Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
elkarlanean
Zarautz
ezkerlanean, elkarlanean 1
Udal Hauteskundeak 2011.ko Programa
Aurkibidea
ZARAUZTARRON ARAZOAK GURE LEHENTASUNA...................3
ZARAUTZ LANGILEA ERE BADA .............................................5
Lana...................................................................................5
kooperatibismoaren promozioa............................................6
Enplegu berdeak..................................................................6
Merkatari txikiei laguntza ...................................................7
ZARAUTZERAKO BESTE EREDU TURISTIKO BAT......................7
NEKAZARITZA...................................................................... 8
HIRIGINTZA ETA ETXEBIZITZA, PERTSONEN ZERBITZURA......11
Zarautzerako hirigintza eredu jasangarri bat.......................12
ZARAUTZEN MUGITZEKO BESTE ERA BAT.............................15
BENETAKO ZARAUTZ JASANGARRIA.....................................16
Hondakinen kudeaketa..........................................................................17
Zaratak..................................................................................................18
Ura.........................................................................................................18
Eremu naturalak....................................................................................18
Energia..................................................................................................19
Herriko parkeak eta lorategiak..............................................................19
Bestelakoak...........................................................................................19
UDALA..............................................................................21
Herritarren arreta eta modernizazioa..................................21
udalak antolatzeko eta kudeatzeko proposamena ...............22
pertsonaleko politika.........................................................22
GURE SEGURTASUN PROPOSAMENA....................................24
EKONOMIA TOKIKO IKUSPEGITIK.........................................25
udalen zerga sistema.........................................................28
Udal kontratazioak.............................................................29
elkartasunezko ekonomia...................................................30
HERRITARREN ZERBITZUAK................................................32
Hizkuntza politika..............................................................32
Hezkuntzari buruzko proposamenak...................................33
kulturarako irisgarritasunak giza emantzipazioara darama. .34
udala gazteena ere bada....................................................36
kirolak...............................................................................37
Emakume eta gizonen arteko berdintasuna eraikitzen.........37
Sexu aniztasuna....................................................................................38
Haurtzaroari arreta berezia................................................39
Immigrazioa ...................................................................39
Harrera..................................................................................................40
Integrazioa............................................................................................41
GIZARTE EKINTZA, BATEGINDAKO HERRIAK NAHI DITUGU.....42
Pertsona zaharrak, lehen mailako herritarrak......................43
PARTE-HARTZEA KUDEAKETA METODO GISA........................43
ZARAUTZ MUNDUKO HERRIEKIN BAT...................................45
GARAI BERRIAK BAKEA ETA BERADISKIDETZARAKO..............46
ezkerlanean, elkarlanean 2
ZARAUZTARRON ARAZOAK GURE LEHENTASUNA
Zarautz ez da irla bat, krisi ekonomikoak herritarrak eta udala bera egoera
zail batean jarri ditu; enpresa batzuk itxi egin dira edo langile kopurua
murriztu dute eta, ondorioz, langabeen kopurua gora egin du, 2011ko
martxoan 1296 langabetu zeuden gure herrian, 659 emakumezkoak eta 639
gizonezkoak.
Besteak beste, hauek dira hurrengo 4 urteetan aurre egin behar diegun
hainbat erronka, alde batera utzi gabe, herri honek hainbeste desiratzen
duen baketze eta normalizazio politikoa.
Lan ildoak dokumentu honetan biltzen saiatu gara Aralar eta Ezker Batuan.
Gure ustez, tokian bertan jardutea globalean eragina izateko modurik onena
da, baina jakitun gara jardun hori ia ezinezkoa dela udalak ez badira behar
adina tresnez hornitzen. Eusko Jaurlaritzak egin nahi duen udalen legea,
gure iritziz, ezinbestekoa da udal askok duten egoera kaotikoari irtenbidea
aurkitzeko. Herritarrek gardentasuna eskatzen dute, administrazioen arteko
koordinazioa, toki mailako zerbitzuak, erabakietan parte hartzea… Eta
etorkizuneko legean horixe bera gauzatu beharko litzateke. Ez dugu ahaztu
behar udala dela herritarrei arreta zuzenean egiten diena eta herritar horiei,
hain zuzen, zor diegula gure jardun politikoa.
ezkerlanean, elkarlanean 3
merkataritzakoa, jubilatuenak, kultura eta euskara arloan lan egiten
dutenak,...etab. Harreman hau ez dugu legealdi bukaeran bakarrik eduki,
baizik eta lau urteetan zehar, eta legealdiaren erdian ere auzoz auzoko
bilerak antolatu genituen. Emankorrak izan dira bilera horiek Zarauzko
herritarren eta taldeen kezka nagusiak zuzenean ezagutzeko, eta horrek
Programa honen lehentasunak finkatzeko balio izan digu.
ezkerlanean, elkarlanean 4
ZARAUTZ LANGILEA ERE BADA
Krisia Euskal Herrira baita Zarautzera ere iritsi da. 2006an oso langabezi
tasa baxua zegoen Zarautzen, 691 langabetu zeuden errejistratuta, eta 5
urtetan bikoiztu egin da kopurua, 1298 pertsona daude gaur egun langabetu
bezala errejistratuta. Egoera honi gehitu behar diogu enpresa askoren
Enplegu Erregulazioko Espedienteak, lanaren behin-behinekotasuna,
ezkutuko ekonomia, etab.
Lana
Zarautzen saldu ohi den gure herriaren irudia ez bezala gehienak langileak
gara eta herri langilearen izaera hori erreibindikatzea beharrezkoa da,
ahalmena duten udatiar balneario esteretipoaren aurrean.
Tokiko garapen jasangarri baterako beharrezkoa da enplegu egonkor eta
eskubideduna sortzeko estrategiak hartzea, ekimendun espiritua sustatzea,
kolektiko gutxietsiek enplegua lortze eta lan aldakorraren merkatura
egokitze aldera eta, nola ez, diskriminazioaren eta gizarte-esklusioaren
aurkako borroka eta ekonomia sozialaren sustapena.
ezkerlanean, elkarlanean 5
Enpleguaren aldeko mahai soziala sortzea aldarrikatzen dugu,
sindikatuak, enpresa txikiak, autonomoak, ostalariak,
merkatariak eta beste agente batzuk bilduko dituena, udal
taldeekin batera herrian enplegua sortzeko estrategia prestatu
eta bereziki ekonomia soziala eta lanbide berdeak bultzatuko dituena.
Udalaren partehartze aktiboa Lanbideren enplegu planetan eta
Laneratzeko formazio politiketan.
Zentzu honetan UET Udal Eskola Tailer berri bat sortzea eskatzen
dugu, Vista Alegreko Torreoia birgaitzea edo biotopoaren inguruko
birgaitzea, bezalako ekintzak aurrera eraman ditzakeenak.
giza eta ingurugiro ikuspegitik garapen orekatu eta jasangarriaren
bila lan egiten duten enpresa iniziatiben sormena babestu. Ekoizpen
garbiko energia berrigarrien aprobetxamenduko teknologiak
etorkizunerako sektore ekonomikoak dira, eta Zarautzen presentzia
handia izan dezaten, aldeko apustua egiten dugu.
Lana lortzeko orduan arazo larrienak dituzten giza taldeak
lehenetsiko ditugu, (emakumeak, gazteak, 45 urte baino gehiagoko
helduak, epe luzeko pertsona langabeak, etrokinak, ezintasunen bat
duten pertsonak…) politika aktibo guztietan, kontrataziorako
laguntzak barne.
Ezkutuko ekonomia murrizte aldera, JEZren inspekzioa indartuko
dugu.
Udalak, soldata murrizketarik gabeko 35 orduko lanaldiaren alde
egotea proposatuko dugu.
kooperatibismoaren promozioa
Enplegu berdeak
ezkerlanean, elkarlanean 6
Udalak, ingurumen eta sozial ikuspegitik errentagarriak diren
enpresak ahutatzeko kriterioak jarri beharko lituzke Iritan ezarri behar
diren enpresak aukeratzeko orduan, sortzen duten langile kopurua
eta kalitatea, inbertsio ekonomiko berdinarekin konparatuz.
ezkerlanean, elkarlanean 7
zaintze babes eta zaharberritzerari lagundu behar dio. Horregatik
proposatzen dugu:
Ostatua eskaintza denboraldi bateko ostatuaren ekipamenduetan
oinarritua ahal dela naturan integratuak eta bigarren etxebizitzen
promozio bereziki baztertua. Helburu hau lortzeko aukera ona OHZren
gaineko gainkarga eta bertakoen etxebizitza propiorako kengarria.
Udal Agenda 21ean aipatzeko gaien artean eredu turistikoa sartu
Zarauzko eredu eta eskaintza turistiko politikak ahalik eta partaidetza
handiagoarekin egin daitezen.
Espreski Zarautz eta inguruko bizikleta ibilbideak eskaini gure herriko
ezaugarri erakargarri gisa. Udaldirako bizikleta mailegu edota errenta
sistema bat jar daiteke.
Herriak duen ostatu kapazidadea mantendu behar da, bai kanpin
kopuruan eta baita hoteletan.
NEKAZARITZA
ezkerlanean, elkarlanean 8
Nekazaritza eta abeltzantzak hainbat alor ukitzen ditu eta Zarautzerako
gure proposamenak, ondoren zehazten saiatuko gara:
Lurrari lotutako eta baserri txikien aldeko urratsak eman beharra daude eta
gazteen arazo larrienetako bat lur falta denez, Udalak Urkomeren
laguntzarekin,
-lurren inbentario bat egin beharko luke, herriko lurren erabilera eta
potentzialtasuna kontuan hartuz.
-Helburua “lur bankoa” sortzea izango litzake eta bide horretan urtero
aurrekontuetan “lur bankoa” hornitzeko diru partida bat jartzea eskatuko
dugu, noski nekazaritzarako egokiak diren lurrak erosteko.
-Ekoizpen ekologikoan lan egiten dutenak lehentasuna izango dute
udalerriko lurrak erabiltzeko.
-ekoizpen mota honen garrantzia jakinarazteko kontzientziazio kanpainak
sustatuko ditugu (ikastetxeetan, Agenda 21…)
3.- Transgenikorik ez
Beheraka doan sektorea izatetik enplegu sortzailea izatera pasa behar luke
eta horrek erakunde publikoen inplikazio zuzena eskatzen du.
ezkerlanean, elkarlanean 9
5.- Bizi baldintza duinak baserritarrentzako
ezkerlanean, elkarlanean 10
HIRIGINTZA ETA ETXEBIZITZA, PERTSONEN ZERBITZURA
ezkerlanean, elkarlanean 11
Hirigintzako planek gure herri eta hirietarako duten garrantzia nabarmendu
behar dugu eta herritarrei ulertarazi behar diegu, plan horiek etorkizuneko
herri eta hirien izaera bera baldintzatzen baitute. Herri orekatuagoak eta
bizigarriagoak izatearen alde egin behar dugu, herritarrentzako eta bizitzeko
herriak egin behar ditugu. Horrenbestez, hirigintzako plangintzak gauzatu
behar dira aintzat hartuta gizarte bizitza, eta espazio publikoa aldarrikatuta
eta bultzatuta. Hori dela-eta, hirigintzako plangintzak diseinatzean
herritarrek parte hartzea aurreikusi behar da.
Aralar Ezker Batua koaliziotik orain dugun lurralde eta hirigintza eredua
irauli beharra ikusten dugu, lurraren sailkatzea etengabe hastea sortzen
duelako eta hori ekidinez, jasangarritasuna bermatu ahal izateko, lur
urbanizatu edo artifizializatuen hazkundea izoztea eskatuko dugu.
ezkerlanean, elkarlanean 12
- Herrien barne loturak eta barne garapena orekatua izatea lortzea.
Bizitzeko toki izan behar dute herriek.
- Instalazio publikoen, ekipamenduen eta berdeguneen zentralitatea
eta kokapena zaintzea, gizarte etxebizitzen, saltokien eta
industrialdeen kokapena zaintzearekin batera. Herritarren premien
arabera diseinatu behar dira komunikabideak eta garraio sistemen
kokalekua.
- Energia aurreztea lortzeko neurriak hartzea: kaleko argiteria eta ur
kontsumoa murriztea, garraio publikoa bultzatzea, bizikleta erabiltzea
eta oinez ibiltzea sustatzea…
- Autonomia pertsonal txikiagoa duten pertsonentzat diseinatuta
dauden herriak lortzea: elbarriak, haurrak, zaharrak eta emakumeak.
Era berean kriterio berak erabili dira, aurreko legealdian onartu diren
planeaketetan:
ezkerlanean, elkarlanean 13
o Industria jarduerei lehentasuna eta hauen artean. energia
berriztagarriak eta ekonomia sozialari lotutakoei.
o Zentro komertzial berriak irekitzeari uko eginaz.
o Ingurumena babesteko neurriak ondo hartzen direla zaindu.
ezkerlanean, elkarlanean 14
ZARAUTZEN MUGITZEKO BESTE ERA BAT
Alde negatibo moduan, kotxeen presentzia ugaria, batez ere uda aldean,
datozkigun bisitari kopuruengatik aparkaleku arazoak sortzen dira. Bestetik
autoaren erabilera handi bat dago zarauztarren aldetik, lehenengo
Administrazioek autoak erabiltzera bultzatzen duten politikei lehentasuna
eman dielako, bigarren herritik kanpora lanera joan behar duten zarauztar
kopuruagatik eta amaitzeko garraio publikoko eskeintza ez delako nahikoa,
batez ere inguruko herri batzuetara joateko.
Gainera irtenbide bat bilatu behar zaio OTAren gaiari, ez dadin arazoa auzo
batetik bestera pasa, gertatzen ari den moduan.
ezkerlanean, elkarlanean 15
- Garraio publikoa hobetu, batez ere Donostiarako maiztasuna eta
Gipuzkoa eta Komunitateko beste zenbait lekutarako lotune zuzenak
jarri.
- Amillubiko gunean, ibilbide luzeko autobusendako geltoki
bakarra eta babesteko estalki duin bat jarri.
ezkerlanean, elkarlanean 16
itsasertzeko espezie guztiak desagertzen ari direla, azkena antxoa, eta
etorkizunean ez dakigu zer ikusi ahal izango dugun. Baina Zarautzen ikur
garrantzitsua den hondartza desagertzeko arriskuan da; horregatik gure
herria ingurumena hobetzeko neurri ausartak eta berritzaileak hartzeko
esparru ezin hobea da.
Hondakinen kudeaketa
- Zubietan eraiki nahi den errauskailuan aurka gaude eta bat egiten
dugu beste alderdi eta sindikatuekin sinatu genuen 5 urteko
moratoriaren eskariarekin. Jarrera hau babestuko dugu bai Udalean
eta baita Udal elkartean ere.
- Herritarren partehartzea eta kontzientziazioa landu nahi ditugu,
hondakinen bilketa eredua hobetzeko, zabor murrizketa eta
birziklapena hoberitziz, gaikako bilketa eta birziklapena herritar
guztiengana zabalduz eta era berean gure bizimodura egokien
moldatzen diren bilketa sistemak topatuz.
- Era berean, Urtetak tratatu gabeko zaborrak jasotzearen
kontra azalduko gara eta bertako ur zikin eta lixibiatuak tratatzea
eskatuko dugu.
- Protokoloak proposatuko ditugu Zarautzen egiten diren herritarren
ekitaldi, jai eta ekintza kulturaletan, zabor kopurua murriztu dadin eta
edalontzi eta plater berrerabilgarriak erabil daitezen.
- Gaika biltzeko kaleko zakarrontziak egokitu.
- Atez ateko eredua hedatu, orain gune industrialetara mugatzen dena,
herriko merkatari eta tabernariei zabaldu.
ezkerlanean, elkarlanean 17
- Hondakinak murrizteko eta birziklatzeko heziketa eta sentsibilizazio
programak lantzea.
- Industriako hondakinak berrerabiltzea bultzatzea, beste industria
batzuetarako lehengai moduan.
- Udal konpostaje-planta bat sortzea proposatuko dugu, zabor organiko
guztia (sukaldean sortua edo ez) eta lorezaintza eta nekazaritzako
beharrezko hondarrak tratatzeko.
- Antolatu eta indartu truke eta aldaketa azokak, bigarren eskuko
azokekin batera.
- Udaletik produktu ekologikoen kontsumoa sustatu, inongo produktu
kimikorik gabe sortuak izan direlako. Bereziki herrian eta Urola kosta
eskualdean, nekazaritza ekologikoa eta bertakoa sustatzen saiatuko
gara, udal merkatuan produktu horien salmenta erraztuz, dauden
kontsumo talde edo kooperatibak lagunduz eta herriko nekazaritza
edo abeltzantzako baserriak eredu hkologikora aldatu daitezen
sustatuz.
Zaratak
Ura
Eremu naturalak
ezkerlanean, elkarlanean 18
- Astin babesa handitu, Astierreka errekaren ezkerraldea biotopoan
sartuz eta eremu degradatuen errekuperazioa bultzatuz.
- Astiko kamioien aparkalekua kendu, gune hori eremu berde bezela
errekuperatuz.
- Golfaren ondoko ibilbidea berritu, dunen mugimendua
ahalbidetzeko lurretik altxatuz.
- Golf zelaiaren ingurumen gestioaren zaintza, belar-hiltzaileak
saihestuz, akuiferoaren gehiegizko erabilera eta biotopoan ohikoak
diren espezien aldaketa ere zainduz.
- Udal Baratza ekologikoak bultzatzeko programari lur gehiago
eskaintzea, Astikoak adibidez.
- Santa Barbarako behatokia egokitu eta Mutxio eta Torreoiko eremuak
ingurumen aldetik berreskuratzeko neurriak hartu.
Energia
Bestelakoak
ezkerlanean, elkarlanean 19
- Zarautz, zezenketa eta animalien tratu txarren aurkako herria
izendatu.
- Kanpoaldean erabiltzen diren elementu berotzaileak erregulatu.
- Kontsumo arduratsuaren arloko heziketa eta sentsibilizazioa lantzea
kanpaina eta ekimen espezifikoen bidez.
- Udal kontratazio guztietan klausula sozialak eta ingurumen arlokoak
txertatzea, era jasangarrian kudeatutako basoan egurra erabiliz
adibidez.
- Sakelako telefonoetarako antenak jartzea eta horien ahalmena
arautzen duten udal ordenantzak egitea bultzatzea, beharrezkoa
denean aurrez neurriak hartzeko printzipioa aplikatuta.
ezkerlanean, elkarlanean 20
UDALA
Esku hartu beharreko beste arlo bat kontratazioena da. Kontratazio eta
zeharkako kudeaketa ereduak ezbaian jarri, eta kontratazio publikoa
lehenestea ezinbestekoa da Aralar- Ezker Batuaren iritziz, instituzioen izaera
publikoa azpimarratuz, eta langileen lan-baldintzak zein herritarrei
eskainitako zerbitzuen kalitate duina helburu izanik. Kontratazio ereduak
gizatiartzeko beharra bistakoa da, eta horretarako, klausula sozialak
ezartzea lehentasuneko kontua da, ikuspegi sozialetik zein ingurumen
arlokotik administrazioaren kudeaketa justuago bat bilatuz. Bidezko
kudeaketaren alde egiten du Aralar eta Ezker Batua koalizioak.
ezkerlanean, elkarlanean 21
sinadura elektronikoa erabilita, herritarren eta udalaren arteko
konexio segurua izateko, edozein administrazio izapide bideratu ahal
izateko etxetik, kexak edo iradokizunak egin ahal izateko, eta bide
ireki bat izateko alkatearekin eta zinegotziekin ere.
- Udalaren webgunea erabili udal kudeaketan gardentasuna
bultzatzeko, batez ere erosketa publikoetan eta aurrekontuen
exekuzioan.
- Udalak kode irekiko programen alde egingo du
- Udaletik sortzen diren edukiak edo udalak finantzatzen dituenak
copyleft lizentziekin argitaratuko dira, honek lan babestu horiek
kopiatzea, moldatzea eta berriz zabaltzea ahalbidetzen duelako.
pertsonaleko politika
Gure ustez, udalean aritzen diren langileek konplize izan behar dute abian
jarri nahi ditugun politiketan, eta, hori bideragarria izan dadin, nahitaezkoa
da langile horiek dituzten eginkizunak sakon aztertzea. Lan egiteko sistema
ezkerlanean, elkarlanean 22
berriak aztertzea, ebaluatzea eta abian jartzea. Elementu horiek ezin dira
alboratu egun, herritarrentzako zerbitzuen eskaintza hobetu nahi badugu.
Metodologia horren bidez, giza baliabideak optimizatzea lortu beharko
genuke, eta, gainera, zerbitzu hobea eskaintzea. Nolanahi ere, baliabideak
optimizatzeak ez du ekarri behar langileen eskubideak murriztea, baizik eta
horiek egunez egun egiten duten lana hobetzea. Lan egiteko ereduak oinarri
izan behar du helburuak zehaztea eta itxaropenak sortzea udal langileekin,
baina ahaztu gabe gure lana herritarrei zor diegula eta horiek direla gure
jardunaren oinarria.
ezkerlanean, elkarlanean 23
enpresak, oro har, eta enpleguaren kalitatea eta horren
egonkortasuna sustatuko dugu.
Udaltzaingoarentzat eredu definitu eta garbi bat nahi dugu: Gure herri
honetan segurtasun gaietan aritzeko eta ardura gehiago duten beste polizia
batzuk daudenez, Udaltzaingoak perfil garbi bat izan beharko luke; perfil
hori prebentiboa eta gertukoa izan beharko litzateke, segurtasunekoa
eta erreaktiboa izan beharrean.
ezkerlanean, elkarlanean 24
EKONOMIA TOKIKO IKUSPEGITIK
Euskal Herrira ere iritsi da krisi hori. Euskal Herrian izaten ari den eragina ez
da zuzena; izan ere, neurri handi batean, Europa eta, hortaz, estatu
espainola eta frantsesa izaten ari diren krisi ekonomikoaren eragina baita.
Tokiko garapen iraunkorrean, lana sortzeko estrategiak sortu behar dira eta
hauek guztiak lortzeko neurriak hartu behar dira: espiritu ekintzailea
bultzatzeko neurriak, lanaren arlora heltzea lortzekoak, etengabe aldatzen
ari den lan merkatura egokitzekoak, diskriminazioaren eta gizarte
bazterketaren aurka egitekoak eta ekonomia soziala sustatzekoak.
Konpromezu horiek errealitate bihur daitezen lortzeko jarduketa hauek
bultzatuko ditugu:
ezkerlanean, elkarlanean 25
a) Lanaren arlora heltzea errazteko jarduketak:
ezkerlanean, elkarlanean 26
Gure gizarte honetan dagoen teknifikazio maila altuaren eta gertatzen diren
aldaketa azkarren ondorioz, lana bermatuko duten egokigarritasun modu
berriak garatu behar dira:
Bermatu behar dugu kolektibo bakar bat ere ez gelditzea lanaren arlora
heltzeko aukerarik gabe; eta, horrenbestez, kolektibo guztiek arlo horretara
heltzeko aukera berberak izateko beharrezkoak diren neurriak hartu behar
ditugu, bai eta, behin arlo horretan sartuta daudenean, tratu baldintza
berberak izatea bermatzekoak ere:
ezkerlanean, elkarlanean 27
- Emakumeak lanaren merkatuan sartzea bultzatzera bideratuta
dauden jarduketak (baterako hezkuntza edo koedukazioa,
prestakuntza, klixeak alde batera uzteko kanpainak…).
- Balio berbereko lanen truke berdin ordaintzeko printzipioa zaindu
behar da.
- Mendekotasunari arreta egiteko politika lagundu behar da:
haurtzaindegietan plazak lortzeko erraztasun handiagoak eman behar
dira (bai lan egiten duten aita eta amentzat, bai lan bila
dabiltzanentzat ere), pertsona zaharrei etxez etxeko laguntza ematea
bultzatu behar da…
- Ahalmen urritasunen bat duten pertsonak lanean aritzeko kupoak
betetzen direla zaindu behar da, bai tokiko enpresetan, bai eta
administrazio publikoetan ere.
- Enpresaren arloko sentsibilizazioa bultzatzeko kanpainak egin behar
dira.
- Enpleguko zentro bereziak sortzea lagundu behar da.
- Intserzio enpresak garatzea lagundu behar da. Hain zuzen, intserzio
enpresa horiek dira merkatuan aritzen direnak –beste edozein
enpresa bezala–, lanaren bidez, gizartetik baztertuta gelditzeko
arriskuan dauden pertsonak gizarteratzen laguntzeko funtsezko
helburuarekin.
- Gizartetik baztertuta dauden edo horretarako arriskuan dauden
pertsonak lanaren arlora hel daitezen bultzatu behar da, ibilbide
integralen bidez.
- Ziurtatu behar da gizarte babeseko sistemek aukera ematea pertsona
guztiei duintasunez bizi ahal izateko nahikoak diren diru sarrerak
jasotzeko.
- Gizartetik baztertuta gelditzeko arriskuan dauden pertsonentzat diren
programetan ikuspegi integrala erabili behar da; hau da, ez da landu
behar bakarrik lanaren gaia, baizik eta etxebizitzarena, heziketarena,
osasunarena eta abar ere aztertu behar dira.
- Prestakuntza espezifikoa eskura izatea bultzatu behar da etorkinen
artean.
- Lana bilatzeko dauden bideei buruzko informazioa eman behar zaie
etorkinei, prestakuntza eta lan ibilbide pertsonalizatuen bidez.
- Etorkinentzat programa espezifikoak egin behar ditugu; zenbait
alderdi hartzen dituzten programak, besteak beste, hizkuntza
ezagutzea, eta gizarteratzea nabarmentzen dutenak, hain zuzen.
Gaur egun, udaletako diru kutxak hornitzen dituzten zerga ugari arautzen
dituzten eskumenak Batzar Nagusien esku daude. Lurralde Historikoen
Legea erreformatzea proposatzen dugu, batetik, udalerriei eskumen horiek
emateko; eta bestetik, Toki Ogasunen finantzaketa iturrien erreforma
egiteko. Zarauzko Udalaren egoera ekonomikoa ez da ona, baina ez da
larria ere. zerbitzuak mantenduz buelta emateko modukoa da, gastuak
zaintzen badira. Argi dago lortzen diren diru-sarrerak ez direla nahikoak
gastu mailari aurre egiteko, eta, are gutxiago, eskatzen dugun gizarte
zerbitzuen hobekuntzari erantzuteko. Aralar eta Ezker Batuak Toki
Ogasunen finantzaketa iturrien eta eredu fiskalaren gaineko eztabaida
sakonari ekitea proposatzen dugu, gehien daukanak gehiago ordain dezan
ezkerlanean, elkarlanean 28
eta ez, orain gertatzen den moduan langileak direla zama fiskal handiena
daramatenak.
Gaur egun, udalek kobratzen dituzten zerga asko, Batzar Nagusiek arautzen
dituzten konpetentzien barne daude. Udalak dituen eskumen urrietan zerga
eta tasak ahal den justu eta progresiboenak izatea babestuko dugu eta
ingurumen kriterioak sartuko ditugu. Honako hauek dira gure
proposamenak:
Udal kontratazioak
ezkerlanean, elkarlanean 29
Gardentasuna eta kontratazioetan lehia handitzeko teknologia berrien
erabilera sustatuko dugu, Kontratantearen profilean kontratazio
eskaintza guztiak eskegiz, nahiz eta derrigortasun legalik ez izan, eta
zuzeneko kontratazioak salbuetsiz.
elkartasunezko ekonomia
Aralar eta Ezker Batuaren uste apalean, orain arteko politikak berrorientatu
beharrean aurkitzen gara, erakundeen arteko koordinazioa, harremana
benetan gauzatuz, sendotuz behetik gorako bideak irekiz: maila lokaletik
globalera. Glokalizazioarekin jokatuz, sareak osatuz eta zabalduz.
Aralar eta Ezker Batuaren iritziz Garapen Agentzi hauek “palanka” gisa
erabili behar ditugu, ekonomia iraunkorra sustatzeko eta garatzeko. Herri
ikuspegia galdu gabe. Goitik beherako eta behetik gorako artikulazioak
txertatzeko, helburua herri eta hiri sozialak izanik, eta eragileen
enpoderamendua.
ezkerlanean, elkarlanean 30
Produktu habi berriak ikertu behar sozialak eta ingurumenekoak kontutan
izanez. Beti ere, kontziliazio neurriak praktikara eramateko politikak landuz
eta ezarriz.
ezkerlanean, elkarlanean 31
HERRITARREN ZERBITZUAK
Hizkuntza politika
Bestetik, euskarak bere esparru propioak behar ditu non bizitza sozialaren
komunikazio-erreminta nagusia izango den. Beraz, euskaldungoa nagusi den
udalerrietan, Zarautz kasu, berariazko hizkuntza-politika ezarri beharko da
etorkizunean ere nagusitasun horrek iraun dezan bizirik.
Hizkuntza politikak lehentasuna eta ikuspena eman behar dio euskarari, eta
batez ere erakargarri eta baliagarri izan behar du, ezagutzen ez dutenentzat
eta erabiltzen ez dutenentzat.
Hartu beharreko neurriei dagokienean:
ezkerlanean, elkarlanean 32
- Euskaldunak izanik gaztelaniara jotzeko ohitura duten kolektiboengana
zuzendutako kanpaina egitea, bereziki gazteei zuzendua.
- Zarauzko hitanoa suspertzea eta bultzatzea hitano ikastaroak eginez
eta hitanoa erabiltzeko kanpainak eginez, bereziki neskei zuzendua.
- Hizkuntza normalizazioan diharduten gizarte eragileekin elkarlanean aritzea
ezinbestekoa da normalizaziorako eta ondorioz Euskararen Kontseilua
lehen bait lehen berriz martxan jartzea proposatzen dugu.
- Sortzen diren lanpostu guztietan euskara ezagutzea nahitaezkoa
izango da, eta ardura mailaren arabera hizkuntza eskakizun
ezberdinak ezarriko dira.
- Euskararen erabilera bultzatzeko aisialdiko jardueratan euskarazko
eskaintza egokia egon dadin bultzatuko du: zine, antzerki, kirol-
ekimen, musika-jaialdi, gazte-jardunaldi eta abarretan. Halaber,
erabilera areagotzeko sentsibilizazio-kanpainak egingo ditu.
- Gainera, lan arloan euskara sustatzeko kanpainak eta plangintzak
bultzatuko ditu udalak.
ezkerlanean, elkarlanean 33
egungo eskaerei egokitzeko eta Lizardi institutoarekin batera,
Bigarren Hezkuntzako eskaintza publiko eta bateratua eskeiniz.
- Eusko Jaurlaritzari, Orokieta Berriaren handitze bat eskatu,
matrikulazio berrien gehikuntzari aurre egiteko.
- Homofobia, xenofobia eta arrazakeriari aurre egiteko heziketa-lana
egitea.
- Ikastetxeetan partaidetza demokratikoa sustatu ikaslegoak eta gurasoak eta
AMPAak elkartzeko.
- Eskolako elkar bizitza hobetzeko Udal programen garapena, Udal
Eskola Kontseiluak proposatuta eta eskolako porrota edo
jazarpenaren antzeko fenomenoen prebentzioa lantzen duten beste
Udal zerbitzu eta arlo batzuekin koordinatuta.
- Giza eskubideekin, bakearekin, elkarrekiko errespetuarekin,
elkartasunarekin eta emakumeen zein gizonen aukera
berdintasunarekin zerikusia duten balioetan oinarrituta hezkuntza
bultzatzea, ingurumen-hezkuntza, osasunerako hezkuntza, hezkuntza
afektibo-sexuala, komunikazioaren arloko hezkuntza, kontsumorako
hezkuntza... sustatzeko baliabideak eskaintzea.
- Hitzarmenean onartu ziren baldintzak betez, Ikastola handitu eta
Eguzki Izarrera mugitzeko udalaren babesa mantendu. Egin nahi
den edozein aldaketak oreka ekonomikoa mantendu eta gune
horretako interes publikoa bermatu beharko du, hau da Iñurritzako
parkearen zabalkundea, Udal jabetzako kiroldegi bat eta etxe
babestuen estandarrak.
Euskarazko eta Euskal Herriko kultura zutarri nagusia izango badugu ere,
kultur aniztasuna aintzat hartuko dugu, dela sorkuntzan, dela ikuskizunetan,
ezkerlanean, elkarlanean 34
eta merkatuaren eta prozesu globalizatzailearen ohiko logika
estandarizaziotik ihesi.
ezkerlanean, elkarlanean 35
- Herrian dauden kultur errealitate ezberdinak aintzat hartuz, horiei
leku egitea, sustatzea, zabaltzea eta elkar ezagutzeko programak
garatzea.
- Elkartasunaren eta tolerantziaren aldeko kultura garatzea,
desberdintasuna errespetatzearen aldekoa, eta kultur aniztasunaren zein
kultur artekotasunaren abantailak erakustea, horretarako kanpainak eta
ekitaldi (musika, jaiak) zehatzak antolatuz, herriko elkarteekin elkarlanean.
- Tokiko elkartegintzaren eta autokudeaketaren kultura eta gazteriaren
politika suspertu.
Gazteak gizarte eta herri bateko etorkizuneko sektore ez ezik, gaur egungo
gizarte talde dinamiko gisa ere hartu behar ditugu. Gainera, kezka eta arazo
espezifikoak dituen taldea da. Krisiak gazteengan modu berezian erasan du,
eta lehendik zituzten hainbat arazo larriagotu egin ditu: lan merkatura
sartzea, etxebizitza lortzea…
ezkerlanean, elkarlanean 36
amanecer” bezelako ereduak hobetsiko ditugu: hau da, gauez
gazteek gazteentzat udal eraikinetan antolaturiko aisialdi osasuntsua.
- Gazte informazio-puntuak eta gazteentzako azpiegiturak birdiseinatu,
gazteekin batera, euren beharrak eta nahiak asetzeko zerbitzu
bihurtuz.
- Gazteek eurek sortutako espazioak eta ekimenak autogestionatzea
bultzatu.
- Gaztetxea mantendu eta Salberdinen berrurbanizatzea sortzen
denean baldintza berdintsuetan haren kokapena aurreikusi.
- Hemezortzi urte baino gehiagoko gazteentzat, gazte
ekipamenduaren eraikuntza bultzatu.
kirolak
Zarautzen herritar askok kirolen bat egiten dute. Identitate ikur hau sendotu
egin behar da bizi-kalitate oneko gizarte aurreratu baten zutabetako
bat: kirol praktika askotarikoa eta osasungarria delako.
Udalak kirol praktika sustatu behar du - maila, sexu eta adin guztietan- kirol
profesional edo ikusgarriari lehentasuna eman gabe.
ezkerlanean, elkarlanean 37
Egungo gizartean erroturik dauden eredu patriarkal eta matxistak
gainditzeko, berdintasun arloa sustatu eta bultzatu behar dugu, kontziliazio
planak bultzatuz, ereduak sortuz eta emakumeen partaidetza aktiboa
gizarteko arlo eta eremu guztietan sustatuz. Politika positiboak bultzatuko
ditugu. Udalak herritarrengandik hurbilen dauden instituzioak izaki,
bazterkeria pairatzen dutenekiko tratu berezia bultzatu behar du.
Sexu aniztasuna
ezkerlanean, elkarlanean 38
Gizarte-informaziorako kanpainak abian jartzea, bai jokabide homofobikoak
salatzeko, bai eta errespetuaren eta berdintasunaren aldeko jokabideak
bultzatzeko ere.
Immigrazioa
Aralar eta Ezker Batua Berdeak koalizioak uste du emigrazioa “aukera” bat
dela, ez “arazo” bat.
ezkerlanean, elkarlanean 39
Benetan presazkoa da legegintzarekin lotutako alternatiba ausartak
aztertzeko premia, gizartearen errealitatea ikusteko, pertsonen berdintasun
juridiko eta aukera berdintasunerantz aurrera egiteko bidezkoak direnak.
Esparru juridiko berria bilatu behar dugu gizarteratzea sustatzeko;
gizarteratze legea, Atzerritartasun Legetik harago joanda.
Harrera
Atzerritik gure herrira iristen ari diren bizilagun berriek normaltasunez bizi
eta lan egin ahal izateko, bertakook ez dauzkagun aparteko oztopoak
dituztela uste dugu. Oztopo hauek beraien integrazio eta gizarteratzea
zailago egiten dute, eta gure helburua hiritar ororen eskura dauden
balibaide eta zerbitzuak normaltasunez erabiltzea bada ere, badira
etorkinen migrazio prozesuan berariazko eskuhartze bat behar duten
hainbat une. Horietariko bat, zalantzarik gabe, iristen diren momentuan egin
behar zaien HARRERA da.
ezkerlanean, elkarlanean 40
2. Atzerritartasun legediari buruzko oinarrizko informazioa
(erregularizazio eta berrelkarketak).
Integrazioa
Honekin batera beste bi lerro nagusi landu behar direla uste dugu tokiko
erakundeetatik bizilagun berrien integrazioan ahalbidetzeko: alde batetik,
kanpotik etorritako eta bertakoen arteko elkarguneak sortzea, jatorri
ezberdinena arteko pertsonen arteko zubiak eraikiz. Eta bestetik, etorri
berriek babes sare bat izan eta beraien jatorrizko nortasuna gorde eta
garatzeko baliabideak eskaintzea.
Hau guztia kontuan izanda hauek dira proposatzen ditugun neurri zehatzak:
ezkerlanean, elkarlanean 41
- Oinarrizko Gizarte Zerbitzuetarako eta Osasun Publikorako
irisgarritasuna ziurtatu legez Zarautzen daudela frogatu beharrik izan
gabe.
1. Ikastetxeetan.
2. Tokiko komunikabideak.
3. Herria mailan: urtean zehar egiten diren ekintaz ezberdinetan:
aste solidarioa, Zaraztik mundura, eta abar.
- Elkartegintza bultzatu:
ezkerlanean, elkarlanean 42
Aurreko legealdian pausu garrantzitsuak eman dira Zarautzen zerbitzu
sozial eraginkor batzuk eskeintzeko, zerbitzu guztiak eraikin bakar batean
bildu dira, eguneko zentro berria inauguratu da eta krisia izan arren gastu
sozialak handitu egin dira aurrekontuaren %20 iristeraino.
- Gastu soziala mantendu beharko da, gero eta behar handiago izan
eta esklusio egoeran erortzeko arriskuan dauden pertsonei
laguntzeko.
- Legeak 20.000 biztanle baino gehiago dituzten udalerrietan ezarrita
duena betetzeko, etxegabeentzako ostatu eta jantoki sozialak
egotea bermatzea.
- Udal eraikinetan ume eta gurasoen arteko topaketa gunea sortu,
umea berekin ez duen gurasoari bisita eskubidea errazteko.
- Zerbitzuen gida bat sortu, Gizarte Eskubideen Karta, herritar
guztiek eskaintzen diren zerbitzuak ezagutu ditzaten.
- Kortazarko alokairuzko etxe sozialetan, buruko arazoak dituzten
pertsonentzat etxe batzuk erreserbatu, Atzegi-rekin elkarlanean.
Abendañon Gureak, buruko arazoak dituzten pertsonentzat tailer bat
jartzeko erraztasun fiskal eta administratiboak eskaini.
- Zerbitzu sozialen kudeaketa publiko eta zuzenaren aldeko hautua
egin eta bertan lan egiten duten langileen baldintza duinak
aldarrikatuko ditugu.
Neurriak:
- Udal Plan gerontologikoa egin ahal izateko ikerketa egin, zarauzko
herritarren bilakaera eta epe ertain eta luzera izan ditzaketen
beharrak aurrikusteko.
- Maria Etxetxikiko apartamentu tutelatuak martxan jarri.
- Jubilatuen elkarteak duen Udaberri lokala egokitu, bertan
egiten diren ekintzak indartu ahal izateko: soinketa, yoga, tai-chi
Alzheimer kasuetan burua erabiltzeko tailerrak sustatuz: eta
ileapaindegia adibidez.
- “Baratza Programa”hedatzen joan, udalak dituen beste lursail batzuk
errekuperatuz eta herritar edo baserritarren esku jarriaz.
ezkerlanean, elkarlanean 43
Udal administrazioak gainerako instituzioak baino erraztasun gehiago ditu,
berez, herritarrengandik hurbil egoteko, herritarrak entzuteko eta haiekin
elkarlanean jarduteko, dela norbanakoekin, dela herriko elkarteekin,
bizilagunen mugimenduekin, zein gainerako eragileekin. Herritarren parte-
hartzeak zehar-lerroko politika izan behar du, udaleko sail guztietan
zabalduko dena.
Pasa den Legealdian urratsak eman dira partaidetza indartzeko, berezko sail
bat sortu da eta zenbait ekimen burutu dira, horietako batzuk gure taldeak
kudeatu ditu : Salberdin Plan Berezia idatzi behar zuen taldea hautatzeko
kontsulta, Berdintasun Aholku Batzordearen sorrera,...etab. Horretaz gain
ZHAPO-n sartu da Asti urbanizatzeko betebeharreko baldintza moduan,
honen inguruko herri kontsulta deitzea. Aurrera jarraitu behar da eta
izandako esperientzietatik, batez ere akatsetatik, ikasi beharra dago.
ezkerlanean, elkarlanean 44
“de facto” ekarriko du erabaki edo adostasun hori ezin
baliogabetuzkoa izatea.
ezkerlanean, elkarlanean 45
GARAI BERRIAK BAKEA ETA BERADISKIDETZARAKO
Aralar eta Ezker Batuarentzat Euskal Herrian bizi izan dugun gatazka
armatuaren gainditzea da lehentasuna; mehatxu egoera gaitzesgarriak
gainditzea alegia. Uste baitugu giza eskubide ororen errespetua oinarri duen
bake egoera batetik soilik jo ahal izango dela gatazka politikoa erro-errotik
konpontzera, herritarren erabakitze eskubidea ahalbidetuz. ETAren behin
betiko suetena iristen denean, beharrezkoa izango da beradiskidetze
prosezu bat hastea, urte askoan sortu diren zauriak eta zatiketak gainditzen
joateko eta udal honen jarduna hauxe izatea espero dugu hurrengo lau
urteetan.
ezkerlanean, elkarlanean 46