Fallas: hels festijn de trots van Valencia?

donderdag 24 maart 2011

knalvuurwerk tiidens Fallas
Suzanne Vollenbronck
Het is een gewone doordeweekse dag. De stad ligt er rustig bii. Het regent. Wat een contrast met vorige week
toen de zon volop scheen en de spectaculaire heksenketel die Fallas heet in volle gang was. Vandaag liikt het
alsoI er de aIgelopen week geen walm van geIrituurde churros (deegstengels) en buñuelos (beignets). kruit.
rook. bier en zweet in de lucht hing. AlsoI het continue en oorverdovende geknal van de petardos. het geweld
van de mascletas en de muzikaal meestal weinig maar decibelgewiis zoveel te meer voorstellende verbenas. de
nachteliike openluchtIuiven. nooit de stad en ieders trommelvliezen geteisterd hebben. AlsoI al dat volk dat
massaal in de metro's en op de pleinen tegen elkaar gedrukt stond. in rook is opgelost. Nu de Iallas verbrand
ziin en de mensen terugkeren naar de dageliikse gang van zaken. ziin er nauweliiks meer zichtbare bewiizen te
vinden van de oorlogszone die Valencia de aIgelopen week was.
Nu kan men eindeliik de stem horen van de zovele Valencianen die op z'n zachtst gezegd niet zo blii ziin met de
Fallas. Valencia ontvangt tiidens Fallas ongeveer 1 milioen bezoekers per dag. Doordat de hoogdag van de
Ieesten. San Jose. dit iaar op een zaterdag viel. zakten er extra veel Spaanse toeristen naar Valencia aI. Ook
de hogesnelheidstrein die sinds eind december Madrid en Valencia verbindt in een rit van slechts anderhalI uur
maakte het makkeliiker om de Fallas-sIeer op te komen snuiven. Door de toeloop van zoveel volk verandert
de stad in een grote vuilnishoop. hoe hard de 1200 personeelsleden van de gemeenteliike reinigingsdiensten
ook hun best doen om de boel enigszins neties te houden. Dit iaar werd er 7400 ton vuilnis opgehaald plus nog
eens 2500 ton as en resten na de verbranding van de Fallas-monumenten.
De stad bliiIt ook niet gespaard van vandalisme. Hoewel het totale kostenplaatie nog niet bekend is. lieten
verschillende stadsdiensten wel al weten dat er ook dit iaar weer een hoge priis betaald moet worden voor de
Fallas. Dit iaar werden 1157 vuilnisbakken (kostpriis 40 euro per stuk) en 108 grote vuilcontainers (kostpriis
1200 euro per stuk) door vuurwerk opgeblazen. Het openbare Iietsensysteem Valenbisi meldt 9 'verdwenen¨
en tientallen vernielde Iietsen. Een van de rustigste en meest aangename plekies van Valencia is normaal
28-3-20íí De SLandaard Online - Fallas. hels íesLijn.
sLandaard.be/ArLikel/PrinLArLikel.aspx¹ar. í/3
gesproken het 10 kilometer lange park dat dwars door de stad in de oude bedding van de rivier Turia is
aangelegd. Delen van deze Ileurige. groene long veranderen in de viiI dagen die Fallas duren echter in een
gratis hotel dat door iongeren 'getrasht¨ wordt. Ze houden er 'botellon¨. steken er vuurwerk aI en komen na
een lange Ieestnacht tussen glasscherven. resten alcohol en urine hun roes uitslapen in de ooit neties aangelegde
bloemperkies en het gemaaide gazon.
Bezette stad
Vele burgers klagen ook over het Ieit dat meer dan 400 straten in de stad volledig oI gedeelteliik aIgesloten
worden tiidens de Fallas en de buurtbewoners dus hun auto nergens kwiit kunnen. Er wordt tiidens Fallas niet
gecontroleerd op Ioutparkeren. want dat zou onbegonnen werk ziin. Auto's staan overal dubbel en driedubbel
geparkeerd in de straten die nog toegankeliik ziin. auto's worden op de stoep neergezet en buurtbewoners
riiden met de auto over de stoep om toch nog hun garage in te kunnen. Bezorgde burgers stellen zich vragen
over de veiligheid in een door Ieestvierders bezette stad: wat als iemand een ziekenwagen nodig heeIt en elke
minuut telt? Dit iaar verzorgden de vriiwilligers van het Rode Kruis 849 personen. Iets meer dan de helIt
daarvan viel Ilauw door de drukte. De anderen hadden voornameliik verzorging nodig omdat ze iets in hun oog
kregen tiidens de mascletas. brandwonden opliepen door vuurwerk oI verwondingen van andere aard hadden.
De meeste klachten gaan echter over het lawaai en het gebrek aan nachtrust. Valencia staat sowieso al bekend
als een van de lawaaierigste steden van Spanie dat na Japan- als het lawaaierigste land ter wereld wordt
beschouwd (bron: www.hear-it.org). Tiidens Fallas is het lawaai alomtegenwoordig. Het is geen seconde stil.
De overlast wordt niet niet alleen veroorzaakt door de vele mascletas die gemakkeliik 120 decibels halen oI
door het halI uur durende vuurwerk dat pas om halI 2 `s nachts begint. maar zelIs door sprookiesachtige
Iestiviteiten zoals de Ofrenda. Op 17 en 18 maart wandelen 103.000 falleros en falleras met hun prachtige
17e eeuwse iurken en kostuums door de straten om een bosie aniers te gaan steken in een gigantische
bloemenmantel voor de Maagd Maria. Deze parade duurt van 4 uur `s middags tot 2 uur `s nachts en wordt
uiteraard non-stop door muziek begeleid. Het snerpende geluid van de dolcaina en het getrommel van de
tabalet (respectieveliik een typisch blaas- en slaginstrument uit de streek) is leuk en Ieesteliik in het begin. maar
uren en uren aan een stuk beginnen ze vooral erg op de zenuwen te werken.
Continue geknal
Het grootste piinpunt bii Fallas ziin de 230 Ieesttenten die de Fallas-commissies in iedere wiik van de stad
hebben opgesteld. Bii de Ieesttenten hoor ie overdag het continue geknal van vuurwerk en `s nachts nog steeds
het continue geknal van vuurwerk en het gedreun van de verbena. straatIuiI. De Ieesttenten hebben van de
gemeente toestemming om tot 4 uur `s nachts door te Iuiven. Ieder iaar worden de de Iuiven proIessioneler en
de muziekinstallaties groter en krachtiger. want uiteraard valt ook Fallas ten prooi aan de commercie. Het gaat
niet alleen meer om het gezamenliik vieren van een oude traditie. maar steeds meer over zo veel mogeliik geld
in het laatie kriigen in viiI dagen tiid. Hoe meer bezoekers. hoe meer de kassa rinkelt. Ongeveer drie uur na het
einde van de straatIeesten is het dan alweer tiid voor de dageliikse desperta. een wekdienst in rasechte Fallas-
stiil: in iedere wiik trekt een band door de straten gevolgd door Fallas-vierders die hoe kan het ook anders-
luid knalvuurwerk aIsteken. Als het ie al gelukt was om in slaap te vallen. word ie nu gegarandeerd weer
wakker!
De gemeente doet sinds een paar iaar in een campagne een oproep aan Fallas-vierders en Fallas-critici om
respect voor elkaar te hebben tiidens de Iestiviteiten. maar het liikt er sterk op dat de alsmaar groter wordende
Fallas-Ieesten ook de wig tussen voor- en tegenstanders steeds groter maakt. Het debat tussen de twee
28-3-20íí De SLandaard Online - Fallas. hels íesLijn.
sLandaard.be/ArLikel/PrinLArLikel.aspx¹ar. 2/3
partiien wordt ieder iaar Ieller: waar ligt de balans tussen traditie en vermaak aan de ene kant en het recht op
(nacht)rust en veiligheid aan de andere kant?
SuzanneVollenbronck
28-3-20íí De SLandaard Online - Fallas. hels íesLijn.
sLandaard.be/ArLikel/PrinLArLikel.aspx¹ar. 3/3