Está en la página 1de 11

21/8/2016

QUEMADURAS

QUEMADURAS
JosFlixPatioRestrepo,MD,FACS(Hon)
OficinadeRecursosEducacionalesFEPAFEM
DepartamentodeCiruga,FundacinSantaFedeBogot.
ComprarDVDdelTratadodeEnfermeraenCuidadosCrticosPeditricosyNeonatales

GENERALIDADES
Laquemaduragraverepresentaeltipodeagresinbiolgicamsseveroquepuedesufrirel
organismoyponenenpeligrolavidadelpacienteporelpermanenteriesgodesepsisyfalla
multisistmicaprogresiva.Lacicatrizacin,enlasetapastardas,dalugaraterriblesdeformaciones
estticasyfuncionales.
Secalculaque80%delasquemaduraspuedenserprevenidas,pueslamayoraocurreenelhogar.
Lasestufasdegasolina(Cocinol)ylautilizacinde"veladoras"dentrodelashabitaciones
constituyen,ennuestromedio,causaprincipaldeestaslesiones.
Todohospitalgeneraldebeestarequipadoyorganizadoparaatenderalpacienteconquemaduras
graves,aunquesuposteriortratamientoyrehabilitacinpuedanserreferidosauncentro
especializado.
Lapielesunodelosmayoresrganosdelorganismoysloelmsculolasobrepasaenpesoy
extensin.Suextensinesde0.25menelrecinnacidoyde1.8meneladulto.
Lapielnormalcumplefuncionesdesensibilidad,proteccindelmedioambientey
termorregulacin.Laprdidadeunapartesustancialdelapielesincompatibleconlavida.
Lapieltoleralaexposicincortaatemperaturashastade40C,perodeallenadelanteel
incrementodelatemperaturaresultaenaumentologartmicodelalesintisular,ya70Cuna
exposicinfugazyaproducenecrosisdelaepidermis.
Laquemadurapuedesersuperficial,odeprimergrado.Estetipodelesinqueslocausaun
mnimodaoepitelial,cicatrizaespontneamenteapartirdelasestructurasdrmicasnoafectadas.
Laquemaduratpicadeprimergradoeslaquemaduradesol.Eldolornoesmuyintenso.
Laquemaduradesegundogrado,odeespesorparciallaepidermisy,parcialmente,ladermiso
corion.Lapresenciadeampollassignificaquemaduradesegundogrado.Eslamsdolorosa.
Laquemaduraqueafectaelespesortotaldelapielsedenominadetercergrado.Lalesinllega
hastalagrasasubcutnea,ylafascia,msculos,tendonesyhuesospuedenserafectados.La
cicatrizacinselograslomediantelaaplicacindeuninjertodepiel.Generalmentenoes
http://www.aibarra.org/Guias/116.htm

1/11

21/8/2016

QUEMADURAS

dolorosa,pueslosfiletesnerviosos,alserdestruidos,producenanestesia.

GRADOI

GRADOII

http://www.aibarra.org/Guias/116.htm

2/11

21/8/2016

QUEMADURAS

GRADOIII
Figura1.Lapielylosdiferentesgradosdequemadura.
Lagravedaddelaquemaduraestdeterminadaporlaintensidaddelatemperaturayporladuracin
delaexposicinalagentecausante.Tantoelespesorcomolaextensindelaquemaduradefinenel
pronsticodelpaciente.
Losmediadoresinflamatoriossonresponsablestantodelaperpetuacinyprogresindelas
alteracioneslocalesenlaheridadelaquemaduracomodelosaspectosdeletreossistmicos,entre
elloselhipermetabplismoyelcatabolismoexagerado.
Elaumentogeneralizadodelapermeabilidadcapilarqueseobservaenlasquemaduras,porla
accindeagentesvasoactivos,resultaengrandesprdidasdelvolumencirculatorio.Elsecuestro
masivodelquidoenlostejidosproduceunagranreduccindelvolumencirculatorio,con
vasoconstriccineisquemiaenciertasregiones,especialmenteenlacirculacinesplcnica.
Laprdidadiariadeprotenaporlaheridallegaasermuyconsiderableylamigracintranscapilar
deprotenasinduceenormesprdidasproteicasenellquidodeedema,enlasflictenasyenla
secrecindelaherida.
Aunqueelsangradoexternoporquemadurasgeneralmenteesmodesto,hayprdidaconsiderablede
glbulosrojospordestruccintrmicadirecta,portrombosisycoagulacinypordiapedesisa
travsdecapilaresdepermeabilidadaumentada.Perocomolaprdidadeplasmaes
proporcionalmentemayor,lousualesqueelpacienteexhibaunhematocritoelevado.
Cuandoelhematocritodesciendeenformasignificativa,esmuyprobablequesedebaahemorragia
porlesionesasociadas.Talsituacinsepresentaenpolitraumatismosconrupturadelbazo,fracturas
ylesionesgravesdelostejidosblandos.Sedebeestablecerconprecisinlacausadelahemorragia
yadministrartransfusionespararestaurarlavolemiayprevenirelcolapsocirculatorioen
preparacinparaoperacindeemergencia,locualtieneprioridadsobreeltratamientodela
quemadura,quebienpuedeesperar.
Otracausafrecuentedereduccindelvalordelhematocritopuedeserlahemorragia
gastrointestinalporulceracinagudaogastritiserosiva.
Laquemadurarealdelrboltraqueobrondialesextremadamenterara,perolairritacinpor
http://www.aibarra.org/Guias/116.htm

3/11

21/8/2016

QUEMADURAS

inhalacindehumoygasescalientesresultaenaumentodelassecrecionesyenespasmobronquial.
Muchasdelasmuertesconsecuentesaincendiossedebenalainhalacindehumoydeproductos
txicosdelacombustin.
Alasprdidasdelquidoseneledemaseaadelaprdidadeaguaporevaporacin.Mientrasun
individuonormalevaporadiariamentealrededorde10mlporkilogramodepeso,elquemado
evaporaentre40y150mlporkilogramoencada24horas.
Laquemaduraproduceprofundasalteracionesenlosmecanismossistmicosdedefensadel
husped,condisminucintantodelainmunidadcelularcomodelsistemainmunitariohumoral,
anergiaaantgenoscutneosdehipersensibilidadretardadaydisminucindelasinmunoglobulinas,
especialmentedelagammaglobulina.Lasepsisconstituyelacomplicacinmsseriaylaprimera
causademorbilidadymortalidad.
Lapresencialocaldemicroorganismospuedesersimplementecolonizacinsuperficialdelos
tejidosquemados,overdaderasepsisdelaheridaosepsisdelaquemadura.Estasedefinecomola
presenciademsde100.000bacterias,osea105,porgramodetejido.
Losmicroorganismosinvasores,queconstituyenunaverdaderainfeccinmixta,sonpocoafectados
porantibiticosadministradosporvasistmica,debidoalcarcteravasculareisqumicodela
herida.Lainfeccinporvirusresultaenlasflictenasylesionesdolorosastpicasdelherpes
simplex.
Laincidenciadecomplicacionesspticasesproporcionalalreacutneaquemada.
Elexamenhistolgicoporbiopsiadelaheridaeselmtodomsseguroyconfiabletantopara
diferenciarlasimplecolonizacinmicrobianadetejidosnoviablesdelainfeccininvasorade
tejidoviable,comoparaestablecereldiagnsticodeinfeccininvasoradelaquemadura.
Elttanospuedeacompaaralasquemaduras.Porellosedebeprocederainmunizaralpacienteen
lamismaformaquesehaceconotrostiposdeheridasmayoresodealtoriesgo.
Unadelasmayorescausasdemortalidadporsepsisenlospacientesquemadoseslatromboflebitis
supurativa,entidadqueconstituyeunestadospticogeneralizadoycausaembolasspticas
secundarias,conmuyelevadamortalidad.Laaparicindepusalexprimirelsectordistaldelavena
cateterizadaessignopatognomnicoyrequierereseccininmediatayampliadetodoeltrayecto
venosoafectado,dejandoabiertalaherida.
LalceradeCurling,o"lceradeestrs",producehemorragia,manifestadaporhematemesisy/o
melena,enun10a20%delospacientesconquemadurasgraves.Conelcrecienteusodel
fibroendoscopiosedetectanlesionesenmsdel80%delospacientesconquemadurasseveras.La
administracinrutinariadeagentesanticidosyantisecretoreshalogradodisminuirestaominosa
complicacin.
Elpacienteconquemadurasextensasrepresentaunavctimapotencialdelasalteracionesenla
estructurapulmonarquellevanalahipoxemiayalafallaventilatoria,yqueterminanconsepsis
pulmonaryuncuadrogeneralizadodeconsolidacinbronconeumnica,elgravesndromede
insuficienciarespiratoriaagudadeladulto.
Hayfactoresannoidentificadosquecontribuyenalaanemiahemolticaqueusualmenteaparece
entreelcuartoydcimodas,yqueesindependientedelalesintrmicaydeladestruccino
secuestrodelosglbulosrojos.
Elpacienteconquemadurasextensasexhibeunmarcadoestadodehipermetabolismoe
hipercatabolismo,mayorqueencualquierotrotipodetrauma,quepersisteporvariassemanas,
http://www.aibarra.org/Guias/116.htm

4/11

21/8/2016

QUEMADURAS

hastatantolaheridahayacicatrizado.
Enlospacientesconquemadurasgraveselsoportenutricionaldeescogenciaeselmtodoenteral,
mediantesuplementosoralesopormediodeuntubodelgadonasogstricoonasoyeyunal.
Elmantenimientodeunadecuadoestadonutricionalrepresentaelfactordemayorimportanciaen
cuantoalasupervivenciadelpacientequemado,unavezsobrepasadalaetapadereanimacin
(Patio,1988a).
TRATAMIENTODELASQUEMADURAS
Laprioridadenlaatencindelpacientequemadoeslamismaqueentodocasodetrauma:eningls
seutilizalanemotecniaABC:Airway,Breathing,Circulation.
EnespaolhemospropuestoAVOC:
A:vaAreapermeable
VO:VentilacinyOxigenacin
C:Circulacin.

EVALUACIONGENERALDELPACIENTEYREANIMACIN
Enprimerlugarsedebetomarunahistoriaclnicalomscompletaposible,detallandohechos
comoelmecanismodelalesin(incendio,explosin,lquidocaliente),lapresenciadeproductos
txicosenelambiente,sielaccidenteocurrienunespacioabiertooenunrecintocerrado,el
tiempotranscurrido,elestadoenelcualfuerecogidoelpacienteysuevolucindesdeentonces.
Losfactorespersonales,comoedad,peso,talla,enfermedadesasociadas,medicacinqueest
recibiendo,inmunizacinantitetnicaprevia,alergias,sondegranimportanciaencuantoa
establecerpronsticoydefinirunplandetratamiento.
a)Vaarea
Unavarespiratoriapermeableesindispensableparaelmanejodelpacientequemado,enquiense
debeexcluirlesinoedemadelafaringeylaringe.Lapresenciadesecrecionesabundantes
requiereaspiracin.Sinohayobstruccinevidentedelavaareanodebepracticarse
traqueostoma,porlomenosdeinmediato.Latraqueostomacontribuyeaexacerbarlainfecciny
seasociaconcomplicacionesserias.Perotampocodebeserevitadasilacondicindelpaciente
claramentelaexige.Enalgunoscasospuedesernecesarialacricotiroidotomacomomedidade
urgencia.
Latraqueostomaylacricotiroidotomamuyraramentesonnecesariasenlospacientesquemados.
b)Respiracinyoxigenacin
Lahipoxemiapuededeberseatraumatorcicooacontusinpulmonarasociada.Siserequiere
ventilacinmecnica,stapuedeseriniciadaymantenidapormuchosdaspormediodela
intubacin,sinnecesidaddetraqueostoma.
Lasquemadurasquecubrenlacircunferenciadeltraxpuedenhacernecesarialadesbridacin
inmediataparaliberarlacajatorcicadeescarasypermitirsuadecuadaexpansin.
Lainhalacindehumoydegasestxicosresultaentraqueobronquitisqumicaquegeneralmentese
manifiestaporabundantessecrecionesy,aveces,expectoracindemucosanecrtica.Esenestos
casosquepuedesernecesarialacricotiroidotoma.
http://www.aibarra.org/Guias/116.htm

5/11

21/8/2016

QUEMADURAS

Lahiperventilacinpuedeproducirresecamientodelavaareayconvertirlassecrecionesen
mucosidadaltamenteviscosa,locualdificultasuexpulsin.La"toilette"traqueobronquialyla
nebulizacinultrasnicasondegranvalor.
Elestadodelafuncinrespiratoriadebeservaloradocuidadosamentemedianteobservacinclnica
permanenteyladeterminacinperidicayfrecuentedegasessanguneos.
Laconfusinydesorientacinmentalpresentesenmuchospacientesquemadosconfrecuenciase
debenahipoxiacerebral,lacualsecorrigeconlaaspiracindesecrecionesylaadministracinde
oxgenohumidificado.
Enloscasosdequemadurasgravesestindicadalaintubacinprecozparaventilacinmecnica.
c)Estadodelacirculacin
Elestadodelacirculacingeneraldebeserdeterminadoconclaridadyprecisin.Elshockse
definehoyentrminosdehipoperfusindelosrganosprincipalesynosimplementecomo
disminucindelvalordelapresinarterial.
Elestadomentaldelpacienteesunndicemuyconfiabledeperfusinydeoxigenacindel
cerebro.Ladiuresis,enmedicinexactacadahora,esunindicadorprcticoyaltamenteconfiable
delgastocardacoydelaperfusindelosrganosprincipales.
Eneladultounaproduccinurinariade50100mlporhora(1mlporkilogramodepesoporhora)
esindicativadevolemiaadecuadaydegastocardacoefectivoparalaperfusindelrinyde
otrosrganos.Lamonitorahorariadeladiuresis,entrminostantodevolumencomodegravedad
especfica,constituyeunvaliosoparmetroparaelmanejodelpacienteenprocesodereanimacin.
Paraellogrodeesteparmetro,secolocaunasondadeFoleydesdeelingresodelpaciente,yel
personaldeenfermeradeberegistrarconmeticulosocuidadolosvolmenesdelaorinaeliminada
ydeloslquidosperdidosyadministrados.
d)Otraslesiones
Noesextraoqueloscasosdequemaduraasociadaconpolitraumatismoconcentrenlatotalidadde
laatencindelmdicohacialaquemadura,especialmentesistaesextensa.Conlamentable
frecuenciapasaninadvertidasotraslesionesquepuedenrevestirmayorgravedadyriesgo
inmediatos.
Laobservacinclnicacuidadosaylautilizacinampliadeimgenesdiagnsticaspermiten
detectarseriaslesionesasociadas.Esnecesariotenerpresentequelaquemaduradeporsnoesla
lesinquerequieretratamientoinmediato.Primerosedebenatenderlaslesionestorcicasy
cardacas,lasrupturasoperforacionesabdominales,eltraumacraneoenceflico,lasfracturas
costalesydehuesosmayores,lasheridasabiertas.
Especialatencindebeprestarseafracturasyaheridasdetejidosblandos,lascualesposiblemente
aparecerncontaminadasyexhibirnpresenciadecuerposextraos,segnhayasidoelmecanismo
deltraumatrmico.
e)Evaluacindelaquemadura
Laprofundidaddelaquemadurapuedeserdifcildeestablecerenunprincipio.Lanaturalezadel
agentetrmicoquecauslalesinsuministralaprimeraindicacin.Enlosadultoslasquemaduras
poraguaolquidocalientegeneralmentesondesegundogrado,peroenlosniospuedenserde
tercergrado.
http://www.aibarra.org/Guias/116.htm

6/11

21/8/2016

QUEMADURAS

Laquemaduradesegundogradotpicamenteaparecerojayhmeda.Lasllamasproducen
quemadurasdetercergrado,especialmentesilaquemaduraocurreenunrecintocerradooconla
personaenestadodeinconsciencia.Lasquemadurasdetercergradoaparecensecasypresentan
anestesiaalaexploracinconunaagujalasdesegundogradopresentanhipoestesia,mientrasque
lasdeprimergradopresentanhiperestesia.
Laflictenaquenoestrodeadadetejidocarbonizadogeneralmenteindicasegundogrado.
Eltejidoblancoytransparente,atravsdelcualsepuedenvervenastrombosadas,esindicativode
tercergrado.
Lasquemadurasqueafectanfascia,tendonesyhuesoson,obviamente,detercergrado.
Laextensindelaquemadurainfluyenotoriamentesobreelpronstico.Haceaoslasquemaduras
desegundoytercergradoquecubranmsdel40%delreacorporalexhibanmortalidaddecerca
del100%.Coneladvenimientodelaterapiaconagentesantimicrobianoslocales,lareanimacin
agresivaconlquidosparenteralesyelsoporteorgnicoracional,lamortalidadenlasquemaduras
extensashasidoreducidaenformanotable.
Laextensinaproximadadelaquemadurapuedeserestimadaaplicandolaconocida"regladelos
9",segnelpopulardiagramadelasuperficiecorporalqueseilustraenlaFigura2.
Estaregladebesermodificadaenelnio,enquienlacabezarepresentael18%cuandolactante,y
deallenadelanteun1%menosporcadaaodeedad.Loqueenelnioaumentaenporcentajeen
lacabezasedisminuyeenlasextremidadesinferiores,demodoqueenlamedidaquesesustraeel
1%porcadaaodeedaddelacabeza,seaadeeste1%alasextremidadesinferiores.

Figura2.Esquemaparailustrarla"regladelos9"paraestimarlasuperficiecorporal
quemada.
Laextensindelaquemadurapuedeserestimadasegnloscuadrosyesquemascoorespondientes
paracadagrupodeedad,comolosealanMeyer&Salber(1994):

EDAD(aos)
http://www.aibarra.org/Guias/116.htm

7/11

21/8/2016

QUEMADURAS

AREA0151015ADULTO
cabeza986543
muslo234444
pierna222333

Ladeterminacinexactadelreaquemadaesdelamayorimportancia,porcuantoesconbaseen
ellaquesecalculaelvolumendelquidosparalareanimacindelpaciente.Paramayorseguridad,
unavezdeterminadaelreadelaquemadura,unsegundoobservadordebedeterminar,siguiendoel
mismomtodo,elreadepielnoquemada.
f)Reanimacin(oresucitacin)
Elmsgrandeavanceeneltratamientodelasquemadurasseverasestrepresentadoporla
comprensindelosfenmenosdehipovolemiasecundariosalaprdidamasivadelquidospor
edema,evaporacinydrenaje.Laclaveparalareanimacinexitosadelpacientequemadola
constituyenelaguayelionsodio.
Tanimportantecomolaadministracindeunvolumenadecuadoparareemplazarlasprdidas,esla
rapidezdelgoteoconquetalvolumenseaadministrado.
Sonmltipleslosmtodosdereanimacinqueseutilizanenlasprimeras48horas.Hoyseprefiere
laFrmuladeBaxter(HospitalParklanddeDallas,Texas),quecontemplasolamentela
administracindecristaloidesenlasprimeras24horas:
LactatodeRinger:34ml/kg/%dereaquemada
enlasprimeras8horas
cadaunadelassiguientes8horas
ElBrookeArmyGeneralHospitalhaadoptadoloqueseconocecomoFrmulaBrookeN2:
LactatodeRinger:2ml/kg/%dereaquemada
enlasprimeras8horas
cadaunadelassiguientes8horas
Ambasfrmulasprescribenslocristaloidesenlasprimeras24horasy,adiferenciadelafrmula
BrookeN1,noseadministracoloideenlasprimeras24horas,cuandolapermeabilidadanormalde
laparedcapilarhacequesteescapehaciaeltejidointersticial.
Enlassegundas24horassepuedeadministrarcoloidearaznde0.30.5ml/kg/%.
Lanormaparadefinirelvolumendeaguaquedebeadministrarseenelcasodeniosesla
siguiente:
0a2aos120ml/kg
2a5aos100ml/kg
5a8aos80ml/kg
8a12aos50ml/kg

g)Profilaxisdelttanos
Todopacienteconquemadurasgravesdeberecibirunrefuerzodetoxoidetetnicode0.5ml.Siel
http://www.aibarra.org/Guias/116.htm

8/11

21/8/2016

QUEMADURAS

pacientenohasidopreviamneteinmunizado,yespecialmentesiprovienedeunaregindonde
existattanos,deberecibirglobulinahumanahiperinmune,ademsdeliniciodelainmunizacin
activacontoxoide(Patio,1988).
h)Antibiticos
Laprofilaxisantibiticaporvasistmicahaprobadoserdepocobeneficio.Losantibiticosde
amplioespectrotiendenaerradicarlaflorasaprofitayafavorecereldesarrollodepatgenos,
bacteriasoportunistasgramnegativasyS.aureus,ascomootrosmicroorganimosnobacterianos,
dealtavirulenciayresistencia.
Seutilizanantibiticosprofilcticossloduranteperodoscortosybajoindicacionesprecisastal
eselcasocuandoelpacientedebasersometidoaunaintervencinquirrgica.
i)SuccingstricaAnticidos
Enlasquemadurasseveras,de>20%delasuperficiecutnea,sepresentaleoparalticocon
dilatacingstrica,quepuederesultarenregurgitacinyaspiracinbronquial.
Laadministracindeoxgenopormascarillaoporcnulanasalgeneralmentedalugaraaerofagiay
distensindelestmago.Lasuccinnasogstricaestindicadaenlasprimeras2448horas,y
siemprequeelpacientevayaasertransportadoporvaarea(dilatacingstrica).
Laprevencindelcerasydegastritiserosivaconsisteenlaadministracinsistmicade
bloqueadoresH2y/olaadministracinporeltubonasogstricodeanticidosparamantenerelpH
intraluminalenvaloresnomenoresde3.5yojalsuperioresa6.0.
Elrgimenactualdenutricinenteraltempranahacontribuidoenformanotableadisminuirla
incidenciadetantemiblecomplicacin.
j)Catterurinario
Entodocasodequemadura>20%secolocauncatterdeFoleyconelfindeobtenerunamuestra
parauroanlisisydeestablecerlamonitoracontinuadeladiuresishoraria.Algunasquemaduras
severasdelaregingenitalyperinealpuedenrequerircistostomasuprapbica.
MANEJODELAHERIDAPORQUEMADURA
Luegodelenormeavancequerepresentlareanimacinconlquidosparenterales,ellogroms
significativoeneltratamientodelasquemaduraseslautilizacindeagentestpicosparaelcontrol
delasepsisylapromocindelacicatrizacin.
Alrecibirelpacientequemadosedebeprocederenformasistemticayordenada:
a.Primumnonnocere:primeronohacerdao.Estoserefierealadelicadaremocinderopas,
alairrigacinylimpiezadelaherida,aladesbridacinevitandolareseccindetejidos
viables,peroretirandoloscuerposextraosytodoslostejidosdesvitalizadosynecrticos.El
enfriamientodelaheridacontrolaeldoloryproveebeneficios.
Segnlagravedaddelaquemadurasedecidesobrelasampollas:enlasquemadurasleves
stasdebenserdejadasintactas,peroenlasseverasespreferibleabrirlasafindeevitarsu
infeccin.
b.Sielpacientehadesertrasladadoaunaunidadespecializada,laheridaescubiertaconuna
vendasimpleynoadherente,puestoqueasullegadahabrdeserdescubiertodenuevo.Si
http://www.aibarra.org/Guias/116.htm

9/11

21/8/2016

QUEMADURAS

ingresaparahospitalizacin,seprocedeconelmtododefinitivodetratamientolocal.
Bsicamente,existendosmodalidadesdemanejodelaherida:
1.Elmtodocerradouoclusivo,cuyoobjetoeslaproteccinyaislamientodelaherida,la
absorcindesecreciones,lainmovilizacinyelcontroldeldolor.Numerososmaterialesse
encuentranhoydisponiblesparaelvendajedelasquemaduras,entreellosloshidrocoloides,
poliuretanos,hidrogelesyelalginatodecalcio.Lasvendasoclusivasdegasaseaplicansobre
unantibiticotpico,elcualesmuyefectivoencuantoalaprevencindelainfeccin.El
msusadoennuestromedioeslasulfadiazinadeplata,cuyobajocostoyaltapotencia
bactericidalahacenunmaterialpreferido.
2.Elmtodoabiertoodeexposicinsebasaenelprincipiodepermitirlaformacindeuna
costraocoguloqueseconviertaenlabarreraprotectoradelaherida.Esparticularmentetil
enlasquemadurasdelacaraydelperin,yengeneralahorratiempodeenfermera.El
agentetpico(sulfadiazinadeplataosimilar)esaplicadotresvecesaldasobrela
quemadura.Elpacienteesacostadosobresbanasestrilesycubiertoconunatiendaotecho
desbanasextendidasentrelasbarandasdelacama.Haygrantendenciaalahipotermia,por
locualestemtodorequierecontroldelatemperaturaambientemediantecalefaccin
artificial.
Cualquieraqueseaelmtodo,laquemaduradebesercubiertaconunantibiticoounagente
antibacterianodeaplicacintpica,destinadoaprevenirocontrolarlainfeccindelaherida.Debe
tenerseencuentaquetodoslosantibiticosdeusotpicoretardanelprocesodecicatrizacin.Por
elloalgunosdelosnuevosagentes,algunosimpregnadosdecolgenoydefactoresdecrecimiento
tisular,hanmerecidojustificadointers.
CIRUGIAYCUBRIMIENTODELAHERIDA
Lapersistenciadeunaheridanocicatrizadadeterminalaevolucinfinaldelpaciente.Enefecto,es
laheridaabiertalaqueperpetaalteracionesmetablicas,comprometelosmecanismos
inmunitarios,inducedeplecinproteicaydesnutricinyabrelaspuertasparalasepsisque
desembocaenlafallaorgnicamltiple,comndenominadordelasmuertesenlospacientescon
quemadurasseveras.Porello,lospacientesconquemadurasdebensertratadospormediodeuna
prontareseccindelostejidosnecrticos,seguidadelcierreinmediatodelaherida.

Sonevidenteslosbeneficiosdelareseccindelostejidosquemadosconcierreinmediatodela
herida:seeliminanlosriesgosdesepsisyotrosdecarctermetablico,secontrolaeldoloryse
lograunamsrpidarecuperacinfuncional.Sinembargo,noesdeltodoclaroelcosto/beneficio,
entrminosdesobrevidayotrasventajas,delaterapiaquirrgicaagresivasegnlosdiferentes
protocolosquehansidopropuestos.Peroseacualquieraelmtodoquirrgicoqueseemplee,es
esencialqueelcierredelaheridaserealicecomopartedeunprogramabiencoordinadoyde
carcterinterdisciplinariodecuidadoespecializado.LECTURASRECOMENDADAS
1.AchauerBM.AtencindelPacienteQuemado.EditorialElManualModernoSAdeVC.
MxicoDF,1988
2.AlsbjrnBF.Biologicwoundcoveringsinburntreatment.WorldJSurg16:43,1992
3.ClarkWRJr.Smokeinhalation:Diagnosisandtreatment.WorldJSurg16:24,1992
4.CrumRL,DominicW,HansbroughJF,etal.Cardiovascularandneurohumoralresponses
followingburninjury.ArchSurg125:1065,1990
5.CurreriPW.Assessingnutritionalneedsfortheburnpatient.JTrauma30:S20,1990
6.DeitchEA.Themanagementofburns.NEnglJMed323:1249,1990
7.DemlingRH.Fluidreplacementinburnedpatients.SurgClinNorthAm67:15,1987
8.FerradaR,NarvezF.ManejodelpacientequemadoenelHospitalUniversitariodelValle,
http://www.aibarra.org/Guias/116.htm

10/11

21/8/2016

QUEMADURAS

Cali,Colombia.ColombiaMd(Cali)18:118,1987
9.FerradaR,AragnN,BecerraC.Cultivobiopsiaenquemaduras.RevColombCiruga7:151,
1992
10.HeimbachDM.Earlyburnexcisionandgrafting.SurgClinNorthAm67:93,1987
11.HeimbachD,EingravL,GrubeB,MarvinJ.Burndepth:Areview.WorldJSurg16:10,1992
12.MonafoWW,BesseyPQ.Benefitsandlimitationsofburnwoundexcision.WorldJSurg
16:37,1992
13.MorehouseJD,FinkelsteinJ,MaranoMA,etal.Resuscitationofthethermallyinjured
patient.CritCareClin8:355,1992
14.PatioJF.GuaparaelTratamientodelasQuemaduras.Cuartaedicin.FundacinOFApara
elAvancedelasCienciasBiomdicas.Bogot,1988(Estamonografatambinfue
publicadaporlaFederacinLatinoamericanadeCiruga(FELAC).Bogot,1988a)
15.PruittBA,McManusAT.Thechangingepidemiologyofinfectioninburnpatients.WorldJ
Surg16:57,1992
16.RobsonMC,BarnettRA,LeitchIOW,HaywardPG.Preventionandtreatmentofpostburn
scarsandcontracture.WorldJSurg16:87,1992
17.TredgetEE,YuYM.Themetaboliceffectsofthermalinjury.WorldJSurg16:68,1992
18.WardenGD.Burnshockresuscitation.WorldJSurg16:16,1992
19.WaymackJP,HerndonDN.Nutritionalsupportoftheburnedpatient.WorldJSurg16:80,
1992
20.WilmoreDW.Pathophysiologyofthehypermetabolicresponsetoburninjury.JTrauma
30:54,1990
21.WongL,MunsterM.Newtechniquesinburnwoundmanagement.SurgClinNorthAm
73:363,1993
22.YounYK,LaLondeC,DemlingR.Theroleofmediatorsintheresponsetothermalinjuries.
23.WorldJSurg16:30,1992

Volveralndice
Actualizadaa28/02/2014

http://www.aibarra.org/Guias/116.htm

11/11

También podría gustarte