GNU/LINUX

GNU/LINUX

 Zer da Linux?  Sistema kontrolatzeko tresna

 Distribuzio ezberdinak
 Windows-ekiko ezberdintasunak
 Erabilera
 Bideo eta soinu aplikazioak
 OpenOffice
 Internet-eko aplikazioak
 Hardware kontrolatzailea
 Sarea
 Aktualizazio eta deskargak
 Berezia: Ubuntu euskeratu
 Knoppix
 GNU/LINUX

ZER DA LINUX?

GNU Linux da berezko izena. 
Pertsona askoren artean sorturikoa da. 
Edonork lagundu dezake linuxen garapenean.
 GNU/LINUX

DISTRIBUZIO DESBERDINAK


Debian (guztiz askea) 
Red Hat Enterprise

Ubuntu 
Knoppix

SuSE 
...

Mandriva
Guztiek GNU/LINUX base(garuna, muina) berdina dute, baina beraien
garapena, itxura, aplikazioak... desberdinak dira
 GNU/LINUX

Windows-ekiko ezberdintasunak

 Linux dohakoa da.

 Linux-en birus gutxiago daude.
 Eguneraketak segurtasuna hobetzeko.
 GNU/LINUX

ERABILERA

Oso  erraza  da.  Ingurune  grafikoa  duenez, 

Windows­en  antz  gehiago  du,  eta  horrela, 
jendeak  errezago  erabil  dezake,  Windows­en 
erabilerarekin ohituta baitago jendea.
 BIDEO & SOINU
APLIKAZIOAK ETA
BESTELAKOAK
 Audio CD erauzlea

 CD bateko kantuak erauzteko (extraer) balio du.

 Musika entzuteko ere erabil daiteke.
 Brasero Disk Burning

 

CD­ak grabatu eta kopiatzeko

DVD­ak, grabatu eta kopiatzeko

Datu proiektuak egiteko

Irudiak grabatzeko balio du

Nero programaren antzekoa da.
 Totem film erreproduzigailua


Filmak erreproduzitzeko erabiltzen den programa bat da.

 Windows Media Player programaren antzekoa da
 Rhythmbox musika erreproduzigailua VS Kaffeine

 Rhythmbox musika erreproduzigailua (Reproductor de

música Rhythmbox) → beste artxibo batzuk eskatzen ditu
beraz, synaptic-etik Kaffeine izeneko programa instalatu
 Soinu grabagailua


Gure ahotsa grabatzeko erabiltzen den programa. 
 Hiztegia

Gaztelania eta ingeleseko hitzen definizioak ematen ditu.

 Kalkulagailua

 Windows-eko kalkulagailuaren oso antzekoa da.

 Mota ezberdineko kalkulagailuak ekartzen ditu:
 Aurreratua
 Zientifikoa
 Finantza kontuak eramateko
 Jokoak

Joko ugari ekartzen ditu Ubuntuk defektuz, baina nahi izanez

gero, beste batzuk jaistea posible da Synaptic erabiliz.
Defektuz ekartzen dituenen artean daudenak:
 BlackJack
 Sudoku
 Tetravex
 Minak
 ...
LINUX

 OpenOffice
 Presentation Power point
 Spreadsheet Excel
 Word Processor Word
 Drawing Paint
 Internet
 Mozilla Firefox (Download Helper)
 aMSN
OpenOffice

 OpenOffice
 Erabat librea denez, lizentzia ez da ordaindu behar
eta internetetik legalki jaitsi dezakegu.
 Microsoftenak baino memoria gutxiago okupatzen
dute. (Zerbait sortzen duen aldiro konprimatzen duelako.)
 Bertsio desberdinak dituenez, LINUX nahiz
WINDOWSerako balio du.
OpenOffice

 OpenOffice Presentation
 Presentazioak egiteko balio duen aplikazioa.
 Microsoft-en Power Point bezalakoa da.
Presentation
OpenOffice

 OpenOffice Spreadsheet
 Kalkulu orriak egiteko balio duen aplikazioa.
 Microsoft-en Excel bezalakoa da.
Spreadsheet
OpenOffice

 OpenOffice Word Processator

 Testuak kudeatzeko balio duen aplikazioa.
 Microsoft-en Word bezalakoa da.
Word Processator
OpenOffice

 OpenOffice Drawing
 Windows-eko Paint-aren antzekoa da.
 Desberdintasunak:
 Gure irudiak 3D-ra pasatzen ditu. (3D rotation
object)
 Figurei kolore, testura eta efektu desberdinak
eman diezazkiekegu. Hauetariko bakoitza
pertsonalizatu daitekeelarik.
 ...
Drawing
Internet

 Mozilla Firefox
 Nabigatzailea da, Windows-aren Explorer antzekoa.

 Desberdintasunak:
 Aplikazioak gehitzeko aukera ematen digu,
adibidez, ”Download Helper”.
Internet

 Download Helper
 Software librea denez, aplikazio hau internetetik
legalki jaitsi daiteke.
 Behin jaitsita, bilaketa barraren ondoan ikono bat
agertuko zaigu. →
 Interneten ikus ditzakegun
bideoak jaisteko balio du.
Adibidez, youtube-ko bideoak...
Internet

 AMSN
 Windows-en Messenger-aren antzeko aplikazioa.
 Messenger-a erabiltzen duen jendearekin
komunikatzeko balio du.
 Desberdintasunak
 Aldi berean kontu desberdinetan konektatu
zaitezke.
 Hitzegin duzun pertsonaren argazkia gordetzen
du, eta baita WebCam bidezko sesioa ere.
 SISTEMA

KONTROL PANELA
SISTEMA KUDEATZAILEA
 ITXURA

 Hemen gure mahaigainaren

konfigurazio osoa alda
dezakegu.
 Mahaigainaren fondoa
aldatzeko, karpetaren itxura,
xaguaren punteroa etab...
aldatzeko aukera ematen digu.
 Windows-ek baino aukera
gehiago ematen ditu.
 Efektu bisualak ditu.
 PANTAILA BABESLEA

 3D motako irudi ugari

daude.
 Mahaigaina denbora
batean ezer ikutu gabe
dagoenean hasten da
martxan. Zuk
aukeratutako irudia
erakusten du.
 PANTAILAREN BEREIZMENA

Gure LINUXeko erresoluzioa

aldatu nahi dugu.
Baina.... nola egin?

Pantailaren Bereizmena aplikazioarekin

gure pantailaren erresoluzioa aldatuko
dugu eta horretaz gain, gure monitorearen
propietateak eta erresoluzio optimoenak
zehaztuko ditu sistemak.
 SOINUA

 Linuxek erreproduzitzen dituen

soinuak aldatu ditzazkegu.
 Adb: saioa hasterakoan edo
saioa amaitzaerakoan egingo
duen soinua aukeratu dezakegu
 HARDWARE KONTROLATZAILEAK

 Ubuntuk berak “driver”ak

instalatzeko aplikazio bat du.
 Normalean ez dira driver-ak behar
baina txartel grafikoarentzako ia
beti instalatu behar dira.
 SAREA

 Zentroko ordenagailu guztiak

elkarren hartean konektatuta
daude zerbitzari baten bidez.
 Zerbitzariaren funtzioa ordenagailu
guztiak antolatzea da . Sarearekin
fitxategiak elkartrukatu daitezke
ordenagailuen artean. Aukera
honetan sarearen propietateak
zehaztuko ditugu: Sare izena,
helbidea... etb
 AKTUALIZAZIO ETA DESKARGAK

 Synaptic
 Synaptic pakete
kudeatzaile bat
da.Linux
sistemarentzako
dauden programa
guztiak ditu.
 Synaptic
programarekin
programak bilatu,
eguneratu,
deskargatu, instalatu
edota desinstalatu
daitezke
 Berezia: UBUNTU EUSKERATU

 Linux sistema eragilea euskaraz ipini

dezakegu.
 Hortarako Hezkuntza aldatuko dugu
lehio honetan.
Knoppix
Kno pp ix debianen oinarritutako Linux-a da,
ezer instalatu gabe soilik dvd batetik abiarazita edozein
ordenagailutan erabil daitekeena.
Knoppix

● Dvd honekin erabiltzaile normal batek egin dezakeen edozein gauza

egin daiteke:

● interneten sartu

● programak erabili

● dokumentuak sortu

● dokumentu hauek pendrivean edo disko gogorrean gorde

● ...
Knoppix

Kn op pix 5. 1. 1 deskargatzeko azken bertsioa da ,

ftp://ftp.knoppix.nl/pub/os/Linux/distr/knoppix/knoppix-dvd/ tik deskarga
dezakezu.