n. [bcfrend] Enemigo secreto, traidor. Kaibigang mapagpailalim, kaibigang taksil, kaibigang kasoy. Background, n. [bcgraund] Fondo. Ang looban sa likuran ng bahay. Backroom, n. [bcrum] Cuarto pieza trasera. Ang silid sa dakong likuran ng bahay. Backshop, n. [bcsiop]

. 96 1313

29.01.2012 16:27

Trastienda. Ang dakong likuran ng tindahan. Backside, n. [bcsaid] Espalda, la parte de atras de cualquiera cosa; trasero. Likuran, ang dakong likuran ng anoman. Backslide, v. [bacslid] Resbalar; tergiversar. Mdulas, lumihis sa pinag-uusapan. Backward, adv. [bcurd] Atras; hacia atras; preposteramente. Urong; sa dakong likod; ng panahong nagdaan. Backward, adj. [bcurd] Opuesto; enemigo, lerdo. Katalo, kaaway; mahirap kausapin. Backwardness, n. [bcurdnes] Torpeza, pesadez, negligencia. Kadungan, kamusmusan, kadwagan. Bacon, n. [bcn] Tocino, la carne salada del puerco. Tosino, karneng baboy na inasnan. Bad, adj. [bd] Mal, malo; indispuesto. Masam; may karamdaman. Badge, n. [badch] Divisa, seal, smbolo. Sasisag, tand. Badge, v. [badch] Divisar, sealar con divisa. Magsagisag. Badger, v. [bdcher] Cansar, fatigar. Pumagod, pagurin, patin, yamutin. Badinage, n. [bdinedch] Gracejo, jocosidad, burla, chanza. Tuks, bir , pagpapataw. Badly, adv. [bdli] Malamente. May kasamaan. Badness, n. [bdnes] Maldad. Kasamaan, sam.

. 97 1313

29.01.2012 16:27

Baffle, v. [bfl] Eludir; confundir; hundir. Tumalo, lumit; maglubog. Bag, n. [bag] Saco, talega. Bayong, supot. Bag, v. [bag] Entalegar. Magsilid sa bayong sa supot. Baggage, n. [bguedch] Bagaje, equipaje. Ang daladalahan sa paglalakbay. Bagging, n. [bgging] Tela basta. Kyong magaspang. Bagpipe, n. [bgpaip] Gaita. Instrumento ng msika. Bail, n. [bl] Fianza; fiador. Sangl, sagot, ak, lagak; ang nannagt. Bail, v. [bl] Caucionar, fiar. Managot, umak. Bailee, n. [bel] El que est libre bajo fianza. Ang nakalalay sa pamamagitan ng lagak. Bailiff, n. [blif] Alguacil, mayordomo. Agusil, katiwala, mayordomo. Bait, n. [bet] Cebo. Pain. Bait, v. [bet] Cebar. Magpain. Bake, v. [bek] Cocer en horno. Magtinapay, magbibingka. Baker, n. [bker] Panadero.

. 98 1313

29.01.2012 16:27

Magtitinapy. Bakery, n. [bkeri] Panadera. Panaderya, gwaan ng tinapay. Balance, n. [blans] Balanza; balance. Timbangan; balanse, pagtutuus. Balance, v. [blans] Pesar en balanza; balancear, saldar. Tumimbang; magbalanse, tumuus. Balcony, n. [blconi] Balcon. Balkon, sibi. Bald, n. [bold] Calvo. Kalb. Baldhead, n. [bldjed] Calvo. Taong kalb, walang buhok. Baldness, n. [bldnes] Calvez. Kakalbuhn, pagkakalb. Bale, n. [bl] Bala fardo de mercaderas; calamidad, miseria. Tal, bigkis; sakun, karalitaan. Bale, v. [bl] Empalar, empaquetar. Magtal, magbigkis. Baleful, adj. [blful] Triste, funesto. Mahirap, mapanglaw, salat. Balk, n. [bolk] Viga; contratiempo, agravio, perjuicio. Sikang; abala, bagabag; kaapihan. Balk, v. [bolk] Frustrar, faltar la palabra. Murong, magkulang sa pananalit. Ball, n. [bol] Bola, pelota; bala; baile. Bola, anomang mabilog; pungl, bala; syawan, bayle. Ballad, n. [blad]

. 99 1313

29.01.2012 16:27

Balada, cancion. Kant, awit. Ballast, n. [blast] Lastre. Pangpabigat na inilalagay sa sasakyan. Ballast, v. [blast] Lastrar. Maglagay ng pangpabigat. Balloon, n. [baln] Globo. Globo. Ballot, n. [blt] Balota. Balota, boto, anomang pinagtatalaan ng pangalan na pinakaboto sa paghahalalan. Ballot, v. [blt] Votar con balotas. Bumoto sa pamamagitan ng balota. Balm, n. [bam] Blsamo. Blsamo, pabang. Balm, v. [bam] Embalsamar. Pabanguhn. Balmy, adj. [blmi] Balsmico. Ukol sa blsamo, mabang. Balsam, n. [blsam] Blsamo. Blsamo, pabango. Baluster, n. [blster] Balaustre. Barandilyas, gabay. Balustrade, n. [balstrd] Balaustrada. Gabay. Bamboo, n. [bamb] Bamboa. Kawayan, buh, bkawe, tamb. Bamboozle, v. [bambzl] Engaar. Magday, humib.

. 100 1313

29.01.2012 16:27

Bambuzler, n. [bambzler] Engaador. Magdaray. Ban, n. [ban] Bando, anuncio; excomunion; proclama. Pahayag, tawag; sump. Ban, v. [ban] Excomulgar, maldecir. Manump, manungayaw. Banana, n. [banna] Pltano. Saging. Band, n. [band] Venda, tira faja; union; cuadrilla, banda. Tal, bahag, pamigkis; pulutong, banda ng msika. Band, v. [band] Vendar, unir; juntar. Magbigkis, magtal; pagsamahin. Bandage, n. [bndedch] Venda, tira faja; vendaje. Bigkis na panapal panali sa anoman. Bandage, v. [bndedch] Vendar, fajar. Magbigkis, magtal, magtapal, magpiring. Bandanna, n. [bandna] Bandanas. Pangyong mapul. Bandbox, n. [bndbocs] Cajita cofrecito de carton. Kahong karton, sisidlang karton. Bandit, n. [bndit] Bandido salteador de caminos. Tulisan, manghaharang. Bandy, n. [bndi] Palocorvo. Pamal ng bola. Bandy, v. [bndi] Pelotear, discutir, ligarse. Maghagisan ng bola, maglaplap. Bandylegged, adj. [bndilegd] Patizambo.

. 101 1313

29.01.2012 16:27

Mabilog ang bint. Bane, n. [ben] Veneno, tosigo. Lason, kamandag. Bane, v. [ben] Envenenar. Lumason. Baneful, adj. [bnful] Venenoso, mortal, mortfero. Nakakalason, nakamamatay. Bang, v. [bang] Puada, golpe. Suntok, bugbog, paspas. Bang, n. [bang] Dar puadas, sacudir. Sumuntok, bumugbog, pumaspas. Bangle, n. [bangl] Bracelete delgado. Pulsera, kalombigas. Banish, v. [bnish] Desterrar, expeler fuera. Itapon, idestiero. Banishment, n. [bnishment] Destierro. Pagkatapon sa ibang lup, destiero. Banister, n. [bnister] Balaustre. Gabay, barandilya. Banjo, n. [bndcho] Banduria. Bandurya. Bank, n. [banc] Orilla, rivera; banco. Pangpang, baybayin, tab ng ilog dagat; bngko. Bank, v. [banc] Aislar detener el agua con diques, poner dinero en un banco. Magpilapil; maglagk ng salap sa bangko. Bankbill, n. [bancbil] Billete de banco. Papel de bangko. Banker, n. [bnker]

. 102 1313

29.01.2012 16:27

Banquero, cambista. Ang may ar ng bangko mmamalit ng salap. Banknote, n. [bncnot] Billete de banco. Papel de bngko. Bankrupt, adj. [bncrpt] Insolvente, quebrado, fallido. Lug, hind makabayad, walang ikabayad. Bankrupt, v. [bncrpt] Quebrar, declararse insolvente. Malugi, mawalan ng salap ang bangko, magpahayag ang bangko na wal nang salap. Bankruptcy, n. [bncrptsi] Bancarota. Pagkabagsak ng kalagayan ng bngko. Banner, n. [bnr] Bandera, estandarte. Watawat, bandil, bandera. Banquet, n. [bncuet] Banquete, festin. Pigng, nyayahan, handan, kinan. Banquet, v. [bncuet] Banquetear. Magpigng, maghand, magkainan. Bantam, n. [bntam] Bantama. Manok sa Java. Banter, v. [bnter] Lumbar, divertirse costa de alguno. Magbir , manukso. Banter, n. [bnter] Lumba, burla, chasco. Bir, tuks. Banterer, n. [bntrr] Lumbon, burlon. Mnunukso, palabir . Bantling, n. [bntling] Chicuelo chicuela. Batang munt. Baptism, n. [bptism] Bautismo. Binyag, pagbibinyag.

. 103 1313

29.01.2012 16:27

Baptismal, adj. [bptismal] Bautismal. Nauukol sa binyag. Baptist, n. [bptist] El que administra el bautismo. Ang nagbibinyag. Baptistery, n. [bptistri] Bautisterio. Dakong pinagbibinyagan. Baptize, v. [baptis] Bautizar. Magbinyag, magbigay ng pangalan. Bar, n. [bar] Barra, tranca, obstculo; estrados. Halang, hadlang, sangg; kapisanan ng mga abogado. Bar, v. [bar] Cerrar con barras, impedir, prohibir. Magtrangk, mghadlang. Barb, n. [barb] Barba; lengeta de saeta flecha. Bab; balbs; pangalawit na nasa pwitan ng sibat tag. Barbarian, n. [barbrian] Hombre brbaro; cruel. Taong tampalasan, mabaksik. Barbaric, adj. [brbaric] Brbaro. Tampalasan, mabaksik. Barbarity, n. [barbriti] Barbaridad. Katampalasanan, kabaksikan. Barbarous, adj. [brbars] Brbaro, salvaje. Tampalasan, salbahe. Barber, n. [brber] Barbero. Manggugupit ng buhok, mang-aahit, barbero. Bard, n. [bard] Poeta, bardo. Mnunul. Bare, adj. [br] Desnudo, descubierto.

. 104 1313

29.01.2012 16:27

Hubad, hub; walang takip. Bare, v. [br] Desnudar, descubrir. Maghubad, maghub; mag-alis ng takip. Barefaced, adj. [brfesd] Descarado, insolente. Walanghiy, walang bait. Barefoot, adj. [brfut] Descalzo. Walang suot ang paa. Barely, adv. [brli] Meramente, simplemente; pobremente. May pagkahubad, nakagayon lamang, kwaw. Bargain, n. [brguen] Ajuste, convenio; compra venta. Pinagkayarian, pinagkasunduan; pagbili pagbibil. Bargain, v. [brguen] Pactar, ajustar; negociar. Makipagkayar. mangalakal. Barge, n. [bardch] Falua faluca. Kask. Baritone, n. [briton] Baritono. Bartono, tinig na hindi npakataas ni npakabab. Bark, n. [barc] Corteza; ladra. Balat, upak, talukap; tahl, kahl. Bark, v. [barc] Descortezar; ladrar. Umupak, mag-alis ng balat ng kahoy; tumahol, kumahol. Bark, n. [barc] Barco, embarcacion. Bark, sasakyang may layag. Barley, n. [brli] Cebada. Sebada, pananim na gaya ng palay. Barm, n. [barm] Jiste, levadura. Lebadura. Barmy, adj. [brmi]

. 105 1313

29.01.2012 16:27

Lo que tiene jiste levadura. May halong lebadura. Barn, n. [barn] Granero, pajar. Bangan, kamalig, kmaligan. Barnacle, n. [brnecl] Barnicla. Susong kumakapit sa mga batot sasakyan. Barometer, n. [barmeter] Barmetro. Barmetro, kasangkapang nadbabadya ng lagay ng panahon. Baron, n. [bron] Baron. Baron, isang marangal na pamagat. Barouche, n. [bruch] Carruage. Karwahe. Barrack, n. [brac] Cuartel. Kwartel, thanan ng mga kawal sundalo. Barrel, n. [brel] Barril. Bariles. Barrel, v. [brel] Embarilar. Magsilid sa bariles. Barren, adj. [bren] Esteril; infructuoso. Baog; basal; walang bunga. Barricade, n. [barikd] Barrera, estacada. Munting kut. Barricade, v. [barikd] Cerrar con barreras, atrincherar. Magkut, maglagay ng kut. Barrier, n. [brir] Barrera; obstculo. Halang, hadlang; kut. Barrister, n. [brister] Abogado. Abogado.

. 106 1313

29.01.2012 16:27

Bar-room, n. [br-rum] Taberna. Tindahan ng alak. Barrow, n. [bro] Angarillas; puerco. Munting kariton na iisa ang gulong at karaniwang ipinanghahakot ng batot buhangin; baboy. Barter, n. [brter] Trfico. Pangangalakal. Barter, v. [brter] Traficar; cambiar, trocar. Mangalakal; magpalit. Basalt, n. [baslt] Basalto. Batong matigas. Base, adj. [bs] Bajo, humilde, despreciable, vil. Hamak, mabab, mahalay. Base, n. [bs] Fondo, basa, pedestal. Patungn, paa, pndo, tuntungan. Base, v. [bs] Apoyar, envilecer. Ipatong sa patungan; humamak. Baseball, n. [bsbol] Besbol (un juego de bola). Besbol. Baseless, n. [bsles] Sin fondo, desfondado. Walang pondo walang mtungtungan. Basement, n. [bsment] Basamento. Silong. Baseness, n. [bsnes] Bajeza, vileza. Kahamakan, kahalayan. Bashaw, n. [basi] Baj. Maginoo sa Turkya. Bashful, adj. [bshful]

. 107 1313

29.01.2012 16:27

Vergonzoso, tmido, encogido. Mahihiyain, matatakutn, mahinhin. Bashfully, adv. [bshfuli] Vergonzosamente. May pagkamahiyain. Bashfulness, n. [bshfulnes] Vergenza, modestia. Kahihiyan, kahinhinan. Basin, n. [bsn] Jofaina. Palanggana, hlamusan. Basis, n. [bsis] Basa, pedestal; base, fundamento. Tungtungan, kinatatayuan; pinagmumulan, pinagbubuhatan. Bask, v. [bask] Asolear, ponerse tomar el sol. Magbilad, ibilad. Basket, n. [bsket] Cesta, canasta. Busl, bilao, bakol, kang, batulng. Bass, adj. [bas] Bajo, grave. Mababang tingig sa tugtugin awit. Bass, n. [bas] Lobina. Lobina, isang isd. Bastard, n. [bstard] Bastardo, espurio. Bastardo, ank sa ib ng may-asawa. Baste, v. [best] Apalear; pringar untar la carne en el asador. Humampas bumugbog sa pamamagitan ng isang tungkod; mag-ihaw ng lamang kati. Basting, n. [bsting] Hilvn; apaleamiento. Hilbana; hampas, bugbog. Bat, n. [bat] Garrote cachiporra. Panghanmpas ng bola sa larong besbol. Bat, n. [bat] Murcilago. Pnik, kabagkabag, byakan.

. 108 1313

29.01.2012 16:27

Batch, n. [batch] Cochura, hornada. Masa ng tinapay. Bath, n. [baz] Bao. Pliguan. Bathe, v. [bez] Baar, baarse. Malig, magpalig. Bathing, n. [bzing] Bao. Palilig. Bathing-tub, n. [bzing-tb] Bao. Pliguan. Battalion, n. [batlin] Batallon. Isang pulutong ng mga kawal. Batten, n. [btn] Astilla. Tatal. Batten, v. [btn] Cebar, reparar, engordar. Magpatab, yumaman. Batter, n. [bter] El que apalea, apaleador. Ang humahampas. Batter, v. [bter] Apalear, golpear. Humampas, bumugbog humagupit, mamal. Battery, n. [bteri] Batera. Batery, kutang may kanyon; isang pulutong na sundalong may kanyon. Battle, n. [btl] Batalla. Labann, digm, pamook, pagbabaka. Battle, v. [btl] Batallar, combatir. Lumaban, dumigm, makipamook, makipagbaka. Battle-array, n. [batl-ar]

. 109 1313

29.01.2012 16:27

Orden de batalla. Ayos ng labann. Battle-axe, n. [btl-acs] Hacha de armas. Palakol na panglaban. Bauble, n. [bbl] Chuchera. Bagay na walang halaga. Bawl, v. [bol] Gritar, vocear. Sumigaw, humiyaw. Bawl, n. [bol] Grito. Sigaw, hiyaw. Bay, adj. [bei] Bayo. Kulay bayo, kuyomangging mapulpul. Bay, n. [bei] Baha, rada, puerto abierto en el mar; brazo de mar. Look, dagatdagatan kaugpong ng dagat. Bay, v. [bei] Ladrar, balar. Tumahol, kumahol. Bayonet, n. [bonet] Bayoneta. Bayoneta. Bayonet, v. [bonet] Traspasar con la bayoneta. Manaksak ng bayoneta. Bazaar, n. [bazr] Bazar. Basar, almasen ng sarisari. Be, v. [b] Ser estar; tener algun estado calidad. Magng, ay, mag, magka... sum... Beach, n. [bich] Costa, ribera, orilla. Baybay-dagat. Beach, v. [bich] Encallar. Isadsad sa baybay.

. 110 1313

29.01.2012 16:27

Beacon, n. [bcn] Faro, fanal. Isang tandang ilaw na pinagkakakilanlan ng paglapit ng kaaway; sigang palatandaan. Bead, n. [bid] Cuenta, rosario; abalorios. Kwintas, abaloryo. Beadle, n. [bdl] Alguacil. Agusil. Beagle, n. [bgl] Sabueso. Munting aso na ginagamit sa pangangaso. Beak, n. [bic] Pico. Tuk. Beam, n. [bim] Viga maestra de un edificio; brazos de balanza; rayo de luz. Kilo, anamn; pingga; liwanag. Beam, v. [bim] Emitir arrojar rayos. Kumislap, kumisap numingning. Bean, n. [bin] Haba. Sitaw, patani. Bear, n. [bir] Oso. Oso, (isang hayop na apat ang paa). Bear, v. [bir] Llevar alguna cosa como carga; sufrir (algun dolor); sostener, soportar; producir, parir.. Magdal; magtiis, magbat; umalalay; mamunga; manganak. Bearable, adj. [brabl] Sufrible. Makababat, makatitiis. Beard, n. [bird] Barba; arista de espiga. Balbas; bulo ng uhay. Beard, v. [bird] Desbarbar. Baltakn ang balbs.

. 111 1313

29.01.2012 16:27

Bearded, adj. [brded] Barbado. Mabalbas. Beardless, adj. [brdles] Desbarbado, imberbe. Walang balbs. Bearer, n. [brer] Portador. Ang may dala ng isang pasug padal. Bear-fly, n. [br-flay] Moscarda de oso. Bangaw. Bearing, n. [bring] Situacion, modo de portarse en lo exterior. Kalagayan, kilos, asal, ugal. Beast, n. [bist] Bestia. Hayop na apat ang paa. Beastly, adj. [bstli] Bestial, brutal. Parang hayop, parang ganid, may pagkahayop. Beat, n. [bit] Golpe. Bugbog. Beat, v. [bit] Apalear, golpear. Humampas, bumugbog. Beaten, adj. and part. [bitn] Trillado, pisado. Pinukpok, dinikdik. Beating, n. [bting] Paliza, correccion; pulsacion. Hampas, hagupit; tibok, kutog. Beatitude, n. [bititiud] Beatitud, felicidad. Kaginghawahan. Beauteous, adj. [bitiues] Bello, hermoso. Maganda, marikit. Beautiful, adj. [bitiful] Hermoso, bello.

. 112 1313

29.01.2012 16:27

Maganda, marikit. Beautifully, adj. [bitifuli] Hermosamente. May kagandahan. Beautify, v. [bitifay] Hermosear, adornar. Magpagand, magparikt; maggayak. Beauty, n. [biti] Hermosura, belleza. Gand, kagandahan, dikt, kariktan. Becalm, v. [bicm] Serenar, calmar, sosegar. Lumubay, tumahimik, humimpil, mpayap. Because, conj. [bics] Porque. Sapagkat; dahil sa. Bechance, v. [bichns] Acaecer, suceder. Magktaon, mangyari. Becharm, v. [bichrm] Encantar, cautivar. Halinahin, ganyakin ang kalooban. Beck, v. [bec] Hacer sea con la cabeza. Tangan, batiin. Beck, n. [bec] Sea, indicacion muda. Tang, bat. Beck, n. [bec] Riachuelo. Sap. Beckon, v. [becn] Hacer sea con la cabeza la mano. Senyasan, sumenyas. Become, v. [bikm] Convenir; convertirse, venir parar. Mbagay, maging ,muw. Becoming, adj. [bikming] Decente, conveniente.. Mahusay, bagay, akm. Becomingly, adv. [bikmingli]

. 113 1313

29.01.2012 16:27

Decentemente, convenientemente. May kahusayan, may pagkabagay, may pagkakaakm. Bed, n. [bed] Cama, lecho. Hgaan, tulugn, katre, papag; pitak. Bed, v. [bed] Meter en la cama, acostar. Ihig. Bed-chamber, n. [bd-chamber] Dormitorio. Silid na tulugn. Bed-clothes, n. [bed-cloz] Coberturas de cama. Mga damt sa hgaan. Bedding, n. [bding] Ajuar ropa de cama. Mga sangkap damt sa hgaan. Bedew, v. [bidi] Rociar, regar. Magwisik, magdilig. Bedfellow, n. [bedfel] Compaero compaera de cama. Kasipng sa hgaan. Bedim, v. [bidm] Oscurecer, ofuscar, deslumbrar. Kumulimlim, lumab. Bedlam, n. [bdlam] Casa de locos; loco, luntico. Bahay na pinagkukulungan sa mga ulol; ulol, bubwanin. Bedlamite, n [bdlamait] Loco. Ulol. Beddridden, n. [bedrden] Postrado en cama. Hind makabangon sa hgaan. Bed-room, n. [bd-rum] Cuarto dormitorio. Silid na tulugn. Bedtime, n. [bdtaim] Hora de irse la cama. Oras ng pagtulog.

. 114 1313

29.01.2012 16:27

Bee, n. [bi] Abeja. Pukyutan, kamumo, putakt. Beech, n. [bich] Haya. Isang punong kahoy. Beef, n. [bif] La carne de la vaca del buey despues de muertos. Ang karn lamn ng baka kalabaw. Beef-steak, n. [bf-stic] Lonja de carne de vaca. Hiwang manipis ng laman ng baka kalabaw. Bee-hive, n. [b-jaiv] Colmena. Bahay-pukyutan. Bee-line, n. [bi-lin] Linea recta. Guhit na matwid. Beer, n. [bir] Cerveza. Serbesa. Beeswax, n. [bisuacs] Cera. Pagkt. Beet, n. [bit] Acelga. Isang gugulayin. Beetle, n. [btl] Escarabajo, pison, maza. Isang uri ng hayop; tilad na kahoy. Befall, v. [bifl] Suceder, acontecer. Mangyari. Befit, v. [bift] Venir bien, convenir. Mbagay, makm. Before, adv. y prep. [bifr] Mas adelante, en frente; ante, en presencia de; antes, antes de. Sa unahan; sa tapat; sa harap; bago. Beforehand, adv. [bifrjend] De antemano, anticipadamente.

. 115 1313

29.01.2012 16:27

Kapagkaraka, bago mangyari, puna. Beforetime, adv. [bifortim] En tiempo pasado. Mga panahong nagdaan. Befoul, v. [biful] Ensuciar, emporcar. Dumum, magdum. Befriend, v. [bifrnd] Favorecer, patrocinar, proteger. Lumingap, umandukh, kumandil, tumingin. Beg, v. [beg] Mendigar, pordiosear, suplicar. Magpalimos; huming, sumam, mamanhik. Beget, v. [bigut] Engendrar; producir, causar. Mangank; magkaroon, magtam, mamunga. Beggar, n. [bgur] Mendigo, suplicante. Pulubi, taong nagpapalimos. Beggar, v. [bgur] Empobrecer, arruinar. Magpahirap. Beggarly, adj [bgurli] Pobre, miserable. Mar lit, parang pulubi. Begin, v. [bigun] Comenzar, empezar. Magpasimul, magsimul. Beginner, n. [biguner] Principiante, novicio; rudimentos. Baguhan; pinagmulan, pinanggalingan. Beginning, n. [biguning] Principio causa. Pasimul. Begone, int. [bign] Fuera! apartate de all!. Sulong!, alis diyan! Beguile, v. [bigil] Engaar, seducir. Mangday, manghib. Beguiler, n. [bigiler]

. 116 1313

29.01.2012 16:27

Engaador, impostor. Magdaray, mapanghib. Behalf, n. [bijf] Favor, patrocinio, beneficio. Kandil; pakinabang. Behave, v. [bijv] Proceder, conducirse. Mag-ugal, magpalagay mag-asal. Behavior, n. [bijvior] Proceder, conducta. Ugal, asal; palagay. Behead, v. [bijd] Degollar, decapitar. Pumugot ng ulo. Behind, prep. [bijind] Detras, tras. Sa likur n, sa hulihan. Behindhand, adv. [bijindjend] Atrasadamente. Hul. Behold, v. [bijld] Ver, mirar, contemplar. Tumingin, magmalas, magmasid, manood. Behold, int. [bijld] H!, h aqu!. Nrito!, tignan mo!, nkita mo na! Beholden, adj. [bijldn] Deudor. Nagkakautang. Behoof, n. [bijf] Provecho, utilidad. Pakinabang. Behoof, v. [bijf] Convenir, importar. Mukol, mkailangan. Being, conj. [bing] Ya que, puesto que, supuesto. Yamang, sa paraang. Being, n. [bing] Existencia, estado condicion particular; ente, ser. Buhay, lagay, tao.

. 117 1313

29.01.2012 16:27

Belabor, v. [bilbr] Apalear, cascar. Hampasin, bugbugin. Belate, v. [bilit] Tardar. Magtagal, maglwat. Belay, v. [bili] Bloquear. Kumubkob. Belch, n. [belch] Regeldo, eructacion. Dighay, dinghal. Belch, v. [belch] Regoldar; vomitar. Dumighay; sumuka. Beleaguer, v. [bilguer] Sitiar, bloquear. Kumubkob, kumulong. Belfry, n. [blfri] Campanario. Btingawan, kampanaryo. Belie, v. [bili] Contrahacer, desmentir; calumniar. Sumalangsang; pabulaanan, pasinungalingan; magparatang. Belief, n. [bilf] Creencia, credo; fe. Paniwal, kapaniwalaan, akal; pananalig, pananampalataya. Believe, v. [bilv] Creer, pensar. Maniwal, umakal. Believable, adj. [bilvabl] Creible, lo que se puede creer. Mapanniwalaan. Believer, n. [bilver] Creyente, fiel. May pananalig, may pananampalataya; tapat. Bell, n. [bel] Campana. Batingaw, kampan. Belle, n. [bel] La Venus de una ciudad.

. 118 1313

29.01.2012 16:27

Dalagang magand. Bellicose, adj. [blicos] Belicoso. Mangdidigm, mapagbasag-ulo. Belligerent, adj. [beldcherent] Beligerante. Ukol sa pakikidigm. Belligerent, n. [beldcherent] Beligerante. Ang nasa pakikidigm. Bellow, n. [blo] Rugido, bramido. Sigaw na malakas; angal. Bellow, v. [blo] Vociferar, bramar. Sumigaw ng malakas; umangal. Bellows, n. [blos] Fuelle. Hungkoy, hihip, balulusan. Belly, n. [bli] Vientre. Tiyan. Belly-ache, n. [bliec] Clica. Sakt ng tiyan. Bellyband, n. [bliband] Cincha, ventrera. Pamigkis ng tiyan. Bellyworm, n. [bliwerm] Lombriz del vientre. Bulati sa loob ng tiyan. Belong, v. [bilng] Pertenecer. Mukol, msangkap. Beloved, adj. [bilved] Querido, amado. Giliw, irog, minamahal. Below, prep. [bil] Debajo, abajo. Sa ibab. Belt, n. [belt]

. 119 1313

29.01.2012 16:27

Cinturon. Pamigkis, sinturn. Bemad, v. [bimd] Enloquecer. Maull. Bemoan, v. [bimn] Lamentar, deplorar. Dumaing, humibik. Bemock, v. [bimc] Mofarse. Manuy. Bench, n. [bench] Banco, asiento. Bangk, likmuan. Bend, n. [bend] Comba; encorvadura. Hubog, yup, baluktot, pagkahutok. Bend, v. [bend] Encorvar; doblar. Humubog, yumup, bumaluktot, humutok. Bending, n. [bnding] Pliegue, doblez. Pileges, kunt, kulubot. Beneath, adv. y prep. [binz] Debajo; abajo. Sa ilalim; sa ibab. Benediction, n. [benedccien] Bendicion. Basbs, bendisyon, pal, pagpapal. Benefaction, n. [benefccion] Beneficio; gracia. Kabutihang gaw; pakinabang; biyaya. Benefactor, n. [benefctor] Bienhechor. Mapaggaw ng mabuti sa kapw. Benefactress, n. [benefctres] Bienhechora. Babaing mapaggaw ng mabuti sa kapwa-tao. Beneficence, n. [benfisens] Beneficencia. Kagandahang loob.

. 120 1313

29.01.2012 16:27

Beneficent, adj. [benfisent] Benfico. Magandang loob. Beneficial, adj. [benefcial] Beneficioso, provechoso. Npapakinabangan. Beneficiary, n. [benefcieri] Beneficiado. Ang pinag-uukulan ng pakinabang. Benefit, n. [bnefit] Beneficio, utilidad, provecho; bondad. Pakinakang, kapakinabangn, tub, kagalingan. Benefit, v. [bnefit] Beneficiar, hacer bien. Mpakinabangan, gumaw ng kagalingan. Benevolence, n. [benvolens] Benevolencia. Kagandahang-loob, kabutihang asal. Benevolent, adj. [benvolent] Benvolo; dulce, clemente. Magandang-loob, mabuting asal. Benight, v. [binit] Cogerle uno la noche; oscurecer. Gabihn, abutin ng gab; gumab, dumilim. Benign, adj. [binin] Benigno, afable, generoso. Maamong-loob, maawain; mahabagin. Benignant, adj. [bengnant] Bondadoso. Magandang loob. Benignity, n. [bengniti] Benignidad, bondad. Kagandahang-loob. Bent, adj. [bent] Encorvado, tendido. Baluktot; yup, hutk. Benumb, v. [binm] Entorpecer. Mamanhid. Bepinch, v. [bipnch] Pellizcar.

. 121 1313

29.01.2012 16:27

Mangurot; kurutn. Bequeath, v. [bicuz] Legar alguna cosa otro en testamento. Magpamana. Bequest, n. [bicust] Legado que alguno deja otro en testamento. Pamana. Bereave, v. [birv] Despojar, arrebatar. Sumamsam, umagaw. Bereavement, n. [birvment] Privacion, despojo. Pagsamsam, pag-agaw. Berry, n. [br-ri] Baya. Rtiles, baya. Berth, n. [berz] Alojamiento de un navo. Hgaan tulugn sa sasakyan. Beryl, n. [bril] Berilo. Berilo (batong mahalaga). Beseech, v. [bisch] Suplicar, rogar. Mamanhik, sumam, makiusap. Beseem, v. [bism] Convenir, parecer bien. Magng bagay, magalingin. Beset, v. [bist] Sitiar, rodear, cercar. Kumubkob, kumulong, bumakod. Beside, prep. y adj. [bisid] Cerca, al lado de; excepto. Sa siping, sa tab, sa piling; liban, bukod sa.... Besiege, v. [bisdch] Sitiar, bloquear. Kumubkob, kumulong. Besmear, v. [bismr] Salpicar, ensuciar. Pilansikan, talsikan; dumihn. Besmoke, v. [bismc]

. 122 1313

29.01.2012 16:27

Ahumar. Magsuub; suubn. Besot, v. [bist] Infatuar, entontecer. Langin, hangalin. Bespatter, v. [bisptr] Salpicar; disfamar. Pilansikan; manirang puri. Bespeak, v. [bispc] Encomendar, ordenar. Magtagubilin, magbilin. Best, adj. [best] Superior, lo mejor. Pinakamabuti, kbutibutihan. Bestir, v. [bistr] Mover, incitar. Kilusin, ibuy, udyukan. Bestow, v. [bist] Dar, otorgar, conferir. Magbigay, magkaloob. Bestrew, v. [bistri] Rociar, esparcir. Isabog, ikalat. Bet, v. [bet] Apostar. Pumusta, tumay. Bet, n. [bet] Apuesta. Pust, tay. Betake, v. [bitc] Tomar, agarrar. Sumunggab, humawak, tumangan. Bethink, v. [biznc] Recapacitar. Magdilidil, magmunimun. Betime, bitimes, adv. [bitim, bitims] Con tiempo, en sazon. Sa kapanahunan, sa kasalukuyan. Betoken, v. [bitkn] Significar, anunciar. Ipahiwatig, ibalit ipaalam.

. 123 1313

29.01.2012 16:27

Betray, v. [bitri] Traicionar. Magtaksil, maglilo. Betrayal, n. [bitryal] Traicion. Kataksilan, paglililo. Betroth, v. [bitrz] Desposar. Magkasal. Betrothal, n. [bitrzal] Esponsales. Kasl, pag-aasawa. Betrothment, n. [bitrzment] Esponsales. Kasl, pag-aasawa. Better, adj. [btr] Mejor. Lalong mabuti, lalong maigi, lalong magaling, lalong mainam. Better, v. [btr] Mejorar. Bumuti, gumaling, umigi, uminam. Betting, n. [bting] Apuesta. Pustahan. Bettor, n. [btor] Apostador. Mmumusta. Between, prep. [bitwn] Entre, en medio de una y otra cosa. Sa pag-itan, sa gitna. Betwixt, prep. [bitucs] Entre. Sa pagitan. Bevel, n. [bvel] Cartabon. Panukat, kartabn. Beverage, n. [bveredch] Bebida. Iinmin. Bevy, n. [bvi] Bandada, (de aves).

. 124 1313

29.01.2012 16:27

Kawan, kban. Bewail, v. [biul] Lamentar. Tumangis, tumaghoy. Beware, v. [biur] Guardarse, precaverse de algun riesgo. Mag-ingat. Bewilder, v. [biulder] Descaminar, descarriar. Mligaw, malisy. Bewilderment, n. [biulderment] Extravo. Pagkaligaw. Bewitch, v. [biutch] Encantar, maleficar. Sumilaw, umenkanto, mangkulam, manggaway. Bewitcher, n. [biutcher] Encantador, hechicero. Mangkukulam, manggagaway. Bewitchery, n. [biutcheri] Encantamiento, hechizo. Pangkukulam, panggagaway. Beyond, prep. [biynd] Mas all, allende. Sa dako pa roon. Bias, adv. [bias] Al sesgo. Pahalng. Bib, n. [bib] Babador; delantal. Salalay; sapng pang-ibabaw ng damt ng bat. Bible, n. [bibl] Biblia. Biblia, banal na kasulatan ng mga kristiano. Biblical, adj. [bblical] Bblico. Ukol sa Biblia. Bibliography, n. [bibligrefi] Bibliografa. Ang karunungan tungkol sa mga aklat. Bibliothecary, n. [biblizikeri]

. 125 1313

29.01.2012 16:27

Bibliotecario. Katiwal ng aklatan. Bibulous, adj. [bbiuls] Poroso, esponjoso. Halaghag, buhaghag. Bicker, v. [bkr] Escaramucear, reir. Makihamok, makiaway. Bicycle, n. [bycikl] Bicicleta. Bisikletas. Bid, n. [bid] El precio valor que se ofrece en una venta; la puja valor que se ofrece sobre otra puja. Turing; tawad. Bid, v. [bid] Pedir; mandar, ordenar; convidar; despedirse. Huming; mag-utos; mag-anyaya; magpaalam. Bidder, n. [bder] El postor. Ang tagatawad; tagaturing. Bidding, n. [bding] Orden, mandato; postura. Bilin, utos; tawad, turing. Bide, v. [baid] Sufrir, aguantar; residir. Magtiis, magbat; tumira, tumahan. Biennial, adj. [bainnial] Bienal. Daldalawang tan; nangyayari sa twing dalawang tan. Bier, n. [bir] Andas, fretro. Kalandra, ands; patungan ng kabaong. Bifold, adj. [bifold] Doble. Doble, ibayo. Big, adj. [big] Grande. Malaki. Bigamist, n. [bgamist] Bigamo. Ang taong may dalawang asawa.

. 126 1313

29.01.2012 16:27

Bigamy, n. [bgami] Bigamia. Ang pag-aasawa sa dalawa. Biggin, n. [bguin] Capillo de nio. Gorra ng bat. Bight, n. [bit] Baha. Look. Bigness, n. [bgnes] Grandeza. Kalakhan. Bigot, n. [bgot] Fantico; hipcrita. Pantiko, taong mapaghak at mapaggiit ng sarili niyang pananalig; mapagpakitang tao. Bigoted, adj. [bgoted] Ciegamente preocupado favor de alguna cosa. Ang walang minamatwid kungd ang sarili niyang pag-iisip at pananalig. Bigotry, n. [bgotri] Fanatismo, hipocresa. Pagkapantiko; pagpapakunw. Bile, n. [bil] Bilis; clera; divieso. Bilis; galit; pigs. Bilge, n. [bldch] Pantoque. Pinaka-tiyan ng sasakyang-tubig. Biliary, adj. [blieri] Biliario. Ukol sa bilis. Bilinguous, adj. [bailnges] Bilinge. Dalawang wik. Bilious, adj. [blius] Bilioso. Mablis. Bill, n. [bil] Pico de ave; papel, billete; cdula; cuenta; propuesta de ley; receta de mdico. Tuk; papel, bilyete, cdula katibayan, talaan ng utang; palagay na

. 127 1313

29.01.2012 16:27

kautusan; reseta hatol. Billet, n. [blet] Billete. Bilyete. Billet, v. [blet] Alojar aposentar soldados. Magpatuloy ng mga sundalo kawal. Billard-ball, n. [bllard-bol] Bola de billar. Bola ng bilyar. Billards, n. [b-liards] Billar. Bilyar (lar ). Billard-table, n. [b-liard-tebl] Mesa de billar. Mesa ng bilyar. Billion, adj. [blin] Millon de millones. Isang angaw na angaw. Billow, n. [blo] Oleada, ola grande. Malaking alon. Bin, n. [bin] Arteson, cofre; armario, despensa. Taguan sisidln. Binary, adj. [bineri] Binario, doble. Nakahal sa dalawa. Bind, v. [bind] Atar, unir; encuadernar. Magtal, mag-ugpong; magpasta magbalat ng aklat. Binder, n. [binder] Encuadernador. Tagapagpasta, tagapagbalat ng aklat kwaderno. Binding, n. [binding] Encuadernacion; venda, tira, faja. Pagpapasta, pagkpasta; tal. Biographer, n. [boigrafer] Bigrafo. Ang sumusulat ng kasaysayan ng kabuhayan ng isang tao. Biographical, adj. [baiogrfical]

. 128 1313

29.01.2012 16:27

Biogrfico. Ukol sa pagsulat ng kasaysayan ng kabuhayan ng isang tao. Biography, n. [boigrafi] Biografa. Pagsulat ng kasaysayan ng kabuhayan ng isang tao. Biped, n. [baped] Bpede. Ang ddalawa ang paa; ang tao. Bird, n. [brd] Pjaro. Ibn. Bird, v. [brd] Cazar coger pjaros. Manumpit manghuli ng ibon. Birdsnest, n. [brdsnest] Nido de ave. Pugad ng ibon. Birth, n. [berz] Nacimiento. Panganganak, pagkapanganak, kapanganakan; pagsilang. Birthday, n. [brzdey] Cumpleaos. Kaarawan ng kapanganakan. Birthplace, n. [brzpleis] Suelo nativo. Dakong kinapanganakan; bayang sarili. Birthright, n. [bzrait] Derecho de nacimiento. Katwirang buhat sa kapanganakan. Biscuit, n. [bskit] Galleta bizcocho. Biskwt. Bisect, v. [baisct] Dividir en dos partes. Hatiin, biyakn, dalawahn. Bisection, n. [baisccion] Biseccion. Paghahati, pagbibiyak, pagdalawa. Bishop, n. [bisip] Obispo. Obispo.

. 129 1313

29.01.2012 16:27

Bishopric, n. [bisipric] Obispado. Sakop ng obispo. Bison, n. [bison] Bisonte. Bisonte (isang hayop). Bit, n. [bit] Bocado, pedacito; bocado del freno. Sub, kapyangot; singkaw sa bibig. Bit, v. [bit] Enfrenar. Magsingkaw. Bitch, n. [bitch] Perra. Asong babae. Bite, n. [bit] Mordedura. Kagat. Bite, v. [bit] Morder; punzar, picar. Mangagat, kumagat; manuk, mamupog. Bitter, adj. [bter] Amargo, spero. Mapait, masaklap. Bitterness, n. [bternes] Amargura. Pait, saklap, kapaitan, kasaklapan. Bitumen, n. [btiumen] Betun. Bitn. Bivouac, n. [bvuac] Vivac vivaque. Bantay tanod ng isang hukbo. Blab, v. [blab] Parlar, revelar divulgar lo que se deba callar. Sumatsat, maghayag ng inililihim, maghatid-humapit. Blabber, n. [blber] Chismoso. Mapaghatid-humapit. Blabbing, n. [blbing] Habladura.

. 130 1313

29.01.2012 16:27

Pananatsat, paghahatid-humapit. Black, adj. [blec] Negro. Maitim. Blackant, n. [blcant] Hormiga negra. Langgam na itim. Blackball, v. [blcbol] Excluir uno votando con una bolita negra. Hwag tanggapin ang sinoman sa pamamagitan ng halalang ginamitan ng isang bolang itim. Blackbird, n. [blckbrd] Mirlo merla. Martinez, ibong itim. Black-board, n. [blcbord] Pizarra. Pisarra. Blacken, v. [blacn] Teir de negro, ennegrecer. Paitimin. Blackmoor, n. [blcmur] Negro, el etiope. Taong maitim, taga Etyopya. Blackguard, n. & adj. [blgard] Hombre soez, galopn. Taong hamak, walang hiy, alipust, alimura. Black-lead, n. [blclid] Lapiz-plomo. Panulat sa pisarra. Blackleg, n. [blkleg] Bribn. Switik. Blackmail, n. [blcmeil] Tributo rescate que los viajeros pagan los salteadores. Suhol sa mga tulisan manghaharang. Blackness, n. [blcnes] Negrura. Itm, kaitimn. Blacksmith, n. [blcsmiz] Herrero. Panday.

. 131 1313

29.01.2012 16:27

Bladder, n. [bldr] Vejiga. Pantog. Blade, n. [bled] Brizna; hoja. Talm; dahon. Blain, n. [blen] Ampolla. Buhol. Blamable, adj. [blmabl] Culpable, vituperable. Salar n, alipust. Blame, n. [blem] Culpa, delito. Sala. Blame, v. [blem] Culpar. Bigyang sala. Blameless, adj. [blmless] Inocente. Walang sala. Blanch, v. [blanch] Blanquear; hacer plido. Paputiin, paputlain. Bland, adj. [bland] Blando. Malambot. Blank, adj. [blanc] Blanco. Malinis, walang sulat. Blanket, n. [blnket] Manta. Kumot. Blanket, v. [blnket] Cubrir con manta. Magkumot. Blaspheme, v. [blasfm] Blasfemar. Manungayaw, manump. Blasphemous, adj. [blsfims] Blasfemo.

. 132 1313

29.01.2012 16:27

Palatungayaw, palasump. Blasphemy, n. [blsfimi] Blasfemia. Tungayaw, sump. Blast, n. [blast] Soplo de aire. Simoy ng hangin, hihip ng hangin. Blast, v. [blast] Castigar con alguna calamidad repentina; marchitar, secar, arruinar. Datnan ng kasakunaan; lumant, tumuy, sumir, gumib. Blatant, adj. [bltant] Vocinglero. Palaangl. Blaze, n. [blez] Llama llamarada. Ningas, liyab, siklab. Blaze, v. [blez] Encenderse en llama. Magningas, magliyab. Bleach, v. [blich] Blanquear al sol. Magkul. Bleak, adj. [blic] Palido; frio, helado. Maputl; malamig. Blear-eyed, n. [blr-aid] Lagaoso. Drain. Bleat, n. [blit] Balido, la voz que forma la oveja y el cordero. Angal tingig ng tupa. Bleat, v. [blit] Balar. Umangal [ang tupa]. Bleed, v. [blid] Sangrar. Magpadug. Bleeding, n. [blding] Sangra. Pagpapadug. Blemish, n. [blmish]

. 133 1313

29.01.2012 16:27

Tacha; deshonra, infamia. Pintas, kapintasan; dungis, batik, kasiraangpuri. Blemish, v. [blmish] Manchar; denigrar, deshonrar. Dumungis, mamintas, manirang puri. Blench, n. [blench] Sobresalto, arranque. Gitl, sindak. Blench, v. [blench] Obstar; asombrarse. Umurong, mgitla. Blend, v. [blend] Mezclar. Maghal, maglahk. Bless, v. [bles] Bendecir, hacer feliz. Basbasan; pagpalain, paginghawahin. Blessed, adj. [blsd] Bendito, bienaventurado. Mapalad, maginghawa. Blessing, n. [blsing] Bendicion. Basbas; pagpapal: bendisyon. Blest, adj. [blest] Alegre, feliz. Masaya, maginhawa. Blight, n. [blit] Tizon, pulgon. Ang lanta tuyot. Blight, v. [blit] Atizonar. Lantahin, sirain. Blind, adj. [blind] Ciego. Bulag. Blind, v. [blind] Cegar, quitar la vista. Bumulag; bulagin. Blindfold, adj. [blindfold] El que tiene los ojos vendados. May pir ng ang mat.

. 134 1313

29.01.2012 16:27

Blindfold, v. [blinfold] Vendar los ojos. Magpir ng; piringan ang mat. Blindness, n. [blindnes] Ceguedad ceguera. Kabulagan, pagkabulag. Blink, n. [blinc] Ojeada; vislumbre. Kirap; kindat; pikt; kisap, kislap. Blink, v. [blinc] Cerrar los ojos, guiar. Pumikt; kumirap, kumindat. Blinker, n. [blnker] Antojera. Panakip ng mata ng kabayo. Bliss, n. [blis] Felicidad. Kaginghawahan, kasayahan, say; lugod; kaluguran. Blissful, adj. [blsful] Bienaventurado, dichoso. Mapalad, maginhawa. Blister, n. [blstr] Ampolla. Lints, pamamag. Blithe, adj. [bliz] Alegre, contento. Masaya, tw. Bloat, adj. [blot] Hinchado. Nammag. Bloat, v. [blot] Hinchar. Mamag. Bloater, n. [blter] Arranque, ahumado. Isang ur ng isdang tinap. Block, n. [bloc] Zoquete; horma de sombrero. Kal; panghulma ng sombrero. Block, v. [bloc] Bloquear.

. 135 1313

29.01.2012 16:27

Maghalang, kumulong. Blockade, n. [blokd] Bloqueo. Pagkubkob; pagbakod; pagtalikop. Blockade, v. [blokd] Bloquear. Kumubkob, kumulong, pagtalikupan. Blockhead, n. [blckjed] Necio, tonto. Ungas, hangal, musmos, gunggong. Blond, n. [blond] Blonda. Maganda, makinis ang balat at maganda ang matat buhok. Blood, n. [blad] Sangre. Dug. Bloodguiltiness, n. [bldguiltines] Homicidio. Pamamatay-tao. Bloodhot, adj. [bldjot] Lo que tiene el mismo calor temperamento que la sangre. Ang kasing-init ng dug katawan. Bloodily, adv. [bldili] Cruelmente. May pagkatampalasan. Bloodless, adj. [bldles] Exange. Walang dug. Bloodshed, n. [bldsied] Efusion de sangre, matanza. Pagbubban ng dug; ptayan. Bloodstained, adj. [bldstend] Manchado con sangre, cruel. May bahid na dug; mabagsik. Bloodsucker, n. [bldsukr] Sanguijuela; homicida; avaro. Lint; mmamatay-tao; sakm. Bloodthirsty, adj. [bldzrsti] Sanguinario, cruel. Uhaw sa dug, mabagsik. Bloodvessel, n. [bldvesel]

. 136 1313

29.01.2012 16:27

Vena, vaso de la sangre. Ugat, ugat na kinalalamnan ng dug. Bloodwarm, adj. [blduorm] A la temperatura de la sangre. Kasing-init ng dug. Bloody, adj. [bldi] Sangriento, ensangrentado. Madug, duguduguan. Bloody, v. [bldi] Ensangrentar. Dumug, paduguin. Bloody-faced, adj. [bldi-fsd] El que tiene cara de asesino. Mukhang mmamatay tao. Bloom, n. [blum] Flor de los rboles y plantas. Bulaklak. Bloom, v. [blum] Echar producir flor; florecer. Mamulaklak. Bloomy, adj. [blmi] Florido. Mabulaklak. Blossom, n. [blzm] Flor. Bulaklak. Blossom, v. [blozaem] Florecer. Mamulaklak, bumulaklak. Blot, n. [blot] Borron, mancha. Katkat; dum, dungis. Blot, v. [blot] Borrar, tachar lo escrito. Kumatkat, katkatin. Blotch, n. [blotch] Mancha. Manch, dungis. Blotch, v. [blotch] Manchar. Manchahan, dungisan.

. 137 1313

29.01.2012 16:27

Blotting-paper, n. [blting peiper] Papel secante. Sekante, pangdamp, panuy. Blouse, n. [blos] Blusa. Blusa, barong pang-ibabaw. Blow, n. [bl] Soplo; golpe. Hihip, hampas; bugbog. Blow, v. [bl] Soplar. Humihip. Blower, n. [blr] Soplador. Tagahihip. Blowpipe, n. [blpaip] Soplete. Panghihip. Blowzy, n. [bluzi] Pandorga. Babaing matabat makuyad. Blowzy, adj. [bluzi] Quemado del sol. Sung sa araw. Blubber, n. [blbr] Grasa de ballena. Tab ng balyena. Blubber, v. [blbr] Llorar hasta hincharse los carrillos. Umiyak hanggang sa magkangmumugt ang mga mat. Bludgeon, n. [bldchen] Cachiporra porra. Plong maikli. Blue, adj. [blu] Azul. Bughaw, asul. Blue, v. [blu] Azular, teir de azul. Tinain ng bughaw asul. Blu-eyed, adj. [bli-aid] Ojizarco.

. 138 1313

29.01.2012 16:27

Bulagaw. Blueness, n. [blines] Color azul. Kulay bughaw. Bluff, adj. [blf] Agreste, rstico. Magaspang, bastos. Bluffness, n. [blfnes] Asperidad, rusticidad. Kagaspangan, kabastusan. Bluish, adj. [bliush] Azulado. Mabughaw. Blunder, n. [blndr] Desatino, disparate; error falta. Kabalastugan; kamalian, kakulangan. Blunder, n. [blndr] Disparatar. Mamalastog, mmal. Blunderbuss, n. [blnderbs] Trabuco. Baril na maiks at malak ang butas. Blunt, adj. [blnt] Embotado, obtuso; lerdo, tardo. Pulpol, pudpod; makupad, mabagal. Blunt, v. [blnt] Embotar, enervar. Pulpulin, pudpurin, papurilin. Blur, n. [blr] Borron mancha. Katkat, bakat. Blur, v. [blr] Borrar; manchar. Katkatn; bakatan. Blurt, v. [blrt] Soltar alguna cosa impensadamente. Magbadya ng d iniisip kung mal, mpabigl. Blush, n. [blash] Rubor, bochorno. Hiy, kahihiyan, pamumul pamumutl ng mukh. Blush, v. [blash]

. 139 1313

29.01.2012 16:27

Abochornarse, sonrojar. Mahiy, mamul ang mukh. Bluster, n. [blstr] Ruido, tumulto; jactancia. Ingay, kaingy; gul, kagul; kahambugan, kayabangan. Bluster, v. [blstr] Hacer ruido tempestuoso. Mangbulahaw. Boa, n. [ba] Boa. Saw. Boar, n. [bor] Verraco. Baboy na lalake. Board, n. [bord] Tabla. Tabl, pisarra. Board, v. [bord] Estar pupilaje. Makisun, tumuloy. Boarding house, n. [brding-jus] Casa de pupilos de huspedes. Bahay ptuluyan. Boast, n. [bost] Jactancia, vanagloria, arrogancia, ostentancion. Kahambugan, kayabangan. Boast, v. [bost] Jactarse. Maghambog, magmayabang, mamansag. Boastful, adj. [bstful] Jactancioso. Hambog, mayabang, mapagparangaln. Boat, n. [bot] Bote, barca. Bangk, par w, dang. Boatman, n. [btman] Banquero. Bangkero, mmamangk. Boatswain, n. [bsn] Contramaestre. Ang pun na namamahal sa mga gwain ng isang sasakyan.

. 140 1313

29.01.2012 16:27

Bob, n. [bob] Pingajo; pendiente de oreja. Bitin; hikaw. Bob, v. [bob] Apalear, bambolear. Bumugbog, humampas. Bobbin, n. [bbin] Canilla, broca. Ikirn, kidkiran. Bobtail, n. [bobtl] Rabon, descolado. Maikling buntot. Bode, v. [bod] Presagiar, pronosticar, predecir. Manghul. Bodement, n. [bdment] Presagio, pronstico. Hul. Bodied, adj. [bded] Corpreo. May katawan. Bodiless, adj. [bdiles] Incorpreo. Walang katawan. Bodily, adj. & adv. [bdili] Corporalmente. Nauukol sa katawan. Bodkin, n. [bdkin] Punzon de sastre. Kasangkapang pangbutas. Body, n. [bdi] Cuerpo. Katawan. Bog, n. [bog] Pantano. Burak, banlik. Boggy, a. [bggi] Pantanoso. Maburak. mabanlik. Bogus, a. [bgus] Postizo.

. 141 1313

29.01.2012 16:27

Pustiso. Boil, n. [bil] Tumorcillo. Bukol. Boil, v. [bil] Hervir, bullir. Magpakul. pakuluin. Boiler, n. [biler] Marmita. Pkuluan. Boisterous, a. [bosteres] Tumultuoso. Malikot, magaslaw, mapanggulo. Bold, a. [bold] Intrpido, bravo, valiente, audaz. Matapang, walang kab pangahas. Boldness, n. [bldnes] Intrepidez, valentia. Tapang, sigl. Bole, n. [bol] Tronco. Pun (ng kahoy). Bolt, n. [bolt] Cerrojo. Pangtrangka; kandado. Bolt, v. [bolt] Cerrar con cerrojo. Itrangka, ikandado. Bomb, n. [bomb] Bomba. Bomba. Bombard, v. [bombrd] Bombardear. Kanyonin, bombardeohn. Bombshell, n. [bmbshel] Bala de caon. Bala ng kanyon. Bond, n. [bond] Ligadura, vnculo; preso, cautivo. Tal, katibayan; bilangg, bihag. Bondage, n. [bndedch]

. 142 1313

29.01.2012 16:27

Cautiverio, servidumbre. Pagkabihag, pagkaalipin. Bondmaid, n. [bndmed] Esclava. Aliping babae. Bondman, n. [bndman] Esclavo. Aliping lalake. Bondservant, n. [bondsrvant] Esclavo esclava. Alipin. Bondsman, n. [bndzman] Fiador. Tagapanagot. Bone, n. [bon] Hueso.. But. Bone, v. [bon] Desosar. Alisn ang but. Bonfire, n. [bnfair] Luminaria. Sig. Bonnet, n. [bonet] Gorra, bonete. Bonete, gora. Bonny, a. [bni] Bonito, lindo, alegre. Magand, masay. Bonus, n. [bnus] Cuota, prima. Bayad, ganti. Bony, a. [bni] Osudo. Mabut, butuhan. Booby, a. [bbi] Necio, ignorante. Mangmang, hangal, ungas, musmos. Book, n. [buk] Libro. Aklat, libr .

. 143 1313

29.01.2012 16:27

Book, v. [buk] Asentar en un libro. Ilagd sa aklat. Bookbinder, n. [bk-bainder] Encuadernador de libros. Tagapagbalat ng libro aklat. Bookbinding, n. [bk-bainding] Encuadernacion. Pagbabalat ng aklat, pageenkwadern. Bookcase, n. [bk-kes] Armario para libros. Lalagyan ng mga aklat. Bookish, a. [bkish] Estudioso. Palaar l, masipag magaral. Bookkeeper, n. [bkkiper] Tenedor de libros. Tenedor de libro. Bookkeeping, n. [bkkiping] La teneduria de libros. Ang pagtatal sa aklat hingil sa kalakal tanda. Bookseller, n. [bkseler] Librero. Ang nagbibil ng aklat. Bookworm, n. [bk-worm] Gusano que roe los libros, polilla; aficionado los libros. Tang, palabasa ng aklat. Boom, n. [bum] Botalon; cadena para cerrar un puerto; zumbido. Isang palo sa sasakyan na maraming pinaggagamitan; tanikalang panghadlang sa isang daungn; hiyaw; sigaw. Boom, v. [bum] Zumbar. Humiyaw, sumigaw. Boon, n. [bun] Ddiva, presente, regalo. Kaloob, bigay. Boon, a. [bun] Alegre, festivo; generoso. Masaya; magandang loob. Boor, n. [bur]

. 144 1313

29.01.2012 16:27

Aldeano, villano. Taong mababang ur, tagabukid. Boorish, a. [brish] Rstico, agreste. Magaspang, bastos. Boorishly, adv. [brishli] Rsticamente, toscamente. May kagaspangan, may kabastusan. Boot, n. [but] Bota. Bota. Boot, n. [but] Ganancia, provecho, ventaja. Pakinabang, tub. Boot, v. [but] Aprovechar, valer, servir, ser util. Pakinabangan, magamit. Booted, a. [butted] Calzado con botas. Nakabota. Booth, n. [buz] Barraca, cabaa. Damp kubo. Boot-jack, n. [btdchac] Sacabotas. Pang-alis ng sapatos. Bootless, a. [btles] Sin calzado; inutil. Walang sapatos; walang kabuluhan. Booty, n. [bti] Botin, presa, saqueo. Nsamsam, npanglooban. Borax, n. [braks] Borraj, sal de sosa. Sal de sosa. Border, n. [brder] Borde, orilla; frontera. Gilid, tab, baybay; hangganan. Border, v. [brder] Confinar, lindar. Umabot sa gilid.

. 145 1313

29.01.2012 16:27

Bordering, n. [brdering] Fronterizo, contiguo, cercano, vecino. Kahangg. Bore, v. [bor] Taladrar, barrenar. Butasin, balibulin barenahin. Borer, n. [brer] Barreno, taladro. Pangbutas, balibol. Born, p.p. [born] Nacido. Ipinangank. Borne, p.p. [born] Llevado, sostenido. Dal, taglay. Borough, n. [bro] Ciudad villa. Bayan. Borrow, v. [bor] Pedir prestado. Humiram, manghiram. Borrower, n. [borwer] Prestamista. Manghihiram. Bosom, n. [bsom] Seno. Dibdib, sinapupunan. Boss, n. [bos] Clavo; jiba, joroba; patron, maestro. Pak; kakuban; amo, panginoon. Botany, n. [btani] Botnika. Karunungan tungkol sa mga halaman pananm. Botch, n. [botch] Remiendo; roncha; lcera. Tagp; umbok; bantal. Botch, v. [botch] Remendar; chapuzar. Magtagp; sumukb. Both, a. [boz] Ambos.

. 146 1313

29.01.2012 16:27

Kapw. Bother, v. [bdzer] Perturbar, molestar, incomodar. Mang-abala, mangyamot, mangligalig. Bots, n. [bots] Lombrices en las entraas de los caballos. Bulati sa tiyang ng kabayo. Bottle, n. [btl] Botella, frasco. Bote, botelya, prask. Bottle, v. [botl] Embotellar. Isilid sa bote. Bottled, a. [btld] Embotellado. Nasa bote botelya. Bottling, n. [btling] El acto de embotellar. Pagsisilid sa botelya. Bottom, n. [btom] Fondo. Ang ilalim kilailaliman; pusod pwit ibab ng anoman. Bottomless, a. [btomles] Insondable, impenetrable. D matarok, d maabot. Bough, n. [bou] Brazo del arbol, ramo. Malaking sang. Bounce, v. [buns] Arremeter; brincar, saltar; jactarse. Dumaluhong; lumukso; magmayaban. Bouncer, n. [buncer] Fanfarron. Mayabang. Bound, n. [bund] Lmite, trmino; brinco, salto. Hangga, hangganan; luks; lundag. Bound, v. [bund] Poner limites, confinar; saltar, botar. Maglagay ng hangga, hanggann; lumundag, lumukso. Bound, a. [baund]

. 147 1313

29.01.2012 16:27

Destinado. Ukol. Boundary, n. [bunderi] Limite, frontera. Hangganan. Bounden, a. [bunden] Obligado, precisado. Tungkuling gawin, kailangang gawin. Boundless, a. [bundles] Ilimitado, infinito. Walang hanggan. Bounteous, a. [bunties] Liberal, generoso. Mapagmabut, mapagbiyay, magandang loob, butihin. Bountiful, a. [buntiful] Liberal, generoso. Mabuting ugal, magandang loob. Bounty, n. [bunti] Liberalidad, generosidad. Kagandahang-loob, kabutihang ugal. Bouquet, n. [bkd] Ramillete de flores. Bungkos na bulaklak. Bourn, n. [brn] Distrito; confin. Nayon; hangganan. Bout, adv. [but] Vez; un rato. Tw; sangdal. Bovine, a. [bvin] Bovino. Nauukol sa bakang lalake toro. Bow, n. [bau] Reverencia, cortesa. Galang, pitagan. Bow, n. [bo] Arco. Bsog [na paman], balantok. Bow, v. [bau] Encorvarse, hacer reverencia. Yumukod, gumalang.

. 148 1313

29.01.2012 16:27

Bowable, a. [b-abl] Flexible, docil. Nababaluktok, malambot. Bowel, v. [bwel] Destripar. Magpalw ng bituka. Bowels, n. [bwels] Intestinos, entraas. Bituka, lamang-loob. Bower, n. [buer] Glorieta, bveda. Glorieta, balag na plamigan sa halamanan. Bowl, n. [bul] Taza. Mangkok, tasa. Bowlder, n. [blder] Guijarro. Batong makinis na d lubhang klakihan. Bowlegged, a. [bleggd] De piernas redondas. Mabilog ang bint. Bowline, n. [bulin] Bolina. Lubid ng layag. Bowman, n. [bman] Arquero. Mmaman. Bowshot, n. [bshot] La distancia que una flecha puede ser arrojada del arco. Ang agwat ng hilagpos ng isang pan. Bowyer, n. [byer] Arquero. Manggagaw ng bsog na gamit sa pamaman. Box, n. [boks] Caja. Kahon, kaha. Box, n. [boks] Bofetada. Suntok. Box, v. [boks] Apuetear.

. 149 1313

29.01.2012 16:27

Manuntok. Boxer, n. [bkser] Pgil. Ang marunong manuntok. Boxing, n. [bksing] Pugilato. Boksin, suntukan. Boy, n. [boy] Nio, muchacho. Batang lalake, bataan. Boyhood, n. [byjud] Muchachez. Kabataan. Boyish, a. [byish] Pueril. Ugaling bat. Boys-play, n. [biz-pley] Juegos de nios. Larong bat. Brabble, n. [brbl] Camorra, ria. Gul, away, basagulo. Brabble, n. [brbl] Armar camorra. Mang-away, mang-basagulo. Brace, n. [brs] Abrazadera; tirantes para sostener los pantalones. Kawing; tirantes na pamigil ng salawal. Brace, v. [brs] Atar, amarrar. Ital, igapos. Bracelet, n. [brslet] Brazalete, pulsera. Pulsera, kalombigas. Bracket, n. [brket] Puntal. Tulos, puntal. Bracket, v. [brket] Unir, ligar. Isugpong, ikawing. Brackish, a. [brkish]

. 150 1313

29.01.2012 16:27

Salobre. Maalat. Brad, n. [brad] Clavo de ala de mosca. Pakong maikl at walang ulo. Brad-awl, n. [brad-ol] Lesna. Pangbutas. Brag, n. [brag] Jactancia. Kahambugan, paghahambog, kayabangan, pagyayabang. Brag, v. [brag] Jactarse, fanfarronear. Maghambog, magmayabang. Braggart, n. [brgart] Jactancioso. Hambog, mayabang. Braid, n. [bred] Trenza. Tirints. Braid, v. [bred] Trenzar. Tirintasin, magtirintas. Brain, n. [bren] Cerebro, seso. Utak [sa ulo]. Brainless, a. [brnles] Tonto, insensato. Hangal, ungas. Brainpan, n. [brnpan] Craneo. Bao ng ulo. Brake, n. [brek] Freno. Pangpatigil, preno. Brackish, a. [brkish] Salobre. Maalat, matapsim. Brat, n. [brat] Rapaz, chulo. Batang hamak.

. 151 1313

29.01.2012 16:27

Bravado, n. [brevdo] Bravata. Taong hambog. Brave, a. [briv] Bravo, valiente. Buhy ang loob, matapang. Bravery, n. [brveri] Valor, animo. Lakas ng loob, tapang. Bravo, n. [brvo] Asesino asalariado. Tulisang upahn. Brawl, n. [brol] Quimera, alboroto. Kgalitan, gul. Brawl, v. [brol] Alborotar, vocinglear. Mag-ingay, manggul, mang-away. Brawn, n. [bron] Pulpa. Kalamnan. Brawny, a. [brni] Carnoso, musculoso. Malamn. Bray, n. [bre] Rebuzno [del asno]. Singasing [ng kabayo]. Bray, v. [bre] Triturar; rebuznar. Dumurog; magsingasing. Braze, v. [brez] Soldar con laton. Maghinang sa tans. Brazen, a. [brezn] Bronceado. May halong tans, bastos. Breach, n. [britch] Rotura, brecha. Sir , butas, pwang. Bread, n. [bred] Pan.

. 152 1313

29.01.2012 16:27

Tinapay. Breadth, n. [bredz] Anchura. Lwang, lwag. Break, v. [brik] Romper, quebrantar. Sumir, bumasag, sirain, basagin, lumagot, lagutin. Break, n. [brik] Rotura, abertura. Sir , basag, pwang. Breakfast, n. [brcfast] Desayuno, almuerzo. Agahan, almusal. Breakfast, v. [brcfast] Desayunarse, almorzar. Mag-agahan, mag-almusal. Breakneck, n. [brcnec] Despeadero. Dakong matark. Breakpromise, n. [brcpromis] El que no comple la palabra. Ang d tumutupad ng pangak. Breakwater, n. [brcuater] Muelle. Mwelye, pangbasag ng agos alon. Breast, n. [brest] Pecho. Dibdib. Breast, v. [brest] Acometer de frente. Dumaluhong ng hrapan. Breastbone, n. [brstbon] Esternon. But ng dibdib. Breastpin, n. [brstpin] Alfiler. Espil. Breastplate, n. [brstplet] Pectoral; peto. Pangdibdib ng par ; baluti sa dibdib. Breastword, n. [brstuerd]

. 153 1313

29.01.2012 16:27

Parapeto. Kut. Breath, v. [briz] Alentar, respirar. Huming. Breathe, n. [briz] Aliento, respiracion. Hing, hining. Breathing, n. [brzing] Aspiracion. Paghing. Breathless, a. [brz-les] Falto de aliento. Walang hing. Breech, n. [britch] Trasero, nalgas. Pwit, pwitan. Breech, v. [britch] Poner los calzones uno; azotar. Suutn ng salwal; hampasin. Breeches, n. [brchis] Calzones. Salawal. Breed, v. [brid] Criar, procrear; educar, ensear. Mag-iw, mag-alaga; magtur . Breed, n. [brid] Casta, raza; progenie, generacion. Lah. Breeder, n. [brder] La persona que cra y educa otra. Tagapag-alag, taga-iw. Breeding, n. [brding] Crianza, urbanidad. Galang, tur. Breeze, n. [briz] Brisa, viento suave. Simoy ng hangin. Breezeless, a. [brzles] Sin brisa. Walang simoy.

. 154 1313

29.01.2012 16:27

Breme, a. [brim] Cruel, severo. Mabagsik, tampalasan. Brent, n. [brent] Garza. Gansang lalake. Brethren, n. [brz-ren] Hermanos. Magkakapatid, mga kapatid. Breve, n. [briv] Nota musical. Nota ng msika. Brevet, n. [brivt] Comision honoraria grado honorfico. Kalagayang pang-dangal. Brevity, n. [brviti] Brevedad. Ikl, kaiklian. Brew, v. [briu] Mezclar [licores]; hacer cerveza. Maglahoklahok ng alak; gumawa ng cerveza. Brew, n. [briu] Mezcla [de licores]. Lahok (ng alak). Brewer, n. [bruer] Cervecero. Magseserbes. Brewery, n. [bru-eri] Cervecera. Gwaan ng serbesa. Brewhouse, n. [bru-jaus] Cervecera. Gwaan ng serbesa. Bribe, n. [brib] Cohecho, soborno. Suhol. Bribe, v. [brib] Cohechar, sobornar. Sumuhol. Briber, n. [briber] Cohechador.

. 155 1313

29.01.2012 16:27

Mnunuhol. Bribery, n. [briberi] Cohecho, soborno. Suhol, panunuhol. Brick, n. [bric] Ladrillo. Lary. Brick, v. [bric] Enladrillar. Maglary. Brickbat, n. [brcbat] Pedazo de ladrillo. Putol na lary. Brickclay, n. [brkle] Tierra para hacer ladrillos. Lupang ginagawang lary. Brickearth, n. [brkerz] Tierra para hacer ladrillos. Lupang ginagawang lary. Brick-kiln, n. [brc-kiln] Horno de ladrillo. Hurn ng lary. Bricklayer, n. [brc-leer] Albail. Manggagawa ng tungkol sa lary. Brickmaker, n. [brcmeker] Ladrillero. Manggagaw ng lary. Brickwork, n. [brcuerk] Enladrillado. Nilary. Bricky, a. [brki] Ladrilloso. Malary. Bridal, a. [bridal] Nupcial, boda. Pag-aasawa, kasl, boda. Bride, n. [brid] Novia, la mujer recien casada. Nobya, babaing bagong kasl. Bridegroom, n. [bridgrum]

. 156 1313

29.01.2012 16:27

Novio, el recien casado. Nobyo, lalaking bagong kasal. Bridesmaid, n. [bridsmed] Acompaante de la novia. Abay na babae. Bridemen, n. [bridmen] Acompaante del novio. Abay na lalake. Bridge, n. [brdch] Puente. Tulay. Bridge, v. [brdch] Construir levantar un puente. Gumaw ng tulay, maglagay ng tulay. Bridle, n. [bridl] Brida freno. Kabesada [ng kabayo]. Bridle, v. [bridl] Embridar; reprimir, refrenar. Pigilin, pigilan. Brief, a. [brif] Breve, conciso. Maikl. Briefly, adv. [brfli] Brevemente. Karakaraka, agad. Brier, n. [brier] Zarza. Mababang halaman. Brig, n. [brig] Bergantin. Bergantin, sasakyang may palo. Brigade, n. [brigud] Brigada. Sanggayong bilang ng mga kawal. Brigadier-general, n. [brgadir-dcheneral] Brigadier. Brigadier. Brigand, n. [brgand] Ladron pblico, bandido. Tulisn, manghaharang.

. 157 1313

29.01.2012 16:27

Brigandage, n. [brgandedch] Salteamiento, latrocinio. Panunulisn, pang-haharang, pangloloob, paniniil. Bright, a. [brit] Claro, reluciente; esclarecido, ingenioso. Makintab, maningning; malinaw; buhy ang loob, matalin. Brighten, v. [briten] Pulir, bruir, dar lustre; avivar, agusar el ingenio. Pakintabin, pakinisin, palinawin; buhayin, palakasin ang loob. Brightness, v. [britnes] Lustre, esplendor, brillantez; agudeza de ingenio. Kintab, kinis, ningning; katalinuan. Brilliancy, n. [brliansi] Brillantez. Ningning, kislap, dilag. Brilliant, n. [brliant] Brillante. Brillante, batong maningning. Brilliant, a. [brliant] Brillante. Maningning, makislap, makinng, makintab. Brilliantly, adj. [brliantly] Esplndidamente. May kaningningan, may kainaman. Brim, n. [brim] Borde, labio de una vasija. Gilid, bunganga ng isang sisidlan. Brim, v. [brim] Llenar hasta el borde; estar de bote en bote. Punuin, paapawin. Brimful, adj. [brmful] Lleno hasta el borde. Pagawpaw, pun hanggang sa bungang ng sisidlan. Brimfulness, n. [brmfulnes] El estado de estar lleno hasta el borde. Ang pagkapun hanggang sa lab ng sisidlan. Brimstone, n. [brmston] Azufre. Asupr. Brindle, adj. [brindl] Salpicado de varios colores.

. 158 1313

29.01.2012 16:27

Batikbatik, bulik. Brindle, n. [brindl] Variedad de colores. Batik. Brine, n. [brin] Salmuera. Pats, sawsawan, ketsap. Brine, v. [brin] Embeber en salmuera. Asnn, paalatin. Bring, v. [bring] Traer. Magdal rito, dalhin dito. Brinish, adj. [brinish] Salado. Inasnn. Brinishness, n. [brinishnis] Sabor de sal. Lasang asin, maalat. Brink, n. [brink] Orilla, margen, borde. Gilid, tab, pangpang. Briny, adj. [brini] Salado. Inasnn, maalat. Brisk, adj. [brisk] Vivo, alegre, jovial. Maliks, masaya, magaan ang katawan. Brisk up, v. [brisk up] Avanzar con viveza; regocijarse, alegrarse. Magpakagaan ng katawan, magpakasay. Brisket, n. [brsket] El pecho de un animal. Dibdib ng hayop. Bristle, n. [brsl] Cerda, seta. Tutsang, sungot. Bristle, v. [brsl] Erizar, poner derechas las cerdas puas el animal que las tiene. Manindig ang tutsang. Bristly, adj. [brstli]

. 159 1313

29.01.2012 16:27

Cerdosa. Matutsng. British, adj. [brtish] Britnico. Taga Britanya ukol sa Britanya. Briton, n. & adj. [brtn] Breton. Taga Britanya ukol sa Britanya. Brittle, adj. [brtl] Quebradizo, fragil. Babasagn, marupok, mahun, mahin. Brize, n. [briz] Tbano. Bangaw. Broach, n. [bro-ch] Asador, espeton; un instrumento de msica; un instrumento de relojeros. Isang kasangkapang matules; isang kagamitan ng mga msiko; isang kagamitan ng mga manggagaw ng relos. Broach, v. [bro-ch] Espetar, barrenar. Bumutas, butasin. Broad, adj. [brod] Ancho, abierto. Malapad, malwang; malwat. Broaden, v. [brdn] Ensancharse. Lumwang, lwangan, lumapad, laparan. Broadness, n. [brdness] Anchura. Lwang, lapad. Brodekin, n. [brdkin] Borcegu. Borseg. Brogue, n. [brog] Idioma corrompido. Salitang utal. Broil, n. [bril] Tumulto, alboroto, ria. Kagulo, kaingay, away. Broil, v. [bril] Asar carne sobre las ascuas. Mag-ihaw, magsalab, magdangdang, magdarng.

. 160 1313

29.01.2012 16:27

Broke, v. [broc] Hacer de corredor. Mag-corredor. Brokenhanded, adj. [brkn jnded] Manco. Kimaw. Brokenhearted, adj. [brokn jrted] De corazon quebrantado. Bagbag na loob. Broker, n. [brker] Corredor. Corredor. Bronchial, adj. [brnkial] Bronquial. Nauukol sa bag. Bronchic, adj. [brnkik] Bronquial. Nauukol sa bag. Bronze, n. [bronz] Bronce. Lahok ng mga metal na tila tansong pul. Brooch, n. [bruch] Broche. Espile sa dibdib. Brood, n. [brud] Progenie, raza, casta. Lah, angkn. Brood, v. [brud] Empollar, cobijar. Yumungyong, umakay. Brook, n. [bruk] Arroyo. Batis. Brook, v. [bruk] Sufrir, tolerar. Magtiis, magbat, magparaan. Broom, n. [brum] Escoba. Wals, lawis. Broomstick, n. [brmstik] Palito de escoba.

. 161 1313

29.01.2012 16:27

Tingting. Broth, n. [broz] Caldo. Sabaw. Brother, n. [brdzer] Hermano. Kapatid [na lalake]. Brotherhood, n. [brdzerjud] Hermandad, fraternidad. Pagkakapatiran. Brother-in-law, n. [brdzer-in-lo] Cuado. Bayaw. Brotherless, adj. [brdzerles] Persona que no tiene ningun hermano. Walang kapatid. Brotherly, adj. [brdzerli] Fraternal. Parang kapatid. Brougham, n. [br-am] Carruage. Karwahe. Brow, n. [bru] Ceja. Kilay. Browbeat, v. [brubit] Mirar con ceo. Kumindat. Brown, adj. [brun] Mereno, castao. Kuyomanggi. Brownish, adj. [brunish] Lo que tira moreno castao. Tila kuyomanggi. Browse, n. [bruz] Pimpollos, renuevos. Supling, sw. Browse, v. [bruz] Ramonear, pacer, comer las ramas, etc.. Manginain ng mga. usbong, dahon, ibp. Bruise, n. [bruz]

. 162 1313

29.01.2012 16:27

Magulladura, golpe. Lamog, bugbog. Bruise, v. [bruz] Magullar, golpear. Bumugbog, lumamog. Bruiser, n. [briser] Pugil; un instrumento de los pticos. Taong malakas na walang galang; isang kagamitan ng mga manggamot sa mat. Brunette, n. [briunt] Morena, triguea. Babaing may pagkakuyomanggi. Brunt n., n. [brunt] Choque encuentro violento, golpe, accidente, desastre. Bangg, untog, kapahamakan, sakun. Brush, n. [brush] Cepillo. Sepilyo. Brush, v. [brash] Acepillar. Sepilyuhin. Brushwood, n. [brashwud] Matorral, zarzal. Kadawagan, kaugoygoyan. Brustle, v. [brsl] Crujir, chillar. Humaginit, humiging. Brutal, adj. [brital] Brutal, salvaje, cruel. Tila hayop, mabaksik. Brutality, n. [briutliti] Brutalidad. Kahayupan. Brute, n. [brut] Bruto. Hayop. Brutish, adj. [british] Brutal, bestial. Tila hayop. Bryony, n. [brioni] Nueza blanca. Lipay.

. 163 1313

29.01.2012 16:27

Bubble, n. [bbl] Burbuja. Bul, bulubok, bulwak. Bubble, v. [bebl] Burbujear. Bumul, bumulubok, bumulwak. Bubbly, adj. [bbli] Espumoso. Mabul. Buccaneers, n. [bcanrz] Filibusteros. Mga tulisang dagat sa amrika ayon sa mga inggls. Buck, n. [bc] Gamo. Usang lalake. Bucket, n. [bket] Cubo, pozal. Timb, bald. Buckle, n. [bkl] Hebilla, bucle. Kulot [ng buhok.]. Buckle, v. [bkl] Hebillar. Kulutin. Bud, n. [bad] Vstago, pimpollo. Buko; usbong. Bud, v. [bad] Brotar, estar en flor. Bumuk, bumulaklak. Budge, v. [bdch] Moverse, menearse. Kumilos, gumalaw. Budget, n. [bdchet] Talego portatil. Bayong na may lamn. Buff, n. [bf] Piel curtida del bfalo. Katad ng kalabaw. Buffalo, n. [bfalo] Bfalo.

. 164 1313

29.01.2012 16:27

Kalabaw. Buffet, n. [bfet] Aparador, alacena. Aparador, pminggalan. Buffeter, n. [bfeter] Pgil. Tong tampalasan. Buffle, v. [bfl] Confundirse. Malinglang, malito, matulig. Buffon, n. [bfn] Bufn, truhan. Payaso, psong. Buffon, v. [bfun] Burlar, chocarrear. Magpataw, magpusong, magpayaso. Buffonery, n. [bfunry] Bufonada, bufonera; chanzas bajas; majadera. Pagpapatawa, pagbibir ; pamumusong. Bug, n. [bg] Chinche. Surot. Bugbear, n. [bgbar] Espantajo. Panakot. Buggy, adj. [bgui] Chinchero. Masurot. Buggy, n. [bgui] Calecin. Kalesin. Bugle, n. [bigl] Corneta de monte trompa de caza. Tambul, pakakak. Build, n. [bild] Estructura. Pagkakaakm ng gusal bahay. Build, v. [bild] Edificar, construir. Magtay ng gusal gumaw ng bahay. Building, n. [blding]

. 165 1313

29.01.2012 16:27

Edificio. Gusal, bahay. Bulb, n. [blb] Bulbo. Bukba. Bulk, n. [blk] Tamao, bulto, masa, volumen. Lak, kapal. Bulky, adj. [blki] Voluminoso, corpulento, abultado, grande, pesado. Makapal, malaki, mabigat. Bull, n. [bul] Toro; bula pontificia. Toro, bakang lalake; bula ng papa. Bull-baiting, n. [bl-beting] Combate de toros y perros. Labanan ng mga toro at aso. Bull-beef, n. [bl-bif] Carne de toro. Laman karn ng toro. Bull-dog, n. [bl dog] Perro de presa. Asong pangaso. Bullet, n. [blet] Bala de metal. Pungl, bala. Bulletin, n. [bletin] Boletin, noticias de oficio. Pahayagan ng mga hanap-buhay at kalakal. Bullion, n. [blin] Oro en tejos, plata en barras y sin labrar. Gint pilak na d pa nadadalisay. Bullock, n. [blk] Novillo. Bulo, guyang toro. Bully, n. [bli] Espadachin, rufian. Taong masama at hambog. Bully, v. [bli] Insultar; fanfarronear. Lumapastangan; maghambog.

. 166 1313

29.01.2012 16:27

Bulwark, n. [blwrk] Baluarte. Munting kut; kublihan sa kalaban. Bumblebee, n. [bmblbi] Avispa. Bubuyog. Bump, n. [bmp] Hinchazon. Pamamag. Bump, v. [bmp] Dar estallido como una bomba. Pumutok na parang isang bomba. Bumpkin, n [bmp-kin] Patan, villano, rstico. Taong hamak, taong walang tur , taong bastos. Bunch, n. [banch] Racimo, manojo, atado. Bwig, bigkis. Bunch, v. [banch] Atar. Magbigkis. Bunchy, adj. [bnchi] Racimoso. Mabwig. Bundle, n. [bndl] Atado, mazo. Bigkis, tal, balot. Bundle, v. [bndl] Atar, empaquetar, envolver. Bigkisin, talian, balutin. Bung, n. [bng] Tapon tarugo. Tapn pasak. Bung, v. [bng] Atarugar. Tapunn pasakan. Bunghole, n. [bngjol] Boca, el agujero por el cual se envasan los licores en las pipas. Bungang ng bariles. Bungle, v. [bngl] Chapucear, chafallar.

. 167 1313

29.01.2012 16:27

Gawn kahit papaano. Bunk, n. [bnk] Tarimon. Hgaan, papag. Bunt, n. [bnt] Hinchazon. Pamamag. Bunt, v. [bnt] Hincharse. Mamag. Buoy, n. [buoi] Boya. Boya, palutng. Buoy, v. [buoi] Boyar, mantenerse sobre el agua. Magpalutng. Buoyancy, n. [bu-iansi] Fluctuacion. Pagpapalutng. Buoyant, adj. [bu-iant] Boyante. Magaan, masay. Burden, n. [brden] Carga. Pasn, sunong. Burden, v. [brden] Cargar. Pumasan, sumunong. Burdensome, adj. [brdensam] Gravoso, molesto, incmodo. Mabigat, mahirap dalhin. Burdock, n. [brdoc] Bardana. Mores. Bureau, n. [biu-ro] Armario con cajones, escritorio, bufete; departamento del gobierno. Aparador, mesang sulatn; kgawaran. Burglar, n. [brglar] Ladron, salteador. Magnanakaw, mangloloob. Burial, n. [brial]

. 168 1313

29.01.2012 16:27

Entierro. Paglilibing, pagbaban. Burial place, n. [brial-ples] Cementerio. Lbingan, bunan. Burier, n. [brer] Enterrador, sepulturero. Manghuhukay. Burin, n. [birin] Buril. Kasangkapan ng mmamanday ng gintot pilak. Burn, n. [brn] Quemadura. Pas, paltos. Burn, v. [brn] Quemar. Mapas, masunog, magpaltos; sumunog, pumas. Burnable, adj. [brnabl] Combustible. Susunugn, susupukn. Burner, n. [brner] Quemador. Tagasunog, mnununog. Burnish, v. [brnish] Bruir; tomar lustre. Bulihin; pakinangn, pakinisin. Burr, n. [br] Lbulo pulpejo de la oreja. Pingol ng tainga. Burst, v. [brst] Reventar, estallar. Pumutok, sumilakbo, sumabog. Burst, n. [brst] Estallido, rebosadura. Putok, silakbo. Bury, v. [bri] Enterrar, sepultar. Maglibing, magban. Burying, n. [briing] Entierro, exequias. Paglilibing.

. 169 1313

29.01.2012 16:27

Bush, n. [bush] Ramo, arbusto, mata, matorral. Sanga, mababat mayabong na halaman, dawag. Bush, v. [bush] Crecer espeso. Yumabong, gumubat. Bushel, n. [bshel] Fanega. Kabn. Bushy, adj. [bshi] Espeso, lleno de arbustos. Masinsin, mayabong, masanga, malag. Busiless, adj. [bziles] Desocupado, ocioso. Walang gaw, pagayongayon. Busily, adv. [bzili] Solicitamente, diligentemente. May kaliksihan, may kasipagan. Business, n. [bznes] Empleo, oficio, asunto, negocio. Kalagayan, pagkabuhay, hanap-buhay. Bust, n. [bust] Busto. Busto, larawang ulo kayay hanggang kalahatian ng katawan. Bustle, n. [bsl] Bullicio, ruido, alboroto. Kaingy, kagul, higing, alingawngaw. Bustle, v. [basl] Bullir, hacer ruido estruendo. Mag-ingay, magpaalingawngaw. Busy, adj. [bsi] Ocupado. May ginagaw. Busy, v. [bsi] Ocupar, emplear. Gumaw, magmasipag. But, conj. [bat] Sino. Kund, liban, lamang, bagkus. But, prep. [bat] Pero.

. 170 1313

29.01.2012 16:27

Ngun, datapw. Butcher, n. [bcher] Carnicero. Magkakarn, mangkakatay ng hayop. Butcherly, adj. [bchrli] Sanguinario, brbaro. Mabagsik, tampalasan. Butler, n. [btler] Despensero de algun seor. Ktiwal sa mga alak at pagkain. Butlership, n. [btlership] Oficio de despensero. Tungkuling pagka-katiwal sa mga alak at pagkain. Butt, n. [bt] Terrero. Malaking bariles. Butt, v. [bt] Topar, topetar. Mbangg, mbungg. Butter, n. [btter] Mantequilla. Mantekilya. Butter, v. [btter] Untar con mantequilla. Magpahid ng mantekilya. Butterfly, n. [bterflay] Mariposa. Parpar. Buttermilk, n. [btermilk] Suero de manteca. Gatas na walang hal. Buttery, adj. [bteri] Mantecoso. Mamantik, may mantekilya. Buttery, n. [bteri] Despensa. Pminggalan. Buttock, n. [btk] Anca. Baywang, pig. Button, n. [btn]

. 171 1313

29.01.2012 16:27

Botn. Butones. Button, v. [btn] Abotonar. Magbutones, ibotones. Buttonhole, n. [btnjol] Ojal. Ohales. Button-maker, n. [batn-mker] Botonero. Manggagaw ng botones. Buttress, n. [btres] Estribo, apoyo, sosten. Estribo, alalay, pangpatibay. Butyraceous, adj. [baitcies] Mantecoso. Mamantik. Buxom, adj. [bcsm] Obediente, docil; vivo, alegre. Masunurin, mabat; maliks, masay. Buy, v. [bay] Comprar. Bumil, mamil. Buyer, n. [byer] Comprador. Tagabil, mmimili. Buzz, n. [bz] Susurro, murmurio. Haging, haginit. Buzz, v. [bz] Sumbar; cuchichear. Hamaging; humaginit. By, prep. [bay] Por, con. Sa, ni, ng, sa pamamagitan. Bramble, n. [brmbl] Zarza, arbusto espinoso. Dawag, mababang punong kahoy na matinik. Bran, n. [bran] Salvado. Darak.

. 172 1313

29.01.2012 16:27

Branch, n. [branch] Ramo, a. Sang. Branch, v. [branch] Ramificarse. Magsang. Branch, a. [branch] Ramo. Kasanga. Brand, n. [brand] Tizon, marca sello. Sigsig; tand tatak. Brand, v. [brand] Marcar, herrar. Markahan, tandaan. Brandiron, n. [brndairen] Marca, el hierro. Pangmarka panatak. Brandish, v. [brndish] Blandir, ondear. Wagayway, wasiwas. Brandnew, a. [brndnu] Flamante. Maningas, mapusok. Brandy, n. [brndi] Aguardiente. Agwardyente. Brangle, n. [brnggl] Quimera, disputa. Kalitan. Brangle, v. [brnggl] Reir, disputar. Makipagkaalit, makipagtalo. Brasen brazen, a. [brzn] Hecho de bronce. Yari sa tansong dilaw. Brassier, n. [brzer] Latonero, brasero. Ang marunong gumaw ng mga kasangkapang tansong dilaw. Brass, n. [bras] Bronce.

. 173 1313

29.01.2012 16:27

Tansong dilaw. Brassfounder, n. [brsfaunder] Fundidor. Mangbubub ng tansong dilaw. Brassy, a. [brsi] Lo que participa de la calidad del bronce. Tila tansong dilaw. By, adv. [bay] Cerca, al lado de. Sa tab, malapit sa. By-bye, [bayby] Adis. Adis, paalam. By-end, [bay-nd] Interes particular. Maskit sa sarili. By-gone, adj. [by-gon] Pasado. Nakaraan, nagdaan, lipas na. By-law, n. [bay-lo] Ordenanza, ley. Tagubiling, kautusan. By-name, n. [bay-nm] Apodo. Palayaw. Bypath, n. [bypaz] Senda descarriada. Landas na paligaw. Byroad, n. [byrod] Camino oscuro. Daang tag. By-stander, n. [bay-stnder] Miron, mirador. Nanonood. By-view, n. [bay-vu] Fin particular. Sariling tanaw, sariling maskit. By-walk, n. [by-uok] Paseo oculto. Daang bukod. By-way, n. [bay-ue]

. 174 1313

29.01.2012 16:27

Camino desviado. Daang kubl. Byword, n. [bay-uerd] Dicho, proverbio, refran. Kasabihn, kawikaan, bukang bibig.

C
Cab, n. [cab] Cab, una especie de vehiculo. Kab, kalesang ingls na tila rokabay. Cabal, n. [cabl] Cbala, sociedad de personas unidas para alguna conjuracion intriga. Katipunan na may bant. Cabal, v. [cabl] Maquinar, tramar. Magbant, mag-akal ng isang lalng. Cabbage, n. [cbedch] Berza, repollo. Repolyo. Cabbage, v. [cbedch] Cercenar, hurtar retazos. Magtalop ng balat, umumit ng mga retaso. Cabin, n. [cbin] Cabaa, choza. Damp, slong, kubo. Cabin, v. [cbin] Vivir en cabaa choza. Manahn sa damp. Cabinet, n. [cbinet] Gabinete, escritorio. Mesang sulatan. Cabinet-maker, n. [cbinet-mker] Ebanista. Manggagaw ng mga mesang sulatn. Cable, n. [kbl] Cable. Kable pahatid-kawad.

. 175 1313

29.01.2012 16:27

Cablet, n. [kblet] Remolque. Hila. Caboose, n. [cabs] El fogn cocina bordo de un barco. Ang ksinaan sa sasakyang dagat. Cacao, n. [kco] Cacao. Kakw. Cackle, n. [ckl] Cacareo. Tilaok. Cackle, v. [ckl] Cacarear, graznar. Tumilaok. Cackler, n. [ckler] Cacareador; chismoso. Mapagtilaok; mapaghatid humapit. Caco-demon, n. [caco-dmen] Diablo. Diablo. Cad, adj. [cad] Rstico, grosero. Bastos. Cadaver, a. [cadver] Cadaver. Bangky. Cadaverous, adj. [cadveraes] Cadavrico. Mukhang paty, parang paty, maputl. Caddy, n. [cdi] Botecito. Munting sisidlan. Cade, adj. [ked] Manso, domesticado, criado la mano. Maam. Cade, v. [ked] Criar con blandura, mimar. Paamuin, amuin. Cadence, n. [kdens] Cadencia, en la msica en la poesa en las frases; caida, declinacin.

. 176 1313

29.01.2012 16:27

Pagkakatugm sa tugtugin sa tul sa pananalit; kiling, hilig. Cadence, v. [kdens] Regular por medida msica. Itugm sa kumpas ng tugtog. Cadet, n. [cadt] Cadete de un cuerpo militar. Kadete, ang nag-aaral ng pagpupun sa mga sundalo kawal. Cafe, n. [caf] Restaurant, fonda. Restauran, ponda. Cage, n. [kedch] Jaula. Hawla, kulungan. Cage, v. [kedch] Enjaular. Isilid sa hawla; kulungin. Caiman, n. [kman] Caiman. Bwaya. Cairn, n. [carn] Monton de piedras. Bunton salansan ng bat. Caisson, n. [casns] Arcon cajn grande. Malaking sisidln. Caitiff, n. [ktif] Belitre, pcaro, ruin. Hamak, bastos. Cajole, v. [cadchl] Lisonjear, adular. Manuy, mamuri ng pakunw. Cajoler, n. [cadchler] Adulador, lisonjeador. Mnunuya, mmumuri ng pakunw. Cajolery, n. [cadchleri] Adulacion, lisonja. Tuy, kunwang papuri. Cake, n. [kek] Bollo. Kek. Cake, v. [kek]

. 177 1313

29.01.2012 16:27

Endurecer. Magpatigas. Calamitous, adj. [calmits] Calamitoso, miserable, infeliz. Ab, hidw, kahapis-hapis. Calamity, n. [calmity] Calamidad. Sakun, kapahamakan. Calcareous, adj. [calkries] Calcreo. Parang apog; may halong apog. Calcine, v. [calsin] Calcinar, quemar. Pumas, sumunog. Calculate, v. [clkiulet] Calcular. Kumur , tumasa. Calculation, n. [calkiulcien] Calculacion, clculo. Kur, tasa. Calculator, n. [calkiultr] Calculador. Tagakur , tagatasa. Calculous, adj. [clkiulos] Pedregoso, arenoso. Mabat, mabuhangin. Calculus, n. [clkiuls] Clculo; piedra en la vejiga. Kur; bat sa loob ng pantog. Caldron, n. [cldrn] Caldern, caldera grande. Kawa, katingan. Calendar, n. [clendar] Calendario almanaque.. Kalendaryo, almanake. Calf, n. [caf] Ternera; pantorrilla. Guyang baka; bint. Caliber, n. [cliber] Calibre. Kalibre.

. 178 1313

29.01.2012 16:27

Calid, adj. [clid] Caliente, ardiente. Mainit. Caligraphy, n. [calgrafi] Caligrafa. Karunungan sa pagtititik. Calix, n. [clics] Caliz campanilla. Balat ng bulaklak. Calk, v. [coc] Calafatear un navio. Pasakan ang sir ng sasakyan sa tubig. Calker, n. [cker] Calafate. Tagapagpasak ng sir ng sasakyan sa tubig. Call, n. [col] Llamada; visita. Tawag; dalaw. Call, v. [col] Llamar, nombrar; visitar uno. Tumawag, magpangalan; dumalaw. Caller, n. [cler] Llamador. Ang tumawag. Callet, n. [clet] Regaona, peliforra. Magagalitn. Calling, n. [cling] Profesion, vocacion. Pagkabuhay, hilig. Calligraphy, n. [calgrafi] Caligrafa. Karunugnan tungkol sa mabuting paninitik. Callosity, n. [calsiti] Callosidad. Kalipakn, kalyo. Callous, adj. [cles] Calloso. Malipak, kinakalyo. Callow, adj. [clo] Pelado, desplumado.

. 179 1313

29.01.2012 16:27

Walang balahibo, inalisan ng balahibo. Callus, n. [cls] Callo, dureza de alguna parte del cuerpo. Lipak, kalyo. Calm, n. [calm] Calma, serenidad, sociego. Katahimikan, kalamigan ng isip, hinahon, katiwasayan, kapalagayan ng loob. Calm, adj. [calm] Quieto, tranquilo, sosegado. Tahimik, mahinahon, tiwasay, palagay-loob. Calm, v. [calm] Calmar, tranquilizar, apaciguar. Tumahimik, huminahon, tumiwasay, pumayap, humimpil, humumpay. Calmness, n. [cmnes] Tranquilidad, calma. Kapalagayan ng loob, kapanatagn, katahimikan, katiwasayn. Calmy, adj. [cmi] Tranquilo, pacfico. Panatag, palagay-loob tiwasay. Caloric, n. [calric] Calrico. Nahihinggil sa init. Calorific, adj. [calorfic] Calorfico. Nauukol sa init. Calumniate, v. [calmniet] Calumniar. Magbintang, bintangan, magparatang. Calumniation, n. [calmnicien] Calumnia. Bintang, paratang. Calumniator, n. [calmnietr] Calumniador. Ang nagbibintang, ang nagpaparatang. Calumniatory, adj. [calmnietori] Calumnioso, injurioso. Palabintang, mapagparatang. Calumny, n. [calmni] Calumnia, injuria. Paratang, bintang.

. 180 1313

29.01.2012 16:27

Calve, v. [cav.] Parir la vaca. Mangank (ang baka kalabaw). Calyx, n. [clics] Caliz. Mga dahon sa labas ng bulaklk. Cambist, n. [cmbist] Cambista. Mmamalit ng salap. Cambric, n. [kmbric] Batista. Kambray. Camel, n. [cmel] Camello. Kamelyo. Camera, n. [cmera] Cmara fotogrfica. Panguha ng retrato, tnawin, ibp. Camerade, n. [cmret] Camarada. Kasama. Camp, n. [camp] Campo; campamento. Parang; campamento himpilan ng mga kawal, phingahan ng hukbo. Camp, v. [camp] Acampar, alojar un ejrcito. Magkampamento, humimpil (ang mga kawal), magpahinga (ang hukb). Campaign, n. [campn] Campaa; campo razo. Pakikihamok, pakikilaban; lwal na dako. Camphire, n. [cmfr] Alcanfor. Alkampor. Camphor, n. [cmfr] Alcanfor. Alkampor. Camphor, v. [cmfr] Alcanforar. Lagyan ng alkampor. Can, n. [can]

. 181 1313

29.01.2012 16:27

Lata. Lata. Can, v. [can] Poder. Maka... , maar. Canal, n. [canl] Canal. Pdaluyan ng tubig; bangbang. Canary, n. [canri] Canario. Ibong kanaryo. Cancel, v. [cnsel] Cancelar. Waln ng bis, iurong. Cancellation, n. [cancelcien] Cancelacin. Pagpapawal ng bis, pag-uurong. Cancer, n. [cnsr] Cancer, tumor maligno. Kanser, knkaro masamang bukol. Cancerous, adj. [cnsrs] Canceroso. Nauukol sa kanser. Candelabrum, n. [candelbrn] Candelabro. Kandelero, tirikn ng kandil. Candent, adj. [cndent] Candente. Nagbabaga, nag-iinit. Candid, adj. [cndid] Cndido, sencillo. Mapaniwalain, musmos. Candidacy, n. [canddeci] Candidatura. Pagkakandidato. Candidate, n. [cndidet] Candidato, pretendiente, aspirante. Kandidato, naghahangad ng isang kalagayan. Candidly, adv. [cndidli] Candidamente, ingenuamente. Totoo, tunay, tapat.

. 182 1313

29.01.2012 16:27

Candle, n. [cndl] Candela, vela. Kandil. Candlestick, n. [cndlstic] Candelero. Tirikn ng kandil, kandelero. Candlestuff, n. [cndlstf] Sebo para hacer velas. Pagkit na ginagawang kandil. Candlewick, n. [cndlwic] Pbilo. Mits ng kandil. Candor, n. [cndr] Candor, sinceridad, ingenuidad. Katapatan ng loob. Candy, n. [kndi] Candy. Kendi, matamis. Cane, n. [ken] Caa, junco, baston. Kawayan, baston, tungkod. Cane, v. [ken] Apalear. Manghampas ng baston. Canine, adj. [canin] Canino. Parang aso, nahihinggil sa aso. Canker, n. [cnkr] Cancer. Knkaro, bag ng suso. Cannibal, n. [cnibal] Canbal, caribe, antropfago. Taong lumalamon ng kapw tao. Cannibalism, n. [cnibalism] Canibalismo. Paglamon ng kapw tao; kabalakyutan. Cannon, n. [cnn] Can de artillera. Kanyn. Cannonade, n. [canond] Caonazo, caoneo.

. 183 1313

29.01.2012 16:27

Panganganyon. Cannonade, v. [canond] Caonear acaonear. Kumanyon, manganyon, magpaputok ng kanyon. Cannonball, n. [cannbol] Bala de can. Bala ng kanyn. Cannoneer, n. [cannr] Caonero. Tagapagpaputk ng kanyon, mnganganyon. Cannoneer, v. [cnnr] Caonear. Kumanyon, magpaputok ng kanyon. Cannonshot, n. [cannsiot] Estallido del caon. Putok ng kanyon. Cannot, [cnot] No poder. Walang kaya, d maka... Canny, adj. [cni] Sagaz; prudente. Tuso, matalin; mabat. Canoe, n. [can] Canoa. Bangk. Canon, n. [cnn] Canon; regla, ley, estatuto; lo que se paga en reconocimiento del dominio directo de algun terreno. Kanon aklat ng kapakanan ng mga Banal na Kasulatan; tuntunin, kautusan; ang pinaka bayad sa pagkilala ng talagang pagka may-ar ng alin mang lup. Canonic, adj. [cannic] Cannico. Naaukol sa kanon. Canonical, adj. [cannical] Cannico. Nauukol sa kanon. Canonization, n. [cannaizcien] Canonizacion. Pagpapalagay na santo banal sa kanino mang namatay. Canonize, v. [cnnais] Canonizar.

. 184 1313

29.01.2012 16:27

Ipalagay na santo banal ang sinomang namatay. Canopy, n. [cnopi] Docel, pabellon. Tabing, baldokan. Canopy, v. [cnopi] Endoselar. Ilagay na tabing. Cant, n. [cant] Jerigonza. Pananalitang tila awit; pananalitang malawig. Cant, v. [cant] Hablar en jerigonza. Magsalit ng tila paawt; magsalit ng malawig. Canteen, n. [cantn] Cantina, puesto en el campo donde se vende vino, etc.. Kantina, tindahan na nagbibil ng alak, ibp. Canter, n. [cntr] Hipcrita; medio galope. Mapagpakunw; takbong paluks. Canter, v. [cntr] Andar el caballo paso largo y sentado. Pakarimuting maigi ang kabayo. Canthus, n. [cnzs] Canto ngulo del ojo. Sulok ng mat. Canticle, n. [cnticl] Cntico cancion de Salomon. Awit ni Salomon. Canto, n. [cnto] Canto. Knto, awit. Canvas, n. [cnvas] Caamazo. Balindang. Canvass, n. [cnvas] El acto de solicitar votos para lograr algun destino. Paghanap ng mga boto sa ikpagkakaroon ng anomang destino kalagayan. Canvass, v. [cnvas] Solicitar votos para lograr algun destino. Humanap ng mga boto upang magkaroon ng destino kalagayan.

. 185 1313

29.01.2012 16:27

Cany, adj. [kni] Lleno de caas. Mapunong kawayan, kwayanan. Cap, n. [cap] Gorra gorro. Gorra, tukarol. Cap, v. [cap] Cubrir la cabeza; saludar uno, quitarse la gorra en seal de reverencia. Magtakip ng ulo; bumat, mag-alis ng gorra na pinaka galang. Capability, n. [kepabliti] Capacidad, aptitud. Kakayahan, kaya, abt. Capable, adj. [kpabl] Capaz, idneo, apto. May kaya, may abt, sapat. Capacious, adj. [capcies] Espacioso, extensivo, vasto, ancho. Maaliwalas, malwang, malwag, malawak. Capacitate, v. [capsitet] Habilitar, hacer capaz. Ariing may kaya, ariing sapat. Capacity, n. [capsity] Capacidad, cabida. Kasapatn, kakayahan. Cap-a-pie, adv. [cap-a-p] De pies cabeza. Magbuhat sa ulo hanggang sa paa. Caparison, n. [caprisn] Caparason. Kasangkapan ng kabayo. Caparison, v. [caprisn] Enjaezar un caballo. Maggayak ng kabayo. Cape-case, n. [cp-kes] Saco, alforja. Kapa; sako, supot, bayong. Cape, n. [kep] Cabo, promontorio punta de tierra. Punt ungos ng lupa. Caper, n. [kpr] Cabriola, salto brinco.

. 186 1313

29.01.2012 16:27

Likot; lundag, lukso, taln. Caper, v. [kpr] Cabriolar, hacer cabriolas. Maglilikt; magluluks. Caperer, n. [kprr] Danzador, saltador. Sasayawsayaw, lluksoluks. Capital, adj. [cpital] Lo que pertenece la cabeza. Nauukol sa ulo buhay. Capital, n. [cpital] Capital, la ciudad principal. Ang pangulong bayan. Capital, n. [cpital] Capital, fondo. Puhunan. Capital, n. [cpital] Mayuscula. Mayuscula malaking titik. Capitalist, n. [cpitalist] Capitalista. Mmumuhunan, ang namumuhunan. Capitalize, v. [cpitalais] Capitalizar. Mamuhunan. Capital letter, n. [cpital ltter] Mayuscula. Titik na malaki mayuskula. Capitol, n. [cpitol] Capitolio. Bahay pmahalaan. Capitulate, v. [captiulet] Capitular; escribir alguna cosa dividiendola en captulos. Sumulat ng nababahagi sa pamamagitan ng mga kabanata. Capitulation, n [capitiulcien] Capitulacion, el acto de escribir por captulos. Pagkasulat na nababahagi sa pamamagitan ng mga kabanata. Capon, n. [kpen] Capon pollo castrado. Kapn. Caprice, n. [caprs]

. 187 1313

29.01.2012 16:27

Capricho, extravagancia. Kapricho, katwang pagkaibig. Capricious, adj. [caprcies] Caprichoso, extravagante. Kaprichoso, makapricho, mapag-ibig ng katw. Capsicum, n. [cpsikem] Pimienta, pimentero. Pamint. Capsize, v. [capsiz] Trabucar, volcar, volver de arriba abajo. Magtaob, itaob, magtiwarik, itiwarik. Capsular, adj. [cpsiular] Capsular. Tila kpsula, hinggil sa kpsula. Capsule, n. [cpsiul] Cpsula. Kpsula. Captain, n. [cpten] Capitan. Kapitan, pun. Captaincy, n. [cptensi] Capitana. Pagkakapitan, pagkalagay na kapitan. Caption, n. [cpcien] Captura. Paghuli, pag-uusig. Captious, adj. [cpcies] Engaoso, caviloso. Magdaray, sinungaling. Captivate, n. [cptivet] Cautivar, atraer la voluntad. Bumihag; humalina ng kalooban. Captive, n. [cptiv] Cautivo, prisionero. Bihag. Captive, v. [cptiv] Cautivar. Bumihag, bihagin. Captivity, v. [captviti] Cautiverio. Pagkabihag.

. 188 1313

29.01.2012 16:27

Captor, n. [cptr] Apresador. Tagabihag. Capture, n. [cpchr] Captura. Pamimihag, pag-uusig. Capture, v. [cpchr] Capturar, apresar. Mamihag, humul dumakip. Car, n. [car] Carro. Karro, kariton. Carabine, n. [crabain] Carabina. Maiklng bar l. Carabineer, n. [carabinr] Carabinero. Karabinero. Caracole, n. [cracol] Caracl; escalera de caracol. Sus; hagdang sinus. Caramel, n. [cramel] Caramelitos. Karamelitos. Carat, n. [crat] Quilate del oro. Kilates ng gint. Carbolic, adj. [crbolic] Carblico. Karbliko. Carbon, n. [crbon] Carbon. Uling. Carbonaceous, adj. [carboncies] Lo que contiene carbon. May halong uling. Carbonic, adj. [carbnic] Carbnico. Nahihinggil sa uling. Carbonize, v. [carbniz] Carbonizar.

. 189 1313

29.01.2012 16:27

Ulingin, papagulingin, gawing uling. Carbuncle, n. [crbuncl] Carbunco, tumor puntiagudo y maligno. Masamang bukol. Carcass, n. [crcas] Carcasa, cadaver. Bangkay. Card, n. [card] Naipe; tarjeta. Baraha; tarjeta. Card-board, n. [card-bord] Carton. Kartn. Cardiac, adj. [crdiak] Cardiaco. Nahihinggil sa sakt sa pus. Cardialgy, n. [crdialdchi] Cardialga. Sakt na nararamdaman sa sikmura at nakapagsisikip ng loob. Cardinal, adj. [crdinal] Cardinal, principal. Una, pangulo. Cardinal, n. [crdinal] Cardinal. Kardinal. Cardmaker, n. [crdmeker] Fabricante de naipes. Manggagaw ng baraha. Card-party, n. [card-parti] El conjunto de los que juegan algun juego de naipes. Sugalan. Care, n. [ker] Cuidado, cautela. Ingat, kaling. Care, v. [ker] Cuidar, tener cuidado. Mag-ingat, ingatan, kumaling, kalingain. Careen, v. [carn] Carenar dar carena al navio. Kumpunihn ang sir ng sasakyan. Careful, adj. [krful]

. 190 1313

29.01.2012 16:27

Cuidadoso, cauteloso. Maingat, makaling. Carefully, adv. [krfuli] Cuidadosamente. Na may pag-iingat. Carefulness, n. [krfulnes] Cuidado, cautela, atencion. Ingat, kaling, lingap. Careless, adj. [krles] Descuidado, negligente. Pabay, walang bahal walang ingat. Carelessly, adv. [krlesli] Descuidadamente. Na may pagpapabay. Carelessness, n. [krlesnes] Descuido, negligencia, indiferencia. Kapabayaan, kawaln ng ingat. Career, n. [carr] Carrera, carrera abierta y tendida. Takb, karimot. Career, v. [carr] Correr carrera tendida. Kumarimot, tumakb. Caress, n. [cars] Caricia, halago. Kaling, alindog. Caress, v. [cars] Acariciar, halagar. Kumaling, umalindog, palayawin, alindugin. Cargo, n. [crgo] Cargamento de navio. Lulan ng sasakyan. Caricature, n. [caricachr] Caricatura. Karikatura, larawang pangpataw, pangtuy pangpuri. Caricature, v. [caricachr] Hacer caricaturas. Gumuhit ng larawang hawig ng kaont sa may katawan. Caricaturist, n. [caricachirist] El que hase caricaturas. Ang manggagaw ng karikatura.

. 191 1313

29.01.2012 16:27

Cark, n. [carc] Cuidado. Ingat. Cark, v. [carc] Ser muy cuidadoso. Magpakaingat. Carle, n. [carl] Patan, rstico, hombre ruin. Taong hamak, taong walang tuto. Carman, n. [crman] Cochero. Kuchero. Carminative, adj. [carmnetiv] Carminativo, lo que pertenece los remedios contra los flatos. Carminativo, ang ukol sa gamt laban sa hangin na nasa loob ng katawan. Carmine, n. [crmain] Carmin. Kulay karmn. Carnage, n. [crnedch] Carnicera; mortandad. Pmilihan ng karne; ang ptayan sa panahon ng digm labann. Carnal, adj. [crnal] Carnal, sensual. Ang nauukol sa laman, ang nauukol sa kalayawan. Carnalist, n. [crnalist] El que es lujurioso lascivo. Malibog. Carnality, n. [carnliti] Carnalidad, sensualidad, lascivia. Pagkalamng tao lupa, kalibugan. Carnation, n. [carncien] Encarnacion. Pagkakatawang tao. Carneous, adj. [crnies] Carnoso, cornudo. Malamn, matab. Carnival, n. [crnival] Carnaval carnestolendas. Karnabal karnestolendas. Carnivorous, adj. [carnvors]

. 192 1313

29.01.2012 16:27

Carnvoro. Mngangain ng karn. Carol, n. [crel] Villancico de Noche Buena Navidad. Kant awit sa Noche Buena Pask. Carol, v. [crl] Cantar. Kumant umawit. Carousal, n. [carusal] Festin; francachuela. Paghahandaan, pagkakatw, pagsasayahan, pagbibiruan. Carouse, n. [caruz] Borrachera; jarana. Paglalasingan, pagkakaingay; panghaharana. Carouse, v. [caruz] Jaranear, alborotar. Mangharana, magsay, mag-ingay. Carp, n. [carp] Carpa, pescado de agua dulce. Bwanbwan. Carp, v. [carp] Censurar, criticar; vituperar. Pumuna, pumansin; pumintas, pumul. Carpenter, n. [carpenter] Carpintero. Anlwagi, manggagaw ng bahay gusal. Carpentry, n. [crpentri] Carpintera. Pag-aanlwagi. Carper, n. [crper] Regaon; censurador. Magagalitn; mapamintas. Carpet, n. [crpet] Tapete de mesa; alfombra. Panakip sa dulang, panglatag sa sahig. Carpet, v. [crpet] Alfombrar, entapizar. Maglatag sa sahig. Carpet-bag, n. [crpet-bg] Baulillo de viandante. Sako de byahe, tampip.

. 193 1313

29.01.2012 16:27

Carriage, n. [cr-redch] Coche, vehculo; porte, conduccion. Karwahe; pagdadal. Carrier, n. [crrier] Portador. Tagapagdal. Carrion, n. [cr-rin] Carroa, la carne corrompida. Karneng bulk, lamng bulok. Carrion, adj. [cr-rin] Mortecino, podrido. Bulok. Carry, v. [kri] Llevar, conducir de una parte otra. Magdal. Carrying, n. [kriying] Porte, conduccion. Pagdadal. Carry-tale, n. [crritel] Chismoso, cuentista. Masatsat, mapagkwento. Cart, n. [cart] Carro, carreta. Kariton, karetela. Cart, v. [cart] Carretear, usar carros carretas. Ipagkariton, ipagkaretela. Cartage, n. [crtedch] Carretaje. Pagkakariton, pagkakaretela. Carter, n. [crter] Carretero. Cochero. Cartoon, n. [cartn] Carton. Karton. Cartouche, n. [cartch] Cartucho de balas. Kartucho na may punl bala. Cartridge, n. [crtridch] Cartucho de plvora.

. 194 1313

29.01.2012 16:27

Kartuchong may pulbur . Carve, v. [carv] Esculpir, tallar, grabar. Magbub ng larawan, lumilok, humugis humubog ng anomang anyong binub. Carver, n. [crver] Escultor, tallador, grabador. Mangbubub ng larawan, manglililok. Carving, n. [crving] Escultura figuras esculpidas, talla. Larawang binub, anyong nililok. Cascade, n. [caskd] Cascada, despeadero de agua. Lagaslas. Case, n. [kes] Estado, situacion; caja, estuche. Lagay, kalagayan, tay; kahn, sisidlan. Case, v. [kes] Encajar. Isilid sa kahon. Cash, n. [cash] Dinero contante de contado; cajita cofrecillo para guardar el dinero. Salap; munting sisidln ng pilak. Cashbook, n. [cshbuk] Libro de caja. Aklat na tlaan ng salaping naglalabas-pumasok sa kaha. Cashier, n. [ksher] Cajero. Kahero, ingat-yaman. Cashier, v. [ksher] Quitarle uno de su empleo. Alisin sa katungkulan. Casing, n. [ksing] Cobertura. Takp. Cask, n. [cask] Barril, tonel. Bariles. Casket, n. [csket] Cajita para joyas. Kahitang sisidlan ng hiyas.

. 195 1313

29.01.2012 16:27

Casket, v. [csket] Poner en cajita. Isilid sa kahita. Cassimere, n. [czimir] Casimiro, tela de lana muy fina. Mainam na lana. Cassock, n. [csc] Balandran sotana. Sotana, bihisang mahab. Cast, n. [cast] Tiro, golpe; ojeada; molde, forma; aire modo de presentarse. Hagis, pukl, tapon, tudl; sulyap; any; kilos. Cast, v. [cast] Tirar, arrojar, lanzar; modelar. Ihagis, ipukol, itapon; mag-any, magbub. Castaway, n. [cstawe] Rprobo. Alibugh, tapon. Caste, n. [cast] Casta; corporacion. Lah; kapisanan. Caster, n. [cstr] Tirador; adivino; fundidor; rueda con un eje formado de eslabones para rodar por todos lados. Manghahagis; manghuhul; mangbubub; gulong na mabuti ang pagkaayos ng ehe, anopt nigugulong saan man ipaling. Castigate, v. [cstiguet] Castigar. Magparusa. Casting, n. [csting] Fundicion. Pagbubub. Castle, n. [csl] Castillo, fortaleza. Pnanggalangan sa digm, kut; gusaling matayog. Castle-builder, n. [csl-blder] Proyectista imaginario. Palaisip ng kahambugang d mangyayari. Castor, n. [cstor] Castor; sombrero fino hecho del pelo de castor. Isang ur ng hayop na may apat na paa; sombrero na balahibo ng hayop ang ginamit.

. 196 1313

29.01.2012 16:27

Castor oil, n [cstr-oil] Aceite de Castor. Aseite de Kastor. Castrate, v. [cstret] Castrar, capar. Kapunn, gawing bating. Castration, n. [castrcien] Capadura. Pagkapon. Castrel, n. [cstrel] Especie del halcon. Lawin. Casual, adj. [cziual] Casual, accidental. Nagkataon, hind sinasady. Casually, adv. [csiuali] Casualmente, fortuitamente. Sa pagkakataon, na di sinasady. Casualty, n. [csiualti] Casualidad, aventura, accidente. Pagkakataon, pangyayari. Cat, n. [kt] Gato. Pus. Cataclysm, n. [ctaclizm] Cataclismo, diluvio. Sakunang nakagugunaw, paggunaw. Catacombs, n. [ctacomz] Catacumbas. Libingan ng mga martir sa ilalim ng lup sa Roma. Catalepsy, n. [ctalepsi] Catalepsis. Himatay, kalagayang parang patay. Cataleptic, adj. [ctaleptic] Catalptico. Nauukol sa himatay. Catalogue, n. [ctalog] Catlogo, lista memoria. Tlaan, tandaan. Catalogue, v. [ctalog] Poner en catlogo.

. 197 1313

29.01.2012 16:27

Ital sa tandaan tlaan. Catamenia, n. [catamnia] Menstruacion. Sakit sa panahon ng babae. Catamount, n. [ctamaunt] Gato pardo monts. Pusang bundok na tila tigre. Cataplasm, n. [ctaplazm] Cataplasma. Tapal. Catapult, n. [ctapult] Catapulta. Isang mkina noong unang panahon na ginagamit sa pakikidigm. Cataract, n. [ctaract] Cascada, catarata. Malaking lagaslas. Catarrh, n. [catr] Catarro. Sipn. Catarrhal, adj. [catrral] Catarral. Nauukol sa sipn. Catastrophe, n. [catstrofi] Catstrofe, cosa infeliz y funesta. Sakun, malaking kapahamakn. Catcall, n. [ktcol] Silbo, reclamo. Daing, pag-aam-am, luhg. Catch, n. [catch] Presa, captura. Huli, dakp; agaw. Catch, v. [catch] Coger, arrebatar; alcanzar, atrapar. Humuli, hulihin, dumakip, dakpin; abutin; agawin; saluhn. Catcher, n. [cchr] Cogedor. Tagasal. Catching, n. [cching] El acto de cojer. Pagsal. Catching, adj. [cching]

. 198 1313

29.01.2012 16:27

Contagioso. Nakakahawa. Catchpenny, n. [cchpeni] Engaifa. Day. Catchup, n. [kchap] Salsa picante hecha de setas. Isang sawsawan. Catechise, v. [catekz] Catequizar; examinar; instruir en los artculos fundamentales de la religion cristiana. Humikayat, lumitis; magtur ng mga aral ng relihion kristiana. Catechism, n. [ctekizm] Catecismo. Katecismo, aral kristiano. Categoric, adj. [categric] Categrico. Pasiya palagay na pataps. Category, n. [ctegori] Categora. Lagay, kalagayan. Cater, n. [kter] Proveedor. Tagapaglaan, tagapagtaan. Cater, v. [kter] Abastecer, proveer. Maglaan, magtaan. Caterer, n. [kterer] Proveedor. Tagapaglaan, tagapagtaan. Caterpillar, n. [cterpilar] Oruga. Isang ur ng uod. Caterwaul, v. [cteruol] Maullar. Ngumiyaw. Caterwauling, n. [ctrwoling] El maullido de muchos gatos juntos. Paglalampungan ng mga pus. Cates, n. pl [kets] Vianda platos para la mesa. Ulam.

. 199 1313

29.01.2012 16:27

Cat-eyed, adj. [ktaid] El que tiene ojos de gato. Bulagaw. Catfish, n. [ktfish] Una especie de pescado. Kandul. Catgut, n. [ktgt] Cuerda de violon guitarra. Kwerdas ng byolon gitarra. Cathartic, adj. [cazrtic] Catrtico. Pangpurg. Cathartic, n. [cazrtic] Catrtico, medicina purgante. Purg. Cathedral, n. [cazdral] Catedral. Katedral, pangulong simbahan. Catholic, adj. [czolic] Catlico. Katliko, may kinalaman sa sangkalahatan. Catholicism, n. [cazlisizm] Catolicismo. Katolisismo. Catholicize, v. [cazlisaiz] Hacerse catlico. Hikayating magng katliko. Catkin, n. [ctkin] Candeda de los rboles. Tink. Catmint, n. [ctmint] Calaminta. Kabling. Catsup, n. [ktsap] Salsa de setas. Sawsawan. Cattle, n. [ctl] Ganado. Kawan ng baka. Caucus, n. [cks] Conventiculo junta secreta.

. 200 1313

29.01.2012 16:27

Pag-uulungan upang makaganyak ng mga kalap. Caudal, adj. [cdal] Lo que pertenece la cola. Nauukol sa buntot. Caudate, adj. [cdet] Candato. May buntot. Caul, n. [col] Cofia, redecilla. Kayong nilambat na panakip ng ulo. Cause, n. [cos] Causa, razn, motivo, pretexto. Dahilan, sangh, kadahilanan, bagay. Cause, v. [cos] Causar, excitar, producir algn efecto. Mapapangyari, pagkdahilanan, pagksanghian. Causeless, adj. [czles] Infundado, injusto. Walang kadahilanan. Causeway, n. [czue] Arrecife; camino real. Malaking batong bagtasan sa tab ng dagat; pangulong daan lansangan. Caustic, adj. [cstic] Custico, lo que quema y destruye todo aquello que se aplica. Nakapapas, nakapagpapalts. Caustic, n. [cstic] Piedra infernal. Piedra inpernal, batong gamot na nakapapas nakapagpapalts. Cauterism, n. [cterizm] Cauterizacion. Pamamas, pagpas. Cauterize, v. [cterais] Cauterizar. Pumas; pasuin. Caution, n. [ccien] Caucion, prudencia, precaucion, circunspeccion; aviso, advertencia. Ingat, bahal, bait; puna, paunaw. Caution, v. [ccien] Caucionar, precaver, advertir, amonestar. Ingatan, bahalaan, pagpunahan, paunawaan.

. 201 1313

29.01.2012 16:27

Cautionary, adj. [ccieneri] Caucionado. Nauukol sa ingat, sa bahal, sa bait, sa puna. Cautious, adj. [ccies] Cauto, circunspecto. Maingat, mabait. Cavalcade, n. [cavalkd] Cabalgata. Prusisyon ng mga nangangabayo. Cavalier, n. [cavalr] Jinete. Nakasakay sa kabayo. Cavalier, adj. [cavalr] Caballeresco, bravo; altivo; desdeoso. Matapang, mapagmataas. Cavalry, n. [cvalri] Caballera. Cabalyerya mga kawal na nagsisipangabayo. Cave, n. [kev] Caverna, antro, cualquier lugar subterraneo. Yungib, lungg. Cave, v. [kev] Habitar en cueva; excavar. Manahan sa yungib; humukay, tumibag. Caveat, n. [kviat] Aviso, advertencia; notificacion [judicial]. Paunaw, puna; patawag [ng hukuman]. Cavern, n. [cvern] Caverna, concavidad. Yungib, lungg. Cavernous, adj. [cvernes] Cavernoso. Nauukol sa yungib. Cavil, n. [cvil] Cavilacion, sofisteria. Kathkath, bintang na d totoo. Cavil, v. [cvil] Cavilar, criticar. Magkathkath, magbintang ng d totoo, mamintas. Caviller, n. [cviler] Sofista, enredador.

. 202 1313

29.01.2012 16:27

Mapagkathkath, manggugulo. Cavity, n. [cviti] Cavidad. Pwang, ukit, butas, hukay, bitak. Caw, v. [co] Graznar, crascitar. Umangal, umungal. Cayenne pepper, n. [cain pper] Pimenton. Paminton. Cease, v. [sis] Cesar, desistir; fenecer, acabarse; parar, suspender. Maglikat, magtigil; pumanaw, mawal; itigil, papaglikatin. Ceaseless, adj. [ssles] Incesante, perpetuo, perenne. Walang likat, walang pukat, walang tigil. Cedar, n. [sdar] Cedro. Sedro, isang kahoy na mahalag. Cede, v. [side] Ceder, transferir. Pumayag; ibigay, ipagkaloob. Ceil, v. [sil] Cubrir techar con cielo raso. Magksame, maglagay ng ksame. Ceiling, n. [sling] Techo cielo raso de una habitacion. Ksame. Celebrate, v. [slebret] Celebrar, solemnizar. Magdiwan, magsay, magdaos ng kasayahan. Celebrated, adj. [slebreted] Clebre, famoso. Buny, bantog, balit. Celebration, n. [selebrcien] Celebracion. Pagdiriwan, pagsasay. Celebrator, n. [slebreter] Celebrador. Ang nagdidwan, ang nagsasay. Celebrity, n. [selbriti]

. 203 1313

29.01.2012 16:27

Celebridad, reputacion. Kabunyian, kabantugan, kapurihan. Celerity, n. [sleriti] Celeridad, lijereza, rapidez. Kaliksihan, katulinan, kadalian. Celery, n. [sleri] Apio. Kinchay. Celestial, adj. [silstial] Celestial, celeste. Nauukol sa langit, nauukol sa insik. Celibacy, n. [silbasi] Celibato, soltera. Kalagayang walang asawa, pagkabinat, pagkabagong-tao. Cell, n. [cel] Celda; nicho. Silid sa bilangguan, hadlang; butas na lbingan. Cellar, n. [slr] Stano, bodega. Bahagi ng bahay na nasa ilalim ng lup, bodega, kamalig ng alak. Cellular, adj. [sliular] Celular. Butasbuts. Cement, n. [simnt] Cimento, argamasa para pegar. Simento. Cement, v. [simnt] Argamasar; estrechar, solidar. Tapalan ng argamasa; pagtibayin. Cemetery, n. [smeteri] Cementerio. Lbingan. Censer, n. [snser] Incensario. Suban, psingawan ng kamanyan. Censor, n. [snsor] Censor. Tagapun. Censorious, adj. [sensries] Severo, rgido; crtico. Mapagpun, mapagpansin.

. 204 1313

29.01.2012 16:27

Censorship, n. [snsership] Censura. Pun, pansin. Censurable, adj. [sensirabl] Censurable. Marapat pintasan. Censure, v. [snciur] Censurar, criticar, juzgar. Pumuna; pumimtas; punahin; pansinin; pumansin; pintasan; humatol; hatulan. Censurer, n. [snciurer] Censurador. Tagapun, tagapansin. Census, n. [snsus] Censo. Censo tlaan ng madlang bagay ng bayan bans. Cent, n. [sent] Cntimo. Ikasangdaang bahagi ng piso, sntimos. Centage per centage, n. [sntedch per sntedch] Tanto por ciento. Sanggayon sa bawat sangdaan. Centenarian, n. [sentnarian] Centenario. Ika sangdaang tan; taong may sangdaang tan. Centenary, n. [snteneri] Centena, centenar. Tagal ng isang daang tan. Centennial, adj. [sentnial] Centenario. Nauukol sa isang daang tan; pagdiriwan ng anoman sa pagkaganap ng sangdaang tan. Centesimal, adj. [sentsimal] Centsimo. Ikasangdaan. Centigrade, adj. [sentgrd] Centgrado que est dividido en cien grados. Ang nababahagi ng sangdaang grado. Centimeter, adj. [sentmeter] Centmetro la centsima parte del metro. Centmetro ikasangdaang bahagi ng metro.

. 205 1313

29.01.2012 16:27

Centiped, n. [sntiped] Cientopies ciempis; escolopendra. Alupihan; antipalo. Central, adj. [sntral] Central. Sa gitn, nauukol sa gitn. Centrality, n. [sentrliti] Centralidad. Kalagitnaan. Centralization, n. [sentralizcien] Centralizacion. Pagsasagitn. Centralize, v. [sentrlaiz] Centralizar. Isagitn, ipagitna. Centre, n. [snter] Centro. Gitn. Centre, v. [snter] Colocar en un centro, reconcentrar; colocarse en el centro, reconcentrarse. Ipagitn, isagitn; pagitn. Centric, adj. [sntric] Cntrico. Ngigitn. Centrical, adj [sntrical] Centrical. Ngigitna. Centrifugal, adj. [sentrfiugal] Centrfugo. Nakakaalis sa gitn. Centripetal, adj. [sentrpetal] Centrpeta. Nakapasasagitn. Centuple, adj. [sntiupl] Cntuplo. Maksangdaan. Centuple, v. [sntiupl] Centuplicar. Gawng maksangdaan. Centuplicate, v. [sentipliket]

. 206 1313

29.01.2012 16:27

Centuplicar. Gawng makasangdaan. Century, n. [snchiuri] Centuria, siglo. Sangdaang tan. Cephalalgy, n. [sfalaldchi] Cafalalgia toda clase de dolor de cabeza. Sarisaring sakt ng ulo. Cephalic, adj. [siflic] Ceflico. Nauukol sa sarisaring sakt ng ulo. Cerate, n. [sret] Cerato composicion de cera, aceite y otros ingredientes. Pagkit. Cerated, adj. [sreted] Encerado. Nauukol sa pagkit. Cere, v. [sir] Encerar. Magpagkt; pagkitn. Cereals, n. pl. [sreials] Cereales planta frutos farinceos como el trigo, centeno, cebada, etc.. Sereales mga halamang gaya ng trigo, sebada; senteno, ibp. Cerebral, adj. [srebral] Cerebral. Nauukol sa utak. Cerebrum, n. [srebrm] Cerebro. Utak. Ceremonial, adj. [seremnial] Ceremonial. Nauukol sa mga kilos pagdiriwan na sang-ayon sa kautusan, palatuntunan kaugalian ng gayot gayong simbahan kapanaligan, nauukol sa mga kilos pananalit na maraming pasikotsikot. Ceremonial, n. [seremnial] Ceremonial. Kilos pagdiriwan na sang-ayon sa kautusn, palatuntunan kaugalian ng gayot gayong simbahan kapanaligan; kilos pananalit na maraming pasikotsikot. Ceremonious, adj. [seremnis] Ceremonioso. Mapagsang-ayon sa kaugaliang maraming pasikotsikot.

. 207 1313

29.01.2012 16:27

Ceremony, n. [sremoni] Ceremonia. Kaugaliang maraming pasikotsikot sang-ayon sa kalagayan kapanaligan. Cereous, adj. [sris] Cereoso. Mapagkit. Certain, adj. [srten] Cierto, evidente, seguro. Tunay, totoo, maaasahan. Certainly, adv. [srtenli] Ciertamente, sin duda. Totoong..., walang pagsala. Certainty, n. [srtenti] Certeza, seguridad, certidumbre. Katunayan, katotohanan. Certificate, n. [srtfiket] Certificado, testimonio. Katibayan, katunayan, kasulatn. Certificate, v. [srtfiket] Certificar. Patunayan sa pamamagitan ng isang kasulatn. Certification, n. [sertifiksien] Certificado. Katibayan, kasulatan, katunayan. Certify, v. [srtifay] Certificar, afirmar. Patunayan; saksihan. Certitude, n. [srtitiud] Certidumbre, certeza. Katotohanan, katunayan. Cerulean, adj. [sirilien] Cerleo, azulado. Mabughaw, namumughaw. Cerulific, adj. [seriulfic] Lo que puede dar color cerleo. Nakapagpapakulay bughaw asul. Ceruse, n. [srius] Cerusa, albayalde. Albayalde, albayarde. Cerused, adj. [sriust]

. 208 1313

29.01.2012 16:27

Cosa que tiene albayalde. May albayarde. Cervical, adj. [srvical] Cervical. Nauukol sa batok. Cessation, n. [sescien] Cesacion. Pagtigil, pagtatahn, paglilikat. Cession, n. [scien] Cesion. Pagpapabay pagpaparay paglilipat sa iba ng tinatangkilik. Cesspool, n. [sspul] Cloaca, sumidero. Alulod pdaluyan ng maruming tubig sa bahay. Chafe, n. [chef] Acaloramiento, furor, clera. Pag-iinit, poot, yamot. Chafe, v. [chef] Enojar, irritar; acalorarse, frotar. Mag-init, mapoot, mayamot; kuskusin upang mag-init, humagod, kumuskos. Chaff, n. [chaf] Zurrn, hollejo; paja. Supot na katad; ip. Chaffer, v. [chfr] Regatear, baratear. Tumawad, tawaran, baratahin. Chagrin, n. [chagrn] Mal humor, enfado, pesadumbre. Inip, yamot, glit, panglaw, sam ng loob. Chagrin, v. [chagrn] Enfadar; entristecer. Magalit, mayamot; mamanglaw. Chain, n. [chen] Cadena. Tanikal. Chain, v. [chen] Encadenar. Tanikalaan, talian ng tanikal. Chair, n. [cher] Silla. Silya, likmuan, puan, luklukan.

. 209 1313

29.01.2012 16:27

Chairman, n. [cherman] Presidente. Pangulo. Chaise, n. [chez] Coche. Karwahe. Chaldron, n. [chldrn] Chaldrn. Takal ng uling na may pitong pung aroba. Chalice, n. [chlis] Caliz. Kalis, kupon kopang ginagamit ng par sa misa. Chalk, n. [choc] Yeso. Yeso. Chalk, v. [choc] Dibujar con yeso. Sumulat sa pamamagitan ng yeso. Challenge, n. [chalndch] Desafio, recusacion. Hamon, bal. Challenge, v. [chalndch] Desafiar, recusar. Humamon; magbal; hamunin; pagbalan. Challenger, n. [chlendcher] Desafiador, duelista. Ang nanghahamon. Chamber, n. [chmbr] Cmara, cuarto, aposento. Sild, kwarto. Chamber-council, n. [chmbr-cuncil] Comunicacion confidencial; consejo secreto. Panayan na lihim; sangguning lihim. Chamber-council, n. [chmbr-cuncil] Jurisconsulto, abogado. Abogado, sanggunian sa pamamalakad ng kautusan. Chamberlain, n. [chmberlin] Camarero. Kamarero, katiwal sa kamara silid. Chamber maid, n. [chmbrmed] Moza de camara.

. 210 1313

29.01.2012 16:27

Alilang babae na katiwal sa silid. Chamber pot, n. [chmbr-pot] Orinal. Orinola, iban. Chameleon, n. [camlien] Camaleon. Hunyang. Chamfer, n. [chmfr] Arruga. Kulubt. Chamfer, v. [chmfr] Arrugar. Pangulubutin. Champ, v. [champ] Morder; mascar. Kumagat; ngumuy. Champagne, n. [champn] Vino de Champaa. Champan, alak sa Champaa. Champaign, adj. [champn] Abierto llano. Lwal, malawak. Champaign, n. [champn] Campia, llanura. Parang, dakong lwal. Champion, n. [chmpien] Campeon; hroe. Bayani. Championship, n. [chmpienship] Campeonaje. Pamamayani. Chance, n. [chans] Fortuna, suerte, ventura. Palad, kapalaran, pagkakataon. Chance, v. [chans] Acaecer, suceder. Mangyari, magktaon. Chancel, n. [chnsel] Presbiterio en la iglesia. Dako ng damban sa simbahan. Chancellor, n. [chnselr]

. 211 1313

29.01.2012 16:27

Canciller; ministro de justicia. Kansilyer; tagapangasiw ng hukuman. Chancre, n. [chnkr] Cancer; lcera venrea. Kanser; masamang bkol. Chandelier, n. [chandelr] Araa de luces; candelero. Aranya ng mga ilawan; tirikan ng mga kandil. Chandler, n. [chndlr] Cerero velero. Magkakndil; manggagaw ng kandil. Chandlery, n. [chndlri] Cerera. Gwaan tindahan ng kandil. Change, n. [chendch] Mudanza, variedad; cambio. Pagbabago, pagpapalit, paghalili, pag-iib; sukli. Change, v. [chendeh] Mudar, variar; cambiar. Magbago; magpalit; maghalili; mag-ib; magsukl. Changeable, adj. [chndchebl] Mudable, variable; voluble. Nababago, nag-iib; salawahan. Changeless, adj. [chnchles] Inmutable. D nagbabago, di nag-iib. Channel, n. [chnel] Canal. Bangbang. Channel, v. [chnel] Acanalar. Bangbangan, magbangbang. Chant, n. [chant] Canto. Awit. Chant, v. [chant] Cantar. Umawit. Chanticleer, n. [chnticlir] El gallo. Ang manok.

. 212 1313

29.01.2012 16:27

Chaos, n. [kos] Caos; confusion, desorden. Gul, walang tuos, walang ayos. Chaotic, adj. [kotic] Confuso, irregular. Magulo, walang ayos. Chap, n. [chap] Mozo; muchacho; grieta, abertura, hendidura; mandbula. Kasama, batang lalake; bitak, gwang; pang, sihang. Chapel, n. [chpel] Capilla. Kapilya, munting simbahan. Chaperon, n. [chpron] Caperusa. Tila bonete. Chapiter, n. [chpitr] Capitel. Pinaka corona sa ulo ng halige. Chaplain, n. [chplen] Capellan. Kapelyan, par pastor ng mga sundalo kawal. Chaplet, n. [chplet] Guirnalda, rosario. Kwintas, rosaryo. Chapman, n. [chpman] Traficante. Mngangalakal. Chapter, n. [chptr] Captulo. Pangkat, kabanata. Char, n. [char] Jornal; trabajo jornal. Pinag-arawn; ar w. Char, v. [char] Hacer carbon de lea; trabajar jornal. Mag-uling ng kahoy; mag-araw. Character, n. [cractr] Caracter; forma de la letra. Likas, asal; any ng titik. Characteristic, adj. [caracterstic] Caracterstico.

. 213 1313

29.01.2012 16:27

Likas na....., gawing.... Characteristic, n. [caracterstic] Caracterstico. Kalikasan, kaugalian. Characterize, v. [cracteraiz] Caracterizar. Itang. Charade, n. [chard] Charada. Bugtng, bugtungan. Charcoal, n. [chrcol] Carbon de lea. Uling na kahoy. Charge, n. [chardch] Cargo, cuidado; orden, comision; acusacion; costo, gasto. Bilin, tagubilin; ingat; sakdal, sumbong; paratang; hing, pahalag. Charge, v. [chardch] Encargar, comisionar; acusar, imputar; pedir. Magbilin, magtagubilin; magsakdal, magparatang; huming, sumingil. Chargeable, adj. [chrdchabl] Dispendioso; acusable. Massingil; misasakdal. Charger, n. [chrdcher] Fuente plato grande; caballo criado para la guerra. Pinggang malaki; kabayong pangdigm. Chariness, n. [chrines] Cautela, precaucion. Ingat, bait. Chariot, n. [chriot] Carro. Karro [na gamit sa digm]. Charitable, adj. [chritabl] Caritativo, benigno, clemente; limosnero. Mahabagin, maawain, magandang-loob; mapaglimos. Charity, n. [chriti] Caridad, benevolencia; limosna. Kaawaang-gaw, kagandahan-loob; limos. Charlatan, n. [chrlatan] Charlatan. Masatst. Charm, n. [charm]

. 214 1313

29.01.2012 16:27

Encanto, atractivo. Kahalhalina, kaayaaya; nakapagpapanggilals. Charm, v. [charm] Encantar, embelesar, atraer; hechizar. Humalina, tumawag ng kalooban; magpapanggilals. Charmer, n. [chrmer] Encantador. Ang gumagaw ng mga kagilagilalas na bagay; ang nakahahalina ng loob. Charming, adj. [chrming] Encantador, agradable, pasmoso. Kahalihalina, kalugod-lugod, kagilagilals. Chart, n. [chart] Carta de navegar. Mapa sa pagdadagat. Charter, n. [chrter] Escritura autntica, cdula, ttulo, privilegio; carta constitucional. Katibayan, kasulatang patotoo; kapahintulutan ng pmahalaan; kasulatang pinagkayarian. Charter, v. [chrter] Fletar un buque. Umupa ng sasakyan sa tubig. Chary, adj. [chri] Cuidadoso, cauteloso; econmico. Maingat; maimt. Chase, n. [ches] Caza. Panghuhuli ng mga hayop gubat, pangangaso. Chase, v. [ches] Cazar; perseguir. Manghuli ng hayop-gubat, mangaso; humabol, manghabol. Chaser, n. [chser] Cazador. Manghuhuli ng hayop-gubat, mngangaso. Chasm, n. [cazm] Hendidura, grieta, abertura. Gwang, bitak, pwang. Chaste, adj. [chest] Casto, puro; modesto, honesto. Malinis, wagas; mahinahon, mabait. Chasten, v. [chsn] Depurar.

. 215 1313

29.01.2012 16:27

Linisin, dalisayin. Chasteness, n. [chstnes] Pureza, castidad. Kalinisan, kawagasan. Chastise, v. [chastiz] Castigar, corregir. Magparusa. Chastisement, n. [chstizment] Castigo, pena. Parusa. Chastity, n. [chstiti] Castidad, pureza. Kalinisan, kawagasan. Chat, n. [chat] Charla, locuacidad. Satsatan, slitaan. Chat, v. [chat] Charlar, parlotear. Sumatsat, magsasalit. Chattel, n. [chtel] Bienes muebles. Pag-aaring kasangkapan. Chatter, n. [chter] Chirrido; charla. Hagint, haging; salit, satsat. Chatter, v. [chter] Cotorrear, rechinar; charlar, parlotear. Humagint, humaging; sumatsat, magsasalit. Chatterbox, n. [chterbacs] Parlero, hablador. Masalit, masatsat. Chatty, adj. [chti] Locuaz, parlanchin. Masalit, palausap. Chaw, n. [cho] Mandbula. Pang. Chaw, v. [cho] Mascar, masticar. Ngumuy, ngumat. Cheap, adj. [chip]

. 216 1313

29.01.2012 16:27

Barato. Mura. Cheapen, v. [chpn] Regatear, baratear. Pamurahin, bratahin. Cheaply, adv. [chpli] poco precio. May kamurahan. Cheapness, n. [chpnes] Baratura. Kamurahan. Cheat, n. [chit] Trampa; fraude, engao; trampista. Lalng, patibong; hib, day; magdaray, switik, mnunub. Cheat, v. [chit] Engaar, defraudar; trampear. Magday; manwitik; manub. Check, n. [chec] Cheque. Cheke. Check, v. [chec] Reprimir, refrenar. Pumigil, umampat. Cheek, n. [chic] Carrillo, mejilla. Pisng. Cheer, n. [chir] Alegria, aplauso. Pagkakatw; paghihiyawan ng papuri. Cheer, v. [chir] Alegrarse, aplaudir. Magkatw; humiyaw ng papuri. Cheerful, adj. [chrful] Alegre, vivo, placentero, jovial. Masay, matwain. Cheerfulness, n. [chrfulnes] Alegra; buen humor, jbilo. Say, galaw ng kalooban. Cheerless, adj. [chirles] Triste, melanclico. Malungkot, mapanglaw.

. 217 1313

29.01.2012 16:27

Cheese, n. [chiz] Queso. Keso. Cheese-monger, n. [chz-manguer] Quesero. Magkekes. Chemical, adj. [kmical] Qumico. Nauukol sa kmika. Chemise, n. [chems] Camisa; camisa de mujer. Bar, kamisn. Chemist, n. [kemist] Qumico. Marunong ng kmika. Chemistry, n. [kmistri] Qumica. Isang karunungan sa paghihiwalay ng mga bagaybagay ng katalagahan. Cheque, n. [chke] Cheque. Cheke. Cherish, v. [chrish] Criar, mantener, fomentar; preservar; apreciar, estimar. Alagaan, pag-ingatan; palayawin. Cheroot, n. [chert] Manilla, especie de cigarro. Isang ur klase ng tabako. Cherry, n. [chr-ri] Cereza. Seresas. Cherub, n. [chrb] Querubin. Kerubin, isang uri ng mga anghl. Chess, n. [ches] El juego del ajedrez. Larong alhedr s. Chest, n. [chest] Pecho; arca, caja de madera. Dibdib; kaban; kahon. Chestnut, n. [chsnt]

. 218 1313

29.01.2012 16:27

Castaa. Kastanyas. Chevalier, n. [chevalr] Caballero. Mnanakay sa kabayo. Chew, v. [ch] Mascar, masticar. Ngumuy, ngumat. Chewing, n. [ching] Masticacion. Nguy, pagnguy; ngat, pagngat. Chick, n. [chic] Pollo, polluelo. Sisiw. Chicken, n. [chken] Pollo, polluelo. Sisiw; manok. Chicken-hearted, n. [chken-jarted] Cobarde, medroso. Dwag, matatakutn. Chicken-pox, n. [chken-pacs] Viruelas locas. Bulutong tubig. Chickpea, n. [chicpi] Garbanzo. Garbansos. Chide, v. [chid] Reprobar, culpar; regaar, reir. Sumisi, sisihin; bigyangsala, kagalitan, kaalitan. Chief, adj. [chif] Principal, capital, eminente. Pangulong..., pangunang..., malaking..., singkad.... Chief, n. [chif] Jefe, principal. Pun, pangulo. Chiefly, adv. [chfli] Principalmente, sobre todo. Nangungulong..., nangungunang..., singkad. Chieftain, n. [chften] Jefe, comandante; caudillo, capitan. Pun, pangulong kawal.

. 219 1313

29.01.2012 16:27

Chilblains, n. [chlblens] Sabaones. Pamamantal na sangh sa ginaw, alipunga. Child, n. [child] Infante; hijo hija. Bat; ank. Childhood, n. [childjud] Infancia, niez. Pagkabat, kabataan. Childish, adj. [childish] Frvolo, pueril. Parang bat, ugaling bat. Childless, adj. [childles] Sin hijos. Walang anak. Childlike, adj. [childlaik] Pueril. Parang bat, tila bat, ugaling bat. Children, n. pl. [chldren] Nios; hijos hijas. Mga bata; mga ank. Chill, n. [chil] Escalofrio; frio. Ngiki; ginaw. Chill, v. [chil] Escalofriarse; enfriar. Ngikihin; maginaw. Chilly, adj. [chli] Friolento. Maginaw. Chime, n. [chim] Armona, consonancia. Pagkakatugma. Chime, v. [chim] Sonar con armona. Mtugm, itugm. Chimera, n. [kimra] Quimera. Sigalt, kalitan. Chimerical, adj. [kimrical] Quimrico.

. 220 1313

29.01.2012 16:27

Magugunihn. Chimney, n. [chmni] Chimenea. Chimenea, bungbong butas sa labas ng bubungan na plabasan ng usok. Chin, n. [chin] Barba. Bab. China, n. [china] China. China, kainsikan, sungsong. Chincough, n. [chncaf] Tos convulsiva. Ubong malakas. Chine, n. [chin] Espinaso. Gulugod. Chinese, adj. [chinis] Chino, a. Bagay sa kainsikan. Chink, n. [chink] Grieta, hendidura. Bitak, gwang. Chink, v. [chink] Henderse, abrirse. Pumwang, gumwang. Chinese, n. [chinis] Chino, natural de China. Insk. Chip, n. [chip] Brizna, astilla. Tatal, pingas, tapyas. Chip, v. [chip] Desmenuzar. Tapyasin, pingasin. Chipping, n. [chping] Brizna. Pananatal. Chiromancer, n. [kiromansr] Quirmantico. Manghuhul sa pamamagitan ng palad ng kamay.

. 221 1313

29.01.2012 16:27

Chiromancy, n. [kiromansi] Quiromancia. Panghuhul sa pamamagitan ng palad ng kamay. Chirp, n. [chrp] Chirrido, graznido. Siyap, huni. Chirp, v. [chrp] Chirriar, gorjear. Sumiyap, humuni. Chirping, n. [chrping] Canto de las aves. Huni. Chisel, n. [chzel] Escoplo cincel. Pait, lukob. Chisel, v. [chzel] Escoplear, cincelar, esculpir, grabar. Magpait, maglukob, lumilok. Chit, n. [chit] Infante, nio; tallo; peca en la cara. Bat; supling; pekas. Chit-chat, n. [chtchat] Charla. Satsat, daldal. Chitty, adj. [chti] Pueril; pecoso. Ugaling bata; mapeks, pkasin. Chivalric, adj. [chvalric] Caballeresco. Ugaling mahal, asal ginoo. Chivalrous, adj. [chvalrs] Caballeresco. Ugaling mahal, asal ginoo. Chivalry, n. [chvalri] Caballera, hazaa, proeza. Pagkaginoo; asal. Chives, n. [chivz] Cebolleta. Munting sibuyas. Chloroform, n. [klroform] Cloroformo.

. 222 1313

29.01.2012 16:27

Kloroformo, [isang gamot na pangpatulog]. Chock, n. [choc] Choque, encuentro. Bangg, umpog, sgupaan. Chocolate, n. [chcolet] Chocolate. Chocolate, sikulate. Choice, adj. [chis] Escogido, selecto, excelente. Pil, hirang, mainam. Choice, n. [chis] Escogimiento, eleccin. Pil, hirang. Choir, n. [cuir] Coro. Koro. Choke, v. [choc] Ahogar, sufocar. Uminis, inisin, hwag pahingahin. Choler, n. [clr] Ira, enojo. Galit, poot. Cholera, n. [clera] Clera. Klera. Choose, v. [chuz] Escoger, eligir. Pumil, humirang. Chop, n. [chop] Porcion, parte; tajada de carne. Bahagi, lapang, putol, limpak, isang putol na karn. Chop, v. [chop] Tajar, cortar, picar. Pumutol, putulin; humiw, hiwain, lumimpak, lumapang; tumadtad. Chopper, n. [chpr] Cuchillo de carnicero. Panghiw panglapang ng karn. Chopping-knife, n. [chping-nif] Cuchilla, tajadera. Panghiw panglapang ng karn. Choral, adj. [cral]

. 223 1313

29.01.2012 16:27

Coral. Nauukol sa coro. Chord, n. [cord] Cuerda. Kwerdas; lubid, panal. Chord, v. [cord] Encordar. Magkwerdas, kwerdasan. Chorist, n. [crist] Corista. Korista, mangkakant. Chorister, n. [cristr] Corista. Korista, mangkakant. Chorus, n. [crs] Coro. Pulutong ng mga mangkakant. Christ, n. [crist] Cristo. Kristo. Christen, v. [crsn] Cristianar, bautizar. Kristyanuhin, binyagan sa pananalig kristyano. Christendom, n. [crsndm] Cristianismo, cristiandad. Kakristyanuhan. Christian, n. & adj. [crstian] Cristiano. Kristyano, kampon ni Kristo. Christianity, n. [cristiniti] Cristianismo. Kakristyanuhan. Christianize, v. [cristinaiz] Cristianizar. Papagkristyanuhin, maging alagad ni kristo. Christmas, n. [crsmas] Navidad, natividad. Pask, kapanganakan sa Pg. Hesu-Kristo. Christmas-box, n. [crsmas-backs] Cajita arquilla para recoger el aguinaldo. Kahitang ipinangsasahod ng aginaldo.

. 224 1313

29.01.2012 16:27

Christmas-eve, n. [crsmas-iv] Vspera de Navidad. Bispirs ng pask. Chromatic, adj. [cromtic] Cromtico. Nauukol sa mga wangkng ting ng tugtugn. Chromium, n. [crmim] Cromio croma. Metal na maput at matigas. Chronic, adj. [crnic] Crnico. Talamak, mahirap ng lunasan. Chronical, adj. [crnical] Crnico. Talamak, mahirap ng lunasan. Chronicle, n. [crnicl] Crnica. Kasaysayan ng nangyari sa panapanahon. Chronicler, n. [crniclr] Cronista. Mnanalaysay ng nangyari sa panapanahon. Chronogram, n. [crnogram] Crongrama. Mga titik na nagsasalaysay ng pagkakapangyari ng gayot gayon. Chronographer, n. [crongrafer] Cronologista. Ang marunong tumuos ng mga panahon. Chronography, n. [crongrafi] Cronografa. Karunungan sa pagtuos ng mga panahon. Chronologer, n. [cronlodcher] Cronologista. Ang marunong tumuos ng mga panahon. Chronologist, n. [cronlodchist] Cronologista. Ang marunong tumuos ng mga panahon. Chronology, n. [cronlodchi] Cronologa. Karunungan sa pagtuos ng mga panahon. Chronometer, n. [cronmeter] Cronmetro.

. 225 1313

29.01.2012 16:27

Kronmetro, isang mabuting relos orasn na nagsasaysay ng higit sa karaniwan. Chub, n. [chb] Gobio. Halubaybay. Chubby, adj. [chbi] Gordo, cariacho. Matab, malaking mukh. Chuck, n. [chc] Cloqueo. Putak ng manok. Chuck, v. [chc] Cloquear. Magpuputk. Chuckle, v. [chcl] Reirse carcajadas. Humalakhak, tumawa ng malakas. Chum, n. [chm] Camarada, condiscpulo. Kasama, kalaguy, kaulayaw. Church, n. [charch] Iglesia, templo. Iglesya, simbahan. Churchman, n [chrchman] Sacerdote, eclasistico. Par, taong simbahan. Churchwarden, n. [chrchworden] Mayordomo de la iglesia. Katiwal sa sinbahan, piskal ng simbahan. Churchyard, n. [chrchyard] Patio de la iglesia. Patyo ng simbahan, ang loobn sa labas ng simbahan. Churl, n. [chrl] Patn, rstico, hombre ruin. Taong bukid, taong bastos, taong masamang asal. Churlish, adj. [chrlish] Rstico, grosero; tacao. Bastos; maramot. Churn, n. [chrn] Mantequero. Kasangkapang panghiwalay ng tab sa gatas.

. 226 1313

29.01.2012 16:27

Churn, v. [chrn] Batir la leche para hacer manteca. Batihn ang gatas upang gawng mantekilya. Cicatrice, n. [scatris] Cicatriz. Piklt. Cicatrice, v. [scatraiz] Cicatrizar. Pumiklat. Cider, n. [sider] Sidra, bebida hecha del zumo de manzanas. Katas ng mansanas. Cigar, n. [sigr] Cigarro. Tabako. Cigarette, n. [sgaret] Cigarrillo. Sigarilyo. Cilia, n. [slia] Pestaa. Pilikmat. Ciliary, adj. [sliari] Lo que pertenece pestaa. Nauukol sa pilikmat. Cinder, n. [snder] Carbon; ceniza gruesa caliente. Ulng; namumuong abong mainit. Cinnamon, n. [sinamn] Canela. Kanela. Cion, n. [sien] Pimpollo, ingerto. Usbng, suplng, suw. Cipher, n. [sifer] Cifra. Titik na bilang. Cipher, v. [sifer] Numerar, cifrar, calcular. Bilangin, tuusn, kuruin. Circle, n. [sircl] Crculo.

. 227 1313

29.01.2012 16:27

Bilog, kabilugan. Circle, v. [srcl] Circundar, rodear. Ikutan; umikot, lumigid. Circlet, v. [srclet] Crculo pequeo. Munting bilog. Circuit, n. [srkit] Circuito, crculo. Ikot, pihit. Circuit, v. [srkit] Moverse circularmente. Umikot, pumihit. Circuitous, adj. [serkiites] Tortuoso. Paikt. Circular, adj. [srkiular] Circular, redondo. Mabilog. Circular, n. [srkiular] Carta circular. Liham na patalastas. Circulate, v. [srkiulet] Cercar, circundar; circular. Ligirin; ipatalastas sa pamamagitan ng liham. Circulation, n. [srkiulsion] Circulacion. Pagkakalat, pagkalaganap. Circumference, n. [sirkmferens] Circumferencia. Bilog, kabilugan. Circumflex, n. [sirkmflecs] Acento circunflejo. Tudlt na tila salakot. Circumlocution, n. [srkmlokisien] Circunlocucion rodeo de palabras. Pagpapasikotsikot ng salit. Circumnavigate, v. [srkmnviguet] Circumnavegar. Ligirin ang sangdaigdig. Circumnavigation, n. [srkmnviguesin]

. 228 1313

29.01.2012 16:27

Circumnavegacion. Paglalayag sa paligid ng sangdaigdig. Circumscribe, v. [srkmscrib] Circunscribir. Kulungin ng pabilg, paligiran ng guhit. Circumscription, n. [srkmscrpcien] Circunscripcion. Pagkapalibid. Circumspect, adj. [srkmspect] Circunspecto, prudente, discreto, recatado. Mahinahon, mabait, banayad. Circumspection, n. [serkemspccien] Circunspeccion, prudencia, reserva. Hinahon, bait. Circumstance, n. [srkmstans] Circunstancia, incidente. Pangyayari. Circumstantial, adj. [srkemstancial] Accidental. Pagkaktaon. Circumvent, v. [srkmvent] Entrampar, enredar. Magday, manglit. Circumvention, n. [srkmvencion] Engao, trampa. Day, pagdaray. Circus, n. [srkes] Circo. Sirko. Cistern, n. [sstern] Cisterna, algibe. Tipunan ng tubig. Citadel, n. [stadel] Ciudadela, fortaleza. Kut ng bayan. Citation, n. [sitcien] Citation, cita. Tawag na humarap sa gayong araw at oras, pagpapaharap. Cite, v. [sit] Citar juicio; referirse . Paharapin sa paglilitis; banggitin, tukuyin.

. 229 1313

29.01.2012 16:27

Citizen, n. [stizn] Ciudadano. Mmamayan. Citizenship, n. [stiznship] Ciudadana. Pagkammamayan. Citric, adj. [stric] Citrico. Nauukol sa dayap limon. City, n. [sti] Ciudad. Pangulong bayan, bayan. Civic, adj. [svic] Cvico. Nauukol sa bayan. Civil, adj. [svil] Civil; cortes, atento, urbano. Mabuting mmamayan; mabait, magalang, mapagpitagan. Civilian, n. [sivlian] Paisano; jurisconsulto. Paisano hind sundalo; sanggunian sa kautusan. Civility, n. [sivliti] Civilidad, urbanidad, cortesa. Kabutihan sa pamamayan, kabaitan, galang, pitagan. Civilization, n. [sivilizcien] Civilizacion. Kabihasnan, sibilisasyn. Civilize, v. [svilaiz] Civilizar, instruir. Sanayin, turuan, bihasahin. Civilized, adj. [sivilizd] Civilizado, instruido. Sanay, marunong, bihas. Clack, n. [clac] Ruido continuo y agudo; zumbido; parlera; charlataneria. Nakapangingil; hagint; satsat, daldal. Clack, v. [clac] Concerrear, crujir; zumbar; charlar. Magpangil; humaginit; sumatsat, dumaldal. Clad, adj. [clad] Vestido, aderezado.

. 230 1313

29.01.2012 16:27

Nakapanamit, bihs. Claim, n. [clem] Pretension; demanda. Hilng; sakdal. Claim, v. [clem] Pretender, pedir; demandar. Humilng, huming; magsakdal. Claimant, n. [clmant] Demandante. Ang nagsasakdal. Clam, v. [clam] Empastar, pegar. Pastahan, idikit. Clamber, v. [clmber] Gatear, trepar. Mangukyabt. Clammy, adj. [clmi] Viscoso, pegajoso. Malagkit, naninikit. Clamor, n. [clmr] Clamor, vociferacion. Kaingay, hyawan, hinugong. Clamor, v. [clmr] Vociferar, gritar. Mag-ingay, humiyaw. Clamorous, adj. [clmrs] Clamoroso, ruidoso, estrepitoso. Maingay, mahugong. Clamp, n. [clamp] Empalmadura. Panugpong. Clamp, v. [clamp] Empalmar. Isugpong. Clan, n. [clan] Familia, tribo, casta, raza; reunion de muchas personas; sekta. Angkan, lip, lah; pulutong; sekta kapisanan ng gayot gayong pananalig. Clandestine, adj. [clandstin] Clandestino, secreto. Lihim, lingd, tag, kubl.

. 231 1313

29.01.2012 16:27

Clang, n. [clang] Rechino. Alatiit. Clang, v. [clang] Rechinar. Tumunog, tumaginting. Clangour, n. [clngur] Rechinamiento. Alatiit. Clangous, adj. [clngus] Ruidoso. Maingay, maalatiit. Clank, n. [clanc] Ruido, rechino. Ingay, alatiit. Clank, v. [clanc] Hacer ruido, rechinar. Mag-ingay, umalatiit. Clap, n. [clap] Estrpito, golpe. Lagapak, pagakpak. Clap, v. [clap] Batir, golpear. Lumagapak, pumagakpak. Clapping, n. [clping] Palmoteo. Pakpakan. Clap-trap, n. [clp-trap] Lance de teatro. Pakpakang may taglay na hib day. Claret, n. [clret] Clarete, vino tinto rojo. Tinto. Clarification, n. [clarifikcien] Clarificacion. Paglilinaw. Clarify, v. [clarfai] Clarificar, aclarar. Linawin, liwanagin. Clarinet, n. [clrinet] Clarinete.

. 232 1313

29.01.2012 16:27

Klarinete. Clarion, n. [clrien] Clarin. Klarin, patunog. Clash, n. [clash] Rechino, crujido. Alatiit, lagitik. Clash, v. [clash] Rechinar, crujir; encontrarse. Umalatiit, lumagitik; umumpog, bumangg. Clasp, n. [clasp] Broche, hebilla; abrazo. Kawing, pangsar ng damit; yakap, yapos. Clasp, v. [clasp] Abrochar; abrazar. Ikawing, isar ; yumakap, yumapos. Class, n. [class] Clase, orden. Klase, ur, ayos. Class, v. [clas] Clasificar, ordenar. Uriin, ayusin. Classical, adj. [clsical] Clsico. Akdang mainam. Classification, n. [clasifikcien] Clasificacion. Paglalagay sa karampatan, paglalagay sa ayos. Classify, v. [clsifai] Clasificar. Uriin, ilagay sa ayos, ilagay sa karampatan. Classmate, n. [clsmet] Condiscpulo. Kasama sa pagaaral. Clatter, n. [cltr] Ruido, estruendo, gresca, alboroto, bulla y confusion. Ingay, hugong, gul, kalog. Clatter, v. [cltr] Resonar, hacer ruido. Tumunog, humugong. Clause, n. [clos]

. 233 1313

29.01.2012 16:27

Clusula; artculo. Pangkat; talat. Claustral, adj. [clstral] Claustral. Nauukol sa gayot gayong pangkatin ng kapanaligan. Clavicle, n. [clvicl] Clavcula. Buto ng leeg. Claw, n. [clo] Garra, garfa. Kuko ng hayop, pangalmt. Claw, v. [clo] Desgarrar, araar. Mangalmot. Clay, n. [cle] Arcilla, tierra crasa y pegajosa. Lupang malagkit. Clayey, adj. [cle] Arcilloso. Malupang malagkit. Clean, adj. [clin] Limpio, aseado. Malinis, makinis. Clean, v. [clin] Limpiar, asear. Maglinis, linisin. Cleanliness, n. [clnlines] Limpieza, aseo. Linis, kalinisan, kinis, kakinisan. Cleanly, adv. [clnli] Primorosamente, aseadamente. May kalinisan, may kakinisan. Cleanse, v. [clenz] Limpiar, purificar, purgar de algun delito. Linisin, dalisayin, wagasin. Clear, adj. [clir] Claro, trasparente, difano; evidente, indisputable. Malinaw, maliwanag, nanganganinag; tunay, totoo. Clear, n. [clir] Claro. Linaw, liwanag; lwal.

. 234 1313

29.01.2012 16:27

Clear, v. [clir] Clarificar, aclarar; justificar, purificar. Linawin, liwanagin; linisin; pawalan ng sala. Clearness, n. [clrnes] Claridad. Kalinawan, kaliwanagan. Clearance, n. [clrans] Limpieza. Paglilinis, paghahawan. Clearsighted, adj. [clirsited] Perspicaz, avisado. Malinaw ang mat, maliks. Cleat, n. [clit] Estaquita. Tablang makitid. Cleave, v. [cliv] Rajar, hender, partir. Sipakin, byakin, lahangin. Cleaver, n. [clvr] Cuchillo de carnicero. Sundang na panglap pangkatay. Cleft, n. [cleft] Abertura, hendedura, rajadura. Bitak, pwang, lahang. Clematis, n. [clmatis] Clemtide. Lipay na namumulaklak. Clemency, n. [clmensi] Clemencia, misericordia. Habag, kahabagan, aw, kaawaan. Clement, adj. [clment] Clemente, piadoso, benigno, misericordioso. Mahabagin, maawain. Clergy, n. [clrdchi] Clero. Kapisanan ng mga par pastor. Clergyman, n. [clrdchiman] Clrigo, eclesiastico. Par. Cleric, adj. [clric] Clerical.

. 235 1313

29.01.2012 16:27

Nauukol sa par pastor. Cleric, n. [clric] Clrigo. Par pastor. Clerical, adj. [clrical] Clerical. Nauukol sa par pastor. Clerk, n. [clerk] Escribiente. Tagasulat, kawan, eskribyente. Clever, adj. [clver] Diestro, experto, avisado, inteligente. Matalin, bihas, sany, mabait, marunong. Cleverly, adv. [clverli] Diestramente. May katalinuan. Cleverness, n. [clvernes] Destreza, habilidad. Katalinuan, kasanayn, kabaitan, karunungan, kabihasahn. Clew, n. [cliu] Ovillo de hilo. Ikid ng pis. Click, v. [clic] Retiir. Umalingawngaw. Client, n. [client] Cliente. Ang suk ng mga abogado. Cliff, n. [clif] Peasco, roca escarpada. Batong matarik. Climate, n. [climet] Clima. Klima, singaw ng lup. Climax, n. [climacs] Climax. Tugatog, taluktok, kaibuturan. Climb, v. [clim] Escalar, subir. Umakyat, mangukyabit, maglambitin. Clime, n. [clim]

. 236 1313

29.01.2012 16:27

Clima. Klima, singaw ng lup. Clinch, n. [clinch] Pulla, agudeza. Parunggt, salitang masakt. Clinch, v. [clinch] Empuar, cerrar el puo; remachar un clavo. Sumuntok; magpasak ng pak. Cling, v. [cling] Colgar, adherirse, pegarse; agarrarse. Magbitin, sumap, dumikit; humawak, tumangan pumigil. Clink, n. [clink] Taido, retintin. Alingawngaw, hinugong. Clink, v. [clink] Retiir, resonar, retumbar. Umalingawngaw, maghinugong. Clinker, n. [clnkr] Cagafierro, mocos de carbon de hierro. Abo ng uling na bakal. Clip, n. [clip] Tijeretada, tijeretazo. Pinaggupitan, pinagtabasan, pinagputulan. Clip, v. [clip] Abrazar; cortar raiz; escatimar; trasquilar cortar con tijeras. Yakapin; bunutin, hugutin; dalin; gupitin. Clipper, n. [clper] Esquilador. Manggugupit, tagagupt. Clipping, n. [clpping] Esquileo. Paggugupit. Cloak, n. [cloc] Capa. Balabal, kapote, damt na pang-ibabaw. Cloak, v. [cloc] Encapotar. Magkapote, magsuot ng damt na pangibabaw. Clock, n. [cloc] Reloj. Relos na malak.

. 237 1313

29.01.2012 16:27

Clock-word, n. [clok-wrd] Mecanismo de un reloj; sumamente exacto y puntual. Takb ng oras ng rels; ganap. Clod, n. [clod] Terron, cesped. Tingkal, bugal na lup. Clod, v. [clod] Tirrar terrones. Bumat ng tingkal na lup. Cloddy, adj. [cldi] Lleno de terrones. Matingkal. Clodhopper, n. [cldjoper] Zoquete, rstico. Taong bastos, taong hamak. Clodpate, n. [cldpet] Idiota, zoquete. Musmos, hangal, taong hamak. Clog, n. [clog] Embarazo, obstculo. Abala, hadlang, kapansanan, kaabalahan. Clog, v. [clog] Embarazar, impedir. Abalahin, hadlangan. Cloggy, adj. [clgui] Embarazoso. Nakakaabala. Close, adj. [clos] Cerrado, preso, estrecho, ajustado, avaro. Tip, mahigpit, masinsin, maramot, kuripot. Close, adv. [clos] De cerca, estrechamente. Kalapit, kasiping, katab. Close, v. [clos] Cerrar; juntar; concluir, terminar. Sarhan, itikom, ilapat, takpan, isar , ilapat, isiping; tapusin, yariin. Close-bodied, n. [cloz-bdied] Ajustado al cuerpo. Lapat sa katawan. Close-fisted, n. [clos-fsted] Apretado, mezquino.

. 238 1313

29.01.2012 16:27

Maramot, kuripot. Closely, adj. [clsli] Estrechamente, atentamente. Malapit na malapit, katabng-katab. Closeness, n. [clsnes] Estrechez, espesura. Sikp, kipot, sinsin, kasinsinan. Closet, n. [clzet] Retrete, cuarto pequeo. Kumn, pnabihan, plikuran; munting silid. Clot, n. [clot] Grumo. Patak, tul. Cloth, n. [cloz] Pao. Kyo, hnero. Clothe, v. [cloz] Vestir, cubrir. Magsuot ng damit, magbihis, magdamit. Clothes, n. [clozz] Vestido, ropaje. Damt, bihisan. Clothing, n. [clzing] Vestidos. Mga bihisan. Cloud, n. [clud] Nube. Alapaap, ulap. Cloud, v. [clud] Anublar, obscurecer. Pag-alapaapin, pag-ulapin, palabuin, padilimn. Cloudless, adj. [cludles] Sin nube, claro, sereno. Walang ulap, maliwanag, aliwalas, malinaw. Cloudy, adj. [cludi] Nublado, nubloso. Maalapaap, maulap. Clout, n. [clut] Remiendo; paal de nio; clavija. Tagp; lampin; tutop pakong may ulo. Clout, v. [clut]

. 239 1313

29.01.2012 16:27

Remendar; tapar cubrir; asegurar por medio de una clavija. Tagpian; takpan, lampinan; tutupn. Clove, n. [clov] Clavo, especia aromtica. Klabo de komer, bunga ng paminta. Cloven, adj. [clvn] Partido. Byak. Clover, n. [clvr] Especie de trebor. Isang ur ng dam. Clown, n. [clun] El gracioso de teatro, payaso, patan, rstico. Pusong, payaso, bastos, hamak. Clownish, adj. [clunish] Rstico, grosero. Bastos, hamak. Cloy, v. [cloy] Saciar, hartar. Bumusog, busugin. Club, n. [clab] Club; cachiporra, garrote. Klub, kapisanan; batut tungkod, panghampas, pangbugbog. Club, v. [clab] Contribuir, concurrir gastos comunes. Umabuloy. Cluck, v. [clc] Cloquear la gallina, cloquear. Pumutak. Clue, n. [clu] Sea, idea; vestigio, indicio. Tand; bakas. Clump, n. [clmp] Trozo de madera sin forma ni figura particular; bosquecillo. Pun ng kahoy na walang anyong maayos; gubatgubatan. Clumsy, adj. [clmzi] Basto, tosco, inculto; pesado. Bastos, hamak, musmos, hangal; makuyad, mabagal. Cluster, n. [clstr] Racimo; manada, hato; peloton de gente, tropel. Kumpol, pilng; kawan, kban; pulutong, bunton.

. 240 1313

29.01.2012 16:27

Cluster, v. [clstr] Arracimarse, agruparse. Pumilng; magbunton. Clutch, n. [cltch] Garra; presa. Panghawak, pangalmot: huli, hawak. Clutch, v. [cltch] Agarrar asir con la mano. Humawak, hawakan; sumunggab, sunggaban. Coach, n. [coch] Coche, carroza. Koche, karwahe. Coach, v. [co-ch] Llevar en coche. Ipagkarwahe. Coachman, n. [ctchman] Cochero. Kuchero. Coact, v. [coct] Cooperar. Tumulong. Coaction, n. [coccien] Coaccion. Tulong. Coadjutor, n. [codchiutr] Coadjutor. Katulong. Coadjutrix, n [codchiutrics] Coadjutora. Babaing katulong. Coagulate, v. [coguiulet] Coagularse, cuajarse. Mamu. Coagulation, n [coaguiulcien] Coagulacion, cogulo. Pamumu. Coal, n. [col] Carbon. Uling. Coal, v. [col] Hacer carbon.

. 241 1313

29.01.2012 16:27

Magpauling. Coalesce, n. [coals] Unirse, juntarse. Magsama, magpisan. Coalition, n. [coalcien] Union, enlace. Pag-iis, pagsasama. Coal pit, n. [cl-pit] Carbonera. Hukayan ng uling. Coarse, adj. [cors] Basto, ordinario; tosco, rstico; bajo, vil, descorts. Magaspng, bastos; hamak, hangal, walang galang, ungas. Coarseness, n. [crsnes] Tosquedad, grosera, bajeza. Kabastusan, kagaspangn, kaungasn. Coast, n. [cost] Costa, rivera, orilla del mar. Baybay-dagat, tabing dagat. Coast, v. [cost] Costear, ir navegando por la costa. Mamaybay, manab ng paglalayg. Coaster, n. [cstr] Buque costanero. Sasakyang dagat na pamaybay. Coat, n. [cot] Casaca. Amerikana, sako. Coat, v. [cot] Cubrir, vestir. Mag-amerikana, mag-bar, magdamit. Coax, v. [cocs] Lisonjear, adular, acariciar, halagar. Mamuri ng paimbabaw, manuy, umalindog. Coaxation, n. [cocscien] Lisonja, caricia. Papuring paimbabaw, tuy, alindog. Cob, n. [cob] Mazorca de maiz. Busal. Cobble, v. [cbl]

. 242 1313

29.01.2012 16:27

Chapucear, remendar zapatos. Tutupan ng magaspang, magtagp ng sapatos. Cobble, n. [cbl] Barca de pescador. Bangkang ipinangingisd. Cobbler, n. [cblr] Chapucero, remendon. Tagatutop, tagapagtagpi. Cobweb, n. [cbweb] Telaraa. Bahay gagamb, bahay law. Cochineal, n. [cchinil] Cochinilla. Isang insekto [hayop] na walang pakpak; tinang mapul. Cock, n. [coc] Gallo. Tandang, manok. Cockade, n. [cokd] Escarapela, divisa en forma de rosa lazo para distinguir los ejrcitos y partidos. Sagisag na pinagkakakilanlan sa mga kawal at lapian. Cockfight, n. [ccfait] Ria pelea de gallos. Sabong, tupada. Cockfighting, n. [ccfaiting] Ria pelea de gallos. Sabong, tupada. Cockfighter, n. [ccfaiter] Gallero. Mnanabong. Cockle, n. [ccl] Una especie de caracol de mar. Isang ur ng susng-dagat. Cockney, n. [ccni] Hijo de Londres. Taga bayan ng Londres. Cock-pit, n. [cc-pit] Reidero de gallos, gallera. Sabungan. Cockroach, n. [ccrotch] Cucaracha. Ipis.

. 243 1313

29.01.2012 16:27

Cocks-comb, n. [cocs-comb] Cresta de gallo. Palong ng manok. Cocswain, n. [ccsn] Patron de bote. Tagaugit sa sasakyan. Cocoa, n. [cco] Coco; cacao. Niyog; kakaw. Cocoanut, n. [cconat] Coco. Niyog. Cocoa palm, n. [cco-palm] Planta de coco. Pun ng niyog. Cocoon, n. [cocn] Capullo del gusano de seda. Bahay ng uod. Coction, n. [cccien] Coccion. Kul, sub. Cod, n. [cod] Bacalao. Bakalaw. Codfish, n. [cdfish] Bacalao. Bakalaw. Coddle, v. [cdl] Criar con mucho cuidado ternura. Palayawin. Code, n. [cod] Cdigo. Aklat na kintatalaan ng mga kautusan. Codger, n. [cdcher] Hombre tacao y avariento. Maramot. Codicil, n. [cdissil] Codicilo. Pahimakas na bilin. Codify, v. [cdifay] Hacer un cdigo.

. 244 1313

29.01.2012 16:27

Gawing kdigo. Coefficient, adj. [coefcient] Coeficiente. Katulong. Coequal, adj. [cocual] Igual. Kapantay, kagaya. Coerce, v. [cors] Contener, refrenar, restringir. Pigilin, ampatn. Coercion, n. [corcion] Coercion; opresion. Pagpigil; pagpighat. Coercive, adj. [coorsiv] Coercitivo. Nakapipigil, nakaaampat, nakapipighat. Coeval, adj. [coval] Coevo, contemporaneo. Kapanahon, kasing-gulang. Coffee, n. [cfi] Caf. Kap. Coffee-pot, n. [cfi-pot] Cafetera. Kapitera, sisidlan ng kap. Coffee-tree, n [cfitri] Cafeto. Pun ng kap. Coffer, n. [cfer] Arca, cofre, caja. Kaban ng salap hiyas. Coffin, n. [cfin] Atad. Kabaong, ataul. Coffin, v. [cfin] Meter en un atad. Isilid sa kabaong. Cog, n. [cog] Fraude, engao; diente de rueda. Hib, day; nginpin ng gulong. Cog, v. [cog]

. 245 1313

29.01.2012 16:27

Engaar, trampear; adular, lisonjear; puntear una rueda. Mangday, manghib; manuy, mamuri ng paimbabaw; isaayos ang ngipin ng gulong. Cogency, n. [cdchensi] Fuerza, urgencia. Lakas, pagmamadal. Cogent, adj. [cdchent] Convincente, poderoso, urgente. Kahikahikayat, makapangyarihan, mdalian. Cogitate, v. [cdchitet] Pensar, reflexionar. Mag-isip, magmun, magdilidil, magbulay, gumunit. Cogitation, n. [codchitcien] Pensamiento, meditacion. Pag-iisip, gunit, dildil, pagbubulay. Cognac, n. [cognac] Cognag. Alak na kunyt. Cognate, adj. [cgnet] Cognado, consanguneo. Kadug, hinlg. kamaganak. Cognation, n. [cogncien] Cognacion. Pagka-kamaganak, kadug. Cognition, n. [cogncien] Conocimiento, experiencia. Kaalaman, pagkatals. Cognizable, adj. [cognzabl] Lo que se puede examinar juridicamente. Ang malilitis ng ayon sa hukuman. Cognizance, n. [cgnizans] Conocimiento; divisa. Kaalaman, pagkakilala; sagisag. Cognomen, n. [cognmen] Apellido, cognombre. Pamagat, apelyido. Cog-wheel, n. [cgjuil] Rueda dentada. Gulong na may ngipin. Cohabit, v. [cojbit] Cohabitar. Makiagul.

. 246 1313

29.01.2012 16:27

Cohabitation, n. [cojabitcin] Cohabitacion. Pakikiagul. Coheir, n. [cor] Coheredero. Kasama sa mana. Coheiress, n. [cores] Coheredera. Babaing kasama sa mana. Cohere, v. [cojr] Pegarse, unirse; convenir, conformarse. Dumikt, kumapit; pumayag, sumang-ayon. Coherence, n. [cojrens] Cohesion, union. Pagkadikit, pagkakapit, pagkakatig. Coherency, n. [cojrensi] Cohesion, union. Pagkadikit, pagkakapit, pagkakatig. Coherent, adj. [cojrent] Coherente. Dumidikit, kumakapit, kumakatig. Coil, n. [cil] Baraunda; tumulto. Ikid; gul. Coil, v. [cil] Doblar en redondo, recoger. Ikirin. Coin, n. [cin] Moneda acuada, dinero. Salap, kwarta. Coin, v. [cin] Acuar moneda. Gumaw ng salap. Coinage, n. [cinedch] Acuacion; moneda, dinero. Paggaw ng salap; salap. Coincide, v. [coinsid] Coincidir, convenir. Mpataon, mpasabay. Coincidence, n. [considens] Coincidencia.

. 247 1313

29.01.2012 16:27

Pagkakataon. Coincident, adj. [consident] Coincidente. Nauukol sa pagkakataon. Coiner, n. [cinr] Acuador de moneda. Manggagaw ng salap. Coke, n. [coc] Carbon de piedra. Uling ng metal. Colander, n. [klendr] Coladera, colador. Salan. Cold, adj. [cold] Frio; indiferente, insensible. Maginaw, malamig; nanghihinabang. Cold, n. [cold] Frialdad; resfriado, constipado. Ginaw, lamig; sipon. Coldness, n. [cldnes] Frialdad. Kaginawan, kalamigan. Cole, n. [col] Col. Gugulyin na parang repolyo. Cole wort, n. [cl wrt] Especie de berza. Isang ur ng repolyo. Colic, n. [clic] Clico. Apad. Collaborate, v. [colboret] Cooperar. Makitulong. Collaboration, n. [colaborecien] Cooperacion. Tulong. Collaborator, n. [colboretor] Colaborador. Katulong. Collapse, n. [colps]

. 248 1313

29.01.2012 16:27

Hundimiento. Pagkalubog ng sasakyan, pagkabagbag. Collapse, v. [colps] Hundir. Lumubog [ang sasakyan,] mabagbag. Collar, n. [clar] Collar. Kolyar, kwintas. Collar, v. [colar] Agarrar uno por el pescuezo. Hawakan sa leeg, sakalin. Collar-bone, n. [clar-bon] Clavcula. Balagat. Collation, n. [colcien] Don, ddiva, presente; refaccion que se suele tomar por la noche cuando se ayuna. Kaloob; ang kinakain sa gabi kung nag-aayuno. Colleague, n. [clig] Colega, compaero. Kasama, kasabay. Collect, n. [clect] Colecta. Ambag, abuloy. Collect, v. [clect] Recojer, juntar. Tumipon, magtipon, lumakad ng ambagan abuloy. Collection, n. [colccien] Coleccion. Ang tinitipon. Collective, adj. [colctiv] Colectivo, congregado. Tipn, samasama. Collectively, adv. [colctivli] Colectivamente. Tipn, samasama. Collector, n. [colctor] Recaudador; compilador. Mniningil, tagasingil; tagatipon. College, n. [cledch] Colegio. Kolehyo malaking paralan.

. 249 1313

29.01.2012 16:27

Collegian, n. [coldchan] Colegial. Ang nag-aaral sa malaking paralan. Collegiate, adj. [coldchiet] Colegiado. Ang nauukol sa kolehyo. Collide, v. [colid] Colidir. Bumangg. bumungg, umumpog. Collier, n. [clir] Minero carbonero; barco carbonero; el que hace vende carbon. Ang manggagaw sa mina ng uling; ang sasakyang tubig na naglululan ng uling; ang maguulng. Colliery, n. [clieri] Carbonera, comercio de carbon. Tbagan ng uling; klakalan ng uling. Collision, n. [colzien] Colision. Bangg, bungg, umpog. Colloquial, adj. [colquial] Familiar, del uso comun. Kinahiratihan, pananalit, karaniwang salit. Colloquialism, n. [colquialism] Lengua usual. Karaniwang pananalit. Colloquy, n. [clocui] Coloquio, pltica. Slitaan, satsatan. Collusive, adj. [colisiv] Colusorio. Nauukol sa slitaang lihim. Colly, n. [cli] Hollin de carbon. Kulil ng uling. Cologne, n. [colgni] Agua de Colonia. Agua de Colonia, isang ur ng pabango. Colonel, n. [clonel] Coronel. Koronel, punong hukbo. Colonelship, n. [kolnelship]

. 250 1313

29.01.2012 16:27

Coronela. Pagka-koronel. Colonial, adj. [colnial] Colonial. Ang nauukol sa isang lupang sakop, lupang bagong pinananahanan. Colonist, n. [clonist] Colono. Mnanahan sa lupang bagong katutuklas. Colonize, v. [clonaiz] Colonizar. Sakupin. Colonization, n. [colonizcien] Colonizacion. Pagsakop, pananakop. Colonnade, n. [colond] Columnario. Taludtod ng mga haligi. Colony, n. [cloni] Colonia. Lupang sakop, lupang bagong pinananahanan. Color, n. [clor] Color. Kulay, kolor. Color, v. [clor] Colorar. Kulayan. Coloring, n. [cloring] Colorido. Pangkulay. Colored, adj. [clrd] Colorado, teido. May kulay, kinulayan. Colossal, adj. [colsal] Colosal. Totoong malak. Colossus, n. [colss] Coloso. Larawan na totoong malaki. Colt, n. [colt] Potro. Potro.

. 251 1313

29.01.2012 16:27

Colter, n. [clter] Reja de arado. Sudsod. Column, n. [clam] Columna. Haligi. Columnar, adj. [colmnar] Columnario. May maraming haligi. Coma, n. [cma] Coma. Koma. Comb, n. [com] Peine. Suklay. Comb, v. [com] Peinar. Magsuklay, suklayan. Combat, n. [cmbat] Combate, batalla. Labann, paghahamok, away, pagbabaka. Combat, v. [cmbat] Combatir. Lumaban, makihamok, makipagbaka. Combatant, n. [cmbatant] Combatiente. Manglalaban. Combative, adj. [cmbativ] Quisquilloso. Masungit. Combination, n. [combincien] Combinacion, liga, mezcla. Pagkakabagay, pagkakasama, pagkakalahok. Combine, v. [combin] Combinar, unir, ajustar. Ibagay, isama, ilapat. Combustible, adj. [combstibl] Combustible. Susunugin, supukn, madaling masunog. Combustion, n. [combstien] Combustion, incendio.

. 252 1313

29.01.2012 16:27

Sunog, ningas, liyab. Come, v. [cam] Venir. Pumarito. Come down, v. [cam-dun] Bajar, descender. Pumanaog, lumusong, bumab. Come from, v. [cam from] Venir de, proceder. Manggaling, magbuhat, magmul sa. Come up, v. [cam p] Subir, ascender. Pumanhik, umakyat, umahon, sumamp. Comedian, n. [comdian] Comediante, cmico. Komedyante. Comedy, n. [cmedi] Comedia. Komedya. Comeliness, n. [kmlines] Gracia, donaire. Inam, buti, igi, gand. Comely, adj. [kmli] Hermoso, decente. Maganda, butihin. Comet, n. [cmet] Cometa. Kometa. Cometary, adj. [cmeteri] Perteneciente cometa. Nauukol sa kometa. Comfort, n. [kmfort] Consuelo, placer, comodidad. Alw, tw, ginghawa. Comfort, v. [kmfort] Confortar, alentar, consolar. Aliwn, pasayahin, paginghawahin. Comfortable, adj. [kmfortabl] Cmodo, consolatorio. Maginghawa, kaalw-alw. Comforter, n. [kmforter]

. 253 1313

29.01.2012 16:27

Consolador. Mapang-alw, mangaalw. Comfortless, adj [kmfortles] Desconsolado, inconsolable, desesperado. Di maalw, walang kaaliwn, walang ginghawa. Comic, adj. [cmic] Cmico. Katawatawa, mapagpatawa. Comical, adj. [cmical] Cmico. Katawataw, mapagpataw. Comicalness, n. [cmicalnes] Faceca, chiste. Katatawann, sist. Comma, n. [cma] Coma. Coma. Command, n. [comnd] Mandamiento, orden, mando, poder. Utos, kapangyarihan, pamumun. Command, v. [comnd] Mandar, ordenar, gobernar. Mag-utos; iutos. Commandant, n. [comndant] Comandante. Komandante, tagapagutos. Commander, n. [comnder] Comandante. Komandante, tagapagutos. Commandment, n. [comndment] Mandamiento, precepto. Utos. Commemorate, v. [commoret] Conmemorar, recordar. Magdiwan, alalahanin. Commemoration, n. [comemorcien] Conmemoracion, recuerdo. Pagdiriwan, pag-alaala. Commence, v. [comns] Comenzar, empezar, principiar. Magpasimul, magsimul, mag-umpis; pasimulan.

. 254 1313

29.01.2012 16:27

Commencement, n. [comnsment] Principio, comienzo. Pasimul. Commend, v. [comnd] Encomendar, recomendar. Ipagtagubilin, ipagbilin. Commendable, adj. [comndabl] Recomendable, loable. Mipagtatagubilin, kapuripuri. Commendation, n. [comendcien] Recomendacion, encomio. Tagubilin, papuri. Commensurate, adj. [comnshiret] Conmensurado, proporcionado. Kasukat, kabagay, tam sa sukat. Commensurate, v. [comnshiret] Conmensurar. Itam sa sukat. Comment, n. [cment] Comento. Pun, pansin. Comment, v. [cment] Comentar. Punahn, pansinn. Commentary, n. [cmenteri] Comentario. Paliwanag. Commentator, n. [cmentetr] Comentador. Tagapagpaliwanag. Commerce, n. [cmrs] Comercio, trfico. Pangangalakal. Commercial, adj. [cmrcial] Comercial. Nauukol sa pangangalakal. Commiserable, adj. [comzrabl] Lastimoso. Kahabaghabag, kawaw. Commiserate, v. [comzret] Apiadarse, compadecerse.

. 255 1313

29.01.2012 16:27

Mahabag; maawa. Commiseration, n. [comizrcien] Conmiseracion, piedad. Habag, aw. Commissary, n. [cmiseri] Comisario. Komisaryo, tagapamahal ng mga bagay-bagay ng mga sundalo kawal. Commission, n. [comcien] Comision, encargo. Bili, tungkol. Commission, v. [comcien] Comisionar, encargar. Magbilin, manungkol. Commissioner, n. [comsioner] Comisionado. Komisyunado, kinatawan. Commit, v. [comt] Cometer, confiar, encargar, encomendar. Ipagktiwal, ipagbilin. Commitment, n. [comtment] Auto de prision. Utos na ipinabibilanggo. Committee, n. [comti] Comit. Lupong. Commodious, adj. [comdis] Cmodo, conveniente, util. Aliwalas, malwag, magagamit. Commodity, n. [comditi] Comodidad; interes, utilidad, provecho, gneros, mercaderas, productos. Kasiyahn; pakinabang, kalakal. Commodore, n. [cmodor] Jefe de escuadra. Pun ng hukbong dagat. Common, adj. [cmon] Comun, ordinario. Karaniwan. Common, n. [cmon] Comun. Pangkaraniwan.

. 256 1313

29.01.2012 16:27

Commoner, n. [cmoner] Plebeyo; miembro de la cmara baja en Inglaterra. Taong mabab ang kalagayan; kagawad ng kapulungang bayan sa Inglaterra. Commonly, adv. [cmonli] Comunmente, frecuentemente. Karaniwang.... Commonwealth, n. [cmonwelz] Repblica. Repblika, sangbansa. Commotion, n. [comcion] Conmocion, tumulto, perturbacion de nimo, sublevacion. Pusok ng kalooban, ligalig, gul, panghihimagsik. Commune, v. [cmiun] Conversar, platicar, hablar. Makipag-usap, makipagsalitaan. Communicant, n. [cominicant] Comunicante. Ang nakikinabang. Communicate, v. [cominiket] Comunicar, participar. Magbigay-alam, magsabi, magpahayag. Communication, n. [comiunikcien] Comunicacon, participacion. Pasabi, pabalit, pahayag. Communicative, adj. [cominiketiv] Comunicativo. Nipasasabi, nipababalit, nipahahayag. Communion, n. [cominin] Comunidad; comunion. Kapisanan; pakikinabang, comunyon. Community, n. [cominiti] Comunidad. Kapisanan. Commutation, n. [comiutcin] Cambio, trueque; mudanza, alteracion. Palt, kapalit; pagbabago. Commute, v. [comit] Conmutar, permutar, trocar. Palitan, ipalit, magpalit. Compact, adj. [cmpact]

. 257 1313

29.01.2012 16:27

Compacto, slido, denso. Siksik, masinsin, tip. Compact, n. [cmpact] Pacto, convenio, ajuste. Tipan, ksunduan, kyarian. Compact, v. [cmpact] Pactar; consolidar, compaginar. Makipagtipan, makipagkyar, makipagkasund; sinsinin, tipin. Compactness, n. [compctnes] Solidez, densidad. Katibayan, kasinsinan. Companion, n. [compnin] Compaero, camarada, compinche. Kasama, kalaguy, kasabay, kaakbay. Companionable, adj. [compninabl] Sociable. Mabuting makisama. Companionship, n. [compninship] Sociedad, compaa. Pagsasamahan. Company, n. [cmpani] Compaa sociedad; cuadrilla de personas que se unen para algun fin particular; compaa de comercio; gremio, cuerpo; cierto nmero de soldados que militan bajo la disciplina de un capitan. Samahn, kompany; kasama, kasabay; katipunan, kapisanan; pulutong, tropa. Comparable, adj. [cmparabl] Comparable. Mipaparis, migagaya, mihahalintulad. Comparative, adj. [comprativ] Comparativo. Mapagpaparisan, mapaghahalintularan. Compare, v. [compr] Comparar; cotejar, comprobar. Iparis, ihalintulad; tuusn. Comparison, n. [comprisn] Comparacion; cotejo, confrontacion. Pagpaparis, pagtutulad; pagtutuus. Compart, v. [comprt] Compartir, dividir. Hatiin, paghiwalayin. Compartment, n. [comprtment]

. 258 1313

29.01.2012 16:27

Compartimiento. Silid, kwarto; bahagi. Compass, n. [kmpas] Compas. Aguhon, kompas. Compass, v. [kmpas] Circuir, rodear. Lumigid, ligirin. Compassion, n. [compcin] Compasion, piedad. Habag, kahbagan, aw, kaawaan; hinayang, panghihinayang. Compassionate, adj. [compcienet] Compasivo. Mahabagin, maawan. Compassionate, v. [compcienet] Compadecer alguno. Maaw, mahabag. Compatriot, n. [comptrit] Compatriota. Kababayan, kalupain. Compel, v. [compl] Compeler, obligar, precisar. Pumilit; pilitin. Compend, n. [cmpend] Compendio, resumen, eptome, sumario. Maikling salaysay. Compendious, adj. [compndis] Compendioso, breve, sucinto. Maikl. Compensate, v. [compnset] Compensar. Gantihin, bayaran, upahan. Compensation, n. [compenscien] Compensacion. Gant, kagantihan, bayad, kabayaran, upa. Compete, v. [compt] Competir. Lumaban, makipagpunyag. Competence, n. [cmpitens] Competencia, suficiencia. Kabagayan, kakayahan, kasukatn.

. 259 1313

29.01.2012 16:27

Competent, adj. [comptent] Competente. Bagay, akm; may-kaya. Competition, n. [compitcin] Competencia, rivalidad. Punyagian, pagtatalo, paglalaban. Competitor, n. [comptitr] Competidor, rival. Kapunyag, katlo, kalaban. Compilation, n. [compilcin] Compilacion, conjunto de algunas cosas. Pagtitipon, pagsasamasama ng anoman. Compile, v. [compil] Compilar. Tipunin, pagsamasamahin. Compiler, n. [compiler] Compilar. Tagatipon, katiwal sa pagsasamasama ng anoman. Complacence, n. [complsens] Complacencia, condescendencia. Pakikilugod, pakikisay, pakikitw. Complacency, n. [complsensi] Complacencia, condescendencia. Pakikilugod, pakikisay, pakikitw. Complacent, adj. [complsent] Complaciente, corts, afable, urbano. Mapagbigay-lugod. Complain, v. [compln] Quejarse, lamentarse. Dumaing, magdamdam, maghimutok. Complaint, n. [complnt] Queja, sentimiento, lamento, llanto, quejido. Daing, damdam, himutok. Complement, n. [cmpliment] Complemento. Kaganapan, kasukatn. Complete, adj. [complt] Completo, perfecto, cabal. Ganap, sakdal, lubos, lipos, pusps, tapos. Complete, v. [complt] Completar, acabar.

. 260 1313

29.01.2012 16:27

Tapusin, ganapin, lutasin. Completeness, n. [compltnes] Cumplimento, perfeccion. Kaganapan, katapusan, kayarin, kalubusan. Completion, n. [complcien] Complemento, acabamiento. Kaganapan, katapusan, kayarin, kalubusan. Complex, adj. [cmplecs] Complexo. Magusot, magul, hind maliwanag. Complexion, n. [complccin] Complexo; complexion. Magusot, magul; kulay at any ng mukh; pagmumukh. Compliance, n. [complians] Complimiento, sumision, condescendencia, complacencia. Pagganap, pagtupad, pagsunod, pagbibigay-loob. Compliant, adj. [compliant] Rendido, sumiso; condescendiente, complaciente. Sunodsunuran, masunurin; mapagbigay-loob. Complicate, adj. [cmpliket] Complicado. Magul, pasikotsikot. Complicate, v. [cmpliket] Complicar. Gumul, guluhin. Complication, n. [complikcien] Complicacion. Gul, pagkakasikotsikot. Complice, n. [cmplis] Cmplice. Karamay, kaalm. Compliment, n. [cmpliment] Complimiento, obsequio, regalo. Alaala, handog, kaloob, regalo. Compliment, v. [cmpliment] Complimentar, linsonjear; adular. Magbigay-loob, mamuri ng pakunw; manuy. Complimental, adj. [complmental] Cumplido, corts; ceremonioso. Mapagbigay-loob; mapagsalit ng malawig at pasikotsikot. Complimentary, adj. [complmentari]

. 261 1313

29.01.2012 16:27

Cumplido, corts; ceremonioso. Mapagbigay-loob; mapagsalit ng malawig at pasikotsikot. Comply, v. [compli] Cumplir, consentir, conformarse, condescender. Gumanap, tumupad, ganapin, tuparn, pumayag, pahinuhod, umayon. Component, adj. [compnent] Componente. Isa sa bumubu, isa sa mga kasap. Comport, v. [comprt] Sufrir, tolerar. Tiisn dlitain, batahn. Compose, v. [compz] Componer. Umayos, kumumpun. Composed, adj. [compzd] Compuesto; comedido. Kumpwesto; tahimik. Composedly, adv. [compzedli] Tranquilamente, serenamente. Tahimik, bu ang loob. Composer, n. [compser] Autor; compositor. Mngangath; mang-aayos, mangkukumpun. Composition, n. [compozcion] Composicion; compuesto. Kath, akd, ulat; lahok, hal. Compost, n. [cmpost] Abono. Pangpatab ng lup ng halaman. Composure, n. [compsiur] Compostura, serenidad, calma. Katahimikan, kalamigan ng loob. Compound, adj. & n. [compund] Compuesto; mezcla. Haluan, may-halo, maylahok. Compound, v. [compund] Componer, arreglar. Umayos, kumumpuni. Comprehend, v. [comprijnd] Comprender, entender. Munaw, maintindihan. mwatasan, matant, mabatid, mrinig.

. 262 1313

29.01.2012 16:27

Comprehensible, adj. [comprijnsibl] Comprensible. Napag-uunaw, natatant, nababatid, nririnig. Comprehension, n. [comprijncien] Comprension, inteligencia. Pag-unawa, pagwatas, pagbatid, pagdinig; kaalaman. Comprehensive, adj. [comprijnsiv] Comprensivo. Nwawatasan, niintindihan. Compress, n. [comprs] Cabezal. Pangtip, pangpaikpk. Compress, v. [comprs] Comprimir, estrechar. Tipin, higpitin, paikpikn. Compression, n. [comprcien] Compresion. Pagtip, paghigpt, pagpaikpik. Comprise, v. [compriz] Comprender; incluir. Lamnn; ilangkap, isama, isanib. Compromise, n. [cmpromaiz] Compromiso. Slitaan, tipn, pangak, kumpromiso. Compromise, v. [cmpromaiz] Comprometerse. Makipagtipan, mangak. Comptroller, n. [contrler] Director. Tagapamahal, pun. Compulsion, n. [complcion] Compulsion. Pagpilit. Compulsive, adj. [complsiv] Compulsorio. Nakapipilit. Compulsory, adj. [complsori] Compulsorio. Nakapipilit. Computation, n. [compiutcien] Compuncion, contriccion, remordimiento.

. 263 1313

29.01.2012 16:27

Hiy, pagsisisi, pagngingitngit ng loob. Computation, n. [compiutcien] Computacion, cmputo. Pagtutuus. Compute, v. [compit] Computar; calcular, estimar. Tumuus, tuusin; kuruin, halagahan. Comrade, n. [kmred] Camarada, compaero. Kasama, kalaguy, kasabay. Con, v. [con] Conocer, reflexionar, meditar. Umalam, magwar , gumunit, mag-isip-isip, bumulay. Concave, adj. [cnkev] Cncavo. Malukom. Concave, v. [cnkev] Hacer cncavo alguna cosa. Palukumn. Concavity, n. [concviti] Concavidad. Kalukuman. Concavous, adj. [conkves] Cncavo. Malukom. Conceal, v. [consl] Esconder, ocultar. Ikubl, magkubl, itag, magtag, ikanlong, magkanlong, ilihim. Concealment, n. [conslment] Ocultacion, encubrimiento. Paglilingid, pagkukubl, pagtatag, pagkakanlong. Concede, v. [consd] Conceder, asentir. Pumayag, umayon, umalinsunod. Conceit, n. [cnsit] Concepcion; concepto, capricho, imaginacion; amor propio, presuncion, arrogancia. Kasi, bungang-isip, kath, isipan; yabag, kahambugan, kapalaluan. Conceited, adj. [consted] Conceptuoso, ingenioso; afectado, vano, presumido. Mapaglirip; mayabang, hambog.

. 264 1313

29.01.2012 16:27

Conceivable, adj. [consvabl] Concevible. Mangyayaring kasihan, kayang akalain, mapaguunaw. Conceive, v. [consv] Concebir, imaginar, pensar. Kasihan, akalain, umakal, isipin, umisip. Concentrate, v. [consntret] Concentrar. Pagitn; ipagitn, isagitn, ipaloob. Concentration, n. [consentrcien] Concentracion. Pagpapagitn, pagpapasok. Conception, n. [conspcien] Concepcion; conocimiento. War. gunit, dildil, pagkabatid, pagkatals. Concern, n. [consrn] Negocio; interes, importancia; inquietud, pesar. Pagkabuhay, kahalagahan, kabuluhn; sakit, dalamhat. Concern, v. [consrn] Concernir, tocar, interesar. Mukol, kukulan, mhinggil, kahinggilan, ipagmasakit. Concerning, prep. [consrning] Tocante . Tungkol sa, hinggil sa. Concert, n. [consrt] Concierto, convenio. Tugmaan, ksunduan, kyarian, pagkakaayon, pagkakaisa. Concert, v. [consrt] Concertarse. Magtugm, magksund, magkyar, magkisa. Concession, n. [conscion] Concesion, cesion, privilegio. Pagpayag, pagkapayag, kapahintulutan, pahintulot. Conciliate, v. [consliet] Conciliar. Magksund, pagksunduin. Conciliation, n. [consilicien] Conciliacion. Ksunduan, pagkakasund. Conciliator, n. [conslietor] Conciliador.

. 265 1313

29.01.2012 16:27

Tagapagkasund. Conciliatory, adj. [conslietori] Conciliativo. Nauukol sa ksunduan. Concise, adj. [consis] Conciso, breve, sucinto. Maikl, dagl. Concisely, adv. [consisli] Concisamente. May kaiklian. Conciseness, n. [consisnes] Concision. Ikl. Conclude, v. [conclid] Concluir, terminar, acabar. Tumapos, tapusin, yumar , yariin, lumutas, lutasn. Conclusion, n. [conclicion] Conclusion, terminacion, trmino, fin. Katapusan, hanggan, dulo, waks. Conclusive, adj. [conclisiv] Final, conclusivo. Pangkatapusan, pangwakas. Concoct, v. [concoct] Digerir. Tunawin (sa sikmur ). Concoction, n. [concoccien] Digestion. Pagtunaw (sa sikmur ). Concord, n. [cncord] Concordia, union. Ksunduan, kyarian, pagkakaisa. Concordance, n. [concrdans] Concordancia; conformidad, union. Tusan ng mga salit ng Biblia; pagkakaayon, pagkakaisa. Concordant, adj. [concrdant] Concordante, conforme. Kasang-ayon, kaayon. Concourse, n. [cncors] Concurso. Timpalak. Concrete, adj. & n. [concrt]

. 266 1313

29.01.2012 16:27

Concreto. Halhalong binu. Concrete, v. [concrt] Concretar. Papag-isahing masa; papagtugmtugmain; iuw sa isang bagay. Concubinage, n. [conkibinedch] Concubinato, amancebamiento. Pangbababae, pang-aagul, pangangaluny. Concubine, n. [cnkiubain] Concubina. Babae, kaagul, kluny. Concupiscence, n. [conkipisens] Concupiscencia. Libog, kalibugan, halay, kahalayan. Concupiscent, adj. [conkipisent] Libidinoso, lascivo. Malibog, mahalay. Concur, v. [conkr] Concurrir. Dumal. Concurrence, n. [conkrrens] Concurrencia. Dami ng dumal. Concurrent, adj. [conkrrent] Concurrente. Dumadal. Concussion, n. [concucion] Concusion. Bulals, sigalb. Condemn, v. [condm] Condenar. Hatulan, parusahan. Condemnable, adj. [condmnabl] Culpable, censurable, vituperable. Salarin, marapat parusahan. Condemnation, n. [condemncion] Condenacion. Pagpaparusa. Condensate, adj. [condnset] Condensado, comprimido. Pinalapot.

. 267 1313

29.01.2012 16:27

Condensation, n. [condenscion] Condensacion. Pagpapalapot. Condense, v. [condns] Condensar, comprimir. Palaputin. Condescend, v. [condisnd] Condescender, consentir; acomodarse la voluntad de otro. Pumayag, sumang-ayon, umalinsunod. Condescendence, n. [condisndens] Condescendencia. Pagpayag, pagsang-ayon, pag-alinsunod. Condign, adj. [condin] Condigno, merecido. Karapatdapat, marapat, ukol. Condignness, n. [condinnes] Condignidad, merecimiento. Karapatan. Condiment, n. [cndiment] Condimento, guiso, salsa. Panimpl, pangpalasa, rekado. Condition, n. [condcien] Condicion, cualidad. Lagay, kalagayan, kabagayan. Conditional, adj. [condcional] Condicional. Ayon sa kundisyon, sangayon sa ksunduan. Condole, v. [condl] Condolerse, simpatizar con, lamentar con otro; deplorar. Makidamdam, makidalamhat, makiisang loob sa damdamin; mahabag, maaw. Condolence, n. [condlens] Compasion, lstima. Habag, aw; pakikidalamhat. Condone, v. [condn] Perdonar. Magpatawad, patawarin. Conduce, v. [condis] Conducir, concurrir. Maghatid, ihatid, magtaguyod, itaguyod, pumatnugot, patnugutan, pumatnubay, patnubayan.

. 268 1313

29.01.2012 16:27

Conducive, adj. [condisiv] Conducente. Mitataguyod. Conduct, n. [cndct] Conducta, manejo, proceder, porte. Asal, ugal, kilos, any. Conduct, v. [cndct] Conducir, guiar. Maghatid, magtaguyod, pumatnugot, pumatnubay. Conductor, n. [condctr] Conductor. Tagapaghatid; konduktor. Conduit, n. [cnduit] Conducto. Pdaluyan. Cone, n. [con] Cono. Kono anyong mabilog na patuls sa itaas. Confection, n. [confeccin] Confitura, confeccion. Mga bagay na minatamis ginawang matamis. Confectionary, n. [confccineri] Confitera. Gwaan ng matams. Confectioner, n. [confccinr] Confitero. Manggagaw ng matamis. Confederacy, n. [confdresi] Confederacion, alianza. Kalipunan, ksunduan. Confederate, adj. [confedret] Confederado, aliado. Kasund, katipn. Confederate, v. [confedret] Confederar, unir; confederarse, unirse. Makipagkasund, makisama; magksund, magsama. Confederation, n. [confedrcin] Confederacion, alianza. Kalipunan, ksunduan. Confer, v. [confr] Conferenciar; conferir; dar.

. 269 1313

29.01.2012 16:27

Makipanayam; magkaloob, magbigay. Conference, n. [cnfrens] Conferencia. Panayam, slitaan, sapan. Confess, v. [confs] Confesar; declarar, reconocer. Magkumpisal; magpahayag, kumilala. Confession, n. [confcin] Confesion; reconocimiento. Pangungumpisal; pagkilala. Confessional, adj. [confcinal] Lo que pertenece la confesion. Nauukol sa pangungumpisal. Confessionary, n. [confcineri] Confesionario. Pngumpisalan. Confessor, n. [confsr] Confesor. Par, nagpapakumpisal, kompesor. Confidant, adj. [cnfidant] Confidente. Kalihim, katpatan, ktiwal. Confide, v. [confid] Confiar, fiarse. Magktiwal, tumiwal. Confidence, n. [cnfidens] Confianza; seguridad, integridad; presuncion, arrogancia. Tiwal, pagpapalagay ng loob; kabuoan ng loob; tapang. Confident, adj. [cnfident] Confidente. Pinagkakatiwalaan, ktiwal, katpatang-loob. Confidential, adj. [confidncial] Reservado, secreto. Lihim. Confidently, adv. [cnfidentli] Confidentemente, secretamente. Lihim, palihm. Confine, n. [cnfain] Confin, lmite, trmino. Hangg, hangganan. Confine, v. [confin]

. 270 1313

29.01.2012 16:27

Confinar, lindar; encerrar, aprisionar. Hanggann, patotohanan, kalungin, ibilangg. Confinement, n. [confinment] Prision, estreimiento. Pagkabilangg, pagkakulong. Confirm, v. [confrm] Comfirmar, ratificar. Patotohanan, patunayan. Confirmation, n. [confrmcion] Confirmacion, prueba, testimonio. Patotoo, patunay; pagpapatotoo, pagpapatunay. Confirmatory, adj. [confrmetori] Confirmativo. Mapatutunayan, mapatototohanan. Confiscate, v. [cnfisket] Confiscar. Samsamin ng pmahalaan, embarguhin ng pmahalaan. Confiscation, n. [confiskcion] Confiscacion. Pagsamsam ng pmahalaan, pag-embargo ng pmahalaan. Conflagration, n. [conflagrcion] Conflagracion. Sunog; pagkakadamaydamay. Conflict, n. [conflct] Conflicto; combate, pelea. Gul, pagkakalaban, pagkakatal; labann, away. Conflict, v. [conflct] Contender; combatir, luchar. Makipaglaban, makipagtalo; lumaban, makipagaway. Confluence, n. [cnfliuens] Confluencia, concurso. Pagkakatagp ng dalawa ilang ilog; bunton ng tao. Conform, v. [confrm] Conformar. Sumang-ayon, umayon, umalinsunod. Conformable, adj. [confrmabl] Conforme, semejante. Kasang-ayon, kahalintulad, kagaya, kapara, kaparis, kamukh. Conformation, n. [conformcion] Conformacion; arreglo. Pagsang-ayon; pagkakasunduan, pinagkyarian.

. 271 1313

29.01.2012 16:27

Conformity, n. [confrmiti] Conformidad, conveniencia. Pagsang-ayon, pagkakaisa; pagkawangis. Confound, v. [confund] Confundir; turbar. Luminlang, manggul. Confront, v. [confrnt] Confrontar. Tuusn. Confrontation, n. [confrontcion] Confrontacion. Pagtutuus. Confuse, v. [confiz] Confundir, desconcertar; oscurecer. Luminlang, gumul; magpalab. Confused, adj. [confizd] Confuso. Magul, malab. Confusion, n. [conficion] Confusion, desorden, caos; perturbacion, vergenza. Gul, kaguluhan, ligalig, walang ayos, walang tuos; kalituhan, kahihiyan. Confutation, n. [confiutcion] Confutacion. D pagpayag sa pagmamatwid ng katalo. Confute, v. [confit] Confutar, impugnar. Magwag sa pagmamatwid, patahimikin ang katalo. Congeal, v. [condchl] Congelar; congelarse, helarse. Mamu. Congenial, adj. [condchnial] Congenial; anlogo. Kaugal; kabagay, kagaya, kaparis. Congeniality, n. [condchinaliti] Semejanza de genio. Pagkakaisang ugal. Congenite, adj. [condchnit] Congnito. Kakambal, kasamang ipinanganak. Conger, n. [cngur]

. 272 1313

29.01.2012 16:27

Congrio. Pals. Congest, v. [condchst] Acumular, amontonar. Magbunton, ibunton, magsalansan, tipunin. Congestion, n. [condchschen] Congestion, acumulacion. Pagpapamu; pagbubunton. Conglomerate, adj. [conglmeret] Conglomerado. Tipn, ipn. Conglomerate, v. [conglmeret] Conglomerar. Tipunin, ipunin. Conglomeration, n. [conglomercien] Conglomeracion. Pagkakatipon, pagkipon. Congratulate, v. [congrtiulet] Congratular, felicitar. Bumat ng papuri; magbigay ng maligayang araw. Congratulation, n. [congratiulcion] Congratulacion, felicitacion. Papuri, pagbibigay ng maligayang araw. Congratulatory, adj. [congrtiuletori] Congratulatorio. Ang nauukol sa papuri sa pagbibigay ng maligayang araw. Congregate, v. [cngriguet] Congregar, reunir. Pumisan, tumipon. Congregation, n. [congrigucion] Congregacion. Kapisanan kapulungan ng mga taong may isang pananampalataya. Congregational, adj. [congrigucional] Lo que pertenece la congregacion. Nauukol sa kapisanan ng mga taong may isang pananampalataya. Congress, n. [cngres] Congreso. Kongreso, kapulungan ng mga kinatawan ng isang bans. Congruence, n. [cngriuens] Congruencia, conformidad. Pagkakasang-ayon, pagkabagay.

. 273 1313

29.01.2012 16:27

Congruency, n. [cngriuensi] Congruencia, conformidad. Pagkakasang-ayon, pagkabagay. Congruent, adj. [cngriuent] Congruente, conforme. Kasang-ayon, kabagay. Congruity, n. [congriiti] Congruencia, conformidad. Pagkakasang-ayon, pagkabagay. Congruous, adj. [cngrius] Congruo, idneo, apto. Ukol, marapat, maykaya. Conjectural, adj. [condchccheral] Conjetural. D malayong mangyari, kaypal; mahihinal, masasapantah. Conjecture, n. [condchccher] Conjetura; sospecha. Hak, sapantah, hinal; bintang. Conjecture, v. [condchccher] Conjeturar; sospechar. Maghak, magsapantah maghinal; magbintang. Conjoin, v. [condchin] Juntar, asociar; unirse, ligarse. Isama, ipisan, isap, ilakip; magsama, magsap, maglakip, magpisan. Conjoint, adj. [condchint] Asociado, confederado. Kasama, kasap, kalakip, kapisan. Conjugal, adj. [cndchiugal] Conjugal, matrimonial. Nauukol sa pag-aasawa, nauukol sa kasal. Conjugate, v. [cndchiuguet] Conjugar. Magbaybay ng pangwatas. Conjugation, n. [condchiugucion] Conjugacion. Pamamaybay ng pangwatas. Conjunct, adj. [condchntc] Conjunto, unido. Kalakip, kapisan, kasama. Conjunction, n. [condchnccion] Conjuncion, union, liga; conjuncion.

. 274 1313

29.01.2012 16:27

Pagkasama, pagkalakip; pagkapisan; pang-ugnay. Conjunctive, adj. [condchctiv] Conjunto; conjuntivo. Pagkakasama, pagkakalakip, pagkakapisan; nauukol sa pang-ugnay. Conjuncture, n. [condchncchr] Coyuntura. Kasukasuan. Conjuration, n. [condchurcion] Deprecacion, splica ardiente; conjuracion. Pamanhik na may panunump; panghihimagsik na pagkarakay binalak. Conjure, v. [condchir] Conjurar citar en nombre de Dios; conspirar. Manump sa pangalan ni Bathal manghimagsik. Connate, adj. [connt] Del mismo parto. Kambal. Connect, v. [conct] Juntar, unir, trabar; coordinar, combinar. Iugnay, idugtong, isugpong, iugpong; ibagay. Connection, n. [conccion] Conexion, enlaze, trabazon. Kaugnay, karugtong, kasugpong, kaugpon. Connexion, n. [conccion] Conexion, enlaze, trabazon. Kaugnay, karungtong, kasugpong, kaugpon. Connivance, n. [conivans] Connivencia, disimulo. Pagpapalagpas sa malng namasid, d pagpansin. Connive, v. [coniv] Guiar el ojo; disimular. Kumindat; palagpasin ang maling nmasid. Connoisseur, n. [conisr] Perito, conocedor. Tagapun, tagaalm. Connubial, adj. [conibial] Conyugal, matrimonial. Nauukol sa pag-aasawa, nauukol sa kasal. Conquer, v. [cnker] Conquistar; vencer. Sumakop; magpasuk.

. 275 1313

29.01.2012 16:27

Conquerable, adj. [cnkerabl] Conquistable, vencible. Masasakop, mapasusuk. Conqueror, n. [cnkeror] Conquistador, vencedor. Mnanakop, mapagpasuk. Conquest, n. [cnquest] Conquista. Pananakop, pagpapasuk. Consanguineous, adj. [consangunies] Consanguineo. Kadug, kamag-anak. Consanguinity, n. [consanguniti] Consanguinidad. Kadug, kamag-anak. Conscience, n. [cnciens] Conciencia. Budh. Conscientious, adj. [concincias] Concienzudo. May mabuting budh. Conscious, adj. [cnscies] Sabedor de sus propios pensamientos y acciones. Nakakaalam ng kanyang pagkatao, nasa pagkatao. Consciously, adv. [cnsciesli] sabiendas. Nasa pagkatao, alm. Conscript, adj. [cnscript] Conscripto, registrado. Nakatal, nakatand. Conscription, n. [conscrpcion] Asiento en algun registro, lista matrcula. Pagktal, pagktand. Consecrate, adj. [cnsicret] Consagrado. Itinalagang bagay. Consecrate, v. [cnsicret] Consagrar, dedicar. Magtalag; italag. Consecration, n. [consicrcion] Consagracion.

. 276 1313

29.01.2012 16:27

Pagtatalag. Consecutive, adj. [conskiutiv] Consecutivo. Sunodsunod. Consent, n. [consnt] Consentimiento. Kapahintulutan, pahintulot. Consent, v. [consnt] Consentir, conceder, permitir. Pahintulutan, itulot, magpahintulot, pumayag. Consequence, n. [cnsecuens] Consecuencia, resulta. Pinangyarihan, kinhinatnan. Consequent, adj. [cnsecuent] Consiguiente, consecutivo. Nkakasunod. Consequent, n. [cnsecuent] Consecuencia. Khinatnn. Consequential, adj. [consecuncial] Consecutivo. Nkakasunod. Consequently, adv. [cnsicuentli] Por consiguiente. Dahil dito. Conservation, n. [consrvcion] Conservacion. Pagpapanatili, pagpapalag. Conservative, adj. [consrvativ] Conservativo. D nasisir , namamalag, nananatili. Conservator, n. [conservetor] Conservador; protector. Tagapagpanatili, tagapamalag; tagakandil. Conserve, n. [cnserv] Conserva. Tinggal, imbak. Conserve, v. [cnserv] Conservar, cuidar. Ingatan, pag-ingatan. Consider, v. [consder]

. 277 1313

29.01.2012 16:27

Considerar, pensar, meditar, examinar. Akalain, dilidiliin, bulayin, isipin, gunitain, wariin. Considerable, adj. [consderabl] Considerable. Mapakukundanganan. Considerate, adj. [consderet] Considerado, prudente, atento, discreto. Mapagwar , mabait, mahinahon, mahinhin. Consideration, n. [considercion] Consideracion; reflexion; importancia, valor, mrito. Pakundangan; war, gunit, dilidil; halaga, kabuluhan, saysay. Consign, v. [consin] Consignar entregar otro alguna cosa; ceder. Ipagkaloob, ibigay. Consignee, n. [consain] Agente. Ktiwal sa isang pagkabuhay pangangalakal. Consignment, n. [consinment] Consignacion. Padal. Consist, v. [consst] Consistir. Ipagka..., ika..., ipagkagayon. Consistence, n. [consstens] Consistencia, conformidad, estabilidad. Kalagayan, katibayan, kapanatilihn, pagkakaayon. Consistency, n. [consstensi] Consistencia, conformidad, estabilidad. Kalagayan, katibayan, kapanatilihan, pagkakaayon. Consistent, adj. [consstent] Consistente, firme, slido. Matibay, matatag, masinsin. Consistorial, adj. [consistrial] Consistorial. Nauukol sa kapulungan ng mga pinun ng isang relihyon. Consistory, n. [consstori] Consistorio. Hukuman kapulungan ng mga pinun ng isang relihyon. Consolable, adj. [conslabl] Consolable. Mangyayaring maalw.

. 278 1313

29.01.2012 16:27

Consolation, n. [consolcien] Consolacion, alivio. Alw, kaaliwan. Consolatory, adj. [consletori] Consolatorio. Nakaaalw. Console, v. [consl] Consolar, confortar. Umalw. Consoler, n. [consler] Consolador. Tagaaliw, mang-aaliw. Consolidate, v. [conslidet] Consolidar, consolidarse. Isama, isap ilakip; magsama, magsap, maglakip. Consolidation, n. [consolidcion] Consolidacion, conjuncion. Pagkakaisa, pagkakasama, pagkakasap, pagkakalakip. Consonance, n. [cnsonans] Consonancia, rima, armonia. Pagkakatugm, pagkakabagay ng tinig. Consonant, n. [cnsonant] Consonante. Katinig, katingig, katugm. Consort, n. [cnsort] Consorte; esposo, esposa. Kasama; asawa. Consort, v. [consrt] Asociarse; casar. Magsama; mag-asawa. Conspicuous, adj. [conspkiues] Conspicuo, eminente, ilustre, famoso, distinguido. Magiting, buny, litw, tang, bantog. Conspiracy, n. [conspresi] Conspiracion. Pagbabangon ng isang panghihimagsik. Conspirator, n. [conspretor] Conspirador. Ang nagbabangon ng panghihimagsik. Conspire, v. [conspir] Conspirar, conjurarse.

. 279 1313

29.01.2012 16:27

Magbangon ng panghihimagsik. Conspirer, n. [conspirer] Conspirador. Ang nagbabangon ng panghihimagsik. Constable, n. [cnstabl] Constable. Konstabularyo. Constancy, n. [cnstansi] Constancia, perseverancia. Tiyaga, katiyagaan. Constant, adj. [cnstant] Constante, perseverante. Matiyag. Constellation, n. [constelcion] Constelacion. Kapisanan ng mga talt bituin. Consternation, n. [consterncien] Consternacion, atolondramiento, terror. Gulo, pagkatulig, takot, gulat. Constipate, v. [cnstipet] Constiparse. Sipunin. Constipation, n. [constipcion] Constipacion. Sipon. Constituency, n. [constitunsi] Junta electoral. Kapisanan ng nagsisiboto. Constitution, n. [constiticion] Constitucion. Pagkatatag. Constitutional, adj. [constiticional] Constitucional. Ayon sa pagkatatag. Constrain, v. [constrn] Constreir, restringir, impedir. Pumigil, pigilin, umampat, ampatin. Constraint, n. [constrnt] Constreimiento. Pagpigil, pag-ampat. Constrict, v. [constrct]

. 280 1313

29.01.2012 16:27

Constreir, apretar, estrechar, encoger. Pigilin, higpitan, paurungin. Constriction, n. [constriccion] Constriccion, encogimiento. Paghigpit, pag-urong. Construct, v. [constrct] Construir, edificar. Gumaw, gumaw ng gusal. Construction, n. [constrccion] Construccion. Paggaw, paggaw pagkgaw ng gusal. Construe, v. [cnstriu] Construir; interpretar, explicar. Magtatag; magpaliwanag, magpaaninaw. Consul, n. [cnsl] Consul. Konsul. Consular, adj. [cnsiulr] Consular. Ukol sa gwain ng konsul. Consulate, n. [cnsiulet] Consulado. Kwanihan ng konsul. Consult, v. [conslt] Consultar. Sumanggun, magtanong. Consultation, n. [consaltcion] Consulta. Sanggun. Consume, v. [consim] Consumir, acabar, gastar; consumirse, deshacerse, acabarse. Umubos, gumugol, tumapos; maubos, maparam, matapos. Consumer, n. [consimer] Consumidor, parroquiano. Tagaubos, tagabil, suk. Consummate, v. [cnsiumet] Consumar, terminar. Tapusin, ubusin. Consummation, n. [consiumcion] Consumacion. Katapusan.

. 281 1313

29.01.2012 16:27

Consumption, n. [consmcion] Consuncion, disipacion; tisis. Pagkaubos, pagkawal; sakit na pagkatuy, tika. Consumptive, adj. [consmtiv] Consuntivo; tsico. Nauubos, nawwal; ntutuy, iniitika, natitisis. Contact, n. [cntact] Contacto. Hip, sag, salng. Contagion, n. [contdchen] Contagio. Hawa, pagkahawa. Contagious, adj. [contdches] Contagioso. Nakakahawa. Contain, v. [contn] Contener, caber. Magkaroon, magtaglay, maglamn, maglulan, magkasya. Contaminate, v. [contminet] Contaminar, manchar, corromper. Mahawa, masir ; mabulok; madungisan. Contamination, n. [contamincion] Contaminacion. Pagkahawa. Contemn, v. [contm] Despreciar, menospreciar. Hamakin, murahin. Contemplate, v. [contmplet] Contemplar, meditar. Magdildil, magbulay, magwar , gumunit, magnilay. Contemplation, n. [contemplcion] Contemplacion; estudio, consideracion. Pagmamalas, pagwawar, pagninilay, gunit. Contemplative, adj. [contmpletiv] Contemplativo. Mapagmalas, mapagwar, mapaggunit, mapagnilay. Contemporaneous, adj. [contempornies] Contemporneo, coetneo. Kapanahon, kasabay. Contemporary, adj. [contmporeri] Contemporneo, coetneo.

. 282 1313

29.01.2012 16:27

Kapanahon, kasabay. Contempt, n. [contmpt] Desprecio, menosprecio. Paghamak, pag-alipust, pagmura, pintas, lait. Contemptible, adj. [contmtibl] Despreciable, desestimado, vil. Hamak, ilipust, kalait-lait. Contemptuous, adj. [contmchiues] Desdeoso, insolente, despreciador. Mapaghamak, mapagalipust, mapaglait, palapintas, basts, magaspang. Contend, v. [contnd] Contender, disputar, altercar. Lumaban, makipagaway, makipagtalo. Contendent, n. [contndent] Contendiente, antagonista. Kalaban, kaaway, katalo. Content, adj. [cntent] Contento. Masay, galak, tw, nasisiyahangloob, galak, lugod. Content, n. [contnt] Contentamiento, satisfaccion. Kasiyahan ng loob, say, galak, tw, kaluguran, lugod. Content, v. [contnt] Contentar, satisfacer. Masiyahn, malugod, matw, magalk, masayahn. Contention, n. [contncion] Contencion, altercacion, debate, competencia. Pagtatalo, pagpupunyagian, pagpapanaman. Contentious, adj. [contncies] Contencioso, litigioso. Palatal, mapagbasag-ulo, palaaway, mapag-usap. Contentment, n. [contntment] Contentamiento, satisfaccion. Kasiyahan ng loob, lugod, kasayahan. Contest, n. [contst] Contienda, disputa, debate, altercacion. Pagtatalo, pungyagian, koponn, labanan. Contest, v. [contst] Contender, disputar, competir. Lumaban, makipagtalo, makipagpungyag.

. 283 1313

29.01.2012 16:27

Contestant, adj. [contstant] Contendiente. Nakikipagtalo, nakikipagpungyag, kalaban. Contestation, n. [contestecion] Contestacion. Sagot, kasagutan. Context, n. [cntecst] Contexto, contenido. Ang nilalamn. Contiguity, n. [contiguiti] Contigedad. Lapit, kalapitan. Contiguous, adj. [contguies] Contigo. Kalapt, katab. Continence, n. [cntinens] Continencia, templanza. Pagpipigil, hinahon. Continency, n. [cntinensi] Continencia, templanza. Pagpipigil, hinahon. Continent, adj. [cntinent] Continente. Mapagpigil, mahinahon. Continent, n. [cntinent] Continente. Kontinente, malawak na lup. Continental, adj. [continntal] Continental. Nauukol sa kontinente. Contingence, n. [contndchens] Contingencia. Pagkaktaon, hind akalain. Contingency, n. [contndchensi] Contingencia. Pagkkataon, hind akalain. Contingent, adj. [contndchent] Contingente, casual. Nagktaon, hind sinasady. Continual, adj. [contniual] Continuo.

. 284 1313

29.01.2012 16:27

Patuloy. Continuance, n. [contniuans] Continuacion, permanencia, duracion. Tuloy, tagl, lon. Continuation, n. [continiucion] Continuacion, duracion. Pagtutuloy, pagtatagal. Continue, v. [contniu] Continuar. Magpatuloy, ipagpatuloy. Continuous, adj. [contniues] Continuo. Patuloy, sund-sunod. Contort, v. [contrt] Torcer. Baluktutin, pilipitin. Contortion, n. [contrcion] Contorsion. Pagbabaluktot, pagpipilipit. Contour, n. [contr] Contorno. Buong palibot, buong paligid. Contraband, adj. [cntraband] Prohibido, ilegal. Bawal, labag sa kautusan. Contraband, n. [cntraband] Contrabando. Laban sa utos ng pmhalaan. Contrabandist, n. [cntrabandist] Contrabandista. Ang nangangalakal ng mga bagay na ipinagbabawal ng pmahalaan. Contract, n. [contrct] Contrato. Kyarian, ksunduan, slitaan. Contract, v. [contrct] Contratar. Makipagkyar, makipagksund. Contraction, n. [contrccion] Contraccion, abreviatura. Pag-iis ng dalawang slit. Contractor, n. [contrctor]

. 285 1313

29.01.2012 16:27

Contratante, contratista. Ang tumatanggap ng kontrato; ang pumapakyaw ng anomang gwain. Contradict, v. [contradct] Contradecir, oponerse. Kataluhin; sumalangsang, sumumng. Contradiction, n. [contradccion] Contradiccion, contrariedad. Katal, kalaban, sumng. Contradictory, adj. [contradctori] Contradictorio. Katal, kalaban. Contrariwise, adv. [cntreriuais] Al contrario. Pasalungat, pabaligtad. Contrary, n. [cntreri] Contrario, opuesto. Salungat, laban, salangsang, labag. Contrast, n. [cntrast] Contraste, oposicion. Pagkakaiba, pagkasalangsang. Contrast, v. [cntrast] Contrastar, oponer. Sumalangsang. Contravene, v. [contravn] Contravenir, oponerse, obrar en contra. Lumabag, sumalangsang, sumway. Contravention, n. [contravncion] Contravencion. Paglabag, pagsalangsang, pagsway. Contribute, v. [contrbiut] Contribuir, ayudar, cooperar. Umabuloy, umambag; tumulong. Contribution, n. [contribicion] Contribucion; cooperacion. Abuloy, ambag. Contributor, n. [contrbiutor] Contribuyente. Umaabuloy, umaambag. Contrite, adj. [cntrait] Contrito, arrepentido, penitente. Nagsisisi.

. 286 1313

29.01.2012 16:27

Contrition, n. [contrcion] Contricion. Pagsisisi. Contrivance, n. [contrivans] Idea, designio, concepto; invencion, artificio. Isipan, paraan, hak; kath. Contrive, v. [contriv] Idear, imaginar; inventar. Pumaraan, umisip, humak, humath. Control, n. [contrl] Sujecion, freno. Panugp, pangpigil. Control, v. [contrl] Reprimir, restringir. Sumugp, sugpuin; pigilin. Controversial, adj. [contrvercial] Lo que pertenece las controversias. Nauukol sa pagtatalo. Controversy, n. [contrversi] Controversia, disputa. Pagtatalo. Controvert, v. [contrvert] Controvertir, disputar. Makipagtalo. Contumacious, adj. [contiumcis] Contumaz, terco. Matigas ang ulo, mapurol ang ulo. Contumacy, n. [cntiumesi] Contumacia, terquedad. Katigasan ng ulo, kapurulan ng ulo. Contumelious, adj. [contiumlious] Contumelioso, sarcstico, injurioso, difamatorio. Mapaghamak, mapaglait, mapanirang puri. Contumely, n. [cntiumeli] Contumelia, ultraje, injuria, menosprecio. Pahamak, lait, paninirang puri. Contuse, v. [contiz] Contundir, magullar, golpear. Bumugbog, lumamog. Contusion, n. [conticion] Contusion.

. 287 1313

29.01.2012 16:27

Bugbog. Conundrum, n. [conmdrm] Acertijo, adivinanza. Bugtong. Convalescence, n. [convalsens] Convalecencia. Pagpapalaks pagkatapos na magkasakt. Convalescent, adj. [convalsent] Convaleciente. Nagpapalakas [na galing sa sakt]. Convalescent, n. [convalsent] Convaleciente. Taong bagong kagagalng sa sakt. Convene, v. [convn] Convocar, congregar. Magpisan, magtipon. Convenience, n. [convniens] Conveniencia, comodidad, conformidad. Kaukulan, ginghawa, kabagayan. Convenient, adj. [convnient] Conveniente, cmodo, propio. Ukol, bagay, akm, marapat. Convent, n. [cnvent] Convento. Bahay-par , kombento. Convention, n. [convncien] Convencion, asamblea, congreso. Katipunan, kapulungan, tpanan. Conventional, adj. [convncinal] Convencional. Pasubal sa pangyayarihan, kung, pagka.... Conventual, adj. [convnchiual] Conventual. Nauukol sa bahay-par nauukol sa kombento. Converge, v. [convrdch] Converger, dirigirse un mismo punto. Magtagp sa isang dulo ang dalawang guhit. Convergence, n. [convrdchent] Convergencia. Pagtatagp sa isang dulo ng dalawang guhit. Conversant, adj. [cnvrsant]

. 288 1313

29.01.2012 16:27

Versado en, experimentado, familiar. Nakatatals, nakababatid, sany, bihas, maalam. Conversation, n. [convrscin] Conversacion. Slitaan, sapan. Converse, v. [cnvrs] Conversar, platicar. Makipag-usap, makipagsalitaan. Converse, n. [cnvrs] Conversacion, pltica. Slitaan, sapan. Conversion, n. [convercien] Conversin. Pagkaakt, pagbabagong-loob. Convert, v. [convrt] Convertir; convertirse. Maakit, magbagong-loob. Convert, n. [convrt] Converso. Naakt, nagbagong-loob. Convertible, adj. [convrtibl] Convertible, trasmutable. Mangyayaring akitn, nababago. Convex, adj. [cnvecs] Convexo. Kukb, malukom, lukob, umbok ang gitn. Convex, n. [cnvecs] Cuerpo circular. Kukb, lukob, lukom. Convey, v. [conv] Trasportar, trasmitir. Maglipat, maghatid. Conveyance, n. [convant] Conduccion, trasporte. Paghahatid, paglilipat. Convict, adj. [convct] Convencido. Hikayt, akt. Convict, n. [cnvict] Convicto. Ang kumikilala ng sarilng sala, ang napakikilalang salar n.

. 289 1313

29.01.2012 16:27

Convict, v. [convct] Convencer. Humikayat, umakt. Conviction, n. [convccion] Conviccion. Sariling paniniwal. Convince, v. [convns] Convencer. Humikayat, umakt. Convivial, adj. [convvial] Sociable, hospitalario. Mabuting makisama, mapagpatuloy. Conviviality, n. [convivaliti] Sociabilidad. Pakikisama. Convocate, v. [cnvoket] Convocar, citar. Tumawag ng pulong. Convocation, n. [convokcion] Convocacion. Pagpupulong. Convoke, v. [convc] Convocar, citar. Tumawag ng pulong. Convolve, v. [convlv] Arrollar, revolver. Umikid; ikirin. Convoy, n. [cnvoi] Convoy. Kumboy. Convoy, v. [convi] Convoyar. Maghatid; ihatid. Convulse, v. [convls] Convelerse; irritarse. Pulikatin; mamanhid. Convulsion, n. [convlcion] Convulsion; espasmo. Pulikat; pamanhid. Convulsive, adj. [convlsiv] Convulsivo.

. 290 1313

29.01.2012 16:27

Nuukol sa pulikat. Cony, n. [cni] Conejo. Koneho. Coo, v. [cu] Arrullar, enamorar. Sumiyap; sumuy, makiusap ng pag-ibig. Cook, n. [cuc] Cocinero. Manglulut, tagapangusin, tagapaglut, kosinero. Cook, v. [cuc] Cocinar. Maglut, mangusin. Cookery, n. [ckeri] Arte de cocinar. Karunungan sa paglulut. Cool, adj. [cul] Frio, fresco. Malamig. Cool, v. [cul] Enfriar, refrescar, entibiar, atemperar. Magpalamig; palamigin. Cooler, n. [cler] Enfriadera. Sisidlang plamigan. Coolness, n. [clnes] Frialdad, tibieza. Lamig, kalamigan. Coom, n. [cum] Hollin de horno; el unto negro que despiden los ejes de las ruedas de los carros y coches. Kulil ng hurn; ang nanglalapot na maitim na lumalabas sa mga ehe ng mga gulong ng karro at karwahe. Coop, n. [cup] Caponera, gallinero; redil para ganado lanar. Kulungan, tangkal. Coop, v. [cup] Enjaular, encarcelar. Isilid sa kulungan. Cooper, n. [cper] Tonelero. Tagagaw ng bariles.

. 291 1313

29.01.2012 16:27

Cooper, v. [cper] Hacer fabricar barriles. Gumaw ng bariles. Cooperate, v. [coperet] Cooperar. Tumulong; tulungan. Cooperation, n. [cooperecion] Cooperacion. Tulong. Cooperator, n. [coperetor] Cooperador. Ang tumutulong. Coordinate, adj. [cordinet] Coordinado. Kaayos. Coordination, n. [coordincien] Coordinacin. Pagsasaayos. Copartner, n. [coprtner] Compaero; socio. Kasama; kasam. Cope, n. [cop] Capa pluvial. Sutana, damit na mahab. Cope, v: [cop] Cubrir, competir, contender, disputar. Magtakip; makipaglaban, makipagtalo. Copier, n. [cpier] Copiante, copista. Tagasalin, mnanalin. Coping, n. [cping] Cumbre de edificio. Taluktok ng gusal. Copious, adj. [cpis] Copioso, abundante. Marami, sagan. Copiously, adv. [cpisli] Copiosamente, en abundancia. Na pagkarami, na pagkasagan. Copiousness, n. [cpisnes] Abundancia, copia.

. 292 1313

29.01.2012 16:27

Dami, karamihan, sagan, kasaganaan. Copper, n. [cpper] Cobre. Tansong pul. Coppersmith, n. [cpersmiz] Calderero. Manggagaw sa tansong pul. Copper-work, n. [cper-werk] Fbrica de cobre. Gwaan ng tansong pul. Copulate, v. [cpiulet] Unir, juntar. Iugnay, isugpong. Copulative, adj. [cpiuletiv] Copulativo, conjuntivo. Pang-ugnay, panugpong. Copy, n. [cpi] Copia, ejemplar de algun libro. Salin. Copy, v. [cpi] Copiar, trasladar algun escrito. Magsalin, humwad, pumaris; isalin. Copy-book, n. [cpibuk] Cuaderno; copiador de cartas. Kwaderno; salinn ng sulat. Copyright, n. [cpirait] La propiedad de una obra literaria. Pagka may ar ng isang kath akd. Coquet, v. [cokt] Cocar, cortejar. Gumir, magpaibig, lumand. Coquetry, n. [coktri] Coquetera. Kalandian, kagaslawan. Coquette, n. [cokt] Coqueta. Land, magaslaw. Coquettish, n. [coktish] Coqueta. Land, magaslaw. Coral, n. [cral]

. 293 1313

29.01.2012 16:27

Coral. Koral, bulaklak na bat. Cord, n. [cord] Cuerda, cordel. Lubid, panal. Cord, v. [cord] Encordelar. Talian ng lubid. Cordage, n. [crdedch] Cordaje. Mga lubid at pis. Cordial, adj. [crdial] Cordial, sincero. Tapat, tapat na loob. Cordiality, n. [cordiliti] Cordialidad, sinceridad. Katapatang loob, pagkatapat na loob. Core, n. [cor] Cuesco, fondo centro de alguna cosa. Ubod. Cork, n. [cork] Corcho, tapon. Tapon, pasak. Cork, v. [cork] Tapar botellas con corchos. Tapunn, pasakan ng tapon. Corkscrew, n. [crcscriu] Tirabuzon. Tirabusn, pangbunot ng tapon. Corn, n. [corn] Grano, mais, fruto y semilla de las mieses. Mais, butil na gugulayin. Corn, v. [corn] Salar. Asnn. Corn-cob, n. [corncb] Mazorca. Busal ng mais. Corner, n. [crner] ngulo, esquina, rincon. Sulok, kant, pnulukan.

. 294 1313

29.01.2012 16:27

Cornered, adj. [crnerd] Angulado, esquinado. Nakasulok. Cornet, n. [crnet] Corneta. Korneta, patunog na tans, tambuling tans. Cornice, n. [crnis] Cornisa. Gilid ng pinid, gilid. Corona, n. [corna] Corona. Korona, putong. Coronation, n. [coroncien] Coronacion. Pagpuputong ng korona. Coroner, n. [croner] Coronel oficial que hace la inspeccion jurdica de los cadveres. Tagalitis ng hukuman sa bangkay. Coronet, n. [cronet] La corona particular que corresponde los ttulos segun su clase. Ang namumukod na korona na naghahayag ng ur ng kataasan. Corporal, adj. [crporal] Corporal, corpreo. Nahihinggil sa katawan. Corporal, n. [crporal] Cabo. Kabo ng kawal. Corporate, adj. [crporet] Formado en cuerpo en comunidad. Kasama, kalakip. Corporation, n. [corporcion] Corporacion. Samahn. Corporeal, adj. [corprial] Corpreo. May katawan. Corps, n. [corps] Cuerpo de ejrcito, regimiento. Hukb. Corpse, n. [corps] Cadaver.

. 295 1313

29.01.2012 16:27

Bangkay. Corpulence, n. [crpiulens] Corpulencia. Kayabungan, yabong. Corpulency, n. [crpiulensi] Corpulencia. Kayabungan, yabong. Corpulent, adj. [crpiulent] Corpulento. Mayabong. Corpus-Christi day, n. Dia de Corpus. Kaarawan ng Korpus. Correct, adj. [corrct] Correcto. Tus, tam, matwid. Correct, v. [corrct] Corregir; reprender; castigar. Isaayos; sawayin; parusahan. Correction, n. [corrcien] Correccion, castigo. Paghuhusay, pag-aayos; parusa. Correctness, n. [corrctnes] Exactitud. Katuusan. Correlative, adj. [corrletiv] Correlativo. Kaakm, kaadhik. Correspond, v. [correspnd] Corresponder. Gumanting-loob; umayon. Correspondence, n. [correspndens] Correspondencia. Pakikipagsulatan. Correspondent, adj. [correspndent] Correspondiente, conveniente. Ukol, marapat, ayon. Correspondent, n. [correspndent] Correspondiente. Tagasulat, katiwal sa pakikipagsulatan; kasulatn. Corridor, n. [crridor]

. 296 1313

29.01.2012 16:27

Corredor. Salas. Corrigible, adj. [crridchibl] Corregible. Misasaayos, mapabubuti. Corroborate, v. [corrboret] Corroborar. Magpatibay, umayon. Corroboration, n. [corroborcion] Corroboracion. Pagpapatibay, pagsang-ayon. Corrode, v. [corrd] Corroer. Sumir; kalawangin. Corrosion, n [corrcin] Corrosion. Kasir an; kalawang. Corrosive, adj. [corrsiv] Corrosivo. Siran, klawangin. Corrugate, adj. [crriuguet] Encogido, arrugado. Kulubot. Corrugate, v. [crriuguet] Arrugar. Kumulubot. Corrupt, adj. [corrpt] Corrumpido, depravado. Sir , hamak, masam, bulok. Corrupt, v. [corrpt] Corromper, infectar, pudrir. Masir, mabulk, mpahamak. Corruptible, adj. [corrptibl] Corruptible. Siran, bublukin. Corruption, n. [corrpcin] Corrupcion, vicio, pudredumbre. Pagkasir, pagkabulok, pagkapahamak. Corruptive, adj. [corrptiv] Corruptivo. Nakasisir , nakabubulok, nakapagpapahamak.

. 297 1313

29.01.2012 16:27

Corsair, n. [corsar] Corsario, pirata. Tulisang dagat. Corselet, n. [crslet] Coselete. Kasakbatan ng kawal na pananggalan ng katawan. Corset, n. [crset] Cors, corpio. Kurs. Coruscate, v. [corsket] Relucir, resplandecer. Kuminang, kumintab. Coruscation, n. [corskecion] Resplandor. Kinang, kintab. Cosmetic, adj. & n. [cozmtic] Cosmtico. Anomang kath na pangpakinis ng balat. Cosmopolitan, n. [cozmoplitan] Cosmopolita. Tao na ang kinikilalang bayan niyay ang sangdaigdig. Cost, n. [cost] Coste, precio. Halag. Cost, v. [cost] Costar. Magkahalag. Costal, adj. [cstal] Lo perteneciente las costillas. Nauukol sa tadyang. Costly, adj. [cstli] Costoso, suntuoso, caro. Magugol, mahalaga, mahal. Costume, n. [cstium] Traje, la usanza y estilo de diferentes paises. Pananamit. Cot, n. [cot] Cabaa, choza. Damp, bahay na munti kubo. Cotemporary, adj. [cotmporeri] Contemporaneo.

. 298 1313

29.01.2012 16:27

Kapanahon, kasabay. Coterie, n. [coter] Corrillo, coro, tertulia. Umpukan, satsatan. Cotillion, n. [cotlien] Rigodon. Rigudon. Cottage, n. [ctedch] Cabaa, choza. Damp, kubo, bahay na munt. Cotter, n. [cter] Rstico, aldeano. Taong bukid, taong mababang ur. Cotton, n. [ctn] Algodon; cotona. Sinulid; bulak. Cotton-mill, n. [ctn-mil] Hilandera de algodon. Snuliran. Cotton-tree, n. [ctn-tri] Algodonero. Pun ng bulak. Couch, n. [cutch] Lecho, canap. Sandalan, hilign. Cough, n. [cof] Tos. Ub. Cough, v. [cof] Toser. Umub. Coulter, n. [clter] Raja de arado. Sudsod. Councellor, n. [cuncelor] Concejal, individuo del concejo. Konsehal, kasanggun. Counsel, n. [cunsel] Consejo, deliberacion. Payo, hatol, pasiya. Counsel, v. [cunsel]

. 299 1313

29.01.2012 16:27

Aconsejar. Pumayo, humatol. Counsellor, n. [cunselor] Consejero, confidente. Tagapayo, kasanggun. Council, n. [cuncil] Concilio consejo. Kapulungan. Count, n. [cunt] Cuenta. Bilang. Count, v. [cunt] Contar, numerar. Bumilang. Countenance, n. [cuntinans] Semblante, aspecto. Pagmumukh, any. Countenance, v. [cuntinans] Proteger, favorecer. Kalingain, lingapin. Counter, adv. [cunter] Contra, al contrario. Laban, bagkus, subal. Counter, n. [cunter] Contador. Pangbilang. Counteract, v. [caunterct] Contrariar, impedir. Hadlangan, pinsalin. Counteraction, n. [cunteraccion] Oposicion. Hadlang, tutol. Counterbalance, n. [cunterbalans] Contrapeso, equilibrio. Pnimbangan. Counterfeit, adj. [cunterfit] Falsificado, engaoso. Day, hwad. Counterfeit, n. [cunterfit] Falseador, impostor. Magdaray, manghuhwad.

. 300 1313

29.01.2012 16:27

Counterfeit, v. [cunterfit] Falsear, imitar. Magday manghwad. Counterfeiter, n. [cunterfiter] Falsario. Magdaray, manghuhwad. Counter-mand, v. [cunter-mand] Contramandar. Magbago ng utos. Counterpane, n. [cunterpen] Colcha de cama, sobrecama. Panapin sa hgaan. Counterpart, n. [cunterpart] Parte correspondiente; duplicado, copia. Kaukulang bahagi; salin. Counterpoise, n. [caunterp-iz] Contrapeso, equilibrio. Pnimbangan. Counterpoise, v. [caunterpiz] Contrapesar, contrabalancear. Manimbang. Countersign, n. [cuntersain] Contrasea. Tand na pinakahudyat. Countersign, v. [cuntersain] Refrendar. Lagdaan ng patibay ang isang batibayan ng sangayon sa kautusan. Countess, n. [cuntes] Condesa. Kondesa. Counting-house, n. [cunting-jus] Despacho. Bahay-tusan, banko. Countless, adj. [cuntles] Innumerable. D mabilang. Countrified, adj. [kuntrifaid] Rstico, campesino. Ukol sa bukid parang. Country, adj. [cuntri] Rstico; campesino, agreste.

. 301 1313

29.01.2012 16:27

Ukol sa bukd parang. Country, n. [cuntri] Pais, region; aldea, campo; patria. Lupain, lup; parang, bukid; inang-bayan. Country-man, n. [cuntriman] Paisano, compatriota; aldeano. Kalupain, kababayan; taga bukid, taga nayon. County, n. [cunti] Condado. Lalawigan. Couple, n. [kopl] Par, lazo. Dalawa, paris, pareha. Couple, v. [kopl] Unir, juntar; casar. Pagsamahin, pagpisanin; pag-asawahin. Couplet, n. [kplet] Copla. Isang ur ng tul. Coupling, n. [kpling] Cpula. Panal. Courage, n. [kredch] Corage, valor, bravura. Tapang, lakas ng loob, kabuoan ng loob. Courageous, adj. [kerdches] Corajudo, animoso, valeroso. Matapang, malakas ang loob, bu ang loob. Courier, n. [crier] Correo, mensagero. Tagapagdal ng sulat, at pahatid kawad, utusn. Course, n. [cors] Curso, carrera. Takb. Course, v. [cors] Cazar, perseguir; corretear. Manghuli ng hayop, humabol; tumakbo. Courser, n. [corser] Corcel; corredor cazador de liebres. Kabayong matulin; manghuhuli ng liebre. Court, n. [cort]

. 302 1313

29.01.2012 16:27

Corte, tribunal de justicia. Hkuman. Court, v. [cort] Cortejar, enamorar, adular. Lumigaw, mangligaw, sumuy. Courteous, adj. [krties] Corts, atento, civil, afable, urbano. Magalang, mapagpitagan, mapagbigay-loob. Courtesy, n. [kortisi] Cortesa. Galang, pitagan, pagbibigay-loob. Courtesy, v. [kortisi] Hacer una cortesa, hablar tratar con cortesa. Magbigay-galang, magbigay-pitagan, magbigayloob. Court-house, n. [court-jus] Foro, tribunal. Bahay-hukuman. Court-martial, n. [court-mrcial] Corte marcial, consejo militar. Hukumang militar; hukumang sundalo. Court-plaster, n. [crt-plaster] Tafetan ingles. Patk. Courtship, n. [crtship] Cortejo, galantera. Panunuy, pangliligaw. Cousin, n. [kuzn] Primo prima. Pinsan. Cove, n. [cov] Ensenada, caleta. Lik [sa dagat]. Covenant, n. [kvenant] Pacto, contrato, estipulacion, tratado. Tipan, kyarian, ksunduan, slitaan. Covenant, v. [kvenant] Pactar, estipular. Magtipan, magkyar , magksundo. Cover, n. [kver] Cubierta, tapadera; abrigo, techado. Takip, tungtong, bubong karang, balot.

. 303 1313

29.01.2012 16:27

Cover, v. [kver] Cubrir, tapar. Takpan, tungtungan, atipan. Covering, n. [kvering] Ropa vestido. Damit, suot, balabal. Covert, n. [kvert] Cubierto, refugio, asilo. Lingid, ampunan, kanlungan, dakong tag. Coverture, n. [kverchiur] Abrigo, refugio. Kanlungan, tkbuhan. Covet, v. [kvet] Codiciar, apetecer, ambicionar. Mag-imbot, maghangad, manakm. Covetous, adj. [kvets] Codicioso, ambicioso. Sakm, mapag-imbot. Covetousness, n. [kvetsnes] Codicia, avaricia; ambicion, mezquindad. Kasakiman, imbot, hangad na malabis. Covey, n. [kvi] Nidada, pollada. Inaky. Cow, n. [cau] Vaca. Baka. Cow, v. [cau] Acobardar, amedrentar, intimidar. Tumakot, manakot. Coward, n. [cuard] Cobarde, pusilnime. Dwag, matatakutn, mahin ang loob. Cowardice, n. [cuardis] Cobarda, timidez, pusilanimidad. Kadwagan, katakutan, kahinaan ng loob. Cowardly, adj. [cuardli] Cobarde, pusilnime, tmido. Dwag, matatakutn, mahin ang loob. Cower, v. [cuer] Agacharse.

. 304 1313

29.01.2012 16:27

Yumukod. Cow-herd, n. [cujerd] Vaquero. Tagapag-alag ng baka. Cowl, n. [cul] Capuz. Tukarol ng par. Coy, adj. [coi] Recatado, reservado, modesto. Walang kib, mahihiyain. Cozen, v. [kzn] Engaar, defraudar. Magday, mangday. Cozenage, n. [kznedch] Fraude, engao. Day, hib. Crab, n. [crab] Cangrejo. Alimango, alimasag, talangk. Crabbed, adj. [crbed] Impertinente, ceudo, severo. Masungit, mabalasik, matigas ang loob. Crack, n. [crac] Crujido, estallido, estampido; hendedura, quebraje, rotura. Putok, lagutok; lahang lamat, basag. Crack, v. [crac] Hender, rajar, romper; reventar. Pumutok, magkalamat, mabasag. Cracker, n. [crker] Galleta. Galyetas. Crackle, v. [crcl] Crujir. Humiging, lumagitik, lumagutok, umalatiit. Cradle, n. [credl] Cuna. Duyan. Cradle, v. [credl] Meter en cuna; meser la cuna. Ilagay sa duyan; ipagduyan. Craft, n. [craft]

. 305 1313

29.01.2012 16:27

Arte, artificio, astucia. Kath, lalng, katusuhan, kaswitikan. Crafty, adj. [crfti] Astuto, artificioso. Tuso, switik. Crag, n. [crag] Despeadero, risco. Batong mataas at matar k. Cragged, adj. [crgued] Escabroso, spero. Lumbaklumbak, hind patag. Craggy, adj. [crgi] Escabroso, spero. Lumbaklumbak, hind patag. Cram, v. [cram] Llenar, atracarse de comida. Magpakabundat. Cramp, n. [cramp] Calambre. Pulikat; pamamanhid. Cramp, v. [cramp] Dar causar calambre. Pulikatin; mamanhid. Crane, n. [cren] Grulla. Tagak. Cranium, n. [crnim] Crneo. Bao ng ulo, bung. Crank, n. [cranc] Manecilla. Puluhan. Crannied, adj. [crnid] Hendido. Lahang, putk. Cranny, n. [crni] Grieta, hendedura. Lahang, putok, bitak. Crape, n. [crep] Crespn. Kayong manipis at maitim.

. 306 1313

29.01.2012 16:27

Crash, n. [crash] Estallido. Putok, lagitik. Crash, v. [crash] Estallar, rechinar. Pumutok, lumagitik. Crate, n. [cret] Cesto grande. Kang, lwelang. Crater, n. [crter] Crater. Bungang ng bulkn. Cravat, n. [cravt] Corbata. Korbata. Crave, v. [crv] Rogar, suplicar, implorar. Mamanhik, dumaing, sumam. Craven, n. [crvn] Gallo vencido. Tyop, talunan. Craving, adj. [crving] Pedigeo. Palahing, mapaghing. Craving, n. [crving] Deseo ardiente. Pita. Craw, n. [cro] Buche, bolsa seno de las aves. Balunbalunan. Crawfish, n. [crfish] Cangrejo. Alimasag, alimango. Crawl, v. [crol] Arrastrar, hormiguear. Umusad, gumapang. Crayfish, n. [crfish] Cangrejo de rio. Talangk. Crayon, n. [crn] Lapiz.

. 307 1313

29.01.2012 16:27

Krayon. Craze, v. [crez] Quebrantar, romper. Mabasag, masir . Craziness, n. [crzines] Debilidad, locura. Kahinaan, kaululan. Crazy, adj. [crzi] Lelo, loco. Ulol, loko, baliw, sir ang ulo, sir ang isip. Creak, v. [cric] Crujir. Lumagitik, umalatiit. Cream, n. [crim] Crema. Kakang-gat. Creamy, adj. [crmi] Lleno de crema. Makakang-gat. Crease, n. [cris] Pliegue, plegadura. Kulubot. Crease, v. [cris] Plegar. Pangulubutin. Create, v. [crit] Crear. Lumalang, lumikh. Creation, n. [cricion] Creacion. Lalng, likh. Creator, n. [critor] Criador. May-lalang, may-likh, may-kapal. Creature, n. [crchur] Criatura. Sanggol; nilalng, nilikh, kinapal. Credence, n. [crdens] Creencia, crdito. Paniwal, tiwal. Credential, adj. [cridncial]

. 308 1313

29.01.2012 16:27

Credencial. Mapagkakatiwalaan. Credible, adj. [crdibl] Creible, verosimil. Mapaniniwalaan. Credit, n. [crdit] Crdito, reputacion. Pautang; tiwal. Credit, v. [crdit] Acreditar, confiar, dar f. Magpautan, magkatiwal, maniwal. Creditor, n. [crditor] Acreedor. Ang nagpapautang, ang pinagkakautangan. Credulity, n. [cridiliti] Credulidad. Paniniwal. Credulous, adj. [crdiules] Crdulo. Mapaniwalin. Creed, n. [crid] Credo. Paniniwal, panamampalataya. Creek, n. [crik] Arroyo. Batis, munting ilog. Creep, v. [crip] Arrastrar, serpear. Umusad. Creephole, n. [crfol] Huronera. Lungg. Cremate, v. [crimt] Incinerar cadaveres. Sumunog ng bangkay. Cremation, n. [crimcion] Cremacion. Pagsunog ng bangkay. Crescent, n. [crsent] Creciente. Paglaki ng bwan.

. 309 1313

29.01.2012 16:27

Crest, n. [crest] Cresta. Palong. Crested, adj. [crsted] Crestado. May palong. Crestfallen, adj. [crstfoln] Acobardado, abatido de espritu. Bal ang palong, nadudwag, sir ang loob. Cretaceous, adj. [critcis] Cretceo. Maapog. Crevice, n. [crvis] Raja, hendedura, abertura. Pwang, putok, bitak. Crew, n. [cru] Cuadrilla, banda, tropa; tripulacion. Pulutong, kawan; ang mga taga bapor taga sasakyang tubig. Crewel, n. [cruel] Ovillo de estambre. Torsilya. Crib, n. [crib] Pesebre, choza. Psabsaban, labangn; damp, kubo. Crib, v. [crib] Enjaular. Kulungin. Cribble, n. [crbl] Criba. Bithay. Crick, n. [cric] Chirrido; calambre del cuello. Huni paninigas ng leeg. Cricket, n. [crket] Grillo. Kuliglig. Crier, n. [crir] Pregonero. Mnanawag. Crime, n. [crim] Crimen, delito.

. 310 1313

29.01.2012 16:27

Sala, kasalanan. Criminal, adj. & n. [crminal] Criminal, reo. Salar n, makasalanan. Criminality, n. [criminliti] Criminalidad. Kasalanan, kabalakyutan. Criminate, v. [crminet] Acriminar. Magparatang, magbigaysala. Crimination, n. [crimincin] Criminacion. Paratang, pagbibigaysala. Crimp, n. [crimp] Reclutador. Tagahanap ng taong kinakailangan sa hukb maging sa lup at maging sa dagat. Crimp, n. [crimp] Rizar, encrespar. Mangult, mangulubot. Crimson, adj. & n. [crmsn] Carmes. Pulang matinkad. Crimson, v. [crmzn] Teir de carmes. Tinain ng pulang matingkad. Cringe, n. [crindch] Bajeza. Pagpapakabab, suk. Cringe, v. [crindch] Adular con bajeza. Sumuy, manuy. Crinkle, n. [crncl] Vueltas y revueltas, sinuosidades. Papihitpihit, palikawlikaw. Crinkle, v. [crncl] Serpentear. Magpalikawlikaw. Cripple, adj. & n. [crpl] Estropeado. Sal gay ng kimaw, pilay, lump.

. 311 1313

29.01.2012 16:27

Crisis, n. [crisis] Crisis. Masamang lagay ng lakad ng pangangalakal pananalap. Crisp, adj. [crisp] Crespo, rizado. Kulot. Crisp, v. [crisp] Crespar, rizar. Kumulot; kulutn. Crispness, n. [crspnes] Encrespadura. Pagkukulot. Criterion, n. [craitrin] Criterio. Sariling hak. Critic, n. [crtic] Crtico. Mmumuna, taga pun. Critical, adj. [crtical] Crtico. Pupnahin. Criticism, n. [crtisizm] Crtica. Pun. Criticize, v. [crtisaiz] Criticar; censurar. Pumun, pumul, pumintas. Croak, n. [croc] Graznido [de cuervos,] canto [de ranas]. Huni [ng uwak]; kokak [ng palak]. Croak, v. [croc] Graznar. Humuni, kumokak. Crock, n. [croc] Vasija de barro. Sisidlang lup. Crockery, n. [crkri] Vasijas de barro. Mga sisidlang-lup. Crocodile, n. [crcodail] Cocodrilo.

. 312 1313

29.01.2012 16:27

Bwaya. Crocus, n. [crks] Azafran. Kasubh. Croft, n. [croft] Aledao de una tierra; huerta pequea cercada. Pitak na lup, munting bukid. Crone, n. [cron] Anciana, vieja, una tia. Matandang babae, imp, ali. Crony, n. [crni] Compinche, camarada. Kalaguyop, kasama. Crook, n. [cruc] Gancho; garfio. Kalawt; tag. Crook, v. [cruc] Encorvar, torcer. Baluktutin. Crooked, adj. [crked] Corvo, torcido. Baluktot. Crop, n. [crop] Buche de ave; cosecha. Balunbalunan; ani, inani, ginapas. Crop, v. [crop] Segar cortar las mieses yerba. Umani, gumapas. Crosier, n. [crdcher] Cayado bculo pastoral de obispo. Tungkod ng obispo. Cross, adj. [cros] Contrario, opuesto; enojado, enfadado. Kalaban, katalo; galt, mabigat ang loob, masam ang loob. Cross, n. [cros] Cruz; peso, carga, trabajo; pena, afliccion. Krus; pasan, hirap; dalamhat. Cross, v. [cros] Atravesar, cruzar; sealar con la seal de la cruz. Magbagtas, manahak; mag-antand. Cross-armed, adj. [cros-armd]

. 313 1313

29.01.2012 16:27

El que tiene los brazos cruzados. Nakahalukipkip. Cross-bar, n. [crs-bar] Travesao. Anamn. Cross-bow, n. [crsbo] Ballesta. Pan. Cross-examination, n. [cros-eksamincin] Repregunta un testigo. Pagtatanong sa saks. Cross-examine, n. [cros-eksmin] Repregunta un testigo. Tanungin ang saks. Cross-eyed, n. [crs-aid] Bizco, bisojo. Dulng, sulimpat. Cross-grained, adj. [crsgrend] Perverso, intratable. Balakyot, swail. Crossing, n. [crsing] Cruzamiento de dos vias. Pagkakakurus ng dalawang daan. Crossly, adv. [crsli] Contrariamente. Patiwal, pasalungat, may kasungitan. Crossness, n. [crsnes] Enfado, enojo. Glit, bigat ng loob, kasungitan. Crosspurpose, n. [crsprps] Disposicion contraria. Pasiyang tiwal. Cross question, v. [crs-cuestin] Repreguntar un testigo. Tanungin ang isang saks. Crossroad, n. [crsrod] Cruzamiento de dos caminos. Pagkakakurus ng dalawang daan. Cross-timber, n. [crs-timber] Travesao. Anamn, barakilan.

. 314 1313

29.01.2012 16:27

Crossway, n. [crswe] Camino de travesa. Daang bagtasan, daang pasihar . Crotch, n. [crotch] Gancho, corchete. Gancho, pangkawing. Crotchet, v. [crchet] Corchar. Gumanchillo. Crouch, v. [crutch] Agacharse. Yumuk; yumukod. Croup, n. [crup] Obispillo rabadilla de ave; el trasero de una persona. Ang butong likod ng ibon; ang likuran ninoman. Crow, n. [cro] Cuervo. Uwak. Crow, v. [cro] Cantar el gallo. Tumilaok. Crowbar, n. [crbar] Barreta. Bareta. Crowd, n. [crud] Tropel, gento, turba, muchedumbre. Bunton ng tao, kakapaln ng tao, karamihan, siksikan ng tao. Crowd, v. [crud] Amontonar, atestar; apiarse. Mbunton, magkarami; magkasiksikan ang tao. Crown, n. [crun] Corona; premio. Putong, korona; gantingpal. Crown, v. [crun] Coronar; recompensar. Magputong ng korona, magbigay ng gantingpal. Crucial, adj. [cricial] En forma de la cruz, crucial. Anyong kurs, tila kurs. Crucible, n. [crisibl] Crisol.

. 315 1313

29.01.2012 16:27

Pangpatunaw. Crucifix, n. [cricifics] Crucifijo. Larawan ng Pg. Jesu-Kristo na nakapak ng padipa sa kurs. Crucifixion, n. [criusifccin] Crucifixion. Pagpapak ng padipa sa kur s. Crucify, v. [crisifay] Crucificar. Magpak ng padip sa kur s. Crude, adj. [crid] Crudo. Hilaw, bubt. Crudely, adv. [cridli] Crudamente. May kahilawn; may kabubutn. Crudeness, n. [cridnes] Crudeza. Kahilawan, kabubutn. Crudity, n. [criditi] Crudeza. Kahilawan, kabubutn. Cruel, adj. [cri-el] Cruel, inhumano. Mabagsik, malupit, tampalasan, balakyot. Cruelly, adj. [cri-eli] Cruelmente, inhumanamente. May kabagsikan, kalupitlupit, may pagkatampalasan. Cruelty, n. [crielti] Crueldad. Kabagsikan, kalupitan, katampalasanan, kabalakyutan. Cruet, n. [criet] Vinagrera. Lalagyan ng suk. Cruise, n. [criz] Jicara taza pequea; corso. Munting tasa; panghuhuli ng mga tulisang dagat. Cruise, v. [criz] Piratear. Manulisan sa dagat. Cruiser, n. [crizer]

. 316 1313

29.01.2012 16:27

Crucero. Sasakyang-dagat na pangdigm. Crum, n. [cram] Miga. Mumo, butil, munting putol. Crumb, n. [cram] Miga. Mumo, butil, munting putol. Crumble, v. [crambl] Desmigajar, desmenuzar. Pagputolputulin ng mumunt, gutayin, humimay, lumagas. Crummy, adj. [crmi] Blando, tierno. Malambot. Crumple, v. [crampl] Arrugar. Mangulubot. Crunch, v. [cranch] Mascar haciendo ruido. Ngumasab. Cruor, n. [crior] Cruor, sangre coagulada. Dugong namu. Crupper, n. [crpr] Grupa. Batikola. Crusade, n. [crised] Cruzada. Ang malaking pakikidigma ng hukbong kristyano noong araw laban sa mga moro. Cruset, n. [criset] Crisol de orifice platero. Ang ipinangtutunaw ng mga platero. Crush, n. [crsh] Colision, choque. Bungg, bangg, umpog. Crush, v. [crsh] Apretar, oprimir. Higpitan; uminis, pumighat; diinan, pisain. Crust, n. [crst] Costra; corteza. Upak, balat.

. 317 1313

29.01.2012 16:27

Crusty, adj. [crsti] Costroso. Maupak, mabalat. Crutch, n. [cretch] Muleta. Tungkod. Cry, n. [cray] Alarido, grito; llanto. Sigaw, hiyaw, iyak, tangis. Cry, v. [cray] Gritar, vocear; llorar. Sumigaw, humiyaw; umiyak, tumangis. Crypt, n. [cript] Bveda subterranea. Bbeda sa ilalim ng lup. Crystal, n. [cristal] Cristal. Kristal, bubog. Crystalline, adj. [crstalain] Cristalino. Parang kristal, parang bubog. Crystallize, v. [crstalaiz] Cristalizar. Gawng parang kristal bubog; liwanagan. Cub, n. [kb] Cachorro de la osa. Batang oso. Cub, v. [kb] Parir [la osa]. Manganak ang oso. Cube, n. [kiub] Cubo. Kubo, tangkalag. Cubic, adj. [kibik] Cbico. Nauukol sa kubo. Cubit, n. [kibit] Codo. Isang siko. Cucumber, n. [kicmbr] Pepino.

. 318 1313

29.01.2012 16:27

Pepino. Cud, n. [kd] Panza; primer estmago de los rumiantes. Sikmur ng mga hayop na umuungal. Cuddle, v. [kadl] Agacharse. Yumukod, yumuk. Cudgel, n. [kdchel] Garrote palo. Panghampas, pamal; pangbugbog. Cudgel, v. [kdchel] Apalear. Humampas, pamal, bumugbog. Cue, n. [kiu] Cola. Buntot. Cuff, n. [kf] Puado, manotada bofeton; vuelta de manga de vestido. Suntok; manggs. Cuff, v. [kf] Dar de puadas. Sumuntok, manuntok. Culinary, adj. [kilineri] Culinario, lo perteneciente la cocina. Nauukol sa kusin. Cull, v. [kl] Escoger, elegir. Pumil, humirang. Cully, n. [kli] Bobo. Ungs. Culm, n. [klm] Carbon de piedra en polvo. Uling na bat na durog. Culminate, v. [klminet] Culminar. Mpataas sa kataastaasan. Culpability, n. [klpabliti] Culpabilidad. Sala, kasalanan. Culpable, adj. [klpabl]

. 319 1313

29.01.2012 16:27

Culpable, criminal. Salar n, makasalanan. Culprit, n. [klprit] Reo culpado, criminal. Ang may sala kasalanan. Cultivate, v. [kltivet] Cultivar, labrar. Luminang, bumukid, bumungkal ng lup. Cultivation, n. [keltivcion] Cultivacion; cultivo. Paglinang, pagbukid, pagbungkal ng lup. Cultivator, n. [kltivetor] Cultivador. Manglilinang, mangbubukid, mangbubungkal ng lup. Culture, n. [klchur] Cultura. Pagpapainam ng lup; pagpapatalino sa tao. Cumber, v. [kmber] Embarazar, estorbar; impedir, incomodar. Humadlang, humalang, pumigil. Cumbersome, adj. [kmbersam] Engorroso, embarazoso, pesado, fastidioso, molesto. Nakakaabala, nakayayamot, nakaiinip. Cumbrance, n. [kmbrans] Carga, peso, obstculo, molestia. Pasan, hadlang, abala, ligalig, bagabag. Cumulate, v. [kimiulet] Acumular, amontonar. Magbunton, magsalansan, mag-ipon. Cumulative, adj. [kimiuletiv] Cumulativo. Nibubunton, nisasalansan, naiipon. Cunning, adj. [kning] Experto; astuto, sutil. Bihas, matalin; tuso, switik. Cunning, n. [kning] Habilidad, destreza; astucia, sutileza. Kakayahan, kaliksihan, katalinuan; katusuhan; kaswitikan. Cup, n. [cap] Copa, taza. Kopa, tasa.

. 320 1313

29.01.2012 16:27

Cupbearer, n. [kpbirer] Copero. Tagapagdal ng kopa tasa. Cupboard, n. [kbord] Armario alacena. Pminggalan. Cupidity, n. [kiupditi] Concupiscencia. Hngaring mahalay ng katawan. Cur, n. [kr] Perro de mala ralea; villano. Asong walang kabuluhan; hamak. Curable, adj. [kirabl] Curable. Magagamot, mapagagalng. Curate, n. [kiret] Cura, prroco. Kura, par . Curative, adj. [kiretiv] Curativo. Nakagagamt, nakagagalng. Curator, n. [kiurtor] Curador; guardian. Manggagamot; katiwal ng yamat pag-aar ng iba. Curb, n. [krb] Freno, restriccion. Pamigil, pangpigil. Curb, v. [krb] Refrenar, contener. Pumigil; pigilin. Curd, n. [krd] Cuajada, requeson. Gatas na pinapamu. Curd, v. [krd] Cuajar, coagular. Pamuuin, palaputing maigi. Curdle, v. [krdl] Cuajarse, coagularse; cuajar, coagular. Mamu, lumapot; pamuuin, palaputing maigi. Cure, n. [kiur] Cura, remedio, medicamento.

. 321 1313

29.01.2012 16:27

Gamot, kagamutan, lunas. Cure, v. [kiur] Curar, sanar. Gumamot, magpagaling. Curfew, n. [krfiu] Guardafuego, tapador de chimenea. Panakip sa apoy; takip ng chimenea. Curiosity, n. [kiurisiti] Curiosidad. Ang kintatangahan; kulukut. Curious, adj. [kirios] Curioso. Masinop, mainam. Curl, n. [krl] Rizo de pelo. Kulot ng buhok. Curl, v. [krl] Rizar encrespar el pelo. Kulutn ang buhok. Curling-iron, n. [krling-irn] Escrespador. Pangult, pangkulot. Curling-tongs, n. [krling-tongz] Encrespador. Pangulot, pangkulot. Curly, adj. [krli] Rizado. Kult. Curmudgeon, n. [kr-mdchen] Hombre tacao, mezquino. Maramot, makimot. Currency, n. [krrensi] Circulacion, valor corriente de alguna cosa. Salaping karaniwan, halagang tanyag. Current, adj. [krrent] Corriente, comun; general, pasable. Karniwan, lakad.... ng.... Current, n. [krrent] Corriente. Agos. Curry, v. [kr-ri]

. 322 1313

29.01.2012 16:27

Zurrar, almohazar. Linisin ang kabayo. Curry-comb, n. [krri-com] Almohaza. Panglinis ng kabayo. Curse, n. [kars] Maldicion; imprecacion.. Sump; tungayaw, lait. Curse, v. [kars] Maldecir; imprecar, blasfemar. Sumump, manump; tumungayaw, lumait. Cursed, adj. [krsed] Maldito, aborrecible, malvado. Sinump, hamak, kapootpoot. Cursory, adj. [krsori] Precipitado, inconsiderado. Mdalan, bigl, pabay. Curt, adj. [krt] Sucinto. Maikl. Curtail, v. [kartl] Cortar, abreviar. Paikliin, iklian. Curtain, n. [krten] Cortina; telon en los teatros. Tabing, kortina; telon sa palabas dulaan. Curtain, v. [krten] Proveer con cortinas. Magtabing; lagyan ng tabing. Curtsy, n. [krtsi] Saludo una mujer. Bat yukod sa isang babae. Curvated, adj. [krvated] Corvo, encorvado. Baluktot, balikuc. Curvation, n. [karvcion] Encorvadura. Pagkabaluktot, pagkabalikuk. Curvature, n. [krvechiur] Curvatura. Kabaluktutan.

. 323 1313

29.01.2012 16:27

Curve, adj. [karv] Corvo, torcido. Baluktot, balikuk. Curve, n. [karv] Corva. Alak-alakn. Curve, v. [karv] Encorvar. Bumaluktot. Curvity, n. [krviti] Curvatura. Kabaluktutan. Cushion, n. [cshon] Cojin, almohada. puan sandalan na unan. Cuspidal, adj. [kspidal] Puntiagudo. Matulis ang dulo. Custard, n. [kstard] Natillas. Lechelan. Custodian, n. [kustdian] Custodio. Bantay, tanod. Custody, n. [kstodi] Custodia, cuidado. Pagbabantay, pag-iingat. Custom, n. [kstam] Costumbre, uso; derechos de aduana. Ugal, kaugalian, asal, kaasalan; singil ng aduana. Custom, v. [kstam] Pagar los derechos de aduana. Magbayad ng singl ng aduana. Customary, adj. [kstameri] Usual, acostumbrado, ordinario. Kaugalian, karaniwan. Customer, n. [kstamer] Parroquiano. Suk. Custom-house, n. [kstamjaus] Aduana.

. 324 1313

29.01.2012 16:27

Adwana. Cut, n. [kat] Corte, tajada. Putol, hiw, gilit. Cut, v. [kat] Cortar, hender, partir. Pumutol, humiw, gumilit. Cutaneous, adj. [kiutnies] Cutneo. Nauukol sa kutis. Cuticle, n. [kiticl] Cutcula, epidrmis. Balok. Cutlass, n. [ktlas] Espada ancha, alfanje. Isang ur ng tabak. Cutler, n. [ktler] Cuchillero. Ang nagbibil ng mga kasangkapang panghiw, panggupit, ibp. Cutlery, n. [ktleri] Cuchillera. Mga kasangkapang panghiw. Cutlet, n. [ktlet] Chuleta. Limpak na karn. Cutter, n. [kter] Cortador. Tagahiw. Cutthroat, n. [kt-zrot] Asesino. Mmamatay-tao. Cutting, n. [ktting] Cortadura. Paghiw, pagputol, paggilit. Cycle, n. [sicl] Periodo de tiempo. Sanggayong panahon. Cyclone, n. [siclon] Tempestad. Bagy, bhawi. Cylinder, n. [slinder]

. 325 1313

29.01.2012 16:27

Cilindro. Bilog. Cylindric, adj. [silndric] Cilndrico. Mabilog. Cylindrical, adj. [silndrical] Cilndrico. Mabilog. Cymbal, n. [smbal] Cmbalo. Smbalo. Cynic, n. [snic] Cnico. Taong masungit. Cynical, adj. [snical] Cnico. Masungit. Cyon, n. [sion] Verdugo. Berdugo. Czar, n. [zar] Zar. Har sa Rusya. Czarina, n. [zarna] Zarina. Reyna sa Rusya. Czarowitz, n. [zarwits] Hijo Primogenito del Zar. Panganay ng har sa Rusya.

D
Dab, n. [dab] Pedazo pequeo de alguna cosa; salpicadura; golpe blando. Munting putol; pilansik; hampas na marahan, tapk. Dab, v. [dab] Rociar. Dilign, wisikan.

. 326 1313

29.01.2012 16:27

Dabble, v. [dbl] Rociar. Dilign, wisikan; magwilig, pamilansikin. Daddy, n. [ddi] Pap. Tatay, itay. Dagger, n. [dguer] Daga, pual. Talibng, almas na maikl at magkabilay patalm, panaksak. Daily, adj. [deli] Diario, cotidiano. Pang-araw-araw. Daily, adv. [deli] Diariamente, cada dia. Araw-araw. Dainty, adj. [dnti] Delicado, elegante. Mainam; masarap. Dainty, n. [dnti] Bocado exquisito. Bagay na mainam, bagay na masarap. Dairy, n. [dri] Lechera, quesera. Tindahan ng gatas at keso; gwaan ng keso. Dairy-maid, n. [drimed] Lechera, mantequera. Maggagats, magkekes. Daisy, n. [dsi] Margarita (nombre de flor y de persona). Pangalan ng bulaklak at ng babae. Dale, n. [del] Caada, valla. Parang. Dalliance, n. [dlians] Diversion; juguete; dilacion. Lbangan, laruan; pagtatagal, paglulwat. Dally, v. [dli] Juguetear, divertirse, burlarse; dilatar, suspender, hacer pasar el tiempo con gusto. Maglar , maglibng, magbir ; maglwat, magtagal, magpagayongayon.

. 327 1313

29.01.2012 16:27

Dam, n. [dam] La madre en los animales; presa represa de agua. Inahn, in; salopilan; harangan ng tubig. Dam, v. [dam] Represar; cerrar, tapar. Harangin ang agos ng tubig. Damage, n. [dmedch] Dao, detrimento. Sir , kasiraan. Damage, v. [dmedch] Daar. Sumir. Damageable, adj. [dmedchabl] Susceptible de dao. Sisir in. Damask, n. [dmasc] Damasco, tela de lino. Damasco, kayong lino. Dame, n. [dem] Dama, seora. Babaing mahal, babaing ginoo. Damn, v. [dam] Condenar, despreciar. Tungayawin, alipustain, laitin. Damp, adj. [damp] Hmedo. Halomigmig, bas. Damp, n. [damp] Humedad. Halomigmig, bas. Dampen, v. [dmpen] Humedecer. Paghalomigmigin. Damper, n. [dmper] Apagador. Pangharang sa as. Dampness, n. [dmpnes] Humedad. Halomigmig. Damsel, n. [dmzel] Damisela, seorita.

. 328 1313

29.01.2012 16:27

Binibini. Dance, n. [dans] Danza, baile. Sayaw, syawan. Dance, v. [dans] Bailar. Sumayaw, magsayaw. Dancer, n. [dnser] Danzarn, bailarn. Mnanayaw. Dandle, v. [dndl] Mecer; alagar, acariciar. Iugoy; palayawin, libangin. Dandruff, n. [dndraf] Caspa. Balakubak. Dandy, n. [dndi] Petimetre, currutaco. Mapagmakins, palasunod sa moda. Danger, n. [dndcher] Peligro, riesgo. Panganb, kapanganiban. Dangerous, adj. [dndcheras] Peligroso. Mapanganib. Dangle, v. [dngl] Soltar, colgar; hacer la corte con adulacion alguno. Iladlad, isabit, ibitin; manuy. Dank, adj. [danc] Hmedo. Halomigmig. Dapper, n. [dper] Activo, vivaz, despierto. Buhy ang loob, maliks, bibo. Dare, v. [dr] Osar, atrever, arriesgarse. Mangahas; pangahasan. Daring, adj. [dring] Osado, atrevido, arriesgado. Pangahas. Daring, n. [dring]

. 329 1313

29.01.2012 16:27

Osada. Kapangahasan. Dark, adj. [darc] Obscuro, opaco. Malab, madilim. Dark, n. [darc] Obscuridad. Lab, dilm. Darken, v. [drkn] Obscurecer, obscurecerse. Dumilim, magdilim; lumab, manglab. Darkness, n. [drknes] Obscuridad, tinieblas. Kadiliman, kalabuan. Darksome, adj. [drksam] Obscuro, opaco. Kulimlim; malab. Darling, adj. & n. [drling] Predilecto, favorito. Sinta, irog, giliw. Darn, v. [darn] Zurcir. Magsurs, magtagp. Darnel, n. [drnel] Zizaa. Damong pangsir ng palay, damong hinihimamt. Dart, n. [dart] Dardo. Palas, pan, sulig. Dart, v. [dart] Lanzar, arrojar, tirar. Magpahilagpos ng pan, ibp. Dash, n. [dash] Colision, golpe, choque. Bungg, bangg, umpog. Dash, v. [dash] Arrojar, estallar, chocar. Dumaluhong, sumagas, bumangg. Dastard, n. [dstard] Cobarde, tmido. Dwag, matatakutn.

. 330 1313

29.01.2012 16:27

Date, n. [dt] Data, fecha. Kaarawan, pecha. Date, n. [dt] Dtil. Rtiles. Date, v. [dt] Datar, fechar. Magtakd ng kaarawan, ilagd ang pecha. Daub, v. [dob] Untar con alguna cosa pegajosa; adornar con ostentacion, manchar. Palagkitin; palamutihan; dumhan, dungisan. Daughter, n. [dter] Hija. Ank na babae. Daunt, v. [dont] Intimidar, espantar. Tumakot, manggulat. Dauntles, adj. [dntles] Intrpido, arrojado. Mapusok. Dawdle, v. [ddl] Gastar tiempo. Sumayang ng panahon. Dawn, n. [don] Alba, albor. Bukang-liwayway. Dawn, v. [don] Amanecer. Mag-umaga, mag-bukang liwayway. Day, n. [dey] Dia. Araw, kaarawan. Day-before-yesterday, adv. [dey-bifr-ysterdey] Anteayer, antes de ayer. Kamakalawa, noong makalawa. Day-book, n. [d-buk] Diario. Aklat na tlaan ng kitat gugol sa araw-araw. Day-break, n. [dbric] Alba.

. 331 1313

29.01.2012 16:27

Madaling-araw. Day-laborer, n. [d-lborer] Jornalero. Mang-aar w. Day-light, n. [dlait] Luz del dia. Liwanag ng araw. Day-spring, n. [dspring] Alba. Madaling araw. Day-time, n. [dtaim] Tiempo del dia. Boong araw mul sa pagbubukang liwayway hanggang pagtatakipsilim. Daywork, n. [dwerk] Jornal. Ar w, pinag-arawn. Daze, v. [dz] Cansar; confundir, ofuscar. Mamagod, tumulig, sumilaw. Dazzle, v. [dzl] Deslumbrar, ofuscar. Sumilaw. Deacon, n. [dikn] Dicono. Dikono. Deaconess, n. [dkones] Diaconisa. Diakonisa. Dead, adj. [ded] Muerto. Paty. Dead, n. [ded] El difunto, el hombre muerto. Ang namatay, ang nanaw. Deaden, v. [ddn] Amortiguar, amortecer. Patayin. Deadly, adj. [ddli] Mortal, terrible. Nakamamatay, nakapangingilabot.

. 332 1313

29.01.2012 16:27

Deaf, adj. [def] Sordo. Bing. Deafen, v. [dfn] Ensordecer. Bingihin. Deaf-mute, n. [dfmiut] Sordomudo. Taong bingit pipi. Deafness, n. [dfnnes] Sordera. Kabingihan, pagkabing. Deal, n. [dil] Parte. Bahagi, hat. Deal, v. [dil] Distribuir, repartir; traficar. Magbahagi, maghat; mangalakal. Dealer, n. [dler] Comerciante, mercader. Mngangalakal. Dealing, n. [dling] Conducta, trato; trfico, comercio. Asal, pangungugal; pangangalakal, paghahanap-buhay. Dean, n. [din] Dean. Dean, kura sa katedral. Dear, adj. [dir] Querido, caro, amado; caro, costoso. Minamahal, ginigiliw, iniibig, iniirog; mahal. Dearth, n. [derz] Caresta. Kasalatn, kawaln. Death, n. [dez] Muerte. Kamatayan, pagkamatay. Death-bed, n. [dzbed] Cama del moribundo. Hgaang pinaghingaluan. Death-bell, n. [dzbel] Toque de agonia.

. 333 1313

29.01.2012 16:27

Agunys. Death-blow, n. [dzblo] Golpe mortal. Suntok bugbog na sapat makamatay. Deathless, adj. [dzles] Inmortal. Walang kamatayan. Death-penalty, n. [dz-pnalti] Pena de muerte. Parusang kamatayan. Death-warrant, n. [dez-wrant] Sentencia de muerte. Hatol na kamatayan. Debar, v. [dbar] Excluir. Ihiwalay, ibukod. Debase, v. [dibs] Humillar, envilecer. Pangayupapin, hamakin. Debasement, n. [dibsment] Abatimiento, envilecimiento. Pangangayupap, pagkahamak. Debate, n. [dibt] Debate, contienda; disputa. Pagtatalo, pagmamatwiranan. Debate, v. [dibt] Discutir, disputar. Makipagtalo, makipaglaban, makipagmatwiranan. Debauch, n. [dibch] Exceso, desorden, vida disoluta. Pag-aalibugh, pagaasal na walang tuos. Debauch, v. [dibch] Corromper, viciar, pervertir. Magpahamak, humikayat sa kasamaan. Debauchery, n. [dibcheri] Desareglo, desorden, borrachera, libertinaje. Pag-aalibugh, pamumuhay ng walang tuos, paglalang. Debilitate, v. [diblitet] Debilitar. Manghin, humin. Debility, n. [dibliti]

. 334 1313

29.01.2012 16:27

Debilidad. Panghihin. Debit, n. [dbit] Debe. Utang. Debit, v. [dbit] Adeudar. Pautangin. Debonair, adj. [debonr] Urbano, complaciente. Magalang, mapitagan, mapagbigay-loob. Debt, n. [det] Deuda, dbito. Utang. Debtor, n. [dtor] Deudor. May-utang, nagkakautang. Debut, n. [dbut] Debut. Unang pagkalitaw ng anoman; ang unang paghayag ng bagong artista. Decade, n. [dikd] Dcada. Sangpung tan. Decadence, n. [dikdens] Decadencia. Panglulupaypay ng anoman. Decadency, n. [dikdensi] Decadencia. Panglulupaypay ng anoman. Decalogue, n. [dcalog] Declogo. Ang sangpung utos. Decamp, v. [dicmp] Decampar; mudar un ejercito su campamento; escapar, poner pies en polvoreda. Lisanin ang kampamento; ilapat ang kampamento; tumakas; kumarimot. Decampment, n. [dicmpment] Levantamiento de un campamento. Paglilipat ng kampamento. Decant, v. [dicnt] Decantar, trasegar.

. 335 1313

29.01.2012 16:27

Magbuhos, ibuhos, magsalin, isalin. Decanter, n. [dicnter] Botella de cristal. Sisidlan na kristal. Decapitate, v. [dicpitet] Decapitar, degollar. Pumugot (ng ulo). Decapitation, n. [dicapitcion] Decapitacion, degello. Pagpugot. Decay, n. [dik] Decaimiento, declinacion. Pagkasir, pagkabulok, pagsam. Decay, v. [dik] Decaer, declinar, empeorar. Masir, mabulok, sumam. Decease, n. [diss] Muerte, fallecimiento. Pagkamatay, pagpanaw. Decease, v. [diss] Morir, fallecer. Mamatay, manaw. Deceit, n. [dist] Engao, fraude; artificio, treta. Day, hib; lalng. Deceitful, adj. [distful] Engaoso, fraudulento. Magdaray, manghihib. Deceive, v. [disv] Engaar, defraudar. Magday, manghib. December, n. [dismbr] Diciembre. Disyembre. Decency, n. [dsensi] Decencia, modestia. Kilos-mahal, maayos, timtiman, pitagan. Decennary, n. [disneri] Diezmo. Tagal na sangpung tan. Decennial, adj. [disnial]

. 336 1313

29.01.2012 16:27

Decenal. Nauukol sa tagal na sangpung tan. Decent, adj. [dsent] Decente. Mapagkilos mahal, mapitagan, mahinahon. Deception, n. [dispcin] Decepcion, engao. Day, hib. Deceptive, adj. [disptiv] Falaz, engaoso. Nakakaday, nakakahib. Decide, v. [disid] Decidir, determinar, resolver. Magpasya. Decimal, adj. [dsimal] Decimal. Ikapu. Decipher, v. [disifr] Descifrar. Tumuring; turingan; maghayag ng kahulugan. Decision, n. [dissin] Decision, resolucion. Pasya. Decisive, adj. [disisiv] Decisivo. Mapasisiyahan. Deck, n. [dec] Bordo, cubierta. Lapag ng sasakyan, ang pag-itan ng lapag at takip ng sasakyan. Deck, v. [dec] Ataviar, cubrir. Takpan. Declaim, v. [diclm] Declamar, perorar. Manalit, manalaysay. Declamation, n. [diclamcin] Declamacion. Pananalit, pananalaysay. Declaration, n. [declarcin] Declaracion. Pahayag.

. 337 1313

29.01.2012 16:27

Declare, v. [diclr] Declarar. Magpahayag. Declension, n. [diclncin] Declinacion, diminucion. Pagbabawas. Decline, n. [diclin] Declinacion, decadencia. Hilig, kiling, hapay; pag-unt, paghup, pagkabawas. Decline, v. [diclin] Declinar; rehusar; evitar. Humapay, kumiling, humilig; tumangg; umiwas. Declination, n. [declincin] Declinacion, decadencia. Hilig, kiling, hapay; pag-unt, paghup pagkabawas. Declivity, n. [diclviti] Declive. Dalisdis, patalabis, lupang matar k. Decoct, v. [dicct] Cocer, digerir. Lutuin, labugin. Decoction, n. [dicccin] Coccin hervor. Pagkalut, pagkalabog. Decoloration, n. [dkolorcion] Descoloramiento. Pangungupas ng kulay. Decompose, v. [dicompz] Descomponer. Bumulok, sumir . Decomposition, n. [dicompozcien] Descomposicion. Pagkabulok, pagkasir. Decorate, v. [dcoret] Decorar, adornar. Maggayak, magpalamut. Decoration, n. [decorcien] Decoracion. Gayak, palamut. Decorative, adj. [decortiv] Decorativo.

. 338 1313

29.01.2012 16:27

Panggayak, pangpalamut. Decorator, n. [decortor] Decorador, adornista. Tagapaggayak, tagapagpalamut. Decorous, adj. [dcors] Decente, decoroso. Mapitagan, mahinhin. Decorum, n. [dicrm] Decoro, decencia. Pitagan, hinhin. Decoy, n. [dici] Cazadero con seuelo. Pangangat ng ibon. Decoy, v. [dici] Atraer algun pjaro la jaula con seuelo aagaza. Mangat ng ibon. Decrease, n. [dicrs] Decremento, diminucion. Bawas, kulang. Decrease, v. [dicrs] Decrecer, disminuir, menguar. Magbawas, magkulang. Decree, n. [dicr] Decreto, edicto. Pasya, utos. Decree, v. [dicr] Decretar, ordenar. Mag-utos, magpasya. Decrepit, adj. [dicrpit] Decrpito, consumido por la vejez. Mahin sa katandaan, lian. Decrepitude, n. [dicrpitiud] Decrepitud, ancianidad; chochez. Kahinaan sa katandaan; pag-uulian. Decrial, n. [dicrial] Gritera; insulto. Takap; tungayaw, lait. Decrier, n. [dicrier] Difamador. Mapanirang puri. Decry, v. [dicri]

. 339 1313

29.01.2012 16:27

Desacreditar, censurar pblicamente, disfamar. Manirang puri, manguty, manghalay. Dedicate, v. [ddiket] Dedicar, consagrar. Magtalag, mag-alay. Dedication, n. [dedikcion] Dedicacion, consagracion. Pagtatalag, pag-aalay. Dedicator, n. [ddiktor] Dedicante. Ang nag-aalay. Dedicatory, adj. [ddiketori] Lo que toca la dedicatoria. Nauukol sa alay itinalag. Deduce, v. [didis] Deducir, derivar. Humang; hanguin; humul; umawas. Deduct, v. [didact] Deducir, sustraer. Mag-alis, magkulang, magbawas. Deduction, n. [didccien] Deduccion. Bawas. Deed, n. [did] Accion, hecho; instrumento autntico que hace fe. Gaw; ttulo katibayan. Deem, v. [dim] Juzgar, pensar, estimar. Humatol, mag-isip, magwar, kumur . Deep, adj. [dip] Hondo, profundo. Malalim. Deep, n. [dip] Pilago. Laot. Deepen, v. [dpn] Profundizar. Tumarok; tarukn; palalimin. Deeply, adv. [dpli] Profundamente. May kalaliman.

. 340 1313

29.01.2012 16:27

Deepness, n. [dpnes] Profundidad. Lalim, kalaliman. Deer, n. [dir] Ciervo venado. Us. Deface, v. [difs] Borrar, destruir; desfigurar, afear. Kaskasin, sirain; dungisan, papangitin. Defalcate, v. [diflket] Desfalcar. Sumir ng salap ng iba. Defamation, n. [difamcion] Difamacion, calumnia. Paninirang puri. Defamatory, adj. [difamtori] Infamatorio, calumnioso. Nakasisirang puri. Defame, v. [difm] Disfamar, calumniar. Manirang puri, umupasala. Defamer, n. [difmer] Infamador, calumniador. Mninirang puri, mapag-upasala. Default, n. [diflt] Omision, descuido; culpa, delito; defecto, falta. Pagkukulang, pagwawalang bahal; sala, kamalian. Default, v. [diflt] Faltar. Magkulang, magkasala. Defaulter, n. [diflter] Contumaz, el que no cumple con su deber. Ang hind tumupad sa katungkulan. Defeat, n. [dift] Derrota, vencimiento. Pagkatalo, pagklupig, pgsuk, pagksupil, pagkadaig. Defeat, v. [dift] Derrotar, vencer. Lumupig, sumupil magpasuk, dumaig. Defect, n. [difct] Defecto, falta.

. 341 1313

29.01.2012 16:27

Kakulangan, pintas. Defection, n. [difccien] Defeccion; separacion, abandono. Pagkukulang; pagtiwalag, pagpapabay. Defective, adj. [difctiv] Defectivo, imperfecto. May kulang, hind ganap, may kapintasan. Defence, n. [difns] Defensa. Sanggalang, salg; pagsasanggalang, pananalag, pagtatanggol. Defenceless, adj. [difnsles] Indefenso, incapaz de resistir. Walang kayang makapagsanggalang makapagtanggol ng sarili. Defend, v. [difnd] Defender. Magsanggalang, magtanggol. Defendant, n. [defndant] Defensor; reo demandado. Tagapagsanggalang, tagapagtanggol; ang nsasakdal. Defensive, adj. [difnsiv] Defensivo. Ukol sa pagsasanggalang pagtatanggol. Defer, v. [difr] Diferir, dilatar, retardar, atrasar. Antalahin, binbinin, ipagpaliban. Deference, n. [dferens] Deferencia, respeto, consideracion, condescendencia. Pagsang-ayon, galang, pitagan, pagpayag, pagbibigay-loob. Defiance, n. [difians] Desafo. Hamon. Deficience, n. [defciens] Defecto, imperfeccion. Kakulangan. Deficiency, n. [defciensi] Defecto, imperfeccion. Kakulangan. Deficient, adj. [difcient] Deficiente. Kulang, kaps. Deficit, n. [dfisit]

. 342 1313

29.01.2012 16:27

Dfisit. Kakulangan, kulang. Defile, n. [difil] Desfiladero. Landas. Defile, v. [difil] Manchar, ensuciar; corromper. Dumungis, magparumi, sumir, bumulok. Defilement, n. [difilment] Corrupcion. Pagkasir, pagkabulok. Define, v. [difin] Definir, describir; determinar. Ipahayag ang kahulugan, salaysayin, liwanagin; pasiyahan. Definite, adj. [dfinit] Definido, exacto. Salaysay ng kahulugan; tuos. Definition, n. [definicien] Definicion. Ang pagsasalaysay ng kahulugan. Deflect, v. [deflct] Desviarse, apartarse. Lumihs, humiwalay. Deflection, n. [deflccien] Desvo, rodeo. Pagkalihis, pagkalisy. Deflexure, n. [diflcsiur] Torcimiento. Pagklisy. Deflour, v. [diflur] Desvirgar. Manir ng dalaga. Defoliation, n. [difolicien] Caida de las hojas. Pagkalaglag ng mga dahon. Deform, v. [difrm] Desformar, desfigurar. Magpapangit, sumir ng any. Deformity, n. [difrmiti] Deformidad. Pagksir ng any.

. 343 1313

29.01.2012 16:27

Defraud, v. [difrd] Defraudar. Mangday, manekas, manub. Defray, v. [difr] Costear. Paggugulan, abuluyan. Deft, n. [deft] Despierto, despejado, diestro. Buhy-ang-loob, matalin, maliks. Defunct, adj. [difnt] Difunto, muerto. Patay, namatay, nanaw, nasir . Defy, v. [difi] Desafiar. Humamon, lumaban. Degeneracy, n. [didchneresi] Degeneracion, bajeza. Pagkahamak, pagkbab. Degenerate, adj. [didchneret] Degenerado. Hamak, walang kabuluhan. Degenerate, v. [didchneret] Degenerar. Maging hamak, mpabab. Degeneration, n. [didchnerecion] Degeneracion, bajeza. Pagkahamak, pagkbab. Degradation, n. [degradcion] Degradacion, degeneracion. Pagkbab, pagkahamak. Degrade, v. [digrd] Degradar; deshonrar, envilecer. Mpabab; manirang puri, humamak. Degree, n. [digr] Grado; rango; condicion, calidad de una cosa. Grado; ur ; klase. Deification, n. [deifikcion] Apoteosis, deificacion. Pagdyos, pag-aring Dyos. Deify, v. [difay] Deificar, divinizar.

. 344 1313

29.01.2012 16:27

Ariing Dyos, Dyosin. Deign, v. [din] Dignarse. Marapatin. Deism, n. [dizm] Deismo. Ang aral pananampalataya ng nananalig na may Dyos. Deist, n. [dist] Deista. Ang nananampalatayang may Dyos. Deity, n. [diti] Deidad, divinidad. Pagkadyos, kadyosan. Deject, v. [didchct] Abatir, afligir; desalentar, desanimar. Magpangayupap, dumalamhat; magpahin ng loob. Dejected, adj. [didchcted] Abatido, desalentado. Nangangayupap, nagdadalamhat, sir ang loob. Dejection, n. [didchccien] Tristeza, afliccion. Panglaw, lungkot, dalamhat, hapis. Delay, n. [dil] Dilacion, tardanza. Pagkaantala, pagkabinbin, pagkapaliban, paglulwat. Delay, v. [dil] Diferir, retardar. Antalahin, papaglwatin, ipagpaliban. Delectable, adj. [dilctabl] Deleitable, delicioso. Kaayaaya, kalugod-lugod, kawiliwili. Delectation, n. [dilectcien] Deleite, placer. Say, lugod, kasayahan. Delegate, n. [dleguet] Delegado, diputado. Kinatawan, kahalili, katiwal. Delegate, v. [dleguet] Delegar, diputar. Katawanin, pagkatiwalaan. Delegation, n. [delegucion]

. 345 1313

29.01.2012 16:27

Delegacion. Pagkakinatawan. Deleterious, adj. [deletris] Deletereo, mortal, destructivo, venenoso. Nakakapahamak, nakamamatay, nakalalasing. Delf, n. [delf] Loza vidriada. Losa. Deliberate, adj. [delbret] Cauto, avisado. Maingat, mabait. Deliberate, v. [delbret] Deliberar, considerar. Magwar , maghunos dil, humul. Deliberately, adv. [dilbretli] Deliberadamente. Maingat, mabait. Deliberation, n. [dilibrcien] Deliberacion, circunspeccion. Pagwawar , hunos dil, ingat. Delicacy, n. [dlikesi] Delicadeza. Selang, pagkamaselang. Delicate, adj. [dliket] Delicado. Maselang. Delicious, n. [dilcis] Delicioso, agradable, exquisito. Mainam, kalugod-lugod, masarap. Deliciousness, n. [dilcisnes] Delicia, gusto. Inam, lugod, sarap. Delight, n. [dilit] Delicia, deleite, placer. Saya, lugod, ligay, tw, kagalakan. Delight, v. [dilit] Deleitarse, contentarse. Matw, magalak, masiyahan ng loob, malugod. Delightful, adj. [dilitful] Delicioso, deleitoso. Kalugodlugod, kaayaaya.

. 346 1313

29.01.2012 16:27

Delineate, v. [delneet] Delinear, disear. Gumuhit, magbigay-any. Delineation, n. [dilneecien] Delineacion. Pagguhit, pagbibigay-any. Delinquency, n. [dilncuensi] Delito, culpa. Sala, pagkalabag sa utos. Delinquent, n. [dilncuent] Delincuente, criminal. May-sala. Delirious, adj. [dilris] Delirante, desvariado. Hibng. Delirium, n. [dilrm] Delirio. Pagkahibang. Deliver, v. [dilvr] Dar; rendir; libertar; relatar. Magbigay; magpalay, magsalaysay. Deliverance, n. [dilvrans] Entrega, libramiento; narracion, parto. Pagbibigay; pananalaysay; panganganak. Delivery, n. [dilvri] Entrega, libramiento; parto. Pagbibigay; panganganak. Dell, n. [del] Hondonada, valle hondo. Malalim na libs. Delta, n. [dlta] Delta. Waw. Delude, v. [dilid] Engaar, entrampar. Magday, manghib. Deluge, n. [dliudch] Inundacion, diluvio. Bah, apaw ng tubig. Deluge, v. [dliudch] Diluviar.

. 347 1313

29.01.2012 16:27

Umapaw ang tubig. Delusion, n. [delicien] Engao, ilusion. Day, hib; pagkahibang. Delusive, adj. [dilisiv] Engaoso, falaz. Magdaray. Delve, n. [delv] Foso, hoyo. Hukay. Delve, v. [delv] Cavar; sondear. Humukay; tumarok. Demagogue, n. [dmagog] Demagogo. Ang namamatnugot ng palisy sa sariling kampon. Demand, n. [dimnd] Demanda, peticion. Hing, luhog; sakdal. Demand, v. [dimnd] Demandar, reclamar. Huming, lumuhog; magsakdal. Demarcate, v. [dimarkt] Amojonar. Maglagay ng patoto hangganan. Demarcation, n. [dimarkcion] Demarcacion, limite. Patoto, hangganan. Demean, v. [dimn] Portarse, conducirse. Mag-ugal, mag-asal, magpaka.... Demeanour, n. [diminr] Porte. Ugal, asal, kilos, galaw. Demented, adj. [dimnted] Demente, loco. Ulol, sir ang bait. Demerit, n. [dimrit] Demrito, desmerecimiento. Pints, pul. Demerit, v. [dimrit]

. 348 1313

29.01.2012 16:27

Desmerecer. Mawaln ng karapatan, mpintasan, mpulaan. Demise, n. [dimiz] Muerte, fallecimiento. Kamatayan. Demise, v. [dimiz] Legar. Magpamana. Demission, n. [dimcion] Degradacion, decadencia. Panghihin. Democracy, n. [dimcrasi] Democracia. Pmahalaang bayan. Democrat, n. [dmocrat] Demcrata. Ang mahilig sa pmahalaang bayan. Democratic, adj. [democrtic] Democrtico. Nuukol sa pmahalaang bayan. Demolish, v. [dimlish] Demoler, deshacer. Wasakn, sirain, gibain. Demolition, n. [demolcien] Demolicion. Pagwasak, pagsir , paggib. Demon, n. [dmon] Demonio. Demonyo. Demoniac, adj. [dimniac] Demoniaco, endemoniado. Inaalihan ng demonyo, binbabahn ng demonyo. Demoniacal, adj. [dimniacal] Demoniaco, endemoniado. Inaalihan ng demonyo, binbabahn ng demonyo. Demonstrable, adj. [dimnstrabl] Demostrable. Nipakikilala, nipaliliwanag. Demonstrate, v. [dimnstret] Demostrar. Magpakilala, magpakita, magpaliwanag.

. 349 1313

29.01.2012 16:27

Demonstration, n. [demonstrcion] Demostracion. Pagpapakilala, pagpapakita, paliwanag. Demonstrative, adj. [dimnstretiv] Demostrativo. Nagpapakilala, nagpapakita, nagpapaliwanag. Demoralization, n. [dimoralizcion] Desmoralizacion. Kahalayan. Demoralize, v. [dimralaiz] Desmoralizar. Gawng mahalay, sirain ang mabuting ugal. Demur, n. [dimr] Duda, escrpulo, hesitacion. Pag-aalinlangan, pag-aalanganin, tigil. Demur, v. [dimr] Vacilar, dudar. Mag-alinlangan, mag-alanganin, matigilan. Demure, adj. [dimir] Sobrio, moderado. Mahnahon. Demurrer, n. [dimrer] Demora. Pagkauktol, pagkaudlot, tagal, lwat. Den, n. [den] Caverna, antro. Yungib, lungg. Deniable, adj. [diniabl] Negable. Mikakail, mitatangg, mipagkakait, mipahihind. Denial, n. [dinial] Denegacion, repulsa. Pagkail, pagtangg, pagkakait, pagpapahind. Denizen, n. [dnizen] Extrangero, naturalizado. Ang d kababayan na inaring kabakayan. Denominate, v. [dinminet] Denominar, nombrar. Panganlan, pamagatan, tawagin. Denomination, n. [dinomincion] Denominacion, nombre, apelativo.

. 350 1313

29.01.2012 16:27

Ngalan, tawag, pamagat, bansag. Denote, v. [dint] Denotar, indicar, significar. Tandaan. Denounce, v. [dnauns] Denunciar, delatar. Magsumbong, magsakdal, magdenunsya. Dense, adj. [dens] Denso, espeso. Masinsn; siksik; malapot. Density, n. [dnsiti] Densidad, solidez. Kasinsinan, siksik; kalaputan. Dent, n. [dent] Muesca. Ukit. Dent, v. [dent] Hacer muesca, abollar. Umukit. Dental, adj. [dntal] Dental. Nauukol sa ngipin. Dentifrice, n. [dntifris] Dentrfico. Pulbos anomang panglinis ng ngipin. Dentist, n. [dntist] Dentista. Dentista, manggagamot mangbubunot ng ngipin at bagng. Dentistry, n. [dntistri] Arte del dentista. Panggagamot pangbubunot ng ngipin; pagdedentista. Denudation, n. [deniudcin] Despojo de ropa. Paghubad, paghub. Denude, v. [dinid] Desnudar, despojar. Hubarn, hubdn, hubuan. Deny, v. [dini] Negar, renunciar. Tumangg, kumail pahind. Deodorize, v. [deodoraiz]

. 351 1313

29.01.2012 16:27

Desinficionar. Pumaw ng masamang amoy. Depart, v. [diprt] Partir partirse; morir. Yumaon, umalis; manaw, mamatay. Departure, n. [diprchur] Partida; muerte. Pagyaon, pag-als; pagpanaw, pagkamatay. Department, n. [diprtment] Departamento, negociado. Kgawaran. Depend, v. [dipnd] Depender, estar dependiente. Pasaklaw, mpasa ilalim kapangyarihan ng sinoman anoman. Depict, v. [dipct] Pintar, retratar; describir. Pumint, rumetrato, maglarawan. Deplorable, adj. [diplrabl] Deplorable, miserable. Kalunos-lunos, kahapishapis, ab. Deplore, v. [diplr] Deplorar, lamentar. Malunos, mahapis, magdamdam. Deport, n. [diprt] Porte, conducta; destierro, deportacion. Ugal; asal; pagtatapon sa ibang bayan. Deport, v. [diprt] Portarse, conducirse; desterrar. Mag-ugal, mag-asal, ipatapon. Deportation, n. [diportcin] Deportacion, destierro. Pagpapatapon. Deportment, n. [diprtment] Porte, conducta. Ugal, asal. Deposal, n. [dipzal] Deposicion. Pag-aalis ng katungkulan. Depose, v. [dipz] Deponer, destituir. Alisin sa katungkulan.

. 352 1313

29.01.2012 16:27

Deposit, n. [dipzit] Depsito. Lagak. Deposit, v. [dipzit] Depositar. Maglagak. Deposition, n. [dipozcin] Deposicion. Pag-aalis sa katungkulan. Depot, n. [dipt] Depsito, almacen. Lgakan, depsito. Depravation, n. [depravcin] Depravacion, corrupcion. Kasir an, kabulukn. Deprave, v. [diprv] Depravar, corromper. Sumir, bumulok. Depraved, adj. [diprvd] Depravado, corrompido. Sir , bulok. Depravity, n. [diprviti] Depravacion, corrupcion. Kasir an, kabulukn. Deprecate, v. [dpriket] Deprecar, rogar, suplicar. Sumam, sumuy, mamanhik. Deprecation, n. [deprikcin] Deprecacion, ruego, peticion. Sam, suy, pamanhk. Depreciate, v. [diprcit] Rebajar el precio; despreciar, menospreciar. Baban ng halag; humamak, alangann. Depreciation, n. [dipricicien] Descrdito, desestimacion. Pagkhamak, pagkasir ng kamahalan. Depredate, v. [dpridet] Depradar, saquear. Manil, manglob. Depredation, n. [depridcin] Depredacion, saqueo.

. 353 1313

29.01.2012 16:27

Paniniil, pangloloob. Depress, v. [diprs] Deprimir, humillar. Hamakin, papagpakumbabin. Depression, n. [diprcien] Depresion, abatimiento. Pagkaab, pgkakapakumbab. Depressive, adj. [diprsiv] Depresivo. Nakakahamak, nakaaab. Deprivation, n. [deprivcien] Privacion, prdida. Pagkakabaw, pagbabaw, pagkawal. Deprive, v. [dipriv] Privar, despojar. Bawaan, alisan ng pagaar kapangyarihan. Depth, n. [depz] Hondura, profundidad, abismo. Lalim, kalaliman. Deputation, n. [depiutcien] Diputacion. Pagkakinatawan, pagkasug. Depute, v. [dipit] Diputar, delegar. Kumatawan. Deputy, n. [dpiuti] Diputado, delegado. Kinatawan. Derange, v. [dirndch] Desarreglar, desordenar. Guluhn, sir in ang ayos. Derangement, n. [dirndchment] Desarreglo, desorden. Pagkagul, pagkasir ng ayos. Derelict, adj. [drilict] Desamparado, abandonado. Pinabayaan, walang sukat lumingap. Dereliction, n. [derilccien] Desamparo, abandono. Pagkapabay, pagpapabay, pagkaiwan. Deride, v. [dirid]

. 354 1313

29.01.2012 16:27

Burlar, mofar. Manuy, tumuy, manglibk. Derision, n. [dircion] Irrision, mofa; escarnio, burla. Tuy, libak, uyam. Derisive, adj. [dirisiv] Irrisorio. Katawtaw. Derivation, n. [derivcien] Derivacion. Pagkahang sa ib. Derive, v. [diriv] Derivar. Hangin sa ib. Derivative, adj. [dirvativ] Derivativo. Salit na hang sa pinagsimulan. Derogate, adj. [droguet] Derogado. Paw, pinawalng kabuluhan. Derogate, v. [droguet] Derogar. Pawin, pawalan ng kabuluhan. Derogation, n. [derogucien] Derogacion. Pagpaw, pagpapawalng kabuluhan. Derrick, n. [drik] Mquina para levantar pesos. Mkina na ginagamit sa pagtataas ng anomang mabigat. Dervish, n. [drvish] Derviche. Monheng maometano monheng moro. Descend, v. [disnd] Descender, bajar. Lumusong, bumab. Descendant, n. [disndant] Descendiente. Angkan, lah, hinlog, inap. Descendent, adj. [disndent] Lo que se cae viene abajo. Pabab, pasub, palusng.

. 355 1313

29.01.2012 16:27

Descension, n. [disncion] Descension; degradacion. Pagbab, pagkabab; paglusong, pagkalusong. Descent, n. [disnt] Descenso, bajada; pendiente, declive; descendencia, posteridad. Pagbab, lusungn, paglusng; pabab, palusng; lah, angkn; inap. Describe, v. [discrib] Describir. Isalaysay, ilarawan. Description, n. [discrpcion] Descripcion. Pananalaysay, paglalarawan. Descriptive, adj. [discrptiv] Descriptivo. May taglay na pananalaysay. Descry, v. [discri] Observar, avistar. Tumanaw; tanawin. Desecrate, v. [dsicret] Profanar. Lumapastangan. Desecration, n. [desicrcion] Profanacion. Paglapastangan. Desert, n. [dzrt] Desierto, soledad. Ilng, malaking parang na palanas. Desert, v. [dzert] Desertar. Magtaann [ang kawal]. Deserter, n. [dizrtor] Desertor, trsfuga. Kawal na taanan. Desertion, n. [dizrcien] Desercion. Pagtataanan ng kawal. Deserve, v. [dizrv] Merecer, ser digno. Marapatin, papagingdapatin. Deservedly, adv. [dizrvedli] Merecidamente.

. 356 1313

29.01.2012 16:27

May karapatn, nararapat. Deserving, adj. [dizrving] Meritorio. Karapatdapat. Deserving, n. [dizrving] Mrito. Karapatan. Deshabille, n. [dzabl] Desareglo en el vestir. Kawaln ng ayos sa pagbibihis. Desiccate, v. [disket] Desecar. Tumay. Desiccation, n. [disikcion] Desecacion. Pagtuy. Desiderate, v. [disidret] Desear, querer. Magnas, magnais, mag-ibig, pumita. Desideratum, n. [disdratum] Objeto que se desea. Bagay na ninanas ninanais pinipita. Design, n. [disin] Designio; intento, intencion; proyecto; diseo. Bant, akal; panukal; plano. Design, v. [disin] Designar, determinar; proyectar; disear. Umakal; magpanukal; gumuhit ng any. Designate, v. [dsignet] Apuntar, sealar. Itur, daliriin. Designation, n. [designcion] Designacion, sealamiento. Pagtutur, pagdalir . Designedly, adv. [dizinedli] Adrede, de proposito, de intento. Sinady, kinus. Designing, adj. [dizining] Insidioso, astuto. Switik, tuso. Desirable, adj. [dizirabl]

. 357 1313

29.01.2012 16:27

Deseable. Mananais, mapipita, mananas. Desire, n. [dizir] Deseo, anhelo, ansia. Nais, nas, pita, hangad. Desire, v. [dizir] Desear, apetecer. Magnais, magnas, pumita, maghangad. Desirous, adj. [dizirs] Deseoso, ansioso. Mapagnais, mapagnas, may nais, may nas. Desist, v. [dizst] Desistir. Magtigil, humint; umurong. Desk, n. [desk] Escritorio. Sulatn, pupitre. Desolate, adj. [dzolet] Desolado, solitario. Ilng, malungkot, mapanglaw. Desolate, v. [dzolet] Desolar, despoblar, arruinar. Ilangn, lipulin ang mga thanan, wasakn. Desolation, n. [dezolcien] Desolacion, ruina, destruccion. Pagkailang, kawasakan, kasiraan. Despair, n. [dispr] Desconfianza, desesperacion. Kawaln ng pag-asa; panghihin ng loob. Despair, v. [dispr] Desesperar. Mawaln ng pag-asa; manghin ang loob. Despatch, n. [disptch] Despacho. Paglutas ng anoman. Despatch, v. [disptch] Despachar. Lumutas; lutasn. Desperado, n. [desperdo] Hombre atrevido. Taong pangahas, taong malikot ang kamay.

. 358 1313

29.01.2012 16:27

Desperate, adj. [dsperet] Desesperado. Walang pag-asa. Desperation, n. [despercion] Desesperacion. Kawaln ng pag-asa. Despicable, adj. [dspicabl] Despreciable. Hamak. Despise, v. [dispiz] Despreciar, desdear. Humamak; hamakin, ipalagay na walang kabuluhan. Despite, n. [dispit] Despecho. Poot, pagtatanim ng loob. Despiteful, adj. [dispitful] Despechoso. Mapotin, mapagtanm sa loob. Despoil, v. [dispil] Despojar, privar. Alisan ng pag-aar bawan. Despond, v. [dispnd] Desconfiar, abatirse. Magkulang ng pag-asa, manglupaypay. Despondency, n. [dispndensi] Desconfianza, desaliento. Pagkukulang ng pag-asa, panglulupaypay. Despondent, adj. [dispndent] Desconfiado, desalentado. Kulang ng tiwal, lupaypay. Despot, n. [dspot] Dspota. Pun na d tumutungtong sa katwiran, mapag-apapuan, mapaghar harian. Despotic, adj. [desptic] Desptico. D matutulan, d nanununton ng katwiran. Despotism, n. [dspotizm] Despotismo. Pamumunong hind nanununton ng katwiran. Dessert, n. [dezrt]

. 359 1313

29.01.2012 16:27

Postres. Himagas, panghimagas. Destination, n. [destincien] Destinacion, destino. Kaukulan, pag-uukol, destino. Destine, v. [dstin] Destinar. Iukol, idestino. Destiny, n. [dstini] Destino, hado, suerte. Kaukulan, kapalaran, palad. Destitute, adj. [dstitiut] Destituido, abandonado. Walang mag-ampon, pinabayaan, hampas-lup salat, dukh. Destitution, n. [destiticion] Destitucion, privacion, abandono. Kasalatan, karukhaan. Destroy, v. [distri] Destruir, arruinar. Magwasak, wasakin, gumib, gibin, sumir, sirain. Destruction, n. [distrccion] Destruccion, ruina. Pagkawasak, kagibaan, kasiraan. Destructive, adj. [distrctiv] Destructivo, ruinoso. Nakawawasak, nakagigib, nakasisir . Detach, v. [dittch] Separar, apartar; destacar. Ihiwalay, ibukod; maglagay ng pulutong ng kawal na hand sa labanan. Detachment, n. [dittchment] Destacamento. Pulutong ng kawal na taan sa labanan. Detail, n. [ditl] Detalle; al por menor. Salaysay; ting. Detail, v. [ditl] Detallar, especificar. Salaysayin, ipaliwanag. Detain, v. [ditn] Detener, suspender. Impitin, pigilin.

. 360 1313

29.01.2012 16:27

Detect, v. [ditct] Descubrir, revelar. Tuklasin; ihayag, ipahayag. Detection, n. [ditccion] Descubrimiento; revelacion. Pagkatuklas; pagkahayag. Detective, n. [ditctiv] Policia secreta. Sekreta, tiktk, pulis na lihim. Detention, n. [ditncion] Detencion. Pagpigil, pagpiit, pag-antala. Deter, v. [dtr] Desanimar, desalentar; disuadir, impedir. Magpahin ng loob, pumigil, pigilin. Deteriorate, v. [ditrioret] Deteriorar. Pasamin, sirain. Deterioration, n. [ditiriorcien] Deterioracion. Pagsam, pagkasir. Determinate, adj. [ditrminet] Determinado, limitado. May taning, may hangg. Determination, n. [ditermincion] Determinacion, resolucion, decision. Pasiya, kalutasan. Determine, v. [ditrmin] Determinar, decidir. Magpasiya, lumutas. Detest, v. [ditst] Detestar, aborrecer. Itakwil, ayawn, kayamutan. Detestable, adj. [ditstabl] Detestable, aborrecible. Kasuklam-suklam, karimarimarim, nakayayamot. Detestation, n. [ditestcion] Destestacion, aborrecimiento. Suklam, rimarim. Dethrone, v. [dizrn] Destronar.

. 361 1313

29.01.2012 16:27

Alisin [ang har ] sa luklukan. Dethronement, n. [dizrnment] Destronamiento. Pag-aalis [sa har ] sa luklukan. Detour, n. [ditr] Rodeo, revuelta. Lakad na pasikotsikot pasuotsuot. Detract, v. [ditrct] Detractar, desminuir; infamar, murmurar. Magbawas; manirang puri, manungayaw. Detraction, n. [ditraccien] Detraccion. Pagbabawas. Detriment, n. [dtriment] Detrimento, dao, perjuicio. Kasiraan, abala, pinsal. Detrimental, adj. [detrimntal] Perjudicial, daoso. Naksisir , nakasasam. Devastate, v. [divastt] Devastar, arruinar, asolar. Iwasak, iguh, sirain, lipulin, loobn, lusubin. Devastation, n. [divastcion] Devastacion, desolacion, saqueo. Kawasakan, kasiraan, pagkawasak, pagkguh, paglusob. Develop, v. [divlop] Desenvolver, desarrollar. Bumuti, uminam, tumuloy ng pagsulong. Development, n. [divlopment] Desarrollo. Pakasulong, pagsulong, pag-inam. Devest, v. [divst] Desnudar, despojar. Hubdn, hubarin; hubdn, hubuan. Deviate, v. [divit] Desviarse. Mligaw, mlisya. Deviation, n. [divicion] Desvo. Pagkaligaw, pagkalisy. Device, n. [divis]

. 362 1313

29.01.2012 16:27

Proyecto; invencion. Hak; kath. Devil, n. [dvil] Diablo, demonio. Dyablo, demonyo, yaw. Devilish, adj. [dvilish] Diablico. Nauukol sa dyablo, parang dyablo. Devilry, n. [dvilri] Diablura, maleficio. Gawang dyablo, kasamaan. Devious, adj. [dvies] Desviado. Ligw, lisy. Devise, n. [diviz] Legado; donacion. Pamana; kaloob. Devise, v. [diviz] Trazar, inventar, legar. Humak, kumath; mag-any; mag-pamana. Deviser, n. [divizer] Inventor. Imbentor, mngangath. Division, n. [divcion] Division. Pagbabahagi, paghahat. Devoid, adj. [divid] Vaco, desocupado. Walang laman, salt. Devolve, v. [divlv] Rodar abajo; trasmitir, transmitir. Gumulong sa ibab; malipat sa iba, mpasaul. Devolution, n. [devolicien] Devolucion. Pagsasaul, pagkasaul. Devote, v. [divt] Dedicar, consagrar. Tumalag, tumaan. Devoted, adj. [divted] Dedicado, consagrado, destinado. Talag, laan, taan.

. 363 1313

29.01.2012 16:27

Devotee, n. [devot] Santn, mojigato. Manong manang. Devotion, n. [divcien] Devocion, oracion. Panata; dasal. Devotional, adj. [divcional] Devoto, religioso. Nauukol sa panata dasal. Devour, v. [divur] Devorar, tragar; destruir, consumir. Sakmalin, lamunin; sirain, iwasak. Devout, adj. [divut] Devoto, piadoso. Banal, may taos na pananalig; manong manang. Dew, n. [di] Roco. Hamg. Dew, v. [diu] Rociar. Mhamugan; magkahamog. Dew-drop, n. [didrap] Gota de roco. Patk ng hamog. Dewlap, n. [dilap] Papada del buey. Lamb. Dewy, adj. [dii] Rociado. Mahamog. Dexter, adj. [dcster] Diestro derecho. Nauukol sa kanan. Dexterity, n. [dcsteriti] Destreza, agilidad. Kasanayn, kaliksihan, katalinuan. Dexterous, adj. [dcstrs] Diestro, habil. Sany, matalin; maliksi. Diabetes, n. [daiabtiz] Diabetes.

. 364 1313

29.01.2012 16:27

Balisawsaw. Diabolic, adj. [daiablic] Diablico. Nauukol sa dyablo. Diabolical, adj. [daiablical] Diablico. Nauukol sa dyablo. Diadem, n. [dadem] Diadema. Dyadema, putong. Diagram, n. [dagram] Diagrama. Any, tabas, guhit, plano. Dial, n. [dial] Reloj de sol. Mukh ng orasan. Dialect, n. [dalect] Dialecto. Pangkat ng wik, wik. Dialogue, n. [dalog] Dilogo. Slitaan ng dalawa. Diameter, n. [daameter] Dimetro. Kalagitnaan. Diametric, adj. [dametric] Diametral. Nauukol sa kalagitnaan. Diametrical, adj. [dametrical] Diametral. Nauukol sa kalagitnaan. Diamond, n. [dimond] Diamante, brillante. Dyamante, brilyante. Diaphragm, n. [diafram] Diafragma. Ang makapal na litid na nasa pagitan ng dibdib at tyan. Diarrhea, n. [daiarra] Diarrea. Kurs, bululs. Diary, n. [diri]

. 365 1313

29.01.2012 16:27

Diario. Tlaan sa araw-araw. Diatribe, n. [diatraib] Diatriba. Pakikipagtalo, pagpaparaan ng panahon; takap, pagmumur. Dibble, n. [dbl] Plantador, almocafre. Isang kasangkapang panghukay. Dickens, n. [dkens] Diablo [vulgar]. Dyablo [karaniwang sambiting]. Dictate, n. [dictt] Dictamen, mxima, precepto; leccion, doctrina. Tuntunin, alituntunin, panuntunan; aral. Dictate, v. [dictt] Dictar. Magdikt sambitin ang isusulat. Dictation, n. [dictcion] Dictado. Pagdidikt pananambit ng isusulat. Dictator, n. [dicttor] Dictador. Ang nagdidikt sumasambit ng dapat sulatin; makapangyarihan. Dictatorial, adj. [dictetrial] Autoritativo, magistral. Ang hinggil sa punong makapangyarihan. Diction, n. [dccin] Diccion, estilo. Pananalit, pangungusap. Dictionary, n. [dccineri] Diccionario. Diksyonaryo, pkahuluganan ng mga salit. Didactic, adj. [daidctic] Didctico. Ukol sa pagtutur, may taglay na aral. Didactical, adj. [daidctical] Didctico. Ukol sa pagtutur, may taglay na aral. Diddle, v. [ddl] Vacilar, anadear. Mag-alinlangan, mag-alangn, magsalawahan; kumap, mag-apuhp.

. 366 1313

29.01.2012 16:27

Die, v. [dai] Morir. Mamatay. Diet, n. [diet] Comida, manjar; dieta, racion. Pagkain, rasyn, sahod. Diet, v. [diet] Alimentarse, comer. Kumain. Differ, v. [difr] Diferenciarse, distinguirse. Mgkaiba. Difference, n [dfrens] Diferencia, distincion. Kaibhn, kaibahan, pagkakaiba. Different, adj. [dfrent] Diferente, diverso. Kaib, ib. Difficult, adj. [dfiklt] Dificil. Mahirap, maliwag. Difficulty, n. [dfiklti] Dificultad, obstculo. Hirap, kahirapan. Diffidence, n. [dfidens] Difidencia. Kakulangan ng paniniwal. Diffident, adj. [dfident] Desconfiado. Kulang ng tiwal. Diffuse, adj. [difis] Difundido, extendido, esparcido. Malwag, kalg, kalt, sabg, lupan. Diffuse, v. [difis] Difundir, esparcir. Ikalat, isabog; lumupan. Diffusion, n. [difisien] Difusion, prolijidad, esparcimiento. Paglaganap, pagkalat, pagsabog, paglupan. Dig, v. [dig] Cavar.

. 367 1313

29.01.2012 16:27

Humukay. Digest, n. [didchest] Digesto, recopilacion de las decisiones de la jurisprudencia romana. Kdigo, katipunan ng mga utos. Digest, v. [didchest] Digerir. Tumunaw ng kinain; tunawin ang kinain. Digestible, adj. [didchstibl] Digerible. Tunawn, natutunaw. Digestion, n. [didchschen] Digestion. Pagtunaw ng kinain; pagkatunaw ng kinain. Digger, n. [dgur] Cavador. Manghuhukay. Digit, n. [ddchet] Digito. Dal, isang dal; dalir. Dignified, adj. [dgnifaid] Dignificado. Karapatdapad. Dignify, v. [dgnifai] Dignificar. Papaging-dapatin; magng dapat. Dignitary, n. [dgniteri] Dignitario. Kaginoohn. Dignity, n. [dgniti] Dignidad. Karapatn, karangalan, kamahalan. Digress, v. [digrs] Hacer digresin, extraviarse. Magpasikotsikot; lumay, lumihs humiwalay. Digression, n. [digrcion] Digresin; desvio, separacion. Pagpapasikotsikot; paglihis, paglay, paghiwalay. Dike, n. [dik] Dique, malecon. Pilapil, hdlangan ng tubig. Dilapidate, v. [dilpidet]

. 368 1313

29.01.2012 16:27

Dilapidar, destruir. Sumir; sirain. Dilapidation, n. [dilapidcien] Dilapidacion, destruccion. Pagsir, pagkasir . Dilate, v. [dilt] Dilatar (se), extender (se). Lumapad; laparan; lumwang; lwangan; humab, habaan. Dilation, n. [dilcion] Dilacion. Paglapad, paglwang, paghab. Dilatory, adj. [diltori] Tardo, lento, dilatario. Makupad, makuyad, mabagal. Diligence, n. [dlidchens] Diligencia, aplicacion. Sipag, kasipagan. Diligent, adj. [dlidchent] Diligente, aplicado. Masipag. Dilucid, adj. [dilisid] Claro, trasparente. Malinaw, nanganganinag. Dilucidate, v. [dilisidet] Dilucidar, ilustrar, aclarar. Linawan, liwanagan, liwanagin. Dilute, adj. [dilit] Atenuado. Malagnaw, may bant. Dilute, v. [dilit] Diluir. Lagnawan, bantuan. Dilution, n. [dilicin] Diluicion. Pagpapalagnaw. Diluvian, adj. [dilivian] Diluviano. Ukol sa kagunaw. Dim, adj. [dim] Turbio de vista; obscuro. Malab ang mata, slipin; malab.

. 369 1313

29.01.2012 16:27

Dim, v. [dim] Obscurecer, eclipsar. Lumab, kumulimlim. Dime, n. [dim] Una peseta. Isang pisetas. Dimension, n. [dimncion] Dimencion, extension. Sukat; lak, hab at lapad. Diminish, v. [dimnish] Disminuir, minorar; disminuirse. Bumawas, bawasan, magbawas. Diminution, n. [diminucien] Diminucion. Pagkabawas, pagbabawas. Diminutive, adj. [dimniutiv] Diminutivo. Maliit, may bawas. Dimity, n. [dmiti] Fustan, cotona. Kyong sita. Dimple, n. [dmpl] Hoyuelo de la mejilla. Butas ng pisng. Din, n. [din] Ruido violento, sonido; alboroto. Hugong, tunog; kagulo, ingay. Dine, v. [din] Comer. Kumain. Dingle, n. [dngl] Pequeo campo entre dos colinas. Munting parang sa pagitan ng dalawang bur l. Dingy, adj. [dndchi] Color obscuro. Kulay na malab. Dinner, n. [dnr] Comida. Pagkain, tanghalian. Dint, n. [dint] Golpe, choque.

. 370 1313

29.01.2012 16:27

Bugbog, bangg, bungg. Diocese, n. [dioses] Dicesis. Dyosesis, kapangyarihan ng obispo. Dip, n. [dip] Inmersion. Sukb, sisid, lubog; tubog, sawsaw. Dip, v. [dip] Remojar; sumergir. Isawsaw, itubog; sumukb, sumisid. Diploma, n. [diplma] Diploma. Diploma, ttulo. Diplomacy, n. [diplmasi] Diplomacia. Ang katalinuan sa pakikipagkyar sa ibang bansa nasyon. Dipper, n. [dpr] Vasija para sacar lquidos. Pangadl ng tubig ng anomang malagnaw. Dire, adj. [dir] Horrendo, espantoso. Kakilakilabot kasindaksindak. Direct, adj. [dirct] Directo, derecho. Matwid. Direct, v. [dirct] Dirigir; enderezar. Mamatnugot, pumatnubay, mamahal; magtwid; itwid; twirin. Director, n. [dirctor] Director. Tagapamatnugot, tagapamatnubay, tagapamahal. Directory, n. [dirctori] Directorio. Patnubay; pmunuan. Directress, n. [dirctres] Directora. Babaing tagapamatnugot. Direful, adj. [dirful] Horrible, espantoso. Kakilakilabot, kasindaksindak. Dirge, n. [derdch]

. 371 1313

29.01.2012 16:27

Endecha, cancion lgubre. Panambitan, dalit sa paglilibing. Dirk, n. [drk] Especie de daga pual. Panaksak; patalim na tila talibong. Dirt, n. [dert] Suciedad; porquera. Dum; kababuyan. Dirt, v. [dert] Ensuciar; emporcar. Magdum, magpakababoy. Dirty, adj. [drti] Sucio, puerco. Marum, baboy. Disability, n. [disabliti] Incapacidad, impotencia. Kawaln ng kaya, kawalan ng kapangyarihan. Disable, v. [disbl] Inhabilitar, incapacitar. Alisn ng kaya, alisan ng kapangyarihan. Disadvantage, n. [disadvntedch] Desventaja. Kasahuln, pagkasahol. Disadvantage, v. [disadvntedch] Menoscabar, perjudicar. Makasahl makalamng. Disadvantageous, adj. [disadvntedches] Desventajoso. Nasahuln, nalamangn. Disagree, v. [disagr] Desconvenir, discordar. Magksir , dmagkasund. Disagreeable, adj. [disagrebl] Desagradable. Karimarimarim, kasuklamsuklam. Disagreement, n. [disagrment] Diferencia, discordia. Ksiraan, kalitan, pagkaksir , pagkakaalt. Disallow, v. [disalu] Negar, no dar permiso. Tumangg, hwag magpahintulot.

. 372 1313

29.01.2012 16:27

Disannul, v. [disanl] Anular. Pawalan ng kabuluhan, pawaln ng halag. Disappear, v. [disapr] Desaparecer, ausentarse. Mawal. Disappearance, n. [disaprans] Desaparecimiento. Pagkawal. Disappoint, v. [disapint] Frustrar, engaar, faltar la palabra. Sumayang, magday, hwag gumanap ng sinalit. Disappointment, n. [disopontment] Chasco, contratiempo, disgusto. Kahihiyan, damdamin, sentimiento, sam ng loob. Disapproval, n. [disaprval] Desaprovacion, censura. Pagkatangg, pagkaayaw, pintas. Disapproved, adj. [disaprvd] Desaprovado. Tinanggihan, inayawan. Disarm, v. [disrm] Desarmar. Alisan ng alms panglaban. Disarmament, n. [disrmament] Desarmamiento. Pag-aalis ng alms panglaban. Disarrange, v. [disarndch] Desarreglar. Gumulo, sumir ng ayos. Disarranged, adj. [disarrndched] Desarreglado. Magul, walang ayos. Disarrangement, n. [disarrndchment] Desorden, confusion. Kawalan ng ayos, kaguluhan. Disaster, n. [disster] Desastre; infortunio. Kasakunaan, kapahamakan; kasawan. Disastrous, adj. [disstres] Desastroso, calamitoso.

. 373 1313

29.01.2012 16:27

Kapahapahamak, nakasasaw. Disavow, v. [disavu] Denegar, desconocer. Kumail. Disband, v. [disbnd] Descartar, desbandarse. Tumiwalag, humiwalay. Disbelief, n. [disbilf] Incredulidad. Kawalan ng paniwal, kawaln ng pananampalataya. Disbelieve, v. [disbilv] Descreer, desconfiar. Mawalan ng paniwal, mag-urong-sulng, magalangan. Disburse, v. [disbrs] Desembolsar, pagar. Magdukot, magbayad, gumugol. Disbursement, n. [disbrsment] Desembolso. Pagdudukot, pag-gugol, pag-babayad. Disc, n. [disc] Disco. Bilog [na lapd]. Discard, v. [discrd] Descartar, licenciar. Itiwalag, ialis. Discern, v. [dizrn] Dicernir, percibir, distinguir. Mtanaw, mwatasan, mmalas. Discernible, adj. [dizrnibl] Perceptible, visible. Ntatanaw, nakikita. Discerning, n. [dizrning] Juicioso, perspicaz, sagaz. Mabait, matalin, tuso. Discharge, n. [dischrdch] Descarga, descargo. Paglulunsad ng lulan, pagbabab ng pasn, pagkabunot sa utang. Discharge, v. [dischrdch] Descargar aliviar la carga; pagar una deuda. Maglunsad ng lulan, magbab ng pasan; magbayad ng utang. Disciple, n. [disipl]

. 374 1313

29.01.2012 16:27

Discpulo. Alagad. Disciplinarian, adj. [disiplinrian] Lo que pertenece la disciplina. Ang nauukol sa pagganap ng tuntunin. Disciplinarian, n. [disiplinrian] El que gobierna y ensea con rigor y exactitud. Ang nammun at nagtutur na may kahigpitan. Discipline, n. [dsiplin] Disciplina. Pagganap ng tuntunin. Discipline, v [dsiplin] Disciplinar, instruir. Magpaganap ng tungkulin, magtur. Disclaim, v. [disclm] Negar, renunciar. Kumail, tumalikwas. Disclaimer, n. [disclmr] Negador. Ang nagkakail, ang tumatalikwas. Disclose, v. [disclz] Descubrir, revelar. Ihayag, ilitaw. Disclosure, n. [disclsiur] Descubrimiento, declaracion. Paglilitaw, pahayag. Discolor, v. [disklor] Descolorar. Kumupas ang kulay. Discoloration, n. [diskolorcion] Descoloramiento. Pagkupas ng kulay. Discolored, adj. [disklord] Descolorido. Kupas ang kulay; maputl, putlin. Discomfit, v. [diskmfit] Derrotar, vencer. Manalo, manaig. Discomfiture, n. [diskomfchur] Derrota, vencimiento, turbacion. Pagkadaig, pagkatalo; pagkaligalig.

. 375 1313

29.01.2012 16:27

Discomfort, n. [diskmfort] Desconsuelo, afliccion. Pagkalugam, dalamhat. Discomfort, v. [diskmfort] Desconsolar, afligir, entristecer. Magpalugam, dumalamhat, magpalungkot. Discommode, v. [discomd] Incomodar; molestar. Manggalit; mang-abala. Discompose, v. [discompz] Descomponer, desordenar, turbar. Sumir, gumul, lumigalig. Discomposure, n. [discompsiur] Descomposicion, desareglo. Pagkasir, pagkagul. Disconcert, v. [disconcert] Desconcertar, confundir. Gumul, lumigalig, gumambal. Disconnect, v. [disconct] Desunir. Tanggalin, ihiwalay. Disconnection, n. [disconccicn] Desunion. Pagkatanggal, pagkahiwalay. Disconsolate, adj. [discnsolet] Desconsolado. D maaliw. Discontent, adj. [discontnt] Descontento. Yamot, inp. Discontent, v. [discontnt] Descontentar, desagradar. Yumamot, makainp. Discontented, adj. [discontnted] Descontentadizo. Inp. Discontinuance, n. [discontniuans] Cesacion. Paglilikat, pagtigil. Discontinuation, n. [discontiniucion] Descontinuacion, cesacion, interrupcion.

. 376 1313

29.01.2012 16:27

Pagkauntol; paglilikat; pagkaabala. Discontinue, v. [discontniu] Descontinuar, interrumpir, cesar. Mpauntol; itigil; maglikat. Discord, n. [dscord] Discordia, disencion. Kasiraan, kalitan. Discordance, n. [discrdans] Discordancia, discordia, disencion. Pagkakasir, ksiraan, kalitan. Discordancy, n. [discrdansi] Discordancia, discordia, disencion. Pagkakasir, ksiraan, kalitan. Discordant, adj. [discrdant] Discorde, incongruo. Walang-ayos, magulo, d tugm. Discount, n. [dscaunt] Descuento, rebaja. Bawas, kulang. Discount, v. [dscaunt] Descontar, rebajar. Bawasan, kulangan. Discountenance, v. [discuntenans] Avergonzar, aturdir; poner mala cara. Hiyain; pasamain ang mukh. Discourage, v. [diskredch] Desalentar, intimidar. Magpahin ng loob. Discouragement, n. [diskredchment] Desaliento, cobarda. Kahinaan ng loob, panglulupaypay, takot. Discourse, n. [discrs] Discurso, pltica, disertacion. Talumpat, panayam. Discourse, v. [discrs] Conversar, discurrir. Manalit, makipanayam, magbadya. Discourteous, adj. [discrties] Descorts, grosero. Lapastangan, walang galang. Discourtesy, n. [discrtisi]

. 377 1313

29.01.2012 16:27

Descortesa, grosera. Kalapastanganan, kawaln ng galang. Discover, v. [discver] Descubrir; revelar. Tumuklas; maghayag. Discovery, n. [discveri] Descubrimiento; revelacion. Pagkatuklas; pagkahayag. Discredit, n. [discrdit] Descrdito, deshonra. Kasiraang puri. Discredit, v. [discrdit] Desacreditar, deshonrar, difamar. Manirang puri. Discreditable, adj. [discrditabl] Ignominioso. Hamak, basts. Discreet, adj. [discrt] Discreto, circunspecto. Mabait, mahinahon, matalin. Discrepancy, n. [discrpansi] Discrepancia, diferencia. Pagkakaiba, kaibhan. Discrepant, adj. [discrpant] Discrepante. Kaib, iba. Discrete, adj. [discrt] Desunido. Hiwalay, bukod. Discretion, n. [discrcion] Discrecion. Kabaitan, hinahon, katalinuan. Discriminate, v. [discrminet] Distinguir. Itang; magtang. Discrimination, n. [discrimincien] Distincion. Pagkakatang; pagtang. Discuss, v. [disks] Discutir. Makipagtalo.

. 378 1313

29.01.2012 16:27

Discussion, n. [diskcien] Discusin. Pagtatalo. Disdain, v. [dizdn] Desdear, despreciar. Tuyin, hamakin. Disdainful, adj. [dizdnful] Desdeoso. Mapagtuy, mapaghamak. Disease, n. [dizz] Mal, enfermedad. Sam ng katawan, sakt. Diseased, adj. [dizzd] Enfermo. May-sakt. Disembark, v. [dizembrc] Desembarcar. Maglunsad; ilunsad. Disembarkation, n. [disembarkcien] Desembarco. Paglulunsad. Disembarrass, v. [disembrras] Desembarazar. Alisin sa kahihiyan. Disembody, v. [disembdi] Licenciar temporalmente algun cuerpo de ejrcito. Pagpahingalayin ang gayong pulutong ng hukb. Disencumber, v. [dizenkmber] Desembarazar. Hanguin sa kahihiyan. Disengage, v. [disengudch] Desenredar. Ayusin, isaayos. Disentangle, v. [disentngl] Desenredar. Ayusin, isaayos. Disfavor, n. [disfvor] Disfavor. Pagpapawalang halag. Disfavor, v. [disfvor] Desfavor.

. 379 1313

29.01.2012 16:27

Magpawalang halag, hwag kalingin. Disfigure, v. [disfguiur] Desfigurar, afear. Papangitin, pasamin ang any. Disfigurement, n. [disfguiurment] Desfiguracion. Pagpangit, pagsam ng any. Disfranchise, v. [disfrnchis] Quitar franquicias. Alisin ang pahintulot. Disgorge, v. [disgrdch] Vomitar. Sumuka. Disgrace, n. [dizgrs] Ignominia, infamia, deshonra. Kahihiyan, kasiraang puri. Disgrace, v. [dizgrs] Deshonrar, hacer caer en desgracia. Manirang puri, magpanganyay magpahamak. Disgraceful, adj. [dizgrsful] Deshonroso, ignominioso. Nakasisirang puri, nakahihiy. Disguise, n. [dizgiz] Dizfraz. Pagbabalat-kay, disfr s, mskara. Disguise, v. [dizgiz] Dizfrazar, enmascarar. Magbalat kay, magdisfr s. Disgust, n. [dizgst] Disgusto. Sam ng loob. Disgust, v. [dizgst] Disgustar. Magpasam ng loob. Disgusted, adj. [dizgsted] Disgustado. Masam ang loob. Dish, n. [dish] Plato. Pinggan, ulam. Dish, v. [dish]

. 380 1313

29.01.2012 16:27

Servir la vianda en fuente; servir la comida. Ihain ang ulam na ilagay sa pinggan; maghain. Dishearten, v. [disjrten] Desanimar, desalentar, descorazonar. Magpahin ng loob, tumakot. Dishevel, v. [disjvel] Desgrear. Gumusot. Dishonest, adj. [diznest] Deshonesto. Mahalay, walang bait. Dishonesty, n. [diznesti] Deshonestidad. Kahalayan, kawalan ng bait. Dishonor, n. [diznor] Deshonra, ignominia. Kasiraang puri, pul. Dishonor, v. [diznor] Deshonrar, infamar. Manirang puri, mamul. Dishonorable, adj. [dizonrabl] Deshonroso, indecoroso. Nakasisirang puri, nakahihiy. Disincline, v. [disinclin] Desinclinar. Hwag umayon, hwag pumayag. Disinclination, n. [disinclincion] Desafecto, aversion. Kawaln ng pagayon pagpayag. Disinfect, v. [disinfct] Desinficionar. Desinpektar. Disinherit, v. [disinjrit] Desheredar. Hwag papagmanahin, di papagmanahin. Disinter, v. [desintr] Desenterar. Hukayin (ang ibinan). Disinterested, adj. [disnterested] Desinteresado. Walang inter s, walang nasang masam; walang sikap.

. 381 1313

29.01.2012 16:27

Disjoin, v. [dizdchin] Desunir, apartar. Tanggalin, ihiwalay. Disjoint, v. [dizdchint] Dislocar, desmembrar. Ilinsad, tanggalin. Disk, n. [disk] Disco. Bilog. Dislike, n. [dislik] Aversion, disgusto. Yamot, galit, sam ng loob. Dislike, v. [dislik] Disgustar, desaprobar. Mayamot, magalit, sumam ang loob. Dislocate, v. [dsloket] Dislocar. Ilinsad, tanggalin. Dislocation, n. [dislokcin] Dislocacion. Pagkalinsad. Dislodge, v. [disldch] Desalojar. Paalisin, palayasin. Disloyal, adj. [dizlyal] Desleal, infiel. Hind tapat, sukb, pusng, taksil. Disloyalty, n. [dizlyalti] Deslealtad, infidelidad. Kawaln ng pagtatapat, kasukabn, kapusungn, kataksilan. Dismal, adj. [dzmal] Triste, funesto, deplorable, terrible. Mapanglaw, malungkot; kakilakilabot, kasindaksindak. Dismantle, v. [dizmntl] Desaparejar una embarcacion. Alisan ng damit kasangkapan ang isang sasakyan sa tubig. Dismay, n. [dizm] Desmayo. Pagkawal sa sariling isip; hilo. Dismay, v. [dizm] Desmayarse.

. 382 1313

29.01.2012 16:27

Mawal sa sariling isip; mawalan ng diw, mahilo; magulomihanan. Dismember, v. [dismmber] Desmembrar, despedazar. Tanggalin, papaghiwalayin. Dismemberment, n. [dismmberment] Desmembramiento. Pagtanggal. Dismiss, v. [disms] Despedir, echar, descartar. Paalisn, palayasin, itiwalag. Dismissal, n. [dismsal] Despedida; dimision. Pagpapaalam sa ginagawaan, pag-als sa pinagtatrabahuhan. Dismount, v. [dismunt] Desmontar, apearse del caballo. Umibis. Disobedience, n. [disobdiens] Desobediencia. Paglabag, pagsalangsang, pagsway. Disobedient, adj. [disobdient] Desobediente. Maswayin, mapagsalangsang, magpaglabag. Disobey, v. [disob] Desobedecer. Lumabag, sumway, sumalangsang. Disoblige, v. [disoblidch] Desagradecer. Magpalamara, d kumilala ng utang na loob. Disobliging, n. [disoblidching] Desagradecimiento. Pagkapalamara, d pagkilala ng utang na loob. Disorder, n. [dizrder] Desorden, confusion. Gul, kaguluhan. Disorder, v. [dizrder] Desordenar, confundir. Gumul; guluhin, lumit. Disorderly, adj. [dizrdrli] Desarreglado, confuso. Magul. Disorderly, adv. [dizrdrli]

. 383 1313

29.01.2012 16:27

Desordenadamente. May kaguluhan. Disorganization, n. [dizorganizcin] Desorganizacion. Pagkasir ng ayos. Disorganize, v. [dizrganaiz] Desorganizar. Sumir ng ayos. Disown, v. [dizn] Negar, desconocer, renunciar. Tanggihan, ikail. Disparage, v. [dispredch] Envilecer, desdorar. Humamak, pumul. Disparagement, n. [disparedchment] Desprecio, desdoro. Paghamak, pagpul. Disparity, n. [dispriti] Disparidad. Kaibhan, pagkaiba. Dispassion, n. [dispcin] Serenidad de nimo. Kalamigan ng loob, hinahon. Dispassionate, adj. [dispcinet] Desapasionado, sereno, templado. Walang kiling sa kanino man; malamig ang loob, mahinahon. Dispatch, n. [disptch] Despacho, telegrama. Hatid-kawad, telegrama. Dispel, v. [displ] Esparcir, disipar. Papanabugin, isabog. Dispensable, adj. [dispnsabl] Dispensable. Maipauumanhin, mapalalagpas. Dispensary, n. [dispnseri] Dispensario. Botika, pmilihan ng gamot. Dispensation, n. [dispenscin] Distribucion, dispensa. Pagkakaloob, pamamahagi, pamimigay.

. 384 1313

29.01.2012 16:27

Dispense, v. [dispns] Dispensar, distribuir. Magkaloob, magbigay. magbahagi. Disperse, v. [disprs] Esparcir, desparramar. Isabog, ikalat. Dispersion, n. [disprcin] Dispersion. Pagsabog, pagkalat; pagkasabog, pagkakalat. Dispirit, v. [disprit] Desalentar, desanimar. Pahinain ang loob papanglupaypayin. Displace, v. [displs] Dislocar, desordenar. Ilinsad, alisin sa ayos. Displacement, n. [displsment] Dislocacion. Pagkalinsad, pagkaalis sa ayos. Display, v. [displ] Desplegar, ostentar, exponer. Ipamalas, ipahalat, ihayag. Display, n. [displ] Ostentacion, manifestacion. Pagpapamalas, pagpapahalat, paghahayag. Displease, v. [displz] Desplacer, disgustar. Magpasam ng loob, makagalit, makayamot. Displeasure, n. [displsiur] Desplacer, disgusto, indignacion. Sam ng loob, yamot, galit. Disposal, n. [dispzal] Disposicin. Paraan, pamamahal, pasiya. Dispose, v. [dispz] Disponer, dar; arreglar. Magpasiya, magbigay; ayusin, isaayos. Disposed, adj. [dispzd] Dispuesto, inclinado. Ntatalaga, makiling, mahilig. Disposition, n. [dispozicin] Disposicin; orden.

. 385 1313

29.01.2012 16:27

Paraan, pasiya; ayos. Dispossess, v. [dispozs] Desposeer. Kamkaman, alisn ng pag-aar. Dispossession, n. [dispozcin] Desposeimiento. Pagkamkam, pag-aals ng pag-aar . Dispraise, v. [disprz] Vituperar. Humamak. Disproportion, n. [disproprcin] Desproporcion, desigualdad. Kbilanin, kabiln, hind pantay. Disproportion, v. [disproprcin] Desproporcionar. Papagkabilann, gawn ng d pantay wal sa sukat. Disprove, v. [disprv] Desaprobar. Pabulaanan. Disputable, adj. [dispitabl] Disputable. Mipakikipagtalo. Disputant, n. [dspiutant] Disputador. Ang nakikipagtalo, ang nakikipagmtwiranan. Disputation, n. [dispiutcin] Disputa, controversia. Pagtatalo, pagmamatwiranan. Dispute, v. [dispit] Disputar, controvertir. Makipagtalo, makipagmatwiranan. Dispute, n. [dispit] Disputa, controversia. Pagtatalo, pagmamatwiranan. Disqualification, n. [disquolifikcin] Inhabilidad, incapacidad. Kawalan ng kaya, kawaln ng abot. Disqualify, v. [disculifai] Inhabilitar. Ipalagay na walang kaya, ariing walang kaya. Disquiet, n. [discuit]

. 386 1313

29.01.2012 16:27

Inquietud, desasosiego. Kawalan ng katahimikan, pagbabalisa. Disquiet, v. [discuit] Inquietar, desasosiegar. Ligaligin, pakabakabahin. Disquietude, n. [discuietiud] Inquietud. Pagkabalisa, kabkab. Disquisition, n. [discuzicin] Disquisicion, averiguacion, examen. Pagsur , pagsisiyasat, paglitis. Disregard, n. [disrigrd] Desatencion, desprecio, desden. Pag-alangn, pagpapawalang halag, paghamak. Disregard, v. [disrigrd] Desatender, menospreciar. Hamakin, halayin. Disreputable, adj. [disrpiutabl] Deshonroso. Hamak, walang puri. Disrepute, n. [disrepit] Descrdito, ignominia. Kasiraang puri, pul. Disrespect, n. [disrispct] Irreverencia. Kawaln ng galang, kalapastanganan. Disrespect, v. [disrispct] Desacatar. Hwag gumalang. Disrespectful, adj. [disrispctful] Irreverente, desatento. Walang galang, lapastangan. Disrobe, v. [disrb] Desnudar, despojar. Hubarn, hubuan. Disruption, n. [disrpcin] Rompimiento; rotura. Sir , kasiraan. Dissalt, v. [dislt] Desalar. Patabangn.

. 387 1313

29.01.2012 16:27

Dissatisfaction, n. [disatisfccin] Descontento, disgusto. Tabang ng loob, sam ng loob. Dissatisfy, v. [distisfai] Descontentar. Patabangin ang loob. Dissect, v. [disct] Disecar. Lapain pagputolputulin upang malitis. Dissemble, v. [dismbl] Disimular, encubrir. Magkunw. Disseminate, v. [disminet] Diseminar, sembrar, esparcir. Magsabog ng binhi, maghasik. Dissemination, n. [disemincin] Deseminacion. Pagsasabog ng binh, paghahasik. Dissension, n. [disencin] Disencion, contienda. Pagtatalo, kalitan. Dissent, n. [disnt] Disension, oposicion. Kalitan. Dissent, v. [disnt] Disentir, diferenciarse. Umayaw, mkaiba. Dissertation, n. [disrtacion] Disertacion. Pagtiwalag, paghiwalay. Dissimilar, adj. [dismilr] Desemejante, diferente. Kaib, hind kaparis. Dissimilarity, n. [disimilriti] Desemejanza, diferencia. Kaibhan, pagkaiba. Dissimulate, v. [disimiult] Disimular. Alintanahin, hwag pansinin. Dissimulation, n. [disimiulcin] Disimulacion.

. 388 1313

29.01.2012 16:27

Pag-alintana, d pagpansin. Dissipate, v. [dsipet] Disipar. Pawiin. Dissipation, n. [disipcin] Disipacion. Pagkapaw, pagpaw. Dissolute, adj. [dsoliut] Disoluto, libertino. Talipandas. Dissolution, n. [disolicin] Disolucion. Pagkatunaw. Dissolve, v. [dizlv] Disolver. Tumunaw, tunawin. Dissonance, n. [dsonans] Disonancia, desconcierto. Kawaln ng pagkakatugm. Dissonant, adj. [dsonant] Disonante. Masam ang tunog. Dissuade, v. [disud] Disuadir. Mag-udyok, magbuy. Dissuasion, n. [disucion] Disuasin. Udyok, pagbubuy. Distaff, n. [distf] Rueca. Panulid. Distance, n. [dstans] Distancia. Lay, agwt, pagitan. Distance, v. [dstans] Alejar, apartar. Ilay. Distant, adj. [dstant] Distante. Malay. Distaste, n. [distst]

. 389 1313

29.01.2012 16:27

Hasto; fastidio. Suy; yamt, inp. Distasteful, adj. [diststful] Desabrido, desagradable. Walang lasa; nakayayamot, nakaiinip. Distemper, n. [distmper] Mal, indisposicion. Sam ng katawan, bigat ng katawan. Distemper, v. [distmper] Perturbar; causar una enfermedad. Lumigalig; makasam ng katawan. Distend, v. [distnd] Extender, ensanchar. Palawigin, palwangin. Distension, n. [distncion] Dilatacion, ensanche. Lawig, lwang. Distill, v. [distl] Destilar. Alakin. Distillation, n. [distlecion] Destilacion. Pag-alak, paggaw ng alak. Distillery, n. [distleri] Distilera. Alakn, gwaan ng alak. Distinct, adj. [distnct] Distinto, diferente. Kaiba, iba. Distinction, n. [distnccion] Distincion; diferencia. Pangingiba, pamumukod, katangian, pagkakatang. Distinguish, v. [distngish] Distinguir; discernir. Mangib, mamukod, mtang; kilalanin. Distinguishable, adj. [distngishabl] Notable. Pnahin, hlatain, madalng makilala, maliwanag. Distinguished, adj. [distingshd] Distinguido. Tang, bantog, magiting, kilala.

. 390 1313

29.01.2012 16:27

Distort, v. [distrt] Torcer; desviar. Pumilipit, bumaluktot; maglihs, maglisy. Distortion, n. [distrcion] Contorcin, torcimiento. Pagpilipit, pagbaluktot. Distract, v. [distrct] Distraer. Lumibng, luminlang. Distraction, n. [distrccion] Distraccion. Lbangan, liwan. Distress, n. [distrs] Angustia, miseria. Hirap, skit, dalamhat. Distress, v. [distrs] Angustiar, afligr. Magpahirap, magpasakit, dumalamhat. Distribute, v [distrbiut] Distribuir. Ipamahagi, ipamigay. Distribution, n. [distrbicion] Distribucion. Pamamahagi, pamimigay. Distributive, adj. [distrbiutiv] Distributivo. Nababahagi. District, n. [dstrict] Distrito, region, jurisdiccion. Pook, nayon. Distrust, n. [distrst] Desconfianza, sospecha. Sapantah, hinal. Distrust, v. [distrst] Desconfiar, sospechar. Magkulang ng tiwal magsapantah, maghinal. Distrustful, adj. [distrstful] Desconfiado, sospechoso. Nagsasapantah, naghihinal; may sapantah, may hinal. Disturb, v. [distrb] Perturbar, estorbar.

. 391 1313

29.01.2012 16:27

Gumambal, umabala, manggul, mangligalig. Disturbance, n. [distrbans] Disturbio. Gambal, abala, panggugul, pangliligalig. Disunion, n. [disinion] Desunion, discordia. Paghihiwalay, pagkakaalit. Disunite, v. [disiunit] Desunirse, separarse. Maghiwalay, magkaalit. Disuse, n. [disys] Desuso. Lipas, d kagamitan. Disuse, v. [disys] Desusar. Palipasin, hwag gamitin. Ditch, n. [ditch] Zanja. Sangka. Ditch, v. [ditch] Abrir zanjas. Gumaw ng sangka. Ditto, n. [dto] Dicho dicha. Ang nsabi na ang nbanggit na. Ditto, adj. [dto] Idem. Gayon din, idem. Ditty, n. [dti] Composicion musical para cantar. Awit, kanthin. Diurnal, adj. [dairnel] Diurno, diario, cotidiano. Araw-araw, bawat araw, nauukol sa araw. Dive, v. [div] Sumergirse. Sumukb, sumisid. Diver, n. [diver] Buzo. Mninisid. Diverge, v. [divrdch]

. 392 1313

29.01.2012 16:27

Divergir. Humiwalay, lumay. Divergence, n. [divrdchens] Divergencia. Pagkakahiwalay, pagkakaiba. Divergency, n. [divrdchensi] Divergencia. Pagkakahiwalay, pagkakaiba. Divers, adj. [divers] Varios, diferentes. Sarisar , ibat iba. Diverse, adj. [divrs] Diverso, diferente. Iba, kaiba, hind kagaya. Diversification, n. [diversifikcion] Variedad, mudanza, alteracion. Pagkakaibat iba, kaibhn. Diversify, v. [diversfai] Diversificar, variar, diferenciar. Papag-ibaibahn. Diversion, n. [divrcion] Diversion, pasatiempo. Lbangan, pagpaparaan ng panahon. Diversity, n. [divrsiti] Diversidad. Pagkakaiba, kaibhan. Divert, v. [divrt] Desviar; divertir, recrear. Ilihis, iligaw; libangin. Divertisement, n. [divrtizment] Diversion, holgura. Lbangan, pagpaparaan ng panahon. Divest, v. [divst] Desnudar, despojar, desposeer. Hubarn, hubdan, alisn ng pag-aar . Divesture, n. [divschur] Despojo. Paghuhubad, pag-aalis ng pag-aar. Divide, v. [divid] Dividir. Bahagihin, magbahagi.

. 393 1313

29.01.2012 16:27

Divider, n. [divider] Distribuidor. Tagapagbahagi. Divination, n. [divincion] Divinacion. Panghuhul, hul. Divine, adj. [divin] Divino, excelente. Nauukol sa Dios; mainam. Divine, n. [divin] Predicador, telogo. Par, pastor. Divine, n. [divin] Adivinar, conjeturar, pronosticar. Humul; hulaan. Divinity, n. [divniti] Divinidad. Pagka-Dios, pagka-Bathal. Division, n. [divcion] Division; discordia. Bahagi; kalitan. Divorce, n. [divrs] Divorcio, desunion. Paghihiwalay ng magasawa. Divorce, v. [divrs] Divorciar. Ihiwalay ang asawa; humiwalay sa asawa. Divulge, v. [divldch] Divulgar, publicar. Ipamansag, ihayag. Dizziness, n. [dzines] Vrtigo. Lul, hilo. Dizzy, adj. [dzi] Vertiginoso, aturdido. Lul, hil. Do, v. [du] Hacer, ejecutar, obrar. Gumaw; gawin. Docile, adj. [dsil] Dcil, apacible.

. 394 1313

29.01.2012 16:27

Mahinahon, timtiman, maamongloob. Docility, n. [dosliti] Docilidad. Hinahon, pagkatimtiman, kaamuang-loob. Dock, n. [doc] Bardana; trozo pedazo de cola que le queda al animal despues de habersela cortado; dique. Masamang dam; buntot na nakausl pagkatapos na maputol; dike. Docket, n. [dket] Rtulo, extracto. Rtulo; maikling salaysay na nilalaman ng isang mahabang kasulatn. Doctor, n. [dctor] Doctor; mdico. Doktr, pantas, paham; manggagamot. Doctor, v. [dctor] Curar, medicinar. Gumamot. Doctrine, n. [dctrin] Doctrina, enseanza. Aral, tur. Document, n. [dkiument] Documento. Katibayan, kasulatn, dokumento. Documental, adj. [dokiumntal] Documental. Nauukol sa katibayan kasulatan. Dodge, n. [doedh] Trampa. Day, hib, sil. Dodge, v. [doedh] Trampear, entrampar. Magday, manghib sumil. Doe, n. [do] Gama. Usang babae. Doff, v. [dof] Quitar la ropa, desnudar. Maghubad ng suot, maghub. Dog, n. [dog] Perro. so.

. 395 1313

29.01.2012 16:27

Dog-cheap, adj. [dgchip] Muy barato, bajo precio. Npaka mura. Dogfish, n. [dgfish] Tiburon. Patng. Dogged, adj. [dgued] spero, brutal. Matigas ang ulo, ugaling hayop. Doggerel, adj. [dgurel] Vil, bajo. Hmak, bastos. Dogma, n. [dgma] Dogma. Sariling pananampalataya ng gayot gayon kapisanan, dogma. Dogmatic, adj. [dogmtic] Dogmtico. Nauukol sa sariling kapanampalatayahan dogma. Dogmatical, adj. [dogmtical] Dogmtico. Nauukol sa sariling kapanampalatayahan. Doily, n. [dili] Especie de servilleta pequea. Isang klase ng munting serbilyeta pmahiran. Doings, n. [dingz] Hechos, acciones. Mga kagagawn, mga kilos. Dole, n. [dol] Parte, porcion, ddiva, limosna. Bahagi, kaloob, bigay, limos. Dole, n. [dol] Dolor, congoja. Daing, panaghy. Doleful, adj. [dlful] Doloroso, lgubre, triste. Kahambalhambal, kahapishapis. Doll, n. [dol] Mueca. Manyik. Dollar, n. [dlar] Dollar.

. 396 1313

29.01.2012 16:27

Pisong amerikano. Dolor, n. [dlor] Dolor. Sakt, hirap, hapd, antk. Dolorous, adj. [dlors] Doloroso, lastimoso. Masakt, mahapd, maantak, mahirap. Dolt, n. [dolt] Hombre bobo. Taong ungas. Domain, n. [domn] Dominio, soberana. Kapangyarihan; lupang saklaw. Domestic, adj. [domstic] Domstico, familiar. Nauukol sa sariling buhay, kasamasama, matalik; maam. Domesticate, v. [domstiket] Domesticar. Paamuin. Domesticity, n. [domsticiti] Domesticidad. Kaamuan. Domicile, n. [dmisil] Domicilio, casa. Thanan, bahay. Domination, n. [domincion] Dominacion, imperio. Kapangyarihan, sakop. Domineer, v. [dominr] Dominar, seorear. Sumupil, lumupig, magpasuk. Dominion, n. [domnion] Dominio, gobierno. Kapangyarihan, pamamahal. Domino, n. [dmino] Domin. Domin. Don, n. [don] Don. Ginoo. Don, v. [don]

. 397 1313

29.01.2012 16:27

Meter el vestido. Isuot ang damt. Donate, v. [dont] Donar. Magkaloob, magdulot, umambag, umabuloy, magbigay. Donation, n. [doncien] Donacion. Kaloob, dulot, ambag, bigay; abuloy. Done, p. p. [dan] Hecho. Yar . Donkey, n. [dnke] Asno, borrico. Borriko, kabayong munt at malak ang tainga. Donor, n. [dnor] Donador. Ang nagkakaloob, ang nagbibigay. Doom, n. [dum] Sentencia, condena. Hatol, parusa. Doom, v. [dum] Sentenciar, juzgar, condenar. Humatol, magparusa. Doomsday, n. [dmzde] Dia del juicio universal. Kaarawan ng paghuhukom. Door, n. [dor] Puerta. Pint, pintuan. Doorkeeper, n. [drkiper] Portero. Tanod-pint, bantay-pint. Doorway, n. [drwe] Portada. Pasukn. Dormant, adj. [drmant] Durmiente. Nakakatulog. Dorsal, adj. [drsal] Dorsal. Nauukol sa likod.

. 398 1313

29.01.2012 16:27

Dose, n. [dos] Dsis, porcion. Dsis, takal ng gamot. Dot, n. [dot] Tilde. Tuldk. Dot, v. [dot] Tildar. Magtuldk. Dotage, n. [dtedch] Chochera, chochez. Pagkaulian; pag-uulian. Dotal, adj. [dtal] Dotal. Nauukol sa bigay-kaya. Dotard, n. [dtard] Viejo que chochea. Ulian. Dotation, n. [dotcion] Dotacion. Pagdudulot ng bigay-kaya, pagkakaloob. Dote, v. [dot] Chochear. Mag-ulian. Double, adj. [dbl] Doble, duplicado. Doble, ibayo, makalawa. Double, n. [dbl] Doblez. Yup, tiklop. Double, v. [dbl] Doblar, duplicar; plegar. Pag-ibayuhin, dblihin; yupin, tiklupin. Doublet, n. [dblet] Justillo; casaca. Kapareha; kamisola. Double-tongued, adj. [dabl-tongd] Engao, falso. Sinungaling, bulaan. Doubt, n. [dut] Duda, escrpulo, sospecha.

. 399 1313

29.01.2012 16:27

Alinlangan, sapantah, hinal. Doubt, v. [dut] Dudar, sospechar. Mag-alinlangan, maghinal, magsapantah. Doubtful, adj. [dutful] Dudoso. Nakapag-aalinlangan, urong-sulong. Doubtless, adj. [dutles] Indubitable. Walang pagsala. Dough, n. [do] Masa. Tapay, masa. Doughty, adj. [duti] Bravo, valeroso. Matapang, malakas ang loob. Douse, v. [dus] Zambullirse. Sumisid, sumukb. Dove, n. [dav] Paloma. Kalapati. Dove-cot, n. [dv-cot] Palomar. Bahay-kalapati. Dovehouse, n. [dvjaus] Palomar. Bahay-kalapati. Dovelike, adj. [dvlaik] Colombino. Maam, magandang loob. Dowdy, adj. [dudi] Zafio. Salaul, marungis. Dowdy, n. [dudi] Mujer desaliada. Babaing salaul. Dowel, n. [dwel] Clavo de madera. Pakong kahoy. Dower, n. [dur]

. 400 1313

29.01.2012 16:27

Dote. Bigay-gaya, kaloob. Down, adv. & prep. [dun] Abajo. Sa ibab. Down, n. [dun] Plumon, vello flojel. Balahibong malambot. Downcast, adj. [duncast] Apesadumbrado. Mapanglaw, malungkot, malumbay, malamlam. Downfall, n. [dunfol] Caida, ruina, decadencia. Pagkabagsak, pagkaguh. Downright, adj. [dunrait] Patente, manifiesto. Tunay, totoo, hayag. Downright, adv. [dunrait] Perpendicularmente, plomo. Paibab, pabab. Down-train, n. [dun-tren] Tren descendente. Treng pabalk. Downward, adv. [dunward] Hacia abajo. Pabab, palusng. Downwards, adv. [dunwards] Hacia abajo. Pabab, palusng. Downy, adj. [duni] Velloso, suave. Mabalahibo, malambot. Dowry, n. [duri] Dote. Bigay-kaya, kaloob. Doxology, n. [docslodchi] La alabanza gloria que se da Dios. Pagpupuri sa Dyos. Doxy, n. [dcsi] Ramera. Masamang babae.

. 401 1313

29.01.2012 16:27

Doze, v. [doz] Dormitar; cabecear. Umidlip, mag-antok, magtuk. Dozen, n. [dzen] Docena. Dosena, labing dalawa. Drab, n. [drab] Pao castao. Kayong lana na kulay kastanyas. Drachm, n. [drkm] Dracma. Drakma, salap sa Gresya. Draft, n. [draft] Dibujo; diseo, letra de cambio. Dibuho; plano; letra de cambio. Draft, v. [draft] Dibujar; destacar [mil]. Dumibuho; mag-any ng plano; maglagay ng pulutong na kawal sa isang dako pook. Draftsman, n. [drftsman] Diseador, dibujador. Dibuhista; taga-pag-any ng plano. Drag, n. [drag] Carretilla; instrumento con garfio. Paragos; panagp, panghila. Drag, v. [drag] Arrastrar. Humila; hilahin. Draggle, v. [drgl] Emporcar alguna cosa arrstrandola por el suelo. Dumhan at hilahin sa lup. Dragon, n. [drgon] Dragon. Dragon, hayop na kathang-isip. Dragonfly, n. [dragnflai] Liblula. Gamogam. Dragoon, n. [dragn] Dragon. Kawal na nangangabayo at naglalakad din naman. Drain, n. [dren]

. 402 1313

29.01.2012 16:27

Desaguadero. Pagusan, pansol. Drain, v. [dren] Desaguar. Limasin, alisan ng tubig. Drainage, n. [drnedch] Desage. Pagusan, pansol. Drake, n. [drek] nade macho. Itik na lalake patong lalake. Drama, n. [drma] Drama. Drama, palabas-dulaan. Dramatic, adj. [dramtic] Dramtico. Nauukol sa drama. Dramatical, adj. [dramtical] Dramtico. Nauukol sa drama. Dramatist, n. [drmatist] Dramtico. Mngangath ng drama ng mga palabas dulaan. Dramatize, v. [drmataiz] Dramatizar. Gawing drama. Drape, v. [drp] Trapear. Takpan ng kayo damit. Draper, n. [drpr] Paero. Mnininda ng kayo. Drapery, n. [drri] Manufactura de paos. Gwaan ng kayo. Draught, n. [draft] Trago; dibujo, diseo. Lagok; pagguhit ng banghay. Draw, v. [dro] Tirar, atraer, arrastrar; dibujar. Humila, bumatak, kumabig; dumibujo, gumuhit.

. 403 1313

29.01.2012 16:27

Drawback, n. [drbec] Rebaja descuento; rebaja descuento de derechos de aduana. Bawas; bawas sa singil ng aduana. Drawer, n. [drer] Aguador. Mnanalok ng tubig; mang-iigib, tagaigib, tagakadl ng tubig. Drawers, n. [drers] Calzoncillos. Salawal. Drawing, n. [dring] Dibujo. Dibuho, pagguhit. Drawl, n. [drol] Balbucencia. Bulong. Drawl, v. [drol] Balbucear. Bumulong-bulong. Dray, n. [dre] Carro que sive para llevar cargas. Bagol, karitn. Dread, n. [dred] Miedo, terror, espanto. Takot, sindak. Dread, v. [dred] Temer, espantar. Matakot, masndak, mangilabot. Dreadful, adj. [drdful] Terrible, espantoso. Katakot-takot, kasindak-sindak, kakilkilabot. Dream, n. [drim] Sueo. Panaginip. Dream, v. [drim] Soar. Managinip. Dreamy, adj. [drmi] Quimrico. Mapanaginipn. Drear, adj. [drir] Triste, lgubre.

. 404 1313

29.01.2012 16:27

Malungkot, mapanglaw. Dreary, adj. [drri] Espantoso, triste. Kapanlawpanlaw, kalagimlagim, kahambalhambal. Dredge, v. [dredch] Rastrear con el rezon. Kumalaykay. Dregs, n. [dregs] Hez. Sapal. Drench, v. [drench] Empapar. Tigmakin, basain. Dress, v. [dres] Vestido, traje. Damit, kasuutan, bihisan. Dress, v. [dres] Vestir. Magdamit, magsuot, magbihis. Dressy, adj. [drsi] Aficionado ataviarse. Maingat sa pagbibihis. Dribble, v. [dribl] Gotear, destilar. Pumatak, tumul. Dribblet, n. [driblet] Deuda pequea. Munting utang. Dried-beef, n. [drid-bif] Carne desecada. Tapa, pindang. Drier, n. [drair] Desecante. Pangpatuy. Drift, n. [drift] Impulso, violencia. Pilit, dahs. Drift, v. [drift] Impeler; amontonar. Mag-udyok, magbuy; magbunton. Drill, n. [dril]

. 405 1313

29.01.2012 16:27

Taladro; instruccion de reclutas. Pangbutas; pagtutur sa mga bagong kawal. Drill, v. [dril] Taladrar; disciplinar, reclutar. Bumutas; turuan ang mga bagong kawal. Drink, n. [drink] Bebida. Inumn. Drink, v. [drink] Beber. Uminom. Drip, n. [drip] Gotilla. Patak, tul. Drip, v. [drip] Gotear, destilar. Pumatak, tumul. Dripping, n. [drping] Pringue. Tab. Dripping-pan, n. [drping-pan] Grasera. Sisidlan ng mantik. Drive, v. [driv] Guiar, conducir. Manguchero; maghatid. Drizzle, n. [drizl] Llovisna. Ambon. Drizzle, v. [drizl] Llovisnar. Umambon. Droll, adj. [drol] Festivo, chistoso, gracioso. Masay, mapagpatawa. Droll, n. [drol] Bufon. Psong. Drollery, n. [drlri] Bufonera, bufonada, farsa. Katatawann, bir .

. 406 1313

29.01.2012 16:27

Dromedary, n. [drmederi] Dromedario. Dromedaryo. Drone, n. [dron] Haragn, zngano. Taong tamad, pabay. Drone, v. [dron] Zanganear. Magpakatamad, magpabay. Droop, v. [drup] Descaecer. Malanta. Drop, n. [drop] Gota. Patak, tul. Drop, v. [drop] Gotear; caer. Pumatak, tumul; mahulog, malaglag, lumagpak, bumaksak. Dropsy, n. [drpsi] Hidropesa. Sakt na pamamans. Dross, n. [dros] Escoria, borra, hez, orn. Kalawang, dum ng metal, taing bakal. Drossy, adj. [drsi] Lleno de escoria. Makalawang. Drought, n. [drut] Seca, sequa. Pagkakatuyot, panahong salt sa uln. Droughty, adj. [druti] Seco, rido. Tuyt. Drove, n. [drov] Manada, hato; gento, muchedumbre. Kawan, kban; bunton ng tao, karamihan ng tao. Drover, n. [drver] Ganadero. May kawan ng hayop. Drown, v. [drun] Anegar, sumergir; ahogar.

. 407 1313

29.01.2012 16:27

Sumukb, sumisid; lumunod. Drowse, v. [druz] Adormecer. Mag-antok, magtuk. Drowsiness, n. [druzines] Somnolencia. Antok. Drowsy, adj. [drusi] Sooliento. Nag-aantok, maantukin. Drub, n. [drb] Golpe, puada. Bugbog, hamps, pal suntok. Drub, v. [drb] Apalear, sacudir. Humampas, pumal. Drubbing, n. [drbing] Paliza. Hamps. Drudge, n. [drdch] Ganapan, marmiton. Mmamasan, mnununong; mnunulong sa kusin. Drudge, v. [dradch] Afanarse trabajar en oficios ocupaciones desagradables viles sin provecho ni honra. Gumaw ng mga gwaing walang mpapal. Drudgery, n. [drdcheri] Faena trabajo vil. Gwaing hamak. Drug, n. [drag] Droga; fruslera. Gamot; anomang bagay na walang gasinong kabuluhan. Drug, v. [drag] Sazonar mezclar con drogas; prescribir drogas. Haluan ng gamot; hatulan ng gamot. Druggist, n. [drguist] Droguista. Ang nagbibil ng gamot. Drum, n. [dram] Tambor. Tambol.

. 408 1313

29.01.2012 16:27

Drum, v. [dram] Tocar el tambor. Tumambol. Drum-major, n. [dram-mdchor] Tambor mayor. Tambol mayor. Drum-stick, n. [dram-stik] Baqueta, palillo de tambor. Panugtog ng tambol. Drunk, adj. [drank] Borracho, ebrio, embriagado. Lasng, lang. Drunkard, n. [drnkard] Borrachon. Lasng, lang. Drunken, adj. [drnken] Ebrio. Lasng, lang. Drunkenness, n. [drnkenes] Embriaguez. Kalasingan, kalanguan. Dry, adj. [drai] rido, seco. Tuy. Dry, v. [drai] Secar. Tuyuin, patuyin. Dryly, adv. [drili] Secamente. May katuyuan, may pagkatuy. Dub, v. [dab] Armar alguno caballero; hacer ruido. Magbansag, mamamsag. Dubious, adj. [dibis] Dudoso, incierto. langanin. Duck, n. [dac] nade, pato. Itik, pato. Duck, v. [dac] Zabullirse, chapuzarse, cabecear.

. 409 1313

29.01.2012 16:27

Lumubog, sumugb, sumisid. Duckling, n. [dkling] Anadeja. Munting itik, sisiw ng itik pato. Duct, n. [dact] Conducto, canal. Pdaluyan, agusn. Ductile, adj. [dctil] Ductl, flexible. Masunurin, malambot. Dudgeon, n. [ddchen] Daga. Talibong. Due, adj. [diu] Debido, apto, propio. Ukol, bagay, marapat. Due, adv. [diu] Exactamente. Tam, tapat, totoo. Due, n. [diu] Derecho, tributo impuesto. Atang na sisngilin. Duel, n. [diel] Duelo, desafo. Away, babg, labann. Duel, v. [diel] Combatir en duelo. Makipag-away, makipagbabag, makipaglaban. Duet, n. [diut] Duo. Pagtutugmaan sa awit ng dalawa. Dug, n. [dag] Teta de algun animal. Suso ng hayop. Duke, n. [diuk] Duque. Duke. Dukedom, n. [dikdom] Ducado. Ang nasasakop ng kapangyarihan ng duke. Dulcimer, n. [dlsimer]

. 410 1313

29.01.2012 16:27

Tmpano. Tmpano, [isang instrumentong panugtog]. Dull, adj. [dal] Lerdo, estpido, inspido; triste, melanclico. Tigl, dung, ungas; malamlam, mapanglaw. Dull, v. [dal] Entontecer, entorpecer; contristar. Matigilan, madung; pumanglaw. Dullness, n. [dlnes] Estupidez, tontera; somnolencia, pesadez. Kadungan, kaungasan; kalamlamn. Duly, adv. [dili] Debidamente, puntualmente. Ukol, marapat, bagay, akm. Dumb, adj. [dm] Mudo. Pipi. Dumb-bell, n. [dm-bel] Halterio. Peso. Dumbness, n. [dmnes] Mudez, silencio. Pagkapipi, pagkawalang kib. Dummy, n. [dmi] Mudo. Taong pipi. Dumbfound, v. [dmfaund] Confundir, enmudecer. Tuligin, patahimikin. Dump, n. [damp] Tristeza. Panglaw, bigat ng loob. Dumpy, adj. [dmpi] Gordo y de baja estatura. Matabat pandak. Dun, adj. [dn] Bruno, oscuro. Malab ang kulay. Dun, n. [dn] Acreedor importuno. Mahigpit na mniningil.

. 411 1313

29.01.2012 16:27

Dun, v. [dn] Importunar un deudor. Maningil ng mahigpt. Dunce, n. [dns] Zote, zopenco. Ungas, hangal, musmos. Dune, n. [diun] Collado. Burl. Dung, n. [dang] Estiercol. Dum, tae. Dungeon, n. [dndchen] Calabozo; bartolina. Bilangguan. Duo, n. [dio] Duo. Tugmaan sa awit ng dalawa. Dupe, n. [diup] Bobo. Hangal, tunggak, musmos. Dupe, v. [diup] Engaar. Mangday, mang-ulol. Duple, adj. [dipl] Doble. Doble, ibayo, makalawa. Duplicate, n. [dipliket] Duplicado, copia. Duplikado, dalawang salin, ikalawang salin. Duplicate, v. [dipliket] Duplicar. Dalawahin. Duplicity, n. [diuplciti] Doblez, duplicidad; engao. Pagkadoble; paggigiring pul; day, kataksilan. Durability, n. [diurabliti] Duracion. Tagal, lon, pamamarati. Durable, adj. [dirabl] Durable, duradero.

. 412 1313

29.01.2012 16:27

Matatagalan, magtatagal, malalaunan. Durance, n. [dirans] Duracion. Tagal [sa hirap]. Duration, n. [diurcion] Duracion, continuacion. Tagal, laon, pamamarati. Duress, n. [dires] Encierro. Pagkakulong, kahirapan. During, prep. [diring] Mientras, entretanto, durante el tiempo que. Samantal, habang..., sa loob ng panahong... Dusk, adj. [dask] Obscurecido. Malab, madilim. Dusk, n. [dask] Color fusco, crepsculo. Pagdidilim, pagtatakip-silim. Dusk, v. [dask] Obscurecer; hacerse noche. Dumilim; gumab. Dusky, adj. [dski] Oscuro, fusco. Madilim, malab. Dust, n. [dast] Polvo. Alabk, alikabk, gabok. Dust, v. [dast] Despolvorear; polvorear. Magpagpag, palisin ang alikabok; dikdikn, durugin. Dust-cart, n. [dst-cart] Carro de basura. Karo ng dum sukal. Duster, n. [dstr] Plumero. Pamals ng alikabok. Dustman, n. [dstman] Basurero. Manglilinis ng dumi sukal. Dusty, adj. [dsti]

. 413 1313

29.01.2012 16:27

Polvoriento. Maalikabok. Dutch, adj. & n. [dtch] Holandes. Nauukol sa Olanda; taga Olanda [Holanda]. Duteous, adj. [dities] Obediente, fiel. Masunurin, tapat na loob. Dutiful, adj. [ditiful] Obediente, sumiso. Masunurin, mababangloob. Dutifulness, n. [ditifulnes] Obediencia; respeto. Pagsunod, pagtalima; galang, pitagan. Duty, n. [diti] Deber, obligacion; impuesto derechos de aduana. Katungkulan, bwis singil ng aduana. Dwarf, n. [duorf] Enano. Unano, pandak. Dwarf, v. [duorf] Impedir que alguna cosa llegue su tamao natural. Papandakn, bansutn. Dwarfish, adj. [durfish] Enano, pequeo. Unano, pandak. Dwell, v. [duel] Habitar, morar, residir. Tumahan, manahan, tumir . Dwelling, n. [duling] Habitacion, vivienda. Thanan, bahay. Dwindle, v. [dundl] Mermar, disminuirse. Umunt, kumaont, mabawasan. Dye, n. [dai] Tinte. Tin. Dye, v. [dai] Teir. Tumin.

. 414 1313

29.01.2012 16:27

Dyeing, n. [dying] Teidura. Pagtitin. Dyer, n. [dier] Tintorero. Maninin. Dying, adj. [dying] Agonizante, moribundo. Naghihingal. Dynamite, n. [dnamit] Dinamita. Dinamita. Dynamo, n. [dinamo] Dinamo. Makinang pinanggagalingan ng takb ng elektrisidad. Dynasty, n. [dinasti] Dinasta. Paghahar ng gayong angkan paghahar ng salit saling lah ng gayong angkan. Dysentery, n. [dsenteri] Disentera. Iti, pag-iiti. Dyspepsy, n. [disppsi] Dispepsia. Sakit sa sikmur . Dyspeptic, adj. [dispptic] Dispptico. Ang may-sakt sa sikmur.

E
E, [i] E. E. Each, prep. [itch] Cada uno. Bawat, bawat isa, balang isa. Eager, adj. [gur]

. 415 1313

29.01.2012 16:27

Deseoso, ardiente, vehemente. Sabik, maningas na nais. Eagerness, n. [gurnes] Ansia, anhelo, vehemencia, ardor. Hangad, pita, pananabik. Eagle, n. [gl] guila. gila. Eagle-eyed, adj. [gl-aid] De vista lince. May malayong tanaw. Eagle-sighted, adj. [igl-sited] De vista lince. May malayong tanaw. Eaglet, n. [glet] Aguilucho. Munting gila. Ear, n. [ir] Oreja, oido; espiga. Taing, taynga, tenga; pakinig; pus ng mas ng palay. Ear, v. [ir] Espigar. Tumub ang pus ng mas. Ear-bored, n. [ir-bord] El que tiene las orejas horadadas. May butas ang tenga. Earl, n. [rl] Conde. Konde, mataas na karangalan. Earlap, n. [r-lap] Punta de la oreja. Pingol [ng taynga]. Earldom, n. [rldom] Condado. Ang saklaw ng konde. Earless, adj. [rles] Desorejado. Walang taynga. Early, adj. [rli] Presto. Maagap.

. 416 1313

29.01.2012 16:27

Early, adv. [rli] Temprano. Maaga. Earn, v. [rn] Ganar, adquirir caudal, obtener. Kumita, magkaroon n[g] salap. Earnest, adj. [rnest] Ardiente, fervoroso; diligente, cuidadoso. Masikap, maalab, maningas, masipag, maingat. Earnest, n. [rnest] Veras, seriedad. Katotohanan. Earning, n. [rning] Salario, paga. Kita, pinag-arawan, salaping pinagtrabahuhan. Ear-ring, n. [ring] Zarcillo, pendiente, arillo. Hikaw. Earth, n. [rz] Tierra. Lup. Earth, v. [rz] Enterrar. Ibaon sa lup. Earthen, adj. [rzn] Trreo, terreno. Bagay na lup. Earthliness, n. [rzlines] Vanidad mundana. Kalayawan, kamunduhan. Earthly, adj. [rzli] Terrestre, mundano. Ukol sa lup. Earthquake, n. [rzcuec] Terremoto, temblor de tierra. Lindol. Earthworm, n. [rzworm] Lombriz; gusano. Bulate; uod. Ear-witness, n. [r-witnes] Testigo de oidos.

. 417 1313

29.01.2012 16:27

Saksng nakrinig. Ease, n. [iz] Quietud, tranquilidad, reposo. Katiwasayan, katahimikan, katimawaan, kaginghawahan. Ease, v. [iz] Aliviar, mitigar. Umigi, guminghawa, lumubay. East, n. [ist] Oriente, este. Silangan, silanganan. Easter, n. [ster] Pascua de resureccion. Pask ng pagkabuhay. Easter-Eve, n. [ster-iv] Sabado de Gloria. Sbado de Glorya. Easterly, adj. [sterli] Oriental. Galing [ buhat] sa silanganan. Eastern, adj. [stern] Oriental. Galing [ buhat] sa silanganan. Eastward, adv. [stward] Hacia el oriente. Sa dakong silanganan, sa gawng silanganan. Easy, adj. [zi] Facil. Madal, magaan. Eat, v. [it] Comer. Kumain. Eatable, adj. & n. [tabl] Comestible. Nakakain, kakainin; pagkain. Eaves, n. [ivz] Socarrn, alero ala de tejado. Balisbisan, lambang. Eaves trough, n. [vz tro] Caa canal de agua. Alulod. Eaves-drop, v. [vz-drap]

. 418 1313

29.01.2012 16:27

Escuchar por la ventana lo que se habla dentro de la casa. Mangulinig sa tab ng durungawan ng salitaan sa loob ng bahay. Eaves dropper, n. [vz drper] Escuchador. Tagaulinig, tagasubok. Ebb, n. [eb] Menguante, reflujo de la marea. Kati ng tubig. Ebb, v. [eb] Menguar retroceder la marea. Kumati. Ebbing, n. [bing] Reflujo. Pagkati. Ebon, adj. [bon] De bano; negro. Sa bano; maitim. Ebony, n. [boni] bano. Ebano, kahoy na maitm. Ebullition, n. [ebulcien] Ebullicion. Pagbubul, kul, bulwk. Eccentric, adj. [eccntric] Excntrico; extravagante. Lisy sa kalagitnaan; katw, kakatw. Ecclesiastes, n. [eclizistiz] Eclesiastes. Eklesiastes [isang aklat ng mga Banal na kasulatan]. Ecclesiastic, adj. [eclizistic] Eclesistico. Nauukol sa iglesia, nauukol sa simbahan. Ecclesiastic, n. [eclizistic] Eclesistico. Pastor, par . Echo, v. [co] Eco. Alingawngaw, dagundong, taginting. Echo, n. [co] Resonar, repercutir. Umalingawngaw, tumaginting.

. 419 1313

29.01.2012 16:27

Eclipse, n. [eclps] Eclipse. Paglalah ng bwan araw. Eclipse, v. [eclps] Eclipsar. Maglah. Ecliptic, n. [eclptic] Eclptica. Daan ng araw. Economic, adj. [econmic] Econmico, moderado. Matipid, mapag-arimohonan. Economical = Economic. Economist, n. [icnomist] Economista. Ang nakatatalos ng karunungan ng pag-aarimohonan. Economize, v. [icnomaiz] Economizar. Mag-arimohonan. Economy, n. [icnomi] Economa. Pagtitipid, pag-aarimohonan; tipid, arimohonan. Ecstasy, n. [cstasi] Extasis; gozo, alegria. Galak, say, tw. Ecstatic, adj. [ecsttic] Exttico, gozoso. Galak, masay, tw. Eddy, n. [di] Reflujo de agua, remolino. Ul-ul. Edge, n. [edch] Filo, punta; borde, margen, orilla. Talm, patalm; gilid, tab, laylayan; baybayin, hangganan. Edge, v. [edch] Afilar; ribetear. Maghas; gawin ang gilid. Edged, adj. [dched] Afilado. Matalas, has.

. 420 1313

29.01.2012 16:27

Edge-tool, n. [dch-tul] Herramienta cortante. Kasangkapang panghiw. Edge ways, adv. [dch ues] De lado. Pagilid, sa gawng gilid. Edge wise, adv. [dch waiz] De lado. Pagilid, sa gawng gilid. Edging, n. [dching] Orla; orilla, ribete. Punts; gilid, tab. Edible, adv. [dibl] Comestible. Nakkain. Edict, n. [dict] Edicto, mandato. Utos. Edification, n. [edifikcion] Edificacion. Pagtatay [ng bahay gusal]. Edifice, n. [difis] Edificio. Gusal, bahay. Edify, v. [difai] Edificar; instruir. Magtay gumaw [ng gusal bahay]; magtur. Edit, v. [dit] Publicar imprimir alguna obra ajena. Mag-ulat lumimbag ng kath ng iba. Edition, n. [idcien] Edicion impresion de alguna obra. Pagkalimbag ng isang kath aklat. Editor, n. [ditor] Editor, director. Ang nagpalimbag, namamatnugot, namamahal. Editorial, adj. [editrial] Editorial. Pangulong lagd. Educate, v. [diuket] Educar, criar, ensear.

. 421 1313

29.01.2012 16:27

Magtur , mag-alag, mag-iw. Education, n. [ediukcion] Educacion, crianza. Tur, alag, iw; galang. Educator, n. [diuketor] Educador, instructor. Tagapagtur , tagapag-iw. Educe, v. [idus] Educir, sacar luz. Hanguin, ilitaw, ihayag. Eel, n. [il] Anguila. Pals. Efface, v. [efs] Borrar, destruir. Pawiin, katkatn, lipulin. Effect, n. [efct] Efecto, realidad. Pinangyarihan, nagng bunga. Effect, v. [efct] Efectuar, ejecutar. Gawn, yariin, isagaw. Effective, adj. [efctiv] Eficaz, efectivo. Mabisa, mabagsik, masidh, masigla; kasalukuyan. Effectual, adj. [efcchiwal] Eficiente, eficaz. Mabis, masidh. Effeminacy, n. [efminesi] Afeminacion, cobardia. Pagpapakababae, karwagan. Effeminate, adj. [efminet] Afeminado, mujeril. Tila babae, kilos babae. Effeminate, v. [efminet] Afeminar, debilitar. Magpakababae, madwag. Effervesce, v. [efrves] Hervir, fermentar. Kumul, bumulwak, sumilakbo. Effervescence, n. [efrvsens]

. 422 1313

29.01.2012 16:27

Efervescencia, hervor. Bulwak, kul, silakbo. Effete, adj. [eft] Usado, gastado; esteril. Gasgas, pudpod; baog. Efficacious, adj. [efikcis] Eficaz. Mabis, mabagsik, masidh. Efficacy, n. [ficasi] Eficacia. Bis, sidh, bagsik. Efficiency, n. [efciensi] Eficiencia. Bis ng paggaw. Efficient, adj. [efcient] Eficiente. Nakagagaw, mabis. Effigy, n. [fidchi] Efigie, imagen. Larawan. Effluvium, n. [eflivim] Efluvio. Agas. Effort, n. [fort] Esfuerzo, empeo. Sikap, maskit. Effrontery, n. [efrnteri] Descaro, impudencia. Kahalayan, kalapastanganan. Effulgence, n. [efldchens] Resplandor, lustre, fulgor. Ningning, dilag, kintab, silaw. Effulgent, adj. [efldchent] Resplandeciente, lustroso, brillante. Maningning, marilag, makintab, nakasisilaw. Effuse, v. [efiz] Derramar, esparcir. Ibuhos, ibugs. Effusion, n. [eficin] Efusin, derramamiento. Pagbubuhos, pagbubugs.

. 423 1313

29.01.2012 16:27

Effusive, adj. [efisiv] Difusivo. Bumubugs, naglalagos. Eft, n. [eft] Lagartija. Butik. Egg, n. [eg] Huevo. Itlog. Egg, v. [eg] Incitar, inducir, provocar. Magbuy, mungkahiin. Egg-plant, n. [eg-plant] Berengenas. Talng. Egg-shell, n. [eg-shel] Cscara de huevo. Balat ng itlog. Egoism, n. [goizm] Egoismo. Ang malabis na pananarili na walang lingon likod sa iba. Egregious, adj. [igrdches] Egregio, insigne, ilustre. Buny, magiting, bantog. Egress, n. [gres] Salida. Paglabas, pag-alis. Egyptian, adj. [idchpcin] Egipcio. Nahihinggil sa Ehipto. Egyptian, n. [idchpcin] Egipcio. Taga Ehipto. Eh, int. [eh] Que. Ano. Eight, adj. [et] Ocho. Wal. Eighteen, adj. [itin] Diez y ocho.

. 424 1313

29.01.2012 16:27

Labing walo. Eighteenth, adj. [itinz] Dcimo octavo. Ikalabing walo. Eightfold, adj. [tfold] Ocho veces tanto. Makwalo. Eighth, adj. [eitz] Octavo. Ikawalo. Eightieth, adj. [tiez] Octogsimo. Ika walong p. Eighty, adj. [iti] Ochenta. Walong p. Either, conj. [dzer] O sea, ya. O man, maging, kahiman. Either, pron. [zer] Cualquiera de los dos. Alin man, kahit alin. Ejaculate, v. [idchkiulet] Lanzar, expeler. Magwaks; magpaalis; magbady ng pabigl. Ejaculation, n. [idchkiulecion] Eyaculacion. Pagwawaks; pagpapaalis; pagbabadya ng pabigl. Eject, v. [idchct] Expeler, desechar. Ihagis, itapon. Ejection, n. [ichccien] Expulsion. Paghahagis, pagtatapon. Ejectment, n. [idchctment] Mandamiento de despojo; expulsion de una posesion. Pananamsam, pangangamkam. Eke, n. [ic] Aumento. Dagdag. Eke, v. [ic]

. 425 1313

29.01.2012 16:27

Aumentar, alargar, prolongar. Mragdagan, humab, maglwat. Elaborate, adj. [ilboret] Elaborado, esmerado, primoroso. Mainam, maayos, maigi. Elaborate, v. [ilboret] Elaborar. Painamin, paigihin. Elapse, v. [ilps] Pasar, correr el tiempo. Lumipas, makaraan ang panahon. Elastic, adj. [ilstic] Elstico. Parang lstiko, napahahab, sunodsunuran. Elastical, adj. [ilstical] Elstico. Parang lastiko, napahahab, sunodsunuran. Elasticity, n. [ilastsiti] Elasticidad. Pagkaparang lstiko. Elate, adj. [ilt] Altivo, orgulloso. Mapagmalak, hambog. Elate, v. [ilt] Engreir, ensoberbecer. Magmalak, maghambog. Elation, n. [ilcion] Engreimiento, orgullo. Kahambugan, pagmamalak. Elbow, n. [lbo] Codo. Siko. Elbow, v. [lbo] Codear. Sikuhin; manik. Eld, n. [eld] Vejez; los ancianos. Katandaan; ang matatand. Elder, adj. [lder] Mayor. Lalong matand.

. 426 1313

29.01.2012 16:27

Elderly, adv. [lderli] De edad ya madura. May katandaan. Elders, n. [lders] Ancianos; antepasados. Ang matatand; kanunuan. Eldership, n. [ldrship] Ancianidad. Katandan. Eldest, adj. [ldest] Lo mas anciano. Pinaka matand, ktandatandaan. Elect, adj. [ilct] Elegido, escogido. Hall; pil, hirang. Elect, v. [ilct] Elegir. Maghalal. Election, n. [ilccion] Eleccion. Paghahalal. Electioneering, n. [ileccienring] Maniobras secretas en la eleccion de parlamentario. Mga pakanang lihim sa paghahalalan. Elective, adj. [ilctiv] Electivo. Hinggil sa paghahalalan. Elector, n. [ilctor] Elector. Manghahalal. Electoral, adj. [ilctoral] Electoral. Hinggil sa paghahalal. Electorate, n. [ilctort] Electorado. Isang buong pook ng mga manghahalal. Electric, adj. [ilctric] Elctrico. Elktriko, nauukol sa lintik. Electrical, adj. [ilctrical] Elctrico.

. 427 1313

29.01.2012 16:27

Elktriko, nauukol sa lintik. Electrician, n. [ilctricien] Persona versada en la electricidad. Ang nakakaalam ng tungkol sa elektrisidad. Electricity, n. [ilectrsiti] Electricidad. Elektrisidad, dagitab. Electrify, v. [ilctrifai] Electrizar. Elektrisahn, pakwann ng elektrisidad. Elegance, n. [ligans] Elegancia. Kisig, inam, kinis. Elegant, adj. [ligant] Elegante. Makisig, mainam. Element, n. [liment] Elemento; fundamento. Bahagi, simul. Elemental, adj. [elimntal] Elemental. Nauukol sa bahagi simul. Elementary, adj. [elimnteri] Elemental. Simul, bago. Elephant, n. [lifant] Elefante. Elepante. Elephantine, adj. [elifntin] Elefantino, inmenso. Gaelepante, napakalaki. Elevate, adj. [livet] Elevado. Mataas, matayog. Elevate, v. [livet] Elevar, exaltar. Itaas, pataasin. Elevation, n. [elivcion] Elevacion. Pagkataas, pagpapataas. Elevator, n. [livetor]

. 428 1313

29.01.2012 16:27

Elevador. Makinang pangtaas. Eleven, adj. [ilven] Once. Labing isa. Eleventh, adj. [ilvenz] Undcimo. Ika labing isa. Elf, n. [elf] Duende. Dwende, nun. Elf, v. [elf] Enmaraar el pelo. Gusutin ang buhok. Elfin, adj. [lfin] Lo perteneciente duendes. Hinggil sa dwende. Elicit, v. [ilsit] Poner por obra, ejecutar lo ideado. Isagaw. Eligibility, n. [elidchibliti] Elegibilidad. Ang kalagayan na mihahalal. Eligible, adj. [lidcibl] Eligible. Mihahalal. Eliminate, v. [ilminet] Eliminar, descartar. Linawin, alisin. Elite, n. [elt] Lo mejor, lo selecto. Ang pinaka mainam, ang maigi. Elixir, n. [ilcsir] Elixir. Elixir, gamot. Elk, n. [elk] Alce, anta. Malaking us. Ellipsis, n. [elpsis] Elipsis. Paglaktaw sa gayot-gayong salit.

. 429 1313

29.01.2012 16:27

Elliptic(al), adj. [elptic(al)] Elptico. Nauukol sa paglaktaw sa gayot-gayong salit. Elocution, n. [elokicien] Elocucion. Pananalit, pangungusap, pananalumpat. Elocutionary, adj. [elokiucineri] Lo que pertenece la elocucion. Nauukol sa pananalit pangungusap pananalumpat. Elocutionist, n. [elokiucionist] Declamador. Mnanalumpat. Elongate, v. [ilngguet] Alargar, apartar, alejar. Unatin, pahabain; ilay. Elongation, n. [ilongucion] Prolongacion; alejamiento. Pag-uunat, pagpapahab; paglalay. Elope, v. [ilp] Raptar. Magtaanan ng babae. Elopement, n. [ilpment] Rapto. Pagtataanan ng babae. Eloquence, n. [locuens] Elocuencia. Kainaman sa pananalit; gand ng pananalit. Eloquent, adj. [locuent] Elocuente. Mainam na manalit, magandang manalit. Else, conj. [els] De otro modo. Sa ibang paraan, kung dil. Else, pron. [els] Otro. Iba, pa, sak. Elsewhere, adv. [lsjuer] En otra parte. Sa kabilang dako. Elucidate, v. [ilisidet] Dilucidar, explicar.

. 430 1313

29.01.2012 16:27

Liwanagan, ipaliwanag. Elucidation, n. [ilisidcion] Elucidacion, explicacion. Paliwanag, kaliwanagan. Elude, v. [ilid] Eludir, evitar. Umiwas, umilag. Eludible, adj. [ilidibl] Evitable. Maiiwasan, maiilagan. Elusion, n. [iliuzion] Escapatoria. Ilag, iwas. Elusive, adj. [ilisiv] Artificioso. Maray, nakakaday. Elusory, adj. [iliusori] Fraudulento, artificioso. Nakakaday. Elve, n. [elv] Encanto. Enkanto. Elvish, adj. [elvish] Encantado. Enkantado, may enkanto. Emaciate, v. [inmcit] Extenuar, adelgazar. Panipisn, pangayayatin. Emaciation, n. [imecicien] Extenuacion, flaqueza. Pagnipis, pangangayayat. Emanate, v. [manet] Emanar. Magmul, magbuhat, manggaling. Emanation, n. [emancion] Emanacion, origen. Pagmumul, pagbubuhat, panggagaling. Emancipate, v. [imnsipet] Emancipar. Magpalay. Emancipation, n. [imansipcien]

. 431 1313

29.01.2012 16:27

Emancipacion. Pagpapalay. Emasculate, adj. [imskiulet] Castrado. Bating, kapon. Emasculate, v. [imskiulet] Castrar. Kumapon; kapunn. Embalm, v. [embm] Embalsamar. Embalsamahin, gamutin ang bangkay ng hwag mabulok. Embank, v. [embnk] Terraplenar. Magtambak, magtabon. Embankment, n. [embnkment] Terraplen. Tambak, tabon. Embarcation, n. [embarkcion] Embarcacion. Sasakyan sa tubig. Embargo, n. [embrgo] Embargo; detencion de buque. Pagbabawal ng pag-alis ng isang sasakyan sa tubig. Embark, v. [embrc] Embarcar. Lumulan; maglulan; sumakay; magsakay. Embarrass, v. [embrras] Embarazar, enredar. Manglit, lumit, tumulg, gumul. Embarrassment, n. [embrrasment] Embarazo, enredo. Gusot, gul. Embassador, n. [embsador] Embajador. Sugong kinatawan ng isang bans. Embassy, n. [mbasi] Embajada. Pasug ng isang bans. Embattle, v. [embtl] Formar en orden de batalla. Humanay sa pakikipagbaka.

. 432 1313

29.01.2012 16:27

Embellish, v. [emblish] Hermosear. Pagandahin, parikitin. Embellishment, n. [emblishment] Adorno, ornato. Pagpapalamuti, paggagayak, pagpapaganda. Embers, n. [mbrz] Rescoldo. Baga. Embezzle, v. [embzl] Hurtar; malgastar. Magnakaw; mag-aksay, mag-alibugh. Embezzlement, n. [embzlment] Hurto, robo. Pagnanakaw, pangduduwit. Emblem, n. [mblem] Emblema. Sasisag. Emblematic, adj. [emblemtic] Emblemtico, simblico. Nauukol sa sagisag. Emblematical, adj. [emblemtical] Emblemtico, simblico. Nauukol sa sagisag. Embodiment, n. [embdiment] Incorporacion. Samahn, kapisanan. Embody, v. [embdi] Incorporar. Isama, ipisan. Embolden, v. [embldn] Animar. Lumakas ang loob, tumapang. Emboss, v. [embs] Grabar en realce de relieve. Magtampok ng palamuti, maglilok. Embrace, n. [embrs] Abrazo. Yakap, yapos. Embrace, v. [embrs] Abrazar.

. 433 1313

29.01.2012 16:27

Yumakap, yumapos. Embracement, n. [embrsment] Abrazo. Pagyakap, pagyapos. Embrocate, v. [mbroket] Estregar, frotar. Humilot, pahiran ng gamot. Embrocation, n. [embrokcion] Estragamiento, frotamiento. Paghilot, pagpapahid ng gamot. Embroider, v. [embrider] Bordar. Magburd; manah. Embroidery, n. [embrideri] Bordado. Thiin, bordado. Emend, v. [imnd] Enmendar, corregir. Isaayos, pabutihin. Emendation, n. [emendcin] Enmienda, correccion. Pagtutwid, pagsasaayos, pagpapakabuti. Emerge, v. [imrdch] Salir, proceder. Lumabas, lumitaw, manggalin, magmul. Emergency, n. [imrdchensi] Emergencia. Pangyayaring hind sinasady. Emery, n. [meri] Esmeril. Lih. Emetic, adj. [imtic] Emtico, vomitivo. Pangpasuka. Emetic, n. [imtic] Emtico. Pangpasuka, nakkasuka. Emigrant, v. [migrant] Emigrado. Nangingibang bayan. Emigrate, v. [migret]

. 434 1313

29.01.2012 16:27

Emigrar. Mangibang bayan. Emigration, n. [emigrcin] Emigracion. Pangingibang bayan. Eminence, n. [minens] Altura, elevacion; eminencia, ttulo de honor de los cardenales. Kataasan, kadakilaan; karilagan, kabunyian. Eminency, n. [minensi] Altura, elevacion; eminencia, ttulo de honor de los cardenales. Kataasan, kadakilaan; karilagan, kabunyian. Eminent, adj. [minent] Eminente, elevado, distinguido. Marilag, buny, magiting. Emissary, n. [miseri] Emisario; espa. Sugong lihim; tiktik. Emission, n. [imcin] Emision. Paglalabas. Emit, v. [imt] Emitir, echar de s. Maglabas, maglitaw, maghayag. Emmet, n. [met] Hormiga. Langgam. Emolliate, v. [imliet] Ablandar. Lumambot. Emollient, adj. [imlient] Emoliente que sirve para ablandar. Pangpalambot. Emolument, n. [imliument] Emolumento, provecho. Pakinabang, tub. Emotion, n. [imcin] Emocion, agitation del nimo. Bakl, kab, kutog; sigla; sikd. Emotional, adj. [imcional] Concitativo. Nakababakl; nakakapagpasigla.

. 435 1313

29.01.2012 16:27

Emperor, n. [mperor] Emperador. Emperador, har ng malaking bans. Emphasis, n. [mfasis] nfasis. Din. Emphatic, adj. [mfatic] Enftico. Marin. Emphasise, v. [emfasis] Hablar con nfasis. Manalit ng marin. Empire, n. [mpair] Imperio. Imperyo, malaking kaharian. Employ, n. [empli] Empleo, ocupacion. Gwain sa isang kwanihan, tunklin. Employ, v. [empli] Emplear, ocupar. Manungkol, maggugol ng panahon. Employee, n. [emplyi] Empleado. Kawan. Employment, n. [empliment] Empleo. Kalagayang pagkakawan. Emporium, n. [emprim] Emporio. Bayang klakalan; dakong tiyngihan; pmilihan. Empower, v. [empur] Autorizar, dar poder. Magbigay kapangyarihan. Empress, n. [mpres] Emperatriz. Emperatr s, asawa ng emperador ng har sa malaking bans. Emptiness, n. [mtines] Vaciedad. Kawalan ng laman. Empty, adj. [mti] Vacio; inutil; ignorante.

. 436 1313

29.01.2012 16:27

Walang lamn; walang kabuluhan; hangal. Empty, v. [mti] Vaciar. Alisan ng laman. Emulate, v. [miulet] Emular, competir; imitar. Lumaban, makipagpunyag; gumaya. Emulation, n. [emiulcin] Emulacion, rivalidad. Pakikilaban, pakikipagpunyag. Emulsion, n. [imulcin] Emulsion. Pangalan ng gamot. Enable, v. [enbl] Habilitar, poner en estado de. Makakaya, maka.... Enact, v. [enct] Establecer, decretar. Magtatag magpasy, magbigay utos, mag-utos. Enactment, n. [enctment] Decreto, dictamen. Pasiya, utos. Enamour, v. [enamr] Enamorar. Mangibig, mangligaw. Encage, v. [enkdch] Enjaular. Kulungin, isilid sa haula. Encamp, v. [encmp] Acampar [se]. Humantong humimpil [ang isang hukbo]; magtay ng kampamento; magkampamento. Encampment, n. [encmpment] Campamento. Kampamento, dakong kinahahantungan [ng hukbo]. Encase, v. [enks] Encajar. Isilid sa kaha sa kahn. Enchain, v. [enchn] Encadenar. Itanikal.

. 437 1313

29.01.2012 16:27

Enchant, v. [enchnt] Encantar. Halinahin, ganyakin, bihagin ang kalooban. Encircle, v. [ensrcl] Cercar, rodear. Bakurin, kubkubin, kulungin. Enclose, v. [enclz] Cercar, circunvalar algun terreno. Bakuran. Enclosure, n. [enclsiur] Cercamiento, cercado. Loobn, dakong nababakuran. Encompass, v. [enkmpas] Circundar, rodear. Ligirin. Encore, adv. [ncor] Otra vez, de nuevo. Mul, ul. Encore, int. [ncor] Otra! otra vez, mas. Isa pa! hali pa! hala pa ul. Encore, v. [ncor] Pedir que un actor repita lo que ha cantado recitado. Ipaulit ang kinant itinalumpat. Encounter, n. [encunter] Encuentro, choque. Tagp, sagup, bangg, bungg. Encounter, v. [encunter] Encontrar, acometer al enemigo. Mkatagp; sumalubong, sumagup, dumaluhong. Encourage, v. [enkredch] Animar, alentar. Magpalakas ng loob, magpatapang. Encouragement, n. [enkredchment] Estmulo. Pangpalakas ng loob, pangpatapang. Encroach, v. [encrch] Usurpar, apropiarse lo ajeno. Kumamkm, mangamkm. Encroachment, n. [encrchment] Usurpacion.

. 438 1313

29.01.2012 16:27

Pangangamkam. Encumber, v. [enkmbr] Embarazar. Gumambal, umabala. Encumbrance, n. [enkmbrans] Embarazo, estorbo. Gambal, abala. End, n. [end] Fin, cabo, extremidad. Katapusan, dulo, wakas, hangganan, hangg. End, v. [end] Acabar, terminar, concluir; matar, quitar la vida; acabarse. Tumapos, yumar; lumutas; umuts; humangga. Endanger, v. [endndcher] Peligrar, arriesgar. Manganib, mangamb. Endear, v. [endr] Encarecer. Mahaln. Endearment, n. [endrment] Encarecimiento. Pagmamahal. Endeavor, n. [endvr] Esfuerzo, empeo. Sikap, maskit. Endeavor, v. [endvr] Esforzarse, intentar. Magsumikap, magsikap, magsumakit. Ending, n. [nding] Conclusion, cesacion; muerte. Katapusan, pagkatapos, paglilikat, paghangg, pagkalutas, pagkautas. Endless, adj. [ndles] Interminable. Walang hanggan, walang katapusan, walang dulo. Endorse, v. [endrs] Endosar una letra de cambio; rubricar, autorizar. Isalin sa iba ang kapangyarihan ng pagsingil ng isang letra de cambio; pumirm, magpahintulot. Endow, v. [endu] Dotar una mujer. Makaloob ng bigay-kaya, magdulot.

. 439 1313

29.01.2012 16:27

Endowment, n. [endument] Dote, dotacion. Bigay-kaya, dote. Endurance, n. [endirans] Duracion; paciencia, sufrimiento. Pagmamatigas; pagtitiis, pagbabat. Endure, v. [endir] Sufrir, soportar, aguantar. Magmatigas, magbat, magtiis. Endways, adv. [ndwes] De punta, derecho. Twid, patuly. Enemy, n. [nimi] Enemigo. Kaaway, kaalit, kalaban, kagalit, katalo. Energetic, adj. [enrdchtic] Enrgico, vigoroso. Buhy ang loob, magilas. Energy, n. [nrdchi] Energa, vigor. Kabuhayan ng loob, kagilasan, gilas. Enfeeble, v. [enfbl] Debilitar. Humin, manglat. Enforce, v. [enfrs] Esforzar, violentar, compeler. Pilitin, ibuy. Enforcement, n. [enfrsment] Compulsion, coaccion. Pagpilit, pamimilit. Enfranchise, v. [enfrnchaiz] Franquear, poner en libertad; emancipar. Palayain, alisin sa pagkaalipin. Engage, v. [engudch] Empear, comprometer. Mangak na makikipagkita paparoon; makipagkayar. Engaged, adj. [engudched] Comprometido. May pangak. Engagement, n. [engudchment] Empeo, comprometimiento.

. 440 1313

29.01.2012 16:27

Pangak. Engender, v. [endchnder] Engendrar, producir. Manganak. Engine, n. [ndchin] Mquina, locomotora. Mkina. Engineer, n. [endchinr] Ingeniero, makinista. Inhinyero, makinista; marunong ng pasikotsikot ng mkina. Engineering, n. [endchinring] Arte del ingeniero. Karunungan tungkol sa mga mkina at sa inhinyery. English, adj. [nglish] Ingls. Inggls. English, n. [nglish] Ingls. Inggls, taga Inglaterra. English, v. [nglish] Traducir en idioma ingles. Isalin sa wikang inggls. Engrave, v. [engrv] Gravar, tallar, esculpir. Lumilok. Engraving, n. [engrving] Grabado. Paglililok. Engross, v. [engrs] Engordar, engrosar. Patabain, palakhn. Engulf, v. [englf] Engolfar; engullir. Palaot; sumakmal. Enhance, v. [enhns] Encarecer, levantar en alto. Mahaln, pataasin. Enhancement, n. [enhnsment] Encarecimiento. Pagpapamahal, pagpapataas. Enigma, n. [ingma]

. 441 1313

29.01.2012 16:27

Enigma. Bugtong; bugtungan. Enigmatic, adj. [inigmtic] Enigmtico. Parang bugtong, malab. Enigmatical, adj. [inigmtical] Enigmtico. Parang bugtong, malab. Enjoin, v. [endchin] Mandar, encargar, advertir. Magbilin, magtagubilin. Enjoy, v. [endchy] Gozar, poseer. Matw, magalak; magtaglay, magtam, magkamt. Enjoyment, n. [endchiment] Placer; goce, disfrute. Tw, galak; taglay, tam, kamt. Enlarge, v. [enlrdch] Engrandecer, dilatar [se], extender [se]. Lumak, magpalak, humab, magpahab, dumami, magparami. Enlargement, n. [enlrdchment] Aumento, ampliacion. Pagdaragdag, pagpapalak. Enlighten, v. [enliten] Alumbrar, iluminar; instruir. Liwanagan, turuan. Enlightenment, n. [enlitnment] Ilustracion, instruccion. Pagpapaliwanag, pagtutur . Enlist, v. [enlst] Alistar, sentar plaza. Patal; magsundalo. Enlistment, n. [enlstment] Alistamiento. Pagpapatal. Enliven, v. [enlivn] Animar, avivar. Palakasin ang loob, buhayin ang loob. Enmesh, v. [enmsh] Enredar, enmaraar. Siluin.

. 442 1313

29.01.2012 16:27

Enmity, n. [nmiti] Enemistad. Poot, pagtatanim ng loob. Ennoble, n. [enbl] Ennoblecer. Parangaln, parangaln. Enormity, n. [inrmiti] Enormidad. Lakng d kawas. Enormous, adj. [inrms] Enorme. Malakng d kawas. Enough, adj. & adv. [inf] Bastante, suficiente. Sukat, sapt, kasya. Enough, n. [inf] Lo suficiente. Kasukatn, karapatan, kakasyahan. Enquire, v. [enquir] Informarse, inquirir, averiguar. Magsiyasat, mag-usis, mag-urir, magtanong. Enquiry, n. [encure] Indagacion. Pagsisiyasat, pag-uusis, pagtatanong. Enrage, v. [enrdch] Enfurecer, irritar, encolerizar. Galitin, papag-initin. Enrich, v. [enrtch] Enriquecer. Payamanin. Enroll, v. [enrl] Alistar, registrar. Patal, magtal ng pangalan. Enrollment, n. [enrlment] Registro. Pagtatal. Ensample, n. [ensmpl] Ejemplo. Halimbaw. Ensconce, v. [enscns] Resguardar con un fortin.

. 443 1313

29.01.2012 16:27

Mangubl, manganlong. Enshrine, v. [enshrn] Guardar como reliquia. Itagong pinaka ala-ala. Enshroud, v. [enshrd] Amortajar. Balutin ng sapot. Ensign, n. [nsain] Bandera. Watawat, bandil, bandera. Enslave, v. [enslv] Esclavizar. Alipinin, busabusin. Enslavement, n. [enslvment] Esclavitud. Pagkaalipin, pagkabusabos. Ensue, v. [ensi] Seguirse, suceder. Sumunod, humalile, bumuntot. Ensurance, n. [ensirans] Seguro. Seguro, pananagot sa buhay pag-aar ng sanggayon. Ensure, v. [ensir] Asegurar. Pasiguro; pasagutan ang buhay pag-aar ng sanggayon. Entangle, v. [entngl] Enredar, embrollar, embarazar. Manggul, mang-abala, gumambal, gumaw ng sabid. Entanglement, n. [entnglment] Enredo, embarazo. Sabd, abala, gambal. Entangler, n. [entnglr] Enredador, embrollon. Manggugul, mapag-gaw ng sabd. Enter, v. [ntr] Entrar, penetrar. Pumasok, pasa loob. Enterprise, n. [ntrpraiz] Empresa. Layon, panukal. Entertain, v. [entrten]

. 444 1313

29.01.2012 16:27

Entretener, divertir. Lumibang, umaliw; libangin, aliwn. Entertainer, n. [entrtnr] Husped; el que alegra divierte otros. Ang nag-anyaya; ang lumilibang, ang nagbibigay kasayahan. Entertainment, n. [entrtnment] Entretenimiento, diversion. Lbangan, kasayahan, pangparaan ng panahon. Enthral, v. [enzrl] Oprimir. Pumighat. Enthralling, adj. [enzrling] Opresivo. Nakapipighat. Enthrone, v. [enzrn] Entronizar. Iluklok sa trono. Enthronement, n. [enzrnment] Entronizacion. Pagluluklok. Enthusiasm, n. [enziziasm] Entusiasmo. Sigla. Enthusiastic, adj. [enziuzistic] Entusiasta. Masigla. Entice, v. [entis] Tentar, instigar. Manuks. Enticement, n. [entisment] Instigacion. Tuks, panunuks. Entire, adj. [entir] Entero, completo. Bu, ganap. Entirely, n. [entirli] Entereza. Kabuoan. Entitle, v. [entitl] Entitular, autorizar. Marapatin.

. 445 1313

29.01.2012 16:27

Entomb, v. [entm] Sepultar. Ilibing. Entrails, n. [ntrelz] Entraas. Bituka, kloob-looban. Entrance, n. [ntrans] Entrada; admision. Pasukn; pasok. Entrap, v. [entrp] Entrampar, enredar, engaar. Manil, manghib, mangday. Entreat, v. [entrt] Rogar, suplicar. Sumam, mamanhik, makiusap. Entreaty, n. [entrti] Ruego, splica, solicitud. Sam, pamanhik, pakikiusap. Entree, n. [ntri] Entrada. Pagpasok. Entrust, v. [entrst] Confiar. Magkatiwal, tumiwal. Entry, n. [ntri] Entrada. Pagpasok, pasukn. Entwine, v. [entwin] Entrelazar, enroscar. Mamulupot, mamilipit, magpalikawlikaw. Enumerate, v. [inimeret] Enumerar. Bumilang; bilangin. Enumeration, n. [iniumercion] Enumeracion. Pagbilang. Enunciate, v. [ininciet] Enunciar, declarar. Magbalit, maghayag. Enunciation, n. [iniunciecien] Enunciacion, declaracion pblica.

. 446 1313

29.01.2012 16:27

Pagbabalit, paghahayag. Envelop, v. [envlop] Envolver, aforrar. Balutin. Envelope, n. [nvelop] Sobre, envolvedero. Sobre, balot ng sulat, balutan. Envenom, v. [envnom] Envenenar. Lumason; lasunin. Envious, adj. [nvious] Envidioso. Mainggitin. Environ, v. [nviron] Rodear, cercar, bloquear, sitiar. Ligirin, kubkubin. Envoy, n. [nvoi] Enviado, mensajero. Sug, inutusan. Envy, n. [nvi] Envidia. Inggt, kainggitan, pananaghil. Envy, v. [nvi] Envidiar. Mainggit, managhil. Epact, n. [pact] Epacta. Epakta [ ang kalendaryo ng mga par]. Ephemeral, adj. [ifmeral] Efmero. Mamaghapon ang tagal. Epicene, adj. [pisin] Epiceno. Nauukol sa lalake at babae. Epidemic, adj. [epidmic] Epidmico; general. Ang nauukol sa sakt na sumasalot sa pook, bayan bansa sa isang panahon, kalahatan. Epidemy, n. [pidemi] Epidemia. Sakt na sumasalot sa isang pook, bayan bansa sa isang panahon.

. 447 1313

29.01.2012 16:27

Epidermis, n. [epidrmis] Epidrmis, cutcula. Balat sa labas. Epilepsy, n. [pilepsi] Epilepsia. Himatay. Epileptic, adj. [epilptic] Epilptico. Hmatayin, nauukol sa sakt na himatay. Epiphany, n. [ipfani] Epifania. Paglitaw, pagsipot; pist ng Tatlong Har. Episcopate, n. [ipscopet] Obispado. Saklaw ng isang Obispo. Episode, n. [pisod] Episodio. Bukod na salaysay sa loob ng talagang sinasalaysay. Epistle, n. [ipsl] Epstola. Sulat, liham. Epistolary, adj. [ipstoleri] Epistolar. Nauukol sa sulat liham. Epitaph, n. [pitaf] Epitafio. Lagdang nasusulat sa pinaglibingan. Epitome, n. [iptomi] Eptome, resumen. Maikling salaysay katas na nilalaman ng isang kath akd. Epoch, n. [ipc] poca. Panahon. Epson salt, n. [pson solt] Magnesia calsinada. Magnesya kalsinada. Equable, adj. [cuabl] Igual, uniforme. Kagaya, kapara, kaparis. Equal, adj. [cual] Igual, semejante.

. 448 1313

29.01.2012 16:27

Kagaya, kawangis, kawangk. Equal, v. [cual] Igualar. Pagparahin, pagparisin; pagparehohin. Equality, n. [iculiti] Igualdad. Pagkakapantay, pagkakaparis. Equalization, n. [icualizcion] Igualamiento. Pagpaparis, pagtutulad. Equalize, v. [cualaiz] Igualar. Pagparisin, pagpantayin. Equally, adv. [cuali] Igualmente. Gayon din, may pagkakaparis. Equanimity, n. [icuanmiti] Ecuanimidad, serenidad de nimo. Lamg ng loob, katibayan ng loob. Equator, n. [icutor] Ecuador. Ekwador. Equestrian, adj. [icustrian] Ecuestre. Nauukol sa pangangabayo. Equestrian, n. [icustrian] Ecuestre. Marunong mangabayo. Equiangular, adj. [icuinguiular] Equingulo. Magkaparis ang mga sulok, magkaisa ang lay. Equilateral, adj. [icuilteral] Equiltero. Magkaisa ang sukat ng mga gilid hangga. Equilibrium, n. [icuilbrim] Equilibrio, contrapeso. Timbang, tatag. Equine, adj. [cuin] Caballar. Nauukol sa kabayo. Equinox, n. [cuinocs]

. 449 1313

29.01.2012 16:27

Equinoccio. Panahong magkasinhab ang araw at gab. Equip, v. [icup] Equipar, pertrechar. Magsangkap ng mga kailangan. Equipage, n. [cuipedch] Equipaje. Sangkap na kailangan, daladalahan. Equipment, n. [icupment] Equipaje, el acto de equipar. Pagsasangkup ng mga kailangang dalhin. Equipoise, n. [cuipoiz] Equilibrio. Timbang. Equitable, adj. [cuitabl] Equitativo, justo. Tapat, matwid, walang day. Equity, n. [cuiti] Equidad, justicia. Karampatan, katwiran. Equivalence, n. [icuvalens] Equivalencia. Kahambing, kawangk, katimbang, katumbas. Equivalent, adj. [icuvalent] Equivalente. Katumbas, katimbang, kahambing. Equivocal, adj. [icuvocal] Equvoco, ambiguo. Nakapagkakamali. Equivocate, v. [icuvoket] Equivocar. Mmal, maligaw. Equivocation, n. [icuvokecion] Equvoco. Kamalian, mali, pagkaligaw. Era, n. [ra] Era. Panahon. Eradicate, v. [irdiket] Desarraigar, extirpar. Bunutin, lipulin.

. 450 1313

29.01.2012 16:27

Eradication, n. [iradikcion] Extirpacion. Pagkabunot, pagkalipol. Erase, v. [irs] Borrar. Katkatin, pawiin, burahin. Eraser, n. [irser] Raspador. Pangbur. Erasure, n. [irsiur] Raspadura. Katkat, bur. Ere, adv. & prep. [ir] Antes, mas, pronto, antes de. Bago, muna. Erect, adj. [irct] Derecho, levantado hacia arriba. Patwid, patay. Erect, v. [irct] Erigir, establecer. Magtayo, magtatag. Erection, n. [irccion] Ereccion, construccion. Pagtatay. Erelong, adj. [irlng] Antes de mucho. Hind pa nalalaunan, hind pa naluluwatan. Err, v. [r] Vagar, errar, desviarse. Magkamal, mmal, mlisy, mligaw. Errand, n. [rrand] Recado, mensaje. Pasabi, bilin, utos. Errant, adj. [rrant] Errante, vagabundo. Palaboy, hampas-lup. Errata, n. [errta] Erratas. Mga kamalian sa kath, aklat, sulat, ibp. Erratic, adj. [errtic] Errtico, vagante, vagabundo.

. 451 1313

29.01.2012 16:27

Lays, palakadlakad, palaboy, hampas-lup. Erratum, n. [irrtum] Errata. Mga kamalian sa kath, aklat, sulat ibp. Erring, adj. [rring] Errado, errante. Nmamal, nliligaw. Erroneous, adj. [errnis] Erroneo, falso. Mal, hind tunay. Error, n. [rror] Error, yerro. Kamalian, kalisyaan. Erudite, adj. [riudait] Erudito. Paham, pantas, marunong. Erudition, n. [eriudcin] Erudicion, ciencia. Kapahamn, kapantasan, karunungan. Eruption, n. [irpcin] Erupcion. Silakb, buga. Erysipelas, n. [erizpelas] Erisipela. Kulebra sakt sa balat. Escapade, n. [escapd] Movimiento irregular de un caballo. Likt bisyo ng kabayo. Escape, v. [eskp] Escapar, huir. Tumaanan, tumakas. Escape, n. [eskp] Escapada, huida. Pagtataanan, pagtakas. Eschew, v. [eschi] Huir, evitar. Lumay, umilag. Escort, n. [scort] Escolta. Abay, kumboy, bantay, kaakbay. Escort, v. [escrt]

. 452 1313

29.01.2012 16:27

Escoltar, convoyar. Akbayan, samahan, ihatid. Escript, n. [escrpt] Cdula, escritura. Katibayan, kasulatn. Esculent, adj. & n. [skiulent] Comestible. Mkakain; pagkain. Escutcheon, n. [eskichen] Escudo. Eskudo. Esoteric, adj. [esotric] Secreto, misterioso. Lihim, mahiwag. Esophagus, n. [esfags] Garganta. Lalamunan. Especial, adj. [espcial] Especial. Tang, bukod-tang. Espial, n. [espial] Espa, observacion. Paniniktik. Espousals, n. [espusals] Esponsales. Kasal. Espouse, v. [espuz] Desposar. Magkasal; pakasal. Espy, v. [espi] Espiar, acechar. Maniktik, manubok. Essay, n. [es] Ensayo. Pagsasanay. Essay, v. [es] Ensayar, probar, tentar. Magsanay; tikman. Essence, n. [sens] Esencia, perfume. Pabang.

. 453 1313

29.01.2012 16:27

Essential, adj. [esncial] Esencial. Kailangan. Essential, n. [esncial] Esencia. Ang kinakailangan. Establish, v. [estblish] Establecer, fundar. Magtatag; itatag. Establishment, n. [estblishment] Establecimiento; domicilio. Pagkakatatag; bahay. Estate, n. [estt] Estado; hacienda, bienes. Pag-aar , lupang pag-aar . Esteem, n. [estm] Estimacion, aprecio. Pagmamahal, pagpapahalag. Esteem, v. [estm] Estimar, apreciar. Mahaln, pahalagahan. Estimable, adj. [estmabl] Estimable. Kagalang-galang, kapitapitagan. Estimate, n. [stimet] Valuacion. Tasa, pahalag, kur. Estimate, v. [stimet] Estimar, apreciar. Halagahan. Estimation, n. [estimecin] Estimacion. Pitagan, galang. Estrange, v. [estrndch] Extraar, apartar, enajenar. Manibago, kumatw, lumay, umilag. Estrangement, n. [estrndchment] Enajenamiento; extraeza, distancia. Kakatw; lay, agwat. Estuary, n. [schiueri] Brazo de mar.

. 454 1313

29.01.2012 16:27

Waw. Etch, v. [etch] Grabar al agua fuerte. Lumilok sa metal. Etching, n. [ching] Grabado hecho al agua fuerte. Paglilok sa metal. Eternal, adj. [itrnal] Eterno, inmortal. Magpakaylan man, walang hanggan. Eternally, adv. [itrnali] Eternamente. Sa tanang panahon, sa boong panahon. Eternity, n. [itrniti] Eternidad. Pagkakaylan man, pagkawalang hanggan. Ether, n. [zr] Eter. Eter. Ethereal, adj. [izrial] Etreo, celeste. Ukol sa langit. Ethiop, n. [ziop] Etiope, negro. Taga Etyopya, taong maitim. Etiquette, n. [tiket] Etiqueta. Etiketa, pagkikilos-mahal. Ettin, n. [etn] Gigante. Higante. Etymology, n. [etimlodchi] Etimologa. Smulain ng mga salit. Eucharist, n. [icarist] Eucarista. Pakinabang, kumunyon. Eulogize, v. [ilodchaiz] Elogiar, aplaudir. Pumuri, magpaunlak. Eulogy, n. [ilodchi]

. 455 1313

29.01.2012 16:27

Elogio, alabanza. Papuri, paunlak. Eunuch, n. [inoc] Eunuco, capon. Bating, kapon. Euphemism, n. [ifimizm] Eufemismo. Badyang pangpalubagloob. Euphonical, adj. [iufnikal] Eufnico. Hinggil sa pagkakatugm ng tinig. Euphony, n. [ifoni] Eufona. Ang pagkakatugm ng tinig. Europe, n. [irop] Europa. Europa. European, adj. [iurpian] Europeo. Nauukol sa Europa. European, n. [iurpian] Europeo. Taga Europa. Evacuate, v. [ivkiuet] Evacuar, desocupar. Lisan, lisanin, iwan. Evacuation, n. [ivakiucin] Evacuacion. Pag-als. Evade, v. [ivd] Evadir, huir, escapar. Umiwas, umilag, tumakas, tumaanan. Evanescence, n. [evansens] Desaparecimiento. Pagkawal. Evanescent, adj. [evansent] Imperceptible. D makita. Evangel, n. [ivndchel] Evangelio. Ebanhelyo, mabuting balit.

. 456 1313

29.01.2012 16:27

Evangelic, adj. [ivandchlic] Evanglico. Nauukol sa ebanhelyo. Evangelical, adj. [ivandchlical] Evanglico. Nauukol sa ebanhelyo. Evangelist, n. [ivndchelist] Evangelista. Ebanhelista, taga-pangaral ng ebanhelyo. Evaporate, v. [ivporet] Evaporarse, disiparse. Sumuluwak, sumingaw. Evaporation, n. [ivaporcin] Evaporacion, exalacion del vapor. Suluwak, singaw. Evasion, n. [ivcin] Evasion, salida, escape, excusa. Pag-ilag, paglabas, pagtakas, dahilan. Evasive, adj. [ivsiv] Evasivo. Maiilagan. Eve, n. [iv] Tardecita; vispera. Takip-silim; bisperas. Even, adj. [iven] Llano, igual. Pantay, patag, yano, panay, pares. Even, adv. [ven] Aun, aun cuando. Bagaman, kahit. Even, v. [iven] Igualar, allanar. Pantayin, patagin, panayin. Evening, n. [vning] Noche; el anochecer. Gab; takip-silim, pag-gab. Event, n. [ivnt] Evento, acontecimiento. Pangyayari, pagkakataon. Eventful, adj. [ivntful] Lleno de acontecimientos.

. 457 1313

29.01.2012 16:27

Pusps ng mga pangyayari. Eventual, adj. [ivnchiual] Eventual, fortuito. Nagkataon, hind sinasady. Eventuality, n. [ivenchiuliti] Evantualidad. Pagkapangyari. Ever, adv. [vr] En cualquier tiempo, siempre. Kaylan man, palag, lag, parati, sa anomang panahon. Evergreen, n. [vrgrin] Siempre verde, siempreviva. Katakatak, siemprebibo. Everlasting, adj. [evrlsting] Eterno, sempiterno. Magpakaylanman, walang hanggan, walang katapusan. Everlasting, n. [evrlsting] Eternidad. Kawalang hanggan. Evermore, adv. [evrmor] Eternamente. Magpakaylanman. Every, adj. [veri] Cada uno, cada una. Bawat, tw. Every-body, n. [veri-bdi] Cada uno, cada una. Bawat tao; lahat ng tao. Every-day, adv. [veri-day] Cada dia. Araw-araw, bawat araw. Every-one, n. [veri-uan] Cada uno, cada una. Bawat isa, lahat. Everything, n. [verizing] Cada cosa. Bawat bagay, lahat ng bagay. Every-where, adv. [vri-juer] En por todas partes. Sa lahat ng dako. Eve-through, n. [vzro]

. 458 1313

29.01.2012 16:27

Canal de agua. Alulod. Evict, v. [ivct] Despojar jurdicamente. Kamkamn ng pag-ar sa pamamagitan ng hukuman. Eviction, n. [iviccin] Eviccion, despojo jurdico. Pagkamkam ng pag-aar sa pamamagitan ng hukuman. Evidence, n. [videns] Evidencia. Katotohanan, katunayan. Evidence, v. [videns] Evidenciar. Patotohanan, patunayan. Evident, adj. [vident] Evidente, patente, notorio. Totoo, tunay; malinaw, maliwanag. Evil, adj. [vl] Malo, depravado. Masam. Evil, n. [vl] Maldad, mal. Kasamaan, sam. Evil-doer, n. [vl-dr] Malhechor. Manggagaw ng masam, tulisan. Evilly, adv. [vli] Malamente. May kasamaan. Evil-minded, adj. [vl-manded] Malicioso, mal intencionado. May masamang akal. Evil-Speaking, n. [vl-spking] Maledicencia, murmuracion. Masamang pangungusap, masakit na pananalit, takap. Evince, v. [ivns] Probar, justificar. Patunayan, patotohanan. Evitable, adj. [vitabl] Evitable. Maiiwasan, maiilagan.

. 459 1313

29.01.2012 16:27

Evoke, v. [ivc] Evocar. Tumawag. Evolution, n. [evolicin] Evolucion. Pagsulong. Evolve, v. [evlv] Desenvolver. Ilatag. Ewe, n. [iu] Oveja. Tupang babae. Ewer, n. [ir] Palancana, palangana. Kamaw, pas, palangana. Exact, adj. [eksct] Exacto, puntual, justo. Ganap, hust, sukat, lubos. Exact, v. [eksct] Exigir. Huming, sumingil. Exaction, n. [eksccien] Exaccion. Hing, singl. Exactitude, n. [eksctitiud] Exactitud. Kaganapan, kalubusan. Exaggerate, v. [eksdcheret] Exagerar. Magpakalabis. Exaggeration, n. [eksdcherecien] Exageracion. Pagpapakalabis. Exalt, v. [ecslt] Exaltar, elevar; alabar, realzar. Ibuny purihin, parangalan. Exaltation, n. [ecsoltcien] Exaltacion, elevacion. Pagkabuny, papuri, parangal. Examination, n. [eczamincien] Examen.

. 460 1313

29.01.2012 16:27

Paglilitis, pagsur , pagsisiyasat, pag-uusis. Examine, v. [eczmin] Examinar, escudriar. Litisin, suriin, eksaminin, siyasatin, usisain. Example, n. [ecsmpl] Ejemplo, ejemplar. Halimbaw, uliran, mwestra. Exasperate, v. [eczsperet] Exasperar, irritar. Manggalit. Exasperation, n. [eczaspercion] Exasperacion, irritacion. Galit, poot. Excavate, v. [cscavet] Excavar. Humukay. Excavation, n. [ecscavcien] Excavacion. Hukay. Exceed, v. [ecsd] Exceder, sobresalir. Humigt, lumagpas, lumabis, lumal. Exceeding, adj. [ecsding] Excesivo. Malabis, mahigt, lal. Excel, v. [ecsl] Sobresalir, sobrepujar. Mtang, lumagpas. Excellence, n. [cselens] Excelencia, preeminencia. Karangalan, dangal, kamahalan. Excellency, n. [cselensi] Excelencia, preeminencia. Karangalan, dangal, kamahalan. Excellent, adj. [cselent] Excelente, sobresaliente, primoroso. Mainam, maigi. Excelsior, adj. [ecslsior] Excelso. Mataas na mataas. Except, conj. [ecspt]

. 461 1313

29.01.2012 16:27

Sino, menos que. Kungd, subal, bagkus. Except, prep. [ecspt] Excepto, excepcion de. Maliban, liban na. Except, v. [ecspt] Exceptuar, excluir. Itang, ibukod. Exception, n. [ecspcien] Excepcion. Bukod, pamumukod. Exceptional, adj. [ecspcinal] Excepcional. Namumukod, natatang. Excess, n. [ecss] Exceso. Kalabisn, kahigitan, labis. Excessive, adj. [ecssiv] Excesivo. Malabis, higt. Exchange, n. [ecschndch] Cambio. Palt, sukl. Exchange, v. [ecschndch] Cambiar, trocar. Pumalit, magpalit, magsukl. Exchangeable, adj. [ecschndchebl] Cambiable. Nipapalit. Excise, n. [ecsis] Sisa, derecho que se paga sobre los comestibles, etc.. Bwis, singil. Excise, v. [ecsis] Sisar. Magpabwis. Exciseman, n. [ecsizmen] Sisero. Mniningil ng bwis. Excision, n. [ecsdchen] Extirpacion. Paglipol, pagpaw.

. 462 1313

29.01.2012 16:27

Excitability, n. [ecsaitabliti] Excitabilidad. Sigla, kasiglahan. Excitable, adj. [ecsitabl] Excitable. Masigla. Excite, v. [ecsit] Excitar, estimular. Magbuy, mag-udyok, pumukaw. Excitement, n. [ecsaitment] Estmulo, instigacion, conmocion. Pagbubuyo, pagpapasigla. Exciting, adj. [ecsiting] Encitamiento. Masigla. Exclaim, v. [ecsclm] Exclamar. Bumulals. Exclamation, n. [ecsclamcin] Exclamacion. Bulals. Exclamatory, adj. [ecsclmetori] Exclamatorio. Pabulals. Exclude, v. [ecsclid] Excluir, exceptuar. Ibukod, ihiwalay. Exclusion, n. [ecsclision] Exclusion. Pagbubukod, paghihiwalay. Exclusive, adj. [ecsclisiv] Exclusivo. Nbubukod, nhihiwalay. Excommunicate, v. [ecscominiket] Excomulgar, anatematizar. Ekskumulgahin, ihiwalay sa iglesya. Excommunication, n. [ecscominikecion] Excomunin, anatema. Pag-ekskumulg, paghihiwalay sa iglesya. Excrement, n. [cscriment] Excremento.

. 463 1313

29.01.2012 16:27

Tae, dum. Excrete, v. [ecscrt] Excretar. Itae, idum, ipalikod. Excretion, n. [ecscrcien] Excrecion. Pagtae, pagdum, pagpalikod. Excruciate, v. [ecscriciet] Atormentar. Magpahirap, magpaskit. Excruciation, n. [ecscriucicion] Tormento. Pahirap, paskit. Exculpate, v. [ecsklpet] Disculpar, excusar. Pawalng sala, bigyang dahilan. Exculpation, n. [ecskalpcien] Disculpa. Pagpapawalang sala. Excursion, n. [ecscrcion] Excursion. Pagliliwaliw. Excursive, adj. [ecskrsiv] Errante, vagante. Palakadlakad. Excuse, n. [ecskis] Excusa. Paumanhin, dahilan. Excuse, v. [ecskis] Excusar, dispensar. Magpaumanhin, magpawalang bahal; dispensahin. Execrate, v. [csicret] Execrar, maldecir. Manungayaw, lumait, manump. Execration, n. [ecsicrcion] Execracion, maldicion. Tungayaw, lait, sump. Execute, v. [csikiut] Ejecutar; ajusticiar. Magsagaw, gumanap, tumupad; bumitay, pumatay; gumanap ng kaparusahan.

. 464 1313

29.01.2012 16:27

Executer, n. [csikiuter] Ejecutar. Tagapagsagaw, tagaganap, tagatupad. Execution, n. [ecsikicion] Ejecucion. Pagsasagaw, pagganap; pagbitay. Executioner, n. [ecsekicioner] Ejecutor, verdugo. Tagabitay, berdugo, tagapatay. Executive, adj. [ecskiutiv] Ejecutivo. Nauukol sa pagpapaganap. Executor, n. [ecskiutor] Albacea, testamentario. Tagaganap ng hulng bilin testamento ng namatay. Executress, n. [ecskiutres] Executrix, n. [ecskiutrics] Albacea, ejecutora. Babaing tagaganap ng huling bilin ng namatay. Exemplar, n. [ecsmplar] Ejemplar, modelo. Uliran, halimbaw, parisn, mwestra. Exemplary, adj. [ecsmpleri] Ejemplar. Uliran, dapat halintularan. Exemplification, n. [ecsemplifikcion] Ejemplificacion. Pakitang halimbaw, pagbibigay-uliran. Exemplify, v. [eksmplifai] Ejemplificar. Magbigay-ulirn. Exempt, adj. [eksmt] Exento, libre por privilegio. Kawal, lay. Exempt, v. [eksmt] Exentar, libertar. Palayain, ihiwalay. Exemption, n. [eksmcion] Exencion. Lay.

. 465 1313

29.01.2012 16:27

Exercise, n. [csersaiz] Ejercicio, ensayo, prctica. Pagsasanay, paggaw, pagpapalakas ng katawan. Exercise, v. [ksersaiz] Ejercitar; hacer ejercicio; atarear. Magsanay, gumaw, magpalakas ng katawan. Exert, v. [eczrt] Esforzar, empearse por alguno. Magsikap, magpumilit. Exertion, n. [eczrcion] Esfuerzo. Sikap. Exhalation, n. [ecsjalcion] Exhalacion. Hing, singaw. Exhale, v. [ecsjl] Exhalar. Huminga. Exhaust, adj. [eczst] Exhausto, apurado. Said, ubs; pat. Exhaust, v. [eczst] Apurar, agotar; cansar. Masaid, maubos; mapat. Exhaustion, n. [eczscion] Agotamiento, extenuacion. Pagkasaid, pagkaubos; pagkapat. Exhibit, n. [eczbit] Documento fehaciente presentado en un tribunal de justicia. Katibayang pinakasaks sa paglilitis sa hukuman. Exhibit, v. [eczbit] Exhibir, manifestar. Magtanghal, maghayag. Exhibition, n. [eczibcion] Exibicion; exposicion. Pagtatanghal, tanghalan. Exhibitor, n. [eczbitor] Ostentador en pblico. Tagapagtanghal, tagapaghayag. Exhilarate, v. [eczleret] Alegrar, causar alegra.

. 466 1313

29.01.2012 16:27

Magpasay, magbigay lugod. Exhilaration, n. [eczilercion] Alegria, regocijo. Say, kasayahn, galak, kagalakan. Exhort, v. [eczrt] Exhortar. Mangusap, mangaral, humikayat. Exhortation, n. [eczortcion] Exhortacion. Pangungusap, pangaral, hikayat. Exhume, v. [ecsim] Exhumar, desenterrar. Hukaying mul ang nlibing. Exhumation, n. [ecsiumcion] Exhumacion. Paghukay na mul sa inilibing. Exigence, n. [csidchens] Exigency, n. [csidchensi] Exigencia, necesidad. Kailangan. Exigent, adj. [csidchent] Urgente. Mdalian. Exile, n. [czail] Destierro; desterrado. Pagkatapon, destierro; taong tapon. Exile, v. [czail] Desterrar, deportar. Magtapon magdestierro ng taong hinatulan. Exist, v. [eczst] Existir. Lumag, mamarati. Existence, n. [eczstens] Existencia. Pamamalag, pamamarati; ang tinatangkilik, bagay na mayroon. Exit, n. [csit] Salida. Lbasan. Exodus, n. [csods] xodo. Pag-alis; eksodo ikalawang aklat ng Biblia.

. 467 1313

29.01.2012 16:27

Exonerate, v. [eczneret] Exonerar. Magpatawad, maggawad ng kapatawaran. Exoneration, n. [eczonercien] Exoneracion. Pagpapatawad. Exorbitance, n. [eczrbitans] Exorbitancia, exceso, enormidad. Kalabisan. Exorbitant, adj. [ecsrbitant] Exorbitante, excesivo, enorme. Malabis. Exordium, n. [eczrdim] Exordio. Simul, pasimul. Exotic, adj. [ecztic] Extico, extrangero. Galing sa ibang lupain. Expand, v. [ecspnd] Extender, dilatar. Lumwag, lumawak, kumalat. Expanse, n. [ecspns] Expansion, dilatacion. Lawig, lawak. Expansion, n. [ecspnsion] Expansion. Kalawakan. Expatiate, n. [ecspciet] Espaciarse, difundirse. Mangalat, lumaganap. Expatriate, v. [ecsptriet] Expatriar. Itapon sa ibang lupain. Expatriation, n. [ecspetricion] Expatriacion. Pagtatapon sa ibang lupain. Expect, v. [ecspct] Esperar, aguardar. Maghintay, magantabay, umasa. Expectance, n. [ecspctans] Expectacion, esperanza.

. 468 1313

29.01.2012 16:27

Paghihintay, pag-asa. Expectant, n. [ecspctant] Esperador. Ang naghihintay, ang umaasa. Expectation, n. [ecspectcion] Expectacion, esperanza, mira, perspectiva. Pag-asa; hintay; hangad. Expectorate, v. [ecspctoret] Expectorar. Dumahak. Expectoration, n. [ecspectorcion] Expectoracion. Dahak. Expediency, n. [ecspdiensi] Propiedad; conveniencia, oportunidad. Pag-aar ; karapatan, pagsasamantal. Expedient, adj. [ecspdient] Oportuno, conveniente. Marapat, masasamantal. Expedite, v. [cspidait] Expedir, despachar. Lutasin, ipadal. Expedition, n. [ecspidcien] Expedicion. Paglalakbay. Expeditious, adj. [ecspidcis] Pronto, expedito. Madal, matulin, tuloy-tuloy. Expel, v. [ecspl] Expeler. Ilabas, iwaks, Ibukod. Expend, v. [ecspnd] Expender, gastar, desembolsar. Gumugol, maggugol, gumast, magdukot. Expenditure, n [ecspndichiur] Gasto, desembolso. Gugol, nagugol, ginast. Expense, n. [ecspns] Expensas, gasto. Gugol, gastos. Expensive, adj. [ecspnsiv]

. 469 1313

29.01.2012 16:27

Costoso. Magugol, mahal. Experience, n. [ecspriens] Experiencia, prctica. Kasanayn. Experience, v. [ecspriens] Experimentar. Magsanay; magmalas; sumubok; tikman. Experienced, adj. [ecspriensd] Experimentado. Sany. Experiment, n. [ecspriment] Experimento. Pagsubok. Experiment, v. [ecspriment] Experimentar. Sumubok; subukin. Expert, adj. [ecsprt] Experto, habil. Bihas, sany, may-kaya. Expertness, n. [ecsprtnes] Habilidad. Kakayahan. Expiate, v. [cspiet] Expiar, borrar un delito. Magtakip ng kasalanan. Expiation, n. [ecspicion] Expiacion. Pagtatakip ng kasalanan. Expiration, n. [ecspircion] Expiracion; muerte. Pagkatapos, pagkalutas; pagkalagot ng hininga, pagkamatay. Expire, v. [ecspir] Expirar; morir. Matapos, malutas; malagot ang hininga, mamatay. Explain, v. [ecspln] Explanar, explicar. Magpaliwanag. Explanation, n. [ecsplencion] Explanacin, explicacion. Paliwanag.

. 470 1313

29.01.2012 16:27

Explanatory, adj. [ecsplentori] Explicativo. Nakapagpapaliwanag. Expletive, adj. [csplitiv] Expletivo. Badyang ginagamit sa lalong ikliliwanag ng pananalit. Explicable, adj. [csplikebl] Explicable. Nipaliliwanag. Explication, n. [ecsplikcion] Explicacion. Paliwanag, paaninaw. Explicit, adj. [ecsplsit] Explcito, claro. Maliwanag, malinaw. Explode, v. [ecspld] Disparar con estallido. Pumutok, sumilakb, bumug. Exploit, n. [ecsplit] Hazaa, hecho herico. Gawang kabayanihan, pamamayani. Exploration, n. [ecsplorcion] Exploracion. Pagtuklas. Explore, v. [ecsplr] Explorar; averiguar; sondear. Tumuklas; sumiyasat; tumarok. Explosion, n. [ecsplcion] Explosion. Pagputok. Explosive, adj. [ecsplsiv] Explosivo. Pumuputok, nagpapanambulat. Export, n. [csport] Exportacion. Paglalabas pagpapadal ng kalakal sa ibang lupin; kalakal na ipinadadala sa ibang lupin. Export, v. [ecsprt] Exportar. Maglabs magpadal ng kalakal sa ibang lupain. Exportation, n. [ecsportcion]

. 471 1313

29.01.2012 16:27

Exportacion. Paglalabas pagpapadal ng kalakal sa ibang lupain; kalakal na ipinadadal sa ibang lupain. Expose, v. [ecspz] Exponer, manifestar; arriesgar, poner en peligro. Magtanghal, maghayag; magpahayag, mangahas, sumapanganib. Exposition, n. [ecspozcion] Exposicion. Pagtatanghal; tanghalan. Expostulate, v. [ecspschiulet] Debatir, contender. Makipagtalo, makipaglaban. Expostulation, n. [ecsposchiulcion] Debate; disputa. Pagtatalo. Exposure, n. [ecspsiur] Situacion peligrosa; exposicion. Panganyay, paghantad. Expound, v. [ecspund] Exponer, interpretar. Ihayag, ipaliwanag. Express, adj. [ecsprs] Expreso, claro. Hayag, maliwanag. Express, v. [ecsprs] Expresar; exprimir. Ihayag; katasn. Expression, n. [ecsprcion] Expresion. Pamamahayag, pananalit, pangungunsap. Expulsion, n. [ecsplcion] Expulsion. Pagpapalayas, pagtataboy. Expunge, v. [ecspndch] Borrar, cancelar. Pawiin, katkatin, burahn. Exquisite, adj. [cscuizit] Exquisito, excelente, raro. Mainam, maigi. Exquisiteness, n. [cscuizitnes] Primor, excelencia, perfeccion. Inam, buti, igi.

. 472 1313

29.01.2012 16:27

Extant, adj. [cstant] Estante, existente. Namamalag. Extempore, adv. [ecstmpori] De repente, de improviso. Pagdaka, karakaraka, pagkwan. Extend, v. [ecstnd] Extender, amplificar. Pahabain, unatin, banatin. Extended, adj. [ecstnded] Extendido. Unt, bant. Extension, n. [ecstncion] Extension. Lawig, lawak. Extensive, adj. [ecstnsiv] Extenso, dilatado. Malawig, malawak. Extent, n. [ecstnt] Extencion. Lak. Extenuate, v. [ecstniuet] Extenuar, enflaquecer. Manghin, pumayat, mangayayat. Extenuation, n. [ecstniuecion] Extenuacion, mitigacion. Pangangayayat, panghihin. Exterior, adj. [ecstrior] Exterior. Labas. Exterior, n. [ecstrior] El exterior. Ang labas. Exterminate, v. [ecstrminet] Exterminar, desarraigar. Lipulin, hugutin. Extermination, n. [ecstermincion] Exterminacion, extirpacion. Paglipol. External, adj. [ecstrnal] Externo.

. 473 1313

29.01.2012 16:27

Labs. Extinct, adj. [ecstnct] Extinto, apagado. Patay, kups. Extinction, n. [ecstnccion] Extincion. Kamatayan. Extinguish, v. [ecstngish] Extinguir. Pumaw, lumipol, pumuks; sumugp. Extirpate, v. [ecstrpet] Extirpar, desarraigar. Bumunot, humugot. Extirpation, n. [ecstirpcion] Extirpacion. Pagbunot, paghugot. Extol, v. [ecstl] Alabar, exaltar. Purihin, ibuny. Extort, v. [ecstrt] Sacar por fuerza alguna cosa, adquirir por violencia. Mangagaw, manggahas, maniil, manulisan. Extortion, n. [ecstrcion] Extorsion. Pang-aagaw, panggagahas, paniniil, panunulisan. Extortionate, adj. [ecstrcienet] Violento. Marahas. Extra, adj. [cstra] Extra. Bukod; dagdag. Extract, n. [cstract] Extracto. Kats; hango, kuha. Extract, v. [ecstrct] Extraer; extractar. Hugutin, hangin, katasn, pigin. Extraction, n. [ecstrccion] Extraccion. Paghugot, paghang. Extraordinary, adj. [ecstrardineri]

. 474 1313

29.01.2012 16:27

Extraordinario, singular. Bukod-tang, kakaib. Extravagance, n. [ecstrvagans] Extravagancia. Kakatw. Extravagant, adj. [ecstrvagant] Extravagante. Katw, kakatw. Extreme, adj. [ecstrm] Extremo; sumo, supremo. Dulo, hanggan; napakainam, npakaigi. Extreme, n. [ecstrm] Extremo; el grado mas elevado de alguna cosa. Dulo, waks, hangg. Extremity, n. [ecstrmiti] Extremidad. Dulo, hangg. Extricate, v. [cstriket] Desembarazar, desenredar. Guluhin, gusutin, ligaligin. Extrication, n. [ecstrikcion] Desembarazo. Gul, gusot, ligalig. Extuberance, n. [ecstiberans] Protuberancia. Pagkausl ng but ng anomang bahagi ng katawan. Exuberance, n. [ecsiberans] Exuberancia, suma abundancia. Lubhang kasaganaan, d kawasang kasaganaan. Exuberant, adj. [ecsiberant] Exuberante, abundantisimo. Lubhang sagan, npaka sagan. Exude, v. [ecsid] Sudar, exhalar. Magpawis. Exult, v. [eczlt] Regocijarse. Magalak, matw ng d masayod. Exultation, n. [eczaltcion] Regocijo, sumo placer. Galak, d masayod na kasayahan.

. 475 1313

29.01.2012 16:27

Eye, n. [ai] Ojo. Mat. Eye, v. [ai] Ojear, observar. Sundan ng paningin. Eye-ball, n. [ibol] Nia del ojo. Itim ng mat. Eye-brow, n. [ibro] Ceja. Kilay. Eye-glance, n. [iglans] Ojeada. Sulyap. Eye glass, n. [iglas] Anteojo. Salamin sa mat. Eye-lash, n. [ilash] Pestaa. Pilk-mat. Eyeless, n. [iles] Ciego. Bulg. Eyelet, n. [ilet] Resquicio. Lw ng mat. Eyelid, n. [ilid] Prpado. Talukap ng mata. Eyeshot, n. [ishot] Ojeada. Sulyp. Eye-sight, n. [isait] Vista. Paningn. Eye-sore, n. [isor] Mal de ojos. Sakt ng mata. Eye-tooth, n. [ituz] Colmillo.

. 476 1313

29.01.2012 16:27

Pangil. Eye-wink, n. [iwink] Guiada. Kindat. Eye-witness, n. [i-uitnes] Testigo ocular. Saksng nakakita. Eyot, n. [iet] Isleta. Munting pul. Eyry, n. [ri] Nido de ave de rapia. Pugad ng ibong mangdadagit.

F
Fa, n. [fa] Fa, cuarta voz de la msica. Fa [tinig ng tugtugin at witin]. Fable, n. [fbl] Fbula. Kathang salaysay, kwento. Fable, v. [fbl] Fingir, mentir; contar fbulas. Magkunw, magsinungaling; magkwento, magsalaysay ng kath lamang. Fabric, n. [fbric] Fbrica; manufactura. Pgawaan ng anomang may hal; yaring may halong anoman. Fabricate, v. [fbriket] Fabricar. Gumaw ng anomang may hal. Fabrication, n. [fabrikcien] Fabricacion. Paggaw ng anomang may hal. Fabulist, n. [fbiulist] Fabulista. Mapaggaw ng mga kathang salaysay.

. 477 1313

29.01.2012 16:27

Fabulous, adj. [fbiuls] Fabuloso. Matalinghag, talinghag. Facade, n. [facd] Fachada, frontispicio de un edificio. Harapan ng bahay gusal. Face, n. [fez] Cara, rostro, faz; fachada, frente; aspecto, apariencia; haz, superficie de una cosa. Mukh; harapn; karaagan; pagmumukh, any; balat bagay na kita sa labs. Face, v. [fez] Hacer frente; encarar. Humarap; iharap; magpamukh; ipamukh. Faced, adj. [fesd] Lo que tiene cara. May mukh. Facet, n. [fact] Faceta. Munting mukh. Facetious, adj. [fascis] Chistoso, jocoso, gracioso. Masay, palabir, mapagpataw. Facile, adj. [fcil] Fcil, docil, afable. Magaan, mapagpayag, masunurin. Facilitate, v. [faslitet] Facilitar. Pagaanin; husayin. Facilitation, n. [fasilitcin] Facilitacion. Pagpapagaan; paghusay. Facility, n. [fasliti] Facilidad, ligereza. Kadalian, kagaanan. Facing, n. [fsing] Paramento, cubierta. Balot, aporo. Facing, adv. [fsing] En frente. Sa tapat.

. 478 1313

29.01.2012 16:27

Facsimile, n. [facsmili] Facsmile, copia exacta. Hugis, wangis; parisn. Fact, n. [fact] Hecho, realidad. Bagay, pangyayari, katotohanan. Faction, n. [fccin] Faccion; disensin. Pangkat, pulutong; kalitan, gul. Factionist, n. [faccinist] El que excita facciones. Ang mahilig sa pagpapangkat-pangkat. Factious, adj. [fccis] Faccioso, sedicioso. Mang-uupat, mang-gugulo. Factitious, adj. [factcis] Facticio. Paimbabaw, kunw, hind totoo. Factor, n. [fctor] Factor. Isang bagay na katungkulan. Factory, n. [fctori] Factora, fbrica. Pgawaan. Faculty, n. [fkulti] Facultad, poder. Kapangyarihan. Fad, n. [fad] Fruslera, niera. Likot, kalikutan. Fade, v. [fed] Decaer, marchitar, fallecer. Kumupas, malant, mayum. Faded, adj. [fded] Decaido, marchitado. Kups, lant, yum. Fag, n. [fag] Trabajador; esclavo; nudo en el pao. Manggagaw; alipin; buhol sa pany. Fag, v. [fag] Desfallecer desmayarse de cansancio; trabajar demasiado por otro.

. 479 1313

29.01.2012 16:27

Mapat, mapagal; mapat sa pamamanginoon. Fag-end, n. [fag-nd] Cadillos. Mga dulo ng bilach sa habi hinabi. Fagot, n. [fgot] Haz gavilla de lea. Bigkis, tal. Fail, n. [fel] Omision; desgracia. Ligt, kaligtaan, kulang, kakulangan, kapahamakan, kapariwaraan. Fail, v. [fel] Faltar, omitir, descuidar; perderse, perecer. Magkulang, mligtaan, mawal, maparam. Failing, n. [fling] Falta, defecto. Kakulangan, kapintasan. Failure, n. [fliur] Falta, culpa; descuido; quiebra, bancarrota. Kakulangan, sala, lisy; pagkakalingat; pagkabagsak ng pagkabuhay, pagkalugi. Fain, adj. [fen] Alegre, contento. Masay, galk. Fain, adv. [fen] Gustosamente, de buena gana, con gusto. Ng boong lugod. Fain, v. [fen] Desear ardientemente. Magmith. Faint, adj. [feint] Lnguido, cobarde. Lupaypay, dwag. Faint, v. [fent] Desmayar, acobardar. Manglupaypay, madwag. Faint-hearted, adj. [fnt-jarted] Cobarde, medroso, pusilnime. Dwag, matatakutin, hamak. Fainting, n. [fnting] Deliquio, desmayo. Panglulupaypay, pagkawal ng malay.

. 480 1313

29.01.2012 16:27

Faintness, n. [fntnes] Languidez, flaqueza. Kahinaan ng loob. Fair, adj. [fer] Hermoso, bello. Magand, marikt. Fair, adv. [fer] Cortesmente, con buena armonia. Ng boong galang, nababagay, naakm. Fair, n. [fer] Belleza, hermosura. Gand, kagandahan; dikt, karikitan. Fairing, adj. [fring] Ferias. Perya, tyangi. Fairness, n. [fernes] Belleza, hermosura. Ganda, dikit, kagandahan, karikitan. Fairy, adj. [fri] Lo que pertenece los duendes. Nauukol sa dwende. Fairy, n. [fri] Duende. Dwende. Faith, n. [fez] Fe, creencia. Pananampalataya. Faithful, adj. [fzful] Fiel, leal. Tapat, tapat-na-loob. Faithfully, adv. [fzfuli] Fielmente. Na may pagtatapat, ng boong pagtatapat. Faithfulnes, n. [fzfulnes] Fidelidad, lealtad. Pagtatapat. Faithless, adj. [fzles] Infiel. Taksil, lilo, sukb. Falcon, n. [fkn] Halcon.

. 481 1313

29.01.2012 16:27

Lawin. Fall, v. [fol] Caida; decadencia; catarata, salto. Bagsak, lagpak, takpak, laglag, pagkahulog; pagkabagsak; bugs. Fall, v. [fol] Caer. Mahulog, bumagsak, lumagpak, tumakpak, malaglag; bumugs. Fallacious, adj. [falchs] Falaz, fraudulento. Manghihib, magdaray. Fallacy, n. [flaci] Falacia, engao. Hib, day. Fallen, adj. [flen] Caido. Hulg, laglag, bagsak. Fallibility, n. [falibliti] Falibilidad. Pagkakbul, hind lay sa pagkakamal. Fallible, adj. [flibl] Falible. Nagkakabul, saklaw ng pagkakmal. Falling-sickness, n. [fling-sknes] Epilepsia. Himatay. Fallow, adj. [fal] Cultivable. raruhin. Fallow, n. [fal] Tierra que descansa. Lupang raruhin. Fallowness, n. [flones] Esterilidad de algun terreno. Kabasalan. False, adj. [fols] Falso, prfido, engaoso. Sinungaling, hind totoo, bulaan, magdaray. Falsehood, n. [flsjud] Falsedad, engao. Kasinungalingan, karayaan, walang katotohanan. Falsify, v. [flsifai]

. 482 1313

29.01.2012 16:27

Falsificar. Palsipikahin, dayain. Falsity, n. [flsiti] Falsedad, mentira. Day, hwad, kasinungalingan, kabulaanan. Falter, v. [flter] Tartamudear; faltar. Umutal-utl, magago; magkulang. Faltering, n. [fltering] Debilidad, defecto. Panghihin, kapansanan. Fame, n. [fem] Fama, renombre. Kabantugan, kagitingan. Fame, v. [fem] Afamar, divulgar. Magbansag, mamansag. Famed, adj. [femd] Afamado, renombrado. Bantog, bansag, magiting. Familiar, adj. [famliar] Familiar, comun, ordinario. Karaniwan. Familiar, n. [famliar] Amigo ntimo. Ksi, katoto, kasamasama, kalaguy. Familiarity, n. [familiariti] Familiaridad. Pagkakilala, pagkatalastas, pagkakasi, pagkasanay. Familiarize, v. [famliaraiz] Familiarizar. Pagsanayan, kilalanin. Family, n. [fmili] Familia. Pamilya, sangbahayan, kasangbahay, angkan, mag-anak. Famine, n. [fmin] Hambre, caresta. Kagutm, kasalatan. Famish, v. [fmish] Hambrear, morirse de hambre. Manglat sa gutom; mamatay sa gutom.

. 483 1313

29.01.2012 16:27

Famous, adj. [fmes] Famoso, afamado. Bantog, bansag, magiting. Fan, n. [fn] Abanico; aventador. Paypay, pamaypay, abaniko, pangpahangin. Fan, v. [fn] Abanicar; aventar. Magpaypay, mag-abaniko; mag-pahangin. Fanatic, adj. [fantic] Fantico. Bulag na paniniwal, bulag na pagkatig, piktmatang sikap. Fanaticism, n. [fantizism] Fanatismo. Kabulagan sa paniniwal. Fanciful, adj. [fnsiful] Imaginativo, caprichoso. Gnitain, malng hak. Fancy, n. [fnsi] Fantasa, imaginacion. Gunigun, hak. Fancy, v. [fnsi] Imaginar, fantasear. Mgungun, misip, mwar . Fancy-articles, n. [fnsi-rtikls] Novedades, moda. Mga bagong bagay, ang nmomoda, moda. Fancy-ball, n. [fnsi-bol] Baile de mscaras. Syawan na nangakabalatkay. Fang, n. [fang] Colmillo. Pangil. Fantastic, adj. [fantstic] Fantstico. Gungun, war, bungangisip, panaginip. Far, adj. [far] Lejano, distante. Malay. Far, adv. [far] Lejos.

. 484 1313

29.01.2012 16:27

Malay. Farce, n. [fars] Farsa. Komedya, palabs, kathkath, bir. Farcical, adj. [frsical] Burlesco. Katawtaw. Fare, n. [fr] Pasaje, paga, ajuste, comida; viaje. Pasahe, upa, bayad; pagkain; paglalakbay. Fare, v. [fr] Viajar. Maglakbay. Fare-well, int. & n. [fruel] A Dios; despedida. Paalam. Farm, n. [farm] Heredad, sementera. Lupang pag-aar , bukid, lupang bungkalin. Farm, v. [farm] Cultivar, dar la tierra las labores que son necesarias para que fructifique. Magsaka, magbukid, bumukid, luminng. Farmer, n. [frmer] Labrador. Magsasaka. Farming, n. [farming] Labranza, agricultura. Pagsasaka. Farm-yard, n. [farm-yard] Corral. Looban na may pananim. Farrier, n. [frrier] Herrador. Mangbabakal sa paa ng kabayo. Farrago, n. [farrgo] Farrago, broza. Mga bagay na walang kabuluhan, mga bagay na tapon. Farrow, n. [frro] Lechigada de puercos. Kawan ng biik.

. 485 1313

29.01.2012 16:27

Farrow, v. [frro] Parrir la puerca marrana. Manganak ang inahng baboy. Farther, adj. [frdzer] Mas lejos. Lalong malay. Farther, adv. [frdzer] Mas lejos, mas adelante. Malay pa, sa dak roon. Farthest, adj. [frdzest] Lo mas lejos. Klayulayuan. Fascinate, v. [fsinet] Fascinar, encantar. Dayain ang paningin; manghalina, mangganyak ng kalooban. Fascination, n. [fasincin] Fascinacion, encanto. Pagdaray ng paningin, panggaganyak ng kalooban. Fashion, n. [fcin] Forma; moda, uso. Any, tabas, yar ; moda, ugal, kaugalian, asal. Fashion, v. [fcin] Formar, amoldar, adaptar; hacer formar alguna cosa la moda. Mag-any, yumar tumabas ng ayon sa kaugalian. Fashionable, adj. [fcinabl] Hecho la moda. Naaayon sa moda kaugalian. Fast, adj. [fast] Firme, fuerte, estable; veloz, pronto. Matatg, matibay; madal, matulin. Fast, n. [fast] Ayuno. Ayuno, kulasyon. Fast, v. [fast] Ayunar. Mag-ayuno, magkulasyon. Fast-day, n. [fst-dey] Dia de ayuno. Kaarawan ng pag-aayuno pagkukulasyon. Fasten, v. [fsn] Afirmar, asegurar, fijar.

. 486 1313

29.01.2012 16:27

Magtatag, maglapat; pagtibayin, ikapit na maigi. Faster, n. [fastr] Ayunador. Mapag-ayuno. Fastidious, adj. [fastidis] Fastidioso, desdeoso. Nakayayamot, nakakaabala. Fastness, n. [fstnes] Firmeza, solidez. Tibay, katibayan. Fat, adj. [fat] Gordo, pinge. Matab. Fat, n. [fat] Gordura, grasa. Tab. Fat, v. [fat] Engordar [se]. Magpatab. Fatal, adj. [ftal] Fatal, funesto. Nakamamatay, nakasasaw. Fatalism, n. [ftalizm] Fatalismo. Kamatayan, kasawian. Fatality, n. [fetliti] Fatalidad. Kasawian. Fate, n. [fet] Suerte, destino. Kapalaran, palad. Fated, adj. [fted] Lo que est decretado por los hados. Talag. Father, n. [fdzer] Padre. Am, magulang. Fatherhood, n. [fdzerjud] Paternidad. Pagkaam. Father-in-law, n. [fdzer-in-lo]

. 487 1313

29.01.2012 16:27

Suegro. Byenang lalake. Fatherland, n. [fdzerlend] Patria. Lupang kinmulatan, lupang tinubuan. Fatherless, n. [fdzerles] Hurfano de padre. Ulila sa am. Fatherly, adj. [fdzerli] Paternal. Sa ama, nauukol sa am. Fathom, n. [fzm] Braza. Dipa, sangdip. Fathom, v. [fzm] Medir por brazo; sondear. Dipahn; tarukn. Fathomless, n. [fzmles] Insondable. D matarok. Fatigue, n. [fatg] Fatiga, cansancio. Pagod, pagal, pat, kapaguran, kapagalan. Fatigue, v. [fatg] Fatigar, cansar. Pagurin, pagaln, patin. Fatling, n. [ftling] Cebn, animal que se ceba para comer. Ptabain. Fatness, n. [ftnes] Gordura. Tab, katabaan. Fatten, v. [ftn] Cebar, engordar; engrosarse. Magpatab, patabin; tumab. Fatty, adj. [fti] Untoso, craso, pinge. Matab. Faucet, n. [fcet] Espita, canilla para sacar licor de un tonel cuba. Gripo.

. 488 1313

29.01.2012 16:27

Fatuity, n. [fatiuti] Fatuidad, simpleza. Kamusmusan. Fatuous, adj. [ftius] Fatuo, insensato, tonto. Musmos, hangal, ungas. Fat-witted, adj. [ft-uited] Torpe, pesado. Mabagal, makupad. Fault, n. [folt] Falta, culpa; delito, defecto. Kakulangan, sala, kasalanan, kamalian, kasiraan. Faultless, n. [fltles] Perfecto, sin falta. Walang kulang, walang mal, walang sala. Faulty, adj. [flti] Culpable, defectuoso. May kamalian, may kapintasan, may sala. Favour, n. [fvor] Favor, beneficio. Kaling, lingap, utang na loob. Favour, v. [fvor] Favorecer, proteger. Kalingain, lingapin, tignan, tangkilikin. Favourable, adj. [fvorabl] Favorable, propicio. Sang-ayon, naaayon. Favourite, adj. [fvorit] Favorecido. Itinatang. Favourite, n. [fvorit] Favorito. Minamahal. Fawn, n. [fon] Adulacion servil y baja. Panunuy, kunwang papuri. Fawn, v. [fon] Adular servilmente. Manuy, mamur ng pakunw. Fay, v. [fe] Escarabotear, ajustar una pieza con otra.

. 489 1313

29.01.2012 16:27

Magdugtong, mag-ugpong, magsugpon. Fealty, n. [falti] Homenaje, lealtad. Pagtatapat ng loob, tapat na loob. Fear, n. [fir] Miedo, temor. Takot, katakutan. Fear, v. [fir] Temer; amedrentar. Matakot; tumakot, manakot. Fearful, adj. [firful] Medroso, temeroso, tmido;. Takt, matatakutn. Fearless, adj. [firles] Intrpido, audaz, sin temor. Matapang, malakas ang loob, walang takot. Feasibility, n. [fizibliti] Capacidad de poderse ejecutar alguna cosa. Kakayahan sa pagsasagaw ng anoman. Feasible, adj. [fsibl] Factible, practicable, hacedero. Maggaw, misasagaw, sukat mangyari. Feast, n. [fist] Fiesta, festin, banquete. Pist, kasayahan, pgingan, handan. Feast, v. [fist] Festejar. Magpista, magsay, magpigng, maghand. Feat, n. [fit] Hecho, accion, hazaa. Gaw, yar , kagagawn. Feather, n. [fdzer] Pluma. Balahibo ng mga hayop na may pakpak. Feather, v. [fdzer] Emplumar. Tumub ang balahibo. Featherly, adj. [fdzerli] Plumado; semejante las plumas. Mabalahibo, tila balahibo. Feature, n. [fichr]

. 490 1313

29.01.2012 16:27

Semblante, rostro. Any, pagmumukh. February, n. [fbriueri] Febrero. Pebrero. Fecund, adj. [fknd] Fecundo, prolfico. Sagan. Fecundity, n. [fiknditi] Fecundidad, fertilidad. Kasaganaan. Federal, adj. [fdral] Federal. Nauukol sa pagkakasunduan pagkakayarian sa pagsasamahan. Federalist, n. [fedralist] Federalista. Kasund, kayar . Federation, n. [fedrcin] Confederacion. Ksunduan, kyarian. Fee, n. [fi] Derechos, paga, salario, recompensa. Upa, kaupahan, bayad, gant. Fee, v. [fi] Pagar, recompensar. Umupa, magbayad, gumant. Feeble, adj. [fbl] Debil. Mahin. Feebleness, n. [fblnes] Debilidad. Kahinaan, hin. Feed, n. [fid] Comida, alimentacion. Pagkain, pangpatid-gutom. Feed, v. [fid] Nutrir, alimentar; pacer. Magpakain; magpanginain, magpasabsab. Feel, n. [fil] Tacto, sentido. Hip, kap, damdam.

. 491 1313

29.01.2012 16:27

Feel, v. [fil] Sentir; palpar. Makramdam, humip, kumap. Feeling, n. [fling] Tacto, sensibilidad. Damdam, pakiramdam. Feet, n. [fit] Pies. Mga paa. Feign, v. [fen] Fingir, disimular. Magkunw, magbalatkay, magpaimbabaw. Feigned, adj. [fend] Fingido, disimulado. Paimbabaw, pakunw. Feint, n. [fent] Ficcion, disimulacion. Paimbabaw, pakunw. Felicitate, v. [filsitet] Felicitar. Magpahayag ng maligayang pagkakataon sa kanino man. Felicitous, adj. [filsits] Feliz, bienaventurado. Mapalad, maginghawa. Felicitation, n. [filisitcin] Felicitacion, congratulacion, enhorabuena. Pakikilugod. Felicity, n. [filsiti] Felicidad. Kaligayahan, kaluguran. Feline, adj. [flain] Gatuno; gatecto. Nauukol sa pus. Fell, adj. [fel] Cruel, brbaro. Mabagsik, pusng. Fell, n. [fel] Cuero, piel, pellejo. Katad, balat. Fell, v. [fel] Derribar, derrocar.

. 492 1313

29.01.2012 16:27

Magbwal, magbaksak. Fellow, n. [flo] Compaero, camarada. Kasama. Fellow-citizen, n. [flo-stizen] Conciudadano, compatriota. Kababayan, kalupain. Fellow-creature, n. [flo-crchr] Prjimo. Kapw, kapw-tao. Fellow-feeling, n. [flo-fling] Simpata. Pakikidamdam, pakikilugod. Fellowship, n. [floship] Compaa, sociedad. Samahn, pakikisama. Felly, n. [fl-li] Pina de una rueda. Pangkam ng gulong. Felon, adj. [fln] Cruel, traidor. Mabaksik, sukab, taksil. Felon, n. [fln] Reo de algun delito capital. Taong swail, pusng, tampalasan. Felonious, adj. [filnis] Malvado, perverso, prfido. Tampalasan, sukab. Felony, n. [floni] Felona. Katampalasanan, kasukabn, kaswailan. Felt, n. [felt] Fieltro. Pieltro. Female, adj. [fmel] Femenino. Nauukol sa babae. Female, n. [fmel] Hembra. Babae. Feminine, adj. [fminin]

. 493 1313

29.01.2012 16:27

Femenino. Nauukol sa babae. Femoral, adj. [fmoral] Femoral. Nauukol sa baywang. Fen, n. [fen] Marjal, pantano. Latan. Fence, n. [fens] Cerco, cercamiento. Bakod, bakuran. Fence, v. [fens] Cercar, avallar un sitio. Magbakod, bakuran. Fenceless, adj. [fnsles] Lo que no est cercado. Walang bakod. Fencing, n. [fnsing] Esgrima. Esgrima. Fend, v. [fend] Rechazar. Iwaks. Fender, n. [fnder] Barandilla que se pone delante del hogar. Barandilya sa harapan ng bahay. Ferine, adj. [frain] Ferino; cruel. Mailap, ukol sa gubat; mabangis. Ferment, n. [frment] Fermento. Panghilab, pangpahilab. Fermentation, n. [frmentcin] Fermentacion. Paghilab, pagbabago. Ferocious, adj. [fircis] Feroz, fiero, salvaje. Mabangis, mabaksk. Ferociousness, n. [fircisnes] Ferocidad, crueldad. Kabangisan, kabaksikan.

. 494 1313

29.01.2012 16:27

Ferocity, n. [firsiti] Ferocidad, braveza. Kabangisan, katapangan. Ferret, v. [fr-ret] Rastrear, averiguar. Bakasin, pag-usigin. Ferriage, n. [fr-riedch] Barcaje. Bayad sa tawid. Ferry, n. [fr-ri] Vadeo. Twiran. Ferryman, n. [frriman] Barquero. Mnanawid. Fertile, adj. [frtil] Frtil, fecundo. Matab, mabunga, malag. Fertileness, n. [frtilnes] Fertilidad, abundancia. Tab, lag. Fertility, n. [frtliti] Fertilidad, abundancia. Katabaan ng lup, kalaguan. Fertilize, v. [frtilaiz] Fertilizar. Magpatab ng lup. Ferule, n. [friul] Frula, palmeta. Buklod, ikog. Fervency, n. [frvensi] Fervor, ardor; zelo. Ningas ng loob, pusok ng loob; sikap. Fervent, adj. [frvent] Ferviente, fervoroso. Maningas na nais, masikap. Fervid, adj. [frvid] Ardiente, fogoso. Mapusok. Fervor, n. [frvr] Fervor, zelo.

. 495 1313

29.01.2012 16:27

Ningas ng kalooban, kapusukan. Festal, adj. [fstal] Festivo. Masay, tw. Fester, v. [fstr] Enconarse, inflamarse. Magnan. Festival, adj. [fstival] Festivo. Nauukol sa pist; masay. Festival, n. [fstival] Fiesta. Pist, pistahan. Festive, adj. [fstiv] Festivo, alegre. Masay, maligay. Festivity, n. [festviti] Festividad, alegria. Kasayahan, kaligayahan. Festoon, n. [festn] Feston. Gayak na bulaklak, bunga dahon. Fetch, n. [fetch] Estratagema, artificio. Lalng, hib. Fetch, v. [fetch] Ir traer algo. Magdal. Fetid, adj. [ftid] Ftido, hediondo. Mabah, masamang amoy. Fetidness, n. [ftidnes] Fetor, hedor. Bah, amoy na masam. Fetlock, n. [ftloc] Cerneja. Balahibo sa paa ng kabayo. Fetters, n. [ftrs] Grillos. Damal, pangpangaw. Fetter, v. [ftr]

. 496 1313

29.01.2012 16:27

Engrillar, encadenar. Suutan ng damal, ipangaw. Feud, n. [fiud] Ria, contienda, disension. Away, kalitan, pagkakasir , pagkakagalt. Feudal, adj. [fidal] Feudal. Nauukol sa away kalitan. Fever, n. [fver] Fiebre, calentura. Lagnat; sinat. Feverish, adj. [fverish] Febricitante, calenturiento. Malalagnatin. Few, adj. [fi] Poco. Kaont. Fewel, n. [fi-el] Lea. Panggatong. Fiancee, n. [fians] Mujer comprometida. Babaing komprometida may npaoohan na. Fiat, n. [fiat] Mandato absoluto. Utos na mahigpit. Fib, n. [fib] Mentira, embuste. Kasinungalingan, kabulaanan, kahambugan. Fib, v. [fib] Mentir. Magsinungalng, magbulaan, maghambog. Fiber, n. [fiber] Fibra, hebra. Hibl, hilach. Fibrous, adj. [fibrs] Fibroso. Mahibl, mahilach. Fibula, n. [fbiula] Hebilla, bucle. Hebilya.

. 497 1313

29.01.2012 16:27

Fickle, adj. [fikl] Voluble, inconstante, mudable, variable. Slawahan, alisag. Fickleness, n. [fklnes] Volubilidad, inconstancia. Pagksalawahan, kaalisagaan. Fiction, n. [fccion] Ficcion, invencion. Kath, hind totoo. Fictitious, adj. [fictcis] Ficticio, fingido. Hind totoo. Fiddle, n. [fdl] Violin. Byoln. Fiddle, v. [fdl] Tocar el violin. Tumugtog ng byoln. Fiddler, n. [fdler] Violinista. Byolinista. Fiddlestick, n. [fdlstic] Arco de violin. Ark ng byoln. Fiddlestring, n. [fdlstring] Cuerda de violin. Kwerdas ng byoln. Fidelity, n. [fidliti] Fidelidad, lealtad. Pagtatapat. Fidget, n. [fdchet] Agitacion inquieta, afan. Kabalisahan. Fidget, v. [fdchet] Inquietarse. Mabalis. Fidgety, adj. [fdcheti] Inquieto, impaciente. Balis, d mpakali. Fie, int. [fai] Vaya!.

. 498 1313

29.01.2012 16:27

Ayan! Fief, n. [fif] Feudo. Bagay dangal na tinaglay dahil sa paglilingkod. Field, n. [fild] Campo, campia, campaa. Bukid, bukiran, parang, larangan. Field piece, n. [fld-piz] Artillera de campaa. Kanyong may gulong. Fiend, n. [find] Enemigo, demonio. Kaaway, kalaban; demonyo. Fiendish, adj. [fndish] Ente infernal, demoniaco. Parang demonyo. Fierce, adj. [firz] Fiero, feroz. Mabangis, mabagsik. Fierceness, n. [frznes] Fiereza, ferocidad. Kabangisan, kabagsikan. Fieriness, n. [fierines] Ardor, fogosidad. Init, pusok. Fiery, adj. [fieri] Igneo; fogoso, colrico. Nag-aapoy, maningas, malyab; mapusok, magagalitn. Fife, n. [fif] Pfano. Pito. Fifteen, adj. [fftin] Quince. Labng lim. Fifteenth, adj. [fftinz] Dcimo quinto, quinceno. Ika labing lim. Fifth, adj. [fifz] Quinto. Ika lima. Fifthly, adv. [ffzli]

. 499 1313

29.01.2012 16:27

En quinto lugar. Sa ika lima. Fiftieth, adj. [fftiez] Quincuagsimo. Ika limang p. Fifty, adj. [ffti] Cincuenta. Limang p. Fig, n. [fig] Higo. Igos. Fight, n. [fit] Pelea, batalla, combate. Babag, away, labann. Fight, v. [fit] Pelear, batallar, combatir. Umaway, bumabag, lumaban. Figurative, adj. [fguiurativ] Figurativo. Pinakahwad, pinakaany, pinakawangis, halimbaw. Figure, n. [fguiur] Figura, forma exterior. Any, hichura, banhay. Figure, v. [fguiur] Figurar. Magbanhay, gumuhit ng any. Filament, n. [flament] Filamento. Hibl, hilach. Filch, v. [filch] Ratear. Manekas, mangdukot. Filcher, n. [flcher] Ratero. Tekas, mangdudukot. File, n. [fil] Lima. Kikil. File, v. [fil] Limar, pulir. Kumikil; kikilin.

. 500 1313

29.01.2012 16:27

Filial, adj. [flial] Filial. Nauukol sa ank. Filibuster, n. [filbuster] Pirata, filibustero. Tulisang dagat. Filigree, n. [fligri] Filigrana. Sangkap ng gint pilak. Filings, n. [filings] Limaduras. Pinagkikilan. Fill, n. [fil] Hartura, abundancia. Kabusugan, kasaganaan. Fill, v. [fil] Llenar, henchir. Pumun, bumusog; punuin, busugin. Fillet, n. [flet] Venda, tira faja. Basahang panal. Fillip, n. [flip] Papirote. Pitk. Fillip, v. [flip] Dar un papirote. Pumitk. Filly, n. [fli] Potranca. Inahing kabayo. Film, n. [film] Pelcula. Pelcula, balat na manpis. Filter, n. [flter] Filtro. Salan. Filter, v. [filter] Filtrar. Sumal. Filth, n. [filz] Inmundicia, porquera, basura, suciedad.

. 501 1313

29.01.2012 16:27

Dum, sukal. Filthiness, n. [flzines] Inmundicia, suciedad. Dum, sukal. Filthy, adj. [flzi] Sucio. Marum, masukal. Filtrate, v. [fltret] Filtrar. Sumal. Filtration, n. [filtrecion] Filtracion. Pagsal. Fin, n. [fin] Aleta [de pez]. Palikpik. Final, adj. [final] Final, ltimo. Hul, katapusan, wakas. Finally, adv. [finali] Finalmente, ltimamente. Sa hul, sa katapusan, sa wakas. Finance, n. [finans] Renta, hacienda pblica. Salaping bayan, pamimilak. Financial, adj. [finncial] Lo que pertenece las rentas hacienda pblica. Nauukol sa pamimilak. Financier, n. [finansr] Hacendista financiero. Tagapamahal ng salap ng bayan. Find, n. [find] Encontrar, hallar; buscar. Makasumpong, makatuklas; humanap. Finding, n. [finding] Descubrimiento, invencion. Pagkasumpong, pagkatuklas. Fine, adj. [fin] Fino, lindo, bello. Mainam; maganda, marikit. Fine, n. [fin]

. 502 1313

29.01.2012 16:27

Multa. Mult. Fine, v. [fin] Multar. Multahan. Fine-draw, v. [fin-dro] Zurcir. Magsurs. Finely, adv. [finli] Primorosamente, con elegancia. May kainaman, may kagandahan. Finery, n. [finri] Primor; adorno, atavo. Dilag; gayak; sangkap. Finger, n. [fnguer] Dedo. Dalir . Finger, v. [fnguer] Tocar, manosear. Hipuin, lamasin. Finger-stall, n. [fnguer-stol] Dedal. Didal. Finical, adj. [fnical] Delicado, afectado. Mainam. Finish, n. [fnish] Acabamiento, colmo. Katapusan, wakas, kayarian. Finish, v. [fnish] Acabar, terminar, concluir. Tumapos, yumar. Finite, adj. [finait] Finito. May katapusan, may hangg. Finless, adj. [fnles] Sin aletas. Walang palikpik. Finny, adj. [fni] Armado de aletas. May palikpik.

. 503 1313

29.01.2012 16:27

Fire, n. [fir] Fuego, lumbre; incendio. Apoy; snog. Fire, v. [fir] Quemar, inflamar. Sumunog; magpaningas ng apoy. Firearms, n. [firarms] Armas de fuego. Barl, alms na pumuputok. Fire-brand, n. [fir-brand] Tizon tea. Sulig, sul, sigsig. Firecrackers, n. [fircrakers] Cohetes. Kwites, rebentador. Firefly, n. [firflay] Lucirnaga. Alitaptap. Fireman, n. [firman] Bombero. Bombero. Firepan, n. [firpan] Brasera. Sisidlan ng baga. Fireplace, n. [firpls] Fogon. Pinag-apuyan. Firescreen, n. [firscrin] Pantalla de chimenea. Takip ng chimenea. Fireside, n. [firsaid] Fogon de chimenea. Pugn ng chimenea. Firewood, n. [firwud] Lea para la lumbre. Panggatong, kahoy. Fireworks, n. [firwercs] Fuegos artificiales. Kwites, putok. Firing, n. [firing] Descarga.

. 504 1313

29.01.2012 16:27

Pagpapaputk. Firm, adj. [firm] Firme, estable. Matibay, matatag. Firm, n. [firm] Firma. Samahan sa anomang hanap-buhay. Firmament, n. [firmament] Firmamento. Langit. Firmness, n. [frmnes] Firmeza, estabilidad. Katibayan, tibay, tatag. First, adj. [first] Primero. Una. First, adv. [first] En primer lugar. Panguna. First-born, n. [frst-born] Primgenito. Panganay. First cousin, n. [frst-kauzn] Primo hermano. Pinsang bu. Firstling, n. [frstling] Primgenito, primerizo. Panganay. First-rate, adj. [frst-ret] Superior, de primera clase. Panguna, kbutibutihan. Fiscal, adj. [fscal] Perteneciente la tesorera pblica. Nauukol sa ingatng-yaman ng bayan. Fiscal, n. [fscal] El erario tesorera pblica. Ingatng-yaman ng bayan. Fish, n. [fish] Pez; pescado. Isd. Fish, v. [fish]

. 505 1313

29.01.2012 16:27

Pescar. Mangisd. Fish-bone, n. [fsh-bon] Espina. Tinik [ng isd]. Fish corral, n. [fish crral] Corrales de pescar. Baklad. Fisher, n. [fsher] Pescador. Mngingisd. Fisher-man, n. [fsher-man] Pescador. Mngingisd. Fishery, n. [fsheri] Pesca, pesquera. Pangingisd. Fish-hook, n. [fshjuk] Anzuelo. Tag, kiba. Fishing, n. [fshing] Pesca. Pangingisd. Fishing-net, n. [fshing-net] Red de pescar. Lambat na pangisd. Fishing-rod, n. [fshing-rod] Caa de pescar. Bingwit, pamingwit. Fish-market, n. [fsh-market] Pescadera. Pmilihan ng isd. Fishmonger, n. [fishmnguer] Pescadero. Mnininda ng isd. Fishpond, n. [fshpond] Estanque de peces. Plakihan ng isd. Fish-spear, n. [fsh-spir] Arpon, dardo. Salapang.

. 506 1313

29.01.2012 16:27

Fissile, adj. [fsil] Hendible. Bakin. Fissure, n. [fsiur] Grieta, hendidura. Lahng, byak; bitak. Fist, n. [fist] Puo. Dakot. Fisticuffs, n. [fstikafs] Puadas, ria de puadas. Suntok; suntukan. Fit, adj. [fit] Conveniente, aprestado; apto, idneo. Bagay, tapat, marapat; kaya, ukol. Fit, v. [fit] Ajustar, adaptar. Ilapat, iakm, ibagay. Fitful, adj. [fitful] Alternado con paroxismos. Hind pulos, hind pany. Fitting, adj. [fting] Conveniente, justo. Bagay, akm. Five, adj. [fiv] Cinco. Lim. Fivefold, adj. [fivfold] Quntuplo. Maklima. Fix, v. [fics] Fijar, establecer. Ilapat, iakma, pagtibayin. Fixedly, adv. [fcsedli] Fijamente, ciertamente. Matibay, lapat. Fixedness, n. [fcsednes] Firmeza, estabilidad. Tibay. Fixture, n. [ficschur] Los trastos muebles fijos de una casa.

. 507 1313

29.01.2012 16:27

Mga kasangkapang di nakikilos sa bahay. Fizz, n. [fiz] Silbido. Sutsot, sipol; haging. Fizz, v. [fiz] Silbar. Sumutsot; humaging. Flabby, adj. [flbi] Blando, flojo. Malambot, mahin. Flag, n. [flag] Bandera. Watawat, bandil. Flag, v. [flag] Pender, colgar. Maglaylay. Flagellate, v. [fldchelt] Azotar. Humampas, bumugbog. Flagon, n. [flgon] Frasco. Prask, sisidlang ng alak nomang malagnaw. Flagrancy, n. [flgransi] Calor, ardor. Init, kainitan, ningas. Flagrant, adj. [flgrant] Ardiente, flagrante. Mainit, maningas. Flag-ship, n. [flag-ship] Navo almirante. Sasakyan ng almirante. Flag staff, n. [flg staf] El asta de la bandera. Palo ng watawat. Flail, n. [flel] Mayal. Pangbay, pangdikdik. Flake, n. [flec] Copo; lmina, centella. Patak ng niebe; alipato. Flambeau, n. [flmbo]

. 508 1313

29.01.2012 16:27

Antorcha, anchon. Sulig, sul. Flame, n. [flem] Llama. Liyab, ningas. Flame, v. [flem] Arder, brillar. Magliyab, magningas. Flange, n. [flandch] Liston. Liston. Flank, n. [flanc] Flanco. Tagiliran, gilid. Flank, v. [flanc] Atacar el flanco de un ejrcito. Lusubin ang dakong gilid ng isang hukb. Flannel, n. [flnel] Franela. Pranela. Flap, n. [flap] Falda. Saya. Flapjack, n. [flpdchec] Especie de fruta de sarten. Bibingka. Flare, v. [flr] Lucir, brillar, relampaguear. Numingning, kumislap. Flash, n. [flash] Relampago, llamarada. Kislap, kisap, ningas, siklab. Flash, v. [flash] Relampaguear, brillar con un brillo pasajero. Kumislap, kumisap. Flashy, adj. [flshi] Superficial; insulso. Makintab, makinis. Flask, n. [flasc] Frasco. Prask.

. 509 1313

29.01.2012 16:27

Flat, adj. [flat] Llano, liso. Makinis, pantay. Flat, n. [flat] Llanura, plano. Dakong patag; piso ng bahay gusal. Flat, v. [flat] Allanar, poner llana la superficie de alguna cosa. Patagin, pantayin. Flatness, n. [fltnes] Llanura, lisura. Kapatagan, kakinisan. Flatten, n. [fltn] Allanar. Pantayin, patagin. Flatter, v. [flter] Adular, lisonjear. Manuy, mamuri ng paimbabaw. Flattery, n. [flteri] Adulacion, lisonja. Tuy, papuring paimbabaw. Flatulency, n. [fltiulensi] Flatulancia, ventosidad. Usog, hangin sa loob ng katawan. Flaunt, v. [flant] Pavonearse. Maghambog. Flautist, n. [fltist] Flautista. Plautista. Flavor, n. [flvor] Sabor gusto suave y delicado de alguna cosa, sainete; fragancia. Lasa, lasap; bango. Flavor, v. [flvor] Dar un olor suave; condimentar. Pasarapin ang amoy; pasarapin ang lasa. Flaw, n. [flo] Resquebradura, hendedura; falta, tacha. Ligasgas, lamat, lahang, gwang, baak. Flaw, v. [flo] Rajar, hender.

. 510 1313

29.01.2012 16:27

Lumahang, bumaak. Flawless, adj. [flles] Sin defecto. Walang kapintasan. Flax, n. [flacs] Lino. Lino. Flay, v. [fle] Desollar, descortezar. Talupan, alisan ng balat. Flea, n. [fli] Pulga. Purgs. Flea-bite, n. [fl-bit] Picadura de pulga. Kagat ng purgs. Fleck, n. [flec] Mancha. Manch, dungis, bakat. Fleck, v. [flec] Manchar. Manchahan. Fledge, v. [fledch] Enplumecer. Tubuan ng balahibo. Flee, n. [fli] Huir, escapar. Tumakas, tumaanan. Fleece, n. [fliz] Vellon. Balahibo ng tupa. Fleece, v. [fliz] Esquilar; desnudar, despojar. Gupitan ng balahibo ang tupa; hubaran, kamkaman. Fleecy, adj. [flzi] Lanudo. Malana, mabalahibo ng tupa. Fleer, n. [flir] Burla, mueca. Uyam, alipust, tuy. Fleer, v. [flir]

. 511 1313

29.01.2012 16:27

Burlar, mofar. Uyamin, alipustin, tuyin. Fleet, adj. [flit] Veloz, lijero. Matulin, maliks. Fleet, n. [flit] Escuadra, flota. Hukbong dagat; pulutong ng mga sasakyang dagat. Fleeting, n. [flting] Pasajero; fugitivo. Saky; taann. Fleetness, n. [fltnes] Velocidad, ligereza. Tulin, liks. Flesh, n. [flesh] Carne. Laman; karne. Fleshless, adj. [flshles] Descarnado, flaco. Walang lamn, payat. Fleshy, adj. [flshi] Carnoso. Malamn. Flexibility, n. [flecsibliti] Flexibilidad. Kalambutan. Flexible, adj. [flcsibl] Flexible. Malambot, sunodsunuran. Flexion, n. [flccion] Flexin, corvadura. Hapay, hilig. Flick, v. [flic] Hurtar con ligereza. Umumt. Flicker, v. [flker] Aletear, fluctuar. Pumagakpak, pumagaspas. Flier, n. [flair] Fugitivo. Taann.

. 512 1313

29.01.2012 16:27

Flight, n. [flit] Huida, fuga. Pagtakas, pagtataanan. Flighty, adj. [fliti] Veloz, acelerado. Matulin, maliks. Flimsy, adj. [flmzi] Dbil, ftil. Marupok, mahun. Flinch, v. [flinch] Desistir, retirarse. Umurong, umudlt. Fling, n. [fling] Tiro. Hilagpos, ilandang. Fling, v. [fling] Arrojar, tirar, lanzar. Magpahilagpos, magpailandang. Flint, n. [flint] Pedernal. Batong pinkian. Flinty, adj. [flnti] Empedernido, inexorable. Matigas na matigas. Flip, n. [flip] Una bebida hecha con cerveza, aguardiente y azcar. Serbesa na may halong aguardiente at asukal. Flippancy, n. [flpansi] Petulancia. Kawaln ng galang. Flippant, adj. [flpant] Petulante, locuaz. Walang galang, masalit, masatsat. Flipper, n. [flper] Aleta. Palikpik. Flirt, n. [flirt] Mueca, burla; movimento lijero; coqueta. Bir; kilos na pabigl; land, kir. Flirt, v. [flirt] Mofar; proceder con lijereza; coquetear.

. 513 1313

29.01.2012 16:27

Magbir ; gumaw ng pabiglbigl; lumand, kumir . Flirtation, n. [flirtcion] Movimiento lijero; vanidad; coquetera. Kilos na pabiglbigl; kalayawan; kalandian, kakirihan. Flit, v. [flit] Volar, huir; aletear. Lumipad, tumakas; pumagaspas, humagibis. Flitch, n. [flitch] Hoja de tocino. Tosino. Flitting, n. [flting] Ofensa, injuria. Pagkalapastangan. Float, n. [flot] Cosa que flota. Anomang lutng. Float, v. [flot] Flotar. Lumutang. Floating-bridge, n. [flting-bridch] Ponton. Punton. Flock, n. [floc] Manada, rebao; gento. Kawan, kaban; pulutong, bunton ng tao, karamihan ng tao. Flock, v. [floc] Congregarse, atroparse. Magpipisan, magtitipon. Floe, n. [flo] Carmbano. Bugal na yelo na lumulutang. Flog, v. [flog] Azotar. Humampas, pumal. Flood, n. [flad] Inundacion. Bah, apaw na tubig. Flood, v. [flad] Inundar. Bumah, umapaw ang tubig. Floor, n. [flur]

. 514 1313

29.01.2012 16:27

Pavimiento, suelo, piso. Lapag, sahig; piso ng bahay gusal. Floor, v. [flur] Echar suelo piso algun aposento. Magsahig. Flooring, n. [flring] Suelo, piso. Sahig, lapag. Flop, v. [flop] Aletear. Humagibis. Floral, adj. [floral] Floral. Nauukol sa bulaklak. Floret, n. [flret] Florecilla. Munting bulaklak. Florid, adj. [flrid] Florido. Mabulaklak. Florist, n. [flrist] Florista. Mnininda ng bulaklak. Floss-silk, n. [fls-silc] Seda floja. Sutl. Flossy, adj. [flsi] Blando como la seda. Malambot na parang sutl. Flotage, n. [fltedch] Flotante. Lutng. Flotilla, n. [flotla] Flotilla. Pulutong ng mga munting sasakyan sa tubig. Flounce, n. [fluns] Flueco; cairel. Plekos; kairel. Flounce, v. [fluns] Revolcarse en agua cieno. Maglamaw.

. 515 1313

29.01.2012 16:27

Flounder, n. [flunder] Aceda. Kitang. Flounder, v. [flunder] Patear, brincar. Magtatar ng, maglulundag. Flour, n. [flur] Harina. Harina. Flourish, n. [flarish] Vigor, belleza, floreo. Pamumukadkad; gand ng pananalit. Flourish, v. [flarish] Florecer; florear. Mamulaklak, mamukadkad; manalit ng marikt. Flout, n. [flut] Mofa, burla. Gagad, tukso. Flout, v. [flut] Mofar, burlarse. Manggagad, manuks. Flow, n. [flo] Creciente de la marea; flujo. Lak ng tubig; agos. Flow, v. [flo] Crecer la marea; fluir, manar. Lumak ang tubig; umagos. Flower, n. [fluer] Flor. Bulaklak. Flower, v. [fluer] Florecer. Mamulaklak, bumulaklak. Flower-bed, n. [fluer-bed] Cuadro [en un jardin]. Pitak ng halamanan. Flower-girl, n. [fluer-guerl] Florera. Dalagang nagbibil ng bulaklak. Floweret, n. [flueret] Florecilla.

. 516 1313

29.01.2012 16:27

Munting bulaklak. Flower-pot, n. [fluer-pot] Tiesto de flores. Pas ng halaman. Flowery, adj. [flueri] Flrido. Mabulaklak. Fluctuate, v. [flcchiuet] Fluctuar. Maanod. Fluctuation, n. [flcchiuecion] Fluctuacion. Pagkaanod. Flue, n. [fli] Caon campana de chimenea. Pasuhan, plabasan ng usok. Fluency, n. [fliensi] Fluidez. Dulas, gaan. Fluent, adj. [flient] Fluente, facil. Madulas, magaan. Fluid, adj. [flud] Fluido. Tunw, lusaw. Fluid, n. [flid] Fluido. Anomang tunw lusaw. Fluidity, n. [fliditi] Fluidez. Kalusawn. Flume, n. [flim] Canal de agua. Pagusan ng tubig. Flunkey, n. [flnki] Lacayo. Lakayo kasiping ng kuchero sa piskante. Flurry, n. [flrri] Rfaga; agitacion, conmocion. Kislap; bakl, kilg. Flurry, v. [flrri]

. 517 1313

29.01.2012 16:27

Confundir, alarmar. Lumit, bumakl. Flush, n. [flash] Rubor, flujo rpido. Pamumul [sa kahihiyan kagitlaanan]; bugs. Flush, v. [flash] Ponerse colorado; fluir con violencia. Mamul; bumugs. Fluster, n. [flster] Impulso repentino. Simbuyo. Fluster, v. [flster] Confundir, atropellar. Tuligin, basag-uluhin. Flute, n. [flit] Flauta. Plauta. Flutist, n. [flitist] Flautista. Plautista. Flutter, n. [flatter] Confusion, agitacion. Kalituhan, kabalisahan. Flutter, v. [flatter] Turbar, desordenar. Gumulo, lumit. Fluvial, adj. [flvial] Fluvial. Nauukol sa ilog. Flux, n. [flacs] Excremento. Tae, dum. Flux, v. [flacs] Fundir, derritir. Magbub, tumunaw. Fly, n. [flay] Mosca. Langaw. Fly, v. [flai] Volar. Lumipad.

. 518 1313

29.01.2012 16:27

Foal, v. [fol] Parir una yegua una burra. Manganak (ang kabayo). Foam, n. [fom] Espuma. Bul. Foam, v. [fom] Espumar. Bumul. Foamy, adj. [fmi] Espumoso. Mabul. Fob, n. [fob] Faltriquera, bolsa de reloj. Buls ng rels sa salawal. Fob, v. [fob] Engaar, defraudar. Magday, dumay. Fodder, n. [fdder] Forraje. Pagkain ng kabayo. Foe, n. [fo] Enemigo, antagonista, adversario. Kalaban, kaaway, katalo. Fog, n. [fog] Niebla. Ulap na hamog. Fog, v. [fog] Oscurecer. Mag-ulap. Foggy, adj. [fgui] Nebuloso. Maulap. Foh, int. [fo] Quita alla!. Sl-ol, sulong! Foible, n. [fibl] Debilidad, parte flaca. Hin, kapintasan. Foil, n. [fil] Desventaja, desgracia.

. 519 1313

29.01.2012 16:27

Kapariwaraan, kapahamakan. Foil, v. [fil] Vencer, rendir. Tumalo, magpasuk. Fold, n. [fold] Doblez, pliegue. Tiklop, lup, pileges, kulubot, kunot. Fold, v. [fold] Doblar, plegar. Tumiklop, lumup, magpileges. Folder, n. [flder] Plegador, doblador. Tagalup, tagatiklop, taga pileges. Foliage, n. [fliedch] Follaje, frondosidad. Yabong, kayabungan. Folio, n. [flio] Libro tomo en folio. Dahon ng aklat na tlaan. Folk, n. [fok] Gente. Tao. Follow, v. [flo] Seguirse, suceder; resultar. Sumunod, bumuntot; mangyari. Follower, n. [floer] Seguidor; secuaz, partidario. Mnununod; kakamp, kbig, kampon. Folly, n. [fli] Tontera, locura, bovera. Kahangalan, kaululan, kaungasn. Foment, v. [fomnt] Fomentar, dar baos calientes. Magpomento, dampian ng basahang inilubog sa mainit na tubig. Fomentation, n. [fomentcion] Fomentacion. Pagpopomento; pagdadamp ng basahang lubog sa mainit na tubig. Fond, adj. [fond] Apasionado. Mawilihn, maibign. Fondle, v. [fndl]

. 520 1313

29.01.2012 16:27

Mimar. Maglambing, maglanyos. Fondling, n. [fndling] Favorito, querido. Ang minamahal, ang nililingap. Font, n. [font] Pila bautismal. Sisidlan ng tubig na pangbinyag. Food, n. [fud] Alimento, comida. Pagkain, pagkabuhay. Fool, n. [ful] Bobo, tonto. Hangal, ungs, gunggong, tang. Fool, v. [ful] Tontear. Mang-ungs. Foolery, n. [fleri] Tontera, bobera. Kahangaln, kaungasn, kagunggungan, katangahn. Foolhardiness, n. [fuljrdines] Temeridad, locura. Simbuy ng kalooban, kahibangan. Foolhardy, adj. [fljardi] Temerario. Sukat katakutan, hibng. Foolish, adj. [flish] Bobo, tonto, necio. Ungs, gunggong, hangal. Foolishness, n. [flishnes] Tontera, necedad. Kaungasan, kagunggungan, kahangalan. Foolscap, n. [flskap] Papel grifon. Papel de barba. Foot, n. [fut] Pie. Paa. Foot, v. [fut] Ir pie. Lumakad.

. 521 1313

29.01.2012 16:27

Foot ball, n. [ft bol] Pelota. Sip, pilota. Foot board, n. [fut bord] Estribo. Estribo. Foot fall, n. [ft fol] Pisado. Yabag ng paa. Foot note, n. [ft not] Anotacion debajo de un escrito. Tal na paliwanag sa ibab ng isang sulat kasulatan. Foot pace, n. [ft pez] Paso lento. Hakbang na dahandahan, hakban na banayad. Foot path, n. [ft paz] Senda, vereda. Baks, landas. Foot pavement, n. [ft pvment] Acera. Asera, danan ng tao sa tab ng daan. Foot print, n. [ft print] Huella, pisada. Bakas ng paa, niyapakan ng paa. Foot step, n. [ft step] Vestigio, huella. Bakas ng paa. Foot way, n. [ft uy] Sendero. Landas. Fop, n. [fop] Petimetre. Mapagmarikt, mapagmakisig. Foppery, n. [fpri] Afectacion extravagante en el vestir. Pagmamarikt, pagmamakisig. Foppish, adj. [fpish] Vanidoso. Malayaw, makisig. For, conj. [for] Porque, por cuanto.

. 522 1313

29.01.2012 16:27

Sapagkat; dahil sa. For, prep. [for] Por, causa de, para. Sa, kay. Forage, n. [fredch] Forraje. Pagkain ng kabayo. Forbear, v. [forbr] Cesar, detenerse, abstenerse. Tumigil, humint, magpigil. Forbearance, n. [forbrans] Paciencia, abstinencia. Pagtitiis, pagpipigil. Forbid, v. [forbd] Prohibir, vedar. Magbawal, magbaw. Force, n. [fors] Fuerza, poder; violencia. Lakas, tibay, kapangyarihan, dahas. Force, v. [fors] Forzar, esforzar, violentar. Pumilit, dumahas, gumahas. Forceps, n. [frseps] Frseps. Sipit. Forcible, adj. [frsibl] Fuerte, poderoso. Malakas, makapangyarihan. Ford, n. [ford] Vado. Twiran. Ford, v. [ford] Vadear. Tumawid. Fordable, adj. [frdabl] Vadeable. Natatawid. Fore, adj. [for] Anterior. Dati, datihan. Fore, adv. [for]

. 523 1313

29.01.2012 16:27

Delante, antes. Nauuna, una. Forebode, v. [forbd] Pronosticar, presagiar. Humul, kutugn. Foreboding, n. [forbding] Presentimiento, presagio. Kutog, kab ng dibdib, gungun. Forecast, n. [frcast] Prevision; proyecto. Paghahand, pag-agap; panukal. Forecast, v. [forcst] Prever; proyectar. Umagap, maghand; magpanukal. Foreclose, v. [forclz] Cerrar, impedir el paso. Sarhan; hadlangan. Foreclosure, n. [forclsiur] Exclusion; impedimento. Pagtitiwalag; kadahilanan. Foredoom, v. [fordm] Predestinar. Hulaan. Forefather, n. [frfadzer] Abuelo, antecesor. Nun, kanunuan. Forefend, v. [forfnd] Prohibir, vedar. Magbaw, magbawal. Forefinger, n. [frfingur] ndice. Hintutur. Forego, v. [forg] Anteceder, preceder. Mangua, muna. Foregone, adj. [forgn] Pasado. Lips, nakaraan. Foreground, n. [forgrund] Delantera. Lup sa harapn.

. 524 1313

29.01.2012 16:27

Forehead, n. [frjed] Frente. Noo. Foreign, adj. [frin] Extrangero; extrao. Taga ibang lupain; iba. Foreigner, n. [friner] Extrangero, forastero. Taga ibang lupain. Foreknow, v. [forn] Prever, conocer de antemano. Agaping malaman. Foreman, n. [frman] Presidente del jurado; primer mancebo de las tiendas talleres. Pangulo ng inangpaln; katiwal. Foremast, n. [frmast] Palo de trinquete. Nuunang palo sa sasakyan. Foremost, adj. [frmost] Delantero. Kunaunahan. Forenoon, n. [frnun] La maana. Umaga. Forerank, n. [fr-rank] Primera fila. Pangunang hany. Fore sail, n. [fr sel] Trinquete. Layag sa unahan. Foresee, v. [fors] Prever. Mkinikinita. Foreshow, n. [forsh] Presagio. Gungun. Forest, n. [frest] Bosque, selva. Gubat, kagubatan. Forestall, v. [forstl] Anticipar, prevenir.

. 525 1313

29.01.2012 16:27

Umagap, umuna. Forester, n. [frester] Guardabosque. Tanod-gubat. Foretell, v. [fortl] Predecir. Humul. Forethought, n. [frzot] Premeditacion. Ang balak kapagkaraka. Foretoken, n. [fortkn] Pronstico. Sintomas tand na nagbabadya na mangyayari. Foretooth, n. [fortz] Diente delantero. Ngipin sa harap. Foretop, n. [frtap] Tup. Buhok sa noo. Foreward, n. [frward] Vanguardia. Tanod sa unahan. Forewarn, v. [forurn] Prevenir de antemano. Pangunahan, bumal, pagbalaan. Forfeit, n. [frfit] Multa, confiscacion. Mult; lgak, sangl. Forfeit, v. [frfit] Pagar una multa; confiscar. Magmult; kumamkam. Forge, n. [fordch] Fragua, fbrica de metales. Pandayan. Forge, v. [fordch] Forjar, contrahacer. Humuwad, pumaris, kumath, pumalsipik. Forget, v. [forgut] Olvidar. Makalimot. Forgetful, adj. [forgutful]

. 526 1313

29.01.2012 16:27

Olvidadizo. Malilimutn. Forgive, v. [forguv] Perdonar. Magpatawad. Forgiveness, n. [forguvnes] Perdon. Patawad. Fork, n. [forc] Tenedor. Tenedor, pangdur , sipit, panipit. Forlorn, adj. [forlrn] Abandonado, desamparado. Tapon, pinabayaan. Form, n. [form] Forma, figura; modelo. Any, hichura banhay; parisn, uliran. Form, v. [form] Formar. Mag-any, magbanhay. Formal, adj. [frmal] Forml. Porml. Formality, n. [formliti] Formalidad. Kapormaln. Formless, adj. [frmles] Informe, disforme. Walang any. Former, adj. [frmer] Precedente, anterior. Nuna, una. Formerly, adv. [frmerli] Antiguamente. Dati, datihan, noong una, noong araw. Formidable, adj. [frmidabl] Formidable. Kakilakilabot. Formula, n. [frmiula] Frmula. Tuntunin.

. 527 1313

29.01.2012 16:27

Formulary, n. [frmiuleri] Formulario. Tularn, parisn; pnuntunan. Forsake, v. [forsk] Dejar, abandonar. Iwan, pabayaan. Forsooth, adv. [forsz] En verdad, ciertamente. Sa katotohanan. Forswear, v. [forswr] Perjurar. Manump ng kasinungalingan. Fort, n. [fort] Fuerte, castillo. Katibayan, kut. Forth, adv. [forz] En adelante, hacia adelante. Sa unahan, sa dakong unahan. Forthcoming, adj. [forzkming] Pronto comparecer. Darating agad. Forthwith, adv. [foruz] Inmediatamente, sin dilacion. Karakaraka, pagdaka. Fortieth, adj. [frtiez] Cuadragsimo. Ikapat na p. Fortification, n. [fortifikcion] Fortificacion. Kut, katibayan. Fortify, v. [frtifai] Fortificar, fortalecer. Pagtibayin. Fortitude, n. [frtitiud] Fortaleza, valor. Laks, tapang. Fort-night, n. [frtnait] Quince dias. Labing limang araw. Fort-nightly, adv. [fortnitli] Cada quince dias.

. 528 1313

29.01.2012 16:27

Twing labing limang araw. Fortress, n. [frtres] Fortaleza. Katibayan, kut. Fortuitous, adj. [fortiits] Fortuito, casual, accidental. Nagktaon, hind sinasady. Fortuity, n. [fortiiti] Acaso, accidente. Pagkaktaon, pangyayaring hind sinasady. Fortunate, adj. [frchiunet] Afortunado, dichoso. Mapalad, maginghawa. Fortune, n. [frchiun] Fortuna, suerte. Kapalaran, palad. Forty, adj. [frti] Cuarenta. Apat na p. Forum, n. [frm] Foro, tribunal, juzgado. Bahay-hkuman. Forward, adv. [frward] Adelante, mas alla. Sa unahan, sa dako pa roon. Forward, v. [frward] Acelerar, apresurar. Madaliin, magpauna. Foss, n. [fos] Foso. Hukay. Foster, v. [fster] Criar, nutrir. Alagaan, pakanin. Foul, adj. [ful] Sucio, impuro, detestable. Marum, malab, karimarimarim. Foul, v. [ful] Ensuciar. Magdum. Foulness, n. [fulnes]

. 529 1313

29.01.2012 16:27

Porquera. Dum. Found, v. [fund] Fundar, establecer. Magtay, magtatag, magpundar. Foundation, n. [faundcion] Cimiento, fundamento; fundacion, principio. Tatagng ban, ptibayan; pagkasimul. Founder, n. [fundr] Fundador. Ang nagtay nagtatag ng bahay, gusal, kapisanan, ibp. Founder, v. [fundr] Irse pique, salir mal de alguna empresa. Lumubog; mpariwar. Foundling, n. [fundling] Nio expsito. Batang ulila na walang sukat mag-ampon. Fountain, n. [funten] Fuente. Bukal. Four, adj. [for] Cuatro. Apat. Fourfold, adj. [forfold] Cuadruplo. Makaapat. Four-footed, adj. [fr-futed] Cuadrpedo. May apat na paa. Fourscore, adj. [frscor] Ochenta. Walong p. Foursquare, adj. [frskur] Cuadrangular. Parisukat. Fourteen, adj. [frtin] Catorce. Labing apat. Fourteenth, adj. [frtinz] Dcimocuarto. Ika labing apat.

. 530 1313

29.01.2012 16:27

Fourth, adj. [forz] Cuarto. Ikapat. Fourthly, adv. [forzli] En cuarto lugar. Sa ikaapat na lugar. Fowl, n. [ful] Ave. Ibon, anomang malaking hayop na may pakpak. Fowler, n. [faulr] Cazador de aves. Tagahuli ng hayop. Fowling, n. [fuling] Caza de aves. Panghuhuli ng ibon. Fox, n. [focs] Zorra. Sorra, isang hayop-gubat. Fox, v. [focs] Emborrachar. Maglasng, maglang. Foxy, adj. [fcsi] Astuto. Tuso, switik. Fraction, n. [frccion] Fraccion. Bahagi. Fractional, adj. [frccional] Fraccionario. Nauukol sa bahagi. Fractious, adj. [frccies] Regaon, enojadizo. Masungt, magagalitn. Fracture, n. [frcchiur] Fractura. Bal. Fracture, v. [frcchiur] Fracturar. Bumal. Fragile, adj. [frdchil] Frgil, quebradizo.

. 531 1313

29.01.2012 16:27

Marupok, mahun, babasagn. Fragility, n. [fradchliti] Fragilidad, debilidad. Dupok, karupukan, kahunaan. Fragment, n. [frgment] Fragmento. Kaputol, piraso, bahagi. Fragrance, n. [frgrans] Fragrancia. Bang, masarap na amoy. Fragrancy, n. [frgransi] Fragrancia. Bang, masarap na amoy. Fragrant, adj. [frgrant] Fragrante, oloroso. Mabango. Frail, adj. [frel] Fragil, quebradizo. Marupok, mahun, babasagn. Frail, n. [frel] Sera, espuerta. Busl. Frailty, n. [frlti] Fragilidad, debilidad. Dupok, karupukan, kahunaan. Frame, n. [frem] Marco, cuadro, forjadura. Banhay. Frame, v. [frem] Forjar, ajustar. Magbanhay. Franchise, n. [frnchiz] Franquicia, privilegio. Pahintulot ng pmahalaan. Frankincense, n. [frnkinsens] Incienso. Pangsuob. Frankly, adv. [frncli] Francamente. Sa pagtatapat. Frankness, n. [francnes]

. 532 1313

29.01.2012 16:27

Franqueza. Pagtatapat. Frantic, adj. [frntic] Frentico, furioso. Galt na galt. Fraternal, adj. [fratrnal] Fraternal. Nauukol sa pagkakapatid. Fraternity, n. [fratrniti] Fraternidad, hermandad. Pagkakapatiran. Fraternize, v. [fratrnaiz] Hermanarse. Ariing parang kapatid. Fratricide, n. [frtrisaid] Fratricidio; fratricida. Pagpatay sa kapatid; nakamatay ng kapatid. Fraud, n. [frod] Fraude, engao. Day, paray. Fraudulence, n. [frdiulens] Fraudulencia, engao. Pagdaray. Fraudulent, adj. [frdiulent] Fraudulento, engaoso. Magdaray, switik. Fraught, adj. [frot] Cargado, lleno. Pun ng lamn. Fraught, v. [frot] Cargar, atestar. Punin ng lamn. Fray, n. [fre] Ria, disputa. Kalitan, pagtatalo. Fray, v. [fr] Estregar, refregar. Gasgasn. Freak, n. [fric] Fantasa, capricho. Sumpong, kapricho.

. 533 1313

29.01.2012 16:27

Freckle, n. [frcl] Peca. Pekas. Freckled, adj. [frcld] Pecoso. Mapekas. Free, adj. [fri] Libre, licencioso. Malay, lay, timaw. Free, v. [fri] Libertar; librar; eximir. Palayain; iligtas; timawain. Freebooter, n. [frbutr] Ladron, saqueador. Tulisn, magnanakaw. Freeborn, n. [frborn] Nacido libre. Ank-timaw. Freedman, n. [frdman] Liberto. Taong nakalay. Freedom, n. [frdom] Libertad. Kalayaan. Freeman, n. [frman] Libre. Taong malay. Freewill, n. [fruil] Libre albedrio. Sariling kalooban; kus. Freeze, v. [friz] Helarse. Magng yelo. Freight, n. [fret] Carga, flete. Lulan. Freight, v. [fret] Cargar, fletar. Lulanan. French, adj. & n. [french] Frances.

. 534 1313

29.01.2012 16:27

Pranss. Frenchman, n. [frnchman] Frances. Pranses, taga Pransya. Frenzied, adj. [frnzid] Loco, delirante. Ull, hibng. Frenzy, n. [frnzi] Frenes, locura. Pagkahibang, kaululn. Frequence, n. [frcuens] Frecuencia. Kadalasan. Frequency, n. [frcuensi] Frecuencia. Kadalasan. Frequent, adj. [frcuent] Frecuente. Madalas. Frequent, v. [frcuent] Frecuentar. Parunn ng madalas. Frequently, adv. [frcuentli] Frecuentemente. Madalas. Fresh, adj. [fresh] Reciente, nuevo, recien llegado; fresco. Sariw, bago; malamig. Freshen, v. [frshen] Refrescarse. Magpalamig. Freshet, n. [frshet] Arroyo. Batis. Freshman, n. [frshman] Novicio. Ang bagong nag-aaral. Freshness, n. [frshnes] Frescura. Lamg. Fret, n. [fret]

. 535 1313

29.01.2012 16:27

Enojo, enfado. Tampo. Fret, v. [fret] Enojarse, enfadarse. Magtamp. Friar, n. [frir] Frayle. Prayle. Friary, n. [friari] Convento de frayles. Kapisanan ng mga prayle. Friction, n. [frccin] Friccion, frotadura. Hagod, kuskos. Friday, n. [fride] Viernes. Byernes. Friend, n. [frend] Amigo, amiga. Kaibigan, katoto. Friendless, adj. [frndles] Sin amigo. Walang kaibigan, walang katoto. Friendliness, n. [frndlines] Amistad. Pagkakaibigan, pagkakatoto. Friendly, adj. [frndli] Amigable, amistoso. Magiliw. Friendship, n. [frndship] Amistad. Pagkakaibigan, pagkakatoto. Frigate, n. [frguet] Fragata. Pragata (isang ur ng sasakyang pangdigm). Fright, n. [frit] Susto, espanto; terror. Sindak, malaking takot. Fright, v. [frit] Asustar. Manindak.

. 536 1313

29.01.2012 16:27

Frighten, v. [friten] Espantar. Manggulat, manakot. Frightful, adj. [fritful] Espantoso, horrible; horroroso. Kakilakilabot, kasindaksindak, katakottakot. Frigid, adj. [frdchid] Frio, frgido. Maginaw, malamig. Frigidity, n. [fridchditi] Frialdad. Ginaw, lamig. Frill, n. [fril] Escote, vuelo. Pileges. Fringe, n. [frindch] Franja; mrgen, borde. Uria, gilid. Frippery, n. [frpri] Ropavejera, baratillo. Tindahan ng mga yaring damit na mura. Frisk, n. [frisc] Brinco. Lundag, lukso. Frisk, v. [frisc] Saltar, cabriolar. Maglulundag, magluluks. Frisky, adj. [frski] Alegre, jugueton. Masay, malar , maland. Frith, n. [friz] Estrecho brazo de mar. Gipit ng dagat. Fritter, n. [frter] Fritilla. Maruy tortilya. Fritter, v. [frter] Tajar (carne para freirla). Humiw. Frivolity, n. [frivliti] Frivolidad.

. 537 1313

29.01.2012 16:27

Walang kabuluhan. Frivolous, adj. [frvols] Frvolo. Walang kabuluhan. Frizz, v. [friz] Frisar, rizar. Kumulot ng buhok. Frizzle, v. [frzl] Frisar, rizar. Kumulot ng buhok. Frizzle, n. [frzl] Rizo. Kulot. Fro, adv. [fro] Atras, hacia atras. Sa likuran, sa dakong likuran. Frock, n. [froc] Blusa, bata de nio. Kamisola. Frog, n. [frog] Rana. Palak. Frolic, adj. [frlic] Alegre, vivo. Masay, buhy ang loob. Frolic, n. [frlic] Fantasa, capricho. Gungun, kath. Frolic, v. [frlic] Loquear, juguetear. Maglilikot, maglulundag. Frolicsome, adj. [frolicsm] Jugueton, travieso. Malar, malikot. From, prep. [from] De, desde. Mul sa, buhat sa. Frond, n. [frond] Fronde, rama verde. Sangang lungtian, sangang maberde. Front, n. [front]

. 538 1313

29.01.2012 16:27

Frente, frontispicio. Harapn, tapat. Front, v. [front] Hacer frente. Humarap, tumapat. Frontier, n. [frntir] Frontera. Unahan, harapn. Frost, n. [frost] Helado, hielo. Tubig na namumu sa lamig. Frosty, adj. [frsti] Helado. Namumu sa lamg. Froth, n. [froz] Espuma. Bul. Froth, v. [froz] Espumar. Bumul. Frothy, adj. [frzi] Espumoso. Mabul. Frouzy, adj. [fruzi] Ftido. Mabah. Frow, adj. [frau] Fragil, quebradizo. Marupok, babasagn. Froward, adj. [frward] Indmito, indocil, dscolo, impertinente. Matgas ang ulo, walang bait, walang tur . Frowardness, n. [frwardnes] Insolencia, mal genio. Katigasan ng ulo, kasamaang ugal. Frown, n. [frun] Ceo, enojo. Sungt, sibangot. Frown, v. [frun] Mirar con ceo, poner mala cara. Tumingin ng nakasibangot ng masungit na tingn, tumingin ng nakamungot.

. 539 1313

29.01.2012 16:27

Frozen, adj. [frozn] Helado. Namumu sa lamg. Fructiferous, adj. [frctifrs] Fructfero. Mabunga. Fructification, n. [fructifikcin] Fructificacion. Pamumunga, pagbubunga. Fructify, v. [frctifai] Fructificar. Magbunga, mamunga. Frugal, adj. [frgal] Frugal, sobrio. Matimtiman, mapaggaw ng katamtaman. Frugality, n. [frugliti] Frugalidad, moderacion. Katamtaman, kainaman, kasukatn. Fruit, n. [frut] Fruto; producto; provecho. Bunga; pakinabang. Fruitage, n. [frtedch] Frutas. Mga bunga. Fruitful, adj. [frtful] Fructfero, fertil, provechoso, util. Mabunga, matab, malag, napapakinabangan. Fruitfulness, n. [frtfulnes] Fertilidad, fecundidad. Katabaan ng lup; lag. Fruition, n. [frucin] Fruicion. Pagtatam, pagtataglay. Fruitless, adj. [frtles] Infructuoso; esteril. Walang bunga, karat. Frustrate, v. [frustrt] Frustrar; anular. Maaksay, masayang. Frustration, n. [frustrcien] Contratiempo, chasco.

. 540 1313

29.01.2012 16:27

Pagkasayang, pagkaaksay; pagkapahiy. Fry, v. [frai] Freir. Magpiritos. Frying-pan, n. [fring-pn] Sarten. Kawal. Fuddle, v. [fadl] Emborrachar; emborracharse. Lumasng; maglasng. Fudge, int. [fdch] Quita de ah! vete all!. Tab! sulong! Fuel, n. [fiel] Combustible. Panggatong, uling. Fugitive, adj. & n. [fidchitiv] Fugitivo. Taanan; nagtatag. Fulcrum, n. [flcrm] Apoyo de palanca. Pangbwit, suhay. Fulfill, v. [flfil] Cumplir. Gumanap, tumupad. Fulfilment, n. [flfilment] Complimiento. Pagganap, pagtupad. Full, adj. [ful] Lleno, repleno; harto, saciado. Pun, puspos, lubos; busog, sandat. Full, n. [ful] Complemento. Kapupunan, kasakdalan. Fuller, n. [flr] Batanero. Manghahabi. Fulling-mill, n. [fling-mil] Batn. Habihn. Full-moon, n. [flmun]

. 541 1313

29.01.2012 16:27

Plenilunio, luna llena. Kabilugan ng bwan. Fulminant, adj. [flminant] Fulminante. Pumuputok. Fulminate, v. [flminet] Fulminar. Pumutok. Fulmination, n. [flmincien] Fulminacion. Pagputok. Fulness, n. [flnes] Plenitud, llenura. Kapunan. Fulsome, adj. [flsam] Rancio, impuro. Maant, sir. Fumble, v. [fmbl] Tartamudear; chapucear. Magago, mautal. Fume, n. [fium] Humo, vapor. As, usok. Fume, v. [fium] Humear, exhalar. Umas, umusok. Fumigate, v. [fimiguet] Perfumar, sahumar. Sumuub; suubin. Fumigation, n. [fiumigucion] Sahumerio. Pangsuob, panuob. Fumy, adj. [fimi] Humoso. Maas, mausok. Fun, n. [fan] Chanza, burla; diversion, entretenimiento. Sist, bir; ktuwaan, paglilibang. Function, n. [fnccion] Funcion, desempeo cumplimiento de algun deber. Katungkulan, tungklin.

. 542 1313

29.01.2012 16:27

Functionary, n. [fnccieneri] Funcionario. Kawan, may tungkulin. Fund, n. [fand] Fondo, caudal. Salap, yaman, puhunan. Fund, v. [fand] Poner fondo en los fondos pblicos. Maglagak ng salap sa kaban-yaman ng bayan. Fundament, n. [fndament] Fundamento; ancas. Tatagang-ban; tumbong. Fundamental, adj. [fundamntal] Fundamental. Ptibayan. Funeral, adj. [fineral] Funeral, fnebre. Nauukol sa paglilibing. Funeral, n. [fineral] Entierro. Paglilibing. Fungosity, n. [fngsiti] Fungosidad. Pagkabuhaghag. Fungous, adj. [fngus] Fungoso, esponjoso. Buhaghag. Funk, n. [fnk] Hedor, mal olor. Bah, alingasaw. Funnel, n. [fnel] Embudo; can de chimenea. Embudo; plabasan ng usok. Funny, adj. [fni] Cmico, bufn. Nakkatawa. Fur, n. [fr] Forro de pieles; pelo de las bestias. Susn ng balat; balahibo ng hayop. Furbish, v. [farbsh] Acicalar, pulir.

. 543 1313

29.01.2012 16:27

Bulihin, pakinisin. Furfur, n. [frfr] Caspa. Balakubak. Furious, adj. [firis] Furioso, frentico. Mapusok, galt na galt. Furl, n. [frl] Encoger. Lumulon, tumiklop; lulunin, tiklupin. Furlough, n. [frlo] Licencia, permiso que se da algun militar. Pahintulot na ipinagkakaloob sa isang kawal. Furnace, n. [frnes] Horno. Hurn, apuyn. Furnish, v. [frnish] Suplir, proveer; equipar. Magbigay ng kailangan. Furniture, n. [frnichur] Ajuar, los muebles de una casa. Kasangkapan sa bahay. Furrow, n. [frro] Surco. Bungkal, linang, bugal. Furrow, v. [frro] Surcar. Bumungkal, maglinang. Further, adv. [frdzer] Mas lejos, mas all; aun; ademas de eso. Malay pa, sa dako pa roon; sak; bukod pa sa. Further, v. [frdzer] Adelantar, promover, ayudar. Ipagpauna, isulong, tumulong. Furtherance, n. [frdzerans] Adelantamiento, ayuda, socorro, apoyo. Puna, tulong, saklolo, agapay. Furthermore, adv. [frdzermor] Ademas. Bukod sa rito. Furthest, adv. [frdzest]

. 544 1313

29.01.2012 16:27

Lo mas lejos. Klayulayuan. Furtive, adj. [frtiv] Furtivo, oculto, secreto. Lingd, lihim, kubl. Furuncle, n. [firncl] Furnculo, divieso. Bag; pigs. Fury, n. [firi] Furor; furia. Poot, matinding galit. Fuse, v. [fiuz] Fundir, derritir. Magbub, tumunaw. Fusible, adj. [fizibl] Fundible. Maaaring tunawin. Fusion, n. [fisin] Fundicion; fusion. Pagbubub, pagtunaw; pagsasapsap. Fuss, n. [fus] Alboroto, ruido. Gulo, kaingay. Fussy, adj. [fsi] Jactancioso. Hambog. Fust, n. [fst] Hedor. Amoy na mabah, alingasaw. Fust, v. [fst] Enmohecerse. Amagin. Fusty, adj. [fsti] Mohoso. Maamag, inaamag. Futile, adj. [fitil] Futl, frvolo, inutil. Walang kabuluhan. Futility, n. [fiutliti] Futilidad, vanidad. Kawaln ng kabuluhan.

. 545 1313

29.01.2012 16:27

Future, adj. [fichur] Futuro, venidero. Haharapin, darating. Future, n. [fichur] Lo futuro, el tiempo venidero. Ang panahong darating. Futurity, n. [fiutiriti] Sucesos venideros; porvenir. Mangyayari, sasapitin. Fy, int. [fai] !Vaya! que vergenza!. Ayan! kahiyhiy!

G
G, [dchi] G, (je). G, (ga). Gab, n. [gab] Locuacidad. Tabil, katabilan, taras, satsat. Gab, v. [gab] Charlar. Magmatabil, sumatsat. Gabble, n. [gbl] Algaraba. Satsatan. Gabble, v. [gbl] Charlar, parlotear. Sumatsat, kumahig ng slitaan. Gable-end, n. [gbl-end] Socarrn, alero. Balisbisan. Gad, v. [gad] Vagamundear, callejear. Maggal, lumaboy. Gadder, n. [gdr] Vagamundo, callejero.

. 546 1313

29.01.2012 16:27

Gal, libt, palaboy. Gad-fly, n. [gd-flay] Tbano. Bangaw. Gaff, n. [gaf] Arpon garfio grande. Kalawit, panungkit. Gaffle, n. [gfl] Navaja de gallo. Tar . Gag, n. [gag] Mordaza. Sangkal, panipit. Gag, v. [gag] Tapar la boca con mordaza. Lagyan ng sangkal ang bibig. Gage, n. [guedch] Prenda; medida. Sangl, lgak; panukat. Gage, v. [guedch] Empear alguna alhaja; medir. Magsangl; sumukat. Gaiety, n. [gaiti] Alegra. Kasayahan. Gaily, adv. [guili] Alegremente. Masay. Gain, n. [guen] Ganancia, provecho, interes, lucro. Pakinabang, tub; panalunan. Gain, v. [guen] Ganar. Makinabang, magtub, manalo. Gainer, n. [guner] Ganador. Ang nananalo. Gainsay, v. [guens] Contradecir, negar. Tumatw, kumail. Gait, n. [guet]

. 547 1313

29.01.2012 16:27

Marcha, paso. Lakad, hakbang. Gaiter, n. [gutr] Polaina. Polainas. Gale, n. [guel] Viento. Hanging malamig. Gall, n. [gol] Hiel. Apd. Gall, v. [gol] Desollar, acibarar. Talupan ng balat. Gallant, adj. [glant] Galante, elegante. Magandang ugal, may asal mahal, makisig, magar. Gallantry, n. [glantri] Galantera. Pagmamagar , pagmamakisig. Gallery, n. [glri] Galera, corredor. Galery. Galley, n. [gli] Galera. Kusin ng sasakyan. Gallon, n. [glon] Galon, medida de lquidos. Galn, takalan ng mga tunaw na bagay. Gallop, n. [glop] Galope. Takbong paluks-luks. Gallop, v. [glop] Galopear. Tumakb ng paluks-luks. Gallows, n. [glos] Horca. Bibitayn. Galvanic, adj. [galvnic] Galvnico. Galbaniko.

. 548 1313

29.01.2012 16:27

Gamble, v. [gmbl] Jugar con exceso. Magsugal. Gambler, n. [gmbler] Tahur, garitero. Mnunugal, sugarol. Gambling, n. [gmbling] Juego con exceso. Sugal. Gambol, n. [gmbol] Cabriola, brinco de alegra. Lukso, lundag sa say tw. Gambol, v. [gmbol] Brincar, saltar. Magluluks, maglulundag. Game, n. [guem] Juego; pasatiempo; caza. Lar, lbangan; npangasuhan. Game, v. [guem] Jugar. Maglar , magsugal. Gamecock, n. [gumcoc] Gallo de ria. Sasabungn. Gamesome, adj. [guemsm] Jugueton, retozon. Palalar , palabir . Gamester, n. [gumster] Tahur, jugador. Sugarol, mnunugal. Gaming, n. [guming] Juego. Sugal, lar . Gander, n. [gnder] nsar, ganso. Gansang lalake. Gang, n. [gang] Cuadrilla, banda. Pulutong, bunton ng tao. Gangrene, n. [gngrin] Gangrena.

. 549 1313

29.01.2012 16:27

Kangrena. Gangrene, v. [gngrin] Gangrenarse. Kangrenahin. Gangrenous, adj. [gngrines] Gangrenoso. Kinakangrena. Gangway, n. [gngwey] Pasamano de un navo. Pasamano ng sasakyan sa dagat. Gaol, n. [guel] Carcel, prisin. Bilangguan, bilibid. Gaoler, n. [guler] Carcelero. Bantay sa bilangguan. Gap, n. [gap] Boquete, brecha. Butas, pwang. Gape, v. [guep] Bostezar. Maghikab. Gaping, n. [guping] Bostezo. Hikab. Garb, n. [garb] Vestidura, traje; apariencia exterior. Damit, kasuutan; hichura, any. Garbage, n. [grbedch] Desecho, suciedad. Sukal, dum. Garble, v. [grbl] Entresacar, apartar. Piliin, ihiwalay. Garden, n. [grden] Jardin; huerto. Halamanan. Garden, v. [grden] Cultivar un jardin un huerto. Maghalaman. Gardener, n. [grdener]

. 550 1313

29.01.2012 16:27

Jardinero, hortelano. Maghahalamn. Gardening, n. [grdening] Jardinera. Paghahalaman. Gargle, n. [grgl] Gargarismo. Mumog. Gargle, v. [grgl] Gargarizar. Magmumog. Garish, adj. [grish] Pomposo, ostentoso. Hambog, magar . Garland, n. [grland] Guirnalda. Koronang bulaklak. Garlic, n. [grlic] Ajo. Bawang. Garment, n. [grment] Vestido, vestidura. Damit, kasutan. Garner, n. [grner] Granero. Bangn. Garnish, n. [grnish] Guarnicion, adorno. Gayak, palamuti. Garnish, v. [grnish] Guarnecer, adornar. Maggayak, magpalamuti. Garret, n. [grret] Guardilla, desvn. Loob ng bubungan. Garrison, n. [grrison] Guarnicion; plaza de armas guarnecida de tropas. Mga kawal na nhihimpil sa isang pook. Garrulity, n. [garriliti] Garrulidad, locuacidad, charladura. Satsat, pangangahig ng slitaan.

. 551 1313

29.01.2012 16:27

Garrulous, adj. [grriuls] Grrulo, locuaz, charlador. Masalit, masatst, palausp. Garter, n. [grter] Cenojil, jarretera. Ligas. Garter, v. [grter] Atar con cenojil. Magligas. Gas, n. [gas] Gas. Gas. Gaseous, adj. [gzies] Gaseoso. May halong gas. Gash, n. [gash] Cuchillada. Tag, hiw. Gash, v. [gash] Dar una cuchillada. Tumag, humiw. Gasp, n. [gasp] Respiracion dificil. Hingal. Gasp, v. [gasp] Abrir la boca para tomar aliento. Humingal. Gastric, adj. [gstric] Gstrico. Nauukol sa sikmur . Gastronomic, adj. [gastronmic] Gastronmico. Mayam, mapagbundat. Gate, n. [guet] Puerta; la entrada de alguna ciudad. Pintuang daan; pintuangbayan. Gateway, n. [gutwe] Entrada por las puertas de algun cercado. Pasukan sa isang looban. Gather, v. [gdzer] Recoger; amontonar.

. 552 1313

29.01.2012 16:27

Dumampot; tumipon, magpisan. Gathering, n. [gdzering] Acumulacion; colecta. Pagtitipon; ambagan. Gaudiness, n. [gdines] Pompa, ostentacion. Pagpaparangalan, pagpaparang, pagmamagar. Gaudy, adj. [gdi] Fastoso, pomposo. Magar , makisig. Gauge, n. [guedch] La vara, sonda escandallo. Panukat, panarok. Gauge, v. [guedch] Medir. Sumukat, tumarok. Gaunt, adj. [gant] Flaco, delgado. Payat. Gauntlet, n. [gntlet] Guantelete, manopla. Gwante, balut sa kamay at bisig. Gauze, n. [goz] Gasa. Gasa, kayong manipis. Gawk, n. [gok] Un tonto, un insensato. Ungas, tang, gunggong, hangal. Gawky, adj. [gki] Bobo, tonto, rudo. Gunggong, tang, hangal, ungas. Gay, adj. [guey] Alegre. Masay. Gayety, n. [gueti] Alegra. Say, kasayahan, katwaan. Gaze, n. [guez] Contemplacion; mirada. Masd, malas; titig. Gaze, v. [guez]

. 553 1313

29.01.2012 16:27

Contemplar; considerar. Magmasid, magmalas; tumitig. Gazelle, n. [gusel] Gacela. Isang ur ng us. Gazer, n. [guzer] Miron. Miron, tagapanood. Gazette, n. [guzet] Gaceta. Gaseta, phayagan. Gear, n. [guir] Vestido, atavio. Damit; kasangkapan. Geck, v. [guec] Engaar, defraudar. Magday, manghib. Geese, n. & pl. [guiis] Gansos. Mga gans. Gelatin, n. [dchlatin] Gelatina, jalea. Helatina, matamis. Gelatinous, adj. [dchiltins] Gelatinoso. Malagkit. Geld, v. [gueld] Castrar, capar. Kumapon; kapunin. Gelding, n. [gulding] Animal castrado. Hayop na kapon. Gem, n. [dchem] Joya, presea. Hiyas, mahalagang bato. Gender, n. [dchnder] Especie, genero. Ur ng pagkalalake pagkababae. Genealogical, adj. [dchenialdchical] Genealgico. Nauukol sa pagkakasunodsunod ng lah.

. 554 1313

29.01.2012 16:27

Genealogy, n. [dchenilodchi] Genealoga. Ang pagkakasunodsunod ng lah. General, adj. [dchneral] General, comun, usual. Karaniwan. General, n. [dchneral] General. Heneral, pangulo ng hukb. Generalize, v. [dchnralaiz] Generalizar. Gawing pangkaraniwan. Generally, adv. [dchnrali] Generalmente, comunmente. Sa karaniwan. Generalship, n. [dchnralship] Generalato. Pagka-heneral. Generate, v. [dchneret] Engendrar, procrear. Magkaanak, manganak, maglah. Generation, n. [dchenercion] Generacion. Lah. Generator, n. [dchenerter] Engendrador. Ang nanganganak lumalalang gumagaw. Generic, adj. [dchinric] Genrico. Nauukol sa ur ng pagkalalake pagkababae. Generosity, n. [dchenersiti] Generosidad, liberalidad. Kagandahang ugal kagandahang loob. Generous, adj. [dchners] Generoso, liberal. Magandang ugal, magandang loob. Genesis, n. [dchnesis] Gnesis. Hnesis, pasimul; unang aklat ng Biblia. Genial, adj. [dchnial] Genial, natural.

. 555 1313

29.01.2012 16:27

Nauukol sa katutubong ugal asal, nauukol sa talagang ugal. Geniality, n. [dchiniliti] Ingenuidad; alegra. Talagang ugal; kasayahan. Genitals, n. [dchnitals] Genitales, testculos. Itlog. Genitive, n. [dchnitiv] Genitivo. Henitibo, bahagi ng tuntunin ng isang wik tungkol sa pag-aar . Genius, n. [dchnies] Genio. Talagang ugal asal. Genteel, adj. [dchentl] Urbano, corts. Magalang, mapagpitagan, mapagbigay-loob. Gentile, n. [dchntail] Gentil. Hntiles, pamagat na itinatawag noong una ng mga taga Israel sa mga d nila kalah. Gentility, n. [dchentliti] Urbanidad, cortesa. Galang, pitagan, kamahalan ng kilos. Gentle, adj. [dchntl] Suave, docil, benvolo, benigno. Mahinahon, mabait, mahbagin, maawain. Gentlefolk, n. [dchntlfoc] La gente bien nacida. Taong mabait, taong mabuti ang pagkatur . Gentleman, n. [dchntlman] Caballero. Ginoo, mahal na tao. Gentlemanly, adj. [dchntlmanli] Caballeroso, urbano. May mahal na kilos, mapagpitagan, mabait. Gentlewoman, n. [dchntlwuman] Seora, dama. Ginang. Gently, adj. [dchntli] Suavemente; despacio, poco poco. Dahandahan, untunt, inot-inot, utay-utay.

. 556 1313

29.01.2012 16:27

Gentry, n. [dchntri] Ciudadanos distinguidos. Mga taong magigiting. Genuflection, n. [dchiniuflccion] Genuflexion. Paglohod, lohod. Genuine, adj. [dchnuin] Genuino, puro. Puls, taganas, wagas, dalisay. Genuineness, n. [dchnuines] Pureza. Kawagasan, kadalisayan. Genus, n. [dchnes] Gnero. Ur , klase. Geographer, n. [dchigrafer] Gegrafo. Marunong ng heograpy. Geographical, adj. [dchiogrfical] Geogrfico. Nauukol sa heograpy. Geography, n. [dchigrapi] Geografa. Heograpy. Geology, n. [dchilodchi] Geologa. Karunungan tungkol sa liks ng ibat ibang bahagi ng lup. Geometrical, adj. [dchiomtrical] Geomtrico. Nauukol sa heometr a. Geometry, n. [dchimetri] Geometra. Heometra. Germ, n. [dcherm] Ovario brote. Binh, pinanggagalingan, pinagbubuhatan. German, adj. & n. [dchrman] Aleman. Aleman, taga Alemanya. Germinal, adj. [dchrminal] Germinativo.

. 557 1313

29.01.2012 16:27

Nauukol sa binh. Germinate, v. [dehrminet] Brotar. Umusbong, sumupling. Gestation, n. [dchestcin] Preez. Pagka-buntis. Gesture, n. [dchschur] Gesto, accion. Galaw, kilos, kiy; ismid; ingos. Gesticulate, v. [dchestkiulet] Gesticular. Kumilos; kumiy; umismd; umingos. Get, v. [guet] Ganar, adquirir, conseguir, obtener. Magtaglay, magtam, magkamt. Gewgaw, n. [guigo] Chuchera, juguete de nios. Laran. Geyser, n. [guiser] Giser, fuente caliente. Bukalan ng tubig na mainit. Ghastliness, n. [gstlines] Palidez, cara cadavrica. Putl, pagmumukhang patay. Ghastly, adj. [gstli] Plido, horrible. Maputl, kakilakilabot. Ghost, n. [gost] Espectro. Mult, gungun. Ghostly, adj. [gstli] Espiritual, lo perteneciente los aparecidos. Nauukol sa multo gungun. Giant, n. [dchiant] Gigante. Higante, lalaking mataas. Giantess, n. [dchiantes] Giganta. Higanta, babaing mataas. Gibbet, n. [dchbet]

. 558 1313

29.01.2012 16:27

Horca. Bibitayn. Gibbet, v. [dchbet] Ahorcar. Bumitay; bumigt. Gibbon, n. [gbbon] Una especie de monos. Isang ur ng mga unggoy. Gibe, n. [dchib] Escarnio, burla. Lait, alipust, tuy. Gibe, v. [dchib] Escarnecer, burlarse. Lumait, umalipust, tumuy. Giblets, n. [dchiblets] Despojos y menudillos de aves. Mga lamng-loob ng manok at iba pang kaur nito. Giddiness, n. [gudines] Vrtigo. Hilo. Giddy, adj. [gudi] Vertiginoso. Nahihilo, mahiluhn. Gift, n. [guift] Don, ddiva. Kaloob, bigy, pasalubong. Gig, n. [guig] Calesa; birlocho; trompo; perinola. Kalesa; salapang; trumpo; prinola. Gigantic, adj. [dchaigntic] Gigastesco. Tila higante, parang higante lubhang matangkad. Giggle, v. [gugl] Fisgarse sonriendose. Tawanan, tuyin. Gild, v. [guild] Dorar. Doraduhin. Gill, n. [dchil] Una medida de lquidos. Isang takaln ng mga tunaw na bagay.

. 559 1313

29.01.2012 16:27

Gimcrack, n. [dchmcrac] Alguna obra mecnica de poco valor. Larang may mkina. Gimlet, n. [gumlet] Barrera pequea. Balibol. Gimp, n. [guimp] Encaje de hilo seda. Trencilyas. Gin, n. [dchin] Ginebra. Hinyebra. Ginger, n. [dchndcher] Jengibre. Luya. Gingham, n. [gungam] Carranclan, olancillo. Kayong sita. Gipsy, n. [dchpsi] Gitano. Pagalagal. Gird, v. [gurd] Ceir, atar alguna cosa al rededor. Magbigkis, magsinturn. Girdle, n. [gurdl] Cngulo, cinturon. Bigks, sinturon. Girl, n. [guerl] Muchacha, doncella. Batang babae. Girlhood, n. [gurljud] Doncellez. Pagkabatang babae. Girlish, adj. [gurlish] Juvenil. Ukol sa batang babae. Girth, n. [guerz] Circunferencia. Bilog, kabilugan. Gist, n. [dchist] Punto principal de una acusacion.

. 560 1313

29.01.2012 16:27

Pangulong sakdal sumbong. Give, v. [guiv] Dar, donar. Magbigay, magkaloob. Giver, n. [guver] Dador, donador. Ang nagbibigay, ang nagkakaloob. Gizzard, n. [guzard] Molleja de ave. Balunbalnan. Glacial, adj. [glcial] Glacial, helado. Namumuong tubig. Glacier, n. [glsier] Ventisquero. Bundok ng yelo namuong tubig. Glad, adj. [glad] Alegre, contento. Masay, tw, galk. Gladden, v. [gldn] Alegrar, regocijar. Sumay, matw, magalak, malugod. Glair, n. [gler] Clara de huevo. Put ng itlog. Glair, v. [gler] Untar con clara de huevo. Magpahid ng put ng itlog. Glamour, n. [glmur] Ilusin ptica. Malikmat. Glance, n. [glans] Ojeada; vislumbre, relampago. Sulyap; silay, kislap, kisap. Glance, v. [glans] Lanzar ojeada, centellear. Sumulyap; kumisap, kumislap. Gland, n. [gland] Glndula. Kulan. Glanders, n. [glnders]

. 561 1313

29.01.2012 16:27

Muermo. Sakt na sipn ng kabayo. Glare, n. [glr] Deslumbramiento; mirada feroz y penetrante. Pagkasilaw, kasilawan; tinging mabalasik. Glare, v. [glr] Relumbrar; echar miradas de indignacin. Sumilaw; tumingin ng mabalasik. Glass, n. [glas] Vidrio; vaso. Bubog, salamin; baso. Glassy, adj. [glsi] Vitreo, cristalino. Parang bubog, parang salamn. Glaze, v. [glez] Vidriar. Lapatan ng salamn. Glazier, n. [glzier] Vidriero. Tagapaglapat ng salamin sa mga dungawan at ibp. Gleam, n. [glim] Rayo, resplandor muy pasajero. Kisap, kislap. Gleam, v. [glim] Brillar, relampaguear. Lumiwanag, numingning kumislap. Glean, v. [glin] Espigar; recoger. Manghimalay; mamulot. Gleaning, n. [glning] Rebusca. Himalay; pamumulot ng ntira. Glebe, n. [glib] Glebe, cesped; tierras beneficiales. Lupang looban, lupang pinakikinabangan. Glee, n. [gli] Alegra, gozo. Say, tw, galak. Gleeful, adj. [glful] Gozoso, alegre. Galk, masay.

. 562 1313

29.01.2012 16:27

Glen, n. [glen] Valle. Libs. Glid, adj. [glid] Liso, resbaladizo. Makinis, madulas. Glide, v. [glid] Resbalar, escurrirse. Dumulas, dumaplis. Glim, n. [glim] Farol de ronda. Parol na pananglaw. Glimmer, n. [glmer] Vislumbre. Sinag, silay. Glimpse, n. [glimps] Ojeada, vislumbre. Sulyap, silay. Glisten, v. [glsn] Relucir, brillar. Numingning, kumislap, kumisap, kumintab. Glitter, n. [glter] Lustre, resplandor. Ningning, kislap, kisap, kintab. Glitter, v. [glter] Lucir, brillar. Numingning, kumislap, kumisap, kumintab. Glittering, adj. [gltering] Relampago, lustre. Makislap, maningning, makintab. Gloaming, n. [glming] Crepsculo. Takip-silim. Gloat, v. [glot] Ojear con admiracin con amor. Magpapungay. Globe, n. [glob] Esfera; globo, bola. Globo, bilog, bola. Globular, adj. [glbiular] Globoso.

. 563 1313

29.01.2012 16:27

Mabilog. Gloom, n. [glum] Opacidad, obscuridad; melancola, tristeza. Lamlam, kulimlim; panglaw; lungkot. Gloom, v. [glum] Llenar de tristeza. Mapuspos ng kapanlawan. Gloominess, n. [glmines] Opacidad, obscuridad; melancola, tristeza. Lamlam, kulimlim; panglaw, lungkot. Gloomy, adj. [glmi] Sombro, obscuro; triste, melanclico. Malamlam, kulimlim; mapanglaw, malungkot. Glorification, n. [glorifikcion] Glorificacion. Paglwalhat. Glorify, v. [glrifai] Glorificar. Lumwalhat; lwalhatiin. Glorious, adj. [glris] Glorioso. Malwalhat. Glory, n. [glri] Gloria, fama, celebridad, honra. Kalwalhatian, kabantugan, kagitingan, karangalan, kabunyian. Glory, v. [glri] Gloriarse, jactarse. Lumwalhat, maghambog, magparany. Gloss, n. [glos] Glosa; lustre. Kinang, kintab, kinis ningning. Gloss, v. [glos] Glosar. Pakinangin, pakintabin, pakinisin, paningningin. Glossary, n. [glseri] Glosario. Pkahuluganan ng mga salitang malalab. Glosser, n. [glser] Comentador; pulidor. Tagapagpaliwanag ng malabong salit; tagapagpakintab, tagapagpakinang.

. 564 1313

29.01.2012 16:27

Glossy, adj. [glsi] Lustroso, brillante. Makintab, makinang, maningning. Glottis, n. [gltis] Gltis. Lalamunan. Glove, n. [glov] Guante. Gwantes, medyas ng kamy. Glow, n. [glo] Lustre. Kisap, kislap. Glow, v. [glo] Relucir. Kumislap, kumisap. Glower, v. [gluer] Mirar con ceo. Magkunot ng noo, magmungot. Glowingly, adv. [glingli] De un modo resplandeciente. Kumikisap, kumikislap. Glow-worm, n. [gl-worm] Lucirnaga. Uod na tila alitaptap. Gloze, v. [gloz] Adular, lisonjear. Manuy, pumuri ng paimbabaw. Glue, n. [gli] Cola, visco. Pangdikit. Glue, v. [gli] Encolar. Magdikt. Glume, adj. [glm] Ttrico, triste. Malungkot, mapanglaw. Glume, n. [glm] Semblante ceudo. Pagmumukhang masungit. Glut, n. [glat] Hartura, abundancia.

. 565 1313

29.01.2012 16:27

Kabusugan, kabundatan, kasaganaan. Glut, v. [glat] Engullir, tragar, devorar. Lumamon, sumakmal. Glutinous, adj. [glitins] Glutinoso, pegajoso. Malagkit, naninikit. Glutton, n. [glatn] Gloton, tragon. Taong matakaw masib. Gluttonous, adj. [gltons] Gloton, goloso. Matakaw, masib. Gluttony, n. [gltoni] Glotonera. Takaw, sib, katakawan, kasibaan. Glycerine, n. [glzerin] Glicerina. Gliserina. Gnarl, v. [narl] Refunfuar, gruir. Umangil, bumulong-bulong ng pagalt. Gnarled, adj. [narld] Nudoso. Mabuhol, buhl-buhl. Gnash, v. [nash] Crujir los dientes. Magngalit. Gnat, n. [nat] Mosquito. Niknk. Gnaw, v. [no] Roer, corroer. Ngumatngat. Gnome, n. [nom] Gnomo. Nun (sa puns). Go, v. [go] Ir, irse. Pumaroon, yumaon, tumungo, pumunta. Goad, n. [god]

. 566 1313

29.01.2012 16:27

Aguijada, pincho, aguijon. Tudlong, panudlong. Goad, v. [god] Aguijar, aguijonear. Tudlungin. Goal, n. [gorl] Meta, fin. Hangga, hanggahan, hangganan, dulo, waks. Goat, n. [got] Cabra. Kambing. Goat-herd, n. [gt-jerd] Cabrero. Nag-aalag ng kambing. Gobble, v. [gbl] Engullir, tragar. Lumamon, sumakmal. Gobbler, n. [gbler] Gloton. Matakaw, masib. Go-between, n. [gbitwin] Entremetido. Mapakialam, mapanghimasok. Goblet, n. [gblet] Copa. Kopa. Goblin, n. [gblin] Espiritu ambulante, duende. Salot, tyanak. GOD, n. [god] Dios. May-kapal, Dyos, Bathal. Godchild, n. [godchild] Ahijado, a. Inaanak. Goddaughter, n. [gddoter] Ahijada. Inaanak na babae. Goddess, n. [gddes] Diosa. Babaing inaaring dyos.

. 567 1313

29.01.2012 16:27

Godfather, n. [gdfadzer] Padrino. Inaam. Godhead, n. [gdjed] Deidad, divinidad. Pagka-Dyos. Godless, n. [gdles] Infiel, impio. D kumikilala sa Dyos. Godlike, adj. [gdlaik] Divino. Ukol sa Dyos. Godliness, n. [gdlines] Piedad, santidad. Kabanalan. Godly, adj. [gdli] Piadoso, religioso. Banal. Godmother, n. [gdmodzor] Madrina. Inina. Godson, n. [gdsan] Ahijado. Inaanak na lalake. Goer, n. [ger] Andador, paseante; vagabundo. Palalakad, layas; palaboy, hampas-lup. Goggle-eyed, n [ggl-aid] Bisojo, bisco. Sulimpat, bisk, dulng. Going, n. [ging] El paso, el andar. Ang lakad. Gold, n. [gold] Oro. Gint. Golden, adj. [glden] Dorado, de oro. Ginint, may halong gint. Goldsmith, n. [gldsmiz] Orfice.

. 568 1313

29.01.2012 16:27

Panday-gint. Gome, n. [gom] El unto negro que despiden los ejes de las ruedas. Ang langis na marum na lumalabas sa mga ehe ng gulong. Gone, part. [gon] Ido; perdido; pasado; muerto. Nakalis na; wala na; lipas; nanaw. Gong, n. [gong] Atabal chino. Gong, batingaw-insik. Good, adj. [gud] Bueno, benvolo. Mabuti, butihin. Good-by, adv. [gud-bi] A Dios. Paalam, adyos. Goodies, n. [gdis] Golosinas. Kakann. Goodliness, n. [gdlines] Hermosura, elegancia, gracia. Gand, kisig, dilag. Goodly, adj. [gdli] Hermoso; alegre. Maganda; masay. Good-nature, n. [gud-nchur] Bondad, benevolencia, buen corazon. Kagandahang loob; kagandahang ugal. Good-natured, adj. [gud-nchurd] Bondadoso, benvolo, afable. Magandang loob, mabuting ugal. Goodness, n. [gdnes] Bondad. Kabutihan, buti. Good-night, adv. [gud-nit] Buenas noches. Magandang gab; paalam. Goods, n. [guds] Mercaderas. Kalakal. Good-sense, n. [gd-sens]

. 569 1313

29.01.2012 16:27

Juicio sano. Mabait. Good-will, n. [gud-wl] Benevolencia, bondad. Kagandahang loob. Goose, n. [gus] Ganso, ansar. Gans. Gore, n. [gor] Sangre cuajada. Dugong namu. Gore, v. [gor] Punzar, herir con una arma punsante; herir un animal con sus cuernos otro. Sumundot, dumur ; manwag. Gorge, n. [gordch] Gorja, gaznate. Saluysoy. Gorge, v. [gordch] Engullir, tragar. Sumakmal, lumamon. Gorgeous, adj. [grdches] Primoroso, vistoso. Mainam, marikt. Gormand, n. [grmand] Gloton. Masib, matakaw. Gormandize, v. [grmandaiz] Comer con exceso. Magpakabundat, magpakayam. Gormandizer, n. [grmandaizer] Golosazo. Mayam. Gory, adj. [gri] Sangriento. Madug, dugan. Gosling, n. [gzling] Gansarn. Inakay na gans. Gospel, n. [gspel] Evangelio. Ebanhelyo, mabuting balit.

. 570 1313

29.01.2012 16:27

Gossamer, n. [gsamer] Vello, pelusa de frutas. Bulo. Gossip, n. [gsip] Chisme. Kathkath, hatid-humapit, chismes. Gossip, v. [gssip] Chismear. Maghatid-humapit. Gouge, n. [godch] Gubia, escoplo. Lukob. Gourd, n. [gord] Calabaza. Kalabasang ligaw. Gourmand, n. [gormand] Glotn. Taong masib. Gout, n. [gut] Gota. Sakt na pamamag sa mga dalir at sihang ng mga ito. Govern, v. [gvern] Governar, regir. Mamahal, magpun. Governess, n. [gvernes] Directora. Tagataguyod, tagaiwi. Government, n. [gvernment] Gobierno. Pmahalaan. Governor, n. [gvernor] Gobernador. Gobernador, tagapamahal. Gown, n. [gun] Toga; camison. Kasuutang mahab. Grabble, v. [grabl] Tentar, palpar. Kumap, umapuhap. Grace, n. [grs] Gracia.

. 571 1313

29.01.2012 16:27

Biyay. Graceful, adj. [grsful] Gracioso, primoroso. Mainam, marikit; pusong, nakakatawa. Graceless, adj. [grsles] Desagraciado, rprobo. Hamak. Gracious, adj. [grcis] Gracioso, benvolo. Magandang-loob, mapagbiyay. Graciousness, n. [grcisnes] Gracia, bondad. Biyay, kagandahang loob. Gradation, n. [gradcion] Graduacion. Baibaitang, pag-ur. Grade, n. [gred] Grado, rango. Taas bab ng kalagayan, ur , grado. Gradual, adj. [grdiual] Gradual. Untunt. Graduate, n. [grdiuet] Graduado. Ang nakapagtam ng ttulo sa anomang karunungan. Graduate, v. [grdiuet] Graduarse. Magtam ng ttulo sa anomang karunungan. Graduation, n. [gradiucion] Graduacion. Pagtatam ng ttulo sa anomang karunungan. Graft, n. [graft] Injerto. Suplng. Graft, v. [graft] Ingertar, ingerir. Magpasuplng, magagpang ng ibang sanga. Grain, n. [gren] Grano; semilla. Butil, binh. Grammar, n. [grmar]

. 572 1313

29.01.2012 16:27

Gramtica. Gramtika, palatuntunan ng isang wik. Grammarian, n. [gramrian] Gramtico. Ang sumulat marunong ng palatuntunan ng isang wik. Grammatical, adj. [gramtical] Gramatical. Nauukol sa palatuntunan ng isang wik. Granary, n. [grnri] Granero. Bangan, kmaligan ng palay mais, ibp. Grand, adj. [grand] Gran, ilustre. Dakil, buny. Grandchild, n. [grndchaild] Nieto, nieta. Ap. Granddaughter, n. [grnddoter] Nieta. Apng babae. Grandee, n. [grand] Grande, hombre de distincion. Taong magiting buny, mataas na tao. Grandeur, n. [grndcher] Grandeza. Kadakilaan. Grand-father, n. [grand-fdzer] Abuelo. Nunong lalake. Grandiloquence, n. [grandlocuens] Grandilocuencia. Kainamat kagandahan ng pananalit. Grandma, n. [grndma] Lola. Lelang, imp. Grand-mother, n. [grand-mdzer] Abuela. Nunong babae. Grandpa, n. [grndpa] Lola. Lelong, ingk.

. 573 1313

29.01.2012 16:27

Grandsire, n. [grndsair] Abuelo. Nun, lelong, ingk. Grandson, n. [grndsan] Nieto. Apng lalake. Grange, n. [grandch] Granja, hacienda. Thanan sa asyenda. Granite, n. [grnit] Granito. Isang ur ng mga butil na bato. Granivorous, adj. [granvors] Granvoro. Kumakain ng palay. Grant, n. [grant] Concesion, don, ddiva. Kaloob, bigay. Grant, v. [grant] Conceder; dar. Magpahintulot, pumayag; magkaloob, magbigay. Grantee, n. [grant] Concesionario, donatario. Ang pinagkalooban, ang binigyan. Grantor, n. [grntor] Cesionario. Ang nagkakaloob, ang nagbibigay. Granular, adj. [grniular] Granoso. Parang butil. Granule, n. [grniul] Granillo. Butil. Granulous, adj. [grniuls] Granuloso. Mabutil. Grape, n. [grep] Uva. Ubas. Grapery, n. [grperi] Via.

. 574 1313

29.01.2012 16:27

Ubasan. Grape-Stone, n. [grpston] Granuja. But ng ubas. Graphic, n. [grfic] Grfico. Ang pagkaguhit, ang pagkalarawan. Grapnell, n. [grpnel] Arpeo, gancho para atracar y abordar. Kawit, pangkawit. Grapple, n. [grpl] Arpeo; lucha, ria, pelea. Pangkawit; sunggaban, bun, awayn, babag. Grapple, v. [grpl] Agarrar (se); venirse las manos. Humawak; maghawakn; mag-away. Grasp, n. [grasp] La accion de agarrar; puado, puo. Ang paghawak, pagtangan; dakot. Grasp, v. [grasp] Empuar, asir, agarrar. Humawak, tumangan, pumigil. Grass, n. [gras] Yerba. Dam. Grasshopper, n. [grsshopr] Langosta. Balang; lukton, dayupay. Grassiness, n. [grsines] Abundancia de yerba. Kalaguan ng dam. Grassy, adj. [grsi] Herboso. Madam. Grass-widow, n. [gras-uid] Mujer cuyo marido est ausente. Babaing wal ang asawa; bao sa buhay. Grate, n. [grt] Reja, verja, rejilla. Rehas, dalang-dalang. Grate, v. [grt]

. 575 1313

29.01.2012 16:27

Rallar; rechinar (los dientes); enrejar. Kumayod; lumangitngit; magbakod. Grateful, adj. [grtful] Grato, agradecido. Marunong kumilala ng utang na loob. Gratefulness, n. [grtfulnes] Gratitud. Utang na loob. Grater, n. [grtr] Rallo. Kudkuran pangayod. Gratification, n. [gratifikcin] Gratificacion. Pabuy, dulot, kaloob. Gratify, n. [grtifai] Gratificar. Magpabuy, magkaloob. Gratis, n. [grtis] Gratis, de balde. Walang bayad, gratis. Gratitude, n. [grtitiud] Gratitud. Utang na loob. Gratuitous, adj. [gratiits] Gratuito, voluntario. Walang bayad, kusang kaloob, bigay. Gratuity, n. [gratiiti] Gratificacion, recompensa. Pabuy, gant. Gratulate, v. [grtiulet] Congratular. Bumat ng pagpuri. Gratulation, n. [gratiulcin] Congratulacion, parabien. Bating papuri. Grave, adj. [grev] Grave, serio. Pormal; malubh; mabigat; walang imik. Grave, n. [grev] Sepultura. Lbingan, hukay.

. 576 1313

29.01.2012 16:27

Grave, v. [grev] Grabar, esculpir. Lumilok. Grave-clothes, n. [grv-cloz] Mortaja. Sapot. Grave-digger, n. [grv-digur] Sepulturero. Manghuhukay ng lbingan. Gravel, n. [grvel] Cascajo, arena gruesa. Mga batong tipak-tipak. Gravelly, adj. [grveli] Arenisco, cascajoso. Ukol sa mga batong tipak-tipak. Gravel-walk, n. [grvel-uok] Camino empedrado. Daang mabat. Graven, adj. [grvn] Grabado. Linilok. Graver, n. [grvr] Grabador; buril. Manglililok; panglilok. Gravestone, n. [grvston] Piedra sepulcral, lpida. Batong panakp sa lbingan, lpida. Gravitate, v. [grviteit] Gravitar. Manimbang. Gravitation, n. [gravitcion] Gravitacion. Paninimbang. Gravity, n. [grviti] Gravedad, peso. Timbang, bigat. Gravy, n. [grvi] Jugo de la carne; salsa. Katas ng karn; sawsawan. Gray, adj. [gr] Gris; cano.

. 577 1313

29.01.2012 16:27

Gris; puting-uban. Gray, n. [gr] Gris. Gris. Graybeard, n. [grbird] Barbicano. May maputing balbs. Grayheaded, a. [grjeded] Canoso. Mauban; maput na ang buhok. Grayish, adj. [gresh] Pardusco, entrecano. Namumut. Graze, v. [grez] Pastorear; pacer, apacentar. Mag-alag ng hayop; magpanginain; magpasabsab. Grazier, n. [grzier] Ganadero. Pastulan. Grease, n. [gris] Grasa. Sebo, tab. Grease, v. [gris] Engrasar. Pahiran ng sebo. Greasiness, n. [grzines] Pringue, gordura. Katabaan. Greasy, adj. [grzi] Grasiento, craso, gordo. Masebo, matab. Great, adj. [gret] Gran, grande. Dakil, malak. Great-grandchild, n. [gret-grandchaild] Bisnieto. Apo sa tuhod. Great-granddaughter, n. [gret-granddoter] Bisnieta. Apong babae sa tuhod. Great-grandfather, n. [gret-grandfadzer]

. 578 1313

29.01.2012 16:27

Tatabuelo. Nun sa tuhod [lalake]. Great-grandmother, n. [gret-grandmodzer] Tatabuela. Nun sa tuhod (babae). Great-grandson, n. [gret-grandsan] Bisnieto. Ap sa tuhod (lalake). Greatness, n. [gretnes] Grandeza, extension. Kadakilaan, kalakhan. Grecian, adj. [grcian] Griego. Taga Gresya nauukol sa Gresya. Greed, n. [grid] Codicia, avaricia. Inggit, kasakiman. Greedily, adv. [grdili] Verazmente, ansiosamente. Pananabik, may pagkasakim. Greediness, n. [grdines] Voracidad, codicia. Kasakiman. Greek, adj. [gric] Griego. Nauukol sa Gresya. Greek, n. [gric] Griego. Taga Gresya. Green, adj. [grin] Verde. Lungtian, berde. Green, n. [grin] Color verde. Kulay lungtian, kulay berde. Green, v. [grin] Teir de verde. Gawng kulay lungtian berde. Greenish, adj. [grnish] Verdoso. Namemerde, naninilaw.

. 579 1313

29.01.2012 16:27

Greenhorn, n. [grnjorn] Joven sin experiencia. Binatang musmos. Greenish, adj. [grnish] Verdoso. Sariw, lungtian, maberde. Greet, v. [grit] Saludar, congratular. Bumat. Greeting, n. [grting] Salutacion. Bat. Grey, adj. [gr] Gris. Kulay gris. Gridiron, n. [grdairon] Parrillas. Ihawn. Grief, n. [grif] Pesar, pesadumbre, afliccion. Dalamhat, hambal, hapis, lumbay. Grievance, n. [grvans] Pesar, pesadumbre. Hapis, hambal, lumbay, hinagpis, daing. Grieve, v. [griv] Agraviar, afligir. Umap, dumalamhat, magpahirap. Grievous, adj. [grivs] Penoso, lastimoso. Nakahahapis, nakahahambal, nakapagdaramdam. Grill, v. [gril] Asar en parrillas. Mag-ihaw, magdarang. Grim, adj. [grim] Feo; disforme; ceudo. Pangit, masamang hichura, nakamungot. Grimace, n. [grims] Visaje, mueca. Ngiw, ngibit. Grimalkin, n. [grimlkin] Gatazo.

. 580 1313

29.01.2012 16:27

Malaking pus. Grime, n. [grim] Mugre, porquera. Dungis, dum. Grime, v. [grim] Ensuciar. Dumungis, dumum. Grimy, adj. [grimi] Mugriento. Marungis, marum. Grin, n. [grin] Mueca; rechino de los dientes. Ngiw; langitngit. Grin, v. [grin] Hacer visages; rechinar los dientes. Ngumiw; lumangitngit. Grind, v. [grind] Moler; pulverizar. Gumiling; galapungin. Grinder, n. [grinder] Molinero; muela; molino. Manggigiling; bagng; gilingan. Grindstone, n. [grindston] Piedra amoladera. Batong gilingan; hasan. Grip, n. [grip] Caz. Pdaluyan ng tubig. Grip, v. [grip] Desaguar. Magpadaloy ng tubig. Gripe, n. [grip] Presa; agarro; apreton de la mano. Pamimiit; hawak; pagkakamay, pagpisil ng kamay. Gripe, v. [grip] Agarrar, asir; dar clico. Humawak, pumigil; sumakt ang tiyan. Griper, n. [griper] Usurero. Nagpapatub. Grisly, adj. [grzli]

. 581 1313

29.01.2012 16:27

Horroroso. Kakilakilabot, kasindak-sindak, katakot-takot. Grist, n. [grist] Molienda. Anomang ginigiling, glapongin. Gristle, n. [grisl] Cartlago, ternilla. Butong malat, butong malambot. Gristly, adj. [grstli] Tendinoso, nervioso. Malitid. Grit, n. [grit] Arena. Buhangin. Gritty, adj. [grti] Arenoso. Mabuhangin. Grizzle, n. [grizl] Gris. Kulay gris. Groan, n. [gron] Gemido, suspiro. Daing, hibik. Groan, v. [gron] Gemir, suspirar. Dumaing, humibik. Groaning, n. [grning] Quejido. Daing, hibk. Grocer, n. [grser] Especiero. Ang nagbibil ng mga kakainn. Grocery, n. [grseri] Especera. Pmilihan ng mga kakainn. Grog, n. [grog] Grog. Alak, ponche. Groggy, adj. [grgui] Medio borracho. Malasnglasng.

. 582 1313

29.01.2012 16:27

Groin, n. [grin] Ingle. Singit. Groom, n. [grum] Establero, mozo de mulas caballos; novio. Sota, tagapag-alag ng kabayo; nobyo. Groom, v. [grum] Cuidar los caballos. Mag-alag ng kabayo. Groove, n. [gruv] Caverna, cavidad profunda. Yungib, lungg, bitak. Groove, v. [gruv] Acaalar. Bangbangin. Grope, v. [grop] Tentar, buscar obscuras. Kumap, umapuhap. Gross, adj. [gros] Grueso, corpulento; espeso; lerdo, estpido. Magaspang, bastos; malapot; gunggong, tang. Grossness, n. [grsnes] Rudeza, grosera. Kagaspangan, kabastusan. Grot, n. [grot] Gruta. Yungib, bitak, lungg. Grotto, n. [grto] Gruta. Yungib, bitak, lungg. Grotesque, adj. [grtesc] Grotesco. Katw, kakatw. Ground, n. [grund] Terreno, pavimento; tierra, pais; campo. Lapag, sahg; lup; parang; bukid; larangan. Groundless, adj. [grundles] Infundado. Wal sa katwiran. Ground plot, n. [grund-plot] Solar, terreno.

. 583 1313

29.01.2012 16:27

Looban, solar. Groundwork, n. [grundwerc] Base, fundamento. Ptibayan, tyuan. Group, n. [grop] Grupo. Pook, pulutong, bunton, katipunan. Group, v. [grop] Agrupar. Magbunton. Grouse, n. [grus] Gallina silvestre. Manok gubat. Grout, n. [grut] Harina basta; hez. Masamangharina; latak. Grove, n. [grov] Arboleda, alameda, boscaje. Kahyan; gubat. Grovel, v. [grvl] Serpear, bajarse. Magpadausdos, bumab. Grow, v. [gro] Crecer, nacer. Tumub, sumibol. Growl, n. [grul] Gruido, refunfuo. Angil, dabog, ingos. Growl, v. [grul] Gruir, refunfuar. Umangil, dumabog, umingos. Growth, n. [groz] Crecimiento, produccion. Tub, paglak. Grub, n. [grab] Gorgojo. Bukbok. Grub, v. [grab] Desarraigar. Bunutin. Grudge, n. [gredch]

. 584 1313

29.01.2012 16:27

Rencor, odio. Pagtatanim sa loob, poot. Grudge, v. [gredch] Repugnar. Magtanim sa loob, mapoot. Gruel, n. [griel] Especie de caldo espeso. Parang sabaw na malapot. Gruff, adj. [graf] Ceudo, grosero. Masungit. Gruffness, n. [grfnes] Aspereza, severidad. Kasungitan. Grum, adj. [gram] spero, severo. Nakamungot. Grumble, v. [grmbl] Murmurar, refunfuar. Bumulong-bulong, dumabog. Grumpy, adj. [grmpi] Regaon. Magagalitn. Grunt, v. [grnt] Gruir, gemir. Dumang, humibik. Guana, n. Guana. Bayawak. Guarantee, n. [garant] Garante, fiador; garanta. Ang nananagot; pananagot, pag-ak; katibayan. Guarantee, v. [garant] Garantir. Sagutn, panayan, umak. Guaranty, n. [garant] Garante, fiador; garanta. Ang nananagot; pananagot, katibayan. Guard, n. [gard] Guarda, guardia. Bantay, tanod.

. 585 1313

29.01.2012 16:27

Guard, v. [gard] Guardar, defender. Magbantay, tumanod, magsanggalang. Guarded, adj. [grded] Mesurado, circunspecto. Malihim, mangat. Guardian, n. [grdian] Tutor, guardian. Tagaingat ng yaman ng ulila. Guardianship, n. [grdianship] Tutela. Pag-iingat ng yaman ng ulila. Guava, n. Guava. Bayabas. Gubernative, adj. [guibernetiv] Gubernativo. Nuukol sa pmahalaan. Guerdon, n. [guerdon] Galardon, recompensa. Gant, parangal. Guess, n. [gues] Conjetura. Turing, hul, kurukur. Guess, v. [gues] Conjeturar, adivinar. Tumuring, humul. Guest, n. [guest] Huesped, convidado. Pnauhin, bisita; nanunuluyan. Guffaw, n. Carcajada. Halakhak. Guidance, n. [gidans] Gobierno, direccion. Pamamatnugot, pamamatnubay. Guide, n. [gid] Guia. Patnubay, patnugot. Guide, v. [gid] Guiar, dirigir.

. 586 1313

29.01.2012 16:27

Mamatnubay, mamatnugot. Guide-book, n. [gid-buk] Itinerario. Aklat na sanggunian sa mga lansangan at mga bagay sa isang bayan. Guild, n. [guild] Gremio, corporacion. Samahn, kapisanan. Guile, n. [gil] Engao, fraude. Day, lalng, hib. Guileful, adj. [gilful] Engaoso. Magdaray. Guileless, adj. [gil-les] Sin engao. Walang day. Guillotine, n. [guilotn] Guillotina. Pamugot ng ulo; pamutol. Guillotine, v. [guilotn] Degollar, guillotinar. Pumugot ng ulo; pumutol. Guilt, n. [guilt] Delito, culpa, crimen. Sala. Guiltless, adj. [gultles] Inocente, libre de culpa. Walang sala. Guilty, adj. [gulti] Reo, culpable. Salar n, may-sala. Guise, n. [giz] Modo, manera, modales. Any; kilos, tindig. Guitar, n. [guitr] Guitarra. Gitara. Gulch, n. [gulch] Gloton. Masib, matakaw. Gulf, n. [gulf]

. 587 1313

29.01.2012 16:27

Golfo. Look. Gull, n. [gul] Gaviota; engao, fraude. Ibong peskador; day, hib. Gull, v. [gul] Engaar, defraudar. Magday, manekas. Gullet, n. [glet] Gaznate. Lalamunan. Gullibility, n. [gulibliti] Credulidad. Pagkamapaniwalain. Gullible, adj. [gulibl] Crdulo. Mapaniwalain. Gully, n. [guli] Especie de foso. Tila hukay. Gully, v. [guli] Fluir murmurando. Lumagaslas. Gully-hole, n. [guli-jol] Sumidero. Hukay na ginaw upang balungan ng tubig. Gulp, n. [guelp] Trago. Sakmal; lunok. Gulp, v. [guelp] Engullir, tragar. Sumakmal, lumamon; lumunok. Gum, n. [gam] Goma. Goma, dagt ng isang ur ng punong kahoy. Gum, n. [gam] Enca. Gilagid. Gum, v. [gam] Engomar. Gomahan, lagyan ng goma.

. 588 1313

29.01.2012 16:27

Gummy, adj. [gmi] Gomoso. Magoma, madagt. Gumption, n. [gmpcion] Inteligencia, juicio. Katalinuan, kabaitan. Gun, n. [gan] Arma de fuego. Baril, alms na pumuputok. Gunner, n. [gner] Escopetero. Mmamaril. Gunnery, n. [gneri] Artillera. Artilyerya. Gun-powder, n. [gan-pauder] Plvora. Pulbur . Gun-shot, n. [gnsiot] Tiro de escopeta. Putok ng baril. Gunsmith, n. [gnsmiz] Arcabucero, armero. Mmamanday ng baril. Gunstock, n. [ganstoc] Caja de escopeta. Sisidln ng baril. Gurgle, v. [grgl] Enjuagarse la boca. Magmumog. Gush, n. [gash] Chorro. Bugs ng tubig, lagaslas. Gush, v. [gash] Chorrear; fluir copiosamente. Bumugs (ang tubig), lumagaslas. Gushing, n. [gshing] Superabundante. Pag-apaw. Gusset, n. [gset] Cuadrado.

. 589 1313

29.01.2012 16:27

Parisukat. Gust, n. [gast] Gusto, el sentido del paladar; soplo de aire. Lasa, lasp; simoy hihip ng hangin. Gusty, adj. [gsti] Borrascoso, tempestuoso. Malakas na hangin, unos. Gut, n. [gat] Intestino. Bituka. Gut, v. [gat] Destripar. Magpalw ng bituka. Gutta-percha, n. Gutta-percha. Guta-percha. Gutter, n. [gter] Canalon, gotera. Alulod, sangka. Gutter, v. [gueter] Acanalar. Mag-alulod. Guttural, adj. [gteral] Gutural. Nauukol sa lalamunan. Guy, n. [gi] Retenido (nutica). Lubid na pangpatibay. Guzzle, v. [guezl] Beber comer con glotonera. Uminom kumain na may kayamuan. Gypsy, n. [dchpsi] Vagabundo. Hampas-lup. Gyrate, v. [dchiret] Girar. Umikot, umikit, uminog. Gyration, n. [dchaircion] La accion y efecto de girar. Pag-ikot, pag-ikit, pag-inog. Gyre, n. [dchir]

. 590 1313

29.01.2012 16:27

Giro. Ikot, ikit, inog. Gyve, v. [dchiv] Aprisionar con grillos. Ipangaw. Gyves, n. [dchaivs] Grillos. Pngawan; pangpangaw.

H
H, [etch] H, [ache]. H, [ha]. Haberdasher, n. [jabrdashr] Mercader. Mnininda ng sarisaring kyo hnero. Haberdashery, n. [jbrdasheri] Mercera, tienda de cintas, cofias, etc.. Tindahan ng mga sintas, puntas, ibp. Habiliment, n. [jabliment] Vestido. Damt, kasuutan. Habit, n. [jbit] Habito, uso, costumbre. Gaw, asal, ugal. Habitable, adj. [jbitabl] Habitable. Natatahanan, natitirahan. Habitation, n. [jabitcin] Habitacion, domicilio, morada. Thanan, trahan. Habitual, adj. [jabchiual] Habitual. Kingawian, kinugalian. Habituate, v. [jabchiuet] Habituar, acostumbrar alguna cosa. Gawin, ugaliin.

. 591 1313

29.01.2012 16:27

Habitude, n. [jbitiud] Costumbre. Kaugalian, kaasalan. Hack, n. [jac] Caballo de alquiler. Kabayong pupahan. Hack, v. [jac] Tajar; cortar. Tumadtad; tumag, humiw. Hackle, n. [jkl] Rastrillo. Suyod ng sinulid bulak. Hackle, v. [jakl] Rastrillar. Sumuyod ng sinulid bulak. Hackney, adj. & n. [jcni] Caballo de alquiler. Kabayong pupahan. Haft, n. [jaft] Mango, agarradero. Tatagnn, puluhan, bitbitan. Haft, v. [jaft] Poner mango alguna cosa. Igaw ng tatagnn bitbitan; lagyan ng puluhan. Hag, n. [jag] Viejarrona, hechicera. Babaing hukluban. Haggard, adj. [jgurd] Flaco, macilento. Payat, hiluk. Haggle, v. [jagl] Cortar en tajadas. Magtadtad. Haggle, v. [jagl] Regatear. Tumawad. Haggler, n. [jaglr] Regaton. Mapagtawad. Hail, n. [jel] Granizo; saludo.

. 592 1313

29.01.2012 16:27

Ulan na ang patak ay namumu; bat. Hail, v. [jel] Granizar; saludar. Umulan ng mga patak na namumu; bumat. Hail, int. [jel] Salve!. Aba! Hail-fellow, n. [jelfel] Compaero ntimo. Katotong kasi. Hair, n. [jer] Pelo. Buhok, balahibo. Hairbreadth, n. [jerbredz] Lo ancho de pelo. Ang lapad ng isang buhok. Hairless, adj. [jerles] Pelado, calvo. Walang buhok, kalb, pant. Hair-pin, n. [jr-pin] Alfiler para afianzar los cabellos. Ipit, pang-ipit ng buhok. Hairy, adj. [jri] Peludo, velludo, cabelludo. Mabuhok. Halcyon, adj. [jlcin] Quieto, tranquilo. Tahimik, walang imik. Halcyon, n. [jalcin] Alcedon [ave]. Pangalan ng ibon. Hale, adj. [jel] Sano, vigoroso. Magaling, walang sakt. Half, adj. & n. [jaf] Medio; mitad. Kalahat, kabyak. Half-blood, n. [jaf-blad] Medio hermano, medio hermana. Kapatid sa am kapatid sa ina. Half-bred, n. [jfbred]

. 593 1313

29.01.2012 16:27

Mestizo, mestiza. Mestiso mestisa. Half-caste, n. [jf-kast] Mestizo, mestiza. Mestiso mestisa. Half-wit, n. [jf-wit] Bobo, tonto, necio. Gunggong, hangal. Hall, n. [jol] Sala, salon; casa de ayuntamiento; casa de un gremio colegio. Kabahayn, salas; bulwagan ng pmahalaan ng isang kapisanan ng isang paralan. Halloo, int. [jal] Hola!, ea!. An! hoy! Halloo, v. [jal] Azuzar [ los perros en la caza]; llamar uno gritando. Ipahagad sa aso; hiyawan, tawagin. Hollow, v. [jal] Consagrar, reverenciar. Sambahin, igalang. Hallucination, n. [jaliusincin] Alucinacion. Gunigun. Halo, n. [jlo] Halo halon; laureola. Limb. Halt, n. [jolt] Cojera. Pilay. Halt, v. [jolt] Cojear. Mpilay. Halter, n. [jlter] Cojo; soga, cuerda. Pily; pangsoga, panal. Halve, v. [jalv] Partir en dos mitades. Humat, bumyk. Ham, n. [jam] Jamon. Hamn.

. 594 1313

29.01.2012 16:27

Hamlet, n. [jmlet] Aldea. Nayon. Hammer, n. [jmer] Martillo. Martilyo, pamukpok. Hammer, v. [jmer] Martillar. Pumukpok. Hammock, n. [jmoc] Hamaca. Duyan. Hamper, n. [jmper] Cuvano. Kang, busl. Hamper, v. [jmper] Enredar, estorbar; encestar. Gumambal, umabala; isilid sa busl. Hamstring, n. [jmstring] Tendon de la corva. Litid. Hamstring, v. [jmstring] Desjarretar. Litirin. Hand, n. [jend] Mano. Kamy. Hand, v. [jend] Alargar; guiar por la mano. Umabt, mag-abt; umakay. Hand-barrow, n. [jnd-barro] Angarrillas. Arag-arag. Hand-bell, n. [jndbel] Campanilla. Kampanilya, munting batingaw. Handbreadth, n. [jndbredz] Palmo, lo ancho de la mano. Dangkal. Handcuff, n. [jndkaf] Manilla, esposas.

. 595 1313

29.01.2012 16:27

Damal sa kamy, pang-gapos sa kamy. Handcuff, v. [jndkaf] Maniatar. Damaln ang kamy, gapusin ang kamy. Handed, adj. [jnded] Transmitido, pasado de uno otro. Nlipat, inilipat. Handful, n. [jndful] Manojo, puado. Isang hay; dakot. Handicap, n. [jndicap] Carrera ciega con caballos de peso igualado. Unahan ng mga kabayong magkakatimbang. Handicraft, n. [jndicraft] Obra manual. Kath ng kamay. Handily, adv. [jndili] Maosamente. May kagaanan. Handiness, n. [jndines] Habilidad. Kakayahan, kaya. Handiwork, n. [jndiwerk] Obra manual. Gwaing kamay. Handkerchief, n. [jndkerchif] Pauelo. Pany, birang. Handle, n. [jndl] Mango, puo, asidero. Tangkay, puluhan, tatagnan, bitbitan. Handle, v. [jndl] Palpar, manosear; manejar. Humip, lumamas, umugit. Handling, n. [jndling] Manejo. Paraan ng kamay. Handmaid, n. [jndmed] Criada. Alilang babae. Handmaiden, n. [jndmedn]

. 596 1313

29.01.2012 16:27

Criada. Alilang babae. Handmill, n. [jndmil] Molinillo. Pangbat ng chocolate, molinilyo. Handsaw, n. [jndso] Sierra de mano. Lagar. Handsome, adj. [jndsam] Hermoso, lindo, primoroso. Maganda, mainam, marikit. Handspike, n. [jndspaik] Palanca. Panungkal, pangsual. Handwriting, n. [jndraiting] Caracter de escritura. Sulat-kamay. Handy, adj. [jndi] Manual. Magaan, kayang dalhin sa kamay. Handystroke, n. [jndistrok] Manoton, bofeton. Suntok. Handywork, n. [jndiwerk] Obra manual. Gwaing-kamay. Hang, v. [jang] Colgar, suspender; ahorcar. Ibitin, isabit; isampay, ilaylay, bitayin, bigtihin. Hanger, n. [jnguer] Lo que mantiene alguna cosa colgada. Sampayan, sabitn. Hanging, n. [jng-ing] Colgadura. Sampay, laylay, bitin. Hangman, n. [jngman] Verdugo. Berdugo, tagabitay. Hank, n. [jank] Madeja de hilo. Madeha ng sinulid.

. 597 1313

29.01.2012 16:27

Hanker, v. [jnker] Ansiar, apetecer. Maghangad, pumita, manabik. Hankering, n. [jnkering] Ansia, antojo. Hangad, pita, pananabik. Hap, n. [jap] Caso, ocasion; accidente. Bagay, pagkakataon; sakun. Hap, v. [jap] Acontecer, suceder. Mangyari, magktaon. Hap-hazard, n. [jap-jzard] Accidente. Sakun. Hapless, adj. [jples] Desgraciado, desventurado, miserable. Sawing palad, ab, kulang palad. Haply, adv. [jpli] Quiza quizas. Kaipal, marahil. Happen, v. [jpn] Acontecer, suceder. Mangyari, magkataon. Happily, adj. [jpili] Dichosamente, felizmente. May kaginghawahan. Happiness, n. [jpines] Felicidad, dicha. Ginghawa, kaginghawahan. Happy, adj. [jpi] Feliz, bienaventurado, dichoso. Maginghawa. Harangue, n. [jrang] Arenga, oracion. Pangungusap, pananalit. Harangue, v. [jrang] Arengar. Manalit, mangusap. Harass, v. [jras] Cansar, fatigar.

. 598 1313

29.01.2012 16:27

Pumagod, yumamot, uminip. Harbinger, n. [jrbindcher] Precursor. Nangunguna. Harbor, n. [jrbor] Albergue; puerto; asilo. Kanlungan, silungn, daungn. Harbor, v. [jrbor] Albergar, hospedar. Kumanglong, sumilong. Hard, adj. [jard] Duro; dificil; penoso, trabajoso; cruel, severo. Matigas, batibot, mahirap; mabagsik. Harden, v. [jardn] Endurecer (se). Magmatigas, tumigas. Hard hearted, adj. [jardjarted] Duro de corazon, insensible. Mapagmatigas na loob, walang aw. Hardihood, n. [jrdijud] Atrevimiento, valor. Pangahas, tapang. Hardily, adv. [jrdili] Osadamente. May kapangahasan. Hardly, adv. [jrdli] Apenas, dificilmente. Bahagy, may kahirapan. Hardness, n. [jrdnes] Dureza; dificultad. Tigas, katigasan; kahirapan. Hardship, n. [jrdship] Opresin, trabajo, molestia. Hirap, pagal, kapagalan, ligalig, bagabag. Hardware, n. [jrdwer] Ferretera, quinquellera. Mga bagay na pinanday. Hardy, adj. [jrdi] Osado, atrevido, intrpido. Pangahas, malakas ang loob. Hare, n. [jr]

. 599 1313

29.01.2012 16:27

Liebre. Koneho. Hare-brained, adj. [jr-brend] Atordido, atolondrado. Tulg. Harelipped, adj. [jrlipt] Labihendido. Lawt ang lab. Harem, n. [jrem] Harem. Kinaroroonan ng mga asawa ng sultan. Hark, int. [jark] He! oye!. Hoy! pakinggan mo! Harlequin, n. [jrlekin] Arlequin, bufon. Mapagpatawa, pusong. Harlot, n. [jrlot] Ramera, puta. Masamang babae, patutot. Harm, n. [jarm] Mal, dao. Sakt, hirap, panganyay. Harm, v. [jarm] Daar, injuriar, ofender. Sumakt, sumir , magpanganyay. Harmful, adj. [jrmful] Daoso, perjudicial. Nakasasam, nakasasakt. Harmless, adj. [jrmles] Sin dao. Hind nakasasam. Harmonise, v. [jrmonaiz] Ajustar, concertar. Itugm, ibagay sa tinig. Harmony, n. [jrmoni] Armona. Pagkakatugm. Harness, n. [jrnes] Arreos de un caballo, guarniciones. Paningkaw.

. 600 1313

29.01.2012 16:27

Harness, v. [jrnes] Enjaezar. Magsinkaw. Harp, n. [jarp] Arpa. Alp. Harp, v. [jarp] Tocar taer el arpa. Tumugtog ng alp. Harpist, n. [jrpist] Arpista. Mnunugtog ng alp. Harpoon, n. [jrpun] Arpon. Salapng. Harpooner, n. [jarpner] Arponero. Mnanalapang. Harpy, n. [jrpi] Arpa. Taong sakm. Harrow, n. [jrro] Grada, rastro. Paragos. Harrow, v. [jrro] Desmenuzar la tierra con rastro. Buhaghagin ang lup. Harry, v. [jrri] Molestar, cansar; robar. Yumamot, pumagod; mangdwit. Harsh, adv. [jarsh] spero; agrio; rigido, duro, austero. Maaskad, mapakl; maasim; masungit. Harshness, n. [jrshnes] Aspereza; rudeza. Askad; sungt. Hart, n. [jart] Ciervo. Usang lalake. Hartshorn, n. [jrtsjorn] Cuerno de ciervo.

. 601 1313

29.01.2012 16:27

Sungay ng us. Harum-scarum, adv. Inconstante, precipitado. Walang tiyag, pabigl-bigl. Harvest, n. [jrvest] Cosecha; agosto. Paggapas, pag-ani. Harvest, v. [jrvest] Cosechar, hacer el agosto. Gumapas, umani. Harvester, n. [jrvester] Cosechero, agostero. Ang gumagapas, ang umaani. Harvest-home, n. [jrvest-jum] La cancion de los segadores al tiempo de recoger las mieses. Ang pag-aawitan sa pag-aani. Hash, n. [jash] Picadillo, jigote. Isang lutung tinadtad. Hash, v. [jash] Picar, hacer pedazos menudos alguna cosa. Tadtarn. Hasp, n. [jasp] Aldaba de candado. Seradura, kandado. Hasp, v. [jasp] Cerrar con aldaba. Ikandado. Haste, n. [jest] Priesa, presteza, precipitacion. Pagmamadal, pagmamaliks. Hasten, v. [jesn] Acelerar, apresurar, precipitar. Magmadali, magtumulin. Hastily, adv. [jstili] Aceleradamente, apresuradamente. May kadalian. Hastiness, n. [jstines] Prieza, presteza, prontitud. Dali, liks, tulin. Hasty, adj. [jsti]

. 602 1313

29.01.2012 16:27

Pronto, apresurado. Madal, matulin, maliksi. Hat, n. [jet] Sombrero. Sombrero, salakot. Hatch, n. [jatch] Pollada, nidada. Halimhim, pagpis ng itlog. Hatch, v. [jatch] Empollar. Humalimhim, pumis. Hatchet, n. [jchit] Destral, hacha pequea. Palataw, munting palakol. Hate, n. [jet] Odio, aborrecimiento. Poot, yamot. Hate, v. [jet] Odiar, detestar. Mapoot, yumamot. Hateful, adj. [jtful] Aborrecible, malvolo, detestable. Kapootpoot, nakayayamot. Hatred, n. [jtred] Odio, aborrecimiento. Poot, yamot. Hatter, n. [jtter] Sombrerero. Magsosombrer. Haughtily, adj. [jtili] Orgullosamente. May pagkapalal. Haughtiness, n. [jtines] Orgullo, altivez. Kahambugan, kapalaluan. Haughty, adj. [jti] Altanero, altivo, orgulloso. Hambog, palal, mayabang. Haul, n. [jol] Estiron. Hila, baltak, batak.

. 603 1313

29.01.2012 16:27

Haul, v. [jol] Tirar, arrastrar con violencia. Humila, bumaltak; bumatak. Haum, n. [jom] Paja, rastrojo. Dayami. Haunch, n. [janch] Anca. Pig. Haunt, n. [jant] Guarida; hbito, costumbre. Yungib; gaw, asal, ugal. Haunt, v. [jant] Frecuentar, rondar. Lumag, tumanod. Have, v. [jev] Haber, tener, poseer. Magka, magkaroon, mayroon. Haven, n. [jevn] Puerto, abrigo, asilo. Daungn, kanlungan. Haversack, n. [jversak] Saco basto para llevar viveres. Balutan ng pagkain. Havoc, n. [jvoc] Ruina, destruccion. Pagkasir, pagkawasak. Haw, n. [jo] Balbucencia. Pagkautal. Haw, v. [jo] Tartamudear. Umutal, mautal. Hawk, n. [joc] Halcon. Lawin. Hawk, v. [joc] Hacer con halcon; hacer esfuerzo para arrojar los esputos. Manglawin; dumabak. Hawk-eyed, adj. [jocid] El que tiene la vista penetrante.

. 604 1313

29.01.2012 16:27

Matalas ang mat. Hawser, n. [jser] Guindaleza. Malaking lubid. Hay, n. [jey] Heno, yerba seca. Tuyong damo. Haycock, n. [jykok] Pila de heno. Salansan ng tuyong damo. Hayloft, n. [jyloft] Henil. Taguan ng damong tuy. Hayrick, n. [jyric] Pila de heno. Buntong ng damong tuy, mandal. Haystack, n. [jstak] Pila de heno. Mandal. Hazard, n. [jzard] Casualidad, acaso. Pagkakataon, kapalaran. Hazard, v. [jzard] Arriesgar, aventurar. Mangahas, magbaka-sakal. Hazardous, adj. [jzerdes] Peligroso, arriesgado. Mapanganib. Haze, n. [jez] Niebla. Ambon. Hazel, adj. [jzel] Castao. Kuyomangg. Hazy, adj. [jzi] Anieblado, nublado. Maulap. He, pron. [ji] l. Siya (lalake). Head, n. [jed]

. 605 1313

29.01.2012 16:27

Cabeza; jefe, principal. Ulo, pun; pangulo. Head, v. [jed] Gobernar, dirigir, degollar. Mamun; pumugot ng ulo. Headache, n. [jdek] Dolor de cabeza. Sakt ng ulo. Headdress, n. [jdres] Cofia, tocado. Damit sa ulo. Headland, n. [jdlnd] Cabo, promontorio, punta. Punt, dungot. Headless, adj. [jdles] Degollado; ignorante. Pugt ang ulo; hangal, tunggak. Headlong, adj. [jdlong] Temerario, imprudente. Pangahas, walang bait. Headpiece, n. [jdpiz] Morrion, casco, yelmo. Suot sa ulo. Head quarters, n. [jd-cuarters] Cuartel general. wian ng lahat ng kawal. Headsman, n. [jdzman] Degollador, verdugo. Berdugo, mmumugot ng ulo. Headspring, n. [jdspring] Fuente, origen. Bukl, simul. Headstall, n. [jdstol] Cabezada del freno. Kabesada. Headstrong, adj. [jdstrong] Testarudo, obstinado. Matigas ang ulo. Headway, n. [jdwey] Adelantamiento de navio; buen xito. Lakad na patuloy ng sasakyan; mabuting kapalaran.

. 606 1313

29.01.2012 16:27

Heady, adj. [jdi] Temerario, obstinado. Pangahas, matigas ang ulo. Heal, v. [jil] Sanar, curar. Magpagalng, gumamot. Health, n. [jelz] Salud, sanidad. Kagalingan, kaigihan ng katawan. Healthful, adj. [jlzful] Sano, saludable, salubre. Nakagagaling, nakabubuti sa katawan. Healthy, adj. [jlzi] Sano. Magaling. Heap, n. [jip] Monton. Bunton, salansan. Heap, v. [jip] Amontonar, acumular. Magbunton, magsalansan. Hear, v. [jir] Oir, entender; escuchar. Marinig; duminig, umulinig. Hearer, n. [jrer] Oyente, oidor. Tagadinig, nakikinig. Hearing, n. [jring] Oido; audiencia. Pakinig, pangdinig, ding. Hearken, v. [jarcn] Escuchar, atender. Makinig; pakinggan; manainga; dinggin. Hearsay, n. [jrsey] Rumor, fama. Alingawngaw, salisalitaan, balit. Hearse, n. [jrs] Ataud, fretro. Kabaong, ataul. Heart, n. [jart] Corazon, interior.

. 607 1313

29.01.2012 16:27

Pus, loob, kalooban. Heart-breaking, n. [jrt-briking] Congoja, angustia. Pagkabagbag ng pus. Heart-felt, adj. [jrt-felt] Sentido en el fondo del corazon. Taos sa pus, buhat sa pus. Hearth, n. [jarz] Fogon. Pugn, apuyn. Heartily, adv. [jrtili] Sinceramente, condialmente. Ng boong pus. Heartiness, n. [jrtines] Sinceridad, cordialidad. Pagtatapat-loob. Heartless, adj. [jrtles] Cobarde; pusilnime; inclemente. Dwag, takt; walang aw, walang habag. Heartlessness, n. [jartlesnes] Falta de nimo. Kahinaan ng loob. Heart-rending, n. [jrt-rending] Agudo, penetrante. Taos sa loob, damdamin ng kalooban. Heart-sick, n. [jrtsic] Dolorido, afligido. Panglaw, lumbay, hambal. Hearty, adj. [jrti] Sincero, alegre. Tapat, masay. Heat, n. [jit] Ardor, calor. Init. Heat, v. [jit] Calentar. Painitin; mag-init. Heathen, adj. [jidzn] Gentlico. Hind kristyano. Heathen, n. [jidzn]

. 608 1313

29.01.2012 16:27

Gentil, pagano. Taong hind ebreo. Heathenish, adj. [jdznish] Gentlico. Nauukol sa hind ebreo hind taga Israel. Heave, n. [jiv] Esfuerzo para levantarse; elevacion. Pagbangon, pagtaas. Heave, v. [jiv] Alzar, levantar alguna cosa del suelo. Bumuhat, umals, itaas, ibangon. Heaven, n. [jevn] Cielo, firmamento. Langit. Heavenly, adj. [jvnli] Celeste, divino. Nauukol sa langit. Heavenly, adv. [jvnli] Celestialmente. May kinalaman sa langit. Heavenward, adv. [jvnward] Hcia el cielo. Sa dakong langit. Heaver, n. [jver] Alza prima, el que levanta. Pang-als, taga-taas. Heavily, adj. [jvili] Pesadamente. May kabigatan. Heavy, adj. [jvi] Grave, pesado. Mabigat, matind. Hebrew, adj. [jbru] Hebrico. Nauukol sa hudyo ebreo. Hebrew, n. [jbru] Hebreo. Hudy, ebreo. Hecatomb, n. [jcatomb] Hecatomba. Paghahaing ginagaw noong una sa kanilang mga dyos.

. 609 1313

29.01.2012 16:27

Hectic, adj. & n. [jctic] Htico. Nattuy; lagnat, tisis. Hector, n. [jctor] Fanfarron. Hambog, mayabang. Hedge, n. [jedch] Seto, vallado. Bakod. Hedge, v. [jedch] Cercar con un seto. Bakuran. Hedge row, n. [jdch-ro] La serie de rboles arbustos en los cercados. Mga punong kahoy na nakabakod. Heed, n. [jid] Cuidado, atencion, precaucion. Ingat, lingap, kaling, pagtingn. Heed, v. [jid] Atender, observar, notar. Mag-ingat, lumingap, kumaling, tignan. Heedful, adj. [jdful] Vigilante, atento, cuidadoso. Maingat, mabait. Heedless, adj. [jdles] Descuidado, negligente. Pabay, walang bahal. Heel, n. [jil] Talon. Sakong. Heel, v. [jil] Taconear. Tumadyak. Heft, n. [jeft] Esfuerzo, peso. Sikap; bigat. Heifer, n. [jfer] Becerra, ternera, vaquillo. Bakang dumalaga. Height, n. [jet] Altura, elevacion.

. 610 1313

29.01.2012 16:27

Taas, tayog. Heighten, v. [jetn] Realzar, exaltar. Itaas, pataasin, patayugin. Heinous, adj. [jnes] Atroz, odioso, abominable. Kakilakilabot, nakapopoot, nakaririmarim. Heir, n. [jer] Heredero. Ang nagmamana [lalake]. Heirdom, n. [jerdom] Herencia. Pagmamana. Heiress, n. [jeres] Heredera. Ang nagmamana [babae]. Heirloom, n. [jerlum] Vnculo de bienes muebles. Mana. Hell, n. [jel] Infierno. Impyerno. Hellish, adj. [jlish] Infernal, malvado. Nauukol sa impyerno. Helm, n. [jelm] Timon. Timon, ugit ng sasakyan. Helmet, n. [jlmet] Yelmo. Panakp sa ulot mukh. Help, n. [jelp] Ayuda, auxilio, asistencia, apoyo. Tulong, abuloy, saklolo. Help, v. [jelp] Ayudar, asistir, socorrer. Tumulong, umabuloy, sumaklolo. Helper, n. [jlper] Auxiliador, socorredor. Tagatulong, mapagtulong, mapag-abuloy, mapagsaklolo. Helpful, adj. [jlpful]

. 611 1313

29.01.2012 16:27

Util. Nakatutulong. Helpless, adj. [jlples] Desamparado, abandonado. Walang tumulong, walang mag-ampon. Helpmate, n. [jlpmet] Compaero, asistente. Katulong, katwang, kasama. Helter skelter, adv. [jlter-skelter] A trochemoche, en desorden. Pasabogsabog. Helve, n. [jelv] Mango, astil de hacha. Puluhan ng palakol. Hem, n. [jem] Ribete. Lup, tutop. Hem, v. [jem] Ribetear. Lupiin, tutupn. Hemisphere, n. [jmisfir] Hemisferio. Kalahating bilog. Hemorrhage, n. [jmeredch] Hemorragia. Balinguyngoy, agas ng dug. Hemp, n. [jemp] Abaca. Abak. Hen, n. [jen] Gallina. Inahng manok. Hence, adv. [jens] De aqu, por esto. Dahil dito, anopat. Henceforth, adv. [jnsforz] De aqui en adelante, en lo venidero. Mul ngayon, buhat ngayon. Hen coop, n. [jn-cup] Gallinero. Tangkal, kulungan ng manok.

. 612 1313

29.01.2012 16:27

Her, pron. [jer] Su, de ella. Kanya, niya [babae]. Herald, n. [jrald] Heraldo, precursor. Tagapagpauna. Heraldic, adj. [jerldic] Herldico. Nauukol sa tagapagpauna. Herb, n. [jerb] Yerba; legumbre. Dam; gulay. Herbage, n. [jrbedch] Herbaje. Dam. Herbalist, n. [jrbalist] Herbolario. Manggagamot sa pamamagitan ng dam. Herculean, adj. [jerkilian] Hercleo. Lubhang malakas. Herd, n. [jerd] Manada, hato, rebao, grey. Kawan, kban. Herd, v. [jerd] Ir en manadas hatos, asociarse. Magkawankawan, magsasama. Herdsman, n. [jrdsman] Guarda de ganado. Tagapag-alag ng kawan, pastor. Here, adv. [jir] Aqu, ac. Dito, dini. Hereabout or Hereabouts, adv. [jirebaut(s)] Aqu al rededor. Dito sa palibot. Hereafter, adv. [jirafter] En el tiempo venidero, en lo futuro. Magpamul ngayon, mul ngayon. Hereafter, n. [jirafter] Estado venidero.

. 613 1313

29.01.2012 16:27

Ang hinaharap. Hereat, adv. [jierat] A este esta, por eso. Dahil dito. Hereby, adv. [jirbay] Por esto. Dahil dito. Heriditary, adj. [jirditari] Hereditario. Minamana. Herefrom, adv. [jirfrom] De aqu. Mul rito. Herein, adv. [jerin] En esto, aqu dentro. Dito ng, sa loob nito. Hereinto, adv. [jierntu] En esto, aqu dentro. Dito ng, sa loob nito. Hereof, adv. [jierf] En esto, de aqu. Mul rito. Hereon, adv. [jiern] Sobre esto. Dito sa. Heresy, n. [jresi] Hereja. Malng pananampalataya. Heretic, adv. [jretic] Hereje. May maling pananampalataya. Hereto, adv. [jirtu] A esto. Dito sa; hanggang dito. Heretofore, adv. [jiertufr] En otro tiempo, antes; hasta aqu. Noong una; hanggang ngayon. Hereunto, adv. [jierant] A esto. Dito sa, hanggang dito. Hereupon, adv. [jierapn]

. 614 1313

29.01.2012 16:27

Sobre esto. Dahil dito. Herewith, adv. [jierwz] Con esto. Dito ng, dahil dito. Heritage, n. [jritedch] Herencia. Mamanahn. Hermetic, adj. [jermtic] Hermtico. Lubhang sarado. Hermit, n. [jrmit] Ermitao, anacoreta. Ermitanyo, taong nananahan ng hiwalay sa madl. Hermitage, n. [jrmitedch] Ermita. Dakong tahanan ng ermitanyo. Hero, n. [jro] Hroe. Bayani. Heroic(al), adj. [jiric(al)] Herico. Bayani. Heroine, n. [jroin] Heroina. Babaing bayani. Heroism, n. [jirism] Heroismo. Kabayanihan, pagkabayani. Heron, n. [jron] Garza. Tagak. Heronry, n. [jronri] Lugar para criar las garzas. Dakong pinag-aalagaan sa mga tagak. Hers, pron. [jers] Suyo, de ella. Kanya, niya (babae). Herself, pron. [jerslf] Ella misma. Siya man, siya rin (babae).

. 615 1313

29.01.2012 16:27

Hesitate, v. [jsitet] Vacilar, dudar. Mag-alanganin, mag-alangan. Hesitation, n. [jesitcien] Hesitacion, duda, perplejidad. Pag-aalanganin, pag-aalangan. Heteroclite, adj. & n. [jteroclait] Heterclito, irregular. Walang tuos, walang ayos. Heterogeneous, adj. [jeterodchnies] Heterogenio. Halohal, samotsamot. Hew, v. [jiu] Tajar, cortar con hacha; lear. Magsibak, magsipak; mangahoy. Hewer, n. [juer] Leador. Mngangahoy. Hexagon, n. [jcsagon] Hexgono. Plano na may anim na gilid. Hexangular, adj. [jecsnguiular] Lo que tiene seis ngulos. May anim na sulok. Hey, int. [je] He!. Eh. Heyday, n. [jde] Alegra, gozo. Say, galak. Hiatus, n. [jietes] Grieta, hendidura. Bitak, pwang, gwang. Hibernal, adj. [jaibrnal] Invernizo, invernal. Nauukol sa tagginaw. Hibernian, n. [jaibrnian] Irlandes. Irlands, taga Irlanda. Hiccough, n. [jcap] Hipo.

. 616 1313

29.01.2012 16:27

Sink. Hiccough, v. [jcap] Padecer hipo. Magsink. Hidden, adj. [jdn] Oculto, recndito. Lingd, tag. Hiddenly, adv. [jdnli] Escondidamente, secretamente. Palingd, patag, lihim. Hide, n. [jid] Cuero, piel. Katad; kwero, balt. Hide, v. [jid] Esconder, ocultar, encubrir. Maglingd, magtag, maglihim. Hideous, adj. [jdies] Repugnante, feo, horrible. Pangit, kalait-lait. Hiding-place, n. [jiding-ples] Escondite, escondrijo. Taguan, lungg. Hie, v. [jai] Darse priesa. Magmadal. Hierarchy, n. [jierarki] Jerarqua. Taas ng ibang kalagayan ng mga anghel at mga par. Hieroglyphic, n. [jairoglfic] Jeroglfico. Larawang titik na may kahulugan. Higgle, v. [jigl] Regatear. Tumawad. High, adj. [jai] Alto, elevado. Mataas, matayog; buny. High, adv. [jai] Arriba. Sa itaas. High-altar, n. [jai-altar]

. 617 1313

29.01.2012 16:27

Altar mayor. Pangulong damban. High-born, n. [ji-born] Noble, ilustre por nacimiento. Ank-mahal, ank-ginoo. High-coloured, adj. [jai-colord] Subido de color. Mapusyaw (na kulay). High-flown, adj. [jai-flon] Altivo, orgulloso. Mapagmataas, palal. Highland, n. [jilend] Tierras montaosas. Lupang palabundukin. Highlander, n. [jilander] Montaez. Taga bundok, taga itaas. Highly, adv. [jili] Altamente, en sumo grado. May kataasan, npakainam. High-minded, adj. [jai-mainded] Arrogante, de elevados pensamientos. Magilas; mabait. Highness, n. [jines] Altura, elevacion, alteza. Taas, kataasan; kamahalan. Highroad, n. [jirod] Camino real. Langsangang tuloy-tuluyan. High-spirited, adj. [ji-spirited] Osado, atrevido. Pangahas. Hight, n. [jit] Altura. Taas. Highway, n. [jiwe] Camino real. Langsangang tuloy-tuluyan. Highwayman, n. [jiueman] Bandolero, salteador de caminos. Tulisan, manghaharang, mangdadambong.

. 618 1313

29.01.2012 16:27

Hilarious, adj. [jilrius] Alegre. Masay. Hilarity, n. [jilriti] Alegria, regocijo. Say, galak, kasayahan, kagalakan. Hill, n. [jil] Collado, cuesta, colina. Burl, munting bundok. Hillock, n. [jloc] Colina, montecillo. Burl, munting bundok. Hilly, adj. [jli] Montaoso. Mabur l. Hilt, n. [jilt] Puo de espada. Puluhan ng tabak. Him, pron. [jim] Le, l. Sa kanya (lalake). Himself, pron. [jimslf] l mismo. Sa kanya ng, sa kanya man, sa kanya rin (lalake). Hind, adj. [jind] Trasero, posterior. Likod, likuran, hul, hulihn. Hind, n. [jind] Cierva. Usang babae. Hinder, adj. [jinder] Posterior, trasero. Likuran, hulihn. Hinder, v. [jnder] Impedir, embarazar, poner obstculos. Umabala, gumambal, humadlang, sumansal. Hinderance, n. [jnderans] Impedimento, obstculo. Abala, gambal. Hindermost, adj. [jindermost] Postrero.

. 619 1313

29.01.2012 16:27

Khulihulihan. Hindmost = hindermost. Hindoo, n. [jind] El natural del Hindostan. Taga India, taga Indostan. Hindrance = Hinderance. Hinge, n. [jindch] Gozne, bisagra. Bisagra, pangkawing. Hinge, v. [jindch] Engoznar. Ikawng. Hint, n. [jint] Insinuacion. Uyok, udyok, sulsol. Hint, v. [jint] Insinuar. Mag-uyok, mag-udyok, magsulsol. Hip, n. [jip] Cadera. Pig. Hippodrome, n. [jpodrom] Hipdromo. Dakong pinaglalaruan ng punahan ng kabayo. Hipshot, adj. [jpshot] Descaderado. Hingkod. Hire, n. [jir] Alquiler, salario. Upa, bayad. Hire, v. [jir] Alquilar, asalariar. Umupa; bumayad; upahan, bayaran. Hireling, n. [jirling] Jornalero, hombre mercenario. Mang-aaraw, nagpapaupa. Hirsute, adj. [jirsit] Hirsuto, velludo. Mabalahibo, mabulo. His, pron. [jis]

. 620 1313

29.01.2012 16:27

Su, suyo, de l. Kanya, niya (lalake). Hiss, v. [jis] Silbar. Sumutsot, sumipol; humuni. Hist, int. [jist] Chito! chiton!. Sht...! Historian, n. [jistrian] Historiador. Mnanalaysay, mnunulat ng kasaysayan. Historic, adj. [jistric] Histrico. Nauukol sa kasaysayan. Historical = Historic. History, n. [jstori] Historia. Kasaysayan, istorya. Hit, n. [jit] Golpe; alcance. Hampas, bugbog; tam. Hit, v. [jit] Pegar, golpear; acertar. Humampas, pumal, bumugbog; tumam. Hitch, n. [jitch] Vuelta de cabo; impedimento. Buhl; kapansanan. Hitch, v. [jitch] Enganchar. Magsingkaw. Hither, adv. [jdzer] Ac, este fin. Dito, dini. Hitherto, adv. [jdzertu] Hasta aqu, hasta ahora. Hanggang dito, hanggang ngayon. Hive, n. [jiv] Colmena, enjambre. Bahay-pukyutan. Hive, v. [jiv] Enjambrar.

. 621 1313

29.01.2012 16:27

Magtipon, mag-ipon. Ho, int. [jo] He, mira, hola!. Hoy! Hoa, int. = Ho. Hoar, adj. [jor] Blanco, cano. Maput, kulay uban. Hoard, n. [jord] Monton, tesoro escondido. Bonton, salansan; yamang nakatag. Hoard, v. [jord] Atesorar, acumular. Magtipon, magipon, mag-bunton, magsalansan. Hoarfrost, n. [jrfrost] Escarcha. Hamog na namumu. Hoarse, adj. [jors] Ronco, enronquecido. Pas, namamalat. Hoarseness, n. [jrsnes] Ronquera. Pos, pamamaos. Hoary, adj. [jri] Blanco, blanquecino, cano. Maput, banin. Hoax, n. [jocs] Engao; burla. Day; bir . Hoax, v. [jocs] Engaar, burlar. Dumay; bumir . Hobble, v. [jobl] Cojear, andar cojeando. Mpilay, humingkod. Hobble, n. [jobl] Cojera. Play. Hobbyhorse, n. [jbijors] Caballico con que juegan los nios. Kabakabayuhan.

. 622 1313

29.01.2012 16:27

Hobgoblin, n. [jobgblin] Duende, espectro. Dwende, katatakutn. Hod, n. [jod] El arteson en que el peon lleva el mortero al albail. Panghakot ng lary, sak. Hoe, n. [jo] Azada, azadon. Asarol. Hoe, v. [jo] Cavar con azada azadon. Mag-asarol. Hog, n. [jog] Puerco, cerdo. Baboy. Hoggish, adj. [jguish] Porcuno. Salaul. Hoiden, n. [jidn] Mozo agreste. Bataang musmos. Hoist, v. [jist] Alzar, izar. Magtaas, bumuhat; buhatin, itaas. Hold, n. [jold] Presa. Hawak, tangan. Hold, v. [jold] Asir, agarrar, mantener, sostener. Hawakan, tagnan, pigilan. Hole, n. [jol] Agujero, cavidad, hueco. Butas, pwang, hukay. Holiday, n. [jlidey] Dia de fiesta. Pist, araw na pangilin. Holiness, n. [jlines] Santidad, beatitud. Kasantusan, kabanalan. Holland, n. [jland] Holanda.

. 623 1313

29.01.2012 16:27

Olanda. Hollow, adj. [jlo] Hueco. Walang lamn, gwang. Hollow, n. [jlo] Cavidad; caverna. Hukay; lungg. Hollow, v. [jlo] Excavar, ahuecar. Humukay, bumutas. Holster, n. [jlster] Funda de pistola. Kaloban ng rebolber. Holy, adj. [jli] Santo, pio. Banal, sant. Holy water, n. [jli-water] Agua bendita. Agwa bendita. Holy week, n. [jli uik] Semana santa. Mahal na araw. Homage, n. [jmedch] Homenaje, reverencia. Galang, pitagan. Homage, v. [jmedch] Reverencia. Gumalang. Home, n. [jum] Casa propia, morada patria. Bahay na wian, tahanan, inang-bayan. Home, adv. [jum] A su propia casa; su tierra pais. uw. Homeless, adj. [jmles] Sin casa ni hogar. Walang sukat mtahanan. Homely, adj. [jmli] Casero. Pangbahay; hind mapagpanaog. Homemade, adj. [jmmed]

. 624 1313

29.01.2012 16:27

Hecho en casa. Yar sa bahay. Homesick, adj. [jmsik] Nostlgico. Balis, ibig sa sarili. Homespun, adj. [jmspun] Casero. Pangbahay. Homestead, n. [jomsted] Tierra de labranza. Lupang bukir n. Homeward, adj. [jmward] Hcia casa. Sa dakong sarili, sa gawng sarili. Homicidal, adj. [jmisidal] Homicida. Mmamatay-tao. Homicide, n. [jmisid] Homicidio. Pagpalay ng tao. Homilist, n. [jmilist] El predicador que predica homilias. Par pastor na tagapagsermon. Homogeneous, adj. [jomodchnies] Homogneo. Magkakaur magkakabagay. Hone, n. [jon] Piedra de afilar navajas de afeitar; piedra amoladera. Hasan, tlaran. Honest, adj. [jnest] Honesto, justo, casto. Matimtiman, mahinahon, mabait, tapat na loob. Honesty, n. [jnesti] Honestidad, justicia. Katimtimang-loob, hinahon, bait. Honey, n. [jni] Miel. Pulot-pukyutan, pulot. Honey-comb, n. [jni-comb] Panal. Bahay-pukyutan.

. 625 1313

29.01.2012 16:27

Honey moon, n. [jni-mun] Luna de miel, primer mes de casados. Mga unang araw ng bagong kasal. Honor, n. [jnor] Honra, honor. Dangal, karangalan; paunlak, puri, kapurihan. Honor, v. [jnor] Honrar, reverenciar, respetar. Magparangal, magpaunlak, pumuri, gumalang. Honorable, adj. [jonrabl] Honorable. Marangal, karangal-dangal. Honorary, n. [jonrari] Honorario. Pangdangal; bayad. Hood, n. [jud] Caperuza. Panakp sa ulo. Hoodwink, v. [jdwinc] Vendar uno los ojos; engaar. Magpir ng; mangday. Hoof, n. [juf] El casco de las bestias caballares. Kuko ng kabayo, kuko ng hayop. Hook, n. [juk] Anzuelo, garfio, gancho. Tag, sim, kawng, kalawt. Hook, v. [juk] Enganchar; atrapar, engatuzar. Kumalawit; kibitn. Hooked, adj. [juct] Enganchado, encorvado. Baluktot. Hoop, n. [jup] Cerco de barril. Pamigkis ng barriles, buklod. Hoop, v. [jup] Cercar. Bigkisin ang barriles. Hoot, n. [jut] Grito, ruido.

. 626 1313

29.01.2012 16:27

Sigaw, hiyaw; ingay. Hoot, v. [jut] Gritar. Sumigaw, humiyaw. Hop, n. [jop] Salto, brinco. Lukso, kandirt. Hop, v. [jop] Saltar, cojear de un pie. Kumandir t, lumuks, lumundag. Hope, n. [jop] Esperanza. Pag asa, asa. Hope, v. [jop] Esperar. Umasa. Hopeful, adj. [jpful] Esperanzado. Maaasahan. Hopeless, adj. [jples] Desesperado. Walang pag-asa. Horde, n. [jord] Horda, ranchera. Bunton ng tao. Horizontal, adj. [jorizntal] Orizontal. Pahig. Horn, n. [jorn] Cuerno. Sungay. Horned, adj. [jrned] Cornudo. May sungay, sungayn. Hornet, n. [jrnet] Tbano, abejon. Putakt, bubuyog. Horn pipe, n. [jorn pip] Gaita. Tambul. Horny, adj. [jrni]

. 627 1313

29.01.2012 16:27

Hecho de cuerno. Yaring sungay. Horrible, adj. [jribl] Horrible, terrible. Kakilakilabot, kasindaksindak, katakot-takot. Horrid, adj. [jrrid] Horrible, tenebroso. Nakakikilabot, nakasisindak. Horrific, adj. [jrrific] Horrfico, horroroso. Kasindaksindak, katakot-takot, kakilakilabot. Horror, n. [jror] Horror, terror, espanto. Sindak, kilabot. Horse, n. [jors] Caballo. Kabayo. Horseback, n. [jrsbek] Lomo de caballo. Likod ng kabayo. Horsefly, n. [jrsflai] Moscarda. Bangaw. Horsehair, n. [jorsjer] Crin de caballo. Buhok ng kabayo. Horselaugh, n. [jrslaf] Carcajada. Halakhak. Horseleech, n. [jrslich] Sanguijuela. Lint. Horseman, n. [jrsman] Jinete. Hinete, marunong sumakay sa kabayo. Horseplay, n. [jrspley] Chanza pesada. Masamang bir. Horserace, n. [jrsreis] Carrera de caballos. Punahan ng kabayo.

. 628 1313

29.01.2012 16:27

Horse shoe, n. [jrs siu] Herradura de caballo. Bakal sa paa ng kabayo. Horsewhip, n. [jrswip] Ltigo. Panghagupit, ltigo. Horticulture, n. [jrtikulchur] Horticultura. Paghahalaman. Horticulturist, n. [jortiklchurist] Hortelano, jardinero. Maghahalamn, ang naghahalaman. Hosanna, int. [josna] Hosana. Onsana, mligtas ka naw! Hose, n. [jos] Medias. Medyas. Hosier, n. [jsier] Mediero. Ang nagtitinda ng medyas. Hospitable, adj. [jspitabl] Hospitalario, caritativo. Mapagpatuloy, maawain, magandang loob. Hospital, n. [jspital] Hospital. Ospital, bahay-pgamutan. Hospitality, n. [jospitliti] Hospitalidad. Pagpapatuloy, pagmamagandang-loob. Host, n. [jost] Huesped, mesonero, posadero; hueste, ejrcito. May-bahay, may-ptuluyan, may pnauhin; hukb. Hostage, n. [jstedch] Rehen. Taong niiwan sa kaaway na siyang nananagot sa kyarian. Hostess, n. [jstes] Posadero, mesonera, huspeda. Babaing may ptuluyang bahay. Hostile, n. [jstil] Hostil.

. 629 1313

29.01.2012 16:27

Nanghahamn. Hostility, n. [jostliti] Hostilidad. Hamon. Hostler, n. [jstler] Mozo de paja y cebada. Sota, tagapag-alag ng kabayo. Hot, adj. [jot] Clido, caliente. Mainit, nakapapas. Hot-bed, n. [jot-bed] Cuadro de huerta cubierto de capas de estiercol. Punlaan. Hotel, n. [jtel] Hotel. Otl. Hot-headed, adj. [jot-jded] Fogoso, colrico. Mainit ang ulo. Hothouse, n. [jtjaus] Estufa. Apuyn. Hotly, adv. [jtli] Con calor; violentamente. May kainitan; masidh, mapusok. Hotness, n. [jtnes] Calor, furor. Init, pusok. Hotspur, n. [jotspr] Colrico, exaltado. Mainit ang ulo. Hough, n. [joc] Jarete. Kalamnan ng bint. Hound, n. [jund] Sabueso. Asong galgo. Hound, v. [jund] Perseguir con perros de caza. Pangasuhin, ipahabol sa asong pangaso. Hour, n. [uar]

. 630 1313

29.01.2012 16:27

Hora. Oras. Hourly, adv. [uarli] A cada hora. Oras-oras. House, n. [jus] Casa, familia. Bahay, sangbahayan. House-breaker, n. [jus-briker] Ladron. Magnanakaw. House-hold, n. [jus-jold] Familia. Sangbahayan. House-holder, n. [jus-jolder] Amo de la casa, padre de familia. Pun ng sangbahayan. House-keeper, n. [jus-kper] Amo de llaves. Taga ingat ng bahay, bantay-bahay. Housekeeping, n. [juskiping] Gobierno domstico. Pamamahal sa bahay. Housemaid, n. [jusmed] Criada de casa. Alilang babae sa bahay. Housewife, n. [juswaif] Ama de una casa, madre de familia. Ina ng sang mag-anak. Hovel, n. [jvel] Choza, cabaa. Damp, kubo. Hover, v. [jver] Colgar; dudar; rondar. Magbitin; mag-alanganin; bumantay. How, adv. [jaw] Como, cuan, cuanto. Paano; pagka..., kay.... Howbeit, adv. [jaubit] No obstante, sin embargo. Gayon man, bagaman.

. 631 1313

29.01.2012 16:27

However, adv. [juever] Como quiera, en todo caso, con todo. Yamang..., gayon man. Howsoever, adv. [jausover] Como quiera, en todo caso, con todo. Yamang..., gayon man. Howl, n. [jul] Aullido, alarido, rugido. Kahl, tahl, ungal, hagulhol. Howl, v. [jul] Aullar, dar alaridos, rugir. Kumahl, tumahl, umangal, humagulhol. Howling, n. [juling] Aullido, grito, lamento. Kahol, angal, hagulhol. Hubbub, n. [jbb] Grito, alboroto. Hiyaw, kaingay. Huckle-backed, adj. [jcl-bact] Jorobado. Kub. Huckster, n. [jcster] Revendedor. Maglalak. Huddle, n. [jadl] Tropel; confusion, baranda. Bunton; kagul. Huddle, v. [jadl] Confundir. Gumul. Hue, n. [jiu] Color, tez del rostro. Kulay, kutis ng mukh. Huff, n. [jf] Arrebato, clera. Pusok ng kalooban; galit, poot. Huff, v. [jf] Bufar, bravear; patear de enfado. Maghambog, magmayabang; magpakapusok. Huffish, adj. [jfish] Arrogante, petulante, insolente.

. 632 1313

29.01.2012 16:27

Hambog, mayabang, walang galang. Hug, n. [jg] Abrazo apretado. Yapos. Hug, v. [jg] Abrazar. Yumapos, yumakap. Huge, adj. [jiudch] Vasto, enorme. Malak. Hugeness, n. [jidchnes] Grandeza enorme. Kalakhan. Hulk, n. [jlc] Casco de la embarcacion; ponton. Katawan ng sasakyan; punton. Hull, n. [jl] Cscara; casco de la embarcacion. Balat; katawan ng sasakyan. Hull, v. [jl] Mondar, quitar los frutos su cscara. Magtalop, mag-alis ng balat, tumuklap. Hum, n. [jm] Zumbido. Haginit. Hum, v. [jm] Zumbar. Humaginit. Human, adj. [jiman] Humano. Nauukol sa tao. Humane, adj. [jiumn] Humano, afable. Maawain, mahabagin. Humanity, n. [jiumniti] Humanidad. Sangkatauhan, pagkatao. Humanize, v. [jimanaiz] Humanizar. Papagtaglayin ng asal tao. Humankind, n. [jimankaind]

. 633 1313

29.01.2012 16:27

El linaje humano. Angkan ng sangkatauhan. Humble, adj. [jmbl] Humilde, bajo. Mababang loob, mapagpakumbab. Humble, v. [jmbl] Humillar, postrar. Magpangayupap, humiya. Humble-bee, n. [jmbl-bi] Zngano. Kamumo. Humbleness, n. [jmblnes] Humildad. Kababaan ng loob. Humbly, adv. [jmbli] Con humildad. May kababaang loob. Humbug, n. [jmbg] Engao, embuste. Day, kahambugan, kayabangan. Humbug, v. [jmbg] Engaar, alucinar. Magday, maghambog. Humdrum, n. [jmdrm] Lerdo, estpido, tonto, necio. Hangal, ungas, tang, gunggong. Humid, adj. [jimid] Hmedo. Bas, halomigmig. Humidity, n. [jimiditi] Humedad. Pagkabas, pagkahalomigmig. Humiliate, v. [jimiliet] Humillar. Magpangayupap. Humiliation, n. [jimiliecin] Humillacion. Pangangayupap, pagpapakumbab. Humility, n. [jiumliti] Humildad, sumision. Kababaang-loob, pagpapakabab.

. 634 1313

29.01.2012 16:27

Humming, n. [jming] Zumbido. Haginit. Hummock, n. [jmoc] Montecito, colina. Burl, munting bundok. Humor, n. [jmor] Humor. Lagy ng kalooban. Humor, v. [jmor] Complacer, dar gusto. Magbigay-loob. Humorist, n. [ymorist] Hombre caprichoso, bufon. Mapagsist, mapagpataw. Humorous, adj. [ymores] Chistoso, placentero. Mapagpataw, masay. Hump, n. [jamp] Joroba, corcoba. Kakubaan, pagkakub. Humpbacked, adj. [jmpbact] Jorobado. Kub. Hunch, n. [janch] Codazo. Paninik, pananabig. Hunchbacked, adj. [jnchbact] Jorobado. Kub. Hundred, adj. & n. [jndred] Ciento; centenar. Sangdaan. Hundredth, adj [jndredz] Centsimo. Ikasangdaan. Hundredfold, adj. [jndredfold] Cntuplo. Maksangdaan. Hung-beef, n. [jng-bif] Carne ahumada.

. 635 1313

29.01.2012 16:27

Tapa, pindang. Hunger, n. [jnguer] Hambre. Gtom. Hunger, v. [jnguer] Hambrear. Magutom. Hungrily, adj. [jngrili] Hambrientamente. May pagkagutom. Hungry, adj. [jngri] Hambriento. Gutm. Hunk, n. [jank] Pedazo grande. Malaking putol. Hunks, n. [janks] Hombre sordido y avaro. Taong sakm. Hunt, n. [jant] Caza. Pangangaso, panghuhuli ng hayop. Hunt, v. [jant] Cazar; perseguir; buscar. Mangaso, manghuli ng hayop; mamuntot, humanap. Hunter, n. [jnter] Cazador. Mngangaso. Hunting, n. [jnting] Caza. Pangangaso. Hunting-horn, n. [jnting-jorn] Corneta de monte. Tambul. Huntress, n. [jntres] Cazadora. Babaing mngangaso. Huntsman, n. [jntsman] Cazador. Mngangaso. Hurdle, n. [jrdl]

. 636 1313

29.01.2012 16:27

Zarzo. Sal. Hurdle, v. [jrdl] Hacer cercas de palos y mimbres. Magsal. Hurl, v. [jrl] Tirar con violencia, arrojar. Pumukol, magpailandang. Hurricane, n. [jriken] Huracan. Uns, bhawi. Hurry, n. [jri] Precipitacion. Pagmamadal, pagtutumulin. Hurry, v. [jri] Acelerar, apresurar, precipitar. Magmadal, magtumulin, magmaliks. Hurt, n. [jart] Mal, dao. Sakt, sir. Hurt, v. [jart] Daar, ofender. Makasakt, makasir. Hurtful, adj. [jrtful] Daoso, daino. Nakasasam, nakasisir , nakasasakt. Husband, n. [jsband] Marido, esposo; labrador. Asawa (lalake); magsasaka. Husband, v. [jsband] Labrar la tierra. Magsaka, magbukid, maglinang. Husbandman, n. [jsbandman] Labrador. Magsasaka, magbubukd. Husbandry, n. [jsbandri] Labranza, agricultura. Pagsasaka, pagbubukid. Hush, int. [jash] Chiton!, silencio!. Shutt! hwag kang maingay!

. 637 1313

29.01.2012 16:27

Hush, v. [jash] Apaciguar, aquietar, sosegar; estar quieto. Magpatahimik; tumahimik. Husk, n. [jask] Cscara, pellejo. Balat. Husk, v. [jask] Descascarar, mondar. Magtalop, mag-als ng balat. Huskiness, n. [jskines] Ronquera. Pamamaos. Husky, n. [jski] Lleno de cascaras; ronco. Mabalt; pas. Hussar, n. [jzar] Hsar (soldado de a caballo). Kawal na nangangabayo. Hussy, n. [jzi] Mujercilla. Masamang babae. Hustle, v. [jasl] Escaramuzar, empujar con fuerza. Managas, gumitgit. Hut, n. [jat] Choza, barraca. Damp, kubo. Hutch, n. [jatch] Arco, cesto, cofre. Sisidlan, busl. Huzza, v. [jza] Vitorear, aclamar. Purihin, pakpakn. Hydrant, n. [jdrant] Llave de un encaado. Gripo. Hymn, n. [jim] Himno. Imno, awit. Hyphen, n. [jipn] Guion.

. 638 1313

29.01.2012 16:27

Giyn, panghati ng salit. Hypocrisy, n. [jipcrisi] Hipocresa, disimulo. Paimbabaw, pakunw. Hypocrite, n. [jpocrit] Hipcrito. Mapagpaimbabaw, mapagkunw. Hypothecate, v. [jaipseket] Hipotecar, empear. Magsangl, maglagak. Hypothesis, n. [jaipzesis] Hipotesis. Palagay na pinaghahanguan ng katwiran. Hysteric, adj. [jistric] Histrico. Sinusubaan.

I
I, pron. [ay] Yo. Ako. Ice, n. [is] Hielo. Yelo, tubig na pinamu. Ice, v. [is] Helar. Papagyelohin, gawing yelo. Iceberg, n. [isberg] Lurte, gran masa montaa de nieve. Bunton ng tubig na namu, bundokbundukan ng niebe. Ice box, n. [is-baks] Nevera. Pminggalan ng yelo. Ice-cellar, n. [is-clar] Nevera. Pminggalan ng yelo. Ice-cream, n. [is-crim]

. 639 1313

29.01.2012 16:27

Helado, sorbete. Sorbetes. Ice-safe, n. [is-seif] Nevera. Pminggalan ng yelo. Icy, adj. [isi] Helado, frio. Malamig, mayelo. Idea, n. [aida] Idea, imagen mental. Isipan, war. Ideal, adj. [aidal] Ideal, intelectual. Isipan, mith. Identic(al), adj. [aidntic(al)] Idntico. Kagaya, kapara, kaparis. Identification, n. [aidentifikcien] El acto de identificar. Pagkilala. Identify, n. [aidntifai] Identificar. Kumilala; kilalanin. Identity, n. [aidntiti] Identidad. Pagkakilala. Idiocy, n. [diosi] Idiotez, necedad. Katangahn, kaungasan. Idiom, n. [diom] Idioma. Wik. Idiomatic(al), adj. [idiomtic(al)] Idiomtico. Nuukol sa wik. Idiosyncrasy, n. [idiosncrasi] Idiosincrasia. Ayon sa sariling gaw. Idiot, n. [diot] Idiota, necio. Taong tanga ungas.

. 640 1313

29.01.2012 16:27

Idiotic(al), adj. [iditic(al)] Tonto, bobo. Ungas, tanga, gunggong. Idle, adj. [idl] Ocioso, desocupado, holgazan. Batugan, tang, pagayongayon, pabay. Idle, v. [idl] Holgazanear, estar ocioso. Magbatugan, magpagayongayon, tumang. Idleness, n. [idlnes] Ociosidad, holgazanera. Pagkabutugan, pagpapagayongayon. Idol, n. [idol] dolo, imagen. Dinidyos; larawan. Idolater, n. [aidlter] Idlatra. Ang sumasamba sa d tunay na Dyos. Idolatress, n. [aidletres] Idlatra. Babaing sumasamba sa d tunay na Dyos. Idolatrous, adj. [aidletres] Idoltrico. Nauukol sa d tunay na Dyos. Idolatry, n. [aidletri] Idolatra. Pagsamb sa d tunay na Dyos. Idolize, v. [idolaiz] Idolatrar. Ibigin ng d kawas. If, conj. [if] Si; aunque, supuesto que. Kung; kahit, kaylan mat. Igneous, adj. [gnies] Igneo. Nauukol sa apoy. Ignite, v. [ignit] Encender, abrasar. Magningas, mag-alab. Ignition, n. [gnicion] Ignicion.

. 641 1313

29.01.2012 16:27

Pagniningas, pag-aalab. Ignoble, adj. [ignobl] Innoble, bajo. Hamak, dust. Ignominious, adj. [ignominies] Ignominioso. Kadustdust, alipust. Ignominy, n. [gnomini] Ignominia, oprobio. Pagdust, pag-alipust. Ignoramus, n. [ignormes] Ignorante, tonto. Taong hangal, taong gunggong. Ignorance, n. [gnorans] Ignorancia. Kamusmusan, kawalan ng malay. Ignorant, adj. [gnorant] Ignorante. Musmos, walang malay. Ignore, v. [ignr] Ignorar. D makaalam, d makamalay. Ill, adj. [il] Malo, enfermo. May sakt. Illapse, n. [ilps] Entrada gradual de una cosa en otra. Pagkalahok na unt-unt ng isang bagay sa iba. Illegal, adj. [ilgal] Ilegal. Laban sa utos, labag sa katwiran. Illegality, n. [iligliti] Ilegalidad. Pagkalaban sa utos sa kautusan. Illegible, adj. [ildchibl] Ilegible. D mabasa. Illegibly, adv. [ildchibli] De un modo ilegible. Sa isang paraang d mabasa. Illegitimacy, n. [ilidchtimasi]

. 642 1313

29.01.2012 16:27

Ilegitimidad. D pagkasang-ayon sa kautusan. Illegitimate, adj. [ilidchtimet] Ilegtimo. Anak sa ligaw. Ill-favored, adj. [il-fvord] Feo. Pangit. Illiberal, adj. [ilberal] Msero, mezquino. Maramot, kuripot. Illicit, adj. [ilsit] Ilcito. Labag sa utos, laban sa kautusan, wal sa katwiran. Illimitable, adj. [ilmitabl] Ilimitable. D matapostapos, walang hanggan. Illiterate, adj. [ilteret] Indocto, iliterato. D nag-aral, walang tuto. Ill-natured, adj. [il-nchurd] Malvolo, malicioso. Masamang asal, masamang ugal. Illness, n. [lnes] Mal, enfermedad. Sakt, karamdaman. Illogical, adj. [ildchical] Lo que no es conforme a las reglas de la lgica. Walang tuto, d tumpak. Ill-shaped, adj. [ill-siepd] Disforme, irregular, mal formado. Pangit, masamang ayos. Ill-starred, adj. [l-stard] Malaventurado, desgraciado. Sawng kapalaran, masamang palad. Ill-treated, adj. [il-trted] Maltratado, agraviado. Ap, alipust, dinudwahagi, pinag-aasalan ng masam. Illude, v. [ilid] Engaar, mofar. Mangday, manuks.

. 643 1313

29.01.2012 16:27

Illuminate, v. [iliminet] Iluminar; alumbrar. Mag-ilaw, Liwanagan, tanglawan. Illumination, n. [iliumincion] Iluminacion. Pag-iilaw, pagpapaliwanag. Illusion, n. [ilicion] Ilusion, imaginacion engaosa. Pngitain, malikmat, maling akal. Illusive, adj. [ilisiv] Ilusivo, engaoso. Nakakaday. Illustrate, v. [ilstret] Ilustrar, dar luz. Ipaliwanag, ipaaninaw. Illustration, n. [ilustrcion] Ilustracion. Paliwanag, paaninaw. Illustrative, adj. [ilstretiv] Ilustrativo, explicativo. Nakapagpapaliwanag, nakapagpapaaninaw. Illustrious, adj. [ilstris] Ilustre, conspicuo, insigne, clebre. Buny, magiting, tanghal, marilag. Image, n. [medch] Imagen, efigie, estatua; dolo; figura. Larawan. Imagery, n. [medchiri] Imagen, pintura. Larawan, banhay. Imaginable, adj. [imdchinabl] Imaginable. Gunit, gungun, war. Imaginary, adj. [imdchinari] Imaginario, fantstico. Gungun, sa isip lamang. Imagination, n. [imadchincion] Imaginacion. War, kur, dildil, gunit, pagbubulay, gunamgunam. Imaginative, adj. [imdchinetiv] Imaginativo.

. 644 1313

29.01.2012 16:27

Ngugunit, nawawar, ngugungun, napagbubulay. Imagine, v. [imdchin] Imaginar. Gunitain, wariin, dilidiliin, bulayin. Imbecile, adj. [imbsil] Imbecil, necio, tonto. Ungs, gunggong, hangal. Imbecility, n. [imbisliti] Imbecilidad. Kaungasn, kagunggungan, kahangalan. Imbibe, v. [imbib] Embeber, empapar, chupar. Umitit, sumipsip. Imbitter, v. [imbtter] Agriar. Umasim; papaitn, pasamain ang loob. Imbosom, v. [imbzom] Esconder poner en el seno alguna cosa. Itag sa dibdib. Imbricate, adj. [mbriket] Cncavo; puesto colocado uno sobre otro. Malukom; magkapatong. Imbrication, n. [imbrikcion] Desigualdad cncava como las de las conchas. Lukm, pagkalukom. Imbrown, v. [imbrun] Oscurecer. Palabuin ang kulay. Imbroglio, n. [imbrglio] Embrollo. Gul, kaguluhan. Imbrue, v. [imbri] Remojar. Ibabad, tigmakin. Imbrute, v. [imbrit] Embrutecer. Ariing parang hayop, hamakin. Imbue, v. [imbi] Imbuir, infundir. Magbuy, mag-udyok. Imbursement, n. [imbrsment]

. 645 1313

29.01.2012 16:27

Pagamento. Pagbabayad. Imitable, adj. [mitabl] Imitable. Marapat tularan. Imitate, v. [mitet] Imitar. Tumulad, gumaya, pumaris, humalintulad. Imitation, n. [imitcion] Imitacion. Paghalintulad, pag-gaya, pamamaris. Imitative, adj. [mitetiv] Imitativo. Tulad, inihalintulad. Immaculate, adj. [imkiulet] Inmaculada. Walang dungis, malinis. Immaterial, adj. [imatrial] Inmaterial. Wal sa katwiran. Immature, adj. [imachir] Inmaturo, prematuro. D pa panahon, wal pa sa panahon. Immeasurable, adj. [imsiurabl] Inmensurable. D matarok, d masukat. Immediate, adj. [imdiet] Inmediato. Malapit, karatig. Immediately, adv. [imdietli] Inmediatamente. Pagdaka, karakaraka, agad. Immemorial, [imimrial] Inmemorial. Napakalwat, malwat na malwat. Immense, adj. [immns] Inmenso, vasto. Malawak, malak. Immensity, n. [immnsiti] Inmensidad. Lawak, kalawakan.

. 646 1313

29.01.2012 16:27

Immerge, v. [imrdch] Sumergir, zambullir. Lumubog, sumukb, sumisid. Immersion, n. [immrcion] Inmersion. Paglubog, pagsukb; pagsisid. Immethodical, adj. [imezdical] Confuso, irregular. Magul, walang ayos. Immigrant, n. [mmigrant] Inmigrante. Taong nakikipamayan, nangingibang lupain. Immigrate, v. [migret] Emigrar. Mangibang bayan; mangibang lupain. Immigration, n. [imigrcion] Emigracion. Pangingibang bayan, pangingibang lupain. Imminent, adj. [minent] Inminente. Malubh, nakadaluhong, kapangapanganib. Immiscible, adj. [imsibl] Inmiscible. D makakahal. Immobility, n. [imobliti] Inmovilidad, resistencia al movimiento. Tibay, katibayan, di makilos. Immoderate, adj. [imderet] Inmoderado, excesivo. Walang ayos, walang tuos. Immodest, adj. [imdest] Inmodesto, indecente, deshonesto. Mahalay, bastos, walang galang. Immodesty, n. [imdesti] Inmodestia, indecencia. Kahalayan, kabastusan, kawaln ng galang. Immolate, v. [molet] Inmolar, sacrificar. Patayin at ihain sa dinidyos. Immolation, n. [imolcion] Inmolacion, sacrificio sangriento.

. 647 1313

29.01.2012 16:27

Paghahain sa dinidyos ng pinatay. Immoral, adj. [immral] Inmoral, depravado. Mahalay, salaul. Immorality, n. [immorliti] Inmoralidad, corrupcion de costumbres. Kahalayan, pagsam ng pangungugal. Immortal, adj. [imrtal] Inmortal, perpetuo. Walang kamatayan, magpakaylan man. Immortality, n. [imortliti] Inmortalidad. Walang kamatayan. Immortalize, v. [imrtalaiz] Inmortalizar, eternizar. Buhayin sa alaala magpakaylan man. Immovable, adj. [imvabl] Inmoble, inmoto. D makilos, d magalaw, matibay. Immunity, adj. [iminiti] Inmunidad, franquicia, privilegio. Tawad, patawad, pakundangan, tanging pahintulot. Immure, v. [imir] Emparedar. Kulungin. Immutability, n. [imiutabliti] Inmutabilidad. Walang pagkabago, d pagkabago. Immutable, adj. [imitabl] Inmutable. D nababago. Imp, n. [imp] Hijo, prole; diablillo. Ank, suplng; munting diablo. Impact, n. [impct] Choque. Bangg, umpog. Impair, v. [impr] Empeorar; deteriorar. Sumam; sumir . Impale, v. [impel]

. 648 1313

29.01.2012 16:27

Empalar un reo. Tuhugn, saksakn. Impalpable, adj. [implpabl] Impalpable. D mahip, d maapuhap. Impannel, v. [impnel] Inscribir los jurados sobre la lista. Ipagtatal ang mga tagahatol. Imparity, n. [impriti] Desigualdad, desproporcion. Pagkakaiba, pagkaalangan. Impart, v. [mpart] Dar, conceder, comunicar, hacer saber. Magbigay, magkaloob; magbigay alam, magpatalastas. Impartial, adj. [imprcial] Imparcial. Walang kinikilingan, walang itinatang. Impartiality, n. [imparciliti] Imparcialidad. Pagka walang kiling sa kanino man. Impassibility, n. [impasibliti] Impasibilidad. Kawaln ng mraraanan. Impassible, adj. [impsibl] Intransitable. D maraanan. Impassionate, adj. [impcienet] Libre exento de pasiones. Walang dinaramdam. Impassive, adj. [impsiv] Impasible. Walang damdam. Impatience, n. [impciens] Impaciencia, desasosiego. Yamot, inp, kabalisahan. Impatient, adj. [impcient] Impaciente, inquieto. Yamot, inp, balisa. Impeach, v. [imptch] Acusar, denunciar. Magsakdal, magparatang.

. 649 1313

29.01.2012 16:27

Impeachment, n. [imptchment] Acusacion pblica. Sakdal, paratang, pagbibigay sala. Impede, v. [impd] Impedir, embarazar. Sumansal, gumambal, umabala. Impediment, n. [impdiment] Impedimento, obstculo. Kapansanan, pagkaabala. Impel, v. [impl] Impeler, compeler, incitar. Mamilit, magbuy, magudyok. Impend, v. [impnd] Amenazar. Magbal, yumamb. Impenetrable, adj. [impnetrabl] Impenetrable. D masuut, d mapasok, d tagusn. Impenitence, n. [impnitens] Impenitencia. D pagsisising tiks, katigasan ng ulo. Impenitent, adj. [impnitent] Impenitente. D nagsisisi, matigas ang ulo. Imperative, adj. [impretiv] Imperativo. Mapilit. Imperceptible, adj. [impersptibl] Imperceptible. D malirip. Imperfect, adj. [imprfect] Imperfecto, defectuoso. D ganap, d tapos. Imperfection, n. [imperfccion] Imperfeccion. Kalagayan na d ganap, kakulangan. Imperial, adj. [imprial] Imperial. Nauukol sa imperyo malaking kaharian. Imperialism, n. [imperialism] Imperialismo.

. 650 1313

29.01.2012 16:27

Kapangyarihan. Imperil, v. [impril] Arriesgar. Lumagay sa panganib. Imperious, adj. [impries] Imperioso, arrogante. Mapag-giit, magilas. Imperishable, adj. [imprishabl] Indestructible. D nasisir , d nwawasak. Impersonal, adj. [imprsonal] Impersonal. Hind nauukol sa sarili. Impersonate, v. [imprsonet] Personalizar, personificar. Ariing tao, ipalagay na tao. Impersonation, n. [impersonecion] Representacion [de un actor]. Paghwad, pagkatawan sa isang palabas-dulaan. Impertinence, n. [imprtinens] Impertinencia, descaro. Kabastusan, kabalastugan. Impertinent, adj. [imprtinent] Impertinente. Bastos, walang galang. Imperturbability, n. [imperterbabliti] Imperturbabilidad. Katiwasayan, katahimikan. Imperturbable, adj. [impertrbabl] Imperturbable. D magambal. Impetuous, adj. [imptiues] Impetuoso; vehemente. Mapusok, dalosdalos, pabiglabigl; maningas. Impetuosity, n. [impetusiti] Impetuosidad, vehemencia. Kapusukan ng loob, kabiglaanan. Impetus, n. [mpits] mpetu. Kabiglaanan, bugs. Impiety, n. [mpiti]

. 651 1313

29.01.2012 16:27

Impiedad, irreligion. Kawaln ng kabanalan. Impinge, v. [impndch] Tocar, golpear contra una cosa. Tumam, umumpog, bumangg. Impious, adj. [mpis] Impo, irreligioso. Walang kabanalan. Implacable, adj. [implcabl] Implacable, inexorable. Walang habag, walang aw. Implant, v. [implnt] Plantar, injertar. Magtanim, magban, magpunl. Implement, n. [mplement] Herramienta, utensilio. Kasangkapan. Implicate, v. [mpliket] Implicar, envolver. Magdamay, idamay. Implication, n. [implikcion] Implicacion. Pagkadamay. Implicit, adj. [implsit] Implicado, enredado. Karamay. Imploration, n. [implorcion] Imploracion. Pamanhik, luhg, sam. Implore, v. [implr] Implorar, rogar. Mamanhk, lumuhog, sumam. Imply, v. [impli] Implicar, envolver, enredar. Magdamay. Impolicy, n. [implisi] Imprudencia, indiscrecion. Kawalan ng bat, kawaln ng galan. Impolite, adj. [impolit] Descorts, impoltico. Walang bait, walang galang.

. 652 1313

29.01.2012 16:27

Impolitic, adj. [implitic] Imprudente, indiscreto. Walang bait, walang pitagan. Imporous, adj. [imprs] Slido, macizo. Bu, walang sir , walang butas. Import, v. [imprt] Importar. Magpasok sa lupan ng kalakal ng iba. Import, n. [imprt] Los gneros importados. Kalakal na galing sa ibang lupan. Importance, n. [imprtans] Importancia. Kahalagahn, kabuluhan. Important, adj. [imprtant] Importante. Mahalag, makabuluhan. Importation, n. [importcion] Importacion. Pagpapasok sa lupain ng kalakal ng iba. Importer, n. [imprter] Introductor de gneros extrangeros. Tagapagpasok ng kalakal na galing sa ibang lupain. Importunate, adj. [imprtiunet] Importuno. Nakapupukaw, nakayayamot. Importune, v. [imprtiun] Importunar. Mamilit, makayamot. Importunity, n. [importiniti] Importunidad. Kayamutan, pagkayamot. Impose, v. [impz] Imponer. Mag-atang, maggiit. Imposing, adj. [impsing] Imponente, que infunde respeto. Mapaggiit. Imposition, n. [impozcion] Imposicin, carga.

. 653 1313

29.01.2012 16:27

Atang, pag-aatang. Impossibility, n. [imposibliti] Imposibilidad. D pangyayari. Impossible, adj. [impsibl] Imposible. D mangyayari. Impost, n. [impst] Impuesto, tributo. Bwis. Impostor, n. [impstor] Impostor. Magdaray, sinungaling. Imposture, n. [impstiur] Impostura, fraude, engao. Day, kasinungalingan. Impotence, n. [mpotens] Impotencia, incapacidad. Kawaln ng lakas, kawaln ng kaya. Impotency = impotence. Impotent, adj. [mpotent] Impotente. Walang laks, walang kaya. Impoverish, v. [impverish] Empobrecer. Maghirap. Impoverishment, n. [impovrishment] Empobrecimiento. Paghihirap. Impracticable, adj. [imprcticabl] Impracticable. D misasagaw. Imprecate, v. [mpriket] Imprecar, maldecir. Manungayaw, manump. Imprecation, n. [imprikcion] Imprecacion, maldicion. Tungayaw, sump. Impregnable, adj. [imprgnabl] Inexpugnable. D masupil, d madaig.

. 654 1313

29.01.2012 16:27

Impregnate, v. [imprgnet] Impregnar. Matigmak; tigmakin. Impregnation, n. [impregncion] Impregnacion. Pagkatigmak. Impress, v. [imprs] Imprimir, estampar. Ilimbag, ikintal. Impressible, adj. [imprsibl] Impresionable. Maramdamin. Impression, n. [imprsion] Impresion. Pagkalimbag. Impressive, adj. [imprsiv] Impresivo, impresionable. Maramdamin. Imprint, v. [imprnt] Imprimir. Lumimbag; magkintal. Imprison, v. [imprzn] Aprisionar. Ibilangg, ibilibid. Imprisonment, n. [imprznment] Reclusion, encierro. Pagbibilangg, pagbibilibid. Improbability, n. [improbabliti] Improbabilidad. Walang kasiguruhan. Improbable, adj. [imprbabl] Improbable. D maasahan, walang siguro. Improbity, n. [imprbiti] Falta de probidad, picarda. Kawaln ng pagtatapat, panunwitik. Improper, adj. [imprper] Impropio; indecente. D bagay, d marapat; mahalay. Impropriety, n. [impropriti] Impropiedad, incongruencia.

. 655 1313

29.01.2012 16:27

Pagkawalang karapatan, kawaln ng karapatan. Improve, v. [imprv] Mejorar, adelantar. Gumaling, bumuti, umigi. Improvement, n. [imprvment] Mejora, mejora, progreso. Paggaling, pagbuti, pag-igi. Improvidence, n. [imprvidens] Descuido, falta de prevision. Kapabayaan, kalingat. Improvident, adj. [imprvident] Imprvido, inconsiderado. Pabay, nakakakalingat. Improvise, v. [imprvais] Improvisar. Dumagl. Imprudence, n. [imprdens] Imprudencia, indiscrecion. Kakulangan ng bait, kabastusan. Imprudent, adj. [imprdent] Imprudente. Walang bait, walang galang, basts. Impudence, n. [mpiudens] Impudencia, desverguenza, descaro. Kapaslangan, kalapastanganan, kawalang hiyaan. Impudent, adj. [mpiudent] Impudente, descarado. Lapastangan, mapagpaslang, walang hiy. Impugn, v. [impin] Impugnar. Sumalangsang, pumwng. Impulse, n. [impls] Impulso, mpetu estmulo. Buy, udyok. Impulsion, n. [implcion] Impulsion, mpetu. Udyok, pagkabuyo. Impulsive, adj. [implsiv] Impulsivo. Nakkabuyo, nakapag-uudyok. Impunity, n. [impiniti]

. 656 1313

29.01.2012 16:27

Impunidad, exencion de castigo. D pagkaparusa, pagkaligtas sa parusa. Impure, adj. [impir] Impuro, impdico; sucio. Malab, hind wagas, hind dalisay; marumi. Impurity, n. [impiriti] Impuridad, impureza. Lab, dum, kawalan ng kawagasan. Imputation, n. [impiutcion] Imputacion. Bintang, paratang. Impute, v. [impit] Imputar, atribuir. Ibintang, iparatang. In, prep. [in] En. Sa. Inability, n. [inabliti] Inhabilidad, insuficiencia. Kawalan ng kaya, kawaln ng abot. Inaccessible, adj. [inacssibl] Inaccesible. D makaabot, d makarating. Inaccuracy, n. [inkiuresi] Incuria, negligencia. Kasinsayan, kamalian. Inaccurate, adj. [inkiuret] Inexacto. Hind ganap, hind lubos, mal, hind tam. Inaction, n. [inccion] Inaccion, holgazanera. Pagkawalang kilos, pagkawalang galaw. Inactive, adj. [inctiv] Flojo, perezoso. Mahin, tamad, walang galaw. Inactivity, n. [inactviti] Pereza, ociosidad. Katamaran, kawaln ng kilos. Inadequate, adj. [indicuet] Inadecuado, imperfecto. Hind bagay, d sapat, kapos, kulang.

. 657 1313

29.01.2012 16:27

Inadmissible, adj. [inadmsibl] Inadmisible. D natatanggap. Inadvertence, n. [inadvrtens] Inadvertencia. Kawaln ng pahiwatig. Inadvertency = inadvertence. Inadvertent, adj. [inadvrtent] Inadvertido, descuidado. Walang malay, pabay. Inane, adj. [inn] Inane, lo que est vaco. Walang lamn, tuy. Inanimate, adj. [innimet] Innime, inanimado. Walang klulwa, walang buhay. Inanition, n. [inancion] Inanicion. Panglulupaypay, panghihin. Inapplicable, adj. [inplicabl] Inaplicable. Hind bagay, hind marapat, hind magagamit. Inapplication, n. [inaplikcion] Inaplicacion, indolencia. Katamaran sa pag-aaral. Inappreciable, adj. [inaprciabl] Inapreciable. D dapat igalang. Inapt, adj. [inpt] Inepto. Walang kaya, walang abot. Inaptitude, n. [inptitiud] Inaptitud. Kawaln ng kaya, kawaln ng abot. Inarticulate, adj. [inartikiulet] Inarticulado. Utal, gago, d malinaw. Inasmuch, adv. [insmatch] Puesto que. Yamang.

. 658 1313

29.01.2012 16:27

Inattention, n. [inatncion] Desatencion, descuido. Kawalan ng lingap, kapabayaan. Inattentive, adj. [inatntiv] Desatento, descuidado. Walang bahal, pabay. Inaudible, adj. [indibl] Inaudible. D makarinig. Inaugurate, adj. [inguiuret] Inaugurar, dedicar. Ipagdiwan, idaos. Inauguration, n. [inoguiurcion] Inauguracion. Pagdiriwan, pagdadaos. Inauspicious, adj. [inospicies] Malaventurado, desgraciado. Sawing palad, masamang kapalaran. Inbreathe, v. [inbrz] Inspirar. Huminga. Incage, v. [inkdch] Enjaular, encerrar. Kumulong. Incalculable, adj. [inclkiulabl] Incalculable. D makur , d malirip, d matuus. Incandescence, n. [incandsens] Candencia. Lagay ng anomang kararaan lamang sa apoy. Incandescent, adj. [incandsent] Candente. Nag-aapoy, nag-babaga. Incapability, n. [inkepabliti] Inhabilidad, incapacidad. Kawaln ng kaya, kakapusan, kakulangan. Incapable, adj. [inkpabl] Incapaz, inhbil, inepto. Walang kaya, walang abot, kaps. Incapacitate, v. [inkepsitet] Inhabilitar.

. 659 1313

29.01.2012 16:27

Mawaln ng kaya, ariing walang kaya, ipalagay na walang kaya. Incapacity, n. [inkepsiti] Incapacidad. Kawaln ng kaya, pagkawalang kaya. Incarcerate, v. [incrseret] Encarcelar, aprisionar. Ibilangg, ibilibid. Incarceration, n. [incarsercion] Encarcelamiento, prision. Pagkabilangg, pagkabilibid. Incarnate, v. [incrnet] Encarnar. Magkatawang tao. Incarnation, n. [incarncion] Encarnacion. Pagkakatawang tao. Incase, v. [inks] Encajar, incluir. Balutin, ibalot. Incautious, adj. [inccies] Incauto, negligente. Pabay, walang bahal, walang ingat. Incendiary, n. [insndieri] Incendiario. Mnununog. Incense, n. [insns] Incienso. Panuob, pangsuob. Incense, v. [insns] Incensar. Sumuub; suubn. Incentive, adj. [insntiv] Estmulo. Nakapagbubuy, nakapagpapalakas loob, nakakaakay. Inception, n. [inspcion] El principio de alguna cosa. Pinagmulan, pinagbuhatan. Inceptive, adj. [insptiv] Incipiente. Nauukol sa pinagbuhatan, nauukol sa pinagmuln. Incertitude, n. [insrtitiud]

. 660 1313

29.01.2012 16:27

Incertidumbre. Pag-aalangan, agam-agam, pag-uurong sulong. Incessant, adj. [inssant] Incesante, constante. Walang likat, walang tigil, walang lubay, plagian, walang pukt. Incest, n. [nsest] Incesto. Pakikiapid sa kamaganak. Incestuous, adj. [insstus] Incestuoso. Nakikiapid sa kamaganak. Inch, n. [inch] Pulgada. Dal. Inchoate, adj. [ncoet] Principiado, comenzado, empezado. Bago, sinimulan. Inchoation, n. [incocien] Principio. Pagsisimul. Incidence, n. [nzidens] Incidencia. Pagkabalatong, pagkakataong masam. Incident, adj. [nzident] Incidente. Sakun, masamang pagkakataon. Incidental, adj. [insidntal] Accidental, casual. Nagktaon. Incipient, adj. [inspient] Incipiente. Baguhan. Incise, v. [insiz] Tajar; grabar. Humiw; lumilok. Incised, adj. [insizd] Inciso, cortado. Hiw, putl. Incision, n. [incision] Incision. Hiw, putol.

. 661 1313

29.01.2012 16:27

Incisive, adj. [insisiv] Incisivo. Nakakahiw. Incisor, n. [insisor] Incisivos. Mga ngiping pangagat. Incite, v. [insit] Incitar, estimular. Humalina, magbuy, mag-udyok. Incitement, n. [insitment] Incitamento, estmulo. Pagbubuy, pang-uudyok, panghahalina. Incivil, adj. [insvil] Incivil, descortes. Lapastangan, walang pitagan. Incivility, n. [insivliti] Incivilidad, descortesa. Kalapastanganan, pagkawalang pitagan. Inclemency, n. [inclmensi] Inclemencia, crueldad. Pagkawalang habg, kawaln ng aw, kabaksikan. Inclement, adj. [inclment] Inclemente, severo. Walang habag, walang aw, mabaksik. Inclination, n. [inclincien] Inclinacion. Hilig, hapay, gaw. Incline, v. [inclin] Inclinar, ladear, torcer. Humilig, humapay, gumaw. Inclose, v. [inclz] Cercar, rodear; incluir. Bakuran, kulungin; isama. Include, v. [incld] Incluir. Isama, ilakip. Inclusive, adj. [inclisiv] Inclusivo. Kasama, kalakip. Incognito, adv. [incgnito] Incgnito.

. 662 1313

29.01.2012 16:27

D napakikilala, nakabalat-kay. Incoherence, n. [incojrens] Incoherencia. Kalabuan, d pagkakaunaw. Incoherent, adj. [incojrent] Incoherente. Malab, d munawaan. Incombustible, adj. [incombstibl] Incombustible. Hind nasusunog. Income, n. [nkam] Renta. Kita, bayad, upa. Incommensurable, adj. [incomnsiurebl] Inconmensurable. Walang kasukt, walang kapantay. Incommode, v. [incommd] Incomodar. Gumambal, yumamot. Incommodious, adj. [incommodis] Incmodo, molesto, enojoso. Nakayayamot, nakaiinip. Incomparable, adj. [incmparabl] Incomparable. D mihahalintulad, d maipaparis; walang katulad, walang kahulilip. Incompatible, adj. [incomptibl] Incompatible, opuesto. Nalalaban, nkakaagawan. Incompetency, n. [incmpetenci] Incompetencia, insuficiencia. Kawaln ng karapatan, kawaln ng kaya. Incompetent, adj. [incmpetent] Incompetente. Walang kaya, walang karapatn. Incomplete, adj. [incomplt] Incompleto, falto. Hind ganap, hind lubos, hind hust, kulang. Incomprehensibility, n. [incomprijensibliti] Incomprensibilidad. Kawaln ng pagkaunaw, walang katuusan. Incomprehensible, adj. [incomprijnsibl]

. 663 1313

29.01.2012 16:27

Incomprensible. D maunaw, d matant, d matalastas. Inconceivable, adj. [inconsvabl] Inconcebible. Hind malirip. Inconclusive, adj. [inconclisiv] Lo que no concluye. Walang pagkatapos. Incongruity, n. [incongriiti] Incongruencia. Kawaln ng pagkakabagay. Incongruous, adj. [incngrius] Incongruo. Hind bagay. Inconsequence, n. [inconscuens] Inconsecuencia. Kawaln ng kapakann sa sinasabi. Inconsequent, adj. [incnsicuent] Inconsecuente. Walang kapakanan sa sinasabi. Inconsiderable, adj. [inconsdrabl] Frvolo, poco considerable. Walang gasinong kabuluhan. Inconsiderate, adj. [inconsderet] Inconsiderado, inadvertido. Walang malay, nabiglaanan. Inconsistency, n. [inconsstensi] Incompatibilidad, incongruencia. Kawaln ng pagkakabagay. Inconsistent, adj. [inconsstent] Inconsistente. Walang pananatili, nababago. Inconsolable, adj. [inconslabl] Inconsolable. D maaliw, walang kaaliwn. Inconstancy, n. [incnstansi] Inconstancia. Kawaln ng tiyag, pagkasalawahan, kaalisagaan. Inconstant, adj. [incnstant] Inconstante, mudable. Slawahan, nababago, alisag.

. 664 1313

29.01.2012 16:27

Incontestable, adj. [incontstabl] Incontestable, indisputable. D masagot, d masinsay. Incontinence, n. [incntinens] Incontinencia. Kawalan ng pagpipigil. Incontinent, adj. [incntinent] Incontinente, lascivo. Walang pagpipigil; malibog. Incontinently, adv. [incntinentli] Inmediatamente, al instante. Pagdaka, karakaraka. Incontrovertible, adj. [incontrovrtibl] Incontrovertible, indisputable. D mapwng, d mikakail. Inconvenience, n. [inconvniens] Inconveniencia, incomodidad, embarazo. Kapansanan, inp, gambal. Inconvenient, adj. [inconvnient] Incmodo, embarazoso. D bagay, d dapat, gambal. Inconvertible, adj. [inconvrtibl] Inconvertible. D mahikayat, d maakt. Incorporate, adj. [incrporet] Incorporado, asociado. Nsasap, nlalakip. Incorporate, v. [incrporet] Incorporar, asociar. Sumap, lumakip. Incorporation, n. [incorporcin] Incorporacion, asociacion. Samahan. Incorporeal, adj. [incorprial] Incorpreo. Walang katawan. Incorrect, adj. [incorrt] Incorrecto. Mal, lisy, sinsay, hind matwid, hind tam. Incorrigible, adj. [incorrdchibl] Incorregible, indocil.

. 665 1313

29.01.2012 16:27

D masaway, matigas ang ulo. Incorrupt, adj. [incorrpt] Incorrupto. D nabubulok, d nasisir. Incorruptibility, n. [incorraptibliti] Incorruptibilidad. Lagay na d nabubulok nasisir. Incorruptible, adj. [incorptibl] Incorruptible. Hind nabubulok, hind nasisir . Increase, n. [incrs] Aumento, acrecentamiento, producto. Dagdag, kapupunn, tub. Increase, v. [incrs] Acrecentar, aumentar. Dumami, mragdagan, tumub. Incredible, adj. [incrdibl] Increible. D mapaniwalaan, d mapanaligan. Incredulity, n. [incridiliti] Incredulidad. Kawaln ng paniniwal, kawaln ng pananampalataya. Incredulous, adj. [incrdiuls] Incrdulo. Walang pananalig, walang pananampalataya. Increment, n. [incrment] Incremento, producto. Karagdagan, kapupunn, tub. Incubate, v. [inkiubt] Empollar. Papagsisiwin. Incubator, n. [nkiubator] Horno para empollar. Hurn na nagpapalabs ng sisiw sa itlog. Inculcate, v. [inklket] Inculcar. Maggiit, pumilit. Inculpate, v. [inclpet] Inculpar. Magbintang, magparatang. Incumbency, n. [inkmbensi]

. 666 1313

29.01.2012 16:27

Incumbencia. Katungkulan. Incumbent, adj. [inkmbent] Obligatorio. Kailangan, spilitan. Incur, v. [inkr] Incurrir, merecer las penas sealadas por una ley. Mlapatan ng parusa, mrapatan. Incurable, adj. [inkirabl] Incurable. D mapagalng, d magamot. Incursion, n. [inkrcin] Incursion. Pagkakasala. Indebt, v. [indt] Hacer endeudar. Papangutangin. Indebted, adj. [indted] Adeudado. May utang, nagkakautang. Indecency, n. [indsensi] Indecencia, inmodestia. Kahalayan, kabastusan. Indecent, adj. [indsent] Indecente, grosero. Bastos, mahalay. Indecision, n. [indicicn] Indecision, irresolucion. Agam-agam, paguurong-sulng. Indecisive, adj. [indisisiv] Indeciso. Ur ng-sulng; nag-aagamagam. Indecorous, adj. [indcorous] Indecoroso, indigno. Hamak, bastos, mahalay. Indeed, adv. [indd] Verdaderamente, de veras. Siya ng, totoo ng. Indefatigable, adj. [indiftigabl] Infatigable. Walang pagod, d marunong mapagod.

. 667 1313

29.01.2012 16:27

Indefinite, adj. [indfinit] Indefinido. Hind tiyak, malab, walang katuusan. Indelible, adj. [indlibl] Indeleble. Hind napapaw. Indelicacy, n. [indlikesi] Grosera, falta de delicadeza. Kagaspangn, kabastusan. Indelicate, adj. [indliket] Poco delicado, inurbano. Magaspang, bastos. Indemnification, n. [indemnifikcin] Indemnizacion, resarcimiento de dao. Pagsasaul pagbabayad ng nasir . Indemnify, v. [indmnifai] Indemnizar. Magbayad ng nasir. Indemnity, n. [indmniti] Indemnidad, resarcimiento. Pagbabayad ng nasir , pagsasaul. Indent, v. [indnt] Dentar. Ngipinan lagyan ng mga tulis ang anomang gaya ng lagar , ibp. Indentation, n. [indentcien] Recortadura. Pagngingipin paglalagay ng tulis sa anoman. Independence, n. [indipndens] Independencia. Pagsasaril. Independent, adj. [indipndent] Independiente. May pagsasaril. Indescribable, adj. [indiscribabl] Indescribible. Hind masayod, hind masalaysay. Indestructible, adj. [indistrctibl] Indestructible. D miwasak, d mawalat, d masir . Indeterminate, adj. [indetrminet] Indeterminado.

. 668 1313

29.01.2012 16:27

Hind tiyak, walang tuos. Index, n. [ndecs] ndice. Hintutur, anomang bagay na tumutur . Indicate, v. [ndiket] Indicar, sealar, designar. Itur, isurot, itand. Indication, n. [indikcin] Indicacion, seal. Pagtutur, pagsusurot. Indicative, adj. [indkativ] Indicativo. Tumutur. Indicator, n. [ndiketr] Indicador, sealador. Tagatur , nagtutur . Indictment, n. [indetment] Acusacion ante el jurado. Sadkal sa harap ng inangpaln tagahatol. Indifference, n. [indferens] Indiferencia, imparcialidad. Pagwawalang bahal, pagkawalang kiling sa kanino man. Indifferent, adj. [indfrent] Indiferente, imparcial. Walang bahal, walang kiling sa kanino man. Indigence, n. [ndidchens] Indigencia, pobreza. Karalitaan, kahirapan. Indigent, adj. [ndidchent] Indigente, pobre. Salt, mahirap. Indigestible, adj. [indidchstibl] Indigestible, indigesto. D natutunaw, nakaeempacho. Indigestion, n. [indidchschen] Indigestion. Empacho, sakt na d pagkatunaw ng kinain. Indignant, adj. [indgnant] Indignado. Nagagalit, nagngingitngit. Indignation, n. [indigncin]

. 669 1313

29.01.2012 16:27

Indignacion. Ngitngit, poot. Indignity, n. [indgniti] Indignidad, oprobio. Paghamak, pag-alipust. Indigo, n. [ndigo] Ail. Tayom, tin. Indirect, adj. [indirct] Indirecto. Pasalw, padapls, hind tpatan. Indiscreet, adj. [indiscrt] Indiscreto, imprudente. Walang pitagan, walang bait, bastos. Indiscretion, n. [indiscrcin] Indiscrecion, imprudencia. Pagkawalang pitagan, pagkawalang bait, kabastusan. Indiscriminate, adj. [indiscrminet] Indistinto, confuso. Malab, magul, hind malinaw. Indispensable, adj. [indispnsabl] Indispensable. Lubhang kailangan, spilitan. Indispensably, adv. [indispnabli] Indispensablemente. Npaka lubhang kailangan. Indispose, v. [indispz] Indisponer. Alisan ng pasya. Indisposed, adj. [indispzd] Indispuesto. May karamdaman, sinasamaan ng katawan, matamlay. Indisposition, n. [indispozcin] Indisposicion. Karamdaman, tamlay, sam ng katawan. Indisputable, adj. [indispitabl] Indisputable. Hind mapupwing. Indissoluble, adj. [indsoliubl] Indisoluble. D natutunaw, d nakakalas, d nakakalag.

. 670 1313

29.01.2012 16:27

Indistinct, adj. [indistnct] Indistinto, confuso. Malab, hind malinaw. Indistinguishable, adj. [indistnguishabl] Indistinguible. Hind munawaan. Indite, v. [indat] Redactar. Maglagd. Individual, adj. [indivdiual] Individual. Bukod, sarili, nag-iis. Individual, n. [indivdiual] Individuo. Tao. Individuality, n. [individiuliti] Individualidad. Pagkatao. Indivisible, adj. [indivzibl] Indivisible. Hind mabahagi, hind mahat. Indocile, adj. [indcil] Indcil. Matigas ang ulo. Indocility, n. [indosliti] Indocilidad, pertinacia. Katigasan ng ulo. Indolence, n. [ndolens] Indolencia, pereza. Katamaran. Indolent, adj. [ndolent] Indolente, perezoso. Tamad. Indomitable, adj. [indmitabl] Indomable. D mapaam, d mapasuk, d malupig. Indorse, v. [indrs] Endosar una letra, vale otro documento. Isalin sa iba ang anomang inaaring katibayang may halaga. Indubitable, adj. [indibitabl] Indubitable.

. 671 1313

29.01.2012 16:27

D maikakail. Induce, v. [indis] Inducir, instigar, incitar. Mag-udyok, mangayag, mang-akt, mang-upat. Inducement, n. [indisment] Inducimiento, aliciente, halago. Pangangayag, panghalina, pang-akt. Induction, n. [indccin] Induccion. Panghihikayat, pangangayag, pang-uupat. Inductive, adj. [indctiv] Inductivo. Nakahihikayat, nakaaakt. Indue, v. [indi] Vestir, investir. Suutn, damtn. Indulge, v. [indldch] Favorecer, conceder, ser indulgente. Kumaling, magkaloob, mahabag. Indulgence, n. [indldchens] Indulgencia. Tawad, patawad. Indulgent, adj. [indldchent] Indulgente. Mapagpatawad, mahabagin. Indurate, adj. [ndiuret] Endurecer. Tumigas, magmatigas. Induration, n. [indiurcin] Endurecimiento, dureza de corazon. Pagmamatigas. Industrial, adj. [indstrial] Industrial. Nauukol sa paghahanap-buhay. Industrious, adj. [indstrias] Industrioso, laborioso. Masikap, masipag. Industry, n. [indstri] Industria. Pagkabuhay, hanap-buhay. Inebriate, v. [inbriet]

. 672 1313

29.01.2012 16:27

Embriagar. Lumasng lumang. Inebriation, n. [inibricin] Embriaguez. Paglalasng, paglalang. Ineffable, adj. [infabl] Inefable. D masayod, d masaysay. Ineffective, adj. [inefctiv] Ineficaz. Walang bis. Inefficacious, adj. [inefikcis] Ineficaz. Walang bis. Inefficiency, n. [inficiensi] Ineficacia. Pagkawalang bis. Inefficient, adj. [inefcient] Ineficaz. Walang bis. Inelegant, adj. [inligant] Inelegante, sin pulimento. Magaspang, bastos, hind malines. Ineligibility, n. [inelidchibliti] El estado de que no puede ser elegido. Kalagayang d pinapayagang mihalal. Ineligible, adj. [inlidchibl] Excluido de eleccion. D pinapayagang mihalal. Ineptitude, n. [inptitiud] Ineptitud, incapacidad. Kawalan ng kaya, kawaln ng abot. Inequality, n. [iniculiti] Desigualdad, desemejanza. Pagkakaiba, kaibahan. Inert, adj. [inrt] Inerte, perezoso. Tamad. Inertness, n. [inrtnes] Inercia. Katamaran.

. 673 1313

29.01.2012 16:27

Inestimable, adj. [instimabl] Inestimable, inapreciable. Lubhang mahalaga, lubhang makabuluhan. Inevitable, adj. [invitabl] Inevitable. D maiwasan, d mailagan. Inexcusable, adj. [inecskizabl] Inexcusable. Walang sukat madahilan. Inexhaustible, adj. [inecssstibl] Inexhausto, inagotable. D maubos, d masaid. Inexorable, adj. [incsorabl] Inexorable, inflexible, duro. D mapakiusapan, d mapamanhikan, mapagmatigas na loob. Inexpediency, n. [inecspdiensi] Inconveniencia, falta de oportunidad. Pagka d marapat, pagkawalang karapatan. Inexpedient, adj. [inecspdient] Impropio. D dapat, d bagay. Inexperience, n. [inecspriens] Inexperiencia, impericia. Pagka d sany, kawaln ng kaya. Inexpert, adj. [inecsprt] Inexperto. Hind bihas. Inexplicable, adj. [inecsplkebl] Inexplicable. D masaysay. Inexpressible, adj. [inecsprsibl] Indecible. D masayod. Inextricable, adj. [incstrikebl] Intrincado, confuso. Maliwag, magul. Infallibility, n. [infalibliti] Infalibilidad, suma certeza. Walang pagkakabul, walang pagkakaday. Infallible, adj. [inflibl] Infalible.

. 674 1313

29.01.2012 16:27

D nagkakabul, d nadaday. Infamous, adj. [nfems] Infame, vil. Hamak, alimura, walang puri. Infamy, n. [nfemi] Infamia, oprobio, deshonra. Paghamak, kadustaan, kapalibhasaan, kasiraang puri. Infancy, n. [nfansi] Infancia. Kabataan, pagkabat. Infant, n. [nfant] Infante, nio. Bat, sanggol. Infanticide, n. [infntisaid] Infanticidio; infanticida. Pagpatay ng bat; mmamatay ng bat. Infantile, adj. [nfantail] Infantil, pueril. Kilos bat, tila bat. Infantry, n. [nfantri] Infantera. Hukbong lakd. Infatuate, v. [inftiuet] Infatuar, embobar. Mang-ulol, manir ng isip, mang-hangal. Infatuation, n. [infatiucin] Infatuacion. Pang-uulol, paninir ng isip. Infect, v. [infct] Infectar, apestar. Makahawa, makasalot. Infection, n. [infccin] Infeccion. Hawa, pagkahawa. Infectious, adj. [infccis] Infecto, inficionado. Nakakahawa. Infer, v. [infr] Inferir, deducir. Paghanguan, paghuluan, pagkuruan. Inference, n. [nferens]

. 675 1313

29.01.2012 16:27

Inferencia, ilacion. Paghang, paghul, pagkur . Inferior, adj. [infrior] Inferior. Mabab sa iba, lalong mabab. Inferiority, n. [infiririti] Inferioridad. Kababaan sa iba, lalong kababaan. Infernal, adj. [infrnal] Infernal. Nauukol sa impyerno. Infertile, adj. [infrtil] Infecundo, esteril. Basal. Infertility, n. [infrtliti] Infecundidad, esterilidad. Kabasalan, pagkabasal. Infest, v. [infst] Infestar. Makahawa. Infidel, adj. [nfidel] Desleal. Lilo, taksil, pusng, sukb. Infidel, n. [nfidel] Infiel, pagano. Hind kristyano. Infidelity, n. [infidliti] Infidelidad, deslealtad. Paglililo, kataksilan, kapusungn, kasukabn. Infinite, adj. [nfinit] Infinito; innumerable. Walang katapusan, walang bilang. Infinitive, adj. [infnitiv] Infinitivo. Walang hanggan. Infirm, adj. [infrm] Enfermo, debil. May sakt, mahin. Infirmary, n. [infrmeri] Enfermera. Pgamutan.

. 676 1313

29.01.2012 16:27

Infirmity, n. [infrmiti] Enfermedad, fragilidad. Sakt, panghihin. Inflame, v. [inflm] Inflamar [se]. Magningas, magliyab, mag-alab. Inflammable, adj. [inflmabl] Inflamable. Nagniningas, nagliliyab, nag-aalab. Inflammation, n. [inflamcin] Inflamacion, encendimiento. Pagniningas, pagliliyab, pag-aalab. Inflammatory, adj. [inflmetori] Inflamatorio. Mapag-alab, mapagliyab. Inflate, v. [infilt] Inflar, hinchar. Papintugin. Inflection, n. [inflccin] Inflacion, hinchazon. Pamimintog. Inflection, n. [inflccin] Inflexion. Pagbabago. Inflexibility, n. [inflecsibliti] Inflexibilidad, dureza, obstinacion. Kitigasan, katibayan. Inflexible, adj. [inflcsibl] Inflexible. Matibay, matigas, d mabaluktot, d mibaling. Inflict, v. [inflct] Castigar. Magparusa. Infliction, n. [inflccin] Imposicion de una pena corporal. Parusa. Influence, n. [nfliuens] Influencia, influjo. Lakas, kapangyarihan. Influential, adj. [infliuncial] Influente.

. 677 1313

29.01.2012 16:27

May lakas, may kapangyarihan. Influenza, n. [infliunza] Influenza. Hik. Influx, n. [nflcs] Influjo; infusin. Pagpasok. Inform, v. [infrm] Informar, delatar. Magpahiwatig, magbigay-alam, magbalit. Informal, adj. [infrmal] Informal. Walang pormalidad, walang ayos. Informality, n. [informliti] Informalidad. Kawaln ng ayos, kawaln ng pormalidad. Informant, n. [infrmant] Informante, denunciador. Tagapagpahiwatig, tagasumbong. Information, n. [informcin] Informacion. Hiwatig, balit. Infraction, n. [infrccin] Infraccion; transgresion. Sala, kamalian, pagsway, paglabag. Infrangible, adj. [infrndchibl] Infrangible. D malalabag, d masisir. Infrequent, adj. [infrcuent] Raro, extraordinario. Madalang, bihir. Infringe, v. [infrndch] Infringir, violar una ley pacto. Lumabag, sumwy, magkasala. Infringer, n. [infrndcher] Violador. Mangdadahas, mnunway. Infuriate, v. [infiriet] Enfurecer, irritar. Mapoot, mag-init. Infuse, v. [infiz]

. 678 1313

29.01.2012 16:27

Infundir. Isalin, ibuhos. Infusion, n. [inficin] Infusion. Pagsasalin, pagbubuhos. Ingathering, n. [ngadzering] Cosecha. Ani, pag-aani. Ingenious, adj. [indchnis] Ingenioso, hbil. Matalin, marunong, makat. Ingenuity, n. [indcheniti] Ingeniosidad. Katalinuan, karunungan. Ingenuous, adj. [indchnius] Ingenuo, sincero. Tapat na loob. Inglorious, adj. [inglris] Ignominioso, deshonroso. Kahalay-halay, kahiy-hiy. Ingot, n. [ngot] Barra de metal. Putol ng metal. Ingraft, v. [ingrft] Injertar. Magsuplng. Ingrate, adj. [ingrt] Ingrato. Hind marunong kumilala ng utang na loob. Ingratiate, v. [ingrciet] Insinuarse, congraciarse. Magmakaam magmakaaw. Ingratitude, n. [imgrtitiud] Ingratitud. D karunungan ng pagkilala ng utang na loob. Ingredient, n. [ingrdient] Ingrediente. Kahal, kalahok. Ingress, n. [ngres] Ingreso, entrada. Pasok, pagpasok.

. 679 1313

29.01.2012 16:27

Ingulf, v. [ingalf] Engolfar, tragar. Sumakmal, lumamon. Inhabit, v. [injbit] Habitar, vivir, residir. Tumira, tumahan, mamuhay. Inhabitable, adj. [injbitabl] Habitable. Matitirhan, matatahanan, mapamumuhayan. Inhabitant, n. [injbitant] Habitante. Tao, naninirahan. Inhale, v. [injl] Inspirar. Huminga, suminghot ng hangin. Inharmonious, adj. [injarmnis] Disonante, descordante. Hind tugm, sir ang tung. Inherent, adj. [injrent] Inherente. Kakabt, kanigng. Inherit, v. [injrit] Heredar. Magmana. Inheritance, n. [injritans] Herencia. Mana. Inheritor, n. [injritor] Heredero. Tagapagmana. Inhospitable, adj. [injspitabl] Inhospitable, inhospedable. Hind marunong magpatuloy, hind mapakisunuan. Inhuman, adj. [injiman] Inhumano, cruel. Walang pagkatao, mabagsik, mabangis. Inhumanity, n. [injiumniti] Inhumanidad, barbarie. Kahayupan, kabalakyutan, kabagsikan. Inhume, v. [injim] Enterrar, sepultar.

. 680 1313

29.01.2012 16:27

Magban, maglibng. Inimical, adj. [inmical] Enemigo, contrario. Kalaban, kaaway. Inimitable, adj. [inmitabl] Inimitable. D matularan, d maparisan. Iniquitous, adj. [incuits] Inicuo, malvado. Balakyot, masam. Iniquity, n. [incuiti] Iniquidad, maldad. Kabalakyutan, kasamaan. Initial, adj. [incial] Inicial. Una, panguna. Initial, n. [incial] Letra inicial. Unang ttik ng pangalan. Initiate, v [inciet] Iniciar. Magsimul. Initiation, n. [inicicion] Iniciacion. Pagsisimul. Inject, v. [indchct] Inyectar. Ipasok, isilid, isuot. Injection, n. [indchccion] Inyeccion. Pa papasok, pagsisilid. Injudicious, adj. [indchiudcies] Indiscreto, poco juicioso. Pabigl-bigl, walang bahal. Injunction, n. [indchnccion] Mandato, precepto. Utos. Injure, v. [ndchiur] Injuriar, ofender, daar. Umalipust, lumapastangan, manakt, makasakt. Injurious, adj. [indchiris]

. 681 1313

29.01.2012 16:27

Injurioso, injusto. Namamaslang, nangaap. Injury, n. [ndchiuri] Injuria, dao, detrimento. Kapaslangan, kasiraan, pananakt. Injustice, n. [indchstis] Injusticia. Kalikuan. Ink, n. [ink] Tinta. Tint. Ink, v. [ink] Ennegrecer, teir con tinta. Paitimin, tinain ng tint. Inkhorn, n. [nkjorn] Tintero. Tintero, sisidln ng tint. Inkling, n. [ncling] Aviso secreto. Upt, sumbong na lihim. Inkstand, n. [nkstand] Tintero. Tintero, sisidln ng tint. Inky, adj. [nki] De tinta, semejante la tinta. May tint, parang tint. Inland, adj. [nland] Interior. Lupang nloloob. Inlay, v. [inli] Ataracear. Papag-ibat ibahin ng kulay. Inlet, n. [nlet] Entrada. Pasukn. Inmate, n. [nmet] Inquilino. Ang nangungupahan ng bahay. Inmost, adj. [nmost] ntimo. Kasi, kaibuturan.

. 682 1313

29.01.2012 16:27

Inn, n. [in] Posada, meson. Dakong pnuluyan. Innate, adj. [int] Innato, natural. Katutub, talag. Inner, adj. [ner] Interior. Loob, sa loob. Innermost, adj. [nermost] ntimo. Kaibuturan, kloob-looban. Innocence, n. [nosens] Inocencia. Kawaln ng malay, kamusmusan. Innocent, adj. [nosent] Inocente. Walang malay, musmos. Innovate, v. [novet] Innovar. Magbago. Innovation, n. [inovcion] Innovacion. Pagbabago. Innoxious, adj. [inccis] Inocente, exento de culpa. Walang sala. Innumerable, adj. [inimerabl] Innumerable. D mabilang, walang bilang. Inoculate, v. [inkiulet] Inocular, ingertar. Bakunahan, tamnn. Inodorous, adj. [indors] Inodoro, sin olor. Walang amoy. Inoffensive, adj. [inofnsiv] Inofensivo, pacfico. D nakasasakt, maam. Inopportune, adj. [inoportin] Inconveniente, inoportuno.

. 683 1313

29.01.2012 16:27

Hind bagay, wal sa panahon. Inordinate, adj. [inrdinet] Desordenado. Walang ayos, magul. Inorganic, adj. [inorgnic] Inorgnico. Walang buhay. Inquest, n. [ncuest] Indagacion, pesquisa. Pag-uusig, pagsisiyasat. Inquire, v. [incuir] Inquirir, examinar. Siyasatin, litisin. Inquiry, n. [incuiri] Interrogacion, examinacion. Tanong, siyasat. Inquisition, n. [incuizcion] Inquisicion, escudriamiento. Siyasat, usig, sinop. Inquisitive, adj. [incuzitiv] Inquisitivo, curioso. Masiyasat, mapagsaliksik. Inquisitor, n [incuzitor] Juez pesquisidor. Mang-uusig na taga-hatol. Inroad, n. [nrod] Incursin, invasin. Paglusob. Insane, adj. [insn] Insano, loco, demente. Sir ang ulo, sir ang isip, sir ang bat, ulol, baliw, loko. Insanity, n. [insniti] Demencia, insania, locura. Kasiraan ng isip. Insatiable, adj. [inssiabl] Insaciable. Walang kasiyahan, d nabubusog. Inscribe, v. [inscrib] Inscribir. Isulat. Inscription, n. [inscrpcion]

. 684 1313

29.01.2012 16:27

Inscripcion. Sulat. Inscrutable, adj. [inscritabl] Inescrutable. D malirip, d matarok. Insect, n. [nsect] Insecto. Mga hayop na maliliit na gaya ng hanip, tutub, ibp. Insecure, adj. [insikir] No est seguro. D maasahan, hind matibay. Insecurity, n. [insikiriti] Desconfianza; peligro, riesgo. Kawalan ng tiwal, panganib, pangamb. Insensate, adj. [insnset] Insensato. Walang pakiramdam, walang damdam. Insensibility, n. [insensibliti] Insensibilidad. Kawaln ng pakiramdam, kawaln ng damdam. Insensible, adj. [insnsibl] Insensible. Walang pakiramdam, walang damdam. Inseparable, adj. [insparabl] Inseparable. D mhiwalay, walang hiwalay. Insert, v. [insrt] Insertar, ingerir. Ipasok. Insertion, n. [insrcion] Insercion. Pagpapasok. Inside, adv. [nsaid] Adentro. Sa loob. Inside, n. [nsaid] Interior. Loob. Insidious, adj. [insdiaus] Insidioso. Swtik.

. 685 1313

29.01.2012 16:27

Insight, n. [nsait] Conocimiento profundo de alguna cosa. Tarok ng isip. Insignia, n. [insgnia] Insignias, estandartes. Watawat, tand. Insignificant, adj. [insignficant] Insignificante. Walang kabuluhan, walang halag. Insincere, adj. [insensr] Poco sincero. Hind tapat na loob, gir ng pul. Insincerity, n. [insensriti] Disimulacion. Paggigirng pul, paimbabaw. Insinuate, v. [insninuet] Insinuar. Magparatang, magbintang. Insinuation, n. [insiniucion] Insinuacion. Paratang, bintang. Insipid, adj. [inspid] Inspido, insulso. Walang lasa, matabang. Insipidity, n. [insipditi] Insipidez, insulsez. Kawaln ng lasa, tabang. Insist, v. [insst] Insistir, persistir. Igiit, ipilit. Insolence, n. [nsolens] Insolencia. Kalaswaan, kapaslangan. Insolent, adj. [nsolent] Insolente. Lapastangan. Insoluble, adj. [insliubl] Insoluble, indisoluble. D matunaw, d maagnas, d makalas. Insolvency, n. [inslvensi] Insolvencia.

. 686 1313

29.01.2012 16:27

Ang d pagkabayad ng utang. Insolvent, adj. [inslvent] Insolvente. Hind makabayad, walang ikabayad. Insomuch, conj [insomch] De manera que, de modo que. Anopat. Inspect, v. [inspct] Inspeccionar, reconocer. Pangalagaan, siyasatin, usisain. Inspection, n. [inspccion] Inspeccion. Pangangalag, pagsisiyasat. Inspector, n. [inspctor] Inspector. Tagapangalag, tagasiyasat. Inspiration, n. [inspircion] Inspiracion. Kasi, pukaw, gungun. Inspire, v. [inspir] Inspirar; introducir el aire exterior en los pulmones. Kasihan; suminghot ng hangin. Inspirit, v. [insprit] Alentar, animar, dar vigor. Palakasin ang loob, patapangin, buhayin ang loob. Instability, n. [instabliti] Instabilidad. Karupukan, kahunaan, kahinaan, kabwayn. Install, v. [instl] Instalar. Maglagay, magkan. Installation, n. [instalcion] Instalacion. Paglalagay, pagkakan. Instance, n. [nstans] Instancia, solicitud. Pamanhik, luhg. Instance, v. [nstans] Ejemplificar, declarar. Kumuhang halimbaw. Instant, adj. [nstant]

. 687 1313

29.01.2012 16:27

Instante. Daldal. Instant, n. [nstant] Instante, momento. Sangdal. Instantaneous, adj. [instantnis] Instantneo. Sangdlian. Instead, prep. [instd] En lugar de, en vez de. Sa lugar ng, na kahalili ng ni. Instep, n. [nstep] Empeine garganta del pi. Bubong ng paa. Instigate, v. [nstiguet] Instigar, mover. Magbudlong, magbuy, umudyok. Instigation, n. [instigucion] Instigacion, sugestion. Udyok, sulsol. Instill, v. [instl] Instilar. Isalin. Instinct, n. [nstinc] Instinto. Pakiramdam, pangamoy. Instinctive, adj. [instnctiv] Instintivo. Nauukol sa pakiramdam pangamoy. Institute, n. [nstitiut] Instituto. Instituto, paralan. Institute, v. [nstitiut] Instituir, establecer. Magtatag, magbangon. Institution, n. [institicion] Institucion, establecimiento. Pagtatatag, pagbabangon. Instruct, v. [instrct] Instruir, ensear. Magtur , mangaral.

. 688 1313

29.01.2012 16:27

Instructor, n. [instrctor] Instructor. Tagapagtur , taga-pagiw. Instruction, n. [instrccion] Instruccion. Tur, iw. Instrument, n. [nstriument] Instrumento. Kasangkapan, instrumento, panugtog. Insubordinate, adj. [insubrdinet] Insubordinado. Lumalabag, swail. Insubordination, n. [insobordincion] Insubordinacion. Paglabag, pagsway. Insufferable, adj. [insferabl] Insufrible, insoportable. Hind matiis, d mabat. Insufficiency, n. [insafcienci] Insuficiencia. Kakulangan, kakapusn. Insufficient, adj. [insafcient] Insuficiente. Kulang, kaps. Insular, adj. [nsiular] Insular. Nauukol sa pul. Insult, n. [inslt] Insulto, ultraje; injuria. Tungayaw, lait, dust paslang, siphay alimura. Insult, v. [inslt] Insultar, ultrajar. Tumungayaw, lumait, mamaslang, sumiphay, umalimura. Insuperable, adj. [insiuprabl] Insuperable. D masupil, d madaig, d mapasuk. Insupportable, adj. [insaportabl] Insoportable. D matiis, d mabat. Insurance, n. [insirans] Seguro, seguridad.

. 689 1313

29.01.2012 16:27

Seguro, katibayan. Insure, v. [incur] Asegurar. Ipaseguro; sumiguro. Insurgent, n. [insrdchent] Insurgente, amotinado. Nanghihimagsik, lumalaban sa pmahalaan. Insurmountable, adj. [insarmuntabl] Insuperable. D malupig, d madaig, d matalo. Insurrection, n. [insureccion] Insurreccion. Panghihimagsik, himagsikan. Intact, adj. [intct] Intacto, entero. Bu, ganp, lubs. Intangible, adj. [intndchibl] Intangible. D mahip. Integral, adj. [intgral] Integro. Bu. Integrity, n. [intgriti] Integridad, entereza. Kabuoan, pagtatapt. Intellect, n. [ntelect] Entendimiento. Kaalaman. Intellectual, adj. [intelcchiual] Intelectual. Maalam, matalin. Intelligence, n. [intlidchens] Inteligencia, conocimiento. Kaalaman, pagkaalam, pagkatalos, pakatant. Intelligent, adj. [intlidchent] Inteligente, diestro. Maalam, matalin. Intelligible, adj. [intlidchibl] Inteligible. Madaling maunaw matalastas. Intemperance, n. [intmperans]

. 690 1313

29.01.2012 16:27

Intemperancia, exceso. Kalabisn, kayamuan. Intemperate, adj. [intmperet] Destemplado, inmoderado. Mayam, masagw. Intend, v. [intnd] Intentar. Akalain, bantain. Intendant, n. [intndant] Intendente. Tagapamahal. Intense, adj. [intns] Intenso; violento. Masinsn; mabis, masidh. Intensity, n. [intnsiti] Intensidad. Sinsin; bis, sidh. Intent, n. [intnt] Intento, designio, intencion. Bant, akal, hak, panukal. Intention, n. [intencin] Intencion, designio.. Panukal, hak. Intentional, adj. [intncional] Intencional. Kinus, sinady, talaga. Inter, v. [nter] Enterrar. Ibaon, ilibng. Intercalation, n. [intercalcion] Intercalacion. Salt, saglit, pakl, sabad. Intercede, v. [intersd] Interceder, mediar. Mamagitan, mamanhk. Intercept, n. [interspt] Interceptar, impedir. Sansalain, sawatain. Interception, n. [interspcion] Intercepcion. Sansal, sawat.

. 691 1313

29.01.2012 16:27

Intercession, n. [interscion] Intercesion, mediacion. Pamamagitan, pamanhik. Intercessor, n. [interssor] Intercesor, mediador. Tagapamagitan, pintakasi. Interchange, v. [nterchendch] Comercio, permuta de gneros. Pangangalakal, pagpapalitan ng kalakal; plitan. Interchangeable, adj. [interchndchabl] Permutable. Mipapalit. Intercourse, n. [ntercors] Comunicacion, trato. Slitaan. Interdict, v. [interdct] Prohibir, vedar. Magbawal, sumansal. Interdiction, n. [interdccion] Interdiccion, prohibicion. Pagbabawal, pagsangsal. Interest, n. [nterest] Inters, provecho. Tub, patub, pakinabang; hangad, imbot. Interest, v. [nterest] Interesar, empear. Mag imbot, maghangad; magmasakit. Interfere, v. [interfr] Entremeterse, intervenir. Makialam, manghimasok, sumabad. Interference, n. [interfrens] Interposicion, intervencion. Pakikialam, panghihimasok. Interim, n. [nterim] Intermedio. Pag-itan. Interior, adj. [intrior] Interior, interno. Loob. Interjection, n. [interdchccion] Interjeccion.

. 692 1313

29.01.2012 16:27

Pagkabigl, pagkabulals. Interlace, v. [interls] Entrelazar, entremezclar. Salitn, sahugan. Interland, v. [interlnd] Entremezclar, entretejer. Ilahok, ihal, isalt. Interline, v. [interlin] Interlinear. Sumulat sa pagitan ng mga guhit. Interlocution, n. [interlokicion] Interlocucion. Slitaan. Interlocutor, n. [interlkiutor] Interlocutor. Ang nagsasalit, ang kausap. Interlope, v. [interlp] Entremeterse. Makihal, manghimasok, makialam. Interloper, n. [interlper] Entremetido. Mapanghimasok, mapakialam. Intermarriage, n. [intermridch] Doble casamiento entre dos familias. Pag-aasawa ng isang lalakit isang babae ng isang mag-anak sa mga tao ng kasundong ibang mag-ank. Intermeddle, v. [intermdl] Entremeterse. Makialam. Intermediate, adj. [intermdiet] Intermedio. Pag-itan. Interment, n. [intrment] Entierro, funeral. Paglilibing, libng. Interminable, adj. [intrminabl] Interminable, ilimitado. Walang katapusan. Intermingle, v. [intermngl] Entremezclar. Makihal, makihalobilo.

. 693 1313

29.01.2012 16:27

Intermission, n. [intermcion] Intermisin, interrupcin. Linggatong, likat, pahinga. Internal, adj. [intrnal] Interno. Loob, nasa loob. International, adj. [interncional] Internacional. May kinalaman sa lahat ng bansa. Interpose, v. [interpz] Interponer, entreponer. Mamagitn, mamagitan. Interposition, n. [interpozcion] Interposicion, mediacion. Pamamagitn, pamamagitan. Interpret, v. [intrpret] Interpretar. Magpaliwanag, magpaaninaw. Interpretation, n. [interpretcion] Interpretacion. Paliwanag, paaninaw. Interrogate, v. [intrroguet] Interrogar. Tumanong, magtanong. Interrogation, n. [interrogucion] Interrogacion, pregunta. Tanong, pagtatanong. Interrogative, adj. [interrgativ] Interrogativo. Nauukol sa tanong. Interrogatory, n. [interrgatori] Interrogatorio. Tanong. Interrupt, v. [interrpt] Interrumpir; estorbar. Sumabad, pumakl; umabala, gumambal. Interruption, n. [interrpcion] Interrupcion; obstculo. Sabad, pakl; abala, gambal. Intersect, v. [intersct] Entrecortar.

. 694 1313

29.01.2012 16:27

Putln hanggang sa kalagitnaan. Intersperse, n. [intersprs] Esparcir una cosa entre otras. Ilahok, ihal. Interstice, n. [nterstis] Intersticio, intervalo. Pag-itan. Interval, n. [nterval] Intervalo. Pag-itan, yugt. Intervene, v. [intervn] Intervenir, mediar. Mamagitn, mamagitan. Intervention, n. [intervncion] Intervencion, mediacion. Pamamagitn, pamamagitan. Interview, n. [nterviu] Entrevista, conferencia. Tagpuan, pagkikita; panayam, slitaan. Interweave, v. [interuv] Entretejer, enlazar. Isalt. Intestate, adj. [intstet] Intestado. Walang testamento. Intestinal, adj. [intstinal] Intestinal. Nauukol sa bituka. Intestine, n. [intstin] Intestino, tripa. Bituka. Intimate, adj. [ntimet] ntimo, cordial, familiar. Taos, taimtim, tapat na loob, kasi. Intimate, v. [ntimet] Insinuar, dar de entender. Pahalat. Intimation, n. [intimcion] Insinuacion indirecta. Pagpapahalat. Intimidate, v. [intmidet]

. 695 1313

29.01.2012 16:27

Intimidar. Manakot, tumakot. Intimidation, n. [intimidcion] Intimidacion. Pananakot. Into, prep. [ntu] En, dentro. Sa, sa loob. Intolerable, adj. [intlerabl] Intolerable. D mabat, d matiis. Intolerance, n. [intlerans] Intolerancia. Kawaln ng pagbabat pagtitiis. Intolerant, adj. [intlerant] Intolerante. D makapagbat, d makatiis; d makapagpalagps. Intomb, v. [intm] Enterrar, sepultar. Ilibng. Intonation, n. [intoncion] Entonacion. Pagkatugm. Intone, v. [intn] Entonar. Tumugm. Intoxicate, v. [intcsiket] Embriagar. Lumasing. Intoxication, n. [intocsikcion] Enbriaguez, borrachera. Paglalasing, pagkalang. Intractable, adj. [intrctabl] Intratable. Masungit, d mkansap ng mabuti. Intransitive, adj. [intrnsitiv] Intransitivo. Sarili. Intrench, v. [intrnch] Atrincherar. Magkut, magtrinchera.

. 696 1313

29.01.2012 16:27

Intrenchment, n. [intrnchment] Atrincheramiento. Pagkukut, pagtitrinchera. Intrepid, adj. [intrpid] Intrpido, arrojado. Pangahas, walang takot. Intrepidity, n. [intripditi] Intrepidez, osada. Kapangahasan, pagkawalang takot. Intricacy, n. [ntrikesi] Embrollo, embarazo; dificultad. Gul, lab, sikot; abala; hirap. Intricate, adj. [ntriket] Intricado, complicado. Magul, pasikotsikot, malab; mahirap. Intrigue, n. [intrg] Intriga, trama. Lalng. Intrigue, v. [intrg] Intrigar. Magpakan ng lalng. Intrinsical, adj. [intrnsical] Intrnseco; interno. Sa laob, loob. Introduce, v. [introdis] Presentar; introducir. Ipakilala; ipasok. Introduction, n. [introdccion] Presentacion; introduccion. Pagpapakilala; pagpapasok. Intrude, v. [intrid] Entremeterse. Makialam, manghimasok. Intrusion, n. [intricion] Intrusion, entremetimiento. Pakikialam. Intrusive, adj. [intrisiv] Intruso. Nauukol sa pakikialam. Intrust, v. [intrst] Confiar, fiar.

. 697 1313

29.01.2012 16:27

Magkatiwal, tumiwal. Intuition, n. [intiucion] Intuicion. Pngitain. Intwine, v. [intwin] Entrelazar una cosa con otra torcindolas. Papaglikaw likawin. Inundate, v. [inndet] Inundar. Bumah, umapaw ang tubig. Inundation, n. [inundcion] Inundacion. Bah, pag-apaw ng tubig. Inure, v. [inir] Acostumbrar, habituar. Mahirati, mabihasa. Inurement, n. [inurment] Hbito, costumbre. Pagkahirati, pagkabihasa. Inutility, n. [iniutliti] Inutilidad. Kawaln ng kabuluhan. Invade, v. [invd] Invadir, acometer, asaltar. Lumusob, dumaluhong, humarang, sumalakay. Invalid, adj. & n. [invlid] Invlido. Walang kabuluhan, lamp, unsiam. Invalidate, v. [invlidet] Invalidar, anular. Pawaln ng kabuluhan. Invaluable, adj. [invliuabl] Invaluable, inapreciable. Lubhang mahalaga. Invariable, adj. [invriabl] Invariable. Hind mababago. Invasion, n. [invcion] Invasion. Paglusob, pagsalakay. Invective, adj. [invctiv]

. 698 1313

29.01.2012 16:27

Invectiva. Nanunungayaw, umaalipust, nanglalait. Inveigle, v. [invgl] Seducir, persuadir, engaar con arte y maa. Manghikayat, manulsol, manghib. Invent, v. [invnt] Inventar, descubrir. Kumath, lumikh. Invention, n. [invncion] Invencion. Kath, likh. Inventor, n. [invntor] Inventor. Maykath, maylikh. Inventory, n. [nventori] Inventario. Tlaan ng mga pag aar . Inverse, adj. [invrs] Inverso, trastornado. Tiwal, baligtad, magul. Inversion, n. [invrcion] Inversion. Katiwalan, pagkabaligtad. Invert, v. [invrt] Invertir, trastornar. Tiwaliin, baligtarin, guluhin. Invest, v. [invst] Invertir; sitiar; invertir, emplear. Bigyan ng katungkulan karangalan; lumusob; gugulin. Investigate, v. [invstiguet] Investigar, averiguar. Siyasatin, usisain; sumiyasat, mag-usis. Investigation, n. [investigucion] Investigacion, averiguacion. Pagsisiyasat, paguusis. Investment, n. [invstment] Vestido; la inversion empleo del dinero. Kasuutan; pag-uukol ng salap sa pangangalakal. Inveterate, adj. [invteret] Inveterado. Matigas ang ulo.

. 699 1313

29.01.2012 16:27

Invigorate, v. [invgoret] Vigorar, dar vigor. Buhayin ang loob, palakasin ang loob. Invigoration, n. [invigorcion] El acto de vigorar. Pagpapalakas ng loob. Invincible, adj. [invnsibl] Invencible. D matalo, d mapasuk. Inviolable, adj. [invailabl] Inviolable, invulnerable. D madahs, d tabln. Inviolate, adj. [inviolet] Ileso, ntegro. D naan, bu. Invisible, adj. [invzibl] Invisible. D makita. Invitation, n. [invitcion] Invitacion, convite. Anyaya, pigng. Invite, v. [invit] Invitar, convidar. Mag-anyaya; anyayahan. Invocate, v. [nvoket] Invocar, implorar. Dumalangin, sumam, tumawag. Invocation, n. [invokcion] Invocacion. Dalangin, tawag. Invoice, n. [nvois] Factura. Tlaan ng mga halag ng tind kalakal. Invoke, v. [invk] Invocar, implorar, suplicar. Manalangin, sumam, mamanhik. Involuntary, adj. [invlunteri] Involuntario. D sinasady, d kus. Involution, n. [involicion] La accion de envolver.

. 700 1313

29.01.2012 16:27

Pagtiklop, paglup. Involve, v. [invlv] Envolver, arrollar. Tumiklop, bumalot, lumulon. Invulnerable, adj. [invlnerabl] Invulnerable. D tabln, d masaktan. Inward, adj. [nward] Interior. Loob, nloloob. Inward, adv. [nward] Hcia dentro, adentro. Sa dakong loob, sa loob. Irascible, adj. [irsibl] Irascible. Magagalitn. Irate, adj. [irt] Iracundo. Magagalitn. Ire, n. [ir] Ira, enojo, enfado. Galit, poot. Ireful, adj. [irful] Iracundo, colrico. Magagalitn. Iris, n. [iris] Arco iris. Bahag-har . Irish, adj. & n. [irish] Irlandes. Taga Irlanda. Irk, v. [rc] Fastidiar. Yamamot, uminp. Irksome, adj. [rcsam] Tedioso, fastidioso. Nakayayamot, nakaiinip. Iron, n. [iron] Hierro. Bakal. Iron, v. [iron]

. 701 1313

29.01.2012 16:27

Aplanchar, planchar. Mamirinsa. Ironic, adj. [airnic] Irnico. Balintun. Irony, n. [ironi] Irona. Balintun. Irradiance, n. [irrdians] Irradiacion. Ningning, kintab. Irradiate, v. [irrdiet] Irradiar, brillar. Numingning, kumintab. Irrational, adj. [irrcional] Irracional. Walang katwiran. Irreconcilable, adj. [irreconsilabl] Irreconciliable. D mkasund. Irrecoverable, adj. [irrikverabl] Irrecuperable. D mabaw. Irredeemable, adj. [irridmabl] Irredimible. D matubs. Irreducible, adj. [irridisibl] Irreducible. D mabawasan. Irrefutable, adj. [irrifitabl] Indubitable. D mikakail. Irregular, adj. [irrguiular] Irregular. Wal sa ayos. Irrelative, adj. [irrlativ] Sin regla, sin orden. Walang ayos. Irrelevant, adj. [irrlevant] No aplicable. Hind bagay.

. 702 1313

29.01.2012 16:27

Irreligion, n. [irrildchen] Irreligion. Kawalan ng kapanampalatayahn. Irreligious, adj. [irrildches] Irreligioso, impo. Walang pananampalataya, swail. Irremediable, adj. [irrimdiabl] Irremediable. D malunasan. Irreparable, adj. [irrparabl] Irreparable. D miul. Irrepressible, adj. [irriprsibl] Lo que no puede ser oprimido. D mapighat. Irreproachable, adj. [irriprchabl] Intachable, incensurable. Walang kapintasan. Irresistible, adj. [irrizstibl] Irresistible. D malabanan. Irresolute, adj. [irrzoliut] Irresoluto, indeciso. langanin, slawahan, urong-sulng. Irresolution, n. [irrezolicion] Irresolucion. Pag-aalanganin, pagsasalawahan, pag-uurong-sulong. Irrespective, adj. [irrispctiv] Inconsiderado. Walang pakundangan. Irresponsible, adj. [irrispnsibl] No responsable. Walang pananagutan, walang sukat ipanagot. Irretrievable, adj. [irritrvabl] Irrecuperable. D mabaw. Irreverance, n. [irrverens] Irreverencia. Pagkawalang galang. Irreverent, adj. [irrverent] Irreverente, descortes.

. 703 1313

29.01.2012 16:27

Walang galang, walang pitagan. Irrevocable, adj. [irrvocabl] Irrevocable. D mababago. Irrigate, v. [rriguet] Regar. Magdilig; patubigan. Irrigation, n. [irrigucion] Riego. Pagdidilig; pagpapatubig. Irritability, n. [irritabliti] Irritabilidad. Yamot, inp. Irritable, adj. [rritabl] Irritable. Mayayamutin. Irritate, v. [rritet] Irritar. Mayamot. Irritation, n. [irritcion] Irritacion. Yamot. Irruption, n. [irrpcion] Irrupcion. Silakb, sigalb. Island, n. [iland] Isla. Pul. Isle, n. [isl] Isla. Pul. Islet, n. [ilet] Isleta. Munting pul. Isolate, v. [solet] Aislar. Ilay, itiwalag, ibukod. Israelite, n. [isrilait] Israelita. Taga Israel. Issue, n. [siu]

. 704 1313

29.01.2012 16:27

Salida, evento, resulta; flujo. Paglabas, pangyayari; agas. Issue, v. [siu] Salir, brotar; despachar. Lumabas, umagas; lutasin. It, pron. [it] Lo. Yaon, iyan, siya. Italian, adj. & n. [itlin] Italiano. Taga Italya. Italic, adj. [itlic] Letra cursiva. Titik na kursiba. Itch, n. [itch] Sarna; picazon. Gals; bantl. Itch, v. [itch] Picar. Humapd, kumirot. Item, n. [item] Item, otro si. Iyan din, gayon din. Iterate, v. [teret] Repetir. Ulitin. Iteration, n. [itercion] Repeticion, reiteracion. Ulit. Itinerant, adj. [aitnerant] Itinerante, errante. Palakad-lakad, pagal-gala. Itinerate, v. [aitneret] Viajar. Maglakbay. Itself, pron. [itslf] El mismo, la misma, lo mismo. Siya rin, siya ng. Ivory, n. [ivori] Marfil. Garing, pangil ng elepante.

. 705 1313

29.01.2012 16:27

Ivy, n. [ivi] Hiedra. Baging; lipay.

J
Jabber, v. [jbber] Charlar. Sumatsat. Jabberer, n. [jberer] Parlanchin. Palasatsat. Jack, n. [dchek] Juanito, la sota entre los naipes. Swan; sota ng baraha. Jackanapes, n. [dchcaneps] Impertinente, mequetrefe. Malikt, mapakialam. Jacket, n. [dchket] Chaqueta. Chaketa; barong maikl. Jacobin, n. [dchcobin] Fraile dominicano. Prayleng dominiko. Jaculate, v. [dchkiulet] Lanzar, arrojar. Itulak. Jade, n. [dched] Caballo alquilon; mujercilla. Kabayong pupahan; masamang babae. Jade, v. [dched] Cansar. Pumagod, mamagod. Jag, n. [dchag] Diente de sierra. Ngipin ng lagar . Jagged, adj. [dchgued] Desigual; dentado.

. 706 1313

29.01.2012 16:27

Hind pantay; may ngipin [na gaya ng sa lagar ]. Jail, n. [dchel] Crcel. Blangguan, bilibid. Jailbird, n. [dchlberd] Preso. Bilangg. Jailer, n. [dchler] Carcelero. Tagapamahal sa mga bilangg. Jam, n. [dcham] Conserva mermelada de frutas. Halea. Jam, v. [dcham] Apretar, estrechar. Ipitin. Jangle, v. [dchangl] Reir, altercar. Makipagkaalit, makipagtalo. Janitor, n. [dchnitor] Conserge. Katiwal sa bahay-paralan. Janty, adj. [dchnti] Ostentoso, delicado. Maselang, mapagmakisg. January, n. [dchniueri] Enero. Enero. Japan, n. [dchapn] Japon. Hapn. Japanese, adj. [dchpanis] Japon. Hapn, taga Hapn. Jar, n. [dchar] Jarro; tinaja; cntaro; tarro. Saro; tapayan, bang, tab. Jargon, n. [dchrgon] Jerigonza. Salitang d mawawaan, salitang utal. Jaunt, n. [dchant]

. 707 1313

29.01.2012 16:27

Excursion. Pagliliwaliw, pasyal. Jaunty, adj. [dchnti] Alegre, festivo. Masay, tw, galak. Jaw, n. [dcho] Quijada. Pang. Jawbone, n. [dchbon] Quijada. Sihang, pang. Jay, n. [dche] Gayo. Isang ur ng ibon. Jealous, adj. [dchlas] Zeloso; envidioso. Mapanibughuin, mainggitin. Jealousy, n. [dchlasi] Zelos, sospecha, rezelo. Panibugh, pangimbulo, inggit, hinal. Jeer, n. [dchir] Mofa, burla. Tuks, bir . Jeer, v. [dchir] Mofar, escarnecer. Manuks, magbir . Jehovah, n. [dchijba] Johov. Heob, panginoon. Jelly, n. [dchli] Jalea, jelatina. Hale, matams. Jeopardize, v. [dchpardais] Poner en riesgo; arriesgar. Ipanganyay, isapanganib; mangahas. Jeopardy, n. [dchpardi] Riesgo, peligro. Panganib, panganyay, pangamb. Jerk, n. [dcherc] Latigazo, sacudida. Hagupt, hampas.

. 708 1313

29.01.2012 16:27

Jerk, v. [dcherc] Sacudir, azotar. Hagupitn, hampasin. Jest, n. [dchest] Chanza, burla. Bir, pagpapataw. Jest, v. [dchest] Bufonearse, burlarse. Magbir , magpataw. Jester, n. [dchster] Mofador, bufon. Palabir , mapagpatawa. Jesuit, n. [dchziuit] Jesuita. Heswita. Jesuitic, adj. [dchezutic] Jesutico. Nauukol sa heswita. Jesus, n. [dchsas] Jesus. Hess. Jet, v. [dchet] Echar, lanzar. Bumulwak, sumalumpit, lumabas ng pabligl, bumug. Jew, n. [dchi] Judio. Hudy. Jewel, n. [dchul] Joya. Hiyas. Jeweller, n. [dchiler] Joyero. Mngangalakal ng hiyas. Jewish, adj. [dchiish] Judico, judo. Nauukol sa hudy. Jiffy, n. [dchfi] Instante, momento. Sangdal. Jig, n. [dchig] Baile alegre.

. 709 1313

29.01.2012 16:27

Sayaw na masay. Jilt, n. [dchilt] Coqueta. Land, kir . Jilt, v. [dchilt] Coquetear. Lumand, kumir . Jingle, n. [dchingl] Retintn, resonido. Kalansing, tunog. Jingle, v. [dchingl] Retiir, resonar. Kumalansing. Job, n. [dchob] Friolera, labor trabajo de poco momento. Gaw, trabaho. Jockey, n. [dchki] Jinete. Mnanakay sa kabayo. Jockey, v. [dchki] Trampear, engaar. Mangday, manghib. Jocose, adj. [dchocs] Jocoso, alegre, festivo, jovial. Masay, galk, mapagpataw. Jocoseness, n. [dchocsnes] Jocosidad, festividad, alegra. Kasayahan, kagalakan, pagpapataw. Jocosity = jocoseness. Jocular, adj. [dchkiular] Jocoso, alegre. Mapagpataw, masay. Jocularity, n [dchokiulriti] Festividad, jocosidad. Pagpapatawa, pagsasay. Jocund, adj. [dchkand] Alegre, festivo. Masay. Jog, n. [dchog] Empellon, sacudimiento lijero. Tabig, tulak.

. 710 1313

29.01.2012 16:27

Jog, v. [dchog] Empujar. Manulak. Joggle, v. [dchgl] Agitarse con movimiento trmulo. Umalog, kumalog. Join, v. [dchin] Juntar, unir; aadir. Isama, isanib; iakm, ikam, langkap; idagdag. Joint, n. [dchint] Coyuntura. Kasukasuan. Joint, v. [dchint] Juntar, agregar. Sumama, sumanib. Jointly, adv. [dchintli] Juntamente. Samasama. Joist, n. [dchist] Viga de bovedilla suelo. Soleras. Joke, n. [dchok] Chanza, burla. Bir, tuks. Joke, v. [dchok] Chancear. Magbir , manuks, mangbady. Joker, n. [dchker] Burlon, chancero. Palabir , mnunuks. Jollity, n. [dchliti] Alegra, regocijo. Say, galak; kasayahan, kagalakan. Jolliness = jollity. Jolly, adj. [dchli] Alegre, festivo. Masay, galk. Jolt, n. [dcholt] Traqueo. Putk.

. 711 1313

29.01.2012 16:27

Jolt, v. [dcholt] Traquear. Pumutok. Jostle, v. [josl] Reempujar. Magtulak. Jot, n. [dchot] Jota, tilde, punto. Punto, tuldok. Jot, v. [dchot] Apuntar. Ital. Journal, n. [dchrnal] Diario. Phayagang, pang-araw-araw. Journalism, n. [dchrnalism] Periodismo. Panunulat sa phayagan. Journalist, n. [dchrnalist] Periodista, diarista. Mnunulat sa phayagan. Journey, n. [dchrni] Jornada, viaje. Paglalakbay, paglalakad. Journey, v. [dchrni] Viajar. Maglakbay. Journeyman, n. [dchrniman] Jornalero. Mang-aar w. Journey-work, n. [dehrniuerk] Jornal. Upa. Jovial, adj. [dchvial] Jovial, festivo. Masay. Joviality, n. [dchoviliti] Jovialidad, festividad. Say. Joy, n. [dchoy] Gozo, jbilo.

. 712 1313

29.01.2012 16:27

Galk, kagalakn. Joy, v. [dchoy] Regocijarse, recrearse. Magalak, matw. Joyous, adj. [dchias] Alegre, gozoso. Galk, masay. Joyful = joyous. Joyless, adj. [dchiles] Triste, sin alegria. Mapanglaw, walang kasayahan. Joyfulness, n. [dchyfulnes] Alegria, jbilo. Say, galk. Jubilant, adj. [dchibilant] Lleno de jbilo. Puspos ng kagalakan. Jubilation, n. [dchiubilcion] Jbilo, regocijo. Kagalakan. Jubilee, n. [dchibili] Jubileo. Hubile, isang pist ng mga taga Israel. Judaical, adj. [dchiudical] Judaico. Nauukol sa mga Hudy. Judaism, n. [dchideizm] Judaismo. Pananampalataya ng mga Hudy. Judge, n. [dchadch] Juez. Hukom. Judge, v. [dchadch] Juzgar. Humatol, humukom. Judgment, n. [dchdchment] Juicio. Hatol, paghuhukom. Judge of Peace, n. [dchadch of piz] Juez de Paz. Hukom-tagapamayap.

. 713 1313

29.01.2012 16:27

Judicial, adj. [dchiudcial] Judicial. Nauukol sa hkuman. Judiciary, adj. [dchiudcieri] Judiciario. Nauukol sa hkuman. Judicious, adj. [dchiudcias] Juicioso, prudente. Mabait, matalin. Jug, n. [dchag] Jarro. Sisidln ng mga bagay na lusaw. Juggle, n. [dchagl] Juego de manos. Salamangk. Juggle, v. [dchagl] Hacer juegos de manos. Magsalamangk. Juggler, n. [dchgler] Juglar. Mnanalamangk, salamangkero. Juice, n. [dchis] Zumo, jugo. Kats. Juiceless, adj. [dchisles] Seco, sin jugo. Walang kats. Juicy, adj. [dchisi] Jugoso. Makats. July, n. [dchuly] Julio. Hulyo. Jumble, n. [dchmbl] Mezcla. Hal. Jumble, v. [dchmbl] Mezclar. Ihal. Jump, n. [dchamp] Salto, brinco.

. 714 1313

29.01.2012 16:27

Luks, lundg. Jump, v. [dchamp] Saltar, brincar. Lumuks, lumundag. Junction, n. [dcnccion] Junta, union. Karugtong, kaanib. Juncture, n. [jnccher] Juntura, coyuntura. Kaugpong, kasugpong. June, n. [dchun] Junio. Hunyo. Jungle, n. [dchangl] Matorral. Sukal ng matataas na dam; gubat. Junior, adj. [dchnior] Ms joven. Lalong bat. Junk, n. [dchenk] Junco. Talbak. Junket, n. [dchnket] Dulce seco. Matams. Junket, v. [dchnket] Dar un convite en secreto. Magpigng ng lihim. Junta, n. [dchnta] Junta, reunion. Pulong, kapulungan. Juridical, adj. [dchiurdical] Jurdico, judicial. Nauukol sa hukuman. Jurisdiction, n. [dchiursdiccion] Jurisdiccion. Pook na saklaw. Jury, n. [dchiri] Jurado. Tagahatol, inang-palan. Just, adj. [dchast]

. 715 1313

29.01.2012 16:27

Justo, recto. Ganap, tapt, matwid. Just, adv. [dchast] Justamente, exactamente. Sukat, ganp. Justice, n. [dchstis] Justicia. Kaganapan, katwiran, kapangyarihan. Justifiable, adj. [dchstifaiabl] Justificable, conforme razon. Sang-ayon sa katwiran. Justification, n. [dchastifikcion] Justificacion. Pagmamatwid. Justify, v. [dchstifay] Justificar. Magbigay matwid; magpatotoo; patotohanan, patunayan. Jut, v. [dchat] Chocar en algo cuando se va corriendo. Maksagas, makbangg. Juvenile, adj. [dchivenil] Juvenil. Nauukol sa pagkabat. Juvenility, n. [dchiuvenliti] Mocedad, juventud. Pagkabat, kabataan.

K
K, [ke] Ka (ka). K (ka). Kail, n. [kel] Berza. Repolyo. Kale = kail. Keck, v. [kec] Querer vomitar, tener nauseas.

. 716 1313

29.01.2012 16:27

Umalibadbad. Keel, n. [kil] Quilla. Kilya. Keen, adj. [kin] Afilado, agudo; penetrante; sutil. Matalas, matulis; matalin; tuso. Keenness, n. [knes] Agudeza, sutileza, perspicacia. Katalasan, katulisan, katalinuan, katusuhan. Keep, v. [kip] Guardar. Mag-ingat. Keeper, n. [kper] Guardan. Tagapag-ingat. Keeping, n. [kping] Custodia, guarda. Pag-aalag, pag-iingat. Keepsake, n. [kpsek] Ddiva, regalo. Kaloob, bigy. Keg, n. [keg] Cuete, barrilito. Bariles na munt. Ken, n. [ken] Vista. Tanaw. Kennel, n. [knel] Perrera. Kulungan ng aso. Kerchief, n. [krchif] Cofia, pauelo. Alampay, birang, pany. Kernel, n. [krnel] Pepita. But ng bunga ng kahoy. Kettle, n. [ketl] Caldera. Kawa. Kettle-drum, n. [ktl-dram]

. 717 1313

29.01.2012 16:27

Timbal, atabal. Gimbal. Key, n. [ki] Llave, clave. Sus. Keyhole, n. [kjol] Agujero de la llave. Butas ng sus. Keystone, n. [kston] Llave de un arco bveda. Batong pangsar ng ark. Kick, n. [kic] Puntapi, patada. Sip, sikad, tadyak. Kick, v. [kic] Patear, acocear. Manip, sumip, manikad, manadyak. Kid, n. [kid] Cabrito. Batang kambng. Kidnap, v. [kdnap] Hurtar robar nios. Magnakaw ng bat. Kidney, n. [kdni] Rion. Bat ng katawn. Kilderkin, n. [klderkin] Medio barril. Kalahating barriles. Kill, v. [kil] Matar, asesinar. Pumatay. Kiln, n. [kiln] Horno. Hurn. Kiln-dry, v. [klndray] Secar quemar alguna cosa en horno. Magsangag. Kimbo, adj. [kmbo] Encorvado, arqueado. Baluktot, bakuk.

. 718 1313

29.01.2012 16:27

Kin, n. [kin] Parentesco, vnculo. Hinlog, kamag-anak. Kind, adj. [kind] Benvolo, bondadoso, benfico. Magandang loob, butihin, mabuting asal. Kind, n. [kind] Especie, calidad. Ur , klase. Kindle, v. [kndl] Encender; inflamar, enardecer. Magtitis, magsind; magpaningas. Kindness, n. [kindnes] Benevolencia. Kagandahang-loob, kabutihang ugal. Kindred, adj. [kndred] Emparentado. Kamag-anak. Kindred, n. [kindred] Parentesco, parentela, casta. Kahinlugan, kamag-anakan, angkan. King, n. [king] Rey. Har. Kingdom, n. [kngdom] Reyno. Kaharian. Kingfisher, n. [kngfisier] Martin pescador. Lumbas, isang ur ng ibon. Kinglike, adj. [kinglik] Regio. Parang har. Kingly = kinglike. Kinsfolk, n. [knsfolc] Parentela, parientes. Kamag-anak, kamag-anakan. Kinship, n. [knship] Parentela. Kamag-anakan.

. 719 1313

29.01.2012 16:27

Kinsman, n. [knsman] Pariente. Kamag-anak. Kinswoman, n. [kinswman] Parienta. Kamag-anak na babae. Kirk, n. [kerk] Iglesia. Simbahan. Kirtle, n. [kertl] Manto, capa. Balabal. Kiss, n. [kis] Beso. Halk. Kiss, v. [kis] Besar. Humalk. Kit, n. [kit] Botellon. Malaking bote. Kitchen, n. [kchen] Cocina. Kusin. Kite, n. [kit] Milano; cometa, papelote. Lawin; bolador. Kitten, n. [kitn] Gatito. Kutng. Knack, n. [nac] Destreza, habilidad. Katalinuan. Knar, n. [nar] Nudo. Buk. Knarled, adj. [narld] Nudoso. Mabuk. Knave, n. [nev] Bribon, pcaro.

. 720 1313

29.01.2012 16:27

Switik, malikot, palamara. Knavery, n. [nveri] Pillardia, travesura. Kalikutan, gawang masam. Knavish, adj. [nvish] Picaro, travieso. Malikot, masam. Knead, v. [nid] Amasar. Magmasa; masahin. Kneading-trough, n [nding-trof] Amasadera. Pangmasa. Knee, n. [ni] Rodilla. Tuhod. Kneel, v. [nil] Arrodillarse. Lumuhod. Knell, n. [nel] Clamoreo. Taginting. Knickerbockers, n. [nkerbokers] Calzones de cazador. Salawal na putol. Knife, n. [nif] Cuchillo. Sundang, lanseta. Knit, v. [nit] Enlazar, entretejer, trabajar punto de aguja. Manah, gumanchilyo. Knitting-needle, n. [nting-ndl] Aguja de hacer medias de punta. Pangganchilyo. Knob, n. [nob] Bulto; nudo en la madera; boton de las flores. Umbk; buk ng kahoy; bko ng bulaklak. Knobby, adj. [nbi] Lleno de nudos. Mabuk. Knock, n. [noc]

. 721 1313

29.01.2012 16:27

Golpe, llamada. Tuktk, tawag. Knock, v. [noc] Tocar, llamar. Tumuktok, tumawag, patao. Knoll, n. [nol] Cima de una colina. Taluktok, tugatog. Knot, n. [not] Nudo, atadura ligadura que se hace en cualquier hilo, cuerda cinta. Buhol, tal, talibugs. Knot, v. [not] Anudar. Ibuhol, italibugs. Knotted, adj. [nted] Nudoso. Mabuhl. Knotty, adj. [nti] Nudoso. Mabuhl. Know, v. [nu] Saber, conocer. Makaalam, makakilala. Knowing, adj. [ning] Instruido, inteligente, entendido. Matalin, maalam, marunong. Knowledge, n. [nledch] Conocimiento, inteligencia. Kaalaman, pagkakilala, pagkatals. Knuckle, n. [nkl] Artejo; nudillo de los dedos. Buk ng dalir. Koran, n. [cran] Alcoran. Koran banal na aklat ng mga moro.

. 722 1313

29.01.2012 16:27

Label, n. [lbel] Esquela, billete, nota. Sulat, tand, pahiwatig. Label, v. [lbel] Rotular sealar alguna cosa con un rtulo. Magtand maglagay ng tand. Labial, adj. [lbial] Labial. Nauukol sa lab; salit ng lab. Labor, n. [lbor] Trabajo, labor, fatiga. Gaw, trabaho. Labor, v. [lbor] Trabajar; esforzarse. Gumaw, magtrabaho; magsikap. Laborer, n. [lborer] Trabajador, jornalero. Manggagaw, mang-aarw. Laborious, adj. [lebris] Laborioso, trabajoso, penoso, dificil. Matrabaho, mahirap. Laboratory, n. [lboretori] Laboratorio. Laboratoryo. Labyrinth, n. [lbirinz] Laberinto. Dakong salsalimuot ang daan. Lace, n. [lez] Lazo, cordn, encaje. Laso, panal, enkahe. Lacerate, v. [lseret] Lacerar, despedazar. Wahiin, hapakin, pilasin. Laceration, n. [lasercion] Laceracion, desgarradura. Pagwah, paghapak, pagpilas. Lachrymal, adj. [lcrimal] Lacrimal. Nauukol sa luh. Lachrymose, adj. [lcrimos] Lloroso.

. 723 1313

29.01.2012 16:27

Luhan. Lack, n. [lac] Falta, menester. Kulang, kakulangan, kailangan. Lack, v. [lac] Faltar algo, carecer, necesitar. Magkulang, mangailangan. Lacker, n. [lker] Laca, especie de barniz. Laka, isang klase ng; barnis. Lacker, v. [lker] Barnizar. Barnisn. Lackey, n. [lki] Lacayo. Katulong ng kuchero. Laconic, adj. [lecnic] Lacnico, breve, conciso. Maikl, madal. Laconical = Laconic. Lacquer, n. [lker] Laca. Laka. Lad, n. [lad] Mozo, muchacho. Bat, bataan. Ladder, n. [lder] Escala escalera porttil. Hagdang mataas. Lade, v. [led] Cargar. Magpasan, magdal. Lading, n. [lding] Carga. Pasn. Ladle, n. [ldl] Cucharn. Sandok, panandok. Ladleful, n. [ldlful] Cucharada. Sandok, pagsandok.

. 724 1313

29.01.2012 16:27

Lady, n. [ldi] Seora, dama, seorita. Ginang, ale, gining. Ladylike, adj. [ldi-laik] Delicado, afeminado. Mahinhin, maselang, parang babae. Ladylove, n. [ldilav] Dama, querida. Ang nililigawan. Ladyship, n. [ldiship] Seora. Pagkaginang, pagkaginoong babae. Lag, v. [lag] Moverse lentamente, quedarse atrs. Mag-utay-utay, magphuli. Laggard, adj. [lgard] Tardo, holgazan. Makupad, mabagal, pagayon-gayon. Laggard, n. [lgard] Haragn, holgazn. Pagayon-gayon, tamad. Lagoon, n. [lagn] Laguna. Dagat-dagatan. Lair, n. [ler] Cubil, pastura. Dakong pinagpapanginainan sa mga alagang hayop. Lake, n. [lek] Laguna. Dagat-dagatan. Lamb, n. [lamb] Cordero. Batang tupa, kordero. Lambent, adj. [lmbent] Centelleante. Maningning, makislap, makintab. Lambkin, n. [lmbkin] Corderito. Tupang munt. Lame, adj. [lem] Cojo, estropeado.

. 725 1313

29.01.2012 16:27

Pily, hingkod. Lame, v. [lem] Lisiar, estropear. Pilayin, pilayan. Lameness, n. [lemnes] Cojera. Play, pagkapilay. Lament, n. [lamnt] Lamento. Panaghoy, panangis. Lament, v. [lamnt] Lamentar (se). Managhoy, manangis. Lamentable, adj. [lmentabl] Lamentable, deplorable, lastimoso. Kasakit-sakit, kahabag-habag, kahina-hinayang. Lamentation, n. [lamentcion] Lamentacion, gemido. Panaghoy, dang, hibk. Lamp, n. [lamp] Lmpara. Ilawn. Lampblack, n. [lmpblac] Negro de humo. Agiw ng usok. Lampoon, n. [lampn] Stira escrito insultable, libelo. Pamamaslang, paninirang puri, uyam. Lamp-post, n. [lamp-post] Candelabro. Kandilang malak. Lance, n. [lans] Lanza. Sibt. Lance, v. [lans] Dar un lancetazo. Tumudl, sumibat. Lancer, n. [lncer] Lancero. Kawal na may sibat. Lancet, n. [lnset]

. 726 1313

29.01.2012 16:27

Lanceta. Lanseta. Land, n. [land] Terreno; tierra. Lup. Land, v. [land] Desembarcar, saltar en tierra. Lumunsad, dumang, pumund. Landed, adj. [lnded] Hacendado desembarcado. May maraming pag-aaring lup; inilunsad. Land-forces, n. [lnd-forses] Tropas de tierra. Hukb sa lup. Landholder, n. [landjlder] Hacendado. May malaking pag-aaring lup. Landing, n. [lnding] Desembarco. Paglunsad. Landing-place, n. [lnding-ples] Desembarcadero. Daungan, lunsaran. Landlady, n. [lndledi] Casera, huspeda. Ang babaing may ar ng otel pnuluyang bahay. Landlord, n. [lndlord] Casero, huesped. Ang lalaking may ar ng otel pnuluyang bahay. Landmark, n. [lndmark] Mojon, marca. Patoto, tand. Landscape, n. [lndskep] Paisaje. Tnawin. Land-tax, n. [lnd-tacs] Tributo sobre tierras. Bwis sa lup, bayad sa lup. Lane, n. [len] Callejuela. Daang makipot.

. 727 1313

29.01.2012 16:27

Language, n. [lngedch] Lengua, lenguaje. Wik, pananalit. Languid, adj. [lnguid] Lnguido, melanclico. Malamlam, mapanlaw. Languish, v. [langish] Decaecer, extenuarse, entristecerse. Manglat, manghin, manghiluk, mamanlaw. Languor, n. [lnguor] Languidez, desfallecimiento. Lamlm, panglalat. Lank, adj. [lanc] Flojo. Mahin. Lansquenet, n. [lnskenet] Soldado de pie. Kawal na lakd. Lantern, n. [lantern] Linterna, farol. Parol. Lap, n. [lap] Faldas, regazo. Kandungan, sinapupunan. Lap, v. [lap] Lamer alguna cosa. Humimod. Lapel, n. [lpel] Solapa. Tiklop ng damit. Lapidary, n. [lpidari] Lapidario. Nauukol sa mga titik ng mga lpida. Lapse, n. [laps] Lapso; caida, desliz, traspi. Pagitan; pagkadulas, pagkakamal. Larboard, n. [lrbord] Babor. Dakong kaliw ng sasakyang-tubig. Larceny, n. [lrseni] Ratera.

. 728 1313

29.01.2012 16:27

Panenekas. Lard, n. [lard] Manteca de puerco. Mantik. Larder, n. [lrder] Despensa. Pminggalan. Large, adj. [lardch] Grande. Malake. Largeness, n. [lrdchnes] Grandor, extension. Lak, kalakhan. Largess, n. [lrdches] Liberalidad. Kagandahang asal. Lark, n. [lark] Alondra. Langay-langayan, isang klase ng ibon. Larva, n. [lrva] Larva oruga. Uod. Larynx, n. [lrincs] Laringe. Lalamunan. Lascivious, adj. [lasvis] Lascivo. Malibog. Lash, n. [lash] Latigazo. Hagupt. Lash, v. [lash] Dar latigazos. Manghagupt. Lass, n. [lass] Doncella, moza. Dalaga. Lassitude, n. [lsitiud] Lasitud, fatiga. Kahinaan, kapagalan. Last, adj. [last]

. 729 1313

29.01.2012 16:27

ltimo, postrero. Hul, katapusn, waks. Last, v. [last] Durar, permanecer. Magtagal, maglwat. Lasting, adj. [lsting] Duradero, permanente. Matagal, malwat. Latch, n. [latch] Aldaba de puerta. Kandado. Latch, v. [latch] Cerrar con aldaba. Ikandado. Latchet, n. [lchet] Agujeta de zapato. Tal ng sapatos. Late, adj. [let] Tardo. Tanghal, matagal, malaon, malwat. Late, adv. [let] Tarde. Tanghal. Lately, adv. [letli] Recientemente. Ngayon lamang. Latent, adj. [ltent] Escondido, oculto, secreto. Tag, lingd, lihim. Lateral, adj. [lteral] Lateral. Patagild. Lath, n. [laz] Lata; liston. Lata, liston. Lath, v. [laz] Poner latas en las techumbres. Magbubong ng lata. Lathe, n. [laz] Trompo. Trump.

. 730 1313

29.01.2012 16:27

Lather, n. [ldzer] Jabonaduras. Bul ng sabon. Lather, v. [ldzer] Baar con espuma de jabon. Magsabon ng katawan. Latin, n. [ltin] Latin. Latin. Latitude, n. [ltitiud] Latitud. Lay, agwat. Latten, n. [lten] Laton. Tansong dilaw. Latter, adj. [lter] Posterior, ltimo. Hul. Lattice, n. [ltis] Celosa. Silohiy, silipn. Laud, v. [lod] Alabar. Pumuri. Laudable, adj. [ldabl] Laudable, digno de alabanza. Kapuripuri. Laugh, n. [laf] Risa, risada. Tawa. Laugh, v. [laf] Reir. Tumawa. Laughable, adj. [lfabl] Risible. Nakakatawa. Laughingly, adv. [lfingli] Alegremente, con risa. Katawatawa. Laughter, n. [lfter] Risa, risada.

. 731 1313

29.01.2012 16:27

Halakhak, tawa. Launch, n. [lanch] Lancha. Lancha, muting bapor. Launch, v. [lanch] Botar echar al agua. Ilusong sa tubig, ilunsad. Laundress, n. [lndres] Lavandera. Babaing manglalaba. Laundry, n. [lndri] Lavandera. Plabahan. Laureate, v. [lriet] Laureado. Nagkaganting-pal. Laurel, n. [lrel] Laurel. Laur l. Lava, n. [lva] Lava. Ang ibinubug ng bulkn. Lavatory, n. [lvotori] Lavatorio. Nauukol sa paghuhugas. Lavish, adj. [lvish] Prdigo. Alibugh. Lavish, v. [lvish] Malgastar. Magbulastog sa pamumuhay. Law, n. [lo] Ley. Kautusan. Lawful, adj. [lful] Legal, legtimo, lcito. Matwid, ayos sa kautusan. Law-giver, n. [lguver] Legislador. Tagapaglagd ng kautusan. Lawless, adj. [lles]

. 732 1313

29.01.2012 16:27

Ilegal. Laban sa kautusan. Lawmaker, n. [lmeker] Legislador. Tagapaglagd ng kautusan. Lawn, n. [lon] Prado. Bakood. Lawsuit, n. [lsiut] Pleito, proceso. Usap, usapn. Lawyer, n. [lyer] Abogado. Abogado, tagapagsanggalang. Lax, adj. [lacs] Laxo, flojo. Mahin. Laxity, n. [lcsiti] Laxitud, flojedad. Kahinaan. Lay, v. [l] Poner; tender. Maglagay; humalimhim, mahig. Layer, n. [lyer] Lecho. Susn sa hgaan. Layman, n. [leman] Lego, seglar. Lego. Laziness, n. [lzines] Pereza. Katamaran. Lazy, adj. [lzi] Perezoso. Tamad. Lea, n. [li] Prado, pradera. Bakood. Lead, n. [lid] Plomo. Tingg.

. 733 1313

29.01.2012 16:27

Lead, v. [lid] Conducir, guiar. Pumatnugot, pumatnubay, umakay. Leaden, adj. [ledn] Hecho de plomo. Tiningg. Leader, n. [lder] Guia, conducto. Tagapamatnugot, tagapamatnubay, tagaakay. Leaf, n. [lif] Hoja. Dahon. Leaflet, n. [lflet] Hojilla. Munting dahon. Leafy, adj. [lfi] Frondoso, hojudo. Madahon. League, n. [lig] Liga, alianza. Tpanan, ksunduan, kyarian. Leak, n. [lik] Gotera; va de agua. Tumutul; lands ng tubig, tulun. Leak, v. [lik] Gotear. Tumul. Leakage, n. [lkedch] Merma, derrame. Tul. Leaky, adj. [lki] Roto, agujereado. Butas. Lean, adj. [lin] Flaco. Payt. Lean, v. [lin] Apoyarse, reclinarse. Sumandig, humilig. Leanes, n. [lnes] Flaqueza.

. 734 1313

29.01.2012 16:27

Kapayatn. Leap, n. [lip] Salto. Luks, lundag. Leap, v. [lip] Saltar, brincar. Lumukso, lumundag. Learn, v. [lern] Aprender, instruir. Matuto, mag-aral. Learned, adj. [lrnd] Sabio, inteligente. May pinag-aralan, marunong, matalin. Learner, n. [lrner] Escolar, estudiante, aprendiz. Ang nag-aaral. Learning, n. [lrning] Estudio, conocimiento. Pagkatuto, kaalaman. Lease, n. [lis] Arriendo, escritura de arrendamiento. Pangungupahan, kasulatan tungkol sa pag upa pagbwis. Lease, v. [lis] Arrendar. Bumws. Leash, n. [lish] Correa. Panal. Leash, v. [lish] Atar con correa. Talian. Least, adj. [list] Mnimo. Kliitliitan. Leather, n. [ldzer] Cuero, pellejo. Katad, balat ng hayop. Leathern, adj. [ldzern] De cuero. Yaring katad. Leave, n. [liv]

. 735 1313

29.01.2012 16:27

Licencia, permiso. Pahintulot. Leave, v. [liv] Dejar, abandonar. Iwan, pabayaan. Leaven, n. [lvn] Levadura, fermento. Lebadura, galapong. Leavings, n. [lvings] Sobras, residuo. Labis, tir. Lection, n. [lccion] Leccion. Liksyon, pag-aaral. Lecture, n. [lcchur] Discurso. Panayam na binabasa. Lecture, v. [lcchur] Ensear, instruir. Magtur . Lecturer, n. [lcchurer] Instructor. Tagapagtur . Ledge, n. [ledch] Borde. Gilid. Ledger, n. [ldcher] Libro mayor. Libro mayor. Lee, n. [li] Hez. Latak ng alak. Leech, n. [lich] Sanguijuela. Lint. Leer, n. [lir] Ojeada. Sulyap. Leer, v. [lir] Mirar de soslayo. Sumulyap.

. 736 1313

29.01.2012 16:27

Lees, n. [liz] Heces. Latak. Leeward, adv. [lward] Sotavento. Sa gaw na may hangin. Left, n. [left] Izquierdo. Kaliw. Left-handed, adj. [left-jended] Zurdo. Kaliwete. Leg, n. [leg] Pierna; pie. Hit, paa. Legacy, n. [lguesi] Legado. Pamana. Legal, adj. [lgal] Legal, legtimo. Matwid, ayon sa kautusan. Legality, n. [ligliti] Legalidad, legitimidad. Katwiran. Legalize, v. [lgalaiz] Legalizar, legitimar. Isang-ayon sa kautusan. Legate, n. [lguet] Legado, diputado. Kinatawan. Legatee, n. [legat] Legatorio. Ang pinamanahan. Legation, n. [ligucion] Legacion, embajada. Sugong kinatawan. Legend, n. [ldchend] Leyenda. Kwento, kathang salaylay. Legendary, adj. [ldchenderi] Fabuloso.

. 737 1313

29.01.2012 16:27

Kathkath. Legerdemain, n. [ledcherdemn] Juego de manos. Salamangk. Legible, adj. [ldchibl] Legible. Nababasa. Legion, n. [ldchen] Legion. Pulutong. Legislate, v. [ldchislet] Legislar. Maglagd ng utos. Legislation, n. [ledchislcion] Legislacion. Paglalagd ng kautusan. Legislative, adj. [ldchisletiv] Legislativo. Nauukol sa paglalagd ng kautusan. Legislator, n. [ldchisletor] Legislador. Tagapaglagd ng kautusan. Legislature, n. [ldchislechur] Legislatura. Kapulungan ng mga tagapaglagd ng kautusan. Legitimacy, n. [lidchtimesi] Legitimidad. Katunayan. Legitimate, adj. [lidchtimet] Legtimo. Tunay. Leisure, n. [lsiur] Desocupacion, ocio. Pagpapagayongayon. Leisurely, adv. [lsiurli] Despacio, deliberadamente. Dahandahan. Lemon, n. [lmon] Limon. Limon, dayap. Lemonade, n. [lmoned]

. 738 1313

29.01.2012 16:27

Limonada. Limonada. Lend, v. [lend] Prestar. Magpahiram, magpautang. Length, n. [lengz] Longitud, largura. Hab. Lengthen, v. [lngzen] Alargar, prolongar. Pahabain. Lengthy, adj. [lngzi] Largo; fastidioso. Mahab, nakayayamot. Leniency, n. [lniensi] Benignidad. Kagandahang loob. Lenient, adj. [lnient] Leniente; lenitivo. Nakapagpapahup; lunas. Lenitive, adj. [lnitiv] Lenitivo. Lunas. Lenity, n. [lniti] Lenidad, benignidad. Kaawaan, kagandahang loob. Lens, n. [lens] Lente, vidrio circular convexo. Lente. Lent, n. [lent] Cuaresma. Kurism. Leonine, adj. [lonain] Leonino. Parang leon. Leopard, n. [lpard] Leopardo. Leopardo. Leper, n. [lper] Leproso. Ktongin, may pul.

. 739 1313

29.01.2012 16:27

Leprosy, n. [lprosi] Lepra. Ketong, pul. Leprous, adj. [lpres] Leproso. Ktongin, may pul. Less, adj. [les] Menos. Kulang. Lessen, v. [lesn] Minorar, disminuir. Pakaontiin, kulangan, awasn. Lesser, adj. [lsr] Menor, mas pequeo. Lalong maliit, lalong munt. Lesson, n. [lson] Leccion, instruccion. Lksion, tur, aral. Lessor, n. [lsor] Arrendador. Ang nagpapaupa ng bahay. Lest, conj. [lest] No sea que. Bak, maliban. Let, v. [let] Dejar, conceder. Bayaan, ipagkaloob. Lethargic, adj. [lizrdchic] Letrgico. Mahimbing. Lethargy, n. [lzardchi] Letargo. Himbng. Letter, n. [ltr] Letra; carta. Titik; sulat, lhm. Lettuce, n. [ltius] Lechuga. Lichugas. Levant, n. [lvant] Levante, oriente.

. 740 1313

29.01.2012 16:27

Silanganan. Levee, n. [lvi] El tiempo de levantarse por la maana; dique para detener el agua. Oras ng pagbangon; pangharang ng tubig. Level, adj. [lvel] Llano, igual, nivelado. Pantay, patag. Level, n. [lvel] Llano, llanura. Kapatagan. Level, v. [lvel] Igualar, aplanar. Pantayin, patagin. Lever, n. [lvr] Palanca. Panghikwat. Levity, n. [lviti] Levedad, ligereza. Gaan, kagaanan. Levy, n. [lvi] Impuesto; leva de tropas. Bwis, pagbabangon ng hukb. Lewd, adj. [lid] Lujurioso, lascivo. Malibog, mahalay. Lewdness, n. [lidnes] Lascivia. Libog, kahalayan. Liability, n. [laiabliti] Responsabilidad. Pananagot, sgutin. Liable, adj. [liabl] Responsable. Pananagot. Liar, n. [lir] Embustero. Sinungaling, bulaan, hambog. Libel, n. [libl] Libelo. Paninirang puri. Liberal, adj. [lbral]

. 741 1313

29.01.2012 16:27

Liberal, generoso. Magandang loob, mabuting asal. Liberality, n. [librliti] Liberalidad. Kagandahang loob, kabutihang asal. Liberate, v. [libret] Libertar, librar. Magpalay, magligtas. Liberation, n. [librcin] El acto de libertar. Pagpapalay, pagliligtas. Liberty, n. [lbrti] Libertad. Lay, kalayaan. Lice, n. [lis] Piojos. Mga kuto. Licence, n. [lisens] Licencia. Lisensia, pahintulot. Licence, v. [lisens] Licenciar, autorizar. Magpahintulot. Lick, v. [lik] Lamer. Humimod, dumil. Lid, n. [lid] Prpado. Tlukap-mat. Lie, n. [lai] Mentira. Kasinungalingan, kabulaanan. Lie, v. [lai] Mentir. Magsinungalng, magbulaan. Lief, adv. [lif] De buena gana. Npaibig. Liege, n. [lidch] Feudatario; vasallo, sbdito. May-ar ng lupang bwisan; kampon.

. 742 1313

29.01.2012 16:27

Lien, n. [len] Derecho de retencion. Piansa, lagak na ipinannagt. Lieu, n. [liu] Lugar. Dako, lugar. Lieutenancy, n. [liutnansi] Tenencia, lugar tenencia. Pagkatenyente. Lieutenant, n. [liutnant] Teniente. Tenyete, tinint. Life, n. [laif] Vida. Bhay, kabuhayan. Lifeless, adj. [lifles] Muerto, inanimado. Patay, walang diw. Lifelike, adj. [liflaik] Que parece estar vivo. Parang buhy. Lifetime, n. [liftaim] Duracin de la vida. Tagl ng bhay. Lift, n. [lift] El esfuerzo que se hace para levantar alguna cosa pesada. Pagtataas, pagbuhat. Lift, v. [lift] Alzar, elevar. Itaas, buhatin. Ligament, n. [lgament] Ligamento, ligazon. Pang-ugnay. Ligature, n. [lgachiur] Ligadura. Pamigkis. Light, adj. [lit] Lijero, llevadero. Magaan. Light, n. [lait] Luz; claridad, resplandor.

. 743 1313

29.01.2012 16:27

Ilaw; liwanag, linaw. Light, v. [lait] Encender; alumbrar, iluminar. Magtitis, magsind; magpaningas, magpalyab. Lighten, v. [litn] Relampaguear; iluminar, alumbrar; alijerar. Kumislap; liwanagan, tanlawan; pagaanin. Lightning, n. [litning] Relmpago. Kidlt, lintik. Lightness, n. [litnes] Levedad, lijereza, velocidad. Gaan; tulin. Lights, n. [lits] Pulmones. Bag. Ligneous, adj. [lgnies] Leoso. Yaring kahoy. Like, adj. [lik] Semejante, parecido. Kawangis, kawangk. Like, adv. [lik] Como. Gaya, para, paris. Like, v. [lik] Querer, amar, gustar. Umibig, suminta, gumiliw. Likely, adj. [likli] Bien parecido. Kahawig, kawangk. Likely, adv. [likli] Probablemente. Marahil. Liken, v. [likn] Asemejar, comparar. Itulad, iparis, iwangk, igaya. Likeness, n. [licnes] Semejanza, igualdad. Wangis, wangk. Likewise, adv. [licwaiz]

. 744 1313

29.01.2012 16:27

Tambien, igualmente. Rin, naman, gayon din. Lilac, n. [lilac] Lila. Lila. Limb, n. [limb] Miembro. Sangkap. Limber, adj. [lmber] Manejable, flexible. Malambt, sunudsunuran. Limbo, n. [lmbo] Limbo. Limb. Lime, n. [lim] Cal. Apog. Lime, n. [lim] Lima (especie de limon). Isang ur ng limn. Limekiln, n. [limkiln] Calera. Apugn, gawaan ng apog. Limestone, n. [limston] Piedra de cal. Batong apog. Limit, n. [lmit] Lmite, trmino. Hangganan, wakas. Limit, v. [lmit] Limitar, restringir. Bigyan ng hangg, hanggann. Limitation, n. [limitcin] Limitacion, restriccion. Hangg. Limitless, adj. [lmitles] Ilimitado. Walang hangg. Limp, n. [limp] Cojera. Play, hingkod.

. 745 1313

29.01.2012 16:27

Limp, v. [limp] Cojear. Mpilay, humingkod. Limpid, adj. [lmpid] Limpio, claro, trasparente. Malinis, malinaw. Limpidness, n. [lmpidnes] Claridad, limpieza. Linaw, linis. Linch-pin, n. [lnch-pin] Pezonera. Tarugo, sus. Line, n. [lain] Linea, raya. Guhit, hanay. Lineage, n. [lniedch] Linaje, decendencia de una familia. Angkn, lah, lip, kamaganakan. Lineal, adj. [lniel] Lineal. Nauukol sa guhit. Lineament, n. [lniement] Lineamentos. Pagkaguhit. Linear, adj. [lniar] Lineal. Nauukol sa guhit. Linen, n. [lnen] Lienzo, lino. Linz, lino. Linger, v. [lngur] Consumirse, prolongar, dilatar. Maubos; magtagal; tumagal. Lingering, adj. [Lnguring] Lento, pesado, tardo. Mabagal, makupad, malwat. Lingering, n. [Lnguring] Tardanza, prolongacion. Tagal, lon, lwat. Linguist, n. [lngist] Lingista.

. 746 1313

29.01.2012 16:27

Marunong ng ibat ibang wik. Liniment, n. [lniment] Linimento. Gamot na pamahid. Lining, n. [lining] Forro, aforro. Aporo. Link, n. [link] Anillo de cadena, enlace. Singsing ng tanikal, kawng. Link, v. [link] Enlazar. Ikawng, iugpong. Lion, n. [lin] Leon. Leyn. Lioness, n. [lines] Leona. Leyong babae. Lip, n. [lip] Labio. Lab ngus. Lipothymy, n. [lipzimi] Lipotimia, desmayo. Himatay, pagkawalang malay ng pagkatao. Liquation, n. [laicucin] Licuacion. Pagtunaw. Liquefy, v. [lcuifai] Licuar, derritir. Tumunaw. Liquid, adj. [lcuid] Lquido. Malagnaw. Liquidate, v. [lcuidet] Liquidar, ajustar las cuentas. Tuusn, magbayar n. Liquidation, n. [licuidcin] Liquidacion. Pagtutuus. Liquor, n. [lkr]

. 747 1313

29.01.2012 16:27

Licor. Alak. Lisp, n. [lisp] Tartamudo. Pagkautal, pagkagaril, pagkagago. Lisp, v. [lisp] Tartamudear. Umutal, magar l, magago. List, n. [list] Lista. Tal, tlaan. List, v. [list] Registrar, alistar. Ital, magtal. Listen, v. [lisn] Escuchar, atender. Duminig, makinig. Listener, n. [lsnr] Escuchante. Ang nakikinig. Listless, adj. [lstles] Indiferente, descuidado. Pabay, walang bahal. Listlessness, n. [lstlesnes] Descuido. Pagpapabay, pagwawalang bahal. Litany, n. [ltani] Letana. Litany, dasal. Literal, a. [ltral] Literal. Ayon sa salit. Literary, adj. [ltreri] Literario. Nauukol sa panunulat pag-aakd. Literature, n. [lterechur] Literatura. Panunulat. Lithe, adj. [laiz] Flexible, blando. Malambot, sunudsunuran.

. 748 1313

29.01.2012 16:27

Lithography, n. [lizgrafi] Litografa. Litograpya, paglalarawan sa pamamagitan ng bat. Litigant, n. [ltigant] Litigante. Nakikipag-usapn. Litigate, v. [ltiguet] Litigar. Makipag-usapn. Litigation, n. [litigucin] Litigio. Usapn, usap. Litter, n. [ltr] Litera, cama portatil. Arag-arag, kalandas. Litter, v. [ltr] Parir los animales; desordenar. Manganak ang hayop; gumul. Little, adj. [ltl] Poco, pequeo. Kaonti, munt. Liturgy, n. [ltardchi] Liturgia. Ayos ng pagdiriwan ng simbahan. Live, adj. [liv] Vivo. Buhy. Live, v. [liv] Vivir, morar, habitar. Mtira, manahn tumir , tumahan mamuhay. Livelihood, n. [livlijud] Vida, subsistencia. Pamumuhay. Liveliness, n. [livlines] Vida, prontitud, agilidad, actividad. Sigla, sikap, liks, dal. Lively, adj. [livli] Vivo, vigoroso. Buhy ang loob, masay. Liver, n. [lvr] Hgado.

. 749 1313

29.01.2012 16:27

Atay. Livery, n. [lvri] Librea. Librea kasuutang pinagkakakilanlan. Livid, adj. [lvid] Lvido, crdeno. Kulay talng. Living, n. [lving] Modo de vivir de ganar la vida. Pamumuhay, kabuhayan. Lizard, n. [lzard] Lagarto. Bubul, tuk. Load, n. [lod] Carga; peso. Lulan; bigat. Load, v. [lod] Cargar. Maglulan; ipasan. Loadstone, n. [ldston] Imn. Bat balan. Loaf, n. [lof] Pan. Tinapay na malak. Loafer, n. [lfr] Holgazan, gandul, tunante, bribon. Palaboy, hampas-lup, tamad. Loam, n. [lom] Marga, especie de tierra gredosa. Lupang itm. Loan, n. [lon] Prstamo, emprstito. Pahirm, pautang. Loath, adj. [loz] Repugnante, disgustado. Yamot, inp. Loathe, v. [loz] Aborrecer, detestar. Yumamot, magtakwil. Loathing, n. [lzing]

. 750 1313

29.01.2012 16:27

Disgusto, repugnancia. Suy, yamot. Loath-some, adj. [lzsam] Aborrecible, fastidioso, asqueroso. Nakayayamot, nakasusuklam, karimarimarim, nakapangdidiri. Lobby, n. [lbi] Antecmara, vestbulo. Sild. Lobster, n. [lbstr] Langosta; una especie de camaron marino. Balang; isang ur ng hipong dagat. Local, adj. [lcal] Local. Nauukol sa dako pook. Locality, n. [locliti] Localidad. Dako, pook. Locate, v. [lket] Poner, colocar. Maglagay, maglapag. Location, n. [lokcin] Colocacion, situacion. Lagy. Lock, n. [loc] Cerradura. Seradura, pangtrangk. Lock, v. [loc] Cerrar. Isara, isus, itrangka. Locker, n. [lkr] Armario. Aparador, baul, kaban. Locket, n. [lket] Broche, corchete. Kayrel. Locksmith, n. [lcsmiz] Cerrajero. Panday-kaban. Locomotion, n. [locomcin] Locomocion. Kilos, galaw.

. 751 1313

29.01.2012 16:27

Locomotive, adj. [locomtiv] Locomotora. Mkina ng tren. Locust, n. [lkast] Langosta. Balang. Locution, n. [lokicin] Locucion. Salit, pangungusap. Lodge, n. [lodch] Casa de guarda en el bosque monte; casita; logia, la reunion de francmasones. Bahay-bantayan sa gubat bundok; damp; bahay pulungn ng mga masn. Lodge, v. [lodch] Alojarse hospedarse. Manuluyan, manirahan. Lodger, n [ldcher] Huesped; inquilino. Mnunuluyan, naninirahan. Lodging, n. [ldching] Posada, alojamiento. Pnuluyan. Lodging-house, n. [ldching-jaus] Posada. Bahay-pnuluyan. Lofty, adj. [lfti] Alto, elevado; altivo, orgulloso. Mataas, matayog; mapagmataas, palal. Log, n. [log] Leo, trozo de arbol. Kahoy, pun (ng kahoy). Loggerhead, n. [lgurjed] Zote, cabeza redonda. Taong mapurol ang ulo. Logic, n. [ldchic] Lgica. Katagng pagmamatwid. Logical, adj. [ldchical] Lgico. Nauukol sa katagang pagmamatwid.

. 752 1313

29.01.2012 16:27

Logician, n. [lodchcin] Lgico. Marunong ng matapat na pagmamatwid. Logwood, n. [lgwud] Palo de campeche. Kahoy na mapul. Loin, n. [lin] Lomo. Balakng. Loiter, v. [litr] Haraganear. Magpagayon-gayon. Loiterer, n. [litrr] Haragan, holgazan. Pagayon-gayon. Loll, v. [lol] Tender; apoyarse, acostarse. Humilat, humandusay. Lone, adj. [lon] Solitario, solo. Bugtong, nag-iisa. Loneliness, n. [lnlines] Soledad. Pag-iis, panglaw. Lonely, adj. [lnli] Solitario, abandonado. Nag-iisa. Lonesome, adj. [lonsam] Solitario, desierto. Ilang, lwal. Long, adj. [long] Largo. Mahab. Long, v. [long] Anhelar, ansiar, desear con vehemencia. Manabik. Longevity, n. [lonjviti] Longevidad. Hab ng buhay. Longing, n. [longing] Deseo, vehemente, anhelo, ansia.

. 753 1313

29.01.2012 16:27

Pananabik. Longitude, n. [lndchitiud] Longitud. Hab, kahabaan. Long-lived, adj. [lng-laivd] Lo que tiene larga vida. Mahab ang buhay. Longitudinal, adj. [londchiutdinal] Longitudinal. Pahab, nauukol sa hab. Long-suffering, adj. & n. [lng-sfering] Paciencia en el sufrimiento de las injurias. Matisin, mapagbat. Long-tongued, adj. [lng-tongd] Parlero, parlon. Masatsat. Look, n. [luk] Aspecto, semblante. Any, hichura. Look, v. [luk] Mirar. Tumingin. Looking-glass, n. [lking-glas] Espejo. Salamn. Look-out, n. [luk-aut] Centinela; vigia. Bantay; tanod. Loom, n. [lum] Telar. Habihn. Loon, n. [lun] Pcaro, haragan. Switik. Loop, n. [lup] Ojal, presilla. Ohales, kwingan. Loophole, n. [lpjol] Abertura. Butas. Loose, adj. [lus]

. 754 1313

29.01.2012 16:27

Suelto, desatado; relajado. Kalg, kals, malwag; talipandas, malubay. Loose, v. [lus] Desatar, desapretar, aflojar. Kumalag, kumalas, lumwag. Loosen, v. [lsn] Desunirse, separarse; aflojar, desatar. Kumalag, kumalas, magpalwag. Looseness, n. [lsnes] Aflojamento, soltura. Kalwagan, kakalasn. Loot, v. [lut] Saquear. Mangdambong, maniil. Lop, n. [lop] La rama podada. Sangang pinutol. Lop, v. [lop] Desmochar. Putln. Lopeared, adj. [loprd] Con las orejas caidas. May malaking tainga. Loquacious, adj. [locucis] Locuaz, hablador. Matabl, masalit, masatst. Loquaciousness, n. [locuciesnes] Locuacidad, charla, parla. Tabl, satsat. Loquacity = Loquaciousness. Lord, n. [lord] Seor, Dios. Panginoon, Dyos. Lord, v. [lord] Seorear, dominar. Magpakapanginoon. Lordliness, n. [lrdlines] Seoro; altivez, orgullo. Pagkapanginoon; kapalaluan. Lordly, adj. [lrdli] Seorl; orgulloso.

. 755 1313

29.01.2012 16:27

Parang panginoon; palal. Lore, n. [lor] Leccion, doctrina, enseanza. Aral, tur. Lose, v. [los] Perder, disipar, desperdiciar. Magwal, pumaram, pumaw, magbulaksak. Loss, n. [los] Prdida, dao. Ang nawal, kalugihn, ang nasayang, ang natalo. Lost, adj. [lost] Perdido. Nawal, nasayang, nalugi, natalo, talunan. Lot, n. [lot] Suerte; lote. Kapalaran; kaukulang bahagi; lup. Loth, adj. [loz] Repugnante, disgustado. Ayaw. Lotion, n. [lcion] Locion, ablucion. Punas at kusks ng katawan sa may-sakt. Lottery, n. [lteri] Lotera. Loterya, ropa. Loud, adj. [lud] Ruidoso, alto, clamoroso. Malaks na pananalit, maingay. Loudly, adv. [ludli] Ruidosamente. May kalakasan ng boses. Lough, n. [loc] Lago, laguna. Dagatdagatan, danaw. Lounge, v. [lundch] Haraganear, holgazanear. Magpagayon-gayon, magbatugan. Lounger, n. [lundcher] Haragan, ocioso. Pagayon-gayon, batugan. Louse, n. [lus]

. 756 1313

29.01.2012 16:27

Piojo. Hanip, kuto. Lousy, adj. [luzi] Piojoso. Mahanip, makuto. Lout, n. [lut] Patan, rstico. Taong hamak. Loutish, adj. [lutish] Rudo, rstico. Hamak. Lovable, adj. [lvabl] Amable. Magiliw; miibigan. Love, n. [lav] Amor. Pag-ibig, pagsinta, pag-irog, pag-giliw. Love, v. [lav] Amar, querer, gustar. Umibig, mangibig suminta, umirog, gumiliw. Love-letter, n. [lv-letter] Carta amorosa. Sulat na palasintahan. Lovely, adj. [lvli] Amable, hermoso. Kaibig-ibig, kagiliw-giliw. Lovelorn, adj. [lvlorn] Abandonado desamparado de su amante. Tinalikdan ng kasintahan. Lover, n. [lver] Amante, galn. Nangingibig, mangliligaw. Low, adj. [lo] Bajo, pequeo. Mabab, pandak. Low, adv. [lo] Bajo, vilmente. Mura, hamak. Low, v. [lo] Mugir. Umung, (sigaw ng baka).

. 757 1313

29.01.2012 16:27

Lower, adj. [ler] Mas bajo. Lalong mabab. Lower, v. [ler] Abajar, humillar; minorar, disminuir. Ibab, hamakin; paliitin, bawasan. Lowering, adj. [luering] Sombro. Malamlam, kulimlim. Lowermost, adj. [lermost] El mas bajo, nfimo. Kbabababaan. Lowing, n. [ling] Mugido. Ungal, angal. Lowland, n. [lland] Tierra baja. Lupang mabab. Lowliness, n. [llines] Bajeza, ruindad. Pangungugaling hamak. Lowly, adj. [lli] Humilde, sumiso. Mapagpakumbab. Lowness, n. [lnes] Bajeza, pequeez. Kababaan, kaliitan. Low-spirited, adj. [lo-sprited] Abatido, desanimado, acobardado. Mahin ang loob, takt, dwag. Loyal, adj. [lial] Leal, fiel. Tapat na loob, ayon sa katwiran. Loyally, adv. [liali] Lealmente. May pagtatapat. Loyalty, n. [lialti] Lealtad. Pagtatapat. Lubber, n. [lber] Tomajon, haragan, un bobo.

. 758 1313

29.01.2012 16:27

Bastos, ungas. Lubricate, v. [libriket] Untar con materias crasas. Pahiran ng langis mantik. Lubricous, adj. [libriks] Lbrico. Maduls. Lucent, adj. [lisent] Luciente. Maningning, makislap, makintab. Lucid, adj. [lisid] Luciente, difano, brillante. Maningning, makintab, makislap. Lucidity, n. [liusditi] Esplendor, resplandor. Ningning, kintab. Luck, n. [lac] Acaso, fortuna. Pagkakataon, kapalaran. Luckless, adj. [lcles] Malaventurado, infeliz, desdichado. Masamang palad, sawing kapalaran. Lucky, adj. [lki] Afortunado, feliz, dichoso. Mapalad, mabuting kapalaran, ginagaling. Lucrative, adj. [licrativ] Lucrativo. Pinakikinabangan. Lucre, n. [liker] Lucro, ganancia. Pakinabang, tub. Ludicrous, adj. [lidicres] Burlesco, jocoso, ridculo. Palabir , paltaw, katawataw. Lug, v. [lag] Tirar alguna cosa hcia s. Humaltk, bumatak, humila. Luggage, n. [lguedch] Bagage; equipaje. Daladalahan. Lugubrious, adj. [liuguibris]

. 759 1313

29.01.2012 16:27

Lgubre, melncolico. Mapanglaw, malamlam, malungkot. Lukewarm, adj. [licworm] Tibio, templado. Malahininga, patay na tubig. Lull, v. [lal] Arrullar; adormecer, sosegar, calmar. Maghele, magpatulog, magpatahimik. Lullaby, n. [llabai] Arrullo. Paghehele. Lumbago, n. [lambgo] Lumbago. Isang sakt ng gulugod at balakang. Lumbar, adj. [lmbar] Lumbar. Nauukol sa balakang. Lumber, n. [lmber] Maderaje, madera. Mga tabl, kahoy. Luminary, n. [limineri] Luminar, lumbrera. Ilaw, tanglaw. Luminous, adj. [limins] Luminoso, resplandeciente. Maliwanag, maningning. Lump, n. [lamp] Masa informe. Bantal, bukol, umbok. Lump, v. [lamp] Tomar alguna cosa por junto. Magtumpok. Lumpy, adj. [lmpi] Lleno de terrones de masas endurecidas. Mabukol, bantalbantal. Lunacy, n. [linesi] Locura, frenes. Kaululn, kahibangn. Lunar, adj. [linar] Lunar. Nauukol sa bwan.

. 760 1313

29.01.2012 16:27

Lunatic, adj. & n. [linatic] Lunatico, frentico. Bubwanin, sumpngin. Lunch, n. [lanch] Merienda. Minindal. Luncheon, n. [lnchion] Merienda. Minindal. Lung, n. [lang] Pulmon. Bag. Lunt, n. [lant] Mecha de caon. Titisn ng kanyon. Lurch, n. [larch] Abandono. Kapabayaan. Lurch, v. [larch] Devorar, engullir; dar chasco; engaar. Sumakmal; humiy; mangday. Lure, n. [liur] Seuelo, aagaza. Pain, day. Lure, v. [liur] Atraer, inducir con seuelo. Katiin, painan. Lurid, adj. [lirid] Plido; lbrego, triste. Maputl; malamlam, mapanglaw. Lurk, v. [larc] Espiar, acechar. Umabat, mang-abang. Luscious, adj. [lscies] Empalagoso. Nakasusuy. Lusk, adj. [lask] Ocioso, indolente. Tang, pabay, tamad. Lust, n. [last] Lujuria, sensualidad.

. 761 1313

29.01.2012 16:27

Libog, mahalay na pita. Lust, v. [last] Lujuriar. Magpita ng mahalay, magpakalibog. Lustful, adj. [lstful] Lujurioso, voluptuoso. Malibog, mahalay. Lustiness, n. [lstines] Vigor, robustez. Sigla, laks. Lustrate, v. [lstret] Lustrar, purificar. Pakinangn, padilagin. Lustre, n. [lster] Lustre, brillantez. Kinng, dilg. Lusty, adj. [lsti] Lozano, fornido, vigoroso. Malaks, masigla. Luxuriance, n. [lucsirians] Exuberancia, lozania, superabundancia. Kayabungan, kalaguan, kasaganaan. Luxuriant, adj. [lucsiriant] Exuberante, lozano, superabundante. Mayabong, malag, sagan. Luxuriate, v. [lucsiriet] Crecer con exuberancia. Yumabong, lumag. Luxurious, adj. [lucsiries] Lujurioso, exuberante. Malibog, malabis. Luxury, n. [lcsiuri] Lujuria, voluptuosidad; exuberancia. Libog, kahalayan; kalabisan. Lye, n. [li] Leja. Liha. Lymph, n. [limf] Linfa. Tubig (na nanganganinag). Lynch, v. [linch]

. 762 1313

29.01.2012 16:27

Ajusticiar al reo en el acto el populacho. Patayn karakaraka ng mga tao ang may sala. Lynx-eyed, adj. [lincs-id] Vista de lince. Matalas ang mat. Lyre, n. [lir] Lira. Lira. Lyrest, n. [lirist] Lirista. Ang marunong tumugtog ng lira.

M
M, [em] M (eme). M [ma]. Ma, [ma] Mam. Iny, nanay. Mab, v. [mab] Vestirse desaliadamente. Magbihis ng kahit paano. Macaroni, n. [macarni] Macarrones. Isang lulutin na parang pideus na malalak. Machine, n. [machn] Mquina. Mkina. Machinery, n. [machneri] Maquinaria, mecnica. Nauukol sa mkina. Machinist, n. [machnist] Maquinista. Makinista. Mackintosh, n. [makntosh] Sobretodo. Kapote.

. 763 1313

29.01.2012 16:27

Mad, adj. [mad] Loco, furioso, rabioso. Ulol, halng, baliw; galt. Mad, v. [mad] Enloquecerse, enfurecerse. Maull, mahalng, mabaliw; magalit. Madam, n. [madm] Madama, seora. Ginang, ale. Madcap, adj. [mdcap] Locaras. Makart. Madden, v. [madn] Enloquecerse. Maulol, magalit. Madheaded, adj. [mdjeded] Fogoso, antojadizo. Mainit ang ulo. Madhouse, n. [mdjaus] Casa de locos. Kulungn sa nangasisir ang ulo. Madly, adv. [mdli] Furiosamente, como un loco. Mapusok, parang ulol. Madman, n. [mdman] Un loco, un maniatico. Taong ulol, baliw, loko, sir ang ulo. Madness, n. [mdnes] Locura, demencia. Kaululan, pagkasir ng ulo; pagkasir ng bait. Madonna, n. [madna] La imagen de la virgen. Larawan ng Mahal na Birhen. Magazine, n. [magazn] Paol de plvora santabrbara, nombre dado algunos peridicos. Tinggalan ng mga punl at pulbur ; tawag sa ibang phayagan. Maggot, n. [mgot] Gusano; capricho. Uod; kath. Magic, adj. [mdchic] Mgico.

. 764 1313

29.01.2012 16:27

Nauukol sa mahia. Magic, n. [mdchic] Magia. Mahia. Magician, n. [medchcian] Mago, mgico. Mago, mhiko. Magisterial, adj. [madchistrial] Magistral, imperioso, arrogante. Kilos makapangyarihan; magar , magilas. Magistracy, n. [mdchistresi] Magistratura. Pagkamahistrado mataas na hukm. Magistrate, n. [mdchistret] Magistrado. Mahistrado mataas na hukom. Magnanimity, n. [magnanmiti] Magnanimidad. Kagandahang loob. Magnanimous, adj. [magnnims] Magnnimo. Magandang kalooban, mahabagin, maawain. Magnesia, n. [magnisya] Magnesia. Magnesya. Magnet, n. [mgnet] Iman. Bato balan. Magnetic, adj. [magntic] Magntico. Nauukol sa batobalan; may panghalina. Magnetical = magnetic. Magnetism, n. [mgnetism] Magnetismo. Bis ng batobalan, panghalina, pang-ganyak. Magnificence, n. [magnfisens] Magnificencia, grandeza. Kadakilaan, kasakdalan, kalakhan. Magnificent, adj. [magnficent] Magnfico, esplndido. Dakil, sakdal, mainam.

. 765 1313

29.01.2012 16:27

Magnify, v. [mgnifai] Magnificar, exaltar, exagerar. Dakilain, ibuny, purihin, itanyag. Magnitude, n. [mgnitiud] Magnitud, tamao, grandor. Lak, kalakihn. Magpie, n. [mgpai] Urraca, picaza. Ibong martines. Mahogany, n. [mejgani] Caoba. Tila narra. Mahometan, n. [majmitan] Mahometano. Moro. Maid, n. [med] Doncella, criada. Batang babae; dalagang matand. Maiden, n. [mdn] Doncella. Dalaga, binibini. Maidenly, adj. [mdnli] Virginal. Parang dalaga, parang binibini. Maidenhood, n. [mdnjud] Doncellez, virginidad. Pagkadalaga, pagkabinibini. Maid-servant, n. [med-srvant] Criada. Alilang babae. Mail, n. [mel] Mala, correo; cota de malla. Korreo; balut. Mail, v. [mel] Poner en el correo; armar con cola de malla. Ihulog sa korreo; magbalut. Maim, v. [mem] Mutilar, estropear. Putlin ang anomang sangkap ng katawan; bugbugin, lumpuhn. Main, adj. [men] Principal; violento, fuerte.

. 766 1313

29.01.2012 16:27

Panguna; marahas, malakas. Main, n. [men] Grueso, la mayor parte la mas principal y fuerte de alguna cosa. Kakapalan; laks. Mainland, n. [menland] Continente. Lupang malawak. Mainly, adv. [menli] Principalmente, primeramente. Kaunaunahan. Maintain, v. [mentn] Mantener, sostener. Umalalay, sumapol. Maintenance, n. [mntenans] Mantenimiento, apoyo, proteccion. Alalay, pagkupkop, lingap. Maize, n. [mez] Maz. Mais. Majestic, adj. [madchstic] Majestuoso, augusto; grande. Dakil, sakdal, malak. Majesty, n. [mdchesti] Majestad, soberana. Kadakilaan, kasakdalan, karangalan, kalakhan. Major, adj. [mdchor] Mayor. Lalong malak. Major, n. [mdchor] Comandante. Komandante. Majority, n. [medchriti] Mayora, pluralidad. Karamihan, kalakhang bahagi. Make, n. [mek] Hechura, forma, figura. Any, banhay, yar , pagkgaw, hichura. Make, v. [mek] Hacer, crear, producir, formar, fabricar. Gumaw, yumar, lumikh, lumalng, mag-any. Maker, n. [mker]

. 767 1313

29.01.2012 16:27

Hacedor, artfice, fabricante, criador. Tagagaw, manggagaw, may-gaw. Make-believe, n. [mek-bilv] Disimulo, pretexto. Pagkukunw, dahiln. Makeweight, n. [mcwet] Complemento de peso. Pamun sa timbang. Malady, n. [mladi] Mal, enfermedad. Sakt. Malapert, adj. [mlapart] Desvergonzado, descarado. Walang hiy, pangahas. Malaria, n. [malria] Malaria. Lagnat na may ngiki. Malcontent, adj. & n. [mlcontent] Malcontento. Masam ang loob, galt. Male, adj. [mel] Masculino. Nauukol sa lalake. Male, n. [mel] Macho. Lalake. Malediction, n. [maledccion] Maldicion. Sump, lait, tungayaw, alipust. Malefactor, n. [malifctor] Malhechor. Tampalasan, manggagawa ng masam. Maleficent, adj. [malficent] Malfico, maligno. Masam. Malevolence, n. [malvolens] Malevolencia. Gawng masam. Malevolent, adj. [malvolent] Malvolo. May masamang adhik.

. 768 1313

29.01.2012 16:27

Malice, n. [mlis] Malicia, malignidad. Masamang kalooban, mahalay na damdamin. Malicious, adj. [malcis] Malicioso. May mahalay na damdamin. Maliciousness, n. [malciausnes] Mala intencion, malicia. Damdaming kahalayhalay. Malign, adj. [malin] Maligno. Masam. Malign, v. [malin] Envidiar, tener malicia. Managhil; mag-imbot ng masam. Malignant, adj. & n. [malgnant] Maligno. Masam. Malignity, n. [malgniti] Malignidad, perversidad. Sam, kasamaan. Mall, n. [mol] Mazo. Pangbayo, pangdikdik. Mall, v. [mol] Golpear con mazo. Magbay, dumikdik. Mallard, n. [mlard] Lavanco. Patong malak. Malleable, adj. [mliabl] Maleable. Makunat. Mallet, n. [mlet] Mallete. Palakol na kahoy. Mallows, n. [mlos] Malva. Malbas, kulotkulutan. Malmsey, n. [mmzi] Malvasa.

. 769 1313

29.01.2012 16:27

Isang ur ng ubas. Mal-practice, n. [mal-prctis] Maltrato; malversacion. Paggaw ng masam; pag-aalibugh. Malt, n. [molt] Cebada preparada para hacer la cerveza. Sebadang laan sa paggaw ng serbesa. Maltreat, v. [maltrt] Maltratar. Umalipust, tumampalasan. Maltster, n. [mltster] Obrero que prepara la cebada para hacer cerveza. Tagapaghand ng sebada paggaw ng serbesa. Mamma, n. [mam] Mama. Nanay, inay, inang. Man, n. [man] Hombre; varon. Tao; lalake. Man, v. [man] Tripular, armar. Maglagay ng mga taong kailangan sa sasakyan sa tubig. Manacle, n. [mnacl] Esposas. Damal sa kamy. Manacle, v. [mnacl] Maniatar. Damaln ang mga kamy. Manage, v. [mnedch] Manejar, conducir, gobernar, dirigir. Mamahal, mamatnugot, pumaraan. Manageable, adj. [mandchabl] Manejable; tratable. Napamamahalaan, mabuting kausapin, sunodsunuran. Management, n. [mnedchment] Manejo, administracion. Pamamahal, pangangasiw. Manager, n. [mnedcher] Administrador; director. Tagapangasiw; tagapamahal. Mandate, n. [mndet]

. 770 1313

29.01.2012 16:27

Mandato; orden. Utos. Mandatory, adj. [mndetori] Preceptivo. Nauukol sa utos. Mandatory, n. [mndetori] Mandatario. Utusn. Mandible, n. [mndibl] Mandbula, quijada. Sihang, pang. Mane, n. [men] Crio clin de caballo. Kiling, buhok sa leeg ng kabayo. Mannequin, n. [mnekin] Maniqu. Manik; larawang kahoy na sukatn ng damt. Manful, adj. [mnful] Bravo, valiente. Malaks ang loob, matapang. Mange, n. [mendch] Sarna. Gals. Manger, n. [mndcher] Pesebre. Kakann ng kabayo. Mangle, v. [mangl] Mutilar, estropear. Bugbugin, lamugin. Mangy, adj. [mndchi] Sarnoso. Glisin, magalis. Manhood, n. [mnjud] Edad viril. Pagkalalaki. Mania, n. [mnia] Mana. Kaululan, sumpong. Maniac, adj. & n. [mniac] Manitico, loco. Ulol, baliw, halng.

. 771 1313

29.01.2012 16:27

Manifest, adj. [mnifest] Manifiesto, patente. Hayag, tanyag, litaw; totoo, tunay. Manifest, v. [mnifest] Manifestar, hacer ver, declarar. Magpahayag, magpatalastas, magpakilala. Manifestation, n. [manifestcion] Manifestacion, declaracion. Pahayag, patalastas, pagtatanyag. Manifold, adj. [mnifold] Muchos, varios. Marami. Manakin, n. [mnikin] Hombrecillo. Pandak. Manipulate, v. [manpiulet] Manejar. Mamahal. Manipulation, n. [manipiulcion] Manipulacion. Pamamahal. Mankind, n. [mancind] El genero humano, la especie humana. Sangkatauhan, sangkinapal. Manlike, adj. [mnlaik] Varonil. Parang lalake. Manner, n. [mner] Manera, modo, forma, mtodo, hbito, costumbre. Paraan, any, tay, kilos, asal, ugal. Mannerly, adj. [mnerli] Corts, urbano. Magalang, mapitagan, mabait. Mannish, adj. [mnish] Varonil. Parang lalake. Manuvre, n. [manver] Maniobra. Gaw. Manuvre, v. [manver] Maniobrar.

. 772 1313

29.01.2012 16:27

Gumaw. Manse, n. [mans] Granja, quinta; casa rectoral, la morada del prroco. Bahay, thanan; bahay-par . Mansion, n. [mncion] Mansion, morada. Bahay, thanan. Manslaughter, n. [mnslafter] Homicidio sin premeditacion. Pagpatay ng tao na d binant. Mantel, n. [mantl] Campana de chimenea. Takp ng chimenea. Mantle, n. [mantl] Mantel. Takp sa dulang. Manual, adj. [mniual] Manual. Gaw ng kamy, yar sa kamay. Manual, n. [mniual] Manual. Munting aklat na kinalalamnan ng tigkakaont ng mga karunungan. Manufacture, n. [maniufcchur] Manufactura, fbrica, artefacto. Gaw, paggaw. Manufacture, v. [maniufcchur] Fabricar, manufacturar. Gumaw. Manufactory, n. [maniufctori] Fbrica, manufactura. Pgawaan, gwaan. Manufacturer, n. [maniufcchurer] Fabricante. Ang may pbrika pgawaan. Manumission, n. [maniumcion] Manumision. Pagpapalay sa alipin. Manumit, v. [manimit] Manumitir. Magpalay ng alipin. Manure, n. [manir]

. 773 1313

29.01.2012 16:27

Abono, estiercol. Patab sa lup, dum. Manure, v. [manir] Abonar, estercolar. Magpatab ng lup; patabain ang lup. Manuscript, n. [mniuscript] Manuscrito. Sulat-kamay. Many, adj. [mni] Muchos, as. Marami. Many, n. [mni] Muchedumbre, multitud. Karamihan. Map, n. [map] Mapa. Mapa. Map, v. [map] Delinear mapas. Gumaw ng mapa. Mar, n. [mar] Mancha, borron. Dungis, manch, bakat. Mar, v. [mar] Echar perder alguna cosa, daar, corromper. Makasir , makapagpahamak. Marasmus, n. [marzmas] Marasmo. Tisis. Marauder, n. [marder] Merodeador, pillador. Magnanakaw, mandudwit. Marble, n. [mrbl] Marmol. Marml. March, n. [march] Marzo. Marso. March, n. [march] Marcha. Lakad.

. 774 1313

29.01.2012 16:27

March, v. [march] Marchar, caminar. Lumakad. Marchioness, n. [mrchenes] Marquesa. Markesa. Mare, n. [mer] Yegua. Kabayong babae. Margin, n. [mrdchin] Margen, borde, orilla. Gilid, tab, bingit. Marginal, adj. [mrdchinal] Marginal. Nauukol sa gilid. Marine, adj. [marn] Marino. Nauukol sa dagat. Marine, n. [marn] Soldado de marina. Kawal sa dagat. Mariner, n. [mriner] Marinero. Taong-dagat. Marital, adj. [mrital] Marital. Nauukol sa asawa. Maritime, n. [mritim] Maritimo, naval. Nauukol sa dagat. Mark, n. [mark] Marca, seal, nota, huella. Tand, bakat, guhit, tal, baks. Mark, v. [mark] Marcar, sealar. Tandaan, bakatan, guhitan. Market, n. [mrket] Mercado. Pmilihan. Market, v. [mrket] Mercar, comprar.

. 775 1313

29.01.2012 16:27

Mamil. Marketable, adj. [mrketabl] Vendible, corriente. Mabil, karaniwan. Marline, n. [mrlin] Merln. Munting lubid. Maroon, n. [marn] Castaa. Kastanyas. Marquis, n. [mrcuis] Marques. Marks. Marriage, n. [mrridch] Maridaje, matrimonio. Kasal, pag aasawa. Marriageable, adj. [mrridchabl] Casadero. Na sa gulang na pag-aasawa. Married, adj. [mrid] Casado. May asawa. Marrow, n. [mrro] Tutano, meollo. Utak ng buto. Marry, v. [mri] Casar casarse. Magkasal; mag-asawa. Marsh, n. [marsh] Pantano, cinega. Lat, labn, kuminoy. Marshal, n. [mrsial] Mariscal. Pun, mariskal. Marshal, v. [mrsial] Ordenar, guiar. Mag-utos, mangulo sa isang lakaran. Marshy, adj. [mrshi] Pantanoso, cenagoso. Latan, malabon. Mart, n. [mart]

. 776 1313

29.01.2012 16:27

Emporio, comercio. Pngalakalan. Marten, n. [mrten] Avion, especie de golondrina. Ibong martines. Martial, adj. [mrcial] Marcial, militar. Nauukol sa kawal hukb. Martyr, n. [mrtir] Martir. Martir. Martyrdom, n. [mrtirdom] Martirio. Pagkamartir. Marvel, n. [mrvel] Maravilla, prodigio. Kababalaghan, hiwag, pagtataka, panggigilals, pagkamangh. Marvel, v. [mrvel] Maravillar, admirar, pasmarse de alguna cosa. Magtak, manggilals, mmangh. Marvelous, adj. [mrvelaus] Maravilloso, pasmoso, admirable, prodigioso. Katakatak, kamanghamangh, kagilagilalas. Masculine, adj. [mskiulin] Masculino, varonil. Nauukol sa lalake. Mash, n. [mash] Masa mezcla. Masa, hal, lahok. Mash, v. [mash] Amasar, hacer alguna mezcla. Magmasa, maghal, maglahok. Mask, n. [mask] Mscara, disimulo, apariencia. Mskara, balat-kay, paimbabaw. Mask, v. [mask] Enmascarar, disfrazar, encubrir, disimular. Magmskara, magbalat-kay; mag-paimbabaw. Mason, n. [mesn] Albail. Kantero, mnanabas ng bat.

. 777 1313

29.01.2012 16:27

Mason, n. [mesn] Francmason. Frankmason, masn. Masonic, adj. [msonic] Masnico. Nauukol sa masn. Masonry, n. [msonri] Albailera; francmasonera. Pagkakantero, pananabas ng bat; masonery. Masquerade, n. [maskerd] Mascarada. Pagmamaskara, pagbabalat-kay. Masquerade, v. [maskerd] Enmascararse, disfrazarse. Magmskara, magbalat-kay. Mass, n. [mas] Masa; misa; monton. Masa; misa; bunton, salansan. Mass, v. [mas] Celebrar decir misa. Magmisa. Massacre, n. [msaker] Carnicera, matanza; homicidio. Pagpaptayan, ptayan, pagpatay ng tao. Massacre, v. [msaker] Hacer una carnicera. Magpatayan. Massive, adj. [msiv] Macizo, slido. Matigs, siksik, maigting, masinsin. Mast, n. [mast] Arbol palo de navo. Palo ng sasakyan. Master, n. [mster] Amo, dueo, seor. Panginoon, amo, ap. Master, v. [mster] Vencer, sujetar. Sumupil, dumaig. Master-hand, n. [mster-jend] Mano maestra.

. 778 1313

29.01.2012 16:27

Gawang gur gawang mainam. Masterly, adj. & adv. [msterli] Magistral, con maestria. Mainam, ukol sa gawang gur . Masterpiece, n. [msterpiz] Obra pieza maestra, obra magistral. Gawang mainam. Mastery, n. [msteri] Superioridad, maestra. Kapangibabawn. Masticate, v. [mstiket] Mascar, masticar. Ngumuy, ngumat. Mastication, n. [mastikcion] Masticacion. Pagnguy, pagngat. Mat, n. [mat] Estera, petate. Bang. Mat, v. [mat] Esterar. Gumaw ng bang. Match, n. [match] Fsforo; casamiento. Psporo; pag-aasawa. Match, v. [match] Igualar, aparear; casar. Itulad, iparis; papag-asawahin. Matchless, adj. [mtchles] Incomparable, sin igual. Walang kagaya, walang kapara. Matchmaker, n. [matchmker] Casamentero. Bgaw. Mate, n. [met] Consorte, compaero. Kalaguy, kaututang dil, kaulayaw, kasama. Mate, v. [met] Casar, desposar; igualar. Papag-asawahin, ikasal; iparis. Material, adj. [matrial]

. 779 1313

29.01.2012 16:27

Material, corpreo. May katawan. Materials, n. [matrialz] Materiales. Mga kasangkapan. Maternal, adj. [matrnal] Maternal, materno. Nauukol sa in. Maternity, n. [matrniti] Maternidad. Pagkaina. Mathematic, adj. [mazemtic] Matemtico. Nauukol sa pagbilang pagtutuus. Mathematical = mathematic. Mathematician, n. [mazematcian] Matemtico. Marunong tumuus sa pagbilang. Matin, adj. [mtin] Matutino. Nauukol sa umaga. Matricide, n. [mtrisaid] Matricidio; matricida. Pagpatay sa in; ang pumatay ng in. Matriculate, v. [matrkiulet] Matricular. Magmatrikula, pumasok na mag-aral sa paralan. Matriculation, n. [matrikiulcion] Matriculacion. Pagmamatrikula, pagpasok sa paralan. Matrimonal, adj. [matrimnial] Matrimonial, conyugal. Nauukol sa pag-aasawa. Matrimony, n. [matrmoni] Matrimonio, casamiento. Pag-aasawa. Matrix, n. [mtrics] Matriz. Bahay-bat. Matron, n. [mtron] Matrona, esposa; mujer casada.

. 780 1313

29.01.2012 16:27

Hilot; babaing may asawa. Matronal, adj. [mtronal] Matronal. Nauukol sa hilot kayay sa babaing may asawa. Matronly, adj. [mtronli] Como matrona. Parang hilot parang babaing may asawa. Matter, n. [mtter] Materia; asunto, objeto. Bagay, kadahilanan. Matter, v. [mtter] Importar. Mukol. Mattings, n. [mtings] Esteras. Banig. Mattock, n. [mtok] Azadon de peto. Piko. Mattress, n. [mtress] Colchon. Hgaan, unan. Maturate, v. [mtiuret] Madurar; poner en sazon una cosa, un negocio. Pahinugin; pagbaitan ang anomang bagay pagkabuhay. Maturation, n. [matiurcion] Maduracion. Pagkahinog. Mature, adj. [matir] Maduro, sazonado. Hing, magulang. Mature, v. [matir] Madurarse. Mahinog, gumulang. Maturity, n. [matiriti] Madurez. Kahinugan, gulang. Maudlin, adj. [mdlin] Borracho, embriagado. Lasng, lang. Maul, n. [mol]

. 781 1313

29.01.2012 16:27

Mazo. Pangbay. Maul, v. [mol] Golpear con un mazo. Bumay, magbay. Maundy-Thursday, n. [mndi-zarsde] Jueves Santo. Hwebes Santo. Mausoleum, n. [moslim] Mausoleo. Lbingang maringal. Maw, n. [mo] Molleja de las aves. Balunbalunan ng ibon. Mawkish, adj. [mkish] Fastidioso; nauseabundo. Nakayayamot; nakakaalibadbad ng sikmur. Maxilar, adj. [mcsilar] Maxilar. Nauukol sa sihang pang. Maxim, n. [mcsim] Mxima, sentencia. Kawikaan, kasabihang may taglay na aral. Maximum, n. [mcsimum] Lo sumo, lo mas alto. Ktaastaasan. May, n. [me] Mayo. Mayo. May, v. [me] Poder. Maar , mangyari. May, be adv. [mi bi] Puede ser, probable. Marahil, kaypal. Mayor, n. [mdchor] Corregidor. Tagapamahal, pun. Mazard, n. [mzard] Quijada. Sihang.

. 782 1313

29.01.2012 16:27

Maze, n. [mez] Laberinto; perplejidad, confusion. Dakong salasalabat ang landas; kalinlangan, gul. Maze, v. [mez] Descarriar, extraviar. Magligaw, maglisy. Me, pron. [mi] Me, m. Sa akin. Mead, n. [mid] Aguamiel. Tubig at pulot. Meadow, n. [mdo] Pradera, prado. Parang. Meagre, adj. [mguer] Magro, flaco, descarnado. Payat, hiluk, mahin. Meal, n. [mil] Comida, harina. Pagkain, harina. Mean, adj. [min] Bajo, vil, ruin, indigno, abatido. Hamak, dukh, masam. Mean, n. [min] Medio, forma modo de hacer alguna cosa. Paraan. Mean, v. [min] Significar, intentar, pretender. Magkahulugan, akalain. Meander, n. [minder] Laberinto, camino tortuoso. Daang pasikotsikot. Meaning, n. [mning] Significado, sentido, intencion, designio. Kahulugan, kapakanan; akal, panukal. Meantime, adv. [mintim] Intern, mientras tanto. Samantal, habang. Meanwhile, adv. [minjuil] Mientras tanto, intern.

. 783 1313

29.01.2012 16:27

Samantal, habang. Measles, n. [mzles] Sarampion. Tigdas. Measly, adj. [mzli] Atacado del sarampion. Tinitigdas. Measurable, adj. [msiurabl] Mensurable. Nasusukat, natatarok. Measure, n. [msiur] Medida, compas, metro. Sukat, panukat. Measure, v. [msiur] Medir. Sumukat. Measureless, adj. [msiurles] Inmenso, inmensurable. D masukat, d matarok. Measurement, n. [msiurment] Medida. Sukat, kasukatn. Meat, n. [mit] Carne; vianda. Karn, lamang-kati; ulam. Mechanic, adj. [micnic] Mecnico. Nauukol sa mkina. Mechanical, adj. [micnical] Mecnico. Nauukol sa mkina. Mechanician, n. [mecancian] Mecnico, maquinista. Makinista, nagpapakilos ng mkina. Mechanics, n. [micnics] Mecnica. Karunungan sa mkina. Mechanism, n. [mcanizm] Mecanismo. Pagkakaakma. Medal, n. [mdal]

. 784 1313

29.01.2012 16:27

Medalla. Medalya. Medallic, adj. [midlic] Numismtico. Nauukol sa medalya. Medallion, n. [midlion] Medallon. Medalyang malak. Meddle, v. [medl] Entremeterse. Makialam, manghimasok. Meddler, n. [mdler] Entremetido, intrigante. Mapakialam, mapanghimasok. Meddlesome, n. [mdlsam] Entremetido. Mapakialam, mapanghimasok. Mediate, v. [mdiet] Mediar. Mamagitn, mamagitan. Mediation, n. [midicion] Mediacion, intercesion, intervencion. Pamamagitn, pamamagitan. Mediator, n. [mdietor] Mediador, intercesor. Tagapamagitn, tagapamagitan. Medical, adj. [mdical] Mdico. Nauukol sa gamt. Medicament, n. [mdikament] Medicamento. Gamt. Medicate, v. [mdiket] Hacer medicinal alguna cosa. Ariing gamot ang anoman. Medication, n. [medikcion] El acto de hacer alguna cosa medicinal. Pag-aring gamot sa anoman. Medicinal, adj. [medsinal] Medicinal. Nauukol sa gamot.

. 785 1313

29.01.2012 16:27

Medicine, n. [mdisin] Medicina, medicamento, remedio. Gamot, kagamutan. Mediocre, adj. [mdioker] Mediano, mediocre. Karaniwan, yano, katamtaman. Meditate, v. [mditet] Meditar, idear, tramar, pensar. Gumunit, mag-isip, magwar , magbulay, magnilay. Meditation, n. [meditcion] Meditacion, reflexion. Gunit, pagwawar , pagbubulay, pagninilay. Mediative, adj. [mditetiv] Meditativo, contemplativo. Mapaggunit, mapagnilay. Medium, n. [mdiam] Medio. Gitn, kalagitnaan. Medley, n. [mdli] Miscelnea. Sarisar , samotsamot. Meed, n. [mid] Premio, recompensa. Gant, kaloob. Meek, adj. [mik] Manso, sumiso. Maam, mababang loob. Meekness, n. [mknes] Mansedumbre. Kaamuan. Meet, v. [mit] Encontrar, hallar. Makasumpong, makatagp, sumalubong. Meeting, n. [mting] Junta, asamblea, convencion. Pulong, pagtitipon. Melancholic, adj. [mlancolic] Melanclico, triste. Mapanglaw, malamlam, malungkot. Melancholy, n. [mlancoli] Melancolia.

. 786 1313

29.01.2012 16:27

Panglaw, lamlam, lungkot. Meliorate, v. [mlioret] Mejorar. Pagalingin, pabutihin. Melliferous, adj. [mliferes] Melfero. Mapult. Mellow, adj. [mlo] Maduro, sazonado; tierno. Hinog, magulang; malambot. Mellow, v. [mlo] Sazonar, madurar. Pahinugin, pagulangin; palambutin. Melodious, adj. [mildias] Melodioso. Mainam pakinggan. Melody, n. [mlodi] Melodia, dulzura. Inam ng tingig. Melon, n. [mlon] Melon. Milon. Melt, v. [melt] Derritir, fundir, disolver. Tumunaw; tunawin. Melting, n. [mlting] Derritimiento, fundicion. Pagtutunaw. Member, n. [mmber] Miembro, parte. Sangkap, bahagi, kasap, kaanib, kasama. Membrane, n. [mmbren] Membrana. Balat na manips. Memento, n. [mimnto] Recuerdo, memoria. Alaala. Memoir, n. [mmoir] Memoria, narrativa. Alaala, gunamgunam. Memorable, adj. [mmorabl]

. 787 1313

29.01.2012 16:27

Memorable. Naaalala. Memorandum, n. [memoramdum] Memorndum. Tandaan ng alaala. Memorial, n. [mimrial] Memoria, memorial. Alaala. Memorize, v. [mmoraiz] Poner de memoria, recordar. Isaulo, alalahanin, kabesahin. Memory, n. [mmori] Memoria. Alaala. Men, n. [men] Hombres. Mga tao, mga lalake. Menace, n. [mnez] Amenaza. Bal, pananakot. Menace, v. [mnez] Amenazar. Magbal, manakot. Mend, v. [mend] Componer, remendar, reparar. Umayos, magsurs, magtagp, kumumpun. Mendacious, adj. [mendcis] Mendoso, engaoso. Sinungaling, magdaray. Mendacity, n. [mendsiti] Falsedad, engao. Kasinungalingan, day. Mendicancy, n. [mndicansi] Mendiguez, mendicidad. Pagkapulubi, pamumulubi. Mendicant, n. [mndicant] Mendicante. Pulubi, nagpapalimos. Mendicity, n. [mndisiti] Mendicidad. Pamumulubi, pagkapulubi.

. 788 1313

29.01.2012 16:27

Menial, adj. [mnial] Servil, domstico. Malingkurin, mapaglingkod. Menial, n. [mnial] Criado domstico, sirviente. Alil, bataan. Mensual, adj. [mnsual] Lo que pertenece la mesa. Nauukol sa dulang lamesa. Menstruation, n. [mnstriuecion] Menstruo. Agas. Mensurable, adj. [mnsiurabl] Mensurable. Nasusukat, natatarok. Mensural, adj. [mnsiural] Perteneciente la medida. Nauukol sa sukat. Mensuration, n. [mensiursion] Medicion, medida. Pagsukat, sukat. Mental, adj. [mntal] Mental, intelectual. Nauukol sa isip sa pagiisip. Mention, n. [mencion] Mencion, recuerdo. Banggt, pag-alala. Mention, v. [mencion] Mencionar. Bumanggit, umalala. Mercantile, adj. [mrcantil] Mercantil. Nauukol sa pangangalakal. Mercenary, adj. & n. [mrsineri] Mercenario, interesado, el que obra solo por interes. Upahn, sakm. Merchandise, n. [mrchandais] Mercadera, mercancia. Kalakal. Merchant, n. [mrchant] Comerciante, negociante.

. 789 1313

29.01.2012 16:27

Mngangalakal. Merchantman, n. [mrchantman] Navo buque mercantil. Sasakyan ng kalakal. Merciful, adj. [mrsiful] Misericordioso, piadoso, clemente. Mahabagin, maawan. Merciless, adj. [mrsiles] Cruel, inhumano. Mabagsik, mabangis, matigas ang loob. Mercurial, adj. [merkiurial] Mercurial. Nauukol sa asoge. Mercury, n. [mrkiuri] Mercurio, metal fluido. Asoge. Mercy, n. [mrsi] Misericordia, piedad. Habag, aw. Mere, adj. [mir] Mero, puro, simple. Taganas, pulos. Merge, v. [merdch] Sumergir, hundirse. Sumisid, sumukb, lumubog. Meridian, adj. & n. [merdian] Mediodia. Katanghalian. Merit, n. [mrit] Mrito. Karapatan. Merit, v. [mrit] Merecer. Maging dapat; marapatin. Meritorious, adj. [meritrias] Meritorio. Karapatdapat. Merriment, n. [mrriment] Alegra, jbilo, regocijo, diversion. Say, kasayahan, galak, kagalakan. Merry, adj. [mrri]

. 790 1313

29.01.2012 16:27

Alegre, jovial, festivo. Masay, tw, galak. Mess, n. [mes] Plato, rancho, porcion. Pagkain. Message, n. [msedch] Mensaje, parte, anuncio. Pasabi, pahatid, pabalit, pahiwatig. Messenger, n. [msendcher] Mensajero. Utusn. Messiah, n. [mesia] Mesas, Cristo. Mesyas, Kristo. Messmate, n. [msmet] Comensal. Kasalo. Metal, n. [mtal] Metal. Metal. Metallic, adj. [mitlic] Metlico. Nauukol sa metal. Metamorphose, v. [metamrfos] Trasformar. Baguhin ang any, mag-iba ng any. Metaphore, n. [mtafor] Metfora. Talinghaga. Mete, v. [mit] Medir. Sumukat, tumakal. Meter, n. [mter] Metro. Metro (panukat). Methinks, v. [mizncs] Me parece, creo. Tila, sa akal ko. Method, n. [mzod] Mtodo. Paraan, palakad.

. 791 1313

29.01.2012 16:27

Methodic, adj. [mizdic] Metdico. Nauukol sa paraan palakad. Methodical = Methodic. Metropolis, n. [mitrpolis] Metrpoli, capital. Pangulong bayan. Metropolitan, n. [metroplitan] Metropolitano. Nauukol sa pangulong bayan. Mettle, n. [metl] Bro, bizarra, valor, coraje, ardor. Gilas, lakas ng loob, tapang. Mettlesome, adj. [mtlsam] Brioso, vivo, ardiente. Magilas, malakas ang loob. Mew, n. [mi] Maullido. Ngiyaw. Mew, v. [mi] Maullar. Ngumiyaw. Mewl, v. [mil] Chillar, gritar. Umangal. Mice, n. [mis] Ratones. Mga dag. Midday, n. [mdde] Medio-dia. Tanghal, katanghalian, las dose. Middle, n. [mdl] Medio, centro. Gitn, kalagitnaan. Middling, adj. [mdling] Mediano, mediocre. Katamtaman, katatagn. Midge, n. [midch] Mosquito. Isang ur ng lamok.

. 792 1313

29.01.2012 16:27

Midland, n. [midland] Mediterrneo. Kalookan, lupang nalolook. Midmost, adj. [midmost] En el medio. Ngigitn. Midnight, n. [mdnait] Media noche. Hating gab. Midshipman, n. [mdshipman] Guardia marina. Punong kawan sa sasakyan. Midst, n. [midst] Medio. Gitn, kalagitnaan. Midsummer, n. [mdsamer] Solsticio estival. Kasalsalan ng taginit. Midway, adv. [mdwe] A medio camino. Sa may kalagitnaan ng lakar n. Midway, n. [mdwe] Medio camino. Kalagitnaan ng lakar n. Midwife, n. [midwaif] Partera, comadrona. Hilot. Mien, n. [min] Semblante. Any, wangk, wangis, pagmumukh. Miff, n. [mif] Disgusto, mal humor. Sam ng loob, glit. Might, n. [mit] Poder, fuerza. Kapangyarihan, laks. Mightily, adv. [mitili] Poderosamente. May kapangyarihan. Mighty, adj. [miti] Fuerte, potente.

. 793 1313

29.01.2012 16:27

Malakas, makapangyarihan. Migrate, v. [maigret] Emigrar. Mangibang bayan lupain. Migration, a. [maigrcion] Emigracion. Pangingibang bayan lupain. Migratory, adj. [migratori] Migratorio. Palipatlipat. Milch, adj. [milch] Lactfero. Magatas. Mild, adj. [mild] Apacible, suave. Maam; matabang. Mildew, n. [mldiu] Moho. Amag. Mildness, n. [mildnes] Clemencia, dulzura. Kaamuan; tabang. Mile, n. [mil] Milla. Milya. Militant, adj. [mlitant] Militante. Nakalalaban. Military, adj. [mliteri] Militar. Nauukol sa kawal. Militate, v. [mlitet] Militar. Lumaban, magsundalo. Militia, n. [milcia] Milicia. Hukb. Milk, n. [milk] Leche. Gatas. Milk, v. [milk]

. 794 1313

29.01.2012 16:27

Ordear. Gumatas. Milkman, n. [mlkman] Lechero. Maggagats. Milky, adj. [mlki] Lcteo, lactfero. Magatas. Mill, n. [mil] Molino, molinete. Gilingan, mlihan. Mill, v. [mil] Moler, desmenuzar. Gumiling, galapungn. Millennial, adj. [milnial] Milenario. Nauukol sa sanglibong taon. Millennium, n. [milniam] Mileo. Sanglibong taon. Miller, n. [mler] Molinero. Manggigiling. Milliner, n. [mliner] Modista. Modista, mnanahing makabago ng damt. Millinery, n. [mlineri] Moda. Moda. Million, n. [mlion] Millon. Angaw. Millionth, adj. [mlionz] Millonsimo. Ikasang angaw. Millstone, n. [mlston] Piedra de molino. Batong gilingan. Milt, n. [milt] Lechecillas de las peces. Atay ng isd.

. 795 1313

29.01.2012 16:27

Mimic, adj. [mmic] Imitativo, burlesco. Manggagagad, manggagaya, nakapaparis. Mimic, n. [mmic] Mimo. Gagad, hwad, pagparis, paggaya. Mimic, v. [mmic] Imitar, contrahacer. Gumagad, gumaya. Mimicry, n. [mmicri] Imitacion burlesca. Panggagagad, pangbabady. Mince, v. [mins] Picar (la carne). Tumadtad. Mincingly, adv. [mnsingli] A pedacitos. Tadtad. Mind, n. [mind] Mente; entendimiento; voluntad. Isip, war, akal; kalooban. Mind, v. [mind] Cuidar, observar, considerar. Mag-ingat, mabahal. Minded, adj. [minded] Inclinado, dispuesto. Mahilig, hand. Mindful, adj. [mindful] Atento, cuidadoso, diligente. Maingat, mabait. Mine, pron. [min] Mio. Akin, ko. Mine, n. [min] Mina. Mina. Mine, v. [min] Minar, cavar. Magmina, humukay. Mineral, adj. n. [mneral] Mineral.

. 796 1313

29.01.2012 16:27

Mineral, bagay ng mina. Mingle, v. [mngl] Mezclar. Maghal; maglahok. Miniature, n. [mniechur] Miniatura. Larawan. Minim, n. [mnim] Mnimo. Anomang npakaliit. Minimise, v. [minimais] Reducir un minimum. Pakaliitin. Minimum, n. [mnimum] Lo mnimo. Kliitliitan. Minion, n. [mnion] Favorito. Ang nililingap, ang minamahal. Minister, n. [mnister] Ministro. Pastor, tagapangasiw, lingkod. Minister, v. [mnister] Ministrar, servir. Mangasiw, maglingkod. Ministration, n. [ministrcion] Ministerio. Pangangasiw. Ministry, n. [mnistri] Ministerio. Pangangasiw. Minor, adj. [minor] Menor, inferior. Munt. Minor, n. [minor] Menor de edad. Wal pa sa tadhanang gulang. Minority, n. [minriti] Minoridad. Pagkamunt. Minster, n. [minster]

. 797 1313

29.01.2012 16:27

Monasterio, cofrada eclesistica. Monasterio, simbahan. Mint, n. [mint] Casa de moneda. Bahay na pinagbububuan ng salap. Mint, v. [mint] Acuar. Magbub ng salap. Minus, adj. [mnus] Menos. Kulang. Minute, adj. [mnit] Menudo, pequeo. Munt. Minute, n. [mnit] Minuto. Minuto. Minx, n. [mincs] Mosa atrevida y libre. Babaing magaslaw, babaing pangahas. Miracle, n [mracl] Milagro, obra divina. Himal, gawang Dyos. Miraculous, adj. [mirkiulas] Milagroso. Kahimahimal. Mire, n. [mir] Cieno, fango, limo. Burak, banlk, lusak. Mirk, adj. [mirk] Oscuro, lbrego. Madilm, malamlam. Mirksome, adj. [mrksam] Oscuro, lbrego. Madilm, malamlam. Mirky, adj. [mrki] Oscuro, lbrego. Madilim, malamlam. Mirror, n. [mrror] Espejo. Salamin.

. 798 1313

29.01.2012 16:27

Mirth, n. [mirz] Alegra, regocijo, gozo, jbilo. Say, tw, galk, kasayahan, katwaan, kagalakan. Mirthful, adj. [mrzful] Alegre, jovial, contento. Masay, tw, galk. Miry, adj. [miri] Cenagoso, lodoso. Maburak, malusak, mabanlk, maputik. Misadventure, adj. [misadvnchur] Desgracia, revs, infortunio. Kasawan, kabalintunaan, kapahamakn. Misapplication, n. [misaplikcion] Mala aplicacion mal uso de una cosa. Sam ng pagkagamit, kamalian ng pag-uukol. Misapply, v. [misapli] Usar de alguna cosa impropiamente. Magkamal ng paggamit. Misapprehend, v. [misaprijnd] Entender mal. Magkangdidinggan. Misapprehension, n. [misaprijncion] Mala inteligencia. Pagkangdidinggn. Misbehave, v. [misbijv] Portarse mal, obrar proceder mal. Magpakasam, magmasamang ugal. Misbehavior, n. [misbijvior] Mala conducta, mala accion. Masamang ugal, masamang gaw. Misbelief, n. [misbilf] Opinin falsa, heterodoxia. Malng akal, malng pananalig. Miscalculate, v. [misclkiulet] Calcular mal. Kumur ng pamal, tumuus na may kamalian. Miscarriage, n. [miscrriedch] Aborto. Nakunan. Miscarry, v. [miscrri] Abortar, malparir.

. 799 1313

29.01.2012 16:27

Makunan. Miscellaneous, adj. [miselnias] Miscelnea. Sarsar , samotsar . Mischance, n. [mischns] Desgracia, desdicha, infortunio, fatalidad. Kapahamakn, kasawan. Mischief, n. [mschif] Mal, dao, perjuicio. Sam, likt. Mischievous, adj. [mschivas] Daino, perjudicial, enredador. Masam, malikot. Misconceive, v. [misconsv] Formar concepto errneo. Maghinal, magbintang. Misconception, n. [misconspcion] Concepto equvoco, equivocacin. Maling akal, kamalian. Misconduct, n. [miscndact] Mala conducta, mal porte. Pangungugaling masam, asal na masam. Misconduct, v. [miscndact] Portarse mal. Magmasamang ugal. Misconstruction, n. [misconstrccion] Mala construccion, mal sentido. Maling pagkakaugnay ng mga salit. Misconstrue, v. [miscnstriu] Interpretar mal. Magkmal ng paliwanag. Miscreant, n. [mscriant] Infiel, incrdulo, malvado. Walang pananalig, walang pananampalataya, masam. Misdeed, n. [misdd] Mala accion, mal hecho, crimen, delito. Gawang masam, sala. Misdemeanor, n. [misdimnor] Mal proceder, mala conducta. Pangungugaling masam. Misdirect, v. [misdrect]

. 800 1313

29.01.2012 16:27

Dirigir erradamente. Magligw, maglisy. Misdoubt, v. [misdut] Recelar, sospechar. Maghinal, magsapantah. Miser, n. [mizer] Tacao, avariento. Maramot, sakim. Miserable, adj. [mserabl] Miserable, infeliz. Ab, saw. Miserably, adv. [mserabli] Miserablemente. Kaabab. Misery, n. [mseri] Miseria, infortunio. Hirap, kahirapan, kasalatan. Misfortune, n. [misfrchiun] Infortunio; desgracia, desastre, calamidad. Kasawian, kaabang palad, kapahamakan, sakun. Misgive, v. [misguv] Llenar de dudas recelos, hacer temer dudar. Papag-alapaapin ang kalooban; mag-agam-agam. Misgiving, n. [misguving] Recelo, duda. Agam-agam, pag-aalapaap ng kalooban, pagaalangan. Misgovern, v. [misgvern] Desgobernar. Mamahala mamun ng masam. Misguide, v. [misgid] Descaminar, extraviar. Iligw, ilihs, ilisy. Mishap, n. [misjp] Desgracia, calamidad, desastre. Kapahamakan, sakun. Misinform, v. [misinfrm] Informar enterar mal. Magkamal ng pahiwatig, magbalit ng d totoo. Misinterpret, v. [misintrpret] Intepretar mal. Magkamal ng paliwanag.

. 801 1313

29.01.2012 16:27

Misjudge, v. [misdchdch] Formar conceptos errneos. Magbintang magparatang ng d totoo. Mislay, v. [misl] Colocar mal, extraviar. Magkamal ng paglalagay, mlisy. Mislead, v. [misld] Extraviar, descarriar, descaminar. Magligw, mlisy, maglihs. Mismanage, v. [mismnedch] Conducir mal alguna cosa. Mamamugot ng masam, mamahal ng d wast. Mismanagement, n. [mismnedchment] Mala administration, desarreglo. Pamamahalang d wast. Misname, v. [misnm] Trasnombrar, dar un nombre falso. Magkmal sa pangalan. Misplace, v. [misples] Colocar mal. Magkamal ng paglalagay. Misprint, n. [misprnt] Erratas en la impresion. Kamalian sa paglilimbag. Misprint, v. [misprnt] Imprimir mal. Magkamal ng paglimbag. Misrepresent, v. [misrepresnt] Representar mal. Magkamal sa palabas pagtatanghal. Misrepresentation, n. [misreprisentcion] Representacion falsa. Masamang pagkapalabas. Misrule, n. [misril] Tumulto, desorden, desarreglo, confusion. Kagulo, kawaln ng ayos. Miss, n. [mis] Seorita. Gining, binibini. Miss, n. [mis] Prdida, falta.

. 802 1313

29.01.2012 16:27

Laktaw, kulang, mal. Miss, v. [mis] Frustrarse, faltar. Sumala, lumisy, lumaktaw, magkulang. Missal, n. [msal] Misal, el libro que contiene el orden de celebrar la misa. Misal, aklat ng misa. Misshape, v. [mishp] Deformar, desfigurar. Papangitin, pasamain ang any hichura. Missible, adj. [msil] Arrojadizo. Humihilagps. Missing, n. [msing] Lo que falta, lo perdido. Ang kulang, ang nawal. Mission, n. [msion] Misin. Tungklin, misyon. Missionary, n. [misoneri] Misionero. Misyonero, mang-aakt sa gayot gayong pananalig. Missive, n. [msiv] Carta misiva. Sulat na may taglay na bilin. Mist, n. [mist] Niebla. Ulap. Mistake, n. [mistk] Equivocacion, yerro. Kamalian, mali. Mistake, v. [mistk] Equivocarse. Magkamal. Mister, n. [mster] Seor. Ginoo, mam, mang. Mistiness, n. [mstines] Nebulosidad. Ulap. Mistress, n. [mstres]

. 803 1313

29.01.2012 16:27

Ama, seora de casa; concubina. Babaing panginoon sa bahay; babae. Mistrust, n. [mistrst] Desconfianza, sospecha. Hinal, sapantah. Mistrust, v. [mistrst] Desconfiar, sospechar. Maghinal, magsapantah. Misty, adj. [msti] Nebuloso. Maulap, mahamg. Misunderstand, v. [misanderstnd] Entender mal una cosa. Magkangdidinggan. Misusage, n. [misizedch] Abuso. Pagpapakalabis. Misuse, v. [misir] Maltratar, abusar de algo. Tumampalasan, humamak. Mite, n. [mit] Cresa, pizca. Munting bagay. Mitigate, v. [mtiguet] Mitigar, moderar, calmar. Humumpay, tumigil, pumayap. Mitigation, n. [mitigucion] Mitigacion. Paghumpay, pagtigil. Mitre, n. [miter] Mitra. Gorra ng arsobispo. Mix, v. [mics] Mezcla. Maghal, maglahok, magbant. Mixture, n. [mcschur] Mistura, mezcla. Hal, lahok, bant. Mizzen, n. [mizn] Mesana. Layag sa khulhulihan ng sasakyan.

. 804 1313

29.01.2012 16:27

Mizzle, v. [mizl] Lloviznar. Umambon. Moan, n. [mon] Lamento, quejido, gemido. Panaghoy, hibk, daing. Moan, v. [mon] Lamentar, gemir; lamentarse, quejarse. Managhoy, humibik, dumaing. Moat, n. [mot] Mota; foso canal. Sangk; bangbang. Moat, v. [mot] Rodear con canales de agua. Magbangbang. Mob, n. [mob] Populacho, gentuza. Kapal ng tao, bunton ng tao. Mobilise, v. [mbilais] Movilizar. Ihand ang mga kawal, kumilos. Mobility, n. [mobliti] Movilidad. Galaw, kilos. Moccasin, n. [mcasin] Zapato rampln de los indianos. Sapatos ng mga negro sa Amrika. Mock, adj. [moc] Ficticio, falso, burlesco. Gagad, bir . Mock, n. [moc] Mofa, burla. Uym, gagad, tuy. Mock, v. [moc] Mofar, burlar, escarnecer. Umuyam, gumagad, tumuy, manuy. Mockery, n. [mkeri] Mofa, burla. Pang-uuyam, panggagagad, panunuy, tuy. Mode, n. [mod] Modo, manera, mtodo, forma, costumbre.

. 805 1313

29.01.2012 16:27

Paraan, palakad, ayos, any, hichura, kilos, asal, ugal. Model, n. [mdel] Modelo. Parisn; ulir n, halimbaw. Moderate, adj. [mderet] Moderado, templado. Katamtaman, hinahon, banayad. Moderate, v. [mderet] Moderar, templar. Magpakahinahon. Moderation, n. [modercion] Moderacion. Hinahon, bait. Modern, adj. [mdern] Moderno, nuevo, reciente. Bago, kalilitaw lamang. Modernize, v. [mdernais] Modernizar. Gawing bago. Modest, adj. [mdest] Modesto, recatado, pdico. Mapitagan, maingat, mabait, mabini. Modesty, n. [mdesti] Modestia, decencia, pudor. Bait, pagkamabini, pitagan. Modification, n. [modifikcion] Modificacion. Pagkabago. Modify, v. [mdifai] Modificar. Bumago. Modulate, v. [mdiulet] Modular. Tugmaan ng tingig. Modulation, n. [modiulcion] Modulacion. Pagtutugm ng tingig. Mohair, n. [mjeir] Pelo de camello. Balahibo ng kamelyo. Moiety, n. [miiti]

. 806 1313

29.01.2012 16:27

Mitad. Kalahat. Moist, adj. [mist] Hmedo. Halomigmig. Moisten, v. [misn] Humedecer. Maghalomigmig. Moisture, n. [mostiur] Humedad. Halomigmig. Molar, adj. [mlar] Molar. Nauukol sa bagng. Molasses, n. [molsez] Melaza, miel. Inuyat, pult. Mole, n. [mol] Mola. Kiyaw. Molest, v. [molst] Molestar, inquietar. Bumagabag, umabala, mangligalig. Molestation, n. [molestcion] Molestia. Bagabag, abala, ligalig. Mollification, n. [molifikcion] Molificacion, suavizacion. Kalambutn. Mollify, v. [mlifai] Molificar, ablandar. Lumambot. Molten, adj. [mltn] Derretido. Tunw, lusaw. Moment, n. [mment] Momento. Sangdal. Momentarily, adv. [mmentarili] cada momento. Sa bawat sangdal.

. 807 1313

29.01.2012 16:27

Momentary, n. [mmentari] Momentneo. Sangdalian. Momentous, adj. [momntous] Importante. Mahalaga, makabuluhan. Momentum, n. [momntum] Fuerza de impulsion de un cuerpo. Lakas, tulin, liks, bils. Monarch, n. [mnarc] Monarca, potentado. Har, pun. Monarchal, adj. [monrcal] Monrquico, real. Nauukol sa har . Monarchy, n. [mnarqui] Monarqua. Kaharian. Monastery, n. [mnasteri] Monasterio. Bahay-monghe. Monastic, adj. [monstic] Monstico. Nauukol sa monghe. Monday, n. [mnde] Lunes. Lunes. Monetary, n. [mnetari] Monetario. Nauukol sa salap. Money, n. [mni] Moneda, dinero. Salap. Moneyed, adj. [mnid] Adinerado. Masalap, mayaman. Monger, n. [mnguer] Tratante, traficante. Mngangalakal. Monition, n. [moncion] Amonestacion, exhortacion.

. 808 1313

29.01.2012 16:27

Pangusap, pangaral. Monitor, n. [mnitor] Amonestador. Tagapangusap, tagapangaral. Monk, n. [monk] Monje. Monghe. Monkey, n. [mnki] Mono. Unggoy. Monogamy, n. [mongami] Monogamia. Kasal, pagkakasal. Monopolize, v. [monpolaiz] Monopolizar. Sarilining lahat ang gayot gayong pagkabuhay. Monotonous, adj. [montonas] Montono. Isang tingig. Monsoon, n. [monzn] Monzn. Hangin sa isang pook. Monster, n. [mnster] Monstruo. Bagay na totoong malaki, hayop. Monstrous, adj. [mnstrous] Monstruoso. Kakilakilabot. Month, n. [manz] Mes. Bwan. Monthly, adj. [mnzli] Mensual. Bwan-bwan. Monument, n. [mniument] Monumento. Monumento. Monumental, adj. [moniumntal] Monumental. Nauukol sa monumento alaala. Mood, n. [mud]

. 809 1313

29.01.2012 16:27

Humor, capricho. Buti sam ng ulo pag-iisip, sumpong. Moody, adj. [mdi] Caprichoso. Sumpngin. Moon, n. [mun] Luna. Bwan (sa langit). Moonlight, n. [mnlait] Luz de la luna. Liwanag ng bwan. Moonshine, n. [mnsiain] Claridad de la luna. Liwayway ng bwan. Moor, n. [mur] Pantano, cinaga; moro. Latian, kominoy; moro. Moor, v. [mur] Situarse en algun paraje. Dumang ang sasakyn. Mooring, n. [mring] Amarradura. Daungan, punduhan. Moorland, n. [mrland] Marjal. Latian. Moory, adj. [mri] Pantanoso. Malabn. Moot, v. [mut] Debatir materias de ley. Magtalo ng tungkol sa kautusan. Mop, n. [mop] Estropajo. Pang-iss. Mop, v. [mop] Aljofifa. Mag-iss. Mope, v. [mop] Dormitar, entontecerse, estar melncolico. Magtulg, tumang, mamanlw.

. 810 1313

29.01.2012 16:27

Mopish, adj. [mpish] Atontado, estpido. Tulg, tang. Moral, adj. [mral] Moral. Nauukol sa mabuti at matwd na kaugalian. Morality, n. [morliti] Moralidad. Kalinisan ng ugal. Moralization, n. [moraliszcion] Moralizacion. Paglinis ng ugal. Moralize, v. [mralaiz] Moralizar. Pabutihin ang kaugalian. Morass, n. [mors] Lavajo, tremedal. Lmawan. Morbid, adj. [mrbid] Morboso. Nakapagkakasakt. Mordant, n. [mrdant] Mordiente. Gamit sa mga kayo na tinitin. More, adj. [mor] Mas. Lal, higt, lamps. Moreover, adv. [morver] Ademas. Bukod sa rito, sak. Morning, adj. [mrning] Matutino. Nauukol sa umaga. Morn, n. [morn] Maana. Umaga. Morning, n. [morning] Maana. Umaga. Morocco, n. [morco] Marroqu.

. 811 1313

29.01.2012 16:27

Katad na manips. Morose, n. [mors] Moroso. Masungit, makuyad. Morrow, n. [mr-ro] Maana. Bkas. Morsel, n. [mrsel] Bocado. Sub. Mortal, n. [mrtal] Mortal. Makamamatay. Mortal, n. [mrtal] El hombre. Ang tao. Mortar, n. [mrtar] Mortero, almirez. Almires, lusng, dikdikan. Mortgage, n. [mrguedch] Hipoteca. Sangl. Mortgage, v. [mrguedch] Hipotecar. Isangl. Mortgagee, n. [morguidch] El que da dinero sobre una hipoteca. Nagpapasangl. Mortgager, n. [mrguedcher] Hipotecario. Nagsasangl. Mortification, n. [mortifikcion] Mortificacion. Dalamhat, pighat. Mortify, v. [mrtifai] Mortificar. Dumalamhat, pumighat. Mortise, n. [mrtis] Cotana muesca. Kutab. Mosaic, adj. [mozic]

. 812 1313

29.01.2012 16:27

Lo que pertenece Moises. Nauukol kay Moises. Mosque, n. [mosc] Mezquita. Simbahang moro. Mosquito, n. [moskto] Mosquito. Lamok. Mosquito-net, n. [moskto-net] Pavellon. Kulamb. Moss, n. [mos] Musgo, moho, especie de heno zacate. Lumot. Mossiness, n. [msines] El estado de lo que se halla cubierto de musgo. Nilulumot. Mossy, adj. [msi] Mohoso. Malumot. Most, adj. & adv. [mst] Lo mas; la mayor parte de. Pinaka; kalakhang bahagi. Mostly, adv. [mstli] Por la mayor parte. Halos lahat. Mote, n. [mot] Mota, tomo. Kapyangot, muntng, munt. Moth, n. [moz] Polilla. Tang. Moth-eaten, adj. [mz-itn] Apolillado. Tinatang. Mother, n. [mdzer] Madre. In. Motherhood, n. [mdzerjud] Maternidad. Pagkain.

. 813 1313

29.01.2012 16:27

Mother-in-law, n. [mdzer-in-lo] Suegra. Byenang babae. Motherless, adj. [mdzerles] Sin madre. Walang in. Motherly, adj. [mdzerli] Maternal, materno. Nauukol sa in. Motherly, adv. [mdzerli] Maternalmente. Parang ina. Motion, n. [mcion] Movimiento, mocion. Galaw, kilos. Motionless, adj. [mcionles] Inmoble, inmovible. Nakatigil, walang galaw, walang kilos. Motive, n. [mtiv] Motivo, causa razon. Dahiln. Motley, n. [mtli] Abigarrado. Sarisaring kulay. Motto, n. [mto] Mote, tema, divisa. Patnugot, patnubay, sagisag. Mould, n. [mold] Moho. Bukbk, amag. Mound, n. [mund] Terrapln. Tambk. Mount, n. [munt] Monte, montaa. Bundk. Mount, v. [munt] Subir, ascender, elevarse, montar. Sumamp; umahon; pailanglang; sumakay. Mountain, n. [munten] Monte, montaa, sierra.

. 814 1313

29.01.2012 16:27

Bundok, kabundukan. Mountaineer, n. [mauntenr] Montaez. Taong bundok, taga bundok, tagaitaas. Mountainous, adj. [muntinas] Montaoso. Mabundok. Mourn, v. [morn] Lamentar; llevar luto. Managhoy, manangis; magluks, magluto. Mournful, adj. [mrnful] Triste, melanclico. Malungkot, mapanglaw. Mourning, n. [murning] Lamento, llanto, gemido; luto. Panaghoy, panangis; luks, luto. Mouse, n. [mus] Raton. Dag. Mouse-hole, n. [mus-jol] Agujero hecho por los ratones. Lungg ng dag. Mouse-trap, n. [mus-trap] Ratonera. Panghuli ng dag. Moustache, n. [mstach] Bigotes. Bigote. Mouth, n. [muz] Boca; entrada; embocadura. Bibg; bungang; waw. Mouthful, n. [muzful] Bocado. Sub. Move, v. [muv] Mover, menear. Gumalaw, kumilos. Movement, n. [mvment] Movimiento, meneo. Galaw, kilos. Moving, n. [mving]

. 815 1313

29.01.2012 16:27

Movimiento. Paggalaw, pagkilos. Mow, n. [mo] Granero. Bangan. Mow, v. [mo] Guadaar, segar. Gumapas, umani. Mower, n. [mer] Guadaero. Panggapas; manggagapas. Mr., n. [mster] Seor, Sr. Dn.. Ginoo, mam, Mg. Mrs., n. [mses] Seora, Sra.. Ginang, ale. Much, adj. & adv. [mach] Mucho. Marami. Mucilage, n. [misiledch] Muclago. Pangdikt. Mucilaginous, adj. [miusladchines] Mucilaginoso, viscoso. Malagkit. Muck, n. [mac] Abono; cualquiera cosa baja y asquerosa. Pangpatab ng lup; pusal. Mucous, adj. [mikous] Mocoso. hugin. Mucousness, n. [mikousnes] Mocosidad. Uhog. Mud, n. [mad] Lodo, fango, limo, cieno, barro. Putik, burak, banlk. Muddle, v. [mdl] Enturbiar. Labukahin, labuin.

. 816 1313

29.01.2012 16:27

Muddy, adj. [mdi] Cenagoso. Maputik, maburak, mabanlk. Mug, n. [mag] Cubilete. Tasa. Muggy, adj. [mgui] Hmedo. Bas, halomigmig. Mulatto, n. [miulto] Mulato. Mestisong itm. Mulct, n. [melct] Multa. Mult. Mulct, v. [melct] Multar. Magmult. Mule, n. [mil] Mula. Mula, kabayong matangkad. Muleteer, n. [miuletr] Mulero, mozo de mulas. Tagapagalag ng mula. Mullet, n. [mlet] Mgil, sargo. Bwan-bwan [isd]. Multifarious, adj. [maltifrious] Multifario; vario, diferente. Sarsar . Multiped, n. [mltiped] Cientopis. Alupihan. Multiplication, n. [multiplikcion] Multiplicacion. Pagmumultiplikar, pagpaparami. Multiply, v. [mltiplai] Multiplicar. Magmultiplikar, magparami. Multitude, n. [mltitiud] Multitud, muchedumbre.

. 817 1313

29.01.2012 16:27

Karamihan, kakapaln, ng tao, bunton ng tao. Multitudinous, adj. [multitidines] Numeroso. Marami, makapal. Mum, int. [man] Chiton! silencio!. Marahan! Mumble, n. [mambl] Gruir, murmullar entre dientes. Umungol, magngalit. Mummy, n. [mmi] Momia. Bangkay ng tao na d bulk, bangkay na inimbalsam. Mump, v. [mamp] Mordiscar, mascar. Kumagat. Mumps, n. [mamps] Murria, tumores glandulosos del cuello. Bek. Munch, v. [manch] Mascar dos carrillos. Mamualan. Mundane, adj. [mnden] Mundano. Nauukol sa lup. Municipal, adj. [miunsipal] Municipal. Nauukol sa munisipyo. Municipality, n. [miunisipliti] Municipalidad. Munisipyo. Munificence, n. [miunfisens] Munificencia, generosidad. Kagandahang loob. Munificent, adj. [miunfisent] Munfico, generoso. Magandang loob. Munition, n. [miuncion] Municiones. Kasangkapang pangdigm. Murder, n. [mrder]

. 818 1313

29.01.2012 16:27

Asesinato, homicidio. Pagpatay ng tao. Murder, v. [mrder] Asesinar. Pumatay ng tao. Murderer, n. [mrderer] Asesino. Nakamatay ng tao. Murderess, n. [mrderes] Asesina. Babaing nakamatay ng tao. Murderous, adj. [mrderes] Sanguinario. Nakamamatay. Murky, adj. [mrki] Oscuro, lbrego. Malab, malamlam. Murmur, n. [mrmar] Murmullo, susurro; rumor; murmuracion. Lagaslas [ng tubig]; bulongbulungan. Murmur, v. [mrmar] Murmurrar, susurrar. Bumulongbulong. Muscle, n. [masl] Msculo. Kalamnan sa hit at bisig. Muscular, adj. [mskiular] Muscular. Malakas. Muse, n. [miz] Musa, meditacion. War, dildil, gunit. Muse, v. [miz] Meditar, reflexionar profundamente. Magwar , magdildil, gumunit. Museum, n. [misiem] Museo. Museo, tanghalan. Mushroom, n. [mshrum] Seta. Kabut.

. 819 1313

29.01.2012 16:27

Music, n. [mizic] Msica. Msika, tugtog, tugtgin, tugtugan. Musical, adj. [mizical] Musical. Nauukol sa tugtog tugtugin. Musician, n. [miuzcian] Msico. Msiko, mnunugtog. Musket, n. [msket] Mosquete. Barl. Musketeer, n. [masketr] Mosquetero. Mmamaril. Muslin, n. [mslin] Muselina. Kayong muselina. Muss, n. [ms] Arrebatia. Agawn. Mussel, n. [masl] Almeja. Kabibe, tikhan, paros. Must, v. [mast] Deber, ser preciso, ser menester. Dapat, marapat. Mustache, n. [mstach] Mostachos, bigotes. Bigote. Mustard, n. [mstard] Mostaza. Mustasa, kluw. Muster, v. [mster] Unirse para formar un ejrcito. Magiipon. Mutability, n. [miutabliti] Mutabilidad. Pagkabago, pagbabago. Mutable, adj. [mitabl] Mudable, inconstante.

. 820 1313

29.01.2012 16:27

Nababago, slawahan. Mutation, n. [miutcion] Mudanza, alteracion. Pagbabago, pagkabago. Mute, adj. [mit] Mudo; silencioso. Pipi; tahimik. Mutilate, v. [mitilet] Mutilar. Sumir, magwasak. Mutilation, n. [miutilcion] Mutilacion. Pagsir, pagwawasak. Mutineer, n. [miutinr] Amotinador, sedicioso. Mapanghimagsk. Mutinous, adj. [mitinos] Amotinado, turbulento. Mapanghimagsik, manggugulo. Mutiny, n. [mitini] Motin, tumulto. Gul, panghihimagsk. Mutiny, v. [mitini] Amotinarse, rebelarse. Manggulo, manghimagsik. Mutter, n. [matter] Murmuracion, queja. Angil, dabog. Mutter, v. [matter] Murmurar, refunfuar. Umangil, dumabog. Mutton, n. [matn] Carnero. Lamn karn ng tupa. Mutual, adj. [michiual] Mutual, recproco. Magkaayon. Mutuality, n. [miuchiuliti] Reciprocidad. Pagkakaayon. Muzzle, n. [mazl]

. 821 1313

29.01.2012 16:27

Bozal. Sangkl, busl. My, pron. [mai] Mi, mis. Akin, ko. Myriad, n. [mriad] Miriado, diez mil. Laks. Myrmidon, n. [mrmidon] Rufian. Bgaw, nangangalakal ng babae. Myself, pron. [maislf] Yo mismo. Ako rin, ako ng. Mysterious, adj. [mistrias] Misterioso. Mahiwag. Mystery, n. [msteri] Misterio. Hiwag. Mystic, n. [mstic] Mstico. Hiwag [sa pananalig]. Myth, n. [miz] Fbula mitolgica. Kathang isip. Mythology, n. [mizlodchi] Mitologia. May kinalaman sa kapaniwalaang kathang isip.

N
N, [en] N (ene). N (na). Nab, v. [nab] Atrapar. Sunggabn, dakpin.

. 822 1313

29.01.2012 16:27

Nag, n. [nag] Haca, jaca. Kabayo. Nail, n. [nel] Ua; clavo. Kuk; pak. Nail, v. [nel] Clavar, clavetear. Magpak. Nailer, n. [neler] Chapucero. Tagapagpak, tagagaw ng pak. Nailery, n. [neleri] Fbrica de clavos. Gwaan ng pak. Naked, adj. [nked] Desnudo, en cueros. Hubd, hub. Nakedness, n. [nkednes] Desnudez. Kahubuan. Name, n. [nem] Nombre. Pangalan, alan, ngalan. Name, v. [nem] Nombrar. Magpangalan; pangaln. Nameless, adj. [nmles] Annimo. Walang pangalan. Namely, adv. [nmli] Sealadamente, saber. Ang kasunod, sa makatwid bag. Namesake, n. [nmsec] Tocayo. Tukayo, kaisa ng pangalan. Nap, n. [nap] Sueo ligero, siesta. Idlip, tulog sa tanghal. Nape, n. [nep] Nuca.

. 823 1313

29.01.2012 16:27

Batok. Napkin, n. [npkin] Servilleta. Serbilyeta, pmahiran. Narcotic, adj. [narctic] Narctico. Pangpatulog. Narrate, v. [nrret] Narrar, relacionar. Magsaysay, magsalaysay. Narration, n. [narrcion] Narracion. Salaysay. Narrative, adj. [nrretiv] Narrativo. Slaysayin. Narrow, adj. [nrro] Angosto, estrecho. Makitid, makipot. Narrow, v. [nrro] Estrechar. Pakitirin, pakiputin. Nasal, adj. [nsal] Nasal. Pahuml, nauukol sa ilng. Nastiness, n. [nstines] Suciedad, porquera. Kasalaulaan, kababuyan. Nasty, adj. [nsti] Sucio, puerco. Salaul, baboy. Natal, adj. [ntal] Nativo, natal. Katutub. Natation, n. [ntecion] Nadadura. Langoy, paglangoy. Nation, n. [ncion] Nacion. Bans, nasyon. National, adj. [ncional]

. 824 1313

29.01.2012 16:27

Nacional. Nauukol sa bans. Nationality, n. [necionliti] Nacionalidad. Pagkatao, pagkataga gayong bans. Native, adj. & n. [ntiv] Nativo, natural. Taga..., tub sa.... Nativity, n. [netviti] Nacimiento. Kapangganakan. Natural, adj. [nchural] Natural. Talaga, liks, katutub. Naturalization, n. [nechuralizcion] Naturalizacion. Pag aring parang taga gayong bans sa nakikipamayan doon. Nature, n. [nchur] Naturaleza. Katalagahan, kalikasan. Naught, n. [not] Nada. Wal. Naughty, adj. [nti] Malo, indigno, enredador. Masam, malikot, makars. Nausea, n. [nsia] Nusea. Alibadbad. Nauseate, v. [nsiet] Nausear, tener asco. Umalibadbad ang skmur , masuklam, marimarim. Nauseous, adj. [nsies] Asqueroso. Nakaaalibadbad, nakakasuklam. Nautical, adj. [ntical] Nutico. Nauukol sa karunungan sa dagat. Naval, adj. [nval] Naval. Nauukol sa hukbong dagat.

. 825 1313

29.01.2012 16:27

Nave, n. [nev] Parte principal del cuerpo de la iglesia. Loob ng simbahan. Navel, n. [nvl] Ombligo. Pusod. Navigable, adj. [nviguebl] Navegable. Mararaanan ng sasakyan sa tubig. Navigate, v. [nviguet] Navegar. Maglayag, maglakbay sa dagat. Navigation, n. [navigucion] Navegacion. Paglalayg, paglalakbay sa dagat. Navigator, n. [nviguetor] Navegador. Mapaglayg, mapaglakbay sa dagat. Navy, n. [nvi] Marina. Hukbong-dagat. Nay, adj. [ne] No. Hind; wal. Near, adv. & prep. [nir] Cerca de, junto a. Malapit, karatig. Nearly, adv. [nirli] A poca distancia, cercanamente. Malaptlapt, halos. Neat, adj. [nit] Hermoso, pulido, limpio, aseado. Maganda, mainam, makinis, malinis. Neat, n. [nit] Hermoso, pulido; ganado vacuno. Maganda, mainam; mga baka. Neatness, n. [ntnes] Hermosura, elegancia, limpieza, delicadeza. Kagandahan, kainaman, kakinisan, kalinisan. Nebulous, adj. [nbiules] Nebuloso.

. 826 1313

29.01.2012 16:27

Maulap. Necessary, n. [nceseri] Necesario. Kailangan. Necessitate, v. [nicsitet] Necesitar, precisar. Mangailangan. Necessitous, adj. [nicsits] Necesitado, pobre. Nangangailangan, salt. Necessity, n. [nicsiti] Necesidad. Kailangan, pangangailangan. Neck, n. [nec] Cuello. Leeg. Necklace, n. [ncles] Collar. Kwints. Necktie, n. [nctai] Corbata. Korbatang mahab. Necrology, n. [nicrlodchi] Necrologa. Pagbabalit ng tungkol sa nangamatay. Necromancy, n. [ncromansi] Nigromancia. Panghuhul sa pagmamalas sa mga bangkay. Need, n. [nid] Necesidad; pobreza. Pangangailangan, kahirapan. Need, v. [nid] Necesitar. Mangailangan. Needful, adj. [ndful] Necesario. Kailangan. Needle, n. [ndl] Aguja. Karayom. Needless, adj. [ndles]

. 827 1313

29.01.2012 16:27

Superfluo, inutil. Kalabisn, walang kabuluhan. Needlework, n. [ndluerk] Bordado de aguja. Tah ng kamay. Needy, adj. [ndi] Indigente, necesitado. Salat, nangangailangan. Nefarious, adj. [nifris] Nefario. Masam, nakahihiy. Negation, n. [nigucion] Negacion. Pagpapahind, pagpapawal, pagkakail, pag-ayaw, pagtatatw. Negative, adj. [ngativ] Negativo. Kumakail. Negative, n. [ngativ] Negativa. Kail, tangg, tatw. Neglect, n. [niglct] Descuido, negligencia. Kapabayaan, lingat. Neglect, v. [niglct] Descuidar, desatender. Magpabay, makalingat. Neglectful, adj. [niglctful] Negligente, descuidado. Pabay, lingt. Negligence, n. [nglidchens] Negligencia, descuido. Pagpapabay, pabay. Negligent, adj. [nglidchent] Negligente, descuidado. Pabay. Negotiate, v. [nigciet] Negociar. Mangalakal. Negotiation, n. [nigocicion] Negociacion. Pangangalakal.

. 828 1313

29.01.2012 16:27

Negress, n. [ngres] Negra. Babaing maitm. Negro, n. [ngro] Negro, etope. Taong maitm. Neigh, n. [ne] Relincho. Singasng ng kabayo. Neigh, v. [ne] Relinchar. Magsingasng. Neighbor, n. [nbor] Prjimo, vecino. Kapw, kapw-tao, kapitbahay. Neighbor, v. [nbor] Confinar. Lumapt, makipagkapit bahay. Neighborhood, n. [nborjud] Vecindad, vecindario. Pook. Neither, conj. [ndzer] Ninguno, ni uno ni otro. Kahit sino, kahit alin man. Neophyte, n. [nofait] Nefito. Bagong binyagan, bagong nag-aaral. Nephew, n. [nfiu] Sobrino. Pamangking lalake. Nerve, n. [nerv] Nervio, fortaleza, vigor. Litid, laks. Nervous, adj. [nrvas] Nervioso, nervudo. Nerbioso, litirn. Nest, n. [nest] Nido. Pugad. Nest, v. [nest] Nidificar, anidar.

. 829 1313

29.01.2012 16:27

Magpugad. Nestle, v. [nesl] Anidarse, alojarse. Magpugad, humalimlim, tumahan. Nestling, n. [nsling] Pollo. Inaky, sisiw. Net, adj. [net] Neto, limpio, puro. Neto, malinis, bukod ang nagugol. Net, n. [net] Red. Lambt. Nether, adj. [ndzer] Inferior. Lalong mabab, lalong alangan. Netting, n. [nting] Mallado. Nilambt. Nettle, n. [netl] Ortiga. Lipay. Nettle, v. [netl] Picar [como ortiga]. Maklipay. Network, n. [ntwork] Randa, obra de malla. Yaring tila lambat. Neuter, adj. [niter] Neutro. Neutro, langanin. Neutral, adj. [nitral] Neutral. langanin, walang kinakampihan. Neutrality, n. [niutrliti] Neutralidad. Pagkawalang kakamp. Neutralize, v. [nitralais] Neutralizar. Hwag pakialaman. Never, adj. [nver]

. 830 1313

29.01.2012 16:27

Nunca, jams. Kahit kaylanman, kaylan may hwag. Nevertheless, adv. [neverdzils] No obstante que, sin embargo. Gayon man. New, adj. [ni] Nuevo, reciente, fresco. Bago, baguhan, sariw. New-born, n. [ni-born] Recien nacido. Bagong pangank. New-fashion, n. [niu-fsion] La ltima moda. Bagong moda. New-moon, n. [ni-mun] Luna nueva. Bagong bwan. News, n. [nis] Noticias, novedades. Balit. Newsmonger, n. [nismonguer] Novelero. Ang nagbibil ng mga pahayagan at babasahn. Newspaper, n. [nispeper] Gaceta, peridico. Phayagan. Newt, n. [nit] Lagartija. Bubul. Next, adj. [necst] Prximo, siguiente. Kasunod, ssunod, darating. Next, adv. [necst] Luego, inmediatamente, despues. Sak. Nib, n. [nib] Pico; punta, el extremo de cualquiera cosa. Tuk; dulo. Nibble, v. [nbl] Picar. Tumuk.

. 831 1313

29.01.2012 16:27

Nice, adj. [nis] Gustoso, delicioso. Masarap, mainam. Nicety, n. [nisiti] Exactitud, delicadeza, esmero. Kaganapan, kainaman. Niche, n. [nich] Nicho. Nicho, lbingan. Nick, n. [nic] Punto crtico, tiempo preciso. Kagahulan. Nick, v. [nic] Llegar tiempo. Umabot sa oras. Nickel, n. [nkel] Niquel. Nikel. Nickname, n. [nicnem] Apodo, mote. Palayaw. Nickname, v. [nicnem] Motejar, poner apodos. Magpalayaw. Niece, n. [niz] Sobrina. Pamangking babae. Niggard, n. [ngard] Tacao, avaro, mezquino. Maramot, sakm. Niggardness, n. [ngardnes] Tacaera, ruindad. Karamutan, kasakimn. Nigh, adj. & prep. [nai] Cerca; cercano. Malapit. Night, n. [nit] Noche. Gab. Nightfall, n. [nitfol] El anochecer.

. 832 1313

29.01.2012 16:27

Paglubog ng araw. Night-gown, n. [nit-gaun] Bata que se usa de noche. Damit na pangtulog. Nightly, adj. [nitli] Nocturno. Panggab. Nightly, adv. [nitli] Por las noches. Sa gab; gabgab. Nightmare, n. [nitmer] Pesadilla. Bangungot, panaginip, pangarap. Nimble, adj. [nimbl] Ligero, activo, gil. Maliks, masikap, masigla. Nimbleness, n. [nmblnes] Ligereza, destreza. Kaliksihan, kasiglahan. Nine, adj. & n. [nin] Nueve. Syam. Ninefold, adj. [ninfold] Nueve veces. Makasyam. Nineteen, adj. [nintin] Diez y nueve. Labing syam. Nineteenth, adj. [nintinz] Dcimo nono. Ikalabing syam. Ninetieth, adj. [nintiez] Nonagsimo. Ika syam na p. Ninety, adj. [ninti] Noventa. Syam na p. Ninth, adj. [ninz] Nono, noveno. Ika syam. Ninthly, adv. [ninzli]

. 833 1313

29.01.2012 16:27

En nono lugar. Sa ika syam. Nip, n. [nip] Pellizco, uada. Kurot, kalmt. Nip, v. [nip] Pellizcar, rasguar. Kumurot, mangalmot. Nippers, n. [npers] Alicates, tenazas. Pang ipit. Nipple, n. [npl] Pezn. Utng (ng suso). Nit, n. [nit] Liendre, el huevo del piojo. Lis, itlog ng hanip ng kuto. No, adv. [no] No. Hind, wal, hwag. Nobility, n. [nobliti] Nobleza, dignidad. Kabunyian, karangalan, karilagan. Noble, adj. [nobl] Noble, hidalgo. Buny, mahal, marangal, marilag. Nobleman, n. [nblman] Noble. Taong marangal. Nobody, n. [nbodi] Nadie, ninguna persona. Wala kahit sino. Nocturnal, adj. [noctrnal] Nocturno. Nauukol sa gab. Nod, n. [nod] Cabeceo, reverencia, cualquiera seal hecha con la cabeza. Yuk, bat tang, ilng. Nod, v. [nod] Cabecear, hacer una seal con la cabeza. Yumukd, bumat, tumang, umilng.

. 834 1313

29.01.2012 16:27

Node, n. [nod] Nudo. Buhl. Nodule, n. [ndiul] Nudillo. Buhl. Noise, n. [nis] Ruido, sonido, bulla, rumor. Ingay, kaingay, alingwngaw. Noise, v. [nis] Divulgar alguna noticia. Magbansag ng anomang balit. Noiseless, adj. [nisles] Tranquilo, callado. Tahimik. Noisiness, n. [nisines] Estrpito, ruido, alboroto. Ingay, hugong, kagul. Noisy, adj. [nisi] Ruidoso, clamoroso, turbulento. Maingay, maalingaw-ngaw, mahugong, magul. Nomad, adj. [nmad] Errante. Pagalagal, walang thanan. Nominal, adj. [nminal] Nominal. Nauukol sa pangalan. Nominate, v. [nminet] Nombrar, eligir. Mhalal, pumil, humirang. Nomination, n. [nomincion] Nombramiento, nominacion. Paghahalal. Nonage, n. [nnedch] Minoridad, menor edad. Kabataan, kakulangan sa gulang. Non-attendance, n. [non-atndans] Falta de asistencia. Kakulangn sa pagdal. Nondescript, adj. [nndiscript] Lo que no est descrito.

. 835 1313

29.01.2012 16:27

D masayod. None, adj. [non] Nadie, ninguno. Wal. Nonentity, n. [nonntiti] Nada, falta de existencia. Kawaln, kasalatn. Non-existance, n. [non-ecsstans] Nada, falta de existencia. Kawaln, kasalatan. Nonpayment, n. [nnpyment] Falta de pago. Kakulangan sa bayad. Nonsense, n. [nnsens] Disparate, impertinencia. Kabalastugan. Nonsensical, adj. [nonsnsical] Absurdo, impertinente. D maaaring mangyari, maulit. Noodle, n. [ndl] Simplon, mentecato. Hangal, tang, gunggong. Nook, n. [nuk] Rincon, ngulo. Sulok. Noon, n. [nun] Medio da. Katanghalian, las dose ng araw. Noonday, n. [nndey] Medio da. Katanghalian, las dose ng araw. Nooning, n. [nning] Siesta. Tulog sa tanghal. Noontide, n. [nntaid] Tiempo del medio-da. Katanghalian. Noose, n. [nus] Lazo corredizo. Sil. Noose, v. [nus]

. 836 1313

29.01.2012 16:27

Enlazar, entrampar. Sumil. Nor, conj. [nor] Ni. Kah, maging, ni ... man. Normal, adj. [nrmal] Normal. Karaniwan, kahusayan. Normal-school, n. [normal-skl] Escuela Normal. Escuela Normal, paralan ng pagtutur . North, adj. & n. [norz] Norte. Hilag, hilagaan. Northern, adj. [nrzern] Septentrional. Hilag. Northeast, n. [nrzist] Nordeste. Habagat. Northward, adv. [nrzuard] Hcia el norte. Sa dakong hilagaan. Nose, n. [nos] Nariz. Ilong. Noseless, adj. [nsles] Desnarigado. Ngong. Nostril, n. [nstril] Ventana de la nariz. Butas ng ilong. Not, adv. [not] No. Hind, wal. Notable, adj. [ntabl] Notable, memorable. Halat, litw, bantog. Notably, adv. [ntabli] Notablemente. Halat.

. 837 1313

29.01.2012 16:27

Notary, n. [ntari] Notario. Notaryo. Notch, n. [notch] Muesta. Bingaw, ukit. Notch, v. [notch] Hacer muescas. Bumingaw. Note, n. [not] Nota, marca, seal; esquela, billete. Kapintasan, tand, bakat; sulat. Note, v. [not] Notar, marcar, distinguir. Tandaan, bakatan. Note-book, n. [nt-buk] Libro de apuntes. Aklat na tlaan. Noted, adj. [nted] Afamado, clebre, insigne. Bantog, buny, magiting. Noteworthy, adj. [ntuerzi] Notable, digno de nota. Kapuripuri, marapat purihin. Nothing, n. [nzing] Nada, ninguna cosa. Wal, walang anomang bagay. Notice, n. [ntis] Noticia, nota, reparo, observacion. Balit, halat, pun, malas, masd, pahayag. Notice, v. [ntis] Notar, observar, mirar. Humalat, pumun, pumansin. Noticeable, adj. [ntisabl] Notable, reparable. Nhahalat, npupuna, napapansin. Notification, n. [notifikcion] Notificacion. Patalastas ng hkman. Notify, v. [ntifai] Notificar.

. 838 1313

29.01.2012 16:27

Ipatalastas, ipahayag, tawagin sa hkman. Notion, n. [ncion] Nocion, parecer. Akal, war , hak. Notoriety, n. [notoriti] Notoriedad. Kabantugan, kagitingan. Notorious, adv. [notris] Notorio, pblico. Halat, hayag, tanyag. Notwithstanding, adv. [notuiztnding] No obstante, sin embargo. Gayon man. Nought, n. [not] Nada. Wal. Noun, n. [nun] Nombre. Pangalan, pamagat. Nourish, v. [nrish] Nutrir, alimentar. Pakanin, kandiliin. Nourishment, n. [nrishment] Nutrimento, alimento. Pagkain, kandil. Novel, n. [nvel] Novela. Nobela, babasahn. Novelty, n. [nvelti] Novedad. Ang bagong bagay ang bagong hayag. November, n. [novmber] Noviembre. Nobyembre. Novice, n. [nvis] Novicio. Baguhan. Now, adv. [naw] Ahora. Ngayon. Nowadays, adv. [nuades]

. 839 1313

29.01.2012 16:27

En nuestros dias, hoy dia. Sa mga kaarawn natin, ngayon. Now and then, adv. [nau end dzen] De cuando en cuando, de vez en cuando. Maminsanminsan, manaknak. Noway, adv. [nwe] De ningun modo. Kahit sa anomang paraan. Noways = noway. Nowhere, adv. [njwer] En ninguna parte. Kakit saan man. Noxious, adj. [nccis] Nocivo, daoso. Nakasasam, nakasisir . Nozzle, n. [nozl] Nariz de un animal. Ngus. Nucleus, n. [niclis] Ncleo. Blok, tipunn. Nude, n. [nid] Desnudo. Hubd, hub. Nudge, v. [nudch] Dar del codo uno para avisarle secretamente. Sikuhin ng lihim upang masabi ang ibig sabihin ng walang makaalam. Nudity, n. [niditi] Desnudo. Kahubaran. Nugatory, n. [niguetori] Nugatorio, futil, frvolo. Walang kabuluhan. Nuisance, n. [nisans] Indecencia, porquera. Kasalaulaan, kababuyan. Null, adj. [nal] Nulo, invlido. Walang kapararakan. Nullify, v. [nlifai] Anular, abrogar.

. 840 1313

29.01.2012 16:27

Pawaln ng halag, pawaln ng kabuluhan. Nullity, n. [nliti] Nulidad. Kawaln ng kapararakan. Numb, adj. [namb] Entorpecido. Manhd, namamanhid. Numb, v. [namb] Entorpecer. Mamanhd. Number, n. [nmber] Nmero, cantidad. Bilang, nmero. Number, v. [nmber] Numerar, contar. Bumilang. Numberless, adj. [nmberles] Innumerable. Walang bilang. Numbness, n. [nmbnes] Torpor, adormecimiento. Pamamanhd. Numeral, adj. [nimeral] Numeral. Nauukol sa bilang. Numerate, v. [nimeret] Numerar, contar. Bumilang, bilangin. Numeration, n. [niumercion] Numeracion. Pagbilang, bilang. Numeric, adj. [niumric] Numrico. Nauukol sa bilang. Numerical = numeric. Numerous, adj. [nimeres] Numeroso. Marami, makakal. Numismatics, n. [niumismtics] Numismtica. Karunungan sa mga salapit medalya.

. 841 1313

29.01.2012 16:27

Numskull, n. [nmskal] Zote. Hangal, tanga, ungas. Nun, n. [nan] Monja. Mongha. Nunnery, n. [nneri] Convento de monjas. Bahay ng mga mongha. Nuptial, adj. [npcial] Nupcial, lo que pertenece las bodas. Nauukol sa kasal pagaasawa. Nuptials, n. [npcials] Nupcias, boda. Kasal, pag-aasawa. Nurse, n. [nars] Ama de cria, enfermera. Yaya, tagapag-alag ng may-sakt. Nurse, v. [nars] Criar criaturas, cuidar enfermos. Mag-iw ng bat, mag-alag ng may-sakt. Nursery, n. [nrseri] Crianza. Pag-iiw, pag-aalag. Nursling, n. [nrsling] Nio criado. Sanggol. Nurture, n. [nrchur] Educacion. Pag-iiw, pag-aalag. Nurture, v. [nrchur] Criar, ensear. Mag-iw, mag-alag. Nut, n. [nat] Nuez. Pil. Nutcrackers, n. [ntcrakers] Cascanueces. Pangtalop ng pil. Nutmeg, n. [ntmeg] Nuez moscada.

. 842 1313

29.01.2012 16:27

Nues moskada. Nutriment, n. [nitriment] Nutrimento, alimento. Pagkain, pangbusog. Nutritious, adj. [nitricis] Nutritivo. Nakabubusog. Nutshell, n. [ntshel] Cscara de nuez. Balat ng pil. Nymph, n. [nimf] Ninfa, mujer hermosa. Nimpa; babaing magand.

O
O, [o] O (o). O (o) Oaf, n. [of] Idiota, zoquete. Musms, ungas. Oar, n. [or] Remo. Gaod, sagwn. Oar, v. [or] Remar, bogar. Gumaod, sumagwn. Oarsman, n. [rzman] Remero. Manggagaod, mnanagwan. Oasis, n. [asis] Oasis. Oasis, dakong may mga punong kahoy sa isang ilng. Oath, n. [oz] Juramento. Sump. Obduracy, n. [bdiuresi]

. 843 1313

29.01.2012 16:27

Endurecimiento, obstinacion. Tigas ng ulo, katigasan ng ulo. Obdurate, adj. [bdiuret] Endurecido. Matigas ang ulo. Obdurateness, n. [bdiuretnes] Endurecimiento. Katigasan ng ulo. Obedience, n. [obdiens] Obediencia, sumision. Pagsunod, pagtalima. Obedient, adj. [obdient] Obediente, sumiso. Masnurin, mapagtalima. Obeisance, n. [obsans] Cortesa, reverencia. Pitagan, galang. Obese, adj. [obs] Obeso, gordo. Matab. Obeseness, n. [obsnes] Obesidad, crasitud. Tab. Obesity = obeseness. Obey, v. [obe] Obedecer. Sumunod, tumalima. Obfuscate, v. [obfisket] Obscurecer. Magdilm. Obit, n. [bit] Exequias. Libng; mga pagdaraos na isinasagaw hinggil sa isang namatay. Obituary, n. [obtiueri] Obituario, necrologa. Balit tungkol sa pagkamatay ng sinoman. Object, n. [bdchect] Objeto. Bagay; adhik, layon, pakay, tungo. Object, v. [bdchect] Objetar.

. 844 1313

29.01.2012 16:27

Tumutol, sumalangsang, sumalungat. Objection, n. [obdehccion] Objecion, rplica. Tutol, salangsang, salungat. Objectionable, adj. [obdchccionabl] Reparable, capaz de objecion. May kapintasan. Objective, adj. [obdchctiv] Objetivo. Tungo, layon, dahiln. Oblate, adj. [blet] Chato por los polos. Chapt, pulpol, pudpod. Oblation, n. [oblcion] Oblacion. Alay. Obligation, n. [obligucion] Obligacion. Katungkulan, tungkulin. Obligatory, adj. [bliguetori] Obligatorio. Spilitan. Oblige, v. [oblidch] Obligar; complacer, agradar. Pumilit; magbigay loob. Obliging, adj. [oblidching] Servicial, cortesano. Mapaglingkod, masnurin, magalang. Oblique, adj. [oblc] Oblicuo. Pahiwd, pahapy. Obliquity, n. [oblcuiti] Oblicuidad. Pagkahiwd, pagkahapay. Obliterate, v. [oblteret] Borrar. Kumatkat. Oblivion, n. [oblvion] Olvido. Limot. Oblivious, adj. [oblvias]

. 845 1313

29.01.2012 16:27

Olvidadizo. Malilimutn. Oblong, adj. [blong] Oblongo. Talohab. Obloquious, adj. [oblcuis] Injurioso, deshonroso. Kadustdust, kahalayhalay. Obloquy, n. [oblcui] Infamia, deshonra. Kadustaan, kasiraang puri. Obnoxious, adj. [obuccis] Peligroso, daoso. Mapanganib, nakkapahamak. Oboe, n. [bo] Obo. Oboy. Obscene, adj. [obsn] Obsceno, impdico. Mahalay, malibog. Obscenity, n. [obsniti] Obscenidad. Kahalayan, kalibugan. Obscuration, n. [obskiurcion] Oscurecimiento. Dilim, kadiliman; lab; kalabuan. Obscure, adj. [obskir] Obscuro. Madilim, malab. Obscure, v. [obskir] Obscurecer. Padilimn, palabuin. Obscurity, n. [obskiriti] Obscuridad. Kadiliman, kalabuan. Obsequies, n. [bsecuiz] Exequias, honras funerales. Pagdiriwan sa paglilibng. Obsequious, adj. [obscuiz] Obsequioso. Mapagkaloob, mapaglingkod.

. 846 1313

29.01.2012 16:27

Observable, adj. [obsrvabl] Notable, conspicuo. Halat, tanyag. Observance, n. [obsrvans] Observancia, atencion, respeto. Pagtupad, pagganap, galang. Observant, adj. [obsrvant] Observante, atento, respetuoso. Tumutupad, gumaganap, magalang. Observation, n. [observcion] Observacion, nota reparo crtico. Pun, pansn, masd, malas. Observatory, n. [obsrvetori] Observatorio. Obserbatoryo, umaalm at nagpapaalm ng panahon. Observe, v. [obsrv] Observar, notar, reparar. Magmalas, magmasid; sumubok; tikman. Observer, n. [obsrver] Observador. Mapagmalas, mapagmasid. Observing, adj. [obsrving] Atento, cuidadoso. Maingat. Obsolete, adj. [bsolit] Obsoleto, anticuado. Lips, lum. Obstacle, n. [bstacl] Obstculo, embarazo. Kapansanan, hadlng. Obstinacy, n. [bstinesi] Obstinacion. Katigasan ng ulo. Obstinate, adj. [bstinet] Obstinado, tenaz. Matigas ang ulo. Obstreperous, adj. [obstrpers] Estrepitoso, ruidoso. Mahugong, maingay. Obstruct, v. [obstrct] Obstruir, impedir, retardar.

. 847 1313

29.01.2012 16:27

Gumambal, umabala, pumigil, humadlang. Obstruction, n. [obstrccion] Obstruccion, estorbo, obstculo, dificultad. Gambal, abala, pagpigil, hadlang, kapansanan. Obstructive, adj. [obstrctiv] Obstructivo. Nakagagambal, nakapipinsal. Obtain, v. [obtn] Obtener, adquirir, alcanzar, lograr. Magtam, magkamt, magtaglay, magkaroon. Obtainable, adj. [obtnabl] Asequible. Matataglay, makakamt. Obtrude, v. [obtrid] Introducir con violencia. Magpumilt na pumasok. Obtrusion, n. [obtricion] Intrusion, entremetimiento. Panghihimasok. Obtrusive, adj. [obtrisiv] Intruso, entremetido. Mapanghimasok. Obtuse, adj. [obtis] Obtuso, romo, sin punta. Mapurol, pulpol, salsal, pudpod. Obviate, v. [bviet] Obviar, evitar inconvenientes. Umiwas (sa kapansanan). Obvious, adj. [bvias] Obvio, evidente. Malinaw, maliwanag. Occasion, n. [oksion] Ocasion, casualidad, sazon, tiempo oportuno. Pagkakataon, panahon, dahilan. Occasional, adj. [oksional] Ocasional, casual. Npataon, nagkataon. Occident, n. [csident] Occidente. Kanluran, kalunuran. Occidental, adj. [ocsidental]

. 848 1313

29.01.2012 16:27

Occidental. Nauukol sa kanluran. Occiput, n. [csipat] Colodrillo. Kaimotan, likod ng ulo. Occult, adj. [oklt] Oculto, escondido. Lingd, tag, kubl. Occupant, n. [kiupant] Ocupador, ocupante. Ang nagmamay-ar , ang npapanahon. Occupation, n. [okiupcion] Ocupacion, trabajo, oficio, empleo. Pagkabuhay, gwain, hanap-buhay. Occupy, v. [kiupai] Ocupar, emplear. Gumamit, magtalag. Occur, v. [occr] Ocurrir. Mangyari, magktaon. Occurrence, n. [okrrens] Ocurrencia, incidente, suceso casual. Pangyayari, pagkakataon. Ocean, n. [cean] Oceano. Dagat. Oceanic, adj. [ocinic] Ocenico. Nauukol sa dagat. Ocellated, adj. [osleted] Lo que tiene ojos. May mat. Octagon, n. [ctagon] Octgono. Bagay na may walong pnulukan. Octagonal, adj. [octgonal] Octagonal. Nauukol sa may walong pnulukan. Octangular, adj. [octnguiular] Octangular. May walong pnulukan.

. 849 1313

29.01.2012 16:27

Octennial, adj. [octnial] Lo que dura ocho aos. Nagwawalong taon, nagtatagal ng walong taon. October, n. [octber] Octubre. Oktubre. Octuple, adj. [ctiupl] Octuplo. Makawalo. Ocular, adj. [kiular] Ocular. Nauukol sa mat. Oculist, n. [kiulist] Oculista. Manggagamot ng mga sakt sa mat. Odd, adj. [od] Impar; particular, extravagante. Gansal, kaib, katw. Oddity, n. [diti] Singularidad, rareza. Kaibhan. Oddness, n. [dnes] Disparidad, desigualdad. Kaibhan. Odds = oddness. Ode, n. [od] Oda. Isang ur ng tulng awitn. Odious, adj. [odis] Odioso, aborrecible. Mapagtanim, magagalitn. Odium, n. [dium] Odiosidad, odio. Pagtatanim sa kalooban. Odor, n. [dor] Olor, fragrancia. Amoy, bang, salimuyak. Odoriferous, adj. [odorfers] Oloroso, fragrante. Mabango.

. 850 1313

29.01.2012 16:27

Odorous, adj. [dors] Oloroso, fragrante. Mabango. Of, prep. [of] De, tocante. Ng, sa, ni, kay. Off, adv. & prep. [of] Lejos, distancia. Malay. Off, int. [of] Fuera!. Als! lays! Offal, n. [fal] Sobras, desecho. Labis, patapn. Offence, n. [ofns] Ofensa, injuria. Paslng, lait, alipust. Offend, v. [ofnd] Ofender, provocar, injuriar. Manggalit, mamaslang, umalipust. Offensive, adj. [ofnsiv] Ofensivo, injurioso. Nakagagalit, lapastangan. Offer, n. [fer] Oferta; propuesta. Handog, palagy. Offer, v. [fer] Ofrecer. Maghandog. Offering, n. [fering] Oferta. Handog. Office, n. [fis] Oficina. Opisina, kwanihan. Officer, n. [ficer] Oficial; empleado. Pinun; kawan. Official, adj. [ofsial] Oficial, lo que pertenece algun cargo empleo pblico.

. 851 1313

29.01.2012 16:27

Opisyal, may kinalaman sa kwanihang bayan. Official, n. [ofsial] Oficial. Pun. Officiate, v. [ofciet] Hacer alguna cosa de oficio; oficiar, celebrar la misa. Mamun; magmisa. Officious, adj. [ofcis] Oficioso. Masipag, masikap. Officiousness, n. [ofciesnes] Oficiosidad. Kasipagan, sikap. Offing, n. [fing] Pleamar. Laot. Offset, n. [fset] Pimpollo. Usbong, talbs. Offspring, n. [fspring] Prole, linaje, descendencia. Angkan, lah, lip, inap. Oft, adv. [oft] Muchas veces, con frecuencia. Madals. Often, adv. [ofn] Muchas veces, con frecuencia. Madals. Oftentimes, adv. [fntaims] Muchas veces, con frecuencia. Madals. Ogle, n. [gl] Guiada; ojeada. Kindt; sulyap. Ogle, v. [gl] Guiar; mirar al soslayo. Kumindat; sumulyap. Oh, int. [o] Oh!. Ab! Oil, n. [il]

. 852 1313

29.01.2012 16:27

Aceite. Langis. Oil-cloth, n. [il-cloz] Hule. Ule. Oilman, n. [ilman] Aceitero. Maglalangs. Oily, adj. [ili] Aceitoso, oleoso. Malangs. Ointment, n. [intment] Ungento. Langs na mabang. Old, adj. [old] Viejo, anciano, antiguo. Matand, magulang, dati, lum, lan. Olden, adj. [lden] Viejo, anciano, antiguo. Matand, magulang, dati, lum. Oldish, adj. [ldish] Algo viejo anciano. May katandaan, may kagulangan. Oldness, n. [ldnes] Vejez, ancianidad. Katandaan, kagulangan. Oleaster, n. [leaster] Olivo silvestre. Pun ng olibo. Olfactory, adj. [olfctori] Olfatorio. Nauukol sa amoy. Olive, n. [liv] Olivo. Olibo. Omelet, n. [milet] Tortilla de huevos. Tinortang itlog. Omen, n. [men] Agero, presagio. Pmahiin, pngitain.

. 853 1313

29.01.2012 16:27

Ominous, adj. [mins] Ominoso, siniestro, fatal. Masamang pngitain. Omission, n. [omsion] Omision. Laktaw. Omit, v. [omit] Omitir. Lumigt; ligtaan; lumaktaw; laktawan. Omnipotence, n. [omnpotens] Omnipotencia. Kapangyarihan sa lahat. Omnipotent, adj. [omnpotent] Omnipotente. Makapangyarihan sa lahat. Omniscience, n. [omnciens] Omniciencia. Karunungan sa lahat. Omniscient, adj. [omncient] Omniscio. Marunong sa lahat. On, prep. [on] Sobre, encima. Sa, sa ibabaw. Once, adv. [uans] Una vez. Minsan. One, adj. [uan] Un, uno, una. Isa. Onerous, adj. [nerous] Oneroso, molesto. Mabigat, mahirap, nakagagambal. Onion, n. [nion] Cebollas. Sibuyas. Only, adj. [nli] nico. Bugtong, tang, bukod-tang. Only, adv. [nli] nicamente, solamente.

. 854 1313

29.01.2012 16:27

Lamang. Onset, n. [nset] Primer mpetu. Bugs; daluhong. Onslaught = onset. Onward, adj. [nuard] Avanzado, adelantado. Masulong, nangunguna. Onward, adv. [nuard] Adelante. Sa gawng harap, sulong, tuloy, puna. Ooze, n. [uz] Fango, limo, cieno. Banlik, burak. Ooze, v. [uz] Manar correr algun lquido suavemente. Sumaloy, kumalat. Opacity, n. [opsiti] Opacidad. Kalabuan, kadiliman. Opal, n. [pal] palo. palo, batong mahalag. Opaque, adj. [opc] Opaco. Malab, malamlam. Open, adj. [pn] Abierto. Buks, walang takp, walang tungtng. Open, v. [pn] Abrir, destapar. Magbuks, alisan ng takp, alisn ng tungtong. Opera, n. [pera] pera. pera. Operate, v. [peret] Obrar, operar. Gumaw, masagaw. Operation, n [opercion] Operacion. Paggaw, pagsasagaw; pagbusbos.

. 855 1313

29.01.2012 16:27

Operative, adj. [peretiv] Operativo. Nauukol sa paggaw. Operator, n. [peretor] Operador. Tagagaw; tagabusbs. Opiate, n. [piet] Opiata. Gamot na may halong apyan. Opine, v. [opin] Opinar, juzgar. Mag-akal, humatol. Opinion, n. [opnion] Opinion, dictamen. Hak, akal, war. Opium, n. [piam] Opio. Apyan. Opponent, adj. [opnent] Opuesto, contrario. Kalaban, katalo. Opponent, n. [opnent] Antagonista, arguyente. Kalaban, nakikipagtalo. Opportune, adj. [oportin] Oportuno, conveniente. Pagkakataon, marapat. Opportunity, n. [oportiniti] Oportunidad, sazon. Pagkakataon, panahon, kapanahunan. Oppose, v. [ops] Oponer (se). Tumutol, sumalungat, sumalangsang, lumaban. Opposite, adj. [posit] Opuesto, adverso, contrario; fronterizo, en frente. Kalaban, kasalungt, salangsang; katapt. Opposition, n. [opozcion] Oposicion, contrariedad. Tutol, salangsang, paglaban. Oppress, v. [oprs] Oprimir, apretar.

. 856 1313

29.01.2012 16:27

Pumighat, magpahirap, sumakal, umins. Oppression, n. [oprsion] Opresion, vejacion. Pighat, pahirap, ins. Oppressive, adj. [oprsiv] Opresivo, cruel. Nakapipighat, nakapagsisikip ng loob, mahirap. Oppressor, n. [oprsor] Opresor. Mmimighat, mapagpahirap, mabagsik, tampalasan. Opprobrious, adj. [oprbrias] Oprobioso, ignominioso. Kakutykuty, kahalay-halay. Optic, adj. [ptic] ptico. Nauukol sa paningn mat. Optical = optic. Optician, n. [optcian] ptico. Manglilitis ng paningn. Optimist, n. [ptimist] Optimista. Ang mapaghakang anomang nangyayari ay mabuti. Option, n. [pcion] Opcin. Sariling hak. Opulence, n. [piulens] Opulencia, riqueza. Yaman, kayamanan. Opulency = opulence. Opulent, adj. [piulent] Opulento. Mayaman. Or, conj. [or] . , kung. Oracle, n. [racl] Orculo. Sanggunian. Oral, adj. [ral]

. 857 1313

29.01.2012 16:27

Oral, verbal. Sa salit. Orange, n. [rendch] Naranja. Suh, dalandan, naranhita. Orange-color, adj. [rendch-color] Color de naranja. Kulay-suh. Orang-outang, n. [orng-utng] Orangutn. Bakulaw, musang, malakng unggoy. Oration, n. [orcion] Oracion. Dalangin, pangungusap. Orator, n. [retor] Orador. Mnanalumpat. Oratory, n. [ratori] Oratoria. Pananalumpat, pananalit. Orb, n. [orb] Orbe, esfera, globo. Bilog, sangsinukob, globo. Orbed, adj. [orbd] Orbicular, redondo. Mabilog. Orbit, n. [rbit] rbita; la cuenca del ojo. Lakad ng tal, bituin, araw, at bwan; uk ng mat. Orchard, n. [rchard] Huerto, verjel. Halamanan. Orchestra, n. [rkestra] Orquesta. Orkesta. Ordain, v. [ordn] Ordenar, establecer, arreglar. Mag-ayos, maghusay, magpasiya, mag-utos. Order, n. [rder] Orden, mandato; regla. Utos; ayos, husay.

. 858 1313

29.01.2012 16:27

Order, v. [rder] Ordenar, disponer; arreglar. Mag-utos, magpasya; umayos, maghusay. Orderly, adj. [rderli] Ordenado, bien arreglado. Maayos, mahusay. Ordinal, adj. [rdinal] Ordinal. Nauukol sa ayos husay. Ordinance, n. [rdinans] Ordenanza, estatuto. Utos, tuntunin. Ordinary, adj. [rdineri] Ordinario, comun, regular. Karaniwan. Ordination, n. [ordincion] Ordenacion, disposicion; el acto de conferir orden sacerdotal. Utos, pasiya; pag-oorden sa par . Ordnance, n. [rdnans] Artillera. Kasangkapan ng kawal. Ore, n. [or] Quijo, mineral. Isang ur ng batong matigas. Organ, n. [rgan] rgano. rgano, [parang piano]. Organic, adj. [orgnic] Orgnico. Nauukol sa rgano. Organical = organic. Organist, n. [rganist] Organista. Tagatugtog ng rgano. Organization, n. [organizcion] Organizacion. Pagtatatag. Organize, v. [rganaiz] Organizar. Magtatag.

. 859 1313

29.01.2012 16:27

Orient, adj. & n. [rient] Oriental, oriente. Silanganan. Oriental, adj. [orintal] Oriental. Silanganan. Oriental, n. [orintal] Oriental. Taga silanganan. Orifice, n. [rifis] Orificio. Butas. Origin, n. [ridchin] Origen, principio. Sangh, pinagmulan, simul. Original, adj. [ordchinal] Original, primitivo. Una, pinagsalinan, pinagparisan. Origination, n. [oridchincion] Origen. Simul, pinagmulan, pinagbuhatan. Orison, n. [rison] Oracion, splica. Dasal, panalangin. Ornament, n. [rnament] Ornamento, adorno. Gayak, palamuti, kagayakan, hiyas. Ornament, v. [rnament] Ornamentar, adornar. Maggayak, magpalamuti; hiyasan. Ornamental, adj. [ornamntal] Lo que sirve de adorno. Panggayak, pangpalamuti. Ornate, adj. [rnet] Adornado, ataviado. Nagagayakan, napapalamutihan. Orphan, adj. & n. [rfan] Hurfano. Ulila. Orphanage, n. [rfanedch] Orfandad.

. 860 1313

29.01.2012 16:27

Pagkaulila, pangungulila. Orthography, n. [orzgrafi] Ortografa. Karunungan sa pagsulat. Orthology, n. [orzlodchi] Ortologa. Karunungan ng mabuting pamimigkas ng salit. Oscillate, v. [silet] Oscilar, vibrar. Magningning, kumintab. Oscillation, n. [osilcion] Oscilacion. Ningning, kislap, kintab. Ossification, n. [osifikcion] Osificacion. Pagigng-but ng anoman. Ossify, v. [sifai] Osificar. Magng but. Ostensible, adj. [ostnsibl] Ostensible, manifestable. Nihahayag, nipakikita. Ostent, n. [ostnt] Apariencia. Any, hichura. Ostentation, n. [ostentcion] Ostentacion, gala. Pagpaparangalan, pagpaparany, gar . Ostentatious, adj. [ostentcis] Ostentoso, jactancioso. Mapagparany, magar , hambog. Ostler, n. [stler] Mozo de paja. Sota, tagapagalag ng kabayo. Ostrich, n. [strich] Avestruz. Abestrs. Other, pron. [dzer] Otro. Iba. Otherwise, adv. [dzeruais]

. 861 1313

29.01.2012 16:27

De otra manera, por otra parte. Kung dil, kay. Ottoman, adj. [toman] Otomano. Nauukol sa mga turko. Ought, v. [ot] Deber, ser menester. Dapat, marapat. Ounce, n. [unz] Onza. Onsa (salap). Our, pron. [uar] Nuestro, a, os, as. Atin, natin, amin, namin. Ours, pron. [uars] Nuestro, a, os, as. Atin, natin, amin, namin. Ourselves, pron. [auarslvz] Nosotros mismos. Kami rin, kami ng; amin ng. Oust, v. [ust] Quitar, desposeer, echar fuera. Alisin, alisan, paalisin. Out, adv. [ut] Fuera, afuera. Sa labas. Outbid, v. [autbd] Pujar; sobrepujar. Tumawad ng lalong mataas na halaga, magpataas ng tawad. Outbreak, n. [utbrik] Erupcion. Silakb, sigalb. Outburst, n. [utbarst] Explosion. Pagputok. Outcast, n. [utcast] Desechado, desterrado. Tapon. Outcry, n. [utcray] Clamor, ruido, alboroto, gritera. Alingawngaw, ingay, kagulo, hiyawan.

. 862 1313

29.01.2012 16:27

Outdo, v. [autd] Exceder otro, sobrepujar. Lumagpas, lumangpas. Outer, adj. [uter] Exterior. Labas. Outermost, adj. [utormost] Extremo, lo mas exterior. Klabaslabasan. Outfit, n. [utfit] Vestidos, ropa. Mga kasuntan, damt. Outgo, v. [autg] Exceder, adelantarse. Lumangpas, muna. Outgoing, n. [utgoing] Salida. Lbasan. Outgrow, v. [utgro] Sobrecrecer. Tumaas ng higt sa iba. Outhouse, n. [utjaus] Dependencia de una casa. Thanang bukod na karatig ng bahay. Outlandish, adj. [utlandish] Extranjero. Nauukol sa ibang lupain. Outlast, v. [utlast] Durar mas que otra cosa. Tumagal kaysa iba. Outlaw, n. [utlo] Proscrito, bandido. Tulisn, manghaharang. Outlawry, n. [utlori] Proscripcion. Panunulisan. Outlay, n. [utle] Despensa, gastos. Gugol. Outlet, n. [utlet] Salida.

. 863 1313

29.01.2012 16:27

Lbasan. Outline, n. [utlain] Contorno, diseo, bosquejo. Banhay, any, plano. Outlive, v. [utliv] Sobrevivir. Mabuhay pa. Outlook, n. [utluk] Vigilancia, prevision. Ingat, agap, tanaw. Outlying, adj. [utlaying] Distante de, lejos de. Malay sa. Outnumber, v. [autnmber] Exceder en nmero. Lumabis sa bilang. Out of doors, n. [aut-of-dors] Fuera de casa. Labas ng bahay. Outpost, n. [utpost] Puesto avanzado. Bantay na nasa malay. Outrage, n. [utredch] Ultraje, afrenta, violencia. Kadustaan, kapalbhasaan, kalapastanganan. Outrage, v. [utredch] Ultrajar. Dumust, lumapastangan. Outrageous, adj. [autrdches] Ultrajoso. Kadustdust, lapastangan. Outride, v. [autrid] Ganar la delantera caballo. Muna, isa ptulinan ng pangangabayo. Outright, adv. [autrit] Luego; complidamente. Sak. Outrun, v. [autrn] Correr mas que otro, ganar, exceder. Muna sa takbuhan. Outsail, v. [autsl]

. 864 1313

29.01.2012 16:27

Navegar mas que otra embarcacion. Muna sa paglalayg. Outset, n. [utset] Principio. Simul, pasimul. Outside, n. [autsid] Superficie, exterior. Ibabaw, labs. Outskirt, n. [utskirt] Parte exterior. Dakong labas. Outspread, v. [utspred] Extender, difundir. Palaganapin. Outstrip, v. [autstrp] Avanzar mas que otro, rezagar, sobrepujar. Muna. Outward, adj. [utuard] Exterior, visible. Labs, kita. Outwear, v. [autwr] Durar mas tiempo. Tumagal ng higt kaysa iba. Outweigh, v. [autw] Preponderar, pesar mas. Bumigat ng higt kaysa iba. Outwit, v. [autwt] Engaar uno fuerza de tretas. Manalo sa pamamagitan ng lalng. Oval, n. [val] valo. Talohah. Ovate, adj. [vet] Formado como huevo. Parang itlog. Ovated = ovate. Ovation, n. [ovcion] Ovacion. Papuri. Oven, n. [vn] Horno.

. 865 1313

29.01.2012 16:27

Hurn. Over, prep. [ver] Sobre, emcima. Sa ibabaw. Overawe, n. [over] Intimidar. Tumakot. Overbalance, n. [overblans] Preponderancia. Bigat ng timbng. Overbalance, v. [overblans] Preponderar. Humigt (sa timbang). Overbear, v. [overbr] Dominar, sujetar. Sumupil, manaig. Overbearing, n. [overbring] Ultrajoso, desptico. Mapag-alipust, mabaksik. Overboard, adj. [verbord] A la mar, fuera del navio. Sa tubig. Overcast, v. [overcst] Oscurecer. Palabuin. Overcoat, n. [overct] Sobretodo, capote. Kapote. Overcome, v. [overcm] Vencer, superar. Manalo, manaig, sumupil. Overdo, v. [overd] Hacer mas de lo necesario. Gumaw ng higit kaysa nararapat. Overdone, p.p. [verdan] Rendido, cansado. Pat, pagd. Overdue, adj. [overdi] Lo que ha pasado del tiempo debido. Lamps sa panahon. Overflow, n. [verflo]

. 866 1313

29.01.2012 16:27

Inundacion. Bah, apaw na tubig. Overflow, v. [verflo] Inundar, rebosar. Bumah, umapaw. Overgrow, v. [overgr] Crecer demasiado. Lumagng lubh. Overhang, v. [overjng] Salir algo fuera del nivel de algun edificio; mirar , caer . Ilaylay, isampay; dumungaw, dumukwang. Overhaul, v. [overjl] Desparramar alguna cosa; registrar, examinar. Magladlad, sumaliksik, lumitis. Overhead, adj. [overjd] Encima, arriba, en lo alto. Sa itaas. Overhear, v. [overjr] Entreoir. Makulinig. Overjoy, n. [verdchoy] Arrebato de alegra, xtasis. Galak, kagalakan. Overlay, v. [overl] Abrumar. Gumambal. Overlook, v. [overlc] Mirar desde lo alto; pasar por alto. Tumung; tunghan; paraanin, hwag alintanahin. Overpass, v. [overps] Pasar por alto. Palagpasin, hwag alumanahin. Overpower, v. [over-pauer] Predominar, oprimir. Manaig, mamighat. Over-reach, v. [over-rch] Sobresalir, engaar. Lumagpas, dumay. Over-rule, v. [over-ril] Predominar. Manaig, mamun.

. 867 1313

29.01.2012 16:27

Oversee, v. [overs] Inspeccionar. Mangalag, sumiyasat. Overseer, n. [oversr] Superintendente, sobrestante. Tagapamahal, tagabantay. Overset, v. [overst] Volcar, trastornar. Itaob; ibwal, guluhin. Overshoe, n. [versio] Galocha. Sapatos na pang-ibabaw. Overshoot, v. [oversit] Pasar de raya. Lumisy, d tumam. Oversight, n. [versait] Yerro, equivocacion. Kamalian, mal. Overspread, v. [overspred] Desparramar. Mangalat, lumaganap. Overstep, v. [overstp] Pasar ms all. Laktawn. Overt, adj. [vert] Abierto, pblico. Hayag, litaw. Overtake, v. [overtk] Alcanzar. Abutan, abutin. Overthrow, v. [overzr] Trastornar, demoler, destruir. Guluhn, sirain. Overture, n. [vertiur] Abertura. Butas. Overturn, v. [overtrn] Subvertir, volver al revs. Bumalikwas; baligtarn. Overween, v. [overun] Presumir, vanagloriarse.

. 868 1313

29.01.2012 16:27

Maghambog, magparang. Overweight, n. [verueit] Exceso en el peso. Kalabisan sa timbang. Overwhelm, v. [overjulm] Abrumar, oprimir. Sumupil, manaig. Overwork, n. [overuerk] Exceso de trabajo. Kalabisan sa paggaw. Owe, v. [o] Deber, tener deudas. Umutang, magkautang. Owl, n. [ul] Lechuza. Kwago. Owlish, adj. [ulish] Semejante la lechuza. Parang kwago. Own, adj. [on] Propio. Sarili. Own, v. [on] Poseer, ser dueo de alguna cosa. Umar, mag-may-ar . Owner, n. [ner] Dueo, poseedor, propietario. May-ar . Ownership, n. [nership] Dominio. Pagka-may-ar. Ox, n. [ocs] Buey. Toro, baka. Ox-fly, n. [cs-flai] Tbano. Bangaw. Ox-tongue, n. [cs-tong] Buglosa. Dilang-baka (halaman). Oyster, n. [ister]

. 869 1313

29.01.2012 16:27

Ostra. Talab.

P
P, [pi] P (pe). P (pa). Pabular, adj. [pbiular] Lo que da pbulo mantenimiento las cosas inmateriales; alimento. Nauukol sa ikinabubuhay; pagkain, pangbusog, pangkandil. Pabulum, n. [pbiulam] Pbulo, pasto para las subsistencias; sustento, mantenimiento. Pagkain, pangbusog, pangkandil sa ikabubuhay. Pace, n. [pez] Paso, modo de andar; medida de cinco pies. Hakbang; laktaw; sukat na apat na paa ang hab. Pace, v. [pez] Pasear; medir pasos. Maglakd; sukatin sa hakbang. Pacific, adj. [pasfic] Pacfico, quieto, tranquilo. Tahimik, payap, tiwasay. Pacifical = pacific. Pacificatory = pacific. Pacification, n. [pasifikcion] Pacificacion. Katahimikan, kapayapaan, katiwasayan. Pacify, v. [psifai] Pacificar, sosegar, aquietar, calmar. Magpatahimik, pumayap, magpatiwasay. Pack, n. [pac] Lo, fardo; paquete; baraja de naipes; conjunto de perros de caza; cuadrilla de malhechores. Balutan, balot, bilot; bigks; manghar ng baraha; pulutong ng mga asong pangaso; pulutong ng tulisn. Pack, v. [pac] Empaquetar, enfardelar, embalar.

. 870 1313

29.01.2012 16:27

Balutin, bilutin, bigkisn, isilid sa kaha kahon. Package, n. [pkedch] Paquete, fardo, embalaje. Balutan. Packer, n. [pker] Empaquetador. Tagabalot, mangbabalot. Packet, n. [pket] Paquete, fardo pequeo. Balutang munt. Packhorse, n. [pcjors] Caballo de carga. Kabayong psanan. Packing, n. [pking] Embalaje, enfardeladura. Balot, pagbalot, pagbabalot, pagbilot, pagbibilot. Paddle, n. [padl] Canalete, especie de remo. Gaod, sagwan. Paddle, v. [padl] Remar; chapotear. Gumaod, sumagwan; kumalawkaw. Paddock, n. [pdoc] Escuerzo, sapo; parque para caballos. Isang ur ng palak; kahuyan. Padlock, n. [pdloc] Candado. Kandado, seradura. Pagan, adj. [pgan] tnico. Nauukol sa pagsamba sa d tunay na Dyos. Pagan, n. [pgan] Pagano, gentil. Ang sumasamba sa d tunay na Dyos. Paganish, adj. [pganish] Pagano, idlatra. Palasamba sa d tunay na Dyos. Paganism, n. [pganizm] Paganismo, idolatra. Pagsamb sa d tunay na Dyos. Page, n. [pedch]

. 871 1313

29.01.2012 16:27

Pgina; page. Tudling, mukh ng dahon ng aklat, phina; paring alil. Page, v. [pedch] Foliar. Talaan ng bilang ang bawat mukh ng dahon ng aklat. Pagoda, n. [pegda] Pagoda. Pagoda. Pail, n. [pel] Cubo, balde. Timb, bald, panalok, tang, pangadl ng tubig. Pailful, n. [plful] Cubada. Sangtimb, isang salok. Pain, n. [pein] Pena, castigo; dolor, tormento. Dusa, parusa; sakt, antk, kirot, hirap. Pain, v. [pein] Doler. Sumakt, umantk, kumirt. Painfull, adj. [pnful] Penoso, dolorido. Masakt, maantk, makirt. Painless, adj. [pnles] Sin pena, sin dolor. Walang sakt, d mraramdaman. Painstaking, adj. [pnsteking] Laborioso, incansado; cuidadoso. Masipag, walang pagod; maingat. Paint, n. [pent] Pintura. Pint. Paint, v. [pent] Pintar. Magpint. Painter, n. [pnter] Pintor. Pintr. Painting, n. [pnting] Pintura. Pintura.

. 872 1313

29.01.2012 16:27

Pair, n. [per] Par. Pares, dalawa na magkabagay. Palace, n. [plaz] Palacio. Palasyo, bahay-har; gusaling malak. Palatable, adj. [platabl] Sabroso, gustoso al paladar. Masarap, malasa. Palate, n. [plet] Paladar; gusto. Ngalngal; sarap, lasa. Palatial, adj. [palcial] Lo que pertenece palacio. Nauukol sa palasyo. Palaver, n. [palver] Charla, fruslera. Satsat, tabl. Palaver, v. [palver] Charlar. Samatsat. Pale, adj. [pel] Plido, descolorido. Mapult, hiluk. Pale, n. [pel] Palidez. Putl, kaputlaan. Pale, n. [pel] Palizada, defensa de estacas. Bakod, mga tulos, bakuran. Pale, v. [pel] Poner plido, descolorar. Mamutl, manghiluk. Paleness, n. [plnes] Palidez. Putl, kaputlaan. Paleography, n. [peligrafi] Paleografa. Karunungan ng pagbasat pagsulat ng mga sulat noong una. Palette, n. [plet] Paleta.

. 873 1313

29.01.2012 16:27

Panguhit, pangahig. Palfrey, n. [plfri] Palafren. Kabayong mabait. Paling, n. [pling] Estacada, palizada. Bakod, mga tulos. Palisade, n. [palisd] Palizada. Bakod, mga tulos. Palish, adj. [plish] Algo plido. Namumutl-mutl. Pall, n. [pol] Manto real; palio de arzobispo. Damit na pangbalabal, balabal-har, balabal ng arsobispo. Pall, v. [pol] Desvanecerse, evaporarse. Maparam, muw sa wal. Pallet, n. [plet] Camilla. Arag-arag. Palliate, v. [pliet] Paliar. Balabalan. Pallid, adj. [plid] Plido, descolorido. Mapult, hiluk. Pallidity, n. [palditi] Palidez. Putl, kaputlaan, pamumutl. Pallor = Pallidity. Palm, n. [palm] Palma; palma de la mano; palmo. Palma; palad ng kamay; dangkal. Palm, v. [palm] Manosear; escamotar. Lamasin; paglaruan sa kamy. Palmated, adj. [plmeted] Palmeado. Anyong kamy.

. 874 1313

29.01.2012 16:27

Palmistry, n. [plmistri] Quiromancia. Panghuhul sa pamamag-itan ng palad ng kamy. Palm Sunday, n. [palm-snde] Domingo de ramos. Domingo de ramos. Palpable, adj. [plpabl] Palpable. Nahihip, nadadama. Palpitate, v. [plpitet] Palpitar, latir. Sumikd, tumibk, kumab, kumutog. Palpitation, n. [palpitcion] Palpitacion, latido. Sikd, tibk, kab, kutg. Palsied, adj. [plsid] Paraltico. Pasmado; lump. Palsy, n. [plsi] Parlisis; perlesa. Pasm; pagkalump. Palter, v. [plter] Jugar burlarse de alguno. Magbir . Paltriness, n. [pltrines] Mezquindad, vileza. Karamutan, kaaban. Paltry, adj. [pltri] Mezquino, vil. Maramot, hamak. Pamper, v. [pamper] Atracar, engordar. Bumusog, magpatab. Pamphlet, n. [pmflet] Folleto, librejo. Aklat na manips. Pan, n. [pan] Cazuela. Kawal. Panacea, n. [panasa] Panacea.

. 875 1313

29.01.2012 16:27

Kagamutan ng madl. Pancake, n. [pnkek] Buuelo. Bunyuelos. Pandemonium, n. [pandimoniam] Pandemonio. Kaguluhan. Pander, n. [pnder] Alcahuete. Bugaw. Pander, v. [pnder] Alcahuetear. Magbugaw. Pane, n. [pen] Cuadro de vidrio. Salamn ng bintan pint. Panel, n. [pnel] Entrepao. Pagitan, agwat. Pang, n. [pang] Angustia, tormento, pena. Hrap, dalit, skit. Panic, n. [pnic] Pnico. Kagul, sindak, kakilabutn. Pannier, n. [pnier] Cuvano. Bakol, batulng. Pant, v. [pant] Jadear, palpitar. Humingal, sumikd. Pantaloon, n. [pantaln] Pantalon. Pantalon, salawal. Pantry, n. [pntri] Despensa. Pminggalan. Pap, n. [pap] Pezon. Utong ng suso. Papa, n. [pap]

. 876 1313

29.01.2012 16:27

Pap. Tatay, itay, tatang. Papacy, n. [ppasi] Papado. Pagkapapa. Papal, adj. [ppal] Papal. Nauukol sa papa. Paper, adj. [peper] Hecho de papel. Papel ang pagkayar . Paper, n. [peper] Papel. Papl. Paper, v. [peper] Entapizar una pieza con papel. Papiln. Papist, n. [ppist] Papista. Makapapa. Papistic, adj. [papstic] Papal, papstico. Nauukol sa papa. Papistical = papistic. Par, n. [par] Equivalencia, igualdad. Tumbas, paris. Parable, n. [prabl] Parbola. Talinghag. Parade, n. [pard] Parada, procesion cvica. Parada, prusisyon. Paradise, n. [pradais] Paraiso. Paraiso, kaginghawahan. Paragon, n. [pregon] Modelo, muestra. Ulir n, halimbaw. Paragraph, n. [pragraf] Prrafo.

. 877 1313

29.01.2012 16:27

Talat. Parallel, adj. [pralel] Paralelo, igual. Kapantay, kagaya. Paralysis, n. [parlisis] Parlisis. Kalumpuhan. Paralytic, adj. [paraltic] Paraltico. Nauukol sa kalumpuhan. Paralytical = Paralytic. Paralytic, n. [parlitic] Paraltico. Lump. Paralyze, v. [pralaiz] Paralizar. Malump, mapasm. Paramount, adj. [pramaunt] Supremo, superior. Ktaastaasan. Parapet, n. [prapet] Parapeto. Kut, kublihan ng hukb. Paraphrase, n. [prafrez] Parfrasis. Salaysay na paliwanag. Paraphrase, v. [prafrez] Parafrasear. Ipaliwanag sa katagang wik. Parasite, n. [prasait] Parsito. Ang nabubuhay sa gugol ng iba. Parasol, n. [prasol] Parasol, quitasol. Payong na pang-araw. Parboil, v. [prboil] Medio cocer. Pakuluan ng kaont. Parcel, n. [prsel] Paquete. Balutan.

. 878 1313

29.01.2012 16:27

Parcel, v. [prsel] Empaquetar. Balutin. Parch, v. [parch] Tostar. Isangag, ibus. Parchment, n. [prchment] Pergamino. Katad na malinis na masusulatan mipangbabalat. Pardon, n. [prdon] Perdon. Kapatawaran, patawad. Pardon, v. [prdon] Perdonar. Magpatawad. Pardonable, adj. [prdonabl] Perdonable. Mapatatawad. Pare, v. [par] Recortar. Talupan, bawasan. Parent, n. [prent] El padre la madre. Magulang, am ina. Parentage, n. [prentedch] Parentela. nak, angkan. Parental, adj. [parntal] Paternal. Nauukol sa am magulang. Parenthesis, n. [parnzisis] Parntesis. Parentess, tand na pangkulong ng paliwanag na salit salaysay. Parish, n. [prish] Parroquia, curato. Ang saklaw ng isang par pastor. Parity, n. [priti] Paridad, igualdad. Kapantayan. Park, n. [park] Parque.

. 879 1313

29.01.2012 16:27

Halamanang bayan, lwasang malaki. Parlance, n. [prlans] Conversacion, habla. Slitaan, pag-uusap. Parley, n. [prle] Conferencia, pltica. Panayam, slitaan, sapan. Parley, v. [prle] Parlamentar. Makipanayam, makipagsalitaan, makipagusap. Parliament, n. [prliment] Parlamento. Kapulungan ng mga tagapaglagd ng kautusan. Parlor, n. [prlor] Sala de recibimiento, parlatorio. Silid na tanggapan sa mga pnauhin, sild na ukol sa pagsasalitaan. Parochial, adj. [parkial] Parroquial. Nauukol sa pook na sakop ng isang simbahan. Parody, n. [prodi] Parodia. Bady. Parole, n. [perl] Palabra, promesa. Pangak. Parricide, n. [prrisaid] Parricida; parricidio. Ang pumatay sa sariling am; pagpatay sa sariling am. Parrot, n. [prrot] Papagayo. Loro. Parry, v. [pr-ri] Esgrimir, desviar los golpes del contrario. Manalag, umilag. Parsimonious, adj. [parsimnis] Econmico, moderado en sus gastos. Mapag-arimohonan, matipd. Parsimony, n. [prsimoni] Parsimonia, frugalidad. Pag-aarimohonan, katipiran. Parson, n. [parsn]

. 880 1313

29.01.2012 16:27

Prroco. Par, kura, pastor. Parsonage, n. [prsonedch] Curato. Pagkakura, pagkapastor. Part, n. [part] Parte, partido, region. Bahagi, lpian, dako. Part, v. [part] Partir, distribuir, separar, dividir. Bumahagi, humat, maghiwalay. Partake, v. [partk] Participar. Sumali, dumamay. Partaker, n. [partker] Participante. Kasali. Partial, adj. [prcial] Parcial. May kinakampihan, may kinikilingan. Partiality, n. [parciliti] Parcialidad. Kiling, hilig. Participant, adj. [partcipant] Participante, partcipe. Kasali, karamay, kaalm, kasabwat. Participate, v. [partsipet] Participar. Sumali, dumamay. Participation, n. [partisipcion] Participacion. Pagkakasali, pagkakadamay. Particle, n. [prtikl] Partcula. Katitng, kapyangot, karir t. Particular, adj. [partkiular] Particular, singular. Bukod, tang. Particularity, n. [partikiulriti] Particularidad. Pamumukod, pagkatang.

. 881 1313

29.01.2012 16:27

Parting, n. [prting] Separacion, partida, despedida. Paghiwalay, pag-alis, pagpapaalam. Partisan, n. [partzan] Partidario, secuaz. Kalap, kakamp, kasama. Partition, n. [partcion] Particin; separacion, division. Pind; paghihiwalay, pagbabahagi, paghahat. Partition, v. [partcion] Partir, dividir en varias partes. Bumahagi; bahagihin. Partition-wall, n. [partcion-uol] Pared medianera. Pind. Partner, n. [prtner] Socio; compaero. Kasam; kasama. Partnership, n. [prtnership] Compaa, sociedad. Pagka-kasam. Parturition, n. [partiurcion] El estado de la hembra que est con los dolores de parto. Panganganak. Partridge, n. [prtridch] Perdiz. Pug. Party, n. [prti] Partido; parte; convite. Lpian, samahn, katipunan; pangkat; nyayahan, pigng. Party-colored, adj. [prtiklord] Abigarrado. Sarisaring kulay. Party-man, n. [prtiman] Partidario. Kakamp, kalap. Pass, n. [pas] Paso; camino, pase. Hakbang, lakad; landas, daan; pases, pahintulot. Pass, v. [pas] Pasar; ocurrir.

. 882 1313

29.01.2012 16:27

Dumaan, magdaan, lumagpas, makaraan; mangyari. Passable, adj. [psabl] Pasable; pasadero, transitable. Mapararaan; mararaanan, malalakaran. Passage, n. [psedch] Pasaje; travesa, pasadizo. Pasahe, bayad sa paglalalakbay, paglalakbay, pagdaraan. Passenger, n. [psendcher] Pasajero. Taong sakay, ang sakay lulan. Passer-by, n. [pser-bai] El que pasa. Ang nagdadaan. Passing, n. [psing] Paso, pasaje. Pagdaraan. Passing-bell, n. [psing-bel] La campana que toca muerto. Agunyas. Passion, n. [psion] Pasin; amor; celo, ardor. Hirap, damdamin, pag-ibig, sikap, sigla. Passionate, adj. [psionet] Apasionado, colrico. Madamdamin, magagalitn. Passover, n. [psover] Pascua. Pask. Passport, n. [psport] Pasaporte. Pahintulot na makalabas makapasok sa isang daungan. Past, adj. [past] Pasado. Lips, nakaraan. Past, n. [past] Lo pasado, el tiempo que pas. Panahong lumipas, panahong nagdaan. Paste, n. [past] Pasta, engrudo. Pangdikit. Paste, v. [past]

. 883 1313

29.01.2012 16:27

Engrudar. Magdikt; idikt. Pasteboard, n. [pstbord] Carton fuerte. Kartn. Pastime, n. [pastim] Pasatiempo, diversion, recreacion. Lbangan, pangparaan ng panahon, liwan. Pastor, n. [pstor] Pastor. Pastor. Pastoral, adj. [pstoral] Pastoril, pastoral. Nauukol sa pastor. Pastry, n. [pstri] Pasteles. Kakanng tila mamn. Pasture, n. [pstiur] Pastura, pasto. Pastulan, psabsaban. Pasture, v. [pstiur] Apacentar. Magpastor, mag-alag ng hayop. Pasty, n. [psti] Pastel. Kakanng naninikt. Pat, adj. [pat] Apto, conveniente, propio. Bagay, ukol, marapat. Patch, n. [patch] Remiendo. Tagp, tutp. Patch, v. [patch] Remendar. Magtagp, magtutop. Patchwork, n. [patchuerk] Obra labor de retacitos. Pagtatagp, pagtututop. Pate, n. [pet] La cabeza. Ang ulo.

. 884 1313

29.01.2012 16:27

Patent, adj. [ptent] Patente, manifiesto, publico. Maliwanag, litaw, hayag, tanyag. Patentee, n. [patent] El que posee un privilegio de invencion. Ang may katibayan ng tungkol sa isang kath. Paternal, adj. [pternal] Paternal. Nauukol sa am. Paternity, n. [patrniti] Paternidad. Pagkaam. Path, n. [paz] Senda, camino, paso, huella. Landas, daan, danan, baks. Pathetic, adj. [paztic] Pattico. Nakpupukaw. Pathetical = Pathetic. Pathless, adj. [pzles] Intransitable. D maraanan. Pathologist, n. [pezlodchist] Patologista. Manggagamot. Pathology, n. [pezlodchi] Patologa. Karunungan sa mga sakt. Pathway, n. [pswe] Senda. Lands. Patience, n. [pciens] Paciencia, resignacion. Pagtitiis, pagbabat. Patient, adj. [pcient] Paciente, sufrido. Mapagtiis, mapagbat. Patient, n. [pcient] Enfermo. May sakt.

. 885 1313

29.01.2012 16:27

Patriarch, n. [ptriarc] Patriarca. Am ng malaking mag-anak angkan. Patrician, adj. [patrcian] Patricio. Marangal, dakil. Patrimonial, adj. [patrimnial] Patrimonial. Nauukol sa mana. Patrimony, n. [ptrimoni] Patrimonio. Mana. Patriot, n. [ptriot] Patriota. Makabayan. Patriotic, adj. [petritic] Patritico. Makabayan. Patriotism, n. [ptriotizm] Patriotismo. Pag-ibig sa bayang kinamulatan. Patrol, n. [petrl] Patrulla. Bantay sa daan. Patrol, v. [petrl] Patrullar, rondar. Magbantay sa daan. Patron, n. [ptron] Patron, protector. Pintakasi, tagakaling; suk. Patronage, n. [ptronedch] Patrocinio, proteccion. Lingap, kandil. Patroness, n. [ptrones] Patrona. Babaing suk. Patronize, v. [ptronais] Patrocinar, proteger. Lumingap, kumandil, kumaling. Patent, n. [ptent] Galocha, calzado de madera.

. 886 1313

29.01.2012 16:27

Baky. Patter, v. [ptter] Patalear, patear. Sumikad, tumadyak. Pattern, n. [pttern] Modelo, norma, ejemplar, muestra. Parisn, mwestra; uliran, halimbaw. Pattern, v. [pttern] Imitar, servir de ejemplo. Pumaris, kumuhang ulirn, tularan. Paucity, n. [psiti] Poquedad, escasez. Kakauntian, dalang. Paunch, n. [ponch] Panza, vientre. Tyan. Pauper, n. [pper] Pobre. Pulubi, mahirap. Pauperism, n. [pperism] Pobreza. Hirap, kahirapan. Pause, n. [poz] Pausa, suspension. Untol, tigil, hint. Pause, v. [poz] Pausar, cesar. Umuntol, tumigil, humint. Pave, v. [pev] Empedrar, enladrillar. Maglatag ng bato lary. Pavement, n. [pvment] Pavimento, empedrado de calle. Latag na bat sa daan. Paw, n. [po] Garra. Kuk pangalmt ng hayop. Pawn, n. [pon] Prenda. Sangl. Pawn, v. [pon]

. 887 1313

29.01.2012 16:27

Empear. Magsangl. Pawnbroker, n. [pnbroker] Prestamista. Nagpapasangl. Pay, n. [pe] Pago, sueldo, salario. Bayad, upa; sahod. Pay, v. [pe] Pagar. Magbayad, umupa. Payable, adj. [pyebl] Pagadero. Mababayaran. Pay-day, n. [py-de] Da de paga. Kaarawan ng pagbabayad. Payee, n. [pey] La persona quien se paga una letra de cambio. Ang binabayaran. Payer, n. [pyer] Pagador. Tagapagbayad. Payment, n. [pyment] Pago; paga. Pagbabayad; kabayaran. Pea, n. [pi] Guisante. Gisante, patan. Peace, n. [piz] Paz; reposo, sosiego. Kapayapaan; kapahingahan, katiwasayan. Peaceable, adj. [pzabl] Tranquilo, sosegado, pacfico. Tiwasay, tahimik, payap. Peaceful, adj. [pzful] Pacfico, tranquilo, quieto. Payap, tiwasay, tahimik. Peack, n. [pick] Melocoton. Melokotn.

. 888 1313

29.01.2012 16:27

Peacock, n. [pcoc] Pavo real. Pabo real. Peak, n. [pic] Cima, cumbre. Taluktok, tugatog. Peal, n. [pil] Campaneo, estruendo. Alingawngaw, taginting. Peal, v. [pil] Hacer resonar. Magpaalingawngaw. Peanut, n. [pnat] Cacahuate. Man. Pear, n. [pir] Pera. Peras. Pearl, n. [perl] Perla. Perlas. Pearled, adj. [perld] Guarnecido de perlas. Natatampukan ng perlas. Pearly, adj. [prli] Lo que es semejante perlas. Parang perlas. Peasant, n. [psant] Labriego, patan. Taong bukid, magsasaka. Peashooter, n. [psiuter] Cerbatana. Sumpt. Pebble, n. [pebl] Guija, guijarro. Batng munt. Pebbly, adj. [pbli] Lleno de guijarros. Mabat. Peck, n. [peck] Picotazo.

. 889 1313

29.01.2012 16:27

Tuk. Peck, v. [peck] Picotear, picar. Manuk, tumuk. Pectoral, adj. [pctoral] Pectoral. Nauukol sa dibdib. Peculate, v. [pkiulet] Robar al pblico. Magnakaw ng salaping bayan. Peculation, n. [pekiulcion] Peculado. Pagnanakaw ng salaping bayan. Peculator, n. [pkiuletor] Peculador. Magnanakaw ng salaping bayan. Pecuniary, adj. [pikinieri] Pecuniario. Nauukol sa salap. Pedagogue, n. [pdagog] Pedagogo. Gur. Pedagogy, n. [pdagodchi] Pedagoga. Karunungan sa pagtutur. Pedal, adj. [pdal] Lo que pertenece al pie. Nauukol sa paa. Peddle, v. [pdl] Ocuparse en frioleras. Tumalaga sa mumunting gwain. Pedestal, n. [pdestal] Pedestal, peana, peaa. Patungn. Pedestrian, n. [pedstrian] Andador, paseador. Palalakad, mapaglakad. Pedigree, n. [pdigri] Genealoga. Lah, angkan. Peak, n. [pic]

. 890 1313

29.01.2012 16:27

Peol, peon. Bundok na bat. Peel, n. [pil] Corteza, cscara. Upak, balat. Peel, v. [pil] Descortezar, mondar. Upakan, talupan, alisan ng balat. Peep, n. [pip] Asomo. Dungaw, sungaw. Peep, v. [pip] Asomar. Dumungaw, sumungaw, manungaw. Peer, n. [pir] Compaero. Kasama. Peerless, adj. [prles] Incomparable. Walang kapara, walang kaparis. Peevish, adj. [pvish] Regaon, enojadizo; enojoso. Magagalitn, mapootin, masam ang ulo. Peevishness, n. [pvishnes] Mal humor. Sam ng ulo. Peg, n. [peg] Clavija, espita. Pakong kahoy. Peg, v. [peg] Clavar. Ipak. Pelf, n. [pelf] Dinero, riquezas. Salap, yaman. Pelican, n. [plican] Pelcano. Ibong tila tagak. Pellet, n. [plet] Pelotilla. Munting pelota.

. 891 1313

29.01.2012 16:27

Pellicle, n. [plicl] Pelcula. Balok. Pellucid, adj. [pelicid] Trasparente, difano. Nanganganinaw, malinaw. Pelt, n. [pelt] Pellejo, cuero. Balat. Pelvis, n. [plvis] Plvis. But ng baywang. Pen, n. [pen] Pluma. Pluma, panulat. Pen, n. [pen] Jaula, caponera. Kulungn, tangkal. Pen, v. [pen] Enjaular, encerrar. Kumulong, isilid sa tangkal. Penal, adj. [pnal] Penal. Nauukol sa parusa. Penalty, n. [pnalti] Pena, castigo. Parusa, dusa. Penance, n. [pnans] Penitencia. Dusa, pagpapakahirap. Pencil, n. [pnsil] Lpiz; pincel. Lapis, panulat; pinsl. Pencil-case, n. [pnsil-kes] Lapicero. Sisidln, ng lapis. Pendant, n. [pndant] Pendiente. Hikaw. Pendency, n. [pndensi] Suspencion; demora.

. 892 1313

29.01.2012 16:27

Pagkatigil; pagtatagal, paglulwat. Pendent, adj. [pndent] Pendiente, colgante. Nakalawit, nakasabit, nakabitin. Pending, adj. [pnding] Pendiente, indeciso. Nabibitin, langanin. Pendulum, n. [pndiulm] Pndulo. Pndulo. Penetrate, v. [pnitret] Penetrar, introducir. Tumalab, tumags. sumuut. Penetration, n. [penitrcion] Penetracion; sagacidad. Talab, tags; katalinuan. Penholder, n. [pnjolder] Portapluma. Tatagnn mango ng pluma. Penitence, n. [pnitens] Penitencia, contricion. Pagpapakahirap. Penitent, adj. [pnitent] Penitente. Nagpapakahirap. Penitential, adj. [penitncial] Penitencial. Nauukol sa pagpapakahirap. Penitentiary, n. [penitncieri] Penitenciario. Bilangguan. Penknife, n. [pnnaif] Cortaplumas. Lanseta. Penman, n. [pnman] Pendolista. Marunong sumulat. Penmanship, n. [pnmanship] Escritura, el arte de escribir. Sulat-kamay, dunong sa pagsulat. Pennant, n. [pnant]

. 893 1313

29.01.2012 16:27

Banderola. Watawat, bandil. Penniless, adj. [pniles] Sin dinero, falto de dinero. Walang salapi, mahirap, salat. Pension, n. [pnsion] Pension. Pension. Pensionary, adj. & n. [pnsioneri] Pensionado; pensionista. May pension. Pensive, adj. [pnsiv] Pensativo. Mapag-isp, mapanimdim. Pentateuch, n. [pntetiuc] Pentateuco. Unang limang aklat ng Biblia. Pentecost, n. [pnticost] Pentecoste. Kapistahan ng pagparito ng Espritu Santo. Penthouse, n. [pntjaus] Tejaroz, tejadillo. Sibe [ng bahay]. Penultimate, adj. [pinltimet] Penltimo. Pangalawa sa hul. Penumbra, n. [pinmbra] Penumbra. Pagdidilim ng bwan. Penurious, adj. [piniris] Tacao, avaro. Maramot, sakim. Penury, n. [pniuri] Penuria, pobreza, caresta. Hirap, kasalatan. People, n. [pipl] Pueblo. Bayan, mga tao. People, v. [pipl] Poblar. Bayanin.

. 894 1313

29.01.2012 16:27

Pepper, n. [pper] Pimienta. Pamint. Pepper, v. [pper] Sazonar con pimienta. Magtimpl ng pamint. Pepper-box, n. [pper-bacs] Pimentero. Sisidlan ng pamint. Peradventure, adv. [peradvnchur] Quiz, acaso, por ventura. Marahil, kaipal. Perambulate, v. [permbiulet] Transitar, recorrer algn territorio. Maglibot, maggal. Perambulation, n. [perambiulcion] La accion de caminar transitar por alguna parte. Paglilibt, paggagal. Perambulator, n. [permbiuletor] Cochecito para nios. Karwakarwahihan. Perceivable, adj. [persvabl] Perceptible. Nmamataan, nhahalat, nwawawaan. Perceive, v. [persv] Percibir, entender. Mmataan, mhalat, mwawaan. Percentage, n. [persntedch] Por ciento. Sanggayon sa bawat sangdaan. Perceptible, adj. [persptibl] Perceptible. Namamataan, halat, litaw. Perceptibility, n. [perceptibliti] Percepcin. War, pakiramdam. Perception, n. [perspcion] Percepcin, idea. War, isipan, akal. Perceptive, adj. [persptiv] Perceptivo.

. 895 1313

29.01.2012 16:27

Maramdamin. Perchance, adv. [perchns] Acaso, quizas. Kaypal, marahil. Percolate, v. [prcolet] Colar, filtrar. Sumal, tumawas. Percuss, v. [perks] Golpear. Mumpog, mbungg, mbangg. Percussion, n. [perksion] Percusion, golpe. Umpog, bungg, bangg. Perdition, n. [perdcin] Perdicion, destruccion, ruina. Kapahamakn, kasiraan, sir , huh. Peregrinate, v. [pregrinet] Peregrinar. Maglakd, maglakbay. Peregrination, n. [peregrincion] Peregrinacion. Paglalakby, paglalakd. Peremptory, adj. [premtori] Perentorio, decisivo, definitivo. Pataps. Perennial, adj. [pernial] Perenne, continuo, permanente. Palag, parati, pany. Perfect, adj. [prfect] Perfecto, acabado. Sakdal, lubs, ganp. Perfect, v. [prfect] Perfeccionar, acabar. Lubusn, ganapn. Perfection, n. [perfccion] Perfeccion. Kasakdalan, kalubusan, kaganapan. Perfidious, adj. [perfdis] Prfido, desleal, traidor. Palamara, sukb, taksil, lilo. Perfidy, n. [prfidi]

. 896 1313

29.01.2012 16:27

Perfidia, traicion. Kasukabn, kataksiln, paglililo. Perforate, v. [prforet] Horadar, calar. Bumutas, bumalibol. Perforation, n. [perforcion] Perforacion. Pagbutas. Perforce, adj. [perfrz] Por fuerza. Spilitan, sa dahs, sa laks. Perform, v. [perfrm] Ejecutar, poner en obra alguna cosa. Magsagaw, gumaw, gumanap. Performance, n. [perfrmans] Ejecucion, complimiento; representacion teatral, funcion. Pagsasagaw, pagganap; palabs dulaan. Perfume, n. [pfium] Perfume. Pabang. Perfume, v. [pfium] Perfumar. Pabanguhn. Perfumer, n. [perfimer] Perfumero, perfumista. Magpapabang. Perhaps, adv. [perjps] Quiz, acaso, por ventura. Marahil, kaypal. Peril, n. [pril] Peligro, riesgo. Panganib, pangamb. Perilous, adj. [prils] Peligroso. Mapanganib, mapangamb. Perimeter, n. [permiter] Permetro. Paligid. Period, n. [priod] Perodo, cierto y determinado nmero de aos. Panahon, tagal, lwat, lon.

. 897 1313

29.01.2012 16:27

Periodic, adj. [piridic] Peridico. Panapanahn. Periodical = Periodic. Periphery, n. [pirferi] Periferia, circunferencia. Paligid. Perish, v. [prish] Perecer, acabar, morir. Mamatay, mauts, manaw, maparam. Perishable, adj. [prishabl] Perecedero. Namamatay, napaparam. Peristyle, n. [pristail] Peristilo, espacio rodeado de columnas. Dakong ligd ng halige. Periwig, n. [periwig] Peluca, peluquin. Buhok na postiso, peluka. Perjure, n. [prdchur] Perjurar. Manunump ng d totoo. Perjury, n. [prdchuri] Perjurio. Panunump na walang katotohanan. Perk, v. [perk] Pavonearse. Maghambog. Permanence, n. [permnens] Permanencia. Pananatile, pamamalag. Permanency = Permanence. Permanent, adj. [prmanent] Permanente. Nananatile, namamalag. Permeate, v. [prmiet] Penetrar, atravesar. Tumagos, lumagpas. Permissible, adj. [permsibl] Permisible.

. 898 1313

29.01.2012 16:27

Mipahihintulot, mipapayag. Permission, n. [permsion] Permiso, licencia. Pahintulot, kapahintulutn. Permit, n. [permt] Permiso. Pahintulot. Permit, v. [permt] Permitir. Itulot, ipahintulot, ipayag. Permutation, n. [permiutcion] Permutacion, trueque, cambio. Palt, pagpapalitan. Permute, v. [permit] Permutar, cambiar. Magpalit. Pernicious, adj. [prncis] Pernicioso; perjudicial. Nakapipinsal, nakasisir, nakapagpapahamak. Perpendicular, adj. [perpendkiular] Perpendicular. Patir k, patay. Perpendicularity, n. [perpendikiulriti] El estado de lo que es perpendicular. Tay, tir k. Perpetrate, v. [prpitret] Perpetrar, cometer algun delito. Magkasala, magkamit ng sala. Perpetration, n. [perpitrcion] Perpetracion. Pagkakasala, pagkakamit ng sala. Perpetual, adj. [perptiual] Perpetuo, eterno. Magpakaylanman, parati. Perpetuate, v. [perptiuet] Perpetuar, eternizar. Pamalagiin, pamaratihin. Perpetuation, n. [perpetiucion] Perpetuacion. Pagkalag. Perpetuity, n. [perpetiuti]

. 899 1313

29.01.2012 16:27

Perpetuidad. Pamamalag, pamamarati. Perplex, v. [perplcs] Confundir, embrollar. Magul ang isip, mag-alapaap, magsalimuot. Perplexity, n. [perplcsiti] Perplejidad. Kaguluhan ng isip, pagsasalimuot, pag-aalapaap. Persecute, v. [prsikiut] Persiguir; molestar. Humabol, mamuntot; yumamot, umabala. Persecution, n. [persikicion] Persecucion. Habol. Perseverance, n. [persivrans] Perseverancia. Tiyag, katiyagaan. Persevere, v. [persivr] Perseverar, persistir. Magtiyag, magpumilit, manatile. Persist, v. [persst] Persistir, permanecer. Magpumilit, manatile, mamalag. Persistence, n. [persstens] Persistencia, permanencia. Pagpupumilit, pananatile, pamamalag. Persistent, adj. [persstent] Persistente. Nagpupumilit, namamalag. Person, n. [prsn] Persona, individuo. Tao, katao. Personage, n. [prsonedch] Personaje. Tao, pagkatao. Personal, adj. [prsonal] Personal. Sarile. Personality, n. [personliti] Personalidad. Pagkatao.

. 900 1313

29.01.2012 16:27

Personate, v. [prsonet] Representar. Kumatawan, gumaya. Personify, v. [persnifai] Personificar. Ariing parang tao. Perspective, adj. [perspctiv] Perspectivo. Nauukol sa tnawin. Perspective, n. [perspctiv] Perspectiva. Tnawin. Perspiration, n. [perspircion] Transpiracin, sudor. Pawis. Perspire, v. [perspir] Transpirar, sudar. Magpawis. Persuade, v. [persud] Persuadir, excitar. Humikayat, umakt, mag-udyok, magbuy. Persuasible, adj. [persusibl] Persuasible. Nakahihikayat, nakaaakt. Persuasion, n. [persucion] Persuasion. Hikayat, akt, udyok. Pert, adj. [pert] Listo, petulante. Maliks, pangahas. Pertain, v. [pertn] Pertenecer. Mukol. Pertinacious, adj. [pertincis] Pertinaz, terco. Matigs ang ulo. Pertinacity, n. [pertinsiti] Pertinacia, obstinacion, tenacidad. Tigas ng ulo, katigasan ng ulo. Pertinent, adj. [prtinent] Pertinente; perteneciente.

. 901 1313

29.01.2012 16:27

Ukol, akm, bagay. Pertness, n. [prtnes] Impertinencia, atrevimiento. Kapangahasan. Perturb, v. [pertrb] Perturbar, inquietar. Pumukaw, umabala, gumambal. Perturbation, n. [perturbcien] Perturbacion, desorden. Gambal, gul, ligalig. Perusal, n. [perisal] Lectura, leccion. Basa, pag-aaral. Peruse, v. Leer. Bumasa. Perverse, adj. [pervrs] Perverso, depravado. Balakyot, masam. Perversity, n. [pervrsiti] Perversidad. Kabalakyutan. Pervert, v. [pervrt] Pervertir. Akayin sa masam, pasamain. Pest, n. [pest] Peste, pestilencia. Salot, peste. Pester, v. [pster] Molestar, cansar. Gumambal, yumamot. Pestiferous, adj. [pestferes] Pestfero; pernicioso. Nakasasalot, nakagagambal. Pestilence, n. [pstilens] Pestilencia, peste. Salot, peste. Pestilent, adj. [pstilent] Pestilente, pestfero. Nakasasalot, nakapepeste. Pestle, n. [pesl]

. 902 1313

29.01.2012 16:27

Mano de almirez, maja de mortero. Halo ng almirs, pangdikdik. Pet, n. [pet] Favorito. Ang minamahal, ang itinatang. Pet, v. [pet] Mimar. Palayawin. Petal, n. [ptal] Ptalo. Dahon ng bulaklak. Petition, n. [pitcion] Peticion, splica, ruego. Kahilingan, hing, sam, pamanhik. Petition, v. [pitcion] Suplicar, solicitar. Humilng, huming, sumam, mamanhik. Petrification, n. [petrifikcion] Petrificacion. Pagmamatigas ng loob. Petrify, v. [ptrifai] Petrificar, endurecer el corazon. Magmatigs. Petroleum, n. [pitrliem] Petrleo. Gas. Petticoat, n. [pticot] Guardapis, zagalejo, enaguas. Nagwas. Pettish, adj. [ptish] Enojadizo, regaon. Magagalitn, mapootin. Petulance, n. [ptiulans] Petulancia, descaro. Kawalang hiyaan, kalapastanganan. Petulancy = petulance. Petulant, adj. [ptiulant] Petulante, descarado. Walang hiy, lapastangan. Pew, n. [piu] Banco cerrado de iglesia.

. 903 1313

29.01.2012 16:27

Likmuan sa simbahan. Phalanx, n. [flancs] Falange. Pulutong ng kawal. Phantasm, n. [fntasm] Fantasma. Mult, gungun. Phantom, n. [fntom] Fantasma. Mult, gungun. Pharisee, n. [frisi] Fariseo. Pariseo. Pharmacy, n. [frmasi] Farmacia. Parmasya, karunungan sa paggaw ng gamot. Pharynx, n. [farncs] Faringe. Ngalngal. Phasis, n. [fsis] Fase. Any. Phenomenon, n. [finminon] Fenmeno, todo lo que admira por su novedad. Katakatak, kamanghmangh. Phial, n. [fial] Redomilla. Boteng munt. Philanthropic, adj. [filanzrpic] Filantrpico. Mapagkaloob, mapagdamay. Philanthropical = Philanthropic. Philanthropy, n. [filnzropi] Filantropa. Pagkakaloob, pagmamagandangloob. Philological, adj. [filoldchical] Filolgico. Nauukol sa wik. Philologist, n. [fillodchist] Fillogo. Marunong ng kapakann ng mga wik.

. 904 1313

29.01.2012 16:27

Philology, n. [fillodchi] Filologa. Karunungan sa kapakann ng mga wik. Philosopher, n. [filsofer] Filsofo. Pilsopo, pantas sa pagmamatwid. Philosophy, n. [filsofi] Filosofa. Karunungan sa pagmamatwid. Philter, n. [flter] Filtro; hechizo amatorio. Salan; gayuma. Phiz, n. [fiz] Facha, cara. Any, mukh. Phlegm, n. [flem] Flema. Kalaghal, plema. Phlegmatic, adj. [flegmtic] Flegmtico. Makalaghal. Phlegmatical = Phlegmatic. Phonetic, adj. [fontic] Fontico. Nauukol m tingig. Phonics, n. [fnics] Ciencia de los sonidos. Karunungan sa mga tingig. Phonograph, n. [fnograf] Fongrafo. Pongrapo. Phosphoric, adj. [fosfric] Fosfrico. Nauukol sa psporo siklab. Phosphorus, n. [fsfors] Fsforo. Psporo, siklaban. Photograph, n. [ftograf] Retrato. Retrato.

. 905 1313

29.01.2012 16:27

Photograph, v. [ftograf] Fotografiar. Rumetrato. Photographer, n. [fotgrafer] Fotgrafo. Mangreretrato. Photography, n. [fotgrafi] Fotografa. Karunungan sa pagretrato; dakong pkuhanan ng retrato. Phrase, n. [frez] Frase. Pananalit, pananalaysay. Phrenology, n. [frinlodchi] Frenologa. Karunungan sa utak ng tao. Phrensy, n. [frnzi] Frenes, delirio. Pagkahibng. Phthisic, adj. [tzic] Tsico. Natutuy. Phthisis, n. [tsis] Tisis. Pagkatuy. Physic, n. [fzic] Fsica. Psika, kurunungan tungkol sa liks ng mga bagay ng katalagahan. Physic, n. [fzic] Medicina, medicamento. Gamot, kagamutan. Physic, v. [fzic] Medicamentar. Manggamot. Physical, adj. [fzical] Fsico. Nauukol sa psika. Physician, adj. [fizcin] Mdico. Manggagamot, mdiko. Physics, n. [fsics] Fsica.

. 906 1313

29.01.2012 16:27

Psika karunungan tungkol sa liks ng mga bagay ng katalagahan. Physiognomy, n. [fizignomi] Fisonoma; rostro, semblante. Pagmumukh; any, hichura. Pianist, n. [pinist] Pianista. Pyanista, marunong tumugtog ng pyano. Piano, n. [pino] Piano. Pyano. Picayune, n. [picayn] Medio real. Sikolo. Pick, n. [pic] Pico. Tuk. Pick, v. [pic] Picar; coger, recoger. Tumuk; pumulot, dumampot. Pickaxe, n. [pcacs] Pico. Pico. Picket, n. [pket] Estaca. Tulos. Pickle, n. [pcl] Salmuera, escabeche. Achara. Pickpocket, n. [pcpoket] Ratero. Mnenekas. Picnic, n. [pcnic] Comelona. Pagliliwaliw sa isang salosalo. Pictorial, adj. [pictrial] Pictrico. Nauukol sa pintura panglalarawan. Picture, n. [pcchur] Pintura, cuadro. Larawan, kwadro. Pie, n. [pai]

. 907 1313

29.01.2012 16:27

Pastel, empanada. Pay [kakann]. Piebald, adj. [pibold] Manchado de varios colores. Sarisaring kulay. Piece, n. [piz] Pedazo, pieza, obra; remiendo. Putol, bahagi, piraso; tagp, tutop. Piece, v. [piz] Remendar. Magtagp, magtutop. Piecemeal, adv. [pzmil] En pedazos. Untiunt. Pied, adj. [pid] Variegado, manchado. Batkbatk. Pier, n. [pir] Muelle. Mwelye, daungn, punduhan. Pierce, v. [pirs] Penetrar; agujerear, taladrar. Tumagos, lumagpas; bumutas. Piety, n. [pieti] Piedad, devocin. Kabanalan, pagtalag. Pig, n. [pig] Cerdo, puerco. Baboy; bik. Pigeon, n. [pdchen] Paloma. Kalapate. Pigeon-house, n. [pdchen-jaus] Palomar. Bahay-kalapate. Pig-headed, adj. [pg-jeded] Estpido. Ungs. Pigment, n. [pgment] Pigmento. Tin, pangkulay.

. 908 1313

29.01.2012 16:27

Pigmy, n. [pgmi] Pigmeo, enano. Pinineo; pandk. Pike, n. [pik] Lucio; pica. Pakong malak. Pilaster, n. [pilster] Pilastra. Halige. Pile, n. [pil] Estaca, pila, monton. Tulos, salansn, buntn. Pile, v. [pil] Amontonar, apilar. Magbunton, magsalansn. Pilfer, v. [plfr] Ratear. Manekas, mang-umt. Pilgrim, n. [plgrim] Peregrino, remero. Ang naglalakbay. Pilgrimage, n. [plgrimedch] Peregrinacion. Paglalakbay. Pill, n. [pil] Pldora. Pildurs. Pillage, n. [pledch] Pillage, botn, saqueo. Npanglooban, npangharangan. Pillage, v. [pledch] Pillar, hurtar. Mangloob, mangharang, magnakaw. Pillar, n. [plar] Columna, pilar. Halige. Pillow, n. [plo] Almohada. Unan. Pillow-case, n. [plo-kes] Funda de la almohada.

. 909 1313

29.01.2012 16:27

Punda ng unan. Pilot, n. [pilot] Piloto. Piloto, tagaugit. Pilot, v. [pilot] Guiar un navo en su navegacion. Magpalakad ng sasakyan sa tubig; umugit. Pimple, n. [pmpl] Granito, tumorcillo. Buklg, tigihawat. Pin, n. [pin] Alfiler. Espil. Pin, v. [pin] Prender con alfileres. Mag-espil. Pincers, n. [pncrs] Pinzas, tenazuelas. Sipit, panipit. Pinch, n. [pinch] Pellizco. Kurt. Pinch, v. [pinch] Pellizcar. Kumurot. Pincher, n. [pncher] Pellizcador. Mngungurot. Pincushion, n. [pincsion] Acerico, almohadilla. Unan-unanang tusukn ng espil. Pine, v. [pin] Desfallecer, estar lnguido. Manglupaypay, mamanglaw. Pine-apple, n. [pin-epl] Pia. Piny. Pinion, v. [pnin] Atar las alas, maniatar. Talian sa pakpak, balitiin. Pink, n. [pink]

. 910 1313

29.01.2012 16:27

Color de rosa. Kulay rosas. Pinnacle, n. [pnacl] Pinculo, chapitel. Taluktok, pulupo, dakong pinakamataas ng gusal bahay. Pint, n. [pint] Pinta, medida de lquidos. Pinta isang takalan ng mga bagay na lusw. Pioneer, n. [paionr] Zapador. Manggagaw, mngangadl ng lupang huky sa pamamagitan ng pala. Pious, adj. [pis] Pio, devoto. Banl, madsalin. Pip, n. [pip] Pepita. But, pungl. Pip, v. [pip] Piar ciertas aves. Sumyp. Pipe, n. [pip] Tubo, conducto; pipa para fumar; flauta. Tubo, pdaluyan ng tubig; kwako, pipa; plaut. Pipe, v. [pip] Tocar la flauta. Humihip ng plauta tumugtog ng plauta. Piper, n. [piper] Flautista, gaitero. Plautista, mnunugtog ng plauta. Piquancy, n. [pcansi] Picante; acrimonia. Sili; anghng. Piquant, adj. [pcant] Picante. Maanghang. Pique, n. [pic] Pique, desazon. Galit, sam ng loob. Pique, v. [pic] Picar, enojar, ofender. Manggalit, mangyamot.

. 911 1313

29.01.2012 16:27

Piracy, n [pirasi] Piratera. Panunulisan sa dagat. Pirate, n. [piret] Pirata. Tulisang dagat. Piratical, adj. [pairtical] Pirtico. Nauukol sa tulisang dagat. Piscary, n. [pscari] Privilegio de la pesca. Kapahintulutan sa pangingisd. Piscivorous, adj. [pisvrs] Ictifago. Palakain ng isd. Pistol, n. [pstol] Pistola, arma de fuego pequea y corta. Pistola, rebolber. Pit, n. [pit] Hoyo, sepultura. Hukay, ban. Pit, v. [pit] Poner alguna cosa en un agujero; azuzar uno para que ria.. Magsilid sa butas, magban sa hukay; magbuy, mag-udlng. Pitch, n. [pitch] Alquetran. Alkitrn. Pitcher, n. [pcher] Cntaro. Bang, pichl. Pitchfork, n. [pchfork] Horca percha. Panghakot ng damong tuy. Pitchy, adj. [pchi] Embreada. Maalkitrn. Piteous, adj. [ptis] Lastimoso, miserable. Kalunoslunos, kahabaghabag, kawaw. Pitfall, n. [ptfol] Trampa.

. 912 1313

29.01.2012 16:27

Hukay na lalng. Pith, n. [piz] Meollo; tutano. Blok, ubod. Pitiable, adj. [ptiabl] Lastimoso, sensible. Kahinahinayang, sayang. Pitiful, adj. [ptiful] Lastimoso, sensible; compasivo. Kawaw, kaawaw; mahabagin. Pitiless, adj. [ptiles] Desapasionado, cruel. Walang aw, walang habag. Pittance, n. [ptans] Pitanza, racin. Lims. Pity, n. [pti] Piedad, misericordia, compasin. Aw, habag, hinayang. Pity, v. [pti] Compadecer; tener lstima. Maaw, mahabag; manghinayang. Pivot, n. [pvt] Espign, quicio. Ikirn, kidkiran, ikutn, pihitn. Placard, n. [plcard] Aviso al pblico. Pahayag, patalastas. Placard, v. [plcard] Publicar; fijar en las esquinas alguna noticia de inters pblico. Magpaunaw, magdikit sa mga langsangan ng pahayag paunaw. Place, n. [ples] Lugar, sitio, paraje. Dako, lugar. Place, v. [ples] Colocar, poner, fijar, plantar. Maglagay; maglapag. Placid, adj. [plcid] Plcido, apacible. Maamong-loob, tahimik. Plagiarism, n. [pljiarism]

. 913 1313

29.01.2012 16:27

Plagio. Panghuhwad, paggaya. Plagiarist, n. [pljiarist] Plagio. Manghuhwad, manggagaya. Plague, n. [pleg] Peste, plaga, calamidad. Salot, peste, sakun. Plague, v. [pleg] Atormentar, afligir, vejar. Magpahirap, dumalamhat, umap. Plain, adj. [plen] Llano, liso; claro, evidente. Pantay, patag; maliwanag, malinaw. Plain, n. [plen] Llano en campo terreno igual. Kapatagan, dakong pantay, dakong patag. Plaint, n. [plent] Quejido, lamento. Dang, hibk. Plaintiff, n. [plntif] Demandador. Tagapagsakdal, ang nagsasakdal. Plaintive, adj. [plntiv] Lamentoso, dolorido. Paladang, palahibik. Plait, n. [plet] Pliegue, el doblez que se hace en la ropa. Lup, pileges, kunt. Plan, n. [plan] Plan modelo de alguna cosa; plano. Any, banhay; plano. Plan, v. [plan] Proyectar. Magpanukal. Plane, adj. [plen] Llano. Yano, patag. Plane, n. [plen] Cepillo. Katam, pangkayas.

. 914 1313

29.01.2012 16:27

Plane, v. [plen] Allanar, acepillar. Katamn, kayasin. Planet, n. [plnet] Planeta. Planeta, bands; malaking bituin. Planetary, adj. [plneteri] Planetario. Nauukol sa planeta. Plank, n. [plank] Tablon, tabla gruesa. Tablng makapal. Plank, v. [plank] Entablar, entarimar. Magpalapag, magsahig ng tabla. Plant, n. [plant] Plantar; el asiento del pie. Pananim, halaman; talampakan ng paa. Plant, v. [plant] Planta. Magtanim, magpunl ng halaman. Plantain, n. [plnten] Pltano. Saging. Plantation, n. [plantcion] Plantacion. Pananim, bukiran na sinasaka. Planter, n. [plnter] Plantador, cultivador. Magsasaka, mnananim. Plash, n. [plash] Charquillo, lagunajo. Law, lamw, lumbak. Plaster, n. [plster] Emplasto, medicamento; yeso. Tapal, pangtapal; panglechada. Plaster, v. [plster] Emplastar; enyesar. Magtapal; maglechada. Plat, v. [plat] Entretejer.

. 915 1313

29.01.2012 16:27

Humabi. Plate, n. [plet] Plato; plancha de metal. Pinggan, putol na metal. Platform, n. [pltform] Plataforma. Palapag, entablado. Platoon, n. [platn] Peloton. Pulutong. Platter, n. [pltter] Fuente, plato grande. Bandehado, pinggang malak, dinulang. Plaudit, n. [pldit] Aplauso, aclamacion. Papuri, pakpakan. Plausible, adj. [plsibl] Plausible. Kapuripuri, marapat purihin. Play, n. [pley] Juego; representacion dramtica; el modo de tocar un instrumento. Lar, palabas-dulaan, tugtog. Play, v. [pley] Jugar, entretener; tocar un instrumento. Maglar ; tumugtog. Player, n. [plyer] Jugador; tocador, msico. Ang lumalar , mnunugtog, msiko. Play-fellow, n. [ply-felo] Compaero de juego. Kalar. Play-mate, n. [ply-met] Compaero de juego. Kalar. Playful, adj. [plyful] Jugueton, travieso. Malar, malikot. Playing-cards, n. [plying-cards] Naipes, cartas. Baraha. Plaything, n. [plyzing]

. 916 1313

29.01.2012 16:27

Juguete. Laran. Plea, n. [pli] Defensa; excusa; pretexto. Panananggalang, pagmamatwid, dahilan. Plead, v. [plid] Alegar, defender en juicio. Mangatwiran, makipagtalo, mananggalang sa paglilitis. Pleading, n. [plding] Acto de abogar. Pagmamatwid. Pleasant, adj. [plsant] Delicioso, agradable. Kaayaaya, kalugodlugod. Pleasantry, n. [plzantri] Gusto, chanza. Kaligayahan, kaluguran, kasayahan. Please, v. [plis] Deleitar, agradar. Umalw, makalugd, magbigay lugod, magbigay-loob. Pleasing, adj. [plsing] Agradable, plancentero. Kalugod-lugod, magiliw, maligay, mairugn. Pleasure, n. [plsiur] Placer, deleite, satisfaccion. Ligay, lugod, kasiyahn. Plebeian, adj. & n. [plibyan] Plebeyo, bajo, vulgar. Mabab, hamak, karaniwan. Pledge, n. [pledch] Prenda; fianza. Lgak, sangl, pyansa. Pledge, v. [pledch] Empear, dar fianzas. Maglagak, magsangl, magpyansa. Plenary, adj. [plneri] Plenario, entero. Pun, bu, lubs. Plenipotentiary, adj. & n. [plenipotncieri] Plenipotenciario. Sug na kinatawan ng isang bans.

. 917 1313

29.01.2012 16:27

Plenitude, n. [plnitiud] Plenitud. Kalubusan, kapuspusn. Plenteous, adj. [plntis] Copioso, abundante. Sagan, marami. Plentiful = plenteous. Plenty, n. [plnti] Copia, abundancia. Dami, kasaganaan. Pleurisy, n. [plirisi] Pleuritis, pleuresa. Sakt sa lalamunan. Pliable, adj. [plaiabl] Flexible, dcil, manejable. Sunudsunuran, malumanay, malambot. Pliancy, n. [pliansi] Flexibilidad. Kalambutan, kalubayan. Pliant, adj. [pliant] Flexible, blando. Sunudsunuran, malambot. Pliers, n. [pliers] Alicates. Panipit. Plight, n. [plit] Prenda, fianza. Sangl, lagak. Plod, v. [plod] Afanarse mucho. Manabk, manggagahaman. Plodding, n. [plding] Trabajo mprobo. Gawng walang mpapal. Plot, n. [plot] Pedazo pequeo de terreno; conspiracion, trama; plano. Munting pitak ng lup; panghihimagsik, bant; plano, banhay. Plot, v. [plot] Trazar; conspirar; tramar. Magbanhay; manghimagsik; magbant.

. 918 1313

29.01.2012 16:27

Plough, n. [plau] Arado. Sudsod, araro, pangbungkal ng lup. Plough, v. [plau] Arar, labrar la tierra. Mag-araro, maglinang, bumungkal ng lup. Ploughing, n. [pluing] Labranza. Pag-aararo. Plough-share, n. [plu-sier] Reja de arado. Suyod, sudsod. Pluck, n. [plac] Arranque, tiron. Hila, batak, baltk. Pluck, v. [plac] Tirar con fuerza; arrancar. Humila, bumatak, bumaltak; maghimulmol, pumuti, pumitas. Plucky, adj. [plki] Gallardo. Makisig, magar . Plug, n. [plg] Tapon, tarugo. Tasak, pasak, tapon, panakip. Plug, v. [plg] Atarugar. Tasakan, pasakan, tapunn. Plum, n. [plam] Ciruela. Sirwelas. Plumage, n. [plimedch] Plumaje. Balahibo ng mga ibon. Plumb, n. [plamb] Plomada. Pabat. Plumber, n. [plmber] Plomero. Panday-tingg. Plumb-line, n. [plmb-lain] Cuerda de plomada.

. 919 1313

29.01.2012 16:27

Hulog na pabat. Plume, n. [plim] Pluma, plumaje. Pakpak, balahibo. Plump, adj. [plamp] Gordo, rollizo. Matab, mabilog. Plump, adj. [plamp] De repente. Pagdaka, karakaraka. Plump, v. [plamp] Engordar, hinchar. Tumab, bumilog. Plunder, n. [plnder] Pillage, robo, botn. Nakaw, agaw, nsamsam. Plunder, v. [plnder] Saquear, pillar, robar. Mangloob, mangharang, maniil, magnakaw. Plunge, v. [plandch] Sumergirse. Sumisid, sumukb. Plunger, n. [plndcher] Buzo. Mninisid, buso. Plural, adj. & n. [pliral] Plural. Plural, mul sa bilang na dalawa. Plurality, n. [pliurliti] Pluralidad. Karamihan, kakapalan. Plus, adv. [plas] Mas. Sak; pa. Plush, n. [plash] Triple, tela felpada. Tersiopelo, pelusa. Ply, v. [play] Trabajar con ahinco, afanarse. Magsumakit, magsumikap. Pneumatic, adj. [niumtic]

. 920 1313

29.01.2012 16:27

Neumtico. Mahangin. Pneumatical = Pneumatic. Pneumonia, n. [niumnia] Neumonia. Pamamag ng bag. Pneumonic, adj. [niumnic] Neumnico. Nauukol sa bag. Poach, v. [poch] Medio cocer [huevos]. Magmalasado [ng itlog]. Pock, n. [poc] Viruela. Bulutong. Pocket, n. [pket] Bolsillo. Buls. Pocket, v. [pket] Embolsar. Ipamuls. Pocket-book, n. [pket-buk] Cartera, librito de memoria. Kartera, sisidlan ng sulat, ibp. Pocky, adj. [pki] Picado de viruelas. Mabulutong, bulutonggo. Pod, n. [pod] Viena. Sukskan ng pungl. Poem, n. [pem] Poema. Tul. Poet, n. [pet] Poeta. Mnunul. Poetess, n. [petes] Poetisa. Babaing mnunul. Poetic, adj. [petic] Potico.

. 921 1313

29.01.2012 16:27

Nauukol sa tul. Poetical = Poetic. Poetise, v. [petais] Poetizar. Tumul. Poetry, n. [petri] Poesa. Tul. Poignancy, n. [pinansi] Picante; acrimonia. Anghang, kaanghangan. Poignant, adj. [pinant] Picante; punzante. Maanghang; maantak, mahapd, makirot. Point, n. [pint] Punta; promontorio; puntillo. Dulo; tulos. Point, v. [pint] Apuntar, adelgazar; sealar, ensear. Tumudl; umapunt, itur , daliriin. Point-blank, adv. [pint-blanc] Directamente. Twid na twid, tuloy-tuloy. Pointed, adj. [pinted] Puntiagudo. Matulis. Pointer, n. [pinter] Apuntador. Pangtur , panur, nagtutur. Pointless, adj. [pintles] Obtuso, sin punta. Pudpod, walang dulo. Poise, n. [piz] Equilibrio, contrapeso. Timbang, panimbang. Poise, v. [piz] Equilibrar, balancear, pesar. Timbangn, panimbangn, manimbang, timbangn. Poison, n. [pizn] Veneno, cualquiera cosa nociva. Lason, kamandag.

. 922 1313

29.01.2012 16:27

Poison, v. [pizn] Envenenar, emponzoar. Lumason, mkamandag. Poisoner, n. [pisoner] Envenenador. Manglalason. Poisoning, n. [pisoning] Envenenamiento. Panglalason. Poisonous, adj. [pizons] Venenoso, emponzoado. Nakakalason, may lason, makamandag. Poke, n. [poc] Barjuleta, saquillo, bolsa. Bayong, supot, bulsa. Poke, v. [poc] Andar tientas, buscar alguna cosa oscuras. Kumap, umapuhap. Poker, a. [pkr] Hurgn. Panudlok, pangahig. Polar, adj. [plar] Polar. Nauukol sa dulong hilagaan. Pole, n. [pol] Polo; palo. Dulong hlagaan; palo. Police, n. [pols] Polica. Puls. Policeman, n. [polsmn] Polica. Puls. Policy, n. [plisi] Poltica de estado. Palakad ng pmahalaan. Polish, n. [plish] Pulimento, bruido, lustre. Kinis, kintab, buli. Polish, v. [plish] Pulir, alizar.

. 923 1313

29.01.2012 16:27

Bulihin, pakinisin, pakintabin. Polite, adj. [polit] Pulido, corts, urbano. Mahinahon, magalang, mapitagan. Politeness, n. [politnes] Cortesa, urbanidad. Galang, pitagan. Politic, adj. [plitic] Poltico; sagaz, diestro. Poltiko; tuso, matalin. Political, adj. [poltical] Poltico; sagaz. Poltiko; tuso. Politician, n. [politcian] Poltico, estadista. Poltiko, marunong sa lakad ng pmahalaan. Politics, n. [plitics] Poltica. Karunungan sa pamamalakad ng pmahalaan. Polity, n. [pliti] Constitucion poltica. Pamamalakad ng pamahalaan. Polka, n. [plka] Polca. Polka. Poll, n. [pol] Lista de los que votan en alguna eleccion. Tlaan ng nagsisiboto sa alinmang balalan. Pollen, n. [plen] Plen. Bulo [ng bulaklak]. Pollute, v. [polit] Manchar, corromper. Dumungis, magpahamak, sumir . Polluter, n. [politer] Corruptor. Mninir . Pollution, n. [policion] Polucin, profanacion. Paghamak, paglapastangan. Poltroon, n. [poltrn]

. 924 1313

29.01.2012 16:27

Cobarde, tmido. Dwag, matatakutn. Polygamist, n. [polguemist] Polgamo. Nag-asawa ng marami. Polygamy, n. [polguemi] Poligamia. Pag-aasawa ng marami. Polyglot, n. [pliglot] Poligloto. Marunong ng maraming wik. Pomade, n. [pomd] Pomada. Pomada. Pomatum, n. [pomtm] Pomada. Pomada. Pommel, n. [pmel] Pomo de espada. Tangak, bilog na panangga sa puluhan ng tabak. Pommel, v. [pmel] Cascar. Bumasag, lumahang. Pomp, n. [pomp] Pompa, fausto, esplendor. Kaparangalanan, kahambugn. Pompous, adj. [pmps] Pomposo, ostentoso. Mainam, marilag. Pond, n. [pond] Estanque de agua, pantano. Tangk ng tubig, law. Ponder, v. [pnder] Ponderar, considerar. Magbulay, magwar, gumunit. Ponderous, adj. [pndrs] Ponderoso. Mapagbulay, mapagwar. Poniard, n. [pniard] Pual. Punyl, panaksak.

. 925 1313

29.01.2012 16:27

Pontiff, n. [pntif] Pontfice, el papa. Papa. Pontifical, adj. [pontfical] Pontifical, pontificio. Nauukol sa papa. Pontificate, n. [pontfiket] Pontificado, papado. Pagkapapa. Pontoon, n. [pontn] Pontn. Punton, bangkang tlayan. Pony, n. [pni] Haca, jaco. Kabayong munt. Poodle, n. [pudl] Perro de aguas. Asong pangtubig. Pool, n. [pul] Charco, lago. Law, dagatdagatan. Poop, n. [pup] Popa. Dakong hulihn ng bapor ng sasakyan. Poor, adj. [pur] Pobre, necesitado; infeliz. Mahirap, salat; kawaw. Pop, n. [pop] Chasquido. Putok, lagitik. Pope, n. [pop] Papa. Papa. Popedom, n. [ppdom] Papado. Pagkapapa. Popery, n. [pperi] Papismo. Pananalig sa papa. Popgan, n. [ppgan] Escopetilla con que juegan los muchachos.

. 926 1313

29.01.2012 16:27

Pats, pasiblang. Popinjay, n. [ppindche] Loro, papagayo. Loro. Popish, adj. [ppish] Papal. Nauukol sa papa. Populace, n. [ppiules] Populacho. Bunton ng tao. Popular, adj. [ppiular] Popular, amado del pueblo. Kilala, tanyag sa bayan, kinakatigan ng bayan. Popularity, n. [popiulriti] Popularidad. Pagkatanyag sa bayan. Populate, v. [ppiulet] Poblar, multiplicar. Gawing bayan, paramihin. Population, n. [popiulcin] Poblacion. Mga tao sa isang pook, bayan bans. Populous, adj. [ppiuls] Populoso. Matao. Porcelain, n. [prselen] Porcelana. Porselana. Porch, n. [porch] Prtico, portal. Pintuang mahab. Pore, n. [por] Poro. Kilabot (ng balat). Pork, n. [pork] Carne de puerco. Lamn ng baboy, karning baboy. Porker, n. [prker] Puerco, cochino, marrano. Baboy. Porous, adj. [prs]

. 927 1313

29.01.2012 16:27

Poroso. Butasbuts. Porpoise, n. [prpois] Puerco marino. Baboybabuyan (hayop-dagat). Port, n. [port] Puerto. Daungn, punduhan ng sasakyan. Portable, adj. [prtabl] Portatil. Dadlahin, naddal. Portage, n. [prtedch] Porte; conduccion. Bayad; pagdadal. Portal, n. [prtal] Portal, portada. Pasukn, pintuan, pint. Portend, v. [portnd] Pronosticar. Humul. Portent, n. [portnt] Portento, prodigio. Kababalaghan, katakatak. Porter, n. [prter] Portero. Bantay-pint, tanod sa pint. Porterage, n. [prteredch] Porte. Bayad sa pagdadal. Portfolio, n. [portflio] Cartera. Sisidlan ng mga papel. Portion, n. [prcion] Porcion, parte. Bahagi, putol, hat. Portion, v. [prcion] Partir, dividir. Hatiin, bahagihin. Portliness, n. [prtlines] Porte majestuoso. Kilos mahal, kilos palal.

. 928 1313

29.01.2012 16:27

Portly, adj. [prtli] Majestuoso, serio. Magar , magilas, porml. Portrait, n. [prtret] Retrato. Retrato. Portray, v. [prtre] Retratar. Rumetrato. Portress, n. [prtres] Portera. Babaing bantay-pint. Pose, v. [pos] Confundir; preguntar. Lumit, tumulig; tumanong. Poser, n. [pser] Examinador, pregunta que confunde. Manglilitis, tanong na nakalilito. Position, n. [poscion] Posicion, situacion. Lagay, kalagayan; tay, katayuan. Positive, adj. [psitiv] Positivo, real. Totoo, tunay. Possess, v. [poss] Poseer, gozar. Magtaglay, magkamt, magtam, magkaroon. Possession, n. [possion] Posesin. Pagtataglay, pagkakamt, pagtatam, pagkakaroon. Possessor, n. [possor] Poseedor. May-ar , nagtatangkilik. Possibility, n. [posibliti] Posibilidad. Pangyayari, bis. Possible, adj. [psibl] Posible. Maaaring mangyari. Post, n. [post] Poste, correo.

. 929 1313

29.01.2012 16:27

Haligi, hulugn ng sulat, korreo. Postage, n. [pstedch] Porte de carta. Bayad sa korreo, bayad sa pagpapadala ng sulat. Postage-stamp, n. [pstedch-stamp] Sello de correo. Selyo ng korreo. Postal, adj. [pstal] Postal. Nauukol sa korreo. Post-card, n. [pst-card] Tarjeta postal. Tarheta postal. Posterior, adj. [postrior] Posterior; trasero. Hul; sa hulihn, sa pwitan. Posterity, n. [postriti] Posteridad. Inap, angkn. Postern, n. [pstern] Postigo. Pintuan sa likur n. Posthaste, adv. [postjst] A rienda suelta. Karimot. Postman, n. [pstman] Cartero, correo. Tagapagdal ng sulat, kartero. Postmark, n. [pstmark] Timbre de posta. Tatak ng sulat. Post-master, n. [pst-master] Administrador de correos. Namamahal ng korreo. Postmeridian, n. [postmerdian] Postmeridiano. Maka las dose ng araw hanggang hating gab. Post-office, n. [post-fis] Administracion de correos. Kwanihan ng korreo. Postpone, v. [postpn]

. 930 1313

29.01.2012 16:27

Posponer, diferir. Ipagpaliban. Postscript, n. [pstscript] Posdata. Habol [sa isang sulat]. Posture, n. [pstiur] Postura. Tay, lagay. Posy, n. [psi] Ramillete de flores. Bungkos na bulaklak. Pot, n. [pot] Marmita, olla. Palayok, anglt. Pot, v. [pot] Preservar en marmitas. Tinggaln sa palayok. Potable, adj. [ptabl] Potable. Naiinom. Potage, n. [ptedch] Potaje. Ulam. Potash, n. [ptash] Potasa. Potasa, sosa. Potato, n. [potto] Patata. Patatas, papas. Potency, n. [ptensi] Potencia, fuerza, poder. Kapangyarihan, lakas. Potent, adj. [ptent] Potente, poderoso. Makapangyarihan. Potentate, n. [ptentet] Potentado. Har, kpunupunuan. Potential, adj. [potncial] Potencial. Nauukol sa kapangyarihan.

. 931 1313

29.01.2012 16:27

Pother, n. [pdzer] Baraunda, alboroto. Kagulo, kaingy. Potion, n. [pcion] Pocion, bebida medicinal. Inuming gamt. Potlid, n. [ptlid] Cobertura de olla. Bungang ng palayok. Potter, n. [ptter] Alfarero. Magpapalayok. Pottery, n. [pteri] Alfarera. Gwaan ng palayok. Pouch, n. [puch] Bolsillo, faltriquera. Supot. Poulterer, n. [plterer] Gallinero, pollero. Tangkal, kulungn ng manok. Poultice, n. [pltis] Cataplasma. Panapal. Poultice, v. [pltis] Poner una cataplasma. Itapal. Poultry, n. [pltri] Aves caseras. Mga alagang manok. Pounce, n. [puns] Garra del ave. Kuk ng ibon. Pound, n. [pund] Libra. Libr . Pound, v. [pund] Machacar, moler. Durugin, dikdikn. Pour, v. [por] Echar vaciar lquidos de una parte en otra.

. 932 1313

29.01.2012 16:27

Ibuhos, iligwak. Pout, v. [put] Enfurruarse, ponerse ceudo. Magmungot, magkunt ng noo. Poverty, n. [pverti] Pobreza, miseria. Hirap, kahirapan; kasalatn, dlit, karalitaan, karukhaan. Powder, n. [puder] Polvo; plvora. Pulbs; pulbur . Powder, v. [puder] Polvorizar, moler, desmenuzar. Dikdikin, bayuhn, durugin. Power, n. [pwer] Poder, potestad, autoridad. Kapangyarihan. Powerful, adj. [pwerful] Poderoso; eficaz. Makapangyarihan; mabis. Powerless, adj. [pwerles] Impotente; ineficaz. Walang kapangyarihan, mahin, walang bis. Practicability, n. [practicabliti] Posibilidad de hacer una cosa. Pangyayaring misagaw ang anomang bagay. Practicable, adj. [prctikebl] Practicable. Misasagaw. Practical, adj. [prctical] Prctico. Bihas, sany. Practice, n. [prctis] Prctica, costumbre. Kabihasahn, kasanayn, pagkahirati. Practice, v. [prctis] Practicar, ejercer. Magsanay, mabihasa, magsagaw. Prairie, n. [prri] Pradera. Parang. Praise, n. [prez]

. 933 1313

29.01.2012 16:27

Alabanza; fama, renombre. Puri, papuri; paunlak, kagitingan, kabantugan. Praise, v. [prez] Aplaudir, alabar. Pumuri, magpaunlak. Praise-worthy, adj. [prs-worzi] Digno de alabanza. Kapuripuri, dapat paunlakan. Prance, v. [prans] Cabriolar. Magluluks, maglulundg. Prank, n. [prank] Travesura, locura. Kalikutan, kaululn. Prate, n. [pret] Charla. Satsat. Prate, v. [pret] Charlar. Sumatsat. Prattle, n. [prtl] Parlera, charlatanera. Tabl, katabilan, satsat. Prattle, v. [prtl] Charlar. Magsasatst. Pray, v. [pre] Orar, rogar, suplicar. Magdasal, manalangin; sumam, mamanhik. Prayer, n. [pryer] Oracion, splica, ruego. Dasal, panalangin; sam, pamanhk. Prayer-book, n. [pryer-buk] Libro de devociones, devocionario. Aklat-dsalan. Preach, v. [prich] Predicar. Mangaral, magsermon. Preacher, n. [prcher] Predicador. Tagapangaral, tagapagsermon.

. 934 1313

29.01.2012 16:27

Preaching, n. [prching] Predicacion. Pangaral, sermon. Preamble, n. [prambl] Prembulo. Puna, paunaw, tagubilin. Prebend, n. [prbend] Prebenda. Upa bayad sa kannigo. Precarious, adj. [prikris] Precario, incierto. D maasahan. Precaution, n. [pricocion] Precaucion. Ingat, pag-iingat. Precautionary, adj. [pricocineri] Preventivo. Maingat. Precede, v. [pricd] Anteceder, preceder. Ipagpauna; umuna. Precedence, n. [prisdens] Precedencia. Pagkauna. Precedent, adj. [prisdent] Precedente, antecedente. Sinundan, nuna. Precept, n. [prsept] Precepto. Utos. Preceptor, n. [pricptor] Preceptor. Nag-uutos. Precinct, n. [prsinct] Precinto, lmite, lindero. Pook, hangganan. Precious, adj. [prcies] Precioso. Mahl, mahalag. Precipice, n. [prsipis] Precipicio, despeadero.

. 935 1313

29.01.2012 16:27

Bingit ng bangin. Precipitate, v. [prispitet] Precipitar. Sumugba, dumaluhong, magpakabigl. Precipitate, adj. [prispitet] Precipitado. Daldal, dalosdalos, pabigl. Precipitation, n. [prisipitcion] Precipitacion. Dalos, daluhong, sugb. Precipitous, adj. [prispits] Precipitoso. Biglangbigl. Precise, adj. [prisis] Preciso; exacto, puntual. Kailangan, karakaraka; ganap. Precision, n. [prission] Precision. Pangangailangang karakaraka. Preclude, v. [priclid] Prevenir, impedir alguna cosa anticipadamente. Pagpaunahan. Precocious, adj. [priccis] Precoz, prematuro, adelantado. Maagap; maaga, d pa panahon. Precocity, n. [pricciti] Precocidad. Agap; aga. Preconceive, v. [priconsv] Concebir imaginar anticipadamente. Mgunit gunitain kapagkaraka. Preconcert, v. [priconsrt] Concertar, convenir estipular de antemano. Makipagkyar muna. Precursor, n. [prikrsor] Precursor. Ang nangunguna. Predecessor, n. [predissor] Predecesor, antecesor. Ang hinalinhan, ang sinundan. Predestination, n. [predistincion]

. 936 1313

29.01.2012 16:27

Predestinacion. Talagang pagkakaukol kapagkaraka. Pridial, adj. [prdial] Predial. Nauukol sa lup mana. Predicate, v. [prdiket] Afirmar. Magpatunay, magpatotoo. Predication, n. [predikcion] Afirmacion. Pagpapatunay, pagpapatotoo. Predict, v. [pridct] Predecir, profetizar. Humul. Prediction, n. [pridccion] Prediccion. Hul. Predilection, n. [pridilccion] Predileccion. Tanging pagmamahal. Preeminence, n. [priminens] Preeminencia. Karilagan, kasakdalan, kadakilaan. Preeminent, adj. [priminent] Preeminente. Marilag, sakdal, dakil. Preface, n. [prfez] Prefacio, prlogo. Paunaw, punang hiwatig. Prefer, v. [prifr] Preferir. Pumil, humirang. Preferable, adj. [prferebl] Preferible. Mapipil. Preference, n. [prferens] Preferencia. Pil, hirang. Prefix, n. [prfics] Prefijo. Panugpong sa unahan ng salit.

. 937 1313

29.01.2012 16:27

Prefix, v. [prfics] Prefijar. Iugpong, isugpng. Pregnancy, n. [prgnansi] Preez. Kabuntisn, pagbubunts. Pregnant, adj. [prgnant] Preada. Bunts. Prejudge, v. [pridchdch] Formar juicio antes del tiempo debido. Hatulan ng d pa nalilitis. Prejudice, n. [prdchiudis] Perjuicio, detrimento. Kapinsalaan, sir. Premature, adj. [primatir] Prematuro. Wal pa sa panahon, maaga, maagap. Prematureness, n. [primatirnes] Madurez sazn ntes de tiempo. Kaagapan. Premeditate, v. [primditet] Premeditar. Magmunimun muna. Premeditation, n. [primeditcion] Premeditacion. Bant, bal. Premier, adj. [prmier] Primero. Una, panguna. Premium, n. [prmiam] Premio, remuneracion. Gant, ganting pal, pabuy. Preoccupation, n. [priokiupcion] Preocupacion [del nimo]. Pagkalibng. Preparation, n. [preparcion] Preparacion. Paghahand, pag-agap. Preparatory, adj. [pripratori] Preparatorio.

. 938 1313

29.01.2012 16:27

Nakahand. Prepare, v. [pripr] Preparar, prevenir; prepararse, disponer. Maghand, umagap, humand, tumalag. Preponderance, n. [pripnderans] Preponderancia, superioridad de peso. Pangingibabaw sa kaigihan; kabigatan sa timbang. Preponderate, v. [pripnderet] Preponderar, pesar mas que otro. Mangibabaw sa kaigihan; bumigat kaysa iba. Preposition, n. [prepoccion] Preposicion. Pagkakauna sa lagay. Prepossessing, adj. [prepossing] Atractivo. Magaan ang dug, mapanghalina ng loob. Preposterous, adj. [pripsters] Prepstero, absurdo. Tiwal, balintun. Prerogative, n. [prirgativ] Prerogativa, privilegio exclusivo. Pagkakatang, kapahintulutang bukod-tang. Presage, n. [prsedch] Presagio; pronstico. Kutog; hul. Prescribe, v. [priscrib] Prescribir, ordenar; recetar. Magtakd, rumeseta. Prescription, n. [priscrpcion] Prescripcion, receta medicinal. Pagtatakd, reseta. Presence, n. [prsens] Presencia; talle. Harap, harapn, pagharap; any. Present, adj. [prsent] Presente, actual. Nakaharap kasalukuyan. Present, n. [prsent] Presente, regalo, el don. Kaloob, bigay, regalo, pasalubong. Present, v. [prsent]

. 939 1313

29.01.2012 16:27

Presentar, dar a conocer; manifestar, mostrar. Ipakilala, iharap; ipahayag, ipakita. Presentable, adj. [prisntabl] Presentable, decente. Mihaharap, mipakikilala, hind ikahihiy. Presentation, n. [presentcion] Presentacion. Pagpapakilala. Presentiment, n. [presntiment] Presentimiento. Kutog ng loob, hinal, kinikinit. Preservation, n. [preservcion] Preservacion. Pagtitinggal. Preserve, v. [prisrv] Preservar, guardar, conservar. Magtinggal, mag-ingat. Preside, v. [prisid] Presidir, dirigir. Mangulo, mamatnugot, mamatnubay. Presidency, n. [prsidensi] Presidencia. Pnguluhan, pangulo. President, n. [prsident] Presidente. Pangulo. Press, n. [pres] Prensa, prensa de impresor. Prins; phayagan; hapitn; limbagan. Press, v. [pres] Aprensar, prensar, apretar. Hapitin, higpitan, diinn. Pressing, adv. [prsing] Urgente. Krakaraka, pagdaka, agad. Pressure, n. [prsiur] Prensadura, presion, opresion. Hapit, pag-ipit paghihigpit, pighat. Presume, v. [prisim] Presumir, suponer. Mkinikinita, kutugn [ng loob], sapantahain, hinalain.

. 940 1313

29.01.2012 16:27

Presumption, n. [prizmcin] Presuncion, sospecha. Kinikinita, kutog, sapantah, hinal. Presumptive, adj. [prismtiv] Presuntivo. Nakikinikinita, hinihinal. Presumptuous, adj. [prismchiues] Presuntuoso, arrogante. Hambog, magilas. Presuppose, v. [prisups] Presuponer. Hakain. Presupposition, n. [prisuposcion] Presuposicion. Hak. Pretence, n. [pritns] Pretexto; pretensin. Dahilan; pagkukunw. Pretend, v. [pritnd] Presumir, aparentar. Magkunw. Pretension, n. [pritncion] Pretensin; pretexto. Pagkukunw; dahiln. Preterite, adj. [prterit] Pretrito. Nakaraan. Pretermit, v. [pritrmit] Pasar por alto. Laktawan, hwag pansinin. Pretext, n. [prtecst] Pretexto, motivo. Dahiln, kadahilanan. Pretty, adj. [prti] Lindo, bonito, bello. Magand, marikit. Prevail, v. [privl] Prevalecer, predominar. Manaig, mangibabaw, manalo, magwag. Prevailing, adj. [privling] Predominante.

. 941 1313

29.01.2012 16:27

Nananaig, nangingibabaw. Prevalence, n. [prvalens] Predominio, superioridad. Pangingibabaw, pananaig. Prevalent, adj. [prvalent] Superior, predominante. Nangingibabaw, nananaig. Prevaricate, v. [privriket] Prevaricar, quebrantar la f. Magkasala, lumabag sa pananalig. Prevarication, n. [privarikcion] Prevaricacion. Pagkakasala, paglabag sa pananalig. Prevaricator, n. [privriketor] Prevaricador, trasgresor. Salar n, lumalabag sa pananampalataya. Prevent, v. [privnt] Prevenir; impedir. Pagpaunahan, paalalahanan; sawatain, pigilin. Prevention, n. [privncion] Prevencin. Puna, paalala, agap. Preventive, adj. [privntiv] Preventivo; impeditivo. Puna, paalala; sawat, pigil. Previous, adj. [prvis] Prvio, anticipado. Puna. Prey, n. [pre] Botn, presa, pillaje. Nakaw, agaw, kamkam. Prey, v. [pre] Rapiar, pillar, robar. Dumagit, umagaw, magnakaw. Price, n. [pris] Precio; valor estimacion. Halag, kahalagahn; kabuluhn. Priceless, adj. [prisles] Inapreciable. D mahalagahn. Prick, n. [pric]

. 942 1313

29.01.2012 16:27

Punzon, aguijon. Dur, tuk, kagt. Prick, v. [pric] Punzar, picar. Dumur , manuk, tumuk, kumagat. Pricking, n. [prking] Picadura, punzada. Kagat, dur , tuk. Prickle, n. [prikl] Pua, espina. Tib, tinik. Prickly, adj. [prkli] Lleno de puas, espinoso. Maraming tib, matinik. Pride, n. [prid] Orgullo, presuncion, vanidad. Kahambugan, kayabangan, kapalaluan. Pride, v. [prid] Jactarse. Maghambog, magmayabng, magpalal. Priest, n. [prist] Sacerdote, presbtero. Par, saserdote. Priesthood, n. [prstjud] Sacerdocio. Pagkapar , pagkasaserdote. Prig, n. [prig] Mozuelo presumido, pisaverde. Pangahas, switik, tekas. Prig, v. [prig] Hurtar, ratear. Magnakaw, nanekas. Priggish, adj. [prgish] Algo presumido. May kayabangan. Prim, adj. [prim] Peripuesto. Mapagmakisig. Primacy, n. [primasi] Primacia. Kaunahan, kalamangn.

. 943 1313

29.01.2012 16:27

Primary, adj. [primari] Primario, primero. Una. Primate, n. [primet] Primado. Panguna. Prime, adj. [prim] Primero; primoroso, excelente. Una; mainam, maigi. Prime, n. [prim] La primera de la vida. Kasikatan sa pamumuhay. Primer, n. [prmer] Cartilla para los nios. Abakadahn, kartilya. Primeval, adj. [praimval] Primitivo, original. Kunaunahan, nauukol sa unang panahon. Primitive, adv. [prmitiv] Primitivo. Una. Prince, n. [prins] Prncipe; soberano, monarca. Pr nsipe, ank ng har; har. Princess, n. [prnses] Princesa. Prinsesa, ank na babae ng har . Princely, adj. [prnsli] Semejante un prncipe. Parang pr nsipe. Principal, adj. [prnsipal] Principal. Pangulo, panguna. Principal, n. [prnsipal] Principal, jefe. Pangulo, pun. Principality, n. [prinsipliti] Principado; soberana. Sakop ng pr nsipe; saklaw ng har . Principally, adv. [prnsipali] Principalmente.

. 944 1313

29.01.2012 16:27

Lalong lalo na. Principle, n. [prnsipl] Principio, causa primitiva. Simul, smulain, pinagmuln, pinagbuhatan. Print, n. [print] Impresion; marca, seal huella. Limbag; baks, tand. Print, v. [print] Imprimir, estampar. Lumimbag; ikintal. Printer, n. [prnter] Impresor. Manglilimbag. Printing-house, n. [prnting-jaus] Imprenta. Limbagan, plimbagan. Prior, adj. [prior] Anterior, antecedente. Nuna. Prior, n. [prior] Prior. Punong par, prior. Prioress, n. [priores] Priora. Priora, pangulong madre. Prison, n. [przn] Prision, crcel. Blangguan, bilibid. Prisoner, n. [prsoner] Preso; prisionero. Bilangg; bihag. Private, adj. [privet] Secreto, privado, particular. Lihim, lingid, bukod, hiwalay. Private, n. [privet] Soldado raso. Kawal. Privateer, n. [praivetr] Corsario. Sasakyan ng mga tulisang-dagat. Privation, n. [praivcion]

. 945 1313

29.01.2012 16:27

Privacin, carencia. Pagbabaw, kasalatn. Privilege, n. [prviledch] Privilegio, prerogativa. Pagkatang, katangian; kapahintulutan, pahintulot. Privilege, v. [prviledch] Privilegiar. Magpahintulot. Privy, adj. [prvi] Privado, secreto. Lihim, lingd. Prize, n. [priz] Premio, recompensa. Ganting pal, kaloob, pabuy. Prize, v. [priz] Apreciar, valuar. Halagahn, bigyan ng kabuluhan. Probability, n. [probabliti] Probabilidad. May pangyayari. Probable, adj. [prbabl] Probable. Maaaring mangyari, kaypal. Probably, adv. [probabli] Probablemente. Marahil, kaypal. Probate, n. [prbet] Prueba, verificacion de los testamentos. Katunayan, katibayan na pamana. Probation, n. [probcion] Noviciado. Kalagayang sinusubok, pagkabaguhan. Probationer, n. [probcioner] Novicio. Baguhan. Probe, n. [prob] Tienta. Kasangkapang panglitis ng sugat. Probity, n. [prbiti] Probidad, honradez, sinceridad. Pagtatapat, karangalan, bait.

. 946 1313

29.01.2012 16:27

Problem, n. [prblem] Problema. Palisipan. Problematic, adj. [problemtic] Problemtico. Palaisipan. Problematical = Problematic. Proboscis, n. [probsis] Probcide. Ilong ng hayop. Procedure, n. [procdiur] Proceder, conducta; procedimiento. Asal, ugal; pamamalakad, palakad, pamamaraan. Proceed, v. [prosd] Proceder, ir adelante, adelantar. Magpatuloy, magtuloy, mangulo, muna, sumulong. Proceeding, n. [procding] Procedimiento, proceso. Pamamalakad, pamamaraan. Process, n. [prces] Proceso, trmite judicial. Paglitis [sa hukuman]. Procession, n. [proscion] Procesin. Prusisyon. Proclaim, v. [proclm] Proclamar, promulgar, publicar. Itanyag, ihayag, ipatalastas. Proclamation, n. [proclamcion] Proclamacion; bando. Pagtatanyag, paghahayag, pagpapatalastas. Proclivity, n. [proclviti] Propension, proclividad. Hilig, kiling. Procrastinate, v. [procrstinet] Procrastinar, dilatar. Papaglwatin, papagtagalin. Procrastination, n. [procrastincion] Dilacion, tardanza. Lwat, tagl.

. 947 1313

29.01.2012 16:27

Procumbent, adj. [prokambent] Postrado. Lugmk. Procuration, n. [prokiurcion] Procuracion. Sikap, maskit. Procure, v. [prokir] Procurar. Magsumikap, magsumakit. Procurement, n. [prokirment] Procuracion. Sikap, sipag. Prodigal, adj. [prdigal] Prdigo. Alibugh, burar aksay. Prodigality, n. [prodigliti] Prodigalidad. Kaalibughaan, kaburaran pag-aaksaya. Prodigious, adj. [proddches] Prodigioso, portentoso. Kagilagilalas, katakatak. Prodigy, n. [prdichi] Prodigio. Kagilagilalas na bagay. Produce, v. [prodis] Producir, engendrar, criar. Magbunga, mamunga, lumikh, lumalang, maglitaw. Produce, n. [prodis] Producto, ganancia. Bunga, tub, pakinabang. Product, n. [prdact] Producto, produccion, obra. Bunga, kath, akd. Production, n. [prodccion] Produccion, producto. Kath, akd, bunga. Productive, adj. [prodctiv] Productivo. Namumunga, napapakinabangan. Profanation, n. [profancion] Profanacion.

. 948 1313

29.01.2012 16:27

Kalapastanganan, paglapastangan. Profane, adj. [profn] Profano. Hind banal. Profane, v. [profn] Profanar. Lumapastangan, pumaslng. Profess, v. [profs] Profesar, ejercer, declarar. Mukol, manungkol, magpahayag. Profession, n. [profsion] Profesin. Katungkulan, hanap-buhay. Professional, adj. [profsional] Lo que tiene relacion con una profesion particular. May kinalaman sa gayong hanap-buhay. Professor, n. [profsor] Profesor. Gur, propesor. Proffer, n. [prfer] Oferta. Kaloob, alok, handog. Proffer, v. [prfer] Proponer; ofrecer. Magpalagay; maghandog. Proficiency, n. [profciensi] Adelantamiento, progreso. Pagkasulong. Proficient, adj. [profcient] Proficiente, adelantado. Masulong, may kinatututuhan. Profit, n. [prfit] Ganancia, utilidad interes pecuniario. Pakinabang, tub. Profit, v. [prfit] Aprovechar, ganar, lucrar. Makinabang, magtub. Profitable, adj. [prfitabl] Util, productivo, lucrativo. Npapakinabangan, matub. Profitless, adj. [prfitles]

. 949 1313

29.01.2012 16:27

Inutil, sin provecho. Walang kabuluhan, d npapakinabangan. Profligacy, n. [prfliguesi] Perversidad, corrupcion. Kabalakyutan, kabulukn, kasiraan. Profligate, adj. [prfliguet] Licencioso, perdido. Pangahas, mahalay, masam, hamak, walang hiy. Profound, adj. [profund] Profundo. Malalim. Profoundnenss, n. [profundnes] Profundidad. Lalim. Profundity, n. [profnditi] Profundidad, hondura. Kalaliman, lalim. Profuse, adj. [profis] Profuso, abundante. Sagan, marami. Profusion, n. [profision] Profusion, abundancia. Kasaganaan, karamihan. Progenitor, n. [prdchenitor] Progenitor. Kanunuan. Progeny, n. [prdcheni] Progenie, casta. Lah, angkan. Prognostic, adj. [prognstic] Pronstico. Hul. Prognosticate, v. [prognstiket] Pronosticar. Humul. Prognostication, n. [prognostikcion] Pronosticacion, pronstico. Hul. Program, n. [prgram] Programa. Programa, patakaran.

. 950 1313

29.01.2012 16:27

Programme = Program. Progress, n. [prgres] Progreso, adelantamiento. Pagkasulong. Progress, v. [prgres] Progresar. Sumulong; umigi. Progression, n. [progrsion] Progresion, adelantamiento. Pagkasulong. Progressive, adj. [progrsiv] Progresivo. Bumubuti, umiigi, patuloy ng pagkasulong, masulong. Prohibit, v. [projbit] Prohibir, vedar. Magbawal, magbaw, sawayin. Prohibition, n. [projibcion] Prohibicion. Pagbabawal. Project, n. [prdchect] Proyecto, idea. Balak, akal, panukal. Project, v. [prdchect] Proyectar, trazar. Bumalak, magmunukal. Projectile, n. [prodchctil] Proyectil. Bala ng kanyon. Projection, n. [prodchccion] Lanzamiento; proyecto. Ilandang; balak. Prolific, adj. [prolfic] Prolfico, fertil. Namumunga, mabunga. Prolix, adj. [prlics] Prolijo, difuso. Mahab, matagal, malwat, mabagal. Prolixity, n. [prolcsiti] Proligidad. Hab, tagal, lwat, bagal.

. 951 1313

29.01.2012 16:27

Prologue, n. [prlog] Prlogo. Paunaw. Prolong, v. [prolng] Prolongar, dilatar, extender. Pahabain, palawigin. Prolongation, n. [prolongucion] Prolongacion, dilacion. Hab, lawig. Prominence, n. [prminens] Prominencia. Kasakdalan, karilagan, kadakilaan. Prominent, adj. [prminent] Prominente. Sakdal, marilag, dakil. Promiscuous, adj. [promskius] Promiscuo. Halohal, walang ayos. Promise, n. [prmis] Promesa. Pangak. Promise, v. [prmis] Prometer. Mangak. Promontory, n. [promntori] Promontorio. Tagudtod, burol. Promote, v. [promt] Promover, adelantar. Itaas, iasenso. Promotion, n. [promcion] Promocion. Pagkakataas, asenso. Prompt, adj. [prompt] Pronto, veloz. Maliks, madal, matulin. Prompt, v. [prompt] Sugerir, insinuar. Mag-udyok, mag-ulk. Promptitude, n. [prmptitiud] Prontitud, presteza.

. 952 1313

29.01.2012 16:27

Dal, tulin. Promptness = Promptitude. Promulgate, v. [promlguet] Promulgar. Magtanyag, maghayag. Promulgation, n. [promulgucion] Promulgacion. Pagtatanyag, paghahayag. Prone, adj. [pron] Prono, echado boca abajo. Padap, pasubsob. Prong, n. [prong] Pua. Pangdur, matulis. Pronounce, v. [pronuns] Pronunciar, recitar. Magbigkas, bumigkas. Pronunciation, n. [pronuncicion] Pronunciacion. Bigkas, badya. Proof, n. [pruf] Prueba; primeras muestras de la composicin tipogrfica. Katunayan, katotohanan; prueba sa limbagin. Prop, n. [prop] Puntal; apoyo, sosten. Tulos, tukod; suhay, alalay. Prop, v. [prop] Apuntalar; sostener. Magtulos; umalalay. Propagate, v. [prpaguet] Propagar. Magkalat, magsiwalat, magpalaganap. Propagation, n. [propagucion] Propagacion. Pagkakalat, pagsisiwalat, pagpapalaganap. Propel, v. [propl] Impeler. Magtulak, magbuy. Propension, n. [propnsion] Propension, tendencia. Tungo, layon.

. 953 1313

29.01.2012 16:27

Propensity = Propension. Proper, adj. [prper] Propio, conveniente. Bagay, akm, dapat, marapat. Property, n. [prperti] Propiedad, derecho de posesion. Pag-aar , ar . Prophecy, n. [prfesi] Profeca. Hul. Prophesy, v. [prfesai] Profetizar. Humul, manghul. Prophet, n. [prfet] Profeta. Propeta, manghuhul. Prophetic, adj. [proftic] Proftico. Nauukol sa hul. Prophetical = Prophetic. Propitiate, v. [propciet] Propiciar, ablandar, conciliar. Papaglubagin ang galit, palamigin ang loob. Propitiation, n. [propicicion] Propiciacion. Pagpapalubag ng galit, pagpapalamig ng loob. Propitious, adj. [propcis] Propicio; favorable. Maawain, mahabagin; mabuting pagkakataon. Proportion, n. [proprcion] Proporcin. Kabagayn, kaukuln. Proportion, v. [proprcion] Proporcionar. Isaayos ng ayon sa kaukuln. Proportional, adj. & n. [proprcional] Proporcional. Ayon sa nauukol, katamtaman. Proposal, n. [propsal] Propuesta, proposicin.

. 954 1313

29.01.2012 16:27

Palagy, turing. Propose, v. [propz] Proponer. Magpalagay, magturing. Proposition, n. [proposcion] Proposicion. Palagy, mungkah. Propound, v. [propund] Proponer. Magpahayag [ng isang mungkah]. Proprietor, n. [propritor] Propietario. May-ar . Proprietress, n. [propritres] Propietaria. Babaing may-ar . Propriety, n. [propriti] Propiedad. Pag aar . Prorogation, n. [prorogucion] Prorrogacion. Pataan, palugid. Proscribe, v. [proscrib] Proscribir, reprobar. Itakwil, itiwalag. Proscription, n. [proscrpcion] Proscripcion. Pagtatakwil, pagtitiwalag. Prose, n. [pros] Prosa. Sulat tluyan. Prosecute, v. [prsikiut] Querellarse ante el juez. Isakdal, ihabl. Prosecution, n. [prosikicion] Querella. Sakdal, habl. Prosecutor, n. [prsikiutor] Acusador. Tagapagsakdal, tagahabla. Proselyte, n. [prsilait]

. 955 1313

29.01.2012 16:27

Proslito. Kakamp, kaayon. Prospect, n. [prspect] Perspectiva. Tnawin. Prospect, v. [prspect] Mirar adelante. Tanawn. Prospectus, n. [prospcts] Prospecto. Banhay, plano. Prosper, v. [prsper] Prosperar. Bumuti ang kalagayan, guminghawa. Prosperity, n. [prospriti] Prosperidad, felicidad. Kabutihan ng lagay, kaginghawahan. Prosperous, adj. [prspers] Prspero, feliz, dichoso. Mabuti ang kalagayan, maginghawa, mapalad. Prostitute, n. [prstitiut] Prostituta. Masamang babae, puta, patutot. Prostitute, v. [prstitiut] Prostituir. Magputa. Prostitution, n. [prostiticion] Prostitucion. Pagpuputa. Prostrate, adj. [prstret] Postrado, humillado. Nangangayupap, nagpapakabab. Prostrate, v. [prstret] Postrar, derribar. Magpangayupap, maglugmok. Prostration, n. [prostrcion] Postracion. Pangangayupap. Protect, v. [protct] Proteger, amparar. Umampon, kumupkop, tumangkilik, lumingap, tumingin, mag-andukh.

. 956 1313

29.01.2012 16:27

Protection, n. [protccion] Proteccion. Lingap, andukh, kaling, ampon. Protector, n. [protctor] Protector. Tagakupkop, taga-ampon, tagalingap tagakaling, tagapag-andukh. Protest, n. [protst] Protesta. Tutol. Protest, v. [protst] Protestar. Tumutol. Protestant, adj. & n. [prtestant] Protestante. Protestante, ang tumututol. Protestation, n. [protestcion] Protestacion, protesta. Tutol; pangakong matibay. Protocol, n. [prtocol] Protocolo. Isa sa mga aklat ng katibayan ng escribano. Protomartyr, n. [protmartir] Protomartir. Ang unang martir. Prototype, n. [prtotaip] Prototipo. Ang unang tipo titk molde. Protract, v. [protrct] Alargar, prolongar, dilatar. Pahabain, papaglwatin, papagtagaln. Protraction, n. [protrccion] Prolongacion, dilatacion. Hab, lwat, tagal, laon. Protrude, v. [protrid] Empujar, impeler. Magtulak, magsulong; magbuy, magbudlong. Protuberance, n. [protiberans] Protuberancia, prominencia. Umbok, usl, bukol, pamamag. Protuberant, adj. [protiberant] Prominente, saliente.

. 957 1313

29.01.2012 16:27

Nakaumbok, nakausl. Proud, adj. [prud] Soberbio, orgulloso, altivo. Palal, mapagmataas, mapagmalak. Prove, v. [pruv] Probar, experimentar; justificar. Subukin tikman, patunayan, patotohanan. Provender, n. [prvender] Provision de heno y grano para el ganado. Pagkain ng hayop. Proverb, n. [prverb] Proverbio, adagio. Kawikaan, kasabihn, bukang-bibg. Proverbial, adj. [provrbial] Proverbial. Bukang-bibg, nauukol sa kawikaan. Provide, v. [provid] Proveer, prevenir; abastecer, surtir, suministrar. Magtaan, maglaan, maghand; magbigay ng kailangan. Provided, conj. [provaded] Con tal que. Pasubal. Providence, n. [prvidens] Providencia; prevision. Talag; hand, laan. Provident, adj. [prvident] Prvido, providente; cuidadoso, circunspecto, prudente. Maingat, maagap, mabait. Providential, adj. [providncial] Providencial, casual. Nagkataon, d akalain. Province, n. [prvins] Provincia. Lalawigan. Provincial, adj. [provncial] Provincial. Nauukol sa lalawigan. Provision, n. [provsion] Provision, vveres, bastimentos. Baon, hand, laan, pagkain. Provisional, adj. [provcional]

. 958 1313

29.01.2012 16:27

Provisional. Pangsamantal. Provisionally, adv. [provsionali] Provisionalmente. Samantal. Proviso, n. [proviso] Caucion; estipulacion. Pag-iingat; slitaan, kyarian. Provocation, n. [provokcion] Provocacion. Aglah, hamon. Provoke, v. [provc] Provocar, excitar, incitar. Umaglah, manggalit, humamon. Prow, n. [prau] Proa. Dulo ng sasakyn. Prowess, n. [prues] Proeza, hazaa. Tapang, katapangan, pamamayani. Prowl, v. [prul] Andar en busca de pillaje, rapiar. Mangharang, maniil. Prowler, n. [pruler] Ladron; estafador. Magnanakaw, tulisn; mangwawalds ng salap ng ib. Proximate, adj. [prcsimet] Prximo, inmediato. Malapit, kalapt, karatig, kapanig. Proximity, n. [procsmiti] Proximidad, inmediacion. Lapit, kalapitan. Proxy, n. [prcsi] Procuracion; procurador. Ingat ng pamamaraan sa usapn; tagalakad sa ikagagaling ng usapn. Prudence, n. [prdens] Prudencia, discrecion. Bat, kabaitan; hinahon, ingat. Prudent, adj. [prdent] Prudente, discreto; circunspecto. Mabat, mahinahon; maingat.

. 959 1313

29.01.2012 16:27

Prudential, adj. [prudncial] Prudencial, juicioso. Mabait, mahinahon, maingat. Prune, v. [prun] Podar, quitar las ramas superfluas de los arboles y plantas. Kumapon ng halaman; mag-als ng mga sangang d kailangan. Pruning-hook, n. [prning-juk] Podadero. Pangkarit ng dahon at sanga ng kahoy. Pruning-knife = Pruning-hook. Pry, v. [pray] Espiar, acechar. Tumiktik, manubok. Psalm, n. [salm] Salmo. Salmo, awit simbahan, awit sa Pg. Dyos. Psalmist, n. [slmist] Salmista. Ang tagaakd taga-awit ng salmo. Psalter, n. [slter] Salterio; libro de salmos. Salteryo instrumento na tila alp; aklat ng mga salmo. Psychology, n. [siclodchi] Psicologa, ciencia tratado del alma. Karunungan tungkol sa klulwa. Pseudonym, n. [sidonim] Seudnimo. Pangalang d tunay, pangapangalanan. Pshaw, int. [cho] Fuera! quita!. Sulong! als! Puberty, n. [piberti] Pubertad. Kabagungtauhan; kadalagahan. Public, adj. [pblic] Pblico, notorio, patente. Hayag, litaw, tanyag. Public, n. [pblic] Pblico, el comn del pueblo. Bayan, madl, mga tao.

. 960 1313

29.01.2012 16:27

Publican, n. [pblican] Publicano, tabernero; posadero. Mniningil ng bwis sa Roma; ang nagtitind ng alak; may ptuluyang bahay. Publication, n. [pablikcion] Publicacion, edicion. Paghahayag, pagtatanyag. Publicist, n. [pblicist] Publicista. Mnunulat marunong ng pamamalakad sa bayan. Publicity, n. [pbliciti] Publicidad. Pagkahayag, pagkatanyag. Publish, v. [pablish] Publicar. Maghayag, mgtanyag, mag-ulat. Pucker, n. [pker] Pliegue. Pileges, kulubt, kunt. Pucker, v. [pker] Arrugar, hacer pliegues. Mamileges, mangulubt, mangunt. Puddle, n. [padl] Lodazal, cenagal. Putik, lamw, lumbak. Puddle, v. [padl] Enlodar; enturbiar el agua con lodo. Papagputikin; labukawin. Pudicity, n. [piudsiti] Pudor, modestia. Hinhn hinahon, bait. Puerile, adj. [pieril] Pueril. Parang bat, tila bat. Puerility, n. [piuerliti] Puerilidad. Kalagayang bat. Puff, n. [paf] Resoplido, bufido, soplo. Hihip ng hangin. Puff, v. [paf]

. 961 1313

29.01.2012 16:27

Hinchar, inflar llenar alguna cosa de aire. Papintugin, punuin ng hangin. Pugilism, n. [pidchilizm] Pugilismo pugilato. Suntukan, babag. Pugilist, n. [pidchilist] Pgil. Mnununtok, marunong manuntok. Pugnacious, adj. [pugncios] Pugnaz, belicoso. Palaaway, mapagbasag-ulo, basag-ulero. Pug-nose, n. [pugnz] Nariz chata. Char t, ilong na chart. Puke, n. [piuk] Vomitivo. Pangpasuka. Puke, v. [piuk] Vomitar. Sumuka, magsuk. Pule, v. [piul] Piar; gemir. Sumyp; humibik, dumaing. Puling, n. [piling] Gemido. Hibik, dang. Pull, n. [pul] Tirn, estiron. Hila, batak, baltk, biwas. Pull, v. [pul] Tirar, atraer hcia s con violencia; arrancar; coger. Humila, bumatak, bumaltak, bumiwas. Pullet, n. [plet] Polla. Dumalaga, mank. Pulley, n. [pli] Polea, garrucha. Kal. Pulmonary, adj. [pulmneri] Pulmonico. Nauukol sa bag.

. 962 1313

29.01.2012 16:27

Pulmonic = Pulmonary. Pulpit, n. [plpit] Plpito. Plpito, tyuan ng nagsesermon. Pulsate, v. [plset] Pulsar, latir. Tumibok. Pulsation, n. [pulscion] Pulsacion, latido. Tibok, kibt kab, kutg. Pulse, n. [pls] Pulso. Puls, tibok. Pulse, v. [pls] Pulsar. Pumuls. Pulverization, n. [pulverizcion] Pulverizacion. Pagdurog, pagdikdik. Pulverize, v. [plveraiz] Pulverizar. Dumurog, dumikdik. Pump, n. [pamp] Bomba. Bomba. Pumpkin, n. [pmpkin] Calabaza. Kalabasa. Pun, n. [pan] Equvoco, chiste. Bugtong, sist. Punch, n. [panch] Punzn; ponche. Pangdur, pangsurot, pangbutas; ponche. Punch, v. [panch] Punzar, horadar con punzon. Umulos, sumundot, dumur , bumutas. Puncheon, n. [pnchin] Punzon. Pangbutas.

. 963 1313

29.01.2012 16:27

Punctual, adj. [pnctiual] Puntual, exacto. Ganap sa oras, maagap. Punctuality, n. [punctiuliti] Puntualidad, exactitud. Kaganapan, kaagapan. Puncture, n. [pnctiur] Puntura. Dur, saksak, sugat. Pungency, n. [pndchensi] Acrimonia, picante. Anghang, saklap, askad. Pungent, adj. [pndchent] Picante, mordaz, spero. Maanghang, masaklap, maaskad. Punish, v. [pansh] Castigar, penar. Parusahan, papagdusahin. Punishable, adj. [panshabl] Punible. Maparurusahan. Punishment, n. [pnishment] Castigo, pena. Parusa, dusa. Punster, n. [pnster] Jugador de vocablos, dichero. Sistidor, palabir . Punter, n. [pnter] El que apunta pone dinero las cartas en ciertos juegos. Mnanay sa sugal. Puny, adj. [pini] Dbil, pequeo. Mahin, munt. Pup, n. [pap] Cachorrillo, cachorrito. Tuta. Pupil, n. [pipil] Discpulo. Alagad, nag-aral. Pupilage, n. [pipiledch] Pupilaje.

. 964 1313

29.01.2012 16:27

Paninirahan sa mga bahay na pnuluyanan. Puppet, n. [ppet] Ttere, mueco. Manyik. Puppy, n. [ppi] Cachorro. Tuta. Purblind, adj. [prblaind] Miope, corto de vista. Slipin, malab ang mat. Purchase, n. [parchs] Compra. Pamimil. Purchase, v. [parchs] Comprar, mercar. Mamil. Purchaser, n. [prcheser] Comprador. Mmimili. Pure, adj. [piur] Puro, limpio; casto. Taganas, pulos, dalisay, wagas, malinis. Purgation, n. [purgucion] Purgacion. Pagpurg. Purgative, adj. [prgativ] Purgativo, purgante. Purga, nakapupurg. Purgatory, n. [prgatori] Purgatorio. Purgatoryo. Purge, n. [purdch] Purga. Purg. Purge, v. [purdch] Purgar, purificar, limpiar. Purgahn, linisin. Purification, n. [piurifikcion] Purificacion. Paglilinis. Purify, v. [pirifay]

. 965 1313

29.01.2012 16:27

Purificar, limpiar. Linisin; maglinis. Purity, n. [piriti] Pureza; castidad, limpieza. Kawagasan, kadalisayan; kalinisan. Purl, n. [parl] Murmullo. Lagaslas [ng batis]. Purlieu, n. [prliu] Comarca; lmite, lindero. Nayon, pook; hanggan, hangganan. Purlin, n. [prlin] Viga. Anamn. Purloin, v. [parlin] Hurtar, robar. Umumt, magnakaw. Purple, adj. [parpl] Purpreo. Mapul. Purple, n. [parpl] Prpura. Damit na kulay pulang-dug. Purport, n. [prport] Designio; sentido, tenor de algun escrito. Bant, panukal; kahulugan. Purport, v. [prport] Significar; designar. Magkahulugan; magtalag, magtakd. Purpose, n. [prpos] Intencion, designio, proyecto. Nas, nais, hak, panukal, bant, hangad. Purpose, v. [prpos] Proponer, formar una resolucion. Magpalagy, magmungkah. Purse, n. [pars] Bolsa. Buls, supot. Purse, v. [pars] Embolsar. Ipamulsa.

. 966 1313

29.01.2012 16:27

Purse-proud, adj. [pars-praud] Plutocrtico, dcese del que tiene mucho orgullo por ser rico. Palal, [dahil sa kayamanan]. Pursuance, n. [parsians] Prosecucion, continuacion. Pagkakasunod. Pursuant, adj. [parsiant] Hecho en consecuencia de alguna cosa. Alinsunod, ayon. Pursue, v. [parsi] Perseguir; seguir, acusar. Humabol, mamuntot, manund. Pursuit, n. [parsit] Perseguimiento, persecucion. Habol, paghabol. Pursy, adj. [prsi] Asmtico. Hkain. Purulent, adj. [pirulent] Purulento. Nagnanan, may nan. Purvey, v. [parv] Proveer, abastecer, suministrar. Magtaan, maghand, magbaon, magbigay. Purview, n. [prviu] Condicion, estipulacion. Kyarian, ksunduan. Pus, n. [pus] Pus, materia ptrida de las lceras, etc.. Nan. Push, n. [push] Empujon, esfuerzo. Tulak, tabig, sagas. Push, v. [push] Empujar, estrechar, impeler con fuerza hcia adelante. Manulak, manabig, rumagas, managas. Pushing, adj. [pshing] Emprendedor. Mapagsimul. Pusillanimity, n. [piusilanmiti] Pusilanimidad, timidez excesiva.

. 967 1313

29.01.2012 16:27

Kadwagn, katakutan, kadunguan. Pusillanimous, adj [pisilanims] Pusilnime, cobarde. Dwag, dung. Puss, n. [pus] Voz de cario para el gato. Ming, tawag sa pus. Pussy = Puss. Pustule, n. [pstiul] Pstula, grano. Bukol. Put, v. [put] Poner, colocar. Maglagay, maglapag. Putrefaction, n. [piutrfaccion] Putrefaccion, corrupcion. Pagkabulok, pagkasir. Putrefy, v. [pitrifai] Pudrir, pudrirse. Mabulok, masir . Putrid, adj. [pitrid] Podrido, corrompido. Bulk, sir . Putridity, n. [piutrditi] Pudredumbre. Kabulukan. Puzzle, n. [pazl] Embarazo, embrollo; perplejidad. Sagabal, kapansanan; kaguluhan ng isip. Puzzle, n. [pazl] Acertijo, enigma. Panglito; bugtong, bugtungan. Puzzle, v. [pazl] Embrollar, enredar, confundir. Manggul, manglito, lumito, lumigalig. Pygmy, n. [pgmi] Pigmeo. Pandak, unano, pinineo. Pyre, n. [pir] Pira, hoguera. Sig.

. 968 1313

29.01.2012 16:27

Pyromancy, n. [piromansi] Piromancia. Panghuhul sa pamamagitan ng apoy. Pyrotechny, n. [protecni] Pirotecnia. Karunungan sa mga kwites. Python, n. [pzon] Pitn. Saw. Pyx, n. [pics] Pxide, copn. Munting kaha na sisidlan; ang kupon na pinaglalagakan ng Santsimo Sakramento.

Q
Quack, n. [cuc] Curandero. Manggagamot na d nag-aral, arbularyo. Quack, v. [cuc] Graznar como un pato. Humuning parang pato itik. Quackery, n. [cukeri] Charlatanera, habladura. Satst, kahig ng salitaan, tabl. Quadragesima, n. [cuodrajsima] Cuadragsima. Kurism. Quadragesimal, adj. [cuodrajsimal] Cuadragesimal. Ikaapat na p; nauukol sa kurism. Quadrangle, n. [cudrangl] Cuadrngulo. Ang may apat na sulok panulukan. Quadrate, adj. [cudret] Cuadro, cuadrado. Parisukat. Quadratic, adj. [cuodrtic]

. 969 1313

29.01.2012 16:27

Lo que pertenece al cuadro cuadrado. Nauukol sa parisukat. Quadrennial, adj. [cuodrnial] Cuadrienal; lo que sucede una vez cada cuatro aos. Ang bawat ikaapat na tan. Quadrilateral, adj. [cuodrilteral] Cuadriltero. Aapating gilid at panulukan. Quadrille, n. [cadrl] Contradanza, rigodon. Rigodon. Quadroon, n. [cuodrn] Cuartern. Ang ikapat na bahagi ng anoman. Quadruped, n. [cudriuped] Cuadrpedo. May apat na paa. Quadruple, adj. [cudriupl] Cudruplo. Makaapat na ibayo doble. Quadruplicate, v. [cuodripliket] Cuadruplicar. Papag-apating ibayo doble. Quaff, v. [cuaf] Beber grandes tragos. Lumagok. Quagmire, n. [cugmair] Tremedal. Lumbak. Quaggy, adj. [cugui] Pantanoso. Malat, malabn. Quail, n. [cuel] Codorniz. Pug. Quaint, adj. [cuent] Pulido, exquisito. Mainam, maigi. Quake, v. [cuec] Temblar, tiritar. Manging, mangaligkg, mangaykay, mangatal.

. 970 1313

29.01.2012 16:27

Quaker, n. [cuker] Cucaro. Kukaro [isang pangkating protestante]. Qualification, n. [cuolifikcion] Calificacion. Pag-ur ; sur ; buti sam. Qualify, v. [culifai] Calificar. Uriin; suriin. Quality, n. [culiti] Calidad, la propiedad natural de una cosa. Kalidad, ur, likas. Qualm, n. [cuam] Desfallecimiento, desmayo. Panglulupaypay, panglulum. Qualmish, adj. [cumish] Desfallecido, lnguido. Lupaypay, lum. Quandary, n. [cunderi] Incertidumbre, duda. Agam-agam, pag-aalangn. Quantity, n. [cuntiti] Cantidad. Dami. Quarantine, n. [cuorantn] Cuarentena. Kwarentenas. Quarrel, n. [currel] Quimera, pendencia, ria. Basag-ulo, babag, away, kalitan, kgalitan. Quarrel, v. [currel] Reir, pelear. Makipagbasag-ulo, makipag-away, makipagbabg. Quarrelsome, adj. [currelsam] Pendenciero, quimerista. Palaaway, mapagbasag-ulo. Quarry, n. [curri] Cantera, el sitio de donde se saca piedra para labrar. Tbagan. Quarryman, n. [curriman] Cavador de cantera.

. 971 1313

29.01.2012 16:27

Mninibag ng bat. Quarter, n. [curter] Cuarto; trimestre; cuartel. Ikapat na bahagi, labing limang minuto; bawat tatlong bwan; kwartel. Quarter, v. [curter] Cuartear; acuartelar. Apatn, papag-apatin; ikwartel. Quarterly, adv. [curterli] Lo que se hace cada tres meses, trimestralmente. Twing ikatlong bwan. Quartet, n. [curtet] Cuarteto. Kwarteto binubu ng apat na magkakatugmang mnunugtog, pagtutugmaan ng apat. Quash, v. [cuosh] Fracasar, anular, invalidar, derrogar. Pinsalain, hadlangn, pawaln ng kabuluhn. Quaver, v. [cuver] Gorgoritear, trinar. Patiningin ang tinig. Quay, n. [cuey] Muelle. Mwelye, daungn. Quean, n. [cuin] Mujercilla, ramera. Masamang babae; patutot. Queasy, adj. [cuzi] Nauseabundo, fastidioso. Nakaaalibadbad, nakayayamot. Queen, n. [cuin] Reyna. Reyna, haring babae, asawa ng har. Queer, adj. [cuir] Raro, extrao, ridculo, extravagante. Katw, kakatw, kaiba. Quell, v. [cuel] Subyugar, abrumar, postrar. Pasukuin, suplin, daigin, talunin, pangayupapain. Quench, v. [cuench] Apagar, matar la lumbre, extinguir. Pumatay [ng ilaw, apoy sunog].

. 972 1313

29.01.2012 16:27

Querist, n. [curist] Inquisidor, preguntador. Tagasiyasat, tagatanong, palatanong. Querulous, adj. [curiuls] Querelloso. Mapagsakdal, mapagsumbong. Query, n. [curi] Cuestin, pregunta. Tanng. Query, v. [curi] Preguntar. Magtanong, tumanong. Quest, n. [cuest] Pesquisa, inquisicion. Paniniyasat, pananaliksik, pag-uusig, paghanap. Question, n. [custion] Cuestion, interrogacion. Bagay, asunto, tanong. Questionable, adj. [cueschnabl] Cuestionable, problematico, sospechoso. Nakapag-aalinlangan, nakapaghihinal. Questioner, n. [cuschoner] Inquiridor, pregunton. Mapagsiyasat, palatanng. Quibble, n. [cubl] Juguete de vocablos. Palisipan. Quick, adj. [cuic] Veloz, lijero, pronto. Madal, matulin, maliks. Quicken, v. [cukn] Acelerar, urgir. Papagmadaliin, papagmaliksihn. Quicklime, n. [cuclaim] Cal viva. Apog. Quickly, adv. [cukli] Con presteza. Dal. Quicksilver, n. [cucsilver] Azogue, mercurio.

. 973 1313

29.01.2012 16:27

Asoge. Quick-witted, adj. [cuc-uitted] Perspicaz. Matalin. Quid, n. [cuid] Pedazo de tabaco que mascan los marineros. Putol na maskada. Quiescent, adj. [cuaisent] Quieto, descansado. Tahimik, tiwasay, timaw. Quiet, adj. [cuit] Quieto, tranquilo. Tahimik, walang imk, walang kib. Quietness, n. [cuitnes] Quietud, sociego. Katahimikan, kapahingahan. Quietude = Quietness. Quill, n. [cuil] Pluma [para escribir]. Pakpak [na panulat]. Quilt, n. [cuilt] Colcha. Kulchn. Quinine, n. [cuinin] Quinina. Kinina [gamot]. Quinquennial, adj. [cuincunial] Lo que sucede una vez en cinco aos. Twing ikalimang tan. Quincy, n. [cunzi] Angina. Anhina [sakt na pamamag ng lalamunan]. Quintal, n. [cuntal] Quintal. Kintal sangdaang libra. Quintet, n. [cuntet] Quinteto. Kinteto binubu ng limang mnunugtog na magkakatugm. Quintuple, adj. [cuntiupl] Quntuplo. Maklima.

. 974 1313

29.01.2012 16:27

Quip, n. [cup] Sarcasmo. Tuy, uym. Quip, v. [cup] Zaherir, satirizar. Tumuy, manuy, umuym. Quire, n. [cuir] Coro; mano de papel. Koro; manilya dalawang put apat na tiklop na papel. Quirk, n. [cuerc] Pulla, expresion aguda y picante. Tungayaw, dust. Quit, v. [cuit] Descargar una persona de alguna obligacion, libertar. Palayain, pabayaan. Quite, adv. [cuit] Totalmente, enteramente. Paw, lubos, pulos, ganp. Quits, int. [cuits] En paz!. Tapus na! Quittance, n. [cutans] Finiquito, desempeo; pago; recompensa. Katusan, kabayaran. Quiver, n. [cuver] Aljaba. Sisidlan ng pan. Quiver, v. [cuver] Temblar, estremecerse. Manginig, mangilabot. Quiz, v. [cuz] Burlar, chulear. Magbir , manuks. Quoit, n. [cuit] Tejo. Bibinga. Quondam, adj. [cundam] Antiguo. Dati, lum. Quorum, n. [curum] Nmero competente.

. 975 1313

29.01.2012 16:27

Sapt na bilang. Quota, n. [cuta] Cuota. Kwota, ukol na hulog [sa pamimilak,] abuloy, ambag. Quote, v. [cuot] Citar. Banggitin ang sinalit ng ib, tumukoy. Quotation, n. [cuotcion] Citacion, cita. Banggit, tukoy. Quotidian, adj. [cuotdian] Cotidiano. Araw-araw. Quoting, n. [cuting] Citacion. Pagtukoy, pagbanggit.

R
R, [ar] R (ere). R (ra). Rabbet, n. [rbet] Ranura. Agpang na salaysay. Rabbi, n. [rbi] Rab, rabino. Gur. Rabbit, n. [rbit] Conejo. Koneho. Rabble, n. [rabl] Gentuza, canalluza. Bunton ng tao, kulumpon, umpukan. Rabid, adj. [rabid] Rabioso, feroz. Mapusok, mabangs. Race, n. [rez]

. 976 1313

29.01.2012 16:27

Raza; casta; carrera. Lah; angkan; unahn, ptulinan, karera. Race, v. [rez] Correr con mucha lijereza. Kumarimot, tumakb ng matulin. Racer, n. [rser] Caballo de carrera. Kabayong pangkarera. Racing, n. [rsing] Carrera de caballos. Karrera ng kabayo, ptulinan ng kabayo. Rack, n. [rac] Tormento, dolor; rueca; pesebre. Pahirap, hirap; sudlan, panghabi, habihn; kakann ng hayop, psabsaban. Rack, v. [rac] Atormentar, afligir. Pahirapan, pasakitan. Racket, n. [rket] Raqueta; baraunda, confusion. Raketa panghampas ng bola; gul, kagul, kaingay. Rackety, adj. [rketi] Ruidoso, bullicioso. Maingay, maalingawngaw. Racy, adj. [rsi] Rancio. Maant. Radiance, n. [rdians] Brillo, esplendor. Ningning, kintab, kislap, kisap. Radiant, adj. [rdiant] Radiante, brillante, resplandeciente. Maningning, makintab, makislap, maliwanag. Radiate, v. [rdiet] Centellear, relumbrar, echar rayos. Kumislap, kumisap. Radiation, n. [radicion] Radiacion. Sinag, sikat. Radical, adj. [rdical] Radical, primitivo. Nauukol sa ugat pinanggalingan.

. 977 1313

29.01.2012 16:27

Radish, n. [rdish] Rbano. Labans. Radius, n. [rdis] Radio, semidiametro. Guhit na mul sa gitn hanggang sa gilid ng bilog. Raffle, n. [rafl] Rifa. Ripa, spalarang lar . Raffle, v. [rafl] Rifar. Magripa, magsapalaran. Raft, n. [raft] Balsa, almadia. Bals. Rafter, n. [rfter] Viga. Tahilan. Rag, n. [rag] Trapo, andrajo. Basahan, pamunas. Ragged, n. [rgued] Andrajoso, trapiento. Limahd, gulagulanit. Rage, n. [redch] Rabia, ira, enojo. Poot, pag-iinit, galit. Rage, v. [redch] Rabiar, enojarse, encolerizarse. Mapoot, mag-init, magalit. Ragmuffin, n. [ragmfin] Andrajo, mendigo, pordiosero. Limahd; pulubi. Raid, n. [red] Invasion. Paglusob, pagsalakay. Raider, n. [rder] Merodeador. Mnanalalakay. Rail, n. [rel] Rail, carril de los caminos de hierro; baranda, antepecho.

. 978 1313

29.01.2012 16:27

Riles, daang bakal; barandilya, palababahan. Rail, v. [rel] Cercar con balaustradas; injuriar. Hadlangan; tumungayaw, lumait. Railer, n. [rler] Maldiciente, murmurador. Palatungayaw, manglalait. Railroad, n. [rlrod] Ferrocarril. Tren. Railway = Railroad. Raiment, n. [rment] Ropa, vestido. Pamit, kasuutan. Rain, n. [ren] Lluvia. Ulan. Rain, v. [ren] Llover. Umulan. Rainbow, n. [rnbo] Arco ris. Bahag-har . Rainy, adj. [rni] Lluvioso. Mauln. Rainy season, n. [rni sisn] Estacion de lluvias. Taguln. Raise, v. [res] Levantar, alzar; elevar, promover, ensalzar. Magtaas, bumuhat; ibangon, itaas; ibuny, itanghal. Raisin, n. [rezn] Pasa, la uva seca. Pasas. Rake, n. [rek] Rastro, rastrillo. Kalaykay, pangalahig, pangalaykay. Rake, v. [rek] Rastrillar, recoger con rastrillo. Kumalaykay, kalahigin ng kalaykay.

. 979 1313

29.01.2012 16:27

Rally, v. [rli] Reunir, replegar; ridiculizar, burlarse de alguno. Tumipon, pumisan; hiyain, tawanan. Ram, n. [ram] Morueco, carnero padre. Tupang lalake. Ram, v. [ram] Impeler con violencia. Manulak. Ramble, n. [rambl] Correra. Pananalakay. Ramble, v. [rambl] Vagar, andar ocioso. Magpagalagal, tumang, lumaboy. Ramification, n. [ramifikcion] Ramificacion. Pagsasang. Ramify, v. [rmifai] Ramificar. Pagsangahin; magsang. Ramish, adj. [rmish] Lo que huele chotuno. Malans. Rammer, n. [rmer] La baqueta de fusil. Baketa ng barl. Rampant, adj. [rmpant] Exuberante; rampante. Makars, malikot. Rampart, n. [rmpart] Muralla. Kut. Ramrod, n. [rmrod] Baqueta. Baketa. Ranch, v. [ranch] Torcer, dislocar. Ilihis, ilisy. Rancid, adj. [rnsid] Rancio.

. 980 1313

29.01.2012 16:27

Maant. Rancidity, n. [ransditi] Rancidez. Ant. Rancor, n. [rnkor] Rencor, encono, tirria. Galit, poot; sam ng loob, pagtatanim. Random, n. [rndom] Desatino, desacierto; ventura, casualidad. Ligaw, suling; pagkakataon. Range, n. [randch] Fila, hilera, linea, clase, orden. Hany; lagay, tay, ur , taas, ayos. Ranger, v. [rndcher] Colocar; colocarse, ordenar. Maghanay; humanay; mag-ayos, umayos. Ranger, n. [rndcher] Guarda mayor de bosque. Bantay-gubat ng pmahalaan. Rank, adj. [rank] Lozano, exuberante, frtil; rancio, ftido. Malag, mayabong, matab; maantot, mabah. Rank, n. [rank] Fila, hilera; orden, calidad, grado de dignidad. Hany, ayos; ur, pagkaginoo. Rankle, v. [rankl] Enconarse, irritarse, inflamarse. Mag-init, mapot, magalit; magnaknak. Ransack, v. [rnsac] Saquear, pillar; escudriar, rebuscar. Mangloob, maniil; saliksikin, siyasatin. Ransom, n. [ransom] Rescate. Tubos. Ransom, v. [ransom] Rescatar. Tumubs. Rant, v. [rant] Decir disparates. Magsalit ng kalaswaan. Ranter, n. [rnter]

. 981 1313

29.01.2012 16:27

Pedante, pomposo. Maingay, bngangaan. Rap, n. [rap] Golpe ligero y vivo. Tuktok. Rap, v. [rap] Golpear. Tumuktok. Rapacious, adj. [repcis] Rapaz. Mang-uumit, magnanakaw. Rapacity, n. [rapsiti] Rapacidad. Pang-uumit. Rape, n. [rp] Fuerza, estupro. Pangdadahas, panggagahas, pagtataann ng babae. Rapid, adj. [rpid] Rpido, veloz. Mabils, matulin, maliks, madal. Rapidity, n. [rapditi] Rpidez, velocidad, prontitud. Bils, tulin, liks, dal. Rapidness = Rapidity. Rapier, n. [rpier] Espadn, florete. Sandata, tabk. Rapine, n. [rpin] Rapia; robo. Dagit, nakaw. Rapture, n. [rptiur] Rapto; pasmo, xtasis. Pagtataann [ng babae], pagnanakaw; pagkakamanga. Rapturous, adj. [rpchers] Maravilloso, pasmoso. Kagilagilals, kamangamanga. Rare, adj. [rer] Raro, escaso. Bihir , madalang. Rarefaction, n. [rarifccion] Rarefaccion.

. 982 1313

29.01.2012 16:27

Kalabnawan. Rarify, v. [rrifai] Rarificar. Buhaghagn. Rarity, n. [rriti] Raridad, rareza. Katangian, kadalangan. Rascal, n. [rscal] Pcaro, bribon. Tampalasan, palamara, malikot. Rase, v. [rez] Raer, borrar. Pawiin, burahin. Rash, adj. [rash] Arrojado, precipitado. Padalosdalos, pabiglbigl. Rash, n. [rash] Roncha, sarpullino. Bungang-araw. Rasher, n. [rsher] Lonja. Hiw. Rashness, n. [rshnes] Temeridad; audacia. Daluhong, sagas; kapangahasan. Rasp, n. [rasp] Raspador; escofina. Pangkatkat; kikil. Rasp, v. [rasp] Raspar; escofinar. Kumatkat; kumikil. Rasure, n. [rsiur] Raspadura, raedura. Katkat. Rat, n. [rat] Rata. Dag. Rate, n. [ret] Tasa, precio, valor; clase, orden. Tasa, halag; ur , ayos. Rate, v. [ret]

. 983 1313

29.01.2012 16:27

Tasar, apreciar, valuar; regaar. Tasahan, halagahan; magalit. Rather, adv. [rdzer] De mejor gana, ms bien antes. Subal, bago. Ratification, n. [ratifikcion] Ratificacion, aprobacion. Patibay, tibay. Ratify, v. [rtifai] Ratificar. Pagtibayin, papagtibayin. Ration, n. [rcion] Racion. Rasyon, kaukulng bahagi, pagkain. Rational, adj. [rcional] Racional, razonable. May matwid, may katwiran, matwd. Rationality, n. [racionliti] Racionalidad. Pagkaayon sa katwiran. Rattan, n. [ratn] Rotn. Yantok, uwy. Ratteen, n. [ratn] Ratina. Isang ur ng kayo. Rattle, n. [ratl] Rechino, zumbido. Lagitk, kalats. Ravage, n. [rvedch] Saqueo; destrozo. Pangloloob, kasiraan. Ravage, v. [rvedch] Saquear, pillar; destruir. Mangloob, maniil; manir . Rave, v. [rev] Delirar, enfurecerse. Mahibang, mapoot, maginit. Ravel, v. [ravl] Enredar, enmaraar; deshilachar, embrollar. Magul, magust, manutnot.

. 984 1313

29.01.2012 16:27

Raven, n. [revn] Cuervo. Uwk. Ravenous, adj. [rvnes] Voraz, tragon. Mangdadagit, mnanakmal, matakaw. Ravine, n. [rvin] Barranca. Tibag; talabs. Ravish, v. [rvish] Estuprar; arrebatar. Magtaanan [ng babae], manggahas; mang-agaw. Ravisher, n. [rvisher] Estuprador, forzador. Ang nagtaanan [ng babae], mangdadahas, manggagahas. Ravishment, n. [rvishment] Estupro, rapto; fuerza. Pagtataanan [ng babae], panggagahas, pangdadahas. Raw, adj. [ro] Crudo; dcese de la carne viva. Hilaw, bubt; sariw. Rawboned, adj. [r-bond] Huesudo, membrudo. Payt, nangangalirang. Rawness, n. [rnes] Crudeza. Kabubutn, kahilawan. Ray, n. [re] Rayo [de luz]. Sinag, liwayway. Rayless, adj. [rles] Sin brillo. Walang ningning. Raze, v. [rez] Arrasar, extirpar; borrar. Lipulin, pawiin, utasn; burahn. Razor, n. [rzor] Navaja. Labaha. Reach, n. [rich] Alcance.

. 985 1313

29.01.2012 16:27

Abt, kaya. Reach, v. [rich] Alcanzar, llegar hasta; alargar, extender. Umbot, sumapit; mag-abt. React, v. [rict] Rechazar; obrar recprocamente. Paglabanan. Read, v. [rid] Leer. Bumasa. Readable, adj. [rdibl] Legible. Nababasa. Reader, n. [rder] Lector. Mangbabasa. Readily, adv. [rdili] Prontamente, luego. Agd, karakaraka. Reading, n. [rding] Lectura. Pagbasa; babasahn. Ready, adj. [rdi] Listo, pronto. Maagap, hand. Real, adj. [ral] Real, verdadero. Tunay, totoo. Reality, n. [riliti] Realidad. Katunayan, katotohanan. Realization, n. [rializcion] Realizacion. Pagsasagaw. Realize, v. [ralaiz] Realizar, efectuar. Isagaw, gawn, ganapn. Really, adv. [rli] Realmente, verdaderamente. Tunay ng, totoo ng. Realm, n. [rilm]

. 986 1313

29.01.2012 16:27

Reyno. Kaharian. Ream, n. [rim] Resma. Resma. Reanimate, v. [rinimet] Reanimar. Buhayin ang loob, buhayin. Reap, v. [rip] Segar, hacer el agosto. Umani, gumapas. Reaper, n. [rper] Segador. Mang-aani, manggagapas. Reaping-hook, n [rping-juk] Hoz. Karit, lilik. Reappear, v. [riapr] Parecer de nuevo. Mulng lumitaw, muling sumipot, muling pakita. Rear, v. [rr] Levantar, alzar. Ibangon, itaas, alsahn. Rearguard, n. [rrgard] Retaguardia. Bantay sa hulihn. Reason, n. [rizn] Razon; causa, fundamento, motivo. Katwiran; sangh, dahilan. Reason, v. [rizn] Razonar, raciocinar, disputar, discutir. Magmatwid, mangatwiran, makipagtalo. Reasonable, adj. [rzonabl] Razonable. May katwiran, na sa katwiran. Reasoning, n. [rzoning] Raciocinio. Pagmamatwid, pangangatwiran. Rebel, v. [ribl] Rebelarse, sublevarse, alzarse. Manghimagsik, mag-als.

. 987 1313

29.01.2012 16:27

Rebellion, n. [riblion] Rebelion, revuelta, sublevacion. Panghihimagsik, hmagsikan pag-aals. Rebellious, adj. [riblis] Rebelde. Mapanghimagsik, ang nanghihimagsik. Rebound, v. [ribund] Repercutir; rechazar. Umudlot, umurong; tumangg, umayaw. Rebuff, n. [ribf] Repercusion; denegacion. Udlot, urong; tangg, pag-ayaw. Rebuff, v. [ribf] Rechazar. Umayaw, tumangg. Rebuild, v. [ribld] Reedificar. Muling itay gawn. Rebuke, n. [ribik] Reprensin. Saway. Rebuke, v. [ribik] Reprender. Sumaway; sawayn, pangusapan. Rebus, n. [rbas] Acertijo. Bugtong, bugtungan. Rebut, v. [ribt] Repercutir, volver atrs. Umurong. Recall, v. [ricl] Revocar, anular. Baguhin, bawiin, alisan ng bis. Recant, v. [ricnt] Retractarse, desdecirse. Magbalik-loob, tumalikwas; talikdan. Recantation, n. [recantcion] Retractacion. Pagbabalik-loob, pagtalikws. Recapacitate, v. [rikepsitet] Recapacitar.

. 988 1313

29.01.2012 16:27

Magbulay, magdilidil. Recede, v. [ricd] Retroceder, desistir. Umurong, itigil. Receipt, n. [rict] Recibo. Pagkatanggap, recibo. Receivable, adj. [risvabl] Admisible. Matatanggap, tinatanggap. Receive, v. [ricv] Recibir, aceptar, admitir. Tumanggap, sumahod; tanggapin, sahurin. Recent, adj. [rsent] Reciente, nuevo, fresco. Kapangyayari, kayayar , bago, sariw. Receptacle, n. [ricptacl] Receptculo. Sisidln ng sukal, kasangkapang panahod. Reception, n. [ricpcion] Recepcion, acogida. Pagtanggap, pagsalubong. Recess, n. [rses] Retiro, alejamiento. Pagligpt, pag-ilag. Recession, n. [riscion] Retirada. Pag-urong. Recipe, n. [rsipi] Rcipe receta de mdico. Reseta, hatol. Recipient, adj. & n. [rispient] Recipiente. Tagatanggap, ang tumatanggap. Reciprocal, adj. [risprocal] Recproco, mutuo. Magkatugmaan, magkatugunan magkalaban ang dalawa magkbil. Reciprocate, v. [risproket] Reciprocar. Pagtugunn ang dalawang bagay.

. 989 1313

29.01.2012 16:27

Reciprocity, n. [risiprsiti] Reciprocidad. Pagkakatugmaan pagkakatugunan. Recital, n. [risital] Recitacion. Salaysay, pananalaysay. Recitation, n. [risitcion] Recitacion. Salaysay, pananalaysay. Recite, v. [risit] Recitar, referir, narrar. Manalaysy. Reck, v. [rec] Cuidar. Mag-ingat, mabahal. Reckless, adj. [rcles] Descuidado, indiferente. Pabay, walang bahal, walang ingat. Reckon, v. [recn] Contar, numerar, calcular. Bumilang, kumwent, tumuus. Reckoning, n. [rconing] Cuenta, calculacion. Bilang, kwenta, kur, katuusan. Reclaim, v. [reclm] Reclamar; reformar, corregir. Tumutol, magsumbong; baguhin, ayusin. Recline, v. [reclin] Reclinar, recostarse. Sumandal, humilig. Recluse, adj. [riclis] Recluso, encerrado, oculto, retirado. Nakukulong, napipiit, ntatag. Recluse, n. [riclis] Persona retirada del mundo. Taong hiwalay sa kapw. Recognition, n. [recogncion] Reconocimiento, recuerdo. Pagkakilala, paghakalat, pagkalala. Recognize, v. [rcognaiz] Reconocer.

. 990 1313

29.01.2012 16:27

Kumilala; humalat, kilalanin. Recoil, v. [ricil] Recular, retroceder. Umudlot, umurong. Recollect, v. [recolct] Acordarse; recoger. Alalahanin; tipunin, singilin. Recollection, n. [recolccion] Memoria, recuerdo, reminiscencia. Alaala, alala, pag-alala. Recommence, v. [ricomns] Empezar de nuevo. Pasimulan ul. Recommend, v. [recomnd] Recomendar, encomendar. Ipagtagubilin, ipagbilin, ipakisuy. Recommendation, n. [recomendcion] Recomendacion. Tagubilin, pakisuy. Recommendatory, adj. [recomndetori] Recomendatorio. Maipagtatagubilin, maipakikisuy. Recompense, n. [rcompens] Recompensa; indemnizacion. Gant, kagantihan; bayad, upa, kabayaran. Recompense, v. [rcompens] Recompensar, satisfacer. Gantihin, bayaran, upahan, pagbayaran. Recompose, v. [ricompz] Volver componer. Mulng husayin. Reconcile, v. [rconsail] Reconciliar. Makipagkasund; kasundun. Reconciliation, n. [rconsilicion] Reconciliacion. Pagkakasund. Recondite, adj. [rcondait] Recndito, secreto. Tag, lihim. Reconnoitre, v. [reconiter]

. 991 1313

29.01.2012 16:27

Reconocer. Kilalanin, saliksikin. Reconsider, v. [riconsder] Considerar de nuevo. Dilidiliing mul, bulaying mul, muling isipin. Reconstruct, v. [riconstrct] Reedificar. Itayong mul, gawng mul. Record, n. [rcord] Registro, archivo, anales. Tlaan, tandaan. Record, v. [ricrd] Registrar, recordar. Ital, itand. Recorder, n. [ricrder] Registrador, archivero. Tagapagtal, tagapagtand. Recount, v. [ricunt] Referir, contar de nuevo. Banggitin, salaysayng mul. Recourse, n. [ricrs] Recurso, repeticion; auxilio. Pagbabalik, pag-ulit; pag-dulog, pag-abuloy. Recover, v. [ricver] Recobrar, reparar, rescatar. Mabaw; misaul; bawiin; isaul. Recoverable, adj. [ricverabl] Recuperable. Mababaw. Recovery, n. [ricveri] Mejora, convalecencia. Paggaling, paglakas ng katawan [na galng sa sakt,] paggalng sa sakit. Recreant, adj. [rcriant] Cobarde, pusilnime. Dwag, matatakutn. Recreate, v. [rcriet] Recrear, deleitar, divertir. Maglibang, mag-aliw, magsay. Recreation, n. [ricricion] Recreacion, entretenimiento, diversion, pasatiempo. Lbangan, liwan, pangparaan ng panahon.

. 992 1313

29.01.2012 16:27

Recreative, adj. [rcrietiv] Recreativo, agradable. Nakalilibang, kalugodlugod. Recriminate, v. [ricrminet] Recriminar, acusarse mutuamente. Magsisihn. Recrimination, n. [ricrimincion] Recriminacion. Pagsisisihn. Recruit, n. [ricrit] Recluta. Bagong kawal, kawal na dagdag. Recruit, v. [ricrit] Reclutar. Magdagdag ng kawal. Rectification, n. [rectifikcion] Rectificacion. Pagtutwd. Rectify, v. [rctifai] Rectificar, corregir. Itwid, twirin, husayin. Rectilineal, adj. [rectilnial] Rectilneo. Matwid na guhit. Rectitude, n. [rctitiud] Rectitud, derechura. Twid, katwir n. Rector, n. [rctor] Rector. Rector, punong par . Rectorship, n. [rctorship] Rectorado. Pagkarektor. Rectory, n. [rctori] Rectora. Kwanihan ng rektor. Rectum, n. [rctum] Recto. Tumbong. Recumbent, adj. [rikmbent] Recostado, reclinado.

. 993 1313

29.01.2012 16:27

Nakasandal, nakahilig. Recuperate, v. [rikiperet] Recuperar. Mabaw; bumaw; gumalng. Recuperative, adj. [rikiperativ] Recuperativo. Nakababaw. Recur, v. [rikr] Recurrir, acudir. Dumulog, dumal. Recurrence, n. [rikrrens] Retorno, vuelta. Pagbabalik, panunumbalik, pag-ulit. Recurrency = Recurrence. Recurrent, adj. [rikrent] Peridico. Panapanahn, twitw. Recusant, adj. & n. [rikisant] Recusante. Tagatutol, tagaampat. Red, adj. [red] Colorado, rojo, encarnado. Mapul. Red, n. [red] Rojez, el encarnado. Pul, kapulahan, ang mapul. Redden, v. [redn] Teir de color rojo; ponerse encarnado. Papulahin, tinain ng kulay pul; mamul. Reddish, adj. [rdish] Bermejizo, rojizo. Namumul. Redeem, v. [ridm] Redimir, libertar. Tumubos, manubos, magpalay. Redeemer, n. [ridmer] Redentor. Mnunubos. Redemption, n. [ridmpcion] Redencion, rescate. Pagkatubs, katubusan.

. 994 1313

29.01.2012 16:27

Redhot, adj. [rdjot] Candente, ardiente. Mainit, nag-aapy. Redness, n. [rdnes] Bermejura. Kapulahn. Redolence, n. [rdolens] Fragancia, perfume. Bang, kabanguhn. Redolency = Redolence. Redolent, adj. [rdolent] Fragante, oloroso. Mabang. Redouble, v. [ridabl] Reduplicar, redoblar. Papagtikloptiklupin. Redoubtable, adj. [ridutabl] Formidable, terrible. Kasindaksindak, kakilakilabot. Redound, v. [ridund] Resaltar, rebotar, redundar. Lumabis, umapaw, lumag. Redress, n. [ridrs] Reforma, correccion. Pagbabago, paghuhusay, pagtutwid. Redress, v. [ridrs] Enderezar, reformar, corregir. Itwid, baguhin, husayin. Reduce, v. [ridis] Reducir, disminuir, minorar. Pakauntiin, bawasan, awasan, kulangan. Reducible, adj. [ridisibl] Reducible. Mababawasan. Reduction, n. [ridccion] Reduccion. Bawas, aws, pagbabawas. Redundance, n. [ridndans] Redundancia. Kalabisan, kasaganaang lubh.

. 995 1313

29.01.2012 16:27

Redundant, adj. [ridndant] Redundante, superfluo. Malabis. Reed, n. [rid] Caa. Tamb, bkawi, buh. Reduplicate, v. [ridipliket] Reduplicar. Papagdobledoblihin. Reef, v. [rif] Tomar rizos las velas. Tiklupn ang layag. Reek, n. [rik] Humo, vapor. Usok, as, singaw. Reek, v. [rik] Humear, vahear. Umusok, umas, sumingaw. Reel, n. [ril] Aspa; devanadera. Salalak, saklang; ikir n, pang-ikid. Reel, v. [ril] Aspar; hacer eses, vacilar al andar. Magsalalak magsaklang; gumiraygiray. Reelection, n. [riilccion] Reeleccion. Pagkahalal na mul, paghahalal na mul. Reenforce, v. [rienfrs] Reforzar, fortalecer. Dagdagn ng laks, palakasin. Reenforcement, n. [riinfrsment] Refuerzo, nuevo socorro. Pagdaragdag ng laks, bagong saklolo. Reenter, v. [ri-nter] Volver entrar. Mulng pumasok. Re-establish, v. [ri-estblish] Restablecer. Muling itatag. Re-establishment, n. [riestblishment] Restablecimiento, restauracion.

. 996 1313

29.01.2012 16:27

Muling pagkatatag, pagkakapanaul. Refection, n. [rifccion] Refeccin. Pag-ayos. Refer, v. [rifr] Referir, referirse. Bumanggit, banggitn. Referee, n. [refer] Arbitro, arbitrador. Tagahatol. Reference, n. [rferens] Referencia, alusion. Banggit, tukoy. Refine, v. [rifin] Refinar, purificar, pulir. Painamin, linisin, pakinisin, dalisayin. Refinement, n. [rifinment] Refinacin, refinadura. Inam, linis, kinis, kadalisayan. Reflect, v. [riflct] Reflejar; reflexionar, considerar. Manganinag, manalamn; magbulay, magwar. Reflection, n. [riflccion] Refleccion; meditacin. Sinag, silay; pagbubulay, pagwar , pagmumun. Reflective, adj. [riflctiv] Reflexivo. Nanganganinag; nagwawar. Reflex, adj. [rflecs] Reflejo. Anino. Reform, n. [rifrm] Reforma, arreglo. Pagbabago, pag-aayos. Reform, v. [rifrm] Reformar, volver formar. Baguhin. Reformation, n. [reformcion] Reforma. Pagbabago. Reformer, n. [rifrmer]

. 997 1313

29.01.2012 16:27

Reformador. Mangbabago. Refract, v. [rifrct] Refringir. Ihiwid, ilisy. Refraction, n. [rifrccion] Refraccion. Paghihiwd, paglilisy. Refractory, adj. [rifrctori] Refractario; obstinado. Palasuway, matigas ang ulo. Refrain, v. [rifrn] Refrenar, reprimir, refrenarse, abstenerse. Pumigil, hawakan; magpigil ng loob. Refresh, v. [rifrsh] Refrigerar; refrescar. Palamigin, pahingahin; magpalamig. Refreshment, n. [rifrshment] Refresco, alivio. Pagpapalamig; inuming pangpalamig. Refrigerant, adj. [rifrdcherant] Refrigerante. Pangpalamig. Refrigerator, n. [rifrdcheretor] Enfriadera. Sisidlang plamigan, pminggalan ng yelo. Refuge, n. [rfiudch] Refugio, asilo. Kanlungan, silungn, kblihan, ampunan. Refugee, n. [refiudch] Refugiado, emigrado. Nanganganlong, nangingibang bayan. Refulgence, n. [rifuldchens] Refulgencia, claridad, brillantez. Ningning, liwanag, kintab, kislap. Refulgency = Refulgence. Refulgent, adj. [rifldchent] Refulgente, brillante, esplendente. Maningning, makisap, makislap, maliwanag. Refund, v. [rifnd] Restituir, volver pagar.

. 998 1313

29.01.2012 16:27

Isaul, bayaran, palitan. Refusal, n. [rifizal] Negativa, repulsa; desaire. Pag-ayaw, pagtanggi, pahind; paghiy. Refuse, n. [rfius] Desecho, sobra. Tapon, labis, sobra. Refuse, v. [rifis] Negar, rehusar, repulsar, denegar; desairar. Umayaw, tumangg, pahind; humiy. Refutation, n. [refiutcion] Refutacion. Pakikipagtalo, pakikipungyag, tutol. Refute, v. [rifit] Refutar, contradecir. Makipagtalo, tumugon, magmatwid. Regain, v. [rigun] Recobrar, recuperar. Bumaw, bawiin. Regal, adj. [rgal] Real. Nauukol sa har ; parang har . Regale, v. [rigul] Regalar; festejar. Magkaloob, magregalo; magpigng. Regalia, n. [rigulia] Insignias. Tand, sagisag. Regard, n. [rigrd] Consideracin; respeto. Pitagan; galang. Regard, v. [rigrd] Estimar, considerar. Pahalagahan, mahaln; magpitagan. Regardful, adj. [rigrdful] Atento, cuidadoso. Taimtim, taos sa loob, maingat. Regardless, adj. [rigrdles] Descuidado, negligente. Walang bahal, pabay. Regarding, prep. [rigrding]

. 999 1313

29.01.2012 16:27

Concerniente . Tungkol sa. Regency, n. [rdchensi] Regente, gobierno. Paghahar , pamamahal. Regenerate, v. [ridchneret] Regenerado, reengendrado. Lumitaw na mul, sumipot na mul. Regent, adj. & n. [rdchent] Regente. Naghahar , namamahal, nagpupun. Regicide, n. [rdchisaid] Regicida; regicidio. Nakamatay ng har ; pagpatay sa har . Regimen, n. [rdchimen] Rgimen. Pamamalakad ng pmahalaan. Regiment, n. [rdchiment] Regimiento. Hukb, rehimyento. Regimental, adj. [redchimntal] Lo que pertenece un regimiento. Nauukol sa isang hukb rehimyento. Region, n. [rdchen] Region, pas, distrito; comarca. Lalawigan, lupain, pook, nayon, dako. Register, n. [rdchister] Registro. Aklat na tlaan ng mga pangalan. Register, v. [rdchister] Registrar. Ital ang pangalan. Registrar, n. [rdchistrar] Registrador. Tagapagtal ng pangalan. Registration, n. [redchistrcion] Registro, empadronamiento. Pagtatal ng pangalan, pagpapatal ng pangalan. Registry, n. [rdchistri] Asiento, registro. Tlaan ng pangalan, ptalaan ng pangalan.

. 1000 1313

29.01.2012 16:27

Regress, n. [rgres] Regreso, vuelta. Pag-uw, pagbalk. Regressive, adj. [rigrsiv] Retrgrado. Napag-iiwan. Regret, n. [rigrt] Arrepentimiento; pesar, dolor. Pagsisisi; pagdaramdam, sam ng loob. Regret, v. [rigrt] Sentir, tener pena. Damdamin, isam ng loob. Regretful, adj. [rigrtful] Pesaroso. Masam ang loob, nagsisisi. Regular, adj. [rguiular] Regular, ordinario. Karaniwan. Regularity, n. [reguiulriti] Regularidad, mtodo. Ayos, kawastuan. Regulate, v. [rguiulet] Regular, ordenar. Isaayos, ayusin, husayin, iwast. Regulation, n. [reguiulcion] Regulacion, mtodo, reglamento. Ayos, husay, palakad, ptakaran. Rehearsal, n. [rijrsal] Repeticion, recitacion, ensayo. Ulit, pagpapaulit-ulit, pagsasanay. Rehearse, v. [rijrs] Repetir, recitar, repasar, ensayar. Ulitin, ulit-ulitin, sanayin. Reign, n. [ren] Soberana, reinado, reino. Kaharian; paghahar . Reign, v. [ren] Reinar; prevalecer. Maghar ; mamalag. Reimburse, v. [riimbrs] Reembolsar.

. 1001 1313

29.01.2012 16:27

Isaul ang salaping nagugol. Rein, n. [ren] Rienda. Ryenda. Rein, v. [ren] Refrenar, contener. Pigilin. Reinforce, v. [riinfrs] Reforzar. Palakasin, magdagdag ng lakas. Reins, n. [renz] Riones. Bat ng katawn. Reinstate, v. [rinstt] Instalar de nuevo, restablecer. Isaul sa dati, itatag na mul. Re-issue, n. [r-isiu] Nueva edicion. Muling pagkakaulat. Reiterate, v. [riteret] Reiterar. Ulitin, sabihin uli. Reiteration, n. [riitercion] Reiteracion, repeticion. Ulit, pagsasabi ul. Reject, v. [ridchct] Rechazar; desechar, rehusar. Itakwil, iwaks, tanggihan, ayawn. Rejection, n. [ridchccion] La accion de desechar. Pagtatakwil, pagwawaks, pagtangg, pag-ayaw. Rejoice, v. [ridchis] Regocijarse, divertirse. Magalak, matw, magsay. Rejoicing, n. [ridchising] Regocijo, alegra. Galak, kagalakan, tw, katwaan, kasayahan. Rejoin, v. [ridchin] Reunirse. Pumisan ul. Rejoinder, n. [ridchinder]

. 1002 1313

29.01.2012 16:27

Contrarplica. Tutol, tugon. Relapse, n. [rilps] Recaida, reincidencia. Binat; pagkakasalangmul. Relapse, v. [rilps] Recaer; reincidir; repetir. Mabinat; mulng magkasala, umulit. Relate, v. [rilt] Relatar, referir, narrar. Salaysayn, saysaysin. Relation, n. [rilcion] Relacion; parentesco; pariente. Salaysay, pananalaysay; kamag-anakan, kamag-anak, hinlog. Relationship, n. [rilcionship] Parentesco. Pagkakamag-anak, kamag-anakan. Relative, adj. [rlativ] Relativo. Ukol; katugn. Relative, n. [rlativ] Pariente. Hinlog, kamag-anak. Relax, v. [rilcs] Relajar, aflojar. Magpalubay, magpalwag, magpalambot. Relaxation, n. [relacscion] Relajacion, aflojamiento. Lubay, lwag, lambot. Relay, n. [ril] Parada posta. Hint, tigil, pahinga. Release, n. [rils] Libertad, soltura. Lay, pagka-kawal. Release, v. [rils] Soltar, libertar; relajar, eximir, aliviar. Pawaln, palayain; lwagn, gaann. Relegate, v. [rliguet] Desterrar, relegar. Itapon sa ibang lup, idestiero, palayasin.

. 1003 1313

29.01.2012 16:27

Relegation, n. [religucion] Relegacion; destierro. Pagpapalayas, pagtataboy; pagtatapon sa ibang lup, pagdedestierro. Relent, v. [rilnt] Relentecer, ablandarse. Papaglubayin, palambutin, labugin, palatain. Relentless, adj. [rilntles] Empedernido, inflexible, implacable. Matigas, mapagmatigas, walang aw. Relevant, adj. [rlivant] Lo que alivia. Nakagagaan. Reliable, adj. [reliabl] Seguro, digno de confianza. Maaasahan, mapagkakatiwalaan. Reliance, n. [rilians] Confianza. Tiwal, pagkakatiwal. Relic, n. [rlic] Reliquia. Relikya. Relict, n. [rlict] Viuda. Babaing bao. Relief, n. [rilf] Relieve; realce; alivio, consuelo; relevo. Tampok, lilok; ningning; ginghawa; kahalile. Relieve, v. [rilv] Relevar, remediar; aliviar, consolar. Halinhn; bigyang lunas, paginghawahin, aliwin. Religion, n. [reldchen] Religion. Relihiyon, kapanampalatayahan. Religious, adj. [rildches] Religioso; devoto. Banal; mapagdasal. Relinquish, v. [rilncuish] Abandonar, dejar. Pabayaan, iwan. Relinquishment, n. [rilncuishment] Abandono.

. 1004 1313

29.01.2012 16:27

Pagpapabay. Reliquary, n. [rlicueri] Relicario. Agns. Relish, n. [rlish] Sabor, gusto. Lasa, lasap. Relish, v. [rlish] Saborear. Lasahin, lasapin, tikman. Reluctance, n. [rilctans] Repugnancia, tedio. Kasalungatan; yamot. Reluctant, adj. [rilctant] Repugnante. Salungat; nakayayamot, nakaririmarim. Rely, v. [rili] Confiar en; asegurarse de, contar con. Asahan; ibilang. Remain, v. [rimn] Quedar, restar. Mtira, maiwan, mlabi. Remainder, n. [rimnder] Resto, residuo. Tira, lab, labis. Remains, n. [rimns] Cadaver; restos, reliquias. Bangkay, mga butot bung, relikya. Remark, n. [rimrk] Reparo, consideracion; observacion. Pun, masd. Remark, v. [rimrk] Notar, observar. Pumun, magmasd. Remarkable, adj. [rimrcabl] Notable, interesante. Halat; mainam, katakatak. Remediable, adj. [rimdiable] Remediable. Nalulunasan. Remedial, adj. [rimdial]

. 1005 1313

29.01.2012 16:27

Curativo. Naipanggagamot. Remedy, n. [rmidi] Remedio, medicamento. Lunas, kagamutan, gamot. Remedy, v. [rmidi] Remediar, curar, sanar. Lunasan, gamutn, pagalingin. Remember, v. [rimmber] Acordarse, recordar. Umalala; isipin. Remembrance, n. [rimmbrans] Memoria; recuerdo. Alaala, alala. Remind, v. [rimind] Acordar, recordar. Alalahanin, isaalaala. Reminiscence, n. [riminsens] Reminiscencia. Gunamgunam, alaala. Remiss, adj. [rems] Remiso, flojo, perezoso. Malubay, mahin, tamd. Remission, n. [rimsion] Remisin, perdon. Patawad, kapatawar n. Remit, v. [rimt] Remitir, perdonar; enviar dinero de una parte otra; debilitarse. Magpatawad; magpadal ng salap; manghin. Remittance, n. [rimtans] Remesa. Padal. Remnant, n. [rmnant] Remanente; residuo. Labis, tir, sobra. Remodel, v. [rimdel] Reformar. Baguhin. Remonstrance, n. [rimnstrans] Splica motivada. Pamanhik luhog na may katwiran.

. 1006 1313

29.01.2012 16:27

Remorse, n. [rimrs] Remordimiento. Ngitngit, pagkabalis. Remorseless, adj. [rimrsles] Insensible los remordimientos. Walang-bahal, d marunong magngitngt sa sarili. Remote, adj. [rimt] Remoto, distante, lejano. Malay. Removal, n. [rimval] Remocin, deposicion. Paglilipat, pag-aalis, pagpapaals. Remove, v. [rimv] Remover, alejar, deponer del empleo. Ilipat, ilay, ihiwalay; alisn ng katungkulan. Remunerate, v. [rimineret] Remunerar; premiar. Bayaran, pagbayaran, upahan; gantihin, bihisan. Remuneration, n. [rimiunercion] Remuneracion, retribucion. Bayad, upa, gant. Remunerative, adj. [riminerativ] Remuneratorio. May kabayaran. Rencounter, n. [rencunter] Choque, encuentro. Banggaan, sagup. Rend, v. [rend] Lacerar, desgarrar, rasgar. Hapakin, punitin, kuyamusin. Render, v. [rnder] Rendir; volver, restituir. Sumuk, pahinohod; makipagtuos; isaul; ibigay. Rendezvous, n. [rndivu] Cita, lugar sealado para encontrarse. Tpanan, dakong tagpuan. Renegade, n. [rnigued] Renegado; apstata. Nagmamaktol; ang tumatalikod sa pagsunod sa Pg. Hesu-Kristo. Renew, v. [reni] Renovar, restablecer.

. 1007 1313

29.01.2012 16:27

Baguhin. Renewal, n. [rinial] Renovacion. Pagbabago. Renounce, v. [rinuns] Renunciar. Tumangg, tumiwalag; humiwalay. Renovate, v. [rnovet] Renovar. Baguhin. Renovation, n. [renovcion] Renovacion. Pagbabago. Renown, n. [rinun] Renombrado, reputacion. Kabantugan, kagitingan, kabunyian. Renowned, adj. [rinund] Celebre, reputado, famoso. Bantog, balit, magiting, buny. Rent, n. [rent] Renta, arrendamiento, alquiler. Upa, bayad. Rent, v. [rent] Alquilar, arrendar. Paupahan. Renunciation, n. [rinancicion] Renuncia. Pagtiwalag, paghiwalay. Reopen, v. [ripen] Abrir de nuevo. Mulng buksn. Reorganization, n. [riorganizcion] Reorganizacin. Mulng paghuhusay pag-aayos. Reorganize, v. [riorganis] Reorganizar. Mulng husayin. Repair, n. [ripr] Reparo, compostura. Paghuhusay, pagkumpun; tutop. Repair, v. [ripr]

. 1008 1313

29.01.2012 16:27

Reparar, resarcir. Husayin, kumpunihin; tutupn. Reparation, n. [reparcion] Reparacion. Paghuhusay, pagkukumpun, pag-uul. Repartee, n. [repart] Rplica aguda picante. Tugon sagot na nakasasakt ng loob. Repast, n. [ripst] Refrigerio, comida. Pagkain. Repay, v. [rip] Volver pagar, restituir. Bayaran ul, isaul. Repayment, n. [ripment] Pago. Bayad, kabayar n. Repeal, v. [ripl] Abrogar, revocar. Baguhin. Repeat, n. [ript] Repeticion. Pag-ulit. Repeat, v. [ript] Repetir. Umulit; ulitin. Repeatedly, adv. [riptedli] Repetidamente. Paulit-ulit. Repel, v. [ripl] Repeler; reputar. Itakwil, iwaks; ipakipagtalo, ipakipaglaban. Repent, v. [ripnt] Arrepentirse. Magsisi. Repentance, n. [ripntans] Arrepentimiento. Pagsisisi. Repentant, adj. [ripntant] Arrepentido, contrito. Nagsisisi.

. 1009 1313

29.01.2012 16:27

Repetition, n. [repitcion] Repeticion; repaso. Pag ulit. Repine, v. [ripin] Afligirse, consumirse. Magdalamhat, mahapis. Replace, v. [ripls] Reemplazar, reponer. Palitan; panumbalikin, iul. Replant, v. [replnt] Replantar. Mulng itanim. Replenish, v. [riplnish] Llenar, surtir. Punuin, pakapunuin. Replete, adj. [riplt] Repleto, lleno. Pun, busg. Repletion, n. [riplcion] Replecion, plenitud. Kapuspusan, kabusugan. Reply, n. [riply] Rplica, respuesta. Tugon, sagot, kasagutan, tutol. Reply, v. [riply] Replicar. Tumugon, tumutol. Report, n. [riprt] Relacion, parte, noticia. Pasabi, patalastas balit, bigay-alam, salaysay. Report, v. [riprt] Relatar, dar cuenta, contar, informar. Magbigay-alam, magbalit, magsaysay, magsalaysay. Reporter, n. [riprter] Relator. Tagapagbalit. Repose, n. [ripz] Reposo, descanso. Pahing, kapahingahan. Repose, v. [ripz] Reposar, descansar.

. 1010 1313

29.01.2012 16:27

Magpahing, magpahingalay. Repository, n. [ripsitori] Depsito, dispensa. Lgakan, paminggalan. Repossess, v. [riposs] Recobrar, recuperar. Bumaw, mulng taglayn. Reprehend, v. [reprijnd] Reprender, censurar. Sawayin, pangusapan, pagwikaan. Reprehensible, adj. [reprijnsibl] Reprensible. Nasasaway; dapat sawayin. Reprehension, n. [reprijncion] Reprension, censura. Saway, pangusap. Represent, v. [reprisnt] Representar; describir. Katawann; ilarawan, salaysayin. Representation, n. [reprisentcion] Representacion, descripcion. Pagkatawan; paglalarawan. Representative, adj. [reprisntativ] Representativo, representante. Kinatawan, katiwal. Repress, v. [riprs] Reprimir, domar. Pigilin, supilin. Repression, n. [riprsion] Represion. Pagsupil. Reprieve, n. [riprv] La suspencion temporal en la imposicion de algun castigo. Palugid, pagpapaurong ng parusa. Reprieve, v. [riprv] Suspender una ejecucion. Ipaurong ang purasa. Reprimand, n. [rprimand] Reprension, correccion. Saway, pangusap. Reprimand, v. [reprimnd]

. 1011 1313

29.01.2012 16:27

Reprender, corregir. Sawayn, pangusapan. Reprint, v. [riprnt] Reimprimir. Mulng limbagn. Reprisal, n. [riprisal] Represalia. Higant, panghihigant. Reproach, n. [riprch] Improperio, oprobio. Siphay, paghalay, pagkuty. Reproach, v. [riprch] Improperar, vituperar. Sumiphay, humalay, kumuty. Reproachful, adj. [riprchful] Ignominioso; infame. Kahalayhalay, kakutyakuty. Reprobate, n. [rprobet] Rprobo, malvado. Hamak, masam. Reprobate, v. [rprobet] Reprobar; condenar. Itakwl; parusahan. Reproduce, v. [riprodis] Reproducir. Muling ihayag, mulng gawn. Reproduction, n. [riprodccion] Reproduccion. Muling paghahayag, muling pagkagaw. Reproof, n. [riprf] Reprensin, improperio. Saway, pangusap, siphay. Reprove, v. [riprv] Censurar, improperar. Pintasan; kutyain. Reptile, n. [rptil] Reptil. Ahas. Republic, n. [ripblic] Repblica. Repblika, bansang nakapangyayari ang bayan.

. 1012 1313

29.01.2012 16:27

Republican, adj. & n. [ripblican] Republicano. Nauukol sa repblika. Repudiate, v. [ripidiet] Repudiar; renunciar. Hiwalayan; iwan, talikdn. Repudiation, n. [ripiudicion] Repudiacion. Paghiwalay, pagtiwalag, pagtalikwas. Repugnance, n. [ripgnans] Repugnancia. Suklam, rimarim. Repugnancy = Repugnance. Repugnant, adj. [ripgnant] Repugnante. Nakasusuklam, nakaririmarim. Repulse, n. [ripls] Repulsa. Tangg, takwil, paghalay, paghiy. Repulse, v. [ripls] Repulsar. Tanggihan, itakwil; halayin, hiyin. Repulsion, n. [riplsion] Repulsion. Pagtanggi, pagtatakwil. Repulsive, adj. [riplsiv] Repulsivo. Tumatangg, nagtatakwil. Repurchase, v. [riprches] Recomprar. Mulng bilhn. Reputable, adj. [rpiutabl] Honroso, decoroso. Marangal, kapuripuri. Reputation, n. [repiutcion] Reputacion, crdito, renombre. Dangal, puri, kagitingan, kabantugan. Repute, v. [ripit] Reputar, estimar, juzgar. Halagahan, hatulan.

. 1013 1313

29.01.2012 16:27

Request, n. [ricust] Peticion, ruego, splica. Kahingian, kahilingan, luhog, pamanhik. Request, v. [ricust] Rogar, suplicar. Mamanhik, lumuhog, sumam. Require, v. [ricuir] Requerir, solicitar. Hingn, hilingn. Requirement, n. [ricuirment] Requisito, exigencia. Kailangan. Requisite, adj. [rcuisit] Necesario, preciso. Kailangan, kinakailangan. Requisition, n. [recuiscion] Peticion, demanda. Kahilingan, ang kailangan. Requital, n. [ricuital] Retorno, recompensa, premio. Gant, kagantihan, kabayaran. Requite, v. [ricuit] Recompensar. Gantihn; gantihan. Rescind, v. [ricnd] Rescindir, anular. Sirain ang kyarian, pawaln ng halag. Rescue, n. [rskiu] Libramiento, recobro. Pagsagp, pagliligts. Rescue, v. [rskiu] Recobrar, librar. Sagipn, iligtas. Research, n. [risrch] Escudriamiento. Siyasat, saliksik. Research, v. [risrch] Escudriar, examinar. Siyasatin, saliksikin. Reseat, v. [rist] Asentar de nuevo.

. 1014 1313

29.01.2012 16:27

Mulng ital. Resemblance, n. [rismblans] Semejanza. Wangis, pagkakmukh. Resemble, v. [rismbl] Asemejar, comparar. Iwangis, imukh. Resent, v. [riznt] Resentirse. Magtamp, sumam ang loob. Resentful, adj. [risntful] Resentido; sensible. Matatampuhin. Resentment, n. [risntment] Resentimiento. Pagtatamp. Reservation, n. [reservcion] Reservacion, reserva. Pagtataan, paglalaan, pag-iimpok. Reserve, v. [risrv] Reservar. Magtaan, maglaan, mag-impok. Reservedly, adj. [risrvedli] Reservadamente; con disimulo. Palihm, palingd; pakunw. Reset, v. [rist] Recibir gneros hurtados. Tumanggap ng mga ba-gay na nakaw. Reside, v. [risid] Residir, morar. Manahan, tumahan. Residence, n. [rsidens] Residencia, domicilio. Thanan, trahan. Resident, n. [rsident] Residente. Ang naninirahan. Residuary, adj. [risdiueri] Resto, residuo. Tir, labis. Residue, n. [rzidiu]

. 1015 1313

29.01.2012 16:27

Residuo, resto. Labis, tir. Residuum, n. [risdium] Residuo. Kalabisan. Resign, v. [risin] Resignar, renunciar. Magbitiw ng tungkol katungkulan, tumiwalag. Resignation, n. [resigncion] Resignacion. Pagbibitw ng tungkol. Resin, n. [rsin] Resina. Sahing, dagtang namu. Resist, v. [risst] Resistir, rechazar. Lumaban, bumabag; magtulak. Resistance, n. [resstans] Resistencia; defensa. Paglaban, pagbabag; panananggalang, pananalag. Resolute, adj. [rsoliut] Resuelto; constante. Natatalaga, hand; matiyag. Resolution, n. [resolicion] Resolucion, determinacion. Pasiya, pagtalag. Resolve, v. [rislv] Resolver. Pasiyahn. Resonance, n. [rsonans] Resonancia, retumbo. Taginting, alingawngaw. Resonant, adj. [rsonant] Resonante, retumbante; sonoro. Mataginting, maalngawngaw; matunog. Resort, n. [risrt] Concurso, concurrencia. Pagdal, pagdulog. Resort, v. [risrt] Acudir, concurrir. Dumal, dumulog.

. 1016 1313

29.01.2012 16:27

Resound, v. [risund] Resonar, retumbar. Tumaginting. Resource, n. [risrs] Recurso. Pananaul. Respect, n. [rispct] Respeto, veneracion. Galang, pitagan. Respect, v. [rispct] Respetar, venerar. Gumalang, magpitagan. Respectability, n. [rispectbiliti] Consideracion, caracter respetable. Alang-alang, pitagan, pakundangan. Respectable, adj. [rispctabl] Respetable, considerable. Kagalanggalang. Respectful, adj. [rispctful] Respetuoso. Magalang, mapagpitagan. Respecting, prep. [rispcting] Con respecto . Tungkol sa, hinggil sa. Respective, adj. [rispctiv] Respectivo, relativo. Nauukol, nahihinggil. Respiration, n. [respircion] Respiracion. Hing. Respire, v. [rispir] Resollar, respirar. Huming. Respite, n. [rspit] Suspensin, respiro. Pag-ampat, pagpapatigil, pagpapahing. Respite, v. [rspit] Suspender, diferir; dar treguas. Ampatin, ipatigil; ipagpaliban; magpalugid. Resplendence, n. [risplndens] Resplandor, brillo.

. 1017 1313

29.01.2012 16:27

Liwanag, liwayway. Resplendency = Resplendence. Resplendent, adj. [risplndent] Resplandeciente, brillante. Maliwanag, maningning. Respond, v. [rispnd] Responder; corresponder. Sumagot, tumugon, gantihn. Respondent, n. [rispndent] Respondedor. Ang sumasagot, tagasagot, palasagot. Response, n. [rispns] Respuesta, rplica. Sagt, kasagutan. Responsibility, n. [risponsabliti] Responsabilidad. Sgutin, sasgutin. Responsible, adj. [rispnsibl] Responsable. Nananagot, dapat managot. Rest, n. [rest] Descanso, reposo; resto, residuo. Pahing, kapahingahan; lab, tir, labis. Rest, v. [rest] Descansar, dormir, reposar; quedar, permanecer. Magpahinga, matulog, magpahingalay; mtira, mlabi. Restaurant, n. [restarant] Restaurant. Krihan, restaur nt. Restitution, n. [restiticion] Restitucin, recobro. Pagsasaul, pag-uul. Restive, adj. [rstiv] Repropio, pertinaz. Mapagmatigas, matigas ang ulo. Restless, adj. [rstles] Insomne, desasosegado; inquieto. Walang pahing, balis; malikt. Restoration, n. [restorcion] Restauracion. Pananaul, pagkabaw.

. 1018 1313

29.01.2012 16:27

Restore, v. [ristr] Restituir, reponer, restaurar, recuperar. Isaul, ibalk; panauliin, panumbalikin; bawiin. Restrain, n. [ristrn] Refrenamiento, constreimiento. Paghihigpt, pagpigil, pagbabaw. Restrain, v. [ristrn] Restringir, restriir. Higpitn, pigilin, bawaan. Restrict, v. [ristrct] Restringir, limitar. Higpitan, taningan. Restriction, n. [ristrccion] Restriccion. Paghihigpit. Result, n. [rislt] Resulta, resultado, consecuencia. Bunga, npapal, nangyari. Result, v. [rislt] Resultar. Mangyari, mpal. Resume, v. [risim] Reasumir, empezar de nuevo. Mulng pasimuln. Resumption, n. [risampcion] Reasuncion. Muling pagsisimul. Resurrection, n. [resurccion] Resureccion. Pagkabuhay na mul. Resuscitate, v. [rissitet] Resucitar. Buhayin ul. Retail, n. [rtel] Venta por menor. Ting, mot. Retail, v. [ritl] Vender por menor. Magting, mag-amot. Retain, v. [ritn] Retener; guardar.

. 1019 1313

29.01.2012 16:27

Bimbinin, pigilin; ingatan. Retake, v. [ritk] Volver tomar. Kuning mul. Retaliate, v. [ritliet] Talionar, pagar en la misma moneda. Gantihin, bayaran ng gaya ng ipinautang. Retaliation, n. [ritalicion] Desquite, desagravio. Gant, higant. Retard, v. [ritrd] Retardar, prolongar, diferir. Papagtagaln, papaglwatin, ipagpaliban. Retardation, n. [ritardcion] Retardacion. Pagpapatagal, pagpapalwat. Retch, v. [retch] Esforzarse vomitar. Magpasuka. Retention, n. [ritncion] Retencion; memoria. Pagbinbin, pag-antala; pag-aalala. Retentive, adj. [ritntiv] Retentivo. Matatandain. Reticence, n. [rtisens] Reticencia. Pagkauntol, pagkakaungtol. Reticency = Reticence. Reticle, n. [rticl] Redecilla. Supotsuputan. Reticule, n. [retkiul] Sakita. Supotsuputan. Retina, n. [rtina] Retina. Bilot ng mat. Retire, v. [ritir] Retirar [se]; apartar. Umuw, umurong; humiwalay, umilag.

. 1020 1313

29.01.2012 16:27

Retirement, n. [ritirment] Retiro, retiramiento. Paghiwalay, pananahimik. Retort, n. [ritrt] Redargicin, retorta. Pagbaligtad ng pangangatwiran. Retort, v. [ritrt] Redargir, retorcer un argumento. Bumaligtad ng pangangatwiran, maglihs ng pagmamatwid. Retouch, v. [ritch] Retocar. Retokahin, ayusin. Retrace, v. [ritrs] Volver seguir las huellas pisadas de alguno. Mulng tahakin. Retract, v. [ritrct] Retraer, retractar. Paurungin; bawiin ang sinabi; talikwasan; magkul. Retreat, n. [ritrt] Retirada; retiro, soledad. Pag-urong; pag-uw; pag-iisa. Retreat, v. [ritrt] Retirarse, refugiarse. Umurong, umuw. Retrenchment, n. [ritrnchment] Atrincheramiento; trinchera. Pagkukut, pagtitrinchera; kut; trinchera. Retribution, n. [retribicion] Retribucion, recompensa. Pabuy, gant, upa, bayad. Retrievable, adj. [ritrvabl] Recuperable; reparable. Nababaw; nisasaul. Retrieve, v. [ritrv] Recuperar, restablecer, restaurar. Bawiin, isaul. Retrograde, adj. [rtrogred] Retrgrado. Paur ng, pabalk. Retrograde, v. [rtrogred] Retrogradar, retroceder.

. 1021 1313

29.01.2012 16:27

Umurong, bumalik. Retrogression, n. [retrogrcion] Retrogradacin. Pag-urong, pagbalik. Retrospect, v. [rtrospect] Consideracion reflexion de las cosas pasadas. Paglingon sa nagdaan. Retrospective, adj. [retrospctiv] Retrospectivo, que considera las cosas pasadas. Palalingon sa nakaraan. Return, n. [ritrn] Retorno, regreso, vuelta; recompensa, retribucion, cambio. Pagbalik, pag-uw, pagpihit; kagantihan, bayad, pagsasaul, palt, sukl. Return, v. [ritrn] Volver; repetir; restituir, retribuir. Magbalik; umulit; magsaul, gumant. Reunion, n. [rinion] Reunion. Umpukan, katipunan, pulutong. Reunite, v. [riunait] Reunir; reunirse. Magtipon magpisan-ul; mag-umpukan, magtitipon. Reveal, v. [rivl] Revelar, manifestar. Ihayag, ilitaw, ipahayag. Revel, n. [rvel] Jarana, borrachera. Pagsasay, pagkakatw. Revel, v. [rvel] Jaranear, divertirse con grande ruido. Magsay, magkatw. Revelation, n. [revelcion] Revelacin. Pahayag. Revelry, n. [rvelri] Jarana, borrachera. Kasayahan, ktwaan. Revenge, n. [rivndch] Venganza. Higant.

. 1022 1313

29.01.2012 16:27

Revenge, v. [rivndch] Vengar. Manghigant. Revengeful, adj. [rivndchful] Vengativo. Mapanghigant. Revenue, n. [rveniu] Renta, rdito. Bwis, tub, pakinabang. Reverberate, v. [rivrberet] Reverberar, resonar. Umalingawngaw, tumaginting, kumalansing. Reverberation, n. [riverbercion] Reverberacin. Alingawngaw, taginting. Rever, v. [rivr] Reverenciar, respetar. Gumalang, magpitagan. Reverence, n. [rverens] Reverencia, respeto. Galang, pitagan. Reverence, v. [rverens] Reverenciar, venerar. Gumalang, magpitagan. Reverend, adj. [rverend] Reverendo, venerable. Kagalanggalang. Reverent, adj. [rverent] Reverente, respetuoso. Magalang, mapagpitagan. Reverential = Reverent. Reversal, n. [rivrsal] Revocacion de una sentencia. Pagbabago ng hatol. Reverse, n. [rivrs] Reverso. Kabaligtarn. Reverse, v. [rivrs] Trastrocar, volver al revs. Baligtarn.

. 1023 1313

29.01.2012 16:27

Reversion, n. [rivrsion] Reversin. Pagkabaligtad. Revert, v. [rivrt] Trastrocar, volverse atrs. Baligtarn, iurong. Review, n. [rivi] Revista, resea. Pagsisiyasat, pagtatal. Review, v. [rivi] Rever, examinar; revistar. Muling tignang, lumitis; sumiyasat. Revile, v. [rivil] Ultrajar, despreciar, disfamar. Lumait, umalipust, manirang puri. Revise, n. [rivis] Revista. Muling pagtingin pagmamasid. Revise, v. [rivis] Rever. Mulng tignn. Revision, n. [rivsion] Revision. Mulng pagmamasd. Revival, n. [rivival] Restauracion, restablecimiento. Mulng pagbabangon, muling pagkatatag. Revive, v. [riviv] Revivir, restablecer. Buhayin, itatag na mul. Revocation, n. [rivokcion] Revocacion. Pagbabago. Revoke, v. [rivk] Revocar; anular. Baguhin, pawalan ng halag. Revolt, v. [rivlt] Rebelarse, sublevarse, amotinarse. Manghimangsk, mag-als. Revolt, n. [rivlt] Revuelta, rebelin, levantamiento.

. 1024 1313

29.01.2012 16:27

Panghihimagsk, pag-aals. Revolution, n. [rivolicion] Revolucion. Hmagsikan. Revolutionary, adj. [revolicioneri] Revolucionario. Nauukol sa himagsikan, mapanghimagsik. Revolutionist, adj. [rivolicionst] Revolucionario. Mapanghimagsk. Revolve, v. [rivlv] Revolver, arrollar, girar circularmente. Labukawin, haluin; paikutin, painugin. Revolver, n. [rivlver] Revolver, pistola. Rebolber. Revulsion, n. [rivlcion] Revulsion. Alibadbad. Reward, n. [riwrd] Premio, recompensa. Ganting pal, gant, kagantihan. Reward, v. [riwrd] Premiar, recompensar. Gantihin, pagkalooban ng ganting-pal. Rhetoric, n. [rtoric] Retrica. Retrika karunungan sa pananalit. Rhetorical, adj. [retrical] Retrico. Nauukol sa retrika. Rheum, n. [rim] Reuma. Reyuma (sakt). Rheumatism, n. [rimatism] Reumatismo. Reyumatismo. Rhomb, n. [rom] Rombo. Aapting gilid na magkakagaya at panulukang magkakaiba. Rhyme, n. [rim]

. 1025 1313

29.01.2012 16:27

Rima, consonancia; poesa poema. Pagkakatugmaan ng mga tinig; tul, berso. Rhyme, v. [rim] Versificar; rimar. Tumul; magtugm ng mga tinig. Rhymester, n. [rimster] Versista. Mnunul. Rib, n. [rib] Costilla. Tadyng. Ribald, n. [rbold] Hombre lascivo. Malibog. Ribbon, n. [rbon] Liston, cinta. Listn, sints. Rice, n. [ris] Arroz; morisqueta. Bigas, palay; kanin. Rich, adj. [rich] Rico, opulento; precioso. Mayaman; mahalag. Riches, n. [riches] Riqueza. Yaman, kayamanan. Rick, n. [ric] Niara, pila de cereal. Mandal. Rickets, n. [rkets] Raqutis. Sakt ng ulo. Rickety, adj. [rketi] Raqutico, caduco. Unsyam, pyangod. Rid, v. [rid] Librar, desembarazar. Palayain, pawaln. Riddance, n. [rdans] Libramiento. Pagliligtas.

. 1026 1313

29.01.2012 16:27

Riddle, n. [rdl] Enigma, adivinanza; criba. Bugtungan, turingn; bithay. Riddle, v. [rdl] Cribar. Magbithay. Ride, n. [rid] Paseo caballo en coche. Pangangabayo, pangangarwahe. Ride, v. [rid] Cabalgar, andar en coche carruage. Mangabayo, mangarwahe. Rider, n. [rider] Cabalgador. Ang nangangabayo, ang nangangarwahe. Ridge, n. [ridch] Lomo; cumbre. Balakang; pulupo, taluktok, tugatog. Ridicule, n. [rdikiul] Ridiculez, ridculo. Katw, kakatw, tukshin, lbakin. Ridicule, v. [rdikiul] Ridiculizar, escarnecer. Pagtawanan, libakn. Ridiculous, adj. [ridkiuls] Ridculo, risible. Kakatw, nakkatawa. Rife, adj. [rif] Comun, frecuente. Karaniwan. Riffraff, n. [rfraf] Desecho, desperdicio. Tapon. Rifle, n. [rifl] Carabina. Riple, bar l. Rifle, v. [rifl] Robar, pillar. Magnakaw, mangloob. Rig, n. [rig] Vehculo; aparejo.

. 1027 1313

29.01.2012 16:27

Sasakyan; kasangkapan. Rig, v. [rig] Ataviar. Magsangkap, gumayak. Rigging, n. [rguing] Aparejo; vestido. Kasangkapan; damt. Right, adj. [rit] Derecho, recto, justo. Matwid, tam, hust. Right, n. [rit] Razon, derecho, rectitud. Katwiran, karampatan. Righteous, adj. [ritias] Justo, recto. Ganap, banal, tapat. Righteousness, n. [ritiasnes] Justicia, rectitud. Kaganapan, kabanalan. Rigid, adj. [rdchid] Rgido, severo, ustero. Mahigpt, masungt mabagsik. Rigidity, n. [ridchditi] Rigidez, austeridad. Paghihigpt, sungt, bagsik. Rigmarole, n. [rgmarol] Confusion, desorden. Kagusutan, kaguluhan. Rigor, n. [rgor] Rigor, severidad, austeridad. Higpt, bagsk. Rigorous, adj. [rgoros] Rigoroso, severo. Mahigpt, mabagsik. Rill, n. [ril] Riachuelo. Bangbang, munting ilog, sap. Rim, n. [rim] Canto, borde, orilla. Kant, gilid, bingit, bu-ngang, tab. Rime, n. [rim]

. 1028 1313

29.01.2012 16:27

Escarcha; resquicio, hendedura, agujero. Patak ng hamog na namumu; pwang, bitak, butas. Rind, n. [rind] Corteza, hollejo. Upak, balat. Rinderpest, n. [rnderpest] Peste de carabaos. Salot ng kalabaw. Ring, n. [ring] Anillo, crculo, cero. Singsing; buklod, bilog. Ring, v. [ring] Sonar, tocar. Magpataginting, tumugtog ng batingaw. Ringer, n. [rnguer] Campanero. Kampanero, tagatugtog ng batingaw. Ringleader, n. [rnglider] Cabeza de partido bando. Pangulo ng lpian pulutong. Ringlet, n. [ringlet] Anillejo, crculo. Siningsing, buklod. Riot, n. [riot] Tumulto, bullicio, alboroto. Kagul, kaingay, sigalot. Riot, v. [riot] Causar alborotos. Manggul, mag-ingay. Riotous, adj. [rietos] Bullicioso, sedicioso. Magulo, mangguglo. Rip, v. [rip] Rasgar, lacerar. Tastasin, laplapn. Ripe, adj. [rip] Maduro, sazonado. Hinog, magulang. Ripen, v. [ripn] Madurar. Pahinugn; mahinog.

. 1029 1313

29.01.2012 16:27

Ripple, n. [ripl] Agitacion del agua que mana hierve borbollones. Galaw kul ng tubig, bulwak. Rise, n. [ris] Levantamiento, elevacin. Pagbabangon, pagtindig, pagtaas. Rise, v. [ris] Levantarse, ponerse en pi; salir el sol; sublevarse; elevarse. Bumangon, tumindig, tumay; sumikat, mag-als; tumaas. Risible, adj. [rsibl] Risible. Nakkatawa. Risk, n. [risk] Riesgo, peligro. Panganib. Risk, v. [risk] Arriesgar, aventurar, exponer. Mangahs, sumapanganib. Rite, n. [rit] Rito, la ceremonia y regla establecida por la iglesia. Rito, pamamalakad sa simbahan. Rival, adj. & n. [rival] mulo, contrario; rival, competidor. Kaagawn, kalaban. Rival, v. [rival] Competir, emular. Makipag-agawn, makipaglaban. Rivalry, n. [rivalri] Rivalidad, emulacion. Pag-aagawan, paglalaban. Rivalship = Rivalry. Rive, v. [riv] Rajar, hender. Sumipak, sumibak, lumahang. River, n. [rver] Rio. Ilog. Rivet, n. [rvet] Remache; roblon. Tutp, tup, silsl.

. 1030 1313

29.01.2012 16:27

Rivet, v. [rvet] Remachar, roblar. Tutupn, tupiin, silsiln. Rivulet, n. [rviulet] Riachuelo. Sap, ilog-ilugan. Roach, n. [roch] Cucaracha. Ipis. Road, n. [rod] Camino. Daan, lansangan. Roadstead, n. [rdsted] Rada. Punduhan. Roam, v. [rom] Tunar, andar vagando. Lumaboy, gumal. Roan, adj. [ron] Roano. Rosilyo. Roar, n. [ror] Rugido, el bramido del leon. Angal, ungal. Roar, v. [ror] Rugir, bramar. Umangal, umungal. Roast, n. [rost] Cosa asada tostada. Inihaw, sinangag. Roast, v. [rost] Asar, tostar. Mag-ihaw, magsangag. Rob, v. [rob] Robar, hurtar. Mag-ihaw, mang-umit. Robber, n. [rber] Robador, ladron. Magnanakaw. Robbery, n. [rberi] Robo.

. 1031 1313

29.01.2012 16:27

Nakawn, pagnanakaw. Robe, n. [rob] Manto, toga. Balabal. Robust, adj. [rbust] Robusto, vigoroso. Matab, malaks. Rock, n. [roc] Roca, peasco. Malaking bato, bundok na bat. Rock, v. [roc] Mecer, arrullar; calmar, sosegar. Iyugoy, ipagduyan; datahanin, patigilin. Rocket, n. [rket] Cohete. Kwites. Rocky, adj. [rki] Peascoso. Mabat. Rod, n. [rod] Varilla, verga, caa. Baras, tukod, tungkod. Rodent, adj. [rdent] Roedor. Mapagngatngat. Roe, n. [ro] Corzo. Usang babae. Rogue, n. [rog] Bribon, pcaro, ruin. Tampalasan, malikot. Roguery, n. [rgueri] Picarda, ruindad. Katampalasanan. Roguish, adj. [rguish] Pcaro; jugueton, chistoso. Lapastangan; palalar, palabir . Roll, n. [rol] Rodadura; rollo; catlogo. Glong, ikot, pihit; rolyo; tlaan. Roll, v. [rol]

. 1032 1313

29.01.2012 16:27

Rodar, girar. Gumulong, umikot, pumihit. Roller, n. [rler] Rodillo. Rodilyo. Romance, n. [rmans] Romance, ficcion, cuento. Kwento. Romp, n. [romp] Muchacha, retozona. Kir, land, hitad. Romp, v. [romp] Retozar. Kumir, lumand. Roof, n. [ruf] Tejado. Bubungan, pulupo. Roof, v. [ruf] Techar. Magbubong. Rookery, n. [rkeri] Lugar sospechoso. Dakong nakapaghihinal. Room, n. [rum] Cuarto, aposento, cmara. Sild, kwarto, salas. Roominess, n. [rmines] Espacio, lugar. Lwang, dako. Roomy, adj. [rmi] Espacioso. Malwang, malwag. Roost, n. [rust] Prtiga del gallinero. Hapunn ng mank. Roost, v. [rust] Dormir las aves en una prtiga. Humapon [ang manok]. Root, n. [rut] Raiz; origen. Ugat; pinagmuln.

. 1033 1313

29.01.2012 16:27

Root, v. [rut] Arraigar [se]. Mag-ugat. Rope, n. [rop] Cuerda, soga, cordel. Lubid, pis panal. Rope, v. [rop] Hacer hebras madeja. Lubirin, pisiin. Rosary, n. [rsari] Rosario. Rosaryo, kwintas na dsalan. Rose, n. [ros] Rosa. Rosas. Roseate, adj. [rsiet] Lleno de rosas. Marosas. Rosemary, n. [rsmeri] Romero. Romero. Rosin, n. [rsin] Trementina. Lunay, resina. Rosy, adj. [rsi] Rseo. Kulay rosas. Rot, n. [rot] Putrefaccion, pudredumbre. Kabulukan, sir . Rot, v. [rot] Podrirse, corromperse. Mabulok, masir . Rotary, adj. [rtari] Lo que da vueltas como una rueda. Umiikot, pumipihit, imiikit. Rotation, n. [rotcion] Rotacin. Ikot, ikit, pihit. Rotten, adj. [rtn] Podrido, corrompido.

. 1034 1313

29.01.2012 16:27

Bulok, sir . Rottenness, n. [rtennes] Podredumbre, putrefaccion. Kabulukan, sir . Rotund, adj. [rotnd] Rotundo, redondo. Mabilog, bu. Rotundity, n. [rotnditi] Rotundidad, redondez. Bilog, kabilugan; kabuoan. Rouge, adj. [rudch] Colorado, encarnado. Mapul. Rouge, n. [rudch] Colorete. Pulbs na pangpapul ng pisng. Rough, adj. [rof] spero, tosco; grosero, insolente; tempestuoso, borrascoso. Magaspng; basts; mauns. Roughness, n. [rfnes] Aspereza, rudeza, tosquedad. Kagaspangan, kabastusan. Round, adj. [rund] Redondo, circular. Mabilog. Round, n. [rund] Crculo, redondez. Bilog. Round, v. [rund] Redondear. Bilugin. Roundish, adj. [rundish] Lo que es casi redondo. Mabilogbilg. Rouse, v. [rus] Despertar, exitar. Gumising, pumukaw. Rout, n. [rut] Rota, derrota. Pagkadaig, pagkasupil, pagsuk. Rout, v. [rut]

. 1035 1313

29.01.2012 16:27

Derrotar, destruir. Dumaig, sumupil. Route, n. [rut] Ruta, rumbo. Daan. Routine, n. [rutn] Rutina, prctica. Kinabihasnan. Rove, v. [rov] Corretear, vagar, vaguear. Maggal, gumal, lumaboy. Row, n. [ro] Hilera. Hany, hilera. Row, v. [ro] Remar, bogar. Gumaod, sumagwn. Rowdy, adj. & n. [rudi] Alborotador, pillo. Magul, maingay, switik. Rowlocks, n. [rlocs] Chamuceras. Lalagyan ng gaod at sagwn. Royal, adj. [ryal] Real, noble; regio, magestuoso. Mainam, marangal; nauukol sa har. Royalist, n. [ryalist] Realista. Tapat na loob sa har . Royalty, n. [ryalti] Realeza, dignidad real. Pagkahar . Rub, n. [rab] Frotamiento. Pahid, damp, kuskos. Rub, v. [rab] Estregar, fregar; rozar, frotar. Pahiran, dampiin, punasan, kuskusn. Rubber, n. [rber] El que estrega alguna cosa. Pamahid.

. 1036 1313

29.01.2012 16:27

Rubify, v. [ribifai] Rubificar. Pumulahn. Ruby, n. [ribi] Rub. Rub [batong mahl]. Rudder, n. [rder] Timon. Ugit. Ruddy, adj. [rdi] Colorado, rubio. Mapul. Rude, adj. [rd] Rudo, rstico; tosco, ignorante. Bastos, magaspang; masamang tur, walang tur, musms. Rudiment, n. [rdiment] Rudimentos. Pasimul, pinagmulan. Rue, v. [riu] Llorar, lamentar, compadecerse. Umiyak, tumangis; mahambal. Rueful, adj. [riful] Lamentable, lastimoso. Kahambalhambal, kahapishapis. Ruff, n. [rf] Lechuguilla. Pileges. Ruffian, n. [rfian] Rufin, alcahuete. Nangangalakal ng babae, bugaw. Ruffle, n. [rafl] Vuelta puo de camisola. Lup, tup; lils. Rug, n. [rag] Ruedo, tapete. Bang na panapn. Rugged, adj. [rgued] Aspero, tosco. Magaspang, bastos. Rugose, adj. [riugs] Rugoso.

. 1037 1313

29.01.2012 16:27

Makubot, makunt. Ruin, n. [rin] Ruina, perdicion. Pagkaguh, pagkapahamak. Ruin, v. [rin] Arruinar, destruir. Iguh, ipahamak. Ruinous, adj. [runs] Ruinoso, pernicioso. Nakapagpapahamak, nakasisir . Rule, n. [rul] Regla; mando; modelo, ejemplo. Ayos, regla; utos, ptakaran, ulirn. Rule, v. [rul] Gobernar, mandar. Magpun, mamahal, maghar. Ruler, n. [rler] Gobernador. Tagapamahal. Rum, n. [rom] Ron. Alak. Rumble, n. [rmbl] Crujir. Humaginit, humugong. Ruminant, adj. [riminant] Rumiador. Ngumunguy, ngumangat. Ruminate, v. [riminet] Rumiar. Ngumuy, ngumat. Rumination, n. [riumincion] Rumia. Nguy, ngat. Rummage, n. [rmedch] Tumulto. Kagul. Rummage, v. [rmedch] Trastornar. Manggul. Rumor, n. [rimor]

. 1038 1313

29.01.2012 16:27

Rumor. Balitang alingawngaw. Rumor, v. [rimor] Divulgar alguna noticia. Magkalat ng balit; umalingawngaw. Rump, n. [romp] Rabadilla obispillo de ave. Pig kalamnan ng ibon. Rumple, n. [rmpl] Arruga, doblez pliegue. Kubot, lup, pileges. Run, n. [ran] Corrida, carrera. Takb, karimot. Run, v. [ran] Correr. Tumakb, kumarimot. Rung, n. [rang] Escalon, peldao. Baytang. Runner, n. [rner] Corredor. Tagatakb. Rupture, n. [rpchur] Rompimiento, rotura. Pagkaksir; basag, sir , wask, gah. Rupture, v. [rpchur] Reventar, romper hacer pedazos una cosa. Masir, mabasag. Rural, adj. [riral] Rural, campesino, rstico. Nauukol sa parang bukid. Ruse, n. [rus] Astucia, maa. Lalng, hib, day. Rush, n. [rash] mpetu. Kabiglaanan. Rush, v. [rash] Arrojarse, abalanzarse. Magbigl, dumaluhong.

. 1039 1313

29.01.2012 16:27

Rusk, n. [rosc] Galleta. Biskwt. Russet, adj. [rset] Bermejizo. Mapulpul. Rust, n. [rast] Orn. Kalawang. Rust, v. [rast] Enmohecerse. Kalawangin. Rustic, adj. [rstic] Rstico, agreste, villano. Magaspang, bastos, hamak. Rustic, n. [rstic] Villano, rstico. Taong bukid, taong bundok, tagaitaas. Rusticate, v. [rstiket] Residir vivir en el campo. Manahan sa bukiran kaparangan. Rusticity, n. [rustsiti] Rusticidad, grosera, rudeza. Gaspang, kagaspangan, kabastusan. Rustle, v. [rasl] Crujir, rechinar. Kumaluskos, lumagitik. Rusty, adj. [rsti] Mohoso. Makalawang. Rut, n. [rt] Bramar. Umungal. Ruth, n. [riz] Compasion, conmiseracion. Habag, aw. Ruthless, adj. [rizles] Cruel, insensible. Walang habag, walang aw.

. 1040 1313

29.01.2012 16:27

S
S, [es] S (ese). S (sa). Sabbath, n. [sbaz] Dia de descanso. Araw na kapahingahan. Sable, n. [sebl] Sable. Sable, tabak. Sabre, n. [sber] Sable. Sable, tabak. Sacerdotal, adj. [sacerdtal] Sacerdotal. Nauukol sa par . Sack, n. [sac] Saco. Bayong, supot. Sacrament, n. [scrament] Sacramento. Sakramento. Sacramental, adj. [sacramntal] Sacramental. Nauukol sa sakramento. Sacred, adj. [scred] Sagrado, sacro. Banal na bagay, ntatalaga sa Dyos. Sacrifice, n. [sacrifaiz] Sacrificio. Hain, alay. Sacrifice, v. [sacrifaiz] Sacrificar. Maghain, mag-alay. Sacrilege, n. [scriledch] Sacrilegio. Kapaslangan sa Dyos.

. 1041 1313

29.01.2012 16:27

Sacrilegious, adj. [sacrildches] Sacrlego. Lapastangan sa Dyos sa nauukol sa Kanya. Sad, adj. [sed] Triste, melanclico. Malungkot, mapanglaw. Sadden, v. [sden] Entristecer, contristar. Malungkot, mamanlaw. Sadness, n. [sdnes] Tristeza, pesadumbre, melancola. Lungkot, malungkot, panlaw, kapanlawan, lumbay, kalumbayan. Saddle, n. [sadl] Silla de montar. Siy ng kabayo. Saddle, v. [sadl] Ensillar. Siyahn ang kabayo. Safe, adj. [sef] Seguro, libre de todo peligro. Tiwasay, ligtas. Safe, n. [sef] Despensa. Kahang bakal. Safeguard, n. [sfgard] Salvaguardia, defensa. Tagapagsanggalang, bantay. Safety, n. [sfti] Seguridad, salvamento. Katiwasayan, kaligtasan. Saffron, n. [sfrn] Azafran. Asaprn. Sagacious, adj. [segucis] Sagaz, sutil, penetrante. Tuso, switik, matalin. Sagaciousness, n. [seguciesnes] Sagacidad, astucia. Katusuhan, kaswitikan, katalinuan. Sagacity = Sagaciousness.

. 1042 1313

29.01.2012 16:27

Sage, n. [sedch] Salvia; sabio. Sambng; taong marunong. Sago, n. [sgo] Zag. Sag. Sail, n. [sel] Vela. Layag. Sail, v. [sel] Dar la vela, navegar. Maglayg. Sailer, n. [seler] Navo, buque. Sasakyang may layag. Sailor, n. [slor] Marinero. Magdadagt, marinero. Saint, n. [sent] Santo. Banal, santo. Saintliness, n. [sntlines] Santidad. Kabanalan, kasantosan. Sake, n. [sec] Causa, razn; respeto, consideracion. Sangh, dahilan; alang-alang. Salad, n. [slad] Ensalada. Ensalada. Salary, n. [slary] Salario. Bayad, sahod, kita, upa. Sale, n. [sel] Venta. Pagbibil, pagtitinda, paglalak. Saleable, adj. [slabl] Vendible. Mabil. Salesman, n. [slsman] Ropero.

. 1043 1313

29.01.2012 16:27

Ang nagbibili ng mga bagong damit. Salient, adj. [slient] Saliente, saledizo. Nakalabs, nakalawt. Saline, adj. [selin] Salino. May asn. Saliva, n. [saliva] Saliva. Laway. Sallow, adj. [slo] Descolorido, plido. Maputl, putlain. Sallowness, n. [slones] Palidez. Putl, kaputlaan. Sally, n. [sli] Salida; arrancada. Palabas, pamimiglas. Sally, v. [sli] Salir. Lumabs. Salmon, n. [smon] Salmon. Salmn. Saloon, n. [saln] Salon. Kabahayn, saln. Salt, adj. [solt] Salado. Maalat, inasnan. Salt, n. [solt] Sal. Asn. Salt, v. [solt] Salar. Asnn, asinn. Saltish, n. [sltish] Algo salado. Makasm. Salubrious, adj. [selibris]

. 1044 1313

29.01.2012 16:27

Salubre, saludable. Nakagagaling, nakabubuti ng katawan. Salubrity, n. [selibriti] Salubridad. Kagalingan, kabutihan ng katawan. Salutary, adj. [sliuteri] Salubre, salutfero. Nakagagaling, nakaiigi. Salutation, n. [saliutcion] Salutacion. Bat, pugay, yukod. Salute, v. [salit] Saludar. Bumat, magpugay, yumukod. Salvage, n. [slvedch] Derecho de salvamento. Seguro ng sasakyan. Salvation, n. [salvcion] Salvacion. Kaligtasan. Salve, n. [sav] Emplasto. Panapal, emplasto. Salver, n. [slver] Bandeja. Bandeha. Salvo, n. [slvo] Reservacion; excusa. Pagtataan; dahiln. Same, adj. [sem] Mismo; idntico. Rin, ng; kagaya, kapara. Sameness, n. [smnes] Identidad. Pagkakapara, pagkakatulad. Sample, n. [smpl] Muestra, ejemplo. Parisn, mwestra, halimbaw. Sample, v. [smpl] Ejemplificar. Magpakitang ulir n.

. 1045 1313

29.01.2012 16:27

Sanative, adj. [snativ] Curativo. Nakagagalng. Sanctification, n. [sanctifikcion] Santificacion, consagracion. Pagpapakasanto, pagtalag. Sanctify, v. [snctifai] Santificar. Ariing banal sagrado, italag. Sanction, n. [snccion] Sancion. Pahintulot, kapahintulutn, payag. Sanction, v. [snccion] Sancionar. Pahintulutan, payagan. Sanctuary, n. [snctiueri] Santuario, lugar santo. Dakong banal, santwaryo. Sand, n. [snd] Arena. Buhangin. Sand, v. [snd] Enarenar. Magbudbod ng buhangin. Sandal, n. [sndal] Sandalia. Sandalys, sinelas. Sanded, adj. [snded] Arenoso. Mabuhangin. Sand-paper, n. [snd-peper] Papel de lija. Papel de liha. Sandy, adj. [sndi] Arenoso. Mabuhangin. Sane, adj. [sen] Sano. Magalng, walang sakt. Saneness, n. [snnes] Sanidad.

. 1046 1313

29.01.2012 16:27

Kagalingan, galng, pagkawalang sakt. Sanguinary, n. [sanguneri] Sanguinario, cruel, inhumano. Mabagsik, mabangis, tampalasan. Sanguine, adj. [snguin] Sanguineo, lo que es de color de sangre. Madug, kulay-dug. Sanguineous, adj. [sanguns] Sanguneo. May maraming dug, madug. Sanity, n. [sniti] Juicio, sano; sanidad. Bait; galng ng katawan. Sap, n. [sap] Savia. Kats, gat, dagt. Sap, v. [sap] Zapar. Magpala; palahin. Sapient, adj. [spient] Sabio. Marunong, pants, pahm. Sapling, n. [spling] Renuevo. Sw, suplng. Sapper, n. [sper] Zapador. Tagapala. Sappy, adj. [spi] Jugoso. Madagt; makatas. Sarcasm, n. [srcazm] Sarcasmo, burla stira picante. Uyam, tuy, birong nakasasakt. Sarcastic, adj. [sarcstic] Mordaz, picante, caustico. Nakasasakit ng loob, tuy, uym. Sardine, n. [srdin] Sardina. Sardinas. Sash, n. [sash]

. 1047 1313

29.01.2012 16:27

Cngulo, cinta. Tal sintas na pamigkis. Satan, n. [stan] Satans. Satans. Satanic, adj. [setnic] Diablico, infernal. Nauukol sa demonyo, nauukol sa dyablo. Satchel, n. [schel] Mochila, talega. Sako de noche. Satellite, n. [stelait] Satlite. Kampn. Satiate, v. [sciet] Saciar, hartar. Mabusog, mabundat. Satiety, n. [setieti] Saciedad, hartura. Kabusugan, kabundatan. Satin, n. [stin] Raso. Raso. Satire, n. [stair] Stira. Tuy, uyam. Satiric, adj. [satric] Stiro. Mnunuy, mang-uuyam. Satirical = Satiric. Satirize, v. [stiraiz] Satirizar. Manuy, mang-uym. Satisfaction, n. [satisfccion] Satisfaccion. Kasiyahan. Satisfactory, adj. [satisfctori] Satisfactorio. Nakasisiya. Satisfy, v. [stisfai] Satisfacer.

. 1048 1313

29.01.2012 16:27

Bigyan ng kasiyahn. Saturate, v. [stiuret] Saturar. Tigmakin, ibabad, basaing maigi. Saturation, n. [satiurcion] Saturacion. Pagtigmak, pagbababad. Saturday, n. [starde] Sbado. Sbado. Sauce, n. [sos] Salsa. Sawsawan, sarsa. Sauce, v. [sos] Condimentar, sazonar. Lagyan ng sarsa. Saucer, n. [sser] Salsera. Platito. Saucy, adj. [ssi] Descarado, atrevido, impudente. Walang galang, pangahas, walang hiy. Sausage, n. [ssedch] Salchicha, chorizo, longaniza. Langonisa, choriso. Savage, adj. & n. [svedch] Salvaje, inculto; brbaro. Taga gubat, taong musmos; salbahe, mabangis. Savageness, n. [svadchnes] Salvajera, ferocidad, crueldad. Kabalakyutan, bangis, bagsik. Savanna, n. [savna] Sabana. Sabana, dakong lwal. Save, adv. [sev] Salvo, excepto. Liban, bukod sa. Save, v. [sev] Salvar; economizar. Magligtas; mag-impok. Savior, n. [svior]

. 1049 1313

29.01.2012 16:27

Salvador. Tagapagligtas, mangliligtas. Savor, n. [svor] Sabor, gusto. Lasa. Savor, v. [svor] Saborear, probar. Lasahin, lasapin. Savory, n. [svori] Sabroso. Malasa, masarap. Saw, n. [so] Sierra. Lagar. Saw, v. [so] Serrar, aserrar. Lumagar. Sawdust, n. [sdast] Aserraduras. Pinaglagarian. Sawmill, n. [smil] Molino de aserrar. Lgarian. Sawyer, n. [syer] Aserrador. Maglalagar, tagalagar. Say, n. [se] Habla, la locucion. Pananalit. Say, v. [se] Decir. Magsabi. Saying, n. [sying] Dicho, adagio, proverbio. Kasabihn, kawikaan. Scab, n. [scb] Costra de una herida lcera, roa. Langb. Scabbard, n. [scbrd] Vaina de espada. Kaloban ng tabak.

. 1050 1313

29.01.2012 16:27

Scabby, adj. [scbi] Sarnoso, rooso. Glisin, malangb. Scaffold, n. [scfold] Tablado; patbulo. Entablado; bitayn. Scald, n. [scold] Tia. Bantal. Scald, v. [scold] Escaldar. Banlian; magbanl. Scale, n. [skl] Balanza; escala; escama. Timbangan; kaliskis. Scale, v. [skl] Balancear, escalar; escamar. Timbangin; kaliskisan. Scalp, n. [scalp] Crneo. Bao ng ulo, tuktok ng ulo. Scalp, v. [scalp] Levantar los tegumentos que cubren el crneo. Talupan ang bao ng ulo. Scamper, v. [scmper] Escapar, huir. Tumaanan, tumakas. Scan, v. [scan] Escudriar, examinar cuidadosamente. Sumiyasat, sumaliksik. Scandal, n. [scndal] Escndalo. Eskndalo, kahalayan. Scandalize, v. [scndalaiz] Escandalizar. Mag-eskandalo, humalay. Scandalous, adj. [scndals] Escandaloso. Eskandaloso, mahalay. Scant, adj. [scnt] Escaso, raro.

. 1051 1313

29.01.2012 16:27

Bihir , madalang. Scantly, adv. [scntli] Escasamente. Bihir , bahagy. Scantling, n. [scntling] Cantidad pequea. Munting halag. Scape, n. [skp] Escape; evasion. Pagtataanan, pagtakas. Scape, v. [skp] Escapar, huir. Tumaanan, tumakas. Scapula, n. [scpiula] Escpula. Butong paypay. Scar, adj. [scar] Cicatriz. Piklt. Scarce, adj. [scars] Escaso, raro. Bihir , madalang. Scarcely, adv. [scrsli] Apenas. Bahagy. Scarcity, n. [scrsiti] Caresta, escasez. Kakulangan, kasalatan. Scare, v. [skr] Espantar, amedrentar, intimidar. Sumindak, gumitl, tumakot. Scarecrow, n. [skrcro] Espantajo. Panakot. Scarf, n. [scrf] Faja. Pamigks, panal. Scarfskin, n. [scrfskin] Cutcula. Kutis, balt sa ibabaw. Scarlet, n. [scrlet]

. 1052 1313

29.01.2012 16:27

Escarlata, grana. Eskarlata, grana. Scarp, n. [scrp] Escarpa. Dalisdis, dahilig. Scath, n. [scaz] Desbarate, desbarato. Kapahamakan, sakun. Scatter, v. [scter] Esparcir, desparramar. Magsabog; magkalat. Scavenger, n. [scvendcher] Basurero, barrendero de calles. Tagalinis ng dum ng sukal sa daan. Scene, n. [sin] Escena. Plabasan ng dul, bp., pnoorin. Scent, n. [sent] Olfato; olor. Pangamoy; amy. Scent, v. [sent] Oler; perfumar. Amuyn; pabanguhan. Sceptre, n. [spter] Cetro. Setro. Schedule, n. [scdiul] Esquela; cdula; inventario lista corta. Liham; sdula katibayan; tlaan. Scheme, n. [skm] Proyecto, designio, plan. Panukal, akal, hak. Scheme, v. [skm] Proyectar. Magpanukal. Schism, n. [sizm] Cisma. Pangkatin ng relihyon. Scholar, n. [sclar] Escolar, discpulo. Ang nag-aaral, alagad.

. 1053 1313

29.01.2012 16:27

Scholarship, n. [sclarship] Ciencia, educacion literaria. Karunungan, kaalaman. Scholastic, adj. [scolstic] Escolstico. Nauukol sa nag-aaral sa paralan. Scholastical = scholastic. School, n. [scl] Escuela. Paralan, eskwelahn. School, v. [scl] Instruir, ensear. Magtur , umaral. Science, n. [siens] Ciencia, sabiduria. Karunungan, kaalaman. Scientific, adj. [saintfic] Cientfico. Nauukol sa karunungan. Scientifical = Scientific. Scientist, n. [saintist] Hombre de ciencia. Taong pantas paham. Scintillate, v. [sntilet] Chispear, centellear. Kumisap, kumislap. Scintillation, n. [sintilcion] Chispazo. Kisap, kislap. Scion, n. [sion] Vstago. Suplng, supang. Scissors, n. [szorz] Tijeras. Gunting. Scoff, n. [scof] Mofa, escarnio, burla. Tuy, uym. Scoff, v. [scof] Mofarse, burlarse.

. 1054 1313

29.01.2012 16:27

Tumuy, umuym. Scoffer, n. [scfer] Mofador. Mnunuy. Scold, n. [scold] Regaon [a]. Magagalitn. Scold, v. [scold] Regaar, reir. Magalit, makipag-alt. Sconce, n. [scns] Baluarte. Kut, hadlang, sanggalang. Scoop, n. [scup] Cucharon. Panandok, pang-lims. Scoop, v. [scup] Cavar, socavar. Humukay. Scope, n. [scop] Objeto, intento, designio; blanco, espacio. Pakay, hak, akal, tudi. Scorch, v. [scorh] Chamuscar, tostar, quemar por encima por afuera. Isangag, ibus, isalab. Score, n. [scor] Muesca; cuenta, deuda; lnea, raya. Kutab, uk; katuusan; utang; guhit. Score, v. [scor] Apuntar, rayar. Magtal; iguhit. Scorn, n. [scorn] Desden, oprobio, menosprecio. Paghalay, libak, pagpapawalang halaga, paghamak. Scorn, v. [scorn] Despreciar, envilecer, mofar, escarnecer. Humamak, humalay, tumuy, lumibak. Scorner, n. [scrner] Desdeador, escarnecedor. Mnunuy, mapaghalay. Scornful, adj. [scrnful]

. 1055 1313

29.01.2012 16:27

Desdeoso. Mapagtuy. Scorpion, n. [scrpion] Escorpion, alacran. Alakdn. Scotch, n. [scotch] Cortadura, incision. Hiw, kudlt. Scotch, v. [scotch] Escoplear, hacer muescas. Ukaan, kudlitn. Scoundrel, n. [scundrel] Picaro, bribon. Switik, malikot. Scour, v. [scur] Fregar, estregar. Kuskusin, kiskisin, hiluran. Scourge, n. [skrdch] Azote; castigo. Hamps, pal; parusa. Scourge, v. [skrdch] Azotar, castigar. Hampasn, paluin; parusahan. Scout, n. [scut] Descubridor, explorador; espia. Mnunuklas, tagatuklas; tiktk, mnunubok. Scout, v. [scut] Reconocer secretamente los movimientos del enemigo. Tiktikan ang kaaway. Scowl, n. [scul] Ceo, sobrecejo. Mungot, sibangot, irap. Scowl, v. [scul] Mirar con ceo, poner mala cara. Magmungot, umirap. Scrabble, v. [scrabl] Araar. Mangalmt. Scrag, n. [scrag] Cualquiera cosa flaca. Payat, manipis.

. 1056 1313

29.01.2012 16:27

Scramble, n. [scrmbl] Disputa, pelea; arrebatia. Pagtatalo; babg, agawn. Scramble, v. [scrmbl] Arrapar; trepar; disputar. Umagaw, mangukyabit, ipakipagtalo. Scrap, n. [scrap] Migaja, fragmento. Mumo, ptol. Scrape, n. [screp] Embarazo, dificultad. Hadlang, kapansanan. Scrape, v. [screp] Raer, raspar; araar. Katkatn, kaskasn; kalmutn. Scraper, n. [scrper] Rascador. Kudkuran. Scratch, n. [scrtch] Rascadora; rasguo. Kamot, galos. Scratch, v. [scrtch] Rascar; rasguar. Kamutin; kumalmot. Scrawl, n. [scrol] Garabatos. Sulat na padaskl. Scrawl, v. [scrol] Garrapatear, escribir mal. Sumulat ng padaskl. Scream, n. [scrm] Grito, chillido. Hiyaw, sigaw. Scream, v. [scrm] Gritar, chillar. Humiyaw, sumigaw. Screech, n. [scrich] Chillido, grito. Hiyaw, sigaw. Screen, n. [scrn] Biombo, mampara.

. 1057 1313

29.01.2012 16:27

Bayubo, panabing, panganlong. Screen, v. [scrn] Abrigar, esconder. Kumanlong, mangubl. Screw, n. [scri] Tornillo. Tornilyo. Screw-driver, n. [scriu-driver] Destornillador. Panghugot ng tornilyo, destornilyador. Scribble, n. [scrbl] Escrito de poco mrito. Sulat na walang gasinong halag. Scribe, n. [scrib] Escritor, escribiente. Mnunulat, tagasulat. Scrimage, n. [skrmedch] Turbamulta. Basag-ulo. Scrip, n. [scrip] Bolsa; cdula. Supot; sdula. Scriptural, adj. [scrpchural] Bblico. Nauukol sa Biblia. Scripture, n. [scrpchur] Escritura sagrada. Banal na kasulatan. Scrivener, n. [scrvner] Escribano, notario pblico. Eskribano, notaryo. Scroll, n. [scrl] El rollo (de papel pergamino). Balumbon, ikid. Scrub, n. [scrab] Belitre. Masam. Scruple, n. [scripl] Escrpulo, duda. Hinal, sapantah. Scrupulous, adj. [scripiuls]

. 1058 1313

29.01.2012 16:27

Escrupuloso, dudoso. Mapaghinal, mapagsapantah. Scrutinize, v. [scritinaiz] Escudriar, examinar, sondear. Siyasatin, litisin, tarukn. Scrutiny, n. [scritini] Escrutinio, exmen. Siyasat, paglilitis. Scud, v. [skd] Huirse, escaparse. Tumakas, magpumiglas, tumaanan. Scuffle, n. [skafl] Quimera, pendencia, ria, altercacion. Away, babag, kaingay, kagul. Scuffle, v. [skafl] Reir, pelear. Mag-away, magbabag. Scull, n. [skal] Crneo, casco; remo corto. Bao (ng ulo), bung; sagwn. Scullion, n. [sklien] Marmiton. Alil sa kusin. Sculptor, n. [sklptor] Escultor. Eskultor, manglililk. Sculpture, n. [sklpcher] Escultura. Panglililc. Sculpture, v. [sklpcher] Esculpir. Lumilk. Scum, n. [skam] Espuma. Bul, sub, sulwak. Scum, v. [skam] Espumar. Bumul, magbul. Scurf, n. [skarf] Tia; caspa. Langib; balakubak.

. 1059 1313

29.01.2012 16:27

Scurfy, adj. [skrfi] Sarnoso, rooso. Glisin, malangb. Scuttle, n. [sktl] Banasta; carrera corta. Bakid, batulng; takb. Scuttle, v. [sktl] Apretar correr. Kumarimot. Scythe, n. [saiz] Guadaa. Lilik, karit. Sea, n. [si] Mar. Dagat. Sea board, n. [s bord] Mar adentro. Laot. Seal, n. [sil] Sello para cerrar las cartas. Tatk, timbre. Seal, v. [sil] Sellar. Tatakn. Seam, n. [sim] Costura. Tah. Seam, v. [sim] Hacer costuras, coser. Manah, tumah, magyano. Seaman, n. [sman] Marinero. Magdadagt. Seamstress, n. [smstres] Costurera. Mnanah. Seaport, n. [sport] Puerto de mar. Daungang-dagat. Search, n. [sirch] Pesquisa, busca.

. 1060 1313

29.01.2012 16:27

Paniniyasat, paghanap. Search, v. [sirch] Investigar, indagar. Sumiyasat, sumaliksik. Seashore, n. [ssior] Ribera del mar. Tabng dagat. Seasick, adj. [ssik] Mareado. Lul, nalulul. Seasickness, n. [ssiknes] Mareo, mareamiento. Lul, pagkalul. Season, n. [sson] Estacion, sazon, tiempo. Panahon, kapanahunan. Season, v. [sson] Sazonar, condimentar. Rekaduhan, lagyan ng rekado. Seasonable, adj. [ssonabl] Oportuno, propsito. Npapanahon, mabuting pagkaktaon. Seasoning, n. [ssoning] Condimento. Panimpl, rekado. Seat, n. [sit] Asiento, silla, banco. Upuan, likmuan, luklukan. Seat, v. [sit] Situar, colocar, asentar. Ilagay, ilapag, iup. Seaward, adv. [sward] Hcia el mar. Sa dagat. Sea-weed, n. [s-uid] Alga marina. Damong dagat. Secede, v. [sisd] Apartarse, separarse. Umilag, lumay, humiwalay. Secession, n. [sission]

. 1061 1313

29.01.2012 16:27

Apartamiento, separacion. Pag-ilag, paghiwalay. Seclude, v. [siclid] Apartar, excluir. Ilay, ihiwalay, ibukod. Seclusion, n. [siclicion] Separacion, exclusion. Paghihiwalay, pagtitiwalag. Second, adj. [scond] Segundo. Ikalawa, pangalaw. Secondary, adj. [scondari] Secundario. Pangalawa. Secondhand, n. [secondjend] Segunda mano. Lum, nagamit na. Secondly, adv. [scondli] En segundo lugar. Ikalawa, pangalawa. Secrecy, n. [scresi] Secreto, sigilo. Lihim. Secret, n. [scret] Secreto, oculto. Lihim, tag. Secretary, n. [scriteri] Secretario. Kalihim. Secretaryship, n. [scriteriship] Secretara. Klihiman, pagkakalihim. Secret, v. [sicrt] Esconder, ocultar. Itag, ilingid. Secretion, n. [sicrcion] Secrecion. Pagtatag, paglilingid. Sect, n. [sect] Secta. Pangkatin ng isang relihiyon.

. 1062 1313

29.01.2012 16:27

Sectarian, adj. [sectrian] Sectario. Nauukol sa pangkat ng isang relihiyon. Section, n. [seccin] Seccin. Bahagi. Secure, adj. [sikir] Seguro, salvo. Tiwasay, ligtas. Secure, v. [sikir] Asegurar, salvar. Itiwasay, siguruhin, iligtas. Security, n. [sikiriti] Seguridad, tranquilidad. Katibayan, katiwasayan. Sedate, adj. [sidt] Sereno, sosegado, juicioso. Mahinahon, tahimik, mabait. Sedateness, n. [sidtnes] Serenidad, calma. Hinahon, katahimikan. Sedative, adj. [sdetiv] Sedativo. Pangpatahimik, pangpahup. Sedentary, adj. [sdenteri] Sedentario. Palaup. Sediment, n. [sdiment] Sedimento, hez. Latak. Sedition, n. [sidcion] Sedicion, alboroto, motn, revuelta. Panghihimagsik, gul, kagulo, pag-aals. Seditious, adj. [sidcis] Sedicioso. Manggugulo, manguupat. Seduce, v. [sidis] Seducir. Umupat, humikayat, umakit. Seduction, n. [sidccion] Seduccion.

. 1063 1313

29.01.2012 16:27

Upat, hikayat. Seductive, adj. [sidctiv] Seductivo, halageo; persuasivo. Nakahihikayat, nakaaakit, nakagaganyak. Sedulous, adj. [sdiuls] Diligente; cuidadoso. Masipag, masikap; maingat. See, v. [si] Ver, observar. Tumingin, makakita, kumita. Seed, n. [sid] Semilla, simiente. Binh, punl. Seedling, n. [sdling] Planta de semillero. Punl. Seedsman, n. [sdsman] Tratante en semillas. Ang nagbibili ng punl. Seek, v. [sic] Buscar, inquirir alguna cosa. Humanap, maghanap. Seem, v. [sim] Parecer, semejarse. Mhawig, mwangis, mkamukh. Seeming, n. [sming] Apariencia. Any, hichura. Seemingly, adv. [smingli] Al parecer. Tila, war . Seemly, adj. [smli] Propio, correspondiente. Bagay, akm. Seer, n. [sir] Veedor, profeta. Tagakita, manghuhul. Seesaw, n. [siso] Vaivn. Larong lawnlawinan. Seethe, v. [siz]

. 1064 1313

29.01.2012 16:27

Hervir, bullir. Kumul, sumub, sumulwak. Segment, n. [sgment] Segmento de un crculo. Bahagi ng isang kabilugan. Segregate, v. [sgriguet] Segregar, separar. Itiwalag, ihiwalay. Segregation, n. [segrigucion] Segregacion, separacion. Pagtitiwalag, paghihiwalay. Seize, v. [siz] Asir, agarrar; secuestrar bienes. Hawakan, pigilan; hulihin, dakpin; kamkamin. Seizure, n. [sziur] Captura; secuestro. Paghuli, pagdakp; pagkamkam. Seldom, adv. [sldom] Raramente. Bihir , madalang. Select, adj. [silct] Selecto, escogido. Hirang, pil. Select, v. [silct] Elegir, escoger. Humirang, pumil. Selection, n. [silccion] Seleccion. Paghirang, pagpil. Self, adj. [self] Mismo, propio. Rin, sarili. Selfish, adj. [slfish] Egoista, ensimismado. Palal, mapaggiit ng sarili. Selfishness, n. [slfishnes] Egoismo. Paggigiit ng sarili. Self-love, n. [self-lav] Amor propio. Pag-ibig sa sarili.

. 1065 1313

29.01.2012 16:27

Sell, v. [sel] Vender. Magbil, maglak, magtind. Seller, n. [sler] Vendedor. Tagapagbil, tagapaglak, mnininda. Selvage, n. [slvedch] Orilla de pao. Gilid ng pany. Semblance, n. [smblans] Semejanza, apariencia. Wangis, any, hichura. Semicolon, n. [semcolon] Punto y coma. Puntt koma. Seminary, n. [smineri] Seminario. Paralan sa nangagpapar nangagpapastor. Sempstress, n. [smstres] Costurera. Mnanah. Senate, n. [snet] Senado. Senado, kapulungang tagapaglagd ng kautusan na hall ng pmahalaan. Senator, n. [snetor] Senador. Senador. Send, v. [send] Enviar, despachar, mandar. Magpadal, magsug, mag-utos. Sender, n. [snder] El que enva. Ang nagpapadal. Senile, adj. [snail] Senil. Nauukol sa katandaan. Senility, n. [siniliti] Vejez. Katandaan. Senior, n. [snior]

. 1066 1313

29.01.2012 16:27

Antiguo, anciano. Una, matand. Seniority, n. [siniriti] Antigedad, ancianidad. Kalagayang una matand sa lahat. Sensation, n. [senscion] Sensacin. Karamdaman, pakiramdam. Sense, n. [sens] Sentido, entendimiento, razon. Damdam, malay, ulirat, bat. Senseless, adj. [snsles] Insensible, privado de sentido. Walang pakiramdam, walang ulirat. Sensible, adj. [snsibl] Sensible, sensitivo. May pakiramdam, maramdamin. Sensitive, adj. [snsitiv] Sensitivo, sensible. Maramdamin, mapagdamdam. Sensual, adj. [snchiual] Sensual; lascivo, voluptuoso. Nauukol sa kahalayan ng lamn; malibog. Sensuality, n. [senchiuliti] Sensualidad, voluptuosidad. Kahalayan, libog, kalibugan. Sentence, n. [sntens] Sentencia, dictamen; frase. Hatol, pasya; pananalit. Sententious, adj. [sentncis] Sentencioso. May taglay na aral. Sentiment, n. [sntiment] Sentimiento, sentido. Damdam, pakiramdam. Sentimental, adj. [sentimntal] Sentimental. Nauukol sa damdam pakiramdam. Sentinel, n. [sntinel] Centinela. Tanod, bantay.

. 1067 1313

29.01.2012 16:27

Sentry = Sentinel. Separable, adj. [sparabl] Separable. Nihihiwalay. Separate, adj. [sparet] Separado, segregado. Hiwalay, kals, tiwalag. Separate, v. [sparet] Separar, segregar, desunir, apartar. Ihiwalay, ibukod, kalasn, itiwalag. Separation, n. [separcion] Separacion. Paghihiwalay, pagbubukod, pagkals, pagtitiwalag. Sepoy, n. [spoi] Soldado natural de las Indias Orientales. Kawal na taga India. September, n. [septmber] Septiembre. Setyembre. Septennial, adj. [septnial] Sieteal. Nagtatagal ng pitong tan. Septuagenarian, n. [septiudchenarian] Septuagenario. May gulang na pitong pung tan. Septuagenary = Septuagenarian. Sepulchral, adj. [siplcral] Sepulcral, fnebre. Nauukol sa libing. Sepulchre, n. [spulker] Sepulcro, sepultura. Libingan, bunan. Sepulture, n. [sepltiur] Sepultura, entierro. Paglilibing. Sequel, n. [scuel] Secuela, consecuencia. Bunga, pakinabang. Sequence, n. [scuens] Serie, continuacion.

. 1068 1313

29.01.2012 16:27

Pagkakadugtongdugtong, karugtong, pagkakasunodsunod, kasunod. Sequent, adj. [scuent] Siguiente. Kasunod. Sequester, v. [sicuster] Secuestrar. Kumamkam. Sequestration, n. [secuestrcion] Secuestro, secuestracion de bienes. Pangangamkam. Seraph, n. [sraf] Serafin, angel. Serapn, anghel. Seraphic, adj. [sirfic] Serfico. Nauukol sa serapn. Seraphical = Seraphic. Serenade, n. [serend] Serenata. Serenata, tugtugan. Serenade, v. [serend] Dar serenatas. Magserenata, magtugtugan. Serene, adj. [sirn] Sereno, claro, apacible, sosegado. Malinaw, maliwanag, tahimik, mahinahon. Serenity, n. [serniti] Serenidad, claridad, sociego. Linaw, liwanag, katahimikan, hinahon. Serf, n. [serf] Siervo. Alipin. Sergeant, n. [srdchent] Sarjento. Sarhento. Series, n. [sriis] Serie. Pagkakasunodsunod. Serious, adj. [srias] Serio, grave; formal. Malubh, malal, mabigat; porml.

. 1069 1313

29.01.2012 16:27

Sermon, n. [srmon] Sermon. Sermon, pangaral. Serous, adj. [srs] Seroso, acuoso. Malagnaw. Serpent, n. [srpent] Serpiente. Ahas. Serpentine, adj. [srpentain] Serpentino. Nauukol sa ahas. Servant, n. [srvant] Siervo; criado. Lingkod; alil. Serve, v. [serv] Servir. Maglingkod. Service, n. [srvis] Servicio, servidumbre. Paglilingkod, paninilbihan. Serviceable, adj. [srvisabl] Servicial, oficioso. Mapaglingkod, nagagamit. Servile, adj. [srvil] Servil, bajo, humilde. Mapanilb, hamak, mabab. Servility, n. [servliti] Bajeza; vileza. Kahamakan, kaalipinan. Servitude, n. [srvitiud] Servidumbre, esclavitud. Paninilbihan, pagkaalipin. Session, n. [ssion] Junta, sesion. Pulong. Set, adj. [set] Ajustado, fijo; sealado. Nalalapat, matibay; ntatakd. Set, n. [set] Juego, conjunto agregado de muchas cosas; caida del sol.

. 1070 1313

29.01.2012 16:27

Ilwego, kabuoan ng bilang ng magkakabagay na kasangkapan, ibp., paglubog ng araw. Set, v. [set] Colocar, lijar, poner. Maglagay, maglapag; lumubog (ang araw). Set off, n. [st of] Adorno, guarnicion. Kagayakan. Settee, n. [set] Canap. Mahabang likmuan na may sandigan. Settle, n. [setl] Escao. Likmuan na mataas ang sandalan. Settle, v. [setl] Colocar, fijar; asegurar, establecer. Ilagay, ilapag; pagtibayin, itatag. Settlement, n. [stlment] Establecimiento, domicilio. Kinaroroonan, thanan. Settler, n. [stler] Colono. Ang nananahan sa ibang lupain. Seven, adj. [sven] Siete. Pit. Sevenfold, adj. [svnfold] Sptuplo. Makpito. Seventeen, adj. [sventin] Diez y siete. Labng pit. Seventeenth, adj. [sventinz] Dcimo sptimo. Ika labing pit. Seventh, adj. [svenz] Sptimo. Ikapit. Seventieth, adj. [sventiez] Septuagsimo. Ika pitong p.

. 1071 1313

29.01.2012 16:27

Seventy, adj. [sventi] Setenta. Pitong p. Sever, v. [sver] Arrancar, sacar; separar, apartar. Hugutin; ihiwalay, ibukod. Several, adj. [sveral] Diversos, varios. Ilan. Severance, n. [sverans] Separacion, particion. Pagtanggal. Severe, adj. [sivr] Severo, spero, rigoroso. Mahigpit, masungt, mabagsik. Severity, n. [sivriti] Severidad, rigor. Higpit, kahigpitan. Sew, v. [so] Coser. Manah. Sewer, n. [ser] Costurera. Mnanan. Sex, n. [secs] Sexo. Pagkalalake pagkababae. Sexagenary, adj. [secsdcheneri] Sexagenario. May anim na pung tan. Sextant, adj. [scstant] Sextante, la sexta parte de un crculo. Ikanim na bahagi ng isang kabilugan. Sextuple, adj. [scstiupl] Sxtuplo. Makaanim na p. Sexual, adj. [scsiual] Sexual. Nauukol sa pagkalalake pagkababae. Shabbiness, n. [sibines] Vileza, bajeza.

. 1072 1313

29.01.2012 16:27

Pagkahamak, kababaan. Shabby, adj. [sibi] Vil, bajo. Hamak, mabab. Shackle, v. [sikl] Encadenar. Itanikal. Shackles, n. [sikls] Grillos. Damal, pangpangaw. Shad, n. [sid] Alosa, sbalo. Katkt, bwanbwan. Shade, n. [sid] Sombra, proteccin. Lilim, kanlong. Shade, v. [sid] Asombrar. Liliman. Shadow, n. [sied] Sombra. Anino, lilim. Shady, adj. [sidi] Opaco, oscuro. Malamlam, kulimlim, malilim. Shaft, n. [sift] Flecha, saeta. Pan, palas. Shagged, adj. [sigud] Afelpado. Magaspang. Shake, n. [sik] Sacudida. Luglog; paspas, pagpag. Shake, v. [sik] Agitar, sacudir. Lumuglog, umalog, pumagpag. Shaking, n. [siking] Sacudimiento. Pagpasps, pagpapagpg. Shall, v. [sil]

. 1073 1313

29.01.2012 16:27

Deber. Marapat. Shallop, n. [silp] Chalupa. Bangk. Shallow, adj. [sial] Bajo. Mababaw. Sham, n. [sim] Pretexto, fingimiento. Dahilan, pagkukunw. Sham, v. [sim] Engaar, fingir. Manghib, magkunw. Shambles, n. [simbls] Carnicera. Ptayan. Shame, n. [sim] Vergenza, rubor. Kahihiyn, hiy, pamumul. Shame, v. [sim] Avergonzar, afrentar. Hiyain, halayin. Shameful, adj. [simful] Vergonzoso. Kahiyahiy, mahihiyain. Shameless, adj. [simles] Desvergonzado, descarado. Walang hiy, bastos, mahalay. Shank, n. [sink] Pierna. Bint. Shanty, n. [sinti] Cabaa. Damp, kubo. Shape, n. [sip] Hechura, forma. Any, hichura. Shape, v. [sip] Formar, figurarse alguna cosa. Anyuan, bigyan ng any, tabasin.

. 1074 1313

29.01.2012 16:27

Shapeless, adj. [siples] Informe. Walang any, hind tabs. Shapely, adj. [sipli] Bien hecho. Mabuting tabas. Share, n. [sir] Parte, porcin. Bahagi, ang nauukol. Share, v. [sir] Repartir; participar. Hatiin, bahagihin; mkahat, mkabahagi. Shark, n. [sirc] Tiburon. Patng. Sharp, adj. [sirp] Agudo, puntiagudo, aguzado. Matulis, matalas, has. Sharpen, v. [sirpen] Afilar, aguzar. Patulisin, patalasin, ihas. Sharper, n. [sirper] Ratero, estafador. Tekas, switik. Sharpness, n. [sirpnes] Agudeza, sutileza. Tulis, talas. Shatter, n. [siter] Pedazo. Putol, bibinga. Shatter, v. [siter] Destrozar, hacerse pedazos. Basagin, durugin. Shave, v. [siv] Afeitar. Mag-ahit. Shawl, n. [sil] Paolon. Panyuln, alampay. She, pron. [sh] Ella.

. 1075 1313

29.01.2012 16:27

Siya (babae). Sheaf, n. [shif] Gavilla, haz. Hay, bigkis. Shear, v. [shir] Trasquilar, esquilar. Gupitan (ng balahibo). Sheath, n. [shiz] Vaina, caja, funda. Kaloban, sisidln, pund. Sheathe, v. [shiz] Envainar. Isuot sa kaloban. Shed, n. [shed] Cabaa. Damp. Shed, v. [shed] Verter, derramar. Magbub, magbuhos. Sheen, n. [shin] Resplandor, brillantez. Kintab, ningning, kislap. Sheep, n. [ship] Oveja, carnero. Tupa. Sheepcot, n. [shpcot] Redil. Kulungan ng tupa. Sheepfold = sheepcot. Sheepish, adj. [shpish] Vergonzoso, tmido. Mahihiyain, matatakutn. Sheepskin, n. [shpskin] Piel de carnero. Balat ng tupa. Sheer, adj. [shir] Puro, claro. Puls, tagans; malinaw. Sheer, v. [shir] Alargarse. Makalag.

. 1076 1313

29.01.2012 16:27

Sheet, n. [shit] Sbana; pliego [de papel]. Kumot; pliyego ng papel. Shelf, n. [sielf] Anaquel; bajo. Pitak ng aparador; dakong mababaw [sa dagat]. Shell, n. [sil] Casco, cscara; concha. Balt, kabibe; sus. Shell, v. [sil] Descascarar, descortezar. Talupan, upakan. Shelter, n. [siltr] Guarida, amparo, abrigo, asilo, refugio. Kublihan, kandungan, ampunan, takbuhan. Shelter, v. [siltr] Guarecer, abrigar, refugiar; amparar. Mangubl, kumanlong, sumilong, umampon. Shelterless, adj. [silterles] Sin asilo, desamparado. Walang msilungan, walang magampon. Shelve, v. [sielv] Echar un lado, arrinconar. Itab, isulok. Shepherd, n. [siperd] Pastor. Pastor, tagapag-alag ng hayop. Shepherdess, n. [siferdes] Pastora, zagala. Babaing tagapag-alag ng tupa, pastora, sagala. Sheriff, n. [sherf] Sherff. Sher p; agusl. Sherry, n. [siri] Vino de Jerez. Alak na Her s. Shield, n. [shild] Escudo. Kalasag, panangg. Shield, v. [shild] Escudar, defender.

. 1077 1313

29.01.2012 16:27

Mangalasag, mananggalang. Shift, n. [shift] Cambio. Paglipat. Shift, v. [shift] Cambiarse, mudarse de un paraje otro. Lumipat, bumago. Shin, n. [shin] Espinilla. Luld. Shine, n. [siin] Resplandor, lustre. Ningning kintab. Shine, v. [siin] Lucir, brillar. Paningningin, pakintabin. Shining, adj. [siining] Brillante, resplandeciente. Makintab, maningning. Shiny, adj. [siini] Lustroso, brillante. Makintab, maningning. Ship, n. [ship] Navo, buque. Sasakyan sa dagat. Ship, v. [ship] Embarcar. Hulan. Shipboard, n. [shpbord] Tablon de navo. Andamyo ng sasakyan. Shipment, n. [shpment] Envo, cargo. Mga bagay na lulan ng sasakyan. Shipwreck, n. [shprec] Naufragio, desastre, desgracia. Pagkabagbag ng sasakyan, sakun, kapahamakan. Shire, n. [shir] Condado. Lalawigan. Shirt, n. [shirt]

. 1078 1313

29.01.2012 16:27

Camisa. Bar. Shiver, v. [shver] Tiritar de frio, temblar de miedo. Mangaligkg, mangatal, manginig, mangilabot. Shivering, n. [shvering] Horripilacion, temblor. Kilabot, pangangatal, panginginig. Shoal, adj. [shol] Lleno de bajos. Mababaw. Shock, n. [shoc] Choque, encuentro. Sagup, umpog, bangg. Shock, v. [shoc] Chocar. Mbangg, mumpog. Shoe, n. [si] Zapato, el calzado del pie. Sapatos, panapin sa paa. Shoe, v. [si] Herrar un caballo. Bakalan sa paa ang kabayo. Shoemaker, n. [simeker] Zapatero. Magsasapats. Shoot, n. [sit] Tiro; vstago. Tudl; suplng, sw. Shoot, v. [sit] Tirar, arrojar, lanzar, brotar. Tumudl, magpahilagpos, bumaril; sumuplng. Shop, n. [sip] Tienda, taller. Tindahan, pmilihan. Shop, v. [sip] Andar de tienda en tienda comprando. Mamili. Shopkeeper, n. [siopkper] Tendero, mercader. Tindero, may tind.

. 1079 1313

29.01.2012 16:27

Shore, n. [sir] Costa, ribera, playa. Baybay, tab, pangpang. Short, adj. [sirt] Corto, breve, conciso. Maikl, maiks. Shortly, adv. [sirtli] Brevemente, en pocas palabras. Sa madalingsabi, sa katagang wik. Shorten, v. [sirten] Acortar, abreviar, compendiar. Iklian, iksan. Shorthand, n. [sirtjend] Taquigrafa, estenografa. Takigrapy pagsulat na natutugmaan sa mga tand ang pananalit. Shortness, n. [sirtnes] Cortedad, brevedad. Kaiklian, kaiksian. Shortsighted, adj. [sirtsaited] Corto de vista. Malab ang mat. Shot, n. [sit] Tiro, alcance. Putk, tudl, abt. Shoulder, n. [sialder] Hombro. Balikat. Shoulder, v. [sialder] Cargar al hombro. Pasann. Shout, n. [siut] Aclamacion. Papuri, hiyaw. Shout, v. [siut] Aclamar. Humiyaw ng papuri. Shouting, n. [siating] Gritos de alegra. Ktuwaan. Shove, n. [siv] Empujon.

. 1080 1313

29.01.2012 16:27

Tulak. Shove, v. [siv] Empujar, impeler. Magtulak. Shovel, n. [sivl] Pala. Pala. Shovel, v. [sivl] Traspalar. Magpala. Show, n. [si] Espectculo, exposicion. Pnoorin, palabs; tanghl, pagtatanghal, tanghalan. Show, v. [si] Mostrar, hacer ver; sealar, demostrar. Ipakita. Shower, n. [siwer] Lluvia. Uln. Shower, v. [siwer] Llover. Umuln. Shrew, n. [shri] Mujer de mal genio. Babaing masungt. Shrewd, adj. [shrid] Astuto, sagaz. Tuso, switik, matalin. Shrewdness, n. [shridnes] Astucia, sagacidad. Katusuhan, katalinuan. Shriek, n. [shrik] Chillido, grito de espanto. Til, hiyaw, pagibik. Shriek, v. [shrik] Chillar, gritar. Tumil, humiyaw. Shrill, adj. [shril] Agudo, penetrante, sutil. Matalas, matalin. Shrimp, n. [shrimp]

. 1081 1313

29.01.2012 16:27

Camaron. Hipon. Shrine, n. [shrin] Relicario. Relikaryo, alaala. Shrink, v. [shrinc] Encogerse. Umurong; mangulubot. Shrivel, v. [shrvl] Arrugarse, encogerse. Mangulubot, mangunot. Shroud, n. [srud] Cubierta; mortaja. Balot; sapot. Shroud, v. [srud] Cubrir; amortajar. Balutin; saputan. Shrub, n. [shrab] Arbusto. Kaugoygoyan, mababang punong kahoy na mayabong. Shrug, n. [srag] Encogimiento de hombros. Pangingilabot. Shrug, v. [srag] Encogerse de hombros. Mangilabot. Shudder, n. [sider] Despeluzamiento, temblor. Panginging, takot. Shudder, v. [sider] Estremecerse, despeluzarse. Mangilabot, manginig. Shuffle, n. [shafl] Barajadura, treta, fraude. Pagbabalansa ng baraha; lalng, day. Shuffle, v. [shafl] Barajar los naipes; desordenar, trampear. Magbalansa; gumul; magday. Shun, v. [shan] Evitar, huir, escapar. Umilag; tumakas, tumaanan.

. 1082 1313

29.01.2012 16:27

Shunt, n. [sint] Bifurcacin, cambio de va. Pagkalinsad, pagkaalis sa daang bakal. Shut, v. [siat] Cerrar, encerrar. Isar, itikom; sarhan, takpn. Shutter, n. [siter] Postigo de ventana. Persyana, takip ng bintan. Shy, adj. [shy] Reservado, tmido, vergonzoso. Malihim, kim, mahihiyain. Shyness, n. [siynes] Timidez. Kakimian. Sibyl, n. [sbil] Sibila, profetisa. Sibila, manghuhul. Sick, adj. [sic] Malo, enfermo. May sakt, may damdam. Sicken, v. [sicn] Enfermar, poner enfermo. Magkasakt. Sickle, n. [sicl] Hoz, segadera. Lilk, karit. Sickly, adj. [skli] Enfermizo, achacoso. Masasaktn. Sickness, n. [scnes] Enfermedad, mal. Sakt, pagkakasakt. Side, n. [sid] Lado, costado. Tab, gilid, tagiliran. Side, v. [sid] Unirse con alguno. Kumatig, kumamp. Sideboard, n. [sidbord] Aparador, alacena.

. 1083 1313

29.01.2012 16:27

Aparador, pminggalan. Sidelong, adj. [sidlong] Lateral. Pahab. Sideways, adv. [sidwes] De lado, oblicuamente. Patagild. Sidewise = Sideway. Siding, n. [siding] La accion de empearse en un partido. Pagkatig sa isang lpian. Sidle, v. [sidl] Ir de lado por algun paso. Manab, patab. Siege, n. [sidch] Sitio. Pagkubkob. Sieve, n. [siv] Criba. Bithay. Sift, v. [sift] Cerner; cribar. Magtalop; bithayn, magbithay. Sigh, n. [sy] Suspiro. Buntong hininga. Sigh, v. [sy] Suspirar, gemir. Magbuntong hininga, dumaing. Sight, n. [sit] Vista, mira. Tingn, paningin, tanaw. Sightless, adj. [sitles] Ciego. Bulg. Sightly, adj. [sitli] Vistoso, hermoso. Tnawin, maganda. Sign, n. [sin] Seal, nota; firma. Tand, palatandaan; pirma, pagtatal ng pangalan.

. 1084 1313

29.01.2012 16:27

Sign, v. [sin] Sealar; firmar, rubricar. Magtand, maglagay ng tand; pumirm, maglagd ng pangalan. Signal, n. [sgnal] Seal, aviso. Tand, pahiwatig. Signature, n. [sgnechur] Seal, marca. Tal, tand, tatk. Signet, n. [sgnet] Sello, (el sello privado del rey). Tatak. Significance, n. [signficans] Significacion, importancia. Kahulugan, kasaysayan. Significancy = Significance. Significant, adj. [signficant] Significante, importante. May kahulugan, makabuluhan. Signification, n. [signifikcion] Significacion, sentido. Kahulugan, kbuluhan. Signify, v. [sgnifai] Significar, dar de entender. Magkahulugn, ipaunaw. Silence, n. [silens] Silencio. Katahimikan. Silence, v. [silens] Imponer silencio. Magpatahimik. Silent, adj. [silent] Silencioso, taciturno. Tahimik, walang imik. Silk, n. [silk] Seda. Seda, sutl. Silken, adj. [silkn] Sedeo. Maseda, masult.

. 1085 1313

29.01.2012 16:27

Silky = Silken. Silkworm, n. [slkuorm] Gusano de seda. Uod na pinagkukunan ng sutl. Sill, n. [sil] Umbral de puerta. Tyuan (sa pintuan). Silliness, n. [slines] Simpleza, tontera. Kamusmusan, kahangalan. Silly, adj. [sli] Necio, tonto. Musms, hangl. Silver, n. [slver] Plata. Pilak. Silversmith, n. [slversmiz] Platero. Panday-pilak, platero. Silverly, adj. [slverly] Plateado. May halong pilak. Similar, adj. [smilar] Similar, semejante. Kagaya, kahwad, kawangis, kawangk. Similarity, n. [similriti] Semejanza, conformidad.. Pagkawangis, pagkawangk. Simile, n. [smil] Simil, ejemplo. Ulir n, halimbaw. Similitude = Simile. Simmer, v. [smr] Hervir fuego. Lumabog, pakuluan. Simper, n. [smper] Sonrisa. Ngit. Simper, v. [smper] Sonreirse.

. 1086 1313

29.01.2012 16:27

Ngumit. Simple, adj. [smpl] Simple, sencillo. Pulos, walang hal; musmos; walang kahambugan. Simplicity, n. [simplsiti] Sencillez, simplicidad. Kawagasan; kamusmusan; walang kahambugan. Simplification, n. [simplifikcien] Simplificacin. Pagpapagaan, pagpapaikl. Simplify, v. [smplifai] Simplificar. Pagaanin, paikliin. Simulate, v. [smiulet] Simular, fingir. Magkunw, hwag pahalat. Simulation, n. [simiulcin] Simulacin, hipocresa. Pakunwar , pakitang tao, paimbabaw. Simultaneous, adj. [saimeltnis] Simultneo. Sabaysabay. Sin, n. [sin] Pecado, culpa. Kasalanan, sala. Sin, v. [sin] Pecar, faltar. Magkasala, magkulang. Since, adv. [sins] Ya que, puesto que. Yamang. Since, prep. [sins] Desde. Mul sa. Sincere, adj. [sinsr] Sincero, franco. Tapat na loob. Sincerity, n. [sinsriti] Sinceridad, franqueza. Pagtatapat, pagtatapat ng loob. Sinecure, n. [sinikiur]

. 1087 1313

29.01.2012 16:27

Sueldo sin empleo. Sahod upa na walang gwain. Sinew, n. [sniu] Tendon, nervio. Litid. Sinewy, adj. [sniu-i] Nervoso. Malitid. Sinful, adj. [snful] Pecaminoso. Makasalanan, salarn. Sing, v. [sing] Cantar, gorjear los pjaros. Umawit, kumant; humuni. Singe, v. [sindch] Chamuscar. Idarang, isalab. Singer, n. [snjer] Cantor, cantora. Mang-aawit, mnganganta, kantora. Single, adj. [sngl] Uno, sencillo, simple. Nag-iisa, bugtong, tang. Single, v. [sngl] Singularizar. Mamukod. Singular, adj. [snguiular] Singular, peculiar. Namumukod, bukod-tang. Singularity, n. [singuiulriti] Singularidad, particularidad. Pamumukod, pagkatang. Sinister, n. [snistr] Siniestro, funesto. Saliw, kasawan. Sink, n. [sink] Alcantarilla. Pdaluyan. Sink, v. [sink] Hundirse, sumirse, sumergirse. Lumubog, sumisid, sumukb.

. 1088 1313

29.01.2012 16:27

Sinner, n. [snr] Pecador, pecadora. Makasalanan. Sinuosity, n. [siniusiti] Sinuosidad. Kunat, kabaluktutn. Sip, n. [sip] Sorbo, trago pequeo. Lunk, higop. Sip, v. [sip] Beborrotear. Lunukin, higupin. Sir, n. [sr] Seor. Ginoo, p. Sire, v. [sir] Engendrar, producir. Manganak [ang hayop]. Siren, n. [siren] Sirena. Sirena. Sirup, n. [srp] Jarabe. Harabe, pult. Sister, n. [sster] Hermana. Kapatid na babae. Sisterhood, n. [ssterjud] Hermandad, conjunto de hermanas. Pagkakapatiran. Sister-in-law, n. [sster-in-law] Cuada. Hipag. Sisterly, adj. [ssterli] Con hermandad. Parang kapatid. Sit, v. [sit] Sentarse. Umup, maup, lumikm, lumuklok. Site, n. [sit] Sitio.

. 1089 1313

29.01.2012 16:27

Dako. Sitting, n. [sting] La accin de sentarse. Pag-up, paglikm, pagluklok. Situate, adj. [stiuet] Situado. Nakalagay, nakalapag, nasa... Situation, n. [sitiucin] Situacin, estado. Lagay, kalagayan, tay, katayuan. Six, adj. [sics] Seis. Anim. Sixfold, adj. [scsfold] Seis veces. Makaanim. Sixteen, adj. [scstin] Diez y seis. Labing anim. Sixteenth, adj. [scstinz] Dcimo sexto. Ikalabing anim. Sixth, adj. [sicz] Sexto. Ikaanim. Sixtieth, adj. [scstiez] Sexagsimo. Ikaanim na p. Sixty, adj. [scsti] Sesenta. Anim na p. Size, n. [siz] Tamao, tallo. Lak, any. Size, v. [siz] Ajustar, fijar. Iakm, ilapat. Skate, n. [sket] Patn. Panglakad sa niebe tubig na nagyelo. Skating, n. [skting]

. 1090 1313

29.01.2012 16:27

Ejercicio de correr patines sobre el hielo. Pagsasanay ng paglakad pagtakb sa tubig na nagyelo. Skean, n. [skin] Daga, pual. Talibong, sundang. Skein, n. [sken] Madeja. Madeha, labay. Skeleton, n. [sklitn] Esqueleto. Kalansy. Sketch, n. [sketch] Diseo, esbozo, bosquejo. Banhay, any. Sketch, v. [sketch] Trazar, bosquejar. Gumuhit, magbanhay. Skew, adj. [ski] Oblicuo. Balikuk. Skiff, n. [skf] Esquife. Bangkang munt. Skilful, adj. [sklful] Diestro, hbil. Bihas, sany, matalin. Skill, n. [skl] Destreza, pericia. Kaliksihn, kasanayan, katalinuan. Skillet, n. [sklet] Marmita pequea. Anglt. Skim, v. [skim] Espuma. Bul. Skimmer, n. [skmer] Espumadera. Panandok ng bul. Skin, n. [skn] Piel, cuero. Balat, katad, upak.

. 1091 1313

29.01.2012 16:27

Skin, v. [skn] Desollar. Talupan, upakan. Skinny, adj. [skni] Flaco, falta de carnes. Payat, nangangalirang. Skip, n. [skip] Salto, brinco. Luks, lundag. Skip, v. [skip] Saltar, brincar. Magluluks, maglulundg. Skirmish, n. [skrmish] Escaramuza, contienda. Pagpapanaklot, paglalaban. Skirmish, v. [skrmish] Escaramuzar. Manaklt, lumaban. Skirt, n. [skrt] Falda, orla. Say; laylayan. Skirt, v. [skrt] Orillar. Manab. Skittish, adj. [sktish] Espantadizo. Gitl. Skulk, v. [skalk] Andar sombra de tejado. Sumilong. Skull, n. [skal] Craneo. Bung, baong ulo. Sky, n. [ski] Firmamento, cielo. Langit. Slab, n. [slab] Losa. Losa. Slabber, v. [slbr] Ensuciar.

. 1092 1313

29.01.2012 16:27

Magdum. Slack, adj. [slc] Flojo, lento. Mahin, makuyad. Slacken, v. [slakn] Aflojar, ablandar. Palwagin, palambutin. Slag, n. [slag] Escoria. Kalawang, dum. Slake, v. [slc] Extinguir, apagar. Patayin, pawiin. Slam, n. [slam] Capote (en los juegos de naipes). Pagdaray (sa balansa ng baraha). Slander, n. [slnder] Calumnia, denigracion. Paghahatid-humapit, paninirang puri. Slander, v. [slnder] Calumniar, informar. Maghatid-humapit, manirang puri. Slanderer, n. [slnderer] Calumniador. Mapaghatid humapit. Slang, n. [slang] Jerigonza. Salitang malab. Slant, v. [slant] Pender oblicuamente. Ihapay, ihilig. Slanting, adj. [slnting] Sesgado, oblicuo. Hapy, hilg. Slap, n. [slap] Manotada. Suntk; sampal. Slap, v. [slap] Dar una bofetada. Sumuntok, manuntok. Slap, adv. [slap]

. 1093 1313

29.01.2012 16:27

De sopeton. Karakaraka. Slash, n. [slash] Cuchillada. Saksak, tag. Slash, v. [slash] Acuchillar. Manaksak, manag. Slate, n. [slt] Pizarra. Pisara. Slate, v. [slt] Empizarrar. Isulat sa pisara. Slattern, n. [sltern] Mujer desaliada. Babaing salaul. Slatternly, adj. [slternli] Desaliadamente. May pagkasalaul. Slaughter, n. [slter] Carnicera, matanza. Patayan, pagpapatayan. Slaughter, v. [slter] Matar atrozmente. Pumatay ng kakilakilabot. Slave, n. [slv] Esclavo, esclava. Alipin, busabos. Slave, v. [slv] Trabajar como esclavo. Paalipin, pabusabos. Slavery, n. [slveri] Esclavitud, servidumbre. Pagkaalipin, pagkabusabos. Slavish, adj. [slvish] Servil, bajo. Mapanilb, hamak. Slay, v. [sl] Matar. Pumatay.

. 1094 1313

29.01.2012 16:27

Slayer, n. [slyer] Matador. Ang nakamatay. Sled, n. [sled] Narria, rastra. Paragos, kareta. Sledge, n. [sledch] Narria, rastra. Paragos, kareta. Sleek, adj. [slik] Liso, bruido. Makinis, bul. Sleep, n. [slip] Sueo. Tulog. Sleep, v. [slip] Dormir, reposar en el sueo. Matulog, magpahinga, umidlip. Sleeper, n. [slper] El que duerme; zngano; travesao. Ang natutulog; batugan; tahilan. Sleepiness, n. [slpines] Somnolencia, letargo. Antok. Sleepy, adj. [slpi] Sooliento. Antkin. Sleeve, n. [slv] Manga. Manggs. Sleight, n. [slit] Ardid, estratagema. Lalng, day. Slender, adj. [slnder] Delgado, sutil. Payat, manipis. Slice, n. [slis] Tajada, lonja. Hiw, piraso, lapng, ptol. Slide, n. [slid] Resbaln; resbaladero.

. 1095 1313

29.01.2012 16:27

Dupilas; dausdusan. Slide, v. [slid] Resbalar, deslizarse. Mdulas, dumulas, mpadupilas. Slight, adj. [slit] Ligero, leve, pequeo. Maliit, munt. Slight, n. [slit] Descuido; desaire. Pagkaklingat; kahihiyan. Slight, v. [slit] Menospreciar, desdear, desairar. Hamakin, halayin, hiyain. Slim, adj. [slim] Delgado, sutil. Payat, manips. Slime, n. [slim] Lodo, barro pegajoso; sustancia viscosa. Putik, burak, banlk; uhog. Slimy, adj. [slimi] Viscoso. hugin, mauhog. Sling, n. [sling] Honda; hondazo. Panghilagpos; pagpapahilagps. Sling, v. [sling] Tirar con honda. Magpahilagps. Slink, v. [slinc] Abortar, malparir. Makunan, mahulog sa d panahon, manganak ng d oras. Slip, n. [slp] Resbalon, tropiezo. Pagkadulas, pagkadupilas; pagkatisod. Slip, v. [slp] Resbalar, deslizarse. Mdulas, mdupilas, dumulas. Slipper, n. [slper] Chinela. Sinelas. Slippery, adj. [slperi]

. 1096 1313

29.01.2012 16:27

Resbaladizo. Maduls. Slipshod, adv. [slpsiod] En chancletas. Naka chankletas paragatos. Slit, n. [slit] Raja, hendedura. Sipk, lahang. Slit, v. [slit] Rajar, hender; tajar. Sumipak, lumahang; humiw, lumals. Slobber, n. [slber] Baba. Laway. Slop, n. [slop] Lodazal. Putikan. Slope, n. [slp] Declive, bajada. Gulod, libs. Slope, v. [slp] Sesgar; cortar partir en sesgo. Ihiwd, putln hiwain ng pahiwd. Sloping, adj. [slping] Oblicuo, declive. Pahils; pahiwd; dahilig. Sloppy, adj. [slpi] Lodoso. Maputik. Sloth, n. [slz] Pereza. Katamaran. Slothful, adj [slzful] Perezoso, negligente. Tamad, batugan. Slouch, v. [sluch] Estar cabizbajo como un patan. Madung. Slough, n. [slu] Lodazal. Putikan.

. 1097 1313

29.01.2012 16:27

Sloughy, adj. [slui] Lodoso, pantanoso. Maputik, maburak. Sloven, v. [slovn] Hombre desaliado. Taong salaul. Slovenliness, n. [slvnlines] Desalio, asquerosidad, porquera. Kasalaulaan, kababuyan. Slow, adj. [slo] Tardo, lento, torpe, perezoso. Makupad, mabagal, banayad, tamad. Slowly, adv. [slli] Lentamente. Dahandahan. Slowness, n. [slnes] Lentitud, tardanza. Bagal, kupad, kuyad. Slug, n. [slag] Haragan, holgazan. Batugan, pagayongayon. Sluggard, n. [slgard] Haragan, holgazan. Batugan, pagayongayon. Sluggish, adj. [slguish] Perezoso, indolente. Tamad, batugan, pabay. Sluggishness, n. [slguishnes] Pereza. Katamaran. Sluice, n. [slis] Compuerta. Sangka. Slumber, n. [slmber] Sueo lijero. Idlip. Slumber, v. [slmber] Dormitar. Umidlip. Slur, n. [slr] Mancha.

. 1098 1313

29.01.2012 16:27

Dungis, manch. Slur, v. [slr] Manchar, ensuciar. Dungisan, dumhan, manchahn. Slut, n. [slat] Mujer sucia. Babaing salaul. Sly, adj. [sli] Astuto, pcaro; disimulado, falso. Tuso, switik; paimbabaw, sinungaling. Slyness, n. [slines] Astucia, maa. Katusuhan, kaswitikan. Smack, n. [smac] Sabor, gusto; beso fuerte. Lasa, lasap; halk na matunog. Smack, v. [smac] Saborearse, besar con ruido. Lasahin, lasapin; halikn ng matung. Small, adj. [sml] Pequeo, menudo. Munt, maliit. Small-pox, n. [smlpacs] Viruelas. Bulutong. Smalt, n. [smlt] Esmalte. Salt, palamuti. Smart, adj. [smrt] Punzante, agudo; inteligente. Matalas, matulis; matalin. Smart, n. [smrt] Dolor, escozor. Sakt, antk, hapd, kir t. Smart, v. [smrt] Escocer, sentirse, dolerse. Sumakt, umantak, humapd, kumirt. Smash, v. [smash] Romper, quebrantar. Sumir, bumasag. Smatterer, n. [smterer]

. 1099 1313

29.01.2012 16:27

El que sabe una cosa superficialmente. Ang marunong ng kaont ng anoman. Smear, v. [smir] Untar; emporcar. Pahiran; dumhan, dungisan. Smell, n. [smel] Olfato; olor. Pangamoy; amoy. Smell, v. [smel] Oler; percibir. Amuyin; pangamuyin. Smelt, v. [smelt] Fundir, derritir minerales. Magbub; bubun. Smelter, n. [smlter] Fundidor. Hurnng bbuan. Smile, n. [smil] Sonrisa. Ngit, ngisi. Smile, v. [smil] Sonreirse. Ngumit, ngumisi. Smirk, v. [smirk] Sonreirse. Ngumit, ngumisi. Smite, v. [smit] Herir, golpear. Manugat, manakt, sumugat, sumakt. Smith, n. [smz] Forjador de metales. Panday. Smithy, n. [smzi] Forja, herrera. Pandyan. Smock, n. [smk] Camisa de mujer. Kamisn, kamisola. Smoke, n. [smc] Humo. As, usok.

. 1100 1313

29.01.2012 16:27

Smoke, v. [smc] Humear; ahumar; fumar. Umas, umusok; magpausok; umitit. Smokeless, adj. [smcles] Sin humo. Walang as, walang usok. Smoker, n. [smker] Fumador. Mang-iitit ng sigarilyo, ibp. Smoky, adj. [smki] Humeante, humoso. Maasap, maas, mausok. Smooth, adj. [smuz] Liso, pulido; llano. Yano, makinis, kays; pantay, patag. Smooth, v. [smuz] Alisar; allanar. Pakinisin; patagin. Smoothness, n. [smznes] Lisura, llanura. Kakinisan; kapatagan. Smother, v. [smdzer] Ahogar, sofocar. Uminis; inisn. Smoulder, v. [smalder] Aclocarse, arder debajo la ceniza. Magbaga, mag-apoy ng walang ningas. Smug, adj. [smag] Pulido con afectacin. Maselang. Smuggle, v. [smagl] Hacer ejercer el contrabando. Manganlakal ng laban sa kautusan. Smuggler, n. [smgler] Contrabandista. Mngangalakal ng bagay na bawal. Smut, n. [smt] Tiznon. Dungis. Smutty, adj. [smti] Obsceno, impuro.

. 1101 1313

29.01.2012 16:27

Mahalay, malibog. Smack, n. [smc] Parte, porcin. Bahagi, hat. Snaffle, n. [snfl] Brida con muserola. Bitbtan. Snag, n. [sng] Nudo [en la madera]. Buk. Snail, n. [snl] Caracol. Sus. Snake, n. [snk] Culebra, serpiente. Ahas, duhol, ulupong. Snaky, adj. [snki] Serpentino. Parang ahas. Snap, n. [snp] Estallido. Lagitk, lagutk, tunog. Snap, v. [snp] Hacer estallar una cosa. Palagitikin, paputukin. Snappish, adj. [snpish] Mordaz. Nngangagat, mapagkagt. Snare, n. [snr] Cepo, lazo, trampa. Bitag, lalng, panghuli. Snarl, v. [snrl] Regaar; gruir. Magalit; umangil. Snast, n. [snst] Pbilo de una vela. Micha ng kandil, tinsim. Snatch, n. [sntch] Arrebatamiento, arrebatia. Pag-agaw, pangangagaw, agawn. Snatch, v. [sntch]

. 1102 1313

29.01.2012 16:27

Arrebatar. Umagaw, mangagaw. Sneak, v. [snk] Arrastrar. Umusad. Sneer, n. [snr] Mirada de desprecio, mofa, escarnio. Irap, tuy, paghiy. Sneer, v. [snr] Mirar con desprecio, burlarse sonriendose. Irapan, tawanan. Sneeze, v. [snz] Estornudar. Bumahin, mpabahin. Sniff, v. [snf] Resollar con fuerza. Suminghot. Snigger, v. [snguer] Reir menudo. Ngumisngis. Snip, n. [snp] Tijeretada. Gupt. Snip, v. [snp] Tijeretear, cortar con tijeras. Gupitin. Snivel, n. [snvl] Moquita. Uhog. Snivel, v. [snvl] Moquear. Uhugin. Snood, adj. [snd] Peripuesto. Mapagmakins. Snooze, n. [snz] Sueo lijero. Idlip, tulog na mababaw. Snore, n. [snr] Ronquido. Hilk.

. 1103 1313

29.01.2012 16:27

Snore, v. [snr] Roncar. Humilk, maghilk. Snort, v. [snrt] Resoplar. Magsingasng. Snot, n. [snt] Moco. Uhog, kulangot. Snout, n. [snut] Hocico. Ngus, ilong. Snow, n. [sn] Nieve. Niebe, tubig na namu. Snowy, adj. [sni] Nevoso. Maniebe, maraming niebe. Snub, v. [snab] Reprender, regaar. Sumaway; magalit. Snub-nosed, adj. [snb-nozd] Romo, el que tiene la nariz llana y ancha. Char t. Snuff, n. [snaf] Moco de candela; tabako de polvo. Tul pagkt ng kandil; tabakong durog. Snuff, v. [snaf] Oler; atraer en la nariz con el aliento. Amuyn, singhutn. Snuffers, n. [snfrs] Despabiladeras. Panggupit ng mich. Snuffle, v. [snafl] Ganguear, hablar con las narices. Manalit ng pahumal, umutal-utal. Snug, adj. [snag] Conveniente, cmodo. Bagay, ukol, kaayaaya. So, adv. [so] As, asi como, por lo tanto.

. 1104 1313

29.01.2012 16:27

Gayon, sa gayon, kay; anopat. Soak, v. [sok] Remojarse, empapar. Tigmakin, ibabad, basaing maigi. Soap, n. [sop] Jabon. Sabon. Soap, v. [sop] Jabonar, lavar con jabon. Sabunin. Soap-bubble, n. [sop-bbl] Ampolla de jabon. Bul ng sabon. Soar, v. [sor] Remontarse, encumbrarse. Umilanglang, paitaas. Sob, n. [sob] Sollozo, suspiro. Dang, hibk, ingt, buntong hininga. Sob, v. [sob] Sollozar, suspirar. Dumaing, humibk, umingit magbuntong hininga. Sober, adj. [sber] Sobrio, templado. Mahinahon, mahinhin, mabait. Sobriety, n. [sobrieti] Sobriedad, templanza. Hihahon, hinhin, kabaitan. Sociability, n. [sociabliti] Sociabilidad. Pakikipagsama. Sociable, adj. [sciabl] Sociable. Mapakikisamahan. Social, adj. [scial] Social. Mahilig sa pakikisama, marunong makipagkapw. Society, n. [sosieti] Sociedad, compaa. Samahn, pagsasamahn. Sock, n. [soc]

. 1105 1313

29.01.2012 16:27

Calcetn. Medyas. Socket, n. [sket] Cuenca [del ojo]. Uk [ng mat]. Sod, n. [sod] Cesped, turba. Pitak na may tubong dam. Soda, n. [sda] Sosa. Soda. Sofa, n. [sfa] Sof. Sandalan, sandigan, sop. Soft, adv. [soft] Blando, suave. Malambt, malat. Soften, v. [sofn] Ablandar, enternecer. Palambutin, palatain. Softness, n. [sftnes] Blandura. Lambot, lat, kalambutn, kalataan. Soil, n. [sil] Terreno; suciedad; mancha. Lup; dum; dungis. Soil, v. [sil] Ensuciar, manchar; abonar, estercolar. Dumhm, dungisan; lagyan ng patab. Sojourn, n. [sdchern] Morada, residencia. Thanan, trahan. Sojourn, v. [sdchern] Residir, morar. Manahan, manirahan. Solace, n. [slez] Consuelo, alivio, recreo. Ginghawa, alw, lbangan. Solace, v. [slez] Consolar. Aliwn.

. 1106 1313

29.01.2012 16:27

Solar, adj. [slar] Solar. Nauukol sa araw. Solder, n. [slder] Soldadura. Panghinang. Solder, v. [slder] Soldar, unir con metal. Ihinang; maghinang. Soldier, n. [sldier] Soldado. Kawal, sundalo. Soldierlike, adj. [sldierlaic] Soldadesco. Parang kawal. Soldierly = soldierlike. Sole, adj. [sol] nico, solo. Tang, nag-iisa. Sole, n. [sol] Planta del pi; suela del zapato. Talampakan; suelas ng sapatos. Solely, adv. [sl-li] Solamente. Lamang. Solemn, adj. [slem] Solemne, majestuoso. Dakil, marilag, porml. Solemnity, n. [slemniti] Solemnidad, pompa. Kadakilaan, karilagan, dilag, inam. Solemnize, v. [slemnaiz] Solemnizar. Padakilain, parilagn. Solicit, v. [slicit] Solicitar, implorar. Hilingn, ipamanhk, iluhog. Solicitation, n. [solicitcin] Solicitacin. Paghilng, pagluhg.

. 1107 1313

29.01.2012 16:27

Solicitor, n. [solcitor] Procurador, solicitador. Tagasikap, tagahilng, tagahing. Solicitous, adj. [solsits] Solcito, diligente. Masikap, masipag, maingat, makaling. Solicitude, n. [solsitiud] Cuidado, diligencia. Ingat, sikap, sipag. Solid, adj. [slid] Slido, consistente, macizo. Masinsin, paikpk, tip, matigas, bu. Solidity, n. [solditi] Solidez; densidad. Kabuoan, kasinsinan, sinsin. Soliloquize, v. [sollocuaiz] Hablar solas. Magsasalit na walang kausap, bumulongbulong. Soliloquy, n. [slilocui] Soliloquio. Pag-uusp na walang kausap, bubulongbulong. Solitaire, n. [slitar] Solitario. Solitaryo, nag-iisa. Solitary, n. [sliteri] Solitario. Nag-iisa. Solitude, n. [slitiud] Soledad, vida solitaria. Pag-iisa, pamumuhay na walang kasama. Soluble, adj. [sliubl] Soluble. Natutunaw, maaaring tunawin. Solution, n. [solicin] Solucin. Pagtunaw; pagkalas; pagkakatuos. Solve, v. [solv] Resolver, explicar. Pasiyahan, ipaliwanag. Solvency, n. [slvency] Solvencia.

. 1108 1313

29.01.2012 16:27

Kalagayan na makababayad ng utang. Solvent, adj. [slvent] Solvente. Makababayad ng utang. Some, adj. [sam] Algo de, algun, alguno. Ilan, kaont. Somebody, adj. [sambdi] Alguien, alguna persona. Sinoman, may to, ibang to. Somehow, adv. [smjaw] De algn modo. Sa anoman, sa paano man. Somerset, n. [smerst] Salto mortal. Luksong matind, luksong makamamatay. Something, n. [smzing] Algo, alguna cosa. Anoman, anomang bagay. Something, adv. [smzing] Algo, algun tanto. Kaunt. Sometime, adv. [smtaim] En algun tiempo, antiguamente. Ng ibang panahon, noong araw. Sometimes, adv. [smtaims] Algunas veces. Kung minsan. Somewhat, adv. [smjuat] Algun tanto. Kaunt. Somewhere, adv. [smjuer] En cualquier lugar. Saan man. Somnambulism, n. [sonmbiulizm] Sonambulismo. Kalagayang kahit na nkakatulog ay gising ang kalooban. Somnambulist, adj. [somnmbiulist] Sonmbulo. Kahit nakakatulog ay gisng ang kalooban. Somnolence, n. [smnolens]

. 1109 1313

29.01.2012 16:27

Somnolencia, gana de dormir. Antok. Somnolency = Somnolence. Somnolent, adj. [smnolent] Somnolente. Nag aantok. Son, n. [san] Hijo. Ank na lalake. Song, n. [song] Cancion, canto. Kant, awit. Songster, n. [sngster] Cantor. Kantor, mnganganta. Songstress, n. [sngstres] Cantora, cantatriz. Kantora, babaing mnganganta. Son-in-law, n. [san-in-lo] Yerno. Manugang na lalake. Sonorous, adj. [sonrs] Sonoro, resonante. Matunog, mataginting. Soon, adv. [sun] Presto, pronto. Madal, maliks; pagdaka, karakaraka, agad, madal. Sooner, adv. [sner] Mas pronto. Lalong madal. Soot, n. [sut] Holln. Agiw; kulil. Sooth, adj. [suz] Agradable, delicioso. Kaayaaya, kalugodlugod. Soothe, v. [suz] Adular, lisonjear. Pumuri ng paimbabaw, tumuy. Soothsayer, n. [suzsyer] Adivino.

. 1110 1313

29.01.2012 16:27

Manghuhul. Sooty, adj. [sti] Holliniento. Maagiw. Sop, n. [sop] Sopa. Sawsaw. Sophism, n. [sfizm] Sofisma. Pangangatwirang papilipt. Sorcerer, n. [srcerer] Hechcero. Manggagaway, mangkukulam, hukluban. Sorceress, n. [srceres] Hechcera. Babaing manggagaway. Sorcery, n. [srceri] Hechizo, hechicera. Panggagaway, pangkukulam. Sordid, adj. [srdid] Srdido, sucio; avariento, tacao. Salaul, marum, marungis; sakm, maramot. Sordidness, n. [srdidnes] Sordidez; miseria. Kasalaulaan; kasalatn. Sore, adj. [sor] Doloroso, penoso. Masakt, mahapd, maantak, makirot. Sore, n. [sor] Mal, dolor; llaga lcera. Sakt, antk; sugat. Soreness, n. [srnes] Dolencia, mal. Antk, sakt. Sorrow, n. [sr-ro] Pesar, tristeza, pesadumbre. Lungkot, lumbay, panlaw. Sorrow, v. [sr-ro] Entristecerse. Malungkot, malumbay, mamanlaw. Sorrowful, adj. [sor-r-ful]

. 1111 1313

29.01.2012 16:27

Pesaroso, afligido. Nalulungkot, namamanlaw. Sorry, adj. [sr-ri] Triste, afligido. Namamanlaw, nalulumbay. Sort, n. [sort] Suerte, gnero, especie, calidad. Ur , klase, kalidad. Sort, v. [sort] Separar en distintas clases; escoger, eligir. Papagbukodbukur n; pumil, humirang. Sot, n. [sot] Zote, hombre ignorante. Hangal, gunggong. Sottish, adj. [stish] Torpe, rudo. Tang, mangmang. Soul, n. [sol] Alma; hombre, persona. Klulwa; tao, katao. Sound, adj. [sund] Sano; son, sonido. Magalng; tung, hugong. Sound, v. [sund] Sonar, resonar. Tumunog, humugong. Soundings, n. [sandings] Sondeo. Pagtarok. Soundness, n. [sandnes] Sanidad, vigor. Kagalingan, galing ng katawan, laks. Soup, n. [sup] Sopa. Sopa. Sour, adj. [sur] Agrio, cido; acre, spero. Maasim; mapakl, maaskad. Sour, v [sur] Agriar. Uumasim.

. 1112 1313

29.01.2012 16:27

Source, n. [sors] Manantial; principio. Bukl; simul, pinagmumulan, pinagbubuhatan. Souse, n. [sus] Salmuera. Patis, kchap, lawlaw. South, n. [suz] Mediodia, sur, sud. Timog, tmugan. Southern, adj. [sasern] Meridional. Timugan. Southward, adv [suzward] Hcia el mediodia. Sa dakong, tmugan. Southwest, n. [sauzwst] Sudoeste. Habagat. Sovereign, n. [sverin] Soberano, monarca. Har. Sovereignty, n. [sverinti] Soberana. Paghahar . Sow, n. [su] Puerca, marrana. Inahng baboy. Sow, v. [so] Sembrar, esparcir las semillas. Maghask, magtanim. Space, n. [sps] Espacio, extencion. Pagitan, pwang, agwat. Spacious, adj. [spcious] Espacioso, ancho, extenso. Malwag, malwang, malawak. Spade, n. [sped] Laya, asada; espadas [en los naipes]. Asada, pangpalitada; espada [sa baraha]. Spain, n [spen] Espaa.

. 1113 1313

29.01.2012 16:27

Espanya. Span, n. [span] Palmo. Dangkal. Span, v. [span] Medir palmos. Dangkaln. Spanish, adj. [spnish] Espaol. Kastil. Spank, v. [spank] Golpear con las manos abiertas. Sumampal. Spare, adj. [sper] Escaso. Madalang. Spare, v. [sper] Dar, conceder; perdonar. Ibigay, ipahing, ipagkaloob, ipatawad. Sparing, adj. [spring] Frugal, econmico. Matipid, mapag-impok. Spark, n. [spark] Chispa, centella. Kislap, kisp, kinang. Spark, v. [spark] Chispear. Kumislap, kumisap, kuminang. Sparkle, n. [sprcl] Centella, chispa. Kisap, kislap, kinang. Sparkle, v. [sprcl] Chispear. Kumisap, kuminang, kumislap. Sparrow, n. [spr-ro] Gorrion. Maya. Sparse, adj. [spars] Delgado; tenue. Payat; malamlam. Spasm, n. [spasm]

. 1114 1313

29.01.2012 16:27

Espasmo, pasmo. Pasm, pamamanhid, pulikat. Spasmodic, adj. [spasmdic] Espasmdico. Pasmado, lump. Spatter, v. [spter] Salpicar, rociar; manchar. Pilansikan, dungisan, magwisk, magdilig. Spawn, n. [spon] Huevas de los peces. Itlog ng isd. Speak, v. [spk] Hablar, conversar. Magsalit, makipag-usap. Speaker, n. [spker] El que habla; orador; presidente de la Asamblea Legislativa. Ang nagsasalit; mnanalumpat; pangulo ng kapulungang bayan. Speaking, n. [spking] Habla. Pananalit. Spear, n. [spr] Lanza, arpon. Sibt, salapng. Spear, v. [spr] Herir matar con lanza arpon. Sumibat; sibatin; salapangin. Special, adj. [spcial] Especial, particular. Tang, namumukod. Speciality, n. [speciliti] Especialidad, singularidad. Pagkakatang, pamumukod. Specie, n. [spshi] Dinero contante. Salap. Species, n. [spcies] Especie, clase gnero. Ur , klase. Specific, adj. [spisfic] Especfico. Tagaur.

. 1115 1313

29.01.2012 16:27

Specific, n. [spisfic] Especfico. Gamot na yar. Specification, n. [specifikcion] Especificacion. Pag-ur ; pagpapaliwanag. Specify, v. [spsifai] Especificar. Uriin, liwnagin. Specimen, n. [spcimen] Muestra; prueba. Uliran, patunay. Specious, adj. [spcies] Especioso, hermoso. Malinaw, maganda. Speck, n. [spc] Mancha, tacha. Bakat, dungis, manch. Speckle, n. [spkl] Mancha, tacha. Bakat, dungis, manch. Speckle, v. [spkl] Abigarrar, manchar. Bakatan, manchahan. Spectator, n. [specttor] Espectador. Ang nanonood. Spectre, n. [spcter] Espectro, fantasma. Mult, katatakutn. Speculate, v. [spkiulet] Especular; reflexionar. Mangalakal; magwar , gumunit. Speculation, n. [spekiulcion] Especulacion; meditacion. Pangangalakal; war , gunit. Speculative, adj. [spkiuletiv] Especulativo; contemplativo. Nakakalakal; nawawar , nagugunit. Speculatory = Speculative.

. 1116 1313

29.01.2012 16:27

Speech, n. [spch] Discurso, habla; conversacion. Talumpat; pananalit; pangungusap. Speechless, adj. [spchles] Mudo, sin habla. Pipe; utal; kim, umd. Speed, n. [spd] Priesa, aceleracion, presteza, velocidad. Dal, liks, tulin. Speed, v. [spd] Apresurar, dar priesa, acelerar. Magmadal, magmaliks, magmatulin. Speedy, adj. [spdi] Lijero, veloz, pronto. Madal, maliks, matulin. Spell, n. [spl] Hechizo, encanto. Gaway, enkanto. Spell, v. [spl] Deletrear. Magbaybay ng pantig ng salit, magdeletrey. Spelling, n. [spling] Deletreo. Pagbabaybay ng pantig ng salit, pagdedeletrey. Spend, v. [spend] Gastar, expender. Maggugol, gumasta. Spendthrift, n. [spndzrift] Prdigo, malgastador. Alibugh, bulagsak. Sperm, n. [sperm] Esperma. Esperma. Spew, v. [spi] Vomitar. Sumuka. Sphere, n. [sfr] Esfera. Bilog. Spheric, adj. [sfric] Esfrico.

. 1117 1313

29.01.2012 16:27

Mabilog, nauukol sa bilog. Spherical, adj. [sfrical] Esfrico. Mabilog, nauukol sa bilog. Spice, n. [spis] Especia, droga. Panimpl gaya ng pamint, anis, ibp. Spicy, adj. [spisi] Aromtico. Mabango; malasa. Spider, n. [spider] Araa. Gagamb, law. Spike, n. [spik] Perno, espigon. Malaking pak. Spike, v. [spik] Clavar con espigones. Magpak ng malaking pak. Spill, n. [spl] Astilla de madera. Tukod na kahoy. Spill, v. [spl] Verter, derramar. Magligwak, magbuhos. Spin, v. [spin] Hilar; alargar, prolongar. Humabi; pahabain. Spinal, adj. [spinal] Espinal. Nauukol sa gulugod. Spindle, n. [spndl] Huso, quicio. Palihn, sulirn, ikir n. Spine, n. [spin] Espinazo. Gulugod. Spinner, n. [spner] Hilador, hilandera. Manghahabi; habihn. Spinning-jenny, n. [spning-dchni]

. 1118 1313

29.01.2012 16:27

Mquina de hilar. Mkinang habihn. Spinning-wheel, n. [spning-jul] Torno de hilar. Gulong na habihn. Spinster, n. [spnster] Hilandera. Habihn. Spiral, adj. [spiral] Espiral. Sinus. Spire, n. [spir] Espira. Sinus. Spirit, n. [sprit] Espritu, aliento. Diw, espritu. Spirit, v. [sprit] Incitar, animar. Ganyakin, buhayin ang loob. Spirited, adj. [sprited] Vivo, brioso. Buhy ang loob, magar . Spiritless, adj. [spritles] Abatido, sin espritu. Lupaypay, walang diw. Spiritous, adj. [sprits] Espiritoso; vivo, activo. Nauukol sa diw; masikap. Spiritual, adj. [spritual] Espiritual. Nauukol sa diw. Spirt, v. [sprt] Arrojar un lquido en un chorro, jeringar. Pasalumpitin, labatibahin. Spit, n. [spit] Asador; azadonada. Ihawan; pag aasarol. Spit, v. [spit] Escupir. Lumur.

. 1119 1313

29.01.2012 16:27

Spite, n. [spit] Rencor, odio. Galit, sam ng loob, poot, pagtatanim sa loob. Spite, v. [spit] Dar pesar. Magpasam magpaskit ng loob. Spiteful, adj. [spitful] Rencoroso. Mapagtanim sa loob. Spitefulness, n. [spitfulnes] Malicia, rencor. Tglaying masam, pagtatanim. Spittle, n. [spitl] Saliva; esputo. Laway, lur; kalaghal. Spittoon, n. [spittn] Escupidera. Lraan. Splash, v. [splash] Salpicar; enlodar. Pumilansik, tumilansik, pagputikin. Spleen, n. [spln] Bazo. Lapay. Splendid, adj [splndid] Esplndido, magnfico. Marilag, mainam, maigi, dakil. Splendor, n. [splndor] Esplendor, pompa, brillantez. Dilag, inam, igi, ningning. Splice, v. [splis] Costura de cabo. Dugtong, sugpong. Splint, n. [splint] Rancajo. Bangkot. Splinter, n. [splnter] Astilla, raja. Patpat, tatal. Splinter, v. [splnter] Astillar, hacerse pedazos; henderse.

. 1120 1313

29.01.2012 16:27

Sumipak, sipakn, lumahang. Split, v. [split] Hender, dividir, partir. Lumahang, sumipak, bumiak. Spoil, n. [spil] Despojo, botin. Naagaw, npagharangan, nsamsam. Spoil, v. [spil] Pillar, despojar; inutilizar. Mangagaw, manamsam; sirain. Spoiler, n. [spiler] Corruptor, despojador. Mninir , mngangagaw. Spoke, n. [spok] Rayo de la rueda. Rayos ng gulong. Spokes-man, n. [spksman] Interlocutor. Ang nagsasalit, ang nakikipag-usap. Spoliate, v. [spliet] Robar, pillar. Magnakaw, mangharang. Spoliation, n. [splicion] Despojo. Pangangamkam. Sponge, n. [spondch] Esponja. Espongha. Sponge, v. [spondch] Limpiar con esponja. Linisin ng espongha. Spongy, adj. [spndchi] Esponjoso. Buhaghag. Sponsor, n. [spnsor] Fiador, padrino. Tagapanagot, inaam. Spontaneity, n. [sponteneti] Espontaneidad. Pagkukus. Spontaneous, adj. [spontnis]

. 1121 1313

29.01.2012 16:27

Espontneo. Kus, bukal sa loob. Spool, n. [spl] Canilla, broca. Ikirn. Spoon, n. [spn] Cuchara. Kuchara, sandok. Spoonful, adj. [spnful] Cucharada. Sangkuchara. Sport, n. [sprt] Juego, diversin, recreo, pasatiempo. Lar, lbangan, pangparaan ng panahn. Sport, v. [sprt] Divertirse, regocijarse. Maglibng magsay. Sportful, adj. [sprtful] Festivo, chistoso, agradable. Masay, mapagpatawa, kaayaaya. Sportive = sportful. Sportsman, n. [sprts-man] Cazador, aficionado la caza. Mngangaso. Spot, n. [spt] Mancha, mcula; sitio, lugar. Batik, dungis, manch; dako, lugar. Spot, v. [spt] Abigarrar, manchar. Papagbatkbatikn, dungisan, manchahn. Spotless, adj. [sptles] Inmaculado, limpio. Walang dungis, malinis. Spotted, adj. [sptted] Lleno de manchas, sucio. May manch, marum. Spotty = spotted. Spousal, n. [spusal] Nupcias, casamiento. Pag-aasawa, kasal.

. 1122 1313

29.01.2012 16:27

Spouse, n. [spus] Esposo, esposa. Asawa. Spout, n. [sput] Caa por donde sale el agua. Pdaluyan ng tubig. Sprain, n. [spren] Dislocacin. Bat, balingang. Sprain, v. [spren] Descoyuntar. Mabalian, mabalingang. Sprawl, v. [sprol] Bregar, revolcarse. Gumumon, magpagulong-gulong, ipaghampasan ang katawan. Spray, n. [spre] Lea menuda; vstago; espuma de la mar. Kahoy; sw; bul ng dagat. Spread, n. [sprd] Extensin, dilatacin. Pagkakalatag, pagkakalat. Spread, v. [sprd] Extender, esparcir, divulgar. Ilatag, iladlad, ikalat, palaganapin, isabog. Sprig, n. [sprig] Ramito, pimpollo. Sangang munt; usbong. Sprightliness, n. [spritlines] Alegra, vivacidad. Say, kasayahan, kagaanan ng katawan. Sprightly, adj. [spritli] Alegre, despierto. Masay, magaan ang katawan. Spring, n. [spring] Primavera; manantial; origen, principio; salto. Tagaraw; bukal, pinagmulan; lundag. Spring, v. [spring] Brotar; originarse, saltar. Sumibol, bumukl, pagmuln, lumuks. Springe, n. [sprindch] Lazo de cazador.

. 1123 1313

29.01.2012 16:27

Bitag, sil. Springle = springe. Springy, n. [sprndchi] Elstico. Sunudsunuran. Sprinkle, v. [sprnkl] Rociar; regar. Magwisk; magdilig. Sprinkling, n. [sprncling] Rociamiento. Pagwiwisk. Sprite, n. [sprit] Fantasma. Katakutn, tyanak. Sprout, n. [sprut] Vstago, renuevo. Suplng, supang, usbong. Sprout, v. [sprut] Brotar. Sumuplng, sumupang, umusbng. Spruce, adj. [spris] Lindo, pulido. Mainam, maganda, makinis. Spruceness, n. [sprisnes] Lindeza, belleza. Karikitan, kagandahan. Spume, n. [spim] Espuma. Bul. Spume, v. [spim] Espumar. Bumul. Spumous, adj. [spims] Espumoso. Mabul. Spumy, adj. [spimi] Espumoso. Mabul. Spungy, adj. [spndchi] Esponjoso. Buhaghag.

. 1124 1313

29.01.2012 16:27

Spur, n [spr] Espuela. Espuela. Spurious, adj. [spirs] Espurio, falso, degenerado. Ank sa ligaw, hamak. Spurn, v. [sprn] Cocear, acocear. Manip, manikad. Sputter, v. [sptr] Escupir con frecuencia. Maglulur , magdadahk. Spy, n. [spai] Espa. Tiktk. Spy, v. [spai] Espiar. Tumiktik. Spy-glass, n. [spi-glass] Anteojo de larga vista. Salaming pangtanaw sa malay. Squab, adj. [scuob] Implume, rechoncho, regordete. Wal pang pakpak, kapipis lamang sa itlog; matab. Squabble, n. [scuobl] Ria, pendencia, disputa, contienda. Kalitan, away, babag; pagtatalo. Squabble, v. [scuobl] Reir, disputar. Makipag-alit, makipagtalo. Squabbler, n. [scubler] Pendenciero. Basag-ulero, mapagbasag-ulo. Squadron, n. [scudron] Escuadrn. Pulutong. Squalid, adj. [sculid] Sucio, puerco. Salaul, baboy. Squall, n. [scuol] Chubasco.

. 1125 1313

29.01.2012 16:27

Bugs ng uln, uns. Squall, v. [scuol] Chillar. Tumil, humiyaw. Squally, adj. [sculi] Borrascoso. Mauns. Squalor, n. [sculor] Suciedad, porquera. Karumihan, kasalaulaan. Squander, v. [scunder] Malgastar, disipar. Sumayang ng salap, mag-alibugh, magbulagsk. Square, n. [scer] Cuadrado, cuadrangular; plaza. Parisukt; lwasan. Square, v. [scer] Cuadrar; ajustar. Parisukatin; iakm. Squash, n. [scush] Cidracayote. Kalabasang ligaw. Squash, v. [scush] Aplastar, magullar. Pisain, lamugin. Squat, adj. [scut] Agachado. Nakayuk. Squat, v. [scut] Agacharse. Yumuk. Squeak, n. [scuk] Alarido, grito, plaido. Til, hiyaw, pigibk. Squeak, v. [scuk] Chillar, plair. Tumil, humiyaw, magpagibik. Squeal, v. [scuil] Gritar, plair. Tumil, manangis. Squeamish, adj. [scumish]

. 1126 1313

29.01.2012 16:27

Fastidioso, demasiado delicado. Nakayayamot, maselang. Squeeze, n. [scuz] Compresin, apretadura. Pig, pindot, higpt, diin. Squeeze, v. [scuz] Comprimir, apretar, estrechar. Pigain, pindutin, higpitn idiin. Squib, n. [scuib] Cohete, buscapie. Kwitis. Squint, adj. [scunt] Ojizaino, bizco. Sulimpat, dulng, bisk. Squint, v. [scunt] Bizquear. Maduling, mabisk. Squirt, n. [scurt] Jeringa, jeringazo. Sumpt, pulandt. Squirt, v. [scurt] Jeringar. Sumumpt, pumulandt. Stab, n. [stab] Pualada, golpe. Saksk. Stab, v. [stab] Herir matar pualadas. Manaksak, sumaksak. Stability, n. [stabliti] Estabilidad, solidez. Tatag, tibay. Stable, adj. [stbl] Estable, firme, slido. Matatag, matibay. Stable, n. [stbl] Establo. Silungan ng kabayo, kabalyerisa. Stable, v. [stbl] Poner en el establo. Isilong sa kabalyerisa.

. 1127 1313

29.01.2012 16:27

Stack, n. [stac] Niara. Mandal, salansan, bunton. Stack, v. [stac] Hacinar. Magsalansan, magbunton. Staff, n. [stf] Bculo, palo, apoyo, sosten. Tukod, baras, tungkod. Stag, n. [stag] Ciervo. Us. Stage, n. [stdch] Tablado. Entablado, plabasan ng pnoorin. Stagger, v. [stguer] Hacer eses; vacilar, titubear. Gumiraygiray; mag-urong sulong. Stagnancy, n. [stgnansi] Estagnacin. Pagkahadlang, pagkaharang. Stagnant, adj. [stgnant] Estancado, encharcado. Nahahadlangan, nahaharang. Stagnate, v. [stgnet] Estancarse. Tumigil, mahadlangan. Staid, adj. [sted] Grave, sosegado. Walang kib, pormal, tahimik. Stain, n. [sten] Mancha, deshonra. Manch, kasiraang puri. Stain, v. [sten] Manchar, ensuciar; empaar la reputacin. Manchahan, dungisan; sirain ang puri. Stainless, adj. [stnles] Limpio, inmaculado. Malinis, walang dungis. Stair, n. [str] Escaln.

. 1128 1313

29.01.2012 16:27

Baytang. Staircase, n. [sterks] Escalera. Hagdanan. Stake, n. [stec] Estaca, poste. Tulos, tukod, halige. Stake, v. [stec] Estacar. Tulusan. Stale, adj. [stel] Aejo, viejo, rancio. Lan, lum, maant. Stak, n. [stak] Tronco, tallo. Pun [ng pananm]. Stak, v. [stak] Andar con paso majestuoso. Lumakad ng tila kung gasino. Stall, n. [stl] Pesebre; tienda portatil; silla [de coro]. Kakann ng hayop; tindahang buhat-buhat; likmuan [sa koro]. Stall, v. [stl] Meter en el establo. Ilagay sa kabalyerisa. Stallion, n. [stlion] Caballo padre. Kabayong simarr n. Stalwart, adj. [stlwart] Robusto, vigoroso. Malak, malaks. Stalworth = Stalwart. Stammer, v. [stmer] Tartamudear. Mautl, maumd. Stammerer, n. [stmerer] Tartamudo. Utl, umd. Stamp, n. [stmp] Sello; estampa, impresion. Selyo; tatak, limbag.

. 1129 1313

29.01.2012 16:27

Stamp, v. [stmp] Sellar. Selyuhan, lagyan ng selyo. Stampede, n. [stampd] Susto, terror. Kilabot, sndak, takot. Stanch, adj. [stnch] Sano, en buen estado. Magalng, walang sir . Stanch, v. [stnch] Estancarse. Maharang, mahadlangan. Stand, n. [stnd] Puesto, sitio. Tyuan, dako. Stand, v. [stnd] Estar en pie. Tumay, tumindig, lumagay. Standard, n. [stndard] Estandarte; modelo, norma. Bandil; ulir n, parisn. Standing, adj. [stnding] Levantado. Nakatay, nakatindig; patay, patindig. Staple, adj. [stpl] Establecido. Matatag. Star, n. [str] Estrella. Bituin. Starch, n. [strch] Almidon. Almirol. Starch, v. [strch] Almidonar. Mag-almirol. Stare, n. [str] Mirada fija. Titig, pungay. Stare, v. [str] Clavar la vista.

. 1130 1313

29.01.2012 16:27

Tumitig, magppungay. Stark, adj. [stark] Fuerte, spero. Malakas, matigas. Start, n. [strt] La accion de comenzar; mpetu, arranque. Pagsisimul; kabiglaanan, daluhong. Start, v. [strt] Principiar, comenzar. Simulan, pasimulan. Startle, n. [strtl] Espanto, susto. Sindak, gulat. Startle, v. [strtl] Espantar, asustar. Masindak, mgitla, mgulat. Starvation, n. [starvcion] Muerte de hambre. Pagkamatay sa gutom. Starve, v. [strv] Perecer de hambre. Mamatay sa gutom. State, n. [stt] Estado, condicion; estado, el cuerpo politico de una nacion. Lagay, kalagayan; tay; katayuan; pmahalaan. State, v. [stt] Ajustar, arreglar. Iakm, ayusin. Stately, adj. [sttli] Augusto, magestuoso. Marilag, marangal, dakil. Statement, n. [sttment] Relacion, cuenta. Salaysay, patalastas. Station, n. [stcion] Estacion. Hantungan, himpilan. Station, v. [stcion] Apostar. Idistino, iukol sa gayong dako. Stationary, adj. [stcieneri]

. 1131 1313

29.01.2012 16:27

Estacionario, fijo. Namamalag, nananatili. Stationer, n. [stciener] Librero papelero. Mnininda ng mga aklat at mga kagamitan sa pagsulat. Stationery, n. [stcieneri] Toda especie de papel y demas avios necesarios para escribir. Mga gamit sa pagsulat. Statuary, n. [sttiueri] Estatuaria; estatuario, escultor. Karunungan sa paggaw ng mga larawan, manggagaw ng mga larawan, eskultor. Statue, n. [sttiu] Estatua. Larawan. Stature, n. [sttiur] Estatura. Taas, tay. Statute, n. [sttiut] Estatuto; reglamento. Utos; palatuntunan. Stave, v. [stev] Hacer pedazos una cosa, hacer astillas. Basagn, pagputolputulin. Stay, n. [st] Estancia, parada. Pagkatigil, pagkatira. Stay, v. [st] Quedarse, permanecer. Mtira, mlabi. Stead, n. [stid] Lugar, sitio, paraje. Dako, pook, lugar. Steadfast, adj. [stdfast] Fijo, estable, slido. Matibay, matatag. Steady, adj. [stdi] Firme, fijo. Matibay, matatag. Steal, v. [stl] Hurtar, robar. Mang-umt, magnakaw.

. 1132 1313

29.01.2012 16:27

Stealer, n. [stler] Ladron. Mang-uumit, magnanakaw. Stealth, n. [stlz] Hurto. Pang-uumit, pagnanakaw. Stealthy, adj. [stlzi] Furtivo. Patag, pilihm. Steam, n. [stm] Vapor, humo. Usok, as. Steam, v. [stm] Vahear. Umusok, umas. Steamer, w. [stmer] Vapor, buque de vapor. Bapr. Steed, n. [std] Caballo de regalo. Kabayong pangregalo. Steel, n. [stl] Acero. Acero; patalm. Steep, adj. [stp] Escarpado; escabroso. Matarik; bakubak, talabis. Steep, n. [stp] Precipicio. Dalusdos. Steep, v. [stp] Empapar. Tigmakin. Steeple, n. [stipl] Torre, campanario. Moog, latore, kampanaryo. Steer, n. [stir] Novillo. Guyang toro. Steer, v. [stir] Dirigir el rumbo la embarcacion.

. 1133 1313

29.01.2012 16:27

Umugit; mamiloto. Steerage, n. [stredch] Direccion en el rumbo. Pag-ugit; pamimiloto. Stellar, adj. [stlar] Astral, estrellado. Nauukol sa bituin. Stellary = Stellar. Stem, n. [stm] Tallo. Tangkay. Stem, v. [stm] Cortar la corriente; ir contra viento marea. Sumub; sumungsong. Stench, n. [stnch] Hedor, hediondez. Bah, alingasaw. Stenographer, n. [stengrafer] Estengrafo. Marunong ng estenograpy. Stenograpy, n. [stengrafi] Estenografa. Estenograpya, karunungan sa pagsulat ng mga tandang nagkakahulugan ng salit. Step, n. [step] Paso; escalon. Hakbang; baytang. Step, v. [step] Dar un paso. Humakbang. Step-brother, n. [step-brdzer] Medio hermano. Kapatid na lalake ng ank ng pangalawang asawa ng ama in. Stepdaughter, n. [stepdter] Hijastra. Pamangking babae sa pakinabang. Stepfather, n. [stepfdzer] Padrastro. Amain sa pakinabang. Stepmother, n. [stepmdzer] Madrastra.

. 1134 1313

29.01.2012 16:27

Ale sa pakinabang. Stepping-stone, n. [stping-ston] Piedra pasadera. Batong hakbangan, batong laktawan. Stepsister, n. [stepsster] Media hermana. Kapatid na babae ng ank ng pangalawang asawa ng am in. Stepson, n. [stpson] Hijastro. Pamangking lalake sa pakinabang. Stereotype, n. [striotaip] Estereotipia. Estereotipya. Sterile, adj. [stril] Estril. Basal; baog. Sterility, n. [sterliti] Esterilidad. Kalagayang basal baog. Stern, adj. [strn] Austero, rgido, severo. Masungt, mahigpt. Stern, n. [strn] Popa. Hulihn ng sasakyan. Stertorous, adj. [strtorous] Roncador. Hlikin, naghihilk. Stew, n. [sti] Carne estofada. Ginis. Steward, n. [stuard] Mayordomo. Mayordomo, katiwal. Stew-pan, n. [sti-pen] Cazuela. Kawal, gsahan. Stick, n. [stc] Palo, palillo; bastn. Palo; patpat, bastn, tungkd. Stick, v. [stc]

. 1135 1313

29.01.2012 16:27

Pegar, unir. Idikit, ikapit. Sticky, adj. [stki] Pegajoso, viscoso. Malagkt. Stiff, adj. [stif] Tieso, duro. Unt, bant, matigs. Stiffen, v. [stfn] Atiesar, endurecer. Unatin, banatin, patigasin. Stiffness, n. [stfnes] Tesura, dureza. Tigas, katigasan. Stifle, n. [stifl] Sofocar, apagar, extinguir. Sugpuin, patayin, ang anomang nagniningas. Stile, n. [stil] Estilo; portillo con escalones. Estilo, gaw; pintuang may mga baytang. Stiletto, n. [stilto] Verduguillo. Panaksak. Still, adj. [stil] Silencioso, tranquilo, quieto. Tahimik, walang imik, walang kib. Still, adv. [stil] Todava, aun. Pa, gayon man. Still, n. [stil] Alambique. Alakn, gwaan ng alak. Still, v. [stil] Aquietar, acallar, aplacar. Patahimikin, payapain. Stilts, n. [stilts] Zancos. Tiyakad. Stimulant, adj. [stmiulant] Estimulante. Pangpalakas, pangpabuyo.

. 1136 1313

29.01.2012 16:27

Stimulate, v. [stmiulet] Estimular. Magbuy, mag-udyok. Sting, n. [sting] Aguijon; punzada; picadura. Tib; dur , tuk, kagat. Sting, v. [stng] Picar morder un insecto. Mtib, mtuk, mkagat. Stingy, adj. [stndchi] Mezquino, tacao, ruin. Maramot, kuripot. Stink, n. [stnk] Hedor, mal olor. Bah, alingasaw, anght, bantt. Stink, v. [stnk] Heder. Bumah, umalingasaw. Stint, n. [stnt] Lmite, restriccion. Hangg, koto. Stint, v. [stnt] Limitar. Kotohan, bigyan ng hangg. Stipend, n. [stipend] Estipendio, sueldo, paga. Bayad, kabayaran, upa, sahod. Stipulate, v. [stpiulet] Estipular. Makiusap, lakarin ang isang ksunduan, makipagkayar . Stipulation, n. [stipiulcion] Estipulacion. Kyarian, ksunduan, slitaan. Stir, n. [stir] Movimiento, conmocion, tumulto. Galaw, kilos; hal, luglog; gul. Stir, v. [stir] Remover, agitar. Haluin, alugin, luglugin, kalikawin. Stirrup, n. [strap] Estribo.

. 1137 1313

29.01.2012 16:27

Estribo. Stitch, n. [sttch] Puntado, cada una de las lazadas nuditos de las medias. Dur, tusok. Stitch, v. [sttch] Coser. Tumah. Stock, n. [stc] Tronco; leo; ganado en general, fondo. Pun (ng kahoy;) tangkay; kahoy; mga hayop; nakataan. Stock, v. [stc] Proveer, abastecer. Magtaan, maglaan. Stocking, n. [stking] Media. Medyas. Stoker, n. [stker] Fuellero. Pugonero. Stomach, n. [stmac] Estmago. Sikmur , tyan. Stomach, v. [stmac] Enfadarse, enojarse. Magalt, mag-init. Stone, n. [stn] Piedra. Bat. Stone, v. [stn] Apedrear. Bumato; batuhin, pukuln. Stony, adj. [stni] Pedregoso. Mabat. Stool, n. [stul] Banquillo, taburete. Bangk, taburete. Stoop, n. [stp] Inclinacion hcia abajo. Yukod, yuk. Stoop, v. [stp]

. 1138 1313

29.01.2012 16:27

Encorvarse. Yumukod, yumuk. Stop, n. [stp] Parada, pausa. Hint, tigil. Stop, v. [stp] Detener, parar, suspender. Humint, tumihil, magpahing. Stoppage, n. [stpedch] Obstruccion, embarazo. Gambal, hadlang. Stopple, n. [stopl] Tapon. Tapon, pasak. Storage, n. [stredch] Almacenamiento, almacenaje. Pagtitinggal, pagiipon. Store, n. [str] Almacen, tienda. Pmilihan, tindahan. Store, v. [str] Surtir, proveer, acumular, acopiar. Magtaan, maglaan, mag-ipon, magtipon, magimbak. Store-house, n. [str-jaus] Almacen. Kamalig na imbakan. Stork, n. [strk] Cigea. Tagk. Storm, n. [storm] Tempestad, tormenta, borrasca. Unos, sigwa, bagyo. Storm, v. [storm] Descargar la tempestad, levantarse una borrasca. Umunos, bumagy. Stormy, adj. [strmi] Tempestuoso, borrascoso. Maunos, masigwa. Story, n. [stri] Cuento; piso. Kwento, kathang salaysay; piso (ng bahay,) lapag.

. 1139 1313

29.01.2012 16:27

Stout, adj. [stut] Fornido, robusto, fuerte. Batibot, batipun, malakas. Stout, n. [stut] Cerveza fuerte. Serbesang matapang. Stove, n. [stov] Estufa. Kalan, apuyn. Stow, v. [st] Ordenar, colocar. Mag-ayos, maghusay; maglapag. Straggle, v. [strgl] Vagar, corretear. Maggal, lumaboy. Straight, adj. [stret] Derecho, recto. Matwid, tuloytuloy. Straighten, v. [strten] Enderezar. Twirin. Straight forward, adj. [strt forward] Derecho. Tuloytuloy. Strain, v. [strn] Colar, filtrar. Salain; tawasin. Strainer, n. [strner] Colador. Salan. Strait, adj. [stret] Estrecho, angosto. Makipot, makitid. Strait, n. [stret] Estrecho; aprieto, peligro. Gipit, kagipitan, panganib. Straiten, v. [strtn] Apretar, reducir estrechez. Gipitin. Strand, n. [strand] Costa, playa, ribera.

. 1140 1313

29.01.2012 16:27

Baybay, pangpang. Strand, v. [strand] Encallar. Sumadsad. Strange, adj. [strndch] Extrao, extravagante. Ib, kaib, katakataka, katw, kakatw. Strange, v. [strndch] Extraar, admirarse de alguna cosa. Magtak, manibago, manggilals. Stranger, n. [strndcher] Extrangero. Tagaibang lupain. Strangle, v. [strngl] Ahogar. Uminis, sumakal. Strangulation, n. [stranguiulcion] Ahogamiento. Pang-iins, pananakal. Strap, n. [strap] Correa, tira de cuero. Sints, panal. Strapping, adj. [strping] Abultado, corpulento. Nakaumbok, malak. Stratagem, n. [stratdchem] Estratagema, astucia. Lalng, paraan, hib. Strategy, n. [strtedchi] Estrategia. Paraan, lalng. Straw, n. [str] Paja. Dayami, paha. Stray, adj. [str] Extraviado. Nwawal, nakakkawal. Stray, n. [str] Descarriamiento. Pagkawal, pagkakaligaw. Stray, v. [str]

. 1141 1313

29.01.2012 16:27

Descarriarse, extraviarse. Mawal, mligaw, mlihis. Streak, n. [strc] Raya, lista. Guhit. Streak, v. [strc] Rayar. Guhitan. Stream, n. [strm] La corriente curso del agua que corre, arroyo, torrente, rio. Agos, batis, ilog, bang-bang. Stream, v. [strm] Correr, fluir. Umagos, bumuhos, bumugs. Streamlet, n. [strmlet] Arroyuelo. Batis, munting ilog. Street, n. [strt] Calle. Daan, lansangan, kalye. Strength, n. [strnz] Fuerza, vigor; eficacia, virtud. Lakas, kalakasan; tibay; bis. Strengthen, v. [strngzen] Fortalecer, fortificar. Palakasn; pagtibayin. Strenuous, adj. [strniws] Estrenuo, valeroso. Malakas, matapang. Stress, n. [strs] Fuerza; importancia, valor. Laks; halag, kabuluhan. Stretch, n. [strtch] Estirn, esfuerzo. Tind; baltk. Stretch, v. [strtch] Estirar; extender, alargar. Baltakin; hilahin, unatin, banatin. Stretcher, n. [strtcher] Cualquiera cosa que sirve para alargar estirar otra. Tindhan.

. 1142 1313

29.01.2012 16:27

Strict, adj. [strct] Estricto, rigoroso, severo. Mahigpt, magant, mabagsik. Strictness, n. [strcnes] Rigor, severidad. Higpt, gant, bagsk. Stricture, n. [strcchur] Sello, marca. Tand, tatak, mark. Stride, n. [strid] Tranco, un paso largo. Laktaw, hakbang na malak. Stride, v. [strid] Atrancar. Lumaktaw, humakbang. Strife, n. [strif] Contienda, disputa. Kalitan, pagtatalo. Strike, n. [strik] Golpe. Bugbog, hamps, pal; tam. Strike, v. [strik] Golpear; tocar. Humampas, pumal; tumam. String, n. [strng] Cordon, hilo, cuerda, fibra. Pis, sinulid, panal, kwerdas, bagting, hibl. String, v. [strng] Encordar, templar algun instrumento de cuerdas. Lagyan ng bagting kwerdas; timplahn ang tunog. Stringent, adj. [strndchent] Astringente. Mabagsk. Stringy, adj. [strndchi] Fibroso. Mahibl, mahilach. Strip, n. [strp] Tira. Gutay. Strip, v. [strp] Desnudar, despojar; descortezar.

. 1143 1313

29.01.2012 16:27

Hubaran, hubdan; talupan. Stripe, n. [strip] Raya, lista. Guhit. Stripe, v. [strip] Rayar. Guhitan. Stripling, n. [strpling] Mozuelo. Batang lalake. Strive, v. [striv] Esforzarse, empearse. Magsikap, magsumikap, magpilit, magpumilit. Stroke, n. [strk] Golpe, toque. Tam, bugbog, dagok, hamps, pal. Stroke, v. [strk] Acariciar. Tapikin ng maam. Stroll, v. [strl] Tunar, vagar. Lumaboy, gumal. Strong, adj. [strng] Fuerte, forzudo, vigoroso. Malakas; matibay. Stronghold, n. [strngjold] Plaza, fuerte. Kut. Strop, n. [strp] Cuero. Kutad. Structure, n. [strcchur] Estructura, construccin. Pagkakaakm, pagkakatay. Struggle, n. [strgl] Lucha, resistencia, contienda. Pungyag, bun, labann, pamook. Struggle, v. [strgl] Luchar, contender. Makipagpungyag, makipagbun, lumaban. Strut, v. [strt]

. 1144 1313

29.01.2012 16:27

Contonearse, pavonearse. Lumakad na may kahambugan. Stub, n. [stab] Tronco. Pun [ng kahoy], beha, upos. Stubble, n. [stabl] Rastrojo. Pasyok, pinagputulan ng dayami. Stubborn, adj. [stborn] Tenaz, contumaz, testarudo. Matigas ang ulo, mapagmatigas. Stubbornness, n. [stbornes] Obstinacin, terquedad. Katigasan ng ulo, katigasan ng loob. Stud, n. [std] Poste, estaca; tachon. Tukod, tulos; guhit na pinakabur . Stud, v. [std] Tachonar. Guhitan ng pinakabura. Student, n. [stident] Estudiante. Ang nag-aaral. Studious, adj. [stids] Estudioso. Masipag mag-aral. Study, n. [stdi] Estudio. Pag-aaral. Study, v. [stdi] Estudiar. Mag-aral. Stuff, n. [staf] Materia, material. Bagay, kasangkapan. Stuff, v. [staf] Engullir, trazar. Magmualan, sumakmal. Stuffing, n. [stfing] Relleno. Panglaman; panimpl.

. 1145 1313

29.01.2012 16:27

Stumble, n. [stmbl] Tropiezo, traspie. Tisod, dupilas. Stumble, v. [stmbl] Tropezar, deslizarse. Mtisod, mdupilas. Stumbling-block, n. [stmbling-blac] Tropezadero; piedra de escndalo. Kinatitisuran; pinagkakasalahan. Stump, n. [stamp] Tronco de un rbol. Pun [ng kahoy]; tangkay. Stun, v. [stn] Aturdir, atolondrar. Lituhn, tuligin. Stunt, v. [stnt] No dejar crecer. Bansutin. Stupefaction, n. [stiupifccin] Estupefaccin, pasmo; asombro, estupor. Pagkamanga, pagkamaang; panggigilalas. Stupefy, v. [stipifai] Atontar, atolondrar. Pahangain, tuligin. Stupendous, adj. [stipends] Estupendo, asombroso, maravilloso. Kahangahang, katakatak, kagilgilals. Stupid, adj. [stipid] Estpido. Hangal, gunggng. Stupidity, n. [stiupditi] Estupidez, tontera. Kahangalan, kagunggungan. Stupor, n. [stipor] Estupor, atontamiento. Pagkakamanga, kahanga-ln. Sturdy, adj. [strdi] Fuerte; tieso. Malakas, matibay; matigas, unat. Stutter, v. [stter] Tartamudear.

. 1146 1313

29.01.2012 16:27

Umutal, mautal, magago, magaril, maumd. Style, n. [stil] Estilo, uso, modo. Gaw, kinhiratihan, paraan. Stylish, adj. [stilish] Elegante, en buen estilo. Mainam, marikit, masarap basahin pakinggan. Suavity, n. [suviti] Suavidad, dulzura. Lambot, tams. Subaltern, adj. [sbltern] Subalterno, inferior. Sakop, saklaw, mabab. Subdivide, v. [sabdivid] Subdividir. Mulng hatiin. Subdue, v. [sabdi] Sujetar, dominar. Supilin, pasukuin. Subject, adj. [sbdchect] Sujeto, sometido . Suk, supil, nasa kapangyarihan ng iba. Subject, n. [sbdchect] Vasallo, sbdito; sujeto, materia, tema. Kampon, kabig, kawal; bagay, pinaguusapan, sliranin. Subject, v. [sabdchct] Sujetar, someter. Supilin, pasukuin. Subjection, n. [sabdchccion] Sujecion; yugo. Pagsupil, pagpapasuk; atang. Subjoin, v. [sabdchin] Sobreaadir. Idugtong. Subjugate, v. [sabchiguet] Sojuzgar, sujetar. Supilin, daign. Subjugation, n. [sabdchiugucion] Sujecion. Pagsupil, pagdaig. Subjunction, n. [sabdchnccion]

. 1147 1313

29.01.2012 16:27

Sobreaadidura. Dugtong, sugpong. Sublimate, v. [sblimet] Engrandecer, ensalzar. Ibuny, padakilain. Sublime, adj. [sablim] Sublime, excelso. Dakil, buny, magiting. Sublimity, n. [sablmiti] Sublimidad. Kadakilaan, kabunyian. Submarine, adj. [sabmarn] Submarino. Nasa ilalim ng dagat. Submerge, v. [sabmrdch] Sumergir, zambullir. Sumisid, sumukb, lumubog. Submersion, n. [sabmrsion] Sumersin. Sisid, sukb, paglubog. Submission, n. [sabmsion] Sumision. Hinohod, pagsuk. Submissive, adj. [sabmsiv] Sumiso, rendido. Napahihinuhod, suk. Submit, v. [sabmt] Someter [se]. Pahinohod, sumuk. Subordinate, adj. [sbordinet] Subordinador, inferior. Kampon, mabab. Subordinate, v. [sbordinet] Subordinar. Pasukuin, supilin. Subordination, n. [sabordincion] Subordinacion. Pagpapasuk, pagsupil. Suborn, v. [sabrn] Sobornar, cohechar. Sumuhol; suhulan.

. 1148 1313

29.01.2012 16:27

Subornation, n. [saborncion] Soborno, cohecho. Suhol. Subscribe, v. [sabscrib] Suscribir, certificar con su firma. Sumuskrib, sumali, magpatotoo ng kanyang lagd. Subscription, n. [sabscrpcion] Suscripcion, la firma de una carta. Suskripsion, ang lagd sa isang sulat. Subsequent, adj. [sbsicuent] Subsiguiente. Kasunod. Subserve, v. [sabsrv] Servir, favorecer. Maglingkod, kumaling. Subside, v. [sabsid] Sumergirse. Lumubog. Subsidiary, n. [sabsdiari] Subsidiario. Katulong, nauukol sa saklolo abuloy. Subsidy, n. [sbsidi] Subsidio, ayuda. Saklolo, abuloy, tulong. Subsist, v. [sabsst] Subsistir, permanecer. Manatile, mamalag. Subsistence, n. [sabsstens] Subsistencia, existencia. Pananatile, pamamalag. Substance, n. [sbstans] Sustancia, ser, esencia, naturaleza de las cosas. Sustansia, lamn. Substantial, adj. [sabstncial] Sustancial, real, material. Nauukol sa lamn sustansia, totoo. Substantiality, n. [sabstanciliti] Realidad, la existencia fsica y real. Katunayan, katalagahan. Substantiate, v. [sabstnciet] Hacer existir.

. 1149 1313

29.01.2012 16:27

Patunayan. Substantive, n. [sbstantiv] Sustantivo. Sustantibo. Substitute, n. [sbstitiut] Sustituto. Kahalile, kapalt. Substitute, v. [sbstitiut] Sustituir. Halinhan, palitan. Substract, v. [sbstract] Sustraer. Hugutin, bunutin; awasn, bawasin. Substraction, n. [sabstrccion] Sustraccion. Paghugot, pagbunot. Substratum, n. [sabstrtm] Lecho. Hgaan. Subterfuge, n. [sbterfiudch] Subterfugio, evasion. Pagtakas, pagtataann. Subterranean, adj. [sbterrnian] Subterrneo. Nasa ilalim ng lup. Subtile, adj. [sbtil] Sutil, delicado; perspicaz, penetrante; agudo. Marupok, babasagn, maselang; tuso, matalino, matalas. Subtility, n. [sbtiliti] Sutilidad. Katusuhan, kaswitikan. Subtilization, n. [sabtilizcion] Sutileza. Panunuso, panunwitik. Subtilize, v. [sbtilaiz] Sutilizar. Manuso, manwitik. Subtle, adj. [sbtl] Sutil, astuto. Tuso, switik, matalino. Subtly, adv. [sbtli]

. 1150 1313

29.01.2012 16:27

Sutilmente. May katusuhan. Subtract, v. [sabtrct] Sustraer, restar. Awasn, bawasin. Subtraction, n. [sabtrccion] Sustraccion. Bawas. Suburb, n. [sborb] Suburbio, arrabal. Nayon, pook, arabal. Suburban, adj. [sabrban] Suburbano. Nauukol sa nayon pook. Subversion, n. [sabvrcion] Suversion, ruina, destruccion. Pagkasir, pagkaguh, pagkawasak. Subvert, v. [sabvrt] Subvertir, destruir. Sirain, iguh, iwasak. Subway, n. [sbwe] Tunel. Daan sa ilalim ng lup. Succeed, v. [sacsd] Conseguir, lograr. Magaw, kamtn, ipanalo, ipagwag, ipagtagumpay, ipagkapalad. Success, n. [sacss] xito; salida. Pagkakapalad, pagwawag, pananagumpay. Successful, adj. [sacssful] Prspero, dichoso, feliz. Mapalad, maginghawa. Succession, n. [sacscion] Sucesin; linaje, descendencia; herencia. Paghalili; lah, angkan; mana. Successive, adj. [sacssiv] Sucesivo. Sunodsunod, halhalil. Successor, n. [sacssor] Sucesor; heredero. Kahalili, tagapagmana.

. 1151 1313

29.01.2012 16:27

Succinct, adj. [sacsnt] Sucinto, breve. Maikl, maiks. Succor, n. [sccor] Socorro, ayuda, asistencia, favor. Saklolo, abuloy, tulong, damay. Succor, v. [sccor] Socorrer, ayudar. Sumaklolo, umabuloy, tumulong, dumamay. Succulence, n. [skiulens] Jugosidad. Katas, gat, sustansia. Succulency = succulence. Succulent, adj. [skiulent] Suculento, jugoso. Makatas, makat, masustansia. Succumb, v. [skmb] Sucumbir. Sumuk, patalo, padaig. Such, pron. [sach] Tal, semejante. Gayon, ganyan. Suck, v. [sc] Chupar, mamar. Umitit, sumuso. Suckle, v. [sacl] Amamantar, dar de mamar. Magpasuso; pasusuhin. Suckling, n. [skling] Mamanton. Psusuhin. Suction, n. [sccin] Succin. Pag-itit. Sudden, adj. [sadn] Repentino, pronto. Bigl, madal. Suddenly, adv. [sdenli] Repentinamente. Bigl, kaginsagins, kadingatdingat.

. 1152 1313

29.01.2012 16:27

Suddenness, n. [sdennes] Precipitacin. Dal, kabiglaan. Sudorific, adj. & n. [siudorfic] Sudorfico. Pangpapawis, nakapagppawis. Suds, n. [sdz] Leja de agua y jabon. Lihiy. Sue, v. [siu] Poner por justicia, demandar alguno en justicia. Lumagay sa matwid, magsakdal. Suet, n. [si-et] Sebo. Sebo. Suety, adj. [si-eti] Seboso. Masebo, matab. Suffer, v. [sfer] Sufrir, padecer. Magtiis, magbat. Sufferable, adj. [sferebl] Sufrible. Nakatitiis, nakapagbabat. Sufferance, n. [sferans] Sufrimiento, paciencia, pena, dolor. Pagtitiis, pagbabat, skit, hirap. Suffering, n. [sfering] Pena, dolor, trabajo. Skit, hirap, hapis. Suffice, v. [sfais] Bastar; satisfacer. Magkasya, sumapat, humusto. Sufficiency, n. [safciensi] Suficiencia; capacidad. Kasiyahn, kasapatn, kahustuhan; kakayahan. Sufficient, adj. [safcient] Suficiente; apto, idneo. Kasya, sapt, husto, may kaya. Suffocate, v. [sfoket] Sufocar, ahogar.

. 1153 1313

29.01.2012 16:27

Uminis; inisn. Suffocation, n. [sefokcion] Sufocacion, ahogo. Pag-ins. Suffrage, n. [sfredch] Sufragio, voto. Matwid sa pagboto, boto, pagtungkol. Suffuse, v. [sefiz] Difundir; derramar, verter. Palaganapin, ikalat, isabog; ibuhos, iligwak. Suffusion, n. [sefision] Sufusin. Bilg, kulab. Sugar, n. [sigar] Azcar. Asukal. Sugar, v. [sigar] Azucarar. Asukalan, lagyan ng asukal. Sugar-cane, n. [sigar-ken] Caa de azcar. Tub. Sugar-mill, n. [sigar-mil] Molino de azcar. Kabyawan. Sugary, adj. [sigueri] Azucarado. Maasukal. Suggest, v. [sadchst] Sugerir. Magmungkah. Suggestion, n. [sadchschon] Sugestion. Mungkah, palagay. Suicide, n. [si-isaid] Suicidio; suicida. Pagbibigt, pagpapatiwakal; ang nagbigt nagpatiwakal. Suit, n. [sit] Juego, vestido. Hwego, terno, kasuutan. Suit, v. [sit]

. 1154 1313

29.01.2012 16:27

Adaptar, ajustarse, acomodarse. Ibagay, ilapat, iakm, iayon. Suitable, adj. [sitabl] Conforme, conveniente. Bagay, lapat, marapat. Suit, n. [suit] Cortejo, comitiva. Kapisanan, mga panauhin. Suitor, n. [sutor] Pretendiente, amante. Mangliligaw. Sulkiness, n. [slkines] Mal humor. Sam ng ulo, init ng ulo, sam ng loob. Sulky, adj. [slki] Regaon, malcontento. Magagalitn, mainit ang ulo. Sullen, adj. [slen] Malcontento, intratable. Masam ang loob, sumpngin. Sully, v. [sli] Manchar, ensuciar. Manchahn, dungisan. Sulphur, n. [slfr] Azufre. Asupr. Sultan, n. [sltan] Sultan. Sultn. Sultry, adj. [sltri] Caluroso; sofocante. Mainit, alinsangan; nakaiinis. Sum, n. [sam] Suma, resumen. Kabuoan, katusan. Sum, v. [sam] Sumar, recopilar. Tuusn, papagsamasamahin. Summary, adj. & n. [smari] Sumario, compendioso. Maikl, maiks.

. 1155 1313

29.01.2012 16:27

Summer, n. [smer] Verano, esto. Tag-int, tag-araw, panahon ng pagkakatuy. Summit, n. [smit] pice, punta, cima. Dulo, tuktok, taluktok. Summon, v. [smon] Citar, notificar. Tawagin, paharapn. Summons, n. [smons] Citacion, aviso. Tawag, pagpapaharap. Sumptuous, adj. [smchiues] Suntuoso, esplndido. Marilag, mainam, dakil. Sun, n. [san] Sol. Araw. Sun beam, n. [sm bim] Rayo del sol. Sikat sinag ng araw. Sunday, n. [sande] Domingo. Lingg. Sunder, v. [snder] Separar, dividir. Ihiwalay, hatiin. Sundry, adj. [sndri] Varios; muchos. Ilan; marami. Sunflower, n. [sanfluar] Girasol. Mirasl. Sunny, adj. [sni] Brillante como el sol. Masikat, parang araw. Sunrise, n. [snrais] Salida del sol. Pagsikat ng araw. Sunrising = Sunrise.

. 1156 1313

29.01.2012 16:27

Sunset, n. [snset] Puesta del sol. Paglubog ng araw. Sunshine, n. [snsiain] Claridad del sol. Sikat liwanag ng araw. Sup, n. [sap] Sorbo. Higop. Sup, v. [sap] Sorber, beber sorbos. Humigop. Superabound, v. [siuperabund] Superabundar. Umapaw, lumabis. Superabundance, n. [siuperabndans] Superabundancia. Apaw, paglabis. Superabundant, adj. [siuperabndant] Superabundante. Apw, labis. Superb, adj. [siuprb] Soberbio, grande, esplndido. Palal, dakil, marilag. Superficial, adj. [siuperfcial] Superficial. Mababaw. Superfluity, n. [siuperfliiti] Superfluidad. Kalabisan, pagkakalal. Superfluous, adj. [siuprfliues] Superfluo. Malabis. Superintend, v. [siuperintnd] Inspeccionar, vigilar. Sumiyasat, mamahal. Superintendent, n. [siuperintndent] Superintendente. Tagapamahal. Superior, adj. [siuprior] Superior.

. 1157 1313

29.01.2012 16:27

Kinam-inaman, ktaastaasan. Superior, n. [siuprior] Superior. Pun. Superiority, n. [siupiririti] Superioridad. Kainaman, kataasan. Superlative, adj. [siuprlativ] Superlativo. Ktaastaasan. Supernatural, adj. [siuperncheral] Sobrenatural. Higt sa kaya ng tao. Supersede, v. [siupersd] Sobreseer, deferir; invalidar. Ipagpaliban; pawaln ng halag. Superstition, n. [siuperstcion] Supersticion. Pmahiin. Superstitious, adj. [siuperstcis] Supersticioso. Mapamahiin. Supervise, v. [siupervis] Inspeccionar, revistar. Mamahal, sumiyasat. Supervision, n. [siupervsion] Superintendencia. Pamamahal. Supervisor, n. [siupervisor] Inspector. Tagasiyasat. Supine, adj. [siupin] Supino; negligente. Tihay; tamad. Supper, n. [sper] Cena. Hapunan. Supple, adj. [sapl] Flexible, manejable. Sunudsunuran, malambot. Supplement, n. [spliment]

. 1158 1313

29.01.2012 16:27

Suplimento. Dagdag, dugtong. Supplicate, v. [spliket] Suplicar. Mamanhk. Supplication, n. [saplikcion] Splica, suplicacion. Pamanhik, luhog. Supply, v. [sapli] Suplir, surtir. Magbigay maghulog ng kailangan. Support, n. [saprt] Sosten, apoyo, proteccion. Alalay, tulong, abuloy. Support, v. [saprt] Sostener, mantener; asistir, amparar. Alalayan, lingapin, kalingain, tulungan, damayan, ampunin. Suppose, v. [sups] Suponer. Maghinal, magsapantah; ipagpalagay. Supposition, n. [suposcion] Suposicion. Hinal, sapantah; palagay. Suppress, v. [saprs] Suprimir, detener. Ipatigil, pigilin, ipahint. Suppression, n. [saprcion] Supresion. Pagpapatigil, pagpapahint. Suppurate, v. [spiuret] Supurar, echar pus materia. Magnan, magnaknak. Suppuration, n. [sepiurcion] Supuracion. Pagnanan, pagnanaknak. Supremacy, n. [siuprmasi] Supremaca. Kataasan ng kapangyarihan. Supreme, adj. [siuprm] Supremo. Ktaastaasan, pinakamataas.

. 1159 1313

29.01.2012 16:27

Surcharge, v. [sarchrdch] Sobrecargar. Magpasan ng labis, maglulan ng mabigat. Surcingle, n. [sarsngl] Sobrecincha. Panal sa siy. Sure, adj. [siur] Seguro, cierto. Tunay, totoo, siguro, maaasahan. Sureness, n. [sirnes] Certeza, seguridad. Katunayan, katotohanan, katiwasayan. Surety, n. [sirti] Seguridad; fiador. Katibayan; ang nananagot. Surf, n. [srf] Marea. Pag iinaln, daluyon. Surface, n. [srfes] Superficie. Balat, ibabaw, mukh. Surfeit, n. [srfit] Ahito; empacho. Hilab, kabundatan; sukal ng sikmur . Surfeit, v. [srfit] Hartar, ahitar. Mabundat, hilaban. Surge, n. [sardch] Ola, onda. Alon. Surge, v. [sardch] Embravecerse el mar. Umalon, mag-inaln. Surgeon, n. [srdchen] Cirujano. Mangbubusbos, manggagamot ng sugat, ibp. Surgery, n. [srdcheri] Ciruga. Pagbusbs, panggagamot. Surgical, adj. [srdchical] Quirrgico.

. 1160 1313

29.01.2012 16:27

Nauukol sa busbs, nauukol sa panggagamot. Surliness, n. [srlines] Mal humor. Sumpng, sam ng loob, sungt, init ng ulo. Surly, adj. [srli] spero de genio. Masungt, sumpngin. Surmise, n. [sarmis] Sospecha, aprehensin falsa. Hinal, sapantah. Surmise, v. [sarmis] Sospechar, suponer. Maghinal, magsapantah. Surmount, v. [srmaunt] Sobrepujar. Dumaig, sumupil. Surname, n. [srnem] Apellido, sobrenombre. Apelyido, pamagat, palayaw. Surname, v. [srnem] Apellidar. Pamagatan. Surpass, v. [sarps] Sobresalir, sobrepujar, exceder, aventajar. Lamal, umapaw, lumabis, humigit, lumamps. Surplice, n. [srplis] Sobrepelliz. bitong maput ng par. Surplus, n. [srpls] Sobrante. Labis, sobra, tir . Surprise, n. [sarpris] Sorpresa. Gulat, gitl, hang, mangh. Surprise, v. [sarpris] Sorprender. Gumulat, gumitl, magpamangh. Surrender, n. [sarrnder] Rendicin. Pagsuk. Surrender, v. [sarrnder]

. 1161 1313

29.01.2012 16:27

Rendir, rendirse. Sumuk, patalo, padaig. Surreptitious, adj. [sareptcis] Subrepticio. Palihm na pagyar . Surrogate, v. [srroguet] Subrogar. Palitan, halinhan. Surrogation, n. [srrogucion] Subrogacion. Pagpapalt, paghahalile. Surround, v. [sarund] Circundar, rodear. Ligirin; lumiguid. Survey, n. [sarv] Deslinde de tierras. Pagsukat ng lup. Survey, v. [sarv] Medir las tierras, heredades etc.. Manukat ng lup. Surveyor, n. [sarvyor] Agrimensor. Mnunukat ng lup. Survive, v. [sarviv] Sobrevivir. Mtirang mabuhay. Susceptible, adj. [susptibl] Susceptible. Mahilig, madaling ikiling. Suspect, adj. [saspct] Sospechoso. Mapaghihinalaan, masasapantah. Suspect, n. [saspct] Sospecha. Hinal, sapantah. Suspect, v. [saspct] Sospechar. Maghinal, magsapantah. Suspend, v. [saspnd] Suspender, colgar; privar, detener. Ibitin, isampay, isabit; sansalain, bawan.

. 1162 1313

29.01.2012 16:27

Suspense, n. [saspns] Suspension; detencion, interrupcion. Pagbibitin, pagsasabit; pagpigil. Suspension, n. [saspncion] Suspension. Pagpapatigil. Suspensory, adj. [saspnsori] Suspensorio. Sabitn. Suspicion, n. [saspcion] Sospecha, recelo; conjetura. Hinal, sapantah, bintang. Suspicious, adj. [saspcis] Suspicaz, receloso; sospechoso. Palabintangin, mapaghinal, mapagsapantah. Sustain, n. [sastn] Sostener, mantener alguna cosa, apoyar. Alalayan, suhayan, kandiliin. Sustenance, n. [sstinans] Sostenimiento. Alalay, suhay, kandil. Swab, n. [suob] Lampazo. Iss, pang-iss. Swab, v. [suob] Lampacear. Isisn; mag-iss. Swaddle, v. [sudl] Fajar. Bigkisin, talian. Swaddling-clothes, n. [sudling-cloz] Paales. Lampn. Swagger, v. [suguer] Baladronear; alabarse de valiente. Maghambog, magmatapang. Swaggerer, n. [suguerer] Fanfarrn, baladron. Hambog. Swain, n. [sun] Zagal, joven aldeano.

. 1163 1313

29.01.2012 16:27

Binat bagong taong bukid. Swallow, n. [sulo] Golondrina; voracidad. Langaylangayan; sakml. Swallow, v. [sulo] Tragar, engullir. Sumakmal, lumamon. Swamp, n. [suomp] Pantano. Latian, lablab, labon, kominoy. Swampy, adj. [suompi] Pantanoso. Malati, malabon. Swap, v. [swap] Cambiar, cambalachear. Pumalit, magpalt. Sward, w. [suord] La haz superficie de la tierra. Balat ibabaw ng lup. Swarm, n. [sworm] Enjambre, gento; hormiguero. Bunton kapal ng tao; lungg ng langgam. Swarm, v. [sworm] Enjambrar. Magbunton (ang tao). Swarthiness, n. [swrzines] Tez morena. Kakuyomanggihan. Swarthy, adj. [swrzi] Altezado. Kuyomangg. Swash, n. [swosh] Fanfarronada. Kahambugn. Sway, n. [sw] Vibracion, sacudimiento, estremecimiento; poder, imperio. Liguygoy, wagayway, pagpag, liglig; kapanyarihan. Sway, v. [sw] Blandir vibrar alguna cosa en el aire; dominar. Magwagayway; magpun. Swear, v. [swr]

. 1164 1313

29.01.2012 16:27

Jurar, ratificar con juramento. Sumump, manump. Sweat, n. [swt] Sudor. Pawis. Sweat, v. [swt] Sudar. Magpawis. Sweaty, adj. [swti] Sudoso, sudado. Pawisn, mapawis. Sweep, n. [swp] Barredura. Pagwawals, pagpals. Sweep, v. [swp] Barrer. Magwals, pumals. Sweeping, n. [swping] Barreduras. Pinagwalisn, pinagpalisn. Sweet, adj. [swt] Dulce; grato, hermoso. Matamis; kaayaaya, kalugodlugod; magand. Sweet, n. [swt] Dulzura. Tamis, matamis. Sweeten, v. [swtn] Endulzar. Tamisn. Sweetheart, n. [swit-jart] Querida, novia. Sint, nobya. Sweetish, adj. [swtish] Algo dulce. Matamstams. Sweetness, n. [swtnes] Dulzura. Tams, katamisn. Swell, n. [swl] Hinchazon, bulto. Pamamag, als, usl, umbok.

. 1165 1313

29.01.2012 16:27

Swell, v. [swl] Hincharse, hinchar, inflar, abultar. Mamag, umals, umusl, umumbok. Swelling, n. [swling] Hinchazon, tumor. Pamamag, bukol. Swelter, v. [swlter] Ahogarse de calor. Mainis sa init. Swerve, v. [swrb] Vagar; desviarse. Lumaboy, gumal; mpilihis, maligaw. Swift, adj. [swft] Veloz, ligero, rpido. Matulin, maliks, madal. Swiftly, adv. [swftli] Velozmente. May katulinan. Swiftness, n. [swftnes] Velocidad, celeridad. Tulin, dal, liks. Swill, n. [swl] Bazofia. Labis sa pagkain na patapn; kaning-baboy. Swill, v. [swl] Beber con exceso, emborrachar. Maglasng, maglang. Swim, v. [swm] Nadar. Lumangoy. Swindle, v. [swndl] Petardear, trampear. Manub, manekas. Swindler, n. [swndler] Trampista, petardista. Mnunub, mnenekas. Swine, n. [swin] Marrano, puerco. Baboy. Swine herd, n. [swin jerd] Porquero.

. 1166 1313

29.01.2012 16:27

Tagapag-alag ng baboy. Swing, n. [swng] Balanceo, columpio. Indayon, ugoy, ugog, ug, pagtitimbangan ng mga bat, pagduduyan. Swing, v. [swng] Balancear; columpiarse. Umindayon, umugoy, umugog; ugain; magduyan. Swinging, adj. [swnging] Grande, monstruoso. Malaki. Swinish, adj. [swnish] Porcuno, sucio. Parang baboy, marumi. Swiss, adj. & n. [sws] Suizo. Taga Swisa nauukol sa Swisa. Switch, v. [swtch] Varear; sacudir uno el polvo. Paspasan; pagpagn. Swoon, n. [swun] Desmayo. Hilo. Swoon, v. [swun] Desmayarse. Mahilo, mawalan ng diw. Swoop, n. [swp] El acto de echarse una ave de rapia sobre su presa. Pagdagit, pangdadagit. Swoop, v. [swp] Coger, agarrar. Dagitin, sunggaban, hawakan. Sword, n. [sord] Espada. Tabk. Sword fish, n. [srdfish] Pez espada. Isdang espada. Syllable, n. [slabl] Slaba. Pantig ng salit, slaba. Symbol, n. [smbl]

. 1167 1313

29.01.2012 16:27

Smbolo, figura emblemtica. Sagisag, tand na pinagkakakilanlan. Symbolic(al), adj. [simblic(al)] Simblico. Nauukol sa sagisag. Symbolize, v. [smbolaiz] Simbolizar. Sagisagin. Symmetrical, adj. [simtrical] Simtrico. Maayos. Symmetry, n. [smetri] Simetra. Pagkakaayon-ayon. Sympathetic, adj. [simpaztic] Simptico. Magaan ang dug, maawain, madamayn. Sympathize, v. [smpazais] Simpatizar, compadecer. Makidamdam, makidamay, mahabag. Sympathy, n. [smpazi] Simpata. Gaan ng dug, ganyak ng kalooban. Symptom, n. [smtom] Sntoma. Sntomas, tand. Synagogue, n. [snagog] Sinagoga. Sinagoga, simbahang hudy. Synod, n. [snod] Snodo. Kapulungan ng mga obispo. Synonym, n. [snonim] Sinnimo. Kasingkahulugan. Synopsis, n. [sinpsis] Sinopsis, sumario. Kabuoan. Syringe, n. [srindch] Jeringa, lavativa. Labatiba, panumpit ng tubig.

. 1168 1313

29.01.2012 16:27

Syringe, v. [srindch] Jeringar. Labatibahin. Syrup, n. [srap] Jarabe. Harabe, pulot. System, n. [sstem] Sistema. Ayos, sistema, husay. Systematic, adj. [sistemtic] Sistemtico. Maayos, mhusay. Systematize, v. [sstemataiz] Reducir sistema. Isaayos, lagyan ng ayos.

T
T, [ti] T (te). T (ta). Tabby, n. [tbi] Tab, especie de tela de seda. Isang ur ng sutl. Tabernacle, n. [tbernecl] Tabernculo. Tabernkulo, balag. Table, n. [tbl] Tabla, mesa. Tabl, dulang, mesa. Table, v. [tbl] Poner sobra la mesa. Ilagay sa mesa. Table-cloth, n. [tbl-cloz] Mantel. Mantl. Tablet, n. [tblet] Tableta, una tabla plancha grabada pintada.

. 1169 1313

29.01.2012 16:27

Tableta, tabl na may lilk pint. Taboo, v. [tab] Interdecir. Magbawal. Tabular, adj. [tbiular] Reducido ndices; cuadrado. Nuuw sa tlaan; parisukt. Tacit, adj. [tsit] Tcito. Tahimik, walang imk. Taciturn, n. [tsitarn] Taciturno. Tahimik, walang, imk. Taciturnity, n. [tasitrniti] Taciturnidad. Pagkawalang imk. Tack, n. [tac] Tachuela. Pakong espil. Tackle, n. [takl] Dardo, flecha; todo gnero de instrumento, aparejos avios. Palas, pan; mga kasangkapan kagamitn. Tact, n. [tact] Tacto, sensacion. Pakiramdam, damdam. Tactic, adj. [tctic] Lo que pertenece la tctica militar naval. Nauukol sa pamamaraan ng kawal. Tactics, n. [tctics] Tctica. Pamamahal ng kawal. Tadpole, n. [tdpol] Ranilla, sapillo. Munting palak. Taffeta, n. [tfeta] Tafetan liso. Sutlang makingtab. Taffety = Taffeta. Tag, n. [tag] Herrete. Papel na sulatan ng pangalan na itinatal sa sako de byahe maleta,

. 1170 1313

29.01.2012 16:27

ibp; metal na pangtutop. Tag, tag [v.] Herretear. Magtutop ng metal. Tail, n. [tel] Cola, rabo. Buntt. Tailor, n. [tlor] Sastre. Sastr ; mngyayano, mnanah ng damt. Taint, n. [tnt] Mcula, mancha. Dungis, mancha. Taint, v. [tnt] Manchar, ensuciar. Mmanchahan, mdumhan. Take, v. [tec] Tomar, coger. Kumuha, dumampot, sumunggab. Tale, n. [tel] Cuento, fbula. Kwento, kathang salaysay. Talebearer, n. [tlbirer] Sopln. Mnunumbong, palasumbong. Talent, n. [tlent] Talento, capacidad. Katalsan ng isip, katalinuan, katusuhan; kakayahan, karunungan. Talented, adj. [talnted] Talentoso. Matalin, matalas ang isip. Talisman, n. [tlisman] Talisman. Talismn. Talk, n. [tok] Pltica, habla, charla. Slitaan, pag-usapan, satsatan. Talk, v. [tok] Conversar, hablar. Mag-usap, makipag-usap. Talkative, adj. [tcativ]

. 1171 1313

29.01.2012 16:27

Locuz. Masalit. Tall, adj. [tol] Alto, elevado. Mataas, matayog. Tallow, n. [tlo] Sebo. Sebo. Tallow, v. [tlo] Ensebar. Pahiran ng sebo. Tally, v. [tli] Ajustar, acomodar. Ilapat, ibagay. Talon, n. [tlon] Garra. Kukong pangalmot [ng hayop]. Tamable, adj. [tmabl] Domable, domesticable. Napaaam. Tamarind, n. [tmarind] Tamarindo. Bunga ng sampalok. Tambac, n. [tmbac] Tumbaga. Tumbaga. Tambourine, n. [tamburn] Tamboril. Pandereta. Tame, adj. [tem] Amansado, domesticado. Maam, mak. Tame, v. [tem] Domar, amansar, domesticar. Paamuin, amkin. Tamper, v. [tmper] Jaropearse. Makialam, makigul. Tan, n. [tan] Casca. Balat.

. 1172 1313

29.01.2012 16:27

Tan, v. [tan] Curtir, zurrar. Gawng katad ang balat ng hayop. Tandem, adv. [tndem] lo largo. Sa hinabahab. Tangent, adj. [tndchent] Tangente. Nahihip, nadadama. Tangible, adj. [tndchibl] Tangible. Nahihip. Tangle, n. [tngl] Trenza de pelo. Tirintas [ng buhok]. Tank, n. [tank] Cisterna, aljibe. Tangk, baln. Tankard, n. [tnkard] Cntaro con tapadera. Bangang may tungtong. Tanner, n. [tner] Curtidor. Mangkakatad. Tantalize, v. [tntalaiz] Atormentar alguno mostrndole placeres que no puede alcanzar. Patakaw-takawn, takawin, tuksuhn, panabikin. Tantamount, adj. [tntamaunt] Equivalente. Kasng halag. Tantivy, adv. [tantvi] rienda suelta. Ng boong tuln, pakarimot. Tap, n. [tap] Palmada suave, toque ligero. Tapk. Tap, v. [tap] Tocar ligeramente; barrenar, horadar; extraer el jugo de un arbol. Tumapk; bumutas; tubaan. Tape, n. [tep] Cinta, galon.

. 1173 1313

29.01.2012 16:27

Sints, galn. Taper, n. [tper] Cirio. Kandilang malak. Taper, v. [tper] Rematar en punta. Duluhan, upusn. Tapestry, n. [tpestri] Tapiz, tapicera. Mga panabing na kayo. Tapeworm, n. [tpworm] Tnia, especie de lombriz. Bulating mahab. Tar, n. [tar] Alquitran, embrea; marinero. Alkitran; magdadagt. Tar, v. [tar] Embrear, alquitranar. Pahiran ng alkitr n. Tardily, adv. [trdili] Lentamente. Untunt, utay-utay. Tardiness, n. [trdines] Lentitud, tardanza. Bagal, kupad, kuyad; tagal, lwat, laon. Tardy, adj. [trdi] Tardo, tardo, lento. Tanghal, mabagal, makupad, makuyad. Tare, n. [ter] Zizaa. Damong pansir , damong hmatmatin. Target, n. [trguet] Rodela. Kalasag. Tariff, n. [trif] Tarifa. Taripa, bwis. Tarlatan, n. [trlatan] Tarlatana. Kayong manips. Tarn, n. [tarn]

. 1174 1313

29.01.2012 16:27

Pantano. Kominoy, labn. Tarnish, v. [trnish] Deslustrar [se]. Mangulimlim; kumupas. Tarpaulin, n. [tarplin] El camo embreado. Kayong pangtapete pangtrapal. Tarry, v. [tri] Tardar, pararse. Magtagal, maglwat; tumigil, humint. Tart, n. [tart] Tarta. Kakanng hopy. Tartar, n. [trtr] Trtaro. Taga Tartarya. Tartness, n. [trtnes] Agrura, acedia. Asim, askd. Task, n. [task] Tarea; ocupacion, empleo. Gwain, trabaho, tungkulin. Taste, n. [test] Gusto, sabor, paladeo. Lasa, lasap, namnam, linamnam. Taste, v. [test] Gustar, saborear, probar. Lasahin, lasapn, namnamin. Tasteful, adj. [tstful] Sabroso. Masarap. Tasteless, adj. [tstles] Inspido, sin sabor. Matabang, walang lasa. Tasty, adj. [tsti] Hecho expresado con gusto. Malasa, malinamnm, masar p. Tatter, n. [tter] Andrajo, arrapiezo. Basahan, pamunas.

. 1175 1313

29.01.2012 16:27

Tatterdemalion, n. [taterdimlion] Pobre andrajoso. Limahd. Tattle, n. [ttl] Charlar, charlatanera. Satsat ng salit. Tattle, v. [ttl] Charlar, parlotear. Makipagsatsatan ng salitaan. Tattoo, n. [tat] Pintura del cuerpo. Pint tand sa katawan. Tattoo, v. [tat] Pintarse el cutis con figuras. Magpint magmarka sa kutis ng katawan. Taunt, n. [tant] Mofa, burla, escarnio. Tuy, uyam, lait. Taunt, v. [tant] Mofar, burlar, ridiculizar. Tumuy, umuyam, lumait. Taut, adj. [tot] Tieso. Bant, unat. Tavern, n. [tvern] Fonda; taberna. Bahay pnuluyan; tindahan ng alak. Taw, v. [to] Ablandar pieles. Magpalambot ng katad. Tawdry, adj. [tdri] Vistoso, reluciente. Tnawin, maningning. Tawny, adj. [tni] Moreno. Kuyomangg. Tax, n. [tacs] Impuesto, tributo. Bwis, singl, atang. Tax, v. [tacs] Imponer tributos.

. 1176 1313

29.01.2012 16:27

Mag-atang ng bwis. Taxable, adj. [tcsabl] Sujeto impuestos. Dapat ibws. Taxation, n. [tacscion] Imposicion de impuestos. Atang na bwis. Tea, n. [ti] Te. Chaa. Teach, v. [tich] Ensear, instruir, dar lecciones. Magtur , umaral. Teacher, n. [tcher] Maestro, preceptor, enseador. Gur, tagaaral, tagapagtur, maestro. Teaching, n. [tching] Enseanza. Pagtutur. Team, n. [tim] Tiro de caballos. Pareha ng kabayo. Tear, n. [tir] Lgrima. Luh. Tear, v. [tir] Despedazar, desgarrar. Pahakin, punitin, pilasin. Tearful, adj. [trful] Lagrimoso, lloroso. Luhan, luhluhaan. Tearless, adj. [trles] Sin lgrimas. Walang luh. Tease, v. [tis] Embromar. Manuks. Teat, n. [tit] Teta, ubre. Sso. Techiness, n. [tchines]

. 1177 1313

29.01.2012 16:27

Petulancia. Kabastusan. Technical, adj. [tcnical] Tcnico. Matalin, bihas, sany. Techy, adj. [tchi] Cosquilloso; caprichoso. Maklitiin; smpungin. Tedious, adj. [tdis] Tedioso, fastidioso, pesado. Mayamutin, nakayayamot, manipin. Tediousness, n. [tdisnes] Tedio, fastidio. Yamt, inp. Teem, v. [tim] Parir; salir luz. Manganak; maghayag, maglitaw. Teens, n. [tins] Aos desde 13 hasta 20 aos. Gulang na mul sa ika 13 hanggang ika 20 tan. Teeth, n. [tiz] Dientes. Mga ngipin. Teeth, v. [tiz] Endentecer; dentar. Tubuan ng ngipin; magpalagay ng ngipin. Teetotal, adj. [ttotal] Moderado, sobrio. Mahinahon. Teetotaller, n. [ttotaler] Hombre moderado. Taong mahinahon. Tegument, n. [tguiument] Tegumento, la membrana exterior, que cubre el cuerpo del hombre. Balat ng katawan ng tao. Telegram, n. [tlegram] Telegrama. Telgrama, hatidkawad. Telegraph, n. [tlegraf] Telgrafo. Telgrama, telgrapo.

. 1178 1313

29.01.2012 16:27

Telegraphy, n. [telgrafi] Telegrafa. Karunungan tungkol sa telgrama. Telephone, n. [tlefon] Telfono. Telpono. Telephone, v. [tlefon] Telefonear. Tumelpano. Telescope, n. [tliscop] Telescopio. Largabista, teleskopyo, pangtanaw sa malay. Tell, v. [tel] Informar, referir, decir. Magsaysay, magpahayag, magsabi. Teller, n. [tler] Relator. Ang nagsasalaysay, ang nagbabalit. Telltale, n. [teltel] Soplon, chismoso. Mapagsumbong, mapaghatid humapit. Temerity, n. [timriti] Temeridad. Kapangahasan, kapusukan, pusok. Temper, n. [tmper] Temple, temperamento. Timpl, lagay [ng panahon]. Temper, v. [tmper] Templar, atemperar. Timplahm. Temperament, n. [tmperament] Temperamento. Lagay, kalagayan. Temperance, n. [tmperans] Templanza, moderacion. Katamtaman, kainaman, hinahon, katatagan. Temperate, adj. [tmperet] Templado, moderado, sobrio. Katamtaman, mahinahon, katatagn. Temperature, n. [tmperechur] Temperatura.

. 1179 1313

29.01.2012 16:27

Lagay ng panahon. Tempest, n. [tmpest] Tempestad, temporal. Bagy, sigwa, uns. Tempestuous, adj. [tempschius] Tempestuoso. Masigwa, maunos. Temple, n. [tmpl] Templo; sien la parte de la cabeza que est al extremo de las cejas. Templo, simbahan; pilipisan, sentido. Temporal, adj. [tmporal] Temporal, pasajero. Samantal, saglt, lumilipas. Temporary, n. [tmporari] Temporario. Pangsamantal. Temporize, v. [tmporiz] Temporizar. Isunod sa panahon. Tempt, v. [tempt] Tentar; provocar. Manuks, tumuks, mungkahiin. Temptation, n. [temtcion] Tentacion. Tuks. Ten, adj. [ten] Diez. Sangp, p. Tenacious, adj. [tincis] Tenaz, porfiado. Matigas ang ulo, mahigpit, maganit. Tenacity, n. [tinsiti] Tenacidad. Katigasan, katigasan ng ulo, kaganitn. Tenancy, n. [tnansi] Tenencia. Pangungupahan sa isang bahay. Tenant, n. [tnant] Arrendador, inquilino. Ang nangungupahan, ang bumubwis. Tenant, v. [tnant]

. 1180 1313

29.01.2012 16:27

Arrendar. Mangupahan. Tenantry, n. [tnantri] Arriendo; el conjunto de los arrendatarios de un hacendado. Pangungupahan, katipunan ng mga taong nangungupahan sa isang pook. Tend, v. [tend] Guardar, velar, atender; tener tendencia. Ingatan, bantayn; pangasiwaan; magtaglay ng gayong layon. Tendency, n. [tndensi] Tendencia. Layon, panukal, tungo. Tender, adj. [tnder] Tierno, delicado. Malambot, marupok, magiliw, maselang. Tender, n. [tnder] Oferta; propuesta. Alok, dulot; palagay. Tender, v. [tnder] Ofrecer, presentar. Ialok, iharap. Tenderness, n. [tndernes] Terneza, delicadeza. Kalambutan, karupukan, kaselangan. Tendon, n. [tndon] Tendon. Litid. Tendril, n. [tndril] Zarcillo. Isang ur ng baging. Tenement, n. [tniment] Tenencia. Pagpapaupa ng bahay. Tenet, n. [tnet] Dogma. Ur ng pananalig pananampalataya. Tenfold, adj. [tnfold] Dcuplo. Makasangp. Tennis, n. [tnis] Juego de raquetas. Tenis, larong hampasan ng pelota.

. 1181 1313

29.01.2012 16:27

Tenor, n. [tnor] Tenor, contenido, una de las cuatro voces de la msica. Tenor, tinig na iniimpt. Tense, adj. [tens] Tieso. Unt banat. Tense, n. [tens] Tiempo [del verbo]. Panahon ng pagbabaybay ng pangwatas berbo. Tension, n. [tnsion] Tension, dilatacion. Unat, lawig. Tent, n. [tent] Tienda, pabellon. Damp, tolda de kampanya. Tent, v. [tent] Alojarse en tienda. Manirahan sa damp sa tolda de campanya. Tentative, adj. [tntativ] De ensayo, de prueba. Sinusubok, tinitikman. Tenter, n. [tnter] Especie de bastidor que se usa en las fbricas de pao. Sampayan. Tenth, adj. [tenz] Dcimo. Ikasangp. Tenthly, adv. [tnzli] En dcimo lugar. Sa ikasangp. Tepid, adj. [tpid] Tibio, templado. Malahining, malagamgam, timplado. Tergiversation, n. [trjiverscion] Tergiversacin. Pagbabaligtad, kabalintunaan. Term, n. [term] Trmino, confin; condicin, estipulacion. Hangg, hangganan; slitaan, kyarian. Terminate, v. [trminet] Terminar, acabar.

. 1182 1313

29.01.2012 16:27

Tapusin, wakasn. Termination, n. [termincion] Terminacion, fin, conclusion. Katapusan, wakas, hangg. Terrace, n. [trras] Terrado, azotea; terraplen.. Bataln; pilapil. Terrestrial, adj. [terrstrial] Terrestre, terreno. Nauukol sa lup. Terrible, adj. [trribl] Terrible. Kakilakilabot. Terrier, n. [trrier] Zorrero. Asong pangaso. Terrific, adj. [trrific] Terrfico. Nakapangingilabot. Terrify, v. [trrifai] Aterrar, espantar. Magpangilabot, manindak. Territorial, adj. [terrtorial] Territorial. Nauukol sa lup. Territory, n. [trritori] Territorio, distrito. Nayon, pook, lalawigan. Terror, n. [tr-ror] Terror, pavor. Sindak, malaking takot. Terse, adj. [ters] Terso, pulido. Malinis, maselang. Terseness, n. [trsnes] Elegancia. Inam, karikitan [sa pananalit]. Tertian, n. [trcian] Terciana, calentura que repite cada tercer dia. Lagnat na lumilitaw twing ikatlong araw. Test, n. [test]

. 1183 1313

29.01.2012 16:27

Prueba. Pagsubok, pagtikm. Testament, n. [tstament] Testamento. Testamento, pahimakas na bilin; bagong tipan. Testamentary, n. [testamnteri] Testamentario. Nauukol sa testamento. Testator, n. [testtor] Testador. Ang nag-iwan ng pahimakas na bilin ng testamento. Testify, v. [tstifai] Testificar, afirmar. Sumaks, magpatunay, magpatotoo. Testimonial, adj. [testmonial] Testimonial. Pananaks, ukol sa patotoo. Testimony, n. [tstimoni] Testimonio. Patotoo. Testy, adj. [tsti] Enojadizo, ttrico. Magagalitn, masungt. Tether, n. [tzer] Traba, lazo. Lalng. Text, n. [tecst] Texto. Bagay, layon, adhik, pinag-salitaan. Textile, adj. [tcstil] Hilable. Nahahabi. Texture, n. [tcstiur] Textura, tejido. Habi, tah. Than, adv. [dzan] Que, de. Kaysa, pa. Thank, v. [zenc] Dar gracias, agradecer. Magpasalamat.

. 1184 1313

29.01.2012 16:27

Thankful, adj. [zncful] Grato, agradecido. Marunong kumilala ng utang na loob. Thanks, n. [zencs] Gracias. Salamat. Thanksgiving, n. [zncsgiving] Accion de gracias. Pagpapasalamat. That, pron. [dzat] Aquel, aquello. Yaon, iyan. Thatch, n. [dzatch] Techo de paja de nipa. Atp, bubng na kugon pawid. Thatch, v. [dzatch] Techar con paja nipa. Atipn bubungan ng kugon pawid. Thaw, n. [zo] Deshielo, el derritimiento de lo que est helado. Pagkatunaw, pagkalusaw. Thaw, v. [zo] Deshelarse. Matunaw, malusaw. The, art. [dz] El, la, lo, los, las. Ang. Theatre, n. [zater] Teatro. Dul; dlaan; teatro. Theatric, adj. [zitric] Teatral. Nauukol sa dul. Theatrical = Theatric. Thee, pron. [dzi] T t. Iyo, mo. Theft, n. [zeft] Hurto. Pagnanakaw, panguumt.

. 1185 1313

29.01.2012 16:27

Their, pron. [dzer] Su, suyo. Kanila, nila. Them, pron. [dzem] Los, las, aquellos, aquellas, ellos, ellas. Sa kanila, nila. Theme, n. [zem] Tema. Sliranin, bagay. Themselves, pron. [dzemslvs] Ellos mismos, ellas mismas. Sila rin, kanila rin, nila rin. Then, adv. [dzen] Entonces, pues. Kung gayon; sak, ng. Thence, adv. [dzens] De ah, por eso. Mul rito, mul ngayon, sa dahilang ito. Thenceforth, adv. [dznsforz] Desde entonces. Mul nga niyaon. Theocracy, n. [zicresi] Teocracia. Pamamahal ng mga par . Theology, n. [zilodchi] Teologa. Karunungan tungkol sa Dyos at sa kanyang mga pasy. Theory, n. [zori] Teora. Kaalaman sa pag-iisip. Therapeutic, adj. [zerapitic] Terapetico. Nauukol sa paggagamot. There, adv. [dzer] All, all, ah. Diyan, doon. Thereabout, adv. [dzrebaut] Por ah, por all. Diyan sa, doon sa. There at, adv. [dzer-at] Por eso, de eso.

. 1186 1313

29.01.2012 16:27

Dahil diyan, sa ganyan. There by, adv. [dzer-bi] Con eso, de este modo. Sa gayon, sa ganitong paraan. Therefore, adv. [dzrfor] Por esto, por eso. Kay, anopat. Therefrom, adv. [dzr-from] De all, de all. Mul riyan, mul roon. Therein, adv. [dzern] En este, en aquello, en eso. Sa ganyan, sa gayon. Thereinto, adv. [dzer-int] En aquello, en eso. Sa bagay na iyan, sa ganyan. Thereof, adv. [dzerf] De esto, de aquello. Dito sa, diyan sa. Thereon, adv. [dzern] En eso, sobre eso. Diyan sa, sa ibabaw niyan. Thereto, adv. [dzert] eso, ello. Diyan sa, doon sa. Thereunto, adv. [dzerant] eso, ello. Diyan sa, doon sa. Thereupon, adv. [dzerapn] En consecuencia de eso. Dahilan diyan. Therewith, adv. [dzerwz] Con eso, con aquello. Sa ganyan, sa gayon. Therewithal, adj. [dzerwizl] mas, ademas. Bukod sa rito, sak. Thermometer, n. [zermmeter] Termmetro. Termmetro, nagpapakilala ng timpl ng panahon. Thermometric, adj. [zermmetric]

. 1187 1313

29.01.2012 16:27

Termomtrico. Nauukol sa termomtro. Thermometrical = Thermometric. These, pron. [dzis] Estos, estas. Ang mga ito. Thesis, n. [zsis] Tsis. Sliranin. They, pron. [dzey] Ellos, ellas. Sil. Thick, adj. [zic] Espeso, denso; grueso. Malapot, masinsin, siksik, paikpik; makapal. Thicken, v. [zikn] Condensar, espesar; engrosar. Palaputin, sinsinin, paikpikin; kapalan, pakapaln. Thicket, n. [zket] Espesura de un bosque. Kasukalan sa gubat. Thickness, n. [zknes] Espesor, densidad. Lapot, sinsin; kapal. Thief, n. [zif] Ladron. Magnanakaw. Thieve, v. [ziv] Hurtar, robar. Magnakaw, mang-umt. Thievery, n. [zveri] Hurto, robo. Pagnanakaw, panguumt. Thievish, adj. [zvish] Inclinado hurtar. Mahilig sa pagnanakaw. Thigh, n. [zai] Muslo. Pig. Thill, n. [zil] Vara de un carro.

. 1188 1313

29.01.2012 16:27

Baras ng karriton. Thimble, n. [zmbl] Dedal. Didl. Thin, adj. [zin] Delgado, flaco; claro, ralo. Manips, payt; malagnaw. Thine, pron. [dzin] Tuyo, tuya. Iyo, mo. Thing, n. [zing] Cosa. Bagay. Think, v. [zink] Pensar, meditar, idear; creer. Umisip, mag-isip, magwar , umakal. Thinness, n. [znnes] Delgadez; raleza. Kanipisan, kapayatan; kalagnawan. Third, adj. [zerd] Tercero. Ikatl. Thirdly, adv. [zrdli] En tercer lugar. Sa ikatlo. Thirst, n. [zerst] Sed. Uhaw. Thirst, v. [zerst] Tener padecer sed. Mauhaw. Thirsty, adj. [zrsti] Sediento. Uhaw, nauuhaw. Thirteen, adj. [zrtin] Trece. Labing tatl. Thirteenth, adj. [zrtinz] Dcimotercio. Ikalabing tatl. Thirtieth, adj. [zrtiez]

. 1189 1313

29.01.2012 16:27

Trigsimo. Ikatatlong p. Thirty, adj. [zrti] Treinta. Tatlong p. This, pron. [dzis] Este, esta, esto. Ito, ir. Thistle, n. [zisl] Cardo silvestre. Dawag, tinikn. Thistly, adj. [zsli] Lleno de cardos. Matinik. Thither, adv. [dzdzer] All, en aquel lugar. Doon, sa dakong yaon. Thong, n. [zong] Correa. Panal. Thorn, n. [zorn] Espino, espina. Tink. Thorny, adj. [zrni] Espinoso. Matink. Thorough, prep. [zor] Por, por medio. Sa, sa pamamagitan. Thoroughly, adj. [zroli] Enteramente, fondo. Lubos, buong bu. Those, pron. [dzos] Aquellos, aquellas. Yaong mga, ang mga yaon. Thou, pron. [dzaw] T. Ikaw. Though, conj. [dz] Aunque, sin embargo, no obstante. Bagaman, kahiman.

. 1190 1313

29.01.2012 16:27

Thought, n. [zot] Pensamiento. Pag-iisip, isipan. Thoughtful, adj. [ztful] Pensativo, meditabundo. Mapag-isp, mapanimdimin. Thoughtless, adj. [ztles] Descuidado. Pabay, walang bahal. Thousand, adj. [zusand] Mil. Libo, sanglibo. Thousandth, adj. [zusandz] Milsimo. Ikasanglibo. Thrall, n. [zrol] Esclavo; esclavitud. Alipin, busabos; pagka-alipin, pagkabusabos. Thrall, v. [zrol] Esclavizar. Umalipin, bumusabos. Thrash, v. [zrash] Trillar, batir, sacudir. Gumiik, maghampas, magpagpag. Thrasher, n. [zrsier] Trillador. Manggigiik. Thread, n. [zred] Hilo. Sinulid; hibl. Thread, v. [zred] Enhebrar. Magsuot ng sinulid sa butas ng karayom. Threadbare, adj. [zrdber] Raido, muy usado. Gasgs, mapurol. Threat, n. [zret] Amenaza. Bal, hamon, pananakot; amb, yamb. Threaten, v. [zrtn] Amenazar.

. 1191 1313

29.01.2012 16:27

Magbal, manakot. Three, adj. [zri] Tres. Tatlo. Threefold, adj. [zrfold] Trplice, triple. Makatatlo, tatlong beses. Threshold, n. [zrsjold] Umbral, entrada. Pasukn tyuan sa pintuan. Thrice, adv. [zris] Tres veces. Makaitlo, makatatlo. Thrift, n. [zrift] Ganancia, utilidad. Pakinabang. Thriftless, adj. [zrftles] Prdigo. Alibugh. Thrifty, adj. [zrfti] Frugal; econmico. Masagan; mapag-arimohonan. Thrill, v. [zril] Taladrar, horadar. Bumalibol, bumutas. Thrive, v. [zriv] Prosperar, adelantar. Guminghawa, bumuti ang lagy. Throat, n. [zrot] Garganta. Lalamunan. Throb, n. [zrob] Palpitacion. Kab, kutog. Throb, v. [zrob] Palpitar. Kumab, kumutog. Throe, n. [zro] Dolores de parto; agona de la muerte. Paghihirap sa panganganak; paghihingal. Throne, n. [zron]

. 1192 1313

29.01.2012 16:27

Trono. Luklukang har. Throng, n. [zrong] Tropel de gente. Bunton ng tao. Throng, v. [zrong] Venir de tropel, amontonarse. Magbunton [ang tao], magkulumot. Throttle, n. [zrotl] Gaznate. Gulunggulungan. Throttle, v. [zrotl] Ahogar, sofocar. Sumakal, uminis. Through, prep. [zr] Al traves, por medio de. Sa, sa boong..., sa gitn, sa pamamagitan ng. Throughout, adv. [zru-ut] En todas partes. Saansaan man, sa lahat ng dako. Throw, n. [zr] Tiro, golpe. Hagis, pukl, balibat, pagkabato. Throw, v. [zr] Echar, tirar, lanzar. Maghagis, magtapon, pumukol, bumalibat, bumat. Thrust, n. [zrast] Arremetida, ataque. Daluhong, lusob, sagas. Thrust, v. [zrast] Empujar, impeler; acometer con mpetu y violencia. Magtulak, magbudlong; dumaluhong, sumagas. Thumb, n. [zamb] Dedo pulgar. Daliring hinlalak. Thump, n. [zamp] Porrazo, golpe. Bugbog, suntok. Thump, v. [zamp] Aporrear, apuetear. Bumugbog, sumuntok.

. 1193 1313

29.01.2012 16:27

Thunder, n. [znder] Trueno. Kulog. Thunder, v. [znder] Tronar. Kumulog. Thunderbolt, n. [znderbolt] Rayo. Kidlat, lintk. Thursday, n. [zrsde] Jueves. Hwebes. Thus, adv. [dzas] As, de este modo. Ganito, sa ganitong paraan. Thwack, v. [zwak] Aporrear, apuetear. Bumugbog, sumuntok. Thwart, v. [zwort] Cruzar, atravezar; impedir, contradecir. Tumawid, tumahak; humadlang, sumalangsang. Thy, pron. [dzai] T, tus. Iyo, mo. Thyself, pron. [dziself] T mismo. Iyo rin. Tiara, n. [tira] Tiara. Tiara. Tick, n. [tic] Garrapata; prstamo de dinero. Hanip; pautang. Tick, v. [tic] Tomar al fiado; dar al fiado. Pautangin; magpautang. Ticket, n. [tket] Billete. Bilyete. Tickle, v. [tikl] Hacer cosquillas.

. 1194 1313

29.01.2012 16:27

Mangilit. Tickling, n. [tcling] Cosquillas. Kilit. Ticklish, adj. [tklish] Cosquilloso. Maklitiin. Tide, n. [tid] Marea; tiempo, estacion. Lakit kati ng tubig; panahon. Tide, v. [tid] Andar con la marea. Sumunod sa agos. Tidings, n. [tidings] Nuevas noticias. Mga bagong balit. Tidy, adj. [tidi] Airoso, limpio. Maselang, malinis. Tie, n. [tai] Nudo, atadura. Buhol, talibugs, tal. Tie, v. [tai] Anudar; atar. Magbuhol; italibugs; ital. Tier, n. [tir] Fila, hilera. Hanay, pila. Tiff, n. [tif] Bebida; disgusto. Inumn; sam ng loob. Tiger, n. [tiguer] Tigre. Tigre. Tight, adj. [tit] Tirante, tieso. Unt, bant. Tighten, v. [titn] Tirar, estirar. Hilahin, unatin. Tile, n. [til]

. 1195 1313

29.01.2012 16:27

Teja. Tis, lary. Tile, v. [til] Tejar. Magbubong ng tis. Tiling, n. [tiling] Tejido. Bubungang tis. Till, prop. [til] Hasta. Hanggang sa. Till, v. [til] Cultivar, labrar. Mag-araro, maglinng, magbungkal ng lup. Tillable, adj. [tlabl] Labranto. Lupang bukir n. Tillage, n. [tledch] Labranza. Pagbubukid, paglilinang. Tiller, n. [tler] Labrador, agricultor; caa del timon. Mangbubukid, manglilinng, ugit. Tilt, n. [tilt] Tienda, cubierta, toldo.. Habong, takip, kulandong. Tilt, v. [tilt] Entoldar. Maghabong. Timber, n. [tmber] Madera de construccion. Kahoy na panangkap sa paggaw ng bahay. Timbrel, n. [tmbrel] Pandero. Pandereta. Time, n. [tim] Tiempo. Panahn. Time, v. [tim] Adaptar al tiempo. Iayon sa panahn.

. 1196 1313

29.01.2012 16:27

Timely, adj. [timli] Oportuno. Mabuting pagkakataon. Timely, adv. [timli] Con tiempo, proposito. Nasa oras, tam sa oras. Timid, adj. [tmid] Tmido, temeroso. Takt, dwag, matatakutn. Timidity, n. [timditi] Timidez. Takot, katakutan. Timidness, n. [tmidnes] Timidez, miedo. Takot, katakutan. Timorous, adj. [timors] Temeroso, medroso. Matatakutn, takt. Tin, n. [tin] Estao. Lata, tinggang put. Tincture, n. [tncchur] Tintura, tinte. Pangkulay, panin. Tinder, n. [tnder] Yesca. Lulg, ksot. Tinge, v. [tindch] Tinturar, colorar; teir. Kulayan, tinaan. Tingle, v. [tngl] Zumbar los oidos; punzar, latir. Makapagpanting ng tenga umantak, humapd, kumir t. Tingling, n. [tngling] Zumbido de oidos; latido. Pagpapanting ng tenga; antak, hapd, kir t. Tinker, n. [tnker] Latonero. Maglalat. Tinkle, v. [tnkl] Zumbar los oidos.

. 1197 1313

29.01.2012 16:27

Magpangting ang tenga. Tinman, n. [tnman] Hojalatero. Maglalat. Tint, n. [tint] Tinte. Tin. Tint, v. [tint] Teir. Tumin. Tiny, adj. [tini] Pequeo, chico. Munting munt. Tip, n. [tip] Punta, extremidad; gratificacion. Dulo; pabuy. Tip, v. [tip] Cubrir la punta de una cosa con un metal; gratificar. Takpan ng anomang ang dulo ng anomang bagay; magpabuy. Tippet, n. [tpet] Palatina, adorno que usan las mujeres al cuello. Alampay, panleeg. Tipple, n. [tpl] Bebida, licor. Alak. Tipple, v. [tpl] Beber con exceso. Maglasng, maglang. Tipsy, adj. [tpsi] Borracho. Lasng, lang. Tiptoe, n. [tpto] Punta del pi. Tingkayad, tiyad. Tiptop, adj. [tptap] Excelente, lo mejor. Pinakamainam, kbutibutihan. Tirade, n. [tirad] Invectiva. Tungayaw, lait. Tire, n. [tir]

. 1198 1313

29.01.2012 16:27

Tira, hilera; atavo, adorno. Hanay; palamut, gayak. Tire, v. [tir] Cansar, fatigar. Pumagod, pumagal, mamagod. Tiresome, adj. [tirsam] Tedioso, molesto. Nakayayamot; nakaiinip. Tissue, n. [tsiu] Tis. Tis, kayo hnerong tila pilak gint. Tit, n. [tit] Haca, caballo pequeo. Kabayong munt. Titbit, n. [ttbit] Bocado regalado. Muntng regalo. Tithe, n. [tiz] Diezmo. Ikasangpung bahagi. Titillate, v. [ttilet] Titilar. Kilitiin, makilit. Title, n. [titl] Ttulo. Titik, ttulo; pamagat. Title, v. [titl] Titular, intitular. Bigyan ng ttulo, pamagatan. Titter, n. [tter] Sonrisa. Ngit, ngisi. Titter, v. [tter] Sonreirse, reir con disimulo. Ngumit, ngumisi. Tittle, n. [ttl] Vrgula, tilde. Tudlt, kudlt. Titular, adj. [ttiular] Titular. Nauukol sa ttulo.

. 1199 1313

29.01.2012 16:27

To, prep. [tu] A, al, l, para, por. Sa, upng. Toad, n. [tod] Sapo, escuerzo. Palak, kabachoy. Toast, n. [tost] Tostado. Bagay na inihaw. Toast, v. [tost] Tostar. Isalab, ihawin; ibus, isangag. Tobacco, n. [tobco] Tabaco. Tabako. Tobacconist, n. [tobconist] Fabricante de tabaco. Manggagaw ng tabako; magtatabak. To-day, adv. [tud] Hoy. Ngayon. Toddle, v. [tdl] Trotar. Tumorote. Toe, n. [to] Dedo del pie. Dalir ng paa. Together, adj. [tugudzer] Juntamente. Sabaysabay, samasama. Toil, n. [til] Trabajo, faena; fatiga; pena. Gaw; pagod, pagal; hirap. Toil, v. [til] Trabajar, fatigarse. Gumaw, magpagod, magpagal, magpakahirap. Toilet, n. [tilet] Tocador. Tocador, mga kasangkapang panuklay at pang-ayos ng katawan. Toilsome, adj. [tilsam] Laborioso, penoso.

. 1200 1313

29.01.2012 16:27

Mahirap, mabigat. Token, n. [tokn] Seal, muestra, sea. Tand, pinakatand. Tolerable, adj. [tlerabl] Tolerable, sufrible. Mapalalagpas, mapararaan, mababat, matitiis. Tolerance, n. [tlorans] Tolerancia. Pagpaparaanan. Tolerant, adj. [tlerant] Tolerante. Mapagparaan, mapagbat. Tolerate, v. [tleret] Tolerar. Paraann, palagpasn, batahn. Toll, n. [tol] Peaje, portazgo; el sonido de las campanas. Upa, bayad; tunog ng batingaw kampan. Toll, v. [tol] Pagar el derecho de portazgo; tair tocar una campana. Umupa, magbayad; tumugtog ng batingaw kampan. Toller, n. [tler] El que toca las campanas. Tagatugtog tagapihit ng batingaw kampan. Toll-gatherer, n. [tol-gdzerer] Partazguero. Mniningil ng kabayaran. Tomahawk, n. [tmajok] Hacha de armas de los Indios Americanos. Palataw, palakol na panglaban ng mga amerikanong itm. Tomato, n. [tomto] Tomate. Kamates. Tomb, n. [tomb] Tumba, sepulcro. Lbingan. Tomboy, n. [tmboi] Villano; doncella pizpireta y respingona. Hmak; babaing magaslaw. Tombstone, n. [tombston]

. 1201 1313

29.01.2012 16:27

Lpida piedra sepulcral. Lpida batong panglibingan. Tome, n. [tom] Tomo, volumen. Tomo, bahagi. To-morrow, adv. [tumro] Maana. Bkas, kinabukasan. Ton, n. [ton] Tonelada. Tonelada. Tone, n. [ton] Tono de la voz. Tinig, tingig, tunog ng boses. Tongs, n. [tongz] Tenaza. Sipit, panipit. Tongue, n. [tong] Lengua; idioma. Dil; wik. Tongueless, adj. [tngles] Mudo, sin habla. Pipi, walang dil. Tonic, adj. [tnic] Tnico. Gamt na pangpalakas. Tonical = Tonic. To-night, adj. [tnit] Esta noche. Ngayong gab, mmayang gab. Tonnage, n. [tnedch] Porte de un buque. Lulan ng sasakyan. Tonsils, n. [tnsils] Agallas. Hasang. Tonsure, n. [tnsiur] Tonsura, el primero de los grados clericales. Paggupt ng buhok; unang grado sa pagpapar. Too, adv. [tu] Demasiado; tambien, aun.

. 1202 1313

29.01.2012 16:27

Npaka...; man, rin, rin naman. Tool, n. [tul] Herramienta, utensillo. Kasangkapan. Tooth, n. [tuz] Diente. Ngipin, bagng. Tooth, v. [tuz] Dentar. Magpalagay ng ngipin. Toothache, n. [tzec] Dolor de muelas. Sakt ng ngipin. Toothless, adj. [tzles] Desdentado. Walang ngipin. Toothpick, n. [tzpic] Mondadientes. Panghinuk, tuk. Toothpowder, n. [tuzpader] Dentrfico. Pulbos na panglins pangpagalng ng ngipin. Toothsome, adj. [tzsam] Sabroso, gustoso. Masarap, malasa. Top, n. [tap] Cima, cumbre; remate, punta. Taluktok, tugatog; dulo. Top, v. [tap] Elevarse por encima; sobrepujar, exceder. Mangibabaw; humigt, lumangps. Topaz, n. [tpaz] Topacio. Topasyo, batong mahalag. Toper, n. [tper] Borrachon, bebedor. Manglalasing, mapaglang. Topic, n. [tpic] Principio general. Sliranin; layon. Topical, adj. [tpical]

. 1203 1313

29.01.2012 16:27

Tpico. Nauukol sa sliranin. Topmost, adj. [tpmost] Lo mas alto. Ktaastaasan, pinaka mataas. Topographer, n. [topgrafer] Topgrafo. Ang nakakaalam ng lagay ng isang dako lalawigan. Topographical, adj. [topogrfical] Topogrfico. Nauukol sa kaalaman ng lagay ng isang dako. Topography, n. [topgrafi] Topografa. Kaalaman tungkol sa lagay ng isang dako. Topple, v. [tpl] Volcarse. Mtaob. Topsail, n. [tpsel] Gavia. Lagay sa itaas. Topsy-turvy, adv. [tpsi-trvi] Al reves. Baligtad. Torch, n. [torch] Antorcha. Sul, sigsg. Torment, n. [trment] Tormento, pena, tortura. Pahirap, skit, pighat. Torment, v. [trment] Atormentar, afligir. Pahirapan, paskitan. Tornado, n. [torndo] Huracn. Bhawi. Torpedo, n. [torpdo] Torpedo. Torpedo, bapor na pangdigm. Torpid, adj. [trpid] Entorpecido. Dung, ungs.

. 1204 1313

29.01.2012 16:27

Torpor, n. [trpor] Entorpecimiento, pasmo. Pamamanhid, pulikat. Torpidness = torpor. Torpitude = torpor. Torrent, n. [tr-rent] Torrente, arroyo. Agos; batis, bangbang. Torrid, adj. [tr-rid] Trrido; tostado. Mainit; sunog. Tortoise, n. [trtoiz] Tortuga. Pagng. Tortuous, adj. [trtius] Tortuoso, sinuoso. Palikawlikaw, pasikotsikot. Torture, n. [trtiur] Tortura, tormento, dolor. Pahirap, pasakit, hirap. Torture, v. [trtiur] Atormentar. Pahirapan, pasakitan. Toss, n. [tos] Sacudimiento. Paspas, Pals. Toss, v. [tos] Sacudir, agitar. Paspasin, palisn. Total, adj. [ttal] Total, entero. Lahat, bu. Totality, n. [totliti] Totalidad. Kalahatan, kabuoan. Totally, adv. [ttali] Totalmente. Lahatlahat. Totter, v. [tter] Tambalear, vacilar.

. 1205 1313

29.01.2012 16:27

Gumiraygiray. Touch, n. [tch] Contacto, toque. Dama, hip, salng, kap. Touch, v. [tch] Tocar, palpar. Humip, sumalng, kumap. Touching, prep. [tching] Tocante, por lo que toca . Tungkol sa, hinggil sa. Touchy, adj. [tchi] Cosquilloso. Maklitiin. Tough, adj. [tof] Correoso; tieso. Magant; bant. Toughen, v. [tofn] Hacerse correosa alguna cosa. Paganitn. Tour, n. [tor] Viaje, peregrinacion. Paglalakd, paglalakbay. Tourist, n. [torist] Viajero. Ang naglalakbay. Tournament, n. [tornament] Torneo. Pagsusubukan ng kaya. Tourney = Tournament. Tow, n. [to] Estopa; remolque. Gaspang [sa habi]; hila, batak. Tow, v. [to] Remolcar. Humila, bumatak. Towage, n. [tedch] Remolque. Hila. Toward, adj. & prep. [tard] Cerca de, con respecto ; hcia, con, para con. Malapit, hinggil sa; sa dapit, sa gawng.

. 1206 1313

29.01.2012 16:27

Towel, n. [tuel] Toalla. Twalya. Tower, n. [tuer] Torre. Moog, torre. Tower, v. [tuer] Remontarse, elevarse. Umilanglang; pailanglang. Town, n. [tun] Ciudad. Bayan, syudad. Toy, n. [toi] Juguete. Laran. Toy, v. [toi] Jugar. Maglar . Trace, n. [tres] Huella, pisada, rastro. Baks, yapak, landas, bakat. Trace, v. [tres] Trazar, sealar el camino. Bakasn, landasin. Track, n. [trac] Vestigio, huella, pisada. Baks, yapak. Track, v. [trac] Rastrear. Bumaks, manunton ng landas. Trackless, adj. [trcles] Lo que no presenta rastro vestigio de que hayan andado por encima. Walang baks, walang landas. Tract, n. [tract] Trecho; region, comarca. Pitak ng lup; lalawigan. Tractable, adj. [trctabl] Tratable, afable. Marunong makiharap, magandang loob, maam. Tractableness, n. [trctablnes] Afabilidad, docilidad.

. 1207 1313

29.01.2012 16:27

Kagandahang loob, kaamuan. Traction, n. [trccion] Acarreo. Batak, hila. Trade, n. [tred] Comercio, negocio. Kalakal, tind. Trade, v. [tred] Comerciar, traficar. Mangalakal, magtind. Trader, n. [trder] Negociante, comerciante. Mngangalakal. Tradition, n. [tradcion] Tradicion. Alamt, salit saling sabi. Traditional, adj. [tradcional] Tradicional. Nauukol sa alamat. Traduce, v. [tradis] Vituperar, calumniar. Humalay, huimy, umalipust humamak. Traffic, n. [trfic] Trfico, mercaderas. Kalakal. Traffic, v. [trfic] Traficar, comerciar. Mangalakal. Trafficker, n. [trfiker] Traficante, comerciante. Mngangalakal. Tragedy, n. [trdchedi] Tragedia. Sakun, pangyayaring nakakikilabot. Tragic, adj. [trdchic] Trgico, fatal, funesto. Kakilakilabot, kasindaksindak. Tragical = Tragic. Trail, n. [trel] Rastro, pisada, huella. Bakas, yapak, lands.

. 1208 1313

29.01.2012 16:27

Trail, v. [trel] Rastrear. Bumakas, manunton sa lands. Train, n. [tren] Tren. Tren. Train, v. [tren] Amaestrar, ensear, adiestrar. Turuan, sanayin, bihasahin. Training, n. [trning] Educacion, disciplina. Tur. Trait, n. [tret] Rasgo de carcter. Likas na gaw. Traitor, n. [trtor] Traidor. Lilo, taksl, pusng, palamara, sukab. Traitoress, n. [trtores] Traidora. Babaing lilo, babaing taksl. Traitorous, adj. [trtores] Prfido, traidor. Taksl, lilo. Trammel, n. [trmmel] Trasmallo. Bitag, panil. Trammel, v. [trmmel] Coger. Humuli. Tramp, n. [tramp] Vagabundo. Hampas-lup. Trample, v. [trampl] Hollar, pisotear. Tumadyak, sumikad, yumurak, tumusak. Trance, n. [trans] Extass, enajenamiento. Pagkawalang diw. Tranquil, adj. [trncuil] Tranquilo, pacfico.

. 1209 1313

29.01.2012 16:27

Tahimik, payap. Tranquility, n. [tranculiti] Tranquilidad, reposo, calma. Katahimikan, katiwasayn, kapayapaan. Tranquilize, v. [tranculaiz] Tranquilizar, sosegar. Patahimikin, payapain. Transact, v. [trnsact] Manejar, disponer; negociar. Mangasiw, pumaraan; mangalakal. Transaction, n. [transccion] Transaccion, negociacion. Pagsasagaw, pamamalakad. Transactor, n. [transctor] Negociador. Tagapagsagaw, tagalakad ng layon. Transatlantic, adj. [trans-atlntic] Transatlntico. Sa ibayo ng dagat, sa kabil ng dagat. Transcendent, adj. [transndent] Sobresaliente, trascendente. Litaw, tanghal, nangingibabaw. Transcribe, v. [transcrib] Trascribir, copiar. Salinin, kopyahin. Transcript, n. [trnscript] Trasunto. Salin. Transcription, n. [trnscripcion] Copia. Salin. Transfer, v. [transfr] Transferir, ceder. Ilipat, isalin sa iba. Transferable, adj. [transfrabl] Transferible. Naililipat, naisasalin. Transfiguration, n. [transfiguiurcion] Transfiguracion. Pagbabagong any. Transfigure, v. [transfguiur]

. 1210 1313

29.01.2012 16:27

Trasformar, mudar de figura. Magbago ng any. Transfix, v. [transfcs] Atravesar con una cosa puntiaguda, atravesar. Tuhugin, palagpasn. Transgress, v. [transgrss] Transgredir; violar. Sumalangsang, lumabag, dumahas. Transgression, n. [transgrssion] Transgresin. Pagsalangsang, paglabag. Transgressor, n. [transgrsor] Transgresor. Mnanalangsang. Transient, adj. [trnsient] Pasajero, momentneo. Lumilipas, sangdalian. Transit, n. [trnsit] Trnsito. Pagdaraan, pagdaan, daan. Transition, n. [transcion] Transicion, la mudanza de un estado otro. Pagbabago. Transitive, adj. [trnsitiv] Transitivo. Npapalipat. Transitory, n. [trnsitori] Transitorio. Ang lumilipas. Translate, v. [translt] Traducir. Isalin, ihulog sa ibang wik. Translation, n. [translcion] Traduccion. Pagsasalin, paghuhulog sa ibang wik. Translator, n. [transltor] Traductor. Tagapagsalin tagapaghulog sa ibang wik. Transmarine, adj. [transmarn] Trasmarino. Sa kabil ng dagat.

. 1211 1313

29.01.2012 16:27

Transmigrate, v. [trnsmigret] Trasmigrar. Lumipat sa ibang bayan lupain. Transmigration, n. [transmigrcion] Trasmigracion. Paglipat sa iba. Transmission, n. [transmcion] Trasmision. Paglipat. Transmit, v. [transmt] Transmitir. Ilipat sa iba ang anomang inaar. Transmutation, n. [transmiutcion] Trasmutacion; conversion. Paglilipat sa iba; pagbabago. Transmute, v. [transmit] Trasmutar. Mag-ib, magbago. Transparency, n. [transprensi] Trasparencia. Panganganinag. Transparent, adj. [transprent] Trasparente. Nanganganinag. Transpiration, n. [transpircion] Traspiracion. Singaw. Transpire, v. [transpir] Traspirar. Sumingaw. Transplant, v. [transplnt] Trasplantar. Ilipat ang tanim. Transplantation, n. [transplantcion] Trasplantacion. Paglilipat ng tanm. Transport, v. [transprt] Trasportar. Maglipat, magbago ng lugar. Transportation, n. [transportcion] Trasportacion.

. 1212 1313

29.01.2012 16:27

Paglilipat, pagdadal sa ibang lugar. Transpose, v. [transpz] Trasponer. Ibago, ilipat. Transposition, n. [transposcion] Trasposicion. Pagbabago, paglilipat. Transverse, adj. [transvrs] Trasversal, trasverso. Pahalng, pahiwas. Trap, n. [trap] Trampa, red, lazo. Lalng, hib, sil, bitag, panghule. Trap, v. [trap] Hacer caer en la trampa en el lazo. Hulihin sa pamamagitan ng lalng sil. Trappings, n. [trpings] Jaeces, adornos. Mga palamut. Trash, n. [trash] Desecho. Tapon, sukal. Trashy, adj. [trshi] Despreciable, inutil. Hamak, walang kabuluhan. Travail, n. [trvel] Dolores de parto. Paghihirap sa panganganak. Travel, n. [trvel] Viaje. Paglalakbay. Travel, v. [trvel] Viajar. Maglakbay. Traveller, n. [trveler] Viajero. Ang naglalakbay. Traverse, v. [travrs] Atravesar, cruzar. Lakbayn, tawir n. Trawl, v. [trol]

. 1213 1313

29.01.2012 16:27

Pescar con red rastrera. Mamant. Tray, n. [tr] Artesa. Baty. Treacherous, adj. [trches] Traidor, prfido. Lilo, sukab, taksl. Treacherously, adj. [trcherosli] Traidoramente, prfidamente. May paglililo, may pagkataksil. Treachery, n. [trcheri] Perfidia, traicion. Paglililo, kasukabn. Treacle, n. [tricl] Triaca. Inuyat. Tread, n. [tred] Pisa, pisada. Tapak, yapak, yurak, tadyak. Tread, v. [tred] Pisar, hollar. Tapakan, yapakan, yurakan, tadyakn. Treadle, n. [trdl] Crcola. Panikad, pangtadyak. Treason, n. [trizn] Traicion. Kataksilan, kasukabn, kaliluhan. Treasonable, adj. [trzonabl] Prfido, traidor. Taksil, lilo. Treasure, n. [trsiur] Tesoro. Yaman, kayamanan. Treasure, v. [trsiur] Atesorar. Magtaglay ng kayamanan. Treasurer, n. [trsiurer] Tesorero. Tagaingat-yaman.

. 1214 1313

29.01.2012 16:27

Treasury, n. [trsiuri] Tesorera. Ingatng-yaman. Treat, n. [trit] Convite, banquete. Anyayahan, pigng, kasayahan. Treat, v. [trit] Tratar, negociar. Makipagtrato, makipagyar. Treatise, n. [trtiz] Tratado, discurso. Kasulatan hinggil sa gayot gayong kaalaman. Treatment, n. [trtment] Trato. Palagay sa kapw, asal, ugal, trato. Treaty, n. [trti] Tratado, ajuste. Kyarian, ksunduan. Treble, adj. [trbl] Trplice, triple. Makatatlo, makaitlo, tatlong beses. Treble, v. [trbl] Triplicar. Tatlohing beses. Tree, n. [tri] Arbol. Punong kahoy. Trellis, adj. [trlish] Enrejado. Sinal, tila sal. Tremble, v. [trmbl] Temblar, estremecerse, tiritar de frio. Manging, mangilabot, mangaligkig, mangaykay. Trembling, n. [trmbling] Temor, temblor. Takot, panginging. Tremendous, adj. [trimnds] Tremendo, formidable. Npakalaki. Tremor, n. [trmor] Tremor, vibracion.

. 1215 1313

29.01.2012 16:27

Panginginig. Tremulous, adj. [trmiuls] Trmulo. Nanginginig. Trench, n. [trench] Foso, zanja. Hukay, lumbak, trinchera. Trench, v. [trench] Atrincherar. Gumaw ng trinchera. Tranchant, adj. [trnchant] Afilado, cortante. Matulis, matalas. Trencher, n. [trncher] Trinchero; la mesa; las viandas; la comida. Tagagaw ng trinchera; ang dulang; ang ulam; ang pagkain. Trepan, n. [tripn] Trpano, trampa. Bitag, sil. Trepan, v. [tripn] Trepanar, coger en el garlito. Hulihin sa bitag. Trespass, n. [trspas] Transgresion. Labag, sway. Trespass, v. [trspas] Quebrantar, trasgredir. Lumabag, sumway. Tress, n. [tres] Trenza; rizo de pelo. Tirintas; kulot [ng buhok]. Trestle, n. [tresl] Armazn de la mesa. Balangkas ng lamesa. Trial, n. [trial] Prueba, ensayo; juicio. Pagsubok, pagsasanay; paglilitis. Triangle, n. [trangl] Tringulo. Tatlong pnulukan. Triangular, adj. [tringuiular]

. 1216 1313

29.01.2012 16:27

Triangular. May tatlong pnulukan. Tribe, n. [trib] Tribu, casta. Lip, angkn. Tribulation, n. [tribiulcion] Tribulacion, congoja. Hapis, hinagps, hirap. Tribunal, n. [traibinal] Tribunal. Tribunal, bahay pmunuan ng isang bayan. Tribune, n [trbiun] Tribuno. Ang hukom noong araw sa Roma. Tributary, adj. [trbiuteri] Tributario; sujeto, subordinado. Namumwisan; sakop, saklaw. Tribute, n [trbiut] Tributo. Bwis. Trick, n. [tric] Treta, embuste, astucia. Lalang, day, salamangka. Trick, v. [tric] Engaar, hacer juegos de manos. Magday, magsalamangk. Trickish, adj. [trkish] Artificioso. Mapagsalamangk. Trickster, n. [trcster] Engaador. Magdaray. Trickle, v. [tricl] Gotear. Tumul, pumatk. Tricky, adj. [trki] Astuto, artificioso. Switik, salamangkero. Trident, n. [trident] Tridente. Anomang may tatlong tulis.

. 1217 1313

29.01.2012 16:27

Triennial, adj. [trainial] Trienal. Nangyayari twing ikatlong tan. Trifle, n. [trfl] Bagatela. Bagay na walang gasinong kabuluhan. Trifle, v. [trfl] Chancear, juguetear. Magbir , maglar. Trifling, adj. [trifling] Frvolo, vano, inutil. Walang kabuluhan, walang halag. Trigger, n. [trguer] Pararuedas. Pangpigil. Trilateral, adj. [trailteral] Triltero. May tatlong gilid. Trill, n. [tril] Trino, trinado. Panginginig ng tinig. Trill, v. [tril] Trinar. Papanginigin ang tinig. Trim, adj. [trim] Compuesto, ataviado. Maayos, mahusay. Trim, v. [trim] Aparejar; adornar; podar. Ihand; igayak; kapunin ang sang. Trimly, adv. [trmli] Lindamente, con primor. Mainam, marilag. Trimming, n. [trming] Guarnicion de vestido. Palamut, gayak, hiyas. Trinity, n. [trniti] Trinidad. Binubu ng tatlo, santsima Trinidad. Trinket, n. [trnket] Joya, alhaja; adorno.

. 1218 1313

29.01.2012 16:27

Hiyas, alahas; palamut. Trio, n. [trio] Trio armnico. Tugman ng tatlo. Trip, n. [trip] Viaje; resbalon, zancadilla. Paglalakbay; tisod; tapyk. Trip, v. [trip] Hacer un viaje; tropezar, resbalar. Maglakbay; mtisod, mtapyok. Tripetalous, adj. [traiptals] Triptalo. Tatatlhing talulot. Triple, adj. [trpl] Trplice. Makatatlo. Triple, v. [trpl] Triplicar. Gawng makatatlo. Triplet, n. [trplet] Tercerillo. Samahn ng tatlo. Tripod, n. [trpod] Trpode. Tukod na may tatlong paa. Tripping, adj. [trping] Veloz, agil. Matulin, maliks. Tripping, n. [trping] Tropiezo, traspi, desliz. Pagkatisod, pagkatapyok, pagkadupilas. Trisect, v. [traisct] Tripartir. Katluin, tatluhing bahagi. Trisyllable, n. [trislabl] Trislaba. Tatatluhing pantig. Trite, adj. [trit] Comun, usado, viejo. Karaniwan, lum, nagamit na. Triturate, v. [trtiuret]

. 1219 1313

29.01.2012 16:27

Triturar. Durugin, dikdikin. Triumph, n. [trimf] Triunfo, victoria. Tagumpay, pananagumpay, pagwawag, pananalo. Triumph, v. [trimf] Triunfar, vencer. Magtagumpay, magwag, manalo. Trivet, n. [trvet] Trpode. Anomang tatatluhing paa. Trivial, adj. [trvial] Trivial, vulgar. Pangkaraniwan. Triviality, n. [triviliti] Trivialidad. Karaniwan. Troat, v. [trot] Bramar. Umangal. Troll, v. [trol] Voltear. Biwasin. Trolley, n. [trle] Trole. Trole. Trollop, n. [trlap] Gorrona. Salaul. Troop, n. [trup] Tropa, cuadrilla. Hukb, pulutong. Troop, v. [trup] Atroparse. Magpulutong. Trooper, n. [trper] Soldado caballo. Kawal na nangangabayo. Trophy, n. [trfi] Trofeo. Alaala ng isang labann.

. 1220 1313

29.01.2012 16:27

Trot, n. [trot] Trote. Yagyag. Trot, v. [trot] Trotar. Tumakb ng payagyag. Trotter, n. [trter] Caballo troton. Kabayong pangyagyag. Trouble, n. [trbl] Molestia, turbacion. Bagabag, ligalig, gulo. Trouble, v. [trbl] Molestar, disturbar. Bumagabag, lumigalig, manggul. Troublesome, adj. [trblsem] Molesto, importuno. Maligalig, malikot, mapanggul, nakayayamt. Troublous, adj. [trbls] Turbulento, confuso. Magul, magusot. Trough, n. [trof] Artesa. Baty. Trousers, n. [truzerz] Calzones largos. Salawal, kalsonsilyo. Trowel, n. [trwel] Trulla; llana. Ingay; pangpalitada. Truant, adj. & n. [triant] Holgazan, tunante. Batugan, tamad. Truce, n. [trus] Tregua; suspencion de armas. Taning; pagpapatigil ng labann. Truck, n. [trac] Roldana rueda de curea. Gulong na munt. Truckle, v. [trakl] Someterse, ceder.

. 1221 1313

29.01.2012 16:27

Sumuk, pahinuhod, pumayag. Truculence, n. [trikiulens] Fiereza, crueldad. Kabangisan, kabagsikn. Truculent, adj. [trikiulent] Truculento, cruel. Mabangis, mabagsk. Trudge, v. [tredch] Andar con afan. Magpagal na lumakad. True, adj. [tr] Verdadero, cierto. Totoo, tunay. Truism, n. [trism] Verdad evidente. Katotohanang maliwanag. Truly, adv. [trli] Verdaderamente, ciertamente. Pakakak; pananalo (sa sugal). Trump, n. [tramp] Trompeta; triunfo (en el juego de naipes). Pakakak; pananalo (sa sugal). Trump, v. [tramp] Engaar, inventar. Magday, manapote. Trumpet, n. [trmpet] Trompeta. Pakakak, trompeta, tambul, patunog. Trumpet, v. [trmpet] Trompetear, pregonar son de trompeta. Humihip ng pakakak, humihip ng tambul, magpatunog ng trompeta. Trumpeter, n. [trmpeter] Trompetero. Manghihihip ng pakakak trompeta. Truncate, v. [trnket] Truncar troncar. Bawasan. Truncheon, n [trnchn] Cachiporra, baston. Tungkod, bastn. Trundle, n. [trndl]

. 1222 1313

29.01.2012 16:27

Rueda baja. Gulong na mabab. Trundle, v. [trndl] Rodar. Umikot, umikit, pumihit. Trunk, n. [trank] Tronco; baul, cofre. Pun (ng pananm); bal, kaban. Truss, n. [trs] Haz, atado, paquete. Hay, bigks, tal, pakete. Truss, v. [trs] Empaquetar, enfardelar. Bigkisn, hayin. Trust, n. [trast] Confianza, confidencia. Tiwal, pagkakatiwal. Trust, v. [trast] Confiar, fiar. Tumiwal, magkatiwal. Trustee, n. [trast] Fideicomisario. Ktiwal, pinagkakatiwalaan. Trustful, adj. [trstful] Fiel, confiado. Tapt, napagkakatiwalaan. Trusty, adj. [trsti] Fiel, leal. Tapat, tapat na loob. Truth, n. [truz] Verdad. Katotohanan, katunayan. Truthful, adj. [trzful] Verdico. Totoo, tunay. Try, v. [tri] Examinar, ensayar, probar. Litisin, suriin, sanayin, subukin, tikman. Tub, n. [tab] Cubo, tina de madera. Tang.

. 1223 1313

29.01.2012 16:27

Tube, n. [tiub] Tubo, cauto. Tubo, pdaluyan ng tubig. Tubercle, n. [tibercl] Tubrculo. Bukol. Tuberculosis, n. [tiuberculsis] Tuberculosis. Sakt sa bag. Tubular, adj. [tibiuler] Tubular. Parang tubo. Tuck, n. [tac] Estoque, espada angosta y larga; pliegue. Tabak na makitid at mahab; pileges. Tuck, v. [tac] Arremangar. Maglilis magtiklop ng manggs. Tucker, n. [tker] Gargantilla. Gargantilya, kwintas. Tuesday, n. [tizde] Martes. Marts. Tuft, n. [taft] Borla, lazo. Borlas, laso. Tufty, adj. [tfti] Afelpado, velludo. Mabalahibo. Tug, n. [tag] Tirada con esfuerzo. Batak, hila. Tug, v. [tag] Tirar con fuerza, arrancar. Bumatak, humila. Tuition, n. [tiucion] Tutora, tutela. Pag-iiw, pag-ampon. Tumble, n. [tmbl] Caida, vuelco.

. 1224 1313

29.01.2012 16:27

Pagkabwal, pagbaliktad, pag-aringkn. Tumble, v. [tmbl] Caer, voltear, revolcar. Mabwal, mabulid, mabaliktad, umaringkn. Tumefy, v. [timifai] Hacer entumecerse. Pamagain. Tumor, n. [timor] Tumor. Bukol. Tumult, n. [timult] Tumulto, alboroto. Kagul, kaingay. Tumultuous, adj. [timultiues] Tumultuoso, turbulento. Magul, maingay. Tun, n. [tan] Tunel. Tubong malak na danan sa ilalim ng lup. Tune, n. [tin] Tono, armona. Tunog, ting. Tune, v. [tin] Templar un instrumento msico. Pabutihin ang tunog. Tuneful, adj. [tinful] Armonioso, melodioso. Mataginting, mainam na tunog. Tuneless, adj. [tinles] Desentonado, disonante. Hind tugm ang tunog, masam ang tunog, bagak. Tunnel, n. [tnel] Caon de chimenea; tunel; embudo. Tubong plabasan ng usok; tubong danan sa ilalim ng lup; embudo, balisungsong. Tunnel, v. [tnel] Hacer una cosa en forma de embudo. Balisungsungin, gawing parang balisungsong. Tunny, n. [tni] Atun. Atn.

. 1225 1313

29.01.2012 16:27

Turbant, n. [trbant] Turbante. Tukarol, turbante. Turbid, adj. [trbid] Turbio, cenagoso. Malab, marum, lahukw. Turbulence, n. [trbiulens] Turbulencia, confusin. Gul, likot, kaguluhan, kalikutan. Turbulent, adj. [trbiulent] Turbulento, agitado. Magulo, magalaw, malikot. Tureen, n. [tiurn] Sopera. Sopera, lalagyan ng sopa. Turf, n. [tarf] Csped. Limpak, bukl. Turgid, adj. [trdchid] Inflado. Namamag. Turk, n. [tark] Turco. Turko. Turkey, n. [trki] Pavo. Pabo. Turkish, adj. & n. [trkish] Turco, de Turqua. Taga Turky, wikang turko, nauukol sa turko. Turmoil, n. [trmoil] Disturbio, baraunda. Kagul, gul. Turn, n. [tarn] Vuelta, giro, rodeo. Pihit, balik, ikot, ikit. Turn, v. [tarn] Volver, tornar, rodar. Pumihit, bumalik, umikot, umikit. Turncoat, n. [trncot] El que muda de partido de opiniones; desertor; renegado.

. 1226 1313

29.01.2012 16:27

Ang lumilipat sa ibang lpian nagbabago ng isipan; taann; tumatalikod sa kinalalapian. Turner, n. [trner] Torneador. Manglalalik. Turnip, n. [trnip] Nabo. Singkams. Turnkey, n. [trnki] Demandero de una carcel. Bantay sa blangguan. Turpitude, n. [trpitiud] Torpeza, infamia. Kamusmusan, kahalayan. Turquoise, n. [trkiz] Turquesa. Turkesa [batong mahalag]. Turret, n. [tret] Torrecilla. Moog. Turtle, n. [tartl] Tortuga. Pagong. Turtle-dove, n. [trtl-dav] Tortola. Kalapate. Tusk, n. [tasc] Colmillo. Pangil. Tusky, adj. [tski] Colmilludo. Mapangil. Tussle, n. [tasl] Alboroto. Kaingay. Tutelage, n. [titeledch] Tutela, tutora. Pag-iiw, pangangasiw ng pag-aar ng batang wal pa sa ganap na gulang. Tutor, n [titor] Tutor, ayo. Tagapangasiw ng pag-aar ng batang wal png ganp na gulang;

. 1227 1313

29.01.2012 16:27

tagapag-iw. Tutor, v. [titor] Ensear, instruir. Magtur , mag-iw. Twain, n. [tun] Dos, gemelo. Dalawa, kambal. Twang, n. [tung] Retintin, sonido agudo. Taginting. Twang, v. [tung] Producir un sonido agudo. Tumaginting. Tweezers, n. [tuzers] Tenacillas. Ipit, pang-ipit, panipit, sipit. Twelfth, adj. [tuelfz] Duodcimo. Ikalabing dalawa. Twelfth-Day, n. [tulfz-de] El dia de Reyes la Epifania. Kaarawan ng Tatlong Har . Twelve, adj. [tuelv] Doce. Labing dalawa. Twentieth, adj. [tuntiez] Vigsimo. Ikadalawang p. Twenty, adj. [tunti] Veinte. Dalawang p. Twice, adv. [tuis] Dos veces, al doble. Maklawa. Twig, n. [tuig] Vstago. Suplng. Twilight, n. [tuilait] Crepsculo. Takip-silim. Twin, n. [tuin]

. 1228 1313

29.01.2012 16:27

Gemelo, mellizo. Kambal. Twine, n. [tuin] Hilo. Pis. Twine, v. [tuin] Enroscar. Pisiin, pilihn. Twinge, n. [tuindch] Dolor punzante. Antak, kir t, hapd. Twinge, v. [tuindch] Punzar; pellizcar. Dumur , sumundot, sumaksak; kumurot. Twinkle, v. [tuinkl] Centellear, chispar; parpadear. Numingning, kumisap; kumindat. Twinkling, n. [tuncling] Vislumbre; guiada; pestaeo. Kisap; kisap-mat; kindat. Twirl, n. [tuerl] Rotacion, giro. Ikot, ikit, pihit. Twirl, v. [tuerl] Voltear. Umikot, umikit. Twist, n. [tust] Trenza, torcedura. Tirintas, pil, pilipt. Twist, v. [tust] Trenzar; torcer, entrelazar, entretejer. Tirintasn, pilihn, pilipitin. Twit, v. [tut] Regaar. Magalit. Twitch, n. [tuitch] Pellizco. Kurt. Twitch, v. [tuitch] Pellizcar. Kumurot, mangurot.

. 1229 1313

29.01.2012 16:27

Twitter, n. [tuter] Gorjeo; arranque, mpetu. Huni, siyap; kapusukan, bugs. Twitter, v. [tuter] Chirriar, gorjear; reirse.. Sumyap, humuni; ngumisi, ngumisngis. Two, adj. [tu] Dos. Dalawa. Twofold, adj. [tfold] Doble duplicado. Makalawa, dalawangbeses. Tymbal, n. [tmbal] Timbal, atabal. Gimbal, kalatog. Tympanum, n. [tmpanum] Tmpano, el instrumento principal del oido. Tmpano pangdinig. Type, n. [tip] Tipo, figura; ejemplar; letra. Any, hichura; ulirn; titik. Typewriter, n. [tipriter] Mecangrafo. Mnunulat sa pamamagitan ng makinilya. Typewriting, n. [tipraiting] Mecanografa. Pagsulat sa pamamagitan ng makinilya. Typhoid, n. [tfod] Tifidea. Tif idea (sakt). Typhoon, n. [tifun] Tempestad. Sigwa, uns, bagy. Typhus, n. [tfus] Tifo. Tipus. Typical, adj. [tpical] Tpico. Nauukol sa titik; katutub. Typographer, n. [taipgrafer] Tipgrafo, impresor.

. 1230 1313

29.01.2012 16:27

Paham sa titik; manglilimbag. Typography, n. [taipgrafi] Tipografa, imprenta. Kapahaman sa titik; limbagan. Tyrannic, adj. [tairnic] Tirnico, desptico. Mabagsk, hind tumutunton sa katwiran. Tyrannical, adj. [tairnical] Tirnico, desptico. Mabagsk, hind tumutunton sa katwiran. Tyrannize, v. [tranaiz] Tiranizar. Magmabagsik, magpun ng d nanununton sa katwiran. Tyranny, n. [trani] Tirana, gobierno desptico. Pamumun ng d nanununton sa katwiran. Tyrant, n. [tirant] Tirano, dspota. Taong mabagsk, punong d nanununton sa katwiran. Tyro, n. [tiro] Tiron, bisoo. Baltak; baguhan; kawal na baguhan.

U
U, iu U (u). U (u). Ubiquitary, adj. [iubcuiteri] Ubicuitario, lo que est en todas partes. Ang nasa lahat ng dako. Ubiquitous = Ubiquitary. Ubiquity, n. [iubcuiti] Ubicuidad. Ang pagkakapasa lahat ng dako. Udder, n. [der] Ubre. Pukl.

. 1231 1313

29.01.2012 16:27

Ugliness, n. [glines] Fealdad, deformidad. Kapangitan, kasamaan ng any. Ugly, adj. [gli] Feo, disforme, malparecido. Pangit, masamang any. Ulcer, n. [lser] lcera. Sugat na nagnaknak. Ulcerate, v. [lseret] Ulcerar. Magkasugat ng nagnanaknak. Ulceration, n. [ulsercion] Ulceracion. Pagkakasugat ng nagnanaknak. Ulterior, adj. [ultrior] Ulterior. Sa dako pa roon. Ultimate, adj. [ltimet] ltimo, final. Hul, waks, katapusan. Ultimatum, n. [ultimtm] Ultimtum, ltima condicion irrevocable. Hulng pasy na d na mababago. Ultramarine, adj. [ultramarn] Ultramar. Sa kabil ng dagat. Ultramontane, adj. [ultramontn] Ultramontano, extranjero. Tagaibayo ng dagat, taga ibang lupain. Umber, n. [mber] Umbla, umbra. Lab, dilm. Umbrage, n. [mbredch] Sombra; umbra. Lab, dilm. Umbrageous, adj. [embrdches] Sombro, umbroso. Malab, madilm. Umbrella, n. [ambrl-la] Paraguas; parasol.

. 1232 1313

29.01.2012 16:27

Payong. Umpire, n. [mpair] rbitro, arbitrador. Tagahatol. Unable, adj. [enbl] Incapaz, imposibilitado. Walang kaya, walang abot. Unacceptable, adj. [anaccptabl] Desagradable. Nakakayamot, nakaiinip. Unaccommodating, adj. [anakommdeting] Inconveniente. Hind dapat, hind bagay. Unaccompanied, adj. [anacmpanid] Solo, sin acompaamiento. Nag-iis, walang kasama. Unaccomplished, adj. [anacmplisd] Incompleto, no acabado.. Hind taps, hind luts. Unaccountable, adj. [anacuntabl] Inexplicable, extrao. D malirip, d masayod. Unaccustomed, adj. [anancstamd] Desacostumbrado. Hind hirat, hind gaw. Unacquainted, adj. [anacunted] Desconocido; ignorado. Hind kilala. Unaccountable, adj. [anacuntabl] Inexplicable. D masayod. Unanimity, n. [iunanmiti] Unanimidad. Pagkakaisa. Unanimous, adj. [iunnims] Unnime. Magkais. Unanswerable, adj. [annserable] Incontrovertible, indisputable, incontestable. D masagot, d matugn. Unavoidable, adj. [anavidabl]

. 1233 1313

29.01.2012 16:27

Inevitable. D maiwasan, d mailagan. Unaware, adj. [anawr] Desatento. Pabay, nakakakalingat. Unawares, adv. [anawrs] Inadvertdamente; de improviso. Kaginsaginsa, bigl. Unbecoming, adj. [anbikming] Indecente, indecoroso; impropio. Mahalay, bastos; hind dapat. Unbelief, n. [anbilf] Incredulidad. Kawaln ng pananampalataya. Unbeliever, n. [anbilver] Incrdulo. Walang pananampalataya. Unbending, adj. [anbnding] Inflexible. D mabaluktok. Unbind, v. [anbind] Desatar. Kalagin, alisan ng tal. Unbossom, v. [anbsom] Abrir su pecho alguno; revelar un secreto. Maghing ng nasa sa kalooban, magpahayag ng lihim. Unbound, adj. [anbund] No encuadernado. Walang balat pasta. Unbred, adj. [anbrd] Descorts, impoltico. Bastos, mahalay, walang tur . Unbridle, v. [anbridl] Desenfrenar. Kalagn, alisin ang kabesada. Unburied, adj. [anbrid] Insepulto. Hind nlilibing. Uncertain, adv. [ansrten] Incierto, dudoso. Hind maasahan, langanin.

. 1234 1313

29.01.2012 16:27

Uncertainty, n. [ansrtenti] Incertidumbre, duda. Aligamgam, pagaalanganin. Unchangeable, adj. [anchndchebl] Inmutable. D nagbabago. Uncharitable, adj. [anchritabl] Nada caritativo. Walang habag, walang aw. Uncivil, adj. [ansvil] Descorts, impoltico. Lapastangan, walang galang, walang pitagan. Uncivilized, adj. [ansvilaizd] Salvaje, no civilizado. Taga gubat, walang kabihasnan. Uncle, n. [ncl] Tio. Amin, mam. Unclean, adj. [ancln] Inmundo, sucio. Kasuklamsuklam, karimarimarim, salaul, marungis. Uncleanliness, n. [anclnlines] Inmundicia, suciedad. Kasalaulaan, karumihan. Uncomfortable, adj. [ancmfortabl] Desconsolado, triste. D maaliw, malungkot, mapanlaw. Uncommon, adj. [ancmon] Raro, extrao, extraordinario. D karaniwan, kaib, tang. Unconscious, adj. [ancncias] Inconciente. Walang diw, walang ulirat, walang damdam. Uncontrollable, adj. [ancontrlabl] Ingobernable, irresistible. Di mapigil, di masupil. Uncouth, adj. [ancz] Extrao, extraordinario. Kaib, katw. Uncover, v. [ancver] Descubrir.

. 1235 1313

29.01.2012 16:27

Buksn, alisan ng takip. Unction, n. [nccion] Uncin. Pagpapahid ng langis. Uncultivated, adj. [ankltiveted] Inculto. Hind nbubungkal nabubukid. Undaunted, adj. [andnted] Intrpido. Pangahs. Undecided, adj. [andisided] Indeciso. Slawahan, urong-sulng. Undeniable, adj. [endiniabl] Innegable. D mikakail, d maitatang. Under, prep. & adv. [nder] Debajo, inferior . Nasa ilalim, mabab kaysa.... Underbid, v. [anderbd] Ofrecer por alguna cosa menos de lo que vale. Tawaran. Undergo, v. [anderg] Sufrir, padecer. Magtis, magbat. Underground, n. [ndergraund] Soterrneo. Ang nasa ilalim ng lup. Underhand, adv. [anderjnd] Debajo mano, clandestinamente. Lihim, patag. Underline, v. [anderlain] Subrayar. Guhitan sa ilalim. Underling, n. [nderling] Hombre vil y despreciable. Taong hamak. Undermine, v. [andermin] Minar abrir camino por debajo de la tierra. Humukay magbuks ng daan sa ilalim ng lup. Undermost, adj. [ndermost]

. 1236 1313

29.01.2012 16:27

nfimo. Kbabababaan. Underneath, adv. [andernz] Debajo. Sa ilalim. Underrate, v. [andert] Desapreciar. Halagahan ng mabab. Undersell, v. [andersl] Vender por menos. Ipagbil ng wal sa halag. Understand, v. [anderstnd] Entender, comprender. Maunaw, mintindihan, mwatasan, mrinig, matalastas. Understanding, n. [anderstnding] Entendimiento, inteligencia, conocimiento. Unaw; kaalaman, bait. Undertake, v. [andertk] Emprender, tomar su cargo, tomar por su cuenta. Magsagaw; mangasiw. Undertaking, n. [andertking] Empresa. Panukal; pagsasagaw. Underwood, n. [nderwud] Monte bajo. Bundok na mabab. Underwrite, v. [ander-rit] Firmar debajo de algun escrito. Maglagd sa ibab ng sulat. Undo, v. [and] Deshacer, desatar. Kalasn, kalagin, baguhin. Undoubted, adj. [anduted] Indubitado, evidente. Hind ipag-aalinlangan, maliwanag. Undress, n. [andrs] Ropa de casa. Damt na pangbahay. Undress, v. [andrs] Desnudar. Maghubad, magbihis.

. 1237 1313

29.01.2012 16:27

Undue, adj. [andi] Indebido, ilcito. Hind dapat, hind marapat. Undulate, v. [ndiulet] Ondear. Umindayon; mag-inaln, pumagaypay. Undulation, n. [andiulcion] Undulacion. Indayon. Unearth, v. [anrz] Desenterrar. Hukayin, ilitaw. Uneasy, adj. [anzi] Inquieto, desasosegado, incmodo. D mpakali, d mpalagay, balis. Unequal, adj. [ancual] Desigual. Kabiln, hind pantay. Unequalled, adj. [ancuald] Sin igual, incomparable. Walang kapara, d mihahalintulad. Uneven, adj. [anvn] Desigual; impar; escabroso. Hind pantay; gansal, lunes (sa bilang; bakubak). Unexpected, adj. [anecspcted] Inesperado, inopinado. Hind hinihintay, hind akalaing drating. Unexpectedly, adv. [anecspctedli] De repente, inopinadamente. Biglangbigl, kagnsagins. Unfaithful, adj. [anfzful] Infiel, prfido, desleal. Taksl, lilo, sukab, palamara. Unfasten, v. [anfsn] Desatar, soltar. Kalagn, pawaln. Unfathomable, adj. [anfzemabl] Insondable. D matarok. Unfed, adj. [anfd] Falto de alimento.

. 1238 1313

29.01.2012 16:27

Kulang sa pagkain. Unfeeling, adj. [anfling] Insensible, cruel. Walang damdamin, mabagsk. Unfilial, adj. [anflial] Indigno de un hijo. Hind nararapat sa ank. Unfinished, adj. [anfnishd] Incompleto, imperfecto, no acabado. Hind taps, hind lubos, hind yar . Unfit, adj. [anft] Inepto, incapaz. Walang kaya, hind marapat. Unfold, v. [anfld] Desplegar, desdoblar. Ikadkad, ilatag. Unfortunate, adj. [anfrchiunet] Desafortunado, infeliz. Saw, masamang kapalaran. Unfounded, adj. [anfunded] Sin fundamento. Walang kapararakan. Unfriendly, adj. [anfrndli] Nada afable. Hind marunong makipagkaibigan. Unfruitful, adj. [anfrtful] Estril, infructuoso. Bag, kar t. Unfurl, v. [anfrl] Desplegar, extender. Iladlad, ilatag. Ungainly, adj. [angunli] Zafio, tosco. Pangit, magaspang. Unglue, v. [angli] Desencolar. Bakbakin, tiklapin. Ungodly, adj. [angdli] Impo, irreligioso. Walang kabanalan, salarn. Ungovernable, adj. [angvernabl]

. 1239 1313

29.01.2012 16:27

Indomable, ingobernable. D masupil, d mapasuk. Ungrateful, adj. [angrtful] Desagradecido, ingrato. Hind marunong kumilala ng utang na loob. Unguent, n. [ngent] Ungento. Pabango na pangpahid. Unguarded, adj. [angrded] Sin guarda. Walang bantay. Unhallowed, adj. [anjlod] Profano. Lapastangan. Unhappiness, n. [anjpines] Infelicidad, infortunio. Kasawian, kaaban. Unhappy, adj. [anjpi] Infeliz, desdichado, desafortunado. Saw, ab, masamang kapalaran. Unhealthy, adj. [anjlzi] Enfermizo. Masaskitin. Unholy, adj. [anjli] Profano, impo. Lapastangan. Uniform, adj. [iniform] Uniforme. Magkakaany, magkakaparis, magkakais. Uniformity, n. [iunifrmiti] Uniformidad, igualdad. Pagkakaisang-any, pagkakaayon. Unintelligible, adj. [anintlidchibl] Ininteligible. Hind mwatasan, hind mintindihan. Union, n. [inion] Union, conformidad. Pagkakisa, pagkakaayon. Unique, adj. [inic] nico, uno. Nag-iis, bugtong.

. 1240 1313

29.01.2012 16:27

Unison, n. [inisan] Unisonancia. Pagkakaisang tingig sa tugtugan. Unit, adj. [init] Unidad. Is. Unity, n. [initi] Unidad, union. Pagkakaisa. Universal, adj. [iunivrsal] Universal. Nauukol sa sangsinukob. Universe, n. [inivers] Universo. Sangsinukob, sangdaigdigan. Unjust, adj. [andchst] Injusto, inicuo. Hind banal, masam. Unkind, adj. [ancind] Nada corts, spero. Basts, mahalay. Unknown, adj. [annn] Ignorado, oculto. Hind kilala, tag, lingd. Unlawful, adj. [anlful] Ilegtimo, ilcito. Labag sa kautusan. Unlearned, adj. [anlrnd] Indocto; ignorante. Walang tuto, walang pinag aralan; hangal. Unless, conj. [anls] menos que; si no. Maliban, kung d. Unlike, adj. [anlik] Diferente, distinto. Iba, kaib. Unlikely, adv. [anlicli] Improbablemente. Hind maaasahan, walang kasiguruhn. Unlimited, adj. [anlmited] Ilimitado.

. 1241 1313

29.01.2012 16:27

Walang hangga. Unload, v. [anld] Descargar. Mag-ibs, maglapag ng dal lulan. Unlock, v. [anlc] Abrir alguna cerradura. Buksn ang seradura. Unloose, v. [anls] Desatar. Kalagn. Unlucky, adj. [anlki] Desafortunado, desdichado. Sawing palad, masamang kapalaran. Unnatural, adj. [annchural] Contrario las leyes de la naturaleza. Nlalabag sa lakad ng katalagahan. Unnecessary, adj. [annceseri] Innecesario. Hind kailangan. Unneighborly, adj. [annborli] Poco atento con sus vecinos. Hind marunong makipagkapit-bahay. Unnumbered, adj. [annmberd] Innumerable. Walang bilang, d mabilang. Unpack, v. [anpc] Desempaquetar. Alisin sa balot. Unpalatable, adj. [anplatabl] Desabrido. Matabang, walang lasa. Unparalleled, adj. [anpraleld] Sin paralelo. Walang kapara. Unpleasant, adj. [anplsant] Desagradable. Nakayayamot. Unpolished, adj. [anplishd] Tosco, que no est pulido. Magaspng, hind kays. Unprecedented, adj. [anprsidented]

. 1242 1313

29.01.2012 16:27

Sin ejemplo. Walang kahalintulad. Unprepared, adj. [anpriprd] Desprevenido, desprovisto, no preparado. Hind hand. Unprofitable, adj. [anprfitabl] Intil, vano. Walang pakinabang, walang kabuluhan. Unqualified, adj. [anculifaid] Inhbil, incapaz. Walang kaya, walang abot. Unquestionable, adj. [ancuschenabl] Indisputable, indubitable. Hind mipakikipagtalo, hind mipag-aalinlangan. Unquiet, adj. [ancuit] Inquieto, agitado. Malikot, magalaw, balis. Unreasonable, adj. [anrznabl] Desrazonable. Wal sa katwiran, hind katwiran. Unrest, n. [anrst] Inquietud. Kabalisahan, pagkabalisa, kawaln ng paghing. Unrighteous, adj. [anrichs] Injusto, impo. Hind banal, makasalanan, masam. Unripe, adj. [anrip] Inmaturo. Hilaw, bubot, mura. Unroll, v. [anrl] Desarrollar. Ilatag. Unroof, v. [anrf] Destechar. Alisan ng bubong. Unsafe, adj. [ansf] Peligroso, no seguro. May panganib, hind tiwasay. Unsavory, adj. [ansvori] Desabrido, inspido. Matabang, walang lasa.

. 1243 1313

29.01.2012 16:27

Unscrew, v. [anscri] Desentornillar. Alisan ng tornilyo. Unseemly, adj. [ansmli] Indecente, impropio. Bastos, mahalay, hind karapatdapat. Unseen, adj. [ansn] Invisible. Hind nakikita. Unsettle, v. [anstl] Alterar, perturbar. Galawn, guluhn. Unsightly, adj. [ansitli] Feo, disforme. Pangit, masamang any. Unsociable, adj. [ansciabl] Insociable, intratable. Hind marunong makipagkapw. Unsound, adj. [ansund] Enfermizo, falta de salud. Masasakitin, mahin ang katawan. Unsuccessful, adj. [ansacssful] Infructuoso, desafortunado. Kulang palad, sawing palad. Unsuitable, adj. [ansitabl] Desproporcionado. Hind bagay, hind pareho. Untie, v. [anti] Desatar, desenlazar. Kalagin, tastasn, hugnusn. Until, adv. [antl] Hasta, hasta que. Hanggang, hanggang sa. Untimely, adj. [antimli] Intempestivo. Wal sa panahon. Unto, prep. [ant] , para, en. Sa. Untrue, adj. [antr] Falso, incierto.

. 1244 1313

29.01.2012 16:27

Sinungaling, hind totoo. Unusual, adj. [anisiual] Raro; extrao. D karaniwan, bihir; kaib. Unutterable, adj. [anterabl] Indecible. D masabi. Unvail, v. [anvl] Quitar correr el velo. Mag-alis ng lambong; alisin hawiin ang tabing takip. Unwearied, adj. [anwrid] Infatigable. Walang pagod, walang pagl. Unwell, adj. [anwl] Enfermizo, malo. May sakt, may damdam, sinasamaan ng katawn. Unwilling, adj. [anwling] Desinclinado. Ayaw. Unwittingly, adj. [anwtingli] Sin saber. Walang malay, wal sa loob. Unworthy, adj. [anwrzi] Indigno; vil, bajo. D dapat; hamak. Unwrap, v. [anrp] Desenvolver. Magbuks ng balutan. Up, adv. & prep. [ap] Arriba, en lo alto. Sa itaas. Upbear, v. [apbr] Sostener en lo alto. Alalayan sa itaas. Upbraid, v. [apbrd] Echar en cara. Ipamukh. Uphold, v. [apjld] Levantar en alto; sostener, apoyar. Itaas; alalayan. Upland, adj. [pland]

. 1245 1313

29.01.2012 16:27

Alto, elevado. Mataas, matayog. Upland, n. [pland] Pas montaoso. Lupang mataas. Uplift, v. [aplft] Levantar en alto. Itaas, ibangon. Upmost, adj. [pmost] Lo mas alto, supremo. Ktaastaasan. Upon, prep. [apn] Sobre, encima. Sa ibabaw. Upper, adj. [per] Mas alto. Lalong mataas. Uppermost, adj. [permost] Lo mas alto, supremo. Ktaastaasan. Uppish, adj. [pish] Engreido, altivo. Palal, mapagmataas. Uppraise, v. [aprz] Exaltar. Ibuny itaas. Upright, adj. [aprit] Derecho, recto. Matwid. Uprightly, adv. [praitli] Perpendicularmente, derechamente. Patay, patwd. Uproar, n. [pror] Tumulto, alboroto. Kagul, kaingy. Uproot, v. [aprt] Desarraigar. Bunutin. Upset, v. [apst] Trastornar. Guluhn.

. 1246 1313

29.01.2012 16:27

Upshot, n. [pshot] Remate, fin; conclusion. Dulo, waks, katapusan. Upside-down, adv. [apsaiddun] De arriba abajo. Patiwar k. Upstart, n. [apstrt] Hombre de fortuna. Taong mapalad. Upstart, v. [apstrt] Levantarse de repente. Bumangon ng pabigl. Upward, adj. [pward] Lo que mira se dirige hcia arriba.. Dakong itaas. Upwards, adv. [pwards] Hcia arriba. Sa dakong itaas. Urban, adj. [rban] Urbano. Nauukol sa bayan. Urbanity, n. [urbniti] Urbanidad. Galang, pitagan, karunungan sa pakikipagkapw. Urge, v. [rdch] Urgir; incitar, estimular. Pumilit; madaliin; papagmadaliin; ibuy, udyukan. Urgency, n. [rdchensi] Urgencia. Pagmamadal, kadalian, pangangailangan, pagpilit. Urgent, adj. [rdchent] Urgente. Mdalian; kailangan. Urinal, n. [irinal] Orinal. Ihan. Urinary, adj. [irineri] Urinario. Nauukol sa ih. Urine, n. [irin] Orina.

. 1247 1313

29.01.2012 16:27

Ih. Urn, n. [rn] Urna. Urna; sisidlan. Us, pron. [as] Nos, nosotros. Sa amin, sa atin. Use, n. [ius] Uso, servicio. Uso, kaugalian; paggamit. Use, v. [ius] Usar, emplear. Gamitin; gumamit. Useful, adj. [isful] til. Magagamit. Usefulness, n. [isfulnes] Utilidad. Pakinabang; kabuluhan. Useless, adj. [isles] Inutil. Walang kabuluhan. Usual, adj. [isual] Usual, ordinario, comun. Karaniwan. Usurer, n. [isiurer] Usurero. Ang nagpapatub. Usurp, v. [iuzrp] Usurpar. Manglupig, mangagaw; manggag, mangamkam. Usurpation, n. [iuserpcion] Usurpacin. Panglulupig, pang-aagaw, pangangamkam, panggagag. Utensil, n. [iutnsil] Utensilio. Kasangkapan. Utility, n. [iutliti] Utilidad, ventaja. Kabuluhan, kasaysayan, pakinabang. Utmost, adj. [tmost]

. 1248 1313

29.01.2012 16:27

Extremo, sumo. Kduluduluhan, ktaastaasan. Utter, adj. [ter] Exterior, de fuera. Labs. Utter, v. [ter] Proferir, pronunciar. Bumigkas, magbady. Utterance, n. [terans] Habla, expresion. Bigks, bady, pananalit. Utterly, adv. [terli] Enteramente, totalmente, del todo. Lubos, buongbu, paw. Uxorious, adj. [csris] Gurrumino. Lalaking talunan ng asawa.

V
Vacancy, n. [vcansi] Vacio, hueco; vacante. Walang lamn; bakante. Vacant, adj. [vcant] Vacio; desocupado. Walang lamn, walang nalalagay. Vacate, v. [vket] Anular, invalidar. Alisn, pawaln ng kabuluhan. Vacation, n. [vekcion] Vacacion. Pagpapahinga, pagliliwaliw. Vaccinate, v. [vcsinet] Vacunar. Magbakuna, magtanim ng bulutong. Vaccination, n. [vacsincion] Vacunacion. Pagbabakuna; pagtatanim ng bulutong.

. 1249 1313

29.01.2012 16:27

Vacillate, v. [vsilet] Vacilar. Mag-urong sulng. Vacillation, n. [vasilcion] Vaivn. Giray, pag-uurongsulong. Vacuity, n. [vakiiti] Vacuidad. Kawaln ng lamn. Vacuous, adj. [vkius] Vaco, desocupado. Walang lamn. Vacuum, n. [vkium] Vacuo. Walang lamn. Vagabond, adj. [vgabond] Vagabundo, holgazan, ocioso. Palaboy, hampas-lup, tang. Vagary, n. [vgueri] Capricho, antojo. Sungpong, kapricho. Vagrancy, n. [vgransi] Tuna, la vida holgazana. Paglalaby, paghahampas-lup. Vagrant, adj. [vgrant] Vagabundo. Hampas-lup. Vain, adj. [ven] Vano, inutil. Walang kabuluhan. Vainglorious, adj. [venglris] Vanaglorioso, jactancioso, ufano. Hambog, mayabang. Vainglory, n. [venglri] Vanagloria, jactancia. Kahambugan, kayabangan. Valediction, n. [validccion] Despedida. Paalam. Valedictory, n. [validctori] Haciendo despedida.

. 1250 1313

29.01.2012 16:27

Pagpapaalam. Valet, n. [vlet] Criado. Alilang lalake. Valiant, adj. [vliant] Valiente, animoso. Matapang, malakas ang loob. Valid, adj. [vlid] Vlido. May kabuluhan. Validity, n. [valditi] Validacion. Kabuluhn. Valley, n. [vli] Valle. Libs. Valuable, adj. [vliuabl] Precioso, apreciable. Mahalag, makabuluhan. Valuation, n. [valiucion] Tasa, valuacion. Tasa, pagkkahalaga. Value, n. [vliu] Valor, precio. Kabuluhn, halag. Value, v. [vliu] Valuar, tasar; estimar, apreciar. Tasahan, halagahan. Valueless, adj. [vliules] Indigno, despreciable. Walang kabuluhan, walang halaga. Vamp, v. [vamp] Remendar. Magtagp, magtutop. Vampire, n. [vmpair] Vampiro. Mult raw na umiitit ng dug ng buhy; bayakan na umiitit daw ng dug ng kapw hayop. Van, n. [van] Vanguardia. Talib, tanod sa unahan ng hukb.

. 1251 1313

29.01.2012 16:27

Vane, n. [ven] Veleta. Panur ng tungo ng hangin. Vanguard, n. [vngard] Vanguardia. Talib, tanod sa unahn ng hukb. Vanish, v. [vnish] Desvanecerse, desaparecer. Mawal, maparam, mapaw; kumupas. Vanity, n. [vnity] Vanidad. Walang kabuluhan, kalayawan. Vanquish, v. [vncuish] Vencer; conquistar. Dumaig, magpasuk, sumupil; sumakop. Vanquisher, n. [vncuisher] Vencedor. Mnunupil, mapagwag, mapagtagumpay. Vantage, n. [vntedch] Ventaja; ganancia, provecho. Kalamangn; pakinabang. Vapid, adj. [vpid] Exhalado; inspido. Nakasingaw; walang lasa. Vapor, n. [vpor] Vapor, exhalacion. Usok, as; singaw. Vapor, v. [vpor] Evaporarse, exhalarse. Umusok, umas; sumingaw. Variable, adj. [vriabl] Variable. Pabagobago, nag-iiba. Variableness, n. [vriablnes] Instabilidad, inconstancia. Pagkakabagobago, d pananatili. Variably, adv. [vriabli] Variablemente. Pabagobago. Variance, n. [vrians] Discordia, desavenencia.

. 1252 1313

29.01.2012 16:27

Pagtatalo, pagkakaalit; away. Variation, n. [vericion] Variacion. Kaibhn. Variegated, adj. [vriegueted] Abigarrado. Patkpatak, batkbatk. Variety, n. [varieti] Variedad; mudanza alteracion. Pagkakaibt ib; pagbabago. Various, adj. [vris] Vario, diverso, diferente. Ibat iba, sarsar , samot sar. Varnish, n. [vrnish] Barniz. Barns. Varnisher, n. [vrnisher] Embarnizador. Tagapagbarns. Vary, v. [vri] Variar, diferenciar. Magbago, mag-ib. Vase, n. [ves] Vaso. Sisidln. Vassal, n. [vsal] Vasallo, subdito. Kampn, kawal, kabig, sakop, saklaw. Vassalage, n. [vsaledch] Vasallaje. Pagkakampon, pagkakawal. Vast, adj. [vast] Vasto, extenso, inmenso. Malak, malawak, malawig. Vastness, n. [vstnes] Dilatacion, inmensidad. Lawak, lawig. Vat, n. [vat] Tina. Kaang. Vault, n. [volt]

. 1253 1313

29.01.2012 16:27

Bveda; cueva, caverna, bodega. Bbeda; yungib, lungg; tinggalan. Vault, v. [volt] Abovedar; voltear. Gawng parang bbeda; bumilng. Vaunt, v. [vont] Jactarse, vanagloriarse. Maghambog, magpalal, magmayabang. Vaunter, n. [vnter] Baladrn, fanfarrn. Hambog, mayabang, palal. Veal, n. [vil] Ternera. Lamn ng guy. Veer, v. [vir] Virar, dar vuelta el navio. Ipihit. Vegetable, adj. [vdchetabl] Vegetable. Nauukol sa gulay, gugulyin. Vegetable, n. [vdchetabl] Verdura, legumbre. Gulay; gugulyin. Vegetate, v. [vdchetet] Vegetar. Tumub. Vegetation, n. [vedchetcion] Vegetacin. Pananim, halaman. Vehemence, n. [vimens] Vehemencia. Kasiglahan, sigl. Vehemency = Vehemence. Vehement, adj. [viment] Vehemente. Masigla. Vehicle, n. [vhicl] Vehculo, carruaje. Mga sasakyan sa lup gaya ng karomata, kalesa, karwahe, karitela. Veil, n. [vel] Velo, cubierta.

. 1254 1313

29.01.2012 16:27

Lambng, takp. Veil, v. [vel] Cubrir, tapar. Maglambng, magtakp. Vein, n. [ven] Vena. Ugat. Veiny, adj. [vni] Venoso. Maugt. Velocity, n. [vilsiti] Velocidad. Tulin, katulinan, liks, kaliksihan. Venal, adj. [vnal] Venal, perteneciente las venas. Nauukol sa ugat. Vend, v. [vend] Vender. Magbil. Venerable, adj. [vnerabl] Venerable. Kagalanggalang. Venerate, v. [vneret] Venerar, reverenciar, respetar. Igalang, bigyang pitagan. Veneration, n. [venercion] Veneracion, respeto. Galang, pitagan. Venereal, adj. [venrial] Venreo, lo que pertenece la Venus al deleite sensual. Malibog, nauukol sa pakikiapid. Vengeance, n. [vndchans] Venganza. Panghihigant. Venial, adj. [vnial] Venial. Mapatatawad. Venison, n. [vnizn] Venado. Us. Venom, n. [vnom]

. 1255 1313

29.01.2012 16:27

Veneno. Lason. Venomous, adj. [vnoms] Venenoso. Nakakalason. Vent, n. [vent] Respiradero, salida. Psingawan, hngahan, lbasan. Vent, v. [vent] Ventear. Pasingawn. Ventilate, n. [vntilet] Ventilar; aventar. Pahanginan; pumaypay. Venture, n. [vnchur] Riesgo, peligro; aventura; casualidad. Panganib, kapanganiban; kapalaran; pagkakataon. Venture, v. [vnchur] Osar, atreverse; aventurarse, arriesgar. Mangahas; magbakasakal. Venturesome, adj. [vnchursam] Osado, atrevido. Pangahs, mapusok. Venturous = Venturesome. Veracious, adj. [vercis] Veraz. Totoo, tapat, mapagsabi ng totoo. Veracity, n. [virsiti] Veracidad. Katotohanan. Verb, n. [verb] Verbo. Berbo, pangwatas. Verbal, adj. [vrbal] Verbal. Sa salit lamang, hind nasusulat. Verbatim, adv. [verbtim] Al pie de la letra. Ayon sa salit. Verbose, adj. [verbs] Verboso.

. 1256 1313

29.01.2012 16:27

Masalit. Verbosity, n. [verbsiti] Verbosidad. Sagan sa pananalit. Verdant, adj. [vrdant] Verde. Berde, lungtian, sariw. Verdict, n. [vrdict] Veredicto, dictamen. Hatol, pasiy. Verdure, n. [vrdchur] Verdor. Kaberdihan, kasariwaan. Verge, n. [verdch] Borde, margen. Gilid, tab. Verge, v. [verdch] Inclinarse doblarse hcia abajo. Tumung. Verification, n. [verifikcion] Verificacion, confirmacion. Pagkakapatunay, pagkakapatotoo. Verify, v. [vrifai] Verificar, comprobar. Matunayan, mapatotohanan. Verily, adv. [vrili] En verdad. Sa katotohanan. Verjuice, n. [vrdchius] Agraz. Maasim, maaskad. Vermicelli, n. [vermishli] Fideos. Pides. Vermicular, adj. [vermkiular] Vermicular. Nauukol sa bulate. Vermifuge, n. [vrmifiudch] Vermfugo. Gamot laban sa bulate. Vermilion, n. [vermlion]

. 1257 1313

29.01.2012 16:27

Bermellon. Pul. Vermin, n. [vrmin] Bichos, cualquier animal daino. Hayop na nananakit. Vernacular, adj. [vernkiular] Nativo. Nauukol sa kinamulatan. Vernal, adj. [vrnal] Vernal. Nauukol sa tagaraw. Versatile, adj. [verstil] Verstil, mudable; voluble. Nagbabago, nag-iiba, slawahan. Verse, n. [vers] Versculo. Talat. Versed, adj. [vrsd] Versado, prctico en una cosa. Bihas, sany, matalin. Version, n. [vrsion] Versin, traduccin. Salin. Versus, prep. [vrsus] Contra. Laban. Vertebra, n. [vrtibra] Vrtebra. Isang but ng gulugod. Vertebral, adj. [vrtibral] Vertebral. Nauukol sa but ng gulugod. Vertex, adj. [vrtecs] Vrtice; cima. Dulo, taluktok. Vertical, adj. [vrtical] Vertical. Patay, patindig. Vertigo, n. [vrtigo] Vrtigo. Hilo, lul.

. 1258 1313

29.01.2012 16:27

Very, adv. [vri] Muy, mucho. Lubh, npaka, totoo. Vespers, n. [vspers] Vsperas. Bispers, araw na sinusundan. Vessel, n. [vsel] Vasija. Sisidln. Vest, n. [vest] Chaleco. Chaleko. Vest, v. [vest] Investir, poner en posesion. Bihisan, bigyan ng kapangyarihan. Vestal, n. [vstal] Vestal, vrgen. Banal, malinis. Vestige, n. [vstidch] Vestigio. Baks. Vestment, n. [vstment] Vestido, vestidura. Bihisan, damit. Vesture, n. [vschur] Vestido. Damt. Veteran, adj. & n. [vteran] Veterano. Datihang kawal, bihas. Veterinarian, adj. [veterinrian] Veterinario. Manggagamot ng hayop. Veterinary, adj. [vterineri] Lo que pertenece la veterinaria. Nauukol sa panggagamot ng hayop. Vex, v. [vecs] Vejar; molestar. Magpahirap, magpaskit; gumambal. Vexation, n. [vecscion] Vejacion, maltrato.

. 1259 1313

29.01.2012 16:27

Pahirap, pasakit. Vexatious, adj. [vecscis] Penoso, molesto. Mahirap, kasakitsakit. Viaduct, n. [vidact] Viaducto. Tuly. Vial, n. [vial] Redoma. Boteng munt. Viand, n. [viand] Vianda. Ulam. Vibrate, v. [vibret] Vibrar. Tumaginting. Vibration, n. [vaibrcion] Vibracion. Taginting. Vicar, n. [vkar] Vicario. Bikaryo, kahalile; katulong. Vicarage, n. [vkeredch] Vicara, vicariato. Saklaw kapangyarihan ng bikaryo. Vice, adj. [vis] Vice. Pangalawa [sa tungkol]. Vice, n. [vis] Vicio; culpa. Bisyo, masamang gaw; sala. Vicinity, n. [vicniti] Vecindad, proximidad. Pook, nayon, lugar. Vicious, adj. [vcis] Vicioso. Bisyoso, masulong. Vicissitude, n. [vissitiud] Vicisitud; alternativa; mudanza. Ayos ng pagkakasunodsunod, pagkakabagobago, pagkakapalitpalit, pagkakalipatlipat.

. 1260 1313

29.01.2012 16:27

Victim, n. [vctim] Vctima. Ang nasaw, ang npariwar. Victor, n. [vctor] Vencedor. Ang nagwag, ang nagtagumpay, ang nanalo. Victorious, adj. [victris] Victorioso. Nagwag, nagtagumpay, nanalo. Victory, n. [vctori] Victoria. Pagwawag, pagtatagumpay, pananalo. Victual, n. [vitl] Vitualla. Pagkain. Victual, v. [vitl] Abastecer. Bigyan ng pagkain. Videlicet, adj. [vidliset] saber. Gaya ng sumusunod. Vie, v. [vi] Competir. Makpag-agawan, makipaglaban. View, n. [viu] Vista, perspectiva, aspecto. Tnawin, Tingin. View, v. [viu] Mirar, ver, examinar. Tanawn, tignan, masdan. Vigil, n. [vdchil] Vela, vigilia. Pagpupuyat. Vigilance, n. [vdchilans] Desvelo, vigilancia. Puyat, pagbabantay. Vigilant, adj. [vdchilant] Vigilante. Maingat. Vigor, n. [vgor] Vigor, fuerza; energa, eficacia.

. 1261 1313

29.01.2012 16:27

Laks, tibay, sigla, bis. Vigorous, adj. [vgors] Vigoroso. Malakas, matibay, masigla, mabis. Vile, adj. [vil] Vil, bajo, despreciable. Hamak, mabab. Vileness, n. [vilnes] Vileza, bajeza. Kahamakan, kababaan. Vilify, v. [vlifai] Envilecer. Hamakin, murahin. Villa, n. [vla] Quinta. Thanan sa parang. Village, n. [vledch] Aldea. Nayon, bayanbayanan. Villain, n. [vlin] Villano. Taong hamak. Villany, n. [vlani] Villana, infamia. Kahamakan, kasamaan. Vindicate, v. [vndiket] Vindicar, defender, vengar. Mananggalng, manghigant. Vindication, n. [vindikcion] Vindicacion. Panananggalang, panghihiganti. Vine, n. [vin] Vid. Pun ng ubas. Vinegar, n. [vniguer] Vinagre. Suk. Vineyard, n. [vniard] Via. Ubasn. Vinous, adj. [vins]

. 1262 1313

29.01.2012 16:27

Vinoso. Maalak. Vintage, n. [vntedch] Vendimia. Pag-ani ng ubas. Vintner, n. [vntner] Vinatero, tabernero. Mnininda ng alak. Viol, n. [viol] Viola. Byola, byolng malak. Violate, v. [violet] Violar; profanar las cosas sagradas. Dumahas, mangdahas, mamwersa; lumapastangan, mamaslng. Violation, n. [vaiolcion] Violacion. Pangdadahas, pamamaslng. Violator, n. [violetor] Violador. Mangdadahs, mmamaslang. Violence, n. [violens] Violencia. Dahs, karahasn. Violent, adj. [violent] Violento. Marahs. Violet, n. [violet] Violeta. Byoleta. Violin, n. [vaioln] Violin. Byoln. Violinist, n. [vaiolnist] Violinista. Byolinista. Viper, n. [viper] Vvora. Ulupng. Virago, n. [vairgo] Marimacho. Babaing kilos lalake.

. 1263 1313

29.01.2012 16:27

Virgin, n. [vrdchin] Virgen, doncella. Birhen, dalagang wags. Virginal, adj. [vrdchinal] Virginidad. Nauukol sa birhen sa dalagang wags. Virginity, n. [virdchniti] Virginidad. Pagkabirhen, pagkadalgang wags. Virile, adj. [viril] Viril. Parang lalake. Virtue, n. [virtu] Virtud. Kabanalan; birtud, bis. Virtuous, n. [vrchius] Virtuoso; eficaz. Banal; mabis. Virulence, n. [vriulens] Virulencia. Nan, naknk. Virulent, adj. [vriulent] Virulento. Nagnanan, nagnanaknak. Virus, n. [virs] Virus. Nan na nakakahawa. Visage, n. [vsedch] Rostro, cara, semblante. Mukh, any. Viscera, n. [vsera] Intestinos. Bituka. Viscount, n. [vscaunt] Vizconde. Biskonde. Viscountess, n. [vscauntes] Vizcondesa. Asawa ng Biskonde. Viscous, adj. [vsks] Viscoso, pegajoso.

. 1264 1313

29.01.2012 16:27

Malagkit. Visible, adj. [vsibl] Visible. Nakikita. Vision, n. [vsion] Vision. Pngitain, malikmat. Visit, n. [vsit] Visita; visitacion. Pnauhin; dalaw. Visit, v. [vsit] Visitar. Dumalaw. Visitation, n. [visitcion] Visitacion, visita. Dalaw, pagdalaw. Visitor, n. [vsitor] Visitador. Bisita, pnauhin. Vista, n. [vista] Vista, perspectiva. Tnawin. Vital, adj. [vital] Vital. Buhy nauukol sa buhay. Vitality, n. [vaitliti] Vitalidad. Kabuhayn, bis. Vitiate, v. [vciet] Viciar, daar. Sirain. Vitreous, adj. [vtris] Vtreo. Nauukol sa bubog. Vitrify, v. [vtrifai] Vitrificar. Gawng bubog. Vituperate, v. [vitiperet] Vituperar. Umalipust, lumait. Vivacious, adj. [vivcis]

. 1265 1313

29.01.2012 16:27

Vivaz, despejado. Masigla, masay. Vivacity, n. [vivsiti] Vivacidad. Sigla, kasiglahan, say. Vivid, adj. [vvid] Vivo, despejado. Buhy ang loob, masigla. Vivify, v. [vvifai] Vivificar. Buhayin, pasiglahin. Vixen, n. [vicsn] Mujer regaona, quimerista. Babaing magagalitn, palaaway. Vocable, n. [vcabl] Vocablo. Salit. Vocabulary, n. [vocbiulari] Vocabulario. Bokabularyo, munting aklat na tinutugmaan ng kahulugan ang mga karaniwang salit. Vocal, adj. [vcal] Vocal. Nauukol sa tingig. Vocation, n. [vokcion] Vocacion, oficio, profesion. Hilig, gaw, pagkabuhay, hanap-buhay. Vociferate, v. [vocferet] Vociferar. Humiyaw, sumigaw. Vociferation, n. [vocifercion] Vocera, grito. Hiyaw, sigaw. Vociferous, adj. [vosferes] Vocinglero, clamoroso. Maingay, bngangaan, palasigaw, palahiyaw. Vogue, n. [vog] Moda, boga. Kaugalian, moda. Voice, n. [vis] Voz. Tingig, boses.

. 1266 1313

29.01.2012 16:27

Void, adj. [vid] Vacio, nulo. Walang lamn, hungkg; walang kabuluhan. Void, n. [vid] Vacuo, vaco. Ang bagay dakong walang lamn. Void, v. [vid] Vaciar, desocupar. Alisn ng lamn. Volatile, adj. [vlatil] Voltil; voluble. Nakalilipad, manglilipad; slawahan. Volcano, n. [volkno] Volcan. Bolkn. Volley, n. [vli] Descarga de armas de fuego, salva. Putok ng bar l kanyon. Volt, n. [volt] Vuelta [entre jinetes]. Pihit ng kabayo. Voluble, adj. [vliubl] Voluble. Slawahan. Volume, n. [vlium] Volumen, tomo. Tomo, bahagi [ng aklat]. Voluminous, adj. [vliumins] Voluminoso, abultado. May maraming bahagi; malak. Voluntary, adj. [vluntari] Voluntario, espontneo. Kus, sinady, ayon sa kalooban, bukal sa loob. Volunteer, n. [voluntr] Voluntario. Boluntaryo, kus, bukal sa loob. Volunteer, v. [voluntr] Servir como voluntario. Maglingkod ng kus. Voluptuary, adj. [volpchiuari] Hombre voluptuoso.

. 1267 1313

29.01.2012 16:27

Taong malibog. Vomit, n. [vmit] Vmito. Suka. Vomit, v. [vmit] Vomitar. Sumuka. Voracious, adj. [vorcis] Voraz. Matakaw, masib. Voracity, n. [vorciti] Voracidad. Takaw, sib. Vortex, n. [vrtecs] Remolino, torbellino. Ipoipo, ulul. Votary, adj. [vtari] El que ama apasionadamente alguna cosa. Sabk, takw. Vote, n. [vot] Voto. Botos. Vote, v. [vot] Votar. Bumoto. Vouch, v. [vuch] Atestiguar, certificar. Sumaks, magpatotoo. Voucher, n. [vucher] Testigo; documento justificativo. Saks; katibayang patotoo. Vouchsafe, v. [vauchsf] Conceder, permitir. Pumayag, magpahintulot. Vow, n. [vu] Voto. Panata, pangak. Vow, v. [vu] Dedicar consagrar Dios; hacer voto. Tumalaga sa Dios; magpanata, mangak. Vowel, n. [vuel]

. 1268 1313

29.01.2012 16:27

Vocal. Tingig. Voyage, n. [vyedch] Navegacion. Pagdadagat, paglalayag, paglalakbay. Voyage, v. [vyedch] Hacer un viaje por mar. Magdagt, maglayg, maglakbay. Volcano, n. [volkno] Volcan. Bulkn. Vulgar, adj. [vlgar] Vulgar, comun, ordinario. Karaniwan. Vulgarity, n. [volgriti] Vulgaridad. Pagka-karaniwan. Vulnerable, adj. [vlnerabl] Vulnerable. Tinatabln. Vulpine, adj. [vlpin] Zorruno, vulpino. Parang hayop na sor-ra, tuso. Vulture, n. [vlchur] Buitre. Bwitre [malaking ibon].

W
W, [dblyu] W (doble-u). W (wa). Wabble, v. [wobl] Anadear. Magpalikawlikaw. Wad, n. [wad] Atado [de paja]. Bigkis [ng dayami].

. 1269 1313

29.01.2012 16:27

Wad, v. [wad] Acolchar. Gawng kolchon. Wadding, n. [wding] Entretela. Panglaman sa pagitan ng kyo at aporo ng damt. Waddle, v. [wdl] Anadear. Magpalikawlikaw. Wade, v. [wed] Vadear. Tumawid. Wafer, n. [wfer] Hostia, oblea. Tinapay na manips. Waffle, n. [wfl] Barquillos. Barkilyos, apa. Waft, v. [waft] Flotar. Lumutang. Wag, n. [wag] Burlon, bufon. Palabir , mapagpataw, psong. Wag, v. [wag] Mover ligeramente. Pumagaypay. Wage, v. [wedch] Tentar, probar; hacer guerra. Sumubok; tikman; mangdigm. Wager, n. [wdcher] Apuesta. Pust. Wages, n. [wdches] Salario, paga. Bayad, upa, sahod. Waggle, v. [wgl] Anadear. Magpalikawlikaw. Wagon, n [wgon] Vagon, carro grande.

. 1270 1313

29.01.2012 16:27

Bagon, malaking karro. Waif, n. [wef] Bienes mostrencos. Pag aaring d malaman kung kanino, na tuloy inaar ng pmahalaan. Wail, n. [wel] Lamento, gemido. Panaghoy, daing, hibik. Wailing, n. [wling] Lamento, gemido. Panaghoy, daing, hibik. Wainscot, n. [wnskot] Enmaderamiento de ensambladura. Pind na kahoy. Waist, n. [wst] Cintura. Baywang. Waistcoat, n. [wstcot] Chaleco. Chaleco. Wait, v. [wet] Esperar, aguardar. Maghintay, mag-antabay. Waiter, n. [wter] Mozo de caf taberna, sirviente. Lingkod alil sa dulang. Waive, v. [wev] Abandonar, dejar. Pabayaan, iwan. Wake, n. [wek] Vela, vigilia; la accin de estar despierto; estela. Pagpupuyat; gisng; bakas ng lakad ng sasakyan sa tubig. Wake, v. [wek] Velar; despertarse. Magpuyat; gumising. Wakeful, adj. [wkful] Despierto; Vigilante. Gisng; maingat. Waken, v. [wekn] Despertar[se]. Gumising. Wale, n. [wel]

. 1271 1313

29.01.2012 16:27

Relieve. Guhit. Walk, n. [wok] Paseo. Lakad, pasyal, gal. Walk, v. [wok] Pasear, andar, caminar. Lumakad, maglakd, magpasyal, gumal. Wall, n. [wol] Pared, muro, muralla. Pinid, dingding; pader; kut. Wall, v. [wol] Emparedar; murar, cercar con muros. Magpind, magpader; gumaw ng kut. Wallet, n. [wlet] Alforjas, mochila. Supot. Wallow, v. [wlo] Encenegarse. Mpalumbak. Walnut, n. [wlnat] Nuez. Pil. Waltz, n. [woltz] Vals. Balse [sayaw]. Wan, adj. [wan] Plido, descolorido. Maputl, hiluk. Wand, n. [wond] Vara divinatoria. Palitong pangsalamangk. Wander, v. [wnder] Errar, vagar. Maggal, lumaboy. Wanderer, n. [wnderer] Tunante, vagamundo. Palaboy, pagalagal, humpas-lup. Wandering, n. [wndering] Paseos. Paglalakd, paggal.

. 1272 1313

29.01.2012 16:27

Wane, n. [wen] Decadencia, declinacion. Pagliit, pagkukulang. Wane, v. [wen] Menguar, disminuir, descrecer. Lumiit, magkulang, umunt. Wanness, n. [wnnes] Palidez, languidez. Putl, hiluk. Want, n. [want] Necesidad, falta. Pangangailangan, kakulangan. Want, v. [want] Necesitar, haber menester, faltar. Mangailangan, magkailangan, magkulang. Wanting, adj. [wnting] Falto, necesitado. Kulang, nangangailangan. Wanton, n. [wnton] Lascivo, licencioso, retozon. Malibog, mahalay, land, kir . Wanton, v. [wnton] Retozar, juguetear. Lumand, kumir . War, n. [wor] Guerra. Digm, pagbabaka. War, v. [wor] Guerrear. Dumigm, bumaka. Warble, v. [worbl] Trinar, hacer quiebros con la voz. Kumant na pinapanginginig ang tingig boses. Ward, n. [word] Guarda; defensa. Bantay, tanod; sanggalang. Ward, v. [word] Guardar; defender. Magbantay, tumanod; mgsanggalang. Warden, n. [wrden] Custodio, guardian.

. 1273 1313

29.01.2012 16:27

Tagaiw, tagakandil. Warder, n. [wrder] Guarda, guardia. Bantay, tanod. Wardrobe, n. [wrdrob] Guardaropa. Tagan ng damit, aparador. Ware, n. [wer] Mercadera, generos que se venden. Mga sinamay kayo na ipinagbibil. Warehouse, n. [wrjaus] Almacen. Almasen, tindahan. Warfare, n. [wrfer] Guerra; la vida del soldado. Digm, pamumuhay ng kawal. Warily, adv. [wrili] Prudentemente, cautamente. Na may kabaitan, ng boong ingat. Wariness, n. [wrines] Cautela, prudencia. Ingat, bat. Warlike, adj. [wrlaic] Guerrero, belicoso. Mangdidigm, ukol sa labann. Warm, adj. [worm] Caliente. Mainit. Warm, v. [worm] Calentar. Magpainit. Warmth, n. [wormz] Calor. Init. Warn, v. [worn] Precaver, advertir. Pangusapan, pangunahan. Warning, n. [wrning] Amonestacion. Pangaral, puna. Warp, v. [worp]

. 1274 1313

29.01.2012 16:27

Torcerse. Baluktutin, palikawlikawin. Warrant, n. [wrrant] Testimonio, justificacion. Patotoo, patunay. Warrant, v. [wrrant] Garantir, asegurar. Panagutn, patunayan. Warrantable, adj. [wrrantabl] Justificable. Mapatototohanan. Warranty, n. [wrranti] Garanta, seguridad. Pangak, pananagot, katibayan. Warrior, n. [wrrior] Guerrero, soldado. Mangdidigm, kawal. Wart, n. [wort] Verruga. Kulug. Warty, adj. [wrti] Verrugoso. Makulug. Wary, adj. [wri] Cauto, prudente, avisado. Maingat, mabait, hand. Wash, n. [wash] Lavadura. Lab, paghuhugas. Wash, v. [wash] Lavar, lavarse. Maglab, maghugas. Washer-woman, n. [wsher-wuman] Lavandera. Labandera. Washy, adj. [wshi] Hmedo, mojado. Halomigmig, bas. Wasp, n. [wasp] Avispa. Putakt.

. 1275 1313

29.01.2012 16:27

Waspish, adj. [wspish] Enojadizo, caprichudo. Magagalitn, sumpngin. Waste, adj. [west] Desolado, arruinado. Wasak, guh, ilng. Waste, n. [west] Desperdicio, despilfarro. Tapon, labis. Waste, v. [west] Malgastar, destruir, arruinar. Sayangin, iwasak, sirain. Watch, n. [watch] Reloj; desvelo, vigilia. Rels, orasn; pagpupuyat, pagbabantay. Watch, v. [watch] Velar; guardar, custodiar. Magpuyat; magbantay, tumanod. Watchful, adj. [wtchful] Vigilante, cuidadoso. Maingat, maagap. Watchman, n. [wtchmen] Sereno, guarda. Bantay, tanod. Watchword, n. [wtchwerd] Sea. Hudyatan. Water, n. [wter] Agua. Tubig. Water, v. [wter] Regar; chorrear agua. Diligin; magwisk. Waterfall, n. [wterful] Cascada. Bagskan ng tubig. Watering, n. [wtering] Riego. Pagdidilig. Watermelon, n. [wtermelon] Zanda.

. 1276 1313

29.01.2012 16:27

Pakwan. Watering-pot, n. [wtering-pot] Regadera. Pangdilig. Water-spout, n. [wter-spaut] Bomba marina. Bhawi. Water-tight, adj. [wter-tait] Impermeable. D tinatagos ng tubig. Watery, adj. [wteri] Acuoso. Matubig. Wave, n. [wev] Ola, onda. Alon, daluyon. Wave, v. [wev] Ondear; fluctuar. Umalon, mag-inaln, pumagasps. Waver, v. [wver] Vacilar, balancear. Mag-langanin, mag-urong-sulng. Wavering, adj. [wvering] Inconstante. Slawahan. Wavy, adj. [wvi] Ondeado. Maalon. Wax, n. [wacs] Cera. Pagkt. Wax, v. [wacs] Encerar. Pagkitn. Waxen, adj. [wacsn] De cera. Yaring pagkit. Way, n. [we] Camino, via, ruta. Daan, lansangan, landas. Wayfarer, n. [wferer]

. 1277 1313

29.01.2012 16:27

Pasajero, viajador, caminante. Ang nagdadaan, ang naglalakad, ang naglalakbay. Waylay, v. [wle] Insidiar, acechar. Harangin, abangn. Wayside, n. [wsaid] Acera. Tab ng daan. Waymark, n. [wmark] Mojon. Patoto. Wayward, adj. [wward] Caprichoso. Sungpngin. We, pron. [wi] Nosotros, nosotras. Tayo, kam. Weak, adj. [wic] Debil, flojo. Mahin, mahun, marupok. Weaken, v. [wicn] Debilitar, enflaquecer. Manghin, manglat. Weakness, n. [wknes] Debilidad, fragilidad. Hin, kahinaan, dupok, karupukan. Weal, n. [wil] Prosperidad, felicidad. Kaginghawahan, kagalingan. Wealth, n. [welz] Riqueza. Yaman, kayamanan. Wealthy, adj. [wlzi] Rico, opulento. Mayaman, masalap. Wean, v. [win] Destetar. Ihiwalay sa suso. Weapon, n. [wpn] Arma. Alms, sakbt na panglaban.

. 1278 1313

29.01.2012 16:27

Wear, n. [wer] Uso. Paggamit. Wear, v. [wer] Usar, llevar. Gamitin, isuot. Weariness, n. [wrines] Cansancio, fatiga. Pgod, pagal, kapaguran, kapagaln. Wearisome, adj. [wrisam] Pesado, fastidioso. Nakayayamot, nakagagalit. Weary, adj. [wri] Cansado; fastidiado. Pagd, napapagl; yamt. Weary, v. [wri] Cansar, fatigar; molestar. Pumagod, mamagod; yumamt. Weather, n. [wdzer] Tiempo. Panahon. Weave, v. [wiv] Tejer. Humabi, maglal, magsal. Weaver, n. [wver] Tejedor. Manghahabi. Web, n. [web] Telaraa. Bahay-gagamb, law. Wed, v. [wed] Contraer matrimonio. Mag-asawa. Wedding, n. [wding] Boda, nupcias. Kasl, pag-aasawa. Wedge, n. [wedch] Cua [para partir lea]. Sangkalan, kalang. Wedlock, n. [wdloc] Matrimonio.

. 1279 1313

29.01.2012 16:27

Kasl. Wednesday, n. [wdnesde] Miercoles. Myerkoles. Weed, n. [wid] Mala yerba. Damong masam, damong hmatmatin. Week, n. [wik] Semana. Sanglingg. Week day, n. [wk de] Dia de trabajo. Araw na simple, araw na d pangilin. Weekly, adj. [wkli] Semanal. Lingguhan. Weekly, adv. [wkli] Semanalmente. Lingglingg. Weep, v. [wip] Llorar; lamentar. Umiyak, tumangis, tumaghoy. Weevil, n. [wvl] Gorgojo. Bukbok. Weigh, v. [we] Pesar. Timbangn. Weight, n. [wet] Peso, pesadez. Timbang, bigat. Weighty, adj. [wti] Ponderoso, pesado; importante. Dakil; mabigat; mahalag. Weir, n. [wer] Azud. Pangharang ng tubig. Welcome, adj. [welcam] Bien venido, bien llegado. Maligayang pagdating. Welcome, n. [welcam]

. 1280 1313

29.01.2012 16:27

Bienvenida. Salubong na magiliw. Welcome, v. [welcam] Dar la bienvenida alguno. Sumalubong ng magiliw. Weld, v. [weld] Soldar el hierro. Maghinang ng bakal. Welfare, n. [wlfer] Prosperidad, bienestar. Kaginghawahan, kagalingan. Welkin, n. [wlkin] Firmamento, cielo. Langit. Well, adj. [wel] Bueno, sano. Mabuti, magaling. Well, adv. [wel] Bien. Magaling, walang dinaramdam. Well, n. [wel] Pozo, fuente, manantial.. Baln, bukl, blong. Well, v. [wel] Manar. Bumukal, bumalong. Well-being, n. [wlbiing] Felicidad, bienestar. Kaginghawahan, kagalingan. Well-bred, adj. [wlbred] Bien criado, corts. Mabuting tur, magalang. Well-favored, adj. [welfvord] Hermoso, bien parecido. Magand, mabuting any. Welt, n. [welt] Ribete. Tutp, lup. Welt, v. [welt] Ribetear. Tutupn, ilup.

. 1281 1313

29.01.2012 16:27

Welter, v. [wlter] Revolcarse en agua lodo. Maglubalb, gumumon. Wen, n. [wen] Lobanillo. Pigs. Wench, n. [wench] Moza, muchacha. Alilang babae. Wend, v. [wend] Rodear. Ligirin. West, adj. & n. [west] Occidental; occidente. Kanluran, kalunuran. Westerly, adj. [wsterli] Occidental. Kanluran, kalunuran. Western, adj. [wstern] Occidental. Kanluran, kalunuran. Westward, adv. [wstward] Hcia occidente. Sa dakong kanluran, sa gawng kalunuran. Wet, adj. [wet] Hmedo, mojado. Bas, halomigmig. Wet, n. [wet] Humedad. Ang bas. Wet, v. [wet] Mojar, humedecer. Basin, papaghalomigmign. Wetness, n. [wtnes] Humedad. Pagkabas. Whale, n. [juel] Ballena. Balyena. Wharf, n. [juorf] Muelle, embarcadero.

. 1282 1313

29.01.2012 16:27

Mwelye, daungn. What, pron. [juat] Que, el que, la que, lo que. Ano; ang. Whatever, pron. [juatver] Cualquier, cualquiera cosa. Anoman, alinman. Whatsoever, pron. [juatsover] Cualquier, cualquiera cosa. Anoman, alinman. Wheat, n. [jut] Trigo. Trigo. Wheaten, adj. [jutn] Hecho de trigo. May trigo. Wheedle, v. [judl] Halagar, acariciar, engaar con lisonja. Pumuri ng pakunw, manghib, tumuy. Wheel, n. [juil] Rueda. Gulng. Wheel, v. [juil] Rodar. Gumulong. Wheeler, n. [juler] El que hace ruedas. Manggagaw ng gulong. Wheeze, v. [juz] Jadear. Humingal. Whelm, v. [julm] Cubrir. Tasakan. Whelp, n. [julp] Cachorro. Tuta. When, adv. [jun] Cuando. Kaylan; ng, noong. Whence, adv. [juns]

. 1283 1313

29.01.2012 16:27

De donde desde donde. Kung saan, na siyang. Whence-so-ever, adv. [juensever] De donde quiera que, siempre que. Kahit saan, kaylan mat ... Where, adv. [juer] Donde. Saan. Whereabout, adv. [juerbaut] Hcia donde. Kung saan. Whereas, adv. [juers] Por cuanto, pues que, ya que. Kay, anopat ... Whereat, adv. [juert] lo cual. Dahil dito, sa dahilang ito. Wherefore, adv. [jurfor] Por lo que, por cuyo motivo. Kay, dahil dito. Whereof, adv. [juerf] De lo cual. Sa ganyan, sa bagay na iyan. Wheresoever, adv. [juersover] Donde quiera, en cualquiera parte que. Kahit saanman, saat saan mang ... Whereto, adv. [juert] lo que, que. Na saan man. Whereunto = Whereto. Wherever, adv. [juerver] Donde quiera que, por donde quiera que. Kahit saan, saan man. Whereupon, adv. [juerapn] Sobre que, entonces. Sa bagay na iyan, ng. Wherewith, adv. [juerwz] Con que, con lo cual. Na siyang. Whet, v. [jut] Afilar, amolar.

. 1284 1313

29.01.2012 16:27

Patalasin, ihas. Whether, conj. [judzer] Si, sea, sea que. Kung, magng, kahit. Whetstone, n. [jutston] Aguzadera. Hasan. Whey, n. [juey] Suero. Lagnw. Which, pron. [juich] Cual, que. Alin, ang. Whichsoever, pron. [juichsover] Cualquiera. Alin man. Whiff, n. [juf] Vaharada, bocanada de humo. Singw, sigalb ng usok, bug ng usok. While, adj. [juil] Mientras, entretanto. Samantal, habang ... While, n. [juil] Rato, vez. Sangdal. Whim, n. [juim] Antojo, capricho. Sumpng, kapricho. Whimper, v. [jumper] Sollozar, gemir. Dumang, humibk. Whimsical, adj. [jumsical] Caprichoso. Sumpngin. Whine, n. [juin] Quejido, lamento. Daing, panaghoy. Whine, v. [juin] Llorar, lamentar. Umiyak, tumaghoy. Whinny, v. [juni]

. 1285 1313

29.01.2012 16:27

Relinchar. Magsingasng. Whip, n. [jup] Ltigo. Ltigo, panghagupt. Whip, v. [jup] Azotar. Hagupitn. Whirl, n. [juerl] Giro muy rapido. Ikot, ikit, inog. Whirl, v. [juerl] Girar, dar vueltas en crculo. Umikot, umikit, uminog. Whirligig, n. [jurligig] Perinola. Prinola. Whirlpool, n. [jurlpul] Remolin. Ulul, ipoipo. Whirlwind, n. [jurlwind] Torbellino, remolino. Bhaw, ipoipo. Whisk, n. [juisk] Cepillo. Sepilyo. Whisker, n. [jusker] Bigote, mostacho. Bigote. Whiskey, n. [juski] Whiske, una especie de aguardiente. Wiske [alak]. Whisper, v. [jusper] Cuchichear, hablar al oido. Bumulong, umans, magsalit ng paans. Whistle, n. [jusl] Silbido, silbato;... el silbido de los vientos. Sutst, tunog ng pito; hugong ng hangin. Whistle, v. [jusl] Silbar; llamar alguno dando silbidos. Sumutsot, tumawag sa sutst.

. 1286 1313

29.01.2012 16:27

Whit, n. [jut] pice, algo, un poco. Katitng, kapyangt, kaont. White, adj. [juit] Blanco, cano. Maput. Whiten, v. [juitn] Blanquear, emblanquecerse. Paputiin, magpaput. Whitish, adj. [juitish] Blanquisco. Maputput. Whiteness, n. [juitnes] Blancura. Put, kaputian. White wash, n. [juit-wash] Blanquete. Pangpaput. Whither, adv. [judzer] Adonde, donde. Saan. Whithersoever, adv. [juidzersover] Adonde quiera. Kahit saan man. Whitlow, n. [jutlo] Panadizo. Pamamag ng dalir; panghihiluk. Whittle, v. [jutl] Cortar con navaja. Kayasin. Whiz, v. [juiz] Zumbar, silbar. Humagint, humaging. Who, pron. [ju] Quien, que. Sino, sinosino. Whoever, pron. [juver] Quienquiera que. Sinoman, kahit sino. Whole, adj. [jul] Todo, sano.

. 1287 1313

29.01.2012 16:27

Lahat, bu, magaling. Whole, n. [jul] Entero, total. Kabuoan, kalahatan. Wholesale, n. [jlsel] Venta por mayor. Pakyawan. Wholesome, adj. [jlsam] Sano, saludable. Magalng, makabubuti ng katawan. Wholy, adv. [jli] Cabalmente, totalmente. Buongbu, lahat-lahat. Whoop, v. [jup] Gritar, vocear. Humiyaw, sumigaw. Whore, n. [jwor] Puta. Masamang babae, put. Why, adv. [juy] Porque. Bakit. Wick, n. [wic] Pbilo. Mich. Wicked, adj. [wked] Malvado, perverso, inicuo. Masam, balakyot. Wickedness, n. [wkednes] Maldad, perversidad. Kasamaan, kabalakyutan. Wicket, n. [wket] Portillo, postigo. Pint, pituan. Wide, adj. [wid] Ancho, vasto. Malapad, malwang, malwag. Widely, adv. [widli] Lejos, extensamente. Malay, malawak. Widen, v. [widen]

. 1288 1313

29.01.2012 16:27

Ensanchar, extender. Laparan, lwangan, lwagn. Wideness, n. [widnes] Anchura, extencin. Lapad, lwang, lwag. Widow, n. [wid] Viuda. Baong babae. Widower, n. [wdoer] Viudo. Baong lalake. Widowhood, n. [wdojud] Viudez, viudedad. Pagkabao, kabauhan. Width, n. [widz] Anchura. Lapad, lwang. Wield, v. [wild] Manejar. Mamahal. Wife, n. [wif] Esposa, consorte. Asawa (babae). Wifely, adj. [wifli] Como mujer casada. Parang babaing may asawa. Wig, n. [wig] Peluca. Piluka. Wild, adj. [wild] Feroz, silvestre. Mabangs, mailp. Wilderness, n. [wldernes] Desierto. Ilng. Wildness, n. [wildnes] La calidad de ser feroz. Ilp. Wile, n. [wil] Dolo, engao. Hib, day.

. 1289 1313

29.01.2012 16:27

Wilful, adj. [wlful] Voluntario. Kus, sady. Wilfully, adj. [wlfuli] Voluntariamente. Kinus, sinady. Will, n. [wil] Voluntad, albedrio. Kalooban. Will, v. [wil] Querrer, desear. Ibigin, nasain. Willingly, adv. [wlingli] Voluntariamente. Ng boong kalooban. Wimble, n. [wmbl] Berbiqu. Pangbutas. Win, v. [win] Ganar. Manalo. Wince, v. [wins] Cocear. Magsikd. Wind, n. [wind] Viento; aire. Hangin. Wind, v. [wind] Dar llave (al relj). Susian (ang relos). Wind-mill, n. [wind-mil] Molino de viento. Gilingng pinipihit ng hangin. Window, n. [wndo] Ventana. Bintan, dungawn. Windy, adj. [wndi] Ventoso. Mahangin. Wine, n. [win] Vino.

. 1290 1313

29.01.2012 16:27

Alak. Wing, n. [wing] Ala. Pakpk. Winged, adj. [wingd] Alado; lo que vuela. May pakpak, nakalilipad. Wink, n. [wink] Pestaeo, guio. Kindat, kisap mata. Wink, v. [wink] Guiar. Kumindat. Winner, n. [wner] Ganador, vencedor. Ang nanalo, ang nagwag. Winning, n. [wning] Ganancia, lucro. Panalunan, pakinabang. Winnow, v. [wno] Aventar. Magpahangin. Winsome, adj. [wnsam] Alegre, jovial. Masay, magaan ang katawan. Winter, n. [wnter] Invierno. Tagginaw, taglamg. Winterly, adj. [wnterli] Brumal, invernal. Nauukol sa tagginaw. Wipe, v. [wip] Limpiar, borrar. Linisin, pahirin. Wire, n. [wir] Alambre. Kawad. Wiry, adj. [wiri] Hecho de alambre. Yaring kawad. Wisdom, n. [wsdom]

. 1291 1313

29.01.2012 16:27

Sabidura. Dunong, karunungan. Wise, adj. [wis] Sabio, docto. Marunong, pants, pahm. Wish, n. [wish] Deseo, anhelo, ansia. Nas, nais, pita, hangad. Wish, v. [wish] Desear, anhelar, ansiar. Magnas, magnais, pumita, maghangad. Wishful, adj. [wshful] Deseoso, ansioso. Sabk, naghahangad. Wisp, n. [wisp] Manojo de heno. Bigkis ng dayami. Wistful, adj. [wstful] Atento. Maingat. Wit, n. [wit] Entendimiento, ingenio. Pag-iisip, talas ng isip. Witch, n. [witch] Bruja, hechicera. Manggagaway, hkluban, mangkukulam. Witch, v. [witch] Hechizar, maleficiar. Manggaway, gawayin. Witchcraft, n. [wtchcraft] Brujera, hechicera. Panggagaway, pangkukulam. Witchery = Witchcraft. With, prep. [wiz] Con. Ng, sa pamamagitan ng; kasama ng kasama ni. Withal, adv. [wizl] Adems, ms de esto; tambien. Bukod dito; rin naman, gayon din. Withdraw, v. [wizdr] Quitar, privar; retirar, apartar.

. 1292 1313

29.01.2012 16:27

Alisin, bawian; iurong, ilay, ihiwalay. Withe, n. [wiz] Mimbre. Baging na pamigks. Wither, v. [wdzer] Marchitarse, secarse. Malant, matuyot. Withhold, v. [wizjld] Detener, impedir, contener. Pigilin, hadlangan, sawatain. Within, prep. [wizn] Dentro, adentro. Sa loob. Without, prep. [wizut] Sin. Wal. Without, adv. [wizut] Por afuera. Sa labs. Withstand, v. [wiztnd] Resistir. Lumaban, mananggalng. Witless, adj. [wtles] Necio, tonto. Hangal, ungs. Witness, n. [wtnes] Testigo. Saks. Witness, v. [wtnes] Atestiguar, testificar. Sumaks. Witted, adj. [wted] Ingenioso. Matalin. Witty, adj. [wti] Chistoso, gracioso. Mapagpataw, mapagsist. Wizard, n. [wzard] Brujo, hechicero. Manggagaway, hkluban. Woe, n. [wo]

. 1293 1313

29.01.2012 16:27

Dolor, pena; miseria. Sakt, antak; hirap. Woeful, adj. [wful] Triste, afligido. Mapanglaw, malungkot, matamlay. Wolf, n. [wolf] Lobo. Lobo (hayop na mabangs). Woman, n. [wman] Mujer. Babae. Womanhood, n. [wmanjud] Estado de mujer. Pagkababae. Womanish, adj. [wmanish] Mujeril. Binabae. Womankind, n. [wmankaind] El sexo femenino. Pagkababae. Womanly, adv. [wmanli] Mujeril. Parang babae. Womb, n. [womb] Matriz. Bahay bat. Wonder, n. [wnder] Maravilla, admiracion. Kababalaghan, kagilalasan. Wonder, v. [wnder] Maravillarse de, admirarse. Manggilals, magtak, mmangh. Wonderful, adj. [wnderful] Maravilloso, admirable. Katakatak, kagilagilals. Wondrous, adj. [wndres] Admirable, maravilloso. Nakapanggigilals, nakapagtatak. Wont, n. [wont] Uso, costumbre. Ugal, kaugalian.

. 1294 1313

29.01.2012 16:27

Woo, v. [wu] Cortejar, requerir de amores. Mangligaw, mangibig. Wood, n. [wud] Bosque, selva; madera, lea. Gubat; kahoy. Woodman, n. [wdman] Cazador; guardabosque. Mngangaso; bantay-gubat. Wool, n. [wul] Lana. Lana, balahibo ng tupa. Woolen, adj. [wlen] Hecho de lana. Yaring lana. Wooly, adj. [wli] Lanudo, lanoso. Malana, mabalabibo ng tupa. Word, n. [wrd] Palabra. Salit. Wordy, adj. [wrdi] Verboso. Masalit. Work, n. [wrk] Trabajo, obra. Gaw, trabaho, yar; kath. Work, v. [wrk] Trabajar, obrar. Gumaw, magtrabaho. Worker, n. [wrker] Trabajador, obrero. Manggagaw. Work-house, n. [wrkjaus] Fbrica, taller. Bahay-gwaan. Workman, n. [wrkman] Artfice, labrador. Manggagaw. Workmanship, n. [wrkmanship] Manufactura.

. 1295 1313

29.01.2012 16:27

Yar ng manggagaw. Workshop, n. [wrksiop] Taller. Gwaan. World, n. [wrld] Mundo, globo terrestre. Sangdaigdigan, sangtinakpan, mund. Worldliness, n. [wrldlines] Vanidad mundana. Kalayawan. Worldling, n. [wrldling] Hombre mundano. Taong lup. Worldly, adj. [wrldli] Mundano, terreno. Ukol sa lup. Worm, n. [worm] Gusano. Uod. Worm-eaten, adj. [worm-itn] Carcomido, apolillado, roido. Binubukbok, may bukbok. Worry, v. [wri] Molestar, atormentar. Abalahin, bagabagin, pahirapan. Worse, adj. [wers] Peor. Lalong masam. Worship, n. [wrship] Culto, adoracion. Pagsamb. Worship, v. [wrship] Adorar, dar culto. Sumamb. Worshipful, adj. [wrshipful] Venerable, respetable. Kagalanggalang, kapitapitagan. Worst, adj. [werst] Lo peor, lo mas malo. Ksamasamaan, pinaka masam. Worth, n. [werz]

. 1296 1313

29.01.2012 16:27

Valor, precio. Halag, kabuluhn. Worthily, adj. [wrzili] Dignamente. Karapatdapat. Worthiness, n. [wrzines] Dignidad, mrito. Karapatan, kaukuln. Worthless, adj. [wrzles] Indigno de ningun valor. D marapat, walang halag, walang kabuluhan. Worthy, adj. [wrzi] Digno, benemrito. Marapat, bagay. Wound, n. [wund] Llaga, herida. Sugat, tag, hiw. Wound, v. [wund] Herir. Sumugat, manugat. Wrangle, n. [rngl] Ria. Labann, kalitan. Wrangle, v. [rngl] Reir, disputar. Makipaglaban, makipagkaalit, makipagtalo, makipagtakapan. Wrap, v. [rap] Arrollar, envolver. Balutin, bilutin. Wrapper, n. [rper] Envolvedero. Balutan. Wrath, n. [raz] Rabia, ira, clera. Pag-iinit, galit, poot. Wrathful, adj. [rzful] Furioso, irritado. Int, galt. Wreak, v. [ric] Vengar. Manghigant.

. 1297 1313

29.01.2012 16:27

Wreath, n. [riz] Corona, girnalda. Putong, korona, bulaklak na ginawang korona. Wreath, v. [riz] Coronar, enroscar, torcer. Iputong, papaglikawlikawin. Wreck, n. [rec] Naufragio. Pagkabagbag, pagkalubog. Wreck, v. [rec] Naufragar. Mabagbag, mlubog. Wren, n. [ren] Reyezuelo. Batis. Wrench, n. [rench] Torcedura del pie. Balingang. Wrench, v. [rench] Dislocar; arrancar. Mabalingang; hugutin. Wrest, v. [wrest] Arrancar, quitar fuerza. Agawin, dahasn. Wrestle, v. [wresl] Luchar, disputar. Makipagbun, makipaglaban. Wrestling, n. [wrsling] Lucha. Bun, labann. Wretch, n. [rtch] Pobre, infeliz, hombre muy miserable. Ab, kawaw. Wretched, adj. [rched] Infeliz, miserable. Kawaw, hamak. Wriggle, v. [rgl] Menear, agitar. Galawin, alugin, luglugin. Wright, n. [rit] Artfice, artesano, obrero.

. 1298 1313

29.01.2012 16:27

Manggagaw, tagagaw. Wring, v. [wring] Torcer, estrujar. Baluktutin, baliin. Wrinkle, n. [wrnkl] Arruga. Kulubot; kunot. Wrinkle, v. [wrnkl] Arrugar. Mangulubot, mangunot. Wrist, n. [wrist] Mueca. Galanggalangan. Wrist-band, n. [wrst-band] Puo de camisa. Manggas ng bar. Writ, n. [writ] Escrito, escritura. Sulat, kasulatn. Write, v. [rit] Escribir. Sumulat. Writer, n. [rater] Escritor. Mnunulat. Writhe, v. [riz] Encorvar. Yumuk. Writing, n. [riting] Escritura. Sulat, pagsulat. Wrong, adj. [rong] Errado. Mal. Wrong, n. [rong] Error, culpa. Kamalian, sala. Wrong, v. [rong] Agraviar, injuriar. Umap, lumapastangan. Wrongful, adv. [rngful]

. 1299 1313

29.01.2012 16:27

Injusto, inicuo. Lik, lisy, masam. Wroth, adj. [roz] Enojado. Galt. Wry, adj. [rai] Torcido. Pilipt. Wry, v. [rai] Torcer. Pilipitin.

X
Xebec, n. [zbec] Jabeque. Isang ur ng sasakyan sa dagat Mediter neo. Xmas, n. [krsmas] Natividad. Pask. Xoana, n. [zona] Imgenes grabadas. Mga lilk na larawan. Xylographer, n. [zailgrafer] Grabador en madera. Manglililk sa kahoy. Xylography, n. [zailgrafi] El arte de grabar en madera. Paglililk sa kahoy. Xyster, n. [zster] Instrumento quirrgico para raer y raspar los huesos. Kasangkapan ng manggagamot na pangkayas pangkayod ng but.

. 1300 1313

29.01.2012 16:27

Y, [wai] Y (i griega). Y (ya). Yacht, n. [yot] Yate. Bangkang inggls na may layag. Yam, n. [yam] Batata. Kamoteng dilaw. Yankee, n. [yank] Natural de los Estados Unidos. Taga Estados Unidos. Yard, n. [yard] Yarda; corral, patio de una casa. Yarda, bara; loobn. Yarn, n. [yarn] Hilo de lino; estambre. Hilach hibl ng lino; estambre. Yawn, n. [yon] Bostezo. Hikb. Yawn, v. [yon] Bostezar. Maghikab. Ye, pron. [yi] Vosotros. Kay. Yea, adv. [yi] S, ciertamente. Oo, siyang. Yean, v. [yin] Parir [la oveja]. Manganak [ang tupa]. Year, n. [yir] Ao. Tan. Yearling, n. [yrling] El animal que tiene un ao. Hayop na isang taon ang gulang. Yearly, adj. [yrli] Anual.

. 1301 1313

29.01.2012 16:27

Tunan, sangtaunan. Yearly, adv. [yrli] Anualmente. Tantan. Yearn, v. [yirn] Compadecerse. Mahabag, maaw. Yearning, n. [yrning] Compasin. Habag, aw. Yeast, n. [yist] Fermento. Pangpahilab. Yelk, n. [yolk] Yema de huevo. Pul ng itlog. Yell, n. [yel] Aullido, alarido. Kahol, tahol; angal, ungal. Yell, v. [yel] Aullar, dar alaridos. Umangal, umungal. Yellow, adj. [yel] Amarillo. Dilaw, madilaw. Yellowish, adj. [yloish] Amarillento. Naninilaw. Yellowness, n. [ylones] Amarillez. Kadilawan, paninilaw. Yelp, v. [yelp] Latir. Tumibok. Yerk, n. [yerk] mpetu. Pusok, kabiglaanan. Yerk, v. [yerk] Tirar coces un caballo. Magsikd magtatadyak [ang kabayo]. Yes, adv. [yes]

. 1302 1313

29.01.2012 16:27

S. Oo, op. Yesterday, adv. [ysterde] Ayer. Kahapon. Yet, adv. [yet] Ademas, an. Sak, pa. Yet, conj. [yet] Con todo, sin embargo. Gayon man, kahiman. Yield, v. [yild] Dar, producir; ceder, admitir, condescender. Magbigay, magbunga; pumayag, pahinuhod. Yoke, n. [yok] Yugo, yunta. Pamatok; atang. Yoke, v. [yok] Uncir. Isingkaw. Yokemate, n. [ykmet] Compaero en los trabajos. Kasama sa pagpapagal. Yolk, n. [yok] Yema de huevo. Pul ng itlog. Yon, adv. [yon] All, alla. Diyan, doon. Yonder, adv. [ynder] All, alla. Diyan, doon. Yore, adv. [yor] En los tiempos de entonces. Noong una, noong araw. You, pron. [yu] T, V., usted, Vosotros, Vdes. ustedes; t, usted; vosotros, ustedes. Ikaw, kay; sa iyo, sa inyo. Young, adj. [yong] Joven, mozo. Bat, binat.

. 1303 1313

29.01.2012 16:27

Youngish, adj. [yonguish] Mozuelo, tierno. Batbat pa. Youngster, n. [yongster] Jovencito, joven. Binat. Your(s), pron. [yur(s)] Vuestro, os; de Vd., de Vdes. Iyo, inyo, mo, ninyo. Yourself, pron. [yrself] T mismo; Vd. mismo. Ikaw rin; kayo rin. Youth, n. [yuz] Juventud, mocedad. Pagkabinat, kabagungtauhan, pagka-bagongtao. Youthful, adj. [yzful] Juvenil. Parang binat, tila bagongtao. Yule, n. [yul] Navidad, tiempo de Pascua. Pask. Yux, n. [yecs] Hipo. Sink.

Z
Zeal, n. [zil] Zelo, fervor. Sikap, masakit. Zealot, n. [zlot] Celador. Tagapagsikap. Zealous, adj. [zls] Zeloso. Masikap, mapagmasakit. Zealousness, n. [zlesnes] La propiedad de ser zeloso.

. 1304 1313

29.01.2012 16:27

Sikap, maskit. Zenith, n. [zniz] Zenit. Senit; ang tapt ng ulo sa itaas. Zephyr, n. [zfir] Cfiro. Hanging palaypalay. Zero, n. [zro] Zero. Sero. Zest, n. [zest] Siesta. Kainitan, katanghalian. Zigzag, adj. [zgzag] Lo que est en una linea interrumpida con irregularidades uno y otro lado. Palikolik, pasuotsut. Zinc, n. [zinc] Zinc. Siin. Zodiac, n. [zdiac] Zodaco. Lakad ng araw. Zone, n. [zon] Zona. Pook. Zoolatry, n. [zolatri] El culto y adoracion de los animales. Pagsamba sa hayop. Zoology, n. [zolodchi] Zoologa. Ang kaalaman tungkol sa mga kahoy. Zymology, n. [zaimlodchi] Zimologa. Ang kaalaman sa pagpapahilab.

. 1305 1313

29.01.2012 16:27