Divertimentos matemticos 43 El primero de los divertimentos de este nmero es una narracin, original de la Prof Covadonga Rodrguez-Moldes Rey, Profesora

de Matemticas y Directora del I.E.S. de Mugardos (La Corua), que result premiada en un concurso de cuentos didcticos para alumnos y profesores en Galicia. Es un cuento literario-matemtico, y est escrito en gallego, idioma, como se sabe, muy prximo al portugus, uno de los idiomas oficiales de la REOIM, y que no hemos traducido. El segundo divertimento est formado por algunas vietas capturadas en Internet, por lo que resultara casi imposible averiguar la procedencia real.

LIBERANDO INCGNITAS Hoxe hai unha importante reunin. A Raia ten convocado ao comit de liberacin e hai moita expectacin. Dende que dirixe o pas, a Raa leva feitos moitos cambios, non sempre ben recibidos polos que antes tian o poder, que protestan: "Onde se viu un pas coma este!, xa non hai exrcito, hai comit de liberacin de incgnitas!". E ameazan: "Temos que volver ao de sempre, hai que derrocar a Raa, non podemos perder incgnitas e caer nas mans dos atrapadores de incgnitas". As incgnitas son elementos moi importantes do pas. Estn gardadas con vixilancia especial. Serven para resolver problemas. Nunca se sabe o que pode agochar unha incgnita, s cando o problema est resolto librase a incgnita descubrndose o seu valor. A incgnita mis famosa X, pero tamn hai Y, Z, a, b, c e outras raras que s se utilizan en certas ocasins. As de enrarecido est o ambiente. E anda non saben o motivo polo que a Raa ten convocado ao comit de liberacin! Silencio, fala a Raa: "Meus queridos amigos e amigas, membros do comit de liberacin: os atrapadores de incgnitas queren poernos a proba, esta a mensaxe que acabo de recibir:
Onte procedemos a atrapar unha incgnita, tmola retida seguindo o procedemento habitual. Calquera intento de rescate pode dar lugar a que a incgnita se precipite na cova das serpes e desapareza para sempre. Anunciamos que a nosa intencin a de atrapar tdalas incgnitas que podamos do voso pas para as estar en condicins de resolver por ns mesmos os problemas e ter o dominio. (Atrapadores de incgnitas)

Ante isto, queridos amigos e amigas, propovos actuar con sixilo e intelixencia. Tentaremos rescatar a incgnita atrapada. Trtase de X. O primeiro saber onde e como se atopa. Enviarei especialistas a analizar a situacin e ma de novo reunirmonos para peparar o rescate". Esa noite un comando de especialistas obtivo imaxes de X. Efectivamente, estaba sobre a cova das serpes, vixiada por sete guerreiros, dous ao seu carn e cinco enfronte. Todos en equilibrio sobre a cova das serpes.

Ao da seguinte a Raia rene ao comit de liberacin: A situacin delicada pero sinxela, a un lado hai cinco guerreiros e ao outro a x con dous guerreiros (5=x+2) . Necesitamos actuar con precisin e sincronizadamente nos dous lados. Basta con eliminar a dous guerreiros a cada lado, despois resctase X procedendo sa liberacin e traendo retidos aos tres guerreiros aos que equivale. O rescate ser esta noite. Chegada a noite o plan desenvolveuse coa precisin que peda a Raa: a incgnita foi devolta ao seu recinto e os tres guerreiros inimigos postos sa disposicin. Despois deste acontecemento a Raa chamou a sabios de todo o mundo. Foron varios das de reunins, discusins e estudos. Agora a Raa drirxese a tdolos habitantes do pas nunha convocatoria extraordinaria que se espera con moita espectacin. "Queridos amigos e amigas -comeza a falar a Raa- teo que comunicarvos unha importante decisin. froito de profundas reflexins de toda a comunidade de sabios e levar a cambios moi importantes que mellorarn as condicins de vida e a formacin de todos os habitantes do pas. A decisin que tomei que TODOS VOS CONVIRTADES EN LIBERADORES DE INCGNITAS. A tarefa non ser doada, necesario prepararse a fondo. Contratarei a sabios e estudosos que nos formarn na arte de liberar incgnitas. A medida que vaiamos aprendendo usaremos tcnicas e utensilios mis complicados. A prxima semana comenzar a formacin para tdolos os habitantes que o desexen, que espero sexa a maiora de todos vs". E as foi, o chamamento da Raa foi seguido por habitantes de todas as idades. Despois de varios das de preparativos comezou a formacin. Un mes despois a Raa visita as salas de aprendizaxe. Maxestade, esta a sala de 1 grao, aqu estn os principiantes que aprenden a liberar as incgnitas tratando de que quede soa a un lado da balanza mantendo o equilibrio. Pode ver como agora a un lado da balanza hai dous lils (elementos de liberacin) e ao outro est a x acompaada dun lil suxeito a un globo que tira del e da balanza para arriba (2=x-1). Observe como con coidado colocan un lil a cada lado da balanza e as a un lado quedan tres lils e ao outro queda soa a x pois os dous lils anulronse. A x est liberada e o seu valor 3.

Satisfeita a Raa prosegue o percorrido. Entran nunha sala ampla onde hai cadrados de varios tamaos, lils e globos polo chan. O ambiente moi serio. A incgnita X est atrapada elevada ao cadrado, hai ademais outras cinco X cada unha delas colgada dun globo que as empuxa para riba pero aferrnse ao bambn, ademais hai seis lils. Ao outro lado da balanza,

non hai nada!, non obstante o bambn est en equilibrio (x2-5x+6=0). Levan tempo tratando de liberar a X . Parece unha empresa complicada.

A Raa di que quere colaborar pois coece unha tcnica que leu nun libro. Despois de frentica actividade movendo globos, cadrados e lils, entre todos conseguen o obxectivo: a x queda liberada con das liberacins posibles! (x=2, x=3). Remata a visita da Raa na gran sala de sistemas. Al estn a liberar das incgnitas, x e y, atrapadas conxuntamente en dous lugares distintos. A Raa asiste emocionada liberacin das das incgnitas e mstrase interesada pola estratexia seguida:

< < < <

< < < <

< < < <

< < < <

< < < <

< < < <

< < < <

< < < <

< < < <

< < < <

< < < <

< < < <

< < < <

< < < <

< < < <

< < < <

< < < <

< < < <

< < < <

< < < <

< < < <

< < < <

< < < <

< < < <

< < < <

< < < <

< < < <

A Raa, moi satisfeita do visto, d por terminada a primeira xornada de visita s salas de aprendizaxe A semana prxima visitar outras: a sala das races nas que liberan incgnitas atrapadas en races cadradas, a sala exponencial cos famosos logaritmos, a sala de Ruffini Pensa que moi pronto o pas ser forte e sabio, estar preparado para liberar incgnitas e resolver problemas e ela poder negociar un acordo co pas vecio para compartir a formacin adquirida e anular os temibles atrapadores de incgnitas, todo a cambio de que se facilite ao seu pas a ansiada va de acceso ao mar. Esa noite, nas sas dependencias, a Raa ten nas mans o libro Lilavati, que escribiu o mestre hind Bhaskara, hai varios sculos, e le: A quinta parte dun enxame de abellas pousa sobre unha flor de kadamba, a terceira parte sobre unha flor de silindra. O triplo da diferenza entre estes dous nmeros voa sobre unha flor de krutxa e unha abella, voa indecisa dunha flor de Pandanus a un xazmn. A Raa pecha os ollos pensando como liberar o nmero de abellas do enxame.

En Ares no mes de abril do 2011 Covadonga Rodrguez-Moldes Rey

Algunas vietas capturadas en Internet Presentamos a continuacin algunas vietas capturadas en Internet o recibidas por correo electrnico. La procedencia de cada una es, como puede suponerse, muy difcil de determinar.

Esta es la verdadera raz cuadrada.

Las primeras crticas al teorema.

El recibimiento a Steve Jobbs en el Ms All

La sutil diferencia entre Filosofa y Matemticas.