PROGRAMACIN DE

CULTURA CLSICA
3 DE ESO
curso 2014-15

Departamento de Latn
IES ESPIEIRA
Boiro, A Corua




Lorenzo Fraga Montero
























PROGRAMACIN CULTURA CLSICA 2014-15

2
NDICE
01. INTRODUCIN E CONTEXTUALIZACIN
02. CONTRIBUCIN AO LOGRO DAS COMPETENCIAS BSICAS.
03. OBXECTIVOS.
04. CONTIDOS.
05. TEMPORALIZACIN E SECUENCIACIN.
06. CRITERIOS DE AVALIACIN.
07. MNIMOS ESIXIBLES.
08. CRITERIOS DE CUALIFICACIN.
09. PROCEDEMENTOS DE AVALIACIN.
10. INSTRUMENTOS DE AVALIACIN
11. PROCEDEMENTOS PARA A REALIZACIN DA AVALIACIN INICIAL.
12. PLAN DE TRABALLO PARA A SUPERACIN DE MATERIA PENDENTE.
13. METODOLOXA DIDCTICA.
14. MEDIDAS DE ATENCIN A DIVERSIDADE.
15. PROGRAMACIN DA EDUCACIN EN VALORES.
16. ACCINS DE CONTRIBUCIN AO PROXECTO LECTOR.
17. ACCINS DE CONTRIBUCIN AO PLAN TIC.
18. ACCINS DE CONTRIBUCIN AO PLAN DE CONVIVENCIA.
19. MATERIAIS E RECURSOS DIDCTICOS.
20. ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES.
21. PROCEDEMENTOS PARA AVALIAR A PROPIA PROGRAMACIN.
22. ADDENDA.

















PROGRAMACIN CULTURA CLSICA 2014-15

3

01.INTRODUCIN E CONTEXTUALIZACIN
A programacin de Cultura Clsica de 3 da ESO forma parte do proxecto curricular do centro IES
Espieira, ubicado en Boiro, provincia de A Corua. O grupo na data da elaboracin desta programacin
anda est por determinar.
O marco lexislativo a aplicar, dentro da normativa estatal que corresponda, :
Decreto 133/2007, do 5 de xullo, polo que se regulan as ensinanzas da educacin secundaria
obrigatoria na Comunidade Autnoma de Galicia.
Orde do 6 de setembro de 2007, pola que se desenvolve a implantacin da educacin secundaria
obrigatoria na Comunidade Autnoma de Galicia.
Orde do 21 de decembro de 2007, pola que se regula a avaliacin na educacin secundaria
obrigatoria na Comunidade Autnoma de Galicia.
Orde do 30 de xullo de 2007, pola que se regulan os programas de diversificacin curricular na
educacin secundaria obrigatoria.
Decreto 79 / 2010 de 20 de maio de 2010 polo que se regula o uso do galego no ensino (DOG de
25 de maio de 2010).

02.CONTRIBUCIN AO LOGRO DAS COMPETENCIAS BSICAS.
Competencia en comunicacin lingstica. As contribucins desta materia competencia en
comunicacin lingstica son importantes. A travs da lectura comprensiva de textos variados, da
busca e tratamento da informacin obtida, as como a sntese para a expresin oral e escrita,
contribe adquisicin da competencia en comunicacin lingstica. Pero se por algo destaca esta
materia no eido da lingua por ser un instrumento inmellorable para a adquisicin dun vocabulario
pasivo e activo baseado nos termos que se expliquen ao longo do curso, includos os seus
compoentes e as regras de combinacin. A introducin breve ao estudo diacrnico das linguas,
includo entre os obxectivos, contribuir a unha percepcin mis matizada do que un sistema
lingstico.
Competencia no coecemento e na interaccin co mundo fsico. A percepcin do contorno propio
como o nico posible limita a capacidade do alumnado de se facer preguntas que poidan levalos a
unha relacin co contorno mis produtiva e gratificante. O contacto con culturas dotadas doutras
inquedanzas, doutros valores e doutras relixins far que relativicen as sas propias certezas e
sexan quen de analizalas criticamente. Mxime nestas que, en tantos aspectos xeogrficos,
econmicos, artsticos e organizativos, seguen a estar presentes no mundo actual, servindo de nexo
entre a meirande parte dos pases do mundo que nos rodea. O coecemento de como se serviron
do contorno, de como aproveitaron os recursos naturais, de como os transformaron, posibilitar
unha meirande facilidade para o coecemento e a interaccin co mundo fsico.
Competencia cultural e artstica. A competencia na expresin cultural e artstica fomntase mediante
o coecemento dos fundamentos da literatura clsica, da arquitectura, da escultura, da arte en xeral
que debe dar un leve sustento terico ao que o comezo do aprecio e do goce da arte como
produto da creacin humana e como testemuo da historia. O coecemento dos restos
arqueolxicos do contorno debe axudar a aprender a valorar as obras do pasado e a apreciar os
esforzos pola sa conservacin. Cntase, as, con referencias para facer unha valoracin crtica de
creacins artsticas posteriores inspiradas na cultura e na mitoloxa grecolatinas, ou das mensaxes
difundidas polos medios de comunicacin que, en moitos casos, toman a sa base icnica do
repertorio clsico.
Competencia social e cidad. Contribe a adquisicin da competencia social e cidad o
coecemento das institucins e o modo de vida dos gregos e romanos como referente histrico de
organizacin social, participacin dos cidadns na vida pblica e delimitacin dos dereitos e
deberes dos individuos e das colectividades, no mbito e no con torno dunha Europa diversa unida
en moitos aspectos pola cultura grecolatina. Paralelamente, o coecemento das desigualdades
existentes nesa sociedade favorece unha reaccin crtica ante a discriminacin pola pertenza a un
grupo social ou tnico determinado, ou pola diferenza de sexos. Implcase as o alumnado nunha
PROGRAMACIN CULTURA CLSICA 2014-15

4
actitude de valoracin positiva da participacin cidad, da negociacin e da aplicacin de normas
iguais para todos como instrumentos vlidos na resolucin de conflitos. Doutra parte, se o traballo
cooperativo, implsase o respecto pola diferenza de criterios e pola liberdade de expresin.
Tratamento da informacin e competencia dixital. O uso crtico da rede como fonte de informacin, o
emprego de aplicacins informticas para a elaboracin de documentos de aula, servirn para
completar a achega da cultura clsica adquisicin da competencia no tratamento da informacin e
competencia dixital. As actividades relativas recollida, seleccin e anlise da informacin, a
aplicacin de tcnicas de sntese, a identificacin de palabras clave e a distincin entre ideas
principais e secundarias achegan instrumentos bsicos para a adquisicin desta competencia, tan
relacionada con destrezas para a continua formacin persoal.
Competencia para aprender a aprender. O estudo dos elementos bsicos das linguas grega e latina,
na medida en que propicia a disposicin e a habilidade para organizar a aprendizaxe, favorece as
destrezas de autonoma, disciplina e reflexin, exercita a recuperacin de datos mediante a
memorizacin e sita o proceso formativo nun contexto de rigor lxico, inciden no logro da
competencia de aprender a apren der.
Autonoma e iniciativa persoal. Contribe ao desenvolvemento da competencia de autonoma e
iniciativa persoal na medida en que se utilizan procedementos que exixen planificar, seleccionar,
avaliar distintas posibilidades e tomar decisins. O traballo cooperativo e a posta en comn dos
resultados implica valorar as achegas doutros compaeiros, aceptar posibles erros, comprender a
forma de corrixilos e non se render ante un resultado inadecuado.

03.OBXECTIVOS
1. Localizar no tempo e no espazo os procesos e acontecementos histricos mis relevantes das
culturas grega e latina.
2. Recoecer e identificar aspectos diversos da cultura grecolatina valorando a sa unidade e, ao
mesmo tempo, a diversidade.
3. Valorar a mitoloxa clsica, especialmente a grega, como elemento unificador da cultura grecolatina
e inspirador da cultura ao longo da historia europea. Identificar en formas de relixiosidade actuais
elementos que estean presentes nos mitos ou ritos propios da relixin grecorromana.
4. Valorar a conciencia de pertenza a un contorno social e cultural, identificando elementos de
continuidade da cultura clsica na propia, respectando a diversidade de identidades culturais.
5. Identificar as races clsicas de valores actuais nos mbitos da educacin, o pensamento, o dereito,
a poltica, valorando os elementos que hai que preservar e os elementos que hai que revisar.
6. Recoecer e valorar as pegadas da cultura clsica en contextos artsticos, lingsticos e cientfico-
tcnicos, entre outros, tanto na cultura occidental como noutras culturas pasadas e presentes.
7. Coecer os xneros literarios grecolatinos mis importantes.
8. Identificar, agrupar e comprender os rastros das linguas clsicas nos diferentes eidos da lingua
actual.

04.CONTIDOS.
Grecia e Roma como civilizacins histricas singulares.
O mito fronte razn: o espazo xeogrfico mtico fronte ao real. A lenda fronte historia. O
pensamento mtico fronte ao lxico. O heroe fronte ao home.
Polis e civitas: o home da aret e o home da virtus. As sociedades grega e romana e as sas
manifestacins artsticas e culturais: literatura, filosofa, arquitectura, poltica, relixin, arte; o
espazo pblico; o exrcito; a poltica; a xustiza; a economa.
O individuo: o espazo privado. Clases sociais. Costumes e afeccins; o traballo; o vestido e a
hixiene; a comida; as viaxes; relacins privadas. A familia; a educacin.
As fontes: as literaturas grega e romana: caractersticas xerais. Semellanzas e diferenzas. A
PROGRAMACIN CULTURA CLSICA 2014-15

5
literatura clsica e a sa continuidade en Europa. Os principais xneros.
A arqueoloxa. Os restos mis importantes; o seu valor artstico, cultural e documental. Os
restos no noso contorno.
A herdanza da cultura clsica.
Romanizacin de Europa: historia dun proceso. A supervivencia da cultura indxena: ritos
ligados aos ciclos da natureza, festas, topnimos, tradicins...
As pegadas do mundo clsico: que romano; que grego. (literatura, arte, dereito, ciencia,
obras pblicas, tcnica, filosofa ...).
A mitoloxa e a sa presenza na cultura occiden tal.
A organizacin e o cmputo do tempo.
A civilizacin grecorromana como elemento rexeitado ou reivindicado: os renacementos.
A herdanza clsica como elemento unificador de Europa. Estudo crtico.
Iniciacin aos elementos bsicos das linguas de Grecia e Roma.
Do alfabeto ao abecedario. Breve historia da escritura. Signos e materiais.
As familias lingsticas. O indoeuropeo. As linguas romances.
As linguas flexivas.
A evolucin das linguas. O latn como orixe de galego e casteln.
O vocabulario. Palabras patrimoniais, semicultismos, cultismos, latinismos, helenismos,
prefixos, sufixos. Palabras procedentes doutras linguas: razns lingsticas, histricas e
culturais.

05.TEMPORALIZACIN E SECUENCIACIN.
Cmpre dicir que esta temporalizacin estimativa, dependendo o desenvolvemento de todos ou
parte destes contidos dentro dos perodos de tempo previstos das caractersticas concretas dos/as
alumnos/as da materia. No que atinxe aos contidos vinculados s TICs, hai que advertir que o seu
tratamento e desenvolvemento depender en grande medida da posibilidade de acceso e uso dunha aula
dee informtica.
1 Avaliacin.
U.D.00: Introducin.
Presentacin da materia; mtodo de traballo, materiais (libro de texto e outros recursos),
criterios de avaliacin, etc.
Avaliacin inicial.
U.D.01: TICs aplicadas materia de cultura clsica.
Uso da aula virtual:
Aula virtual de Edmodo.
Uso e aproveitamento do programa cmaps.
U.D.02: O grego e o latn.
As linguas do mundo.
Que lingua falamos?
Como escribimos?
A historia do alfabeto.
U.D.03: Grecia
A historia de Grecia.
PROGRAMACIN CULTURA CLSICA 2014-15

6
As clases sociais en Grecia.
O goberno en Grecia.
As institucins do goberno en Atenas.
U.D.04: Roma
A historia de Roma.
As clases sociais en Roma.
O goberno en Roma.
O cursus honorum.
2 AVALIACIN
U.D.05: TICs aplicadas materia de cultura clsica.
Afondamento no uso de cmap.
U.D.06: A cidade no mundo clsico.
A cidade grega. Atenas.
A acrpole.
A cidade romana.
O foro romano.
A casa grega e a romana.
U.D.07: A arte.
A arquitectura.
A escultura.
A pintura e o mosaico.
U.D.08: As pegadas do pasado.
A conquista de Hispania.
A romanizacin.
A economa hispana.
Monumentos e edificios da Hispania romana.
3 AVALIACIN
U.D.09: A relixin.
A relixin na antigdade.
O panten grecorromana.
Cultos e rituais en Grecia.
Cultos e rituais romanos.
U.D.10: A literatura.
A pica.
A lrica.
O teatro.
A traxedia.
A comedia.
A prosa.

PROGRAMACIN CULTURA CLSICA 2014-15

7
06.CRITERIOS DE AVALIACIN.
1. Identificar en textos traducidos de autores clsicos e modernos, despois de resumilos, aspectos
histricos ou culturais.
Con este criterio pretndese comprobar a capacidade do alumnado para extraer a informacin relevante
sobre aspectos histricos e/ou culturais, previamente traballados, en textos variados.
2. Localizar no tempo e no espazo as etapas bsicas das culturas grega e romana e os seus feitos
mis relevantes, os elementos de cambio e continuidade e as relacins con outras culturas
coetneas.
Con este criterio pretndese comprobar a capacidade de identificar en textos e situar no espazo e no tempo,
feitos relevantes da historia das culturas clsicas, previamente traballados.
3. Identificar as formas bsicas de organizacin social e poltica de Grecia e de Roma e a sa
continuidade no mundo de hoxe.
Pretndese comprobar se o alumnado quen de comprender a organizacin sociopoltica de Grecia e de
Roma, as como establecer comparacins coa existente na actualidade.
4. Localizar no espazo xeogrfico as civilizacins grega e romana, as como recoecer os elementos
relevantes do patrimonio arqueolxico e artstico na Gallaecia e Hispania.
Pretndese comprobar a capacidade para localizar en mapas o espazo das civilizacins antigas, as como
recoecer e situar os restos mis relevantes na Galicia e na Espaa actual.
5. Distinguir nas diversas manifestacins literarias, artsticas e, incluso, cientficas de todos os tempos,
a mitoloxa clsica como fonte de inspiracin.
Pretndese comprobar se os/as alumnos/as, despois de traballaren na clase os mitos mis salientables, son
quen de identificalos en manifestacins literarias e doutro tipo, adecuadas sa idade.
6. Identificar elementos do legado lingstico comn das linguas romnicas actuais. Recoecer o
vocabula rio grecolatino nas linguas modernas.
Bscase comprobar se o alumnado, acudindo s aprendizaxes xa adquiridas nas outras linguas, quen de
recoecer elementos comns a todas elas no vocabulario.
7. Recoecer os trazos esenciais de cada xnero literario.
Pretndese comprobar se o alumnado coece os elementos bsicos dos xneros literarios clsicos,
acudindo s aprendizaxes xa adquiridas nas outras linguas.
8. Identificar aspectos significativos da achega da cultura clsica civilizacin occidental no campo do
pensamento, da ciencia e da tcnica.
Pretndese comprobar se o alumnado capaz de relacionar as achegas do mundo clsico nos eidos do
pensamento, ciencia e tcnica, ao mundo actuais.
9. Valorar criticamente a herdanza dos clsicos e as posibilidades de influencia no mundo actual,
establecendo relacins entre algns dos valores, disposicins e costumes.
Con este criterio pretndese comprobar se o alumnado, coa axuda do profesorado, quen de analizar a
permanencia do legado clsico na actualidade, as como a evolucin co paso do tempo.
10. Empregar recursos que permitan elaborar, coa axuda do profesorado, un traballo temtico sinxelo
sobre calquera aspecto da producin artstica e tcnica, a historia, as institucins, ou a vida coti en
Roma.
Pretndese comprobar a capacidade do alumnado para elaborar un pequeno traballo sobre algn dos
aspectos do legado do mundo clsico e a capacidade de exposicin posterior na aula. Valorarase o grao de
planificacin e a seleccin da informacin, que se debe facer acudindo a fontes variadas, as como a
presentacin clara e ordenada e a utilizacin dos medios informticos.

07. MNIMOS ESIXIBLES
Ao remataren o curso, os/as alumnos, para poderen acadar unha cualificacin de aprobado na
materia de cultura clsica, tern que ser quen de:
PROGRAMACIN CULTURA CLSICA 2014-15

8
no eido dos contidos conceptuais:
acreditaren a realizacin de todos os esquemas e traballos considerados como "mnimo
esixible" na programacin de aula.
superaren todos os cuestionarios e redaccins que se manden facer durante o curso e que
sexan considerados, dentro da programacin de cada unidade didctica, como "mnimo
esixible".
no eido dos contidos procedimentais:
saber elaborar un resumo a partir dun texto
saber utilizar os recursos TICs traballados na aula durante o curso
no eido dos contidos actitudinais:
mostrar curiosidade polo mundo clsico
mostrar interese pola relacin existente entre o noso mundo e cultura e o mundo grecorromano
mostrar sentido crtico polos aspectos mis controvertidos dos mundos clsico e actual
mostrar interese e curiosidade polas novas tecnoloxas da informacin e comunicacin (TICs)

08.CRITERIOS DE CUALIFICACIN
Para determinar a cualificacin dos/as alumnos/as establcense os seguintes criterios:
os contidos conceptuais aportarn o 55% da cualificacin. Para a sa valoracin hanse ter en conta
na mesma medida:
cuestionarios
redaccins
probas tericas
os contidos procedimentais aportarn o 35% da cualificacin.
Coidado e presentacin da libreta de clase (10%)
elaboracin dos traballos que se manden (25%). Neste apartado importante o uso e
aproveitamento dos programas e recursos ofimticos e telemticos explicados durante o curso
os contidos actitudinais aportarn o 10% da cualificacin. Para a sa valoracin hanse ter en conta:
a participacin e traballo na aula
a participacin e traballo no blog/foro de CCL, ou calquera outro recurso telemtico da materia.
Para a determinacin da cualificacin final aplicarase a seguinte frmula:
[((cualif. 1 aval.) + (cualif. 2 aval.) + (cualif. 3 aval.)) / 3] .
Para aprobar a materia preciso obter, polo menos, 5 puntos, trala aplicacin desta frmula.
No caso de que algn/algunha alumno/a suspendese algunha avaliacin, establecerase o
procedemento de recuperacin e as datas en funcin das circunstancias do/a alumno/a.

09.PROCEDEMENTOS DE AVALIACIN.
Procederase avaliacin dos/as alumnos/as a travs dos instrumentos de avaliacin recollidos no
apartado INSTRUMENTOS DE AVALIACIN.

10.INSTRUMENTOS DE AVALIACIN.
Para a avaliacin inicial dos/as alumnos/as utilizaranse os seguintes instrumentos:
cuestionario relativo s motivacins para cursar esta materia, as sas expectativas, os seus
PROGRAMACIN CULTURA CLSICA 2014-15

9
coecementos xerais sobre o mundo clsico e o seu dominio de recursos das TICs.
Os instrumentos previstos para a avaliacin ordinaria dos/as alumnos/as son os seguintes.
As probas escritas, que poden consistir en
redaccins nas que o/a alumno/a relacione o coecemento sobre algn aspecto do mundo
clsico traballado na aula con algn problema ou aspecto concretos da realidade actual.
cuestionarios sobre os contidos tratados en cada unidade didctica tratada na aula.
O caderno de clase.
Os traballos elaborados polos alumnos/as:
esquemas
actividades en formato electrnico.
etc.
A participacin activa no desenvolvemento da materia a travs da participacin:
na aula
nas utilidades e aplicacins das TICs traballadas durante o curso.
A realizacin das actividades.

11. PROCEDEMENTOS PARA A REALIZACIN DA AVALIACIN INICIAL.
Vxase supra Instrumentos de Avaliacin.

12. PLAN DE TRABALLO PARA A SUPERACIN DA MATERIA PENDENTE.
Hai unha alumna con esta materia pendente, para a cal vaise elaborar e presentar en xefatura de
estudos un plan de recuperacin especfico.

13. METODOLOXA DIDCTICA
Contidos relacionados co mundo clsico.
Metodoloxa:
Presentacin xeral dos contidos da leccin.
Lectura na aula en voz alta do material correspondente (normalmente o libro de texto) por
parte dos alumnos/as.
Reflexin e comentario sobre os contidos vistos.
Elaboracin de esquemas, redaccins e actividades de consolidacin, individualmente ou
en grupo, segundo se estableza na programacin de aula.
Cmpre salientar que pregresivamente e segundo se vaian traballando os contidos relacionados
coas TICs, o aproveitamento destes recursos irase incorporando ao traballo diario na aula.
Contidos relacionados coas TICs. Impartiranse na aula de informtica ou nun espacio onde se
dispoa de equipos informticos e conexin a internet.
Metodoloxa:
Explicacin do funcionamento e caractersticas bsicas dos recursos ou programas.
Elaboracin de exercicios que permitan consolidar os coecementos adquiridos.

14. MEDIDAS DE ATENCIN DIVERSIDADE.
PROGRAMACIN CULTURA CLSICA 2014-15

10
Este departamento de acordo cos/as alumnos/as que as o precisen e en coordinacin co
departamento de orientacin, no seu caso, tomar as medidas precisas para atender
diversidade do seu alumnado en funcin das caractersticas e necesidades concretas
dos/as alumnos/as, no transcurso do desenvolvemento desta materia. As medidas e
procedementos concretos recolleranse na programacin de aula.
Este departamento elaborar as adaptacins curriculares individuais que lle sexan
demandadas dende o departamento de orientacin.

15. PROGRAMACIN DA EDUCACIN EN VALORES.
O artigo 4.7 do R.D. 1631/2006, a propsito da organizacin do terceiro curso da ESO, establece o
seguinte:
Sin perjuicio del tratamiento especfico en algunas de la materias de este curso, la comprensin
lectora, la expresin oral y escrita, la comunicacin audiovisual, las tecnologas de la informacin y
la comunicacin, y la educacin en valores se trabajarn en todas ellas.
Explcase seguidamente a forma na que estes eixes ou contidos transversais incorpranse ao
currculo:
1. Comprensin lectora. Parte fundamental da actividade diaria na aula esixe a lectura e
comprensin de textos. As pois, este contido transversal incorprase ao currculo a travs da
actividade diaria na aula e a travs das actividades que debe realizar o/a alumno/a na sa casa.
2. Expresin oral e escrita. Parte fundamental da actividade diaria na aula esixe a capacidade por
parte do/a alumno/a para se expresar adecuadamente de forma oral e escrita. Isto supn que o/a
alumno/a debe aprender a diferenciar entre a forma de expresin oral coloquial e formal e, en todo
caso, entre a forma de se expresar oralmente e por escrito. Este contido transversal recllese na
actividade diaria de clase (expresin oral) e na elaboracin de actividades e traballos (expresin
escrita).
3. A comunicacin audiovisual. Este departamento considera que este contido transversal na
prctica sta subsumido ou incorporado ao apartado nmero 4.
4. Tecnoloxas da informacin e a comunicacin. Este contido transversal pretende ser traballado
na asignatura de Cultura Clsica de 4/3 da ESO na medida en que as condicins do centro as o
permitan.
En primeiro lugar a travs da utilizacin de recursos en soporte informtico para realizar actividades de
consolidacin e repaso. Ademais, os/as alumnos/as deben familiarizarse co uso e aproveitamento dos
recursos en rede que este departamento por sa disposicin. Isto supn o coecemento bsico do uso
de, polo menos, un navegador de internet, un procesador de textos, un programa para elaborar
presentacins, etc. Pero ademais o uso, acceso e aproveitamento dos mltiples recursos e informacin
accesible a travs da internet supn que os/as alumnos/as deben aprender ou consolidar os procedementos
para buscar informacin, procesala e aproveitala.
5. Educacin en valores. A falta dunha definicin concreta e pechada de cales sexan os valores que
deban transmitirse e traballarse de modo transversal na materia de Cultura Clsica, este
departamento, tomando como referencia os principios bsicos da constitucin vixente, propn
traballar e incidir sobre os seguintes valores:
1. Valores de participacin democrticos. O respeto s opinins dos demais, o dereito a or e
ser odo, a poder soster opinins crticas e contrarias, e o dereito a poder participar na
organizacin e funcionamento da sociedade a travs do voto, son aspectos fundamentais que
se incorporan ao currculo a travs da reflexin e o debate que de modo natural se suscita na
aula a partir da lectura e consideracin dos distintos aspectos da vida e da sociedade do mundo
clsico.
2. Valores relativos aos dereitos fundamentais dos seres humanos. A existencia dunha
declaracin dos dereitos humanos que cada ser humano, polo feito de o ser, ostenta e ten
dereito a esixir, un aspecto fundamental cando se contrastan as sociedades do mundo antigo
coas modernas. De modo natural e espontneo, ao coecer aspectos concretos do mundo
antigo, as diferencias e avances que se produciron na sociedade han ser obxecto de debate e
PROGRAMACIN CULTURA CLSICA 2014-15

11
consideracin na aula.
3. Valores relativos igualdade dos sexo e violencia de xnero. Este departamento
considera que calquera tipo de violencia reprobable e rexeitable. Sen embargo, a especial
sensibilizacin que a nosa sociedade evidencia con respecto violencia de xnero, fai que sexa
necesario tratar este aspecto dun modo diferenciado. En todo momento hase insistir no principio
bsico de igualdade entre home e muller, en tanto que detentadores duns mesmos dereitos e
obrigas, aos que se debe dar unha mesma igualdade de oportunidades que de ningn modo
deben quedar mediatizadas ou limitadas polo seu sexo. A este respecto, as sociedades do
mundo antigo, especialmente a sociedade ateniense, pero tamn dende un punto de vista legal
a romana, deben servir para contrastar a situacin de inferioridade legal e real na que estivo a
muller durante moito tempo, en contraste coa situacin actual, na que, anda con excepcins e
necesidade de mellora, a muller xa ocupa unha situacin de igualdade, polo menos legal, na
nosa sociedade.
4. Valores relativos convivencia pacfica. Un valor fundamental das sociedades occidentais
a necesidade dunha convivencia pacfica tanto a nivel internacional como dentro dos propios
estados e comunidades. A travs do coecemento dos conflitos na antigidade (tamn as sas
causas e consecuencias) os/as alumnos/as podern considerar as orixes dos conflitos e as
sas consecuencias, establecer comparacins con situacins actuais e tirar as conclusins
orientadas a evitar estas situacins.

16. ACCINS DE CONTRIBUCIN AO PROXECTO LECTOR
Lectura en voz alta na aula de modo regular.
Asignacin de lecturas obrigatorias e opcionais dentro de cada unidade didctica.

17. ACCINS DE CONTRIBUCIN AO PLAN TIC
Como accins de contribucin ao plan TIC do centro, este departamento ten previsto:
a incorporacin de contidos especficos na programacin
a utilizacin de aplicacins informticos no desenvolvemento da materia na aula, en concreto:
o programa cmaps, para a elaboracin de esquemas
a aula virtual do departamento, a travs de Edmodo.

18. ACCINS DE CONTRIBUCIN AO PLAN DE CONVIVENCIA.
Dentro do desenvolmento do traballo na aula, hanse aproveitar as sesins adicadas ao traballo en
grupo a fomentar o desenvolmento das habiliadades sociais de cooperacin entre iguais.
Perante calquera conflito que poida xurdir na aula, hase empregar tcnicas de resolucin pacfica
de conflictos, buscando especialmente o desenvolvimento de empata entre os/as alumnos/as
implicados directamente no conflito.
Aproveitando os bloques de contidos propios da materia, hase traballar nas ideas de paz positiva e
na de igualdade entre as persoas en xeral, independentemente de sexo, raza etc.

19. MATERIAIS E RECURSOS DIDCTICOS.
Cmpre salientar que tanto o libro de texto coma calquera outro material que se precise (en particular o de
lectura) ser facilitado polo departamento de Latn aos/s alumnos/as.
Libro de texto recomendado: Cultura Clsica de J. L. Navarro, J.M. Rodrguez, editorial Anaya.
Material de lectura: Seleccin de textos divulgativos 1, 2 e 3 de R. Gmez Gil, editorial Anaya.
Caderno de clase.
PROGRAMACIN CULTURA CLSICA 2014-15

12
Recursos informticos:
Programas
Programas para elaborar esquemas: cmaps.
Recursos en rede:
Plataforma Edmodo.
Blog da materia.
Ordenadores con conexin a internet.
Proxector.

20. ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES.
Na data de elaboracin desta programacin este departamento est a valorar a posibilidade de
realizar unha viaxe de estudos a un destino anda non determinado, en colaboracin co Departamento de
Relixin.

21. PROCEDEMENTOS PARA AVALIAR A PROPIA PROGRAMACIN
Suscitar o debate e a reflexin na aula acerca do desenvolvemento da materia.
Ao final de curso, na memoria do departamento, hase facer un balanzo do acadado en relacin co
establecido na programacin, para desa maneira poder facer modificacins que acheguen a
programacin realidade de cara o curso vindeiro.
Ao final de curso os/as alumnos/as han realizar un cuestionario onde expresarn a sa opinin
sobre distintos aspectos da materia.

22. ADDENDA.
Todas as comunicacins oficiais, as como todas as resolucins que afectan ao desenvolmento da
programacin (datas de exames, modificacins de contidos, etc.), faranse pblicas no blog e na
aula virtual do departamento.

En Boiro, a 12 de setembro de 2014



Asdo.: Dr. D. Lorenzo Fraga Montero
Xefe do departamento de Latn