Xermolo 2009

Xuo 2009
Colexio La Inmaculada - Ponteareas
A nosa vida na Escola
Actividades escolares encamiadas a fomentar o respecto e o coidado do noso entorno; reciclamos, plantamos leitugas e castieiros, visitamos as nosas praias, o zoolxico, ... Os nenos aprenden a importancia de aceptar aos demais e convivir en armona.
Magosto, Entroido e Letras Galegas, son festas importantes neste cole. Pasade e celebralo connosco.
Tradicins da nosa terra
Xuntos contra o cambio climtico
Os valores que importan
Felicidades para Ecos da Picaraa finalista autonmico , Aleix lvarez e Ana Tboas
Premios ao traballo ben feito
R E V I S TA
I N FA N T I L
X U V E N I L
PA R A
U N
M U N D O
M E L L O R
Sumario
3. Editorial 4. Presentacin 6. Radio Secretara As nosas tradicins son importantes 8. O magosto 10.Entroido 14.Letras Galegas 17.Mel e requeixn Proxecto Voz Natura: La Inmaculada fronte ao cambio climtico 18.Celebramos o Da Mundial da Auga 19.In English: enviroment 20.Instalamos o rego por goteo 21.Limpamos o Ro Tea 22.A nosa horta ecolxica 24.Os pequenos reciclamos 25.Facemos proxectos elctricos 25.Xogamos aprendendo 26.Enerxas renovables versus cambio climtico 28.Trasplantamos castieiros 28.Facemos casias de pxaros 29.Coecemos animalios 30.Plantamos rbores 31.As nosas costas 36.Somos artesns 37.Auga fra, auga quente Traballando a convivencia 38.Pastoral 40.Sentimos a msica 42.Nadal 45.Na pel dos presos de San Simn 46.Da da Paz Outras actividades 48.Educacin Vial 49.Laboratorio 49.Deporte escolar 50.Somos artistas 52.Escoitamos contos... 53.E escribmolos 55.Da do libro 58.E gaamos concursos !
A nosa vida na Escola

Redaccin: alumnos e profesores do colexio La Inmaculada de Ponteareas Composicin a montaxe: M. X. Rodrguez lvarez. Tiraxe: 400 exemplares
A nosa vida na escola. Curso 2008-2009
Estimados amigos: Un ano mis quero agradecervos a confianza depositada no noso proxecto educativo e na complexa tarefa de educar-ensinar aos vosos fillos. Como mostra do traballo realizado editamos este ano o n 10 da revista escolar Xrmolo. Este traballo o resumo de algunhas das actividades que facemos dentro e fra do recinto escolar. Quero dende aqu, felicitar aos alumnos/as e aos profesores/as polo traballo realizado, e animalos a seguir esforzndose para acadar os mellores resultados tanto na vida escolar como na formacin como persoas cuns valores que lles permitan construr un futuro baseado na responsabilidade, no respecto e no esforzo. Neste captulo de felicitacins teo que facer mencin especial aos alumno/as que participaron en concursos organizados por institucins ou organizacins alleas ao
Debuxo de Sandra Morales. 3 ESO
Editorial
colexio, en especial a todos os que acadaron algn premio: Qu es un rey para ti? : Ana Taboas 6 de Primaria, finalista autonmica. Concurso de debuxo Caixanova : Aleix lvarez greda de 5 de E.P.. El Pas de los Estudiantes: Xornal Dixital Ecos da Picaraa de 3 E.S.O Finalistas autonmicos. Quero agradecer aos diferentes patrocinadores que fan posible que esta revista poida chegar aos vosos fogares como testemua do traballo dos vosos fillos. Grazas. Un ano mais quero transmitirvos unha mensaxe de nimo e de esperanza, vivimos nunca sociedade moi complexa que nos esixe o mellor de cada un de ns, pero estou convencida de que con traballo e esforzo poderemos acadar os nosos soos. Os vosos fillos son como pequenas caixas de sorpresas que cando se destapan atopamos nelas moitos valores e sentimentos dos que nos sentimos orgullosos, o noso deber, tanto de pais como de profesores, saber sacar o mellor deles. Un sado Rosa Garca
Ola amiguios!
En nome de todos os alumnos e
alumnas e co cario do profesodeste curso que xa remata. chas e sair de excursin.
rado de La Inmaculada, quereAinda que somos recn chega-
mos presentarvos o noso traballo das gstanos moito facer as fiEsperamos que o pasedes tan ben coma ns compartindo a nosa experiencia.
Para que todo o mundo nos escoite!
A Voz de Radio
Secretara
nha radio no colexio?...pois si, durante este curso, puxemos en marcha unha radio no cole que recibiu o nome de RADIO SECRETARA. Foi unha idea proposta polo Equipo de Normalizacin Lingstica que ten como obxectivo fundamental o emprego e difusin do galego.
A experiencia consistiu en que os venres de cada semana dous cursos preparaban un breve programa de radio que se emita s doce da ma a travs do equipo de megafona que est na secretara do colexio, de a o seu nome.
Os temas dos que os alumnos falaron longo do curso, facndose especial fincap na ecoloxa e coidado do medioambiente. Tamn houbo emisins relacionadas coas conmemoracins como o magosto, nadal, Da da Paz, Da do libro, Letras Galegas, etc. Como mostra dunha destas emisins, reproducimos a intervencin de 4 de Primaria no programa especial de despedida de Radio Secretara do venres 5 de xuo:
7
descubrir forzas nos tropezos, atopar amor e bondade nos das mis negros. Grazas por darnos o valor para empregar as nosas mentes tan ben e rectamente como saibamos. Grazas por ensinarnos a defender o que creamos xuntos, anda que tremamos por dentro. Por todo isto e moito mis GRAZAS, GRAZAS!! FELIZ VERN A TODOS !!
Ola, bos das, somos os de 4 de Primaria, bueno, case os de 5...xenial, que maiores somos xa... Ns, como despedida de curso queremos agradecer aos nosos mestres/as e a tdolos que traballan no noso colexio a sa paciencia, dedicacin e interese para que cada da soubsemos mis cousas, nos preparsemos para o noso futuro e foramos persoas de ben. A vai o noso agradecemento: Grazas por ensinarnos a disfrutar de aventuras na nosa mente; buscar, descubrir e vivir continuas sorpresas. Grazas por mostrarnos que podemos aprender dos fracasos,
CARTA AO DIRECTOR :
Todo o mundo, algunha vez, tirou un papel chan ou mesturou o plstico co vidro; pero isto xa non se trata dalgunha vez senn que xa se tomou como coti. Eu escribo isto para que tdalas persoas se mentalicen de que este mundo xa est demasiado contaminado e perxudicado como para que ns, as persoas do sculo XXI, pechemos os ollos realidade e non vexamos todo o que est noso carn: mareas negras, ros e mares contaminados, lixo por todas as partes... Se cada un de ns poemos o noso gran de area, conseguiremos ter un mundo limpo, onde se poida respirar aire puro, onde se prescindan dos autombiles, onde poidamos vivir felices. Un tema moi chamativo a da rpida extincin dalgns seres vivos. Dise que s existe un 2% dos seres vivos que habitaron nos principios do mundo. Esta rpida extincin , principalmente, debido aos seres humanos. Espero que esta carta vos abra os ollos e vos leve a facer entre todos un mundo mellor.
Mara Prez Gonzlez, 2 E.S.O.
COIDEMOS O MEDIOAMBIENTE
s nosas tradicins son importantes
A castaa rica en vitaminas, potasio, ferro, manganeso, cobre, yodo, fsforo e calcio. Pose mis vitamina C que a maiora das froitas e verduras. boa,entre outras cousas, para a circulacin, depresins, desgaste fsico e a memoria; pois comer unha castaa cocida antes dun exame axuda a lembrar o que estudiaches. A codia e as follas do castieiro tamn teen propiedades beneficiosas para a sade. Preparadas de diferentes maneiras curan diarreas, baixan a inflamacin da boca ou da gorxa e calman a tos entre outras cousas.
Simn de 4 de E.P.
O Magosto
Ola, son Aitor de 4 de Primaria e vos vou contar a orixe do Magosto. O Magosto unha tradicin que vn dos celtas. O 1 de Novembro os celtas acougaban os poderes doutro mundo e propiciaban as abundancias das colleitas. Cada castaa que se coma era unha alma que se liberaba do purgatorio. O que non a festa corra o risco de perder o xucio. Dicen que despois das festas, as almas veen e quedarse coas brasas que quedan nas fogueiras.
No da do Magosto, todos chegamos a casa con pouca fame, e que as castaas estn moi boas...
9
Magosto de Noa de 5 anos
Este pur sustite tpico pur de patatas para compaar carne Ingredientes: castaas, leite, manteiga, sal e unha pizca de azucre. Preparacin: pelar as castaas e poelas a cocer con leite ata que estean blandias. Escorrelas e pasalas polo pasapurs. Engadir unha cullerada de manteiga, sal e unha pizca de azucre. Se queres mis receteitas pasa por terceiro de primaria e, non te esquezas,
Pur de castaas
Toma Castaa!
Receita dos alumnos de 4 de E.P.
10
Infantil: Se todos os extraterrestres son tan riquios, deixmonos invadir!
4 de E.P. e a bola de cristal. Detrs dos nenos, a bruxa Lola e Arams Fuster.
Mil estrelas de cores no ceo de La Inmaculada
1 de ESO: A cantina de Star Treck. Ai Josefa se che entra unha pestaa nun ollo! A nosa vida na escola. Curso 2008-2009
11
O Entroido
A Astronoma Fantstica foi o tema elexido polo claustro de profesores para o desfile deste ano. Con este tema pretendamos conmemorar que este ano estaba adicado astronoma, pero debido a que un tema moi amplo fixemos unha mestura entre disfraces relacionados coa astronoma e outros relacionados co espazo e coa fantasa. Que ricos estaban os nosos nen@s de Infantil! Este ano an disfrazados de extraterrestres con cores prateadas, vermellas , verdes e azuis. Os seus traxes lucan como ningn, debido a que faca un da moi soleado e os raios do sol reflectanse neles. Ao longo do desfile, polas ras do pobo, toda a xente quedaba abraiada ollando para os mis pequenos.
Os profesores non podan quedar atrs.Como gozaron co seu alumnado! Os pequenos de Infantil e Primaria non podan crer que as sas mestras viesen ao colexio disfrazadas. Os maiores do colexio como ran cos disfraces dos seus profes! pero non pasa nada, o que ten esta festa, que todos nos podemos rir sen que a ningun lle pareza mal.
Que fantsticos traxes levaban os alumnos de 1 de Educacin Primaria que este ano an de robots empregando na sa creacin materiais reciclables. A elaboracin realizouse entre os nenos e os pais nas sas casas Hai que ver como traballaron todos!... E tamn os nen@s de 2 de Educacin Primaria que an de soles e estrelas, eles si que son ns soles! Para lernos o futuro estaban os magos e pitonisas de 4 de Primaria. A que mis sabe disto Chus, a secretaria, que paseou coa mesa camilla e a bola de cristal polas ras do pobo Qu mis se pode pedir?
Despois de pasar a ma desfilando polas ras do noso pobo, para rematar participamos nun concurso de disfraces con premios includos! Deste xeito rematou a celebracin deste festa que a todos nos gusta moito
Ata o prximo ano!
Os alumnos de 5 xunto coa sa titora an disfrazados de bruxas e en verdade o parecan, que medo daban!. A profe Luz este ano deu a campanada co seu disfraz de defensora do espazo axudada polos seus alumnos, impresionante.
Na ESO tivemos moita variedade: astrnomos, estrelas, astronautas, signos do zodaco e, o que os rapaces fixeron chamar, a cantina de Star Treck, onde se poda ver todo tipo de disfraces relacinados co espazo e a fantasa. Os nosos alumnos de 4 que an disfrazados de deuses gregos Estaban increbles!
Os mis ecolxicos: Os de 2 de Primaria. A nosa vida na escola. Curso 2008-2009
12
Chamando a Terra! Chamando a Terra!. Nada que estes astronautas, quedaron atrapados nun planeta lonxano. Deba estar cerca do Sol porque pasaron unha calor!.
Menos mal que a capitana da nave trouxos de volta a casa
Os profes teen que dar exemplo e axudar a que unha tradicin tan galega coma o Entroido non se perda. A de Ourense, como non, das mellores. Non via de cigarrn pero con ese pelazo e esas gafas siderais, gaou o 1 premio. Noraboa Luz!
Os astrnomos de 1 de ESO non pararon de descubrir estrelas. A nosa vida na escola. Curso 2008-2009
13
Deusas romanas cos seus planetas escoltadas por aguerridos soldados de 4 de ESO
Estranas criaturas verdes de dedos infinitos andiveron polo patio. Con esas antenas-ollo non perdan detalle. Os astronautas non lle temen porque saben que son marcianitas/os con moita marcha.
Eu non creo nas bruxas, pero habelas, hainas e senn mirade para os alumnos de 5. A da esquerda ten a escoba amaestrada: voar non voa, pero barre de maravilla!. A nosa vida na escola. Curso 2008-2009
14
hegou o gran da da nosa culturaA celebracin das Letras Galegas unha das mis queridas no colexio porque un da de festa pero tamn de traballo xa que, longo de toda a semana, os alumnos fixeron actividades adaptadas a cada idade sobre Ramn Pieiro, o autor homenaxeado este ano, e a cultura galega. Os actos da Semana das Letras Galegas comezaron o mrcores da 13 cun concerto didctico feito polos alumnos de Msica de 4 da ESO cunha presentacin de tdolos instrumentos de vento e percusin que empregan nas clases. No seu repertorio combinaron msica en galego, como a Saia da Carolina ou Amorios colln, con outras composicins como Submarino Amarillo, Rei Len ou a banda sonora de Titnic. Foi unha experiencia moi interesante, coa que, dende os mis pequenos de tres anos, ata os maiores disfrutamos coa msica e o bo facer destes alumnos de 4. O da 15 de maio foi unha ma chea de actividades relacionadas coa nosa cultura. O primeiro acto foi unha emisin especial de Radio Secretara na que cada curso fixo a sa aportacin con lendas, refrns, poesas ou cancins en galego, claro est. A continuacin baixamos patio para poder degustar os postres que os alumnos e profes trouxeron .
Letras Galega s
C
15
Cada clase, baixo a direccin de alumnos de 4 de ESO, participou en varios xogos populares. Os mis pequenos, por exemplo, xogaron a Vou de roda en roda. Outros cursos pasrono en grande co Pauelo ou o Arrincanabos, carreiras de sacos, brils, etc. Daba gusto ver a todos os rapaces do colexio divertndose e recuperando o hbito de xogar, que parece bastante perdido entre os nenos de hoxe en da.
Xogos Populares
A min gustarame que en Galicia se falase mis o galego porque, co casteln, a nosa lingua nativa est desaparecendo. Temos unha lingua moi bonita e se todos a falsemos sera estupendo porque a nosa fala pero para moitos como un regalo desprezado. Se ns vivimos en Galicia, por que non falamos o galego? Sei que moitos non o falan por vergoa pero deberiamos perder ese medo porque se seguimos as o galego desaparecer. Logo dar igual se somos galegos porque a nosa lingua ser historia. Eu non a quero perder, e ti?
Cristina Gonzlez , 1 ESO
Eu penso que se debe dar o paso de falar galego porque o podes entender mellor e podes chegar a falalo perfectamente. Eu exprsome lego coa mia familia, cos amigos da mia familia e nas clases de galego. O galego gstame moito, non s porque sexa a mia lingua senn porque me divirto moito con ela. O galego o idioma de Galicia e moitos dos nosos pais educronos na nosa lingua como o meu caso. Anda que viva nunha vila onde a maiora da xente falan casteln a mia familia sempre me falou en galego e eu estoulles moi agradecida por telo feito.
Laura Domnguez, 1 ESO
Por que falar galego?
16
est e estaba moi pouco desenvolvido na cultura galega e el, sen dbida, un referente nesta materia, sobre todo nos estudos da saudade: sentimento caracterstico de galegos e portugueses que se pode relacionar coa morria pero que ten connotacins moito mis profundas. Ramn Pieiro naceu o 31 de maio de 1915 en Lncara ( Lugo). Na escola foi moi bo estudante pero al descubriu que o galego non era unha lingua valorada. En 1931 vai estudar a Lugo, onde entra en contacto co galeguismo ( que a defensa da cultura e lingua galegas.Al entra a formar parte do Parido Galeguista. Este partido logra a aprobacin do Estatuto de Autonoma no ano 1936. Entre 1936 e 1939 Ramn Pieiro obrigado a loitar na Guerra Civil contra os republicanos (anda que el era defensor da Repblica) Despois da guerra, Ramn Pieiro vai a Madrid a estudar a carreira de filosofa. Al segue facendo todo o posible para defender a cultura galega. En 1950 colaborou coa fundacin da Editorial Galaxia, que permitir que se volvan publicar libros en galego. Entre 1966 e 1970 foi convidado por unha universidade dos Estados Unidos ( Middelbory College de Vermut) a dar cursos sobre a cultura espaola. En 1967 ingresou na Real Academia Galega. En 1975, coa chegada da democracia, implicouse na actividade poltica e foi elexido deputado por Lugo. Nos ltimos anos de sa vida traballou duramente pola Lei de Normalizacin Lingstica, aprobada en 1983 (esta lei permite que o galego sexa empregado en calquera mbito). En 1983 foi elexido Presidente do Consello da cultura galega, cargo que ocupar ata 1990. O 27 de agosto de 1990n morre en Santiago de Compostela. Foi un gran impulsor da filosofa e o ensaio en galego, escribindo importantes obras sobre a saudade.
oitos vos faredes esta pregunta porque non un personaxe moi coecido, porn, o seu labor foi moi importante para o impulso e recoecemento do galego no S. XX. Tamn cmpre destacar a sa faceta como filsofo xa que este campo
Ramn Pieiro
Obras: A filosofa e o home Para unha filosofa da saudade Saudade e sociedade, dimensins do home
Debuxo feito por Mateo Glez. de 1 ESO
Exposicin:
As cousas dos nosos avs
Para acercar o pasado da nosa terra s alumnos e que estes sexan conscientes de como vida cambiou en pouco tempo, fixemos unha exposicin con obxectos antigos aportados polas familias. Temos que agradecer a colaboracin dos pais e outros familiares porque sen eles non houbera sido posible realizar esta actividade. A exposicin resultou moi vistosa e a travs dela puidemos retroceder a tempos pasados e ver como se faca antes para planchar a roupa, como eran as antigas cmaras de fotos, que aparellos se empregaban para iluminar cando non haba luz, como eran as chaves antes ou como se quentaban as camas cando non haba calefaccins. Tamn puidemos ver que calzaba a xente ou con que aparellos se traballaba a terra o se faca o vio...en fin, unha maneira de que os mis novos visen por primeira vez na sa vida obxectos que, de seguro, non saban que existan. A nosa vida na escola. Curso 2008-2009
s TROTAMUNDOS de 3 e 4 de ESO pasamos unha xornada facendo de apicultores.Aprendemos un pouco mis do mundo das abellas e comemos mel e requeixn. Uhmmm! Que rico! Manipulamos as partes mis importantes da colmea e tratamos s abellas con moito respecto, non fora que picaran!
Mel e requeixn
17
18
O noso Proxecto Voz Natura: A Inmaculada contra o cambio climtico
22 de marzo de 1993, a Asemblea Xeral das Nacins Unidas (ONU) adoptou a resolucin pola que cada ano, nesta data, se celebrara o Da Mundial da Auga. Para iso instouse aos diferentes Estados a que durante ese da levasen a cabo distintas ac-
Da mundial da auga
cins para dar a coecer a necesidade de conservar e desenvolver os recursos hdricos do planeta. Coa celebracin deste da na escola pretendo que os alumnos adquiran conciencia e coecementos; conciencia de que o cantidade de auga doce no mundo limitada, e coecementos sobre como aforrar no seu consumo. A auga esencial para a vida e mentres en moitos pases se desbalde, noutros non existe a cantidade mnima necesaria para cubrir os usos bsicos das persoas ou estas enferman pola mala calidade da mesma. Por iso, /a xestin do auga cada vez ten maior importancia a escala mundial. labor de todos conservar este valioso recurso. Por todo isto os TROTAMUNDOS de 3 e 4 de Primaria celebramos este da segundo o seguinte: AUGA POTABLE PARA TODOS 1. Debuxar nun folio carteis nos que se mostren ideas para aforrar auga.
In English :enviroment
19
DEPARTAMENTO DE INGLES deseou estas actividades para o cumplimento do obxectivo formulado para o curso 2008-09, segundo o cal, xunto co proxecto VOZ NATURA, se pretende fomentar en todolos alumnos deste centro unha maior preocupacin polo medio ambiente, e consensuar actitudes e accins persoais, que contribuan a mellora os problemas presentes, e fomentar boas actitudes para o futuro. Os alumnos aprendern a comprender informacin oral e escrita sobre agricultura, medio ambiente, biosfera e ecosistemas, enerxias renovables, reciclaxe e O Protocolo de Kyoto. 2 CICLO DE PRIMARIA -Elaboracin dun libro en forma de faba, explicando o proceso de cultivo dunha planta de faba. Fotiocopias das pxinas do libro, para cada alumno, que ter que colorear, completar coa explicacin do brote e crecemento da planta, e recortar en forma de faba, antes de grapalo. Os libros sern pasados a alumnos doutros niveis para que os lean. Cultivo da planta en cacharros de cristal na aula. -Deseo e elaboracin de carteis, en parellas, para distribuir pola aula de ingls, que den informacin sobre as prcticas beneficiosas para o medio ambiente. Posterior eleccin do mellor lugar para a sa ubicacin. -Elaboracin dun libro con actividades que traballen vocabulario, con debuxos referentes a questins medioambientais. Despois de completar e colorear as fotocopias coas actividades, cada alumno gra-
par as follas xuntas, para formar o seu libro e expoer O Da do Mediambiente. -Xogo de mesa. En grupos de 4 alumnos, en cada grupo, cun taboleiro e un dado, xogarn 3 e o cuarto actur de rbitro. Lanzando alternativamente o dado, avanzarn ou retrocedern polo taboleiro, dende a casilla de salida, segundo as sas despostas sexan correctas ou non. O taboleiro contn 20 preguntas sobre prcticas beneficiosas para o Medio Ambiente. O primeiro en alcanzar a meta, ser o gaador e actur como rbitro na seguinte ronda. 3 CICLO DE PRIMARIA -Confeccin de 2 murais para colocar permanentemente na aula de Ingls. Un mural representar o planeta con cara triste e outro con cara sonrinte. Neles cada alumno incluir unha mensaxe ou un debuxo, segundo sexan accins que axudan ou perxudican o planeta. -Presentacins de cancins que contean mensaxes en defensa do Medio Ambiente, adapatadas a msica de cancins populares, coecidas por eles, da lingua inglesa. Os alumnos aprendern e cantarn na celebracin do Dia do Medioambiente. EDUCACIN SECUNDARIA OBLIGATORIA -Lectura comprensiva dun texto, en lingua inglesa, sobre a biosfera. Comprobacin da comprensin con preguntas orais e escritas. -Responder un cuestionario con preguntas referidas a distintos aspectos relacionados co medio ambiente. Autocorreccin do mesmo e puntuacin individual obtida. -Lectura comprensiva de textos sobre enerxias renovables e non-renovables vistos en Internet. Posterior comprobacin do seus coecementos neste apartado. -Texto sobre o Protocolo de Kyoto, para a posterior reflexin sobre a conveniencia de adoptar as medidas al descritas. -Presentacin conxunta de accins que contriban ao coidado do medio ambiente. Reflexin para descubrir se fan todo o posible para axudar a esta causa, e que hbitos deberan modificar ou adoptar, para cosiderarse autnticos seguidores deste movemento.
EDITORIAL OXFORD UNIVERSITY PRESS

20
Instalamos o rego por goteo
curso pasado os alumnos de tecnoloxa de 4 de ESO construron un invernadoiro para poer as plantas antes de pasalas horta. Este ano tocbanos a ns recoller o relevo. Prepamos un sistema de rego por goteo paraa nosa horta ecolxica e as aforrar a maior cantidade posible destre ben tan preciado ao mesmo tempo que se garantizara o aporte de auga s plantas. Despois da teora nas aulas, chegou a prctica. Velaiqu o resultado.
21
de esquerda a dereita: Carla, Miriam, Jos Manuel, Juan, Jacobo, Santi, Rubn, Andrea e David de 2, 3 e 4 de ESO
arios alumnos do Colexio "La Inmaculada" de Ponteareas deixmonos convencer pola profe Susi e achegmonos ata as marxes do Ro Tea para axudar a limpalo. Foi na xornada organizada polo grupo ecoloxista ADENCO dentro do programa "Proxecto Ros" de ADEGA. Sabedores da importancia da nosa colaboracin, implicmonos moito e traballamos arreo. Antes de comezar a limpeza os organizadores explicronnos o protocolo de actuacin: antes da limpeza, durante e ao rematar. Tamn nos falaron da importancia de preservar os ecosistemas en bo estado de sade para que as especies que habitan nel sigan vivindo sen perigo. O ro Tea ten moitas especies autctonas que descoecen a maiora dos pontearens coma a lamprea, a boga, o salmn, troita comn, etc. Tamn hai anfibios e rbores de ribeira as coma numerosos invertebrados. Entre os obxectos que retiramos das augas e das mrxes do ro estaban numerosas rodas, sinais de trfico, roupa vella, plsticos, botellas, restos de mobles, etc. Os alumnos que colaboramos nesta limpeza pedmoslle xente que coide o ro Tea e o seu entorno. A nosa vida na escola. Curso 2008-2009
Limpamos o Ro Tea
22
A nosa horta ecolxica!
or se algun o dubidaba, os pequerrechos do colexio comen moitas verduras. Pero non pensedes que lles gusta calquera. O que eles toman de primeira calidade, como estas leitugas e tomates que eles mesmos plantan na horta. Dentro duns das levarannas para a casa e as comern. A horta escolar un dos proxectos
comezados o curso pasado e que queremos seguir fomentando. Despois de que nas aulas se explique a importancia dunha alimentacin equilibrada, os nenos aprenden a cultivar hortalizas sinllelas coma pementos, cebolas, tomates ou leituga. A experiencia de plantalas gstalles moito.
23
Os defensores do cultivo de plantas e a cra de animais tranxnicos argumentan que a produtividade vai aumentar, xa que se poden introducir xenes que impiden o ataque de pragas ou lles confiren unha maior resistencia seca ou ao fro. Os seus detractores salientan os ricos para a sade (pola posible aparicin de novas enfermidades ou desenvolvemento de alerxias)e para o medio (posto que os organismos tranxnicos poden invadir lugares habitados por outros seres vivos e provocar a sa extincin). A empresa mundial Manstato ten o 80% do mercado das plantas tranxnicas, seguida por Aventis co 7%. Estas empresas tamn producen o 60% dos plaguicidas e o 23% das sementes comerciais. Case dous terzos dos cultivos tranxnicos que se producen no mundo encntranse nos Estados Unidos (59%). Un caso coecido de afecto o Millo Starlink acontecido en EEUU (2000) onde se encontraron na cadea alimentaria dun millo tranxnico no autorizado para o consumo humano que provocou graves problemas de reaccins alrxicas. Os alimentos tranxnicos (aprobados e comercializados) non provocaron nin unha soa alerxia en humanos tras mis de 20 anos no mercado. O primeiro alimento, modificado pola enxeera, en ser producido para consumo masivo foi o tomate Flavor Svr Andrs Rguez. Piedrahita. 3 ESO
Os tranxnicos son alimentos manufacturados na sa composicin xenrica con xenes procedentes doutras plantas ou animais para facelos mis resistentes s enfermidades, de modo que aumenta a sa produtividade, pero poden entraar riscos para a poboacin. Por iso a Unin Europea estableceu a obriga de que estes produtos leven unha etiqueta identificativa. Na actualidade existe un debate aberto entre defensores e detractores dos alimentos tranxnicos.
24
Os pequenos reciclamos!
as aulas de Educacin Infantil do colexio La Inmacuilada, traballamos durante todo o curso o entorno e a sa importancia. Os nenos aprenden a valorar os ambientes limpos e tamn a prote-
xelos, non degradalos nin contaminalos. Para poder colaborar co seu mantemento e a sa conservacin, nas aulas durante todo o curso traballamos o tema da reciclaxe mediante a elaboracin de fichas e mediante o almorzo diario. Para poder realizar esta ltima tarefa dende ven cativos os nenos contan nas aulas coas tres papeleiras que van traballar: azul, verde e amarela.
25
Facemos proxectos elctricos
s alumnos de 6 de primaria fixeron numerosos aparellos elctricos para tentar entender mellor o funcionamento deste fenmeno. Armados con madeiras vellas, cartns e arames, porque moi importante reciclar, e coa axuda dos pais, conseguiron este conxunto tan vistoso que aqu vedes. A profesora Luz faloulles da importancia da enerxa e de como poden aforrala.
Aprendemos
Que mellor xeito de aprender a reciclar que xogando s cartas!. A profe Irene elaborou estes naipes para que os alumnos de 1 de ESO sepamos donde botar cada tipo de residuo. Tamn fixemos estes murais tan chulos sobre minerais. moi importante estudar os recursos minerais do planeta e a sa aplicacin na industria sen estragar a paisaxe. E que a algns montes parece que lle falta un bocado!
xogando
26
Os Elicos, unha aposta pola enerxa renovable

Artigo feito polos alumnos de 4 de ESO para o Xornal dixital O Trobador do Tea
Enerxas renovables versus cambio climtico

idneos para ubicacin dos muos elicos. Faise un estudo da velocidade e a intensidade do vento no lugar onde se vai establecer o parque. Calclase a altura do elico para sacar o mximo rendemento e conseguir a mxima enerxa posible. Unha vez tomadas as medidas planifcase a cantidade e o prezo para non sobrepasar o presuposto establecido. A continuacin empezase a construccin dos muios. Para fabricar unha torre elica, o primeiro factor a ter en conta o tamao dos muos, que poden estar entre os 49 e os 105 m de altura, todo vai depender da cantidade de vento que se pode aproveitar na zona. Os corpos van divididos en distintos tramos, por exemplo, os de 49 metros estn divididos en dous tramos mentres que os de 105m estn divididos entre 4 ou 5 tramos. A sa fabricacin non moi complexa: a lmina (duns 54mm de espesor) enrlase a travs dunha maquina, dela sae un tubo que se chama virola. Entre virola e virola colcanse unhas bridas que serven para unir as estruturas cunha maquina industrial de soldadura. O seguinte proceso o pintado (sempre de branco) nunha maquina que lle d voltas tubo mentres se pinta. A estructura interna do tubo est articulada para captar a enerxa do vento e transformala en enerxa elctrica. Pero debe terse en conta que o aeroxerador est conectado rede elctrica xeral. A continuacin os tramos son transportados en diferentes camins ata a zona onde se vai instalar o parque. Unha vez al faise unha zapata no chan duns 5 metros de profundidade para colocar o 1 tramo, de modo que quede o suficientemente segura para que o resistir todo o peso do muo. O seguinte paso a colocacin dos diferentes tramos cunha gra ata ter o piar do muo completo. Despois pasase instalacin da cuna e das aspas.
Nestes ltimos anos a evolucin no aproveitamento das enerxas significativa. A aparicin de enerxas alternativas est facilitando o desenvolvemento da humanidade. Estas enerxas estn alcanzando gran importancia, debido a sa maior ventaxa: a escasa contaminacin. Ademais estas enerxas son renovables e nunca se esgotan. As enerxas alternativas substiten aos combustibles fsiles, que son moi contaminantes e esgotables. Este o caso da enerxa elica que funciona a travs da enerxa centrpeta do vento, un elemento natural inesgotable. O negativo destas enerxas o impacto ambiental que supoen. A cambio, o seu rendemento enerxtico e a nula contaminacin que xenera fai que sexa unha das mellores opcins na producin de enerxa sen empregar materia fsil. O petrleo e o carbn esgtase e as enerxas alternativas conseguen substitulas. Na creacin dun parque elico concorren moitos factores e est implicada moitas persoas. O proceso comeza coa eleccin dos terreos
Debido a que o coidado do medio ambiente un tema tan importante que nos preocupa tanto a todos, os alumnos de 4 da ESO fixemos, nas clases de tecnoloxa, traballos sobre as enerxas tanto renovables como non renovables, para coecer mellor todas as vantaxes e inconvenientes que teen e as poder coidar un pouco mellor o noso planeta, e polo tanto, o noso futuro. Cada grupo adicouse ao estudio dunha forma de enerxa concreta e elaboramos carteis coa informacin que todos debemos coecer para despois colocalos polo colexio e as informar a todos dos problemas que poden surxir co seu uso. moi importante tamn o aforro enerxtico e coecer que se pode facer para levalo a cabo, ddevos conta que diso depende o futuro dos nosos fillos e netos.Por todo isto, ns cremos que moi importante FACER UN USO RESPONSABLE DA ENERXA. A nosa vida na escola. Curso 2008-2009
27
A Terra necesita descansar, mentres que o uso do coche segue a medrar e ao autobs, case non o sacan a pasear.
A Terra necesita durmir, pero os seus glaciares sguense a derretir, e moitos animais estanse a extinguir. A Terra est enferma, porque os seus pulmns estn queimados, e os cambios na sa paisaxe, tenlle os nervios alporizados. A Terra est sen vida, e xa non est contenta, no seu corpo, outra migracin, pases de cores vivas, atpanse en desertizacin.
Feito por : Marcos Gonzlez Mallo, Alberte, Pablo, Andrea Vzquez. 1 ESO.
s alumnos de 1 da ESO informronse e coeceron de cerca que o cambio climtico, que factores o estn a producir, que consecuencias estn sofrendo a natureza, fauna e habitantes dunha gran parte do planeta, e as aportacins que pode facer cada un deles dende o seu entorno para desacelerar este proceso de quecemento global que est a sufrir a Terra. Para a elaboracin dos traballos apoironse no Programa Climntica elaborado pola Xunta de Galicia. Os alumnos en equipos de catro
expuxeron as sas inquietudes en carteis, donde explicaron a travs de redaccins, poesias, reflexins.. o cambio que esta a sofrer o noso clima. Foi un traballo paralelo os equipos de brigada verde organizados na aula que levan a cabo accins como: apagar as luces, cerrar fiestras, controlar posibles fugas de auga no centro, reciclaxe correcta A finalidade non s fi a de informar, senn concienciar aos rapaces de que dende o seu espazo e actuando conxuntamente podemos
obter resultados satisfactorios, de xeito que ningunha accin por insignificante que o pareza o . Todos temos unha responsabilidade co noso planeta .
Reflexins
Que pasara se non houbese neve nas cumes das montaas?... Non poderamos vivir, porque non habera auga, deshidrataramonos. Ademais a capa de ozono estase desfacendo, por iso hai que facer algo para que non sega destrundose, porque corremos o risco de ter cancro de pel, e haber mis medusas no mar. Tamn haber mis algas xa que os corais se estn extinguindo. E ti pensa Queres que se desconxelen os polos? Pensa co oso polar est desaparecendo pola falta da sa hbitat. Venecia unha cidade que est sufrindo a subida da auga xa que cos canais estn inundndose moitas casas, teen que ir en gndola para moverse. Que pasara se desparecese e ti estiveras al? Gustarache?? Se non che gusta a eles menos co viven en carne propia. Queres saber como evitalo? Reciclando e non tirando lixo o chan. Non queimar montes, nin cortar rbores, porque moitos animais morren porque perden as sas casas
Aitor Porto Galvn. 1 ESO
Todos queremos un mundo perfecto, pero . Quen o coida? Quen disfruta sen estragalo? Moi poucas persoas, anda que . Iso pode cambiar. Se todos aportsemos o nos grancio de area, a terra non se estragara. O munod est en perigo, e o mis importante que a nosa vida tamn. A vida dos nosos descendentes se seguimos as ser un inferno. Eles tern unha paisaxe desrtica , a auga dos mares subir , e moitas especies desaparecern. As inundacins sern constantes e a xente vivir todo tipo de problemas. Pero imaxinaros un mundo perfecto, onde poidas ir polo campo cos teus amigos, onde se respire aires sen contaminar e non morras da calor, onde poidas abrazar unha rbore; e o mis importante, onde a terra sexa a ta amiga. Por iso pensa e decide. Queres un mundo perfecto ou un mundo de inferno?
Iria Abalde Iglesias. 1 ESO
28
Trasplantamos castieiros
s nenos e nenas de educacin infantil, axudmoslle aos profes a sacar os castieiros do viveiro, para poder trasladalos Picaraa o Da da rbore. Eran castaas do magosto de 2006. Sacmolos con moito coidado mentres a profe nos ensinaba as febles raicias e as follas que empezaban a agromar. Despois os maiores os plantaron no monte.
s alumnos de 3 de ESO fixemos estas casias para paxaros no taller de Tecnoloxa. A profe Mnica indicounos como cortar as pezas de madeira e como montalas despois. Este
Facemos casias de paxaros

curso optamos por non pintalas para que o cheiro non moleste s aves. Despois de fabricalas puxmoslle o noso nome e o do cole e colocmolas nos carballos da Picaraa o Da da rbore
29
Dentro do zoo dividmonos en grupos, e cada un contou cunha monitora que nos explicou e dirixu nun circuito xa programado. Que ben o pasamos ollando os lens, osos, linces, serpes e moitsimos animais mis.
Coecemos animalios
venres 29 de Maio os nenos e nenas de Ed. Infantil e 1 curso de Primaria visitamos as instalacins da Madroa en Vigo.
Cebra de plastilina e plstico feita polos TROTAMUNDOS 4 de E.P.
Para rematar almorzamos no parque que est o carn do zoo Como rillamos!
A viaxe en autobs de ida e volta foi outra experiencia moi bonita xa que estivemos cantando ata chegar.
Avestruz e Guepardo feitos por Andrs Rguez e Noemi Araujo de 3 de ESO
Plantamos rbores!
32
Para preparar este da, compre ter as plantas. Este ano, grazas ao viveiro que temos no cole e que coidamos entre todos, o que mis o Sr. Antonio, conseguimos trasplantar 120 castieiros. Os pequerrechos foron os encargados de recoller as plantas na horta e preparar os capachos para subir Picaraa. Todos queran colaborar, e ainda que non saben moi ben o obxectivo, aprenden pouco a pouco o que significa respectar as plantas e as rbores. A nosa vida na escola. Curso 2008-2009
O Da da rbore, pequenos e grandes subimos en autobs a rea recreativa das Chans da Picaraa, e levamos a cabo esta actividade de plantacin arraigada xa nos alumnos e profes do cole. Debemos agradecerlle a colaboracin aComunidade de Montes de Ponteareas; eles deixannos o terreo e fannos os buratos coa pala. Nos a cambio plantamos rbores dos que a todos nos gustan: carballos, castieiros, noceiras, etc.
monte da Picaraa vai mudando pouco a pouco.Xa son 6 anos os que levamos os alumnos e alumnas de La Inmaculada colaborando no seu cambio. Gstanos subir e plantar rbores frondosas, dese xeito axudamos a evitar incendios e protrexemos aos animalios que viven al arriba. Tamn colaboramos na ralentizacin do cambio climtico, unha das nosas premisas no proxecto Voz Natura deste curso.
Da da rbore na Picaraa
Como xa habitual, un grupo de operarios e un axente do Distrito Forestal XVII do Condado Paradanta, vieron a axudarnos. Truxeron un camin cisterna para regar as rbores ao rematar a tarefa. Tamn axudounos moito o Axente de Medio Ambiente, Marcial Carrera que o pai de dous alumnos. Grazas a eles conseguimos rematar o traballo sen cometer erros, xa que nos explicaban como colocar a planta, como tapala e como pisar a terra ao acabar. Como premio ao traballo feito estivemos xogando na rea recreativa e bebemos uns refrescos.
Recreacin da Picaraa feira polos TROTAMUNDOS de 4 de Primaria
Os alumnos de 3 de ESO colocaron as casias de paxaros que fixeron no taller de tecnoloxa.
A doble pxina anterior unha pequena broma xa que os nenos plantaron nun lugar moito menos arborado, pero asimaxinamos como estar dentro de pouco. Podedes comprobar o noso traballo se ides Picaraa!
Estudamos as nosas rbores
33
espois de rematar a plantacin o Da da rbore, os alumnos de 1 de ESO dirixmonos s zonas con arbustos e, cunha tixeira e con moito coidado, collemos as follas e flores do lugar, para expoelas na clase formando un pster da flora da Picara. A nosa experincia foi fantstica, aprendimos a sachar, prantamos rbores e coecimos variedades de carrascos, follas de pieiro bullo, corteza de eucalipto, retamas de escoba, toxo Topamos unhas pias
e fixemos voar os pins, era moi divertido!!! Tanto que algn dos compaeiros sairon escorrentados por algunha araa. De volta o colexio, estivemos identificando e clasificando as follas e fixernnos unhas fotos. O da seguinte un compaeiro estivo buscando as propiedades dos pins Sabedes que teen un alto valor energtico? E sabades que o carballo usado na medicia contra as diarreas e enfermidades da pel?. Da gusto saber que podemos colaborar coa natureza con s prantar unha rbore!
Esta s a zona na que se plantou. Dentro de poucos anos merendaremos nesta rea sombra dos nosos castieiros
34
As nosas costas
No acuario
espois de ir ao teatro ou a algunha exposicin , as profes dixannos xogar un ratio na praia. moi importante que as augas do mar estean limpas de contaminantes e a costa protexida. Se seguimos maltratando ao planeta ao mellor desaparecen estas praias tan bonitas. Temos que coidar o patrimonio natural se queremos que siga as!
Unha forma moi divertida de querer aos animais e aprender a repectar o seu medio, coecelos de primeira man. As o fixeron os rapaces de 1 e 2 da ESO na sa visita ao Acuario de A Corua. Esponxas A nosa vida na escola. Curso 2008-2009
de mar, focas, golfios, peixes e moluscos fixronse amigos dos nenos. Tamn visitaron o Domun e a Torre de Hrcules.
35
Un da na Illa de Ons
Que ben o pasamos na Illa de Ons!. A pesares do calor a xornada resultou moi divertida. Percorremos a illa para coecer os seus barrios, pois est habitada, os seus miradores, o burato do Inferno e o faro. Despois de comer fresquios no restaurante do peirao, pasamos un rato na praia, eso s, ben protexidos do Sol. Ao da seguinte a Secundaria do cole estaba morta tanto alumnos como profes, pero valeu a pena.
36
Somos artesns
ue rico est o pan!. E mis se o facemos ns mesmos. As amigos, os rapaces de La Inmaculada somos verdadeiros artesns. Queda ben demostrado nestas fotografas. No centro de A Cancela tivemos a oportunidade de experimentar fabricando uns bolos de pan riqusimos. Enchmonos de faria!, menos o pelo; non mirades que gorrios tan cucos levamos? Os Trotamundos de 3 e 4 de E. Primaria seguen tendo curiosidade por observar en directo o que as sas mestras explican nas clases de C. do Medio. Por iso no terceiro trimestre realizaron unha sada a Meder onde se atopa a Alfarera AN para que os artesns que al traballan lles contasen en que consista o seu traballo e ver como as sas mans transforman un rolo de arxila en distintos obxectos de cermica. Os cazoleiros, como se lles coece na zona a estes irmns que seguen co negocio que inciou o seu av fai mis de 60 anos, foron moi atentos cos nenos/as e con grande paciencia e amabilidad elles explicaron e aclararon todas as dbidas aos nenos que saron entusiasmados por todo o que viron e aprenderon. No mesmo da, estes Trotamundos presenciaron o traballo Boutros Artesns da masa pero esta alimenticia O PAN. No forno do pai dunha das alumnas que est en Arcos, sentronse panadeiros/as por uns intres, xa que fixeron bolios de pan que logo comeron. Tamn comeron e levaron para casa outros doces que Luis, o panadeiro lles repartiu a todos como agasallo. Dende a nosa revista queremos agradecer a estas persoas que se prestan a colaborar cos mestres/as na laboura da ensinanza, mostrando en directo nos seus talleres o traballo que realizan.
37
Auga fra,
auga quente
A nosa viaxe a Ourense foi moi divertida. Na Alameda, un parque precioso, estivemos xogando. Logo visitamos as Burgas e percorrimos a parte antiga da cidade no tren turstico. Pola tarde fomos s Termas da Charrasqueira donde haba xente bandose. Na Aula da Natureza do Mio aprendimos mis sobre a fauna e a flora deste gran ro galego nun caderno de campo que fixemos cada un de nos. Pasmolo moi ben.
Alicia Groba. 5 de Primaria
Debuxo feito por Andrea de 4 de Primaria para o traballo dos TROTAMUNDOS sobre a proteccin do Medio Ambiente A nosa vida na escola. Curso 2008-2009
38
Pastoral
Despois facemos algunha actividade moi divertida, como a de plantar sementes de concordia que coidamos para que medren ao longo do curso, decorar a rbore de nadal cas nosas mns, descubrir os nomes dos amigos de Xess, os apstoles. Entre todos falamos de palabras como a familia, o
la de novo!! Un ano mis volvemos a xuntarnos para celebrar as pastorais do colexio. Son das moi especiais; porque falamos de Xess ,as como do importante que a sa presencia nas nosas vidas, pero tamn son especiais porque os nosos paps e mams sempre nos acompaan nas celebracins, bueno incluso veen os nosos avs!! Moitos de nos lemos unha peticin , ou unha poesa e tamn cantamos moitisimo e iso fai que estemos nerviosos con tanto pblico. Pero a verdade que merece pasar ese momento de timblereque porque o final a profe de pastoral sempre nos da unhas larpeiradas: rosca por Semana Santa, turrn en Nadal, gominolas
Traballamos a convivencia
amor, a paz, compartir, ledicia, obediencia estes son valores que debemos ter en conta para ser grandes amigos e vivir sen disputas e problemas. Anda que algns non nos gustan moito porque somos algo raicas a hora de deixar os nosos xoguetes ou de facer caso o mestre cando nos manda facer algo.!! Ca axuda dos nosos prrocos, os maiores tamn participan na aprendizaxe de valores a travs da figura de Xess. Mediante diapositivas, imaxes, charlas no colexio e celebracins da Palabra na Parroquia aprenden a respectar, valorarse, coecerse a s mesmos e amar os demais como nos ama L.
Normalmente contanos contos, que di a profe que estn nun libro moi gordo que sempre o ten na sa mesa. Como era que se chama ese libro tan tan grande? Xa sei! A Biblia. A nosa vida na escola. Curso 2008-2009
39
Antes xa era consciente de que no mundo haba inxustizas e crueldades como a dos nenos soldados, pero cando vin o vdeo quedei impactado. increble o que eses nenos teen que chegar a resistir, quedei abraiado co seu valor e as sa maneira de afrontarse aos problemas. Moitos deles teen que matar obrigados. Doume conta da bestialidade que hai no mundo. Se aos adultos xa non lles serva con facer a guerra , agora tamn meten aos nenos de por medio. Espero que algn da acabe esta inxustiza, e mentres espero que ns, nas nosas condicins de nenos libres e con dereitos, poidamos axudar nalgo.
Nenos soldados
ONG
Mateo Gonzlez. 1 ESO
As organizacins realizan un gran traballo para loitar contra a desigualdade, pero iso ten que ser un traballo de todos
Marcos Lamora 3 ESO
En Bolivia os Guarans traballan as terras e obteen millo e hortalizas,() A s veces s comen unha vez o da e iso chamoume a atencin porque me parece moi difcil que as tean as forzas suficientes para traballar o campo
Poboacins indxenas
Afastarte dos teus seres queridos, adaptarte nova cultura, costumes, xentes,...Un gran cambio na ta vida que te expn a obstculos inexistentes no pasado e que agora te atopas de fronte. A necesidade fai que unha persoa tea que embarcarse nesta viaxe sen poder pensar se ser o mellor para ela, simplemente guase hacia un destio descoecido e con esperanzas. A emigracin est moi presente nos nosos das. un tema verdadeiramente delicado, e que compre respecto ante as persoas que se ven obrigadas a tomala como unha va de supervivencia. Margarita Bernrdez. 2 ESO
ido te perd talmen s que camto mo do est O mun os as() Te am rar ig o ESO c om o s m undo em pe Cris 1 r ou o bia
A emigracin
Carla Ucha 3 ESO
A mayora da poboacin non est enterada dos Dereitos que lles pertencen, e polo tanto non poden defenderse, quedando a sa situacin laboral relegada ao que o seu xefe queira
Martn Miguez 3 ESO
Dereitos Humanos
El sol se pone tanto en el Norte como en el Sur Todos vivimos en el mismo mundo y a pesar de ello, miles de personas, ni siquiera conocen sus derechos y nosotros vivimos en un mundo de abundancia.
Sara Alfaya 3 ESO
40
Sentmos a msica
oitos somosos alumnos e alumnas que sabemos tocar un instrumento. Algns de odo, outros somo case profesionais e vamos ao conservatorio. Para deleitar aos nosos compaeiros do cole, fixemos un concerto no patio. Violns, guitarras e bateras arrincaron os aplausos dos nosos espectadores, que non tiveron en conta os nosos pequenos fallos. Os alumnos de msica de 4 de ESO tamn quixemos ensinarlle aos cativos o nome dalgn instrumento que este curso aprendemos a tocar co profe Fran.
41
42
Vivimos o Nadal
Mira que se portaron ben estes anxios, a Virxe e San Xos!. O neno Xess non chorou nada, nada.....
Arre borriquio, imos a Beln, que man festa e pasado tamn!
Sen dbida os que mellor o pasan son os mis pequenos. Eles cantan e bailan vestidos de pastorcios ou con gorro de Papa Noel. Algn leva luces! As flautas soaron no Festival con msicas de panxolias A nosa vida na escola. Curso 2008-2009
43
Os Reis Magos atenderon as demandas dos nenos e nenas que se portaron ben e estudaron moito.
festa de Nadal moi importante para ns.
Comezamos a celebracin realizando o concurso de tarxetas que expuxemos na Sala de Usos Mltiples. A mis votada fxose chegar s familias como felicitacin.
Os proles adornamos o cole con guirnaldas, rbores de Nadal, debuxos nas fiestras e caixas de agasallos. Todo quedaba moi bonito!. Tamn fixemos un Beln enorme na capela do cole. Coa colaboracin de tdolos nenos, non faltaba detalle: estrelas coas caras dos mis pequechos, figurias de plastilina, castelos e casas de corcho, barcas para os pescadores, pontes, mercados, lavandeiras, muos de vento e como non, o pesebre co neno Xess e os Reis Magos. Tamn houbo galeguias e vellios. O caso era pasalo ben e recordar esta tradicin da Festa do Nadal. Tamn pensamos nos que teen dificultades, e colaboramos na Operacin Kilo organizada por Critas de Ponteareas.
Como todos somos moi bos, os Reis Magos visitaron o colexio. Ademais de levar as nosas cartas, atenderon persoalmente aos mis cativos, e a pesares de que as barbas picaban un pouco, dmoslle moitos bicos.
O ltimo da do trimestre despedmonos cun festival de Nadal. Algns nenos cantaron; outros escenificaron panxolias, tocronse coa flauta msicas navideas e bailamos. Os profes deleitamos ao pblico cunha interpretacin a capella, dirixidos por Rosa. Antes de marchar saboreamos un delicioso chocolate con bizcochos no patio do colexio.
Adornos de Nadal feitos polos alumnos de 3 de ESO en Plstica
44
n ano mis chegas as festas de Nadal, e con elas os sentimentos de bondade, felicidade, caridade,... As ras estn cheas de panxolias, papas noeis, de luces con bombillas e mis bombillas o que conleva un gran gasto enerxtico. Navidades as xustas, significa que debemosd celebrar o que hai que celebrar coa ledicia e a ilusin da Boa Nova dos pastores na noite palestina, a nova de que outro mundo mellor era e posible.
Navidades as xustas significa que sexamos conscientes do que celebramos, do por que e para que destas festas. Navidades as xustas significa pregubtarse nestas festas, que compramos, que comemos, que agasallamos. O necesito?. Paga a pena?, ter tanto bo?. O xusto, o necesario, o imprescindible, e non deixarse levar pola publicidade. Navidades as xustas tamn significa que nos preguntemos de donde veen os productos que mercamos e regalamos, e que miremos mis al das etiquetas e dos prezos. Que nos preguntemos e lle preguntemos aos productos se se pagou un salario xusto pola sa elaboracin, baixo que condicins se fabricaron, se respectaron o medio am,biente,... Se por un instante nestas datas nos paramos a reflexionar, ao mellor estas festas son de verdade xustas.
Navidades, as xustas
45
Na pel dos presos de San Simn

Como xa sabedes, o colexio quere complementar o ensino nas aulas con sadas didcticas que nos permitan aprender dunha forma mis ldica e, mesmo tempo, sirvan, tamn, para que nos relacionemos doutro xeito cos compaeiros e os profes. No primeiro trimestre, no mes de outubro, os alumnos de 3 e 4 de ESO fixemos unha sada illa de S. Simn, en Redondela. Puidemos coecer a illa a travs dunha visita guiada na que se nos explicaron as diferentes etapas histricas polas que pasou a illa: inicialmente houbo un mosteiro, sculos mis tarde a illa empregouse como hospital para manter illadas da cidade de Vigo s persoas enfermas que chegaban en barco, para evitar contaxios pero a etapa mis triste da illa foi, sen dbida, o S. XX, poca na que foi empregada como crcere para os presos republicanos. Dise que esta penitenciara foi unha das peores da poca, xa que as condiciones nas que os presos polticos se van obrigados a vivir eran inhumanas. Tian que durmir hacinados porque as estancias non eran o suficientemente amplas para o gran nmero de persoas que tian que sobrevivir al e nin sequera tian o dereito de ter unha alimentacin suficiente e, moito menos, unhas condicins sanitarias mnimas. Tal foi o nmero de persoas condenadas por estar en contra do rxime, que non caban nos edificios da illa; levronse barracns porttiles, pero anda as non resultaba posible acollelos a todos nas precarias instalacins do lugar. Para paliar este problema tomouse unha decisin drstica: fondearon un vello buque coecido como``Upo Medi preto da illa e, nese lugar, estiveron vivindo varios prisioneiros vascos e asturianos durante algo
mis dun ano. As condicins de vida destas persoas anda eran mis miserable que a dos isleos. Unha vez rematada a guerra a illa deixou de ser crcere e actualmente a Xunta de Galicia fixo unha reconstrucin dos edificios e do entorno e nela hai exposicins de fotografas, cartas dos presos, etc, todo relacionado coa memoria histrica. A visita resultou moi interesante e nos axudou a coecer a historia deste fermoso lugar. Sara Zas 4 ESO
46
13 de Febreiro, e logo de aplazamentos por mor do mal tempo, celebrouse o Da Mundial da Paz como peche das distintas actividades que se fixeron no colexio longo de toda a semana. Repartronse plantillas de pombas para adornar tdalas fiestras do colexio e todos os das realizronse emisin por Radio Secretara (a nosa emisora de radio particular do centro) relacionadas con este da tn importante: a primeira hora da ma recitronse frases de personaxes destacados e s 12 horas lronse distintas cartas, slogans, ... aludindo e fomentando a Paz. Tamn se realizaron charlas e talleres impartidas por Intermn para o 2 e 3 ciclo de Primaria (xoves 29 de Janeiro)e para toda a ESO (luns 2 de febreiro) as como un contacontos para os nenos de Ed. Infantil e 1 ciclo de Primaria o venres 3 de Janeiro. O da sinalado para a conmemoracin saimos todos patio e colocronse tdolos de Ed. Infantil e 1 Ciclo de Primaria enriba da palabra PAZ que anteriormente estaba debuxada no chn quedndose os demis cursos facendo unha roda redor. Comezouse o acto cun sado explicando por qu celebrbamos o da da Paz e logo unha alumna da ESO leu unha carta dunha antigua exa-
Da da Paz
lumna. A continuacin a directora transmitiu unha mensaxe de paz e outra alumna da ESO leu o manifesto sobre a Paz. Finalmente levamos a cabo un minuto de silencio que se rompeu cun multitudinario aplauso e cantando todos xuntos a cancin de Antonio Flores No dudara. Para rematar lanzronse dous grandes globos de papel. Un coa palabra PAZ 2009 e outro coas pombas da Paz e tdolos alumnos de Ed. Infantil e Primaria lanzaron o seu globo. Un total de 200. Ata aqu chegaron os actos programados desexando chegar a todos os alumnos as mensaxes de Paz.
urante moito tempo o mundo intentou buscar a paz, anda que non o conseguiu. Por mis que se redactaron leis como a dos Dereitos Humanos, por mis que se intenta rematar coas guerras, imposible. O noso mundo sempre est en conflicto. Os humanos non somos quen de manter a paz. No podemos falar de paz no noso mundo por causa dos conflictos armados que provocamos, sempre por mor da nosa avaricia, de querer ter mis. Os pases ricos explotan os mais pobres, deixando a este na miseria e nun estado lamentable, quitandolle toda-las sas riquezas e atacando a sua xente, con armas de destruccin masiva que nos mesmos inventamos, e digo eu, se podemos inventar algo tan tecnoloxico para matar, porque non inventamos algo que invirta o efecto e nos de a paz? Para construir a paz no noso planeta debermos aprender, primeiro a ser persoas, a saber comportarnos, a no ser ambiciosos, non atacar pases por querer ter mis, ou por impor ideas, non aproveitarse dos mais febles A nosa vida na escola. Curso 2008-2009
Hoxe en dia segue habendo opresin no mundo, falta de libertade en moitos paises, sobre todo nos subdesenvolvidos, desigualdade social entre ricos e pobres, xente que pasa fame por mor das guerra Mentras esto siga asi ser imposible falar de paz, un odxetivo q u e parece ser inalcanzable para os seres humano, ainda asi poderiase contruila, se todos puxramos o noso gran de area e solucionaramos os problemas falando, non matando, reconstruiramos os paises subdesenvolvidos,
remataramos coa fame no mundo, repartiramos con aqueles que non teen a sorte de ter tantas cousas bonitas coma nos Pens que todos deberamos concienciarnos do gran problema que vive a terra, e non lamentarnos cando vemos as noticias das desgrazas que ocorren no mundo, senon que debemos actuar frente a estas, terminar cos gobernos que son pensan no seu moedeiro, e firmar un acordo de paz , de maneira que se cumprise, entre tdolos pases do mundo, sexan pequenos ou grandes, pobres ou ricosTemos que actuar xa, poruqe hoxe son millons, pero maan sern billons as persoas mutiladas, que pasan fame, refuxiadas, explotadas, mortas Se non o solucionamos o mundo ir a peor.
Elisabeth Meirio 3 E.S.O
47
La paloma
Vuela paloma, vuela sin cesar, porque tu sola lo vas a lograr.
Llega a lo ms alto nadie te detendr, con tu ramita a cuestas, lo conseguirs.

Diego Solla. 1 ESO
Estamos acostumados a pensar na guerra como os confitos armados, guerras, ataques terroristas pero non pensamos no que pasa cada da na nosa casa discutindo, ou ben cos compaeiros , non respetando s outros ou cada vez que discriminamos. Pensamos nos conflitos que nos presenta da a da a televisin, e xa o vemos como algo habitual. Qu ten de habitual as mortes, os feridos, a xente invlida, a fame , os bombardeos? Nos mirmolo dende a nosa casa e non pensamos no difcil que pode
Somos nos os que afirmamos vivir nun mundo de paz, creando conflicto nun montn de actividades diarias?
ser estar na pel desas persoas. Pasar das sen durmir polas bombas, pasar fame, perder os seres queridospequenas cousas para ns pero se a vsemos en ns mesmos sera diferente.
De verdade podemos decir que promovemos a paz se nos rimos o ver un neno que lle pegan, en vez de axudarlle? Podemos afirmar tal cousa e no momento da verdade non respetar s demais? Pensa cada vez que colles a mochila en que miles de nenos collen unha ametralladora, que pesa tanto coma eles,e van as guerras. Pensa canto daran eles por estar no noso lugar. E ns afirmamos promover a paz?
Pensaba en la paz , que haba pasado si estuviera presente en aquel momento, si esto fuera as l conocera la felicidad que nunca logr encontrar. Un gran silencio ocupa su interior, es consciente de que haba vivido la guerra y estara dispuesto a luchar por la paz, porque nadie se merecer nunca vivir bajo un terrible silencio que no le ha dejado conocer que es ser un nio. La guerra le ha apartado de las sonrisas, le ha llenado la vida de oscuridad. Y por eso saba que no bajara la voz luchando por construir la PAZ. Jenny Chamadoira Dguez. 3ESO.
Cuando pensaba no recordar, pasaban, como si de una pelcula se tratase, imgenes de aquellos das, das de guerra. Su casa derrumbada por la avaricia , su padre asesinado por el rencor, sus amigos , vecinos y familiares muertos por este inmenso egosmo y un lugar destruido en el que no exista la felicidad, la libertad la vida.
a mirada de aquel nio estaba sumergida en terribles recuerdos que pretenda dejar de mirar pero de los que no poda escapar.
Sara Alfaya 3 ESO
MANDALAS
Os alumnos de 2 de Primaria coloreamos uns debuxos chamados Mandalas. Esta actividad axdanos a mellorar a concentracin, a poer en prctica a relaxacin e a buscar a paz interior e no noso entorno. Primeiro cada un escolleu o debuxo que mis lle gustou. Logo, con todas as cores na mesa, fomos colorendoos de forma harmoniosa empezando no centro e seguindo cara o exterior como si envisemos o mellor de ns aos que nos rodean. E.... este o resultado! Bonito, verdade? A nosa vida na escola. Curso 2008-2009
48
arios membros do Corpo Nacionmal da Garda Civil de Trfico e da Polica Local, achegronse ata o cole para ensinarnos o mis importante da Educacin Vial. Aos nenos de Educacin Infantil contronlles un conto donde o protagonista era o Sr. Semforo. Tamn lles agasallaron con carpetas e fichar para completar polos nenos. En primaria aprenderon as normas bsicas de circulacin, realizando un circuito en bici no patio do centro. Moitas eran as sinais
que tian que respetar: os semforos, os pasos de cebra, o ceda o paso, .... Tamn os alumnos da ESO fixeron por un rato de conductores e pens para levar prctica o exposto polos axentes na explicacin previa. A algns meduselle o control de alcol, e tiveron que soplar. Pero o que mis lle gustou aos rapaces foron as motos e os coches da polica. Como os axentes estaban de boas, deixronlle tocar as sereas ata ensordecernos a todos.
Educacin Vial
Outras actividades
Laboratorio
49
nha das actividades que mis nos chaman a atencin son as prcticas de Bioloxa. Os alumnos de 3 de ESO estudamos os rganos do corpo humano coa axuda de Jonhy aqu dereita. Logo en plan mis serio abrimos corazns e ollos de tenreira para coecer mellor a sa anatoma. Ao principio da un pouco de repels pero logo a profe nos deixa diseccionar a ns.
Deporte Escolar
s nenos e nenas de 6 de Primaria participamos na competicin escolar que cada ano se celebra entre o noso centro e os de Mondariz, A Caiza o Ramiro Sabell e o Bouza Brey de Ponteareas. Ftbol sala, mini- basquet e badminton fixronnos demostrar as nosas habilidades deportivas. Tamn nos esforzamos na proba cultural que forma parte do concurso. Para facer as probas de natacin e atletismo os profes Pedro e Isaac levronnos a Porrio. Os mis pequenos de 5 de Primaria tamn participaron nunha xornada de deporte alternativo con outros centros. Pasmola moi ben! Os pequerrechos xa estn entrenando co profe Isaac. A nosa vida na escola. Curso 2008-2009
50
Somos
artistas
Aqui estamos os TROTAMUNDOS de 4 de Primaria e os rapaces de Plstica de 4 da ESO. Ao longo do curso facemos moitas manualidades na aula e no taller de tecnoloxa. Xa mirastes en reportaxes anteriores as casias de paxaros de 3 de ESO, os Mandalas de 2 de Primaria os aparellos elctricos de 6 ou algns dos debuxos que facemos nos diferentes cursos. Tamn elaboramos libros con material recicladopara o Da do Libro. Aqu tedes uns dragns moi bondadosos e nudos celtas e labirintos para adornar os pasillos. Na pxina seguinte os debuxos en tmpera de 3 de ESO e unha composicin de Olalla de 5 anos. Esperamos que vos gusten!
PRODUCTOS QUMICOS E CELULOSA

Csar Fernndez Barbosa
Telf: 696.971.729. Estrada de As Neves. Nave 1. 36860. PONTEAREAS A nosa vida na escola. Curso 2008-2009
51
Patos de Sandra Fernndez, Martn pescador de Carla Martnez e Flores de Laura Martnez. Alumnas de 3 ESO
52
Escoitamos contos...
E escribmolos
53
La maldicin del dragn

de Alberte Rodrguez. 1 ESO
Y as cada noche del ao en dragn se transformaba, los caminos recorra y los pueblos arrasaba. Una noche de oscuro invierno lleg hasta el pueblo una anciana, pidi, cansada, cobijo a la puerta de una casa. En la casa, un caballero contest de mala gana, le neg entonces cobijo y as contest la anciana: Los que de nios saban como ayer se comportaba, su problema comprendieron, ampararon su desgracia.
Una mujer encinta ayuda le reclamaba, y el caballero apenado la cobij en su casa.
Por ser rico y poderoso y por no compartir nada te maldigo en esta noche, a ser fiera condenada: cada noche de tu vida y hasta que arranque el alba, sers dragn muy temido y nadie te querr nada. Pasars noches enteras quemando pueblos y casas, la gente huir de ti y no podrs hacer nada.
Le dio alimento y bebida, la recost en su cama, y, ante el asombro del hombre, la magia la transformaba, era la anciana bruja que de nuevo le probaba. Buscaron das y noches solucin a su desgracia y encontraron los remedios en una casa olvidada. All haba unos libros que de vieja magia hablaban. Al mal daban remedios, mas nada solucionaban, pues lo que all se peda muy difcil se tornaba. Y cuando ya se vea que solucin no hallaba, lleg de nuevo otro da una visita a su casa.
Pues los que bien hacen a quien ayuda reclaman, merecen que en vida y muerte su obra est recompensada.
Moraleja: La vida siempre compensa a los que ayudan y aman, si tu vida fuera as la vers recompensada.
Me alegra ver que esta vez, la prueba est superada y la maldicin que sufres queda ahora retirada.
54
Morte anunciada
tamn lles puidera acontecer. Pasado o enterro ningn dos irmns volveu a falar do tema xa que ningn deles cra nos espritos nin tampouco nas fantasmas. Pensaban que eran crenzas de xente sen estudos e dos pobos. Pasaron os anos e, unha noite, Xos tivo unha visin sobre a sa morte, aterrorizado chamou dende os nxeles casa onde agora s viva Xon. Dado a importancia do que estaba a acontecer Xos viaxou ata Pontevedra para estar todos xuntos e non deixar que lle pasara nada. Con 30 anos, e no mellor da sa carreira deportiva, tia moito medo a morrer. Alberto tamn pediu permiso no traballo para viaxar e estar cos seus irmns. Decidiron que Xos no debera facer ningn movemento que non fora necesaria, so podera camiar para ir o cuarto de bao. Pasaron as horas e pareca que Xos a evadir a morte. Cando quedaban poucas horas para rematar o da, decidiu sar pola vent para tomar un pouco o aire. Nese momento un neno no piso de enfronte estaba xogando coa pistola do seu pai con mala sorte que unha bala foi directa cabeza de Xon, morrendo case no acto. Alberto e Xon quedaron sorprendidos e destrozados vez pola morte do seu irmn. Dronse conta de que non tiveran tempo a despedirse del e dicirlle todo o que o queran. Estaban tan convencidos de que non a pasar nada que non pensaron que a morte se levara o seu irmn. Uns anos despois, e con todo esquecido, cada un decidiu proseguir coa sa vida preto dos seus amigos e familia. Os dous xa tian pensado como lles gustara que fora o ltimo da da sa vida pero non llo contaban a ningun porque non queran que choraran por eles. Cada un tia unha idea diferente: Xon s pensaba en emborracharse ou ir de festa mentres que Alberto, que tia unha familia, s pensaba en pasar o ltimo da cos seus. De speto unha chamada en xaneiro, de madrugada, avisou que Alberto morrera dun cancro e que non puideran facer nada por el, a Xon non o colleu por sorpresa por que recibira un sms unhas horas antes dicindo que tivera unha visin. Agora s quedaba Xon, que morreu con 67 anos tras coller un coche para ir visitar a sa muller no hospital, enferma dende haba moitos anos. Durante o traxecto deulle un infarto que rematou coa sa vida.e a noite anterior soara coa sa morte. Debuxo a sanguina de Cristina Carrera, 3 ESO
David Martnez, 4 ESO
aba unha vez un home coecido no pobo como Don Alberto. Era un home normal e corrente cal nunca lle pasara nada interesante, ata que unha noite enterouse nun soo de que da seguinte a morrer, estaba realmente asustado. Durante ese da, de ma fixo algunhas visitas a amigos e, pola tarde, na sala de estar estivo a pensar se sera unha visin o que tivo a noite anterior e se a sa morte estaba realmente preto. El, moi estraado, e despois de darlle voltas e voltas decidiu contarlle a un dos seus fillos, o mis pequeno o que lle acontecera. O seu fillo que se chamaba Xon dxolle que sera un pesadelo e que non lle dera importancia.Don Alberto, convencido do que o seu fillo lle dixo, decidiu dar unha volta polo barrio xa que, fisicamente, se atopaba moi ben. Nada mis sar e cruzar a beirarra de enfronte, un camin conducido por un borracho atropelouno. Un golpe na cabeza e mis no costado. Foi mortal. Xon, que se atopaba dentro da casa, escoitou o rudo e sau ra correndo para ver que acontecera, atopndose co seu pai morto rodeado de sangue e o condutor do camin empotrado contra un edificio uns metros mis adiante. Don Alberto tia tres fillos: o maior chambase Xos e era un famoso xogador de baloncesto na cidade dos nxeles en Estados Unidos. Era moi coecido e, anda que tivera que continuar coa sa carreira deportiva, non dubidou en voltar cara Galicia en cando coeceu a noticia. O fillo mediano chambase Alberto como o pai. Dende haba uns anos viva en Madrid onde tia familia e fillos. O mis pequeno, Xon anda estaba na casa dos seus pais e non pareca disposto a marchar. Antes de comezar o enterro do seu pai Xon decidiu contarlles s seus irmns o que s 24 horas antes lle contara Don Alberto a el. Todos quedaron moi sorprendidos pero anda mis cando Xos dixo que iso mesmo xa lle acontecera seu av, por iso non sera estrao que a eles A nosa vida na escola. Curso 2008-2009
55
23 de abril conmemrase o Dia do Libro en Espaa. Escolleuse esta data porque coincide coas datas da morte de Miguel de Cervantes e William Shakespeare, dous dos escritores mis importantes da literatura mundial. No colexio quixemos celebrar este da cunha exposicin de libros elaborados polos alumnos de Secundaria. Os estudantes de Primaria tamn fixeron poemas e pequenos textos que formaron parte da exposicin. O traballo desenvolto polos alumnos de Secundaria foi bastante completo, xa que primeiro elaboraron os textos que foron correxidos polas profes. Como era unha actividade conxunta do Departamento de Lingua Galega e Lingua Castel, os de Primeiro e Segundo crearon relatos en casteln e os de Terceiro e Cuarto en galego. Unha vez correxidos os traballos, os alumnos elaboraron o seu propio libro: escribiron o texto, fixeron ilustracins, maquetaron o libro e fixeron a portada. O resultado pdese dicir que foi mis que satisfactorio, xa que, en xeral, os libros resultantes tian bastante calidade. Despois desta actividade todos poden presumir de ter escrito xa o seu primeiro libro. Con todos os textos e os traballos de Primaria fixemos unha exposicin
na entrada do colexio para que todos, alumnos, pais e persoal do centro, puidesen disfrutar do traballo desenvolto nas aulas. Para fomentar a lectura entre os mis novos, a escritora Fina Casalderrey estivo con eles e leulles un conto mio bonito
Da do libro
O folio remtase...
O da de hoxe amenceu anubrado. A monotona que estes ltimos das se respiraba no soto era moi grande. Hai cinco das que non anoto os meus sucesos (que son poucos) neste vello caderno. Ultimamente penso, anda que sigo vendo a escritura como o nico medio aceptable para a mia supervivencia psicolxica. Levo mis de 4 meses aqu agochado neste asqueroso antro, sen ter noticias da mia familia e coa compaa inestimable do vello tocadiscos e uns cantos vinilos de msica clsica bastante raiados. Estou conmocionado totalmente pola morte do nico compaeiro que tia no soto. Faleceu antonte de fame. Non teo palabras para expresar o que sinto e, por iso, non puiden escribir nada deste inesperado e tristsimo suceso. O silencio o mellor aliado das persoas cando non hai palabras. Agora s me queda escribir. Non a falta dunha presenza fsica a que mis falta me fai, senn que o que mis me afecta ser consciente de que me estou volvendo tolo, nun cuarto pequeno, sen vents algo insoportable para calquera ser humano anda que aqu os xudeus sexamos alimaas asquerosas sen dereitos nin liberdades. demasiado atormentadora a idea de ter que usar a manta como cordel e a lmpada como forca, pero s veces s teo ganas diso, isto non vivir. Ultimamente producronse moitos bombardeos, non os vexo non os sufro, pero s os escoito. Se algunha vez tivese que elixir entre un sentido que perder sen dbida sera o odo. Penso que os berros fusilan e as bombas exterminan e que s as palabras dan vida. A seora Claris non me sobe comida dende hai dous das, pero xa me afixen a este sufrimento. A verdade que Claris fxome moito ben, dbolle en certo modo a vida. Aceptoume clandestinamente no seu soto e mantenme pouco a pouco; incrible que anda queden alemns as. Estrame que anda non me atoparan. Non sei como est o panorama a fra.O que mis voto de menos a mia familia. Certamente dursimo pensalo, pero para que ser inxenuo? Dende o da que saron a mercar mistos non voltaron. O pai e Xon quizais nda viva, ou non. Lucius e mam xa non quero nin pensar o que estarn sufrindo. Hoxe xa non podo mis, a dor moral que sinto non a podo reducir, nin un pouco, escribindo. E agora volvo escoltar un vinilo e volverei tararear cada un dos acordes que xa sei de memoria. As cousas complcanse na fronte. Os rusos invndennos polo Oeste e polo Este os franceses, segundo me contou Claris. As forzas triplicronse e o demo ese vigotudo mandou rexistralo todo, todo A nosa vida na escola. Curso 2008-2009 21 de Xullo de 1944, Venres 19 de Xullo de 1944, Mrcores. Xa escoitei rudos e berros onte no piso. Temo que non durarei moito aqu. A fin, prefiro traballar oumorrer, que mis ter. O caderno remtase xa, espero acadar algunhas follas mis, a ver se mas trae Claris, polo menos para calmar o sufrimento. A monotona estase transformando en agona , agona en estado puro.
56
Atpome no crcere de Berln. da seguinte de escribir a ltima folla, un grupo de homes loiros e fortes atopronme dronme unha brutal paliza, dixaronme coller tres obxectos para levarme e eu quedei co caderno, cunha pluma e cun pano. Si, un pano de bolsillo, xa que estou seguro de que o necesitarei para consolarme nos malos momentos como agora, dentro de cinco minutos, ma.sempre. Escribo isto nas das nicas partes de folio sucio e amarelo que atopei entre os meus vellos libros de Rezos Xudeus e no mesmo da que me descubriron. Os libros foron todos queimados. Este sitio horrible, anda que temo que o seguinte no que pararei non ser mellor. Xa non teo as esperanzas que antes tia no desvn. Ilusionbame pensando en que pronto rematara esta opresin e que podera sar con coidado e coller un tren clandestino que me levara a Suecia. Outros plans se me ocorrern pero cada vez que penso en Esperanza ceme o mundo chan. S quero que chegue o meu momento. Chmannos a xantar, non quero pensalo, quizais para humillarnos anda mis nos dean de xantar cascudas ou calquera outra barbarie. Deixo esta parte e media que queda libre para facer a mia derradeira reflexin outro da, quizais cando tea tempo. tan triste pensar que me atopo xa na cmara de gas, tan frustrante, a maiora non son coecedores do que nos espera aqu, eu si o sei O gas acabouse e tennos agardando mentres van buscar mis veleno humano. Hai dous das trasladronme aqu a Auswitch. Non tiven tempo de escribir en todo este perodo, xa que o maltrato fsico ocupaba a meirande parte do meu tempo. E ben, como dixen na mia ltima entrada, farei a mia derradeira reflexin: Atpome dentro dunha pequena cmara alumada por unha bombilla cuns trinta homes e vellos mis. A maiora choran, os outroseu simplemente, agardo impaciente o momento mis esperado nos ltimos anos. Al menos ser unha morte 4 de Agosto de 1944, campo de Auswitch (Berge-Belsen)
31 de Xullo de 1944, crcere de Berln.
57
pracenteira. triste pensar en que ns que somos persoas esteamos aqu agardando a nosa morte mentres esa xente loita pola limpeza e superioridade da sa nacin. Non podo comprender porque certos seres humanos, pola sa procedencia ou raza como nica escusa, poidan ser represariados de tal xeito. Teo dezasete anos, e sigo crendo que a base da madurez son os golpes recibidos na vida. Ata os doce anos axudei meu pai na reloxera. Eramos unha familia normal e corrente, cunha vida por diante. As cousas complicronse de tal xeito que agora estou aqu agardando a mia morte. Sen dbida espero con toda a mia alma que esta represin contra os xudeus remate pronto e que o mundo, xa non Alemaa, senn todo sexan libres no futuro. Que sexan condenados os tolos e non ns. Direiche que nos ltimos minutos da ta vida comezas a facer as tpicas preguntas que sempre te fixeches, pero agora cunha maior nfase: para que nacn? que a felicidade? para que vivn? Este diario leveino sempre comigo desde que me descubriron e por iso agora me atopo na cmara con el. Non sei porque se oen berros. Ah, si!. As luces apagronse, anda que quedan rendixas de luz polas que podo ver. E tamn xa se oen rudos nas portas. Achgase o momento. Comezo a chorar. Ver as caras dos vellos que traballaron toda unha vida para ter un fin as e todos eses mozos cunha vida por diantetamn hai nenos, os pobrios non saben o que lles vai acontecer, pero eles choran. Sempre me preguntei se algunha vez cheguei a roza-la felicidade. A cousa mis preciada para calquera home. A felicidade dos alems consiste en eliminarnos en masa e a nosa felicidade tan s vivir. Remtaseme a folla as como a mia vida. O sono comeza a invadirme, algns xa caen o chan. Menuda masacre, menudo horror, sinto frustracin, pena, tristezaSono, moito sono e ademais toda a mia vida estame pasando pola mente. Quizais isto o mellor; a felicidade duns poucos acdase coa morte de milleiros, que tristura!. Xa non teo forza, xa noto que todo remata. O gas estase metendo por cada recuncho dos meus pulmnsa vida remata lentamente. Pronto dormirei trnquilo e coecendo o que a verdadeira paz. As rematou o diario de Kulger, un xudeu que morreu escribindo no su diario tras unha vida feliz, marcada nos derradeiros anos pola represin alem. O libro coas das vellas follas caeulle das mans sen que puidera escribir as ltimas palabras. Os relatos dos seus ltimos momentos de vida foron recollidos por un soldado nazi que estaba encargado de retirar os corpos. Este que era un pouco humano e tras ler o diario, loitou o resto da sa vida pola paz mundial, conmocionado polo testemuo dun pobre home que s tia ilusin de vivir.
Mara Villarino. 4 ESO
Dicen que las momias son horribles y dan miedo, pero hay una que es de lo ms divertida. Esto lo sabe el protagonista de esta historia: Oliver Lamer. Todo empez cuando fue con sus padres al museo. Ese mes la exposicin estaba dedicada al antiguo Egipto y a Oliver le encantan estos temas de civilizaciones antiguas. Estaba ansioso por llegar a la cmara funeraria, donde estaba expuesta la momia. Cuando la vio, se dio cuenta de que era ms pequea de lo que esperaba. En realidad era del tamao de un nio de su edad. Oliver se imagin como faran de Egipto, mandando construir pirmides y disfrutando de la vida en el palacio. Sus padres se fueron y le dijeron que no llegase tarde a casa. Oliver se qued en la exposicin hasta bien entrada la tarde y pronto se qued solo en el museo, con la nica compaa del guardia de la entrada, pero l estaba muy lejos de la puerta. Entonces Oliver se dio cuenta de que el sarcfago de la momia se estaba moviendo. Se qued petrificado, mirando con horror como una mano vendada empujaba la puerta del atad egipcio. La momia sali por fin al exterior y Oliver se percat de que, efectivamente, la momia era la de un nio de su edad. De repente ocurri algo que no podra haber imaginado: la momia levant un brazo y le saludo con un hola bastante normal para alguien que llevaba 4000 aos metido en un sarcfago. Oliver, desconcertado, esper en silencio hasta que la momia empez a caminar hacia l. Muerto de miedo, le respondi con otro saludo. Oliver se pregunt cmo poda estar vivo el nio faran. Como si le hubiera ledo la mente, el faran le contest que en su poca le haba cado una maldicin y estaba destinado a vagar por el mundo eternamente. Contestando al otro interrogante mental de Oliver, le dijo que su nombre era Tutankamn. Ante la curiosa variacin del nombre de otro faran egipcio, Oliver se ri y Tutankamn se uni a l, aunque realmente no estaba seguro de por qu se rean. Tras ese da, Oliver lo iba a visitar todas las tardes, y pronto se hicieron amigos. Ese sera el principio de una amistad que traera con ella numerosas y divertidas aventuras para ambos.
Mateo Gonzlez. 1 ESO
Un amigo en el sarcfago
58
e gaamos concursos!
El da 19 de mayo del 2009 me dieron un premio de dibujo de un concurso organizado por Caixanova . Yo iba con mucha alegra por que aquel era mi primer premio de dibujo. Cuando llegue all, yo pensaba que el premio no tenia ganador, es decir, que los tres habamos ganado, pero cuando entre me dijeron que yo haba sido el ms votado. Haba tres dibujos, de dos nias, una de Vigo, y la otra no lo se. El edificio era precioso y la parte de dentro era muy detallada y con mucho cuadros bonitos. Los tres estbamos muy nerviosos, ya que nos hicieron muchsimas fotos. El premio era una cmara digital y unos libros para nuestras profesoras, nos dio el premio la directora de Caixanova. Lo pas genial.
Aleix lvarez Agreda. 5 de E. Primaria
Presenteime ao concurso Qu es un Rey para ti?, xunto cos meus compaeiros de 6 de Primaria. Que ilusin cando escolleron o meu debuxo!. Fixen o que aparece nesta fotografa. O meu pai, a profe Luz e a directora, acomparonme a Santiago a recoller o premio. Fixronnos moitas fotos a todos os participantes. Estaba moi nerviosa pero paseino moi ben. Aos rapaces que estn agora en 5 anmoos a que o curso que ven, se esforcen por facer un bonito debuxo, unha redaccin ou unha maqueta sobre Juan Carlos I e as clasificarse coma mn.
Ana Tboas Carrera. 6 de E. Primaria
Co 2 nmero de Ecos da Picaraa, os reporteiros e maquetadoras de 3 de ESO, foron quen de desbancar do podio aos 210 colexios restantes e alzarse co 3 premio a nivel autonmico. Tal e como contaron Sara e Pablo no acto de recollida do premio en Compostela: os comezos foron duros, e non parecamos moi entusiasmados, pero pouco a pouco fomos atopndolle o lado divertido e pasmolo moi ben. Os rapaces estn moi satisfeitos polos traballos de investigacin, reportaxes, fotografas e maquetacin feitos en equipo. Xa estn pensando concursar o vindeiro curso. Despois do evento aproveitamos para dar unha volta por Santiago. Os compaeiros de 4 de ESO tamn conseguiron publicar con xito O trobador do Tea xa na sa terceira edicin. Noraboa a eles tamn polo obxectivo rematado. Se queredes velos dous xornais ou os dos cursos anteriores, non tedes mis que entrar en: http://estudiantes.elpais.es/
finalista autonmico!
Ecos da Picaraa,
59
or terceiro ano consecutivo, desde que nos anotamos por primeira vez, os nosos xornalistas dixitais da ESO volveron quedar campins.
Ra Constitucin, 2. Telf: 986 640048 - oficina0435@caixanova.com Praza de Bugallal, 1. Telf: 986 644009 - oficina0056@caixanova.com Castieira, Av. Castelao, 39. Telf: 986 644000 - oficina2202@caixanova.com
Sucursais en Ponteareas:

Xermolo 2009

Cargado por

Información del documento

Título original

Derechos de autor

Formatos disponibles

Compartir este documento

Compartir o incrustar documentos

Opciones para compartir

¿Le pareció útil este documento?

¿Este contenido es inapropiado?

Copyright:

Formatos disponibles

Xermolo 2009

Cargado por

Copyright:

Formatos disponibles

Xuo 2009

Colexio La Inmaculada - Ponteareas

A nosa vida na Escola

Tradicins da nosa terra

Xuntos contra o cambio climtico

Os valores que importan

Premios ao traballo ben feito

A nosa vida na Escola

A nosa vida na escola. Curso 2008-2009

A nosa vida na escola. Curso 2008-2009

En nome de todos os alumnos e

alumnas e co cario do profesodeste curso que xa remata. chas e sair de excursin.

rado de La Inmaculada, quereAinda que somos recn chega-

A nosa vida na escola. Curso 2008-2009

A nosa vida na escola. Curso 2008-2009

Para que todo o mundo nos escoite!

A nosa vida na escola. Curso 2008-2009

A nosa vida na escola. Curso 2008-2009

s nosas tradicins son importantes

A nosa vida na escola. Curso 2008-2009

A nosa vida na escola. Curso 2008-2009

Infantil: Se todos os extraterrestres son tan riquios, deixmonos invadir!

Mil estrelas de cores no ceo de La Inmaculada

Ata o prximo ano!

Os mis ecolxicos: Os de 2 de Primaria. A nosa vida na escola. Curso 2008-2009

Menos mal que a capitana da nave trouxos de volta a casa

A nosa vida na escola. Curso 2008-2009

Por que falar galego?

A nosa vida na escola. Curso 2008-2009

As cousas dos nosos avs

A nosa vida na escola. Curso 2008-2009

O noso Proxecto Voz Natura: A Inmaculada contra o cambio climtico

A nosa vida na escola. Curso 2008-2009

EDITORIAL OXFORD UNIVERSITY PRESS

Instalamos o rego por goteo

A nosa vida na escola. Curso 2008-2009

A nosa horta ecolxica!

A nosa vida na escola. Curso 2008-2009

A nosa vida na escola. Curso 2008-2009

A nosa vida na escola. Curso 2008-2009

Facemos proxectos elctricos

A nosa vida na escola. Curso 2008-2009

Os Elicos, unha aposta pola enerxa renovable

Enerxas renovables versus cambio climtico

A nosa vida na escola. Curso 2008-2009

Facemos casias de paxaros

A nosa vida na escola. Curso 2008-2009

Cebra de plastilina e plstico feita polos TROTAMUNDOS 4 de E.P.

A nosa vida na escola. Curso 2008-2009

Recreacin da Picaraa feira polos TROTAMUNDOS de 4 de Primaria

Os alumnos de 3 de ESO colocaron as casias de paxaros que fixeron no taller de tecnoloxa.

Estudamos as nosas rbores

A nosa vida na escola. Curso 2008-2009

A nosa vida na escola. Curso 2008-2009

A nosa vida na escola. Curso 2008-2009

Mateo Gonzlez. 1 ESO

Marcos Lamora 3 ESO

Carla Ucha 3 ESO

A nosa vida na escola. Curso 2008-2009

A nosa vida na escola. Curso 2008-2009

A nosa vida na escola. Curso 2008-2009

Arre borriquio, imos a Beln, que man festa e pasado tamn!

festa de Nadal moi importante para ns.