Está en la página 1de 75

Alegacins AAE Modificacin puntual del S.A.U.

.-1 de las NNSS de Cangas para su desarrollo urbanstico (A Portela O Redollo, Cangas, Pontevedra).

Marzo 2013
Antonio Fernndez Cordeiro, Alberto Pastoriza Barreiro e David lvarez Graa

Documento: 2/2013: Alegacins AAE Modificacin puntual del S.A.U.-I de las NNSS de Cangas para su desarrollo urbanstico (A Portela O Redollo, Cangas, Pontevedra). Grupo de Anelamento ANDURIA. Marzo 2013.

Autores do documento e fotografas: Antonio Fernndez Cordeiro (doutor en Bioloxa), Alberto Pastoriza Barreiro (tcnico superior na xestin e organizacin dos recursos naturais e paisaxsticos) e David lvarez Graa (tcnico superior na xestin e organizacin dos recursos naturais e paisaxsticos).

Correo electrnico de contacto: anelamento.andurinha@gmail.com

Cita bibliogrfica recomendada: Fernndez Cordeiro, A., Pastoriza Barreiro, A. & lvarez Graa, D. (2013). Alegacins AAE Modificacin puntual del S.A.U.-I de las NNSS de Cangas para su desarrollo urbanstico (A Portela O Redollo, Cangas, Pontevedra). grupodeanelamentoandurinha.blogspot.com.es. Anduria. Cangas. Grupo de anelamento

ndice do documento: Introduccin........................................5 Posicionamento do grupo de anelamento Anduria.......................................7 O mbito da Modificacin sitase parcialmente dentro dun corredor ecolxico identificado no Plan de Ordenacin do Litoral............................8 A zona proposta presenta unha alta fraxilidade ao movemento de terras, con perigo de escorrentas con materiais alctonos cara o sistema fluvial do ro Presas.....................................................................................................9 Aumento das posibilidades de riadas augas abaixo da modificacin puntual das NN.SS. de Cangas (S.A.U.-I).......................................................9 Sinerxas con infraestruturas existentes na zona proposta para a modificacin puntual das NNSS de Cangas (S.A.U.-I).................................10 Impactos sobre a flora...................................................................................13 Introducin....................................................................................................13 Bosquetes de Carballo na zona proposta para a modificacin puntual das NN.SS. de Cangas (S.A.U.-I).....................................................................15 Localizacin de exemplares arbreos de gran interese...............................17 Impactos negativos sobre a fauna...............................................................19 Introducin...................................................................................................19 Impacto negativo sobre a poboacin de anfibios.........................................21 Impacto sobre os rptiles..............................................................................23 Impacto sobre a mastofauna........................................................................23 Impacto sobre as aves.................................................................................24 Impacto sobre a ictiofauna............................................................................24 Representatividade da fauna vertebrada na zona de estudo........................25 Efecto barreira................................................................................................26 Incongruencias e erros nos documentos a exposicin pblica.................29 Anlise e propostas de medidas preventivas, correctoras e

compensatorias..............................................................................................32 Medidas preventivas....................................................................................32

Medidas correctoras......................................................................................33 Conclusins....................................................................................................34 Solicitamos......................................................................................................35 Anexo I: fichas iconogrficas........................................................................36 Anexo II: tboas...............................................................................................60 Bibliografa....................................................................................................... 73

Sr. ALCALDE DO CONCELLO DE CANGAS

Antonio Fernndez Cordeiro (doutor en Bioloxa) con DNI XX.XXX.XXX, Alberto Pastoriza Barreiro (tcnico superior na xestin e organizacin dos recursos naturais e paisaxsticos) con DNI XX.XXX.XXX e David lvarez Graa (tcnico superior na xestin e organizacin dos recursos naturais e paisaxsticos ) con DNI XX.XXX.XXX, no seu propio nome e como membros da asociacin GRUPO DE ANELAMENTO ANDURIA, inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia, co n 2008/0083, e con domicilio en ra O Tobal 35, de Cangas, comparecen e como mellor proceda

EXPOEN: Que como cidadns especialmente interesados na tramitacin da Avaliacin Ambiental Estratxica (a partir de agora AAE) denominada Modificacin puntual del S.A.U.-I de las NNSS de Cangas para su desarrollo urbanstico (Clave 2011AAE1134), actualmente en perodo de informacin pblica, desexamos formular en forma e prazo as seguintes

ALEGACINS: 1. Introducin. O concello de Cangas un exemplo claro da situacin da franxa costeira das denominadas Ras Baixas onde a modificacin da antiga diferen ciacin entre o que era rural e o que era urbano desapareceu por completo. A maior parte da franxa costeira pontevedresa est formada por un espazo continuo que
Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 5 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

presenta caractersticas que mesturan elementos do mundo urbano e do espazo rural. Pdese delimitar o centro dunha gran cidade como Vigo ou unha vila como Cangas, pero nesta zona xeogrfica non posible delimitar onde remata o urbano e comeza o rural ou viceversa. Isto a consecuencia do laisser faire, a falta de planificacin e ordenacin efect iva de dcadas pasadas, ou o mis lamentable, a falta absoluta de cumprimento da normativa polas Administracins Pblicas. O modelo territorial imaxe da situacin actual o resultado do fracaso como sociedade. A evolucin tendencial, sen intervencin voluntarista, representada no territorio (Cangas un bo exemplo) demostra como en ausencia de planificacin pblica os conflitos reslvense en beneficio do interese privado e do mis forte e cunha visin a curto prazo. Como tdolos problemas complexos o sistema territorial est formado por diversos factores que inciden de forma sinrxica; as atopmonos coa situacin actual do concello de Cangas, froito da sa localizacin xeogrfica peninsular, a sa proximidade a dous grandes ncleos de poboacin como son as cidades de Vigo e Pontevedra, a localizacin nun litoral cun enorme atractivo turstico e de ocio e, por ltimo, a deslocalizacin industrial do antigo motor econmico da comarca (a industria pesqueira e conserveira). A situacin de Cangas na pennsula do Morrazo supn unha limitacin natural actividade humana, limitacin obviada polos planificadores, e ademais agravada pola limitacin de espazo fsico (solo) producida pola orografa accidentada. A falla de ordenacin e planificacin de futuro e o crecemento anrquico dos ltimos 30 anos desembocou na aparicin de actividades desvinculadas do medio, localizadas fora de ordenacin; un comportamento insostible que produce desequilibrios no territorio, ocupacin e uso indebido do chan, degradacin ambiental, destrucin de recursos, externalidades negativas... Todo o comentado con anterioridade plsmase perfectamente na situacin actual da denominada S.A.U.-I de O Redollo - A Portela, zona desenvolvida fra de ordenacin, e polo tanto alegal.

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 6 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

a. Posicionamento do Grupo de Anelamento Anduria. Dende a nosa organizacin conservacionista pensamos que a Modificacin puntual del S.A.U.-I de las NNSS de Cangas para su desarrollo urbanstico (Clave 2011AAE1134) a nica forma de garantir que se preserven os postos de traballo e a renda dos traballadores do mbito, prexudicados principais da desidia das Administracins Pblicas. Pero entendemos que calquera modificacin puntual das NNSS para legalizar e ampliar as actividades empresariais - industriais debe basearse: Nun proceso de avaliacin ambiental serio, realista, conforme lexislacin e comprometido coa veracidade dos datos cientficos recollidos no informe de sustentabilidade ambiental (ISA). Identificacin e valoracin veraz da biodiversidade presente no mbito e zonas de influencia. Identificacin e valoracin adecuada dos impactos ambientais negativos da modificacin puntual das NNSS para o mbito. Na aplicacin de medidas preventivas, correctoras e compensatorias. No compromiso do promotor de acatar os resultados do proceso de avaliacin ambiental estratxica (AAE). Por este motivo informamos dos erros, omisins e manipulacins no ISA. E plantexamos a introducin de modificacins esenciais para acadar o desenvolvemento sustentable da zona de O Redollo - A Portela.

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 7 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

2. O mbito da Modificacin sitase parcialmente dentro dun corredor ecolxico identificado no Plan de Ordenacin do Litoral. Parte do mbito sitase parcialmente dentro dun corredor ecolxico (ver infografa n1) de vital importancia para unha correcta conectividade dos espazos naturais da pennsula de O Morrazo. A Ley 42/2007 del Patrimonio Natural y de la Biodiversidad outrgalle unha grande importancia aos corredores ecolxicos, espazos que debido sa disposicin e ao seu estado de conservacin, conectan funcionalmente espazos naturais de singular relevancia para a flora ou a fauna silvestres, separados entre si, permitindo, entre outros procesos ecolxicos, o intercambio xentico entre poboacins de especies silvestres ou a migracin de especmenes desas especies (artigo 3 da Lei 42/2007).

Infografa n 1. Ortofotografa da zona proposta para a modificacin puntual das NNSS de Cangas
denominada S.A.U-I (A Portela, Cangas), onde se observa a delimitacin do corredor ecolxico definido polo Plan de Ordenacin do Litoral. Fonte: Google earth ( 2013 Google Inc.), Image 2013 DigitalGlobe e elaboracin propia.

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 8 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

A mesma Ley 42/2007 del Patrimonio Natural y de la Biodiversidad , sinala que estes corredores deben participar no establecemento da rede e uropea e comunitaria de corredores biolxicos definidos pola Estratexia Paneuropea de Diversidade Ecolxica e Paisaxstica e pola propia Estratexia Territorial Europea. En particular, as Comunidades Autnomas podern utilizar estes corredores ecolxicos, ou a definicin de reas de montaa, co fin de mellorar a coherencia ecolxica, e a conectividade da Rede Natura 2000.

3. A zona proposta presenta unha alta fraxilidade ao movemento de terras, con perigo de escorrentas con materiais alctonos cara o sistema fluvial do ro Presas. As actividades de movemento de terras propostas polo promotor poden causar o arrastre de materiais alctonos aos ecosistemas fluviais anexos ao mbito, onde se localizan as especies de alto interese, producndose a colmatacin dos mesmos como xa se evidenciou coa construcin da estrada autonmica CG4.1 (Corredor do Morrazo). Mis informacin sobre este tema no apartado 7.f. Impacto sobre a ictiofauna deste documento de alegacins. 4. Aumento das posibilidades de riadas augas abaixo da modificacin puntual das NN.SS. de Cangas (S.A.U.-I). As obras proxectadas afectaran cabeceira do sistema fluvial mis importante do concello, o ro Presas, que se une a un quilmetro da costa co ro Bouzs. O leito fluvial de escasa entidade est totalmente artificializado e innumerables construcins ocupan ilegalmente o Dominio Pblico Hidrulico e a zona de servidume. Os ltimos 200 metros do ro estn soterrados no que actualmente parte do casco urbano de Cangas, pero que antigamente era un sistema de marismas e zonas palustres de trasduna. Tdolos procesos de artificializacin do sistema natural sumado construcin de novas infraestruturas e equipamentos no sistema de drenaxe do val de Coiro causaron un incremento
Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 9 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

nos episodios de avenidas que se plasma en recorrentes inundacins nas zonas anteriormente ocupadas pola desembocadura do ro. O proceso de urbanizacin proposto na Modificacin puntual del S.A.U.-I de las NNSS de Cangas para su desarrollo urbanstico (Clave 2011AAE1134) prev a impermeabilizacin (porcentaxe de terra que est cuberto por tellados, pavimento e cemento) dunha superficie de terreo potencial de arredor de 20 Hectreas, as como o aumento da rea abastecida por sistemas de recollidas de augas pluviais que en conxunto levarn a escorrenta ao leito do ro con moita mis rapidez que en entornos naturais, aumentando ademais o caudal pola falta de retencin (absorcin) por parte do solo, agravando as inundacins que poidan acontecer no tramo final do ro (ras Atranco, Noria, etc). Polo exposto anteriormente, propoemos: Que a faixa do mbito proposta polo promotor como zona verde sexa conservada no seu estado actual, respectando a totalidade da vexetacin autctona que axuda a absorber o exceso de auga e a filtrar a mesma. Construcin de depsitos de tormenta, adecuadamente dimensionados, ao final da canalizacin de recollida de augas pluviais da urbanizacin (o equipo redactor proxecta a construcin de aliviaderos tipo T.D.U.S. que non teen a capacidade adecuada para este fin), por suposto, esta infraestrutura deber situarse fra da denominada zona verde.

5. Sinerxas con infraestruturas existentes na zona proposta para a modificacin puntual das NNSS de Cangas (S.A.U.-I). O equipo redactor do ISA non tivo en conta os efectos sinrxicos negativos das infraestruturas xa existentes no mbito da modificacin puntual das NNSS

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 10 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

(S.A.U.-I). Na infografa n 2 detallamos a localizacin e trazado das infraestruturas, as como a tipoloxa das mesmas.

Infografa n 2. Ortofotografa da zona proposta para a modificacin puntual das NNSS de Cangas
denominada S.A.U-I (A Portela, Cangas), onde se observa as principais infraestruturas que producen efectos sinrxicos negativos. Lenda: En fonte amarela o trazado da estrada autonmica CG-4.1, en fonte vermello claro trazado da lnea elctrica de alta tensin entre Lourizn e Cangas, en fonte vermello escuro trazado das lneas elctricas de media tensin que abastecen ao parque empresarial alegal de A Portela, en fonte laranxa a estrada autonmica PO-551. Fonte: Google earth ( 2013 Google Inc.), Image 2013 DigitalGlobe e elaboracin propia.

As fotografas n 1 e n 2 mostran o trazado do tendido de media tensin que interfire co bosque de ribeira de ameneiros do ro Presas, bosque que ten a consideracin de hbitat de interese comunitario de conservacin PRIORITARIA e que forma parte do corredor ecolxico do POL.

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 11 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Fotografa n 1. Tendido elctrico areo de media tensin e instalacin de transformacin da zona proposta
para a modificacin puntual das NNSS de Cangas S.A.U-I, atravesando o bosque de ribeira do ro Presas e a proposta de zona verde sur-oriental. Fonte: Elaboracin propia.

Fotografa n 2. Tendido elctrico areo de media tensin na zona proposta para a modificacin puntual
das NNSS, atravesando o bosque de ribeira do ro Presas. Fonte: Elaboracin propia.

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 12 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Polo exposto anteriormente, propoemos a seguinte accin para compensar o deterioro ambiental no ecosistema PRIORITARIO do bosque de ribeira do ro Presas (mis informacin no apartado 6.a. deste documento de alegacins): Desmantelamento do tendido de media tensin que abastece de enerxa elctrica na actualidade ao polgono industrial empresarial alegal de O Redollo A Portela (trazado en vermello escuro na infografa n 2). Entendemos que esta medida compensatoria totalmente factible posto que o futuro abastecemento elctrico da MP (S.A.U.-I) ser mediante sistemas de conexin soterrados na PO-551. Ademais na pxina 122 do ISA o equipo redactor indica que unha das Medidas correctoras para la preservacin paisajstica ser Las lneas elctricas y telefnicas y dems que sean necesarias irn enterradas siempre que sea posible . Este tendido elctrico est situado fra do mbito, pero est intrinsecamente relacionado coa MP (S.A.U.-I) polo que debe considerarse como un impacto negativo a corrixir e compensar.

6. Impactos sobre a flora. a. Introducin O apartado de vexetacin do ISA ten enormes carencias e non elaboran ningunha lista de especies para avaliar os efectos prexudiciais da obra. Parece incrible que se obvie no apartado de VEXETACIN a formacin de abelairas (Corylus avellana) que existe na zona asociado ao bosque de ribeira e como prolongacin do mesmo ao afastrmonos en perpendicular do leito do regato. As formacins arbreas nas que a abelaira se comporta como especie dominate e estable son realmente singulares e escassimas xa que s se dan nunhas condicins moi concretas de humidade, umbra e profundidade de solo que permiten a esta especie arbrea de porte arbustivo, ser capaz de dominar o substrato arbreo acadando portes e idades realmente espectaculares. O
Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 13 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

situado na zona de estudo a mellor formacin deste tipo que existe na comarca xunto con outro que se atopa en San Tom de Pieiro (Marn). De feito, os bosques de abelaira estables e maduros son considerados un dos tipos de bosque mis diversos da Pennsula Ibrica no que a diversidade botnica se refire sobre todo nos substratos herbceos e arbustivos. A maiores neste caso dase a circunstancia de que est asociado ao bosque de ribeira de ameneiros (ou directamente formando parte de el), bosque que ten a consideracin de hbitat de interese comunitario de conservacin PRIORITARIA, circunstancia que gravisimamente o equipo redactor obvia ( a pesar de que si falan do bosque de ribeira). Igual que obviada a presenza de numerosas especies botnicas concretas que aparecen nesta zona pequena, pero cun grao de conservacin excelente. Son especies escassimas a nivel do Morrazo tales como: Oxalis acetosella, Chrysosplenium oppositifolium, Stachys sylvatica (con escasas localidades na provincia), Glechoma hederacea (non moi citada na provincia de Pontevedra), Phyllitis scolopendrium (fento sempre escaso e propio de zonas moi frescas e ben conservadas que xa Castroviejo citaba como escaso na sa tese sobre flora do Morrazo, ver apartado Anexo I: ficha n 2), e moitas mis que pensamos que lle corresponde ao equipo redactor estudar. Asombrosamente afirman que Blechnum spicant non est na zona malia atoparse de forma abondosa. Algo que probablemente acontece con Osmunda regalis, anda que estas das ltimas especies non estn consideradas por ningunha normativa legal e non sabemos a que vn citalas como exemplo da pouca entidade da formacin de ribeira ou do seu estado de conservacin. Pero se cadra, onde resulta mis desastroso e nefasto o captulo de VEGETACIN, e no que queda mis de manifesto que con toda probabilidade non debeu existir ningn traballo de campo para a avaliacin e anlise dos valores presentes, no plano n 1.12 denominado vegetacin actual onde se indica que todo o mbito na zona oriental estrada PO -551 un pastizal, o que totalmente falso. Observando as fotografas nmeros 1, 2, 3 e as infografas nmeros 1 e 2 podemos demostrar que unha parte considerable desta zona est poboada por Carballeiras e outras masa mixtas forestales (ver apartado 10 deste documento de alegacins).

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 14 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

b. Bosquetes de Carballo na zona proposta para a modificacin puntual das NN.SS. de Cangas (S.A.U.-I). No mbito anda se atopan restos das antigas Carballeiras que poboaban a zona. Son bosquetes naturais que anda quedan nas zonas mis refuxiadas da cabeceira do ro Presas. Son formacins de alto valor biolxico, ecolxico, social, cultural e en definitiva patrimonial, xa que conteen unha elevada biodiversidade e que poden desenvolver un papel moi importante na rexeneracin dos ecosistemas e hbitats do val de Coiro e aledaos. Son carballeiras moi especiais debido sa situacin bioxeogrfica, dicir, na zona mis termfila e maria do pas (ao estar no sur de Galicia e nunha pennsula). por iso que se mesturan, nestes bosquetes de carcter europeo por excelencia, especies mediterrneas e as propias europeas contendo unha diversidade moito maior da que xa por si teen normalmente as carballeiras. Podemos dicir, polo tanto, que son uns bosques nicos resultado dunhas caractersticas climticas singulares e case exclusivas do Morrazo. Anda que dominados por carballos (Quercus robur), na zona aparecen un elevado nmero de especies formando parte destas pequenas zonas boscosas. Esta diversidade reflxase obviamente anda mis multiplicada no estrato arbustivo e herbceo que sempre mais diverso. S por citar algns exemplos, poderiamos atopar Corylus avellana, Ruscus aculeatus, Frangula alnus, Laurus nobilis, Pyrus cordata... A humidade ambiental e as temperaturas suaves destas carballeiras atlnticas favorecen que a flora de fentos sexa moi importantes, con especies comns como Isoetes hystrix, Polystichum setiferum, Dryopteris dilatata, Dryopteris affinis, Athyrium filix-femina, Phyllitis scolopendrium (ver apartado Anexo I, ficha n 2), Asplenium onopteris, Cystoteris sp., Blechnum spicant, Polypodium spp., etc. Participa nesta riqueza de fentos, algunha especie paleotropical, restos da flora que ocupaba estas zonas no Terciario. Este o caso do fento subtropical Davallia canariensis (ver apartado Anexo I, ficha n 1), que ten o seu hbitat ptimo nas illas como Canarias, Madeira e Azores, sendo unha especie escasa e considerada "outras
Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 15 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

especies de interese que deben ser protexidas en maior ou menor medida", segundo o "catlogo de especies vexetais raras ou ameazadas de Galicia" elaborado polos botnicos de referencia en Galicia e que traballan nas universidades galegas, nomeadamente na de Santiago (Ortiz Rodrguez Oubia & Pulgar) e se ben non vinculante para a Administracin, sirve para ilustrar a pouca dedicacin na elaboracin do apartado de Vegetacin. Aparecen nestas carballeiras unha morea mis de especies moi interesantes, algunhas delas protexidas e endmicas cuxas descricins polo mido faran excesivamente longo este resumo dos valores botnicos pero que cumprira facelo para amosar a riqueza patrimonial e singularidade no contexto europeo, galego e mesmo morracense que teen os restos destes bosques. Estes bosquetes estn includos tamn na Directiva 92/43/CEE, e polo tanto protexidos atendendo a sa escaseza, singularidade e grao de ameaza. Figuran nesta directiva coa denominacin de Bosques galaico -portugueses con carballo (Quercus robur) e cerquio (Quercus pyrenaica), pola sa situacin de conservacin dramtica. Polo exposto anteriormente, propoemos as seguintes modificacins: O trazado da estrada denominada na cartografa vial 2 ocupa unha zona de Carballeira de importante valor ecolxico, con exemplares de carballo (Quercus robur) de considerables dimensins (ver fotografa n 3). Esta estrada debe modificar o seu trazado para conservar esta rea; existen mltiples posibilidades, a nosa opcin A unha aproximacin do trazado da estrada cara a edificacin prxima (ver infografa n 3), ou a opcin B realizala seguindo o trazado proposto na alternativa n 2. Indcase na infografa n 3 as opcins que propoemos. Modificacin do permetro da zona verde como se indica na infografa n 3 para conservar a Carballeira afectada na proposta de trazado do vial 2.

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 16 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Infografa n 3. Opcins para a modificacin do trazado da estrada denominada vial 2 e


proposta de modificacin do permetro da zona verde para conservar unha Carballeira de alto valor ecolxico. Fonte: Elaboracin propia.

c. Localizacin de exemplares arbreos de gran interese. Na zona afectada polo trazado da estrada denominada vial 2 existen na actualidade exemplares da especie carballo (Quercus robur) de gran interese, entre eles destacar: o Carballo de A Feltreira: permetro de 3,30 metros, dimetro de 102 centmetros e unha altura de 19 metros. Localizacin: Huso UTM 29,

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 17 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

coordenada x: 517.883 e coordenada y: 4.682.363. O exemp lar pdese ver na fotografa n 3.

Fotografa n 3. Exemplar de grandes dimensins da especie Carballo (Quercus robur) situado na


zona proposta para a modificacin puntual das NNSS de Cangas S.A.U-I. Denominado Carballo de A Feltreira. Fonte: Elaboracin propia.

Polo exposto anteriormente, propoemos as seguintes modificacins:


Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 18 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Modificacin do trazado da estrada denominada na cartografa vial 2 mediante algunha das opcins propostas no apartado anterior. Modificacin do permetro da zona verde como se indica na infografa n 3 para conservar os exemplares de carballo ( Quercus robur) lonxevos. Conservacin estrita da zona verde sen xestionala como unha zona de axardinamento ou rea de lecer.

7. Impactos negativos sobre a fauna. a. Introducin. No apartado 2.6. Fauna da pxina 55, lemos a seguinte explicacin Dentro de la disciplina medioambiental, a la hora de considerar la fauna, se suele hacer referencia al conjunto de especies animales presentes en un territorio determinado. No documento non se explica en base a que documentos ou criterios cientficos se apoian para establecer o conjunto de especies animales presentes, simplemente se enumera un nmero de especies totalmente arbitrario, que podera ser inferior ou superior segundo conveniencia do promotor da proposta de modificacin puntual da S.A.U.-I e por suposto totalmente alleo realidade da biodiversidade na zona de O Redollo A Portela. Isto non unha interpretacin banal, o equipo redactor do ISA omite a presenza no mbito de especies catalogadas como ameazadas na lexislacin autonmica, estatal e europea (ver anexo II). O mis lamentable e incomprensible que a propia Administracin informa disto ao promotor na resolucin da Secretara Xeral de Calidade e Avaliacin Ambiental (SXCAA) pola que se aproba o documento de referencia para a Avaliacin Ambiental Estratxica (AAE) da Modificacin Puntual das NSP no S.A.U-1 do Concello de Cangas. No apartado 2.2. Descricin da contorna a SXCAA informa Se consultamos o Sistema de Informacin Territorial e de Biodiversidade de
Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 19 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Galicia (SITEB), atopamos que o mbito constite unha pequena parte dunha zona mis ampla na que existen diversas especies vulnerables de flora e fauna pertencentes ao Catlogo galego de especies ameazadas segundo o Decreto 88/2007 do 19 de abril (modificado polo Decreto 167/2011), entre as que poden aparecer a saramaganta (Chioglossa lusitanica), r patilonga (Rana iberica), a gatafornela (Circus cyaneus) ou diferentes morcegos (Myotis emarginata, Rhinolophus euryale, Rhinolophus ferrumequinum e Rhinolophus hipposideros). S podemos definir como de DESPROPSITO que o promotor nin tan sequera atendera s indicacins vinculantes da administracin. Como exemplo, na pxina 55 do documento de ISA onde se especifica Una vez realizadas las consideraciones, en la zona objeto del presente estudio cabe esperar la presencia limitada de las siguientes especies animales . O mis intrigante desta frase a utilizacin da expresin cabe esperar, o que demostra unha crenza ou opinin por parte do equipo redactor do ISA, pero os estudos deben sustentarse en datos cientficos e NON en opinins ou crenzas. Existe un traballo de campo que demostre cientificamente a relacin de especies animais presentes no mbito? Dende a nosa organizacin conservacionista pensamos que tdolos indicios indican que o traballo de campo NON existiu, e que simplemente se realizou unha psima revisin bibliogrfica, mis unha inspeccin rutinaria da zona de estudo por persoas nefitas, sen coecementos na materia, algo de enorme gravidade e que podera invalidar o proceso de AAE. A lexislacin sobre avaliacin ambiental clara cando indica que a dimensin xeogrfica afectada polo proxecto non se debe limitar superficie directamente afectada, ou que soporta o cambio de uso do solo, dbese considerar a extensin que pode soportar efectos do posible impacto, polo que aseveracins que figuran no ISA como La ausencia de masas de agua dentro del mbito reduce la posibilidad de aparicin de este tipo de especies (referndose aos anfibios) son, cando menos, irregulares. Dende a nosa organizacin entendemos que a zona de estudo incle toda a cabeceira do ro Presas mis a ladeira oriental dos montes de Alto de Carballio, Mesa dos Montes, Outeiro Agudo e Monte Curoto, e que abarca unha superficie aproximada de 100

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 20 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

hectreas. Coincidindo coa resolucin da Secretara Xeral de Calidade e Avaliacin Ambiental, que no apartado 2.2. especifica a contorna do mbito. b. Impacto negativo sobre a poboacin de anfibios. Os anfibios son a clase de vertebrados menos numerosa (en Galicia existen 14 especies diferentes), pero cunha enorme importancia ecolxica no ecosistema ao transportar a enerxa dende o medio acutico ao terrestre. Son uns bos bioindicadores da sade dos ecosistemas que habitan. O equipo redactor do ISA non valora adecuadamente a presenza destes vertebrados no mbito da S.A.U.-I. Toda referencia aos anfibios que atopamos no documento son das lias de texto na pxina 55: La ausencia de masas de agua dentro del mbito reduce la posibilidad de aparicin de este tipo de especies (anfibios). Existen nesta frase dous conceptos, un totalmente errneo e outro relativo, comecemos por este ltimo: verdade que dentro do mbito non existen masas de auga salientables, pero tal aseveracin totalmente incongruente se temos en conta que o mbito limita en toda a zona oriental co ro Presas, polo que, anfibios como a ra patilonga (Rana iberica) e a ra verde (Pelophylax perezi) utilizan o noiro occidental do ro (dentro do mbito da S.A.U.-I) para as sas actividades vitais. O concepto de relacionar s o medio acutico coa posibilidade da existencia ou non de exemplares desta clase de vertebrados totalmente errneo. Est claro que a especialidade dos autores do ISA non son os anfibios, pero poderan atopar unha pista da sa equivocacin no propio nome destes vertebrados; anfibios procede do grego amphi (ambos) e bio (vida) e que significa en ambos medios en referencia a que os anfibios viven no medio acutico e tamn no medio terrestre, mis, algns anfibios s utilizan o medio acutico para reproducirse, pasando a meirande parte do seu ciclo vital fra da auga. En O Redollo A Portela atopamos 9 especies de anfibios, todas elas de carcter autctono, 4 urodelos e 5 anuros. Axntamos unha relacin completa das especies presentes na zona (ver anexo II, tboa 2).

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 21 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Das especies mencionadas na tboa 2, en relacin singularidade e rareza, indicar a presenza dun endemismo noroccidental ibrico, case que exclusivo do territorio galego, a saramaganta rabilonga (Chioglossa lusitanica Barbosa du Bocage, 1864) e nico representante do seu xnero na pennsula Ibrica. Ademais existen poboacins de 3 endemismos ibricos, o pintafontes comn (Triturus boscai), ra das veigas (Discoglossus galganoi) e a ra patilonga (Rana iberica) (ver anexo I, ficha n 4). Continuando coa argumentacin, constatable que non se estuda a afeccin s especies de anfibios, nin tan sequera se indican as especies presentes e, por tanto, tampouco se establece a representatividade (alta segundo se pode comprobar na tboa n 1) nin as ameazas conservacin das mesmas. En resume, non existe por parte do promotor intencin de realizar un proceso de AAE serio e completo, mis ben concbeno como un mero trmite administrativo. Ao non existir un inventario da zona, non se teen en consideracin documentos lexislativos de catalogacin de especies ameazadas no proceso de AAE, o que entendemos que extremadamente grave. Na tboa 2 indicamos as especies co seu estatus de conservacin segundo a lexislacin mis importante, pero tamn sera pertinente ter en conta os anexos da Ley 42/2007, do 13 de decembro, del Patrimonio Natural y de la Biodiversidad . Por exemplo, a ra das veigas Discoglossus galganoi est includa no Anexo II (especies animais e vexetais de interese comunitario para cuxa conservacin necesario desear zonas especiais de conservacin) e no Anexo V (especies animais e vexetais de interese comunitario que requiren unha proteccin estrita). O sapio comadrn Alytes obstetricans est includo no Anexo V. A saramaganta rabilonga Chioglossa lusitanica est catalogada nos Anexos II e V. O limpafontes verde Triturus marmoratus e a ra patilonga Rana iberica estn no Anexo V.

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 22 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

c. Impacto sobre os rptiles. Na zona do mbito atopamos 13 especies de rptiles, todas autctonas, dos cales 7 son saurios e 6 ofidios. Todas elas son especies eminentemente terrestres, exceptuando as das cobras do xnero Natrix que mostran costumes acuticas. O equipo redactor do ISA s nomea 4 especies de rptiles (Lacerta lepida, Lacerta schreiberi, Podarcis bocagei e Natrix sp.), por suposto, nin tan sequera indica que das das especies nomeadas son endemismos. Na tboa 3 indcase a relacin de especies de rptiles presentes, obtida da observacin directa e dos datos bibliogrficos. Para cada taxon indicase o nome cientfico, a sa categora bioxeogrfica, a sa inclusin ou non no Anexo II da Directiva 92/43/CEE (Directiva Hbitat) e a categora de ameaza segundo o Catlogo Galego de Especies Ameazadas (C.G.E.A.), o Catlogo Nacional de Especies Ameazadas (C.N.E.A.) e o Libro Vermello dos anfibios e rptiles de Espaa. No tocante singularidade, destacar a presenza dun endemismo noroccidental ibrico como o lagarto das silveiras (Lacerta schreiberi) (ver ficha iconogrfica n 5 no anexo I) e dun endemismo ibrico a lagartixa galega (Podarcis bocagei) (ver ficha iconogrfica n 6 no anexo I). importante mencionar por cuestins de conservacin as poboacins localizadas dentro do mbito da especie cobra viperina (Natrix maura), cunha reducin de presenza do 50% das grellas estudadas en Galicia respecto a estudos anteriores dos anos noventa (SGHN), 2011. Toda esta informacin omtese no apartado 2.6. Fauna (pxina 55) do ISA, polo que o resultado da mesma tradcese nunha valoracin incorrecta do impacto poboacin de rptiles na zona de O Redollo A Portela. d. Impacto sobre a mastofauna. Na tboa nmero 4 indcase a relacin de taxons de mamferos presentes na zona de O Redollo A Portela, obtida da observacin directa e dos datos
Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 23 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

bibliogrficos. Para cada especie indcase o nome cientfico, o seu carcter (autctono ou alctono) a sa categora bioxeogrfica, a sa inclusin ou non no Anexo II da Directiva 92/43/CEE (Directiva Hbitat) e a categora de ameaza segundo o Catlogo Galego de Especies Ameazadas (C.G.E.A.), o Catlogo Nacional de Especies Ameazadas (C.N.E.A.) e o Libro Vermello dos mamferos terrestres de Espaa. Atopamos 31 especies, que inclen insectvoros, quirpteros, carnvoros, artiodctilos e roedores. Con respecto singularidade na zona atopamos catro endemismos ibricos Microtus lusitanicus, Sorex granarius (ver anexo I, ficha n 7), Talpa occidentalis, Microtus lusitanicus e Oryctolagus cuniculus. A importancia dun corredor ambiental en condicins fundamental para este grupo, polas sas limitacins de desprazamento (unicamente terrestre). e. Impacto sobre as aves. As aves son o grupo de vertebrados que mostra unha maior riqueza especfica na zona de O Redollo A Portela. Non nos vamos a extender neste asunto porque nos levara moito tempo (que non temos). Para mis detalles, ver a tboa n 5, no anexo II deste documento de alegacins. f. Impacto sobre a ictiofauna A existencia no Morrazo de pequenos cursos de auga, sen conexin coas grandes cuncas fluviais, implica que estes ecosistemas deben considerarse (polo seu funcionamento) como illas nas que as poboacins de vertebrados presentes son xeneticamente diferentes s do resto do pas. A afeccin das obras da va de alta capacidade do Morrazo provocaron a extincin de poboacins do peixe Chondrostoma arcasii en multitude de regatos, sen posibilidade de recolonizacin actual polo seu illamento. Un destes pequenos ros foi o Presas, o mesmo que corre agora o risco coa nova intervencin que se proxecta. Deberase garantir que as obras de adecuacin dos terreos para o polgono industrial non acaden as augas, impedindo que os movementos de terras e o arrastre das mesmas remate no leito (o contrario
Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 24 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

incumprira a lei de Augas). O estrito control dos movementos de terra o nico xeito de garantir a supervivencia dos escasos individuos que non se viron afectados polas obras da citada va e que anda viven no ro. g. Representatividade da fauna vertebrada na zona de estudo. O listado de vertebrados presentes na rea de estudio (excludos peixes) est constitudo por 114 especies. Neste catlogo inclense 9 especies de anfibios, 13 rptiles, 31 mamferos e 61 aves. Na tboa nmero 1 detllase o nmero de especies presentes na rea de estudo e a proporcin que supn respecto fauna presente en Galicia.

N ESPECIES

ZONA DE ESTUDO

GALICIA

PORCENTAXE

Anfibios Rptiles Mamferos TOTAL

9 13 31 53

14 26 59 99

64,28% 50,00% 52,54% 53,53%

Tboa n 1. Nmero de especies inventariadas na zona de estudo e


proporcin respecto herpetofauna e mastofauna presentes en Galicia. Elaboracin propia.

A representatividade da fauna vertebrada alta anda que limitada pola obvia situacin actual de degradacin do mbito.

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 25 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

8. Efecto barreira Como comentabamos no apartado de Introducin deste documento de alegacins, o aumento da poboacin residencial e o crecemento insostible e anrquico da malla urbana no concello de Cangas, acompaados da construcin de infraestruturas sen a planificacin adecuada, as como a nula concepcin de medidas preventivas, correctoras e compensatorias no mbito da reducin de impactos ambientais e sociais nas distintas fases da vida das devanditas infraestruturas, crearon unha serie de ameazas para a conservacin do patrimonio natural; en especial, os sistemas lineais de comunicacin viaria, co seu efecto barreira para a fauna silvestre, en xeral, e o fenmeno coecido como fragmentacin do hbitat, revlanse como os factores que supoen unha maior ameaza. Pero o efecto barreira non s incide nos sistemas naturais, tamn afecta gravemente seguridade viaria, causando accidentes producidos pola colisin, ou pola evasin de colisin con grandes e medianos mamferos (como o xabarn). Este impacto prodcese pola superposicin das redes viarias e a urbanizacin, que canalizan o fluxo de vehculos cara as zonas de residencia, traballo e ocio, coas redes de conexin ecolxicas, que concentran a maior parte dos desprazamentos de fauna silvestre. O Morrazo un sistema ecolxico peninsular onde o desenvolvemento de infraestruturas e a progresiva perda de hbitat que acompaa desenvolvemento econmico, forma nos ecosistemas unha fragmentacin cualitativa que reduce o espazo dispoible para a utilizacin dos organismos, limitando a capacidade de desprazamento da fauna e concentrndose en determinadas zonas, o que se denomina redes de conexin ecolxicas embotelladas, dificultando a conectividade entre os distintos niveles biolxicos (conectividade espacial). No caso concreto do mbito da Modificacin puntual del S.A.U.-I de las NNSS de Cangas para su desarrollo urbanstico (Clave 2011AAE1134), atopmonos cun considerable efecto barreira. Este efecto defnese pola dificultade que teen os animais para cruzar certas barreiras fsicas (estradas, zonas urbanizadas, mallas perimetrais, ). A dificultade para superar estas barreiras e desprazarse entre os distintos fragmentos de hbitat conservados, poden
Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 26 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

levar a extincin local de determinadas poboacins de fauna silvestre as como a producir un aumento na sinistralidade, con resultado de accidentes moi graves, con risco de morte. Na infografa n4 obsrvanse dunha forma grfica, as zonas de efecto barreira nas inmediacins da zona de O Redollo - A Portela (en cor vermella), a infraestrutura que mis potencia este efecto barreira a estrada autonmica CG-4.1, con dous tramos en trincheira, un deles situado na ladeira do monte Liboreiro (Cangas-Bueu) e outro tramo nos montes de Menduia (Aldn, Cangas), xunto a dous tramos sobre terrapln, un tramo sobre o val do ro Presas (Coiro, Cangas) e outro tramo na parte superior do val do ro Orxas (Aldn, Cangas) este ltimo contn un paso de fauna inferior multifuncional (indicado na infografa cunha frecha verde situada en sentido sur-norte). A estrada CG-4.1 conta cun cerramento con malla cinextica que impermeabiliza o acceso de animais aos noiros e calzada para asegurar a seguridade viaria, este cerramento perimetral xunto coas edificacins e cerramentos do parque empresarial de A Portela (S.A.U.-I) conduce s animais cara s zonas marcadas con frechas de cor verde na ortofotografa da infografa n4, convertndoas en zonas de paso de fauna (unha delas atravesa a estrada PO-551 pola zona sur do mbito da S.A.U.-I). O cruce de fauna atravesando a PO-551 produce unha mortaldade por atropelo e colisin con vehculos; un dos efectos mis notorios que se producen nas vas de transporte a morte dos animais que intentan cruzar e perecen no intento (ver anexo I, ficha n 8). As colisins afectan a un amplo nmero de especies, dende aves e morcegos, ata grandes mamferos, e os atropelos de anfibios e rptiles teen efectos moi notables na viabilidade das sas poboacins. Polo exposto compensatorias: anteriormente, propoemos as seguintes medidas

A consideracin da rea identificada como zona de paso de fauna vertebrada: A Portela, rea circundante estrada PO-551 situada entre o mbito da S.A.U.-I e o ncleo rural de A Madalena (ver infografa n 4), como solo non urbanizable identificado como corredor ecolxico transversal en futuros plans de ordenacin urbana. Esta zona a ltima
Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 27 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

conexin biolxica aceptable entre os montes do concello de Cangas e o resto de sistemas naturais de O Morrazo.

Infografa n 4. Ortofotografa da zona de influencia de O Redollo A Portela, onde se observa a


conectividade espacial dos sistemas ecolxicos entre os montes das parroquas de Aldn e Darbo (zona suroeste da imaxe) e resto de montes de O Morrazo (zona noreste da imaxe). Lenda: En fonte verde as redes ecolxicas embotelladas, en fonte vermella as barreiras que impiden a conectividade espacial ecolxica. Fonte: Fondo Espaol de Garanta Agrara (Visor SigPac) http://sigpac.mapa.es/fega/visor/ e elaboracin propia.

Permeabilizacin para a fauna vertebrada do tramo da estrada PO-551 ao sur do mbito da S.A.U.-I seguindo as indicacins da seguinte referencia bibliogrfica: MINISTERIO DE MEDIO AMBIENTE. 2006. Prescripciones tcnicas para el diseo de pasos de fauna y vallados perimetrales. Documento para la reduccin de la fragmentacin de hbitats causada por infraestructuras de transporte, nmero 1 . O. A. Parques Nacionales. Ministerio de Medio Ambiente. 112 pp. Madrid.
Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 28 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

As coordenadas entre as que se debera actuar son as seguintes: Coordenadas UTM. Internacional / Huso 29. Punto quilomtrico A: X = 517743,63 / Y = 4682111,42 Punto quilomtrico B: X = 517763,75 / Y = 4681491,94

9. Incongruencias e erros nos documentos a exposicin pblica.

No plano n 5.1 denominado Abastecimiento e hidrantes aparece localizado o depsito de auga nunha zona proposta como zona verde. Esta ubicacin proposta polo equipo redactor non respecta a resolucin da Secretara Xeral de Calidade e Avaliacin Ambiental (SXCAA) pola que se aproba o documento de referencia para a Avaliacin Ambiental Estratxica (AAE) da Modificacin Puntual das NSP no S.A.U-1 do Concello de Cangas. No apartado 2.1. Obxectivos e motivacin para a elaboracin da MP a SXCAA informa Protexer os mbitos non susceptibles de desenvolvemento.

Infografa n 5. Fotografas realizadas aos planos a exposicin pblica no concello de Cangas. A fotografa
da esquerda detalla a ubicacin do depsito de auga no plano n 5.1, a fotografa da dereita detalla a localizacin da zona verde que o promotor propn para o mbito no sector noroccidental (plano n 3.2). Como se pode comprobar polas imaxes, existe unha superposicin inadecuada. Fonte: Elaboracin propia.

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 29 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

O plano n ISA 2 de vegetacin actual non delimita correctamente a rea de VEGETACIN de PASTIZALES (Molinio Arrhenatheretea) e ademais obviase a zona de bosque de carballos situada dentro do mbito (sinalada en cor verde na fotografa da parte superior dereita da infografa n 6 e n 7, e que non aparece sinalada na cartografa do ISA da imaxe superior esquerda), as como, outras masa forestais mixtas da zona oriental de alto valor ecolxico.

Infografa n 6. Conxunto de imaxes: Na parte superior esquerda imaxe do plano n2 do ISA vegetacin
actual, debaixo (esquina inferior esquerda) imaxe da lenda do plano n2 do ISA. Na parte superior dereita imaxe area da zona oriental do mbito onde perceptible a localizacin dunha masa forestal, debaixo (esquina inferior dereita) detalle da masa forestal detrs das instalacins empresariais. Fonte: Elaboracin propia.

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 30 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Infografa n 7. Conxunto de imaxes: Na parte superior esquerda imaxe do plano n2 do ISA vegetacin
actual, debaixo (esquina inferior esquerda) fotografa do bosque de ribeira na zona oriental. Na parte superior dereita imaxe area da zona oriental do mbito onde perceptible a localizacin dunha masa forestal, debaixo (esquina inferior dereita) detalle da masa forestal detrs das instalacins empresariais. Fonte: Elaboracin propia.

Nas infografas anteriores apreciase como o equipo redactor do ISA non sinalou na cartografa as masas forestais da zona oriental do mbito, indicando erroneamente a zona como vexetacin de pastizal. Polo exposto anteriormente, propoemos as seguintes modificacins:
Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 31 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Cambiar a localizacin proposta do depsito de cola de 4.000 m 3 fra da zona verde, ou localizar a zona verde afectada polo depsito noutra zona do mbito. Modificacin da cartografa do ISA para corrixir os erros e omisins indicados neste apartado. A saber, delimitacin correcta da carballeira, bosque de ribeira e bosque mixto situados dentro do mbito na zona oriental.

10. Anlise e propostas compensatorias. a. Medidas preventivas

de

medidas

preventivas,

correctoras

No apartado Medidas preventivas do ISA deben ser modificadas e engadidas as seguintes observacins: 1) No referente Proteccin del rea delimitada por el ro das Presas onde se especifica Se ha previsto la preservacin como zona verde del rea situada en el sector oriental () debe indicarse que se garantir a preservacin do estado actual (includa toda a flora autctona) da rea delimitada polo ro Presas. En las zonas verdes previstas en el sector oriental del mbito () restrinxirase ao mximo a eliminacin de vexetacin autctona establecida na actualidade, a retirada s estar xustificada tecnicamente por motivos de seguridade do mbito da planificacin. En NINGN caso realizaranse movementos de terras, recheos, modificacins dos perfiles naturais do terreo, acopios de materiais ou terra vexetal, nas zonas verdes coa excepcin da intervencin para a modificacin ou retirada do sistema de saneamento adxacente ao ro Presas (e neste caso, limitarase rea delimitada polo trazado do sistema de saneamento). O trnsito de maquinaria polas zonas verdes s se permitir para a modificacin ou retirada do sistema

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 32 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

de saneamento actual adxacente ao ro Presas, ou para a eliminacin de especies de flora alctona. b. Medidas correctoras O equipo redactor do ISA propn unha serie de medidas correctoras no apartado 6.3. (pxina 120 e seguintes) que creemos deben ser modificadas e melloradas, principalmente en aspectos de compromiso e obrigacin de execucin por parte do promotor. A utilizacin de expresins como se tratar, se procurar e puede ser conveniente non compromete ao promotor execucin das medidas correctoras, por iso plantexamos as seguintes modificacins: 1) No apartado de Medidas correctoras para la proteccin del sustrato geolgico, geomorfolgico y sustrato edfico debe puntualizarse que en ningn caso se acopiar, amontoar ou estender terra vexetal nas zonas verdes para evitar escorrentas ao sistema fluvial do ro Presas. 2) No referente s Medidas correctoras para la gestin de la vegetacin (pxina 121) os autores indican que Para favorecer el asentamiento de vegetacin en aquellas zonas en que sea necesario, puede ser conveniente realizar operaciones de revegetacin, utilizando para ello especies adaptadas a las condiciones edafolgicas, de temperatura y de humedad existentes en la zona. A expresin puede ser conveniente debe modificarse por es conveniente y obligatorio, ademais debe inclurse unha referencia a que esas especies sern sempre de carcter autctono e preferiblemente relacionadas cos ecosistemas da zona. 3) Continuando coas Medidas correctoras para la gestin de la vegetacin (pxina 121) os autores do ISA indican que se procurarn respetar todos los individuos vegetales existentes que no afecten a la ejecucin de las obras, ni a la posterior fase de explotacin del rea industrial prevista . A expresin se procurarn debe ser sustituida por se respetarn todos los individuos () para obrigar ao promotor a manter a vexetacin existente dentro das posibilidades tcnicas. Ademais debe facerse unha mencin
Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 33 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

explcita a que a vexetacin autctona existente dentro das zonas verdes do mbito respectarase SEMPRE e nas sas condicins orixinais, salvo circunstancias de forza maior debidamente xustificadas. Nos ltimos meses estanse a cortar os grandes carballos dalgunha das parcelas que formarn parte desta zona verde - corredor ecolxico. 4) O equipo redactor fai unha mencin sobre as especies alctonas se tratar de eliminar todos los pies de especies alctonas presentes en el mbito (), pero para conseguir un verdadeiro compromiso do promotor para a eliminacin destas especies alctonas, o texto debe modificarse e cambiar se tratar por Se proceder a eliminar (). 5) No referente s Medidas correctoras para la preservacin paisajstica debe facerse referencia preservacin da vexetacin orixinal establecida nas zonas verdes para amortecer o impacto paisaxstico.

11. Conclusins A zona de O Redollo A Portela pose unha riqueza natural que cmpre preservar, como as se pon de manifesto coa informacin presentada neste documento de alegacins. Entre estas zonas de alta riqueza existen hbitats de conservacin prioritaria, de enorme importancia. Polo comentado con anterioridade, dende a nosa organizacin estamos de acordo en que unha economa baseada na devastacin do medio natural que a sustenta insostible. Que os procesos de toma de decisins enfocados a garantir os interese duns poucos privilexiados dilapidan recursos pblicos e non se traducen en melloras sensibles no benestar do conxunto da sociedade. Agora mis que nunca, o momento de buscar solucins imaxinativas ao desenvolvemento de actividades para a satisfaccin das necesidades humanas sen comprometer a posibilidade de que as xeracins futuras satisfagan as sas propias necesidades.

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 34 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Polo exposto, SOLICITAMOS: Que tea por formuladas as presentes alegacins AAE denominada Modificacin puntual del S.A.U.-I de las NNSS de Cangas para su desarrollo urbanstico (Clave 2011AAE1134), que se atopa en fase de exp osicin pblica.

Cangas, 20 de marzo de 2013

Asdo.: Antonio Fernndez Cordeiro

Asdo.: Alberto Pastoriza Barreiro

Asdo.: David lvarez Graa

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 35 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Anexo I: Fichas iconogrficas


A continuacin presntanse un resumo de 8 fichas, de especies de flora e fauna observadas durante a realizacin dun traballo mis extenso de seguimento da biodiversidade na zona de O Redollo A Portela para a Universidad Nacional de Educacin a Distancia (UNED). As fichas indican o proceso de determinacin de cada exemplar, a categora taxonmica que pertence, o nome comn, as sas caractersticas principais, imaxes para a identificacin de visu, observacins, coordenadas de localizacin e xeoreferenciacin.

Herbario iconogrfico de la diversidad vegetal Ficha n: de A Portela, Cangas, Pontevedra (Spain). 1


Determinacin espcimen Davallia canariensis (L.) Sm. Categoras taxonmicas
Reino: Plantae Divisin: Pterophyta Clase: Pteropsida Subclase: Leptosporangiatae Orden: Filicales Familia: Davalliaceae Gnero: Davallia Especie: Davallia canariensis

Imagen general

Nombre comn
Castellano: puli-puli, cochinita. Galego: cabria.

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 36 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Proceso de determinacin
1. Plantas sin semillas ni flores, con esporangios. 2. Plantas acuticas o terrestres, arraigando en tierra. 3. Tallos no articulados. Hojas no verticiladas. 4. Hojas grandes, por lo menos mayores de 1 cm. 5. Hojas laminares, enteras o divididas. 6. Esporangios con anillo claramente diferenciado. 7. Frondes de un slo tipo. 8. Frondes no traslcidas, formadas por varias capas de clulas. 9. Frondes pinnatipartidas o 1-4 pinnatisectadas. 10. Frondes 1-4 pinnatisectadas. 11. Frondes con bordes ms o menos planos. 12. Soros con indusio, o rodeados por una corola de pelos. 13. Plantas de tamao variable, generalmente sin llegar hasta los 1,5 m. 14. Indusio en forma de copa, injerto en la lmina por la base redondeada. 15. Soros marginales, con indusio en forma de copa Davallia canariensis

Observaciones sobre las caractersticas de la especie


Rizoma de 1,5 cm. De grosor, largo y a menudo serpenteante sobre troncos, recubierto por pelos castaos. Frondes, de 20-50 cm., llevan pecolo tan largo como la lmina. Esta de color verde escuro, aparece varias veces dividida, con perfil casi deltoideo, 3 o 4 veces pinnada, con los segmentos de ltima orden hondamente recortados. Los esporangios aparecen dispuestos en soros, envueltos por el indusio acopado, en el extremo de las ltimas divisiones. Esporulacin durante todo el ao. Aparece en lugares frescos y hmedos a poca altitud, aparece como epfito sobre robles.

Imgenes complementarias

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 37 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Observaciones
Fecha observacin: 11/01/2012 Descripcin del entorno: espcimen situado sobre la corteza de un roble vivo, en un bosque de robles. Zona muy hmeda y sombreada. Coordenadas localizacin: 42 17' 30,88'' N / 8 46' 58,79'' W

Georeferenciacin

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 38 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Herbario iconogrfico de la diversidad vegetal Ficha n: de A Portela, Cangas, Pontevedra (Spain). 2


Determinacin espcimen Phyllitis scolopendrium (L.) Newman Categoras taxonmicas
Reino: Plantae Divisin: Polypodiopsida Clase: Filicopsida Subclase: Orden: Polypodiales Familia: Aspleniaceae Gnero: Phyllitis Especie: Phyllitis scolopendrium

Imagen general

Nombre comn
Castellano: lengua de ciervo. Galego: lingua de cervo, cervia.

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 39 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Proceso de determinacin
1. Plantas sin semillas ni flores, con esporangios. 2. Plantas acuticas o terrestres, arraigando en tierra. 3. Tallos no articulados. Hojas no verticiladas. 4. Hojas grandes, por lo menos mayores de 1 cm. 5. Hojas laminares, enteras o divididas. 6. Esporangios con anillo claramente diferenciado. 7. Frondes de un slo tipo. 8. Frondes no traslcidas, formadas por varias capas de clulas. 9. Frondes enteras o lobuladas...Aspleniaceae 10. Frondes no pinnadas. 11. Frondes enteras, subenteras, bifurcadas o lmina linear. 12. Frondes enteras con lmina oblongo-lanceolada...Phyllitis scolopendrium

Observaciones sobre las caractersticas de la especie


Frondes de 20-50 cm., con pecolo de 1/3-1/2 de la lmina, verde, persistente en el invierno. Lmina de 10-40 cm., oblongo-lanceolada, de base cordada y bordes enteros, algo ondulados. Soros lineares, desiguales, de hasta 3 cm., recubiertos por indusio doble, de bordes enteros. Esporulacin en abril-octubre. Bosque y bases de muros con sombra permanente.

Imgenes complementarias

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 40 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Observaciones
Fecha observacin: 11/01/2012 Descripcin del entorno: espcimen situado debajo del dosel arbreo del bosque de ribera del arroyo Presas. Zona muy hmeda y sombreada. Coordenadas localizacin: 42 17' 30,88'' N / 8 46' 58,79'' W

Georeferenciacin

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 41 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Ficha iconogrfica de la diversidad animal de A Portela, Cangas, Pontevedra (Spain).


Determinacin espcimen Meles meles Linnaeus 1758 Categoras taxonmicas
Reino: Metazoa Filo: Chordata Subfilo: Vertebrata Superclase: Tetrapoda Clase: Mammalia Subclase: Theria Orden: Carnivora Familia: Mustelidae Gnero: Meles Especie: Meles meles

Ficha n:

Imagen general

Nombre comn
Castellano: tejn. Galego: teixugo.

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 42 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Proceso de determinacin
1. Animal bilateral con presencia de cuerda dorsal (notocordio).filo Chordata 2. Presencia de columna vertebral compuesta por vrtebras, cuerpo claramente dividido en tres regiones: cabeza, tronco y cola... subfilo Vertebrata 3. Cuatro extremidades ambulatorias o manipuladoras...superclase Tetrapoda 4. Animal de sangre caliente, con pelo y glndulas mamarias productoras de leche con la que alimenta a las cras. Vivparos. clase Mammalia 5. Animales terrestres de tamao muy variable, tienen garras afiladas y mnimo cuatro dedos en cada extremidad y caninos muy desarrollados con muelas carniceras, tienen seis incisivos y dos caninos en cada maxilar...orden Carnivora 6. Posee un largo hocico y uas no retrctiles..suborden Caniformia 7. Cinco dedos, con uas afiladas y no retrctiles..familia Mustelidae 8. Patas semiplantgradas (parecidas a las de un oso en miniatura), marcan la planta, los cinco dedos y las uas, en las patas delanteras de 1 cm. Los pies anteriores miden 5 cm de largo, sin contar las uas, y 4,5 de ancho. Los pies posteriores, si marcan el taln miden 7,5 cm de largo, y si no marcan el taln miden 4,5 cm.....Meles meles

Especie basada en el manual de Blanco, J. C. (1998). Gua de campo de los Mamferos de Espaa. Editorial Planeta S.A. Barcelona.

Observaciones sobre las caractersticas de la especie


Mustlido grande, con hocico puntiagudo, orejas pequeas, cola y extremidades cortas. Ningn otro mamfero europeo tiene una coloracin parecida: La cabeza blanca, con dos conspicuas bandas negras laterales que abarcan los ojos y las orejas; el cuerpo es gris, y el pecho, el vientre y las extremidades, negros. La longitud media de la cabeza-cuerpo en machos es de 81 cm, y en las hembras 78 cm. Peso de 12,6 Kg en machos y 11,3 Kg en hembras. Las patas, semiplantgradas, y sus huellas, parecidas a las de un oso en miniatura, son inconfundibles. Marcan la planta, los cinco dedos y las uas, que en las patas delanteras son muy largas (1 cm). Realizan madrigueras subterrneas.

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 43 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

El tejn se distribuye por Europa y Asia, desde el Atlntico al Pacfico.

Imgenes complementarias

Observaciones
Fecha observacin: 29/02/2012 Descripcin del entorno: madriguera y huellas situadas en el bosque de ribera del ro Presas. Zona sombreada. Coordenadas localizacin: 42 17' 36,26'' N / 8 46' 58,54'' W

Georeferenciacin

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 44 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Ficha iconogrfica de la diversidad animal de A Portela, Cangas, Pontevedra (Spain).


Determinacin espcimen Rana iberica Boulenger 1879 Categoras taxonmicas
Reino: Animalia Filo: Chordata Subfilo: Vertebrata Superclase: Tetrapoda Clase: Amphibia Orden: Anura Familia: Ranidae Gnero: Rana Especie: Rana iberica

Ficha n:

Imagen general

Nombre comn
Castellano: Rana patilarga. Galego: Ra patilonga, ra dos regos.

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 45 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Proceso de determinacin
1. Animal bilateral con presencia de cuerda dorsal (notocordio).filo Chordata 2. Presencia de columna vertebral compuesta por vrtebras, cuerpo claramente dividido en tres regiones: cabeza, tronco y cola...subfilo Vertebrata 3. Cuatro extremidades ambulatorias o manipuladoras... superclase Tetrapoda 4. Animal ectotrmico, con respiracin pulmonar (branquial en estado larvario), sufre una transformacin durante su desarrollo.clase Amphibia 5. Ausencia de cola en estado adulto, la cabeza ancha y deprimida sin cuello que la diferencie del cuerpo, las extremidades posteriores mucho ms largas que las anteriores y adaptadas para el salto......orden Anura 6. Extremo de los dedos sin discos adhesivos. 7. Sin espolones negros en el metatarso. 8. Sin glndulas partidas visibles. 9. Extremidades posteriores muy largas. Piel lisa. Pupila horizontal y tmpano bien visible.....familia Ranidae 10. Dedos que no finalizan en discos adhesivos. 11. Con mscara facial oscura muy conspicua entre el ojo y el tmpano. Sin lnea vertebral. Color dorsal pardo, beis, anaranjado o grisceo, pero nunca verde. 12. Pliegues dorsolaterales alejados en su recorrido. El taln sobrepasa el hocico si abatimos la pata trasera hacia adelante. La garganta se encuentra muy pigmentada de oscuro con una lnea central clara...Rana iberica

Especie basada en la clave de Galn Regalado, P. y Fernndez Arias, G. (1993). Anfibios e rptiles de Galicia. Edicins Xerais de Galicia. Vigo.

Observaciones sobre las caractersticas de la especie


Rana de pequeo tamao, aspecto estilizado y patas posteriores muy largas. El tmpano es poco visible y de pequeo tamao (1/2 el dimetro del ojo). Los ojos son grandes con la pupila ovoidea y horizontal. Carece de glndulas partidas. Las extremidades anteriores tienen 4 dedos y las posteriores 5 con palmeaduras. Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 46 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Piel lisa o finamente granulosa, presenta pocas verrugas en la zona dorsal. Los machos adultos miden entre 29 y 40 mm de longitud cabeza-cuerpo, con un peso de que oscila entre 3 y 7 gramos. Las hembras de entre 37 y 53 mm con 4 a 18 gramos de peso. Actividad a lo largo de todo el ao, fundamentalmente nocturna. Comportamiento muy gil y buena nadadora. Realiza saltos muy largos para su tamao. Especie por lo general muy silenciosa, su canto slo se escucha durante el amplexus. Endemismo del noroeste Ibrico.

Imgenes complementarias

Observaciones
Fecha observacin: 09/03/2012 Descripcin del entorno: espcimen observado en un campo de siega cerca del arroyo Presas. Zona hmeda y sombreada. Coordenadas localizacin: 42 17' 27,26'' N / 8 46' 59,78'' W

Georeferenciacin

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 47 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Ficha iconogrfica de la diversidad animal de Ficha n: A Portela, Cangas, Pontevedra (Spain). 5


Determinacin espcimen Lacerta schreiberi Bedriaga 1878 Categoras taxonmicas
Reino: Metazoa Filo: Chordata Subfilo: Vertebrata Superclase: Tetrapoda Clase: Sauropsida Orden: Squamata Familia: Lacertidae Gnero: Lacerta Especie: Lacerta schreiberi

Imagen general

Nombre comn
Castellano: lagarto verdinegro. Galego: lagarto das silvas.

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 48 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Proceso de determinacin
1. Animal bilateral con presencia de cuerda dorsal (notocordio).filo Chordata 2. Presencia de columna vertebral compuesta por vrtebras, cuerpo claramente dividido en tres regiones: cabeza, tronco y cola... subfilo Vertebrata 3. Cuatro extremidades ambulatorias o manipuladoras... superclase Tetrapoda 4. Animal amniota, posee escamas epidrmicas de queratina... clase Sauropsida 5. Mandbula superior est rgidamente unida al crneo, el maxilar inferior posee un cuadrado mvil (crneo cintico), patas reducidas (o faltar totalmente), colas largas (que pueden ser autotmicas), rgano de Jacobson..orden Squamata 6. Cuerpo sin cobertura (sin concha). 7. Zona ventral con varias filas de escamas. Ojos con parpados. Forma del cuerpo variable; pueden tener patas bien desarrolladas o atrofiadas o carecer de ellas. 8. Con patas, pueden ser muy pequeas. 9. Cuerpo ms o menos cilndrico. Dedos largos y estrechos, sin laminitas. Ojos con la pupila redonda. Escamas de la cabeza en forma de grandes placas. 10. Cuerpo no alargado, con las extremidades bien desarrolladas. Escamas dorsales ms pequeas que las ventrales. Con poros femorales en los muslosfamilia Lacertidae 11. Tamao mediano (70-150 mm de largo). Occipital menos ancha que la frontal. Sin ocelos azules en la espalda pero frecuentemente toda la garganta azul vivo. Vientre amarillo.Lacerta schreiberi

Especie basada en la clave de Galn Regalado, P. y Fernndez Arias, G. (1993). Anfibios e rptiles de Galicia. Edicins Xerais de Galicia. Vigo.

Observaciones sobre las caractersticas de la especie


Lagarto de tamao mediano entre 72-110 mm de largo en machos, y 83-115 mm las hembras. Es muy caracterstica la llamativa coloracin azul cobalto de la garganta y los lados de la cabeza. La zona dorsal es verde en ambos sexos. Las manchas dorsales negras son finas y densas en los machos y grandes en las hembras. Vientre amarillo, muy manchado de negro en los machos.

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 49 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Actividad diurna. Temperatura corporal media de 31C. Especie endmica del occidente de la pennsula Ibrica.

Imgenes complementarias

Observaciones
Fecha observacin: 09/03/2012 Descripcin del entorno: ejemplar situado en un erial compuesto principalmente de zarzas. Zona hmeda y abierta. Coordenadas localizacin: 42 17' 17,46'' N / 8 46' 58,64'' W

Georeferenciacin

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 50 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Ficha iconogrfica de la diversidad animal de Ficha n: A Portela, Cangas, Pontevedra (Spain). 6


Determinacin espcimen Podarcis bocagei Seoane 1885 Categoras taxonmicas
Reino: Metazoa Filo: Chordata Subfilo: Vertebrata Superclase: Tetrapoda Clase: Sauropsida Orden: Squamata Familia: Lacertidae Gnero: Podarcis Especie: Podarcis bocagei

Imagen general

Nombre comn
Castellano: lagartija de Bocage. Galego: lagartixa galega.

Proceso de determinacin
1. Animal bilateral con presencia de cuerda dorsal (notoc ordio).filo Chordata 2. Presencia de columna vertebral compuesta por vrtebras, cuerpo claramente dividido en tres regiones: cabeza, tronco y cola... subfilo Vertebrata 3. Cuatro extremidades ambulatorias o manipuladoras... superclase Tetrapoda 4. Animal amniota, posee escamas epidrmicas de queratina... clase Sauropsida 5. Mandbula superior est rgidamente unida al crneo, el maxilar inferior posee un cuadrado mvil (crneo cintico), patas reducidas (o faltar totalmente), colas largas (que pueden ser autotmicas), rgano de Jacobson..orden Squamata Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 51 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

6. Cuerpo sin cobertura. 7. Zona ventral con varias filas de escamas. Ojos con parpados. Forma del cuerpo variable; pueden tener patas bien desarrolladas o atrofiadas o carecer de ellas. 8. Con patas, pueden ser muy pequeas. 9. Cuerpo ms o menos cilndrico. Dedos largos y estrechos, sin laminitas. Ojos con la pupila redonda. Escamas de la cabeza en forma de grandes placas. 10. Cuerpo no alargado, con las extremidades bien desarrolladas. Escamas dorsales ms pequeas que las ventrales. Con poros femorales en los muslosfamilia Lacertidae 11. Escamas dorsales pequeas, granulares. Collar presente y bien marcado. 12. Collar de borde recto. Escamas temporales pequeas, excepto una: la masetrica, cuando existe. Escamas ventrales de bordes paralelos. Color dorsal pardo o verde. 13. Garganta con manchas o puntos, por lo menos en la espalda. Placa masetrica generalmente pequea o ausente. Color ventral nunca verde. 14. Cabeza no aplanada, con las rbitas oculares moderadamente sobresalientes. Garganta con puntos gruesos, abundantes o bien marcas irregulares. Lagartijas de constitucin ms robusta, con el cuerpo no deprimido y el color ventral muy variable, pero nunca roscea. 15. Garganta con puntos negros. Diseo negro dorsal concentrado en las bandas dorsolaterales, formando lneas longitudinales generalmente continuas tanto en machos como en hembras. Color ventral amarilla.Podarcis bocagei

Especie basada en la clave de Galn Regalado, P. y Fernndez Arias, G. (1993). Anfibios e rptiles de Galicia. Edicins Xerais de Galicia. Vigo.

Observaciones sobre las caractersticas de la especie


La longitud media es de 57 mm en machos y de 55 mm en hembras. Mximo de 70 mm. Es tpico de esta especie su dicromatismo sexual. Actividad diurna. Est activa durante todo el ao. Especie endmica del noroeste de la pennsula Ibrica.

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 52 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Imgenes complementarias

Observaciones
Fecha observacin: 24/03/2012 Descripcin del entorno: observado solendose en los restos de corta forestal depositados cerca de un camino. Zona hmeda y sombreada. Coordenadas localizacin: 42 17' 17,21'' N / 8 46' 54,69'' W

Georeferenciacin

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 53 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Ficha iconogrfica de la diversidad animal de Ficha n: A Portela, Cangas, Pontevedra (Spain). 7


Determinacin espcimen Sorex granarius Miller, 1910 Categoras taxonmicas
Reino: Metazoa Filo: Chordata Subfilo: Vertebrata Superclase: Tetrapoda Clase: Mammalia Orden: Insectivora Familia: Soricidae Subfamilia: Soricinae Gnero: Sorex Especie: Sorex granarius

Imagen general

Nombre comn
Castellano: musaraa ibrica.

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 54 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Proceso de determinacin
1. Animal bilateral con presencia de cuerda dorsal (notocordio).filo Chordata 2. Presencia de columna vertebral compuesta por vrtebras, cuerpo claramente dividido en tres regiones: cabeza, tronco y cola... subfilo Vertebrata 3. Cuatro extremidades ambulatorias o manipuladoras... superclase Tetrapoda 4. Animal de sangre caliente, con pelo y glndulas mamarias productoras de leche con la que alimenta a las cras. Vivparos. clase Mammalia 5. Animales de mediano o pequeo tamao, con cinco dedos en pies y manos y con algunos caracteres poco especializados y evolutivamente primitivos....orden insectivora 6. Carece de arcos cigomticos, la mandbula inferior tiene un gran incisivo alargado, el incisivo tiene forma de gancho y rebasa el extremo anterior de los premaxilares y tiene menos de 22 dientes en la maxila..familia Soricidae 7. Dientes teidos de tonos rojos o pardo-rojizos (fundamentalmente las puntas) y el borde cortante del primer incisivo inferior tiene lbulos ms o menos patentes...subfamilia Soricinae 8. Tiene 5 unicspides superiores detrs del primer gran incisivo, el incisivo superior tiene dos cspides de tamao similar, y el incisivo inferior presenta tres lbulos.....gnero Sorex 9. Si el tercer unicspide superior es menor que el segundo. Si distribuye por el sistema Central y hacia el noroeste de la Pennsula incluida Galicia....Sorex granarius

Especie basada en la clave de Blanco, J. C. (1998). Gua de campo de los mamferos de Espaa. Editorial Planeta S.A. Barcelona.

Observaciones sobre las caractersticas de la especie


Musaraa de longitud de la cabeza y el cuerpo entre 50 mm y 72 mm. Peso: 5-8 gramos. Morfolgicamente es indistinguible de S. araneus. Se considera su distribucin geogrfica para realizar la separacin especfica. El pelaje es de color marrn oscuro careciendo de banda mediodorsal oscura y el vientre es gris amarillento. Tiene las puntas de los dientes de color rojo aunque generalmente, a diferencia de S. araneus, Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 55 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

los incisivos superiores muestran una tonalidad ms clara. Hbitat: Ocupa ambientes forestales, ligada a ambientes hmedos, zonas con vegetacin densa y cercanos a pequeos arroyos. Es frecuente en los pastizales hmedos. Endemismo ibrico.

Imgenes complementarias

Observaciones
Fecha observacin: 29/04/2012 Descripcin del entorno: egagrpila encontrada en un camino agrcola, en una zona de campos de cultivo. De esa egagrpila se extrajo un crneo, que es el que se determina en esta ficha. Coordenadas localizacin: 42 17' 21,60'' N / 8 46' 56,81'' W

Georeferenciacin

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 56 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Ficha iconogrfica de la diversidad animal de Ficha n: A Portela, Cangas, Pontevedra (Spain). 8


Determinacin espcimen Martes foina (Erxleben, 1777) Categoras taxonmicas
Reino: Metazoa Filo: Chordata Subfilo: Vertebrata Superclase: Tetrapoda Clase: Mammalia Orden: Carnivora Suborden: Caniformia Familia: Mustelidae Gnero: Martes Especie: Martes foina

Imagen general

Nombre comn
Castellano: Gardua. Galego: Fuia.

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 57 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Proceso de determinacin
9. Animal bilateral con presencia de cuerda dorsal (notocordio).filo Chordata 10. Presencia de columna vertebral compuesta por vrtebras, cuerpo claramente dividido en tres regiones: cabeza, tronco y cola... subfilo Vertebrata 11. Cuatro extremidades ambulatorias o manipuladoras... superclase Tetrapoda 12. Animal de sangre caliente, con pelo y glndulas mamarias productoras de leche con la que alimenta a las cras. Vivparos. clase Mammalia 13. Animales terrestres de tamao muy variable, tienen garras afiladas y mnimo cuatro dedos en cada extremidad y caninos muy desarrollados con muelas carniceras, tienen seis incisivos y dos caninos en cada maxilar...orden Carnivora 14. Posee un largo hocico y uas no retrctiles..suborden Caniformia 15. Cinco dedos, con uas afiladas y no retrctiles..familia Mustelidae 16. Mustlido de mediano tamao, con cuerpo alargado, patas cortas y cola larga y poblada. El pelaje de color pardo o chocolate, es ms claro en la cabeza y ms oscuro en las patas y la cola, debajo del cuello tiene una gran mancha en forma de babero de color blanco puro. Borde externo del molar superior es convexo.. Martes foina

Especie basada en la clave de Blanco, J. C. (1998). Gua de campo de los mamferos de Espaa. Editorial Planeta S.A. Barcelona.

Observaciones sobre las caractersticas de la especie


Presenta el aspecto caracterstico de un mustlido mediano, adaptado al medio arborcola. Cuerpo alargado, cabeza estrecha y morro afilado, ojos y orejas relativamente grandes, extremidades cortas, cola larga y muy peluda. Existe la posibilidad de confundirla con la marta, pero esta tiene el babero de color amarillo anaranjado. Presenta un marcado dimorfismo sexual. Medidas corporales, cuerpo-cola: 420 530 mm (machos) y 380-460 mm (hembras). Peso: 1 100-2 500 g (machos) y 900-1 400 g (hembras). Ocupa gran diversidad de hbitats, en la zona de estudio se observa en bosque caducifolio. Distribucin desde el sur de la pennsula Ibrica hasta el norte de Polonia. Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 58 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Imgenes complementarias

Observaciones
Fecha observacin: 29/04/2012 Descripcin del entorno: ejemplar localizado muerto en el arcn de la carretera autonmica PO-551 Zona abierta. Coordenadas localizacin: 42 17' 15,95'' N / 8 47' 02,62'' W

Georeferenciacin

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 59 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Anexo II: Tboas


ESPECIE CATEGORA BIOXEOGRFICA DIRECTIVA 92/43/CEE (DIRECTIVA HBITAT) CATEGORA DE AMEAZA
CATLOGO GALEGO (C.G.E.A.) CATLOGO ESPAOL (C.N.E.A.) LIBRO VERMELLO

ORDE: URODELA FAMILIA: SALAMANDRIDAE Chioglossa lusitanica Salamandra salamandra Triturus boscai Triturus marmoratus Endemismo noroccidental ibrico Eurosiberiana Endemismo ibrico Europea occidental Includa Non includa Non includa Non includa ORDE: ANURA FAMILIA: DISCOGLOSSIDAE Alytes obstetricans Europea occidental Non includa IE IE NT VU IE IE IE IE IE IE VU NT LC LC

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 60 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Discoglossus galganoi

Endemismo ibrico

Non includa FAMILIA: BUFONIDAE

IE

IE

LC

Bufo bufo

Eurosiberiana

Non includa

LC

Rana iberica Pelophylax perezi

Endemismo ibrico Iberomediterrnea

FAMILIA: RANIDAE VU Non includa Non includa -

IE -

VU LC

Tboa n 2. Especies de anfibios presentes na zona de O Redollo A Portela. Elaboracin propia.

CATEGORA DE AMEAZA ESPECIE CATEGORA BIOXEOGRFICA DIRECTIVA 92/43/CEE C.G.E.A. ORDE: SQUAMATA SUBORDE: SAURIA FAMILIA: SCINCIDAE Chalcides striatus Iberomediterrnea Non includa IE IE LC C.N.E.A. LIBRO VERMELLO

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 61 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

FAMILIA: ANGUIDAE Anguis fragilis Eurosiberiana Non includa FAMILIA: LACERTIDAE Timon lepidus Lacerta schreiberi Podarcis bocagei Podarcis hispanica Psammodromus algirus Suroeste europea Endemismo noroccidental ibrico Endemismo ibrico Iberomediterrnea Iberomediterrnea Non includa Includa Non includa Non includa Non includa SUBORDE: OPHIDIA FAMILIA: COLUBRIDAE Coronella austriaca Coronella girondica Rhinechis scalaris Malpolon monspessulanus Palertica Iberomediterrnea Iberomediterrnea Circumediterranea Non includa Non includa Non includa Non includa IE IE IE IE IE IE LC LC LC LC IE IE IE IE IE IE LC NT LC LC LC IE IE LC

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 62 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Natrix maura Natrix natrix

Europea occidental Eurosiberiana

Non includa Non includa

IE IE

IE IE

LC LC

Tboa n 3. Especies de rptiles presentes na zona de O Redollo A portela. Elaboracin propia.

ESPECIE

CARCTER

CATEGORA BIOXEOGRFICA ORDE: INSECTIVORA FAMILIA: ERINACEIDAE Europea occidental FAMILIA: SORICIDAE Palertica Endemismo ibrico Europea occidental e norte de frica Palertica FAMILIA: TALPIDAE Endemismo ibrico

DIRECTIVA 92/43/CEE

CATEGORA DE AMEAZA
C.G.E.A. C.N.E.A LIBRO VERMELLO

Erinaceus europaeus Sorex minutus Sorex granarius Crocidura russula Crocidura suaveolens Talpa occidentalis

Autctono Autctono Autctono Autctona Autctona Autctono

Non includa Non includa Non includa Non includa Non includa Non includa

DD LC NT LC DD DD

ORDE: CHIROPTERA FAMILIA: RHINOLOPHIDAE Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 63 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Rhinolophus ferrumequinum Rhinolophus hipposideros Rhinolophus euryale Myotis daubentoni Pipistrellus pipistrellus Eptesicus serotinus Plecotus auritus Plecotus austriacus

Autctono Autctono Autctono Autctono Autctono Autctono Autctono Autctono

Palertica meridional Palertica Palertica meridional FAMILIA: VESPERTILIONIDAE Palertica Europea e norte de frica Palertica Eurasia Eurasia e norte de frica ORDE: CARNIVORA FAMILIA: CANIDAE Holrtica FAMILIA: MUSTELIDAE Palertica Norteamrica Palertica meridional Palertica FAMILIA: VIVERRIDAE

Includa Includa Includa Non includa Non includa Non includa Non includa Non includa

VU VU VU IE IE IE IE IE

IE IE IE IE IE IE IE IE

Vulpes vulpes Mustela nivalis Mustela vison Martes foina Meles meles

Autctono Autctono Alctono Autctona Autctono

Non includa Non includa Non includa Non includa Non includa

LC DD NE LC LC

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 64 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Genetta genetta

Autctono

ORDE: ARTIODACTYLA FAMILIA: SUIDAE Palertica ORDE: RODENTIA FAMILIA: SCIURIDAE Palertica FAMILIA: MURIDAE Palertica Palertica Endemismo galo-ibrico Eurasia Endemismo ibrico FAMILIA: GLIRIDAE Palertica ORDE: LAGOMORPHA FAMILIA: LEPORIDAE

Non includa

LC

Sus scrofa

Autctono

Non includa

LC

Sciurus vulgaris Apodemus sylvaticus Rattus rattus Rattus norvegicus Mus domesticus Arvicola sapidus Microtus agrestis Microtus lusitanicus Eliomys quercinus

Autctono Autctono Autctono Alctono Autctono Autctono Autctono Autctono Autctono

Non includa Non includa Non includa Non includa Non includa Non includa Non includa Non includa Non includa

LC LC DD NE LC VU LC LC LC

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 65 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Oryctolagus cuniculus

Autctono

Endemismo ibrico

Non includa

LC

Tboa n 4. Especies de mamferos presentes na zona de estudo. Elaboracin propia.

CATEGORA DE AMEAZA ESPECIE STATUS DIRECTIVA 79/409/CEE ORDE: CICONIIFORMES FAMILIA: ARDEIDAE Ardea cinerea Invernante Non incluida ORDE: ANSERIFORMES FAMILIA: ANATIDAE Anas platyrhynchos Residente Anexo II e III ORDE: FALCONIFORMES FAMILIA: ACCIPITRIDAE NE IE IE NE C.G.E.A. C.N.E.A. LIBRO VERMELLO

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 66 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Accipiter gentilis Accipiter nisus Buteo buteo

Residente Residente Residente

Non incluida Anexo I Non incluida FAMILIA: FALCONIDAE

IE IE IE

IE IE IE

NE NE NE

Falco subbuteo

Estival

Anexo I ORDE: CHARADRIIFORMES FAMILIA: SCOLOPACIDAE

IE

IE

NT

Scolopax rusticola

Invernante

FAMILIA: LARIDAE

NE

Larus michahellis

Residente

Anexo II ORDE: COLUMBIFORMES FAMILIA: COLUMBIDAE

NE

Columba palumbus Streptopelia decaocto Streptopelia turtur

Residente Residente Estival

Anexo I, II e III Anexo II Anexo II ORDE: STRIGIFORMES

NE NE VU

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 67 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

FAMILIA: TYTONIDAE Tyto alba Residente Non incluida FAMILIA: STRIGIDAE Strix aluco Residente Non incluida ORDE: CAPRIMULGIFORMES FAMILIA: CAPRIMULGIDAE Caprimulgus europaeus Estival Anexo I ORDE: APODIFORMES FAMILIA: APODIDAE Apus apus Estival Non incluida ORDE: PICIFORMES FAMILIA: PICIDAE Picus viridis Dendrocopos major Residente Residente Non incluida Anexo I FAMILIA: HIRUNDINIDAE Hirundo rustica Estival Non incluida IE IE NE IE IE IE IE NE IE IE NE IE IE NE IE IE NE IE IE NE

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 68 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Delichon urbica

Estival

Non incluida FAMILIA: MOTACILLIDAE

IE

IE

NE

Anthus pratensis Motacilla cinerea Motacilla alba

Invernante Residente Residente

Non incluida Non incluida Non incluida FAMILIA: TROGLODYTIDAE

IE IE IE

IE IE IE

NE NE NE

Troglodytes troglodytes

Residente

Non incluida FAMILIA: PRUNELLIDAE

IE

IE

NE

Prunella modularis

Residente

Non incluida FAMILIA: TURDIDAE

IE

IE

NE

Erithacus rubecula Phoenicurus ochruros Saxicola torquata Turdus merula Turdus philomelos Turdus iliacus

Residente Residente Residente Residente Residente Invernante

Non incluida Non incluida Non incluida Non incluida Anexo II Anexo II

IE IE IE -

IE IE IE -

NE NE NE NE NE NE

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 69 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

FAMILIA: SYLVIIDAE Sylvia borin Sylvia melanocephala Sylvia communis Sylvia atricapilla Hippolais polyglotta Phylloscopus trochilus Phylloscopus collybita Phylloscopus ibericus Regulus ignicapilla En migracin Residente En migracin Residente Estival En migracin Invernante Estival Residente Non incluida Non incluida Non incluida Non incluida Non incluida Non incluida FAMILIA: MUSCICAPIDAE Muscicapa striata Ficedula hypoleuca En migracin En migracin Non incluida Non incluida FAMILIA: AEGITHALIDAE Aegithalos caudatus Residente Non incluida IE IE NE IE IE IE IE NE NE IE IE IE IE IE IE IE IE IE IE IE IE NE NE NE NE NE NE NE NE NE

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 70 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

FAMILIA: PARIDAE Lophophanes cristatus Periparus ater Cyanistes caeruleus Parus major Residente Residente Residente Residente Non incluida Non incluida Non incluida Non incluida FAMILIA: CERTHIIDAE Certhia brachidactyla Residente Non incluida FAMILIA: CORVIDAE Garrulus glandarius Pica pica Corvus corone Residente Residente Residente Anexo II Anexo II Anexo II FAMILIA: STURNIDAE Sturnus vulgaris Sturnus unicolor Invernante Residente Non incluida FAMILIA: PASSERIDAE Passer domesticus Residente Non incluida NE NE NE NE NE NE IE IE NE IE IE IE IE IE IE IE IE NE NE NE NE

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 71 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

FAMILIA: FRINGILLIDAE Fringilla coelebs Serinus serinus Chloris chloris Carduelis spinus Carduelis cannabina Pyrrhula pyrrhula Residente Residente Residente Invernante Residente Residente Anexo I Non incluida Non incluida Non incluida Non incluida Non incluida FAMILIA: EMBERIZIDAE Emberiza cirlus Emberiza cia Residente Residente Non incluida Non incluida IE IE IE IE NE NE IE IE IE NE NE NE NE NE NE

Tboa n 5. Especies de aves presentes na zona de O Redollo A Portela. Fonte: Mart R. y del Moral J. C. (Editores) Atlas de las aves reproductoras de Espaa (Ministerio de
Medio Ambiente e Sociedad Espaola de Ornitologa), 2003. Madroo A., Gonzlez C., Atienza J. C. (Editores) Libro rojo de las aves de Espaa (Ministerio de Medio Ambiente e Sociedad Espaola de Ornitologa), 2004. Sociedade Galega de Historia Natural Atlas de vertebrados de Galicia (Consello da Cultura Galega), 1995. Elaboracin propia.

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 72 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

Bibliografa
BLANCO, J. C. 1998. Mamferos de Espaa. Tomos I e II Ed. Planeta. Barcelona. CAMPRODON I SUBIRACHS, J. & PLANA BACH, E. (Editores). 2001. Conservacin de la biodiversidad y gestin forestal. Ed. Universitat de Barcelona. Barcelona. CONDE TEIRA, M. A. 1999. Nomes galegos para as aves ibricas. Chioglossa, 1: 121-138. A Corua. CRAMP, S. & SIMMONS, K. E. L., 1983. Handbook of the Birds of Europe, The Middle East and North Africa: The Birds of the Western Palearctic . Vol. III. Oxford University Press. Oxford. DAZ, M., ASENSIO, B. & TELLERA, J. L. 1996. Aves Ibricas I. No Paseriformes. Ed. J. M. Reyero. Madrid. DAZ, M., ASENSIO, B. & TELLERA, J. L. 1999. Aves Ibricas II. Paseriformes. Ed. J. M. Reyero. Madrid. DOMNGUEZ, J., TAPIA DEL RO, L., MARTN, G., ARENAS, M., QUINTERO, I., REGO, L.E. & VIDAL, M. J. 2003. Atlas de las aves nidificantes de los Archipilagos de Ces y Ons. Ed. Organismo Autnomo Parques Nacionales, Ministerio de Medio Ambiente. Madrid. GALN REGALADO, P. & FERNNDEZ ARIAS, G. 1993. Anfibios e Rptiles de Galicia. Ed. Xerais. Vigo. HERVELLA, F. & CABALLERO, P. 1999. Inventario pisccola dos ros galegos. Consellera de Medio Ambiente, Xunta de Galicia. Santiago de Compostela. JAVIER PALOMO, L. & GISBERT, J (Editores). 2002. Atlas de los Mamferos Terrestres de Espaa. Direccin General de Conservacin de la Naturaleza, Sociedad Espaola para la Conservacin y Estudio de los Mamferos e Sociedad Espaola para la Conservacin y Estudio de los Murcilagos. Madrid.
Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 73 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

MADROO, A., GONZLEZ, C. & ATIENZA, J. C. (Editores). 2004. Libro Rojo de las Aves de Espaa. Direccin General para la Biodiversidad-Sociedad Espaola de Ornitologa. Madrid. MART, R. & DEL MORAL, J. C. (Eds.) 2003. Atlas de las Aves Reproductoras de Espaa. Direccin General de Conservacin de la Naturaleza-Sociedad Espaola de Ornitologa. Madrid. MINISTERIO DE MEDIO AMBIENTE. 2006. Prescripciones tcnicas para el diseo de pasos de fauna y vallados perimetrales. Documento para la reduccin de la fragmentacin de hbitats causada por infraestructuras de transporte, nmero 1. O. A. Parques Nacionales. Ministerio de Medio Ambiente. 112 pp. Madrid. MINISTERIO DE MEDIO AMBIENTE Y MEDIO RURAL Y MARINO. 2008. Prescripciones tcnicas para el seguimiento y evaluacin de la efectividad de las medidas correctoras del efecto barrera de las infraestructuras de transporte. Documentos para la reduccin de la fragmentacin de hbitats causada por infraestructuras de transporte, nmero 2. O. A. Parques Nacionales. Ministerio de Medio Ambiente y Medio Rural y Marino. 138 pp. Madrid. MINISTERIO DE MEDIO AMBIENTE Y MEDIO RURAL Y MARINO. 2010. Prescripciones tcnicas para la reduccin de la fragmentacin de hbitats en las fases de planificacin y trazado. Documentos para la reduccin de la fragmentacin de hbitats causada por infraestructuras de transporte, nmero 3. O. A. Parques Nacionales. Ministerio de Medio Ambiente y Medio Rural y Marino. 145 pp. Madrid. PLEGUEZUELOS, M. J., MRQUEZ, R. & LIZANA, M. (Editores cientficos). 2004. Atlas y Libro Rojo de los Anfibios y Reptiles de Espaa . Direccin General de Conservacin de la Naturaleza-Asociacin Herpetolgica Espaola (3 impresin). Madrid. S.G.H.N. 1995. Atlas de vertebrados de Galicia. Tomos 1 e 2. Consello da Cultura Galega. Santiago de Compostela.

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 74 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

SOCIEDADE GALEGA DE HISTORIA NATURAL (SGHN), 2011. Atlas de Anfibios e Rptiles de Galicia. Sociedade Galega de Historia Natural. Santiago de Compostela, 112 pp. SVENSSON, L., MULLARNEY, K. & ZETTERSTRM, D. 2009. Gua de aves, Espaa, Europa y regin mediterrnea. Ed. Omega. Barcelona. ZAMORA, J. (Coordinador). 2005. Los tipos de hbitat de inters comunitario de Espaa. Direccin General para la Biodiversidad, Ministerio de Medio Ambiente. Madrid.

Grupo de anelamento ANDURIA. Entidade Cientfica sen nimo de lucro fundada en 1985. Inscrita no Rexistro de Entidades de Carcter Ambiental da Comunidade Autnoma de Galicia co n 2008/0083. 75 de 75

O Tobal 35, Cangas (36940-Pontevedra) E-mail anelamento.andurinha@gmail.com

También podría gustarte