Euskadiko animalia babestuak

Lepahoria Basakatua Bechstein saguzarra

Sai zuria

Antzandobi kaskagorria

Arrano beltza

Marrazo erraldoia

Muturluzea

Hegoaldeko zuhaitz-igela

Zubia Santillana

Euskadiko zuhaitzak eta zuhaixkak

Haritza Lizarra Pagoa

Urkia

Gorostia

Haltza

Otea

Ezpela

Elorri zuria

Zubia Santillana

Euskadiko naturagune babestuak

Aiako Harriko parke naturala Valderejoko parke naturala

Gipuzkoako ekialdean dago. Granitozko mendi malkartsu batek ematen dio izena. Endara izeneko amildegi ikusgarria topatuko dugu han, baita meategi zahar baten arrastoak ere.

Gaztelugatxeko Doniene

Bizkaiko
Inurritza

golkoa
Donostia
Aiako Harria Pagoeta

Arabako mendebaldean dago. Malda handiko amildegiez inguratuta dagoen haran zabal eta altua da. Neolito-aztarnak eta erromatarren garaiko galtzadak ikus ditzakegu han.

Urdaibai

Urkiolako parke naturala

Armaon

Bilbo

Aizkorri-Arazko parke naturala

Itxina Gorbeia

Urkiola

Leitzaran

Aralar Aizkorri-Aratz
Araba eta Bizkaia artean dago. Badaude kareharrizko dolina eta leize batzuk eta horietan neanderthalen arrastoak topatu dira. Gipuzkoako hegoaldeko mugan eta Arabako iparraldean dago. Bi zona bereizten dira: kareharrizko gailur harritsu eta malkartsuak eta landarediaz jositako muinoak.

Valderejo

Gasteiz

Entzia

Itxinako biotopo babestua

Izki

Urdaibaiko Biosferaren Erreserba

Biasteriko urmaelak
Parke naturalak Biosferaren Erreserba Biotopo babestuak

Gorbeia mendigunean dago, Bizkaian. Urak haitza disolbatzean sortutako fenomeno karstiko ezagunak topa ditzakegu: Axularren Begia, Supelegor kobazuloa...

Gernikako itsasadarraren inguruko lurretan dago. Euskal Herriko Biosferaren Erreserba bakarra da. 1984an UNESCOk Urdaibai Biosferaren Erreserba izendatu zuen.

Zubia Santillana

Euskadi

Mapa fisikoa

H
Bi lb o

Matxitxako lurmuturra
ko its as

ad

ar ra

Higer lurmuturra

Bu

tro

Oka i b a ia Le a ib ai a

A r tib ai iba ia

e i ba ia

Sollube 633 m

Donostia

Jaizkibel 543 m

Uru m

Ganekogorta V I L L AV E R D E 998 m

T UR T Z I O Z

ia ibaia

Oria i ba ia

ii ba ia

ib a da g u Ka

ia a

Bilbo

Bizkargi I b a i z 563 m ab

Arno 628 m Erlo 1.026 m

Oiz al i b a i 1.026 m a

ea

ib ai

at r

ba

ro l a i b

Ne

nte rdu iak O nd me

ia

ia a

iba

rb

Ernio 1.072 m

Urepel 1.056 m

io

i b ai a ube

Anboto 1.296 m

De

Murumendi 859 m

Art ze n
a
m
A LT I T U D E A
(metrotan)

me Salv nd ada ile r ro Ar ka a m u m en di

Om e

Alt

Gorbeia 1.475 m

ti

ib
aia

Gorbeia mendigunea
aia ib

Aizkor

le

rr

Aralar mendia ri men digune a Urkilla Aratz mendiler roa i a 1.445 m m en d i le r r o a

oa
B aia i baia

Za

a orr

ro

Gas ARA teiz ko men diak

GAZ TEL A ETA LE ON

Urbasa mendiler roa N A FA R RO A KO a iet k FORU ERKIDEGOA r u r d i a Kapildui It n 1.180 m e Lokiz mendiler roa a m i i b a T R E B I U Izki mendiler roa ia da KO ND E R R I A a iba
Eg
Jear 1.414 m

O L A U TA D A BAK

Gasteiz

EUSKAL ME NDIAK

Toloo 1.267 m

EB
2.500 1.500 1.000 700 400 0

Toloo mendiler roa

RO

IB

A R A B A KO E R R I OX A

AI

A
LEGENDA
Autonomia erkidegoko hiriburua Lurralde historikoko hiriburua Mendi nagusiak Ibaiak Urtegiak

Eskala

10

ERRIOXA

Kilometroak

Zubia Santillana

U
a

Ar

En

tz

en di le
r

ci
llo
ibaia

Euskadi

Mapa politikoa

H Plentzia Bermeo

URIBEBUTROE
Santurtzi Portugalete Barakaldo Mungia

BUSTURIALDEA
Irun Lekeitio Ondarroa Gernika-Lumo

Donostia
Zarautz

LEAMarkina-Xemein

BIDASOA Errenteria B E H E R E A

Pasaia

ENKARTERRI
Zalla Balmaseda

BILBOALDEA
Bilbo

DEBABARRENA ARTIBAI UROLA Elgoibar Zornotza KO S TA Azpeitia DURANGALDEA Eibar

Igorre Durango Azkoitia Bergara Arrasate Zumarraga Ordizia Beasain

Hernani

DONOSTIALDEA

Villabona-Amasa Tolosa Berastegi

Laudio

ARRATIANERBIOI
Aramaio

TOLOSALDEA
Oati

AIARA
Amurrio

DEBAGOIENA GORBEIALDEA

GOIERRI

ARABAKO
Kuartango

LAUTADA
Agurain

Gasteiz
Aana

N A FA R RO A KO FORU ERKIDEGOA

AANA
Lantaron

ARABAKO MENDIALDEA
Kanpezu

GAZ TEL A ETA LE ON

Bastida

ARABAKO ERRIOXA
Oion

LEGENDA 0 Eskala 10
Autonomia-erkidegoko

ERRIOXA
AIARA

Lurralde historikoko hiriburua Herrigune nagusiak Eskualdeak

Kilometroak

Zubia Santillana

Europar Batasuna
I

Herrialdea

Hiriburua
Berlin Viena Brusela Sofia Nikosia Kopenhage Bratislava Ljubljana Madril Tallinn Helsinki Paris Atenas Budapest Dublin Erroma Riga Vilnius Luxenburgo Valletta Amsterdam Varsovia Lisboa Londres Praga Bukarest Stockholm

Biztanleria
82.370.000 biztanle 8.206.000 biztanle 10.404.000 biztanle 7.263.000 biztanle 793.000 biztanle 5.485.000 biztanle 5.455.000 biztanle 2.008.000 biztanle 46.158.000 biztanle 1.308.000 biztanle 5.245.000 biztanle 64.058.000 biztanle 10.723.000 biztanle 9.931.000 biztanle 4.156.000 biztanle 58.145.000 biztanle 2.245.000 biztanle 3.565.000 biztanle 486.000 biztanle 404.000 biztanle 16.645.000 biztanle 38.501.000 biztanle 10.677.000 biztanle 60.944.000 biztanle 10.221.000 biztanle 21.584.000 biztanle 9.045.000 biztanle

Hedadura
413.552.000 km2 88.819.000 km2 35.023.000 km2 105.515.000 km2 7.551.000 km2 56.935.000 km2 53.194.000 km2 20.874.000 km2 458.184.000 km2 66.979.000 km2 613.693.000 km2 566.481.000 km2 115.156.000 km2 97.400.000 km2 85.347.000 km2 285.807.000 km2 88.674.000 km2 84.973.000 km2 2.882.000 km2 247.000 km2 42.430.000 km2 370.871.000 km2 82.163.000 km2 308.496.000 km2 87.898.000 km2 241.160.000 km2 761.009.000 km2

O Z E A N O A R T I KOA
E

EUROPAR BATASUNAREN ERATZE-FASEAK

Kide sortzailea 1973 1981 1986 1990 1995 2004 2007

Alemania Austria Belgika Bulgaria Zipre

Nor vegiako itsasoa

FINLANDIA SUEDIA

0 km

200

Danimarka Eslovakia Eslovenia Espainia Estonia

B a l t ik o a

ESTONIA

LETONIA LITUANIA

Finlandia Frantzia Grezia

Ipar itsasoa
IRLANDA

DANIMARKA

Its

so a

O Z E A

ERRESUMA BATUA HERBEHEREAK P O L O N I A

Brusela

Hungaria Irlanda Italia

A L E M A N I A TXEKIAR ERREPUBLIKA ESLOVAKIA AUSTRIA H U N G A R I A ESLOVENIA ERRUMANIA

BELGIKA LUXENBURGO
Estrasburgo

Letonia Lituania Luxenburgo

F R A N T Z I A

Its
I TA L I A
AL UG

Itsaso Beltza
as o Ad
BULGARIA

Malta Herbehereak Polonia

E S P A I N I A

ri

at

RT

ik

PO

oa
GREZIA

Portugal

Tirreniar itsasoa

Egeo itsasoa

Erresuma Batua Txekia Errumania

n diterra eo Me

itsas oa
MALTA

Itsaso Jonikoa

ZIPRE

Suedia

Zubia Santillana

Eskeletoa
Hezurrak
garezurra parietala kopeta-hezurra okzipitala lepauztaia loki-hezurra masailezurra bularrezurra saihets-hezurrak sorbalda-hezurra lepoko giltzadura

Giltzadurak
giltzadura birakaria

besahezurra bizkarrezurra erradioa ukondoko artikulazioa pelbisa kubitua

bisagra erako giltzadura

izterrezurra eskuetako falangeak belaunezurra aldakako giltzadura

giltzadura esferikoa

berna-hezurra

peronea oinetako falangeak

Zubia Santillana

Eguzki-sistema
Eguzkia

Urano Merkurio Artizarra Lurra Marte Jupiter

Saturno

Neptuno

Eguzkitik hurbil dauden planetak

Txikiak dira, eta harriz osatuta daude batik bat.

Eguzkitik urrun dauden planetak

Oso handiak dira, eta gasez osatuta daude batik bat.

Merkurio

Planetarik txikiena da, eta

Artizarra

Eguzkitik hurbilen dagoena. Egunez, 350 graduko tenperatura du. Biraketa-higidura: 59 egun. Translazio-higidura: 88 egun. Satelite kopurua: bat ere ez.

Oso distiratsua da. Goizeko

Jupiter

izar eta arratseko izar ere esaten zaio. Hodeiek azido sulfurikoa dute. Biraketa-higidura: 244 egun. Translazio-higidura: 225 egun. Satelite kopurua: bat ere ez.

Izugarri handia da. Gainazalean,

Saturno

orban gorri handi bat ageri du; ekaitz erraldoi bat, hain zuzen ere. Biraketa-higidura: 10 ordu. Translazio-higidura: 12 urte. Satelite kopurua: hirurogei baino gehiago.

Harriz eta hautsez osatutako

eraztun batzuk ditu, oso distiratsuak. Biraketa-higidura: 10 ordu. Translazio-higidura: 29 urte. Satelite kopurua: hogeita hamar baino gehiago.

Lurra

Eguzkitik hurbil dauden planeten

arteko handiena da. Lurraren zati handi bat izotzak eta urak estaltzen dute. Biraketa-higidura: 24 ordu. Translazio-higidura: 365 egun. Satelite kopurua: bat, Ilargia.

Marte

Antzina ura egon zitekeela

Urano

uste da. Bertako erliebea Lurraren erliebearen antzekoa da. Biraketa-higidura: egun bat baino pixka bat gehiago. Translazio-higidura: 687 egun. Satelite kopurua: bi.

Saturnok bezala eraztun bat

Neptuno

du, nahiz eta Lurretik ez den ikusten. Biraketa-higidura: 18 ordu. Translazio-higidura: 84 urte. Satelite kopurua: hogeita bost baino gehiago.

Urrunen dagoen planeta da

eta baita hotzena ere. Biraketa-higidura: 16 ordu. Translazio-higidura: 164 urte. Satelite kopurua: hamahiru.

Zubia Santillana

Elikagaien gurpila
1 2 3

Gurpileko zati handienetako elikagaiak dira gehien jan behar ditugunak. Gurpileko zati txikienetako elikagaietatik ez dugu gehiegi jan behar. Ur asko edatea eta kirola egitea oso garrantzitsua da.

Gantz asko duten elikagaiek energia ematen digute. Ez dira gehiegi jan behar; batik bat, animalienak.

Karbohidrato asko dituzten elikagaiek energia ematen digute. Aukeratu bihi osoko elikagaiak eta ez jan gehiegi azukre asko dutenak.

Proteina asko dituzten elikagaiak beharrezkoak dira; batez ere, hazkuntzarako. Ez dira gehiegi jan behar gantz asko dutenak; esaterako, haragi gorria, hestebeteak eta zenbait gazta mota.

Fruituak eta barazkiak oso osasungarriak dira. Zenbat eta gehiago jan, hobeto. Zuntza, bitaminak eta mineralak dituzte.

Zubia Santillana

Giharrak
Giharrak
maseteroa trapezioa abdominalak deltoidea bularreko giharra zerraduna bizepsa trizepsa bizeps uzkurtua dortsalak

Mugimendua
Mugimendua giltzadurei esker sortzen da. Mugimendu batean, bi giharrek hartzen dute parte: bata uzkurtu egiten da, eta bestea, erlaxatu.

esternokleidomastoideoa

zeiharra

trizeps erlaxatua

Besoa tolestu eta eskua burura hurbiltzen da.

sartorioa gluteoa koadrizepsa izterreko bizepsa bizeps erlaxatua

bikia trizeps uzkurtua

Besoa luzatu eta eskua burutik aldentzen da.

Zubia Santillana

Zentzumen-organoak
Ikusmena Entzumena
hezurtxoak kornea erretina labirintoa

entzumen-nerbioa irisa belarria

begi-ninia

barraskiloa

kristalinoa ikusmen-nerbioa entzunbidea tinpanoa Eustakioren tronpa

Usaimena

Dastamena

Ukimena
ilea

usaimen-nerbioa

pituitario horia larruazala epidermisa dermisa

izerdiguruina

sudur-hobia dastamenpapilak ukimen-errezeptoreak

Zubia Santillana

Gorputza barrutik
Digestio-aparatua
listu-guruina zain jugularrak ahoa karotida arteria zain subklabioa goiko kaba zaina arteria subklabioa

Zirkulazio-aparatua

Arnas aparatua
sudurra ahoa trakea birika birikaalbeoloak faringea laringea bronkioak

birika-arteria bihotza aorta arteria beheko kaba zaina

hestegorria

birika-zaina

urdaila gibela pankrea behazuna heste lodia heste meharra zain femorala arteria femorala zain iliakoa arteria iliakoa

Iraitz-aparatua

beheko kaba zaina aorta arteria giltzurruna

apendizea uzkia

ureterra gernumaskuria gernubidea

Zubia Santillana

Espainiako mapa politikoa

B
I

Corua

Oviedo Lugo

Santander Bilbo Donostia

F EUSKAL AU T ON OM I A ERKIDEGOA
Gasteiz

Santiago
M E

ASTURIAS

KAN TAB RI A

GALIZIA
Pontevedra
H

Iruea
ANDORRA

Len Burgos Palentzia Logroo

N A FA R RO A KO FORU ERKIDEGOA
Huesca

Ourense

ERRIOXA G AZ TE L A E TA L E O N
Zamora Valladolid Soria

KATAL U N I A
Lleida

Girona

Zaragoza

ARAGOI
Tarragona

Bartzelona

Salamanca

Segovia vila Guadalajara Teruel Castell

MADRIL
Madril

O A T L

Z A

E N

A T

N I

O
U

BALEAR UHARTEAK

A
T
Cceres

Toledo

Cuenca Palma Mallorcakoa

GAZTELA-MANTXA EXTREMADURA

Valentzia

VA L E N T Z I A
Ciudad Real Albacete

Mrida
LEGENDA
Estatuko hiriburua Autonomia Erkidegoko hiriburua Autonomia Erkidegoko eta probintziako hiriburua Probintziako hiriburua Hiri Autonomoa Estatuaren muga Autonomia Erkidegoaren muga Probintziaren muga

Badajoz

Alacant

Kordoba Jan Huelva Sevilla

MURTZIA
Murtzia

a o

s
a
A N D A L U Z I A

s
i
Almera

Granada Mlaga
O Z E A N O A T L A N T I K O A

Cdiz

Santa Cruz Tenerifekoa

KANARIAK
Las Palmas

Santa Cruz de Tenerife Santa

Cruz de Tenerife Tenerifeko Santa Cruz

Ceuta

M
K O

Eskala 0 50 Kilometroak

Melilla

Zubia Santillana

Espainiako mapa fisikoa

O
A D AR S A SA I A K IT R GA

Estaca de Bares lurmuturra

o
San ta nde r rek o

g o
Ajo

a
Bi zkai ko go lkoa

ib aia

GU

Corua
Tourin lurmuturra Finisterre lurmuturra

E o iba

NE

D E R D IAL R R IT S A S A D A

EK

Bilb itsas oko adar ra

AK

Peas lurmuturra
ia

a o itsasadarr illaviciosak V

Oviedo
Euro
Tor re de Cer redo 2.536 m

bad lurmuturra ia

Matxitxako lurmuturra

Santander
Naranjo de Bulnes 2.519 m

Donostia
K
Hir u Er regeen Mahaia 2.438 m

EN

Santiago M E
B A I X A S
o Ulla iak No eta rra ros sada Mu itsa a arr sad itsa a ko sa arr rou sad A itsa ko rra ra ada ved s te itsa Pon ko o Vig

vi

bre ibaia Ta m

DI

Bilbo
EUSK AL M EN DIA
Gorbeia 1.475 m Aizkorri 1.544 m

Lugo

I B KO AIA

A men nc d

ia iba

es a ar lerro i

Na

p ak o m e n d i a k

KANTAB ATEA RIAR MENDIK

A DI

Ebroren urtegia Pea Prieta 2.536 m

Gasteiz Logroo

Iruea
ag
n
ibaia
Esako urtegia Monte Perdido 3.355 m

P I R I N I O A K
Aneto 3.404 m Maladeta 3.308 m Pica d'Estats 3.143 m

GALIZI

Pontevedra
M

Li o ngo go lkoa

EN

S I A

L E

NG

Gllego ibaia

Cabeza de Manzaneda 1.778 m

I p a r r a l d e k o I b e r i a r g o i - o r d o k i a
Palentzia Valladolid
DU
IBAIA ERO

L l o b r e ga t ibaia

Ourense

il

iba

Len Burgos

ia
Pea Trevinca 2.124 m

ANDORRA

Ar

Puigmal 2.913 m

Creus lurmuturra Ro ses ko gol ko a

m e n di l e r r o a n d a San Lorenzo a em

IB

Ur

IA

R M
m

Moncayo 2.313 m

Zamora
Aldeadvilako urtegia

EN

Zaragoza
SA
KO
NU

Se

IA

gr

b i

M e n on n g o m e ndiak di ca y le r ro o a Soria

2.262 m Urbin 2.228 m

EB

Girona
Tur de l'Home 1.712 m

RO

Huesca
ib
aia

IB

Montserrat 1.236 m

Lleida

I b e r i a r
Segovia vila

i b a ia

Salamanca
m
d en ile rroa

O A T L

Z A

E N

A T

N I

O
U

Ti

Alcntarako urtegia

Alb

TA JO I

B A IA

2.020 m

Castell
Columbreteak

aia

Mrida G U A D I A N
M

IB

c ar a i

dr

Gu

Pe

ad

om en d il e rro a

Rocigalgo 1.447 m Las Villuercas Cjarako 1.601 m urtegia A I

I b e r i a r

g o i - o r d o k i a
Zn

Va le nt zi ako gol koa

Pa lm ba ako dia

Cceres

p alu

d men

i l e r ro a

TO

LE

DO

Toledo

K O M ENDIAK

H e g o a l d e k o

Alarcngo urtegia

ri

Java m e n dlia m b r ler e roa

a i baia

Valentzia

le

Puig Major 1445 m

mu Tra

am an nt

ile nd e

Palma Mallorcakoa
Ses Salines lurmuturra

J CAR

IA IBA

LEGENDA
Estatuko hiriburua

Badajoz

Serenako urtegia

Ciudad Real
Jaba
ln ibai a

Albacete
z a r ae r r o a Alc dil n me
a
Pico Molatn 1.245 m

Autonomia Erkidegoko hiriburua Probintziako hiriburua Hiri Autonomoa

iba Z ia

r ja

ia ba

M me n adr dil on er a ro a
Bauela 1.323 m

Almenaras 1.797 m

ita A

m n a Aitana
1.558 m

en

er dil

roa

Nao lurmuturra Barbaria lurmuturra

Aracena mendiler roa

Estatuaren muga Gailur garrantzitsuenak Ibai garrantzitsuenak Ros Urtegiak

to i ba ia

di

el

Almonaster 912 m a i a b

S I E R R IAI R V
DA A
U LQ

IB

N A R E adal i m MA I O Gu A
EA

ib

ai

Huelva T
C di z ko g ol k
Alegranza

o rr K O N U N Jan T I K m e E spu SA le E EN G u a nd a di U BB dajo en il e RR G U I S z i r ro V a m E in a UI K AT M g Q Sevilla DI A L MEN DA I K O A lmanzora iba ia A T GU BE

ba i a
i ba a

Kordoba

Sagra 2.382 m

GUR la roa A or er IB az i l Revolcadores A C d IA n 2.001 m e m

SE

Alacant

OA

Espua 1.583 m

Murtzia
Itsaso Txikia Palos lurmuturra Ma za r r ngo gol koa

in

A T

Graciosa
Peas del Chache 670 m Peas del Chache 670 m

Cdizk o bad ia

Gua

e al

te

Cdiz
Trafalgar lurmuturra Tarifa lurmuturra
Gib rko ralta itsa ea sart

o ak nd oa Ro le r r di en m

END M

ATE IK

Granada

Veleta 3.396 m

E Mlaga M E N D I KAT E P E N I B

A a da ra Nev T I K O Sier

Mulhacn 3.479 m

s a

Almera

Al mer a ko Gata lurmuturra go lkoa

i
o
e

ALT I T U D E A
(metrotan)

ro a

Cue N a m e n dn c a k o G G il er E am Pea de Francia Madril roa 1.723 m Cerro de O i l eM ad a r r ro Teruel San Felipe E Ke n d r ua Muela 1.839 m a i de San Juan Peagolosa ai A L Dd o s m ar b I 1.830 m i 1.813 m e i a Almanzor es RD g o i - o r d o k i a iba G r i b a 2.591 m he E c ia r Cuenca er Javalambre ta

a at

n me

Ja

Guadalajara

da

IK

r oa il e r

ra

2.430 m

lo

Pealara AT

EA

pe

ib

ai

r ra sie rroa o e o m d i l Lobo 2.262 S en m

NE A

IK

KA

TA

N LU

O t an oa TA K ts Bartzelona on ilerr O S M nd K m eA K O
I

DI N

E AT

Begur lurmuturra

EB

Tarragona

TE

Sant Jo r d i gol ko a Tortosa lurmuturra

a k t e r Cavalleria
Formentor lurmuturra
r

lurmuturra
Toro 357 m

ko dia a u Alc badi

Tu

Sa n

at ac
he
l

oa

Roque de los muchacho s 2.426 m

Roque de los muchacho s 2.426 m

K A N A R I A KK A N A R I A K
Fuerteventura

Lanzarote

2.500

La Palma

Tenerife

O C Santa Cruz Tenerifekoa A Fuencaliente Fuencaliente

lurmuturra
Garajonay 1.487 m

L Cruz de Tenerife Santa N T I C O

Ceuta

lurmuturra
Teide 3.718 m

Las Garajonay PalmasTeide 1.487 m Kanaria Handikoa 3.718 m

Las Palmas de Gran Canaria

Janda 807 m Janda 807 m

M A R O K O

e
Melilla

Eskala 0 50 Kilometroak

1.500 1.000 700 400 0

Hierro
Malpaso 1.500 m

Gomera

Rasca lurmuturra
Malpaso 1.500 m

Janda lurmuturra Janda lurmuturra Rasca lurmuturra Santa Cruz de Tenerife Kanaria Handia Las Palmas Maspalomas lurmuturra Maspalomas lurmuturra

de Gran Canaria

Zubia Santillana

Europako mapa fisikoa

Ipar lurmuturra

Barents itsasoa

ra txo Pe

EA

O Z E A N O A R T I KOA
M
E

a ib ia

Reykianes lurmuturra

KOLA PENINTSULA
Itsaso Zuria

LP

KO

Islandia
H

r Dvina ibaia pa

IA

og ol k oa

Nor vegiako itsasoa

Galdhpiggen 2.469 m

Onega aintzira

AV

EK IA LD EK O EU RO PA KO OR DO KI A

L M EN

A T L A N T I K BR ITA O A IN I AR

IN

ak

Finlandiako goi-ordokia

IA

Bo

tni

UH AR TEA K

ESKANDINAVIAKO PENINTSULA

Ladoga aintzira Peipus aintzira

ina
i aia b
V

olga ibaia

Vanern aintzira

JUTLAND Ip a r PENINTSULA itsasoa

a Elb

as ts

Ba o

lt i

Men

d e ba

Dv l d e ko

Irlanda

O Z E A N O

Tamesis i b.
ant M x
ok ak

a an

la

San Mateo lurmuturra

E Se n
aia

PAKO RO
ia iba

OK I RD

H Od

DI A AN
er
ia iba

Vist u

la
ia iba

Do n

i b a ia

ri

KA

baia

KASPIAR ITSASOAREN SAKONUNEA

Ural

Britainia Handia

k oa

ai a b

Dnie

iba

pe

ia

in Rh

ibaia

0 km

300

KANARIAR UHARTEAK Teide 3.718 m

Oihan T Beltza Vosgeak E A K Biz Erdialdeko aia A L P kai Finisterre gol ko Dan endigunea b Mont Blanc M Di lurmuturra k oa Moldoveanu ubi na oi 4.807 m I t Aneto ba 2.543 m PI ri a sa ia AP Eb R 3.404 m rA so ro IN EN Genoako lp IO Ad IN ea BALKANAK AK Liongo golkoa Iberiar ri OA golkoa k at Tajo ibaia K ik Roca BALEAR Korsika Olinpo oa goi-ordokia IBERIAR lurmuturra UHARTEAK 2.911 m T i r re n i a r ITALIAR PENINTSULA i t s a s o a PENINTSULA BALKANETAKO San Bizente e t Sardinia dikaa n o Mulhacn PENINTSULA lurmuturra M e tik It s a s o Sizilia Be Ege o 3.478 m e d i t e r r Etna J o n i k o a M rko itsasar te i ts a s o a a a a alt 3.323 m n i br G Matapan lurm. e o AFRIKA i t s a s o a Malta uhar tea Kreta uhar tea

Loira ib

PA

Dniester

iba ia

ASIA
Ka
Azoveko itsasoa

Roda no i

KRIMEAKO PENINTSULA

Elbrus 5.642 m

sp

iar

a its

KAUKASO

a so

It s a s o B e l t za

ia iba

A LT I T U D E A
(metrotan)

1.500 1.000 500 200 0 Sakonunea

Zipre uhartea

Zubia Santillana

Europako mapa politikoa

I

O Z E A N O A R T I KOA
M E
Reykjavik

Barents itsasoa

ISLANDIA

Nor vegiako itsasoa

SUEDIA FINLANDIA ERRUSIAR FEDERAKUNDEA

NORVEGIA

Helsinki

Oslo

B a l t ik o a

Stockholm

Tallinn

ESTONIA
Mosku

LETONIA
Riga

IRLANDA
Dublin

Ipar itsasoa
ERRESUMA BATUA
Londres Amsterdam

Kopenhage

DANIMARKA

tsa I

so

LITUANIA

E R R U S I A R Vilnius FEDERAKUNDEA

ASIA
Minsk

HERBEHEREAK
Berlin

POLONIA
Varsovia

BIELORRUSIA

Brusela

ALEMANIA
LUXEMBURGO
Luxemburgo

Kiev Praga

BELGIKA

UKRAINA ESLOVAKIA
Bratislava Budapest

O Z E A

Paris
LIECHTESTEIN
Vaduz

TXEKIAR ERREPUBLIKA
Viena

MOLDAVIA
Chisinau

as pi

Berna

AUSTRIA
Ljubljana Zagreb KROAZIA

ar

FRANTZIA

SUITZA

HUNGARIA ERRUMANIA
Belgrad

ESLOVENIA

GEORGIA

it

Bukarest

Itsaso Beltza
BULGARIA

Tbilisi

Baku

sa

MONAKO ANDORRA
Monako

SAN MARINO
San Marino

BOSNIAHERZEGOVINA

Sarajevo

SERBIA

ARMENIA

AZERBAIJAN

so

Erevn

PORTUGAL

Andorra la Vella

Madril

VATIKANO HIRIA

Podgorica KOSOVO Sofia MONTENEGRO Pristina

Eskala 0 300

Lisboa

Erroma

ITALIA ESPAINIA

Skopje Tirana MAZEDONIA ALBANIA

Ankara

TURKIA

Kilometreak

Tirreniar itsasoa

GREZIA
Atenas

Egeo itsasoa
LEGENDA

M
KANARIAR UHARTEAK

Ceuta Melilla

n
MALTA

Itsaso Jonikoa

AFRIKA

Nikosia

ESPAINIA

Estatua Estatu-hiriburua

Valleta

ZIPRE

Zubia Santillana

Mapamundi fisikoa
I
180 150 120 90 60 30 0 30 60 90 120 150 180

GROENLANDIA

OZEANO ARTIKOA
Ipar lurmuturra

tea

l pe

ak

na Le

Beri ng i tsas ar

H
60

Islandia
nd
McKinley 6.194 m

via ko A

ka

Alaskako Medikatea
Hudson badia

Alaskako golkoa

Labrador penintsula
Ternua (uhartea)

BRITAINIAR UHARTEAK

Ipar itsasoa

ro uK E
ALPEAK
Mont Blanc 4.807 m
PIR I NIO A K

k pa

i ok d Or

Es

Ha

dia n
Volg a ibaia

Mendebaldeko Siberiako ordokia O

bi ib a ia

i na

Erdialdeko Siberiako goi-ordokia

iba

URAL M ENDIA

ia

60
Baikal aintzira Kamtxatka penintsula

o Ord ki H a nd
i ibaia

EN DI AK

AP AL AT XE

Mississipp

ia

30
Kaliforniako penintsula
r Sie ra dre Ma

Nilo ib aia

Floridako Mexikoko penintsula golkoa

Indu

KANARIAR UHARTEAK

ia

Irango goi-ordokia

s iba

ibaia

ME ND I HA RR

ARPA T

Da

K OA

E U R O P A
Iberiar penintsula

bi

o i b a ia itsaso Beltza

KAU KA S O
Eu fr a te

El'brus 5.642 m

Aral itsasoa

Altai mendiak

A S I A
Japoniako itsasoa
a / Ya i Urdin Iba ngzi
Fujiyama 3.776 m JAPONIAKO UHARTEAK

nu

i ak

ss Mi

a saso iar it Kasp

ITS UAK

ou ia ba ri i

GOBI BASAMORTUA Tbet

E SM A ATL

Med iterr aneo A itsas E oa KAT DI

si ba

HIM A

K2 8.616 m

LAI A
ia

Gang es ib a

Everest 8.850 m

OZEANO AT L A N T I KOA
ANTILLAK

SAHARAKO BASAMORTUA
ge Ni ba ri

OZEANO BAREA
Taiwan (Formosa) Filipina uharteak (edo Filipinak)

30

s Itsa ia or r oG
Arabiako penintsula

Palmas lurmuturra

Chad aintzira

Arabiako itsasoa

Hindustango penintsula
Bengalako golkoa

Darfurreko goi-ordokia Etiopiako mendigunea Victoria aintzira

Indotxinako penintsula

ia

Guyanetako mendigunea

Zeilan (uhartea)

z o n ia Ama

aia as ib dokia on Amaz ko or

Kon go

O Z E A N O B A R E A A M E R I K A

Gineako golkoa

Borneo (uhartea)

Kilimanjaro 5.895 m

Sumatra (uhartea)

Puncak Jaya 5.030 m

Papua Ginea Berria

Mato Grossoko goi-ordokia

A F R I K A
Java (uhartea)

ezi ib mb a

E MENDI ND

aia

ia ib a

Paran

KALAHARI BASAMORTUA

MADAGASKAR

MEND IKA

Koral itsasoa

BANATZAILE HA TE N DI A

30

Aconcagua 6.960 m

INDIAKO OZEANOA

AUSTRALIA
VICTORIA BASAMORTU HANDIA

30

Patagonia

AK
Esperantza Onaren lurmuturra

O Z E A N I A

Zeelanda Berria

Tasmania (uhartea)

Cook 3.764 m

ALT I T U D E A
(metrotan)

2.000 1.000 500

Hornos lurmuturra

60
SAKONUNEA

200 0

1.100 km

60

OZEANO A NTAR T IKOA A N T A R T I K A

120 90 60 30 0 30 60 90 120 150

150

180

Zubia Santillana